Welkom in de Kosmos!
Ga mee op een reis door het heelal, langs de sterren, planeten, zwarte gaten en nog veel meer...
Het astronomie topic #2
Het astronomie topic #3
Het astronomie topic #4
.
Het astronomie topic #5
Het astronomie topic #6
Het astronomie topic #7
Een paar gerelateerde topics:
Centraal Exo-Planeten Topic
Zwarte gaten en dummies #2 Dement in een andere dimensie
MARS - De Missies! Deel 8
Astronomie in de Achtertuin #1
Verder met de laatste post uit t vorige deel
15-11-2012
Schotel Dwingeloo radiotelescoop wordt teruggeplaatst
Nu staat de schotel van de radiotelescoop nog naast de toren. Stichting CAMRAS
Op maandag 19 november wordt in opdracht van ASTRON, het Nederlands Instituut voor Radio-astronomie, de schotel van de historische Dwingeloo-radiotelescoop teruggeplaatst op zijn toren. Sinds 5 juni van dit jaar staat de 38 ton wegende schotel met een diameter van 25 meter op een speciale constructie naast de toren om te worden gerestaureerd.
In de afgelopen maanden zijn alle stalen onderdelen van de Dwingeloo radiotelescoop gezandstraald en opnieuw geverfd. Waar nodig zijn ook onderdelen vervangen. Alle 372 driehoekige gaasramen van de schotel zijn geïnspecteerd, schoongemaakt en op 211 vernieuwde stelbouten in de vorm van paddenstoelen vastgemaakt. De parabolische schotel heeft, tot op twee millimeter nauwkeurig, weer zijn oorspronkelijke vorm.
Zodra de radiotelescoop is vrijgegeven en overgedragen aan ASTRON, kunnen de vrijwilligers van stichting CAMRAS beginnen met het opnieuw inrichten van de telescoop met apparatuur en kabels, en het doen van controlemetingen. De verwachting is dat de radiotelescoop omstreeks de zomer van 2013 weer bruikbaar is voor publieksactiviteiten en educatieve doeleinden.
(allesoversterrenkunde)
'Groene' meteorieten zijn door hevige botsing ontstaan
De Esquel-meteoriet: een pallasiet die in Argentinië is gevonden. Arlene Schlazer
Een kleine fractie van de meteorieten die op aarde worden gevonden, bevatten prachtige olijfgroene kristallen die in een matrix van ijzer en nikkel zijn ingebed. Deze zogeheten pallasieten spreken al eeuwenlang tot de wetenschappelijke verbeelding. Uit nieuw onderzoek blijkt dat ze een gewelddadige oorsprong hebben (Science, 16 november).
Met behulp van een laser, een magnetisch veld en geavanceerde opname-apparatuur hebben Amerikaanse geofysici aangetoond dat deze meteorieten waarschijnlijk zijn ontstaan toen een kleine planetoïde zich in een ongeveer 400 kilometer grote soortgenoot boorde.
Tot nu toe gingen wetenschappers ervan uit dat de samenstelling van pallasieten erop wees dat ze afkomstig waren uit het overgangsgebied tussen de metaalkern en de gesteentemantel van een planeetachtig hemellichaam. Maar uit het nieuwe onderzoek blijkt dat kleine metaaldeeltjes in het olivijn dezelfde magnetische oriëntatie vertonen en op grotere afstand van de kern zijn gevormd.
Volgens de onderzoekers zijn de pallasieten ontstaan doordat gesmolten ijzer uit de kern van een kleine planetoïde in de mantel van een ander hemellichaam werd 'geïnjecteerd'. Dat moet wel een relatief groot object zijn geweest, want anders zou dit geen magnetisch veld hebben gehad. Bovendien kunnen de pallasieten op niet al te grote diepte zijn gevormd, omdat de temperaturen daar te hoog zijn om metaaldeeltjes te magnetiseren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verken de achtertuin van de aarde met 100.000 Stars
Zoekmachinegigant Google heeft een nieuwe visualisatie van de achtertuin van onze aarde vrijgegeven: 100.000 Stars. Het programma biedt u de mogelijkheid om heel gemakkelijk een kijkje te nemen bij sterren dichtbij en ietsje verder weg.
Voor de ontwikkeling van 100.000 Stars maakte Google gebruik van beelden van ESA en NASA. Toch zijn de meeste beelden die u ziet, artistieke impressies. Maar dat maakt de beelden zeker niet minder indrukwekkend.
U kunt heel gemakkelijk op de Melkweg inzoomen en een kijkje nemen bij sterren waar u interesse in heeft. Met een klik op de muis krijgt u direct wat extra informatie over de ster.
Het programma is zeker leuk om eens in rond te neuzen en geeft een goed beeld van hoe onze Melkweg nu precies in elkaar steekt. Hoe groot het allemaal is en hoeveel er wel niet in zit.
Wilt u eens een kijkje nemen? Klik hier (let op: 100.000 Stars werkt niet elke browser, het beste gebruikt u Chrome of Firefox). Linksboven in 100.000 Stars vindt u een play-symbooltje. Het is zeker aan te raden om dit even aan te klikken en een tour door de Melkweg te volgen
(scientias.nl)
Het einde van het universum wordt niet fraai
Het is misschien wat vroeg om er over na te denken, maar ooit gaat het gebeuren: het einde van ons heelal. En ondanks dat het nog een eindje weg is, is het wel interessant om eens na te denken over hoe het universum mogelijk aan haar einde gaat komen.
Laten we u gerust stellen: het universum zal de komende paar miljard jaar nog niet verdwijnen. Maar dat betekent niet dat het eeuwig zal blijven. Want omdat het universum een geboorte had (de oerknal) heeft het ook een dood. Maar hoe dat precies in zijn werk gaat, daarin verschillen kosmologen nog van mening.
Theorieën
Er zijn een paar mogelijke oorzaken waardoor het universum op gaat houden te bestaan, en we mogen blij zijn dat we die niet gaan meemaken. Geen van allen zijn ze namelijk heel uitnodigend. De meest geaccepteerde theorieën variëren van het uit elkaar trekken van het universum, een complete stilstand, of zelfs een grote implosie, vergelijkbaar met de Big Bang. Om te begrijpen hoe dat werkt, moeten we echter eerst kijken naar wat het universum precies is, en hoe het werkt.
Massa’s energie
Het universum ontstond zo’n 13,7 miljard jaar geleden met de oerknal. Het heelal dijde toen met enorme snelheid uit, en dat uitdijen is nu nog steeds aan de gang. Dat komt omdat de enorme hoeveelheid energie die met de oerknal vrij kwam, ergens naartoe moet. Het materiaal dat tegelijk ook de ruimte in kwam, vormt nu nog steeds sterren, planeten, ruimtegassen en dergelijke. De logica zegt dus dat het uitdijen een keer moet stoppen, of in ieder geval minder zou moeten worden. Immers, de energie is na een tijdje op. Maar dat gebeurt niet. Sterker nog, het heelal verspreidt zich juist steeds sneller.
Donkere Energie
Die snelle uitdijing komt door het mysterieuze donkere energie. “Wat dat is, weten we eigenlijk niet,” zegt Luc Hendriks. Hij is student sterrenkunde, en schrijft zelf veel over kosmologie. Hij legt aan Scientias.nl de mogelijke theorieën van het ultieme einde uit. “Donkere energie is een naam voor een fenomeen dat we nog niet goed begrijpen. Het moet uitleggen wat er gebeurt in de ruimte.” Want de ruimte is vacuüm, maar perfect vacuüm bestaat volgens Hendriks niet. “Er zit wel iets in de ruimte, een bepaalde negatieve energie. Waar die precies uit bestaat en hoe die werkt, weten we niet. Maar wat we wel weten, is dat die negatieve energie er voor zorgt dat de ruimte juist uitdijt. En omdat de ruimte uitdijt, ontstaat er weer meer vacuüm. Met weer meer energie.”
LHC De Large Hadron Collider in Zwitserland is precies gebouwd voor dit doel: uitzoeken wat donkere energie is, en waar het heelal precies uit bestaat. Zodra we dat weten, kunnen we stukje bij beetje uitvinden welke theorie zou kloppen.
Geen idee
Wat betekent dat uitdijen nou voor ons? Hoe lang gaat dat door? Stopt het überhaupt ooit wel eens? “Dat is juist het frustrerende,” zegt Hendriks. “We hebben op dit moment niet genoeg kennis over het universum om te weten wat er kan gebeuren, hoe ‘de ruimte’ zelf reageert.” Wel weten we wat er kan gebeuren met de materie in het universum – een groot verschil met de ruimte zelf.
Big Rip
Eén van de theorieën is de zogeheten Big Rip. Een Big Rip ontstaat wanneer, volgens de bovenstaande theorie, het universum steeds sneller en sneller uit blijft dijen. Dat zou dan na een tijdje zó snel gaan, dat het universum letterlijk ‘uit elkaar wordt getrokken’. De expansie van het heelal zorgt er dan voor dat sterren, planeten, maar ook zelfs atomen, helemaal uit elkaar klappen. Wat er daarna gebeurt, is ook niet helemaal zeker. Mocht het universum zich dan nog steeds sneller uitbreiden, dan zal de kapotgetrokken materie niet meer bestaan, maar wat dat betekent voor ‘het heelal’, daar wordt nog over gespeculeerd.
Big Freeze
Een andere, en meer geaccepteerde theorie is een zogenaamde Big Freeze, ook wel Big Chill genoemd. Een Big Freeze is een langzame, stervende dood van alle materie in ons universum. “In het scenario van een Big Freeze gaat de uitdijing van het heelal voor altijd door, maar zal de snelheid uiteindelijk wel afnemen,” zegt Hendriks. “Toch zal het nooit tot stilstand komen; het zal oneindig doorgaan, maar wel zo dicht tegen stilstand aanzitten dat het bijna niet meer waarneembaar is.”
Wanneer zo’n Big Freeze voor komt, zal na een tijdje alle energie in het heelal verdwijnen. Dat betekent dat sterren uitdoven, zwarte gaten al hun Hawking-straling verliezen en dus ook verdwijnen, en het universum vervolgens leeg is met enkel wat overgebleven quarks en neutronen. Die hebben niet genoeg massa en levensduur om nog iets te betekenen, en het universum zal letterlijk dood en leeg zijn. Een nogal bleek vooruitzicht.
Niet waterdicht Er worden wel eens voorspellingen gedaan over een tijdstip wanneer het universum zou kunnen eindigen, maar die zijn eigenlijk nooit waterdicht.Big Crunch
Iets spectaculairder is een eventuele Big Crunch. Voorstanders van deze theorie redeneren dat het heelal als een soort elastiek werkt, en dat het na een tijdje helemaal ‘uitgerekt’ is. Wanneer dat voorkomt, zal het weer in gaan krimpen – steeds sneller en sneller, hoe dichter het bij het middelpunt komt. En als het dan zo ver is, komt er eigenlijk een soort omgekeerde oerknal. Alles klapt dan in elkaar in een gigantische implosie.
Een Big Crunch zou, volgens sommige aanhangers, een nieuwe oerknal kunnen betekenen. De energie die er dan bij elkaar komt, zou genoeg kunnen zijn voor weer een nieuwe Big Bang. En dan is het logisch om aan te nemen dat een dergelijk voorval al eerder is voorgekomen. Dat betekent dat ons universum als het ware ‘pulseert’.
Paar miljard/biljoen
Over hoe lang het duurt voordat we één van deze catastrofale eindes zullen meemaken, durft Hendriks geen uitspraken te doen. “Ook dat heeft te maken met hoe je naar het universum kijkt, en hoe weinig we ervan denken te weten. Snaartheoretici denken dat het al binnen enkele miljarden jaren kan gebeuren, maar weer anderen houden het op een paar biljoen jaar.”
De Big Rip, Big Freeze en Big Crunch zijn bovenal theorieën. Wat er daadwerkelijk gaat gebeuren met het universum, zullen we waarschijnlijk pas weten als het op het punt staat te gebeuren. Maar dat duurt gelukkig nog even.
(scientias.nl)
Brug van heet gas tussen clusters sterrenstelsels ontdekt
De Europese ruimtetelescoop Planck heeft voor het eerst beslissend een "brug" van heet gas tussen een paar van clusters van sterrenstels ontdekt. Dat meldt het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
Met de in 2009 gelanceerde Planck ontdekten astronomen een filament van gas dat de sterrenstelselclusters Abell 399 en Abell 401 over meer dan 10 miljoen lichtjaar overspant. De temperaturen van het gas in die "brug" zijn in de orde van 80 miljoen graden celsius.
De Planck bevestigde vroegere gegevens van de XMM-Newton röntgensatelliet van ESA. Die suggereerde de aanwezigheid van heet gas, niet alleen binnen clusters van sterrenstelsels, maar ook tussen die clusters
(HLN)
Verre ijswereld geeft geheimen prijs
Artist's impression van de verre ijswereld Makemake. ESO/L. Calçada/Nick Risinger
Astronomen hebben de ijskoude dwergplaneet Makemake waargenomen terwijl deze voor een verre ster langs schoof. Hierbij kon voor het eerst worden gecontroleerd of Makemake een atmosfeer heeft of niet (Nature, 22 november).
Makemake is ongeveer een derde kleiner dan de 'voormalige planeet' Pluto. Hij volgt een baan om de zon die voorbij die van Pluto ligt, maar binnen de omloopbaan van Eris, de zwaarste van de vijf bekende dwergplaneten in het zonnestelsel.
Eerdere waarnemingen hebben laten zien dat Makemake veel op zijn naaste buren lijkt. Sommige astronomen verwachtten dan ook dat zijn atmosfeer, indien aanwezig, op die van Pluto zou lijken. Maar het nieuwe onderzoek toont aan dat Makemake, net als Eris, geen atmosfeer van betekenis heeft.
Dat laatste blijkt uit het feit dat de ster tijdens zijn bedekking door Makemake heel abrupt uitdoofde en weer tevoorschijn kwam. Als de dwergplaneet een atmosfeer had gehad, zouden de helderheidsafname en -toename veel geleidelijker zijn gegaan.
Bij de sterbedekking zijn ook de afmetingen van Makemake nauwkeurig(er) gemeten. De dwergplaneet is niet volmaakt bolvormig, maar enigszins afgeplat aan zijn polen: zijn equatoriale middellijn is 1430 kilometer, zijn polaire middellijn 1502 kilometer.
Ook hebben de astronomen vastgesteld dat Makemake een albedo van ongeveer 0,77 heeft. Dat betekent dat 77 procent van het weinige zonlicht dat zijn oppervlak bereikt wordt weerkaatst. Anders gezegd: het oppervlak van Makemake heeft zo ongeveer de helderheid van vuile sneeuw. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Sommige supernova-explosies mislukken
Impressie van een net-niet-ontplofte witte dwerg. Brad Gallagher, George Jordan/Flash Center for Computational Science
Computersimulaties laten zien dat de uitzonderlijk zwakke supernova-explosies die astronomen af en toe waarnemen in feite 'blindgangers' zijn. In sommige gevallen loopt de ontploffing van de witte dwerg die het epicentrum van de explosie vormt, letterlijk met een sisser af.
In de loop van de jaren hebben astronomen duizenden supernova-explosies van type Ia waargenomen. Supernova's van dit type zijn bijna altijd even helder, wat het relatief eenvoudig maakt om hun afstanden te bepalen. Deze supernova's spelen dan ook een belangrijke rol bij het meten van de afstanden van sterrenstelsel en van de (veranderende) uitdijingssnelheid van het heelal.
Sommige supernova's van type Ia zijn echter tien tot honderd keer zo zwak als hun soortgenoten. Bij normale supernova-explosies van dit type bereikt een witte dwergster een kritische massa, door materie van een begeleidende ster op te slokken of door met een begeleidende dwergster samen te smelten (zoals bijvoorbeeld bij supernova 2011fe het geval lijkt te zijn). Dit resulteert in een nucleaire kettingreactie in de kern van de witte dwerg, die zich een weg naar buiten baant.
Uit de nieuwe computerberekeningen blijkt echter dat zo'n 'detonatiegolf' kan mislukken. Dat gebeurt als de fusiereacties zich niet tot de kern beperken, maar op meerdere plaatsen in de ster op gang komen. Dat leidt ertoe dat de witte dwerg opzwelt en niet heet genoeg wordt om echt tot ontploffing te komen. De ster raakt wel wat massa kwijt, maar blijft grotendeels intact.
De computersimulaties geven ook aan waaraan je zo'n mislukte supernova-explosie kunt herkennen. Door het asymmetrische verloop van de 'explosie' zou de witte dwerg met een snelheid van honderden kilometers per seconde worden weggeschoten. Ook zouden de net-niet-ontplofte dwergsterren, anders dan normale witte dwergen, veel zware elementen als calcium, titanium en ijzer aan hun oppervlak hebben. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Grote 'aardolievondst' in Orion
De Paardenkopnevel: galactisch tankstation?
ESO
Terwijl de voorraden aardgas en aardolie op aarde langzaam maar zeker uitgeput raken, bestaan er elders in het heelal blijkbaar nog grote reserves. Astronomen hebben, met de 30-meter IRAM-radiotelescoop, voor het eerst cyclopropenyl-moleculen in ons Melkwegstelsel ontdekt. Cyclopropenyl behoort tot de kleine koolwaterstoffen (moleculen die uit koolstof- en waterstofatomen bestaan) en is een van de vele bestanddelen van aardolie.
Het cyclopropenyl is aangetroffen in de Paardenkopnevel, een markante donkere wolk van gas en stof in het sterrenbeeld Orion. Echt om de hoek ligt dit 'galactische tankstation' niet: het is ongeveer 1300 lichtjaar van ons verwijderd. Nevels als de Paardenkopnevel staan bekend als chemische laboratoria. Door de inwerking van de intense straling van naburige sterren vinden in het gas de meest uiteenlopende chemische reacties plaats.
Behalve cyclopropenyl hebben de astronomen in de Paardenkopnevel nog meer dan dertig andere moleculen aangetroffen, waaronder een flink aantal kleine koolwaterstoffen. Het gaat om verbazingwekkend grote hoeveelheden: de Paardenkopnevel bevat tweehonderd keer zoveel koolwaterstoffen dan er water is op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Geen Jupiter? Dan een forse kometengordel
Herschel-opname van het kometenpuin rond Gliese 581. ESA/AOES
Waarnemingen met de Europese infraroodsatelliet Herschel wijzen erop dat sterren waar geen grote, Jupiter-achtige planeten omheen cirkelen, zijn omgeven door een forse gordel van kometen. Als we mogen afgaan op de situatie bij de sterren Gliese 581 en 61 Virginis tenminste.
Rond deze beide sterren cirkelen alleen planeten die qua grootte ergens tussen de aarde en Neptunus in zitten. Herschel heeft rond de twee sterren veel koud stof ontdekt, dat vermoedelijk afkomstig is van onderlinge botsingen tussen kometen. Afgaande op de waargenomen hoeveelheden stof zouden Gliese 581 en 61 Virginis omringd moeten zijn door een gordel die minstens tien keer zoveel kometen bevat als de zogeheten Kuipergordel in ons eigen zonnestelsel, voorbij de omloopbaan van de planeet Neptunus.
Vermoed wordt dat de zwaartekracht van de grote planeten Jupiter en Saturnus 'onze' Kuipergordel zodanig in beroering heeft gebracht, dat veel kometen al in de begintijd van het zonnestelsel richting centrum zijn gedirigeerd. Daardoor waren de binnenste planeten, waaronder de aarde, miljoenen jaren lang doelwit van een groot kosmisch bombardement.
Waarschijnlijk loopt het op de planeten van Gliese 581 en 61 Virginis zo'n vaart niet: door het ontbreken van Jupiter-achtige planeten zal de frequentie van komeetinslagen veel geringer zijn. Maar daar kleeft ook een nadeel aan: de mildere 'kometenregen' betekent ook dat de wateraanvoer naar eventuele 'leefbare' planeten trager is. Het zou dus veel langer duren voor zich daar een oceaan van betekenis vormt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Amerikanen wilden maan opblazen
© reuters.
Om hun superioriteit te demonstreren tegenover de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog wilden de Amerikanen een heuse atoombom op de maan gooien. Van het geheime project werd gewag gemaakt in een document van de Amerikaanse luchtmacht dat na 45 jaar aan de oppervlakte gekomen is.
In de race naar de ruimte lagen de Verenigde Staten merkelijk achter nadat de Russen succesvol de eerste Spoetnik hadden gelanceerd. De Amerikaanse luchtmacht wilde op hun beurt de aartsvijand imponeren door een paddelstoelvormige wolk op de maan te creëren die te zien zou zijn vanop aarde. De atoombom moest daarvoor op de rand van de maan tot ontploffing gebracht worden zodat de paddenstoelvormige wolk werd opgelicht door de zon.
De missie zou in 1959 uitgevoerd worden maar de piste werd uiteindelijk verlaten door de militaire opperbevelhebbers omdat de ontploffing te veel risico's inhield voor de mensen op aarde. Bovendien hadden wetenschappers angst dat de maan op die manier besmet geraakte met radioactief materiaal.
Leonard Reiffel schreef het document waarin de geheime operatie uit de doeken gedaan werd. Hij moest voor de luchtmacht de effecten van de ontploffing onderzoeken. De natuurkundige sprak in 2000 al eens over deze eigenaardige missie maar pas nu is het ontegensprekelijke bewijs teruggevonden.
(HLN)
Astronomen ontdekken grootste zwarte gat ooit
© Photonews.
Een groep astronomen zegt het grootste zwarte gat ooit te hebben ontdekt. Het gat heeft een massa die 17 miljoen keer groter is dan die van de zon, aldus de wetenschappers van de universiteit van Texas.
Het zwarte gat ligt in het hart van een melkwegstelsel op een afstand van 220 miljoen lichtjaren. Het gat is zo groot dat het ongeveer de massa heeft van een zevende van het melkwegstelsel waar het is ontdekt. "Het is een excentriek melkwegstelsel'', aldus een van de wetenschappers, Karl Gebhardt. "Het bestaat bijna alleen uit een zwart gat.''
In een zwart gat heerst een enorme zwaartekracht. Die is zo sterk dat zelfs licht er niet uitkomt.
(allesoversterrenkunde)
Zo, die waren nogal wat van plan....quote:Op donderdag 29 november 2012 08:15 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
29-11-2012
Amerikanen wilden maan opblazen
[ afbeelding ]
© reuters.
Om hun superioriteit te demonstreren tegenover de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog wilden de Amerikanen een heuse atoombom op de maan gooien. Van het geheime project werd gewag gemaakt in een document van de Amerikaanse luchtmacht dat na 45 jaar aan de oppervlakte gekomen is.
In de race naar de ruimte lagen de Verenigde Staten merkelijk achter nadat de Russen succesvol de eerste Spoetnik hadden gelanceerd. De Amerikaanse luchtmacht wilde op hun beurt de aartsvijand imponeren door een paddelstoelvormige wolk op de maan te creëren die te zien zou zijn vanop aarde. De atoombom moest daarvoor op de rand van de maan tot ontploffing gebracht worden zodat de paddenstoelvormige wolk werd opgelicht door de zon.
De missie zou in 1959 uitgevoerd worden maar de piste werd uiteindelijk verlaten door de militaire opperbevelhebbers omdat de ontploffing te veel risico's inhield voor de mensen op aarde. Bovendien hadden wetenschappers angst dat de maan op die manier besmet geraakte met radioactief materiaal.
Leonard Reiffel schreef het document waarin de geheime operatie uit de doeken gedaan werd. Hij moest voor de luchtmacht de effecten van de ontploffing onderzoeken. De natuurkundige sprak in 2000 al eens over deze eigenaardige missie maar pas nu is het ontegensprekelijke bewijs teruggevonden.
(HLN)
Bevroren water gevonden op Mercurius
Deze foto van Mercurius werd door de Amerikaanse satelliet Messenger genomen. © photo news.
Op de noordpool van de planeet Mercurius is bevroren water gevonden. De tientallen centimeters dikke laag ijs ligt in een koud gebied, dat continu in de schaduw is. Amerikaanse wetenschappers schrijven dat vandaag in de wetenschapspublicatie Science Express.
De onderzoekers denken dat het water op Mercurius is gekomen met een komeet, die ergens in de afgelopen 50 miljoen jaar is ingeslagen. "Als er waterijs is, is er een manier waarop waterijs op alle planeten komt. Dat vertelt ons iets over de geschiedenis van het zonnestelsel en hoe het water bij de binnenste planeten kwam", zeggen ze.
Water is de bron van leven op aarde. Als wetenschappers doorkrijgen hoe het water miljarden jaren geleden op onze planeet kwam, kunnen ze een beter beeld krijgen van het ontstaan van leven.
Het ijs werd ontdekt met de Amerikaanse satelliet Messenger. Die draait sinds maart vorig jaar rond Mercurius. Over de kleine planeet, die in ons zonnestelsel het dichtst bij de zon staat, is nog niet veel bekend
(HLN)
Verre quasar geeft kijkje in oertijd heelal
Quasar GB 1428 en zijn röntgenjet. NASA/CXC/NRC/NRAO
Amerikaanse astronomen hebben ontdekt dat de verre quasar GB 1428 een intense bundel of 'jet' van röntgenstraling produceert. De straling wordt veroorzaakt doordat de snelle elektronen die de quasar de ruimte in schiet in botsing komen met fotonen van de kosmische achtergrondstraling.
Een quasar is in feite niets anders dan de extreem heldere kern van een sterrenstelsel. Hij verkrijgt zijn energie van een superzwaar zwart gat dat materie aantrekt en een deel daarvan met bijna de lichtsnelheid terug de ruimte in blaast in de vorm van bundels energierijke deeltjes.
De elektronen in zo'n quasarbundel moeten zich een weg banen door de oceaan van fotonen (lichtdeeltjes) die na de oerknal in de ruimte is achtergebleven. Bij botsingen tussen de snelle elektronen en deze fotonen, kan de energie van de fotonen oplopen tot röntgenniveau.
Quasar GB 1428 wordt gezien op een moment dat het heelal nog maar 1,3 miljard oud was: zijn licht doet er meer dan twaalf miljard jaar over om ons te bereiken. De kosmische achtergrondstraling – de nagloeiing van de oerknal – was destijds duizend keer zo intens als nu. Dat maakt de 'röntgenjet' van de quasar dermate helder dat hij ook op deze grote afstand waarneembaar is.
GB 1428 is de verste quasar waarbij zo'n röntgenjet is waargenomen. De deeltjes die hij uitzendt lijken iets langzamer te bewegen dan die van nabijere quasars. Dat kan komen doordat ze met minder energie worden weggeschoten. Maar het is ook mogelijk dat ze sterker worden afgeremd door hun omgeving. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Hij is er bijna, maar nog niet helemaal: Voyager duikt nieuw deel van de ruimte in
Voyager 1 bevindt zich nog niet in de interstellaire ruimte, maar is wel een nieuwe regio binnengegaan. En volgens wetenschappers is deze regio het enige wat Voyager nog van de interstellaire ruimte scheidt.
Dat maakte NASA tijdens een persconferentie bekend. Wetenschappers noemen de nieuwe regio waarin Voyager zich nu bevindt ook wel de ‘magnetische snelweg voor geladen deeltjes’. Geladen deeltjes van buiten de heliosfeer kunnen in deze regio binnendringen en het is er dan ook een drukte van belang: geladen deeltjes springen er in alle richtingen rond.
Enkele maanden?
“Hoewel Voyager 1 zich nog steeds in de omgeving van de zon bevindt, kunnen we nu al ervaren hoe het daarbuiten is, omdat deeltjes op deze magnetische snelweg naar binnen en naar buiten vliegen,” vertelt onderzoeker Edward Stone. “We geloven dat dit het laatste stukje van de reis naar de interstellaire ruimte is.” Hoelang het nog duren gaat voor Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt? De onderzoekers hebben geen idee. Het kan enkele maanden duren, maar ook enkele jaren.
Verrassing
Het gebied waarin Voyager 1 zich nu bevindt, is een grote verrassing voor wetenschappers. “Dit nieuwe gebied is niet wat we verwacht hadden, maar we zijn wel gewend geraakt om het onverwachte van Voyager te verwachten.” “Als we alleen naar de gegevens omtrent de geladen deeltjes zouden kijken, zou ik stellen dat we ons reeds buiten de heliosfeer (en dus in de interstellaire ruimte, red.) bevinden,” voegt onderzoeker Stamatios Krimigis toe. “Maar we moeten kijken naar wat alle instrumenten ons vertellen.” Vooral het instrument dat het magnetisch veld in de gaten houdt, is hierbij leidend. De richting van de magnetische veldlijnen is volgens dit instrument nog niet veranderd. En dat wijst erop dat Voyager zich nog niet in de interstellaire ruimte bevindt.
Voyager 1 werd in 1977 gelanceerd en bevindt zich inmiddels op zo’n achttien miljard kilometer van de zon. Daarmee is de sonde het verst van ons verwijderde door mensen gemaakte object ooit. De sonde is met diverse instrumenten uitgerust en onderzoekt onder meer plasmagolven, het magnetisch veld, kosmische straling en geladen deeltjes. Naast Voyager 1 is er ook nog een Voyager 2: deze sonde werd zo’n zestien dagen voor Voyager 1 gelanceerd.
(scientias.nl)
Eerste sterren schitterden 750 miljoen jaar na oerknal
© thinkstock.
Sterren kunnen niet eerder dan ongeveer 13 miljard jaar geleden zijn beginnen ontstaan, stelt het gerenommeerde Massachusetts Institute of Technology (MIT).
Astronomen kunnen terug in de tijd loeren door het licht van verre objecten te analyseren. In bijna alle gevallen vertonen die objecten sporen van elementen die zwaarder zijn dan de elementen waterstof en helium. Volgens de huidige inzichten bestonden die zware elementen als koolstof en zuurstof kort na de Big Bang nog niet, want daar waren sterren voor nodig.
Om te weten wanneer die op het toneel verschenen, gebruikten astronomen van het MIT en de Universiteit van California in San Diego het licht van ULAS J1120, de verst bekende quasar of heldere kern van een actief sterrenstelsel.
Dit licht heeft er iets meer dan 13 miljard jaar over gedaan om ons te bereiken, en bleek geen 'vingerafdrukken' van zware elementen te bevatten. Dat betekent dat het gas rond de quasar vrijwel geheel uit waterstof en helium moet bestaan. Dat impliceert ook dat 750 miljoen jaar na de erknal nog niet veel sterren bestonden, stelt Robert Simcoe van het MIT in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature.
(HLN)
Nieuwe en zeldzame soort sterrenstelsels ontdekt
© epa.
Astronomen hebben een nieuwe klasse van sterrenstelsels ontdekt die prompt de bijnaam 'tuinboonstelsels' kreeg, meldt de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO. Zij behoren tot de zeldzaamste objecten in het heelal.
Veel sterrenstelsels hebben een reusachtig zwart gat in hun centrum, dat het gas in de omgeving aan het gloeien brengt. Maar in het geval van de tuinboonstelsels gloeit het volledige sterrenstelsel, niet alleen de kern.
Opmerkelijk
De nieuwe waarnemingen - met de VLT-telescoop van de ESO, de Gemini South-telescoop en de Canada-France-Hawaii Telescope - tonen de grootste en helderste gloeiende gebieden die ooit zijn ontdekt. Vermoedelijk ontlenen zij hun energie aan centrale zwarte gaten die voorheen heel actief waren, maar inmiddels tot rust zijn gekomen.
Het nieuwe object kreeg de naam J224024.1 092748 of kortweg J2240. Het staat in het sterrenbeeld Waterman en zijn licht heeft er ongeveer 3,7 miljard jaar over gedaan om ons te bereiken.
Andere
Na die ontdekking gaven er zich in een bestand van bijna een miljard sterrenstelsels nog zestien andere met vergelijkbare kenmerken bloot. Dergelijke sterrenstelsels zijn extreem zeldzaam, benadrukt de ESO. In een gebied van 1,3 miljard bij 1,3 miljard bij 1,3 miljard lichtjaar duikt er gemiddeld maar eentje op. Hun bijnaam tuinboonstelsels hebben de stelsels niet alleen aan hun kleur te danken, maar ook aan het feit dat ze enigszins op de kleinere 'doperwtstelsels' lijken.
(HLN)
Astronomen komen ogen tekort
Overzichtsfoto van het Andromedastelsel. Robert Gendler
Europese en Amerikaanse astronomen zoeken vrijwilligers die het naburige Andromedastelsel willen helpen verkennen. Bij dit Andromeda-project moet op duizenden opnamen van de Hubble-ruimtetelescoop worden gezocht naar sterrenhopen die meer kunnen vertellen over de evolutie van sterrenstelsels als deze. Voor die klus zijn duizenden paren ogen nodig.
Sterrenhopen zijn verzamelingen van honderden, vele duizenden of zelfs miljoenen sterren die groepsgewijs zijn ontstaan. Alle sterren in zo'n sterrenhoop zijn dus even oud. Bij het onderzoek van de ontwikkeling van sterrenstelsels spelen deze groepen sterren een belangrijke rol, omdat hun leeftijden zich relatief gemakkelijk laten bepalen.
Door de grote afstand van 2,4 miljoen lichtjaar valt het opsporen van sterrenhopen in het Andromedastelsel nog niet mee. De acht astronomen die de Hubble-opnamen begonnen af te speuren, hadden na een maand ploeteren nog maar twintig procent van het beeldmateriaal bekeken. Gemiddeld vond elk van hen een handjevol sterrenhopen per dag.
Omdat de speurtocht zo veel te veel tijd gaat kosten, wordt nu de hulp van het grote publiek ingeschakeld. Voor deelname is geen inschrijving nodig, en ook sterrenkundige kennis is geen vereiste. In een eenvoudige tutorial wordt uitgelegd wat de bedoeling is.
Ondertussen gaat 'Hubble' gewoon verder met de opdracht waar hij al in 2010 mee is begonnen: het fotograferen van het complete Andromedastelsel. Dat gebeurt stukje bij beetje, omdat het beeldveld van de ruimtetelescoop veel te klein is om het stelsel in één keer te bekijken. Als alles goed gaat, zullen de laatste opnamen in de zomer van 2013 worden gemaakt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Temperatuur van hyperreus verbazend snel toegenomen
HR 8752 bevindt zich in het sterrenbeeld Cassiopeia (foto) en is zelfs met een gewone verrekijker zichtbaar. © afp.
De temperatuur van een zogenaamde hyperreus is verbazend snel toegenomen, heeft een Europees onderzoeksteam vastgesteld. Zo is meteen een belangrijke schakel gevonden in de levensloop van de allerzwaarste sterren, zo heeft de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) meegedeeld.
Een team van sterrenkundigen uit zes Europese landen, met medewerking van de KSB, heeft gedurende 30 jaar de hyperreus HR 8752 onderzocht die de zogenaamde 'Evolutionaire Leegte' heeft doorkruist, een levensfase waarin de zwaarste sterren erg onstabiel worden.
HR 8752 bevindt zich in het sterrenbeeld Cassiopeia en is zelfs met een gewone verrekijker zichtbaar. Het object vormt één van de gekende twaalf hyperreuzen in onze Melkweg.
Gele Evolutionaire Leegte
De 'Gele Evolutionaire Leegte' een uniek stadium in het korte leven van een hyperreus waarin haar temperatuur en lichtkracht snel kunnen veranderen. Het team ontdekte dat hun atmosferen dan erg onstabiel worden omdat er uitwaarts gerichte krachten optreden die gelijk of zelfs sterker worden dan de zwaartekracht. Door hun onstabiele atmosfeer verliezen hyperreuzen enorm veel gewicht in deze "verboden zone", wat soms kan oplopen tot de massa van de Zon per jaar. Hyperreuzen die in de 'Evolutionaire Leegte' belanden willen er zo snel mogelijk weer uit weg. Daarom zitten haast alle hyperreuzen erbuiten.
HR 8752 blijkt een zeer zeldzame hyperreus te zijn die een gedeelte van de Leegte heeft gepasseerd. De temperatuur aan het oppervlak is in minder dan 30 jaar verbazend snel van 5.000 tot 8.000 graden gestegen.
Supernova explosie
Het team toonde verder aan dat de Leegte eigenlijk uit twee onderdelen bestaat waarin de atmosfeer van de hyperreus onstabiel is. Ze zijn het gevolg van de ionisering van grote hoeveelheden waterstof en helium gas in haar atmosfeer en worden gescheiden door een beperkte zone rond 8.000 graden waar de atmosfeer wat stabieler wordt.
Over het lot van HR 8752 is voorlopig niet veel bekend. Maar er zijn sterke vermoedens dat deze zware hyperreuzen sterven in een krachtige supernova explosie. Ofwel trekken ze snel doorheen de 'Gele Evolutionaire Leegte' en veranderen ze daarbij van gedaante in een hetere soort van wispelturige sterren die bekendstaan als de 'Lichtsterke Blauwe Variabelen'. In elk geval zal dat niet onopgemerkt voorbij gaan, zegt de KSB.
(HLN)
Amerikaans bedrijf verkoopt privéreizen naar de maan
Voormalige toplui van het Amerikaanse ruimteagentschap NASA hebben een firma opgericht die vluchten naar de maan wil aanbieden aan particulieren. Een retourticket voor twee passagiers mét wandeling op de maan zal 1,5 miljard dollar (ruim 763 miljoen euro) kosten, zo melden de initiatiefnemers.
"Golden Spike Company is de eerste onderneming die op regelmatige basis verkenningsmissies op het oppervlak van de maan wil aanbieden en dit tegen het einde van het decennium", zo staat in een mededeling die de stichters gisteren verspreidden.
De onderneming wil bestaande raketlanceerders optimaliseren en hoopt haar systeem te verkopen aan staten, individuen of bedrijven. Het bedrijf stipt aan dat de voorgestelde prijzen van dezelfde orde zijn als de budgetten die landen reeds uitgeven aan onbemande wetenschappelijke missies.
De man achter Golden Spike is Alan Stern, voormalig vicedirecteur van de NASA. De voorzitter van de raad van bestuur wordt Gerry Griffin, de vroegere baas van het Johnson Space Center. Politici als Newt Gingrich en Bill Richardson zullen het bedrijf adviseren.
De Verenigde Staten zijn tot dusver het enige land dat mensen op de maan heeft gebracht. Binnen vier dagen, op 11 december, is het exact veertig jaar geleden dat de mens voor het laatst de maan betrad. Dat gebeurde met de Apollo 17.
(HLN)
Britse astronoom Patrick Moore overleden
© reuters.
De Britse astronoom en tv-presentator Patrick Moore is op 89-jarige leeftijd overleden. Vrienden hebben bekendgemaakt dat hij is ingeslapen in zijn woning aan de Engelse zuidkust.
Sir Patrick Moore was een enorm populaire sterrenkundige. Hij begon in 1957 voor de BBC een maandelijks programma over astronomie te presenteren, 'The Sky at Night '(De hemel 's nachts) om de wetenschap voor het grote publiek te ontsluiten. Het programma is het langst lopende ooit geworden en wordt nog steeds uitgezonden.
Moore heeft circa 60 boeken over astronomie geschreven. Behalve door zijn kennis en gave die over te brengen, is hij beroemd geworden door het in kaart brengen van het maanoppervlak, door het consequent dragen van zijn monocle en door na te laten zijn haar te kammen.
© ap.
© getty.
© getty.
© getty.
(HLN)
VLT Survey Telescope viert inauguratie met mooie foto
Gisteren werd de VLT Survey Telescope van ESO dan eindelijk officieel geïnaugureerd. Ter ere van dat heugelijke feit maakte de telescoop een prachtige foto van de Carinanevel. Het is de opmars naar nog veel meer moois!
De VLT Survey Telescope (VST) bevindt zich in Chili. Het is een geavanceerde 2,6-meter telescoop die is uitgerust met een 268 megapixelcamera. De telescoop heeft als doel het heelal heel snel en heel scherp in kaart te brengen.
Carinanevel
De Carinanevel is typisch zo’n stukje heelal waarmee VST uit de voeten kan. De nevel is al door verschillende telescopen vereeuwigd, maar omdat de nevel zo groot is, zijn deze er nog nooit in geslaagd om de telescoop in één keer helemaal in beeld te brengen. VST heeft een zeer groot breedveld an kan de nevel dan ook bijna in één keer fotograferen.
Combinatie
Logisch dat wetenschappers ervoor kozen om de inauguratie met deze foto op te luisteren. De foto bestaat uit diverse opnames die VST van de nevel maakte. Gecombineerd vormen deze een zeer gedetailleerd en kleurrijk kiekje.
De Carinanevel is welbeschouwd een wolk van gloeiend gas en stof en bevat zeer zware en heldere sterren. Een mooi voorbeeld daarvan is de heldere ster Eta Carinae (boven het midden). Foto: ESO / VPHAS+ Consortium / Cambridge Astronomical Survey Unit.
(Scientias.nl)
quote:
09-12-2012
Britse astronoom Patrick Moore overleden
[ afbeelding ]
© reuters.
De Britse astronoom en tv-presentator Patrick Moore is op 89-jarige leeftijd overleden. Vrienden hebben bekendgemaakt dat hij is ingeslapen in zijn woning aan de Engelse zuidkust.
Sir Patrick Moore was een enorm populaire sterrenkundige. Hij begon in 1957 voor de BBC een maandelijks programma over astronomie te presenteren, 'The Sky at Night '(De hemel 's nachts) om de wetenschap voor het grote publiek te ontsluiten. Het programma is het langst lopende ooit geworden en wordt nog steeds uitgezonden.
Moore heeft circa 60 boeken over astronomie geschreven. Behalve door zijn kennis en gave die over te brengen, is hij beroemd geworden door het in kaart brengen van het maanoppervlak, door het consequent dragen van zijn monocle en door na te laten zijn haar te kammen.
[ afbeelding ]
© ap.
[ afbeelding ]
© getty.
[ afbeelding ]
© getty.
[ afbeelding ]
© getty.
(HLN)
Een legende.... voor iedere sterrenkundige
Heb met plezier altijd naar the sky at night zitten te kijken...
In the event of his death, the astronomer was clear about what he wanted.
He would not have a funeral, but a party Quite a show. Plenty of drink.
And yesterday, after Sir Patrick Moore died peacefully at his home, his family and friends vowed to do just that.
[ Bericht 7% gewijzigd door -CRASH- op 10-12-2012 10:56:13 ]
[ Bericht 3% gewijzigd door Pek op 12-12-2012 22:42:39 ]
Rivier ontdekt op maan van Saturnus
© reuters.
Op een van de manen van de planeet Saturnus is een 400 kilometer lange rivier ontdekt. Die mondt uit in een grote zee. Het is de eerste keer dat zo'n groot rivierensysteem buiten de aarde is gezien. Dat heeft de Europese ruimtevaartorganisatie ESA vandaag gemeld.
Water stroomt er niet. Op het oppervlak van de maan Titan, waar de rivier is gevonden, zijn ethaan en methaan. Op aarde zijn dat gassen, maar op Titan worden de stoffen vloeibaar door de extreme kou.
Titan is de enige plek buiten de aarde waar vloeistoffen zijn gevonden.
De rivier werd ontdekt met de Europees-Amerikaanse satelliet Cassini. Die draait sinds 2004 in een baan rond Saturnus.
(HLN)
This image from NASA's Cassini spacecraft shows a vast river
system on Saturn's moon Titan. It is the first time images from space
have revealed a river system so vast and in such high resolution
anywhere other than Earth. Image Credit: NASA/JPL-Caltech/ASI.
W&T / Rivier ontdekt op maan van Saturnus
Ik dacht dat ze al betere pic's daarvan hadden. iig had ik er al van gehoord toen die sonde te pletter sloeg een aantal jaar terug.
een foto van de huygens sonde uit 2005
De sonde is normaal geland op Titan... en heeft foto's gemaakt.quote:
hehe in such a high resolution.
Ik dacht dat ze al betere pic's daarvan hadden. iig had ik er al van gehoord toen die sonde te pletter sloeg een aantal jaar terug.
Of ben je misschien in de war met de Beagle 2 die te pletter sloeg op Mars
ah ja wacht, hij is netjes geland maar had geen mogelijkheid verder te rijden, en was snel klaar met zenden en speelde nog een nummertje of 2.:Dquote:
[..]
De sonde is normaal geland op Titan... en heeft foto's gemaakt.
Of ben je misschien in de war met de Beagle 2 die te pletter sloeg op Mars
Rijden kon ie ook niet.quote:
[..]
ah ja wacht, hij is netjes geland maar had geen mogelijkheid verder te rijden, en was snel klaar met zenden en speelde nog een nummertje of 2.:D
Het was/is een stationaire sonde
Dramatisch einde voor de satellieten Ebb en Flow in zicht
Een beeld van de variatie in zwaartekracht op onze Maan, opgemaakt op basis van de gegevens van de GRAIL-satellieten Ebb en Flow. © afp.
De satellieten Ebb en Flow ter grootte van een wasmachine staan op het punt om samen te vergaan op de maan. In de nacht van komende maandag op dinsdag zullen ze, zoals gepland, met hoge snelheid neerstorten op het maanoppervlak. Het duo heeft een jaar lang de maan verkend. De missie zit erop en de satellieten hebben niet genoeg brandstof meer om door te gaan.
Daarom zullen ze op 20 seconden van elkaar en met een snelheid van ongeveer 1,7 kilometer per seconde (6000 kilometer per uur) op de maan neerstorten. Ebb zal de eerste zijn die vergaat.
De twee satellieten zijn vorig jaar samen gelanceerd en kwamen rond de jaarwisseling kort na elkaar in een baan rond de maan. Een jaar lang hebben ze de zwaartekracht van de maan in kaart gebracht. Die zorgt op aarde voor de getijden, vandaar de namen: Ebb (eb) en Flow (vloed).
Tijdens dat jaar draaiden ze op 200 kilometer van elkaar rond de maan. Tijdens hun omlopen voelden de satellieten de aantrekkingskracht, die van plek tot plek verschilt.
Boven lichtere grondstoffen werden de sondes juist afgeremd, omdat er minder hard getrokken werd. Door het verschil in aantrekkingskracht werd het gat af en toe iets groter of juist iets kleiner.
Sensoren aan boord hebben de afstand tussen Ebb en Flow constant nauwkeurig bijgehouden. De meters konden een verandering van een duizendste van een millimeter al registreren.
De metingen leverden een zwaartekrachtkaart op. Met de kaart in de hand kunnen wetenschappers uitrekenen welke materialen er onder het maanoppervlak zitten en hoe de maan ooit is ontstaan.
(HLN)
Hubble-ruimtetelescoop spoort extreem verre sterrenstelsels op
Hubble-opname van extreem verre sterrenstelsels. NASA, ESA, R. Ellis (Caltech) & HUDF 2012 Team
En weer zijn astronomen een stukje dieper doorgedrongen in het heelal. Met behulp van de Hubble-ruimtetelescoop hebben ze een zevental sterrenstelsels ontdekt op afstanden van meer dan 13 miljard lichtjaar. Daaronder bevindt zich mogelijk ook het verste sterrenstelsel dat tot nu toe is waargenomen.
Het licht van de potentiële recordhouder vertoont een roodverschuiving van 11,9. Deze roodverschuiving wordt veroorzaakt door de uitdijing van het heelal: hoe groter het getal, des te sterker zijn de lichtgolven uitgerekt voordat ze de aarde bereiken en des te groter is de afstand die het licht heeft afgelegd. In dit geval moet die reistijd ongeveer 13,3 miljard jaar zijn geweest. Dat wil zeggen dat het sterrenstelsel al bestond toen het heelal amper 400 miljoen jaar oud was.
De kleine 'volkstelling' onder verre sterrenstelsels laat verder zien dat het aantal stelsels tussen 350 miljoen en 600 miljoen jaar na de oerknal gestaag toenam. Dat bevestigt dat de vorming van de eerste sterrenstelsels een geleidelijk proces was: ze verschenen niet plotseling op het kosmische toneel, maar bouwden hun stellaire bevolking in een relatief rustig tempo op. (EE)
(allesoversterrenkunde)
NASA's twin lunar gravity probes, nickhamed Ebb and Flow,
will collide with a mountain near the Moon's north pole today,
Dec. 17, at 5:28 pm EST. Get the full story from Science@NASA.
China's space probe Chang'e-2 has successfully conducted a maneuver in which it flew by the asteroid Toutatis, about seven million km away from the Earth.
Travelling in deep space, Chang'e-2 made the flyby on Dec. 13 at 16:30:09 Beijing Time (08:30"09 GMT), the State Administration of Science, Technology and Industry for National Defense (SASTIND) announced on Saturday.
The flyby was the first time an unmanned spacecraft launched from Earth has taken such a close viewing of the asteroid, named after a Celtic god.
It also made China the fourth country after the United States, the European Union and Japan to be able to examine an asteroid by spacecraft.
Chang'e-2 came as close as 3.2 km from Toutatis and took pictures of the asteroid at a relative velocity of 10.73 km per second, the SASTIND said in a statement.
Sources with the administration told Xinhua that Chang'e-2 is continuing its deep space travel and will reach a distance of more than 10 million km away from Earth in January next year.
Chang'e-2 was launched on Oct. 1, 2010 from Xichang Satellite Launch Center and later orbited the moon to finish a more extensive probe than its predecessor Chang'e-1.
Chang'e-2 left its lunar orbit for an extended mission to the Earth-Sun L2 Lagrangian point on June 9, 2011, after finishing its lunar objectives, which collected data for a complete lunar map.
The probe departed from L2 this year and began its mission to Toutatis.
Since its blast-off, Chang'e 2 has scored several records: being the first to capture full coverage map of the moon with a resolution of seven meters; being the first object ever to reach the L2 point directly from lunar orbit; and being the first to closely observe the asteroid Toutatis.
China early this year published a full coverage map of the moon, as well as several high-resolution images of the celestial body, captured by Chang'e-2. The resolution of the images is 17 times greater than those taken by Chang'e-1.
"The success of the extended missions also embodies that China now possesses spacecraft capable of interplanetary flight," said Wu Weiren, chief designer of China's lunar probe program.
Chang'e-2's extended missions, which were conducted millions of km away from Earth, have tested China's spacecraft tracking and control network, including two newly built measuring and control stations in the northwest Xinjiang Uygur Autonomous Region and northeast Heilongjiang province, according to the SASTIND.
However, China still belongs to the second tier in lunar probe internationally, said Ouyang Ziyuan, chief scientist for China's lunar orbiter project, adding that the Unites States and Russia are still leading nations in this field.
Wu Weiren stressed international cooperation in lunar probe, saying it is a shared responsibility of world scientists to work together in lunar and deep space exploration for the common good of the human race.
Source: Xinhua News Agency
Wetenschappers vinden fout in pulsartheorie
De theorie die verklaart waarom de extreem snelle draaiing van pulsars af en toe versnelt moet misschien aangepast worden. Dat stellen wetenschappers van de Universiteit van Southampton aan de hand van een computermodel.
Pulsars zijn zogenoemde neutronensterren die kunnen ontstaan nadat een zware ster is opgebrand en haar kern instort tot een extreem compacte en hete ster. Aan haar polen schijnen twee sterke bundels van elektromagnetische straling het heelal in. Sommige van deze draaiende neutronensterren nemen we op aarde waar als een pulserende radiobron, zoals een schip op zee een vuurtoren ziet.
Af en toe zien astronomen echter dat de tempo van pulsars kortstondig versnelt. Een 40 jaar oude theorie verklaart dat met snel roterende supervloeibare materie binnenin de pulsar. Die materie zou in staat zijn haar draaiingsenergie over te brengen aan de buitenkant van de pulsar.
De wetenschappers toonden echter met hun model aan dat de versnellingen te groot zijn om verklaard te worden door materie binnenin de ster. Er is simpelweg te weinig materie, aldus de wetenschappers. Astronomen moeten dus op zoek naar een alternatieve theorie om de oplevingen van pulsars te kunnen verklaren. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Klikbaar
Ruimtesonde Cassini heeft een prachtige foto van Saturnus gemaakt, terwijl deze zich in de schaduw van de gasplaneet bevond. Op de foto schittert Saturnus en zijn ringen op spectaculaire wijze.
Cassini richtte voor het maken van deze foto de camera’s op Saturnus en de zon. Op het moment dat deze foto gemaakt werd, stond de zon precies achter de planeet. Zonlicht verblindde Cassini hierdoor niet, terwijl de planeet en de ringen baadden in licht.
De foto die u hierboven ziet, bestaat uit zestig foto’s. Cassini maakte de foto tijdens haar 174e rondje rondom Saturnus. “Van alle glorierijke foto’s die we van Saturnus hebben, zijn de foto’s gemaakt vanuit de schaduw van Saturnus toch het meest ongebruikelijk,” stelt onderzoeker Carolyn Porco. De foto geeft wetenschappers een heel goed beeld van de ringen en atmosfeer van Saturnus. Vanuit dit perspectief kunnen ze dan ook wellicht weer nieuwe dingen over de planeet ontdekken.
Het is niet de eerste keer dat Cassini vanuit de schaduw een foto maakte. In 2006 gebeurde dat ook al eens. Die foto was extra bijzonder, omdat op deze foto niet alleen Saturnus, maar ook de aarde schittert. Onze planeet is te zien als een dof stipje in één van de ringen. Op deze nieuwste foto van Cassini is de aarde niet zichtbaar: deze bevindt zich – net als de zon – achter de planeet.
Dat dat trouwens nog als argument wordt gebruikt in "they never landed on the moon"-argumenten ... dat er geen sterren in de foto's te zien zijn.
Nieuwe 'supercomputer' verandert 66 schotelantennes in een reuzentelescoop
Groothoek-opname van de ALMA-correlator. ESO
Een van de krachtigste supercomputers ter wereld staat nu helemaal compleet en bedrijfsklaar op zijn afgelegen, hoge locatie in de Noord-Chileense Andes. Daarmee is de voltooiing van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), een opstelling van 66 schotelvormige antennes verspreid over afstanden van maximaal zestien kilometer, bijna een feit.
De speciaal ALMA gebouwde ‘correlator’ heeft een snelheid die vergelijkbaar is met die van de snelste universele supercomputers van dit moment. Op zijn maximale capaciteit moet hij 17 biljard (17.000.000.000.000.000) berekeningen per seconde uitvoeren.
De correlator is een cruciaal onderdeel van ALMA. Zijn 134 miljoen processors zijn voortdurend bezig om de zwakke kosmische signalen die de afzonderlijke antennes opvangen met elkaar te combineren en vergelijken. Dat maakt het mogelijk om de schotelantennes als één enorme telescoop te laten fungeren.
ALMA is zal in maart 2013 feestelijk in gebruik worden genomen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe 'babyfoto' van het heelal gepresenteerd
De definitieve WMAP-kaart van de kosmische achtergrondstraling. NASA / WMAP Science Team
Alle meetresultaten die de satelliet WMAP tussen 2001 en 2010 heeft verzameld zijn nu verwerkt. Ter gelegenheid daarvan hebben wetenschappers een nieuwe detailrijke 'babyfoto' van het heelal gepresenteerd.
WMAP was een satelliet die de kosmische achtergrondstraling in kaart bracht, het 'afgekoelde' restant van de extreem energierijke straling die het heelal kort na zijn ontstaan vulde. Door de uitdijing van het heelal is de golflengte van deze straling ongeveer duizend keer zo groot geworden en verandert in microgolfstraling.
Door heel nauwkeurig de verdeling van dit 'oerlicht' te meten, kunnen de kleine temperatuursverschillen in kaart worden gebracht zoals die ongeveer 375.000 jaar na het ontstaan van het heelal bestonden. Deze minimale fluctuaties worden in verband gebracht met de 'klonterigheid' van de kosmische materie, die uiteindelijk heeft geleid tot de vorming van clusters en superclusters van sterrenstelsels.
WMAP heeft die klonterigheid nauwkeuriger onderzocht dan ooit tevoren. De meetresultaten laten onder meer zien dat het heelal 13,77 miljard geleden is ontstaan uit een zeer compacte, hete toestand (doorgaans 'oerknal' genoemd), en vervolgens is uitgedijd en afgekoeld. Ook kan uit de WMAP-resultaten worden afgeleid dat de eerste sterren begonnen te stralen toen het heelal ongeveer 400 miljoen jaar oud was. De James Webb Space Telescope, die zoals het er nu naar uitziet in 2018 wordt gelanceerd, is speciaal ontworpen om deze voorspelling te toetsen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
De tien allermooiste ruimtefoto’s van 2012
Wat waren de tien mooiste foto’s van ons heelal in het jaar 2012? Scientias.nl zet de tien fraaiste foto’s op een rij. Uiteraard mét hoge resolutie link, zodat u één van deze foto’s kunt instellen als achtergrondafbeelding op uw computer, tablet of telefoon!
10. André Kuipers volledige collectie
Misschien is het een beetje vals spelen, maar op tien plaatsen we de volledige collectie van André Kuipers. Tijdens zijn verblijf in de ruimte maakte de Nederlandse astronaut honderden foto’s van de aarde en het internationale ruimtestation. De foto’s zijn hier te bewonderen. Kuipers fotografeerde Nederland regelmatig op 400 kilometer hoogte. Hiernaast een mooi kiekje van Nederland, België en een stukje Duitsland. Hoge resolutie versie downloaden? Klik op de foto rechts.
9. Wervelwind op Mars
Ook op Mars stormt het. In maart maakte de Mars Reconnaissance Orbiter een fraaie foto van een stofhoos op Mars. De wervelwind is ongeveer 800 meter hoog en heeft een diameter van ongeveer 27 meter. De Mars Reconnaissance Orbiter draait nog maar sinds 2006 om Mars heen, maar heeft al heel wat mooie kiekjes en nuttige informatie terug naar de aarde gebracht.
8. Helixnevel
De Helixnevel laat zien hoe ons zonnestelsel er over vier miljard jaar uit gaat zien. De bejaarde zon zal dan haar buitenste gaslagen verliezen, waardoor er een planetaire nevel ontstaat. In het centrum van de Helixnevel is een klein wit stipje zichtbaar: een witte dwerg. Ongelofelijk dat dit kleine stipje zo’n mooie nevel heeft gecreëerd. Deze foto van de Helixnevel is gemaakt door de VISTA-telescoop.
7. Tarantulanevel
Weer een mooie foto van een nevel, maar dit keer uit de keuken van de Hubble-telescoop. De Tarantulanevel is een gigantisch stervormingsgebied. De foto is omvangrijk. Het uiterst rechtse puntje op de foto bevindt zich zo’n 650 lichtjaar verwijderd van het meest linkse puntje. Dit kunstwerk is dus ook één van de grootste mozaïeken die ooit van foto’s van Hubble zijn gemaakt. Het helderste gebied op de foto is de jonge sterrenhoop NGC 2070. Deze sterrenhoop is slechts twee tot drie miljoen jaar oud, maar bevat al 500.000 sterren!
6. Atlas van het heelal
Is het mogelijk om een kaart te maken van het heelal? Ja! De Wide-field Infrared Survey Explorer bracht in maart een mozaïek uit met foto’s van het universum rondom ons. Uiteraard domineert het Melkwegstelsel de kaart, omdat dit nu eenmaal het sterrenstelsel is waar wij ons in bevinden. Wie goed kijkt, kan zelfs planeten als Jupiter en Mars herkennen.
5. Winterwonderland op Mars
In het linkerrijtje staat een recente foto van ESA’s Mars Express. Dit lijkt een winterwonderland te zijn, maar schijn bedriegt! Op Mars ligt namelijk geen sneeuw, maar bevroren CO2. Het gebied dat we op de foto zien, maakt deel uit van Charitum Montes. Charitum Montes is een grote groep ruige bergen die zich over zo’n 1000 kilometer uitstrekt. Is dit het laatste kiekje van Mars in deze lijst? Nee…
4. Mysterieus Saturnus
Op plek vier staat Saturnus. Cassini richtte voor het maken van deze foto de camera’s op Saturnus en de zon. Op het moment dat deze foto gemaakt werd, stond de zon precies achter de planeet. Zonlicht verblindde Cassini hierdoor niet, terwijl de planeet en de ringen baadden in licht. Het resultaat: een top 10-waardige foto!
3. Black Marble
Hoe ziet onze planeet er in het donker uit? De Suomi-satelliet kreeg de opdracht om nachtelijke plaatjes van onze planeet te schieten. Alle foto’s werden aan elkaar geplakt, waardoor deze Black Marble ontstond. Vergeet niet de hoge resolutie versie te bekijken, want die is spectaculair.
2. Kleurrijk panorama van Gale-krater
Het hoogtepunt van 2012 was de landing van Curiosity op Mars. De eerste uren en dagen na de landing kregen we de eerste foto’s van de Gale-krater te zien. Onderstaand mozaïek was de allereerste panorama in kleur. Wist u dat dit mozaïek uit maar liefst 130 foto’s van 130 bij 130 pixels groot bestaat? Dankzij Curiosity ontdekken we veel moois op Mars. Hopelijk doet de rover in 2013 nog meer mooie ontdekkingen op de rode planeet.
En dan nu *tromgeroffel* voor de nummer 1…
1. NGC 5819
Misschien herkent u deze foto nog wel, want NASA bracht dit adembenemende plaatje vorige week uit. Op de foto is NGC 5189 te zien. NGC 5189 is een planetaire nevel. Welbeschouwd is het een schil van gas die geproduceerd wordt door een ster die zich aan het einde van zijn leven bevindt. De stervende ster geeft een groot deel van zijn buitenste materiaal af. Hubble nam de tijd voor het maken van deze foto. De foto is namelijk opgebouwd uit verschillende foto’s die Hubble met verschillende filters maakte. Prachtig!
(scientias.nl)
Machtig mooiquote:
26-12-2012
De tien allermooiste ruimtefoto’s van 2012
[ afbeelding ]
Wat waren de tien mooiste foto’s van ons heelal in het jaar 2012? Scientias.nl zet de tien fraaiste foto’s op een rij. Uiteraard mét hoge resolutie link, zodat u één van deze foto’s kunt instellen als achtergrondafbeelding op uw computer, tablet of telefoon!
[ afbeelding ]
10. André Kuipers volledige collectie
Misschien is het een beetje vals spelen, maar op tien plaatsen we de volledige collectie van André Kuipers. Tijdens zijn verblijf in de ruimte maakte de Nederlandse astronaut honderden foto’s van de aarde en het internationale ruimtestation. De foto’s zijn hier te bewonderen. Kuipers fotografeerde Nederland regelmatig op 400 kilometer hoogte. Hiernaast een mooi kiekje van Nederland, België en een stukje Duitsland. Hoge resolutie versie downloaden? Klik op de foto rechts.
9. Wervelwind op Mars
Ook op Mars stormt het. In maart maakte de Mars Reconnaissance Orbiter een fraaie foto van een stofhoos op Mars. De wervelwind is ongeveer 800 meter hoog en heeft een diameter van ongeveer 27 meter. De Mars Reconnaissance Orbiter draait nog maar sinds 2006 om Mars heen, maar heeft al heel wat mooie kiekjes en nuttige informatie terug naar de aarde gebracht.
[ afbeelding ]
8. Helixnevel
De Helixnevel laat zien hoe ons zonnestelsel er over vier miljard jaar uit gaat zien. De bejaarde zon zal dan haar buitenste gaslagen verliezen, waardoor er een planetaire nevel ontstaat. In het centrum van de Helixnevel is een klein wit stipje zichtbaar: een witte dwerg. Ongelofelijk dat dit kleine stipje zo’n mooie nevel heeft gecreëerd. Deze foto van de Helixnevel is gemaakt door de VISTA-telescoop.
[ afbeelding ]
7. Tarantulanevel
Weer een mooie foto van een nevel, maar dit keer uit de keuken van de Hubble-telescoop. De Tarantulanevel is een gigantisch stervormingsgebied. De foto is omvangrijk. Het uiterst rechtse puntje op de foto bevindt zich zo’n 650 lichtjaar verwijderd van het meest linkse puntje. Dit kunstwerk is dus ook één van de grootste mozaïeken die ooit van foto’s van Hubble zijn gemaakt. Het helderste gebied op de foto is de jonge sterrenhoop NGC 2070. Deze sterrenhoop is slechts twee tot drie miljoen jaar oud, maar bevat al 500.000 sterren!
[ afbeelding ]
6. Atlas van het heelal
Is het mogelijk om een kaart te maken van het heelal? Ja! De Wide-field Infrared Survey Explorer bracht in maart een mozaïek uit met foto’s van het universum rondom ons. Uiteraard domineert het Melkwegstelsel de kaart, omdat dit nu eenmaal het sterrenstelsel is waar wij ons in bevinden. Wie goed kijkt, kan zelfs planeten als Jupiter en Mars herkennen.
[ afbeelding ]
5. Winterwonderland op Mars
In het linkerrijtje staat een recente foto van ESA’s Mars Express. Dit lijkt een winterwonderland te zijn, maar schijn bedriegt! Op Mars ligt namelijk geen sneeuw, maar bevroren CO2. Het gebied dat we op de foto zien, maakt deel uit van Charitum Montes. Charitum Montes is een grote groep ruige bergen die zich over zo’n 1000 kilometer uitstrekt. Is dit het laatste kiekje van Mars in deze lijst? Nee…
[ afbeelding ]
4. Mysterieus Saturnus
Op plek vier staat Saturnus. Cassini richtte voor het maken van deze foto de camera’s op Saturnus en de zon. Op het moment dat deze foto gemaakt werd, stond de zon precies achter de planeet. Zonlicht verblindde Cassini hierdoor niet, terwijl de planeet en de ringen baadden in licht. Het resultaat: een top 10-waardige foto!
[ afbeelding ]
3. Black Marble
Hoe ziet onze planeet er in het donker uit? De Suomi-satelliet kreeg de opdracht om nachtelijke plaatjes van onze planeet te schieten. Alle foto’s werden aan elkaar geplakt, waardoor deze Black Marble ontstond. Vergeet niet de hoge resolutie versie te bekijken, want die is spectaculair.
[ afbeelding ]
2. Kleurrijk panorama van Gale-krater
Het hoogtepunt van 2012 was de landing van Curiosity op Mars. De eerste uren en dagen na de landing kregen we de eerste foto’s van de Gale-krater te zien. Onderstaand mozaïek was de allereerste panorama in kleur. Wist u dat dit mozaïek uit maar liefst 130 foto’s van 130 bij 130 pixels groot bestaat? Dankzij Curiosity ontdekken we veel moois op Mars. Hopelijk doet de rover in 2013 nog meer mooie ontdekkingen op de rode planeet.
[ afbeelding ]
En dan nu *tromgeroffel* voor de nummer 1…
1. NGC 5819
Misschien herkent u deze foto nog wel, want NASA bracht dit adembenemende plaatje vorige week uit. Op de foto is NGC 5189 te zien. NGC 5189 is een planetaire nevel. Welbeschouwd is het een schil van gas die geproduceerd wordt door een ster die zich aan het einde van zijn leven bevindt. De stervende ster geeft een groot deel van zijn buitenste materiaal af. Hubble nam de tijd voor het maken van deze foto. De foto is namelijk opgebouwd uit verschillende foto’s die Hubble met verschillende filters maakte. Prachtig!
[ afbeelding ]
(scientias.nl)
Rusland pompt 52 miljard in ruimtevaart
© ap.
Rusland gaat de komende 7 jaar ruim 52 miljard euro besteden aan ruimtevaartprojecten, meldt premier Dmitri Medvedev. Het budget moet ervoor zorgen dat Rusland tot de kopgroep blijft behoren voor ruimtevaarttechnologie.
Het geld wordt gestopt in het internationale ruimtestation ISS en studies naar de maan, Mars en andere hemellichamen. Volgens Dmitri Paison van het Skolkovo-instituut voor wetenschap en technologie wordt het geld ook gebruikt voor lanceerplatforms, technische vernieuwing en verbetering van het Glonass-systeem, de Russische tegenhanger van gps.
(HLN)
De russen voelen zich op hun pik getrapt nadat er te vaak missies misgingen, de missies naar mars bijvoorbeeld. http://rt.com/news/mars-phobos-mission-fail-195/quote:
27-12-2012
Rusland pompt 52 miljard in ruimtevaart
[ afbeelding ]
© ap.
Rusland gaat de komende 7 jaar ruim 52 miljard euro besteden aan ruimtevaartprojecten, meldt premier Dmitri Medvedev. Het budget moet ervoor zorgen dat Rusland tot de kopgroep blijft behoren voor ruimtevaarttechnologie.
Het geld wordt gestopt in het internationale ruimtestation ISS en studies naar de maan, Mars en andere hemellichamen. Volgens Dmitri Paison van het Skolkovo-instituut voor wetenschap en technologie wordt het geld ook gebruikt voor lanceerplatforms, technische vernieuwing en verbetering van het Glonass-systeem, de Russische tegenhanger van gps.
(HLN)
Is dat de Orion gordelquote:
hahahaha, good onequote:
by Staff Writers
Beijing (XNA) Dec 28, 2012
Chinese scientists revealed Wednesday that they have found evidence supporting the hypothesis that gravity travels at the speed of light based on data gleaned from observing Earth tides.
Scientists have been trying to measure the speed of gravity for years through experiments and observations, but few have found valid methods.
By conducting six observations of total and annular solar eclipses, as well as Earth tides, a team headed by Tang Keyun, a researcher with the Institute of Geology and Geophysics under the Chinese Academy of Sciences (CAS), found that the Newtonian Earth tide formula includes a factor related to the propagation of gravity.
"Earth tide" refers to a small change in the Earth's surface caused by the gravity of the moon and sun.
Based on the data, the team, with the participation of the China Earthquake Administration and the University of the CAS, found that gravitational force released from the sun and gravitational force recorded at ground stations on Earth did not travel at the same speed, with the time difference exactly the same as the time it takes for light to travel from the sun to observation stations on Earth.
The scientists admitted that the observation stations are located near oceans, indicating that the influence of ocean tides might have been strong enough to interfere with the results.
Consequently, the team conducted separate observations of Earth tides from two stations in Tibet and Xinjiang, two inland regions that are far away from all four oceans, as well as took measures to filter out other potential disturbances.
By applying the new data to the propagation equation of gravity, the team found that the speed of gravity is about 0.93 to 1.05 times the speed of light with a relative error of about 5 percent, providing the first set of strong evidence showing that gravity travels at the speed of light.
Their findings have been published online in English by German science and technology publishing group Springer.
Printed articles in both Chinese and English will be carried in a January 2013 edition of the Chinese Science Bulletin, according to the CAS Institute of Geology and Geophysics.
Source: Xinhua News Agency
Man koopt televisie en wint reis naar de ruimte
Media Markt pakt met deze opmerkelijke actie uit om haar 12,5 jaar bestaan te vieren.
De aankoop van een tv heeft de heer Mikolajewski uit het Nederlandse Hoogmade nog een leuk extraatje opgeleverd: een reis naar de ruimte alstublieft. Zijn naam werd door de notaris getrokken uit de circa 3.000 kanshebbers die een actieproduct kochten bij Media Markt.
De winnaar deed zijn aankoop in Alphen aan den Rijn. Op die manier deed hij mee aan een gezamenlijke actie van Media Markt, Samsung en Space Expedition Corporation (SXC), dat vanaf 2014 commerciële ruimtevluchten uitvoert vanaf Curaçao. Wanneer de ruimtereis gaat plaatsvinden, is nog niet bekend. Vanavond zal de gelukkige zijn prijs in ontvangst nemen tijdens een feestelijke bijeenkomst in de vestiging in Alphen aan den Rijn.
Vorige maand verkocht Media Markt ook een ticket voor een ruimtereis. De 18-jarige Rowin uit Helmond trok aan het langste eind. Prijskaartje: 73.333 euro.
(HLN)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 03-01-2013 08:25:23 ]
Astronomen nemen voor eerste keer geboorte van planeet waar
De ESO verspreidde deze illustratie van het fenomeen. © afp.
Astronomen van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben voor de eerste keer een planeet waargenomen die geboren wordt, op 450 lichtjaren van de aarde. De astronomen waren een nieuwe ster aan het bestuderen, en merkten daarbij op dat rond die ster zich planeten aan het vormen zijn. Die evolutie werd nooit eerder waargenomen.
Grote gasreuzen lijken een kloof te dichten in het materiaal rond de ster. Ze gebruiken de zwaartekracht om materiaal te verzamelen uit de buitenste ring rond de ster, die zo de ster helpen groeien. Theoretische simulaties hebben zulke bruggen tussen de buitenste en binnenste delen van ringen rond sterren eerder al voorspeld, maar nooit eerder werd er een waargenomen.
De internationale ploeg van astronomen hebben het al deels afgewerkte Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), in de Chileense woestijn, gebruikt om de jonge ster te bestuderen. Ze identificeerden twee dunne gasdraden die van de buitenste schijf naar de binnenste schijf stroomden, over een brede kloof.
"Het enige mechanisme dat op dit moment zulke dichte moleculaire stromen kan produceren, is planetenvorming", meldde Simon Casassus van de Chileense universiteit in een persbericht. "We denken dat daarachter een grote planeet verscholen gaat en dat ze de oorzaak is van die twee stromen. De planeten worden groter door gas te absorberen vanuit de buitenste schijf, maar ze morsen veel. Met die overschot aan gas wordt de binnenste schijf rond de ster gevoed", zegt Sebastian Pérez, die heeft meegewerkt aan de studie die woensdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature gepubliceerd werd.
Het Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in de Chileense woestijn. © ap.
(HLN)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 03-01-2013 08:25:37 ]
Supersnelle deeltjesstromen ontdekt in kern van onze Melkweg
Wetenschappers hebben in het hart van onze Melkweg enorme hoeveelheden geladen deeltjes ontdekt die met duizend kilometer per seconde uit het centrum wegstromen. De stroom lijkt medeverantwoordelijk voor het magnetisch veld dat de Melkweg doordringt.
Onderzoekers ontdekten de deeltjesstromen met behulp van de 54-meter Parkes radiotelescoop. De stromen zijn om meerdere redenen indrukwekkend. Zo zijn ze niet alleen zeer omvangrijk (ongeveer 50.000 lichtjaar lang), maar ook nog eens razendsnel: ze stromen met snelheden van wel duizend kilometer per seconde uit het hart van de Melkweg weg. “Dat is razendsnel – zelfs voor astronomen,” merkt onderzoeker Ettore Carretti op. De stromen bevatten ook heel veel energie. Ongeveer net zoveel als een miljoen exploderende sterren.
Ontstaan
Maar hoe ontstaan deze deeltjesstromen? Het internationale team van onderzoekers heeft wel een idee. De stromen zouden het resultaat zijn van de vorming van nieuwe sterren in het hart van de Melkweg. Diverse generaties sterren die gedurende honderd miljoen jaar ontstaan en ontploffen, laten stromen van radiostraling achter die de vorm van een kurkentrekker aannemen. En die ‘kurkentrekker’ hebben de onderzoekers nu ontdekt.
Magnetisch
De deeltjesstromen brengen gassen en hoogenergetische elektronen mee. Maar dat niet alleen: ook sleuren ze sterke magneetvelden met zich mee. Voorlopig onderzoek wijst erop dat de stromen een grote rol spelen in hoe de Melkweg zijn magnetisch veld maakt en onderhoudt.
De deeltjesstromen kunnen nog veel meer verklaren. In 2010 werden zogenoemde Fermi-bellen ontdekt. Twee enorme gasbellen aan weerszijden van het hart van de Melkweg. Het bestaan ervan kon toen nog op twee manieren verklaard worden: door sterke stervorming of uitbarstingen van het zwarte gat dat zich in het hart van de Melkweg bevindt. De deeltjesstromen bieden nu meer duidelijkheid, zo vertelt één van de leden van het internationale onderzoeksteam, de Nederlandse astronoom Marijke Haverkorn. “Onze metingen vertellen ons nu dat de bellen zijn ontstaan door de vorming van miljoenen sterren, dicht bij het Melkwegcentrum.”
(Scientias.nl)
Hayabusa2: een Japanse ruimtemissie om naar uit te kijken!
In 2014 is het zover: Japan stuurt dan Hayabusa2 op pad. De ruimtesonde gaat een bezoekje brengen aan een asteroïde en daar monsters verzamelen. Een prachtige missie!
Hayabusa2 is de opvolger van Hayabusa, een Japanse sonde die in het begin van de 21e eeuw geschiedenis schreef door de asteroïde Itokawa te bezoeken, op die asteroïde monsters te verzamelen en deze vervolgens netjes terug op aarde af te leveren. De missie van Hayabusa2 ziet er in grove lijnen hetzelfde uit. Maar er zijn ook verschillen en al met al belooft de missie van Hayabusa2 toch zeker een stuk spectaculairder te worden. Zo bezoekt Hayabusa2 een heel ander soort asteroïde (die waarschijnlijk veel interessanter is dan Itokawa) en gaat de sonde op die asteroïde een krater creëren, zodat ook onderliggende lagen van de asteroïde bloot komen te liggen en dus op grotere diepte monsters kunnen worden verzameld.
Waarom een asteroïde?
Dat de Japanners zich na de Hayabusa-missie opnieuw naar een asteroïde willen begeven, is niet zo heel vreemd. We kunnen namelijk ongelofelijk veel van asteroïden leren, met name als het gaat om de oorsprong van ons zonnestelsel. In tegenstelling tot grote hemellichamen die door toedoen van bijvoorbeeld thermale processen door de jaren heen veranderd zijn, zijn kleinere hemellichamen zoals asteroïden vaak nog vrij puur. Monsters van asteroïden kunnen ons dan ook een veel beter beeld geven van de ruwe materialen waar planeten en asteroïden uit bestaan en dus meer vertellen over de periode rondom de geboorte van de planeten.
De eerste Hayabusa. Deze bracht een bezoek aan Itokawa. Afbeelding: JAXA.
1999 JU3
Zoals het er nu naar uitziet, gaat Hayabusa2 een bezoekje brengen aan de ongeveer 920 meter brede asteroïde 1999 JU3. Dit is een heel andere asteroïde dan Itokawa. 1999 JU3 is een zogenoemde C-type asteroïde, Itokawa is een S-type asteroïde. Beide asteroïden bestaan uit steen, maar van C-type asteroïden wordt vermoed dat ze meer organische materie en water bevatten. Hayabusa2 kan ons dan ook veel meer gaan vertellen over hoe organische materie en water er van origine in het zonnestelsel uitzag en hoe die stoffen zich verhouden tot het leven en oceaanwater zoals we dat nu kennen.
De gereedschappen
Voor zo’n grondig onderzoek heeft Hayabusa2 natuurlijk goede gereedschappen nodig. En die krijgt de sonde mee! Hayabusa2 is uitgerust met verschillende instrumenten waarmee de asteroïde op afstand bestudeerd kan worden. Ook beschikt de sonde over diverse landers en rover. Hayabusa2 zet de landers op het oppervlak van de asteroïde, zodat deze van dichtbij onderzoek kunnen gaan doen. Ook Hayabusa2 zelf landt kort op de asteroïde om monsters te verzamelen.
Boem!
Eén van de meer spectaculaire instrumenten aan boord van Hayabusa2 is zonder enige twijfel de zogenoemde ‘Impactor’. Het is de bedoeling dat het twee kilo zware object op 1999 JU3 wordt geworpen. Zo ontstaat een krater van meerdere meters breed waarin vervolgens monsters verzameld kunnen gaan worden. Daarmee gaat Hayabusa2 letterlijk veel verder dan Hayabusa: er worden niet alleen oppervlakkige, maar ook dieper gelegen monsters verzameld. Deze monsters geven ons mogelijk een nog beter beeld van de oorspronkelijke materialen die in het prille zonnestelsel voorkwamen: omdat ze dieper liggen, is het minder waarschijnlijk dat ze door allerlei externe processen zijn aangetast.
Tijdschema
Het is de bedoeling dat Hayabusa2 in 2014 wordt gelanceerd. Ergens halverwege 2018 zou de sonde dan bij de asteroïde aankomen. Daar blijft de sonde ongeveer anderhalf jaar aan het werk. Tegen het eind van 2020 kan Hayabusa2 dan de verzamelde monsters op aarde afleveren. Vooralsnog houden de Japanners zich prima aan het schema. In het voorjaar van 2012 werd het ontwerp van Hayabusa2 afgerond. En eind december van dat jaar kon de Japanse ruimtevaartorganisatie de Hayabusa2 onthullen. Helemaal af is de sonde nog niet. Zo wordt er nog hard gewerkt aan de zonnepanelen en worden de apparaten aan boord nog druk getest. Maar zoals het er nu naar uitziet, moet het lukken om de sonde in 2014 te lanceren.
Hayabusa2 onthuld. Afbeelding: JAXA.
Hayabusa2 belooft een mooie missie te worden. Niet in de laatste plaats omdat deze zich op tal van manieren onderscheid van de missies waar de meeste ruimtevaartorganisaties zich mee bezighouden. De lancering van Hayabusa2 is dan ook iets om naar uit te kijken. Dit kan zomaar eens de sonde zijn die diverse geheimen uit het verre verleden van ons zonnestelsel gaat ontrafelen.
(scientias.nl)
Stergazing BBC 2 21.00 uur wo. en do.
Astronomen zijn 'skelet' van Melkwegstelsel op het spoor
Sterrenkundigen hebben extreem langgerekte slierten van gas en stof ontdekt die zich tussen de spiraalarmen van het Melkwegstelsel bevinden en die beschouwd kunnen worden als een soort 'endoskelet'. De koele slierten zijn vooral op infrarode golflengten zichtbaar, doordat ze dan donker afsteken tegen de zwakke warmtegloed van gas en stof op de achtergrond. Volgens onderzoekers van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics markeren deze Infrared Dark Clouds het centrale vlak van het Melkwegstelsel.
Enkele jaren geleden werd al zo'n donkere wolk ontdekt die vanwege zijn kronkelige vorm 'Nessie' genoemd werd, naar het monster van Loch Ness. Nieuwe waarnemingen met de Spitzer Space Telescope en met radiotelescopen op de grond wijzen nu uit dat Nessie minstens twee en misschien wel acht keer zo lang is als oorspronkelijk gedacht: de sliert heeft een afmeting van enkele honderden lichtjaren, terwijlk hij nergens dikker is dan twee of drie lichtjaar. Hij bevat naar schatting honderdduizend maal zo veel materie als de zon.
Computersimulaties laten vergelijkbare gas- en stofslierten zien in het centrale vlak van spiraalvormige sterrenstelsels. Volgens onderzoeksleidster Alyssa Goodman, die de nieuwe resultaten vandaag bekend maakte op de 221ste bijeenkomst van de American Astronomical Society in Long Beach, kunnen die slierten gezamenlijk beschouwd worden als het 'skelet' van het Melkwegstelsel. Ze omschrijft de afzonderlijke slierten dan ook als 'botten'. Naar alle waarschijnlijkheid bevinden ze zich precies in het centrale vlak van het Melkwegstelsel. Metingen aan de Infrared Dark Clouds kan dan ook nieuw licht werpen op de driedimensionale structuur van de Melkweg. (GS)
(allesoversterrenkunde)
'Scheervlucht' van planetoïde Apophis live te volgen op internet
De 'scheervlucht' van de 270 meter grote planetoïde Apophis langs de aarde, in de nacht van woensdag 9 op donderdag 10 januari, is live te volgen op slooh.com, een soort sterrenkundige webcam-service. Apophis werd in 2004 ontdekt, en even zag het er naar uit dat het rotsblok met de aarde in botsing zou kunnen komen. Inmiddels is duidelijkd at dat in elk geval voorlopig niet gebeurt. Deze week vliegt Apophis op een afstand van ca. 14,5 miljoen kilomerter langs de aarde (bijna vier keer zo ver als de afstand tot de maan). De passage wordt gevolgd met een speciale camera op de Canarische Eilanden. De Slooh-webcast (aangevuld met interviews van deskundigen) start in de nacht van 9 op 10 januari om 01.00 uur Nederlandse tijd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Honderden stellaire kraamkamers opgespoord
De rode vlekken geven de verdeling van de recent ontdekte HII-gebieden aan. HRDS Survey Team, NRAO/AUI/NSF; A. Mellinger
Astronomen hebben honderden voorheen onbekende stellaire kraamkamers in de Melkweg opgespoord. Daaronder bevindt zich ook de grootste die tot nu toe in ons sterrenstelsel is aantroffen: een kolossaal exemplaar met een middellijn van bijna 300 lichtjaar.
Een stellaire kraamkamer – de officiële aanduiding is HII-gebied – is een grote interstellaire gaswolk waarin recent stervorming heeft plaatsgevonden. De hete, blauwe sterren die daarbij zijn ontstaan, bestoken hun omgeving met ultraviolette straling, waardoor een deel van de waterstofatomen in het gas geïoniseerd raakt (het enige elektron kwijtraakt).
Doordat HII-gebieden behalve gas ook veel stof bevatten, zijn ze op visuele golflengten vaak moeilijk waarneembaar. Het opsporen van deze gebieden gebeurt daarom doorgaans met radiotelescopen en infraroodsatellieten: radio- en infraroodstraling ondervinden weinig hinder van stof.
Leidraad was in dit geval de catalogus van de inmiddels uitgeschakelde infraroodsatelliet WISE, die de afgelopen jaren bijna tweeduizend potentiële HII-gebieden heeft opgespoord. Deze gebieden worden nu allemaal nagelopen met grote radiotelescopen in de VS (en straks ook Australië).
Dankzij deze systematische zoekactie is het aantal bekende HII-gebieden al meer dan verdubbeld. Dat betekent dat stukje bij beetje ook een beter beeld ontstaat van de spiraalstructuur van de Melkweg, dat voor een belangrijk deel door de verdeling van stervormingsgebieden wordt bepaald.
Een ander belangrijk doel van de zoekactie is het opsporen van verschillen in de chemische samenstelling van de diverse HII-gebieden. Deze kunnen worden gebruikt om de voorgeschiedenis van een stervormingsgebied te reconstrueren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verre supernova vormt kosmologische mijlpaal
Het begin van een supernova van type Ia: een witte dwerg 'leent' materie van een begeleider. ESO/M. Kornmesser
Astronomen hebben weer een nieuwe mijlpaal bereikt: met de Hubble-ruimtetelescoop is een supernova van type Ia waargenomen waarvan het licht er tien miljard jaar over heeft gedaan om ons te bereiken. Ondanks zijn kolossale afstand kon de verre supernova, die de aanduiding SCP-0401 draagt, gedetailleerd onderzocht worden.
De meeste supernova-explosies beginnen met een zware ster waarvan de kern ineenstort. Maar een supernova van type Ia begint (volgens het meest eenvoudige model) met een witte dwergster die materie van een begeleidende ster 'leent'. Zodra zo'n witte dwerg een bepaalde kritieke massa bereikt, komt het tot een enorme explosie.
Waar andere supernova-explosies grote verschillen in helderheidsverloop laten zien, vertonen supernova's van type Ia sterke onderlinge overeenkomsten. Dat maakt ze tot uitstekende 'standaardkaarsen' voor het meten van kosmische afstanden: hoe zwakker zo'n supernova lijkt, des te verder is hij van ons verwijderd. En tegelijkertijd kan uit zijn spectrum worden afgeleid met welke snelheid hij zich – ten gevolge van de uitdijing van het heelal – van ons verwijdert.
De combinatie van die twee gegevens verraadt hoe snel het heelal op het moment van de supernova-explosie uitdijde. Door supernova's van type Ia op uiteenlopende afstanden waar te nemen, kan dus worden vastgesteld of de uitdijingssnelheid van het heelal in de loop van de tijd is veranderd. Dat is ook precies de manier waarop astronomen in 1998 hebben ontdekt dat de kosmische uitdijing aan het versnellen is.
Supernova SCP-0401 kan dit onderzoek weer een stukje verder helpen. Bij de meeste supernova's van type Ia die op afstanden van meer dan 9 miljard lichtjaar zijn waargenomen, is ofwel het helderheidsverloop niet goed bekend of kon het spectrum niet volledig worden vastgelegd. De gegevens van SCP-0401 zijn daarentegen wél compleet.
Er zijn overigens meer waarnemingen van zulke verre supernova's van type Ia nodig om de bestaande modellen voor de evolutie van het heelal goed te kunnen toetsen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Versnellende kosmische uitdijing volgt Einstein
Het heelal dijt versneld uit... Maar waarom? NASA/ESA/HUDF09 Team
De 'donkere energie', die ervoor zorgt dat het heelal steeds sneller uitdijt, gedraagt zich op z'n Einsteins. Recente metingen van een fundamentele natuurconstante zetten de meeste alternatieve verklaringen buitenspel. Tot die conclusie komt de Amerikaanse astronoom Rodger Thompson.
Ruim tien jaar geleden ontdekten astronomen dat de uitdijing van het heelal niet vertraagt of gelijk blijft – zoals verwacht – maar juist versnelt. Die versnelling kan worden verklaard door een 'kosmologische constante' in te voeren. Bijna een eeuw geleden deed Albert Einstein dat ook al eens deed, omdat hij dacht dat het heelal stationair en onveranderlijk was (ten onrechte naar later bleek).
Die kosmologische constante kent een energiedichtheid toe aan de lege ruimte. Maar er zijn ook andere verklaringen voor de versnellende uitdijing van het heelal mogelijk, en die zijn de afgelopen jaren dan ook volop bedacht.
Thompson heeft de populairste alternatieve theorie nu tegen het licht gehouden. Hij berekende wat deze theorie voor gevolgen zou hebben voor het quotiënt van de massa van het proton en de massa van het elektron – een getal waarvan de grootte wordt bepaald door de heersende wetten van de natuurkunde.
Het alternatieve model voor de versnellende uitdijing voorspelt dat fundamentele natuurconstanten als deze in loop van de miljarden jaren een klein beetje veranderen. Tot nu toe waren astronomische instrumenten echter niet krachtig genoeg om de gevolgen van zo'n verandering te meten.
Vorige maand stelden Europese astronomen echter vast dat het quotiënt van de massa van het proton en de massa van het elektron in een sterrenstelsel op zeven miljard lichtjaar precies even groot was als hier op aarde. De afgelopen zeven miljard jaar lijkt die natuurconstante dus niet of hooguit uiterst weinig te zijn veranderd.
Volgens Thompson kan daarmee een streep worden gezet door bijna alle plausibele alternatieve modellen voor de donkere energie. De versnellende uitdijing van het heelal lijkt te worden veroorzaakt door 'iets' dat de fundamentele natuurconstanten ongemoeid laat. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Grootste sterrenstelsel in heelal ontdekt
© Thinkstock.
Een internationale groep wetenschappers heeft het grootste stelsel in het heelal ooit gevonden. Het gaat om een groep van objecten, die maar liefst 4 miljard lichtjaar in doorsnee is. Dat is 40.000 keer zo groot als onze Melkweg.
De ontdekking is bekendgemaakt in het Britse wetenschapsblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. De objecten zijn zogeheten quasars. Dat zijn mysterieuze hemellichamen in de kernen van melkwegstelsels uit de begintijd van het heelal. De afstand tot de aarde is gigantisch, maar quasars zijn zo helder dat astronomen ze desondanks kunnen zien.
De ontdekte quasargroep tart wat wetenschappers voor mogelijk hielden. Sterrenkundigen dachten dat stelsels nooit zo groot zouden kunnen worden. De limiet zou een doorsnee van 1,2 miljard lichtjaar zijn, maar deze cluster blijkt dus ruim 3 keer zo groot.
"Het is moeilijk om de omvang van deze groep te bevatten, maar we kunnen zeker zeggen dat dit de grootste structuur is die ooit in het heelal is gezien. Dit is opwindend, zeker omdat het ingaat tegen onze kennis van het universum", zegt de Britse hoogleraar Roger Clowes in een verklaring.
(HLN)
Kolossale kosmische structuur ontdekt
Twee grote groepen van quasars. De langste structuur (zwarte cirkels) strekt zich uit over vier miljard lichtjaar. R.G. Clowes/UC Lan
Een internationaal team van astronomen heeft, op bijna negen miljard lichtjaar van de aarde, een kolossaal lint van quasars ontdekt. De groep quasars strekt zich uit over een afstand van ongeveer vier miljard lichtjaar en is daarmee de grootste bekende structuur in het heelal.
Quasars zijn de heldere kernen van actieve sterrenstelsels. Ze produceren zoveel licht dat ze tot op miljarden lichtjaren afstand waarneembaar zijn.
Sinds 1982 is bekend dat quasars de neiging hebben om groepen te vormen. Maar de nu ontdekte groep is dermate groot dat het zogeheten kosmologische principe in het geding komt. Dit beginsel, dat de basis vormt van de moderne kosmologie, zegt dat het heelal op grote schaal dezelfde eigenschappen heeft. Anders gezegd: waar een waarnemer zich ook bevindt, overal ziet het heelal er hetzelfde uit.
Dat principe komt nu flink onder druk te staan. Volgens berekeningen zouden er geen structuren mogen bestaan die groter zijn dan één miljard lichtjaar. Maar de nu ontdekte langgerekte structuur van quasars is veel groter dan dat. (EE)
(HLN)
Kan je nog heel... heeel.... heeeeel lang op wachten....quote:Op zaterdag 12 januari 2013 09:36 schreef SosuaCafe het volgende:
Toch ben ik benieuwd of wij het nog mee gaan maken dat er daadwerkelijk een expeditie op reis gaat.
Volgens mij bedoelen ze de grootste cluster want het grootste sterrenstelsel is toch IC 1101?quote:
11-01-2013
Grootste sterrenstelsel in heelal ontdekt
[ afbeelding ]
© Thinkstock.
Een internationale groep wetenschappers heeft het grootste stelsel in het heelal ooit gevonden. Het gaat om een groep van objecten, die maar liefst 4 miljard lichtjaar in doorsnee is. Dat is 40.000 keer zo groot als onze Melkweg.
De ontdekking is bekendgemaakt in het Britse wetenschapsblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. De objecten zijn zogeheten quasars. Dat zijn mysterieuze hemellichamen in de kernen van melkwegstelsels uit de begintijd van het heelal. De afstand tot de aarde is gigantisch, maar quasars zijn zo helder dat astronomen ze desondanks kunnen zien.
De ontdekte quasargroep tart wat wetenschappers voor mogelijk hielden. Sterrenkundigen dachten dat stelsels nooit zo groot zouden kunnen worden. De limiet zou een doorsnee van 1,2 miljard lichtjaar zijn, maar deze cluster blijkt dus ruim 3 keer zo groot.
"Het is moeilijk om de omvang van deze groep te bevatten, maar we kunnen zeker zeggen dat dit de grootste structuur is die ooit in het heelal is gezien. Dit is opwindend, zeker omdat het ingaat tegen onze kennis van het universum", zegt de Britse hoogleraar Roger Clowes in een verklaring.
(HLN)
Jeetje....quote:Op zaterdag 12 januari 2013 10:24 schreef Eyjafjallajoekull het volgende:
Die structuren zijn echt onmogelijk groot. 4 miljard lichtjaar.... Zelfs al kan je met lichtsnelheid reizen dan nog kom je nergens
Rusland wil Sojoez-raket heel snel gaan vervangen
De Russen willen op korte termijn af van de Sojoez-raket en gaan werken aan een opvolger die mogelijk al tegen 2020 af moet zijn. Ook denken ze na over missies naar de maan en verder. Dat blijkt uit een rapport dat op de site van de Russische ruimtevaartorganisatie is verschenen.
Net als de VS en diverse private ruimtevaartondernemingen heeft Rusland ambitie. Zo wil het graag naar de maan om daar onderzoek te gaan doen. Ook denkt het land al na over bezoekjes aan Mars. Maar om zulke missies werkelijkheid te gaan laten worden, is een degelijk en modern ruimteschip nodig. En dat heeft Rusland niet.
Kapot
De Russen werken namelijk al sinds 1960 met de Sojoez-raket en Sojoez-capsules. Dat deze hun beste tijd wel gehad hebben, bleek afgelopen jaar. Toen stortte een onbemande ruimtecapsule neer nadat problemen met de Sojoez-raket waren ontstaan.
Rusland moet mee
Verouderde raketten die dienst weigeren: het is het laatste wat de Russen in het snel veranderende landschap der ruimtevaartorganisaties kunnen gebruiken. Private ondernemingen die naar de maan, asteroïden en Mars willen en zelfs al in staat zijn om de Russen van de troon te stoten en voorraden naar het ISS te brengen, schieten als paddenstoelen uit de grond. NASA timmert aan de weg met een opvolger voor de spaceshuttle en succesvolle Marsrovers die de weg vrij moeten maken voor een bemande missie naar Mars. Om bij te blijven, zullen ook de Russen maatregelen moeten treffen.
En dat doen ze, zo blijkt uit het rapport dat de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos afgelopen weekend op het internet zette. In het rapport identificeert Rusland drie prioriteiten. Ten eerste: ervoor zorgen dat Rusland toegang blijft houden tot de ruimte. Nog voor 2020 willen de Russen een opvolger voor de Sojoez-raket en -capsule hebben. Ten tweede vinden de Russen het belangrijk dat ze de middelen hebben om aan de behoeften van de wetenschap te blijven voldoen: Russische wetenschappers moeten de middelen (bijvoorbeeld satellieten) hebben om onderzoek te blijven doen naar het universum en het ontstaan van leven. De derde prioriteit is implementatie van bemande ruimtevluchten. De Russen zijn van van plan om onbemande missies naar de maan te gaan organiseren en wellicht leggen die de basis voor bemande vluchten. Ook willen de Russen naar bemande ruimtemissies naar planeten en andere hemellichamen in ons zonnestelsel toewerken.
(scientias.nl)
Telescoop kiekt plek waar licht uit duisternis ontstaat
Een telescoop van de ESO-sterrenwacht in Chili heeft één van de beste opnames ooit gemaakt van Lupus 3. De donkere wolk vormt een heuse kraamkamer: hier ontstaan uit duisternis de helderste sterren.
Op de foto is een donkere wolk te zien. Geloof het of niet, maar in deze donkere wolk ontstaat licht, in de vorm van sterren. De wolk bevat heel veel koel kosmisch stof waar nieuwe sterren uit ontstaan.
De geboorte van een ster
Wanneer de dichte delen van de wolk door toedoen van hun eigen zwaartekracht samenballen, warmen ze op en gaan stralen. In eerste instantie is die straling niet te zien: de wolk houdt het zichtbare licht tegen. Maar wanneer de sterren helderder en heter worden, kunnen de wolken ze niet meer verhullen. De sterren geven intense straling en sterrenwinden af die de wolken wegblazen. De jonge sterren onthullen zich dan aan de buitenwereld.
Onthulling
De heldere sterren die u op de foto rechts van de donkere wolk ziet, hebben zich reeds onthuld. Het blauwe licht verraadt dat deze jonge sterren nog niet al het stof in hun omgeving hebben opgeruimd.
Lupus 3 en de heldere sterren. Foto: ESO / F. Comeron.
Nog veel meer sterren
Op de foto vallen vooral de zeer heldere blauwe sterren op. Maar er zijn er natuurlijk nog veel meer (in wording). Hoe kan het ook anders in zo’n stellaire kraamkamer.
De donkere wolk – Lupus 3 – bevindt zich op zo’n 600 lichtjaar van de aarde. Het gebied dat op de foto prijkt is in werkelijkheid ongeveer vijf lichtjaar groot. Astronomen verdiepen zich graag in dergelijke stervormingsgebieden. Juist in zulke kleine stervormingsgebieden als Lupus 3 ontstaan namelijk sterren die vergelijkbaar zijn met de sterren in ons sterrenstelsel. Onze eigen zon is waarschijnlijk meer dan vier miljard jaar geleden in een vergelijkbaar stervormingsgebied ontstaan. Door zulke gebieden te bestuderen, kunnen we meer over de totstandkoming van onze zon en vergelijkbare sterren te weten komen.
(scientias.nl)
W&T / Nieuwe komeet ISON kan helderste in decennia worden?quote:
'Zandverstuivingen' houden Titan jong
Twee grote kraters op Titan: een verse (links) en een sterk opgevulde (rechts). NASA/JPL-Caltech/ASI/GSFC
Afgaande op het aantal inslagkraters, lijkt het oppervlak van de grote Saturnusmaan Titan heel jong. Maar schijn bedriegt: eenmaal gevormde kraters blijken snel te worden opgevuld. Dat blijkt uit onderzoek met de NASA-ruimtesonde Cassini.
De meeste andere manen van Saturnus zijn bezaaid met vele duizenden kraters. Dat is een duidelijke aanwijzing dat hun oppervlakken al vele honderden miljoenen jaren nauwelijks veranderingen hebben ondergaan. Maar tot nu toe zijn op Titan niet meer dan zestig kraters aangetroffen, terwijl toch al de helft van zijn oppervlak nauwkeurig is bekeken.
Uit onderzoek van de weinige kraters op Titan blijkt bovendien dat deze gemiddeld honderden meters minder diep zijn dan vergelijkbare kraters op de grote Jupitermaan Ganymedes. Er moet dus een proces zijn dat de kraters op de Saturnusmaan opvult.
Er zijn twee kandidaten voor dat proces. De eerste is erosie door een stromende vloeistof – niet water, want daarvoor is het veel te koud op Titan, maar bijvoorbeeld methaan. Bij dat type verwering zou het opvulproces aanvankelijk heel snel verlopen om vervolgens, naarmate de kraterranden verder afslijten en minder steil worden, steeds verder te vertragen.
In dat geval zouden er echter veel net-niet-volle kraters op Titan te vinden moeten zijn, maar die ontbreken. De Cassini-beelden tonen kraters die nog maar amper opgevuld zijn, half opgevulde kraters en kraters die bijna helemaal opgevuld zijn. En dat wijst erop dat het opvulproces juist heel gelijkmatig verloopt.
Volgens de onderzoekers lijkt het er nog het meest op dat de kraters worden opgevuld door zand dat door de wind wordt meegevoerd. Op Titan bestaat dat 'zand' overigens niet uit verweerd gesteente, maar uit bevroren koolwaterstoffen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
by Staff Writers
Paris (AFP) Jan 21, 2013
A mystery wave of cosmic radiation that smashed into Earth in the eighth century may have come from two black holes that collided, a study published on Monday says.
Clues for the strange event were unearthed last year by Japanese astrophysicist Fusa Miyake, who discovered a surge in carbon-14 -- an isotope that derives from high-energy radiation -- in the rings of ancient cedar trees.
Dating of the trees showed that the burst struck the Earth in either 774 or 775 AD.
But what was the nature of the radiation, and what caused it?
Space scientists lined up the usual suspects only to let them go. There was no evidence that an exploding star, also called a supernova, occurred at that time, they found.
The Anglo-Saxon Chronicle, a record in Old English, makes a dramatic reference to the appearance of a "red crucifix" seen in the skies after sunset. But that happened in 776 AD, which was too late to tally with the event marked by the tree rings.
Also ruled out was a tantrum by the Sun, which can throw out sizzling cosmic rays or gouts of energy called solar flares.
Writing in Monthly Notices, a journal of Britain's Royal Astronomical Society, German-based scientists Valeri Hambaryan and Ralph Neuhaeuser have come up with a new explanation.
The pair suggest that two black holes collided and then merged, releasing an intense but extremely brief burst of gamma rays.
A collision of neutron stars or "white dwarf" stars (tiny, compact stars near the end of their lives) may also have been the cause, say Hambaryan and Neuhaeuser of the University of Jena's Astrophysics Institute.
Mergers of this kind are often spotted in galaxies other than our own Milky Way, and do not generate visible light.
The event in 774 or 775 AD could only have taken place at least 3,000 light years from here, otherwise the planet would have fried, says the paper.
If their theory is right, this would explain why there is no record of some ultra-brilliant event in the sky, or evidence of any extinction event in Earth's biodiversity at that time.
Astronomers should scour the skies because invisible remnants of the event could well exist today, the paper suggests.
And estimating the risk from a future collision of this kind could be vital.
"If the gamma ray burst had been much closer to the Earth it would have caused significant harm to the biosphere," explains Neuhaeuser.
"But even thousands of light years away, a similar event today could cause havoc with the sensitive electronic systems that advanced societies have come to depend on. The challenge now is to establish how rare such carbon-14 spikes are, i.e. how often such radiation bursts hit the Earth.
"In the last 3,000 years, the maximum age of trees alive today, only one such event appears to have taken place."
spacedaily.com
Een wat late reactie, maar dit klopt natuurlijk van geen kant. De afstand aarde-maan is grofweg 380.000 kilometer. 14,5 miljoen is dus wel iets meer dan 4x zoveel....quote:
Deze week vliegt Apophis op een afstand van ca. 14,5 miljoen kilomerter langs de aarde (bijna vier keer zo ver als de afstand tot de maan)
Plannen voor mijnbouw op planetoïden
Het Amerikaanse commerciële ruimtevaartbedrijf Deep Space Industries (DSI), geleid door ruimtevaart-entrepreneur Rick Tumlinson, maakt vandaag plannen bekend voor mijnbouw op planetoïden.
DSI wil in 2015 en 2016 kleine onbemande ruimtevaartuigjes - FireFlies en DragonFlies genoemd - op pad sturen naar planetoïden die de aarde dicht naderen. De ruimtescheepjes wegen hooguit enkele tientallen kilo's, en moeten vluchten maken van enkele maanden tot een paar jaar. De DragonFlies zouden uiteindelijk enkele tientallen kilo's planetoïdenmateriaal naar de aarde moeten brengen.
In de toekomst hoopt Deep Space Industries op grotere schaal mijnbouw op planetoïden te kunnen realiseren. Momenteel wordt er nog gezocht naar klanten en sponsors.
(allesovrsterrenkunde)
Ik kan hier echter niks van op Google vinden, weet iemand hier meer over?
Er zijn geen shuttles meer .Ze staan allemaal in museaquote:
Ik hoorde net op Radio 2 een nieuws bericht over een geheime spaceshuttle van Nasa die morgen gelanceerd zou worden, Kennedy Space Center zou zijn afgezet, en de namen van de astronauten zouden geheim zijn. De expert die erbij werd geroepen vertelde dat de shuttle een spioneer-satelliet boven Rusland zou plaatsen en dat dit het begin van was de militarisatie van de ruimte.
Ik kan hier echter niks van op Google vinden, weet iemand hier meer over?
Er is wel een millitaire shuttle de X-37B
A: is niet van NASA maar van USAF
B: is onbemand
C: is al sinds december in orbit (geheime missie)
D: Volg de OTV-3 (X-37B) Hier
[ Bericht 9% gewijzigd door -CRASH- op 24-01-2013 00:32:08 ]
Radiotelescoop meet vroegere temperatuur van het heelal
De CSIRO-radiotelescoop. David Smyth
Astronomen uit Duitsland, Frankrijk, Zweden en Australië hebben met behulp van een Australische radiotelescoop gemeten welke temperatuur het heelal zeven miljard jaar geleden had. Daarbij hebben zij vastgesteld dat het heelal op dat moment precies zo 'warm' was als de oerknaltheorie voorspelt.
Voor deze temperatuurmeting hebben de astronomen gekeken naar een gaswolk op 7,2 miljard lichtjaar van de aarde. Of beter gezegd: naar het licht van een nog verder weg staande quasar dat door die wolk is gegaan. Het gas heeft een 'vingerafdruk' in dat licht achtergelaten, door specifieke golflengten te absorberen.
Uit die vingerafdruk kan worden afgeleid welke temperatuur het gas had. En omdat het enige wat het gas warm hield de kosmische achtergrondstraling was – de zwakke gloed die is overgebleven van de ziedend hete oerknal – volgt daaruit de temperatuur van het heelal op het moment dat een deel van het quasarlicht werd geabsorbeerd.
Uit de meting blijkt dat het heelal 7,2 miljard jaar geleden een temperatuur van 5,08 kelvin had, oftewel 267,92 graden Celsius onder nul. Dat is heel koud, maar altijd nog ruim twee graden warmer dan de huidige kosmische temperatuur. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Wetenschap ziet hoe zon energie opslaat en loslaat: een primeur!
Wetenschappers hebben voor de allereerste keer waargenomen hoe de zon energie van het magnetisch veld naar de zonneatmosfeer verplaatst. Dat dit proces op de zon plaatsvindt, hadden onderzoekers al een tijdje gedacht, maar nu hebben ze het ook voor het eerst gezien.
“Wetenschappers proberen al decennialang te begrijpen hoe de dynamische atmosfeer van de zon tot miljoenen graden (Fahrenheit, red.) verhit kan worden,” vertelt onderzoeker Jonathan Cirtain. De nieuwe beelden die met behulp van de HI-C (High Resolution Coronal Imager) telescoop werden gemaakt, scheppen een hoop duidelijkheid. De onderzoekers richtten de telescoop op een actieve zonnevlek en lieten deze gedurende vijf minuten om de paar seconden foto’s maken.
Lichte plekken
Op de foto’s is goed te zien hoe het magnetisch veld zich ontwikkelt en hoe energie door activiteiten op de zon vrijkomt. Die vrijkomende energie is op de foto te herkennen aan het oplichtende plasma. Deze lichte plekken wijst erop dat de zonneatmosfeer hier enorm verhit wordt: 2 miljoen tot 4 miljoen graden Fahrenheit. “Nu we dit voor het eerst zien, kunnen we beter begrijpen hoe onze zon voortdurend de energie die nodig is om de atmosfeer te verhitten, genereert.”
Foto: NASA.
Andere sterren
Astronomen vinden het belangrijk een beter beeld te krijgen van de wijze waarop het magnetisch veld van de zon de zonneatmosfeer verhit. Heel veel sterren in het heelal beschikken namelijk over een magnetisch veld. Als we de werking ervan op de zon beter begrijpen, kunnen we ook de evolutie van al die andere sterren wellicht beter begrijpen.
Ook hopen de onderzoekers op basis van de waarnemingen straks beter te kunnen voorspellen welk ruimteweer we mogen verwachten. Ontwikkelingen in het magnetische veld van de zon zijn namelijk de drijvende kracht achter erupties op de zon. Deze erupties kunnen de aardse atmosfeer raken en bijvoorbeeld satellieten die zich in een baan om de aarde bevinden, verstoren. Het is dan ook nuttig om te weten wanneer we zo’n eruptie kunnen verwachten.
(scientias.nl)
Prachtige beelden van ontploffende ster
Meer dan 1.400 jaar geleden ontplofte de ster GK Persei. In het jaar 1901 bereikte het licht van die explosie onze aarde. Ook nu nog stroomt het licht daarvan binnen, en dat schouwspel wordt opgenomen door de Isaac Newton Telescoop en de Nordic Optical Telescope. Op basis van die beelden hebben wetenschappers een filmpje van deze supernova vrijgegeven .
(HLN)
Prachtig....quote:
25-01-2013
Prachtige beelden van ontploffende ster
Meer dan 1.400 jaar geleden ontplofte de ster GK Persei. In het jaar 1901 bereikte het licht van die explosie onze aarde. Ook nu nog stroomt het licht daarvan binnen, en dat schouwspel wordt opgenomen door de Isaac Newton Telescoop en de Nordic Optical Telescope. Op basis van die beelden hebben wetenschappers een filmpje van deze supernova vrijgegeven .
(HLN)
Vuurpijl XXXXXXXXXXXXXXL x 10000000000 
Dat is pas Timelapse fotografiequote:
25-01-2013
Prachtige beelden van ontploffende ster
Meer dan 1.400 jaar geleden ontplofte de ster GK Persei. In het jaar 1901 bereikte het licht van die explosie onze aarde. Ook nu nog stroomt het licht daarvan binnen, en dat schouwspel wordt opgenomen door de Isaac Newton Telescoop en de Nordic Optical Telescope. Op basis van die beelden hebben wetenschappers een filmpje van deze supernova vrijgegeven .
(HLN)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Betelgeuse braces for a collision
by Staff Writers
Paris (ESA) Jan 25, 2013
Multiple arcs are revealed around Betelgeuse, the nearest red supergiant star to Earth, in this new image from ESA's Herschel space observatory. The star and its arc-shaped shields could collide with an intriguing dusty 'wall' in 5000 years.
Betelgeuse rides on the shoulder of the constellation Orion the Hunter. It can easily be seen with the naked eye in the northern hemisphere winter night sky as the orange-red star above and to the left of Orion's famous three-star belt.
Roughly 1000 times the diameter of our Sun and shining 100 000 times more brightly, Betelgeuse's impressive statistics come with a cost. For this star is likely on its way to a spectacular supernova explosion, having already swelled into a red supergiant and shed a significant fraction of its outer layers.
The new far-infrared view from Herschel shows how the star's winds are crashing against the surrounding interstellar medium, creating a bow shock as the star moves through space at speeds of around 30 km/s.
A series of broken, dusty arcs ahead of the star's direction of motion testify to a turbulent history of mass loss.
Closer to the star itself, an inner envelope of material shows a pronounced asymmetric structure. Large convective cells in the star's outer atmosphere have likely resulted in localised, clumpy ejections of dusty debris at different stages in the past.
An intriguing linear structure is also seen further away from the star, beyond the dusty arcs. While some earlier theories proposed that this bar was a result of material ejected during a previous stage of stellar evolution, analysis of the new image suggests that it is either a linear filament linked to the Galaxy's magnetic field, or the edge of a nearby interstellar cloud that is being illuminated by Betelgeuse.
If the bar is a completely separate object, then taking into account the motion of Betelgeuse and its arcs and the separation between them and the bar, the outermost arc will collide with the bar in just 5000 years, with the red supergiant star itself hitting the bar roughly 12 500 years later.
"The enigmatic nature of the circumstellar envelope and bow shock surrounding Betelgeuse as revealed by Herschel," by L. Decin et al, was published in Astronomy and Astrophysics, December 2012.
'Superbubble' produceert veel röntgenstraling
Compositiefoto van DEM L50. NASA/CXC/Univ. of Michigan
De grote 'bel' op deze röntgenfoto is een zogeheten 'superbubble' in de Grote Magelhaense Wolk, op ca. 160.000 lichtjaar afstand. De superbubble, DEM L50 (of N186) geheten, is ontstaan door krachtige sterrenwinden en supernova-explosies van kort levende, zware sterren. Aan de bovenzijde van de superbubble is een kleinere ronde structuur te zien: een 'normaal' supernovarestant.
De röntgenstraling van DEM L50 is vastgelegd door het Amerikaanse Chandra X-ray Observatory; op deze foto zijn de röntgenwaarnemingen (roze) gecombineerd met waarnemingen op zichtbare golflengten. De hoeveelheid röntgenstraling van DEM L50 is ongeveer twintig keer zo groot als verwacht zou worden op basis van theoretische modellen; de extra röntgenstraling is vermoedelijk afkomstig van schokgolven in het gas en van heet gas dat aan de binnenzijde van de schil vrijkomt door 'verdamping' onder invloed van energierijke straling van sterren. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Je hebt gerestaureerde auto's
Je hebt gerestaureerde motoren
En nu is er ook een gerestaureerde raketmotor
quote:NASA Engineers Resurrect And Test Mighty F-1 Engine Gas Generator
by Tracy McMahan for Marshall Space Flight Center
Huntsville AL (SPX) Jan 29, 2013
Saturn V F-1 gas generator 20-second hot fire test at Marshall. (NASA/MSFC).
Imagine a young engineer examining an artifact from the Apollo era that helped send people on humankind's first venture to another world. The engineer has seen diagrams of the rocket engine. She has even viewed old videos of the immense tower-like Saturn V rocket launching to the moon. Like any curious explorer, she wants to see how it works for herself.
She wonders if this old engine still has the "juice." Like a car mechanic who investigates an engine of a beloved antique automobile, she takes apart the engine piece by piece and refurbishes it.
This is exactly what a small team of young NASA engineers did. The engineers, who have been trained in fields from rocket propulsion to materials science, took apart and refurbished parts from Saturn V F-1 engines--the most powerful American rocket engines ever built.
Why resurrect an Apollo-era rocket engine? The answer is simple: to mine the secrets of the F-1 -- an engine that last flew before these engineers were born -- and use it as inspiration for creating new advanced, affordable propulsion systems.
NASA needs powerful propulsion elements for future launch vehicles, such as the evolved Space Launch System (SLS). The SLS heavy-lift rocket capable of carrying a 130-metric-ton (143-ton) payload is being developed by NASA's Marshall Space Flight Center in Huntsville, Ala. The advanced booster required for the heavy-lift rocket will be competed in 2015.
"When we started examining different types of propulsion systems capable of lifting a rocket as large as the SLS, we pulled F-1 engine drawings and data packages and studied an F-1 engine that we had on hand at Marshall," said Nick Case, an engineer from Marshall's Engineering Directorate's Propulsion Systems Department.
The team decided to take apart the gas generator, the part of the engine responsible for supplying power to drive the giant F-1 turbopump. The gas generator components were small enough to be tested in Marshall's laboratories, and the gas generator is often one of the first pieces designed on a new engine because it is a key part for determining the size of a rocket engine.
The team removed one gas generator from an F-1 engine stored at Marshall and from another that was in almost pristine condition because it was stored at the Smithsonian National Air and Space Museum in Washington. They cleaned the parts and used a novel technique called structured light 3D scanning to produce three-dimensional computer-aided design drawings.
"This activity provided us with information for determining how some parts of the engine might be more affordably manufactured using modern techniques, such as additive manufacturing," said Kate Estes, a Marshall liquid propulsion systems engineer.
"We decided that using modern instrumentation to measure the gas generator's performance would provide beneficial information for NASA and industry." The team used selective laser melting, a digital manufacturing technique for producing metal parts quickly, to create new parts needed for the test and to determine the hot gas temperature and pressure inside the test article.
The F-1 also was studied because it burns liquid oxygen and refined kerosene. NASA's youngest generation of engineers does not have as much experience with engines that burn this fuel mixture. Current NASA and aerospace industry experts are most familiar with propulsion systems such as the Space Shuttle Main Engine and the new J-2X engine, which burn liquid oxygen and liquid hydrogen.
"Being able to hold the parts of this massive engine that once took us to the moon, restoring it, and then seeing it come back to life through hot firings and test data has been an amazing experience," Estes said.
Now the team is conducting a series of hot-fire tests on Test Stand 116 in Marshall's East Test Area.
"We modified the test stand to accommodate a single kerosene gas generator component," said Ryan Wall, the test conductor for the series of ten tests. "These tests demonstrate the stand's new capabilities, which will be beneficial for future NASA and industry propulsion activities."
The most noticeable aspect of these firings is the sheer power when the gas generator ignites and creates roughly 31,000 pounds of force. When the original F-1 lit up, the gas generator powered the giant turbomachinery that pumped almost three tons of propellant each second into the thrust chamber and accelerated through the nozzle, creating the incredible 1.5 million pounds of thrust.
"Modern instrumentation, testing and analysis improvements learned over 40 years, and digital scanning and imagery techniques are allowing us to obtain baseline data on performance and combustion stability," Case said.
"We are even gathering data not collected when the engine was tested originally in the 1960s." Since NASA conducted this work in-house, the data are not proprietary and will be shared with industry partners and academic researchers.
"This effort provided NASA with an affordable way to explore an engine design in the early development phase of the SLS program," said Chris Crumbly, manager of the SLS Advanced Development Office.
"NASA's young engineers are gaining valuable knowledge working with one of the most powerful engines ever built, and the SLS program will benefit from data that will bolster our efforts to reduce risk and enhance the affordability as we develop an advanced heavy-lift booster capable of a variety of missions."
The larger, evolved SLS vehicle will require an advanced booster with more thrust than any existing U.S. liquid- or solid-fueled boosters. Last year, NASA awarded three contracts aimed at improving the affordability, reliability and performance of the rocket's advanced booster.
Dynetics Inc. of Huntsville, Ala., working with their propulsion subcontractor, Pratt and Whitney Rocketdyne of Canoga Park, Calif.-- the company that developed the F-1 engine--will use these early tests as a springboard for more gas generator testing at Marshall.
Then, they will use modern manufacturing to build a new gas generator injector that also will be hot fired in Test Stand 116 and compared to baseline data collected during the earlier test series. Additionally, Dynetics' activities include fabricating and testing several other F-1 engine parts, such as the turbine blades, culminating in testing of an entire F-1B powerpack including the gas generator and turbopump, the heart of engine operations.
ATK Launch Systems Inc. of Brigham City, Utah, will examine innovations, such as composite cases, for solid-fueled boosters. Northrop Grumman Corporation Aerospace Systems of Redondo Beach, Calif., will explore design and manufacturing techniques for composite propellant tanks.
Bestaat donkere materie uit gravitino’s?
Het universum zit vol met donkere materie, maar niemand weer waar het van gemaakt is. Een natuurkundige van de Universiteit van Oslo is nu met een wiskundige verklaring gekomen, waarmee het mysterie mogelijk voor eens en altijd opgelost kan worden.
Hoewel donkere materie onzichtbaar is, weten natuurkundigen en astronomen dat het bestaat. Zonder donkere materie is het onmogelijk om te verklaren hoe de zichtbare dingen in het heelal aan elkaar gelijmd zijn. Natuurkundigen en astronomen vermoeden dat zo’n tachtig procent van alle massa in het heelal uit donkere, onzichtbare materie bestaat. Donkere materie kan de bewegingen van sterren verklaren, evenals de omwentelingssnelheid van sterrenstelsels. Maar hoewel we kunnen uitrekenen hoeveel donkere materie er moet zijn, hebben we geen idee wat donkere materie eigenlijk is. Wat we wel weten is dat donkere materie-deeltjes erg massief moeten zijn, of erg talrijk moeten zijn. Neutrino’s voldoen aan alle vereisten voor donkere materie. Ze zijn niet erg massief, maar ze zijn onvoorstelbaar talrijk. Helaas is de massa van het neutrino zó laag, dat deze deeltjes niet meer dan een paar procent van donkere materie uit kunnen maken.
Een aanwijzing dat donkere materie bestaat, vinden we in spiraalvormige sterrenstelsels. Hun buitengebieden draaien sneller dan men op basis van de bekende massa zou verwachten. Er moest dan ook wel nog een onzichtbare, onbekende massa zijn: donkere materie. Afbeelding: PD-USGOV.
Gravitino’s
De Noorse natuurkundige Are Raklev is met een nieuw idee gekomen: gravitino’s. Wat is een gravitino precies? Houdt u vast: dat is het hypothetische partnerdeeltje van het hypothetische graviton, de overbrenger van de zwaartekracht. “Het is dus onmogelijk om een deeltje te voorspellen dat meer hypothetisch is dan dit,” stelt Raklev in het blad Apollon, uitgegeven door de universiteit van Oslo. Maar om te begrijpen waarom Raklev denkt dat donkere materie vooral uit gravitino’s bestaat, moeten we een paar stappen terug zetten.
Stap 1: supersymmetrie
Natuurkundigen zijn aan het uitzoeken of de natuur supersymmetrisch is (of niet). Supersymmetrie betekent dat er een symmetrie bestaat tussen materie en fundamentele natuurkrachten. Voor iedere soort elektron en quark bestaat er een overeenkomend supersymmetrisch (en supermassief) partnerdeeltje. Als ze bestaan, dan moeten de supersymmetrische deeltjes bij de oerknal ontstaan zijn. Als sommige hiervan het overleefd hebben, dan zouden zij de bron van donkere materie kunnen vormen. De supersymmetrische partner van het graviton is het gravitino. Een graviton is het deeltje dat de zwaartekracht overbrengt, net zoals het foton (lichtdeeltje) de elektromagnetische kracht overbrengt. Hoewel gravitonen massaloos zijn, zouden gravitino’s (als ze bestaan) juist enorm massief moeten zijn. Als de natuur supersymmetrisch is, en als gravitonen bestaan, dan moéten gravitino’s bestaan. Er is helaas een grote MAAR: natuurkundigen kunnen het verband tussen gravitonen en gravitino’s niet aantonen voordat zij alle fundamentele natuurkrachten hebben verenigd.
Een magneet: supersterk! Foto: Aney (via Wikimedia Commons).
Stap 2: fundamentele natuurkrachten
Eén van de belangrijkste drijfveren voor natuurkundigen is het verenigen van alle natuurkrachten in één enkele theorie. Natuurkundigen hebben als eerste ontdekt dat elektriciteit en magnetisme tot één enkele natuurkracht behoren: elektromagnetisme. Twee andere fundamentele natuurkrachten zijn de sterke en zwakke kernkrachten. De zwakke kernkracht is onder meer verantwoordelijk voor radioactiviteit. De sterke kernkracht is tien miljard keer sterker en bindt neutronen en protonen aan elkaar. In de jaren ’70 van de vorige eeuw is elektromagnetisme verenigd met beide kernkrachten in een theorie die het standaardmodel wordt genoemd. De vierde natuurkracht is zwaartekracht. Hoewel het ontzettend pijnlijk is om van een trap te vallen, is zwaartekracht toch echt de zwakste natuurkracht. Dit kan gemakkelijk gedemonstreerd worden: leg een spijker op tafel en houd er een magneet boven. De spijker zal naar de magneet bewegen: logisch, zou u zeggen. Maar: dat betekent wél dat de elektromagnetische kracht van die ene magneet sterker is dan de zwaartekracht van de gehéle aarde! Het probleem is dat natuurkundigen niet in staat zijn geweest om de zwaartekracht te verenigen met de overige natuurkrachten. Zodra ze dat voor elkaar krijgen, is het mogelijk om alle mogelijk reacties tussen alle mogelijke deeltjes te beschrijven. Natuurkundigen noemen dit de theorie van alles. “Als we de zwaartekracht willen koppelen aan de overige natuurkrachten, dan moeten we de zwaartekracht begrijpen als kwantumtheorie,” aldus Raklev. “Dat betekent dat we een theorie nodig hebben waarbij het deeltje “graviton” onderdeel vormt van de atoomkern.” Onderzoekers zijn druk aan het zoeken naar sporen van zowel supersymmetrie als de Theorie van Alles. Het ontdekken van het graviton zou een geweldige stap in de goede richting zijn.
Het onthullen van donkere materie
Het is ontzettend moeilijk om onderzoek te doen naar donkere materie, maar dat had de oplettende lezer vast al begrepen. Dat komt doordat donkere materie geen enkele elektromagnetische relatie heeft met normale materie. Een voorbeeld van donkere materie zijn neutrino’s, maar die maken slechts een klein deel van donkere materie uit. Hoewel het niet mogelijk is om donkere materie te zien, racen er iedere seconde miljarden neutrino’s door uw lichaam. Aangezien ze geen enkele elektromagnetische interactie hebben met andere deeltjes, kunnen neutrino’s dwars door ons heen vliegen zonder opgemerkt te worden door detectoren. Dit is waar ssupersymmetrie om de hoek komt kijken. “Als supersymmetrie klopt, dan kunnen natuurkundigen verklaren waarom er donkere materie is. Dat is nou het mooie van mijn beroep”, lacht Raklev. “Supersymmetrie heeft de kracht om alles te vereenvoudigen. Als de theorie van alles bestaat, als het met andere woorden mogelijk is om alle natuurkrachten te verenigen, dan zouden gravitino’s moeten bestaan”. De gravitino’s zijn direct na de oerknal ontstaan. “Vlak na de oerknal bestond het heelal uit een soep van quarks en gluonen (de overbrengers van de sterke kernkracht). Als gluonen in botsing komen met andere gluonen, worden gravitino’s geproduceerd. Dus we hebben een verklaring waarom gravitino’s bestaan,” aldus Raklev.
Quarks: hoe zit het ook alweer? Hier een geheugensteuntje: de opbouw van materie. Foto: Joël (via Wikimedia Commons).
Veranderende levensduur
Natuurkundigen hebben gravitino’s altijd als probleem beschouwd. Ze hebben altijd gedacht dat de theorie van supersymmetrie niet werkt omdat er te veel gravitino’s zijn. Natuurkundigen hebben daarom getracht om gravitino’s uit hun modellen te elimineren. Raklev en zijn kornuiten hebben gravitino’s echter met open armen ontvangen. Ze hebben een model gevonden waarbij donkere materie is opgebouwd uit gravitino’s. Probleem is echter dat gravitino’s niet stabiel kunnen zijn. Vadaar dat Raklev heeft voorgesteld dat donkere materie niet stabiel is, maar wel een zeer lange levensduur heeft. In oudere modellen is donker materie altijd ‘eeuwig’ geweest. Dat betekent dat gravitino’s een vervelend onderdeel van supersymmetrie hebben gevormd. In het nieuwe model van Raklev hebben gravitino’s een niet-eeuwige levensduur. Desondanks is de gemiddelde levensduur van een gravitino erg lang, zelfs langer dan de leeftijd van het heelal. Er is echter een groot verschil tussen een eeuwige levensduur en een levensduur van meer dan 15 miljard jaar. Met een eindige levensduur moeten gravitino’s omgezet worden in andere deeltjes. Het is precies dit omzettingsproces (vervalproces) dat meetbaar zou moeten zijn. “We geloven dat donkere materie voor minstens negentig procent uit gravitino’s bestaat. Dit blijkt gewoon uit zeer robuuste wiskunde. We zijn speciale modellen aan het ontwikkelen waarmee de consequenties van deze theorieën berekend kunnen worden, waardoor we kunnen voorspellen hoe deeltjes zich moeten gedragen. Dit kan dan met experimenten bevestigd worden”.
De Fermi Gamma-ray Space Telescope. Afbeelding: NASA.
Toetsen
Onderzoekers proberen nu experimenten te ontwikkelen om de beweringen van Raklev te toetsen. Bovendien zal men een verklaring moeten vinden voor het feit dat de CERN-experimenten in Zwitserland geen enkel bewijs hebben gevonden voor supersymmetrische deeltjes. Het zou echter mogelijk moeten zijn om bewijs te vinden voor gravitino’s met behulp van een ruimtesonde. De simpelste manier om onzichtbare deeltjes te observeren is door te bestuderen wat er gebeurt als twee deeltjes uit het heelal met elkaar in botsing komen en omgezet worden in andere deeltjes, zoals fotonen of antimaterie. Hoewel dit soort botsingen zeldzaam zijn, is er zoveel donkere materie dat er alsnog een significant aantal fotonen moet worden geproduceerd. Probleem is echter dat gravitino’s ook nauwelijks op elkaar reageren, en dus nooit in botsing komen met elkaar. Desondanks is er nog hoop: gravitino’s zijn niet honderd procent stabiel. Ze worden op een gegeven moment omgevormd tot iets anders. We kunnen voorspellen hoe het signaal van een omgevormd gravitino eruit ziet. Het verval produceert een kleine elektromagnetische golf, gammastraal genaamd.
NASA’s Fermi-telescoop is momenteel gammastralen aan het meten. Een aantal groepen van wetenschappers zijn de gegevens nu aan het analyseren. Tot dit moment heeft men slechts ruis opgevangen. Er is echter één groep die beweert een overschot aan gammastralen te hebben gevonden vanuit het galactische centrum. “Hun observaties passen in onze modellen”, zegt de man achter het ingewikkelde wiskundige model van donkere materie, professor in theoretische deeltjesfysica: Are Raklev.
(scientias.nl)
NASA stuurt grootste zonnezeil ooit de ruimte in NASA stuurt grootste zonnezeil ooit de ruimte in
NASA gaat volgend jaar een indrukwekkend groot zonnezeil lanceren. Het superdunne zeil is meer dan 1200 vierkante meter groot en is daarmee zeven keer groter dan elk ander zonnezeil dat tot op heden het luchtruim heeft gekozen.
Het zeil wordt volgend jaar met behulp van een Falcon 9-raket gelanceerd. Het zeil neemt tijdens de lancering weinig ruimte in. Het zit namelijk opgevouwen en is niet veel groter dan een vaatwasser. Eenmaal in de ruimte aangekomen, zal het zeil zich ontvouwen en zo’n 37 bij 37 meter groot worden.
Zon
Het zeil beschikt niet over motoren. Het zeil wordt in plaats daarvan aangedreven door de stralingsdruk van lichtdeeltjes.
Sunjammer
De missie – die de naam Sunjammer draagt – is een experiment. De onderzoekers willen kijken hoe het zeil zich in de ruimte gedraagt. Zo zijn ze nieuwsgierig of het zeil met behulp van de zon mooi op hoogte en stabiel blijft.
Ruimtevaartuigen
Als het zonnezeil de test goed doorstaat, is dat een belangrijke stap in de richting van ruimtevaartuigen die door zonnezeilen kunnen worden aangedreven. Dergelijke ruimtevaartuigen kunnen in principe voor eeuwig door de ruimte dwalen, zolang het zeil maar heel blijft en dicht genoeg bij de zon in de buurt blijft. Maar de onderzoekers zien meer mogelijkheden voor het zonnezeil. Zo kan de technologie ook worden ingezet om ruimteafval uit een baan om de aarde te verwijderen.
Het idee om de zon te gebruiken om zonnezeilen aan te drijven of op hun plek te houden, is overigens niet helemaal nieuw. De Japanners lanceerden in 2010 ruimtevaartuig Ikaros dat is uitgerust met een zonnezeil en dus de druk van lichtdeeltjes gebruikt om in de ruimte te blijven. Dat ruimtevaartuig is met behulp van zonne-energie en de druk van lichtdeeltjes al naar Venus gevlogen.
(scientias.nl)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-02-2013 09:11:24 ]
Het is een goed jaar voor (zichtbare) kometen.quote:
Maart - PanSTARRS
April - Comet Lemmon (C/2012 F6).
November - ISON
Kwam Iraans aapje toch niet levend terug uit de ruimte?
© photo news.
Iran was er als de kippen bij om na hun ruimtemissie beelden van het meegestuurde aapje vrij te geven. Die moesten namelijk aantonen dat hun missie geslaagd was. Het lijkt er echter op dat Iran de wereld heeft proberen te bedotten, meldt nieuwswebsite The Independent.
Het aapje voor de lancering. © ap.
Het aapje na de missie. © afp.
Het meegestuurde aapje kreeg een heuse fotoshoot na de succesvolle missie. Die foto's werden door Iran over de hele wereld verspreid, en hetzelfde werd gedaan met een foto van het aapje voor de ruimtereis. Het blijkt echter om twee verschillende dieren te gaan, aangezien het aapje dat de reis zou maken, duidelijk een andere haarkleur had dan het aapje dat uit het ruimtetuig werd gehaald. Ook is boven het rechteroog van het tweede aapje een moedervlek te zien.
Het nieuws over de ruimtemissie werd enkel verspreid door Iraanse persbureaus, waardoor het niet te verifiëren is. Het lijkt er echter op dat de missie mislukt is, in tegenstelling tot het officiële persbericht. Het zou kunnen dat het ruimtetuig ontploft is, of dat het aapje dood terug uit het toestel werd gehaald. Velen gaan voor de eerste mogelijkheid, aangezien er geen foto's van het toestel na de reis werden verspreid. Voor de reis kon Iran niet genoeg foto's de wereld insturen.
© epa.
(HLN)
Waar zijn alle dwergstelsels?
Bij hun tocht door het kosmische web raken dwergstelsels veel gas kwijt. Alejandro Benitez Llambay
Astronomen worstelen al een tijdje met het probleem dat er veel minder kleine sterrenstelsels worden waargenomen dan er volgens de meest gebruikte kosmologische modellen zouden moeten zijn. Nieuwe computerberekeningen bieden een plausibele verklaring voor dit gebrek aan dwergstelsels: ze bestaan wel, maar ze zenden domweg weinig licht uit.
De afgelopen decennia is vastgesteld dat ons heelal bestaat uit ongeveer 75% donkere energie, 20% donkere materie en 5% normale materie. De beide laatste bestanddelen zijn samengeklonterd tot een ingewikkeld netwerk van filamenten en leegten, dat bekendstaat als het kosmische web.
Computermodellen hebben laten zien dat dit kosmische web ontelbare kleine sterrenstelsels, met duizend keer zo weinig massa als onze Melkweg, zou moeten bevatten. Maar in de omgeving van het Melkwegstelsel zijn slechts enkele tientallen dwergstelsels ontdekt.
Een internationaal team van wetenschappers heeft dit probleem onderzocht binnen het Constrained Local UniversE Simulations-project (CLUES). De computersimulaties van CLUES zijn bedoeld om een nauwkeurig beeld te geven van de directe omgeving van de Melkweg, de zogeheten Lokale Groep.
Een analyse van de CLUES-simulaties heeft nu laten zien dat sommige dwergstelsels van de Lokale Groep zulke hoge snelheden hebben ten opzichte van het kosmische web, dat ze onderweg heel veel gas kwijtraken. En zonder gasvoorraad kunnen deze stelsels geen sterren produceren en zijn ze mogelijk te klein en te zwak om waarneembaar te zijn. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Betelgeuse braces for a collision
Multiple arcs are revealed around Betelgeuse, the nearest red supergiant star to Earth, in this new image from ESA's Herschel space observatory. The star and its arc-shaped shields could collide with an intriguing dusty 'wall' in 5000 years.
Betelgeuse rides on the shoulder of the constellation Orion the Hunter. It can easily be seen with the naked eye in the northern hemisphere winter night sky as the orange-red star above and to the left of Orion's famous three-star belt.
Roughly 1000 times the diameter of our Sun and shining 100 000 times more brightly, Betelgeuse's impressive statistics come with a cost. For this star is likely on its way to a spectacular supernova explosion, having already swelled into a red supergiant and shed a significant fraction of its outer layers.
The new far-infrared view from Herschel shows how the star's winds are crashing against the surrounding interstellar medium, creating a bow shock as the star moves through space at speeds of around 30 km/s.
A series of broken, dusty arcs ahead of the star's direction of motion testify to a turbulent history of mass loss.
Closer to the star itself, an inner envelope of material shows a pronounced asymmetric structure. Large convective cells in the star's outer atmosphere have likely resulted in localised, clumpy ejections of dusty debris at different stages in the past.
An intriguing linear structure is also seen further away from the star, beyond the dusty arcs. While some earlier theories proposed that this bar was a result of material ejected during a previous stage of stellar evolution, analysis of the new image suggests that it is either a linear filament linked to the Galaxy's magnetic field, or the edge of a nearby interstellar cloud that is being illuminated by Betelgeuse.
If the bar is a completely separate object, then taking into account the motion of Betelgeuse and its arcs and the separation between them and the bar, the outermost arc will collide with the bar in just 5000 years, with the red supergiant star itself hitting the bar roughly 12 500 years later.
"The enigmatic nature of the circumstellar envelope and bow shock surrounding Betelgeuse as revealed by Herschel," by L. Decin et al, was published in Astronomy and Astrophysics, December 2012.
Coco Brown wordt eerste pornoster in de ruimte
Op haar 34ste speelt porno-actrice Coco Brown stilaan bij de veteranen. Maar de Amerikaanse ster uit natuurdocumentaires als 'Big Booty Bomb 2' en 'It Don't Matter, Just Don't Bite 5' heeft nog een troef op zak: ze wil volgend jaar de eerste pornoster in de ruimte worden. Daarvoor is ze in Nederland aan het trainen.
In maart volgend jaar wil Coco een grote stap voorwaarts in het pornogebeuren zetten. Coco, die ook wel naar de naam Honey Love luistert, wil de eerste pornoster en de tweede Afro-Amerikaanse vrouw worden die zich in de ruimte waagt.
Brown krijgt de steun van SpaceX, een Nederlands bedrijf dat vanaf volgend jaar ruimtereizen wil aanbieden.
Coco legde haar plan bloot tijdens de Adult Entertainment Expo in Las Vegas, waar jaarlijks nieuwigheden in de pornowereld aan het geboeide publiek worden voorgesteld.
De dame heeft 100.000 dollar (73.300 euro) veil om één van de eerste privépersonen in de ruimte te worden. Indien ze slaagt in haar training, zal ze 100 kilometer van de grond gaan.
Een woordvoerder van SpaceX stelt dat het bedrijf er geen graten in ziet dat een pornoster een van hun eerste klanten wordt. "We verwelkomen mensen uit alle sectoren, we maken de ruimte toegankelijk voor iedereen", laat hij weten.
Brown mag dan de eerste pornoster in de ruimte worden, ze is niet de eerste die van seks in gewichtsloze toestand geniet. Die twijfelachtige eer staat op naam van Silvia Saint en Nick Lang. In 1999 slaagden die twee erin twintig seconden lang geslachtsgemeenschap te hebben tijdens een sprong vanop 3 kilometer hoogte. Die krachttoer belandde in de film 'The Uranus Experiment Part Two'.
Brown is evenwel niet van plan op 100 kilometer hoogte van bil te gaan. "Seks in de ruimte is knap moeilijk, zeker bij 'zero gravity'. Dan heb je niet veel control emeer. We moeten eerst leren hoe het werken zonder zwaartekracht verloopt vooraleer we pornoscènes in de ruimte kunnen opnemen".
Brown: "Ik zie wel wat ik daarboven kan doen. We moeten speciale pakken dragen, maar misschien kan ik mijn borst wel eens tevoorschijn halen en er een foto van nemen met de Aarde op de achtergrond".
(HLN)
En de volgende zitten ook al te wachten
Zoeken naar water op de maan
Wetenschappers van het Deutsches Forschungszentrum für Künstliche Intelligenz (DFKI) in Bremen hebben twee robots ontwikkeld om in diepe kraters bij de zuidpool van de maan naar ijs te kunnen zoeken.
De maanrover Sherpa draagt de zespotige klimrobot Crex over een afstand van enkele kilometers naar de kraterrand. Zodra Crex zich heeft losgekoppeld, kruipt hij de krater in op zoek naar bodemmonsters tussen rotsspleten. Uniek is de interactie tussen de robots: ze werken volledig onafhankelijk van elkaar, maar via radiosignalen kan Sherpa Crex aansturen.
(technischweekblad.nl)
Ik kwam alleen bronnen als The Telegraph en The Huffington Post tegenquote:
29-11-2012
Amerikanen wilden maan opblazen
[ afbeelding ]
© reuters.
Om hun superioriteit te demonstreren tegenover de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog wilden de Amerikanen een heuse atoombom op de maan gooien. Van het geheime project werd gewag gemaakt in een document van de Amerikaanse luchtmacht dat na 45 jaar aan de oppervlakte gekomen is.
In de race naar de ruimte lagen de Verenigde Staten merkelijk achter nadat de Russen succesvol de eerste Spoetnik hadden gelanceerd. De Amerikaanse luchtmacht wilde op hun beurt de aartsvijand imponeren door een paddelstoelvormige wolk op de maan te creëren die te zien zou zijn vanop aarde. De atoombom moest daarvoor op de rand van de maan tot ontploffing gebracht worden zodat de paddenstoelvormige wolk werd opgelicht door de zon.
De missie zou in 1959 uitgevoerd worden maar de piste werd uiteindelijk verlaten door de militaire opperbevelhebbers omdat de ontploffing te veel risico's inhield voor de mensen op aarde. Bovendien hadden wetenschappers angst dat de maan op die manier besmet geraakte met radioactief materiaal.
Leonard Reiffel schreef het document waarin de geheime operatie uit de doeken gedaan werd. Hij moest voor de luchtmacht de effecten van de ontploffing onderzoeken. De natuurkundige sprak in 2000 al eens over deze eigenaardige missie maar pas nu is het ontegensprekelijke bewijs teruggevonden.
(HLN)
De ontkrachting komt uit een andere hoek
No, the U.S. Did Not Have a Plan to 'Blow Up' the Moon
"There's a story making the rounds this week concerning an alleged plot cooked up by the United States in the 1950s to detonate a nuclear bomb on the surface of the Moon, creating a "flash" visible from Earth that would intimidate the Soviet Union."
"The secret plan was innocuously dubbed "A Study of Lunar Research Flights" but also known as Project A119, according to physicist Leonard Reiffel, whom reports say was involved in the project.
All of that is fairly believable, even if the Pentagon obviously never carried out Project A119—which was reportedly initiated in 1957 after the U.S.S.R. launched Sputnik and also involved the famous astronomer and author Carl Sagan."
dan verleist de aarde de stabiliteit. En het weer zou chaotisch worden.
Die verhalen zullen dan ookwel flink uit de duim zijn ontstaan...
Spectaculaire nachtfoto van Luik vanuit ISS
© nasa.
Op een website van het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA is een foto gepubliceerd van de stad Luik bij nacht. De opname is in het Internationaal Ruimtestation ISS gemaakt, zo heeft het Federale Wetenschapsbeleid gemeld.
De opname dateert van 8 december 2012. Op dat moment kwam de feestverlichting van de stad nog bovenop de straat- en snelwegverlichting. Deze laatste maken België trouwens sowieso al tot een van de meest verlichte landen ter wereld, zo zeggen ook talloze ruimtevaarders. Ook is duidelijk de stad Verviers te zien.
De astronaut gebruikte voor de foto het NightPod-systeem van het Europese Ruimtevaartbureau ESA. Dit is een mechanisme dat de relatieve beweging van het ISS tegenover de Aarde kan compenseren. Want de spacemeccano draait aan een snelheid van 7 km/s rondom onze planeet. Het systeem richt zich vanuit de cupola ("koepel") van het ISS gedurende de duur van de opname op het te fotograferen onderwerp, waardoor de sluitertijd omhoog kan, en waardoor kwalitatieve nachtopnames mogelijk worden.
Via de foto, die zich horizontaal over ongeveer 70 km uitstrekt, leren volgers van de NASA dat "Luik de derde meest bevolkte stad is in België, en een belangrijke economische hub, de thuishaven van een breed scala aan activiteiten, variërend van metallurgie en mechanica over bio- en informatietechnologie, tot uiteraard de productie van bier en chocolade".
(allesoversterrenkunde)
quote:Hubble Catches the Moment the Lights Went Out
by Staff Writers
Baltimore MD (SPX) Feb 06, 2013
klikbaar
The further away you look, the further back in time you see. Astronomers use this fact to study the evolution of the Universe by looking at nearby and more distant galaxies and comparing their features.
Hubble is particularly well suited for this type of work because of its extremely high resolution and its position above the blurring effects of the earth's atmosphere. This has allowed it to detect many of the most distant galaxies known, as well as making detailed images of faraway objects.
Comparing galaxies in the distant past with those around us today, astronomers have noticed that the nearby galaxies are far quieter and calmer than their distant brethren, seen earlier in their lives.
Nearby galaxies (although not the Milky Way) are often large, elliptical galaxies with little or no ongoing star formation, and their stars tend to be elderly and red in color. These galaxies, in astronomers' language, are "red and dead."
This is not so for galaxies further away, which typically show more vigorous star birth.
The reason for this appears to be that as the Universe has aged, galaxies have often collided and merged together, and these events disrupt gas clouds within them.
A merger will usually be a trigger for such intense star formation that the supply of gas is used up, and no more star formation occurs afterwards. The merged elliptical galaxy then creeps into old age, getting redder as its stars get older. This is expected to happen to the Milky Way when it merges with the nearby Andromeda Galaxy, some four billion years from now.
The galaxy in this image, catalogued as 2MASX J09442693+0429569, marks a transitional phase in this process as young, star-forming galaxies settle to become massive, red and dead galaxies.
The galaxy has tail-like features extending from it, typical of a galaxy that has recently undergone a merger. Studying the properties of the light from this galaxy, astronomers see no sign of ongoing star formation; in other words, the merger triggered an event which has used up all the gas.
However, the observations suggest that star formation was strong until the very recent past, and has ceased only within the last billion years. This image therefore shows a snapshot of the moment star formation stopped forever in a galaxy.
A version of this image was entered into the Hidden Treasures image processing competition by contestant Nick Rose.
Twaalfjarige stuurt Hello Kitty de ruimte in
de twaalfjarige Lauren Rojas uit Californië voor school een wetenschappelijk experiment moest doen, besloot ze geen half werk te leveren. Samen met haar vader bouwde Lauren een ruimteraket voor haar Hello Kitty-pop, die ze met een ballon tot 28 kilometer hoog de ruimte in stuurden.
De reis van Hello Kitty werd geregistreerd met videocamera's en sensoren.
"We zijn een maand aan het plannen en bouwen geweest", verklaart vader Rod Rojas. "Een bedrijf uit Colorado bezorgde ons het materiaal, de weerballon en de vluchtcomputer".
Lauren en haar vader monteerden kleine videocamera's op de raket om de reis van Hello Kitty vast te leggen. Op 28 kilometer hoogte werd de lucht zo ijl dat de ballon knalde, waarna de parachute openging en Hello Kitty terug naar huis daalde. De pop landde op honderd kilometer van de lanceerbasis
(HLN)
goeie connecties hebben.
Ik lees altijd met veel plezier en interesse de nieuwsberichten hier en in de andere wetenschappelijke topics, dank daarvoor en keep up the good work.
Indrukwekkend.
Alternatieve zwaartekrachttheorie voorspelt eigenschappen dwergstelsels
Overzichtsfoto van het Andromedastelsel. Robert Gendler
De eigenschappen van kleine dwergsterrenstelsels in de omgeving van het Andromedastelsel komen nauwkeurig overeen met de voorspellingen van de MOND-theorie - een alternatief voor de zwaartekrachttheorie van Newton. MOND (Modified Newtonian Dynamics) probeert waarnemingen aan bewegingen van sterren en sterrenstelsels te verklaren zonder een beroep te doen op mysterieuze donkere materie. In plaats daarvan gaan de aanhangers van MOND ervan uit dat de zwaartekracht zich wat anders gedraagt in gebieden waar sprake is van extreem geringe (zwaartekrachts-)versnellingen.
In het verleden zijn de zogeheten rotatiekrommen van veel sterrenstelsels (de manier waarop de rotatiesnelheden van sterren en gaswolken samenhangen met hun afstand tot de kern van het stelsel) al goed verklaar door de MOND-theorie. In een nieuwe publicatie laten onderzoekers van Case Western Reserve University nu zien dat ook de snelheidsverdeling van sterren in de kleine dwergstelseltjes van Andromeda nauwkeurig verklaard kan worden door MOND. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Water gevonden in oude maanstenen
De 'Genesis'-maansteen, waarin water is gevonden. ((NASA/Johnson Space Center))
In zeer oud maangesteente is water aangetroffen. Dat doet vermoeden dat er tijdens het ontstaan van de maan al water aanwzig was, zij het in vrij geringe hoeveelheden. De ontdekking valt moeilijk te rijmen met de populaire botsingstheorie over het ontstaan van de maan.
Dat de maan geen kurkdroge wereld is, werd in de afgelopen jaren langzaam maar zeker steeds duidelijker door metingen van verschillende ruimtesondes. Laboratoriumonderzoek aan enkele oude maanstenen, waaronder de zogeheten 'Genesis'-steen (maansteen nr. 15415) die meegenomen is door de astronauten van de Apollo 15, laten nu echter zien dat er ook in dit extreem oude gesteente al water voorkwam. Niet in vloeibare vorm, maar in de vorm van hydroxyl-moleculen (OH) die zich in de minerale structuur van het gesteente bevinden. De nieuwe metingen zijn online gepubliceerd in Nature Geoscience.
Omdat deze oude gesteenten deel uitmaken van de oorspronkelijke maankorst, moet er al tijdens de vorming van de maan water aanwezig zijn geweest. Dat valt moeilijk te verklaren wanneer de maan is ontstaan uit de brokstukken van de botsing van de aarde met een kleine protoplaneet. Volgens die populaire theorie zouden alle vluchtige elementen geheel 'uitgegast' moeten zijn. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Cassini ziet deeltjesversneller in werking bij Saturnus
Cassini verricht metingen aan een schokfront bij Saturnus. ((ESA))
De planeetverkenner Cassini heeft op 3 februari 2007 metingen verricht aan elektrisch geladen deeltjes in de zonnewind die door de schokgolf rond het magnetisch veld van de planeet Saturnus tot extreem hoge snelheden en energieën werden versneld. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in Nature Physics.
Sterrenkundigen weten dat elektrisch geladen deeltjes (voornamelijk waterstofkernen en elektronen) tot bijna de lichtsnelheid versneld kunnen worden door schokgolven rond supernova-explosies. Supernovaresten vormen dan ook de bron van de zogeheten kosmische straling. De precieze oriëntatie van magnetische velden in zo'n supernovarest kan echter niet gemakkelijk achterhaald worden, en die is van groot belang voor het uiteindelijke versnellingsmechanisme.
Cassini heeft nu voor het eerst metingen verricht aan de versnelling van geladen deeltjes (uit de zonnewind) in een situatie waar de magnetische veldlijnen min of meer evenwijdig liggen met de loodlijn op de schokgolf. Uit de metingen aan deze 'quasi-paralelle schokgolven' blijkt dat het versnellingsmechanisme onder die omstandigheden veel efficiënter kan zijn dan tot nu toe werd gedacht. De resultaten kunnen leiden tot een beter begrip van de herkomst van kosmische straling. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Universe Has Finite Lifespan, Higgs Boson Calculations Suggest
BOSTON (Reuters) - Scientists are still sorting out the details of last year's discovery of the Higgs boson particle, but add up the numbers and it's not looking good for the future of the universe, scientists said Monday.
"If you use all the physics that we know now and you do what you think is a straightforward calculation, it's bad news," Joseph Lykken, a theoretical physicist with the Fermi National Accelerator Laboratory in Batavia, Illinois, told reporters. Lykeen spoke before presenting his research at the American Association for the Advancement of Science meeting in Boston.
"It may be that the universe we live in is inherently unstable and at some point billions of years from now it's all going to get wiped out," said Lykken, who is also on the science team at Europe's Large Hadron Collider, or LHC, the world's largest and highest-energy particle accelerator.
Physicists last year announced they had discovered what appears to be a long-sought subatomic particle called the Higgs boson, which is believed to give matter its mass.Work to study the Higgs' related particles, necessary for confirmation, is ongoing.
If confirmed, the discovery would help resolve a key puzzle about how the universe came into existence some 13.7 billion years ago - and perhaps how it will end."This calculation tells you that many tens of billions of years from now, there'll be a catastrophe," Lykken said. "A little bubble of what you might think of as an alternative' universe will appear somewhere and then it will expand out and destroy us," Lykken said, adding that the event will unfold at the speed of light.
(huffingtonpost)
Meer info:
http://www.huffingtonpost(...)boson_n_2713053.html
http://news.discovery.com(...)verse-end-130219.htm
http://www.timeslive.co.z(...)he-universe-will-end
[ Bericht 10% gewijzigd door Misty_eyes op 19-02-2013 21:13:10 ]
"Ander universum zal ons heelal verzwelgen"
Voorspelt Higgs-bosondeeltje einde van de wereld?
De ontdekking van het Higgs-Bosondeeltje vorig jaar was een mijlpaal in ons begrip van de natuur. Wetenschappers zijn nog volop bezig met het analyseren van het bijzondere puzzelstukje waarnaar meer dan vijftig jaar gezocht is. Maar indien de huidige berekeningen kloppen, ziet het er niet goed uit. Ons heelal zoals we het nu kennen, is gedoemd om te verdwijnen. Een nieuw universum zal ons namelijk vernietigen.
Het bestaan van het elementaire deeltje, dat alle andere deeltjes massa geeft, werd in juli vrijwel zeker aangetoond door het Europees Centrum voor Kernonderzoek (CERN). Higgs-bosonen bepalen dus uiteindelijk wat wij om ons heen zien, van de kleinste levende wezens tot de grootste sterrenstelsels. Het zogenaamde God-deeltje kan ons niet alleen inzicht verschaffen over hoe ons heelal is ontstaan maar misschien ook hoe het zal verdwijnen.
Onstabiel
Natuurkundige Joseph Lykken, tevens tewerkgesteld in het Europees Centrum voor kernonderzoek (CERN), presenteert eerstdaags zijn bevindingen op basis van nieuwe calculaties tijdens een meeting van de American Association for the Advancement of Science in Boston maar licht nu al een tipje van de sluier op. "Het is goed mogelijk dat het universum waarin we leven inherent onstabiel van aard is, waardoor we op een gegeven moment zullen vernietigd worden", aldus Lykken.
Tien miljard jaar
Iedereen die het einde van ons heelal vreest, mag al meteen een zucht van verlichting slaken want dit onheil zou pas over tien miljard jaar geschieden. Lykken ziet in de data aanwijzingen dat er in het universum uiteindelijk een nieuw universum zal ontstaan. Dat alternatieve universum blijft zich verder ontwikkelen en zal ons heelal inclusief alle sterren en planeten vernietigen met de snelheid van het licht.
Massa
Om precies te weten hoe we gaan eindigen, moeten de wetenschappers precies de massa van het God-deeltje achterhalen. Zit men er maar 1 procent naast, dan vergaat ons universum nog steeds, maar op een totaal andere manier.
Rode reuzenster
Van onze Aarde zal trouwens al lang geen sprake meer zijn op het moment van de rampspoed. Wetenschappers vermoeden namelijk dat de zon binnen 4,5 miljard jaar opzwelt tot een rode reuzenster en de Aarde verzwelgt tijdens dat proces. Maar zoals gezegd, we krijgen nog 'even' respijt en voorlopig kan u op beide oren slapen.
(HLN)
Raadsel van de kosmische 'weight watchers' lijkt opgelost
(Simulatie LGM/Leiden)
Leidse sterrenkundigen hebben met hun supercomputer ‘Little Green Machine’ simulaties uitgevoerd die verklaren hoe sterrenstelsels groter kunnen worden zonder dat hun massa sterk toeneemt. Hiermee is het raadsel opgelost van waarnemingen die met de Hubble-ruimtetelescoop zijn gedaan.
De Hubble-waarnemingen, die enkele miljarden jaren terugkijken in de tijd, laten sterrenstelsels zien die zwaarder zijn dan de Melkweg, maar ook vele malen kleiner. Deze compacte stelsels zijn echter niet meer te zien in waarnemingen waarbij minder dan een miljard lichtjaar diep de ruimte in wordt gekeken. Tot nu toe was het een raadsel hoe deze stelsels de afgelopen miljarden jaren in omvang konden toenemen, zonder heel veel zwaarder te worden.
Onder leiding van Simon Portegies Zwart lieten de astronomen hun supercomputer een jaar lang rekenen aan botsingen tussen gesimuleerde sterrenstelsels. De geringe massatoename bij een enorme groei in afmeting blijkt vooral voor te komen bij botsingen tussen grotere en kleinere sterrenstelsels. Na een botsing tussen meer gelijkwaardige stelsels, zoals in de toekomst bij de Melkweg en het Andromedastelsel het geval zal zijn, zal vooral de massa van het samengesmolten stelsel toenemen, zonder dat het erg veel groter wordt.
De astronomen hebben ‘Little Green Machine’ zelf gebouwd. Door gebruik te maken van grafische kaarten, zoals die in spelcomputers worden gebruikt, is deze computer vele malen kleiner, goedkoper en zuiniger dan andere supercomputers met een vergelijkbare capaciteit.
Na ongeveer een jaar programmeren en testen kon de machine optimaal voor de complexe berekeningen worden ingezet. Intussen is de leverancier van de grafische kaarten (NVIDIA) geïnteresseerd geraakt in de buitengewone efficiëntie van de software, en heeft het bedrijf de code gebruikt om hun nieuwe hardware te presenteren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Eerste ruimtetoerist wil in 2018 mensen naar Mars sturen
Dennis Tito, de eerste die als toerist een bezoekje aan de ruimte bracht, is voornemens in 2018 een missie naar Mars te organiseren. Een ruimteschip moet in januari van dat jaar naar Mars vertrekken en 501 dagen later weer op aarde arriveren.
Dat blijkt uit een persbericht. Om het allemaal mogelijk te maken heeft Tito – samen met enkele anderen – het bedrijf Inspiration Mars Foundation opgericht. “De Inspiration Mars Foundation richt zich op het versneld behalen van Amerika’s doel om mensen de ruimte te laten verkennen,” zo is in het persbericht te lezen. Het verkennen van de ruimte zou tot groei, nationale welvaart en nieuwe kennis moeten leiden en Amerika weer tot een echte wereldleider moeten maken.
Dennis Tito. In 2001 bracht hij als eerste ruimtetoerist een bezoekje aan de ruimte. Foto: NASA.
Nog vijf jaar
De Inspiration Mars Foundation legt de lat voor zichzelf direct hoog. Over vijf(!) jaar wil de organisatie reeds naar Mars. “Deze ‘Missie voor Amerika’ zal nieuwe kennis en ervaring opleveren en de drijvende kracht achter het volgende grote tijdperk waarin we de ruimte gaan verkennen, zijn,” zo belooft de organisatie. En het is niet voor niets dat dat alles al in 2018 moet gaan plaatsvinden: dan bevinden de aarde en Mars zich heel gunstig ten opzichte van elkaar, waardoor het wat gemakkelijker zou moeten zijn om een bemande missie naar Mars te sturen.
Persconferentie
Hoe de missie er precies uit gaat zien, is nog onduidelijk. Ook over het vervoersmiddel waar de organisatie gebruik van gaat maken, wordt niet gerept. Meer zal duidelijk worden tijdens de persconferentie die woensdag 27 februari plaatsvindt. Verschillende sprekers zullen daar het plan van de Inspiration Mars Foundation uit de doeken doen. Tito zelf komt aan het woord. Maar ook Jonathan Clark, een arts die onder meer het National Space Biomedical Research Institute adviseert en Taber MacCallum en Jane Poynter, beiden actief tijdens de experimenten met Biosfeer 2 (missies waaruit moest blijken of mensen in een nagebouwd afgesloten ecologisch systeem konden leven), laten van zich horen.
Zodra er meer over de plannen van de ambitieuze Inspiration Mars Foundation bekend is, laten we u dat vanzelfsprekend weten. Ook hopen we volgende week verslag te kunnen doen van de persconferentie.
(allesoversterrenkunde)
Europa maakt zich op voor missie naar Jupiter
© reuters.
Een Europese sonde naar de planeet Jupiter zal elf instrumenten meevoeren, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
Het is de bedoeling de JUICE ('JUpiter ICy Moons Explorer') in 2022 te lanceren om in 2030 aan te komen bij de reuzenplaneet. Daar zal de sonde minstens drie jaar lang de gasgigant zelf gedetailleerd observeren alsmede drie van zijn grootste manen: Ganymedes, Callisto en Europa.
Die drie manen hebben wellicht oceanen onder hun ijskorst, waarbij het de vraag is of daar leven zou mogelijk zijn.
De 'JUICE' zal elf instrumenten meevoeren, ontwikkeld door wetenschappelijke teams uit vijftien Europese landen, de VS en Japan.
(HLN)
quote:http://earthsky.org/space(...)fall-on-suns-surface
NASA’s NASA Solar Dynamics Observatory (Little SDO) posted this on Facebook yesterday (February 20, 2013). It’s a beautiful video showing the dazzling magnetic display known as coronal rain on the sun.
Als het zwart gat zou kunnen praten...quote:
Wat zou er gebeuren als de alllergrootste ster recht op een klein zwart gaat zo botsen?
Poehpoeh....burp.... en weer volop verder
Die moest ik echt quotenquote:
[..]
Als het zwart gat zou kunnen praten...
Poehpoeh....burp.... en weer volop verder
Ik dacht dat Jupiter een planeet met veel stikstof was maar verwar volgens mij met Venus
quote:Mercurius zoals u de planeet nog nooit zag
De korte video werd door wetenschappers van NASA samengesteld met beelden die het ruimtevaartuig Messenger heeft gemaakt. Voor het menselijk oog zou Mercurius er niet zo kleurrijk uitzien, want de kleuren zijn feller gemaakt om de verscheidenheid van het oppervlak te benadrukken.
Messenger heeft bijna twee jaar rond Mercurius gedraaid en heeft al meer dan 168.000 foto's van de planeet gemaakt. Met die beelden heeft NASA 99 procent van Mercurius in beeld kunnen brengen.
Experimenteel bewijs voor grote invloed microscopisch kleine stofdeeltjes in het heelal
Schematische voorstelling van accretie, oppervlaktediffusie en chemische desorptie.
Een Frans/Nederlands team van astronomen, onder wie Stéphanie Cazaux uit Groningen, heeft met laboratoriumproeven aangetoond dat moleculen op microscopisch kleine stofdeeltjes in de ruimte, direct in de gasfase kunnen komen. Dit resultaat kan belangrijke gevolgen hebben voor theorieën over de chemische samenstelling van het heelal en de manier waarop sterren worden gevormd. Het resultaat is vandaag online gepubliceerd op Nature Scientific Reports.
Al in de jaren '60 van de vorige eeuw was duidelijk dat in gebieden waar sterren en planeten worden geboren, stofdeeltjes belangrijk zijn voor de productie van de meest simpele tot zeer complexe moleculen die in het heelal voorkomen. Maar het precieze mechanisme waardoor moleculen die op het oppervlak van de stofkorreltjes zijn gemaakt, onmiddellijk tot gas transformeren en weer de ruimte ingaan, was onbekend.
Om te onderzoeken hoe de moleculen op stofkorreltjes in de gasfase komen, hebben de astronomen in het lab de vorming van water op silicaten bestudeerd. Deze soort mineralen is gekozen omdat hiermee de stofkorreltjes in de ruimte zo goed mogelijk worden nagebootst. Eerst werd moleculair zuurstof (O2) op het oppervlak gebracht, dat was afgekoeld tot een zeer lage temperatuur van 10 graden Kelvin (-263 graden Celsius). Vervolgens werden waterstofatomen op hetzelfde oppervlak aangebracht, die daarna werden bedekt met O2. Uit metingen met een massaspectrometer bleek dat 90% van de zojuist gevormde moleculen, direct het oppervlak weer verlieten en gas vormden. Dit proces heet chemische desorptie.
Over desorptie is veel gespeculeerd, en het mechanisme is nu voor het eerst in het lab aangetoond. Het proces van desorptie is wel eerder in astrochemische modellen van stervorming meegenomen, maar met geschatte waarden. De ontdekking zal daarom gevolgen hebben voor stervormingstheorieën. De hoeveelheid gasmoleculen in een wolk die ineenstort onder zijn eigen gewicht om een ster te vormen, is namelijk bepalend voor de snelheid waarmee de stervorming plaatsvindt, het aantal sterren en hun uiteindelijke massa. “Onze experimenten laten zien dat de microscopisch kleine stofdeeltjes in het heelal een directe impact hebben op de chemie van astrofysische objecten”, zegt Cazaux. “Dit heeft grote consequenties voor de interpretatie en analyse van veel objecten in het heelal, maar ook voor ons begrip van stervorming.”
De experimenten zijn uitgevoerd op het LERMA-lab van de Universiteit van Cergy-Pontoise in Parijs. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Pas ontdekte komeet op ramkoers met Mars?
In januari ontdekten wetenschappers de komeet C/2013 A1. En inmiddels weten ze ook iets meer over de baan die deze komeet volgt. En het lijkt erop dat die baan de komeet in 2014 heel dicht bij Mars in de buurt brengt.
Astronomen namen de komeet C/2013 A1 in januari voor het eerst waar. In de periode erna spitten ze door observaties van het Catalina Sky Survey in Arizona in de hoop meer sporen van de komeet te vinden. Dat lukte: ze vonden de komeet in de observaties terug en kregen zo een steeds beter beeld van de baan die de komeet in het verleden gevolgd heeft.
Dicht bij Mars
Op basis van die gegevens konden de astronomen ook speculeren waar de komeet zich in de toekomst heen zal begeven. Ze trokken de baan door en ontdekten dat de komeet in 2014 rakelings langs Mars scheert en mogelijk zelfs op de planeet zal inslaan.
Afstand
Op 19 oktober 2014 scheert de komeet op een minimale afstand van 0 AU en een maximale afstand van 0.00794 AU langs Mars. AU staat voor Astronomical Unit en betreft de gemiddelde afstand tussen de aarde en de zon. 1 AU is ongeveer 149.597.871 kilometer. Dat betekent dat de huidige waarnemingen erop wijzen dat de maximale afstand waarop C/2013 A1 langs Mars scheert ruwweg 1.187.894 kilometer is. De meest waarschijnlijke afstand waarop C/2013 A1 Mars passeert, wordt op dit moment geschat op 0.00070257 AU, oftewel: 105.104 kilometer.
Klein
En daarmee lijkt de kans op een inslag voor nu aanwezig, maar klein. Maar onderzoekers zullen de komeet ongetwijfeld goed in de gaten houden. De gegevens die ze tot op heden van de komeet hebben verzameld, betreffen een periode van zo’n 74 dagen. Dat is een vrij korte periode om de baan van een komeet te bepalen. Meer waarnemingen zijn dan ook hard nodig om de baan steeds preciezer te bepalen. En wie weet loopt het dan uiteindelijk allemaal met een sisser af.
Welke gevolgen een eventuele inslag op Mars zou hebben, is overigens ook nog onduidelijk. Daarvoor missen de astronomen voor nu te veel informatie. Zo weten ze bijvoorbeeld nog niet hoe groot C/2013 A1 is.
(allesoversterrenkunde)
Feb. 28, 2013: Earth's radiation belts were one of the first discoveries of the Space Age. A new finding published in today's issue of Science shows that we still have much to learn about them. NASA's twin Van Allen Probes, launched just last August, have revealed a previously unknown third radiation belt around Earth.
"Even 55 years after their discovery, Earth's radiation belts still are capable of surprising us," said Nicky Fox, Van Allen Probes deputy project scientist at the Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory in Laurel, Md. "We thought we knew the radiation belts, but we don't."
Bekijk hier de video animatie
Previous observations of the Van Allen belts dating back to the late 1950s have documented two distinct regions of trapped radiation surrounding our planet, known as the inner and outer radiation belts. Particle sensors aboard the twin Van Allen Probes quickly revealed to scientists the existence of a transient, third radiation belt. Scientists observed the third belt for four weeks before a powerful interplanetary shock wave from the sun annihilated it.
Each of the two Van Allen Probes carries an identical set of five instrument suites that allow scientists to gather data on the belts in unprecedented detail. Key data for this discovery came from the Relativistic Electron Proton Telescope (REPT) instrument, part of the probes' Energetic Particle, Composition, and Thermal Plasma Suite (ECT).
"This is the first time we have had such high-resolution instruments look at time, space and energy together in the outer belt," says Daniel Baker, lead author of the study and REPT instrument lead at the Laboratory for Atmospheric and Space Physics (LASP) at the University of Colorado in Boulder. "Previous observations of the outer radiation belt resolved it as a single blurry element. When we turned REPT on just two days after launch, we clearly saw the new belt and a [gap] between it and the outer belt."
Back in the 1950s when the radiation belts were discovered, they had little effect on ordinary people. Today the radiation belts are crucial to our high-tech society. Hundreds of satellites used for everything from weather prediction to GPS to television routinely skim the belts, subjecting themselves to energetic particles that can damage solar panels and short-circuit sensitive electronics. During geomagnetic storms when the belts are swollen by solar activity, whole fleets of satellites can be engulfed, imperiling the technological underpinnings of daily life on the planet below. The Van Allen Probes directly address these down-to-Earth problems
"The fantastic new capabilities and advances in technology in the Van Allen Probes allow scientists to see in unprecedented detail how the radiation belts are populated with charged particles, what causes them to change, and how they affect the upper reaches of Earth's atmosphere," says John Grunsfeld, NASA's associate administrator for science in Washington DC.
For more information about the Van Allen Probes, visit http://www.nasa.gov/vanallenprobes
SpaceX capsule encounters problems in orbit
by Staff Writers
Washington (AFP) March 1, 2013
The unmanned Dragon capsule launched by US private firm SpaceX encountered problems en route to the International Space Station on Friday when three of its four thrusters malfunctioned, the company said.
"Issue with Dragon thruster pods. System inhibiting three of four from initializing. About to command inhibit override," the company's billionaire founder Elon Musk wrote on the micro-blogging website Twitter.
SpaceX spokeswoman Christina Ra said the spacecraft "experienced an issue with a propellant valve" after reaching orbit.
"One thruster pod is running. We are trying to bring up the remaining three. We did go ahead and get the solar arrays deployed. Once we get at least two pods running, we will begin a series of burns to get to station," she said.
The malfunction occurred shortly after the capsule achieved orbit and separated from the Falcon 9 rocket that launched it earlier in the day from Cape Canaveral, Florida.
The Dragon vehicle is carrying 1,200 pounds (544 kilograms) of supplies on the firm's second resupply mission to the ISS. The two missions were preceded by a nearly flawless test mission.
The first resupply mission last October was a milestone in US efforts to cut costs by privatizing space exploration. The current mission is the second of 12 planned trips in NASA's $1.6 billion contract with SpaceX.
twitter:elonmusk twitterde op vrijdag 01-03-2013 om 22:04:13Thruster pods one through four are now operating nominally. Preparing to raise orbit. All systems green. reageer retweet
twitter:elonmusk twitterde op vrijdag 01-03-2013 om 23:16:48
DNA-bouwsteen ontdekt in interstellaire ruimte
Moleculaire gaswolken in het sterrenbeeld Boogschutter.
Bij onderzoek met de Green Bank-radiotelescoop zijn twee nieuwe moleculen ontdekt die een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van leven. Deze zogeheten prebiotische moleculen zijn waarschijnlijk gevormd aan de oppervlakken van kleine deeltjes van ijs en stof.
Het bestaan van de interstellaire moleculen kwam aan het licht bij waarnemingen van een grote gaswolk in de buurt van het centrum van de Melkweg. Het ene molecuul, cyanomethanimine, is een bouwsteen van adenine, een van de vier nucleobasen die de 'sporten' vormen in de ladderstructuur van ons DNA. Van het andere molecuul, ethanimine, wordt vermoed dat het rol speelt bij de vorming van alanine, een van de twintig natuurlijk voorkomende aminozuren.
De nieuwe moleculen zijn herkend aan de specifieke radiostraling die zij uitzenden wanneer ze van de ene rotatietoestand in de andere overgaan. In het laboratorium is vastgesteld welke frequenties de verschillende prebiotische moleculen uitzenden. Vervolgens wordt in de gegevens van radiotelescopen gekeken of deze frequenties terug te vinden zijn in de radiostraling van moleculaire gaswolken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Mogelijk een planeet ontdekt die zich nog in de ‘baarmoeder’ bevindt
Astronomen bestudeerden de ster HD 100546. Deze ster bevindt zich op zo’n 335 lichtjaar van de aarde en is nog vrij jong. In de materieschijf rondom de ster ontdekten de astronomen tot hun verbazing iets wat op een planeet in wording lijkt. Het zou gaan om een gasplaneet die vergelijkbaar is met Jupiter.
Nog een planeet
Het is niet voor het eerst dat onderzoekers hun pijlen op HD 100546 richten. De ster is al veelvuldig bestudeerd. Eerder onderzoek wees erop dat zich rond de ster een gasplaneet bevindt. De afstand tussen deze gasplaneet en de ster is ongeveer zes keer zo groot als de afstand tussen de zon en onze aarde. De protoplaneet die onderzoekers nu op het spoor denken te zijn, staat nog veel verder weg. Deze zou zich aan de randen van het stelsel bevinden.
De astronomen ontdekten de protoplaneet met behulp van ESO’s Very Large Telescope. Op de beelden is de protoplaneet maar een zwak vlekje. Het helderste deel van de zwakke vlek is de mogelijke protoplaneet. De schijf die u daaronder ziet, verbergt de ster. Afbeelding: ESO.
Doorbraak
Als bevestigd kan worden dat het inderdaad om een protoplaneet gaat, zou dat een doorbraak kunnen betekenen in het onderzoek naar de totstandkoming van planeten. “Tot nu toe is planeetvorming een vraagstuk dat vooral met computersimulaties wordt aangepakt,” vertelt onderzoeker Sascha Quanz. “Als onze ontdekking inderdaad een planeet-in-wording is, zullen wetenschappers voor het eerst in de gelegenheid zijn om het planeetvormingsproces, en de interactie tussen een planeet-in-wording en zijn kraamkamer in een zeer vroeg stadium te onderzoeken.”
Theorieën
Op dit moment hebben onderzoekers al wel theorieën over hoe gasplaneten ontstaan. Het idee is dat ze gas en stof – dat is overgebleven na de totstandkoming van de ster – tot zich nemen om te groeien. De waarnemingen van deze protoplaneet wijzen er totnogtoe op dat die theorie klopt: nabij de protoplaneet vonden de onderzoekers structuren in de stofrijke circumstellaire schijf. Deze structuren zouden het resultaat zijn van een interactie tussen de schijf en de planeet. Bovendien zijn er observaties gedaan die erop wijzen dat de vorming van de planeet ervoor zorgt dat de omgeving van de protoplaneet opwarmt.
De stofschijf rondom de ster. De oranje stip geeft de locatie van de mogelijke protoplaneet aan. Afbeelding: ESO / NASA / ESA / Ardila et al.
De onderzoekers blijven echter voorzichtig. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of het echt om een protoplaneet gaat. Zo zou het nog kunnen dat het in werkelijkheid om een ontwikkelde planeet gaat die uit zijn baan dichter bij de ster is gegooid. Dergelijke scenario’s zullen eerst moeten worden uitgesloten.
(scientias.nl)
[ Bericht 0% gewijzigd door Misty_eyes op 02-03-2013 21:40:55 ]
Is al gepost (vorige pagina) maar blijft een mooi filmpje.quote:
Ah, die heb ik gemist. Thx ^^quote:
[..]
Is al gepost (vorige pagina) maar blijft een mooi filmpje.
Space Station Grapples With a Dragon, Again
At 5:31 am ET Sunday morning, International Space Station astronauts guided the Canadarm2 robotic arm to an earlier-than-scheduled grappling maneuver with the SpaceX Dragon capsule. The grapple was originally scheduled for 6:31 am ET.
The approach of the unmanned Dragon — carrying supplies as part of a NASA resupply contract to the space station — came after the private spaceflight company overcame problems with three of four thruster pods that cast the mission into doubt shortly after launch on Friday. It is thought that there was either a blockage in the pressurization system or a faulty valve.
With this issue far behind, the robotic arm will pull the capsule to berth with the station’s Harmony module approximately an hour after the Canadarm2 grappled with the Dragon, 10 meters from the space station. When the grappling maneuver was complete, mission managers from NASA and SpaceX congratulated each other on a job well done.
“It’s not where you start, but where you finish that counts, and you guys really finished this one on the mark,” space station commander Kevin Ford told NASA mission control in Houston, Texas, and SpaceX HQ in Hawthorne, Calif. “You’re aboard, and we’ve got lots of science on there to bring aboard and get done. So congratulations to all of you.”
This is the second of 12 SpaceX resupply missions to the space station under a $1.6 billion NASA contract.
![4MIN News [March 3, 2013] Volcanos vs Global Warming!](https://i.ytimg.com/vi/jfO81H0Sz64/default.jpg)
Hij doet een leuk overzicht van zonnevlekken, aardbevingen, oceaanstromingen, weer, aard-magnetisch veld, zon-magnetisch veld, etc ... als een soort weerbericht.
Daarnaast doet íe game-video's die er lukraak tussen staan ... die mag je overslaan.
Einde van de Herschel-telescoop is in zicht
© reuters.
Het lijkt erop dat de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) binnenkort afscheid moet nemen van zijn paradepaardje onder de ruimtetelescopen. Het koelmiddel van de Herschel-telescoop is namelijk binnen een paar weken op.
De Herschel werd in 2009 gelanceerd en doet sindsdien onderzoek naar het ontstaan van sterren, sterrenstelsel en planeten. Daarbij zijn inmiddels al tienduizenden spectaculaire foto's gemaakt. De instrumenten aan boord van de ruimtetelescoop gebruiken speciale detectoren, en die moeten gekoeld worden tot extreem lage temperaturen. Dat gebeurt met helium, maar de voorraad is nu op.
Het einde van de telescoop werd al voorspeld aan het begin van de missie. Onderzoekers proberen nu nog zo veel mogelijk afbeeldingen van de Herschel te verkrijgen. Al deze beelden zullen de komende tientallen jaren als belangrijk naslagwerk voor de wetenschap gelden.
De telescoop heeft een spiegel met een doorsnede van 3,5 meter aan boord. Het is de grootste spiegel die ooit de ruimte in is gebracht. Bekijk hier meer foto's die de Herschel in de afgelopen jaren maakte.
(HLN)
Water uit Europa-oceaan komt soms aan oppervlak
Schematische voorstelling van de oceaan onder het ijsoppervlak van de Jupitermaan Europa. (NASA/JPL-Caltech)
Op het bevroren oppervlak van de Jupitermaan Europa zijn mineralen gevonden die afkomstig moeten zijn uit de zilte oceaan die zich onder de ijskorst bevindt. Dat betekent dat er op de een of andere manier een chemische uitwisseling plaatsvindt tussen de ondergrondse oceaan en het oppervlak.
De Amerikaanse planeetonderzoekers Mike Brown en Kevin Hand gebruikten de 10-meter Keck II-telescoop op Mauna Kea, Hawaii, voor gedetailleerd spectroscopisch onderzoek van het Europa-oppervlak. Zo werd de aanwezigheid ontdekt van epsomiet - gehydrateerd magnesiumsulfaat. Dat mineraal kan aan het bevroren oppervlak van Europa nooit zijn ontstaan, en moet dus afkomstig zijn uit de oceaan.
De twee astronomen vermoeden dat er aan het oppervlak ook veel natrium en kalium voorkomt, maar die elementen zijn spectroscopisch minder gemakkelijk te traceren. Vermoedelijk is de ondergrondse oceaan rijk aan zouten.
Astrobiologen speculeren dat er in de Europa-oceaan mogelijk micro-organismen voorkomen. Om de samenstelling van het oceaanwater te bestuderen is het blijkbaar niet nodig om door het ijs te boren, aldus Brown en Hand in een artikel dat binnenkort gepubliceerd wordt in The Astronomical Journal. (GS)
(allrsoversterrenkunde)
Geweldige ontdekking.quote:Water uit Europa-oceaan komt soms aan oppervlak
Jammer...quote:
05-03-2013
Einde van de Herschel-telescoop is in zicht
Dat zou mooi zijn als ze daar niks gaan doen.quote:
04-03-2013
Water uit Europa-oceaan komt soms aan oppervlak
Astrobiologen speculeren dat er in de Europa-oceaan mogelijk micro-organismen voorkomen. Om de samenstelling van het oceaanwater te bestuderen is het blijkbaar niet nodig om door het ijs te boren.
Zo blijft het biotoop van Europa onaangetast door buiten"aardse" verontreinigingen.
eigenlijk moeten ze er een satelliet heensturen met hele goede
camera's en daarmee de watervulkaan in de gaten houden.
Misschien komt er wel dieren de lucht in geslingert bij zo'n water eruptie.
Leuk bedacht maar micro-organismen zullen zo niet te zien zijn. Ik vrees dat er tóch iets in die oceaan moet om polshoogte te nemen...quote:eigenlijk moeten ze er een satelliet heensturen met hele goede
camera's en daarmee de watervulkaan in de gaten houden.
Misschien komt er wel dieren de lucht in geslingert bij zo'n water eruptie.
Komeet kan complexe bouwblokken voor leven op aarde hebben afgezet
Wetenschappers bewijzen dat het goed mogelijk is dat kometen een zeer belangrijke rol hebben gespeeld in de totstandkoming van leven op aarde. Ze tonen aan dat het mogelijk is dat complexe moleculen diep in de ruimte zijn ontstaan en door kometen op aarde zijn gebracht.
Onderzoekers van de universiteit van Berkeley bootsten de omstandigheden diep in het heelal, waar kometen ontstaan, na. Ze deden dat in een kamer waar het zeer koud was (tien graden boven het absolute nulpunt). In de kamer bevond zich een ijsbal met daarin koolstofdioxide, ammoniak en verschillende koolwaterstoffen (zoals methaan en ethaan). De ijsbal werd blootgesteld aan een gesimuleerde kosmische straling. Vervolgens gebeurde er iets opvallends. De chemische stofjes in de ijsbal begonnen te reageren en complexe, organische stoffen te vormen, waaronder dipeptiden. Een dipeptide bestaat uit twee aminozuren en is een bouwblok voor leven: alle organismen beschikken erover.
Buitenaards leven
Het feit dat deze stofjes diep in het heelal kunnen ontstaan, wijst erop dat het best mogelijk is dat kometen – of misschien meteorieten – deze vervolgens op aarde hebben gebracht. Dat schrijven de onderzoekers in het blad The Astrophysical Journal. “Het is fascinerend om te bedenken dat de meest basale biochemische bouwblokken die leidden tot leven op aarde wellicht een buitenaardse oorsprong hadden,” stelt onderzoeker Richard Mathies.
Complexiteit in de ruimte
Het idee dat kometen leven op aarde ‘zaaiden’ is niet nieuw. En voorzichtig bewijs voor de theorie werd eerder al ontdekt. Zo toonden onderzoekers aan dat basale organische moleculen – zoals aminozuren – in meteorieten voorkomen. Maar het is onderzoekers nog niet gelukt om complexere moleculaire structuren die een voorwaarde voor het ontstaan van leven vormden, in kometen of meteorieten terug te vinden. Onderzoekers gingen er dan ook vanuit dat kometen basale bouwblokjes voor leven op aarde hebben afgezet, maar dat de echt complexe bouwblokken pas hier op aarde – in de oceanen – ontstonden.
Dit onderzoek wijst erop dat we het heelal onderschat hebben. Ook diep in het heelal kunnen complexe moleculen ontstaan, kometen kunnen die vervolgens op aarde gebracht hebben, waar ze de totstandkoming van leven een vliegende start gaven.
(scientias.nl)
Ik heb het natuurlijk niet over micro organismen.quote:
[..]
Leuk bedacht maar micro-organismen zullen zo niet te zien zijn. Ik vrees dat er tóch iets in die oceaan moet om polshoogte te nemen...
Afstand tot naburig sterrenstelsel nauwkeurig vastgepind
Bedekkingsveranderlijke dubbelsterren waren de sleutel tot de nieuwe afstandsbepaling van de Grote Magelhaense Wolk. (ESO/L. Calçada)
Na bijna een decennium van zorgvuldige waarnemingen heeft een internationaal team van astronomen de afstand tot ons buurstelsel, de Grote Magelhaense Wolk, nauwkeuriger kunnen meten dan ooit. De nieuwe meting verbetert ook onze kennis van de snelheid waarmee het heelal uitdijt en is van cruciaal belang voor het oplossen van het raadsel van de donkere energie, die de kosmische uitdijing versnelt (Nature, 7 maart 2013).
Astronomen peilen de schaal van het heelal door eerst de afstanden tot nabije objecten te meten en deze ‘standaardkaarsen’ te gebruiken om de afstanden tot steeds verder weg gelegen objecten vast te pinnen. Maar deze keten is slechts zo nauwkeurig als zijn zwakste schakel. Tot nu toe viel het niet mee om een betrouwbare afstand te vinden voor de Grote Magelhaense Wolk (GMW), een van de naaste buren van de Melkweg. Omdat sterren van dit sterrenstelsel worden gebruikt om de afstandsschaal voor verder weg gelegen stelsels vast te leggen, is dat van cruciaal belang.
Waarnemingen van een zeldzaam soort dubbelsterren hebben astronomen nu in staat gesteld om een veel nauwkeurigere waarde voor de afstand van de GMW te vinden: 163.000 lichtjaar.
De verbeterde meting van de afstand tot de Grote Magelhaense Wolk resulteert ook in betere afstanden voor veel zogeheten cepheïden. Deze heldere, pulserende sterren worden als standaardkaarsen gebruikt om de afstanden tot verder weg gelegen sterrenstelsels te meten en de uitdijingssnelheid van het heelal – de Hubble-constante – te bepalen. Deze laatste is op zijn beurt weer de basis voor de verkenning van het heelal tot aan de verste sterrenstelsels die we met de huidige telescopen kunnen zien. De nauwkeurige afstand tot de Grote Magelhaense Wolk verbetert dus ook de nauwkeurigheid van de huidige metingen van de grootst mogelijke afstanden in het heelal. (EE)
(allesoverstrerrenkunde)
Kometen kunnen aards leven een flinke duw in de rug hebben gegeven
Kometen als Halley kunnen broedplaatsen van complexe moleculen zijn. (NASA)
Uit een nieuw experiment waarbij de omstandigheden in de ruimte zijn nagebootst, blijkt dat aan de oppervlakken van interplanetaire sneeuwballen ook complexe organische moleculen kunnen ontstaan. Dat betekent dat kometen en meteorieten wellicht een grotere rol hebben gespeeld bij het ontstaan van het leven op aarde dan tot nu toe werd aangenomen.
In de vele meteorieten die op aarde zijn gevonden zijn allerlei organische moleculen aangetroffen. Daarbij gaat het echter steeds om relatief kleine moleculen, zoals aminozuren. Bijgevolg zijn wetenschappers er eigenlijk altijd van uitgegaan dat de grotere bouwstenen van het leven pas later in de oceanen op aarde zijn gevormd.
Wetenschappers van de universiteiten van Californië (Berkeley) en Hawaï (Manoa) hebben nu echter experimenteel aangetoond dat ook de wat grotere moleculaire bouwstenen in de ruimte kunnen zijn ontstaan. In een vacuümkamer hebben zij bij een temperatuur van tien graden boven het absolute nulpunt een kosmische sneeuwbal nagebootst, bestaande uit kooldioxide, ammoniak en diverse koolwaterstoffen. Toen ze deze met energierijke elektronen bestookten, zoals die ook in de ruimte voorkomen, traden er reacties op waarbij onder meer dipeptiden werden gevormd – moleculen die uit twee aminozuren bestaan.
Deze ontdekking toont aan dat kometen en meteorieten deze voor het ontstaan van leven cruciale moleculen naar de aarde kunnen hebben gebracht. Dipeptiden staan aan de basis van nog langere moleculaire ketens zoals eiwitten. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Google betaalt voor maanlanding
Google looft een beloning van twintig miljoen dollar uit voor het eerste bedrijf dat een robot op de maan zet en het oppervlak verkent.
De zoekgigant stelt wel enkele voorwaarden: het moet een privaat bedrijf zijn en de robot moet minstens vijfhonderd meter afleggen op het oppervlak van de maan. Vervolgens moet er een HD-filmpje teruggestuurd worden naar de aarde, schrijft de BBC.
Er is tevens een troostprijs van vijf miljoen dollar voor de nummer twee. Ook worden er bonusprijzen uitgedeeld als de robot meer dan vijf kilometer aflegt, water vindt en sporen van mensen op de maan vindt.
(powned)
quote:Op donderdag 7 maart 2013 18:07 schreef Misty_eyes het volgende:
07-03-2013
Google betaalt voor maanlanding
[ afbeelding ]
Google looft een beloning van twintig miljoen dollar uit voor het eerste bedrijf dat een robot op de maan zet en het oppervlak verkent.
De zoekgigant stelt wel enkele voorwaarden: het moet een privaat bedrijf zijn en de robot moet minstens vijfhonderd meter afleggen op het oppervlak van de maan. Vervolgens moet er een HD-filmpje teruggestuurd worden naar de aarde, schrijft de BBC.
Er is tevens een troostprijs van vijf miljoen dollar voor de nummer twee. Ook worden er bonusprijzen uitgedeeld als de robot meer dan vijf kilometer aflegt, water vindt en sporen van mensen op de maan vindt.
(powned)
Maar dat hadden ze vorig jaar al bekend gemaakt
NASA releases moon landing guidelines for Google Lunar X Prize
[ Bericht 5% gewijzigd door -CRASH- op 07-03-2013 18:17:11 ]
Ah, een oud bericht dus. Excuses.quote:
[..]
Maar dat hadden ze vorig jaar al bekend gemaakt
NASA releases moon landing guidelines for Google Lunar X Prize
Staat er geen datum bij het bericht.quote:
[..]
Ah, een oud bericht dus. Excuses.
Staat nét op hun site als nieuws:quote:
[..]
Staat er geen datum bij het bericht.
http://www.powned.tv/nieuws/tech/2013/03/google.html
Nieuwe camera in ruimtestation maakt eerste foto van de aarde
Een gloednieuwe camera in het internationale ruimtestation heeft onlangs voor het eerst de ogen geopend en de eerste foto van de aarde gemaakt. Het kiekje is prachtig!
Op de foto ziet u de rivier Rio San Pablo uitkomen in de Golfo de Montijo. Het is een bijzonder gebied: twee totaal verschillende ecologische zones lopen in elkaar over: landbouwgrond maakt plaats voor bossen en moerassen.
De foto is gemaakt door ISERV Pathfinder: een gloednieuwe camera die in januari van dit jaar op het ISS werd geïnstalleerd. Het is de bedoeling dat de camera de ogen strak op de aarde gericht houdt en ons met name tijdens natuurrampen van beelden voorziet. “Stel dat een dam in Bhutan doorbreekt, dan willen we in staat zijn om de overheid te laten zien waar bruggen kapot zijn gegaan of waar een weg is ondergelopen of waar een onderstation onder water staat,” legt onderzoeker Burgess Howell uit. “Dat soort informatie is van groot belang om gericht en snel redding te brengen.” Dankzij de hoge resolutie waarmee de camera foto’s maakt, zijn zelfs kleine details goed zichtbaar.
Wetenschappers besturen de camera vanaf de aarde. Met behulp van speciale software kunnen ze precies achterhalen wanneer het ISS zich boven een gebied dat ze willen fotograferen, bevindt. Vervolgens kunnen ze de camera opdracht geven om met een snelheid van drie tot zeven frames per seconde foto’s te maken.
Foto: Dauna Coulter, NASA Marshall Space Flight Center / Mike Carlowicz, NASA Earth Observatory
(scientias.nl)
waarmee je "live" naar de aarde zou kunnen kijken
Bijzondere ster lijkt ouder te zijn dan het heelal zelf
Hubble heeft wetenschappers een handje geholpen bij het dateren van een zeer oude ster. En dat leidt tot een verrassende conclusie: de ster zou zo’n 14,5 miljard jaar oud zijn: net ietsje ouder dan het 13,8 miljard jaar oude heelal, dus!
De ster is niet nieuw voor de wetenschap. In het jaar 2000 dateerden astronomen de ster ook al. Toen kwamen ze uit op een leeftijd van zestien miljard jaar (met een onzekerheidsmarge van twee miljard jaar). Het zette de wetenschap op zijn kop. “Misschien zit de kosmologie fout, of de stellaire fysica of klopt de afstand tot de ster niet,” stelt onderzoeker Howard Bond.
Kleinere marge
Een goede reden om de ster nog eens goed te bestuderen en opnieuw te dateren. En dat is wat onderzoekers – met een beetje hulp van Hubble – nu hebben gedaan. De nieuwe meting is een stuk accurater, want de onderzoekers hebben de onzekerheidsmarge aanzienlijk verkleind. De onderzoekers schatten de ster op 14,5 miljard jaar oud of 0,8 miljard jaar ouder of jonger. De ster zou dus ook 13,7 miljard jaar oud kunnen zijn en daarmee binnen de leeftijd van het heelal vallen.
Het onderzoek
De onderzoekers baseren hun conclusie op een uitgebreid onderzoek. Zo bestudeerden ze de helderheid van de ster, maar keken ze ook naar de chemische stoffen in de ster. En hoe beter de onderzoekers de ster onder de loep namen, hoe sterker het bewijs dat deze ster bijzonder oud is, maar niet zo oud als gedacht, zich opstapelde. Zo suggereert het onderzoek dat de ster brandstof sneller verbruikt: een eigenschap die de geschatte leeftijd van de ster (16 miljard jaar) verlaagt. Ook bleek de verhouding zuurstof en ijzer ietsje anders te zijn dan verwacht: eveneens bewijs dat deze ietsje jonger is dan gedacht (later kwam er in het heelal meer zuurstof voor). “Stop al die ingrediënten bij elkaar en je komt uit op een leeftijd van 14,5 miljard jaar, met een onzekerheidsmarge dat de leeftijd van de ster laat overlappen met de leeftijd van het heelal.”
Meer onderzoek
Bond verwacht de leeftijd van de ster in de toekomst nog nauwkeuriger vast te kunnen stellen. En zodra uit een volgend onderzoek blijkt dat de ster nog jonger is dan 14,5 miljard jaar en de onzekerheidsmarge verder verkleind wordt, kan zomaar blijken dat de ster toch ietsje jonger is dan het universum. Maar zelfs als de ster ietsje jonger is dan het heelal, dan blijft deze nog steeds heel bijzonder.
De ster in kwestie – HD 140283, bijgenaamd Methusalem – beweegt zich snel door de ruimte en is om die reden al meer dan een eeuw bekend. De hoge snelheid waarmee de ster reist, wijst erop dat de ster slechts een bezoeker aan ons sterrenstelsel is en eigenlijk afkomstig is uit de galactische halo. Een onderzoek in de jaren vijftig onderschrijft dat. Hieruit bleek dat de ster in vergelijking met andere sterren in onze omgeving weinig zware elementen bevat. Sterren in de galactische halo zijn de eerste ‘bewoners’ van ons sterrenstelsel. Ze ontstonden nog voordat het universum ‘vervuild’ was geraakt met zwaardere elementen. De ster is waarschijnlijk in een klein sterrenstelsel ontstaan. Dit sterrenstelsel zou meer dan twaalf miljard jaar geleden door de groeiende Melkweg zijn opgeslokt.
(scientias.nl)
wowquote:Op vrijdag 8 maart 2013 23:34 schreef Misty_eyes het volgende:
08-03-2013
Bijzondere ster lijkt ouder te zijn dan het heelal zelf
[ afbeelding ]
Hubble heeft wetenschappers een handje geholpen bij het dateren van een zeer oude ster. En dat leidt tot een verrassende conclusie: de ster zou zo’n 14,5 miljard jaar oud zijn: net ietsje ouder dan het 13,8 miljard jaar oude heelal, dus!
De ster is niet nieuw voor de wetenschap. In het jaar 2000 dateerden astronomen de ster ook al. Toen kwamen ze uit op een leeftijd van zestien miljard jaar (met een onzekerheidsmarge van twee miljard jaar). Het zette de wetenschap op zijn kop. “Misschien zit de kosmologie fout, of de stellaire fysica of klopt de afstand tot de ster niet,” stelt onderzoeker Howard Bond.
Kleinere marge
Een goede reden om de ster nog eens goed te bestuderen en opnieuw te dateren. En dat is wat onderzoekers – met een beetje hulp van Hubble – nu hebben gedaan. De nieuwe meting is een stuk accurater, want de onderzoekers hebben de onzekerheidsmarge aanzienlijk verkleind. De onderzoekers schatten de ster op 14,5 miljard jaar oud of 0,8 miljard jaar ouder of jonger. De ster zou dus ook 13,7 miljard jaar oud kunnen zijn en daarmee binnen de leeftijd van het heelal vallen.
Het onderzoek
De onderzoekers baseren hun conclusie op een uitgebreid onderzoek. Zo bestudeerden ze de helderheid van de ster, maar keken ze ook naar de chemische stoffen in de ster. En hoe beter de onderzoekers de ster onder de loep namen, hoe sterker het bewijs dat deze ster bijzonder oud is, maar niet zo oud als gedacht, zich opstapelde. Zo suggereert het onderzoek dat de ster brandstof sneller verbruikt: een eigenschap die de geschatte leeftijd van de ster (16 miljard jaar) verlaagt. Ook bleek de verhouding zuurstof en ijzer ietsje anders te zijn dan verwacht: eveneens bewijs dat deze ietsje jonger is dan gedacht (later kwam er in het heelal meer zuurstof voor). “Stop al die ingrediënten bij elkaar en je komt uit op een leeftijd van 14,5 miljard jaar, met een onzekerheidsmarge dat de leeftijd van de ster laat overlappen met de leeftijd van het heelal.”
Meer onderzoek
Bond verwacht de leeftijd van de ster in de toekomst nog nauwkeuriger vast te kunnen stellen. En zodra uit een volgend onderzoek blijkt dat de ster nog jonger is dan 14,5 miljard jaar en de onzekerheidsmarge verder verkleind wordt, kan zomaar blijken dat de ster toch ietsje jonger is dan het universum. Maar zelfs als de ster ietsje jonger is dan het heelal, dan blijft deze nog steeds heel bijzonder.
De ster in kwestie – HD 140283, bijgenaamd Methusalem – beweegt zich snel door de ruimte en is om die reden al meer dan een eeuw bekend. De hoge snelheid waarmee de ster reist, wijst erop dat de ster slechts een bezoeker aan ons sterrenstelsel is en eigenlijk afkomstig is uit de galactische halo. Een onderzoek in de jaren vijftig onderschrijft dat. Hieruit bleek dat de ster in vergelijking met andere sterren in onze omgeving weinig zware elementen bevat. Sterren in de galactische halo zijn de eerste ‘bewoners’ van ons sterrenstelsel. Ze ontstonden nog voordat het universum ‘vervuild’ was geraakt met zwaardere elementen. De ster is waarschijnlijk in een klein sterrenstelsel ontstaan. Dit sterrenstelsel zou meer dan twaalf miljard jaar geleden door de groeiende Melkweg zijn opgeslokt.
(scientias.nl)
http://en.wikipedia.org/wiki/HD_140283
Chinees ruimteafval botst met Russische satelliet
Onderzoek wijst erop dat een stuk puin van een Chinese weersatelliet in botsing is gekomen met een Russische satelliet. De gebeurtenis laat nog maar eens zien hoe groot het ruimteafval-probleem werkelijk is.
Begin februari werd duidelijk dat de baan van de Russische satelliet iets veranderd was. De Russen dachten direct aan een botsing. Om te achterhalen of er echt een botsing was geweest, zochten ze eerst uit wanneer de botsing hoogstwaarschijnlijk plaatsvond en of zich op dat moment andere objecten in de buurt van de Russische satelliet bevonden.
Fengyun 1C
Uit het onderzoek blijkt dat de Russische satelliet op de dag van de botsing (22 januari 2013) slechts bij één object in de buurt was gekomen. Het gaat om een stuk puin van Fengyun 1C. Fengyun 1C was een Chinese weersatelliet. De satelliet werd in 1999 gelanceerd. In 2007 testten de Chinezen een wapen dat satellieten kan vernietigen. Om aan te tonen dat het wapen werkte, schoten ze Fengyun 1C in stukken. Zo werden in één klap honderden, zo niet duizenden stukken ruimtepuin gecreëerd.
Beschadigd
En één van die stukken is nu hoogstwaarschijnlijk met een Russische satelliet in aanraking gekomen. Niet alleen draait de satelliet daardoor nu sneller, de satelliet is ook beschadigd. Zo bestaat de satelliet op dit moment zeker uit twee fragmenten. Onderzoekers blijven de kwestie onderzoeken om meer te weten te komen over de omstandigheden waaronder de botsing plaatsvond.
De gebeurtenis benadrukt nog maar eens hoe groot het probleem van ruimteafval werkelijk is. De aarde wordt omgeven door een ‘wolk’ van puin, bestaande uit brokstukken van satellieten en complete satellieten die niet langer werken. Het ISS moet nu al regelmatig voor het ruimtepuin uitwijken. En de hoeveelheid ruimtepuin neemt alleen maar toe. De angst is dan ook dat deze gordel van puin in de toekomst ruimtemissies kan dwarsbomen: hoe groter de dichtheid puin wordt, hoe lastiger het zal worden om mensen voorbij die ‘gordel’ te lanceren. Onderzoekers werken dan ook hard aan een oplossing. Een mooi voorbeeld is deze Zwitserse satelliet die in de toekomst ruimteafval moet vastgrijpen en verwijderen. Het opruimen van ruimteafval ligt politiek gezien overigens gevoelig. Sommige landen hebben er moeite mee dat andere landen door het opruimen van hun ruimtepuin de hand leggen op door hen ontwikkelde technologieën. Ook vinden veel overheden het een verontrustende gedachte dat andere naties methoden ontwikkelen om oude satellieten uit een baan om de aarde te verwijderen. Want als ze dat kunnen, kunnen ze ook werkende satellieten vernietigen en zo de communicatie in een land plat leggen.
Reconstructie van de botsing:
(scientias.nl)
Herschel ziet basis van straalstromen bij zwart gat
Illustratie van de jets van GX 339-4. (ESA/ATG Medialab)
De Europese infraroodruimtetelescoop Herschel, die bijna aan het eind van zijn operationele levensduur is, heeft ver-infrarode straling waargenomen die afkomstig is van de basis van de straalstromen bij een stellair zwart gat. Nooit eerder zijn sterrenkundigen in staat geweest om door te dringen tot dit allerbinnenste deel van de straalstromen ('jets'). De resultaten zijn gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
De waarnemingen zijn verricht aan GX 339-4, een zwart gat dat materie opzuigt van een begeleider en daarbij twee bundels van energierijke deeltjes en straling de ruimte in blaast. Eens in de paar jaar ondergaat het stelsel een uitbarsting die enkele maanden kan duren en waarbij de jets afmetingen bereiken van honderden miljarden kilometers.
De meest recente uitbarsting is intensief bestudeerd door onder andere radio- en röntgentelescopen. Toen er veranderingen werden gezien die erop wijzen dat de uitbarsting snel ten einde zou komen, werd de Herschel-ruimtetelescoop ingeschakeld om de ver-infrarode straling van de basis van de straalstromen waar te nemen.
De nieuwe waarnemingen bevestigen het idee dat de radiostraling en de ver-infrarode straling van de jets zogeheten synchrotronstraling is, uitgezonden door energierijke elektronen in een sterk magnetisch veld. Minder duidelijk is de precieze herkomst van de energierijkere optische en de nabij-infrarode straling. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Zeldzame drievoudige quasar gevonden
Opname van de drievoudige quasar QQQJ1519+0627 (Emanuele Farina)
Een internationaal team van astronomen onder leiding van Emanuele Farina van de Universiteit van Insubria in Italië heeft op 9 miljard lichtjaar afstand van de aarde een zeldzame drievoudige quasar gevonden. De ontdekking is gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Quasars zijn de extreem heldere kernen van ver verwijderde sterrenstelsels. De energie is afkomstig uit de directe omgeving van superzware zwarte gaten die zich in de kernen van de meeste sterrenstelsels bevinden. Wanneer er twee of drie quasars in elkaars directe omgeving staan, is er vermoedelijk sprake van het resultaat van een botsing en versmelting van twee of drie afzonderlijke sterrenstelsels.
Het is pas voor de tweede keer dat astronomen een drievoudige quasar hebben gevonden. Hoe het systeem (met de catalogusaanduiding QQQJ1519+0627) precies is ontstaan, is nog niet duidelijk; mogelijk bevindt het zich nog in een prille ontstaansfase. Dat zou blijken uit het feit dat er op de betreffende plaats aan de hemel geen sterke infraroodbronnen zijn gevonden die zouden wijzen op de aanwezigheid van stelsels waarin veel stervorming plaatsvindt.
De ontdekking van de drievoudige quasar is gedaan met behulp van de New Technology Telescope op de Europese La Silla-sterrenwacht in Chili en met een telescoop op de Calar Alto-sterrenwacht in Spanje. (GS)
(allesoversterrenkunde)
De allerlaatste close-up foto’s van Saturnus’ maan Rhea
Ruimtesonde Cassini heeft voor de laatste keer een flyby langs Saturnus’ maan Rhea gemaakt. En natuurlijk legde de sonde de maan op de gevoelige plaat vast. Het levert prachtige close-up foto’s op: de laatste die we in héél lange tijd van Rhea zullen gaan zien.
Cassini passeerde Rhea op een afstand van zo’n 997 kilometer. Het doel van de flyby was het meten van het zwaartekrachtveld van Rhea. Maar terwijl Cassini daarmee bezig was, maakte de sonde ook nog eens een aantal close-up foto’s.
Bijvoorbeeld de foto hieronder. Op de foto is het pokdalige oppervlak van Rhea goed te zien. Kraters maken er de dienst uit.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Wat direct opvalt aan de foto die u hieronder ziet, is de streep die dwars over het oppervlak lijkt te lopen. Het is een slenk: een stuk grond dat lager ligt dan de omringende grond en aan beide zijden steile wanden heeft. De slenk die we hier zijn, lijkt vrij recent te zijn ontstaan, maar verder kunnen de onderzoekers er weinig zinnigs over zeggen: ze weten nog steeds niet goed hoe deze slenken op Rhea ontstaan.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Cassini maakte ook enkele foto’s vanaf een iets grotere afstand. Dit kiekje werd vanaf een slordige 269.000 kilometer afstand gemaakt.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Het lijkt raadzaam om deze foto’s van Rhea goed in u op te nemen. Het zijn de allerlaatste close-up foto’s die Cassini van de maan maakte.
(scientias.nl)
Da's een mooie voor:quote:Op woensdag 13 maart 2013 14:42 schreef Kper_Norci het volgende:
How big is the universe van minutephysics, op het eind kan je doorklikken naar andere filmpjes m.b.t. het universum. Wel tof uitgelegd zo
W&T / Inspirerende wetenschappelijke video's
Thanks! Heb het filmpje daar inmiddels ook gepost!quote:
[..]
Da's een mooie voor:
W&T / Inspirerende wetenschappelijke video's
ALMA – het grootste astronomische project op aarde – vanaf vandaag operationeel
De radiotelescoop ALMA is vandaag officieel in gebruik genomen. Na jaren hard werken is het dan eindelijk zover: wetenschappers kunnen aan de slag met de machtige radiotelescoop: het grootste astronomische project op aarde.
ALMA staat voor Atacama Large Millimeter/submillimeter Array. Het is het grootste astronomische project op aarde. Het bestaat uit 66 antenneschotels en is ontwikkeld om het licht van de koudste objecten in het heelal te bestuderen. Dit licht heeft een golflengte van ongeveer een millimeter en bevindt zich daarmee tussen infrarood licht en radiogolven.
Verwachtingen
De verwachtingen omtrent ALMA zijn hooggespannen. De schotels gunnen ons een kijkje in delen van het heelal die in zichtbaar licht niet of moeilijk in detail te bestuderen zijn. Denk bijvoorbeeld aan gas- en stofwolken waarin nieuwe sterren worden geboren. Nu geven die wolken nog weinig geheimen prijs, maar ALMA is in staat om ze prachtig in beeld te brengen en ons zo de omstandigheden in deze wolken te laten zien. Uiteindelijk zal ALMA de bouwblokken van sterren, maar ook van planetaire systemen, sterrenstelsels en het leven zelf gaan bestuderen. En dat zeer gedetailleerd: ALMA is bijzonder gevoelig en heeft een zeer hoge resolutie. Zo levert deze ongeveer tien keer scherpere beelden dan Hubble.
Hoog en droog
ALMA bevindt zich hoog in het Chileense deel van de Andes. En dat is niet voor niets. De straling die ALMA opvangt, wordt namelijk geabsorbeerd door waterdamp in de atmosfeer van de aarde. Daarom is het belangrijk dat de schotels zich op een plek bevinden die hoog en droog is. In dit geval: een 5000 meter hoog plateau in Chili.
De afgelopen jaren hebben we al een voorproefje gekregen van waar ALMA tot in staat is. Zo leverde deze in 2011 al zijn eerste kiekje af. Maar al die beelden die tot nu toe de revue zijn gepasseerd zijn gemaakt door een ALMA in aanbouw: een radiotelescoop die nog niet op volledige kracht was. Vanaf vandaag is ALMA helemaal operationeel en mogen we dus nog veel meer en betere foto’s en de meest uiteenlopende, maar fascinerende ontdekkingen gaan verwachten.
(scientias.nl)
Sterren ontstonden miljard jaar eerder dan gedacht
De ontdekking werd gedaan door de nieuwe Alma-telescoop in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. © afp.
Ontelbare sterren in het universum blijken volgens een onderzoeksteam in Bonn een miljard jaar geleden eerder te zijn ontstaan dan tot nu toe werd gedacht. De ontdekking laat zien dat de heftigste sterrrenuitbarsting ongeveer 12 miljard jaar geleden plaatsvond in het heelal. Dat zegt Axel Weiss van het onderzoeksteam van het Max-Planck-Instituut voor Radioastronomie.
"De ontdekking betekent dat deze sterrenstelsels slechts twee miljard jaar na de oerknal zijn ontstaan. Ze zijn ook een miljard jaar ouder dan voorheen werd gedacht", zei Weiss op de website stern.de. Tijdens het ontstaan van een ster draaien grote hoeveelheden kosmisch stof en gas om elkaar heen, waardoor nieuwe sterren ontstaan. Uit de nieuwe ontdekking bleek dat dat 1.000 keer sneller gebeurt dan in normale sterrenstelsels, aldus de onderzoekers. "Waar in de Melkweg één zon per jaar ontstaat, zijn dat er 1.000 per jaar in deze nieuwe sterrenstelsels. Dat is alleen daar waargenomen en niet in stelsels in onze omgeving."
Het is volgens de onderzoekers een inzicht in "de stormachtige jeugdfase van het universum". De ontdekking werd gedaan door de nieuwe Alma-telescoop in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. In totaal bestaat het project uit 66 telescopen. Volgens Weiss werd deze ontdekking gedaan toen pas 16 van die 66 telescopen in gebruik waren. "Je kunt je dan wel voorstellen wat de Alma-telescoop in de toekomst nog kan bereiken."
(HLN)
ALMA
Hebbes? Het Higgs-deeltje lijkt gevonden!
In juli vorig jaar maakten onderzoekers bekend dat ze een deeltje ontdekt hadden dat wel heel sterk op het gezochte Higgs-deeltje leek. En nu is er dan eindelijk duidelijkheid: het deeltje van toen is hoogstwaarschijnlijk inderdaad een Higgs-deeltje! Onduidelijk is alleen nog even of het om het deeltje gaat waar wetenschappers zo naarstig naar zochten…
“Voor mij is het duidelijk dat we te maken hebben met een Higgs-deeltje,” zo vertelt Joe Incandela namens de onderzoekers die de afgelopen maanden door heel wat data heen ploeterden om te bewijzen dat het deeltje dat in juli werd gedetecteerd daadwerkelijk een Higgs-deeltje is. “Maar we hebben nog een lange weg te gaan als we uit willen zoeken wat voor soort Higgs-deeltje het is,” benadrukt Incandela.
Meer onderzoek
Toen de onderzoekers in juli vorig jaar bekend maakten dat ze misschien het Higgsboson hadden gevonden, lieten ze zich leiden door een omvangrijke hoeveelheid data, verzameld door machtige deeltjesversnellers zoals de Large Hadron Collider. Maar tussen juli 2012 en maart 2013 hebben onderzoekers niet stil gezeten. Ze hebben meer data verzameld en geanalyseerd om de claim die ze in juli deden, te staven. In totaal analyseerden ze tussen juli en maart tweeënhalf keer meer data dan voor juli beschikbaar was. En op basis van die analyse werd gaandeweg steeds duidelijker dat het deeltje inderdaad zeer waarschijnlijk een Higgs-deeltje is.
Bewijs
Het Higgs-deeltje onderscheidt zich op verschillende manieren van andere deeltjes. Bijvoorbeeld door de kwantummechanische eigenschappen van het deeltje. Eén van die eigenschappen is dat het deeltje spin 0 heeft. Experimenten hebben nu aangetoond dat dat – en andere eigenschappen die aan Higgs worden toegeschreven – opgaat voor het deeltje dat in juli werd ontdekt. Het bewijs dat het deeltje ook daadwerkelijk Higgs is, stapelt zich daarmee op.
Maar daarmee zijn alle vragen nog niet opgelost. Zo is nog niet bewezen dat dit Higgs-deeltje het deeltje is dat het Standaardmodel zo hard nodig heeft. Het zou ook het lichtste van verschillende andere bosonen kunnen zijn die volgens andere theorieën dan het Standaardmodel bestaan. In andere woorden: het blijft nog even spannend. Om te achterhalen of dit echt het gezochte Higgs-deeltje is moeten nog meer eigenschappen van het deeltje boven tafel komen. Zo moeten onderzoekers bijvoorbeeld de exacte snelheid waarmee het deeltje vervalt achterhalen en kijken of deze overeenkomt met de snelheid die aan het Higgs-deeltje wordt toegeschreven. Daarvoor zal eerst echter nog flink wat extra data moeten worden verzameld.
(scientias.nl)
Mysterieuze gas in Titans atmosfeer
Tijdens een flyby van ruimtesonde Cassini ontdekten sterrenkundigen een vreemde fluorescente gloei op Saturnusmaan Titan. De gloei was alleen zichtbaar aan dagkant van de maan – de fluorescente kleur ontstaat alleen wanneer zonlicht op de gasmoleculen botst – en was het sterkst te zien op een hoogte van 950 kilometer van het oppervlak van Titan.
Om welk gas het gaat, is volgens onderzoekers in Physical Review Letters nog onduidelijk. Een lichtspectrum van Cassini, die alle aanwezig gassen in Titans atmosfeer weergeeft, laat een piek op 3,28 micrometer zien. Die golflengte ligt in de buurt bij die van methaan, die een piek kent die zo sterk is, dat het de onbekende gas tot nu toe verborgen bleef.
De onderzoekers gokken dat het gas misschien behoort tot de groep van de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Deze kankerverwekkende stoffen zitten in sigarettenrook en aangebrand voedsel van de barbecue. Verder onderzoek moet de precieze identiteit van het mysterieuze gas onthullen.
Foto: NASA/JPL/Space Science Institute
(faqt.nl)
Pluto heeft mogelijk vijftien manen
Pluto heeft er al vijf: Nix, Hydra, Charon, P4 en P5. Maar een nieuw onderzoek wijst erop dat het dwergplaneetje meer maantjes telt. Wellicht zelfs nog tien meer!
Dat schrijven onderzoekers van het Smithsonian Astrophysical Observatory en de universiteit van Utah in dit paper.
Stofschijf
De manen rondom Pluto – we kennen er momenteel dus vijf – zijn hoogstwaarschijnlijk ontstaan uit een stofwolk die zich ooit rondom de dwergplaneet bevond. Hoe deze stofwolk daar precies terecht is gekomen, daarover tasten onderzoekers in het duister. Mogelijk is deze ontstaan doordat Pluto in botsing kwam met een ander hemellichaam (Charon wellicht?) of ontstond deze doordat Pluto stof uit de protoplanetaire schijf waar het zonnestelsel uit ontstond naar zich toe trok.
Simulaties
Wat hebben de onderzoekers nu gedaan? Met behulp van een computer simuleerden ze hoe de bekende manen van Pluto ontstonden. Simulaties die resulteerden in een situatie die de werkelijkheid het beste nabootste, leverden een verrassing op. In die simulaties doken namelijk niet alleen natuurgetrouwe weergaven van de vijf bekende manen op. Er doken meer maantjes op.
Zo ziet de baan rondom Pluto er wellicht uit: met een aantal extra maantjes. Afbeelding: arXiv:1303.0280v1 [astro-ph.EP] 1 Mar 2013.
Kleine maantjes
Op basis van de simulaties stellen de onderzoekers dat Pluto hoogstwaarschijnlijk meer dan vijf manen heeft. Hoeveel meer is lastig te zeggen: het kan er één zijn, maar het kunnen er ook tien zijn. Deze extra maantjes zijn waarschijnlijk klein: tussen de één en drie kilometer breed.
De maantjes zijn vanaf de aarde waarschijnlijk niet te zien. Maar op dit moment is een ruimtesonde naar Pluto onderweg: New Horizons. En deze kan de maantjes wellicht wel opsporen.
(scientias.nl)
Verenigde Staten produceren weer plutonium voor ruimtemissies
Een artist's impression hoe het Mars Science Laboratory de planeet Mars nadert. © reuters.
De Verenigde Staten zijn dit jaar - na een onderbreking van 25 jaar - weer met de productie van plutonium begonnen. Hiermee kunnen ruimtesondes tijdens toekomstige missies van energie voorzien worden, wanneer zonne-energie alleen niet voldoende is.
De ruimtevaart gebruikt op grote schaal zonnepanelen voor missies in het binnenste deel van het zonnestelsel. Maar voor bestemmingen verder dan Mars kunnen de panelen onvoldoende energie opwekken door het zwakke zonlicht.
Ruimtemissies die dieper de ruimte in gaan, maken al sinds 1970 gebruik van plutonium. De stroom wordt opgewerkt door een hoeveelheid plutonium die door natuurlijk verval warmte genereert. Deze warmte kan met een radio-isotoop thermo-elektrische generator worden omgezet in elektriciteit.
De voorraad plutonium in de VS raakt echter op. In 1988 stopte het land met de productie. De huidige voorraad plutonium wordt geschat op slechts 16,8 kilogram, meldt New Scientist.
Paar gram
Samen met het Amerikaanse ministerie van Energie probeerde NASA sinds een aantal jaar de productie van plutonium weer op te starten, en dat lijkt nu succesvol. In het Department of Energy's Oak Ridge National Laboratory in Tennessee is een paar gram ontwikkeld. De jaarlijkse productie kan daardoor worden opgeschaald tot 1,5 kilogram, aldus NASA.
In ruimtesondes Voyager, Cassini en Galileo wordt al stroom opgewekt door plutonium. Ook Marswagen Curiosity wordt aangedreven door nucleaire energie. De nieuwe Marsverkenner, die gebaseerd is op het ontwerp van Curiosity, zal ook gebruik gaan maken van kernenergie. NASA stuurt in 2020 opnieuw een robot naar de Rode Planeet. Deze missie zal voortbouwen op de recente missies naar Mars.
(HLN)
First light voor Zuid-Afrikaanse bijdrage aan wereldwijde telescoop
Het Sombrerostelsel (M104), gefotografeerd met een van de nieuwe telescopen. (Las Cumbres Observatory)
De Las Cumbres Observatory Global Telescope (LCOGT) is een belangrijke stap dichterbij gekomen met de completering van drie 1-meter telescopen op het South Africa Astronomical Observatory. Vandaag zijn de 'first light'-beelden van de drie telescopen gepubliceerd.
De LCOGT moet uiteindelijk een wereldwijde telescoop worden, bestaande uit tien geautomatiseerde telescopen met een spiegelmiddellijn van één meter, verspreid over het gehele aardoppervlak. Zo'n netwerk van identieke telescopen maakt het mogelijk om continu alert te zijn op bijzonder verschijnselen aan de sterrenhemel, zoals supernova-uitbarstingen, ongeacht de positie aan de hemel en het tijdstip waarop ze plaatsvinden.
Met de completering van de drie instrumenten in Zuid-Afrika zijn nu in totaal zeven van de tien telescopen gereed. De laatste drie volgen later dit jaar. (GS)
(allesoversterrenkunde)
http://www.volkskrant.nl/(...)m-radiostelsel.dhtmlquote:Astronomen van de supertelescoop Lofar in Dwingeloo (Drenthe) hebben een tot dusverre onbekend en gigantisch radiostelsel ontdekt. Het is zo'n 6,5 miljoen lichtjaren in doorsnede. Als dit nieuwe stelsel (750 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd) met het blote oog te zien was, zou het groter zijn dan de volle maan, meldde Lofar dinsdag.
De ontdekking kwam ook voor de astronomen als een verrassing. 'We maken met heel lage frequenties een algemene scan van de noordelijke sterrenhemel om die pas later meer gedetailleerd in kaart te brengen. Het is bijzonder dat we dit nu al hebben ontdekt', zegt een woordvoerster. Het stelsel moet tientallen miljoenen tot honderden miljoenen jaren geleden zijn ontstaan.
Radiostelsels, in de astronomie Giant Radio Galaxies genoemd, komen niet vaak voor. Tot dusverre zijn er slechts honderd ontdekt. 'Dat is niet veel als je bedenkt hoe groot het heelal is.'
Het centrum van het ontdekte sterrenstelsel is onderdeel van één sterrenstelsel - UGC 09555 - een sterrenstelsel dat uit drie verschillende sterrenstelsels staat.
Lofar is een internationaal project dat bestaat uit vele duizenden antennes in Noord-Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk en Zweden die via een netwerk van glasvezel zijn aangesloten op een supercomputer in Dwingeloo
http://nl.wikipedia.org/wiki/LOFAR
Lofar heeft een oplossend vermogen van 0,2 boogseconden. Als dat een camera zou zijn betekend dat een (vierkante) foto van de maan een 9000 pixels bij 9000 pixels zou zijn, 81 Megapixels.
Dat is een zeer hoog oplossend vermogen.
quote:
Supertelescoop Lofar ontdekt enorm radiostelsel
[..]
Lofar heeft een oplossend vermogen van 0,2 boogseconden. Als dat een camera zou zijn betekend dat een (vierkante) foto van de maan een 9000 pixels bij 9000 pixels zou zijn, 81 Megapixels.
Dat is een zeer hoog oplossend vermogen.
ESA onthult nieuwe beelden van kosmische achtergrondstraling
Beelden van de Planck-telescoop uit 2010. © afp.
Wetenschappers van ESA onthullen donderdag nieuwe beelden van de kosmische achtergrondstraling, de warmtestraling die is uitgezonden na de oerknal. De nieuwe beelden zijn volgens het Europese Ruimtevaartbureau de meest duidelijke tot nu toe en zijn gemaakt met zijn ruimtetelescoop Planck.
De kosmische achtergrondstraling is het oudste licht in het 13,7 miljard jaar oude heelal. Het dateert uit de tijd dat het universum zo'n 380.000 jaar oud was. Terwijl het heelal zich verder uitstrekte, werd ook het oeroude licht steeds verder uitgerekt, waarna het uiteindelijk afkoelde en 'gevangen' werd in het universum. De straling strekt zich uit over de hele kosmos en is zelfs verantwoordelijk voor een klein gedeelte van de ruis (de 'sneeuw') die op analoge televisies te zien is.
De beelden die ESA's Planck-ruimtetelescoop heeft gemaakt, zijn de meest duidelijke tot nu toe. Aan de hand van afbeeldingen van de kosmische achtergrondstraling kunnen wetenschappers meer leren over de samenstelling en evolutie van het heelal.
De Planck-ruimtetelescoop is niet de eerste satelliet die afbeeldingen heeft gemaakt van de straling. In 1992 werd de straling voor het eerst in kaart gebracht door de in 1989 gelanceerde COsmic Background Explorer (COBE) van de Amerikaanse NASA.
(HLN)
"Ruimtesonde Voyager 1 heeft zonnestelsel verlaten"
Voyager 1. © epa.
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een ruimtesonde ons zonnestelsel verlaten. De Voyager 1 blijkt in augustus vorig jaar, 35 jaar na zijn lancering, de eindeloze ruimte tussen de sterren te zijn binnengevlogen. Dat heeft de Amerikaanse Geofysische Unie (AGU) bekendgemaakt. NASA spreekt dat echter tegen.
De Voyager 1 vliegt op ongeveer 18 miljard kilometer van de aarde en meet daar constant de deeltjes die er zijn. Die gegevens worden teruggestuurd naar de aarde. Afgelopen augustus blijkt de hoeveelheid deeltjes van onze zon in een paar dagen tijd ongeveer 100 keer zo klein te zijn geworden. Straling die van buiten het zonnestelsel komt, is juist enorm gestegen. Dat wijst erop dat de Voyager voorbij de grens van ons zonnestelsel is, in een gebied waar onze zon geen invloed meer heeft.
NASA
De Amerikaanse sonde Voyager-1 heeft ons zonnestelsel nog niet verlaten, zo heeft de NASA vadaag gezegd.
"Volgens een consensus binnen de wetenschappelijke gemeenschap, is Voyager-1 ons zonnestelsel nog niet buitengegaan of in de interstellaire ruimte", staat in een communiqué van Edward Stone, wetenschappelijk verantwoordelijk voor de missie.
In december 2012 heeft de leiding van de missie gezegd dat de sonde zich nu in een nieuw gebied in de uiterste regio's van ons zonnestelsel bevindt, met name de "magnetische autoweg". Daar ondergaan hoog energetische deeltjes radicale wijzigingen, aldus Stone. "Een wijziging van de richting van het magnetisch veld is de laatste sleutelindicator om te bevestigen dat de sonde de interstellaire ruimte heeft bereikt. Deze richtingsverandering is nog niet waargenomen."
(HLN)
Amazon-baas haalt motoren Apollo 11-raket van zeebodem
© afp.
Jeff Bezos, oprichter en ceo van Amazon.com en van Blue Origin, heeft de motoren van de machtige Saturnus-V-raket van de zeebodem gehaald die Neil Armstrong en zijn twee collega's van de Apollo 11 tot op de maan bracht. Zowat een jaar geleden had hij de motoren weten te lokaliseren.
Een opgetogen Amerikaans ruimtevaartbureau NASA zei dat Bezos een zijn team op de bodem van de Atlantische Oceaan twee motoren van de eerste Saturnus-trap heeft geborgen. NASA spreekt van een "historische vondst". Dankzij gesofisticeerde sonars vond het team de F-1 motoren op 4.267 meter diepte.
Bezos en de NASA zeggen dat het team deze gigantische motoren nu wil restaureren. Want zo zijn na 40 jaar op de oceaanbodem bijvoorbeeld talrijke serienummers verloren gegaan.
De miljardair herinnerde eraan dat de motoren aan meer dan 8.000 km per uur weer de afdaling doorheen de atmosfeer hebben gemaakt en de impact met het water hebben overleefd. "We willen dat het materiaal zijn eigen verhaal vertelt", merkte hij over de restauratie en het toekomstig tentoonstellen van de vondst op.
Toen Bezos een jaar geleden zijn project aankondigde, zei hij dat de motoren van de NASA blijven, niettegenstaande hij met privégeld werkte. De NASA was naar eigen zeggen door hem op de hoogte gebracht van zijn plannen.
(HLN)
Slingerster raast door heelal
De Europese Ruimtevaartorganisatie ESA heeft een merkwaardige ster gevonden. Die draait rondjes rond een zwart gat en verliest ondertussen materiaal aan dat zwarte gat. Maar het meest opmerkelijk is de snelheid waarmee de ster rond het gat draait: in 2,4 uur legt het hemellichaam een baan rond het zwarte gat af. Dat betekent dat het met 2 miljoen kilometer per uur gaat.
Daarmee is de ster het snelste object dat ooit is gemeten in het universum. Het zou zelfs een compleet nieuwe klasse van stersystemen kunnen vormen, zegt ESA. Waarschijnlijk heeft de ster zijn waanzinnige snelheid ontwikkeld bij het ontstaan van het zwarte gat en draait het sinds die tijd er omheen.
De twee-eenheid is in 2010 voor het eerst ontdekt door Nasa, waar men aanvankelijk niet goed wist wat er werd waargenomen. Sinds die tijd hebben verschillende sterrenkundigen zich op het vreemde fenomeen gestort. Het was ESAs XMM-Newton telescoop die vaststelde dat de ster snel ‘knipperde’ omdat ze eens in de 2,4 uur achter het zwarte gat verdween.
De ontdekking wordt beschreven in het vakblad Astronomy & Astrophysics.
(faqt.nl)
quote:Most detailed map of Big Bang radiation unveiled
AFP - The European Space Agency (ESA) on Thursday unveiled the most detailed map yet of relic radiation from the Big Bang, revealing new data it hopes will shed light on the creation and expansion of our Universe.
The 50-million pixel, all-sky image of the oldest light adds an edge of precision to some existing cosmological theories, defining more precisely the composition of the Universe and its age -- about 80 million years older than previously thought.
"This is a giant leap in the understanding of the origins of the universe," the agency's director general Jean-Jacques Dordain told a press conference in Paris.
"This image is the closest one yet of the Big Bang. You are looking 13.8 billion years ago."
The map is composed of data gathered by ESA's Planck satellite, launched in May 2009 to study Cosmic Microwave Background -- the remains of ancient radiation emitted as the Universe started cooling after the Big Bang.
"What we are seeing is a picture of the microwave sky, a picture of the Universe as it was 380,000 after the Big Bang," George Efstathiou, director of the Kavli Institute for Cosmology at the University of Cambridge, told journalists.
Edit: NL-talig artikel hierover: Nieuwe geboortefoto van het universum
[ Bericht 6% gewijzigd door Perrin op 21-03-2013 13:24:48 ]
Bon Voyagequote:
20-03-2013
"Ruimtesonde Voyager 1 heeft zonnestelsel verlaten"
[ afbeelding ]
Voyager 1. © epa.
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een ruimtesonde ons zonnestelsel verlaten. De Voyager 1 blijkt in augustus vorig jaar, 35 jaar na zijn lancering, de eindeloze ruimte tussen de sterren te zijn binnengevlogen. Dat heeft de Amerikaanse Geofysische Unie (AGU) bekendgemaakt. NASA spreekt dat echter tegen.
De Voyager 1 vliegt op ongeveer 18 miljard kilometer van de aarde en meet daar constant de deeltjes die er zijn. Die gegevens worden teruggestuurd naar de aarde. Afgelopen augustus blijkt de hoeveelheid deeltjes van onze zon in een paar dagen tijd ongeveer 100 keer zo klein te zijn geworden. Straling die van buiten het zonnestelsel komt, is juist enorm gestegen. Dat wijst erop dat de Voyager voorbij de grens van ons zonnestelsel is, in een gebied waar onze zon geen invloed meer heeft.
NASA
De Amerikaanse sonde Voyager-1 heeft ons zonnestelsel nog niet verlaten, zo heeft de NASA vadaag gezegd.
"Volgens een consensus binnen de wetenschappelijke gemeenschap, is Voyager-1 ons zonnestelsel nog niet buitengegaan of in de interstellaire ruimte", staat in een communiqué van Edward Stone, wetenschappelijk verantwoordelijk voor de missie.
In december 2012 heeft de leiding van de missie gezegd dat de sonde zich nu in een nieuw gebied in de uiterste regio's van ons zonnestelsel bevindt, met name de "magnetische autoweg". Daar ondergaan hoog energetische deeltjes radicale wijzigingen, aldus Stone. "Een wijziging van de richting van het magnetisch veld is de laatste sleutelindicator om te bevestigen dat de sonde de interstellaire ruimte heeft bereikt. Deze richtingsverandering is nog niet waargenomen."
(HLN)
quote:The US space agency on Wednesday denied a claim made in a scientific study that its Voyager 1 spacecraft had left the solar system, describing the report as "premature."
Scientists are eagerly awaiting signs that the craft, which was launched in 1977 on a mission to study planets, has become the first man-made object to leave the boundaries of our solar system.
A scientific paper that purported to describe this departure appeared on the American Geophysical Union's web site.
It said Voyager 1 "appears to have traveled beyond the influence of the Sun and exited the heliosphere," or the magnetic bubble of charged particles that surround the solar system.
Researcher Bill Webber, one of the article's authors, acknowledged that the actual location of the spacecraft -- whether in interstellar space or just an unknown region beyond the solar system -- remained a matter of debate.
"It's outside the normal heliosphere, I would say that," said Webber, professor emeritus of astronomy at New Mexico State University in Las Cruces, according to the AGU's web site.
"We're in a new region. And everything we're measuring is different and exciting."
Shortly after the study appeared, NASA spokesman Dwayne Brown told AFP the report was "premature and incorrect."
The Voyager science team reported in December 2012 the craft was in a new region called the "magnetic highway," but changes in the magnetic field to show a departure from the solar system have not yet been observed, NASA said.
"The Voyager team is aware of reports today that NASA's Voyager 1 has left the solar system," said Edward Stone, Voyager project scientist based at the California Institute of Technology, Pasadena, California.
"It is the consensus of the Voyager science team that Voyager 1 has not yet left the solar system or reached interstellar space," he said.
"A change in the direction of the magnetic field is the last critical indicator of reaching interstellar space and that change of direction has not yet been observed."
Voyager 1 and its companion Voyager 2 set off in 1977 on a mission to study planets. They have both kept going, and both are on track to leave the solar system, NASA has said.
For months, experts have been closely watching for hints that Voyager 1 has left the solar system and most have estimated that this will happen in the next year or two.
NASA has described Voyager 1 -- now 11 billion miles (18 billion kilometers) away from the Sun -- and its companion Voyager 2 as "the two most distant active representatives of humanity and its desire to explore."
The Voyager craft are both carrying gold-plated phonograph records and cartridges on which to play them.
They contain 115 images of Earth life, sounds made by whales, thunder and surf, spoken greetings in various languages and printed messages from former US president Jimmy Carter and former UN chief Kurt Waldheim.
Three new crew members are set to launch to the International Space Station on a six-hour flight to travel from the launch pad to their destination. Chris Cassidy of NASA, along with Pavel Vinogradov and Alexander Misurkin of the Russian Federal Space Agency (Roscosmos), are scheduled to launch in their Soyuz spacecraft from the Baikonur Cosmodrome in Kazakhstan at 3:43 p.m. CDT, Thursday, March 28, (2:43 a.m. March 29 Baikonur time). Live coverage on NASA Television begins at 2:30 p.m.
Cassidy, Vinogradov and Misurkin will become the first station crew members to make an expedited trip to the orbiting laboratory. Instead of taking the standard two days to rendezvous and dock with the station, they will need only four orbits of Earth to reach the station. This flight will employ rendezvous techniques used recently with three unpiloted Russian Progress cargo spacecraft.
The crew will dock with the station's Poisk module at 9:32 p.m., with NASA TV coverage beginning at 8:30 p.m. Hatches are scheduled to open between the Soyuz and station at 11:10 p.m., with NASA TV coverage beginning at 10:30 p.m.
Cassidy, Vinogradov and Misurkin will join Chris Hadfield of the Canadian Space Agency, Tom Marshburn of NASA and Roman Romanenko of Roscosmos, who have been aboard the outpost since December 2012.
Dragon Release Tomorrow
SpaceX’s Dragon spacecraft is targeted to depart the International Space Station at 4:00AM PT / 7:00 AM ET tomorrow morning. Splashdown in the Pacific Ocean approximately 9:34 AM PT / 12:34 PM ET. Watch here for live updates!
Onverklaarbaar chaotische wervelwind op Venus
(ESA/VIRTIS/INAF-IASF/Obs. de Paris-LESIA/Universidad del País Vasco)
Dat Venus een permanente wervelwind op haar zuidpool heeft wisten wetenschappers al lang. Maar nieuw onderzoek laat zien dat hij enorm chaotisch is en onverklaarbaar snel van vorm kan veranderen.
De poolwervel is meer dan 20 kilometer hoog en heeft een centrum dat van hoogte tot hoogte op verschillende plekken ligt. Deze centra bewegen zonder herkenbaar patroon rondom de planeetpool met snelheden tot 55 kilometer per uur.
Poolwervels worden in de atmosfeer van verschillende planeten waargenomen, maar die van Venus blijkt van dag tot dag van vorm te veranderen. En daarmee onderscheidt hij zich van wervels op bijvoorbeeld aarde en Saturnus.
De Spaanse, Franse en Italiaanse wetenschappers die het onderzoek uitvoerden konden vooralsnog geen verklaring vinden voor het gedrag van de wervel. En daarmee lijkt de atmosfeer van Venus er nog een mysterie bij te hebben gekregen. Er is bijvoorbeeld ook niet bekend waarom de extreem hete en dichte atmosfeer sneller ronddraait dan de planeet zelf.
Voor het onderzoek werd het VITRIS-instrument aan boord van de Europese Venus Express-satelliet gebruikt. Deze sonde draait sinds 2006 om onze buurplaneet. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Wetenschappers ontdekken nieuwe minisupernova
Een artist's impression van de nieuwe supernova Iax. © The Harvard Smithsonian Center for Astrophysics.
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw soort supernova ontdekt. Het gaat om een minisupernova, omdat de sterexplosie - vergeleken met de 'gangbare supernova's - opvallend zwak is. Een supernova is een ster die een gigantische ontploffing ondergaat. Bij zo'n uitbarsting wordt een enorme hoeveelheid licht uitgestraald. Het onderzoek is gepubliceerd door The Astrophysical Journal.
Het nieuwe type supernova, genaamd Iax, is een stuk zwakker en minder energiek dan de bekende supernova's. Supernova Iax ontstaat net als supernova type Ia - de helderste soort supernova - door botsende witte dwergen. Dat zijn sterren die aan het einde van hun levenscyclus zijn gekomen. Maar de nieuw ontdekte supernova kan witte dwergen niet volledig vernietigen, in tegenstelling tot type Ia.
"Supernova type Iax is in wezen een minisupernova", vertelt Ryan Foley, hoofdauteur van het onderzoek, aan Space.com. "Het is het onderdeurtje van het supernovanest."
Jonge sterrenstelsels
Het onderzoeksteam identificeerde 25 voorbeelden van het nieuwe type supernova. De voorbeelden kwamen niet voor in elliptische sterrenstelsels (een bol- of lensvormig sterrenstelsel), die gevuld zijn met oude sterren. Dat wijst erop dat het nieuwe type supernova ontstaat uit jonge sterrenstelsels.
"Iax-supernova's zijn niet zeldzaam, maar gewoon heel zwak", legt Foley uit. "We hebben voor meer dan duizend jaar supernova's geobserveerd. Deze nieuwe soort zat al die tijd verstopt."
Waarom de nieuw ontdekte supernova witte dwergen niet volledig vernietigt, is niet duidelijk voor de onderzoekers. "Dat is een lastig probleem waar we momenteel aan werken", aldus Foley.
Het overblijfsel van de supernova N49. © afp.
Het supernovarestant W49B, mogelijk het jongste zwarte gat in de Melkweg. © afp.
Een overblijfsel van supernova N 63A. © NASA.
De stoffige overblijfsels van RCW 86, de oudst gedocumenteerde supernova. © NASA.
(HLN)
Star Wars in het echt: Planeet met 2 zonnen ontdekt
© ESO.
Franse astronomen hebben in een ver sterrenstelsel een planeet ontdekt die vermoedelijk twee zonnen heeft. De planeet bestaat waarschijnlijk uit zonnestof.
De planeet Tatooine uit de Star Wars-films oogde spectaculair omdat hij twee zonnen had. Maar het bestaat ook echt. De planeet, die de naam 2MASS0103(AB)b kreeg, werd door telescopen van het Europese observatorium in Chili ontdekt. Wetenschappers zagen een groot object rond twee sterren circuleren. Ze zijn echter nog niet zeker of het om een mislukte ster, dan wel een enorme planeet zou gaan.
Uit archieven blijkt dat het object wel degelijk rond de sterren draait. De afstand tot de zonnen bedraagt ongeveer 12,5 miljard kilometer, wat zou kunnen betekenen dat het object uit stof rond de sterren ontstaan is. De omvang doet de sterrenkundigen twijfelen of het om een echte planeet gaat. Hij zou liefst twaalf tot veertien keer groter zijn dan Jupiter. Daarmee zit het object op de grens tussen een grote planeet en een bruine dwerg.
(HLN)
Schrijf je naam op een planetoïde!
Illustratie van de Japanse planetoïdeverkenner Hayabusa-2. (Akihiro Ikeshita)
De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA nodigt iedereen uit om zijn of haar naam achter te laten op een kleine planetoïde. De actie start op 10 april en duurt tot half juli.
In juli 2014 moet de Japanse ruimtesonde Hayabusa-2 gelanceerd worden. In 2018 zal die aankomen bij de kleine Apollo-planetoïde (162173) 1999 JU3. Net als zijn voorganger (Hayabusa-1) dat deed bij de planetoïde Itokawa, zal Hayabusa-2 stofmonsters van het oppervlak van 1999 JU3 verzamelen die in 2020 teruggebracht zullen worden naar de aarde.
De 'landingsplaats' op de planetoïde zal permanent gemarkeerd worden door een klein bolvormig voorwerp, waarop microchips zijn bevestigd met ca. één miljoen namen van aardbewoners. Ook op de capsule die de bodemmonsters terugbrengt naar de aarde kunnen belangstellenden namen en boodschappen achterlaten. De webpagina's waarop namen kunnen worden ingestuurd zullen overigens pas op 10 april beschikbaar zijn. (GS)
http://www.jspec.jaxa.jp/e/hottopics/20130329.html
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-04-2013 23:40:19 ]
Super cool. Stel je toch eens voor: je naam voor duizenden jaren zwevend door het universum. Ik ga zeker mijn naam achterlaten op die planetoïde.quote:
01-04-2013
Schrijf je naam op een planetoïde!
[ afbeelding ]
Illustratie van de Japanse planetoïdeverkenner Hayabusa-2. (Akihiro Ikeshita)
De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA nodigt iedereen uit om zijn of haar naam achter te laten op een kleine planetoïde. De actie start op 10 april en duurt tot half juli.
In juli 2014 moet de Japanse ruimtesonde Hayabusa-2 gelanceerd worden. In 2018 zal die aankomen bij de kleine Apollo-planetoïde (162173) 1999 JU3. Net als zijn voorganger (Hayabusa-1) dat deed bij de planetoïde Itokawa, zal Hayabusa-2 stofmonsters van het oppervlak van 1999 JU3 verzamelen die in 2020 teruggebracht zullen worden naar de aarde.
De 'landingsplaats' op de planetoïde zal permanent gemarkeerd worden door een klein bolvormig voorwerp, waarop microchips zijn bevestigd met ca. één miljoen namen van aardbewoners. Ook op de capsule die de bodemmonsters terugbrengt naar de aarde kunnen belangstellenden namen en boodschappen achterlaten. De webpagina's waarop namen kunnen worden ingestuurd zullen overigens pas op 10 april beschikbaar zijn. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Rusland keert met vloot robots terug naar de maan
© getty.
Rusland gaat de komende jaren de maan opnieuw verkennen. De voormalige concurrent van de Verenigde Staten inzake maanmissies maakte de plannen op Amerikaanse bodem bekend. De vluchten zullen niet bemand worden door mensen, maar wel door robots.
De laatste Russische reis naar de maan dateert van 1976. De Luna 24 was onbemand, maar bracht gesteente van de maan mee naar de Aarde. De nieuwe missies zullen zich op de polen van de maan focussen. Het eerste ruimtetuig zal in 2015 op de zuidpool van de maan landen en er landingstechnologie en communicatie testen, zo verklaarden de Russen in Texas.
In 2016 zal Luna 26 op 100 kilometer rond de maan vliegen om het oppervlak in kaart te brengen, de exosfeer te meten en nieuwe landingssites te zoeken. Luna 27 volgt in 2017. Dit grotere toestel zal opnieuw op de zuidpool landen om er gesteente en drilsystemen te testen. Twee jaar later, in 2019, vertrekt Luna 28 op een missie om monsters via cryogene bevriezing mee te nemen. De voorlopig laatste missie is voor Luna 29, die in 2020 een maanrover zal vervoeren om het maanoppervlak verder te onderzoeken.
NASA reageert tevreden over de Russische plannen en herinnert de wereld eraan dat de Russische ruimtevaart veel ervaring heeft met het verkennen van de maan. Ook de Amerikanen hebben plannen om terug te keren naar de maan, maar voorlopig ligt de focus op het ontwikkelen van een nieuw ruimtevaarttoestel, waarmee astronauten opnieuw door de VS naar het ISS kunnen worden gevlogen. Momenteel moeten Amerikaanse astronauten immers meevliegen met de Russische Soyuz-technologie.
(HLN)
nicequote:
http://www.nu.nl/wetensch(...)materie-ontdekt.html
http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-22016504quote:A $2bn experiment on the space station has made observations that could prove to be the first signs of dark matter, a mysterious component of the Universe. The Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) surveys the sky for high-energy particles, or cosmic rays. It has seen evidence of what may prove to be dark matter colliding with itself in what is known as "annihilation".
But scientists stress a precise description of this mysterious cosmic component is still some way off.
"It could take a few more years," AMS deputy spokesman Roberto Battiston, a professor of physics at the University of Perugia, told BBC News.
Dark matter accounts for most of the mass in the Universe. It cannot be seen directly with telescopes, but astronomers know it to be out there because of the gravitational effects it has on the matter we can see. Galaxies, for example, could not rotate the way they do and hold their shape without the presence of dark matter.
The AMS - a particle physics machine nicknamed the "Space LHC" in reference to the Large Hadron Collider here on Earth - has been hunting for some indirect measures of dark matter's properties. It counts the numbers of electrons and their anti-matter counterparts - known as positrons - falling on an array of detectors. Theory suggests that showers of these particles should be produced when dark-matter particles collide somewhere in space and destroy each other.
In a paper in the journal Physical Review Letters, the AMS team reports the observation of a slight excess of positrons in the positron-electron count - an outcome expected of these dark matter annihilations. The group also says the positrons fall on the AMS from all directions in the sky with no particular variation over time. This is important because specific locations or timing variations in the signal could indicate a more conventional source for the particles, such as a pulsar (a type of neutron star) rather than dark matter.
The AMS was placed on the International Space Station in 2011. The longer it operates, the better its statistics will be and the more definitive scientists can be in their statements. But lead spokesman, Prof Sam Ting, said the AMS Collaboration would proceed slowly. "It took us 18 years to do this experiment and we want to do it very carefully," he told a seminar at the European Laboratory for Particle Physics (Cern) in Geneva. "We will publish things when we are absolutely sure."
The Physical Review Letters paper reports the positron-electron count in the energy range of 0.5 to 350 gigaelectronvolts (GeV). The behaviour of the positron excess across this energy spectrum fits with the researchers' expectations. However, the "smoking gun" signature would be to see a rise in this ratio and then a dramatic fall. This has yet to be observed. "At the moment, all we can say is that the (dark matter) particles could have a mass of several hundred gigaelectronvolts, but there is much uncertainty," said Prof Battiston. (By way of comparison, a proton, the particle in the nucleus of every atom, has a mass of about 1 GeV).
Modern mysteries
The AMS is just one of several techniques being used by researchers to try to uncover the nature of dark matter. There are laboratories on Earth that are attempting to make more direct detections as the elusive particles pass though containers of the elements xenon or argon, held deep underground. The Large Hadron Collider, too, is involved in the hunt. It hopes to produce dark matter particles in its accelerator.
A precise description of this mysterious component is now an urgent objective for modern physics. Normal matter, the material we can see with telescopes (all the stars and galaxies), contributes just 4.9% of the mass/energy density of the Universe. Dark matter is a far bigger constituent, making up 26.8%. This figure was recently raised following studies of the cosmos by the European Space Agency's Planck telescope.
The value is now nearly a fifth up on previous estimates. Dark energy is the component that contributes most to the mass/energy density of the Universe at 68.3%. Dark energy is the name given to the force thought to be accelerating the expansion of the Universe. Its character is even more obscure to science than dark matter.
Sterren ontstaan op gevaarlijke plek: in het hart van onze Melkweg
Een deel van de Melkweg. © NASA.
Er zijn sterren ontdekt die aan het ontstaan zijn op één van de gevaarlijkste plekken in het heelal: aan de rand van een supermassief zwart gat in het hart van onze Melkweg. Nooit eerder zagen wetenschappers daar zo'n ster vormen. De ontdekking komt van een internationale groep sterrenkundigen.
Het middelpunt van onze Melkweg is een enorm zwart gat, een plek waar de zwaartekracht zo groot is dat zelfs licht niet kan ontsnappen. Sterren, planeten en andere hemellichamen worden naar het gat gezogen en gaan daar met veel geweld ten onder. In die enorme krachten zouden stof en gas onmogelijk kunnen samenklonteren tot sterren, maar toch is dat wat de astronomen hebben gezien. "We hebben plekken gezien waar het stof en gas zo dik geworden is dat zij de onherbergzame omgeving kunnen trotseren'" verklaarde Farhad Yusuf-Zadeh.
Als die klonten stof en gas dik genoeg worden, ontstaat een kettingreactie. Ze trekken nieuw gas en stof aan, worden zo steeds groter en krijgen dus meer aantrekkingskracht. Zo wordt uiteindelijk een nieuwe ster geboren.
(HLN)
[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 05-04-2013 09:01:10 ]
Tuinboonstelsels schijnen licht op vroege heelal
Het 'tuinboonstelsel' J2240 valt op door zijn groene kleur. (CFHT/ESO/M. Schirmer)
Zogenoemde tuinboonstelsels kunnen een verklaring geven voor het feit dat het vroege heelal volledig geïoniseerd raakte. Wetenschappers hebben ontdekt dat deze sterrenstelsels grote hoeveelheden hoogenergetische straling uitzenden.
Enkele honderden miljoenen jaren na de oerknal moet het universum grote veranderingen hebben doorgemaakt. Volgens de huidige inzichten raakte materie in de intergalactische ruimte geïoniseerd door straling afkomstig van sterren in sterrenstelsels. Het is mede daardoor dat het universum een volledig doorzichtig en geladen plasma werd, zoals het vandaag de dag nog steeds is.
Er was tot nu toe echter een probleem in deze theorie, want waar kwam deze straling vandaan? Dichtbij staande sterrenstelsel lijken niet genoeg uv-straling uit te zenden om dit mogelijk te maken. Tuinboonstelsels daarentegen sturen wél genoeg energie het universum in. Dat blijkt nu uit computersimulaties en waarnemingen van deze speciale klasse sterrenstelsels.
De zeldzame stelsels zijn pas enkele jaren geleden ontdekt, en vallen op door hun groene kleur. Tuinboonstelsels zijn compacte stelsels, waarin veel nieuwe sterren worden gevormd. Door deze twee eigenschappen lijken ze waarschijnlijk veel op de sterrenstelsels in het vroege heelal. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Meer complexe chemie op Titan
(NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute)
Complexe organische moleculen kunnen veel dieper in de atmosfeer van Saturnus-maan Titan gevormd worden dan werd gedacht. De kans dat ze daardoor ook op het oppervlak van de maan voorkomen is daarom groter. Dat laat een laboratorium-experiment van NASA’s Jet Propulsion Laboratory zien.
Wetenschappers beschenen ijs van dicyanoacetyleen, dat op Titan is gedetecteerd, met licht zoals dat in de lagere delen in de atmosfeer van Titan zou moeten voorkomen. Ze zagen dat er hierdoor naar verloop van tijd stoffen zoals methaan en ethaan vrijkwamen. Moleculen die op hun beurt weer complexere moleculen kunnen vormen en misschien wel leven mogelijk kunnen maken.
Dit experiment laat volgens de wetenschappers zien dat er op Titan ondanks de lage zonintensiteit meer complexe moleculen kunnen voorkomen dan gedacht. Op aarde drijft het zonlicht chemische reacties en zorgt letterlijk en figuurlijk voor levendige chemische processen.
Al sinds het bezoek van de Voyager sondes, begin jaren ’80, is bekend dat Titan een dikke atmosfeer heeft waarin in de hogere delen verschillende organische moleculen zoals methaan en ethaan voorkomen. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
quote:SpaceEngine - is a free space simulation software that lets you explore the universe in three dimensions, starting from planet Earth to the most distant galaxies. Areas of the known universe are represented using actual astronomical data, while regions uncharted by human astronomy are generated procedurally. Millions of galaxies, trillions of stars, countless planets!
quote:Capabilities
- All types of celestial objects are represented: planets, moons, asteroids, stars, star clusters, nebulae and galaxies.
- The observer is free to move around the universe. Transition between any celestial body and any scale occurs continuously.
- The observer can move around in space using the WASD keys, like in First Person Shooters. Movement with inertia is made possible in Spacecraft mode or Aircraft mode.
- "Select and fly" autopilot: just click on any object with the mouse and hit the 'G' key to automatically go directly to the object.
- Search for celestial objects by name. Scalable map of the Universe and the planetary system map. Saving locations and an autopilot's journal.
- The orbital motion of planets and stars is calculated in real time, with the ability to accelerate, decelerate, or reverse the flow of time.
- The orbital paths of celestial objects can be shown, along with their labels and grids.
- Automatic binding of the observer to the moving object and automatic selection of optimum flight speed.
- Known celestial objects are represented using data from the catalogs: galaxies (NGC/IC), stars (HIPPARCOS), star clusters, nebulae, planets (our Solar system data and known extrasolar planets).
- Uncharted regions of space feature procedurally generated objects: galaxies, stars, star clusters, nebulae and planetary systems.
- 3D landscapes of planets and stars: for many solar system bodies actual data from space probes is used. For uncharted exo-planets the surface is generated procedurally.
- Volumetric 3D sprite models of galaxies and nebulae including light-absorbing dust clouds, optimized render to a skybox and impostors.
- Lighting effects: lens flares, solar eclipses, shadows of planetary rings. Celestial objects cast light and shadow on to each other.
- The accurate model of the Earth's atmosphere (code by Eric Bruneton), adapted for the other planets.
- [New!] Controlable spaceships.
- Ability to import users addons: models, catalogs, and textures.
http://en.spaceengine.org/
Vraag me af of het iets kostquote:
[..]
Super cool. Stel je toch eens voor: je naam voor duizenden jaren zwevend door het universum. Ik ga zeker mijn naam achterlaten op die planetoïde.
quote:Op vrijdag 5 april 2013 09:13 schreef Kper_Norci het volgende:
Ik heb gisteren Space Engine eens uitgeprobeerd, was heel leuk en interessant! Ik weet niet of het hier ook al wel eens voorbij is gekomen, anders bij deze.
[..]
[..]
http://en.spaceengine.org/
Nog een simulatieprogramma, maar ik heb deze nog niet uitgeprobeerd.
Baas van het heelal
Stel je bent de baas over het universum. Wat zou je doen? Zou je de zon laten verdwijnen? De aarde tien keer zo groot maken? De zwaartekracht een stukje zwakker maken? Welke keuzes je ook maakt, de gevolgen zijn waarschijnlijk onvoorstelbaar groot. Ons zonnestelsel is een redelijk ‘breekbaar’ systeem, dus kleine veranderingen kunnen de boel compleet laten instorten.
Universe Sandbox - Interactive Space Simulator
Met het gratis programma Universe Sandbox kun je vrijelijk aan het universum knutselen in een gesimuleerd zonnestelsel. Je ziet direct welke effecten je acties hebben. Als je de boel laat instorten, kun je gewoon op de reset-knop drukken.
De Sandbox is leuk om mee te experimenten en heeft prachtige graphics, maar is stiekem ook best leerzaam. Zo kom je er meteen achter wat een ‘geluk’ we hebben dat ons zonnestelsel precies zo in elkaar steekt als het doet. Maar goed, dat hoeft niet de enige reden te zijn om het programma te installeren. Ook als je je gewoon even de baas over het heelal wilt wanen, is dit een fantastisch spel
http://universesandbox.com/
(nwtonline.nl)
Zo klonk de oerknal
Niemand is erbij geweest en toch kunnen we nu horen hoe de oerknal ongeveer geklonken moet hebben. Fysicus John Cramer heeft het geluid van de oerknal – die bijna veertien miljard jaar geleden plaatsvond – gereconstrueerd.
Het idee om de oerknal een stem te geven, ontstond aan het begin van deze eeuw. De moeder van een elfjarig jongetje dat werkte aan een schoolproject over de oerknal vroeg aan Cramer of het geluid van de oerknal niet ergens geregistreerd stond. Cramer moest haar teleurstellen. Maar de vraag zette de fysicus ook aan het denken. Zou het niet mogelijk zijn om het geluid van de oerknal te reconstrueren? Hij nam zijn toevlucht tot temperatuurfluctuaties in de kosmische achtergrondstraling (warmtestraling die kort na de oerknal werd uitgezonden). Met behulp van een speciaal computerprogramma zette hij die fluctuaties om in geluid. Het resultaat presenteerde hij in 2003. Het laat het geluid 380.000 tot 760.000 jaar na de oerknal horen. “De originele geluidsgolven waren geen temperatuurvariaties,” benadrukt Cramer. “Dat waren echte geluidsgolven die zich door het heelal verspreidden.” U moet daarbij bedenken dat het vroege universum een veel grotere dichtheid had. “Men heeft geen lucht nodig om geluid mogelijk te maken,” stelt Cramer. “Alleen een medium waarin de golven zich kunnen verspreiden.” De geluidsgolven waar Cramer het over heeft, hadden een zeer lage frequentie en enorme golflengtes. Wij mensen kunnen zulke lage frequenties niet horen, vandaar dat Cramer de frequentie flinke heeft verhoogd. U kunt het hier beluisteren.
Planck
Maar inmiddels zijn we zo’n tien jaar verder en weten we al veel meer. Zo leverde de Planck-satelliet eind vorige maand zeer nauwkeurige gegevens over de kosmische achtergrondstraling af. Planck is heel gevoelig en kan zelfs de kleinste temperatuurverschillen in deze kosmische achtergrondstraling opmerken. En daarmee bood de satelliet Cramer de mogelijkheid om een betere versie van het geluid uit 2003 te creëren. Cramer ging ermee aan de slag en dat leidde tot dit geluidsfragment:
BigBangSound100 by UW Today
U hoort hoe het geluid steeds lager wordt. Dat laat horen hoe het universum afkoelde en zich uitbreidde. De geluiden die Cramer op basis van de gegevens van Planck creëerde, waren in eerste instantie zo laag dat wij mensen ze niet konden horen. Om ze ‘hoorbaar’ te maken, heeft Cramer de frequentie 100^24 keer verhoogd.
scientias.nl
lijkt mij de bron te zijn
waar de oerknal vanaf komt.
Wel raar dat ie het nog heeft over de theorie het Higgs deeltje .quote:
Ja leuk filmpje, had 'm laatst ook nog bekeken. Michio Kaku en Paul Davies geven ook leuke voordrachten.
NASA gaat planetoïde dichterbij halen en bezoeken
De geruchten gingen al langer, maar nu is het officieel. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie gaat een planetoïde vangen, nabij de maan plaatsen en vervolgens ergens rond 2021 door astronauten laten bezoeken. De nu nog in aanbouw zijnde ruimtecapsule Orion zal de planetoïde – die ongeveer zeven meter groot is – tegen 2019 ‘vangen’ en ergens in de buurt van de maan plaatsen. Twee jaar later zullen astronauten de planetoïde bezoeken. Dat meldde senator Bill Nelson tijdens een persconferentie.
Doelstelling
Dat NASA ervoor kiest om een planetoïde te vangen en dichter bij de aarde te halen, klinkt misschien een beetje gek. Maar dat is het zeker niet. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft zich een aantal doelen gesteld, waaronder de doelstelling om mensen op korte termijn een planetoïde te laten bezoeken. Nu valt het nog niet mee om in een bemand ruimtevaartuig achter een planetoïde aan te jagen, erop te landen en vervolgens weer op te stijgen. Om de doelstelling toch binnen handbereik (en betaalbaar!) te houden, is het dan ook realistischer om een planetoïde naar ons toe te halen en vervolgens ietsje dichter bij huis te bezoeken. Mochten die astronauten vervolgens iets interessants op de planetoïde ontdekken (bijvoorbeeld nuttige grondstoffen) dan is een vervolgmissie (waarbij die grondstoffen wellicht van de planetoïde gehaald worden) ook gemakkelijk en betaalbaar te organiseren.
Is het haalbaar?
Een planetoïde van zeven meter verplaatsen, klinkt niet zo uitdagend. Bedenk echter dat we het hier hebben over een ruimtesteen die toch al snel zo’n 500.000 kilogram weegt. Zijn wij mensen wel in staat om zo’n steen te vangen en te verplaatsen? Recentelijk onderzoek wijst erop van wel. Wetenschappers stelden begin dit jaar nog vast dat het vangen en dichterbij halen van een planetoïde voor het eerst een realistische optie is. Niet alleen is de mensheid sinds kort in staat om planetoïden van deze grootte op te sporen, we beschikken ook over de technologieën die nodig zijn om de ruimtesteen te vangen. Zo zien de onderzoekers er bijvoorbeeld wel iets in om door de zon aangedreven ruimtesondes te gebruiken om de planetoïde naar de maan te slepen (zie de afbeelding bovenaan dit artikel).
Leren
Of NASA zich (deels) door dit onderzoek heeft laten inspireren, is onduidelijk. Maar één ding lijkt wel zeker: de missie komt er. En dat is iets om naar uit te kijken. Want van zo’n missie kunnen we ontzettend veel leren. Bovendien verleggen we onze grenzen – als het allemaal lukt – flink. “Het zou de eerste poging van de mensheid zijn om het heelal aan te passen en zo permanente vestiging van de mensheid in de ruimte mogelijk te maken,” zo stellen de onderzoekers die de missie als ‘realistisch’ bestempelen. Maar de missie heeft nog meer implicaties. Zo kunnen we ons door een planetoïde te vangen en te verplaatsen wellicht voorbereiden op maatregelen die getroffen moeten worden om een planetoïde die werkelijk een gevaar voor de aarde vormt, tegen te houden.
De Amerikaanse overheid heeft zo’n 100 miljoen dollar vrijgemaakt om NASA in staat te stellen de missie voor te gaan bereiden. Hoeveel de missie in totaal gaat kosten, is onbekend. Eerder schatten wetenschappers de kosten op meer dan twee miljard.
Kapers op de kust
NASA is niet de eerste die de jacht op planetoïden inzet. Eerder maakte het bedrijf Planetary Resources al bekend asteroïden te willen gaan exploiteren. En ook het bedrijf Deep Space Industries werkt aan een vloot commerciële ruimtevaartuigen die grondstoffen van planetoïden moet gaan verwijderen.
scientias.nl
W&T / NASA wil 100 miljoen dollar om asteroïde te vangenquote:
08-04-2013
NASA gaat planetoïde dichterbij halen en bezoeken
[ afbeelding ]
De geruchten gingen al langer, maar nu is het officieel. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie gaat een planetoïde vangen, nabij de maan plaatsen en vervolgens ergens rond 2021 door astronauten laten bezoeken. De nu nog in aanbouw zijnde ruimtecapsule Orion zal de planetoïde – die ongeveer zeven meter groot is – tegen 2019 ‘vangen’ en ergens in de buurt van de maan plaatsen. Twee jaar later zullen astronauten de planetoïde bezoeken. Dat meldde senator Bill Nelson tijdens een persconferentie.
Doelstelling
Dat NASA ervoor kiest om een planetoïde te vangen en dichter bij de aarde te halen, klinkt misschien een beetje gek. Maar dat is het zeker niet. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft zich een aantal doelen gesteld, waaronder de doelstelling om mensen op korte termijn een planetoïde te laten bezoeken. Nu valt het nog niet mee om in een bemand ruimtevaartuig achter een planetoïde aan te jagen, erop te landen en vervolgens weer op te stijgen. Om de doelstelling toch binnen handbereik (en betaalbaar!) te houden, is het dan ook realistischer om een planetoïde naar ons toe te halen en vervolgens ietsje dichter bij huis te bezoeken. Mochten die astronauten vervolgens iets interessants op de planetoïde ontdekken (bijvoorbeeld nuttige grondstoffen) dan is een vervolgmissie (waarbij die grondstoffen wellicht van de planetoïde gehaald worden) ook gemakkelijk en betaalbaar te organiseren.
Is het haalbaar?
Een planetoïde van zeven meter verplaatsen, klinkt niet zo uitdagend. Bedenk echter dat we het hier hebben over een ruimtesteen die toch al snel zo’n 500.000 kilogram weegt. Zijn wij mensen wel in staat om zo’n steen te vangen en te verplaatsen? Recentelijk onderzoek wijst erop van wel. Wetenschappers stelden begin dit jaar nog vast dat het vangen en dichterbij halen van een planetoïde voor het eerst een realistische optie is. Niet alleen is de mensheid sinds kort in staat om planetoïden van deze grootte op te sporen, we beschikken ook over de technologieën die nodig zijn om de ruimtesteen te vangen. Zo zien de onderzoekers er bijvoorbeeld wel iets in om door de zon aangedreven ruimtesondes te gebruiken om de planetoïde naar de maan te slepen (zie de afbeelding bovenaan dit artikel).
Leren
Of NASA zich (deels) door dit onderzoek heeft laten inspireren, is onduidelijk. Maar één ding lijkt wel zeker: de missie komt er. En dat is iets om naar uit te kijken. Want van zo’n missie kunnen we ontzettend veel leren. Bovendien verleggen we onze grenzen – als het allemaal lukt – flink. “Het zou de eerste poging van de mensheid zijn om het heelal aan te passen en zo permanente vestiging van de mensheid in de ruimte mogelijk te maken,” zo stellen de onderzoekers die de missie als ‘realistisch’ bestempelen. Maar de missie heeft nog meer implicaties. Zo kunnen we ons door een planetoïde te vangen en te verplaatsen wellicht voorbereiden op maatregelen die getroffen moeten worden om een planetoïde die werkelijk een gevaar voor de aarde vormt, tegen te houden.
De Amerikaanse overheid heeft zo’n 100 miljoen dollar vrijgemaakt om NASA in staat te stellen de missie voor te gaan bereiden. Hoeveel de missie in totaal gaat kosten, is onbekend. Eerder schatten wetenschappers de kosten op meer dan twee miljard.
Kapers op de kust
NASA is niet de eerste die de jacht op planetoïden inzet. Eerder maakte het bedrijf Planetary Resources al bekend asteroïden te willen gaan exploiteren. En ook het bedrijf Deep Space Industries werkt aan een vloot commerciële ruimtevaartuigen die grondstoffen van planetoïden moet gaan verwijderen.
scientias.nl
Stralingsomgeving op maan schadelijk voor mens en elektronica
Astronauten op de maan, tijdens de vlucht van Apollo 14. (NASA)
Een instrument aan boord van de Amerikaanse maanverkenner Lunar Reconnaissance Orbiter heeft vanuit een omloopbaan op een hoogte van slechts 50 kilometer enkele jaren lang onderzoek verricht aan de stralingsomgeving op het oppervlak van de maan. Omdat de zonneactiviteit tijdens de meetperiode erg laag was, kon gevaarlijke kosmische straling uit het heelal gemakkelijker doordringen tot op het maanoppverlak. Het CRaTER-experiment (Cosmic Ray Telescope for the Effects of Radiation) heeft voor het eerst gedetailleerd kunnen vaststellen aan welke schadelijke stralingshoeveelheden mens en machine op de maan worden blootgesteld. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Space Weather. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Rusland investeert 40 miljard euro in ruimtevaart
De Russische president Vladimir Poetin. © epa.
Rusland zal tot en met 2020 omgerekend 39,6 miljard euro investeren in ruimtevaart en moderne ruimteschepen, zo heeft president Vladimir Poetin op de in aanbouw zijnde nieuwe ruimtehaven Vostotsjni bekendgemaakt. Deze investering wordt één van de prioriteiten die Moskou zich stelt.
Onder aanhaling van deskundigen zei het Russische staatshoofd dat de markt voor ruimtevaart nu jaarlijks 300 tot 400 miljard dollar waard is. Dit zal tegen 2030 stijgen naar 1.500 miljard dollar. "Wij moeten dit opportuniteitsvenster gebruiken", zei Poetin.
Hij zei ook dat de 7,4 miljard euro kostende nieuwe lanceerbasis in het Verre Oosten ter beschikking van de VS en Europa staat. In een rechtstreekse videolink met het Internationaal Ruimtestation ISS, waar nu zes mensen leven en werken, roemde Poetin de samenwerking met de VS.
De Russische ruimtevaart berust in grote mate nog op de verwezenlijkingen van het Sovjet-tijdperk. De laatste twee jaar incasseerde Moskou talrijke mislukkingen op het gebied van lanceringen.
(HLN)
Stergeboorte buiten sterrenstelsel gezien
Stervormingsgebied in de Grote Magelhaense Wolk. (NASA, ESA en Hubble Heritage Team)
Wetenschappers hebben de geboorte van een ster waargenomen op een afstand van 55 miljoen lichtjaar. Bijzonder is dat de ster zich niet in een sterrenstelsel lijkt te bevinden. De ontdekking werd onder andere gedaan met de Subaru-telescoop op Hawaï.
De geboorte van de zogenoemde blauwe superreus en werd gezien in het Virgo-cluster, een verzameling van ongeveer 1000 sterrenstelsels in relatieve nabijheid van de Melkweg. Tussen deze sterrenstelsels in het cluster bevindt zich een ijl en heet plasma met een temperatuur van ongeveer een miljoen graden Celsius. Bovendien worden er winden van wel vier miljoen kilometer per uur waargenomen.
Astronomen uit Taiwan en India wilden weten of het mogelijk was dat er zich onder dit soort turbulente omstandigheden nieuwe sterren kunnen vormen. Ze namen daarvoor een gaswolk onder de loep die vanuit het kleine sterrenstelsel IC 3418 in het intergalactische medium van het Virgo-cluster valt. Het vormt als het ware een staart van ruim 55.000 lichtjaar achter het sterrenstelsel.
Het bleek dat er inderdaad nieuwe sterren worden gevormd. Er werd namelijk een zwakke bron van ultraviolet licht waargenomen dat een spectrum heeft dat precies overeenkomt met de geboorte van blauwe superreuzen in ons eigen Melkweg. Volgens de betrokken wetenschappers is het waarschijnlijk de verste ster die met deze methode is ontdekt. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Win een reis naar de ruimte
KLM heeft deze week de wedstrijd ‘Claim your place in Space‘ gelanceerd. Deelnemers aan deze wedstrijd maken kans op de ultieme prijs: een ruimtereis. En ook u kunt meedoen!
Meedoen met deze wedstrijd gaat heel eenvoudig. Op maandag 22 april stuurt KLM in de woestijn van Nevada een speciale ballon met aan boord camera’s en een GPS de lucht in. Zodra de ballon de ruimte nadert, zal deze uitzetten en uiteindelijk uit elkaar knallen. De lading die de ballon met zich meevoert, zeilt vervolgens aan een parachute terug naar de aarde.
Voorspellen
Voordat KLM de ballon de lucht in stuurt, kunt u online voorspellen waar de ballon zijn hoogste punt zal bereiken. Blijkt over enkele weken dat uw voorspelling het dichtst bij de werkelijkheid in de buurt komt? Dan wint u de hoofdprijs: een vlucht voor twee personen naar Curaçao en een verblijf in één van de luxe hotels die het eiland rijk is. Als klap op de vuurpijl wint u een ruimtereis voor één persoon, aan boord van het SXC Lynx-ruimteschip.
De reis
Met het ruimteschip vliegt de winnaar 103 kilometer de ruimte in, met maar liefst 4 G’s aan stuwkracht. Tijdens de reis ervaart de winnaar niet alleen complete gewichtloosheid, maar ziet hij of zij de aarde ook zoals maar weinig mensen deze gezien hebben. De vlucht duurt ongeveer 60 minuten en kost normaal gesproken zo’n 73.000 euro.
Kans maken?
Kans maken op deze mooie prijs? Ga naar www.klm.com/space en claim uw plekje in de ruimte door aan te geven op welke hoogte en op welke plaats de ballon volgens u uit elkaar zal knallen.
SXC staat voor Space Expedition Corporation: een revolutionair nieuw ruimteproject dat in januari 2014 vanaf Curaçao de eerste commerciële reizen de ruimte in, organiseert. KLM is één van de partners van SXC en wil met de campagne ‘Claim your place in Space‘ SXC steunen in de zoektocht naar manieren om de ruimte voor een groot publiek op een verantwoorde en duurzame manier toegankelijk te maken.
scientias.nl
[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 16-04-2013 10:18:30 ]
dubbele reclamequote:
13-04-2013
Win een reis naar de ruimte bij KLM!
oops, ff niet gezienquote:
quote:Supernova left its mark in ancient bacteria
Sediment in a deep-sea core may hold radioactive iron spewed by a distant supernova 2.2 million years ago and preserved in the fossilized remains of iron-loving bacteria. If confirmed, the iron traces would be the first biological signature of a specific exploding star.
Shawn Bishop, a physicist at the Technical University of Munich in Germany, reported preliminary findings on 14 April at a meeting of the American Physical Society in Denver, Colorado.
In 2004, scientists reported finding the isotope iron-60, which does not form on Earth, in a piece of sea floor from the Pacific Ocean1. They calculated how long ago this radioactive isotope had arrived by using the rate at which it decays over time. The culprit, they concluded, was a supernova in the cosmic neighbourhood.
Mogelijk zwaarste dubbelster ooit ontdekt
Linksboven ziet u dubbelster R144. De centrale sterrenhoop is met de cirkel aangeduid. Foto: NASA / ESA / D. Lennon / E. Sabbi (ESA / STScI).
Astronomen hebben een dubbelster ontdekt die bij zijn geboorte ongeveer 300 tot 400 zonsmassa’s woog en nu nog 200 tot 300 keer zwaarder is dan de zon. En daarmee kan het wel eens de zwaarste dubbelster die tot op heden is waargenomen, zijn. We vinden de zware dubbelster – R144 genoemd – in de Grote Magelhaense Wolk. De ster zend veel röntgenstraling uit en dat bracht astronomen op het idee dat het wellicht om een dubbelster zou gaan. Met behulp van de X-shooter spectograaf op ESO’s Very Large Telescope in Chili is dat nu bevestigd.
De zwaarste?
Bij de geboorte had de dubbelster een massa die ongeveer 300 tot 400 keer groter was dan die van onze zon. Tegenwoordig weegt deze ongeveer 200 tot 300 zonsmassa’s. Daarmee is deze waarschijnlijk zwaarder dan de zwaarste dubbelster die ons tot voor kort bekend was: NGC 3603-A1. Deze dubbelster heeft een massa die 212 keer groter is dan die van onze zon.
Raadsel
Of R144 nu zwaarder is dan NGC 3603-A1 of niet: de dubbelster heeft wetenschappers in ieder geval aan het denken gezet. “Het is een raadsel hoe extreem zware sterren ontstaan,” vertelt onderzoeker Frank Tramper. “Volgens de meest gangbare theorieën kunnen sterren van honderden zonsmassa’s alleen worden gevormd in zware sterrenhopen.” R144 bevindt zich vrij ver van zo’n zware sterrenhoop. “Dat is misschien een indicatie dat dit soort systemen ook geïsoleerd kan ontstaan.” Een andere mogelijkheid is dat R144 wel in de centrale zware sterrenhoop is ontstaan, maar daar later uit is gegooid en zo uiteindelijk op zijn huidige plekje is beland.
En daarmee houdt R144 de gemoederen nog wel even bezig. Astronomen blijven de ster observeren en hopen in de toekomst de exacte massa vast te stellen en te bepalen of het inderdaad de zwaarste dubbelster is die tot op heden is waargenomen. Ook willen ze achterhalen hoe de ster precies is ontstaan.
scientias.nl
Ver planetensysteem bevat twee aardkopieën
Voor het eerst hebben astronomen exoplaneten van aardgrootte ontdekt die op de juiste afstand van een zonachtige ster staan om leven te herbergen.
Een internationaal team van astronomen heeft voor het eerst twee exoplaneten ontdekt die alles in huis lijken te hebben om leven te bevatten. Ze zijn ongeveer even groot als de aarde, draaien rond een zonachtige ster en bevinden zich op de juiste afstand van de ster om bewoonbaar te zijn.
De twee exoplaneten, Kepler-62e en Kepler-62f, bevinden zich in de bewoonbare zone van de ster Kepler-62. Planeten binnen die zone hebben waarschijnlijk de juiste temperatuur om vloeibaar water te bevatten. De astronomen vonden nog drie planeten rond dezelfde ster, maar die bevinden zich buiten de bewoonbare zone.
De astronomen ontdekten de exoplaneten dankzij metingen met de ruimte-telescoop Kepler. Ze onderzochten Kepler-62 met de zogenoemde transitmethode: als de helderheid van een ster regelmatig een beetje vermindert, draait er een planeet rond die ster. De tijd tussen twee passages en de hoeveelheid licht die de planeet blokkeert geven vervolgens informatie over de grootte van de planeet en de afstand tot de ster.
Atmosfeer
De vraag is nu of op de twee aardachtige planeten ook leven is. Volgens sterrenkundige Carsten Dominik van de Universiteit van Amsterdam blijft dat voorlopig onduidelijk. ‘Om te weten of er leven op een planeet is, moet je allereerst vaststellen of die planeet een atmosfeer heeft. De Kepler-telescoop is gericht op sterren die te ver weg staan om dat te bepalen’, zegt Dominik.
De ontdekking is vooral van belang om te weten waar bewoonbare planeten te vinden zijn. Dominik: ‘Als je genoeg aardachtige planeten hebt gevonden, kun je een statistische analyse maken. Daaruit volgt dan welke nabije sterren veel kans maken om planeten bij zich te hebben, zodat je op die sterren je telescoop kunt richten. Van de planeten die je dan vindt, kun je wel vaststellen of ze een atmosfeer hebben.’
De astronomen publiceerden hun ontdekking in het wetenschappelijke tijdschrift Science.
(NWTonline)
Moet je nagaan dat bij deze systemen wij dan precies in het verlengde van het baanvlak van de planeet zitten. En dan te bedenken hoeveel systemen er dan zouden moeten zijn waarbij dat niet zo is.quote:
De astronomen ontdekten de exoplaneten dankzij metingen met de ruimte-telescoop Kepler. Ze onderzochten Kepler-62 met de zogenoemde transitmethode: als de helderheid van een ster regelmatig een beetje vermindert, draait er een planeet rond die ster. De tijd tussen twee passages en de hoeveelheid licht die de planeet blokkeert geven vervolgens informatie over de grootte van de planeet en de afstand tot de ster.
Leven is mogelijk miljarden jaren eerder dan de aarde al ontstaan
Een nieuw onderzoek suggereert dat het leven zo’n 9,7 miljard jaar geleden ontstond. En daarmee is het aanzienlijk ouder dan onze aarde die ‘slechts’ 4,5 miljard jaar oud is.
Dat schrijven Alexei Sharov en Richard Gordon in hun paper ‘Life before earth‘. Ze baseren hun conclusie op een onderzoek naar de snelheid waarmee het leven op aarde complexer werd. Uit hun studie blijkt dat de complexiteit van genen exponentieel toeneemt en ongeveer elke 376 miljoen jaar verdubbelde.
Extrapoleren
Met dat als uitgangspunt en de wetenschap hoe complex genen nu zijn en hoe complex ze in de afgelopen miljoenen jaren waren (kennis die we onttrekken aan fossiele resten), kan berekend worden wanneer het leven ongeveer ontstond. De onderzoekers hebben dat gedaan en stellen dat het leven zo’n 9,7 miljard jaar geleden moet zijn ontstaan. “Omdat de aarde slechts 4,5 miljard jaar oud is, kan het leven niet op aarde zijn ontstaan,” concluderen de onderzoekers.”
Het ontstaan van leven. Afbeelding: afkomstig uit het paper van Sharov en Gordon – arXiv:1304.3381.
De reis naar de aarde
Die conclusie levert direct een aantal vragen op. Eén van de meest interessante vragen is natuurlijk: als het leven ouder is dan de aarde en zelfs ouder blijkt te zijn dan het zonnestelsel, hoe zijn de organismen dan op aarde terechtgekomen? Het leven moet dan elders uit de ruimte zijn gekomen, maar hoe heeft het die reis door de ruimte overleefd?
Panspermie
Dat is niet zo lastig geweest als het misschien op het eerste gezicht lijkt, zo stellen de onderzoekers. Ze wijzen erop dat de onderzoeken die aantonen dat bacteriën zelfs in de meest extreme omstandigheden kunnen overleven, zich opstapelen. Het is dan ook het meest waarschijnlijk dat bacteriën uiteindelijk de reis vanuit de ruimte naar de aarde maakten. Wellicht zijn sporen van bacteriën door een botsing tussen een planeet en komeet of planetoïde de ruimte in geslingerd. Omringd door ijs moeten de sporen in staat geweest zijn om het heel lang vol te houden. Lang genoeg om uiteindelijk op aarde te arriveren en daar uit te groeien tot een bacterie. Een andere mogelijkheid is dat het zonnestelsel ontstaan is door de ontploffing van een ster met planeten. “Restanten van planeten van geëxplodeerde supernova kunnen miljarden bacteriële sporen meedragen en misschien zelfs actieve chemosynthetische bacteriën diep onder het oppervlak hebben gehad.” Wanneer de aarde stukjes van deze planeten in zich opnam, is het aannemelijk dat deze direct een diverse gemeenschap van bacteriële soorten en hun virussen in zich opnam.
Gevolgtrekkingen
De studie heeft verschillende implicaties. Zo kunnen we bijvoorbeeld uitsluiten dat intelligente levensvormen het leven bewust op aarde ‘plantten’. “Er was geen intelligent leven in het universum op het moment dat de aarde ontstond, omdat het universum in die tijd acht miljard jaar oud was en de ontwikkeling van intelligent leven ongeveer 10 miljard jaar nodig heeft. Dus het idee dat leven door intelligente organismen naar de aarde werd gebracht is incorrect.” Maar het onderzoek heeft ook gevolgen voor de zoektocht naar buitenaards leven. “Besmetting met bacteriële sporen afkomstig uit de ruimte lijkt de meest plausibele hypothese die het vroege verschijnen van leven op aarde kan verklaren,” zo stellen de onderzoekers. “Leven bevindt zich waarschijnlijk zeker op enkele planeten of satellieten in ons zonnestelsel, omdat alle planeten vergelijkbare kansen hadden om besmet te worden met microbieel leven en sommige planeten en satellieten (bijvoorbeeld Mars, Europa en Enceladus) in niches voorzien waarin bepaalde bacteriën kunnen overleven en zich kunnen voortplanten. Als buitenaards leven aanwezig is in het zonnestelsel zou het sterk moeten lijken op de bacteriën op aarde.” Intelligent leven verwachten de onderzoekers niet direct in ons sterrenstelsel aan te treffen. “Het antwoord op de Fermiparadox kan wel eens zijn dat wij ons onder de eerste beschavingen die in ons sterrenstelsel zijn ontstaan, bevinden of misschien zelfs de enige beschaving totnogtoe zijn.”
Tenslotte hebben de onderzoekers slecht nieuws voor wetenschappers die op dit moment proberen om het proces van het ontstaan van leven in het laboratorium te simuleren. “Pogingen om het ontstaan van leven in het laboratorium na te doen, kunnen wel eens veel lastiger zijn dan men verwacht, omdat zulke experimenten heel veel opeenvolgende zeldzame gebeurtenissen die gedurende verschillende miljarden jaren voordat organismen complex werden, optraden, mee moeten nemen.” Het onderzoek van Sharov en Gordon spreekt het idee dat het leven op aarde snel evolueerde immers tegen.
Het werk van Sharov en Gordon is zeker geen hard bewijs dat het leven ouder is dan de aarde en dat het leven inderdaad zo op aarde is beland. Wel schetst het een interessante hypothese waar wetenschappers mee aan de slag kunnen.
Scientias.nl
Interessant!quote:
Hier de paper: http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1304/1304.3381.pdf
tnx.quote:
[..]
Interessant!
Hier de paper: http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1304/1304.3381.pdf
Nee, er is een logaritmisch verband zoals je kunt zien in de grafiek. De snelheid neemt toe. De versnelling is constant.quote:
Ze maken dus de assumptie dat de snelheid van complexer worden constant is.
We weten niet eens zeker of het universum 13,7 miljard jaar oud is. Het kan zijn dat het licht nog niet verder dan dat heeft kunnen bereiken ;-)quote:
18-11-2012
Het einde van het universum wordt niet fraai
[ afbeelding ]
Het is misschien wat vroeg om er over na te denken, maar ooit gaat het gebeuren: het einde van ons heelal. En ondanks dat het nog een eindje weg is, is het wel interessant om eens na te denken over hoe het universum mogelijk aan haar einde gaat komen.
Laten we u gerust stellen: het universum zal de komende paar miljard jaar nog niet verdwijnen. Maar dat betekent niet dat het eeuwig zal blijven. Want omdat het universum een geboorte had (de oerknal) heeft het ook een dood. Maar hoe dat precies in zijn werk gaat, daarin verschillen kosmologen nog van mening.
Theorieën
Er zijn een paar mogelijke oorzaken waardoor het universum op gaat houden te bestaan, en we mogen blij zijn dat we die niet gaan meemaken. Geen van allen zijn ze namelijk heel uitnodigend. De meest geaccepteerde theorieën variëren van het uit elkaar trekken van het universum, een complete stilstand, of zelfs een grote implosie, vergelijkbaar met de Big Bang. Om te begrijpen hoe dat werkt, moeten we echter eerst kijken naar wat het universum precies is, en hoe het werkt.
Massa’s energie
Het universum ontstond zo’n 13,7 miljard jaar geleden met de oerknal. Het heelal dijde toen met enorme snelheid uit, en dat uitdijen is nu nog steeds aan de gang. Dat komt omdat de enorme hoeveelheid energie die met de oerknal vrij kwam, ergens naartoe moet. Het materiaal dat tegelijk ook de ruimte in kwam, vormt nu nog steeds sterren, planeten, ruimtegassen en dergelijke. De logica zegt dus dat het uitdijen een keer moet stoppen, of in ieder geval minder zou moeten worden. Immers, de energie is na een tijdje op. Maar dat gebeurt niet. Sterker nog, het heelal verspreidt zich juist steeds sneller.
Donkere Energie
Die snelle uitdijing komt door het mysterieuze donkere energie. “Wat dat is, weten we eigenlijk niet,” zegt Luc Hendriks. Hij is student sterrenkunde, en schrijft zelf veel over kosmologie. Hij legt aan Scientias.nl de mogelijke theorieën van het ultieme einde uit. “Donkere energie is een naam voor een fenomeen dat we nog niet goed begrijpen. Het moet uitleggen wat er gebeurt in de ruimte.” Want de ruimte is vacuüm, maar perfect vacuüm bestaat volgens Hendriks niet. “Er zit wel iets in de ruimte, een bepaalde negatieve energie. Waar die precies uit bestaat en hoe die werkt, weten we niet. Maar wat we wel weten, is dat die negatieve energie er voor zorgt dat de ruimte juist uitdijt. En omdat de ruimte uitdijt, ontstaat er weer meer vacuüm. Met weer meer energie.”
LHC De Large Hadron Collider in Zwitserland is precies gebouwd voor dit doel: uitzoeken wat donkere energie is, en waar het heelal precies uit bestaat. Zodra we dat weten, kunnen we stukje bij beetje uitvinden welke theorie zou kloppen.
Geen idee
Wat betekent dat uitdijen nou voor ons? Hoe lang gaat dat door? Stopt het überhaupt ooit wel eens? “Dat is juist het frustrerende,” zegt Hendriks. “We hebben op dit moment niet genoeg kennis over het universum om te weten wat er kan gebeuren, hoe ‘de ruimte’ zelf reageert.” Wel weten we wat er kan gebeuren met de materie in het universum – een groot verschil met de ruimte zelf.
Big Rip
Eén van de theorieën is de zogeheten Big Rip. Een Big Rip ontstaat wanneer, volgens de bovenstaande theorie, het universum steeds sneller en sneller uit blijft dijen. Dat zou dan na een tijdje zó snel gaan, dat het universum letterlijk ‘uit elkaar wordt getrokken’. De expansie van het heelal zorgt er dan voor dat sterren, planeten, maar ook zelfs atomen, helemaal uit elkaar klappen. Wat er daarna gebeurt, is ook niet helemaal zeker. Mocht het universum zich dan nog steeds sneller uitbreiden, dan zal de kapotgetrokken materie niet meer bestaan, maar wat dat betekent voor ‘het heelal’, daar wordt nog over gespeculeerd.
Big Freeze
Een andere, en meer geaccepteerde theorie is een zogenaamde Big Freeze, ook wel Big Chill genoemd. Een Big Freeze is een langzame, stervende dood van alle materie in ons universum. “In het scenario van een Big Freeze gaat de uitdijing van het heelal voor altijd door, maar zal de snelheid uiteindelijk wel afnemen,” zegt Hendriks. “Toch zal het nooit tot stilstand komen; het zal oneindig doorgaan, maar wel zo dicht tegen stilstand aanzitten dat het bijna niet meer waarneembaar is.”
Wanneer zo’n Big Freeze voor komt, zal na een tijdje alle energie in het heelal verdwijnen. Dat betekent dat sterren uitdoven, zwarte gaten al hun Hawking-straling verliezen en dus ook verdwijnen, en het universum vervolgens leeg is met enkel wat overgebleven quarks en neutronen. Die hebben niet genoeg massa en levensduur om nog iets te betekenen, en het universum zal letterlijk dood en leeg zijn. Een nogal bleek vooruitzicht.
Niet waterdicht Er worden wel eens voorspellingen gedaan over een tijdstip wanneer het universum zou kunnen eindigen, maar die zijn eigenlijk nooit waterdicht.Big Crunch
Iets spectaculairder is een eventuele Big Crunch. Voorstanders van deze theorie redeneren dat het heelal als een soort elastiek werkt, en dat het na een tijdje helemaal ‘uitgerekt’ is. Wanneer dat voorkomt, zal het weer in gaan krimpen – steeds sneller en sneller, hoe dichter het bij het middelpunt komt. En als het dan zo ver is, komt er eigenlijk een soort omgekeerde oerknal. Alles klapt dan in elkaar in een gigantische implosie.
Een Big Crunch zou, volgens sommige aanhangers, een nieuwe oerknal kunnen betekenen. De energie die er dan bij elkaar komt, zou genoeg kunnen zijn voor weer een nieuwe Big Bang. En dan is het logisch om aan te nemen dat een dergelijk voorval al eerder is voorgekomen. Dat betekent dat ons universum als het ware ‘pulseert’.
Paar miljard/biljoen
Over hoe lang het duurt voordat we één van deze catastrofale eindes zullen meemaken, durft Hendriks geen uitspraken te doen. “Ook dat heeft te maken met hoe je naar het universum kijkt, en hoe weinig we ervan denken te weten. Snaartheoretici denken dat het al binnen enkele miljarden jaren kan gebeuren, maar weer anderen houden het op een paar biljoen jaar.”
De Big Rip, Big Freeze en Big Crunch zijn bovenal theorieën. Wat er daadwerkelijk gaat gebeuren met het universum, zullen we waarschijnlijk pas weten als het op het punt staat te gebeuren. Maar dat duurt gelukkig nog even.
(scientias.nl)
Nogal presumptious...quote:Paleontological records indicate that major evolutionary changes occurred during very short intervals that separated long epochs of relative stability. If the concept of punctuated equilibrium is applied to the global trend of the increase of functional complexity of organisms (Fig. 1), then it may be argued that rates of evolution are so unstable that any extrapolation of them into the past is meaningless. In particular, it was suggested that the rates of primordial evolution were much higher than normal simply because of the absence of competition (Koonin and Galperin, 2003). The notion of unusually rapid primordial evolution was suggested also by other scientists (Davies, 2003; Lineweaver and Davis, 2003). These attempts to explain the presumed origin of life on Earth are strikingly similar to stretching and shrinking of time scales in Biblical Genesis to fit preconceptions (Schroeder, 1990).
Stel dat er naast de exponentiële term een tweede term is, bvb 1 extra bp elke ( 5000* sqrt(totaal bps)) jaar. Af en toe zal toevoegen van een bp ergens in het bestaande genoom nuttig blijken, maar hoe groter het genoom, hoe kleiner de kans dat het op de juiste plaats beland. Dan krijg je:
Ik zie niet direkt iets in hun uiteenzetting dat zoiets uitsluit. Behalve misschien:
Maar het aantal mogelijkheden met n1+n2+n3+n4=N baseparen is N!/(n1!+n2!+n3!+n4!); wat per basepaar ongeveer een factor 4 stijgt. Ook al hebben complexe organismen meer succesvolle mutatiemogelijkheden, het totaal aantal mogelijke mutaties stijgt veel sneller.quote:Another factor that may have reduced the rates of primordial evolution was the absence of welltuned molecular mechanisms, which are now present in every cell. In particular, there was no basic metabolism to produce a large set of simple organic molecules (e.g., sugars, amino acids, nucleic bases), and no template-based replication of polymers (see section 4). These two obstacles substantially reduced the frequency of successful mutations; and, as a result, the initial rate of complexity increase was likely even slower than shown in Fig. 1. Thus, there is no basis for the hypothesis that the evolution of such complex organisms as bacteria with genome size of ca. 5×105 bp could have been squeezed into <500 million years after Earth’s cooling.
Niet al te serieux te nemen, want m'n kennis beperkt zich tot wat ik op wikipedia lees, maar soit..
Edit: References (enkel de astronomie gerelateerde) van de paper die online te vinden waren, met link :
SPOILERFazekas, A. 2011. Star found shooting water bullets". National Geographic Retrieved June 13, from http://news.nationalgeogr(...)r-bullets-kristensen
Jarosik, N., Bennett, C. L., Dunkley, J., Gold, B., Greason, M. R., Halpern, M., Hill, R. S.,
Hinshaw, G., Kogut, A., Komatsu, E., Larson, D., Limon, M., Meyer, S. S., Nolta, M. R.,
Odegard, N., Page, L., Smith, K. M., Spergel, D. N., Tucker, G. S., Weiland, J. L.,
Wollack, E., and Wright, E. L. 2011. Seven-year Wilkinson Microwave Anisotropy
Probe (WMAP) observations: sky maps, systematic errors, and basic results.
Astrophysical Journal Supplement Series, 192(2): 1-15. pdf
Johnson, J. L., and Li, H. 2012. The first planets: the critical metallicity for planet formation.
Astrophysical Journal, 751(2): 81. pdf
Kazan, C. 2010. Could the Universe Be Older Than We Think? New Findings Point That Way Retrieved April 19, 2012, from blog
Lineweaver, C. H. 2001. An estimate of the age distribution of terrestrial planets in the universe: Quantifying metallicity as a selection effect. Icarus 151(2): 307-313. pdf
Abbot, D. S., and Switzer, E. R. 2011. The Steppenwolf: a proposal for a habitable planet in
interstellar space. Astrophysical Journal Letters, 735(2). pdf
[ Bericht 49% gewijzigd door meth1745 op 22-04-2013 22:13:05 (references) ]
Whatever, het punt is dat het een assumptie is dat dit zo naar het verleden doorgaat en daarom het leven ouder is dan het universum.quote:
[..]
Nee, er is een logaritmisch verband zoals je kunt zien in de grafiek. De snelheid neemt toe. De versnelling is constant.
Water in atmosfeer Jupiter door botsing met komeet
© photo news.
De Europese ruimtetelescoop Herschel heeft de afkomst ontdekt van het water dat zich in de bovenste lagen van de planeet Jupiter bevindt. Het water is afkomstig van de komeet Shoemaker-Levy 9 die in juli 1994 met de reuzenplaneet is gebotst. Dat meldt het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
Tijdens de week van de impact zijn fragmenten van de "staartster" in het zuidelijk halfrond van de reuzenplaneet ingeslagen. Wekenlang waren er donkere inkepingen te zien in de atmosfeer van Jupiter. Het was de eerste keer dat wetenschappers naar een botsing van hemellichamen in ons zonnestelsel konden loeren.
De in 1995 gelanceerde Europese infrarode ruimtetelescoop ISO ontdekte in 1997 als eerste en verrassend water in de bovenste lagen van de dampkring van Jupiter. Wetenschappers vermoedden sindsdien dat dit water van Shoemaker-Levy 9 kwam, maar vonden geen direct bewijs.
Tot zestien jaar na de inslag heeft de telescoop Herschel - die aan de universiteit van Luik werd getest - driedimensionaal de horizontale en verticale verdeling van water in de bovenste lagen van de Joviaanse atmosfeer in kaart gebracht. Een team van astronomen - geleid door Thibault Cavalié van het Laboratorium voor Astrofysica in Bordeaux - stelde daarbij vast dat er in het zuidelijk halfrond van de planeet twee tot drie keer meer water was dan in het noordelijk halfrond. De hoogste concentratie werd ontdekt rond de plaatsen van impact en op grote hoogte.
(HLN)
NASA-film vat drie jaar zon samen in drie minuten
!
Sinds 2010 maakt NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) voortdurend foto's van de zon: iedere twaalf seconden in tien verschillende golflengten. Bovenstaande video laat in drie minuten tijd de zonneactiviteit van de afgelopen drie jaar zien, met twee afbeeldingen per dag.
De ruimtesonde Solar Dynamics Observatory (SDO) werd in 2010 gelanceerd en bestudeert tot en met 2015 de zon. De Amerikaanse ruimteorganisatie wil zo meer te weten komen over de invloed van de zon op de aarde. De beelden zijn gemaakt met de Atmospheric Imaging Assembly (AIA), een van de drie instrumenten aan boord van de ruimtesonde. Door middel van vier telescopen wordt de zon op verschillende ultraviolette niveaus bekeken.
Zonnemaximum
Eigenlijk laat de video een lange aanloop naar het zogenoemde zonnemaximum zien: de zon heeft een cyclus van ongeveer elf jaar, en in die periode komt een zonnemaximum en -minimum voor. Dit jaar zou er weer een zonnemaximum plaatsvinden. Tijdens zo'n maximum produceert de zon veel zonnevlekken en sterke zonnevlammen. Het lijkt erop dat het zonnemaximum deze keer niet heel krachtig is, omdat het een zonnemaximum met twee pieken is.
In de video zijn een aantal hoogtepunten te zien. Zo is er bij 00:30 en 02:28 een gedeeltelijke zonsverduistering door de maan. Op 5 juni 2012 (01:51) vond een Venusovergang plaats, waarbij vanaf de aarde gezien de planeet Venus voor de zon langs schuift.
Klasse X
Op 9 augustus 2011 was de grootste zonnevlam van deze cyclus tot nu toe te zien. Het was een zonnevlam in de klasse X. Die heftige uitbarstingen kunnen onder andere elektriciteitscentrales en radioverbindingen op aarde beïnvloeden.
Een compositie van 25 aparte beelden van de zon in de periode van 16 april 2012 tot 15 april 2013. Het laat duidelijk de actieve regio's rond de zonne-evenaar zien. © NASA.
(HLN)
[ Bericht 8% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 24-04-2013 15:25:13 ]
Die stond ook in het artikel, ik had er per ongeluk een img van gemaaktquote:
(macht der gewoonte )Astronomen ontdekken ‘groenste’ sterrenstelsel ooit
Wetenschappers hebben een uitzonderlijk ‘groen’ of duurzaam sterrenstelsel ontdekt. Het sterrenstelsel zet bijna 100 procent van de grondstoffen die het tot zijn beschikking heeft om in sterren. En dat is uitzonderlijk: vaak gebruiken sterrenstelsels maar een fractie van hun grondstoffen en laten de rest nutteloos rondslingeren.
“Dit sterrenstelsel is opvallend efficiënt,” vertelt onderzoeker Jim Geach. “Het zet het maximale percentage van zijn gasvoorraden om in nieuwe sterren.”
Duurzamer
Sterren ontstaan wanneer gaswolken in sterrenstelsels instorten. In de meeste sterrenstelsels vormt slechts een fractie van het gas uiteindelijk sterren: het grootste deel van het gas wordt simpelweg niet gebruikt. Maar in sterrenstelsel SDSSJ1506+54 gaan dingen anders. Efficiënter. Duurzamer.
Hoe kan dat?
Als een gaswolk instort, neemt de dichtheid toe. Op een gegeven moment is de dichtheid groot genoeg om atomen in de wolk samen te drukken en het proces van kernfusie in gang te zetten. Dat is het moment waarop een ster officieel ‘geboren wordt’. Maar dit proces kan niet altijd doorgang vinden: soms kunnen andere pasgeboren sterren in de buurt met hun winden en straling het gas wegblazen, waardoor uit dit gas geen nieuwe ster kan ontstaan. In sterrenstelsel SDSSJ1506+54 ontstaan sterren precies op het moment voordat andere sterren het gas weg kunnen blazen. En daardoor wordt het gas heel efficiënt gebruikt.
Op dit moment produceert het sterrenstelsel in een zeer rap tempo nieuwe sterren. Mogelijk wordt die snelheid veroorzaakt doordat twee sterrenstelsels met elkaar zijn samengesmolten. Doordat SDSSJ1506+54 zo’n haast heeft, zal het niet lang duren (hooguit enkele tientallen miljoenen jaren) voor het gas helemaal op is en er geen sterren meer worden gevormd.
scientias.nl
Hieperdepiep hoera: Hubble is jarig!
Vandaag is het precies 23 jaar geleden dat Hubble gelanceerd werd en dienst ging doen als ruimtetelescoop. Een mooi moment om de mooiste foto’s die de telescoop in zijn lange carrière maakte eens op een rij te zetten!
De jarige Hubble trakteerde ons al vroeg dit jaar. De ruimtetelescoop maakte een spectaculaire foto van de Paardenkopnevel en gaf deze ter ere van zijn verjaardag vrij. Het kiekje pronkt nu al in onze top 7 mooiste foto’s die Hubble ooit maakte. En zeg nu zelf: dat is terecht, toch?
De paardenkopnevel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Maar er zijn nog veel meer mooie foto’s. Bijvoorbeeld deze met daarop twee sterrenstelsels die een soort roos lijken te vormen. Hubble maakte de foto enkele jaren geleden, waarop NASA en ESA deze ter ere van zijn 21e verjaardag vrijgaven.
Op deze foto ziet u twee sterrenstelsels die elkaar overduidelijk beïnvloeden. Wetenschappers denken dat het kleine sterrenstelsel ooit door het grote sterrenstelsel heen is gereisd. Foto: NASA / ESA / Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Hubble is in zijn lange carrière ook getuige geweest van flink wat geweld. En als een ware paparazzo legde de ruimtetelescoop dat geweld voor ons op de gevoelige plaat vast. Een mooi voorbeeld is deze foto waarop twee botsende sterrenstelsels pronken. Terwijl ze botsen, ontstaan er miljarden nieuwe sterren.
Het antennestelsel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Een stuk rustgevender, ja bijna mystiek zelfs, is deze foto van het Sombrerostelsel. Hoe dit stelsel aan zijn naam komt, hoeven we u vast niet uit te leggen.
Het sombrerostelsel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Eén van mijn persoonlijke favorieten: deze foto van een stukje van de Carinanevel. Torens van gas en stof van ongeveer drie lichtjaar(!) hoog schitteren op deze foto. Met een beetje fantasie is er van alles in te zien.
NASA noemde deze foto ‘mystieke bergen’. Maar er is nog veel meer in te zien. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Nog twee foto’s waar u al uw creativiteit in kwijt kunt. U ziet torens van gas en stof in de Adelaarsnevel. Om u een idee te geven van de omvang van deze giganten: de toren links is 9,5 lichtjaar hoog.
Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
scientias.nl
Komeet ISON kan wel eens een ongewone meteorenregen veroorzaken
De komeet die in november van dit jaar langs de aarde suist, lijkt een verrassing voor ons in petto te hebben. De komeet lijkt ons krap twee maanden later ook nog eens te trakteren op een wel heel bijzondere meteorenregen.
Dat blijkt uit computermodellen die de baan van stof die komeet ISON achterlaat, in kaart brengen. De modellen wijzen erop dat de aarde zich op 12 januari 2014 door die baan van stof beweegt. Daarbij zullen de stofdeeltjes met onze planeet – of beter gezegd onze atmosfeer – in aanraking komen.
Meteorenregen
Wanneer de aarde normaal gesproken door een baan van stof beweegt, resulteert dat in een meteorenregen. We zien dat bijvoorbeeld elk jaar in augustus gebeuren wanneer onze aarde door het spoor van stofdeeltjes dat de komeet 109P/Swift-Tuttle heeft achtergelaten, beweegt. Het resulteert in de Perseïden: streepjes licht (in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd) die langs de hemel schieten. We zijn er dan getuige van hoe stofdeeltjes in de atmosfeer verbranden.
Gestopt
Computermodellen wijzen er nu dus op dat we in januari 2014 met dank aan komeet ISON ook een meteorenregen mogen verwachten. Toch zal deze er heel anders uitzien dan de Perseïden, zo voorspelt onderzoeker Paul Wiegert. Het stofspoor dat ISON achterlaat, bestaat namelijk uit heel fijn stof dat met een snelheid van zo’n 56 kilometer per seconde in de atmosfeer belandt. Omdat de stofdeeltjes zo klein zijn, zal het bovenste deel van de atmosfeer deze heel snel tot stoppen dwingen. “In plaats van in een lichtflits te verbranden, zullen de stofdeeltjes langzaam naar beneden, richting de aarde, drijven,” vertelt Wiegert.
Lichtende nachtwolken
Van die meteorenregen gaan wij waarschijnlijk niets zien. Want deze meteorenregen verloopt heel traag en het kan wel maanden of jaren duren voor de stofdeeltjes zich uit de bovenste laag van de atmosfeer losmaken. Maar dat wil niet zeggen dat er dan helemaal niets te zien is. Het is mogelijk dat het stof, zo lang het zich daarboven in de atmosfeer bevindt, lichtende nachtwolken veroorzaakt (zie de foto hieronder). Dat zijn wolken die blauwachtig licht afgeven. Recent onderzoek wijst erop dat deze wolken ontstaan door toedoen van ruimtestof (zoals dat afkomstig van ISON). Het stof doet dienst als een verzamelpunt voor watermoleculen. Die vormen rondom het stof ijskristallen en zo ontstaat zo’n ‘ijzige’ lichtende nachtwolk die, zelfs nog een tijdje na zonsondergang, zonlicht weerkaatst. Het is niet ondenkbaar dat komeet ISON met zijn vrijwel onzichtbare meteorenregen de basis legt voor het ontstaan van deze bijzondere wolken.
Een lichtende nachtwolk. Foto: Hrald (via Wikimedia Commons).
Maar dat is niet de enige reden waarom de verwachte meteorenregen zo ‘ongewoon’ is. De modellen van Wiegert voorspellen namelijk nog iets bijzonders. “De meteorenregen gaat onze planeet vanuit twee richtingen tegelijkertijd raken.” Als de aarde zich door het stofspoor van de komeet beweegt, krijgt deze namelijk te maken met twee stofwolken. De ene volgt de komeet ISON, richting de zon. De andere beweegt zich in de tegengestelde richting: van de zon vandaan. Het laatstgenoemde stofspoor wordt namelijk door de straling van de zon weggeduwd. Naar verwachting gaan de twee soorten stofsporen twee tegenovergestelde zijden van de aarde tegelijkertijd raken. “Volgens mij is zo’n dubbelslag nog nooit voorgekomen,” stelt Wiegert.
scientias.nl
Zware pulsar stelt algemene relativiteitstheorie op de proef
Artist’s impression van de bizarre dubbelster: links de witte dwerg, rechts de pulsar. (ESO/L. Calçada)
Astronomen, onder wie Joeri van Leeuwen en Jason Hessels van de Universiteit van Amsterdam en Vlad Kondratiev van ASTRON, hebben een dubbelster opgespoord die bestaat uit een ongewoon zware neutronenster en een witte dwergster. Met dit bizarre tweetal kon Einsteins zwaartekrachtstheorie – de algemene relativiteitstheorie – sterker op de proef worden gesteld dan voorheen. Maar tot nu toe komen de waarnemingen exact overeen met Einsteins voorspellingen (Science, 26 april 2013).
De neutronenster, die 25 keer per seconde om zijn as tolt, is een pulsar die radiogolven uitzendt die met radiotelescopen op aarde kunnen worden ontvangen. De witte dwerg, die met een omlooptijd van tweeënhalf uur om de pulsar cirkelt, is waarneembaar met gewone, optische telescopen, zoals de Very Large Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili.
De pulsar is het overblijfsel van een supernova-explosie. Hij is tweemaal zo zwaar als de zon, maar slechts twintig kilometer groot. De begeleidende witte dwerg is het gloeiende overblijfsel van een zonachtige ster die zijn atmosfeer heeft afgestoten en langzaam afkoelt.
De algemene relativiteitstheorie, die de zwaartekracht verklaart als een gevolg van de kromming van de ruimtetijd door de aanwezigheid van massa en energie, heeft sinds haar publicatie, bijna een eeuw geleden, alle tests doorstaan. Maar naar verwachting is dit toch niet de definitieve zwaartekrachtstheorie: onder extreme omstandigheden, zoals die in een zwart gat, schiet Einsteins theorie tekort.
Natuurkundigen hebben al diverse alternatieve zwaartekrachtstheorieën ontwikkeld die andere voorspellingen doen dan de algemene relativiteitstheorie. Om dergelijke theorieën te kunnen toetsen, moet onderzoek worden gedaan van extreem sterke zwaartekrachtsvelden. De nu ontdekte dubbelster biedt die mogelijkheid.
Een compacte dubbelster als deze zendt zwaartekrachtsgolven uit en verliest daardoor energie. Dit leidt ertoe dat de afstand tussen de beide objecten heel langzaam kleiner wordt en hun omlooptijd afneemt. De algemene relativiteitstheorie en de alternatieve theorieën doen verschillende voorspellingen voor die afneming.
De astronomen hebben nu waarnemingen van de witte dwerg gecombineerd met een zeer nauwkeurige timing van de pulsen die de zware neutronenster uitzendt. De waarnemingen zijn zo nauwkeurig, dat een verandering in de omlooptijd van 8 miljoenste van een seconde per jaar kon worden gemeten. En dat is precies wat Einsteins theorie voorspelt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Is een programmatje waarmee je o.a. de huidige missies van nasa kunt volgen.
(daar ga ik zelf zeker heen !)
zie : www.innaamderwetenschap.nl
Space station commander Chris Hadfield has photographed a hole in one of the ISS solar panels. "Bullet hole - a small stone from the universe went through our solar array,"
'Schokkend heldere' gammaflits gedetecteerd
Fermi-opname van gammaflits GRB 130427A. (NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration)
Afgelopen zondag (27 april) hebben de NASA-satellieten Fermi en Swift een 'oogverblindend' heldere gammaflits waargenomen. De uitbarsting van gammastraling, afkomstig van een zware supernova-explosie in een sterrenstelsel op 3,6 miljard lichtjaar van de aarde, duurde zó lang dat hij geruime tijd met zowel de beide gammasatellieten als een flink aantal telescopen op aarde kon worden waargenomen.
De Fermi-satelliet detecteerde onder meer gammastraling met een energie van minstens 94 miljard elektronvolt. Dat is ongeveer 35 miljard keer de energie van zichtbaar licht en drie keer zo veel als het vorige energierecord. De gammaflits bleef ruim een halve dag waarneembaar: ook een record.
Gammaflitsen zijn de hevigste explosies in het heelal. Vermoed wordt dat de meeste ervan optreden wanneer de nucleaire 'brandstof' van een zeer zware ster opraakt, waardoor deze laatste onder zijn eigen gewicht bezwijkt. Terwijl de uitgeputte kern van de ster ineenstort tot een zwart gat, banen twee bundels van materiedeeltjes zich met bijna de snelheid van het licht een weg naar buiten.
Nadat deze 'jets' de ster hebben verlaten, vervolgen ze hun weg in de ruimte en stuiten ze op gas dat de ster in een eerder stadium heeft uitgestoten. Het nagloeien van dit gas houdt vaak dagenlang aan.
Zodra deze 'nagloed' voldoende is afgezwakt, is bij relatief nabije gammaflitsen, zoals die van 27 april, doorgaans ook de eigenlijke supernova te zien. Telescopen op aarde houden de recente gammaflits dan ook scherpt in de gaten. Verwacht wordt dat de verborgen supernova medio mei wordt opgespoord. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Hubble fotografeert spooknevel
De goed oude Hubble telescoop, in de ruimte sinds 1990, heeft zo nu en dan nog een verrassing in petto. Zo stuurde de ruimtetelescoop deze prachtige foto naar aarde van wat overblijft van een supernova. Deze spookachtige nevel van gassen is SNR 0519 gedoopt. Het bestaat uit de resten van een ster die waarschijnlijk net zo groot was als onze zon.
Een dikke 600 jaar geleden explodeerde de ster en liet alleen een hoop hete rode gasslierten achter. SNR 0519 ligt 150.000 lichtjaren van de aarde in het sterrenbeeld Dorado dat in noordelijk Europa niet te zien is. Het toont aan met wat voor geweldige krachten een ster soms supernova kan gaan, zodat uiteindelijk alleen een paar sliertjes achterblijven.
(faqt.nl)
(CNN)
The International Space Station crew is preparing for a spacewalk to address the leak of ammonia from a cooling system, the commander said Friday.
NASA said the crew is preparing for a "possible" spacewalk and that a decision on whether to go ahead with it is likely to come late Friday.
Cmdr. Chris Hadfield of Canada announced the plan to venture outside the space station via his Twitter account.
"Good Morning, Earth! Big change in plans, spacewalk tomorrow, Chris Cassidy and Tom Marshburn are getting suits and airlock ready. Cool!" he posted Friday.
"The whole team is ticking like clockwork, readying for tomorrow," he tweeted a short time later. "I am so proud to be Commander of this crew. Such great, capable, fun people."
Cassidy and Marshburn are NASA astronauts. Hadfield, who is with the Canadian Space Agency, is aboard the space station as its commander.
Mission managers are discussing information on the leak that was gathered overnight, NASA said in a news release Friday.
Meanwhile, Cassidy and Marshburn worked in an airlock Friday to check out the U.S. spacesuits they will wear if a spacewalk is approved, NASA said, while Hadfield prepared for his role as choreographer of the spacewalk.
Cassidy and Marshburn have each done three spacewalks, all on a mission to the space station in 2009, NASA said. They collaborated on two of those spacewalks.
The six-man crew, which also includes three Russian cosmonauts, is not in danger from the leak, NASA said.
The leak was detected after the crew reported seeing small white flakes floating away from the station, NASA said Thursday in a news release.
NASA helped find the leak with external cameras while the crew used hand-held cameras pointed out of windows.
The leak is in a cooling loop in a solar array that has leaked before. NASA said crew members tried to fix a leak in November. It's unclear whether this is the same leak or a new one.
The ammonia coolant for the power channel, one of eight used to supply electricity to the station, is likely to run out by late Friday morning and it will be shut down, NASA said.
It is devising a plan to reroute other power sources so that all systems remain fully operational.
Ammonia is used to cool each of the solar arrays that provide electricity to station systems, NASA said.
"It is a serious situation, but between crew and experts on the ground, it appears to have been stabilized. Tomorrow we find out for certain," Hadfield tweeted Thursday.
Hadfield, Marshburn and Russian cosmonaut Roman Romanenko are scheduled to leave the station Monday at 7:08 p.m. ET.
Hadfield asked NASA on Thursday if the leak would affect the undocking.
Capsule Communicator Doug Wheelock said that officials at the Mission Control Center in Houston saw nothing they couldn't overcome technically, but they would have more information in the morning.
Three crew members, Cassidy and Russian cosmonauts Alexander Misurkin and Pavel Vinogradov, will remain on the space station when the others leave.
They will be joined at the end of the month by three new crew members: NASA astronaut Karen Nyberg, Russian cosmonaut Fiyodor Yurchikhin and European Space Agency astronaut Luca Parmitano, who are due to launch aboard a Russian Soyuz spacecraft on May 28.
The space station is operating normally aside from the leak, NASA said.
ben benieuwd wat het wel was danquote:
De astronauten wachten op daglicht
om te zien of er lekkages zijn.
http://www.nasa.gov/multimedia/nasatv/index.html
Alien slijmquote:
SPOILER
Hubble kiekt kosmisch vergrootglas
Hubble-opname van cluster Abell S1077. (ESA/Hubble & NASA/N. Rose)
De 'lichtbogen' op deze Hubble-foto zijn de vervormde afbeeldingen van ver verwijderde sterrenstelsels. Het licht van deze stelsels wordt afgebogen (en versterkt) door de zwaartekrachtlenswerking van een dichterbij gelegen cluster van sterrenstelsels, Abell S1077 geheten. Dankzij zulke zwaartekrachtlenzen zijn sterrenkundigen in staat om verre achtergrondstelsels in meer detail te bestuderen, en om de verdeling van donkere materie in de voorgrondcluster in kaart te brengen. De Hubble-waarnemingen van S1077 zijn al geruime tijd geleden verricht; de nieuwe opname is gebaseerd op het werk van amateur-beeldbewerker Nick Rose die deelnam aan de Hubble Hidden Treasures-competitie. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Water maken bij 260 graden onder nul
Interstellair ijs op een micrometer groot stofdeeltje wordt geraakt door een waterstofatoom. (NOVA/Sterrewacht Leiden)
Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen. In speciale apparatuur werd vastgevroren zuurstof gebombardeerd met waterstofatomen. Daarbij werd niet alleen water gevormd, maar ook een aantal andere moleculen die inmiddels in de interstellaire ruimte zijn ontdekt door de Amerikaanse Spitzer Space Telescope.
Volgens de onderzoekers, onder leiding van Harold Linnartz, is er nu een consistent beeld van de manier waarop water in de ruimte ontstaat, namelijk door zogenoemde waterstofadditiereacties van ijs op kleine stofdeeltjes. Dit proces treedt overal in ons Melkwegstelsel op, en ook daarbuiten, in andere sterrenstelsels.
(allesoversterrenkunde)
Grote uitbarstingen van dubbelster waargenomen
Impressie van een röntgendubbelster met 'jets'. (NASA/CXC/M.Weiss)
De nieuwe Karoo Array Telescope (KAT-7), een radiotelescoop in Zuid-Afrika, heeft zijn eerste wetenschappelijke resultaten afgeleverd. Met het instrument, een voorloper van de toekomstige Square Kilometre Array (SKA), zijn twee kolossale uitbarstingen van de dubbelster Circinus X-1 waargenomen.
Circinus X-1 bestaat uit een normale ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een ontplofte zware ster (supernova). De beide sterren draaien met een periode van ongeveer zeventien dagen in een elliptische baan om elkaar. En steeds als ze elkaar het dichtst zijn genaderd, sleurt de zwaartekracht van de neutronenster materie van de andere ster naar zich toe. Een deel van deze materie wordt door de neutronenster via twee zogeheten 'jets' de ruimte in geblazen.
In de periode dat astronomen uit Zuid-Afrika, Engeland en Spanje deze dubbelster waarnamen (van 13 december 2011 tot 16 januari 2012), vertoonde het systeem twee grote uitbarstingen van radiostraling – de hevigste in jaren. Met KAT-7 is het verloop van deze 'sterrevlammen' gevolgd. Het is voor het eerst dat uitbarstingen van Circinus X-1 zo gedetailleerd zijn waargenomen.
Astronomen vermoeden dat de uitbarstingen ontstaan op het moment dat de materie die Circinus X-1 de ruimte in blaast met enorme snelheid op materie in de omgeving van de dubbelster botst. Daarbij wordt niet alleen radiostraling uitgezonden, maar bijvoorbeeld ook röntgenstraling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
18 mei 2013 | Categorie: Astronomie met zoekwoorden: explosie, impact, inslag, Lunar Reconnaisssance Orbiter, maan, maart, Mare Imbrium, meteoriet, NASA, TNT
Gedurende de laatste 8 jaar houdt een team van wetenschappers aan NASA de maan constant in het oog. Per jaar worden zo’n 300 meteorietinslagen waargenomen. Maar wie op 17 maart naar de maan keek, kon kijken naar een van de helderste lichtflitsen ooit bewonderen gedurende één seconde.
Op 17 maart sloeg een kleine rotsblok in op Mare Imbrium met een snelheid van 90 000 km/u. Deze meteoriet had vermoedelijk een gewicht van om en bij de 40 kg en was 30 tot 40 cm breed. De kracht van de explosie is te vergelijken met een ontploffing van 5 ton TNT! Een meteoriet van deze omvang kan gemakkelijk een krater van 20 m gemaakt hebben.
Iets wat wetenschappers van Lunar Reconnaissance Orbiter aan het onderzoeken zijn.
Bron: www.noodweer.be
Film: NASA: Bright Explosion on the Moon
Eerste topografische kaart van aardachtig Titan is een feit!
Wetenschappers hebben voor het eerst een complete topografische kaart van Saturnus’ maan Titan gemaakt. De kaart geeft ons een nog beter beeld van één van de meest aardachtige plekken in ons zonnestelsel.
“Op Titan is zoveel interessante activiteit te vinden, zoals stromende vloeistoffen en bewegende zandduinen,” stelt onderzoeker Ralph Lorenz. “Maar om deze processen te begrijpen is het heel nuttig om te weten hoe het oppervlak glooit.” Dat laatste is ook heel nuttige informatie voor wetenschappers die zich bezighouden met het weer en klimaat op Titan.
Cassini
Nu is het in kaart brengen van Titan nog niet zo gemakkelijk. Rond de maan hangt namelijk een dikke nevel die het zicht aardig belemmert. Maar ruimtesonde Cassini is niet voor één gat te vangen. De sonde vloog de afgelopen jaren zo’n honderd keer langs de maan op en maakte tijdens een groot deel van die flyby’s radarbeelden van de maan. En op basis van die informatie kon een topografische kaart van een deel van de maan worden samengesteld.
De hele maan
Maar de onderzoekers wilden meer: ze wilden dat hun kaart de hele maan zou beslaan. Dat was lastig. “Cassini cirkelt niet om Titan. We hebben slechts ongeveer de helft van het oppervlak van Titan in kaart gebracht.” Om toch een topografische kaart van de gehele maan te kunnen maken, pasten de onderzoekers een wiskundig trucje toe. “Je neemt een plek waar je geen gegevens van hebt en kijkt hoe dicht deze zich bij de dichtstbijzijnde gegevens bevindt, vervolgens gebruik je verschillende benaderingen om de hoogte te schatten. Als je een punt kiest dat omringd wordt door allemaal hoge punten dan moet je wel een speciale reden hebben, wil je denken dat dat punt lager is.” De schattingen die deze aanpak oplevert, komen keurig overeen met wat we al van Titan weten, bijvoorbeeld dat de polen lager liggen dan de gebieden rondom de evenaar.
Topografische kaarten van Titan. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / ASI / JHUAPL / Cornell / Weizmann.
Voor nader onderzoek
“Met deze nieuwe topografische kaart zien we één van de meest fascinerende en dynamische werelden in ons zonnestelsel nu in 3D verschijnen,” vertelt onderzoeker Steve Wall. “Op aarde hangen rivieren, vulkanen en zelfs het weer nauw samen met de hoogte van het oppervlak en we kunnen niet wachten om te zien wat het oppervlak van Titan ons daarover kan vertellen.”
De meest recente informatie waarop de kaart gebaseerd is, stamt uit 2012. De onderzoekers hopen in 2017 – als de missie van Cassini eindigt – nog meer informatie verzameld te hebben en de kaart te kunnen updaten.
(scientias.nl)
Recently, a small boulder hit the Moon and exploded with as much energy as 5 tons of TNT.
NASA scientists say the explosion was bright enough to see with the naked eye.
Full story
Wat een irritante optische illusie zit in dit plaatjequote:
'Tweelingbroer' zon biedt blik in de toekomst
CoRoT Sol 1: een tweelingbroer van de zon. (do Nascimento et al.)
Onderzoek met de Franse CoRoT-satelliet en de Japanse Subaru-telescoop heeft een 'tweelingbroer' van de zon aan het licht gebracht. Onderzoek aan deze ster, die ongeveer twee miljard jaar ouder is dan de zon, biedt informatie over de toekomstige ontwikkeling van onze eigen zon.
Met CoRoT - een inmiddels niet meer operationele Franse satelliet voor onderrzoek aan sterbevingen en exoplaneten - is gezocht naar sterren met een rotatieperiode die vergelijkbaar is met die van de zon. De rotatiesnelheid van een ster wordt in belangrijke mate bepaald door massa, scheikundige samenstelling en leeftijd.
Vervolgens is met de Japanse 8,3-meter Subaru-telescoop op Mauna Kea, Hawaii, vervolgonderzoek aan de kandidaatsterren verricht om de chemische samenstelling te bepalen. De ster CoRoT SOL 1, met een rotatieperiode van 29,5 dagen, blijkt vrijwel dezelfde massa en samenstelling te hebben als onze zon. Wel bevat de ster minder lithium, vermoedelijk vanwege de hogere leeftijd (6,7 miljard jaar; het lithiumgehalte van sterren neemt in de loop van de tijd langzaam af).
De ster, die zich bevindt in het sterrenbeeld Eenhoorn, is dus ca. twee miljard jaar ouder dan de zon (de term 'tweelingbroer' is wat dat betreft natuurlijk niet van echt van toepassing). Onderzoek aan dit soort 'tweeling-zonnen' kan informatie opleveren over de toekomstige evolutie van onze eigen zon, die in de komende twee miljard jaar langzaam maar zeker een steeds grotere helderheid zal krijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
quote:22 mei 2013 • Verre botsing van sterrenstelsels waargenomen
Twee jonge sterrenstelsels die 11 miljard jaar geleden met elkaar in botsing kwamen, zijn druk bezig om tot één reuzensterrenstelsel samen te smelten. Volgens een internationaal team van astronomen zal het resulterende stelsel ongeveer tien keer zo groot worden als onze Melkweg (Nature, 23 mei).
Hubble toont ware gedaante Ringnevel
Opname van de Ringnevel, opgebouwd uit gegevens van de Hubble-ruimtetelescoop en infrarood-gegevens van de Large Binocular Telescope. (NASA/ESA en D. Thompson (Large Binocular Telescope Observatory))
De werkelijke vorm van de Ringnevel, de overbekende planetaire nevel in het sterrenbeeld Lier, is ingewikkelder dan tot nu toe werd gedacht. En het donkere hart van de nevel is allesbehalve leeg. In de woorden van astronoom C. Robert O'Dell: de Ringnevel is geen 'bagel', maar meer een 'jelly doughnut'.
Net als andere planetaire nevels bestaat de Ringnevel uit gas dat door een oude, stervende zonachtige ster is uitgestoten. Hij is ongeveer een lichtjaar groot en 2000 lichtjaar van ons verwijderd.
Bij eerdere waarnemingen was al aan het licht gekomen dat zich in het centrale, blauwe deel van de ring gasachtig materiaal bevindt. Nieuwe waarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop laten de ruimtelijke verdeling van dat gas zien. De ring, waar we vrijwel recht tegenaan kijken, omsluit een rugbybal-achtige structuur, en de beide uiteinden van deze 'rugbybal' steken aan weerszijden uit de ring.
Al dit gas is ongeveer 4000 jaar geleden door de centrale ster uitgestoten. Het ringmateriaal dijt nog steeds uit met een snelheid van meer dan 70.000 kilometer per uur. Dit zorgt ervoor dat de nevel steeds verder vervaagt en over ongeveer 10.000 jaar niet meer te zien is. (EE)
(allesoversterrenkunde)
"Dodelijke gammastraling van ster WR 104 kan Aarde bereiken"
© afp.
De Aarde zou weleens in de weg kunnen liggen van een potentieel dodelijke dosis gammastraling, die zomaar eventjes een kwart van onze bescherming - de atmosferische ozon - kan wegvagen. Astronomen beweren immers dat de WR 104, een zogenaamde Wolf-Rayetster op zo'n 8.000 lichtjaren van ons, elk moment een supernova kan doen. Daarbij zouden gammastralen vrijkomen die onze planeet kunnen bereiken.
"Wij denken dat dat op elk ogenblik vanaf morgen tot over 500.000 jaren kan gebeuren", zegt wetenschapper Grant Hill aan Forbes over de WR 104 die zich tot nog toe erg rustig hield. "De uitbarsting van gammastraling en de optische fotons van zo'n supernova zouden simultaan plaatsvinden."
Uitbarstingen van gammastralen komen voor bij supernova's of exploderende sterren. Er is al een tijdje een discussie gaande over de gammastraling van WR 104, of die al dan niet de Aarde kan bereiken. Volgens dr. Hill hangt het af van de rotatie van de ster en kan het niet uitgesloten worden in het geval van de WR 104. Daar zou de Aarde wel degelijk in de vuurlijn van de ster liggen.
Fysicus Adrian Melott van de Universiteit van Kansas zegt aan Forbes dat zo'n uitbarsting van gammastraling de UVB-straling met 50 procent zou verhogen. "Eerst zou je een blauwe flits van zo'n 10 seconden waarnemen in de opperste atmosfeer, maar dan is de schade al toegebracht."
De ster met de naam WR 104 werd in 1998 ontdekt door astronoom Peter Tuthill van de Universiteit van Sydney.
(HLN)
Colossus-telescoop moet E.T. kunnen vinden
Ontwerp van de 77-meter Colossus-telescoop.
In een artikel in het juninummer van het Amerikaanse populair-wetenschappelijke maandblad Astronmomy beschrijven vier astronomen hoe buitenaardse beschavingen gevonden zouden kunnen worden met behulp van een kolossale infraroodtelescoop op aarde.
De Colossus-telescoop, die uit ca. zestig spiegels van acht meter groot moet bestaan, krijgt een effectieve diameter van 77 meter. Hij moet in staat zijn om de warmtestraling van planeten bij nabijgelegen sterren nauwkeurig te meten. Op die manier zou ontdekt kunnen worden of een bewoonbare planeet meer warmte uitstraalt dan hij van zijn moederster ontvangt. Die energieproductie zou kunnen wijzen op het bestaan van een intelligente beschaving op de planeet.
Overigens bestaat de Colossus-telescoop voorlopig nog alleen op papier. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Saturnusmaan Dione heeft mogelijk ook ondergrondse oceaan
Cassini-opname van de Saturnusmaan Dione. (NASA/JPL-Caltech)
De ijzige Saturnusmaan Dione heeft waarschijnlijk - net als zijn kleinere broertje Enceladus - een ondergrondse oceaan. Die conclusie trekken planeetonderzoekers uit nieuwe waarnemingen van Dione, verricht door de Amerikaanse ruimtesonde Cassini.
Cassini ontdekte een zwakke stroom van elektrisch geladen deeltjes die van Dione afkomstig is. Aan het oppervlak zijn oude breuklijnen gevonden die sterk lijken op de zogeheten 'tijgerstrepen' in het zuidpoolgebied van Enceladus - een systeem van breuklijnen waaruit geisers van stof en ijs ontspringen. Ook zijn er oppervlaktestructuren op Dione ontdekt die suggereren dat er sprake is van een 'zachte' onderlaag - vermoedelijk een mengsel van ijs en water.
Een van de sterkste aanwijzingen voor het bestaan van een ondergrondse oceaan - in elk geval in het verleden maar mogelijk nu nog steeds - is het feit dat de 800 kilometer lange bergrug Janiculum Dorsa (aan de onderzijde van de foto, net links van de dag/nacht-lijn) deels in het Dione-oopervlak gezakt lijkt te zijn. Dat is eigenlijk alleen te verklaren wanneer de korst onder de bergrug tijdens het ontstaan relatief warm was.
De nieuwe resultaten worden binnenkort gepubliceerd in het vakblad Icarus. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Neutronenster remt plotseling af
Een neutronenster bevat 500.000 keer zoveel massa als de aarde, maar is kleiner dan het eiland Manhattan. (NASA)
Neutronensterren kunnen niet alleen plotseling sneller gaan rondtollen, maar ook plotseling vertragen. Die verrassende ontdekking is gedaan bij een magnetar – een neutronenster met een extreem sterk magnetisch veld – die op een afstand van 10.000 lichtjaar in het sterrenbeeld Cassiopeia staat (Nature, 30 mei).
Neutronensterren zijn de compacte overblijfselen van zware sterren die aan het eind van hun leven als supernova zijn geëxplodeerd. Ze zijn doorgaans niet veel groter dan een kilometer of twintig en zijn 500.000 keer zo zwaar als de aarde.
Deze bijzondere objecten tollen soms wel honderden keren per seconde om hun as. Bij een aantal neutronensterren is waargenomen dat deze rotatie soms abrupt versnelt, een verschijnsel dat wordt toegeschreven aan het feit dat hun inwendige voor een deel 'supervloeibaar' zou zijn.
Maar nu heeft een internationaal team van astronomen ook een neutronenster ontdekt die plotseling langzamer is gaan tollen. En die afremming ging gepaard met een sterke toename van de hoeveelheid röntgenstraling die de ster uitzond.
Wat zich precies in deze sterk magnetische neutronenster heeft afgespeeld is nog onduidelijk. Volgens de beschikbare theoretische inzichten zouden deze objecten zich niet zo mogen gedragen. Blijkbaar ontbreekt er nog een belangrijk stukje van de puzzel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
This week, Earth passed through the orbital plane of Comet Pan-Starrs.
This allowed observers to see the comet's fan-shaped tail edge on.
Veteran astrophotographer Chris Schur of Payson, Arizona, judged it
"the finest long anti-tail we have ever imaged in the past 35 years of comet photography!"
This picture, taken by Pete Lawrence of Selsey UK, shows less than half of the comet's tail;
click on the image to see the rest:
"Wow - as Earth crossed the orbital plane of comet C/2011 L4 PANSTARRS,
the comet's orbital plane spike or 'anti-tail' became very impressive, stretching
for more than 7 degrees across the sky," says Lawrence.
The narrow linear structure is called an anti-tail because it points toward the sun,
opposite the usual direction of comet tails. In fact, this is an artifact of the viewing
geometry. Gas and dust evaporating from the comet is not being sucked back toward the sun.
Amateur astronomers with mid-sized backyard telescopes can see the anti-tail for themselves.
Comet Pan-Starrs is shining like a 9th magnitude star not far from Polaris, the North Star.
Een asteroide met zijn eigen maan (de maan is dat witte stipje op de foto hierboven) passeerde gisteren de aarde ; 1998 QE2, dit was op een afstand van 3,6 miljoen mijl van de aarde (oftewel meer dan 15 x de afstand tussen aarde en onze maan).
De maan van deze asteroide wordt door de NASA aangemerkt als een ''potential city killer''.
De volgende keer dat ze langs de aarde scheren zal zijn op 12 Juli 2028, maar dan is de afstand inmiddels een stuk groter tot de aarde.
(Bron ; CNN)
Zie ook WKN / Close encounters #2: Asteroiden scheren langs de aardequote:
[ afbeelding ]
Een asteroide met zijn eigen maan (de maan is dat witte stipje op de foto hierboven) passeerde gisteren de aarde ; 1998 QE2, dit was op een afstand van 3,6 miljoen mijl van de aarde (oftewel meer dan 15 x de afstand tussen aarde en onze maan).
De maan van deze asteroide wordt door de NASA aangemerkt als een ''potential city killer''.
De volgende keer dat ze langs de aarde scheren zal zijn op 12 Juli 2028, maar dan is de afstand inmiddels een stuk groter tot de aarde.
(Bron ; CNN)
Grote populatie van 'onzichtbare' sterrenstelsels ontdekt
Links: optische opname van het Subaru/XMM-Newtown Deep Survey Field waar een conventionele (sub)millimeter-opname overeen is gelegd. Rechts: idem, maar dan met een ALMA-overlay. (ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/Kyoto University)
Een onderzoeksteam onder leiding van astronomen van de universiteit van Kyoto (Japan) heeft vastgesteld dat ongeveer 80% van de niet-identificeerbare millimeterstraling uit het heelal in werkelijkheid afkomstig is van sterrenstelsels. Dat volgt uit waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in het noorden van Chili.
De astronomen hebben ALMA gericht op een stukje sterrenhemel in het sterrenbeeld Walvis dat eerder al goed is bekeken met onder meer de Subaru-telescoop op Hawaï. In dat hemelgebiedje zijn met ALMA vijftien onbekende, extreem donkere sterrenstelsels ontdekt. Het gaat om stelsels die bijzonder rijk zijn aan stof – vaste deeltjes met afmetingen van minder dan een duizendste millimeter – en daardoor niet waarneembaar zijn op zichtbare golflengten. Op de (sub)millimetergolflengten waarvoor ALMA gevoelig is, zijn de sterrenstelsels wél goed te zien.
Met eerdere generaties millimeter- en submillimetertelescopen waren al verre, stofrijke sterrenstelsels ontdekt die in hoog tempo nieuwe sterren produceren. Dankzij de veel grotere gevoeligheid van ALMA is het nu gelukt om ook normale stelsels op te sporen, waarin de stervorming veel minder hevig is. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe waarnemingen versterken oerknaltheorie
De Keck-sterrenwacht op Hawaï. In beide koepels staat een 10-meter telescoop. (NASA/JPL)
Een internationaal team van wetenschappers heeft vastgesteld dat de hoeveelheden lithium in oude sterren in overeenstemming zijn met de voorspellingen van de oerknaltheorie. Hier bestond twijfel over, omdat eerdere bepalingen erop leken te wijzen dat deze sterren beduidend meer lithium bevatten dan er kort na de oerknal in het heelal aanwezig zou zijn geweest.
Volgens de oerknaltheorie bestond de materie die kort na de oerknal werd gevormd voor meer dan 99,99 procent uit waterstof en helium. Daarnaast ontstonden ook zeer kleine hoeveelheden lithium en beryllium. Oude sterren leken echter tweehonderd keer zoveel lithium-6 en en drie tot vijf keer zoveel lithium-7 te bevatten als de theorie voorspelt.
Het onderzoeksteam heeft nu aangetoond dat deze afwijkende lithiumgehaltes werden veroorzaakt door een combinatie van te onnauwkeurige meetgegevens en vereenvoudigingen in de data-analyse. Waarnemingen van oude sterren met de 10-meter Keck-telescoop op Hawaï en geavanceerde computermodellen van steratmosferen hebben laten zien dat er geen tegenspraak is tussen het lithiumgehalte van de sterren en de voorspellingen van de oerknaltheorie.
Het nauwkeurig meten van de hoeveelheden lithium in oude sterren is extreem moeilijk, vooral voor lithium-6, dat het minst voorkomt en dus een heel zwak signaal achterlaat in het spectrum van een ster. Doordat het instrument waarmee de metingen zijn gedaan onlangs flink gemoderniseerd is, konden nu veel nauwkeurigere spectra worden opgenomen dan daarvoor. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Hoe planeten precies ontstaan, is een raadsel. Maar een jonge Nederlandse sterrenkundige, Nienke van der Marel, lost dat mysterie deels op.
Van der Marel publiceert haar ontdekking morgen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens deskundigen is het een belangrijke ontdekking, waardoor we beter snappen hoe planeten zoals de Aarde, Mars of Jupiter worden gevormd.
Het mysterie draait om de vraag hoe rond een jonge ster uit minieme stofdeeltjes enorme planeten kunnen groeien. De 27-jarige Van der Marel en haar collega's ontdekten in een gas- en stofschijf rond een jonge ster een zogenoemde stofval. Het is een plek waar stof-deeltjes gevangen zitten. Het stof klontert op zo'n plek in miljoenen jaren tot gruis, rotsen en kometen; het startpunt voor de vorming van planeten.
Artikel in Science is bijzonder
Het is een bijzondere ontdekking. Sterrenkundigen dachten wel dat het zo moest gaan, maar nog nooit was zo'n stofval gezien. Morgen publiceert Nienke er over in Science; en dat is iets bijzonders voor een Nederlander. "Als je daarin staat, mag je trots zijn", zegt ze tegen RTL Nieuws. "Ik heb het natuurlijk niet alleen gedaan, omdat ik in een groot internationaal team heb gewerkt." Zo leert een ster heel ver weg ons mogelijk iets over het ontstaan van onze eigen Aarde.
Dus er is hoop dat als de aarde eenmaal aan haar einde komt, dat al die tijd, al die miljarden jaren, een andere soortgelijke planeet zich aan het vormen was, om het leven voort te zetten. Ondanks de doemdenkers.quote:
RTL nieuws Nederlandse onthult mysterie ruimte
Hoe planeten precies ontstaan, is een raadsel. Maar een jonge Nederlandse sterrenkundige, Nienke van der Marel, lost dat mysterie deels op.
Van der Marel publiceert haar ontdekking morgen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens deskundigen is het een belangrijke ontdekking, waardoor we beter snappen hoe planeten zoals de Aarde, Mars of Jupiter worden gevormd.
Het mysterie draait om de vraag hoe rond een jonge ster uit minieme stofdeeltjes enorme planeten kunnen groeien. De 27-jarige Van der Marel en haar collega's ontdekten in een gas- en stofschijf rond een jonge ster een zogenoemde stofval. Het is een plek waar stof-deeltjes gevangen zitten. Het stof klontert op zo'n plek in miljoenen jaren tot gruis, rotsen en kometen; het startpunt voor de vorming van planeten.
Artikel in Science is bijzonder
Het is een bijzondere ontdekking. Sterrenkundigen dachten wel dat het zo moest gaan, maar nog nooit was zo'n stofval gezien. Morgen publiceert Nienke er over in Science; en dat is iets bijzonders voor een Nederlander. "Als je daarin staat, mag je trots zijn", zegt ze tegen RTL Nieuws. "Ik heb het natuurlijk niet alleen gedaan, omdat ik in een groot internationaal team heb gewerkt." Zo leert een ster heel ver weg ons mogelijk iets over het ontstaan van onze eigen Aarde.
Eerste vrouw in de ruimte doet boekje open over missie
De eerste vrouw in de ruimte, Valentina Teresjkova, heeft onthuld een onvoorzien voorval te hebben meegemaakt tijdens haar historische vlucht.
Teresjkova wentelde van 16 tot 19 juni 1963 met de Vostok-6 op 26-jarige leeftijd als eerste vrouw rondom onze aardbol, goed voor 48 omlopen. Maar op de eerste dag liep iets anders dan gepland en rapporteerde ze dit aan de vluchtleiding. In de boordcomputer was een vergissing geslopen: in plaats van een terugkeerprogramma zat er een programma in om de baan van de capsule te verhogen. Uiteindelijk kreeg de kosmonaute nieuwe data die ze dan in haar computer stopte.
Na haar succesvolle landing kwam Sergej Koroljov, de spilfiguur van het Sovjetrussische ruimtevaartprogramma, op haar toe met de smeekbede niet over de anomalie te praten.
Teresjkova trouwde na haar missie met kosmonaut Andrian Nikolajev, maar dit huwelijk liep spaak. Hun dochter was het eerste kind uit twee ouders die elk een ruimtevlucht hadden gemaakt. Nog na haar missie werd de vroegere arbeidster in een textielfabriek een prominent lid van de Communistische Partij.
Op een persconferentie in Sterrenstad nabij Moskou en waar zich het opleidingscentrum voor kosmonauten bevindt, zei de 76-jarige Teresjoka vandaag dat Mars haar geprefeereerde planeet is. Zij voegde eraan toe dat zij deel uitmaakte van een groep die de mogelijkheid van een trip naar de Rode Planeet onderzocht. Die eerste bemande Marsmissies zullen zonder twijfel een enkele reis zijn. Lachend voegde de kosmonaute eraan toe daartoe bereid te zijn.
(HLN)
Verre sterrenstelsels geven geheimen prijs dankzij 'opteltruc'
Jacinta Delhaize bij de Parkes-radiotelescoop in Australië. (Anita Redfern Photography)
Australische radioastronomen hebben een nieuwe techniek beproefd die een duidelijker beeld moet geven van de evolutie van sterrenstelsels. De techniek bestaat uit het ‘stacken’ (optellen) van de zwakke signalen van grote aantallen verre stelsels die zich afzonderlijk maar heel moeilijk laten onderzoeken.
Via de 'opteltruc' laat zich de (gemiddelde) hoeveelheid waterstofgas in de sterrenstelsels bepalen. En door de techniek toe te passen op groepen stelsels op verschillende afstanden van de aarde, kan worden vastgesteld hoe het waterstofgehalte in de loop van de miljarden jaren is veranderd.
Waterstofgas is de grondstof voor de vorming van sterren. Omdat sterrenstelsels in het verre verleden in een veel hoger tempo nieuwe sterren produceerden dan nu, gaan astronomen ervan uit dat deze stelsels ook veel meer waterstof bevatten.
Dat de nieuwe techniek werkt is nu aangetoond door promovenda Jacinta Delhaize van het International Centre for Radio Astronomy Research in West-Australië. Samen met haar begeleiders heeft zij met de Parkes-radiotelescoop de zwakke signalen van duizenden sterrenstelsels op afstanden tot twee miljard lichtjaar opgevangen en bij elkaar opgeteld.
De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Planeet-in-wording stelt astronomen voor een raadsel
Artist's impression van de stofschijf rond de rode dwergster TW Hydrae. (Axel M. Quetz/MPIA)
Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat er ver van de ster TW Hydrae een planeet aan het ontstaan is. De planeet-in-wording bevindt zich op een afstand die bijna drie keer zo groot is als de afstand tussen de zon en Neptunus – de buitenste ‘echte’ planeet van ons zonnestelsel.
TW Hydrae is een kleine, koele ster die omgeven is door een grote schijf van restmaterie – gas en stof dat is overgebleven na de geboorte van de ster, ongeveer tien miljoen jaar geleden. Met de Hubble-ruimtetelescoop is in die circumstellaire schijf een relatief lege zone ontdekt op 12 miljard kilometer van de ster. Modelberekeningen laten zien dat in de ongeveer 3 miljard brede gordel een planeet van 6 tot 28 aardmassa’s zou kunnen ontstaan.
De ontdekkers zijn verrast dat op zo’n grote afstand van de ster een relatief kleine planeet-in-wording zou kunnen bestaan. Volgens de gangbare scenario’s kunnen zulke lichte planeten niet op zo’n grote afstand van een lichte ster ontstaan. Planeetvorming – het geleidelijk samenklonteren van stof, gesteenten en gas – is meer iets voor de nabijere omgeving van een ster. (EE)
(allesoversterrenkunde)
nog niet uitRecordmeting brengt detectie van zwaartekrachtsgolven dichterbij
Het principe van de parallaxmeting. (Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van ASTRON-sterrenkundige Adam Deller, heeft een nieuw record gevestigd door heel nauwkeurig de afstand van de pulsar PSR J2222-0137 te meten. Met de Very Long Baseline Array (VLBA), een netwerk van radiotelescopen in de VS, heeft het team verspreid over twee jaar waarnemingen gedaan van de pulsar om de zogeheten ‘parallax’ ervan te bepalen – de zeer kleine beweging die het object lijkt te vertonen ten opzichte van de verre hemelachtergrond door de beweging van de aarde om de zon. Met een marge van minder dan vier lichtjaar is deze meting dertig procent nauwkeuriger dan het vorige record. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in de Astrophysical Journal.
Het onderzoek laat zien dat PSR J2222-0137 vijftien procent dichterbij staat dan wetenschappers tot nu toe dachten, namelijk op 871,4 lichtjaar van de aarde. Dit heeft belangrijke gevolgen voor ons begrip van dit pulsarsysteem. PSR J2222-0137 beweegt in een baan om een tot nu toe onzichtbare begeleider. Met de nu gemeten afstand kunnen sterrenkundigen met optische telescopen aantonen wat voor soort begeleider dat is. Als deze onzichtbaar blijft, moet hij, net als de pulsar, een neutronenster zijn. Maar als de begeleider een witte dwerg is, wat waarschijnlijker is, zal deze met optische telescopen zeker waarneembaar zijn.
Deze nauwkeurige metingen kunnen astronomen helpen bij de zoektocht naar de ongrijpbare zwaartekrachtsgolven die door de algemene relativiteitstheorie van Einstein worden voorspeld. Door een reeks pulsars verspreid over de Melkweg te observeren, hopen sterrenkundigen de vervormingen van tijd en ruimte, veroorzaakt door langskomende zwaartekrachtsgolven, te kunnen meten. Zeer nauwkeurige afstandsmetingen van pulsars kunnen de gevoeligheid van technieken die individuele bronnen van zwaartekrachtsgolven moeten detecteren flink verbeteren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
'Videokaart' toont bewegingen in het nabije heelal
Kaart van alle sterrenstelsels in het lokale heelal tot een afstand van 300 miljoen lichtjaar: blauwe stelsels zijn het dichtst bij, rode het verst weg. (University of Hawaii)
Een internationaal team van astronomen heeft – nauwkeuriger dan ooit – de bewegingen van grote structuren in het nabije heelal in kaart gebracht. Van de kaarten die dat heeft opgeleverd is een video gemaakt die een dynamisch, driedimensionaal beeld van onze kosmische achtertuin geeft.
De grootschalige structuur van het heelal bestaat uit een complex web van clusters, filamenten en leegten. In feite vertoont de kosmos een zeepbelstructuur van grote, relatief leeg gebieden die begrensd worden door filamenten die op hun beurt weer superclusters van sterrenstelsels vormen – de grootste structuren in het heelal. Onze eigen Melkweg behoort tot een supercluster van 100.000 sterrenstelsels.
Net zoals de bewegingen van tektonische platen inzicht geven in de eigenschappen van het inwendige van de aarde, geven de bewegingen van sterrenstelsels inzicht in de hoofdbestanddelen van het heelal: donkere energie en donkere materie. Donkere materie is de onzichtbare materie die haar bestaan verraadt doordat zij met haar aantrekkingskracht de bewegingen van sterren en sterrenstelsels beïnvloedt. Donkere energie is de mysterieuze kracht die ervoor zorgt dat het heelal steeds sneller uitdijt.
De video laat niet alleen heel nauwkeurig de verdeling zien van de zichtbare materie in sterrenstelsels, maar ook die van de donkere materie. Deze laatste neemt tachtig procent van alle materie in het heelal voor haar rekening en is de belangrijkste oorzaak van de onderlinge bewegingen van sterrenstelsels. (EE)
http://irfu.cea.fr/cosmography
(allesoversterrekunde)
Telescoop op de maan
In 2015 moet er een kleine telescoop op de maan staan, die vanaf de aarde door internetgebruikers is te besturen.
De International Lunar Observatory Association (Honolulu) presenteerde eind mei de resultaten van een succesvolle hardwaretest op Mauna Kea in 2011. Het 2 kg zware instrument wordt momenteel nog mobiel gemaakt, waardoor ILOA ook kan meedingen naar de Google Lunar X-Prize. Die gaat naar degenen die als eersten (uiterlijk 2015) een particuliere rover op de maan zetten, die minstens 500 m rijdt. De eerste prijs is 20 miljoen dollar, de tweede 5 miljoen.
(technischweekblad)
Cassini gaat nieuwe 'Pale Blue Dot'-foto van de aarde maken
Gesimuleerd beeld van Saturnus en de aarde zoals Cassini dat op 19 juli zal fotograferen. (NASA/JPL-Caltech)
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini, die zich in een baan rond de geringde planeet Saturnus bevindt, zal op 19 juli om 23.27 uur Nederlandse tijd opnieuw een foto maken waarop de verre aarde zichtbaar is als een 'pale blue dot' - een kleine blauwe stip. In 2006 en 2012 gebeurde dat ook al, maar de opname die voor volgende maand staat gepland, zal de eerste zijn in 'natuurlijke kleuren'. Cassini bevindt zich op dat moment in de schaduw van Saturnus, zodat de camera´s op de aarde gericht kunnen worden zonder beschadigd te worden door het felle zonlicht: gezien vanuit Cassini bevindt de zon zich achter de Saturnusbol. (GS)
(allesoversterrenkunde)
NASA gaat uitdaging aan om alle potentieel gevaarlijke planetoïden op te sporen
De inslag van een planetoïde op aarde.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft vandaag een zogeheten 'Grand Challenge' ('grote uitdaging') aangekondigd om alle potentieel gevaarlijke planetoïden op te sporen. In de afgelopen jaren is al 95% van alle aardscheerders groter dan één kilometer in middellijn opgespoord, maar kleinere ruimtekeien zijn nog lang niet allemaal in kaart gebracht.
Het is de bedoeling dat overheidsorganisaties, industriële partners en universiteiten hierin gaan samenwerken. Ook is het de bedoeling dat het grote publiek aan het initiatief kan deelnemen, bijvoorbeeld door het online analyseren van astronomische waarnemingen.
De Asteroid Grand Challenge maakt deel uit van president Obama's Strategy for American Innovation. Hoe e.e.a. exact gestalte moet krijgen is nog niet duidelijk. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Stofwolk rond Melkweg vijf keer groter dan gedacht?
Een spiraalstelsel, net als de Melkweg © NASAN/ESA.
De Melkweg is veel groter dan astronomen tot nu toe aannamen. Met een onderdeel van de Hubble-telescoop zagen Amerikaanse wetenschappers dat de 'halo', de stofwolk die rond sterrenstelsels hangt, tot wel een miljoen lichtjaar groot kan zijn. De astronomen presenteerden hun bevindingen op de conferentie Intergalactic Interactions.
De wolk is vijf keer groter dan astronomen eerst dachten. Het zichtbare deel van ons sterrenstelsel, waar veel sterren zijn die alles verlichten, is ongeveer 100.000 lichtjaar breed. De stofwolk eromheen sterkt zich dus tot ver voorbij onze eigen omgeving uit.
Dat de grootte van de wolk tot nog toe niet goed werd ingeschat, kwam omdat de techniek nog niet op het punt stond. De wolk bevat veel te weinig sterren om met een normale telescoop te zien. Maar door te kijken welke delen van het licht niet in het binnengevallen licht zitten, kan je toch een stofwolk van de lege ruimte onderscheiden. En dat is mogelijk met de spectrograaf van de Hubble.
Theorie klopt
De theorie over sterrenstelsels voorspelde de grotere stofwolken al. De formules lieten namelijk zien dat sterrenstelsels niet kunnen ontstaan in een te kleine wolk. Deze theorie lijkt nu, met de nieuwe observaties, te kloppen.
Aangezien het pas om de eerste bevindingen gaat, is het nog niet zeker dat de grote wolk daadwerkelijk bestaat of bij alle sterrenstelsels voorkomt. Daarvoor moeten meer observaties gebeuren. En dat moet snel gebeuren, want de Hubble heeft waarschijnlijk nog maar vijf jaar te gaan en de opvolger van Hubble heeft waarschijnlijk niet de benodigde spullen aan boord om de Melkwegwolken goed te kunnen zien.
(HLN)
Plutomaantjes 4 en 5 heten Kerberos en Styx
Ontdekkingsfoto van de kleine Plutomaantjes P4 en P5. (NASA/SETI Institute)
De twee kleine maantjes van de verre dwergplaneet Pluto die in 2011 en 2012 zijn ontdekt, zijn officieel Kerberos en Styx genoemd door de Internationale Astronomische Unie (IAU). Tot nu toe werden ze aangeduid als P4 en P5.
De namen zijn mede op basis van een populariteitspoll op Internet uitgekozen. Daarbij werden een half miljoen stemmen uitgebracht. Kerberos was de hellehond van de onderwereld; Styx de rivier die overgestoken moest worden om de onderwereld te bereiken. De meeste stemmen gingen overigens uit naar de naam Vulcan (thuiswereld van Mr. Spock uit de tv-serie Star Trek), maar die naam is in de sterrenkunde al in gebruik, en bovendien is er volgens de IAU geen sterke associatie met Pluto. Pluto zelf (ontdekt in 1930) is genoemd naar de Romeinse god van de onderwereld.
Naast Kerberos en Styx draaien er nog drie andere manen rond de dwergplaneet: de grote maan Charon en de kleine ijsmaantjes Nix en Hydra. Pluto en zijn vijf manen zullen in de zomer van 2015 in detail bestudeerd worden door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Die planeet ligt dan in elk geval niet in ons zonnestelsel, dus dan zullen we nog even een manier moeten vinden om naar die nieuwe planeet te reizenquote:
[..]
Dus er is hoop dat als de aarde eenmaal aan haar einde komt, dat al die tijd, al die miljarden jaren, een andere soortgelijke planeet zich aan het vormen was, om het leven voort te zetten. Ondanks de doemdenkers.
. Overigens denk ik dat er zich nog zeer veel van dat soort planeten aan het vormen zijn in onze Melkweg.quote:
[..]
Die planeet ligt dan in elk geval niet in ons zonnestelsel, dus dan zullen we nog even een manier moeten vinden om naar die nieuwe planeet te reizen
W&T / [CENTRAAL] Exo-Planeten Topic #2quote:
01-07-2013
Meer bewoonbare planeten dankzij wolken
[ afbeelding ]
Computersimulatie van wolken (wit) op een synchroon roterende exoplaneet (blauw). (Jun Yang)
De bewoonbare zone van rode dwergen is veel breder dan gedacht. Dat betekent dat er veel meer bewoonbare planeten in het Melkwegstelsel zijn dan tot nu toe werd aangenomen.
De bewoonbare zone is het gebied rond een ster waar de temperaturen goed zijn voor water aan het oppervlak van een rondcirkelende planeet. Bij rode dwergsterren ligt die bewoonbare zone op kleine afstand van de ster, omdat rode dwergen relatief koel zijn. Planeten die op zo'n kleine afstand rondcirkelen, vertonen een zogeheten synchrone rotatie: ze keren de ster altijd hetzelfde halfrond toe, net zoals de maan dat doet bij de aarde.
Computersimulaties van onderzoekers van de Universiteit van Chicago en Northwestern University, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters, wijzen nu uit dat er aan de 'hete' kant van zo'n synchroon roterende planeet wolken ontstaan, die het licht van de moederster reflecteren en op die manier een verkoelend effect tot gevolg hebben. Dat betekent dat de bewoonbare zone zich verder naar binnen uitstrekt dan je op het eerste gezicht zou verwachten. Omdat er bij rode dwergen (de talrijkste sterren in het heelal) veel exoplaneten zijn ontdekt, betekent dit nieuwe inzicht dat er veel meer potentieel bewoonbare planeten in het Melkwegstelsel zijn dan tot nu toe is gedacht - volgens de onderzoekers misschien wel zestig miljard.
De toekomstige James Webb Space Telescope, waarvan de lancering gepland staat voor 2018, kan de conclusies van de onderzoekers mogelijk bevestigen: op infraroodgolflengten zijn de 'bewolkte' planeten misschien nét waarneembaar. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Botste Andromedastelsel al eens met Melkweg?
Opname van het Andromedastelsel (M33). (Adam Evans)
Al een tijdje is bekend dat het Andromedastelsel binnen enkele miljarden jaren in botsing zal komen met ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg. Maar is dat voor het eerst? Een team van Europese astronomen, dat vandaag verslag doet bij de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society, in St Andrews, Schotland, denkt van niet.
Het Andromedastelsel en de Melkweg maken deel uit van de Lokale Groep van sterrenstelsels. De meeste astronomen gaan ervan uit dat de massa in de Lokale Groep grotendeels uit zogeheten donkere materie bestaat. Die materie, die onzichtbaar is maar wel zwaartekracht uitoefent, zou de reden zijn dat de sterrenstelsels van de Lokale Groep, ondanks de uitdijing van het heelal, bijeen blijven en in sommige gevallen zelfs naar elkaar toe bewegen.
Dit model, dat gebaseerd is op de zwaartekrachtstheorieën van Newton en Einstein, kan sommige eigenschappen van de sterrenstelsels die we waarnemen echter niet goed verklaren. Vandaar dat Hongsheng Zhao van de universiteit van St Andrews en zijn collega's naar een alternatief model zijn overgestapt: een aangepaste versie van de theorie van Newton, die bekendstaat als de MOND-theorie.
Volgens de MOND-theorie bestaat er geen donkere materie, maar gedraagt de zwaartekracht zich op de allergrootste afstanden een klein beetje anders dan die van Newton. Toegepast op de Lokale Groep wijst dit model erop dat het Andromedastelsel en de Melkweg tien miljard jaar geleden ook al eens met elkaar in botsing zijn geweest.
In een heelal zonder donkere materie blijft de schade bij zo'n botsing beperkt. De beide stelsels onttrekken wel gas en sterren aan elkaar, maar ze smelten niet samen tot één groter geheel. Het gas en de sterren die bij de botsing ontsnappen zouden kleine sterrenstelsels vormen, die als satellieten om de grotere stelsels heen blijven draaien.
Als bewijs voeren de astronomen de waargenomen verdeling van de dwergstelsels rond de Melkweg en het Andromedastelsel aan. Volgens hen is die verdeling alleen verklaarbaar met het MOND-model. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Mysterieuze radioflitsen uit het heelal
Tweehonderd keer per dag
Iets in het heelal produceert enorme radioflitsen, die van miljarden lichtjaren afstand zichtbaar zijn. Maar wat is het? Een supernova die een neutronenster opslokt?
© Science
De vier onverklaarde piekjes waar het allemaal om draait.
Vier piekjes in vier bibberige grafieklijntjes. Meer is soms niet nodig om het toptijdschrift Science te halen. Australische en Britse astronomen hebben met de Parkes radiotelescoop in Australië een nieuw type radiouitbarstingen in het heelal geïdentificeerd. Ze duren maar een paar milliseconden, en herhalen zich nooit op dezelfde plek aan de hemel.
Uit het feit dat er in korte tijd vier ontdekt zijn met deze ene radiotelescoop, leiden de onderzoekers af dat dagelijks ruim tweehonderd van deze uitbarstingen aan de hemel detecteerbaar zijn.
In 2007 is waarschijnlijk voor het eerst een uitbarsting van dit type waargenomen, de Lorimer burst. Maar een waarneming die enig in zijn soort is, wordt door wetenschappers altijd met gezond wantrouwen bejegend.
Neutronenster
Knipperende radiobronnen in het heelal, dat is al geruime tijd een bloeiende tak van onderzoek in de astronomie. Dit zijn zogeheten pulsars, razendsnel rondtollende neutronensterren. Een neutronenster is het super compacte overblijfsel van een zware ster na een supernova-explosie. Daarvan zijn er al tweeduizend bekend, maar bijna allemaal binnen ons eigen Melkwegstelsel, op afstanden van maximaal een paar honderdduizend lichtjaar.
Ook allang bekend zijn continue, diffuse bronnen van radiostraling. Zo'n bron kan het overblijfsel zijn van een recente supernova-explosie (bijvoorbeeld de bekende Krab-nevel) in ons Melkwestelsel, of deze radiostraling wordt geproduceerd door enorme gaswolken rond andere sterrenstelsels, op miljoenen tot miljarden lichtjaren afstand.
Ook al bekend waren eenmalige flitsen van gammastraling met een enorme energie, die ontstaan wanneer uit een extreem zware supernova-explosie een zwart gat ontstaat.
Magnetisch veld
Maar dat is het dus allemaal niet. Welke catastrofale gebeurtenis in een fractie van een seconde zoveel radiostraling kan opwekken is vooralsnog onderwerp van speculatie. Heel in het algemeen geldt, dat radiostraling ontstaat wanneer elektrisch geladen deeltjes de invloed van een magnetisch veld ondergaan. Om in een paar milliseconden zoveel radiostraling op te wekken, is een plasma nodig (heet gas waarin veel positief en negatief geladen deeltjes los voorkomen), en een relatief klein voorwerp met een extreem sterk magneetveld.
Een goede kandidaat voor dat laatste is een neutronenster, waar aan het oppervlak magnetische velden voorkomen van miljoenen tesla, tienduizenden malen sterker dan de sterkste magneet die wij kunnen maken. Maar uit berekeningen blijkt, dat zelfs twee neutronensterren die elkaar verzwelgen niet voldoende energie vrijmaken.
Nog gewelddadiger is het scenario waarin een zeer zware ster en een neutronenster om elkaar heen draaien, waarna op zeker moment de zware ster verandert in een supernova en de explosie de neutronenster verzwelgt. Dat levert volgens hypothetische berekeningen ongeveer de juiste hoeveelheid radiostraling op, en het komt volgens ruwe schattingen binnen een afstand van tien miljard lichtjaar van de aarde ook vaak genoeg voor om tweehonderd van die uitbarstingen per dag te verklaren.
Wat er precies gebeurt tijdens zo'n kosmische catastrofe is uit het piekje in de grafiek niet af te leiden. Maar de frequentiespreidng van de piek (de dispersie) geeft wel informatie over de ruimte die het signaal onderweg naar de aarde doorkruist heeft. Hoe meer (geïoniseerd) gas het signaal onderweg tegenkwam, hoe groter de spreiding. Daaruit kon worden afgeleid dat de signalen hoogstwaarschijnlijk niet uit onze eigen Melkweg komen, maar miljarden lichtjaren ruimte doorkruist hebben.
Op de plek van de uitbarstingen - die met dit type waarnemingen slechts heel globaal te bepalen is – was met optische telescopen niets bijzonders te zien. Het exacte tijdstip van de uitbarstingen is uiteraard wel bekend. Dat is mogelijk interessant voor instrumenten die momenteel proberen zwaartekrachtsgolven te detecteren, zoals Ligo. Die moeten in allerlei aardse ruis (trillingen door verkeer, golven op de kust) minuscule trillingen als gevolg van kosmische zwaartekrachtsgolven proberen te onderscheiden. Een supernova die een neutronenster verzwelgt, zou ook een flinke zwaartekrachtgolf moeten produceren, dus kan men heel specifiek in oude Ligo-data gaan zoeken op deze tijdstippen
(wetenschap24.nl)
"De aarde had ooit twee manen"
Op 22 juni stond een supermaan aan de hemel, hier boven het Colosseum in Rome. © afp.
Had de aarde ooit twee manen? Erik Asphaug, onderzoeker aan de Amerikaanse Arizona State University, is er alvast van overtuigd. Dat schrijft de Britse krant The Telegraph.
Asphaug zal zijn theorie uiteenzetten in september op een conferentie over de maan die gehouden wordt in de Royal Society, de Britse academie voor wetenschappen.
Onze tweede maan zou veel kleiner geweest zijn - ongeveer een dertigste van de grootte van onze enige overblijvende maan - en zou maar enkele miljoenen jaren rond de aarde gedraaid hebben. Na verloop van tijd zou ze gebotst zijn met de huidige maan en door de impact samengesmolten zijn tot de bol die we vandaag kennen.
Volgens Asphaug is het landschap van de achterkant van de maan, dat vol met kraters en bergen staat, een direct gevolg van de botsing van de twee manen. Die zou een laag van "enkele tientallen kilometers diep" hebben achtergelaten.
Vorig jaar nog verklaarden professors van de universiteit van Harvard dat de maan als spin-off van de aarde ontstond, nadat die in botsing kwam met een ander object.
(HLN)
Dat laatste is volgens mij al heel lang de gangbare theorie. Maar de aanwezigheid van een tweede, kleine maan sluit dat toch niet uit? Bij de botsing kunnen toch twee delen zijn afgebroken die allebei een maan werden. Die twee kunnen vervolgens weer samengesmolten zijn.quote:
08-07-2013
"De aarde had ooit twee manen"
[ afbeelding ]
Op 22 juni stond een supermaan aan de hemel, hier boven het Colosseum in Rome. © afp.
Had de aarde ooit twee manen? Erik Asphaug, onderzoeker aan de Amerikaanse Arizona State University, is er alvast van overtuigd. Dat schrijft de Britse krant The Telegraph.
Asphaug zal zijn theorie uiteenzetten in september op een conferentie over de maan die gehouden wordt in de Royal Society, de Britse academie voor wetenschappen.
Onze tweede maan zou veel kleiner geweest zijn - ongeveer een dertigste van de grootte van onze enige overblijvende maan - en zou maar enkele miljoenen jaren rond de aarde gedraaid hebben. Na verloop van tijd zou ze gebotst zijn met de huidige maan en door de impact samengesmolten zijn tot de bol die we vandaag kennen.
Volgens Asphaug is het landschap van de achterkant van de maan, dat vol met kraters en bergen staat, een direct gevolg van de botsing van de twee manen. Die zou een laag van "enkele tientallen kilometers diep" hebben achtergelaten.
Vorig jaar nog verklaarden professors van de universiteit van Harvard dat de maan als spin-off van de aarde ontstond, nadat die in botsing kwam met een ander object.
(HLN)
Dat lijkt me wel een mogelijkheid ja,quote:
[..]
Dat laatste is volgens mij al heel lang de gangbare theorie. Maar de aanwezigheid van een tweede, kleine maan sluit dat toch niet uit? Bij de botsing kunnen toch twee delen zijn afgebroken die allebei een maan werden. Die twee kunnen vervolgens weer samengesmolten zijn.
W&T / Het Astronomie Topic #9