W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
Ah, een oud bericht dus. Excuses.quote:Op donderdag 7 maart 2013 18:10 schreef -CRASH- het volgende:
[..]
Maar dat hadden ze vorig jaar al bekend gemaakt
NASA releases moon landing guidelines for Google Lunar X Prize
Staat er geen datum bij het bericht.quote:
[..]
Ah, een oud bericht dus. Excuses.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Staat nét op hun site als nieuws:quote:
[..]
Staat er geen datum bij het bericht.
http://www.powned.tv/nieuws/tech/2013/03/google.html
07-03-2013
Nieuwe camera in ruimtestation maakt eerste foto van de aarde
Een gloednieuwe camera in het internationale ruimtestation heeft onlangs voor het eerst de ogen geopend en de eerste foto van de aarde gemaakt. Het kiekje is prachtig!
Op de foto ziet u de rivier Rio San Pablo uitkomen in de Golfo de Montijo. Het is een bijzonder gebied: twee totaal verschillende ecologische zones lopen in elkaar over: landbouwgrond maakt plaats voor bossen en moerassen.
De foto is gemaakt door ISERV Pathfinder: een gloednieuwe camera die in januari van dit jaar op het ISS werd geïnstalleerd. Het is de bedoeling dat de camera de ogen strak op de aarde gericht houdt en ons met name tijdens natuurrampen van beelden voorziet. “Stel dat een dam in Bhutan doorbreekt, dan willen we in staat zijn om de overheid te laten zien waar bruggen kapot zijn gegaan of waar een weg is ondergelopen of waar een onderstation onder water staat,” legt onderzoeker Burgess Howell uit. “Dat soort informatie is van groot belang om gericht en snel redding te brengen.” Dankzij de hoge resolutie waarmee de camera foto’s maakt, zijn zelfs kleine details goed zichtbaar.
Wetenschappers besturen de camera vanaf de aarde. Met behulp van speciale software kunnen ze precies achterhalen wanneer het ISS zich boven een gebied dat ze willen fotograferen, bevindt. Vervolgens kunnen ze de camera opdracht geven om met een snelheid van drie tot zeven frames per seconde foto’s te maken.
Foto: Dauna Coulter, NASA Marshall Space Flight Center / Mike Carlowicz, NASA Earth Observatory
(scientias.nl)
Nieuwe camera in ruimtestation maakt eerste foto van de aarde
Een gloednieuwe camera in het internationale ruimtestation heeft onlangs voor het eerst de ogen geopend en de eerste foto van de aarde gemaakt. Het kiekje is prachtig!
Op de foto ziet u de rivier Rio San Pablo uitkomen in de Golfo de Montijo. Het is een bijzonder gebied: twee totaal verschillende ecologische zones lopen in elkaar over: landbouwgrond maakt plaats voor bossen en moerassen.
De foto is gemaakt door ISERV Pathfinder: een gloednieuwe camera die in januari van dit jaar op het ISS werd geïnstalleerd. Het is de bedoeling dat de camera de ogen strak op de aarde gericht houdt en ons met name tijdens natuurrampen van beelden voorziet. “Stel dat een dam in Bhutan doorbreekt, dan willen we in staat zijn om de overheid te laten zien waar bruggen kapot zijn gegaan of waar een weg is ondergelopen of waar een onderstation onder water staat,” legt onderzoeker Burgess Howell uit. “Dat soort informatie is van groot belang om gericht en snel redding te brengen.” Dankzij de hoge resolutie waarmee de camera foto’s maakt, zijn zelfs kleine details goed zichtbaar.
Wetenschappers besturen de camera vanaf de aarde. Met behulp van speciale software kunnen ze precies achterhalen wanneer het ISS zich boven een gebied dat ze willen fotograferen, bevindt. Vervolgens kunnen ze de camera opdracht geven om met een snelheid van drie tot zeven frames per seconde foto’s te maken.
Foto: Dauna Coulter, NASA Marshall Space Flight Center / Mike Carlowicz, NASA Earth Observatory
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Hoe heet die camera ook alweer die in de ISS zou komen
waarmee je "live" naar de aarde zou kunnen kijken
waarmee je "live" naar de aarde zou kunnen kijken
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
08-03-2013
Bijzondere ster lijkt ouder te zijn dan het heelal zelf
Hubble heeft wetenschappers een handje geholpen bij het dateren van een zeer oude ster. En dat leidt tot een verrassende conclusie: de ster zou zo’n 14,5 miljard jaar oud zijn: net ietsje ouder dan het 13,8 miljard jaar oude heelal, dus!
De ster is niet nieuw voor de wetenschap. In het jaar 2000 dateerden astronomen de ster ook al. Toen kwamen ze uit op een leeftijd van zestien miljard jaar (met een onzekerheidsmarge van twee miljard jaar). Het zette de wetenschap op zijn kop. “Misschien zit de kosmologie fout, of de stellaire fysica of klopt de afstand tot de ster niet,” stelt onderzoeker Howard Bond.
Kleinere marge
Een goede reden om de ster nog eens goed te bestuderen en opnieuw te dateren. En dat is wat onderzoekers – met een beetje hulp van Hubble – nu hebben gedaan. De nieuwe meting is een stuk accurater, want de onderzoekers hebben de onzekerheidsmarge aanzienlijk verkleind. De onderzoekers schatten de ster op 14,5 miljard jaar oud of 0,8 miljard jaar ouder of jonger. De ster zou dus ook 13,7 miljard jaar oud kunnen zijn en daarmee binnen de leeftijd van het heelal vallen.
Het onderzoek
De onderzoekers baseren hun conclusie op een uitgebreid onderzoek. Zo bestudeerden ze de helderheid van de ster, maar keken ze ook naar de chemische stoffen in de ster. En hoe beter de onderzoekers de ster onder de loep namen, hoe sterker het bewijs dat deze ster bijzonder oud is, maar niet zo oud als gedacht, zich opstapelde. Zo suggereert het onderzoek dat de ster brandstof sneller verbruikt: een eigenschap die de geschatte leeftijd van de ster (16 miljard jaar) verlaagt. Ook bleek de verhouding zuurstof en ijzer ietsje anders te zijn dan verwacht: eveneens bewijs dat deze ietsje jonger is dan gedacht (later kwam er in het heelal meer zuurstof voor). “Stop al die ingrediënten bij elkaar en je komt uit op een leeftijd van 14,5 miljard jaar, met een onzekerheidsmarge dat de leeftijd van de ster laat overlappen met de leeftijd van het heelal.”
Meer onderzoek
Bond verwacht de leeftijd van de ster in de toekomst nog nauwkeuriger vast te kunnen stellen. En zodra uit een volgend onderzoek blijkt dat de ster nog jonger is dan 14,5 miljard jaar en de onzekerheidsmarge verder verkleind wordt, kan zomaar blijken dat de ster toch ietsje jonger is dan het universum. Maar zelfs als de ster ietsje jonger is dan het heelal, dan blijft deze nog steeds heel bijzonder.
De ster in kwestie – HD 140283, bijgenaamd Methusalem – beweegt zich snel door de ruimte en is om die reden al meer dan een eeuw bekend. De hoge snelheid waarmee de ster reist, wijst erop dat de ster slechts een bezoeker aan ons sterrenstelsel is en eigenlijk afkomstig is uit de galactische halo. Een onderzoek in de jaren vijftig onderschrijft dat. Hieruit bleek dat de ster in vergelijking met andere sterren in onze omgeving weinig zware elementen bevat. Sterren in de galactische halo zijn de eerste ‘bewoners’ van ons sterrenstelsel. Ze ontstonden nog voordat het universum ‘vervuild’ was geraakt met zwaardere elementen. De ster is waarschijnlijk in een klein sterrenstelsel ontstaan. Dit sterrenstelsel zou meer dan twaalf miljard jaar geleden door de groeiende Melkweg zijn opgeslokt.
(scientias.nl)
Bijzondere ster lijkt ouder te zijn dan het heelal zelf
Hubble heeft wetenschappers een handje geholpen bij het dateren van een zeer oude ster. En dat leidt tot een verrassende conclusie: de ster zou zo’n 14,5 miljard jaar oud zijn: net ietsje ouder dan het 13,8 miljard jaar oude heelal, dus!
De ster is niet nieuw voor de wetenschap. In het jaar 2000 dateerden astronomen de ster ook al. Toen kwamen ze uit op een leeftijd van zestien miljard jaar (met een onzekerheidsmarge van twee miljard jaar). Het zette de wetenschap op zijn kop. “Misschien zit de kosmologie fout, of de stellaire fysica of klopt de afstand tot de ster niet,” stelt onderzoeker Howard Bond.
Kleinere marge
Een goede reden om de ster nog eens goed te bestuderen en opnieuw te dateren. En dat is wat onderzoekers – met een beetje hulp van Hubble – nu hebben gedaan. De nieuwe meting is een stuk accurater, want de onderzoekers hebben de onzekerheidsmarge aanzienlijk verkleind. De onderzoekers schatten de ster op 14,5 miljard jaar oud of 0,8 miljard jaar ouder of jonger. De ster zou dus ook 13,7 miljard jaar oud kunnen zijn en daarmee binnen de leeftijd van het heelal vallen.
Het onderzoek
De onderzoekers baseren hun conclusie op een uitgebreid onderzoek. Zo bestudeerden ze de helderheid van de ster, maar keken ze ook naar de chemische stoffen in de ster. En hoe beter de onderzoekers de ster onder de loep namen, hoe sterker het bewijs dat deze ster bijzonder oud is, maar niet zo oud als gedacht, zich opstapelde. Zo suggereert het onderzoek dat de ster brandstof sneller verbruikt: een eigenschap die de geschatte leeftijd van de ster (16 miljard jaar) verlaagt. Ook bleek de verhouding zuurstof en ijzer ietsje anders te zijn dan verwacht: eveneens bewijs dat deze ietsje jonger is dan gedacht (later kwam er in het heelal meer zuurstof voor). “Stop al die ingrediënten bij elkaar en je komt uit op een leeftijd van 14,5 miljard jaar, met een onzekerheidsmarge dat de leeftijd van de ster laat overlappen met de leeftijd van het heelal.”
Meer onderzoek
Bond verwacht de leeftijd van de ster in de toekomst nog nauwkeuriger vast te kunnen stellen. En zodra uit een volgend onderzoek blijkt dat de ster nog jonger is dan 14,5 miljard jaar en de onzekerheidsmarge verder verkleind wordt, kan zomaar blijken dat de ster toch ietsje jonger is dan het universum. Maar zelfs als de ster ietsje jonger is dan het heelal, dan blijft deze nog steeds heel bijzonder.
De ster in kwestie – HD 140283, bijgenaamd Methusalem – beweegt zich snel door de ruimte en is om die reden al meer dan een eeuw bekend. De hoge snelheid waarmee de ster reist, wijst erop dat de ster slechts een bezoeker aan ons sterrenstelsel is en eigenlijk afkomstig is uit de galactische halo. Een onderzoek in de jaren vijftig onderschrijft dat. Hieruit bleek dat de ster in vergelijking met andere sterren in onze omgeving weinig zware elementen bevat. Sterren in de galactische halo zijn de eerste ‘bewoners’ van ons sterrenstelsel. Ze ontstonden nog voordat het universum ‘vervuild’ was geraakt met zwaardere elementen. De ster is waarschijnlijk in een klein sterrenstelsel ontstaan. Dit sterrenstelsel zou meer dan twaalf miljard jaar geleden door de groeiende Melkweg zijn opgeslokt.
(scientias.nl)
wowquote:Op vrijdag 8 maart 2013 23:34 schreef Misty_eyes het volgende:
08-03-2013
Bijzondere ster lijkt ouder te zijn dan het heelal zelf
[ afbeelding ]
Hubble heeft wetenschappers een handje geholpen bij het dateren van een zeer oude ster. En dat leidt tot een verrassende conclusie: de ster zou zo’n 14,5 miljard jaar oud zijn: net ietsje ouder dan het 13,8 miljard jaar oude heelal, dus!
De ster is niet nieuw voor de wetenschap. In het jaar 2000 dateerden astronomen de ster ook al. Toen kwamen ze uit op een leeftijd van zestien miljard jaar (met een onzekerheidsmarge van twee miljard jaar). Het zette de wetenschap op zijn kop. “Misschien zit de kosmologie fout, of de stellaire fysica of klopt de afstand tot de ster niet,” stelt onderzoeker Howard Bond.
Kleinere marge
Een goede reden om de ster nog eens goed te bestuderen en opnieuw te dateren. En dat is wat onderzoekers – met een beetje hulp van Hubble – nu hebben gedaan. De nieuwe meting is een stuk accurater, want de onderzoekers hebben de onzekerheidsmarge aanzienlijk verkleind. De onderzoekers schatten de ster op 14,5 miljard jaar oud of 0,8 miljard jaar ouder of jonger. De ster zou dus ook 13,7 miljard jaar oud kunnen zijn en daarmee binnen de leeftijd van het heelal vallen.
Het onderzoek
De onderzoekers baseren hun conclusie op een uitgebreid onderzoek. Zo bestudeerden ze de helderheid van de ster, maar keken ze ook naar de chemische stoffen in de ster. En hoe beter de onderzoekers de ster onder de loep namen, hoe sterker het bewijs dat deze ster bijzonder oud is, maar niet zo oud als gedacht, zich opstapelde. Zo suggereert het onderzoek dat de ster brandstof sneller verbruikt: een eigenschap die de geschatte leeftijd van de ster (16 miljard jaar) verlaagt. Ook bleek de verhouding zuurstof en ijzer ietsje anders te zijn dan verwacht: eveneens bewijs dat deze ietsje jonger is dan gedacht (later kwam er in het heelal meer zuurstof voor). “Stop al die ingrediënten bij elkaar en je komt uit op een leeftijd van 14,5 miljard jaar, met een onzekerheidsmarge dat de leeftijd van de ster laat overlappen met de leeftijd van het heelal.”
Meer onderzoek
Bond verwacht de leeftijd van de ster in de toekomst nog nauwkeuriger vast te kunnen stellen. En zodra uit een volgend onderzoek blijkt dat de ster nog jonger is dan 14,5 miljard jaar en de onzekerheidsmarge verder verkleind wordt, kan zomaar blijken dat de ster toch ietsje jonger is dan het universum. Maar zelfs als de ster ietsje jonger is dan het heelal, dan blijft deze nog steeds heel bijzonder.
De ster in kwestie – HD 140283, bijgenaamd Methusalem – beweegt zich snel door de ruimte en is om die reden al meer dan een eeuw bekend. De hoge snelheid waarmee de ster reist, wijst erop dat de ster slechts een bezoeker aan ons sterrenstelsel is en eigenlijk afkomstig is uit de galactische halo. Een onderzoek in de jaren vijftig onderschrijft dat. Hieruit bleek dat de ster in vergelijking met andere sterren in onze omgeving weinig zware elementen bevat. Sterren in de galactische halo zijn de eerste ‘bewoners’ van ons sterrenstelsel. Ze ontstonden nog voordat het universum ‘vervuild’ was geraakt met zwaardere elementen. De ster is waarschijnlijk in een klein sterrenstelsel ontstaan. Dit sterrenstelsel zou meer dan twaalf miljard jaar geleden door de groeiende Melkweg zijn opgeslokt.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Die Methusalem-ster ligt ook maar 190 lichtjaar van ons verwijderd. Da's echt in onze achtertuin, op galactische schaal gezien.
http://en.wikipedia.org/wiki/HD_140283
http://en.wikipedia.org/wiki/HD_140283
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
11-03-2013
Chinees ruimteafval botst met Russische satelliet
Onderzoek wijst erop dat een stuk puin van een Chinese weersatelliet in botsing is gekomen met een Russische satelliet. De gebeurtenis laat nog maar eens zien hoe groot het ruimteafval-probleem werkelijk is.
Begin februari werd duidelijk dat de baan van de Russische satelliet iets veranderd was. De Russen dachten direct aan een botsing. Om te achterhalen of er echt een botsing was geweest, zochten ze eerst uit wanneer de botsing hoogstwaarschijnlijk plaatsvond en of zich op dat moment andere objecten in de buurt van de Russische satelliet bevonden.
Fengyun 1C
Uit het onderzoek blijkt dat de Russische satelliet op de dag van de botsing (22 januari 2013) slechts bij één object in de buurt was gekomen. Het gaat om een stuk puin van Fengyun 1C. Fengyun 1C was een Chinese weersatelliet. De satelliet werd in 1999 gelanceerd. In 2007 testten de Chinezen een wapen dat satellieten kan vernietigen. Om aan te tonen dat het wapen werkte, schoten ze Fengyun 1C in stukken. Zo werden in één klap honderden, zo niet duizenden stukken ruimtepuin gecreëerd.
Beschadigd
En één van die stukken is nu hoogstwaarschijnlijk met een Russische satelliet in aanraking gekomen. Niet alleen draait de satelliet daardoor nu sneller, de satelliet is ook beschadigd. Zo bestaat de satelliet op dit moment zeker uit twee fragmenten. Onderzoekers blijven de kwestie onderzoeken om meer te weten te komen over de omstandigheden waaronder de botsing plaatsvond.
De gebeurtenis benadrukt nog maar eens hoe groot het probleem van ruimteafval werkelijk is. De aarde wordt omgeven door een ‘wolk’ van puin, bestaande uit brokstukken van satellieten en complete satellieten die niet langer werken. Het ISS moet nu al regelmatig voor het ruimtepuin uitwijken. En de hoeveelheid ruimtepuin neemt alleen maar toe. De angst is dan ook dat deze gordel van puin in de toekomst ruimtemissies kan dwarsbomen: hoe groter de dichtheid puin wordt, hoe lastiger het zal worden om mensen voorbij die ‘gordel’ te lanceren. Onderzoekers werken dan ook hard aan een oplossing. Een mooi voorbeeld is deze Zwitserse satelliet die in de toekomst ruimteafval moet vastgrijpen en verwijderen. Het opruimen van ruimteafval ligt politiek gezien overigens gevoelig. Sommige landen hebben er moeite mee dat andere landen door het opruimen van hun ruimtepuin de hand leggen op door hen ontwikkelde technologieën. Ook vinden veel overheden het een verontrustende gedachte dat andere naties methoden ontwikkelen om oude satellieten uit een baan om de aarde te verwijderen. Want als ze dat kunnen, kunnen ze ook werkende satellieten vernietigen en zo de communicatie in een land plat leggen.
Reconstructie van de botsing:
(scientias.nl)
Chinees ruimteafval botst met Russische satelliet
Onderzoek wijst erop dat een stuk puin van een Chinese weersatelliet in botsing is gekomen met een Russische satelliet. De gebeurtenis laat nog maar eens zien hoe groot het ruimteafval-probleem werkelijk is.
Begin februari werd duidelijk dat de baan van de Russische satelliet iets veranderd was. De Russen dachten direct aan een botsing. Om te achterhalen of er echt een botsing was geweest, zochten ze eerst uit wanneer de botsing hoogstwaarschijnlijk plaatsvond en of zich op dat moment andere objecten in de buurt van de Russische satelliet bevonden.
Fengyun 1C
Uit het onderzoek blijkt dat de Russische satelliet op de dag van de botsing (22 januari 2013) slechts bij één object in de buurt was gekomen. Het gaat om een stuk puin van Fengyun 1C. Fengyun 1C was een Chinese weersatelliet. De satelliet werd in 1999 gelanceerd. In 2007 testten de Chinezen een wapen dat satellieten kan vernietigen. Om aan te tonen dat het wapen werkte, schoten ze Fengyun 1C in stukken. Zo werden in één klap honderden, zo niet duizenden stukken ruimtepuin gecreëerd.
Beschadigd
En één van die stukken is nu hoogstwaarschijnlijk met een Russische satelliet in aanraking gekomen. Niet alleen draait de satelliet daardoor nu sneller, de satelliet is ook beschadigd. Zo bestaat de satelliet op dit moment zeker uit twee fragmenten. Onderzoekers blijven de kwestie onderzoeken om meer te weten te komen over de omstandigheden waaronder de botsing plaatsvond.
De gebeurtenis benadrukt nog maar eens hoe groot het probleem van ruimteafval werkelijk is. De aarde wordt omgeven door een ‘wolk’ van puin, bestaande uit brokstukken van satellieten en complete satellieten die niet langer werken. Het ISS moet nu al regelmatig voor het ruimtepuin uitwijken. En de hoeveelheid ruimtepuin neemt alleen maar toe. De angst is dan ook dat deze gordel van puin in de toekomst ruimtemissies kan dwarsbomen: hoe groter de dichtheid puin wordt, hoe lastiger het zal worden om mensen voorbij die ‘gordel’ te lanceren. Onderzoekers werken dan ook hard aan een oplossing. Een mooi voorbeeld is deze Zwitserse satelliet die in de toekomst ruimteafval moet vastgrijpen en verwijderen. Het opruimen van ruimteafval ligt politiek gezien overigens gevoelig. Sommige landen hebben er moeite mee dat andere landen door het opruimen van hun ruimtepuin de hand leggen op door hen ontwikkelde technologieën. Ook vinden veel overheden het een verontrustende gedachte dat andere naties methoden ontwikkelen om oude satellieten uit een baan om de aarde te verwijderen. Want als ze dat kunnen, kunnen ze ook werkende satellieten vernietigen en zo de communicatie in een land plat leggen.
Reconstructie van de botsing:
(scientias.nl)
12-03-2013
Herschel ziet basis van straalstromen bij zwart gat
Illustratie van de jets van GX 339-4. (ESA/ATG Medialab)
De Europese infraroodruimtetelescoop Herschel, die bijna aan het eind van zijn operationele levensduur is, heeft ver-infrarode straling waargenomen die afkomstig is van de basis van de straalstromen bij een stellair zwart gat. Nooit eerder zijn sterrenkundigen in staat geweest om door te dringen tot dit allerbinnenste deel van de straalstromen ('jets'). De resultaten zijn gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
De waarnemingen zijn verricht aan GX 339-4, een zwart gat dat materie opzuigt van een begeleider en daarbij twee bundels van energierijke deeltjes en straling de ruimte in blaast. Eens in de paar jaar ondergaat het stelsel een uitbarsting die enkele maanden kan duren en waarbij de jets afmetingen bereiken van honderden miljarden kilometers.
De meest recente uitbarsting is intensief bestudeerd door onder andere radio- en röntgentelescopen. Toen er veranderingen werden gezien die erop wijzen dat de uitbarsting snel ten einde zou komen, werd de Herschel-ruimtetelescoop ingeschakeld om de ver-infrarode straling van de basis van de straalstromen waar te nemen.
De nieuwe waarnemingen bevestigen het idee dat de radiostraling en de ver-infrarode straling van de jets zogeheten synchrotronstraling is, uitgezonden door energierijke elektronen in een sterk magnetisch veld. Minder duidelijk is de precieze herkomst van de energierijkere optische en de nabij-infrarode straling. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Herschel ziet basis van straalstromen bij zwart gat
Illustratie van de jets van GX 339-4. (ESA/ATG Medialab)
De Europese infraroodruimtetelescoop Herschel, die bijna aan het eind van zijn operationele levensduur is, heeft ver-infrarode straling waargenomen die afkomstig is van de basis van de straalstromen bij een stellair zwart gat. Nooit eerder zijn sterrenkundigen in staat geweest om door te dringen tot dit allerbinnenste deel van de straalstromen ('jets'). De resultaten zijn gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
De waarnemingen zijn verricht aan GX 339-4, een zwart gat dat materie opzuigt van een begeleider en daarbij twee bundels van energierijke deeltjes en straling de ruimte in blaast. Eens in de paar jaar ondergaat het stelsel een uitbarsting die enkele maanden kan duren en waarbij de jets afmetingen bereiken van honderden miljarden kilometers.
De meest recente uitbarsting is intensief bestudeerd door onder andere radio- en röntgentelescopen. Toen er veranderingen werden gezien die erop wijzen dat de uitbarsting snel ten einde zou komen, werd de Herschel-ruimtetelescoop ingeschakeld om de ver-infrarode straling van de basis van de straalstromen waar te nemen.
De nieuwe waarnemingen bevestigen het idee dat de radiostraling en de ver-infrarode straling van de jets zogeheten synchrotronstraling is, uitgezonden door energierijke elektronen in een sterk magnetisch veld. Minder duidelijk is de precieze herkomst van de energierijkere optische en de nabij-infrarode straling. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-03-2013
Zeldzame drievoudige quasar gevonden
Opname van de drievoudige quasar QQQJ1519+0627 (Emanuele Farina)
Een internationaal team van astronomen onder leiding van Emanuele Farina van de Universiteit van Insubria in Italië heeft op 9 miljard lichtjaar afstand van de aarde een zeldzame drievoudige quasar gevonden. De ontdekking is gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Quasars zijn de extreem heldere kernen van ver verwijderde sterrenstelsels. De energie is afkomstig uit de directe omgeving van superzware zwarte gaten die zich in de kernen van de meeste sterrenstelsels bevinden. Wanneer er twee of drie quasars in elkaars directe omgeving staan, is er vermoedelijk sprake van het resultaat van een botsing en versmelting van twee of drie afzonderlijke sterrenstelsels.
Het is pas voor de tweede keer dat astronomen een drievoudige quasar hebben gevonden. Hoe het systeem (met de catalogusaanduiding QQQJ1519+0627) precies is ontstaan, is nog niet duidelijk; mogelijk bevindt het zich nog in een prille ontstaansfase. Dat zou blijken uit het feit dat er op de betreffende plaats aan de hemel geen sterke infraroodbronnen zijn gevonden die zouden wijzen op de aanwezigheid van stelsels waarin veel stervorming plaatsvindt.
De ontdekking van de drievoudige quasar is gedaan met behulp van de New Technology Telescope op de Europese La Silla-sterrenwacht in Chili en met een telescoop op de Calar Alto-sterrenwacht in Spanje. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Zeldzame drievoudige quasar gevonden
Opname van de drievoudige quasar QQQJ1519+0627 (Emanuele Farina)
Een internationaal team van astronomen onder leiding van Emanuele Farina van de Universiteit van Insubria in Italië heeft op 9 miljard lichtjaar afstand van de aarde een zeldzame drievoudige quasar gevonden. De ontdekking is gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Quasars zijn de extreem heldere kernen van ver verwijderde sterrenstelsels. De energie is afkomstig uit de directe omgeving van superzware zwarte gaten die zich in de kernen van de meeste sterrenstelsels bevinden. Wanneer er twee of drie quasars in elkaars directe omgeving staan, is er vermoedelijk sprake van het resultaat van een botsing en versmelting van twee of drie afzonderlijke sterrenstelsels.
Het is pas voor de tweede keer dat astronomen een drievoudige quasar hebben gevonden. Hoe het systeem (met de catalogusaanduiding QQQJ1519+0627) precies is ontstaan, is nog niet duidelijk; mogelijk bevindt het zich nog in een prille ontstaansfase. Dat zou blijken uit het feit dat er op de betreffende plaats aan de hemel geen sterke infraroodbronnen zijn gevonden die zouden wijzen op de aanwezigheid van stelsels waarin veel stervorming plaatsvindt.
De ontdekking van de drievoudige quasar is gedaan met behulp van de New Technology Telescope op de Europese La Silla-sterrenwacht in Chili en met een telescoop op de Calar Alto-sterrenwacht in Spanje. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-03-2013
De allerlaatste close-up foto’s van Saturnus’ maan Rhea
Ruimtesonde Cassini heeft voor de laatste keer een flyby langs Saturnus’ maan Rhea gemaakt. En natuurlijk legde de sonde de maan op de gevoelige plaat vast. Het levert prachtige close-up foto’s op: de laatste die we in héél lange tijd van Rhea zullen gaan zien.
Cassini passeerde Rhea op een afstand van zo’n 997 kilometer. Het doel van de flyby was het meten van het zwaartekrachtveld van Rhea. Maar terwijl Cassini daarmee bezig was, maakte de sonde ook nog eens een aantal close-up foto’s.
Bijvoorbeeld de foto hieronder. Op de foto is het pokdalige oppervlak van Rhea goed te zien. Kraters maken er de dienst uit.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Wat direct opvalt aan de foto die u hieronder ziet, is de streep die dwars over het oppervlak lijkt te lopen. Het is een slenk: een stuk grond dat lager ligt dan de omringende grond en aan beide zijden steile wanden heeft. De slenk die we hier zijn, lijkt vrij recent te zijn ontstaan, maar verder kunnen de onderzoekers er weinig zinnigs over zeggen: ze weten nog steeds niet goed hoe deze slenken op Rhea ontstaan.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Cassini maakte ook enkele foto’s vanaf een iets grotere afstand. Dit kiekje werd vanaf een slordige 269.000 kilometer afstand gemaakt.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Het lijkt raadzaam om deze foto’s van Rhea goed in u op te nemen. Het zijn de allerlaatste close-up foto’s die Cassini van de maan maakte.
(scientias.nl)
De allerlaatste close-up foto’s van Saturnus’ maan Rhea
Ruimtesonde Cassini heeft voor de laatste keer een flyby langs Saturnus’ maan Rhea gemaakt. En natuurlijk legde de sonde de maan op de gevoelige plaat vast. Het levert prachtige close-up foto’s op: de laatste die we in héél lange tijd van Rhea zullen gaan zien.
Cassini passeerde Rhea op een afstand van zo’n 997 kilometer. Het doel van de flyby was het meten van het zwaartekrachtveld van Rhea. Maar terwijl Cassini daarmee bezig was, maakte de sonde ook nog eens een aantal close-up foto’s.
Bijvoorbeeld de foto hieronder. Op de foto is het pokdalige oppervlak van Rhea goed te zien. Kraters maken er de dienst uit.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Wat direct opvalt aan de foto die u hieronder ziet, is de streep die dwars over het oppervlak lijkt te lopen. Het is een slenk: een stuk grond dat lager ligt dan de omringende grond en aan beide zijden steile wanden heeft. De slenk die we hier zijn, lijkt vrij recent te zijn ontstaan, maar verder kunnen de onderzoekers er weinig zinnigs over zeggen: ze weten nog steeds niet goed hoe deze slenken op Rhea ontstaan.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Cassini maakte ook enkele foto’s vanaf een iets grotere afstand. Dit kiekje werd vanaf een slordige 269.000 kilometer afstand gemaakt.
Foto: NASA / JPL-Caltech / SSI.
Het lijkt raadzaam om deze foto’s van Rhea goed in u op te nemen. Het zijn de allerlaatste close-up foto’s die Cassini van de maan maakte.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
How big is the universe van minutephysics, op het eind kan je doorklikken naar andere filmpjes m.b.t. het universum. Wel tof uitgelegd zo
Da's een mooie voor:quote:Op woensdag 13 maart 2013 14:42 schreef Kper_Norci het volgende:
How big is the universe van minutephysics, op het eind kan je doorklikken naar andere filmpjes m.b.t. het universum. Wel tof uitgelegd zo
W&T / Inspirerende wetenschappelijke video's
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
Thanks! Heb het filmpje daar inmiddels ook gepost!quote:
[..]
Da's een mooie voor:
W&T / Inspirerende wetenschappelijke video's
13-03-2013
ALMA – het grootste astronomische project op aarde – vanaf vandaag operationeel
De radiotelescoop ALMA is vandaag officieel in gebruik genomen. Na jaren hard werken is het dan eindelijk zover: wetenschappers kunnen aan de slag met de machtige radiotelescoop: het grootste astronomische project op aarde.
ALMA staat voor Atacama Large Millimeter/submillimeter Array. Het is het grootste astronomische project op aarde. Het bestaat uit 66 antenneschotels en is ontwikkeld om het licht van de koudste objecten in het heelal te bestuderen. Dit licht heeft een golflengte van ongeveer een millimeter en bevindt zich daarmee tussen infrarood licht en radiogolven.
Verwachtingen
De verwachtingen omtrent ALMA zijn hooggespannen. De schotels gunnen ons een kijkje in delen van het heelal die in zichtbaar licht niet of moeilijk in detail te bestuderen zijn. Denk bijvoorbeeld aan gas- en stofwolken waarin nieuwe sterren worden geboren. Nu geven die wolken nog weinig geheimen prijs, maar ALMA is in staat om ze prachtig in beeld te brengen en ons zo de omstandigheden in deze wolken te laten zien. Uiteindelijk zal ALMA de bouwblokken van sterren, maar ook van planetaire systemen, sterrenstelsels en het leven zelf gaan bestuderen. En dat zeer gedetailleerd: ALMA is bijzonder gevoelig en heeft een zeer hoge resolutie. Zo levert deze ongeveer tien keer scherpere beelden dan Hubble.
Hoog en droog
ALMA bevindt zich hoog in het Chileense deel van de Andes. En dat is niet voor niets. De straling die ALMA opvangt, wordt namelijk geabsorbeerd door waterdamp in de atmosfeer van de aarde. Daarom is het belangrijk dat de schotels zich op een plek bevinden die hoog en droog is. In dit geval: een 5000 meter hoog plateau in Chili.
De afgelopen jaren hebben we al een voorproefje gekregen van waar ALMA tot in staat is. Zo leverde deze in 2011 al zijn eerste kiekje af. Maar al die beelden die tot nu toe de revue zijn gepasseerd zijn gemaakt door een ALMA in aanbouw: een radiotelescoop die nog niet op volledige kracht was. Vanaf vandaag is ALMA helemaal operationeel en mogen we dus nog veel meer en betere foto’s en de meest uiteenlopende, maar fascinerende ontdekkingen gaan verwachten.
(scientias.nl)
ALMA – het grootste astronomische project op aarde – vanaf vandaag operationeel
De radiotelescoop ALMA is vandaag officieel in gebruik genomen. Na jaren hard werken is het dan eindelijk zover: wetenschappers kunnen aan de slag met de machtige radiotelescoop: het grootste astronomische project op aarde.
ALMA staat voor Atacama Large Millimeter/submillimeter Array. Het is het grootste astronomische project op aarde. Het bestaat uit 66 antenneschotels en is ontwikkeld om het licht van de koudste objecten in het heelal te bestuderen. Dit licht heeft een golflengte van ongeveer een millimeter en bevindt zich daarmee tussen infrarood licht en radiogolven.
Verwachtingen
De verwachtingen omtrent ALMA zijn hooggespannen. De schotels gunnen ons een kijkje in delen van het heelal die in zichtbaar licht niet of moeilijk in detail te bestuderen zijn. Denk bijvoorbeeld aan gas- en stofwolken waarin nieuwe sterren worden geboren. Nu geven die wolken nog weinig geheimen prijs, maar ALMA is in staat om ze prachtig in beeld te brengen en ons zo de omstandigheden in deze wolken te laten zien. Uiteindelijk zal ALMA de bouwblokken van sterren, maar ook van planetaire systemen, sterrenstelsels en het leven zelf gaan bestuderen. En dat zeer gedetailleerd: ALMA is bijzonder gevoelig en heeft een zeer hoge resolutie. Zo levert deze ongeveer tien keer scherpere beelden dan Hubble.
Hoog en droog
ALMA bevindt zich hoog in het Chileense deel van de Andes. En dat is niet voor niets. De straling die ALMA opvangt, wordt namelijk geabsorbeerd door waterdamp in de atmosfeer van de aarde. Daarom is het belangrijk dat de schotels zich op een plek bevinden die hoog en droog is. In dit geval: een 5000 meter hoog plateau in Chili.
De afgelopen jaren hebben we al een voorproefje gekregen van waar ALMA tot in staat is. Zo leverde deze in 2011 al zijn eerste kiekje af. Maar al die beelden die tot nu toe de revue zijn gepasseerd zijn gemaakt door een ALMA in aanbouw: een radiotelescoop die nog niet op volledige kracht was. Vanaf vandaag is ALMA helemaal operationeel en mogen we dus nog veel meer en betere foto’s en de meest uiteenlopende, maar fascinerende ontdekkingen gaan verwachten.
(scientias.nl)
13-03-2013
Sterren ontstonden miljard jaar eerder dan gedacht
De ontdekking werd gedaan door de nieuwe Alma-telescoop in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. © afp.
Ontelbare sterren in het universum blijken volgens een onderzoeksteam in Bonn een miljard jaar geleden eerder te zijn ontstaan dan tot nu toe werd gedacht. De ontdekking laat zien dat de heftigste sterrrenuitbarsting ongeveer 12 miljard jaar geleden plaatsvond in het heelal. Dat zegt Axel Weiss van het onderzoeksteam van het Max-Planck-Instituut voor Radioastronomie.
"De ontdekking betekent dat deze sterrenstelsels slechts twee miljard jaar na de oerknal zijn ontstaan. Ze zijn ook een miljard jaar ouder dan voorheen werd gedacht", zei Weiss op de website stern.de. Tijdens het ontstaan van een ster draaien grote hoeveelheden kosmisch stof en gas om elkaar heen, waardoor nieuwe sterren ontstaan. Uit de nieuwe ontdekking bleek dat dat 1.000 keer sneller gebeurt dan in normale sterrenstelsels, aldus de onderzoekers. "Waar in de Melkweg één zon per jaar ontstaat, zijn dat er 1.000 per jaar in deze nieuwe sterrenstelsels. Dat is alleen daar waargenomen en niet in stelsels in onze omgeving."
Het is volgens de onderzoekers een inzicht in "de stormachtige jeugdfase van het universum". De ontdekking werd gedaan door de nieuwe Alma-telescoop in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. In totaal bestaat het project uit 66 telescopen. Volgens Weiss werd deze ontdekking gedaan toen pas 16 van die 66 telescopen in gebruik waren. "Je kunt je dan wel voorstellen wat de Alma-telescoop in de toekomst nog kan bereiken."
(HLN)
Sterren ontstonden miljard jaar eerder dan gedacht
De ontdekking werd gedaan door de nieuwe Alma-telescoop in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. © afp.
Ontelbare sterren in het universum blijken volgens een onderzoeksteam in Bonn een miljard jaar geleden eerder te zijn ontstaan dan tot nu toe werd gedacht. De ontdekking laat zien dat de heftigste sterrrenuitbarsting ongeveer 12 miljard jaar geleden plaatsvond in het heelal. Dat zegt Axel Weiss van het onderzoeksteam van het Max-Planck-Instituut voor Radioastronomie.
"De ontdekking betekent dat deze sterrenstelsels slechts twee miljard jaar na de oerknal zijn ontstaan. Ze zijn ook een miljard jaar ouder dan voorheen werd gedacht", zei Weiss op de website stern.de. Tijdens het ontstaan van een ster draaien grote hoeveelheden kosmisch stof en gas om elkaar heen, waardoor nieuwe sterren ontstaan. Uit de nieuwe ontdekking bleek dat dat 1.000 keer sneller gebeurt dan in normale sterrenstelsels, aldus de onderzoekers. "Waar in de Melkweg één zon per jaar ontstaat, zijn dat er 1.000 per jaar in deze nieuwe sterrenstelsels. Dat is alleen daar waargenomen en niet in stelsels in onze omgeving."
Het is volgens de onderzoekers een inzicht in "de stormachtige jeugdfase van het universum". De ontdekking werd gedaan door de nieuwe Alma-telescoop in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. In totaal bestaat het project uit 66 telescopen. Volgens Weiss werd deze ontdekking gedaan toen pas 16 van die 66 telescopen in gebruik waren. "Je kunt je dan wel voorstellen wat de Alma-telescoop in de toekomst nog kan bereiken."
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-03-2013
Hebbes? Het Higgs-deeltje lijkt gevonden!
In juli vorig jaar maakten onderzoekers bekend dat ze een deeltje ontdekt hadden dat wel heel sterk op het gezochte Higgs-deeltje leek. En nu is er dan eindelijk duidelijkheid: het deeltje van toen is hoogstwaarschijnlijk inderdaad een Higgs-deeltje! Onduidelijk is alleen nog even of het om het deeltje gaat waar wetenschappers zo naarstig naar zochten…
“Voor mij is het duidelijk dat we te maken hebben met een Higgs-deeltje,” zo vertelt Joe Incandela namens de onderzoekers die de afgelopen maanden door heel wat data heen ploeterden om te bewijzen dat het deeltje dat in juli werd gedetecteerd daadwerkelijk een Higgs-deeltje is. “Maar we hebben nog een lange weg te gaan als we uit willen zoeken wat voor soort Higgs-deeltje het is,” benadrukt Incandela.
Meer onderzoek
Toen de onderzoekers in juli vorig jaar bekend maakten dat ze misschien het Higgsboson hadden gevonden, lieten ze zich leiden door een omvangrijke hoeveelheid data, verzameld door machtige deeltjesversnellers zoals de Large Hadron Collider. Maar tussen juli 2012 en maart 2013 hebben onderzoekers niet stil gezeten. Ze hebben meer data verzameld en geanalyseerd om de claim die ze in juli deden, te staven. In totaal analyseerden ze tussen juli en maart tweeënhalf keer meer data dan voor juli beschikbaar was. En op basis van die analyse werd gaandeweg steeds duidelijker dat het deeltje inderdaad zeer waarschijnlijk een Higgs-deeltje is.
Bewijs
Het Higgs-deeltje onderscheidt zich op verschillende manieren van andere deeltjes. Bijvoorbeeld door de kwantummechanische eigenschappen van het deeltje. Eén van die eigenschappen is dat het deeltje spin 0 heeft. Experimenten hebben nu aangetoond dat dat – en andere eigenschappen die aan Higgs worden toegeschreven – opgaat voor het deeltje dat in juli werd ontdekt. Het bewijs dat het deeltje ook daadwerkelijk Higgs is, stapelt zich daarmee op.
Maar daarmee zijn alle vragen nog niet opgelost. Zo is nog niet bewezen dat dit Higgs-deeltje het deeltje is dat het Standaardmodel zo hard nodig heeft. Het zou ook het lichtste van verschillende andere bosonen kunnen zijn die volgens andere theorieën dan het Standaardmodel bestaan. In andere woorden: het blijft nog even spannend. Om te achterhalen of dit echt het gezochte Higgs-deeltje is moeten nog meer eigenschappen van het deeltje boven tafel komen. Zo moeten onderzoekers bijvoorbeeld de exacte snelheid waarmee het deeltje vervalt achterhalen en kijken of deze overeenkomt met de snelheid die aan het Higgs-deeltje wordt toegeschreven. Daarvoor zal eerst echter nog flink wat extra data moeten worden verzameld.
(scientias.nl)
Hebbes? Het Higgs-deeltje lijkt gevonden!
In juli vorig jaar maakten onderzoekers bekend dat ze een deeltje ontdekt hadden dat wel heel sterk op het gezochte Higgs-deeltje leek. En nu is er dan eindelijk duidelijkheid: het deeltje van toen is hoogstwaarschijnlijk inderdaad een Higgs-deeltje! Onduidelijk is alleen nog even of het om het deeltje gaat waar wetenschappers zo naarstig naar zochten…
“Voor mij is het duidelijk dat we te maken hebben met een Higgs-deeltje,” zo vertelt Joe Incandela namens de onderzoekers die de afgelopen maanden door heel wat data heen ploeterden om te bewijzen dat het deeltje dat in juli werd gedetecteerd daadwerkelijk een Higgs-deeltje is. “Maar we hebben nog een lange weg te gaan als we uit willen zoeken wat voor soort Higgs-deeltje het is,” benadrukt Incandela.
Meer onderzoek
Toen de onderzoekers in juli vorig jaar bekend maakten dat ze misschien het Higgsboson hadden gevonden, lieten ze zich leiden door een omvangrijke hoeveelheid data, verzameld door machtige deeltjesversnellers zoals de Large Hadron Collider. Maar tussen juli 2012 en maart 2013 hebben onderzoekers niet stil gezeten. Ze hebben meer data verzameld en geanalyseerd om de claim die ze in juli deden, te staven. In totaal analyseerden ze tussen juli en maart tweeënhalf keer meer data dan voor juli beschikbaar was. En op basis van die analyse werd gaandeweg steeds duidelijker dat het deeltje inderdaad zeer waarschijnlijk een Higgs-deeltje is.
Bewijs
Het Higgs-deeltje onderscheidt zich op verschillende manieren van andere deeltjes. Bijvoorbeeld door de kwantummechanische eigenschappen van het deeltje. Eén van die eigenschappen is dat het deeltje spin 0 heeft. Experimenten hebben nu aangetoond dat dat – en andere eigenschappen die aan Higgs worden toegeschreven – opgaat voor het deeltje dat in juli werd ontdekt. Het bewijs dat het deeltje ook daadwerkelijk Higgs is, stapelt zich daarmee op.
Maar daarmee zijn alle vragen nog niet opgelost. Zo is nog niet bewezen dat dit Higgs-deeltje het deeltje is dat het Standaardmodel zo hard nodig heeft. Het zou ook het lichtste van verschillende andere bosonen kunnen zijn die volgens andere theorieën dan het Standaardmodel bestaan. In andere woorden: het blijft nog even spannend. Om te achterhalen of dit echt het gezochte Higgs-deeltje is moeten nog meer eigenschappen van het deeltje boven tafel komen. Zo moeten onderzoekers bijvoorbeeld de exacte snelheid waarmee het deeltje vervalt achterhalen en kijken of deze overeenkomt met de snelheid die aan het Higgs-deeltje wordt toegeschreven. Daarvoor zal eerst echter nog flink wat extra data moeten worden verzameld.
(scientias.nl)
14-03-2013
Mysterieuze gas in Titans atmosfeer
Tijdens een flyby van ruimtesonde Cassini ontdekten sterrenkundigen een vreemde fluorescente gloei op Saturnusmaan Titan. De gloei was alleen zichtbaar aan dagkant van de maan – de fluorescente kleur ontstaat alleen wanneer zonlicht op de gasmoleculen botst – en was het sterkst te zien op een hoogte van 950 kilometer van het oppervlak van Titan.
Om welk gas het gaat, is volgens onderzoekers in Physical Review Letters nog onduidelijk. Een lichtspectrum van Cassini, die alle aanwezig gassen in Titans atmosfeer weergeeft, laat een piek op 3,28 micrometer zien. Die golflengte ligt in de buurt bij die van methaan, die een piek kent die zo sterk is, dat het de onbekende gas tot nu toe verborgen bleef.
De onderzoekers gokken dat het gas misschien behoort tot de groep van de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Deze kankerverwekkende stoffen zitten in sigarettenrook en aangebrand voedsel van de barbecue. Verder onderzoek moet de precieze identiteit van het mysterieuze gas onthullen.
Foto: NASA/JPL/Space Science Institute
(faqt.nl)
Mysterieuze gas in Titans atmosfeer
Tijdens een flyby van ruimtesonde Cassini ontdekten sterrenkundigen een vreemde fluorescente gloei op Saturnusmaan Titan. De gloei was alleen zichtbaar aan dagkant van de maan – de fluorescente kleur ontstaat alleen wanneer zonlicht op de gasmoleculen botst – en was het sterkst te zien op een hoogte van 950 kilometer van het oppervlak van Titan.
Om welk gas het gaat, is volgens onderzoekers in Physical Review Letters nog onduidelijk. Een lichtspectrum van Cassini, die alle aanwezig gassen in Titans atmosfeer weergeeft, laat een piek op 3,28 micrometer zien. Die golflengte ligt in de buurt bij die van methaan, die een piek kent die zo sterk is, dat het de onbekende gas tot nu toe verborgen bleef.
De onderzoekers gokken dat het gas misschien behoort tot de groep van de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Deze kankerverwekkende stoffen zitten in sigarettenrook en aangebrand voedsel van de barbecue. Verder onderzoek moet de precieze identiteit van het mysterieuze gas onthullen.
Foto: NASA/JPL/Space Science Institute
(faqt.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-03-2013
Pluto heeft mogelijk vijftien manen
Pluto heeft er al vijf: Nix, Hydra, Charon, P4 en P5. Maar een nieuw onderzoek wijst erop dat het dwergplaneetje meer maantjes telt. Wellicht zelfs nog tien meer!
Dat schrijven onderzoekers van het Smithsonian Astrophysical Observatory en de universiteit van Utah in dit paper.
Stofschijf
De manen rondom Pluto – we kennen er momenteel dus vijf – zijn hoogstwaarschijnlijk ontstaan uit een stofwolk die zich ooit rondom de dwergplaneet bevond. Hoe deze stofwolk daar precies terecht is gekomen, daarover tasten onderzoekers in het duister. Mogelijk is deze ontstaan doordat Pluto in botsing kwam met een ander hemellichaam (Charon wellicht?) of ontstond deze doordat Pluto stof uit de protoplanetaire schijf waar het zonnestelsel uit ontstond naar zich toe trok.
Simulaties
Wat hebben de onderzoekers nu gedaan? Met behulp van een computer simuleerden ze hoe de bekende manen van Pluto ontstonden. Simulaties die resulteerden in een situatie die de werkelijkheid het beste nabootste, leverden een verrassing op. In die simulaties doken namelijk niet alleen natuurgetrouwe weergaven van de vijf bekende manen op. Er doken meer maantjes op.
Zo ziet de baan rondom Pluto er wellicht uit: met een aantal extra maantjes. Afbeelding: arXiv:1303.0280v1 [astro-ph.EP] 1 Mar 2013.
Kleine maantjes
Op basis van de simulaties stellen de onderzoekers dat Pluto hoogstwaarschijnlijk meer dan vijf manen heeft. Hoeveel meer is lastig te zeggen: het kan er één zijn, maar het kunnen er ook tien zijn. Deze extra maantjes zijn waarschijnlijk klein: tussen de één en drie kilometer breed.
De maantjes zijn vanaf de aarde waarschijnlijk niet te zien. Maar op dit moment is een ruimtesonde naar Pluto onderweg: New Horizons. En deze kan de maantjes wellicht wel opsporen.
(scientias.nl)
Pluto heeft mogelijk vijftien manen
Pluto heeft er al vijf: Nix, Hydra, Charon, P4 en P5. Maar een nieuw onderzoek wijst erop dat het dwergplaneetje meer maantjes telt. Wellicht zelfs nog tien meer!
Dat schrijven onderzoekers van het Smithsonian Astrophysical Observatory en de universiteit van Utah in dit paper.
Stofschijf
De manen rondom Pluto – we kennen er momenteel dus vijf – zijn hoogstwaarschijnlijk ontstaan uit een stofwolk die zich ooit rondom de dwergplaneet bevond. Hoe deze stofwolk daar precies terecht is gekomen, daarover tasten onderzoekers in het duister. Mogelijk is deze ontstaan doordat Pluto in botsing kwam met een ander hemellichaam (Charon wellicht?) of ontstond deze doordat Pluto stof uit de protoplanetaire schijf waar het zonnestelsel uit ontstond naar zich toe trok.
Simulaties
Wat hebben de onderzoekers nu gedaan? Met behulp van een computer simuleerden ze hoe de bekende manen van Pluto ontstonden. Simulaties die resulteerden in een situatie die de werkelijkheid het beste nabootste, leverden een verrassing op. In die simulaties doken namelijk niet alleen natuurgetrouwe weergaven van de vijf bekende manen op. Er doken meer maantjes op.
Zo ziet de baan rondom Pluto er wellicht uit: met een aantal extra maantjes. Afbeelding: arXiv:1303.0280v1 [astro-ph.EP] 1 Mar 2013.
Kleine maantjes
Op basis van de simulaties stellen de onderzoekers dat Pluto hoogstwaarschijnlijk meer dan vijf manen heeft. Hoeveel meer is lastig te zeggen: het kan er één zijn, maar het kunnen er ook tien zijn. Deze extra maantjes zijn waarschijnlijk klein: tussen de één en drie kilometer breed.
De maantjes zijn vanaf de aarde waarschijnlijk niet te zien. Maar op dit moment is een ruimtesonde naar Pluto onderweg: New Horizons. En deze kan de maantjes wellicht wel opsporen.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-03-2013
Verenigde Staten produceren weer plutonium voor ruimtemissies
Een artist's impression hoe het Mars Science Laboratory de planeet Mars nadert. © reuters.
De Verenigde Staten zijn dit jaar - na een onderbreking van 25 jaar - weer met de productie van plutonium begonnen. Hiermee kunnen ruimtesondes tijdens toekomstige missies van energie voorzien worden, wanneer zonne-energie alleen niet voldoende is.
De ruimtevaart gebruikt op grote schaal zonnepanelen voor missies in het binnenste deel van het zonnestelsel. Maar voor bestemmingen verder dan Mars kunnen de panelen onvoldoende energie opwekken door het zwakke zonlicht.
Ruimtemissies die dieper de ruimte in gaan, maken al sinds 1970 gebruik van plutonium. De stroom wordt opgewerkt door een hoeveelheid plutonium die door natuurlijk verval warmte genereert. Deze warmte kan met een radio-isotoop thermo-elektrische generator worden omgezet in elektriciteit.
De voorraad plutonium in de VS raakt echter op. In 1988 stopte het land met de productie. De huidige voorraad plutonium wordt geschat op slechts 16,8 kilogram, meldt New Scientist.
Paar gram
Samen met het Amerikaanse ministerie van Energie probeerde NASA sinds een aantal jaar de productie van plutonium weer op te starten, en dat lijkt nu succesvol. In het Department of Energy's Oak Ridge National Laboratory in Tennessee is een paar gram ontwikkeld. De jaarlijkse productie kan daardoor worden opgeschaald tot 1,5 kilogram, aldus NASA.
In ruimtesondes Voyager, Cassini en Galileo wordt al stroom opgewekt door plutonium. Ook Marswagen Curiosity wordt aangedreven door nucleaire energie. De nieuwe Marsverkenner, die gebaseerd is op het ontwerp van Curiosity, zal ook gebruik gaan maken van kernenergie. NASA stuurt in 2020 opnieuw een robot naar de Rode Planeet. Deze missie zal voortbouwen op de recente missies naar Mars.
(HLN)
Verenigde Staten produceren weer plutonium voor ruimtemissies
Een artist's impression hoe het Mars Science Laboratory de planeet Mars nadert. © reuters.
De Verenigde Staten zijn dit jaar - na een onderbreking van 25 jaar - weer met de productie van plutonium begonnen. Hiermee kunnen ruimtesondes tijdens toekomstige missies van energie voorzien worden, wanneer zonne-energie alleen niet voldoende is.
De ruimtevaart gebruikt op grote schaal zonnepanelen voor missies in het binnenste deel van het zonnestelsel. Maar voor bestemmingen verder dan Mars kunnen de panelen onvoldoende energie opwekken door het zwakke zonlicht.
Ruimtemissies die dieper de ruimte in gaan, maken al sinds 1970 gebruik van plutonium. De stroom wordt opgewerkt door een hoeveelheid plutonium die door natuurlijk verval warmte genereert. Deze warmte kan met een radio-isotoop thermo-elektrische generator worden omgezet in elektriciteit.
De voorraad plutonium in de VS raakt echter op. In 1988 stopte het land met de productie. De huidige voorraad plutonium wordt geschat op slechts 16,8 kilogram, meldt New Scientist.
Paar gram
Samen met het Amerikaanse ministerie van Energie probeerde NASA sinds een aantal jaar de productie van plutonium weer op te starten, en dat lijkt nu succesvol. In het Department of Energy's Oak Ridge National Laboratory in Tennessee is een paar gram ontwikkeld. De jaarlijkse productie kan daardoor worden opgeschaald tot 1,5 kilogram, aldus NASA.
In ruimtesondes Voyager, Cassini en Galileo wordt al stroom opgewekt door plutonium. Ook Marswagen Curiosity wordt aangedreven door nucleaire energie. De nieuwe Marsverkenner, die gebaseerd is op het ontwerp van Curiosity, zal ook gebruik gaan maken van kernenergie. NASA stuurt in 2020 opnieuw een robot naar de Rode Planeet. Deze missie zal voortbouwen op de recente missies naar Mars.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-03-2013
First light voor Zuid-Afrikaanse bijdrage aan wereldwijde telescoop
Het Sombrerostelsel (M104), gefotografeerd met een van de nieuwe telescopen. (Las Cumbres Observatory)
De Las Cumbres Observatory Global Telescope (LCOGT) is een belangrijke stap dichterbij gekomen met de completering van drie 1-meter telescopen op het South Africa Astronomical Observatory. Vandaag zijn de 'first light'-beelden van de drie telescopen gepubliceerd.
De LCOGT moet uiteindelijk een wereldwijde telescoop worden, bestaande uit tien geautomatiseerde telescopen met een spiegelmiddellijn van één meter, verspreid over het gehele aardoppervlak. Zo'n netwerk van identieke telescopen maakt het mogelijk om continu alert te zijn op bijzonder verschijnselen aan de sterrenhemel, zoals supernova-uitbarstingen, ongeacht de positie aan de hemel en het tijdstip waarop ze plaatsvinden.
Met de completering van de drie instrumenten in Zuid-Afrika zijn nu in totaal zeven van de tien telescopen gereed. De laatste drie volgen later dit jaar. (GS)
(allesoversterrenkunde)
First light voor Zuid-Afrikaanse bijdrage aan wereldwijde telescoop
Het Sombrerostelsel (M104), gefotografeerd met een van de nieuwe telescopen. (Las Cumbres Observatory)
De Las Cumbres Observatory Global Telescope (LCOGT) is een belangrijke stap dichterbij gekomen met de completering van drie 1-meter telescopen op het South Africa Astronomical Observatory. Vandaag zijn de 'first light'-beelden van de drie telescopen gepubliceerd.
De LCOGT moet uiteindelijk een wereldwijde telescoop worden, bestaande uit tien geautomatiseerde telescopen met een spiegelmiddellijn van één meter, verspreid over het gehele aardoppervlak. Zo'n netwerk van identieke telescopen maakt het mogelijk om continu alert te zijn op bijzonder verschijnselen aan de sterrenhemel, zoals supernova-uitbarstingen, ongeacht de positie aan de hemel en het tijdstip waarop ze plaatsvinden.
Met de completering van de drie instrumenten in Zuid-Afrika zijn nu in totaal zeven van de tien telescopen gereed. De laatste drie volgen later dit jaar. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Supertelescoop Lofar ontdekt enorm radiostelsel
http://nl.wikipedia.org/wiki/LOFAR
Lofar heeft een oplossend vermogen van 0,2 boogseconden. Als dat een camera zou zijn betekend dat een (vierkante) foto van de maan een 9000 pixels bij 9000 pixels zou zijn, 81 Megapixels.
Dat is een zeer hoog oplossend vermogen.
http://www.volkskrant.nl/(...)m-radiostelsel.dhtmlquote:Astronomen van de supertelescoop Lofar in Dwingeloo (Drenthe) hebben een tot dusverre onbekend en gigantisch radiostelsel ontdekt. Het is zo'n 6,5 miljoen lichtjaren in doorsnede. Als dit nieuwe stelsel (750 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd) met het blote oog te zien was, zou het groter zijn dan de volle maan, meldde Lofar dinsdag.
De ontdekking kwam ook voor de astronomen als een verrassing. 'We maken met heel lage frequenties een algemene scan van de noordelijke sterrenhemel om die pas later meer gedetailleerd in kaart te brengen. Het is bijzonder dat we dit nu al hebben ontdekt', zegt een woordvoerster. Het stelsel moet tientallen miljoenen tot honderden miljoenen jaren geleden zijn ontstaan.
Radiostelsels, in de astronomie Giant Radio Galaxies genoemd, komen niet vaak voor. Tot dusverre zijn er slechts honderd ontdekt. 'Dat is niet veel als je bedenkt hoe groot het heelal is.'
Het centrum van het ontdekte sterrenstelsel is onderdeel van één sterrenstelsel - UGC 09555 - een sterrenstelsel dat uit drie verschillende sterrenstelsels staat.
Lofar is een internationaal project dat bestaat uit vele duizenden antennes in Noord-Nederland, Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk en Zweden die via een netwerk van glasvezel zijn aangesloten op een supercomputer in Dwingeloo
http://nl.wikipedia.org/wiki/LOFAR
Lofar heeft een oplossend vermogen van 0,2 boogseconden. Als dat een camera zou zijn betekend dat een (vierkante) foto van de maan een 9000 pixels bij 9000 pixels zou zijn, 81 Megapixels.
Dat is een zeer hoog oplossend vermogen.
In Baden-Badener Badeseen kann man Baden-Badener baden sehen.
quote:
Supertelescoop Lofar ontdekt enorm radiostelsel
[..]
Lofar heeft een oplossend vermogen van 0,2 boogseconden. Als dat een camera zou zijn betekend dat een (vierkante) foto van de maan een 9000 pixels bij 9000 pixels zou zijn, 81 Megapixels.
Dat is een zeer hoog oplossend vermogen.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-03-2013
ESA onthult nieuwe beelden van kosmische achtergrondstraling
Beelden van de Planck-telescoop uit 2010. © afp.
Wetenschappers van ESA onthullen donderdag nieuwe beelden van de kosmische achtergrondstraling, de warmtestraling die is uitgezonden na de oerknal. De nieuwe beelden zijn volgens het Europese Ruimtevaartbureau de meest duidelijke tot nu toe en zijn gemaakt met zijn ruimtetelescoop Planck.
De kosmische achtergrondstraling is het oudste licht in het 13,7 miljard jaar oude heelal. Het dateert uit de tijd dat het universum zo'n 380.000 jaar oud was. Terwijl het heelal zich verder uitstrekte, werd ook het oeroude licht steeds verder uitgerekt, waarna het uiteindelijk afkoelde en 'gevangen' werd in het universum. De straling strekt zich uit over de hele kosmos en is zelfs verantwoordelijk voor een klein gedeelte van de ruis (de 'sneeuw') die op analoge televisies te zien is.
De beelden die ESA's Planck-ruimtetelescoop heeft gemaakt, zijn de meest duidelijke tot nu toe. Aan de hand van afbeeldingen van de kosmische achtergrondstraling kunnen wetenschappers meer leren over de samenstelling en evolutie van het heelal.
De Planck-ruimtetelescoop is niet de eerste satelliet die afbeeldingen heeft gemaakt van de straling. In 1992 werd de straling voor het eerst in kaart gebracht door de in 1989 gelanceerde COsmic Background Explorer (COBE) van de Amerikaanse NASA.
(HLN)
ESA onthult nieuwe beelden van kosmische achtergrondstraling
Beelden van de Planck-telescoop uit 2010. © afp.
Wetenschappers van ESA onthullen donderdag nieuwe beelden van de kosmische achtergrondstraling, de warmtestraling die is uitgezonden na de oerknal. De nieuwe beelden zijn volgens het Europese Ruimtevaartbureau de meest duidelijke tot nu toe en zijn gemaakt met zijn ruimtetelescoop Planck.
De kosmische achtergrondstraling is het oudste licht in het 13,7 miljard jaar oude heelal. Het dateert uit de tijd dat het universum zo'n 380.000 jaar oud was. Terwijl het heelal zich verder uitstrekte, werd ook het oeroude licht steeds verder uitgerekt, waarna het uiteindelijk afkoelde en 'gevangen' werd in het universum. De straling strekt zich uit over de hele kosmos en is zelfs verantwoordelijk voor een klein gedeelte van de ruis (de 'sneeuw') die op analoge televisies te zien is.
De beelden die ESA's Planck-ruimtetelescoop heeft gemaakt, zijn de meest duidelijke tot nu toe. Aan de hand van afbeeldingen van de kosmische achtergrondstraling kunnen wetenschappers meer leren over de samenstelling en evolutie van het heelal.
De Planck-ruimtetelescoop is niet de eerste satelliet die afbeeldingen heeft gemaakt van de straling. In 1992 werd de straling voor het eerst in kaart gebracht door de in 1989 gelanceerde COsmic Background Explorer (COBE) van de Amerikaanse NASA.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-03-2013
"Ruimtesonde Voyager 1 heeft zonnestelsel verlaten"
Voyager 1. © epa.
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een ruimtesonde ons zonnestelsel verlaten. De Voyager 1 blijkt in augustus vorig jaar, 35 jaar na zijn lancering, de eindeloze ruimte tussen de sterren te zijn binnengevlogen. Dat heeft de Amerikaanse Geofysische Unie (AGU) bekendgemaakt. NASA spreekt dat echter tegen.
De Voyager 1 vliegt op ongeveer 18 miljard kilometer van de aarde en meet daar constant de deeltjes die er zijn. Die gegevens worden teruggestuurd naar de aarde. Afgelopen augustus blijkt de hoeveelheid deeltjes van onze zon in een paar dagen tijd ongeveer 100 keer zo klein te zijn geworden. Straling die van buiten het zonnestelsel komt, is juist enorm gestegen. Dat wijst erop dat de Voyager voorbij de grens van ons zonnestelsel is, in een gebied waar onze zon geen invloed meer heeft.
NASA
De Amerikaanse sonde Voyager-1 heeft ons zonnestelsel nog niet verlaten, zo heeft de NASA vadaag gezegd.
"Volgens een consensus binnen de wetenschappelijke gemeenschap, is Voyager-1 ons zonnestelsel nog niet buitengegaan of in de interstellaire ruimte", staat in een communiqué van Edward Stone, wetenschappelijk verantwoordelijk voor de missie.
In december 2012 heeft de leiding van de missie gezegd dat de sonde zich nu in een nieuw gebied in de uiterste regio's van ons zonnestelsel bevindt, met name de "magnetische autoweg". Daar ondergaan hoog energetische deeltjes radicale wijzigingen, aldus Stone. "Een wijziging van de richting van het magnetisch veld is de laatste sleutelindicator om te bevestigen dat de sonde de interstellaire ruimte heeft bereikt. Deze richtingsverandering is nog niet waargenomen."
(HLN)
"Ruimtesonde Voyager 1 heeft zonnestelsel verlaten"
Voyager 1. © epa.
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een ruimtesonde ons zonnestelsel verlaten. De Voyager 1 blijkt in augustus vorig jaar, 35 jaar na zijn lancering, de eindeloze ruimte tussen de sterren te zijn binnengevlogen. Dat heeft de Amerikaanse Geofysische Unie (AGU) bekendgemaakt. NASA spreekt dat echter tegen.
De Voyager 1 vliegt op ongeveer 18 miljard kilometer van de aarde en meet daar constant de deeltjes die er zijn. Die gegevens worden teruggestuurd naar de aarde. Afgelopen augustus blijkt de hoeveelheid deeltjes van onze zon in een paar dagen tijd ongeveer 100 keer zo klein te zijn geworden. Straling die van buiten het zonnestelsel komt, is juist enorm gestegen. Dat wijst erop dat de Voyager voorbij de grens van ons zonnestelsel is, in een gebied waar onze zon geen invloed meer heeft.
NASA
De Amerikaanse sonde Voyager-1 heeft ons zonnestelsel nog niet verlaten, zo heeft de NASA vadaag gezegd.
"Volgens een consensus binnen de wetenschappelijke gemeenschap, is Voyager-1 ons zonnestelsel nog niet buitengegaan of in de interstellaire ruimte", staat in een communiqué van Edward Stone, wetenschappelijk verantwoordelijk voor de missie.
In december 2012 heeft de leiding van de missie gezegd dat de sonde zich nu in een nieuw gebied in de uiterste regio's van ons zonnestelsel bevindt, met name de "magnetische autoweg". Daar ondergaan hoog energetische deeltjes radicale wijzigingen, aldus Stone. "Een wijziging van de richting van het magnetisch veld is de laatste sleutelindicator om te bevestigen dat de sonde de interstellaire ruimte heeft bereikt. Deze richtingsverandering is nog niet waargenomen."
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-03-2013
Amazon-baas haalt motoren Apollo 11-raket van zeebodem
© afp.
Jeff Bezos, oprichter en ceo van Amazon.com en van Blue Origin, heeft de motoren van de machtige Saturnus-V-raket van de zeebodem gehaald die Neil Armstrong en zijn twee collega's van de Apollo 11 tot op de maan bracht. Zowat een jaar geleden had hij de motoren weten te lokaliseren.
Een opgetogen Amerikaans ruimtevaartbureau NASA zei dat Bezos een zijn team op de bodem van de Atlantische Oceaan twee motoren van de eerste Saturnus-trap heeft geborgen. NASA spreekt van een "historische vondst". Dankzij gesofisticeerde sonars vond het team de F-1 motoren op 4.267 meter diepte.
Bezos en de NASA zeggen dat het team deze gigantische motoren nu wil restaureren. Want zo zijn na 40 jaar op de oceaanbodem bijvoorbeeld talrijke serienummers verloren gegaan.
De miljardair herinnerde eraan dat de motoren aan meer dan 8.000 km per uur weer de afdaling doorheen de atmosfeer hebben gemaakt en de impact met het water hebben overleefd. "We willen dat het materiaal zijn eigen verhaal vertelt", merkte hij over de restauratie en het toekomstig tentoonstellen van de vondst op.
Toen Bezos een jaar geleden zijn project aankondigde, zei hij dat de motoren van de NASA blijven, niettegenstaande hij met privégeld werkte. De NASA was naar eigen zeggen door hem op de hoogte gebracht van zijn plannen.
(HLN)
Amazon-baas haalt motoren Apollo 11-raket van zeebodem
© afp.
Jeff Bezos, oprichter en ceo van Amazon.com en van Blue Origin, heeft de motoren van de machtige Saturnus-V-raket van de zeebodem gehaald die Neil Armstrong en zijn twee collega's van de Apollo 11 tot op de maan bracht. Zowat een jaar geleden had hij de motoren weten te lokaliseren.
Een opgetogen Amerikaans ruimtevaartbureau NASA zei dat Bezos een zijn team op de bodem van de Atlantische Oceaan twee motoren van de eerste Saturnus-trap heeft geborgen. NASA spreekt van een "historische vondst". Dankzij gesofisticeerde sonars vond het team de F-1 motoren op 4.267 meter diepte.
Bezos en de NASA zeggen dat het team deze gigantische motoren nu wil restaureren. Want zo zijn na 40 jaar op de oceaanbodem bijvoorbeeld talrijke serienummers verloren gegaan.
De miljardair herinnerde eraan dat de motoren aan meer dan 8.000 km per uur weer de afdaling doorheen de atmosfeer hebben gemaakt en de impact met het water hebben overleefd. "We willen dat het materiaal zijn eigen verhaal vertelt", merkte hij over de restauratie en het toekomstig tentoonstellen van de vondst op.
Toen Bezos een jaar geleden zijn project aankondigde, zei hij dat de motoren van de NASA blijven, niettegenstaande hij met privégeld werkte. De NASA was naar eigen zeggen door hem op de hoogte gebracht van zijn plannen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-03-2013
Slingerster raast door heelal
De Europese Ruimtevaartorganisatie ESA heeft een merkwaardige ster gevonden. Die draait rondjes rond een zwart gat en verliest ondertussen materiaal aan dat zwarte gat. Maar het meest opmerkelijk is de snelheid waarmee de ster rond het gat draait: in 2,4 uur legt het hemellichaam een baan rond het zwarte gat af. Dat betekent dat het met 2 miljoen kilometer per uur gaat.
Daarmee is de ster het snelste object dat ooit is gemeten in het universum. Het zou zelfs een compleet nieuwe klasse van stersystemen kunnen vormen, zegt ESA. Waarschijnlijk heeft de ster zijn waanzinnige snelheid ontwikkeld bij het ontstaan van het zwarte gat en draait het sinds die tijd er omheen.
De twee-eenheid is in 2010 voor het eerst ontdekt door Nasa, waar men aanvankelijk niet goed wist wat er werd waargenomen. Sinds die tijd hebben verschillende sterrenkundigen zich op het vreemde fenomeen gestort. Het was ESAs XMM-Newton telescoop die vaststelde dat de ster snel ‘knipperde’ omdat ze eens in de 2,4 uur achter het zwarte gat verdween.
De ontdekking wordt beschreven in het vakblad Astronomy & Astrophysics.
(faqt.nl)
Slingerster raast door heelal
De Europese Ruimtevaartorganisatie ESA heeft een merkwaardige ster gevonden. Die draait rondjes rond een zwart gat en verliest ondertussen materiaal aan dat zwarte gat. Maar het meest opmerkelijk is de snelheid waarmee de ster rond het gat draait: in 2,4 uur legt het hemellichaam een baan rond het zwarte gat af. Dat betekent dat het met 2 miljoen kilometer per uur gaat.
Daarmee is de ster het snelste object dat ooit is gemeten in het universum. Het zou zelfs een compleet nieuwe klasse van stersystemen kunnen vormen, zegt ESA. Waarschijnlijk heeft de ster zijn waanzinnige snelheid ontwikkeld bij het ontstaan van het zwarte gat en draait het sinds die tijd er omheen.
De twee-eenheid is in 2010 voor het eerst ontdekt door Nasa, waar men aanvankelijk niet goed wist wat er werd waargenomen. Sinds die tijd hebben verschillende sterrenkundigen zich op het vreemde fenomeen gestort. Het was ESAs XMM-Newton telescoop die vaststelde dat de ster snel ‘knipperde’ omdat ze eens in de 2,4 uur achter het zwarte gat verdween.
De ontdekking wordt beschreven in het vakblad Astronomy & Astrophysics.
(faqt.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Most detailed map of Big Bang radiation unveiled
AFP - The European Space Agency (ESA) on Thursday unveiled the most detailed map yet of relic radiation from the Big Bang, revealing new data it hopes will shed light on the creation and expansion of our Universe.
The 50-million pixel, all-sky image of the oldest light adds an edge of precision to some existing cosmological theories, defining more precisely the composition of the Universe and its age -- about 80 million years older than previously thought.
"This is a giant leap in the understanding of the origins of the universe," the agency's director general Jean-Jacques Dordain told a press conference in Paris.
"This image is the closest one yet of the Big Bang. You are looking 13.8 billion years ago."
The map is composed of data gathered by ESA's Planck satellite, launched in May 2009 to study Cosmic Microwave Background -- the remains of ancient radiation emitted as the Universe started cooling after the Big Bang.
"What we are seeing is a picture of the microwave sky, a picture of the Universe as it was 380,000 after the Big Bang," George Efstathiou, director of the Kavli Institute for Cosmology at the University of Cambridge, told journalists.
Edit: NL-talig artikel hierover: Nieuwe geboortefoto van het universum
[ Bericht 6% gewijzigd door Perrin op 21-03-2013 13:24:48 ]
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
Moeilijk te bevatten dat zo'n gigantisch object 2 miljoen kilometer per uur kan gaan.
Opgeblazen gevoel of winderigheid? Zo opgelost met Rennie!
Bon Voyagequote:
20-03-2013
"Ruimtesonde Voyager 1 heeft zonnestelsel verlaten"
[ afbeelding ]
Voyager 1. © epa.
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een ruimtesonde ons zonnestelsel verlaten. De Voyager 1 blijkt in augustus vorig jaar, 35 jaar na zijn lancering, de eindeloze ruimte tussen de sterren te zijn binnengevlogen. Dat heeft de Amerikaanse Geofysische Unie (AGU) bekendgemaakt. NASA spreekt dat echter tegen.
De Voyager 1 vliegt op ongeveer 18 miljard kilometer van de aarde en meet daar constant de deeltjes die er zijn. Die gegevens worden teruggestuurd naar de aarde. Afgelopen augustus blijkt de hoeveelheid deeltjes van onze zon in een paar dagen tijd ongeveer 100 keer zo klein te zijn geworden. Straling die van buiten het zonnestelsel komt, is juist enorm gestegen. Dat wijst erop dat de Voyager voorbij de grens van ons zonnestelsel is, in een gebied waar onze zon geen invloed meer heeft.
NASA
De Amerikaanse sonde Voyager-1 heeft ons zonnestelsel nog niet verlaten, zo heeft de NASA vadaag gezegd.
"Volgens een consensus binnen de wetenschappelijke gemeenschap, is Voyager-1 ons zonnestelsel nog niet buitengegaan of in de interstellaire ruimte", staat in een communiqué van Edward Stone, wetenschappelijk verantwoordelijk voor de missie.
In december 2012 heeft de leiding van de missie gezegd dat de sonde zich nu in een nieuw gebied in de uiterste regio's van ons zonnestelsel bevindt, met name de "magnetische autoweg". Daar ondergaan hoog energetische deeltjes radicale wijzigingen, aldus Stone. "Een wijziging van de richting van het magnetisch veld is de laatste sleutelindicator om te bevestigen dat de sonde de interstellaire ruimte heeft bereikt. Deze richtingsverandering is nog niet waargenomen."
(HLN)
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
NASA denies report that Voyager left solar system
quote:The US space agency on Wednesday denied a claim made in a scientific study that its Voyager 1 spacecraft had left the solar system, describing the report as "premature."
Scientists are eagerly awaiting signs that the craft, which was launched in 1977 on a mission to study planets, has become the first man-made object to leave the boundaries of our solar system.
A scientific paper that purported to describe this departure appeared on the American Geophysical Union's web site.
It said Voyager 1 "appears to have traveled beyond the influence of the Sun and exited the heliosphere," or the magnetic bubble of charged particles that surround the solar system.
Researcher Bill Webber, one of the article's authors, acknowledged that the actual location of the spacecraft -- whether in interstellar space or just an unknown region beyond the solar system -- remained a matter of debate.
"It's outside the normal heliosphere, I would say that," said Webber, professor emeritus of astronomy at New Mexico State University in Las Cruces, according to the AGU's web site.
"We're in a new region. And everything we're measuring is different and exciting."
Shortly after the study appeared, NASA spokesman Dwayne Brown told AFP the report was "premature and incorrect."
The Voyager science team reported in December 2012 the craft was in a new region called the "magnetic highway," but changes in the magnetic field to show a departure from the solar system have not yet been observed, NASA said.
"The Voyager team is aware of reports today that NASA's Voyager 1 has left the solar system," said Edward Stone, Voyager project scientist based at the California Institute of Technology, Pasadena, California.
"It is the consensus of the Voyager science team that Voyager 1 has not yet left the solar system or reached interstellar space," he said.
"A change in the direction of the magnetic field is the last critical indicator of reaching interstellar space and that change of direction has not yet been observed."
Voyager 1 and its companion Voyager 2 set off in 1977 on a mission to study planets. They have both kept going, and both are on track to leave the solar system, NASA has said.
For months, experts have been closely watching for hints that Voyager 1 has left the solar system and most have estimated that this will happen in the next year or two.
NASA has described Voyager 1 -- now 11 billion miles (18 billion kilometers) away from the Sun -- and its companion Voyager 2 as "the two most distant active representatives of humanity and its desire to explore."
The Voyager craft are both carrying gold-plated phonograph records and cartridges on which to play them.
They contain 115 images of Earth life, sounds made by whales, thunder and surf, spoken greetings in various languages and printed messages from former US president Jimmy Carter and former UN chief Kurt Waldheim.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
New Space Station Crew Members to Launch and Dock the Same Day
Three new crew members are set to launch to the International Space Station on a six-hour flight to travel from the launch pad to their destination. Chris Cassidy of NASA, along with Pavel Vinogradov and Alexander Misurkin of the Russian Federal Space Agency (Roscosmos), are scheduled to launch in their Soyuz spacecraft from the Baikonur Cosmodrome in Kazakhstan at 3:43 p.m. CDT, Thursday, March 28, (2:43 a.m. March 29 Baikonur time). Live coverage on NASA Television begins at 2:30 p.m.
Cassidy, Vinogradov and Misurkin will become the first station crew members to make an expedited trip to the orbiting laboratory. Instead of taking the standard two days to rendezvous and dock with the station, they will need only four orbits of Earth to reach the station. This flight will employ rendezvous techniques used recently with three unpiloted Russian Progress cargo spacecraft.
The crew will dock with the station's Poisk module at 9:32 p.m., with NASA TV coverage beginning at 8:30 p.m. Hatches are scheduled to open between the Soyuz and station at 11:10 p.m., with NASA TV coverage beginning at 10:30 p.m.
Cassidy, Vinogradov and Misurkin will join Chris Hadfield of the Canadian Space Agency, Tom Marshburn of NASA and Roman Romanenko of Roscosmos, who have been aboard the outpost since December 2012.
Three new crew members are set to launch to the International Space Station on a six-hour flight to travel from the launch pad to their destination. Chris Cassidy of NASA, along with Pavel Vinogradov and Alexander Misurkin of the Russian Federal Space Agency (Roscosmos), are scheduled to launch in their Soyuz spacecraft from the Baikonur Cosmodrome in Kazakhstan at 3:43 p.m. CDT, Thursday, March 28, (2:43 a.m. March 29 Baikonur time). Live coverage on NASA Television begins at 2:30 p.m.
Cassidy, Vinogradov and Misurkin will become the first station crew members to make an expedited trip to the orbiting laboratory. Instead of taking the standard two days to rendezvous and dock with the station, they will need only four orbits of Earth to reach the station. This flight will employ rendezvous techniques used recently with three unpiloted Russian Progress cargo spacecraft.
The crew will dock with the station's Poisk module at 9:32 p.m., with NASA TV coverage beginning at 8:30 p.m. Hatches are scheduled to open between the Soyuz and station at 11:10 p.m., with NASA TV coverage beginning at 10:30 p.m.
Cassidy, Vinogradov and Misurkin will join Chris Hadfield of the Canadian Space Agency, Tom Marshburn of NASA and Roman Romanenko of Roscosmos, who have been aboard the outpost since December 2012.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
De draak wordt weer losgelaten
Dragon Release Tomorrow
SpaceX’s Dragon spacecraft is targeted to depart the International Space Station at 4:00AM PT / 7:00 AM ET tomorrow morning. Splashdown in the Pacific Ocean approximately 9:34 AM PT / 12:34 PM ET. Watch here for live updates!
Dragon Release Tomorrow
SpaceX’s Dragon spacecraft is targeted to depart the International Space Station at 4:00AM PT / 7:00 AM ET tomorrow morning. Splashdown in the Pacific Ocean approximately 9:34 AM PT / 12:34 PM ET. Watch here for live updates!
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
25-03-2013
Onverklaarbaar chaotische wervelwind op Venus
(ESA/VIRTIS/INAF-IASF/Obs. de Paris-LESIA/Universidad del País Vasco)
Dat Venus een permanente wervelwind op haar zuidpool heeft wisten wetenschappers al lang. Maar nieuw onderzoek laat zien dat hij enorm chaotisch is en onverklaarbaar snel van vorm kan veranderen.
De poolwervel is meer dan 20 kilometer hoog en heeft een centrum dat van hoogte tot hoogte op verschillende plekken ligt. Deze centra bewegen zonder herkenbaar patroon rondom de planeetpool met snelheden tot 55 kilometer per uur.
Poolwervels worden in de atmosfeer van verschillende planeten waargenomen, maar die van Venus blijkt van dag tot dag van vorm te veranderen. En daarmee onderscheidt hij zich van wervels op bijvoorbeeld aarde en Saturnus.
De Spaanse, Franse en Italiaanse wetenschappers die het onderzoek uitvoerden konden vooralsnog geen verklaring vinden voor het gedrag van de wervel. En daarmee lijkt de atmosfeer van Venus er nog een mysterie bij te hebben gekregen. Er is bijvoorbeeld ook niet bekend waarom de extreem hete en dichte atmosfeer sneller ronddraait dan de planeet zelf.
Voor het onderzoek werd het VITRIS-instrument aan boord van de Europese Venus Express-satelliet gebruikt. Deze sonde draait sinds 2006 om onze buurplaneet. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Onverklaarbaar chaotische wervelwind op Venus
(ESA/VIRTIS/INAF-IASF/Obs. de Paris-LESIA/Universidad del País Vasco)
Dat Venus een permanente wervelwind op haar zuidpool heeft wisten wetenschappers al lang. Maar nieuw onderzoek laat zien dat hij enorm chaotisch is en onverklaarbaar snel van vorm kan veranderen.
De poolwervel is meer dan 20 kilometer hoog en heeft een centrum dat van hoogte tot hoogte op verschillende plekken ligt. Deze centra bewegen zonder herkenbaar patroon rondom de planeetpool met snelheden tot 55 kilometer per uur.
Poolwervels worden in de atmosfeer van verschillende planeten waargenomen, maar die van Venus blijkt van dag tot dag van vorm te veranderen. En daarmee onderscheidt hij zich van wervels op bijvoorbeeld aarde en Saturnus.
De Spaanse, Franse en Italiaanse wetenschappers die het onderzoek uitvoerden konden vooralsnog geen verklaring vinden voor het gedrag van de wervel. En daarmee lijkt de atmosfeer van Venus er nog een mysterie bij te hebben gekregen. Er is bijvoorbeeld ook niet bekend waarom de extreem hete en dichte atmosfeer sneller ronddraait dan de planeet zelf.
Voor het onderzoek werd het VITRIS-instrument aan boord van de Europese Venus Express-satelliet gebruikt. Deze sonde draait sinds 2006 om onze buurplaneet. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
27-03-2013
Wetenschappers ontdekken nieuwe minisupernova
Een artist's impression van de nieuwe supernova Iax. © The Harvard Smithsonian Center for Astrophysics.
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw soort supernova ontdekt. Het gaat om een minisupernova, omdat de sterexplosie - vergeleken met de 'gangbare supernova's - opvallend zwak is. Een supernova is een ster die een gigantische ontploffing ondergaat. Bij zo'n uitbarsting wordt een enorme hoeveelheid licht uitgestraald. Het onderzoek is gepubliceerd door The Astrophysical Journal.
Het nieuwe type supernova, genaamd Iax, is een stuk zwakker en minder energiek dan de bekende supernova's. Supernova Iax ontstaat net als supernova type Ia - de helderste soort supernova - door botsende witte dwergen. Dat zijn sterren die aan het einde van hun levenscyclus zijn gekomen. Maar de nieuw ontdekte supernova kan witte dwergen niet volledig vernietigen, in tegenstelling tot type Ia.
"Supernova type Iax is in wezen een minisupernova", vertelt Ryan Foley, hoofdauteur van het onderzoek, aan Space.com. "Het is het onderdeurtje van het supernovanest."
Jonge sterrenstelsels
Het onderzoeksteam identificeerde 25 voorbeelden van het nieuwe type supernova. De voorbeelden kwamen niet voor in elliptische sterrenstelsels (een bol- of lensvormig sterrenstelsel), die gevuld zijn met oude sterren. Dat wijst erop dat het nieuwe type supernova ontstaat uit jonge sterrenstelsels.
"Iax-supernova's zijn niet zeldzaam, maar gewoon heel zwak", legt Foley uit. "We hebben voor meer dan duizend jaar supernova's geobserveerd. Deze nieuwe soort zat al die tijd verstopt."
Waarom de nieuw ontdekte supernova witte dwergen niet volledig vernietigt, is niet duidelijk voor de onderzoekers. "Dat is een lastig probleem waar we momenteel aan werken", aldus Foley.
Het overblijfsel van de supernova N49. © afp.
Het supernovarestant W49B, mogelijk het jongste zwarte gat in de Melkweg. © afp.
Een overblijfsel van supernova N 63A. © NASA.
De stoffige overblijfsels van RCW 86, de oudst gedocumenteerde supernova. © NASA.
(HLN)
Wetenschappers ontdekken nieuwe minisupernova
Een artist's impression van de nieuwe supernova Iax. © The Harvard Smithsonian Center for Astrophysics.
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw soort supernova ontdekt. Het gaat om een minisupernova, omdat de sterexplosie - vergeleken met de 'gangbare supernova's - opvallend zwak is. Een supernova is een ster die een gigantische ontploffing ondergaat. Bij zo'n uitbarsting wordt een enorme hoeveelheid licht uitgestraald. Het onderzoek is gepubliceerd door The Astrophysical Journal.
Het nieuwe type supernova, genaamd Iax, is een stuk zwakker en minder energiek dan de bekende supernova's. Supernova Iax ontstaat net als supernova type Ia - de helderste soort supernova - door botsende witte dwergen. Dat zijn sterren die aan het einde van hun levenscyclus zijn gekomen. Maar de nieuw ontdekte supernova kan witte dwergen niet volledig vernietigen, in tegenstelling tot type Ia.
"Supernova type Iax is in wezen een minisupernova", vertelt Ryan Foley, hoofdauteur van het onderzoek, aan Space.com. "Het is het onderdeurtje van het supernovanest."
Jonge sterrenstelsels
Het onderzoeksteam identificeerde 25 voorbeelden van het nieuwe type supernova. De voorbeelden kwamen niet voor in elliptische sterrenstelsels (een bol- of lensvormig sterrenstelsel), die gevuld zijn met oude sterren. Dat wijst erop dat het nieuwe type supernova ontstaat uit jonge sterrenstelsels.
"Iax-supernova's zijn niet zeldzaam, maar gewoon heel zwak", legt Foley uit. "We hebben voor meer dan duizend jaar supernova's geobserveerd. Deze nieuwe soort zat al die tijd verstopt."
Waarom de nieuw ontdekte supernova witte dwergen niet volledig vernietigt, is niet duidelijk voor de onderzoekers. "Dat is een lastig probleem waar we momenteel aan werken", aldus Foley.
Het overblijfsel van de supernova N49. © afp.
Het supernovarestant W49B, mogelijk het jongste zwarte gat in de Melkweg. © afp.
Een overblijfsel van supernova N 63A. © NASA.
De stoffige overblijfsels van RCW 86, de oudst gedocumenteerde supernova. © NASA.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-03-2013
Star Wars in het echt: Planeet met 2 zonnen ontdekt
© ESO.
Franse astronomen hebben in een ver sterrenstelsel een planeet ontdekt die vermoedelijk twee zonnen heeft. De planeet bestaat waarschijnlijk uit zonnestof.
De planeet Tatooine uit de Star Wars-films oogde spectaculair omdat hij twee zonnen had. Maar het bestaat ook echt. De planeet, die de naam 2MASS0103(AB)b kreeg, werd door telescopen van het Europese observatorium in Chili ontdekt. Wetenschappers zagen een groot object rond twee sterren circuleren. Ze zijn echter nog niet zeker of het om een mislukte ster, dan wel een enorme planeet zou gaan.
Uit archieven blijkt dat het object wel degelijk rond de sterren draait. De afstand tot de zonnen bedraagt ongeveer 12,5 miljard kilometer, wat zou kunnen betekenen dat het object uit stof rond de sterren ontstaan is. De omvang doet de sterrenkundigen twijfelen of het om een echte planeet gaat. Hij zou liefst twaalf tot veertien keer groter zijn dan Jupiter. Daarmee zit het object op de grens tussen een grote planeet en een bruine dwerg.
(HLN)
Star Wars in het echt: Planeet met 2 zonnen ontdekt
© ESO.
Franse astronomen hebben in een ver sterrenstelsel een planeet ontdekt die vermoedelijk twee zonnen heeft. De planeet bestaat waarschijnlijk uit zonnestof.
De planeet Tatooine uit de Star Wars-films oogde spectaculair omdat hij twee zonnen had. Maar het bestaat ook echt. De planeet, die de naam 2MASS0103(AB)b kreeg, werd door telescopen van het Europese observatorium in Chili ontdekt. Wetenschappers zagen een groot object rond twee sterren circuleren. Ze zijn echter nog niet zeker of het om een mislukte ster, dan wel een enorme planeet zou gaan.
Uit archieven blijkt dat het object wel degelijk rond de sterren draait. De afstand tot de zonnen bedraagt ongeveer 12,5 miljard kilometer, wat zou kunnen betekenen dat het object uit stof rond de sterren ontstaan is. De omvang doet de sterrenkundigen twijfelen of het om een echte planeet gaat. Hij zou liefst twaalf tot veertien keer groter zijn dan Jupiter. Daarmee zit het object op de grens tussen een grote planeet en een bruine dwerg.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-04-2013
Schrijf je naam op een planetoïde!
Illustratie van de Japanse planetoïdeverkenner Hayabusa-2. (Akihiro Ikeshita)
De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA nodigt iedereen uit om zijn of haar naam achter te laten op een kleine planetoïde. De actie start op 10 april en duurt tot half juli.
In juli 2014 moet de Japanse ruimtesonde Hayabusa-2 gelanceerd worden. In 2018 zal die aankomen bij de kleine Apollo-planetoïde (162173) 1999 JU3. Net als zijn voorganger (Hayabusa-1) dat deed bij de planetoïde Itokawa, zal Hayabusa-2 stofmonsters van het oppervlak van 1999 JU3 verzamelen die in 2020 teruggebracht zullen worden naar de aarde.
De 'landingsplaats' op de planetoïde zal permanent gemarkeerd worden door een klein bolvormig voorwerp, waarop microchips zijn bevestigd met ca. één miljoen namen van aardbewoners. Ook op de capsule die de bodemmonsters terugbrengt naar de aarde kunnen belangstellenden namen en boodschappen achterlaten. De webpagina's waarop namen kunnen worden ingestuurd zullen overigens pas op 10 april beschikbaar zijn. (GS)
http://www.jspec.jaxa.jp/e/hottopics/20130329.html
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-04-2013 23:40:19 ]
Schrijf je naam op een planetoïde!
Illustratie van de Japanse planetoïdeverkenner Hayabusa-2. (Akihiro Ikeshita)
De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA nodigt iedereen uit om zijn of haar naam achter te laten op een kleine planetoïde. De actie start op 10 april en duurt tot half juli.
In juli 2014 moet de Japanse ruimtesonde Hayabusa-2 gelanceerd worden. In 2018 zal die aankomen bij de kleine Apollo-planetoïde (162173) 1999 JU3. Net als zijn voorganger (Hayabusa-1) dat deed bij de planetoïde Itokawa, zal Hayabusa-2 stofmonsters van het oppervlak van 1999 JU3 verzamelen die in 2020 teruggebracht zullen worden naar de aarde.
De 'landingsplaats' op de planetoïde zal permanent gemarkeerd worden door een klein bolvormig voorwerp, waarop microchips zijn bevestigd met ca. één miljoen namen van aardbewoners. Ook op de capsule die de bodemmonsters terugbrengt naar de aarde kunnen belangstellenden namen en boodschappen achterlaten. De webpagina's waarop namen kunnen worden ingestuurd zullen overigens pas op 10 april beschikbaar zijn. (GS)
http://www.jspec.jaxa.jp/e/hottopics/20130329.html
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-04-2013 23:40:19 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Super cool. Stel je toch eens voor: je naam voor duizenden jaren zwevend door het universum. Ik ga zeker mijn naam achterlaten op die planetoïde.quote:
01-04-2013
Schrijf je naam op een planetoïde!
[ afbeelding ]
Illustratie van de Japanse planetoïdeverkenner Hayabusa-2. (Akihiro Ikeshita)
De Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA nodigt iedereen uit om zijn of haar naam achter te laten op een kleine planetoïde. De actie start op 10 april en duurt tot half juli.
In juli 2014 moet de Japanse ruimtesonde Hayabusa-2 gelanceerd worden. In 2018 zal die aankomen bij de kleine Apollo-planetoïde (162173) 1999 JU3. Net als zijn voorganger (Hayabusa-1) dat deed bij de planetoïde Itokawa, zal Hayabusa-2 stofmonsters van het oppervlak van 1999 JU3 verzamelen die in 2020 teruggebracht zullen worden naar de aarde.
De 'landingsplaats' op de planetoïde zal permanent gemarkeerd worden door een klein bolvormig voorwerp, waarop microchips zijn bevestigd met ca. één miljoen namen van aardbewoners. Ook op de capsule die de bodemmonsters terugbrengt naar de aarde kunnen belangstellenden namen en boodschappen achterlaten. De webpagina's waarop namen kunnen worden ingestuurd zullen overigens pas op 10 april beschikbaar zijn. (GS)
(allesoversterrenkunde)
02-04-2013
Rusland keert met vloot robots terug naar de maan
© getty.
Rusland gaat de komende jaren de maan opnieuw verkennen. De voormalige concurrent van de Verenigde Staten inzake maanmissies maakte de plannen op Amerikaanse bodem bekend. De vluchten zullen niet bemand worden door mensen, maar wel door robots.
De laatste Russische reis naar de maan dateert van 1976. De Luna 24 was onbemand, maar bracht gesteente van de maan mee naar de Aarde. De nieuwe missies zullen zich op de polen van de maan focussen. Het eerste ruimtetuig zal in 2015 op de zuidpool van de maan landen en er landingstechnologie en communicatie testen, zo verklaarden de Russen in Texas.
In 2016 zal Luna 26 op 100 kilometer rond de maan vliegen om het oppervlak in kaart te brengen, de exosfeer te meten en nieuwe landingssites te zoeken. Luna 27 volgt in 2017. Dit grotere toestel zal opnieuw op de zuidpool landen om er gesteente en drilsystemen te testen. Twee jaar later, in 2019, vertrekt Luna 28 op een missie om monsters via cryogene bevriezing mee te nemen. De voorlopig laatste missie is voor Luna 29, die in 2020 een maanrover zal vervoeren om het maanoppervlak verder te onderzoeken.
NASA reageert tevreden over de Russische plannen en herinnert de wereld eraan dat de Russische ruimtevaart veel ervaring heeft met het verkennen van de maan. Ook de Amerikanen hebben plannen om terug te keren naar de maan, maar voorlopig ligt de focus op het ontwikkelen van een nieuw ruimtevaarttoestel, waarmee astronauten opnieuw door de VS naar het ISS kunnen worden gevlogen. Momenteel moeten Amerikaanse astronauten immers meevliegen met de Russische Soyuz-technologie.
(HLN)
Rusland keert met vloot robots terug naar de maan
© getty.
Rusland gaat de komende jaren de maan opnieuw verkennen. De voormalige concurrent van de Verenigde Staten inzake maanmissies maakte de plannen op Amerikaanse bodem bekend. De vluchten zullen niet bemand worden door mensen, maar wel door robots.
De laatste Russische reis naar de maan dateert van 1976. De Luna 24 was onbemand, maar bracht gesteente van de maan mee naar de Aarde. De nieuwe missies zullen zich op de polen van de maan focussen. Het eerste ruimtetuig zal in 2015 op de zuidpool van de maan landen en er landingstechnologie en communicatie testen, zo verklaarden de Russen in Texas.
In 2016 zal Luna 26 op 100 kilometer rond de maan vliegen om het oppervlak in kaart te brengen, de exosfeer te meten en nieuwe landingssites te zoeken. Luna 27 volgt in 2017. Dit grotere toestel zal opnieuw op de zuidpool landen om er gesteente en drilsystemen te testen. Twee jaar later, in 2019, vertrekt Luna 28 op een missie om monsters via cryogene bevriezing mee te nemen. De voorlopig laatste missie is voor Luna 29, die in 2020 een maanrover zal vervoeren om het maanoppervlak verder te onderzoeken.
NASA reageert tevreden over de Russische plannen en herinnert de wereld eraan dat de Russische ruimtevaart veel ervaring heeft met het verkennen van de maan. Ook de Amerikanen hebben plannen om terug te keren naar de maan, maar voorlopig ligt de focus op het ontwikkelen van een nieuw ruimtevaarttoestel, waarmee astronauten opnieuw door de VS naar het ISS kunnen worden gevlogen. Momenteel moeten Amerikaanse astronauten immers meevliegen met de Russische Soyuz-technologie.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
nicequote:
http://www.nu.nl/wetensch(...)materie-ontdekt.html
http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-22016504quote:A $2bn experiment on the space station has made observations that could prove to be the first signs of dark matter, a mysterious component of the Universe. The Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) surveys the sky for high-energy particles, or cosmic rays. It has seen evidence of what may prove to be dark matter colliding with itself in what is known as "annihilation".
But scientists stress a precise description of this mysterious cosmic component is still some way off.
"It could take a few more years," AMS deputy spokesman Roberto Battiston, a professor of physics at the University of Perugia, told BBC News.
Dark matter accounts for most of the mass in the Universe. It cannot be seen directly with telescopes, but astronomers know it to be out there because of the gravitational effects it has on the matter we can see. Galaxies, for example, could not rotate the way they do and hold their shape without the presence of dark matter.
The AMS - a particle physics machine nicknamed the "Space LHC" in reference to the Large Hadron Collider here on Earth - has been hunting for some indirect measures of dark matter's properties. It counts the numbers of electrons and their anti-matter counterparts - known as positrons - falling on an array of detectors. Theory suggests that showers of these particles should be produced when dark-matter particles collide somewhere in space and destroy each other.
In a paper in the journal Physical Review Letters, the AMS team reports the observation of a slight excess of positrons in the positron-electron count - an outcome expected of these dark matter annihilations. The group also says the positrons fall on the AMS from all directions in the sky with no particular variation over time. This is important because specific locations or timing variations in the signal could indicate a more conventional source for the particles, such as a pulsar (a type of neutron star) rather than dark matter.
The AMS was placed on the International Space Station in 2011. The longer it operates, the better its statistics will be and the more definitive scientists can be in their statements. But lead spokesman, Prof Sam Ting, said the AMS Collaboration would proceed slowly. "It took us 18 years to do this experiment and we want to do it very carefully," he told a seminar at the European Laboratory for Particle Physics (Cern) in Geneva. "We will publish things when we are absolutely sure."
The Physical Review Letters paper reports the positron-electron count in the energy range of 0.5 to 350 gigaelectronvolts (GeV). The behaviour of the positron excess across this energy spectrum fits with the researchers' expectations. However, the "smoking gun" signature would be to see a rise in this ratio and then a dramatic fall. This has yet to be observed. "At the moment, all we can say is that the (dark matter) particles could have a mass of several hundred gigaelectronvolts, but there is much uncertainty," said Prof Battiston. (By way of comparison, a proton, the particle in the nucleus of every atom, has a mass of about 1 GeV).
Modern mysteries
The AMS is just one of several techniques being used by researchers to try to uncover the nature of dark matter. There are laboratories on Earth that are attempting to make more direct detections as the elusive particles pass though containers of the elements xenon or argon, held deep underground. The Large Hadron Collider, too, is involved in the hunt. It hopes to produce dark matter particles in its accelerator.
A precise description of this mysterious component is now an urgent objective for modern physics. Normal matter, the material we can see with telescopes (all the stars and galaxies), contributes just 4.9% of the mass/energy density of the Universe. Dark matter is a far bigger constituent, making up 26.8%. This figure was recently raised following studies of the cosmos by the European Space Agency's Planck telescope.
The value is now nearly a fifth up on previous estimates. Dark energy is the component that contributes most to the mass/energy density of the Universe at 68.3%. Dark energy is the name given to the force thought to be accelerating the expansion of the Universe. Its character is even more obscure to science than dark matter.
04-04-2013
Sterren ontstaan op gevaarlijke plek: in het hart van onze Melkweg
Een deel van de Melkweg. © NASA.
Er zijn sterren ontdekt die aan het ontstaan zijn op één van de gevaarlijkste plekken in het heelal: aan de rand van een supermassief zwart gat in het hart van onze Melkweg. Nooit eerder zagen wetenschappers daar zo'n ster vormen. De ontdekking komt van een internationale groep sterrenkundigen.
Het middelpunt van onze Melkweg is een enorm zwart gat, een plek waar de zwaartekracht zo groot is dat zelfs licht niet kan ontsnappen. Sterren, planeten en andere hemellichamen worden naar het gat gezogen en gaan daar met veel geweld ten onder. In die enorme krachten zouden stof en gas onmogelijk kunnen samenklonteren tot sterren, maar toch is dat wat de astronomen hebben gezien. "We hebben plekken gezien waar het stof en gas zo dik geworden is dat zij de onherbergzame omgeving kunnen trotseren'" verklaarde Farhad Yusuf-Zadeh.
Als die klonten stof en gas dik genoeg worden, ontstaat een kettingreactie. Ze trekken nieuw gas en stof aan, worden zo steeds groter en krijgen dus meer aantrekkingskracht. Zo wordt uiteindelijk een nieuwe ster geboren.
(HLN)
Sterren ontstaan op gevaarlijke plek: in het hart van onze Melkweg
Een deel van de Melkweg. © NASA.
Er zijn sterren ontdekt die aan het ontstaan zijn op één van de gevaarlijkste plekken in het heelal: aan de rand van een supermassief zwart gat in het hart van onze Melkweg. Nooit eerder zagen wetenschappers daar zo'n ster vormen. De ontdekking komt van een internationale groep sterrenkundigen.
Het middelpunt van onze Melkweg is een enorm zwart gat, een plek waar de zwaartekracht zo groot is dat zelfs licht niet kan ontsnappen. Sterren, planeten en andere hemellichamen worden naar het gat gezogen en gaan daar met veel geweld ten onder. In die enorme krachten zouden stof en gas onmogelijk kunnen samenklonteren tot sterren, maar toch is dat wat de astronomen hebben gezien. "We hebben plekken gezien waar het stof en gas zo dik geworden is dat zij de onherbergzame omgeving kunnen trotseren'" verklaarde Farhad Yusuf-Zadeh.
Als die klonten stof en gas dik genoeg worden, ontstaat een kettingreactie. Ze trekken nieuw gas en stof aan, worden zo steeds groter en krijgen dus meer aantrekkingskracht. Zo wordt uiteindelijk een nieuwe ster geboren.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
..
[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 05-04-2013 09:01:10 ]
[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 05-04-2013 09:01:10 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-04-2013
Tuinboonstelsels schijnen licht op vroege heelal
Het 'tuinboonstelsel' J2240 valt op door zijn groene kleur. (CFHT/ESO/M. Schirmer)
Zogenoemde tuinboonstelsels kunnen een verklaring geven voor het feit dat het vroege heelal volledig geïoniseerd raakte. Wetenschappers hebben ontdekt dat deze sterrenstelsels grote hoeveelheden hoogenergetische straling uitzenden.
Enkele honderden miljoenen jaren na de oerknal moet het universum grote veranderingen hebben doorgemaakt. Volgens de huidige inzichten raakte materie in de intergalactische ruimte geïoniseerd door straling afkomstig van sterren in sterrenstelsels. Het is mede daardoor dat het universum een volledig doorzichtig en geladen plasma werd, zoals het vandaag de dag nog steeds is.
Er was tot nu toe echter een probleem in deze theorie, want waar kwam deze straling vandaan? Dichtbij staande sterrenstelsel lijken niet genoeg uv-straling uit te zenden om dit mogelijk te maken. Tuinboonstelsels daarentegen sturen wél genoeg energie het universum in. Dat blijkt nu uit computersimulaties en waarnemingen van deze speciale klasse sterrenstelsels.
De zeldzame stelsels zijn pas enkele jaren geleden ontdekt, en vallen op door hun groene kleur. Tuinboonstelsels zijn compacte stelsels, waarin veel nieuwe sterren worden gevormd. Door deze twee eigenschappen lijken ze waarschijnlijk veel op de sterrenstelsels in het vroege heelal. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Tuinboonstelsels schijnen licht op vroege heelal
Het 'tuinboonstelsel' J2240 valt op door zijn groene kleur. (CFHT/ESO/M. Schirmer)
Zogenoemde tuinboonstelsels kunnen een verklaring geven voor het feit dat het vroege heelal volledig geïoniseerd raakte. Wetenschappers hebben ontdekt dat deze sterrenstelsels grote hoeveelheden hoogenergetische straling uitzenden.
Enkele honderden miljoenen jaren na de oerknal moet het universum grote veranderingen hebben doorgemaakt. Volgens de huidige inzichten raakte materie in de intergalactische ruimte geïoniseerd door straling afkomstig van sterren in sterrenstelsels. Het is mede daardoor dat het universum een volledig doorzichtig en geladen plasma werd, zoals het vandaag de dag nog steeds is.
Er was tot nu toe echter een probleem in deze theorie, want waar kwam deze straling vandaan? Dichtbij staande sterrenstelsel lijken niet genoeg uv-straling uit te zenden om dit mogelijk te maken. Tuinboonstelsels daarentegen sturen wél genoeg energie het universum in. Dat blijkt nu uit computersimulaties en waarnemingen van deze speciale klasse sterrenstelsels.
De zeldzame stelsels zijn pas enkele jaren geleden ontdekt, en vallen op door hun groene kleur. Tuinboonstelsels zijn compacte stelsels, waarin veel nieuwe sterren worden gevormd. Door deze twee eigenschappen lijken ze waarschijnlijk veel op de sterrenstelsels in het vroege heelal. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-04-2013
Meer complexe chemie op Titan
(NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute)
Complexe organische moleculen kunnen veel dieper in de atmosfeer van Saturnus-maan Titan gevormd worden dan werd gedacht. De kans dat ze daardoor ook op het oppervlak van de maan voorkomen is daarom groter. Dat laat een laboratorium-experiment van NASA’s Jet Propulsion Laboratory zien.
Wetenschappers beschenen ijs van dicyanoacetyleen, dat op Titan is gedetecteerd, met licht zoals dat in de lagere delen in de atmosfeer van Titan zou moeten voorkomen. Ze zagen dat er hierdoor naar verloop van tijd stoffen zoals methaan en ethaan vrijkwamen. Moleculen die op hun beurt weer complexere moleculen kunnen vormen en misschien wel leven mogelijk kunnen maken.
Dit experiment laat volgens de wetenschappers zien dat er op Titan ondanks de lage zonintensiteit meer complexe moleculen kunnen voorkomen dan gedacht. Op aarde drijft het zonlicht chemische reacties en zorgt letterlijk en figuurlijk voor levendige chemische processen.
Al sinds het bezoek van de Voyager sondes, begin jaren ’80, is bekend dat Titan een dikke atmosfeer heeft waarin in de hogere delen verschillende organische moleculen zoals methaan en ethaan voorkomen. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Meer complexe chemie op Titan
(NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute)
Complexe organische moleculen kunnen veel dieper in de atmosfeer van Saturnus-maan Titan gevormd worden dan werd gedacht. De kans dat ze daardoor ook op het oppervlak van de maan voorkomen is daarom groter. Dat laat een laboratorium-experiment van NASA’s Jet Propulsion Laboratory zien.
Wetenschappers beschenen ijs van dicyanoacetyleen, dat op Titan is gedetecteerd, met licht zoals dat in de lagere delen in de atmosfeer van Titan zou moeten voorkomen. Ze zagen dat er hierdoor naar verloop van tijd stoffen zoals methaan en ethaan vrijkwamen. Moleculen die op hun beurt weer complexere moleculen kunnen vormen en misschien wel leven mogelijk kunnen maken.
Dit experiment laat volgens de wetenschappers zien dat er op Titan ondanks de lage zonintensiteit meer complexe moleculen kunnen voorkomen dan gedacht. Op aarde drijft het zonlicht chemische reacties en zorgt letterlijk en figuurlijk voor levendige chemische processen.
Al sinds het bezoek van de Voyager sondes, begin jaren ’80, is bekend dat Titan een dikke atmosfeer heeft waarin in de hogere delen verschillende organische moleculen zoals methaan en ethaan voorkomen. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik heb gisteren Space Engine eens uitgeprobeerd, was heel leuk en interessant! Ik weet niet of het hier ook al wel eens voorbij is gekomen, anders bij deze.
http://en.spaceengine.org/
quote:SpaceEngine - is a free space simulation software that lets you explore the universe in three dimensions, starting from planet Earth to the most distant galaxies. Areas of the known universe are represented using actual astronomical data, while regions uncharted by human astronomy are generated procedurally. Millions of galaxies, trillions of stars, countless planets!
quote:Capabilities
- All types of celestial objects are represented: planets, moons, asteroids, stars, star clusters, nebulae and galaxies.
- The observer is free to move around the universe. Transition between any celestial body and any scale occurs continuously.
- The observer can move around in space using the WASD keys, like in First Person Shooters. Movement with inertia is made possible in Spacecraft mode or Aircraft mode.
- "Select and fly" autopilot: just click on any object with the mouse and hit the 'G' key to automatically go directly to the object.
- Search for celestial objects by name. Scalable map of the Universe and the planetary system map. Saving locations and an autopilot's journal.
- The orbital motion of planets and stars is calculated in real time, with the ability to accelerate, decelerate, or reverse the flow of time.
- The orbital paths of celestial objects can be shown, along with their labels and grids.
- Automatic binding of the observer to the moving object and automatic selection of optimum flight speed.
- Known celestial objects are represented using data from the catalogs: galaxies (NGC/IC), stars (HIPPARCOS), star clusters, nebulae, planets (our Solar system data and known extrasolar planets).
- Uncharted regions of space feature procedurally generated objects: galaxies, stars, star clusters, nebulae and planetary systems.
- 3D landscapes of planets and stars: for many solar system bodies actual data from space probes is used. For uncharted exo-planets the surface is generated procedurally.
- Volumetric 3D sprite models of galaxies and nebulae including light-absorbing dust clouds, optimized render to a skybox and impostors.
- Lighting effects: lens flares, solar eclipses, shadows of planetary rings. Celestial objects cast light and shadow on to each other.
- The accurate model of the Earth's atmosphere (code by Eric Bruneton), adapted for the other planets.
- [New!] Controlable spaceships.
- Ability to import users addons: models, catalogs, and textures.
http://en.spaceengine.org/
Vraag me af of het iets kostquote:
[..]
Super cool. Stel je toch eens voor: je naam voor duizenden jaren zwevend door het universum. Ik ga zeker mijn naam achterlaten op die planetoïde.
quote:Op vrijdag 5 april 2013 09:13 schreef Kper_Norci het volgende:
Ik heb gisteren Space Engine eens uitgeprobeerd, was heel leuk en interessant! Ik weet niet of het hier ook al wel eens voorbij is gekomen, anders bij deze.
[..]
[..]
http://en.spaceengine.org/
Nog een simulatieprogramma, maar ik heb deze nog niet uitgeprobeerd.
Baas van het heelal
Stel je bent de baas over het universum. Wat zou je doen? Zou je de zon laten verdwijnen? De aarde tien keer zo groot maken? De zwaartekracht een stukje zwakker maken? Welke keuzes je ook maakt, de gevolgen zijn waarschijnlijk onvoorstelbaar groot. Ons zonnestelsel is een redelijk ‘breekbaar’ systeem, dus kleine veranderingen kunnen de boel compleet laten instorten.
Universe Sandbox - Interactive Space Simulator
Met het gratis programma Universe Sandbox kun je vrijelijk aan het universum knutselen in een gesimuleerd zonnestelsel. Je ziet direct welke effecten je acties hebben. Als je de boel laat instorten, kun je gewoon op de reset-knop drukken.
De Sandbox is leuk om mee te experimenten en heeft prachtige graphics, maar is stiekem ook best leerzaam. Zo kom je er meteen achter wat een ‘geluk’ we hebben dat ons zonnestelsel precies zo in elkaar steekt als het doet. Maar goed, dat hoeft niet de enige reden te zijn om het programma te installeren. Ook als je je gewoon even de baas over het heelal wilt wanen, is dit een fantastisch spel
http://universesandbox.com/
(nwtonline.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2013
Zo klonk de oerknal
Niemand is erbij geweest en toch kunnen we nu horen hoe de oerknal ongeveer geklonken moet hebben. Fysicus John Cramer heeft het geluid van de oerknal – die bijna veertien miljard jaar geleden plaatsvond – gereconstrueerd.
Het idee om de oerknal een stem te geven, ontstond aan het begin van deze eeuw. De moeder van een elfjarig jongetje dat werkte aan een schoolproject over de oerknal vroeg aan Cramer of het geluid van de oerknal niet ergens geregistreerd stond. Cramer moest haar teleurstellen. Maar de vraag zette de fysicus ook aan het denken. Zou het niet mogelijk zijn om het geluid van de oerknal te reconstrueren? Hij nam zijn toevlucht tot temperatuurfluctuaties in de kosmische achtergrondstraling (warmtestraling die kort na de oerknal werd uitgezonden). Met behulp van een speciaal computerprogramma zette hij die fluctuaties om in geluid. Het resultaat presenteerde hij in 2003. Het laat het geluid 380.000 tot 760.000 jaar na de oerknal horen. “De originele geluidsgolven waren geen temperatuurvariaties,” benadrukt Cramer. “Dat waren echte geluidsgolven die zich door het heelal verspreidden.” U moet daarbij bedenken dat het vroege universum een veel grotere dichtheid had. “Men heeft geen lucht nodig om geluid mogelijk te maken,” stelt Cramer. “Alleen een medium waarin de golven zich kunnen verspreiden.” De geluidsgolven waar Cramer het over heeft, hadden een zeer lage frequentie en enorme golflengtes. Wij mensen kunnen zulke lage frequenties niet horen, vandaar dat Cramer de frequentie flinke heeft verhoogd. U kunt het hier beluisteren.
Planck
Maar inmiddels zijn we zo’n tien jaar verder en weten we al veel meer. Zo leverde de Planck-satelliet eind vorige maand zeer nauwkeurige gegevens over de kosmische achtergrondstraling af. Planck is heel gevoelig en kan zelfs de kleinste temperatuurverschillen in deze kosmische achtergrondstraling opmerken. En daarmee bood de satelliet Cramer de mogelijkheid om een betere versie van het geluid uit 2003 te creëren. Cramer ging ermee aan de slag en dat leidde tot dit geluidsfragment:
BigBangSound100 by UW Today
U hoort hoe het geluid steeds lager wordt. Dat laat horen hoe het universum afkoelde en zich uitbreidde. De geluiden die Cramer op basis van de gegevens van Planck creëerde, waren in eerste instantie zo laag dat wij mensen ze niet konden horen. Om ze ‘hoorbaar’ te maken, heeft Cramer de frequentie 100^24 keer verhoogd.
scientias.nl
Zo klonk de oerknal
Niemand is erbij geweest en toch kunnen we nu horen hoe de oerknal ongeveer geklonken moet hebben. Fysicus John Cramer heeft het geluid van de oerknal – die bijna veertien miljard jaar geleden plaatsvond – gereconstrueerd.
Het idee om de oerknal een stem te geven, ontstond aan het begin van deze eeuw. De moeder van een elfjarig jongetje dat werkte aan een schoolproject over de oerknal vroeg aan Cramer of het geluid van de oerknal niet ergens geregistreerd stond. Cramer moest haar teleurstellen. Maar de vraag zette de fysicus ook aan het denken. Zou het niet mogelijk zijn om het geluid van de oerknal te reconstrueren? Hij nam zijn toevlucht tot temperatuurfluctuaties in de kosmische achtergrondstraling (warmtestraling die kort na de oerknal werd uitgezonden). Met behulp van een speciaal computerprogramma zette hij die fluctuaties om in geluid. Het resultaat presenteerde hij in 2003. Het laat het geluid 380.000 tot 760.000 jaar na de oerknal horen. “De originele geluidsgolven waren geen temperatuurvariaties,” benadrukt Cramer. “Dat waren echte geluidsgolven die zich door het heelal verspreidden.” U moet daarbij bedenken dat het vroege universum een veel grotere dichtheid had. “Men heeft geen lucht nodig om geluid mogelijk te maken,” stelt Cramer. “Alleen een medium waarin de golven zich kunnen verspreiden.” De geluidsgolven waar Cramer het over heeft, hadden een zeer lage frequentie en enorme golflengtes. Wij mensen kunnen zulke lage frequenties niet horen, vandaar dat Cramer de frequentie flinke heeft verhoogd. U kunt het hier beluisteren.
Planck
Maar inmiddels zijn we zo’n tien jaar verder en weten we al veel meer. Zo leverde de Planck-satelliet eind vorige maand zeer nauwkeurige gegevens over de kosmische achtergrondstraling af. Planck is heel gevoelig en kan zelfs de kleinste temperatuurverschillen in deze kosmische achtergrondstraling opmerken. En daarmee bood de satelliet Cramer de mogelijkheid om een betere versie van het geluid uit 2003 te creëren. Cramer ging ermee aan de slag en dat leidde tot dit geluidsfragment:
BigBangSound100 by UW Today
U hoort hoe het geluid steeds lager wordt. Dat laat horen hoe het universum afkoelde en zich uitbreidde. De geluiden die Cramer op basis van de gegevens van Planck creëerde, waren in eerste instantie zo laag dat wij mensen ze niet konden horen. Om ze ‘hoorbaar’ te maken, heeft Cramer de frequentie 100^24 keer verhoogd.
scientias.nl
Die pulsatie wat je hoort
lijkt mij de bron te zijn
waar de oerknal vanaf komt.
lijkt mij de bron te zijn
waar de oerknal vanaf komt.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Geweldige voordracht van Brian Cox
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Ja leuk filmpje, had 'm laatst ook nog bekeken. Michio Kaku en Paul Davies geven ook leuke voordrachten.
Wel raar dat ie het nog heeft over de theorie het Higgs deeltje .quote:
Ja leuk filmpje, had 'm laatst ook nog bekeken. Michio Kaku en Paul Davies geven ook leuke voordrachten.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
08-04-2013
NASA gaat planetoïde dichterbij halen en bezoeken
De geruchten gingen al langer, maar nu is het officieel. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie gaat een planetoïde vangen, nabij de maan plaatsen en vervolgens ergens rond 2021 door astronauten laten bezoeken. De nu nog in aanbouw zijnde ruimtecapsule Orion zal de planetoïde – die ongeveer zeven meter groot is – tegen 2019 ‘vangen’ en ergens in de buurt van de maan plaatsen. Twee jaar later zullen astronauten de planetoïde bezoeken. Dat meldde senator Bill Nelson tijdens een persconferentie.
Doelstelling
Dat NASA ervoor kiest om een planetoïde te vangen en dichter bij de aarde te halen, klinkt misschien een beetje gek. Maar dat is het zeker niet. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft zich een aantal doelen gesteld, waaronder de doelstelling om mensen op korte termijn een planetoïde te laten bezoeken. Nu valt het nog niet mee om in een bemand ruimtevaartuig achter een planetoïde aan te jagen, erop te landen en vervolgens weer op te stijgen. Om de doelstelling toch binnen handbereik (en betaalbaar!) te houden, is het dan ook realistischer om een planetoïde naar ons toe te halen en vervolgens ietsje dichter bij huis te bezoeken. Mochten die astronauten vervolgens iets interessants op de planetoïde ontdekken (bijvoorbeeld nuttige grondstoffen) dan is een vervolgmissie (waarbij die grondstoffen wellicht van de planetoïde gehaald worden) ook gemakkelijk en betaalbaar te organiseren.
Is het haalbaar?
Een planetoïde van zeven meter verplaatsen, klinkt niet zo uitdagend. Bedenk echter dat we het hier hebben over een ruimtesteen die toch al snel zo’n 500.000 kilogram weegt. Zijn wij mensen wel in staat om zo’n steen te vangen en te verplaatsen? Recentelijk onderzoek wijst erop van wel. Wetenschappers stelden begin dit jaar nog vast dat het vangen en dichterbij halen van een planetoïde voor het eerst een realistische optie is. Niet alleen is de mensheid sinds kort in staat om planetoïden van deze grootte op te sporen, we beschikken ook over de technologieën die nodig zijn om de ruimtesteen te vangen. Zo zien de onderzoekers er bijvoorbeeld wel iets in om door de zon aangedreven ruimtesondes te gebruiken om de planetoïde naar de maan te slepen (zie de afbeelding bovenaan dit artikel).
Leren
Of NASA zich (deels) door dit onderzoek heeft laten inspireren, is onduidelijk. Maar één ding lijkt wel zeker: de missie komt er. En dat is iets om naar uit te kijken. Want van zo’n missie kunnen we ontzettend veel leren. Bovendien verleggen we onze grenzen – als het allemaal lukt – flink. “Het zou de eerste poging van de mensheid zijn om het heelal aan te passen en zo permanente vestiging van de mensheid in de ruimte mogelijk te maken,” zo stellen de onderzoekers die de missie als ‘realistisch’ bestempelen. Maar de missie heeft nog meer implicaties. Zo kunnen we ons door een planetoïde te vangen en te verplaatsen wellicht voorbereiden op maatregelen die getroffen moeten worden om een planetoïde die werkelijk een gevaar voor de aarde vormt, tegen te houden.
De Amerikaanse overheid heeft zo’n 100 miljoen dollar vrijgemaakt om NASA in staat te stellen de missie voor te gaan bereiden. Hoeveel de missie in totaal gaat kosten, is onbekend. Eerder schatten wetenschappers de kosten op meer dan twee miljard.
Kapers op de kust
NASA is niet de eerste die de jacht op planetoïden inzet. Eerder maakte het bedrijf Planetary Resources al bekend asteroïden te willen gaan exploiteren. En ook het bedrijf Deep Space Industries werkt aan een vloot commerciële ruimtevaartuigen die grondstoffen van planetoïden moet gaan verwijderen.
scientias.nl
NASA gaat planetoïde dichterbij halen en bezoeken
De geruchten gingen al langer, maar nu is het officieel. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie gaat een planetoïde vangen, nabij de maan plaatsen en vervolgens ergens rond 2021 door astronauten laten bezoeken. De nu nog in aanbouw zijnde ruimtecapsule Orion zal de planetoïde – die ongeveer zeven meter groot is – tegen 2019 ‘vangen’ en ergens in de buurt van de maan plaatsen. Twee jaar later zullen astronauten de planetoïde bezoeken. Dat meldde senator Bill Nelson tijdens een persconferentie.
Doelstelling
Dat NASA ervoor kiest om een planetoïde te vangen en dichter bij de aarde te halen, klinkt misschien een beetje gek. Maar dat is het zeker niet. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft zich een aantal doelen gesteld, waaronder de doelstelling om mensen op korte termijn een planetoïde te laten bezoeken. Nu valt het nog niet mee om in een bemand ruimtevaartuig achter een planetoïde aan te jagen, erop te landen en vervolgens weer op te stijgen. Om de doelstelling toch binnen handbereik (en betaalbaar!) te houden, is het dan ook realistischer om een planetoïde naar ons toe te halen en vervolgens ietsje dichter bij huis te bezoeken. Mochten die astronauten vervolgens iets interessants op de planetoïde ontdekken (bijvoorbeeld nuttige grondstoffen) dan is een vervolgmissie (waarbij die grondstoffen wellicht van de planetoïde gehaald worden) ook gemakkelijk en betaalbaar te organiseren.
Is het haalbaar?
Een planetoïde van zeven meter verplaatsen, klinkt niet zo uitdagend. Bedenk echter dat we het hier hebben over een ruimtesteen die toch al snel zo’n 500.000 kilogram weegt. Zijn wij mensen wel in staat om zo’n steen te vangen en te verplaatsen? Recentelijk onderzoek wijst erop van wel. Wetenschappers stelden begin dit jaar nog vast dat het vangen en dichterbij halen van een planetoïde voor het eerst een realistische optie is. Niet alleen is de mensheid sinds kort in staat om planetoïden van deze grootte op te sporen, we beschikken ook over de technologieën die nodig zijn om de ruimtesteen te vangen. Zo zien de onderzoekers er bijvoorbeeld wel iets in om door de zon aangedreven ruimtesondes te gebruiken om de planetoïde naar de maan te slepen (zie de afbeelding bovenaan dit artikel).
Leren
Of NASA zich (deels) door dit onderzoek heeft laten inspireren, is onduidelijk. Maar één ding lijkt wel zeker: de missie komt er. En dat is iets om naar uit te kijken. Want van zo’n missie kunnen we ontzettend veel leren. Bovendien verleggen we onze grenzen – als het allemaal lukt – flink. “Het zou de eerste poging van de mensheid zijn om het heelal aan te passen en zo permanente vestiging van de mensheid in de ruimte mogelijk te maken,” zo stellen de onderzoekers die de missie als ‘realistisch’ bestempelen. Maar de missie heeft nog meer implicaties. Zo kunnen we ons door een planetoïde te vangen en te verplaatsen wellicht voorbereiden op maatregelen die getroffen moeten worden om een planetoïde die werkelijk een gevaar voor de aarde vormt, tegen te houden.
De Amerikaanse overheid heeft zo’n 100 miljoen dollar vrijgemaakt om NASA in staat te stellen de missie voor te gaan bereiden. Hoeveel de missie in totaal gaat kosten, is onbekend. Eerder schatten wetenschappers de kosten op meer dan twee miljard.
Kapers op de kust
NASA is niet de eerste die de jacht op planetoïden inzet. Eerder maakte het bedrijf Planetary Resources al bekend asteroïden te willen gaan exploiteren. En ook het bedrijf Deep Space Industries werkt aan een vloot commerciële ruimtevaartuigen die grondstoffen van planetoïden moet gaan verwijderen.
scientias.nl
W&T / NASA wil 100 miljoen dollar om asteroïde te vangenquote:
08-04-2013
NASA gaat planetoïde dichterbij halen en bezoeken
[ afbeelding ]
De geruchten gingen al langer, maar nu is het officieel. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie gaat een planetoïde vangen, nabij de maan plaatsen en vervolgens ergens rond 2021 door astronauten laten bezoeken. De nu nog in aanbouw zijnde ruimtecapsule Orion zal de planetoïde – die ongeveer zeven meter groot is – tegen 2019 ‘vangen’ en ergens in de buurt van de maan plaatsen. Twee jaar later zullen astronauten de planetoïde bezoeken. Dat meldde senator Bill Nelson tijdens een persconferentie.
Doelstelling
Dat NASA ervoor kiest om een planetoïde te vangen en dichter bij de aarde te halen, klinkt misschien een beetje gek. Maar dat is het zeker niet. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft zich een aantal doelen gesteld, waaronder de doelstelling om mensen op korte termijn een planetoïde te laten bezoeken. Nu valt het nog niet mee om in een bemand ruimtevaartuig achter een planetoïde aan te jagen, erop te landen en vervolgens weer op te stijgen. Om de doelstelling toch binnen handbereik (en betaalbaar!) te houden, is het dan ook realistischer om een planetoïde naar ons toe te halen en vervolgens ietsje dichter bij huis te bezoeken. Mochten die astronauten vervolgens iets interessants op de planetoïde ontdekken (bijvoorbeeld nuttige grondstoffen) dan is een vervolgmissie (waarbij die grondstoffen wellicht van de planetoïde gehaald worden) ook gemakkelijk en betaalbaar te organiseren.
Is het haalbaar?
Een planetoïde van zeven meter verplaatsen, klinkt niet zo uitdagend. Bedenk echter dat we het hier hebben over een ruimtesteen die toch al snel zo’n 500.000 kilogram weegt. Zijn wij mensen wel in staat om zo’n steen te vangen en te verplaatsen? Recentelijk onderzoek wijst erop van wel. Wetenschappers stelden begin dit jaar nog vast dat het vangen en dichterbij halen van een planetoïde voor het eerst een realistische optie is. Niet alleen is de mensheid sinds kort in staat om planetoïden van deze grootte op te sporen, we beschikken ook over de technologieën die nodig zijn om de ruimtesteen te vangen. Zo zien de onderzoekers er bijvoorbeeld wel iets in om door de zon aangedreven ruimtesondes te gebruiken om de planetoïde naar de maan te slepen (zie de afbeelding bovenaan dit artikel).
Leren
Of NASA zich (deels) door dit onderzoek heeft laten inspireren, is onduidelijk. Maar één ding lijkt wel zeker: de missie komt er. En dat is iets om naar uit te kijken. Want van zo’n missie kunnen we ontzettend veel leren. Bovendien verleggen we onze grenzen – als het allemaal lukt – flink. “Het zou de eerste poging van de mensheid zijn om het heelal aan te passen en zo permanente vestiging van de mensheid in de ruimte mogelijk te maken,” zo stellen de onderzoekers die de missie als ‘realistisch’ bestempelen. Maar de missie heeft nog meer implicaties. Zo kunnen we ons door een planetoïde te vangen en te verplaatsen wellicht voorbereiden op maatregelen die getroffen moeten worden om een planetoïde die werkelijk een gevaar voor de aarde vormt, tegen te houden.
De Amerikaanse overheid heeft zo’n 100 miljoen dollar vrijgemaakt om NASA in staat te stellen de missie voor te gaan bereiden. Hoeveel de missie in totaal gaat kosten, is onbekend. Eerder schatten wetenschappers de kosten op meer dan twee miljard.
Kapers op de kust
NASA is niet de eerste die de jacht op planetoïden inzet. Eerder maakte het bedrijf Planetary Resources al bekend asteroïden te willen gaan exploiteren. En ook het bedrijf Deep Space Industries werkt aan een vloot commerciële ruimtevaartuigen die grondstoffen van planetoïden moet gaan verwijderen.
scientias.nl
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
09-04-2013
Stralingsomgeving op maan schadelijk voor mens en elektronica
Astronauten op de maan, tijdens de vlucht van Apollo 14. (NASA)
Een instrument aan boord van de Amerikaanse maanverkenner Lunar Reconnaissance Orbiter heeft vanuit een omloopbaan op een hoogte van slechts 50 kilometer enkele jaren lang onderzoek verricht aan de stralingsomgeving op het oppervlak van de maan. Omdat de zonneactiviteit tijdens de meetperiode erg laag was, kon gevaarlijke kosmische straling uit het heelal gemakkelijker doordringen tot op het maanoppverlak. Het CRaTER-experiment (Cosmic Ray Telescope for the Effects of Radiation) heeft voor het eerst gedetailleerd kunnen vaststellen aan welke schadelijke stralingshoeveelheden mens en machine op de maan worden blootgesteld. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Space Weather. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Stralingsomgeving op maan schadelijk voor mens en elektronica
Astronauten op de maan, tijdens de vlucht van Apollo 14. (NASA)
Een instrument aan boord van de Amerikaanse maanverkenner Lunar Reconnaissance Orbiter heeft vanuit een omloopbaan op een hoogte van slechts 50 kilometer enkele jaren lang onderzoek verricht aan de stralingsomgeving op het oppervlak van de maan. Omdat de zonneactiviteit tijdens de meetperiode erg laag was, kon gevaarlijke kosmische straling uit het heelal gemakkelijker doordringen tot op het maanoppverlak. Het CRaTER-experiment (Cosmic Ray Telescope for the Effects of Radiation) heeft voor het eerst gedetailleerd kunnen vaststellen aan welke schadelijke stralingshoeveelheden mens en machine op de maan worden blootgesteld. De resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Space Weather. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-04-2013
Rusland investeert 40 miljard euro in ruimtevaart
De Russische president Vladimir Poetin. © epa.
Rusland zal tot en met 2020 omgerekend 39,6 miljard euro investeren in ruimtevaart en moderne ruimteschepen, zo heeft president Vladimir Poetin op de in aanbouw zijnde nieuwe ruimtehaven Vostotsjni bekendgemaakt. Deze investering wordt één van de prioriteiten die Moskou zich stelt.
Onder aanhaling van deskundigen zei het Russische staatshoofd dat de markt voor ruimtevaart nu jaarlijks 300 tot 400 miljard dollar waard is. Dit zal tegen 2030 stijgen naar 1.500 miljard dollar. "Wij moeten dit opportuniteitsvenster gebruiken", zei Poetin.
Hij zei ook dat de 7,4 miljard euro kostende nieuwe lanceerbasis in het Verre Oosten ter beschikking van de VS en Europa staat. In een rechtstreekse videolink met het Internationaal Ruimtestation ISS, waar nu zes mensen leven en werken, roemde Poetin de samenwerking met de VS.
De Russische ruimtevaart berust in grote mate nog op de verwezenlijkingen van het Sovjet-tijdperk. De laatste twee jaar incasseerde Moskou talrijke mislukkingen op het gebied van lanceringen.
(HLN)
Rusland investeert 40 miljard euro in ruimtevaart
De Russische president Vladimir Poetin. © epa.
Rusland zal tot en met 2020 omgerekend 39,6 miljard euro investeren in ruimtevaart en moderne ruimteschepen, zo heeft president Vladimir Poetin op de in aanbouw zijnde nieuwe ruimtehaven Vostotsjni bekendgemaakt. Deze investering wordt één van de prioriteiten die Moskou zich stelt.
Onder aanhaling van deskundigen zei het Russische staatshoofd dat de markt voor ruimtevaart nu jaarlijks 300 tot 400 miljard dollar waard is. Dit zal tegen 2030 stijgen naar 1.500 miljard dollar. "Wij moeten dit opportuniteitsvenster gebruiken", zei Poetin.
Hij zei ook dat de 7,4 miljard euro kostende nieuwe lanceerbasis in het Verre Oosten ter beschikking van de VS en Europa staat. In een rechtstreekse videolink met het Internationaal Ruimtestation ISS, waar nu zes mensen leven en werken, roemde Poetin de samenwerking met de VS.
De Russische ruimtevaart berust in grote mate nog op de verwezenlijkingen van het Sovjet-tijdperk. De laatste twee jaar incasseerde Moskou talrijke mislukkingen op het gebied van lanceringen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-04-2013
Stergeboorte buiten sterrenstelsel gezien
Stervormingsgebied in de Grote Magelhaense Wolk. (NASA, ESA en Hubble Heritage Team)
Wetenschappers hebben de geboorte van een ster waargenomen op een afstand van 55 miljoen lichtjaar. Bijzonder is dat de ster zich niet in een sterrenstelsel lijkt te bevinden. De ontdekking werd onder andere gedaan met de Subaru-telescoop op Hawaï.
De geboorte van de zogenoemde blauwe superreus en werd gezien in het Virgo-cluster, een verzameling van ongeveer 1000 sterrenstelsels in relatieve nabijheid van de Melkweg. Tussen deze sterrenstelsels in het cluster bevindt zich een ijl en heet plasma met een temperatuur van ongeveer een miljoen graden Celsius. Bovendien worden er winden van wel vier miljoen kilometer per uur waargenomen.
Astronomen uit Taiwan en India wilden weten of het mogelijk was dat er zich onder dit soort turbulente omstandigheden nieuwe sterren kunnen vormen. Ze namen daarvoor een gaswolk onder de loep die vanuit het kleine sterrenstelsel IC 3418 in het intergalactische medium van het Virgo-cluster valt. Het vormt als het ware een staart van ruim 55.000 lichtjaar achter het sterrenstelsel.
Het bleek dat er inderdaad nieuwe sterren worden gevormd. Er werd namelijk een zwakke bron van ultraviolet licht waargenomen dat een spectrum heeft dat precies overeenkomt met de geboorte van blauwe superreuzen in ons eigen Melkweg. Volgens de betrokken wetenschappers is het waarschijnlijk de verste ster die met deze methode is ontdekt. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Stergeboorte buiten sterrenstelsel gezien
Stervormingsgebied in de Grote Magelhaense Wolk. (NASA, ESA en Hubble Heritage Team)
Wetenschappers hebben de geboorte van een ster waargenomen op een afstand van 55 miljoen lichtjaar. Bijzonder is dat de ster zich niet in een sterrenstelsel lijkt te bevinden. De ontdekking werd onder andere gedaan met de Subaru-telescoop op Hawaï.
De geboorte van de zogenoemde blauwe superreus en werd gezien in het Virgo-cluster, een verzameling van ongeveer 1000 sterrenstelsels in relatieve nabijheid van de Melkweg. Tussen deze sterrenstelsels in het cluster bevindt zich een ijl en heet plasma met een temperatuur van ongeveer een miljoen graden Celsius. Bovendien worden er winden van wel vier miljoen kilometer per uur waargenomen.
Astronomen uit Taiwan en India wilden weten of het mogelijk was dat er zich onder dit soort turbulente omstandigheden nieuwe sterren kunnen vormen. Ze namen daarvoor een gaswolk onder de loep die vanuit het kleine sterrenstelsel IC 3418 in het intergalactische medium van het Virgo-cluster valt. Het vormt als het ware een staart van ruim 55.000 lichtjaar achter het sterrenstelsel.
Het bleek dat er inderdaad nieuwe sterren worden gevormd. Er werd namelijk een zwakke bron van ultraviolet licht waargenomen dat een spectrum heeft dat precies overeenkomt met de geboorte van blauwe superreuzen in ons eigen Melkweg. Volgens de betrokken wetenschappers is het waarschijnlijk de verste ster die met deze methode is ontdekt. (Roel van der Heijden)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-04-2013
Win een reis naar de ruimte
KLM heeft deze week de wedstrijd ‘Claim your place in Space‘ gelanceerd. Deelnemers aan deze wedstrijd maken kans op de ultieme prijs: een ruimtereis. En ook u kunt meedoen!
Meedoen met deze wedstrijd gaat heel eenvoudig. Op maandag 22 april stuurt KLM in de woestijn van Nevada een speciale ballon met aan boord camera’s en een GPS de lucht in. Zodra de ballon de ruimte nadert, zal deze uitzetten en uiteindelijk uit elkaar knallen. De lading die de ballon met zich meevoert, zeilt vervolgens aan een parachute terug naar de aarde.
Voorspellen
Voordat KLM de ballon de lucht in stuurt, kunt u online voorspellen waar de ballon zijn hoogste punt zal bereiken. Blijkt over enkele weken dat uw voorspelling het dichtst bij de werkelijkheid in de buurt komt? Dan wint u de hoofdprijs: een vlucht voor twee personen naar Curaçao en een verblijf in één van de luxe hotels die het eiland rijk is. Als klap op de vuurpijl wint u een ruimtereis voor één persoon, aan boord van het SXC Lynx-ruimteschip.
De reis
Met het ruimteschip vliegt de winnaar 103 kilometer de ruimte in, met maar liefst 4 G’s aan stuwkracht. Tijdens de reis ervaart de winnaar niet alleen complete gewichtloosheid, maar ziet hij of zij de aarde ook zoals maar weinig mensen deze gezien hebben. De vlucht duurt ongeveer 60 minuten en kost normaal gesproken zo’n 73.000 euro.
Kans maken?
Kans maken op deze mooie prijs? Ga naar www.klm.com/space en claim uw plekje in de ruimte door aan te geven op welke hoogte en op welke plaats de ballon volgens u uit elkaar zal knallen.
SXC staat voor Space Expedition Corporation: een revolutionair nieuw ruimteproject dat in januari 2014 vanaf Curaçao de eerste commerciële reizen de ruimte in, organiseert. KLM is één van de partners van SXC en wil met de campagne ‘Claim your place in Space‘ SXC steunen in de zoektocht naar manieren om de ruimte voor een groot publiek op een verantwoorde en duurzame manier toegankelijk te maken.
scientias.nl
Win een reis naar de ruimte
KLM heeft deze week de wedstrijd ‘Claim your place in Space‘ gelanceerd. Deelnemers aan deze wedstrijd maken kans op de ultieme prijs: een ruimtereis. En ook u kunt meedoen!
Meedoen met deze wedstrijd gaat heel eenvoudig. Op maandag 22 april stuurt KLM in de woestijn van Nevada een speciale ballon met aan boord camera’s en een GPS de lucht in. Zodra de ballon de ruimte nadert, zal deze uitzetten en uiteindelijk uit elkaar knallen. De lading die de ballon met zich meevoert, zeilt vervolgens aan een parachute terug naar de aarde.
Voorspellen
Voordat KLM de ballon de lucht in stuurt, kunt u online voorspellen waar de ballon zijn hoogste punt zal bereiken. Blijkt over enkele weken dat uw voorspelling het dichtst bij de werkelijkheid in de buurt komt? Dan wint u de hoofdprijs: een vlucht voor twee personen naar Curaçao en een verblijf in één van de luxe hotels die het eiland rijk is. Als klap op de vuurpijl wint u een ruimtereis voor één persoon, aan boord van het SXC Lynx-ruimteschip.
De reis
Met het ruimteschip vliegt de winnaar 103 kilometer de ruimte in, met maar liefst 4 G’s aan stuwkracht. Tijdens de reis ervaart de winnaar niet alleen complete gewichtloosheid, maar ziet hij of zij de aarde ook zoals maar weinig mensen deze gezien hebben. De vlucht duurt ongeveer 60 minuten en kost normaal gesproken zo’n 73.000 euro.
Kans maken?
Kans maken op deze mooie prijs? Ga naar www.klm.com/space en claim uw plekje in de ruimte door aan te geven op welke hoogte en op welke plaats de ballon volgens u uit elkaar zal knallen.
SXC staat voor Space Expedition Corporation: een revolutionair nieuw ruimteproject dat in januari 2014 vanaf Curaçao de eerste commerciële reizen de ruimte in, organiseert. KLM is één van de partners van SXC en wil met de campagne ‘Claim your place in Space‘ SXC steunen in de zoektocht naar manieren om de ruimte voor een groot publiek op een verantwoorde en duurzame manier toegankelijk te maken.
scientias.nl
Ik wordt gek van die reclame op YouTube 
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Ik zie het al minsten 3 a 4 dagen om de haverklap voorbijkomen
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
....
[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 16-04-2013 10:18:30 ]
[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 16-04-2013 10:18:30 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
dubbele reclamequote:
13-04-2013
Win een reis naar de ruimte bij KLM!
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
oops, ff niet gezienquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Supernova left its mark in ancient bacteria
Sediment in a deep-sea core may hold radioactive iron spewed by a distant supernova 2.2 million years ago and preserved in the fossilized remains of iron-loving bacteria. If confirmed, the iron traces would be the first biological signature of a specific exploding star.
Shawn Bishop, a physicist at the Technical University of Munich in Germany, reported preliminary findings on 14 April at a meeting of the American Physical Society in Denver, Colorado.
In 2004, scientists reported finding the isotope iron-60, which does not form on Earth, in a piece of sea floor from the Pacific Ocean1. They calculated how long ago this radioactive isotope had arrived by using the rate at which it decays over time. The culprit, they concluded, was a supernova in the cosmic neighbourhood.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
17-04-2013
Mogelijk zwaarste dubbelster ooit ontdekt
Linksboven ziet u dubbelster R144. De centrale sterrenhoop is met de cirkel aangeduid. Foto: NASA / ESA / D. Lennon / E. Sabbi (ESA / STScI).
Astronomen hebben een dubbelster ontdekt die bij zijn geboorte ongeveer 300 tot 400 zonsmassa’s woog en nu nog 200 tot 300 keer zwaarder is dan de zon. En daarmee kan het wel eens de zwaarste dubbelster die tot op heden is waargenomen, zijn. We vinden de zware dubbelster – R144 genoemd – in de Grote Magelhaense Wolk. De ster zend veel röntgenstraling uit en dat bracht astronomen op het idee dat het wellicht om een dubbelster zou gaan. Met behulp van de X-shooter spectograaf op ESO’s Very Large Telescope in Chili is dat nu bevestigd.
De zwaarste?
Bij de geboorte had de dubbelster een massa die ongeveer 300 tot 400 keer groter was dan die van onze zon. Tegenwoordig weegt deze ongeveer 200 tot 300 zonsmassa’s. Daarmee is deze waarschijnlijk zwaarder dan de zwaarste dubbelster die ons tot voor kort bekend was: NGC 3603-A1. Deze dubbelster heeft een massa die 212 keer groter is dan die van onze zon.
Raadsel
Of R144 nu zwaarder is dan NGC 3603-A1 of niet: de dubbelster heeft wetenschappers in ieder geval aan het denken gezet. “Het is een raadsel hoe extreem zware sterren ontstaan,” vertelt onderzoeker Frank Tramper. “Volgens de meest gangbare theorieën kunnen sterren van honderden zonsmassa’s alleen worden gevormd in zware sterrenhopen.” R144 bevindt zich vrij ver van zo’n zware sterrenhoop. “Dat is misschien een indicatie dat dit soort systemen ook geïsoleerd kan ontstaan.” Een andere mogelijkheid is dat R144 wel in de centrale zware sterrenhoop is ontstaan, maar daar later uit is gegooid en zo uiteindelijk op zijn huidige plekje is beland.
En daarmee houdt R144 de gemoederen nog wel even bezig. Astronomen blijven de ster observeren en hopen in de toekomst de exacte massa vast te stellen en te bepalen of het inderdaad de zwaarste dubbelster is die tot op heden is waargenomen. Ook willen ze achterhalen hoe de ster precies is ontstaan.
scientias.nl
Mogelijk zwaarste dubbelster ooit ontdekt
Linksboven ziet u dubbelster R144. De centrale sterrenhoop is met de cirkel aangeduid. Foto: NASA / ESA / D. Lennon / E. Sabbi (ESA / STScI).
Astronomen hebben een dubbelster ontdekt die bij zijn geboorte ongeveer 300 tot 400 zonsmassa’s woog en nu nog 200 tot 300 keer zwaarder is dan de zon. En daarmee kan het wel eens de zwaarste dubbelster die tot op heden is waargenomen, zijn. We vinden de zware dubbelster – R144 genoemd – in de Grote Magelhaense Wolk. De ster zend veel röntgenstraling uit en dat bracht astronomen op het idee dat het wellicht om een dubbelster zou gaan. Met behulp van de X-shooter spectograaf op ESO’s Very Large Telescope in Chili is dat nu bevestigd.
De zwaarste?
Bij de geboorte had de dubbelster een massa die ongeveer 300 tot 400 keer groter was dan die van onze zon. Tegenwoordig weegt deze ongeveer 200 tot 300 zonsmassa’s. Daarmee is deze waarschijnlijk zwaarder dan de zwaarste dubbelster die ons tot voor kort bekend was: NGC 3603-A1. Deze dubbelster heeft een massa die 212 keer groter is dan die van onze zon.
Raadsel
Of R144 nu zwaarder is dan NGC 3603-A1 of niet: de dubbelster heeft wetenschappers in ieder geval aan het denken gezet. “Het is een raadsel hoe extreem zware sterren ontstaan,” vertelt onderzoeker Frank Tramper. “Volgens de meest gangbare theorieën kunnen sterren van honderden zonsmassa’s alleen worden gevormd in zware sterrenhopen.” R144 bevindt zich vrij ver van zo’n zware sterrenhoop. “Dat is misschien een indicatie dat dit soort systemen ook geïsoleerd kan ontstaan.” Een andere mogelijkheid is dat R144 wel in de centrale zware sterrenhoop is ontstaan, maar daar later uit is gegooid en zo uiteindelijk op zijn huidige plekje is beland.
En daarmee houdt R144 de gemoederen nog wel even bezig. Astronomen blijven de ster observeren en hopen in de toekomst de exacte massa vast te stellen en te bepalen of het inderdaad de zwaarste dubbelster is die tot op heden is waargenomen. Ook willen ze achterhalen hoe de ster precies is ontstaan.
scientias.nl
18-04-2013
Ver planetensysteem bevat twee aardkopieën
Voor het eerst hebben astronomen exoplaneten van aardgrootte ontdekt die op de juiste afstand van een zonachtige ster staan om leven te herbergen.
Een internationaal team van astronomen heeft voor het eerst twee exoplaneten ontdekt die alles in huis lijken te hebben om leven te bevatten. Ze zijn ongeveer even groot als de aarde, draaien rond een zonachtige ster en bevinden zich op de juiste afstand van de ster om bewoonbaar te zijn.
De twee exoplaneten, Kepler-62e en Kepler-62f, bevinden zich in de bewoonbare zone van de ster Kepler-62. Planeten binnen die zone hebben waarschijnlijk de juiste temperatuur om vloeibaar water te bevatten. De astronomen vonden nog drie planeten rond dezelfde ster, maar die bevinden zich buiten de bewoonbare zone.
De astronomen ontdekten de exoplaneten dankzij metingen met de ruimte-telescoop Kepler. Ze onderzochten Kepler-62 met de zogenoemde transitmethode: als de helderheid van een ster regelmatig een beetje vermindert, draait er een planeet rond die ster. De tijd tussen twee passages en de hoeveelheid licht die de planeet blokkeert geven vervolgens informatie over de grootte van de planeet en de afstand tot de ster.
Atmosfeer
De vraag is nu of op de twee aardachtige planeten ook leven is. Volgens sterrenkundige Carsten Dominik van de Universiteit van Amsterdam blijft dat voorlopig onduidelijk. ‘Om te weten of er leven op een planeet is, moet je allereerst vaststellen of die planeet een atmosfeer heeft. De Kepler-telescoop is gericht op sterren die te ver weg staan om dat te bepalen’, zegt Dominik.
De ontdekking is vooral van belang om te weten waar bewoonbare planeten te vinden zijn. Dominik: ‘Als je genoeg aardachtige planeten hebt gevonden, kun je een statistische analyse maken. Daaruit volgt dan welke nabije sterren veel kans maken om planeten bij zich te hebben, zodat je op die sterren je telescoop kunt richten. Van de planeten die je dan vindt, kun je wel vaststellen of ze een atmosfeer hebben.’
De astronomen publiceerden hun ontdekking in het wetenschappelijke tijdschrift Science.
(NWTonline)
Ver planetensysteem bevat twee aardkopieën
Voor het eerst hebben astronomen exoplaneten van aardgrootte ontdekt die op de juiste afstand van een zonachtige ster staan om leven te herbergen.
Een internationaal team van astronomen heeft voor het eerst twee exoplaneten ontdekt die alles in huis lijken te hebben om leven te bevatten. Ze zijn ongeveer even groot als de aarde, draaien rond een zonachtige ster en bevinden zich op de juiste afstand van de ster om bewoonbaar te zijn.
De twee exoplaneten, Kepler-62e en Kepler-62f, bevinden zich in de bewoonbare zone van de ster Kepler-62. Planeten binnen die zone hebben waarschijnlijk de juiste temperatuur om vloeibaar water te bevatten. De astronomen vonden nog drie planeten rond dezelfde ster, maar die bevinden zich buiten de bewoonbare zone.
De astronomen ontdekten de exoplaneten dankzij metingen met de ruimte-telescoop Kepler. Ze onderzochten Kepler-62 met de zogenoemde transitmethode: als de helderheid van een ster regelmatig een beetje vermindert, draait er een planeet rond die ster. De tijd tussen twee passages en de hoeveelheid licht die de planeet blokkeert geven vervolgens informatie over de grootte van de planeet en de afstand tot de ster.
Atmosfeer
De vraag is nu of op de twee aardachtige planeten ook leven is. Volgens sterrenkundige Carsten Dominik van de Universiteit van Amsterdam blijft dat voorlopig onduidelijk. ‘Om te weten of er leven op een planeet is, moet je allereerst vaststellen of die planeet een atmosfeer heeft. De Kepler-telescoop is gericht op sterren die te ver weg staan om dat te bepalen’, zegt Dominik.
De ontdekking is vooral van belang om te weten waar bewoonbare planeten te vinden zijn. Dominik: ‘Als je genoeg aardachtige planeten hebt gevonden, kun je een statistische analyse maken. Daaruit volgt dan welke nabije sterren veel kans maken om planeten bij zich te hebben, zodat je op die sterren je telescoop kunt richten. Van de planeten die je dan vindt, kun je wel vaststellen of ze een atmosfeer hebben.’
De astronomen publiceerden hun ontdekking in het wetenschappelijke tijdschrift Science.
(NWTonline)
Moet je nagaan dat bij deze systemen wij dan precies in het verlengde van het baanvlak van de planeet zitten. En dan te bedenken hoeveel systemen er dan zouden moeten zijn waarbij dat niet zo is.quote:
De astronomen ontdekten de exoplaneten dankzij metingen met de ruimte-telescoop Kepler. Ze onderzochten Kepler-62 met de zogenoemde transitmethode: als de helderheid van een ster regelmatig een beetje vermindert, draait er een planeet rond die ster. De tijd tussen twee passages en de hoeveelheid licht die de planeet blokkeert geven vervolgens informatie over de grootte van de planeet en de afstand tot de ster.
18-04-2013
Leven is mogelijk miljarden jaren eerder dan de aarde al ontstaan
Een nieuw onderzoek suggereert dat het leven zo’n 9,7 miljard jaar geleden ontstond. En daarmee is het aanzienlijk ouder dan onze aarde die ‘slechts’ 4,5 miljard jaar oud is.
Dat schrijven Alexei Sharov en Richard Gordon in hun paper ‘Life before earth‘. Ze baseren hun conclusie op een onderzoek naar de snelheid waarmee het leven op aarde complexer werd. Uit hun studie blijkt dat de complexiteit van genen exponentieel toeneemt en ongeveer elke 376 miljoen jaar verdubbelde.
Extrapoleren
Met dat als uitgangspunt en de wetenschap hoe complex genen nu zijn en hoe complex ze in de afgelopen miljoenen jaren waren (kennis die we onttrekken aan fossiele resten), kan berekend worden wanneer het leven ongeveer ontstond. De onderzoekers hebben dat gedaan en stellen dat het leven zo’n 9,7 miljard jaar geleden moet zijn ontstaan. “Omdat de aarde slechts 4,5 miljard jaar oud is, kan het leven niet op aarde zijn ontstaan,” concluderen de onderzoekers.”
Het ontstaan van leven. Afbeelding: afkomstig uit het paper van Sharov en Gordon – arXiv:1304.3381.
De reis naar de aarde
Die conclusie levert direct een aantal vragen op. Eén van de meest interessante vragen is natuurlijk: als het leven ouder is dan de aarde en zelfs ouder blijkt te zijn dan het zonnestelsel, hoe zijn de organismen dan op aarde terechtgekomen? Het leven moet dan elders uit de ruimte zijn gekomen, maar hoe heeft het die reis door de ruimte overleefd?
Panspermie
Dat is niet zo lastig geweest als het misschien op het eerste gezicht lijkt, zo stellen de onderzoekers. Ze wijzen erop dat de onderzoeken die aantonen dat bacteriën zelfs in de meest extreme omstandigheden kunnen overleven, zich opstapelen. Het is dan ook het meest waarschijnlijk dat bacteriën uiteindelijk de reis vanuit de ruimte naar de aarde maakten. Wellicht zijn sporen van bacteriën door een botsing tussen een planeet en komeet of planetoïde de ruimte in geslingerd. Omringd door ijs moeten de sporen in staat geweest zijn om het heel lang vol te houden. Lang genoeg om uiteindelijk op aarde te arriveren en daar uit te groeien tot een bacterie. Een andere mogelijkheid is dat het zonnestelsel ontstaan is door de ontploffing van een ster met planeten. “Restanten van planeten van geëxplodeerde supernova kunnen miljarden bacteriële sporen meedragen en misschien zelfs actieve chemosynthetische bacteriën diep onder het oppervlak hebben gehad.” Wanneer de aarde stukjes van deze planeten in zich opnam, is het aannemelijk dat deze direct een diverse gemeenschap van bacteriële soorten en hun virussen in zich opnam.
Gevolgtrekkingen
De studie heeft verschillende implicaties. Zo kunnen we bijvoorbeeld uitsluiten dat intelligente levensvormen het leven bewust op aarde ‘plantten’. “Er was geen intelligent leven in het universum op het moment dat de aarde ontstond, omdat het universum in die tijd acht miljard jaar oud was en de ontwikkeling van intelligent leven ongeveer 10 miljard jaar nodig heeft. Dus het idee dat leven door intelligente organismen naar de aarde werd gebracht is incorrect.” Maar het onderzoek heeft ook gevolgen voor de zoektocht naar buitenaards leven. “Besmetting met bacteriële sporen afkomstig uit de ruimte lijkt de meest plausibele hypothese die het vroege verschijnen van leven op aarde kan verklaren,” zo stellen de onderzoekers. “Leven bevindt zich waarschijnlijk zeker op enkele planeten of satellieten in ons zonnestelsel, omdat alle planeten vergelijkbare kansen hadden om besmet te worden met microbieel leven en sommige planeten en satellieten (bijvoorbeeld Mars, Europa en Enceladus) in niches voorzien waarin bepaalde bacteriën kunnen overleven en zich kunnen voortplanten. Als buitenaards leven aanwezig is in het zonnestelsel zou het sterk moeten lijken op de bacteriën op aarde.” Intelligent leven verwachten de onderzoekers niet direct in ons sterrenstelsel aan te treffen. “Het antwoord op de Fermiparadox kan wel eens zijn dat wij ons onder de eerste beschavingen die in ons sterrenstelsel zijn ontstaan, bevinden of misschien zelfs de enige beschaving totnogtoe zijn.”
Tenslotte hebben de onderzoekers slecht nieuws voor wetenschappers die op dit moment proberen om het proces van het ontstaan van leven in het laboratorium te simuleren. “Pogingen om het ontstaan van leven in het laboratorium na te doen, kunnen wel eens veel lastiger zijn dan men verwacht, omdat zulke experimenten heel veel opeenvolgende zeldzame gebeurtenissen die gedurende verschillende miljarden jaren voordat organismen complex werden, optraden, mee moeten nemen.” Het onderzoek van Sharov en Gordon spreekt het idee dat het leven op aarde snel evolueerde immers tegen.
Het werk van Sharov en Gordon is zeker geen hard bewijs dat het leven ouder is dan de aarde en dat het leven inderdaad zo op aarde is beland. Wel schetst het een interessante hypothese waar wetenschappers mee aan de slag kunnen.
Scientias.nl
Leven is mogelijk miljarden jaren eerder dan de aarde al ontstaan
Een nieuw onderzoek suggereert dat het leven zo’n 9,7 miljard jaar geleden ontstond. En daarmee is het aanzienlijk ouder dan onze aarde die ‘slechts’ 4,5 miljard jaar oud is.
Dat schrijven Alexei Sharov en Richard Gordon in hun paper ‘Life before earth‘. Ze baseren hun conclusie op een onderzoek naar de snelheid waarmee het leven op aarde complexer werd. Uit hun studie blijkt dat de complexiteit van genen exponentieel toeneemt en ongeveer elke 376 miljoen jaar verdubbelde.
Extrapoleren
Met dat als uitgangspunt en de wetenschap hoe complex genen nu zijn en hoe complex ze in de afgelopen miljoenen jaren waren (kennis die we onttrekken aan fossiele resten), kan berekend worden wanneer het leven ongeveer ontstond. De onderzoekers hebben dat gedaan en stellen dat het leven zo’n 9,7 miljard jaar geleden moet zijn ontstaan. “Omdat de aarde slechts 4,5 miljard jaar oud is, kan het leven niet op aarde zijn ontstaan,” concluderen de onderzoekers.”
Het ontstaan van leven. Afbeelding: afkomstig uit het paper van Sharov en Gordon – arXiv:1304.3381.
De reis naar de aarde
Die conclusie levert direct een aantal vragen op. Eén van de meest interessante vragen is natuurlijk: als het leven ouder is dan de aarde en zelfs ouder blijkt te zijn dan het zonnestelsel, hoe zijn de organismen dan op aarde terechtgekomen? Het leven moet dan elders uit de ruimte zijn gekomen, maar hoe heeft het die reis door de ruimte overleefd?
Panspermie
Dat is niet zo lastig geweest als het misschien op het eerste gezicht lijkt, zo stellen de onderzoekers. Ze wijzen erop dat de onderzoeken die aantonen dat bacteriën zelfs in de meest extreme omstandigheden kunnen overleven, zich opstapelen. Het is dan ook het meest waarschijnlijk dat bacteriën uiteindelijk de reis vanuit de ruimte naar de aarde maakten. Wellicht zijn sporen van bacteriën door een botsing tussen een planeet en komeet of planetoïde de ruimte in geslingerd. Omringd door ijs moeten de sporen in staat geweest zijn om het heel lang vol te houden. Lang genoeg om uiteindelijk op aarde te arriveren en daar uit te groeien tot een bacterie. Een andere mogelijkheid is dat het zonnestelsel ontstaan is door de ontploffing van een ster met planeten. “Restanten van planeten van geëxplodeerde supernova kunnen miljarden bacteriële sporen meedragen en misschien zelfs actieve chemosynthetische bacteriën diep onder het oppervlak hebben gehad.” Wanneer de aarde stukjes van deze planeten in zich opnam, is het aannemelijk dat deze direct een diverse gemeenschap van bacteriële soorten en hun virussen in zich opnam.
Gevolgtrekkingen
De studie heeft verschillende implicaties. Zo kunnen we bijvoorbeeld uitsluiten dat intelligente levensvormen het leven bewust op aarde ‘plantten’. “Er was geen intelligent leven in het universum op het moment dat de aarde ontstond, omdat het universum in die tijd acht miljard jaar oud was en de ontwikkeling van intelligent leven ongeveer 10 miljard jaar nodig heeft. Dus het idee dat leven door intelligente organismen naar de aarde werd gebracht is incorrect.” Maar het onderzoek heeft ook gevolgen voor de zoektocht naar buitenaards leven. “Besmetting met bacteriële sporen afkomstig uit de ruimte lijkt de meest plausibele hypothese die het vroege verschijnen van leven op aarde kan verklaren,” zo stellen de onderzoekers. “Leven bevindt zich waarschijnlijk zeker op enkele planeten of satellieten in ons zonnestelsel, omdat alle planeten vergelijkbare kansen hadden om besmet te worden met microbieel leven en sommige planeten en satellieten (bijvoorbeeld Mars, Europa en Enceladus) in niches voorzien waarin bepaalde bacteriën kunnen overleven en zich kunnen voortplanten. Als buitenaards leven aanwezig is in het zonnestelsel zou het sterk moeten lijken op de bacteriën op aarde.” Intelligent leven verwachten de onderzoekers niet direct in ons sterrenstelsel aan te treffen. “Het antwoord op de Fermiparadox kan wel eens zijn dat wij ons onder de eerste beschavingen die in ons sterrenstelsel zijn ontstaan, bevinden of misschien zelfs de enige beschaving totnogtoe zijn.”
Tenslotte hebben de onderzoekers slecht nieuws voor wetenschappers die op dit moment proberen om het proces van het ontstaan van leven in het laboratorium te simuleren. “Pogingen om het ontstaan van leven in het laboratorium na te doen, kunnen wel eens veel lastiger zijn dan men verwacht, omdat zulke experimenten heel veel opeenvolgende zeldzame gebeurtenissen die gedurende verschillende miljarden jaren voordat organismen complex werden, optraden, mee moeten nemen.” Het onderzoek van Sharov en Gordon spreekt het idee dat het leven op aarde snel evolueerde immers tegen.
Het werk van Sharov en Gordon is zeker geen hard bewijs dat het leven ouder is dan de aarde en dat het leven inderdaad zo op aarde is beland. Wel schetst het een interessante hypothese waar wetenschappers mee aan de slag kunnen.
Scientias.nl
tnx.quote:
[..]
Interessant!
Hier de paper: http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1304/1304.3381.pdf
Ze maken dus de assumptie dat de snelheid van complexer worden constant is.
In Baden-Badener Badeseen kann man Baden-Badener baden sehen.
Nee, er is een logaritmisch verband zoals je kunt zien in de grafiek. De snelheid neemt toe. De versnelling is constant.quote:
Ze maken dus de assumptie dat de snelheid van complexer worden constant is.
I feel kinda Locrian today
We weten niet eens zeker of het universum 13,7 miljard jaar oud is. Het kan zijn dat het licht nog niet verder dan dat heeft kunnen bereiken ;-)quote:
18-11-2012
Het einde van het universum wordt niet fraai
[ afbeelding ]
Het is misschien wat vroeg om er over na te denken, maar ooit gaat het gebeuren: het einde van ons heelal. En ondanks dat het nog een eindje weg is, is het wel interessant om eens na te denken over hoe het universum mogelijk aan haar einde gaat komen.
Laten we u gerust stellen: het universum zal de komende paar miljard jaar nog niet verdwijnen. Maar dat betekent niet dat het eeuwig zal blijven. Want omdat het universum een geboorte had (de oerknal) heeft het ook een dood. Maar hoe dat precies in zijn werk gaat, daarin verschillen kosmologen nog van mening.
Theorieën
Er zijn een paar mogelijke oorzaken waardoor het universum op gaat houden te bestaan, en we mogen blij zijn dat we die niet gaan meemaken. Geen van allen zijn ze namelijk heel uitnodigend. De meest geaccepteerde theorieën variëren van het uit elkaar trekken van het universum, een complete stilstand, of zelfs een grote implosie, vergelijkbaar met de Big Bang. Om te begrijpen hoe dat werkt, moeten we echter eerst kijken naar wat het universum precies is, en hoe het werkt.
Massa’s energie
Het universum ontstond zo’n 13,7 miljard jaar geleden met de oerknal. Het heelal dijde toen met enorme snelheid uit, en dat uitdijen is nu nog steeds aan de gang. Dat komt omdat de enorme hoeveelheid energie die met de oerknal vrij kwam, ergens naartoe moet. Het materiaal dat tegelijk ook de ruimte in kwam, vormt nu nog steeds sterren, planeten, ruimtegassen en dergelijke. De logica zegt dus dat het uitdijen een keer moet stoppen, of in ieder geval minder zou moeten worden. Immers, de energie is na een tijdje op. Maar dat gebeurt niet. Sterker nog, het heelal verspreidt zich juist steeds sneller.
Donkere Energie
Die snelle uitdijing komt door het mysterieuze donkere energie. “Wat dat is, weten we eigenlijk niet,” zegt Luc Hendriks. Hij is student sterrenkunde, en schrijft zelf veel over kosmologie. Hij legt aan Scientias.nl de mogelijke theorieën van het ultieme einde uit. “Donkere energie is een naam voor een fenomeen dat we nog niet goed begrijpen. Het moet uitleggen wat er gebeurt in de ruimte.” Want de ruimte is vacuüm, maar perfect vacuüm bestaat volgens Hendriks niet. “Er zit wel iets in de ruimte, een bepaalde negatieve energie. Waar die precies uit bestaat en hoe die werkt, weten we niet. Maar wat we wel weten, is dat die negatieve energie er voor zorgt dat de ruimte juist uitdijt. En omdat de ruimte uitdijt, ontstaat er weer meer vacuüm. Met weer meer energie.”
LHC De Large Hadron Collider in Zwitserland is precies gebouwd voor dit doel: uitzoeken wat donkere energie is, en waar het heelal precies uit bestaat. Zodra we dat weten, kunnen we stukje bij beetje uitvinden welke theorie zou kloppen.
Geen idee
Wat betekent dat uitdijen nou voor ons? Hoe lang gaat dat door? Stopt het überhaupt ooit wel eens? “Dat is juist het frustrerende,” zegt Hendriks. “We hebben op dit moment niet genoeg kennis over het universum om te weten wat er kan gebeuren, hoe ‘de ruimte’ zelf reageert.” Wel weten we wat er kan gebeuren met de materie in het universum – een groot verschil met de ruimte zelf.
Big Rip
Eén van de theorieën is de zogeheten Big Rip. Een Big Rip ontstaat wanneer, volgens de bovenstaande theorie, het universum steeds sneller en sneller uit blijft dijen. Dat zou dan na een tijdje zó snel gaan, dat het universum letterlijk ‘uit elkaar wordt getrokken’. De expansie van het heelal zorgt er dan voor dat sterren, planeten, maar ook zelfs atomen, helemaal uit elkaar klappen. Wat er daarna gebeurt, is ook niet helemaal zeker. Mocht het universum zich dan nog steeds sneller uitbreiden, dan zal de kapotgetrokken materie niet meer bestaan, maar wat dat betekent voor ‘het heelal’, daar wordt nog over gespeculeerd.
Big Freeze
Een andere, en meer geaccepteerde theorie is een zogenaamde Big Freeze, ook wel Big Chill genoemd. Een Big Freeze is een langzame, stervende dood van alle materie in ons universum. “In het scenario van een Big Freeze gaat de uitdijing van het heelal voor altijd door, maar zal de snelheid uiteindelijk wel afnemen,” zegt Hendriks. “Toch zal het nooit tot stilstand komen; het zal oneindig doorgaan, maar wel zo dicht tegen stilstand aanzitten dat het bijna niet meer waarneembaar is.”
Wanneer zo’n Big Freeze voor komt, zal na een tijdje alle energie in het heelal verdwijnen. Dat betekent dat sterren uitdoven, zwarte gaten al hun Hawking-straling verliezen en dus ook verdwijnen, en het universum vervolgens leeg is met enkel wat overgebleven quarks en neutronen. Die hebben niet genoeg massa en levensduur om nog iets te betekenen, en het universum zal letterlijk dood en leeg zijn. Een nogal bleek vooruitzicht.
Niet waterdicht Er worden wel eens voorspellingen gedaan over een tijdstip wanneer het universum zou kunnen eindigen, maar die zijn eigenlijk nooit waterdicht.Big Crunch
Iets spectaculairder is een eventuele Big Crunch. Voorstanders van deze theorie redeneren dat het heelal als een soort elastiek werkt, en dat het na een tijdje helemaal ‘uitgerekt’ is. Wanneer dat voorkomt, zal het weer in gaan krimpen – steeds sneller en sneller, hoe dichter het bij het middelpunt komt. En als het dan zo ver is, komt er eigenlijk een soort omgekeerde oerknal. Alles klapt dan in elkaar in een gigantische implosie.
Een Big Crunch zou, volgens sommige aanhangers, een nieuwe oerknal kunnen betekenen. De energie die er dan bij elkaar komt, zou genoeg kunnen zijn voor weer een nieuwe Big Bang. En dan is het logisch om aan te nemen dat een dergelijk voorval al eerder is voorgekomen. Dat betekent dat ons universum als het ware ‘pulseert’.
Paar miljard/biljoen
Over hoe lang het duurt voordat we één van deze catastrofale eindes zullen meemaken, durft Hendriks geen uitspraken te doen. “Ook dat heeft te maken met hoe je naar het universum kijkt, en hoe weinig we ervan denken te weten. Snaartheoretici denken dat het al binnen enkele miljarden jaren kan gebeuren, maar weer anderen houden het op een paar biljoen jaar.”
De Big Rip, Big Freeze en Big Crunch zijn bovenal theorieën. Wat er daadwerkelijk gaat gebeuren met het universum, zullen we waarschijnlijk pas weten als het op het punt staat te gebeuren. Maar dat duurt gelukkig nog even.
(scientias.nl)
Wetenschap is interessant, maar ook niet altijd betrouwbaar!
Hun tekst staat vol referenties, het is soms niet helemaal duidelijk of het gaat om hun mening of dat ze het presenteren als een standpunt van...
Stel dat er naast de exponentiële term een tweede term is, bvb 1 extra bp elke ( 5000* sqrt(totaal bps)) jaar. Af en toe zal toevoegen van een bp ergens in het bestaande genoom nuttig blijken, maar hoe groter het genoom, hoe kleiner de kans dat het op de juiste plaats beland. Dan krijg je:
Ik zie niet direkt iets in hun uiteenzetting dat zoiets uitsluit. Behalve misschien:
Niet al te serieux te nemen, want m'n kennis beperkt zich tot wat ik op wikipedia lees, maar soit..
Edit: References (enkel de astronomie gerelateerde) van de paper die online te vinden waren, met link :
Nogal presumptious...quote:Paleontological records indicate that major evolutionary changes occurred during very short intervals that separated long epochs of relative stability. If the concept of punctuated equilibrium is applied to the global trend of the increase of functional complexity of organisms (Fig. 1), then it may be argued that rates of evolution are so unstable that any extrapolation of them into the past is meaningless. In particular, it was suggested that the rates of primordial evolution were much higher than normal simply because of the absence of competition (Koonin and Galperin, 2003). The notion of unusually rapid primordial evolution was suggested also by other scientists (Davies, 2003; Lineweaver and Davis, 2003). These attempts to explain the presumed origin of life on Earth are strikingly similar to stretching and shrinking of time scales in Biblical Genesis to fit preconceptions (Schroeder, 1990).
Stel dat er naast de exponentiële term een tweede term is, bvb 1 extra bp elke ( 5000* sqrt(totaal bps)) jaar. Af en toe zal toevoegen van een bp ergens in het bestaande genoom nuttig blijken, maar hoe groter het genoom, hoe kleiner de kans dat het op de juiste plaats beland. Dan krijg je:
Ik zie niet direkt iets in hun uiteenzetting dat zoiets uitsluit. Behalve misschien:
Maar het aantal mogelijkheden met n1+n2+n3+n4=N baseparen is N!/(n1!+n2!+n3!+n4!); wat per basepaar ongeveer een factor 4 stijgt. Ook al hebben complexe organismen meer succesvolle mutatiemogelijkheden, het totaal aantal mogelijke mutaties stijgt veel sneller.quote:Another factor that may have reduced the rates of primordial evolution was the absence of welltuned molecular mechanisms, which are now present in every cell. In particular, there was no basic metabolism to produce a large set of simple organic molecules (e.g., sugars, amino acids, nucleic bases), and no template-based replication of polymers (see section 4). These two obstacles substantially reduced the frequency of successful mutations; and, as a result, the initial rate of complexity increase was likely even slower than shown in Fig. 1. Thus, there is no basis for the hypothesis that the evolution of such complex organisms as bacteria with genome size of ca. 5×105 bp could have been squeezed into <500 million years after Earth’s cooling.
Niet al te serieux te nemen, want m'n kennis beperkt zich tot wat ik op wikipedia lees, maar soit..
Edit: References (enkel de astronomie gerelateerde) van de paper die online te vinden waren, met link :
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
[ Bericht 49% gewijzigd door meth1745 op 22-04-2013 22:13:05 (references) ]
Whatever, het punt is dat het een assumptie is dat dit zo naar het verleden doorgaat en daarom het leven ouder is dan het universum.quote:Op maandag 22 april 2013 07:24 schreef starla het volgende:
[..]
Nee, er is een logaritmisch verband zoals je kunt zien in de grafiek. De snelheid neemt toe. De versnelling is constant.
In Baden-Badener Badeseen kann man Baden-Badener baden sehen.
23-04-2013
Water in atmosfeer Jupiter door botsing met komeet
© photo news.
De Europese ruimtetelescoop Herschel heeft de afkomst ontdekt van het water dat zich in de bovenste lagen van de planeet Jupiter bevindt. Het water is afkomstig van de komeet Shoemaker-Levy 9 die in juli 1994 met de reuzenplaneet is gebotst. Dat meldt het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
Tijdens de week van de impact zijn fragmenten van de "staartster" in het zuidelijk halfrond van de reuzenplaneet ingeslagen. Wekenlang waren er donkere inkepingen te zien in de atmosfeer van Jupiter. Het was de eerste keer dat wetenschappers naar een botsing van hemellichamen in ons zonnestelsel konden loeren.
De in 1995 gelanceerde Europese infrarode ruimtetelescoop ISO ontdekte in 1997 als eerste en verrassend water in de bovenste lagen van de dampkring van Jupiter. Wetenschappers vermoedden sindsdien dat dit water van Shoemaker-Levy 9 kwam, maar vonden geen direct bewijs.
Tot zestien jaar na de inslag heeft de telescoop Herschel - die aan de universiteit van Luik werd getest - driedimensionaal de horizontale en verticale verdeling van water in de bovenste lagen van de Joviaanse atmosfeer in kaart gebracht. Een team van astronomen - geleid door Thibault Cavalié van het Laboratorium voor Astrofysica in Bordeaux - stelde daarbij vast dat er in het zuidelijk halfrond van de planeet twee tot drie keer meer water was dan in het noordelijk halfrond. De hoogste concentratie werd ontdekt rond de plaatsen van impact en op grote hoogte.
(HLN)
Water in atmosfeer Jupiter door botsing met komeet
© photo news.
De Europese ruimtetelescoop Herschel heeft de afkomst ontdekt van het water dat zich in de bovenste lagen van de planeet Jupiter bevindt. Het water is afkomstig van de komeet Shoemaker-Levy 9 die in juli 1994 met de reuzenplaneet is gebotst. Dat meldt het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
Tijdens de week van de impact zijn fragmenten van de "staartster" in het zuidelijk halfrond van de reuzenplaneet ingeslagen. Wekenlang waren er donkere inkepingen te zien in de atmosfeer van Jupiter. Het was de eerste keer dat wetenschappers naar een botsing van hemellichamen in ons zonnestelsel konden loeren.
De in 1995 gelanceerde Europese infrarode ruimtetelescoop ISO ontdekte in 1997 als eerste en verrassend water in de bovenste lagen van de dampkring van Jupiter. Wetenschappers vermoedden sindsdien dat dit water van Shoemaker-Levy 9 kwam, maar vonden geen direct bewijs.
Tot zestien jaar na de inslag heeft de telescoop Herschel - die aan de universiteit van Luik werd getest - driedimensionaal de horizontale en verticale verdeling van water in de bovenste lagen van de Joviaanse atmosfeer in kaart gebracht. Een team van astronomen - geleid door Thibault Cavalié van het Laboratorium voor Astrofysica in Bordeaux - stelde daarbij vast dat er in het zuidelijk halfrond van de planeet twee tot drie keer meer water was dan in het noordelijk halfrond. De hoogste concentratie werd ontdekt rond de plaatsen van impact en op grote hoogte.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-04-2013
NASA-film vat drie jaar zon samen in drie minuten
!
Sinds 2010 maakt NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) voortdurend foto's van de zon: iedere twaalf seconden in tien verschillende golflengten. Bovenstaande video laat in drie minuten tijd de zonneactiviteit van de afgelopen drie jaar zien, met twee afbeeldingen per dag.
De ruimtesonde Solar Dynamics Observatory (SDO) werd in 2010 gelanceerd en bestudeert tot en met 2015 de zon. De Amerikaanse ruimteorganisatie wil zo meer te weten komen over de invloed van de zon op de aarde. De beelden zijn gemaakt met de Atmospheric Imaging Assembly (AIA), een van de drie instrumenten aan boord van de ruimtesonde. Door middel van vier telescopen wordt de zon op verschillende ultraviolette niveaus bekeken.
Zonnemaximum
Eigenlijk laat de video een lange aanloop naar het zogenoemde zonnemaximum zien: de zon heeft een cyclus van ongeveer elf jaar, en in die periode komt een zonnemaximum en -minimum voor. Dit jaar zou er weer een zonnemaximum plaatsvinden. Tijdens zo'n maximum produceert de zon veel zonnevlekken en sterke zonnevlammen. Het lijkt erop dat het zonnemaximum deze keer niet heel krachtig is, omdat het een zonnemaximum met twee pieken is.
In de video zijn een aantal hoogtepunten te zien. Zo is er bij 00:30 en 02:28 een gedeeltelijke zonsverduistering door de maan. Op 5 juni 2012 (01:51) vond een Venusovergang plaats, waarbij vanaf de aarde gezien de planeet Venus voor de zon langs schuift.
Klasse X
Op 9 augustus 2011 was de grootste zonnevlam van deze cyclus tot nu toe te zien. Het was een zonnevlam in de klasse X. Die heftige uitbarstingen kunnen onder andere elektriciteitscentrales en radioverbindingen op aarde beïnvloeden.
Een compositie van 25 aparte beelden van de zon in de periode van 16 april 2012 tot 15 april 2013. Het laat duidelijk de actieve regio's rond de zonne-evenaar zien. © NASA.
(HLN)
[ Bericht 8% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 24-04-2013 15:25:13 ]
NASA-film vat drie jaar zon samen in drie minuten
!
Sinds 2010 maakt NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) voortdurend foto's van de zon: iedere twaalf seconden in tien verschillende golflengten. Bovenstaande video laat in drie minuten tijd de zonneactiviteit van de afgelopen drie jaar zien, met twee afbeeldingen per dag.
De ruimtesonde Solar Dynamics Observatory (SDO) werd in 2010 gelanceerd en bestudeert tot en met 2015 de zon. De Amerikaanse ruimteorganisatie wil zo meer te weten komen over de invloed van de zon op de aarde. De beelden zijn gemaakt met de Atmospheric Imaging Assembly (AIA), een van de drie instrumenten aan boord van de ruimtesonde. Door middel van vier telescopen wordt de zon op verschillende ultraviolette niveaus bekeken.
Zonnemaximum
Eigenlijk laat de video een lange aanloop naar het zogenoemde zonnemaximum zien: de zon heeft een cyclus van ongeveer elf jaar, en in die periode komt een zonnemaximum en -minimum voor. Dit jaar zou er weer een zonnemaximum plaatsvinden. Tijdens zo'n maximum produceert de zon veel zonnevlekken en sterke zonnevlammen. Het lijkt erop dat het zonnemaximum deze keer niet heel krachtig is, omdat het een zonnemaximum met twee pieken is.
In de video zijn een aantal hoogtepunten te zien. Zo is er bij 00:30 en 02:28 een gedeeltelijke zonsverduistering door de maan. Op 5 juni 2012 (01:51) vond een Venusovergang plaats, waarbij vanaf de aarde gezien de planeet Venus voor de zon langs schuift.
Klasse X
Op 9 augustus 2011 was de grootste zonnevlam van deze cyclus tot nu toe te zien. Het was een zonnevlam in de klasse X. Die heftige uitbarstingen kunnen onder andere elektriciteitscentrales en radioverbindingen op aarde beïnvloeden.
Een compositie van 25 aparte beelden van de zon in de periode van 16 april 2012 tot 15 april 2013. Het laat duidelijk de actieve regio's rond de zonne-evenaar zien. © NASA.
(HLN)
[ Bericht 8% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 24-04-2013 15:25:13 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Die stond ook in het artikel, ik had er per ongeluk een img van gemaaktquote:
(macht der gewoonte )
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-04-2013
Astronomen ontdekken ‘groenste’ sterrenstelsel ooit
Wetenschappers hebben een uitzonderlijk ‘groen’ of duurzaam sterrenstelsel ontdekt. Het sterrenstelsel zet bijna 100 procent van de grondstoffen die het tot zijn beschikking heeft om in sterren. En dat is uitzonderlijk: vaak gebruiken sterrenstelsels maar een fractie van hun grondstoffen en laten de rest nutteloos rondslingeren.
“Dit sterrenstelsel is opvallend efficiënt,” vertelt onderzoeker Jim Geach. “Het zet het maximale percentage van zijn gasvoorraden om in nieuwe sterren.”
Duurzamer
Sterren ontstaan wanneer gaswolken in sterrenstelsels instorten. In de meeste sterrenstelsels vormt slechts een fractie van het gas uiteindelijk sterren: het grootste deel van het gas wordt simpelweg niet gebruikt. Maar in sterrenstelsel SDSSJ1506+54 gaan dingen anders. Efficiënter. Duurzamer.
Hoe kan dat?
Als een gaswolk instort, neemt de dichtheid toe. Op een gegeven moment is de dichtheid groot genoeg om atomen in de wolk samen te drukken en het proces van kernfusie in gang te zetten. Dat is het moment waarop een ster officieel ‘geboren wordt’. Maar dit proces kan niet altijd doorgang vinden: soms kunnen andere pasgeboren sterren in de buurt met hun winden en straling het gas wegblazen, waardoor uit dit gas geen nieuwe ster kan ontstaan. In sterrenstelsel SDSSJ1506+54 ontstaan sterren precies op het moment voordat andere sterren het gas weg kunnen blazen. En daardoor wordt het gas heel efficiënt gebruikt.
Op dit moment produceert het sterrenstelsel in een zeer rap tempo nieuwe sterren. Mogelijk wordt die snelheid veroorzaakt doordat twee sterrenstelsels met elkaar zijn samengesmolten. Doordat SDSSJ1506+54 zo’n haast heeft, zal het niet lang duren (hooguit enkele tientallen miljoenen jaren) voor het gas helemaal op is en er geen sterren meer worden gevormd.
scientias.nl
Astronomen ontdekken ‘groenste’ sterrenstelsel ooit
Wetenschappers hebben een uitzonderlijk ‘groen’ of duurzaam sterrenstelsel ontdekt. Het sterrenstelsel zet bijna 100 procent van de grondstoffen die het tot zijn beschikking heeft om in sterren. En dat is uitzonderlijk: vaak gebruiken sterrenstelsels maar een fractie van hun grondstoffen en laten de rest nutteloos rondslingeren.
“Dit sterrenstelsel is opvallend efficiënt,” vertelt onderzoeker Jim Geach. “Het zet het maximale percentage van zijn gasvoorraden om in nieuwe sterren.”
Duurzamer
Sterren ontstaan wanneer gaswolken in sterrenstelsels instorten. In de meeste sterrenstelsels vormt slechts een fractie van het gas uiteindelijk sterren: het grootste deel van het gas wordt simpelweg niet gebruikt. Maar in sterrenstelsel SDSSJ1506+54 gaan dingen anders. Efficiënter. Duurzamer.
Hoe kan dat?
Als een gaswolk instort, neemt de dichtheid toe. Op een gegeven moment is de dichtheid groot genoeg om atomen in de wolk samen te drukken en het proces van kernfusie in gang te zetten. Dat is het moment waarop een ster officieel ‘geboren wordt’. Maar dit proces kan niet altijd doorgang vinden: soms kunnen andere pasgeboren sterren in de buurt met hun winden en straling het gas wegblazen, waardoor uit dit gas geen nieuwe ster kan ontstaan. In sterrenstelsel SDSSJ1506+54 ontstaan sterren precies op het moment voordat andere sterren het gas weg kunnen blazen. En daardoor wordt het gas heel efficiënt gebruikt.
Op dit moment produceert het sterrenstelsel in een zeer rap tempo nieuwe sterren. Mogelijk wordt die snelheid veroorzaakt doordat twee sterrenstelsels met elkaar zijn samengesmolten. Doordat SDSSJ1506+54 zo’n haast heeft, zal het niet lang duren (hooguit enkele tientallen miljoenen jaren) voor het gas helemaal op is en er geen sterren meer worden gevormd.
scientias.nl
24-04-2013
Hieperdepiep hoera: Hubble is jarig!
Vandaag is het precies 23 jaar geleden dat Hubble gelanceerd werd en dienst ging doen als ruimtetelescoop. Een mooi moment om de mooiste foto’s die de telescoop in zijn lange carrière maakte eens op een rij te zetten!
De jarige Hubble trakteerde ons al vroeg dit jaar. De ruimtetelescoop maakte een spectaculaire foto van de Paardenkopnevel en gaf deze ter ere van zijn verjaardag vrij. Het kiekje pronkt nu al in onze top 7 mooiste foto’s die Hubble ooit maakte. En zeg nu zelf: dat is terecht, toch?
De paardenkopnevel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Maar er zijn nog veel meer mooie foto’s. Bijvoorbeeld deze met daarop twee sterrenstelsels die een soort roos lijken te vormen. Hubble maakte de foto enkele jaren geleden, waarop NASA en ESA deze ter ere van zijn 21e verjaardag vrijgaven.
Op deze foto ziet u twee sterrenstelsels die elkaar overduidelijk beïnvloeden. Wetenschappers denken dat het kleine sterrenstelsel ooit door het grote sterrenstelsel heen is gereisd. Foto: NASA / ESA / Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Hubble is in zijn lange carrière ook getuige geweest van flink wat geweld. En als een ware paparazzo legde de ruimtetelescoop dat geweld voor ons op de gevoelige plaat vast. Een mooi voorbeeld is deze foto waarop twee botsende sterrenstelsels pronken. Terwijl ze botsen, ontstaan er miljarden nieuwe sterren.
Het antennestelsel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Een stuk rustgevender, ja bijna mystiek zelfs, is deze foto van het Sombrerostelsel. Hoe dit stelsel aan zijn naam komt, hoeven we u vast niet uit te leggen.
Het sombrerostelsel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Eén van mijn persoonlijke favorieten: deze foto van een stukje van de Carinanevel. Torens van gas en stof van ongeveer drie lichtjaar(!) hoog schitteren op deze foto. Met een beetje fantasie is er van alles in te zien.
NASA noemde deze foto ‘mystieke bergen’. Maar er is nog veel meer in te zien. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Nog twee foto’s waar u al uw creativiteit in kwijt kunt. U ziet torens van gas en stof in de Adelaarsnevel. Om u een idee te geven van de omvang van deze giganten: de toren links is 9,5 lichtjaar hoog.
Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
scientias.nl
Hieperdepiep hoera: Hubble is jarig!
Vandaag is het precies 23 jaar geleden dat Hubble gelanceerd werd en dienst ging doen als ruimtetelescoop. Een mooi moment om de mooiste foto’s die de telescoop in zijn lange carrière maakte eens op een rij te zetten!
De jarige Hubble trakteerde ons al vroeg dit jaar. De ruimtetelescoop maakte een spectaculaire foto van de Paardenkopnevel en gaf deze ter ere van zijn verjaardag vrij. Het kiekje pronkt nu al in onze top 7 mooiste foto’s die Hubble ooit maakte. En zeg nu zelf: dat is terecht, toch?
De paardenkopnevel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Maar er zijn nog veel meer mooie foto’s. Bijvoorbeeld deze met daarop twee sterrenstelsels die een soort roos lijken te vormen. Hubble maakte de foto enkele jaren geleden, waarop NASA en ESA deze ter ere van zijn 21e verjaardag vrijgaven.
Op deze foto ziet u twee sterrenstelsels die elkaar overduidelijk beïnvloeden. Wetenschappers denken dat het kleine sterrenstelsel ooit door het grote sterrenstelsel heen is gereisd. Foto: NASA / ESA / Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Hubble is in zijn lange carrière ook getuige geweest van flink wat geweld. En als een ware paparazzo legde de ruimtetelescoop dat geweld voor ons op de gevoelige plaat vast. Een mooi voorbeeld is deze foto waarop twee botsende sterrenstelsels pronken. Terwijl ze botsen, ontstaan er miljarden nieuwe sterren.
Het antennestelsel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Een stuk rustgevender, ja bijna mystiek zelfs, is deze foto van het Sombrerostelsel. Hoe dit stelsel aan zijn naam komt, hoeven we u vast niet uit te leggen.
Het sombrerostelsel. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Eén van mijn persoonlijke favorieten: deze foto van een stukje van de Carinanevel. Torens van gas en stof van ongeveer drie lichtjaar(!) hoog schitteren op deze foto. Met een beetje fantasie is er van alles in te zien.
NASA noemde deze foto ‘mystieke bergen’. Maar er is nog veel meer in te zien. Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
Nog twee foto’s waar u al uw creativiteit in kwijt kunt. U ziet torens van gas en stof in de Adelaarsnevel. Om u een idee te geven van de omvang van deze giganten: de toren links is 9,5 lichtjaar hoog.
Foto: NASA / ESA / the Hubble Heritage Team (STScI / AURA).
scientias.nl
24-04-2013
Komeet ISON kan wel eens een ongewone meteorenregen veroorzaken
De komeet die in november van dit jaar langs de aarde suist, lijkt een verrassing voor ons in petto te hebben. De komeet lijkt ons krap twee maanden later ook nog eens te trakteren op een wel heel bijzondere meteorenregen.
Dat blijkt uit computermodellen die de baan van stof die komeet ISON achterlaat, in kaart brengen. De modellen wijzen erop dat de aarde zich op 12 januari 2014 door die baan van stof beweegt. Daarbij zullen de stofdeeltjes met onze planeet – of beter gezegd onze atmosfeer – in aanraking komen.
Meteorenregen
Wanneer de aarde normaal gesproken door een baan van stof beweegt, resulteert dat in een meteorenregen. We zien dat bijvoorbeeld elk jaar in augustus gebeuren wanneer onze aarde door het spoor van stofdeeltjes dat de komeet 109P/Swift-Tuttle heeft achtergelaten, beweegt. Het resulteert in de Perseïden: streepjes licht (in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd) die langs de hemel schieten. We zijn er dan getuige van hoe stofdeeltjes in de atmosfeer verbranden.
Gestopt
Computermodellen wijzen er nu dus op dat we in januari 2014 met dank aan komeet ISON ook een meteorenregen mogen verwachten. Toch zal deze er heel anders uitzien dan de Perseïden, zo voorspelt onderzoeker Paul Wiegert. Het stofspoor dat ISON achterlaat, bestaat namelijk uit heel fijn stof dat met een snelheid van zo’n 56 kilometer per seconde in de atmosfeer belandt. Omdat de stofdeeltjes zo klein zijn, zal het bovenste deel van de atmosfeer deze heel snel tot stoppen dwingen. “In plaats van in een lichtflits te verbranden, zullen de stofdeeltjes langzaam naar beneden, richting de aarde, drijven,” vertelt Wiegert.
Lichtende nachtwolken
Van die meteorenregen gaan wij waarschijnlijk niets zien. Want deze meteorenregen verloopt heel traag en het kan wel maanden of jaren duren voor de stofdeeltjes zich uit de bovenste laag van de atmosfeer losmaken. Maar dat wil niet zeggen dat er dan helemaal niets te zien is. Het is mogelijk dat het stof, zo lang het zich daarboven in de atmosfeer bevindt, lichtende nachtwolken veroorzaakt (zie de foto hieronder). Dat zijn wolken die blauwachtig licht afgeven. Recent onderzoek wijst erop dat deze wolken ontstaan door toedoen van ruimtestof (zoals dat afkomstig van ISON). Het stof doet dienst als een verzamelpunt voor watermoleculen. Die vormen rondom het stof ijskristallen en zo ontstaat zo’n ‘ijzige’ lichtende nachtwolk die, zelfs nog een tijdje na zonsondergang, zonlicht weerkaatst. Het is niet ondenkbaar dat komeet ISON met zijn vrijwel onzichtbare meteorenregen de basis legt voor het ontstaan van deze bijzondere wolken.
Een lichtende nachtwolk. Foto: Hrald (via Wikimedia Commons).
Maar dat is niet de enige reden waarom de verwachte meteorenregen zo ‘ongewoon’ is. De modellen van Wiegert voorspellen namelijk nog iets bijzonders. “De meteorenregen gaat onze planeet vanuit twee richtingen tegelijkertijd raken.” Als de aarde zich door het stofspoor van de komeet beweegt, krijgt deze namelijk te maken met twee stofwolken. De ene volgt de komeet ISON, richting de zon. De andere beweegt zich in de tegengestelde richting: van de zon vandaan. Het laatstgenoemde stofspoor wordt namelijk door de straling van de zon weggeduwd. Naar verwachting gaan de twee soorten stofsporen twee tegenovergestelde zijden van de aarde tegelijkertijd raken. “Volgens mij is zo’n dubbelslag nog nooit voorgekomen,” stelt Wiegert.
scientias.nl
Komeet ISON kan wel eens een ongewone meteorenregen veroorzaken
De komeet die in november van dit jaar langs de aarde suist, lijkt een verrassing voor ons in petto te hebben. De komeet lijkt ons krap twee maanden later ook nog eens te trakteren op een wel heel bijzondere meteorenregen.
Dat blijkt uit computermodellen die de baan van stof die komeet ISON achterlaat, in kaart brengen. De modellen wijzen erop dat de aarde zich op 12 januari 2014 door die baan van stof beweegt. Daarbij zullen de stofdeeltjes met onze planeet – of beter gezegd onze atmosfeer – in aanraking komen.
Meteorenregen
Wanneer de aarde normaal gesproken door een baan van stof beweegt, resulteert dat in een meteorenregen. We zien dat bijvoorbeeld elk jaar in augustus gebeuren wanneer onze aarde door het spoor van stofdeeltjes dat de komeet 109P/Swift-Tuttle heeft achtergelaten, beweegt. Het resulteert in de Perseïden: streepjes licht (in de volksmond ook wel vallende sterren genoemd) die langs de hemel schieten. We zijn er dan getuige van hoe stofdeeltjes in de atmosfeer verbranden.
Gestopt
Computermodellen wijzen er nu dus op dat we in januari 2014 met dank aan komeet ISON ook een meteorenregen mogen verwachten. Toch zal deze er heel anders uitzien dan de Perseïden, zo voorspelt onderzoeker Paul Wiegert. Het stofspoor dat ISON achterlaat, bestaat namelijk uit heel fijn stof dat met een snelheid van zo’n 56 kilometer per seconde in de atmosfeer belandt. Omdat de stofdeeltjes zo klein zijn, zal het bovenste deel van de atmosfeer deze heel snel tot stoppen dwingen. “In plaats van in een lichtflits te verbranden, zullen de stofdeeltjes langzaam naar beneden, richting de aarde, drijven,” vertelt Wiegert.
Lichtende nachtwolken
Van die meteorenregen gaan wij waarschijnlijk niets zien. Want deze meteorenregen verloopt heel traag en het kan wel maanden of jaren duren voor de stofdeeltjes zich uit de bovenste laag van de atmosfeer losmaken. Maar dat wil niet zeggen dat er dan helemaal niets te zien is. Het is mogelijk dat het stof, zo lang het zich daarboven in de atmosfeer bevindt, lichtende nachtwolken veroorzaakt (zie de foto hieronder). Dat zijn wolken die blauwachtig licht afgeven. Recent onderzoek wijst erop dat deze wolken ontstaan door toedoen van ruimtestof (zoals dat afkomstig van ISON). Het stof doet dienst als een verzamelpunt voor watermoleculen. Die vormen rondom het stof ijskristallen en zo ontstaat zo’n ‘ijzige’ lichtende nachtwolk die, zelfs nog een tijdje na zonsondergang, zonlicht weerkaatst. Het is niet ondenkbaar dat komeet ISON met zijn vrijwel onzichtbare meteorenregen de basis legt voor het ontstaan van deze bijzondere wolken.
Een lichtende nachtwolk. Foto: Hrald (via Wikimedia Commons).
Maar dat is niet de enige reden waarom de verwachte meteorenregen zo ‘ongewoon’ is. De modellen van Wiegert voorspellen namelijk nog iets bijzonders. “De meteorenregen gaat onze planeet vanuit twee richtingen tegelijkertijd raken.” Als de aarde zich door het stofspoor van de komeet beweegt, krijgt deze namelijk te maken met twee stofwolken. De ene volgt de komeet ISON, richting de zon. De andere beweegt zich in de tegengestelde richting: van de zon vandaan. Het laatstgenoemde stofspoor wordt namelijk door de straling van de zon weggeduwd. Naar verwachting gaan de twee soorten stofsporen twee tegenovergestelde zijden van de aarde tegelijkertijd raken. “Volgens mij is zo’n dubbelslag nog nooit voorgekomen,” stelt Wiegert.
scientias.nl
26-04-2013
Zware pulsar stelt algemene relativiteitstheorie op de proef
Artist’s impression van de bizarre dubbelster: links de witte dwerg, rechts de pulsar. (ESO/L. Calçada)
Astronomen, onder wie Joeri van Leeuwen en Jason Hessels van de Universiteit van Amsterdam en Vlad Kondratiev van ASTRON, hebben een dubbelster opgespoord die bestaat uit een ongewoon zware neutronenster en een witte dwergster. Met dit bizarre tweetal kon Einsteins zwaartekrachtstheorie – de algemene relativiteitstheorie – sterker op de proef worden gesteld dan voorheen. Maar tot nu toe komen de waarnemingen exact overeen met Einsteins voorspellingen (Science, 26 april 2013).
De neutronenster, die 25 keer per seconde om zijn as tolt, is een pulsar die radiogolven uitzendt die met radiotelescopen op aarde kunnen worden ontvangen. De witte dwerg, die met een omlooptijd van tweeënhalf uur om de pulsar cirkelt, is waarneembaar met gewone, optische telescopen, zoals de Very Large Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili.
De pulsar is het overblijfsel van een supernova-explosie. Hij is tweemaal zo zwaar als de zon, maar slechts twintig kilometer groot. De begeleidende witte dwerg is het gloeiende overblijfsel van een zonachtige ster die zijn atmosfeer heeft afgestoten en langzaam afkoelt.
De algemene relativiteitstheorie, die de zwaartekracht verklaart als een gevolg van de kromming van de ruimtetijd door de aanwezigheid van massa en energie, heeft sinds haar publicatie, bijna een eeuw geleden, alle tests doorstaan. Maar naar verwachting is dit toch niet de definitieve zwaartekrachtstheorie: onder extreme omstandigheden, zoals die in een zwart gat, schiet Einsteins theorie tekort.
Natuurkundigen hebben al diverse alternatieve zwaartekrachtstheorieën ontwikkeld die andere voorspellingen doen dan de algemene relativiteitstheorie. Om dergelijke theorieën te kunnen toetsen, moet onderzoek worden gedaan van extreem sterke zwaartekrachtsvelden. De nu ontdekte dubbelster biedt die mogelijkheid.
Een compacte dubbelster als deze zendt zwaartekrachtsgolven uit en verliest daardoor energie. Dit leidt ertoe dat de afstand tussen de beide objecten heel langzaam kleiner wordt en hun omlooptijd afneemt. De algemene relativiteitstheorie en de alternatieve theorieën doen verschillende voorspellingen voor die afneming.
De astronomen hebben nu waarnemingen van de witte dwerg gecombineerd met een zeer nauwkeurige timing van de pulsen die de zware neutronenster uitzendt. De waarnemingen zijn zo nauwkeurig, dat een verandering in de omlooptijd van 8 miljoenste van een seconde per jaar kon worden gemeten. En dat is precies wat Einsteins theorie voorspelt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Zware pulsar stelt algemene relativiteitstheorie op de proef
Artist’s impression van de bizarre dubbelster: links de witte dwerg, rechts de pulsar. (ESO/L. Calçada)
Astronomen, onder wie Joeri van Leeuwen en Jason Hessels van de Universiteit van Amsterdam en Vlad Kondratiev van ASTRON, hebben een dubbelster opgespoord die bestaat uit een ongewoon zware neutronenster en een witte dwergster. Met dit bizarre tweetal kon Einsteins zwaartekrachtstheorie – de algemene relativiteitstheorie – sterker op de proef worden gesteld dan voorheen. Maar tot nu toe komen de waarnemingen exact overeen met Einsteins voorspellingen (Science, 26 april 2013).
De neutronenster, die 25 keer per seconde om zijn as tolt, is een pulsar die radiogolven uitzendt die met radiotelescopen op aarde kunnen worden ontvangen. De witte dwerg, die met een omlooptijd van tweeënhalf uur om de pulsar cirkelt, is waarneembaar met gewone, optische telescopen, zoals de Very Large Telescope van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili.
De pulsar is het overblijfsel van een supernova-explosie. Hij is tweemaal zo zwaar als de zon, maar slechts twintig kilometer groot. De begeleidende witte dwerg is het gloeiende overblijfsel van een zonachtige ster die zijn atmosfeer heeft afgestoten en langzaam afkoelt.
De algemene relativiteitstheorie, die de zwaartekracht verklaart als een gevolg van de kromming van de ruimtetijd door de aanwezigheid van massa en energie, heeft sinds haar publicatie, bijna een eeuw geleden, alle tests doorstaan. Maar naar verwachting is dit toch niet de definitieve zwaartekrachtstheorie: onder extreme omstandigheden, zoals die in een zwart gat, schiet Einsteins theorie tekort.
Natuurkundigen hebben al diverse alternatieve zwaartekrachtstheorieën ontwikkeld die andere voorspellingen doen dan de algemene relativiteitstheorie. Om dergelijke theorieën te kunnen toetsen, moet onderzoek worden gedaan van extreem sterke zwaartekrachtsvelden. De nu ontdekte dubbelster biedt die mogelijkheid.
Een compacte dubbelster als deze zendt zwaartekrachtsgolven uit en verliest daardoor energie. Dit leidt ertoe dat de afstand tussen de beide objecten heel langzaam kleiner wordt en hun omlooptijd afneemt. De algemene relativiteitstheorie en de alternatieve theorieën doen verschillende voorspellingen voor die afneming.
De astronomen hebben nu waarnemingen van de witte dwerg gecombineerd met een zeer nauwkeurige timing van de pulsen die de zware neutronenster uitzendt. De waarnemingen zijn zo nauwkeurig, dat een verandering in de omlooptijd van 8 miljoenste van een seconde per jaar kon worden gemeten. En dat is precies wat Einsteins theorie voorspelt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Voor wie deze nog niet kent: Eyes on the solar system
Is een programmatje waarmee je o.a. de huidige missies van nasa kunt volgen.
Is een programmatje waarmee je o.a. de huidige missies van nasa kunt volgen.
Wil ik jullie toch nog even wijzen op enkele goeie lezingen, vooral die over LOFAR.
(daar ga ik zelf zeker heen !)
zie : www.innaamderwetenschap.nl
(daar ga ik zelf zeker heen !)
zie : www.innaamderwetenschap.nl
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
'BULLET HOLE' IN ISS SOLAR PANEL:
Space station commander Chris Hadfield has photographed a hole in one of the ISS solar panels. "Bullet hole - a small stone from the universe went through our solar array,"
Space station commander Chris Hadfield has photographed a hole in one of the ISS solar panels. "Bullet hole - a small stone from the universe went through our solar array,"
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
03-05-2013
'Schokkend heldere' gammaflits gedetecteerd
Fermi-opname van gammaflits GRB 130427A. (NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration)
Afgelopen zondag (27 april) hebben de NASA-satellieten Fermi en Swift een 'oogverblindend' heldere gammaflits waargenomen. De uitbarsting van gammastraling, afkomstig van een zware supernova-explosie in een sterrenstelsel op 3,6 miljard lichtjaar van de aarde, duurde zó lang dat hij geruime tijd met zowel de beide gammasatellieten als een flink aantal telescopen op aarde kon worden waargenomen.
De Fermi-satelliet detecteerde onder meer gammastraling met een energie van minstens 94 miljard elektronvolt. Dat is ongeveer 35 miljard keer de energie van zichtbaar licht en drie keer zo veel als het vorige energierecord. De gammaflits bleef ruim een halve dag waarneembaar: ook een record.
Gammaflitsen zijn de hevigste explosies in het heelal. Vermoed wordt dat de meeste ervan optreden wanneer de nucleaire 'brandstof' van een zeer zware ster opraakt, waardoor deze laatste onder zijn eigen gewicht bezwijkt. Terwijl de uitgeputte kern van de ster ineenstort tot een zwart gat, banen twee bundels van materiedeeltjes zich met bijna de snelheid van het licht een weg naar buiten.
Nadat deze 'jets' de ster hebben verlaten, vervolgen ze hun weg in de ruimte en stuiten ze op gas dat de ster in een eerder stadium heeft uitgestoten. Het nagloeien van dit gas houdt vaak dagenlang aan.
Zodra deze 'nagloed' voldoende is afgezwakt, is bij relatief nabije gammaflitsen, zoals die van 27 april, doorgaans ook de eigenlijke supernova te zien. Telescopen op aarde houden de recente gammaflits dan ook scherpt in de gaten. Verwacht wordt dat de verborgen supernova medio mei wordt opgespoord. (EE)
(allesoversterrenkunde)
'Schokkend heldere' gammaflits gedetecteerd
Fermi-opname van gammaflits GRB 130427A. (NASA/DOE/Fermi LAT Collaboration)
Afgelopen zondag (27 april) hebben de NASA-satellieten Fermi en Swift een 'oogverblindend' heldere gammaflits waargenomen. De uitbarsting van gammastraling, afkomstig van een zware supernova-explosie in een sterrenstelsel op 3,6 miljard lichtjaar van de aarde, duurde zó lang dat hij geruime tijd met zowel de beide gammasatellieten als een flink aantal telescopen op aarde kon worden waargenomen.
De Fermi-satelliet detecteerde onder meer gammastraling met een energie van minstens 94 miljard elektronvolt. Dat is ongeveer 35 miljard keer de energie van zichtbaar licht en drie keer zo veel als het vorige energierecord. De gammaflits bleef ruim een halve dag waarneembaar: ook een record.
Gammaflitsen zijn de hevigste explosies in het heelal. Vermoed wordt dat de meeste ervan optreden wanneer de nucleaire 'brandstof' van een zeer zware ster opraakt, waardoor deze laatste onder zijn eigen gewicht bezwijkt. Terwijl de uitgeputte kern van de ster ineenstort tot een zwart gat, banen twee bundels van materiedeeltjes zich met bijna de snelheid van het licht een weg naar buiten.
Nadat deze 'jets' de ster hebben verlaten, vervolgen ze hun weg in de ruimte en stuiten ze op gas dat de ster in een eerder stadium heeft uitgestoten. Het nagloeien van dit gas houdt vaak dagenlang aan.
Zodra deze 'nagloed' voldoende is afgezwakt, is bij relatief nabije gammaflitsen, zoals die van 27 april, doorgaans ook de eigenlijke supernova te zien. Telescopen op aarde houden de recente gammaflits dan ook scherpt in de gaten. Verwacht wordt dat de verborgen supernova medio mei wordt opgespoord. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-05-2013
Hubble fotografeert spooknevel
De goed oude Hubble telescoop, in de ruimte sinds 1990, heeft zo nu en dan nog een verrassing in petto. Zo stuurde de ruimtetelescoop deze prachtige foto naar aarde van wat overblijft van een supernova. Deze spookachtige nevel van gassen is SNR 0519 gedoopt. Het bestaat uit de resten van een ster die waarschijnlijk net zo groot was als onze zon.
Een dikke 600 jaar geleden explodeerde de ster en liet alleen een hoop hete rode gasslierten achter. SNR 0519 ligt 150.000 lichtjaren van de aarde in het sterrenbeeld Dorado dat in noordelijk Europa niet te zien is. Het toont aan met wat voor geweldige krachten een ster soms supernova kan gaan, zodat uiteindelijk alleen een paar sliertjes achterblijven.
(faqt.nl)
Hubble fotografeert spooknevel
De goed oude Hubble telescoop, in de ruimte sinds 1990, heeft zo nu en dan nog een verrassing in petto. Zo stuurde de ruimtetelescoop deze prachtige foto naar aarde van wat overblijft van een supernova. Deze spookachtige nevel van gassen is SNR 0519 gedoopt. Het bestaat uit de resten van een ster die waarschijnlijk net zo groot was als onze zon.
Een dikke 600 jaar geleden explodeerde de ster en liet alleen een hoop hete rode gasslierten achter. SNR 0519 ligt 150.000 lichtjaren van de aarde in het sterrenbeeld Dorado dat in noordelijk Europa niet te zien is. Het toont aan met wat voor geweldige krachten een ster soms supernova kan gaan, zodat uiteindelijk alleen een paar sliertjes achterblijven.
(faqt.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Commander: International Space Station crew plans spacewalk to fix leak
(CNN)
The International Space Station crew is preparing for a spacewalk to address the leak of ammonia from a cooling system, the commander said Friday.
NASA said the crew is preparing for a "possible" spacewalk and that a decision on whether to go ahead with it is likely to come late Friday.
Cmdr. Chris Hadfield of Canada announced the plan to venture outside the space station via his Twitter account.
"Good Morning, Earth! Big change in plans, spacewalk tomorrow, Chris Cassidy and Tom Marshburn are getting suits and airlock ready. Cool!" he posted Friday.
"The whole team is ticking like clockwork, readying for tomorrow," he tweeted a short time later. "I am so proud to be Commander of this crew. Such great, capable, fun people."
Cassidy and Marshburn are NASA astronauts. Hadfield, who is with the Canadian Space Agency, is aboard the space station as its commander.
Mission managers are discussing information on the leak that was gathered overnight, NASA said in a news release Friday.
Meanwhile, Cassidy and Marshburn worked in an airlock Friday to check out the U.S. spacesuits they will wear if a spacewalk is approved, NASA said, while Hadfield prepared for his role as choreographer of the spacewalk.
Cassidy and Marshburn have each done three spacewalks, all on a mission to the space station in 2009, NASA said. They collaborated on two of those spacewalks.
The six-man crew, which also includes three Russian cosmonauts, is not in danger from the leak, NASA said.
The leak was detected after the crew reported seeing small white flakes floating away from the station, NASA said Thursday in a news release.
NASA helped find the leak with external cameras while the crew used hand-held cameras pointed out of windows.
The leak is in a cooling loop in a solar array that has leaked before. NASA said crew members tried to fix a leak in November. It's unclear whether this is the same leak or a new one.
The ammonia coolant for the power channel, one of eight used to supply electricity to the station, is likely to run out by late Friday morning and it will be shut down, NASA said.
It is devising a plan to reroute other power sources so that all systems remain fully operational.
Ammonia is used to cool each of the solar arrays that provide electricity to station systems, NASA said.
"It is a serious situation, but between crew and experts on the ground, it appears to have been stabilized. Tomorrow we find out for certain," Hadfield tweeted Thursday.
Hadfield, Marshburn and Russian cosmonaut Roman Romanenko are scheduled to leave the station Monday at 7:08 p.m. ET.
Hadfield asked NASA on Thursday if the leak would affect the undocking.
Capsule Communicator Doug Wheelock said that officials at the Mission Control Center in Houston saw nothing they couldn't overcome technically, but they would have more information in the morning.
Three crew members, Cassidy and Russian cosmonauts Alexander Misurkin and Pavel Vinogradov, will remain on the space station when the others leave.
They will be joined at the end of the month by three new crew members: NASA astronaut Karen Nyberg, Russian cosmonaut Fiyodor Yurchikhin and European Space Agency astronaut Luca Parmitano, who are due to launch aboard a Russian Soyuz spacecraft on May 28.
The space station is operating normally aside from the leak, NASA said.
(CNN)
The International Space Station crew is preparing for a spacewalk to address the leak of ammonia from a cooling system, the commander said Friday.
NASA said the crew is preparing for a "possible" spacewalk and that a decision on whether to go ahead with it is likely to come late Friday.
Cmdr. Chris Hadfield of Canada announced the plan to venture outside the space station via his Twitter account.
"Good Morning, Earth! Big change in plans, spacewalk tomorrow, Chris Cassidy and Tom Marshburn are getting suits and airlock ready. Cool!" he posted Friday.
"The whole team is ticking like clockwork, readying for tomorrow," he tweeted a short time later. "I am so proud to be Commander of this crew. Such great, capable, fun people."
Cassidy and Marshburn are NASA astronauts. Hadfield, who is with the Canadian Space Agency, is aboard the space station as its commander.
Mission managers are discussing information on the leak that was gathered overnight, NASA said in a news release Friday.
Meanwhile, Cassidy and Marshburn worked in an airlock Friday to check out the U.S. spacesuits they will wear if a spacewalk is approved, NASA said, while Hadfield prepared for his role as choreographer of the spacewalk.
Cassidy and Marshburn have each done three spacewalks, all on a mission to the space station in 2009, NASA said. They collaborated on two of those spacewalks.
The six-man crew, which also includes three Russian cosmonauts, is not in danger from the leak, NASA said.
The leak was detected after the crew reported seeing small white flakes floating away from the station, NASA said Thursday in a news release.
NASA helped find the leak with external cameras while the crew used hand-held cameras pointed out of windows.
The leak is in a cooling loop in a solar array that has leaked before. NASA said crew members tried to fix a leak in November. It's unclear whether this is the same leak or a new one.
The ammonia coolant for the power channel, one of eight used to supply electricity to the station, is likely to run out by late Friday morning and it will be shut down, NASA said.
It is devising a plan to reroute other power sources so that all systems remain fully operational.
Ammonia is used to cool each of the solar arrays that provide electricity to station systems, NASA said.
"It is a serious situation, but between crew and experts on the ground, it appears to have been stabilized. Tomorrow we find out for certain," Hadfield tweeted Thursday.
Hadfield, Marshburn and Russian cosmonaut Roman Romanenko are scheduled to leave the station Monday at 7:08 p.m. ET.
Hadfield asked NASA on Thursday if the leak would affect the undocking.
Capsule Communicator Doug Wheelock said that officials at the Mission Control Center in Houston saw nothing they couldn't overcome technically, but they would have more information in the morning.
Three crew members, Cassidy and Russian cosmonauts Alexander Misurkin and Pavel Vinogradov, will remain on the space station when the others leave.
They will be joined at the end of the month by three new crew members: NASA astronaut Karen Nyberg, Russian cosmonaut Fiyodor Yurchikhin and European Space Agency astronaut Luca Parmitano, who are due to launch aboard a Russian Soyuz spacecraft on May 28.
The space station is operating normally aside from the leak, NASA said.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Er is geen amonia lek gevonden
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
ben benieuwd wat het wel was danquote:
"Been A Long Journey For You, Hasn't It? Lot Of Running, Lot Of Pain. And You, You're A Flea On The Back Of A Dragon In For One Hell Of A Ride, But You Did Manage To Hang On. I Guess That Counts For Something."
Nieuw geplaatste pomp is 5 minuten geleden aangezet.
De astronauten wachten op daglicht
om te zien of er lekkages zijn.
http://www.nasa.gov/multimedia/nasatv/index.html
De astronauten wachten op daglicht
om te zien of er lekkages zijn.
http://www.nasa.gov/multimedia/nasatv/index.html
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Misschien een foutje van de boordcomputer.
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
13-05-2013
Hubble kiekt kosmisch vergrootglas
Hubble-opname van cluster Abell S1077. (ESA/Hubble & NASA/N. Rose)
De 'lichtbogen' op deze Hubble-foto zijn de vervormde afbeeldingen van ver verwijderde sterrenstelsels. Het licht van deze stelsels wordt afgebogen (en versterkt) door de zwaartekrachtlenswerking van een dichterbij gelegen cluster van sterrenstelsels, Abell S1077 geheten. Dankzij zulke zwaartekrachtlenzen zijn sterrenkundigen in staat om verre achtergrondstelsels in meer detail te bestuderen, en om de verdeling van donkere materie in de voorgrondcluster in kaart te brengen. De Hubble-waarnemingen van S1077 zijn al geruime tijd geleden verricht; de nieuwe opname is gebaseerd op het werk van amateur-beeldbewerker Nick Rose die deelnam aan de Hubble Hidden Treasures-competitie. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Hubble kiekt kosmisch vergrootglas
Hubble-opname van cluster Abell S1077. (ESA/Hubble & NASA/N. Rose)
De 'lichtbogen' op deze Hubble-foto zijn de vervormde afbeeldingen van ver verwijderde sterrenstelsels. Het licht van deze stelsels wordt afgebogen (en versterkt) door de zwaartekrachtlenswerking van een dichterbij gelegen cluster van sterrenstelsels, Abell S1077 geheten. Dankzij zulke zwaartekrachtlenzen zijn sterrenkundigen in staat om verre achtergrondstelsels in meer detail te bestuderen, en om de verdeling van donkere materie in de voorgrondcluster in kaart te brengen. De Hubble-waarnemingen van S1077 zijn al geruime tijd geleden verricht; de nieuwe opname is gebaseerd op het werk van amateur-beeldbewerker Nick Rose die deelnam aan de Hubble Hidden Treasures-competitie. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-05-2013
Water maken bij 260 graden onder nul
Interstellair ijs op een micrometer groot stofdeeltje wordt geraakt door een waterstofatoom. (NOVA/Sterrewacht Leiden)
Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen. In speciale apparatuur werd vastgevroren zuurstof gebombardeerd met waterstofatomen. Daarbij werd niet alleen water gevormd, maar ook een aantal andere moleculen die inmiddels in de interstellaire ruimte zijn ontdekt door de Amerikaanse Spitzer Space Telescope.
Volgens de onderzoekers, onder leiding van Harold Linnartz, is er nu een consistent beeld van de manier waarop water in de ruimte ontstaat, namelijk door zogenoemde waterstofadditiereacties van ijs op kleine stofdeeltjes. Dit proces treedt overal in ons Melkwegstelsel op, en ook daarbuiten, in andere sterrenstelsels.
(allesoversterrenkunde)
Water maken bij 260 graden onder nul
Interstellair ijs op een micrometer groot stofdeeltje wordt geraakt door een waterstofatoom. (NOVA/Sterrewacht Leiden)
Onderzoekers van het Laboratorium voor Astrofysica van de Sterrewacht Leiden zijn erin geslaagd om water te maken onder omstandigheden zoals die in de ruimte heersen. In speciale apparatuur werd vastgevroren zuurstof gebombardeerd met waterstofatomen. Daarbij werd niet alleen water gevormd, maar ook een aantal andere moleculen die inmiddels in de interstellaire ruimte zijn ontdekt door de Amerikaanse Spitzer Space Telescope.
Volgens de onderzoekers, onder leiding van Harold Linnartz, is er nu een consistent beeld van de manier waarop water in de ruimte ontstaat, namelijk door zogenoemde waterstofadditiereacties van ijs op kleine stofdeeltjes. Dit proces treedt overal in ons Melkwegstelsel op, en ook daarbuiten, in andere sterrenstelsels.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-05-2013
Grote uitbarstingen van dubbelster waargenomen
Impressie van een röntgendubbelster met 'jets'. (NASA/CXC/M.Weiss)
De nieuwe Karoo Array Telescope (KAT-7), een radiotelescoop in Zuid-Afrika, heeft zijn eerste wetenschappelijke resultaten afgeleverd. Met het instrument, een voorloper van de toekomstige Square Kilometre Array (SKA), zijn twee kolossale uitbarstingen van de dubbelster Circinus X-1 waargenomen.
Circinus X-1 bestaat uit een normale ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een ontplofte zware ster (supernova). De beide sterren draaien met een periode van ongeveer zeventien dagen in een elliptische baan om elkaar. En steeds als ze elkaar het dichtst zijn genaderd, sleurt de zwaartekracht van de neutronenster materie van de andere ster naar zich toe. Een deel van deze materie wordt door de neutronenster via twee zogeheten 'jets' de ruimte in geblazen.
In de periode dat astronomen uit Zuid-Afrika, Engeland en Spanje deze dubbelster waarnamen (van 13 december 2011 tot 16 januari 2012), vertoonde het systeem twee grote uitbarstingen van radiostraling – de hevigste in jaren. Met KAT-7 is het verloop van deze 'sterrevlammen' gevolgd. Het is voor het eerst dat uitbarstingen van Circinus X-1 zo gedetailleerd zijn waargenomen.
Astronomen vermoeden dat de uitbarstingen ontstaan op het moment dat de materie die Circinus X-1 de ruimte in blaast met enorme snelheid op materie in de omgeving van de dubbelster botst. Daarbij wordt niet alleen radiostraling uitgezonden, maar bijvoorbeeld ook röntgenstraling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Grote uitbarstingen van dubbelster waargenomen
Impressie van een röntgendubbelster met 'jets'. (NASA/CXC/M.Weiss)
De nieuwe Karoo Array Telescope (KAT-7), een radiotelescoop in Zuid-Afrika, heeft zijn eerste wetenschappelijke resultaten afgeleverd. Met het instrument, een voorloper van de toekomstige Square Kilometre Array (SKA), zijn twee kolossale uitbarstingen van de dubbelster Circinus X-1 waargenomen.
Circinus X-1 bestaat uit een normale ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een ontplofte zware ster (supernova). De beide sterren draaien met een periode van ongeveer zeventien dagen in een elliptische baan om elkaar. En steeds als ze elkaar het dichtst zijn genaderd, sleurt de zwaartekracht van de neutronenster materie van de andere ster naar zich toe. Een deel van deze materie wordt door de neutronenster via twee zogeheten 'jets' de ruimte in geblazen.
In de periode dat astronomen uit Zuid-Afrika, Engeland en Spanje deze dubbelster waarnamen (van 13 december 2011 tot 16 januari 2012), vertoonde het systeem twee grote uitbarstingen van radiostraling – de hevigste in jaren. Met KAT-7 is het verloop van deze 'sterrevlammen' gevolgd. Het is voor het eerst dat uitbarstingen van Circinus X-1 zo gedetailleerd zijn waargenomen.
Astronomen vermoeden dat de uitbarstingen ontstaan op het moment dat de materie die Circinus X-1 de ruimte in blaast met enorme snelheid op materie in de omgeving van de dubbelster botst. Daarbij wordt niet alleen radiostraling uitgezonden, maar bijvoorbeeld ook röntgenstraling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Heldere explosie op de maan
18 mei 2013 | Categorie: Astronomie met zoekwoorden: explosie, impact, inslag, Lunar Reconnaisssance Orbiter, maan, maart, Mare Imbrium, meteoriet, NASA, TNT
Gedurende de laatste 8 jaar houdt een team van wetenschappers aan NASA de maan constant in het oog. Per jaar worden zo’n 300 meteorietinslagen waargenomen. Maar wie op 17 maart naar de maan keek, kon kijken naar een van de helderste lichtflitsen ooit bewonderen gedurende één seconde.
Op 17 maart sloeg een kleine rotsblok in op Mare Imbrium met een snelheid van 90 000 km/u. Deze meteoriet had vermoedelijk een gewicht van om en bij de 40 kg en was 30 tot 40 cm breed. De kracht van de explosie is te vergelijken met een ontploffing van 5 ton TNT! Een meteoriet van deze omvang kan gemakkelijk een krater van 20 m gemaakt hebben.
Iets wat wetenschappers van Lunar Reconnaissance Orbiter aan het onderzoeken zijn.
Bron: www.noodweer.be
Film: NASA: Bright Explosion on the Moon
18 mei 2013 | Categorie: Astronomie met zoekwoorden: explosie, impact, inslag, Lunar Reconnaisssance Orbiter, maan, maart, Mare Imbrium, meteoriet, NASA, TNT
Gedurende de laatste 8 jaar houdt een team van wetenschappers aan NASA de maan constant in het oog. Per jaar worden zo’n 300 meteorietinslagen waargenomen. Maar wie op 17 maart naar de maan keek, kon kijken naar een van de helderste lichtflitsen ooit bewonderen gedurende één seconde.
Op 17 maart sloeg een kleine rotsblok in op Mare Imbrium met een snelheid van 90 000 km/u. Deze meteoriet had vermoedelijk een gewicht van om en bij de 40 kg en was 30 tot 40 cm breed. De kracht van de explosie is te vergelijken met een ontploffing van 5 ton TNT! Een meteoriet van deze omvang kan gemakkelijk een krater van 20 m gemaakt hebben.
Iets wat wetenschappers van Lunar Reconnaissance Orbiter aan het onderzoeken zijn.
Bron: www.noodweer.be
Film: NASA: Bright Explosion on the Moon
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
16-06-2013
Eerste topografische kaart van aardachtig Titan is een feit!
Wetenschappers hebben voor het eerst een complete topografische kaart van Saturnus’ maan Titan gemaakt. De kaart geeft ons een nog beter beeld van één van de meest aardachtige plekken in ons zonnestelsel.
“Op Titan is zoveel interessante activiteit te vinden, zoals stromende vloeistoffen en bewegende zandduinen,” stelt onderzoeker Ralph Lorenz. “Maar om deze processen te begrijpen is het heel nuttig om te weten hoe het oppervlak glooit.” Dat laatste is ook heel nuttige informatie voor wetenschappers die zich bezighouden met het weer en klimaat op Titan.
Cassini
Nu is het in kaart brengen van Titan nog niet zo gemakkelijk. Rond de maan hangt namelijk een dikke nevel die het zicht aardig belemmert. Maar ruimtesonde Cassini is niet voor één gat te vangen. De sonde vloog de afgelopen jaren zo’n honderd keer langs de maan op en maakte tijdens een groot deel van die flyby’s radarbeelden van de maan. En op basis van die informatie kon een topografische kaart van een deel van de maan worden samengesteld.
De hele maan
Maar de onderzoekers wilden meer: ze wilden dat hun kaart de hele maan zou beslaan. Dat was lastig. “Cassini cirkelt niet om Titan. We hebben slechts ongeveer de helft van het oppervlak van Titan in kaart gebracht.” Om toch een topografische kaart van de gehele maan te kunnen maken, pasten de onderzoekers een wiskundig trucje toe. “Je neemt een plek waar je geen gegevens van hebt en kijkt hoe dicht deze zich bij de dichtstbijzijnde gegevens bevindt, vervolgens gebruik je verschillende benaderingen om de hoogte te schatten. Als je een punt kiest dat omringd wordt door allemaal hoge punten dan moet je wel een speciale reden hebben, wil je denken dat dat punt lager is.” De schattingen die deze aanpak oplevert, komen keurig overeen met wat we al van Titan weten, bijvoorbeeld dat de polen lager liggen dan de gebieden rondom de evenaar.
Topografische kaarten van Titan. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / ASI / JHUAPL / Cornell / Weizmann.
Voor nader onderzoek
“Met deze nieuwe topografische kaart zien we één van de meest fascinerende en dynamische werelden in ons zonnestelsel nu in 3D verschijnen,” vertelt onderzoeker Steve Wall. “Op aarde hangen rivieren, vulkanen en zelfs het weer nauw samen met de hoogte van het oppervlak en we kunnen niet wachten om te zien wat het oppervlak van Titan ons daarover kan vertellen.”
De meest recente informatie waarop de kaart gebaseerd is, stamt uit 2012. De onderzoekers hopen in 2017 – als de missie van Cassini eindigt – nog meer informatie verzameld te hebben en de kaart te kunnen updaten.
(scientias.nl)
Eerste topografische kaart van aardachtig Titan is een feit!
Wetenschappers hebben voor het eerst een complete topografische kaart van Saturnus’ maan Titan gemaakt. De kaart geeft ons een nog beter beeld van één van de meest aardachtige plekken in ons zonnestelsel.
“Op Titan is zoveel interessante activiteit te vinden, zoals stromende vloeistoffen en bewegende zandduinen,” stelt onderzoeker Ralph Lorenz. “Maar om deze processen te begrijpen is het heel nuttig om te weten hoe het oppervlak glooit.” Dat laatste is ook heel nuttige informatie voor wetenschappers die zich bezighouden met het weer en klimaat op Titan.
Cassini
Nu is het in kaart brengen van Titan nog niet zo gemakkelijk. Rond de maan hangt namelijk een dikke nevel die het zicht aardig belemmert. Maar ruimtesonde Cassini is niet voor één gat te vangen. De sonde vloog de afgelopen jaren zo’n honderd keer langs de maan op en maakte tijdens een groot deel van die flyby’s radarbeelden van de maan. En op basis van die informatie kon een topografische kaart van een deel van de maan worden samengesteld.
De hele maan
Maar de onderzoekers wilden meer: ze wilden dat hun kaart de hele maan zou beslaan. Dat was lastig. “Cassini cirkelt niet om Titan. We hebben slechts ongeveer de helft van het oppervlak van Titan in kaart gebracht.” Om toch een topografische kaart van de gehele maan te kunnen maken, pasten de onderzoekers een wiskundig trucje toe. “Je neemt een plek waar je geen gegevens van hebt en kijkt hoe dicht deze zich bij de dichtstbijzijnde gegevens bevindt, vervolgens gebruik je verschillende benaderingen om de hoogte te schatten. Als je een punt kiest dat omringd wordt door allemaal hoge punten dan moet je wel een speciale reden hebben, wil je denken dat dat punt lager is.” De schattingen die deze aanpak oplevert, komen keurig overeen met wat we al van Titan weten, bijvoorbeeld dat de polen lager liggen dan de gebieden rondom de evenaar.
Topografische kaarten van Titan. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / ASI / JHUAPL / Cornell / Weizmann.
Voor nader onderzoek
“Met deze nieuwe topografische kaart zien we één van de meest fascinerende en dynamische werelden in ons zonnestelsel nu in 3D verschijnen,” vertelt onderzoeker Steve Wall. “Op aarde hangen rivieren, vulkanen en zelfs het weer nauw samen met de hoogte van het oppervlak en we kunnen niet wachten om te zien wat het oppervlak van Titan ons daarover kan vertellen.”
De meest recente informatie waarop de kaart gebaseerd is, stamt uit 2012. De onderzoekers hopen in 2017 – als de missie van Cassini eindigt – nog meer informatie verzameld te hebben en de kaart te kunnen updaten.
(scientias.nl)
BRIGHT EXPLOSION ON THE MOON:
Recently, a small boulder hit the Moon and exploded with as much energy as 5 tons of TNT.
NASA scientists say the explosion was bright enough to see with the naked eye.
Full story
Recently, a small boulder hit the Moon and exploded with as much energy as 5 tons of TNT.
NASA scientists say the explosion was bright enough to see with the naked eye.
Full story
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
17-05-2013
'Tweelingbroer' zon biedt blik in de toekomst
CoRoT Sol 1: een tweelingbroer van de zon. (do Nascimento et al.)
Onderzoek met de Franse CoRoT-satelliet en de Japanse Subaru-telescoop heeft een 'tweelingbroer' van de zon aan het licht gebracht. Onderzoek aan deze ster, die ongeveer twee miljard jaar ouder is dan de zon, biedt informatie over de toekomstige ontwikkeling van onze eigen zon.
Met CoRoT - een inmiddels niet meer operationele Franse satelliet voor onderrzoek aan sterbevingen en exoplaneten - is gezocht naar sterren met een rotatieperiode die vergelijkbaar is met die van de zon. De rotatiesnelheid van een ster wordt in belangrijke mate bepaald door massa, scheikundige samenstelling en leeftijd.
Vervolgens is met de Japanse 8,3-meter Subaru-telescoop op Mauna Kea, Hawaii, vervolgonderzoek aan de kandidaatsterren verricht om de chemische samenstelling te bepalen. De ster CoRoT SOL 1, met een rotatieperiode van 29,5 dagen, blijkt vrijwel dezelfde massa en samenstelling te hebben als onze zon. Wel bevat de ster minder lithium, vermoedelijk vanwege de hogere leeftijd (6,7 miljard jaar; het lithiumgehalte van sterren neemt in de loop van de tijd langzaam af).
De ster, die zich bevindt in het sterrenbeeld Eenhoorn, is dus ca. twee miljard jaar ouder dan de zon (de term 'tweelingbroer' is wat dat betreft natuurlijk niet van echt van toepassing). Onderzoek aan dit soort 'tweeling-zonnen' kan informatie opleveren over de toekomstige evolutie van onze eigen zon, die in de komende twee miljard jaar langzaam maar zeker een steeds grotere helderheid zal krijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
'Tweelingbroer' zon biedt blik in de toekomst
CoRoT Sol 1: een tweelingbroer van de zon. (do Nascimento et al.)
Onderzoek met de Franse CoRoT-satelliet en de Japanse Subaru-telescoop heeft een 'tweelingbroer' van de zon aan het licht gebracht. Onderzoek aan deze ster, die ongeveer twee miljard jaar ouder is dan de zon, biedt informatie over de toekomstige ontwikkeling van onze eigen zon.
Met CoRoT - een inmiddels niet meer operationele Franse satelliet voor onderrzoek aan sterbevingen en exoplaneten - is gezocht naar sterren met een rotatieperiode die vergelijkbaar is met die van de zon. De rotatiesnelheid van een ster wordt in belangrijke mate bepaald door massa, scheikundige samenstelling en leeftijd.
Vervolgens is met de Japanse 8,3-meter Subaru-telescoop op Mauna Kea, Hawaii, vervolgonderzoek aan de kandidaatsterren verricht om de chemische samenstelling te bepalen. De ster CoRoT SOL 1, met een rotatieperiode van 29,5 dagen, blijkt vrijwel dezelfde massa en samenstelling te hebben als onze zon. Wel bevat de ster minder lithium, vermoedelijk vanwege de hogere leeftijd (6,7 miljard jaar; het lithiumgehalte van sterren neemt in de loop van de tijd langzaam af).
De ster, die zich bevindt in het sterrenbeeld Eenhoorn, is dus ca. twee miljard jaar ouder dan de zon (de term 'tweelingbroer' is wat dat betreft natuurlijk niet van echt van toepassing). Onderzoek aan dit soort 'tweeling-zonnen' kan informatie opleveren over de toekomstige evolutie van onze eigen zon, die in de komende twee miljard jaar langzaam maar zeker een steeds grotere helderheid zal krijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
http://www.astronieuws.nl/
quote:22 mei 2013 • Verre botsing van sterrenstelsels waargenomen
Twee jonge sterrenstelsels die 11 miljard jaar geleden met elkaar in botsing kwamen, zijn druk bezig om tot één reuzensterrenstelsel samen te smelten. Volgens een internationaal team van astronomen zal het resulterende stelsel ongeveer tien keer zo groot worden als onze Melkweg (Nature, 23 mei).
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
23-05-2013
Hubble toont ware gedaante Ringnevel
Opname van de Ringnevel, opgebouwd uit gegevens van de Hubble-ruimtetelescoop en infrarood-gegevens van de Large Binocular Telescope. (NASA/ESA en D. Thompson (Large Binocular Telescope Observatory))
De werkelijke vorm van de Ringnevel, de overbekende planetaire nevel in het sterrenbeeld Lier, is ingewikkelder dan tot nu toe werd gedacht. En het donkere hart van de nevel is allesbehalve leeg. In de woorden van astronoom C. Robert O'Dell: de Ringnevel is geen 'bagel', maar meer een 'jelly doughnut'.
Net als andere planetaire nevels bestaat de Ringnevel uit gas dat door een oude, stervende zonachtige ster is uitgestoten. Hij is ongeveer een lichtjaar groot en 2000 lichtjaar van ons verwijderd.
Bij eerdere waarnemingen was al aan het licht gekomen dat zich in het centrale, blauwe deel van de ring gasachtig materiaal bevindt. Nieuwe waarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop laten de ruimtelijke verdeling van dat gas zien. De ring, waar we vrijwel recht tegenaan kijken, omsluit een rugbybal-achtige structuur, en de beide uiteinden van deze 'rugbybal' steken aan weerszijden uit de ring.
Al dit gas is ongeveer 4000 jaar geleden door de centrale ster uitgestoten. Het ringmateriaal dijt nog steeds uit met een snelheid van meer dan 70.000 kilometer per uur. Dit zorgt ervoor dat de nevel steeds verder vervaagt en over ongeveer 10.000 jaar niet meer te zien is. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Hubble toont ware gedaante Ringnevel
Opname van de Ringnevel, opgebouwd uit gegevens van de Hubble-ruimtetelescoop en infrarood-gegevens van de Large Binocular Telescope. (NASA/ESA en D. Thompson (Large Binocular Telescope Observatory))
De werkelijke vorm van de Ringnevel, de overbekende planetaire nevel in het sterrenbeeld Lier, is ingewikkelder dan tot nu toe werd gedacht. En het donkere hart van de nevel is allesbehalve leeg. In de woorden van astronoom C. Robert O'Dell: de Ringnevel is geen 'bagel', maar meer een 'jelly doughnut'.
Net als andere planetaire nevels bestaat de Ringnevel uit gas dat door een oude, stervende zonachtige ster is uitgestoten. Hij is ongeveer een lichtjaar groot en 2000 lichtjaar van ons verwijderd.
Bij eerdere waarnemingen was al aan het licht gekomen dat zich in het centrale, blauwe deel van de ring gasachtig materiaal bevindt. Nieuwe waarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop laten de ruimtelijke verdeling van dat gas zien. De ring, waar we vrijwel recht tegenaan kijken, omsluit een rugbybal-achtige structuur, en de beide uiteinden van deze 'rugbybal' steken aan weerszijden uit de ring.
Al dit gas is ongeveer 4000 jaar geleden door de centrale ster uitgestoten. Het ringmateriaal dijt nog steeds uit met een snelheid van meer dan 70.000 kilometer per uur. Dit zorgt ervoor dat de nevel steeds verder vervaagt en over ongeveer 10.000 jaar niet meer te zien is. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-05-2013
"Dodelijke gammastraling van ster WR 104 kan Aarde bereiken"
© afp.
De Aarde zou weleens in de weg kunnen liggen van een potentieel dodelijke dosis gammastraling, die zomaar eventjes een kwart van onze bescherming - de atmosferische ozon - kan wegvagen. Astronomen beweren immers dat de WR 104, een zogenaamde Wolf-Rayetster op zo'n 8.000 lichtjaren van ons, elk moment een supernova kan doen. Daarbij zouden gammastralen vrijkomen die onze planeet kunnen bereiken.
"Wij denken dat dat op elk ogenblik vanaf morgen tot over 500.000 jaren kan gebeuren", zegt wetenschapper Grant Hill aan Forbes over de WR 104 die zich tot nog toe erg rustig hield. "De uitbarsting van gammastraling en de optische fotons van zo'n supernova zouden simultaan plaatsvinden."
Uitbarstingen van gammastralen komen voor bij supernova's of exploderende sterren. Er is al een tijdje een discussie gaande over de gammastraling van WR 104, of die al dan niet de Aarde kan bereiken. Volgens dr. Hill hangt het af van de rotatie van de ster en kan het niet uitgesloten worden in het geval van de WR 104. Daar zou de Aarde wel degelijk in de vuurlijn van de ster liggen.
Fysicus Adrian Melott van de Universiteit van Kansas zegt aan Forbes dat zo'n uitbarsting van gammastraling de UVB-straling met 50 procent zou verhogen. "Eerst zou je een blauwe flits van zo'n 10 seconden waarnemen in de opperste atmosfeer, maar dan is de schade al toegebracht."
De ster met de naam WR 104 werd in 1998 ontdekt door astronoom Peter Tuthill van de Universiteit van Sydney.
(HLN)
"Dodelijke gammastraling van ster WR 104 kan Aarde bereiken"
© afp.
De Aarde zou weleens in de weg kunnen liggen van een potentieel dodelijke dosis gammastraling, die zomaar eventjes een kwart van onze bescherming - de atmosferische ozon - kan wegvagen. Astronomen beweren immers dat de WR 104, een zogenaamde Wolf-Rayetster op zo'n 8.000 lichtjaren van ons, elk moment een supernova kan doen. Daarbij zouden gammastralen vrijkomen die onze planeet kunnen bereiken.
"Wij denken dat dat op elk ogenblik vanaf morgen tot over 500.000 jaren kan gebeuren", zegt wetenschapper Grant Hill aan Forbes over de WR 104 die zich tot nog toe erg rustig hield. "De uitbarsting van gammastraling en de optische fotons van zo'n supernova zouden simultaan plaatsvinden."
Uitbarstingen van gammastralen komen voor bij supernova's of exploderende sterren. Er is al een tijdje een discussie gaande over de gammastraling van WR 104, of die al dan niet de Aarde kan bereiken. Volgens dr. Hill hangt het af van de rotatie van de ster en kan het niet uitgesloten worden in het geval van de WR 104. Daar zou de Aarde wel degelijk in de vuurlijn van de ster liggen.
Fysicus Adrian Melott van de Universiteit van Kansas zegt aan Forbes dat zo'n uitbarsting van gammastraling de UVB-straling met 50 procent zou verhogen. "Eerst zou je een blauwe flits van zo'n 10 seconden waarnemen in de opperste atmosfeer, maar dan is de schade al toegebracht."
De ster met de naam WR 104 werd in 1998 ontdekt door astronoom Peter Tuthill van de Universiteit van Sydney.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-05-2013
Colossus-telescoop moet E.T. kunnen vinden
Ontwerp van de 77-meter Colossus-telescoop.
In een artikel in het juninummer van het Amerikaanse populair-wetenschappelijke maandblad Astronmomy beschrijven vier astronomen hoe buitenaardse beschavingen gevonden zouden kunnen worden met behulp van een kolossale infraroodtelescoop op aarde.
De Colossus-telescoop, die uit ca. zestig spiegels van acht meter groot moet bestaan, krijgt een effectieve diameter van 77 meter. Hij moet in staat zijn om de warmtestraling van planeten bij nabijgelegen sterren nauwkeurig te meten. Op die manier zou ontdekt kunnen worden of een bewoonbare planeet meer warmte uitstraalt dan hij van zijn moederster ontvangt. Die energieproductie zou kunnen wijzen op het bestaan van een intelligente beschaving op de planeet.
Overigens bestaat de Colossus-telescoop voorlopig nog alleen op papier. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Colossus-telescoop moet E.T. kunnen vinden
Ontwerp van de 77-meter Colossus-telescoop.
In een artikel in het juninummer van het Amerikaanse populair-wetenschappelijke maandblad Astronmomy beschrijven vier astronomen hoe buitenaardse beschavingen gevonden zouden kunnen worden met behulp van een kolossale infraroodtelescoop op aarde.
De Colossus-telescoop, die uit ca. zestig spiegels van acht meter groot moet bestaan, krijgt een effectieve diameter van 77 meter. Hij moet in staat zijn om de warmtestraling van planeten bij nabijgelegen sterren nauwkeurig te meten. Op die manier zou ontdekt kunnen worden of een bewoonbare planeet meer warmte uitstraalt dan hij van zijn moederster ontvangt. Die energieproductie zou kunnen wijzen op het bestaan van een intelligente beschaving op de planeet.
Overigens bestaat de Colossus-telescoop voorlopig nog alleen op papier. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-05-2013
Saturnusmaan Dione heeft mogelijk ook ondergrondse oceaan
Cassini-opname van de Saturnusmaan Dione. (NASA/JPL-Caltech)
De ijzige Saturnusmaan Dione heeft waarschijnlijk - net als zijn kleinere broertje Enceladus - een ondergrondse oceaan. Die conclusie trekken planeetonderzoekers uit nieuwe waarnemingen van Dione, verricht door de Amerikaanse ruimtesonde Cassini.
Cassini ontdekte een zwakke stroom van elektrisch geladen deeltjes die van Dione afkomstig is. Aan het oppervlak zijn oude breuklijnen gevonden die sterk lijken op de zogeheten 'tijgerstrepen' in het zuidpoolgebied van Enceladus - een systeem van breuklijnen waaruit geisers van stof en ijs ontspringen. Ook zijn er oppervlaktestructuren op Dione ontdekt die suggereren dat er sprake is van een 'zachte' onderlaag - vermoedelijk een mengsel van ijs en water.
Een van de sterkste aanwijzingen voor het bestaan van een ondergrondse oceaan - in elk geval in het verleden maar mogelijk nu nog steeds - is het feit dat de 800 kilometer lange bergrug Janiculum Dorsa (aan de onderzijde van de foto, net links van de dag/nacht-lijn) deels in het Dione-oopervlak gezakt lijkt te zijn. Dat is eigenlijk alleen te verklaren wanneer de korst onder de bergrug tijdens het ontstaan relatief warm was.
De nieuwe resultaten worden binnenkort gepubliceerd in het vakblad Icarus. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Saturnusmaan Dione heeft mogelijk ook ondergrondse oceaan
Cassini-opname van de Saturnusmaan Dione. (NASA/JPL-Caltech)
De ijzige Saturnusmaan Dione heeft waarschijnlijk - net als zijn kleinere broertje Enceladus - een ondergrondse oceaan. Die conclusie trekken planeetonderzoekers uit nieuwe waarnemingen van Dione, verricht door de Amerikaanse ruimtesonde Cassini.
Cassini ontdekte een zwakke stroom van elektrisch geladen deeltjes die van Dione afkomstig is. Aan het oppervlak zijn oude breuklijnen gevonden die sterk lijken op de zogeheten 'tijgerstrepen' in het zuidpoolgebied van Enceladus - een systeem van breuklijnen waaruit geisers van stof en ijs ontspringen. Ook zijn er oppervlaktestructuren op Dione ontdekt die suggereren dat er sprake is van een 'zachte' onderlaag - vermoedelijk een mengsel van ijs en water.
Een van de sterkste aanwijzingen voor het bestaan van een ondergrondse oceaan - in elk geval in het verleden maar mogelijk nu nog steeds - is het feit dat de 800 kilometer lange bergrug Janiculum Dorsa (aan de onderzijde van de foto, net links van de dag/nacht-lijn) deels in het Dione-oopervlak gezakt lijkt te zijn. Dat is eigenlijk alleen te verklaren wanneer de korst onder de bergrug tijdens het ontstaan relatief warm was.
De nieuwe resultaten worden binnenkort gepubliceerd in het vakblad Icarus. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-05-2013
Neutronenster remt plotseling af
Een neutronenster bevat 500.000 keer zoveel massa als de aarde, maar is kleiner dan het eiland Manhattan. (NASA)
Neutronensterren kunnen niet alleen plotseling sneller gaan rondtollen, maar ook plotseling vertragen. Die verrassende ontdekking is gedaan bij een magnetar – een neutronenster met een extreem sterk magnetisch veld – die op een afstand van 10.000 lichtjaar in het sterrenbeeld Cassiopeia staat (Nature, 30 mei).
Neutronensterren zijn de compacte overblijfselen van zware sterren die aan het eind van hun leven als supernova zijn geëxplodeerd. Ze zijn doorgaans niet veel groter dan een kilometer of twintig en zijn 500.000 keer zo zwaar als de aarde.
Deze bijzondere objecten tollen soms wel honderden keren per seconde om hun as. Bij een aantal neutronensterren is waargenomen dat deze rotatie soms abrupt versnelt, een verschijnsel dat wordt toegeschreven aan het feit dat hun inwendige voor een deel 'supervloeibaar' zou zijn.
Maar nu heeft een internationaal team van astronomen ook een neutronenster ontdekt die plotseling langzamer is gaan tollen. En die afremming ging gepaard met een sterke toename van de hoeveelheid röntgenstraling die de ster uitzond.
Wat zich precies in deze sterk magnetische neutronenster heeft afgespeeld is nog onduidelijk. Volgens de beschikbare theoretische inzichten zouden deze objecten zich niet zo mogen gedragen. Blijkbaar ontbreekt er nog een belangrijk stukje van de puzzel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Neutronenster remt plotseling af
Een neutronenster bevat 500.000 keer zoveel massa als de aarde, maar is kleiner dan het eiland Manhattan. (NASA)
Neutronensterren kunnen niet alleen plotseling sneller gaan rondtollen, maar ook plotseling vertragen. Die verrassende ontdekking is gedaan bij een magnetar – een neutronenster met een extreem sterk magnetisch veld – die op een afstand van 10.000 lichtjaar in het sterrenbeeld Cassiopeia staat (Nature, 30 mei).
Neutronensterren zijn de compacte overblijfselen van zware sterren die aan het eind van hun leven als supernova zijn geëxplodeerd. Ze zijn doorgaans niet veel groter dan een kilometer of twintig en zijn 500.000 keer zo zwaar als de aarde.
Deze bijzondere objecten tollen soms wel honderden keren per seconde om hun as. Bij een aantal neutronensterren is waargenomen dat deze rotatie soms abrupt versnelt, een verschijnsel dat wordt toegeschreven aan het feit dat hun inwendige voor een deel 'supervloeibaar' zou zijn.
Maar nu heeft een internationaal team van astronomen ook een neutronenster ontdekt die plotseling langzamer is gaan tollen. En die afremming ging gepaard met een sterke toename van de hoeveelheid röntgenstraling die de ster uitzond.
Wat zich precies in deze sterk magnetische neutronenster heeft afgespeeld is nog onduidelijk. Volgens de beschikbare theoretische inzichten zouden deze objecten zich niet zo mogen gedragen. Blijkbaar ontbreekt er nog een belangrijk stukje van de puzzel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
MAGNIFICENT COMET TAIL:
This week, Earth passed through the orbital plane of Comet Pan-Starrs.
This allowed observers to see the comet's fan-shaped tail edge on.
Veteran astrophotographer Chris Schur of Payson, Arizona, judged it
"the finest long anti-tail we have ever imaged in the past 35 years of comet photography!"
This picture, taken by Pete Lawrence of Selsey UK, shows less than half of the comet's tail;
click on the image to see the rest:
"Wow - as Earth crossed the orbital plane of comet C/2011 L4 PANSTARRS,
the comet's orbital plane spike or 'anti-tail' became very impressive, stretching
for more than 7 degrees across the sky," says Lawrence.
The narrow linear structure is called an anti-tail because it points toward the sun,
opposite the usual direction of comet tails. In fact, this is an artifact of the viewing
geometry. Gas and dust evaporating from the comet is not being sucked back toward the sun.
Amateur astronomers with mid-sized backyard telescopes can see the anti-tail for themselves.
Comet Pan-Starrs is shining like a 9th magnitude star not far from Polaris, the North Star.
This week, Earth passed through the orbital plane of Comet Pan-Starrs.
This allowed observers to see the comet's fan-shaped tail edge on.
Veteran astrophotographer Chris Schur of Payson, Arizona, judged it
"the finest long anti-tail we have ever imaged in the past 35 years of comet photography!"
This picture, taken by Pete Lawrence of Selsey UK, shows less than half of the comet's tail;
click on the image to see the rest:
"Wow - as Earth crossed the orbital plane of comet C/2011 L4 PANSTARRS,
the comet's orbital plane spike or 'anti-tail' became very impressive, stretching
for more than 7 degrees across the sky," says Lawrence.
The narrow linear structure is called an anti-tail because it points toward the sun,
opposite the usual direction of comet tails. In fact, this is an artifact of the viewing
geometry. Gas and dust evaporating from the comet is not being sucked back toward the sun.
Amateur astronomers with mid-sized backyard telescopes can see the anti-tail for themselves.
Comet Pan-Starrs is shining like a 9th magnitude star not far from Polaris, the North Star.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Een asteroide met zijn eigen maan (de maan is dat witte stipje op de foto hierboven) passeerde gisteren de aarde ; 1998 QE2, dit was op een afstand van 3,6 miljoen mijl van de aarde (oftewel meer dan 15 x de afstand tussen aarde en onze maan).
De maan van deze asteroide wordt door de NASA aangemerkt als een ''potential city killer''.
De volgende keer dat ze langs de aarde scheren zal zijn op 12 Juli 2028, maar dan is de afstand inmiddels een stuk groter tot de aarde.
(Bron ; CNN)
"You can call me Susan if it makes you happy"
Zie ook WKN / Close encounters #2: Asteroiden scheren langs de aardequote:
[ afbeelding ]
Een asteroide met zijn eigen maan (de maan is dat witte stipje op de foto hierboven) passeerde gisteren de aarde ; 1998 QE2, dit was op een afstand van 3,6 miljoen mijl van de aarde (oftewel meer dan 15 x de afstand tussen aarde en onze maan).
De maan van deze asteroide wordt door de NASA aangemerkt als een ''potential city killer''.
De volgende keer dat ze langs de aarde scheren zal zijn op 12 Juli 2028, maar dan is de afstand inmiddels een stuk groter tot de aarde.
(Bron ; CNN)
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
31-05-2013
Grote populatie van 'onzichtbare' sterrenstelsels ontdekt
Links: optische opname van het Subaru/XMM-Newtown Deep Survey Field waar een conventionele (sub)millimeter-opname overeen is gelegd. Rechts: idem, maar dan met een ALMA-overlay. (ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/Kyoto University)
Een onderzoeksteam onder leiding van astronomen van de universiteit van Kyoto (Japan) heeft vastgesteld dat ongeveer 80% van de niet-identificeerbare millimeterstraling uit het heelal in werkelijkheid afkomstig is van sterrenstelsels. Dat volgt uit waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in het noorden van Chili.
De astronomen hebben ALMA gericht op een stukje sterrenhemel in het sterrenbeeld Walvis dat eerder al goed is bekeken met onder meer de Subaru-telescoop op Hawaï. In dat hemelgebiedje zijn met ALMA vijftien onbekende, extreem donkere sterrenstelsels ontdekt. Het gaat om stelsels die bijzonder rijk zijn aan stof – vaste deeltjes met afmetingen van minder dan een duizendste millimeter – en daardoor niet waarneembaar zijn op zichtbare golflengten. Op de (sub)millimetergolflengten waarvoor ALMA gevoelig is, zijn de sterrenstelsels wél goed te zien.
Met eerdere generaties millimeter- en submillimetertelescopen waren al verre, stofrijke sterrenstelsels ontdekt die in hoog tempo nieuwe sterren produceren. Dankzij de veel grotere gevoeligheid van ALMA is het nu gelukt om ook normale stelsels op te sporen, waarin de stervorming veel minder hevig is. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Grote populatie van 'onzichtbare' sterrenstelsels ontdekt
Links: optische opname van het Subaru/XMM-Newtown Deep Survey Field waar een conventionele (sub)millimeter-opname overeen is gelegd. Rechts: idem, maar dan met een ALMA-overlay. (ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/Kyoto University)
Een onderzoeksteam onder leiding van astronomen van de universiteit van Kyoto (Japan) heeft vastgesteld dat ongeveer 80% van de niet-identificeerbare millimeterstraling uit het heelal in werkelijkheid afkomstig is van sterrenstelsels. Dat volgt uit waarnemingen met de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in het noorden van Chili.
De astronomen hebben ALMA gericht op een stukje sterrenhemel in het sterrenbeeld Walvis dat eerder al goed is bekeken met onder meer de Subaru-telescoop op Hawaï. In dat hemelgebiedje zijn met ALMA vijftien onbekende, extreem donkere sterrenstelsels ontdekt. Het gaat om stelsels die bijzonder rijk zijn aan stof – vaste deeltjes met afmetingen van minder dan een duizendste millimeter – en daardoor niet waarneembaar zijn op zichtbare golflengten. Op de (sub)millimetergolflengten waarvoor ALMA gevoelig is, zijn de sterrenstelsels wél goed te zien.
Met eerdere generaties millimeter- en submillimetertelescopen waren al verre, stofrijke sterrenstelsels ontdekt die in hoog tempo nieuwe sterren produceren. Dankzij de veel grotere gevoeligheid van ALMA is het nu gelukt om ook normale stelsels op te sporen, waarin de stervorming veel minder hevig is. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-06-2013
Nieuwe waarnemingen versterken oerknaltheorie
De Keck-sterrenwacht op Hawaï. In beide koepels staat een 10-meter telescoop. (NASA/JPL)
Een internationaal team van wetenschappers heeft vastgesteld dat de hoeveelheden lithium in oude sterren in overeenstemming zijn met de voorspellingen van de oerknaltheorie. Hier bestond twijfel over, omdat eerdere bepalingen erop leken te wijzen dat deze sterren beduidend meer lithium bevatten dan er kort na de oerknal in het heelal aanwezig zou zijn geweest.
Volgens de oerknaltheorie bestond de materie die kort na de oerknal werd gevormd voor meer dan 99,99 procent uit waterstof en helium. Daarnaast ontstonden ook zeer kleine hoeveelheden lithium en beryllium. Oude sterren leken echter tweehonderd keer zoveel lithium-6 en en drie tot vijf keer zoveel lithium-7 te bevatten als de theorie voorspelt.
Het onderzoeksteam heeft nu aangetoond dat deze afwijkende lithiumgehaltes werden veroorzaakt door een combinatie van te onnauwkeurige meetgegevens en vereenvoudigingen in de data-analyse. Waarnemingen van oude sterren met de 10-meter Keck-telescoop op Hawaï en geavanceerde computermodellen van steratmosferen hebben laten zien dat er geen tegenspraak is tussen het lithiumgehalte van de sterren en de voorspellingen van de oerknaltheorie.
Het nauwkeurig meten van de hoeveelheden lithium in oude sterren is extreem moeilijk, vooral voor lithium-6, dat het minst voorkomt en dus een heel zwak signaal achterlaat in het spectrum van een ster. Doordat het instrument waarmee de metingen zijn gedaan onlangs flink gemoderniseerd is, konden nu veel nauwkeurigere spectra worden opgenomen dan daarvoor. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe waarnemingen versterken oerknaltheorie
De Keck-sterrenwacht op Hawaï. In beide koepels staat een 10-meter telescoop. (NASA/JPL)
Een internationaal team van wetenschappers heeft vastgesteld dat de hoeveelheden lithium in oude sterren in overeenstemming zijn met de voorspellingen van de oerknaltheorie. Hier bestond twijfel over, omdat eerdere bepalingen erop leken te wijzen dat deze sterren beduidend meer lithium bevatten dan er kort na de oerknal in het heelal aanwezig zou zijn geweest.
Volgens de oerknaltheorie bestond de materie die kort na de oerknal werd gevormd voor meer dan 99,99 procent uit waterstof en helium. Daarnaast ontstonden ook zeer kleine hoeveelheden lithium en beryllium. Oude sterren leken echter tweehonderd keer zoveel lithium-6 en en drie tot vijf keer zoveel lithium-7 te bevatten als de theorie voorspelt.
Het onderzoeksteam heeft nu aangetoond dat deze afwijkende lithiumgehaltes werden veroorzaakt door een combinatie van te onnauwkeurige meetgegevens en vereenvoudigingen in de data-analyse. Waarnemingen van oude sterren met de 10-meter Keck-telescoop op Hawaï en geavanceerde computermodellen van steratmosferen hebben laten zien dat er geen tegenspraak is tussen het lithiumgehalte van de sterren en de voorspellingen van de oerknaltheorie.
Het nauwkeurig meten van de hoeveelheden lithium in oude sterren is extreem moeilijk, vooral voor lithium-6, dat het minst voorkomt en dus een heel zwak signaal achterlaat in het spectrum van een ster. Doordat het instrument waarmee de metingen zijn gedaan onlangs flink gemoderniseerd is, konden nu veel nauwkeurigere spectra worden opgenomen dan daarvoor. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
RTL nieuws Nederlandse onthult mysterie ruimte
Hoe planeten precies ontstaan, is een raadsel. Maar een jonge Nederlandse sterrenkundige, Nienke van der Marel, lost dat mysterie deels op.
Van der Marel publiceert haar ontdekking morgen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens deskundigen is het een belangrijke ontdekking, waardoor we beter snappen hoe planeten zoals de Aarde, Mars of Jupiter worden gevormd.
Het mysterie draait om de vraag hoe rond een jonge ster uit minieme stofdeeltjes enorme planeten kunnen groeien. De 27-jarige Van der Marel en haar collega's ontdekten in een gas- en stofschijf rond een jonge ster een zogenoemde stofval. Het is een plek waar stof-deeltjes gevangen zitten. Het stof klontert op zo'n plek in miljoenen jaren tot gruis, rotsen en kometen; het startpunt voor de vorming van planeten.
Artikel in Science is bijzonder
Het is een bijzondere ontdekking. Sterrenkundigen dachten wel dat het zo moest gaan, maar nog nooit was zo'n stofval gezien. Morgen publiceert Nienke er over in Science; en dat is iets bijzonders voor een Nederlander. "Als je daarin staat, mag je trots zijn", zegt ze tegen RTL Nieuws. "Ik heb het natuurlijk niet alleen gedaan, omdat ik in een groot internationaal team heb gewerkt." Zo leert een ster heel ver weg ons mogelijk iets over het ontstaan van onze eigen Aarde.
Hoe planeten precies ontstaan, is een raadsel. Maar een jonge Nederlandse sterrenkundige, Nienke van der Marel, lost dat mysterie deels op.
Van der Marel publiceert haar ontdekking morgen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens deskundigen is het een belangrijke ontdekking, waardoor we beter snappen hoe planeten zoals de Aarde, Mars of Jupiter worden gevormd.
Het mysterie draait om de vraag hoe rond een jonge ster uit minieme stofdeeltjes enorme planeten kunnen groeien. De 27-jarige Van der Marel en haar collega's ontdekten in een gas- en stofschijf rond een jonge ster een zogenoemde stofval. Het is een plek waar stof-deeltjes gevangen zitten. Het stof klontert op zo'n plek in miljoenen jaren tot gruis, rotsen en kometen; het startpunt voor de vorming van planeten.
Artikel in Science is bijzonder
Het is een bijzondere ontdekking. Sterrenkundigen dachten wel dat het zo moest gaan, maar nog nooit was zo'n stofval gezien. Morgen publiceert Nienke er over in Science; en dat is iets bijzonders voor een Nederlander. "Als je daarin staat, mag je trots zijn", zegt ze tegen RTL Nieuws. "Ik heb het natuurlijk niet alleen gedaan, omdat ik in een groot internationaal team heb gewerkt." Zo leert een ster heel ver weg ons mogelijk iets over het ontstaan van onze eigen Aarde.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Dus er is hoop dat als de aarde eenmaal aan haar einde komt, dat al die tijd, al die miljarden jaren, een andere soortgelijke planeet zich aan het vormen was, om het leven voort te zetten. Ondanks de doemdenkers.quote:
RTL nieuws Nederlandse onthult mysterie ruimte
Hoe planeten precies ontstaan, is een raadsel. Maar een jonge Nederlandse sterrenkundige, Nienke van der Marel, lost dat mysterie deels op.
Van der Marel publiceert haar ontdekking morgen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens deskundigen is het een belangrijke ontdekking, waardoor we beter snappen hoe planeten zoals de Aarde, Mars of Jupiter worden gevormd.
Het mysterie draait om de vraag hoe rond een jonge ster uit minieme stofdeeltjes enorme planeten kunnen groeien. De 27-jarige Van der Marel en haar collega's ontdekten in een gas- en stofschijf rond een jonge ster een zogenoemde stofval. Het is een plek waar stof-deeltjes gevangen zitten. Het stof klontert op zo'n plek in miljoenen jaren tot gruis, rotsen en kometen; het startpunt voor de vorming van planeten.
Artikel in Science is bijzonder
Het is een bijzondere ontdekking. Sterrenkundigen dachten wel dat het zo moest gaan, maar nog nooit was zo'n stofval gezien. Morgen publiceert Nienke er over in Science; en dat is iets bijzonders voor een Nederlander. "Als je daarin staat, mag je trots zijn", zegt ze tegen RTL Nieuws. "Ik heb het natuurlijk niet alleen gedaan, omdat ik in een groot internationaal team heb gewerkt." Zo leert een ster heel ver weg ons mogelijk iets over het ontstaan van onze eigen Aarde.
07-06-2013
Eerste vrouw in de ruimte doet boekje open over missie
De eerste vrouw in de ruimte, Valentina Teresjkova, heeft onthuld een onvoorzien voorval te hebben meegemaakt tijdens haar historische vlucht.
Teresjkova wentelde van 16 tot 19 juni 1963 met de Vostok-6 op 26-jarige leeftijd als eerste vrouw rondom onze aardbol, goed voor 48 omlopen. Maar op de eerste dag liep iets anders dan gepland en rapporteerde ze dit aan de vluchtleiding. In de boordcomputer was een vergissing geslopen: in plaats van een terugkeerprogramma zat er een programma in om de baan van de capsule te verhogen. Uiteindelijk kreeg de kosmonaute nieuwe data die ze dan in haar computer stopte.
Na haar succesvolle landing kwam Sergej Koroljov, de spilfiguur van het Sovjetrussische ruimtevaartprogramma, op haar toe met de smeekbede niet over de anomalie te praten.
Teresjkova trouwde na haar missie met kosmonaut Andrian Nikolajev, maar dit huwelijk liep spaak. Hun dochter was het eerste kind uit twee ouders die elk een ruimtevlucht hadden gemaakt. Nog na haar missie werd de vroegere arbeidster in een textielfabriek een prominent lid van de Communistische Partij.
Op een persconferentie in Sterrenstad nabij Moskou en waar zich het opleidingscentrum voor kosmonauten bevindt, zei de 76-jarige Teresjoka vandaag dat Mars haar geprefeereerde planeet is. Zij voegde eraan toe dat zij deel uitmaakte van een groep die de mogelijkheid van een trip naar de Rode Planeet onderzocht. Die eerste bemande Marsmissies zullen zonder twijfel een enkele reis zijn. Lachend voegde de kosmonaute eraan toe daartoe bereid te zijn.
(HLN)
Eerste vrouw in de ruimte doet boekje open over missie
De eerste vrouw in de ruimte, Valentina Teresjkova, heeft onthuld een onvoorzien voorval te hebben meegemaakt tijdens haar historische vlucht.
Teresjkova wentelde van 16 tot 19 juni 1963 met de Vostok-6 op 26-jarige leeftijd als eerste vrouw rondom onze aardbol, goed voor 48 omlopen. Maar op de eerste dag liep iets anders dan gepland en rapporteerde ze dit aan de vluchtleiding. In de boordcomputer was een vergissing geslopen: in plaats van een terugkeerprogramma zat er een programma in om de baan van de capsule te verhogen. Uiteindelijk kreeg de kosmonaute nieuwe data die ze dan in haar computer stopte.
Na haar succesvolle landing kwam Sergej Koroljov, de spilfiguur van het Sovjetrussische ruimtevaartprogramma, op haar toe met de smeekbede niet over de anomalie te praten.
Teresjkova trouwde na haar missie met kosmonaut Andrian Nikolajev, maar dit huwelijk liep spaak. Hun dochter was het eerste kind uit twee ouders die elk een ruimtevlucht hadden gemaakt. Nog na haar missie werd de vroegere arbeidster in een textielfabriek een prominent lid van de Communistische Partij.
Op een persconferentie in Sterrenstad nabij Moskou en waar zich het opleidingscentrum voor kosmonauten bevindt, zei de 76-jarige Teresjoka vandaag dat Mars haar geprefeereerde planeet is. Zij voegde eraan toe dat zij deel uitmaakte van een groep die de mogelijkheid van een trip naar de Rode Planeet onderzocht. Die eerste bemande Marsmissies zullen zonder twijfel een enkele reis zijn. Lachend voegde de kosmonaute eraan toe daartoe bereid te zijn.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
....
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-06-2013
Verre sterrenstelsels geven geheimen prijs dankzij 'opteltruc'
Jacinta Delhaize bij de Parkes-radiotelescoop in Australië. (Anita Redfern Photography)
Australische radioastronomen hebben een nieuwe techniek beproefd die een duidelijker beeld moet geven van de evolutie van sterrenstelsels. De techniek bestaat uit het ‘stacken’ (optellen) van de zwakke signalen van grote aantallen verre stelsels die zich afzonderlijk maar heel moeilijk laten onderzoeken.
Via de 'opteltruc' laat zich de (gemiddelde) hoeveelheid waterstofgas in de sterrenstelsels bepalen. En door de techniek toe te passen op groepen stelsels op verschillende afstanden van de aarde, kan worden vastgesteld hoe het waterstofgehalte in de loop van de miljarden jaren is veranderd.
Waterstofgas is de grondstof voor de vorming van sterren. Omdat sterrenstelsels in het verre verleden in een veel hoger tempo nieuwe sterren produceerden dan nu, gaan astronomen ervan uit dat deze stelsels ook veel meer waterstof bevatten.
Dat de nieuwe techniek werkt is nu aangetoond door promovenda Jacinta Delhaize van het International Centre for Radio Astronomy Research in West-Australië. Samen met haar begeleiders heeft zij met de Parkes-radiotelescoop de zwakke signalen van duizenden sterrenstelsels op afstanden tot twee miljard lichtjaar opgevangen en bij elkaar opgeteld.
De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verre sterrenstelsels geven geheimen prijs dankzij 'opteltruc'
Jacinta Delhaize bij de Parkes-radiotelescoop in Australië. (Anita Redfern Photography)
Australische radioastronomen hebben een nieuwe techniek beproefd die een duidelijker beeld moet geven van de evolutie van sterrenstelsels. De techniek bestaat uit het ‘stacken’ (optellen) van de zwakke signalen van grote aantallen verre stelsels die zich afzonderlijk maar heel moeilijk laten onderzoeken.
Via de 'opteltruc' laat zich de (gemiddelde) hoeveelheid waterstofgas in de sterrenstelsels bepalen. En door de techniek toe te passen op groepen stelsels op verschillende afstanden van de aarde, kan worden vastgesteld hoe het waterstofgehalte in de loop van de miljarden jaren is veranderd.
Waterstofgas is de grondstof voor de vorming van sterren. Omdat sterrenstelsels in het verre verleden in een veel hoger tempo nieuwe sterren produceerden dan nu, gaan astronomen ervan uit dat deze stelsels ook veel meer waterstof bevatten.
Dat de nieuwe techniek werkt is nu aangetoond door promovenda Jacinta Delhaize van het International Centre for Radio Astronomy Research in West-Australië. Samen met haar begeleiders heeft zij met de Parkes-radiotelescoop de zwakke signalen van duizenden sterrenstelsels op afstanden tot twee miljard lichtjaar opgevangen en bij elkaar opgeteld.
De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-06-2013
Planeet-in-wording stelt astronomen voor een raadsel
Artist's impression van de stofschijf rond de rode dwergster TW Hydrae. (Axel M. Quetz/MPIA)
Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat er ver van de ster TW Hydrae een planeet aan het ontstaan is. De planeet-in-wording bevindt zich op een afstand die bijna drie keer zo groot is als de afstand tussen de zon en Neptunus – de buitenste ‘echte’ planeet van ons zonnestelsel.
TW Hydrae is een kleine, koele ster die omgeven is door een grote schijf van restmaterie – gas en stof dat is overgebleven na de geboorte van de ster, ongeveer tien miljoen jaar geleden. Met de Hubble-ruimtetelescoop is in die circumstellaire schijf een relatief lege zone ontdekt op 12 miljard kilometer van de ster. Modelberekeningen laten zien dat in de ongeveer 3 miljard brede gordel een planeet van 6 tot 28 aardmassa’s zou kunnen ontstaan.
De ontdekkers zijn verrast dat op zo’n grote afstand van de ster een relatief kleine planeet-in-wording zou kunnen bestaan. Volgens de gangbare scenario’s kunnen zulke lichte planeten niet op zo’n grote afstand van een lichte ster ontstaan. Planeetvorming – het geleidelijk samenklonteren van stof, gesteenten en gas – is meer iets voor de nabijere omgeving van een ster. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Planeet-in-wording stelt astronomen voor een raadsel
Artist's impression van de stofschijf rond de rode dwergster TW Hydrae. (Axel M. Quetz/MPIA)
Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat er ver van de ster TW Hydrae een planeet aan het ontstaan is. De planeet-in-wording bevindt zich op een afstand die bijna drie keer zo groot is als de afstand tussen de zon en Neptunus – de buitenste ‘echte’ planeet van ons zonnestelsel.
TW Hydrae is een kleine, koele ster die omgeven is door een grote schijf van restmaterie – gas en stof dat is overgebleven na de geboorte van de ster, ongeveer tien miljoen jaar geleden. Met de Hubble-ruimtetelescoop is in die circumstellaire schijf een relatief lege zone ontdekt op 12 miljard kilometer van de ster. Modelberekeningen laten zien dat in de ongeveer 3 miljard brede gordel een planeet van 6 tot 28 aardmassa’s zou kunnen ontstaan.
De ontdekkers zijn verrast dat op zo’n grote afstand van de ster een relatief kleine planeet-in-wording zou kunnen bestaan. Volgens de gangbare scenario’s kunnen zulke lichte planeten niet op zo’n grote afstand van een lichte ster ontstaan. Planeetvorming – het geleidelijk samenklonteren van stof, gesteenten en gas – is meer iets voor de nabijere omgeving van een ster. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
De wonderen zijn de wereld nog niet uit
nog niet uit
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
13-06-2013
Recordmeting brengt detectie van zwaartekrachtsgolven dichterbij
Het principe van de parallaxmeting. (Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van ASTRON-sterrenkundige Adam Deller, heeft een nieuw record gevestigd door heel nauwkeurig de afstand van de pulsar PSR J2222-0137 te meten. Met de Very Long Baseline Array (VLBA), een netwerk van radiotelescopen in de VS, heeft het team verspreid over twee jaar waarnemingen gedaan van de pulsar om de zogeheten ‘parallax’ ervan te bepalen – de zeer kleine beweging die het object lijkt te vertonen ten opzichte van de verre hemelachtergrond door de beweging van de aarde om de zon. Met een marge van minder dan vier lichtjaar is deze meting dertig procent nauwkeuriger dan het vorige record. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in de Astrophysical Journal.
Het onderzoek laat zien dat PSR J2222-0137 vijftien procent dichterbij staat dan wetenschappers tot nu toe dachten, namelijk op 871,4 lichtjaar van de aarde. Dit heeft belangrijke gevolgen voor ons begrip van dit pulsarsysteem. PSR J2222-0137 beweegt in een baan om een tot nu toe onzichtbare begeleider. Met de nu gemeten afstand kunnen sterrenkundigen met optische telescopen aantonen wat voor soort begeleider dat is. Als deze onzichtbaar blijft, moet hij, net als de pulsar, een neutronenster zijn. Maar als de begeleider een witte dwerg is, wat waarschijnlijker is, zal deze met optische telescopen zeker waarneembaar zijn.
Deze nauwkeurige metingen kunnen astronomen helpen bij de zoektocht naar de ongrijpbare zwaartekrachtsgolven die door de algemene relativiteitstheorie van Einstein worden voorspeld. Door een reeks pulsars verspreid over de Melkweg te observeren, hopen sterrenkundigen de vervormingen van tijd en ruimte, veroorzaakt door langskomende zwaartekrachtsgolven, te kunnen meten. Zeer nauwkeurige afstandsmetingen van pulsars kunnen de gevoeligheid van technieken die individuele bronnen van zwaartekrachtsgolven moeten detecteren flink verbeteren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Recordmeting brengt detectie van zwaartekrachtsgolven dichterbij
Het principe van de parallaxmeting. (Bill Saxton, NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van ASTRON-sterrenkundige Adam Deller, heeft een nieuw record gevestigd door heel nauwkeurig de afstand van de pulsar PSR J2222-0137 te meten. Met de Very Long Baseline Array (VLBA), een netwerk van radiotelescopen in de VS, heeft het team verspreid over twee jaar waarnemingen gedaan van de pulsar om de zogeheten ‘parallax’ ervan te bepalen – de zeer kleine beweging die het object lijkt te vertonen ten opzichte van de verre hemelachtergrond door de beweging van de aarde om de zon. Met een marge van minder dan vier lichtjaar is deze meting dertig procent nauwkeuriger dan het vorige record. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in de Astrophysical Journal.
Het onderzoek laat zien dat PSR J2222-0137 vijftien procent dichterbij staat dan wetenschappers tot nu toe dachten, namelijk op 871,4 lichtjaar van de aarde. Dit heeft belangrijke gevolgen voor ons begrip van dit pulsarsysteem. PSR J2222-0137 beweegt in een baan om een tot nu toe onzichtbare begeleider. Met de nu gemeten afstand kunnen sterrenkundigen met optische telescopen aantonen wat voor soort begeleider dat is. Als deze onzichtbaar blijft, moet hij, net als de pulsar, een neutronenster zijn. Maar als de begeleider een witte dwerg is, wat waarschijnlijker is, zal deze met optische telescopen zeker waarneembaar zijn.
Deze nauwkeurige metingen kunnen astronomen helpen bij de zoektocht naar de ongrijpbare zwaartekrachtsgolven die door de algemene relativiteitstheorie van Einstein worden voorspeld. Door een reeks pulsars verspreid over de Melkweg te observeren, hopen sterrenkundigen de vervormingen van tijd en ruimte, veroorzaakt door langskomende zwaartekrachtsgolven, te kunnen meten. Zeer nauwkeurige afstandsmetingen van pulsars kunnen de gevoeligheid van technieken die individuele bronnen van zwaartekrachtsgolven moeten detecteren flink verbeteren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-06-2013
'Videokaart' toont bewegingen in het nabije heelal
Kaart van alle sterrenstelsels in het lokale heelal tot een afstand van 300 miljoen lichtjaar: blauwe stelsels zijn het dichtst bij, rode het verst weg. (University of Hawaii)
Een internationaal team van astronomen heeft – nauwkeuriger dan ooit – de bewegingen van grote structuren in het nabije heelal in kaart gebracht. Van de kaarten die dat heeft opgeleverd is een video gemaakt die een dynamisch, driedimensionaal beeld van onze kosmische achtertuin geeft.
De grootschalige structuur van het heelal bestaat uit een complex web van clusters, filamenten en leegten. In feite vertoont de kosmos een zeepbelstructuur van grote, relatief leeg gebieden die begrensd worden door filamenten die op hun beurt weer superclusters van sterrenstelsels vormen – de grootste structuren in het heelal. Onze eigen Melkweg behoort tot een supercluster van 100.000 sterrenstelsels.
Net zoals de bewegingen van tektonische platen inzicht geven in de eigenschappen van het inwendige van de aarde, geven de bewegingen van sterrenstelsels inzicht in de hoofdbestanddelen van het heelal: donkere energie en donkere materie. Donkere materie is de onzichtbare materie die haar bestaan verraadt doordat zij met haar aantrekkingskracht de bewegingen van sterren en sterrenstelsels beïnvloedt. Donkere energie is de mysterieuze kracht die ervoor zorgt dat het heelal steeds sneller uitdijt.
De video laat niet alleen heel nauwkeurig de verdeling zien van de zichtbare materie in sterrenstelsels, maar ook die van de donkere materie. Deze laatste neemt tachtig procent van alle materie in het heelal voor haar rekening en is de belangrijkste oorzaak van de onderlinge bewegingen van sterrenstelsels. (EE)
http://irfu.cea.fr/cosmography
(allesoversterrekunde)
'Videokaart' toont bewegingen in het nabije heelal
Kaart van alle sterrenstelsels in het lokale heelal tot een afstand van 300 miljoen lichtjaar: blauwe stelsels zijn het dichtst bij, rode het verst weg. (University of Hawaii)
Een internationaal team van astronomen heeft – nauwkeuriger dan ooit – de bewegingen van grote structuren in het nabije heelal in kaart gebracht. Van de kaarten die dat heeft opgeleverd is een video gemaakt die een dynamisch, driedimensionaal beeld van onze kosmische achtertuin geeft.
De grootschalige structuur van het heelal bestaat uit een complex web van clusters, filamenten en leegten. In feite vertoont de kosmos een zeepbelstructuur van grote, relatief leeg gebieden die begrensd worden door filamenten die op hun beurt weer superclusters van sterrenstelsels vormen – de grootste structuren in het heelal. Onze eigen Melkweg behoort tot een supercluster van 100.000 sterrenstelsels.
Net zoals de bewegingen van tektonische platen inzicht geven in de eigenschappen van het inwendige van de aarde, geven de bewegingen van sterrenstelsels inzicht in de hoofdbestanddelen van het heelal: donkere energie en donkere materie. Donkere materie is de onzichtbare materie die haar bestaan verraadt doordat zij met haar aantrekkingskracht de bewegingen van sterren en sterrenstelsels beïnvloedt. Donkere energie is de mysterieuze kracht die ervoor zorgt dat het heelal steeds sneller uitdijt.
De video laat niet alleen heel nauwkeurig de verdeling zien van de zichtbare materie in sterrenstelsels, maar ook die van de donkere materie. Deze laatste neemt tachtig procent van alle materie in het heelal voor haar rekening en is de belangrijkste oorzaak van de onderlinge bewegingen van sterrenstelsels. (EE)
http://irfu.cea.fr/cosmography
(allesoversterrekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-06-2013
Telescoop op de maan
In 2015 moet er een kleine telescoop op de maan staan, die vanaf de aarde door internetgebruikers is te besturen.
De International Lunar Observatory Association (Honolulu) presenteerde eind mei de resultaten van een succesvolle hardwaretest op Mauna Kea in 2011. Het 2 kg zware instrument wordt momenteel nog mobiel gemaakt, waardoor ILOA ook kan meedingen naar de Google Lunar X-Prize. Die gaat naar degenen die als eersten (uiterlijk 2015) een particuliere rover op de maan zetten, die minstens 500 m rijdt. De eerste prijs is 20 miljoen dollar, de tweede 5 miljoen.
(technischweekblad)
Telescoop op de maan
In 2015 moet er een kleine telescoop op de maan staan, die vanaf de aarde door internetgebruikers is te besturen.
De International Lunar Observatory Association (Honolulu) presenteerde eind mei de resultaten van een succesvolle hardwaretest op Mauna Kea in 2011. Het 2 kg zware instrument wordt momenteel nog mobiel gemaakt, waardoor ILOA ook kan meedingen naar de Google Lunar X-Prize. Die gaat naar degenen die als eersten (uiterlijk 2015) een particuliere rover op de maan zetten, die minstens 500 m rijdt. De eerste prijs is 20 miljoen dollar, de tweede 5 miljoen.
(technischweekblad)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-06-2013
Cassini gaat nieuwe 'Pale Blue Dot'-foto van de aarde maken
Gesimuleerd beeld van Saturnus en de aarde zoals Cassini dat op 19 juli zal fotograferen. (NASA/JPL-Caltech)
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini, die zich in een baan rond de geringde planeet Saturnus bevindt, zal op 19 juli om 23.27 uur Nederlandse tijd opnieuw een foto maken waarop de verre aarde zichtbaar is als een 'pale blue dot' - een kleine blauwe stip. In 2006 en 2012 gebeurde dat ook al, maar de opname die voor volgende maand staat gepland, zal de eerste zijn in 'natuurlijke kleuren'. Cassini bevindt zich op dat moment in de schaduw van Saturnus, zodat de camera´s op de aarde gericht kunnen worden zonder beschadigd te worden door het felle zonlicht: gezien vanuit Cassini bevindt de zon zich achter de Saturnusbol. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Cassini gaat nieuwe 'Pale Blue Dot'-foto van de aarde maken
Gesimuleerd beeld van Saturnus en de aarde zoals Cassini dat op 19 juli zal fotograferen. (NASA/JPL-Caltech)
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini, die zich in een baan rond de geringde planeet Saturnus bevindt, zal op 19 juli om 23.27 uur Nederlandse tijd opnieuw een foto maken waarop de verre aarde zichtbaar is als een 'pale blue dot' - een kleine blauwe stip. In 2006 en 2012 gebeurde dat ook al, maar de opname die voor volgende maand staat gepland, zal de eerste zijn in 'natuurlijke kleuren'. Cassini bevindt zich op dat moment in de schaduw van Saturnus, zodat de camera´s op de aarde gericht kunnen worden zonder beschadigd te worden door het felle zonlicht: gezien vanuit Cassini bevindt de zon zich achter de Saturnusbol. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-06-2013
NASA gaat uitdaging aan om alle potentieel gevaarlijke planetoïden op te sporen
De inslag van een planetoïde op aarde.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft vandaag een zogeheten 'Grand Challenge' ('grote uitdaging') aangekondigd om alle potentieel gevaarlijke planetoïden op te sporen. In de afgelopen jaren is al 95% van alle aardscheerders groter dan één kilometer in middellijn opgespoord, maar kleinere ruimtekeien zijn nog lang niet allemaal in kaart gebracht.
Het is de bedoeling dat overheidsorganisaties, industriële partners en universiteiten hierin gaan samenwerken. Ook is het de bedoeling dat het grote publiek aan het initiatief kan deelnemen, bijvoorbeeld door het online analyseren van astronomische waarnemingen.
De Asteroid Grand Challenge maakt deel uit van president Obama's Strategy for American Innovation. Hoe e.e.a. exact gestalte moet krijgen is nog niet duidelijk. (GS)
(allesoversterrenkunde)
NASA gaat uitdaging aan om alle potentieel gevaarlijke planetoïden op te sporen
De inslag van een planetoïde op aarde.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft vandaag een zogeheten 'Grand Challenge' ('grote uitdaging') aangekondigd om alle potentieel gevaarlijke planetoïden op te sporen. In de afgelopen jaren is al 95% van alle aardscheerders groter dan één kilometer in middellijn opgespoord, maar kleinere ruimtekeien zijn nog lang niet allemaal in kaart gebracht.
Het is de bedoeling dat overheidsorganisaties, industriële partners en universiteiten hierin gaan samenwerken. Ook is het de bedoeling dat het grote publiek aan het initiatief kan deelnemen, bijvoorbeeld door het online analyseren van astronomische waarnemingen.
De Asteroid Grand Challenge maakt deel uit van president Obama's Strategy for American Innovation. Hoe e.e.a. exact gestalte moet krijgen is nog niet duidelijk. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-06-2013
Stofwolk rond Melkweg vijf keer groter dan gedacht?
Een spiraalstelsel, net als de Melkweg © NASAN/ESA.
De Melkweg is veel groter dan astronomen tot nu toe aannamen. Met een onderdeel van de Hubble-telescoop zagen Amerikaanse wetenschappers dat de 'halo', de stofwolk die rond sterrenstelsels hangt, tot wel een miljoen lichtjaar groot kan zijn. De astronomen presenteerden hun bevindingen op de conferentie Intergalactic Interactions.
De wolk is vijf keer groter dan astronomen eerst dachten. Het zichtbare deel van ons sterrenstelsel, waar veel sterren zijn die alles verlichten, is ongeveer 100.000 lichtjaar breed. De stofwolk eromheen sterkt zich dus tot ver voorbij onze eigen omgeving uit.
Dat de grootte van de wolk tot nog toe niet goed werd ingeschat, kwam omdat de techniek nog niet op het punt stond. De wolk bevat veel te weinig sterren om met een normale telescoop te zien. Maar door te kijken welke delen van het licht niet in het binnengevallen licht zitten, kan je toch een stofwolk van de lege ruimte onderscheiden. En dat is mogelijk met de spectrograaf van de Hubble.
Theorie klopt
De theorie over sterrenstelsels voorspelde de grotere stofwolken al. De formules lieten namelijk zien dat sterrenstelsels niet kunnen ontstaan in een te kleine wolk. Deze theorie lijkt nu, met de nieuwe observaties, te kloppen.
Aangezien het pas om de eerste bevindingen gaat, is het nog niet zeker dat de grote wolk daadwerkelijk bestaat of bij alle sterrenstelsels voorkomt. Daarvoor moeten meer observaties gebeuren. En dat moet snel gebeuren, want de Hubble heeft waarschijnlijk nog maar vijf jaar te gaan en de opvolger van Hubble heeft waarschijnlijk niet de benodigde spullen aan boord om de Melkwegwolken goed te kunnen zien.
(HLN)
Stofwolk rond Melkweg vijf keer groter dan gedacht?
Een spiraalstelsel, net als de Melkweg © NASAN/ESA.
De Melkweg is veel groter dan astronomen tot nu toe aannamen. Met een onderdeel van de Hubble-telescoop zagen Amerikaanse wetenschappers dat de 'halo', de stofwolk die rond sterrenstelsels hangt, tot wel een miljoen lichtjaar groot kan zijn. De astronomen presenteerden hun bevindingen op de conferentie Intergalactic Interactions.
De wolk is vijf keer groter dan astronomen eerst dachten. Het zichtbare deel van ons sterrenstelsel, waar veel sterren zijn die alles verlichten, is ongeveer 100.000 lichtjaar breed. De stofwolk eromheen sterkt zich dus tot ver voorbij onze eigen omgeving uit.
Dat de grootte van de wolk tot nog toe niet goed werd ingeschat, kwam omdat de techniek nog niet op het punt stond. De wolk bevat veel te weinig sterren om met een normale telescoop te zien. Maar door te kijken welke delen van het licht niet in het binnengevallen licht zitten, kan je toch een stofwolk van de lege ruimte onderscheiden. En dat is mogelijk met de spectrograaf van de Hubble.
Theorie klopt
De theorie over sterrenstelsels voorspelde de grotere stofwolken al. De formules lieten namelijk zien dat sterrenstelsels niet kunnen ontstaan in een te kleine wolk. Deze theorie lijkt nu, met de nieuwe observaties, te kloppen.
Aangezien het pas om de eerste bevindingen gaat, is het nog niet zeker dat de grote wolk daadwerkelijk bestaat of bij alle sterrenstelsels voorkomt. Daarvoor moeten meer observaties gebeuren. En dat moet snel gebeuren, want de Hubble heeft waarschijnlijk nog maar vijf jaar te gaan en de opvolger van Hubble heeft waarschijnlijk niet de benodigde spullen aan boord om de Melkwegwolken goed te kunnen zien.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-07-2013
Plutomaantjes 4 en 5 heten Kerberos en Styx
Ontdekkingsfoto van de kleine Plutomaantjes P4 en P5. (NASA/SETI Institute)
De twee kleine maantjes van de verre dwergplaneet Pluto die in 2011 en 2012 zijn ontdekt, zijn officieel Kerberos en Styx genoemd door de Internationale Astronomische Unie (IAU). Tot nu toe werden ze aangeduid als P4 en P5.
De namen zijn mede op basis van een populariteitspoll op Internet uitgekozen. Daarbij werden een half miljoen stemmen uitgebracht. Kerberos was de hellehond van de onderwereld; Styx de rivier die overgestoken moest worden om de onderwereld te bereiken. De meeste stemmen gingen overigens uit naar de naam Vulcan (thuiswereld van Mr. Spock uit de tv-serie Star Trek), maar die naam is in de sterrenkunde al in gebruik, en bovendien is er volgens de IAU geen sterke associatie met Pluto. Pluto zelf (ontdekt in 1930) is genoemd naar de Romeinse god van de onderwereld.
Naast Kerberos en Styx draaien er nog drie andere manen rond de dwergplaneet: de grote maan Charon en de kleine ijsmaantjes Nix en Hydra. Pluto en zijn vijf manen zullen in de zomer van 2015 in detail bestudeerd worden door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Plutomaantjes 4 en 5 heten Kerberos en Styx
Ontdekkingsfoto van de kleine Plutomaantjes P4 en P5. (NASA/SETI Institute)
De twee kleine maantjes van de verre dwergplaneet Pluto die in 2011 en 2012 zijn ontdekt, zijn officieel Kerberos en Styx genoemd door de Internationale Astronomische Unie (IAU). Tot nu toe werden ze aangeduid als P4 en P5.
De namen zijn mede op basis van een populariteitspoll op Internet uitgekozen. Daarbij werden een half miljoen stemmen uitgebracht. Kerberos was de hellehond van de onderwereld; Styx de rivier die overgestoken moest worden om de onderwereld te bereiken. De meeste stemmen gingen overigens uit naar de naam Vulcan (thuiswereld van Mr. Spock uit de tv-serie Star Trek), maar die naam is in de sterrenkunde al in gebruik, en bovendien is er volgens de IAU geen sterke associatie met Pluto. Pluto zelf (ontdekt in 1930) is genoemd naar de Romeinse god van de onderwereld.
Naast Kerberos en Styx draaien er nog drie andere manen rond de dwergplaneet: de grote maan Charon en de kleine ijsmaantjes Nix en Hydra. Pluto en zijn vijf manen zullen in de zomer van 2015 in detail bestudeerd worden door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Die planeet ligt dan in elk geval niet in ons zonnestelsel, dus dan zullen we nog even een manier moeten vinden om naar die nieuwe planeet te reizenquote:
[..]
Dus er is hoop dat als de aarde eenmaal aan haar einde komt, dat al die tijd, al die miljarden jaren, een andere soortgelijke planeet zich aan het vormen was, om het leven voort te zetten. Ondanks de doemdenkers.
. Overigens denk ik dat er zich nog zeer veel van dat soort planeten aan het vormen zijn in onze Melkweg.
"The only real valuable thing is intuition. The intellect has little to do on the road to discovery."
quote:
[..]
Die planeet ligt dan in elk geval niet in ons zonnestelsel, dus dan zullen we nog even een manier moeten vinden om naar die nieuwe planeet te reizen
W&T / [CENTRAAL] Exo-Planeten Topic #2quote:
01-07-2013
Meer bewoonbare planeten dankzij wolken
[ afbeelding ]
Computersimulatie van wolken (wit) op een synchroon roterende exoplaneet (blauw). (Jun Yang)
De bewoonbare zone van rode dwergen is veel breder dan gedacht. Dat betekent dat er veel meer bewoonbare planeten in het Melkwegstelsel zijn dan tot nu toe werd aangenomen.
De bewoonbare zone is het gebied rond een ster waar de temperaturen goed zijn voor water aan het oppervlak van een rondcirkelende planeet. Bij rode dwergsterren ligt die bewoonbare zone op kleine afstand van de ster, omdat rode dwergen relatief koel zijn. Planeten die op zo'n kleine afstand rondcirkelen, vertonen een zogeheten synchrone rotatie: ze keren de ster altijd hetzelfde halfrond toe, net zoals de maan dat doet bij de aarde.
Computersimulaties van onderzoekers van de Universiteit van Chicago en Northwestern University, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters, wijzen nu uit dat er aan de 'hete' kant van zo'n synchroon roterende planeet wolken ontstaan, die het licht van de moederster reflecteren en op die manier een verkoelend effect tot gevolg hebben. Dat betekent dat de bewoonbare zone zich verder naar binnen uitstrekt dan je op het eerste gezicht zou verwachten. Omdat er bij rode dwergen (de talrijkste sterren in het heelal) veel exoplaneten zijn ontdekt, betekent dit nieuwe inzicht dat er veel meer potentieel bewoonbare planeten in het Melkwegstelsel zijn dan tot nu toe is gedacht - volgens de onderzoekers misschien wel zestig miljard.
De toekomstige James Webb Space Telescope, waarvan de lancering gepland staat voor 2018, kan de conclusies van de onderzoekers mogelijk bevestigen: op infraroodgolflengten zijn de 'bewolkte' planeten misschien nét waarneembaar. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-07-2013
Botste Andromedastelsel al eens met Melkweg?
Opname van het Andromedastelsel (M33). (Adam Evans)
Al een tijdje is bekend dat het Andromedastelsel binnen enkele miljarden jaren in botsing zal komen met ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg. Maar is dat voor het eerst? Een team van Europese astronomen, dat vandaag verslag doet bij de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society, in St Andrews, Schotland, denkt van niet.
Het Andromedastelsel en de Melkweg maken deel uit van de Lokale Groep van sterrenstelsels. De meeste astronomen gaan ervan uit dat de massa in de Lokale Groep grotendeels uit zogeheten donkere materie bestaat. Die materie, die onzichtbaar is maar wel zwaartekracht uitoefent, zou de reden zijn dat de sterrenstelsels van de Lokale Groep, ondanks de uitdijing van het heelal, bijeen blijven en in sommige gevallen zelfs naar elkaar toe bewegen.
Dit model, dat gebaseerd is op de zwaartekrachtstheorieën van Newton en Einstein, kan sommige eigenschappen van de sterrenstelsels die we waarnemen echter niet goed verklaren. Vandaar dat Hongsheng Zhao van de universiteit van St Andrews en zijn collega's naar een alternatief model zijn overgestapt: een aangepaste versie van de theorie van Newton, die bekendstaat als de MOND-theorie.
Volgens de MOND-theorie bestaat er geen donkere materie, maar gedraagt de zwaartekracht zich op de allergrootste afstanden een klein beetje anders dan die van Newton. Toegepast op de Lokale Groep wijst dit model erop dat het Andromedastelsel en de Melkweg tien miljard jaar geleden ook al eens met elkaar in botsing zijn geweest.
In een heelal zonder donkere materie blijft de schade bij zo'n botsing beperkt. De beide stelsels onttrekken wel gas en sterren aan elkaar, maar ze smelten niet samen tot één groter geheel. Het gas en de sterren die bij de botsing ontsnappen zouden kleine sterrenstelsels vormen, die als satellieten om de grotere stelsels heen blijven draaien.
Als bewijs voeren de astronomen de waargenomen verdeling van de dwergstelsels rond de Melkweg en het Andromedastelsel aan. Volgens hen is die verdeling alleen verklaarbaar met het MOND-model. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Botste Andromedastelsel al eens met Melkweg?
Opname van het Andromedastelsel (M33). (Adam Evans)
Al een tijdje is bekend dat het Andromedastelsel binnen enkele miljarden jaren in botsing zal komen met ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg. Maar is dat voor het eerst? Een team van Europese astronomen, dat vandaag verslag doet bij de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society, in St Andrews, Schotland, denkt van niet.
Het Andromedastelsel en de Melkweg maken deel uit van de Lokale Groep van sterrenstelsels. De meeste astronomen gaan ervan uit dat de massa in de Lokale Groep grotendeels uit zogeheten donkere materie bestaat. Die materie, die onzichtbaar is maar wel zwaartekracht uitoefent, zou de reden zijn dat de sterrenstelsels van de Lokale Groep, ondanks de uitdijing van het heelal, bijeen blijven en in sommige gevallen zelfs naar elkaar toe bewegen.
Dit model, dat gebaseerd is op de zwaartekrachtstheorieën van Newton en Einstein, kan sommige eigenschappen van de sterrenstelsels die we waarnemen echter niet goed verklaren. Vandaar dat Hongsheng Zhao van de universiteit van St Andrews en zijn collega's naar een alternatief model zijn overgestapt: een aangepaste versie van de theorie van Newton, die bekendstaat als de MOND-theorie.
Volgens de MOND-theorie bestaat er geen donkere materie, maar gedraagt de zwaartekracht zich op de allergrootste afstanden een klein beetje anders dan die van Newton. Toegepast op de Lokale Groep wijst dit model erop dat het Andromedastelsel en de Melkweg tien miljard jaar geleden ook al eens met elkaar in botsing zijn geweest.
In een heelal zonder donkere materie blijft de schade bij zo'n botsing beperkt. De beide stelsels onttrekken wel gas en sterren aan elkaar, maar ze smelten niet samen tot één groter geheel. Het gas en de sterren die bij de botsing ontsnappen zouden kleine sterrenstelsels vormen, die als satellieten om de grotere stelsels heen blijven draaien.
Als bewijs voeren de astronomen de waargenomen verdeling van de dwergstelsels rond de Melkweg en het Andromedastelsel aan. Volgens hen is die verdeling alleen verklaarbaar met het MOND-model. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-07-2013
Mysterieuze radioflitsen uit het heelal
Tweehonderd keer per dag
Iets in het heelal produceert enorme radioflitsen, die van miljarden lichtjaren afstand zichtbaar zijn. Maar wat is het? Een supernova die een neutronenster opslokt?
© Science
De vier onverklaarde piekjes waar het allemaal om draait.
Vier piekjes in vier bibberige grafieklijntjes. Meer is soms niet nodig om het toptijdschrift Science te halen. Australische en Britse astronomen hebben met de Parkes radiotelescoop in Australië een nieuw type radiouitbarstingen in het heelal geïdentificeerd. Ze duren maar een paar milliseconden, en herhalen zich nooit op dezelfde plek aan de hemel.
Uit het feit dat er in korte tijd vier ontdekt zijn met deze ene radiotelescoop, leiden de onderzoekers af dat dagelijks ruim tweehonderd van deze uitbarstingen aan de hemel detecteerbaar zijn.
In 2007 is waarschijnlijk voor het eerst een uitbarsting van dit type waargenomen, de Lorimer burst. Maar een waarneming die enig in zijn soort is, wordt door wetenschappers altijd met gezond wantrouwen bejegend.
Neutronenster
Knipperende radiobronnen in het heelal, dat is al geruime tijd een bloeiende tak van onderzoek in de astronomie. Dit zijn zogeheten pulsars, razendsnel rondtollende neutronensterren. Een neutronenster is het super compacte overblijfsel van een zware ster na een supernova-explosie. Daarvan zijn er al tweeduizend bekend, maar bijna allemaal binnen ons eigen Melkwegstelsel, op afstanden van maximaal een paar honderdduizend lichtjaar.
Ook allang bekend zijn continue, diffuse bronnen van radiostraling. Zo'n bron kan het overblijfsel zijn van een recente supernova-explosie (bijvoorbeeld de bekende Krab-nevel) in ons Melkwestelsel, of deze radiostraling wordt geproduceerd door enorme gaswolken rond andere sterrenstelsels, op miljoenen tot miljarden lichtjaren afstand.
Ook al bekend waren eenmalige flitsen van gammastraling met een enorme energie, die ontstaan wanneer uit een extreem zware supernova-explosie een zwart gat ontstaat.
Magnetisch veld
Maar dat is het dus allemaal niet. Welke catastrofale gebeurtenis in een fractie van een seconde zoveel radiostraling kan opwekken is vooralsnog onderwerp van speculatie. Heel in het algemeen geldt, dat radiostraling ontstaat wanneer elektrisch geladen deeltjes de invloed van een magnetisch veld ondergaan. Om in een paar milliseconden zoveel radiostraling op te wekken, is een plasma nodig (heet gas waarin veel positief en negatief geladen deeltjes los voorkomen), en een relatief klein voorwerp met een extreem sterk magneetveld.
Een goede kandidaat voor dat laatste is een neutronenster, waar aan het oppervlak magnetische velden voorkomen van miljoenen tesla, tienduizenden malen sterker dan de sterkste magneet die wij kunnen maken. Maar uit berekeningen blijkt, dat zelfs twee neutronensterren die elkaar verzwelgen niet voldoende energie vrijmaken.
Nog gewelddadiger is het scenario waarin een zeer zware ster en een neutronenster om elkaar heen draaien, waarna op zeker moment de zware ster verandert in een supernova en de explosie de neutronenster verzwelgt. Dat levert volgens hypothetische berekeningen ongeveer de juiste hoeveelheid radiostraling op, en het komt volgens ruwe schattingen binnen een afstand van tien miljard lichtjaar van de aarde ook vaak genoeg voor om tweehonderd van die uitbarstingen per dag te verklaren.
Wat er precies gebeurt tijdens zo'n kosmische catastrofe is uit het piekje in de grafiek niet af te leiden. Maar de frequentiespreidng van de piek (de dispersie) geeft wel informatie over de ruimte die het signaal onderweg naar de aarde doorkruist heeft. Hoe meer (geïoniseerd) gas het signaal onderweg tegenkwam, hoe groter de spreiding. Daaruit kon worden afgeleid dat de signalen hoogstwaarschijnlijk niet uit onze eigen Melkweg komen, maar miljarden lichtjaren ruimte doorkruist hebben.
Op de plek van de uitbarstingen - die met dit type waarnemingen slechts heel globaal te bepalen is – was met optische telescopen niets bijzonders te zien. Het exacte tijdstip van de uitbarstingen is uiteraard wel bekend. Dat is mogelijk interessant voor instrumenten die momenteel proberen zwaartekrachtsgolven te detecteren, zoals Ligo. Die moeten in allerlei aardse ruis (trillingen door verkeer, golven op de kust) minuscule trillingen als gevolg van kosmische zwaartekrachtsgolven proberen te onderscheiden. Een supernova die een neutronenster verzwelgt, zou ook een flinke zwaartekrachtgolf moeten produceren, dus kan men heel specifiek in oude Ligo-data gaan zoeken op deze tijdstippen
(wetenschap24.nl)
Mysterieuze radioflitsen uit het heelal
Tweehonderd keer per dag
Iets in het heelal produceert enorme radioflitsen, die van miljarden lichtjaren afstand zichtbaar zijn. Maar wat is het? Een supernova die een neutronenster opslokt?
© Science
De vier onverklaarde piekjes waar het allemaal om draait.
Vier piekjes in vier bibberige grafieklijntjes. Meer is soms niet nodig om het toptijdschrift Science te halen. Australische en Britse astronomen hebben met de Parkes radiotelescoop in Australië een nieuw type radiouitbarstingen in het heelal geïdentificeerd. Ze duren maar een paar milliseconden, en herhalen zich nooit op dezelfde plek aan de hemel.
Uit het feit dat er in korte tijd vier ontdekt zijn met deze ene radiotelescoop, leiden de onderzoekers af dat dagelijks ruim tweehonderd van deze uitbarstingen aan de hemel detecteerbaar zijn.
In 2007 is waarschijnlijk voor het eerst een uitbarsting van dit type waargenomen, de Lorimer burst. Maar een waarneming die enig in zijn soort is, wordt door wetenschappers altijd met gezond wantrouwen bejegend.
Neutronenster
Knipperende radiobronnen in het heelal, dat is al geruime tijd een bloeiende tak van onderzoek in de astronomie. Dit zijn zogeheten pulsars, razendsnel rondtollende neutronensterren. Een neutronenster is het super compacte overblijfsel van een zware ster na een supernova-explosie. Daarvan zijn er al tweeduizend bekend, maar bijna allemaal binnen ons eigen Melkwegstelsel, op afstanden van maximaal een paar honderdduizend lichtjaar.
Ook allang bekend zijn continue, diffuse bronnen van radiostraling. Zo'n bron kan het overblijfsel zijn van een recente supernova-explosie (bijvoorbeeld de bekende Krab-nevel) in ons Melkwestelsel, of deze radiostraling wordt geproduceerd door enorme gaswolken rond andere sterrenstelsels, op miljoenen tot miljarden lichtjaren afstand.
Ook al bekend waren eenmalige flitsen van gammastraling met een enorme energie, die ontstaan wanneer uit een extreem zware supernova-explosie een zwart gat ontstaat.
Magnetisch veld
Maar dat is het dus allemaal niet. Welke catastrofale gebeurtenis in een fractie van een seconde zoveel radiostraling kan opwekken is vooralsnog onderwerp van speculatie. Heel in het algemeen geldt, dat radiostraling ontstaat wanneer elektrisch geladen deeltjes de invloed van een magnetisch veld ondergaan. Om in een paar milliseconden zoveel radiostraling op te wekken, is een plasma nodig (heet gas waarin veel positief en negatief geladen deeltjes los voorkomen), en een relatief klein voorwerp met een extreem sterk magneetveld.
Een goede kandidaat voor dat laatste is een neutronenster, waar aan het oppervlak magnetische velden voorkomen van miljoenen tesla, tienduizenden malen sterker dan de sterkste magneet die wij kunnen maken. Maar uit berekeningen blijkt, dat zelfs twee neutronensterren die elkaar verzwelgen niet voldoende energie vrijmaken.
Nog gewelddadiger is het scenario waarin een zeer zware ster en een neutronenster om elkaar heen draaien, waarna op zeker moment de zware ster verandert in een supernova en de explosie de neutronenster verzwelgt. Dat levert volgens hypothetische berekeningen ongeveer de juiste hoeveelheid radiostraling op, en het komt volgens ruwe schattingen binnen een afstand van tien miljard lichtjaar van de aarde ook vaak genoeg voor om tweehonderd van die uitbarstingen per dag te verklaren.
Wat er precies gebeurt tijdens zo'n kosmische catastrofe is uit het piekje in de grafiek niet af te leiden. Maar de frequentiespreidng van de piek (de dispersie) geeft wel informatie over de ruimte die het signaal onderweg naar de aarde doorkruist heeft. Hoe meer (geïoniseerd) gas het signaal onderweg tegenkwam, hoe groter de spreiding. Daaruit kon worden afgeleid dat de signalen hoogstwaarschijnlijk niet uit onze eigen Melkweg komen, maar miljarden lichtjaren ruimte doorkruist hebben.
Op de plek van de uitbarstingen - die met dit type waarnemingen slechts heel globaal te bepalen is – was met optische telescopen niets bijzonders te zien. Het exacte tijdstip van de uitbarstingen is uiteraard wel bekend. Dat is mogelijk interessant voor instrumenten die momenteel proberen zwaartekrachtsgolven te detecteren, zoals Ligo. Die moeten in allerlei aardse ruis (trillingen door verkeer, golven op de kust) minuscule trillingen als gevolg van kosmische zwaartekrachtsgolven proberen te onderscheiden. Een supernova die een neutronenster verzwelgt, zou ook een flinke zwaartekrachtgolf moeten produceren, dus kan men heel specifiek in oude Ligo-data gaan zoeken op deze tijdstippen
(wetenschap24.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Die zijn tussen februari 2011 en januari 2012 ontdekt
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
08-07-2013
"De aarde had ooit twee manen"
Op 22 juni stond een supermaan aan de hemel, hier boven het Colosseum in Rome. © afp.
Had de aarde ooit twee manen? Erik Asphaug, onderzoeker aan de Amerikaanse Arizona State University, is er alvast van overtuigd. Dat schrijft de Britse krant The Telegraph.
Asphaug zal zijn theorie uiteenzetten in september op een conferentie over de maan die gehouden wordt in de Royal Society, de Britse academie voor wetenschappen.
Onze tweede maan zou veel kleiner geweest zijn - ongeveer een dertigste van de grootte van onze enige overblijvende maan - en zou maar enkele miljoenen jaren rond de aarde gedraaid hebben. Na verloop van tijd zou ze gebotst zijn met de huidige maan en door de impact samengesmolten zijn tot de bol die we vandaag kennen.
Volgens Asphaug is het landschap van de achterkant van de maan, dat vol met kraters en bergen staat, een direct gevolg van de botsing van de twee manen. Die zou een laag van "enkele tientallen kilometers diep" hebben achtergelaten.
Vorig jaar nog verklaarden professors van de universiteit van Harvard dat de maan als spin-off van de aarde ontstond, nadat die in botsing kwam met een ander object.
(HLN)
"De aarde had ooit twee manen"
Op 22 juni stond een supermaan aan de hemel, hier boven het Colosseum in Rome. © afp.
Had de aarde ooit twee manen? Erik Asphaug, onderzoeker aan de Amerikaanse Arizona State University, is er alvast van overtuigd. Dat schrijft de Britse krant The Telegraph.
Asphaug zal zijn theorie uiteenzetten in september op een conferentie over de maan die gehouden wordt in de Royal Society, de Britse academie voor wetenschappen.
Onze tweede maan zou veel kleiner geweest zijn - ongeveer een dertigste van de grootte van onze enige overblijvende maan - en zou maar enkele miljoenen jaren rond de aarde gedraaid hebben. Na verloop van tijd zou ze gebotst zijn met de huidige maan en door de impact samengesmolten zijn tot de bol die we vandaag kennen.
Volgens Asphaug is het landschap van de achterkant van de maan, dat vol met kraters en bergen staat, een direct gevolg van de botsing van de twee manen. Die zou een laag van "enkele tientallen kilometers diep" hebben achtergelaten.
Vorig jaar nog verklaarden professors van de universiteit van Harvard dat de maan als spin-off van de aarde ontstond, nadat die in botsing kwam met een ander object.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dat laatste is volgens mij al heel lang de gangbare theorie. Maar de aanwezigheid van een tweede, kleine maan sluit dat toch niet uit? Bij de botsing kunnen toch twee delen zijn afgebroken die allebei een maan werden. Die twee kunnen vervolgens weer samengesmolten zijn.quote:
08-07-2013
"De aarde had ooit twee manen"
[ afbeelding ]
Op 22 juni stond een supermaan aan de hemel, hier boven het Colosseum in Rome. © afp.
Had de aarde ooit twee manen? Erik Asphaug, onderzoeker aan de Amerikaanse Arizona State University, is er alvast van overtuigd. Dat schrijft de Britse krant The Telegraph.
Asphaug zal zijn theorie uiteenzetten in september op een conferentie over de maan die gehouden wordt in de Royal Society, de Britse academie voor wetenschappen.
Onze tweede maan zou veel kleiner geweest zijn - ongeveer een dertigste van de grootte van onze enige overblijvende maan - en zou maar enkele miljoenen jaren rond de aarde gedraaid hebben. Na verloop van tijd zou ze gebotst zijn met de huidige maan en door de impact samengesmolten zijn tot de bol die we vandaag kennen.
Volgens Asphaug is het landschap van de achterkant van de maan, dat vol met kraters en bergen staat, een direct gevolg van de botsing van de twee manen. Die zou een laag van "enkele tientallen kilometers diep" hebben achtergelaten.
Vorig jaar nog verklaarden professors van de universiteit van Harvard dat de maan als spin-off van de aarde ontstond, nadat die in botsing kwam met een ander object.
(HLN)
Dat lijkt me wel een mogelijkheid ja,quote:
[..]
Dat laatste is volgens mij al heel lang de gangbare theorie. Maar de aanwezigheid van een tweede, kleine maan sluit dat toch niet uit? Bij de botsing kunnen toch twee delen zijn afgebroken die allebei een maan werden. Die twee kunnen vervolgens weer samengesmolten zijn.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |