abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
pi_61447629
Zwarte gaten voor dummies


Een computersimulatie van een zwart gat met10 zonnemassa's vanaf 600 kilometer gezien

De laatste tijd zijn zwarte gaten helemaal hot, dankzij de nieuwe LHC en een stelletje doemdenkers die op basis van Teleac-kennis menen dat de aarde zal vergaan. Op de frontpage is deze acualiteit ook al een paar keer voorbij gekomen, waarbij er nogal es misverstanden of botweg flauwekul werd verkondigd. Daarom bij deze een zwarte gaten voor dummies!

In dit topic wordt er hopelijk een aardig en betrekkelijk kort maar nauwkeurig beeld geschetst van wat een zwart gat is, wat het niet is, wat linkjes, en als je daarna vragen hebt kun je ze hier spuien

Intro

Het idee van een zwart gat kwam een paar eeuwen geleden voor het eerst voorbij met de vraag:

“Wat zou er gebeuren als een ster de lichtsnelheid als ontsnappingssnelheid heeft?”

Een zwart gat is een object met een bijzondere structuur. De dichtheid van massa is zo groot dat er een punt is waarbij de ontsnappingssnelheid inderdaad de lichtsnelheid is. Wat dat impliceert kun je alleen begrijpen als je de theorie begrijpt die zwaartekracht beschrijft: de algemene relativiteitstheorie. Voordat Einstein met deze theorie kwam, hadden we Newton die al een aardig idee had van wat zwaartekracht nou ongeveer was.

Newton en zwaartekracht

Newton poneerde, nadat er een appel op z'n hoofd was gevallen, de volgende formule voor de zwaartekracht tussen twee massa's m en M waartussen een afstand r zit:

F = M*m/r2

De constante die ervoor hoort is voor ons niet belangrijk. Een erg eenvoudige formule, die volgens hem gold voor alle zwaartekrachtsinteracties; zowel tussen de appel en zijn hoofd als tussen de aarde en de maan. Alleen de massa's en de onderlinge afstand spelen een rol. Dat wierp wel wat vragen op. Als ik m op aarde neerzet, en M in de Andromedanevel, dan trekken deze mekaar instantaan aan volgens deze formule. Alle massa's in het universum voelen mekaar instantaan aan. Nou was dat niet verboden in die tijd, maar apart was het wel.

Newton poneerde ook dat als er geen kracht op iets werkte, dat object zich in een rechte lijn door de ruimte bewoog, of stilstond. Dat volgt uit zijn andere creatieve ingeving:

F=m*a

Als de kracht 0 is, is de versnelling van dat object 0. Dus kan de snelheid niet veranderen, wat een constante snelheid ( zowel in richting als in grootte! ) of stilstand betekent.

Einstein en zwaartekracht

Toen kwam Einstein. De theorie van het elektromagnetisme die in de 19e eeuw was ontwikkeld door o.a Maxwell deed vermoeden dat er iets grondig mis was met Newton's beschrijving van de mechanica. Verscheidene fysici rekenden uit hoe de vergelijkingen moesten worden aangepast om ze consistent te laten zijn met Maxwell's vergelijkingen. Einstein echter was de eerste die de implicaties aannam als axioma's en hieruit zijn speciale relativiteitstheorie beschreef. Deze theorie bleek voor hoge snelheden en hoge energieën een hele andere theorie te geven dan Newton, maar voor lage snelheden en lage energieën kwam Newton's beschrijving er netjes uitrollen. Dat was belangrijk, want tot op heden is de theorie van Newton erg nauwkeurig voor deze gevallen.

De implicaties waren enorm: Newton aanschouwde ruimte en tijd als twee volledig losgekoppelde zaken: een deeltje beweegde in de ruimte, en de evolutie van zo'n deeltje werd beschreven door de tijd t. Einstein stelt echter dat een deeltje zich in de ruimte-tijd beweegt, en dat ruimte en tijd gekoppeld zijn; ze zijn niet langer meer onafhankelijk!

Op een gegeven moment wou Einstein zwaartekracht in zijn theorie betrekken. Na verscheidene mislukte pogingen besefte hij dat zwaartekracht heel bijzonder is. In 1907 kwam hij op het equivalentieprincipe, en dat liet hem zwaartekracht beschrijven als de geometrie van ruimte-tijd. Wil je weten waar deze denkstap vandan komt, dan moet je het equivalentieprincipe goed begrijpen! Het is één van de meest revolutionaire denkstappen in de wetenschap geweest, qua briljantie vergelijkbaar met Darwin's idee van natuurlijke selectie.

Het idee is, dat zwaartekracht dus niet een kracht is zoals Newton voorstelde, maar ruimte-tijd geometrie. Een kracht zorgt voor versnelling, maar dit concept is volgens het equivalentieprincipe onhoudbaar ( dit zijn vrij subtiele zaken maar het gaat te ver om dat hier uiteen te zetten ). Energie en massa buigen de ruimte-tijd, en alles wat zich daarin bevindt zal hierdoor ook afbuigen.

Herinner dat Newton dacht dat als er geen kracht op iets werkt, dat in een rechte lijn door de ruimte beweegt. Een rechte lijn is de kortste verbinding tussen 2 punten. Einstein breidde dit idee uit, waarvoor hij goede redenen had. Hij poneerde dat als er geen kracht op een object werkt, dit object de kortste afstand tussen 2 ruimte-tijd punten aflegt. Herinner ook dat zwaartekracht geen kracht meer is in de algemene relativiteitstheorie! Het is slechts de vervorming van het toneel waarop alle fysische processen zich afspelen.

Zo'n kortste lijn noemen we een geodeet. Neem de zon. De zon zal de ruimte-tijd vervormen, en een foton wat daarlangs vliegt zal een geodeet in die geometrie afleggen. Door die vervorming zal de geodeet afbuigen. Probeer het zelf es door een rechte lijn op een stuk papier te tekenen en het papier dan te vervormen.

Verschillen tussen Newton en Einstein

Einstein aanschouwt alles dus in de ruimte-tijd terwijl Newton nadrukkelijk ruimte en tijd opsplits. Veel misverstanden, als men met relativiteit bezig is, zijn gebaseerd op het feit dat mensen vaak ook (onbewust) deze splitsing nog steeds maken. Een ander verschil is, dat Newton zegt dat alleen massa zwaartekracht voortbrengt. Einstein stelt dat alles wat energie heeft, onderhevig is aan zwaartkracht. Dat betekent dus alles: van massaloze fotonen en elektromagnetische velden tot massieve sterren! Niets kan meer aan zwaartekracht ontsnappen ( waarop er nu een evil lachje vanuit de achtergrond opdoekt )

Een ander verschil is de beschrijving van het zwaartekrachtsveld zelf. Newton's beschrijving is betrekkelijk simpel. Einstein's beschrijving is ontzettend gecompliceerd. De vergelijkingen die Einstein's zwaartekrachtsveld beschrijven zijn 10 akelig gecompliceerde en lange differentiaalvergelijkingen. Er zijn dan ook maar weinig exacte oplossingen bekend. Expliciet worden die vergelijkingen gegeven door

Gab = kTab

De linkerkant G beschrijft de ruimte-tijd geometrie, de rechterkant bevat een constante k en een T die de energieverdeling beschrijft van het desbetreffende object. Het zijn simpelgezegd matrixvergelijkingen, 10 in totaal. Het ziet er hier heel compact uit, maar uitgeschreven heb je wel een a-4 tje nodig.

Zwarte gaten

Zwarte gaten zijn overblijfselen van sterren. Sterren ondervinden gedurende hun hele leven een constante strijd tussen de zwaartekracht die haar in wil drukken, en de druk tengevolge van de hitte die haar uit wil laten zetten. Op een gegeven moment, na heel wat stadia, kun je uitrekenen dat voor voldoende massa de zwaartekracht deze strijd zal winnen, en wel op een bijzonder spectaculaire wijze: de ster sterft via een supernova en de resterende massa weet zich in 1 punt samen te drukken tot een zogenaamde singulariteit. Dit zorgt voor een oneindige massadichtheid.

En da's een probleem. Eén van Einsteins aannames bij het opstellen van zijn theorie was, dat ruimte-tijd altijd mooi glad is en wiskundig te bewerken is. Volgens zijn eigen vergelijkingen echter is de ruimte-tijd kromming in zo'n singulariteit oneindig groot door die oneindige massadichtheid. Het is te vergelijken met bijvoorbeeld de top van een kegel. Hier is de theorie volgens zijn eigen aannames dus niet meer geldig! Dat is een mankement waar tegenwoordig nog steeds aan gewerkt wordt; de natuurkunde wordt al decennialang geplaagd door oneindigheden.

Een zwart gat kun je dus omschrijven als "een oplossing van Einstein's zwaartekrachtsvergelijkingen met een punt waarin de ruimte-tijd kromming oneindig wordt".

De structuur van zwarte gaten

Een zwart gat bestaat dus in ieder geval uit een singulariteit. Dit punt behoort volgens Einstein's theorie niet meer tot de ruimte-tijd zelf, dus het zit niet "in het midden van het zwarte gat". Voor bolsymmetrische zwarte gaten zit er om deze singulariteit een zogenaamde waarnemershorizon. Als je voorbij deze horizon komt, kun je niet meer ontsnappen aan de geometrische put die de singulariteit in de ruimte-tijd maakt; je zit gevangen. Echter, we kunnen nog prima wiskundig beschrijven wat er binnen die waarnemershorizon gebeurt. Het enige probleem is die singulariteit.

Het blijkt dat een zwart gat slechts wordt gekarakteriseerd door 3 grootheden: de massa M, de elektromagnetische lading Q en de draaiimpuls J. Dit wordt wel es gekscherend zwarte gaten hebben geen haar genoemd. Alle andere karakteristieken gaan verloren bij de vorming van het zwarte gat. De meest algemene oplossing is de zogenaamde Kerr-Newman oplossing. De meest simpele oplossing is de Schwarzschild oplossing, die al een jaar na Einstein's publicatie van de zwaartekrachtsvergelijkingen werd gevonden. Het beschrijft een zwart gat zonder lading of draaiimpuls: J=Q=0.

Misverstanden

Vaak voorkomende misverstanden over zwarte gaten:

  • Een zwart gat bestaat niet uit antimaterie of iets dergelijks
  • Een zwart gat trekt dus fotonen aan omdat fotonen energie hebben, ook al hebben ze geen rustmassa!
  • Voorbij de waarnemershorizon kunnen we nog prima beschrijven wat er gebeurt met een invallend deeltje; alleen de singulariteit "in het midden" zorgt voor problemen
  • Een zwart gat heeft niet "oneindig veel massa", maar is het gevolg van een singulariteit wat een "oneindige dichtheid" heeft.
  • Het zwaartekrachtsveld is zo sterk door de grote dichtheid, niet door de grote massa! Een zwart gat kan bijvoorbeeld al gevormd worden met de massa van de aarde. Als je deze massa in 1 punt zou stoppen, zou je een zwart gat ter grootte van een knikker krijgen. De grootte wordt dan bepaald door de ligging van de waarnemershorizon.


    Linkjes

    Dit zijn ongeveer de basics. Er zijn nog tal van andere interessante onderwerpen, dus bij deze wat linkjes:

    Wat te doen als je in een zwart gat valt

    Zwarte gaten blijken toch niet helemaal zwart te zijn...

    Verscheidene simulaties van zwarte gaten

    Merk op dat ik hier het woord "graviton" niet genoemd heb; alles is vanuit het perspectief van algemene relativiteit bekeken en daarin bestaat er niet zoiets als een graviton. Voor een leuke disussie:

    Hoe zit dat dan met gravitonen en zwarte gaten?

    Eindelijk weer es een fatsoenlijk natuurkundetopic in WFL Veel plezier met doornemen, zou ik zeggen

    [ Bericht 0% gewijzigd door Haushofer op 07-09-2008 15:46:09 ]
  • pi_61447802
    / Wetenschap

    Kwaliteitstopic!
    pi_61447867
    Ik heb het idee van anti-materie eigenlijk nooit echt begrepen, weet wel wat het is, maar niet echt hoe het werkt, hoe ik het me herinner geleerd te hebben is dat het een destructieve combinatie van stoffen is als ze met elkaar in conflict komen of verenigen, maar wat blijft er dan over om waar te nemen? En hoe noem je dat?

    [ Bericht 1% gewijzigd door #ANONIEM op 07-09-2008 14:35:08 ]
      zondag 7 september 2008 @ 14:36:37 #4
    102865 One_conundrum
    zeg maar Conundrum
    pi_61447922
    Dude, heb je hier verstand van ofzo

    Edit: Dummies is wel wat lichtzinnig gesproken. 'Ontsnappingssnelheid' ? met 2 ss en btw?
    "Vanity, definitely my favorite sin. . . ."
    pi_61448511
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 14:36 schreef One_conundrum het volgende:
    Dude, heb je hier verstand van ofzo
    Ja, ik verdien er tegenwoordig m'n geld mee
    quote:
    Edit: Dummies is wel wat lichtzinnig gesproken. 'Ontsnappingssnelheid' ? met 2 ss en btw?
    Ja, da's met tweemaal s Ook volgens wiki

    Als er dingen niet duidelijk zijn kun je ze zelf opzoeken of hier vragen natuurlijk. Een ontsnappingssnelheid is de snelheid waarmee je uit een zwaartekrachtsveld kunt ontsnappen; je hebt bij deze snelheid genoeg kinetische energie om de zwaartekrachtsbarriere te overwinnen.
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 14:34 schreef Triggershot het volgende:
    Ik heb het idee van anti-materie eigenlijk nooit echt begrepen, weet wel wat het is, maar niet echt hoe het werkt, hoe ik het me herinner geleerd te hebben is dat het een destructieve combinatie van stoffen is als ze met elkaar in conflict komen of verenigen, maar wat blijft er dan over om waar te nemen? En hoe noem je dat?
    Antimaterie heeft niet zo gek veel te maken met zwarte gaten, behalve wanneer je Hawkingstraling gaat bekijken. Ik persoonlijk kan niet echt iets met de populaire uitleg van dit verschijnsel,"maar ala.

    Antimaterie wordt theoretisch voorspeld door de unificatie van de speciale relativiteitstheorie en de quantummechanica. Later bleek dat het allang was waargenomen voordat Dirac ermee op de proppen kwam Het "anti" slaat op het feit dat het precies tegenovergestelde "quantumgetallen" heeft van gewone materie. Dit zijn getallen als lading ( de andere getallen zijn bijvoorbeeld het zogenaamde leptongetal en baryongetal; da's hier niet zo belangrijk ) die het deeltje quantummechanisch beschrijven. De massa is bijvoorbeeld geen quantumgetal. Als je materie en antimaterie samenvoegt krijg je energie in de vorm van fotonen. Maar andersom, uit energie kan ook materie en antimaterie ontstaan.

    Een foton met in totaal X energie kan bijvoorbeeld overgaan in een elektron en een anti-elektron met elk een totale energie X/2. Zolang er wordt voldaan aan bepaalde behoudswetten is er niks op tegen; met E=mc2 kun je uitrekenen hoeveel massa je kunt krijgen bij een gegeven hoeveelheid energie.
      zondag 7 september 2008 @ 15:38:44 #6
    102865 One_conundrum
    zeg maar Conundrum
    pi_61449313
    Dan moet je het in de OP misschien ook met SS schrijven
    "Vanity, definitely my favorite sin. . . ."
    pi_61456639
    Mooi topic!

    Ik heb ergens een boek (kan het niet vinden) van Isaac Asimov over zwarte gaten. Het is behoorlijk oud. Jaren 70 of zo.
    Hij beschrijft in dat boek het proces van zon tot zwart gat. Ik zal proberen het samen te vatten.

    De zon explodeert als supernova Als de omstandigheden er naar zijn Zal het hele zooitje weer naar elkaar toe komen. tot zover het zelfde als wat TS vertelt.
    Asimov stelt dat door de enorme energie alle atomen zo hard naar binnen komen dat ze als losse deeltjes op elkaar gepakt worden. Een kleine bol van knikkers in plaats van een hele grote bol van 'zonnestelletjes'. Ik bedoel dat er normaal in een stuk lood meer lege ruimte is,dan materie, maar in 'zwart gat materie' dus niet.

    Deze bol heeft dan dus wel een afmeting, maar die is maar een fractie van de afmeting van dezelfde massa in zonvorm. Daardoor is aan het oppervlak de ontsnappingssnlheid groter dan de lichtsnelheid.
    Om die vorm te behouden, de afstotende krachten van de deeltjes werken ook nog steeds, is wel en kritische massa nodig.
    Als er te weinig massa is, zal het zwarte gat na het imploderen weer uitzetten en... exploderen? (dan zou je oscillatie krijgen?)
    Dit laatste even in verband met de commotie rond mini zwarte gaten. Volgens mij moeten die (ook zonder Hawkingstraling en zo) binnen no time weer verdampen doordat simpelweg de massa van die paar deelltjes no way groot genoeg is om het gat in stand te houden. Onze zon is bij lange na niet zwaar genoeg om een stabiel zwart gat te vormen.

    Waar het mij om gaat is dat TS stelt dat het volume oneindig klein is, terwijl Asimov (tig jaar geleden) stelt dat er wel volume is.
    Kan iemand hier iets zinnigs over zeggen?

    @TS:
    Wat voor beroep oefen je uit dan? Je weet het goed aan de man te brengen vind ik.
    pi_61456921
    Ehhhhmm...
    Met en bepaalde massa en een oneindige dichtheid hou je en oneindig klein volume, dat is iets anders dan geen volume natuurlijk, maar nog steeds...
    pi_61457495
    Ik vind het toch gek, een singulariteit is toch een punt. Iets eendimensionaals zegmaar. Hoe kan dat dan de grootte van een knikker hebben?
    pi_61458058
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 20:45 schreef Thomass het volgende:
    Ik vind het toch gek, een singulariteit is toch een punt. Iets eendimensionaals zegmaar. Hoe kan dat dan de grootte van een knikker hebben?
    Veel groter dan een knikker zelfs. Ik weet even niet hoe groot, maar dus het volume wat de bol opeengpakte deeltjes inneemt.
      zondag 7 september 2008 @ 22:23:25 #13
    207555 Sowflow
    Spelfauten verplicht op FOK!
    pi_61461093
    Supertopic Haushofer! Alles wat met de ruimte te maken heeft, vind ik uitermate boeiend!
    Ik heb het eerst vanuit de meer spirituele kant bezien/ervaren, en sindskort zoek ik steeds meer de natuurkundige kant op.
    2 thumbs up!
    *The more we see, the more we understand, the less we feel the need to blame. -S2008-
    *Wees niet bang dat het leven zal eindigen, wees bang dat het nooit zal beginnen.
    *OP ZOEK NAAR OVERWINTERINGSPLEK! 20 GRADEN.
    pi_61464362
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 20:45 schreef Thomass het volgende:
    Ik vind het toch gek, een singulariteit is toch een punt. Iets eendimensionaals zegmaar. Hoe kan dat dan de grootte van een knikker hebben?
    De singulariteit is niet zo groot als een knikker! Dat is inderdaad gewoon "een punt", hoewel dit wat subtiel ligt dus: de singulariteit maakt geen deel meer uit van de ruimte-tijd, dus het is geen punt in de ruimte-tijd maar eerder het ontbreken van een punt. De waarnemershorizon heeft echter een straal van circa een centimeter, en dat neemt men als de grootte van het zwarte gat.
      maandag 8 september 2008 @ 00:10:58 #15
    53267 TC03
    Catch you on the flipside
    pi_61464399
    Wat vind jij van het bericht dat men bang is voor zwarte gaten bij dat experiment in Zwisterland? Totale onzin of een gebrek aan kennis? Of slechts een andere visie die jij niet juist acht?
    Ten percent faster with a sturdier frame
    pi_61464483
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 20:23 schreef Albert_Einstein het volgende:

    Waar het mij om gaat is dat TS stelt dat het volume oneindig klein is, terwijl Asimov (tig jaar geleden) stelt dat er wel volume is.
    Kan iemand hier iets zinnigs over zeggen?
    Dit is inderdaad een goed punt. Materie bestaat uit fermionen, en fermionen kunnen niet in dezelfde quantumtoestand zitten. Je kunt ze dus niet willekeurig dicht opmekaar stoppen, dan gaan ze weerstand hiertegen bieden. Dit zorgt voor de degeneratieve druk, wat een druk is die alleen via quantummechanica kan worden verklaard.

    De algemene relativiteitstheorie echter zegt dat zwaartekracht op een gegeven moment zo sterk wordt dat het alles overwint; niks kan haar tegenhouden om een massa tot een singulariteit te laten instorten.

    Ik denk dat een gecombineerde theorie zal zeggen dat zo'n singulariteit niet een punt is, maar een eindige afmeting heeft. Daarover zijn al speculaties, en ik denk dat de persoon die je noemt dit ook doet.
    quote:
    @TS:
    Wat voor beroep oefen je uit dan? Je weet het goed aan de man te brengen vind ik.
    Dank je Ik ben net begonnen met promoveren aan de RUG
    pi_61464836
    zwarte gaten zijn kewl

    nee serieus. De OP is best interessant . Ik lees veel over dit soort onderwerpen maar toch staat het nog vol met rare termen die ik niet goed begrijp, met name al die wiskundige formules kan ik weinig van bakken

    Desalniettemin een puike OP. Ik ben wel benieuwd wat er nou gaat gebeuren op 10 september.
    0023
    pi_61465154
    Tvp's worden weggehaald, ook in dit topic.
    pi_61467068
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 00:32 schreef ikJur het volgende:
    zwarte gaten zijn kewl

    nee serieus. De OP is best interessant . Ik lees veel over dit soort onderwerpen maar toch staat het nog vol met rare termen die ik niet goed begrijp, met name al die wiskundige formules kan ik weinig van bakken
    Wiskundeformules schrikken vaak af inderdaad. Toch denk ik dat het geen kwaad kan om toch zo nu en dan eentje es te noemen; je krijgt zo in ieder geval een klein beetje een idee hoe een theorie inmekaar steekt. Als ik bijvoorbeeld een formule als

    Gab = k Tab

    neerplemp, hoef jij niet precies te weten wat dat inhoudt. Als ik stel dat de linkerkant Gab iets is wat de geometrie van ruimte-tijd beschrijft ( krommingen, afstanden, hoeken en dergelijk, wat je ook bijvoorbeeld op een bol ofzo hebt ) en de rechterkant Tab de verdeling van energie, dan is zo'n formule helemaal niet eng. Ze zegt dan dat

    {Ruimte-tijd geometrie} = constante x {energieverdeling in die ruimte-tijd}

    De indices a en b lopen over alle dimensies. Normaliter wordt tijd met de index 0 aangeduid ( da's een conventie, het had ook 4 kunnen zijn ), dus a en b lopen van 0 tot 3. Dit zou je dus 4x4 = 16 gekoppelde formules geven, maar gelukkig zijn ze niet allemaal onafhankelijk; er zijn slechts 10 onafhankelijk. De geometrie wordt gekoppeld aan de energie via die constante k. Hoe groter die is, des te sterker zal de energie de ruimte-tijd krommen.

    Ik ben zelf van mening dat er al genoeg sites en boeken zijn waar alles in 100% woorden wordt uitgelegd. Zo'n formule geeft een glimp van hoe een theorie nou werkelijk inmekaar steekt

    Als er nog meer termen zijn die je niet begrijpt, dan kun je die hier gewoon vragen Ik wou het enigszins beknopt houden, en verwacht ook wel es dat mensen in staat zijn om termen zelf op te zoeken; dat doe ik zelf ook wel es bij WFL-topics.
    pi_61469035
    Worden zwarte gaten groter door de materie die ze aantrekken? En blijft de zwaartekracht dan hetzelfde?
    SPOILER
    Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
    Fluitbekzeenaalden zijn tropische & subtropische zoutwatervissen die hun naam te danken hebben aan hun buisvormige snuit, die aan een fluit doet denken.
    pi_61469114
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 10:55 schreef fluitbekzeenaald het volgende:
    Worden zwarte gaten groter door de materie die ze aantrekken? En blijft de zwaartekracht dan hetzelfde?
    Als een zwart gat massa aantrekt, dan kun je inderdaad laten zien dat de waarnemershorizon alleen maar groter kan worden; ze wordt nooit kleiner! Die massa (of energie, als je het over fotonen hebt) wordt opgenomen door het zwarte gat, en hierdoor zal het zwaartekrachtsveld van het zwarte gat groter worden.
    quote:
    SPOILER
    Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
    Dit topic is juist voor noobs
      maandag 8 september 2008 @ 11:28:36 #22
    65394 Montov
    Dogmaticus Irritantus
    pi_61469697
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 10:59 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Als een zwart gat massa aantrekt, dan kun je inderdaad laten zien dat de waarnemershorizon alleen maar groter kan worden; ze wordt nooit kleiner! Die massa (of energie, als je het over fotonen hebt) wordt opgenomen door het zwarte gat, en hierdoor zal het zwaartekrachtsveld van het zwarte gat groter worden.
    Uiteindelijk zou dit dus het heelal doen opslokken? Ik hoorde ook dat zwarte gaten instabiel zouden zijn, hoe zit dit en hoe kan een zwart gat uiteenvallen?
    Géén kloon van tvlxd!
    pi_61470564
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 11:28 schreef Montov het volgende:

    [..]

    Uiteindelijk zou dit dus het heelal doen opslokken? Ik hoorde ook dat zwarte gaten instabiel zouden zijn, hoe zit dit en hoe kan een zwart gat uiteenvallen?
    Da's een vraag voor kosmologen, wat het uiteindelijke lot van het universum is. De ruimte-tijd zelf zet ook uit, dus als dat snel genoeg gaat dan krijg je steeds minder interacties tussen materiedeeltjes. Sterren zullen steeds weer exploderen en nieuw materiaal opleveren om planeten, sterren en dergelijke te vormen, maar voor de zwaartekracht zal het steeds lastiger worden om materie bijmekaar te laten klonteren als die ruimte-tijd steeds sneller uitzet. Eén verre toekomstvisie is dan een universum wat alleen nog uit zwarte gaten en straling bestaat.

    Volgens de algemene relativiteitstheorie is een zwart gat stabiel, in de zin dat het niet kan worden "vernietigd" of iets dergelijks. Maar Hawking maakte aan dat beeld een eind. Hij vroeg zich af wat er zou gebeuren als je die andere theorie in de natuurkunde zou loslaten op zwarte gaten: de quantum mechanica.

    Hoe die unificatie precies gaat weten we niet, maar je kunt voor bepaalde gevallen wel specifieke eigenschappen uitrekenen die zo'n unificatie waarschijnlijk moet bezitten. Hawking kwam na lang gereken erachter dat zo'n combinatie van quantummechanica en algemene relativiteit suggereert dat een waarnemer op grote afstand van het zwarte gat waarneemt dat het gat gestaag deeltjes ( straling ) uitzend. En het spectrum van deze straling voldoet precies aan Planck's stralingswet. Het zwarte gat straalt dan deeltjes uit alsof het een zwarte straler is.

    Dat is een bijzonder resultaat, en Hawking was zelf erg verbaasd dat een dergelijke "rommelige berekening" zo'n elegant en bekend resultaat oplevert. Wat ook erg mooi is, is dat Hawking niet gebruik maakte van de precieze vergelijkingen van het zwaartekrachtsveld Gab=kTab. Hij leidde dit effect af voor een hele brede klasse van zwaartekrachtstheorieën. Dus ook al zouden de Einstein vergelijkingen in bepaalde gevallen niet meer helemaal kloppen, het Hawking-effect is er nog steeds!

    De populaire uitleg van het Hawking-effect vind ik zelf altijd erg dubieus. Het is in mijn ogen een typisch voorbeeld van hoe graag fysici het grote publiek duidelijk willen maken hoe iets werkt, ook al betekent dat dat de uitleg niet echt nauwkeurig is. Ik ben zelf ook nog niet helemaal uit die specifieke berekening

    Om terug te komen op je vraag: door die Hawking-straling zal een zwart gat energie verliezen, het zwaartekrachtsveld zal kleiner worden, de waarnemershorizon wordt steeds meer teruggetrokken en op een gegeven moment verdampt het zwart gat. Volgens de algemene relativiteitstheorie kan de waarnemershorizon nooit kleiner worden, maar het Hawking-effect veegt dit onderuit. Wat wel grappig is, is dat het vermogen wat een zwart gat uitstraalt omgekeerd evenredig is met de massa M, terwijl je misschien naief zou zeggen dat hoe zwaarder een zwart gat is, des te meer straling het zal uitzenden. Da's dus niet zo
    pi_61470795
    Mooi topic Haushofer!

    Een vraagje:

    waarom is er op de grens van het zwarte gat (waarnemershorizon) geen felle rand, zeg maar een soort halo? Ik kan me voorstellen dat alle fotonen daar rond blijven draaien zonder in het zwarte gat te vallen, maar ook zonder te ontsnappen. Dan zou je toch een rand moeten hebben met 'oneindig' veel 'gevangen' fotonen?
    I feel kinda Locrian today
      maandag 8 september 2008 @ 12:33:39 #25
    14612 _GdR_
    3.1415926536
    pi_61471056
    Weet ik ook gelijk waar Lost dat briljante stukje van 'gejat' heeft.

    "Only fools are enslaved by time and space"

    Out! out! flapoor your father! | DaFan's moeder
    pi_61471753
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 12:21 schreef starla het volgende:
    Mooi topic Haushofer!

    Een vraagje:

    waarom is er op de grens van het zwarte gat (waarnemershorizon) geen felle rand, zeg maar een soort halo? Ik kan me voorstellen dat alle fotonen daar rond blijven draaien zonder in het zwarte gat te vallen, maar ook zonder te ontsnappen. Dan zou je toch een rand moeten hebben met 'oneindig' veel 'gevangen' fotonen?
    Om zo'n halo te zien moeten die fotonen wel naar jouw ogen toe kunnen. En da's nou net wat die fotonen niet kunnen De waarnemershorizon kun je inderdaad definieren als de plek waar fotonen niet naar de singulariteit vallen maar ook niet kunnen ontsnappen; ze blijven dus "rondcirkelen". Je kunt het vergelijken met satellieten in een stationaire baan rond de aarde. Die hebben genoeg snelheid om niet naar het aardoppervlak te storten maar te weinig snelheid om uit het zwaartekrachtsveld van de aarde te ontsnappen.

    Het grote verschil is natuurlijk dat de straal van de baan van zo'n stationaire satelliet zal afhangen van de snelheid van de satelliet. Een foton daarentegen heeft altijd dezelfde snelheid, dus zul je maar 1 waarnemershorizon hebben.
    pi_61471842
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 13:04 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Om zo'n halo te zien moeten die fotonen wel naar jouw ogen toe kunnen. En da's nou net wat die fotonen niet kunnen De waarnemershorizon kun je inderdaad definieren als de plek waar fotonen niet naar de singulariteit vallen maar ook niet kunnen ontsnappen; ze blijven dus "rondcirkelen". Je kunt het vergelijken met satellieten in een stationaire baan rond de aarde. Die hebben genoeg snelheid om niet naar het aardoppervlak te storten maar te weinig snelheid om uit het zwaartekrachtsveld van de aarde te ontsnappen.

    Het grote verschil is natuurlijk dat de straal van de baan van zo'n stationaire satelliet zal afhangen van de snelheid van de satelliet. Een foton daarentegen heeft altijd dezelfde snelheid, dus zul je maar 1 waarnemershorizon hebben.
    Duidelijk!

    En wat als de dichtheid zóóó groot is dat de waarnemershorizon samenvalt met de singulariteit?
    I feel kinda Locrian today
    pi_61471916
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 13:08 schreef starla het volgende:

    [..]

    Duidelijk!

    En wat als de dichtheid zóóó groot is dat de waarnemershorizon samenvalt met de singulariteit?
    De waarnemershorizon wordt juist groter als de massa groter wordt van het zwarte gat. Het is nog niet bewezen ( en dus een open vraag! ) of 'naakte' singulariteiten ( dus zonder waarnemershorizon ) kunnen bestaan, maar over het algemeen wordt aangenomen dat deze niet bestaan. De waarnemershorizon zal dus wel "samenvallen met de singulariteit" als het zwarte gat op het punt staat te verdampen; maar wat daarna precies gebeurt weten we niet. Daarvoor hebben we dus een theorie nodig die quantummechanica en algemene relativiteit combineert.
    pi_61471953
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 10:59 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Als een zwart gat massa aantrekt, dan kun je inderdaad laten zien dat de waarnemershorizon alleen maar groter kan worden; ze wordt nooit kleiner! Die massa (of energie, als je het over fotonen hebt) wordt opgenomen door het zwarte gat, en hierdoor zal het zwaartekrachtsveld van het zwarte gat groter worden.
    [..]

    Dit topic is juist voor noobs
    Thnx En mooi topic, leuk dat je die moeite neemt
    Fluitbekzeenaalden zijn tropische & subtropische zoutwatervissen die hun naam te danken hebben aan hun buisvormige snuit, die aan een fluit doet denken.
    pi_61475974
    Ik ga me nog maar eens verdiepen in singulariteiten, en dat verdomde boek opzoeken. Misschien probeerde de auteur het wat makkelijker aan de man te brengen door het moeilijkste stukje weg te laten.

    Nu staat nog steeds de vraag open hoe jij denkt over de allesverslindende micro zwarte gaten in de LHC. Ik vind dat CERN een sterk argument heeft wat betreft de deeltjes boven ons hoofd, die met veel hogere energie op elkaar knallen.
    Wat mij betreft mogen ze knallen!

    Zijn de mensen die dit beweren deskundig, of zijn het een paar wijsneuzen die denken dat ze er ook verstand van hebben? Die mensen kunnen zich dan, als de LHC eenmaal draait, gaan storten op ITER. Dat magneetveld is vast levensgevaarlijk.

    EDIT: Nu ik je fipo nog eens doorlees zie ik dat je ze teleac wetenschappers noemt.

    [ Bericht 6% gewijzigd door Albert_Einstein op 08-09-2008 16:29:42 ]
    pi_61478462
    Als ik het goed begrijp, kunnen zwarte gaten niet verdwijnen?
    pi_61483745
    Nu is het bekend dat een zwaartekrachtveld een lichtstraal afbuigt zo ongeveer als een lens dat doet.
    Een zwart gat kan dus zeker als een positieve lens beschouwd worden.
    Stel je nu eens voor dat we vanuit de aarde precies twee zwarte gaten op een lijn zien liggen, hadden we dan niet een mooie sterrenkijker waarmee we dingen in het verre heelal onder sterke vergroting kunnen bekijken?
    pi_61488019
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 21:13 schreef Schonedal het volgende:
    Nu is het bekend dat een zwaartekrachtveld een lichtstraal afbuigt zo ongeveer als een lens dat doet.
    Een zwart gat kan dus zeker als een positieve lens beschouwd worden.
    Stel je nu eens voor dat we vanuit de aarde precies twee zwarte gaten op een lijn zien liggen, hadden we dan niet een mooie sterrenkijker waarmee we dingen in het verre heelal onder sterke vergroting kunnen bekijken?
    Ik ben niet zo bekend met zwaartekrachtslenzen. Volgens mij kunnen ze niet echt vergroten, maar kunnen ze wel meerdere kopieën van objecten laten zien. Hoe afbuiging voor vergroting kan zorgen is me niet duidelijk. Je poneert het nogal stellig, dus ik ben benieuwd waarom je dit denkt
    pi_61488045
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 18:15 schreef katerwater het volgende:
    Als ik het goed begrijp, kunnen zwarte gaten niet verdwijnen?
    Volgens de algemene relativiteitstheorie niet. Alleen, die houdt niet rekening met de quantummechanica en is in bepaalde gevallen niet meer geldig. Een gecombineerde theorie voorspelt hoogst waarschijnlijk dat zwarte gaten wel kunnen verdwijnen.
      dinsdag 9 september 2008 @ 13:07:00 #35
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_61496740
    quote:
    Een computersimulatie van een zwart gat met10 zonnemassa's vanaf 600 kilometer gezien
    WTF?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      dinsdag 9 september 2008 @ 13:08:12 #36
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_61496769
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 23:27 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Volgens de algemene relativiteitstheorie niet. Alleen, die houdt niet rekening met de quantummechanica en is in bepaalde gevallen niet meer geldig. Een gecombineerde theorie voorspelt hoogst waarschijnlijk dat zwarte gaten wel kunnen verdwijnen.
    maar hoe? met een knal of zakken ze langzaam in zichzelf?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_61497814
    quote:
    Op dinsdag 9 september 2008 13:07 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    WTF?
    Waarom is dat apart?

    Als het een niet-roterend zwart gat is zonder elektromagnetische lading, kun je makkelijk de Schwarzschildstraal uitrekenen met

    rS = 2GM/c2

    waar M de massa is, c de lichtsnelheid en G de gravitatieconstante van Newton. Het is treffend dat je hiervoor hetzelfde antwoord krijgt als je het klassiek met Newton's uitdrukkingen uitrekent in plaats van algemene relativiteit. Zo uit m'n hoofd komt hiervoor dan ruwweg een straal van 30 kilometer uit, maar dat zou je even moeten narekenen.

    Het zwaartekrachtsveld op 600 kilometer afstand zal met 10 zonnemassa's niet verschrikkelijk sterk zijn op 600 kilometer afstand. Je kunt met de volgende expressie uitrekenen hoeveel de tijd trager loopt op zo'n afstand ten opzichte van iemand die heel ver weg staat van het zwarte gat:

    t = T(1-2GM/r2c2)-1/2 = T (1-rS/r)-1/2

    De T is de tijd die de waarnemer A ver buiten het zwarte gat meet, de t is de tijd die de persoon B op afstand r=600 km meet, gemeten door A. De verhouding tussen t en T geeft dus weer hoeveel keer trager A meet dat de tijd van B verstrijkt:

    t/T = (1-rS/r)-1/2

    Iemand die ver weg staat van het zwarte gat zal dus meten dat de tijd voor iemand die op 600 kilometer van het zwarte gat staat circa 2% trager loopt, als je de getalletjes ( goed, hoop ik ) invult. Wat persoon B dus een minuut noemt, zal persoon A ongeveer 59 seconden noemen. Ik reken het vanavond even na, heb nu haast, maar dit is dus een indicatie dat het zwaartekrachtsveld op 600km afstand niet heel sterk meer is Dergelijke tijdsvertragingen komen ook op aarde voor, maar zijn veel zwakker.

    -edit: zal voortaan even de LaTeX-toepassing van Glowmouse gebruiken, da's een stuk overzichtelijker als er formules worden toegepast. De laatste formule wordt dan



    Je ziet dat deze formule niet opgaat als r kleiner is dan de Schwarzschildstraal. Dat ligt aan je coordinaten; die gelden daarbinnen niet meer.

    [ Bericht 5% gewijzigd door Haushofer op 09-09-2008 18:14:21 ]
      dinsdag 9 september 2008 @ 13:54:19 #38
    14612 _GdR_
    3.1415926536
    pi_61497943
    quote:
    Op dinsdag 9 september 2008 13:49 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Waarom is dat apart?

    Als het een niet-roterend zwart gat is zonder elektromagnetische lading, kun je makkelijk de Schwarzschildstraal uitrekenen met

    r = 2GM/c2

    waar M de massa is, c de lichtsnelheid en G de gravitatieconstante van Newton. Het is treffend dat je hiervoor hetzelfde antwoord krijgt als je het klassiek met Newton's uitdrukkingen uitrekent in plaats van algemene relativiteit. Zo uit m'n hoofd komt hiervoor dan ruwweg een straal van 30 kilometer uit, maar dat zou je even moeten narekenen.

    Het zwaartekrachtsveld op 600 kilometer afstand zal met 10 zonnemassa's niet verschrikkelijk sterk zijn op 600 kilometer afstand. Je kunt met de volgende expressie uitrekenen hoeveel de tijd trager loopt op zo'n afstand ten opzichte van iemand die heel ver weg staat van het zwarte gat:

    dt = dT(1-2GM/rcr2)-1/2

    Hier is t de tijd die de persoon op 600 km afstand meet, en T de tijd die de persoon ver weg meet.
    Iemand die ver weg staat van het zwarte gat zal dus meten dat de tijd voor iemand die op 600 kilometer van het zwarte gat staat circa 2% trager loopt. Ik reken het vanavond even na, heb nu haast, maar dit is dus een indicatie dat het zwaartekrachtsveld op 600km afstand niet heel sterk meer is
    jezus...

    We hebben een Einstein op fok.
    Out! out! flapoor your father! | DaFan's moeder
    pi_61497948
    Als een zwart ga steeds meer massa en ruimte gaat opnemen kunnen ze dan in theorie ook elkaar opslurpen en wat zou er dan gebeuren?

    dom gezegt: 2 deuken in het tijd/ ruimte geheel die elkaar ontmoeten
    “Snowboarding is an activity that is very popular with people who do not feel that regular skiing is lethal enough.”
      dinsdag 9 september 2008 @ 13:58:39 #40
    130154 BarraCupraCuda
    yeah im talking to you!
    pi_61498055
    puik topic ts!
    Death is lighter than a feather, duty heavier than a mountain.
    The only easy day is yesterday
    stay frosty
    pi_61501044
    quote:
    Op dinsdag 9 september 2008 13:54 schreef shilizous_88 het volgende:
    Als een zwart ga steeds meer massa en ruimte gaat opnemen kunnen ze dan in theorie ook elkaar opslurpen en wat zou er dan gebeuren?
    Nou, een zwart gat "slurpt geen ruimte op", een zwart gat is een bijzondere geometrie van ruimte-tijd. Dat is iets waar je diep over kunt nadenken. Alles speelt zich af in de ruimte-tijd, en de zwaartekracht is de enige 'kracht' die dat toneel ook daadwerkelijk vervormt; de rest van de krachten ( die beschreven worden door het standaardmodel )zijn slechts toeschouwers op die ruimte-tijd.
    quote:
    dom gezegd: 2 deuken in het tijd/ ruimte geheel die elkaar ontmoeten
    Om even op je vraag in te gaan ( ): die twee zwarte gaten zullen zich met elkaar verenigen tot 1 nieuw zwart gat. Hoe dat exact gaat weet ik niet, maar wat wel vrij zeker is is dat de totale waarnemershorizon in dit proces weer alleen maar groter kan worden. Dus als A1 het oppervlak van de waarnemershorizon is van zwart gat nummero 1, en A2 die van nummero twee, dan geldt dat

    Anieuw zwart gat > A1 + A2

    ( Er hoort eigenlijk een groter/gelijk teken, maar die kan ik niet vinden ) Je kunt dit soort situaties simuleren, maar daar heb je vaak behoorlijk krachtige computers voor nodig. Een paar Playstation 3's aanmekaar gekoppeld is geen overbodige luxe

    De moeilijkheid zit em vooral hierin: Als ik in het Newtoniaanse geval 2 oplossingen voor het zwaartekrachtsveld heb, dan kan ik ze optellen en dan heb ik altijd gegarandeerd weer een nieuwe oplossing. Dus als ik 2 massa's heb, en ik wil het resulterende zwaartekrachtsveld in een punt weten, tel ik gewoon de 2 zwaartekrachtsvelden bij elkaar op. Dit geldt ook voor elektrische velden. De vergelijkingen die dit beschrijven zijn lineair.

    Helaas, dat geldt niet meer voor de Einsteinvergelijkingen. Dit zijn zogenaamde niet-lineaire vergelijkingen, en dat maakt het zoeken naar oplossingen nogal een naar werkje. Je kunt deze moeilijkheid ook fysisch begrijpen: het zwaartekrachtsveld interacteert met zichzelf!

    Als ik massa of energie heb, dan vervormt dat de ruimte-tijd. Deze geometrie noemen we een zwaartekrachtsveld. Maar dit veld bezit zelf ook energie. Dus dat zal de ruimte-tijd ook weer krommen. Zo krijg je zelf-interacties. Als je het in termen van gravitonen bekijkt is dit idee helemaal duidelijk ( maar nogmaals: dat is niet wat de algemene relativiteitstheorie doet! ): een graviton bezit energie, en dus zullen gravitonen onderling interacteren. Dit effect zie je ook bij de sterke kernkracht.

    Twee botsende zwarte gaten zullen voor een flinke hoeveelheid zwaartekrachtsgolven zorgen. Deze golven komen ook van bijvoorbeeld de zon, maar het is hier dus de ruimte-tijd zelf die golft, niet een golfje in die ruimte-tijd! Da's nogal een subtiel verschil. Deze golven zijn echter absurd zwak, en als we ze zouden detecteren zou dat het sterkste staaltje fysisch experimenteren zijn van de afgelopen eeuwen, in mijn ogen

    [ Bericht 0% gewijzigd door Haushofer op 09-09-2008 17:28:38 ]
    pi_61510350
    quote:
    Op dinsdag 9 september 2008 15:55 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Dank je wel voor stuk zeer boeiende informatie, ik zal er alles 100% van begrepen hebben, maar ik heb in ieder geval een idee gekregen.

    Dan nog 1 vraagje:

    Wat zouden ze allemaal kunnen bevestigen en kunnen ontdekken met het aankomende experiment.
    Magnetron achtige producten of wapens of is het puur bevestegingen van een theorie?
    “Snowboarding is an activity that is very popular with people who do not feel that regular skiing is lethal enough.”
    pi_61514181
    Dat laatste inderdaad Vooral het vinden van het Higgs-deeltje.

    Je kunt het een beetje vergelijken met een 17e eeuwse blik op straling. Toen zou men heel naief kunnen zeggen "alleen straling tussen 300 en 700 nanometer bestaat, want de rest zien we niet". Hetzelfde hebben we nu met deeltjesprocessen. We kunnen eigenlijk maar een heel beperkt gebied experimenteel bekijken, waarbij de kosmische straling ons nog een handje helpt. Maar daarbuiten kunnen natuurlijk hele hordes nieuwe deeltjes zijn. Er zouden bijvoorbeeld nieuwe generaties deeltjes kunnen zijn, naast de 3 in het standaardmodel.
    pi_61514423
    Over zwaartekracht, ik vond deze analogie wel treffend:

    http://www.scienceblog.co(...)y-problem-17277.html

    (maar ik ben geen expert ofzo, ik kon me er alleen wel wat bij voorstellen met behulp van het trampoline idee)
      woensdag 10 september 2008 @ 01:00:19 #45
    30719 keesjeislief
    NextGenerationHippie
    pi_61514789
    Extreem prettig topic, prachtige uitleg Haushofer! .

    Ik ben erg benieuwd naar wat meer (wiskundige) details m.b.t. de beschrijving van die ruimte-tijd. Welke wiskundige objecten worden daarvoor gebruikt?
    heeft de hoop dat het allemaal stiekum toch nog goed komt...
    Fotoboek
    pi_61516378
    Is het mogelijk voor een object (al dan niet met massa) om een constante orbitaalkoers rond een zwart gat te draaien? Tenslotte, je zou kunnen stellen dat er rondom een zwart gat twee ruimtes te definieren zijn; ruimte A, waarin een bepaald object door de (tot oneindig naderende?) dichtheid van het zwarte gat wordt aangetrokken, en ruimte B, waarin dit object, niet wordt aangetrokken. Wat als een object precies op de grens van deze twee ruimtes plaats heeft?
    pi_61517940
    quote:
    Op woensdag 10 september 2008 01:00 schreef keesjeislief het volgende:
    Extreem prettig topic, prachtige uitleg Haushofer! [ afbeelding ].

    Ik ben erg benieuwd naar wat meer (wiskundige) details m.b.t. de beschrijving van die ruimte-tijd. Welke wiskundige objecten worden daarvoor gebruikt?
    Ik weet niet hoe bekend je bent met differentiaalmeetkunde, maar de wiskundige structuur is een beetje als volgt. Hoop niet dat Hawking gelijk heeft en dat bij elke formule het publiek halveert, want dan blijft er weinig meer over na deze post

    Zwaartekracht wordt door Einstein dus geometrisch beschreven. De reden hiervoor is het eerder genoemde equivalentieprincipe; locaal blijkt dat je zwaartekracht altijd "weg kunt transformeren door te doen alsof jezelf versneld". Er is geen experiment waarbij je locaal ( dus in een 'klein genoege ruimte' ) onderscheid kunt maken tussen zwaartekracht en versnelling. Einstein vergeleek dat met geometrie: een manifold is locaal vlak.

    Hij poneerde dus dat ruimte-tijd een 4 dimensionale Lorentziaanse manifold is, waarbij de metriek de rol overneemt als zwaartekrachtspotentiaal. Einsteins aanpak was om de Poissonvergelijking voor het klassieke zwaartekrachtsveld phi ( en rho is de massadichtheid )



    tensorieel uit te breiden. Je gebruikt tensors omdat die lineair transformeren en Lorentztransformaties ook lineaire transformaties zijn. De tensor die energiedichtheid beschrijft is de energie-impuls tensor T, en die is van tweede orde. Einstein zocht dus naar een tweede orde geometrische tensor die hij kon koppelen aan T. Eerst probeerde hij de Ricci-tensor, maar toen besefte hij dat energie en impuls behoud impliceerde dat de covariante afgeleide van die geometrische tensor ook 0 moest zijn. Dit bracht hem tot de volgende veldvergelijkingen:



    De kappa is de koppelingsconstante, die bepaalt wordt door de Newtoniaanse limiet terug te moeten krijgen in bepaalde gevallen. Hier kun je een "no nonsense introductie" lezen over algemene relativiteit, maar ik weet niet hoe dat jou als wiskundige gaat bekoren Om een idee van de complexiteit van de vergelijkingen te geven zijn hier wat definities ( gelijke indices boven en onder sommeer je over van 0 tot 3 ) :

    De connectie:



    De Riemann tensor:



    De Ricci tensor:



    en de Ricci scalar:



    Wat dus vaak het geval is is dat je bij een gegeven energie-impuls tensor T je metriek g oplost. Aan bovenstaande formules kun je zien dat dat nogal ingewikkelde differentiaalvergelijkingen zijn; ze zijn tweede orde en niet lineair. Voor vrijwel alleen symmetrische gevallen zijn er exacte oplossingen bekend.

    Mooi werk dus Heb me er zelf iig nooit aan gewaagd

    Wat voor jou als wiskundige misschien interessant is, is dat Hilbert eerder de vacuum veldvergelijkingen (dus T=0) heeft gevonden dan Einstein. Hij heeft simpelweg het variatieprincipe toegepast, waarbij hij de meest simpele actie heeft opgesteld die de dynamica van de metriek zou kunnen beschrijven. Dat is simpelweg de Ricciscalar als Lagrangiaan, waarbij je wel de juiste maat moet meenemen:



    Variatie van dit ding levert je precies de vacuumvergelijkingen op Hoop dat je hier wat uit kunt breien, fysici hebben nogal es een andere kijk op wiskunde dan wiskundigen zelf
      woensdag 10 september 2008 @ 10:13:16 #48
    49558 1-of-6Billion
    Up the shut fuck you must
    pi_61517954
    quote:
    Op woensdag 10 september 2008 08:47 schreef Reya het volgende:
    Is het mogelijk voor een object (al dan niet met massa) om een constante orbitaalkoers rond een zwart gat te draaien? Tenslotte, je zou kunnen stellen dat er rondom een zwart gat twee ruimtes te definieren zijn; ruimte A, waarin een bepaald object door de (tot oneindig naderende?) dichtheid van het zwarte gat wordt aangetrokken, en ruimte B, waarin dit object, niet wordt aangetrokken. Wat als een object precies op de grens van deze twee ruimtes plaats heeft?
    Stel dat de zon *floep* zegt en ogenblikkelijk in een zwart gat verandert (zonder de vervelende bijverschijnselen van Supernovae enz), dan blijft de Aarde "gewoon" z'n rondjes draaien (in het donker rond) het zwarte gat
    I follow you......but not on Twitter
    pi_61528513
    Ik hoop niet dat ik mensen heb weggejaagd met al die wiskundemeuk
    quote:
    Op woensdag 10 september 2008 08:47 schreef Reya het volgende:
    Is het mogelijk voor een object (al dan niet met massa) om een constante orbitaalkoers rond een zwart gat te draaien? Tenslotte, je zou kunnen stellen dat er rondom een zwart gat twee ruimtes te definieren zijn; ruimte A, waarin een bepaald object door de (tot oneindig naderende?) dichtheid van het zwarte gat wordt aangetrokken, en ruimte B, waarin dit object, niet wordt aangetrokken. Wat als een object precies op de grens van deze twee ruimtes plaats heeft?
    Dit is een goeie vraag, en hangt sterk van het type zwarte gat af Een roterend zwart gat kent het fenomeen "frame-dragging". Hierin wordt de ruimte-tijd als het ware "meegesleept" door het zwarte gat door haar rotatie. Er is zoiets als een ergosfeer; dat is de regio waar een stationaire waarnemer ( dus in stilstand ten opzichte van de verafgelegen sterren om het zwarte gat heen ) sneller dan het licht moet bewegen om stationair te blijven. Dat kan niet, en dus zal alles in die ergosfeer gedwongen worden mee te roteren met het zwarte gat. Je kunt er echter wel uit ontsnappen

    Roterende zwarte gaten hebben een ingewikkeldere structuur dan niet-roterende zwarte gaten, met verschillende regio's. Een roterend zwart gat wordt beschreven door de Kerr-metriek.
      woensdag 10 september 2008 @ 18:07:07 #50
    42530 Jerruh
    I'm rocking one leg!
    pi_61529204
    Heel interessant en leesbaar gemaakt, Haushofer!

    Ik ben een echte n00b wat betreft de verschillende theorieen, maar als je heel n00berig het ontstaan van een zwart gat zou uitleggen, komt het neer op dit?

    ster heeft balans tussen eigen (inwaardse) zwaartekracht en uitwaardse energie door verbranding --> brandstoffen voor energie raken op, waardoor, door de massa van de zon, de zwaartekracht meer invloed krijgt --> zwaartekracht duwt ster steeds meer in elkaar, massa zelfde maar afmeting kleiner = dichtheid ster groter -> implosie, massa tot singulariteit verworden, dichtheid enorm groot, zwaartekracht daardoor zo groot, dat deeltjes steeds moeilijker kunnen ontsnappen --> zwart gat

    en wat is de vergelijking met een witte dwerg als het gaat om het stadium na een supernova? Hoe komt het dat er dan alsnog een grote massa overblijft (met grotere dichtheid etc) in plaats van dat de zwaartekracht enorm de overhand neemt en het laat verworden tot een singulariteit?
    put
    your
    clothes
    on!
    pi_61529367
    Stephen Hawking heeft zich heel erg verdiept in de wereld van de zwarte gaten.

    Hier is een interessante docu daarover. (leuke site om te bookmarken btw)
      donderdag 11 september 2008 @ 01:25:01 #52
    30719 keesjeislief
    NextGenerationHippie
    pi_61541705
    quote:
    Op woensdag 10 september 2008 10:12 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Ik weet niet hoe bekend je bent met differentiaalmeetkunde, maar de wiskundige structuur is een beetje als volgt. Hoop niet dat Hawking gelijk heeft en dat bij elke formule het publiek halveert, want dan blijft er weinig meer over na deze post

    Zwaartekracht wordt door Einstein dus geometrisch beschreven. De reden hiervoor is het eerder genoemde equivalentieprincipe; locaal blijkt dat je zwaartekracht altijd "weg kunt transformeren door te doen alsof jezelf versneld". Er is geen experiment waarbij je locaal ( dus in een 'klein genoege ruimte' ) onderscheid kunt maken tussen zwaartekracht en versnelling. Einstein vergeleek dat met geometrie: een manifold is locaal vlak.

    Hij poneerde dus dat ruimte-tijd een 4 dimensionale Lorentziaanse manifold is, waarbij de metriek de rol overneemt als zwaartekrachtspotentiaal. Einsteins aanpak was om de Poissonvergelijking voor het klassieke zwaartekrachtsveld phi ( en rho is de massadichtheid )

    [ afbeelding ]

    tensorieel uit te breiden. Je gebruikt tensors omdat die lineair transformeren en Lorentztransformaties ook lineaire transformaties zijn. De tensor die energiedichtheid beschrijft is de energie-impuls tensor T, en die is van tweede orde. Einstein zocht dus naar een tweede orde geometrische tensor die hij kon koppelen aan T. Eerst probeerde hij de Ricci-tensor, maar toen besefte hij dat energie en impuls behoud impliceerde dat de covariante afgeleide van die geometrische tensor ook 0 moest zijn. Dit bracht hem tot de volgende veldvergelijkingen:

    [ afbeelding ]

    De kappa is de koppelingsconstante, die bepaalt wordt door de Newtoniaanse limiet terug te moeten krijgen in bepaalde gevallen. Hier kun je een "no nonsense introductie" lezen over algemene relativiteit, maar ik weet niet hoe dat jou als wiskundige gaat bekoren Om een idee van de complexiteit van de vergelijkingen te geven zijn hier wat definities ( gelijke indices boven en onder sommeer je over van 0 tot 3 ) :

    De connectie:

    [ afbeelding ]

    De Riemann tensor:

    [ afbeelding ]

    De Ricci tensor:

    [ afbeelding ]

    en de Ricci scalar:

    [ afbeelding ]

    Wat dus vaak het geval is is dat je bij een gegeven energie-impuls tensor T je metriek g oplost. Aan bovenstaande formules kun je zien dat dat nogal ingewikkelde differentiaalvergelijkingen zijn; ze zijn tweede orde en niet lineair. Voor vrijwel alleen symmetrische gevallen zijn er exacte oplossingen bekend.

    Mooi werk dus Heb me er zelf iig nooit aan gewaagd

    Wat voor jou als wiskundige misschien interessant is, is dat Hilbert eerder de vacuum veldvergelijkingen (dus T=0) heeft gevonden dan Einstein. Hij heeft simpelweg het variatieprincipe toegepast, waarbij hij de meest simpele actie heeft opgesteld die de dynamica van de metriek zou kunnen beschrijven. Dat is simpelweg de Ricciscalar als Lagrangiaan, waarbij je wel de juiste maat moet meenemen:

    [ afbeelding ]

    Variatie van dit ding levert je precies de vacuumvergelijkingen op Hoop dat je hier wat uit kunt breien, fysici hebben nogal es een andere kijk op wiskunde dan wiskundigen zelf
    Ha, dank je! Ik ben te weinig bekend met differentiaalmeetkunde om bovenstaande helemaal te volgen, maar het ziet er ronduit geil uit . Hier wil ik absoluut nog eens verder naar kijken .
    heeft de hoop dat het allemaal stiekum toch nog goed komt...
    Fotoboek
    pi_61541719
    Ah, differentiaalmeetkunde is eigenlijk één van de allermooiste pareltjes van de wiskunde, ook omdat de gehele moderne natuurkunde ( algemene relativiteitstheorie, standaardmodel, snaartheorie ) erin geschreven is

    Zeker de moeite waard dus!
    pi_61555946
    quote:
    Op woensdag 10 september 2008 00:30 schreef Thomass het volgende:
    Over zwaartekracht, ik vond deze analogie wel treffend:

    http://www.scienceblog.co(...)y-problem-17277.html

    (maar ik ben geen expert ofzo, ik kon me er alleen wel wat bij voorstellen met behulp van het trampoline idee)
    Ja, dat is een analogie die vaak gebruikt wordt. Alleen neigt men met dit soort analogieën er nog wel es naar om te vergeten dat niet alleen de ruimte wordt verbogen; ook de tijd. Je kunt immers ruimte en tijd niet meer los van elkaar zien.

    De reden waarom zwaartekracht niet meer als een kracht kan worden gezien, is omdat je dus zwaartekracht in een klein gebiedje in de ruimte-tijd altijd weg kunt schrijven naar een situatie waarin jezelf versnelt. Andersom, als jij versnelt kun je locaal altijd net doen als je een inertiaalwaarnemer bent die in een zwaartekrachtsveld zit. "Versnellen ten gevolge van de zwaartekracht" is dus niet meer goed gedefinieerd, omdat een kracht wordt gedefinieerd als iets wat voor een versnelling zorgt.

    In de speciale relativiteitstheorie is er een speciale klasse van waarnemers: inertiaalwaarnemers. Ten opzichte van deze waarnemers kun je op een absolute manier versnelling definieren. Als ik versnel, zal elke inertiaalwaarnemer dit beamen.

    In de algemene relativiteitstheorie is dit niet meer zo. Als ik versnel, zal een inertiaalwaarnemer kunnen zeggen dat ik gewoon in een zwaartekrachtsveld zit. Versnelling is dus niet meer absoluut, en de klasse van inertiaalwaarnemers is dus niet meer zo uniek. Het laatste restje absoluutheid wordt hiermee overboord gekieperd
    pi_61556701
    * Dummie meldt.

    Dank voor de uitleg!
    "Cats were put into the world to disprove the dogma that all things were created to serve man."
    pi_61564758
    quote:
    Op maandag 8 september 2008 00:10 schreef TC03 het volgende:
    Wat vind jij van het bericht dat men bang is voor zwarte gaten bij dat experiment in Zwisterland? Totale onzin of een gebrek aan kennis? Of slechts een andere visie die jij niet juist acht?
    ik heb hier nog geen antwoord op gezien ( of er over heen gelezen want er was echt veel te lezen)
    pi_61565735
    Er zullen wellicht zwarte gaten ontstaan in dat experiment, en dat zou alleen maar tov zijn De berichten erover zijn echter heel erg overdreven. Ik heb tot nu toe ook nog geen 1 accuraat artikel in de krant of op internet erover gelezen op algemene nieuwssites. Het is allemaal hysterie.

    We worden elke seconde gebombardeerd met kosmische straling, en daar zitten deeltjes tussen met energieën waar we nu alleen nog maar van kunnen dromen om die ooit zelf te produceren ( zie ook het beroemde "oh my God particle"). Daar hoor ik nooit iemand hysterisch over doen. Ik zie ook nooit linkjes naar serieuze artikelen waar berekend wordt dat het risico groot is.

    Het is een fenomeen wat je ook wel in TRU ziet: sommige mensen vinden het leven niet spannend genoeg zonder doemscenario's.
    pi_61566748
    quote:
    Op donderdag 11 september 2008 23:41 schreef Haushofer het volgende:
    "oh my God particle".
    OMG!

    Ik lees toch elke wetenschapsbijlage van de weekendkrant, maar daar heb ik nog nooit van gehoord.

    Nou snap ik niet precies (*kuch*) wat mass-energy is, maar als dat ding een mass-energy had equivalent aan een bacterie, en een energie vergelijkbaar met een baseball bij 55 Mp/h, interpreteer ik het dan goed dat ik een botsing met zo'n OMG-particle niet zou overleven?

    (Oftewel: er vanuit gaande dat het een klasse betreft, vliegen er random kogels door het universum?)
    twee violen en een trommel en een fluit
      vrijdag 12 september 2008 @ 01:01:33 #59
    194833 Hanoying
    vereert Zeus, zoals het hoort.
    pi_61567122
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 00:32 schreef Roquefort het volgende:

    [..]

    OMG!

    Ik lees toch elke wetenschapsbijlage van de weekendkrant, maar daar heb ik nog nooit van gehoord.

    Nou snap ik niet precies (*kuch*) wat mass-energy is, maar als dat ding een mass-energy had equivalent aan een bacterie, en een energie vergelijkbaar met een baseball bij 55 Mp/h, interpreteer ik het dan goed dat ik een botsing met zo'n OMG-particle niet zou overleven?

    (Oftewel: er vanuit gaande dat het een klasse betreft, vliegen er random kogels door het universum?)
    Die random kogels benaderen dan wel de lichtsnelheid maar volgens mij zal dat proton uit elkaar spatten op het moment dat hij op een deeltje in de atmosfeer knalt. Dan raakt hij de grond dus niet zo snel want hij komt volgens mij altijd wel in aanraking met iets voordat hij zo ver komt.

    Ik weet overigens niet of de "fallout" van zo'n botsing nog ver in de atmosfeer doordringt. Misschien wel, want het ding heeft wel een ontzettende snelheid en hij zal vast wel uit elkaar breken in elektronen, positronen, straling en/of higgs deeltjes en/of etc. :p

    Misschien dat er toch wel iets op je kop kan komen hier op het aardoppervlak. Maar niet meer met de energie van het originele proton in ieder geval. Dat is in ieder geval mijn theorie maar Haushoffer weet het beter, dus dit is bij deze ook mijn tvp.

    Uitstekend topic trouwens Haushoffer, je hebt duidelijk de goede opleiding gekozen, ik kan zien dat je er passie voor- en verstand van hebt
    Laat ons Δωδεκάθεον's lied'ren zingen!
    pi_61567599
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 00:32 schreef Roquefort het volgende:

    [..]

    OMG!

    Ik lees toch elke wetenschapsbijlage van de weekendkrant, maar daar heb ik nog nooit van gehoord.

    Nou snap ik niet precies (*kuch*) wat mass-energy is, maar als dat ding een mass-energy had equivalent aan een bacterie, en een energie vergelijkbaar met een baseball bij 55 Mp/h, interpreteer ik het dan goed dat ik een botsing met zo'n OMG-particle niet zou overleven?

    (Oftewel: er vanuit gaande dat het een klasse betreft, vliegen er random kogels door het universum?)
    Als Einstein gequote wordt is dat meestal de formule E=mc^2 die zegt dat energie (E) en massa (m) hetzelfde zijn en via de lichtsnelheid (c) in elkaar zijn om te rekenen. De mass-energy van de proton is in het artikel dus de rustmassa en de energie die het proton heeft, omgezet in electron volts.

    [ Bericht 15% gewijzigd door pwned op 12-09-2008 12:38:35 ]
    pi_61569202
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 00:32 schreef Roquefort het volgende:

    [..]

    OMG!

    Ik lees toch elke wetenschapsbijlage van de weekendkrant, maar daar heb ik nog nooit van gehoord.

    Nou snap ik niet precies (*kuch*) wat mass-energy is, maar als dat ding een mass-energy had equivalent aan een bacterie, en een energie vergelijkbaar met een baseball bij 55 Mp/h, interpreteer ik het dan goed dat ik een botsing met zo'n OMG-particle niet zou overleven?

    (Oftewel: er vanuit gaande dat het een klasse betreft, vliegen er random kogels door het universum?)
    Zo'n deeltje zou waarschijnlijk dwars door je heen gaan en daar zou je niks van merken. Straling is pas gevaarlijk als het met in grote getalen in staat is om met je weefsel te reageren.
    pi_61573638
    EDIT: Ik heb inmiddels voldoende antwoord gevonden op m'n vraag, bedankt voor dit topic om mijn interesse over zwarte gaten en particle physics weer te prikkelen. Helaas ben ik beter in thermodynamica dan in quantummechanica en ben ik niet goed genoeg in differentials om echt diep in de stof te duiken.

    [ Bericht 77% gewijzigd door pwned op 12-09-2008 12:37:57 ]
    pi_61574318
    Deze dummie heeft het gedeeltelijk begrepen. Ik probeer constant te visualiseren wat je zegt. Maar dat valt niet mee. Het wiskundige gedeelte is me sowieso te ingewikkeld. Met mijn doemdenkbreintje boerenverstand zie ik dus ooit alles, maar dan ook werkelijk alles op den duur een groot zwart gat worden. Het is net een virus

    Complimenten voor dit topic Haus!! Megamachtig interessant.
    Remember all, if you don't sin, then Jesus died for nothing.
    Samenzweringstheorieën behoren tot de wetenschap van onwetenden
    pi_61579201
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 12:15 schreef pwned het volgende:
    EDIT: Ik heb inmiddels voldoende antwoord gevonden op m'n vraag, bedankt voor dit topic om mijn interesse over zwarte gaten en particle physics weer te prikkelen. Helaas ben ik beter in thermodynamica dan in quantummechanica en ben ik niet goed genoeg in differentials om echt diep in de stof te duiken.
    Ik weet niet wat je achtergrond is, maar een erg goed boek wat alle benodigde wiskunde voor dit soort theorieën uit de doeken doet is "geometry, topology and physics" van Nakahara. Het is de laatste paar weken mijn bijbeltje geworden
    pi_61585329
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 16:15 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Ik weet niet wat je achtergrond is, maar een erg goed boek wat alle benodigde wiskunde voor dit soort theorieën uit de doeken doet is "geometry, topology and physics" van Nakahara. Het is de laatste paar weken mijn bijbeltje geworden
    Helaas aan een andere kant van het natuurkundespectrum Vooral thermodynamica, fysische transportverschijnselen en fermentatietechnieken. Misschien dat ik het boek van Nakahara ga aanschaffen.
    pi_61597509
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 12:45 schreef ElizabethR het volgende:
    Deze dummie heeft het gedeeltelijk begrepen. Ik probeer constant te visualiseren wat je zegt. Maar dat valt niet mee. Het wiskundige gedeelte is me sowieso te ingewikkeld. Met mijn doemdenkbreintje boerenverstand zie ik dus ooit alles, maar dan ook werkelijk alles op den duur een groot zwart gat worden. Het is net een virus

    Complimenten voor dit topic Haus!! Megamachtig interessant.
    Ja, dat stelde ik al eerder: één van de eindstadia van het universum is er één waarin alleen zwarte gaten en straling over is. Het duurt verschrikkelijk lang voordat zo'n zwart gat verdampt is, dus het zou zelfs kunnen dat de ruimte-tijd al "uitmekaar getrokken wordt" voordat het gros verdampt is.

    Hawking heeft geponeerd dat het bij ontstaan van het universum mini zwarte gaten zijn ontstaan. Die zouden nu ongeveer kunnen gaan verdampen. Het universum is nu circa 1010 jaar, maar een fatsoenlijk zwart gat kan er wel 1070 jaar (oid) over doen om te verdampen. Dan moet het universum nog een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal langer bestaan.

    Da's best veel
    pi_61597900
    quote:
    Op vrijdag 12 september 2008 20:21 schreef pwned het volgende:

    [..]

    Helaas aan een andere kant van het natuurkundespectrum Vooral thermodynamica, fysische transportverschijnselen en fermentatietechnieken. Misschien dat ik het boek van Nakahara ga aanschaffen.
    Ah, ok Het boek is met weinig voorkennis te volgen, maar ik vond het zelf toch nog wel lastig te volgen zo nu en dan. Het is niet iets wat je even snel erbij doet
      maandag 15 september 2008 @ 13:07:29 #68
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_61642885
    quote:
    Op zaterdag 13 september 2008 12:08 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Ja, dat stelde ik al eerder: één van de eindstadia van het universum is er één waarin alleen zwarte gaten en straling over is. Het duurt verschrikkelijk lang voordat zo'n zwart gat verdampt is, dus het zou zelfs kunnen dat de ruimte-tijd al "uitmekaar getrokken wordt" voordat het gros verdampt is.

    Hawking heeft geponeerd dat het bij ontstaan van het universum mini zwarte gaten zijn ontstaan. Die zouden nu ongeveer kunnen gaan verdampen. Het universum is nu circa 1010 jaar, maar een fatsoenlijk zwart gat kan er wel 1070 jaar (oid) over doen om te verdampen. Dan moet het universum nog een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal een miljoen maal langer bestaan.

    Da's best veel
    Misschien verdampt een minizwart gat in die hadron collider veel sneller omdat het misschien uit enkele kernen bestaat tov een zwart gat die ontstaat door het ineenvallen van een ster, en ongekend gecomprimeerd is met enorm veel materie en natuurlijk veel langer werk heeft om die energie door middel van eventuele straling kwijt te raken.

    Het residu daarvan zou best wel eens aanwijzingen kunnen geven over het bestaan van eventuele Higgs deeltjes..
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_61645204
    Raar dat Stephen hawking niet voorkomt in je OP afgezien van wat reacties over de hawking straling. Dat is toch wel de man die grotendeels deze theorie heeft neergezet

    Goed topic verder.
    Lambo of Rekt
    pi_61650783
    Ja, ik wou nog es verder wat dingen posten, maar ik heb het nu wat druk met andere zaken. Wat Hawking zijn verdienste vooral is, is zijn werk met Penrose over singulariteiten. Ze hebben in de jaren 60 de ruimte-tijd in een formeel wiskundig raamwerk gezet. Dat is nu nog niet ter sprake gekomen, ook omdat het hier vooral dan om wiskundige details gaat.

    De straling die Hawking voorspelde is een voorspelling van een geünificeerde theorie. M'n OP gaat vooral over klassieke zwarte gaten, dus wat de algemene relativiteitstheorie erover zegt.
    pi_61651269
    Ik ga het zo nog een keertje doorlezen, maar, puike OP, erg duidelijk so far. Even een tvp, moet koken nu
    Vivre
    pi_62080520
    Klassiek gezien zouden we een zwart gat willen bekijken als een massa met een regio er omheen waar de ontsnappingsnelheid de lichtsnelheid is. Dat zou je je kunnen voorstellen als een puntmassa met een bol er omheen; als je op dit boloppervlak of voorbij dit boloppervlak komt dan houdt zwaartekracht je in de greep, wat je snelheid (oftewel: energie) ook is.

    Relativistisch echter hebben we het volgende plaatje. We hebben een massa die is ingestort door haar eigen zwaartekracht en daardoor een singulariteit is geworden. Deze singulariteit is het ontbreken van ruimte en tijd. Als je de ruimtetijd als een stuk papier zou zien waarop je punten kunt labelen, dan zou een singulariteit simpelweg een gaatje in je papier zijn; het behoort niet meer tot het papier. Daar omheen is het papier gekromd. Nou kun je licht van ver af in de richting van het gaatje sturen. Licht volgt het kortste pad op dat papier. Als het licht op een fatsoenlijke afstand van dat gaatje blijft wordt het slechts een klein beetje afgebogen. Maar als het licht maar dicht genoeg bij dat gaatje komt, dan zal op een gegeven moment het licht door de geometrie worden ingevangen; het licht kan dan alleen nog maar in een pad rond dat gaatje gaan.

    Als je licht nog dichter bij het gaatje laat komen, dan wordt het direct naar het gaatje toegetrokken en verdwijnt het licht in het gaatje.

    De verzameling van al die lichtdeeltjes die niet kunnen ontsnappen, maar ook niet in het gaatje verdwijnen noemen we de waarnemershorizon.
      donderdag 2 oktober 2008 @ 16:48:19 #74
    194833 Hanoying
    vereert Zeus, zoals het hoort.
    pi_62080672
    quote:
    Op donderdag 2 oktober 2008 16:30 schreef Haushofer het volgende:
    Een schopje wegens recente interesse
    Als je dan toch een schopje geeft...

    Je stelde in een eerdere post dat een dergelijk proton (als het omg particle) gewoon door je heen zou gaan en dat je er niets van zou merken.

    Maar ze detecteren ze juist door:
    The Fly's Eye consists of an array of telescopes which stare into the night sky and record the blue flashes which result when very high energy cosmic rays slam into the atmosphere. From the height and intensity of the flash, one can calculate the nature of the particle and its energy.

    Met andere woorden:
    Ze detecteren de energie die vrijkomt als het deeltje 'uit elkaar spat' nadat het op een ander deeltje botst.

    maakte ik nu een denkfout bij mijn eerdere post?

    (Die random kogels benaderen dan wel de lichtsnelheid maar volgens mij zal dat proton uit elkaar spatten op het moment dat hij op een deeltje in de atmosfeer knalt. Dan raakt hij de grond dus niet zo snel want hij komt volgens mij altijd wel in aanraking met iets voordat hij zo ver komt.

    Ik weet overigens niet of de "fallout" van zo'n botsing nog ver in de atmosfeer doordringt. Misschien wel, want het ding heeft wel een ontzettende snelheid en hij zal vast wel uit elkaar breken in elektronen, positronen, straling en/of higgs deeltjes en/of etc. :p

    Misschien dat er toch wel iets op je kop kan komen hier op het aardoppervlak. Maar niet meer met de energie van het originele proton in ieder geval. Dat is in ieder geval mijn theorie maar Haushoffer weet het beter, dus dit is bij deze ook mijn tvp.)


    Je had hier niet op gereageerd dus bij deze nogmaals geplaatst.
    Laat ons Δωδεκάθεον's lied'ren zingen!
    pi_62081006
    goede kick

    Wat ik me nog afvroeg met dat hele CERN gebeuren: Iedereen was bang dat de aarde in een flits zou verdwijnen. Althans werd dat idee geschapen. Maar zo'n klein zwart gat zou nooit de aarde kunnen opslokken toch?

    Volgens mij zou het zwarte gat afzakken naar het binnenste van de aarde (en de paar atomen die in het zwaartekrachtveld van het mini zwarte gat komen meepakken. Daar zou hij door blijven gaan met het opslokken van atomen die binnen zijn zwaartekrachtveld komen.
    Maar nu komt het, dat zwaartekrachtveld zou nooit groter kunnen worden dan de oorspronkelijke massa aan zwaartekrachtveld had. Uiteindelijk zouden we dan gewoon een mini zwart gat hebben in het binnenste van de aarde wat een enkele keer een atoom opslokt, maar verder niet zou groeien --> stabiele situatie. Of zie ik dat verkeerd?

    En een vraag die hier min of meer aan gekoppeld is: Stel dat de aarde plots een zwart gat zou worden (met dezelfde massa met hetzelfde middelpunt), dan zou de maan toch in dezelfde baan om het zwarte gat blijven bewegen?
    Extremistisch gematigd.
    pi_62081077
    Klopt, zo'n deeltje reageert met deeltjes uit de atmosfeer, en dat zal een lawine aan andere deeltjes geven. Op een dergelijke indirecte manier worden die deeltjes vaak waargenomen. Hoe schadelijk dat zou zijn als zoiets in het menselijk lichaam zou gebeuren weet ik niet eigenlijk. Misschien zijn deze wiki's handig:

    http://en.wikipedia.org/wiki/Cosmic_ray (en dan vooral 'interaction with the earth's atmoshpere')

    http://en.wikipedia.org/wiki/Ultra-high-energy_cosmic_ray

    Bij nader inzien zou ik eigenlijk ook niet weten hoe waarschijnlijk het is dat een proton wat een gigantische snelheid heeft nou precies in jouw lichaam tegen een molecuul aanbotst en daarmee gaat reageren. Volgens mij is de intensiteit van dergelijke straling erg laag vergeleken met andere straling waaraan je blootgesteld wordt in het dagelijkse leven. Dus je hoeft je er sowieso geen zorgen over te maken
    pi_62307166
    quote:
    Op donderdag 2 oktober 2008 17:00 schreef P8 het volgende:
    goede kick

    Wat ik me nog afvroeg met dat hele CERN gebeuren: Iedereen was bang dat de aarde in een flits zou verdwijnen. Althans werd dat idee geschapen. Maar zo'n klein zwart gat zou nooit de aarde kunnen opslokken toch?

    Volgens mij zou het zwarte gat afzakken naar het binnenste van de aarde (en de paar atomen die in het zwaartekrachtveld van het mini zwarte gat komen meepakken.
    Het is de vraag hoeveel massa het zwarte gat in beginsel heeft. Als dat beneden een bepaalde limiet ligt, zal het zwarte gat weer verdwijnen voordat het ook maar iets heeft aangetrokken. Op http://en.wikipedia.org/wiki/Hawking_radiation kun je zelf een schatting van de levensduur maken.

    Als de aarde plotseling een zwart gat zou worden, dan zou het zwaartekrachtsveld inderdaad niet veranderen. Het enige verschil is dat de aarde dan een waarnemershorizon zou bezitten. In het geval van de aarde zou die dan op een afstand van ongeveer een centimeter van de singulariteit liggen ( de Schwarzschildradius zou ongeveer een centimeter zijn, geloof ik ).
    pi_62423240
    @Haus.
    Zwarte gaten worden zo genoemd omdat de aantrekkingskracht van zo gat groter is dan de snelheid van het licht. Het licht wat wij kunnen zien maar ik neem aan ook alles met een golflengte buiten het voor on zichtbare licht. zijn er ook situaties mogelijk waarbij een zwart gat voor ons zwart lijkt maar straling van bijvoorbeeld 100 nm wel kan ontsnappen aan het het gat maar straling van 350 nm niet?
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_62437783
    quote:
    Op donderdag 16 oktober 2008 01:22 schreef One_of_the_few het volgende:
    @Haus.
    Zwarte gaten worden zo genoemd omdat de aantrekkingskracht van zo gat groter is dan de snelheid van het licht. Het licht wat wij kunnen zien maar ik neem aan ook alles met een golflengte buiten het voor on zichtbare licht. zijn er ook situaties mogelijk waarbij een zwart gat voor ons zwart lijkt maar straling van bijvoorbeeld 100 nm wel kan ontsnappen aan het het gat maar straling van 350 nm niet?
    Da's een goeie vraag waar ik even over moest nadenken. De golflengte van je licht bepaalt de energie van je foton, maar dat is nou net wat je in dergelijke berekeningen verwaarloost. Je neemt een bepaald type zwart gat ( roterend, statisch, geladen, niet geladen, symmetrisch etc), bepaalt de geometrie van dit zwarte gat en bekijkt hoe die geometrie de geodeten ( die de fotonen volgen ) in je ruimte-tijd veranderen. Je verwaarloost dus de kromming die het foton zelf veroorzaakt in de ruimte-tijd, en dat is in eigenlijk alle gevallen een erg goeie benadering.

    In media heb je nog het verschijnsel dispersie, maar zover ik weet heb je dit verschijnsel niet in dergelijke berekeningen nodig.

    Erg goeie vraag
      vrijdag 17 oktober 2008 @ 12:48:15 #80
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_62457528
    Volgens waarnemingen heeft een zwart gat van een groot object jets waar deeltjes "ontsnappen"
    Dit heeft te maken met de rotatie.
    Zo'n klein zwart gat roteert mi niet. Dus zouden deeltjes er ook totaal niet aan kunnen ontsnappen.
    Hoe kunnen ze dan metingen doen?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_62458650
    quote:
    Op vrijdag 17 oktober 2008 12:48 schreef KlappernootatWork het volgende:
    Volgens waarnemingen heeft een zwart gat van een groot object jets waar deeltjes "ontsnappen"
    Dit heeft te maken met de rotatie.
    Zo'n klein zwart gat roteert mi niet. Dus zouden deeltjes er ook totaal niet aan kunnen ontsnappen.
    Hoe kunnen ze dan metingen doen?
    Ik begrijp je vraag niet helemaal, maar Hawkingstraling doet zich ook voor bij stilstaande zwarte gaten. Bovendien is dit soort straling nog nooit gemeten. Als dat wel zo zou zijn, zou Hawking waarschijnlijk al een Nobelprijs hebben gewonnen. Het vermogen van stralende zwarte gaten is simpelweg (nog) te laag om vanaf de aarde te meten.

    Bovendien kunnen kleine zwarte gaten ook prima roteren. Ik hoop dat ik je vraag een beetje goed begrepen heb

    [ Bericht 0% gewijzigd door Haushofer op 18-10-2008 17:25:17 (klassieke blunders :') ) ]
      zaterdag 18 oktober 2008 @ 17:22:52 #82
    33631 RedDevil085
    NEIN, NEIN, NEIN
    pi_62486849
    TVP... Degelijke uitleg en interessante links... Zo gauw ik bovenstaande info heb verwerkt zal ik ook iets interessants proberen te vragen
    When I die, I want to die like my grandfather - peacefully asleep - and not screaming like the passengers in his car...
    Arguing on the Internet is like competing in the Special Olympics. Even if you win, you're still retarded.
      vrijdag 24 oktober 2008 @ 11:30:26 #83
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_62636840
    Wat is trouwens de "levensduur" van zo'n zwart gat? We weten bij benadering hoe oud een ster wordt, maar het is mij niet bekend hoe lang een singulariteit als een zwart gat blijft bestaan. En wat gebeurt er dan met die materie ? Knalt dan alles weer uit elkaar of "verdwijnt" het?

    En geldt dit ook voor kleine zwarte gaten?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      zaterdag 25 oktober 2008 @ 03:07:37 #84
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_62659769
    haus
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_62660876
    quote:
    Op vrijdag 24 oktober 2008 11:30 schreef KlappernootatWork het volgende:
    Wat is trouwens de "levensduur" van zo'n zwart gat? We weten bij benadering hoe oud een ster wordt, maar het is mij niet bekend hoe lang een singulariteit als een zwart gat blijft bestaan. En wat gebeurt er dan met die materie ? Knalt dan alles weer uit elkaar of "verdwijnt" het?

    En geldt dit ook voor kleine zwarte gaten?
    Die kun je in de link vinden die ik gaf van Wikipedia. Uiteindelijk wordt alle massa in straling omgezet,dus fotonen
    pi_62672736
    Wat een geweldig topic. Die Haushofer gaat nog eens een hele grote worden ! Goed om te lezen dat hij zijn brainpower op de wetenschap gaat richten. Ken weinig mensen die complexe zaken zo helder kunnen weergeven.

    Maar genoeg terechte lofuitingen, hier zijn twee vragen:

    1. Stel je hebt twee zwarte gaten die allebei de ruimte-tijd oneindig krommen (zie plaatje met de aarde als voorbeeld). Ze liggen precies tegenover elkaar en zijn even sterk. Ontstaat er dan een 'zwevende', niet- gekromde geodeet precies in het midden waarover een foton kan reizen?



    2. Normaal gesproken leren we meer over subatomaire deeltjes door ze met grote kracht tegen elkaar aan te smijten (zoals bij de LHC), maar kan het zo zijn dat de krachten binnen de waarnemingshorizon van een zwart gat zo groot zijn dat deeltjes in subatomaire deeltjes "uit elkaar worden getrokken" ?
    Your mind is like a parachute, it works best when it's open...
      maandag 27 oktober 2008 @ 14:44:02 #87
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_62719067
    quote:
    Op zaterdag 25 oktober 2008 09:49 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Die kun je in de link vinden die ik gaf van Wikipedia. Uiteindelijk wordt alle massa in straling omgezet,dus fotonen
    fotonen is toch licht? betekent dit dan dat het universum op gegeven moment baadt in het licht?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_62723905
    quote:
    Op donderdag 16 oktober 2008 16:36 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Da's een goeie vraag waar ik even over moest nadenken. De golflengte van je licht bepaalt de energie van je foton, maar dat is nou net wat je in dergelijke berekeningen verwaarloost. Je neemt een bepaald type zwart gat ( roterend, statisch, geladen, niet geladen, symmetrisch etc), bepaalt de geometrie van dit zwarte gat en bekijkt hoe die geometrie de geodeten ( die de fotonen volgen ) in je ruimte-tijd veranderen. Je verwaarloost dus de kromming die het foton zelf veroorzaakt in de ruimte-tijd, en dat is in eigenlijk alle gevallen een erg goeie benadering.

    In media heb je nog het verschijnsel dispersie, maar zover ik weet heb je dit verschijnsel niet in dergelijke berekeningen nodig.

    Erg goeie vraag
    Bedankt!
    Het verwaarlozen van de kromming die een foton veroorzaakt: In bijna alle gevallen geeft dat een goede benadering. Maar wat als je die kromming wel meeneemt? Wordt het dan te complex in verhouding tot de nauwkeurigheid? Kan het niet zijn dat het wel meenemen van die kromming niet openstaande vragen kan verklaren?
    Ik zou zo niet weten welke, maar meer het idee dat als je informatie weg laat je een niet nauwkeurig genoeg antwoord krijgt.

    Een zwart gat heeft een oneindige grote dichtheid. Dit veroorzaakt een kromming in de ruimte/tijd. Alles wat een zwart gat eet draagt dus niet bij aan de kromming van de ruimte/tijd aangezien de dichtheid al oneindig groot is. Of is dit een verkeerde conclusie?
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_62790648
    Als je die kromming meeneemt, dan wordt het probleem veel complexer, omdat de vergelijkingen niet lineair zijn; het is dus erg moeilijk om oplossingen te vinden. Maar de fout die je daarmee maakt is heel erg klein. Bovendien is ART een benadering; je neemt geen quantumcorrecties mee in je berekeningen. Daar zit ook al een "fout" in.

    De dichtheid is inderdaad oneindig, maar de bron is een eindige massa! Als een zwart gat massa opeet, dan zorgt die massa voor meer kromming. Dat kun je afleiden uit de zogenaamde metriek van het zwarte gat. Daarvoor moet wel gelden dat het zwarte gat nadat het de massa heeft opgegeten weer de symmetrieen bezit als daarvoor, anders moet je een andere metriek gebruiken.

    Het niet-technische antwoord is dus: je conclusie is inderdaad verkeerd

    Hetzelfde kun je doen voor een puntlading. Deze zorgt voor een elektrisch veld. Echter, de ladingsdichtheid is oneindig terwijl de lading eindig is; het is simpelweg het "oneindig kleine volume" wat voor een " oneindige dichtheid" zorgt. Als ik nu meer lading toevoeg in het punt wordt het elektrische veld sterker.
    pi_62790687
    quote:
    Op maandag 27 oktober 2008 14:44 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    fotonen is toch licht? betekent dit dan dat het universum op gegeven moment baadt in het licht?
    Nou ja, licht is straling met een bepaalde golflengte. Ik weet niet precies wat de gemiddelde golflengte van zo'n eindtoestand zou zijn, maar het is inderdaad denkbaar dat na heel veel jaar het universum alleen nog maar uit straling bestaat.
    pi_62790831
    quote:
    Op woensdag 29 oktober 2008 19:37 schreef Haushofer het volgende:
    Als je die kromming meeneemt, dan wordt het probleem veel complexer, omdat de vergelijkingen niet lineair zijn; het is dus erg moeilijk om oplossingen te vinden. Maar de fout die je daarmee maakt is heel erg klein. Bovendien is ART een benadering; je neemt geen quantumcorrecties mee in je berekeningen. Daar zit ook al een "fout" in.

    De dichtheid is inderdaad oneindig, maar de bron is een eindige massa! Als een zwart gat massa opeet, dan zorgt die massa voor meer kromming. Dat kun je afleiden uit de zogenaamde metriek van het zwarte gat. Daarvoor moet wel gelden dat het zwarte gat nadat het de massa heeft opgegeten weer de symmetrieen bezit als daarvoor, anders moet je een andere metriek gebruiken.

    Het niet-technische antwoord is dus: je conclusie is inderdaad verkeerd

    Hetzelfde kun je doen voor een puntlading. Deze zorgt voor een elektrisch veld. Echter, de ladingsdichtheid is oneindig terwijl de lading eindig is; het is simpelweg het "oneindig kleine volume" wat voor een " oneindige dichtheid" zorgt. Als ik nu meer lading toevoeg in het punt wordt het elektrische veld sterker.
    Maar goed dat ik het als een vraag poneerde.
    Eigenlijk ook wel logisch. Anders zou er massa 'verdwijnen' in een zwart gat wat gevolgen voor de uitdijing van het helaal zou hebben.
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_62793289
    Lijkt een zwart gat niet op het singulariteitspunt van de oerknal maar wel in de omgekeerde richting, oftewel: is het mogelijk dat 'achter' het zwarte gat de opgezogen materie in een andere universum wordt uitgespoten?
    Ik zeg maar wat
    Het verschil tussen het geloof en het bijgeloof is dat het geloof een conclusie is van rationeel onderzoek.
    De waarheid is van iedereen.
      donderdag 30 oktober 2008 @ 08:43:56 #93
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_62802565
    quote:
    Op woensdag 29 oktober 2008 19:38 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Nou ja, licht is straling met een bepaalde golflengte. Ik weet niet precies wat de gemiddelde golflengte van zo'n eindtoestand zou zijn, maar het is inderdaad denkbaar dat na heel veel jaar het universum alleen nog maar uit straling bestaat.
    Wat gebeurt er dan met de "harde" dwz. zware materie? of wordt dit allemaal opgezogen door zwarte gaten?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_62831628
    Ja. Volgens de ART eindigt het pad van elk deeltje, of het nu massief of massaloos is, bij de singulariteit wanneer het voorbij de waarnemershorizon is.
      vrijdag 31 oktober 2008 @ 10:42:27 #95
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_62831929
    quote:
    Op vrijdag 31 oktober 2008 10:29 schreef Haushofer het volgende:
    Ja. Volgens de ART eindigt het pad van elk deeltje, of het nu massief of massaloos is, bij de singulariteit wanneer het voorbij de waarnemershorizon is.
    Dus we komen straks allemaal heeel dicht tegen Beyonce en Katja aan te liggen..
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      vrijdag 31 oktober 2008 @ 14:28:00 #96
    33631 RedDevil085
    NEIN, NEIN, NEIN
    pi_62837925
    quote:
    Hoe zwaar kan een zwart gat maximaal worden? Een wetenschapper van de Amerikaanse Yale-universiteit legt de grens op tien miljard keer de massa van onze zon.

    Nog nooit eerder werd er een bovengrens voor de massa van een zwart gat bepaald. Natuur- en sterrenkundige Priya Natarajan deed dat wel en publiceerde onlangs haar bevindingen.

    Natarajan kwam tot haar conclusie door gegevens te bestuderen van ultrazware zwarte gaten, die zich bevinden in de centra van bepaalde sterrenstelsels. Deze waarnemingen kunnen alleen kloppen als zwarte gaten stoppen met groeien zodra ze tien miljard keer zo zwaar als onze zon geworden zijn, stelt de wetenschapper.

    Hoe dat komt, is nog onduidelijk. Een mogelijkheid die Natarajan oppert: een zwart gat voedt zich met gas, stof en materie van sterren. Op een gegeven moment heeft het op die manier zijn omgeving leeggemaakt. Niet alleen heeft het gat daardoor niets meer te ‘eten’, ook is er te weinig gas voorhanden om in die regio nieuwe sterren te laten ontstaan. Gevolg: het gulzige gat bevindt zich in een gebied dat leeg is én leeg blijft, en kan daardoor niet meer zwaarder worden. -JPK
    Uit de Kijk van deze maand

    Heeft iemand die verstand heeft van zaken (Haus? :p) hier nog wat over te zeggen? Het klinkt mij... nou ja, een beetje TE simpel (het zwarte gat voed zich niet meer omdat er gewoonweg geen voeding meer in de buurt is?).
    When I die, I want to die like my grandfather - peacefully asleep - and not screaming like the passengers in his car...
    Arguing on the Internet is like competing in the Special Olympics. Even if you win, you're still retarded.
      donderdag 6 november 2008 @ 11:27:25 #97
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_62994106
    quote:
    Op vrijdag 31 oktober 2008 14:28 schreef RedDevil085 het volgende:

    [..]

    Uit de Kijk van deze maand

    Heeft iemand die verstand heeft van zaken (Haus? :p) hier nog wat over te zeggen? Het klinkt mij... nou ja, een beetje TE simpel (het zwarte gat voed zich niet meer omdat er gewoonweg geen voeding meer in de buurt is?).
    Dus ze beweren dat er een limiet is aan de waarnemershorizon? Dus het heelal wordt later helemaal leeg (afgezien van straling) en gevuld met zware gaten?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      donderdag 6 november 2008 @ 13:25:34 #98
    33631 RedDevil085
    NEIN, NEIN, NEIN
    pi_62997920
    quote:
    Op donderdag 6 november 2008 11:27 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    Dus ze beweren dat er een limiet is aan de waarnemershorizon? Dus het heelal wordt later helemaal leeg (afgezien van straling) en gevuld met zware gaten?

    Dat het gevuld is/word met zwarte gaten durf ik niet te zeggen, maar ik meende dat een hoop modellen al een "leeg" universum voorspellen?
    Vraag me af wat voor plaats zwarte gaten in dat universum hebben?
    When I die, I want to die like my grandfather - peacefully asleep - and not screaming like the passengers in his car...
    Arguing on the Internet is like competing in the Special Olympics. Even if you win, you're still retarded.
      donderdag 6 november 2008 @ 14:52:55 #99
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63001101
    quote:
    Op donderdag 6 november 2008 13:25 schreef RedDevil085 het volgende:

    [..]

    Dat het gevuld is/word met zwarte gaten durf ik niet te zeggen, maar ik meende dat een hoop modellen al een "leeg" universum voorspellen?
    Vraag me af wat voor plaats zwarte gaten in dat universum hebben?
    Ik heb zo'n vermoeden dat het universum dan stationair wordt, zonder kromming. Er is dan geen materie meer voorhanden is om die kromming te "voeden". Het heelal zou dan in principe minderdimensionaal kunnen worden..
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63023546
    quote:
    Op donderdag 6 november 2008 13:25 schreef RedDevil085 het volgende:

    [..]

    Dat het gevuld is/word met zwarte gaten durf ik niet te zeggen, maar ik meende dat een hoop modellen al een "leeg" universum voorspellen?
    Vraag me af wat voor plaats zwarte gaten in dat universum hebben?
    Een leeg universum met zwarte gaten

    Overigens, ik heb deze week college gehad van Mangano, die een artikel heeft geschreven over de vorming van zwarte gaten in de LHC. Ga nu terug van Parijs, als ik tijd heb probeer ik de gemaakte aantekeningen even fatsoenlijk en begrijpelijk hier neer te zetten

    Voor de liefhebber hier alvast de link:

    http://arxiv.org/PS_cache/arxiv/pdf/0806/0806.3381v2.pdf
    pi_63023582
    quote:
    Op vrijdag 31 oktober 2008 14:28 schreef RedDevil085 het volgende:

    [..]

    Uit de Kijk van deze maand

    Heeft iemand die verstand heeft van zaken (Haus? :p) hier nog wat over te zeggen? Het klinkt mij... nou ja, een beetje TE simpel (het zwarte gat voed zich niet meer omdat er gewoonweg geen voeding meer in de buurt is?).
    Simpel is lang niet altijd verkeerd Het artikel is maar 9 paginas, dus als ik tijd heb zal ik het binnenkort proberen door te nemen
      zondag 23 november 2008 @ 13:50:10 #102
    126487 One_of_the_few
    Mate verslaafde
    pi_63448453
    @ haushofer
    Als een ster niet vervalt als een zwart gat, maar als een neutronenster. Hoe kan die neutronenster magnetisch geladen zijn? Met alleen maar neutronen heb je toch geen lading. Hoe krijgt het dan zijn lading? en verschilt dat met een zwart gat?
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_63476864
    Een neutronenster bevat niet alleen neutronen, maar ook veel geladen deeltjes aan het oppervlak Als een ster instort tot een neutronenster is er iets wat ruwweg behouden blijft: de magnetische flux. Dit is zoiets als het magnetische veld geintegreerd over het oppervlak. Bij de instorting wordt het oppervlak veel kleiner, en dus moet het magnetische veld wel veel groter worden om de flux net zo groot te houden.

    Als r1 de straal voor instorting is, en rr2 de straal na instorting met r1 > r2, dan verhouden de oppervlaktes zich als (r2/r1 )r2. Hiermee kun je afschatten hoeveel keer groter het magnetische veld wordt. Als de straal bijvoorbeeld een factor 1000 keer kleiner wordt bij de instorting, dan wordt het magnetisch veld ruwweg 1000*1000=1000000 keer groter.

    Overigens, iets anders wat behouden blijft is het impulsmoment L. Dat is iets als L=m*v*r waarbij v de omloopsnelheid is. Je ziet dat als m hetzelfde blijft ( wat niet zo is, maar stel dat ) en r veel kleiner wordt, v opeens veel groter wordt. Dit zie je als een ronddraaiende kunstschaatster haar armen intrekt. Zo'n object, wat een sterk magnetisch veld heeft en heel snel ronddraait, noemen we een pulsar; het zendt signalen uit met een uitzonderling nauwkeurig bepaalde periode.
    pi_63477257
    quote:
    Op maandag 24 november 2008 13:45 schreef Haushofer het volgende:
    Een neutronenster bevat niet alleen neutronen, maar ook veel geladen deeltjes aan het oppervlak Als een ster instort tot een neutronenster is er iets wat ruwweg behouden blijft: de magnetische flux. Dit is zoiets als het magnetische veld geintegreerd over het oppervlak. Bij de instorting wordt het oppervlak veel kleiner, en dus moet het magnetische veld wel veel groter worden om de flux net zo groot te houden.

    Als r1 de straal voor instorting is, en rr2 de straal na instorting met r1 > r2, dan verhouden de oppervlaktes zich als (r2/r1 )r2. Hiermee kun je afschatten hoeveel keer groter het magnetische veld wordt. Als de straal bijvoorbeeld een factor 1000 keer kleiner wordt bij de instorting, dan wordt het magnetisch veld ruwweg 1000*1000=1000000 keer groter.

    Overigens, iets anders wat behouden blijft is het impulsmoment L. Dat is iets als L=m*v*r waarbij v de omloopsnelheid is. Je ziet dat als m hetzelfde blijft ( wat niet zo is, maar stel dat ) en r veel kleiner wordt, v opeens veel groter wordt. Dit zie je als een ronddraaiende kunstschaatster haar armen intrekt. Zo'n object, wat een sterk magnetisch veld heeft en heel snel ronddraait, noemen we een pulsar; het zendt signalen uit met een uitzonderling nauwkeurig bepaalde periode.
    dank
    Bestaan er eigenlijk hemellichamen die alleen bestaan uit neutraal geladen deeltjes?
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_63477551
    Stel dat je in de ruimte/tijd 2 zwarte gaten hebt. veder niks.

    Wat als de waarnemingshorizon van beide gaten elkaar kruisen. Gebeurt er dan nog iets speciaal?

    Stel dat je 3 zwarte gaten, of eigenlijk hoeft het niet een zwart gat te zijn, maar een hemellichaam.
    Op zee zie je soms dat golven die bij elkaar komen groter worden. Of dit golf1 + golf2 = grotere golf is weet ik niet.
    Kunnen zwaartekrachtsvelden elkaar versterken zodat er een groter veld ontstaat die groter is dan de som van de oorspronkelijke velden? Of blijft het altijd gelijk aan de som van de oorspronkelijke velden?
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_63498063
    Wat de precieze gebeurtenissen zijn bij dergelijke " botsingen" weet ik niet, en het is ook erg moeilijk om dat uit te rekenen Zwaartekrachtsvelden zullen elkaar versterken, maar het resultaat is niet precies gelijk aan de som van de velden. Dat komt wiskundig omdat de vergelijkingen niet lineair zijn ( 2 oplossingen bijmekaar opgeteld geven niet automatisch een nieuwe oplossing ) en dat kun je fysisch begrijpen omdat zwaartekracht op alles inwerkt wat energie heeft. Dus ook op gravitonen zelf: gravitonen kennen een zelf-interactie, wat je bijvoorbeeld ook bij de sterke kernkracht ziet.
      dinsdag 25 november 2008 @ 12:04:39 #107
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63502589
    Zijn die gravitonen een op zich zelf staand deeltje of is het een vorm van energie?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63505634
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 12:04 schreef KlappernootatWork het volgende:
    Zijn die gravitonen een op zich zelf staand deeltje of is het een vorm van energie?
    Het zijn deeltjes met energie Maar ze worden niet voorspeld door de algemene relativiteitstheorie. Die beschrijft zwaartekracht niet met deeltjes, maar met ruimte-tijd geometrie. Echter, het grote succes van de quantumveldentheorie, waarin je krachten beschrijft via bosonuitwisseling, laat fysici geloven dat zwaartekracht ook zo te beschrijven is. En dat lukt ook bij benadering. Zo weten we dat het deeltje spin 2 moet hebben en massaloos is.

    Dat is ook weer een reden waarom snaartheorie zo aantrekkelijk is; het geeft je een massaloos spin-2 deeltje in je spectrum van deeltjes.
    pi_63505920
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 13:52 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Het zijn deeltjes met energie Maar ze worden niet voorspeld door de algemene relativiteitstheorie. Die beschrijft zwaartekracht niet met deeltjes, maar met ruimte-tijd geometrie. Echter, het grote succes van de quantumveldentheorie, waarin je krachten beschrijft via bosonuitwisseling, laat fysici geloven dat zwaartekracht ook zo te beschrijven is. En dat lukt ook bij benadering. Zo weten we dat het deeltje spin 2 moet hebben en massaloos is.

    Dat is ook weer een reden waarom snaartheorie zo aantrekkelijk is; het geeft je een massaloos spin-2 deeltje in je spectrum van deeltjes.
    massaloos als zijnde rustmassa toch?

    heb je een goede uitleg wat spin inhoudt en wat spin 2 inhoud? Ik wordt uit wat ik vind niet veel wijzer.
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
      dinsdag 25 november 2008 @ 16:27:20 #110
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63510285
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 13:52 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Het zijn deeltjes met energie Maar ze worden niet voorspeld door de algemene relativiteitstheorie. Die beschrijft zwaartekracht niet met deeltjes, maar met ruimte-tijd geometrie. Echter, het grote succes van de quantumveldentheorie, waarin je krachten beschrijft via bosonuitwisseling, laat fysici geloven dat zwaartekracht ook zo te beschrijven is. En dat lukt ook bij benadering. Zo weten we dat het deeltje spin 2 moet hebben en massaloos is.

    Dat is ook weer een reden waarom snaartheorie zo aantrekkelijk is; het geeft je een massaloos spin-2 deeltje in je spectrum van deeltjes.
    Als ik dit zo hoor denken heeft het graviton deeltje an sich ook een kern of massa (het heeft een spin, dus het roteert om zijn as) hoe verklaart dit de massaloosheid van dit deeltje?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63510379
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 14:01 schreef One_of_the_few het volgende:

    [..]

    massaloos als zijnde rustmassa toch?

    heb je een goede uitleg wat spin inhoudt en wat spin 2 inhoud? Ik wordt uit wat ik vind niet veel wijzer.
    Spin is een intrinsieke quantummechanische eigenschap van deeltjes. Het is een soort van impulsmoment. Je hebt spin 0, 1/2, 1, 3/2, 2, ... deeltjes. Uit de eigenschappen van zwaartekracht ( bv dat het altijd aantrekkend is, in tegenstelling tot bijvoorbeeld elektromagnetisme ) kun je afleiden wat de spin van het verantwoordelijke deeltje moet zijn. In dit geval is dat spin 2. Op Wiki kun je vast wel een fatsoenlijke uitleg over het begrip krijgen

    -edit: iets wat geen rustmassa heeft heeft nooit een massa gezien vanuit een andere waarnemer, want het deeltje gaat dan altijd met exact dezelfde snelheid voor alle waarnemers: de lichtsnelheid. Ik spreek zelf eigenlijk nooit over " rustmassa", ik ben niet zo van het idee dat " massa toeneemt als je snelheid toeneemt". Dat is iets wat je misschien in een eerstejaars speciale relativiteitstheorievak zou krijgen voor het gemak, maar ik heb niet echt gezien hoe dat fysisch fatsoenlijk valt te interpreteren.

    [ Bericht 21% gewijzigd door Haushofer op 25-11-2008 16:34:50 ]
    pi_63510437
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 16:27 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    Als ik dit zo hoor denken heeft het graviton deeltje an sich ook een kern of massa (het heeft een spin, dus het roteert om zijn as) hoe verklaart dit de massaloosheid van dit deeltje?
    Nee. Spin moet je niet klassiek bekijken als " roteren om een as". Dat zou flauwekul zijn, want in de QM zijn deeltjes 0-dimensionaal. Spin is technisch gezien een " intrinsiek impulsmoment wat aan dezelfde algebra voldoet als een baanimpulsmoment". Het heeft dus dezelfde rekenregeltjes, maar valt klassiek niet te begrijpen. Dat laat bijvoorbeeld het begrip spin 1/2 zien; een deeltje komt pas na 720 graden weer in de begintoestand terecht, en moet dus " 720 graden draaien om een rondje te draaien". En klassiek gezien zou zo'n rondje 360 graden zijn.

    Een foton is trouwens ook massaloos en heeft spin 1, dus daar zou je hetzelfde " probleem" hebben.
      dinsdag 25 november 2008 @ 17:54:57 #113
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63512942
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 16:31 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Nee. Spin moet je niet klassiek bekijken als " roteren om een as". Dat zou flauwekul zijn, want in de QM zijn deeltjes 0-dimensionaal. Spin is technisch gezien een " intrinsiek impulsmoment wat aan dezelfde algebra voldoet als een baanimpulsmoment". Het heeft dus dezelfde rekenregeltjes, maar valt klassiek niet te begrijpen. Dat laat bijvoorbeeld het begrip spin 1/2 zien; een deeltje komt pas na 720 graden weer in de begintoestand terecht, en moet dus " 720 graden draaien om een rondje te draaien". En klassiek gezien zou zo'n rondje 360 graden zijn.

    Een foton is trouwens ook massaloos en heeft spin 1, dus daar zou je hetzelfde " probleem" hebben.
    Wat "beweegt" die spin? de impuls van het deeltje zelf of iets anders?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63533962
    quote:
    Op dinsdag 25 november 2008 17:54 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    Wat "beweegt" die spin? de impuls van het deeltje zelf of iets anders?
    Je moet het niet echt zien als een beweging. Het is een intrinsieke eigenschap van een deeltje, zoals massa. Het begrip bleek nodig omdat anders bepaalde kleurenspectra onverklaarbaar waren; dit wordt het Zeemaneffect genoemd .

    De impuls en spin staan dus los van elkaar. Een deeltje heeft altijd dezelfde spin, ongeacht de beweging.
    pi_63534496
    Onder de pic in de OP
    "Een computersimulatie van een zwart gat met10 zonnemassa's vanaf 600 kilometer gezien "

    Vanaf 600km??? Ik zie rechts toch een Magellaanse-wolk-achtige structuur, das dus iets op de Kparsec-schaal....
    pi_63534670
    Het is een plaatje hé, en plaatjes zijn 2 dimensionaal.

    Ik zou gokken dat het een deel van de melkweg is, maar heb verder ook geen idee wat voor achtergrond de makers erachter hebben gezet.
    pi_63535477
    Geweldig Topic!
    Ik weet niet of deze vraag al gesteld is, maar wat gebeurt er als twee zwarte gaten elkaar tegenkomen?
    Nvm, vraag al gesteld

    [ Bericht 34% gewijzigd door Dynd op 26-11-2008 14:44:50 ]
      woensdag 26 november 2008 @ 14:00:19 #118
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63535751
    Het is volgens de laatste berichten nog steeds niet bekend waar de zogenaamde zwarte materie uit bestaat.
    Als alle zichtbare materie ineenstort in superzware zwarte gaten, gaan die dan zwarte materie aantrekken? En wat zou er dan met zo'n zwart gat gebeuren, mocht die zwarte materie eigenlijk een vorm van anti-materie zijn?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63535946
    Aangezien dit topic is verworden tot 'Vraag het de grote Haushofer' en dat bedoel ik niet
    sarcastisch
    Vraag ik me het volgende af:

    Fotonen reizen met de lichtsnelheid. Voor ons staat de tijd van een foton dus stil. Dit zou betekenen
    dat wanneer ze niet in aanraking komen met andere deeltjes oneindig lang aanwezig zouden zijn.
    Volgens Wiki heeft een foton geen oneindige levensduur. Heeft dit te maken met het feit dat een foton
    met andere deeltjes in aanraking komt of zit er iets van een intrinsieke eigenschap aan een foton
    die verhindert dat een foton oneindig lang blijft voortbestaan?

    Bij voorbaat dank!
    I feel kinda Locrian today
      donderdag 27 november 2008 @ 01:28:01 #120
    117061 Noisemaker
    Geräuschmacher
    pi_63554590
    HUH

    Hier ga ik eens een keer goed voor zitten (tvp).
      donderdag 27 november 2008 @ 01:35:43 #121
    53267 TC03
    Catch you on the flipside
    pi_63554705
    quote:
    Op woensdag 26 november 2008 14:07 schreef starla het volgende:
    Aangezien dit topic is verworden tot 'Vraag het de grote Haushofer' en dat bedoel ik niet
    sarcastisch
    Vraag ik me het volgende af:

    Fotonen reizen met de lichtsnelheid. Voor ons staat de tijd van een foton dus stil. Dit zou betekenen
    dat wanneer ze niet in aanraking komen met andere deeltjes oneindig lang aanwezig zouden zijn.
    Volgens Wiki heeft een foton geen oneindige levensduur. Heeft dit te maken met het feit dat een foton
    met andere deeltjes in aanraking komt of zit er iets van een intrinsieke eigenschap aan een foton
    die verhindert dat een foton oneindig lang blijft voortbestaan?

    Bij voorbaat dank!
    Hmm, aardige vraag.
    Ten percent faster with a sturdier frame
    pi_63562293
    quote:
    Op woensdag 26 november 2008 14:07 schreef starla het volgende:
    Aangezien dit topic is verworden tot 'Vraag het de grote Haushofer' en dat bedoel ik niet
    sarcastisch
    Vraag ik me het volgende af:

    Fotonen reizen met de lichtsnelheid. Voor ons staat de tijd van een foton dus stil. Dit zou betekenen
    dat wanneer ze niet in aanraking komen met andere deeltjes oneindig lang aanwezig zouden zijn.
    Fotonen kunnen prima overgaan in bijvoorbeeld een positron en een elektron. Fotonen zijn echter wel wat curieus, want het zijn voor zover we weten de enige deeltjes die geen rustmassa hebben en dus noodgedwongen altijd met de lichtsnelheid reizen. Je kunt ook niet in het ruststelsel van een foton zitten en meereizen met een foton; een foton gaat altijd met de lichtsnelheid tov jou, hoe snel je ook gaat. Dat betekent echter niet dat een foton niet kan interacteren. Voor het foton zelf verstrijkt er gewoon tijd, alleen is de ruimte " oneindig ver ingekort". Kort gezegd:

    Voor ons reist een foton alleen in de ruimte, en niet in de tijd; het heeft de maximale snelheid in de ruimte, en daardoor de " minimale snelheid in de tijd".

    Voor het foton zelf gaat de tijd echter normaal verder, alleen is de ruimte " oneindig ingekort"; het foton observeert dat ze alleen in de tijd reist, maar alles gaat tov de lichtsnelheid, en dus zijn alle afstanden ingekort tot 0 voor het foton.

    Maar zoals gezegd, dit zijn trickey uitspraken, want je kunt niet in het ruststelsel van een foton zitten. Om dit beter te begrijpen heb je kennis van de speciale relativiteitstheorie nodig, waarin ruimte en tijd in 1 verzameling worden gestopt.

    Hoop dat dit je vraag wat beantwoordt
    pi_63563120
    quote:
    Op donderdag 27 november 2008 12:27 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Fotonen kunnen prima overgaan in bijvoorbeeld een positron en een elektron. Fotonen zijn echter wel wat curieus, want het zijn voor zover we weten de enige deeltjes die geen rustmassa hebben en dus noodgedwongen altijd met de lichtsnelheid reizen. Je kunt ook niet in het ruststelsel van een foton zitten en meereizen met een foton; een foton gaat altijd met de lichtsnelheid tov jou, hoe snel je ook gaat. Dat betekent echter niet dat een foton niet kan interacteren. Voor het foton zelf verstrijkt er gewoon tijd, alleen is de ruimte " oneindig ver ingekort". Kort gezegd:

    Voor ons reist een foton alleen in de ruimte, en niet in de tijd; het heeft de maximale snelheid in de ruimte, en daardoor de " minimale snelheid in de tijd".

    Voor het foton zelf gaat de tijd echter normaal verder, alleen is de ruimte " oneindig ingekort"; het foton observeert dat ze alleen in de tijd reist, maar alles gaat tov de lichtsnelheid, en dus zijn alle afstanden ingekort tot 0 voor het foton.

    Maar zoals gezegd, dit zijn trickey uitspraken, want je kunt niet in het ruststelsel van een foton zitten. Om dit beter te begrijpen heb je kennis van de speciale relativiteitstheorie nodig, waarin ruimte en tijd in 1 verzameling worden gestopt.

    Hoop dat dit je vraag wat beantwoordt
    Thx

    Maar Wiki zegt ook dat fotonen volledig stabiel zijn en niet vervallen, terwijl jij zegt dat ze kunnen overgaan
    in een elektron en positron. Heeft dat dan met interactie te maken? Zo ja, waarom hebben fotonen dan
    geen oneindige levensduur? Ondanks dat je zegt dat fotonen louter in de tijd reizen, snap ik niet waarom
    tijd een beperking zou moeten zijn...

    Nu we het toch over fotonen hebben. Hoe kan het dat een foton energie heeft/is als geldt:
    E = MC2. De massa van een foton is immers 0, invullen geeft een energie van 0.
    I feel kinda Locrian today
      donderdag 27 november 2008 @ 12:58:05 #124
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63563156
    Kan een foton uit het heelal "ontsnappen" trouwens? Op het moment geven de fotonen de grens van het waarneembare universum aan, toen de big bang ontstond zouden die fotonen misschien wel eens de enige materie geweest kunnen zijn. Of zitten ze gevangen in een singulariteit (ik reken het universum daar onder) ?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63594051
    quote:
    Op donderdag 27 november 2008 12:56 schreef starla het volgende:

    [..]

    Thx

    Maar Wiki zegt ook dat fotonen volledig stabiel zijn en niet vervallen, terwijl jij zegt dat ze kunnen overgaan
    in een elektron en positron. Heeft dat dan met interactie te maken? Zo ja, waarom hebben fotonen dan
    geen oneindige levensduur? Ondanks dat je zegt dat fotonen louter in de tijd reizen, snap ik niet waarom
    tijd een beperking zou moeten zijn...
    Dat kunnen interacties zijn, maar bijvoorbeeld ook quantumfluctuaties.

    Volgens E = MC2 kun je energie in massa omzetten. Als ik dus een hoeveelheid energie heb die overeenkomt met de massa van een elektron en positron samen, dan kan zo'n foton prima overgaan in een elektron en positron. Er zijn geen behoudswetten die dit verbieden.

    Fotonen reizigen alleen in de ruimte, niet in de tijd.
    quote:
    Nu we het toch over fotonen hebben. Hoe kan het dat een foton energie heeft/is als geldt:
    E = MC2. De massa van een foton is immers 0, invullen geeft een energie van 0.
    Die fout maken veel mensen: E = MC2 is de rustenergie van een deeltje, niet de totale energie. Een foton kan geen rustenergie hebben, want het staat nooit stil. Dus is de rustmassa 0. De totale formule luidt

    E2 = p2 c2 + m2 c4

    waarbij p de impuls is. Voor een foton geldt m=0, dus E=p*c.

    Dit verschilt ook weer van het klassieke, Newtoniaanse geval, want daarin is p=m*v, en dus zou je klassiek zeggen dat een foton geen impuls kan hebben. Relativistisch echter wel.
    pi_63594123
    quote:
    Op donderdag 27 november 2008 12:58 schreef KlappernootatWork het volgende:
    Kan een foton uit het heelal "ontsnappen" trouwens? Op het moment geven de fotonen de grens van het waarneembare universum aan, toen de big bang ontstond zouden die fotonen misschien wel eens de enige materie geweest kunnen zijn. Of zitten ze gevangen in een singulariteit (ik reken het universum daar onder) ?
    Net na de BB was er nog niet materie zoals wij dat kennen; dat vormde zich pas een tijdje later. Dat komt omdat de energie zo hoog was, dat atomen zich moeilijk konden binden; ze werden gelijk weer " uitmekaar geslagen ". Echter, de dichtheid van het plasma van het universum was ook erg hoog, en daardoor konden fotonen niet vrij reizen. Na zo'n 300.000 jaar was de dichtheid zo ver gezakt, dat fotonen konden ontkoppelen van materie.

    Hetzelfde zie je in de zon; een foton doet er wel een paar duizend jaar over om van de kern naar het oppervlak te komen. De golf kan simpelweg niet rechtstreeks gaan door de vele interacties die het aangaat met de andere deeltjes in het plasma.

    Wat je zegt over die singulariteit begrijp ik niet helemaal
    pi_63594164
    quote:
    Op vrijdag 28 november 2008 13:51 schreef Haushofer het volgende:
    Die fout maken veel mensen: E = MC2 is de rustenergie van een deeltje, niet de totale energie. Een foton kan geen rustenergie hebben, want het staat nooit stil. Dus is de rustmassa 0. De totale formule luidt
    Ok bedankt, maar Wiki is daar ook niet heel duidelijk over:

    Betekent E alleen de inwendige energie (de energie in rust) of ook de kinetische energie (de extra energie die een lichaam heeft doordat het beweegt)? Met andere woorden, neemt de massa toe met de snelheid?


    Het antwoord op de eerste vraag is: dat is een kwestie van conventie. De relativiteitstheorie kan geformuleerd worden met massa's die gelijk blijven wanneer een lichaam in beweging komt, of met massa's die groter zijn bij beweging. Een niet-bewegingsafhankelijke massa is de laatste decennia gebruikelijk in de natuurkunde op de universiteiten en in wetenschappelijke artikelen. In boeken voor het grote publiek en op scholen gebruikt men echter nog vaak de formulering met een massa die afhankelijk is van de snelheid. Fysische voorspellingen ("wat gebeurt er als...") zijn hetzelfde in beide formuleringen.

    http://nl.wikipedia.org/wiki/E_%3D_mc%C2%B2
    I feel kinda Locrian today
    pi_63594387
    Tsja, dat is inderdaad een kwestie van conventie. Uit je formules kun je zien dat er geldt dat

    p = y(v)*m*v

    Die y(v) is de gammafactor en een functie van je snelheid v, en wordt groter als v groter wordt. Dus p neemt niet meer lineair toe met de snelheid zoals in het klassieke geval

    p=m*v


    In het klassieke geval geldt dus y(v)=1. Sommige mensen stellen dan dat relativistisch gezien de " totale massa" van een deeltje dan y*m is, en dat de massa dus toeneemt met de snelheid. Maar je kunt net zo goed stellen dat de massa hetzelfde blijft, en dat de impuls simpelweg niet meer lineair met de snelheid toeneemt.

    Massa is vooral belangrijk als het gaat om zwaartekracht, dus je zou zeggen dat het in de algemene relativiteitstheorie wel degelijk belangrijk is! Dat is echter weer een andere discussie; daar is massa niet meer de enige bron van zwaartekracht, zoals Newton ons wil doen laten geloven

    Die E die ik gaf geeft de totale energie aan, ongeacht je stelt dat de massa verandert of niet met de snelheid. Dat is slechts een kwestie van interpretatie. Je zou jezelf kunnen afvragen: wat betekent het precies dat de massa groter wordt als de snelheid toeneemt?
    pi_63594537
    Goede, duidelijk OP.. thanx!
    pi_63598241
    Ik ben pas op de 3e pagina, en ik vind t erg interessant. Ga later de rest nog is doorlezen. Bedankt voor de informatie iig
    pi_63600142
    Massa zorgt voor de kromming van ruimte tijd. Maar kan de kromming van ruimte tijd niet ervoor zorgen dat in die ruimte alle massa naar een bepaald punt gaat. Dus kan je wel zeggen dat massa zorgt voor een kromming van de ruimte tijd? Is het niet correcter om te zeggen dat de kromming van de ruimte/tijd rond een hemellichaam overeenkomt met het verband tussen de aanwezige massa en de kromming ruimte/tijd?

    edit: ik weet het, het is een beetje een taalkundige vraag dan een meer natuurkundige vraag. Zou het kunnen dat iets anders de ruimte/tijd kromt om een massa en dat dit gelijk is aan de voorspelde kromming van einstein onder invloed van massa?

    [ Bericht 12% gewijzigd door One_of_the_few op 28-11-2008 18:21:43 ]
    Kein gewalt! Wir sind das volk!
    Steps taken forwards but sleepwalking back again.
    ''And the Germans kill the Jews, And the Jews kill the Arabs, And the Arabs kill the hostages
    And that is the news.''
    pi_63632368
    Bedankt voor de uitleg over anti-materie. Kun je misschien dieper ingaan op wat fotonen zijn. Ik meen me iets te herinneren met een deeltje ofzo die springt van de ene baan naar de andere baan waarbij dus energie vrijkomt en dat dit foton wordt genoemd. Bij voorbaat dank.
    In fact, recent observations and simulations have suggested that a network of cosmic strings stretches across the entire universe.
      zondag 30 november 2008 @ 17:27:00 #133
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_63647301
    * Parafernalia snapt er geen hol van
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_63647981
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 00:43 schreef Burakius het volgende:
    Bedankt voor de uitleg over anti-materie. Kun je misschien dieper ingaan op wat fotonen zijn. Ik meen me iets te herinneren met een deeltje ofzo die springt van de ene baan naar de andere baan waarbij dus energie vrijkomt en dat dit foton wordt genoemd. Bij voorbaat dank.
    quote:
    Fotonen kunnen binnen een atoom ontstaan als een elektron naar een lagere energietoestand terugvalt en de vrijkomende energie uitzendt in de vorm van een foton.
    http://nl.wikipedia.org/wiki/Foton
    I feel kinda Locrian today
      zondag 30 november 2008 @ 18:59:50 #135
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_63649184
    Wat zou je eigenlijk zien als je vanaf een afstandje naar een zwart gat zou kijken?
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_63651390
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 18:59 schreef Parafernalia het volgende:
    Wat zou je eigenlijk zien als je vanaf een afstandje naar een zwart gat zou kijken?
    Een zwart gat wellicht?
    I feel kinda Locrian today
      zondag 30 november 2008 @ 21:37:05 #137
    11839 DemonRage
    [ Eindhoven ]
    pi_63653252
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 18:59 schreef Parafernalia het volgende:
    Wat zou je eigenlijk zien als je vanaf een afstandje naar een zwart gat zou kijken?
    Een vervormd beeld van hetgeen wat zich achter het zwarte gat bevindt.

    Zoek eens op gravitational lensing.
      zondag 30 november 2008 @ 23:51:29 #138
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_63657272
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 21:37 schreef DemonRage het volgende:

    [..]

    Een vervormd beeld van hetgeen wat zich achter het zwarte gat bevindt.

    Zoek eens op gravitational lensing.
    Aha ja dat principe ken ik. Maar een zwart gat is dus per definitie niet te zien?
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_63664510
    quote:
    Op vrijdag 28 november 2008 17:54 schreef One_of_the_few het volgende:
    Massa zorgt voor de kromming van ruimte tijd. Maar kan de kromming van ruimte tijd niet ervoor zorgen dat in die ruimte alle massa naar een bepaald punt gaat. Dus kan je wel zeggen dat massa zorgt voor een kromming van de ruimte tijd? Is het niet correcter om te zeggen dat de kromming van de ruimte/tijd rond een hemellichaam overeenkomt met het verband tussen de aanwezige massa en de kromming ruimte/tijd?

    edit: ik weet het, het is een beetje een taalkundige vraag dan een meer natuurkundige vraag. Zou het kunnen dat iets anders de ruimte/tijd kromt om een massa en dat dit gelijk is aan de voorspelde kromming van einstein onder invloed van massa?
    Ik weet niet of ik je vraag helemaal begrijp, maar de interpretatie van zwaartekracht als ruimte-tijd kromming heeft tot Einstein's veldvergelijkingen geleidt, en als je er een andere interpretatie aan zou geven zou het wel erg apart zijn dat je dan op dezelfde vergelijkingen uitkomt.

    Om de theorie echt goed te begrijpen moet je naar die veldvergelijkingen kijken, maar dat wordt nogal een technisch verhaal Je kunt er wel op 2 manieren naar kijken: je hebt een gegeven energieverdeling en je wilt kijken wat voor geometrie dit impliceert, of je bent benieuwd wat voor energieverdeling er bij een gegeven geometrie hoort.
    pi_63664877
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 00:43 schreef Burakius het volgende:
    Bedankt voor de uitleg over anti-materie. Kun je misschien dieper ingaan op wat fotonen zijn. Ik meen me iets te herinneren met een deeltje ofzo die springt van de ene baan naar de andere baan waarbij dus energie vrijkomt en dat dit foton wordt genoemd. Bij voorbaat dank.
    Technisch gezien zijn fotonen " quanta van het elektromagnetische veld". Het zijn de deeltjes die de elektromagnetische kracht overbrengen.

    Wat jij beschrijft is de absorptie van fotonen door atomen. Een elektron in één van de buitenste schillen absorbeert een foton, springt naar een hogere baan, en als het elektron weer terugvalt kan het weer fotonen uitzenden. Je zou verwachten dat zo'n atoom elk foton kan absorberen, maar da's niet het geval. Het kan alleen die specifieke fotonen absorberen, die een energie hebben overeenkomend met het energieverschil tussen 2 elektronbanen. Een elektron kan niet overal in het atoom zijn; het kan alleen heel welbepaalde banen volgen. Dat is een gevolg van de quantumfysica. Bij emissie geldt hetzelfde; een atoom kan alleen fotonen van bepaalde frequenties uitzenden.

    Dit veroorzaakt uiteindelijk de karakteristieke " discrete" kleurenspectra van materialen, waarmee we bijvoorbeeld heel precies kunnen afleiden waaruit bepaalde sterren bestaan, wat voor magnetisch veld deze sterren hebben etcetera.
      maandag 1 december 2008 @ 12:58:39 #141
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63665815
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 18:59 schreef Parafernalia het volgende:
    Wat zou je eigenlijk zien als je vanaf een afstandje naar een zwart gat zou kijken?
    De reet van Gordon
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63667105
    quote:
    Op zondag 30 november 2008 23:51 schreef Parafernalia het volgende:

    [..]

    Aha ja dat principe ken ik. Maar een zwart gat is dus per definitie niet te zien?
    Een zwart gat is een singulariteit met daar omheen een "horizon" waar fotonen niet meer kunnen ontsnappen. Dus dat lijkt me dan niet
      maandag 1 december 2008 @ 14:50:50 #143
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63668540
    quote:
    Op maandag 1 december 2008 13:48 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Een zwart gat is een singulariteit met daar omheen een "horizon" waar fotonen niet meer kunnen ontsnappen. Dus dat lijkt me dan niet
    Dus een zwart gat is geen zichtbare materie "an sich" maar iets wat alleen inwerkt op de naaste omgeving zoals licht en deeltjes
    wat gebeurt er trouwens tussen de "kern" van de singulariteit en de horizon? versneld materie daar? of wordt het omgezet?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_63669359
    Dus een zwart gat is geen zichtbare materie "an sich" maar iets wat alleen inwerkt op de naaste omgeving zoals licht en deeltjes
    wat gebeurt er trouwens tussen de "kern" van de singulariteit en de horizon? versneld materie daar? of wordt het omgezet?

    Met " zwart gat" wordt vrijwel altijd de regio van de waarnemershorizon met de singulariteit in het midden bedoelt. De enige massa bevindt zich in die singulariteit, en de rest is gewoon een vacuum ( even de ingaande deeltjes niet meegenomen ). Binnen die horizon zullen deeltjes inderdaad versneld naar de singulariteit gaan. Of het wordt omgezet oid weet ik eigenlijk niet; dat zouden nogal ingewikkelde processen zijn, denk ik.
      maandag 1 december 2008 @ 18:51:11 #145
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_63675018
    quote:
    Op maandag 1 december 2008 13:48 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Een zwart gat is een singulariteit met daar omheen een "horizon" waar fotonen niet meer kunnen ontsnappen. Dus dat lijkt me dan niet
    Ja dat snap ik, maar ik bedoelde meer wat je zou zien als je richting een zwart gat zou kijken...vanaf pak 'm beet de waarnemingshorizon, of wat verder weg.
    Maar ik denk dat DemonRage het al goed verwoord heeft.
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
      dinsdag 2 december 2008 @ 17:52:38 #146
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_63701541
    ://www.hyves.nl/berichten/inbox/berichten/517888914/Onbekend/?&pageid=AVQ549TAB4G8KWW8C

    een zwart gat en een dummie
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      woensdag 3 december 2008 @ 13:33:03 #147
    151257 Odysseuzzz
    U bestaat niet
    pi_63724202
    Haushofer hoe zit dat nou?

    Niemand heeft ooit een zwart gat gezien en jij studeerd er op af? Is dat dan per definitie theoretische fysica omdat er geen empirisch bewijs is?
    En worden zwarten gaten nu eigenlijk als theorie of eerder als hypothese beschouwd? Of ligt dat laatste aan de schaal?
    Nog zo iets, wordt die zogenaamde hawkings straling gegenereerd door een proces dat buiten die waarnemingshorizon blijft, en hoe dan?
    En als je dus niets weet over wat er voorbij die waarnemingshorizon allemaal gebeurd...hoe zou je dan met zekerheid kunnen zeggen dat er nooit eens ergens weer iets uit terug komt?

    En als laatste:
    quote:
    “Wat zou er gebeuren als een ster de lichtsnelheid als ontsnappingssnelheid heeft?”
    Een ster bestaat toch niet puur uit licht? Hoe kan haar ontsnappingssnelheid dan gelijk zijn aan de lichtsnelheid? Dat gaat tegen de fysica in toch?

    Veel vragen, veel plezier.
    pi_63724370
    quote:
    Op woensdag 3 december 2008 13:33 schreef Odysseuzzz het volgende:
    Haushofer hoe zit dat nou?

    Niemand heeft ooit een zwart gat gezien en jij studeerd er op af? Is dat dan per definitie theoretische fysica omdat er geen empirisch bewijs is?
    Ik ben er op afgestudeerd

    Er zijn geen " rechtstreekse empirische bewijzen", maar metingen in combinatie met de validiteit van de algemene relativiteitstheorie suggereren dat zwarte gaten bestaan. We weten dat die relativiteitstheorie uitermate nauwkeurig is, dus de kans is erg groot dat de theorie ook juist is in haar voorspelling van zwarte gaten.

    En misschien niet, maar dan hebben we een hele andere verklaring nodig.
    quote:
    En worden zwarten gaten nu eigenlijk als theorie of eerder als hypothese beschouwd? Of ligt dat laatste aan de schaal?
    Zwarte gaten zijn onderdeel van de algemene relativiteitstheorie. Ik zou zeggen dat ruwweg 99% van de fysici in zwarte gaten " gelooft".
    quote:
    Nog zo iets, wordt die zogenaamde hawkings straling gegenereerd door een proces dat buiten die waarnemingshorizon blijft, en hoe dan?
    Hoe Hawking-straling zich vormt, is erg lastig uit te leggen, ik denk dat ik dat binnenkort es in een post uiteen ga zetten
    quote:
    En als je dus niets weet over wat er voorbij die waarnemingshorizon allemaal gebeurd...hoe zou je dan met zekerheid kunnen zeggen dat er nooit eens ergens weer iets uit terug komt?
    Je kunt fysisch wel beschrijven wat er binnen die horizon gebeurt, je kunt het alleen als waarnemer niet waarnemen als je buiten die horizon bent.
    quote:
    Een ster bestaat toch niet puur uit licht? Hoe kan haar ontsnappingssnelheid dan gelijk zijn aan de lichtsnelheid? Dat gaat tegen de fysica in toch?
    De ontsnappingsnelheid geeft aan hoe snel een object moet gaan om aan het zwaartekrachtsveld te ontsnappen. Je kunt dus uitrekenen hoeveel massa ervoor zou zorgen dat een object met de lichtsnelheid moet reizen om te ontsnappen.
      woensdag 3 december 2008 @ 13:59:40 #149
    151257 Odysseuzzz
    U bestaat niet
    pi_63724833
    quote:
    Op woensdag 3 december 2008 13:39 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Ik ben er op afgestudeerd
    Ja, dat las ik ergens.
    quote:
    Er zijn geen " rechtstreekse empirische bewijzen", maar metingen in combinatie met de validiteit van de algemene relativiteitstheorie suggereren dat zwarte gaten bestaan. We weten dat die relativiteitstheorie uitermate nauwkeurig is, dus de kans is erg groot dat de theorie ook juist is in haar voorspelling van zwarte gaten.

    En misschien niet, maar dan hebben we een hele andere verklaring nodig.
    (...)
    Hoe Hawking-straling zich vormt, is erg lastig uit te leggen, ik denk dat ik dat binnenkort es in een post uiteen ga zetten
    Aha tof.
    quote:
    Je kunt fysisch wel beschrijven wat er binnen die horizon gebeurt, je kunt het alleen als waarnemer niet waarnemen als je buiten die horizon bent.
    Maar dat betekend dus ook dat er nooit bewijzen voor zullen zijn? Omdat als de theorie klopt dit tot uitkomst geeft dat het nooit bewezen kan worden?
    quote:
    De ontsnappingsnelheid geeft aan hoe snel een object moet gaan om aan het zwaartekrachtsveld te ontsnappen. Je kunt dus uitrekenen hoeveel massa ervoor zou zorgen dat een object met de lichtsnelheid moet reizen om te ontsnappen.
    Maar behalve licht kan er toch heul niets zo snel gaan? En licht zelf ontsnapt ook niet heb ik me laten wijsmaken.
    pi_63748122
    Nee, dus als de ontsnappingsnelheid de lichtsnelheid is, wil dat alleen maar zeggen dat je met de lichtsnelheid moet gaan om te ontsnappen. En dat kan niet, dus blijft alles, inclusief het licht, ingevangen.
      donderdag 4 december 2008 @ 10:47:44 #151
    151257 Odysseuzzz
    U bestaat niet
    pi_63749410
    quote:
    Op donderdag 4 december 2008 09:55 schreef Haushofer het volgende:
    Nee, dus als de ontsnappingsnelheid de lichtsnelheid is, wil dat alleen maar zeggen dat je met de lichtsnelheid moet gaan om te ontsnappen. En dat kan niet, dus blijft alles, inclusief het licht, ingevangen.
    Oke, bedankt voor die antwoorden.
    Ik ga nog maar even door met vragen.
    Zijn er ook theorieen die stellen dat een zwart gat "vol" kan raken? Of misschien na miljarden jaren de boel eens in "z'n achteruit" zetten?
    Treed er voor zover bekent geen verval op ofzo?
    pi_63828511
    Volgens de klassieke theorieën eindigt materie in de singulariteit, en er kan eigenlijk weinig over gezegd worden of het zwarte gat ook "vol kan raken". Er is ook niet bekend wat er met die materie gebeurt.

    Er zijn wel theorieën over "witte gaten", het tegenovergestelde van zwarte gaten. De zwaartekrachtsvergelijkingen van Einstein zijn tijdssymmetrisch, en je verwacht dus naast zwarte gaten als oplossing ook "witte gaten". Deze oplossingen komen tevoorschijn als je wiskundige tierelantijnen uitvoert op die oplossingen, en wat je dan krijgt zijn 2 ruimte-tijden die er wiskundig ( topologisch) hetzelfde uitzien. Een mogelijkheid is dan dat deze 2 regio's zijn verbonden met een zogenaamd "wormgat". Die wormgaten zijn heel instabiel, maar worden strikt genomen niet verboden door de algemene relativiteitstheorie.

    Echter, die witte gaten hebben nogal aparte beginvoorwaarden nodig en daarom stellen veel fysici dat ze waarschijnlijk niet bestaan. Dat is ook het lastige aan die Einsteinvergelijkingen: wiskundige oplossingen hoeven nog niet fysische oplossingen te zijn, en 2 op het eerste oogpunt verschillende oplossingen kunnen via symmetrieën toch hetzelfde zijn.
      maandag 8 december 2008 @ 06:32:00 #153
    151257 Odysseuzzz
    U bestaat niet
    pi_63842584
    quote:
    Op zondag 7 december 2008 17:51 schreef Haushofer het volgende:
    Volgens de klassieke theorieën eindigt materie in de singulariteit, en er kan eigenlijk weinig over gezegd worden of het zwarte gat ook "vol kan raken". Er is ook niet bekend wat er met die materie gebeurt.

    Er zijn wel theorieën over "witte gaten", het tegenovergestelde van zwarte gaten. De zwaartekrachtsvergelijkingen van Einstein zijn tijdssymmetrisch, en je verwacht dus naast zwarte gaten als oplossing ook "witte gaten". Deze oplossingen komen tevoorschijn als je wiskundige tierelantijnen uitvoert op die oplossingen, en wat je dan krijgt zijn 2 ruimte-tijden die er wiskundig ( topologisch) hetzelfde uitzien. Een mogelijkheid is dan dat deze 2 regio's zijn verbonden met een zogenaamd "wormgat". Die wormgaten zijn heel instabiel, maar worden strikt genomen niet verboden door de algemene relativiteitstheorie.

    Echter, die witte gaten hebben nogal aparte beginvoorwaarden nodig en daarom stellen veel fysici dat ze waarschijnlijk niet bestaan. Dat is ook het lastige aan die Einsteinvergelijkingen: wiskundige oplossingen hoeven nog niet fysische oplossingen te zijn, en 2 op het eerste oogpunt verschillende oplossingen kunnen via symmetrieën toch hetzelfde zijn.
    Aha, over oplossingen gesproken: nog iets opmerkelijkelijks met zwarten gaten en de Fibonacci nummers misschien?
    pi_63851302
    Paar kleine vraagjes:

    Reizen zwarte gaten in verhouding tot andere objecten of reizen andere objecten in verhouding tot zwarte gaten, of geen van beiden ? En dan bedoel ik meer op interplanetaire schaal, als in, zou er op een gegeven moment een zwart gat door ons zonnestelsel kunnen reizen?

    Als vervolgvraag op de eerste vraag, een zwart gat bestaat/(bestond?) uit materie, oneindig veel materie. Zou een zwart gat te verplaatsen zijn? Of heeft het "invallen" van de materie als gevolg dat het zich "verankert" in die specifieke plek? Ik las net ergens dat het gezien wordt als "oneindig dichtheid maar geen volume", en ik neem aan dat je uberhaupt een volume van iets nodig hebt om het te kunnen verplaatsen. Dus ik neem aan dat dit niet mogelijk is?

    Hoe reageert een zwart gat (de singulariteit van een zwart gat) op een grote ontlading van energie? Redelijk klein zwart gat, een zon die supernova gaat een eindje verder maar waarvan de supernova dus wel het zwarte gat raakt, misschien qua afstand van de explosie er helemaal overheen gaat. Wordt dat gewoon opgeslokt?
    deal with it
    pi_63856792
    Zwarte gaten " reizen " in principe wel.
    Alles in het heelal beweegt op de een of andere manier om elkaar heen.
    Recent hebben wetenschappers een massief zwart gat in het midden van het melkwegstelsel ontdekt.
    Aangezien ons melkwegstelsel om andere stelsels heen beweegt in de " local cloud " moet het zwarte gat ook meebewegen

    Alles wat binnen het bereik van de zwaartekrachtput komt..wordt opgeslokt .
    Op woensdag 21 januari 2009 01:53 schreef helldeskr de waarheid.
    pi_63856922
    quote:
    Op maandag 8 december 2008 14:43 schreef RTB het volgende:
    Paar kleine vraagjes:

    Reizen zwarte gaten in verhouding tot andere objecten of reizen andere objecten in verhouding tot zwarte gaten, of geen van beiden ? En dan bedoel ik meer op interplanetaire schaal, als in, zou er op een gegeven moment een zwart gat door ons zonnestelsel kunnen reizen?
    Ja, een zwart gat kun je aantrekken met behulp van een andere massa.
    quote:
    Als vervolgvraag op de eerste vraag, een zwart gat bestaat/(bestond?) uit materie, oneindig veel materie.
    Nee, eindig veel materie.
    quote:
    Zou een zwart gat te verplaatsen zijn? Of heeft het "invallen" van de materie als gevolg dat het zich "verankert" in die specifieke plek? Ik las net ergens dat het gezien wordt als "oneindig dichtheid maar geen volume", en ik neem aan dat je uberhaupt een volume van iets nodig hebt om het te kunnen verplaatsen. Dus ik neem aan dat dit niet mogelijk is?
    Ja, een zwart gat kan zich verplaatsen door de ruimte-tijd. Als volume van een zwart gat wordt altijd het volume genomen dat begrensd wordt door de waarnemershorizon.
    quote:
    Hoe reageert een zwart gat (de singulariteit van een zwart gat) op een grote ontlading van energie? Redelijk klein zwart gat, een zon die supernova gaat een eindje verder maar waarvan de supernova dus wel het zwarte gat raakt, misschien qua afstand van de explosie er helemaal overheen gaat. Wordt dat gewoon opgeslokt?
    Ja, een energieuitbarsting in de vorm van fotonen wordt gewoon opgeslokt door het zwarte gat. Hierdoor zal de waarnemershorizon groter worden.
      woensdag 10 december 2008 @ 16:45:39 #157
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_63909035
    http://www.nu.nl/wetensch(...)te-gat-geleverd.html

    * Parafernalia feliciteert Haushofer
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
      maandag 15 december 2008 @ 14:42:10 #158
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_64031276
    wat gebeurt er als er onverhoopt antimaterie in een zwart gat terecht komt?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_64033648
    quote:
    Op woensdag 10 december 2008 16:45 schreef Parafernalia het volgende:
    http://www.nu.nl/wetensch(...)te-gat-geleverd.html

    * Parafernalia feliciteert Haushofer
    quote:
    Op maandag 15 december 2008 14:42 schreef KlappernootatWork het volgende:
    wat gebeurt er als er onverhoopt antimaterie in een zwart gat terecht komt?
    Als je een zwart gat heb wat een vacuum-oplossing is van de vergelijkingen ( dus er is geen materie aanwezig binnen de waarnemershorizon ) dan zal die antimaterie niet met materie kunnen reageren en dus eindigt de antimaterie in de singulariteit.
      dinsdag 16 december 2008 @ 00:33:24 #160
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_64047027
    quote:
    Op maandag 15 december 2008 16:19 schreef Haushofer het volgende:

    [..]


    [..]
    Vanaf nu bedrijf je échte wetenschap.
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_64052767
    quote:
    Op maandag 15 december 2008 16:19 schreef Haushofer het volgende:

    [..]


    [..]

    Als je een zwart gat heb wat een vacuum-oplossing is van de vergelijkingen ( dus er is geen materie aanwezig binnen de waarnemershorizon ) dan zal die antimaterie niet met materie kunnen reageren en dus eindigt de antimaterie in de singulariteit.
    Hier raak ik even in de war...
    Anti-materie is toch feitenlijk hetzelfde als " echte " materie alleen met een spiegeling in de behouden grootheden ?
    Op woensdag 21 januari 2009 01:53 schreef helldeskr de waarheid.
    pi_64057557
    quote:
    Op dinsdag 16 december 2008 11:27 schreef helldeskr het volgende:

    [..]

    Hier raak ik even in de war...
    Anti-materie is toch feitenlijk hetzelfde als " echte " materie alleen met een spiegeling in de behouden grootheden ?
    Als je met "spiegeling in de behouden grootheden" zaken als "isospin, baryongetal, elektrische lading" en dergelijke bedoelt wel. Waarvan raak je in de war dan?
    pi_64058197
    Misschien helpt het volgende: een zwart gat bestaat dus volgens de ART uit een puntmassa, wat een singulariteit in je ruimte-tijd geeft; de kromming divergeert en wordt oneindig. Dit betekent in termen van differentiaalmeetkunde dat dat punt niet meer tot je ruimte-tijd hoort. Daarbij, die massa heeft geen enkele quantummechanische eigenschappen zoals spin en dergelijke. Dat is ook het aparte: uit wat voor deeltjes de ster ook bestaat, zodra het instort tot een zwart gat is al die informatie weg, op de massa, de elektromagnetische lading en de draaiïmpuls na.

    Dus als antimaterie in de singulariteit valt, kun je om twee redenen niet zeggen dat er annihilatie plaatsvindt:

  • de singulariteit behoort niet tot de ruimte-tijd, dus we kunnen niks zinnigs zeggen over wat er "daar gebeurt"
  • de singulariteit heeft geen "quantumeigenschappen", dus het maakt geen onderscheid tussen materie en antimaterie

    Dan moet jij maar zeggen of dit je verwarring wegneemt
  • pi_64059233
    De laatste

    Ik bedoelde te zeggen dat het het gedrag van materie en anti-matie theoretisch hetzelfde is in een zwart gat.
    Inderdaad baryon/lepton getallen en electerische lading zijn tegengesteld maar voor de rest is het gewoon materie...er zijn zelfs vergezochte theorieen over "zwarte gaten " van anti-materie
    Op woensdag 21 januari 2009 01:53 schreef helldeskr de waarheid.
    pi_64118399
    Heb je daar linkjes van? Volgens mij zou er geen onderscheid kunnen bestaan tussen zwarte gaten als ze uit materie of antimaterie zouden zijn gevormd. Die informatie "gaat verloren" bij het instorten van de ster. Dat wordt ook wel uitgedrukt met "een zwart gat heeft geen haar".
      donderdag 18 december 2008 @ 14:24:02 #166
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_64119453
    Gutverpietjes.

    Heeft mijn lullige antimaterie vraag toch maar weer dit topique omhooggeschopt
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_72873790
    quote:
    Op dinsdag 9 september 2008 15:55 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Nou, een zwart gat "slurpt geen ruimte op", een zwart gat is een bijzondere geometrie van ruimte-tijd. Dat is iets waar je diep over kunt nadenken. Alles speelt zich af in de ruimte-tijd, en de zwaartekracht is de enige 'kracht' die dat toneel ook daadwerkelijk vervormt; de rest van de krachten ( die beschreven worden door het standaardmodel )zijn slechts toeschouwers op die ruimte-tijd.
    [..]

    Om even op je vraag in te gaan ( ): die twee zwarte gaten zullen zich met elkaar verenigen tot 1 nieuw zwart gat. Hoe dat exact gaat weet ik niet, maar wat wel vrij zeker is is dat de totale waarnemershorizon in dit proces weer alleen maar groter kan worden. Dus als A1 het oppervlak van de waarnemershorizon is van zwart gat nummero 1, en A2 die van nummero twee, dan geldt dat

    Anieuw zwart gat > A1 + A2

    ( Er hoort eigenlijk een groter/gelijk teken, maar die kan ik niet vinden ) Je kunt dit soort situaties simuleren, maar daar heb je vaak behoorlijk krachtige computers voor nodig. Een paar Playstation 3's aanmekaar gekoppeld is geen overbodige luxe

    De moeilijkheid zit em vooral hierin: Als ik in het Newtoniaanse geval 2 oplossingen voor het zwaartekrachtsveld heb, dan kan ik ze optellen en dan heb ik altijd gegarandeerd weer een nieuwe oplossing. Dus als ik 2 massa's heb, en ik wil het resulterende zwaartekrachtsveld in een punt weten, tel ik gewoon de 2 zwaartekrachtsvelden bij elkaar op. Dit geldt ook voor elektrische velden. De vergelijkingen die dit beschrijven zijn lineair.

    Helaas, dat geldt niet meer voor de Einsteinvergelijkingen. Dit zijn zogenaamde niet-lineaire vergelijkingen, en dat maakt het zoeken naar oplossingen nogal een naar werkje. Je kunt deze moeilijkheid ook fysisch begrijpen: het zwaartekrachtsveld interacteert met zichzelf!

    Als ik massa of energie heb, dan vervormt dat de ruimte-tijd. Deze geometrie noemen we een zwaartekrachtsveld. Maar dit veld bezit zelf ook energie. Dus dat zal de ruimte-tijd ook weer krommen. Zo krijg je zelf-interacties. Als je het in termen van gravitonen bekijkt is dit idee helemaal duidelijk ( maar nogmaals: dat is niet wat de algemene relativiteitstheorie doet! ): een graviton bezit energie, en dus zullen gravitonen onderling interacteren. Dit effect zie je ook bij de sterke kernkracht.

    Twee botsende zwarte gaten zullen voor een flinke hoeveelheid zwaartekrachtsgolven zorgen. Deze golven komen ook van bijvoorbeeld de zon, maar het is hier dus de ruimte-tijd zelf die golft, niet een golfje in die ruimte-tijd! Da's nogal een subtiel verschil. Deze golven zijn echter absurd zwak, en als we ze zouden detecteren zou dat het sterkste staaltje fysisch experimenteren zijn van de afgelopen eeuwen, in mijn ogen
    pi_72879782
    En wat wil je hiermee zeggen... ? Alleen een topic kick?
    Have fun...
      vrijdag 18 september 2009 @ 17:53:37 #169
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_72881416
    quote:
    Op vrijdag 18 september 2009 16:58 schreef Handschoen het volgende:
    En wat wil je hiermee zeggen... ? Alleen een topic kick?
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_72887823
    Ik denk dat Stynch1 nog niet helemaal met de quoteknop om kan gaan.
    Gluons!
    pi_72922184
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 14:25 schreef Haushofer het volgende:
    Zwarte gaten voor dummies

    ..

    Misverstanden

    Vaak voorkomende misverstanden over zwarte gaten:

  • Een zwart gat bestaat niet uit antimaterie of iets dergelijks

  • Wat als ik er een kilo zand in gooi, dan verdwijnt het zand in het niets toch ?
    quote:
  • Een zwart gat trekt dus fotonen aan omdat fotonen energie hebben, ook al hebben ze geen rustmassa!
  • zou goed kunnen.
    quote:
  • Voorbij de waarnemershorizon kunnen we nog prima beschrijven wat er gebeurt met een invallend deeltje; alleen de singulariteit "in het midden" zorgt voor problemen
  • singulariteit kan best een beheersbaar verschijnsel in de zin van beschrijfbaar binnen restricties, zijn.
    quote:
  • Een zwart gat heeft niet "oneindig veel massa", maar is het gevolg van een singulariteit wat een "oneindige dichtheid" heeft.
  • Dus toch een eindige grootte wbt massa ? ondanks oneindige dichtheid ? d.w.z er zijn speciale singulariteitseigenschappen gevonden ?
    quote:
  • Het zwaartekrachtsveld is zo sterk door de grote dichtheid, niet door de grote massa! Een zwart gat kan bijvoorbeeld al gevormd worden met de massa van de aarde. Als je deze massa in 1 punt zou stoppen, zou je een zwart gat ter grootte van een knikker krijgen. De grootte wordt dan bepaald door de ligging van de waarnemershorizon.
  • Kan het zijn dat het uiteinde van een zwart gat een ster blijkt te zijn elders in het universum ?
    pi_72927515
    quote:
    Op zondag 20 september 2009 01:06 schreef Bankfurt het volgende:

    [..]

    Wat als ik er een kilo zand in gooi, dan verdwijnt het zand in het niets toch ?
    [..]
    Als ik buiten het zwart gat sta, zie ik dat het zand de waarnemershorizon nooit voorbij zal gaan. Als ik met het zand meereis, zie ik dat het zand gewoon de waarnemershorizon voorbij gaat en ik met het zand op de singulariteit afsteven. Bij de singulariteit houdt de baan van mij, en de baan van het zand in de ruimtetijd simpelweg op. Wat er daarna gebeurt weten we niet.
    quote:
    singulariteit kan best een beheersbaar verschijnsel in de zin van beschrijfbaar binnen restricties, zijn.
    [..]
    Hoe dan?
    quote:
    Dus toch een eindige grootte wbt massa ? ondanks oneindige dichtheid ? d.w.z er zijn speciale singulariteitseigenschappen gevonden ?
    [..]
    Speciale singulariteitseigenschappen? Wat zijn dat?

    Het probleem is dat we het hier over punten hebben, 0-dimensionale objecten. Dat levert problemen op, want die hebben maat 0. Dat betekent dat als ik dichtheden wil uitrekenen ik formeel gezien Dirac delta distributies krijgt. Dit zie je bv ook al in de klassieke elektrodynamica als je het over puntladingen hebt.
    quote:
    Kan het zijn dat het uiteinde van een zwart gat een ster blijkt te zijn elders in het universum ?
    "Het uiteinde"? Welk uiteinde?

    Wat je wel hebt zijn wormgaten. Wormgaten zijn ruwweg het resultaat van het volgende: Stel, ik heb een zwart gat als oplossing van m'n Einsteinvergelijkingen. Zo'n instorting is echter niet symmetrisch in de tijd. Dat verbaast je omdat de Einsteinvergelijkingen zelf wel tijdsymmetrisch zijn. Dus "breidt je je coordinatenstelsel uit", zodanig dat je dit proces ook kunt beschrijven. Zo'n object noemt men ook wel een wit gat. Het bijzondere is dat dit proces, wat men ook wel een "analytische extentie van je coordinatensysteem" noemt, nog 2 andere regio's geeft die topologisch aan elkaar gelijk zijn en verbonden lijken te zijn via iets wat men een wormgat noemt.

    Als je echter wat beter naar dit object kijkt, blijkt het echter uiterst instabiel te zijn, maar dit is ongeveer het enige wat ik kan bedenken bij je vraag.
      maandag 21 september 2009 @ 10:17:14 #173
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_72959601
    quote:
    Op zondag 20 september 2009 11:45 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Als ik buiten het zwart gat sta, zie ik dat het zand de waarnemershorizon nooit voorbij zal gaan. Als ik met het zand meereis, zie ik dat het zand gewoon de waarnemershorizon voorbij gaat en ik met het zand op de singulariteit afsteven. Bij de singulariteit houdt de baan van mij, en de baan van het zand in de ruimtetijd simpelweg op. Wat er daarna gebeurt weten we niet.
    [..]

    Hoe dan?
    [..]

    Speciale singulariteitseigenschappen? Wat zijn dat?

    Het probleem is dat we het hier over punten hebben, 0-dimensionale objecten. Dat levert problemen op, want die hebben maat 0. Dat betekent dat als ik dichtheden wil uitrekenen ik formeel gezien Dirac delta distributies krijgt. Dit zie je bv ook al in de klassieke elektrodynamica als je het over puntladingen hebt.
    [..]

    "Het uiteinde"? Welk uiteinde?

    Wat je wel hebt zijn wormgaten. Wormgaten zijn ruwweg het resultaat van het volgende: Stel, ik heb een zwart gat als oplossing van m'n Einsteinvergelijkingen. Zo'n instorting is echter niet symmetrisch in de tijd. Dat verbaast je omdat de Einsteinvergelijkingen zelf wel tijdsymmetrisch zijn. Dus "breidt je je coordinatenstelsel uit", zodanig dat je dit proces ook kunt beschrijven. Zo'n object noemt men ook wel een wit gat. Het bijzondere is dat dit proces, wat men ook wel een "analytische extentie van je coordinatensysteem" noemt, nog 2 andere regio's geeft die topologisch aan elkaar gelijk zijn en verbonden lijken te zijn via iets wat men een wormgat noemt.

    Als je echter wat beter naar dit object kijkt, blijkt het echter uiterst instabiel te zijn, maar dit is ongeveer het enige wat ik kan bedenken bij je vraag.
    Zou het mogelijk zijn dat deze materie fuseert tot zwarte materie (want daar is ook een hoop om te doen) in de kern van de singulariteit en het overschot door middel van de "jets" met zwarte materie deeltjes tesamen weggeblazen worden uit het zwart gat? Dit zou de "ophoping" van zwarte materie kunnen verklaren..
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_72962468
    Ik zie niet helemaal in hoe dat zou werken; sowieso kan materie als het eenmaal langs de waarnemershorizon is gekomen niet meer uit het zwarte gat komen. Die jets doen dit dan ook niet; die worden volgens mij (maar dit is niet echt m'n expertise) door accretieschijven rondom het zwarte gat gevormd.
    pi_72962676
    quote:
    Op maandag 21 september 2009 11:55 schreef Haushofer het volgende:
    Ik zie niet helemaal in hoe dat zou werken; sowieso kan materie als het eenmaal langs de waarnemershorizon is gekomen niet meer uit het zwarte gat komen. Die jets doen dit dan ook niet; die worden volgens mij (maar dit is niet echt m'n expertise) door accretieschijven rondom het zwarte gat gevormd.
    Hawkingstraling toch? Of is dat idee al weer achterhaald?
    quote:
    Hawkingstraling wordt in het algemeen verklaard met virtuele deeltjes. Door kwantumvacuümfluctuaties ontstaan paren van virtuele deeltjes (deeltjes met hun antideeltjes) nabij de waarnemingshorizon van het zwarte gat. Het kan zijn dat een van beide deeltjes in het gat valt, en daarbij voldoende energie opdoet om het paar reëel (niet-virtueel) te maken. Als dan het andere deeltje aan de zwaartekracht van het zwarte gat weet te ontsnappen, lijkt het van buiten af gezien, alsof het deeltje door het zwarte gat is uitgezonden. Dat deeltje neemt dan een deel van de energie van het deeltjespaar met zich mee.
    pi_72963759
    quote:
    Op zondag 20 september 2009 11:45 schreef Haushofer het volgende:

    Speciale singulariteitseigenschappen? Wat zijn dat?

    Het probleem is dat we het hier over punten hebben, 0-dimensionale objecten. Dat levert problemen op, want die hebben maat 0. Dat betekent dat als ik dichtheden wil uitrekenen ik formeel gezien Dirac delta distributies krijgt. Dit zie je bv ook al in de klassieke elektrodynamica als je het over puntladingen hebt.
    [..]

    "Het uiteinde"? Welk uiteinde?

    Voorbeeld van een beheerste singulariteit, c.q wat ik me afvraag:

    De dichtheid van de massa neemt minder snel toe naar het denkbeeldige centrum van het zwarte gat dan dat de ruimte kromt; d.w.z. de sterkere kromming van de ruimte t.o.v. de toename in massadichtheid in een zwart gat beperkt de totale massa-hoeveelheid van het zwarte gat. Dus zonder gebruik te maken van delta-distributies.

    Met uiteinde van een zwart gat bedoel ik een opening naar een andere tijd-ruimte universum dat verbonden is met het bedoelde zwarte gat; d.w.z. uiteinde van de tunnel doorlopen.
    pi_72964582
    quote:
    Op maandag 21 september 2009 12:44 schreef Bankfurt het volgende:

    [..]

    Voorbeeld van een beheerste singulariteit, c.q wat ik me afvraag:

    De dichtheid van de massa neemt minder snel toe naar het denkbeeldige centrum van het zwarte gat dan dat de ruimte kromt; d.w.z. de sterkere kromming van de ruimte t.o.v. de toename in massadichtheid in een zwart gat beperkt de totale massa-hoeveelheid van het zwarte gat. Dus zonder gebruik te maken van delta-distributies.
    Bij een zwart gat is in de regel alle massa in de singulariteit geconcentreerd, dus de dichtheid is overal 0 binnen de Schwarzschildradius, behalve in de singulariteit. Dit komt omdat massa altijd aantrekkend is, en voorbij een bepaalde kritische massa zal er niks zijn wat een totale instorting naar zo'n singulariteit voorkomt.

    Daarbij, de kromming wordt bepaald door de massa en energie; die 2 zaken zijn dus sterk gekoppeld. Als de massa/energie dichtheid divergeert, zal de ruimtetijdkromming ook divergeren.
    quote:
    Met uiteinde van een zwart gat bedoel ik een opening naar een andere tijd-ruimte universum dat verbonden is met het bedoelde zwarte gat; d.w.z. uiteinde van de tunnel doorlopen.
    Dus het wormgatscenario wat ik beschreef
    pi_72964599
    quote:
    Op maandag 21 september 2009 12:04 schreef beeer het volgende:

    [..]

    Hawkingstraling toch? Of is dat idee al weer achterhaald?
    [..]
    Nee, Hawkingstraling is wat anders; dat komt ook voor bij zwarte gaten zonder materie er om heen. Hawkingstraling is een intrinsieke eigenschap van zwarte gaten.
      maandag 21 september 2009 @ 20:39:35 #179
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_72979665
    quote:
    Op maandag 21 september 2009 13:16 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Nee, Hawkingstraling is wat anders; dat komt ook voor bij zwarte gaten zonder materie er om heen. Hawkingstraling is een intrinsieke eigenschap van zwarte gaten.
    waaruit bestaat die straling?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_72995252
    quote:
    Op maandag 21 september 2009 20:39 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    waaruit bestaat die straling?
    Fotonen, zover ik weet
      dinsdag 22 september 2009 @ 11:58:03 #181
    97643 misteriks
    finest in cool since 1977
    pi_72996107
    mijn intellectuele bijdrage beperkt zich heden tot het plaatsen van een tvp
    misteriks' contribution is sponsored by Great Attitude Inc.
      dinsdag 22 september 2009 @ 12:53:37 #182
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_72997859
    quote:
    Op dinsdag 22 september 2009 11:34 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Fotonen, zover ik weet
    Vergeef mijn domheid meester Haushofer: waarom noemen ze het dan niet simpelweg "licht" ???
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_72998173
    quote:
    Op dinsdag 22 september 2009 12:53 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    Vergeef mijn domheid meester Haushofer: waarom noemen ze het dan niet simpelweg "licht" ???
    Omdat met "licht" vaak straling wordt aangegeven die in het zichtbare spectrum valt, en dat hoeft bij deze fotonen zeker niet aan de hand te zijn
    pi_73010019
    quote:
    Op maandag 21 september 2009 13:15 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Bij een zwart gat is in de regel alle massa in de singulariteit geconcentreerd, dus de dichtheid is overal 0 binnen de Schwarzschildradius, behalve in de singulariteit. Dit komt omdat massa altijd aantrekkend is, en voorbij een bepaalde kritische massa zal er niks zijn wat een totale instorting naar zo'n singulariteit voorkomt.
    daar gaat het mij nu om, de concentratie die jij bedoelt kan in 1e instantie correct zijn als je puur ruimtelijk kijkt met een vast coordinatenstelsel en het beschrijven van massalocatie, maar als de ruimte (en dus ook het coordinatenstelsel) sneller kromt dan het begrip concentratie massa per ruimte-eenheid, hebben we toch weer over hetzelfde in het centrum-punt van de singulariteit.


    De ene punt concentratie (massa concentratie) kan "minder sterk zijn" dan de andere punt concentratie (Tijd/Ruimte-concentratie)
    quote:
    Daarbij, de kromming wordt bepaald door de massa en energie; die 2 zaken zijn dus sterk gekoppeld. Als de massa/energie dichtheid divergeert, zal de ruimtetijdkromming ook divergeren.
    [..]
    ja, nog een extra reden om de onderlinge relaties/functies massa, energie en ruimte en massadichtheid/ruimte-eenheid veel beter in kaart te brengen. Vooral hoe de relatieve divergenties zich locaal tot elkaar verhouden in een zwart gat.
    quote:
    Dus het wormgatscenario wat ik beschreef
    Wormgat is een mogelijkheid; de-materialisatie/materialisatie in een tijdsbestek van massa kan ook; teleportatie (d.w.z. onmiddellijk) van massa is nog een mogelijkheid.
    pi_73010086
    - dubbel -
    pi_73011764
    quote:
    Op dinsdag 22 september 2009 17:42 schreef Bankfurt het volgende:

    [..]

    daar gaat het mij nu om, de concentratie die jij bedoelt kan in 1e instantie correct zijn als je puur ruimtelijk kijkt met een vast coordinatenstelsel en het beschrijven van massalocatie, maar als de ruimte (en dus ook het coordinatenstelsel) sneller kromt dan het begrip concentratie massa per ruimte-eenheid, hebben we toch weer over hetzelfde in het centrum-punt van de singulariteit.
    Ik heb geen idee wat je nou bedoelt, met name
    quote:
    "als de ruimte (en dus ook het coordinatenstelsel) sneller kromt dan het begrip concentratie massa per ruimte-eenheid".
    Begrijp je dat de Einsteinvergelijkingen covariant (dat wil zeggen: tensorieel) zijn?

    Wat over het algemeen wordt gedaan om te kijken of je te maken hebt met een fysische singulariteit zoals die in een zwart gat is om krommingsscalairen uit te rekenen. Die hangen niet af van het coordinatensysteem wat je kiest. Zo uit m'n hoofd is dat vaak de Kretschmanscalar (de Ricciscalar zou een natuurlijke gok zijn, maar die is 0 voor conformale (dwz schaal-invariante) velden).
    pi_73020986
    quote:
    Op dinsdag 22 september 2009 18:30 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Ik heb geen idee wat je nou bedoelt, met name
    [..]

    Begrijp je dat de Einsteinvergelijkingen covariant (dat wil zeggen: tensorieel) zijn?

    Wat over het algemeen wordt gedaan om te kijken of je te maken hebt met een fysische singulariteit zoals die in een zwart gat is om krommingsscalairen uit te rekenen. Die hangen niet af van het coordinatensysteem wat je kiest. Zo uit m'n hoofd is dat vaak de Kretschmanscalar (de Ricciscalar zou een natuurlijke gok zijn, maar die is 0 voor conformale (dwz schaal-invariante) velden).

    Niet de schaal van een stelsel is hier denk ik bepalend, maar het asymptotische "gedrag"/"karakter" van te beschrijven relaties of functies.

    Massa, energie, tijd en ruimte zijn variabelen die een onderlinge relatie hebben (en er zijn theorien waarbij de bewuste waarnemer er bovendien zelfs invloed op heeft).

    Bjv. de vraag werpt zich op: bestaat er zeer dicht in het centrum van een zwart gat nog wel "een 3 dimensionale ruimte"; of is er op een bepaald punt in een zwart, geen sprake meer van een "ruimte/tijd" stelsel maar een overgang naar een ander stelsel waar sprake is van soorten energie en/of andere verschijnselen/uitingen.

    Ik vond verder iets over dit onderwerp, maar ik moet zeggen dat het mij veel te moeilijk is om er mij in te verdiepen. Wellicht kan jij er meer mee dan ik:

    www.geocities.com/dimitri_terryn/thesis.pdf

    [ Bericht 4% gewijzigd door Bankfurt op 22-09-2009 22:01:44 ]
    pi_73029783
    quote:
    Op dinsdag 22 september 2009 21:52 schreef Bankfurt het volgende:

    [..]

    Niet de schaal van een stelsel is hier denk ik bepalend, maar het asymptotische "gedrag"/"karakter" van te beschrijven relaties of functies.

    Massa, energie, tijd en ruimte zijn variabelen die een onderlinge relatie hebben (en er zijn theorien waarbij de bewuste waarnemer er bovendien zelfs invloed op heeft).
    Dat weet ik, en voor zover we nu weten wordt die onderlinge relatie beschreven door de Einsteinvergelijkingen.
    quote:
    Bjv. de vraag werpt zich op: bestaat er zeer dicht in het centrum van een zwart gat nog wel "een 3 dimensionale ruimte"; of is er op een bepaald punt in een zwart, geen sprake meer van een "ruimte/tijd" stelsel maar een overgang naar een ander stelsel waar sprake is van soorten energie en/of andere verschijnselen/uitingen.
    Daarvoor zou je je naar de algemene relativiteitstheorie kunnen wenden; ik denk dat dat op heden het beste antwoord geeft
    quote:
    Ik vond verder iets over dit onderwerp, maar ik moet zeggen dat het mij veel te moeilijk is om er mij in te verdiepen. Wellicht kan jij er meer mee dan ik:

    www.geocities.com/dimitri_terryn/thesis.pdf
    Deze scriptie gaat volgens mij niet echt over zwarte gaten, maar over zogenaamde deformaties die de snaartheorie aan ijktheorieën kan geven. Kortgezegd betekent dit dat de snaartheorie correcties voorspelt in het standaardmodel (wat een ijktheorie is) en de algemene relativiteitstheorie (wat in zekere zin ook een ijktheorie is).
      woensdag 23 september 2009 @ 10:25:00 #189
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73031318
    Ik lees in dit topic niets over de kritische (minimale) massa die een ster moet hebben om te imploderen tot een zwart gat.

    Volgens mij was het zo dat een ster die -middels verbranding cq fusie- niet meer genoeg uitwaartse druk kan opbouwen om zwaartekracht te balanceren zal imploderen. Dit is omdat de brandstoftoevoer stagneert of op is.

    Sterren met een relatief kleine massa zullen imploderen tot een neutronenster. Pas vanaf een bepaalde massa zal de implosie zo heftig zijn dat een zwart gat ontstaat.

    Daarom zou een zwart gat altijd een minimale grootte / massa moeten hebben, afgezien van verdamping.
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
      woensdag 23 september 2009 @ 11:13:27 #190
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73032741
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 10:25 schreef DumDaDum het volgende:
    Ik lees in dit topic niets over de kritische (minimale) massa die een ster moet hebben om te imploderen tot een zwart gat.

    Volgens mij was het zo dat een ster die -middels verbranding cq fusie- niet meer genoeg uitwaartse druk kan opbouwen om zwaartekracht te balanceren zal imploderen. Dit is omdat de brandstoftoevoer stagneert of op is.

    Sterren met een relatief kleine massa zullen imploderen tot een neutronenster. Pas vanaf een bepaalde massa zal de implosie zo heftig zijn dat een zwart gat ontstaat.

    Daarom zou een zwart gat altijd een minimale grootte / massa moeten hebben, afgezien van verdamping.
    en hoe worden die zgn "mini zwarte gaten" die in de hadron collider mogelijk kunnen ontstaan dan verklaard?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      woensdag 23 september 2009 @ 11:44:07 #191
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73033639
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 11:13 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    en hoe worden die zgn "mini zwarte gaten" die in de hadron collider mogelijk kunnen ontstaan dan verklaard?
    Dat zijn toch speculaties? Maar volgens mij doordat hele kleine vacuum ruimtes zouden ontstaan bij deeltjesbotsingen die vervolgens imploderen.
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
    pi_73034232
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 10:25 schreef DumDaDum het volgende:
    Ik lees in dit topic niets over de kritische (minimale) massa die een ster moet hebben om te imploderen tot een zwart gat.
    Dit staat in de OP:
    quote:
    Zwarte gaten zijn overblijfselen van sterren. Sterren ondervinden gedurende hun hele leven een constante strijd tussen de zwaartekracht die haar in wil drukken, en de druk tengevolge van de hitte die haar uit wil laten zetten. Op een gegeven moment, na heel wat stadia, kun je uitrekenen dat voor voldoende massa de zwaartekracht deze strijd zal winnen, en wel op een bijzonder spectaculaire wijze: de ster sterft via een supernova en de resterende massa weet zich in 1 punt samen te drukken tot een zogenaamde singulariteit. Dit zorgt voor een oneindige massadichtheid.
    pi_73035635
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 12:04 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Dit staat in de OP:
    [..]


    Ja maar je geeft geen exacte minimale massa die een ster nodig heeft om een zwart gat te vormen, en dat bedoelt hij denk ik.
    pi_73035826
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 13:08 schreef Diabox het volgende:

    [..]

    Ja maar je geeft geen exacte minimale massa die een ster nodig heeft om een zwart gat te vormen, en dat bedoelt hij denk ik.
    Ah, ok. Die wordt gegeven door de Chandrasekhar limiet
    pi_73044263
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 14:25 schreef Haushofer het volgende:
  • Het zwaartekrachtsveld is zo sterk door de grote dichtheid, niet door de grote massa! Een zwart gat kan bijvoorbeeld al gevormd worden met de massa van de aarde. Als je deze massa in 1 punt zou stoppen, zou je een zwart gat ter grootte van een knikker krijgen. De grootte wordt dan bepaald door de ligging van de waarnemershorizon.
  • Maar hoezo is de dichtheid dan oneindig? Die zou in principe gewoon te berekenen moeten zijn toch?
    Oh really?
      woensdag 23 september 2009 @ 20:32:23 #196
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73049222
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 13:08 schreef Diabox het volgende:

    [..]

    Ja maar je geeft geen exacte minimale massa die een ster nodig heeft om een zwart gat te vormen, en dat bedoelt hij denk ik.
    Idd, het ging mij om de bepaling vd massa. Ik zie dat Haushofer al een wiki heeft gelinked
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
    pi_73053128
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 18:01 schreef Matthijs- het volgende:

    [..]

    Maar hoezo is de dichtheid dan oneindig? Die zou in principe gewoon te berekenen moeten zijn toch?
    Voorzover ik weet wordt er met 'oneindig', 'vrijwel oneindig' bedoeld. De dichtheid is inderdaad (bij benadering) te berekenen volgens mij.
      woensdag 23 september 2009 @ 22:15:34 #198
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73053587
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 12:04 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Dit staat in de OP:
    [..]
    Hoe zit het dan met temperatuur? Ik heb begrepen dat zwarte gaten behoorlijk heet zijn, dus die atomen (als die er nog toe in staat zijn om atomen te vormen) of deeltjes zijn dan in heftige beweging en kolkt en kookt zo'n zwart gat of is het een soort van quantum-materie die zo dicht is dat die deeltjes zo opeengepakt zijn dat ze niet meer kunnen bewegen? en als dit zo is, is de kern van een zwart gat kouder dan de omgeving?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73053811
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:15 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Hoe zit het dan met temperatuur? Ik heb begrepen dat zwarte gaten behoorlijk heet zijn, dus die atomen (als die er nog toe in staat zijn om atomen te vormen) of deeltjes zijn dan in heftige beweging en kolkt en kookt zo'n zwart gat of is het een soort van quantum-materie die zo dicht is dat die deeltjes zo opeengepakt zijn dat ze niet meer kunnen bewegen? en als dit zo is, is de kern van een zwart gat kouder dan de omgeving?
    Ik heb juist begrepen dat een zwart gat zeer koud was en dat zelfs de kosmische achtergrondstraling (~3K) hoger is dan de temperatuur van een zwart gat, verder is de temperatuur van een zwart gat omgekeerd evenredig met de massa, dus, des te groter een zwart gat is, des te kouder hij is. Of ik maak nu een denkfout. Haushofer verbetert mij vast wel

    Een zwart gat heeft tenslotte immens veel zwaartekracht en fotonen ontsnappen dus niet, voorzover ik weet is warmte energie infraroodstraling --> fotonen. Dus verliest een zwart gat zo goed als geen energie en des te groter hij is, des te groter zijn zwaartekracht, des te minder energieverlies. God wat ben ik slim
    Al zal straks Haushofer langskomen om te vertellen dat ik BS vertel.
      woensdag 23 september 2009 @ 22:28:37 #200
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73054168
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:20 schreef Diabox het volgende:

    [..]

    Ik heb juist begrepen dat een zwart gat zeer koud was en dat zelfs de kosmische achtergrondstraling (~3K) hoger is dan de temperatuur van een zwart gat, verder is de temperatuur van een zwart gat omgekeerd evenredig met de massa, dus, des te groter een zwart gat is, des te kouder hij is. Of ik maak nu een denkfout. Haushofer verbetert mij vast wel

    Een zwart gat heeft tenslotte immens veel zwaartekracht en fotonen ontsnappen dus niet, voorzover ik weet is warmte energie infraroodstraling --> fotonen. Dus verliest een zwart gat zo goed als geen energie en des te groter hij is, des te groter zijn zwaartekracht, des te minder energieverlies. God wat ben ik slim
    Al zal straks Haushofer langskomen om te vertellen dat ik BS vertel.
    Met andere woorden: je beweert dat de temperatuur van een zwart gat dicht bij het absolute nulpunt (-273oC) zit?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73054194
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:28 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Met andere woorden: je beweert dat de temperatuur van een zwart gat dicht bij het absolute nulpunt (-273oC) zit?
    Inderdaad.

    Edit:
    Googlen bevestigt dit zo te zien .:P
    Edit2:
    Mooie creaties in je fotoboek.

    [ Bericht 8% gewijzigd door Diabox op 23-09-2009 22:35:41 ]
    pi_73054459
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 18:01 schreef Matthijs- het volgende:

    [..]

    Maar hoezo is de dichtheid dan oneindig? Die zou in principe gewoon te berekenen moeten zijn toch?
    Het punt is, dat zwaartekracht altijd aantrekkend is en voorbij een bepaalde massa er niks is wat instorting voorkomt. Dat betekent dat alle massa naar 1 punt wordt getrokken. Aangezien een punt geen volume heeft, levert dit een oneindige dichtheid op.

    Ik zou zelf zeggen dat een theorie van quantumgravitatie hier waarschijnlijk verandering in brengt en dat daaruit blijkt dat het volume erg klein is maar niet 0, maar zo'n theorie is er nog niet
      woensdag 23 september 2009 @ 22:39:25 #203
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73054609
    dan moet het een soort van quantum-materie zijn dan omdat het absolute nulpunt doorgaans ontstaat door een proces van afkoelen en verwarmen (expanderen) en dan weer afkoelen. In een zwart gat wordt alles gecomprimeerd ( theoretisch tot het oneindige) misschien zouden metingen naar die ultralage temperatuur (die misschien wel kouder zijn als het absolute nulpunt die ontstaat door expanderen van gassen, want er is een laagtelimiet ) een methode kunnen zijn zwarte gaten beter te onderzoeken.
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73054660
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:15 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Hoe zit het dan met temperatuur? Ik heb begrepen dat zwarte gaten behoorlijk heet zijn, dus die atomen (als die er nog toe in staat zijn om atomen te vormen) of deeltjes zijn dan in heftige beweging en kolkt en kookt zo'n zwart gat of is het een soort van quantum-materie die zo dicht is dat die deeltjes zo opeengepakt zijn dat ze niet meer kunnen bewegen? en als dit zo is, is de kern van een zwart gat kouder dan de omgeving?
    Nee, de temperatuur zal over het algemeen erg laag zijn.

    Je moet dit soort aspecten niet in thermodynamische zaken als "trillende atomen" zien. Normaliter is de temperatuur een maat voor de gemiddelde kinetische energie van een molecuul van het desbetreffende gas. Echter, een zwart gat bestaat niet uit atomen. Formeel gezien bestaat een zwart gat uit een singulariteit met een waarnemershorizon er om heen. Wat de materiele structuur is van zo'n singulariteit weten we niet; de ART is er niet meer geldig, en volgens de axioma's van de ART hoort zo'n singulariteit niet eens bij de ruimtetijd.

    De thermodynamische eigenschappen als temperatuur en entropie zijn dan ook echt eigenschappen van de ruimtetijd zelf, niet van materie wat zich in die ruimtetijd bevindt. Dat is wel even wat anders

    Maar de thermodynamica van zwarte gaten wordt nog niet helemaal begrepen, en het is één van de meest fascinerende stukken natuurkunde op dit moment. Wat het waterstofatoom voor de quantummechanica heeft betekend, zou het zwarte gat wel eens voor een theorie van quantumgravitatie kunnen betekenen
    pi_73054704
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:39 schreef klappernoot2000 het volgende:
    dan moet het een soort van quantum-materie zijn dan omdat het absolute nulpunt doorgaans ontstaat door een proces van afkoelen en verwarmen (expanderen) en dan weer afkoelen. In een zwart gat wordt alles gecomprimeerd ( theoretisch tot het oneindige) misschien zouden metingen naar die ultralage temperatuur (die misschien wel kouder zijn als het absolute nulpunt die ontstaat door expanderen van gassen, want er is een laagtelimiet ) een methode kunnen zijn zwarte gaten beter te onderzoeken.
    Het probleem met die straling meten is dat de kosmische achtergrondstraling in het algemeen veel sterker is dan dergelijke straling van zwarte gaten, helaas. Of er zou een heel licht zwart gat op een paar lichtjaar van ons af moeten liggen; dan zou Hawking zijn Nobelprijs wellicht kunnen ophalen, mocht-ie dat nog redden
      woensdag 23 september 2009 @ 22:44:19 #206
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73054771
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:29 schreef Diabox het volgende:

    [..]

    Mooie creaties in je fotoboek.
    Die zijn al heul oud..

    dankje
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73054785
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:04 schreef Diabox het volgende:

    [..]

    Voorzover ik weet wordt er met 'oneindig', 'vrijwel oneindig' bedoeld. De dichtheid is inderdaad (bij benadering) te berekenen volgens mij.
    Nee, het is echt oneindig Kort gezegd kun je stellen dat als je een mate van kromming opstelt, deze functie als 1/rn gaat voor een bepaalde n (in het Schwarzschildgeval zal dit bijvoorbeeld n=6 opleveren, maar da's verder niet zo belangrijk). Voor r=0 betekent dit dus een oneindige kromming, wat betekent dat je ruimtetijd zich niet meer netjes gedraagt, en dat betekent dat de ART niet meer opgaat.
      woensdag 23 september 2009 @ 22:45:10 #208
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73054804
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:42 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Het probleem met die straling meten is dat de kosmische achtergrondstraling in het algemeen veel sterker is dan dergelijke straling van zwarte gaten, helaas. Of er zou een heel licht zwart gat op een paar lichtjaar van ons af moeten liggen; dan zou Hawking zijn Nobelprijs wellicht kunnen ophalen, mocht-ie dat nog redden
    denk je dat zijn rolstoel zo snel is dat hij het nog kan halen?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73054836
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:45 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    denk je dat zijn rolstoel zo snel is dat hij het nog kan halen?
    Die loopt op antimaterie
      woensdag 23 september 2009 @ 22:46:32 #210
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73054851
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:44 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Nee, het is echt oneindig Kort gezegd kun je stellen dat als je een mate van kromming opstelt, deze functie als 1/rn gaat voor een bepaalde n (in het Schwarzschildgeval zal dit bijvoorbeeld n=6 opleveren, maar da's verder niet zo belangrijk). Voor r=0 betekent dit dus een oneindige kromming, wat betekent dat je ruimtetijd zich niet meer netjes gedraagt, en dat betekent dat de ART niet meer opgaat.
    Dus de kromming zet de materie "op slot" , om het simpel te zeggen..
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73054902
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:44 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Nee, het is echt oneindig Kort gezegd kun je stellen dat als je een mate van kromming opstelt, deze functie als 1/rn gaat voor een bepaalde n (in het Schwarzschildgeval zal dit bijvoorbeeld n=6 opleveren, maar da's verder niet zo belangrijk). Voor r=0 betekent dit dus een oneindige kromming, wat betekent dat je ruimtetijd zich niet meer netjes gedraagt, en dat betekent dat de ART niet meer opgaat.
    Over 100 jaar klopt mijn post hopelijk wel.
    pi_73054996
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:46 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Dus de kromming zet de materie "op slot" , om het simpel te zeggen..
    Mwah, ik weet niet of je het zo kunt zien Je moet je voorstellen dat door de oneindige dichtheid de materie de ruimtetijd feitelijk "stuktrekt", maar dat is denk ik niet wat er fysisch gebeurt. Op deze schalen hebben we immers ook quantumfysica nodig!

    Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen dat het Pauliprincipe het niet toelaat dat materie naar 1 punt wordt gedrukt. Alles wat er over zwarte gaten wordt gezegd wordt vrijwel altijd vanuit de ART gezegd.
      woensdag 23 september 2009 @ 22:56:15 #213
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73055192
    ik meende altijd dat in plaats van een stukgetrokken ster er één groot nucleon ontstaat..
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73055301
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:56 schreef klappernoot2000 het volgende:
    ik meende altijd dat in plaats van een stukgetrokken ster er één groot nucleon ontstaat..
    Mmm, dat plaatje herken ik niet echt.
      woensdag 23 september 2009 @ 23:03:42 #215
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73055458
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 22:59 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Mmm, dat plaatje herken ik niet echt.
    Ik bedoel: die materie of wat het ook is, moet toch ergens naar toe..
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73061063
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 23:03 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Ik bedoel: die materie of wat het ook is, moet toch ergens naar toe..
    Ja, die zit in die singulariteit Maar wat de "atomaire structuur" daarvan is, dat kunnen we alleen zeggen als we de ART met de QM kunnen verenigen.
      donderdag 24 september 2009 @ 10:42:09 #217
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73062878
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 09:16 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Ja, die zit in die singulariteit Maar wat de "atomaire structuur" daarvan is, dat kunnen we alleen zeggen als we de ART met de QM kunnen verenigen.
    als ik zelf zo nu eens dan bij me zelf mijmer dan realiseer ik me soms dat sterren (afhankelijk van de grootte) doorgaans bezig zijn met het converteren van materie naar zwaardere elementen. Zelfs neutronensterren zetten nog materie om. zou het mogelijk kunnen zijn dat zwarte gaten nog steeds een vorm van materie omzetten? Iets wat niet in het beeld van het periodiek systeem past?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_73063334
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 10:42 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    als ik zelf zo nu eens dan bij me zelf mijmer dan realiseer ik me soms dat sterren (afhankelijk van de grootte) doorgaans bezig zijn met het converteren van materie naar zwaardere elementen. Zelfs neutronensterren zetten nog materie om. zou het mogelijk kunnen zijn dat zwarte gaten nog steeds een vorm van materie omzetten? Iets wat niet in het beeld van het periodiek systeem past?
    Als je de gangbare ideeën neemt niet Een zwart gat zet zover we nu weten materie om in straling. Die productie van zwaardere elementen komt bij sterren door fusie (tot en met ijzer, aangezien voor zwaardere elementen het energie kost om te fuseren). Hoe dit bij neutronensterren precies gaat weet ik niet, maar ik kan me voorstellen dat er bij de vorming van een neutronenster er heel veel ijzer wordt geproduceerd.

    Echter, een zwart gat heeft bijzonder weinig structuur. Het bestaat niet uit een klomp materie. Een zwart gat is, simpel gezegd, niks anders dan een singulariteit (die niet tot de ruimtetijd behoort) met een waarnemershorizon er omheen. Daar kan natuurlijk materie en dergelijke in vallen, en er kunnen accretieschijven ontstaan, maar voor de rest is een zwart gat eigenlijk een heel simpel object in vergelijking met een ster
    pi_73068702
    Ik zat een beetje mee te lezen over de zwarte gaten en de swartzchild radius en de kromming in de tijd ruimte. En ik heb nou een beetje klok-klepel gevoel.
    Stel wij kunnen van zeg maar 1000km afstand een atoom zien invallen in een zwart gat. Verloopt de tijd dan relatief aan onze tijd steeds sneller voor dat atoom tot dat het in een baan rond dat ene punt terecht komt?
    Of wordt het zo snel aangetrokken dat het wordt omgezet in energie omdat de snelheid van dat atoom door die kromming richting de lichtsnelheid gaat?
    Of optie 3 heb ik het allemaal niet begrepen
    Al die mooie plekken op aarde, en ik zit hier :N
    pi_73069187
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 14:02 schreef Aardwetenschapper het volgende:Stel wij kunnen van zeg maar 1000km afstand een atoom zien invallen in een zwart gat. Verloopt de tijd dan relatief aan onze tijd steeds sneller voor dat atoom tot dat het in een baan rond dat ene punt terecht komt?
    Zoals ik het begrepen heb heeft dat atoom zijn 'eigen' tijd. Voor hem, en voor ons loopt de tijd even snel, alleen verschilt dit wel ten opzichte van elkaar
    Have fun...
    pi_73069312
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 14:20 schreef Handschoen het volgende:

    [..]

    Zoals ik het begrepen heb heeft dat atoom zijn 'eigen' tijd. Voor hem, en voor ons loopt de tijd even snel, alleen verschilt dit wel ten opzichte van elkaar
    Er staat ook relatief toch??
    Al die mooie plekken op aarde, en ik zit hier :N
    pi_73069395
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 14:02 schreef Aardwetenschapper het volgende:
    Ik zat een beetje mee te lezen over de zwarte gaten en de swartzchild radius en de kromming in de tijd ruimte. En ik heb nou een beetje klok-klepel gevoel.
    Stel wij kunnen van zeg maar 1000km afstand een atoom zien invallen in een zwart gat. Verloopt de tijd dan relatief aan onze tijd steeds sneller voor dat atoom tot dat het in een baan rond dat ene punt terecht komt?
    Of wordt het zo snel aangetrokken dat het wordt omgezet in energie omdat de snelheid van dat atoom door die kromming richting de lichtsnelheid gaat?
    Of optie 3 heb ik het allemaal niet begrepen
    Vanaf 1000 km afstand zul je meten dat de klok van het atoom wat er invalt steeds langzamer gaat hoe dichter het atoom de waarnemershorizon nadert. Op een gegeven moment zullen we meten dat het atoom stilstaat. Maar wij meten de coordinatentijd van het atoom, wat iets anders is als de eigentijd!

    De eigentijd tussen 2 gebeurtenissen wordt gemeten door een klok die van de ene naar de andere gebeurtenis gaat. In dit geval meet het atoom de eigentijd tussen de 2 gebeurtenissen.

    Je kunt dus stellen: neem gebeurtenis A (atoom valt van 1000 km afstand naar de waarnemershorizon) en gebeurtenis B (atoom bereikt de waarnemershorizon). Dan is de coordinatentijd zoals wij die meten buiten het zwarte gat tussen A en B ononeindig. Echter, de eigentijd tussen A en B is gewoon eindig.

    Dat betekent: wij zien het atoom nooit het zwarte gat binnenvallen, maar het atoom zelf valt binnen een eindige tijd langs de waarnemershorizon.

    Dit verschil tussen verschillende tijden kan nogal verwarrend zijn als je niet goed bekend bent met speciale relativiteit, maar de clou is dat je te maken hebt met 3 verschillende "afstanden": de coordinatentijd, de eigentijd, en het ruimtetijd interval.
      donderdag 24 september 2009 @ 14:48:49 #223
    95427 Hephaistos.
    ¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
    pi_73070100
    Machtig topic

    Even een n00b-vraagje tussendoor. Als ik het goed begrijp is een zwart gat een punt waar massa oneindig dicht is samengepakt, in een punt dat door de extreme ruimte-tijd kromming 'niet bestaat'. Is dat dan te vergelijken met de toestand van het universum voor de Big Bang? En zo ja, is er dan ook de mogelijkheid dat zwarte gaten zelf ook tot een dergelijke uitkomst gaan leiden?
    pi_73078507
    Kan een zwart gat dan ooit iets anders dan een zwart gat worden?
    Oh really?
      donderdag 24 september 2009 @ 19:26:17 #225
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73078972
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 19:12 schreef Matthijs- het volgende:
    Kan een zwart gat dan ooit iets anders dan een zwart gat worden?
    Als ik Haushofer zo begrijp is en BLIJFT een zwart gat een singulariteit, één keer ontstaan blijft dit hoogstwaarschijnlijk ook zo.
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73079567
    Zwarte gaten verdampen door de Hawkingstraling die ik eerder noemde. Maar het schijnt wel een tijdje te duren
    quote:
    Black holes get the energy to radiate Hawking radiation from their rest mass energy. So if a black hole is not accreting mass from outside, it will lose mass by Hawking radiation, and will eventually evaporate. For astronomical black holes, the evaporation time is prodigiously long - about 1061 times the age of the Universe for a 30 solar mass black hole.
    http://casa.colorado.edu/~ajsh/hawk.html
      donderdag 24 september 2009 @ 19:50:24 #227
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73079918
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 19:41 schreef beeer het volgende:
    Zwarte gaten verdampen door de Hawkingstraling die ik eerder noemde. Maar het schijnt wel een tijdje te duren
    [..]
    Wat is het residu van die "verdamping" dan?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73081893
    Ik neem aan fotonen, misschien ook electronen-positronen en misschien neutrinos?

    Geen idee eigenlijk. Misschien is het niet eens zeker.
      donderdag 24 september 2009 @ 20:44:36 #229
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_73082069
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 20:39 schreef Prometheus4096 het volgende:
    Ik neem aan fotonen, misschien ook electronen-positronen en misschien neutrinos?

    Geen idee eigenlijk. Misschien is het niet eens zeker.
    Misschien re-explodeert het gat weer als er genoeg materie is verdampt..
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_73082614
    quote:
    Op woensdag 23 september 2009 18:01 schreef Matthijs- het volgende:

    [..]

    Maar hoezo is de dichtheid dan oneindig? Die zou in principe gewoon te berekenen moeten zijn toch?
    dichtheid is massa gedeeld door volume.
    Het volume van een singulariteit is 0 dus is de massa van de singulariteit niet uit te rekenen(delen door nul is nogal lastig.)
    Maar de dichtheid van een implodeerde ster is wel te berekenen tot het punt van de singulariteit waarbij de dichtheid nadert aan oneindig, dus moet de dichtheid van de singulariteit wel oneindig zijn.
    pi_73088227
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 14:48 schreef Hephaistos. het volgende:
    Machtig topic

    Even een n00b-vraagje tussendoor. Als ik het goed begrijp is een zwart gat een punt waar massa oneindig dicht is samengepakt, in een punt dat door de extreme ruimte-tijd kromming 'niet bestaat'. Is dat dan te vergelijken met de toestand van het universum voor de Big Bang? En zo ja, is er dan ook de mogelijkheid dat zwarte gaten zelf ook tot een dergelijke uitkomst gaan leiden?
    Ja, alles verandert in de loop van miljarden jaren in zwarte gaten en deze zwarte gaten zuigen elkaar ook weer op tot er één zwart gat overblijft en het totaal van alle energie in het universum zorgt ervoor dat dit zwarte gat weer explodeert. Oerknal

    Nee ik weet niet, maar ben wel benieuwd betreffende zwart gat vs zwart gat.
    pi_73089624
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
    pi_73091935
    quote:
    Op donderdag 24 september 2009 19:26 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Als ik Haushofer zo begrijp is en BLIJFT een zwart gat een singulariteit, één keer ontstaan blijft dit hoogstwaarschijnlijk ook zo.
    Volgens de klassieke ART inderdaad. Echter, in de jaren 70 kreeg men door mensen als Bekenstein en Hawking sterk het vermoeden dat zwarte gaten niet zo zwart zijn als men altijd aannam. Hun bewegingsvergelijkingen hebben sterke analogieën met thermodynamische vergelijkingen. Zo kan het oppervlak van de waarnemershorizon klassiek gezien nooit kleiner worden (zoals de entropie) en heeft een zwart gat in evenwicht overal dezelfde oppervlaktezwaartekracht (net zoals een thermisch systeem overal dezelfde temperatuur heeft).

    Volgens deze ideeën verdampt een zwart gat dus, maar wat er nou precies gebeurt is volgens mij niet helemaal duidelijk. Ook niet zo gek, want we hebben er, opnieuw, een theorie van quantumgravitatie voor nodig. Een entropie kun je klassiek (macroscopisch) definieren, maar in de kern gaat het om "quantumtoestanden tellen": microscopisch dus. En hoe we dat moeten doen voor een zwart gat is niet duidelijk.

    Wel kan men volgens mij voor zogenaamde extreme zwarte gaten de entropie miscroscopisch verklaren via snaartheorie, maar in het algemene geval kan dat nog niet. Als dat wel zou kunnen zou dat een flinke oppepper voor de snaartheorie betekenen!
      vrijdag 25 september 2009 @ 12:05:10 #234
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73096214
    quote:
    Op vrijdag 25 september 2009 09:14 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Volgens de klassieke ART inderdaad. Echter, in de jaren 70 kreeg men door mensen als Bekenstein en Hawking sterk het vermoeden dat zwarte gaten niet zo zwart zijn als men altijd aannam. Hun bewegingsvergelijkingen hebben sterke analogieën met thermodynamische vergelijkingen. Zo kan het oppervlak van de waarnemershorizon klassiek gezien nooit kleiner worden (zoals de entropie) en heeft een zwart gat in evenwicht overal dezelfde oppervlaktezwaartekracht (net zoals een thermisch systeem overal dezelfde temperatuur heeft).

    Volgens deze ideeën verdampt een zwart gat dus, maar wat er nou precies gebeurt is volgens mij niet helemaal duidelijk. Ook niet zo gek, want we hebben er, opnieuw, een theorie van quantumgravitatie voor nodig. Een entropie kun je klassiek (macroscopisch) definieren, maar in de kern gaat het om "quantumtoestanden tellen": microscopisch dus. En hoe we dat moeten doen voor een zwart gat is niet duidelijk.

    Wel kan men volgens mij voor zogenaamde extreme zwarte gaten de entropie miscroscopisch verklaren via snaartheorie, maar in het algemene geval kan dat nog niet. Als dat wel zou kunnen zou dat een flinke oppepper voor de snaartheorie betekenen!
    Misschien is het "oppervlakte" van een singulariteit zó gekromd is dat een zwart gat niet alleen oneindig gecomprimeerd, maar ook een theoretisch oneindig oppervak heeft.. (niet alleen materie maar ook volume moet ergens blijven)
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_73166629
    Waarom moet "volume ergens blijven"? Is er een wet van behoud van volume in een bepaalde context?
      maandag 28 september 2009 @ 08:50:47 #236
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73172346
    quote:
    Op zondag 27 september 2009 22:46 schreef Haushofer het volgende:
    Waarom moet "volume ergens blijven"? Is er een wet van behoud van volume in een bepaalde context?
    Wel, het universum is na de Big Bang niet zonder reden geëxpandeerd, en heeft zelfs nog steeds volume nodig voor verdere expansie, hetzelfde gebeurt in een singulariteit omgekeerd en een zwart gat zou dan een soort container kunnen zijn van zowel tijd, materie als volume.
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_73172713
    quote:
    Op maandag 28 september 2009 08:50 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    Wel, het universum is na de Big Bang niet zonder reden geëxpandeerd, en heeft zelfs nog steeds volume nodig voor verdere expansie...
    Dus je bedoelt dat het universum ingebed is in iets hoger dimensionaals?
      maandag 28 september 2009 @ 09:52:00 #238
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73173350
    quote:
    Op maandag 28 september 2009 09:16 schreef Haushofer het volgende:

    [..]

    Dus je bedoelt dat het universum ingebed is in iets hoger dimensionaals?
    zoiets.

    Verrek Haushofer, je ben vroeg wakker vandaag..
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_73190887
    Interessant topic! Zal het van de week eens goed doornemen.
    Perhaps you've seen it, maybe in a dream.
    A murky, forgotten land.
      dinsdag 29 september 2009 @ 13:01:04 #240
    15221 Falco
    Afleidingsmanoeuvre
    pi_73207805
    Goed topic Haushofer! Eindelijk begin ik door jou en anderen dat hele ruimtetijd-gebeuren en de zwarte gaten te snappen. Misschien een klein beetje offtopic, maar goed eerst dacht ik: "Ja, maar hallo dr is toch een plek aan te wijzen waar de big bang plaats vond?". Niet dus. De Big Bang was overal! Volgens mij heb ik die denkfout weggehaald door onderstaande paint.



    Correct me if I'm wrong, maar vanuit de gele stip (de zon) zien we de sterren en stelsels steeds verder staan (2e en 3e plaatje) en worden we als het ware 'kleiner' voor degene die het heelal als een paint zien. Zelf nemen we echter niet waar dat de zon krimpt, hij blijft gewoon gelijk in grootte Ik negeer hier wel even het proces dat die zon groter gaat worden en de aarde gaat opslokken.
    <a href="https://www.youtube.com/watch?v=yIl_jGh-LWE" target="_blank" rel="nofollow">Afleidingsmanoeuvre</a>
      dinsdag 29 september 2009 @ 13:04:38 #241
    15221 Falco
    Afleidingsmanoeuvre
    pi_73207890
    Wat wel interessant is, is of zwarte gaten sterk genoeg zijn om alles in de laatste paint uiteindelijk naar één punt te laten trekken of dat het proces dat alles uit elkaar beweegt voort blijft zetten.

    Is daar al een idee over wat er in de toekomst gaat gebeuren ?
    <a href="https://www.youtube.com/watch?v=yIl_jGh-LWE" target="_blank" rel="nofollow">Afleidingsmanoeuvre</a>
      dinsdag 29 september 2009 @ 13:09:34 #242
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73208002
    quote:
    Op dinsdag 29 september 2009 13:04 schreef Falco het volgende:
    Wat wel interessant is, is of zwarte gaten sterk genoeg zijn om alles in de laatste paint uiteindelijk naar één punt te laten trekken of dat het proces dat alles uit elkaar beweegt voort blijft zetten.

    Is daar al een idee over wat er in de toekomst gaat gebeuren ?
    misschien veranderd dan het universum in één enkele singulariteit
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      dinsdag 29 september 2009 @ 15:12:40 #243
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73211607
    Wel leuk, ik ervaar tijd als een onomkeerbaar iets met een 'richting'. Terwijl ik van ruimte een andere perceptie heb. Als iets dat -niet per sé lineair- expandeert en evt. kan krimpen, zoals in een zwart gat, maar verder statisch is.

    En ik zou niet weten wat hier de theoretische onderbouwing van is..... klopt dit beeld wel?
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
    pi_73212660
    quote:
    Op dinsdag 29 september 2009 15:12 schreef DumDaDum het volgende:
    Wel leuk, ik ervaar tijd als een onomkeerbaar iets met een 'richting'. Terwijl ik van ruimte een andere perceptie heb. Als iets dat -niet per sé lineair- expandeert en evt. kan krimpen, zoals in een zwart gat, maar verder statisch is.

    En ik zou niet weten wat hier de theoretische onderbouwing van is..... klopt dit beeld wel?
    Dat heb ik ook met tijd maar dat 'onomkeerbare iets' dat is voor mij verandering. Als er niks zou veranderen dan zou je ook geen tijd kunnen meten.
    Atoomklokken meten de trilling van een atoom en een bepaald aantal trillingen noemen we een seconde.
    Het hele concept van tijd is best interresant.
    Al die mooie plekken op aarde, en ik zit hier :N
      dinsdag 29 september 2009 @ 16:14:47 #245
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73213429
    quote:
    Op dinsdag 29 september 2009 15:49 schreef Aardwetenschapper het volgende:

    [..]

    Dat heb ik ook met tijd maar dat 'onomkeerbare iets' dat is voor mij verandering. Als er niks zou veranderen dan zou je ook geen tijd kunnen meten.
    Atoomklokken meten de trilling van een atoom en een bepaald aantal trillingen noemen we een seconde.
    Het hele concept van tijd is best interresant.
    maar goed dat er tijd is, anders zou alles in één keer gebeuren, en dat lijkt me knap verwarrend..
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      dinsdag 29 september 2009 @ 16:30:17 #246
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73213921
    quote:
    Op dinsdag 29 september 2009 16:14 schreef KlappernootatWork het volgende:

    [..]

    maar goed dat er tijd is, anders zou alles in één keer gebeuren, en dat lijkt me knap verwarrend..
    Je kunt het ook anders zien. Als er ruimte is moet er ook tijd zijn. Want zonder tijd geen 'overdracht', en dus gebeurt er dan ook niets.
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
      donderdag 1 oktober 2009 @ 08:48:21 #247
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73265194
    http://www.nu.nl/wetensch(...)onden-in-heelal.html

    Hoe gaat dit passen in het theoretische plaatje van zwarte gaten?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_73265651
    quote:
    Op dinsdag 29 september 2009 13:01 schreef Falco het volgende:
    Goed topic Haushofer! Eindelijk begin ik door jou en anderen dat hele ruimtetijd-gebeuren en de zwarte gaten te snappen. Misschien een klein beetje offtopic, maar goed eerst dacht ik: "Ja, maar hallo dr is toch een plek aan te wijzen waar de big bang plaats vond?". Niet dus. De Big Bang was overal! Volgens mij heb ik die denkfout weggehaald door onderstaande paint.

    [ afbeelding ]

    Correct me if I'm wrong, maar vanuit de gele stip (de zon) zien we de sterren en stelsels steeds verder staan (2e en 3e plaatje) en worden we als het ware 'kleiner' voor degene die het heelal als een paint zien. Zelf nemen we echter niet waar dat de zon krimpt, hij blijft gewoon gelijk in grootte Ik negeer hier wel even het proces dat die zon groter gaat worden en de aarde gaat opslokken.
    Het gaat om een veel grotere schaal. De sterren van de melkweg blijven gewoon onderdeel van de melkweg vanwege zwaartekracht. En de Andromeda galaxy komt ook gewoon deze kant op.

    Maar buiten sterrenstelsels heel vlak bij, hoe verder ze weg staan hoe sneller ze van ons vandaan bewegen.

    Het is dus zo dat elke megaparsec, iets van 3 miljoen lichtjaar, per seconde ongeveer 70-74 km per seconde uitrekt. Dit geld voor elk stukje van het universum. Dat is de huidige expansie.

    Je zou inderdaad hetzelfde effect hebben als alles, behalve de ruimte, zo krimpt dat de ruimte voor elke megaparsec per seconde 70-74 km langer lijkt. Maar het is waarschijnlijk logischer om de ruimte uit te rekken ipv dingen ter verkleinen.

    Als het foton krimpt en als onze telescoop krimpt, onze aarde krimpt, onze ogen krinpen en de zon krimpt ook, en allemaal zodat de verhoudingen niet veranderen, dan merk je dus inderdaad niet dat de zon krimpt. Want in verhouding met onze meetapperatuur is er geen krimp. Er is alleen een krimp vergeleken met de ruimte tussen sterrenstelsels. Ofwel, die ruimte is uitgerekt.
      donderdag 1 oktober 2009 @ 09:40:55 #249
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73266210
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 09:14 schreef Prometheus4096 het volgende:

    [..]

    De sterren van de melkweg blijven gewoon onderdeel van de melkweg vanwege zwaartekracht.
    Eens met je verhaal. Ruimte zet uit; massa krimpt niet. Alleen deze stelling is vlg mij nog niet bewezen.

    Alle zichtbare/ meetbare massa en de daarvan afgeleide zwaartekracht kan in verschillende sterrenstelsels niet hun cohesie verklaren. Door de rotatiesnelheid zouden de stelsels eig. uiteen moeten vallen.

    Ik geloof dat dit ook één van de redenen is om donkere massa met daarbij een extra zwaartekracht-boost aan te nemen cq. te voorspellen.

    Deze oplossing voor extra zwaartekracht is alleen nog niet zeker. Er zijn mss ook andere krachten / verklaringen.
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
    pi_73266385
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 08:48 schreef KlappernootatWork het volgende:
    http://www.nu.nl/wetensch(...)onden-in-heelal.html

    Hoe gaat dit passen in het theoretische plaatje van zwarte gaten?
    Donkere materie heeft niet direct met zwarete gaten te maken. Donkere materie is er om het rare gedrag van sterren in sterrenstelsels te verklaren. Elk sterrenstelsel heeft dan een halo van materie die niet waar te nemen is maar wel voor zwaartekracht zorgt. Een spiraalvormig sterrenstelsel draait rond. De sterren in de uiteinden van de spiralen hebben een bepaalde acceleratie nodig om niet 'uit de bocht' te vliegen. Dus een middenpuntzoekende kracht. Sterren aan de buitenkant zijn verder verweiderd van het zwaartekunt van het sterrenstelsel. De zwaartekracht, wat hier de middenpuntzoekende kracht is, is voor deze sterren dus zwakker. En dus is hun acceleratie naar het middenpunt lager.
    Maar alle sterren in sterrenstelsels bewegen ongeveer allemaal even snel rond. En dat kan niet. Want hoe sneller je rond draait hoe groter de middenpuntzoekende acceleratie moet zijn zodat de ster niet uit het sterrenstelsel gegooit wordt. Want de snelheid zou bepaald moeten worden door de massa van het sterrenstelsel maal de gravitatieconstante gedeeld door de straal. Dus de snelheid kan niet voor elke straal even groot zijn. Als dat wel zo is dan moet de massa van het sterrenstelsel voor sterren die verder van het centrum vandaan zijn dus groter zijn. En dat kan alleen met een donkere materie halo. Hoe verder je van het centrum van het sterrenstelsel af komt hoe meer donkere materie er is. Precies zo zodat de sterren wel de juiste middenpuntzoekende acceleratie ondervinden zodat ze hun snelheid kunnen hebben zonder uit de bocht te vliegen.
    Met zo een donkere materie halo neemt de dichtheid van het sterrenstelsel toe des te verder je van het sterrenstelsel af komt. En dan val je sneller naar het centrum van het sterenstelsel des te verder je er vanaf bent ipv anders om. En als je juist heel erg dicht bij het midden bent heft die donkere materie halo zichzelf op, op dezelfde manier zoals je in het centrum van de aarde geen zwaartekracht voelt.

    Dit onderzoek lijkt te vinden dat op een bepaalde straal van het centrum voor een groot aantal sterrenstelsels de acceleratie verorzaakt door normale materie gelijk is. En dat dit ook voor donkere materie geld was al bekend. En dat betekent dat er dus in elk sterrenstelsel een bepaald process is dat dit veroorzaakt. Want toeval kan het niet zijn natuurlijk. Als een sterrenstelsel vormt moeten die speciale verhoudingen dus op een bepaalde manier vormen. De publicatie noemt het 'fine tuning'. Belangrijkste punt is dat donkere materie dus een hele grote factor is in het vormen van sterrenstelsels en dus niet alleen in het bij elkaar houden van de sterrenstelsel. Dat kon je misschien verwachten. Maar dit is dan ook echt bewijs.

    Ik zie niet zo gelijk hoe er dan een nieuw soort kracht zou moeten zijn.

    [ Bericht 4% gewijzigd door Prometheus4096 op 01-10-2009 11:03:04 ]
    pi_73266610
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 09:40 schreef DumDaDum het volgende:
    Deze oplossing voor extra zwaartekracht is alleen nog niet zeker. Er zijn mss ook andere krachten / verklaringen.
    Donkere materie is heel wat anders dan donkere energie. Geen idee of je de een met de ander door elkaar haalt. Maar je hebt het in je bericht wel over twee verschillende dingen.

    Donkere materie heb ik hierboven al wat meer over uitgelegd. En dat is ook zo een beetje wat jij zegt. Men heeft trouwens natuurlijk geprobeert de zwaartekrachttheorie zo wiskundig aan te passen dat het voor sterrenstelsels wel dit speciale gedrag kon verklaren. Maar elke poging is mislukt. Het lijkt niet te kunnen. Dus dan kan dat ook niet de verklaring zijn.

    En het artikel over donkere materie waar men het nu overal in Nederland over heeft is juist een klein beetje bewijs dat er meer aan de hand is met donkere materie dan alleen het gedrag van sterren. En dus meer indirect bewijs dat het bestaat. Er is trouwens niet het enige andere indirecte bewijs, maar dat even ter zijde.

    Donkere energie is wat men bedacht heeft om de acceleratie van de expansie van het universum te verklaren.
      donderdag 1 oktober 2009 @ 10:46:52 #252
    93643 DumDaDum
    We Have Unfinished Business
    pi_73267864
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 09:57 schreef Prometheus4096 het volgende:

    [..]

    Donkere materie is heel wat anders dan donkere energie. Geen idee of je de een met de ander door elkaar haalt. Maar je hebt het in je bericht wel over twee verschillende dingen.

    Donkere materie heb ik hierboven al wat meer over uitgelegd. En dat is ook zo een beetje wat jij zegt. Men heeft trouwens natuurlijk geprobeert de zwaartekrachttheorie zo wiskundig aan te passen dat het voor sterrenstelsels wel dit speciale gedrag kon verklaren. Maar elke poging is mislukt. Het lijkt niet te kunnen. Dus dan kan dat ook niet de verklaring zijn.

    En het artikel over donkere materie waar men het nu overal in Nederland over heeft is juist een klein beetje bewijs dat er meer aan de hand is met donkere materie dan alleen het gedrag van sterren. En dus meer indirect bewijs dat het bestaat. Er is trouwens niet het enige andere indirecte bewijs, maar dat even ter zijde.

    Donkere energie is wat men bedacht heeft om de acceleratie van de expansie van het universum te verklaren.
    Mijn punt was puur bedoeld voor de coherentie & vorm van sterrenstelsels. En de relatie met donkere massa en de bijkomende zwaartekracht die invloed heeft op zo'n sterrenstelsel.

    Ik weet dat de expansie / contractie van het heelal in verband wordt gebracht met donkere energie. Maar daar wilde ik ff afblijven

    Of jij moet het graag over donkere energie willen hebben natuurlijk

    [ Bericht 1% gewijzigd door DumDaDum op 01-10-2009 11:09:50 ]
    “I'm not touched but I'm aching to be”
    — Heather Nova
    | myHiFi | myMusic | Chuck Norris
    pi_73280950
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 09:57 schreef Prometheus4096 het volgende:

    Donkere energie is wat men bedacht heeft om de acceleratie van de expansie van het universum te verklaren.
    Niet alleen dat; het is ook iets wat met de kosmologische constante van Einstein geïdentificeerd kan worden, en ironisch genoeg introduceerde Einstein deze extra term nou juist om een statisch universum te verkrijgen.
    pi_73281388
    quote:
    Op zondag 7 september 2008 14:25 schreef Haushofer het volgende:

    Vaak voorkomende misverstanden over zwarte gaten:


  • Een zwart gat heeft niet "oneindig veel massa", maar is het gevolg van een singulariteit wat een "oneindige dichtheid" heeft.

  • Het zwaartekrachtsveld is zo sterk door de grote dichtheid, niet door de grote massa! Een zwart gat kan bijvoorbeeld al gevormd worden met de massa van de aarde.
  • dit klopt, maar dan:
    quote:
    Als je deze massa in 1 punt zou stoppen, zou je een zwart gat ter grootte van een knikker krijgen. De grootte wordt dan bepaald door de ligging van de waarnemershorizon.
    Ale je iets in 1 punt stopt is het nogsteeds 1 punt, wiskundig gezien.
    De massa van de aarde wordt bepaald door de zwaartekracht, dus dan zou dichtheid of energie een betere woordkeuze zijn.
    of nietdan?
    pi_73286838
    Zodra ik tijd heb, lees ik me even in.. Kwaltiteitstopic!
    (en stiekem tvp)
    pi_73292888
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 18:24 schreef alsem het volgende:
    Ale je iets in 1 punt stopt is het nogsteeds 1 punt, wiskundig gezien.
    De massa van de aarde wordt bepaald door de zwaartekracht, dus dan zou dichtheid of energie een betere woordkeuze zijn.
    of nietdan?
    Is het niet zo dat zwaartekracht door massa veroorzaakt wordt en niet anderson? Gewicht wordt op zijn beurt weer veroorzaakt door zwaartekracht.
    XBL: Koning Stoma
    PSN: Koning_Stoma
    pi_73297044
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 18:24 schreef alsem het volgende:

    [..]

    dit klopt, maar dan:
    [..]

    Ale je iets in 1 punt stopt is het nogsteeds 1 punt, wiskundig gezien.
    De massa van de aarde wordt bepaald door de zwaartekracht, dus dan zou dichtheid of energie een betere woordkeuze zijn.
    of nietdan?
    Ik zeg ook dat ik met "grootte" de grootte van de waarnemershorizon bedoel
    pi_73301610
    quote:
    Op donderdag 1 oktober 2009 08:48 schreef KlappernootatWork het volgende:
    http://www.nu.nl/wetensch(...)onden-in-heelal.html

    Hoe gaat dit passen in het theoretische plaatje van zwarte gaten?
    quote:
    ''Het is alsof we een dierentuin hebben gevonden, die vol staat met dieren die allemaal een even zware schedel hebben. De kracht zou het raadsel van de expansie van het heelal kunnen oplossen.''
    Extremistisch gematigd.
    pi_73305199
    quote:
    Op vrijdag 2 oktober 2009 12:13 schreef P8 het volgende:

    [..]


    [..]



    Zielige muizen in die dierentuin.
    Al die mooie plekken op aarde, en ik zit hier :N
      vrijdag 2 oktober 2009 @ 15:42:58 #260
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_73308047
    quote:
    Op vrijdag 2 oktober 2009 14:16 schreef Aardwetenschapper het volgende:

    [..]

    Zielige muizen in die dierentuin.
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
      dinsdag 6 oktober 2009 @ 23:04:38 #261
    66083 Platina
    78th Element
    pi_73442048
    tvp
    pi_73462030
    Nu geen tijd om alles door te lezen, maar eind dit jaar mag ik een stuk inleveren over iets dat met relativiteit te maken heeft, en ben wel een beetje van plan om wat met zwarte gaten/donkere materie oid te gaan doen. Dus tvp . En in een weekend alles eens op mn gemak gaan lezen.
    Op maandag 4 juli 2011 21:37 schreef MariaEtcetera het volgende:[/b]
    *O* Go Chico, go Chico, itchaburpday, go Chico 8-)
      FOK!fotograaf zaterdag 7 november 2009 @ 13:35:20 #263
    258764 Chemiu
    Scheikundedoos
    pi_74480389
    Zo, ik heb het hele topic doorgelezen, wat is alles goed uitgelegd zeg . Kwaliteitstopic. Superinteressant onderwerp ook. Ben op internet nog wat meer informatie op gaan zoeken, maar er zijn een paar dingen waar ik zelf met logisch redeneren/opzoeken niet uitkom en hoop dat iemand hier het antwoord weet . Dus een goed moment om het topic een flinke schop te geven.

    Als iets, bijvoorbeeld een foton, naar een zwart gat valt en voorbij de waarnemershorizon gaat, zien wij alleen dat het foton steeds langzamer gaat vallen en uiteindelijk stil staat op de rand (als ik de uitleg hier goed begrepen heb). Is het dan zo, dat op de waarnemershorizon, een soort stilstaand beeld te zien is van alles dat ooit in het zwarte gat is verdwenen? Of 'verdwijnt' dat uiteindelijk ook nog? En hoe dan?

    Op plaatjes zoals in de OP is een zwart gat vaak te zien als een zwarte cirkel met daaromheen lichtpuntjes die min of meer zijn uitgesmeerd. Is het daadwerkelijk zo te zien, dat het echt zwart in het midden is? Ik kan me voorstellen dat door bijv gravitationele lenswerking of een ander effect dat ik niet ken, er toch sterren worden geprojecteerd voor dit donkere gat en dat het dus niet op die manier te zien is. En als het wel zo te zien is, dan zou dat toch direct bewijs zijn voor het bestaan van een zwart gat, ipv indirect bewijs (waarbij gekeken wordt naar het gedrag van de materie rond het zwarte gat)?

    In het centrum van sterrenstelsels bevindt zich (vaak) een superzwaar zwart gat. Zwarte gaten worden 'groter' als ze wat te eten krijgen (want meer materie = meer zwaartekracht, toch?). Krijgt een zwart gat in het centrum van een sterrenstelsel niet meer te eten (alle materie is buiten zijn bereik gekomen, geen last meer van de 'put' in de ruimtetijd) en is het daardoor in evenwicht, of blijft het materie verslinden om uiteindelijk het hele melkwegstelsel 'op te eten'?
    pi_74617782
    Vanuit het centrum van melkwegstelsels ziet men vaak een soort van straalstromen of jets komen.
    Dit zijn bundels waterstofgas die met snelheden die de lichtsnelheid benaderen langs de draaiingsas aan beide zijden de ruimte in schieten.
    Is er al iets bekend over het mechanisme dat hier de oorzaak van is?
    Het lijkt mij sterk dat de straalstromen uit het zwarte gat zelf komen dat in het centrum van het melkwegstelsel verondersteld wordt.
      woensdag 11 november 2009 @ 21:54:27 #265
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_74618892
    quote:
    Op woensdag 11 november 2009 21:22 schreef Schonedal het volgende:
    Vanuit het centrum van melkwegstelsels ziet men vaak een soort van straalstromen of jets komen.
    Dit zijn bundels waterstofgas die met snelheden die de lichtsnelheid benaderen langs de draaiingsas aan beide zijden de ruimte in schieten.
    Is er al iets bekend over het mechanisme dat hier de oorzaak van is?
    Het lijkt mij sterk dat de straalstromen uit het zwarte gat zelf komen dat in het centrum van het melkwegstelsel verondersteld wordt.
    Materie die lichtsnelheid benaderd? hoe lang blijft die materie dit snelheidsmoment behouden?

    Licht heeft geen sneleheidsverlies, materie is een heel ander verhaal
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_74621323
    11-11-2009

    'Middenklasse' zwart gat onder de loep genomen



    Decennialang kenden sterrenkundigen slechts twee soort zwarte gaten: de 'kleintjes' van enkele zonsmassa's en de supergrote in de kernen van sterrenstelsels, die vele miljoenen zonsmassa's zwaar kunnen zijn.

    De laatste jaren zijn echter steeds meer aanwijzingen gevonden dat er ook een categorie bestaat van zwarte gaten van 100 tot 100.000 zonsmassa's. Met de Amerikaanse satelliet Swift en de Europese XMM-Newton is nu een van de beste kandidaten van deze zwarte middenklasse waargenomen: een extreem heldere röntgenbron in het sterrenstelsel NGC 5408. Deze röntgenbron vertoont karakteristieke fluctuaties, zogeheten quasi-periodieke oscillaties, die de massa van het object verraden: 1000 tot 9000 zonsmassa's.

    De röntgenstraling is niet rechtstreeks van het zwarte gat afkomstig, maar van de hete materie die dit object bezig is op te slokken. Er zijn sterke aanwijzingen gevonden dat deze materie afkomstig is van een forse ster die met een omlooptijd van 115 dagen om het zwarte gat heen draait.

    © Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

    (allesoversterrenkunde)
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
    pi_74681064
    quote:
    Op woensdag 11 november 2009 21:22 schreef Schonedal het volgende:
    Vanuit het centrum van melkwegstelsels ziet men vaak een soort van straalstromen of jets komen.
    Dit zijn bundels waterstofgas die met snelheden die de lichtsnelheid benaderen langs de draaiingsas aan beide zijden de ruimte in schieten.
    Is er al iets bekend over het mechanisme dat hier de oorzaak van is?
    Het lijkt mij sterk dat de straalstromen uit het zwarte gat zelf komen dat in het centrum van het melkwegstelsel verondersteld wordt.
    Volgens mij is het nog steeds een open probleem om goede mechanismes te construeren die de hoogste energieën in het spectrum van de kosmische straling kunnen verklaren. Maar deze jets komen uiteraard niet uit het zwarte gat zelf.

    Dit soort jets komen van accretieschijven rondom het zwarte gat; schijven van materie die rond het zwarte gat circuleren. Door het magnetische veld worden deze geladen deeltjes een bepaalde kant op gestuwd. Het precieze mechanisme zou ik ook niet zo weten, maar dat kan ik es opzoeken
    pi_74681785
    Hier wordt een aardige verklaring voor deze jets gegeven:
    quote:
    Black holes are known for their strong gravitational tugs, but gravity alone isn't enough to send matter tumbling into the center of one.

    Magnetism provides the final nudge, a new study finds.

    The research, detailed in the July 22 issue of the journal Nature, confirms a theory first put forth in 1973 that magnetic fields drive both the infall of matter into black holes and the production of light energy created by the process.

    Getting rid of angular momentum

    A black hole's gravity is enough to draw matter in and keeps it spinning in a stable "accretion" disk. But before it can take that final plunge, the material must lose some of its rotation speed, called angular momentum.

    "Many people are familiar with the phrase 'bodies at rest tend to stay at rest, and bodies motion tend to stay in motion,'" said study team member Jon Miller, an astronomer at the University of Michigan. "The same thing is true for orbiting bodies--they tend to stay in stable orbits, unless acted upon by a force."

    If angular momentum from the disk were not dissipated away, gas in the accretion disk would circle the black hole forever in a stable orbit, like the planets around our sun.

    Magnetism's role

    Using NASA's Chandra X-ray Observatory, the researchers studied GRO J1655-40, a binary system made up of a seven-solar-mass black hole that is stealing gas from the surface of a normal star. The siphoned gas accumulates in an accretion disk around the black hole.

    The spinning gas generates its own magnetic field, and this field powers a "wind" of charged particles blowing away from the black hole.

    The wind, which Chandra detected, transfers angular momentum from the inner regions of the disk outward. This slows down some of the spinning gas, allowing it to fall onto the black hole. [Click here for an animation.]

    The magnetic field also causes turbulence and friction to build up within the disk. The friction heats up the gas to millions of degrees, causing it to glow brilliantly in the ultraviolet and X-ray bands.

    Anything with a disk



    The researchers believe magnetic fields play an important role in the activities of black holes of all sizes, whether they are stellar-mass ones whose accretion disks are fed by companion stars, or even galaxy-anchoring supermassive monsters whose disks are formed from the stellar winds of multiple stars.

    The finding should also apply to other objects that have accretion disks, such as neutron stars and white dwarfs, Miller said.

    "We already know that disks around some young stars are driven by [magnetic] processes," Miller told SPACE.com. "It would not be a major surprise if all accretion disks rely on internal magnetic properties, at least partially."
    Ik heb zelf voor een seminarium es mechanismes bekenen die dit soort jets produceren voor pulsars. Daarna heb ik eigenlijk nooit meer iets met deze stof gedaan, maar het is eigenlijk best interessant. Het vakgebied "astrodeeltjesfysica" is nog niet zo heel oud, waarin ook dit soort mechanismes worden bekeken.
      vrijdag 13 november 2009 @ 23:00:49 #269
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_74682556
    quote:
    Op vrijdag 13 november 2009 22:40 schreef Haushofer het volgende:
    Hier wordt een aardige verklaring voor deze jets gegeven:
    [..]

    Ik heb zelf voor een seminarium es mechanismes bekenen die dit soort jets produceren voor pulsars. Daarna heb ik eigenlijk nooit meer iets met deze stof gedaan, maar het is eigenlijk best interessant. Het vakgebied "astrodeeltjesfysica" is nog niet zo heel oud, waarin ook dit soort mechanismes worden bekeken.
    Zijn er ook "jets" die onze kant op gericht staan?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_74696366
    Eet wat pannenkoeken en laat daarna een scheet. En je hebt een zwart gat
      zaterdag 14 november 2009 @ 19:03:02 #271
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_74701766
    quote:
    Op zaterdag 14 november 2009 15:36 schreef Koko_Banana het volgende:
    Eet wat pannenkoeken en laat daarna een scheet. En je hebt een zwart gat
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_74706307
    quote:
    Op zaterdag 14 november 2009 19:03 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    [ afbeelding ]
    Houd je bek
    pi_74716443
    Tvp Voor nadere inspectie!
    ''And faith is no faith without believing.''
      zondag 15 november 2009 @ 15:49:22 #274
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_74717494
    quote:
    Op vrijdag 13 november 2009 22:40 schreef Haushofer het volgende:
    Hier wordt een aardige verklaring voor deze jets gegeven:
    [..]

    Ik heb zelf voor een seminarium es mechanismes bekenen die dit soort jets produceren voor pulsars. Daarna heb ik eigenlijk nooit meer iets met deze stof gedaan, maar het is eigenlijk best interessant. Het vakgebied "astrodeeltjesfysica" is nog niet zo heel oud, waarin ook dit soort mechanismes worden bekeken.
    Heeft elk zwart gat jets? of is dit een fenomeen die alleen ontstaat bij grote zwarte gaten?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_74729932
    quote:
    Op zondag 15 november 2009 15:49 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Heeft elk zwart gat jets? of is dit een fenomeen die alleen ontstaat bij grote zwarte gaten?
    Dit soort fenomenologische dingen weet ik niet zo goed, eerlijk gezegd Maar voor zo'n jet heb je een accretieschijf nodig, en daarvoor moet materie in de omgeving aanwezig zijn, bijvoorbeeld van een nabijgelegen ster. Dat zal lang niet altijd het geval zijn
    pi_74737128
    Mooie Docu! (BBC)

    Who's Afraid of a Big Black Hole



    Black holes are one of the most destructive forces in the universe, capable of tearing a planet apart and swallowing an entire star. Yet scientists now believe black holes could hold the key to answering the ultimate question - what was there before the Big Bang?"


    Deel 1:

    Deel 2:

    Deel 3:

    Deel 4:

    Deel5:

    Deel 6:

    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
      maandag 16 november 2009 @ 01:08:29 #277
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_74737560
    tvp
    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    pi_74754698
    quote:
    Op woensdag 11 november 2009 21:54 schreef klappernoot2000 het volgende:

    [..]

    Materie die lichtsnelheid benaderd? hoe lang blijft die materie dit snelheidsmoment behouden?

    Licht heeft geen sneleheidsverlies, materie is een heel ander verhaal
    Bewegende materie heeft ook geen snelheidsverlies van zichzelf. Aangezien het heelal een vacuum is, zal de snelheid alleen door zwaartekracht of botsingen (wrijving) afnemen. Beiden kunnen erg lang op zich laten wachten.
    Extremistisch gematigd.
    pi_75077838
    26-11-2009

    Gammastraling van mogelijk zwart gat waargenomen



    De Amerikaanse gammasatelliet Fermi heeft voor het eerst energierijke gammastraling waargenomen van het raadselachtige dubbelstersysteem Cygnus X-3 (ScienceXpress, 26 november). Deze dubbelster bestaat uit een zware, hete ster en een compact object die om elkaar heen draaien. Wat dat compacte object precies is, staat nog niet vast: het kan een zogeheten neutronenster zijn, maar waarschijnlijk is het een zwart gat.

    De 'normale' ster verliest voortdurend materie aan zijn begeleider. Een groot deel van die materie wordt door het vermoedelijke zwarte gat opgeslokt, maar een deel ervan wordt in de vorm van twee smalle bundels van energierijke deeltjes (jet) de ruimte in geblazen. Zulke dubbelstersystemen worden ook wel microquasars genoemd, naar hun veel grotere soortgenoten die schuilgaan in de kernen van verre sterrenstelsels.

    Cygnus X-3 is in 1966 ontdekt en stond al bekend als een sterke bron van röntgenstraling.

    © Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

    (allesoversterrenkunde)
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
    pi_75077893
    26-11-2009

    Eerste zwarte gaten mogelijk al heel snel ontstaan



    De eerste grote zwarte gaten in het heelal zijn wellicht geboren in het diepe inwendige van reusachtige, sterachtige cocons. Dat zeggen onderzoekers van de universiteit van Colorado in Boulder.

    Volgens de bestaande inzichten zouden deze superzware zwarte gaten geleidelijk zijn ontstaan door de samenvoeging van talrijke zwarte gaten van stellair formaat. Maar volgens de sterrenkundigen in Colorado heeft zich mogelijk een heel ander, veel sneller verlopend scenario afgespeeld.

    Dat scenario begint met de vorming van superzware sterren, tijdens de eerste honderden miljoenen jaren na de oerknal. Deze sterren waren naar de huidige maatstaven absurd groot - ze bevatten miljoenen zonsmassa's aan materie - en bestonden slechts enkele miljoenen jaren. Aan het eind van hun bestaan stortten hun kernen in tot zwarte gaten die aanzienlijk zwaarder waren dan de stellaire zwarte gaten die nu nog ontstaan. Tijdens de vervolgfase verzwolgen deze zwarte gaten het resterende gasomhulsel van de 'superster'. Het eindresultaat was een generatie van zwarte gaten van duizenden zonsmassa's die door het opslokken van nog meer gas of door onderlinge samensmeltingen uitgroeiden tot de superzware zwarte gaten die nu in de kernen van de meeste sterrenstelsels worden aangetroffen.

    Als de nieuwe theorie klopt, zouden de cocons waarbinnen de eerste zwarte gaten ontstonden vanaf 2013 waarneembaar moeten zijn met de James Webb Space Telescope, de opvolger van de Hubble-ruimtetelescoop.

    © Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

    (allesoversterrenkunde)
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
    pi_75116009
    Is er ook iets bekend over het aantrekkingsgedrag van zwarte gaten ?

    D.w.z. dat niet ieder zwart gat zich hetzelfde gedraagt, en dat er verschillen zijn in implosie gedrag, expansiegedrag etc. zwarte gaten met/zonder afmeetbare massa etc.

    Ik kan me bijv. voorstellen dat 2 zwarte gaten die locaal identiek zijn aan massa, dichtheid, straling e.d. maar zich verschillend gedragen in locale aantrekkingskracht a.g.v. hun ontstaansgeschiedenis.

    heeft een zwart gat een geheugen bijvoorbeeld ?
    pi_75116277
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 18:27 schreef Bankfurt het volgende:


    heeft een zwart gat een geheugen bijvoorbeeld ?
    I feel kinda Locrian today
    pi_75118684
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 18:35 schreef starla het volgende:



    Probeer mijn vraag maar eens te beantwoorden
    pi_75119034
    Het antwoord is: NEEN
    I feel kinda Locrian today
    pi_75119257
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 19:50 schreef starla het volgende:
    Het antwoord is: NEEN
    Volgens jou heeft een zwart gat dus geen geheugen.

    We zullen zien wat de anderen er van vinden, ben heel benieuwd.
    pi_75128903
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 18:27 schreef Bankfurt het volgende:
    Is er ook iets bekend over het aantrekkingsgedrag van zwarte gaten ?

    D.w.z. dat niet ieder zwart gat zich hetzelfde gedraagt, en dat er verschillen zijn in implosie gedrag, expansiegedrag etc. zwarte gaten met/zonder afmeetbare massa etc.

    Ik kan me bijv. voorstellen dat 2 zwarte gaten die locaal identiek zijn aan massa, dichtheid, straling e.d. maar zich verschillend gedragen in locale aantrekkingskracht a.g.v. hun ontstaansgeschiedenis.
    Volgens het "no hair theorem" wordt een zwart gat alleen gekenmerkt door de massa, draaiïmpuls en lading. Dus twee dezelfde zwarte gaten kunnen verschillende sterren zijn geweest.
    quote:
    heeft een zwart gat een geheugen bijvoorbeeld ?
    Hoe bedoel je?
    pi_75129156
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 22:56 schreef Haushofer het volgende:
    Hoe bedoel je?
    Waarschijnlijk als in: 'blabalbalbalbblabla, pseudofilosofische kletskoek, blablablablabal, God, blablablabla, esoterie, blablalbalbalblabla, zwart gat heeft een geheugen'
    I feel kinda Locrian today
    pi_75129450
    Of een zwart gat geheugen heeft hangt af van in welke dementie je het bekijkt.
    pi_75129739
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 23:10 schreef Haushofer het volgende:
    Of een zwart gat geheugen heeft hangt af van in welke dementie je het bekijkt.
    I feel kinda Locrian today
      zondag 29 november 2009 @ 23:22:26 #290
    262978 Moonwalk
    Ik zeg ook maar wat ik vind
    pi_75129878
    tvp
    Je hoeft niet te schreeuwen als je je punt niet kan onderbouwen. Ik hoor je namelijk toch niet. O+
    pi_75131778
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 23:10 schreef Haushofer het volgende:
    Of een zwart gat geheugen heeft hangt af van in welke dementie je het bekijkt.
    Valt me zwaar tegen van jou, in jouw eigen topic notabene.

    Het fysieke verschijnsel "geheugen" in de zin van "toestand" of "overgangs-orde",of "veld-richting", is bekend in vele aspecten van atoomtheorie, halfgeleiders en elektro-magnetisme.

    Een zwart gat is bijv. ook generator van een elektro-magnetisch veld.

    Kristallen gedragen zich ook vaak alsof ze beschikken over geheugen in die zin dat configuraties m.b.t. overgangsmogelijkheden beperkt bepaald kunnen zijn, afhankelijk van de manier waarop ze zijn ontstaan, zich gemanifesteerd hebben als soort kristal. Bijv. ijs, koolstof, quartz.
    pi_75135084
    Je doelt op hystereseverschijnselen? Excuses als ik tekortschiet in mijn eigen topic
      maandag 30 november 2009 @ 10:02:34 #293
    98593 KlappernootatWork
    Tot mijn strot in het genot..
    pi_75135544
    Sterren draaien net als planeten om hun as, een zwart gat ook, en hoe meer zo'n gat in elkaar zakt hoe sneller die draait heb ik begrepen, vooral grote sterren vanwege het impuls moment. (van neutronen sterren is bekend dat ze tot aan 760 keer om hun as draaien, waarna het draaimoment omgezet wordt in straling)
    Wat is het mechanisme wat kinetische energie direct omzet naar stralingsenergie? en zijn er mogelijkheden om dit op aarde te realiseren?
    Shit! werken zuigt...
    Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
    pi_75138326
    quote:
    Op maandag 30 november 2009 10:02 schreef KlappernootatWork het volgende:
    Sterren draaien net als planeten om hun as, een zwart gat ook, en hoe meer zo'n gat in elkaar zakt hoe sneller die draait heb ik begrepen, vooral grote sterren vanwege het impuls moment. (van neutronen sterren is bekend dat ze tot aan 760 keer om hun as draaien, waarna het draaimoment omgezet wordt in straling)
    quote:
    Wat is het mechanisme wat kinetische energie direct omzet naar stralingsenergie? en zijn er mogelijkheden om dit op aarde te realiseren?
    Het is niet zo zeer mechanisme, maar transmutatie.

    Ja,

    spaarlampen, cyclotron, magnetron, TV-buizen.

    [ Bericht 1% gewijzigd door Bankfurt op 30-11-2009 12:00:45 ]
    pi_75166586
    30-11-2009

    Zwarte gaten bouwen eigen sterrenstelsel



    Wat was er eerder, het sterrenstelsel of het zwarte gat? Die kip-of-ei-vraag voor astronomen lijkt nu beantwoord. Uit recente opnamen met de extreem grote telescoop van de ESO (Europese Zuidelijke Sterrenwacht) in Chili blijkt dat zwarte gaten wellicht hun eigen sterrenstelsel bouwen. Dat meldt de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie.

    Geen licht
    Een zwart gat is een bolvormig gebied in het heelal met zo'n sterke zwaartekracht dat er geen licht uit kan ontsnappen. Bij de zwarte gaten bevinden zich vaak sterren of andere objecten. Maar wie was daar het eerst? "Onze onderzoeksresultaten duiden erop dat superzware zwarte gaten stervorming kunnen bewerkstelligen en zo hun eigen sterrenstelsel bouwen", zegt David Elbaz, een van de onderzoekers van ESO in het wetenschappelijk tijdschrift Astronomy & Astrophysics.

    Quasar
    De astronomen kwamen tot de conclusie na observatie van van een quasar, een enorm helder object miljarden lichtjaren verwijderd van de aarde. Algemeen wordt aangenomen dat het hart van een quasar bestaat uit een zwart gat. Van deze quasar HE450-2958 was geen sterrenstelsel bekend. Het zou schuilgaan achter enorme hoeveelheden stof. Met de Chileense supertelescoop ontdekten de astronomen geen stof, maar wel een sterrenstelsel in de buurt van de quasar dat aan de lopende band sterren produceert, zo'n 350 per jaar. Dat is honderd keer zoveel als gebruikelijk voor sterrenstelsels in het nabije heelal. (anp/sam)

    (HLN)
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
      maandag 30 november 2009 @ 23:37:33 #296
    66825 Reya
    Fier Wallon
    pi_75166672
    quote:
    Op maandag 30 november 2009 00:35 schreef Bankfurt het volgende:

    [..]

    Valt me zwaar tegen van jou, in jouw eigen topic notabene.
    Wat bent u toch zeldzaam humorloos.
    pi_75166816
    tvp
    pi_75467370
    08-12-2009

    'Maaltijden' van superzware zwarte gaten waargenomen



    Een internationaal team van sterrenkundigen heeft uiterst gedetailleerde waarnemingen verricht van de omgeving van de superzware zwarte gaten in de kernen van enkele sterrenstelsels. Daarbij zijn aanwijzingen gevonden voor het bestaan van een ring van materiaal rond deze objecten. Waarschijnlijk betreft het materie die op het punt staat door het centrale zwarte gat te worden opgeslokt.

    De kernen van veel sterrenstelsels zijn bronnen van intense straling. De bron van deze straling is waarschijnlijk heet materiaal in de omgeving van een zwart gat dat vele miljoenen zonsmassa's zwaar is. Met behulp van de beide Keck-telescopen op Hawaï, die daarbij als één instrument (interferometer) werden ingezet, is een deel van dat omringende gas nu in beeld gebracht. Tot nog toe was deze waarneemtechniek pas op één relatief helder sterrenstelsel toegepast (NGC 4151), maar nu is dat ook bij enkele zwakkere stelsels gelukt.

    © Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

    (allesoversterenkude)
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
      donderdag 10 december 2009 @ 01:04:58 #299
    61556 klappernoot2000
    ik heb hele mooie kokosnoten..
    pi_75469280
    quote:
    Op donderdag 10 december 2009 00:01 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
    08-12-2009

    'Maaltijden' van superzware zwarte gaten waargenomen

    [ afbeelding ]

    Een internationaal team van sterrenkundigen heeft uiterst gedetailleerde waarnemingen verricht van de omgeving van de superzware zwarte gaten in de kernen van enkele sterrenstelsels. Daarbij zijn aanwijzingen gevonden voor het bestaan van een ring van materiaal rond deze objecten. Waarschijnlijk betreft het materie die op het punt staat door het centrale zwarte gat te worden opgeslokt.

    De kernen van veel sterrenstelsels zijn bronnen van intense straling. De bron van deze straling is waarschijnlijk heet materiaal in de omgeving van een zwart gat dat vele miljoenen zonsmassa's zwaar is. Met behulp van de beide Keck-telescopen op Hawaï, die daarbij als één instrument (interferometer) werden ingezet, is een deel van dat omringende gas nu in beeld gebracht. Tot nog toe was deze waarneemtechniek pas op één relatief helder sterrenstelsel toegepast (NGC 4151), maar nu is dat ook bij enkele zwakkere stelsels gelukt.

    © Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

    (allesoversterenkude)
    Een stelsel heeft een centraal punt waar de sterren zich gaan verzamelen, meen ik te begrijpen, een soort kracht die alles bijeenhoudt, dus wat voor een singulariteit?? zou dit "stelsel" bijeenhouden? Of is het iets anders?
    Weet niet veel, maar geef toch kommentaar... hier hoef ik niet te zwijgen.
    pi_75712887
    16-12-2009

    Waarnemingen van om elkaar draaiende zwarte gaten verwacht



    Binnen tien jaar zullen wetenschappers jaarlijks mogelijk tientallen paren van zwarte gaten ontdekken. Dat schrijven sterrenkundigen van de universiteit van Bonn (Duitsland) in het vaktijdschrift Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Zij baseren hun conclusie op modelberekeningen van het gedrag van sterren in sterrenhopen.

    Sterrenhopen zijn verzamelingen van tientallen tot miljoenen sterren. De zwaarste daarvan raken heel snel door hun waterstofvoorraad heen en eindigen hun bestaan al enkele miljoenen jaren na hun ontstaan met een supernova-explosie. Het restant van zo'n supernova is een neutronenster of een zwart gat.

    Ook in sterrenhopen zijn nabije ontmoetingen tussen sterren schaars, maar door het grote aantal sterren kunnen ze toch met enige regelmaat plaatsvinden. En in sommige gevallen zullen ook twee zwarte gaten elkaar tegenkomen en een bizarre 'dubbelster' gaan vormen. De algemene relativiteitstheorie voorspelt dat zo'n tweetal om elkaar draaiende kolossen golven veroorzaken in het weefsel van ruimte en tijd: zogeheten zwaartekrachtsgolven. Hoe kleiner hun onderlinge afstand, des te groter de golven, zeker als het uiteindelijk ook nog eens tot een samensmelting komt.

    Volgens de Bonner sterrenkundigen zal de volgende generatie van zwaartekrachtsgolfdetectoren in staat zijn om zulke gebeurtenissen tot op afstanden van enkele miljarden lichtjaren waar te nemen. De eerste van deze detectoren, de Advanced Laser Interferometer Gravitational-wave Observatory, komt in 2015 in bedrijf.

    © Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

    (allesoversterrenkunde)
    Death Makes Angels of us all
    And gives us wings where we had shoulders
    Smooth as raven' s claws...
      donderdag 17 december 2009 @ 00:51:57 #301
    65434 Parafernalia
    Leuker als je denkt
    pi_75713249
    quote:
    Op zondag 29 november 2009 23:10 schreef Haushofer het volgende:
    Of een zwart gat geheugen heeft hangt af van in welke dementie je het bekijkt.
    Hahaha

    Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
    abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
    Forum Opties
    Forumhop:
    Hop naar:
    (afkorting, bv 'KLB')