Neoliberalisme wat houdt het in? #34

quote:

Op maandag 15 juni 2020 20:47 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De neoliberalen leggen hun managementsysteem ook op. Alleen noemen zij dat managementsysteem 'de waarheid' (de natuurlijke orde, de wereld zoals deze is). Een bekende truuk.

Het hoeft ook niet verplicht te worden. Er zijn zwakkere vormen om lidmaatschap te bevorderen, die al voldoende effectief kunnen zijn. Bijvoorbeeld, dat iedere werknemers de keuze expliciet voorgelegd krijgt bij het aangaan van een arbeidscontract, en een informatiecampagne die de voordelen ervan duidelijk maakt.

quote:

De platformeconomie? Zoals Uber? Uber is geen marktspeler. De marktspelers zijn:
1. de taxi-chauffeurs en
2. de consumenten.
Uber zit ertussen en legt van daaruit de regels op. Uber is geen marktspeler, maar neemt de rol van de overheid over. Hoe democratisch is Uber?

quote:

Op dinsdag 16 juni 2020 14:18 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De snode werkgever is vaak zelf lid van een werkgeversorganisatie. Een kartel dat door neoliberalen niet als zodanig wordt gebrandmerkt, maar dat wel de vakbond zwart maakte als een verstoorder van de ideale vrije markt. De hoge vlucht van ZZP 'ers is ook geen beweging van onderop, maar van een bovenaf, d.m.v. beleid doorgevoerde wens van het bedrijfsleven (een flexibele schil).

quote:

De platformeconomie is in hoge mate monopolistisch van aard.

quote:

Op dinsdag 16 juni 2020 14:18 schreef deelnemer het volgende:

De snode werkgever is vaak zelf lid van een werkgeversorganisatie. Een kartel dat door neoliberalen niet als zodanig wordt gebrandmerkt, maar dat wel de vakbond zwart maakte als een verstoorder van de ideale vrije markt. De hoge vlucht van ZZP 'ers is ook geen beweging van onderop, maar van een bovenaf, d.m.v. beleid doorgevoerde wens van het bedrijfsleven (een flexibele schil).

quote:

Mijn ideologie? Kritiek op het neoliberalisme is nog geen ideologie.

quote:

Ook relevant voor deze discussie over democratie, de rol van volksvertegenwoordigers en de neoliberale marktideologie als waarheid, die begint aan het einde van het vorige topic deel: Herwaardering van de waarheid begint met twijfel

quote:

De platformeconomie is in hoge mate monopolistisch van aard.

quote:

Op woensdag 17 juni 2020 01:24 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De werkgeversorganisatie draagt de marktideologie uit, de vakbonden niet. Daarom kun je dat niet zo vergelijken.

quote:

Een hybride model. De democratische rechtsstaat is leidend en marktwerking opereert binnen dat kader i.p.v. eronderuit te kruipen (feitelijk en retorisch).

quote:

Dan sla je een cruciale stapt over: de kwaliteit van het publieke debat.

quote:

Google, Facebook en Amazon zijn niet verliesgevend. Je moet wel schaalgrootte hebben. Dat mes snijdt voor de platformeconomie aan twee kanten:
- hoe meer omzet, hoe lager de kosten per product of dienst
- hoe groter het platform, hoe bruikbaarder het platform wordt
Dat leidt tot monopolies.

quote:

Flexwerkers en zzp’ers
Wordt Nederland slechter in het verheffen van kinderen uit armoede? „We worden er in elk geval niet beter in”, zegt Hoff. „De kansenongelijkheid in het onderwijs, dat een kind van laagopgeleide ouders een lager schooladvies krijgt, speelt daar een rol in.” Bovendien loopt een grotere groep risico arm te worden door de grote groei van het aantal flexwerkers en zzp’ers in Nederland.

„Dan neemt het risico op armoede ook voor hun kinderen toe.”

quote:

Op zondag 21 juni 2020 17:44 schreef deelnemer het volgende:
Hoe je pensioenfonds de HEMA'S om zeep helpt

Hoe krijg je 230 miljard dollar terwijl je daar eigenlijk niets voor terug doet.

quote:

Hoe bankiers met Orwelliaanse taal hun macht over ons geld verhullen
Met vaagtaal en eufemismen verbloemen bankiers dat er opnieuw honderden miljarden publiek geld in het zwarte gat van de financiële sector verdwijnen. Thomas Bollen analyseert de invloed van het financiële systeem op onze democratie.

‘1984 is het boek waarnaar we grijpen wanneer de waarheid wordt mismaakt, de taal verwrongen, de macht misbruikt, en we willen weten hoe erg het kan worden,’ schreef The Guardian vorig jaar. Het meesterwerk van de Britse schrijver George Orwell over een totalitaire staat die alle aspecten van het leven controleert, is sinds de verkiezing van Donald Trump opnieuw een bestseller.

In Orwells boek, gepubliceerd in 1949, staat de taal van de staat centraal: newspeak. Die taal is zo beperkt dat burgers eenvoudigweg de woorden niet meer hebben om iets te zeggen, of zelfs maar te denken, dat het regime onwelgevallig is. Woorden betekenen in newspeak hun eigen tegenovergestelde: oorlog is vrede (war is peace), vrijheid is slavernij (freedom is slavery) en onwetendheid is kracht (ignorance is strength).

Newspeak is geen fictie, maar een extreme vorm van de misleidende taal die in de echte wereld wordt ingezet om (politieke) feiten te verdraaien. Orwell schreef er ook enkele essays over. In ‘Politiek en de Engelse taal’ uit 1945 zegt hij: ‘Politieke taal is ontworpen om leugens waarheidsgetrouw te laten lijken en moord respectabel, en de schijn van degelijkheid te geven aan niets dan wind.’

Gevaar voor de parlementaire democratie

Waar de newspeak van Donald Trump opzichtig en megalomaan is – en daardoor makkelijk te ontmaskeren – is de politieke taal van economen en bankiers veel subtieler. In hun vocabulaire is geen gebrek aan wat Orwell beschrijft als de drie belangrijkste kenmerken van politieke taal: een overmatig gebruik van het ‘eufemisme’, een stijlfiguur waarmee iets mooier, vriendelijker of minder onaangenaam wordt voorgesteld dan het in werkelijkheid is, ‘question-begging’, cirkelredeneringen waarmee onbewezen aannames voor waar worden aangenomen, en ‘sheer cloudy vagueness’: troebele vaagheid.

Orwelliaans taalgebruik ligt in de financiële wereld verankerd in de instituties. Het grote publiek, en zelfs de volksvertegenwoordiging, snapt daardoor niet meer hoe ons geldstelsel echt functioneert. Bankiers kunnen biljoenen creëren, zonder dat er democratische inspraak is op de bestemming van dat publieke geld.

‘Er is een reden waarom het in de Confederale Staten verboden was een slaaf te leren lezen: geletterdheid is macht. In het tijdperk van credit default swaps en collateralized debt obligations zijn de meesten van ons financiële analfabeten.’ Matt Taibbi, journalist bij Rolling Stone, beargumenteerde in 2009 dat Wall Streetde kredietcrisis heeft aangegrepen om een ‘toch al overmatig complexe economie nog complexer te maken’ en daarmee een ‘historische, revolutionaire verandering van ons politieke systeem te bewerkstelligen: de transformatie van een democratie in een tweelagige staat, eentje met de ingeplugde financiële bureaucraten bovenin, en de onwetende klanten onderin.’

De newspeak van centrale banken

De coronacrisis luidt de volgende fase van die transformatie in. Orwelliaans taalgebruik is daarin opnieuw instrumenteel. Neem alleen al de onnavolgbare namen van de faciliteiten die de Amerikaanse Federal Reserve in maart uit de grond stampte om in een tijdsbestek van enkele dagen biljoenen dollars te creëren: de Term Asset-Backed Securities Loan Facility, de Commercial Paper Funding Facility, de Money Market Mutual Fund Liquidity Facility, de Primary Dealer Credit Facility, de Primary Market Corporate Credit Facility, en de Secondary Market Corporate Credit Facility.

De Europese Centrale Bank (ECB) doet daar niet voor onder met het Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) en de Pandemic Emergency Longer-Term Refinancing Operations (PELTROs), bovenop de reeds lopende programma’s: het corporate sector purchase programme (CSPP), het public sector purchase programme (PSPP), het asset-backed securities purchase programme (ABSPP) en het derde covered bond purchase programme (CBPP3), main refinancing operations (MROs), longer-term refinancing operations (LTROs) en targeted longer-term refinancing operations (TLTROs).

De ‘sheer cloudy vagueness’ van deze ingewikkelde ‘faciliteiten’, ‘programma’s’ en ‘operaties’ leidt af van de essentie: dit is geldcreatie. In tegenstelling tot de miljoenen- en miljardenbegrotingen die door nationale parlementen moeten worden goedgekeurd, scheppen de ongekozen technocraten die aan het roer staan van centrale banken biljoenen – letterlijk met een druk op de knop van een toetsenbord.

Een factor 10.000 keer meer geld

De huidige programma’s van centrale banken zijn niet nieuw, maar hun omvang is ongekend. Paul Tucker, tijdens de kredietcrisis van 2008 vice-gouverneur van de Bank of England (BoE) en tegenwoordig voorzitter van de Systemic Risk Council, vertelde op 7 april over zijn eigen ervaringen: ‘Toen ging het slechts om tientallen, misschien enkele honderden miljoenen en dat was toen zeker geen “klein bier”. Het was “groot bier”.’ Nu gaat het om honderden miljarden en biljoenen: een factor duizend tot tienduizend keer zoveel geld als in 2008.

De programma’s zijn grofweg in te delen in twee categorieën: opkoopprogramma’s en leenprogramma’s. De ECB schept met het Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) 1350 miljard nieuwe euro’s voor de aankoop van staats- en bedrijfsobligaties. Die nieuwe euro’s en dollars komen terecht op de rekeningen van de vorige eigenaars van de staats- en bedrijfsobligaties: banken en verschillende soorten (institutionele) beleggers.

Daarnaast hebben 742 banken gebruik gemaakt van het nieuwste leenprogramma van de ECB om gezamenlijk 1308 miljard nieuwe euro’s te lenen voor hun eigen financiering. Ze betalen daarvoor geen rente maar krijgen er (publiek) geld op toe. De ECB vraagt aan de banken een onderpand in de vorm van waardepapieren (obligaties), vergelijkbaar met de manier waarop je huis als onderpand fungeert voor een hypotheek. Ook de eisen die aan dat onderpand worden gesteld zijn versoepeld. De ECB verstrekt krediet in ruil voor obligaties die door de professionele rating agencies zijn afgewaardeerd tot een niveau beneden investment grade – ze worden dus niet meer zo veilig geacht.

Steven Maijoor, voorzitter van de Europese beurstoezichthouder ESMA, uitte in Het Financieele Dagblad zijn zorgen over de gezondheid van financiële instellingen op de lange termijn: ‘Wat we [eerder] zagen waren vooral liquiditeitsproblemen [..] Nu verschuift het naar solvabiliteitsproblemen.’ In dat geval is de financiële gezondheid ook op de lange termijn niet in orde. Lex Hoogduin, hoogleraar economie aan de Rijksuniversiteit Groningen en voormalig bestuurder van De Nederlandsche Bank, noemt de liquiditeitssteun daarom gewoon ‘subsidie geven aan banken’. ‘Dit is geen monetair beleid, maar begrotingsbeleid,’ twitterde hij. Ook Paul Tucker is kritisch. Hij erkent dat het voor de economie van belang is dat voorname kapitaalmarkten blijven functioneren, maar plaatst kanttekeningen bij wat er nu gebeurt: ‘Het is van belang dat centrale banken geloofwaardig maken dat zij geen liquiditeit zullen verschaffen aan failliete financiële instellingen. Dat is begrotingsbeleid.’

Liquiditeitssteun, het verstrekken van cash aan financiële instellingen, is in veel gevallen een Orwelliaans eufemisme: onder de dekmantel van ‘politiek onafhankelijk’ monetair beleid voeren de centraalbankiers – die stuk voor stuk nauwe banden hebben met de financiële sector – begrotingsbeleid. Ze gaan daarmee op de stoel zitten van de regering, maar leggen geen democratische verantwoording af over de bestemming van het geld: dat gaat naar kwakkelende financiële instellingen, die niet alleen kampen met korte termijn liquiditeitsproblemen, maar ook op de lange termijn ongezond zijn.

De vermeende en de echte doelen

In ‘Politiek en de Engelse taal’ schreef Orwell: ‘De grote vijand van heldere taal is onoprechtheid. Wanneer er een kloof bestaat tussen iemands echte en iemands verklaarde doelen, valt men bijna instinctief terug op lange woorden en versleten idioom, zoals een inktvis zwarte wolken loslaat. In ons tijdsgewricht is er niet zoiets als “van de politiek wegblijven”.’

Voor de ECB is het gat tussen de ‘echte’ en de ‘verklaarde’ doelen van haar beleid levensgroot. Zo is het enige officiële mandaat van de ECB het ‘bewaken van de prijsstabiliteit’. Die doelstelling interpreteert de ECB als een inflatiedoelstelling van 2 procent. De centrale bank kiest ervoor om daarbij een nauwe definitie van inflatie te hanteren: alleen de prijsstijgingen van consumptiegoederen tellen mee. Al 10 jaar ligt de gemiddelde prijsstijging van brood, tv’s en kroketten onder de 2 procent. De ECB haalt haar inflatiedoelstelling dus niet – ondanks een geldgroei van biljoenen.

Orwell omschrijft het als volgt: ‘Dergelijke woorden worden vaak op bewust oneerlijke wijze gebruikt. Dat wil zeggen, degene die ze gebruikt hanteert zijn eigen persoonlijke definitie, maar staat toe dat de luisteraar denkt dat hij iets heel anders bedoelt.’

Tegelijkertijd is er buiten de ‘tunneldefinitie’ van de ECB sprake van gierende inflatie. De huizenprijzen rijzen de pan uit: de gemiddelde verkoopprijs van bestaande woningen in Nederland kwam dit jaar voor het eerst in de geschiedenis boven de drie ton uit. ‘Hoe kun je zeggen dat er geen inflatie is, terwijl de gemiddelde burger merkt dat de koopkracht van zijn salaris en de waarde van zijn spaargeld afneemt?’ zei de Spaanse econoom Daniel Lacalle in een interview met reinvent.money.

Het secundaire doel waarmee de ECB het PEPP verantwoordt, ‘de financieringscondities in de reële economie ondersteunen, vooral voor bedrijven en huishoudens,’ wordt evenmin behaald. Grote bedrijven als Shell, British American Tobacco en LVMH kunnen zich weliswaar goedkoper financieren, maar het midden- en kleinbedrijf betaalt nog altijd forse rentepercentages voor een zakelijke lening.

Met question-begging – cirkelredeneringen waarmee onbewezen aannames voor waar worden aangenomen – verbloemt de ECB wat de cijfers laten zien: het ECB-geld is nauwelijks in de reële economie geïnvesteerd, en heeft niet tot de specifieke inflatie geleid die de ECB officieel nastreeft. Dat is geen ‘verrassing’ maar het logische gevolg van de opzet van het beleid. Institutionele beleggers, de ontvangers van het ECB-geld, kopen er geen brood of nieuwe kleren van, maar herinvesteren het in aandelen, obligaties en vastgoed, waardoor de prijzen daarvan nog meer stijgen.

De ‘verklaarde doelen’ worden niet behaald, maar de ‘echte doelen’ wel: de leenkosten van Zuid-Europese eurolanden blijven laag, waardoor de euro overleeft, en de Europese bankensector kan dankzij de spotgoedkope financiering van de ECB eveneens het hoofd boven water houden.

In de VS gebeurt precies hetzelfde. De 81-jarige econoom en historicus Michael Hudson, hoogleraar aan de Universiteit van Missouri en voormalig Wall Street-analist, verwoordt het in duidelijke taal: ‘Waarom is het oké dat de Fed 1,5 biljoen dollar creëert om aandelen en obligaties te kopen zodat rijke mensen geen koersverlies lijden, terwijl het niet oké is om 1 biljoen dollar te printen om gratis gezondheidszorg aan de gehele bevolking te bieden?’ Hij geeft meteen een verklaring waarom deze in zijn ogen ‘absurde situatie’ kan bestaan: ‘Mensen denken: “Zo erg kan het toch onmogelijk zijn?” Maar mensen die op Wall Street hebben gewerkt – 60 jaar, in mijn geval – begrijpen wat de cijfers laten zien. En dat is waarom de media niet over de echte cijfers praten, maar met vage woorden, eufemismen en een Orwelliaans vocabulaire een omgekeerde wereld beschrijven.’

Het officiële mandaat van centrale banken is zo ver uitgerekt dat het als een elastiek om een set politieke maatregelen heen past. Ze hanteren daarbij hun eigen Orwelliaanse spreuken: de financiële sector is de reële economie, asset inflation is prijsstabiliteit, en geld is politiek onafhankelijk. Centrale banken houden zo de illusie in stand dat deze geldschepping in het algemeen belang is, terwijl die in werkelijkheid een kleine groep vermogenden in de kaart speelt.

Schaduwbankieren

Die vermogende personen en bedrijven bankieren niet bij reguliere banken. Zij maken gebruik van een parallel financieel universum van Special Purpose Vehicles, Money Market Funds (geldmarktfondsen), en Repurchase Agreements (repo-contracten) – de wereld van het zogeheten ‘schaduwbankieren’.

De schaduwbancaire sector is tussen 2010 en 2018 met liefst 82 procent gegroeid en heeft nu een omvang van 51 biljoen dollar. Volgens Paul Tucker zijn de systeemrisico’s in de financiële wereld daarmee ook grotendeels verhuisd naar de schaduwbancaire sector. Regulering is volgens hem ‘onvermijdelijk’, maar hij betwijfelt of die er ook komt: ‘De lobbykracht, vooral van niet-banken in de financiële sector, is de afgelopen 10 jaar enorm gegroeid.’

DNB-president Klaas Knot constateerde in januari 2020 in zijn rol als vice-voorzitter van de Financial Stability Board (FSB), verantwoordelijk voor het bewaken van de stabiliteit in het systeem: ‘Niet-banken spelen een steeds belangrijkere rol in het mondiale financiële systeem.’ De FSB zocht de oplossing echter niet in strengere regels en toezicht, maar in vaagtaal: in 2018 kondigde de FSB aan dat de naam ‘shadow banking’ werd vervangen door de term ‘non-bank financial intermediation’. De European Systemic Risk Board (ESRB) kon niet achterblijven en doopte de ‘EU Shadow Banking Monitor’ om naar de ‘EU Non-Bank Financial Intermediation Risk Monitor’.

‘Non-bank financial intermediation’ klinkt een stuk vriendelijker dan schaduwbankieren, maar het verandert niets aan de essentie van wat schaduwbanken doen: geld scheppen. Net als commerciële banken, maar dan buiten het bancaire toezicht om van DNB, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de European Securities and Markets Authority (ESMA).

Morgan Ricks, voormalig investeringsbankier en hoogleraar aan de Vanderbilt Law School, schrijft in zijn boek The Money Problem: ‘De opkomst van schaduwbankieren is de zoveelste herhaling van het bekende historische patroon. Opnieuw is de piramide van bestaand geld voor speculatieve doeleinden uitgebreid met een nieuw surrogaat van geld.’

Vermogende mensen, grote bedrijven met veel geld (zoals Apple en Google) en institutionele beleggers hebben miljarden onder beheer. Die kunnen ze om veiligheidsredenen niet zomaar op een bankrekening parkeren. De garantie van spaargeld door de overheid, het depositogarantiestelsel, is in Europa gelimiteerd tot 100.000 euro en in de VS tot 250.000 dollar. De bedragen die institutionele beleggers aanhouden als ‘liquide middelen’ zijn op een bankrekening dus niet ‘verzekerd’ tegen een faillissement van de bank. Investeringen in geldmarktfondsen en repo-contracten zijn hun ‘veilige alternatief’ voor een bankrekening.

De Amerikaanse econoom Gary Gorton beschrijft in zijn boek Misunderstanding Financial Crises: Why We Don't See Them Coming hoe de aandelen van geldmarktfondsen, repo-contracten en andere kortetermijn-schuldpapieren in essentie allemaal vormen zijn van ‘privaat geld’. Schaduwbancaire geldtegoeden zijn dus vergelijkbaar met een banktegoed bij de Rabobank, de ING of ABN Amro.

Grote schaduwbanken – deels gewoon andere afdelingen van banken als JP Morgan, Bank of America, Deutsche Bank en de ING, maar ook grote vermogensbeheerders als BlackRock, Fidelity en Vanguard – geven repo-contracten en geldmarktfonds-aandelen uit. Ze beloven dat die waardepapieren 1-op-1 inwisselbaar zijn voor een andere, meer liquide vorm van geld. Ze ‘verkopen’ geldmarktfonds-aandelen als inwisselbaar voor banktegoeden, en banktegoeden worden op hun beurt ‘verkocht’ als inwisselbaar voor contanten: de harde euro’s en dollars van de ECB en de Fed.

Een verzekering tegen bankruns

Dat systeem functioneert zolang er geen paniek ontstaat. In crisistijd blijken die ‘private geldvormen’ (repo-contracten, geldmarktfonds-aandelen en ongedekte banktegoeden) toch minder veilig te zijn. De preferentie voor overheidsgeld (contant geld, centrale bankreserves, en gegarandeerde banktegoeden), neemt in zo’n geval exponentieel toe. En net als bij een reguliere bank ontstaan er ook bij deze geldmarktfondsen problemen als iedereen tegelijk zijn ‘geld’ van zijn rekening wil halen.

De corona-uitbraak schiep in maart zo’n crisissituatie. De eerder genoemde Steven Maijoor zei in het FD: ‘Door de onrust wilden de professionele beleggers in dit specifieke segment hun investering in cash omzetten. Maar als de onderliggende markt voor kortlopende schulden niet liquide is, komen geldmarktfondsen in de problemen.’ Net als in 2008 vond er een bankrun plaats op geldmarktfondsen en repo-contracten.

De wisselbelofte kon toen niet worden nagekomen: het ‘veilige geld’ dat de schuldeisers opeisten was niet direct beschikbaar, maar was uitgeleend aan andere partijen. Wanneer er niet ingegrepen was en de markt had zijn werk gedaan, hadden investeerders in deze geldmarktfondsen een deel van hun geld verloren. Maar de ECB en de Federal Reserve hebben dit opnieuw voorkomen door de digitale geldprinters aan te zwengelen. Ze hebben in feite een permanente overheidsgarantie afgegeven voor privaat geld, zonder dat democratische regeringen daarmee hebben ingestemd.

Die garantie bestaat eigenlijk al vanaf 2008. Private partijen weten inmiddels dat hun geld impliciet wordt gedekt door centrale banken. Banken en schaduwbanken hebben daardoor geen rem op geldschepping in goede tijden. Het levert ze immers private winsten op, terwijl de risico’s worden gesocialiseerd. Centrale banken hebben daarmee de perverse prikkels die bijdragen aan instabiliteit verankerd in het monetair-financieel systeem.

De afgelopen maanden hebben centrale banken opnieuw en masse publiek geld omgewisseld voor private geldvormen die de marktpartijen zelf niet meer wilden hebben. Er is dus een publieke verzekering uitbetaald aan de houders van het private geld, terwijl ze helemaal geen verzekering hadden afgesloten – en ze dus ook geen premie hebben betaald aan de rest van de bevolking.

Hervorming van het geldstelsel

Anat Admati, hoogleraar Financiën aan de Stanford University, schreef in 2016: ‘In een werkende democratie komt verandering voort uit politieke druk, wat inzicht en een goed begrip vereist. Publieke kennisontwikkeling is uitermate belangrijk, opdat mensen vernuftiger worden in hun eigen omgang met het financiële systeem, en opdat ze voorbij de mist van verwarring kunnen kijken.’

Initiatieven als het Britse Positive Money, de Duitse Monetative en de Nederlandse stichtingen Ons Geld en Full Reserve hebben aan die kennisontwikkeling bijgedragen door de weeffouten binnen ons geldstelsel aan te kaarten. Dat leidde in 2016 op verzoek van de Tweede Kamer tot een onderzoek van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). In 2019 bepleitte de WRR de oprichting van een ‘betaalbank die alleen centralebankreserves aanhoudt’. Op die manier krijgt de burger de mogelijkheid zijn geld digitaal te stallen zonder kredietrisico bij een commerciële bank te lopen.

Zo’n veilige haven is volgens de WRR een voorwaarde om de ‘publiek-private verwevenheid’ tussen overheden en banken te doorbreken. Het zou een eerste stap kunnen zijn van een fundamentele herinrichting van ons geldstelsel, waardoor de garanties en subsidies voor (schaduw)banken uiteindelijk kunnen worden afgeschaft en marktwerking zijn herintrede kan doen.

Op 24 juni wordt hierover opnieuw gedebatteerd in de Tweede Kamer. Maar zoals Anat Admati schrijft: ‘Een verstandige discussie voeren is moeilijk wanneer het debat wordt vertroebeld door desinformatie en verwarring.’ Het Orwelliaanse karakter van het financiële vocabulaire draagt eraan bij dat het publieke gelddebat eenvoudig kan worden gesaboteerd. Achtereenvolgende ministers van Financiën hebben elke poging tot een zinnige parlementaire discussie over de inrichting van het geldstelsel afgewimpeld met één lullig zinnetje: ‘Het is aan de ECB om in onafhankelijkheid over monetair beleid te beslissen.’ Minister Hoekstra zou beter moeten weten: de ECB heeft een beperkt uitvoeringsmandaat en de politieke keuzes over de inrichting van ons geldstelsel horen binnen een parlementaire democratie niet gemaakt te worden door ongekozen technocraten.

Maar zoals Orwell zegt: ‘Als het denken de taal kan corrumperen, kan de taal ook het denken corrumperen. Slecht gebruik kan zich via traditie en navolging voortzetten, zelfs onder mensen die beter kunnen en moeten weten.’

https://www.ftm.nl/artike(...)&utm_content=FTM0700

quote:

Op zondag 21 juni 2020 17:44 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De investeerder Elliott Advisors, die alleen lijkt te bestaan om maximale aandeelhouderswaarde af te dwingen, mag wat mij betreft ook worden opgedoekt.

quote:

Op zondag 21 juni 2020 22:17 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Omdat mensen via hun pensioen ook een klein aandeel hebben in het aandeelhouders kapitalisme betekent niet dat daarmee alle bezwaren zijn afgekocht. De rekenrente is al jaren kunstmatig laag ivm de praktijken in de grotemensenwereld:
- de kredietcris,
- de eurocrisis,
- de berg opgehoopt geld onder een kleine groep vermogende particulieren
- het povere innovatie vermogen van het bedrijfsleven.

quote:

Op woensdag 24 juni 2020 15:18 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Wat ik er interessant aan vind, als het klopt, is dat de pensioenpremies nu al vrijwel dekkend zouden zijn. Want dat is de enige manier waarop de introductie van een omslagstelsel 90% van de pensioenpot per direct overbodig maakt.

quote:

Op de lange termijn is een rekenrente van 0%, zelfs zonder inflatie en uitvoeringskosten, niet beter dan een omslagstelsel.

quote:

Op woensdag 24 juni 2020 19:31 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Er staat (ongeacht inkomensverdeling)

quote:

Klopt, een omslagstelsel wordt ongunstiger naarmate het investeren van vermogen meer rendeert. Maar dan is een rekenrente van 0% extreem conservatief.

quote:

Klopt, bij een gegarandeerde rente van 0% op geleend geld is alles gratis (je gaat pas failliet als je doodgaat). Daar zijn we nog niet, en daarom is een rekenrente van 0% onrealistisch.

quote:

Op woensdag 24 juni 2020 15:18 schreef deelnemer het volgende:
Wat ik er interessant aan vind, als het klopt, is dat de pensioenpremies nu al vrijwel dekkend zouden zijn. Want dat is de enige manier waarop de introductie van een omslagstelsel 90% van de pensioenpot per direct overbodig maakt.

quote:

Op de lange termijn is een rekenrente van 0%, zelfs zonder inflatie en uitvoeringskosten, niet beter dan een omslagstelsel.

quote:

Op woensdag 24 juni 2020 21:13 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Het kan niet beide waar zijn:
1. een lage inschatting van het rendement van pensioenvermogens
2. een hoge verwachting van pensioensparen (boven een omslagstelsel).

quote:

De jaren tachtig zorgden voor een kanteling in het beleid van stimuleren, spreiden en investeren. ‘Don’t back the losers, but pick the winners’, adviseerde voormalig Shell-topman Gerrit Wagner premier Lubbers toen die naar een uitweg uit de economische crisis zocht. Milikowski: „Dat was toen ook wel nodig: de afhankelijkheid van de overheid was simpelweg te groot geworden. Je ziet in Frankrijk wat er dan kan gebeuren. Regio’s wachten daar op wat er uit Parijs komt, waardoor er vaak helemaal niets gebeurt.”

Maar het mantra van ‘eigen kracht’ en verantwoordelijkheid dat de afgelopen dertig jaar leidend was is intussen uitgewerkt, volgens Milikowski. „Je kunt zeggen wat je wilt, maar Lubbers was anders dan Rutte een man met visie. En het beleid om in succesvolle stedelijke centra te investeren hééft ook gewerkt. Kijk maar naar Amsterdam. Toen ik opgroeide in de Watergraafsmeer in Amsterdam zag ik veel gezinnen om ons heen vertrekken. Tot er ineens gezinnen van buiten de stad kwamen wonen. En de stad ineens dé plek werd waar je moest wezen. Dat heb ik in dertig jaar totaal zien kantelen.”

Lees ook de recensie van Floor Milikowski’s vorige boek: ‘Londense toestanden’ in Amsterdam terwijl het stadsbestuur toekijkt
Krimp is de keerzijde van die trek naar de stad, zo stelt ze. „En voor een deel dus ook de consequentie van de keuze voor een beleidsideologie die in het teken van het recht van de sterkste staat. En als die verschillen een keuze zijn, dan is de keuze om ze weer te verkleinen dat ook. We moeten als samenleving weer leren wat onze kinderen op het schoolplein al mee krijgen: samen delen, spelen.”

quote:

Doorgeschoten marktwerking? Doorgeschoten bezuinigingen op de zorg? Doorgeschoten flexibilisering? Laat me niet lachen!

In 2020 stijgt de collectieve uitgavenquote naar 49,9%, verwacht het Planbureau. Van iedere honderd euro die in Nederland wordt uitgegeven stroomt dan ¤49,90 door de bankrekeningen van de overheid en sociale fondsen.

Als percentage van het bbp lagen de collectieve uitgaven in 2019 zelfs iets hoger dan in het begin van de eeuw. Ook de collectieve lasten zijn de afgelopen twintig jaar gestegen.

Maar ook hier strookt het beeld niet met de cijfers. Er is helemaal niet bezuinigd op de zorg. De zorg is nog altijd het koekoeksjong van iedere begroting: het wipt alle ander begrotingsposten uit het nest. Ten opzichte van begin deze eeuw zijn de zorgkosten gestegen van 5,7% naar 9,4% van het bbp. Ter vergelijking: de uitgaven aan onderwijs gingen in die periode nog geen procentpunt omhoog.

Wat is er nog meer doorgeschoten in Nederland? De flexibilisering van de arbeidsmarkt, natuurlijk! Nuluren-contracten, uitzendbaantjes, tijdelijk werk, zzp-constructies, de Nederlandse werknemer heeft in de moderne gig-economie nauwelijks rechten meer. Daar zit op zich wel wat in. Er zijn duidelijk misstanden aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Maar wie naar de internationale statistieken kijkt valt iets heel anders op: vrijwel nergens is de vaste baan zo vast als in ons land. Volgens de Oeso is het alleen in Tsjechië nog moeilijker en kostbaarder om iemand met een vast contract te ontslaan. Zelfs in Zweden, Noorwegen, Denemarken en Zwitserland – toch bepaald geen landen met een asociale arbeidsmarkt - is vast minder vast.

_{Bron: FD: Doorgeschoten marktwerking?}

quote:

Op zaterdag 27 juni 2020 23:49 schreef deelnemer het volgende:

[..]

- De piek in het jaar 2020 heeft alles te maken met het caronavirus en de lockdown.

quote:

- De toegenomen zorgkosten hebben te maken met de vergrijzing en mogelijk ook met de introductie van 'marktwerking in de zorg'.

quote:

- De aanval op de 'ver-vast-isering' is al jarenlang in volle gang en bestaat uit de enorme groei van ZZP'ers.

quote:

Vermogensongelijkheid in Nederland is nog groter dan gedacht

De vermogensongelijkheid in Nederland is nog groter dan gedacht. De rijkste 1 procent van de huishoudens bezit volgens nieuwe schattingen niet een kwart, maar een derde van al het private vermogen in Nederland, ongeveer 1.600 miljard euro. De top 0,1 procent (7.750 huishoudens) heeft daarvan niet een tiende, maar een zesde in handen.

Wilco Dekker1 juli 2020, 5:00

quote:

De auteurs wijzen erop dat hun cijfers ‘niet in steen zijn gebeiteld’. Het punt dat ze vooral willen maken is vooral dat de huidige schattingen van de vermogens van de rijksten van Nederland grote hiaten vertonen. Dit ‘ondanks het goede en snelle werk van het CBS’.

twitter:

ESBtweets twitterde op dinsdag 18-02-2020 om 06:00:00 Terwijl de ongelijkheid van bezit in Nederland bijna Amerikaanse proporties aanneemt, zou de inkomensongelijkheid hier slechts gematigd zijn. Bij een nadere beschouwing van de statistieken blijkt die stelling echter onhoudbaar, zo stelt Alman Metten: https://t.co/inBWFpxQ9L reageer retweet

quote:

Op woensdag 1 juli 2020 08:46 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Eerder bleek al dat de inkomensongelijkheid ook een stuk groter is dan dat Peter Hein van Mulligen de Nederlandse bevolking voorspiegelt.

quote:

Op dinsdag 30 juni 2020 21:53 schreef deelnemer het volgende:

[..]


[..]

https://wid.world/documen(...)lity-lab-wp-2020-12/

[ afbeelding ]

quote:

Op woensdag 1 juli 2020 21:23 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Naar Nederland verplaatste winst ten gunste van de aandeelhouders van private bedrijven (die overal kunnen verblijven).

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 17:55 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Men verschuift de winst naar Nederland, niet om hier belasting te mogen betalen, maar om die elders te ontlopen. Hoeveel de Nederlandse fiscus ermee opschiet weet ik niet, niet veel vermoed ik, maar dat rechtvaardigt nog niet de praktijk van belastingvermijding. Belastingvermijding is niet een conflict tussen landen, maar tussen landen en internationale bedrijven, tussen burgers en aandeelhouders.

quote:

Op woensdag 1 juli 2020 21:23 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Naar Nederland verplaatste winst ten gunste van de aandeelhouders van private bedrijven (die overal kunnen verblijven).

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 19:16 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Conflict is de term die ik gebruikte (niet concurrentie).

Als je emigreert naar Zwitserland of Monaco niet. Maar als je Nederlands staatsburger in Nederland verblijft, terwijl je je belasting in Monaco betaald naar hun maatstaven, dan wel. Kan iedereen dat? Iedere ontduiker van belasting heeft voordeel t.o.v. de belastingbetaler, wat leidt tot een race naar de bodem.

quote:

Zo leidt ook belastingontduiking door aandeelhouders, via bedrijven, tot een race naar de bodem. Op de bodem betalen aandeelhouders geen belasting meer. Een conflict tussen belastingbetalende burgers en aandeelhouders. Een aanval op de staat door private partijen.

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 22:28 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De bodem is dus een toegevoegde waarde gelijk aan nul. D.w.z. dat economische bedrijvigheid niet meer bijdraagt aan de samenleving, want alle winstgevende economische bedrijvigheid dient men over te laten aan de markt.

quote:

De samenleving kan het toelaten of niet, en alle grijstinten daartussen, door de wetgeving en regelgeving voor het grensverkeer tussen landen daarop in te richten. Dat speelt zich af op een internationaal niveau, en daar voltrekt zich de race naar de bodem, omdat het alternatief, een alleingang, niet werkt; zie je eigen voorbeelden hieronder:

quote:

- alsof deze private partijen niet in staat zijn het publieke debat te beinvloeden; de samenleving is niet evident
- de salarissen worden verlaagd in de salariscompetitie (vergelijkbaar met belastingcompetitie)
- de vermogensaanwas van de aandeelhouders is geen salaris en zij vermijden belastingheffing.

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 23:51 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De race naar de bodem gaat door tot arbeiders het bestaansminimum bereiken.

quote:

Met elkaar een grens trekken
- is noodzakelijk als je geen grenzen tussen landen wilt.
- dan kan inderdaad niet iedereen wat anders doen.

Een voorbeeld waarin je ziet dat vrijheidsbeperking op een vlak (elkaar een grens trekken) de vrijheid vergroot op een ander vlak (de race naar de bodem wordt vermijdbaar).

quote:

Als geld de toegang bepaald is het zeker beperkt.

quote:

Ja, maar of iedere burger voldoende zicht heeft op hoe het geld tegenwoordig circuleert, durf ik te betwijfelen.

quote:

Het leven wordt duurder doordat aandeelhouders alles opkopen. Daarmee stijgt ook het bestaansminimum voor de arbeider.

quote:

Op vrijdag 3 juli 2020 01:24 schreef deelnemer het volgende:

Innovatie als het magische antwoord op alle problemen.

Het is weer mooi geweest GSbrder.

quote:

Hoe de ‘hogepriester van de economie’ het neoliberalisme in Nederland introduceerde

BV Nederland Voor de coronacrisis was Nederland rijker dan ooit. Maar het aandeel van bedrijfswinsten in het nationaal inkomen stijgt al decennialang ten koste van dat van het arbeidsinkomen.

We zijn nog nooit zo rijk geweest als nu, schrijft Peter Hein van Mulligen stellig in Met ons gaat het goed. 8 sombere mythes over Nederland ontrafeld. ‘Economisch zijn we er de afgelopen decennia alleen maar op vooruit gegaan’, beweert de hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor Statistiek aan het eind van zijn weerlegging van de stelling dat de Nederlanders het sinds de jaren zeventig nauwelijks beter hebben gekregen. Niet alleen is het inkomen per hoofd van de bevolking hoger, maar ook zijn bijvoorbeeld auto’s, tv’s en huishoudelijke apparaten veel beter én goedkoper geworden. En terwijl er in het dorp waar Van Mulligen opgroeide slechts één Chinees-Indisch restaurant was, waar de dorpsbewoners hun voedsel voornamelijk afhaalden, is uit eten gaan voor veel Nederlanders nu gewoon. Bovendien is de smartphone, het wonderapparaat waarmee gratis gefacebookt en gegoogled kan worden, wijdverbreid geraakt, schrijft hij in Met ons gaat het goed, waarin hij verder onder meer de mislukking van de multiculturele samenleving en de almaar stijgende criminaliteit tot mythes verklaart.

Toch overtuigt Mulligens conclusie over de ongekende rijkdom van de gemiddelde Nederlander niet helemaal. Want eerder in zijn ontrafeling van de mythe van de stagnerende inkomens beweert hij niet alleen dat het inkomen per hoofd van de bevolking in Nederland sinds 2000 nauwelijks is gestegen, maar ook ver achter is gebleven bij de groei van het bruto binnenlands product (bbp). Ook haalt hij een onderzoek aan van economen van de Rabobank uit 2018 dat stelt dat het besteedbaar inkomen van huishoudens zelfs bijna veertig jaar lang nauwelijks is gegroeid. Maar hiervoor heeft hij een verklaring. De economen van de Rabobank hanteren iets andere ‘statistische definities (een irritant maar helaas onoverkomelijk deel van mijn vak)’, moppert hij. Maar het belangrijkste verschil is dat ‘de Rabobank naar het inkomen per huishouden in plaats van per inwoner kijkt’. En aangezien het aantal eenpersoonshuishoudens sinds 1980 flink is gestegen, is het gemiddelde inkomen van huishoudens gedaald, aldus Van Mulligen.

Voor de onderzoeksjournalisten Sander Heijne en Hendrik Noten was het rapport van de Rabo-economen het beginpunt van Fantoomgroei. Waarom we steeds harder werken voor minder. Toen ze het onderzoek twee jaar geleden doornamen, besloten ze, hoewel geen economen, gevolg te geven aan de oproep van de Rabo-economen om meer onderzoek te doen naar de oorzaken van de ‘fantoomgroei’, zoals ze de groei van het bbp noemen waar loontrekkers nauwelijks van profiteren. Het antwoord op de vraag waarom het aandeel van bedrijfswinsten in het nationaal inkomen sinds de jaren tachtig is gestegen ten koste van dat van het arbeidsinkomen, blijkt vooral een kwestie van ideologie.

Ultraliberaal
Hun onderzoek voert Heijne en Noten naar Zwitserland, waar in 1947 in een hotel op een berg bij het Meer van Genève de Mont Pèlerin Society (MPS) werd opgericht. Voorzitter van het genootschap ultraliberale denkers en economen werd de Oostenrijkse politiek econoom Frie-drich Hayek, die in 1943 het antisocialistische tractaat The Road to Serfdom had gepubliceerd. In deze bijbel van het neoliberalisme zet Hayek, de ‘favoriete filosoof’ van premier Rutte, uiteen dat de rol van de overheid in de economie beperkt moet blijven tot de facilitering van de vrije markt. Bemoeit de staat zich meer met de economie, dan liggen verlies van vrijheid en repressie onvermijdelijk in het verschiet.

Aanvankelijk vond het gedachtegoed van de MPS weinig weerklank in de westerse wereld, waar veel staten druk bezig waren met de opbouw van de verzorgingsstaat als alternatief voor het verleidelijke communisme. Maar in de loop van de jaren werd de ‘ideeënstrijd’ van Hayek en de zijnen steeds succesrijker, zo laten Heijne en Noten zien in ‘De stille revolutie’, het tweede deel van Fantoomgroei. Centrum van de verbreiding van het neoliberale geloof in de immer heilzame werking van de vrije markt werd de Universiteit van Chicago, waar Milton Friedman, winnaar van de Nobelprijs voor economie in 1976, de economische faculteit bestierde. Friedman groeide uit tot een wereldwijd invloedrijke econoom, en werd de adviseur van politici als de Chileense dictator Pinochet. Ook Margaret Thatcher, die in 1979 Brits premier werd, en Ronald Reagan, in 1980 verkozen tot Amerikaans president, lieten zich influisteren door Friedman en zijn ‘Chicago boys’ die het maken van winst als de enige sociale verantwoordelijkheid van bedrijven beschouwden.

De Rutten boys
Bij de verbreiding van het neoliberalisme in Nederland wijzen Heijne en Noten de ‘hogepriester van de economie’ Frans Rutten aan als sleutelfiguur. In 1973 verliet Rutten de Erasmus Universiteit in Rotterdam om secretaris-generaal van Economische Zaken te worden, waarvan de jonge Ruud Lubbers in hetzelfde jaar minister werd als lid van het linkse kabinet-Den Uyl. Op Lubbers’ departement creëerde Rutten een hofhouding van gelijkgestemde hoge ambtenaren, onder wie de latere VVD-minister van Financiën Gerrit Zalm.

Het finest hour van de ‘Rutten boys’ kwam in 1982 met het regeerakkoord van het eerste kabinet-Lubbers, met VVD en CDA als coalitiepartners. Het harde bezuinigingsbeleid van zijn kabinet, dat gepaard ging met de verlaging van het minimumloon en ambtenarensalarissen en de flexibilisering van arbeid, rechtvaardigde premier Ruud ‘no nonsense’ Lubbers met de bewering dat de inkrimping van de verzorgingsstaat de enige mogelijkheid was om Nederland uit het economische slop te trekken. ‘There is no alternative’, zegde hij Margaret Thatcher na.

Sinds 1982 is het overheidsbeleid vrijwel onveranderd gebleven. Na de val van de Muur in 1989 bekeerde zelfs de PvdA zich onder leiding van de oud-FNV-leider Wim Kok tot het geloof in de vrije markt en stemde in met de privatisering en verzelfstandiging van de spoorwegen, energiebedrijven, woningbouwverenigingen en tientallen andere (semi-)overheidsbedrijven en -instellingen. Die liepen vaak uit op mislukkingen, zo liet Sander Heijne twee jaar geleden al zien in Er zijn nog 17 miljoen wachtenden voor u. Dertig jaar marktwerking in Nederland. Zo leidde de introductie van meer marktwerking in de gezondheidszorg tot een kolossale bureaucratie, iets dat juist altijd wordt geassocieerd met overheidsdiensten. In Fantoomgroei voegen Heijne en Noten hier nieuwe mislukkingen aan toe, waaronder de liberalisering van de woningmarkt, die is uitgemond in een nieuwe woningnood.

Het neoliberale economische beleid ging gepaard met een obsessie voor de groei van het bbp. Als het bbp maar flink groeit, gaat het goed met de BV Nederland, werd het idee van veel politici en beleidsmakers. Maar inmiddels is wel duidelijk dat het streven naar maximale groei van het bbp geen oplossing is voor de grote kwesties van deze tijd, zoals klimaatverandering, energietransitie en duurzame productie, stellen Heijne en Noten vast. Het is dan ook de hoogste tijd voor een ‘nieuw verhaal voor onze economie’.

In Een klein land met verre uithoeken. Ongelijke kansen in een veranderend land laat de sociaal-geograaf Floor Milikowski in soms wat bleke, tamme reportages lezen dat ook niet alle steden en regio’s in Nederland nu ‘rijker zijn dan ooit’. Nederland blijkt vooral economisch te bloeien in de Randstad en in BrabantStad, de ring van vijf Brabantse steden waarvan Eindhoven de ambitie heeft om het Nederlandse Silicon Valley te worden. Maar buiten de groeiende regio’s kent Nederland tal van kwijnende krimpgebieden en -steden, zoals Delfzijl en Emmen.

Concurrentiekracht
De langdurige en vaak vergeefse worstelingen van de krimpsteden om er bovenop te komen na de teloorgang van mijnbouw en oude industrieën omstreeks 1970 is grotendeels een gevolg van de radicale verandering van het industriebeleid. Het was, alweer, het eerste kabinet-Lubbers dat brak met de gewoonte om sukkelende scheepswerven en fabrieken te redden met staatssteun. Onder Lubbers werd het uitgangspunt voor het industriebeleid: ‘Don’t back the losers, but pick the winners’. ‘Door de globalisering van de economie en de opkomst van het neoliberale denken, is het beleid niet langer gericht op het eerlijk delen van banen en welvaart binnen Nederland, maar op het versterken van de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse economie’, stelt Milikowski vast.

Milikowski, die in 2018 de bestseller Van wie is de stad. De strijd om Amsterdam publiceerde, eindigt haar rondgang langs kwijnend en bloeiend Nederland op Schiphol. Hier is goed te zien dat het beleid dat louter is gericht op groei spaak is gelopen: Schiphol en de luchtvaart lopen aan tegen de grenzen van de groei. Net als Heijne en Noten stelt Milikowski ten slotte vast dat er, in de woorden van een deskundoloog, ‘een nieuw verhaal nodig is waarbij iedereen weer perspectief krijgt’.

In het laatste deel van Fantoomgroei schetsen Heijne en Noten het begin van zo’n nieuw verhaal voor de economie. Zo pleiten ze voor een andere berekening van het bbp waarin het niet alleen gaat om de kwantiteit van de nationale productie maar ook om de kwaliteit van het leven. En ze wijzen op de opkomst van nieuwe coöperaties in Italië, Denemarken en de Verenigde Staten, die anders werken dan ondernemingen die zijn gericht op de maximalisering van winst. Maar verder dan wat vage contouren van het hoognodige ‘nieuwe verhaal’ komen ze niet. Een simpel en aantrekkelijk alternatief voor de utopie van het neoliberalisme is nog ver weg.

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 17:53 schreef deelnemer het volgende:
Nederland hoofdverdachte in internationale belastingontwijking

quote:

De organisatie roept regeringen op bedrijven te verplichten hun winst- en omzetcijfers jaarlijks per land te publiceren

quote:

en ze vervolgens op basis daarvan aan te slaan

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:30 schreef deelnemer het volgende:
Men bedoelt de transparantie verbeteren:

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:34 schreef nostra het volgende:

[..]

CbC reporting ís al een vereiste voor ondernemingen met een omzet boven de 750M.

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:52 schreef deelnemer het volgende:
Klopt, daarop is het rapport gebaseerd.

quote:

In de jaren negentig veranderde de Partij van de Arbeid radicaal van koers. De PvdA wenste geen Partij van de Armoede meer te zijn. Ze omarmde beginselen als individuele verantwoordelijkheid en persoonlijk initiatief. Overheidsdiensten konden worden verzelfstandigd of geprivatiseerd. Regerend met eerst het CDA en daarna de VVD en D66, werd de PvdA bovendien medeverantwoordelijk voor harde bezuinigingen, voor een sanering van de sociale zekerheid, en voor jarenlang deregulerings- en marktwerkingsbeleid.
Waarom ging de PvdA akkoord met maatregelen die zo strijdig leken met de traditionele idealen van de sociaaldemocratie? Wat bracht de PvdA ertoe haar ‘ideologische veren’ af te schudden? ‘Het was de tijdsgeest,’ zeggen verscheidene betrokkenen achteraf. ‘We gingen met de stroom mee.’ Maar zo eenvoudig is het natuurlijk niet.
In dit boek analyseren Duco Hellema en Margriet van Lith welke keuzes de Partij van de Arbeid in de jaren negentig heeft gemaakt, en hoe de opstelling van de PvdA kan worden verklaard. Ze spraken met vele PvdA-prominenten, die vaak spijt hebben van wat er destijds is gebeurd. ‘Dat hadden we nooit moeten doen.’

Duco Hellema is emeritus hoogleraar geschiedenis. Hij schreef onder meer Nederland en de jaren zeventig (Boom, 2012), en The Global 1970s (Routledge, 2018). Zie ook www.ducohellema.nl.
Margriet van Lith werkte jarenlang als parlementair journalist en is nu zelfstandig speechschrijver. Zij schreef onder meer Wim Meijer. Tegen de stroom in (Nijgh & Van Ditmar, 2016).

https://uitgeverijprometh(...)oit-moeten-doen.html

quote:

Wat bracht de PvdA ertoe haar ‘ideologische veren’ af te schudden in de jaren negentig?

De ideologische veren moesten worden afgeschud. En de markt moest een kans krijgen. In de jaren negentig sloeg de PvdA een neoliberale koers in. Wat was daar de reden van? En wat heeft het voor de partij betekend? Daarover schreven emeritus-hoogleraar Duco Hellema en Margriet van Lith een boek en zij zijn vandaag te gast in Spraakmakers

twitter:

went1955 twitterde op woensdag 11-03-2020 om 16:26:23 Red het kapitalisme van de kapitalisten! De overheid heeft sinds de jaren tachtig alle recepten van het kapitalistische boekje opgevolgd, maar de groei van het bbp en de arbeidsproductiviteit zijn in die periode alleen maar gedaald — Essay @_basjacobs https://t.co/H7H4ZdzgeW reageer retweet

quote:

Banken zijn net zo weinig bestand tegen een crisis als vóór 2008

Beter bestand tegen economische tegenwind? Helemaal niet, ontdekken Nederlandse onderzoekers: banken zijn nog net zo fragiel in een crisis als vóór de kredietcrisis van 2008.

Dirk Waterval 10 juli 2020, 12:10

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 06:56 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Albert Einstein zei het al: "Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt"
Uit Trouw:
[..]

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:46 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Toch leuk, windmolens verjagen als Don Quichot die allang gesloopt zijn.

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 10:44 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

De windmolens zijn hoogstens gelegaliseerd.

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 11:38 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Laat me raden, door lobbyisten zonder dat de kiezers een keuze hadden?

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 11:49 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Wanneer kon ik daarvoor kiezen dan?

quote:

Interview

‘Feyenoord is per definitie een zeer emotioneel dossier’
Paul Hofstra, directeur Rekenkamer Rotterdam De gemeente Rotterdam kan niet zomaar honderd miljoen in Feyenoord City steken, zegt Paul Hofstra van de Rekenkamer. „Ze kijken onvoldoende kritisch naar risico’s en geld.”
Steven VerseputEppo König
9 juli 2020
Leestijd 8 minuten

Rekenkamer Rotterdam: gemeente kan niet zomaar in Feyenoord City investeren

De gemeente Rotterdam heeft onvoldoende onderbouwd waarom het als overheid 40 miljoen euro aan aandelen in het nieuwe Feyenoord-stadion wil steken. Dat schrijft de Rotterdamse Rekenkamer donderdag in een tussenrapportage.
Daarnaast stelt de Rekenkamer dat het college in april de gemeenteraad „onvolledig” heeft geïnformeerd over financiële steun aan de stichting die de gebiedsontwikkeling rond Feyenoord City realiseert.
Ook vindt de Rekenkamer dat de governance rond het nieuwe stadion niet in orde is: de projectorganisatie en de gemeente Rotterdam zijn te nauw verweven.

quote:

Op zondag 12 juli 2020 00:47 schreef deelnemer het volgende:

[..]

5 miljoen meer (of niet) in 30 jaar op een vergrijzende bevolking, die dus van nature krimpt. Iets dat je blijkbaar gewoon overkomt.

quote:

Volgens de meest recente bevolkingsprognose van het CBS groeit de Nederlandse bevolking de komende dertig jaar van 17,4 miljoen naar 19,3 miljoen. Die groei is voor 90 procent toe te schrijven aan migratie. Het CBS verwacht dat er jaarlijks gemiddeld 298.000 migranten naar Nederland komen en 242.000 ons land verlaten. Per saldo komen er jaarlijks dus 56.000 migranten bij. Daar komen nog jaarlijks 7.000 Nederlanders bij doordat er meer kinderen worden geboren dan er mensen overlijden. Gemiddeld groeit de Nederlandse bevolking dus met 63.000 personen per jaar.

quote:

Op maandag 13 juli 2020 14:52 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Klopt, maar al sinds 1970 is de reproductiecoëfficiënt (gemiddeld aantal kinderen per vrouw) gelijk aan of onder het vervangingsniveau. Dat is dus al 50 jaar zo.

Wat noemt men vergrijzing? Toen de bevolking nog snel groeide, had je een bevolkingsopbouw met relatief veel jongeren. Als de bevolkingsgroei stopt, en de bevolkingsopbouw een nieuw evenwicht bereikt, dan kun je dat vergrijzing noemen. Maar reproductie op vervangingsniveau kan beter worden gezien als het nieuwe normaal waarmee je moet leren leven, niet een probleem dat met migratie moet worden opgelost.

quote:

Een groei met 5 miljoen tot 22 miljoen in 2050 komt vrijwel geheel door migratie. Dat is veel in 30 jaar tijd. Dat duidt op een grenzeloze arbeidsmigratie. Iets wat past bij het neoliberaal idee van een marktsamenleving, die niet van landen of landsgrenzen wil weten, omdat deze begrippen niet in het marktmodel voorkomen. Hoe vanzelfsprekend is dat?

twitter:

pietboter twitterde op maandag 13-07-2020 om 00:14:03 @L_Koops https://t.co/ZJ100cuWIw reageer retweet

quote:

Op dinsdag 14 juli 2020 14:01 schreef deelnemer het volgende:

twitter:

njtmulder twitterde op maandag 13-07-2020 om 16:57:27 The OECD, Credit Suisse, and the Dutch finance ministry agree the Netherlands suffers from very severe wealth inequality, but Dutch media have crafted a misleading counter-narrative that this is wrong because pension savings aren't included in the data.
h/t @:CasMudde & @:L_Koops https://t.co/Yq4hqn3jOR reageer retweet

[ afbeelding ]
[ afbeelding ]

quote:

Op dinsdag 14 juli 2020 14:01 schreef deelnemer het volgende:

twitter:

njtmulder twitterde op maandag 13-07-2020 om 16:57:27 The OECD, Credit Suisse, and the Dutch finance ministry agree the Netherlands suffers from very severe wealth inequality, but Dutch media have crafted a misleading counter-narrative that this is wrong because pension savings aren't included in the data.
h/t @:CasMudde & @:L_Koops https://t.co/Yq4hqn3jOR reageer retweet

[ afbeelding ]
[ afbeelding ]

quote:

'HOGE STAATSSCHULD IS GOED VOOR ECONOMIE'

BNR Webredactie maandag 13 juli 2020, 6:58
Update: maandag 13 juli 2020, 8:10

De hogere Nederlandse staatsschuld als gevolg van de coronacrisis, is goed voor ons land en voor de economie van de eurozone. Dat schrijft econoom en hoogleraar Coen Teulings in een nieuw onderzoek. Premier Rutte ontmoet vandaag zijn Spaanse en Portugese collega's over het Europese corona-noodfonds. Het onderwerp staatsschuld komt ongetwijfeld aan bod. 'Als je veel schuld hebt, mag je veel groeien, en die groei mag je gewoon uitgeven', zegt Teulings.

Tegenover elke vordering moet schuld staan
Volgens Teulings druist het idee dat schuld goed is in tegen onze intuïtie, maar speelt schuld in de economie een belangrijke rol. 'Je wilt buffers aanhouden en een rekening courant hebben, maar tegenover iedere vordering moet een schuld staan. Dat is de overheid. We hebben te weinig schulden in de eurozone'.

Je verdient op schuld
'Ons nationaal inkomen groeit in een normaal jaar met drie procent, en de rente is nul. Ieder jaar mag die schuld wat groeien en je hoeft geen rentelasten te betalen. Dus als je maar veel schuld hebt, mag je veel groeien en die groei mag je gewoon uitgeven. Zolang de groeivoet van het nominale inkomen hoger is dan de rentevoet, dan verdien je op schuld. En ook dat gaat in tegen onze intuïtie', zegt de hoogleraar.

Jaarlijks loopt Nederland 20 miljard euro mis
Volgens Teulings loopt Nederland inkomen mis wanneer we de staatsschuld niet laten oplopen. We hebben weliswaar in Maastricht afgesproken dat de schuld maximaal 60 procent mag zijn, maar dat is volgens de hoogleraar een ongelukkige afspraak. Volgens hem mag dat maximum verhoogd worden naar 80 procent. 'Als je tachtig procent aanhoudt, dan zou je jaarlijks twintig miljard meer kunnen uitgeven', zegt Teulings die eraan toevoegt dat we ons moeten afvragen of we niet te ver zijn doorgeschoten met het per se willen terugdringen van de staatsschuld.

https://www.bnr.nl/nieuws(...)%20nieuw%20onderzoek.

quote:

Ons nationaal inkomen groeit in een normaal jaar met drie procent, en de rente is nul. Ieder jaar mag die schuld wat groeien en je hoeft geen rentelasten te betalen. Dus als je maar veel schuld hebt, mag je veel groeien en die groei mag je gewoon uitgeven. Zolang de groeivoet van het nominale inkomen hoger is dan de rentevoet, dan verdien je op schuld.

quote:

Op woensdag 15 juli 2020 14:58 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Of het gevolg van de incentive structuur van de marktideologie.

quote:

Op woensdag 15 juli 2020 19:09 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Geen idee, ik ben Klopkoek niet.

quote:

Op woensdag 15 juli 2020 22:40 schreef Tocadisco het volgende:
Als je dat sociale vangnet meeneemt zijn we nog steeds toch best wel een outlier? Ook in vergelijking met de Scandinavische staten en Duitsland is vermogen in Nederland een stuk ongelijker verdeeld, niet puur en alleen ten opzichte van Zuid-Europa.

quote:

VN-chef Guterres: corona legt wereldwijde ongelijkheid bloot
De coronapandemie legt de wereldwijde ongelijkheid bloot. Dat heeft VN-chef Antonio Guterres gezegd in de jaarlijkse Nelson Mandela-lezing. "De pandemie is zoals een röntgenfoto: het laat ons zien waar de breuken in het fragiele skelet van onze samenlevingen zitten."

In zijn online lezing was Guterres onder meer kritisch over "de leugen dat vrije markten gezondheidszorg voor iedereen kunnen verzorgen". Hij riep in zijn toespraak de wereldmachten op beter samen te werken in de strijd tegen het virus en meer te doen tegen ongelijkheid in het algemeen.

De Verenigde Naties willen dat rijke landen meer geld vrijmaken voor de bestrijding van corona, met name in achtergestelde landen. Het orgaan heeft deze week om ruim 10 miljard dollar (9 miljard euro) gevraagd. Hongersnood dreigt wereldwijd voor ruim 250 miljoen mensen als gevolg van de pandemie, waarschuwde de VN.

quote:

Politici, de tijd van meer meer meer is voorbij

De vernietiging van onze leefwereld gebeurt onder onze neus. Dat moet stoppen, aldus Philip Huff.

Nederland is een vies land; de Nederlander heeft een bijzonder smerige, vervuilende levensstijl. De individuele verantwoordelijkheid die hij daarvoor kan nemen, van linnen tasjes tot zonnepanelen, is beperkt: groen consumentengedrag vergroot het draagvlak voor een groene economie, maar de echt grote veranderingen moeten vanuit de politiek komen.

Toch lijken maar weinig politieke leiders zich zorgen te maken over de gevolgen van de Nederlandse levensstijl voor onze leefomgeving. Dat is logisch: de Nederlander is gewend zichzelf klein te maken – „Ja, maar China…”, „Ja, maar de Verenigde Staten…”.

Daar valt wat voor te zeggen. Voorbeeld: wereldwijd stoot de veestapel en alles wat daarmee samenhangt, volgens een onderzoek van het Worldwatch Institute, de helft van alle broeikasgassen uit – meer dan de uitstoot van alle auto’s, vliegtuigen, gebouwen, industrie en energiecentrales bij elkaar. Meer dan de helft van de landbouwgrond wereldwijd wordt gebruikt om voeding voor die veestapel te verbouwen, en meer dan de helft van alle zoogdieren op aarde bestaat uit slachtvee. Wat gaan we daar aan doen, als klein land?

39 kilo vlees
Tegelijkertijd lijkt de Nederlander te vergeten (of niet, maar dan doet ze er niets mee, dat kan natuurlijk ook in een land dat even verward als zelfgenoegzaam lijkt te zijn) dat haar land per hectare de meeste koeien, kippen en varkens heeft van heel Europa en dat Nederlanders gemiddeld 39 kilo vlees per persoon per jaar eten, dertien kilo meer dan het Voedingscentrum als maximum aanbeveelt. Twee derde van het landoppervlak van Nederland wordt gebruikt voor land- en tuinbouw.

Dit alles belast het milieu in extreme mate: zou iedereen zo leven als de Nederlander, dan zou de mensheid drie aardes nodig hebben voor een duurzaam bestaan; een om op te leven en twee extra om de uitgestoten koolfstofdioxide op te nemen.

Maar de verantwoordelijkheid van de Nederlander gaat verder dan de persoonlijke levenssfeer. Nederland is nog altijd de grootste kolenhaven van de Europese Unie, is de zetel van het tweede private oliebedrijf ter wereld, staat op de derde plek (wereldwijd!) als het gaat om de import van palmolie, is een grote drijfveer achter de ontbossing van tropische regenwouden, heeft de derde luchthaven van de EU als het gaat om aantal passagiers en de vierde op het gebied van vrachtvolume en staat op de tweede plaats (!) van landbouwexport wereldwijd.

Kortom, de vernietiging van onze leefwereld gebeurt hier, onder onze neus.

Onder aanvoering van de VVD speelt het kabinet ondertussen boekhoudkundige spelletjes met de stikstofuitstoot (per hectare behorend tot de hoogste per wereld), terwijl de reductie ervan de afgelopen tien jaar is gestagneerd.

Onacceptabel, zou je zeggen. Nou, in de peilingen staat de partij op flinke winst.

De grootste politieke partij levert een premier die zegt geen visie te hebben, die zich op een zogenaamde neutraliteit voorstaat, die de cijfertjes van jaarverslagen van multinationals zijn wereldbeeld laat bepalen – niet die van onderzoeksinstituten. Ruttes regeringen hebben lak aan uitspraken van de Hoge Raad. Premier Rutte is de hoogste misdienaar van het ongebreidelde kapitalisme, met alle catastrofale gevolgen vandien.

We zouden ons, met alles wat we weten over onze energieconsumptie, voedselproductie, ons reisgedrag en de wijze van vervoeren (de containervaart!), moeten schamen voor waar wij over praten als we over de toekomst praten. Stikstofuitstoot, fosforuitstoot, biodiversiteitafname, oceaanverzuring, ontbossing, landbouwgronduitputting, overbevissing en zeewaterstijging: alles vindt hier, in vies Nederland, plaats.

Welvaartsverdeling
Nederland kan, onder leiding van haar politici, na de verkiezingen van 2021 op de ingeslagen weg verdergaan. Dat is – en blijft – een optie. Maar diezelfde politici kunnen dit land ook eens daadwerkelijk als gidsland vormgeven. Dat is een andere optie. Want wat we hier doen, in dit kleine boerderijtje aan de Noordzee, heeft gevolgen voor de hele wereld. Wat we hier doen, heeft gevolgen voor de toekomst. Wat we hier doen, kan iets uitstralen, als voorbeeld dienen. Dan moeten onze politieke leiders wel met inspirerende vergezichten komen op het gebied van klimaat, economie, welvaartsverdeling en groene energie, en niet met onwetenschappelijke dooddoeners en oplossingen uit een verleden.

Nederland moet overstappen van een vervuilend model, waarin betaald werk en de productie-consumptieketen (meer, meer, meer!) de boventoon voeren, naar een groener model, waarin gegarandeerd sociaal welzijn, ‘genoeg’ en hergebruik centraal staan.

Om daar te geraken moet de politiek de idee loslaten dat de verdere uitroeiing van schaarste (ongekende productie en ongebreidelde consumptie) tot meer welzijn zal leiden. We zijn de schaarste allang voorbij, er is genoeg voor iedereen. Het is alleen niet eerlijk verdeeld.

Ook zullen alle politici moeten onderkennen dat we in Nederland de draagkracht van de aarde te zwaar belasten. Dit betekent dat we een economisch model moeten creëren met een werklast die ten bate komt (en dus niet ten koste gaat) van maatschappij en leefomgeving. Dat betekent weer vergaande politieke veranderingen op het gebied van vervoer (veel minder auto’s, boten, vliegtuigen en veel meer treinen), voedsel (lokale, vegetarische en veganistische voedselproductieketen die veel minder milieubelastend is dan de huidige), bezit (een radicale herijking van onze opvattingen over bezit, ook over woningen) en energie (een heet hangijzer).

Mensonvriendelijke planeet
Kortom, een kentering op het gebied van vreugde, vrijheid en verantwoordelijkheid. En dat moet allemaal worden verenigd met ons wij/zij denken.

Wat politici daarvoor nu doen? Precies, niets. Terwijl zij meer mogelijkheden hebben dan de gemiddelde ouders om hun kinderen een bewoonbare planeet na te laten. En blijven ze niets doen, dan zullen wij moeten beginnen onze jongste kinderen alvast te leren hoe te overleven op een mensgemaakte mensonvriendelijke planeet.

quote:

NOS NIEUWS • BUITENLAND • VANDAAG, 13:35
Inkomensverschillen Latijns-Amerika steeds groter: ‘We gaan 15 jaar terug’

De rijken worden steeds rijker en de armen steeds armer in Latijns-Amerika. Dat concludeert ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib in een nieuw rapport, waarin het waarschuwt dat de regio zomaar vijftien jaar kan teruggaan in de tijd.

Inkomensongelijkheid was al een groot probleem in Latijns-Amerika, maar door de coronacrisis zijn de verschillen alleen maar groter geworden, stelt Oxfam Novib.

Het fortuin van de 73 miljardairs in Latijns-Amerika is sinds het begin van de pandemie gegroeid met 48,2 miljard dollar (ongeveer 36,5 miljard euro). "Terwijl alle anderen opgesloten zitten in een poging te overleven en bang zijn om ziek te worden, verdienen miljardairs elke dag honderden miljoenen", zegt de ontwikkelingsorganisatie.

Veel landen investeren daarnaast onvoldoende in publieke gezondheidszorg en er wordt nauwelijks belasting geheven op hoge vermogens, legt Esmé Berkhout van Oxfam Novib uit in het NOS Radio 1 Journaal.

De coronacrisis maakt de situatie pijnlijk zichtbaar, zegt ze. Berkhout noemt Peru als voorbeeld: "70 procent van de Peruvianen werkt in de informele sector, dus zonder fatsoenlijk contract, zonder baanzekerheid en zonder doorbetaling bij ziekte. Sinds maart zijn er in Lima alleen al twee miljoen mensen hun baan kwijtgeraakt. Zij kunnen niet meer in de stad overleven en trekken naar het platteland. Met het risico dat ze het virus nog verder verspreiden."

De economische ongelijkheid leidt ook tot politieke ongelijkheid, legt Berkhout uit. "Je ziet dat een rijke elite heel veel invloed heeft op het overheidsbeleid waardoor de regels steeds meer vooral voor hun werken, en niet voor het algemene belang."

Correspondent Marc Bessems ziet de inkomensongelijkheid in São Paulo in Brazilië zo ongeveer overal waar hij kijkt. "Als ik op mijn balkon sta tijdens de ochtendspits dan hoor ik de ene na de andere helikopter. Dat zijn de allerrijkste Brazilianen die naar hun werk gaan. Die willen niet in de file staan."

Bessems was recent voor een reportage in een wijk waar een flatgebouw staat voor rijke mensen. "Zij hadden op elk balkon een zwembad en vanuit dat zwembad kon je zo door de bodem naar beneden kijken, de favela's in. Het is alsof er eilandjes van welvaart zijn, omringd door een zee van armoede."

Belastingen

Volgens Bessems treft het probleem geheel Latijns-Amerika. "Neem Chili bijvoorbeeld", zegt hij. "Iemand van de Wereldbank zei laatst: de rijkste Chilenen verdienen net zoveel als de rijkste Duitsers en de armsten net zoveel als de armsten in Mongolië. En dat is dan in hetzelfde land."

Oxfam Novib vindt dat er meer moet worden geïnvesteerd in zorg en sociale zekerheid, zodat meer mensen een kans krijgen om een zeker bestaan op te bouwen. Maar ook zouden er eerlijke belastingen moeten komen voor rijke mensen. Slechts drie landen in de regio kennen een vermogensbelasting. In Argentinië, Colombia en Uruguay dragen vermogenden 1 tot 1,25 procent af.

quote:

Rage against central banks is misdirected
Rocketing house prices, zombie companies, rising inequality, a runaway stock market, struggling savers and even the outright destruction of capitalism — perhaps the only thing that does not get blamed on easy monetary policy from central banks is the weather.

There is little doubt that low interest rates caused some of these effects, some of these forces. But the mistake is to blame low rates on central banks. They have no other choice.

Various champions have set out to right the perceived wrongs caused by central banks. In May, the German constitutional court ruled that the European Central Bank had failed to apply a “proportionality” test to its bond purchase programmes, while Judy Shelton, US president Donald Trump’s nominee to the Federal Reserve board, questions whether a central bank should even be allowed to set interest rates.

“How can a dozen, slightly less than a dozen, people meeting eight times a year, decide what the cost of capital should be versus some kind of organically, market-supply determined rate?” she said in an interview with the Financial Times last year.

The curiosity of such complaints is the idea that central banks have the arbitrary power to set interest rates at whatever level they like.

In the short-run, that may be true. But over any reasonable period of time, central banks cannot fix interest rates and still keep control over prices. Far more than is commonly appreciated, central banks are servants of underlying trends in the economy, not their masters. To blame monetary policy for rising house prices or growth in debt is to assume, mistakenly, that central banks had any alternative.

For more than a century, a central concept in economics has been the “natural rate of interest”, variously defined as the rate that balances savings and investment, the return on an extra dollar of capital investment, or the real interest rate consistent with price stability. The natural rate can, and does, move about. A new invention may provoke an investment boom and move it up; a recession might move it down. But there is nothing a central bank can do to influence it. Something similar would exist even in a barter economy. The rate is, as Ms Shelton likes it, “organically, market-supply determined”.

What happens if the central bank tries to fix interest rates above or below this natural level? In his 1967 presidential address to the American Economic Association, the conservative economist Milton Friedman famously argued that central banks cannot use monetary policy to keep unemployment below its “natural rate”. But in the same speech, he was adamant that they cannot peg interest rates either.

If a central bank tried to hold interest rates down below their natural rate, then surging demand for credit would push prices up. “The monetary authority can make the market rate less than the natural rate only by inflation. It can make the market rate higher than the natural rate only by deflation,” Friedman said.

Speaking in the 1960s, Friedman was mainly concerned about the inflationary effects of postwar attempts to keep interest rates artificially low. In his research on the 1930s in the wake of the Wall Street crash, though, he pointed to the opposite problem: the Fed’s tight monetary policy, at a time when people wanted to save and not invest, was a prime cause of the Depression.

The test of whether central banks have kept market interest rates in line with the natural rate is whether they have kept inflation at its target. In the US, the average inflation rate from 2000-2019 was 1.8 per cent, and fell to 1.6 per cent in the period after 2008 during the long struggle to recover from the recession. In the eurozone, it was 1.7 per cent falling to 1.3 per cent. In other words, inflation was consistently below the figure of 2 per cent by which price stability is widely defined.

That implies central banks have kept interest rates close to but slightly above their natural rate over the past two decades. Monetary policy was too tight, it had a deflationary bias. That is not surprising given the well-known difficulties central banks have had in stimulating economies once short-term interest rates hit zero.

Now imagine if central banks set out to reward German savers, bankrupt zombie companies or hold asset prices down. To do so, they would have to raise interest rates further above the natural rate, and that would cause deflation. When central bankers are legally bound by their mandate of price stability, the option, simply, is not open to them.

There is something of a test case for what happens when you do hold interest rates above their natural rate: Japan. In the late 1990s and 2000s, Japan ran a tight monetary policy. The result was two lost decades, with stagnant growth, underemployment, falling asset prices and average inflation of 0.2 per cent from 2000-2019.

Anybody arguing that the Fed and European Central Bank should adopt higher interest rates to tackle zombie companies, or cool equity markets, should state clearly that a few lost decades is a price they are willing to pay.

The real problem is that the natural rate of interest is in decline, for reasons that are still uncertain but range from demographics to lower productivity growth. Rather than rage against central banks, people should direct their ire — and their efforts to find a solution — in that direction.

_{Financial Times}

quote:

Op woensdag 29 juli 2020 19:20 schreef deelnemer het volgende:

[..]

In het stuk wordt gesteld:
[..]

De inflatie is niet, zoals Friedman het voorstelt, simpel te sturen met de rente die de centralebank rekent. Zoveel is inmiddels wel duidelijk.

quote:

Maar inzover we daar toch vanuit mogen gaan, duidt de lage natuurlijke rentestand van vandaag op een overschot aan geld. Een overschot, niet in de handen van de mensen die het willen uitgeven aan consumptie goederen, maar in de handen van de mensen die het willen investeren. Het geld heeft zich opgehoopt in bepaalde handen en circuleert daardoor niet natuurlijk. Niet al het geld circuleert in de economische kringloop van productie en consumptie, niet het geld dat asset bubbles creeert, en dat creeert de schaarste aan geld onder de mensen die het uitgeven aan zaken die leiden tot groei.

quote:

Op woensdag 29 juli 2020 20:15 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Friedman denkt nog teveel in termen van een evenwichtsmodel. Dat past beter bij een constante geldhoeveelheid. Maar na het loslaten van de goudstandaard is dat geheel anders komen te liggen. De geldhoeveelheid kan krimpen en groeien, ook los van wat de centrale bank doet. Dus ook inflatie of deflatie kunnen zich voordoen, los van wat de centrale bank doet. De centrale bank kan vervolgens alleen proberen om het afgesproken inflatiedoel vast te houden. Maar of de rentestand daarvoor voldoende grip geeft, is nog maar de vraag.

quote:

De natuurlijke rentestand is in Friedman's definitie simpelweg af te lezen aan wat de inflatie doet. Heb je inflatie, dan was de rentestand te laag en moet worden verhoogd. Had je deflatie, dan was de rentestand te hoog en moet worden verlaagd. Daarmee wordt een simpele feedbackloop voorgesteld, die veronderstelt dat de rentestand en de inflatie, via de geldhoeveelheid, in een simpel vast verband staan. En er wordt verondersteld dat je geen inflatiedoel hebt bedacht, als je inflatiedoel nul is, omdat dit de natuurlijke waarde is. Dan is er nog de vraag, hoe je inflatie meet, omdat het voor 1 goed wel een duidelijk begrip is, maar voor het geheel van goederen niet. Iedere gekozen definitie maakt het begrip inflatie alweer minder natuurlijk. De natuurlijke rentestand is op zijn minst een vaag begrip.

quote:

Daarmee bedoelen ze dat de productiegroei eruit is. Dat is ook niet geheel onwenselijk, als we vooral materieel groeien. Het kan vele oorzaken hebben.

Het is wel opvallend dat de groei stagneert onder een neoliberaal regime. Ook Rusland is er niet innovatiever op geworden, na de algehele privatisering.

quote:

Op woensdag 29 juli 2020 22:06 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De rentestand van de centrale bank laten aansluiten bij 'de natuurlijke rentestand', lijkt mij te vaag om naar te handelen. Als de vergrijzing de grond achter de economische krimp is, dan kun je dat met beleid niet volledig vermijden. Maar als vooral de resulterende vermogensverdeling de problemen creeert, dan kun je daar wel iets aan doen.

quote:

Er is een offensief nodig tegen de egoïstische belastingboodschap van influencers als Ryan Babel

Een maand of drie geleden postte Oranje-international Ryan Babel een foto op Instagram waarop hij met een serieus gezicht een boek over Tax Free Wealth vasthoudt. ‘Ik weet niet of jij van belasting betalen houdt, maar ik niet’, zo luidt het bijschrift. Verderop in de post verwijst hij naar een pagina waarop te lezen zou zijn hoe je op legale wijze zo goed als geen belasting zou kunnen betalen, net als hij. SP-leider Lilian Marijnissen reageerde scherp op de post door Ajacied Babel te vergelijken met de Feyenoorder Toornstra, die juist pleitte voor minder salaris voor voetballers – ‘zoek de verschillen’.

Babel riposteerde niet-ironisch dat ‘het altijd de ongeschoolden zijn, die een mening uitdragen over een onderwerp waar ze weinig van afweten.’ De zelfoverschatting van een voetballer wiens economische kennis zich beperkt tot de aanschaf van designertassen en in de prak te rijden sportauto’s is even lachwekkend als zorgelijk. Babel is namelijk niet de enige succesvolle jongeman die in de misvatting verkeert dat hij elke cent zelf heeft verdiend, en niet schatplichtig is aan de maatschappij waar hij zijn succes aan te danken heeft.

Dankzij de neoliberale doctrine waarin succes een keuze is, denken allerhande voetballers en muzikanten dat zij het allemaal zelf hebben gedaan. In zekere zin begrijpelijk; de concurrentie is moordend en wanneer je wordt omringd door andere zeer getalenteerde jongens, die desalniettemin afvallen op weg naar de top, zou je zomaar kunnen gaan geloven dat jij heel bijzonder bent, wanneer je die top wel haalt. En hoe meer je het idee hebt dat succes vooral jouw eigen verdienste is, des te minder je vindt iets verplicht te zijn aan anderen.

De omgevingsfactoren en het simpele geluk worden door dit soort lieden consequent onderschat, net als het belang van de infrastructuur waarin ze zelf boven zijn komen drijven. Het idee dat talent en gunstige genenpakketen ook een variant op geluk zijn, komt al helemaal niet in ze op. Dit meritocratische zelfbedrog is extra pijnlijk bij migrantenkinderen; Babel snapt niet dat met belastingontwijking de kansen van toekomstige Babels om dezelfde weg als hij te bewandelen nog kleiner worden dan ze al zijn. Hij wil in al zijn egoïsme de toch al steeds slechter hijsende sociale lift nog verder saboteren, vergetend dat belasting zijn sociale stijging heeft betaald.

Babel is niet de enige selfmade miljonair die denkt dat zijn eigen levensgeluk is te veralgemeniseren tot een levenswijze. De coronacrisis heeft de inkomsten van menig artiest en BN’er doen opdrogen, waardoor velen hun heil hebben gezocht in het geven van cursussen. Zo heeft rapper Ali B een platform waar hij mensen voor een euro per dag ‘laat groeien’, door middel van korte Instagramfilmpjes. En zelfs vrijetrappen- en frikadellenexpert Wesley Sneijder is voornemens ondernemers te gaan helpen ‘hun bedrijven te laten groeien door middel van winstgevende online strategieën’, samen met zanger Rolf Sanchez. Welke relevante kennis de twee ter zake hebben is onduidelijk.

De ideologie van de selfmade man is fundamenteel problematisch; minder succesvolle mensen wordt aangepraat dat het allemaal hun eigen schuld is. Daarnaast zijn kennis en succes twee verschillende zaken, die elkaar hoogstens kunnen overlappen; het eerste stelt je in staat een ander wat bij te brengen, het tweede niet. Het gebrek aan bescheidenheid en realisme over de herkomst van hun succes gaat hand in hand met een enorm gebrek aan respect voor onze toch zeer succesvolle overheid. Het libertarische dogma van de effectieve particuliere sector en de verkwistende publieke sector was de afgelopen decennia even dominant als verwoestend, ook op cultureel vlak.

Van het sociale contract hebben rappers en voetballers geen benul, omdat het hun nooit fatsoenlijk is uitgelegd. En nu deze succesvolle influencers met slagkracht hun egoïstische boodschap ook nog eens succesvol onder jongeren verspreiden, is een tegenoffensief van de overheid al helemaal hard nodig. Hoe zo’n campagne er dan uit moet zien? Dat kunnen Ali B en Wesley Sneijder misschien wel vertellen.

Sander Schimmelpenninck is journalist en ondernemer.

quote:

Op maandag 3 augustus 2020 06:42 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Neoliberalen zoals je die bijvoorbeeld aantreft bij VVD66 zijn als Ryan Babel. Want ook zij reduceren alles tot de eigen verantwoordelijkheid en onderschatten de context.
[..]

quote:

Op maandag 3 augustus 2020 14:21 schreef GSbrder het volgende:
Wel mooi dat de hoofdredacteur van de Quote, ook nog vastgoedondernemer, hierbij in het straatje valt van Bondsrepubliek. Blijkbaar gaat het er dus vooral om dat hij ageert tegen het neoliberalisme.

quote:

Op maandag 3 augustus 2020 06:42 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Neoliberalen zoals je die bijvoorbeeld aantreft bij VVD66 zijn als Ryan Babel. Want ook zij reduceren alles tot de eigen verantwoordelijkheid en onderschatten de context.

quote:

Op maandag 3 augustus 2020 15:43 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Oud geld hè, die hebben vaak vrij goed door dat mazzel best een belangrijke factor in hun welvaart is geweest.

quote:

De bijstand gaat euro voor euro omlaag; de Landelijke Cliëntenraad waarschuwt voor armoede

Er wordt al jaren gekort op de bijstand. Nu er een crisis heerst zal de armoede daardoor toenemen, vreest de Landelijke Cliëntenraad.

Barbara Vollebregt 12 augustus 2020, 9:16

De jaarlijkse verlaging van de bijstand – door te korten op fiscale voordelen – zal er voor zorgen dat de armoede toeneemt. Daarvoor waarschuwt de Landelijke Cliëntenraad (LCR), de belangenorganisatie van cliënten met een uitkering en werkzoekenden. In een brief aan verantwoordelijk minister Wouter Koolmees (sociale zaken en werkgelegenheid) en zijn staatssecretaris vraagt de belangenvereniging om de maatregel – die bedoeld is om mensen te stimuleren aan het werk te gaan – terug te draaien.

“Er word altijd maar gedacht dat als je uitkeringen omlaag brengt, mensen vanzelf wel aan het werk gaan. Maar er zitten veel mensen in de bijstand die met hun competenties niet aansluiten op de arbeidsmarkt”, zegt Else Roetering, secretaris van de Landelijke Cliëntenraad. Schoolverlaters, arbeidsongeschikten die niet in een arbeidsongeschiktheidsregeling vallen, verslaafden met schulden en mensen die graag willen werken en dat met een klein duwtje in de rug ook makkelijk kunnen. “De groep is zo divers, als de uitkering omlaag gaat, vinden zij niet ineens allemaal een baan”, zegt Roetering.

Daar komt bij dat in de maatregel geen rekening is gehouden met de coronacrisis. “Mensen raken nu hun baan kwijt en het is veel moeilijker om een baan te vinden”, zegt Roetering. Hans Nacinovic, jurist en schrijver van het boek ‘Bijstand in 50 vragen’ vult aan: “Dit zijn moeilijke tijden. De coronacrisis hakt er in bij gemeenten waardoor veel re-integratietrajecten stilliggen. Ook zijn banen aan de onderkant van de arbeidsmarkt schaars omdat bedrijven nu geen of amper nieuwe mensen aannemen.”

Aanrechtsubsidie
De bijstandsdaling is een gevolg van het afbouwen van de zogenaamde aanrechtsubsidie. Door te schuiven met de algemene heffingskorting loonde het een tijd lang niet voor gehuwden met één kostwinner om de niet-werkende partner ook te laten werken. Vaak besloten vrouwen daarom huisvrouw te blijven. Om hen te stimuleren naar werk te zoeken, wordt de subsidie sinds 2009 afgebouwd.

Ondertussen genoten gehuwden in de bijstand nog wel zo’n fiscaal voordeel. Zij kregen een dubbele algemene heffingskorting, waardoor het verschil in inkomen tussen bijstandsgerechtigden en werkenden kleiner werd. Om dit gelijk te trekken is het kabinet sinds 2012 ook in de bijstand begonnen met het afbouwen van de dubbele heffingskorting, tot een enkele in 2035.

Dan zou je denken dat dit alleen effect heeft op de bijstand van gehuwden. Maar de afbouw raakt alle 400.000 mensen in de bijstand. Dat zit zo: de bijstand voor gehuwden is gelijk aan het wettelijk minimumloon. De uitkering voor alleenstaanden bedraagt 70 procent van de bijstand voor gehuwden. Dat de heffingskorting afneemt voor gehuwden, zorgt er dus ook voor dat de uitkering van alleenstaanden minder snel omhoog gaat. “Het scheelt voor gehuwden volgend jaar pakweg 5 euro per maand en voor alleenstaanden zo'n 3,50 euro”, zegt Nacinovic; “Dat lijkt weinig maar iedere euro is er een.” Volgens de jurist zal het afbouwen van de belastingvoordelen er niet voor zorgen dat veel meer bijstandsgerechtigden gaan werken. “De verlaging door het afbouwen van de heffingskorting is nooit groter geweest dan de stijging van het minimumloon. Daardoor stijgen de uitkeringen nog altijd, maar wel minder snel.”

Verdere daling bijstandsuitkering
Uit recent onderzoek van het Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) en het Sociaal Cultureel Planbureau (CPB) blijkt dat de bestrijding van armoede op de lange termijn niet zit in bezuinigingen op uitkeringen, maar in investeringen in goede opleidingen, gezondheid en inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Toch denkt een ambtenarengroep van het ministerie van financiën na over veel verdere dalingen van de bijstandsuitkering. In het meest extreme scenario met 25 procent.

Het CBS en SCP deden onderzoek naar het effect van zo’n scenario. Zij berekenden dat als de bijstand voor alle bijstandgerechtigden verder omlaag gaat, het aantal mensen in armoede – dat zijn er nu 1 miljoen – de komende jaren met ongeveer een kwart toeneemt.

quote:

Op dinsdag 14 juli 2020 15:15 schreef -XOR- het volgende:

[..]

Ik zag dit plaatje inderdaad al eerder voorbijkomen, maar ik heb toch enige moeite me voor te stellen dat er een grotere relatieve welvaartsongelijkheid is in Nederland en Zweden dan in Italie en het Verenigd Koninkrijk.

quote:

Op woensdag 19 augustus 2020 16:41 schreef Klopkoek het volgende:
Wat ook mee speelt is de registratie en dat in het verleden devaluaties van de munt de vermogens in Italië en Spanje hebben verdampt. Sinds ze de euro hebben is in Frankrijk de vermogensongelijkheid enorm sterk gegroeid terwijl ze daarvoor regelmatig de munt afwaardeerden.

quote:

Innovation is driven by incentives. And incentives come in many forms.

On one hand there’s, “If I don’t figure this out I might get fired.” That will get your brain in gear.

Then there’s, “If I figure this out I might help people and make a lot of money.” That will produce creative sparks.

Then there’s what militaries have dealt with: “If we don’t figure this out right now we’re all going to die and the world will be taken over by Adolf Hitler.” That will fuel the most incredible problem-solving and innovation in the shortest period of time that the world has ever seen.

The 1955 book The Big Change describes the burst of scientific progress that took place during World War II:

What the government, through its Office of Scientific Research and Development and other agencies, was constantly saying during the war was, in effect: “Is this discovery or that one of any possible war value? If so, then develop it and put it to use, and damn the expense!”

_{Bron: When the Magic happens}

quote:

Op woensdag 29 juli 2020 11:54 schreef GSbrder het volgende:

[..]

quote:

For some reason, Friedman is treated a bit like a secular saint in policy discussions. If you criticize "Idea X", fine. We can have an argument. But if you criticize "Milton Friedman's Idea X", then WHO ARE YOU, LOWLY WORM, to criticize the great FRIEDMAN?? If you say government is a lot more useful and important than Reagan and Thatcher and Art Laffer and Friedrich Hayek and Ed Prescott and Greg Mankiw think, well, fine, that's your opinion. But if you say government is a lot more useful and important than Milton Friedman thought, then you're wrong wrong wrong and don't you know that Friedman proved government was bad in the 70s?? Etc.
http://noahpinionblog.blo(...)s-ideas-holding.html

quote:

Op vrijdag 21 augustus 2020 17:46 schreef GSbrder het volgende:
Over de Staat als (hier geprezen) uitvinder of financier van de uitvindingen van de Radar, kernenergie, het internet, antibiotica, fotografie, magnetrons en van al het andere:
[..]

quote:

Op vrijdag 21 augustus 2020 18:28 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Dit is al vaker besproken, maar het is een volstrekt eenzijdige en onjuiste kijk op de motivaties van uitvinders.

Sterker nog, deze gepropageerde motivatie (met tienduizenden euros aan studieschulden) resulteert eerder in het kiezen van makkelijke wegen tot geld dan de route tot uitvinder.

POL / Neoliberalisme, wat houdt het in? #7
https://www.nrc.nl/nieuws(...)aangarantie-a4008095

quote:

Op vrijdag 21 augustus 2020 21:33 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Bestaan er geheime makkelijke wegen tot geld waar de meerderheid van Nederland geen weet van heeft?

Live cultural map over time 1981 to 2015.

quote:

Op zaterdag 22 augustus 2020 10:51 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Je kunt het leuk draaien. Het bewijs is er:

https://www.scienceguide.(...)wijs-en-zorgstudies/

https://www.rd.nl/vandaag(...)us-haviste-1.1684537

Het doen van uitvindingen en het binnenhalen van Nobelprijzen leunt vooral op zoals Inglehart et al. het zouden zeggen 'zelf-expressie waarden'. De casus van o.a. Einstein is al eerder in dit draadje besproken.

Het doen van uitvindingen is een creatief, onzeker en vaak langdurig proces. Intrinsieke motivatie speelt daarin een grote rol. Het snel geld willen verdienen, of direct waarneembare incentives veel minder. Angsten sluiten juist eerder het brein af van creativiteit.

Landen met mensen die minder in de survival modus zitten kennen relatief veel Nobelprijswinnaars, succesvolle schrijvers enzovoorts.

quote:

Op zaterdag 22 augustus 2020 11:38 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Beetje vergezocht om het aantal onderwijs- en zorgstudenten met een havo-diploma te linken aan uitvinders, Nobelprijswinnaars en creatievelingen.

quote:

Meer hbo-vrouwen die voor een baanzekere technische studie kiezen, zouden zelfs voor meer uitvindingen kunnen zorgen dan wanneer ze allemaal de pabo in zouden zijn gedoken.

quote:

Grondrechten als ideologie

28 augustus 2020, column J.Th.J. van den Berg

Het is heel modieus om te schrijven over het ‘neoliberale tijdperk’, waarin wij verkeren of hebben verkeerd. Altijd leuk om er dan bij te vertellen dat daarin ook de vanouds linkse, meer tot socialisme geneigde partijen verregaand zijn meegedreven. Het zal allemaal niet onjuist zijn, maar het is waarschijnlijk toch een te beperkt referentiekader om politieke tendensen en evenementen mee te bezien. Alsof het altijd over ‘de tucht van de markt’ zou gaan.

Minstens zo belangrijk is een sociaal-culturele beweging die sinds de jaren zestig van de vorige eeuw in de westerse wereld op gang is gekomen en die wij plegen te omschrijven met de term ‘individualisering’. De journalist Henk Hofland heeft die wel eens fraai aangeduid als ‘de dekolonisatie van het dagelijks leven’. Interessant daaraan is dat het om een beweging gaat die door niemand is geleid, maar die zich aan de maatschappelijke en politieke instituties heeft opgedrongen. In ons land leidde die tot het verval van de ‘verzuiling’, het samenleven in met elkaar verwante en onder sterke sociale controle staande organisaties, verenigd door dezelfde godsdienst of levensbeschouwing. Niet alleen verviel die samenhang, maar ook de steun en loyaliteit aan kerk, sociale organisatie en politieke partij verloor aan kracht en betekenis.

Deze ‘individualisering’ is heel lang vrijwel louter gezien als bevrijding van oude en knellende sociale banden en controle. Voor velen is zij ook daadwerkelijk een bevrijding geweest, omdat individuen voortaan zelf konden kiezen, zonder klasse- of standsvooroordeel, of het nu ging om levenspartner of om de opleiding of het genre beroep dat men wilde uitoefenen. Dat ook ‘individualisering’ kon ontaarden is pas in meer recente jaren tot ons doorgedrongen. Dat sommige maatschappelijke voorzieningen alleen behoorlijk kunnen functioneren als ze collectief worden georganiseerd is een besef dat nogal te lijden heeft gehad en waar bij voorbeeld de pensioenwetgeving bijna aan onderdoor is gegaan. Dat het eigen individuele oordeel niet altijd belangrijker is dan dat van de georganiseerde groep gaat er maar moeilijk meer in. De versplintering van de politieke partijen is er onmiskenbaar een gevolg van.

Er is nog een verschijnsel waarin de individualisering zich manifesteert: in het beroep te pas en te onpas op de zogenaamde ‘individuele grondrechten’, zoals die te vinden zijn in onze Grondwet en in een aantal internationale verdragen. Niemand zal het belang ervan ontkennen; niet toevallig zijn die grondrechten sinds 1983 vooraan in de Grondwet geformuleerd. Het lijkt er echter sterk op dat zij zijn gaan dienen als alibi om zich aan wettelijke bevelen te onttrekken. Het staat bovendien erg chic om niet te hoeven zeggen dat je ergens geen zin in hebt, maar ‘dat je in je elementaire rechten geschaad wordt’. Juristen die er gevoelig voor zijn – dat zijn er nogal wat – hebben er een reuze vorm van werkgelegenheid in gevonden grondrechten fantasierijk en vooral breed uit te leggen. En ze vervolgens tegen regering en ministers te gebruiken, of tegen gemeentebestuurders. Parlementariërs en raadsleden worden daar vervolgens erg nerveus van, want wie wil er nu handelen tegen de Grondwet? Soms bezwijken zelfs rechters voor de verleiding grondrechten eerst een heel nieuwe betekenis te geven en die vervolgens in te zetten tegen besluiten van de overheid.

Grondrechten zijn een politieke ideologie geworden; de ideologie van de individualisering. Het is de vraag of die daarvoor gemaakt zijn. Voor de rechter is het moeilijk het hoofd koel te houden als politieke bezwaren bekwaam worden bedekt onder ‘grondrechtelijke’ redeneringen, zoals gebeurt als het gaat om de verplichting om mondkapjes te dragen. Van burgemeesters wordt zelfs uitgesproken moed gevergd om in de coronacrisis die maatregelen te nemen die noodzakelijk zijn voor het behoud van de volksgezondheid. Dat ondervond de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb toen hij, ondanks luidruchtig uitgesproken bezwaren van hoogleraren in het staatsrecht, liet weten alle maatregelen te nemen die hij nodig achtte ter bestrijding van de coronacrisis. Daarbij wees hij beleefd doch beslist de opponerende juristen hun plaats, wat hen tot grote opwinding bracht: het ging toch over grondrechten?! Dit, terwijl Aboutaleb er keurig bij had gezegd, dat hij voor een rechterlijke afwijzing uiteraard zou wijken.

Die opwinding laat, meer dan wat ook, zien dat grondrechten tot politieke ideologie zijn geworden, de politieke ideologie van de individualisering.

quote:

Het bos in de uitverkoop
‘Dit is landbouw met bomen’

Kaalkap, platgereden bosgrond: tien jaar nadat Henk Bleker besloot dat Staatsbosbeheer zijn bossen moest exploiteren als bron van hout en vermaak zijn op de Utrechtse Heuvelrug de gevolgen te zien.

Marcel ten Hooven beeld Mischa Keijser

26 augustus 2020

quote:

De verantwoordelijke staatssecretaris, CDA’er Henk Bleker, legde ingrijpende bezuinigingen aan Staatsbosbeheer op, schrapte budgetten voor de aankoop van natuurgronden en natuurbeheer en droeg de dienst op voortaan ‘meer geld uit de markt’ te halen. Met andere woorden: de bossen intensiever te exploiteren als bron van hout en vermaak.

quote:

Er zat een niet mis te verstane symboliek in een ander besluit van Rutte I: het natuurbeleid zou voortaan een verantwoordelijkheid zijn van het ministerie van Economische Zaken. Dat kabinet rustte op een politiek verbond van VVD en CDA met de PVV, de groepering rond Geert Wilders, en deed elk beleid in de sfeer van natuur of milieu smalend af als een afwijking van ‘milieugekkies’. Volgens Arjen Buijs, onderzoeker aan de universiteit van Wageningen, was het natuurbeleid tot dan toe redelijk gevrijwaard gebleven van populistische aandriften, mede dankzij de publiekrechtelijke bescherming die de Europese regelgeving bood. Met het aantreden van Bleker, eerder als CDA-voorzitter een van de wegbereiders van de coalitie met Wilders, veranderde dat op slag.

quote:

Het ‘neoliberale beleid’ waar Henstra op doelt is dat met de druk om ‘meer geld uit de markt’ te halen ook een economisch systeem van waardebepaling in het bos is geïntroduceerd. In dat systeem kan hout dat ecologisch waardevol is economisch waardeloos zijn. In rendement uitgedrukt – het verschil tussen kosten en opbrengsten – zijn snelgroeiende, kaarsrechte naaldbomen als de grove den, de lariks of de douglas met een ‘doeldiameter’ van veertig tot zestig centimeter het meeste waard: ze zijn het standaardmodel dat de houtzagerij het liefst heeft. Met bomen die niet groeien zoals de houtexploitant het graag ziet, zoals een kromme eik of een dikke beuk, hoef je bij hem niet aan te komen: zo’n boom levert te veel tijdrovend gedoe op in de zagerij.

quote:

Bij Bleker, die in zijn tijd als provinciebestuurder in Groningen (1999-2009) al vond dat boeren beter voor de natuur zorgden dan natuurbeschermers, speelden populistische bevliegingen mee, maar van meer fundamentele aard is de neoliberale dominantie in het beleidsdenken. Het kernidee in dat denken is dat de markt het superieure regulerende mechanisme is, ook in sectoren die de overheid ooit bewust daarvan afschermde omdat ze onmogelijk zijn in te passen in de wetmatigheid van het marktconforme winst- en verliesschema.

quote:

Eerst kwam Margret Thatcher. Daarna Ronald Reagan. En een decennium later werd Nederland een willige deelnemer aan het ‘neoliberale experiment’. De PvdA schudde z’n ideologische veren af. D66-er Hans Wijers gaf zijn baan als consultant op om ons de lessen van de markt te leren. En Frits Bolkestein gaf de teugels van de VVD een extra ruk naar rechts.

Zo vanaf halverwege de jaren negentig stond alles in het teken van marktwerking. De overheid trok zich terug uit de maatschappij. De welvaartsstaat werd afgebouwd, privatiseren was de norm en overheidsinterventies waren taboe. Nederlanders stonden er voortaan alleen voor. Milton Friedman lachte in zijn vuistje.

Zo. Dat waren twee mooi alinea’s met fake-history. Totale onzin dus, maar wel het verhaal dat veel mensen vertellen. Nederland als onderdeel van een soort neoliberale revolutie die de Nederlandse overheid naar de achtergrond drukte en de krachten van de markt alle ruimte gaf.

Sinds corona heeft dat verhaal een bijzondere epiloog gekregen. Want in Nederland vindt een plotselinge herwaardering van de overheid plaats. Links wist dat natuurlijk altijd al, maar nu zijn ook de middenpartijen bekeerd: de overheid heeft een belangrijke rol te spelen in de maatschappij, dus ook in de economie. Politici moeten de markt niet alleen bijsturen, maar dapper vooruit lopen en laten zien waar het heen moet met het land.



Volgens een analyse in de Volkskrant gaan zo ongeveer alle partijen in hun verkiezingsprogramma’s de rol van de staat als sterke dirigent weer in het zonnetje zetten. De markt heeft afgedaan, de overheid is helemaal terug al ultieme beterweter.

Premier Mark Rutte zei het al deze zomer: 'Nederland is in de kern diep socialistisch'. Hijs de rode vlaggen maar, zing uit volle borst de Internationale, en laat het 'Reedlijk willen' ongeremd over 'd’aarde stromen'. Want de Nederlandse flirt met het neoliberalisme is voorbij.

Wat een grap! Nederland heeft nooit een date gehad met het neoliberalisme (wat dat ook precies is). We zagen haar lopen aan de andere kant van de straat en floten misschien even tussen onze tanden. Maar toen ze opkeek sloeg Nederland verlegen de ogen neer en liep snel door. De nieuwe eeuw was nog niet begonnen of Bolkestein klaagde al over de 'poolwind tegen de liberalisering' in Den Haag. De overheid bleef in Nederland altijd dominant.

Bewijs? Kwantificering is moeilijk bij zo’n filosofisch onderwerp. Maar laten we eens naar de meest voor de hand liggende indicatoren kijken. Bijvoorbeeld het deel van het bruto binnenland product (bbp) dat de staat direct bestiert. In 1995 bedroegen de uitgaven van de overheid aan menskracht en materiële aankopen (dus exclusief uitkeringen en rentebetalingen) ruim 26% van het bbp. Dat percentage daalde iets rond de eeuwwisseling, steeg weer na de recessies van 2003 en 2009 en stond anno 2019 op 27,7. De overheid geeft meer uit dan voor de ‘neoliberale revolutie’. Hetzelfde geldt voor het aantal ambtenaren. Als de overheid terugtreedt, dan doet ze dat met steeds meer mensen. Het aantal banen bij het openbaar bestuur en overheidsdiensten ligt nu een stuk hoger dan in 1995. Dat is nog exclusief onderwijs en zorg, want daar steeg de werkgelegenheid in de afgelopen kwart eeuw nog veel sneller.

Maar bemoeit de overheid zich sinds de neoliberale revolutie dan wel minder met wat de burger mag en niet mag? Weer mis. Het aantal wetten die in werking zijn is sinds vorige eeuw alleen maar gestegen, van 1.100 begin jaren tachtig tot bijna het dubbele nu. De overheid is nooit teruggetreden in Nederland, maar heeft zijn invloed op de maatschappij alleen maar vergroot.

Neoliberalisme in Nederland is een grap. En rechtse partijen die de overheid nog belangrijker willen maken al helemaal. De overheid van de belastingdienst en de toeslagen, van het stikstofdossier en de files op alle snelwegen. De overheid die geen corona-app kan ontwikkelen zonder Google en Apple en ieder ict-project laat ontsporen. En de overheid van de coronateststraten die dicht zijn buiten kantooruren. Gaat die de economie weer sturen? Ik hoop het niet!

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:36 schreef GSbrder het volgende:
Sigrid Kaag tegen het neoliberalisme. Komt daarmee ook een einde aan de fabel dat D66 een neoliberale partij is?

https://www.trouw.nl/poli(...)1Sh5iXvBrz%3Famp%3D1

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:36 schreef GSbrder het volgende:
Sigrid Kaag tegen het neoliberalisme. Komt daarmee ook een einde aan de fabel dat D66 een neoliberale partij is?

https://www.trouw.nl/poli(...)1Sh5iXvBrz%3Famp%3D1

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:36 schreef GSbrder het volgende:
Sigrid Kaag tegen het neoliberalisme. Komt daarmee ook een einde aan de fabel dat D66 een neoliberale partij is?

https://www.trouw.nl/poli(...)1Sh5iXvBrz%3Famp%3D1

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:43 schreef nostra het volgende:

[..]

Heb Kaag vrij hoog zitten, maar wat een hoog over gebrabbel is dit zeg. Ik vind dat de maatschappij duurzamer, eerlijker, vrijer, welvarender moet. De oplossingen zijn bekend.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:44 schreef Tijger_m het volgende:

[..]

Ik ga maar weer D66 stemmen volgend jaar want dat is precies wat ik ook wil

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:45 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Wat is er mis met de PvdA?

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:45 schreef Tijger_m het volgende:

[..]

In een woord? Asscher.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:47 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Alleen maar om hoe hij Diederik heeft gewipt?

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:49 schreef Tijger_m het volgende:

[..]

Dat speelt een rol, ja, maar ook zijn verhaal nadat hij minister af was en deed alsof het hem alleen maar gebeurt was ipv te staan voor het beleid wat hij zelf uitvoerde.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:43 schreef nostra het volgende:

[..]

Heb Kaag vrij hoog zitten, maar wat een hoog over gebrabbel is dit zeg. Ik vind dat de maatschappij duurzamer, eerlijker, vrijer, welvarender moet. De oplossingen zijn bekend.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:50 schreef Klopkoek het volgende:
Probleem met D66 is dat wanneer ze zelf geen oplossingen noemen, ze dan gewoon weer mee gaan waaien. Ze zijn nog nooit van toegevoegde waarde geweest in de regering, itt ChristenUnie waar je duidelijke dingen kunt aanwijzen.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:43 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Voor iemand die ontkent dat het neoliberalisme bestaat zal dat vast zo zijn. In werkelijkheid schoof het D66 van Pechtold en daarvoor ook al Balkenende II wel degelijk enorm op naar rechts, ook in hun eigen Europese fractie (en als die club al niet neoliberaal is...). Aanschurkend tegen het Clinton Global Initiative: neoliberaler kun je het niet krijgen.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:57 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Hebben we nu dan te maken met een "socialere" vleugel van D66 die net als PvdA afstapt van de dwalingen van de Derde Weg? En is VVD nog de enige neoliberale club?

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:49 schreef Tijger_m het volgende:

[..]

Dat speelt een rol, ja, maar ook zijn verhaal nadat hij minister af was en deed alsof het hem alleen maar gebeurt was ipv te staan voor het beleid wat hij zelf uitvoerde.

quote:

Tegelijkertijd: wat we nu zien, is ingezet door de opeenvolgende kabinetten Rutte I en II. Mijn partij heeft in dit kabinet leiderschap getoond met het klimaatakkoord, met investeringen in onderwijs en de woningmarkt.

quote:

Op donderdag 3 september 2020 00:00 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Daarover gesproken doet Kaagje hier ook een Asscher:
[..]

Wij hebben de mooie dingen gedaan en al het slechte was er al of van de coalitiepartners.

quote:

Verdere versterking van het neoliberalisme?

Nertsenfokkerijen ontvangen in totaal 222 miljoen om de boel op te doeken, noodlijdende sectoren krijgen coronacompensatie: de overheid is terug van weggeweest. Exit neoliberalisme? Die veelgehoorde diagnose noemt hoogleraar politieke filosofie en economische ethiek Rutger Claassen misleidend. Het dreigt het neoliberalisme juist verder te versterken, betoogt hij in dr Kelder en Co. Blijkbaar heeft de vorige financiële crisis ons minder geleerd dan gedacht. Claassen pleit voor een andere economische respons op de coronacrisis.

quote:

OESO: belast CO2 en privévermogen een stuk zwaarder

Schuldenberg Laat niet alle burgers opdraaien voor de schulden die overheden nu maken in de crisis, zo bepleit de rijke landenclub OESO.

Mark Beunderman
6 september 2020

Het is een even ronkende als hoopgevende slogan in de deprimerende coronatijd: building back better. Je ziet die woorden, soms als hashtag, de laatste tijd vaak voorbij komen bij economen, bij internationale organisaties en bij politici. Na de ravage van de pandemie, zo klinkt het, kan de economie op een betere manier opnieuw worden opgebouwd. Groener. Digitaler. Of socialer.

De laatste club die zich in het koor van ‘betere wederopbouw’ heeft geschaard is de OESO, de denktank van industrielanden. In een rapport dat vrijdag verscheen voegt de OESO een nieuwe dimensie toe aan het debat: de belastingpolitiek ná de crisis.

De rekening voor de gigantische schulden die overheden nu maken om de crisis te bedwingen, moet niet bij alle burgers worden gelegd, zoals na de financiële crisis veelal gebeurde, stelt de OESO. Beter kunnen regeringen, wanneer de economie weer een beetje draait, de CO2-uitstoot een stuk zwaarder belasten, net als privévermogen. Doel is een „groenere, meer inclusieve en meer weerbare economie”, schrijft Pascal Saint-Amans, die de belastingpoot van de OESO leidt. De OESO, voluit Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, heeft 37 lidstaten, waaronder de meeste Europese landen, de Verenigde Staten en Japan.

Overheidsfinanciën
Wanneer landen uit de economische crisis raken, zullen regeringen „proberen de overheidsfinanciën te herstellen”, schrijft Saint-Amans. Economen zijn het onderling overigens niet eens over het tempo waarop dit moet gebeuren. In Nederland en elders gaan veel stemmen op om alle stimuleringsmaatregelen vooral niet te snel af te bouwen. Maar de OESO gaat ervan uit dat de begrotingsdiscipline wel degelijk weer snel in beeld komt – en dat belastingverhoging dan een optie wordt. Verhoging van de belastingen op consumptie en op arbeid – een middel waarop regeringen na 2008 teruggrepen – zal ditmaal niet alleen politiek lastig zijn, het is „in veel gevallen ook niet wenselijk vanuit het oogpunt van gelijkheid”.

Volgens de Franse OESO-directeur heeft de coronacrisis de ongelijkheid verergerd. Lage inkomensgroepen, vrouwen, jongeren, zelfstandigen en flexkrachten zijn disproportioneel geraakt door de crisis, stelt Saint-Amans.

Veel OESO-landen hebben de inkomens van zzp’ers en flexwerkers aangevuld, maar volgens Saint-Amans is dat niet genoeg. Er moet ook worden nagedacht over „de versterking van hun sociale positie op de lange termijn”. Wie moet dat betalen? Op die vraag heeft Saint-Amans een duidelijk antwoord, dat in het kort luidt: de vervuilers en de rijken.

Zzp’ers
Een „centrale prioriteit” moet de „hervorming van milieubelastingen” zijn, meent hij. De huidige belastingen op fossiele brandstoffen komen „niet maar een beetje in de buurt” van wat nodig is voor de klimaattransitie. 70 procent van energiegerelateerde emissies is „volledig belastingvrij”. Het zal „onvermijdelijk” zijn om belastingen te verhogen om broeikasgasemissies terug te dringen, schrijft Saint-Amans.

Ook vermogen moet zwaarder belast, stelt hij. In de pogingen van regeringen om hun begrotingen op orde te brengen zal „de belasting van onroerend goed en van persoonlijk inkomen uit vermogen een belangrijke rol moeten spelen”. Overheden zijn nu nog volop bezig met Covid-noodsteun en met miljardenplannen om de economie aan te jagen. De fase daarna, zo maakt de OESO duidelijk, kan een lastig herverdelingsvraagstuk worden.

quote:

Op woensdag 2 september 2020 23:57 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Hebben we nu dan te maken met een "socialere" vleugel van D66 die net als PvdA afstapt van de dwalingen van de Derde Weg? En is VVD nog de enige neoliberale club?

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 11:01 schreef Hexagon het volgende:
En de VVD lijkt ook wel door te hebben dat die "neoliberale" retoriek niet zo lekker meer bekt tegenwoordig.

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 11:41 schreef Wegenbouwer het volgende:

[..]

Ah het zijn dus populisten. Niet staan voor je principes maar zeggen wat het volk wil horen.

Ook wel schokkend hoe D66 is gegaan van liberale, democratische partij met duidelijke principes als het referendum en bepaalde vrijheden (toen heb ik zelfs nog een keer op hen gestemd) naar iets wat socialistische praat bazelt, opeens een hekel heeft aan referenda omdat de uitslag niet beviel en ook nog eens de Nederlandse soevereiniteit wil afschaffen.

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 11:41 schreef Wegenbouwer het volgende:

[..]

Ah het zijn dus populisten. Niet staan voor je principes maar zeggen wat het volk wil horen.

Ook wel schokkend hoe D66 is gegaan van liberale, democratische partij met duidelijke principes als het referendum en bepaalde vrijheden (toen heb ik zelfs nog een keer op hen gestemd) naar iets wat socialistische praat bazelt, opeens een hekel heeft aan referenda omdat de uitslag niet beviel en ook nog eens de Nederlandse soevereiniteit wil afschaffen.

quote:

Op dinsdag 8 september 2020 11:01 schreef Hexagon het volgende:

[..]

Kaag surft mee op een koers die D66 al een paar jaar had ingezet. Daar voegt ze vooral wat eigen stokpaardjes aan toe.

En de VVD lijkt ook wel door te hebben dat die "neoliberale" retoriek niet zo lekker meer bekt tegenwoordig.

quote:

Op woensdag 9 september 2020 10:23 schreef Hexagon het volgende:
Terlouw baalde juist als een stekker dat hij door het partijcongres aan de PvdA werd vastgeniet

quote:

Multinationals ondanks coronacrisis op oude voet verder; werknemers ontslagen, aandeelhouders gefêteerd

Ondanks de coronacrisis blijven multinationals hun aandeelhouders fêteren. Volgens onderzoek van Oxfam zullen 32 van de meest winstgevende multinationals dit jaar hun winsten nog eens met 109 miljard dollar opvoeren.

Peter de Waard 10 september 2020

Daarnaast wordt het overgrote deel van die winst overgeheveld aan aandeelhouders in de vorm van dividend of door inkoop van eigen aandelen. Tot de 32 behoren de Big Tech (Microsoft, Apple, Facebook, Alphabet, enz), farmacieconcerns als Pfizer, Merck en Johnson & Johnson, voedingsmiddelenbedrijven als Procter & Gamble en Nestlé en ook ASML, nu het grootste bedrijf op de Nederlandse beurs

Oxfam komt met het onderzoek Power, Profits and the Pandamic vanwege het feit dat precies zes maanden geleden de WHO de uitbraak van het coronavirus officieel tot pandemie bestempelde.

Volgens Maarten de Vuyst, bedrijvenexpert Oxfam Novib, heeft de coronacrisis niet tot een omslag in het economisch denken geleid. Een klein aantal supermiljardairs, zoals Jeff Bezos van Amazon, Bill Gates van Microsoft en Mark Zuckerberg van Facebook, hebben hun vermogen met miljarden zien toenemen. Daarentegen zijn wereldwijd 500 miljoen mensen in armoede geraakt en hebben nog eens 400 miljoen mensen hun baan verloren.

430 miljoen mkb-bedrijven dreigen failliet te gaan. Hoewel banken zijn opgeroepen dit jaar het dividend te passeren en dat deels ook doen, gaat het overgrote deel van hun winsten direct naar de aandeelhouders in plaats van dat zij die besteden voor investeringen en het veiligstellen van banen voor de toekomst of het opbouwen van buffers.

Van 2016 tot 2019 hebben de 59 meest winstgevende bedrijven 2000 miljard dollar aan winsten uitgekeerd – een pay-out ratio van 83 procent. Dit jaar zal dat 87 procent zijn. State Street Global Advisers zegt dat de pay-out ratio voor de S&P 500, de 500 grootste Amerikaanse beursbedrijven, in het eerste halfjaar steeg tot 72,24 procent tegen 47,72 procent in het eerste halfjaar van 2019. Deels heeft dat te maken dat de winst bij die 500 ondernemingen per saldo in het tweede kwartaal wel degelijk daalde. ‘Tien van de grootste kledingmerken ter wereld keerden vorig jaar 21 miljard dollar aan dividend uit, terwijl in Bangladesh 2,2 miljoen werknemers hun baan verloren door het annuleren van bestellingen door grote modemerken‘, stelt Oxfam over de gulheid van de bedrijven ten opzichte van hun aandeelhouders.

De Vuyst: ‘Het is niet meer uit te leggen dat grote bedrijven en hun aandeelhouders zulke winsten maken terwijl gewone mensen de prijs betalen.’ Oxfam pleit voor een speciale coronabelasting op de winsten dat kan worden gebruikt voor het ontwikkelen van vaccins en geneesmiddelen tegen covid-19.

De Vuyst erkent dat de selectie is gemaakt op grond van winstgevendheid: ‘Bedrijven zoals de big four uit de tech wereld die buitensporig meer omzet halen uit of tijdens deze pandemie’. ‘Maar het zijn echt niet alleen de winstgevende bedrijven die met de beursbonanza zijn meegegaan’ zegt De Vuyst. Ook multinationals die hun winsten hebben zien dalen of in de verliezen zijn geraakt, keren nog op grote schaal dividend uit. De zes grote olieconcerns in de wereld (Exxon Mobil, Total, Shell, Petrobas, Chevron en BP) verloren in het eerste halfjaar 61 miljard dollar, maar wisten toch hun aandeelhouders nog 31 miljard dollar te geven. Tegelijkertijd ontsloegen ze duizenden werknemers.

In het rapport noemt Oxfam 400 bedrijven die meer winst aan de aandeelhouders uitkeren, terwijl ze tegelijkertijd werknemers ontslaan en/of overheidssteun hebben aangevraagd.

quote:

Ook Gert-Jan Segers wil nu een ‘radicale omslag’: weg met de homo economicus

Politieke redactie 10 september 2020, 17:09

Ook Gert-Jan Segers kielhaalt nu de ‘homo economicus’ - 10 september 2020
‘Aan alles zag je: het deugt niet. Het deugt gewoon niet.’

De coronacrisis opende zijn ogen, zegt Gert-Jan Segers. Flexwerkers die van de een op de andere dag hun inkomen kwijtraken, multinationals die enorme winsten uitkeren aan aandeelhouders en dan bedelen om staatssteun: zo kan God het nooit bedoeld hebben.

Donderdag presenteerde de partijleider van ChristenUnie in Den Haag zijn manifest Aandacht voor wat echt telt. Daarin pleit Segers voor een ‘radicale omslag’ in de Nederlandse economie en, breder, de hele Nederlandse samenleving.

In het persoonlijk opgeschreven manifest, een beproefd recept richting verkiezingen, kielhaalt Segers de ‘homo economicus’. Het beeld van de mens als niets meer dan een nuttig radertje in de economische machine. Aandacht voor wat echt telt is daarmee het volgende bewijs dat economische groei op het Binnenhof heeft afgedaan als panacee voor alle zorgen.

Het probleem dat Segers schetst, nadat ook onder meer Jesse Klaver en Lilian Marijnissen dat al deden, is de groeiende ongelijkheid. Doordat arbeid zwaarder wordt belast dan vermogen, worden de rijken steeds rijker, terwijl het armere deel van de bevolking sappelt om rond te komen. De belasting op vermogen moet daarom flink omhoog; die op arbeid flink naar beneden.

Meer dan dat is Segers’ betoog een aanval op het ‘individualisme’, de grote nadruk op zelfredzaamheid in de huidige samenleving. ‘Het individu moet zich bevrijden van sociale verbanden en onderlinge afhankelijkheid.’, duidt hij dat denken. ‘Autonoom, vrij, zelfredzaam, dat moeten we zijn.’

Het is een miskenning van de werkelijkheid, schrijft hij. Mensen zijn juist ‘geweven in een web van afhankelijkheden’, pas gelukkig als ze voor elkaar kunnen zorgen én weten dat voor hen wordt gezorgd.

Segers bepleit een ‘ingrijpende openhartoperatie’: het vervangen van het ‘uitgeputte, individualistische hart’ door het ‘warme, jonge hart van de liefde’. Eenverdieners moeten minder zwaar worden belast, zodat één van de ouders op de kinderen kan passen of kan mantelzorgen.

Het falende toeslagenstelsel gaat bij het grofvuil, vervangen door een belastingkorting per huishouden en een hoger minimumloon. Ook wil Segers een ‘opkoopfonds voor oninbare schulden’, voor mensen die niet op eigen kracht uit hun uitzichtloze situatie komen.

Ook buiten de economie wil Segers afrekenen met individualisme. Hier krijgt het Christen in ChristenUnie meer betekenis. De D66-wet over ‘voltooid leven’ ziet hij als een misbaksel: met zorg en aandacht kunnen veel ouderen volgens hem van hun stervenswens worden afgeholpen. Hij wil ouderen ‘humaan’ behandelen - hetzelfde argument dat D66 inzet om juist voor de euthanasiewet te strijden.

quote:

Segers haalt uit naar liberaal mensbeeld VVD en D66

Na drie jaar samenwerking met VVD en D66 weet ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers het zekerder dan ooit: „Het liberale mensbeeld klopt niet.”

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 06:15 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Gert-Jan Segers is het neoliberalisme ook meer dan zat.
[..]

Interview met Segers:
[..]

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 07:35 schreef nostra het volgende:

[..]

Verschrikkelijk enge vent met eenzelfde ideologie, maar dit slaat toch wel alles. Zijn fractie heeft 4 jaar aan het roer mogen staan en de resultanten daarvan zijn blijkbaar dat helemaal niets deugt.

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 07:54 schreef Hanca het volgende:

[..]

Eng? Hmmm, dat is wel een heel apart woord voor integer. Hij heeft in dit kabinet hier ook vanalles aan proberen te doen, maar heeft nou eenmaal maar een paar zetels. Ik vind dat de CU voor haar zetelaantal al veel heeft binnengehaald. Ze roepen al tijden als ongeveer enige partij dat betaald werk niet heilig moet zijn.

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 08:37 schreef nostra het volgende:
Baan was daar een mooi voorbeeld van

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 08:37 schreef nostra het volgende:

[..]

Tja, integriteit is een eigenschap die in die hoek vrij snel geclaimd wordt en in de praktijk dan toch wat blijkt tegen te vallen. Baan was daar een mooi voorbeeld van, hoewel ik me nu realiseer dat ik dan wel oud word. Over 's mans persoonlijke integriteit kan ik niet oordelen; dat kan je pas als je iemand persoonlijk goed kent naar mijn mening.

Nee, het enge zit hem niet zozeer daarin, maar in de continue drang om anderen te overtuigen van zijn eigen mening, die in zijn wereldbeeld inmiddels tot waarheid is verheven. Zij het goedschiks als zendeling, zij het kwaadschiks door acties die daar tegenin druisen (zoals abortus) bij wet te verbieden. Dat vind ik eng, maar tegelijkertijd is ook dat maar een meninkje.

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 10:11 schreef Hexagon het volgende:
Als ik het stuk lees krijg ik toch de indruk dat ongeveer alles dat niet deugt de schuld is van het liberalisme en het individualisme. Terwijl waar het om de sociaal-economische kant gaat, waar dit stuk juist zo op hamert, de Christenunie in het verleden net zo lief meewaaide met de "neoliberale" wind. Goed dat ze er wat aan willen doen, maar enige zelfreflectie mag ook.

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 10:11 schreef Hexagon het volgende:
Als ik het stuk lees krijg ik toch de indruk dat ongeveer alles dat niet deugt de schuld is van het liberalisme en het individualisme. Terwijl waar het om de sociaal-economische kant gaat, waar dit stuk juist zo op hamert, de Christenunie in het verleden net zo lief meewaaide met de "neoliberale" wind. Goed dat ze er wat aan willen doen, maar enige zelfreflectie mag ook.

Het heeft ook niet zoveel met het individualisme te maken. Dat komt meer voort uit de constatering dat niet iedereen het geluk heeft in een warme en gezellige familie geboren te worden en niet iedereen zich op zijn plek voelt in de gemeenschappen waar die uit voortkomt. Jezelf kunnen zijn en niet gedwongen afhankelijk hoeven zijn is net zo goed een onderdeel van geluk. En dat is niet bij iedereen vanzelfsprekend. Dus dat is wat individualisme probeert te bewerkstelligen.

De wens naar meer verbinding is natuurlijk wel legitiem want eenzame mensen, dat vind ook een invidualist niet wenselijk. Maar dat zal in mijn ogen ook wel meer gevonden kunnen worden in een impuls in cultuur, sport, verenigingsleven en andere zinvolle vrijetijdsbesteding die zorgt dat mensen hun huis uit komen en anderen ontmoeten. Dat lijkt me iets dat zowel degenen die meer in traditionele verbanden gelukkig zijn als ook degenen die dat niet zijn tegemoet komt.

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 09:44 schreef Hanca het volgende:
En anderen overtuigen van je mening, is dat niet je werk als politicus? Jij hebt dus op hem tegen dat hij doet waar hij voor verkozen is? En ook een SPer, GLer, VVDer, FvDer of PVVer ziet zijn/haar mening als waarheid.

quote:

Op vrijdag 11 september 2020 18:45 schreef Klopkoek het volgende:


Triest dit. En @:Hanca denk je na Lesbos nog steeds dat het CDA voortaan barmhartiger voor vluchtelingen zal zijn? Of is dat zij aan zij document uiteindelijk gewoon niks waard.

quote:

Op zondag 13 september 2020 16:45 schreef Klopkoek het volgende:
Het is al van een paar jaar terug maar graag jouw gedachten over de Paros praktijken en dat over slechts 10% van de inkomsten (maximaal) belasting wordt geheven.

quote:

Op zondag 13 september 2020 19:27 schreef nostra het volgende:

[..]

Ik ben geen fiscalist, maar het idee lijkt te zijn dat men de zuivere onderhandelingsactiviteiten wil scheiden van het transferrecht en de eerste belast te laten worden in Nederland (om hen moverende redenen) en de laatste ergens op een belastingparadijs.

Of dat een juiste allocatie is: ik heb geen idee. Die inschatting, en dat heb ik nu al een paar keer herhaald, is a) aan de Nederlandse fiscus als die meent benadeeld te worden en b) het gevolg van het feit dat royalty's en dergelijke onbelast zijn op vreemde eilandengroepjes.

Als je daar iets aan wil doen, moet je dus internationaal iets doen aan de échte tax havens (en dat is Nederland niet) én aan je handhavingscapaciteit in de landen die zich benadeeld menen.

quote:

Op zondag 13 september 2020 19:37 schreef Klopkoek het volgende:
Waarom hebben de EU en Duitsland vooral hun pijlen gericht op Ierland en Nederland?

quote:

Op zondag 13 september 2020 19:41 schreef nostra het volgende:

[..]

Omdat beide dit soort constructies welbewust faciliteren om er wat aan te verdienen.

quote:

Op zondag 13 september 2020 19:48 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Ja en ik vraag dus waarom ze dan niet even bij de echte belastingparadijzen gaan polsen...

quote:

Komt er een einde aan het neoliberalisme?

Alexandra van Ditmars 17 september 2020

Is het heilige geloof in de markt aan het uitdoven? Zelfs prominente liberalen als Sigrid Kaag van D66 en Klaas Dijkhoff van de VVD pleiten voor een herwaardering van de overheid. Ook bij andere partijen klinkt de opvatting dat je niet alles aan de markt over kunt laten. Ondanks de krimpende economie en het oplopende begrotingstekort stond Prinsjesdag niet in het teken van bezuinigen; de opvatting van VVD-minister Eric Wiebes dat ‘we ons uit de crisis moeten investeren’ wordt breed gedragen. “Het jaar 2020 zal de geschiedenisboeken ingaan als het einde van het neoliberalisme”, sprak minister en CDA-leider Hugo de Jonge zondag in de Abel Herzberglezing. Zal dat inderdaad het geval zijn? En zo ja, wat betekent dat voor de toekomst?

“Als ik dit soort uitspraken hoor, is mijn reactie sceptisch”, zegt politiek filosoof Ivana Ivkovic. “Dit is namelijk de zoveelste keer dat wordt geroepen dat het neoliberalisme doodgaat. Het sterfbed duurt inmiddels wel erg lang. Zo werd na de financiële crisis in 2008 ook gezegd dat het neoliberalisme een catastrofaal systeem is. De bonuscultuur was het kwaad van alles, en er kwam enorme staatssteun voor de omvallende banken. Maar het was allerminst het einde van het neoliberalisme. We zaten met een hoge werkloosheid en een economie die moest herstellen. Daarom werd besloten dat de arbeidsmarkt moest flexibiliseren. Dat komt zo uit het neoliberale boekje. Terwijl iedereen zich blindstaarde op de bonussen, werd op grote schaal een laag flexwerkers en zzp’ers gecreëerd. En waar vallen de harde klappen nu? Binnen die flexibele arbeidsmarkt. In plaats van dat er destijds afstand is gedaan van het neoliberalisme, kregen we enkel een andere vorm van neoliberalisme. Ik zie geen overtuigende signalen dat dit nu anders zal zijn.”

Meer collectieve voorzieningen of burgerinitiatieven
“Ik kan me wel voorstellen dat mensen verwachten dat het dit keer anders zal zijn”, reageert Ingrid Robeyns, hoogleraar ethiek aan de Universiteit Utrecht en econoom. “Kenmerkende aspecten van het neoliberalisme zijn geloof in de markt en onderlinge competitie, ten behoeve van onze economische vrijheden. De huidige crisis in het neoliberalisme zou aangegrepen kunnen worden om zaken op een andere manier te regelen, zoals meer collectieve voorzieningen of via burgerinitiatieven. Want door corona is onze onderlinge afhankelijkheid en het belang van een meer zorgzame samenleving enorm helder gemaakt. Maar het neoliberalisme afschaffen vergt meer dan enkel meer ruimte voor de overheid. Een bepaald wantrouwen jegens de mens is namelijk ook kenmerkend voor deze stroming. In de publieke sector krijgen mensen niet het vertrouwen dat ze voor de publieke zaak gaan, maar wordt ook interne competitie georganiseerd en is er veel controle. Dat zie je nu terug bij alle sectoren die in opstand zijn – de zorg, het onderwijs, de politie. Ze klagen niet alleen over onderbetaling, maar ook over al het papierwerk, het eindeloze verantwoording afleggen. Die controlerende rol van de overheid is ook heel erg neoliberaal.”

Ivkovic: “De Franse filosoof Michel Foucault (1926-1984, red.) heeft laten zien dat meer overheid niet per se hand in hand gaat met minder neoliberalisme. Aan het Collège de France in Parijs gaf hij lezingen over de geschiedenis van het neoliberalisme, die nog steeds actueel zijn. Daarbij ging hij ook in op historische stromingen waar juist werd ingezet op meer overheidssturing. De neoliberale gedachte is dat het economische proces altijd op gang moet blijven. Foucault toont dat er sprake is van een slingerbeweging in de geschiedenis; soms viert een overheid de teugels ten behoeve van dat proces, maar soms ook juist niet. Maar dat zijn twee zijden van dezelfde medaille, stelt hij. Waar het werkelijk om gaat, is de achterliggende logica. In Nederland werd een aantal jaar gedacht dat de overheid laten krimpen het meest efficiënt was voor het economische proces. Nu grijpt de overheid meer in op de markt, maar nog steeds omwille van die efficiëntie. Het doel is nog steeds de economie zo goed mogelijk houden; de nadruk ligt niet opeens op verduurzaming of het aanpakken van sociaal-economische gelijkheid. Zolang dat doel hetzelfde blijft, kun je je afvragen of dit een breuk is met het neoliberalisme. Want daarvoor moeten gesprekken aangezwengeld worden over fundamentele herverdeling, over hoe we onze rijkdom creëren, over hoe we de kwetsbaren in onze samenleving beschermen. En daar is geen sprake van.”

Filosofen zijn geen waarzeggers
Robeyns: “Er klinkt wel de kritiek dat het neoliberalisme de economische ongelijkheid versterkt heeft. Maar dat betekent nog niet dat een breuk ermee vanzelfsprekend een meer zorgzame samenleving betekent. Deze kritiek klinkt namelijk uit twee hoeken. Aan de ene kant heb je de links-progressieven, die een samenleving willen waarin we meer opkomen voor de zwakkeren en waar welzijn belangrijker is dan economische groei. Aan de andere kant heb je de populistische groepen. Die zijn ook niet tevreden met hoe de maatschappij zich ontwikkelt, maar hun antwoord daarop luidt heel anders. Zij keren zich meer tegen de liberale component in het neoliberalisme, bijvoorbeeld het onderschrijven van politieke en burgerrechten voor iedereen. Dat zie je momenteel onder andere in Hongarije, Polen en Rusland. De economische ongelijkheid wordt dan niet per se verminderd. Het schoolvoorbeeld hiervan is Trump, die een belastingverlaging voor de superrijken heeft doorgevoerd.

Filosofen zijn geen waarzeggers, dus wij kunnen niet voorspellen of we aan het einde van het neoliberalisme staan. Maar we kunnen wel kijken naar wat er in de samenleving gebeurt en dat duiden. Ik denk dat er een kans is dat we de weg van het huidige neoliberalisme verlaten. Alleen is de vraag welk pad we vervolgens inslaan.”

quote:

Filosoof Michael J. Sandel: ‘De elite ziet te weinig dat succes óók komt door toeval, geluk en aanleg’

Hoe schrijft de schrijver? De problemen die filosoof Michael J. Sandel aansnijdt in zijn nieuwe boek zijn complex, maar de boodschap is helder: de elite moet ophouden zich verheven te voelen boven de rest. Want succes is niet altijd een kwestie van verdienste.

Laura de Jong 18 september 2020, 15:00

quote:

Ook in zijn nieuwe boek De tirannie van verdienste, dat komende week in Nederlandse vertaling verschijnt, waarschuwt hij voor het groeiende verschil tussen de elite en de rest. Een te grote kloof maakt het steeds moeilijker om onszelf te zien als burgers die een gemeenschappelijk leven delen. Dat brengt schade toe aan onze democratische samenlevingen.

quote:

‘Ik denk dat het vooral ingrijpende gevolgen heeft gehad dat linkse politieke partijen de afgelopen vier decennia het marktdenken en het neoliberalisme zo enthousiast hebben omarmd. Het idee was dat neoliberalisme en globalisering zouden zorgen voor stijging van de welvaart. Er werd gedacht dat, ook al zouden hiermee banen verloren gaan, de winnaars de verliezers zouden compenseren. Het probleem is dat dat niet is gebeurd. Er is een steeds extremere ongelijkheid in inkomen en bezit ontstaan. Links heeft weinig tegen deze groeiende ongelijkheid gedaan.

quote:

‘De bovenlaag heeft te weinig oog voor het feit dat succes óók komt door zaken als toeval, geluk, aanleg, de juiste omstandigheden en ouders en docenten die je de weg wijzen. De elite denkt dat ze haar succes uitsluitend aan zichzelf te danken heeft, waardoor ze geen enkele dankbaarheid en nederigheid voelt.

quote:

Uit opinieonderzoek in de VS en meerdere Europese landen, waaronder Nederland, blijkt dat hoogopgeleide respondenten meer vooroordelen hebben over laagopgeleide mensen dan over andere groepen die doorgaans slachtoffer zijn van discriminatie. De onderzoekers peilden de houding van hoogopgeleide Europeanen tegenover mensen die vaak slachtoffer zijn van discriminatie, zoals moslims en Turkse migranten, en mensen die arm, obees en laagopgeleid zijn. Hun conclusie was dat deze laatste groep het minst geliefd was.

quote:

Bovendien, schrijft Sandel, schamen de elites zich totaal niet voor hun vooroordelen. ‘Ze mogen dan heel sterk gekant zijn tegen racisme en seksisme, maar vinden niet dat ze zich dienen te verontschuldigen voor hun negatieve houding ten opzichte van laagopgeleiden.’

quote:

Op zaterdag 19 september 2020 18:04 schreef deelnemer het volgende:
Laat technologie niet alleen over aan bedrijven.