Neoliberalisme wat houdt het in? #34

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 19:16 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Conflict is de term die ik gebruikte (niet concurrentie).

Als je emigreert naar Zwitserland of Monaco niet. Maar als je Nederlands staatsburger in Nederland verblijft, terwijl je je belasting in Monaco betaald naar hun maatstaven, dan wel. Kan iedereen dat? Iedere ontduiker van belasting heeft voordeel t.o.v. de belastingbetaler, wat leidt tot een race naar de bodem.

quote:

Zo leidt ook belastingontduiking door aandeelhouders, via bedrijven, tot een race naar de bodem. Op de bodem betalen aandeelhouders geen belasting meer. Een conflict tussen belastingbetalende burgers en aandeelhouders. Een aanval op de staat door private partijen.

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 22:28 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De bodem is dus een toegevoegde waarde gelijk aan nul. D.w.z. dat economische bedrijvigheid niet meer bijdraagt aan de samenleving, want alle winstgevende economische bedrijvigheid dient men over te laten aan de markt.

quote:

De samenleving kan het toelaten of niet, en alle grijstinten daartussen, door de wetgeving en regelgeving voor het grensverkeer tussen landen daarop in te richten. Dat speelt zich af op een internationaal niveau, en daar voltrekt zich de race naar de bodem, omdat het alternatief, een alleingang, niet werkt; zie je eigen voorbeelden hieronder:

quote:

- alsof deze private partijen niet in staat zijn het publieke debat te beinvloeden; de samenleving is niet evident
- de salarissen worden verlaagd in de salariscompetitie (vergelijkbaar met belastingcompetitie)
- de vermogensaanwas van de aandeelhouders is geen salaris en zij vermijden belastingheffing.

quote:

Op donderdag 2 juli 2020 23:51 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De race naar de bodem gaat door tot arbeiders het bestaansminimum bereiken.

quote:

Met elkaar een grens trekken
- is noodzakelijk als je geen grenzen tussen landen wilt.
- dan kan inderdaad niet iedereen wat anders doen.

Een voorbeeld waarin je ziet dat vrijheidsbeperking op een vlak (elkaar een grens trekken) de vrijheid vergroot op een ander vlak (de race naar de bodem wordt vermijdbaar).

quote:

Als geld de toegang bepaald is het zeker beperkt.

quote:

Ja, maar of iedere burger voldoende zicht heeft op hoe het geld tegenwoordig circuleert, durf ik te betwijfelen.

quote:

Het leven wordt duurder doordat aandeelhouders alles opkopen. Daarmee stijgt ook het bestaansminimum voor de arbeider.

quote:

Op vrijdag 3 juli 2020 01:24 schreef deelnemer het volgende:

Innovatie als het magische antwoord op alle problemen.

Het is weer mooi geweest GSbrder.

quote:

Hoe de ‘hogepriester van de economie’ het neoliberalisme in Nederland introduceerde

BV Nederland Voor de coronacrisis was Nederland rijker dan ooit. Maar het aandeel van bedrijfswinsten in het nationaal inkomen stijgt al decennialang ten koste van dat van het arbeidsinkomen.

We zijn nog nooit zo rijk geweest als nu, schrijft Peter Hein van Mulligen stellig in Met ons gaat het goed. 8 sombere mythes over Nederland ontrafeld. ‘Economisch zijn we er de afgelopen decennia alleen maar op vooruit gegaan’, beweert de hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor Statistiek aan het eind van zijn weerlegging van de stelling dat de Nederlanders het sinds de jaren zeventig nauwelijks beter hebben gekregen. Niet alleen is het inkomen per hoofd van de bevolking hoger, maar ook zijn bijvoorbeeld auto’s, tv’s en huishoudelijke apparaten veel beter én goedkoper geworden. En terwijl er in het dorp waar Van Mulligen opgroeide slechts één Chinees-Indisch restaurant was, waar de dorpsbewoners hun voedsel voornamelijk afhaalden, is uit eten gaan voor veel Nederlanders nu gewoon. Bovendien is de smartphone, het wonderapparaat waarmee gratis gefacebookt en gegoogled kan worden, wijdverbreid geraakt, schrijft hij in Met ons gaat het goed, waarin hij verder onder meer de mislukking van de multiculturele samenleving en de almaar stijgende criminaliteit tot mythes verklaart.

Toch overtuigt Mulligens conclusie over de ongekende rijkdom van de gemiddelde Nederlander niet helemaal. Want eerder in zijn ontrafeling van de mythe van de stagnerende inkomens beweert hij niet alleen dat het inkomen per hoofd van de bevolking in Nederland sinds 2000 nauwelijks is gestegen, maar ook ver achter is gebleven bij de groei van het bruto binnenlands product (bbp). Ook haalt hij een onderzoek aan van economen van de Rabobank uit 2018 dat stelt dat het besteedbaar inkomen van huishoudens zelfs bijna veertig jaar lang nauwelijks is gegroeid. Maar hiervoor heeft hij een verklaring. De economen van de Rabobank hanteren iets andere ‘statistische definities (een irritant maar helaas onoverkomelijk deel van mijn vak)’, moppert hij. Maar het belangrijkste verschil is dat ‘de Rabobank naar het inkomen per huishouden in plaats van per inwoner kijkt’. En aangezien het aantal eenpersoonshuishoudens sinds 1980 flink is gestegen, is het gemiddelde inkomen van huishoudens gedaald, aldus Van Mulligen.

Voor de onderzoeksjournalisten Sander Heijne en Hendrik Noten was het rapport van de Rabo-economen het beginpunt van Fantoomgroei. Waarom we steeds harder werken voor minder. Toen ze het onderzoek twee jaar geleden doornamen, besloten ze, hoewel geen economen, gevolg te geven aan de oproep van de Rabo-economen om meer onderzoek te doen naar de oorzaken van de ‘fantoomgroei’, zoals ze de groei van het bbp noemen waar loontrekkers nauwelijks van profiteren. Het antwoord op de vraag waarom het aandeel van bedrijfswinsten in het nationaal inkomen sinds de jaren tachtig is gestegen ten koste van dat van het arbeidsinkomen, blijkt vooral een kwestie van ideologie.

Ultraliberaal
Hun onderzoek voert Heijne en Noten naar Zwitserland, waar in 1947 in een hotel op een berg bij het Meer van Genève de Mont Pèlerin Society (MPS) werd opgericht. Voorzitter van het genootschap ultraliberale denkers en economen werd de Oostenrijkse politiek econoom Frie-drich Hayek, die in 1943 het antisocialistische tractaat The Road to Serfdom had gepubliceerd. In deze bijbel van het neoliberalisme zet Hayek, de ‘favoriete filosoof’ van premier Rutte, uiteen dat de rol van de overheid in de economie beperkt moet blijven tot de facilitering van de vrije markt. Bemoeit de staat zich meer met de economie, dan liggen verlies van vrijheid en repressie onvermijdelijk in het verschiet.

Aanvankelijk vond het gedachtegoed van de MPS weinig weerklank in de westerse wereld, waar veel staten druk bezig waren met de opbouw van de verzorgingsstaat als alternatief voor het verleidelijke communisme. Maar in de loop van de jaren werd de ‘ideeënstrijd’ van Hayek en de zijnen steeds succesrijker, zo laten Heijne en Noten zien in ‘De stille revolutie’, het tweede deel van Fantoomgroei. Centrum van de verbreiding van het neoliberale geloof in de immer heilzame werking van de vrije markt werd de Universiteit van Chicago, waar Milton Friedman, winnaar van de Nobelprijs voor economie in 1976, de economische faculteit bestierde. Friedman groeide uit tot een wereldwijd invloedrijke econoom, en werd de adviseur van politici als de Chileense dictator Pinochet. Ook Margaret Thatcher, die in 1979 Brits premier werd, en Ronald Reagan, in 1980 verkozen tot Amerikaans president, lieten zich influisteren door Friedman en zijn ‘Chicago boys’ die het maken van winst als de enige sociale verantwoordelijkheid van bedrijven beschouwden.

De Rutten boys
Bij de verbreiding van het neoliberalisme in Nederland wijzen Heijne en Noten de ‘hogepriester van de economie’ Frans Rutten aan als sleutelfiguur. In 1973 verliet Rutten de Erasmus Universiteit in Rotterdam om secretaris-generaal van Economische Zaken te worden, waarvan de jonge Ruud Lubbers in hetzelfde jaar minister werd als lid van het linkse kabinet-Den Uyl. Op Lubbers’ departement creëerde Rutten een hofhouding van gelijkgestemde hoge ambtenaren, onder wie de latere VVD-minister van Financiën Gerrit Zalm.

Het finest hour van de ‘Rutten boys’ kwam in 1982 met het regeerakkoord van het eerste kabinet-Lubbers, met VVD en CDA als coalitiepartners. Het harde bezuinigingsbeleid van zijn kabinet, dat gepaard ging met de verlaging van het minimumloon en ambtenarensalarissen en de flexibilisering van arbeid, rechtvaardigde premier Ruud ‘no nonsense’ Lubbers met de bewering dat de inkrimping van de verzorgingsstaat de enige mogelijkheid was om Nederland uit het economische slop te trekken. ‘There is no alternative’, zegde hij Margaret Thatcher na.

Sinds 1982 is het overheidsbeleid vrijwel onveranderd gebleven. Na de val van de Muur in 1989 bekeerde zelfs de PvdA zich onder leiding van de oud-FNV-leider Wim Kok tot het geloof in de vrije markt en stemde in met de privatisering en verzelfstandiging van de spoorwegen, energiebedrijven, woningbouwverenigingen en tientallen andere (semi-)overheidsbedrijven en -instellingen. Die liepen vaak uit op mislukkingen, zo liet Sander Heijne twee jaar geleden al zien in Er zijn nog 17 miljoen wachtenden voor u. Dertig jaar marktwerking in Nederland. Zo leidde de introductie van meer marktwerking in de gezondheidszorg tot een kolossale bureaucratie, iets dat juist altijd wordt geassocieerd met overheidsdiensten. In Fantoomgroei voegen Heijne en Noten hier nieuwe mislukkingen aan toe, waaronder de liberalisering van de woningmarkt, die is uitgemond in een nieuwe woningnood.

Het neoliberale economische beleid ging gepaard met een obsessie voor de groei van het bbp. Als het bbp maar flink groeit, gaat het goed met de BV Nederland, werd het idee van veel politici en beleidsmakers. Maar inmiddels is wel duidelijk dat het streven naar maximale groei van het bbp geen oplossing is voor de grote kwesties van deze tijd, zoals klimaatverandering, energietransitie en duurzame productie, stellen Heijne en Noten vast. Het is dan ook de hoogste tijd voor een ‘nieuw verhaal voor onze economie’.

In Een klein land met verre uithoeken. Ongelijke kansen in een veranderend land laat de sociaal-geograaf Floor Milikowski in soms wat bleke, tamme reportages lezen dat ook niet alle steden en regio’s in Nederland nu ‘rijker zijn dan ooit’. Nederland blijkt vooral economisch te bloeien in de Randstad en in BrabantStad, de ring van vijf Brabantse steden waarvan Eindhoven de ambitie heeft om het Nederlandse Silicon Valley te worden. Maar buiten de groeiende regio’s kent Nederland tal van kwijnende krimpgebieden en -steden, zoals Delfzijl en Emmen.

Concurrentiekracht
De langdurige en vaak vergeefse worstelingen van de krimpsteden om er bovenop te komen na de teloorgang van mijnbouw en oude industrieën omstreeks 1970 is grotendeels een gevolg van de radicale verandering van het industriebeleid. Het was, alweer, het eerste kabinet-Lubbers dat brak met de gewoonte om sukkelende scheepswerven en fabrieken te redden met staatssteun. Onder Lubbers werd het uitgangspunt voor het industriebeleid: ‘Don’t back the losers, but pick the winners’. ‘Door de globalisering van de economie en de opkomst van het neoliberale denken, is het beleid niet langer gericht op het eerlijk delen van banen en welvaart binnen Nederland, maar op het versterken van de internationale concurrentiekracht van de Nederlandse economie’, stelt Milikowski vast.

Milikowski, die in 2018 de bestseller Van wie is de stad. De strijd om Amsterdam publiceerde, eindigt haar rondgang langs kwijnend en bloeiend Nederland op Schiphol. Hier is goed te zien dat het beleid dat louter is gericht op groei spaak is gelopen: Schiphol en de luchtvaart lopen aan tegen de grenzen van de groei. Net als Heijne en Noten stelt Milikowski ten slotte vast dat er, in de woorden van een deskundoloog, ‘een nieuw verhaal nodig is waarbij iedereen weer perspectief krijgt’.

In het laatste deel van Fantoomgroei schetsen Heijne en Noten het begin van zo’n nieuw verhaal voor de economie. Zo pleiten ze voor een andere berekening van het bbp waarin het niet alleen gaat om de kwantiteit van de nationale productie maar ook om de kwaliteit van het leven. En ze wijzen op de opkomst van nieuwe coöperaties in Italië, Denemarken en de Verenigde Staten, die anders werken dan ondernemingen die zijn gericht op de maximalisering van winst. Maar verder dan wat vage contouren van het hoognodige ‘nieuwe verhaal’ komen ze niet. Een simpel en aantrekkelijk alternatief voor de utopie van het neoliberalisme is nog ver weg.

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 17:53 schreef deelnemer het volgende:
Nederland hoofdverdachte in internationale belastingontwijking

quote:

De organisatie roept regeringen op bedrijven te verplichten hun winst- en omzetcijfers jaarlijks per land te publiceren

quote:

en ze vervolgens op basis daarvan aan te slaan

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:30 schreef deelnemer het volgende:
Men bedoelt de transparantie verbeteren:

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:34 schreef nostra het volgende:

[..]

CbC reporting ís al een vereiste voor ondernemingen met een omzet boven de 750M.

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:52 schreef deelnemer het volgende:
Klopt, daarop is het rapport gebaseerd.

quote:

In de jaren negentig veranderde de Partij van de Arbeid radicaal van koers. De PvdA wenste geen Partij van de Armoede meer te zijn. Ze omarmde beginselen als individuele verantwoordelijkheid en persoonlijk initiatief. Overheidsdiensten konden worden verzelfstandigd of geprivatiseerd. Regerend met eerst het CDA en daarna de VVD en D66, werd de PvdA bovendien medeverantwoordelijk voor harde bezuinigingen, voor een sanering van de sociale zekerheid, en voor jarenlang deregulerings- en marktwerkingsbeleid.
Waarom ging de PvdA akkoord met maatregelen die zo strijdig leken met de traditionele idealen van de sociaaldemocratie? Wat bracht de PvdA ertoe haar ‘ideologische veren’ af te schudden? ‘Het was de tijdsgeest,’ zeggen verscheidene betrokkenen achteraf. ‘We gingen met de stroom mee.’ Maar zo eenvoudig is het natuurlijk niet.
In dit boek analyseren Duco Hellema en Margriet van Lith welke keuzes de Partij van de Arbeid in de jaren negentig heeft gemaakt, en hoe de opstelling van de PvdA kan worden verklaard. Ze spraken met vele PvdA-prominenten, die vaak spijt hebben van wat er destijds is gebeurd. ‘Dat hadden we nooit moeten doen.’

Duco Hellema is emeritus hoogleraar geschiedenis. Hij schreef onder meer Nederland en de jaren zeventig (Boom, 2012), en The Global 1970s (Routledge, 2018). Zie ook www.ducohellema.nl.
Margriet van Lith werkte jarenlang als parlementair journalist en is nu zelfstandig speechschrijver. Zij schreef onder meer Wim Meijer. Tegen de stroom in (Nijgh & Van Ditmar, 2016).

https://uitgeverijprometh(...)oit-moeten-doen.html

quote:

Wat bracht de PvdA ertoe haar ‘ideologische veren’ af te schudden in de jaren negentig?

De ideologische veren moesten worden afgeschud. En de markt moest een kans krijgen. In de jaren negentig sloeg de PvdA een neoliberale koers in. Wat was daar de reden van? En wat heeft het voor de partij betekend? Daarover schreven emeritus-hoogleraar Duco Hellema en Margriet van Lith een boek en zij zijn vandaag te gast in Spraakmakers

twitter:

went1955 twitterde op woensdag 11-03-2020 om 16:26:23 Red het kapitalisme van de kapitalisten! De overheid heeft sinds de jaren tachtig alle recepten van het kapitalistische boekje opgevolgd, maar de groei van het bbp en de arbeidsproductiviteit zijn in die periode alleen maar gedaald — Essay @_basjacobs https://t.co/H7H4ZdzgeW reageer retweet

quote:

Banken zijn net zo weinig bestand tegen een crisis als vóór 2008

Beter bestand tegen economische tegenwind? Helemaal niet, ontdekken Nederlandse onderzoekers: banken zijn nog net zo fragiel in een crisis als vóór de kredietcrisis van 2008.

Dirk Waterval 10 juli 2020, 12:10

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 06:56 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Albert Einstein zei het al: "Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt"
Uit Trouw:
[..]

quote:

Op donderdag 9 juli 2020 18:46 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Toch leuk, windmolens verjagen als Don Quichot die allang gesloopt zijn.

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 10:44 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

De windmolens zijn hoogstens gelegaliseerd.

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 11:38 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Laat me raden, door lobbyisten zonder dat de kiezers een keuze hadden?

quote:

Op zaterdag 11 juli 2020 11:49 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Wanneer kon ik daarvoor kiezen dan?

quote:

Interview

‘Feyenoord is per definitie een zeer emotioneel dossier’
Paul Hofstra, directeur Rekenkamer Rotterdam De gemeente Rotterdam kan niet zomaar honderd miljoen in Feyenoord City steken, zegt Paul Hofstra van de Rekenkamer. „Ze kijken onvoldoende kritisch naar risico’s en geld.”
Steven VerseputEppo König
9 juli 2020
Leestijd 8 minuten

Rekenkamer Rotterdam: gemeente kan niet zomaar in Feyenoord City investeren

De gemeente Rotterdam heeft onvoldoende onderbouwd waarom het als overheid 40 miljoen euro aan aandelen in het nieuwe Feyenoord-stadion wil steken. Dat schrijft de Rotterdamse Rekenkamer donderdag in een tussenrapportage.
Daarnaast stelt de Rekenkamer dat het college in april de gemeenteraad „onvolledig” heeft geïnformeerd over financiële steun aan de stichting die de gebiedsontwikkeling rond Feyenoord City realiseert.
Ook vindt de Rekenkamer dat de governance rond het nieuwe stadion niet in orde is: de projectorganisatie en de gemeente Rotterdam zijn te nauw verweven.

quote:

Op zondag 12 juli 2020 00:47 schreef deelnemer het volgende:

[..]

5 miljoen meer (of niet) in 30 jaar op een vergrijzende bevolking, die dus van nature krimpt. Iets dat je blijkbaar gewoon overkomt.

quote:

Volgens de meest recente bevolkingsprognose van het CBS groeit de Nederlandse bevolking de komende dertig jaar van 17,4 miljoen naar 19,3 miljoen. Die groei is voor 90 procent toe te schrijven aan migratie. Het CBS verwacht dat er jaarlijks gemiddeld 298.000 migranten naar Nederland komen en 242.000 ons land verlaten. Per saldo komen er jaarlijks dus 56.000 migranten bij. Daar komen nog jaarlijks 7.000 Nederlanders bij doordat er meer kinderen worden geboren dan er mensen overlijden. Gemiddeld groeit de Nederlandse bevolking dus met 63.000 personen per jaar.

quote:

Op maandag 13 juli 2020 14:52 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Klopt, maar al sinds 1970 is de reproductiecoëfficiënt (gemiddeld aantal kinderen per vrouw) gelijk aan of onder het vervangingsniveau. Dat is dus al 50 jaar zo.

Wat noemt men vergrijzing? Toen de bevolking nog snel groeide, had je een bevolkingsopbouw met relatief veel jongeren. Als de bevolkingsgroei stopt, en de bevolkingsopbouw een nieuw evenwicht bereikt, dan kun je dat vergrijzing noemen. Maar reproductie op vervangingsniveau kan beter worden gezien als het nieuwe normaal waarmee je moet leren leven, niet een probleem dat met migratie moet worden opgelost.

quote:

Een groei met 5 miljoen tot 22 miljoen in 2050 komt vrijwel geheel door migratie. Dat is veel in 30 jaar tijd. Dat duidt op een grenzeloze arbeidsmigratie. Iets wat past bij het neoliberaal idee van een marktsamenleving, die niet van landen of landsgrenzen wil weten, omdat deze begrippen niet in het marktmodel voorkomen. Hoe vanzelfsprekend is dat?

twitter:

pietboter twitterde op maandag 13-07-2020 om 00:14:03 @L_Koops https://t.co/ZJ100cuWIw reageer retweet

quote:

Op dinsdag 14 juli 2020 14:01 schreef deelnemer het volgende:

twitter:

njtmulder twitterde op maandag 13-07-2020 om 16:57:27 The OECD, Credit Suisse, and the Dutch finance ministry agree the Netherlands suffers from very severe wealth inequality, but Dutch media have crafted a misleading counter-narrative that this is wrong because pension savings aren't included in the data.
h/t @:CasMudde & @:L_Koops https://t.co/Yq4hqn3jOR reageer retweet

[ afbeelding ]
[ afbeelding ]

quote:

Op dinsdag 14 juli 2020 14:01 schreef deelnemer het volgende:

twitter:

njtmulder twitterde op maandag 13-07-2020 om 16:57:27 The OECD, Credit Suisse, and the Dutch finance ministry agree the Netherlands suffers from very severe wealth inequality, but Dutch media have crafted a misleading counter-narrative that this is wrong because pension savings aren't included in the data.
h/t @:CasMudde & @:L_Koops https://t.co/Yq4hqn3jOR reageer retweet

[ afbeelding ]
[ afbeelding ]

quote:

'HOGE STAATSSCHULD IS GOED VOOR ECONOMIE'

BNR Webredactie maandag 13 juli 2020, 6:58
Update: maandag 13 juli 2020, 8:10

De hogere Nederlandse staatsschuld als gevolg van de coronacrisis, is goed voor ons land en voor de economie van de eurozone. Dat schrijft econoom en hoogleraar Coen Teulings in een nieuw onderzoek. Premier Rutte ontmoet vandaag zijn Spaanse en Portugese collega's over het Europese corona-noodfonds. Het onderwerp staatsschuld komt ongetwijfeld aan bod. 'Als je veel schuld hebt, mag je veel groeien, en die groei mag je gewoon uitgeven', zegt Teulings.

Tegenover elke vordering moet schuld staan
Volgens Teulings druist het idee dat schuld goed is in tegen onze intuïtie, maar speelt schuld in de economie een belangrijke rol. 'Je wilt buffers aanhouden en een rekening courant hebben, maar tegenover iedere vordering moet een schuld staan. Dat is de overheid. We hebben te weinig schulden in de eurozone'.

Je verdient op schuld
'Ons nationaal inkomen groeit in een normaal jaar met drie procent, en de rente is nul. Ieder jaar mag die schuld wat groeien en je hoeft geen rentelasten te betalen. Dus als je maar veel schuld hebt, mag je veel groeien en die groei mag je gewoon uitgeven. Zolang de groeivoet van het nominale inkomen hoger is dan de rentevoet, dan verdien je op schuld. En ook dat gaat in tegen onze intuïtie', zegt de hoogleraar.

Jaarlijks loopt Nederland 20 miljard euro mis
Volgens Teulings loopt Nederland inkomen mis wanneer we de staatsschuld niet laten oplopen. We hebben weliswaar in Maastricht afgesproken dat de schuld maximaal 60 procent mag zijn, maar dat is volgens de hoogleraar een ongelukkige afspraak. Volgens hem mag dat maximum verhoogd worden naar 80 procent. 'Als je tachtig procent aanhoudt, dan zou je jaarlijks twintig miljard meer kunnen uitgeven', zegt Teulings die eraan toevoegt dat we ons moeten afvragen of we niet te ver zijn doorgeschoten met het per se willen terugdringen van de staatsschuld.

https://www.bnr.nl/nieuws(...)%20nieuw%20onderzoek.

quote:

Ons nationaal inkomen groeit in een normaal jaar met drie procent, en de rente is nul. Ieder jaar mag die schuld wat groeien en je hoeft geen rentelasten te betalen. Dus als je maar veel schuld hebt, mag je veel groeien en die groei mag je gewoon uitgeven. Zolang de groeivoet van het nominale inkomen hoger is dan de rentevoet, dan verdien je op schuld.

quote:

Op woensdag 15 juli 2020 14:58 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Of het gevolg van de incentive structuur van de marktideologie.

quote:

Op woensdag 15 juli 2020 19:09 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Geen idee, ik ben Klopkoek niet.

quote:

Op woensdag 15 juli 2020 22:40 schreef Tocadisco het volgende:
Als je dat sociale vangnet meeneemt zijn we nog steeds toch best wel een outlier? Ook in vergelijking met de Scandinavische staten en Duitsland is vermogen in Nederland een stuk ongelijker verdeeld, niet puur en alleen ten opzichte van Zuid-Europa.

quote:

VN-chef Guterres: corona legt wereldwijde ongelijkheid bloot
De coronapandemie legt de wereldwijde ongelijkheid bloot. Dat heeft VN-chef Antonio Guterres gezegd in de jaarlijkse Nelson Mandela-lezing. "De pandemie is zoals een röntgenfoto: het laat ons zien waar de breuken in het fragiele skelet van onze samenlevingen zitten."

In zijn online lezing was Guterres onder meer kritisch over "de leugen dat vrije markten gezondheidszorg voor iedereen kunnen verzorgen". Hij riep in zijn toespraak de wereldmachten op beter samen te werken in de strijd tegen het virus en meer te doen tegen ongelijkheid in het algemeen.

De Verenigde Naties willen dat rijke landen meer geld vrijmaken voor de bestrijding van corona, met name in achtergestelde landen. Het orgaan heeft deze week om ruim 10 miljard dollar (9 miljard euro) gevraagd. Hongersnood dreigt wereldwijd voor ruim 250 miljoen mensen als gevolg van de pandemie, waarschuwde de VN.

quote:

Politici, de tijd van meer meer meer is voorbij

De vernietiging van onze leefwereld gebeurt onder onze neus. Dat moet stoppen, aldus Philip Huff.

Nederland is een vies land; de Nederlander heeft een bijzonder smerige, vervuilende levensstijl. De individuele verantwoordelijkheid die hij daarvoor kan nemen, van linnen tasjes tot zonnepanelen, is beperkt: groen consumentengedrag vergroot het draagvlak voor een groene economie, maar de echt grote veranderingen moeten vanuit de politiek komen.

Toch lijken maar weinig politieke leiders zich zorgen te maken over de gevolgen van de Nederlandse levensstijl voor onze leefomgeving. Dat is logisch: de Nederlander is gewend zichzelf klein te maken – „Ja, maar China…”, „Ja, maar de Verenigde Staten…”.

Daar valt wat voor te zeggen. Voorbeeld: wereldwijd stoot de veestapel en alles wat daarmee samenhangt, volgens een onderzoek van het Worldwatch Institute, de helft van alle broeikasgassen uit – meer dan de uitstoot van alle auto’s, vliegtuigen, gebouwen, industrie en energiecentrales bij elkaar. Meer dan de helft van de landbouwgrond wereldwijd wordt gebruikt om voeding voor die veestapel te verbouwen, en meer dan de helft van alle zoogdieren op aarde bestaat uit slachtvee. Wat gaan we daar aan doen, als klein land?

39 kilo vlees
Tegelijkertijd lijkt de Nederlander te vergeten (of niet, maar dan doet ze er niets mee, dat kan natuurlijk ook in een land dat even verward als zelfgenoegzaam lijkt te zijn) dat haar land per hectare de meeste koeien, kippen en varkens heeft van heel Europa en dat Nederlanders gemiddeld 39 kilo vlees per persoon per jaar eten, dertien kilo meer dan het Voedingscentrum als maximum aanbeveelt. Twee derde van het landoppervlak van Nederland wordt gebruikt voor land- en tuinbouw.

Dit alles belast het milieu in extreme mate: zou iedereen zo leven als de Nederlander, dan zou de mensheid drie aardes nodig hebben voor een duurzaam bestaan; een om op te leven en twee extra om de uitgestoten koolfstofdioxide op te nemen.

Maar de verantwoordelijkheid van de Nederlander gaat verder dan de persoonlijke levenssfeer. Nederland is nog altijd de grootste kolenhaven van de Europese Unie, is de zetel van het tweede private oliebedrijf ter wereld, staat op de derde plek (wereldwijd!) als het gaat om de import van palmolie, is een grote drijfveer achter de ontbossing van tropische regenwouden, heeft de derde luchthaven van de EU als het gaat om aantal passagiers en de vierde op het gebied van vrachtvolume en staat op de tweede plaats (!) van landbouwexport wereldwijd.

Kortom, de vernietiging van onze leefwereld gebeurt hier, onder onze neus.

Onder aanvoering van de VVD speelt het kabinet ondertussen boekhoudkundige spelletjes met de stikstofuitstoot (per hectare behorend tot de hoogste per wereld), terwijl de reductie ervan de afgelopen tien jaar is gestagneerd.

Onacceptabel, zou je zeggen. Nou, in de peilingen staat de partij op flinke winst.

De grootste politieke partij levert een premier die zegt geen visie te hebben, die zich op een zogenaamde neutraliteit voorstaat, die de cijfertjes van jaarverslagen van multinationals zijn wereldbeeld laat bepalen – niet die van onderzoeksinstituten. Ruttes regeringen hebben lak aan uitspraken van de Hoge Raad. Premier Rutte is de hoogste misdienaar van het ongebreidelde kapitalisme, met alle catastrofale gevolgen vandien.

We zouden ons, met alles wat we weten over onze energieconsumptie, voedselproductie, ons reisgedrag en de wijze van vervoeren (de containervaart!), moeten schamen voor waar wij over praten als we over de toekomst praten. Stikstofuitstoot, fosforuitstoot, biodiversiteitafname, oceaanverzuring, ontbossing, landbouwgronduitputting, overbevissing en zeewaterstijging: alles vindt hier, in vies Nederland, plaats.

Welvaartsverdeling
Nederland kan, onder leiding van haar politici, na de verkiezingen van 2021 op de ingeslagen weg verdergaan. Dat is – en blijft – een optie. Maar diezelfde politici kunnen dit land ook eens daadwerkelijk als gidsland vormgeven. Dat is een andere optie. Want wat we hier doen, in dit kleine boerderijtje aan de Noordzee, heeft gevolgen voor de hele wereld. Wat we hier doen, heeft gevolgen voor de toekomst. Wat we hier doen, kan iets uitstralen, als voorbeeld dienen. Dan moeten onze politieke leiders wel met inspirerende vergezichten komen op het gebied van klimaat, economie, welvaartsverdeling en groene energie, en niet met onwetenschappelijke dooddoeners en oplossingen uit een verleden.

Nederland moet overstappen van een vervuilend model, waarin betaald werk en de productie-consumptieketen (meer, meer, meer!) de boventoon voeren, naar een groener model, waarin gegarandeerd sociaal welzijn, ‘genoeg’ en hergebruik centraal staan.

Om daar te geraken moet de politiek de idee loslaten dat de verdere uitroeiing van schaarste (ongekende productie en ongebreidelde consumptie) tot meer welzijn zal leiden. We zijn de schaarste allang voorbij, er is genoeg voor iedereen. Het is alleen niet eerlijk verdeeld.

Ook zullen alle politici moeten onderkennen dat we in Nederland de draagkracht van de aarde te zwaar belasten. Dit betekent dat we een economisch model moeten creëren met een werklast die ten bate komt (en dus niet ten koste gaat) van maatschappij en leefomgeving. Dat betekent weer vergaande politieke veranderingen op het gebied van vervoer (veel minder auto’s, boten, vliegtuigen en veel meer treinen), voedsel (lokale, vegetarische en veganistische voedselproductieketen die veel minder milieubelastend is dan de huidige), bezit (een radicale herijking van onze opvattingen over bezit, ook over woningen) en energie (een heet hangijzer).

Mensonvriendelijke planeet
Kortom, een kentering op het gebied van vreugde, vrijheid en verantwoordelijkheid. En dat moet allemaal worden verenigd met ons wij/zij denken.

Wat politici daarvoor nu doen? Precies, niets. Terwijl zij meer mogelijkheden hebben dan de gemiddelde ouders om hun kinderen een bewoonbare planeet na te laten. En blijven ze niets doen, dan zullen wij moeten beginnen onze jongste kinderen alvast te leren hoe te overleven op een mensgemaakte mensonvriendelijke planeet.

quote:

NOS NIEUWS • BUITENLAND • VANDAAG, 13:35
Inkomensverschillen Latijns-Amerika steeds groter: ‘We gaan 15 jaar terug’

De rijken worden steeds rijker en de armen steeds armer in Latijns-Amerika. Dat concludeert ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib in een nieuw rapport, waarin het waarschuwt dat de regio zomaar vijftien jaar kan teruggaan in de tijd.

Inkomensongelijkheid was al een groot probleem in Latijns-Amerika, maar door de coronacrisis zijn de verschillen alleen maar groter geworden, stelt Oxfam Novib.

Het fortuin van de 73 miljardairs in Latijns-Amerika is sinds het begin van de pandemie gegroeid met 48,2 miljard dollar (ongeveer 36,5 miljard euro). "Terwijl alle anderen opgesloten zitten in een poging te overleven en bang zijn om ziek te worden, verdienen miljardairs elke dag honderden miljoenen", zegt de ontwikkelingsorganisatie.

Veel landen investeren daarnaast onvoldoende in publieke gezondheidszorg en er wordt nauwelijks belasting geheven op hoge vermogens, legt Esmé Berkhout van Oxfam Novib uit in het NOS Radio 1 Journaal.

De coronacrisis maakt de situatie pijnlijk zichtbaar, zegt ze. Berkhout noemt Peru als voorbeeld: "70 procent van de Peruvianen werkt in de informele sector, dus zonder fatsoenlijk contract, zonder baanzekerheid en zonder doorbetaling bij ziekte. Sinds maart zijn er in Lima alleen al twee miljoen mensen hun baan kwijtgeraakt. Zij kunnen niet meer in de stad overleven en trekken naar het platteland. Met het risico dat ze het virus nog verder verspreiden."

De economische ongelijkheid leidt ook tot politieke ongelijkheid, legt Berkhout uit. "Je ziet dat een rijke elite heel veel invloed heeft op het overheidsbeleid waardoor de regels steeds meer vooral voor hun werken, en niet voor het algemene belang."

Correspondent Marc Bessems ziet de inkomensongelijkheid in São Paulo in Brazilië zo ongeveer overal waar hij kijkt. "Als ik op mijn balkon sta tijdens de ochtendspits dan hoor ik de ene na de andere helikopter. Dat zijn de allerrijkste Brazilianen die naar hun werk gaan. Die willen niet in de file staan."

Bessems was recent voor een reportage in een wijk waar een flatgebouw staat voor rijke mensen. "Zij hadden op elk balkon een zwembad en vanuit dat zwembad kon je zo door de bodem naar beneden kijken, de favela's in. Het is alsof er eilandjes van welvaart zijn, omringd door een zee van armoede."

Belastingen

Volgens Bessems treft het probleem geheel Latijns-Amerika. "Neem Chili bijvoorbeeld", zegt hij. "Iemand van de Wereldbank zei laatst: de rijkste Chilenen verdienen net zoveel als de rijkste Duitsers en de armsten net zoveel als de armsten in Mongolië. En dat is dan in hetzelfde land."

Oxfam Novib vindt dat er meer moet worden geïnvesteerd in zorg en sociale zekerheid, zodat meer mensen een kans krijgen om een zeker bestaan op te bouwen. Maar ook zouden er eerlijke belastingen moeten komen voor rijke mensen. Slechts drie landen in de regio kennen een vermogensbelasting. In Argentinië, Colombia en Uruguay dragen vermogenden 1 tot 1,25 procent af.

quote:

Rage against central banks is misdirected
Rocketing house prices, zombie companies, rising inequality, a runaway stock market, struggling savers and even the outright destruction of capitalism — perhaps the only thing that does not get blamed on easy monetary policy from central banks is the weather.

There is little doubt that low interest rates caused some of these effects, some of these forces. But the mistake is to blame low rates on central banks. They have no other choice.

Various champions have set out to right the perceived wrongs caused by central banks. In May, the German constitutional court ruled that the European Central Bank had failed to apply a “proportionality” test to its bond purchase programmes, while Judy Shelton, US president Donald Trump’s nominee to the Federal Reserve board, questions whether a central bank should even be allowed to set interest rates.

“How can a dozen, slightly less than a dozen, people meeting eight times a year, decide what the cost of capital should be versus some kind of organically, market-supply determined rate?” she said in an interview with the Financial Times last year.

The curiosity of such complaints is the idea that central banks have the arbitrary power to set interest rates at whatever level they like.

In the short-run, that may be true. But over any reasonable period of time, central banks cannot fix interest rates and still keep control over prices. Far more than is commonly appreciated, central banks are servants of underlying trends in the economy, not their masters. To blame monetary policy for rising house prices or growth in debt is to assume, mistakenly, that central banks had any alternative.

For more than a century, a central concept in economics has been the “natural rate of interest”, variously defined as the rate that balances savings and investment, the return on an extra dollar of capital investment, or the real interest rate consistent with price stability. The natural rate can, and does, move about. A new invention may provoke an investment boom and move it up; a recession might move it down. But there is nothing a central bank can do to influence it. Something similar would exist even in a barter economy. The rate is, as Ms Shelton likes it, “organically, market-supply determined”.

What happens if the central bank tries to fix interest rates above or below this natural level? In his 1967 presidential address to the American Economic Association, the conservative economist Milton Friedman famously argued that central banks cannot use monetary policy to keep unemployment below its “natural rate”. But in the same speech, he was adamant that they cannot peg interest rates either.

If a central bank tried to hold interest rates down below their natural rate, then surging demand for credit would push prices up. “The monetary authority can make the market rate less than the natural rate only by inflation. It can make the market rate higher than the natural rate only by deflation,” Friedman said.

Speaking in the 1960s, Friedman was mainly concerned about the inflationary effects of postwar attempts to keep interest rates artificially low. In his research on the 1930s in the wake of the Wall Street crash, though, he pointed to the opposite problem: the Fed’s tight monetary policy, at a time when people wanted to save and not invest, was a prime cause of the Depression.

The test of whether central banks have kept market interest rates in line with the natural rate is whether they have kept inflation at its target. In the US, the average inflation rate from 2000-2019 was 1.8 per cent, and fell to 1.6 per cent in the period after 2008 during the long struggle to recover from the recession. In the eurozone, it was 1.7 per cent falling to 1.3 per cent. In other words, inflation was consistently below the figure of 2 per cent by which price stability is widely defined.

That implies central banks have kept interest rates close to but slightly above their natural rate over the past two decades. Monetary policy was too tight, it had a deflationary bias. That is not surprising given the well-known difficulties central banks have had in stimulating economies once short-term interest rates hit zero.

Now imagine if central banks set out to reward German savers, bankrupt zombie companies or hold asset prices down. To do so, they would have to raise interest rates further above the natural rate, and that would cause deflation. When central bankers are legally bound by their mandate of price stability, the option, simply, is not open to them.

There is something of a test case for what happens when you do hold interest rates above their natural rate: Japan. In the late 1990s and 2000s, Japan ran a tight monetary policy. The result was two lost decades, with stagnant growth, underemployment, falling asset prices and average inflation of 0.2 per cent from 2000-2019.

Anybody arguing that the Fed and European Central Bank should adopt higher interest rates to tackle zombie companies, or cool equity markets, should state clearly that a few lost decades is a price they are willing to pay.

The real problem is that the natural rate of interest is in decline, for reasons that are still uncertain but range from demographics to lower productivity growth. Rather than rage against central banks, people should direct their ire — and their efforts to find a solution — in that direction.

_{Financial Times}