quote:Op maandag 8 augustus 2016 17:03 schreef Cockwhale het volgende:
Hoewel de meningen verdeeld zijn over het bestaan van vrije wil, zij het absoluut of relatief, gaat ons politiek, economisch en strafrechtelijke systeem- alsook mensen met hun (sociale) waarden en geloof er vanuit dat we in grote mate de vrijheid hebben om onze eigen keuzes te maken. Dit betekend dan ook dat individuen verantwoordelijk en aansprakelijk zijn voor hun "eigen" (?) acties.
Mensen worden beoordeeld op de keuzes die zij maken in hun leven, maar niet alleen dat, ze worden veelal beoordeeld op een wijze die de suggestie geeft dat zij elke andere mogelijke keuze hadden kunnen maken, enkele uitzonderingen daargelaten die buiten onze macht liggen. Desalniettemin is het voornamelijk iemands eigen "schuld" of hij/zij arm of rijk (en succesvol) is, bank hangt of onderneemt, depressief of gelukkig, goed of slecht gedraagt et cetera. De vrije keuze, the selfmade man, lijkt echter vooral een transparant ergens rondzwevend wereldje te zijn dat buiten de wetten treedt van natuurwetten en causaliteit - oftewel een verzonnen ideaal, wellicht een (noodzakelijke) illusie gecreëerd door het ego? Wishful thinking?
Het staat sterk in contrast tot hoe de mens de rest van de wereld benadert, namelijk in termen van causaliteit, elk gevolg heeft een oorzaak, die feitelijk onontkoombaar is. De fysische (de enige) wereld "beweegt" zich voort volgens de natuurwetten, wat maar weinig mensen zullen ontkennen. Zo ook het menselijke lichaam... of toch niet? Er heerst een dubbele standaard, de natuur en de mens. De mens laat niet voor zich kiezen, maar kiest zelf. Er ontstaat een conflict wanneer de twee in één kamer geplaatst worden. De wil van de mens lijkt bar weinig van doen, wanneer hij of zij van wolkenkrabber springt. De hulpeloosheid is vergelijkbaar met de levenloze steen die naar beneden dondert. Zelfs in het eigen lichaam heeft de wil amper zeggenschap. En toch blijft dit idee van een vrije wil ronddwalen in onze samenleving.
Waarom blijven we aanspraak maken op een vrije wil, ondanks dit op elke logische wijze wordt tegengesproken? Wat zouden de gevolgen zijn als we niet langer vanuit een ideaal redeneren? Ontneemt dit ons gevoel voor verantwoordelijkheid op een zeer lang termijn van ontwikkelingen, of neemt het besef van de gevolgen van onze acties - als een sociaal collectief - juist toe?
Zo'n 95% van dit universum is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.quote:Op maandag 26 september 2016 09:49 schreef Cockwhale het volgende:
Non-causaliteit heeft wat mij betreft sowieso geen grond als begrip. Net als immaterieel. Wat betekent dat nou werkelijk?
Wat is immaterieel dan? Wat een bullshit. Niets is immaterieel. Het is of het is niet. Je kunt niet lukraak zeggen dat het immaterieel is, een begrip dat geen betekenis heeft. Je kunt zeggen, we weten niet wat de eigenschappen zijn van deze materie.quote:Op maandag 26 september 2016 09:52 schreef Elzies het volgende:
[..]
Zo'n 95% van dit universum is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.
"Immaterieel" is geen wetenschappelijk begrip. Ik zou het zelfs in filosofische zin incoherent noemen. (Als je daar iets anders mee bedoelt dan emergentie.)quote:Op maandag 26 september 2016 09:52 schreef Elzies het volgende:
[..]
Zo'n 95% van dit universum is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.
Je kunt de invloed van donkere materie (inderdaad een misleidende term) en donkere energie niet gemakshalve als materieel gaan beschouwen als we diens samenstelling nog niet eens kennen maar we louter diens gevolgtrekkingen kunnen waarnemen. (het bijeenhouden van sterrenstelsels en het versneld expanderen van dit universum)quote:Op maandag 26 september 2016 09:54 schreef Cockwhale het volgende:
[..]
Wat is immaterieel dan? Wat een bullshit. Niets is immaterieel. Het is of het is niet. Je kunt niet lukraak zeggen dat het immaterieel is, een begrip dat geen betekenis heeft. Je kunt zeggen, we weten niet wat de eigenschappen zijn van deze materie.
Dit ja. Er zijn meer van dit soort begrippen die geen concrete betekenis hebben:quote:Op maandag 26 september 2016 09:49 schreef Cockwhale het volgende:
Non-causaliteit heeft wat mij betreft sowieso geen grond als begrip. Net als immaterieel. Wat betekent dat nou werkelijk?
Je kunt de vraag niet beantwoorden zonder definitie van 'immaterieel'. Wel/niet weten is zonder die definitie niet aan de orde.quote:Op maandag 26 september 2016 09:57 schreef Elzies het volgende:
[..]
Je kunt de invloed van donkere materie (inderdaad een misleidende term) en donkere energie niet gemakshalve als materieel gaan beschouwen als we diens samenstelling nog niet eens kennen maar we louter diens gevolgtrekkingen kunnen waarnemen. (het bijeenhouden van sterrenstelsels en het versneld expanderen van dit universum)
Dat blijft toch steeds een terugkerend punt binnen deze discussie. Iets gemakshalve verwerpen omdat het niet strookt met het eigen model die iemand aanhangt. Verder mis ik onderbouwing waarom iets niet immaterieel zou kunnen zijn. Ik geef al twee voorbeelden waarvan we het niet weten.
Wat is immaterieel dan? Hoe kun je zeggen dat iets immaterieel is als dat begrip geen betekenis heeft? Ik hoef niet te onderbouwen waarom iets niet immaterieel is, of kan zijn. Die hele zin ontbreekt namelijk aan betekenis. Jij moet onderbouwen wat immaterieel betekent. Vooralsnog betekent immaterieel gewoon 'niet bestaand', het ontbreken van materie. Je zou weliswaar kunnen spreken van anti-materieel, hoewel dat ook nog een zinvolle betekenis vereist. Je zou in dat geval net zo goed kunnen zeggen, materie met andere eigenschappen die tegengesteld functioneren van reguliere materie.quote:Op maandag 26 september 2016 09:57 schreef Elzies het volgende:
[..]
Je kunt de invloed van donkere materie (inderdaad een misleidende term) en donkere energie niet gemakshalve als materieel gaan beschouwen als we diens samenstelling nog niet eens kennen maar we louter diens gevolgtrekkingen kunnen waarnemen. (het bijeenhouden van sterrenstelsels en het versneld expanderen van dit universum)
Dat blijft toch steeds een terugkerend punt binnen deze discussie. Iets gemakshalve verwerpen omdat het niet strookt met het eigen model die iemand aanhangt. Verder mis ik onderbouwing waarom iets niet immaterieel zou kunnen zijn. Ik geef al twee voorbeelden waarvan we het niet weten.
Dan kom je al snel terecht bij 'de ziel en God', bovennatuurlijk.quote:Op maandag 26 september 2016 09:59 schreef Fir3fly het volgende:
Dan komt de vraag waarom iets immateriëels (wat dat dan ook mag zijn) niet gebonden is aan causaliteit.
En dan is de cirkel weer rond.
Hoe kun je van iets zeggen dat het immaterieel is, terwijl je niet weet wat het is?quote:Op maandag 26 september 2016 09:57 schreef Elzies het volgende:
[..]
Je kunt de invloed van donkere materie (inderdaad een misleidende term) en donkere energie niet gemakshalve als materieel gaan beschouwen als we diens samenstelling nog niet eens kennen maar we louter diens gevolgtrekkingen kunnen waarnemen. (het bijeenhouden van sterrenstelsels en het versneld expanderen van dit universum)
Dat blijft toch steeds een terugkerend punt binnen deze discussie. Iets gemakshalve verwerpen omdat het niet strookt met het eigen model die iemand aanhangt. Verder mis ik onderbouwing waarom iets niet immaterieel zou kunnen zijn. Ik geef al twee voorbeelden waarvan we het niet weten.
Dat is kolder. Hooguit kun je zeggen: van 95% van het universum weten we niet wat het is. En totdat we het wel weten, is het onzin om te zeggen dat het materiaal of immaterieel is.quote:Op maandag 26 september 2016 09:52 schreef Elzies het volgende:
[..]
Zo'n 95% van dit universum is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.
En zelfs als we wel wisten wat het is is het kolder.quote:Op maandag 26 september 2016 12:35 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Dat is kolder. Hooguit kun je zeggen: van 95% van het universum weten we niet wat het is. En totdat we het wel weten, is het onzin om te zeggen dat het materiaal of immaterieel is.
Ik snap niet waarom jij denkt dat tegengestelde factoren en causaliteit niet samen gaan.quote:Op maandag 26 september 2016 08:10 schreef Elzies het volgende:
Zolang objectieve observatie tegengestelde factoren laten zien waarvan we het onderliggende mechanisme niet begrijpen kun je daar geen causale grondslag aan verlenen. Dat is gewoon het eigen model in stand proberen te houden.
We spreiden geen keuzevrijheid ten toon. Althans, net zoveel als een steen die ervoor 'kiest' om naar beneden te vallen. En zelfbewustzijn en intelligentie hebben er niets mee te maken, waarom zouden die niet samen kunnen gaan met een gebrek aan keuzevrijheid.quote:Waarom zou het universum niet kunnen 'kiezen' als wij mensen als onderdeel van ditzelfde universum keuzevrijheid, zelfbewustzijn en intelligentie ten toon spreiden?
Relevant fragment uit een zeer bekende lezing van Lawrence Krauss.quote:Op maandag 26 september 2016 21:01 schreef yarnamc het volgende:
Donkere materie en energie lijkt me minder mysterieus dan Elzies doet uitschijnen.
Donkere energie zou bijvoorbeeld al vacuümenergie kunnen zijn. Donkere materie zou gerelateerd kunnen zijn met supersymmetrie. Er zijn altijd al zaken geweest in de fysica die niet volledig begrepen waren.
Ons begrip van de wereld breidt zich steeds verder uit. Maar ik zie hiet niet gebeuren dat woorden als (im)materieel, (non-)fysiek en (boven)natuurlijk ooit coherentere betekenissen krijgen.quote:Op maandag 26 september 2016 22:19 schreef Discombobulate het volgende:
Omdat 'immaterieel' een incoherent begrip is kent zijn tegengestelde ook geen betekenis. Net zoals we zekerheid alleen kunnen definiëren als we twijfel kennen. Hoe verder wij duiken in de ontologie van dingen hoe dichter we bij we 'iets noodzakelijks' komen. Noem het materieel, fysiek of wat dan ook, maar over 100 jaar is dit begrip ook al weer wat anders.
Dat is ook precies de rede waarom het zo ontzettend lastig discussiëren is met die termen.quote:Op maandag 26 september 2016 22:29 schreef Molurus het volgende:
[..]
In het beste geval raken ze in onbruik, precies omdat ze geen betekenis hebben.
Ik gebruik ze zelf ook nooit. Het vervelende is dat heel veel mensen ze nog wel gebruiken. En dat maakt de discussie inderdaad heel lastig.quote:Op maandag 26 september 2016 22:37 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Dat is ook precies de rede waarom het zo ontzettend lastig discussiëren is met die termen.
Wie hanteert nu hier het kabouterargument.quote:Op maandag 26 september 2016 12:50 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Ik snap niet waarom jij denkt dat tegengestelde factoren en causaliteit niet samen gaan.
Stel, ik programmeer een computersimulatie met daarin een compleet virtueel universum. Dus anders dan ons eigen universum, weten we daarvan precies hoe het werkt en weten we ook 100% zeker dat het volledig determinisch en causaal is (want zo programmeer ik het). Nu bouw ik een aantrekkende kracht in (zoals zwaartekracht) en een afstotende kracht (zoals magnetisme tussen twee gelijke polen). Zie daar, tegengestelde factoren, doch hartstikke causaal (zelfs 100% deterministisch).
Dus dat wij in ons eigen universum tegengestelde factoren waarnemen, is absoluut geen reden om causaliteit uit te sluiten.
En verder zien we een natuurlijke regelmaat in alles, een proefondervindelijke orde, een empirisch toetsbare wetmatigheid, en zonder uitzondering is alles wat we zien daar zeer consistent in. Dat is allemaal absoluut wél een reden om causaliteit op zijn minst aannemelijk te achten.
(en nee, we weten het niet zeker, maar het zou dom zijn om evidente waarnemingen in de wind te slaan)
[..]
We spreiden geen keuzevrijheid ten toon. Althans, net zoveel als een steen die ervoor 'kiest' om naar beneden te vallen. En zelfbewustzijn en intelligentie hebben er niets mee te maken, waarom zouden die niet samen kunnen gaan met een gebrek aan keuzevrijheid.
Immaterieel is datgene wat je niet als de gevestigde materie kunt beschouwen, maar wel gevolgtrekkingen laten zien die juist van invloed zijn op de materiële werkelijkheid. Een materiële werkelijkheid die nogmaals maar 5% deel uitmaakt van een 95% immaterieel universum waarvan we diens samenstelling niet kennen, maar in ieder geval niet overeenkomt met onze materiële werkelijkheid. Dus immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.quote:Op maandag 26 september 2016 10:02 schreef Cockwhale het volgende:
[..]
Wat is immaterieel dan? Hoe kun je zeggen dat iets immaterieel is als dat begrip geen betekenis heeft? Ik hoef niet te onderbouwen waarom iets niet immaterieel is, of kan zijn. Die hele zin ontbreekt namelijk aan betekenis. Jij moet onderbouwen wat immaterieel betekent. Vooralsnog betekent immaterieel gewoon 'niet bestaand', het ontbreken van materie. Je zou weliswaar kunnen spreken van anti-materieel, hoewel dat ook nog een zinvolle betekenis vereist. Je zou in dat geval net zo goed kunnen zeggen, materie met andere eigenschappen die tegengesteld functioneren van reguliere materie.
En dit ruikt inderdaad naar dualisme.
Al gevraagd, maar dan nog maar een keer:quote:Op dinsdag 27 september 2016 10:31 schreef Elzies het volgende:
[..]
Immaterieel is datgene wat je niet als de gevestigde materie kunt beschouwen, maar wel gevolgtrekkingen laten zien die juist van invloed zijn op de materiële werkelijkheid.
Zonder concretere uitleg is dit wel degelijk zweverig.quote:Op dinsdag 27 september 2016 10:31 schreef Elzies het volgende:
Een materiële werkelijkheid die nogmaals maar 5% deel uitmaakt van een 95% immaterieel universum waarvan we diens samenstelling niet kennen, maar in ieder geval niet overeenkomt met onze materiële werkelijkheid. Dus immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.
Dus de term immaterieel is niets iets zweverigs (iets wat deterministen er telkens van proberen te maken) maar het is gewoon een objectieve werkelijkheid zoals de materiële werkelijkheid waar wij onderdeel van uitmaken.
Wat bedoel je hier nou precies mee? Ik blijf het maar vragen. Wat is het doel van de natuur dan? Hoezo 'werkt' de natuur doelgericht? Ik wil hier oprecht meer over weten.quote:Op dinsdag 27 september 2016 10:21 schreef Elzies het volgende:
[..]
Bovendien kun je intelligentie (in de ruimste betekenis van het woord) hier niet van uitsluiten omdat de natuur (met de mens voorop) doelgericht werkt.
Belachelijke aantijging. Walgelijk zelfsquote:Op dinsdag 27 september 2016 10:31 schreef Elzies het volgende:
[..]
Ik herinner me nog de ontdekking van het zogenaamde Higgsboson. Het deeltje wat massa verklaard. Het eerlijke verhaal is dat dit specifieke boson zélf nooit is aangetroffen, maar dat via bestudering van bepaalde gevolgtrekkingen binnen de subatomaire wereld (middels de deeltjesversneller in Geneve) werd geaccepteerd dat het Higgsboson bestaat. Ook hier spelen financiën een duidelijke factor in het neerzetten van resultaat. Dan mag men zo'n ontdekking (die ik overigens wel aanneem) een beetje opblazen.
In dat geval valt donkere energie daar niet onder. Dat is dus gewoon materieel.quote:Op dinsdag 27 september 2016 10:31 schreef Elzies het volgende:
[..]
Immaterieel is datgene wat je niet als de gevestigde materie kunt beschouwen
Nou ja, iemand die beweert dat "het Higgsdeeltje massa verklaart" is wat verdere kennis omtrent de gang van zaken in de deeltjesfysica lastig serieus te nemen.quote:Op dinsdag 27 september 2016 12:57 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Belachelijke aantijging. Walgelijk zelfs. En wederom een bijzondere tentoonstelling van een totaal gebrek aan enige wetenschappelijke en natuurkundige kennis. Ik zou aanraden om deze video te bekijken en anderen van dit kanaal waar daadwerkelijke natuurkundigen (met naam en toenaam zodat je die absurde ontwijking ook niet kan gebruiken) het zo simpel mogelijk proberen uit te leggen.
Mja, iedereen kan zich op de Youtube wel natuurkundige noemen...quote:Op dinsdag 27 september 2016 12:57 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Belachelijke aantijging. Walgelijk zelfs. En wederom een bijzondere tentoonstelling van een totaal gebrek aan enige wetenschappelijke en natuurkundige kennis. Ik zou aanraden om deze video te bekijken en anderen van dit kanaal waar daadwerkelijke natuurkundigen (met naam en toenaam zodat je die absurde ontwijking ook niet kan gebruiken) het zo simpel mogelijk proberen uit te leggen.
Ik. Dat je niet strikt kunt bewijzen dat x niet bestaat, wil niet niet zeggen dat het redelijk of plausibel is om aan te nemen dat x wél bestaat. Of x nu de vrije wil of kabouters is.quote:Op dinsdag 27 september 2016 10:21 schreef Elzies het volgende:
Wie hanteert nu hier het kabouterargument.
Hoe is dat relevant voor mijn argument dat tegengestelde factoren en causaliteit elkaar helemaal niet uitsluiten? Ik geef een voorbeeld waarin ze samengaan, dus is "ja maar in ons universum nemen we tegengestelde factoren waar, dus is het niet causaal" geen valide argument. Dat ons 'echte' universum en mijn geprogrammeerde universum totaal verschillend van aard zijn (en ons perspectief er op ook) doet daar niets aan af.quote:Het verschil met een geprogrammeerd universum is dat we daar zelf de programmeur van zijn. Binnen dit universum zijn we juist onderdeel van datzelfde universum. Dat zijn dus twee totaal verschillende uitgangspunten om een universum te beschrijven.
Volgens mij ontkent niemand dat. Beweert hier iemand dat intelligentie of zelfontplooiing niet bestaan? Het heeft alleen niets met vrije wil te maken.quote:Buiten ontkenning lees ik nergens waarom intelligentie en zelfontplooiing geen onderdelen zouden kunnen zijn van een werkzaam universum.
In net zo verre als een schaakcomputer verantwoordelijk is voor het doen van een bepaalde zet.quote:Op woensdag 28 september 2016 01:08 schreef Mainport het volgende:
En dan, aan jullie natuurlijk de vraag: in hoeverre zijn degenen binnen de populatie die dat bepaalde gedrag vertonen daar zelf verantwoordelijk voor?
Nee.quote:Kun je volhouden dat dit gedrag een kwestie van vrije wil is?
Ja. Sterker nog, je kunt het niet niet doen. Ook als er geen vrije wil is, is verantwoordelijkheid gewoon een praktisch regulerend middel.quote:Zijn de personen zelf aansprakelijk te houden voor dit gedrag?
Ja, licht en elektromagnetische werkzaamheid maken onderdeel uit van de materiële samenstelling van dit universum, wat zoals gezegd slechts 5% van het totaal uitmaakt. De rest is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.quote:Op dinsdag 27 september 2016 12:48 schreef Molurus het volgende:
[..]
Al gevraagd, maar dan nog maar een keer:
Vallen zaken zoals licht en elektromagnetisme hier ook onder? En onafhankelijk van het antwoord, waarom?
Kortom: wat betekent 'gevestigd' hier? Is deze definitie afhankelijk van menselijke kennis? Zo ja dan lijkt me dat nogal arbitrair en subjectief. Tenslotte is de ene mens de andere niet.
[..]
Zonder concretere uitleg is dit wel degelijk zweverig.
Ach, onze zelfbenoemde professor zal het wel eventjes vertellen.quote:Op dinsdag 27 september 2016 13:39 schreef Haushofer het volgende:
[..]
Nou ja, iemand die beweert dat "het Higgsdeeltje massa verklaart" is wat verdere kennis omtrent de gang van zaken in de deeltjesfysica lastig serieus te nemen.
Ik heb Elzies al veel meer van dit soort onnauwkeurige en/of domweg onjuiste uitspraken zien doen en op de meeste maar geen commentaar meer gegeven, maar echt vrolijk word ik er niet van
En idd, hoe je een 5-sigma resultaat kunt opblazen is mij verder ook niet zo duidelijk
Ik zal je de omgekeerde vraag stellen. Wat als er geen enkele doelgerichtheid in de natuur zou bestaan? Dat de natuur maar zou aanrommelen zonder ergens te komen. Dan waren we waarschijnlijk nog steeds een soepje van aminozuren.quote:Op dinsdag 27 september 2016 12:53 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Wat bedoel je hier nou precies mee? Ik blijf het maar vragen. Wat is het doel van de natuur dan? Hoezo 'werkt' de natuur doelgericht? Ik wil hier oprecht meer over weten.
Je vergeet de belangrijkste vraag: waarom?quote:Op woensdag 28 september 2016 08:46 schreef Elzies het volgende:
[..]
Ja, licht en elektromagnetische werkzaamheid maken onderdeel uit van de materiële samenstelling van dit universum, wat zoals gezegd slechts 5% van het totaal uitmaakt. De rest is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.
Net zoals vooral de ouders van een klein kind verantwoordelijk worden gehouden voor diens slechte gedrag, en niet het kind zelf.quote:Op woensdag 28 september 2016 08:39 schreef Cockwhale het volgende:
Toch, wordt bij een schaakcomputer vooral de programmeur verantwoordelijk gesteld voor het goed of niet goed functioneren van het programma.
Wat de rest is weten we niet totdat we hebben aangetoond wat het wel is. Aannemen dat het immaterieel is (nog los van de vraag hieronder) is net zo onzinnig als aannemen dat het materieel is.quote:Op woensdag 28 september 2016 08:46 schreef Elzies het volgende:
De rest is immaterieel totdat het tegendeel is aangetoond.
quote:Op maandag 26 september 2016 12:35 schreef lnloggen het volgende:
Daarnaast rest nog de vraag: wat is "immaterieel" dan eigenlijk, wat zou er moeten gebeuren of wat zou je moeten weten of waarnemen of ontdekken, alvorens je kunt zeggen "aha, nu hebben we duidelijkheid, dit of dat is immaterieel!"
En daarnaast ook nog de vraag, wat betekent "95% van het universum is immaterieel" (nog los van de definitie van immaterieel) want 95% van welke 100% precies? Wat is dan "alles", en hoe druk je uit wat daarvan een fractie van 95% is? Niet in hoeveelheden kilo's of liters of Joules lijkt me, als het immaterieel is?
Heb je enig benul hoe evolutie en natuurlijke selectie werkt?quote:Op woensdag 28 september 2016 08:57 schreef Elzies het volgende:
Ik zal je de omgekeerde vraag stellen. Wat als er geen enkele doelgerichtheid in de natuur zou bestaan? Dat de natuur maar zou aanrommelen zonder ergens te komen. Dan waren we waarschijnlijk nog steeds een soepje van aminozuren.
Wat drijft die doelgerichtheid dan? Ik zal niet ontkennen dat 'het leven' en diens wil om te overleven en voort te planten een bijzonder fenomeen is. Maar ik zie niet zo goed in waarom dat anti-causaal/indeterministisch zou zijn. Causaliteit wat altijd een interactie impliceert lijkt me juist een noodzakelijkheid om te bewegen door 'werelden' en te kunnen overleven.quote:Op woensdag 28 september 2016 08:57 schreef Elzies het volgende:
[..]
Ik zal je de omgekeerde vraag stellen. Wat als er geen enkele doelgerichtheid in de natuur zou bestaan? Dat de natuur maar zou aanrommelen zonder ergens te komen. Dan waren we waarschijnlijk nog steeds een soepje van aminozuren.
Wat ik ook niet begrijp van dit argument: je zegt dus dat bosonen (krachtvoerende deeltjes zoals fotonen voor elektromagnetische kracht e.d.) en fermionen (waar subatomaire deeltjes uit bestaan), oftewel materie en energie zijn materieel, maar donkere materie en donkere energie zijn niet materieel?quote:Op woensdag 28 september 2016 08:46 schreef Elzies het volgende:
Ja, licht en elektromagnetische werkzaamheid maken onderdeel uit van de materiële samenstelling van dit universum, wat zoals gezegd slechts 5% van het totaal uitmaakt.
Er is geen énkele reden waarom dat niet materieel zou kunnen zijn. Bijvoorbeeld vormen van (al dan niet "donkere") massa en energie die net iets andere eigenschappen hebben dan de deeltjes die we wellicht al iets beter begrijpen. Net zoals fotonen en quarks zich ook heel verschillend (soms tegenstrijdig) gedragen en toch allebei materieel zijn volgens jou.quote:Want feit blijft overeind staan dat 'iets' ervoor zorgt dat onze sterrenstelsels blijven bestaan in diens huidige vorm.
Zwaartekracht lijkt vooralsnog neer te komen op een kromming in de ruimtetijd. Waarom zouden bepaalde vormen van materie niet de ruimtetijd de andere kant op kunnen buigen.quote:Volgens computermodellen zou zwaartekracht alleen onvoldoende zijn om ze te laten vormen zoals ze zijn. Dat andere 'iets' laat dit universum versneld expanderen nadat het al eerder was geëxpandeerd na de oerknal. Recente computermodellen laten zien dat die versnelde expansie overal gelijktijdig plaatsvind.
Dan begrijp je diezelfde onzinnigheid waarmee jij claimt dat dit universum voorgeprogrammeerd en deterministisch zou zijn als we 95% van diens 'samenstelling' niet eens kennen of wel materieel mogen noemen. Laat staan dat die zich causaal gedraagt. (zelfbehoud versus versnelde expansie)quote:Op woensdag 28 september 2016 09:25 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Wat de rest is weten we niet totdat we hebben aangetoond wat het wel is. Aannemen dat het immaterieel is (nog los van de vraag hieronder) is net zo onzinnig als aannemen dat het materieel is.
Claimt hij dat dan?quote:Op woensdag 28 september 2016 09:43 schreef Elzies het volgende:
[..]
Dan begrijp je diezelfde onzinnigheid waarmee jij claimt dat dit universum voorgeprogrammeerd en deterministisch zou zijn als ....
En zou je ook nog even kunnen uitleggen hoe je van licht en elektromagnetisme aantoont dat ze materieel zijn?quote:Op zondag 25 september 2016 08:41 schreef Elzies het volgende:
[..]
Ik heb juist met klip en klare voorbeelden aangetoond dat het universum zich juist niet causaal gedraagt.
Ik heb voortdurend gezegd dat ik causaliteit en determinisme aannemelijk vind (gebaseerd op alles wat ik in dit universum zie) en nergens dat dit vaststaat of met zekerheid is bewezen.quote:Op woensdag 28 september 2016 09:43 schreef Elzies het volgende:
Dan begrijp je diezelfde onzinnigheid waarmee jij claimt dat dit universum voorgeprogrammeerd en deterministisch zou zijn
We hebben nog NOOIT gezien of aangetoond dat non-causaliteit bestaat. We hebben nog nooit iets ontdekt wat non-causaal gedrag vertoont. Van sommige dingen weten we dat ze causaal zijn, van sommige dingen weten we niet of ze causaal zijn, maar er is NIETS waarvan we weten dat het niet causaal is.quote:Laat staan dat die zich causaal gedraagt.
Het rare idee dat het bestaan van tegengestelde krachten causaliteit zou uitsluiten is al lang en breed ontkracht, dus zullen we daar niet telkens over in herhaling vallen.quote:(zelfbehoud versus versnelde expansie)
Een hoop ontkenningen, maar onderbouw dit eens met concrete voorbeelden. Roepen dat iets gezwets is zonder onderbouwing klinkt leuk maar is vooral nietszeggend.quote:Op woensdag 28 september 2016 09:34 schreef Cockwhale het volgende:
[..]
Wat drijft die doelgerichtheid dan? Ik zal niet ontkennen dat 'het leven' en diens wil om te overleven en voort te planten een bijzonder fenomeen is. Maar ik zie niet zo goed in waarom dat anti-causaal/indeterministisch zou zijn. Causaliteit wat altijd een interactie impliceert lijkt me juist een noodzakelijkheid om te bewegen door 'werelden' en te kunnen overleven.
Je aanname betreft immaterialiteit is gezwets. Dat is geen aanname die volgt uit waarnemingen.
Nee hoor, het is nergens ontkracht. Maar het gegeven past niet in het model waarin jij gelooft, dus claim je dat het ontkracht is.quote:Op woensdag 28 september 2016 09:53 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Het rare idee dat het bestaan van tegengestelde krachten causaliteit zou uitsluiten is al lang en breed ontkracht, dus zullen we daar niet telkens over in herhaling vallen.
http://www.natuurkunde.nl/artikelen/565/interferentie-van-lichtquote:Op woensdag 28 september 2016 09:13 schreef Molurus het volgende:
[..]
Je vergeet de belangrijkste vraag: waarom?
Hoe is aangetoond dat licht en elektromagnetisme 'materieel' zijn? Als ik stug volhou dat ze immaterieel zijn zoals jij doet tav donkere materie en donkere energie, hoe bewijs jij dan het tegendeel?
Je kunt prachtig lange posts schrijven over wat we niet weten, maar de essentie lijk je vooralsnog totaal te missen: deze vraag gaat niet over wat we weten maar over wat het woord betekent.
Tot hier ontgaat het me wat nu precies je punt is. Niemand ontkent volgens mij dat er intelligentie en bewustzijn in het universum aanwezig zijn (wat we jij en ik noemen zijn er twee voorbeelden van).quote:Op woensdag 28 september 2016 09:54 schreef Elzies het volgende:
Een hoop ontkenningen, maar onderbouw dit eens met concrete voorbeelden. Roepen dat iets gezwets is zonder onderbouwing klinkt leuk maar is vooral nietszeggend.
Wij mensen zijn geëvolueerde sterrenstof. We staan niet buiten dit universum, maar we maken er onderdeel van uit. Daar hoort intelligentie, zelfbewustzijn, zingeving en doelgerichtheid om ergens te komen ook bij. Je kunt dat niet loskoppelen van dat stukje universum wat we letterlijk zijn.
Daar horen alle verschillende meningen en opvattingen die mensen ten toon spreiden ook bij.
Dat is nogal een bewering, heb je daar bewijzen voor? Of claim je dit nu omdat het toevallig goed voelt?quote:De vrije keuze om ergens wel of niet in te willen geloven. Ik geloof niet dat alle meningen en keuzes per definitie zijn voorgeprogrammeerd. We zijn in staat zelfbewust en onafhankelijk van elkaar keuzes te kunnen maken van zeer uiteenlopende aard.
Ja, stel, wat dan? Heeft niets met vrije wil te maken.quote:Stel dat dit universum bol staat van vergelijkbaar intelligent hoogontwikkeld leven, buiten dat van ons. Dat intelligent leven geen uitzondering is maar juist een kenmerk van een bewegend en levend universum.
Leven, intelligentie, bewustzijn, en (binnen het subjectieve perspectief van een individu of organisme) doelgericht te werk gaan heeft niets met vrije wil te maken.quote:Ik vind dat allesbehalve zweverig, maar juist een realistische optie. Dan kun je een paradigmaverschuiving hieromtrent niet blijven ontwijken, net zoals we binnen de kosmologie al de eerste paradigmaverschuiving hebben kunnen zien met betrekking tot de opvatting dat dit universum levensvatbaar blijkt voor gelijksoortige bio-systemen.
Dat is geen antwoord op mijn vraag. Het woord 'materieel' komt niet eens voor in dit artikel.quote:Op woensdag 28 september 2016 10:01 schreef Elzies het volgende:
[..]
http://www.natuurkunde.nl/artikelen/565/interferentie-van-licht
Ik heb hier een voorbeeldsituatie gegeven waarin tegengestelde causale factoren prima samengaan.quote:Op woensdag 28 september 2016 09:58 schreef Elzies het volgende:
Nee hoor, het is nergens ontkracht. Maar het gegeven past niet in het model waarin jij gelooft, dus claim je dat het ontkracht is.
Watquote:Als dit het geval zou zijn dan hadden we antwoord op de tegenstellingen zelfbehoud versus versnelde expansie waarvan we het achterliggende mechanisme totaal niet begrijpen.
Je aanname dat 95% van het universum immaterieel is een punt dat jij moet onderbouwen. "We weten het niet, dus, immaterieel", wat dat ook zou mogen betekenen, is een foutieve aanname/redenering (binnen de wetenschappelijke en filosofische methodiek in ieder geval). Je weet namelijk zelf niets een wat het begrip immaterieel betekent en uitleggen kun je het ook niet. Immaterieel is niet meer dan het gebrek aan materie (volgens de letterlijke opvatting van het woord). Dat zou duiden op een compleet vacuüm, het letterlijke niets. De interactie tussen niets en iets zou mogelijk elkaar kunnen beïnvloeden zoals warm en koud dat doen, maar er is vooralsnog geen reden om aan te nemen dat het immaterieel is.quote:Op woensdag 28 september 2016 09:54 schreef Elzies het volgende:
[..]
Een hoop ontkenningen, maar onderbouw dit eens met concrete voorbeelden. Roepen dat iets gezwets is zonder onderbouwing klinkt leuk maar is vooral nietszeggend.
Hij kan er ook niks aan doen. Hij heeft tenslotte geen vrije wil.quote:Op woensdag 28 september 2016 10:17 schreef GrumpyFish het volgende:
Wel interessant om te zien hoe selectief Elzies shopt in de wetenschap. Als een bepaalde (mis)interpretatie hem uitkomt, gebruikt hij het in zijn argumentatie. Als hij weersproken wordt door mensen die er echt verstand van hebben, worden alle registers open getrokken om maar niet op de kritiek in te hoeven gaan.
Vragen worden ontweken, verkeerd geinterpreteed, vaag beantwoord; deskundigen worden weggezet als charlatans, uitgemaakt voor 'social media professorren'. En van alles wat hij zelf doet, beschuldigd hij anderen in dit topic. Alles om maar vast te kunnen blijven houden aan zijn idee van vrije wil.
Dan zal ik je een andere meer duidelijke link geven waar wordt uitgelegd dat licht zowel in een golf als deeltjesfunctie wordt omschreven.quote:Op woensdag 28 september 2016 10:04 schreef Molurus het volgende:
[..]
Dat is geen antwoord op mijn vraag. Het woord 'materieel' komt niet eens voor in dit artikel.
En dat is niet gek: het woord is wetenschappelijk gezien betekenisloos.
Zo makkelijk kom je er niet vanaf. Je zult je uitspraken toch echt zelf moeten onderbouwen. Er zijn geen wetenschappelijke websites die dat voor je doen.
We weten dat donkere 'materie' (nogmaals een misleidende term omdat de samenstelling nooit is aangetoond) en donkere energie zich niet gedraagt als een compleet vacuüm of niets. Maar het is tegelijkertijd ook geen materie zoals de 5% van deze universele samenstelling. Dan kun je het toch niet vergelijken met een materieel iets?quote:Op woensdag 28 september 2016 10:14 schreef Cockwhale het volgende:
[..]
Je aanname dat 95% van het universum immaterieel is een punt dat jij moet onderbouwen. "We weten het niet, dus, immaterieel", wat dat ook zou mogen betekenen, is een foutieve aanname/redenering (binnen de wetenschappelijke en filosofische methodiek in ieder geval). Je weet namelijk zelf niets een wat het begrip immaterieel betekent en uitleggen kun je het ook niet. Immaterieel is niet meer dan het gebrek aan materie (volgens de letterlijke opvatting van het woord). Dat zou duiden op een compleet vacuüm, het letterlijke niets. De interactie tussen niets en iets zou mogelijk elkaar kunnen beïnvloeden zoals warm en koud dat doen, maar er is vooralsnog geen reden om aan te nemen dat het immaterieel is.
Is de samenstelling van quarks e.d. (materie) wel aangetoond?quote:Op woensdag 28 september 2016 10:30 schreef Elzies het volgende:
We weten dat donkere 'materie' (nogmaals een misleidende term omdat de samenstelling nooit is aangetoond)
Hoe weet je dat?quote:en donkere energie zich niet gedraagt als een compleet vacuüm of niets. Maar het is tegelijkertijd ook geen materie zoals de 5% van deze universele samenstelling.
Als ik een magneet van een gebouw laat vallen, valt hij naar beneden. Oorzaak: zwaartekracht. Gevolg: magneet valt naar beneden. Causaal.quote:Bovendien gedragen ze zich niet als oorzaak en gevolg maar als tegengestelde krachten
Dus als we van donkere materie en/of donkere energie zouden aantonen dat het ook een deeltjesfunctie heeft, is het toch materie?quote:Op woensdag 28 september 2016 10:24 schreef Elzies het volgende:
Dan zal ik je een andere meer duidelijke link geven waar wordt uitgelegd dat licht zowel in een golf als deeltjesfunctie wordt omschreven.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dualiteit_van_golven_en_deeltjes
waaruit eerder valt op te maken dat licht juist geen materie zou zijn.quote:Tegenwoordig weten we dat licht, en ook materiedeeltjes zoals elektronen,
Wim T Schippers - Het is me wat:quote:Op woensdag 28 september 2016 10:56 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Is de samenstelling van quarks e.d. (materie) wel aangetoond?
[..]
Hoe weet je dat?
Zaken die jij onder materie schaart, zoals fermionen en bosonen, gedragen zich zeer verschillend. Vanwaar dan het volstrekt arbitraire onderscheid om dat allebei wel materie te noemen, maar donkere materie niet?
[..]
Als ik een magneet van een gebouw laat vallen, valt hij naar beneden. Oorzaak: zwaartekracht. Gevolg: magneet valt naar beneden. Causaal.
Als ik zo'n zelfde magneet op de grond leg, stoten ze elkaar af, dus de magneet die ik naar beneden gooi blijft erboven zweven. Oorzaak: magnetisme. Gevolg: magneet valt niet naar beneden. Causaal.
Tegengestelde krachten. Toch causaliteit.
QED.
Flauw trucje dit zeg. Antwoorden met een vraag die niets anders doet dan proberen de bewijslast om te draaien. Maar ik neem het je ook niet kwalijk, je kunt niet andersquote:Op woensdag 28 september 2016 08:57 schreef Elzies het volgende:
[..]
Ik zal je de omgekeerde vraag stellen. Wat als er geen enkele doelgerichtheid in de natuur zou bestaan? Dat de natuur maar zou aanrommelen zonder ergens te komen. Dan waren we waarschijnlijk nog steeds een soepje van aminozuren.
Net zoals de meeste mensen: neen.quote:Op woensdag 28 september 2016 09:28 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Heb je enig benul hoe evolutie en natuurlijke selectie werkt?
Waarom zouden tegengestelde krachten niet causaal kunnen zijn? Zijn twee magneten die elkaar afstoten niet-causaal bezig?quote:Op woensdag 28 september 2016 10:30 schreef Elzies het volgende:
[..]
Bovendien gedragen ze zich niet als oorzaak en gevolg maar als tegengestelde krachten (zelfbehoud versus versnelde expansie)
?quote:Op woensdag 28 september 2016 08:53 schreef Elzies het volgende:
[..]
Heeft men letterlijk het Higgsboson aangetroffen of niet? Geef daar nu eens gewoon eerlijk antwoord op.
Het is natuurlijk een drogreden te veronderstellen dat evolutie niet doelgericht zou werken. Buiten een persoonlijke geloofsopvatting lees ik opnieuw nergens een concrete onderbouwing dat evolutie niet doelgericht zou kunnen zijn.quote:Op woensdag 28 september 2016 11:18 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Flauw trucje dit zeg. Antwoorden met een vraag die niets anders doet dan proberen de bewijslast om te draaien. Maar ik neem het je ook niet kwalijk, je kunt niet anders. Omdat ik ook niet de slechtste ben zal ik nog steeds antwoorden voor je.
Uit de gebruikte begrippen komt (wederom) een totaal gebrek aan wetenschappelijke kennis naar voren, dit keer over biologische evolutie. Natuurlijke selectie is daar het mechanisme van en dat werkt niet doelgericht. Maar ook niet willekeurig. Het is, zoals gezegd, een (emergent) mechanisme. Natuurlijke selectie heeft niet als doel om mensen te evolueren of (zoals sommige mensen denken) 'zwakken' uit een soort te filteren. Het is reactionair. De omgeving dicteert welke eigenschappen 'voordelig' zijn en welke niet. Net zoals evolutie is de omgeving ook niet doelgericht, dus welke eigenschappen dan voordelig waren kun je pas achteraf bepalen. Dat is ook waar de illusie van een doel vandaan komt.
Dus je vraag is simpel te beantwoorden omdat de stelling niet klopt. Evolutie heeft geen doelgerichtheid nodig. Sterker, het is het compleet tegenovergestelde van doelgericht. Het werkt juist alleen maar omdat er geen doel is.
Ik heb mezelf nergens hoogleraar genoemd, dat maak jij ervan. Je bent nu stromannetjes aan het vlechten. En je gaat verder ook niet in op mijn kritiek, maar komt weer met een wedervraag. Feit blijft dat jij hier constant natuurkundige zaken verkeerd brengt, en als je daar op gewezen wordt dan reageer je zoquote:Op woensdag 28 september 2016 08:53 schreef Elzies het volgende:
[..]
Ach, onze zelfbenoemde professor zal het wel eventjes vertellen.![]()
Heeft men letterlijk het Higgsboson aangetroffen of niet? Geef daar nu eens gewoon eerlijk antwoord op.
Ik probeer niks te smoren; ik ben genoeg inhoudelijk op je argumenten ingegaan, maar daar reageer jij vervolgens niet inhoudelijk op. Dan houdt het gauw op, vrees ikquote:Als je dit soort toneelspel moet gaan hanteren om een discussie te smoren dan zegt dat mijnsinziens voldoende. Mijn jarenlange ervaringen op forums (nu bijna een kwart eeuw) prikt hier vrij gemakkelijk doorheen.
Het Higgsboson letterlijk aangetroffen? Wat heb je juist in gedachten, dat ze met een microscoop wat rondkijken en ineens een Higgsboson zien?quote:Op donderdag 29 september 2016 05:46 schreef Elzies het volgende:
[..]
Om te regeren op die andere reactie, nee men heeft het Higgsboson niet letterlijk aangetroffen. Men heeft sporen aangetroffen die duiden op het bestaan van het Higgsboson. De restsporen die zijn gevonden via de deeltjesversneller in Geneve zijn door de huidige wetenschappen geïnterpreteerd als het bestaan van het Higgsboson, genoemd naar zijn bedenker.
quote:Op donderdag 29 september 2016 05:46 schreef Elzies het volgende:
[..]
Het is natuurlijk een drogreden te veronderstellen dat evolutie niet doelgericht zou werken.
Ik zou mijn schoolgeld terugvragen als ik jou was.quote:Op donderdag 29 september 2016 05:46 schreef Elzies het volgende:
Het is natuurlijk een drogreden te veronderstellen dat evolutie niet doelgericht zou werken. Buiten een persoonlijke geloofsopvatting lees ik opnieuw nergens een concrete onderbouwing dat evolutie niet doelgericht zou kunnen zijn.
Zo blijkt.quote:
Wat heeft dit te maken met 'materieel' vs 'immaterieel'?quote:Op woensdag 28 september 2016 10:24 schreef Elzies het volgende:
[..]
Dan zal ik je een andere meer duidelijke link geven waar wordt uitgelegd dat licht zowel in een golf als deeltjesfunctie wordt omschreven.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dualiteit_van_golven_en_deeltjes
quote:Op donderdag 29 september 2016 07:23 schreef Haushofer het volgende:
En iedereen kan natuurlijk wel beweren dat hij/zij jarenlange ervaringen op forums heeft. Dat zegt natuurlijk niks
Kijk Hacker eens i.p.v. Swaab. Zelf vind ik Swaab maar naïef. Te veel bezig in z'n eigen conceptuele kader. Het heeft helemaal geen zin om te zeggen dat onze hersenen keuzes maken, dat doen wij, niet onze hersenen. Dit is volkomen empirisch toetsbaar, overigens.quote:Op donderdag 29 september 2016 23:44 schreef Libertarisch het volgende:
Ik kan Swaab's nieuwe boek aanraden, Ons Creatieve Brein. Daarin staat vanzelfsprekend een hoofdstuk over de vrije wil, met nieuwe inzichten. Hij komt hier met nieuwe troeven en experimenten die wat mij betreft de discussie aardig overtuigend beslechten. In het voordeel van het 'de vrije wil bestaat niet' kamp.
De rest van het boek is trouwens ook zeer informatief en vermakelijk.
Wat is het verschil? Wat is die wij dan precies?quote:Op vrijdag 30 september 2016 16:21 schreef Discombobulate het volgende:
Het heeft helemaal geen zin om te zeggen dat onze hersenen keuzes maken, dat doen wij, niet onze hersenen.
Hoe dan? Ik zag namelijk laatst iemand die geen hersenen meer had (vervelend ongelukje gehad) en die maakte verdomd weinig keuzes meer.quote:Dit is volkomen empirisch toetsbaar, overigens.
Klopt, dat is correct. Maar hier gaat het niet om, het gaat er om, volgens Peter Hacker, dat er in een fout conceptueel kader wordt gewerkt. Het is zinloos om te zeggen dat iemand zijn hersenen keuzes maken. Het is een lege gedachte. We zeggen toch ook niet "mijn maag heeft trek"? Net zoals dat experiment van Benjamin Libet, waar de vrije wil zogenaamd weerlegd wordt omdat er 500 ms aan hersenactiviteit gemeten wordt voordat iemand een keuze maakt. Waarom wordt de link gelegd dat dit fenomeen iemand zijn keuze al is? Laat ik Wittgenstein eens citeren: "Only of a living human being and what resembles (behaves like) a living human being can one say: it has sensations; it sees; is blind; hears; is deaf; is conscious or unconscious" Nu, gedragen onze hersenen zich zo?quote:Op vrijdag 30 september 2016 17:38 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Wat is het verschil? Wat is die wij dan precies?
Hoe dan? Ik zag namelijk laatst iemand die geen hersenen meer had (vervelend ongelukje gehad) en die maakte verdomd weinig keuzes meer.
Lees dat nieuwe boek nou maar. Misschien word je overtuigd.quote:Op vrijdag 30 september 2016 17:58 schreef Discombobulate het volgende:
Dat reductionisme van Swaab is simpelweg zinloos. Wij zijn ons lichaam, gedrag, normen en waarden. Niet onze hersenen.
Gedrag, normen en waarden.. laten die nu in de hersenen zittenquote:Op vrijdag 30 september 2016 17:58 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Klopt, dat is correct. Maar hier gaat het niet om, het gaat er om, volgens Peter Hacker, dat er in een fout conceptueel kader wordt gewerkt. Het is zinloos om te zeggen dat iemand zijn hersenen keuzes maken. Het is een lege gedachte. We zeggen toch ook niet "mijn maag heeft trek"? Net zoals dat experiment van Benjamin Libet, waar de vrije wil zogenaamd weerlegd wordt omdat er 500 ms aan hersenactiviteit gemeten wordt voordat iemand een keuze maakt. Waarom wordt de link gelegd dat dit fenomeen iemand zijn keuze al is? Laat ik Wittgenstein eens citeren: "Only of a living human being and what resembles (behaves like) a living human being can one say: it has sensations; it sees; is blind; hears; is deaf; is conscious or unconscious" Nu, gedragen onze hersenen zich zo?
Dat reductionisme van Swaab is simpelweg zinloos. Wij zijn ons lichaam, gedrag, normen en waarden. Niet onze hersenen.
Idd. En dat er dus geen immateriele ziel nodig is om ook maar iets van ons gedrag te verklaren.quote:Op vrijdag 30 september 2016 18:06 schreef Fir3fly het volgende:
Ik heb het eerste boek van Swaab gelezen en volgens mij is was zijn 'wij zijn ons brein' meer bedoeld als algemene stelling dat dat de 'ik' exclusief gevormd wordt in en door het brein. Niet dat een brein zich gedraagt als een 'ik'.
Waarom is er wel een materiële ziel nodig om ons gedrag te verklaren? Natuurlijk, het dualisme is al lang achterhaald, maar Swaab en dergelijke maken zich eveneens schuldig aan een vorm van dualisme: het brein-lichaam dualisme. We kunnen net zo goed iemand zijn handelen verklaren door naar zijn gedrag te kijken; net zoals we de werking van het brein kunnen verklaren door naar iemand zijn brein te kijken. Het is niet fout om te zeggen dat het brein het gedrag verklaard, het is alleen zinloos.quote:Op vrijdag 30 september 2016 18:07 schreef Perrin het volgende:
[..]
Idd. En dat er dus geen immateriele ziel nodig is om ook maar iets van ons gedrag te verklaren.
Kan een onbewust brein keuzes maken? Wanneer spreken we eigenlijk van een keuze, hoe vinden we dat terug in ons handelen?quote:Op vrijdag 30 september 2016 18:05 schreef Libertarisch het volgende:
[..]
Lees dat nieuwe boek nou maar. Misschien word je overtuigd.
Swaab haalt meerdere experimenten aan (niet alleen Libet) die toch wel de nagel aan de kist van de vrije wil spijkeren.
Het idee is dat de hersenen voortdurend bezig zijn (op basis van interne en externe stimuli) om keuzes te maken. En wat de uiteindelijke keuze is wordt voornamelijk bepaald door onbewuste processen. Dus binnen het 'onbewuste' brein worden keuzes gemaakt tot zelfs 7 seconden voordat je brein zich bewust is van die keuze.
Het brein is zeer goed in staat om volledig onbewust handelingen te verrichten.quote:Op vrijdag 30 september 2016 18:25 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Kan een onbewust brein keuzes maken? Wanneer spreken we eigenlijk van een keuze, hoe vinden we dat terug in ons handelen?
Een onbewust brein kan slechts neuronen afvuren. En vast nog veel meer dingen, maar ik ben geen neurowetenschapper.
Kan een schaakcomputer keuzes maken?quote:Op vrijdag 30 september 2016 18:25 schreef Discombobulate het volgende:
Kan een onbewust brein keuzes maken? Wanneer spreken we eigenlijk van een keuze, hoe vinden we dat terug in ons handelen?
Een onbewust brein kan slechts neuronen afvuren. En vast nog veel meer dingen, maar ik ben geen neurowetenschapper.
Een schaakcomputer kent geen taal, dus in die zin zou hij ook geen keuzes kunnen maken zoals wij het begrip 'keuzes maken' kennen. Hij geeft slechts een rudimentaire vorm van output. Wij zouden kunnen zeggen dat hij keuzes maakt, maar dat betekend niet dat een schaakcomputer zelf keuzes maakt.quote:Op vrijdag 30 september 2016 19:32 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Kan een schaakcomputer keuzes maken?
Leg hem een ingewikkelde stelling voor waar heel veel zetten mogelijk zijn, kiest hij er daar een uit?
Hoezo niet?quote:Op vrijdag 30 september 2016 19:59 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Een schaakcomputer kent geen taal
Wat is het verschil tussen "een keuze maken" en "een keuze zelf maken"?quote:Op vrijdag 30 september 2016 19:59 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Wij zouden kunnen zeggen dat hij keuzes maakt, maar dat betekend niet dat een schaakcomputer zelf keuzes maakt.
Is dat niet gewoon een kwestie van dat we (even met een praktische interpretatie van 'we') allerlei gedrag vertonen en dingen doen, zoals eten verteren en keuzes maken. En dat we dan specifieker aangeven met welk onderdeel van onszelf we dat precies doen. Trek hebben zou ik dan niet direct toekennen aan mijn maag, maar eten verteren wel. En denken en keuzes maken, aan mijn hersenen.quote:Op vrijdag 30 september 2016 17:58 schreef Discombobulate het volgende:
Klopt, dat is correct. Maar hier gaat het niet om, het gaat er om, volgens Peter Hacker, dat er in een fout conceptueel kader wordt gewerkt. Het is zinloos om te zeggen dat iemand zijn hersenen keuzes maken. Het is een lege gedachte. We zeggen toch ook niet "mijn maag heeft trek"?
Waar het om gaat is dat je het gevoel hebt dat je bewust een keuze maakt. Terwijl blijkt dat het maken van een keuze eigenlijk een onbewust proces is wat geheel automatisch plaatsvindt. Dan kun je zeggen "ja maar die onbewuste processen, dat ben ik ook" maar iets wat geheel automatisch plaatsvindt en waar je geen enkele bewuste sturing aan kunt geven, is niet wat we doorgaans verstaan onder "vrije keus".quote:Net zoals dat experiment van Benjamin Libet, waar de vrije wil zogenaamd weerlegd wordt omdat er 500 ms aan hersenactiviteit gemeten wordt voordat iemand een keuze maakt. Waarom wordt de link gelegd dat dit fenomeen iemand zijn keuze al is?
Ik ben het oneens met Wittgenstein.quote:Laat ik Wittgenstein eens citeren: "Only of a living human being and what resembles (behaves like) a living human being can one say: it has sensations; it sees; is blind; hears; is deaf; is conscious or unconscious" Nu, gedragen onze hersenen zich zo?
Prima, maar als ons gedrag, normen, waarden, enzovoort het gevolg zijn van allerlei geestelijke of mentale activiteit, en als die mentale activiteit in essentie neerkomt op (d.w.z. bestaat uit) chemische processen in de hersenen, dan is daar niets vrij aan.quote:Dat reductionisme van Swaab is simpelweg zinloos. Wij zijn ons lichaam, gedrag, normen en waarden. Niet onze hersenen.
Dus je beaamt wat ik hier eerder over opschreef. Het Higgsboson is nergens letterlijk aangetroffen.quote:Op donderdag 29 september 2016 09:42 schreef yarnamc het volgende:
[..]
Het Higgsboson letterlijk aangetroffen? Wat heb je juist in gedachten, dat ze met een microscoop wat rondkijken en ineens een Higgsboson zien?
Hoe kan een onderbewust brein een zelfbewuste ervaring teweeg brengen? En waarom doet het dat? Waarom maakt een onderbewust orgaan een zelfbewuste keuze? Daar kan geen enkele neurowetenschapper mij antwoord op geven.quote:Op vrijdag 30 september 2016 18:25 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Kan een onbewust brein keuzes maken? Wanneer spreken we eigenlijk van een keuze, hoe vinden we dat terug in ons handelen?
Een onbewust brein kan slechts neuronen afvuren. En vast nog veel meer dingen, maar ik ben geen neurowetenschapper.
quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 05:28 schreef Elzies het volgende:
[..]
Dus je beaamt wat ik hier eerder over opschreef. Het Higgsboson is nergens letterlijk aangetroffen.
Kun jij antwoord geven op de vraag hoe een zelfbewuste ervaring, of een (zelf-)bewustzijn, überhaupt teweeg wordt gebracht of tot stand komt?quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 05:34 schreef Elzies het volgende:
Hoe kan een onderbewust brein een zelfbewuste ervaring teweeg brengen? En waarom doet het dat? Waarom maakt een onderbewust orgaan een zelfbewuste keuze? Daar kan geen enkele neurowetenschapper mij antwoord op geven.
Eens te meer laat je weer blijken fundamenteel niet te snappen hoe evolutie en natuurlijke selectie werkt. Laten we daar zo nodig anders een apart topic aan wijden, "is evolutie doelgericht ja/nee" of zoiets, want hier gaat het te veel off topic denk ik.quote:De hersenen zijn net als de lever, de longen en de nieren een orgaan te noemen die geëvolueerd is tot het creëren van doelgerichte en specifieke functies. Zonder die doelgerichtheid zou het organisme an sich functieloos zijn.
Er is nooit iets letterlijk aangetroffen. Hoe wil jij precies een foton zien, of een watermolecuul?quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 05:28 schreef Elzies het volgende:
Dus je beaamt wat ik hier eerder over opschreef. Het Higgsboson is nergens letterlijk aangetroffen.
Zijn de kwantumdeeltjes die je gebruikt voor je onderbouwing voor het non-deterministisch zijn van het universum ooit letterlijk aangetroffen? Nee? Oh, dan is je argument dus onderuit gehaald.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 05:28 schreef Elzies het volgende:
[..]
Dus je beaamt wat ik hier eerder over opschreef. Het Higgsboson is nergens letterlijk aangetroffen.
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.PS:
Elzies, kun je nog even de begrippen "materieel" en "immaterieel" definieren? Ik wacht daar al een tijdje op, maar tot dusver heb je alleen twee linkjes geplaatst die niets met die vraag te maken hebben.Niet meer aanwezig in dit forum.
Ons bewustzijn gebruiken we voor hogere cognitieve functies (plannen, nadenken over verleden en toekomst, leren van nieuwe vaardigheden, sociale interacties). Zonder bewustzijn zouden deze zaken niet mogelijk zijn. Simpelere handelingen (zoals ademhalen) kunnen prima onbewust verlopen.Maar het is nog steeds het brein dat als autonome machine zichzelf bestuurt, er is niet een jij binnen dat systeem (als een homunculus) dat de machine bestuurt.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 05:34 schreef Elzies het volgende:
[..]
Hoe kan een onderbewust brein een zelfbewuste ervaring teweeg brengen? En waarom doet het dat? Waarom maakt een onderbewust orgaan een zelfbewuste keuze? Daar kan geen enkele neurowetenschapper mij antwoord op geven.
Je bedoelt niet "letterlijk", maar "direct". Verder negeer je in elk geval de inhoudelijke argumenten die ik je geef op je post, maar het gaat je er blijkbaar vooral om om je gelijk door te drammen en wollige termen te blijven gebruiken.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 05:28 schreef Elzies het volgende:
Dus je beaamt wat ik hier eerder over opschreef. Het Higgsboson is nergens letterlijk aangetroffen.
We zeggen: "hij of zij maakt een keuze, of een schaakcomputer maakt een keuze." Zelf een keuze maken daarentegen heeft alleen betrekking op degene die de keuze maakt, zoals ik kan zeggen "ik maak een keuze." Een schaakcomputer kan dat toch helemaal niet van zichzelf zeggen? Dat betekend natuurlijk niet dat wij ineens niet kunnen zeggen van een schaakcomputer dat hij keuzes maakt. Natuurlijk maakt een schaakcomputer een 'keuze.'quote:Op vrijdag 30 september 2016 21:15 schreef Molurus het volgende:
[..]
Wat is het verschil tussen "een keuze maken" en "een keuze zelf maken"?
Als een schaakcomputer in een complexe stelling kiest voor een briljante zet, is het dan niet de schaakcomputer die die keuze maakt? Wie of wat dan wel? Het lijkt me zeker niet de keuze van de programmeur die de zet in alle waarschijnlijkheid niet eens begrijpt.
Er zijn diverse dingen die een schaakcomputer niet kan. Net zoals er diverse dingen zijn die jij niet kunt.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 13:54 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
We zeggen: "hij of zij maakt een keuze, of een schaakcomputer maakt een keuze." Zelf een keuze maken daarentegen heeft alleen betrekking op degene die de keuze maakt, zoals ik kan zeggen "ik maak een keuze." Een schaakcomputer kan dat toch helemaal niet van zichzelf zeggen? Dat betekend natuurlijk niet dat wij ineens niet kunnen zeggen van een schaakcomputer dat hij keuzes maakt. Natuurlijk maakt een schaakcomputer een 'keuze.'
Waarom zeggen we dan dat we die dingen wel kunnen? We zeggen bijvoorbeeld van onze maag dat hij eten verteerd, en daaruit leiden we af dat wij eten verteren. Maar kunnen we ook zeggen dat een schaakcomputer een bepaalde output heeft, en daaruit ineens afleiden dat hij een keuze maakt? Volgens mij heeft dat helemaal geen zin om te zeggen dat een schaakcomputer zoiets doet - zoiets kennen we zelf aan een schaakcomputer toe. Ik vraag me dan af waarin de schaakcomputer het rudimentaire begrip van 'keuzes maken' verborgen zit.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 13:57 schreef Molurus het volgende:
[..]
Er zijn diverse dingen die een schaakcomputer niet kan. Net zoals er diverse dingen zijn die jij niet kunt.
Als je je dat afvraagt bij een computer zou je dat niet ook bij een mens kunnen doen?quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 14:12 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Waarom zeggen we dan dat we die dingen wel kunnen? We zeggen bijvoorbeeld van onze maag dat hij eten verteerd, en daaruit leiden we af dat wij eten verteren. Maar kunnen we ook zeggen dat een schaakcomputer een bepaalde output heeft, en daaruit ineens afleiden dat hij een keuze maakt? Volgens mij heeft dat helemaal geen zin om te zeggen dat een schaakcomputer zoiets doet - zoiets kennen we zelf aan een schaakcomputer toe. Ik vraag me dan af waarin de schaakcomputer het rudimentaire begrip van 'keuzes maken' verborgen zit.
Ten eerste... het vermogen om keuzes te maken lijkt mij iets heel anders dan het vermogen om abstract naar het maken van keuzes te kijken.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 14:12 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Waarom zeggen we dan dat we die dingen wel kunnen? We zeggen bijvoorbeeld van onze maag dat hij eten verteerd, en daaruit leiden we af dat wij eten verteren. Maar kunnen we ook zeggen dat een schaakcomputer een bepaalde output heeft, en daaruit ineens afleiden dat hij een keuze maakt? Volgens mij heeft dat helemaal geen zin om te zeggen dat een schaakcomputer zoiets doet - zoiets kennen we zelf aan een schaakcomputer toe. Ik vraag me dan af waarin de schaakcomputer het rudimentaire begrip van 'keuzes maken' verborgen zit.
Dit ja. Het is niet geheel duidelijk waarom dit voor een mens anders zou (moeten) werken dan voor een computer. Het ontbreekt ieg aan argumenten daarvoor.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 14:14 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Als je je dat afvraagt bij een computer zou je dat niet ook bij een mens kunnen doen?
Hoe bedoel je? Twijfelen of mensen keuzes maken? Natuurlijk kan dat, iemand kan bijvoorbeeld doen alsof hij een keuze maakt. Maar kan een schaakcomputer ook doen alsof hij een keuze maakt? Ik zou niet weten wat ik me daarbij moet voorstellen. Om te weten of iets een keuze maakt moet ik natuurlijk ook kunnen betwijfelen of het daadwerkelijk zo is, maar dit betwijfelen valt weg als we het maken van keuzes definiëren als datgene wat een schaakcomputer doet - en dus kan ik ook niet weten óf het zo is dat het keuzes maakt. Het enige wat we kunnen zeggen, denk ik, is dat een schaakcomputer iets doet wat lijkt op keuzes maken.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 14:14 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Als je je dat afvraagt bij een computer zou je dat niet ook bij een mens kunnen doen?
Is dat niet ook gewoon dan de keuze maken om net te doen alsof? Wat is het verschil?quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 19:18 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Hoe bedoel je? Twijfelen of mensen keuzes maken? Natuurlijk kan dat, iemand kan bijvoorbeeld doen alsof hij een keuze maakt.
Nogmaals, zou je hetzelfde niet over een mens kunnen zeggen?quote:Het enige wat we kunnen zeggen, denk ik, is dat een schaakcomputer iets doet wat lijkt op keuzes maken.
Dat daar een keuze aan vooraf gaat betekend niet dat het uitbeelden zelf de keuze is. Dat iemand doet alsof betekend niet dat de keuze om dat te doen besloten zit in het 'doen alsof'.' Dit is een ander toneelstukje, om het zo maar te zeggen.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 19:35 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Is dat niet ook gewoon dan de keuze maken om net te doen alsof? Wat is het verschil?
Wat is hier je referentiepunt dan? Natuurlijk kun je dat zeggen, maar op wat lijkt het keuzes maken van mensen dan?quote:Nogmaals, zou je hetzelfde niet over een mens kunnen zeggen?
Als jij daarvoor eenduidig bewijs kan leveren dan lees ik het graag. Bewustzijn an sich is nooit aangetoond. We kunnen nergens in ons brein iets aanwijzen en zeggen dat daar het bewustzijn zetelt. De hersenen is net als de lever een orgaan. Het functioneert doelgericht, maar is feitelijk geen onafhankelijk zelfbewust autonoom orgaan. We kunnen immers hersenfuncties manipuleren. Wat is het dan wat wat manipuleert?quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 12:17 schreef Libertarisch het volgende:
[..]
Ons bewustzijn gebruiken we voor hogere cognitieve functies (plannen, nadenken over verleden en toekomst, leren van nieuwe vaardigheden, sociale interacties). Zonder bewustzijn zouden deze zaken niet mogelijk zijn. Simpelere handelingen (zoals ademhalen) kunnen prima onbewust verlopen.Maar het is nog steeds het brein dat als autonome machine zichzelf bestuurt, er is niet een jij binnen dat systeem (als een homunculus) dat de machine bestuurt.
Nee, maar een determinist kan ook geen antwoord geven op die vraag. Daarom is het vreemd te concluderen dat een determinist klaarblijkelijk denkt wél die wijsheid in pacht te hebben. Zo vertroebelt dogmatisme het gezonde verstand. We zien het vergelijkbaar binnen religievoering.quote:Op zaterdag 1 oktober 2016 10:12 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Kun jij antwoord geven op de vraag hoe een zelfbewuste ervaring, of een (zelf-)bewustzijn, überhaupt teweeg wordt gebracht of tot stand komt?
Dat zou zeker vreemd zijn. Voor de goede orde: jij bent de enige die dat concludeert.quote:Op zondag 2 oktober 2016 06:54 schreef Elzies het volgende:
Nee, maar een determinist kan ook geen antwoord geven op die vraag. Daarom is het vreemd te concluderen dat een determinist klaarblijkelijk denkt wél die wijsheid in pacht te hebben.
Dat klopt. Maar het klopt ook dat artsen doelgericht delen van hersenen kunnen uitschakelen om het bewustzijn bij mensen weg te nemen. Mensen onder narcose brengen.De conclusie is dan dat het bewustzijn een emergente eigenschap is van hersenactiviteit.quote:Op zondag 2 oktober 2016 06:47 schreef Elzies het volgende:
[..]
Als jij daarvoor eenduidig bewijs kan leveren dan lees ik het graag. Bewustzijn an sich is nooit aangetoond. We kunnen nergens in ons brein iets aanwijzen en zeggen dat daar het bewustzijn zetelt.
Je kunt het brein niet vergelijken met een willekeurig ander orgaan zoals het hart of de lever.quote:Op zondag 2 oktober 2016 06:47 schreef Elzies het volgende:
De hersenen is net als de lever een orgaan.
Het brein manipuleert zichzelf. Naar wat ik heb begrepen werkt het zo: een beslissing wordt in het algemeen onbewust genomen in de rechterhersenhelft, waarna de linkerhersenhelft een rationalisatie verzint voor het nemen van die beslissing.quote:Op zondag 2 oktober 2016 06:47 schreef Elzies het volgende:
Het functioneert doelgericht, maar is feitelijk geen onafhankelijk zelfbewust autonoom orgaan. We kunnen immers hersenfuncties manipuleren. Wat is het dan wat wat manipuleert?
'The hard problem of consciousness' is inderdaad nog niet opgelost, en ik denk ook niet dat dat binnen korte tijd opgelost gaat worden. Het bewustzijn valt binnen het rijtje van het ontstaan van het universum en het ontstaan van leven uit dode materie.quote:Op zondag 2 oktober 2016 06:47 schreef Elzies het volgende:
Dus de processen die ertoe leiden dat een orgaan een zelfbewuste ervaring kan creëren begrijpen we niet. Dat is het eerlijke verhaal. Het observeren van gevolgtrekkingen alléén verklaart nog niet het achterliggende proces. Bovendien heb ik nog steeds binnen deze discussie geen antwoord gekregen wie wat observeert.
Ik ontken nergens de wisselwerking tussen het waakbewustzijn en het brein, maar dat verklaart nergens het mechanisme achter bewustzijnswerking. Waarom zoiets als zelfbewustzijn zich manifesteert. Logisch, aangezien we het ervaren van zelfbewustzijn (nog) niet begrijpen.quote:Op zondag 2 oktober 2016 23:08 schreef Libertarisch het volgende:
[..]
Dat klopt. Maar het klopt ook dat artsen doelgericht delen van hersenen kunnen uitschakelen om het bewustzijn bij mensen weg te nemen. Mensen onder narcose brengen.De conclusie is dan dat het bewustzijn een emergente eigenschap is van hersenactiviteit.
[..]
Je kunt het brein niet vergelijken met een willekeurig ander orgaan zoals het hart of de lever.
Een tumor in de hypothalamus kan je van heteroseksueel naar pedoseksueel doen veranderen en een vaatafsluiting van de thalamus kan er voor zorgen dat je volledig dementeert (Swaab, 2016).
Dit maakt de functie van het brein compleet anders dan dat van andere organen. Het brein is verantwoordelijk voor de genderidentiteit, stemming, seksuele voorkeur, persoonlijkheid, talenten, het gevoel van een ego of een verstoring van dat gevoel (met behulp van psychedelica die de werking van het defaultnetwerk in het brein remmen wat leidt tot een gevoel van ego-loosheid).
[..]
Het brein manipuleert zichzelf. Naar wat ik heb begrepen werkt het zo: een beslissing wordt in het algemeen onbewust genomen in de rechterhersenhelft, waarna de linkerhersenhelft een rationalisatie verzint voor het nemen van die beslissing.
Voorbeeld van Swaab:
"Er wordt continu berekend wat verstandig is om te doen, gezien de omstandigheden. In een experiment met een splitbrainpatiënt – iemand bij wie de verbinding tussen links en rechts is verbroken – werd aan de rechterhelft de opdracht gegeven om op te staan en weg te lopen. Hij stond op en liep weg. Toen hem gevraagd werd waarom hij dat deed, zei hij niet: ‘jullie hebben me net de opdracht gegeven’. Nee, hij zei: ‘ik ga even een chocolaatje halen’.”
[..]
'The hard problem of consciousness' is inderdaad nog niet opgelost, en ik denk ook niet dat dat binnen korte tijd opgelost gaat worden. Het bewustzijn valt binnen het rijtje van het ontstaan van het universum en het ontstaan van leven uit dode materie.
Het mysterie is nog springlevend!
Over de vraag wie wat observeert: het brein observeert zichzelf en past zichzelf aan. Die uitspraak is congruent met wetenschappelijke bevindingen en het determinisme. Het alternatief is een homunculus met een vrije wil, dan ben je nog verder van huis wat logica betreft.
Waarom is dat geen argument voor wangedrag? In principe is het het beste argument voor wangedrag. De samenleving d'r streven zou zodoende niet standaard straffen moeten zijn, maar corrigeren/veranderen. Daarvoor moet de juiste methode voor gevonden worden, per geval.quote:Op zondag 2 oktober 2016 23:18 schreef Libertarisch het volgende:
Toch wil ik nog verduidelijken dat, zelfs als de vrije wil wetenschappelijk wordt verworpen, het gevoel van de vrije wil gewoon blijft bestaan en dat je nog steeds verantwoordelijk bent voor je eigen leven en geluk. Geen vrije wil staat niet gelijk aan passiviteit, je moet nog steeds je studie afmaken of 's ochtends naar je werk en je moet nog steeds oefenen op de gitaar om een betere gitarist te worden of naar de sportschool om grotere spieren te kweken..
Met andere woorden, er verandert weinig aan je leven behalve dat je achteraf weet dat je niet anders had kunnen handelen wat op zich ook wel prettig is (hoewel dat geen argument voor wangedrag is).
Afwezigheid van vrije wil is geen vrijbrief voor wangedrag omdat de mens een sociaal dier is en de groep nodig heeft om als individu te overleven. En groepen hebben gedragsregels nodig om te kunnen functioneren, waaronder gij zult niet stelen, gij zult niet moorden (binnen de groep...), gij zult niet verkrachten, et cetera.quote:Op maandag 3 oktober 2016 16:12 schreef Cockwhale het volgende:
[..]
Waarom is dat geen argument voor wangedrag? In principe is het het beste argument voor wangedrag. De samenleving d'r streven zou zodoende niet standaard straffen moeten zijn, maar corrigeren/veranderen. Daarvoor moet de juiste methode voor gevonden worden, per geval.
In de hersenontwikkeling spelen zelforganiserende principes een belangrijke rol. Hiermee wordt bedoelt dat in een chaotisch systeem spontaan structuren ontstaan. Denk aan een spreeuwenzwerm, een voorbeeld van een zelforganiserend systeem.quote:Op maandag 3 oktober 2016 09:25 schreef Elzies het volgende:
Dus laten we van het brein geen individuele persoonlijkheid maken. Het is eerder een vernuftig complex orgaan waardoor zoiets als een individuele persoonlijkheid kan manifesteren. Het wonderlijke is ook dat geen enkele individuele persoonlijkheid precies hetzelfde is. Dat de mens de meest uiteenlopende keuzes kan maken of verschillende individuele geloofsopvattingen kan nastreven. Dat wijst mijnsinziens wel degelijk op zoiets als de vrije wil.
Ik weet eigenlijk te weinig van computers en ik weet te weinig van de hersenen om hier een uitspraak over te doen.quote:Op maandag 3 oktober 2016 22:30 schreef lnloggen het volgende:
@Libertarisch naar aanleiding van je post hierboven: uitgaande van jouw kijk op het brein en jouw geloofs wetenschappelijke opvatting hierover, zie jij in het brein processen, of denk je dat er in de hersenen dingen plaatsvinden, die fundamenteel onmogelijk zijn om door een computer te laten uitvoeren?
Met andere woorden is er een fundamenteel verschil tussen menselijke hersenen en computers, of zou software in essentie hetzelfde kunnen?
Even afgezien van schaalfactoren - dat computers nu nog niet groot of snel genoeg zijn wil niet zeggen dat ze dat over 10 of 20 of 50 jaar nog steeds niet zijn (zeker niet als hun capaciteit in dezelfde mate blijft toenemen als de afgelopen 50 jaar).
Het observeren van gevolgtrekkingen en daaraan eigen conclusies proberen te verbinden noem ik geen dichtgetimmerde wetenschap. Iets waar Dick Swaab al regelmatig voor is terug gefloten.quote:Op maandag 3 oktober 2016 17:23 schreef Libertarisch het volgende:
[..]
In de hersenontwikkeling spelen zelforganiserende principes een belangrijke rol. Hiermee wordt bedoelt dat in een chaotisch systeem spontaan structuren ontstaan. Denk aan een spreeuwenzwerm, een voorbeeld van een zelforganiserend systeem.
In het brein vindt zelforganisatie plaats omdat:
1) het netwerk van hersencellen enorm complex is (bestaande uit miljarden neuronen en nog meer connecties/synapsen)
2) Er is een razendsnelle communicatie tussen de onderdelen van de hersenen mogelijk
3) Op basis van ervaringen vinden er veranderingen plaats in de lokale netwerken; er wordt dus geleerd
4) Er worden zo veel mogelijk processen naar een lager niveau gedelegeerd, zodat er veel op lokaal niveau in onze hersenen automatisch, en dus onbewust, wordt geregeld en besloten
5) Er is geen centrum (ego/ik/zelf) dat voortdurend tot in detail al die lokale processen volgt en regelt
Hierdoor wordt ieder brein - ook als de genetische achtergrond identiek is - uniek.Er wordt tijdens de ontwikkeling van de hersenen een overmaat aan cellen, vezels en contacten gevormd. Vervolgens vindt er competitie plaats, waarbij de verbindingen die het beste functioneren winnen. En weer speelt de omgeving van de zich ontwikkelende hersencel een grote rol. De niet optimaal functionerende en overbodige contacten worden weggesnoeid (neuronaal darwinisme). Er wordt geschat dat de blijvende verbindingen uiteindelijk meer dan een miljoen kilometer vezels in ons brein opleveren, een getal dat zo groot is dat het toeval bij de vorming hiervan wel tot individuele verschillen móét leiden (ook bij een identieke genetische achtergrond).
Alle credits naar Dick Swaab, want het voorgaande is gebaseerd op hoofdstuk 2 van zijn nieuwste boek.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mijn 'geloofsopvatting' is gebaseerd op de meest recente inzichten uit de hersenwetenschap (Swaab refereert in zijn boek talloze malen naar hersenstudies van de afgelopen vijf jaar). Dat maakt mijn opvatting geen geloofsopvatting maar een wetenschappelijke opvatting. Zoals het geloof in de evolutieleer een wetenschappelijke opvatting is. Jouw opvatting is onwetenschappelijk.
Dat gezegd hebbende: het concept neuroplasticiteit is erg belangrijk en Swaab blijft hameren dat het brein zich constant aan het ontwikkelen is en zich aanpast aan de omgeving. Je hobbies en je beroepskeuze hebben invloed op de structuur van je brein, al je ervaringen hebben een invloed op de structuur van je brein.
Met die kennis kun je de vrije wil in ere herstellen. Je kunt namelijk je hersenen 'tweaken' door te mediteren, te musiceren, bepaalde taken uit te voeren, en zo de versie van jezelf te worden die je wilt zijn. Goed, het brein blijft een zelforganiserend systeem. Maar het effect van deze processen is dat je jouw eigen leven wel degelijk in de hand hebt door bepaalde acties te ondernemen.
Bottom line zijn we het waarschijnlijk met elkaar eens
Sorry, maar 1 uur en 12 minuten? Daar heb ik echt geen tijd voor.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 09:14 schreef Molurus het volgende:
Het is niet of het 1 of het ander Elzies. Het punt is dat alles daartussen ook mogelijk is.
Relevant:
Want die twee sluiten elkaar uitquote:Op dinsdag 4 oktober 2016 08:37 schreef Elzies het volgende:
Het is natuurlijk curieus dat men aan het ene zelforganiserende vermogen wel een persoonlijkheid toedicht en we bij het andere zelforganiserende vermogen spreken als een toevallige samenloop van omstandigheden.
Ik lees toch graag een iets betere onderbouwing dan de geloofsopvatting dat er sprake zijn van een toevallige samenloop van omstandigheden. Dat klinkt hetzelfde wanneer iemand roept dat God erachter zit maar dit vervolgens niet weet toe te lichten.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 10:17 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Want die twee sluiten elkaar uit
Het zou sowieso prima allemaal een toevallige samenloop van omstandigheden kunnen zijn. En dat we daarnaast aan sommige zelforganiserende vermogens een persoonlijkheid toekennen is meer een gradueel verschil. Naarmate er meer sprake is van een "zelf" of subjectiviteit, heeft dat zin of betekenis, maar dat doet uiteraard niets af aan het feit dat dat evengoed prima een toevallige samenloop van omstandigheden kan zijn.
Ja je hebt al vaker blijk gegeven niet te snappen wat evolutie is of hoe natuurlijke selectie werkt. Steeds de bewering blijven herhalen dat het een geloofsopvatting is (of vergelijken met "Godquote:Op dinsdag 4 oktober 2016 10:32 schreef Elzies het volgende:
Ik lees toch graag een iets betere onderbouwing dan de geloofsopvatting dat er sprake zijn van een toevallige samenloop van omstandigheden. Dat klinkt hetzelfde wanneer iemand roept dat God erachter zit maar dit vervolgens niet weet toe te lichten.
Ik kan prima een zelforganiserend computerprogramma schrijven waaraan jij waarschijnlijk geen zelf of subjectiviteit zou toeschrijven.quote:Zelf of subjectiviteit is slechts een kenmerk van een zelf organiserend vermogen. Ik betwijfel of graduele verschillen er werkelijk toe doen.
Kwestie van prioriteiten. Je hebt kennelijk wel een veelvoud van die tijd om hier allerlei stromannen op te pennen.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 09:39 schreef Elzies het volgende:
[..]
Sorry, maar 1 uur en 12 minuten? Daar heb ik echt geen tijd voor.
Volgens mij ben je fan van de serie Persons of Interest. Daar worden meer van dit soort fabeltjes aan de man gebracht.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 11:27 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Ja je hebt al vaker blijk gegeven niet te snappen wat evolutie is of hoe natuurlijke selectie werkt. Steeds de bewering blijven herhalen dat het een geloofsopvatting is (of vergelijken met "God") maakt je bezwaar niet minder onzinnig.
Je lijkt 'toevallige samenloop van omstandigheden' nog steeds te zien als een soort vergezochte noodgreep om een gat van onwetendheid in te vullen. Zoals al eerder gezegd, misschien moeten we daar dan een keer een apart topic aan wijden. Ik wil het met alle plezier toelichten maar dat valt een beetje buiten de scope van dit onderwerp.
[..]
Ik kan prima een zelforganiserend computerprogramma schrijven waaraan jij waarschijnlijk geen zelf of subjectiviteit zou toeschrijven.
In zijn beleving is het de oorsprong van het systeem die bepalend is voor de mogelijke aanwezigheid van een 'zelf' of 'subjectiviteit', en niet zozeer de aard van het systeem.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 11:27 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Ik kan prima een zelforganiserend computerprogramma schrijven waaraan jij waarschijnlijk geen zelf of subjectiviteit zou toeschrijven.
Ik heb echt geen tijd voor dit soort lange filmpjes. Kan daar beter eerlijk in zijn dan dat ik doe alsof ik ze heb bekeken. Bovendien laten dit soort filmpjes zien wat ze willen wat je ziet. Het is bestemd voor gelijkgestemden. Het voegt mijnsinziens weinig toe tot de discussie zelf.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 11:42 schreef Molurus het volgende:
[..]
Kwestie van prioriteiten. Je hebt kennelijk wel een veelvoud van die tijd om hier allerlei stromannen op te pennen.
Eh, wat? Vloeken in de kerk wat mij betreft dit. Het is trouwens Person of Interest.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 13:51 schreef Elzies het volgende:
[..]
Volgens mij ben je fan van de serie Persons of Interest. Daar worden meer van dit soort fabeltjes aan de man gebracht.![]()
Wat? Wie gelooft dat dan? Volgens mij alleen mensen die proberen de evolutietheorie te ontkrachten (zonder succes uiteraard). Evolutie door natuurlijke selectie is het absoluut niet willekeurig.quote:Van mij mag je geloven dat evolutie werkt op basis van een toevallige samenloop van omstandigheden, net zoals een religieus persoon overal Gods hand ziet.
Noem er een.quote:Ook binnen de evolutietheorie bestaan verschillende stromingen en opvattingen.
Er is geen enkele wetenschappelijke theorie zo goed als 'af' als de evolutietheorie. Als je het daar niet mee eens bent kom maar op, ik kan al je vragen beantwoorden.quote:Die zijn telkens met nieuwe technologische ontwikkelingen aan veranderingen onderhevig. Het is dus bij verre een dichtgetimmerd geheel wat af is.
Inderdaad, het is Person of Interest.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 14:02 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Eh, wat? Vloeken in de kerk wat mij betreft dit. Het is trouwens Person of Interest.
[..]
Wat? Wie gelooft dat dan? Volgens mij alleen mensen die proberen de evolutietheorie te ontkrachten (zonder succes uiteraard). Evolutie door natuurlijke selectie is het absoluut niet willekeurig.
[..]
Noem er een.
[..]
Er is geen enkele wetenschappelijke theorie zo goed als 'af' als de evolutietheorie. Als je het daar niet mee eens bent kom maar op, ik kan al je vragen beantwoorden.
Het is dan ook een science-fictionserie. Niet zo gek dus.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 14:18 schreef Elzies het volgende:
[..]
Inderdaad, het is Person of Interest.![]()
Desalniettemin is het een leuke serie, maar wel met een science fiction kenmerk.
Als je dat onderscheid wil maken bestaan darwinisten niet meer. Genetica is onderdeel van de evolutietheorie.quote:Je hebt darwinisten en neodarwinisten.
Wat is die doelgerichtheid dan? Dat is de belangrijkste vraag.quote:Ik ontken de evolutie natuurlijk niet, maar waar de een doelgerichtheid ziet
Daniel Dennett geeft een helder en uitgebreid antwoord op deze vraag in de lezing die ik kort hiervoor heb gepost.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:12 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Wat is die doelgerichtheid dan? Dat is de belangrijkste vraag.
Ik wil het van Elzies horen natuurlijk. Met Dennett ben ik niet in discussie (gelukkig niet).quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:20 schreef Molurus het volgende:
[..]
Daniel Dennett geeft een helder en uitgebreid antwoord op deze vraag in de lezing die ik kort hiervoor heb gepost.
Ik vrees dat je daar helemaal geen antwoord van gaat krijgen. Maar wie weet.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:25 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Ik wil het van Elzies horen natuurlijk. Met Dennett ben ik niet in discussie (gelukkig niet).
Maar de video ga ik wel kijken.
Dit zou dan niet gelden voor jouw bijdragen aan dit topic?quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 13:56 schreef Elzies het volgende:
[..]
Bovendien laten dit soort filmpjes zien wat ze willen wat je ziet. Het is bestemd voor gelijkgestemden. Het voegt mijnsinziens weinig toe tot de discussie zelf.
Is de essentie samen te vatten in minder dan 72 minuten? Of is er ergens een specifiek moment in de video waar hij het belangrijkste punt maakt?quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:20 schreef Molurus het volgende:
Daniel Dennett geeft een helder en uitgebreid antwoord op deze vraag in de lezing die ik kort hiervoor heb gepost.
Voor wie de tijd wel heeft.
Het is vrij complexe materie. Maar om de super korte samenvatting te geven:quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:48 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Is de essentie samen te vatten in minder dan 72 minuten? Of is er ergens een specifiek moment in de video waar hij het belangrijkste punt maakt?
Goed voorbeeld, dit zet me wel aan het denken. Het komt op mij over als een verschil dat niet bestaat maar ik kan niet uitleggen waaromquote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:04 schreef Molurus het volgende:
PS: ook schaakprogramma's kun je op die manier bekijken.
De vraag "waarom speelt het programma 10. Txf8?" kun je in principe zien in beide contexten, afhankelijk van op welk niveau je ernaar kijkt.
Een programmeur zal er vermoedelijk vooral in context 1) naar kijken. Een grootmeester eerder in context 2).
Het is niet alsof de programmeur dat beter of slechter ziet dan de grootmeester. Bovendien begrijpt de programmeur vrijwel niks van schaken en de grootmeester mogelijk nog veel minder van computercode.
Het zijn eenvoudig verschillende complementaire manieren om naar hetzelfde te kijken.
Ik denk dat je daar gelijk in hebt. Doelmatigheid is een grofmazige abstracte interpretatie van iets dat in detail bekeken gewoon een mechanisme is.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:09 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Goed voorbeeld, dit zet me wel aan het denken. Het komt op mij over als een verschil dat niet bestaat maar ik kan niet uitleggen waarom.
Exact, helemaal mee eens.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:19 schreef Molurus het volgende:
Ik denk dat je daar gelijk in hebt. Doelmatigheid is een grofmazige abstracte interpretatie van iets dat in detail bekeken gewoon een mechanisme is.
Dat klopt, en daar komt de (krachtige) illusie vandaan waar Elzies onder anderen in trapt. Ik vind het altijd wel een interessante vraag waarom mensen zo graag 'agency' zien in allerlei fenomenen. Michael Shermer heeft daar wel een interessante theorie over.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:19 schreef Molurus het volgende:
[..]
Ik denk dat je daar gelijk in hebt. Doelmatigheid is een grofmazige abstracte interpretatie van iets dat in detail bekeken gewoon een mechanisme is.
Zoals gezegd, het ene perspectief is niet per se beter dan de andere. Het is afhankelijk van wat je ermee probeert te bereiken welk perspectief beter werkt.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:24 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Dat klopt, en daar komt de (krachtige) illusie vandaan waar Elzies onder anderen in trapt. Ik vind het altijd wel een interessante vraag waarom mensen zo graag 'agency' zien in allerlei fenomenen. Michael Shermer heeft daar wel een interessante theorie over.
Exact. Dat is trouwens ook het punt dat Bas Haring hier maakt (geweldige presentatie ook):quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:22 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Exact, helemaal mee eens.
Net zo kun je hersenen zowel zien als gedachten, emoties, bewustzijn, enzovoort, als ook een berg chemische reacties. Dat eerste komt voort uit (wordt gemanifesteerd door) het tweede. Het is allebei hetzelfde, op een ander niveau bekeken. Dus in die zin is bewustzijn e.d. geen aparte, onafhankelijk aanwezige factor.
En ik denk dus hetzelfde over de "vrije" wil.
En of je het een illusie noemt is een kwestie van smaak, net als het antwoord op de vraag "bestaat Sinterklaas?"quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:43 schreef JimmyDean het volgende:
De illusie van vrije wil is genoeg voor verantwoordelijkheid. Dus de premisse uit de OP klopt niet.
Oh, dat absoluut. Maar dat is van een ander niveau dan wat Elzies beweert.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:50 schreef Molurus het volgende:
[..]
En of je het een illusie noemt is een kwestie van smaak, net als het antwoord op de vraag "bestaat Sinterklaas?"
Bottom line is: het werkt, ongeacht of het een illusie is we het een illusie noemen.
Ik ben van mening dat we wel een vrije wil hebben. Ik snap niet waarom er altijd het fatalisme aan determinisme verbonden wordt. Ik raad iedereen aan eens de relevante stukken van Mill te lezen. System of Logic.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 17:50 schreef Molurus het volgende:
[..]
En of je het een illusie noemt is een kwestie van smaak, net als het antwoord op de vraag "bestaat Sinterklaas?"
Bottom line is: het werkt, ongeacht of het een illusie is we het een illusie noemen.
Eens. Ik denk eerlijk gezegd niet dat vrije wil en determinisme ook maar iets met elkaar te maken hebben.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 18:17 schreef laforest het volgende:
[..]
Ik ben van mening dat we wel een vrije wil hebben. Ik snap niet waarom er altijd het fatalisme aan determinisme verbonden wordt. Ik raad iedereen aan eens de relevante stukken van Mill te lezen. System of Logic.
Leg eens uit waarom we wel vrije wil hebben a.d.v Mill zijn filosofie.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 18:17 schreef laforest het volgende:
[..]
Ik ben van mening dat we wel een vrije wil hebben. Ik snap niet waarom er altijd het fatalisme aan determinisme verbonden wordt. Ik raad iedereen aan eens de relevante stukken van Mill te lezen. System of Logic.
https://www.laits.utexas.edu/poltheory/mill/sol/sol.b06.c02.htmlquote:Op dinsdag 4 oktober 2016 19:56 schreef Discombobulate het volgende:
[..]
Leg eens uit waarom we wel vrije wil hebben a.d.v Mill zijn filosofie.
Ik blijf het nog altijd lastig vinden om compatibilisme voor te stellen.
Dat lijkt me vrij simpel. Determinisme = alles ligt impliciet vast en voorbesloten in de huidige situatie (of eigenlijk die ten tijde van het begin van het universum) plus de natuurwetten die het verdere verloop van alles exact dicteren, dus daar lijkt mij dan per definitie niets "vrij" aan.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 18:17 schreef laforest het volgende:
Ik ben van mening dat we wel een vrije wil hebben. Ik snap niet waarom er altijd het fatalisme aan determinisme verbonden wordt.
Dank voor de tip, maar als argument is het een een makkelijke cop-out om enkel te verwijzen naar externe literatuur. Kun je hier een TL;DR posten waarom uit die relevante stukken het bestaan van een vrije wil uit zou volgen? Of dat dit zelfs compatibel zou zijn met determinisme?quote:Ik raad iedereen aan eens de relevante stukken van Mill te lezen. System of Logic.
Nogmaals, ik heb geen tijd om filmpjes van 1 uur en 12 minuten te bekijken. Dan is het posten van zo'n filmpjes vrij zinloos te noemen. Dat geldt ook voor ellenlange links die door geen hond wordt gelezen.quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:42 schreef Molurus het volgende:
[..]
Dit zou dan niet gelden voor jouw bijdragen aan dit topic?
Ik ben het volledig eens met elk woord dat Dennett erover zegt in deze lezing. Ik zie geen toegevoegde waarde in het overschrijven daarvan, maar het lijkt me wel degelijk relevant voor deze discussie.
Als je doel is een discussie met gelijkgestemden en je geen toegevoegde waarde ziet in andere meningen dan gaat er iets niet goed.
Nogmaals: gezien de hoeveelheid tijd die je tot dusver hebt gestoken in het schrijven van posts in dit topic is dit vooral een kwestie van je prioriteiten (verkeerd) stellen. De tijd heb je wel.quote:Op woensdag 5 oktober 2016 05:26 schreef Elzies het volgende:
[..]
Nogmaals, ik heb geen tijd om filmpjes van 1 uur en 12 minuten te bekijken. Dan is het posten van zo'n filmpjes vrij zinloos te noemen. Dat geldt ook voor ellenlange links die door geen hond wordt gelezen.
Wellicht dat je wel iets kunt met de samenvatting die ik daarvan heb gegeven? Of heb je daar ook geen tijd meer voor inmiddels?quote:Op woensdag 5 oktober 2016 05:26 schreef Elzies het volgende:
Het gaat hier om eigen bijdragen, eigen meningen, eigen toegevoegde inzichten. Niet om het kopiëren van andermans ideeën. Leuk voor gelijkgestemden, maar niet voor een eigen toegevoegde discussievoering.
Om in zijn plaats de vraag te beantwoorden: ja.quote:Op woensdag 5 oktober 2016 00:58 schreef Jace_TBL het volgende:
[..]
Dat lijkt me vrij simpel. Determinisme = alles ligt impliciet vast en voorbesloten in de huidige situatie (of eigenlijk die ten tijde van het begin van het universum) plus de natuurwetten die het verdere verloop van alles exact dicteren, dus daar lijkt mij dan per definitie niets "vrij" aan.
Ben je van mening dat een computer of een stuk software (waarvan het verloop en gedrag per definitie deterministisch is) een vrije wil kan hebben?
Je bedoelt: op microniveau is er geen vrije wil, maar op macro niveau is die er wel.quote:Op woensdag 5 oktober 2016 08:48 schreef Molurus het volgende:
[..]
Om in zijn plaats de vraag te beantwoorden: ja.
Ik beschreef kort hiervoor twee manieren waarop je naar een schaakprogramma kunt kijken.
Wanneer je zegt dat alles impliciet vastligt dan kijk je daarnaar vanuit een detailniveau. Als we kijken naar het vermogen om te schaken zelf dan is dat eerder een grofmazig niveau waarop dat detailniveau er eenvoudig niet meer toe doet.
Het zijn twee verschillende perspectieven op hetzelfde en er wordt in de vrije wil discussie onbedoeld geschakeld tussen die twee perspectieven.
Het is niet alsof 'wij' controle hebben over wat er gebeurt op detailniveau - de schaal van neuronen en kleiner. Dat wil niet zeggen dat we op een grotere schaal geen controle hebben. De vrije wil is eerder een grofmazig dan een fijnmazig iets, net als het vermogen om te schaken.
Kortom: dat een computer geen controle heeft over afzonderlijke instructies betekent nog niet dat een computer niet kan schaken. We hoeven niet eens te kijken naar afzonderlijke computerinstructies om te weten of een computer kan schaken.
En zo is het ook met de vrije wil: we hoeven niet naar de kwantumschaal te kijken en ons af te vragen of die deterministisch is of niet om te weten of wij wel of niet een vrije wil hebben. Determinisme is een rode haring.
Ik geef genoeg antwoorden en onderbouwde stellingen die al vanaf het begin van deze discussie worden genegeerd.quote:Op woensdag 5 oktober 2016 08:40 schreef Molurus het volgende:
[..]
Nogmaals: gezien de hoeveelheid tijd die je tot dusver hebt gestoken in het schrijven van posts in dit topic is dit vooral een kwestie van je prioriteiten (verkeerd) stellen. De tijd heb je wel.
[..]
Wellicht dat je wel iets kunt met de samenvatting die ik daarvan heb gegeven? Of heb je daar ook geen tijd meer voor inmiddels?(Of voor een aantal vragen die je worden gesteld waar je geen antwoord op geeft. Heb je wellicht alleen tijd om te praten maar niet om te luisteren?)
Bovendien is er niks mis met het kopieren van andermans ideeen. Als we een discussie hebben over mechanica dan is het ook onzin om Newton buiten beschouwing te laten omdat het niet ideeen van 1 van ons zijn.
Laten we nou niet doen alsof 1 van ons iets origineels heeft te vertellen over de vrije wil.
Niet waar, als antwoorden je niet bevallen ga je daar niet op in, om een paar posts later weer glashard te beweren dat je genegeerd wordt. Da's lekker discussiëren zoquote:Op donderdag 6 oktober 2016 06:05 schreef Elzies het volgende:
Ik geef genoeg antwoorden en onderbouwde stellingen die al vanaf het begin van deze discussie worden genegeerd.
Nee, dat staat hier juist ter discussie. Je kunt dat wel "het eerlijke verhaal" noemen maar dat is het natuurlijk niet. Het eerlijke verhaal is dat we helemaal niet weten of we hier wel een vrije keus in hadden, misschien was er niets vrij aan en lag het impliciet al besloten sinds het begin van het universum dat we hierover van mening zouden verschillen.quote:Het eerlijke verhaal is dat we allemaal de vrije keuze hebben hierover verschil van mening te hebben. (als aspect van de vrije wil)
Volgens mij heeft niemand hier ooit beweerd dat determinisme dichtgetimmerde wetenschap is, dus geen idee hoe dat relevant is.quote:Determinisme is een geloofsopvatting, geen dichtgetimmerde wetenschap. Dat is intussen wel voldoende aangetoond.
Net als mensen die beweren dat kabouters niet bestaan, dat is ook een geloof, maar men brengt dat soms alsof het een bewezen feit is.quote:Veel interessanter is om te zien hoe krampachtig mensen blijven vasthouden aan hun eigen specifieke denkhokje. Op dat vlak verschilt een determinist niet van een Jehova Getuige. Dezelfde stoïcijnse vastberadenheid waarmee het zijn eigen waarheid verdedigd.
Mee eens, het kan soms aardig zijn om als referentie naar iets te verwijzen, maar vat het dan op z'n minst samen of zet het ven kort in grote lijnen uiteen, dat voegt wat toe aan de discussie. Als het argument in zo'n link of filmpje echt zo goed is, is het ook de moeite waard om de essentie uiteen te zetten in je eigen woorden.quote:Ik ben niet geïnteresseerd in andermans filmpjes of links die feitelijk geen hond bekijkt of leest. Heb ooit op een forum gezeten waar men uiteindelijk louter filmpjes en links postte en dat forum was al snel ten dode opgeschreven. Want niemand keek of las en de eigen mening verdween naar de achtergrond. Het gaat juist om de eigen mening.
Ik denk dat je hierbij heel goed moet bekijken:quote:Op woensdag 5 oktober 2016 15:08 schreef Libertarisch het volgende:
[..]
Toch heb ik hier een andere mening over. Je kunt via introspectie wel merken dat de vrije wil een illusie is. Bijvoorbeeld, als je gaat mediteren merk je dat het brein volautomatisch gedachten en intenties (tot bepaalde acties) produceert. Je brein bepaalt wat voor dromen je krijgt, je hebt geen controle over je dromen. Verder neemt het autonome zenuwstelsel constant beslissingen zonder dat je daar controle over hebt. Al je persoonlijkheidskenmerken zitten vast in je brein, en als er gerommeld zou worden met dat brein dan zou jij als persoon ook compleet veranderen.
Als klap op de vuurpijl worden onbewust constant berekeningen uitgevoerd over welk gedrag het beste is, en meerdere seconden voordat je je er bewust van bent wordt er een beslissing genomen welke je dan bewust uitvoert wat de illusie geeft dat je uit vrije wil gehandeld hebt.
Ik zou pleiten voor het idee van een sterk-gelimiteerde vrije wil. Als mens kun je met je kennis over het brein en de psychologie bewust aanpassingen doen aan je brein. Bijvoorbeeld door te mediteren, musiceren, andere mentale oefeningen te doen, bepaalde ervaringen op te doen, et cetera. Het feit dat je je eigen brein kunt 'tweaken' is voor mij de duidelijkste expressie van vrije wil die wij mensen hebben (ook al verloopt dat 'tweaken' ook volgens deterministische principes, toch staat het voor mij functioneel gelijk aan een vorm van vrije wil)
Je kunt de scope van vrijheid zo nauw of breed maken als je wilt natuurlijk. Waar het volgens mij allemaal werkelijk om gaat is de vraag: '''had ik anders kunnen handelen dan ik heb gehandeld?" en het antwoord op die vraag is altijd ''nee''. En daarmee is het concept van de vrije wil wat mij betreft failliet.quote:[b]Op donderdag 6 oktober 2016 11:44 schreef Molurus het volgende:
[..]
Ik denk dat je hierbij heel goed moet bekijken:
1) wat is precies de scope van 'datgene dat vrij is'?
2) welke uitleg van 'vrijheid' hanteer je? (Zie post hierboven.)
Dat niks vrij is van zichzelf lijkt me nogal triviaal namelijk. Als we deze zware eis hanteren voor het begrip vrijheid kan vrijheid helemaal niet bestaan. Dat gaat voorbij de vrije wil discussie.
Dan nog zit je met het probleem van grenzen. Waar houdt het schaakprogramma op en waar begint het externe? Met de mens is dat nog moeilijker. Trekken we de grens bij emergente aspecten (gedachten, wil, persoonlijkheid, ego), de hersenen, het zenuwsysteem, het lichaam, lichaam + waarneming van wereld etc etc. Een vrijheid ten opzichte van omgeving lijkt me net zo vreemd als een vrijheid ten opzichte van zichzelf. Omgeving maakt deel uit van dat zelf, specifiek als we spreken over bewustzijn.quote:Op donderdag 6 oktober 2016 10:56 schreef Molurus het volgende:
Daarom zijn schaakprogramma's nu juist zo interessant: van een schaakcomputer weten we dat ze deterministisch functioneren, ongeacht of het universum als geheel deterministisch is.
Als we kunnen stellen dat
1) schaakprogramma's keuzes maken en
2) vrij zijn om die keuzes te maken
dan kunnen we rustig concluderen dat determinisme totaal irrelevant is voor dit onderwerp.
Dat schaakprogramma's keuzes maken lijkt me eigenlijk nogal triviaal. (Tenzij iemand hier nog iets tegenin denkt te kunnen brengen.)
Rest de vraag of die schaakprogramma's vrij zijn om keuzes te maken. En dan zijn we toch weer terug bij de vraag wat we dan precies verstaan onder 'de vrijheid om keuzes te maken'.
Hebben we het dan over:
1) een vrijheid ten opzichte van de omgeving exclusief het schaakprogramma zelf?
2) een vrijheid ten opzichte van de omgeving inclusief het schaakprogramma zelf?
De tweede interpretatie van vrijheid lijkt mij niet coherent. Vrijheid in die zin kan nooit bestaan, ongeacht of het schaakprogramma of de wereld deterministisch is. Dat is niet alleen funest voor de vrije wil maar ook funest voor het begrip 'vrijheid' in het algemeen. Ook non-deterministische systemen kunnen nooit vrij zijn op die manier.
En bij de eerste interpretatie doet het er eenvoudig niet toe dat het schaakprogramma deterministisch is.
Kortom: ongeacht welke uitleg je geeft aan 'de vrijheid om keuzes te maken' is de vraag of de wereld deterministisch is irrelevant voor dit onderwerp.
Ik weet niet of je één deel kunt aanwijzen om vervolgens te zeggen: dat deel maakte de keuze! Het is een samenspel van meerdere componenten en factoren die dat tot stand brengen, eventueel met een daaruit voortvloeiend emergent deel dat "kiest". In het geval zou ik zeggen dat de schaak software met behulp van de CPU die keuze maakt. De twee bestaan niet zonder elkaar.quote:Op donderdag 6 oktober 2016 14:39 schreef Fir3fly het volgende:
Maakt de schaakcomputer een keuze, of doet de CPU van de computer dat?
We maken de gehele dag door bepaalde keuzes, zowel bewust als onbewust. Dan vind ik het ontkennen van die keuzevrijheid als deelaspect van de vrije wil nogal onlogisch klinken.quote:Op donderdag 6 oktober 2016 12:54 schreef Libertarisch het volgende:
[..]
De uiteindelijke vrijheid die je hebt in je leven is dus minimaal, behalve de vrijheid om te handelen zoals je wilt. Kunnen handelen zoals je goeddunkt is wat mij betreft ''the free will worth having'', maar die handelingsvrijheid is niet waar de meeste mensen aan denken als ze het over de vrije wil hebben. Ze hebben het dan doorgaans over het idee ''ik had anders kunnen handelen dan ik heb gehandeld'', en juist dat idee is een illusie.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TL;DR
Vrije wil bestaat wel of niet afhankelijk van je definitie, het feit is wel dat je nooit anders had kunnen handelen dan dat je hebt gehandeld en in die zin bestaat de vrije wil dus niet. De vrije wil bestaat wel in de zin dat je als mens een groot aanpassingsvermogen hebt en inzicht hebt in je eigen handelen, wat Daniel Dennett ziet als ''the free will worth having''
quote:Op vrijdag 7 oktober 2016 11:06 schreef Elzies het volgende:
[..]
We maken de gehele dag door bepaalde keuzes, zowel bewust als onbewust. Dan vind ik het ontkennen van die keuzevrijheid als deelaspect van de vrije wil nogal onlogisch klinken.
Maar dat komt door jouw geloof dat het brein die keuzes voor jou maakt. Dat is een individuele keuze. Net zoals de ander weer de keuzevrijheid heeft om te geloven dat het brein slechts een uitvoerend complex orgaan is, net zoals alle andere organen.
Het is in ieder geval wetenschappelijk niet dicht te timmeren. Daarom behoort dit soort standpunten thuis binnen de filosofische hoek en niet binnen de wetenschappelijke.
quote:Op dinsdag 4 oktober 2016 15:12 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Het is dan ook een science-fictionserie. Niet zo gek dus.
[..]
Als je dat onderscheid wil maken bestaan darwinisten niet meer. Genetica is onderdeel van de evolutietheorie.
Wat je over Darwin zegt is verder kul. Hij werkte samen met veel andere wetenschappers maar het originele idee van de theorie kwam toch echt bij hem als eerste vandaan.
[..]
Wat is die doelgerichtheid dan? Dat is de belangrijkste vraag.
Ik ben geen verstokte determinist.
Als het brein niet de oorsprong is van de keuzes, wat is volgens jou dan wel de oorsprong ervan?quote:Op vrijdag 7 oktober 2016 11:06 schreef Elzies het volgende:
[..]
We maken de gehele dag door bepaalde keuzes, zowel bewust als onbewust. Dan vind ik het ontkennen van die keuzevrijheid als deelaspect van de vrije wil nogal onlogisch klinken.
Maar dat komt door jouw geloof dat het brein die keuzes voor jou maakt. Dat is een individuele keuze. Net zoals de ander weer de keuzevrijheid heeft om te geloven dat het brein slechts een uitvoerend complex orgaan is, net zoals alle andere organen.
Het is in ieder geval wetenschappelijk niet dicht te timmeren. Daarom behoort dit soort standpunten thuis binnen de filosofische hoek en niet binnen de wetenschappelijke.
Het is een achterliggend proces wat we nog niet begrijpen. De hersenen als uitvoerend orgaan kunnen we bestuderen en vanuit die geobserveerde gevolgtrekkingen kunnen we verschillende conclusies trekken. Zoals we weten zijn die in de regel niet eenduidig. Daarom kun je deze discussie blijven voortzetten.quote:Op vrijdag 7 oktober 2016 12:28 schreef GrumpyFish het volgende:
[..]
Als het brein niet de oorsprong is van de keuzes, wat is volgens jou dan wel de oorsprong ervan?
Maar waar vindt dat achterliggende proces dan plaats?quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 09:34 schreef Elzies het volgende:
[..]
Het is een achterliggend proces wat we nog niet begrijpen. De hersenen als uitvoerend orgaan kunnen we bestuderen en vanuit die geobserveerde gevolgtrekkingen kunnen we verschillende conclusies trekken. Zoals we weten zijn die in de regel niet eenduidig. Daarom kun je deze discussie blijven voortzetten.
De een gelooft in een verpersoonlijkt brein, de ander maakt graag een vergelijking met een computer, weer een ander ziet het brein als een uitvoerend orgaan waarvan we het achterliggende proces niet begrijpen. Zoveel meningen, zoveel geloofsopvattingen, zoveel keuzes. Maar nergens een dichtgetimmerd hard onomstotelijk bewijs dat het zus of zo is.
Hoe frustrerend het ook kan zijn. Dat is uiteindelijk het eerlijke verhaal.
Als we dat zouden weten zouden we dat achterliggende proces ook kunnen begrijpen. We zijn echter beperkt in het observeren van gevolgtrekkingen en vandaaruit trekken we verschillende conclusies die telkens weer aan veranderingen onderhevig zijn door middel van hernieuwde bevindingen.quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 09:43 schreef GrumpyFish het volgende:
[..]
Maar waar vindt dat achterliggende proces dan plaats?
"Het eerlijke verhaal"quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 09:34 schreef Elzies het volgende:
Het is een achterliggend proces wat we nog niet begrijpen. De hersenen als uitvoerend orgaan kunnen we bestuderen en vanuit die geobserveerde gevolgtrekkingen kunnen we verschillende conclusies trekken. Zoals we weten zijn die in de regel niet eenduidig. Daarom kun je deze discussie blijven voortzetten.
De een gelooft in een verpersoonlijkt brein, de ander maakt graag een vergelijking met een computer, weer een ander ziet het brein als een uitvoerend orgaan waarvan we het achterliggende proces niet begrijpen. Zoveel meningen, zoveel geloofsopvattingen, zoveel keuzes. Maar nergens een dichtgetimmerd hard onomstotelijk bewijs dat het zus of zo is.
Hoe frustrerend het ook kan zijn. Dat is uiteindelijk het eerlijke verhaal.
Jouw brein suggereert dat alle processen omtrent bewustzijnswerking is aangetoond. Mijn brein verschilt toch duidelijk van mening. Zo zie je maar hoe de vrije wil om iets aan te willen nemen per brein verschilt.quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 10:56 schreef lnloggen het volgende:
[..]
"Het eerlijke verhaal"Je zuigt hier gewoon iets uit je duim. Hoezo een achterliggend proces, dat is nog nooit waargenomen! Niets in die richting, op geen enkele manier! Er is geen aanleiding toe, geen reden voor, laat staan een verklaring, laat staan een bewijs!
Met een "achterliggend proces" aankomen en dan ook nog beweren dat dat "het eerlijke verhaal is", is net zo onzinnig als zeggen dat er een kabouter in je hoofd zit die alles (inclusief je hersens) aanstuurt.
Waarom blijf je dat soort onzin telkens herhalen?quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 13:10 schreef Elzies het volgende:
Jouw brein suggereert dat alle processen omtrent bewustzijnswerking is aangetoond.
Dus als twee schaakcomputers in dezelfde stelling een verschillende zet doen, hebben ze ook een vrije wil?quote:Zo zie je maar hoe de vrije wil om iets aan te willen nemen per brein verschilt.![]()
Dat doet niemand. Hooguit jij, met de bewering dat bepaalde mensen een eigen denkhokje creëren en dat als eenduidige waarheid verkondigen. Volgens mij verkondigt hier niemand iets als eenduidige waarheid.quote:Iedereen mag zijn eigen denkhokje creëren, maar het blijft hoogst naïef dit als de eenduidige waarheid te blijven verkondigen.
Dat dat laatste niet juist kan zijn is an sich wel te demonstreren. Een bekend voorbeeld is de cutaneous rabbit illusion.quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 10:56 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Met een "achterliggend proces" aankomen en dan ook nog beweren dat dat "het eerlijke verhaal is", is net zo onzinnig als zeggen dat er een kabouter in je hoofd zit die alles (inclusief je hersens) aanstuurt.
Ik zie niet waarom er per se een verschil moet zijn (aantoonbaar via die rabbit illusion) tussen bewustzijn en waarneming die volledig bestaat uit processen in de hersenen zelf, of dat dit gebeurt dankzij een kabouter die zich in de hersenen heeft genesteld en deze aanstuurt?quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 14:14 schreef Molurus het volgende:
Dat dat laatste niet juist kan zijn is an sich wel te demonstreren. Een bekend voorbeeld is de cutaneous rabbit illusion.
Als er werkelijk een kabouter in een 'Cartesiaans theater' naar een scherm zit te kijken dan zouden waarnemingen moeten worden geregistreerd in de volgorde waarin ze binnenkomen. Bovenstaande illusie demonstreert dat dat ieg niet waar kan zijn.
Nou ja, dat betekent ieg dat die kabouter iets anders waarneemt, ieg niet datgene dat er via de zintuigen binnenkomt maar iets dat 'bewerkt' is. Terwijl die bewerking nu juist onderdeel is van het bewustzijn.quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 17:33 schreef lnloggen het volgende:
[..]
Ik zie niet waarom er per se een verschil moet zijn (aantoonbaar via die rabbit illusion) tussen bewustzijn en waarneming die volledig bestaat uit processen in de hersenen zelf, of dat dit gebeurt dankzij een kabouter die zich in de hersenen heeft genesteld en deze aanstuurt?
Je zegt "dan zouden waarnemingen moeten worden geregistreerd in de volgorde waarin ze binnenkomen" maar waarom?En waarom zou dat niet het geval zijn als de boel alleen uit hersenprocessen bestaat zonder achterliggende factoren?
Een schaakcomputer heeft geen persoonlijkheid, kent geen gevoelens, is niet zelfbewust en is altijd het resultaat van menselijke programmering. Een schaakcomputer wordt evenmin verliefd, kent geen verlangens of idealen en zal nooit ergens over kunnen dromen.quote:Op zaterdag 8 oktober 2016 13:28 schreef lnloggen het volgende:
[..]
[..]
Dus als twee schaakcomputers in dezelfde stelling een verschillende zet doen, hebben ze ook een vrije wil?
[..]
Je kunt je afvragen of dat soort kenmerken bijdragen aan een vrije wil of daar juist van afwijken.quote:Op zondag 9 oktober 2016 10:29 schreef Elzies het volgende:
[..]
Een schaakcomputer heeft geen persoonlijkheid, kent geen gevoelens, is niet zelfbewust en is altijd het resultaat van menselijke programmering. Een schaakcomputer wordt evenmin verliefd, kent geen verlangens of idealen en zal nooit ergens over kunnen dromen.
Ken jij ze ook? Kun jij tot op het diepste niveau uitleggen hoe een (schaak)computer werkt?quote:Op zondag 9 oktober 2016 10:29 schreef Elzies het volgende:
[..]
De processen die een computerprogramma in gang zetten kennen we.
Voor mij draagt het juist bij aan het besef van een vrije wil.quote:Op maandag 10 oktober 2016 11:10 schreef Cockwhale het volgende:
[..]
Je kunt je afvragen of dat soort kenmerken bijdragen aan een vrije wil of daar juist van afwijken.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |