De LHC deeltje 2

tvp, ik zie nu trouwens pas hoe groot dat ding is. Mits de schaal op de foto klopt

Ik denk dat ze het vorige topic gesloten hebben om een reden. Ik respecteer dat. Je weet hoe ik erover denk en daar laat ik het bij.
Ik vind het wel jammer dat je op deze dwangmatig kinderlijke manier iedereen laat zien dat je het laatste woord wilt hebben. Het zij zo. Tis jouw feestje.

quote:

Op woensdag 29 april 2009 13:49 schreef Matteüs het volgende:
Ik denk dat ze het vorige topic gesloten hebben om een reden. Ik respecteer dat. Je weet hoe ik erover denk en daar laat ik het bij.
Ik vind het wel jammer dat je op deze dwangmatig kinderlijke manier iedereen laat zien dat je het laatste woord wilt hebben. Het zij zo. Tis jouw feestje.

Een heel duidelijke reden zelfs. Het maximaal aantal posts in een topic was bereikt en dan wordt het topic automatisch gesloten.
De discussies worden dus niet opnieuw aangegaan, omdat iemand het laatste woord dient te hebben, de discussies worden simpelweg voortgezet. En we hebben een topic nodig om nieuwe ontwikkelingen over de LHC in kwijt te kunnen

Val ik ff goed op mijn bek...

hoe ver zijn ze nu btw?

quote:

Op woensdag 29 april 2009 14:09 schreef Matteüs het volgende:
Val ik weer ff goed op mijn bek...

gniffel

quote:

Op vrijdag 1 mei 2009 10:53 schreef Haushofer het volgende:
Zal ff kijken om een goeie up-to-date site, als iemand anders die weet dan mag zij/hij em hier neerplempen

http://boinc.berkeley.edu/
+
http://lhcathome.cern.ch/lhcathome/

Leest mee

Zo'n gruwelijk mooi apparaat, wat verwacht jij hier nu van Haushofer?

tvp

De LHC was laatst ook weer een onderwerp van The Daily Show (30-4-09). Hier zeiden zo ook iets van het aan elkaar schakelen van de LHC rond eind mei. (So when is this massive metal penis going into the giant metal vagina? )

Hebben ze dat ding trouwens gegraven middels zo'n chunnel-boor of gewoon een grote circel gegraven? Dan zou dit toch zichtbaar moeten zijn middels google.maps?

quote:

Op maandag 4 mei 2009 17:05 schreef Haushofer het volgende:

[..]

De vondst van het Higgs-deeltje en de eventuele vondst van superdeeltjes. De bevestiging voor supersymmetrie is enorm belangrijk, ook bijvoorbeeld voor snaartheorie. Zonder SUSY (supersymmetrie) is de snaartheorie zover ik weet van weinig nut meer wegens haar restrictieve karakter.

En als ze het Higgs particle niet kunnen vinden? Dat zou een blamage zijn aangezien dat de hoofdreden is van LHC.

Als ze dat deeltje niet kunnen vinden, heb ik ergens gelezen, denken ze dat ze het met een grotere deeltjesversneller wel kunnen vinden, omdat deze niet voldoende energie zou kunnen opwekken. Maar geen flauw idee meer waar ik dat gelezen heb

Maar ben erg benieuwd wat ze gaan vinden als ze verder gaan met testen

Voor zover ik het begrijp is het idee van de LHC om deeltje met genoeg energie op elkaar te laten botsen, dat de kans dat je een Higgs boson creeert groot genoeg wordt om er ook daardwerkelijk genoeg te creeren om zo genoeg data te krijgen om er iets over te kunnen zeggen. Ik denk ook begrepen te hebben dat de op dit moment wel actieve deeltjes versnellers wel een Higgs boson zouden kunnen creeeren, maar dat de kans daarop zo klein is dat het nauwelijks zal gebeuren.

Overigens, voor de liefhebbers van RSS feeds: http://www.hasthelhcdestroyedtheearth.com/rss.xml
(geen idee of die al eerder gepost is)

quote:

Op maandag 4 mei 2009 22:45 schreef Handschoen het volgende:
Als ze dat deeltje niet kunnen vinden, heb ik ergens gelezen, denken ze dat ze het met een grotere deeltjesversneller wel kunnen vinden, omdat deze niet voldoende energie zou kunnen opwekken. Maar geen flauw idee meer waar ik dat gelezen heb

Maar ben erg benieuwd wat ze gaan vinden als ze verder gaan met testen

Dus eigenlijk gaan ze ervan uit dat het standaard model van deeltjes fysica moet kloppen, ondanks dat het Higgs deeltje nog niet gevonden is.

quote:

Op dinsdag 5 mei 2009 01:58 schreef Matteüs het volgende:

[..]

Dus eigenlijk gaan ze ervan uit dat het standaard model van deeltjes fysica moet kloppen, ondanks dat het Higgs deeltje nog niet gevonden is.

Als er geen deeltjes gevonden worden klopt het model niet en hebben we ook wat geleerd.

quote:

Op dinsdag 5 mei 2009 01:58 schreef Matteüs het volgende:

[..]

Dus eigenlijk gaan ze ervan uit dat het standaard model van deeltjes fysica moet kloppen, ondanks dat het Higgs deeltje nog niet gevonden is.

Dat is het model dat het meest waarschijnlijk lijkt.
Het model voorspelt dit deeltje en met de LHC testen ze onder andere of dit klopt. Als het deeltje niet blijkt te bestaan dan moet het standaardmodel op de schop.

Wetenschap neemt niet klakkeloos aan dat het model wel klopt, dit proberen ze experimenteel aan te tonen.

quote:

Op dinsdag 5 mei 2009 10:59 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Nee, natuurlijk niet.

Jij bent het type persoon wat alleen een experiment zou uitvoeren waarvan je al zeker weet dat de uitkomst je theorie zal bevestigen?

Ja, blader maar terug

quote:

Op maandag 4 mei 2009 16:56 schreef Flat---- het volgende:
De LHC was laatst ook weer een onderwerp van The Daily Show (30-4-09). Hier zeiden zo ook iets van het aan elkaar schakelen van de LHC rond eind mei. (So when is this massive metal penis going into the giant metal vagina? )

Speaking of which:
http://www.dumpert.nl/med(...)ltjesversneller.html

Leuk topik.

tvp

Higgs boson vindpost

12-05-2009

Oostenrijk wil uit CERN stappen


Deel van de kilometers lange tunnel waarin de deeltjesversneller is gebouwd. Foto AP

De Oostenrijkse minister van Wetenschappen, Johannes Hahn, wil eind 2010 stoppen met de Oostenrijkse bijdrage aan het CERN, het Europese centrum voor deeltjesonderzoek bij Genève. Dat maakte hij afgelopen zaterdag bekend. Het voorstel van de minister komt krap een half jaar voordat bij CERN de LHC-deeltjesversneller opnieuw zal opstarten, na bijna een jaar reparatie. Het parlement en de president moeten het plan nog goedkeuren. Oostenrijk betaalt jaarlijks 16 miljoen euro aan CERN – ongeveer 2 procent van het budget van het instituut. Er werken ongeveer 170 Oostenrijkse onderzoekers aan de twee grote LHC-experimenten, ATLAS en CMS. Het land was in 1959 één van de eerste lidstaten van het instituut en het leverde twee keer een CERN-directeur.

In een toelichting zei Hahn dat het voor de Oostenrijkse wetenschap ook belangrijk is om aan nieuwe internationale projecten op andere terreinen mee te werken: de sociale en menswetenschappen, het biomedische onderzoek en het materiaalonderzoek. Dat 70 procent van het budget voor internationaal onderzoek naar CERN gaat, blokkeert volgens de minister zinvolle deelname aan zulke nieuwe projecten. Zijn budget krimpt niet.

Oostenrijkse deeltjesfysici zijn geschokt. „Dit is verschrikkelijk voor het imago van Oostenrijk”, zegt prof. dr. Christian Fabjan, directeur van het Instituut voor Hoge Energiefysica in Wenen. „Op CERN werken we aan misschien wel de grootste menselijke onderzoeksinspanning ooit, en het is een van de best functionerende en meest productieve instellingen van Europa.” Minister Hahn noemt de wetenschappelijke verdienste van CERN ‘onbetwist’, maar de zichtbaarheid van kleine landen in de LHC-experimenten ‘veeleer gering’. Daarnaast, zo zei een woordvoerder van de minister tegen het wetenschapsblad Nature, kunnen Oostenrijkse bedrijven meer profiteren van de andere, nieuwe onderzoeksprojecten.

Directeur Fabjan bestrijdt dat. Wanneer je rekening houdt met de reclame die een CERN-contract ook voor een bedrijf vormt, betaalt de investering in CERN zich helemaal terug in het Oostenrijkse bedrijfsleven, zegt hij.

Gisteren heeft Hahn zijn standpunt toegelicht in een gesprek met CERN-directeur Rolf Heuer, heeft CERN bekendgemaakt. Er zullen nog meer gesprekken volgen.

(nrc)

19-05-2009

Oostenrijk stapt toch niet uit CERN

Oostenrijk blijft toch deelnemen aan CERN, het Europees centrum voor deeltjesonderzoek bij Genève. Dat zei gisteren de Oostenrijkse bondskanselier Werner Faymann, die daarmee zijn minister van wetenschap, Johannes Hahn, terugfloot. „Oostenrijk is al 50 jaar een lidstaat van CERN, en dat zal in de toekomst zo blijven”, zei de sociaaldemocratische bondskanselier op een persconferentie met de conservatieve minister.

Eerder hadden Oostenrijkse fysici geschokt gereageerd op het plan van de minister om uit CERN te stappen. Daar gaat dit najaar de grootste deeltjesversneller op aarde, de LHC-versneller, draaien.

Oostenrijk betaalt jaarlijks 20 miljoen euro aan CERN, ongeveer 2,2 procent van het totale CERN-budget.

(nrc)

oeps, foutje bedankt

[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 19-05-2009 23:34:12 ]

tvp

tvp

Geen winterstop voor de LHC:

quote:

The Large Hadron Collider, currently undergoing repairs, will change its schedule and run through the winter to make sure the experiment provides workable results.

The European Centre for Nuclear Research (Cern) flagship particle accelerator has been out of action since September, when an electrical fault called a halt to an experiment to understand the fundamental physics of matter. It is scheduled to restart in September 2009.

On Wednesday, James Gillies, head of communications at Cern, said that the LHC could carry on running over the subsequent months. Normally, Cern particle-acceleration operations cease in November for the winter, because energy costs throughout the winter months are prohibitively high.

"The schedule is fairly tight," Gillies told ZDNet UK. "Instead of shutting down for the winter, this year, we will start up in September, October, or later, and run continually until we have enough data in the can. We will run straight through the winter if necessary."

Cern is able to cover the energy cost of running the LHC during outside its schedule because it had had less expenditure while the experiment was halted, Gilles said. "We're getting the money from the standard Cern budget," he said. "If we hadn't had the incident last year, we would be running the LHC."

Gillies added that Cern would continue to be supplied by EDF on the French side and EOS on the Swiss side, and that EOS would provide energy through the cold season.

Read this
[PSCS3]
Photos: A look at the damage that halted the LHC

Cern has released pictures of the impact of a liquid helium leak in September...

Read more +

The energy demands of the LHC are high. The particle beams are designed to run at a maximum of 7 TeV, and have run at around 5 TeV. There is 350MJ stored in each beam, which Cern scientists estimate has enough energy to drill a 30m hole in copper.

The LHC experiment, designed to smash beams of nuclear particles into each other, was brought to a halt nine days after it was started. A fault in a copper bus-bar caused a resistive zone, which then prevented the normal operation of a quench. This caused an electrical arc, which punctured the cavity containing liquid helium used to supercool both the experiment and the magnets which direct and focus the particle beams.

The fault was the result of an insufficiently welded joint between two of the bus-bars, which are used to carry the superconducting cable. A Cern beams department scientist Jorg Wenninger said in a presentation on Monday that all the approximately 1,700 joints had been inspected. Many were found to have bad soldering or reduced electrical contact, the same problem that caused the initial incident.

A new quench-monitoring and protection system has been implemented that will give an early warning if any part of the superconducting coils or bus-bars develops high resistance, Gilles noted. He also said that more helium safety valves with a higher capacity were being installed.

bron

29-05-2009

In de ban van de Ring: De LHC

Dit najaar wordt de Large Hadron Collider, de grootste machine op aarde, eindelijk in gebruik genomen. Wat kunnen we verwachten?
Van quark tot kosmos

De toekomst van de elementaire-deeltjesfysica ligt in het verleden van ons heelal. Het standaardmodelmodel, om aan te geven dat men (nog) niet te maken heeft met een volwaardige theorie – zegt namelijk dat de hele materiële wereld bestaat uit een drietal families van elementaire deeltjes, iedere familie bestaande uit vier deeltjes: twee soorten quarks en twee soorten leptonen (elektron en neutrino) terwijl alle twaalf deeltjes verschillende massa’s hebben en ieder deeltje een anti-deeltje bezit.

Tevens werken er twee soorten krachten: de elektrozwakke kracht die wisselwerkt via fotonen en Z˚-, W+-, W--bosonen, en de sterke kracht die tussen de quarks werkt via de uitwisseling van gluonen. (De derde kracht, de zwaartekracht, is vanwege de relatief geringe massa van de deeltjes in het standaardmodel niet of nauwelijks betrokken). Naast de krachtvelden is er ook nog een constant veld, het Higgs-veld, en de wisselwerking van dat veld met de deeltjes via de higgsboson(en) verleent aan de deeltjes hun massa.

Het Standaardmodel


In het Standaardmodel van deeltjes komen drie verschillende soorten deeltjes voor: leptonen, quarks en bosonen of krachtdeeltjes. De materie zoals we die om ons heen zien is gemaakt van een combinatie van quarks en leptonen. Deze deeltjes kennen drie families. De bekendste, en degene waar wij van gemaakt zijn, is de meest linkse kolom in het schema. Onze atomen hebben een kern van protonen en neutronen, die op hun beurt van up- en down-quarks gemaakt zijn. Om die kern heen vliegen elektronen. Neutrino’s, in de derde rij in het groen, zijn hele kleine, bijna massaloze deeltjes die nodig zijn voor de energiebalans. De tweede en derde kolom zijn andere families van materie, die qua eigenschappen erg op de onze lijken. Ze komen minder voor, en hebben vaak een korte levensduur. In de rechterkolom staan nog vier deeltjes om het verhaal compleet te maken: de deeltjes die verantwoordelijk zijn voor de vier fundamentele krachten. © Fermilab

De grondslag van het standaardmodel vindt men terug in de oerknal, de begintoestand van het heelal, die zo’n 13,7 miljard jaar geleden een aanvang nam. Daarbij bevonden de deeltjes zich in hun fundamentele elementaire toestand in een plasma met gigantisch grote dichtheden en met extreem hoge temperaturen en energieën. Door expansie van de ruimte ontstond afkoeling en onder invloed van de krachten samenklontering tot mesonen, baryonen, kernen, atomen, moleculen en al de verschillende vormen van materie en straling die we nu kennen. Om de deeltjes in hun geïsoleerde elementaire vorm te kunnen bestuderen heeft men versnellers ontwikkeld, waarmee de deeltjes met elkaar in botsing worden gebracht en waarmee men probeert de energieën van de oerknal zoveel mogelijk te benaderen. De grootste en krachtigste van die versnellers is de Large Hadron Collider (LHC) van het Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire (CERN) te Genève. Het woord Large in de naam is eigenlijk een eufemisme: voor de beschrijving van LHC zijn bijna uitsluitend superlatieven van toepassing. De LHC is het grootste instrument dat ooit voor fysisch onderzoek is gebouwd.

Samen met het Tevatron van het Fermi Accelerator Laboratory te Batavia, Illinois, vormt het de enige versneller in de teraschaal (1 TeV = 1012 eV). Als zodanig kan het de processen waarnemen die zich op een onderlinge afstand van 10-18 m afspelen. De LHC wordt daarom ook wel de grootste en krachtigste microscoop genoemd. De samenhang tussen de kleinst- en grootstschalige verschijnselen ofwel tussen elementaire deeltjesfysica en kosmologie komt ook tot uiting in de opkomst van een nieuw onderzoeksgebied: de astrodeeltjesfysica.

De Large Hadron Collider
In de LHC worden twee tegengesteld gerichte pakketjes protonen versneld tot 7 GeV – ongeveer 7500 maal hun rustmassa van mp = 938,26 MeV – waarbij een snelheid wordt bereikt van 99,9999991 % van de lichtsnelheid c, dat wil zeggen slechts 2,7 m/s langzamer dan c = 299.792.458 m/s. De versnelling gebeurt in een bijna cirkelvormige tunnel met een diameter van 3,8 m en een omtrek van 26.659 m die gemiddeld 100 m (tussen 50 m en 175 m) onder de grond tussen Frankrijk en Zwitserland is uitgegraven – een tunnel die eerder voor de Large Electron-Positron (LEP) deeltjesverneller werd gebruikt.
De tunnel bestaat uit acht identieke cirkelboogsegmenten, octanten genaamd, verbonden door rechte stukken. Om de protonenstraal van 7 TeV te buigen en rond te laten lopen worden 9593 supergeleidende magneten met een maximale sterkte van 8,3 tesla gebruikt: 1232 dipoolmagneten om de bundel om te buigen en 8361 multipolaire magneten om de bundel te corrigeren en te focusseren. De dipoolmagneten zijn in de octanten geplaatst, 154 per octant, die zorgen voor een verschuiving van 6 mm per meter baanlengte. Ze wegen elk 34 ton, zijn 15 m lang en werken in supergeleidende toestand met een nominale stroom van 11.850 ampères. De andere multipolaire magneten kunnen de protonenstraal focusseren tot een diameter van 16 micron (1 μm = 10-6 m) – dunner dan een menselijke haar. Om de magneten op een heliumtemperatuur van 4,2 K te brengen is 94 ton vloeibaar helium nodig. Door de druk van het helium te verlagen kan in een koeltijd van zes weken de temperatuur op 1,9 K worden gebracht.


Overzicht LHC-faciliteit. De protonen en loodionen worden in de lineaire versnellers (LINAC) gegenereerd. Via een cascadesysteem van steeds krachtigere synchrotrons worden de deeltjes tot hogere energieën versneld, alvorens ze in de LHC worden geïnjecteerd. © CERN

De versnelling van de protonen gebeurt in gedeelten (zie schema). In de lineaire versneller LINAC 2 worden protonen van 50 MeV gegenereerd die via de Proton Synchrotron Booster (PSB) op 1,4 GeV worden gebracht. Vervolgens worden ze in de ring van de Proton Synchrotron (PS) verder versneld tot 26 GeV. Daarna worden ze in de Super Proton Synchrotron (SPS) met een diameter van 2 km nog verder versneld tot 450 GeV voordat ze in de twee verschillende ringen van de LHC worden geïnjecteerd. Daar worden ze in 20 minuten in tegengestelde richtingen versneld tot 7 TeV – dat is 7500 maal hun rustenergie (en dus rustmassa). Op vier plaatsen in het traject zijn de detectoren geplaatst en daar worden de twee bundels gekruist en de protonen met een totale energie van 14 TeV met elkaar in botsing gebracht.

Om een periode in de tunnel te doorlopen heeft een proton minder dan 90 microseconden nodig, dat betekent ongeveer 11.000 perioden per seconde. De protonenstroom is echter niet continu maar wordt ‘samengedrukt’ tot 2808 ‘pakketjes’ (bunches) die elkaar met een onderlinge afstand van 7,5 m en een tussentijd van 25 ns (1 nanoseconde = 10-9 s) opvolgen. Ieder pakketje bevat ruim 1011 protonen, maar daarvan zullen slechts een miniem klein aantal met elkaar in botsing treden, naar verwachting ongeveer 20 protonenbotsingen tussen twee pakketjes, dat maakt 800 miljoen botsingen per seconde per detector.

Mede vanwege de botsingen neemt de energie en het aantal protonen in een pakketje af en de levensduur van zo’n protonenpakketje is beperkt. Eén- of tweemaal per etmaal wordt een nieuwe protonenstroom in de LHC geïnjecteerd. Protonen zijn echter composietdeeltjes, bestaande uit de elementaire deeltjes quarks en gluonen. Per botsing van twee elementaire deeltjes is gemiddeld slechts een zevende van de totale proton-protonbotsingsenergie beschikbaar – voor de LHC is dat dus 2 TeV. De totale werkzame doorsnede van een proton-protonbotsing bij 14 TeV is 100 millibarn (1 millibarn = 10-31 m2).

Ionenbotsingen
Naast de proton-protonbotsingen is de LHC ook geschikt gemaakt voor botsingen van zware lood-208 ionen met een totale botsingsenergie van 1148 TeV. Daarbij worden vanuit 500 kg uiterst zuiver Pb208 in een tweede lineaire versneller Linac3 loodatomen eerst gestript van 29 elektronen en daarna versneld tot een energie van 875 MeV, dat is 4,2 MeV per nucleon (het loodisotoop Pb208 (Plumbum) komt het meest (52,3 %) voor en heeft 208 nucleonen en 82 elektronen). Door de ionen op een koolstoflaagje te laten botsen worden ze van nog eens 25 elektronen ontdaan. In de LEIR (Low Energy Ion Ring) krijgen ze een energie van 72 MeV per nucleon waarna ze rechtstreeks (en niet via de Proton Synchrotron Booster zoals bij de protonen) in de Proton Synchrotron worden geïnjecteerd, die ze versnelt tot 5,9 GeV per nucleon. Een tweede laag koolstof neemt ook de laatste 28 elektronen weg. In de Super Proton Synchrotron worden de nucleonen versneld tot 177 GeV, waarna ze in de LHC worden gebracht die ze versnelt tot 2,76 TeV per nucleon, dat is 574 TeV per Pb-ion.


Als twee zware ionen op elkaar botsen vormt zich een zogenaamd quark-gluonplasma. Die hete en chaotische vorm van materie kan ons veel leren over het vroege heelal. De hoeveelheid informatie die van één zo’n botsing komt is enorm, en het wordt voor de onderzoekers van bij ionenexperiment ALICE dan ook een grote uitdaging om de speld interessante informatie uit de hooiberg van metingen te vissen. Op dit plaatje is het resultaat van een botsing tussen twee goud-ionen te zien, in het Brookhaven National Laboratory in de V.S.. © Brookhaven National Laboratory

Protonen en ionen zijn samengestelde deeltjes. Hun grote massa maakt het weliswaar mogelijk om hoge botsingsenergieën te verkrijgen, maar de eindproducten van de botsing zijn moeilijk te interpreteren. Men is niet meer zeker van de energie van elke quark bij de botsing en dat maakt het weer moeilijk om de eigenschappen te bepalen van mogelijke nieuwe deeltjes die bij de botsing kunnen ontstaan. Daarom bestaan er sinds 1995 ook reeds plannen om, als vervolg op de LHC, een International Linear Collider (ILC) te bouwen, waarin elektronen en positronen tot bijna de lichtsnelheid kunnen worden versneld. Elektronen en positronen zijn fundamentele deeltjes, waardoor hun botsingsenergieën nauwkeurig bekend zijn en de eigenschappen van nieuwe ontstane deeltjes precies kunnen worden bepaald. De LHC fungeert als het ware als hamer om een nieuw gebied op teraschaal open te breken; de ILC als een preciezer instrument om de resultaten in detail te kunnen bestuderen.

Het Grid
Het aantal botsingen resulteert in een gigantische vloed van data – ongeveer een megabyte (109) per botsing ofwel een petabyte (1015) per seconde. Per detector zou de datastroom 100.000 dvd’s per seconde vullen, een stapel die in een half jaar tot aan de maan zou reiken. Om die datavloed te beheersen is een gelaagd of getrapt trigger- en dataverwerkingssysteem ontwikkeld, dat werkt als een spamfilter waarbij gegevens van bekende reacties (events) meteen worden afgescheiden en alleen ‘veelbelovende’ events worden doorgelaten. Zo registreert bijvoorbeeld de ATLAS-detector slechts 1 dvd per minuut aan data, die ‘nieuwe fysica’ vertonen. Op een hoger niveau worden deze events gereconstrueerd, zodat een coherente verzameling gegevens – energie, impuls, baan – ervan ontstaat, die aan de World Wide LHC Computing Grid (WLCG) kan worden doorgegeven.

Reconstructie gebeurt in theorie ook op het Grid, namelijk in Trap-0. Het Grid is een wereldwijd computernetwerk waaraan zo’n vijftigtal landen deelnemen. Het is weliswaar eveneens getrapt, maar die getraptheid is een structuur die CERN (WLCG) op het Grid legt – het Grid zelf is ongestructureerd.


Eén van de computerzalen van CERN. © David Parker/Science Photo Library

Trap-0 bevindt zich op CERN zelf en bestaat uit 5000 commerciële pc’s, die de data op magneetbanden archiveren. Trap-0 stuurt die ruwe, onbewerkte data in gecomprimeerde vorm naar 12 Trap-1 centra, die in de Verenigde Staten, Canada en in verschillende Europese en Aziatische landen staan opgesteld, zodat de data op meer dan één plaats liggen opgeslagen. Nikhef/SARA in Amsterdam is zo’n Trap-1 centrum. Voor nadere analyse sturen de Trap-1 centra deelverzamelingen van de data naar landelijke Trap-2 centra – kleinere computercentra van zo’n veertigtal universiteiten en researchinstellingen. In totaal kan aldus WLCG gebruik maken van 50.000 over de wereld verspreide maar met elkaar verbonden computers.

Detectoren
In de LHC-ring zijn vier grote en twee kleinere detectoren geplaatst. ‘Groot’ betekent hier inderdaad: GROOT. ATLAS bijvoorbeeld is 44 m lang, met een diameter van 25 m en een gewicht van 7000 ton. CMS heeft een gewicht van 12.500 ton, is 21,5 m lang met een diameter van 15 m.

ATLAS (A Toroidal LHC Apparatus) is een algemene deeltjesdetector met een toroïdale (donutvormige) magneet, die alle events kan registreren. Voornaamste doel is de ontdekking van het higgsboson en de supersymmetrische deeltjes, die wellicht onderdeel kunnen zijn van de donkere materie. ATLAS staat opgesteld in botsingspunt 1 tussen de octanten 1-2 en 1-8.


De Atlas-detector van CERN’s nieuwe deeltjesversneller LHC is 44 meter lang en 22 meter hoog. De lagen en lagen van meetapparatuur zijn elk gevoelig voor andere soorten deeltjes. Atlas gaat vanaf eind 2007 op zoek naar het Higgs-deeltje, dat volgens natuurkundigen alle andere materie van massa voorziet. © CERN Photo

ALICE (A Large Ion Collider Experiment) staat opgesteld in de tweede octant, voor de registratie van de botsing tussen de Pb-ionen. Doel is om quasivrije quarks en gluonen te genereren, zoals die in een quark-gluon plasma na de oerknal voorkomen.

CMS (Compact Muon Solenoid), heeft dezelfde doelen als ATLAS, maar meet de events op een alternatieve manier om aldus een zelfstandige confirmatie van de metingen te kunnen geven. Aangezien de LHC een uniek instrument is en de metingen niet door een ander instrument kunnen worden geëvenaard, dient LHC zélf voor een ‘onafhankelijke confirmatie’ te zorgen door twee onafhankelijke experimenten. CMS staat in botsingspunt 5.

LHCb (LHC beauty experiment) kijkt naar ‘beauty-’ of ‘bottom-quarks’ en hun antiquarks om te onderzoeken waarom geen antimaterie meer in het heelal aanwezig is en geen CP-behoud (CP violation) geldt.

TOTEM (Total cross section, elastic scattering and diffraction dissociation), geplaatst vlak bij CMS) meet de totale werkzame doorsnede van de 14 TeV proton-proton botsingen.

LHCf (LHC forward experiment) is 140 m ver van ATLAS geplaatst om de elastische verstrooiing onder kleine hoek (very forward scattering) te meten. Dergelijke reacties zijn van groot belang voor het begrijpen van botsingen van de hoogenergetische kosmische stralen met de aardatmosfeer.
De injectie van de protonen vindt plaats in octanten 1-2 (dat is: tussen ATLAS en ALICE) en in octanten 1-8 (Tussen ATLAS en LHCb).


Peter Higgs voor de CMS detector, die misschien het Higgs deeltje zal vinden © CERN

Energieverbruik
Door zijn unieke ligging op de grens van Frankrijk en Zwitserland kan CERN de benodigde energie van beide landen betrekken. Het nominale jaarlijkse elektriciteitsverbruik van CERN is ongeveer 1000 GWh, waarvan 8 % nodig is voor de infrastructurele werkzaamheden en 92 % voor de versnellerfaciliteiten. Daarvan wordt het verbruik voor LHC (machine, experimenten, infrastructuur) geschat op 700 GWh. In de piekmaand juli is de gemiddelde totale elektriciteitsconsumptie van CERN zo’n 180 MW per dag, waarvan 120 MW door de LHC-faciliteit. Daarvan is 27,5 MW nodig voor de koeling van de supergeleidende magneten en 22 MW voor de experimenten. LHC werkt echter alleen in de lente- en zomermaanden, wanneer het elektriciteitsverbruik in Frankrijk laag is. Met een goedkoop tarief kan CERN namelijk via Électricité de France (EDF) stroom uit Frankrijk betrekken, maar van 1 november tot 31 maart hanteert het EDF de Effacement Jour de Pointe (EJP), waarbij de prijs viermaal zo hoog komt te liggen. In die periode werken de versnellers niet (al kost het opwarmen en weer afkoelen van LHC veel tijd en moeite) en daalt het elektriciteitsverbruik van CERN tot 35 MW per dag. Bij storing kan CERN automatisch overschakelen op het Zwitserse net en bij storing van zowel het Franse als het Zwitserse net komen op CERN massieve back-up dieselgeneratoren tot leven. “We can’t keep the machine and experiments running on diesel”, aldus een fysicus van CERN, “but we can supply enough emergency power to safely shut them down”. Het gehele energiesysteem van CERN wordt centraal geregeld vanuit het CERN Control Center (CCC).

De test
Op 10 september 2008 vond op CERN in bijzijn van autoriteiten van de 20 lidstaten, die in totaal 6,4 miljard euro voor de bouw van LHC hadden bijgedragen, een geslaagde test plaats, waarbij voor het eerst om 10:28 uur lokale tijd een protonenstroom in de klokrichting de gehele LHC doorliep. Via tv-verbindingen kon de succesvolle test op vele laboratoria over de gehele wereld worden waargenomen. Door een kortsluiting in de elektrische verbinding tussen twee magneten steeg op 19 september 2008 de temperatuur in de ring tot 100 K waardoor een quench (plotselinge overgang naar de normale toestand) in ongeveer 100 supergeleidende magneten in het 3 km lange octant 3–4 ontstond. Dit ging gepaard met een verlies van zes ton vloeibaar helium terwijl ook het vacuüm in de ringbuis verloren ging. Reparaties zullen tot midden zomer 2009 duren.

(Kennislink)

Hoop niet dat deze al gepost is, maar ik vind 'm wel erg interessant!



Uitleg over de super string theorie in goed te begrijpen taal. Er wordt ook uitgelegd hoe de LHC die theorie kan bewijzen.

quote:

Op maandag 1 juni 2009 18:43 schreef Haushofer het volgende:
Hoe kan de LHC dan precies de snaartheorie experimentele onderbouwing geven (buiten supersymmetrie om)?

Ik ben natuurlijk maar een leek, maar uit het filmpje maak ik op:
De deeltjes botsen. Ze spatten uit elkaar. De restanten zouden normaal logischerwijs hetzelfde gewicht hebben, bij elkaar opgeteld, als de deeltjes voordat ze botsten. Als dat gewicht niet hetzelfde is, wil dat zeggen dat een deel van de materie mist. Die is dan, volgens deze theorie, 'naar een andere dimensie "geknald" '. Ik hoop niet dat ik rare dingen zeg, maar zo begrijp ik het uit dit filmpje

Ik citeer verder natuurlijk ook alleen maar wat die kerel zegt. Hij lijkt overtuigd om met de LHC te kunnen bewijzen dat deze theorie klopt.

Edit: _{Beetje slecht gelezen. Wat ik hierboven zeg is dus die supersymmetrie waarschijnlijk.}

[ Bericht 7% gewijzigd door JJ.Johnson op 01-06-2009 20:18:36 ]

quote:

Op maandag 1 juni 2009 18:43 schreef Haushofer het volgende:
Hoe kan de LHC dan precies de snaartheorie experimentele onderbouwing geven (buiten supersymmetrie om)?

Zit je ons nou uit te dagen?

11-06-2009

Vaticaan praat met de mannen van de deeltjesversneller



Het Vaticaan heeft onlangs een afvaardiging gestuurd naar het CERN in Genève, als Europees onderzoekscentrum naar deeltjesfysica een van de grootste wetenschappelijke centra ter wereld, zo heeft de religieuze site KatholiekNederland.nl donderdag gemeld.

De kerk heeft daarmee opnieuw een dialoog tussen geloof en wetenschap op het hoogste niveau tot stand gebracht, voegt de site daaraan toe.

Delegatie
De delegatie bestond uit de president van het gouvernement van Vaticaanstad, kardinaal Giovanni Lajolo; de Vaticaanse vertegenwoordiger bij de VN in Genève, aartsbisschop Silvano Tomasi, het hoofd van de Vaticaanse sterrenwacht, pater Jose Funes; en de Amerikaanse astronoom en jezuïet Guy Consolmagno.

Het idee voor de ontmoeting kwam volgens de Nederlandse site van Ugo Amaldi, president van de TERA-stichting. Dit wetenschappelijk instituut werkt nauw samen met het CERN op het gebied van de toepassing van nucleaire technologie bij de behandeling van kanker.

CERN is vooral bekend door de grootste deeltjesversneller ter wereld die vorig jaar in gebruik werd genomen en die op zoek moet gaan naar de laatste bouwstenen van de materie. Wegens een storing moest het gevaarte snel stil worden gezet. Enkele dagen geleden meldde het Russische staatspersbureau Ria Novosti dat de herstellingen bijna rond zijn.

Zin van het leven
Aartsbisschop Tomasi zei tegenover het katholieke persagentschap CNS dat er gesproken is over de grote wijsgerige vragen, zoals naar de zin van het leven. Zowel theologen en wetenschappers houden zich met die vraag bezig maar doen dit in "twee totaal verschillende werelden", zei de Vaticaanse VN-gezant volgens KatholiekNederland.nl. "Er bestaat geen vijandschap tussen de twee, maar er is wel behoefte om over de grenzen heen met elkaar te spreken en te kijken hoe de menselijke kennis kan worden bevorderd".

Bernini
Zowel het CERN als Vaticaanstad vormen het decor in de Hollywood-film "Angels and Demons", gebaseerd op het boek "Het Bernini Mysterie" van Dan Brown, ook al auteur van het boek "De Da Vinci Code" dat op zijn zachtst gezegd op weinig bijval in het Vaticaan kon rekenen, zeker nadat het werd verfilmd. In het "Bernini Mysterie" staat de moeilijke relatie tussen het CERN en het Vaticaan centraal. (belga/mvl)

(HLN)

23-07-2009

Nieuwe tegenslag voor de LHC

Net nu de reparaties aan de Large Hadron Collider (LHC) bijna afgerond waren, is er een nieuw defect gevonden in de deeltjesversneller. Twee van de ‘koude’ sectoren van de LHC blijken niet geheel vacuüm te worden. De reparatie zal naar schatting twee maanden extra kosten. CERN verwacht nu in november pas de eerste botsingen.

Het zit niet mee voor CERN, het Europese centrum voor deeltjesonderzoek. Jarenlang bouwden ze aan de grootste en krachtigste deeltjesversneller ter wereld: de Large Hadron Collider (LHC). Vorig jaar september was de reuzemachine eindelijk af, en op de eerste testdag leek alles goed te gaan. Maar ongeveer een week later was er slecht nieuws: er waren heliumlekken opgetreden in de tunnel. De machine moet uit voor grondige reparaties. Niet bijzonder ingewikkeld, maar omdat de machine een paar maanden nodig heeft om het noodzakelijke vacuümniveau te bereiken zou de LHC zeker tot de winter in de steigers staan.


Enkele sectoren van de tunnel worden dichtgelast, na de reparaties aan het eerste heliumlek. © CERN

.Kleine tegenslagen en verdere reparaties duwden de nieuwe opstartdatum steeds verder weg in de tijd, totdat september 2009 de richtlijn werd die haalbaar leek. En nu is het weer mis. Ditmaal lekt niet in de pijp, maar in twee sectoren van het isolatiesysteem daaromheen het vacuüm langzaam weg. Een geluk bij een ongeluk is er wel: om de sectoren te repareren hoeft niet weer de hele tunnel opgewarmd te worden. De LHC-technici kunnen volstaan met de plaatselijke opwarming van de twee kapotte plaatsen.

Als alles nu wel goed gaat, staat de grootste machine ter wereld half november klaar voor de start. Tot die tijd wrijft het Amerikaanse Fermilab zich in de handen: zij hopen nog snel even het Higgs-deeltje te vinden voordat de grote Europese concurrent de betere machine in gebruik kan nemen

(Kennislink)

Vorig jaar verbaasde me het dat de LHC zo makkelijk en zonder problemen gewoon in een keer opgestart kon worden. Zo grote machine met zo veel verschillende onderdelen die allemaal zo complex zijn. En het is ook een uniek instrument waarvan men nooit weet of het ontwerp precies zo werkt als het hoort.

En als er dan een probleem is, probeer het maar eens op te sporen.

Er zijn zoveel onderdelen dat je bijna zou denken dat er altijd wel eentje moet zijn welke niet goed functioneert.

En nu is het precies zo als ik me voor had gesteld.

quote:

GENEVE - De grootste deeltjesversneller ter wereld, die bij de grens van Zwitserland en Frankrijk onder de grond ligt, gaat in november van start. Dat heeft het CERN, het instituut achter het wetenschappelijke apparaat, donderdag bekendgemaakt.

bron

11-09-2009

Deeltjesversneller van CERN in Genève is volledig hersteld



De herstelling van de grootste deeltjesversneller ter wereld, de LHC, van het Europese nucleaire onderzoekscentrum CERN in Genève is afgerond. De Large Hadron Collider (LHC) moet midden november opnieuw opstarten na een panne die meer dan een jaar duurde. Dat heeft een verantwoordelijke van het CERN vrijdag bekendgemaakt.

"De LHC is volledig hersteld, we moeten het systeem opnieuw koelen. We plannen een opstart in midden november", verklaarde de CERN-directeur tijdens een bezoek aan Madrid. De werken kosten 23 miljoen euro.

"De deeltjesversneller is zeer complex en we kunnen niet honderd procent uitsluiten dat er geen moeilijkheden zullen optreden", aldus de directeur.

Hoge verwachtingen
Toen de LHC in september opstartte, ging hij enkele dagen later stuk. De versneller moet de kennis over de structuur van materie en het universum vooruithelpen. Natuurkundigen koesteren hoge verwachtingen.

De LHC steekt honderd meter onder de grond, zit in een ring van 27 kilometer nabij de Frans-Zwitserse grens en kostte 3,76 miljard euro. Om hem te bouwen waren er twaalf jaar en zevenduizend natuurkundigen nodig.

De doorstart was aanvankelijk gepland voor het voorjaar van 2009 en werd vervolgens uitgesteld tot september en nadien dus tot november. (belga/jv)

(HLN)

eindelijk

Leuk artikel van de New York Times.

http://www.nytimes.com/2009/10/13/science/space/13lhc.html?_r=3
Een paar stukjes van het artikel. Maar het artikel is een stuk langer.

quote:

[...]
Then it will be time to test one of the most bizarre and revolutionary theories in science. I’m not talking about extra dimensions of space-time, dark matter or even black holes that eat the Earth. No, I’m talking about the notion that the troubled collider is being sabotaged by its own future. A pair of otherwise distinguished physicists have suggested that the hypothesized Higgs boson, which physicists hope to produce with the collider, might be so abhorrent to nature that its creation would ripple backward through time and stop the collider before it could make one, like a time traveler who goes back in time to kill his grandfather.
[...]
Holger Bech Nielsen, of the Niels Bohr Institute in Copenhagen, and Masao Ninomiya of the Yukawa Institute for Theoretical Physics in Kyoto, Japan, put this idea forward in a series of papers with titles like “Test of Effect From Future in Large Hadron Collider: a Proposal” and “Search for Future Influence From LHC,” posted on the physics Web site arXiv.org in the last year and a half.
[...]
“It must be our prediction that all Higgs producing machines shall have bad luck,” Dr. Nielsen said in an e-mail message. In an unpublished essay, Dr. Nielson said of the theory, “Well, one could even almost say that we have a model for God.” It is their guess, he went on, “that He rather hates Higgs particles, and attempts to avoid them.”( )

Voor deze meteen naar TRU wordt gekicked wegens op het eerste gezicht redelijk begrijpelijke redenen even wat achtergrond over die Nielsen

Uit het artikel:

quote:

Dr. Nielsen is well-qualified in this tradition. He is known in physics as one of the founders of string theory and a deep and original thinker, “one of those extremely smart people that is willing to chase crazy ideas pretty far,” in the words of Sean Carroll, a Caltech physicist and author of a coming book about time, “From Eternity to Here.”

Wikiwiki

quote:

Holger Bech Nielsen (born 25 August 1941) is a Danish theoretical physicist, professor at the Niels Bohr Institute, at the University of Copenhagen, where he started studying physics in 1961.

Holger Bech Nielsen has made original contributions to theoretical particle physics specifically in the field of string theory. Independently of Nambu and Susskind, he was the first to propose that the Veneziano model was actually a theory of strings and this is why he is considered among the fathers of string theory. He was awarded the highly esteemed Humboldt Prize in 2001 for his scientific research. Several nuclear physics concepts are named after him, e.g. Nielsen-Olesen Vortex and the Nielsen-Ninomiya no-go theorem for representing chiral fermions on the lattice. He is known in Denmark for his enthusiastic public lectures on physics, his latest being at University of Southern Denmark in Odense (March 10, 2005), Kulturhuset i Skanderborg (January 26, 2006), at EUCVest in Esbjerg (March 21, 2006), and at Regensen in Copenhagen (April 12, 2006). In July 2008 he lectured for children at the summer camp for the Danish Association of Gifted Children

Op zich geen lichtgewicht dus , er staat ook weinig over enige controverse van die man zoals wel eens het geval is bij pseudo-wetenschappers en all out nutcases.

En zijn homepage: http://www.nbi.dk/~hbech/ staat verder niet veel op overigens.

[ Bericht 0% gewijzigd door jogy op 14-10-2009 02:17:51 ]

gelieve hier te plaatsen

De LHC deeltje 2

Dat doet me een beetje denken aan een uitspraak van Douglas Adams (en theorieën over tijdreisparadoxen natuurlijk).

quote:

There is a theory which states that if ever anyone discovers exactly what the Universe is for and why it is here, it will instantly disappear and be replaced by something even more bizarre and inexplicable. There is another which states that this has already happened.

meh , DAT artikel is ALLEEN gebaseerd op liniaire tijd ( tijd gezien als een lijn van punt a naar b)...


...echter ,

als tijd NIET iets lineair is , dus dat bij elke gebeurtenis/beslissing die je maakt naast zeg maar tijdlijn 1 een

afslpitsing onstaat en dan weer , enz, enz ... , dan zijn er dus een oneindig aantal parallelle tijdlinen.

dAN is er ook nog een theorie dat tijd misschien helemaal niet liniair of parallel loopt ....maar zoiets als

statisch(ALLES(verleden/heden/en toekomst gebeurt in het EEUWIGE NU) is volgens de kwantum-Mechanica .

Wij nemen maar een fractie van de werkelijke realiteit waar met onze gelimiteerde 5 zintuigen.

Tijd is niet liniear maar is de vierde dimensie die statisch is in het geheel. Als men naar de vijfde dimensie gaat (Wat onmogelijk is want wij bestaan uit materie en materie verdwijnt in het niets in de vijfde dimensie)is de tijd net zo zichtbaar als HxBxL. Dan verkrijg men axbxcxt of te wel XxYxZxT. Alleen zitten wij gevangen in een tijdsflux van bewustzijn. Je wordt geboren leeft en gaat dood en elke keer beleef je het weer opnieuw maar dan met een ander levensweg. Dus je beslist nu dat je mee doet met een beleging. Je raakt alles kwijt. Leef je weer opnieuw je doet nu niet mee en je levens patroon veranderd. That's all.

Klink in elk geval als een cool idee voor een science-fiction boek

De man is al aardig op leeftijd, en bij sommigen kan het dan opeens hard achteruitgaan, helaas. In de wiskunde heb je ook wel mensen die ooit briljant waren maar nu alleen onzinbewijzen voor de Riemannhypothese produceren of andere vormen van seniliteit vertonen.

Als ik die wetenschappers was zou ik maar oppassen. Straks loop je onder de tram voordat je echt je ideen in een theorie kunt publiceren omdat de Higgs boson ook jouw deze 'pech' geeft.

Komen twee Higgsbosonen elkaar tegen: "Je ziet er vandaag beter uit dan morgen."

http://www.nu.nl/wetensch(...)zende-deeltjes-.html

Higgs boson zit in m'n broek.

Heb ik een jaar geleden al geopperd

quote:

Op dinsdag 16 september 2008 18:08 schreef UncleScorp het volgende:
Misschien wordt het wel een tijdmachine

Time-machine design made simpler

"Tijdreizende deeltjes saboteren deeltjesversneller "

Nog maar eens tegenslag voor de deeltjesversneller Large Hadron Collider (LHC) van het Europese nucleaire onderzoekscentrum CERN in Genève. Nadat de LHC ruim een jaar stil lag voor herstellingswerken, lijkt hij nu te kampen met sabotage. Niet door de spion van al-Qaida die vorige week ontmaskerd werd, maar door zogenaamde Higgs-deeltjes die "door de tijd reizen".

Mysterieus
Die opmerkelijke theorie wordt in een wetenschappelijk artikel door een Deense en een Japanse wetenschapper uit de doeken gedaan. Hun theorie richt zich dus op het zogenaamde Higgs-deeltje, een mysterieus deeltje dat voorlopig alleen in theorie bestaat en andere deeltjes hun massa geeft.

De twee wetenschappers suggereren nu dat Higgs-deeltjes in staat zijn om terug in de tijd te reizen en te verhinderen dat de Large Hadron Collider ze zichtbaar maakt. Het proces zou vergelijkbaar zijn met een tijdreiziger die terug in de tijd gaat om zijn grootvader te doden, zodat hij zelf ook niet meer kan bestaan..

God
In de New York Times voorspelt Nielsen dat alle machines die Higgs-deeltjes produceren ongeluk zullen hebben. Hij denkt met zijn theorie zelfs te kunnen aantonen dat er een god bestaat. "Je zou zelfs kunnen zeggen dat we een model hebben voor god", aldus Nielsen. "We vermoeden dat hij Higgs-deeltjes haat en probeert om ze te vermijden." Al geeft Nielsen wel meteen toe dat enig scepticisme aan de orde is.

Opzet van de deeltjesversneller van het CERN is de resterende fundamentele vragen over materie helpen oplossen. Dit gebeurt door protonen aan bijna lichtsnelheid doorheen de 24 kilometer lange tunnel onder de Frans-Zwitserse grens nabij Genève af te vuren en de daaruit volgende botsingen nauwgezet te observeren. Wetenschappers hopen zo meer te leren over wat er gebeurd is vlak na de Big Bang. Vrij algemeen wordt aangenomen dat dit het ontstaan van de kosmos was. (sps)
14/10/09 17u29

www.hln.be

Via Scienceblogs, ik citeer inline omdat er geen citaten in citaten mogelijk zijn:

Higgs Hates Us?
^{Posted on: October 14, 2009 12:55 PM, by Matt Springer}

Supposedly there's no such thing as bad publicity, and indeed just about every large organization from business to charity spends tremendous amount of time and money trying to get noticed by the public. You'd think therefore that it would be a good thing that particle physics gets the press it does. You'd think, but then you see news stories like this, from which we can get the gist by quoting the second paragraph:

quote:

...Then it will be time to test one of the most bizarre and revolutionary theories in science. I'm not talking about extra dimensions of space-time, dark matter or even black holes that eat the Earth. No, I'm talking about the notion that the troubled collider is being sabotaged by its own future. A pair of otherwise distinguished physicists have suggested that the hypothesized Higgs boson, which physicists hope to produce with the collider, might be so abhorrent to nature that its creation would ripple backward through time and stop the collider before it could make one, like a time traveler who goes back in time to kill his grandfather.

"Otherwise distinguished." Well, I have to admit that's a nice touch. Because this idea ain't distinguished. In fact if I had to bed I'd say it wasn't even serious. Physicist humor tends to run along these lines, and if the media latched onto it as though it were serious. I'm not entirely blaming the media, however. It's not as though the various popularizers of high-energy physics haven't done a thorough job of making the general public think physics consists entirely of acid-trip hippie speculations about superposed cats, strings, and some of the more bizarre interpretations of entanglement. (You know who you are.)

Which is doubly irritating because not only does high-energy physics not resemble its popular TV/book persona, most physics isn't high-energy physics in the first place. Solid state, AMO, nuclear, and the various other sub-disciplines get almost no press despite comprising the great bulk of professional physicists. Oh well, some things just have to be lived with.

So with the caveat that the idea probably isn't serious and that even if it were the media is probably getting it wrong, let's take a look at the idea to assess its plausibility. It rests on two data points. 1) The LHC broke down in dramatic and expensive fashion. 2) Congress canceled the SSC in the 90s, which would have been America's next-generation particle accelerator and would have done some of the same things as the LHC.

quote:

According to the so-called Standard Model that rules almost all physics, the Higgs is responsible for imbuing other elementary particles with mass...

This malign influence from the future, they argue, could explain why the United States Superconducting Supercollider, also designed to find the Higgs, was canceled in 1993 after billions of dollars had already been spent, an event so unlikely that Dr. Nielsen calls it an "anti-miracle."

The standard model rules almost all physics? I've never used it, neither has anyone else in my (AMO) research group. The standard model is currently the most fundamental low-level description of the universe that we yet have, but most physics is in no sense reliant on it any more than you are reliant on knowledge of the internals of the Bureau of Engraving and Printing when you use cash. If the whole thing turns out to need major revision (as well it might), most physics will go on without a hiccup.

But the points again are two supposedly unlikely events. In reality, neither were at all unlikely. The LHC broke because engineers tried to cut too fine a compromise between the ability to redirect excess current and the ability to detect it in the first place. It wasn't an arcane and unlikely glitch, it was a plain-and-simple major design flaw. Large projects tend to have them, and after repair they tend to work again. The Hubble Telescope is the canonical example here.

Ditto congress and the SSC. It was never unlikely that it would get canceled. Congress wanted a sacrificial lamb (with few constituents) to maintain the pretense of fiscal responsibility to the voters. It was the SSC or the Space Station, and nobody wanted to wreck NASA's then-current raison d'etre and all its juicy contractor pork. Bye bye SSC.

The whole thing is like assuming you are Cosmically Forbidden to finish your TPS report because your computer crashed in the middle of it. Unless the LHC is repaired and then immediately attacked by zombie ghosts, I'm pretty sure we can work under the assumption that the universe doesn't care what our physics experiments do.

quote:

Op woensdag 14 oktober 2009 17:26 schreef Diabox het volgende:
Higgs boson zit in m'n broek.

Geeft je zeker een hadron!

ba doom tish

14-10-2009

"Tijdreizende deeltjes saboteren deeltjesversneller "



Nog maar eens tegenslag voor de deeltjesversneller Large Hadron Collider (LHC) van het Europese nucleaire onderzoekscentrum CERN in Genève. Nadat de LHC ruim een jaar stil lag voor herstellingswerken, lijkt hij nu te kampen met sabotage. Niet door de spion van al-Qaida die vorige week ontmaskerd werd, maar door zogenaamde Higgs-deeltjes die "door de tijd reizen".

Mysterieus
Die opmerkelijke theorie wordt in een wetenschappelijk artikel door een Deense en een Japanse wetenschapper uit de doeken gedaan. Hun theorie richt zich dus op het zogenaamde Higgs-deeltje, een mysterieus deeltje dat voorlopig alleen in theorie bestaat en andere deeltjes hun massa geeft.

De twee wetenschappers suggereren nu dat Higgs-deeltjes in staat zijn om terug in de tijd te reizen en te verhinderen dat de Large Hadron Collider ze zichtbaar maakt. Het proces zou vergelijkbaar zijn met een tijdreiziger die terug in de tijd gaat om zijn grootvader te doden, zodat hij zelf ook niet meer kan bestaan.

God
In de New York Times voorspelt Nielsen dat alle machines die Higgs-deeltjes produceren ongeluk zullen hebben. Hij denkt met zijn theorie zelfs te kunnen aantonen dat er een god bestaat. "Je zou zelfs kunnen zeggen dat we een model hebben voor god", aldus Nielsen. "We vermoeden dat hij Higgs-deeltjes haat en probeert om ze te vermijden." Al geeft Nielsen wel meteen toe dat enig scepticisme aan de orde is.

Opzet van de deeltjesversneller van het CERN is de resterende fundamentele vragen over materie helpen oplossen. Dit gebeurt door protonen aan bijna lichtsnelheid doorheen de 24 kilometer lange tunnel onder de Frans-Zwitserse grens nabij Genève af te vuren en de daaruit volgende botsingen nauwgezet te observeren. Wetenschappers hopen zo meer te leren over wat er gebeurd is vlak na de Big Bang. Vrij algemeen wordt aangenomen dat dit het ontstaan van de kosmos was. (sps)

(HLN)

Is dit TRU?

scary shit

quote:

Op woensdag 14 oktober 2009 02:58 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
gelieve hier te plaatsen

De LHC deeltje 2

Is nu samengevoegd, vandaar wat overlap in de discussie.

quote:

Op woensdag 14 oktober 2009 22:15 schreef oompaloompa het volgende:

[..]

Geeft je zeker een hadron!

ba doom tish

Ik moest lachen.

quote:

Op donderdag 15 oktober 2009 12:23 schreef Haushofer het volgende:
Onze conclusie was eigenlijk dat er kennelijk bar weinig goede wetenschapsjournalisten zijn.

Gat in de markt Haushofer!

Dat doet u prima en als ik sommige reacties lees denk ik het gaat hun boven hun pet anders doet men niet lacherich erover. Het is en blijf een serieus onderwerp ook al kan men nog geen bevredigend antwoordt vinden.

quote:

Op donderdag 15 oktober 2009 13:28 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Ja, daar heb ik serieus wel over nagedacht. Ook omtrent de berichtgeving over de LHC; ik kan me best ergeren aan al die flauwekul wat in populaire bladen en zelfs kranten staan.

Tot dan vervul ik mijn roeping hier op Fok!

Ik heb er speciaal een plek aan gewijd! Wetenschapsjournalistiek met een kritisch oog bekeken.

quote:

LHC gets colder than deep space

The Large Hadron Collider (LHC) experiment has once again become one of the coldest places in the Universe.

All eight sectors of the LHC have now been cooled to their operating temperature of 1.9 kelvin (-271C; -456F) - colder than deep space.

The large magnets that bend particle beams around the LHC are kept at this frigid temperature using liquid helium.

The magnets are arranged end-to-end in a 27km-long circular tunnel straddling the Franco-Swiss border.

The cool-down is an important milestone ahead of the collider's scheduled re-start in the latter half of November.

The LHC has been shut down since 19 September 2008, when a magnet problem called a "quench" caused a tonne of liquid helium to leak into the LHC tunnel.

After the accident, the particle accelerator had to be warmed up so that repairs could take place.

The most powerful physics experiment ever built, the Large Hadron Collider will recreate the conditions just after the Big Bang. It is operated by the European Organization for Nuclear Research (Cern), based in Geneva.

Two beams of protons will be fired down pipes running through the magnets. These beams will travel in opposite directions around the main "ring" at close to the speed of light.

At allotted points around the tunnel, the proton beams cross paths, smashing into one another with cataclysmic energy. Scientists hope to see new particles in the debris of these collisions, revealing fundamental new insights into the nature of the cosmos.

Awesome energy

The operating temperature of the LHC is just a shade above "absolute zero" (-273.15C) - the coldest temperature possible. By comparison, the temperature in remote regions of outer space is about 2.7 kelvin (-270C; -454F).

The LHC's magnets are designed to be "superconducting", which means they channel electric current with zero resistance and very little power loss. But to become superconducting, the magnets must be cooled to very low temperatures.

For this reason, the LHC is innervated by a complex system of cryogenic lines using liquid helium as the refrigerant of choice.

No particle physics facility on this scale has ever operated in such frigid conditions.

But before a beam can be circulated around the 27km-long LHC ring, engineers will have to thoroughly test the machine's new quench protection system and continue with magnet powering tests.

Particle beams have already been brought "to the door" of the Large Hadron Collider. A low-intensity beam could be injected into the LHC in as little as a week.

This beam test would involve only parts of the collider, rather than the whole "ring".

Officials now plan to circulate a beam around the LHC in the second half of November. Engineers will then aim to smash low-intensity beams together, giving scientists their first data.

The beams' energy will then be increased so that the first high-energy collisions can take place. These will mark the real beginning of the LHC's research programme.

Collisions at high energy have been scheduled to occur in December, but now look more likely to happen in January, according to Cern's director of communications James Gillies.

Feeling the squeeze

Mr Gillies said this would involve delicate operation of the accelerator.

"Whilst you're accelerating [the beams], you don't have to worry too much about how wide the beams are. But when you want to collide them, you want the protons as closely squeezed together as possible.

He added: "If you get it wrong you can lose beam particles - so it can take a while to perfect. Then you line up the beams to collide.

"In terms of the distances between the last control elements of the LHC and the collision point, it's a bit like firing knitting needles from across the Atlantic and getting them to collide half way."

Officials plan a brief hiatus over the Christmas and New Year break, when the lab will have to shut down.

Although managers had discussed working through this period, Mr Gillies said this would have been "too logistically complicated".

The main determinant in the decision to close over winter were workers' contracts, which would have needed to be re-negotiated, he said.

An upgraded early warning system, or quench protection system, should prevent incidents of the kind which shut the collider last year, officials say.

This has involved installing hundreds of new detectors around the machine.

Cern has spent about 40m Swiss Francs (£24m) on repairs following the accident, including upgrades to the quench protection system.

Bron: BBC.

quote:

Op maandag 19 oktober 2009 08:32 schreef RRGJL het volgende:
http://www.nu.nl/wetensch(...)zende-deeltjes-.html
[..]

Zie 11 posts hierboven

geeft niet, nu staat het artikel er 3 keer, 3 posts boven mijn post stond ie ook al, hadik ook te laat gezien

quote:

Op maandag 19 oktober 2009 08:32 schreef RRGJL het volgende:
http://www.nu.nl/wetensch(...)zende-deeltjes-.html
[..]

Leuk bedacht maar dit zou de theorie bevestigen dat tijdreizen niet mogelijk is omdat de paradoxen het niet toelaten. Maar ik zelf zie meer in een theorie dat de Higss deeltjes de poorten zijn van de vijfde dimensie en via de snaren onze ruimte binnenkomen. Dan veranderen die Higss Boson deeltjes zichzelf in een massa door omzetting van onzichtbaar naar E=mc2. Dan zou ook die bigbang beter verklaard kunnen worden en blijk onze heelal heel klein te zijn in verhouding met de vijfde dimensie waar andere wetten en regels gelden. Dan is de tijd voor hun even zichtbaar als bij ons lxbxd en dan kunnen we ook verklaren dat de zwaartekracht in feite een rimpeling is naar de vijfde dimensie maar die kunnen we niet doorgronden omdat 3D in niet meer bestaat in 5D. Dus simpel gezegd die Higss Boson deeltjes verdwijnen niet in de tijd maar keren terug naar de 5e dimensie omdat de kracht ontbreekt om massa te verkrijgen en niet voldoende energie is om die om te zetten. DUS DIE DEELTJES BLIJVEN ONZICHTBAAR. Als men toch die deeltjes willen ontdekken zal men echt zelf in het zwarte gat moeten vertoeven maar ja de zwaarte kracht die het probleem geeft en dat zal hier ook een rol mee spelen.

Ik lees mee.

Nog een reactie op de tijdreizende Higgs boson theorie:

quote:

LHC Physicist Steven Nahn on the Elusive Higgs Boson

the detector in the 12,500-ton Compact Muon Solenoid experiment
A view of the detector in the 12,500-ton Compact Muon Solenoid experiment (CMS). Courtesy of CERN
In September 2008, scientists at CERN sent the first beams of protons running through the Large Hadron Collider (LHC), the world's most powerful particle accelerator. CERN scientists hope to produce the elusive Higgs boson and other novel particles. But the project has seen numerous setbacks. An explosion caused by a failed connection between two magnets last autumn led to a yearlong delay in all operations. And, earlier this month, French police arrested a French-Algerian postdoc working at the LHC on charges of terrorism.

Two physicists recently put forth a new theory on why the accelerator has encountered so many delays. Holger Bech Nielsen, of the Niels Bohr Institute in Copenhagen, and Masao Ninomiya of the Yukawa Institute for Theoretical Physics in Kyoto, Japan, suggest that the hypothesized Higgs boson would have such harmful effects that the particle is essentially traveling back through time to stop its own creation.

In this interview, MIT particle physicist Steven Nahn, a leader of the team working on the collider's CMS (compact muon solenoid) detector, says that, while there is a long history in physics of "crazy" theories becoming widely accepted, he's not convinced by this one.

Q. Should we take seriously the idea that the Higgs boson is trying to sabotage its own production?
A. The premise is fairly crazy, but many things in physics are constructed that way: Make up a universe where the laws of physics are a bit changed compared to our current understanding, and see where that takes you. That's a common practice amongst the theory crowd. You'd have to check with a historian to be sure, but I can imagine a similar reception to quantum mechanic — but then it explained all sorts of things, like why atoms don't collapse, the Balmer series of quantized radiation from electron transitions, the structure of the periodic table, etc. QM explained certain mysteries already exposed by experiments, and made predictions that could be tested (and were). Similar descriptions apply to both special and general relativity, both of which were probably "crazy" at the time. In special relativity, there is the famous "twin paradox," a prediction that if you take a set of twins, leave one on Earth and send one traveling through space at nearly the speed of light, when the second one returns he will be younger than the one left behind. Sounds "crazy," meaning outside of our normal experience. But, in 1972, they put some atomic clocks on planes, flew them around the world, and indeed found that the moving ones were behind relative to ones left on the ground. Experiments like these are essential to have a theory accepted into the canon of physics.

The difference here is that these previous "crazy" ideas gave consequences that were clearly testable and attestable to the new nature of the theory, in an objective manner, and involved the behavior of inanimate objects (i.e., not humans). However, in this case, the consequences seem quite contrived — specifically, setting up the theory such that the Higgs particle thwarts its own discovery at the LHC seems to be creating the means to fit the desired end. Exactly in line with their argument, I could say that Nature abhors the Chicago Cubs, such that the theory which describes the evolution of our universe prescribed Steve Bartman to interfere on October 14, 2003 (http://en.wikipedia.org/wiki/Steve_Bartman_incident), extending the "bad luck" of the Cubbies. Rather hard to show that this incident is directly attributable to the modification these guys are proposing. On the other hand, if you buy this, we now have a new scapegoat to blame all our misfortunes on: the "imaginary action"!

Then the question, "Why Higgs?" Admittedly, I haven't read the whole series of papers, which means my comments should be taken with a grain of salt, but I did skim, and the authors do make an argument for why a new unknown particle (they use Higgs as their poster boy for unknown theoretical particle) can do this and not the ones we know about, based on the experimental evidence we have on the known particles and the existence of yet another theoretically possible but experimentally undetected (not without trying) phenomenon, a magnetic monopole. But, I think the same argument could have been made in the past regarding any yet-to-be-discovered particle — we don't know its properties, so it could be that it thwarts its own discovery. But (a posteriori) we know that they didn't. Seems a little circular.

Q. Why do physicists want to find the Higgs boson?
A. "Finding the Higgs boson" is really code for understanding why fundamental particles have different masses. We have this wonderfully symmetric structure called the standard model — three "generations" of matter, each with a pair of leptons and a pair of quarks, with each generation looking like a carbon copy of the others. The current leading theory which explains all the interactions of these things does such a good job passing many stringent experimental tests that it is referred to as the "Standard Model." The Standard Model (without the Higgs) requires all these particles to have zero mass, or it fails to be a consistent theory, meaning it will predict outcomes with probability greater than 100 percent at sufficiently high energy — that can't be right! But, the big problem is all these symmetries are drastically broken by the mass of these particles. In units of electron volts, the lightest ones weigh less than 0.2, the heaviest 170,000,000,000. And in between there is no pattern. Not only are they not zero, but they are all over the map!

The "Higgs Mechanism" and its associated Higgs boson is just the most economical way of restoring the consistency of the Standard Model while allowing fundamental particles to have non-zero mass. There are other ways of doing it, but this one fits very neatly into the theory. So, finding the Higgs boson would allow us to further explore why the fundamental particles have the mass they do. The excitement about the LHC is that, in order for the theory to be consistent, the Higgs mass has to lie in a particular range — not too heavy, not too light — and the LHC is the first collider that will have access to the whole range, so we should be able to (eventually) answer this question once and for all.

Q. Barring any further setbacks, when do you expect the Large Hadron Collider to start producing useful data? How long might it take to find evidence of the Higgs boson?
A. From what I have heard just last week, the LHC is still on schedule for circulating beam in the middle of November. But that is just the beginning — then you have to tune the beam and make sure you have it under control, then establish counter-circulating beams, then make sure they collide at the right place, and then ramp up the energy as well. So, it can be a long process. Currently, they think it should take about six weeks until we get to "collisions," so maybe by Christmas we'll start getting "real physics" data.

And then, we need to understand our apparatus with this real physics data. We have a bunch of analyses based on simulated data, but it is very difficult to match simulation to actual collisions, so we'll need to use the first batch of data to make sure our strategies based on simulation are, in fact, optimal for the real deal. We do this by using known physics as benchmarks, the same way you would take an object of known weight to calibrate your bathroom scale.

And then, how long to the Higgs. First, that depends on the mass of the Higgs — in certain mass regions, there are more "false signatures" of the Higgs relative to others, so it takes longer to distinguish the real thing from background. Also, it depends on the machine: For a certain energy, you have a certain probability to make a Higgs — the higher the beam energy, the higher the probability. In addition, the rate at which the machine makes collisions also matters — for a fixed number of Higgses per collision (which is a very tiny number), the more collisions per second, the sooner you get a decent sample to work with.

OK, with all those caveats, we expect to start being able to rule out certain Higgs masses with the data set we will have collected by about one year from now. So, don't hold your breath, it will take a few years to have the answer for the whole mass range — this is a marathon, not a sprint, and the path is not perfectly smooth, as we have seen already. But, I don't believe physics itself is deliberately setting up roadblocks!

bron

Het ziet er allemaal erg interessant uit maar ik snap er niks van helaas Is er geen newbie FAQ ergens?

Ik probeer het ook te snappen, maar pff...
hier wordt het eea uitgelegd in wat gemakkelijkere taal

[ Bericht 59% gewijzigd door banananasi op 21-10-2009 22:30:26 ]

It's Alive! The LHC is Injected with its First Particle Beam

Like the reanimation of a super-cool corpse, the Large Hadron Collider (LHC) was injected with beams of particles over the weekend and the multi-billion euro project came to life. These are the first protons and lead ions the collider has seen since its famous "quench" shortly after its début power-up on Sept. 10, 2008.

The catastrophic quench nine days later was caused by an electrical short between two of the superconducting magnets between sectors 3 and 4 (the quench is therefore known as the "S34 Incident") of the 17 mile-long ring, triggering the loss of over a ton of liquid helium, ripping the heavy electromagnets from the floor.

Now the damage has been repaired and the magnets have been cooled back down to 1.9 Kelvin (-456F) -- cooler than deep space -- the system is ready to circulate its first particles since 2008. However, before the LHC can circulate ions and protons fully around its ring, particles must be injected and transported around smaller sections of the LHC first. CERN is basically "testing the water" to verify all the complex electronics are correctly calibrated and synchronized.

Starting on Oct. 23, physicists and engineers carried out a "test run", injecting particles into small sections of the accelerator and everything seems to be working perfectly. On Friday, protons and lead ions traveled clockwise through the LHC ring and were passed through the "A Large Ion Collider Experiment" (ALICE) detector before being dumped. Then on Saturday, protons traveled counterclockwise through the LHCb detector. These short test-runs appear to be boosting confidence that the LHC is on the right track to a full particle circulation test in November.

"This is a work of synchronisation," said Gianluigi Arduini, deputy head of hardware commissioning for the LHC. "The fast magnets must be synchronised to accelerate the beam and transfer it from one accelerator to the next and eventually to the LHC, which must be synchronised to accept it."

"This whole process happens within a few hundred picoseconds - one picosecond is a millionth of a millionth of a second."

Now that the injection appears to be a total success, LHC operators can plan for the next phase of testing before energies are ramped up. The protons and ions were injected at an energy of 450 million electron volts (eV) over the weekend. This might sound like a lot, but it's only a fraction of when the LHC is designed to achieve. It is hoped that by 2011, we will be seeing relativistic beams -- i.e. particles traveling at close to the speed of light -- accelerated to energies in excess of seven billion eV.

Soon, counter-rotating beams of particles will be accelerated and then channeled by precise guiding magnets to make their paths cross inside the huge detectors. On collision, the resulting release of energy will help CERN physicists probe the fine detail of matter, getting a glimpse of the state of matter only moments after the Big Bang, 13.7 billion years ago.

image
Image: The cross section of the ion beam entering point 2 of the LHC, just before the ALICE detector on Oct. 23, 2009 (CERN)

bron

Zijn die bolletjes op dat plaatje protons?

Volkskrant bericht er ook over:

quote:

Voor het eerst weer deeltjes in de LHC

AMSTERDAM - Afgelopen weekend hebben voor het eerst in meer dan een jaar weer protonen door de kolossale deeltjesversneller LHC in Geneve bewogen. In september 2008 raakte de 27 kilometer lange ondergrondse machine bij een heliumexplosie defect, een dikke week nadat hij onder toeziend oog van de wereldpers was opgestart.

Bron: Volkskrant, lees meer….

quote:

Op donderdag 29 oktober 2009 22:35 schreef Iblis het volgende:
Volkskrant bericht er ook over:

[url=http://www.volkskrant.nl/wetenschap/article1308194.ece/Voor_het_eerst_weer_deeltjes_in_de_LHC?source=rss]
[..]

Mooi, dan kunnen ze verder met hun onderzoek. Mocht er inderdaad een Higss-Boson te zien zijn betekent wel dat alle formules en waarnemingen en de gedachtengoed over onze heelal overboord gegooit kan worden. Dan blijk onze heelal complexer in elkaar zit en het betekend ook dat we onze zin van het leven drastisch moeten herzien en overwegen of het inderdaad niet handiger is om elkaar in onze armen te sluiten en richten naar de kolonisatie van onze buiten planenten. Maar hopelijk ontdekken ze niet de voorloper van de Big Bang want dan krijgen ze iets in handen wat meteen een einde kan maken aan onze raliteit en heelal dus einde van alles wat we nu waarnemen.

quote:

Op vrijdag 30 oktober 2009 09:14 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Denk je niet dat het juist andersom is?

Kan maar ik denk eerder het andere want de snarentheorie is nu ook niet waterdicht. Zwaarte kracht is en blijf een probleem en ik denk dat de problemen groter worden als die Higss-Bosonen inderdaad ontdekt worden. Wie zal het zeggen? Ik gis naturrlijk wat er kan gebeuren maar wacht af. Ik ben wel benieuwd hoe het verder afloop met die onderzoek. Blijf natuurlijk volgen. Trouwens ik vind het wel leuk om met je te filosiferen en te discuseren.

Zitten meer mensen zich continu eraan te storen dat 't “het LHC-deeltje” zou moeten zijn?

Ik ben serieus en de boel te fucken doe ik niet want dat is niet mij opzet maar mochten mensen zijn die dat wel vinden sorry dan want ik respecteer ieder zijn of haar gedachtengoed.

Dat is wel zo want die artikelen heb ik ook doorgenomen. Alleen heb ik wel twijfels erover maar dat is mijn veronderstelling en de dilema over de dimensie en geen massa van Higss-Boson die andere deeltjes wel massa geeft. Tja ik denk dat er weer vragen bijkomen. Trouwens ze hebben een ster ontdekt die zo'n 13.000.000.000 lichtjaren wegstaat. Wel leuk en misschien vinden ze ook daar een oplossing.

quote:

Op vrijdag 30 oktober 2009 09:32 schreef eleusis het volgende:
Zitten meer mensen zich continu eraan te storen dat 't “het LHC-deeltje” zou moeten zijn?

Nee. Het is niet het LHC-deeltje 2, maar De LHC, deeltje 2.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

Oneee

quote:

Vogel met stukje brood maakt deeltjesversneller weer stuk

GENEVE - De Large Hadron Collider (LHC), de beroemde deeltjesversneller van het CERN, is opnieuwe buiten gebruik. Dit keer omdat een vogel een stukje brood in het apparaat liet vallen. Door het ongelukje raakte de LHC oververhit en moest het onderzoek weer worden stilgelegd. Het was amper een week geleden weer opgestart.

Volgens CERN, het Europees samenwerkingsverband voor nucleair onderzoek, kan het apparaat later deze maand weer worden gebruikt. De deeltjesversneller werd kort na de activering in september 2008 buiten gebruik gesteld door een heliumexplosie defect. Afgelopen week werd de LHC weer in gebruik genomen.

De LHC is een 27 kilometer lange ring die ongeveer honderd meter onder de grond ligt, op de grens van Frankrijk en Zwitserland. De bouw begon aan het begin van de jaren tachtig en heeft meer dan 6 miljard euro gekost. In de versneller worden protonen, een van de bouwstenen van atomen, met de snelheid van het licht op elkaar afgevuurd.
(bron Ad)

Alweeeeeer stuk



[ Bericht 7% gewijzigd door FokCrash op 06-11-2009 12:48:10 (plaatje :P) ]

omg, serieus?

de natuur wilt niet dat het higgs boson wordt gevonden
OT: hoe lang duurt het nu voordat hij weer aan de gang kan?

Het artikel in The Times is wel wat genuanceerder – het AD heeft het al duidelijk uit de tweede hand. Straks wordt het nog ‘een lijster liet een stuk brood vallen’, maar zie dit citaat:

quote:

A spokeswoman for CERN confirmed that baguette was responsible for the latest hiatus, but she conceded that mystery surrounded the way it got into the vital power installation, which is protected by high security fences.

“Nobody knows how it got there,” she told The Times. “The best guess is that it was dropped by a bird, either that or it was thrown out of a passing aeroplane.”

Men vermoed dus een vogel – maar helemaal zeker is het ook niet. Ik zie niet in waarom het er niet al een tijdje gelegen kan hebben en door een windvlaag er gekomen is.

Wel is deze gebeurtenis nog consistent met de hypothese gebaseerd op de meerdere werelden theorie dat activatie van de LHC het gehele universum in heden en verleden vernietigt en dat daarom alleen die universa bestaan waarin de LHC nooit geactiveerd is en zal worden.

Hoe bedoel je dat 'het verleden' wordt vernietigd?

quote:

Op vrijdag 6 november 2009 18:14 schreef banananasi het volgende:
Hoe bedoel je dat 'het verleden' wordt vernietigd?

Het was een beetje scherts. Er is een kwantumzelfmoord-gedachteëxperiment dat als volgt werkt ter illustratie van de meerdere wereldentheorie: neem een pistool, zet het tegen je hoofd – niet thuis proberen dus! – en laat dat vuren afhankelijk van een kwantumgebeurtenis.

Indien de meerdere wereldentheorie juist is zul jij in jouw universum altijd merken dat het pistool niet afgaat – dat zijn immers de enige universa waarin je nog leeft. Alle universa waarin je jezelf door het hoofd schiet maak jij niet mee.

Hier zinspeelde ik op. Misschien zitten we wel in een universum waarin de LHC nooit geactiveerd kan worden omdat als dit wel zo is dat universum geheel uitgewist wordt, met verleden erbij.

quote:

Op vrijdag 6 november 2009 18:14 schreef banananasi het volgende:
Hoe bedoel je dat 'het verleden' wordt vernietigd?

Er zijn mensen die vrezen dat processen in een volledig functionele LHC een zodanig destructief effect hebben op het ruimte-tijd-continuum dat het heelal inclusief verleden en toekomst niet meer zou bestaan. Als het verleden niet meer bestaat, is er ook geen LHC dus ook geen vernietiging meer. Een onstabiele situatie. Een universum met een functionerende LHC kan dus niet bestaan. De enige mogelijkheid is een universum zonder LHC of met een niet-funtionerende LHC.

[ Bericht 25% gewijzigd door Papierversnipperaar op 06-11-2009 18:49:36 ]

Ja dat snap ik allemaal, maar ik volg niet hoe het verleden dan kan worden vernietigd? En toekomst? De tijd gaat toch gewoon door, met of zonder leven? Ik weet ook niks van kwantummechanica, zal daar wel aan liggen.

edit: en is er dan voor iedere gebeurtenis een wereld, iedere toestand, eigenlijk oneindig veel werelden (volgens de wereldentheorie)?

quote:

Op vrijdag 6 november 2009 19:31 schreef banananasi het volgende:
Ja dat snap ik allemaal, maar ik volg niet hoe het verleden dan kan worden vernietigd? En toekomst? De tijd gaat toch gewoon door, met of zonder leven? Ik weet ook niks van kwantummechanica, zal daar wel aan liggen.

Neem het niet te serieus hoor.

quote:

edit: en is er dan voor iedere gebeurtenis een wereld, iedere toestand, eigenlijk oneindig veel werelden (volgens de wereldentheorie)?

Ja, dat is niet zo’n verkeerde voorstelling van zaken, zie b.v. Many worlds interpretation

Huge $10 billion collider resumes hunt for 'God particle'

Here we go again ...

Ik vind die benaming van het "God deeltje" zo vreemd. Ik krijg er maar een naar gevoel bij.

Werelden theorieen staan ook bekend als de parallel heelal. Bewezen is het nooit maar uitsluiten kan je ook niet. Denk maar aan een winnende lot van de loterij. 4.999.999.999 keer kans dat hij niet valt op jou lot. 1 keer kans dat hij wel valt op jou lot. Nu komt het, win je de prijs gaat in een keer 5.000.000.000 mogelijkheden voor je open. Je neemt een beslissing en je maakt 4.999.999.999 gebeurtenissen niet meer mee. Die sluit je uit en juist die eene pad heb je genomen. Dus 5.000.000.000 maal 5.000.000.000 is dan gebasseerd op 25.000.000.000.000.000.000 gebeurtenissen. Dat is ook de reden dat het geluk maar heel klein is in een tijd en plaats bepaling.

Dus ik ben niet de enige die vindt dat die benaming bullshit is? Mooi zo.
Zou wel mooi zijn als ze de Higgs-boson vinden; enige waar ik moeite mee heb is het idee dat dit deeltje geen spin heeft. Maar dat zal dan wel heel normaal zijn in quantum wetenschappelijke termen. Zo goed ben ik er niet in thuis

quote:

Op donderdag 12 november 2009 13:12 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Wat is daar precies op tegen dan? Het Higgsboson zou dan in elk geval wel het enige scalaire deeltje zijn, dus in die zin is het wel bijzonder.

Daarom juist. Doordat het scalair is impliceert het dat het geen moment heeft in de vorm van spin. Dat is toch vreemd??

quote:

Op donderdag 12 november 2009 13:43 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Er is zover ik weet geen theorema oid wat scalaire deeltjes verbiedt in het standaardmodel.

Een deeltje wordt gekarakteriseerd door de spin en de massa. Higgsbosonen hebben geen spin, maar fotonen hebben bijvoorbeeld geen massa. Vind je dat ook raar?

Nee, hoor. Zeker niet raar, gewoon anders. Ik bedoel dat een foton geen massa heeft is een aangenomen en gemeten feit dat valt over de higgs boson nog niet te zeggen, dat zou uitzonderlijk feit zijn. Zoals ik al zei, zoveel verstand heb ik er niet van, ik vind het gewoon heel boeiend

wanneer gaat die lhc-fokker nou es aan ????

ze zeiden November ...

12-11-2009

De LHC

Zeven vragen over de ontdekkingsmachine van CERN

Na een vertraging van ruim een half jaar zullen deze winter dan toch echt de eerste botsingen plaatsvinden in de Large Hadron Collider (LHC). Deze ‘ontdekkingsmachine’ van deeltjesfysicaconsortium CERN wordt omringd door raadsels, hooggespannen verwachtingen en zelfs een beetje angst. Hoe zit het nou eigenlijk?

1. LHC? Wat is dat eigenlijk?
LHC staat voor Large Hadron Collider, ‘grote hadronen-botser’ in het Nederlands. Hadron is een verzamelnaam voor deeltjes die uit quarks bestaan, zoals protonen en neutronen. Kort gezegd bestaat de LHC uit een enorme cirkelvormige tunnel, waarin twee bundels protonen tegen elkaar in vliegen. Daarbij vinden botsingen plaats tussen die protonen, en bij zo’n botsing komen een heleboel andere deeltjes en energie vrij. Rondom de tunnel staan tal van detectoren om die verschillende deeltjes op te vangen en te bestuderen.


© CERN/LHC

.De LHC is de grootste deeltjesversneller ter wereld. De tunnel is 27 kilometer lang, en de deeltjes die er doorheen snellen halen snelheden van 99,999999% van de lichtsnelheid. De energie die een enkel piepklein deeltje in de LHC heeft is even groot als die van een mug – niet heel opzienbarend, totdat je bedenkt dat een mug een miljoen miljard miljard keer zo zwaar is als een enkel proton… De omstandigheden in de LHC zijn dan ook niet vergelijkbaar met die in welk ander laboratorium dan ook. Juist dat maakt deze superversneller zo uniek.

2. Waar is dat goed voor, zo’n deeltjesversneller?
Als je naar een insect wilt kijken, neem je een vergrootglas. Om de pootjes goed te kunnen zien is een microscoop misschien wel handig. Zo is er voor iedere meting wel een meetinstrument te bedenken. Als je naar de allerkleinste bouwsteentjes van het universum wilt kijken, haal je het niet meer met een huis- tuin- en keukenmicroscoop. Een deeltjesversneller waarin deeltjes botsen, zoals de Large Hadron Collider, kun je zien als een megamicroscoop. Door de energie van de piepkleine deeltjes naar gigantische waarden op te krikken, worden zelfs de meest minieme reacties meetbaar. De LHC wordt zelfs zo krachtig dat deeltjes die erin gespecialiseerd zijn om zich verborgen te houden, toch gevonden zullen kunnen worden.


In een cyclotron worden geladen deeltjes, zoals ionen, versneld in een cirkelvormige baan. De eerste cyclotronversneller had een doorsnede van slechts 10 centimeter. Het cyclotron wordt nog veel gebruikt voor medische toepassingen.

.Je kunt je afvragen waarom wetenschappers bereid waren om de vele miljarden die nodig waren om de LHC te bouwen te besteden aan het najagen van minieme deeltjes. De LHC is niet de eerste deeltjesversneller: het oudste model werd in 1929 ontworpen. Wel is hij veel krachtiger dan de machines die hiervoor gebouwd werden, waardoor de deeltjes veel hogere energieën bereiken. Met botsingen tussen zulke hoog-energetische deeltjes kunnen we misschien eindelijk een aantal deeltjes en verschijnselen waarnemen die nodig zijn om de rest van de natuur te verklaren. De ontdekking daarvan zal niet direct ons leven overhoop gooien, maar met meer begrip van de natuurkunde komen ongetwijfeld nieuwe ontdekkingen binnen handbereik.

3. Waarom botsen er nu nog geen deeltjes?
Vorig jaar september werd de LHC onder grote mediabelangstelling aangezet. De eerste tests gingen van een leien dakje, maar nog voordat de eerste botsingen plaatsvonden werd de machine alweer uitgezet: door een kapotte verbinding tussen twee magneten lekte er helium de tunnel in. Het opwarmen, repareren en weer afkoelen van de tunnel zou maanden duren, dus besloten de bouwers om de jaarlijkse winterstop van de versneller meteen in te laten gaan.


Enkele sectoren van de tunnel worden dichtgelast, na de reparaties aan het eerste heliumlek. © CERN
.Het defect bleek het begin van een reeks van tegenslagen. Deze zomer, toen de machine weer aan zou gaan, bleek er lucht in het isolatiesysteem rondom de buizen te lekken. De ingebruikname werd weer verder uitgesteld, tot het najaar. Aan het eind van de zomer werd bekend gemaakt dat de LHC het eerste jaar op halve kracht zal draaien. Zo kunnen de technici aan de machine wennen voordat het echte grote werk gaat beginnen.

Eind oktober 2009 werden er voor het eerst sinds de valse start weer deeltjes in de LHC gepompt. Sindsdien zijn er voorzichtige experimenten uitgevoerd met protonen die steeds verder de tunnel in komen, met als voorlopige record halfrond. Op een incident met een vogel en een stukje brood na lijkt tot nu toe alles goed te gaan. Naar verwachting zal de versneller half november klaar zijn om deeltjes helemaal rond te laten vliegen, en kort daarna zullen dan toch eindelijk de eerste botsingen te zien zijn.

4. Wat gaat deze ‘ontdekkingsmachine’ vinden?
De LHC is gebouwd om naar het antwoord te zoeken op een aantal onopgeloste raadsels in de natuurwetenschappen.

De bekendste van die raadsels is dat van het Higgs-deeltje. Dit deeltje werd voorspeld in het standaardmodel van deeltjes waar we de laatste decennia mee werken. De functie van het Higgs-deeltje is om, door interactie met andere deeltjes, de massa van materie te bepalen. Hoe het Higgsdeeltje er precies uit ziet weten we niet. De ‘handtekening’ die het deeltje bij een botsing achter zou laten kunnen we echter wel precies uitrekenen. De jacht op Higgs is al lang bezig, maar experimenten in de LHC kunnen uitsluitsel bieden over een heleboel theorieën die het bestaan ervan nodig hebben. Zelfs als het niet gevonden wordt.


Als het Higgs-deeltje wordt gedetecteerd, zal het patroon in de metingen er naar verwachting zo uit zien. © CERN

.Een tweede raadsel waar de LHC een antwoord op hoopt te vinden, is de samenstelling van het heelal. Zwaartekrachtvergelijkingen laten zien dat er een ongelofelijke hoeveelheid massa en energie aanwezig moet zijn die we niet kunnen vinden. Die donkere materie en energie zou wel eens op kunnen duiken in de LHC.

Een vraag die daarmee samenhangt is wat er gebeurde in de fractie van een seconde vlak na de Oerknal. De moderne natuurkunde is niet toereikend om daar betrouwbare berekeningen over te doen. Hoe komt het bijvoorbeeld dat ons heelal vrijwel alleen uit materie bestaat, en niet uit de bijbehorende antimaterie? Bovendien kan de LHC tests uitvoeren die ons vertellen of de snaartheorie misschien de goede manier is om het allerkleinste en het allergrootste met elkaar te verenigen. De LHC wordt zo het eerste laboratorium voor snaartheoretische experimenten.

Het Standaardmodel

In het Standaardmodel van deeltjes komen drie verschillende soorten deeltjes voor: leptonen, quarks en bosonen of krachtdeeltjes. De materie zoals we die om ons heen zien is gemaakt van een combinatie van quarks en leptonen. Deze deeltjes kennen drie families. De bekendste, en degene waar wij van gemaakt zijn, is de meest linkse kolom in het schema. Onze atomen hebben een kern van protonen en neutronen, die op hun beurt van up- en down-quarks gemaakt zijn. Om die kern heen vliegen elektronen. Neutrino’s, in de derde rij in het groen, zijn hele kleine, bijna massaloze deeltjes die nodig zijn voor de energiebalans. De tweede en derde kolom zijn andere families van materie, die qua eigenschappen erg op de onze lijken. Ze komen minder voor, en hebben vaak een korte levensduur. In de rechterkolom staan nog vier deeltjes om het verhaal compleet te maken: de deeltjes die verantwoordelijk zijn voor de vier fundamentele krachten. © Fermilab

.Maar daarmee is de kous nog niet af. De allerspannendste resultaten van de LHC zijn degenen die we juist niet voorspeld hebben, maar die uit zichzelf komen opduiken in een van de vele detectoren. Een gigantische brij aan exotische deeltjes wordt binnenkort zichtbaar gemaakt, en naar wat daarin zit kunnen we tot dan toe alleen maar gissen.

5. Welke experimenten worden bij LHC uitgevoerd?
Rondom de ronde tunnel waarin de deeltjes rondvliegen staan vier grote experimenten opgesteld. ATLAS en CMS, ALICE en LHC-B. Elk van deze experimenten heeft zijn eigen batterij aan detectoren rondom de tunnel opgehangen, en kan zo informatie over een klein deel van alle botsingen in de LHC opvangen.


ATLAS is één van de vier detectoren die rondom de LHC zijn opgesteld. © CERN

.Natuurlijk hebben niet alle experimenten hetzelfde doel. Twee ervan, ATLAS en CMS, zijn ontworpen om vreemde deeltjes te ontdekken, met name het illustere Higgs-deeltje. Ze doen dit op totaal verschillende manieren, zodat ze elkaar kunnen gebruiken om hun resultaten te testen. LHC-B gaat zich door de hooiberg van botsingen heen werken om een speld te vinden: asymmetrie in de natuur. Zo hopen de onderzoekers bij dit experiment een aanwijzing te vinden over de afwezigheid van antimaterie in ons heelal. ALICE, tenslotte, is een vreemde eend in de bijt: hier worden geen botsingen tussen protonen maar tussen zware loodkernen geanalyseerd. Als ALICE in bedrijf is, moeten de andere experimenten dus even pauze houden. De botsing tussen twee zware atoomkernen levert een heel dicht en onbegrepen plasma op: een quark-gluonplasma. Die toestand kan als een simulatie van het piepjonge heelal vlak na de oerknal worden gezien.

6. Hoe zet je die botsingen om in wetenschappelijke kennis?
In de vier experimenten van de LHC botsen twee bundels deeltjes met ongekend hoge snelheid op elkaar. Volgens de wet van behoud van energie moet alle snelheid die bij zo’n botsing verloren gaat, omgezet worden in andere zaken. Energiepakketjes bijvoorbeeld, licht dus, maar ook een santekraam aan andere deeltjes. Voor alle producten die uit een botsing tussen twee deeltjes kunnen komen staan detectoren om de tunnel heen. Meestal meet zo’n detector een spanningsverschil dat ontstaat als er een deeltje doorheen vliegt.


Een deel van het immense computernetwerk waarin de meetgegevens van de LHC opgeslagen en bewerkt zullen worden. © CERN

.Maar in de deeltjesversneller vinden per seconde zo’n veertig miljoen botsingen plaats, waarvan er hooguit tweehonderd echt interessant zijn. Er wordt dus een continue brij van meetresultaten geproduceerd, en het is aan de onderzoekers om de zeldzame metingen eruit te vissen waar ze naar zoeken. Om dat te doen hebben ze de hulp van een ongelofelijk krachtig computersysteem: het GRID.


Hoewel er al een immens computernetwerk aan de LHC hangt, kan jij ook een steentje bijdragen aan de bliksemsnelle verwerking van de meetresultaten. LHC@Home is een applicatie die de processorruimte van je computer benut als je hem zelf niet nodig hebt. © LHC@Home

Het Worldwide LHC Computing Grid (WLCG) is een netwerk van zo’n 170 rekencentra in 34 verschillende landen. Dat netwerk zal worden ingezet om de ongekende hoeveelheid informatie die de LHC ieder jaar zal produceren – 1,7 miljard DVDs vol meetgegevens – op te slaan. Met slimme computerprogramma’s wordt dan een eerste voorselectie uit de meetgegevens gehaald. Zo voorkomen we dat ieder plaatje door een mens moet worden bekeken, dat zou onbegonnen werk zijn! De mogelijk interessante plaatjes komen dan op het bureau van de LHC-medewerkers terecht, en zo komen hopelijk de interessante fenomenen die zich verstoppen in een stortvloed van meetresultaten bovendrijven.

7. Wat kan er mis gaan?
Niet iedereen is enthousiast over de bouw van ontdekkingsfabriek LHC. Zo sleepten een Spaanse en een Hawaiiaanse wetenschapper CERN in 2008 voor de rechter, omdat er volgens hen reacties in de versneller plaats zouden kunnen vinden die al het leven op aarde op zouden slokken. De rechter bepaalde naar aanleiding van een uitgebreid onderzoeksrapport dat de angst van de twee wetenschappers ongefundeerd was, en dat de LHC veilig is. Het mag dan wel de krachtigste deeltjesversneller aller tijden zijn, maar het bombardement van kosmische straling dat de aarde dagelijks te verduren krijgt bevat veel meer energie en heeft nog nooit een zwart gat veroorzaakt.


In de film Angels and Demons wordt Vaticaanstad bedreigd door een gram antimaterie, gemaakt in de LHC. In de LHC kan inderdaad antimaterie worden gevormd, maar voor het verzamelen van een gram antimaterie zouden vele jaren nodig zijn. Bovendien zijn we nog niet in staat om het op te slaan. © SONY Pictures

.Hoewel het dus wetenschappelijk vast staat dat de LHC niet tot het einde van de wereld zal leiden, zijn er nog kleine groepen mensen die daar niet in geloven. Hun angst wordt gevoed door boeken en films als het Bernini-mysterie, waarin een hoeveelheid antimaterie uit de LHC Vaticaanstad van de kaart drijgt te vegen.

Ook de mogelijkheid dat er piepkleine zwarte gaten zullen worden gevormd blijft een bron van speculaties. De theorie over die zwarte gaten wordt onder andere door de beroemde natuurkundige Stephen Hawking ondersteund, maar de kans dat ze daadwerkelijk gevonden zullen worden is heel erg klein. Bovendien zal de levensduur van de zwarte minigaten zo kort zijn, dat ze al ruimschoots verdampt zijn voordat ze ook maar een deeltje tegenkomen om op te slokken.

Voor CERN is de publiciteit over de gevaren van de LHC niet alleen maar vervelend. Inmiddels weet de hele wereld dat de Zwitserse deeltjesfabriek op het punt staat van start te gaan – en dat er spectaculaire vondsten zullen worden gedaan is wel zeker.

Hoewel er dus geen echt veiligheidsrisico is, vond de BBC de doemscenario’s zo onderhoudend dat ze er een verfilming van hebben gemaakt (wel in het Engels).



(Kennislink)

Volgens mij zijn ze weer bezig om er deeltjes door heen te gooien: http://twitter.com/cern/

20-11-2009

Grootste deeltjesversneller ter wereld staat voor heropstart



De grootste deeltjesversneller ter wereld, de LHC van het Europees Centrum voor Nucleair Onderzoek, staat op het punt van heropstarten na veertien maanden stilstand. Dat is bij het CERN in Genève vernomen. Mogelijk beginnen er morgenochtend weer deeltjes door de Large Hadron Collider te schieten, vertelt woordvoerder James Gillies.

Broodkruimels
Amper enkele dagen na de ingebruikname van de 27 km lange deeltjesversneller 100 meter onder de Frans-Zwitserse grens, was er op 19 september 2008 een panne in het koelsysteem. Tijdens de procedures om de LHC her op te starten na reparatie kwam er enkele weken opnieuw vertraging omdat op 3 november een vogel broodkruimels had laten vallen op een elektrische installatie buiten het gebouw. Daardoor was een kortsluiting in het koelsysteem ontstaan. (afp/adb)

(HLN)

Waarom heeft hij/het een winterstop nodig?

is ie nog niet aan ????

quote:

Op zaterdag 21 november 2009 00:54 schreef banananasi het volgende:
Waarom heeft hij/het een winterstop nodig?

Wellicht voor regulier onderhoud. Het opwarmen en afkoelen duurt erg lang.
En misschien willen de wetenschappers ook een paar weekjes vrij

quote:

Op zaterdag 21 november 2009 09:52 schreef PeeJay1980 het volgende:

[..]

Wellicht voor regulier onderhoud. Het opwarmen en afkoelen duurt erg lang.
En misschien willen de wetenschappers ook een paar weekjes vrij

Aan het project doen toch iets van 50.000 wetenschappers aan mee? Dan kun je toch best in ploegendiensten werken.

Als Process Engineer zijnde: Dit soort faciliteiten hebben vaak regelmatige shutdowns, denk aan reparaties voor al dan niet kritische systemen, preventive maintenance, upgrades ed. Vaak is dit 1x in de 1, 2 of 4 jaar oid...

tvp

quote:

Herstart deeltjesversneller succesvol
GENEVE - De ondergrondse deeltjesversneller van CERN, het Europese laboratorium voor deeltjesfysica bij het Zwitserse Genève, is met succes herstart. Dat is maandagmiddag op een persconferentie bekendgemaakt.

De grootste versneller ter wereld, de LHC, was eind vorige week weer aangezet na een valse start in september vorig jaar. Het experiment moest na negen dagen worden gestaakt wegens technische problemen met het koelsysteem. De reparatie duurde langer dan verwacht.
Voor resultaten na de herstart is het nog te vroeg. ''Het is als bij een nieuwe auto. We beginnen langzaam'', aldus CERN-directeur Rolf Heuer.

Bouw
De bouw van de CERN-versneller duurde twaalf jaar en verslond meerdere miljarden euro. In de cirkelvormige tunnel van 27 kilometer lengte, honderd meter onder de Zwitserse en Franse grond, kunnen delen van atomen met elkaar in botsing worden gebracht.
Wanneer de LHC op volle toeren draait, vermoedelijk begin volgend jaar, botsen honderden miljoenen deeltjes op elkaar die dan met vrijwel de snelheid van het licht in de tunnel razen.
Daarmee moet een toestand worden nagebootst die zou hebben bestaan bij de oerknal, om meer meer te weten te komen over het ontstaan en de bouwstenen van het universum.
© ANP

bron


En nu maar afwachten of er resultaten behaald worden voordat hij weer stuk is.

quote:

Op maandag 23 november 2009 21:48 schreef fluitbekzeenaald2.0 het volgende:

[..]

bron


En nu maar afwachten of er resultaten behaald worden voordat hij weer stuk is.

Je kan LHC@home downloaden in de BOINC-manager en meerekenen aan de gegevens.

23-11-2009

Eerste botsing in deeltjesversneller CERN


De grootste deeltjesversneller op aarde, de LHC-versneller (Foto AP)

Medewerkers van het Europees instituut voor deeltjesonderzoek Cern bij Genève zijn er voor het eerst in geslaagd om deeltjes - nog wel bij lage energie - te laten (proef) botsen in de grootste deeltjesversneller op aarde, de LHC-versneller. De stap werd omschreven als een ,,grote prestatie" .

Vanmiddag om half twee slaagden de versnellerexperts er in om twee bundels met deeltjes tegelijk in tegengestelde richting te laten reizen door de 27 kilometer lange ringvormige versneller.

Dit weekeinde was het al gelukt om deeltjes met de klok mee (op vrijdag) en tegen de klok in (zondag) door de ondergrondse LHC-versneller te laten draaien.


De versneller verkeert in een uitstekende toestand, zei versnellerbaas Steve Myers vanmiddag op een persconferentie waar hij plots van de kwaliteit van de deeltjesbundels toonde.

Vorig jaar raakte de LHC negen dagen na het opstarten zwaar beschadigd. De oorzaak was een kortsluiting in een verbinding tussen twee supergeleidende magneten en een daarop volgende heliumexplosie. Het herstel kostte ruim een jaar. Er bleken extra voorzieningen nodig, zoals veiligheidskleppen voor het heliumsysteem, om zo’n rampscenario in de toekomst te voorkomen. En het kostte maanden om de versneller weer af te koelen tot 1,9 graden boven het absolute nulpunt, de temperatuur waarbij LHC functioneert.

De fragmenten die bij deeltjesbotsingen vrijkomen geven fysici inzicht in de kleinste bouwstenen van de materie. Maar daarvoor is bovendien vereist dat de botsende deeltjes eerst tot hoge energie zijn versneld. De supergeleidende magneten die dat bewerkstelligen, zullen pas in december worden ingeschakeld – een volgende spannende stap, omdat het juist daar vorig jaar mis ging.

(nrc)

quote:

Op maandag 23 november 2009 23:41 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
23-11-2009

Eerste botsing in deeltjesversneller CERN

-knip-

En nu dus ook op de FOK!frontpage te lezen: Eerste botsing deeltjes in LHC

En nu is iedereen verbaasd dat we allemaal nog leven.

Op naar de particles !

quote:

Op dinsdag 24 november 2009 09:44 schreef FallingSky het volgende:
En nu is iedereen verbaasd dat we allemaal nog leven.

Op naar de particles !

Alsof áls er wat zou gebeuren, dat dat meteen bij de opstart zou zijn en niet wanneer ze op volle kracht gaan botsen

Gebeurt niks. Gewoon informatie lezen en niet doemdenken. Dit is de toekomst en het kan mooi worden voor de mensheid.

quote:

Op dinsdag 24 november 2009 09:44 schreef FallingSky het volgende:
En nu is iedereen verbaasd dat we allemaal nog leven.

Op naar de particles !

Dat ding draaide afgelopen week op half vermogen. Niet dat ik daarmee denk dat ie op vol vermogen een zwart gat creëert.
Maar jouw conclusie is geen hoogstandje.

quote:

Op woensdag 25 november 2009 13:26 schreef Hoofdrubbel het volgende:
Gebeurt niks. Gewoon informatie lezen en niet doemdenken. Dit is de toekomst en het kan mooi worden voor de mensheid.

Niks mooi !!!

Al die techniek gaat EERST naar defensie ...

nog meer controle en nog meer aantasting van de privacy.

quote:

Op woensdag 25 november 2009 15:27 schreef CP69 het volgende:

[..]

Niks mooi !!!

Al die techniek gaat EERST naar defensie ...

nog meer controle en nog meer aantasting van de privacy.

Zijn we al dood?

quote:

Op woensdag 25 november 2009 15:27 schreef CP69 het volgende:

[..]

Niks mooi !!!

Al die techniek gaat EERST naar defensie ...

nog meer controle en nog meer aantasting van de privacy.

.

Draait ie nu alweer een week ofzo?

Waar trekt dat ding z'n elektriciteit vandaan, weet iemand het?

quote:

LHC-versneller officieel de krachtigste]
Gepubliceerd: 30 november 2009 14:43 | Gewijzigd: 30 november 2009 14:52
Door onze redactie wetenschap
De LHC-versneller bij het Europees instituut voor deeltjesonderzoek CERN bij Genève mag zich sinds vandaag met recht de krachtigste versneller op aarde noemen.

Vanmorgen vroeg lukte het de versnellerexperts om de deeltjes in de 27 kilometer lange ringvormige versneller te versnellen tot een recordenergie van 1,18 TeV (Tera-elektronvolt). Tot nu toe was het Tevatron bij het Fermilab in de Verenigde Staten de krachtigste werkende versneller op aarde met 0,98 TeV.

De stap die nu op CERN is gezet, is maar een tussenstap. Na Kerts willen de versnellerexperts intense bundels van deeltjes gaan versnellen tot 3,5 TeV. voor deeltjesbotsingen. Hoe hoger de energie van de deeltjes, des te kleiner de fragmenten die tijdens zulke botsingen ontstaan. Uit die fragmenten willen fysici herleiden wat de kleinste bouwsteentjes zijn van de materie die ons omringt en waaruit wij zelf zijn opgebouwd.

Rolf Heuer, directeur-generaal van het CERN, noemde de nieuwe stap „fantastisch”, maar zei ook „de champagne nog op het ijs te houden” tot in 2010 de eerste serieuze deeltjesbotsingen worden uitgevoerd.

Bron: NRC Wetenschap.

quote:

Op zondag 29 november 2009 20:14 schreef Q.E.D. het volgende:
Draait ie nu alweer een week ofzo?

Waar trekt dat ding z'n elektriciteit vandaan, weet iemand het?

Van Frankrijk en Zwitserland.

quote:

Op zondag 29 november 2009 20:14 schreef Q.E.D. het volgende:
Draait ie nu alweer een week ofzo?

Waar trekt dat ding z'n elektriciteit vandaan, weet iemand het?

Energieverbruik
Door zijn unieke ligging op de grens van Frankrijk en Zwitserland kan CERN de benodigde energie van beide landen betrekken. Het nominale jaarlijkse elektriciteitsverbruik van CERN is ongeveer 1000 GWh, waarvan 8 % nodig is voor de infrastructurele werkzaamheden en 92 % voor de versnellerfaciliteiten. Daarvan wordt het verbruik voor LHC (machine, experimenten, infrastructuur) geschat op 700 GWh. In de piekmaand juli is de gemiddelde totale elektriciteitsconsumptie van CERN zo’n 180 MW per dag, waarvan 120 MW door de LHC-faciliteit. Daarvan is 27,5 MW nodig voor de koeling van de supergeleidende magneten en 22 MW voor de experimenten. LHC werkt echter alleen in de lente- en zomermaanden, wanneer het elektriciteitsverbruik in Frankrijk laag is. Met een goedkoop tarief kan CERN namelijk via Électricité de France (EDF) stroom uit Frankrijk betrekken, maar van 1 november tot 31 maart hanteert het EDF de Effacement Jour de Pointe (EJP), waarbij de prijs viermaal zo hoog komt te liggen. In die periode werken de versnellers niet (al kost het opwarmen en weer afkoelen van LHC veel tijd en moeite) en daalt het elektriciteitsverbruik van CERN tot 35 MW per dag. Bij storing kan CERN automatisch overschakelen op het Zwitserse net en bij storing van zowel het Franse als het Zwitserse net komen op CERN massieve back-up dieselgeneratoren tot leven. “We can’t keep the machine and experiments running on diesel”, aldus een fysicus van CERN, “but we can supply enough emergency power to safely shut them down”. Het gehele energiesysteem van CERN wordt centraal geregeld vanuit het CERN Control Center (CCC).

Goh, we zijn nog niet dood, dat valt dan wel weer mee!

quote:

Op dinsdag 1 december 2009 10:48 schreef Dulk het volgende:

[..]

Energieverbruik
Door zijn unieke ligging op de grens van Frankrijk en Zwitserland kan CERN de benodigde energie van beide landen betrekken. Het nominale jaarlijkse elektriciteitsverbruik van CERN is ongeveer 1000 GWh, waarvan 8 % nodig is voor de infrastructurele werkzaamheden en 92 % voor de versnellerfaciliteiten. Daarvan wordt het verbruik voor LHC (machine, experimenten, infrastructuur) geschat op 700 GWh. In de piekmaand juli is de gemiddelde totale elektriciteitsconsumptie van CERN zo’n 180 MW per dag, waarvan 120 MW door de LHC-faciliteit. Daarvan is 27,5 MW nodig voor de koeling van de supergeleidende magneten en 22 MW voor de experimenten. LHC werkt echter alleen in de lente- en zomermaanden, wanneer het elektriciteitsverbruik in Frankrijk laag is. Met een goedkoop tarief kan CERN namelijk via Électricité de France (EDF) stroom uit Frankrijk betrekken, maar van 1 november tot 31 maart hanteert het EDF de Effacement Jour de Pointe (EJP), waarbij de prijs viermaal zo hoog komt te liggen. In die periode werken de versnellers niet (al kost het opwarmen en weer afkoelen van LHC veel tijd en moeite) en daalt het elektriciteitsverbruik van CERN tot 35 MW per dag. Bij storing kan CERN automatisch overschakelen op het Zwitserse net en bij storing van zowel het Franse als het Zwitserse net komen op CERN massieve back-up dieselgeneratoren tot leven. “We can’t keep the machine and experiments running on diesel”, aldus een fysicus van CERN, “but we can supply enough emergency power to safely shut them down”. Het gehele energiesysteem van CERN wordt centraal geregeld vanuit het CERN Control Center (CCC).

"MW per dag", juist ja. Volgens mij is dat hele CERN een hoax.

quote:

Op dinsdag 1 december 2009 10:55 schreef thabit het volgende:

[..]

"MW per dag", juist ja. Volgens mij is dat hele CERN een hoax.

Mja, de schrijver van dat stukje mag wel eens een natuurkundelesje gaan volgen.

180 Mega Watt per dag is dat zo raar dan?

quote:

Op dinsdag 1 december 2009 11:08 schreef HostiMeister het volgende:
180 Mega Watt per dag is dat zo raar dan?

Ja.
Aangezien Watt gelijk is aan Joule per seconde. In de eenheid Watt zit de "per tijdseenheid" dus al verwerkt.

quote:

Op dinsdag 1 december 2009 10:55 schreef thabit het volgende:

[..]

"MW per dag", juist ja. Volgens mij is dat hele CERN een hoax.

het is weer zover

02-12-2009

Deeltjesversneller opnieuw stuk



Stroomstoring legt zelfs websites plat

De Large Hadron Collider (LHC of deeltjesversneller) moet een nieuwe tegenslag verwerken. De machine ligt er na een stroomstoring opnieuw uit. Zelfs de websites van het project waren tijdelijk onbereikbaar.

De storing werd opgemerkt door The Register en amateur-LHC-volgers. Daarna kwam de CERN, de organisatie die de deeltjesversneller beheert, met meer uitleg. De problemen begonnen afgelopen nacht om 1.23 uur. De oorzaak lag bij een stroomkabel van achttienduizend volt die boven het ondergrondse circuit van de deeltjesversneller ligt.

Naast de machine zelf kwamen nog andere zaken zonder stroom te zitten, zoals het belangrijkste computercentrum. De onderzoekers hebben wel geluk gehad met de magneten van de Large Hadron Collider. Deze bleven op hun operationele temperatuur van 1,9 graden Celsius. Als deze boven een bepaalde temperatuur komen, is er immers veel tijd en moeite nodig om deze weer af te koelen.

Wetenschappelijk onderzoek
De deeltjesversneller is een bouwwerk van 27 kilometer lengte op de grens tussen Frankrijk en Zwitserland. Met de machine doet men onderzoek naar elementaire deeltjes (zoals elektronen). De bedoeling is om op die manier meer te leren over het ontstaan van het heelal, de zogenaamde big bang.

Veel pech
Ook al brak de versneller begin deze week nog een record, het project blijft met problemen kampen. In september 2008 zorgde een storing voor brand, in juli 2009 werden er twee lekken ontdekt.

En onlangs werd de LHC stilgelegd omdat een overvliegende vogel zijn brood in de machine had laten vallen.

(ZDNet.be)

quote:

Op dinsdag 1 december 2009 11:13 schreef MPG het volgende:

[..]

Ja.
Aangezien Watt gelijk is aan Joule per seconde. In de eenheid Watt zit de "per tijdseenheid" dus al verwerkt.

Maar verbruik wordt toch ook gewoon gemeten met (bijvoorbeeld) kwh? Dan is 180MW/24uur dus dus iets minder dan 8MegaWattUur, of snap ik het nou gewoon voor geen meter??

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:02 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
het is weer zover

02-12-2009

Deeltjesversneller opnieuw stuk

[ afbeelding ]

Stroomstoring legt zelfs websites plat

De Large Hadron Collider (LHC of deeltjesversneller) moet een nieuwe tegenslag verwerken. De machine ligt er na een stroomstoring opnieuw uit. Zelfs de websites van het project waren tijdelijk onbereikbaar.

De storing werd opgemerkt door The Register en amateur-LHC-volgers. Daarna kwam de CERN, de organisatie die de deeltjesversneller beheert, met meer uitleg. De problemen begonnen afgelopen nacht om 1.23 uur. De oorzaak lag bij een stroomkabel van achttienduizend volt die boven het ondergrondse circuit van de deeltjesversneller ligt.

Naast de machine zelf kwamen nog andere zaken zonder stroom te zitten, zoals het belangrijkste computercentrum. De onderzoekers hebben wel geluk gehad met de magneten van de Large Hadron Collider. Deze bleven op hun operationele temperatuur van 1,9 graden Celsius. Als deze boven een bepaalde temperatuur komen, is er immers veel tijd en moeite nodig om deze weer af te koelen.

Wetenschappelijk onderzoek
De deeltjesversneller is een bouwwerk van 27 kilometer lengte op de grens tussen Frankrijk en Zwitserland. Met de machine doet men onderzoek naar elementaire deeltjes (zoals elektronen). De bedoeling is om op die manier meer te leren over het ontstaan van het heelal, de zogenaamde big bang.

Veel pech
Ook al brak de versneller begin deze week nog een record, het project blijft met problemen kampen. In september 2008 zorgde een storing voor brand, in juli 2009 werden er twee lekken ontdekt.

En onlangs werd de LHC stilgelegd omdat een overvliegende vogel zijn brood in de machine had laten vallen.

(ZDNet.be)

AAAaaarrrccchhh...
Echt niet normaal meer dit, straks gaat dat ding helemaal nooit werken als dit zo door gaat.

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:02 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:


Veel pech
Ook al brak de versneller begin deze week nog een record, het project blijft met problemen kampen. In september 2008 zorgde een storing voor brand, in juli 2009 werden er twee lekken ontdekt.

Veel pech? Super hightech apparaat en dan noemen ze het veel pech? Ja het is treurig dat het tegen zit, maar dat hadden ze toch ook van te voren gezegd dat er nog heel veel problemen zouden opdoen voordat de machine echt kan worden gebruikt.

* Pakspul heeft geduld en wacht totdat de eerste deeltjes straks tegen elkaar knallen

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:22 schreef FokCrash het volgende:

[..]

AAAaaarrrccchhh...
Echt niet normaal meer dit, straks gaat dat ding helemaal nooit werken als dit zo door gaat.

Stroomstoring in de bovengrondse hoogspanningsleidingen, kan gebeuren toch? Lijkt me nou niet heel ingewikkeld om dat te repareren.

Trouwens,

quote:

Deze bleven op hun operationele temperatuur van 1,9 graden Celsius.

Hebben de media uberhaupt nog mensen in dienst met een middelbareschoolopleiding?

quote:

Op donderdag 3 december 2009 10:23 schreef Gebraden_Wombat het volgende:

Trouwens,
[..]

Hebben de media uberhaupt nog mensen in dienst met een middelbareschoolopleiding?

één woordje verkeerd en je zit er direct 235 graden naast nice was mezelf nog niet opgevallen

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:22 schreef HostiMeister het volgende:

[..]

Maar verbruik wordt toch ook gewoon gemeten met (bijvoorbeeld) kwh? Dan is 180MW/24uur dus dus iets minder dan 8MegaWattUur, of snap ik het nou gewoon voor geen meter??

Zo werkt het niet. Energieverbruik meet je meestal in Watt, wat een andere naam is voor Joule per seconde (J/s), je meet dus energieverbruik per tijdseenheid. Een analogie daarvan is snelheid, je rijdt met je auto zoveel kilometer per uur (km/u), of afstand per tijdseenheid.

Als je nou 120 km/u rijdt, en je doet dit 3 uur lang, hoeveel kilometer heb je dan afgelegd? Iedereen kan dat rekensommetje maken, namelijk 3 uur maal 120 km/u = 360 (u*km/u=km)

Exact hetzelfde geldt voor energie verbruik. Stel je energieverbruik is 120 kW, 3 uur lang, hoeveel energie heb je dan in totaal verbruikt? Op dezelfde manier: 3 uur maal 120 kW = 360 u*kW, wat ook wel geschreven wordt als 360 kWh.

kWh is dus niet kiloWatt per uur, maar kiloWatt maal uur.

quote:

Op donderdag 3 december 2009 10:42 schreef Gebraden_Wombat het volgende:

[..]

Zo werkt het niet. Energieverbruik meet je meestal in Watt, wat een andere naam is voor Joule per seconde (J/s), je meet dus energieverbruik per tijdseenheid. Een analogie daarvan is snelheid, je rijdt met je auto zoveel kilometer per uur (km/u), of afstand per tijdseenheid.

Als je nou 120 km/u rijdt, en je doet dit 3 uur lang, hoeveel kilometer heb je dan afgelegd? Iedereen kan dat rekensommetje maken, namelijk 3 uur maal 120 km/u = 360 (u*km/u=km)

Exact hetzelfde geldt voor energie verbruik. Stel je energieverbruik is 120 kW, 3 uur lang, hoeveel energie heb je dan in totaal verbruikt? Op dezelfde manier: 3 uur maal 120 kW = 360 u*kW, wat ook wel geschreven wordt als 360 kWh.

kWh is dus niet kiloWatt per uur, maar kiloWatt maal uur.

Oke, ik voel m enu heeel dom. Maar bedankt voor de uitleg

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:22 schreef HostiMeister het volgende:

[..]

Maar verbruik wordt toch ook gewoon gemeten met (bijvoorbeeld) kwh? Dan is 180MW/24uur dus dus iets minder dan 8MegaWattUur, of snap ik het nou gewoon voor geen meter??

KilowattUur. De naam zegt het al: kilowatt maal uur, oftewel Joule gedeeld door seconde keer uur = Joule met een constante factor ervoor.

Energie gedeeld door tijd keer tijd.

quote:

Op donderdag 3 december 2009 11:39 schreef MPG het volgende:

[..]

KilowattUur. De naam zegt het al: kilowatt maal uur, oftewel Joule gedeeld door seconde keer uur = Joule met een constante factor ervoor.

Energie gedeeld door tijd keer tijd.

Ja zo ver was ik dus inmiddels al. Wel principes als spin en scalaire koppeling begrijpen, maar simpele natuurkunde ho maar Ja ik ben debiel

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:24 schreef Pakspul het volgende:

[..]

* Pakspul heeft geduld en wacht totdat de eerste deeltjes straks tegen elkaar knallen

Ik denk dat je een beetje achterloopt

quote:

Op maandag 23 november 2009 23:41 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
23-11-2009

Eerste botsing in deeltjesversneller CERN

[ afbeelding ]
De grootste deeltjesversneller op aarde, de LHC-versneller (Foto AP)

Medewerkers van het Europees instituut voor deeltjesonderzoek Cern bij Genève zijn er voor het eerst in geslaagd om deeltjes - nog wel bij lage energie - te laten (proef) botsen in de grootste deeltjesversneller op aarde, de LHC-versneller. De stap werd omschreven als een ,,grote prestatie" .

Vanmiddag om half twee slaagden de versnellerexperts er in om twee bundels met deeltjes tegelijk in tegengestelde richting te laten reizen door de 27 kilometer lange ringvormige versneller.

Dit weekeinde was het al gelukt om deeltjes met de klok mee (op vrijdag) en tegen de klok in (zondag) door de ondergrondse LHC-versneller te laten draaien.


De versneller verkeert in een uitstekende toestand, zei versnellerbaas Steve Myers vanmiddag op een persconferentie waar hij plots van de kwaliteit van de deeltjesbundels toonde.

Vorig jaar raakte de LHC negen dagen na het opstarten zwaar beschadigd. De oorzaak was een kortsluiting in een verbinding tussen twee supergeleidende magneten en een daarop volgende heliumexplosie. Het herstel kostte ruim een jaar. Er bleken extra voorzieningen nodig, zoals veiligheidskleppen voor het heliumsysteem, om zo’n rampscenario in de toekomst te voorkomen. En het kostte maanden om de versneller weer af te koelen tot 1,9 graden boven het absolute nulpunt, de temperatuur waarbij LHC functioneert.

De fragmenten die bij deeltjesbotsingen vrijkomen geven fysici inzicht in de kleinste bouwstenen van de materie. Maar daarvoor is bovendien vereist dat de botsende deeltjes eerst tot hoge energie zijn versneld. De supergeleidende magneten die dat bewerkstelligen, zullen pas in december worden ingeschakeld – een volgende spannende stap, omdat het juist daar vorig jaar mis ging.

(nrc)

quote:

Op donderdag 3 december 2009 14:04 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:

[..]

Ik denk dat je een beetje achterloopt
[..]

op 3.5GEV voor minder accepteren we het niet

quote:

Op donderdag 3 december 2009 14:19 schreef Pakspul het volgende:

[..]

op 3.5GEV voor minder accepteren we het niet

Ok, fair enough

Ik vind dat de problemen voor zo'n complexe installatie tot nu toe nog wel meevallen

Ik ben een paar jaar geleden naar CERN gegaan met school, ook langs alle detectoren, mensen wat een enorme apparaten waren dat zeg .

Maargoed hebben ze dat HIGGS deeltje al gevonden ondertussen?

quote:

Op maandag 7 december 2009 21:45 schreef Agiath het volgende:
Ik ben een paar jaar geleden naar CERN gegaan met school, ook langs alle detectoren, mensen wat een enorme apparaten waren dat zeg .

Maargoed hebben ze dat HIGGS deeltje al gevonden ondertussen?

Nee, waarschijnlijk is ie tussen de Atlas-detector en die slechte hoogspanningsleiding gevallen.

quote:

Op donderdag 3 december 2009 09:02 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
het is weer zover

02-12-2009

Deeltjesversneller opnieuw stuk

[ afbeelding ]

Naast de machine zelf kwamen nog andere zaken zonder stroom te zitten, zoals het belangrijkste computercentrum. De onderzoekers hebben wel geluk gehad met de magneten van de Large Hadron Collider. Deze bleven op hun operationele temperatuur van 1,9 graden Celsius. Als deze boven een bepaalde temperatuur komen, is er immers veel tijd en moeite nodig om deze weer af te koelen.

(ZDNet.be)

Hee, moeten dat geen graden Kelvin zijn? (Of beter nog 1,9 Kelvin?)
Ik denk dat de aliens weer bezig zijn.

Schiet nou op met die deeltjes, er zijn er nog niet genoeg!

is ie nu ook echt weer down dan? of valt de schade mee dit keer?

Hij hoeft niet weer opnieuw af te koelen als het goed is

10-12-2009

Donkere optelsom in de LHC

VIDI-subsidie voor zoektocht naar donkere materie
Wouter Hulsbergen haalde onlangs een VIDI-beurs binnen voor onderzoek naar nieuwe deeltjes in de Large Hadron Collider. Deze mysterieuze supersymmetrische deeltjes zouden donkere materie kunnen verklaren – als ze gevonden worden…

Op het beeldscherm van Wouter Hulsbergen staan getallen en grafieken. Het zijn bijzondere getallen en unieke grafieken, want ze zijn afkomstig van de eerste veertig botsingen die geregistreerd zijn in LHCb. LHCb, ook wel LHC-beauty genoemd, is één van de vier detectoren die opgesteld staan rondom de Large Hadron Collider. Deze deeltjesversneller is pas geleden opgestart. Sinds kort is hij ook de krachtigste versneller ter wereld. LHCb is gebouwd om beauty-quarks (ook wel b-quarks) te bestuderen en op die manier de subtiele verschillen tussen materie en antimaterie te ontsluieren. Maar door zijn bijzondere manier van meten is hij ook erg geschikt voor de zoektocht waarvoor Hulsbergen dit jaar een VIDI-beurs in de wacht sleepte: de speurtocht naar deeltjes uit het supersymmetrische deel van het Standaardmodel.

LHC-beauty


LHCb is een van de vier experimenten die rondom de deeltjesversneller staan opgesteld. De ‘b’ staat voor ‘beauty’, de naam van een bepaald soort quarck. Dit piepkleine elementaire deeltje wordt gezien als de mogelijke verklikker van het verschil tussen materie en antimaterie, omdat het b-quarck zich anders gedraagt dan het anti-b-quarck.

Door de specifieke vorm van detectie is LHCb ook erg geschikt voor de zoektocht naar donkere materie. Hij kan wel een miljoen botsingen per seconde analyseren, een heel hoog aantal dat van pas komt als je op zoek bent naar iets heel zeldzaams. Afbeelding: © CERN

Standaardmodel plus
Hoe zit dat ook alweer met het Standaardmodel? De Nederlandse natuurkundigen Veltman en ’t Hooft wonnen er in 1999 nog de Nobelprijs voor. Het model, waarin alle bekende materie en de interactie daartussen ligt besloten, lijkt alleen niet helemaal compleet te zijn. Naast de bekende quarks en leptonen uit het model en de krachtdeeltjes die hun interactie regelen, moet er nog een ander deeltje aanwezig zijn: het Higgs-boson. Dit deeltje is nog nooit gevonden, maar is nodig om de massa van alle andere deeltjes te verklaren. Bij berekeningen over dit Higgs-deeltje bleek dat het ongelofelijk zwaar zou moeten zijn, tenzij alle bekende deeltjes ook nog een partner-deeltje hebben. Die partnerdeeltjes zijn de kern van de supersymmetrie-theorie.

Het is moeilijk om uitspraken te doen over iets wat we niet kunnen zien, maar toch bestaat er voor de supersymmetrische deeltjes een model waar veel natuurkundigen het over eens zijn. Dit minimale supersymmetrische standaardmodel geeft alle bestaande deeltjes een partner die een klein beetje van ze verschilt. De partnerdeeltjes hebben een andere spin dan de bekende deeltjes. Ook hun gewicht is niet hetzelfde – en dat is iets wat we wél zeker weten, want anders hadden we ze allang moeten zien. Het lichtste deeltje uit dit model (lightest supersymmetric particle of LSP) is stabiel, en heeft dus een oneindig lange levensduur. En het is juist dit deeltje waar niet alleen natuurkundigen maar ook kosmologen juichend enthousiast over zijn: het zou namelijk het bestanddeel van de mysterieuze donkere materie die een groot gedeelte van ons heelal vult kunnen zijn.

Het Standaardmodel


In het Standaardmodel van deeltjes komen drie verschillende soorten deeltjes voor: leptonen, quarks en bosonen of krachtdeeltjes. De materie zoals we die om ons heen zien is gemaakt van een combinatie van quarks en leptonen. Deze deeltjes kennen drie families. De bekendste, degene waar wij van gemaakt zijn, is de meest linkse kolom in het schema. Onze atomen hebben een kern van protonen en neutronen, die op hun beurt van up- en down-quarks gemaakt zijn. Om die kern heen vliegen elektronen. Neutrino’s, in de derde rij in het groen, zijn hele kleine, bijna massaloze deeltjes die nodig zijn voor de energiebalans. De tweede en derde kolom zijn andere families van materie, die qua eigenschappen erg op de onze lijken. Ze komen minder voor, en hebben vaak een korte levensduur. In de rechterkolom staan nog vier deeltjes om het verhaal compleet te maken: de deeltjes die verantwoordelijk zijn voor de vier fundamentele krachten. Afbeelding: © Fermilab

.We hebben het dus over een zwaar maar hypothetisch deeltje dat zich niet makkelijk laat detecteren – anders was het allang ergens opgedoken. Bovendien hebben we geen idee hoe zwaar het precies is. Het is daarom een flinke gok om ernaar te zoeken. “We hebben een model,” aldus Hulsbergen, “en dat model bevat een deeltje dat een verklaring zou kunnen zijn voor donkere materie. We weten niet of dat model klopt – maar met de LHC kunnen we het wel testen.” Als het deeltje inderdaad voorkomt in de hoogenergetische botsingsbrij van de LHC, zal het in het algemeen zonder veel moeite door de detectoren naar buiten vliegen – ongezien. Dat betekent niet dat het onopgemerkt blijft: “als er zo’n deeltje gevormd wordt, mis je energie bij een botsing. Dat is een relatief makkelijke ‘handtekening’ van zo’n deeltje, die dus ook makkelijk te zien zou moeten zijn. Bijvoorbeeld bij ATLAS en CMS.”

Maar Wouter Hulsbergen heeft besloten om zijn pijlen op een ander deel van het supersymmetrische model te richten. “Waar ik specifiek naar op zoek ga zijn zware, lang levende deeltjes. Met lang levend bedoel ik dat ze niet ongehinderd de detector uitvliegen, en ook niet dat ze zo snel na de botsing vervallen dat je het verschil met de echte botsing niet ziet. Deze deeltjes zitten daar net tussenin.” De truc zit hem in het verval van die deeltjes. Hoewel je het exotische supersymmetrische deeltje zelf niet kunt detecteren, kan je wel zien dat er kort na de botsing tussen twee protonen een stukje verderop een zwaar deeltje is vervallen. Door uit te rekenen welke deeltjes er uit dat verval komen, met welke snelheid en welke richting, kan je terugrekenen om meer over het illustere deeltje waar ze uit komen te weten te komen.


Hoewel we steeds meer weten over de plaatsen in ons heelal waar zich donkere materie bevindt, weten we nog niet waar die materie uit bestaat. Het lichtste supersymmetrische deeltje (LSP) is een van de belangrijkste kandidaten.

Als dit soort botsingen (die overigens altijd plaatsvinden, maar vaak door al begrepen processen veroorzaakt worden) gevonden wordt, zullen zware supersymmetrische partnerdeeltjes hun geheimen prijs moeten geven. Als we eenmaal weten hoe de grote broertjes en zusjes van het LSP eruit zien is het een stuk eenvoudiger om iets over dit lichtste supersymmetrische deeltje te zeggen. Dan kunnen we ook gaan uitrekenen of deze goed verstopte deeltjes inderdaad de donkere materie in ons heelal kunnen zijn.

Speld in een hooiberg
De botsingen in de LHC zijn begonnen. De energie van de botsende deeltjes zal de komende maanden worden opgevoerd, totdat de halve capaciteit van de versneller is bereikt. Nu al is de botsingsenergie in de LHC hoger dan waar dan ook ter wereld. Hoe hoger die energie wordt, hoe groter de kans op het detecteren van bijzondere deeltjes zoals de zware, onstabiele deeltjes uit het supersymmetrische deel van het Standaardmodel. Maar de botsingen waarin die deeltjes gevormd worden zijn waarschijnlijk heel zeldzaam, dus hoe ontdek je ze tussen de miljoenen ‘saaie’ botsingen waartussen ze zich verbergen?

Per seconde gebeuren er in een LHC-experiment zoals LHCb veertig miljoen botsingen. De meeste van die botsingen zijn weinig spectaculair en goed begrepen. Omdat de hoeveelheid informatie die binnenkomt in de experimenten veel te groot is om handmatig door te spitten, moet een computer zo goed mogelijk de saaie botsingen herkennen en verwerpen. Dat gebeurt door de energie te meten van de deeltjes die bij een botsing vrijkomen. Als die energie precies even groot is als die van twee botsende protonen, weten we dat er waarschijnlijk niets raars gebeurd is. Die botsingen kunnen dus in het algemeen weggegooid worden.


Bij een ‘verplaatste’ botsing (displaced vertex in het Engels) komt er bij een botsing tussen twee deeltjes een kortlevend nieuw deeltje vrij. De oorspronkelijke botsing vindt in dit plaatje op de turquoise stip plaats. Het nieuwe deeltje vliegt een korte afstand ongezien door, waarna het op de rode stip in nieuwe deeltjes uit elkaar spat.

Door terug te rekenen waar die nieuwe deeltjes (die wel gedetecteerd worden) vandaan komen, wordt het tweede kruispunt gevonden: de rode stip. De energie van de botsingsproducten en de lengte die het deeltje aflegde tussen de twee stippen in geeft veel informatie over het deeltje dat daartussen heel even heeft bestaan. Zoals je een rekensom met een onbekende factor kunt oplossen, kan je zo ook een nieuw elementair deeltje ontdekken.

Maar in LHCb wordt er nog een tweede check gedaan voordat een ogenschijnlijk saaie botsing in de prullenbak verdwijnt. LHCb zoekt naar ‘verplaatste’ botsingen: gebeurtenissen waarbij niet alleen op het kruispunt tussen de twee bundels maar ook een stukje verderop een botsing plaats lijkt te vinden. Dat wijst er namelijk op dat een heel zwaar deeltje uit een protonenbotsing even verderop weer is vervallen. Al met al filtert LHCb per seconde een miljoen mogelijk interessante botsingen uit het aanbod van veerig miljoen.

Na de eerste selectieronde zit het werk van de computer er nog niet op. Van iedere botsing moet precies berekent worden waar de gevonden deeltjes vandaan komen, hoe snel ze gingen en hoe zwaar ze zijn. De reconstructie van zo’n botsing is een gecompliceerde opgave. Van goed begrepen en vaak voorkomende deeltjespaden kunnen modellen gemaakt worden, die een computer dan kan vergelijken met wat er wordt gevonden. Zo kan een groot deel van de gemeten botsingen direct in het juiste vakje worden ingedeeld. Wat er dan overblijft zijn de échte vreemde gebeurtenissen. De vingerafdruk van donkere materie misschien, of het illustere Higgs-deeltje, en misschien wel de verklaring van de afwezigheid van antimaterie in ons heelal…


Wouter Hulsbergen studeerde natuurkunde met een wiskundesausje aan de universiteit van Utrecht. Tijdens zijn studie werd hij gegrepen door de deeltjesfysica, en die tak van de wetenschap heeft hem nooit meer losgelaten.

Hulsbergen promoveerde bij het NIKHEF, op een experiment aan de HERA-B detector in Hamburg. Die detector was een voorganger van LHCb, maar niet een heel succesvol experiment. Daarna werkte hij een tijdje aan BaBaR bij de Stanford universiteit, een succesvol experiment waarbij veel over b-quarcks werd ontdekt.
Na een fellowship op CERN werd Hulsbergen bij NIKHEF aangenomen, waar hij nu botsingstrajecten van LHCb analyseert. Voor dat onderzoek ontving hij dit jaar een prestigieuze VIDI-beurs.

(Kennislink)

Er is ook een web cam.

http://www.cyriak.co.uk/lhc/lhc-webcams.html


_{Flauw :-)}

14-12-2009

Het gevaar van zwarte gaatjes

In deeltjesversneller LHC botsen sinds bijna een maand microscopisch kleine deeltjes met hoge energie op elkaar. Volgens sommige wetenschappers kunnen daarbij piepkleine zwarte gaatjes ontstaan. Klopt dat, en is het gevaarlijk?

Niets is vernietigender dan een zwart gat. Alles wat er te dicht bij in de buurt komt wordt onherroepelijk opgeslokt. Zelfs licht ontsnapt niet aan het gat om te vertellen wat er is gebeurd. In het centrum van sterrenstelsels slokken reusachtige zwarte gaten aan de lopende band sterretjes op. Nu is er een machine, gewoon hier op aarde, die deze exotische vreetzakken misschien kan gaan produceren. Levensgevaarlijk zou je zeggen, maar de wetenschappers die de machine bouwden lijken zich nergens zorgen over te maken. Waarom niet? En hebben ze gelijk?


Afbeelding: © Creative Commons

Zwarte gaten

Zwarte gaten zijn objecten met zo’n hoge dichtheid dat de zwaartekracht ze tot een enkel punt ineen duwt. Alles wat binnen een bepaalde straal rondom dat punt komt wordt door de zwaartekracht naar binnen gesleurd. Die straal heet de Schwarzschildstraal en hij hangt af van de massa van het zwarte gat. Hoe zwaarder het zwarte gat, hoe groter de gevarenzone.

De zwartegatenmachine heet de Large Hadron Collider (LHC) en ligt in een grote tunnel onder de grond bij Genève. In die tunnel vliegen sinds bijna een maand twee bundels deeltjes in het rond, met bijna de lichtsnelheid. Die deeltjes zijn protonen, elementaire bouwblokjes van atomen. Ze wegen een miljardste van een miljardste van een miljardste kilo. Elk van de rondsnellende deeltjes heeft ongeveer evenveel energie als een mug. Als twee van die microscopische muggen met een onvoorstelbaar hoge snelheid op elkaar botsen kan er veel gebeuren. In het algemeen leidt zo’n botsing tot een fontein van nieuwe deeltjes. Dat is precies waar de wetenschappers bij het experiment op hopen, want tussen die deeltjes kunnen onontdekte soorten zitten. Maar heel soms, zo rekende een groep natuurkundigen uit, kan het ook dat twee botsende deeltjes een piepklein zwart gat maken. Dat spreekt natuurlijk tot de verbeelding…

Verdampende zwarte gaten
Maar helaas, dezelfde redenering die de mini-zwarte gaten voorspelt legt meteen uit dat hun levensduur ongelofelijk kort zou zijn. Zwarte gaten stralen namelijk altijd een beetje energie uit, de zogenaamde Hawkingstraling. De hoeveelheid van die straling is omgekeerd evenredig met de massa van het zwarte gat: hoe kleiner het zwarte gat, hoe meer straling. En omdat, volgens Einstein, massa en energie eigenlijk hetzelfde is, straalt een piepklein zwart gat dus in een fractie van een seconde al zijn massa op. Dag zwart gat.


De LHC is de grootste machine die ooit door de mens gemaakt is. De 27 kilometer lange tunnel van deze deeltjesversneller ligt onder de grond, op de Frans-Zwitserse grens bij Genève. Afbeelding: © CERN/LHC

.Het zwartegatenverhaal lijkt dus een storm in een glas water te zijn. De levensduur van de gaatjes is zo kort dat ze niet eens te zien zouden zijn, als ze al gevormd worden. Maar stel nou eens dat er een fout in de theorie zit. Dat is niet heel waarschijnlijk, want over de Hawkingstraling zijn alle wetenschappers het wel zo’n beetje eens. Maar toch, stél dat er bij botsingen in de LHC piepkleine zwarte gaten ontstaan die niet direct verdampen. Kan het dan alsnog gebeuren dat de hele aarde in een oneindig diepe put in elkaar geduwd wordt?

Stofzuiger
Om die vraag te beantwoorden is het belangrijk om te bedenken dat een zwart gat geen stofzuiger is. Alles wat in een zwart gat valt verdwijnt, maar het zwarte gat trekt niet actief dingen naar zich toe. Dat gebeurt hooguit door zwaartekracht, en die is in de ruimte heel belangrijk maar voor kleine deeltjes als protonen bijna verwaarloosbaar. Het zwarte gaatje eet dus alleen de deeltjes op waar hij toevallig tegenaan botst.

Een zwart gat met een massa van twee protonen zou een doorsnede hebben die veel en veel kleiner is dan die van de kleinste deeltjes die het tegen kan komen: andere protonen en neutronen. Als het minigaatje door de aarde heen zou vallen, zou het gemiddeld elke 200 kilometer ergens zo’n deeltje tegenkomen. De deeltjes waar de aarde van gemaakt is hebben een veel lagere energie dan de snelle protonen uit de LHC, en dus ook een massa die heel klein is vergeleken met die van het zwarte gaatje.


Zo’n vaart zal het niet lopen met de eventuele zwarte gaatjes die in de LHC verschijnen.

.Zelfs als het gaatje elke 200 kilometer een proton of een neutron volledig op zou slokken, zou zijn omvang aan het einde van de aardbol hooguit met een procent zijn toegenomen. Op dat punt begint het zwarte gaatje met een reis door de uitgestrekte leegheid van het heelal en zien we het nooit meer terug. En zelfs als het terugvalt richting het midden van de aarde en daar deeltjes op blijft eten kost het drie miljard jaar totdat het zwarte gaatje meer dan één gram zou wegen. Over vijf miljard jaar bereikt de zon het einde van zijn levensduur en is de aarde sowieso verdwenen. Ver voordat een zwart gat uit de LHC groot genoeg kan zijn geworden om een serieuze bedreiging te vormen.

Zwarte gaatjes uit de LHC zullen dus niet het einde van de wereld betekenen. Ook is het sterk de vraag of we ooit aan zullen kunnen tonen dat ze gevormd worden. Wel laten ze zien dat de nieuwe natuurkunde die in de LHC wordt onderzocht zo spannend is dat de hele wereld vol verwondering toekijkt.

(Kennislink)

Volgens mij is het zelfs zo dat als de zon in een zwart gat zou veranderen de aarde in precies dezelfde baan zou blijven.

quote:

Op dinsdag 15 december 2009 00:13 schreef intraxz het volgende:
Volgens mij is het zelfs zo dat als de zon in een zwart gat zou veranderen de aarde in precies dezelfde baan zou blijven.

Ik dacht dat de zon niet voldoende massa had om een zwart gat te vormen.
Daarbij, voordat de zon een zwart gat is, doorloopt deze nog een aantal stadia, waarbij de aarde niet bespaard blijft.

Interessante theorie, ook al is het niet relevant omdat onze zon geen zwart gat wordt (massa onder Chandra limiet)

quote:

Op dinsdag 15 december 2009 10:52 schreef PeeJay1980 het volgende:

[..]

Ik dacht dat de zon niet voldoende massa had om een zwart gat te vormen.
Daarbij, voordat de zon een zwart gat is, doorloopt deze nog een aantal stadia, waarbij de aarde niet bespaard blijft.

Dat was hypothetisch bedoeld.

Maar loopt de LHC nu weer of is ie nog defect?

Hij doet het weer.

quote:

Op dinsdag 15 december 2009 10:52 schreef PeeJay1980 het volgende:

[..]

Ik dacht dat de zon niet voldoende massa had om een zwart gat te vormen.
Daarbij, voordat de zon een zwart gat is, doorloopt deze nog een aantal stadia, waarbij de aarde niet bespaard blijft.

Klopt, maar stel je zou de zon weghalen en er direct in de plaats een zwart gat zetten met dezelfde massa als de zon, dan zou dat in feite voor de aarde niet veel uitmaken. Een zwart gat heeft niet nog een extra stofzuiger werking – het heeft simpelweg veel massa, maar het trekt net zo hard als elk object met diezelfde massa.

Erg interessant allemaal. Ik snap lang niet alles maar lees graag mee

2) MEDIA EVENT: "LHC first physics" at the energy of 3.5 TeV per beam:
There will be a media event at CERN for the first high energy collisions at 7 TeV (3.5 TeV per beam). This event is expected to occur in the first quarter of 2010. Bringing beams into collision is a complex process, and it is impossible for CERN to announce...

Accreditation for this event is closed. We plan to host media in the control centres of the LHC experiments on a rotating schedule. These control centres will be the heart of the action, but space is very limited. There will also be a media centre in a hall on the CERN site.

01-02-2010

De Higgs-obsessie

Filmrecensie
De grootste machine ter wereld is op zoek naar een vrijwel onvindbaar deeltje: het Higgs-boson. Over de bedenker van dit deeltje en de gepassioneerde wetenschappers die ernaar op zoek zijn is een documentaire gemaakt, die deze week op Nederland 2 wordt uitgezonden.

Klik hier voor video

Als Stan Bentvelsen over ‘zijn’ LHC praat, fonkelen er lichtjes in zijn ogen. Zijn zichtbare enthousiasme is tekenend voor de speelse stijl van de documentaire Higgs: naar het hart van de verbeelding die donderdag 4 februari op Nederland 2 wordt uitgezonden. Bentvelsen is één van de hoofdpersonen in de korte film waarin tal van wetenschappers het hemd van het lijf wordt gevraagd over het illustere Higgs-boson.


Stan Bentvelsen is hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en verantwoordelijk voor het FOM-programma dat bij de ATLAS-detector aan de LHC wordt uitgevoerd. Afbeelding: © Universiteit van Amsterdam

Theatermakers Hannie van den Bergh en Jan van den Berg maakten de documentaire om de passie en de schoonheid van de exacte wetenschappen in beeld te brengen. Ze gebruikten daarvoor mysterieuze, spannende opnames van de bouw van de reusachtige deeltjesversneller LHC, samen met fragmenten uit interviews met allerhande wetenschappers. Ze lichten een tipje van de sluier op over de theorie van Peter Higgs, die het hele universum voorziet van een onzichtbaar maar alom aanwezig Higgsveld dat deeltjes hun massa geeft. Daarbij zien we steeds het plezier en de spanning die naar boven komen op dit bijzondere moment: met behulp van de grootste machine ter wereld wordt binnenkort vastgesteld óf het Higgsdeeltje bestaat, en zo ja, hoe het eruit ziet.

Higgs: naar het hart van de verbeelding is een bijzonder kijkje in een keuken die normaal gesproken voor leken gesloten blijft. Je voelt vervreemding bij de beelden van die gigantische detector, en je wordt meegesleept door het enthousiasme van met name Stan Bentvelsen. Ook Peter Higgs zelf wordt aan het woord gelaten, over de tijd waarin hij zijn theorie bedacht en zijn collega’s hem maar een zonderling vonden.


Van links naar rechts: Peter Higgs, zijn zoon, regisseurs Hannie van den Bergh en Jan van den Berg. Afbeelding: © Theater Adhoc

.Als de LHC het Higgsdeeltje gaat vinden, gebeurt dat waarschijnlijk niet dit jaar. Toch is het moment waarop de film wordt uitgezonden, vlak voor de eerste echte metingen plaats gaan vinden, goed gekozen. Als je deze documentaire hebt bekeken begrijp je waarom iedereen zo hoog van de toren blaast over een gigantische ring diep onder de Zwitserse grond. Je kunt stilletjes meehopen dat de natuur zijn geheimen binnenkort onthult, of – misschien nog wel interessanter – dat we over een paar maanden zeker weten dat we al die tijd fout zaten.

Higgs: naar het hart van de verbeelding wordt op donderdag 4 februari uitgezonden. De documentaire begint om 22.50 uur op Nederland 2 en duurt ongeveer een uur.

(Kennislink)

quote:

Op dinsdag 2 februari 2010 13:12 schreef Haushofer het volgende:
Ik heb Jan van den Berg gesproken aan de bar vorig jaar, toen hij een optreden deed over Ettore Majorana. Daarin vertelde hij ook al over deze documentaire. Prachtige kerel, kan ook prachtig vertellen. Grappig hoe iemand met 0 wiskundige kennis toch zo gepassioneerd kan spreken over natuurkunde. Ben zelf dan ook erg benieuwd naar de docu. Later moest ik weer aan ons gesprek denken, omdat hijzelf theologie heeft gestudeerd in Nijmegen, en hij Ellen van Wolde noemde in verband met het scheppingsverhaal. Zij was de persoon die claimde dat de eerste zin van Genesis "verkeerd vertaald' was , volgens de media. Leuk hoe dingen dan weer samenkomen

Voor mensen die nieuwsgierig zijn naar één van de meest mysterieuze voorvallen in de natuurkunde afgelopen eeuw: Ettore Majorana .

Bedankt beste Haushofer!

quote:

Op dinsdag 2 februari 2010 13:12 schreef Haushofer het volgende:


Voor mensen die nieuwsgierig zijn naar één van de meest mysterieuze voorvallen in de natuurkunde afgelopen eeuw: Ettore Majorana .

Z'n verdwijning? Of wat?

Ik vond het teveel over triviale zaken gaan in die LHC dan over de theorie. Een flauwe documentaire welke te weinig op de theoretische inhoud ging. Als leek snap ik overigens nog steeds niet wat het verschil is tussen donkere materie en het Higgs-deeltje.

Het wordt allebei theoretisch voorspeld, maar het is nog niet waargenomen.

Of is het Higgs-deeltje een puur concept binnen de subatomaire fysica welke onder andere een verklaarbare factor is voor de donkere materie? Wat zover ik heb begrepen heb, kan donkere materie ook uit reeds bekende deeltjes bestaan.

Om die reden kijk ik al jaren geen docu's meer van de publieke omroep.

BBC gaat ook al achteruit.

Onverkapt tvp'tje. Wil op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op dit gebied

Leuk interview (voor leken) met een medewerker

Interview: Inside CERN with an LHC scientist
_{By Jason Jenkins on 27 November 2009, 11:52am}


The Large Hadron Collider (LHC) is one of the most ambitious experiments of all time and following a year of shutdown, it's finally started to do its business again. So we thought we'd have a chat to someone directly involved in the experiments to get a sense of what it's like to work in geek heaven.

Dr Paul Jackson is a particle physicist from SLAC and Stanford University, based at CERN. He's working on the Atlas experiment, looking for the Higgs boson -- the so-called 'God particle'. Read on to find out whether he's about to kill us, what would happen to you if you stood in front of the LHC beam and what CERN's favourite snacks are. (Also see our definitive guide to everything you need to know about the Large Hadron Collider, CERN and the Higgs boson)

Will the LHC make a black hole in space that kills us?
"Yes, we might create black holes, but they won't be remotely dangerous. People are getting a bit nervous because scientists have said that, with enough energy, we might be able to create some microscopic black holes within the detectors.

"What this means is that you are creating an object that has the same properties in space as that which is formed when a star collapses, but the difference is that these are very tiny black holes that you create in the experiments and they would evaporate immediately.

"So the black hole would never exist for long enough for its gravitational effects to come into play, so it wouldn't start sucking things into it as it wouldn't exist long enough. There is no way to make one big enough with these collisions to have a dangerous effect on humanity."

Did people from the future travel back in time to sabotage the LHC?
"For me, it's nonsense to say that there are forces coming back from the future to stop the machine from working. It really is just ridiculous to think that is the case. If people could travel forward or back in time, why wouldn't they have done something better or worse for humanity than coming and twiddling around with the LHC?

"If it does destroy the world, there's no-one in the future to travel back in time to do anything about it. It's all a bit Back to the Future really. It's part of this whole mystery about the machine -- people are willing to believe anything. Physicists sometimes shoot themselves in the foot by not saying, 'We won't destroy the world with black holes,' because they work on probability. Saying, 'This won't happen,' is just not ingrained into them."

What would happen if you were standing in front of the beam?
"You would die. It would be a pretty spectacular death, and you wouldn't know a lot about it.

"We need to keep the beams captured and travelling around in a certain orbit so we can collide them stably. Occasionally, things go a bit wonky and we decide to dump the beams and start again.

"In order to dump the beams, the beam dump has to absorb the equivalent of 87kg of TNT for each of the beams when we dump it. So it would be the equivalent of having 87kg of TNT dumped into your body."

Are you exposed to much radiation working there?
"Airline pilots and medical doctors get exposed to more radiation than the workers at CERN do. That's why we keep the accelerators and detectors buried so far underground -- 100 metres."

What's CERN's favourite snack?
"People drink a huge amount of coffee, but there's a lot of chocolate. If you come into the control room in the morning, people have croissants. If you come in the afternoon, people have Swiss chocolate."

Have you tried to introduce the Kit Kat?
"Yes, the Brits have tried and it's in one of the vending machines, but it's not going down so well with the Swiss."

It must be a fairly geeky place to work. What does it smell like?
"It smells probably much like you'd expect -- a bit 'games-heavy'. The experimentalists and the theoretical physicists have a different odour. The excessive amount of soft cheese in the area doesn't add to the spring-time freshness of the site."

Are the people who work there into games?
"There is definitely a big gaming contingent, with a lot of talk of Dungeons and Dragons. There's a lot of roleplaying, World of Warcraft and console games, and there are those that balk against that because they don't want to appear to be so geeky."

What operating system do you all use?
"A lot of it is Linux-based for the actual control-room infrastructure stuff. There's a lot of coding that's easier to do in Linux, there's a lot of Java applications for the visuals. Operating system-wise, there are a lot of people preferring to use Macs rather than Windows."

Do you have an alarm that goes 'AWOOGA!'?
"Like John Fashanu on Gladiators?"

No, a red flashy alarm with a Klaxon.
"If you're in the tunnel, I think there's one of those, but in the control room, there's more voices and things that start blinking."

What was your first computer?
"Commodore VIC-20. Good times -- I well up when I think about the tape drive sometimes. My favourite game was a little scrolling, spaceship-shooting game, but the playability was fantastic. I could play that game for years and not get bored. I have never been able to find a game better than that."

What's your typical day like?
"I tend to arrive at 9am, with lots of meetings and then working at my desk, essentially typical office work. The other part I spend in the control room checking up on operations and making sure the things I'm responsible for are still working.

"On days like we've had recently, you have periods when you have to do shift work, where you do an 8-hour period in the control room. We are basically monitoring parts of the detector, turning things off that make it look like they are not working properly and debugging things offline.

"You can be doing the graveyard shift from midnight until 8 in the morning, or you can be doing the day or evening shift. Those throw your normal schedule off and we end up working pretty long hours."

What is the CERN culture like?
"The main thing is trying to talk to the people that can help you get to the bottom of the problem you are working on as quickly as possible, so you end up having a lot of cups of coffee and a lot of chats. You get a lot done that way."

What are the main experiments?
"There are two experiments -- Atlas and CMS -- which are multi-purpose discovery experiments. They are both looking for the Higgs boson. They are also trying to discover the possibility of what's called supersymmetry -- a different symmetry in nature that would open up a whole new suite of elementary particles that we haven't yet measured."

How likely is it that you will find the Higgs boson?
"I'd put the chance we will find the Higgs boson or something similar to it at pretty close to 100 per cent. From a physicist's standpoint, if you don't find that it's almost more interesting, because it means we got it wrong and there is other stuff going on we don't understand."

If you don't find the Higgs boson, is that it for the standard model?
"The standard model works perfectly; the Higgs mechanism is tacked on to the standard model. It's a way of saying why the masses of all the particles are different. In the standard model, all the particles are massless. The Higgs mechanism is a means of generating mass for particles.

"So if there isn't something like the Higgs mechanism to make particles heavy, then there's got to be something else that does it, because we measure them and we know they're heavy.

"But the standard model will still be correct with its explanation of all the ways which particles decay and interact as the measurements all fit superbly into this model, but there is this missing piece as to why things are heavy that the Higgs mechanism will hopefully answer."

What have been your high and low points of working here?
"My high point was last September when we first got beams in the LHC. Everyone was very excited, and that lasted just over a week. It's not been built up as much this time, and there's a higher expectation that things are working well and there won't be another major catastrophe. My low point was earlier this year when the LHC had shut down and I was starting to get a bit fed up with physics."

What language do you all speak?
"The official languages of CERN are English and French, but it depends which group you're working in. There are around 3,000 physicists. You get an awful lot of German, Italian, plenty of Spanish, lot of Japanese, Russian, Australian (because that's not really English). There are people from all different countries and it's very common for physicists to speak more than one language."

How do you get around?
"There are CERN bikes and cars you can borrow, but a lot of people drive their own cars to their own experiments."

What do you think of the coverage the LHC has had in the media? Do people understand what you're trying to do?
"In general, it has been very positive. I don't think you can belittle how many people now know what an elementary particle is or what a collider is or what a Higgs boson is than did a few years ago.

"CERN is still a mysterious place to most people and a lot of what goes on is over people's heads, so they tend to glorify the bad points more than the good points. In general, the coverage of the start-up last year was fantastic and the coverage of the shutdown over the past year has become, rightly, increasingly negative. Now it's back up and running, I think people are generally pretty excited about it."

What's it like to do this kind of thing?
"It's great fun. You work relatively long hours, but you can pick your hours and take your holidays whenever you like. You don't get paid badly and the work is really interesting.

"You get to define your own involvement in the experiment you're working on. If you come up with an interesting idea that no-one has thought of and you convince the right people, you can do that and make a career out of it. That's why most people don't mind being at work most of the time."

Has Twitter and Facebook impacted your professional world much?
"They make it much easier to disseminate information. We have working group Facebook pages for the Atlas experiment and CERN was updating its Twitter feed constantly when beams were being put back into the machine a few days ago. It gives you the opportunity to stay in touch with people in a very easy way."

Is there a robot dog like Battlestar Galactica's Muffitt at CERN?
"If there is, I haven't seen it, but you can't rule these things out."

^{Bron: http://crave.cnet.co.uk/gadgets/0,39029552,49304408,00.htm}

[ Bericht 0% gewijzigd door .aeon op 05-02-2010 00:41:35 ]

quote:

Op donderdag 4 februari 2010 23:51 schreef Haushofer het volgende:
Zat nu net die docu te kijken, maar ik moet zeggen dat ik em niet zo bijster goed vond. Het ging erg traag, de muziek was wat irritant, en ik kan me niet zo goed voorstellen wat leken hier nou van moeten denken. Al die bijeenkomsten en dingen zijn aardig, maar dat hoeft niet minutenlang te duren. Een kerel die uitlegt dat een Higgsdeeltje H kan vervallen in twee Z-deeltjes wat vervolgens vervalt in muonen is aardig, maar dat zal waarschijnlijk weinig mensen iets zeggen.

Het artsy-fartsy gehalte met de muziek was soms hoog inderdaad.

Ze wilden natuurlijk een beetje de ‘normale gang van zaken’ laten zien, maar ja, dan had je ergens ook in de koffiekamer van een willekeurige uni kunnen filmen.

De muziek was op sommige momenten inderdaad vervelend. De documentaire miste naar mijn idee ook diepgang. Het begon voor mij als leek wel veelbelovend met het uitleggen dat op basis van deze theorie een vacuum niet 'leeg' is en dat het Higgs boson deeltje mogelijk kan verklaren waarom andere deeltjes massa krijgen, maar omdat die niet werd toegelicht met animaties blijft het erg abstract. Hierdoor worden de implicaties van die theorie op - voor leken - meer zichtbare/begrijpelijke materie ook niet inzichtelijk. Jammer dat dan eigenlijk maar 10 minuten van de uitzending over deze theorie ging en de overige 45 minuten opvulling was met randzaken en archiefmateriaal van CERN.

TVP
Wanneer gaan ze nou dat higs deeltje vinden?

quote:

Op dinsdag 9 februari 2010 17:46 schreef donzine het volgende:
TVP
Wanneer gaan ze nou dat higs deeltje vinden?

Het is nog de vraag óf ze het gaan vinden

quote:

Op dinsdag 9 februari 2010 17:57 schreef BasementDweller het volgende:

[..]

Het is nog de vraag óf ze het gaan vinden

Beetje optimistisch blijven :p Maar wanneer komen we er achter óf we het gaan vinden?

Zal nog wel een jaar of 3 duren

quote:

Op dinsdag 9 februari 2010 17:46 schreef donzine het volgende:
TVP
Wanneer gaan ze nou dat higs deeltje vinden?

09-02-2010

‘Versneller Genève mist higgsdeeltje’


De LHC-versneller. Foto AP / Keystone

De LHC-versneller bij het Europees centrum voor deeltjesonderzoek, het Cern bij Genève, zal tot eind 2011 op halve kracht draaien. Het higgsdeeltje wordt daardoor waarschijnlijk niet in Europa ontdekt.

Het besluit om op halve kracht te draaien viel vorige week op een bijeenkomst in het Franse Chamonix. En het betekent dat de Amerikanen de ontdekking van het langverwachte higgsdeeltje waarschijnlijk voor de neus van Europa wegkapen.

„Heel simpel: als het higgsdeeltje aan de lichte kant is, en alles wijst daarop, dan duurt het nog tot 2014 of 2015 eer we het bij LHC vinden”, zegt Frank Linde. Hij is directeur van het Nikhef-instituut voor deeltjesfysica in Amsterdam, en verantwoordelijk voor de Nederlandse deelname aan de LHC-experimenten.

In die experimenten laten fysici deeltjes botsen die in tegengestelde richting door de 27 kilometer lange versneller-ring draaien. De botsingsfragmenten geven inzicht in de fundamentele bouwstenen van de natuur. Het higgsdeeltje geldt als het ‘sluitstuk’ van het zogeheten Standaard Model dat alle bekende bouwsteentjes beschrijft, en ook de drie krachten die hen samenbinden tot materie.

Maar de LHC-versneller, die ruim zes miljard euro kostte, is geplaagd door tegenslag. Eind 2008 legde een doorgebrande elektrische verbinding de versneller tien dagen na de start voor een jaar plat. Daarna bleken veel meer verbindingen onvoldoende toegerust voor de hoge stroom die bij de hoogste deeltjesenergie (7 Tera-elektronvolt) vereist is. Eind 2011 wordt de versneller daarom maximaal een jaar stilgelegd voor aanpassingen. Tot dan zal hij op halve kracht draaien (bij 3,5 TeV).

Bij het Fermilab in de Verenigde Staten draait de kleinere Tevatron-versneller (deeltjesenergie 1 TeV) intussen gestaag door. Linde: „Fermilab zal over niet al te lange tijd wel een claim neerleggen.” Zo’n claim, dat het higgsdeeltje bestaat en hoe zwaar het ongeveer is, komt voort uit een complexe statistische bewerking van meetgegevens.

Bij LHC is een veel directere meting mogelijk. Linde: „Maar de Amerikanen zullen dan toch de geschiedenis in gaan als degenen die als eerste het higgsdeeltje hebben aangetoond. En dat is natuurlijk superzuur voor Cern.”

Wat meespeelt is dat het higgsdeeltje lichter lijkt te zijn dan gedacht. De LHC-experimenten zijn ontworpen voor een zwaarder deeltje, en hebben met zo’n lichte ‘Higgs’ meer moeite. Een lichte Higgs vereist theoretisch wel weer het bestaan van een heel nieuw type deeltjes. Die ‘supersymmetrische deeltjes’ zouden wél snel bij LHC kunnen opduiken.

(nrc)

net als je dacht dat het weer niet erger kon met dit ding...
Nou, sluit die tent dan maar weer ofzo, als het hele doel van de Lhc niet meer gehaald kan worden.

Volgens mij verdwijnt het Fermilab binnenkort in een zwart gat, net als de economie in de VSA

quote:

Op zaterdag 13 februari 2010 11:00 schreef FokCrash het volgende:
net als je dacht dat het weer niet erger kon met dit ding...
Nou, sluit die tent dan maar weer ofzo, als het hele doel van de Lhc niet meer gehaald kan worden.

Als het Higgs deeltje niet bestaat dan betekent het dan de theorie niet klopt. Het betekent niet dat de hele operatie voor niks is geweest.

quote:

Op zaterdag 13 februari 2010 14:17 schreef Haushofer het volgende:
Ik had afgelopen week een cursus over "SUSY fenomenologie", en daarin werd ook al de "paradox" neergezet dat theoretisch gezien het veel interessanter is als het Higgsdeeltje niet wordt gevonden, terwijl het financieel gezien nogal een strop zou kunnen zijn omdat politici dan al gauw zullen roepen dat het verspild geld is geweest.

Maar ik denk dat dat wel belangrijk is om te benadrukken: als het Higgsdeeltje wordt gevonden, zou dan aan de ene kant een triomf zijn van het standaardmodel. Aan de andere kant denk ik dat veel fysici het ook wel een beetje saai zouden vinden.

Ook als het Higgsdeeltje wel zou bestaan, maar veel zwaarder is dan gedacht, dan heeft het voor supersymmetrie nogal wat gevolgen; een supersymmetrisch standaardmodel vereist volgens mij een nogal licht Higgsdeeltje in de orde van 100 GeV.

Vanaf waar ik het bold heb gemaakt raak ik je kwijt Kun je het in Jip en Janneke taal uitleggen

quote:

Op zaterdag 13 februari 2010 14:17 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Dat is helaas denk ik wel hoe veel mensen zullen denken

Veel mensen hebben een ondergeschikte mening.

Is het nieuwsbericht dat het CERN de higgsboson niet meer gaat zoeken officieel?

quote:

Op maandag 15 februari 2010 00:57 schreef Fatihtjuh het volgende:
Is het nieuwsbericht dat het CERN de higgsboson niet meer gaat zoeken officieel?

Het is geen kwestie van niet zoeken. Het is de vraag of ze het deeltje vinden met de lager energieën waar ze mee gaan draaien.

quote:

Op maandag 15 februari 2010 00:57 schreef Fatihtjuh het volgende:
Is het nieuwsbericht dat het CERN de higgsboson niet meer gaat zoeken officieel?

Het is idd zoals de poster boven mij al noemt niet een kwestie van niet meer zoeken, alleen de kans dat ze hem vinden is kleiner...

Maar de Amerikanen draaien toch maar op 1tev terwijl de LHC op 3,5tev draait?

Meeeeh, Amerika moet weer met alles het eerste zijn. Konden we eens trots zijn dat ze met ons belastingsgeld iets spectaculairs gingen vinden.

quote:

Op maandag 15 februari 2010 14:22 schreef Fatihtjuh het volgende:
Maar de Amerikanen draaien toch maar op 1tev terwijl de LHC op 3,5tev draait?

Meeeeh, Amerika moet weer met alles het eerste zijn. Konden we eens trots zijn dat ze met ons belastingsgeld iets spectaculairs gingen vinden.

Ik vind het jammer dat er met dit soort dingen niet helemaal wordt samengewerkt, waarom twee van die dingen als 1tje genoeg is?

quote:

Op maandag 15 februari 2010 14:37 schreef donzine het volgende:

[..]

Ik vind het jammer dat er met dit soort dingen niet helemaal wordt samengewerkt, waarom twee van die dingen als 1tje genoeg is?

Jij zou nog steeds in een auto van na WO1 willen rijden? Hoezo niet? Hij doet het toch?

Zoals je leest is die van USA 1TeV. De LHC uiteindelijk op 7 TeV, 'nuff said

28-02-2010

Deeltjesversneller Cern na drie maanden opnieuw opgestart



De deeltjesversneller van het in Zwitserland gevestigde internationale onderzoeksinstituut Cern is vanochtend opnieuw in werking gesteld. De zogenaamde Large Hadron Collider (LHC) was sinds december 2009 buiten werking.

De eerste deeltjes werden rond 4.10 uur in de ochtend door de deeltjesversneller gejaagd, luidt het in een mededeling.

Het gigantische ondergrondse apparaat met een kostprijs van 3,9 miljard euro werd in december buiten werking gesteld na een korte periode van activiteit sinds 20 november 2009. De machine, de grootste in zijn soort ter wereld, werd gelanceerd op 10 september 2008 maar lag sindsdien 14 maanden stil door pannes. (belga/sps)

(HLN)

Ze zijn begonnen!



WTF! Censuur!




[ Bericht 44% gewijzigd door Papierversnipperaar op 02-03-2010 13:35:59 ]

quote:

Op dinsdag 2 maart 2010 13:07 schreef Papierversnipperaar het volgende:
Ze zijn begonnen!

[ afbeelding ]

WTF! Censuur!

[ afbeelding ]

Nice, zal als ik mijn nieuwe pc binnen heb dat project ook toevoegen.

quote:

Deeltjesversneller komt jaar stil te liggen
Uitgegeven: 10 maart 2010 11:09

GENEVE - De grootste deeltjesversneller ter wereld, de Large Hadron Collider (LHC) bij Genève, kampt opnieuw met tegenslag.
© Novum

Vanaf eind 2011 komt de machine een jaar lang stil te liggen wegens noodzakelijk onderhoud. Dat meldde de BBC woensdag.

Steve Myers, een directeur bij het Europees Centrum voor Nucleair Onderzoek (CERN), zei tegen de Britse publieke omroep dat er een aantal constructiefouten zijn gemaakt.

De cirkelvormige tunnel met een lengte van 27 kilometer, honderd meter onder Zwitsers en Frans grondgebied, moet worden aangepast voordat de volledige capaciteit van de deeltjesversneller kan worden benut.

Atomen

Wetenschappers brengen in de tunnel delen van atomen met elkaar in botsing. Daarbij komen fragmenten vrij die inzicht geven in de kleinste bouwstenen van materie.

De deeltjesversneller werd in september 2008 in gebruik genomen, maar raakte al na negen dagen ernstig beschadigd door kortsluiting. Pas in november vorig jaar kon de LHC weer worden opgestart.

Nu

quote:

Op woensdag 10 maart 2010 13:01 schreef Digi2 het volgende:

[..]

Nu

Vaag...dat is al best oud nieuw

Maar dat betekent dus dat hij eind 2012 op volle toeren zal gaan draaien misschien.
Ik weet niet hoor, maar sinds de LHC is de 2012 weer losgebarsten, wel heel toevallig dit.
Zeker als ze op 21 of 23 december van 2012 dit zullen proberen te voltrekken.
Ik houd mn hart maar vast, dit is de eerste keer dat ik begin te vrezen, in zoiets.

De Maya's hadden vast een of ander geavanceerd reukorgaan waarmee ze precies konden ruiken wanneer wij ons op zouden gaan blazen.

Niets aan de hand; het gaat om gepland onderhoud en upgrades die al lang in de planning stonden...

quote:

UPDATE (March 10, 12:45am PST): With thanks to Prof. Jon Butterworth, a physicist working with a particle detector (called ATLAS) at the Large Hadron Collider (LHC), I've been informed that the plan to shut down the LHC for an extended period of time was actually announced in early February by Dr. Steve Myers after the LHC Performance Workshop, in Chamonix, France. So rather than this being a sudden development, it is part of a planned shutdown.

Prof. Brian Cox, also an ATLAS physicist, confirmed this fact via Twitter:

There is nothing wrong with LHC - lazy journalism. Schedule announced in Jan, 18 months physics, 12 month engineering shutdown afterwards.

Cox pointed out that accelerator shutdowns are more routine than the BBC article (the source of this blog post) suggests:

ALL particle accelerators have 6 - 12 month regular shutdowns for maintenance and upgrades. That's how complex machines are operated!

Brum: http://news.discovery.com/space/the-lhc-to-shut-down-again.html

Gepland of niet, wel toevallig he, als het toch dadelijk rond die tijd zal gaan gebeuren.
Ik zal toch twijfelen.

Rond welke tijd?

eind dec 2012

Wat is er dan rond die tijd?

Slogan (van vroeger, maar nu actueel) :
STOP the world, I wanna get off

quote:

Op donderdag 11 maart 2010 11:47 schreef .aeon het volgende:
Wat is er dan rond die tijd?

Hopelijk niet het einde van de wereld haha.

quote:

Op donderdag 11 maart 2010 13:46 schreef DeParo het volgende:

[..]

Hopelijk niet het einde van de wereld haha.

ehm nee:

http://www.nu.nl/wetensch(...)aat-pas-in-2220.html

en vergaan was nooit aan de orde, slechts een verandering, een nieuw tijdperk.

quote:

Op donderdag 11 maart 2010 16:02 schreef HVM het volgende:

[..]

ehm nee:

http://www.nu.nl/wetensch(...)aat-pas-in-2220.html

en vergaan was nooit aan de orde, slechts een verandering, een nieuw tijdperk.

Dat is ook weer waar in zekere zin.
Maar goed, ze weten het ook niet zeker, verschillende Maya-experts praten nog steeds over 2012.
Maar goed, aangezien de Maya's graag dicht bij huis bleven qua voorspelling, gok ik als het iets kleins is de ontploffing van Yellowstone Park. Het is maar een voorbeeldje het zou wel ingrijpend zijn in ieder geval.

Kan iemand mij hier vertellen of er uberhaupt iets zinnigs is met betrekking tot de relatie LHC --> aardbeving. Ik heb het een flink aantal keer voorbij zien komen maar nog nergens een zinvolle onderbouwing ervan gezien hoe het mogelijk is (enkel en alleen wat 2012 science fiction gewauwel).

quote:

Op zondag 14 maart 2010 19:18 schreef D.Richard het volgende:
Kan iemand mij hier vertellen of er uberhaupt iets zinnigs is met betrekking tot de relatie LHC --> aardbeving. Ik heb het een flink aantal keer voorbij zien komen maar nog nergens een zinvolle onderbouwing ervan gezien hoe het mogelijk is (enkel en alleen wat 2012 science fiction gewauwel).

Nee.

quote:

Op zondag 14 maart 2010 19:35 schreef Gebraden_Wombat het volgende:

[..]

Nee.

Dank je dan staak ik mijn missie om er nog iets zinnigs over te vinden.

quote:

Op zondag 14 maart 2010 19:18 schreef D.Richard het volgende:
Kan iemand mij hier vertellen of er uberhaupt iets zinnigs is met betrekking tot de relatie LHC --> aardbeving. Ik heb het een flink aantal keer voorbij zien komen maar nog nergens een zinvolle onderbouwing ervan gezien hoe het mogelijk is (enkel en alleen wat 2012 science fiction gewauwel).

Deeltjesversnellers produceren alleen aardbevingen in TRU.

Volgende week een bezoekje brengen aan CERN met school

quote:

Op zondag 14 maart 2010 19:50 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Deeltjesversnellers produceren alleen aardbevingen in TRU.

.... En aardbevingen saboteren deeltjesversnellers ?

quote:

Op dinsdag 16 maart 2010 17:10 schreef Bankfurt het volgende:

[..]

.... En aardbevingen saboteren deeltjesversnellers ?

Alleen als je ze op breuklijnen bouwt

quote:

Op dinsdag 16 maart 2010 20:30 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Alleen als je ze op breuklijnen bouwt

Bij Geneve ligt er een vlakbij in de buurt dacht ik.

quote:

Op woensdag 17 maart 2010 19:40 schreef Bankfurt het volgende:

[..]

Bij Geneve ligt er een vlakbij in de buurt dacht ik.

Hoera, de wereld gaat ten onder. Maya (de kalender) heeft t zelf gezegd, en de KNAW (Plasterk duzz) financiert het. Nederland vooraan, de tsunami is geprogrammeerd, leve de LHC .