Met uitsterven Bedreigd

Welkom in het topic "Met uitsterven Bedreigd"

Plaats hier nieuws over planten en dieren die met uitsterven worden bedreigd.

[ Bericht 94% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 04-03-2011 09:41:37 ]

25-10-2006

Nieuwe theorie voor massale uitstervingen

Een nieuwe theorie probeert te verklaren wat nu precies de oorzaak is van de massale uitstervingen die het aardse leven af en toe treffen. Het aantal mogelijke oorzaken is groot: komeetinslagen, vulkaanuitbarstingen, kosmische stralen, epidemieën, noem maar op. Welke hiervan zijn nu de schuldigen?

Het blijkt dat alle bovenstaande gebeurtenissen niet zomaar een uitsterving veroorzaken. Daarvoor zijn er meerdere processen nodig die tegelijk plaatsvinden. In de theorie gaat men uit van twee soorten gebeurtenissen die beide ongezond zijn voor het leven: in de eerste plaats een pulse: een plotselinge, catastrofale gebeurtenis. Ten tweede heb je een press: een minder catastrofale, langdurige druk op het leven.

Het blijkt dat alleen een pulse geen massale uitsterving veroorzaakt; alleen een press ook niet. Als beide echter tegelijk of vlak na elkaar voorkomen, leggen veel soorten massaal het loodje. Vergelijk maar eens de statistieken: zonder enge gebeurtenissen sterft per miljoen jaar gemiddeld 7,3% van de soorten uit. Tijdens een pulse-periode (of een press-periode) is dat aantal hetzelfde. Pas als zowel een pulse als een press samenzweren, wordt het aantal minstens 12,8% (en soms veel hoger).

Hoe zit het dan met de massale uitsterving die vandaag de dag bezig is? Is de mens een pulse of een press? Het antwoord is: beide. De mens is de eerste enkele oorzaak voor een massale uitsterving in de geschiedenis van de planeet, waarbij pulse en press door hetzelfde proces

(Astrostart)

27-02-2007

Meer soorten haaien bedreigd

Het aantal haaien op de internationale Rode Lijst van met uitsterven bedreigde diersoorten is verder toegenomen. Dat hebben wetenschappers van de World Conservation Union van de IUCN (International Union for the Conservation of Nature) afgelopen week bekend gemaakt.

Haaien die aan de lijst van met uitsterven bedreigde soorten zijn toegevoegd zijn de kortvinmakreelhaai (Isurus oxyrinchus), familie van de witte haai en alle drie de bestaande soorten voshaaien. Deze haaien behoren tot de soorten die leven in de open zee. Ook de geschulpte hamerhaai (Sphyrna lewini) een soort die wereldwijd vooral voorkomt op koraalriffen, is op de lijst van bedreigde soorten geplaatst. ⤸Haaien die in open zee zwemmen zijn snel, krachtig en hebben een groot leefgebied

28-02-2007

Te veel olifanten in Zuid-Afrika

De groei van de olifantenpopulatie in Zuid-Afrika dreigt uit de hand te lopen. Mogelijk moeten geboortebeperkende maatregelen ingezet worden of moeten de kuddes worden uitgedund. Dat heeft de Zuid-Afrikaanse minister van Milieuzaken Marthinus van Schalkwyk gezegd op een persconferentie in het wildpark Addo.

6 procent per jaar
De populatie van 20.000 olifanten neemt met meer dan zes procent per jaar toe en dreigt de biodiversiteit in de wildparken aan te tasten. De regering heeft voorgesteld om dieren te verplaatsen, aangewezen gebieden af te schermen om andere soorten te beschermen of de wildparken uit te breiden. In het uiterste geval zal pas toevlucht gezocht worden tot sterilisatie of het afschieten van dieren, aldus van Schalkwyk. Natuurbeschermers hebben nog tot mei de tijd om op de plannen van de regering in te haken.

Te succesvol
Volgens van Schalkwyk is Zuid-Afrika te succesvol gebleken in het beschermen van zijn olifanten, die ooit op de rand van uitsterven verkeerden. De kuddes in het beroemde Kruger Park en andere kleinere parken zullen, als er niet ingegrepen wordt, in 2020 verdubbeld zijn. Een enkele olifant kan op een dag wel 300 kilo gras, bladeren en twijgen eten. En het zijn geen efficiënte eters, want zestig procent daarvan gaat verloren.

Sterilisatie
Hoewel het steriliseren van vrouwtjesolifanten een goed alternatief lijkt om de populatiegroei in te dammen, ontziet die methode de dieren niet. Een olifantenkoe plant zich gewoonlijk iedere vier jaar voort en paart niet gedurende de opvoeding van haar jongen. Een steriele koe zou echter elke vier maanden paren, waarbij ze het gewicht van de bullen moet verdragen. Die kunnen wel vier keer zoveel wegen als zij.

Verplaatsen
In Zuid-Afrika, Namibia, Mozambique, Zimbabwe en Botswana gedijt de olifant op dit moment uitstekend. Dat laatste land herbergt zelfs een populatie van maar liefst 165.000 exemplaren. In Oost-Afrikaanse landen zoals Kenia vergaat het de olifant een stuk minder. Het verplaatsen van het zwaarste landdier ter wereld is echter een kostelijke zaak. (novum)

(HLN)

16-03-2007

Dieren trekken noordoostwaarts door ander klimaat

WAGENINGEN - De meeste dieren in Noordwest-Europa zullen hun leefgebied in deze eeuw opschuiven in noordelijke en oostelijke richtingen. Dat heeft alles te maken met de klimaatverandering, waardoor het in het zuiden te warm wordt en in het westen te nat.

Onderzoekers uit Wageningen en Oxford (GB) hebben voor 390 diersoorten doorgerekend wat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor hun huidige leefgebied. Zij stellen dat in Noordwest-Europa meer bos moet komen met onder andere zuidelijke boom- en struikensoorten.

Ook is het nodig meer moerasland aan te leggen langs rivieren als de Rijn en de Elbe.

Springkikker

Overheidsmaatregelen als de aanleg van de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) kunnen niet voorkomen dat het leefgebied van veel soorten zal afnemen, stellen de onderzoekers. Zo verliezen de haas en de middelste bonte specht tot 2050 duizenden vierkante kilometers terrein. De springkikker krijgt er juist veel leefgebied bij, maar kan dat nauwelijks bereiken door versnippering.

De onderzoekers verwachten dat menselijk ingrijpen nodig zal zijn om uitsterven van soorten te voorkomen. Zo denken de wetenschappers dat het uiteindelijk nodig zal zijn om bepaalde soorten actief naar eilanden als Engeland en Ierland te brengen.

Die gebieden zijn voor veel diersoorten die nu nog in warmere streken leven anders onbereikbaar.

(nu.nl)

08-05-2007

'EU-beleid resulteert in uitsterven blauwvintonijn'

AMSTERDAM - Het Wereldnatuurfonds (WNF) heeft dinsdag stevige kritiek geuit op de EU-lidstaten die maandag geen akkoord wisten te bereiken over het verlagen van de quota voor de vangst van blauwvintonijn in de Middellandse Zee.

De soort bevindt zich volgens de organisatie op de rand van uitsterven en een vangstverbod is op dit moment de enige oplossing.

Blauwvintonijn geldt in Japan en elders als delicatesse. Door overbevissing is het aantal blauwvintonijnen de afgelopen dertig jaar in de Atlantische Oceaan met 80 procent gedaald. Wetenschappers zeggen dat voor behoud van de soort de vangst met de helft moet worden teruggebracht, maar de landen rond de Middellandse Zee hebben daar vanwege de druk vanuit de visserijbranche tot dusver geen gehoor aan willen geven. Frankrijk, Spanje en Italië willen het onderwerp pas weer in juni bespreken.

Libië

Het WNF noemt het schokkend dat de EU wetenschappelijk bewijs naast zich neerlegt en geen maatregelen treft om de soort in de Middellandse Zee te behouden. Eurocommissaris voor visserij Joe Borg heeft landen in de EU en daarbuiten opgeroepen om samen de strijd voor het behoud van de soort aan te gaan. Dinsdag prees Borg Libië vanwege diens instemming met vorig jaar gemaakte internationale afspraken om de vangst van blauwvintonijn in de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan te reduceren.

Funest

Naar verwachting zullen de Europese vissers binnen enkele weken na de opening van het seizoen op 1 mei hun jaarlijkse quotum van 16.800 ton blauwvintonijn al bereikt hebben. Volgens de Britse minister van visserij Ben Bradshaw is de wijze waarop de EU omgaat met uitstervende soorten als de blauwvintonijn en de paling funest voor het internationale imago en de geloofwaardigheid van de EU op het gebied van milieubescherming.

(nu.nl)

21-05-2007

Tien procent alle vogelsoorten met uitsterven bedreigd

1 op 10 vogelsoorten is met uitserven bedreigd.Meer dan tien procent van alle vogelsoorten is wereldwijd met uitsterven bedreigd. Dat bericht de vogelbeschermingsorganisatie BirdLife International in Cambridge. Naast deze 1221 soorten vallen nog eens 812 vogelsoorten onder de categorie "bijna bedreigd". Nog nooit waren er zoveel vogelsoorten met uitsterven bedreigd.

Daardoor moeten 2033 van de in totaal rond de 10.000 bekende vogelsoorten beschermd worden, waarschuwt BirdLife. De nieuwe cijfers maken derhalve deel uit van de rode lijst van 2007, die in september door IUCN, 's werelds meest omvattende lijst met betrekking tot het behoud van planten- en dierensoorten, zal voorgelegd worden.

"Sinds de toestand van de vogels in 1988 voor de eerste keer omvattend werd gedocumenteerd, is hun situatie stelselmatig verslechterd", vullen vogelbeschermers aan. De grootste bedreiging gaat volgens hen uit van het teloorgaan van het leefgebied -86 procent van de bedreigde soorten zijn daardoor getroffen. " (belga/hln)

(HLN)

22-05-2007

Veel Europese zoogdieren op rand van uitsterven

Tientallen soorten Europese zoogdieren, zoals de Iberische lynx (foto), de Saiga-antilope en de monniksrob, sterven uit als niet onmiddellijk wordt ingegrepen. Dat is de zorgwekkende conclusie van een rapport van de natuurbeschermingsorganisatie World Conservation Union (IUCN). Van de in totaal 231 soorten zoogdieren in Europa staan er momenteel 35 op de lijst van bedreigde diersoorten.

Verdwenen
Van alle Europese zoogdieren neemt 27 procent van de soorten in aantal af, terwijl 8 procent van de soorten in aantal groeit. Twee Europese landzoogdieren zijn al volledig uit het wild verdwenen; de Sardinische pika, een knaagdier, en de aurochs, een primitief soort rund. De grijze walvis wordt niet meer in Europese wateren waargenomen, maar komt nog wel voor in de Grote Oceaan.

Lijst
Diersoorten die in Europa op het punt van uitsterven staan zijn volgens de IUCN de Saiga-antilope, de monniksrob, de Noord-Atlantische echte walvis, de Beierse woelmuis en 's werelds meest bedreigde katachtige, de Iberische lynx. Van die laatste soort leven er in twee populaties in Spanje nog maar ongeveer honderdvijftig exemplaren.

Vijf voor twaalf
Volgens de directeur van IUCN, Julia Marton-Lefevre, is het nog niet te laat om het tij te keren voor de zoogdieren. Als voorbeeld noemt ze het succesverhaal van de Europese bizon, die aan het einde van de 19e eeuw bijna volledig uit het zuidoosten van Europa en de Kaukasus verdwenen was. Door intensieve bescherming en herintroductieprogramma's is het rund nu van de lijst van bedreigde diersoorten.

Oorzaken
Ontbossing, het opdrogen van wetlands, vervuiling en andere menselijke activiteiten zijn volgens de IUCN er de belangrijkste oorzaak van dat veel zoogdieren in het nauw gedreven zijn. Het rapport, waaraan 140 wetenschappers vijftien maanden werkten, doet de aanbeveling dat het bestaande Europese beleid voor natuurbehoud, dat al op de plank lag, nu eindelijk wordt ingevoerd. Daaronder valt ook de doelstelling van de Europese Unie om tot 2010 geen diersoorten meer te laten verdwijnen. (novum/hln)

(HLN)

20-06-2007

Bruine beer staat op uitsterven in de Alpen

WENEN - In de Alpen leven op dit moment 38 bruine beren en dat is zo weinig dat ze misschien wel uitsterven. Dat heeft het Wereld Natuur Fonds in Oostenrijk woensdag laten weten.

De Europese Unie heeft de bruine beer als beschermde diersoort bestempeld, maar hun overleving wordt bemoeilijkt doordat hun leefomgeving steeds verder wordt aangetast. Dit komt door de economische ontwikkelingen in de Alpen.

In juni 2006 werd voor het eerst sinds tijden een beer waargenomen in Duitsland. Het dier werd echter prompt neergeschoten door een jager, omdat het tientallen schapen en kippen had gedood.

Over het algemeen wordt aangenomen dat de beesten geen gevaar vormen voor mensen omdat ze liever bij hen uit de buurt blijven.

(c) ANP

(nu.nl)

04-08-2007

Indiase tijger ernstig met uitsterven bedreigd

De Indiase tijger is meer dan ooit met uitsterven bedreigd. Er leven nog maar 1.300 à 1.500 exemplaren in het wild. Dit blijkt uit een nieuwe studie die natuurbeschermers hebben gepubliceerd. Bij een telling in 2001/02 stond de teller nog op 3.642 tijgers. Inmiddels is de methodiek van de tellingen verbeterd. Stropers maken jacht op de Indiase tijger, voor de vacht, de botten en andere lichaamsdelen die gebruikt worden voor de bereiding van traditionele Chinese medicijnen. (anp/hln)

(HLN)

19-04-2007

Ook reptiel bedreigd in regenwoud

Niet alleen de kikkers

Niet alleen kikkers en salamanders, maar ook reptielen kampen in het laaglandregenwoud van Costa Rica met een raadselachtige, maar razendsnelle achteruitgang.

Vergelijkbare reducties zijn voor amfibiën eerder gevonden in de hogergelegen tropische bossen van Centraal-Amerika en Zuid-Amerika. Maar de achteruitgang van de reptielen komt als een verrassing. Dat concluderen Amerikaanse biologen uit een inventarisatie van de dichtheid van deze diersoorten in een ongerept deel van het plaatselijke oerwoud.

In het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences schrijven Steven Whitfield van Florida International University in Miami en zijn collega's dat het aantal amfibieën en reptielen dat in het gebied op de grond leeft tussen 1970 en 2005 met 75 procent is afgenomen.

Volgens de auteurs is het onwaarschijnlijk dat, zoals eerdere publicaties stelden, een schimmel het reptielenprobleem geheel kan verklaren. Reptielen hebben van die schimmel (Batrachochytrium dendrobatidis) geen last. Een andere mogelijkheid is dat de dichtheid van gevallen bladeren is afgenomen. Die bladeren bieden reptielen en amfibieën voedsel en een schuilplaats.

De onderzoekers geloven dat de hoeveelheid afgevallen bladeren van bomen zou kunnen teruglopen door een warmer en natter klimaat.

In cacaoplantages nam het aantal amfibieën en reptielen per vierkante kilometer sinds 1970 juist toe met respectievelijk 4 en 2,7 procent. Onder de bomen van cacaoplantages ligt vaak een stevig dek van dode bladeren.

De auteurs noemen de achteruitgang van amfibieën een van de belangrijkste problemen in het mondiale natuurbehoud. Eenderde van alle 1856 bekende amfibiesoorten wordt bedreigd. Sinds 1980 zijn er waarschijnlijk 120 soorten uitgestorven. Naast klimaatverandering speelt ook het verlies van leefgebieden en het daarin binnendringen van vreemde soorten een rol.

Onderzoekers schreven in januari in het wetenschappelijke tijdschrift Nature dat dit te verklaren zou zijn uit het feit dat de leefomstandigheden voor de schadelijke schimmel optimaal zijn op een hoogte tussen 1.000 en 2.400 meter.

In die redenering past niet dat Whitfield de sterke teruggang in aantallen nu ook heeft ontdekt in laaglandregenwoud.

(nrc)

08-08-2007

Legendarische rivierdolfijn blijkt uitgestorven



Een intensief onderzoek van de natuurlijke leefomgeving van de Yangtze rivierdolfijn heeft uitgewezen dat het zwemmende zoogdier definitief is uitgestorven.

Dat meldt de Britse bioloog Sam Turvey van de London Zoo in wetenschappelijk tijdschrift Biology Letters.

Volledigde tak
Turvey speurde samen met een team van onderzoekers van de Chinese overheid de volledige 1.669 kilometer lange Yangtze rivier af naar exemplaren van de unieke dolfijnsoort. Ze troffen er niet een meer aan.

Volgens Turvey is met het verdwijnen van de zoetwaterdolfijn een 'volledige tak van de evolutieboom' afgestorven. De dieren, die bijna drie meter lang konden worden en dan zeker 250 kilo wogen, scheidden zich 20 miljoen jaar geleden af van alle andere diersoorten.

Legende
De Yangtze rivierdolfijn gold in China eeuwenlang als een legendarisch dier. Vissers vertelden verhalen over verdronken prinsessen die veranderden in het sierlijke zoogdier. Ze werden vereerd als goddelijke wezens.

Het was de communistenleider Mao Zedong die met zijn Grote Sprong Voorwaarts een einde maakte aan de speciale status van de half-mythische rivierdolfijn, nu symbool van primitief bijgeloof en afgoderij. De duizenden dolfijnen die in de jaren vijftig de Yangtze en zijrivieren bevolkten, vielen ten prooi aan massale bevissing.

Tragedie
Van het zoetwaterzoogdier werden in 1999 nog 13 exemplaren aangetroffen, waarmee het al een van 's werelds meest bedreigde diersoorten was.

Het team van bioloog Turvey speurde zes weken lang met twee boten vier keer de hele rivier af, met speciale verrekijkers en onderwatermicrofoons.

Tevergeefs. De Yangtze rivierdolfijn is niet meer. 'Het verlies van zo'n unieke en charismatische diersoort is een schokkende tragedie,' schrijft Turvey.

Door Bas Benneker

(Elsevier)

16-03-2007

Oesters en mosselen bedreigd door verzuring van oceanen

Oesters en mosselen worden bedreigd door de verzuring van de oceanen, die voortvloeit uit de stijging van de uitstoot van CO2, blijkt uit een wetenschappelijke studie. De verkalking van de mossel en de Japanse oester daalt evenredig met de stijging van de verzuring van de oceanen, aldus een internationale ploeg die voorgezeten wordt door Frédéric Gazeau, onderzoeker aan het Nederlands Instituut van Ecologie.

Elke dag wordt meer dan 25 miljoen ton CO2, geproduceerd door menselijke activiteiten, opgenomen door de oceanen. Deze hoeveelheid draagt bij tot de verzuring van de oceanen. Het was al zeker dat een verhoging van de zuurtegraad een moeilijkere productie teweegbrengt van kalkachtig koraal en plantaardige plankton. Maar er was nog geen studie over de impact op weekdieren met een commerciële waarde.

Bij een gemiddelde hypothese van een hoeveelheid van 740 deeltjes op een miljoen CO2 in de atmosfeer, tegen een actuele hoeveelheid van 370, vermindert de productie van schelpen met 25 procent voor de mossel en met 10 procent voor de oester.

Zo'n fenomeen kan gevolgen hebben voor het overleven van de larven. De schelpen zouden er ook langer over doen om een commerciële omvang te bereiken. Tenslotte worden ze ook gevoeliger voor roofdieren, aldus een van de onderzoekers. (belga/hln)

(HLN)

04-01-2007

Klimaatverandering bedreigt vissen in Noordzee

Het overleven van vissen in de Noordzee wordt bedreigd door de opwarming van het klimaat. De klimaatverandering werkt immers een daling van de beschikbare hoeveelheid zuurstof in de hand, zo tonen de Duitse vorsers Hans-Otto Partner en Rainer Knust aan in een artikel dat vrijdag in het vakblad Science verschijnt.

Hun studie vestigt voor het eerst "een rechtstreeks verband" tussen de stijging van de temperaturen en de overlevingskansen van de puitalen. "Wanneer de temperaturen stijgen, verslechtert in de eerste plaats de zuurstofconsumptie", zo lichtte het onderzoeksinstituut van de vorsers in het Noord-Duitse Bremershaven toe. Een gebrek aan zuurstof als gevolg van de klimatologische omstandigheden is volgens het instituut de "bepalende factor" voor het overleven van de soort.

Patner en Knust vergeleken het gedrag van puitalen in de Noordzee met dat van soortgenoten in laboratoria. De Duitse onderzoekers stelden vast dat de mortaliteitscijfers sterk toenamen wanneer de temperatuur van het water tot boven 17 graden celsius steeg. Bij temperaturen vanaf 21 graden overleefden de vissen niet lang, stellen de onderzoekers. De temperatuur van de Noordzee is naargelang de bron met 1 tot 2 procent gestegen in de voorbije vier decennia. In oktober 2006 bedroeg de gemiddelde temperatuur van het water 14,2 graden. (belga)

(HLN)

02-04-2007

'Klimaatverandering funest'

BRUSSEL - Als klimaatverandering geen halt wordt toegeroepen, wordt zeker een vijfde van de dier- en plantsoorten met uitsterven bedreigd. Dit staat in het tweede VN-klimaatrapport dat eind deze week uitkomt. De gezondheid van miljoenen mensen loopt gevaar.

Sinds maandag zijn in Brussel wetenschappers en regeringsfunctionarissen bijeen om de laatste puntjes op de i te zetten voor dit rapport. Het is het tweede in een reeks van vier.

Onlangs kwam het eerste VN-rapport uit dat harder dan ooit de invloed van de mens op de opwarming van de aarde beschreef.

De mens kan ook slachtoffer worden, maar dan gaat het vooral om bewoners van de armste regio's, en dan in het bijzonder kinderen. Hitte, smog en ondervoeding zijn de boosdoeners.

Zeespiegel

Ook de woestijn zal verder oprukken en het risico op hongersnood groeit. Neerslag neemt toe en vooral kustgebieden hebben daar last van. "Honderden miljoenen mensen worden door de stijging van de zeespiegel door overstromingen bedreigd", staat te lezen in de ontwerptekst.

Alleen al in Europa zijn dat er jaarlijks 2,5 miljoen mensen extra tot 2080.

Afspraken

De bijeenkomst in Brussel begon met een appÃl van de EU-milieucommissaris Stavros Dimas aan de wereld om één lijn te trekken. Die boodschap was vooral voor de Verenigde Staten bedoeld, die bindende klimaatafspraken schuwen. Anders zullen landen als China en India niet willen meedoen.

Kyoto

De EU wil het goede voorbeeld geven, maar de VS en ook Australië maken het volgens Dimas moeilijk door te weigeren de Kyoto-afspraken te bekrachtigen. 'Kyoto' verplicht industrielanden tot reductie van de uitstoot van CO2, het belangrijkste broeikasgas.

"Impopulaire maatregelen kunnen we niet meer vermijden", peperde de Belgische premier, Guy Verhofstadt, politici in. Maar ook de consument zal zijn gedrag moeten veranderen.

Afrika

Organisaties als Milieudefensie en Greenpeace willen dat het Westen ontwikkelingslanden en met name de Afrikaanse helpen via investeringen bij het opvangen van de gevolgen van klimaatverandering.

Afrika zou meer moeten profiteren van Kyoto-instrumenten, die nu voor driekwart ingezet worden in China, Brazilië en India, aldus Donald Pols van Milieudefensie.

(nu.nl)

quote:

Op vrijdag 4 maart 2011 09:04 schreef Prins_Charming het volgende:
4 maart 2011

Mensen met gezond verstand met uitsterven bedreigd:

Steeds meer mensen met gezond verstand sterven en er lijken er geen bij te komen.
Ouders die nog in het bezit zijn van gezond verstand wordt dringend verzocht er alles aan te doen dit gezonde verstand door te geven aan hun kinderen.
Alleen op deze manier kunnen we de verpaupering van de samenleving tegen gaan.

29-08-2007

Vier op de tien vogels op Rode Lijst

Veertig procent van de Nederlandse broedvogels staat op de Rode Lijst. De meeste daarvan zijn soorten van het boerenland. Dat meldt Vogelbalans 2007, een rapport dat onlangs werd gepresenteerd door de Vogelbescherming en onderzoeksinstituut SOVON.

Op dit moment staan 78 soorten op de Rode Lijst van Nederlandse Broedvogels. Die soorten zijn in ons land met uitsterven bedreigd. Dat is maar liefst veertig procent van de 175 in Nederland broedende soorten. Voor verschillende soorten, zoals kemphaan, kuifleeuwerik en grauwe gors, is het tij waarschijnlijk niet meer te keren. Zij staan volgens Vogelbalans 2007 op het punt uit ons land te verdwijnen.


Kemphaan

Landbouw in ontwikkeling
De laatste jaren gaat het vooral slecht met de soorten van het boerenland. Wel zestig procent van de soorten op de lijst broedt in die gebieden. De op het boerenland broedende grutto, de gele kwikstaart en de veldleeuwerik zijn nieuwkomers op de Rode Lijst. Van die laatste is nog maar tien procent over van het aantal eind jaren zeventig.


Het land wordt steeds vaker gemaaid. Dit maaien kan vogelnesten verwoesten.

Boerenlandvogels hebben last van de ontwikkelingen in de landbouw. Voorheen konden ze tot wel drie keer per seizoen broeden. Door de intensieve akkerbouw van nu, waarbij meerdere keren per jaar gemaaid wordt, is dat vaak nog maar één keer.

Boel onderzoekers
Vogelbalans is een jaarlijkse inventarisatie van de vogelstand in Nederland door Vogelbescherming Nederland en SOVON Vogelonderzoek Nederland. Zon 7000 vrijwilligers verzamelen de gegevens voor het onderzoek.

Stikstof
Daarnaast speelt klimaatverandering een belangrijke rol bij het afnemen van de soortenstand. Een vogel als de duinpieper, niet meer in Nederland gesignaleerd sinds 2006, is voor zijn overleving en voortplanting afhankelijk van schrale gebieden, zoals zandverstuivingen. De laatste jaren zijn er in ons land steeds minder van dat soort gronden te vinden. Vogelbalans 2007 wijt die trend aan de toename van de hoeveelheid stikstof in de grond.

Stikstof is een belangrijke voedingsbron voor planten. Het is een bestanddeel van aminozuren en dus van de eiwitten waaruit planten opgebouwd zijn. Als gevolg van de industrialisering is veel meer stikstof in de lucht gekomen en neergeslagen in de grond. Planten in schrale gebieden profiteren daarvan. Ook de hoeveelheden koolstofdioxide en hogere temperaturen zullen in de nabije toekomst een rol gaan spelen.

De mussen passen niet meer bij het dak
Het klinkt misschien vreemd, maar ook de doodgewone huismus staat op de Rode Lijst. Inderdaad vliegen er nog steeds tussen de 0,5 en 1 miljoen mussen in Nederland rond. Na de merel is de soort zelfs de meest voorkomende vogelsoort in ons land. Waarom dan toch op de lijst? Dat is vanwege de enorme afname in de afgelopen jaren. Sinds 1990 halveerde het aantal. De oorzaak daarvan ligt voor een groot deel bij de manier waarop daken van huizen tegenwoordig gemaakt worden. Veel pannendaken verdwijnen. Platte daken bieden de huismus geen bescherming.

Zachte winters
Maar van sommige vogelsoorten zijn de hoeveelheden in Nederland toegenomen. Bij een aantal kwam dat juist ook door klimaatverandering, zoals bij sommige watervogels en zuidelijke broedvogels. De ijsvogel en de roerdomp, voorheen Rode Lijst soorten, profiteerden van de zachte winters. Wel loopt de roerdomp nu weer het gevaar te verdwijnen als de moerasgebieden waarin hij leeft opdrogen.


Ooievaars bij een nest

Ook bescherming heeft er toe geleid dat enkele soorten van de Rode Lijst af konden. De ooievaar en de lepelaar zijn daar voorbeelden van. Door herintroductie is de ooievaar in Nederland weer terug op een voor Vogelbalans acceptabel niveau.

(Kennislink)

03-09-2007

"Elke maand sterft een nuttige diersoort uit"

Meer dan een vijfde van alle nuttige diersoorten is volgens de Verenigde Naties wereldwijd bedreigd. In de afgelopen zes jaar is zelfs elke maand een soort uitgestorven, luidt het in een rapport van de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO). Het werd tijdens een internationale conferentie voor het behoud van de gedomesticeerde diersoorten in het Zwitserse Interlaken gepresenteerd.

Massaproductie
De wereldwijde vraag naar vlees, melk en eieren heeft geleid tot een enorme stijging van de massaproductie, schrijft FAO-directeur-generaal Jacques Diouf in een voorwoord op het rapport. Steeds meer landbouwers kweken daarom ingevoerde dieren. Zo vertegenwoordigen 15 diersoorten 90 procent van alle gedomesticeerde dieren.

Bedreiging voedselvoorziening
Dit verlies bedreigt volgens het FAO-onderzoek de wereldwijde voedselvoorziening, omdat bijna een miljard mensen nuttige dieren hebben. Zo houden bijvoorbeeld in Oeganda steeds meer boeren Freiburger Holstein-koeien met een groot prestatievermogen in plaats van de inheemse soorten. Bij een droogte stierven evenwel onlangs alle Holsteiner-runderen, omdat ze de lange afstand naar de drenkplaatsen niet overleefden.

Actieplan
De FAO heeft tegen vrijdag afgevaardigden van 120 landen uitgenodigd om een globaal actieplan voor het behoud van de veelsoortigheid van gedomesticeerde dieren uit te werken. Bovendien zal een "Verklaring van Interlaken" de landen tot een gepaste reglementering van diergenetische hulpmiddelen verplichten. Volgens niet-gouvernementele organisaties (ngo's) werd in het VN-rapport echter niet voldoende rekening gehouden met de verzuchtingen van herders, nomaden en boeren. (belga/hln)

(HLN)

12-09-2007

Steeds meer planten en dieren dreigen te verdwijnen

GLAND - Steeds meer dier- en plantensoorten op aarde dreigen voorgoed te verdwijnen. De internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN presenteerde woensdag een geactualiseerde 'Rode Lijst' met 41.415 soorten planten en dieren die in meer of mindere mate in de gevarenzone zitten.

Bekijk video

Voor 16.306 soorten dreigt het doek voor altijd te vallen. Dat zijn er 188 meer dan in 2006, zo meldde IUCN.

Beschermingsmaatregelen

De verscheidenheid aan planten- en diersoorten staat al vele decennia onder druk door onder meer de groei van de wereldbevolking, de toenemende ontbossing en andere aantasting van de natuur, de vervuiling en door gebrekkige beschermingsmaatregelen.

De Rode Lijst geldt internationaal als een goede en gezaghebbende indicator voor de ernst van de situatie.

Gevaar

Volgens IUCN is een op elke vier zoogdierensoorten in gevaar. Bij vogels gaat het om een op de acht en bij amfibieën om een op de drie. Bij de plantensoorten geldt dat 70 procent op enigerlei wijze in gevaar is.

Tot dusver zijn 785 planten- en diersoorten al voorgoed verdwenen. Zeker 65 soorten komen alleen nog in gevangenschap of in gecultiveerde vorm voor.

De lijst maakt duidelijk dat onder meer de Westelijke Laagland-gorilla ernstig in de problemen zit en dat de Jangtze-dolfijn in China waarschijnlijk al niet meer voorkomt op aarde.

Direct gevaar

Voor het eerst zijn er nu ook koralen op de Rode Lijst geplaatst: tien soorten die voorkomen rond de Galapagos-eilanden. Ook de krokodillenpopulaties in India en Nepal staan er beroerd voor. Op de lijst staan iets meer dan 12.000 soorten planten, waarvan er 8447 nu direct gevaar lopen.

IUCN hoopt dat overheden en organisaties met de lijst onder ogen nadere actie ondernemen om de biodiversiteit op onze planeet te beschermen.

Crisis

Volgens directeur-generaal Julia Marton-Lefèvre is er sprake van een wereldomspannende crisis. Ze wees er woensdag op dat het voortbestaan van mensen op aarde direct in verband staat met de staat van de natuur en dat bescherming van dieren en planten "noodzakelijk is voor ons eigen lot op aarde".

(nu.nl)

13-09-2007

Gorilla bedreigd met uitsterven


Laagland gorilla Kiki in de dierentuin van het Amerikaanse Boston. (Foto AP)

Het aantal bedreigde dier- en plantensoorten blijft toenemen. Dat blijkt uit de jongste uitgave van de zogeheten Rode Lijst van de World Conservation Union.

Met 41.415 soorten is de Rode Lijst de uitgebreidste wetenschappelijke inventarisatie van met uitsterven bedreigde dier- en plantensoorten. Van de ruim 40.000 onderzochte soorten worden er 16.306 daadwerkelijk met uitsterven bedreigd. Dat zijn er 188 meer dan vorig jaar. Die toename is niet alleen het gevolg van het verlies aan leefmilieus of infectieziekten, maar ook van toegenomen wetenschappelijke kennis over deze soorten.

Volgens de World Conservation Union ( IUCN) is één op de vier zoogdiersoorten bedreigd, één op de acht vogels en eenderde van alle amfibieën. Algemeen directeur Julia Marton Lefèvre van de World Conservation Union noemt de vele initiatieven die worden genomen om soorten te beschermen van onschatbare waarde. Maar het is niet genoeg, aldus Lefèvbre in een geschreven verklaring. De snelheid waarmee de biodiversiteit verloren gaat neemt toe en we moeten stevig ingrijpen om deze mondiale uitstervingscrisis een halt toe te roepen.

De Westelijke laagland gorilla (Gorilla gorilla) is één van de soorten die de makers van de Rode Lijst grote zorgen baart. De aap is verplaatst van de categorie bedreigd naar kritisch bedreigd. De belangrijkste ondersoort die leeft in het stroomgebied van de Congo is in ruim 20 jaar met 60 procent in aantal afgenomen door het Ebolavirus en de handel in bushmeat. Als de trend doorzet, zo voorspelt de IUCN, dan is de soort in tien tot twaalf jaar uitgestorven.

De IUCN heeft voor het eerst ook koralen geïnventariseerd. Tien soorten die voorkomen langs de Galapagoseilanden maken hun entree op de Rode Lijst. De klimaatverandering is de belangrijkste bedreiging voor koralen. Ook tien wieren rond de Galapagoseilanden staan voor het eerst op de lijst. Deze planten worden behalve door klimaatverandering ook bedreigd door de overbevissing. Met het verdwijnen van roofdieren aan de top van de voedselketen nemen zee-egels en andere planteneters in aantal toe.

De Chinese vlagdolfijn (Lipotes vexillifer) is door de IUCN geplaatst in de categorie mogelijk bedreigd. Een waarneming van het dier in de rivier de Yangtze wordt volgens de natuurorganisatie nog verder onderzocht.

De Gangesgaviaal, een Indiase krokodillensoort is net als de laagland gorilla verplaatst naar de categorie kritisch bedreigd. Het aantal volwassen dieren dat zich voortplant is afgenomen van 436 in 1997 naar 182 in 2006. Dammen en irrigatieprojecten zorgen voor een snelle inperking van het leefgebied van deze diersoort.

(nrc)

13-09-2007

Keniaanse stam bedreigd met uitsterven

NAIROBI - Uitsterving dreigt voor een eeuwenoude Keniaanse stam als niet snel maatregelen worden genomen. Dit lieten onderzoekers donderdag weten. De El Molo-stam telt nu nog maar veertig leden.

De uiterst kleine El Molo-stam is een van de onbekendste bevolkingsgroepen in Kenia, een land waar de verschillende volksstammen een belangrijke rol spelen in het moderne sociale en politieke leven.

De leden van El Molo zijn in hun aantal verminderd door gezondheidsproblemen en aanvallen van strijdlustige buurstammen, aldus de onderzoekers.

Maatregelen

Ziektes en misvormingen komen binnen de El Molo-stam vaak voor. Artsen wijten dit aan een gebrek aan calcium en vitamine D. Zij roepen de regering op om snel maatregelen te nemen.

De regering van Kenia laat weten een uitgebreid programma te hebben opgesteld voor het behoud van alle bevolkingsgroepen in het land.

(c) ANP

(nu.nl)

02-10-2007

Purperreiger bedreigd door komst windmolens

STEENWIJK - Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Natuur en Milieu Overijssel vrezen voor de instandhouding van de purperreiger als rond nationaal park Weerribben-Wieden windmolens worden geplaatst. De purperreiger is een internationaal beschermde vogel.

De gemeente Steenwijkerland heeft windmolenparken gepland bij Scheerwolde en Blokzijl. De natuurorganisaties zijn bereid de plaatsing van de molens tot aan het Europees Hof aan te vechten.

(c) ANP

(nu.nl)

23-12-2007

'Giraffes dreigen uit te sterven'



Enkele giraf-soorten in Afrika dreigen uit te sterven. Daarvoor waarschuwt een groep biologen. Het aantal netgiraffes daalde bijvoorbeeld in tien jaar van 27 duizend naar drieduizend.

Dat meldde een groep Britse en Keniaanse biologen dit weekend in een nieuw rapport, meldt Reuters. Daarin staat ook dat de giraffe bestaat uit zes verschillende soorten. Tot nu toe werden enkele van deze soorten als ondersoorten beschouwd.

Volgens de Britse en Keniaanse biologen staan enkele soorten op het punt uit te sterven. Van de Tsjaadgiraffe zijn er nog maar 160 over. In totaal leven er nog honderdduizend giraffes in Afrika.

De grootste bedreigingen voor het dier zijn stroperij en de oorlogen in Somalië en Ethiopië. en Kenia. De giraffe komt nog niet voor op de rode lijst van beschermde diersoorten van de World Conservation Union (IUCN). Nu de biologen stellen dat ondersoorten als aparte soorten beschouwd moeten worden, komen ze waarschijnlijk wel op de rode lijst.

Giraffes zijn de hoogste dieren op aarde. De mannetjes kunnen tot 5,5 meter hoog worden en wegen tot 1900 kilogram.

Bekijk deze YouTube-video


(depers.nl)

07-01-2008

'Bruinvis acuut met uitsterven bedreigd'

BERLIJN - De bruinvis, een walvisachtige die leeft in de Oostzee, wordt acuut met uitsterven bedreigd. Dit meldde de Duitse Vereniging ter Bescherming van Zeezoogdieren maandag in het Duitse Kiel.

Ondanks de vele voorschriften ter bescherming van de dieren spoelden het afgelopen jaar meer dan honderd dode bruinvissen aan. Dat waren er meer dan twee keer zoveel als in 2006.

De zoogdieren raken verstrikt in vissersnetten en verdrinken, aldus de vereniging.

(c) ANP

(nu.nl)

19-01-2008

Medicinale planten met uitsterven bedreigd

LONDEN - Honderden geneeskrachtige planten worden met uitsterven bedreigd door onder meer ontbossing en omdat ze te vaak uit de natuur worden weggehaald.

Het gevolg kan zijn dat in de toekomst minder medicijnen tegen ziekten als kanker en hiv worden ontwikkeld.

Dat meldt de BBC zaterdag op gezag van de Botanic Gardens Conservation International. Deze organisatie vertegenwoordigt botanische tuinen in ongeveer 120 landen.

Gevaar

Volgens de groep worden ongeveer vierhonderd medicinale planten met uitsterven bedreigd. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen komt daardoor in gevaar. Meer dan 50 procent van de voorgeschreven medicijnen worden uit chemische stoffen gehaald, die in eerste instantie in planten zijn geïdentificeerd.

Onder de geneeskrachtige planten en bomen die met uitsterven worden bedreigd is de taxusboom. De schors van de boom is de basis voor paclitaxel, een belangrijk medicijn tegen kanker.

(c) ANP

(nu.nl)

29-02-2008

Uitsterven dreigt voor Oostenrijkse bruine beer

WENEN - De Oostenrijkse bruine beer wordt met uitsterven bedreigd. Dat heeft het Wereld Natuur Fonds (WNF) vrijdag bekendgemaakt.

Met behulp van DNA-testen zijn er nog maar twee beren in de Noordelijke Alpen getraceerd. Het gaat om de 19-jarige beer Djuro en zijn 7-jarige zoon Moritz.

In de jaren negentig waren er nog 35 beren. De Oostenrijkse berenpopulatie kwam toen tot stand met veel beren uit Slovenië. In 2006 waren er nog zes beren, waaronder drie jongen.

Met nog twee mannetjes over lijkt het uitsterven van de Oostenrijkse bruine beer een feit. Stropers zouden volgens het WNF verantwoordelijk zijn voor de afnemende berenpopulatie.

(c) ANP

(nu.nl)

21-03-2008

Pas op voor de Rode Lijst!

40 procent van alle levende organismen met uitsterven bedreigd



Bedreigde diersoorten staan weer even volop in de aandacht. In Den Haag komen 172 landen bij elkaar om over hen te praten. De World Conservation Union schat dat ongeveer 40 procent van alle levende organismen op aarde met uitsterven wordt bedreigd.

Je wordt niet zomaar bedreigde diersoort op de beruchte Rode Lijst. Daarvoor moet je eerst gevoelig worden: een soort waarvan er zo weinig zijn dat biologen je in de gaten gaan houden. Gaat het daarna mis, dan heet je kwetsbaar, daarna pas bedreigd, of zelfs: ernstig bedreigd.

Maar dan is het echt oppassen geblazen, want er rest nog een stempel: uitgestorven. En door die poort, om met Dante te spreken, keren maar weinig soorten terug. Gelukkig zijn er ook dieren die de omgekeerde weg bewandelen. Ze kunnen van de lijst worden afgevoerd.

En dan heb je natuurlijk ook soorten die we kunnen missen als kiespijn, exoten, indringers uit vreemde streken. Je herkent ze direct. Ze zijn meestal veel te kleurig voor doe maar gewoon Nederland. Op de foto diersoorten die bijna niet meer in Nederland te vinden zijn, of te veel.

(depers.nl)

30-03-2008

Vis dreigt snel uit oceaan te verdwijnen


Een visser bedenkt zijn vangst met ijs, Mexico. (Foto AP)

De vis in de oceanen verdwijnt veel sneller dan tot dusver werd aangenomen. Als er niet snel drastische maatregelen worden genomen, zwemmen er binnenkort alleen nog kwallen en plankton in zee.


De Frans-Canadese visserijbioloog Daniel Pauly.
(Foto Evelyne Jacq)

Dat zegt de Frans-Canadese visserijbioloog Daniel Pauly, die eerder deze maand een eredoctoraat kreeg van de Wageningen Universiteit. Pauly bestudeerde kritisch de wereldwijde visvangstcijfers die de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties, de FAO, jaarlijks publiceert en ontdekte een verborgen daling. Te hoge rapportage van China en sterk schommelende ansjovisvangsten, maskeerden het feit dat de mondiale visvangst vanaf eind jaren tachtig jaarlijks met 0,4 miljoen ton daalt. Niet omdat er minder gevist wordt, integendeel, maar omdat de vis steeds schaarser wordt.

Het zijn de voortekenen van het instorten van de visserij op wereldschaal, waarschuwt Pauly. Het is alarmerend dat er ondanks een toegenomen visserij-inspanning een mondiale trend bestaat van afnemende vangsten. Dat betekent dat visbestanden overal ter wereld zijn overbevist.

Consumenten hebben hiervan nog weinig gemerkt omdat vissers zijn uitgeweken naar andere soorten of andere gebieden. Vijftig procent van de vis wordt geconsumeerd op een ander continent dan waar het gevangen is, heeft Pauly berekend. De markt blijft zo voorzien, maar het is allesbehalve duurzaam. Volgens Pauly heeft de visserij de laatste grens bereikt: Ze kan niet verder uitbreiden.

Alleen radicale maatregelen kunnen nog soelaas bieden, zegt de bioloog. De visserijsubsidies zouden moeten worden afgeschaft en het visserijbeleid moet overschakelen van een soortgerichte op een ecologische benadering. Ook moet ten minste 20 procent van de wereldzeeën tot beschermde mariene zone verklaard worden waarbinnen niet mag worden gevist. Alleen dan kunnen vispopulaties zich herstellen en kunnen we duurzaam oogsten uit zee.

(nrc)

09-04-2008

'Natuurparken Zuid-Afrika bedreigd'

KAAPSTAD - De Zuid-Afrikaanse natuurparken worden door klimaatsveranderingen "serieus en op korte termijn" bedreigd. Het land heeft snel meer hulp nodig van rijke landen om de problemen te lijf te gaan.

Dit zei woensdag de Zuid-Afrikaanse minister van Milieuzaken en Toerisme, Marthinus van Schalkwyk op een conferentie bij Kaapstad over natuurparken. Hij wil onder meer grotere parken creëren om de natuur meer uitwijkmogelijkheden te bieden.

Het bekende Kruger Nationale Park bijvoorbeeld krijgt hoogstwaarschijnlijk te maken met hevigere regens maar met grotere tussenpozen. De langere droogteperiodes leiden tot een grotere concurrentiestrijd om het beschikbare water in de natuur, aldus Van Schalkwyk.

Gewassen

Er zouden planten- en boomsoorten verdwijnen. Inheemse gewassen zoals het fynbos worden bedreigd in het Nationale Park Tafelberg in het zuidwesten van het land.

Van Schalkwyk wil nationale parken groter maken zoals het Namaqua Nationale Park en het Tankwa Nationale Park om ze meer weerstand te geven bij schommelingen in het klimaat.

Alternatieven

Grotere parken hebben meer variëteit in hoogte en in landschap. Dat kan flora en fauna meer alternatieven bieden. Er is een groot bedrag geïnvesteerd in de uitbreiding van nationale parken waarvan er inmiddels 22 zijn in Zuid-Afrika.

(c) ANP

(nu.nl)

07-05-2008

'Orang-oetan Borneo over drie jaar uitgestorven'

AMSTERDAM - De grootste populatie van orang-oetans ter wereld, op het Indonesische eiland Borneo, is binnen drie jaar uitgestorven, zo heeft het Centrum ter Bescherming van de Orang-oetan woensdag gewaarschuwd. De voornaamste oorzaak ligt bij de almaar uitbreidende palmolieplantages.

Leefden er in 2004 nog ruim 31duizend exemplaren in het tropische regenwoud van Midden-Kalimantan, nu is hun aantal gereduceerd tot nog maar twintigduizend apen, zo stelt een rapport van de natuurbeschermers.

Als de regering geen dieren gaat beschermen tegen commerciële exploitatie, illegale kap en stropers dan zou de orang-oetan op Borneo in 2011 al uitgestorven kunnen zijn, zei Hardi Baktiantoro, het hoofd van de organisatie.

Natuurgebied

Doordat de leefomgeving van de orang-oetan almaar beperkt wordt, neemt de populatie op Borneo sinds 2004 jaarlijks met zo'n vijfduizend mensapen af, aldus Baktiantoro.

Het probleem wordt nog eens vergroot door de beslissing van de Indonesische regering om 455 duizend hectare beschermd natuurgebied op te offeren voor palmolieplantages.

Reddingsactie

De Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono kondigde vorig jaar bij de klimaatconferentie van Bali een grootscheepse reddingsactie voor de orang-oetan aan, maar blijkbaar ontbreekt het aan politieke steun om dat plan werkelijk door te voeren.

Gebrek aan geld voor en kennis van natuurbescherming frustreren de overheidsplannen om dieren te beschermen, liet het ministerie van bosbouw weten.

(c) ANP

(nu.nl)

15-05-2008

VS erkennen ijsbeer als bedreigde diersoort

WASHINGTON/OTTAWA - De Verenigde Staten erkennen de ijsbeer als bedreigde diersoort. Dit heeft het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Zaken woensdag bekendgemaakt.

Bekijk video

"Het ijs is beslissend voor het overleven van de beren", aldus een zegsman. Door het broeikaseffect neemt de hoeveelheid ijs in het Noordpoolgebied af.

Computersimulaties geven bovendien aan dat het poolijs in de toekomst wellicht snel zal blijven afsmelten.

Deadline

Een rechtbank had de regering een deadline opgelegd om uiterlijk donderdag een beslissing te nemen. Het besluit zou al in januari worden genomen, maar de regering zei meer tijd nodig te hebben om wetenschappelijke data te bestuderen.

Schatting

Er zijn naar schatting 20.000 à 25.000 ijsberen, waarvan 4700 in de Amerikaanse staat Alaska leven.

Amerikaanse wetenschappers hebben voorspeld dat tegen 2050 twee derde van de huidige ijsberenpopulatie is verdwenen.

Wereld Natuur Fonds

Het Wereld Natuur Fonds (WNF) is gelukkig met de beslissing van de Amerikaanse regering. "Het is voor het eerst dat de regering-Bush het verband erkent tussen het broeikaseffect en de noodzaak deze diersoort te beschermen", zei een woordvoerster in Nederland.

Canada

Buurland Canada, waar naar schatting ruim 15.000 ijsberen leven, zal het voorbeeld van de VS niet volgen. Dat liet de Canadese minister van Milieu in een reactie weten.

Een Canadese commissie die zich over bedreigde diersoorten in het land buigt oordeelde onlangs dat de ijsbeer niet met uitsterven wordt bedreigd.

De diersoort verkeert echter wel in nood en heeft speciale bescherming nodig, luidde het oordeel.

(c) ANP

(nu.nl)

19-05-2008

Een op acht vogelsoorten bedreigd

BONN - Een op de acht vogelsoorten wereldwijd wordt met uitsterven bedreigd. Dat stelde de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN maandag in Bonn bij de presentatie van de jaarlijkse lijst van soorten die gevaar lopen.

De organisatie noemt klimaatveranderingen een belangrijke oorzaak. Zij zijn een 'versneller' voor factoren die een bedreiging vormen voor vogels, zoals lange periodes van droogte en plotselinge extreme weersomstandigheden.

De IUCN noemt ruim 1220 bedreigde soorten, waaronder de nu nog wijdverspreide wulp (Numenius arquata), die ook in Nederland voorkomt. Brazilië is het land met de meeste bedreigde vogelsoorten (141).

Biologische rijkdom

De IUCN kwam met het jaarlijkse overzicht op de eerste dag van een conferentie van de Verenigde Naties over natuurbescherming, die tot 30 mei in Bonn wordt gehouden. In zijn toespraak op de openingszitting benadrukte de Duitse minister van Milieu, Sigmar Gabriel, de noodzaak om de "biologische rijkdom" van de aarde te beschermen.

(c) ANP

(nu.nl)

20-05-2008

'Na 2010 verdwijnen nog steeds dieren en planten'

UTRECHT - Het aantal planten- en diersoorten is de afgelopen eeuw sterk achteruit gegaan in Nederland, maar vorig jaar was de afname minder snel.

Tot die slotsom komt het Planbureau voor de Leefomgeving dat zijn bevindingen dinsdag presenteert tijdens de internationale conferentie over biodiversiteit in Bonn.

De onderzoekers denken daarom dat de Nederlandse maatregelen vruchten beginnen af te werpen. Maar ze voorzien wel dat "dit waarschijnlijk onvoldoende is om de Europese afspraak na te komen om in 2010 het verlies aan biodiversiteit te stoppen".

Bedreigde soorten

Want hoewel het aantal natuurgebieden stijgt, neemt ook het aantal bedreigde soorten toe en daalt het aantal soorten dat internationaal van belang is, aldus het planbureau. 15 tot 45 procent van de soorten komt leefruimte tekort.

Ook de invloed van de klimaatverandering wordt steeds duidelijker. "Veel zuidelijke insecten die snel reageren op een langer en warmer seizoen nemen in snel tempo toe. Een aantal andere planten en dieren trekken zich terug naar koudere streken."

(c) ANP

(nu.nl)

17-06-2008

Noordelijke witte neushoorn nagenoeg uitgestorven

AMSTERDAM - De noordelijke witte neushoorn uit Midden-Afrika is waarschijnlijk uitgestorven. De laatste vier in het wild levende exemplaren van deze zeldzame ondersoort zijn al sinds augustus 2006 niet meer gezien.

De vier leefden in het Congolese reservaat Garamba. Dat heeft Martin Brooks van de Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN) dinsdag gezegd.

Beter nieuws is er over de andere neushoornsoorten. De populatie zuidelijke witte neushoorns, die in verschillende landen van zuidelijk Afrika leven, is sinds 2005 gegroeid van 14.540 tot 17.480, en de populatie zwarte neushoorns van 3730 tot 4180.

Om nu te denken dat het wel goed zit met de neushoorn zou fout zijn, want de neushoorn blijft een zeer bedreigde soort, zegt Richard Emslie, de neushoornspecialist van de IUCN.

Vooral stroperij en burgeroorlogen vormen een bedreiging. De hoorns van de neushoorn zijn gewild als trofee en ingrediënt voor traditionele medicijnen.

(c) Novum

(nu.nl)

01-07-2008

Pinguïns in problemen door klimaatverandering



Steeds meer pinguïnsoorten worden met uitsterven bedreigd. Volgens wetenschappers van de universiteit van Washington is dat een gevolg van de opwarming van de aarde, de olievervuiling van de zee, intensieve visserij en toerisme.

Dat pinguïnpopulaties steeds kleiner worden is een duidelijk signaal dat de waterkwaliteit in de zuidelijke oceanen verslechtert, zo beweren de wetenschappers deze maand in een artikel in het tijdschrift Bioscience. "Tegenwoordig zien we de gevolgen van de door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde en de vervuiling in de verste uithoeken van de wereld", schrijft milieubioloog P. Dee Boersma. "We dachten dat veel pinguïns wel veilig zouden zijn, omdat ze zo ver bij mensen vandaan leven. Maar dat is niet zo."

Wetenschappers onderscheiden tussen de zestien en negentien soorten pinguïns. Ongeveer twaalf daarvan zitten volgens Boersma in de problemen. Een klein aantal soorten, zoals de koningspinguïn, die leeft op eilanden ten noorden van Antarctica, neemt in aantal toe.

Volgens de International Union for the Conservation of Nature worden drie pinguïnsoorten bedreigd en zijn zeven soorten kwetsbaar, wat wil zeggen dat zij 'grote kans lopen in het wild uit te sterven'. Nog eens twee soorten hebben het label 'bijna bedreigd' gekregen.

Zo'n vijftien jaar geleden golden volgens wetenschappers slechts vijf tot zeven pinguïnsoorten als kwetsbaar.

De grootste pinguïnkolonie bevindt zich in Punta Tumbo, Argentinië, maar het aantal broedparen daar is sinds het eind van de jaren zestig gehalveerd, tot tweehonderdduizend in 2006. In honderd jaar tijd is het aantal Afrikaanse pinguïns teruggelopen van anderhalf miljoen tot 63 duizend.

Die teruglopende aantallen hebben uiteenlopende oorzaken.

Voor de Adeliepinguïn, die veel van ijs houdt, is de opwarming van westelijk Antarctica een probleem, omdat hij daardoor steeds moeilijker voedsel kan vinden. Dat vertelt Phil Trathan, een vooraanstand pinguïnexpert, die overigens niet bij het onderzoek betrokken was.

Pinguïns op de Galapagoseilanden hebben veel hinder van El Nino: doordat het water te warm is geworden zwemmen de pinguïns steeds verder weg op zoek naar voedsel. Daarbij laten zij vaak hun jongen achter.

De problemen verschillen misschien per plek, maar ze geven een duidelijke boodschap af, vindt Trathan.

Pinguïnkenner Susie Ellis waarschuwt : "Wat pinguïns overkomt, kan een paar jaar later met andere soorten gebeuren, ook met mensen

(depers.nl)

07-07-2008

Eén op drie diersoorten bedreigd bij Zuiderburen

AMSTERDAM - In België wordt een derde van de dier- en plantensoorten bedreigd. De reptielen hebben de grootste overlevingsproblemen. Voor het voortbestaan van 71 procent wordt gevreesd.

Dat concludeert het Gazet van Antwerpen op basis van onderzoek van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek in België.

De wetenschappers die de cijfers presenteerden maken zich ook druk om de vlinders, waar 60 procent problemen heeft. "Zij hebben het moeilijk omdat de schrale graslanden waar ze wonen, verdwijnen door de stikstof uit overbemesting."

De percentages bij amfibieën en reptielen moeten gerelativeerd worden, vindt Dirk Maes. Hij is medewerker aan het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. "Omdat daar weinig verschillende soorten van voorkomen in België. Als er tien soorten zijn, waarvan zes bedreigde, zit je al aan 60 procent."

Planten

De 460 plantensoorten staan er ook slecht voor. Eén op drie soorten wordt bedreigd. "Dan zullen we nu iets moeten doen", zegt Maes. "De landbouw stoppen is natuurlijk geen optie. Maar er zal toch iets in die richting moeten gebeuren."

(c) NU.nl

(nu.nl)

11-07-2008

Koraal sterft door verzuring oceanen

FORT LAUDERDALE - De oceanen verzuren zo snel dat halverwege deze eeuw een derde van de koraalriffen zal sterven. De oceanen verzuren omdat ze het broeikasgas CO2 opnemen.

Dat schrijven wetenschappers in het magazine Science, meldde de Britse omroep BBC vrijdag.

Ook overbevissing, ontwikkeling van kustgebieden en de opwarming van de aarde spelen een rol bij het verdwijnen van koraal. Tot 1998 waren 13 van de 704 koraalsoorten bedreigd. Dat aantal is nu opgelopen tot 231, concluderen de wetenschappers.

De onderzoekers stellen dat als niets aan de uitstoot van CO2 wordt gedaan, al het koraal zal verdwijnen. Een kwart van de dieren in de oceanen is afhankelijk van koraalriffen. Als het koraal verdwijnt, zullen die ook uitsterven, verwachten de onderzoekers.

(c) ANP

(nu.nl)

05-08-2008

'Diverse apensoorten met uitsterven bedreigd'

AMSTERDAM - Het aantal apensoorten neemt schrikbarend snel af. De International Union for the Conservation of Nature (IUCN), een internationaal samenwerkingsverband dat zich ondermeer bezighoudt met het behoud van dierensoorten, luidt de noodklok.

Op de Rode Lijst van de IUCN, die in 1963 is opgesteld, blijkt dat de organisatie zich het meest druk maakt om de leefgebieden van zeldzame dieren. Bosbranden en het kappen van tropische regenwouden beperken de leefomgeving van veel diersoorten aanzienlijk.

Andere bedreigingen voor de aapachtigen zijn jagers en de mensen die apenvlees consumeren. Vooral dat laatste lijkt de afgelopen jaren een trend in diverse landen, zo meldt de organisatie.

Azië

Uit een groot onderzoek van de Union blijkt dat de situatie voor 48 procent van de bedreigde diersoorten uiterst nijpend is. Vooral voor veel aapachtigen is het vijf voor twaalf, blijkt uit de laatste update van de lijst. In Azië hebben inmiddels 70 procent van de aapsoorten het stempel 'bedreigde diersoort' gekregen.

Het IUCN deed nog niet eerder zo'n omvangrijk onderzoek. De resultaten worden in oktober gepubliceerd, de eerste uitkomsten werden maandag door de BBC naar buiten gebracht.

Top 5

De Britse omroep maakte aan de hand van de Rode Lijst een top 5 van landen waar het percentage van bedreigde diersoorten het hoogst is:

Cambodia - 90 procent
Vietnam - 86 procent
Indonesië - 84 procent
Laos - 83 procent
China - 79 procent

(c) NU.nl/Dennis van Luling

(nu.nl)

10-11-2008

Kwart haaisoorten ernstig bedreigd

LONDEN - Het gaat niet goed met de haaien in de Atlantische Oceaan. Een kwart van de haaiensoorten dreigt uit te sterven door overbevissing. Dat blijkt uit onderzoek, waarvan de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN maandag de resultaten bekend maakte.

Volgens de IUCN is dit aantal flink hoger dan het wereldwijde gemiddelde. De organisatie hoopt dat de Europese Unie een totaal vangstverbod in zal stellen voor alle haaien die in diep water leven.

De IUCN stelt de rode lijst van bedreigde diersoorten samen. Een aantal haaien zijn na het onderzoek op een andere plaats op de lijst gezet. De ruwe zwelghaai, die leverolie levert voor gebruik in cosmetica, is nu ernstig bedreigd.

Die classificatie is de zwaarste voor het stempel uitgestorven op een soort gedrukt wordt. Ook de doornhaai en de haringhaai, die geliefd zijn om hun vlees, staan in deze klasse.

Kwestbaar

De reuzenhaai, de op een na grootste vis ter wereld, werd bestempeld als kwetsbaar. In deze categorie valt nu 26 procent van de haaien- en roggensoorten uit de Atlantische Oceaan. Wereldwijd ligt dat gemiddelde op 18 procent.

Voor de doornhaai en de haringhaai heeft de EU een vangstquotum ingesteld, maar volgens de IUCN is deze norm veel te gul. "Dit voorkomt niet dat de populatie instort", aldus een woordvoerster. De EU praat in december over de nieuwe vangstquota voor haaien en roggen.

(nu.nl)

08-12-2008

'Mannelijk geslacht bedreigd door chemicaliën'

AMSTERDAM - Het toenemende aantal chemicaliën in de natuur zorgt ervoor dat het mannelijk geslacht bij zowel dieren als mensen wordt aangetast, zo blijkt uit een wereldwijde studie.

Het rapport (PDF) van de natuurorganisatie CHEM Trust is gebaseerd op 250 internationale studies naar de effecten van hormoonverstorende chemicaliën op de natuur.

Vooral zogenaamde weekmakers in verpakkingen en chemische stoffen in cosmetica en voedsel hebben volgens het onderzoek een negatieve invloed op het mannelijk geslacht in vrijwel alle diersoorten.

Mannetjesvissen

Zo is bijvoorbeeld aangetoond dat de chemicaliën van anticonceptiepillen die in het riool belanden, ervoor zorgen dat veel mannetjesvissen in zoetwater nu ook vrouwelijke geslachtskenmerken vertonen, zoals eitjes die in hun testikels groeien.

Ook bij krokodillen, schildpadden, panters en elanden worden volgens onderzoekers steeds meer mannetjesdieren geboren die beschikken over uitzonderlijk kleine penissen en testikels. Een onderzoek naar de geslachtsverhoudingen bij ijsberen toonde zelfs aan dat relatief veel van de dieren hermafrodiet zijn.

De voortplanting van de diersoorten loopt volgens de schrijvers van het rapport dan ook groot gevaar door hormoonverstorende chemicaliën.

Hormoonreceptoren

"Dit onderzoek toont aan dat het mannelijke 'gereedschap' wordt bedreigd", zo verklaarde hoofdonderzoekster Gwynne Lyons tegen de Britse krant The Independent. "De vervrouwelijking van grote aantallen gewervelde dieren komt nu overal voor. Al die dieren hebben dezelfde hormoonreceptoren en die worden beïnvloed door het toenemende aantal chemicaliën in het milieu."

Ook het mannelijk geslacht bij mensen zou gevaar lopen. Zo worden er in het onderzoek enkele studies aangehaald die uitwijzen dat chemicaliën ook de geslachtskenmerken van baby's kunnen veranderen.

Kleine penissen

Een studie aan de Amerikaanse universiteit van Rochester heeft bijvoorbeeld aangetoond dat vrouwen die grote hoeveelheden van de chemische stof ftalaat in hun lichaam hebben, vaker baby's krijgen met relatief kleine penissen en nauwelijks ontwikkelde testikels.

Uit een onderzoek aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam bleek dat vrouwen die hebben blootgestaan aan de chemische stof PCB vaker jongens op de wereld zetten die in hun jeugd graag met poppen spelen in plaats van met traditioneel jongensspeelgoed.

Snel optreden

Het rapport van CHEM Trust krijgt wereldwijd steun van wetenschappers, die aandringen op strengere regelgeving komt voor het gebruik van chemicaliën. "Er moet snel worden opgetreden tegen hormoonverstorende chemicaliën", aldus Gwynne Lyons. "We hebben nu aangetoond dat verschillende van deze stoffen gezamenlijk een groot effect kunnen hebben op de natuur, ook al zijn de chemicaliën in producten individueel gezien misschien niet schadelijk."

(c) NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

11-12-2008

Vlaamse en Europese vlinders bedreigd door klimaatverandering



Van de 49 vlindersoorten die in Vlaanderen voorkomen, zouden er de komende tijd een aantal kunnen verdwijnen wegens de klimaatverandering en de stijgende temperaturen. Dat meldt Natuurpunt op basis van de Climatic Risk Atlas of European Butterflies. Europese vlindersoorten zien daardoor de voor hen geschikte biotoop oprukken naar het noorden.

Noorden
Tegen 2080 zal de gemiddelde temperatuur in Europa met 2,5 tot 4,1 graden gestegen zijn. Daardoor zou tot 95 procent van het verspreidingsgebied van 70 vlindersoorten te warm worden om er nog te overleven. "De gebieden waar die vlinders wel nog kunnen voorkomen vind je dan verder in het noorden. In theorie zouden de vlinders dus mee kunnen verhuizen, maar zo eenvoudig is het niet altijd. We verwachten dat dat wel zal lukken voor grotere soorten die ver kunnen vliegen, maar heel wat vlinders vliegen slechts enkele honderden meters", legt Wouter Vanreusel van Vlinderwerkgroep Natuurpunt uit.

Leefmilieu
"Vlinders hebben bovendien meer nodig dan enkel het geschikte klimaat", benadrukt hij nog. "Het leefmilieu moet goed zijn, ze moeten een koude winter kunnen overleven, er liggen steden of industriegebieden op hun weg naar het noorden... We pleiten daarom voor verbinding tussen grotere eenheden natuur." (belga/gb)

(HLN)

30-12-2008

Zeeschildpad meest bedreigd door klimaatverandering

ZEIST - De zeeschildpad komt door de klimaatverandering het ergst in de verdringing. Ook de tijger, orang-oetan, de bonte vliegenvanger vogel en het koraal hebben veel last van de temperatuurstijging. Dit maakte het Wereld Natuur Fonds dinsdag bekend.

Volgens de natuurbeschermingsorganisatie kan de zeeschildpad zich niet goed meer voortplanten als het warmer wordt. De warme bodem waarin de eieren liggen, heeft een sekseveranderende invloed op de baby's, waardoor onvoldoende mannetjes worden geboren. Ook verdwijnen de legstranden door de stijging van de zeespiegel..

De tijger kampt vooral met verzilting van de grond in de delta van de Ganges in India en Bangladesh. Daardoor sterft vegetatie en verdwijnen de prooidieren. De tijger zoekt daarom in de dorpen naar voedsel. De bewoners zijn daar niet van gediend en maken jacht op de tijgers.

De orang-oetan vindt door de extremere regenperiode minder vruchten. Koraal sterft af bij de kleinste temperatuurstijging. De bonte vliegenvanger, die ook in Nederland voorkomt, kan te weinig voedsel vinden voor zijn jongen. Door de warmere temperaturen komen de rupsen tevoorschijn voordat de vogel arriveert. Het eten voor de jonkies is bijna op als hij gaat nestelen.

© ANP

(nu.nl)

26-01-2009

Pinguïn tegen 2100 uitgestorven



De toekomst ziet er niet goed uit voor de Keizerspinguïn. Volgens recente voorspellingen zouden de dieren tegen het einde van deze eeuw zo goed als uitgestorven kunnen zijn. Hun aantal zou tegen 2100 met liefst 95 procent afnemen. In dat geval zouden nog slechts 600 broedende paren overblijven, meldt de Telegraph.



Lange tochten
De Keizerspinguïn is de grootste en bekendste pinguïnsoort. We kennen ze uit de met een Oscar bekroonde documentaire 'March of the Penguins'. Tijdens de winter op de Zuidpool maken ze lange reizen om te paren. De ouders moeten nadien tussen de oceaan en de broedplaats reizen om het jong in leven te houden. De dikte van het ijs op die oceaan is dus van groot belang. Anders dreigt hun missie te mislukken.

Geen tijd
De onderzoekers gaan er niet van uit dat de pinguïns, zoals sommige andere pooldieren, hun broedgewoontes zullen aanpassen aan het veranderende klimaat. Pinguïns hebben meer tijd nodig, maar die lijkt de opwarmende planeet hen niet te gunnen. (gb)

(HLN)

28-01-2009

Bij bijna het haasje



Van uitsterven is nog geen sprake maar de honingbij gaat in Nederland net als in de rest van de wereld hard achteruit. De wilde honingbij is hier eigenlijk al uitgestorven, terwijl de dichtheid aan bijenvolken bij imkers dicht bij de ondergrens van het voortbestaan zit. Het bestuiven van planten dreigt onvoldoende te worden, zowel in de landbouw als in de natuur.

Dat is de strekking van een rapport, dat onderzoekers van de Wageningen Universiteit woensdag hebben aangeboden aan minister Gerda Verburg (LNV). Ook de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV) kwam woensdag met een rapport. Volgens de imkers is een 'deltaplan' nodig om de bij te behouden.

Reden voor alle ongerustheid is de massale sterfte van bijenvolken, waarbij gesproken wordt over wintersterfte en verdwijnziekte. Deze massale sterfte lijkt steeds vaker voor te komen.

De achteruitgang van de natuur, de toenemende bevolking en het gebruik van landbouwgif spelen de bij en andere bestuivers parten. De afnemende vitaliteit van de bijen heeft daarnaast andere oorzaken. Zo is de bijenhouderij in ons land in handen van een sterk vergrijzende groep hobbyisten die er niet zijn brood mee kan verdienen.

Die bijenhouderij wordt al lang geplaagd door de parasiet varraomijt en daar is een tweede gevaarlijke ongevraagde gast bijgekomen; de Nosema ceranae. Volgens de wetenschappers is er een groot gebrek aan onderzoek, dat nodig is om oplossingen te vinden.

Gevreesd wordt voor onherstelbare vermindering van soorten van planten en dieren in de natuur. Ook land- en tuinbouw, inclusief de glastuinbouw, gaan de nadelige gevolgen ondervinden. Minder groenten en fruit gaat ook onze economie bedreigen.

De honingbij is onze belangrijkste bestuiver en die rol kan niet worden overgenomen door andere bestuivers, zoals de hommel. De achteruitgang van de honingbij kan directe gevolgen hebben voor de teelt van hommels, omdat die afhankelijk zijn van van stuifmeel dat door bijen verzameld wordt.

De wetenschappers pleiten niet alleen voor meer onderzoek, maar ook voor professionalisering van de bijenhouderij. Ook zou de tuinbouwsector zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en zorgen voor het veilig stellen van de bestuiving in de toekomst.

(depers.nl)

09-02-2009

Krijt-Tertiair uitsterving nog steeds zichtbaar

De uitsterving op de Krijt-Tertiair grens heeft een onomkeerbaar effect op de overlevenden. Dit effect is nog steeds zichtbaar in tweekleppigen. Hun diversiteit nam sinds de extinctie versneld toe. Deze schelpen zijn belangrijk in verschillende ecosystemen op aarde.

De Krijt-Tertiair uitsterving lijkt heel ver weg. Toch zijn de gevolgen van de uitsterving 66 miljoen jaar geleden nog steeds zichtbaar. Zo is er geen niet-vliegende dinosauriërs meer te bekennen. Maar de extinctie had ook invloed op de overlevenden. Uit nieuw onderzoek blijkt dat tweekleppigen (bivalven) steeds sneller evolueerden na de Krijt-Tertiair grens. Dit nieuws van Krug (University of Chicago) en collegas is gepubliceerd in het Amerikaanse blad Science.

Onder de tweekleppigen (schelpen) vallen onder andere de oester, kokkel en mossel. Deze groep komt voor in allerlei ecosystemen en zijn een belangrijk onderdeel hiervan. Vooral in de tropische regio is er een explosie van nieuwe tweekleppigen sinds de Krijt-Tertiair grens. Voor de extinctie was er nauwelijks verschil tussen de polen en de evenaar. Er kwamen nieuwe soorten bij met gelijke snelheid. Naast het normale uitsterven van diergroepen heeft de beroemde extinctie dus ook een lange termijn effect.


Tridacna gigas , één van de grootste tweekleppigen op aarde.

Waarom deze diergroep?
De onderzoekers kozen de 854 geslachten (5132 soorten) tweekleppigen voor hun studie. Maar liefst 711 hiervan zijn ook fossiel te vinden. De fossielen blijven goed bewaard en zijn relatief veel te vinden. Hun evolutie is daarom relatief goed bekend. Een betere bewaring in de loop van de miljoenen jaren is niet waarschijnlijk. Hetzelfde patroon vonden de wetenschappers namelijk voor tweekleppigen die zeer resistent zijn tegen oplossing van hun kalkschaal.

Oorzaak
De redenen voor de versnelde toename van de tweekleppigen zijn divers. Eén mogelijkheid is het wegvallen van organismen die ook in/op de zeebodem woonden en dus competitie waren voor voedsel en ruimte. Ten tweede kunnen belangrijke roofdieren uitgestorven zijn. Tenslotte zou de toename van boorders van deze schelpen voor de toename gezorgd hebben. Hierdoor moesten de tweekleppigen inventief zijn en zich beschermen op diverse manieren. Dit zou kunnen leiden tot een grotere diversiteit. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen wat nu de (belangrijkste) oorzaak was.


Zijn boorders de reden voor de explosie van de tweekleppigen sinds de Krijt-Tertiair grens? Hier is een Cyclocardia aangeboord door een slak. Bron: Adiël Klompmaker

Referenties:
Krug et al., 2009. Signature of the End-Cretaceous Mass Extinction in the Modern Biota. Science 323: 767-771.
Crame, J.A., 2009. Times Stamp on Modern Biogeography. Science 323: 720-721.

(Kennislink)

09-02-2009

Salamanders sterven uit in Mexico en Guatemala



Amfibieën zijn als de kanarie in de koolmijn Vorige week ontdekten wetenschappers nog tien nieuwe amfibieën in Colombia, maar in Mexico gaat het minder goed met de barometer onder de diersoorten. De salamander wordt steeds zeldzamer in Mexico en Guatemala. Dat is een slecht signaal, want het verdwijnen van amfibieën is doorgaans de voorbode van problemen bij de andere dierenfamilies.

Vier soorten uitgestorven
Bioloog David Wake van de universiteit van Californië Berkeley onderzocht tientallen salamandersoorten in Guatemala en Zuid-Mexico. Hij ontdekte dat het aantal salamanders sinds de jaren 70 fel is teruggeslagen. Vier soorten zijn zelfs helemaal verdwenen en een vijfde staat op het randje van uitsterving.

Kanarie
De oorzaak ligt bij verschillende factoren: de opwarming van het klimaat, de vernieling van de habitat en ziekten. Wetenschappers vrezen dat dieren in gevoelige gebieden, zoals ijsberen in het poolgebied, het eerst zullen sterven aan de gevolgen van de klimaatverandering. Ze beschouwen salamanders en andere amfibieën als een soort kanarie in een koolmijn. Als deze dieren sneuvelen, is het hoog tijd om aan de alarmbel te trekken. (gb)

(HLN)

12-03-2009

Rode lijst bedreigde dieren klopt niet

De rode lijst met bedreigde dieren klopt niet en kan pogingen verstoren om dieren te beschermen, zo stellen milieubeschermers. De lijst, die jaarlijks gepubliceerd wordt, vestigt onze tijd en aandacht op diersoorten die eigenlijk 'veilig' zijn, terwijl andere dieren geleidelijk aan uitsterven.


Schildpadden zijn veel minder bedreigd dan we denken.

Schildpad
Schildpadden zijn een voorbeeld van een diersoort die volgens Dr. Brendan Godley van de universiteit van Exeter onnodig beschermd worden. "De schildpadden zullen niet verdwijnen", zegt hij. Sommige soorten lopen inderdaad een risico omdat er te weinig eieren uitkomen. "Maar dat kan je niet vergelijken met een vijftig papegaaien die op een klein eiland leven dat steeds meer ontbost wordt."


De populatie potvissen is wereldwijd nog relatief groot.

Gegevens
Ook de potvis zou een dier zijn dat veel aandacht krijgt, terwijl de populatie wereldwijd relatief groot is. De lijst wordt samengesteld met de hulp van ongeveer 7.500 vrijwilligers, meestal verbonden aan milieuorganisaties of universiteiten, die gegevens over de diersoorten verzamelen. Daarna wordt een graad van bedreiging toegekend. Een soort wordt een 'risico' als hun aantal onder een vooropgestelde limiet valt.

Geen alternatief
De lijst zou het risico van heel wat diersoorten fel overdrijven. Er staan ruim 45.000 soorten op de rode lijst. Bij het IUCN (International Union for Conservation of Nature), dat de leiding heeft over de lijst, beseffen ze dat het systeem fouten bevat, maar voorlopig weten ze niet hoe ze het probleem kunnen oplossen. Bovendien bestaat er nog steeds geen alternatieve lijst om de rode lijst te vervangen, aldus het IUCN. (gb)

(HLN)

23-04-2009

Kuikens Jan-van-gent bedreigd door overbevissing

GRONINGEN - Het ecosysteem van de beschermde vogelsoort Kaapse jan-van-gent is ontwricht. Dit meldde de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) donderdag.

De vogel kan door overbevissing niet genoeg voedsel vinden om zijn jongen mee te voeden. Daarnaast is er voor zeehonden en pelikanen ook niet genoeg vis, waardoor ze zich tegoed doen aan de kuikens van de jan-van-gent.

Voedsel

Namibië en Zuid-Afrika zijn de enige twee landen waar de jan-van-gent broedkolonies heeft. Vanuit het nest vliegt de vogel gemiddeld 450 kilometer per dag om voedsel voor de kuikens te halen.

Het onderzoek naar de kuikengroei van de jan-van-gent komt van bioloog Ralf Mullers. Hij promoveert op 4 mei aan de RuG op dit proefschrift.

(nu.nl)

07-05-2009

Wilde fruitbomen dreigen uit te sterven

LONDEN - De wilde bomen waarvan onze hedendaagse appel-, peren-, pruimen- en kersenbomen afstammen, dreigen uit te sterven.

Daarvoor hebben wetenschappers gewaarschuwd, meldde de Britse omroep BBC donderdag.

De bomen groeien in de wouden van Centraal-Azië, waarvan de laatste vijftig jaar 90 procent is vernietigd, zegt de internationale natuurbeschermingsorganisatie Fauna & Flora International.

Boomsoorten

De organisatie heeft een 'rode lijst' opgesteld van 44 boomsoorten in Kirgizië, Kazachstan, Oezbekistan, Toerkmenistan en Tadzjikistan die dreigen uit te sterven.

Volgens Antonia Eastwood, leidster van de onderzoekers die de lijst hebben opgesteld, betreft het een ''unieke plek van soortenverscheidenheid in de wereld''.

Veel van de bomen waarvan onze fruitsoorten afstammen, komen alleen in Centraal-Azië voor. ''Het is er erg bergachtig en droog, zodat vele soorten zeer goed bestand zijn tegen koude en droogte. Veel van ons fruit berust op een zeer smalle genetische basis'', zegt Eastwood.

Mensheid

Zij waarschuwt dat de mensheid ''gezien de bedreigingen die ziekten en het veranderend klimaat voor onze voedselvoorziening betekenen'' misschien naar deze soorten moet terugkeren en ze moet opnemen in een teeltprogramma van fruitbomen.

Kazachstan en Kirgizië gelden als de landen waar bekende appelsoorten als de red en de golden delicious vandaan komen.

© ANP

(nu.nl)

21-05-2009

Veel Europese reptielensoorten bedreigd

Ruim twintig procent van de reptielen- en amfibieënsoorten die in Europa voorkomen wordt met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit onderzoek dat de EU woensdag heeft gepubliceerd.

Het onderzoek werd uitgevoerd door internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN. Van alle Europese soorten amfibieën staat nu 23 procent op de zogenoemde Rode Lijst, de lijst met bedreigde dier- en plantsoorten. Van de Europese reptielensoorten staat 21 procent op de lijst.



Ernstig bedreigd worden onder andere de reuzenhagedis van Hierro (Canarische Eilanden), de Karpathoskikker (Griekenland) en de Montsenysalamander (Spanje).

Volgens de Europese Commissie leven in Europa 151 reptielen- en 85 amfibieënsoorten.

(depers.nl)

22-05-2009

Tasmaanse duivel bedreigde diersoort

AMSTERDAM - Het voortbestaan van de Tasmaanse duivel loopt gevaar door de verspreiding van een besmettelijke vorm van kanker. Vrijdag werd de soort op een lijst met bedreigde diersoorten geplaatst.

Het vraatzuchtige buideldier, ter grootte van een vos, stond al te boek als een 'kwetsbare soort', maar het dreigingsniveau werd vrijdag officieel verhoogd door het Australische ministerie voor milieuzaken.

De Tasmaanse duivel komt in het wild alleen voor op Tasmanië, al wordt in dierentuinen over de hele wereld met de dieren gefokt om ze voor uitsterven te behoeden.

Snuit

Het aantal Tasmaanse duivels is met zeventig procent afgenomen sinds in 2007 ontdekt werd dat een groot aantal van de dieren aan een vorm van kanker aan de snuit leed.

Het probleem is dat Tasmaanse duivels elkaar niet alleen bij ruzies om eten, maar ook tijdens paringsrituelen regelmatig in de snuit bijten en elkaar op die manier de kankercellen doorgeven.

Enorme tumoren voorop de kop zijn het gevolg, waardoor de dieren uiteindelijk niet meer kunnen eten. De meeste zieke Tasmaanse duivels verhongeren binnen enkele maanden.

Onderzoek

De Australische regering heeft de afgelopen vijf jaar al zes miljoen euro uitgegeven aan kankeronderzoek en fokprogramma's, maar volgens experts is er nog veel meer geld en onderzoek nodig om te voorkomen dat de dieren in het wild uitsterven.

Warner Brothers, de filmmaatschappij die de rechten bezit op de populaire tekenfilmfiguur Taz, ook een Tasmaanse duivel, heeft al geld bijgedragen. Ook Ted Turner, oprichter van CNN en Cartoon Network heeft een bedrag geschonken voor onderzoek.

De schatting is dat er momenteel nog tienduizend Tasmaanse duivels in het wild leven. Volgens kenners betekent dat dat de soort in het wild binnen twintig jaar uitgestorven kan zijn.

© Novum

(nu.nl)

18-06-2009

Mekongdolfijnen sterven uit door giftig water



Een van de zeldzaamste dolfijnsoorten is acuut met uitsterven bedreigd. In de Mekongrivier tussen Cambodja en Laos zijn er waarschijnlijk nog maar 64 tot 76 Irrawaddydolfijnen. Dat deelt de natuurorganisatie WWF mee. 88 van hen zijn de afgelopen zes jaar gestorven, 60 procent daarvan babydolfijntjes, die minder dan twee weken oud waren.



Bacteriële ziekte
WWF acht gif in het water daarvoor verantwoordelijk. De Irrawaddydolfijnen (Orcaella brevirostris) leven in een 190 kilometer lange strook van de Mekongrivier tussen Cambodja en Laos. "Bij het onderzoek van de kadavers van de dolfijntjes werd een bacteriële ziekte vastgesteld", aldus dierenarts Vernè Dove van WWF in Cambodja. "De ziekte alleen was niet dodelijk, indien het immuunsysteem van de dieren niet was aangetast. Dat is hier echter wel het geval, en wel door milieuvergiftiging.



Gevaarlijk voor mensen
Volgens WWF werden in de kadavers toxische hoeveelheden van pesticides als DDT en organische milieuvervuilers zoals PCB gevonden. Enkele bevatten ook hoge doses kwikzilver. Die giffen zijn ook gevaarlijk voor de mensen, die aan de rivier leven, het water drinken of de vissen eten. "De milieuvervuiling is wijdverbreid en kan uit verschillende landen afkomstig zijn, waar de Mekong doorstroomt", meende Dove.

De WWF eist een grensoverschrijdend programma ter bescherming van de laatste dolfijnen. "De dieren zijn van hun soortgenoten geïsoleerd en hebben onze hulp nodig", zei WWF-directeur voor Cambodja, Seng Teak. (belga/gb)

(HLN)

25-06-2009

Een derde haaien staat op punt van uitsterven

GLAND - Een derde van de haaiensoorten die in de oceaan leven, wordt met uitsterven bedreigd. Vooral de grote hamerhaai, de geschulpte hamerhaai en de grote duivelsrog hebben het zwaar.

In gebieden waar veel gevist wordt, staat zelfs de helft van de haaiensoorten onder druk.

Dat blijkt uit een onderzoek van natuurbeschermingsorganisatie IUCN. De organisatie die ook de Rode Lijst van bedreigde diersoorten bijhoudt, bekeek hoe het er met 64 soorten haaien voorstond. Ruim 30 procent bleek met uitsterven bedreigd.

Nog eens 24 procent valt in de categorie gevoelig, wat inhoudt dat veel van deze dieren in de toekomst zullen verdwijnen.

Lekkernij

Volgens het IUCN is de slechte stand van de haai vooral te wijten aan de visserij. Voorheen werden haaien gezien als bijvangst, maar de laatste jaren is het dier een gewilde lekkernij geworden, vooral in Azië.

Veel overheden hebben maatregelen genomen tegen de haaienvisserij, maar volgens de natuurbeschermingsorganisatie is dat onvoldoende omdat er te weinig gecontroleerd wordt.

Portugese schepen

De EU kent sinds 2003 een verbod op het ontvinnen van nog levende haaien.Toch zou dit vooral op Spaanse en Portugese schepen nog veel gebeuren. De EU lanceerde daarom in februari een plan om de haaien beter te beschermen.

Naast de aanpak van het levend ontvinnen, kunnen daardoor gebieden waar haaien paren gesloten worden voor vissers en wordt harder opgetreden tegen bijvangst.

(nu.nl)

02-07-2009

Minstens 17.000 diersoorten met uitsterven bedreigd



Wereldwijd zijn naar schatting zeventienduizend diersoorten met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit een rapport van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN).

Mens
De IUCN wijst erop dat niet enkel de opwarming van het klimaat een bedreiging vormt voor de dieren. De schade die rechtstreeks door de mens wordt aangericht, is in veel gevallen nog verwoestender. Onder meer vervuiling, boskap, overbevissing en ongewenste bijvangst zijn desastreus voor de natuur.

Noodplan
Volgens de Unie moet er dringend een internationaal noodplan worden opgesteld, naar het voorbeeld van de reddingsplannen voor de economische crisis. Enkel op die manier kan het aantal bedreigde diersoorten worden teruggedrongen, aldus Jean-Christophe Vié, een van de auteurs van de vierjaarlijkse studie.

Onderschatting
De IUCN heeft 44.838 diersoorten onder de loep genomen die op de lijst staan van soorten die gevaar lopen. Minstens 16.928 daarvan zijn met uitsterven bedreigd. De Unie spreekt zelfs van een grote onderschatting, omdat slechts 2,7 procent van de 1,8 miljoen bekende diersoorten onderzocht werden.

In gevaar
Zoals de organisatie al eerder dit jaar meedeelde zijn een derde van de haai- en rogsoorten in de oceanen in gevaar. Daarnaast loopt ook een derde van de amfibieën, een vierde van de zoogdieren en een achtste van de vogels kans om binnen afzienbare tijd van de aardbol te verdwijnen. (dpa/gb)

(HLN)

13-07-2009

"Visvangst bedreigt bruinvissen"



De bijvangst van vissersboten vormt een grote bedreiging voor bruinvissen, kleine walvisachtigen. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het International Fund for Animal Welfare (IFAW). De voorbije maanden spoelden opnieuw honderden bruinvissen aan op de Europese stranden. De milieu-organisaties rekenen op Europa om de vismethodes bij te sturen.

Passieve visserij
Bijvangst vormt de belangrijkste bedreiging voor het voortbestaan van alle walvisachtigen, stelt het IFAW. "Bruinvissen behoren tot de grootste slachtoffers. Elk jaar worden er duizenden incidenteel gevangen en gedood bij passieve visserij", aldus Jan Haelters van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), dat meewerkte aan de studie. Op de Belgische stranden spoelen er elk jaar tussen 50 en 100 aan.

De bruinvissen verdwenen in de jaren vijftig uit de zuidelijke gebieden van de Noordzee. In het midden van de jaren negentig doken ze opnieuw op. "Vermoedelijk door een tekort aan voedsel in het noorden", aldus Haelters. "In totaal zitten er naar schatting 250.000 in de Noordzee."

Visnetten
De dieren beschikken over een verfijnd sonarsysteem, maar dat is niet in staat om visnetten te detecteren. De bruinvissen raken vervolgens verstrikt en stikken, omdat ze slechts enkele minuten onder water kunnen blijven.

Omwille van economische overwegingen zijn veel vissers de voorbije jaren overgeschakeld op staande netten. Die kilometerslange netten worden gewoon in zee geplaatst en moeten niet worden voortgesleept door een boot. De nieuwe vismethode is echter desastreus voor de walvissen.

"We hebben een goed contact met de vissers, maar er is natuurlijk een conflict tussen economische en ecologische overwegingen", aldus Haelters. De milieu-organisaties rekenen op Europa om het probleem aan te pakken. (belga/sam)

(HLN)

18-08-2009

'Reuzenpanda mogelijk binnen twee generaties uitgestorven'

AMSTERDAM - De reuzenpanda zal mogelijk binnen twee of drie generaties uitsterven. Dat voorspelt een Chinese deskundige van het Wereld Natuur Fonds.

© ANPDe reuzenpanda wordt volgens WNF-onderzoeker Fan Zhiyong voornamelijk bedreigd door de aanleg van nieuwe wegen in China.

Het leefgebied van de dieren wordt steeds verder opgedeeld in kleine stukken. De pandas kunnen daardoor nauwelijks nog een partner vinden om mee te paren. Ook dreigt er gevaar voor inteelt.

Genen

Als de panda niet kan paren met zijn soortgenoten uit andere gebieden, is het dier mogelijk binnen twee of drie generaties uitgestorven, verklaart Zhiyong in de Chinese krant Global Times. De aanleg van wegen in natuurreservaten bedreigt niet alleen het leefgebied van de dieren, maar ook de migratiepatronen, het paargedrag en de uitwisseling van gezonde genen tussen verschillende pandas.

Reuzenpandas zijn erg kieskeurig bij het zoeken naar een partner en planten zich daardoor altijd al moeizaam voort. De diersoort komt alleen nog voor in China. Er leven op dit moment nog ongeveer 1600 reuzenpandas in het wild.

Fokprogramma's

Dat aantal wordt de laatste jaren echter kunstmatig hoog gehouden met behulp van fokprogrammas. Rond 1980 waren er nog maar ongeveer 1000 reuzenpandas in leven.

We moeten misschien bepaalde projecten voor nieuwe infrastructuur opgeven, aldus Zhiyong. Anders zal het voortbestaan van de panda nog erger bedreigd worden, dan in 1980.

(nu.nl)

26-08-2009

Axolotl dreigt uit te sterven

MEXICO-STAD - De axolotl, een amfibiesoort die nooit het larvenstadium ontgroeit, dreigt uit te sterven.

© ANP Van de soort, die ook wel de Mexicaanse wandelvis wordt genoemd, komen volgens onderzoek nog minder dan twaalfhonderd exemplaren in het wild voor. Dat meldde de BBC woensdag.

De axolotl is de enige soort die nooit de gedaante van een salamander aanneemt. Andere aanverwante soorten kunnen dat wel.

Het diertje leeft dan ook zijn hele leven onder water, waar de mannetjes en vrouwtjes paren.

Sterke daling

Het aantal axolotls is de afgelopen jaren sterk gedaald. Waren er in 1998 nog zesduizend per vierkante kilometer in de Mexicaanse regio Xochimilco, in 2004 waren het er nog maar duizend.

Vorig jaar telden de onderzoekers nog maar honderd axolotls in dat gebied, schrijven zij in een wetenschappelijk tijdschrift.

Eitjes

Door de enorme groei van Mexico-stad de afgelopen jaren is het leefgebied van de axolotl kleiner geworden.

Er zijn nog maar zes kleine gebiedjes in het waterstelsel nabij de stad waar het water schoon genoeg is voor het dier om te overleven. Ook eten veel uitgezette vissen de eitjes van de axolotl op.

© ANP

(nu.nl)

03-09-2009

"Soala's zijn met uitsterven bedreigd"



De Saola, een van de meest raadselachtige zoogdieren op deze wereld is met uitsterven bedreigd. Dat zegt een groep deskundigen die samengekomen zijn op een noodvergadering in Laos om het dier te kunnen redden.

De Soala is een vrij onbekende diersoort die door wetenschappers pas ontdekt werd in 1992. Het dier is - door de witte vlekken in het gelaat en de hoorns - het best te vergelijken met de woestijnantilopen in Arabië. Toch is de Soala meer verwant met wild vee en leeft het in de valleien van de Annamite Mountains langs de grens van Laos en Vietnam.

Klein aantal Soala's
Volgens William Robichaud van de IUCN (The International Union for the Conservation of Nature), die coördinator is van de werkgroep voor Soala's, gaat het echter niet goed met de populatie van het dier in het wild. "We zijn op een punt gekomen waar er slechts nog een kleine kans is om dit buitengewone dier te redden", aldus Robichaud, "Voor andere wilde dieren zoals de Kouprey zijn we waarschijnlijk al te laat en de deskundigen op deze vergadering willen niet dat de Soala hetzelfde lot ondergaat."

Biologen uit vier landen kwamen vorige maand samen in Vientiane (Laos) en kwamen tot de conclusie dat het aantal Soala's, sinds de ontdekking van diersoort in 1992, fors gedaald is. Bovendien lag het aantal Soala's in 1992 al niet indrukwekkend hoog. De kans op uitsterven is voor de dieren ook groter omdat ze nergens in een beschermde omgeving als dierentuinen worden gehouden.

Niet in gevangenschap
Bovendien is het volgens Barney Lang van IUCN moeilijk om de Soala's in gevangenschap te houden en te kweken. "Het ontdekken van de Soala's was al moeilijk. De dieren zijn moeilijk te fotograferen en worden ook nauwelijks opgemerkt. Bovendien is het zeer moeilijk om hen in gevangenschap in leven te houden. Er is geen enkele zoo in de wereld die een Soala bezit. En men denkt zelfs dat er in het wild slechts een tiental leven. Het zullen er in ieder geval niet meer dan honderd zijn."

Omdat er zo weinig geweten is van het dier en omdat men ook niet weet hoe men ze in gevangenschap kan houden, staat de Soala dan ook op de Rode Lijst van Meest Bedreigde Dieren van de IUCN.

Jacht grootste bedreiging
De jacht vormt het grootste gevaar voor de Soala. Vaak gaan jagers met hun honden naar de Annamite Mountains en worden Soala's het slachtoffer van hun jacht. De deskundigen zijn er dan ook van overtuigd dat Soala niet gered kan worden, tenzij er minder stropers en jagers met honden in het gebied vertoefen.

Er moet volgens de deskundigen ook een betere manier gevonden worden om de Soala's te kunnen identificeren in het wild en er moet een soort radiosysteem komen waarmee de dieren gevolgd kunnen worden om zo beter hun behoeften te begrijpen. Alleen zo zullen de Soala's misschien ooit in dierentuinen gehouden kunnen worden.

De deskundigen pleiten ook voor meer bewustmaking van het gevaar tot uitsterven van de Soala. Zo moet er meer steun komen voor de redding van de dieren. (ka)

(HLN)

04-09-2009

Geelbuikvuurpad en laatvlieger worden bedreigd

DEN HAAG - Met de gewone zeehond, het damhert en de gewone grootoorvleermuis gaat het beter dan tien jaar geleden, maar de geelbuikvuurpad, de kleine heivlinder en de laatvlieger (een vleermuis) staan er slechter voor.

© ANPDat blijkt uit de nieuwe zogeheten rode lijsten van het ministerie van LNV.

Die lijsten zijn gebaseerd op de bevindingen van vogeltellers, deVlinderstichting en andere organisaties die het goed voor hebben met de natuur in ons land. Verschil van mening is er over het konijn.

Zoogdierenvereniging VZZ stelde voor om de konijnen de status ''gevoelig'' te geven, nadat hun aantal sterk was afgenomen door het RHD-virus. Minister Gerda Verburg tekent daarbij aan dat de populatie zich de laatste jaren herstelt en plaatste het konijn niet op de rode lijst.

De rode lijsten zijn van belang, omdat de minister maatregelen neemt ter ondersteuning van bedreigde soorten.

© ANP

(nu.nl)

16-09-2009

Eén op zes Mediterrane zoogdieren in gevaar



Eén op zes mediterrane zoogdieren is met uitsterven bedreigd. Hun habitat wordt vernield door verstedelijking, landbouw en de klimaatverandering. Dat stelt het IUCN in een nieuwe studie.

Kritiek
Van de 320 zoogdieren die bestudeerd werden, verkeren 49 in gevaar. Twintig soorten kunnen nergens anders in de wereld gevonden worden. Bij drie procent van de soorten is de graad van bedreiging zelfs 'kritiek'. Daarbij horen ook de monniksrob en de Iberische lynx.

Herten
In 90 procent van de gevallen is een bedreiging van de leefomgeving de oorzaak van het probleem. Vooral in de Turkse bergen, in het noordwesten van Afrika en landen als Jordanië en Israël leven veel bedreigde diersoorten. Veel herten en konijnen worden met uitsterven bedreigd. Het Mesoptamische damhert is bijvoorbeeld al uitgestorven. (gb)

(HLN)

28-09-2009

Libellen ernstig bedreigd rond Middellandse Zee

MALAGA - Een vijfde van de libellen en waterjuffers in het Middellandse Zeegebied wordt met uitsterven bedreigd. Oorzaak is het oplopende tekort aan zoetwater in combinatie met klimaatverandering.

Dat meldde het Internationaal Comité voor Natuurbehoud (IUCN) maandag in een rapport. De IUCN onderzocht 163 soorten libellen en waterjuffers.

Vijf soorten bevinden zich in een kritieke fase van uitsterving, dertien worden bedreigd en nog eens dertien soorten zijn kwetsbaar.

Ecosystemen

Het merendeel van de bedreigde soorten leeft in ecosystemen in de Levant (Israël, Jordanië, Libanon, de Palestijnse Autoriteit en Syrië), Zuid-Turkije, de Balkan, het noordwesten van Algerije en Noord-Tunesië.

De zoetwaterecosystemen daar worden bedreigd door de menselijke waterconsumptie, verontreiniging, irrigatie en droogte.

Langlopende acties op regionaal, nationaal en internationaal niveau zijn nodig om het tij te keren, vindt de IUCN. De betrokken landen moeten hun verantwoordelijkheid nemen om deze soorten te beschermen.

© ANP

(nu.nl)

28-09-2009

Zonder emissiereducties sterft helft soorten uit

UTRECHT - Onder voortzetting van de huidige hoge uitstoot van broeikasgassen is het rond 2050 waarschijnlijk al zon 4 graden warmer, zegt het Britse KNMI. Boven de Noordpool zal dit dan oplopen tot 15 graden.

© Hier.nuEen nieuwe studie, uitgevoerd door het gezaghebbende Hadley Centre, onderdeel van het Britse Met Office, bevestigt eerdere publicaties die stellen dat klimaatverandering sneller verloopt dat de slechtste scenarios uit het laatste grote VN-klimaatrapport, van het IPCC uit 2007.

Onze resultaten laten patronen zien die vergelijkbaar zijn met de conclusies van het IPCC-onderzoek, maar ook een toenemende kans op extremere veranderingen, zegt Debbie Hemming, co-auteur van het onderzoek dat werd gepubliceerd aan de start van een klimaatconferentie aan de Universiteit van Oxford.

Uitsterven
Een temperatuurstijging van 4 graden is volgens de Britten onder de huidige trends al waarschijnlijk in het midden van deze eeuw. Bij zon snelle opwarming zou de helft van alle soorten uitsterven.

Wereldleiders hebben in juli, tijdens de G8-top, afgesproken dat klimaatverandering moet worden beperkt tot niet meer dan 2 graden. Dit is tevens het officiële klimaatdoel van de Europese Unie en de Obama-regering.

40 procent

Volgens milieuorganisaties is het behalen van dit internationale klimaatdoel alleen nog mogelijk als industrielanden tijdens de aanstaande klimaattop in Kopenhagen besluiten hun uitstoot naar het jaar 2020 met 40 procent te verlagen.

Effect boven land veel groter

De gemiddelde mondiale opwarming maskeert nog de toename van weerextremen boven land, waarschuwen de klimatologen. Een gemiddelde opwarming van 4 graden wordt boven de Noordpool uitvergroot tot maar liefst 15 graden en 10 graden in het westen en zuiden van Afrika. De Kalahari-woestijn zal hierdoor net zo onbewoonbaar worden als de Sahara.

Rond de Middellandse Zee zal volgens het Hadley Centre een vijfde minder neerslag vallen, zodat ook zuidelijk Europa dreigt te verwoestijnen. Twintig procent minder regen is heel aanzienlijk in gebieden zoals Spanje, dat al watertekorten kent, aldus Hemming.

Het is heel extreem. Ik denk niet dat het al is doorgedrongen tot de publieke belevingswereld. Door de relatief snelle opwarming van het noordelijk poolgebied zal hier bovendien nog veel methaan vrijkomen, waarschuwt de onderzoekster. Dit kan het probleem nog verder vergroten.

Natuurlijke versnellers

Juist omdat deze processen tegenwoordig worden meegewogen vallen nieuwe voorspellingen hoger uit. Het laatste IPCC-rapport keek in hoofdzaak naar het directe effect van industriële broeikasgassen in de atmosfeer en niet naar de reactie in de koolstofkringloop van bossen en oceanen daaronder. Maar bijvoorbeeld verdroging van de Amazone kan zorgen voor aanzienlijke vergroting van de CO2-uitstoot.

Dat vergroot de totale CO2-hoeveelheid in de atmosfeer en versnelt daarmee de klimaatverandering, legt Hemming uit.

© Hier.nu

(nu.nl)

29-09-2009

Lepelsteur zeer waarschijnlijk uitgestorven

PEKING - Een drie jaar lange wetenschappelijke expeditie in China naar een van de grootste zoetwatervissen ter wereld heeft niets opgeleverd. Daardoor is het waarschijnlijk dat de Chinese lepelsteur is uitgestorven.

© U.S. Geological SurveyDe vis is al meer dan zes jaar niet gezien, aldus de BBC dinsdag.

De wetenschappers denken dat er nog een klein kansje is dat de lepelsteur het toch heeft overleefd. Maar de kans dat de soort het op langere termijn uithoudt, is zeer klein.

Het is waarschijnlijk dat de lepelsteur de Chinese vlagdolfijn achterna gaat. Dat dier is uitgestorven, hoewel het ooit stikte van deze rivierdolfijnen in de Yangtze.

Lepelvormige neus

De Chinese lepelsteur kon wel 7 meter lang worden met een kenmerkende lepelvormige neus. Het dier zwom aan de oppervlakte zoals een walvis en zou soms naar de zee trekken, maar er is te weinig bekend over de soort om dat zeker te weten.

In de Amerikaanse rivier de Mississippi leeft een andere soort lepelsteuren.

© ANP

(nu.nl)

16-10-2009

Kabeljauwbestand in Noordzee was er nooit slechter aan toe



De Europese Commissie is nog steeds zeer bezorgd over het kabeljauwbestand in de Europese wateren. Voor kabeljauw in de Noordzee, het oostelijk deel van het Kanaal en het Skagerrak (ten noordoosten van de Noordzee, tussen Denemarken, Noorwegen en Zweden) was de situatie in 2008 zelfs "slechter dan ooit tevoren, met het grootste vangstvolume sinds 1999".

Jonge vissen schaars
De Commissie slaakte die noodkreet bij de presentatie van haar voorstellen voor de totaal toegestane visvangsten (TAC's) voor volgend jaar, normen die per vissoort worden vastgelegd. Sinds 2002 worden pogingen ondernomen om het kabeljauwbestand te verbeteren, maar de Commissie moet toegeven dat er sinds 2005 een tekort is aan paaivissen (die zich kunnen voorttelen) en dat ook het aantal jonge vissen schaars wordt.

Minder visdagen
Om het tij te keren zullen volgens de Commissie de "instandhoudingsinspanningen verder moeten worden versterkt" en zal het kabeljauwplan dat in november vorig jaar werd goedgekeurd, uitgevoerd moeten worden. Dat plan stelt dat het aantal dagen dat kabeljauwvissers op zee mogen vissen, fors moet worden teruggeschroefd. Op die manier kan de druk op het kabeljauwbestand worden verminderd. In elk gebied zullen de kabeljauw-TAC's voor 2010 aangepast worden aan de hoeveelheid die overblijft in zee, zegt de Commissie, evenwel zonder concrete cijfers te noemen.

Tong doet het wel goed
Andere visbestanden doen het dan weer goed, zodat de TAC's (lichtjes) verhoogd kunnen worden. Dat geldt onder meer voor Noordzeetong, tong in de Golf van Biskaje en haring in het gebied ten westen van Schotland. Voor meer kwetsbare soorten stelt de Europese Commissie lagere vangsten voor: onder andere doornhaai, schelvis ten westen van Schotland, langoustine rond Ierland, zeeduivel en wijting in de Ierse zee.

Half december
Op basis van deze voorstellen van de Commissie zullen de ministers van Visserij het niveau van de TAC's voor 2010 vastleggen tijdens hun bijeenkomst op 14 en 15 december. De vangstmogelijkheden zullen daarna onder de lidstaten verdeeld worden in de vorm van quota. (belga/kh)

(HLN)

22-10-2009

Nieuwe reuzenspin wordt al door droogte bedreigd

De tot op vandaag grootste wielspin ter wereld is ten minste in Zuid-Afrika door een lange periode van droogte in haar bestaan bedreigd. De directeur van het Zuid-Afrikaanse Tembe-park verklaarde in de in Johannesburg uitgegeven krant The Times, dat het zeldzame en complexe ecosysteem daar door een al zeven jaar durende droogteperiode wordt bedreigd.

Het insectenbestand - en daardoor het voedselaanbod voor spinnen - is duidelijk teruggelopen, zei Ernest Robbertse. Wetenschappers hadden in het gebied aan de grens met Mozambique levende exemplaren van de spinnensoort Nephila komaci ontdekt.

Acht meter
De poten van een vrouwtjesspin worden tot twaalf centimeter lang en hun lijf vier centimeter. Robbertse verklaarde dat de parkwachters zich tot nu toe niet bewust waren van het belang van de spin. Vele van hun spinnenwebben worden tot acht meter groot. "We rijden normaalgezien onder hun enorme spinnenwebben, die van boom tot boom gaan", zei hij in The Times. (dpa/gb)

(HLN)

27-10-2009

Het gaat slecht met de tijger



Het aantal tijgers in het wild neemt snel af. Er is een nieuwe strategie nodig om de diersoort voor uitsterven te behoeden, hebben internationale natuurbeschermers dinsdag gezegd.

Naar schatting lopen hooguit nog maar zo'n vierduizend tijgers rond in het wild. Aan het begin van de twintigste eeuw waren dat er nog honderdduizend. Alle nog in het wild levende tijgers bevinden zich in Azië.

De grootste bedreigingen voor de tijger vormen stroperij en het verlies aan leefomgeving

(depers.nl)

28-10-2009

"Tijgers uitgestorven in 2029"



Nog amper twee decennia heeft de tijger in het wild te leven. Dan is het ermee gedaan, tenminste ALS er niet opgetreden wordt. Dat zeggen verscheidene experten. Er leven op dit moment slechts 3.500 tijgers in het wild, in twaalf Aziatische landen en in Rusland. Een eeuw geleden waren dat er nog 100.000.

De wilde tijger wordt vaak illegaal gedood voor zijn gegeerde lichaamsdelen. Azië staat daarbij bekend als trekpleister voor het verhandelen van wilde dieren. De tijgerhuid wordt verkocht als tapijt of als deken op de zwarte markt in landen als China.

Habitat verdwijnt
Maar ook het verdwijnen van de natuurlijke habitat en het slinkende aanbod van mogelijke prooien bedreigen het voortbestaan van de tijger. "Een houding van 'laat alles maar op z'n beloop' zal de ondergang betekenen van de tijgerpopulatie in de komende 15 à 20 jaar", beweerde Mahendra Shrestha, directeur van het programma 'Save the Tiger Fund' in Washington, op een congres over het behoud van tijgers.

Wereldwijde politieke wil
Shrestha stelde dat het stropen moet stoppen, dat er moet toegekeken worden op de naleving van de wet en dat de nog bestaande habitat van de tijgers moet beschermd worden. "Er is zeker hoop, we kunnen het waarmaken. Dit is geen ruimtewetenschap: het vraagt helemaal niet om een hoop nieuwe inspanningen", zei hij. "Maar er moet wel een sterke politieke wil zijn om het tijgerbestand op peil te houden, en een sterke wereldwijde steun voor de acties in landen waar de tijger leeft."

Die landen zijn (in alfabetische volgorde): Bangladesh, Bhutan, Cambodja, China, India, Indonesië, Laos, Maleisië, Myanmar, Nepal, Rusland, Thailand en Vietnam.

Wouden kappen
Volgens John Steidensticker, hoofdonderzoeker van het Smithsonian National Zoo's Conservation Ecology Center, is de habitat van de tijger ingekrompen met veertig procent tijdens de laatste tien jaar. Dat is te wijten aan het kappen van wouden. "De uitdaging is landstreken met levende tijgers waardevoller te maken dan die met gedode tijgers", zei hij. "We hebben nog een decennium voor ons waarin we kunnen kiezen om grafdelvers te zijn dan wel verzorgers." (jv)

(HLN)

03-11-2009

Amfibieën zijn meest bedreigde diersoort



Amfibieën zijn de meest bedreigde diersoort op aarde. De op het land en in het water levende soorten lijden steeds meer aan de vooral door de mens veroorzaakte wijzigingen van het milieu. Dat blijkt uit de nieuwe Rode Lijst van de IUCN (International Union for the Conservation for Nature).

Stijging
In totaal zijn van de 47.677 onderzochte dier- en plantensoorten 17.291 met uitsterven bedreigd, een stijging in vergelijking met het vorige onderzoek midden dit jaar. Volgens IUCN-experte Jane Smart bestaat er geen wetenschappelijke twijfel over dat de ernstige bedreiging van de soorten stijgt. Het voor volgend jaar gestelde doel, de terugloop van de soortenrijkdom in te perken, zal niet bereikt worden, berichtte de milieuorganisatie.

Pad
Als voorbeeld voor de bedreiging van de amfibieën door de mens werd de Kihansi vaporisator pad (Nectophrynoides asperginis) aangehaald. Deze dwergpad leeft enkel in de een kloof van de Kihansi-rivier in Tanzania. Omdat het water met 90 procent werd omgeleid voor een krachtcentrale geldt de soort, die ooit een populatie van 17.000 exemplaren telde, als uitgestorven. (dpa/gb)

(HLN)

05-11-2009

Eenderde van alle soorten wordt bedreigd


De libel Chlorocypha centripunctata uit Nigeria en Kameroen. Status: bedreigd. K. Schütte/AFP

De nieuwe Rode Lijst van natuurorganisatie IUCN telt 875 soorten die zijn uitgestorven. De lijst wordt door steeds meer academici en overheden serieus genomen.

Het is afgelopen met de kikkers die alleen bij de Kihansi-watervallen in Tanzania voorkwamen. In de nieuwste versie van de wereldwijde Rode Lijst van IUCN, een natuurbeschermingsorganisatie, schoof de kikker Nectophrynoides asperginis over de rand. Van ernstig bedreigd naar uitgestorven in het wild. Er leven alleen nog zon vierhonderd van deze rozige kikkertjes in dierentuinen.

Dinsdag verscheen de IUCN Rode Lijst 2009, de invloedrijkste inventarisatie van bedreigde soorten. Op de lijst staan 47.677 dieren en planten, en met een groot deel daarvan gaat het niet goed. Drie van de tien amfibieën ter wereld worden met uitsterven bedreigd. Twee van de tien zoogdieren. Ruim één op de tien vogels. Het uitsterven gaat in hetzelfde tempo door, kopt de International Union for Conservation of Nature in zijn persbericht. Het gaat even slecht als vorig jaar, het jaar daarvoor, en het jaar daarvoor.

Uit de tienduizend bedreigde soorten bracht de IUCN dit jaar de kikker uit Kihansi in de publiciteit. Hij sneuvelde nadat een stuwdam de rivier in 2000 praktisch drooglegde. Daarvoor leefden bij de watervallen nog 17.000 kikkertjes. De dam kwam, een droog jaar volgde, welwillenden legden een sprinklerinstallatie aan om de dieren nat te houden. Die installatie ging stuk, de amfibieën raakten besmet met een dodelijke schimmelinfectie. En dat was het dan.

Als het lezen van dat soort verhalen een klap veroorzaakt, prima. Dat concludeerde het invloedrijke tijdschrift Nature vorig jaar in een redactioneel commentaar over de Rode Lijst. We hoeven niet laatdunkend te doen over de emotionele kracht van uitsterven.

De IUCN is van oorsprong een natuurorganisatie 61 jaar oud en daarmee zelfs de oudste wereldwijde organisatie voor natuurbescherming. De laatste decennia is het samenstellen van de Rode Lijst haar belangrijkste werk geworden. Die lijst kent zeven etappes op weg naar het uitsterven, van least concern (geen zorgen), via bedreigd naar extinct.

Dat er ook niet-bedreigde soorten op de Rode Lijst staan, is een innovatie van enkele jaren terug: de IUCN streeft steeds meer naar volledigheid. De lijst bevat ook uitgebreide documentatie over de behandelde soorten. Over leefgebied, populatiegrootte, bedreigingen en pogingen om ze te redden. Elk document wordt onderworpen aan peer review (commentaar van andere deskundigen), is voorzien van bronnen en kaartmateriaal, en staat openbaar op internet.

Het is, schrijven ecologen en natuurbeschermers in koor, de belangrijkste soortenlijst ter wereld. De geaccepteerde standaard. De lijst wordt gebruikt als basis voor grootschalige internationale documenten als de Millenniumdoelen en het internationale Verdrag inzake de Biodiversiteit. En meer en meer overheden maken, met de IUCN-lijst in de hand, hun eigen Rode Lijsten. Vorig jaar waren er al 99 landen met zon lijst.

De wetenschappelijke acceptatie van de lijst is van recente datum. Vijftien jaar geleden werd de lijst in de wetenschappelijke literatuur nog maar twee keer geciteerd. In 2004 de laatste keer dat iemand de moeite nam om dat te tellen was dat al bijna driehonderd maal.

De lijst is in die periode minder gevoelig geworden voor de persoonlijke overtuigingen van natuurbeschermers en biologen. Er kwamen telbare criteria om te bepalen hoe het met een soort gesteld was. Gebruikte bronnen moesten openbaar zijn. En, misschien wel het belangrijkste: de lijst werd zodanig uitgebreid dat nu van enkele diergroepen alle soorten zijn opgenomen. Dat geldt nu voor alle 9.998 vogelsoorten, 5.490 zoogdieren en bijna alle 6.433 amfibieën. Dat 12 procent van de vogels bedreigd is, is dus een betrouwbaar cijfer en ook is bekend waar ter wereld de nood het hoogst is.

Het kan nog wel veel praktischer. IUCN-medewerker M. Hoffman legde vorig jaar in Endangered Species Research uit waar het aan ontbreekt. Er zijn veel preciezere gebiedsgegevens nodig. Rot dat zoveel kikkers in Midden- en Zuid-Amerika bedreigd zijn. Maar welke maatregelen helpen wáár?

En dan is er nog een belangrijke fundamentele zwakte. Voor alles wat geen zoogdier, vogel of amfibie is, is de waarde van de lijst beperkt. Neem de bloeiende planten. Nog geen 4 procent van de bloemplanten is opgenomen, en die selectie is verre van representatief.

Er is heel veel groen bij uit Ecuador, een land waar veel soorten alleen in enkele hooggelegen nevelwouden groeien. Dat maar liefst 73 procent van de bloemplanten bedreigd is volgens de natuurorganisatie, zegt dus weinig. Op basis daarvan mondiale prioriteiten stellen voor natuurbescherming, is voor de planten onmogelijk. Hetzelfde geldt voor vissen, reptielen en alle ongewervelden.

Om dat te veranderen, is een enorme inspanning nodig. Er zijn 281.821 bloemplanten bekend. Neil Brummit van de Royal Botanic Gardens Kew in Engeland verzuchtte vorig jaar : Er is te weinig kennis, er zijn

(nrc)

26-11-2009

Siberische tijger met uitsterven bedreigd



De Siberische tijger is met uitsterven bedreigd. Volgens een onderzoek van de organisatie Wildlife Conservation Society (WCS) zouden er nog 56 exemplaren op de wereld rondlopen. Vier jaar geleden werd het aantal Siberische tijgers nog op een 500-tal geschat. Vijftien procent van de Siberische tijgers zou in Rusland leven. De onderzoekers wijten de spectaculaire daling aan stropers en het feit dat de tijgers steeds meer hun leefomgeving moeten prijsgeven.

"Dit onderzoek bewijst dat de huidige inspanningen om het aantal Siberische tijgers intact te houden, niet ver genoeg gaan", zegt een woordvoerder van het WCS. "Het goede nieuws is wel dat deze trend kan omgebogen worden als we onmiddellijk actie ondernemen."

De wetenschappers dringen nu aan op wettelijke reguleringen en een verbetering van de leefomgeving voor de tijgers om hun aantal te helpen in stand houden. (lpb)

(HLN)

26-11-2009

Bedreigde vogels hebben het moeilijk

UBBERGEN - Bijna de helft van de vogels die op de Rode Lijst van bedreigde vogelsoorten staan, heeft het moeilijk. De stand van soorten die te boek staan als ernstig bedreigd, zoals de strandplevier, de watersnip, kemphaan en de tapuit, heeft een dieptepunt bereikt.

© Inertia StockOok vogels die leven op de heide en het boerenland vergaat het slecht. De biodiversiteit in Nederland staat daarmee onder druk.

Dat blijkt uit de de Vogelbalans 2009 van de Sovon, de vereniging vogelonderzoek Nederland die vogeltellingen in Nederland houdt.

Sinds 1990 zijn de populaties van de watersnip en strandplevier gehalveerd. Van de kemphaan en draaihals is nog geen 10 procent over. ''Deze soorten zijn daarmee kandidaat om op korte termijn als broedvogel uit Nederland te verdwijnen'', concludeert de Sovon.

'Mainport' voor vogels

De Vogelbalans 2009 is speciaal gewijd aan trekvogels. Nederland is een soort 'mainport' voor winter- en trekvogels. Nergens in Europa komen op zo'n klein oppervlak zulke grote aantallen voor.

In 2008 werden maar liefst 4,8 miljoen watervogels geteld die op doorreis waren. Volgens de Sovon is van sommige soorten op enig moment meer dan de helft van de wereldpopulatie in ons land aanwezig.

Door de klimaatverandering nemen de aantallen trekvogels zelfs toe. Soorten die eerst ten zuidwesten van Nederland overwinterden, kiezen nu voor ons land wegens de mildere temperaturen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de lepelaar en de kolgans. Ook de timing verandert, weet de Sovon. Sommige soorten arriveren vroeger en gaan later weg.

Afrika

Trekvogels die lange afstanden overbruggen richting Afrika, ondervinden problemen. Van alle soorten die jaarlijks tussen Europa en het Afrikaanse continent pendelen, is 40 procent in de afgelopen decennia in aantal afgenomen.

De afname heeft te maken met extreme weersomstandigheden, roofdieren, de jacht en verandering in de natuurlijke situatie van de tussenstops. Ook op hun eindbestemming iets ten zuiden van de Sahara loeren gevaren, zoals de houtkap en het verdwijnen van moerassen. Bovendien neemt de Sahara in omvang toe, waardoor de gevaarlijke oversteek nog riskanter wordt.

© ANP

(nu.nl)

09-12-2009

Nieuwe bedreiging voor gieren

Meer dan één veemedicijn blijkt dodelijk gif

Drie soorten Aziatische gieren zijn bijna weggevaagd door de ontstekingsremmer diclofenac. Het is nu verboden om dat spul aan zieke koeien te geven, maar helaas blijkt een van de alternatieven, ketoprofen, net zo giftig te zijn..

Een luchtbegrafenis, zoals de Tibetanen dat noemen, is een bijzonder ritueel. Bijzonder onsmakelijk, zullen veel mensen ook vinden, dus die moeten zeker niet naar deze nietsverhullende fotoserie kijken - neem dan liever deze video voor alle leeftijden, die ooit op Discovery te zien was. Waar het op neer komt, is dat het lichaam van de overledene in korte tijd vrijwel volledig verdwijnt in de magen van tientallen gieren.

Dit lugubere uitvaartritueel is vrijwel onmogelijk geworden, want de gieren zijn bijna op. De oorzaak, werd enkele jaren geleden vastgesteld, is het ontstekingsremmende en pijnstillende middel diclofenac, dat zowel bij mensen als bij vee wordt gebruikt..

Een Bengaalse gier, Indische gier of dunsnavelgier hoeft hier maar weinig van binnen te krijgen om dood te gaan aan kapotte nieren. En dat gebeurde erg vaak, waardoor het aantal Bengaalse gieren in een jaar of twintig met meer dan 99,9 procent is teruggelopen. Er zijn nog enkele duizenden exemplaren in leven. De andere twee soorten doen het niet veel beter.

Het goede nieuws is, dat diclofenac in India en Pakistan inmiddels niet meer wordt verkocht als diergeneesmiddel. Er zijn prima alternatieven, waarvan de gieren geen last hebben, met als belangrijkste meloxicam, dat net zo goed werkt. En daarmee houdt het goede nieuws weer even op, want wat een groep van voornamelijk Zuid-Afrikaanse onderzoekers nu in Biology Letters meldt, valt duidelijk in een andere categorie. Vinny Naidoo en zn collegas hebben twee dompers voor gierenliefhebbers.

Zonder recept
Eén: meloxicam voor toepassing bij vee is duurder dan diclofenac voor mensen, en boeren kunnen best rekenen. Een doktersrecept heb je in landen als India niet nodig om medicijnen te kopen, dus wordt het voor gieren dodelijke spul hier en daar nog steeds aan koeien gegeven.

En twee: een ander alternatief, ketoprofen, blijkt tóch ongeveer dezelfde giftigheid voor gieren te hebben als diclofenac. Dat heeft de groep vastgesteld bij Afrikaanse verwanten van de bedreigde Aziatische gieren, die nieren van runderen te eten kregen. Vanaf drie dagen voor de slacht hadden die beesten injecties met ketoprofen gekregen. Het spul hoopt zich vooral op in de nieren, vandaar dat die organen aan de gieren werden gevoerd.

Een dosis vanaf anderhalve milligram per kilo gier kan al voldoende zijn om zon dier het hoekje om te helpen, bleek uit de proeven. Bij een inname van 5 milligram per kilo gingen zeven van de elf testgieren dood. Een achtste legde bijna het loodje, maar kon gered worden met tegengif.

Bij normaal gebruik zal het regelmatig voorkomen dat een gier zo veel binnenkrijgt, betogen de wetenschappers. Een gier die toevallig een nier van een pas met ketoprofen ingespoten koe naar binnen schrokt, is de klos, maar ook gewoon vlees van zon dier eten kan gevaarlijk zijn.

Zeven karkassen
Bij veldonderzoek in India, in 2006, bleek dat zeven van de 1488 karkassen ketoprofen bevatten, in concentraties die vergelijkbaar waren met die in dit onderzoek. Veel minder dan diclofenac, dat toen nog in 10 procent van de dode beesten te vinden was, maar nog steeds een bedreiging. Als niet meer dan één op de 150 karkassen een dodelijke concentratie gif bevat, halveert dat de gierenpopulatie al ieder jaar, hebben andere onderzoekers berekend.

Het gekke is, dat ketoprofen in dierentuinen zelfs aan gieren gegeven wordt om ontstekingen te bestrijden. De aangeraden dosis is 5 tot 10 milligram per kilo, een dodelijke hoeveelheid volgens dit onderzoek. Tijd om dat advies in te trekken dus.

En ook tijd om het gebruik van ketoprofen als diergeneesmiddel te verbieden in landen waar gieren voorkomen, schrijven de onderzoekers. Ook twee andere, verwante stoffen (carprofen en fluxinine) zijn verdacht, en van veel van dit soort middelen (NSAIDs) is gewoon niet bekend welk effect ze hebben op gieren.

Kortom, het wordt nog een hele klus om te voorkomen dat de Aziatische gieren in het wild uitsterven. Dat luchtbegrafenissen daardoor onmogelijk worden, is maar één van de vele problemen die dit zou opleveren. Wegens het gierengebrek is het aantal zwerfhonden in sommige streken nu al geëxplodeerd, wat een epidemie van hondsdolheid in de hand heeft gewerkt.

Elmar Veerman

Vinnny Naidoo e.a.: Toxicity of non-st4roidal anti-inflammatory drugs to Gyps vultures: a new threat from ketoprofen, Biology Letters, 8 december 2009

(Noorderlicht)

20-01-2010

Zeestijging bedreigt tijgerpopulatie

AMSTERDAM - Een van de grootste tijgerpopulaties ter wereld kan deze eeuw uitsterven omdat stijgende zeespiegels de natuurlijke leefomgeving van de roofdieren in de mangrovebossen in Bangladesh dreigen te overstromen.
Dat hebben onderzoekers van het Wereldnatuurfonds woensdag gezegd.

Als een voorspelde zeestijging van 28 centimeter langs de Bengaalse kust ten opzichte van het jaar 2000 ook daadwerkelijk plaatsvindt neemt de leefomgeving van de Bengaalse tijger in de Sundarbans af met 96 procent.

De tijger is een van de meest bedreigde diersoorten ter wereld. Als gevolg van stroperij en ontbossing leven er naar schatting nog zo'n 3200 in het wild.

In de Sundarbans, een gebied van mangrovebossen en eilanden in de monding van de rivier de Ganges, leven er vermoedelijk nog ongeveer vijfhonderd.

© Novum

(nu.nl)

25-01-2010

Oceanen worden simpel, bossen raken leeg

Papegaaien in een natuurgebied in Peru. Elders in het Amazone gebied wordt massaal bos vernietigd om economische redenen.

2010 is Internationaal Jaar van de Biodiversiteit, maar de Zesde Grote Uitsterving gaat door

Overal gaat het slechter met de natuur. De VN-doelen voor 2010 zijn niet gehaald. Het idee is nu dat biodiversiteit óók goed is voor de mens. En er zijn nieuwe doelen voor 2020.
Door onze redacteur Hester van Santen

Een nieuw ontdekt aapje in het amazonewoud in Brazilië. Er worden nog altijd veel nieuwe soorten ontdekt, maar velen van hen zijn al onmiddelijk bedreigd in hun voortbestaan. Rotterdam, 21 jan. Vijfenzestig miljoen jaar geleden stortte een meteoriet op aarde. Die roeide de dinosaurussen uit, de ammonieten, heel veel andere schelpdieren en ook veel landplanten.

En nu is er de mens. Er sterven altijd wel dieren uit, maar sinds de industriële revolutie is het tempo van verdwijning zo snel toegenomen, dat veel wetenschappers de vergelijking met die enorme meteoriet trekken. De huidige tijd is de Sixth Extinction, de zesde grote uitstervingsgolf in 3,5 miljard jaar.

Dieren en planten sterven nu vijftig tot vijfhonderd keer zo snel uit als voordat de mens bestond. De afgelopen eeuw zijn er minstens 250.000 soorten uitgestorven. Momenteel ligt het tempo nog hoger, op 3.000 tot 30.000 soorten per jaar. Overlijdensberichten zijn er niet van die organismen. Daar moeten veel insecten en andere beestjes, plantjes en schimmels bij geweest zijn die nooit iemand heeft gezien, laat staan beschreven, zo valt te berekenen.

De Verenigde Naties hebben 2010 uitgeroepen tot jaar van de biodiversiteit van de rijkdom aan levende wezens op aarde dus. De VN heeft werk te doen. Van alle 6.433 bekende amfibieën (kikkers, salamanders) is 30 procent met uitsterven bedreigd. Van de zoogdieren: 20 procent. Van de vogels: 12 procent. Op de internationale Rode Lijst van bedreigde diersoorten staan 875 soorten officieel te boek als uitgestorven. Die leven hooguit nog in dierentuinen.

In oktober van dit jaar komen regeringsleiders binnen de Verenigde Naties bij elkaar in Nagoya, in Japan. Dan moeten er nieuwe afspraken komen om te redden wat er nog te redden valt van de natuur op aarde. De vorige keer dat de VN dat probeerde, was in 2002, tijdens de grote duurzaamheidstop in Johannesburg. Toen spraken de deelnemers af dat ze, in 2010, de snelle achteruitgang van de biodiversiteit significant zouden hebben teruggedrongen.

Dat is mislukt. Dat vinden niet alleen waarnemers, maar ook de verantwoordelijke voor biodiversiteit bij de VN, de Algerijn Ahmed Djoghlaf. We hebben ons niet aan de belofte gehouden, zei Djoghlaf afgelopen maandag, in Londen bij een voorbereidende conferentie. Het doel van 2010 was gesteld zonder te bepalen hoe dat doel bereikt moest worden. Het was meer een politiek statement, zei Djoghlaf al eerder in Nature.

Honderd landen rapporteren ter voorbereiding van Nagoya hoe het met hun biodiversiteit gaat, en allemaal melden ze een voortschrijdende afname. Nederland moet zijn rapport nog inleveren binnen een maand is het klaar, denkt een woordvoerder van het ministerie van LNV. Een eerdere VN-rapportage, de Millennium Ecosystem Assessment uit 2005, meldde dat 60 procent van de ecosystemen op aarde is verarmd. En dat is vooral in de afgelopen vijftig jaar gebeurd, door menselijk gebruik.

Wetenschappers hebben inmiddels in kaart gebracht dat veel voedselketens in de oceanen simpeler zijn geworden. We hebben de grote vissoorten opgegeten, alleen kleine zeedieren blijven over. Veel koraalriffen, ooit net zo rijk aan soorten als tropische bossen, zijn verarmd. Een kwart van de riffen staat zelfs op het punt van ecologische ineenstorting. En in de tropische regenwouden zelf, in het Amazonegebied, komen veel boomsoorten van nature maar in kleine aantallen voor. Eenderde tot de helft van die zeldzame bomen is nu bedreigd.

En dat is erg, vindt de VN. Wezen natuurbeschermers voorheen vooral op de intrinsieke waarde van de natuur, nu ligt de nadruk op ecosystem services. Het is óók slecht voor de mens. Want zonder natuur verschraalt de bodem, en neemt het aanbod van voedsel en schoon water voor de bevolking af.

De inzet van de VN-conferentie in Nagoya is daarom dat er in 2050 geen dier of plant meer uitsterft door menselijk handelen. De achteruitgang van de biodiversiteit moet dan zijn gestopt. Daarnaast moeten er tussentijdse doelen gesteld worden voor 2020. De twintig doelen voor 2020 die Djoghlaf van de Verenigde Naties in een discussiestuk voor Nagoya op een rij zette, zijn ambitieus. Geen subsidies meer voor activiteiten die de biodiversiteit schaden, zoals overbevissing. Halvering van de ontbossing. Duurzaamheidscriteria voor alle landbouw. Overbemesting stoppen. Enzovoort.

Zijn overheden zo ver te krijgen om zulke vergaande maatregelen door te voeren? Er zijn beleidsmakers en wetenschappers die ja zeggen. En die wijzen vaak juist op diezelfde ecosystem services, de nuttige toepassingen van het ecosysteem, die met het verdwijnen van natuur gevaar lopen.

In 1997 schreef Stanford-hoogleraar Gretchen Daily het boek Natures Services, en sindsdien hield de aandacht voor het onderwerp niet op. Daily werkt met natuurorganisaties aan digitale kaarten waarop te zien is welke landschappen het meest waard zijn. Tegenstanders zien de methode als een vrijbrief om minder waardevolle natuur op te offeren. Vorig jaar augustus nog merkten Spaanse ecologen in Science op dat uit de eerste kaarten van ecosystem services bleek dat natuurgebieden bestemd voor behoud van biodiversiteit, toch niet altijd de nuttigste terreinen zijn.

(nrc)

25-01-2010

'Menselijk ras werd ooit met uitsterven bedreigd'

AMSTERDAM De voorouders van de moderne mens werden ongeveer 1,2 miljoen jaar geleden met uitsterven bedreigd. Dat concluderen Amerikaanse wetenschappers in een nieuwe studie.
De onderzoekers van de Universiteit van Utah berekenden dat er 1,2 miljoen jaar geleden slechts tussen de 18.500 en 26.000 vruchtbare voorouders van de mens op aarde rondliepen.

Dat zou betekenen dat de oermensen op dat moment net zo ernstig met uitsterven bedreigd werden als gorillas en chimpansees nu, zo meldt nieuwssite Physorg.com.

De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.

Flessenhals

De wetenschappers kwamen tot hun conclusie door zogenaamde Alu-sequenties in het menselijk genoom te bestuderen. Dat zijn onderdelen van het DNA die zich soms in het genoom voegen en generaties lang op hun plek blijven.

Alu-sequenties kunnen worden gebruikt als een soort markeerpunten aan de hand waarvan de oudheid van een bepaald deel van het genoom kan worden bepaald. Ook is uit het aantal mutaties van het omringende DNA op te maken hoe groot de genetische variëteit en het aantal individuen op dat moment ongeveer was.

Genetische variatie

Het is al langer bekend dat moderne mensen veel minder genetische variatie vertonen dan andere primaten. Dat wijst er volgens hoofdonderzoeker Lynn Jorde op dat het menselijk ras in de loop van de evolutie een aantal keren door een zogenaamde flessenhals is gegaan.

Mogelijk heeft zich verschillende malen een natuurramp voltrokken waarbij slechts een beperkt aantal individuen overleefde. Die kleine groep oermensen moest er vervolgens voor zorgen dat de soort in stand bleef.

Volgens de wetenschappers is het echter ook denkbaar dat de populatie van de voorouders van de mens in de afgelopen twee miljoen jaar lange tijd chronisch laag is geweest.

© NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

08-02-2010

Minder dan vijftig wilde tijgers in China

PEKING - In China leven vermoedelijk nog geen vijftig tijgers in het wild. Dat heeft de Wildlife Conservation Society maandag laten weten.

Ooit leefden tijgers in grote delen van China.Volgens Xie Yan van de Wildlife Conservation Society zijn er nu nog circa tien tijgers in de zuidwestelijke provincie Yunnan, vijftien in Tibet en circa twintig in de noordwestelijke provincies Jilin en Heilongjiang.

In Tibet en in het zuiden wordt de populatie nog steeds kleiner, ondanks maatregelen van de autoriteiten om de tijger te beschermen.

Stroperij

Honderd jaar geleden waren er ongeveer 100.000 tijgers in heel Azië. Stroperij en de steeds kleiner wordende leefgebieden van de roofdieren hebben de populatie teruggebracht tot ongeveer 3500.

Zeker in China is de tijgerjacht een lucratieve bezigheid. De botten van de roofdieren zijn in trek voor het maken van traditionele geneesmiddelen.

© ANP

(nu.nl)

11-03-2010

Ziekte bedreigt zeer zeldzame Iberische lynx



De Iberische lynx, een van de zeldzaamste katachtigen ter wereld, heeft met een nieuwe bedreiging te maken. Een chronische nierziekte heeft de levens geëist van drie dieren die deel uitmaakten van een groep die in Spanje in gevangenschap wordt gehouden.

De Spaanse krant El País meldde op gezag van milieuambtenaren in de zuidelijke regio Andalusië dat drie van de 72 Iberische lynxen in Spaanse fokcentra door een nierinfectie zijn omgekomen.

Van de overige dieren in de fokcentra toont ruim een derde symptomen van de ziekte. Dierenartsen en andere deskundigen proberen te achterhalen waar de infectie vandaan komt.

Ook onderzoeken ze op welke manier zieke dieren het best kunnen worden behandeld en studeren ze op maatregelen om nieuwe besmettingen te voorkomen. De Iberische lynx is een van de meest bedreigde katachtige diersoorten in de wereld. Van de elfhonderd dieren die rond 1980 nog in het wild in Spanje leefden, waren in 2000 nog maximaal honderd volwassen dieren over. (anp/mvl)

(HLN)

23-03-2010

De Europese steur sterft uit


Een werknemer van een leverancier van kaviaar in Zwitserland snijdt de buik open van een steur. Foto AFP

Een blikje belugakaviaar kopen? Dat kan, het kost op internet 350 euro voor 100 gram, en wordt voor de liefhebber legaal geïmporteerd uit de Kaspische Zee. Maar de steureitjes komen wel van een vis die ernstig met uitsterven bedreigd is. En dat geldt voor de meeste steuren ter wereld.Achtergrond - Een vis met vingers verheldert evolutie

Dat laatste blijkt uit een wereldwijd overzicht dat de natuurorganisatie IUCN heeft gepresenteerd, het eerste in veertien jaar. Die organisatie maakt de internationale Rode Lijst, een wetenschappelijk overzicht van bedreigde diersoorten.

Steuren zijn de afgelopen decennia grotendeels verdwenen uit rivieren, meren en zeeën. Van de 27 soorten steur die wereldwijd leven, zijn er 17 ernstig bedreigd met uitsterven. Veruit de meeste wilde populaties zijn ingestort; vier van die bedreigde soorten zijn mogelijk al uitgestorven in het wild.

Primitieve vissoort

Toen de IUCN de steuren voor het laatst onder de loep nam, in 1996, bleken zes soorten ernstig bedreigd. En sindsdien is er geen enkele nieuwe maatregel genomen om de dieren te beschermen, zegt de Amerikaanse bioloog Phaedra Doukakis die meewerkte aan de analyse.

De enige steuren waarvoor het vooruitzicht goed is, leven in Noord-Amerika. De steuren van Europa, Rusland en Azië worden op een enkele soort na ernstig bedreigd. Voor verschillende soorten voorspellen de onderzoekers dat ze de komende decennia zullen uitsterven.

Steuren (en de verwante lepelsteuren) zijn primitieve vissoorten; ze bestonden 250 miljoen jaar geleden al.

Kaviaar en vlees

Twee bedreigingen zijn funest voor deze vissen: overbevissing en vernietiging van hun leefgebied. Steuren zijn gewild om hun kaviaar, maar ook het vlees wordt gegeten. De vangsten van de beluga (Huso huso) in de Kaspische Zee verminderden sinds de Tweede Wereldoorlog met 95 procent. Zulke afnames, en ook sterkere, worden voor veel steuren gemeld.

Er wordt nog steeds op veel plaatsen gevist, vertelt Doukakis van Stony Brook University (VS). Officieel mag dat in Rusland alleen voor wetenschappelijke doeleinden. Maar die vis die voor wetenschappelijke doelen gevangen wordt, komt vervolgens wel op de markt.

Andere landen, zoals Kazachstan, staan ook de commerciële vangst op steur nog toe.

Dam tussen steur en paaigebied

De aanleg van stuwdammen zoals in de Wolga, de Don en de Yangtze heeft de trek van steuren grotendeels onmogelijk gemaakt; vispassages bestaan niet of nauwelijks.

(nrc)

26-04-2010

Gevaarlijke schimmel bedreigt amfibieën

NIJMEGEN - Een schimmel die wereldwijd al verscheidene amfibiesoorten de kop heeft gekost, treft nu ook kikkers, padden en salamanders in Nederland en België.

© Chris HeijmansDat blijkt uit recent onderzoek waarvan natuurorganisatie Ravon en de Universiteit van Gent de resultaten maandag hebben bekendgemaakt.

Ravon onderzoekt nu in opdracht van het Team Invasieve Exoten van het ministerie van LNV de gevolgen van de schimmel batrachchytrium dendrobatidis voor inheemse amfibiesoorten.

Die kunnen desastreus zijn; in sommige gevallen sterft 90 tot 100 procent van een getroffen populatie.

Huid

In bijna alle Nederlandse provincies en in Vlaanderen zijn al besmette dieren gevonden. In totaal is 4 procent van alle amfibieën geïnfecteerd met de schimmel, die een aanhoudende infectie van de huid veroorzaakt.

© ANP

(nu.nl)

30-04-2010

Zorgen over achteruitgang zebra's en gnoes

NAIROBI - Natuurbeschermers zijn bezorgd over de grote afname van het aantal dieren in het nationale park Amboseli en het gebied bij de berg Kilimanjaro. Beide liggen in de buurt van de grens tussen Tanzania en Kenia.

Uit een telling is gebleken dat het aantal gnoes sinds 2007 met 83 procent tot ruim drieduizend is gezakt. Dat zei de woordvoerder van de Keniaanse natuurbeschermingsorganisatie KWS vrijdag.

Terwijl in 2007 nog meer dan 15.000 zebra's in het Amboselipark graasden, zijn dat er nu nog 4400, een achteruitgang met 71 procent.

Ook de buffels hebben fors terrein prijsgegeven. Hun aantal verminderde met 61 procent tot 231 dieren. Het aantal olifanten bleef met 1266 betrekkelijk stabiel.

Vorig jaar heeft de grote droogte in het gebied duizenden dieren het leven gekost.

© ANP

(nu.nl)

26-05-2010

Fuut op Madagascar uitgestorven

AMSTERDAM - De vale fuut, een kleine watervogel die alleen voorkwam in Madagascar, is uitgestorven. Dat heeft milieugroep BirdLife International woensdag gezegd.

De watervogel is waarschijnlijk uitgestorven doordat vissers nylon netten zijn gaan gebruiken en door kuikens etende baarzen, die voorheen niet in het gebied voorkwamen.

De laatste keer dat het dier is gezien was 25 jaar geleden. Wetenschappers wilden het dier echter niet te snel als uitgestorven beschouwen, omdat de habitat van het dier moeilijk te doorzoeken is.

"We wilden niet iets uitgestorven verklaren en dan twee jaar later het dier ineens zien opduiken", aldus Martin Fowlie van BirdLife.

Zapata-ral

Een vergelijkbaar lot wacht de Zapata-ral, die leeft in de moerassen in het westen van Cuba. Het dier wordt bedreigd met uitsterven door mangoesten en meervallen, dieren die van oorsprong niet in het gebied huisden.

Hoewel een aantal vogelsoorten uitsterft, zijn er ook soorten die zich herstellen. De goudvink en de Colombiaanse papegaai profiteren van maatregelen om de soort te behouden.

© Novum

(nu.nl)

26-05-2010

Massale antilopensterfte in Kazachstan

ALMA-ATA - Ongeveer twaalfduizend bedreigde Saiga-antilopen zijn gestorven door een mysterieuze epidemie in Kazachstan. Een expert van het Wereld Natuur Fonds (WNF) sprak van een potentiële catastrofe voor de zeldzame dierensoort.

''Het is een natuurlijke catastrofe'', zei het hoofd van de epidemologisch centrum in de Centraal-Aziatische republiek. Testen wijzen uit dat de antilopen zijn gestorven door een infectie die de longen aantast.

De Saiga-antilope leeft op de steppen van Kazachstan en op die van Mongolië en Rusland. In de afgelopen twintig jaar is hun aantal gedaald van een miljoen tot circa 100.000.

© ANP

(nu.nl)

07-06-2010

Konijnen bijna uitgestorven op 'Schier'

SCHIERMONNIKOOG - Natuurmonumenten luidt de noodklok over de snel afnemende konijnenpopulatie op Schiermonnikoog. Een woordvoerder heeft zaterdag een bericht daarover op RTV Noord bevestigd.

Begin jaren zeventig leefden er nog vele tienduizenden exemplaren op het Waddeneiland. Maar door de ziekte myxomatose en het besmettelijke virus VHS is het aantal knagende flaporen de afgelopen tien jaar in rap tempo afgenomen.

Natuurmonumenten stelt dat er momenteel nog amper honderd exemplaren op het eiland rondhupsen.

Snelheid

''Op alle Waddeneilanden loopt de konijnenpopulatie terug'', stelt een boswachter. ''Maar de snelheid waarmee het op Schier gebeurt, baart ons echt grote zorgen.''

Het is niet duidelijk waarom het aantal pluizige springers juist op dit eiland zo snel afneemt.

Toeristen

Behalve dat toeristen beginnen te klagen over de afwezigheid van de aimabele knagers, heeft de afwezigheid van konijnen ook grote gevolgen voor de bomen- en plantengroei op het eiland.

''De konijnen eten jonge boompjes op, zodat andere vegetatie ook de ruimte krijgt'', aldus de zegsman van Natuurmonumenten.

''Doordat dit niet meer gebeurt, verdwijnt langzaam maar zeker de oorspronkelijke bloemenrijkdom van het eiland.''

Programma

De natuurorganisatie treft daarom de voorbereidingen voor een herintroductieprogramma. Hiervoor zouden dan konijnen moeten worden gebruikt die resistent zijn voor ziektes als myxomatose of VHS.

© ANP

(nu.nl)

09-06-2010

Aantal slangen neemt wereldwijd af

AMSTERDAM De populaties van bijna alle soorten slangen zijn in de afgelopen jaren op plaatsen over de hele wereld afgenomen. Dat blijkt uit een telling van Britse wetenschappers.
Zeker elf soorten slangen zijn in de afgelopen 10 tot 12 jaar sterk in aantal afgenomen. Dat blijkt uit een telling van het UK Centre for Ecology and Hydrology in Oxford.

Mannetjes worden opvallend genoeg ernstiger in hun voortbestaan bedreigd dan vrouwtjes, zo schrijven de onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Biology Letters.

De wetenschappers verzamelden gegevens over slangenpopulaties in Engeland, Australië, Frankrijk, Italië en Nigeria. Van de zeventien bestudeerde populaties zijn er 11 sterk geslonken in de periode tussen 1998 en 2002. Ook in de afgelopen jaren is het aantal slangen in de verschillende gebieden laag gebleven.

Begroeiing

Volgens de onderzoekers neemt het aantal slangen waarschijnlijk af, omdat de leefgebieden van de dieren in kwaliteit achteruitgaan. Zo zou veel begroeiing verdwijnen die geschikt is voor slangen. Ook leven er in veel gebieden steeds minder prooidieren voor de reptielen.

De wetenschappers kunnen de wereldwijde afname nog niet onomstotelijk bewijzen, omdat ze maar in een beperkt aantal gebieden de slangenpopulaties hebben onderzocht.

Waarschuwing

Maar we willen wel alvast waarschuwen voor wat wij denken dat er aan de hand is, verklaart hoofdonderzoeker Christopher Reading in het Britse tijdschrift New Scientist. Andere onderzoekers kunnen hun data van slangenpopulaties nu ook gaan bestuderen, om zo te bepalen of zij hetzelfde patroon zien.

© NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

01-07-2010

"Mens sterft over 100 jaar uit"



Binnen 100 jaar is de mens uitgestorven. Dat denkt althans een belangrijke Australische wetenschapper. "De situatie is onomkeerbaar, wat we ook doen."

De uitspraak komt van Frank Fenner, professor microbiologie aan de Nationale Universiteit van Australië en lid van de Royal Society of London, die eveneens veel prestige geniet. Fenner zorgde voor de uitroeiing van het pokkenvirus en hij hielp de konijnenplaag in zijn land onder de knie te krijgen.

Einde van de mens
"De homo sapiens zal uitsterven, mogelijk al binnen honderd jaar", vertelde hij aan The Australian. Volgens Fenner zit de Aarde nu in het Antropoceen. Dat is geen officieel geologisch tijdperk, maar toch lijkt het zijn intrede te doen in de wetenschap. Fenner denkt dat we het slachtoffer zullen worden van de groeiende wereldbevolking en onze drang naar consumptie.

Klimaatverandering
Dit jaar zal het aantal mensen op deze planeet volgens de VN voorbij de kaap van 6,9 miljard uitstijgen. "De klimaatverandering is pas begonnen, maar we zien nu al grote veranderingen in het weer", zegt Fenner. "De menselijke soort zal uitsterven, misschien al over honderd jaar. Ook vele andere diersoorten zullen mee verdwijnen. Het valt niet meer om te keren."

Zijn collega, professor Stephen Boyden, is iets minder pessimistisch. Hij denkt dat Fenner gelijk heeft om zich zorgen te maken, maar Boyden hoopt dat we ons op tijd bewust zullen worden van de situatie, zodat we er nog iets aan kunnen veranderen. (gb)

(HLN)

26-07-010

Slecht gesteld met roofdieren Kameroen



Het gaat slecht met de populatie grote roofdieren in Kameroen. De wilde hond en de cheeta zijn zo goed als verdwenen uit het Afrikaanse land. Met de leeuw, de hyena en het luipaard gaat het niet veel beter. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Leiden, waarvan de resultaten maandag zijn bekendgemaakt.

De vleeseters zijn in de verdrukking gekomen door onder meer vernietiging van hun leefomgeving, stropen en een gebrek aan prooien. De resultaten van de studie stemmen volgens de wetenschappers somber over de wildpopulatie in heel West- en Centraal-Afrika, waar de omstandigheden vergelijkbaar zijn.



Het onderzoek van het Leidse Centrum voor Milieuwetenschappen heeft drie jaar geduurd. Aan de hand van directe observatie, interviews met de lokale bevolking, automatische camera's en het tellen van sporen, brachten de wetenschappers in kaart hoe het met de verschillende roofdiersoorten in Kameroen is gesteld.

Het is de bedoeling dat de resultaten van de studie uitmonden in effectieve manieren om de nog bestaande populaties te beschermen, en waar mogelijk te herstellen. In het geval van de cheeta zal dat laatste volgens de onderzoekers lastig worden omdat het dier ook in de landen rondom Kameroen vrijwel niet meer voorkomt.



(depers.nl)

02-09-2010

Zoetwaterdieren en -planten Afrika bedreigd

GENEVE - Een op de vijf soorten planten en dieren die in Afrika in zoet water leven, wordt met uitsterven bedreigd.

Dat blijkt uit een onderzoek van de internationale unie van natuurorganisaties IUCN, die verantwoordelijk is voor het opstellen van de Rode Lijst met bedreigde soorten.

De slechte situatie is onder meer te wijten aan de bouw van dammen, een toename van de landbouwactiviteit, overmatig watergebruik door bewoners en de komst van uitheemse soorten, die de lokale dieren en planten bedreigen, aldus de onderzoekers. De gevolgen van deze verslechtering zijn enorm, aldus IUCN. Zo komt het levensonderhoud van miljoenen mensen onder druk te staan, doordat de hoeveelheid voedsel afneemt.

In Lake Malawi is het aantal Chambo, een veel gegeten groep vissoorten, in tien jaar tijd met 70 procent afgenomen. Daardoor kunnen veel mensen die rond het meer wonen, niet meer aan voldoende vis komen. In het Victoriameer is de situatie nog slechter. Daar worden 45 van de 191 vissoorten met uitsterven bedreigd. In Afrika ten zuiden van de Sahara zijn naar schatting 7,5 miljoen mensen afhankelijk van de visserij in zoet water.

Ook met de weekdieren gaat het niet goed. In de watervallen van de lagere delen van de rivier de Congo worden elf soorten weekdieren, die slechts in honderd kilometer water voorkomen, zeer ernstig bedreigd door vervuiling.

Het door de Europese Unie gesubsidieerde onderzoek heeft vijf jaar geduurd. Per streek is bekeken hoe het gaat met de planten en dieren die er leven. Op die manier zijn 5167 soorten, waaronder libellen, vissen en schelpdieren, onderzocht door tweehonderd wetenschappers. Het IUCN hopen dat beleidsmakers de resultaten van het onderzoek gebruiken bij besluiten over de aanpak van de gebieden waar het slecht gaat.

Circa 7 procent van alle soorten planten en dieren leeft in zoet water, terwijl dat maar 1 procent van het aardoppervlak beslaat.

(Volkskrant)

02-09-2010

De keizerpinguïn sterft deze eeuw uit

Een pinguïnkolonie op de Zuidpool, in de zogenoemde Auster Rookery, het Australische deel van de pool. Foto Pete Oxford / Natura

Van de keizerpinguïn zijn er nog nooit zo veel geteld, maar de ironie wil dat de soort uitsterft. Met satellieten brengen onderzoekers het lot van het dier in kaart.

Hij is een van de grootste en mooiste vogels ter wereld. Het dier leeft ver verwijderd van de menselijke beschaving, aan de ijskoude onderkant van de aarde. Maar over honderd jaar is hij waarschijnlijk nauwelijks nog te vinden. Nog deze eeuw sterft de keizerpinguïn (Aptenodytes forsteri) uit, voorspelt de Franse ecoloog Stephanie Jenouvrier. Zij is morgen de slotspreker op de International Penguin Conference in Boston waar ruim tweehonderd pinguïnologen zich een week lang buigen over de pinguïn.

Het is de opwarming van het klimaat die het treurige lot van de keizer onder de achttien verschillende pinguïnsoorten bepaalt. Het leefgebied van de 120 centimeter lange en een dikke 40 kilo wegende vogel smelt onheilspellend snel. Jenouvrier: De keizerpinguïn leeft op ijs en is extreem gevoelig voor het stijgen van de temperatuur. Het uitbroeden van het ei in de Antarctische winter en het grootbrengen van het jong is zon delicaat proces dat verstoring van het milieu fatale gevolgen heeft.

Tegelijkertijd meldden Peter Fretwell en Phil Trathan van de British Antarctic Survey op de conferentie dat er niet 28, maar zeker 43 kolonies van keizerpinguïns op Antarctica bestaan. De Britse biologen noemen hun studie penguins from space. Met satellietfotos met hoge resolutie brachten ze alle kolonies in kaart door te zoeken naar gebieden met karakteristieke bruine poepsporen in de meestal witte wereld van Antarctica.

Het is de eerste keer dat een diersoort met behulp van hogeresolutie-satellietfotos in kaart wordt gebracht, zegt Trathan. De grote moeilijkheid bij het bestuderen van de kolonies keizerpinguïns is dat ze op slecht toegankelijke plekken liggen. Hoeveel van die vogels er zijn was daardoor niet precies bekend. Fretwell en Trathan tellen nog, maar de uitkomst ligt tussen de 200.000 tot 300.000 broedparen. Trathan: Met die informatie en de onderzoeksmodellen van Jenouvrier kunnen in de toekomst de effecten van de opwarming van de aarde voor de pinguïns nauwgezet worden gevolgd.

Met haar studie oogst de relatief jonge Jenouvrier (33), verbonden aan het oceanografisch instituut van Woods Hole in Massachusetts, grote bewondering onder haar collegas. Ze koppelde als eerste demografische informatie over de vogelpopulatie aan gegevens over klimaatverandering. Jenouvrier zegt dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat de keizerpinguïn zich aan een warmere temperatuur op aarde weet aan te passen. Verandering van gedrag van de vogel gaat veel langzamer dan de snelheid waarmee de opwarming van de aarde zich voltrekt.

De grootste pinguïn wacht volgens haar hetzelfde lot als de reuzenalk (de pinguïn van het noordelijk halfrond) die 150 jaar geleden het loodje legde, en de dodo, die ruim 300 jaar geleden op Mauritius voor het laatst werd waargenomen. Allemaal vogels die het vliegen verleerden.

Smelten van zeeijs betekent voor de keizerpinguïn niet alleen het verlies van zijn woongebied, maar het verstoort ook de voedselketen. Onder het ijs groeien algen die worden gegeten door krill, kleine garnaaltjes. Vissen eten krill en de pinguïns leven van beide diersoorten. Door het smelten van het ijs komen bovendien de net geboren pinguïns al in zee terecht, terwijl het verenkleed nog niet waterdicht is. Daardoor sterven ze, aldus Jenouvrier.

De conclusies van Jenouvrier over het naderende uitsterven van de grote vogel zijn gebaseerd op informatie die ze verzamelde bij de kolonie keizerpinguïns op Terre Adélie, op loopafstand van het Franse onderzoeksstation Dumont dUrville. Franse wetenschappers hebben daar vanaf 1962 de populatie onderzocht. Tussen 1972 en 1982 nam op die plek als gevolg van een plotselinge stijging van de temperatuur de hoeveelheid ijs met 11 procent af. Dat halveerde de populatie van de keizerpinguïns. Volgens alle modellen van het klimaatpanel van de Verenigde Naties zal het smelten van ijs zich de komende jaren sneller voltrekken. De kans op een dramatische afname van de populatie, met meer dan 95 procent bedraagt tussen de 40 à 80 procent. Het aantal broedparen van keizerpinguïns zal op Terre Adélie dalen van 6.000 naar 400 voor het einde van deze eeuw. De nog meer zuidelijke kolonies keizerpinguïns, zoals in de Ross ijszee, zijn nog stabiel, maar ook daar zal opwarming volgens haar straks haar tol eisen.

(nrc)

12-09-2010

'De egel gaat einde deze eeuw misschien niet halen'

AMSTERDAM - ''De egel gaat het einde van deze eeuw misschien niet halen.'' Met deze woorden luidt Jenny Kleve, directeur van de Egelbescherming Nederland, zondag de noodklok.

© Thinkstock
Volgens de Egelbescherming holt het aantal egelopvangcentra in Nederland achteruit en neemt het aantal gewonde en zieke egels alleen maar toe.

Volgens Kleve gaat het bedroevend slecht het de egel. ''We zien veel meer zieke egels en dieren met bijvoorbeeld abcessen.''

Het aantal egels dat dood wordt gevonden is volgens de Egelbescherming de laatste jaren gehalveerd. ''Dit duidt erop dat de populatie een stuk kleiner is geworden.''

Gif

En verklaring voor het grote aantal zieke egels heeft Kleve niet direct. ''We nemen natuurlijk wel steeds meer hun leefgebied in en in Nederland wordt meer en meer gif gebruikt.''

Het valt haar ook op dat er meer egels bij opvangcentra worden binnengebracht met ziektebeelden die lijken op kanker.

Voor de zieke egels zijn minder opvangplekken. ''Door de strengere regelgeving van de overheid moeten opvangcentra, vaak in een thuissituatie bij particulieren, noodgedwongen de deuren sluiten.''

Vrijwilligers

Kleve juicht het toe dat er dieren met verstand van zaken worden geholpen, maar op deze manier maak je het mensen met goede wil heel ingewikkeld om iets voor de egel te doen. Ook zijn er volgens Kleve steeds minder vrijwilligers die zich voor lange tijd aan een organisatie willen binden.

Komende zondag, 19 september, heeft de Egelbescherming uitgeroepen tot het Nationale Egelweekend. ''Ik hoop dat mensen in de opvangcentra komen kijken naar dit fantastische dier'', zegt Kleve.

''De egel is een prehistorisch dier dat al rond liep in de tijd van de dinosaurussen en dat dier moeten wij beschermen.''

© ANP

(nu.nl)

14-09-2010

Trage narwallen bedreigd door opwarming klimaat


DIER VAN DE WEEK

Narwallen zijn de marathonlopers van de oceaan, zo hebben wetenschappers ontdekt. De walvissoort kennen een enorme uithouding en beschikt over een grotere dichtheid aan trage vezels in hun spieren. Het zorgt er ook voor dat ze bij de traagste zwemmers in de oceaan horen. En de klimaatverandering dreigt de narwal weldra in te halen.

De narwallen leven in de buurt van de Noordpool en zullen het lastig hebben als de klimaatverandering zich blijft doorzetten. Ze worden wel eens de "eenhoorns van de zee" genoemd, omdat ze over een lange slagtand beschikken. Wetenschappers van de Universiteit van Californië willen de dieren nu echter omdopen tot de marathonlopers van de oceaan. Ze zijn in staat om de hoogste hoeveelheid myoglobine van alle zeezoogdieren op te slaan. Daardoor kunnen ze ook veel zuurstof opnemen.

Atleten
Daarnaast hebben ze een extreem hoog percentage trage spiervezels. Waar bij een narwal ongeveer 87 procent van hun spiervezels van dat type zijn, ligt die hoeveelheid bij dolfijnen bijvoorbeeld maar tussen 40 en 50 procent. Bij een menselijke atleet ligt het percentage rond 90 procent waardoor de narwal redelijk vergelijkbaar is. Het jachtluipaard, een supersnel landdier, heeft meer snelle spiervezels. Die reageren dus veel sneller op bewegingen, maar ze raken ook sneller uitgeput.

Dat betekent dus echter ook dat de narwal één van de traagste zwemmers van de zee is. En die eigenschap kan een probleem worden in een veranderend klimaat, zo waarschuwen de wetenschappers. De narwallen staan al op de IUCN-lijst met bedreigde dieren als 'bijna bedreigd tot kwetsbaar'. Rond Canada en Groenland zouden nog ongeveer 75.000 narwallen leven. In dat gebied moeten de narwallen gaten in het ijs zoeken om adem te halen.

Ademnood
Ondanks hun enorme uithouding blijkt dat de narwallen na ongeveer 1,4 kilometer al naar lucht moeten happen aan het wateroppervlak. De klimaatverandering maakt de omstandigheden behoorlijk lastig aangezien grote ijsbergen zich over het oppervlak bewegen. In dat ijs is het niet eenvoudig om gaatjes te vinden. Experts vermoeden dat slechts 10 procent van het water onder bewegend ijs over luchtgaten beschikt. En dat is een probleem als de narwal na bijna anderhalve kilometer in ademnood geraakt.

Wind verandert regelmatig van richting zodat ook de ijsbergen van koers veranderen. Dat maakt het nog moeilijker te voorspellen hoe het ijs zal bewegen. Daar komt uiteraard bij dat narwallen traag zwemmen. Een verkeerde beslissing of een draaiende wind kan dus fataal zijn voor de narwal. (gb)

(HLN)

29-09-2010

Een vijfde plantensoorten bedreigd



Een vijfde van de plantensoorten in de wereld wordt bedreigd met uitsterven. Dat blijkt uit een onderzoek van de Britse nationale botanische tuin in Kew en het Natuurhistorisch Museum in Londen.

Volgens de directeur van de tuin in Kew zijn planten daardoor net zo bedreigd als zoogdieren. ,,De uitkomsten van het onderzoek bevestigen wat we al vermoed hadden'', aldus Stephen Hopper. Met de lijst van soorten kunnen wetenschappers en beleidsmakers volgens Hopper aan de slag om het tij te keren. ,,We kunnen niet achterover leunen en kijken hoe deze soorten verdwijnen'', stelde Hopper.

De onderzoekers bekeken vierduizend plantensoorten, waarvan 22 procent bedreigd bleek. Van honderden plantensoorten waren te weinig gegevens bekend om een analyse te kunnen maken.

Veel planten zijn in de verdrukking gekomen, doordat er steeds minder bos beschikbaar is. Het meest bedreigde leefgebied van de planten is dan ook het tropische regenwoud. Daar komen ook de meeste bedreigde planten voor. De meest bedreigde groep planten zijn de naaktzadigen, waar de conifeer onder valt.

(depers.nl)

03-03-2011

Zesde massale uitsterving nabij

Driekwart van de soorten verdwijnt

Het aantal plant- en diersoorten op aarde neemt snel af. Als we niet oppassen is over vier eeuwen al meer dan 75 procent van alle soorten verdwenen, denken onderzoekers van de universiteit van Californië.

Het uitsterven van dieren en planten is niks nieuws. Aan de lopende band verdwijnen er soorten van de aardbodem om nooit meer terug te keren. Er zijn in het verleden echter momenten geweest, waarop er ontzettend veel soorten in een keer uitstierven. Bij zulke massa-extincties sterft minimaal 75 procent van alle soorten ongeveer tegelijkertijd uit. De oorzaak van zulke massale uitstervingen kan liggen in plotselinge klimaatveranderingen of enorme natuurrampen zoals vulkaanuitbarstingen of meteoorinslagen.

In de afgelopen 540 miljoen jaar zijn er vijf massauitstervingen geweest, waarvan de laatste en misschien wel bekendste het uitsterven van de dinosauriërs is (hoewel de vogels, die afstammen van de dinosaurussen, die uitstervingsgolf wel overleeft hebben). Wetenschappers van de universiteit van Californië menen dat de zesde massa-extinctie op het punt staat te beginnen. En deze keer is de mensheid de enorme natuurramp die de uitsterving veroorzaakt, schrijven ze in Nature.

‘Het idee dat de zesde massa-extinctie nu bezig is, is al twintig jaar oud. Maar dit artikel bekijkt voor het eerst cijfers om het idee kracht bij te zetten. Dat is erg interessant,’ vertelt Steve Donovan, fossielendeskundige bij Naturalis.

Sinds 1500 zijn er al veel dieren- en plantsoorten uitgestorven. Dieren als de dodo, Balinese tijger en lachuil zijn verdwenen sinds de zestiende eeuw. Hoewel de uitsterven tot nu nog meevalt, zijn er daarnaast veel planten en dieren die als bedreigd te boek staan. Als deze dieren binnen een eeuw verdwijnen, zouden we al op een extinctieniveau van 53 procent zitten. Zo zou de grote zesde uitsterving binnen twee tot vijf eeuwen realiteit kunnen zijn, en dit gebeurt dan sneller en eerder dan de vorige uitstervingen.

Of we op dit moment daadwerkelijk op weg zijn naar de 75 procent soortverlies is erg lastig te zeggen. Vooral omdat de vergelijking met vorige uitstervingen niet eenvoudig te maken is. Paleontologen gebruiken fossielen om te kijken wat er in vroege perioden van de aarde is gebeurd. De grote uitstervingsperioden zijn ontdekt doordat een groot aantal verschillende soorten uit een tijdperk, niet meer gevonden werden in het volgende tijdperk. Maar deze methode is niet toe te passen op de moderne tijd, omdat er geen volgend tijdperk is om mee te vergelijken. Bovendien is maar van een klein deel van de bijna twee miljoen soorten op aarde bekend of ze bedreigd zijn of niet.

De oorzaak van de uitsterven is voor een belangrijk deel aan de mens te wijten. Er is al eerder ontdekt dat het uitsterven van grote zoogdieren vlak na de ijstijd (gedeeltelijk) werd veroorzaakt door de komst van mensen, en de invloed die mensen hebben op hun omgeving is sinds die tijd verveelvoudigd. ‘Door opwarming van de aarde verpesten we indirect ecosystemen, bijvoorbeeld die onder het poolijs leven, waar veel meer leven is dan je zou denken, of op de oceaanbodem. Maar de mensheid roeit ook directer diersoorten uit. Door gevaarlijke chemicaliën door de gootsteen te spoelen, bijvoorbeeld, verdwijnen slakken- en wormsoorten die bij riooluitgangen leven,’ aldus Steve Donovan. De invloed van de mens op (het afnemen van) de biodiversiteit is erg groot.

De auteurs van het artikel zien bij de vorige uitstervingen dat er ongewone klimaatveranderingen aanwezig waren, waardoor zoveel dieren tegelijkertijd konden uitsterven. De huidige CO2-problematiek, overbevissing, habitatvernietiging van dieren, vervuiling en de introductie van vreemde diersoorten in gebieden (zoals de vos die door Europese kolonisten in Australië werd geïntroduceerd) zijn allemaal (menselijke) factoren die volgens de auteurs de massa-extinctie dichterbij brengen. Als er niets gebeurt is er straks nog maar een kwart van de soorten dieren en planten over.

(Noorderlicht)

quote:

Op vrijdag 4 maart 2011 09:27 schreef RolStaart-Beer het volgende:
Pfff.. Overkill aan berichten zeg

Dit zijn artikels die ik op een ander forum had staan waar ik niet meer kom.
Ik had eigenlijk veel eerder dit topic willen beginnen, maar is er nooit van gekomen. Ik wilde de artikels toch met jullie delen.

quote:

Op vrijdag 4 maart 2011 10:26 schreef George_of_the_Jungle het volgende:
Interessant en treurig allemaal. Op welk forum had je dit allemaal staan TS?

Niburu.nl

quote:

Op vrijdag 4 maart 2011 10:18 schreef Frishe het volgende:
Ga je lekker TS?

Ik ben erdoorheen

quote:

Op zaterdag 5 maart 2011 11:54 schreef Schonedal het volgende:
ben ik erg pessimistisch als ik zeg dat het eens tijd wordt dat de mens uitsterft?

Nee hoor

07-03-2011

Universiteit wil 7 bedreigde schildpadden doden na afronding van studie


© ap

Zeeschildpadden zijn bedreigde dieren en toch is een Canadese universiteit van plan om zeven exemplaren te doden nadat de dieren als studieobject gebruikt werden.


© ap

Het tienjarige project van de UBC richtte zich op de eigenschappen van de schildpadden die vaak verstrikt raken in visnetten. Met de studie wou de universiteit de vissector raad geven over het plaatsen van netten, op basis van de duikdiepten van de schildpadden. In het laatste hoofdstuk van het onderzoek zullen de dieren een grote operatie ondergaan om te onderzoeken waarom de dieren in de netten sterven. Daarna zal de verdoving opgevoerd worden om de proefschildpadden te laten inslapen.

Geen onderdak
De universiteit zegt goede redenen te hebben om de schildpadden te doden. Zo is het verboden om de dieren terug in het wild los te laten. Na een lang leven in gevangenschap kunnen ze andere dieren besmetten met onbekende bacteriën. Aquariums in de buurt mogen de schildpadden ook niet overnemen, omdat de dieren veel leefruimte nodig hebben. En tot slot willen de onderzoekers ook graag nog weefsel van de overleden schildpadden gebruiken voor verder onderzoek.

Opofferen
De universiteit kan de dieren ook niet zelf houden, aangezien de speciale tank moet worden afgebroken. "Als biologen zijn dieren onze passie. Ons doel is de redding van dieren en voor sommige experimenten moeten we helaas dieren opofferen", stelt Bill Milsom, departementshoofd bij UBC. Maar met die uitleg kunnen activisten zich niet verzoenen. Drie schildpadsoorten zijn momenteel zelfs 'kritiek bedreigd'. Dierenbeschermers vinden dat de universiteit meer moeite moet doen om een onderkomen te vinden voor de schildpadden, zeker als het een kwestie van accomodatie blijkt te zijn.

Jaarlijks zouden ongeveer 85.000 schildpadden in netten van vissers om het leven komen. (gb)

(HLN)

07-03-2011

Aantal Siberische tijgers zakt naar... 14!


© reuters

Er leven nog maar veertien Siberische tijgers op onze planeet. Dat melden wetenschappers in het tijdschrift 'Mammalian Biology'. Het gaat om de effectieve populatie van de dieren.


© reuters

In totaal leven er nog 500 Amoertijgers - zoals de Siberische tijger ook genoemd wordt - in het wild. Volgens BBC kent de tijger echter een bijzonder lage diversiteit, zodat elke ziekte of afwijking vermoedelijk aan de volgende generatie wordt doorgegeven. Een grotere genetische diversiteit zou de overlevingskansen van de Siberische tijger verhogen.


© epa

Mens
De Siberische tijger is de grootste kat ter wereld. Het dier leefde ooit verspreid over China, Korea en Rusland. In de twintigste eeuw heeft de bevolkingsgroei de habitat van de tijgers ernstig aangetast. Daarnaast werden de dieren ook het slachtoffer van stropers. In de jaren 40 leefden er nog amper 30 tijgers in het wild.

Laatste tijgers
Die dramatische afname van het aantal Siberische tijgers is de oorzaak van de minimale genetische diversiteit bij de dieren. Niet alleen de Siberische tijger is in gevaar. Ook de Bengaalse tijger staat op de rand van de uitsterving. Volgens WWF zullen over twaalf jaar mogelijk alle tijgers in het wild verdwenen zijn. Eind vorig jaar organiseerde Rusland nog een tijgertop om de dieren te redden. Tegen 2022 moeten er volgens de plannen dubbel zoveel tijgers in het wild rondlopen. (gb)

(HLN)

09-03-2011

Ziekte bedreigt Nederlandse essen

ETTEN-LEUR - Nederlandse essen worden bedreigd door een nieuwe schimmelziekte, die uit een onschadelijke soort paddenstoelen is ontstaan.


© NU.nl/René Vencken

Dat meldde de Nederlandse Mycologische Vereniging woensdag. Deze essenziekte, die twintig jaar terug veel essen in het oosten van Polen heeft vernietigd, heeft inmiddels de grens met het noorden van Nederland bereikt.

Menno Boomsluiter van de Nederlandse Mycologische Vereniging denkt dat besmetting van de Nederlandse Essen onvermijdelijk is.

Heel snel

''De vraag is, hoe grootschalig Nederlandse essen worden aangetast, omdat het nog niet duidelijk is hoe snel de ziekte zich in het West-Europese klimaat zal verspreiden. In het Midden-Europese klimaat gaat het heel snel.”

De ziekte is ontstaan uit de veel voorkomende paddenstoelsoort essevlieskelkje, die in het voorjaar op de afgestorven bladstelen van de es groeit.

Aseksuele vorm

Met behulp van een DNA-onderzoek is vorig jaar in Zwitserland vastgesteld dat de essevlieskelkjes zodanig genetisch zijn veranderd, dat er een nieuw soort is ontstaan die uiterlijk sprekend op een onschadelijke paddenstoel lijkt.

Een aseksuele vorm van deze nieuwe soort, die zich zonder behulp van mannelijke geslacht vermenigvuldigt, veroorzaakt de essenziekte.

Volgens de vereniging wordt zelden bewezen dat de ziekte wordt veroorzaakt door een nieuw organisme dat uit een al lange tijd aanwezige soort is ontstaan.

© ANP

(nu.nl)

22-03-2011

Pesticide brengt bijen in gevaar



Frans onderzoek laat zien dat een minieme dosis van het bestrijdingsmiddel fipronil de honingbij flink in de war brengt.

Ooit leken ze een uitkomst. Een nieuwe familie pesticiden, de neonicotinoïden, beloofde een eind te maken aan allerlei plaaginsecten die allang resistent waren geworden tegen andere bestrijdingsmiddelen. Inmiddels staan deze stoffen in een kwade reuk: volgens velen zijn ze medeverantwoordelijk voor de bijensterfte die al enige jaren bij vlagen de aandacht trekt. Die beschuldiging is wellicht terecht. Recent onderzoek toont dat ook een niet-dodelijke dosis van een van de bekendste neonicotinoïden het gedrag van bijen negatief beïnvloedt en een aanslag kan vormen op de gezondheid van de korf.

Neonicotinoïden zijn zeer sluwe vergiften. Ze verstoren niet de spijsvertering van insecten, maar verlammen het centrale zenuwstelsel, waardoor insecten verlamd raken en verhongeren of ten prooi vallen aan predatoren.

Vlooien

Een van de bekendste van deze generatie pesticiden is fipronil, dat door BASF wordt vervaardigd en onder diverse namen op de markt wordt gebracht. Fipronil wordt gebruikt tegen vlooien bij honden en katten, maar nog veel meer in de landbouw, onder de merknaam ‘Regent 500FS’. Boeren gebruiken het om zaden te beschermen en sproeien het over het gewas, waardoor het in de plantensappen terechtkomt en zijn dodelijke werk ‘van binnenuit’ kan verrichten.

Vooral koolsoorten worden met fipronil bespoten, omdat het zeer effectief is tegen witte vlieg. Maar al spuitende verspreiden de boeren het gif ook over de wilde, bloeiende gewassen rond hun koolvelden, en zo komt het ook in open water terecht. Onschuldige insecten zoals de honingbij kunnen er daarna gemakkelijk mee in aanraking komen. Een ingenieuze Franse studie, recent verschenen in het vakblad Ecotoxicology, heeft nu laten zien dat fipronil ook bij zeer lage doses het gedrag van honingbijen negatief beïnvloedt.

Voor honingbijen is de ‘mediane lethale dosis’ fipronil (de dosis waarbij de helft van de bijen sterft) zes nanogram. Axel Decourtye van het Site Agroparce in Avignon en zijn medewerkers, gaven de bijen 5 procent van die dosis. De bijen werden daarna voorzien van een RFID-chip waarmee het mogelijk is individuele vliegbewegingen in kaart te brengen. Ze moesten in een tunnel 18 meter heen en weer vliegen van de korf naar een voedselbron. Dankzij speciale ultralichte chips konden de onderzoekers nauwkeuriger dan voorheen vaststellen wat de effecten van een dergelijke minieme vergiftiging zijn op individueel bijengedrag. Voorheen moesten onderzoekers genoegen nemen met gemiddelden en schattingen.

Ondeskundig imkeren

De bescheiden ‘besmetting’ met fipronil was voldoende om te zorgen dat de bijen niet alleen veel minder vluchten maakten; ze deden er ook veel langer over. Gewone bijen waren meestal binnen een minuut heen en terug; besmette bijen deden er gemiddeld dertig seconden langer over. Een effect dat wellicht betekent dat besmette bijenvolken moeite hebben om voldoende voedsel te verzamelen om de winter te overleven. Het onderzoek is uiteraard koren op de molen van de tegenstanders van neonicotinoïden. Tijdens een recent Kamerdebat werd een motie aangenomen waarin aangedrongen werd op nader onderzoek naar ‘sublethale’ effecten van deze stoffen. Een uitzending van Zembla van zaterdag 12 maart gooide nog wat olie op het vuur. De EU heeft fipronil toegestaan tot 2017, maar in Frankrijk en Italië is het al verboden vanwege het ernstige vermoeden dat het mede verantwoordelijk is voor de bijensterfte. Of de stof werkelijk verantwoordelijk is, staat niet vast. Vele deskundigen zoeken de verklaring in een andere richting, zoals ondeskundig imkeren en de schadelijke invloed van parasieten als de Varroamijt.

(depers.nl)

23-03-2011

Australische diersoorten bedreigd

AMSTERDAM - Zo'n 45 diersoorten in Australië staan op het punt uit te sterven, zeggen wetenschappers die onderzoek hebben verricht naar de stand van zaken in het noordelijke natuurgebied Kimberley.


© Thinkstock

Geïntroduceerde roofdieren, zoals verwilderde katten, maar ook ezels, geiten en bosbranden bedreigen de dieren in hun voortbestaan, met het risico dat zij over twintig jaar helemaal zijn verdwenen.

In Australië worden veel soorten met uitsterven bedreigd. Het noorden van het land, met name de regio Kimberley, is de laatste plek waar veel soorten vogels, reptielen en zoogdieren nog enigszins ongestoord kunnen leven, zei Tara Martin, coauteur van het rapport dat woensdag verscheen.

Laatste kans

"De Kimberley is echt hun laatste kans", aldus Martin. Toch wordt zo'n dertig procent van de diersoorten die alleen in dit gebied voorkomen in zijn voortbestaan bedreigd.

Sommige soorten, zoals de gouden kortneusbuideldas, kwamen aanvankelijk ook elders in het land voor, maar zijn daar inmiddels helemaal verdwenen.

Maatregelen

Er is een bedrag van omgerekend 67,5 miloen euro nodig om maatregelen te nemen en een aantal programma's in het leven te roepen om de soorten te behouden.

Daarnaast moet het jaarlijkse bedrag voor wildbescherming in de Kimberley worden verdubbeld tot 28 miljoen euro, adviseren de wetenschappers.

Concurreren

Een van de eenvoudigste en goedkoopste maatregelen is het terugbrengen van het aantal ezels en geiten die met de plaatselijke diersoorten concurreren om het schaarse voedsel en water in het gebied.

Ook moet er meer worden ondernomen om bosbranden te voorkomen en te bestrijden. Een van de grootste bedreigingen vormen verwilderde katten, die dagelijks naar schatting vijfhonderdduizend prooidieren vangen.

© Novum

(nu.nl)

Ik hoop dat mensen zoals jij snel uitsterven! (nee, just kidding )
Dit topic is bedoeld om mensen bewust te maken en te informeren.
Er zijn altijd mensen die zullen lezen. Topic is ook meer dan 1500 keer bekeken
En als je niks nuttigs te melden hebt of iets toe te voegen aan het topic, blijf dan aub weg en ga de onnozele uithangen in andere topics, in ONZ ofzo

quote:

Op donderdag 24 maart 2011 20:00 schreef anoniemelurker het volgende:

[..]

Hahahaha, je bent zo grappig mag ik met je trouwen

[..]

Oh, dit is een online penisvergroting! Zeg dat dan meteen!

En verder is het hele punt van mijn vorige reactie dat dit topic niets, maar dan ook echt helemaal niets nuttigs toevoegt op een forum waar, zoals stbabylon al opmerkte, je met elkaar in discussie hoort te gaan.

Je maakt mensen niet bewust van iets door ze te bekogelen met hooibergen. Als je dat niet begrijpt, dan zou ik het handboek over internetmarketing ed. nog maar eens opnieuw doorlezen.

Wie houdt je tegen om te discussiëren?, ik niet. Iedereen is vrij om te discussiëren of niet. Nu ontstaat er wel een discussie maar doe het dan ontopic of verlaat dit topic aub en ga ergens anders neuzelen. .
Hoezo maak ik mensen niet bewust? Ik post hier gewoon nieuws. Als je naar het nieuws op TV kijkt, word je je toch ook bewuster van wat er zich speelt? Simpel as that. tja als je er niet van bewust wordt.... dat bewijst maar weer eens hoe het is gesteld met de denkvermogens van vrouwen

quote:

door ze te bekogelen met hooibergen

Kan ik er wat aan doen dat er zoveel planten en dieren uitsterven

edit: ah, ik dacht, kijk eens naar haar postgeschiedenis. Kon ook niet anders, een echt klaagbaak-wijfie
oh ja, en wil je hierop reageren, doe het dan via een pm aub

[ Bericht 1% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 25-03-2011 08:04:04 ]

....

20-04-2011

Vissoorten Middellandse Zee ernstig bedreigd



Meer dan veertig vissoorten in de Middellandse Zee worden zo ernstig in hun voortbestaan bedreigd, dat het mogelijk is dat zij binnen enkele jaren zijn uitgestorven. Dat blijkt uit een studie van de Internationale Unie voor Natuurbeheer (IUCN) die dinsdag is vrijgegeven.

Bijna de helft van alle haaien- en roggensoorten en zeker twaalf soorten beenvissen worden door overbevissing, vervuiling en het verlies van hun leefomgeving met uitsterven bedreigd. Vooral voor de commercieel gewilde blauwvintonijnen, zeebaarzen, heken en tandbaarzen is de situatie ernstig.

Door vier decennia van intensieve overbevissing is het voorplantingsvermogen van de blauwvintonijn ernstig achteruit gegaan. Dat is terug te zien in de prijzen die voor de vis betaald worden. In januari werd een tonijn van 342 kilo op de vismarkt van Tokyo geveild voor het recordbedrag van zo'n 275 duizend euro.

De visserij in de Middellandse Zee wordt geregeld door verdragen van de Verenigde Naties en de Europese Unie en door de wetten van de 21 landen die aan deze zee liggen.

Afgelopen november werd besloten het jaarlijkse quotum voor de vangst van blauwvintonijn in het oosten van de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee terug te brengen van 13.500 ton tot 12.900 ton, een afname van zo'n vier procent. Daarnaast werd afgesproken het quotum beter te handhaven.

De maatregelen wekten de woede van milieugroepen die het liefst zagen dat de vangst van blauwvintonijn werd opgeschort of zelfs verboden.

De IUCN wijt de huidige situatie aan het gebruik van zeer effectieve vissersboten en drijfnetten waarbij niet alleen de gewilde vissen, maar ook honderden andere zeedieren, die geen enkele commerciële waarde hebben, worden gedood.


(depers.nl)

09-05-2011

WNF filmt tijgers in bedreigd stuk bos

JAKARTA - Onderzoekers van Wereldnatuurfonds (WNF) hebben een groep tijgers gefilmd in een stuk bos op het Indonesische eiland Sumatra dat ten prooi dreigt te vallen aan de plaatselijke papierindustrie. Dat heeft de natuurorganisatie maandag bekendgemaakt.

Tijgers op Indonesische eiland SumatraFotoserie Volgens het WNF leven in het gebied in het oosten van Sumatra zeker twaalf Sumatraanse tijgers, waaronder een moeder met welpen.



Bekijk hier de fotoserie

De Sumatraanse tijger is een zeer bedreigde soort waarvan naar schatting niet meer dan vierhonderd exemplaren in het wild voorkomen.

Het stuk bos is eigendom van een Indonesische papierproducent. Het WNF roept het bedrijf en de Indonesische autoriteiten op het gebied te sparen.

Verwoesting van de natuurlijke leefomgeving door ontbossing vormt volgens de natuurbeschermers een van de grootste bedreigingen voor de Sumatraanse tijger.

© ANP

(nu.nl)

19-05-2011

'Uitsterven van diersoorten overschat'

AMSTERDAM – De snelheid waarmee het aantal diersoorten op aarde de komende tijd zal afnemen, wordt flink overschat door wetenschappers. Dat blijkt uit een nieuwe studie.


© AFP

De huidige methodes om het uitsterven van diersoorten te voorspellen, zijn te simplistisch. Met name de invloed van het verlies aan leefgebieden van dieren wordt sterk overtrokken.

In zijn algemeenheid zou het tempo waarmee verschillende soorten uitsterven met 160 procent worden overschat. Dat meldt BBC News op basis van een onderzoek aan de Universiteit van Californië en de Sun Yat-sen Universiteit in China.

Methode

“Bij de meest gebruikte methode om het uitsterven van diersoorten te schatten, wordt er gekeken naar de relatie tussen de verscheidenheid van het aantal soorten en de grootte van een leefgebied”, schrijven de onderzoekers.

“Maar schattingen die zijn gebaseerd op deze methode, komen bijna altijd hoger uit dan daadwerkelijke observaties.”

De wetenschappers benadrukken dat het verlies aan natuurlijke leefomgevingen voor dieren weldegelijk grote invloed heeft op het uitsterven van diersoorten. In de huidige modellen wordt deze invloed statistisch gezien echter overschat. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Interpretatie

Ook andere wetenschappers waarschuwen voor een verkeerde interpretatie van de conclusies uit het onderzoek.

“Het gaat hier alleen om fouten in een bepaalde onderzoeksmethode, maar ik ben bang dat sommige mensen dit rapport zullen gebruiken om milieuproblemen niet langer serieus te nemen”, verklaart Jean Christophe Vie, directeur van de International Union for the Conservation of Nature dat de zogenaamde Rode Lijst voor bedreigde diersoorten samenstelt.

Uitsterven

Vie is verder van mening dat er door organisaties voor natuurbescherming vaak te veel nadruk wordt gelegd op uitstervende diersoorten. “Het aantal dieren dat uitsterft is niet het belangrijkste, het gaat vooral om de mate waarmee het aantal exemplaren van een soort afneemt”, aldus de IUCN-directeur.

“We zien helemaal niet zo vaak dat een dier totaal uitsterft. We zien veel vaker dat er maar een heel kleine populatie van een soort overblijft”, aldus Vie.

© NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

20-06-2011

Zeeën zijn er slechter aan toe dan gedacht



Het gaat veel slechter met de oceanen dan tot nog toe werd gedacht. De kans dat op korte termijn veel in zee levende dier- en plantensoorten gaan uitsterven is zeer groot, volgens een onderzoek van het IPSO, een Britse organisatie van wetenschappers en experts.

Volgens het rapport, waar de BBC over schrijft, is het in de geschiedenis van de mens niet eerder voorgekomen dat zo veel soorten op het punt van uitsterven staan. De problemen worden onder meer veroorzaakt door klimaatverandering, overbevissing, vervuiling en verzuring van de oceanen.

,,Onze bevindingen zijn schokkend'', aldus Alex Ross, wetenschappelijk directeur van het IPSO. ,,De veranderingen gaan sneller dan we hadden gedacht, en op manieren die we de komende honderden jaren niet hadden verwacht te zien.''


(depers.nl)

quote:

Op dinsdag 10 mei 2011 19:54 schreef Johannes_VIII het volgende:
Wow, je houdt nu al meer dan 3 jaar in je eentje dit topic in stand? Doe je goed. Best interessant om te lezen, maar erg deprimerend.

[..]

Verder vind ik dit topic zelf nuttig. Het staat volgens mij ook open voor discussies. Het is alleen moeilijk om er iets over te zeggen, dat betekent niet dat het mensen niet bewust maakt. De TS heeft mij en anderen bijvoorbeeld bewust gemaakt.

Thanks nog by the way

17-08-2011

Herontdekte diersoorten balanceren vaak op randje

Met enige regelmaat worden uitgestorven gewaande diersoorten herontdekt. In de meeste gevallen lijkt er echter sprake van uitstel van executie.


Foto: ANP

Wetenschappers hebben in 122 jaar onderzoek ten minste 351 amfibieën, vogels en zoogdieren herontdekt, waarvan werd aangenomen dat ze inmiddels zouden zijn uitgestorven.

Alhoewel er soms meerdere eeuwen tussen een laatste waarneming en een herontdekking kunnen zitten, is zulk goed nieuws meestal niet een teken dat het tij voor een soort is gekeerd, zo stelt een internationale groep biologen in het open-source wetenschapsblad PLoS ONE.

Marginaal

De meeste herontdekkingen vinden plaats in de tropen. Vaak gaat het om soorten die reeds een uiterst marginaal bestaan leiden en soms was ‘de laatste’ waarneming ook de eerste.
De teruggevonden soorten leven vaak in kleine, geïsoleerde populaties, bijvoorbeeld in recent ontdekte grotten of kleine stukken onontgonnen bos.

Het is sterk de vraag of deze soorten nog weerstand kunnen bieden aan toekomstige verstoringen van hun leefgebied. Volgens de onderzoekers kunnen 9 op de 10 herontdekte soorten direct worden geclassificeerd als ‘ernstig bedreigd’.

Uitsterven

"Zonder agressieve natuurbeschermingsmaatregelen zijn de herontdekkingen slechts uitstel van executie voor soorten – en niet de terugkeer naar levensvatbare populaties", aldus hoofdonderzoeker Brett Scheffers.

De VN erkennen dat er wereldwijd sprake is van een biodiversiteitscrisis, met een steeds groter aantal plant- en diersoorten dat in hun voortbestaan wordt bedreigd.

In wetenschappelijk onderzoek wordt inmiddels ook wel gerefereerd naar de zogeheten Holocene massa-extinctie, een mogelijke uitstervingsgolf in onze huidige geologische periode, waarbij als gevolg van een samenspel van grootschalige milieuproblemen, zoals ontbossing, overbevissing en klimaatverandering, meer dan driekwart van alle grote soorten kan uitsterven.

(nu.nl)

05-10-2011

Ruimen helpt bedreigde Tasmaanse duivel niet

De Tasmaanse duivel wordt bedreigd door een besmettelijke vorm van gezichtskanker.


Foto: AFP

Het heeft geen zin om zieke exemplaren te laten inslapen zodat zij hun gezonde soortgenoten niet kunnen besmetten.

Dat schrijven Britse en Tasmaanse biologen woensdag in het tijdschrift Journal of Applied Ecology.

.De besmettelijke vorm van gezichtskanker wordt veroorzaakt door een virus en heeft in sommige gebieden al negentig procent van de Tasmaanse duivels uitgeroeid. Zieke dieren kunnen door de tumoren in hun gezicht niet meer eten en verhongeren.

Effectief

Het ruimen van zieke dieren werd gezien als een effectieve manier om de ziekte in te dammen. In de landbouw wordt deze methode regelmatig met succes toegepast, bijvoorbeeld bij de varkenspest. Maar in het wild was deze methode nooit goed onderzocht.

Tussen 2004 en 2010 vingen de onderzoekers twee tot vijf keer per jaar zieke dieren in Zuidoost Tasmanië en lieten deze inslapen. Dat lijkt weinig, maar deze werkwijze kost al 160.000 euro per jaar.

De maatregel bleek onvoldoende effectief, want de onderzochte populatie bleef krimpen. ‘Het is te moeilijk om meer duiveltjes te pakken te krijgen, ook al laten ze zich vrij gemakkelijk vangen’, verklaart Nick Beeton, een van de onderzoekers. Alle ruimingsprogramma’s zijn nu stopgezet.

Populatie

De populatie wilde Tasmaanse duivels werd in 2008 geschat op 15.000. Als er geen remedie wordt gevonden voor de tumorziekte zou de Tasmaanse duivel binnen vijfentwintig jaar uitgestorven kunnen zijn.

De onderzoekers pleiten voor fokprogramma’s en een zoektocht naar een vaccin tegen het virus.

© NU.nl/Jop de Vrieze

(nu.nl)

25-10-2011

'Laatste Javaanse neushoorn in Vietnam gestroopt'

Het lijkt erop dat stropers de laatste Javaanse neushoorn in Vietnam hebben gedood voor zijn hoorn. Het ras komt nu alleen nog voor in Indonesië.


Foto: Screenshot

Daar lopen in natuurpark Ujung Kulon de laatste veertig tot zestig exemplaren rond. Het dier wordt nergens in gevangenschap gehouden.

In 2004 bleek uit genetisch onderzoek naar uitwerpselen dat er nog zeker twee Javaanse neushoorns waren in het Vietnamese natuurpark Cat Tien. In april dit jaar werd in het park een neushoorn gevonden die door zijn been was geschoten. Zijn hoorn was eraf gehakt. Sindsdien zijn in het park geen voetafdrukken of andere sporen van levende neushoorns gevonden.

Het aantal neushoorns in Vietnam nam de afgelopen decennia al af doordat hun leefgebied kleiner werd door de groeiende Vietnamese bevolking. Volgens het Wereld Natuur Fonds is de situatie door stropers en een falend toezicht toen razendsnel verergerd.

Parkdirecteur Tran Van Thanh verweert zich door erop te wijzen dat het onmogelijk is de honderdduizend inwoners die nabij het park wonen van jagen te werhouden. De meesten verdienen rond de zeven euro per dag. Een kilo neushoornhoorn levert ongeveer honderdduizend dollar op.

© Novum

(nu.nl)

10-11-2011

Meer planten en dieren dreigen uit te sterven

Van fors meer dieren en planten is bekend dat ze dreigen uit te sterven, zo blijkt uit de nieuwe Rode Lijst van bedreigde dier- en plantensoorten.


Foto: NU.nl/Annemarie Florisson

In een jaar tijd is het aantal bedreigde planten- en diersoorten toegenomen van 22.634 naar 24.216 soorten.

De lijst is donderdag gepresenteerd door de natuurorganisatie International Union for Conservation of Nature (IUCN). Duizenden wetenschappers onderzochten daarvoor 61.914 soorten. Vorig jaar werden 55.926 soorten onderzocht.

Neushoorn

Nieuw is dat de westelijke zwarte neushoorn, een ondersoort van de zwarte neushoorn, op de Rode Lijst van dit jaar officieel uitgestorven is verklaard. Neushoorns worden ernstig bedreigd door illegale jacht door een groeiend aantal stropers.

Daarnaast lijden zij onder een steeds kleiner wordend leefgebied. Daarentegen is de populatie van de zuidelijke witte neushoorn, waarvan er aan het eind van de 19e eeuw nog maar 100 over waren, gegroeid naar circa 20.000 exemplaren.

Kwart

Momenteel loopt ongeveer een kwart van alle zoogdieren het risico uit te sterven, vaak door menselijk toedoen. Voor bijna alle soorten bedreigde dieren, maar ook planten, komt dat vooral door verlies van leefgebied, bijvoorbeeld door de kap van regenwoud. Uit het onderzoek van IUCN blijkt dat ook klimaatverandering een steeds belangrijker oorzaak is.

De IUCN Rode Lijst heeft zich dit jaar sterker gericht op planten. Uit het onderzoek blijkt dat een bepaalde soort taxus, waaruit het medicijn tegen kanker Taxol wordt gewonnen, steeds minder vaak voorkomt.

De status van deze conifeer op de Rode Lijst is daarom verslechterd van kwetsbaar naar bedreigd. Oorzaak is overexploitatie door de winning van Taxol, als brandhout en voor veevoer.

© ANP

(nu.nl)

10-11-2011

Steeds minder olifanten in Congo door mens

Het aantal olifanten in Congo is de afgelopen jaren fors teruggelopen door toedoen van de mens.


Foto: Thinkstock

Burgeroorlogen, vluchtelingenstromen en illegale jacht op ivoor treffen ook de olifanten in beschermde gebieden, zoals reservaten en nationale parken. Dat schrijven Canadese biologen in de nieuwste editie van het wetenschappelijke tijdschrift PLoS ONE.

Bosolifant

De onderzoekers bestudeerden onder meer de bosolifanten in het Okapiwildpark, in het uiterste noordoosten van de Democratische Republiek Congo.

Het aantal olifanten daar daalde in ongeveer 10 jaar tijd van ruim 6400 tot bijna 3300. In het nationaal park Kahuzi-Biéga leefden na een decennium geweld nog maar 20 van de 800 olifanten.

© ANP

(nu.nl)

11-11-2011

Leven we nu in een massa-extinctie?

Je kent misschien de dodo als het schoolvoorbeeld van uitsterven door de mens. De dodo is niet alleen, want elke dag zouden tientallen soorten op aarde uitsterven door toedoen van de mens. Hoe komt dat? Wie sterven er uit? En wat betekent dit voor de toekomst?


Dronte, de 17e eeuwse Nederlandse naam voor de dodo.

In 1990 suggereerden wetenschappers dat mogelijk elke dag 70-150 soorten uit zouden sterven op aarde. Als dit zou kloppen dan zou al het leven binnen duizend jaar uitgestorven zijn. Deze alarmerende cijfers zijn enigzins overdreven omdat er steeds meer soorten worden ontdekt en ook omdat het werkelijke aantal per dag waarschijnlijk lager ligt. Wat het precieze getal ook is, dit geeft wel aan dat veel soorten uitsterven of al zijn uitgestorven net zoals de dodo. Ook worden veel organismen bedreigd met uitsterven. Op 10 november 2011 werd bijvoorbeeld bekend dat 25% van de zoogdieren onder hoogspanning staat. De onvermijdelijke vraag luidt dan ook: leven we nu in een massa-extinctie net zoals eerder voorkwam in het verleden?

Wie?
Het uitsterven van soorten is volstrekt normaal. Deze normale, lage snelheid van uitsterven heet de achtergrondextinctie. Voor fossiele organismen zou het gaan om 0,4-1,8 soorten per miljoen jaar, niet bijzonder veel zou je zeggen. Bij een massa-extinctie sterven veel meer soorten uit per miljoen jaar zodat uiteindelijk 75% of meer van de soorten op aarde verdwijnt in een periode van honderdduizenden tot enkele miljoenen jaren.

Enkele specifiekere voorbeelden van uitsterving uit het verleden zijn de verdwijning van de Australische megafauna rond 40.000 jaar geleden, waar de mens deels verantwoordelijk voor zou zijn, en ook vernietiging van de megafauna in Noord-Amerika 12.000 jaar geleden. In dat laatste geval hebben we het bijvoorbeeld over tenminste een deel van de mammoeten die een lekker hapje bleken voor de mens. Vooral grote dieren lijken het slachtoffer in gebieden waar de mens nieuw was. Deze dieren konden zich niet voldoende aanpassen aan de plotselinge binnendringers die zich moesten voedden.

Ook in de afgelopen eeuwen stierven organismen uit zoals de Javaanse tijger (officieel een ondersoort), de Chinese vlagdolfijn, de Nieuw-Zeelandse moa’s en natuurlijk de dodo, waar Naturalis in Leiden nu nog onderzoek aan doet.


Bepaalde soorten van de Nieuw-Zeelandse moa’s waren groter dan de mens. Toch wisten mensen deze vogels massaal te doden. Afbeelding: © Conty, Heinrich Harder

Tot nu toe zijn er nog niet veel slachtoffers gevallen ten opzichte van eerdere massa-extincties. Van de zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, straalvinnige vissen en palmvarens is slechts 1% uitgestorven of niet meer in het wild te zien. Van de tweekleppigen en slakken zou respectievelijk 13% en 10% al zijn uitgestorven, maar dit is gebaseerd op een laag aantal soorten. Voor andere groepen zoals koralen, coniferen, tienpotigen (Decapoda) en kraakbeenvissen (haaien en roggen) is minder dan 1% uitgestorven.

Het valt dus nog behoorlijk mee, maar dat is schijn als gekeken wordt naar de bedreigde soorten van deze groepen. Van de palmvarens is 63% bedreigd, van de slakken en tweekleppigen respectievelijk 43% en 37%. Andere groepen organismen staan ook onder hoogspanning: zoogdieren (21%), vogels (13%), reptielen (28%), amfibieën (31-42%), straalvinnige vissen (27%), koralen (27%), coniferen (29%), kraakbeenvissen (17%) en tienpotigen (19%). Als deze organismen daadwerkelijk uitsterven, dan zijn we hard op weg naar de status van massa-extinctie.

De snelheid waarmee organismen uitsterven, laat ook niet te wensen over. Berekend over de laatste 500 jaar is de snelheid van uitsterven sneller dan die bij andere massa-extincties voor vogels, zoogdieren en amfibieën, en vergelijkbaar voor reptielen.

Een probleem is dat van slechts een klein deel van alle organismen (<2,7% van de 1,9 miljoen benoemde soorten) is bekeken of ze al dan niet bedreigd zijn met uitsterving door de International Union for Conservation of Nature. Bovendien zijn niet alle organismen in het verleden gefossiliseerd, vooral degenen zonder harde delen zoals wormen, naaktslakken etc. Uitstervingen uit het verleden zijn daarom gebaseerd op organismen waarvan de harde, vaak kalkrijke delen bewaard zijn. Nieuw onderzoek zal deze problemen proberen weg te nemen om zo beter de massa-extincties uit het verleden met die van nu te kunnen vergelijken.


De witte getallen geven het percentage dat al uitgestorven (in het wild) is aan over de afgelopen 500 jaar. De zwarte cijfers tellen het percentage bedreigde soorten op bij het percentage al uitgestorvenen (in het wild). Afbeelding: © Anthony D. Barnosky/Nature

Wanneer?
Een interessante vraag is wanneer de periode van extra uitstervingen eigenlijk begon. Volgens Niles Eldredge (The American Museum of Natural History) begon de eerste fase van extinctie al rond 100.000 jaar geleden toen de moderne mens zich begon te verspreiden over de wereld vanuit Afrika. Een tweede fase ging in rond 10.000 jaar geleden toen mensen landbouw ontdekten. Omdat mensen de omgeving sindsdien konden manipuleren voor meer voedsel, kwamen er steeds meer mensen. De mens stapte uit het ecosysteem en kon zo de planeet gaan domineren.

Als er veel soorten op aarde blijven uitsterven, kunnen we over enkele eeuwen officieel de status massa-extinctie ‘verdienen’ volgens een artikel uit 2011 in Nature. Dan bereiken we namelijk de ‘magische’ 75% uitstervingsgrens van alle soorten op aarde. Die 75% is gebaseerd op vijf perioden van massa-uitsterving in de afgelopen 542 miljoen jaar. We zitten dus nog niet in een massa-extinctie officieel gezien, maar we zijn er wel naar op weg.

Waar?
Het zal geen verrassing zijn dat meer organismen uitsterven in gebieden met meer menselijke activiteit. Voor zoogdieren, waarvan de uitsterving relatief gemakkelijk te bepalen is vanwege hun grootte ten opzichte van veel andere organismen, blijkt dat ze het moeilijker hebben bij hoge bevolkingsdichtheden van de mens sinds de 19e eeuw.

Dit is bijvoorbeeld aangetoond voor het oosten van de V.S. en zuidoostelijk Azië. Dit doet geen opgeld voor midden en Noord-Afrika, waar uitsterving van zoogdieren vooral rond de Sahara blijkt plaats te vinden door de jacht. In zuidelijk Afrika zijn er wel weer meer uitstervingen daar waar veel mensen wonen. Australië is het continent waar de meeste zoogdieren uit zijn gestorven door menselijke activiteit. Een dergelijk patroon zal ook gelden voor andere groepen organismen.


Waar zou de biodiversiteit hoger zijn? Hartje Amsterdam of de Veluwe? Afbeelding: © Link: Amsterdam Municipal Department for the Preservation and Restoration of Historic Buildings and Sites

Hoe?
Als mens kunnen we er wat van, zeker nu we al met meer dan zeven miljard zijn. We jagen (te veel) op wild, gebruiken voedsel dat anders naar dieren of planten zou gaan, delen het leefmilieu van plant en dier op in kleine stukjes, introduceren soorten op andere plaatsen, vervuilen de aarde, verspreiden ziektes en veroorzaken de opwarming van de aarde (inclusief oceaan) volgens de meeste wetenschappers. Voor de oceaan zijn er nog meer problemen: de zuurgraad daalt en schelp-schaalbouwende organismen zullen steeds meer moeite hebben om genoeg bouwstenen in de waterkolom te vinden. Bovendien breiden de oceaanwateren met een laag zuurstofgehalte – en dus ‘dood’ water – zich uit.

Het verlies van leefomgeving komt vooral door het kappen van bos voor akkerland. Vooral in de (sub)tropen gebeurt dit, terwijl op het Noordelijk Halfrond het bosgebied weer juist iets toeneemt, maar onvoldoende om het verlies op het Zuidelijk Halfrond op te vangen.

Met de opwarming van de aarde reizen planten en dieren richting de polen. In hun oorspronkelijke leefgebied wordt het namelijk te warm. Enkele voorbeelden kennen we ook al in Nederland met de Aurelia vlinder en de wespenspin, die aan het eind van de 20e eeuw ons landje vanuit het zuiden kwamen binnenvallen. Lang niet alle soorten hebben echter de mogelijkheid snel genoeg te reizen en sterven mogelijk uit.

Toekomst
Het beeld voor de toekomst ziet er helaas somber uit: meer diersoorten zullen uitsterven en bedreigd raken. Een studie in Science uit 2010 liet optekenen dat de biodiversiteit in de 21e eeuw verder zal dalen. Hoe snel dat allemaal zal gaan is in het ongewisse vanwege de onzekerheden in de rekenkundige modellen. Dit komt omdat er bijvoorbeeld te weinig bekend is over migratieroutes en ideale leefomgevingen van veel soorten, maar ook omdat we de uitstervingen kunnen vertragen, en misschien wel stoppen.

Die mogelijkheid is er omdat bedreigde soorten niet meteen uitsterven, maar vaak lang ‘nodig’ hebben. Een studie uit 2010 vertelt dat uitsterven tussen decennia en duizenden jaren kan duren. Bewijs hiervoor komt uit het heden, maar ook uit de studie aan fossielen. Ze overleven bijvoorbeeld in iets andere leefomgevingen of in kleine populaties.

Ondanks alle onzekerheden, toch een rekenvoorbeeld om een idee te geven over de ernst van de situatie: aangenomen dat de bedreigde soorten binnen een eeuw uitsterven, dan bereiken op het land levende amfibieën, vogels en zoogdieren de ‘magische’ grens van 75% over 242, 537 en 334 jaar. Als uitsterven iets langer duurt, zeg 500 jaar, dan gaat duurt het nog 1200-2690 jaar voordat de 75% bereikt wordt voor deze diergroepen.

De boodschap is duidelijk: op geologisch gezien zeer korte termijn kan de soortendiversiteit flink afnemen, mogelijk veel sneller dan in het verleden toen massa-extincties plaatsvonden over honderdduizenden tot enkele miljoenen jaren.

Ondanks de negatieve prognoses lijkt de biodiversiteit op aarde niet reddeloos. Om niet nog meer natuurgebied te vernietigen, moet bijvoorbeeld de efficiëntie van bestaande akkerlanden omhoog. In een 132 pagina’s tellend rapport over de biodiversiteit van de 21e eeuw raden wetenschappers ook onder meer aan om de visvangst in niet-territoriale wateren te reguleren, om de beschermde gebieden ook daadwerkelijk te blijven beschermen en herbeplanting van ontboste gebieden. Het zal een helse, maar niet onmogelijke uitdaging worden om een massa-extinctie te ontlopen met de almaar stijgende wereldbevolking.

Dit artikel maakt deel uit een hele reeks van artikelen over massa-extincties. De andere artikelen gaan over de Krijt-Tertiair massa-extinctie, de eind Trias massa-extinctie, de Perm-Trias massa-extinctie, de Eind Devoon massa-extinctie en de Eind Ordovicische massa-extinctie.

Bronnen:
Barnosky et al. ‘Has the Earth’s sixth mass extinction already arrived?’, Nature 471 (2011) 51-57.
Benton, M. J., ’When Life nearly died – the greatest mass extinction of all time.’ Thames & Hudson Litd, Londen, 2003. 336 p.
Ceballos & Ehrlich, ‘Mammal losses and the extinction crisis’, Science 296 (2002) 904-907.
Eldredge, N., ‘The sixth extinction’, ActionBioscience.org (2001)
Leadley et al. ‘Biodiversity Scenarios: Projections of 21st century change in biodiversity and associated ecosystem services.’ Secretariat of the Convention on Biological Diversity, Montreal. Technical Series 50 (2010) 132 p. PDF
Pereira et al. ‘Scenarios for Global Biodiversity in the 21st Century?’, Science 330 (2010) 1496-1501.
‘Rode lijst samenvatting – International Union for Conservation of Nature’

(Kennislink)

17-11-2011

Aantal amfibieën neemt in rap tempo af

Amfibiepopulaties nemen wereldwijd snel af.


Foto: NU.nl/René Vencken

Meer dan dertig procent van alle diersoorten op de Rode Lijst van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) bestaat uit amfibieën.

Een nieuwe studie van de universiteiten van Kopenhagen, Madrid en Yale (V.S.) die donderdag in het tijdschrift Nature verschijnt, laat zien dat de gebieden met de grootste verscheidenheid aan amfibieën het meest bedreigd worden.

.
Amfibieën

Onder de amfibieën vallen kikkers, padden, salamanders en wormsalamanders. Ze hebben, in tegenstelling tot reptielen, geen geschubde huid. De meeste amfibieën hebben twee leefgebieden nodig, namelijk land en water, waarbij het water voor de voortplanting is.

Dat verschillende factoren het voortbestaan van amfibieën bedreigen, is al langer bekend. Voor dit onderzoek bestond er nog vrijwel geen duidelijkheid over de wisselwerking tussen de omgevingsfactoren en de verspreiding van de bedreigingen over de aarde.

Schimmel

Klimaatverandering, verandering in landgebruik en de schimmelinfectie chytridiomycose zijn de grootste bedreigingen voor de dieren. De parasitaire schimmel chytridiomycose groeit op de huid van een kikker of pad. Het geïnfecteerde dier sterft binnen enkele weken.

De onderzoekers legden de drie factoren naast elkaar om zo de geografische verspreiding in relatie tot de wereldwijde verspreiding van amfibieën te begrijpen.

Regio's waar de veranderingen in klimaat en landgebruik groot zijn, hebben te maken met de grootste negatieve impact op amfibieën. Deze twee factoren treden over het algemeen samen op. De gebieden waar de schimmelinfectie de diertjes parten speelt, staan vaak op zichzelf.

De onderzoekers constateerden ook dat de gebieden waar de meeste verschillende soorten amfibieën voorkomen het sterkst bedreigd worden. Plaatsen waar de soortenrijkdom kleiner is, lijken minder last te hebben.

"Onze studie toont aan dat meer dan twee derde van de wereldwijde amfibie-hotspots waarschijnlijk sterk getroffen gaat worden door ten minste een van de drie bedreigingen," vertelt een van de onderzoekers, Miguel Araújo

Andere studies naar de risico's waar amfibieën aan blootgesteld staan, richtten zich in het verleden vooral op één oorzaak. Dat zou een te optimistisch beeld van oplossingen schetsen, aangezien bepaalde factoren dus gezamenlijk optreden (klimaatverandering en landgebruik), suggereren de auteurs.

"Met meer dan dertig procent van alle amfibieën op de rode lijst van de IUCN en het feit dat er nog steeds elk jaar nieuwe bijzondere soorten ontdekt worden, benadrukken onze resultaten de noodzaak naar meer onderzoek voor behoud en actie van deze ernstig bedreigde groep," concludeert Walter Jetz van Yale.

© NU.nl/Krijn Soeteman

(nu.nl)

quote:

Op vrijdag 18 november 2011 09:00 schreef attila_de_hun het volgende:
Deze is er gelukkig nog!

http://www.trouw.nl/tr/nl(...)erug-in-Israel.dhtml

26-12-2011

Bijna uitgestorven neushoorn gevangen

Maleisische natuurbeschermers hebben een zeer zeldzame Sumatraanse neushoorn gevangen op het eiland Borneo.


Foto: AFP

Het vrouwtje van de bijna uitgestorven soort moet voor een laatste kans zorgen om de minuscule populatie op Borneo te redden, aldus een woordvoerder maandag.

De neushoorn die de naam Puntung heeft gekregen wordt gekoppeld aan een mannetje genaamd Tam, die in 2008 werd gered van een palmolieplantage op Borneo. Samen moeten ze voor nageslacht zorgen.

.Van de Sumatraanse neushoorn leven er naar schatting nog tussen de 150 en de 300 in het wild. De populatie op Borneo waar Puntung en Tam toe behoren is zelfs niet groter dan enkele tientallen dieren.

Schuw

Ze zijn heel schuw, kleiner dan andere Sumatraanse neushoorns en worden maar zelden gezien. Puntung werd vorige week gevangen.

Ooit kwam de Sumatraanse neushoorn voor in grote delen van Zuidoost-Azië. De soort heeft erg te lijden gehad onder overbejaging. De hoorn van de dieren wordt gebruikt in middelen waarvan wordt geloofd dat ze geneeskrachtig zijn.

Eerdere fokprogramma's in de jaren 80 en 90 mislukten. De natuurbeschermers zijn echter optimistisch gestemd over de nieuwe poging. Puntung en Tam zouden al wat contact hebben.

© ANP

(nu.nl)

04-01-2012

Parasiet verandert miljoenen bijen in zombies

Miljoenen honingbijen, die al geteisterd worden door dodelijke virussen en schimmels, sterven nu ook nog eens door een parasiet die het op hen heeft voorzien. Dat schrijft AD.nl. Biologen in het Amerikaanse San Francisco ontdekten dat het kleine vliegje zich nestelt in het bijenlichaam, waardoor de insecten ander gedrag gaan vertonen. Zo verlaten ze hun korf en lopen rond als zombies. Kort daarna vallen ze dood neer.


Apocephalus Borealis, de dodelijke boosdoener.

De ontdekking van de parasiet verklaart mede waarom hele bijenpopulaties sterven. De dodelijke Apocephalus Borealis werd aangetroffen in driekwart van de 31 bijenkorven die door wetenschappers onderzocht werden. Dat schrijft MercuryNews.com op zijn website.

Horrorfilm
De parasiet legt zijn eitjes in de buik van de bij en vreet die dan langzaam van binnenuit op. De geïnfecteerde bijen worden volkomen gek. Ze verlaten hun korf en vliegen de brandende zon in. Vervolgens lopen ze rondjes over de grond en lijken alle gevoel voor richting te hebben verloren. Sommige beestjes kunnen niet meer op hun benen staan. "Het deed denken aan zombies in een horrorfilm", legt professor John Hafernik van de California Academy of Sciences uit.

Grote zorg voor agrarische gemeenschap
De ontdekking van de parasiet draagt bij aan de verklaring van wat Colony Collapse Disorder (CCD) genoemd wordt. Dat staat voor het fenomeen dat honingbijen steeds minder functioneren, hun lichaamsfuncties verliezen en uiteindelijk instorten en sterven, wat een grote zorg is voor de agrarische gemeenschap die afhankelijk is van de kleine bestuivers.

Stukje van de puzzel
Wetenschappers onderzoeken al jaren de oorzaken van de verontrustende massale bijensterfte wereldwijd. Naast schimmels en dodelijke virussen, kan nu ook deze parasiet als boosdoener worden aangewezen. "Het is een stukje van de puzzel, maar we weten nog altijd niet hoe die puzzel er eigenlijk moet uitzien", laten de onderzoekers weten. (AD/adha)

(HLN)

09-01-2012

‘Uitgestorven’ reuzenschildpad blijkt nog te leven.

Genetische analyse wijst op het voortbestaan van een 150 jaar lang uitgestorven gewaande reuzenschildpaddensoort.


Foto: NU.nl

Recente afstammelingen van de soort leven op Isabela eiland zo’n 300 kilometer van hun originele thuisbasis, het Floreana eiland in de Galapagos. Current Biology publiceert de resultaten op maandag.

De ontdekking is interessant, want de reuzenschildpadden van de soort Chelonoidis elephantopus vormen een sleutelsoort voor de Galapagos, en een nieuwe populatie op de eilanden zou goed zijn voor het ecosysteem.

Aanwijzingen voor het voortbestaan van de reuzenschildpad werden gevonden door genetische analyse van bloedmonsters van 1600 diverse reuzenschildpadden op het Isabela eiland. Tussen die schildpadden zaten exemplaren die minder dan 15 jaar daarvoor verwekt waren door een originele C. elephantopus.

Meer dan 100 jaar

Omdat de reuzenschildpadden makkelijk meer dan 100 jaar oud kunnen worden, is het waarschijnlijk dat de levende verwekkers nog ergens rondlopen.

De onderzoekers van Yale zijn enthousiast, want dit is voor het eerst dat met deze techniek een diersoort ‘teruggevonden’ wordt. Ook zonder originele schildpadden zou de verdwenen soort nu teruggefokt kunnen worden.

Er is ook een emotionele waarde aan het dier; de schildpadden van de Galapagos waren een van de diergroepen bij wie Charles Darwin verschillen ontdekte per eiland. Deze verschillen leidden hem naar het bedenken van de evolutietheorie.

© NU.nl/Stephan van Duin

(nu.nl)

Heb je ook een bron hoatzin?

20-01-2012

Uitgestorven aap toch niet verdwenen

Wetenschappers hebben in de dichte jungle van Indonesië een verrassende ontdekking gedaan. Een apensoort waarvan werd aangenomen dat hij was verdwenen blijkt helemaal niet te zijn uitgestorven.


Foto: NU.nl/Chris Heijmans

De grijze langoer, met de wetenschappelijke naam Presbytis hosei canicrus, werd aangetroffen in een gebied ver buiten de omgeving waar het dier voor het laatst werd gezien. De vondst werd bekendgemaakt in het wetenschappelijke tijdschrift American Journal of Primatology.

De langoer, die een zwart gezicht heeft, omkranst door een witte kraag, werd in juni door camera's vastgelegd in het Wehea-woud in het oosten van het eiland Borneo.

De camera's waren geplaatst om beelden te maken van orang-oetans, nevelpanters en andere wilde dieren. Dat op de beelden de langoer was te zien was dan ook een verrassing.

Geen foto's

Volgens Brent Loken, een student aan de Simon Fraser-universiteit in Canada, bestonden er vrijwel geen foto's van de grijze langoer. Het was dan ook erg lastig om vast te stellen welk dier nu eigenlijk was vastgelegd op de gevoelige plaat.

"We zijn allemaal behoorlijk opgewonden, het feit dat deze aap nog leeft, wow, en ook dat het dier in Wehea werd gevonden", aldus Loken.

Landbouw

Ooit struinde de langoer rond in het noordoosten van Borneo en op de Indonesische eilanden Java en Sumatra. Een aantal jaar geleden vreesde men dat het dier was uitgestorven.

De bossen waar de dieren hun leefgebied hadden waren gekapt en mensen trokken steeds dichter naar de biotoop van de apen toe. Bovendien werd steeds meer land gebruikt voor de landbouw. In 2005 leverde een zoektocht naar de langoeren niets op.

"Voor mij is de ontdekking van deze aap representatief voor veel soorten in Indonesië", zei Loken. "Er zijn zoveel dieren waar we zo weinig van weten en hun leefgebieden verdwijnen zo snel. Het lijkt erop dat deze dieren snel uitgestorven zullen zijn."

Wetenschappers gaan nu terug naar het Wehea-woud, dat zo'n 38 duizend hectare beslaat, om uit te vinden hoeveel grijze langoeren er nog zijn. "We proberen zoveel mogelijk te weten te komen, maar het voelt als een race tegen de klok", besluit Loken.

© Novum

(nu.nl)

quote:

Op maandag 23 januari 2012 14:18 schreef hoatzin het volgende:

[..]

een bron? Voor welke gegevens?

Er zijn vorig jaar nog 3 of 4 hanen geteld.

Hoe kom je dan aan die cijfers? Heb je ze zelf geteld?

quote:

Op maandag 23 januari 2012 16:36 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Ja ik heb ze vorig jaar geteld. Ik kwam tot 5, maar mensen die er verstand van hadden telden er 4. Ik had waarsch. ééntje dubbel geteld. Ze kunnen vliegen he?

Blijkbaar waren er in 2002 nog 9
http://www.natuurmedia.nl/?page_id=830
in juli 2011: "Op dit moment leven er vier mannetjes en tien vrouwtjes"
http://www.hartvanhellend(...)-algemeen&Itemid=106

[ Bericht 20% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 23-01-2012 17:17:02 ]

23-01-2012

Biologen zien steeds meer soorten om zich heen

Elk jaar ontdekken biologen zo’n twintigduizend nieuwe soorten. Maar miljoenen soorten wachten nog in de coulissen.

Diersoorten verdwijnen. En zeker de laatste honderd jaar gaat dat in een verontrustend rap tempo. Maar er komen ook soorten bij. Véél meer dan er verdwijnen. Niet dankzij evolutie, maar doordat biologen ieder jaar weer nieuwe soorten ontdekken. Het zijn er zelfs zó veel dat er altijd een paar jaar overheen gaat, voordat deskundigen alle vakliteratuur hebben doorgeploegd, en de balans op kunnen maken. Het meest recente jaar waarvan (nu) officieel bekend is hoeveel soorten biologen daarin hebben ontdekt, is 2009. De State of Observed Species (SOS), een telling die bijgehouden wordt door de universiteit van Colorado, kon voor dat jaar bijna twintigduizend nieuwe soorten inschrijven.

Kevers
Ruim de helft daarvan waren insecten. Waar biologen ook kijken, altijd valt er wel een nieuwe insectensoort te vangen. Het gaat dan vooral om kevers: drieënhalfduizend van de tienduizend nieuw ontdekte insectensoorten zijn kevers – waaruit maar weer eens blijkt dat we eigenlijk leven in het tijdperk van de kever. Daarnaast werden er in dat jaar tweeduizend planten ontdekt. En verder tegen de 1.500 nieuwe soorten spinnen en mijten. Wat de hogere diersoorten betreft: daar liggen de aantallen natuurlijk een stuk lager. Er zijn zo’n zeshonderd nieuwe schaaldieren ontdekt, en zo’n honderd nieuwe soorten vissen. Verder zijn in 2009 31 nieuwe slangen ontdekt, 38 hagedissen, twee nieuwe schildpadden, zeven nieuwe vogelsoorten en 41 nieuwe soorten zoogdieren. In die laatste groep zaten zo’n zestien knaagdieren, maar ook achttien nieuw ontdekte vleermuizen. Het was, kortom, een goed jaar voor speleo-biologen.

Het totaal aantal bekende soorten schommelt ronmd de twee miljoen. Dat betekent dat onze kennis van de levende natuur in dat jaar weer één procentje groter is geworden. Dat is niet ongewoon; dat gaat al eeuwen zo. In de achttiende eeuw, ten tijde van Carol Linnaeus (de man die met de wetenschappelijke benaming van soorten startte), kenden biologen maar zo’n duizend soorten – de helft van het aantal soorten dat er nu ieder jaar bijkomt. Dankzij met name DNA-technieken is het ook steeds makkelijker om vast te stellen of het werkelijk om een andere of een nieuwe soort gaat. Vandaar dat het aantal ontdekkingen sinds kort een stijgende lijn vertoont. In het jaar 2009 werden rond de duizend méér soorten ontdekt dan in het voorafgaande jaar, 2008.

En die trend zet door. Biologen die menen een nieuwe soort te hebben ontdekt, hoeven dat niet in Colorado te melden; een publicatie in een vakblad, met een suggestie voor een wetenschappelijke naam, is in principe voldoende om erkenning te krijgen als ‘ontdekker’. Een van de grootste problemen van het Global Institute for Sustainability, dat de soortentellingen bijhoudt, is dan ook dat men daar vele honderden vakbladen moet doorvlooien om tot een betrouwbaar overzicht te komen.

Vandaar dat het inmiddels twee jaar duurt voordat men weet hoeveel soorten er in een bepaald jaar zijn ontdekt. En die ‘achterstand’ dreigt steeds groter te worden. Voor de goede orde: er zijn in 2009 ook 1.905 nieuwe fossiele, dus uitgestorven soorten ontdekt. Een kwart daarvan bestaat ook uit insecten en spinnen.

10 miljoen
Al dat tellen heeft zeker ook wetenschappelijke waarde. Volgens Quentin Wheeler, zelf entomoloog (insectenkundige) en de directeur van het onderzoeksinstituut, is die kennis noodzakelijk om de natuur te kunnen beschermen: ‘Met alle nieuwe kennis over waar en hoe soorten leven, vergroten we ons vermogen om ecosystemen te begrijpen, en om effectieve, op feiten gebaseerde beslissingen te nemen om ecosystemen te behouden.’

Twintigduizend soorten per jaar: komt daar een keer een eind aan? Volgens Wheeler moeten we daar voorlopig niet op rekenen. Hij noemt het ‘redelijk te veronderstellen dat er nog zo’n tien miljoen soorten bij zullen komen’.

En, waarschuwt hij, onderzoek naar DNA-sporen in mariene sedimenten suggereert dat er alleen al daar op de zeebodem misschien wel twintig miljoen soorten eencelligen op ontdekking liggen te wachten.

(depers.nl)

23-02-2012

Mannen sterven niet uit
Bewaarder van mannelijkheid gaat nergens heen

Iets meer dan een decennium geleden was het Y-chromosoom nog het lulletje onder de chromosomen. Totdat bleek dat het twee keer zoveel genen had als gedacht en dat het zichzelf repareerde zonder partnerchromosoom. Onderzoekers hebben nu bewezen dat, in tegenstelling tot wat de laatste jaren gedacht werd, het Y-chromosoom niet zal verdwijnen.


© Indigo Instruments

Het is een beetje een vreemd idee, dat mannen ooit van de wereld verdwijnen. Toch is het een gedachte die de afgelopen jaren knaagde bij genetici. In 2003 becijferde Oxford docent Brian Sykes nog dat mannen nog maar 125.000 jaar te gaan hadden. Het idee dat de bewaarder van de mannelijkheid, het Y-chromosoom, gedoemd is te verdwijnen ontstond eind vorige eeuw. Eens vormden de geslachtschromosomen X en Y een identiek paar, maar na miljoenen jaren evolutie ziet Y er klein en verschrompeld uit. Door genetische slijtage zou het chromosoom steeds verder degraderen. Zo erg is het allemaal niet, schrijft een groep genetici in Nature.

Genverlies

Zoals elk chromosoom deden ze aan het uitwisselen van genen om potentieel schadelijke mutaties te voorkomen. Dit heet crossing-over. Ongeveer 300 miljoen jaar geleden stopte een deel van X dit te doen met Y. In de miljoenen jaren erna stopten ook andere delen van X met het uitwisselen. Het verlies van genen bij Y werd hierdoor erg groot, omdat het niet meer kon ‘afkijken’ hoe bepaalde genen geschreven moeten worden.

Y heeft wel palindromen, wat genen zijn die achterstevoren in het DNA zijn opgeslagen als een soort genetisch spiekbriefje. Het probleem hierbij is dat Y daardoor vatbaarder is voor kopieerfouten. Door het vele kopiëren takelden delen van het Y-chromosoom af, met als gevolg nog meer verlies van genen. Gelukkig is de opgelopen slijtage niet zo ernstig als gedacht.

De genetici kwamen hier achter door het Y-chromosoom van de resusaap in kaart te brengen. Deze aap is goed vergelijkingsmateriaal aangezien de stambomen van mensen en deze apen ongeveer 25 miljoen jaar geleden scheidden. Chimpansees waren al een keer met mensen vergeleken maar zijn minder geschikt; zij verschillen ‘maar’ 6 miljoen jaar evolutie van ons. De onderzoekers vergeleken de genen in het Y-chromosoom van de Resusaap, chimpansee en mens. De vergelijking zorgde er voor dat ze konden kijken welke genen de Y-chromosomen van de drie soorten gemeen hebben. De onderzoekers konden zo in kaart brengen wat de oudste genen van het mannenchromosoom zijn.

Stabiel

Volgens de genetici zijn de oudere genen van het Y-chromosoom gewoon stabiel en hebben ze al 25 miljoen jaar geen beschadiging opgelopen. Dit komt doordat het verval van voorouderlijke genen eerst snel is maar daarna afneemt. Door kopieerfouten muteert het mannenchromosoom snel maar belangrijke genen blijven bewaart. Dit was in de resusaap, chimpansee en de menselijke Y-chromosomen te zien. De bestaande opvatting dat de genetische verloedering van het Y-chromosoom gestaag doorgaat klopt dus niet. Het mannenchromosoom standhouden.

Bron:
Jennifer Hughes e.a., Strict evolutionary conservation followed rapid gene loss on human and rhesus Y chromosomes. In: Nature

(wetenschap24.nl)

allicht, wat dacht jij dan?
dat ik artikels over klimaatverandering in dit topic ga zetten?
Of artikels met nieuwe ontdekte diersoorten?

[ Bericht 72% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 24-02-2012 15:55:35 ]

01-03-2012

Mens zet Sumatraanse tijger op randje afgrond



Het ziet er heel slecht uit voor de Sumatraanse tijger, zo blijkt uit een nieuw onderzoek naar het leefgebied van dit machtige, maar ernstig bedreigde dier.

Onderzoekers van Virginia Tech en het Wereldnatuurfonds sloegen de handen ineen. Ze bestudeerden het leefgebied van de Sumatraanse tijger: een soort waarvan anno 2012 nog minder dan 400 exemplaren in leven zouden zijn.

Leefgebied
Uit het onderzoek blijkt dat de tijgers hun tijd het liefst doorbrengen in het bos. Aangeplante gebieden mijden ze, zeker als er veel mensen leven. En ook in het bos hebben de tijgers voorkeuren, zo schrijven de onderzoekers in het blad PLoS ONE. Zo hebben ze een voorliefde voor gebieden die zich ver van de mens bevinden. Ook begeven ze zich graag in gebieden met laaggroeiende vegetatie. Dat laatste hebben ze nodig om een hinderlaag te kunnen vormen voor hun prooi en zich te kunnen verbergen voor mensen.

Bescherming
Het onderzoek is verontrustend. De Indonesische autoriteiten hebben wel beschermde gebieden gecreëerd waarin de tijgers in principe veilig zijn, maar zo’n 70 procent van het leefgebied dat door tijgers als prettig wordt ervaren bevindt zich buiten die beschermde gebieden.

Houtkap
Daarnaast wordt er in Indonesië nog altijd veel gekapt en zijn beschermde gebieden slecht met elkaar verbonden. En dat is met het oog op dit onderzoek zeer zorgwekkend. “Deze resultaten wijzen erop dat tijgers grote aangrenzende stukken bos nodig hebben om te kunnen overleven,” vertelt onderzoeker Marcella Kelly.

Om de Sumatraanse tijger – die overduidelijk door menselijk handelen op het randje van de afgrond is beland – te redden, moeten maatregelen worden getroffen. Zo moet de houtkap gestopt worden en moeten de tijgers in staat worden gesteld om veilig van het ene naar het andere beschermde gebied te reizen. Als dat niet snel gebeurt, lijkt de Sumatraanse tijger ten dode opgeschreven.

(scientias.nl)

09-03-2012

Zeevogels het meest met uitsterven bedreigd

Zeevogels worden het meest bedreigd van alle groepen vogels. Dat komt vooral door commerciële visserij.


Foto: AFP

Die zorgt ervoor dat minder voedsel voor de zeevogels overblijft. Ook verdrinken jaarlijks honderdduizenden vogels doordat ze verstrikt raken in netten en haken.

Van de in totaal 346 soorten zeevogels worden 97 met uitsterven bedreigd. Nog eens 35 soorten zijn bijna bedreigd. Daarmee bevindt in totaal 38 procent van de zeevogels zich in de gevarenzone.

Vooral met de 22 soorten albatrossen gaat het bergafwaarts. Van deze majestueuze vogelsoorten vecht driekwart voor zijn voortbestaan. Een daarvan is de Amsterdam Albatros, waarvan er op dit moment nog maar zo’n 130 over zijn.

Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van BirdLife International voor de Rode Lijst van bedreigde soorten van IUCN (International Union for Conservation of Nature), zo liet Vogelbescherming Nederland vrijdag weten. Vogelbescherming is nauw verbonden met koepelorganisatie BirdLife International.

© ANP

(nu.nl)

21-03-2012

'Otter dreigt opnieuw uit te sterven'

De otter, die nog maar ruim 10 jaar terug is in Nederland, dreigt opnieuw uit te sterven. De otterpopulaties in Friesland en Overijssel doen het niet goed door te veel inteelt.


Foto: Chris Heijmans

Otters die uitgezworven zijn naar andere gebieden, vinden geen soortgenoten of komen onder een auto terecht.

Dat hebben Das & Boom uit Beek-Ubbergen en het Otterstation uit Leeuwarden woensdag geschreven in een brief aan staatssecretaris Henk Bleker van Natuur. Beide organisaties zijn bezorgd omdat er door de bezuinigingen op natuurbeleid op dit moment eigenlijk helemaal geen beeld meer is van hoe het precies met de otters in Nederland gaat.

.
Herintroductie

De otter verdween in 1988 uit Nederland. In 2002 volgde een herintroductie van enkele tientallen dieren uit Noord- en Oost-Eruopa in Friesland en de Kop van Overijssel. Er zijn nu ongeveer 60 otters in Nederland, maar het gaat niet goed met de groep, aldus de briefschrijvers

''Eigenlijk worden de otters door dezelfde factoren bedreigd als waardoor ze eerder in ons land uitstierven: visfuiken, muskusrattenbestrijding, verkeer en watervervuiling'', schrijven Das & Boom en het Otterstation.

Rapport

Wetenschappelijk instituut Alterra van de Wageningen Universiteit volgde de otterpopulatie in Nederland, maar is daar sinds 1 januari mee gestopt omdat er geen geld meer voor was.

Wel zijn in voorgaande jaren nog aanbevelingen gedaan, zoals het vestigen van een nieuwe ottergroep bij de Nieuwkoopse of Reeuwijkse Plassen of in de Krimpenerwaard, en het aanleggen van verbindingszones voor otters tussen Friesland en Overijssel. Alterra heeft recentelijk nog een nieuw rapport geschreven, maar dat wil Bleker niet vrijgeven volgens de briefschrijvers.

Das & Boom en het Otterstation willen dit rapport binnen 2 weken zien. Ook willen ze dat Bleker de oude aanbevelingen van Alterra laat uitvoeren. Als de staatssecretaris dat niet doet, volgen juridische stappen, schrijven zij.

© ANP

(nu.nl)

30-04-2012

Koalabeer is bedreigde diersoort

De koalabeer is vanaf volgende week in sommige delen van Australië officieel een bedreigde diersoort.


Foto: ANP

Dat meldden Australische media vrijdag.

De Australische minister van Milieu, Tony Burke, zal koala's in de noordoostelijke provincie Queensland maandag ''bedreigd'' verklaren. Soortgenoten in Nieuw-Zuid-Wales krijgen het label ''kwetsbaar''.

Dit houdt in dat op deze plekken het natuurlijke leefgebied van koala's beschermd zal worden tegen onder andere industrie en woningbouw.

Nationale inventarisering

Volgens milieuorganisaties gaan de maatregelen echter niet ver genoeg. Zij drongen aan op een nationale inventarisering van het aantal koala's en daaropvolgend passende maatregelen, maar zeggen dat de overheid gezwicht is voor de druk vanuit de industriële sector.

Schattingen van het aantal overgebleven koala's lopen uiteen. Volgens sommige onderzoeken zouden er minder dan 80.000 koala's in het wild leven.

© ANP

(nu.nl)

09-05-2012

Zeldzaamste mensaap stiekem gefilmd



Beeldmateriaal van de Cross River Gorilla is nog schaarser dan de gorilla zelf. En dus zijn deze nieuwe beelden van de soort heel bijzonder.

Wereldwijd zijn er nog maar 250 exemplaren van terug te vinden: de Cross River Gorilla. Slechts zelden laten de dieren zich aan mensen zien en dus is ook het beeldmateriaal schaars. Zeker het beeldmateriaal dat de gorilla’s in hun eigen omgeving terwijl ze op hun gemak zijn, laat zien.

Acht
Maar nu kunnen we een prachtig filmpje aan dat schaarse beeldmateriaal toevoegen. Het filmpje is gemaakt door verdekt opgestelde camera’s in een beschermd gebied in Kameroen. Zodra onderzoekers de beelden terugkeken, konden ze hun geluk niet op. Op de foto zijn maar liefst acht Cross River Gorilla’s te zien die op hun gemakje door het bos wandelen.

Slaan
Het hoogtepunt van de video is zonder enige twijfel het moment waarop één van de gorilla’s zich op de borst begint te slaan. Wie goed oplet, ziet tussen de acht gorilla’s ook een gorilla lopen die een arm lijkt te missen. Mogelijk is hij met zijn arm een keer in een strik blijven hangen en deze vervolgens kwijtgeraakt.


“De video is het beste beeldmateriaal dat tot op heden van de Cross River Gorilla’s is gemaakt,” stelt Christopher Jameson namens de Wildlife Conservation Society, de maker van de video. Hij benadrukt dat de gorilla’s heel schuw zijn en normaal gesproken vluchten zodra ze mensen zien. “Dit beeldmateriaal geeft ons een glimp van hoe de gorilla’s zich normaal gesproken in hun eigen omgeving gedragen.”

(scientias)

14-05-2012

Verlies van natuur en cultuur gaan hand in hand



Als de natuur in diversiteit afneemt, dan gebeurt datzelfde met de cultuur in dat gebied. Dat is de opmerkelijke conclusie van een nieuw wetenschappelijk onderzoek.

De biodiversiteit loopt rap terug. Naar schatting verdwijnen jaarlijks 1000 keer meer soorten dan in het verleden het geval was. Ook de cultuur heeft het zwaar. Zo voorspellen experts dat tegen het eind van deze eeuw vijftig tot negentig procent van de talen wereldwijd verdwijnt. Het is lastig gebleken om die twee ontwikkelingen met elkaar in verband te brengen. Maar wetenschappers zijn er nu toch in geslaagd. Hun conclusie? Het verdwijnen van soorten hangt nauw samen met het verdwijnen van talen en een stukje cultuur.

Hotspot
“Wij voerden deze studie uit om meer te weten te komen over de mensen die in gebieden leven die belangrijk zijn voor het behoud van de biodiversiteit,” legt onderzoeker Larry Gorenflo uit. De wetenschappers bestudeerden de exacte locatie van meer dan 6900 talen. “We keken naar de gebieden die belangrijk zijn voor het behoud van de biodiversiteit en maten de diversiteit in talen in een poging de menselijke dimensie van deze regio’s beter te begrijpen.” Zo ontdekten ze dat gebieden met een grote biodiversiteit ook een grote diversiteit aan talen hebben. Zo’n zeventig procent van alle talen komt voor in gebieden met een grote diversiteit. Vaak zijn deze talen vrij uniek en komen ze slechts op één plaats voor en zijn ze dus ook kwetsbaar. Van de 3203 talen die op een biodiversiteitshotspot (een bedreigd gebied met grote biodiversiteit) werden aangetroffen, worden 1553 slechts door 10.000 mensen (of minder) gesproken.

Verklaring
Een gebied met een grote biodiversiteit kent dus ook een grote diversiteit aan talen. Hoe kan dat? Dat weten de onderzoekers ook niet precies. Er zijn verschillende factoren die dat verband kunnen verklaren. Mogelijk is het zo dat de bewoners van deze gebieden uit meer bronnen kunnen putten (de biodiversiteit, een bron van voedsel, is groot) en daardoor minder met andere groepen in botsing komen. Hierdoor konden ze hun eigen cultuur en taal ontwikkelen. Het is ook mogelijk dat de inheemse bevolking de biodiversiteit beschermt en dat – wanneer de cultuur en mensen verdwijnen – de biodiversiteit daar ook onder lijdt. “Hoewel verschillende processen mogelijk hebben geleid tot verschillende talen, culturen en soorten in verschillende gebieden, lijken vergelijkbare krachten nu het uitsterven van soorten en het verdwijnen van culturen en talen te veroorzaken,” zo schrijven de onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. “In veel gevallen lijken omstandigheden die soorten laten verdwijnen, ook talen te laten verdwijnen,” concludeert Gorenflo. Het is niet ondenkbaar dat wanneer culturen en talen verdwijnen ook de biodiversiteit nog sneller afneemt. In die talen en culturen zit namelijk vaak veel kennis opgeslagen over de omgeving van dat volk. Wanneer de cultuur en taal verdwijnt, gaat ook die kennis verloren.

Uit het onderzoek blijkt bovendien dat maatregelen die getroffen worden om de biodiversiteit op peil te houden, ook culturen goed doen. Beschermende maatregelen kunnen zeker één of twee talen in datzelfde gebied redden, zo stellen de onderzoekers. Organisaties die zich nu inzetten om dier- en plantensoorten te redden en organisaties die zich bekommeren om inheemse volken met hun bijzondere taal en cultuur zouden dan ook eigenlijk hun krachten moeten bundelen.

(scientias.nl)

22-05-2012

Sojoez-capsule kost leven aan 120 zeldzame antilopen



Omdat zij gras hadden gegraasd op een met chemicaliën vervuilde landingsplaats van een Russische Sojoez-capsule, zijn in de steppen van Kazachstan zowat 120 saiga-antilopen omgekomen. Dat zegt Roeslan Koesletov van de plaatselijke milieu-autoriteiten. De antilope geldt als een erg bedreigde diersoort.

De Sojoez-capsule was op 27 april tegen de grond gesmakt in de regio Kostanai in de vroegere Centraal-Aziatische Sovjet-republiek. De Sojoez had drie bewoners van het Internationaal Ruimtestation ISS weer naar huis gebracht.

(HLN)

21-06-2012

Smeltend zee-ijs bedreigt de keizerspinguïn


Hij ziet eruit alsof niemand hem iets maken kan: de flinke keizerspinguïn. Maar schijn bedriegt. Sterker nog: de keizerspinguïn dreigt door het smeltende zee-ijs helemaal te verdwijnen.

Wetenschappers van het Woods Hole Oceanographic Institution (WHOI) trekken die conclusie na een uitgebreid onderzoek. “Als je wilt bestuderen welke effecten het klimaat op een bepaalde soort heeft dan zijn er drie puzzelstukjes die je bij elkaar moet leggen,” vertelt onderzoeker Hal Caswell. “De eerste is een beschrijving van de gehele levenscyclus van het organisme en hoe individuen zich door die levenscyclus bewegen. Het tweede stukje is hoe de cyclus beïnvloed wordt door klimaatvariabelen. En het cruciale derde puzzelstukje is een voorspelling van hoe die variabelen er in de toekomst uit kunnen gaan zien.”

Klimaatmodel
Voor hun studie gebruikten de wetenschappers klimaatmodellen. Die werden zorgvuldig geselecteerd. Er werd gekeken welke modellen een goed beeld gaven van de daadwerkelijke hoeveelheid zee-ijs in de 20e eeuw. “Als een model een uitkomst voorspelde die goed overeenkwam met de werkelijkheid dan was het ons inziens waarschijnlijk dat ook de projecties van de hoeveelheid zee-ijs in de toekomst betrouwbaar waren,” stelt onderzoeker Julienne Stroeve. Met behulp van deze klimaatmodellen werd vastgesteld hoe de temperatuur en hoeveelheid zee-ijs zou veranderen. Vervolgens werd gekeken hoe deze veranderingen de keizerspinguïns op Adélieland, een gebied in het oosten van Antarctica, beïnvloeden.


Onderzoeker Stephanie Jenouvrier met een vijf maanden oude keizerspinguïn. Foto: Stephanie Jenouvrier / Woods Hole Oceanographic Institution.

Resultaten
Als we op deze voet doorgaan en ook in de komende jaren net zoveel CO2 uit blijven stoten, dan stijgen de temperaturen en neemt het zee-ijs af. Dat resulteert tot 2040 in een voortdurende lichte daling van het aantal keizerspinguïns. Na 2040 nemen hun aantallen opeens een stuk rapper af. Zijn er nu nog ongeveer 3000 broedende paartjes: tegen het jaar 2100 zijn dat er waarschijnlijk nog maar vijf- tot zeshonderd.

IJs
Hoe zorgen die hoge temperaturen er nu precies voor dat deze pinguïns het moeilijk hebben? Pinguïns eten vissen, pijlinktvissen en garnaalachtige diertjes. De prooi van pinguïns eet weer plankton: kleine organismen die aan de onderkant van het ijs groeien. Als het ijs verdwijnt, verdwijnt het plankton en de prooi van pinguïns krijgt het zo ook moeilijk.

Er ontstaat eigenlijk een sneeuwbaleffect. En dat effect beperkt zich niet tot pinguïns. Ook wij mensen kunnen er nog wel eens hinder van ondervinden. “Wij vertrouwen op het functioneren van deze ecosystemen,” stelt Caswell. “We eten vis die van Antarctica komt. We vertrouwen op een cyclus van voedingsstoffen waar soorten in alle oceanen waar ook ter wereld bij betrokken zijn.” En dat maakt het onderzoek ook zo belangrijk.

(scientias.nl)

09-08-2012

Na 26 jaar eerste blik op bijna uitgestorven neushoorn


© ap.

Voor het eerst in 26 jaar zijn in het Indonesisch oerwoud zeven van de met acuut uitsterven bedreigde Sumatraanse neushoorns gespot.

Beelden van de dieren werden opgenomen door fotovallen, meldt een medewerker van de Leuser International Foundation die in Atjeh het Mount Leuser National Park bezit. "We hebben vroeger al hoefafdrukken en uitwerpselen gezien, maar het is de eerste keer dat we de dieren ook op foto hebben", zegt Tarmizi, die verantwoordelijk is voor het jongste neushoornonderzoek.

Meer foto's
De lokale pers had de afgelopen weken al over de neushoorns bericht. De stichting evalueert momenteel meer dan 1.000 foto's, want volgens Tarmizi zouden er nog meer neushoorns op kunnen staan. De stichting zal de ontdekking pas officieel bekendmaken nadat alle foto's geëvalueerd zijn.

Kleinste soort
De Sumatraanse neushoorn is de kleinste soort ter wereld. Hij wordt slechts tot 1,30 meter groot. Hij behoort volgens de natuurbehoudsorganisatie WWF wereldwijd tot de meest bedreigde grote zoogdieren, en vermoedelijk leven vandaag nog slechts 200 dieren in het wild. De hoorn wordt in de Aziatische geneeskunde vaak een helende werking toegeschreven, en dierenbeschermers achten vooral wildstropers verantwoordelijk voor het verdwijnende bestand.

(HLN)

[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-08-2012 09:50:52 ]

16-08-2012

Grote witte haai met uitsterven bedreigd



De grote witte haai voor de kust van Californië moet op de lijst van bedreigde diersoorten. Dat vinden drie milieuorganisaties in Amerika. Volgens de milieugroeperingen leven er nog minder dan 350 exemplaren van deze soort aan de westkust van Amerika.

De grootste bedreiging voor deze haaiensoort is de commerciële visserij van zowel Amerika als Mexico. De petitie werd ondertekend door Oceana, Center for Biological Diversity en Shark Stewards.

Tot vorig jaar kon niet worden vastgesteld hoeveel exemplaren van de grote witte haai nog in leven waren. Maar uit twee onafhankelijke onderzoeken in 2011 is gebleken dat de groep voor de kust van Californië geïsoleerd is geraakt van zijn soortgenoten elders in de wereld.

Als niet snel iets verandert aan de situatie sterft de haai in deze oceaan langzaam uit. Op een populatie van 350 haaien, leven er hooguit 100 vruchtbare vrouwtjes. Die zullen het moeilijk hebben de kwetsbare groep weer op peil te krijgen, voorspellen de drie organisaties.

Ook elders in de wereld heeft de grote witte haai het zwaar te verduren. Uit onderzoek van de Stanford University in 2010 bleek dat wereldwijd nog minder dan 3.500 exemplaren in leven zijn.

(HLN)

11-09-2012

Wetenschappers presenteren lijst met meest bedreigde soorten



"De 100 soorten zijn uniek en onvervangbaar"
Meer dan achtduizend wetenschappers hebben een lijst opgesteld met daarop de honderd meest bedreigde dier-, plant- en schimmelsoorten ter wereld. De kans dat ze overleven is klein.

100 meest bedreigde soorten
Download pdf (9,1 MB)

Op de lijst staan onder meer de escudo-eilandluiaard (Bradypus pygmaeus), een dwergluiaard die alleen voorkomt op een eilandje in de buurt van Panama, de saola (Pseudoryx nghetinhensis), een zeldzame antilope in het bergachtige grensgebied tussen Vietnam en Laos die pas twintig jaar geleden ontdekt is, en de wilgenblaar (Cryptomyces maximus), een schimmel die alleen in een klein gebied in Wales voorkomt.

De honderd soorten komen voor in 48 verschillende landen.

Primeur
Het is de eerste keer dat zo'n lijst wordt opgesteld. Het initiatief komt van de Zoological Society of London (ZSL) en de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN), die van 6 tot 15 september in het Zuid-Koreaanse Jeju een wereldcongres houdt over natuurbescherming.

Volgens de Zoological Society of London is de kans groot dat de honderd soorten uitsterven omdat geen enkele van de honderd de mens een duidelijk voordeel oplevert. "De donorgemeenschap en de beweging voor natuurbescherming gaan steeds meer uit van het principe 'wat kan de natuur voor ons doen': soorten en leefgebieden worden gerangschikt volgens de diensten die ze de mens kunnen leveren", zegt Jonathan Baillie, directeur natuurbescherming van de Zoological Society.

Inherent bestaansrecht
"Alle soorten op de lijst zijn uniek en onvervangbaar", zegt Ellen Butcher (ZSL), coauteur van het rapport. "Als ze verdwijnen, kunnen we ze met geen geld ter wereld terugbrengen. Maar als we meteen in actie schieten, kunnen we ze de kans geven om te vechten voor hun overleven. Maar dan moet de samenleving wel het morele en ethische standpunt steunen dat alle soorten een inherent bestaansrecht hebben."

(HLN)

15-10-2012

Dit zijn de 25 meest bedreigde primaten



De wereld telt zon 633 verschillende soorten primaten en zeker 54 procent daarvan wordt met uitsterven bedreigd. In een nieuw rapport presenteren onderzoekers de 25 meest bedreigde primaten waarvan we als er niet snel iets veranderd binnenkort voorgoed afscheid moeten nemen.

De 25 ernstig bedreigde primaten leven in verschillende delen van de wereld. Negen ervan treffen we aan in Azië, Madagaskar telt er zes, Afrika vijf. In het Neotropisch gebied (Zuid-Amerika, Midden-Amerika, Caribisch Gebied en het zuidelijke puntje van Florida) zijn vijf bedreigde soorten primaten terug te vinden.


De noordelijke wezelmaki. Tekening: Conservation International / Stephen Nash.

Noordelijke wezelmaki
Eén van de primaten die we op de lijst terugvinden, is de noordelijke wezelmaki. Het dier gaat de boeken in als de meest bedreigde lemuur van dit moment. Voor zover bekend zijn er nog maar negentien noordelijke wezelmakis in het wild terug te vinden. En niet alleen met deze soort gaat het slecht: zon 91 procent van de 103 soorten lemuren dreigt te verdwijnen.

Indri
Op de lijst vinden we ook het dwergspookdier terug. Maar niet alleen de kleinere primaten lopen gevaar. Op de lijst zijn ook enkele grotere exemplaren te vinden. De Oostelijke laaglandgorilla bijvoorbeeld. En de indri en varkensstaartlangoer.

Ontbossing
De grootste gevaren waar deze primaten mee te maken krijgen, zijn ontbossing en de jacht op de dieren. Sommige primaten worden gevangen voor hun vlees. Anderen weer om illegaal door te worden verkocht. Dit rapport laat zien dat s werelds primaten steeds sterker bedreigd worden door menselijke activiteiten, concludeert onderzoeker Christoph Schwitzer. Hoewel we in deze eeuw nog geen soorten primaten verloren zijn, zitten enkelen in zeer zwaar weer. Vooral over de lemuren maken de onderzoekers zich zorgen. Het thuisland van de lemuren Madagaskar doet volgens de wetenschappers te weinig om ze te beschermen.

Ook bedreigd Op een lijst met 25 plaatsen passen natuurlijk maar 25 bedreigde dieren. Maar er zijn er veel meer, zo benadrukken de onderzoekers. Primaten die de top 25 net niet haalden, maar eigenlijk net zo ernstig worden bedreigd zijn onder meer de pas ontdekte Rhinopithecus strykeri u weet wel: de aap met de bijzondere neus) en de Cross Rivergorilla.

Cruciale rol
Dat het zo slecht gaat met de primaten is onvergefelijk, vinden de onderzoekers. Primaten spelen een cruciale rol in hun omgeving, vertelt onderzoeker Russell Mittermeier. Ze doen vaak dienst als verspreiders van zaden en helpen de diversiteit in het bos te behouden. En die bossen en hun diversiteit zijn weer belangrijk voor ons mensen. We moeten steeds meer erkennen dat bossen een enorme bijdrage leveren aan ons ecosysteem: ze voorzien ons van drinkwater, voedsel en medicijnen.

Is er in dit zwartgallige rapport dan ook nog goed nieuws aan te treffen? De echte optimist kan in het rapport inderdaad wel iets goeds terug vinden. Er zijn namelijk ook enkele primaten van de lijst die elke twee jaar wordt opgesteld verdwenen. De baardaap bijvoorbeeld. En ook de breedsnuithalfmaki. Maatregelen die werden getroffen om deze soorten te beschermen, hebben hun vruchten afgeworpen: hun aantal neemt toe en de dreiging neemt iets af.

(scientias.nl)

17-10-2012

Ruim 20.000 dieren en planten bedreigd

Het aantal dier- en plantensoorten dat met uitsterven wordt bedreigd staat wereldwijd op 20.219.
Dat blijkt uit de Rode Lijst die natuurorganisatie International Union for Conservation of Nature (IUCN) woensdag presenteerde.

Ieder jaar komen er meer bedreigde dieren en planten bij, zei een woordvoerder van IUCN Nederland. Vorig jaar stonden er 24.216 dieren en planten op de Rode Lijst. Dat lijkt fors meer dan nu, maar dat is volgens IUCN schijn.



Verschil

Het verschil komt volgens de woordvoerder door een andere rekenmethode, waardoor de cijfers van dit jaar en vorig jaar niet zijn te vergelijken.

Hoeveel Nederlandse dieren en planten er in totaal op de lijst staan, kon IUCN Nederland woensdag niet zeggen. Wel kon de woordvoerder enkele dieren uit onze contreien noemen die op de lijst voorkomen. Zo is de Europese nerts in Nederland uitgestorven en wordt hij wereldwijd ernstig bedreigd. Ook de paling moet wereldwijd ernstig vrezen voor zijn voortbestaan. De Europese rivierkreeft is ook een bedreigde diersoort.

Van de in totaal 65.518 soorten die IUCN heeft onderzocht, zijn er 795 uitgestorven en komen er 63 niet meer in het wild voor. Vorig jaar dacht IUCN dat er 801 uitgestorven soorten waren. Afgelopen jaar zijn echter een aantal planten en dieren herontdekt, waaronder de Erythrina schliebenii, een Tanzaniaanse boom.

Regenwoud

Bijna alle dieren en planten die het moeilijk hebben, verliezen hun leefgebied aan de mens. Het kappen van het regenwoud is volgens IUCN de belangrijkste bedreiging. Ook illegale jacht, handel, milieuvervuiling en klimaatverandering zijn een crime voor de flora en fauna over de hele wereld.

Er zijn ook lichtpuntjes. Enkele dieren worden minder in hun voortbestaan bedreigd dan vorig jaar. Zo gaat het nu beter met de Stellerzeeleeuw en de blauwe leguaan dan vorig jaar.

Door: ANP .

(nu.nl)

23-10-2012

Brazilië wil bedreigde diersoorten klonen


Het roodstuitleeuwaapje.

Brazilië heeft concrete plannen om diersoorten te klonen die met uitsterven bedreigd zijn. Na het aanleggen van een genenbank, bekijken onderzoekers nu met welk dier ze aan de slag zullen gaan en welke techniek ze zullen hanteren.

Onderzoeker Carlos Frederico MartinsHet landbouwkundig onderzoekscentrum van de Braziliaanse regering (Embrapa) heeft in een eerste fase een genenbank opgericht van 420 stalen met kiemplasma van bedreigde soorten. Een van de eerste stalen was afkomstig van het roodstuitleeuwaapje (Leontopithecus chrysopygus), een endemische aapsoort in Brazilië die dreigt te verdwijnen.

In een tweede fase zullen kloontechnieken bestudeerd worden. Daarvoor heeft Embrapa zijn samenwerking met de dierentuin in Brasilia hernieuwd. De dierentuin zal eieren van dieren in gevangenschap verzamelen en bestuderen.

Dolly
"Het is nog niet bekend wanneer we voor het eerst zullen klonen. Het zou kunnen gaan om de manenwolf (Chrysocyon brachyurus), een andere bedreigde diersoort. Een van de technieken die we overwegen is gelijkaardig aan de creatie van Dolly, het schaap dat werd gekloond uit de cel van een volwassen ooi", verklaarde Embrapa-onderzoeker Carlos Frederico Martins.

(HLN)

13-11-2012

Opnieuw hoop voor berggorilla's


© reuters.

Goed nieuws voor de al jarenlang met uitsterven bedreigde berggorilla's in Afrika: het aantal zeldzame mensapen is volgens officiële cijfers sinds 2006 met bijna 200 gestegen.

Een telling heeft aangetoond dat er in het grensgebied tussen Oeganda, Rwanda en de Democratische Republiek Congo ondertussen weer 880 exemplaren van de majestueuze soort zijn, meldt de Oegandese minister van Toerisme en Natuurbehoud Maria Mutagamba. Zes jaar geleden waren dat er nog 700.

De dieren worden bedreigd door stroperij, ontbossing en burgeroorlogen. Berggorilla's en mensen zijn genetisch 98 procent hetzelfde.

(HLN)

13-11-2012

Klimaatverandering kan koffie tot zeldzame delicatesse maken



Nog voor het einde van deze eeuw kan een wilde koffieplant die meer dan de helft van alle geproduceerde koffie levert, zijn uitgestorven. Dat concluderen wetenschappers op basis van modellen. Het zou kunnen betekenen dat koffie nog deze eeuw een peperdure delicatesse wordt.

Heel veel mensen kunnen ‘s ochtends echt niet zonder: een kopje koffie. Het is zonder enige twijfel ‘s werelds meest populaire drankje. Ondanks dat is er maar weinig onderzoek gedaan naar hoe koffieplanten (in het wild of op plantages) reageren op klimaatverandering. Wetenschappers van de Royal Botanic Gardens, Kew brengen daar nu verandering in. Ze bestudeerden de wilde koffieplant Coffea arabica. Met behulp van modellen gingen ze na welke effecten klimaatverandering op de plant heeft.

Resultaten
Uit de modellen blijkt dat het leefgebied waar C. arabica tegen 2080 nog volop kan groeien en bloeien in het gunstigste geval met zo’n 65 procent is afgenomen. In het ergste geval is het aantal gebieden waar de plant goed kan groeien met 99,7 procent afgenomen. Het is aannemelijk dat het werkelijke percentage tegen 2080 dichter bij de 99 dan bij de 65 zal zitten. De onderzoekers benadrukken namelijk dat ze in hun studie nog geen rekening hielden met de ontbossing die op dit moment in het natuurlijke leefgebied van de koffieplant (Ethiopië en Zuid-Soedan) gaande is. Ook andere factoren zoals ziekten of plagen en een afname in het aantal vogels (die de zaden van de koffie verspreiden) zijn niet in de modellen opgenomen, maar hebben waarschijnlijk wel een negatieve invloed op de koffieplant.

Toetsen
De onderzoekers gingen niet alleen op modellen af. Ze trokken ook de bossen van Zuid-Soedan in. De voorspelling was dat de koffieplant hier tegen 2020 zou zijn uitgestorven. De onderzoekers toetsten die hypothese: hoe stonden de koffieplanten ervoor en was klimaatverandering zoals de modellen voorspelden inderdaad verantwoordelijk voor het verdwijnen van de koffieplant? Uit het onderzoek bleek dat de modellen aardig klopten. De koffieplanten waren in slechte staat en het is aannemelijk dat ze hier tegen 2020 helemaal zijn verdwenen. Het aantal volwassen koffieplanten viel tegen, er waren ook bijna geen jongen te vinden en de planten droegen maar zelden vrucht.

Gevoelig
Het onderzoek onderschrijft wat koffieboeren allang beweren. De koffieplant is bijzonder gevoelig voor klimaatverandering. Zo gevoelig zelfs dat klimaatverandering alleen, de plant al de kop kan kosten. Dus zelfs in gebieden die beschermd worden tegen ontbossing, kan de koffieplant het nog gaan verliezen.

Hogere prijzen
Maar wat heeft dat heel concreet voor gevolgen voor de koffieproductie? De onderzoekers verwachten dat (versnelde) veranderingen in het klimaat de koffieplanten hard gaan raken. Plaatsen waar de koffie het nu nog uitstekend doet, zullen in de toekomst minder aantrekkelijk worden voor de plant, waardoor deze minder vrucht draagt en oogsten wellicht zelfs helemaal mislukken. Het is aannemelijk dat de prijzen van koffie door zulke gebeurtenissen stijgen: de vraag blijft hetzelfde, maar het aanbod neemt af.

De onderzoekers benadrukken dat ze met hun studie zeker geen paniek willen zaaien. Ze hopen dat hun onderzoek de basis vormt voor de ontwikkeling van strategieën om de koffieplant te redden. Zo presenteren de onderzoekers in hun studie enkele plaatsen waarvan ze verwachten dat de koffieplant het er ook in de toekomst goed zal blijven doen. Het lijkt verstandig dat koffieboeren zich op die gebieden gaan richten

(scientias.nl)