Neoliberalisme wat houdt het in? #33

quote:

Op woensdag 22 april 2020 19:51 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De marktprijs is een eerlijke prijs (plus een extraatje omdat het gedwongen is). Alleen de marktprijs van wat? De marktprijs toen het nog geen bouwgrond was maar landbouwgrond, de prijs van landbouwgrond + speculatie dat het bouwgrond wordt, of de prijs van bouwgrond?

Zijn sociale huurwoningen uniek in hun grondbehoefte, of zijn er ook andere gebruikers die grond willen hebben? Is er een legitieme claim dat de gemeente grond voor sociale huurwoningen reserveert en niet voor ander gebruik?

twitter:

RF_HFC twitterde op woensdag 22-04-2020 om 23:46:50 We hoeven het niet terug te verdienen. Het is een schuld aan onszelf. Wanneer gaan we leren? https://t.co/yOZM9CZguh reageer retweet

Neoliberale newspeak.

quote:

Op donderdag 23 april 2020 16:09 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Hij heeft wel gelijk. De budget contraint is een zelf gekozen beperking (Modern Monetary Theory). Er zijn gevallen waarin de budget constaint handhaven schadelijker / dodelijker is dan het caronavirus zelf.

De doorlopende kosten, die iedereen in het gareel laten lopen, worden een onmogelijke probleem als de economische kringloop stokt. Het laat zien dat het kapitalistische marktsysteem niet kan stoppen, maar altijd moet voortjakkeren. Neoliberalen noemen dat de heerlijke vrijheid. Dat is neoliberale newspeak. Nooit is de budget contraint zo heilig als wanneer rechts links in haar straatje wil dwingen. In de VS laat rechts regelmatig het budget uit de rails lopen, alleen om links daarna te kunnen manen te bezuinigen op de sociale zekerheid. Je kunt de budget contraint ook politiek misbruiken onder de noemer van rationaliteit.

Hoewel rechts links inderdaad weleens beticht van spilzucht, is het zelden links die rechts in het gareel houdt of budgettair beperkt lijkt. Er is één hoeder van de budget constraint en dat is neoliberaal rechts, waarmee je een groot deel van de netto-belastingbetalers weet te vervreemden. MMT is een beetje het linkse equivalent van libertariers, mensen die de grenzen bewust laten vervagen tussen taken van centrale banken en taken van centrale overheden.

quote:

Op dinsdag 21 april 2020 19:51 schreef Klopkoek het volgende:
Twee goede artikelen over de succesvolle aanpak van gidsland Zweden

https://www.theguardian.c(...)trust-citizens-state

https://www.npr.org/2020/(...)-coronavirus-control

Inmiddels meer dagelijkse Corona-gevallen dan Nederland, ondanks een populatie- en bevolkingsdichtheidsverschil. 718 cases in Zweden vs. 708 cases in Nederland.

quote:

Op donderdag 23 april 2020 21:27 schreef deelnemer het volgende:

[..]

We leven in tijden waarin rechts de politiek domineert.

Blijkbaar is het de afgelopen 30 jaar niet gelukt door links om met een aantrekkelijk verhaal te komen. Wat is daar de verklaring voor? Propaganda? Indoctrinatie? Gebrek aan samenwerking?

quote:

De coronavirus crisis is een noodsituatie. Willen de neoliberalen dat we ons aan houden aan budget contraints en individuele eigen verantwoordelijkheid dan komt er geen hulp voor bedrijven. Komt er wel noodhulp voor bedrijven, dan is het argument dat het een noodsituatie is. In een noodsituatie vervagen blijkbaar alle regels. Behalve de budget contraint voor overheden. Bedrijven met budget problemen worden door de overheid gesteund, maar daarna gaan private financiele partijen overheden onder druk zetten om de schulden te verminderen, door hogere rentes te bedingen. Politici gaan de bevolking vertellen dat we moeten bezuinigen omdat we boven ons budget leven en financiele markten dat afstraffen, wat leidt tot een bankroet van de staat. Vervolgens wordt er gesneden in de uitgaven van de overheid.

Willen MMT/Neokeynesianen dat we ons houden blijven richten op grotere/volledige werkgelegenheid, dan volgt er hulp voor bedrijven. Voor neo-keynesianen zijn bedrijven een instrument om werkgelegenheid te garanderen. De budget constraint voor overheden is niet zo absoluut als je beschrijft, want private partijen bieden op dit moment de overheden geld om geld te lenen en in de economie te pompen, tenzij de terugbetaling discutabel wordt. Overheden kunnen aantrekkelijker lenen dan bedrijven en particulieren, omdat ze in feite de risicovrije rendementen bepalen. Hoe komt dat? Niet door marktwerking, niet door politieke ideologie, maar door een derde partij, niet privaat en niet democratisch, namelijk de centrale bank. Hogere rentes worden niet eenzijdig 'bedongen' door de markt, voor zover er marktwerking is en voor zoverre marktwerking vrij is, bla bla bla, maar net zo goed artificieel verlaagd door de geldpers. MMT wil dit derde instituut koppelen aan de democratische macht. Overheden, bedrijven en burgers leven boven hun stand en sparen te weinig in goede tijden. Daardoor holt de verdiencapaciteit uit.

quote:

Klasse bewuste machtspolitiek blijkt uit wat men wel serieus neemt en wat niet. MMT is de uitweg als rechts de budget constraint misbruikt om de bevolking te onderwerpen en te laten kruipen.

Als MMT de uitweg is, waarom is deze steun noodzakelijk als de rente negatief is geprijsd? In mijn ogen is MMT de versnelling voor alternatieve betaalmiddelen, betaalmiddelen die zich buiten de scheppingsmacht van de overheid plaatsen. Leuke Spielerei voor Amerikaanse Keynesianen, maar voor de Nederlandse (of zelfs Europese) economie totaal niet haalbaar, zolang de dollar de default munt in de wereld is.

quote:

Op vrijdag 24 april 2020 00:59 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Voor mij bestaan al deze instituties en legale constructies alleen om mensen te laten floreren. Als de instituties zelf echter voor mensen het grootste probleem worden, zijn ze onjuist.

Er bestaan echter meerdere orde problemen die kunnen ontstaan als we instituties en constructies uitsluitend beoordelen op hun (afwezigheid van) problemen voor mensen. Je hebt moral hazard, je hebt agency problemen, je hebt wantrouwen in munten en verminderde wereldhandel. Door instituties te nauw op hun taken te beoordelen (kiezers worden verdrietig van bezuinigingen, bezuinigingen zijn slecht) krijg je een systeem wat is ingericht op de primaire genotsprikkeling en afwezigheid van pijn. Dat lijkt me geen volwassen systeem.

quote:

De budget contraint is er voor overheden, net zolang als zij het geld tegen rente moeten lenen en aflossen. Dat wordt niet opgelost doordat de centrale bank de overheidsschuld opkoopt. Het zorgt er wel voor dat private financiele partijen de overheid niet meer kunnen laten bungelen.

Dat ‘bungelen’ kan alleen als de overheid in kwestie geen kredietwaardige partij bewijst te zijn. Argentinië is sinds 1813 zo’n 8 keer default op (een deel van) haar staatsschulden. Nederland 0 keer (met uitzondering van een Napoleontische episode). Nederland heeft de facto nooit gebungeld of zich zorgen moeten maken over private financials. Dat komt wellicht doordat een groot deel van die private partijen naar Nederlandse ethische financiële normen handelen, maar dat wij normen hanteren die strenger zijn dan veel andere landen hanteren legt ons financieel geen windeieren. De bijdrage daarvan aan de Nederlandse economie is niet te onderschatten.

quote:

Dit opkoopprogramma van obligaties werd in de EU nodig, toen private financiele partijen Zuid Europese landen gingen villen, in iets dat lijkt om een omgekeerde bankrun. Toen de centrale bank daarop reageerde door zelf marktspeler te worden, trad het buiten zijn oorspronkelijke mandaat en buiten haar onafhankelijke institutionele rol.

Het bezwaar tegen politiek invloed op de centrale bank bestaat alleen uit het risico dat de politiek daar verkeerde dingen mee gaat doen. Het risico dat het geldsysteem zelf het probleem wordt, is er echter ook als je een onafhankelijke centrale bank hebt met een gefixeerd mandaat.

Uiteindelijk zijn het altijd mensen die er een draai aan gaan geven, en dat kan ertoe leiden dat men er verkeerde dingen mee gaat doen. Het zou mooi zijn als de economische wetenschap echt waar was, want dan kon je ook weten hoe je het goed doet. Maar helaas is dat niet zo.

Tegelijkertijd is het goed dat, althans theoretisch, de centrale bank niet onder democratische druk staat, om de geldkraan aan te zetten op het moment dat populistische politici aan de macht zijn. Dit dreigt al te ontstaan in de VS, wat het laatste land was met een substantiële positieve yield. Inmiddels zijn alle wereldeconomieën in rentestanden onder de inflatiecijfers gedoken. Ik zou willen betogen dat Draghi niet een marktrol aannam, maar een publieke taak, door met de ‘whatever it takes’ een politiek probleem op te lossen voor Europese politici die uit angst voor verder populisme en geconfronteerd met tegenvallende groei niet de Noord-Europese austerity wilden doorvoeren.

quote:

De schuld moet ook nog worden afgelost, en een negatieve rente niet goed is voor een gezonde economische ontwikkeling.

MMT vereist dan ook geen economische groei om voor belastingopbrengsten te zorgen die vervolgens de staatsschuld kunnen afbetalen. Als het neoliberale model dit wel zou doen, dan zorgen negatieve yields dus voor positieve effecten op de staatsfinanciën en negatieve gevolgen voor markten die zich lenen voor bubbels, zoals de huizen- en aandelenmarkten. Echter, we bevinden ons al in een seculiere trend naar lagere rentes sinds begin jaren ‘80. Er lijkt weinig ruimte voor groei in de asset pricing als gevolg van risicovrije rentedaling en we begeven ons in de financiële territoria van Japanse economische werkelijkheden die ze daar sinds de jaren ‘90 kennen. Niet zo gek, als je ziet dat lage rentes samenvallen met vergrijzing en tweede orde effecten zoals teruglopende productiviteitsgroei, dalende economische groei en stijgende spaarsaldi. Ik ben denk ik minder gebaat bij lage rentes dan de meeste hier, maar om dit nu op het bordje van het neoliberalisme te schrijven is wat gek. Het MMT had (mogelijk) nog lagere rentes veroorzaakt doordat de schulden van centrale overheden hoger zouden zijn geweest en de politieke druk op centrale banken zwaarder.

quote:

Daarom zou ik nu voor de verandering eens alle schuld, die nu bij bedrijven ontstaat, bij die bedrijven laten. Dan kunnen zij bezuinigen door geen dividenten meer uit te keren, geen eigen aandelen meer in te kopen en de salarissen aan de top te verlagen. Dan wordt de rente die het bedrijfsleven moet betalen op hun schulden vast rap hoger. Dan kunnen zij door de financiele piranha's onder druk worden gezet i.p.v. de overheid. Dat is een manier om van dat arrogante gebral af te komen dat uit deze hoek van de samenleving komt.

De liberaal in mij is het met je eens. Schrap die dividenden maar (voor zover ze er nog zijn), gooi de werknemers op straat en laat de aandeelhouders met de verliezen achter. Met het prisoners dilemma van >150 overheden die allemaal vechten voor hun eigen multinationals zie ik dat niet snel gebeuren. Ieder land wil z’n eigen koe niet slachten, waardoor rijke landen hun lokale bedrijven steunen en arme landen zich dieper in de schulden steken. Je kunt het arrogant gebral noemen, het is vergelijkbaar met de toon die Nederland opzet als het over Eurobonds gaat of de toon die Europa opzet als het over ethische en milieukwesties in Azië gaat. De pot verwijt de ketel en uiteindelijk doen we er allemaal aan mee. Bedrijven kunnen, vanaf een bepaalde omvang, goedkoper aan geld komen dan een startup en worden ook nog eens gesponsord als het misgaat, allemaal omdat ze kiezers aan het werk houden.

quote:

Betaalmiddelen die zich buiten de (scheppings)macht van de overheid plaatsen moet je verbieden.

Dat lijkt me lastig, want bijna alles van waarde kan als ruilmiddel dienen. Nu met crypto zijn er meer alternatieve betaalmiddelen dan ooit, maar als de overheid deze markten verbieden is vechten tegen de bierkaai.

Prominente VVD'ers lobbyen voor een privaat beveiligingsbedrijf dat maar al te graag beveiligingstaken over wil nemen die nu nog door overheidsdiensten worden uitgevoerd. Bij de VVD zullen ze de overheid nog immer te groot vinden (neoliberaal) en private bedrijven kunnen het vast goedkoper en beter volgens hun overtuiging. Dus eerst bezuinigen op de politie (Ard van der Steur) waardoor die dienst minder goed functioneert om vervolgens een privaat bedrijf (waar die Ard nu voor lobbyt) in het ontstane gat te laten springen. Het ruikt allemaal niet fris.

Podcast:

quote:

De VVD en de veiligheidsindustrie
In de Nederlandse veiligheidsindustrie wordt op verzoek van de overheid veel werk uitbesteed aan bedrijven uit de private sector. Een van de belangrijkste spelers in dit veld is G4S, een miljardenbedrijf dat wereldwijd gevangenissen bewaakt en ook de beveiliging voor de zorg wil gaan leveren.

Uit onderzoek van journalisten Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers blijkt dat een aantal prominente VVD’ers, zoals Ard van de Steur en Annemarie Jorritsma, binnen het ministerie namens G4S lobbyen voor ruimere wetgeving voor cameragebruik bij beveiliging. Wat daarbij opvalt is dat deze VVD’ers ook betaald worden door G4S, waar ze een adviserende functie innemen.

Waar begint en eindigt belangenverstrengeling? Is het wenselijk dat private bedrijven zulke gevoelige informatie bezitten? Waar gaat die informatie heen? Deze week in De Groene Amsterdammer podcast spreekt Kees van den Bosch met Kim van keken over de veiligheidsindustrie.

Productie: Kees van den Bosch en Rosa Uijtewaal’

En een artikel:

quote:

Onderzoek Beveiligingsmultinational G4S en de VVD-lobby
Te koop: openbare orde en veiligheid

De private veiligheidsbranche haalt steeds meer opdrachten binnen die voorheen door de overheid werden geregeld. En het zijn opvallend veel VVD’ers die de belangen van de beveiligingssector behartigen.

Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers beeld Olivia Ettema

quote:

Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden, noemt het VVD-netwerk ‘brisant’. ‘Het is vooral kwalijk dat hier bewust op lijkt te worden aangestuurd door een aantal politieke kernspelers. We maken ons met z’n allen druk over de surveillance society die China aan het worden is, omdat de overheid alles in de gaten houdt. Hier gebeurt ondertussen precies hetzelfde, maar dan over de band van het bedrijfsleven. Schimmiger, veel schimmiger.’

quote:

Op vrijdag 24 april 2020 16:11 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Er staat niet dat alles probleemloos moet zijn. Er staat, als het managementsysteem zelf voor de samenleving de grootste bedreiging wordt, dan is het geen goed managementsysteem.

Omdat de budget contraint van de economie een nul som spel maakt, krijgt iemand de verliezen op zijn bordje geschoven. Dat kan met geven en nemen worden opgelost, wat leidt tot de gewone problemen waarmee we kunnen leven.

De budget constraint maakt van politiek geen nul-som spel. De beperkingen op het budget zijn gekoppeld aan het GDP. Dat is goed als de economie langjarig groeit (de overheidsschuld infleert en terugbetalen over 30 jaar is gemakkelijker dan nu), maar slecht als de economie krimpt. De koppeling aan de GDP laat echter ook zien dat wat we 30 jaar geleden gigantisch hadden gevonden, nu een beperkte staatsschuld is. In 1945 stond de staatsschuld op meer dan 220% van het GDP, maar dat laatste was een factor 100 kleiner dan dat het nu was. Verliezen van de Nederlandse overheidsschuld (negatieve rente) worden nu op het bordje geschoven van risicoaverse beleggers en de ECB, de winsten komen in de samenleving.

quote:

Maar dit nul som spel kan ook gebruikt worden om de lasten te schuiven op schouders van degene met de minste macht of invloed, en zo wordt het een gevecht op leven en dood. Het kapitalisme verheerlijkt deze strijd, en verkoopt het als natuurlijk, als gezond, als rationeel, of als verantwoordelijk. Het is geen van deze. De agressie die ervan uitgaat ondermijnt ieder idee van zin of waarde.

Als bedrijven te maken krijgen met vraaguitval als gevolg van het coronavirus, dan betekent dit dat consumenten minder consumeren. Minder productie is geen enkele probleem, als er minder consumptie tegenover staat. Je zou denken dat de consument daar zijn prijs al voor heeft betaald, in de vorm van minder consumptie, en dus is het verlies aan minder productie door het coronavirus al genomen. Toch komt er nu een groot economisch probleem op ons af, die de consumptie van veel mensen in de toekomst gaat verlagen. Dat is blijkbaar de prijs die je betaalt voor een tijdje minder te consumeren.

Minder productie en minder consumptie is wel een probleem als die productie voor werkgelegenheid zorgt, die consumptie voor welvaart en de combinatie van productie en consumptie voor >75% van de belastinginkomsten (inkomstenbelasting, winstbelasting, omzetbelasting, accijns gekoppeld aan omzetbelasting). Het verlies is door het coronavirus nog niet genomen, omdat dit direct knaagt aan de verzorgingsstaat en de arbeidsmarkt.

Minder consumeren in bepaalde richtingen en sectoren is niet erg (het is geen punt dat televisies in Azie geproduceerd worden in plaats van Eindhoven, want er zijn in Nederland meer consumenten die profiteren in de zin van verbeterde koopkracht door >90% gedaalde prijzen voor televisies dan dat er werknemers hun baan zijn verloren door het productieverlies van beeldbuizen) maar wel als dit in alle richtingen gaat. Een geleidelijke verschuiving van het type arbeid levert Nederland welvaart op, een externe schok waardoor we met een overschot aan aardappels, horecazaken en fietsen blijven zitten is waardevernietiging. Dat zijn allemaal investeringen geweest die knagen aan de nationale spaarpot, allemaal bedrijven die op basis van de verwachte economische vooruitzichten konden lenen, konden kopen en straks 10 cent per geinvesteerde euro terugzien, als ze geluk hebben.

quote:

Dat heeft alles te maken met het idee dat je d.m.v. het financiële systeem inkomsten en uitgaven over de tijd kan verdelen. Dat wordt door kapitalisten gezien als een enorm voordeel. Je kunt daarmee de solidariteit tussen mensen afschaffen, en deze beperken tot solidariteit met jezelf op verschillende momenten in de tijd. Het leidt tot financialisering van de economie, om d.m.v. lenen en sparen het mogelijk te maken om je eigen inkomsten en uitgaven over de tijd te verdelen. Dat leidt tot een doorlopende stroom van lopende uitgaven, en een grote disruptie als deze een tijdje stokt, die ver voorbij de duur van de eigenlijke crisis loopt. Daarbij lopen de kosten van de crisis voor velen veel hoger op, omdat de financiële sector en de bezitters van het kapitaal het uitbuiten.

Ik ben zo'n kapitalist die het ziet als een voordeel, maar het schaft niet alle solidariteit en de noodzaak van een sociaal vangnet af, want je blijft zitten met tail-end events, onvoorziene omstandigheden en risico's. Het is goed en gunstig dat mensen in hun jongere jaren kunnen lenen van hun oudere jaren, maar het is minder wenselijk dat ouderen zonder verdiencapaciteit op straat terecht komen. Het is wenselijk dat Nederland een combinatie van een sociaal minimum heeft voor ouderen (AOW) en dat mensen sparen voor hun oudere zelf (aanvullend pensioen). Zou je alles met omslagstelsels doen, dan maak je de economie meer broos, meer Mediterraan. Financialisering van de economie brengt rentes omlaag, waardoor ondernemerschap en innovatie beter kan gedijen, want meer mensen die bereid zijn geld uit te lenen naar nieuwe ideeën voor de toekomst. Economieën zonder financiële sector, zonder aandelenmarkt en zonder fiscaal gunstig sparen voor de oude dag, vertrouwen meer op solidariteit van het gezin en hebben niet de sterke staat zoals je hier voorstelt. Je brengt het bewust als 'kiezen voor solidariteit' en 'kiezen voor eigen verantwoordelijkheid', maar veel landen waar dat tweede aspect een belangrijke basisvoorwaarde is, zoals West-Europa en Scandinavische landen, zijn in staat de solidariteit uitbreiden. Kapitalisme is de voorwaarde voor solidariteit, want alleen in landen waar mensen spaarzaam leven hebben burgers geld over om hun naasten te helpen.

quote:

Eerst proberen de producenten hun verliezen door te schuiven naar de staat, onder het argument dat in de economische kringloop iedereen van elkaar afhankelijk is, en dat hun problemen bij gebrek aan steun zullen worden doorschoven naar werknemers. Als de staat deze steun eenmaal heeft verleent, weigert het gesteunde bedrijfsleven en hun aandeelhouders meer belasting te betalen, en eisen dat de staat in haar eigen budget gaat snijden. Dit alles is het gevolg van het machtsspel dat de budget contraint met zich meebrengt en de lasten uiteindelijk doorschuift naar de zwaksten. Mede omdat onze volksvertegenwoordigers altijd de sterkste economische partijen vertegenwoordigen.

De bedrijven, multinationals en banken zijn niet de actoren die bepalen of de Staat gaat bezuinigen. De uiteindelijke asset holders (burgers, pensioenfondsen, verzekeraars) bepalen of ze landen wel geld willen uitlenen (Nederland) of niet (Argentinie) en zo ja, onder welke voorwaarden. Banken zijn bemiddelaars, niet de boze entiteiten die jij ze maakt en de overheid dwingen om te gaan snijden in het eigen vlees. Het kan economisch gunstig zijn een lage staatsschuld te hebben, maar ook in tijden zoals dit om de staatsschuldbeperking wat meer los te laten. Toen 'neoliberaal' Nederland post 2008 naar een tijdperk van austerity ging, was anti-neoliberaal Nederland boos. Nu neoliberaal Nederland de touwtjes laat vieren en het bedrijfsleven plus de burgers te hulp komt, zijn anti-neoliberalen ook weer ontevreden. Als volksvertegenwoordigers de sterkste mensen vertegenwoordigen, waarom heeft niemand dan bedacht om een politieke partij te starten die opkomt voor zwakkeren in de samenleving? Is er geen enkele partij die zegt op te komen voor mensen die het minder breed hebben?

quote:

Een overheid wijzen op prudent beheer van hun budget is raar als je de overheid eerst vraag om de staatsschuld te verhogen om het bedrijfsleven te redden, terwijl het bedrijfsleven van de belastingheffing een lek mandje heeft gemaakt door zich eraan te onttrekken. Daaraan zie je het machtsspel, en dat machtsspel maakt het onredelijk.

Twee fouten in deze denkwijze. Ten eerste, er is niet een homogene groep van marktactoren. Ik ben pro-prudent beheer van het overheidsbudget, omdat ik denk dat mensen zoals ik (relatief jong) moeten opdraaien voor spilzuchtige verspilling van middelen. Dat wil niet zeggen dat ik, hoe neoliberaal ik misschien ook gevonden mag worden hier, bepleit dat de overheid volledig op haar handen moet zitten in een crisis zoals dit. Er moet een balans zijn tussen moral hazard beperken (dus bail-outs moeten gericht zijn op acties die positief gedrag stimuleren) en pijn verminderen (de sectoren redden die het hardst geraakt zijn, ook/zelfs als dit sectoren zijn met een verminderde levensvatbaarheid en belastingafdracht)

Ten tweede, de overheid wijzen op prudent beheer en tegelijkertijd geld vragen van de overheid is niet een volkomen inconsistentie of foutieve logica. Een hoop mensen, waaronder ik, hebben de afgelopen 5-10 jaar behoorlijk veel belasting afgedragen, wat minder zou kunnen zijn geweest als de staatsschuld harder was gestegen. Dan mag daar, in historisch negatieve tijden, wat tegenover staan. Sommige bedrijven mogen prima omvallen, wat mij betreft, anderen zitten wat meer verbonden met de infrastructuur van Nederland. De meeste mensen leggen het accent ergens anders, afhankelijk van hun bubbel en referentiekader, waardoor ik niet raar opkijk tegen een hoop Nederlanders die nu naar de overheid kijken voor steun. Kijk naar een gemiddelde zzp'er. Die bespaart, ten opzichte van een vergelijkbaar inkomen in loondienst, zo'n 10.000 euro per jaar aan belasting, toch kijkt ook de zzp'er nu naar de overheid voor tijdelijke steun. Vind ik daar wat van? Ja hoor. Maar is het te verklaren met een dystopisch mensbeeld van een vooropgezet plan door een syndicaat van marktactoren om de overheid flink uit te knijpen als het tegenzit en onvoldoende af te dragen als het goed gaat? In mijn ogen niet.

quote:

Een overheid zou helemaal niet zo strikt onder de budget constraint moeten worden geplaatst. Het is bij uitstek de plaats waar je kunt schipperen. Doe je dat niet, maak je van de centrale bank louter een bewaker daarvan, dan knoopt een samenleving zich er gemakkelijk in op, en het private kapitaal helpt daar graag aan mee om de overheid / bevolking eronder te schoffelen.

Zonder flauw te worden, ontwikkelde landen die slecht naar de budget constraint kijken zijn meestal niet de leukste landen om te leven. Scandinavië: <60%. Zwitserland: <45%. Nederland: <50%. Australie en Nieuw-Zeeland: <50%. Landen die zich laten beperken door een budget constraint hebben een gelukkiger samenleving, minder ongelijkheid en een overheid die de balans zoekt tussen private uitgaven en publieke uitgaven. Waar jij misschien denkt dat iets als 'teveel publieke uitgaven' niet kan bestaan, is dit wel het geval en is overheidsuitgaven als % van het GDP en publieke schuld als % van het GDP daar best een prima indicator voor. Als je denkt dat de budget constraint ervoor zorgt dat het private kapitaal de overheid en bevolking een loer kan draaien, kijk eens naar landen in default, zoals Argentinie en hedge funds zoals Elliott Management.

quote:

De situatie die was ontstaan door de kredietcrisis werd door private financiele partijen gebruikt om een omgekeerde bankrun op landen uit te voeren. Waarbij ze voorbij gaan aan
- hun eigen schuld in het ontstaan van de kredietcrisis (heel veel geldcreatie door private banken om een vastgoed zeepbel te financieren, en een poging om met gesecuritiseerde hypotheken een alternatief voor staatsobligaties te creeeren).
- de redding van het financiele systeem door de overheid
in een poging om daar een slaatje uit te slaan over de rug de rest van de bevolking.

Maar welke partijen hebben dan die omgekeerde bankrun uitgevoerd? Het zijn niet banken geweest die de rente op Griekse of Italiaanse staatspapier bepalen. Tegelijkertijd zorgde het gebrek aan vertrouwen voor minder uitbundig stromend kapitaal, waardoor er een flight to safety is opgetreden zoals dit wel vaker het geval is na een financiële crisis (zie ook eind jaren '80 en begin jaren '90 met situaties zoals schuldpapier voor Rusland en de Aziatische tijgereconomieën). We kunnen discussiëren hoeveel Nederlandse pensioenfondsen moesten verdienen aan obligaties van Italië en of de kapitaalmarktrente onder druk is gezet door partijen die dit hadden 'gecreëerd' of dat dit slechts de weeffouten in de Europese Unie bloot stelde, maar net als een paar alinea's eerder gooi jij alle financiële actoren op een hoop en doe je alsof banken uit het niets de pijlen op Zuid-Europa gemunt hadden. Dat is niet zo; er zijn duidelijke aanleidingen en of deze landen nu een tijd boven hun stand hadden geleefd/geleend of dat de Europese Unie steken heeft laten vallen, dit af doen als een omgekeerde bankrun van financials is een uitleg die ik niet kan rijmen met de ontwikkelingen in 2013-2016.

quote:

Iedere centrale bank heeft de mogelijkheid om nieuw geld te creeren en daarmee deze aanval af te slaan (om staatsobligaties op te kopen / op de eigen balans te zetten). Maar in de EU kan dat alleen door de ECB, en hebben individuele lidstaten deze mogelijkheid niet in eigen hand. Daardoor kan het hard worden gespeeld, en ja dat leidt tot politieke onrust.

Het lijkt me logisch dat een individueel land dit niet kan, want er is niet zo iets als een Italiaanse euro of een Nederlandse euro. Zolang je met elkaar in een monetaire unie zit, ontkom je niet aan geldcreatie op Europees niveau. Je ziet dit overigens ook in de VS: waar sommige staten hoge schulden hebben en zich misschien wel uit de crisis zouden willen printen, kan alleen de Fed dit doet en niet de Staat California.

quote:

Negatieve rentes betekent dat er teveel geld in omloopt is, dat zich grotendeels in handen van hele rijke mensen bevindt, die niet weten hoe dat te investeren in meer productiviteit. Dit heeft vooral te maken met het feit:
- dat de consumptie al torenhoog is, en veel economische activiteiten bestaan uit het leveren van goederen en diensten die mensen nauwelijks nodig hebben.
- de private banken geld bij het leven creeeren en dit stap voor stap eindig op 1 grote hoop in handen van de rijken.

Volgens mij zijn negatieve rentes vooral nadelig voor de kleine spaarder en minder voor de hele rijke mensen. Als je volledige vermogen uit spaargeld bestaat, heb je geen hedge tegen die lage rentes, terwijl hele rijke mensen minder in spaargeld zitten en meer in beleggingen. Het zijn juist de mensen met <10k aan spaargeld die eigenlijk meer zouden moeten beleggen en productiviteit moeten verhogen. Waarom zouden private banken het geld alleen in handen van de rijken brengen? Ben best benieuwd naar die toelichting.

quote:

De verminderde consumptie is eigenlijk niet het echte probleem. Je kunt dat zien aan de huidige lock-down. Je ziet het ook aan bijstandgerechtigden. Hun minimale budget is slechts voor een kwart beschikbaar voor het inkopen van de dagelijkse basisbehoeften, de rest zijn doorlopende kosten zoals huur en de ziektekostenverzekering. Op dat niveau van consumptie kun je al leven. De meeste middeninkomens zitten daar ver boven. Maar ook zij worden gerekend tot de armen, en als de huizenprijzen van hun koophuizen stijgen, juichen de media dat de armen weer rijker worden. Want de echte rijken hebben veel meer, en willen nog meer. Wat ze eigenlijk willen is macht.

Middeninkomens met een afbetaalde woning of een reeds aangekochte woning gaan meer uitgeven als hun woningwaarde stijgt en minder uitgeven als hun woningwaarde daalt. Daarmee zijn uitgaven van middeninkomens dus op een bepaalde manier pro-cyclisch, terwijl veel rijken anti-cyclisch uitgeven. In tijden van crisis wordt er door rijke mensen vastgoed gekocht en bedrijven geacquireerd, terwijl in tijden van economische hoogtij iedereen wil gaan beleggen en de overwaarde op huizen en het vakantiegeld door de middenklasse aan consumptie wordt uitgegeven.

quote:

Multinationals zijn geen koeien in het bezit van de landen waarin ze opereren. Zij zijn in het bezit van mensen met geld waar deze ook mogen wonen. Multinationals werken voor deze aandeelhouders. En als hun hoofdkantoor in jouw land staat, proberen ze de politiek voor hun karretje te spannen en corrumperen zo de politiek in je land.

De meeste landen, staten of steden willen hoofdkantoren. Want, goed voor het aanzien, goed voor de toeristische industrie, goed voor evenementen en goed voor de sponsoring van lokale initiatieven. Toont maar weer eens aan hoe verslaafd overheden aan geld zijn en hoe de armste landen, staten of steden het meest uitgeven om bedrijven naar zich toe te trekken voor positieve economische spin-off.

quote:

Professor Paul De Grauwe: "De markt alleen kan een coronaschok niet opvangen, de overheid kan dat wel"

De economische markt kan een schok als die door het coronavirus niet alleen opvangen, daar is de overheid voor nodig. Dat zei econoom Paul De Grauwe in "We zullen doorgaan" op Radio 1.

Kevin Calluy
12:06

Het coronavirus hakt stevig in op de wereldeconomie en dus ook bij ons. Bedrijven liggen deels of helemaal stil en de consument moet zo veel mogelijk binnenblijven. Als bedrijven te lang stilliggen, dreigen ze om te vallen en dan verliezen mensen hun job. De Nationale Bank van België schat dat onze economie er zo'n 7,5 procent op achteruitgaat.

Een lege winkelstraat in Oostende. "De consumptie zal in de eerste helft van 2020 met 5,7 procent afnemen."
CORONACRISIS
Nationale Bank voorspelt: "Coronacrisis snijdt diep in Belgische economie, maar economie kan ook snel heropleven"
wo 08 apr 13:41
"Er waren nogal wat economen die dachten dat de markt zich wel zou aanpassen, dat het allemaal wel in orde komt, maar het blijkt moeilijker. De markt alleen kan zo'n schok niet opvangen", zei De Grauwe.

"Als de productie stilvalt, als zo veel mensen hun job verliezen en als de economie naar beneden tuimelt, dan moet er een instantie zijn die dat opvangt. Dat is de overheid. Het blijkt nu hoe belangrijk die is. De markt werkt niet op zichzelf, die moet worden ondersteund. Sommige mensen waren dat vergeten."

We hebben te lang geloofd dat de overheid teert op de hardwerkende ondernemer
"Ik heb veel respect voor ondernemers, maar we hebben veel te lang geloofd in het feit dat alleen de ondernemer economische welvaart kan creëren en dat de overheid onproductief is. Dat de overheid en de sociale zekerheid teren op de hardwerkende ondernemer. Dat is het verhaal van de laatste decennia."

"De ondernemer is belangrijk, maar de sociale zekerheid is even belangrijk en moet weer belangrijker worden. Dankzij de sociale zekerheid kunnen heel veel mensen een goed leven leiden en het onderwijs en de ziektezorg zijn wel degelijk productief. Die moeten niet onderdoen voor de ondernemer."

Hogere belastingen
De Grauwe pleit ook voor een aangepaste fiscaliteit, met name voor progressieve(re) belastingen. Wie vandaag meer verdient, betaalt wel meer belastingen, maar die situatie is scheefgetrokken zegt De Grauwe: "Onze belastingen zijn eigenlijk niet meer progressief. In de hoogste belastingschaal val je al heel snel. We moeten dat systeem in ere herstellen. Mensen die veel meer verdienen, zouden ook meer moeten bijdragen. We moeten meer herverdelen."

BUITENLAND
Miljonairs en miljardairs pleiten voor hogere belastingen in Davos
wo 22 jan 19:08
De hoogste belastingschaal in de personenbelasting ligt bij ons op 50 procent. "Nog niet zo lang geleden bestonden er in de VS en in het Verenigd Koninkrijk belastingschalen tot 80 à 90 procent. Dat werd toen aanvaard en de economie bloeide. We hebben het vroeger gedaan, waarom zouden we het niet opnieuw kunnen doen?", vraagt De Grauwe zich af.

De coronacrisis zorgt alvast voor heel wat nieuwe inzichten bij economen. "We tasten in het duister. We moeten heel veel nadenken en discussiëren. Het is een beetje beschamend, want voor veel mensen betekent deze crisis miserie, maar intellectueel zijn dit buitengewoon boeiende tijden", besluit De Grauwe.

https://www.vrt.be/vrtnws(...)n-een-coronaschok-n/

Dit is niet in lijn met de neoliberale logica.

quote:

Minimumloon kan met 10 procent omhoog zonder dat het veel banen kost

Het minimumloon kan worden verhoogd zonder dat het direct veel banen kost. In één klap 10 procent erbij kan vrijwel pijnloos, maar AOW en bijstand moeten dan niet zoals nu evenredig meestijgen. Dat blijkt uit een nieuwe studie van het Centraal Planbureau.

Laurens Kok 30-04-20, 06:00 Laatste update: 07:16

quote:

Op donderdag 30 april 2020 08:23 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Dit is niet in lijn met de neoliberale logica.
[..]

Als uitkeringen en vooral bijstand niet mee stijgen juist wel en is het juist iets wat links niet wil. Minimumloon omhoog = kosten omhoog voor bedrijven = hogere inflatie. Bij gelijk blijvende uitkeringen en bijstand is het dus vooral een model om de armen armer te laten worden. Die koppeling met de bijstand moet er juist absoluut zijn als je enigszins iets sociaals wil houden.

Pleiten voor een hoger minimumloon en gelijkblijvende bijstand is typisch VVD.

quote:

Op donderdag 30 april 2020 09:17 schreef Hanca het volgende:

[..]

Als uitkeringen en vooral bijstand niet mee stijgen juist wel en is het juist iets wat links niet wil. Minimumloon omhoog = kosten omhoog voor bedrijven = hogere inflatie. Bij gelijk blijvende uitkeringen en bijstand is het dus vooral een model om de armen armer te laten worden. Die koppeling met de bijstand moet er juist absoluut zijn als je enigszins iets sociaals wil houden.

Pleiten voor een hoger minimumloon en gelijkblijvende bijstand is typisch VVD.

Dit is ook een solide D66 en VVD argument:

quote:

Een ‘kale’ verhoging van het minimumloon met 10 procent kost de staat ‘slechts’ 400 miljoen euro, met name doordat bijvoorbeeld de schoonmakers in overheidsgebouwen een hoger salaris krijgen. Stijgen echter ook de uitkeringen mee, dan komt het kostenplaatje opeens uit op 6,3 miljard. Dit komt vooral door hogere uitgaven aan de AOW.

quote:

Omdat de bouw van hoge, slanke torens buitengewoon duur is, bleef de bouw van super-slenders een halve eeuw lang slechts een theoretische mogelijkheid. Dat de theorie in het afgelopen decennium eindelijk in praktijk is gebracht, komt vooral door de extreme stijging van de vastgoed- en grondprijzen in Manhattan in het begin van de 21ste eeuw. Die ging, niet toevallig, gepaard met de opkomst van een geglobaliseerde elite van Chinese miljonairs, Russische oligarchen, olierijke Arabieren, New Yorkse Wall Street moguls en andere superrijken die bereid zijn om miljoenen dollars te betalen voor een veelal klein appartment with a splendid view. Zo zijn de super-slenders in de hoofdstad van de financiële wereld niets anders dan Piketty-torens, versteende belichamingen van de toegenomen ongelijkheid in de geglobaliseerde wereld.

https://www.nrc.nl/nieuws(...)n-manhattan-a3998179

quote:

Overstap baas bankenwaakhond naar lobbyclub hard veroordeeld

De Europese Bankenautoriteit heeft een forse tik op de vingers gekregen van de Europese Ombudsvrouw. De organisatie, belast met het toezicht op de banken in de EU, had nooit mogen toestaan dat directeur Adam Farkas overstapte naar de grootste lobbyorganisatie in de financiële sector, AFME. "Wanbeheer", zo noemt ombudsvrouw Emily O'Reilly het.

Ze vindt dat de bankenautoriteit regels moet opstellen die medewerkers ervan weerhouden naar het bedrijfsleven over te stappen. Bovendien had de organisatie, toen eenmaal bekend was dat Farkas zou overstappen, informatie die van belang zou kunnen zijn voor de lobbygroep, beter moeten afschermen.

'Integriteit, juist nu'
Met name Europese instellingen moeten volgens de ombudsvrouw boven elke verdenking verheven zijn. "Het gaat om integriteit, juist nu", aldus O'Reilly. "Nu we een nieuwe wereldwijde economische crisis ingaan, is er meer dan ooit behoefte aan bescherming van het algemeen belang. En de bankenautoriteit moet daarbij vooroplopen."

Paul Tang, Europarlementariër namens de PvdA, is tevreden met de harde formulering van de Europese Ombudsvrouw. Hij is een van de politici die hadden aangedrongen op het onderzoek. "Dit is een harde tik en het maakt duidelijk dat een overstap van toezichthouder naar lobbygroep niet zomaar kan."

Hij is ook tevreden dat er nieuwe regels komen om dit soort situaties in de toekomst te voorkomen. "De integriteit van de financiële sector is in het geding." Tang wil dat Farkas in de toekomst niet meer welkom is bij de Europese Commissie. De toegang tot het Europees Parlement is hem al ontzegd.

Just do as I say, don't do as I do.

quote:

Amsterdam wil horecaondernemers en winkeliers die gemeentevastgoed huren en door de coronacrisis in de problemen komen, geen huur kwijtschelden. Hooguit wordt de huur uitgesteld, maar dat levert een schuld op voor later. ‘Je verwacht toch meer toeschietelijkheid.’

Terwijl het Amsterdamse college van b. en w. vastgoedbezitters oproept coulant te zijn met horeca- en winkelhuren en achter de schermen weigerachtige pandjesbazen onder druk zet, geeft het zelf geen duimbreed toe. Dat blijkt uit een rondgang van Het Parool langs winkeliers en horecaondernemers die hun onderkomen huren van de gemeente of gelieerde partijen als NV Zeedijk of Stadsherstel.

“We kregen na ons verzoek om een gesprek over de huur alleen een mailtje dat een deel van de huur wordt opgeschort,” zegt horecaondernemer Michel Pais, “maar dat we wel schuld blijven opbouwen.” Pais’ horecagroep Unlimited Label huurt café en restaurant Vondelpark3 in het Vondelparkpaviljoen van de gemeente. Waar het bedrijf wel hulp krijgt van commerciële partijen – zo schold RAI het bedrijf de huur voor Strand Zuid kwijt – geeft Amsterdam niet thuis. “Inmiddels zijn we acht weken verder. Dan verwacht je toch meer toeschietelijkheid. Wat we ook vragen, we horen niks.”

Huurverhoging
Onlangs viel wel nog een brief bij Vondelpark3 op de mat met de mededeling dat de jaarlijkse huurverhoging van 1,8 procent gewoon doorgaat. “We praten nu met onze andere verhuurders over de huur voor als we weer open mogen,” zegt Pais. “Met de gemeente lukt dat nog niet.”

Huur opschorten heeft voor de meeste ondernemers geen zin. De omzet die ze nu missen, wordt niet over een paar maanden alsnog gehaald, zodat de achterstallige huur als een molensteen om hun herstel hangt.

Desondanks krijgen winkeliers, horecabazen en instellingen die rechtstreeks bij de gemeente huren, de afgelopen weken allemaal dezelfde reactie: ‘Over de huur zult u tot nader order geen herinnering of aanmaning van de huurtermijn ontvangen. U blijft echter verplicht om de huur te betalen. Indien u de huur geheel of gedeeltelijk niet betaalt, dan ontstaat er een huurschuld.’

“Dat klopt,” erkent een woordvoerder van wethouder Touria Meliani (Gemeentelijk Vastgoed). “We incasseren nu geen huur. Daardoor brengen we huurders niet direct in de problemen. Maar we gaan niet generiek alle huur drie maanden kwijtschelden.”

“We zijn als gemeente ook gewoon een verhuurder die moet kijken naar de beperkte financiële middelen die we hebben. We gaan wel in gesprek met huurders die aangeven problemen te hebben, over maatwerk, maar kwijtschelden is geen optie. We moeten goed kijken welke euro’s waar terecht komen.”

Weigerachtige pandjesbazen
Eind april deed het college ‘een klemmend beroep’ op commerciële verhuurders om schappelijk te zijn bij huurproblemen na een groot aantal meldingen van onbuigzame vastgoedbezitters. Achter de schermen is ook een aantal koppige pandjesbazen door het college aangesproken op zijn verantwoordelijkheid.

Een woordvoerder van wethouder Victor Everhardt (Economische Zaken) vindt niet dat de gemeente met twee maten meet. “Het college heeft verhuurders opgeroepen coulant om te gaan met huurproblemen en het gesprek aan te gaan met huurders in moeilijkheden. Dat doen we zelf ook.”

Ook bij verhuurders die aan de gemeente zijn gelieerd verlopen huurafspraken moeizaam. Bij het aan Stadsgoed (20 procent in handen van de gemeente) verbonden 1012inc gaan gesprekken volgens Roberto Barsoum van horecagroep RB ‘heel erg traag’. NV Zeedijk (78 procent gemeente) is pas net onderhandelingen gestart met commerciële huurders en schort in sommige gevallen de huur enkele maanden op.

Stadsherstel (13 procent) biedt zijn duizend huurders alleen twee maanden huuruitstel. “We zijn nu bezig met een aanvullende regeling waarin mogelijk een deel van de huur wordt kwijtgescholden,” zegt een woordvoerder. “Maar die regeling is nog niet klaar.”

https://www.parool.nl/ams(...)e-schelden~b74cc492/

Goede zaak dit manifest. Wanneer men het welzijn van werknemers wil vergroten, de opwarming wil tegengaan en verdere vernietiging van de natuur wil stoppen dan is het noodzakelijk om te breken met het neoliberalisme.

quote:

Manifest voor de rechten van werknemers

Kwesties als de keuze van een ceo, het bepalen van belangrijke strategieën en de verdeling van de winst zijn te belangrijk om aan de aandeelhouders alleen over te laten. Werknemers zijn meer dan koopwaar; ze zijn het hart van bedrijven. Zij moeten dezelfde zeggenschap krijgen als aandeelhouders, ook met het oog op herstel van het milieu.

e.a., Susan Neiman en Thomas Piketty

16 mei 2020

quote:

Namens meer dan drieduizend professoren en wetenschappers wereldwijd, Julie Battilana (Harvard University), Isabelle Ferreras (UC Louvain), Dominique Méda (Université de Paris Dauphine), Ingrid Robeyns (Universiteit Utrecht), Lisa Herzog (Universiteit Groningen), Elizabeth Anderson (Universiteit van Michigan) Rainer Forst (Goethe Universität Frankfurt), Tim Jackson (University of Surrey), Jan-Werner Müller (Princeton University), Susan Neiman (Einstein Forum), Thomas Piketty (EHESS Paris), Katharina Pistor (Columbia University), Dani Rodrik (Harvard University), en Debra Satz
(Stanford University).

quote:

Op dinsdag 19 mei 2020 05:31 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Goede zaak dit manifest. Wanneer men het welzijn van werknemers wil vergroten, de opwarming wil tegengaan en verdere vernietiging van de natuur wil stoppen dan is het noodzakelijk om te breken met het neoliberalisme.
[..]

[..]

Snap de link niet helemaal van de opwarming van de aarde en het welzijn van werknemers.
Tenzij werknemers inherent minder vervuilend omgaan met een salarisverhoging dan CEOs.

quote:

Op dinsdag 19 mei 2020 20:52 schreef deelnemer het volgende:

twitter:

_basjacobs twitterde op maandag 18-05-2020 om 20:09:04 Dit zou toch wel nieuws moeten zijn: de vermogensongelijkheid is (nog) veel groter dan tot nu toe gedacht omdat 400 mrd vermogen van directeur-groot aandeelhouders in hun bv's met meer dan twee maal groter is dan altijd bleek uit de statistieken: https://t.co/2IA3DeHSYd https://t.co/m2WsNm9qf6 reageer retweet

twitter:

_basjacobs twitterde op maandag 18-05-2020 om 20:12:54 Een klein aantal mensen heeft enorme vermogens gestald in bv's: https://t.co/JzzETXnlaK reageer retweet

En wat is nu precies het plan om die vermeende mismatch aan te pakken? "Er zit veel geld in bv's" doet het niet echt.

De neoliberale omgang met schulden is een zeer ongezonde.

quote:

De onhoudbare schuldenberg

Tijd voor een nieuw jubeljaar

Een explosie van krediet houdt de economie tijdens de coronacrisis op de been. Maar hoe moet dat straks met het aflossen van al die leningen? ‘Het idee dat schulden koste wat het kost moeten worden terugbetaald is een relatief recent idee.’

Diederik Baazil en Jaap Tielbeke beeld Gorilla

Een lang artikel. Een paar passages:

quote:

Wat we meemaken is niets minder dan ‘financiële oorlogsvoering’ tussen crediteuren en debiteuren, zegt Hudson, en sinds de opkomst van het neoliberalisme in de jaren tachtig zijn de crediteuren aan de winnende hand. ‘In het verleden gaven we voorrang aan het algemeen belang en schreven we regelmatig schulden af om te voorkomen dat mensen in ketenen belandden. Dat vergde offers van bankiers of landeigenaren. Maar nu komen onze politici vooral op voor de belangen van bankiers.’

Al zijn hele carrière doet Hudson onderzoek naar de geschiedenis van schuld. In de jaren zestig werkte hij als bankier op Wall Street, want waar kon hij meer over dit onderwerp leren dan in het hol van de leeuw? ‘Ik beheerde een van de best presterende beleggingsfondsen met derdewereldschulden. Al mijn collega’s waren het eens met mijn analyse dat die onmogelijk terugbetaald konden worden, omdat de rentes structureel hoger lagen dan de economische groeicijfers. Toch bleef iedereen volharden in het binnenharken van rentebetalingen. Het is pure hebzucht.’

Onder kritische economen vergaarde Hudson bekendheid om zijn scherpe analyses van de financiële sector, die als een parasiet teert op de reële economie. Terwijl de aandelenbeurzen tot ongeëvenaarde hoogtes klommen, zijn de lonen in de Verenigde Staten en Nederland de afgelopen dertig jaar amper gestegen. De rijkdom komt vooral terecht in de zakken van een kleine bovenlaag, die geen waarde toevoegt, maar zijn vermogens vooral vergaart door speculatie. ‘Zij financieren geen fabrieken, maar handelen enkel in aandelen of obligaties. Het zijn geen kapitalisten, maar profiteurs.’

quote:

‘Rijke mensen hebben nu eenmaal een hekel aan arme mensen, dat wisten de oude Grieken al. We worden geregeerd door mensen die gedreven worden door hebzucht en dansen naar de pijpen van Wall Street. Ze zijn bereid de economie in een crisis te storten, zolang de schuldeisers hun rendement maar kunnen opstrijken.’

quote:

Het probleem is alleen dat de balans compleet is doorgeschoten in het voordeel van de crediteuren, vindt Arjo Klamer, hoogleraar economie van kunst en cultuur aan de Erasmus Universiteit. ‘In onze cultuur ligt alle verantwoordelijkheid bij de schuldenaar, terwijl de schuldeiser evengoed een verantwoordelijkheid draagt.’ Iemand die roekeloos geld uitleent tegen hoge rentes, verdient het om op de blaren te zitten als blijkt dat die lening niet terugbetaald kan worden. Maar onder de huidige omstandigheden kan zelfs de meest gewetenloze woekeraar incassobureaus inschakelen om zo veel mogelijk retourbetalingen af te dwingen, zelfs als dat leidt tot mensonterende omstandigheden.

quote:

Een gezond niveau van private schulden ligt tussen de vijftig en zeventig procent van het nationaal product, aldus Keen. Met 274 procent heeft Nederland een van de hoogste private schuldenbergen ter wereld, ruim hoger dan Italië met 110 procent. De kwetsbaarheid van zo’n hoge private schuldenlast blijkt direct als het economisch tegenzit, zoals nu. Bijna de helft van alle Nederlanders denkt een te lage buffer te hebben om deze periode door te komen en een kwart verwacht in de nabije toekomst de hypotheek niet meer te kunnen betalen, blijkt uit een onderzoek van het Nibud.

quote:

‘Help ons zoals wij jullie hielpen na de Tweede Wereldoorlog.’ Vorige maand deden Italiaanse burgemeesters in de Frankfurter Allgemeine Zeitung een appèl aan de Duitse regering, in de hoop hen tot coulance te bewegen tijdens de coronacrisis. In 1953 hadden de Italianen, samen met twintig andere crediteurlanden, Duitsland geholpen door alle nationale en internationale schulden weg te strepen. Deze schone lei vormde de basis voor het Wirtschaftswunder, waardoor West-Duitsland binnen enkele jaren weer kon uitgroeien tot de sterkste economie van Europa. Duitsland geldt nu als lichtend voorbeeld van prudentie en economische discipline, maar hoe zou de economie van het land ervoor hebben gestaan als er niet was besloten tot het massaal wegstrepen van schulden?

quote:

Als ondersteunend bewijs wijzen MMT’ers graag naar Japan. Daar bleek de grote private schuldenberg – meer dan twee keer het bbp – onhoudbaar, wat begin jaren negentig leidde tot een crisis. Om de economie te ondersteunen besloot de Japanse overheid de portemonnee te trekken, en ze is daar nooit meer mee gestopt. De staatsschuld groeide van zestig procent van het bbp tot 240 procent in 2019. Al jaren voorspellen analisten dat de staatsschuld onhoudbaar is en tot hoge inflatie zal leiden, maar het bewijs hiervan is nog niet geleverd. Belangrijk is dat Japan met de yen een sterke munt heeft en dat het merendeel van de staatsschuld in handen is van de eigen centrale bank; Japan is daarmee zijn eigen schuldeiser. Ook de euro is een sterke munt en de ECBzou in deze crisistijd zonder problemen de begrotingstekorten van de eurolanden kunnen financieren, gelooft Keen: ‘In Europa maakt men zich zorgen over de staatsschuld van Italië met 130 procent van het bbp. Maar er is alleen een probleem omdat er een probleem van gemaakt wordt door de begrotingsregels.’

quote:

Op woensdag 20 mei 2020 05:43 schreef Bondsrepubliek het volgende:
De neoliberale omgang met schulden is een zeer ongezonde.
[..]

Een lang artikel. Een paar passages:

[..]

Met betrekking tot die laatste quote is het probleem er ook omdat het niet een homogeen land is dat rond de 130% van het BBP zweeft. Als elk Europees land een vergelijkbare staatsschuld zou hebben, was dit minder een issue. Nu is het een Noord-Zuid herverdelingsvraagstuk geworden.

quote:

Op dinsdag 19 mei 2020 21:24 schreef nostra het volgende:

[..]

En wat is nu precies het plan om die vermeende mismatch aan te pakken? "Er zit veel geld in bv's" doet het niet echt.

In dezelfde onderzoeken staat het volgende:

quote:

De bouwsteen ‘Nederlandse belastingmix’ laat zien dat het economisch efficiënt is om onroerend goed en erfenissen te belasten, minder efficiënt is om vermogen te belasten, terwijl belastingen op vermogenstransacties en bedrijfswinsten relatief verstorend werken. Een overheid die op zoek is naar een stabiele en weinig verstorende belastinggrondslag zal willen inzetten op een hoge belasting van onroerend goed en minder op een belasting van bedrijfswinsten.

quote:

Op woensdag 20 mei 2020 10:49 schreef GSbrder het volgende:

In dezelfde onderzoeken staat het volgende:

Staat natuurlijk niet zoveel vreemds in dat rapport, maar tegelijkertijd zijn het ook wel een aantal enorm openstaande deuren.

Ook wel amusant dat men zich 50 posts geleden nog enorm drukmaakte om uitgekeerde dividenden en aandeleninkoop met de conclusie dat die ondernemers nu maar moeten creperen, maar als het geld netjes conservatief in de vennootschap wordt gestopt is dat blijkbaar ook iets waar iets aan gedaan moet worden.

quote:

Op woensdag 20 mei 2020 12:18 schreef nostra het volgende:

[..]

Staat natuurlijk niet zoveel vreemds in dat rapport, maar tegelijkertijd zijn het ook wel een aantal enorm openstaande deuren.

Ook wel amusant dat men zich 50 posts geleden nog enorm drukmaakte om uitgekeerde dividenden en aandeleninkoop met de conclusie dat die ondernemers nu maar moeten creperen, maar als het geld netjes conservatief in de vennootschap wordt gestopt is dat blijkbaar ook iets waar iets aan gedaan moet worden.

Damned if you do, damned if you don't. Idem voor vastgoed; één van de financiële instrumenten die behoorlijk fiscaal efficiënt belast kunnen worden (ozb, vpb, dwt) maar indien een onderneming in onroerend goed vergelijkbare belastingen afdraagt als een particulier huishouden wordt het als gezien als graaigedrag of parasitair.

quote:

Belastingen: het plezieren van de rijken en het mangelen van de armeren

20 mei 2020

Ik was me net grondig aan het verdiepen in de geneugten van belastingbox 2, ook wel de pretbox genoemd, voor miljonairs welteverstaan, toen het nieuws binnenkwam dat het ministerie van financiën aangifte had gedaan tegen eigen ambtenaren van de Belastingdienst. Zij hebben zich in de toeslagenaffaire mogelijk schuldig gemaakt aan knevelarij (het vorderen of ontvangen van een geldbedrag in de wetenschap dat dat niet terecht is) en aan beroepsmatige discriminatie.

De samenloop van deze twee belastingdingetjes was natuurlijk toevallig, maar voor het gemak besloot ik ze toch met elkaar in verband te brengen, zo gewaagd was dat nou ook weer niet. Op de achtergrond speelt één en hetzelfde mechanisme: het plezieren van de rijken en het mangelen van de armen, of althans de armeren. Fiscaler uitgedrukt: het kietelen van vermogen en het belasten van arbeid. Voortkomend uit de heiligverklaring van alles wat ondernemen heet, zonder onderscheid te maken tussen produceren en profiteren.

Hoe zit het dan met die box 2?
Hoe zit het dan met die box 2? Wel, die speelt een belangrijke rol in een ambtelijk advies over het belastingstelsel, dat maandag naar de Tweede Kamer is gestuurd. Terwijl de lastendruk voor de gemiddelde werknemer de afgelopen twee decennia alleen maar is toegenomen, is voor de rijksten onder ons – die veelal inkomen genereren uit vermogen – een legale sluipweg aangelegd. Zij betalen via box 2 belasting over dividend en winst uit aandelenverkoop, maar tegen een veel lager tarief dan werknemers betalen over hun inkomen. We hebben het hier over vermogen dat in handen is van de top-1-procent van de Nederlandse huishoudens; het beslaat in totaal 400 miljard euro. Daarbij gebruikt men gretig constructies om ook de toch al lage belasting te ontwijken.

Dat kennen we natuurlijk. Terwijl midden- en kleinbedrijven, goed voor zo’n 70 procent van de werkgelegenheid, zich gewoon hebben te schikken naar de fiscale regels, genieten de grootbedrijven van speciale arrangementen. Omdat zij, anders dan de kleintjes, altijd kunnen dreigen met vertrek uit het land waar ze zoveel van houden. Omdat ze verknoopt zijn met de politiek. Of zo machtig dat niemand hen iets in de weg durft te leggen. In acht jaar tijd, zo berekende NRC, streek Booking.com een fiscaal voordeel op van 2,2 miljard euro. “Twee miljard naar de maan om handige internettypes te helpen hotelhouders af te knijpen: als dat innovatie is, was Al Capone ook een knappe vernieuwer,” concludeerde Tom-Jan Meeus in die krant.

Nu dergelijke bedrijven bij de staat aankloppen om hulp vanwege coronaverliezen, wordt opeens zichtbaar wat er mis is. Lokale ondernemers, geworteld in hun eigen omgeving en gemeenschap, leggen het af tegen ketens of reuzen die hun winsten afschermen van de samenleving en doorsluizen naar aandeelhouders en topmanagers. Zo werkt de vrije markt nu eenmaal, luidde de dooddoener altijd, maar die mythe is niet langer houdbaar. Er blijkt dezer dagen politiek veel meer te kunnen dan we dachten; het is tijd om wat zaken recht te zetten.

quote:

Op zaterdag 23 mei 2020 06:20 schreef Bondsrepubliek het volgende:

[..]

Snapt de auteur van dat stukje dat Booking.com in niemands box 2 zit en dat die juist gevuld is met de geprezen mkb'ers die 70% van de werknemers van een baan voorzien? _{(Ja, ook met 10 miljoen eigen vermogen val je daarbinnen).}

Of is het een kwestie van maar wat fiscaal gelieerde termen roepen: box 2, arbeid, kapitaal, kinderopvangtoeslag, slecht!

quote:

Het verfoeide neoliberalisme is nog niet verslagen

Jaap Tielbeke beeld Milo

20 mei 2020

Hoe vaak is het neoliberalisme al wel niet doodverklaard? Hoeveel intellectuelen hebben niet korte metten gemaakt met de utopie van de vrije markt en de mythe van de homo economicus; met de verfoeide ideologie, die sinds de jaren tachtig diep ingrijpt in het dagelijks leven, of het nu gaat om de marktwerking in de zorg of de kaalslag in het onderwijs. En toch waart de geest van economen als Friedrich Hayek en Milton Friedman nog altijd rond op de plekken waar de beslissingen worden genomen.

Even leek het erop alsof de financiële crisis van 2008 de genadeklap zou betekenen voor het neoliberalisme. Greed was helemaal niet good, zo bleek – het stortte de economie in chaos en zadelde de meest kwetsbaren op met de rekening. Nadat Thomas Piketty ons had wakkergeschud over de toenemende ongelijkheid leek het tij te keren. Neoliberalisme werd een vies woord en partijen die eerder nog gretig hadden bijgedragen aan de afbraak van de verzorgingsstaat, verzetten zich ineens tegen de ‘doorgeschoten marktwerking’ en het ‘neoliberale rendementsdenken’.

Al werd dat verzet vooral met de mond beleden, want toen de economie er na de kredietcrisis weer bovenop geholpen moest worden, grepen beleidsmakers gewoon weer naar het neoliberale receptenboekje: om werkloosheidscijfers te dempen werden banen flexibeler, om de begrotingstekorten te beperken werd er driftig bezuinigd op sociale voorzieningen. Snelle start-upjongens met Ayn Rand op hun nachtkastje goten er een techsausje overheen en noemden het ‘de platformeconomie’, maar het recept bleef hetzelfde: meer flexibilisering en verdere ontmanteling van arbeidsrechten, waardoor een handjevol opperplatformen meer en meer macht verworven.

Nu we afstevenen op de grootste economische crisis sinds de jaren dertig zien we wie de prijs betalen. We zien dat arbeidsmigranten in vleesfabrieken of distributiecentra de grootste risico’s lopen om met het virus besmet te raken. We zien dat ‘platformwerkers’ bij het eerste zuchtje tegenwind aan hun lot worden overgelaten. In Amerika drukte Jeff Bezos de protesten van ontevreden arbeiders zonder sjoege de kop in. Terwijl de magazijnmedewerkers met gevaar voor eigen gezondheid zorgden dat de webwinkel kon blijven leveren, steeg het vermogen van de baas sinds het begin van de coronacrisis met 25 miljard, tot een totaal van 140 miljard dollar.

Ook in Nederland – waar Amazon onlangs zijn entree maakte – vangt het ‘precariaat’ op dit moment de zwaarste klappen op. Uber-rijders zijn ‘wanhopig’, aldus een chauffeur van de taxi-app, die net als zijn collega’s zijn inkomsten zag wegvallen en het steunpakket aan zijn neus voorbij zag gaan. Op hulp van Europa hoeven de schijnzelfstandigen waarschijnlijk niet te rekenen, want in het verleden toonde de EU zich bepaald geen vriend van de werkende klasse, zo beschrijft Lise Witteman. Na een lobbycampagne durfden de Brusselse bestuurders Uber geen strobreed in de weg te leggen. ‘Het zou tegen de principes van de interne markt gaan om deze vorm van “deeleconomie” allerlei belemmeringen op te leggen.’

Zal de Covid-19-pandemie dan echt het einde inluiden van het neoliberale tijdperk?

Aan ideeën voor een eerlijkere en groenere economie is geen gebrek, getuige de onophoudelijke stroom aan manifesten en petities. Maar met mooie plannen en ideeën zijn zzp’ers en flexwerkers nog niet direct geholpen. De komende tijd moet blijken of die ideeën ook worden vertaald in concreet beleid en of de geest van Friedman en Hayek eindelijk uit de bestuurskamers verdreven wordt. Wat dat betreft beloofde de kop van een NOS-nieuwsbericht vorige week weinig goeds: ‘Belastingontwijking geen hard criterium voor bedrijvensteun.’ Het neoliberalisme is nog lang niet verslagen.

https://www.groene.nl/art(...)s-nog-niet-verslagen

En een wat uitgebreidere analyse:

quote:

Het neoliberalisme is nog lang niet dood

De komende weken zal Menno Grootveld stukken selecteren en vertalen van denkers over corona in de internationale pers. In aflevering 10: Alex Doherty over de bedoeling om zo snel mogelijk terug te keren naar ʻnormaal’.

Alex Doherty

20 mei 2020

Sommige mensen zeggen dat het neoliberalisme niet bestaat – dat het ʻbetekenisloosʼ is, of alleen maar een ʻscheldwoordʼ. Maar van de financiële crisis van 2008 tot het Brexit-referendum van 2016, en van de opkomst van de alt-right tot de Covid-19-pandemie, kun je onze wereld eigenlijk niet goed begrijpen zonder in te zien hoe het neoliberalisme onze politiek en onze economie beïnvloedt.

Een duidelijke uitleg over neo liberalisme:

Met op 3:20, een duidelijke spreuk van de voorzitter!

quote:

Op donderdag 28 mei 2020 23:55 schreef Hawk123 het volgende:
Een duidelijke uitleg over neo liberalisme:

Lilian legt Thierry neoliberalisme uit

Met op 3:20, een duidelijke spreuk van de voorzitter!

Helaas beantwoordt ze niet de vraag wat nou het fundamentele verschil is tussen liberalisme en neoliberalisme. Valt me wel een beetje tegen van een politicologe.

[ Bericht 2% gewijzigd door Wegenbouwer op 29-05-2020 00:29:07 ]

quote:

Op donderdag 28 mei 2020 23:55 schreef Hawk123 het volgende:
Een duidelijke uitleg over neo liberalisme:

Lilian legt Thierry neoliberalisme uit

Met op 3:20, een duidelijke spreuk van de voorzitter!

Haha, te grappig dit. Baudet zet Lillian in haar hemd en de SP publiceert dit filmpje met een diametraal andere titel.

Uiteraard wist Baudet waar het om ging, maar het wordt pijnlijk duidelijk dat Lillian het niet weet.

Een nieuw boek:

quote:

Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw werd in tal van landen het liberale denken dominant. Ook in Nederland koos de overheid als het even kon voor deregulering, privatisering en marktwerking. Bovendien zette het Westen na het vallen van de Berlijnse Muur vol enthousiasme in op wereldwijde vrijhandel. Hoewel die agenda ontegenzeggelijk voordelen had, bracht ze ook problemen mee, zoals een groeiende ongelijkheid tussen rijk en arm, flexibilisering van de vaste baan, meer asociaal gedrag en een breed levend gevoel dat de nationale gemeenschap erodeert. De bestuurlijke elite leek nauwelijks te begrijpen wat er gaande was. Zowel links als rechts van het politieke midden bleef men vasthouden aan liberale denkwijzen. Juist dat bood ruimte aan rechts-populistische politici die het onbehagen uitbuitten en de polarisatie verder opvoerden. Niet zonder succes, zoals de verkiezingsuitslagen in de meeste Europese landen laten zien. Hoewel velen zich daarover bezorgd tonen, hebben slechts weinigen een helder antwoord op de vraag wat er met de Nederlandse samenleving is gebeurd. Die vraag komt in dit boek op genuanceerde wijze aan bod, waarbij tevens duidelijk wordt in welke richting we de huidige problemen kunnen oplossen.

Gabriël van den Brink was tot 2016 hoogleraar maatschappelijke bestuurskunde aan Tilburg University en werkt sindsdien als hoogleraar wijsbegeerte bij Centrum Èthos aan de Vrije Universiteit. Kenmerkend is dat hij empirisch onderzoek en filosofisch nadenken over de meer algemene vragen van het leven combineert.

https://webwinkel.uitgeve(...)abriel-van-den-brink

Met zowaar een lancering op YouTube:

quote:

Ook in Nederland koos de overheid als het even kon voor deregulering

Sindsdien is het aantal wetten en regels meer dan verdubbeld

Verder is er vooral sprake van semi-privatisering waarbij de overheid grootaandeelhouder blijft (bv NS, Prorail) of bedrijven een bak geld krijgen als het mis dreigt te gaan (vrijwel de hele financiele sector) en pseudo-vrije markten waarbij partijen aan tal van regels moeten voldoen (zoals in de zorgsector verplichte afname en acceptatie van overheidshalve opgelegde zorgpakketten).

Weinig liberaals aan al die zaken.

[ Bericht 16% gewijzigd door Wegenbouwer op 29-05-2020 16:36:24 ]

quote:

Op vrijdag 29 mei 2020 12:26 schreef Vader_Aardbei het volgende:

[..]

Haha, te grappig dit. Baudet zet Lillian in haar hemd en de SP publiceert dit filmpje met een diametraal andere titel.

Uiteraard wist Baudet waar het om ging, maar het wordt pijnlijk duidelijk dat Lillian het niet weet.

Precies andersom. Maar we weten dat jij dit niet leuk vind.

quote:

Op zaterdag 30 mei 2020 00:41 schreef deelnemer het volgende:

[i]Overheid en bedrijfsleven definiëren de voorwaarden, met een scherp gevoel voor eigenbelang (of het voor hun werkt), en dringen deze spelregels op, zeggend: dan is dat uw eigen verantwoordelijkheid. Zo bepalen zij wat het spel en de spelregels zijn, en moeten wij ons daaraan houden, zonder inspraak. Dat betekent dat je helemaal geen autonoom individu bent. Zij bedoelen daarmee dat je je rol speelt, zoals door hun gedefinieerd, en niet buiten de lijntjes kleurt (een model-marktmens is autonoom).

Dit is denk ik ook het belangrijkste verschil met het laissez faire liberalisme. Het laissez faire staat voor minimale staatsbemoeienis, een kleine overheid en zo weinig mogelijk regels; de insteek is pure vrijheid als principe.

In het latere sociaal-liberalisme is dit omgevormd tot meer staatsbemoeienis waarin er juist wel regelgeving is om de zwakkeren te beschermen. De insteek is hier een samensmelting van vrijheid met welzijn.

Het lijkt erop als het neoliberalisme juist deze grotere staatsbemoeienis weer inzet voor eigen gewin. Het is als het ware een soort vervorming van het sociaal-liberalisme.

Het is overigens wel uitkijken met de terminologie. De term neoliberaal werd bijvoorbeeld door Rüstow gebruikt om het sociaal liberalisme aan te duiden al voor WO-2.

quote:

Op zaterdag 30 mei 2020 08:53 schreef Hawk123 het volgende:

[..]

Precies andersom. Maar we weten dat jij dit niet leuk vind.

Laat we het positief opvatten, men poogt elkaar beter te begrijpen zonder direct de aanval in te zetten.

quote:

Op donderdag 4 juni 2020 00:32 schreef deelnemer het volgende:

"Moment of Reckoning": Keeanga-Yamahtta Taylor, Cornel West & Bakari Sellers on Nationwide Uprising

Ah, het debat wordt gekaapt door anti-neoliberalen?

quote:

Op maandag 8 juni 2020 17:49 schreef deelnemer het volgende:

Welke instituties heeft de marktbeweging al ondermijnt?
2. de centrale bank door deze aan banden te leggen (de reden achter de euro crisis)

Is het mandaat van centrale banken veranderd sinds het neoliberalisme? Heb vooral het idee dat er een inflatiedoelstelling wordt nagestreefd die in toenemende mate niet haalbaar is en dat er asset price bubbels worden gecreëerd door schuld of bezit te kopen om deze (non-existentiële) inflatie aan te jagen. Inflatie die weer vooral in het voordeel van de publieke kracht is, die minder kwijt zijn voor hun staatsschuld als de inflatie lekker z'n werk doet.

quote:

3. de staat door de aanval te openen op staatsbedrijven, belastingheffing en staatsschuld. Dat maakt de samenleving volledig afhankelijk van private partijen, en ontneemt de overheid de mogelijkheid eigen inkomsten of economische macht te verwerven.

Staatsbedrijven waren toch altijd al afhankelijk van marktpartijen, m.u.v. de mijnen en de gasbel, wellicht? Het is niet alsof onderdelen van de zorg, het openbaar vervoer of telecom ooit een kostendrager waren die de overheid economische macht of tegengewicht kon bieden in het marktgeweld. Ook belastingheffing en staatsschuld waren niet onbegrensd in het tijdperk voor het neoliberalisme, maar globalisering heeft informatie over belastingen en afspraken met de overheid wel transparanter gemaakt.

quote:

4. de democratie door achter de schermen te werken (polderen)

Is polderen iets wat eenzijdig in het voordeel van de marktbeweging werkt, of werkt het soms (zoals de vakbonden die daar aan tafel zitten namens alle werkenden) ook wel eens tegen de markt?

quote:

7. staatsobligaties door deze te vervangen door verpakte hypotheken (wat de kredietcrisis compliceerde).

Kan je dit toelichten? Hypotheken leveren 2% op en door ingrijpen van de overheid (om het voor starters aantrekkelijker te maken met lagere rentepercentages) is er een NHG gekomen waardoor de overheid garant staat voor diezelfde leningen. Ik krijg 2% op een hypotheek die 100% gegarandeerd wordt door een overheid die voor obligaties -0,5% bieden. Moet de NHG worden afgeschaft, wat jou betreft?

quote:

Want de VVD heeft in Nederland jarenlang een neoliberaal beleid gevoerd en neoliberale ideologische stellingen gebruikt, zonder het ooit uit te leggen. Toen de tijd kwam om dit alsnog te doen onder dit neutrale label (na de kredietcrisis) hebben ze jarenlang succesvol het debat geblokkeerd door zich te keren tegen het labeltje. Omdat neoliberalisme niet een specifiek Nederlandse kwestie is, en het debat buiten Nederland gewoon doorging, is het uiteindelijk niet gelukt. Nu gebruikt iedereen het begrip.

Is globalisering en een debat dat elders gevoerd wordt nu ineens positief? Ik zou je graag geloven dat de VVD succesvoller is geweest in het 'blokkeren van het debat' over het neoliberalisme dan de CSU/CDU, de Conservatives of andere politieke partijen in vergelijkbare landen, maar dat is volgens mij een beetje te simpel gesteld. Nederland is niet een land waar het neoliberalisme minder hoog op de debatagenda heeft gestaan dan bijv. Frankrijk, Duitsland, de UK, Scandinavië of de VS. Er zijn voldoende opiniestukken, columns en politieke partijen geweest die de strijd tegen het neoliberalisme sinds eind jaren '90 een speerpunt hebben gemaakt.

quote:

Op maandag 8 juni 2020 17:01 schreef deelnemer het volgende:
“Het Zweedse Staatsenergiebedrijf Vattenfall ontvangt van de Nederlandse staat honderden miljoenen euro’s subsidie voor het windpark en verkoopt vervolgens alle stroom aan de Amerikanen”

De overheid bereikt haar tekentafeldoel niet in haar rol als marktactor, what else is new. Over de NUON-deal met V. hoor je die (andere) overheden dan raar genoeg weer niet klagen.

Een nieuw boek:

quote:

Bert Wagendorp vroeg zich al langer af hoe het toch kan dat we alsmaar moeten bezuinigen op publieke taken, terwijl de economie het jarenlang zo goed deed. In Fantoomgroei vond hij antwoorden; 'Opeenvolgende regeringen stelden economische groei en de belangen van het grote bedrijfsleven steevast boven welvaart en welzijn van de bevolking'.

Fantoomgroei stemt Wagendorp naar eigen zeggen 'woedend', maar hij noemt het ook 'een absolute aanrader'. Dank Bert, jouw column helpt ons enorm om de boodschap te verspreiden.

https://www.fantoomgroei.(...)oei-maakt-je-woedend

De afbeelding en dus column is beter leesbaar via bovenstaande de link vanwege aanwezigheid vergroot optie.

quote:

Sander Heijne en Hendrik Noten laten in ‘Fantoomgroei’ zien dat onze economie al ver voor de coronacrisis ontspoorde. Bedrijfswinsten zijn sinds de jaren tachtig geëxplodeerd, maar werkenden zagen de economische groei nauwelijks terug in hun portemonnee. Vitale sectoren als de zorg, het onderwijs en de politie werden ondertussen uitgehold. Hoe kan dat? En waarom accepteren we dat? Deze vragen brachten de auteurs van premier Rutte via de oude familie Philips naar de boeken van Adam Smith. En van conferenties op Zwitserse bergtoppen tot de achterkamertjes van Den Haag. Vliegend door de tijd rollen ze van de ene verbazing in de andere. Met als conclusie: de huidige hang naar groei is geen noodzaak, maar het resultaat van een verhaal dat we zijn gaan geloven. 'Dit boek is een zoektocht naar een nieuw verhaal over een economie voor een andere, betere wereld. En als we die wereld kunnen schetsen, willen we deze ook realiseren, dat en niets minder is de ambitie van deze vertelling.’ - Sander Heijne en Hendrik Noten

Eerder dit jaar schreven de auteurs van Fantoomgroei al een artikel in Vrij Nederland:
Het gaat goed met de Nederlandse economie. Waarom merken we daar als samenleving dan niets van?

En tevens verscheen er een podcast (interview met Sander Heijne) over dat artikel:
In gesprek met Sander Heijne over economische (fantoom)groei

Goede zaak dit initiatief. Want het feit dat VVD66 beleid enkel de financiële bovenlaag dient kan wat mij betreft niet vaak genoeg onder de aandacht gebracht worden.

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 05:43 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Eerder dit jaar schreven de auteurs van Fantoomgroei al een artikel in Vrij Nederland:
Het gaat goed met de Nederlandse economie. Waarom merken we daar als samenleving dan niets van?

En tevens verscheen er een podcast (interview met Sander Heijne) over dat artikel:
In gesprek met Sander Heijne over economische (fantoom)groei

Goede zaak dit initiatief. Want het feit dat VVD66 beleid enkel de financiële bovenlaag dient kan wat mij betreft niet vaak genoeg onder de aandacht gebracht worden.

Misschien heeft het iets te maken met werknemers waarbij maar niet het kwartje wil vallen dat vakbonden over hun loonhoogte gaan en niet de regering?

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 10:33 schreef Hexagon het volgende:

[..]

Misschien heeft het iets te maken met werknemers waarbij maar niet het kwartje wil vallen dat vakbonden over hun loonhoogte gaan en niet de regering?

Het zijn vooral politieke keuzes geweest die voor de scheefgroei hebben gezorgd. In onderstaand artikel staat het een en ander uitgelegd.

Inleiding van het artikel:

quote:

Onderzoek Dertien oorzaken waarom de lonen niet stijgen en de winsten wel

‘We zijn terug in de negentiende eeuw’

De ook door sociaal-democraten hartstochtelijk ondersteunde neoliberale koers van de afgelopen decennia heeft de positie van werkenden aanzienlijk verzwakt. Werkgevers, aandeelhouders en andere financiële avonturiers zijn de lachende derde.

Mirjam de Rijk beeld Kamagurka

28 februari 2018

De economische groei gaat aan de meeste mensen voorbij, bedrijven en vermogenden eigenen zich een steeds groter deel van de koek toe. De bezorgdheid daarover neemt van links tot rechts snel toe, maar veel verder dan ‘gossie wat erg’, ‘de vakbonden zijn te zwak’ of ‘de lonen zouden omhoog moeten, maar dat hebben we niet in de hand’ komt het niet. Als het over de oorzaken gaat, ligt het al gauw aan de globalisering of de technologische ontwikkeling, waardoor de indruk ontstaat dat er weinig aan te doen valt.

De stagnerende lonen en stijgende winsten zijn echter het gevolg van concrete politieke keuzes, van het beleid in de afgelopen decennia. Keuzes die de positie van werkenden verzwakten en de positie van kapitaalbezitters en werkgevers versterkten. En ja, de rode draad in die keuzes is neoliberaal gedachtegoed. Maar doordat het daarmee wordt samengevat blijft het bijna even ongrijpbaar als ‘globalisering’ of ‘automatisering’. Daarom een speurtocht naar hoe het zo ver heeft kunnen komen. Dertien oorzaken, die vrijwel allemaal voortkomen uit politieke beslissingen.

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 12:59 schreef Bondsrepubliek het volgende:
De economische groei gaat aan de meeste mensen voorbij, bedrijven en vermogenden eigenen zich een steeds groter deel van de koek toe.

Je kan als werknemer natuurlijk ook een wat pro-actievere houding aannemen en gewoon bij je werkgever naar binnen stappen, in plaats van op je handen te gaan zitten en te wachten totdat een overheid (die überhaupt geen partij is in jouw relatie tot je werkgever) of een vakbond iets voor jou regelt.

Nu werkt dat misschien iets makkelijker in een vrij beroep dan onder die verschrikkelijke cao's, maar ook in dat laatste geval is er genoeg te regelen; bijvoorbeeld niet zozeer de centen, maar je persoonlijke ontwikkeling en opleiding, zodat je niet in een positie komt waarin je niets meer te eisen of te wensen hebt.

Maar goed, roepen dat Rutte c.s. het allemaal maar niet regelen voor de arme werknemer is voor die laatste wel zo makkelijk natuurlijk.

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 13:21 schreef nostra het volgende:

[..]

Je kan als werknemer natuurlijk ook een wat pro-actievere houding aannemen en gewoon bij je werkgever naar binnen stappen, in plaats van op je handen te gaan zitten en te wachten totdat een overheid (die überhaupt geen partij is in jouw relatie tot je werkgever) of een vakbond iets voor jou regelt.

Nu werkt dat misschien iets makkelijker in een vrij beroep dan onder die verschrikkelijke cao's, maar ook in dat laatste geval is er genoeg te regelen; bijvoorbeeld niet zozeer de centen, maar je persoonlijke ontwikkeling en opleiding, zodat je niet in een positie komt waarin je niets meer te eisen of te wensen hebt.

Maar goed, roepen dat Rutte c.s. het allemaal maar niet regelen voor de arme werknemer is voor die laatste wel zo makkelijk natuurlijk.

Inderdaad, ik wordt ook helemaal treurig van die lui die maar blijven roeptoeteren dat Mark Rutte hun salaris omhoog moet doen.

Als je jezelf weigert te goed organiseren als werknemer dan is je onderhandelingspositie ook slecht. Maat dat kwartje wil- maar-niet-vallen.

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 23:04 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Wat vinden neoliberalen van vakbonden?
Hoe vaak zijn vakbondsleider op de TV geweest de laatste decennia?
Van wie moeten vakbonden 2 groepen met tegengestelde belangen onder hun hoede nemen (werknemers en ZZP 'ers)?
Waarom sluiten ZZP 'er zich niet aan bij een werkgeversorganisatie?

Wat neoliberalen er van vinden zou niet relevant moeten zijn voor de vraag of je je organiseert of niet.

Agnes Jongerius, Ron Meyer, Corrie van Brenk en Lodewijk de Waal zag je veel met hun kop op tv. Han Busker minder. Maar ze mogen inderdaad wel een wat meer charismatische voorzitter zoeken.

En ZZP'ers zijn nou eenmaal meer vergelijkbaar met werknemers dan met grote bedrijfsorganisaties en hebben ook niet te dealen met personeel

quote:

In de ICT heb je geen vakbonden of CAO's, omdat deze sector is ontstaan na 1980 toen het neoliberalisme al van start was gegaan, en vakbonden door hun als achterhaalt werden beschouwd.

In de ICT hebben werknemers weinig te klagen over hun salaris en hun onderhandelingspositie. Dus er is geen interesse om een vakbond te starten. Het is een middel en geen doel op zichzelf.

quote:

Decennia lang zijn vakbonden door de rationele middenpartijen naar de zijlijn gedrukt. Was alles waar zij voor stonden als vloeken in de neoliberalen kerk. Diende ze eeuwig te streven naar loonmatiging. En nu zeg jij, als D66 'er (kampioen flexwerk onder Pechthold), dat jouw partij en de VVD geheel ongelijk hadden. En dat verwijt je nu werknemers. Dat is wel een hele grote wending.

De vakbonden werden gewoon betrokken bij het beleid en met de flexwet (die al van ver voor Pechtold stamt) hebben ze ook ooit ingestemd. Enne de VVD had ooit een leider genaamd Gerrit Zalm die mensen zelfs opriep dat ze lid moesten worden van een vakbond.

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 23:36 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De neoliberalen hadden de opvatting dat vakbonden niet behoren te bestaan. Ze propageerde een ideologie die de belangen van ondernemers zozeer voorop stelden, dat een onderhandelingspositie voor werknemers overbodig werd geacht. Als je rationeel kon denken dan was dat evident. Nu willen ze het dat niet meer oprakelen, om de schade voor zichzelf te beperken.

Noem eens een Nederlandse politicus die zei dat vakbonden niet moeten bestaan?

Los daarvan zijn die neoliberale politici geen dictators die de vakbeweging verboden hebben. Dus je hoeft je er in die zin niets van aan te trekken.

quote:

ZZP'ers geven zichzelf werk (werkgevers) en zijn zelfstandigen. Als werknemers staan voor hun collectieve pensioenen, dan hebben ZZP'ers daar niets mee. Werknemers en ZZP'ers zijn in meerdere opzichten elkaar concurrenten, als het gaat om arbeidsvoorwaarden.

ZZP'ers willen wel degelijk een pensioen. En bovendien is het ook voor werknemers dus van belang dat vakbonden zorgen dat ZZP'ers niet worden uitgebuit. De vakbonden moeten kijken naar wat werknemers en ZZP'ers gezamenlijk hebben om hen beide sterker te maken.

quote:

Als je kijkt naar de toplaag. Mensen met een volwaardige ICT opleiding op niveau. Er zijn echter ook veel omgeschoolde ICT'ers zonder.

Ook die hebben het best prima. Daarom laten velen zich omscholen. Omdat je er makkelijk aan de bak komt. Er is gewoon weinig behoefte aan een vakbond in die sector. Men jobhopt liever.

quote:

Er is gepolderd met de vakbonden, maar in het publieke debat zag je daar weinig van terug. Marktwerking, die toen gold als het ultieme doel, ging uit van individuele marktspelers die al netwerkend en jobhoppend hun eigenbelang behartigen.

Als dat kennelijk niet in het voordeel van werknemers werkt dan is er dus de vakbond om tegengas te geven. En sterke vakbonden bestaan dus bij gratie van werknemers die er energie in willen steken. Maar als ze dat niet doen, en liever gaan kankeren dat Rutte hun loon moet verhogen, dan gaat er dus niks verbeteren.

Politiek en vakbonden zijn bottom-up organisaties die uit de bevolking zelf gevoed moeten worden. Niet door apatisch af te wachten tot een ander het maar oplost.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 00:00 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Ook burgers moeten zich beter organiseren. Maar ook dat is in conflict met de marktideologie.

Nou en, daar hoeft de burger toch geen boodschap aan te hebben?

Maar verder is er een duidelijke rolverdeling.De politiek zorgt voor basisrechten die voor iedereen gelden, van palletsorteerder tot topmanager. En de werknemer zelf onderhandelt over wat hij meer dan dat wil. En als dat individueel niet kan dan dus met hulp van de vakbond.

Maar op een of andere manier blijft men dat negeren.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 00:36 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Het kost veel moeite om tegen een ideologische stroom in te roeien. Daarom worden die ideologieen gelanceerd. De bevolking is eerst gehersenspoelt om te leren denken in termen van de marktideologie en bijbehorende marktlogica, en heeft tijd nodig om te begrijpen waarom de wereld nu ineens anders is. Het helpt om het hele verhaal te vertellen, uit te leggen. Hoe fanatisch men bezig was om de samenleving te verbouwen, met marktwerking als ideologisch uitgangspunt (een ideale vrije markt, waarin vraag een aanbod in balans zijn, en het prijsmechanisme alleen goed werkt, als er geen belemmeringen zijn zoals vakbonden en burgers).

Precies, de neoliberalen beloofden dat de welvaart vanzelf zou doorsijpelen naar de onderkant van de arbeidsmarkt (trickle down) en dat daarvoor organisatie niet nodig is. Bleek een grote leugen uiteraard.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 00:36 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Het kost veel moeite om tegen een ideologische stroom in te roeien. Daarom worden die ideologieen gelanceerd. De bevolking is eerst gehersenspoelt om te leren denken in termen van de marktideologie en bijbehorende marktlogica, en heeft tijd nodig om te begrijpen waarom de wereld nu ineens anders is. Het helpt om het hele verhaal te vertellen, uit te leggen. Hoe fanatisch men bezig was om de samenleving te verbouwen, met marktwerking als ideologisch uitgangspunt (een ideale vrije markt, waarin vraag een aanbod in balans zijn, en het prijsmechanisme alleen goed werkt, als er geen belemmeringen zijn zoals vakbonden en burgers).

Ja de politiek naar je hand zetten kost moeite. Dat kostte 100 jaar geleden zelfs nog meer moeite dan nu. Maar toch gebeurde het. Waarom nu dan apathisch gaan navelstaren? In een democratisch land veranderen dingen van onderaf. Maar dan moet de burger zich organiseren. Je kan hier 10000 topics vol posten over hoe oneerlijk jij de welvaartsverdeling vind. Als er geen actie ondernomen wordt om druk te kunnen zetten gebeurt er helemaal niets. En dat is ook wat ik de klagende werknemer verwijt die zijn loon te laag vind maar te beroerd is om zich te organiseren.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 07:05 schreef Bondsrepubliek het volgende:

[..]

Precies, de neoliberalen beloofden dat de welvaart vanzelf zou doorsijpelen naar de onderkant van de arbeidsmarkt (trickle down) en dat daarvoor organisatie niet nodig is. Bleek een grote leugen uiteraard.

Ja dus? Wanneer je dat constateert kun je er dan ook voor kiezen om je dan alsnog te organiseren?

Als jullie weigeren te erkennen dat arbeidsvoorwaarden buiten de basisrechten geen taak van onze regering zijn (en ook nooit zijn geweest) dan kun je hier blijven klagen tot je een ons weegt.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 08:18 schreef Hexagon het volgende:

Ja dus? Wanneer je dat constateert kun je er dan ook voor kiezen om je dan alsnog te organiseren?

Als jullie weigeren te erkennen dat arbeidsvoorwaarden buiten de basisrechten geen taak van onze regering zijn (en ook nooit zijn geweest) dan kun je hier blijven klagen tot je een ons weegt.

Maar wat nou als dat niet gebeurt? Als het om wat voor reden dan ook niet onderop vanuit de samenleving wordt opgepakt? Laten we het dan allemaal rustig door etteren om vervolgens enorm verbaasd te zijn als we hier onze eigen Orban/Bolsonaro/Trump in het torentje hebben zitten?

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 13:27 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Maar wat nou als dat niet gebeurt? Als het om wat voor reden dan ook niet onderop vanuit de samenleving wordt opgepakt? Laten we het dan allemaal rustig door etteren om vervolgens enorm verbaasd te zijn als we hier onze eigen Orban/Bolsonaro/Trump in het torentje hebben zitten?

Ja dan gaat dat nog steeds niet leiden tot betere salarissen voor klagers

Maar het is ook vrij treurig dat mensen iedere verantwoordelijkheid afschuiven en zich afhankelijk maken van wie er in het torentje zit. Precies de reden waarom salarissen dus niet omhoog gaan.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 13:50 schreef Hexagon het volgende:

[..]

Ja dan gaat dat nog steeds niet leiden tot betere salarissen voor klagers

Maar het is ook vrij treurig dat mensen iedere verantwoordelijkheid afschuiven en zich afhankelijk maken van wie er in het torentje zit. Precies de reden waarom salarissen dus niet omhoog gaan.

Dat degenen die hem aan de macht hebben gebracht ook niet krijgen wat ze willen lijkt me een nogal schrale troost voor het feit dat er een halve mongool aan de knoppen draait. Ik ben het verder wel met je eens dat in een ideale situatie de samenleving het zelf oplost en ingrijpen van overheidswege niet nodig zou moeten zijn, maar je hebt nou eenmaal niet altijd die ideale situatie. En als de voorkeursoplossing niet werkt in die niet-ideale situatie kan op daar toch stug aan vasthouden wel eens een hele hoge prijs komen te staan.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 15:19 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Dat degenen die hem aan de macht hebben gebracht ook niet krijgen wat ze willen lijkt me een nogal schrale troost voor het feit dat er een halve mongool aan de knoppen draait. Ik ben het verder wel met je eens dat in een ideale situatie de samenleving het zelf oplost en ingrijpen van overheidswege niet nodig zou moeten zijn, maar je hebt nou eenmaal niet altijd die ideale situatie. En als de voorkeursoplossing niet werkt in die niet-ideale situatie kan op daar toch stug aan vasthouden wel eens een hele hoge prijs komen te staan.

Maarre hoe ga je het oplossen dan?

quote:

Op donderdag 11 juni 2020 23:54 schreef Hexagon het volgende:
Noem eens een Nederlandse politicus die zei dat vakbonden niet moeten bestaan?

Hans de Boer, al is dat geen politicus.

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 20:43 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De burger is al georganiseerd. We noemen dat volksvertegenwoordigers. Die zitten in ons parlement. Als onze volksvertegenwoordigers vinden dat wij ons moeten organiseren, wie zijn zij dan? Waarom zetten zij zich niet aan de taak om zaken anders of beter te organiseren? Als een individuele burger dat doet, dan moet hij eerst een hele groep mensen achter zich zien te krijgen, net zoals een politieke partij of beweging? Wat als die politieke partij vervolgens zegt tegen zijn achterban 'als jij iets anders wil, zul je eerst moeten organiseren'. Kortom, volksvertegenwoordigers zijn volksvertegenwoordigers omdat zij die taak op zich willen nemen.

Het probleem ligt dus anders. De politiek is vervreemd geraakt van de burger. De reden is dat het neoliberalisme niets opheeft met politiek, overheid of burgers, maar uitgaat van markt en marktspelers. Omdat onze volksvertegenwoordigers neoliberaal werden, verzaakte zij hun rol als volksvertegenwoordigers en werden volksmanagers.

Er zijn nu twee mogelijkheden:
1. De relatie tussen politiek en burger wordt herstelt
2. De burger organiseert zich opnieuw en schopt de huidige politieke partijen eruit.

Optie 1 betekent ten minste dat de politiek weer open kaart gaat spelen met de burger. Daarvoor moet het publieke debat worden herstelt zodat de burger weer kan meedenken. Daarvoor moeten thema's open en eerlijk kunnen worden besproken, zonder veel geheimhouding, selectieve informatie, frames en manipulatie, of grove vormen van propaganda. Dat werkt pas behoorlijk als daarmee de situatie duidelijker en begrijpelijker wordt. Vervolgens kunnen politieke partijen dan hun politieke lijn en beleid formuleren, en kunnen burgers stemmen op de partij van hun voorkeur. Beter wordt het, als de politiek daardoor ook aantrekkelijker wordt voor burgers en zij zich daarvoor willen inzetten. Daarvoor moet het algemeen belang weer een inhoudsvolle betekenis krijgen.

Burgers kunnen zich ook organiseren rond deelbelangen, zoals een vakbond werknemers organiseert, een consumentenbond consumenten en een werkgeversorganisatie werkgevers. Het nadeel daarvan is, dat deze lijnrecht tegenover elkaar komen te staan en de machtigste groep wint (dat hoeft niet in het algemeen belang te zijn). Alleen in een publiek debat, dat boven de deelbelangen uitgaat, kan de burger daarin tot een afweging komen, gericht op het algemeen belang.

Wat in het algemeen belang is, is daarom de eerste politieke vraag. Daarover verschillen politieke stromingen vaak van mening. Dat is het fundamentele politieke debat, dat aan de basis ligt van allerlei specifieke politieke kwesties. De burger kan daar in het onderwijs op worden voorbereid. Daarom lijkt het mij een goed idee om maatschappijleer niet te beperken tot de middelbare school maar door te trekken naar de vervolgopleiding. Dan zijn mensen ouder en beter in staat om over dit soort lastige kwesties na te denken. Politieke vorming dus, niet gericht op een antwoord, maar op bewustwording.

De volksvertegenwoordigers in de politiek zijn er slechts voor alles dat voor iedereen van toepassing is. Basisrechten zoals een minimumloon, ouderschapsverlof en ziekteregelingen. Die zijn in het algemeen belang. Overigens zijn politieke partijen een vorm van georganiseerde burgers. Maar wanneer die het niet goed doen is het de taal van de burger zich te organiseren om hen te vervangen. Dat is het gene dat veel mensen niet aan democratie lijken te snappen. De democratie geeft je als volk het recht om te kiezen. Maar daarbij ook de verantwoordelijkheid om te zorgen dat daar mensen gekozen worden die hun werk goed doen. In een dictatuur kun je makkelijk afschuiven op de grote baas, in een democratie kan dat niet.

Je eigen belang moet dus via een andere weg worden behartigd aangezien de tweede kamer niet voor ieder bedrijf of iedere sector kan bepalen wat precies een billijke verdeling is. Daarom is er die vakbond die dat doet op basis van de situatie die er is. In een bedrijf met hoge winsten zullen die meer loon eisen dan bij een bedrijf dat in zwaar weer zit. En zorgwerknemers hebben andere belangen dan bouwvakkers. Dat kan allemaal niet centraal vanaf Den Haag worden geregeld

Verplicht lid worden van een vakbond, mag je dan ook kiezen wat voor vakbond? Of moet dat automatisch een geriatrische instelling zijn, waar ouwelullendagen en het tegengaan van kortingen op de bestaande pensioenen belangrijker onderhandelingsitems zijn dan belangen van flexibeler werknemers, die niet hun hele leven verwachten te blijven werken bij één bedrijf omdat dit simpelweg niet past bij hoe ze in het leven staan?

quote:

Op vrijdag 12 juni 2020 23:09 schreef deelnemer het volgende:
Als we het in het politieke debat eens kunnen worden dat een vakbond voor werknemers nodig is, dan kunnen we het zo regelen dat iedere werknemer verplicht lid is van een vakbond.

Dat is wel de gebruikelijke kronkel van links inderdaad: wil men ons ideetje niet zelf, dan gaan we het maar verplichten. Want dan werkt het wel!

Besef wel dat dan meer dan de helft weliswaar lid is van de vakbond, maar niets heeft met de idealen die diezelfde vakbond volgens jou dient uit te dragen.

Er is ook een reden dat sub-40 geen lid is van de vakbond. Dat is niet dat de wat jongere mensen zich niet meer willen verenigen en zulks, maar simpelweg omdat hun belangen niet gediend worden. Die vakbonden zijn old boys clubs die nog denken in termen van vaste contracten en eindloonstelsels en een gegeven als de platformeconomie simpelweg verwerpen in plaats van zich hard te maken voor de belangen van de participanten daarvan.