W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
16-04-2014
Rosetta-missie maakt – op 600 miljoen kilometer afstand van de aarde – een selfie
Zelfs op zo’n 600.000.000 kilometer afstand van de aarde is de selfie een hit. ESA heeft zojuist een foto vrijgegeven die Rosetta van zichzelf maakte. Op de foto zien we de zonnepanelen van de kometenjager.
U moet misschien even twee keer kijken. Maar wie goed kijkt, kan de zonnepanelen er zeker uithalen. We kijken op deze foto tegen de achterkant van die panelen aan (want de voorkant is op de zon gericht). De achterkant van de panelen is pikzwart, omdat er niets is waar het licht op kan reflecteren.
Nog een selfie
Ziet u het al? Nee? Misschien kan onderstaande selfie helpen. Deze maakte Rosetta in 2007 toen deze voorbij Mars vloog. Ook hier zien we de achterkant van de zonnepanelen. Alleen zijn ze nu niet zo donker, omdat er wat licht van Mars komt zetten.
Afbeelding: ESA / Rosetta / Philae / CIVA.
Geen echte selfie
De foto helemaal bovenaan dit artikel werd eergisteren gemaakt door een camera aan boord van lander Philae. Daarmee is het geen loepzuivere selfie. De term ‘missie-selfie’ is misschien accurater.
Rosetta is momenteel onderweg naar komeet 67/P Churyumov-Gerasimenko. Rosetta zal de komeet gaan bestuderen en lander Philae naar het oppervlak van de komeet sturen: iets wat nog nooit eerder is gedaan. Naar verwachting arriveert Rosetta in augustus van dit jaar bij de komeet, waarna deze de komeet zal volgen terwijl deze de zon nadert.
(scientias.nl)
Rosetta-missie maakt – op 600 miljoen kilometer afstand van de aarde – een selfie
Zelfs op zo’n 600.000.000 kilometer afstand van de aarde is de selfie een hit. ESA heeft zojuist een foto vrijgegeven die Rosetta van zichzelf maakte. Op de foto zien we de zonnepanelen van de kometenjager.
U moet misschien even twee keer kijken. Maar wie goed kijkt, kan de zonnepanelen er zeker uithalen. We kijken op deze foto tegen de achterkant van die panelen aan (want de voorkant is op de zon gericht). De achterkant van de panelen is pikzwart, omdat er niets is waar het licht op kan reflecteren.
Nog een selfie
Ziet u het al? Nee? Misschien kan onderstaande selfie helpen. Deze maakte Rosetta in 2007 toen deze voorbij Mars vloog. Ook hier zien we de achterkant van de zonnepanelen. Alleen zijn ze nu niet zo donker, omdat er wat licht van Mars komt zetten.
Afbeelding: ESA / Rosetta / Philae / CIVA.
Geen echte selfie
De foto helemaal bovenaan dit artikel werd eergisteren gemaakt door een camera aan boord van lander Philae. Daarmee is het geen loepzuivere selfie. De term ‘missie-selfie’ is misschien accurater.
Rosetta is momenteel onderweg naar komeet 67/P Churyumov-Gerasimenko. Rosetta zal de komeet gaan bestuderen en lander Philae naar het oppervlak van de komeet sturen: iets wat nog nooit eerder is gedaan. Naar verwachting arriveert Rosetta in augustus van dit jaar bij de komeet, waarna deze de komeet zal volgen terwijl deze de zon nadert.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-04-2014
Hubble vereeuwigt duizenden sterrenstelsels op één foto
Richt een ruimtetelescoop op een zwart stukje hemel en laat de sluiter open staan. Het resultaat: een foto met vele duizenden sterrenstelsels. Sommige sterrenstelsels bevinden zich op een afstand van slechts enkele tientallen of honderden miljoen lichtjaar, terwijl andere nog veel verder verwijderd zijn.
WE ZIEN OBJECTEN DIE EEN MILJARD KEER ZWAKKER ZIJN DAN DE ZWAKSTE OBJECTEN DIE WIJ MET HET MENSELIJK OOG KUNNEN ZIEN
Op een nieuwe Hubble-foto zijn veel objecten in het nabije, oude universum en in het verre, jonge universum zichtbaar. De meeste sterrenstelsels op de foto zijn vijf miljard lichtjaar van ons verwijderd. Dit betekent dat wij licht zien dat al vijf miljard jaar onderweg is. Oftewel: toentertijd was het heelal 8,7 miljard jaar oud in plaats van 13,7 miljard jaar.
De totale belichtingstijd is veertien uur. Dit betekent dat Hubble’s camera veertien uur op hetzelfde stukje ruimte is gericht. Op deze foto zijn ontelbaar veel sterren, sterrenstelsels en clusters zichtbaar. Hieronder zijn drie objecten uitgelicht: Fred, Ginger en CLASS B1608+656. CLASS B1608+656 is een groot cluster op vijf miljard lichtjaar afstand met vele sterrenstelsels. Fred ([FMK2006] ACS J160919+6532) ligt achter de sterrenstelsels, terwijl Ginger ([FMK2006] ACS J160910+6532) juist dicht bij ons bevindt. Toch lijkt het net alsof al deze sterrenstelsels tot dezelfde groep behoren.
Een hele bijzondere foto, want we zien objecten die een miljard keer zwakker zijn dan de zwakste objecten die wij met het menselijk oog kunnen zien. Smult u van dit soort foto’s? Hubble fotografeert regelmatig babysterrenstelsels en het jonge universum, dus kijk gerust eens in het archief van Scientias.nl.
(scientias.nl)
Hubble vereeuwigt duizenden sterrenstelsels op één foto
Richt een ruimtetelescoop op een zwart stukje hemel en laat de sluiter open staan. Het resultaat: een foto met vele duizenden sterrenstelsels. Sommige sterrenstelsels bevinden zich op een afstand van slechts enkele tientallen of honderden miljoen lichtjaar, terwijl andere nog veel verder verwijderd zijn.
WE ZIEN OBJECTEN DIE EEN MILJARD KEER ZWAKKER ZIJN DAN DE ZWAKSTE OBJECTEN DIE WIJ MET HET MENSELIJK OOG KUNNEN ZIEN
Op een nieuwe Hubble-foto zijn veel objecten in het nabije, oude universum en in het verre, jonge universum zichtbaar. De meeste sterrenstelsels op de foto zijn vijf miljard lichtjaar van ons verwijderd. Dit betekent dat wij licht zien dat al vijf miljard jaar onderweg is. Oftewel: toentertijd was het heelal 8,7 miljard jaar oud in plaats van 13,7 miljard jaar.
De totale belichtingstijd is veertien uur. Dit betekent dat Hubble’s camera veertien uur op hetzelfde stukje ruimte is gericht. Op deze foto zijn ontelbaar veel sterren, sterrenstelsels en clusters zichtbaar. Hieronder zijn drie objecten uitgelicht: Fred, Ginger en CLASS B1608+656. CLASS B1608+656 is een groot cluster op vijf miljard lichtjaar afstand met vele sterrenstelsels. Fred ([FMK2006] ACS J160919+6532) ligt achter de sterrenstelsels, terwijl Ginger ([FMK2006] ACS J160910+6532) juist dicht bij ons bevindt. Toch lijkt het net alsof al deze sterrenstelsels tot dezelfde groep behoren.
Een hele bijzondere foto, want we zien objecten die een miljard keer zwakker zijn dan de zwakste objecten die wij met het menselijk oog kunnen zien. Smult u van dit soort foto’s? Hubble fotografeert regelmatig babysterrenstelsels en het jonge universum, dus kijk gerust eens in het archief van Scientias.nl.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-05-2014
Klein naburig sterrenstelsel is ‘fossiel’ overblijfsel
De Magellan-telescopen van de Las Campanas-sterrenwacht in Chili, van waaruit het dwergstelsel Segue 1 is onderzocht. (Anna Frebel)
Het sterrenstelsel Segue 1, een kleine begeleider van de Melkweg op 75.000 lichtjaar afstand, heeft merkwaardige kenmerken. Het nietige sterrenstelsel, dat in 2006 is ontdekt, telt maar ongeveer duizend sterren. En nieuw Amerikaans onderzoek laat zien dat het vrijwel geen elementen zwaarder dan helium bevat. Volgens astronomen kan het dwergstelsel worden beschouwd als een ‘fossiel’ overblijfsel uit de begintijd van het heelal.
Normaal gesproken vormt een sterrenstelsel nieuwe sterren, waarvan de zwaarste al na enkele tientallen miljoenen jaren als supernova exploderen en hun omgeving verrijken met zware elementen. Deze laatste komen vervolgens terecht in latere generaties van sterren.
Behalve dan in het geval van Segue 1. Nauwkeurig onderzoek laat zien dat dit stelsel een heel primitieve chemische samenstelling heeft: het bestaat vrijwel volledig uit de twee elementen die bij de oerknal zijn gevormd: waterstof en helium. Wat er aan zwaardere elementen is aangetroffen zou afkomstig zijn van één of hooguit een paar supernova-explosies.
Het lijkt erop dat het stervormingsproces in het dwergstelsel al in een heel vroeg stadium is gestopt. Waarschijnlijk bevatte het simpelweg te weinig gas, en kon het ook niet genoeg gas verzamelen, om meer sterren te produceren.
Dat maakt Segue 1 overigens niet minder interessant. Integendeel: astronomen vermoeden dat het schamele stelsel wel eens sterke overeenkomsten zou kunnen vertonen met de eerste kleine sterrenstelsels die in ons heelal zijn ontstaan. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Klein naburig sterrenstelsel is ‘fossiel’ overblijfsel
De Magellan-telescopen van de Las Campanas-sterrenwacht in Chili, van waaruit het dwergstelsel Segue 1 is onderzocht. (Anna Frebel)
Het sterrenstelsel Segue 1, een kleine begeleider van de Melkweg op 75.000 lichtjaar afstand, heeft merkwaardige kenmerken. Het nietige sterrenstelsel, dat in 2006 is ontdekt, telt maar ongeveer duizend sterren. En nieuw Amerikaans onderzoek laat zien dat het vrijwel geen elementen zwaarder dan helium bevat. Volgens astronomen kan het dwergstelsel worden beschouwd als een ‘fossiel’ overblijfsel uit de begintijd van het heelal.
Normaal gesproken vormt een sterrenstelsel nieuwe sterren, waarvan de zwaarste al na enkele tientallen miljoenen jaren als supernova exploderen en hun omgeving verrijken met zware elementen. Deze laatste komen vervolgens terecht in latere generaties van sterren.
Behalve dan in het geval van Segue 1. Nauwkeurig onderzoek laat zien dat dit stelsel een heel primitieve chemische samenstelling heeft: het bestaat vrijwel volledig uit de twee elementen die bij de oerknal zijn gevormd: waterstof en helium. Wat er aan zwaardere elementen is aangetroffen zou afkomstig zijn van één of hooguit een paar supernova-explosies.
Het lijkt erop dat het stervormingsproces in het dwergstelsel al in een heel vroeg stadium is gestopt. Waarschijnlijk bevatte het simpelweg te weinig gas, en kon het ook niet genoeg gas verzamelen, om meer sterren te produceren.
Dat maakt Segue 1 overigens niet minder interessant. Integendeel: astronomen vermoeden dat het schamele stelsel wel eens sterke overeenkomsten zou kunnen vertonen met de eerste kleine sterrenstelsels die in ons heelal zijn ontstaan. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-04-2014
Sterrenstelsels slingert complete sterrenhoop de ruimte in
Het elliptische sterrenstelsel M87 heeft een complete sterrenhoop de ruimte in geslingerd. (CfA)
Het elliptische sterrenstelsel M87 in het sterrenbeeld Maagd heeft een complete sterrenhoop met hoge snelheid de ruimte in geslingerd. De bolvormige sterrenhoop, HVGC-1 geheten, racet met een snelheid van ca. 3,5 miljoen kilometer per uur door het heelal. Die snelheid is hoog genoeg om aan de zwaartekracht van M87 te ontsnappen,
M87 is een reusachtig sterrenstelsel dat wordt omgeven door duizenden bolvormige sterrenhopen (ter vergelijking: ons eigen Melkwegstelsel telt er ca. 150). Een van die bolhopen is vermoedelijk te dicht in de buurt gekomen van het superzware zwarte gat in het centrum van het elliptische reuzenstelsel. Er zijn aanwijzingen dat het hier in werkelijkheid om een dubbel zwart gat gaat. In dat geval kan een passerende sterrenhoop door de zwaartekrachtswerking van de twee om elkaar heen draaiende zwarte gaten versneld worden en met enorme snelheid worden weggeslingerd.
De ontdekking is gedaan door een systematisch onderzoek aan de snelheden van bolvormige sterrenhopen in en rond M87, uitgevoerd met de MMT-telescoop in Arizona. De resultaten worden gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenstelsels slingert complete sterrenhoop de ruimte in
Het elliptische sterrenstelsel M87 heeft een complete sterrenhoop de ruimte in geslingerd. (CfA)
Het elliptische sterrenstelsel M87 in het sterrenbeeld Maagd heeft een complete sterrenhoop met hoge snelheid de ruimte in geslingerd. De bolvormige sterrenhoop, HVGC-1 geheten, racet met een snelheid van ca. 3,5 miljoen kilometer per uur door het heelal. Die snelheid is hoog genoeg om aan de zwaartekracht van M87 te ontsnappen,
M87 is een reusachtig sterrenstelsel dat wordt omgeven door duizenden bolvormige sterrenhopen (ter vergelijking: ons eigen Melkwegstelsel telt er ca. 150). Een van die bolhopen is vermoedelijk te dicht in de buurt gekomen van het superzware zwarte gat in het centrum van het elliptische reuzenstelsel. Er zijn aanwijzingen dat het hier in werkelijkheid om een dubbel zwart gat gaat. In dat geval kan een passerende sterrenhoop door de zwaartekrachtswerking van de twee om elkaar heen draaiende zwarte gaten versneld worden en met enorme snelheid worden weggeslingerd.
De ontdekking is gedaan door een systematisch onderzoek aan de snelheden van bolvormige sterrenhopen in en rond M87, uitgevoerd met de MMT-telescoop in Arizona. De resultaten worden gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-04-2014
Onbekend signaal uit de ruimte verbaast sterrenkundigen
Sterrenkundigen hebben een mysterieus signaal opgevangen, vermoedelijk van buiten ons sterrenstelsel. Het is nog een raadsel wat de bron van de radiogolven is.
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico. Bron: Wikimedia Commons
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico heeft een stoot korte, maar zeer krachtige, radiogolven opgevangen, misschien uit een ander sterrenstelsel. De energie die nodig is voor het creëren van die zogeheten fast radio bursts is zo groot dat de golven niet afkomstig kunnen zijn van bekende kosmische objecten.
‘De afstand die de radiogolven hebben afgelegd lijkt enorm, en wijst erop dat de radiogolven drie miljard lichtjaar hebben gereisd om ons te bereiken’, zegt Jason Hessels, een van de onderzoekers, verbonden aan het Nederlands instituut voor radioastronomie ASTRON en de Universiteit van Amsterdam. Die afstand berekenen sterrenkundigen door te meten hoeveel later lange golflengtes op aarde aankomen dan korte golflengtes. Lange golflengtes komen een fractie van een second later aan, omdat ze meer interacties aangaan met deeltjes die ze onderweg tegenkomen, waaronder elektronen. Omdat sterrenkundigen een goed beeld hebben van het aantal elektronen in de ruimte kunnen zij de afstand berekenen die het signaal heeft afgelegd. De gemeten afbuiging van de radiogolven was zo groot dat het aantal elektronen in ons sterrenstelsel dat niet konden veroorzaken. De onderzoekers vermoeden daarom dat het signaal afkomstig is van ver buiten de Melkweg.
Twijfelachtig verleden
De huidige meting maakt een einde aan de twijfel over het bestaan van de radiogolven. In 2007 werd voor het eerst zo’n signaal waargenomen met de Parkes-radiotelescoop in Australië. De telescoop pikte daarna nog vijf soortgelijke signalen op. Sterrenkundigen twijfelden of die signalen niet werden veroorzaakt door een afwijking van de Parkes-radiotelescoop. Dergelijke signalen waren immers nog nooit eerder waargenomen door andere telescopen. De nieuwe metingen met de Arecibo-radiotelescoop bevestigen dat de signalen niet toe te schrijven zijn aan een afwijking van de Parkes-radiotelescoop.
Is het signaal mogelijk afkomstig van een enorme neutronenster? Bron: Wikimedia Commons
De vraag blijft hoe fast radio bursts ontstaan. ‘Het is nog een compleet onbekend signaal en we hebben tot nu toe geen idee wat deze radiogolven veroorzaakt’, zegt mede-onderzoeker Joeri van Leeuwen (ASTRON). Wel denken de onderzoekers dat er een gigantische hoeveelheid energie nodig is om de radiogolven te creëren. De onderzoekers vermoeden dat het een zeer krachtige explosie moet zijn geweest of een nog onbekende catastrofe op een neutronenster, die enorm veel energie afgeeft.
Mogelijk kunnen sterrenkundigen over enkele jaren de bron achterhalen. Tegen die tijd moet het mogelijk zijn om tientallen fast radio bursts per jaar te vinden, denkt Van Leeuwen. Twee nieuwe Nederlandse telescopen, LOFAR en Westerbork/Apertif, moeten daarvoor zorgen. Die worden de gevoeligste breedbeeldtelescopen ter wereld. Van Leeuwen: ‘Hoewel Arecibo de grootste schotel ter wereld is, mis je 99,99 procent van wat er zich allemaal aan de hemel afspeelt. Omdat de nieuwe telescopen een 1000 keer groter deel van hemel kunnen bekijken dan Arecibo, hopen we snel beter te begrijpen welke kosmische ontploffingen deze radioflitsen veroorzaken.’
De onderzoekers maakten hun bevindingen bekend op de voorpublicatiewebsite Arxiv: http://arxiv.org/pdf/1404.2934v1.pdf
(newscientist.nl)
Onbekend signaal uit de ruimte verbaast sterrenkundigen
Sterrenkundigen hebben een mysterieus signaal opgevangen, vermoedelijk van buiten ons sterrenstelsel. Het is nog een raadsel wat de bron van de radiogolven is.
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico. Bron: Wikimedia Commons
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico heeft een stoot korte, maar zeer krachtige, radiogolven opgevangen, misschien uit een ander sterrenstelsel. De energie die nodig is voor het creëren van die zogeheten fast radio bursts is zo groot dat de golven niet afkomstig kunnen zijn van bekende kosmische objecten.
‘De afstand die de radiogolven hebben afgelegd lijkt enorm, en wijst erop dat de radiogolven drie miljard lichtjaar hebben gereisd om ons te bereiken’, zegt Jason Hessels, een van de onderzoekers, verbonden aan het Nederlands instituut voor radioastronomie ASTRON en de Universiteit van Amsterdam. Die afstand berekenen sterrenkundigen door te meten hoeveel later lange golflengtes op aarde aankomen dan korte golflengtes. Lange golflengtes komen een fractie van een second later aan, omdat ze meer interacties aangaan met deeltjes die ze onderweg tegenkomen, waaronder elektronen. Omdat sterrenkundigen een goed beeld hebben van het aantal elektronen in de ruimte kunnen zij de afstand berekenen die het signaal heeft afgelegd. De gemeten afbuiging van de radiogolven was zo groot dat het aantal elektronen in ons sterrenstelsel dat niet konden veroorzaken. De onderzoekers vermoeden daarom dat het signaal afkomstig is van ver buiten de Melkweg.
Twijfelachtig verleden
De huidige meting maakt een einde aan de twijfel over het bestaan van de radiogolven. In 2007 werd voor het eerst zo’n signaal waargenomen met de Parkes-radiotelescoop in Australië. De telescoop pikte daarna nog vijf soortgelijke signalen op. Sterrenkundigen twijfelden of die signalen niet werden veroorzaakt door een afwijking van de Parkes-radiotelescoop. Dergelijke signalen waren immers nog nooit eerder waargenomen door andere telescopen. De nieuwe metingen met de Arecibo-radiotelescoop bevestigen dat de signalen niet toe te schrijven zijn aan een afwijking van de Parkes-radiotelescoop.
Is het signaal mogelijk afkomstig van een enorme neutronenster? Bron: Wikimedia Commons
De vraag blijft hoe fast radio bursts ontstaan. ‘Het is nog een compleet onbekend signaal en we hebben tot nu toe geen idee wat deze radiogolven veroorzaakt’, zegt mede-onderzoeker Joeri van Leeuwen (ASTRON). Wel denken de onderzoekers dat er een gigantische hoeveelheid energie nodig is om de radiogolven te creëren. De onderzoekers vermoeden dat het een zeer krachtige explosie moet zijn geweest of een nog onbekende catastrofe op een neutronenster, die enorm veel energie afgeeft.
Mogelijk kunnen sterrenkundigen over enkele jaren de bron achterhalen. Tegen die tijd moet het mogelijk zijn om tientallen fast radio bursts per jaar te vinden, denkt Van Leeuwen. Twee nieuwe Nederlandse telescopen, LOFAR en Westerbork/Apertif, moeten daarvoor zorgen. Die worden de gevoeligste breedbeeldtelescopen ter wereld. Van Leeuwen: ‘Hoewel Arecibo de grootste schotel ter wereld is, mis je 99,99 procent van wat er zich allemaal aan de hemel afspeelt. Omdat de nieuwe telescopen een 1000 keer groter deel van hemel kunnen bekijken dan Arecibo, hopen we snel beter te begrijpen welke kosmische ontploffingen deze radioflitsen veroorzaken.’
De onderzoekers maakten hun bevindingen bekend op de voorpublicatiewebsite Arxiv: http://arxiv.org/pdf/1404.2934v1.pdf
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-05-2014
Planck brengt magnetisch veld Melkwegstelsel in kaart
Polarisatiemetingen brengen het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. (ESA and the Planck Collaboration)
De Europese ruimtetelescoop Planck heeft een hemelkaart gemaakt waarop de polarisatie zichtbaar is van de thermische straling die uitgezonden wordt door interstellaire stofdeeltjes. De polarisatiekaart brengt tevens het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. De resultaten worden gepubliceerd in vier artikelen in Astronomy & Astrophysics.
Interstellaire stofdeeltjes zijn vaak langgerekt en roteren met hoge snelheid om hun as. In een magnetisch veld zullen ze zich bij voorkeur langs de magnetische veldlijnen oriënteren. Door die voorkeursrichting raakt de uitgezonden warmtestraling gepolariseerd. Op de nieuwe hemelkaart van Planck is de polarisatie het sterkst in de donker gekleurde gebieden. De richting van de polarisatie wordt aangegeven door de streepjespatronen.
Planck heeft polarisatiemetingen in een groot aantal verschillende frequentiegebieden verricht. Daardoor moet het mogelijk zijn om de polarisatie die veroorzaakt wordt door interstellair stof te onderscheiden van de polarisatie in de kosmische achtergrondstraling, die afkomstig is van kort na de oerknal. Een nauwkeurige analyse van de Planck-metingen, die naaar verwachting komend najaar wordt gepubliceerd, zal uitwijzen of de polarisatiemetingen van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool inderdaad zijn toe te schrijven aan de kosmische achtergrondstraling, zoals in maart werd geclaimd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Planck brengt magnetisch veld Melkwegstelsel in kaart
Polarisatiemetingen brengen het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. (ESA and the Planck Collaboration)
De Europese ruimtetelescoop Planck heeft een hemelkaart gemaakt waarop de polarisatie zichtbaar is van de thermische straling die uitgezonden wordt door interstellaire stofdeeltjes. De polarisatiekaart brengt tevens het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. De resultaten worden gepubliceerd in vier artikelen in Astronomy & Astrophysics.
Interstellaire stofdeeltjes zijn vaak langgerekt en roteren met hoge snelheid om hun as. In een magnetisch veld zullen ze zich bij voorkeur langs de magnetische veldlijnen oriënteren. Door die voorkeursrichting raakt de uitgezonden warmtestraling gepolariseerd. Op de nieuwe hemelkaart van Planck is de polarisatie het sterkst in de donker gekleurde gebieden. De richting van de polarisatie wordt aangegeven door de streepjespatronen.
Planck heeft polarisatiemetingen in een groot aantal verschillende frequentiegebieden verricht. Daardoor moet het mogelijk zijn om de polarisatie die veroorzaakt wordt door interstellair stof te onderscheiden van de polarisatie in de kosmische achtergrondstraling, die afkomstig is van kort na de oerknal. Een nauwkeurige analyse van de Planck-metingen, die naaar verwachting komend najaar wordt gepubliceerd, zal uitwijzen of de polarisatiemetingen van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool inderdaad zijn toe te schrijven aan de kosmische achtergrondstraling, zoals in maart werd geclaimd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
FF een korte vraag.
Kan je bijvoorbeeld als bezoeker bij een sterrenwacht door een krachtige telescoop kijken en dan bijvoorbeeld de planeet Jupiter en zijn banden zien?
Kan je bijvoorbeeld als bezoeker bij een sterrenwacht door een krachtige telescoop kijken en dan bijvoorbeeld de planeet Jupiter en zijn banden zien?
Er zijn regelmatig open dagen bij sterrenwachten. Daar kan je door wat grotere telescopen de ringen van Saturnus en de manen van Jupiter zien. Maar waarschijnlijk niet de ringen van Jupiter, die zijn te zwak. De echte grote telescopen kan je helemaal niet doorheen kijken. Daar zit optische apparatuur in om invallend licht te meten.quote:Op zaterdag 10 mei 2014 22:30 schreef Pulzzar het volgende:
FF een korte vraag.
Kan je bijvoorbeeld als bezoeker bij een sterrenwacht door een krachtige telescoop kijken en dan bijvoorbeeld de planeet Jupiter en zijn banden zien?
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
09-05-2014
Wetenschappers ontdekken broertje van de zon
Volgens de onderzoekers is er een kleine kans dat de broertjes van de zon ook planeten hebben waar leven mogelijk is. © Wikimedia Commons/NASA.
Voor het eerst hebben wetenschappers een ster geïdentificeerd die ontstaan is uit dezelfde moleculaire gas- en stofwolk als onze zon. Dat meldt de Amerikaanse omroep ABC. De onderzoekers hopen dat deze ontdekking hen meer zal leren over het ontstaan van de zon.
De zon en tal van andere sterren werden 4,6 miljard jaar geleden gevormd door de implosie van moleculair gas en stof. De sterren zijn sindsdien uit elkaar gedreven. Wetenschappers bestudeerden dertig sterren die in de melkweg rondzweefden volgens een vast patroon ten opzichte van de zon. Van die sterren werd de chemische samenstelling vergeleken met die van de zon.
De onderzoekers ontdekten één ster die uit hetzelfde materiaal bestaat. De ster, HD 162826 genaamd, bevindt zich op 110 lichtjaren van het sterrenbeeld Hercules. Hij is een beetje groter en wat warmer dan de zon.
Planeten
De resultaten van het onderzoek verschenen in het vakblad Astrophysical Journal. Volgens de leider van het onderzoek, Dr. Ivan Ramirez van de Universiteit van Texas, is er een kleine maar niet onbestaande kans dat de zon broertjes heeft die omgeven worden door planeten die leven bevatten. "Deze ster heeft alvast geen warme, massieve planeet zoals Jupiter", zegt hij. "Maar kleine planeten zoals de aarde zijn moeilijk te detecteren."
Kort na het ontstaan van het zonnestelsel deden zich botsingen voor die stukken van planeten losrukten. "Het zou kunnen dat die zich tussen verschillende sterrenstelsels bewogen en mogelijk zijn ze zelfs verantwoordelijk voor het leven op aarde", zegt Dr. Ramirez. "Dus je zou kunnen argumenteren dat we in de zoektocht naar leven buiten de aarde eerst moeten kijken naar de broertjes van onze zon."
De onderzoekers gaan nu op zoek naar nog meer sterren die uit hetzelfde materiaal zijn ontstaan. Op die manier willen ze meer te weten komen over de weg die sterren afleggen in de melkweg. Een beter begrip van hoe de melkweg evolueert, kan meer duidelijkheid geven over het ontstaan van de zon.
(HLN)
Wetenschappers ontdekken broertje van de zon
Volgens de onderzoekers is er een kleine kans dat de broertjes van de zon ook planeten hebben waar leven mogelijk is. © Wikimedia Commons/NASA.
Voor het eerst hebben wetenschappers een ster geïdentificeerd die ontstaan is uit dezelfde moleculaire gas- en stofwolk als onze zon. Dat meldt de Amerikaanse omroep ABC. De onderzoekers hopen dat deze ontdekking hen meer zal leren over het ontstaan van de zon.
De zon en tal van andere sterren werden 4,6 miljard jaar geleden gevormd door de implosie van moleculair gas en stof. De sterren zijn sindsdien uit elkaar gedreven. Wetenschappers bestudeerden dertig sterren die in de melkweg rondzweefden volgens een vast patroon ten opzichte van de zon. Van die sterren werd de chemische samenstelling vergeleken met die van de zon.
De onderzoekers ontdekten één ster die uit hetzelfde materiaal bestaat. De ster, HD 162826 genaamd, bevindt zich op 110 lichtjaren van het sterrenbeeld Hercules. Hij is een beetje groter en wat warmer dan de zon.
Planeten
De resultaten van het onderzoek verschenen in het vakblad Astrophysical Journal. Volgens de leider van het onderzoek, Dr. Ivan Ramirez van de Universiteit van Texas, is er een kleine maar niet onbestaande kans dat de zon broertjes heeft die omgeven worden door planeten die leven bevatten. "Deze ster heeft alvast geen warme, massieve planeet zoals Jupiter", zegt hij. "Maar kleine planeten zoals de aarde zijn moeilijk te detecteren."
Kort na het ontstaan van het zonnestelsel deden zich botsingen voor die stukken van planeten losrukten. "Het zou kunnen dat die zich tussen verschillende sterrenstelsels bewogen en mogelijk zijn ze zelfs verantwoordelijk voor het leven op aarde", zegt Dr. Ramirez. "Dus je zou kunnen argumenteren dat we in de zoektocht naar leven buiten de aarde eerst moeten kijken naar de broertjes van onze zon."
De onderzoekers gaan nu op zoek naar nog meer sterren die uit hetzelfde materiaal zijn ontstaan. Op die manier willen ze meer te weten komen over de weg die sterren afleggen in de melkweg. Een beter begrip van hoe de melkweg evolueert, kan meer duidelijkheid geven over het ontstaan van de zon.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2014
Computersimulatie geeft realistisch beeld van het heelal
Een stukje 'virtueel heelal', gecentreerd rond de grootste cluster van sterrenstelsels die de Illustris-simulatie heeft voortgebracht. © Illustris Collaboration.
Een team van Europese en Amerikaanse astronomen heeft een computersimulatie gemaakt van de grootschalige structuur van het heelal en het ontstaan van sterrenstelsels. Volgens de website 'Alles over sterrenkunde' begint de simulatie slechts 12 miljoen jaar na de oerknal en laat ze zien hoe kosmisch gas en donkere materie zich in de loop van de miljarden jaren tot een 'web' van sterrenstelsels hebben georganiseerd.
© Illustris Collaboration.
Het Illustris-project hield rekening met de uitdijing van het heelal en de aantrekkingskracht die materie uitoefent. Daarnaast speelden ook de evolutie van sterren, de gevolgen van supernova-explosies en het ontstaan van zwaardere chemische elementen mee.
De simulatie kostte in totaal zestien miljoen uur rekentijd, verdeeld over 8.192 processors. De berekeningen werden eind 2013 afgerond.
Het nagebootste Illustris-heelal stemt beter overeen met het waargenomen heelal dan eerdere simulaties. De spiraalvormige en elliptische sterrenstelsels hebben de juiste chemische samenstelling. Maar in het virtuele heelal komt de vorming van sterren in kleine sterrenstelsels eerder op gang dan in werkelijkheid lijkt te zijn gebeurd.
Onderstaande video is een compilatie van de simulatie.
(HLN)
Computersimulatie geeft realistisch beeld van het heelal
Een stukje 'virtueel heelal', gecentreerd rond de grootste cluster van sterrenstelsels die de Illustris-simulatie heeft voortgebracht. © Illustris Collaboration.
Een team van Europese en Amerikaanse astronomen heeft een computersimulatie gemaakt van de grootschalige structuur van het heelal en het ontstaan van sterrenstelsels. Volgens de website 'Alles over sterrenkunde' begint de simulatie slechts 12 miljoen jaar na de oerknal en laat ze zien hoe kosmisch gas en donkere materie zich in de loop van de miljarden jaren tot een 'web' van sterrenstelsels hebben georganiseerd.
© Illustris Collaboration.
Het Illustris-project hield rekening met de uitdijing van het heelal en de aantrekkingskracht die materie uitoefent. Daarnaast speelden ook de evolutie van sterren, de gevolgen van supernova-explosies en het ontstaan van zwaardere chemische elementen mee.
De simulatie kostte in totaal zestien miljoen uur rekentijd, verdeeld over 8.192 processors. De berekeningen werden eind 2013 afgerond.
Het nagebootste Illustris-heelal stemt beter overeen met het waargenomen heelal dan eerdere simulaties. De spiraalvormige en elliptische sterrenstelsels hebben de juiste chemische samenstelling. Maar in het virtuele heelal komt de vorming van sterren in kleine sterrenstelsels eerder op gang dan in werkelijkheid lijkt te zijn gebeurd.
Onderstaande video is een compilatie van de simulatie.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2014
Rusland bouwt in 2030 kolonie op de maan
© photo news.
Rusland moet in 2030 een permanente nederzetting op de maan bouwen om daarmee de kolonisatie van dat hemellichaam ter hand te nemen. Dat meldt de krant Izvestia op basis van plannen van de Russische Academie van Wetenschappen, het ruimtevaartbureau Roskosmos en de Universiteit van Moskou.
De eerste expeditie naar de maan die een permanente basis moet voorbereiden, zou al in 2016 zijn. De wetenschappers stellen dat "de geopolitieke wedijver over het bemachtigen van de natuurlijke hulpbronnen van de maan deze eeuw van start gaat''.
Het plan gaat ervan uit dat Rusland op eigen kracht zonder bemoeienis van andere mogendheden de enige natuurlijke satelliet van de aarde moet kunnen exploiteren.
(HLN)
Rusland bouwt in 2030 kolonie op de maan
© photo news.
Rusland moet in 2030 een permanente nederzetting op de maan bouwen om daarmee de kolonisatie van dat hemellichaam ter hand te nemen. Dat meldt de krant Izvestia op basis van plannen van de Russische Academie van Wetenschappen, het ruimtevaartbureau Roskosmos en de Universiteit van Moskou.
De eerste expeditie naar de maan die een permanente basis moet voorbereiden, zou al in 2016 zijn. De wetenschappers stellen dat "de geopolitieke wedijver over het bemachtigen van de natuurlijke hulpbronnen van de maan deze eeuw van start gaat''.
Het plan gaat ervan uit dat Rusland op eigen kracht zonder bemoeienis van andere mogendheden de enige natuurlijke satelliet van de aarde moet kunnen exploiteren.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2014
Zo (slecht) reageert je lichaam op een ruimtereis
© thinkstock.
Velen dromen wel eens van een ruimtereis, zeker nu Marsmissies, kolonies op de maan en toeristische tochtjes rond onze planeet effectief op de planning staan. Je ooit al afgevraagd wat zo'n vlucht in de ruimte met je lichaam kan doen?
© thinkstock.
"Ruimte is ziekte en gevaar, verpakt in duisternis en stilte", sprak Leonard 'Bones' McCoy ooit in Star Trek. Als we de wetenschap mogen geloven, zat de fictieve dokter er niet bepaald naast. In een notendop: reizen in de ruimte laat je zwak, vermoeid, ziek en mogelijk depressief achter. De mens is niet aangepast om te overleven in de ruimte en een ruimtevlucht is meer dan al zwevend wat tijd doden.
Ruimtereis
Stel dat je morgen in een astronautenpak zou kruipen, klaar om naar de maan geschoten te worden, dan is dit wat je lichaam zou meemaken na enkele seconden, minuten, dagen en maanden. De informatie werd verzameld op basis van onderzoek en getuigenissen van wetenschappers, ingenieurs en astronauten.
Impact
...na 10 seconden
De versnelling naar 4G zorgt voor het gevoel dat je lichaam 4 keer zo zwaar weegt als in werkelijkheid. Je wordt in de stoel gedrukt en bewegen wordt stapsgewijs moeilijker. Je bloed wordt naar je voeten gestuwd, wat het risico op flauwvallen uiteraard vergroot. In moderne ruimtevaartuigen worden astronauten zodanig geöriënteerd dat ze de versnelling door hun borst voelen.
...na 10 minuten
Eén van de eerste dingen waar astronauten over klagen is misselijkheid. Het gebrek aan zwaartekracht treft het gevoelige binnenoor, waardoor evenwicht, coördinatie en ruimtelijke oriëntatie beïnvloed worden. Ook het volgen van bewegende objecten wordt bemoeilijkt, wat voor piloten uiteraard niet handig is. Naast de onaangename realiteit van ronddobberende bolletjes braaksel, kan ruimteziekte je behoorlijk aftakelen. Wist je dat één zieke de maanlanding van Apollo 9 bijna saboteerde?
...na 2 dagen
In de ruimte vertoeven is zoals op je hoofd gaan staan. Vocht heeft de neiging om op te hopen in het bovenste deel van je lichaam, met als gevolg: een gezwollen gezicht en een vervelende, geblokkeerde neus. Omdat je lichaam van nature al de drang heeft om vocht naar boven te stuwen, zorgt het gebrek aan zwaartekracht alleen maar voor een intensere opwaartse beweging. Hierdoor zwellen de weefsels in je hoofd. MRI-scans van astronauten hebben aangetoond dat er ook een risico is voor de ogen. Naast milde visuele veranderingen, zagen ze zwelling in de oogzenuw en wijzigingen in de vorm van de oogbal. Ook een verhoofde druk onder de schedel is niet uitgesloten.
...na 1 week
Zonder zwaartekracht begint je lichaam zachtjes aan af te takelen omdat heel wat systemen in je lijf nood hebben aan deze druk. Experimenten met ratten hebben aangetoond dat 10 dagen in de ruimte al kan leiden tot een derde spierverlies bij bepaalde spiergroepen, inclusief de hartspier. Ook botverlies is een reëel probleem. Zolang je taak erin bestaat rond te zweven op het ISS is dit niet zo probematisch, maar voor missies naar bijvoorbeeld Mars, moeten astronauten in staat zijn zich fysiek in te spannen. Stel je voor dat 'one small step for mankind' op Mars je een gebroken been bezorgt.
Sinds het begin van de ruimtevaart zijn wetenschappers al op zoek naar manieren om lichaamskracht te behouden bij astronauten. Geen wonder dat ze dagelijks een uur cardio én een uur krachttraining moeten doen in hun ruimtestation. Ondanks deze regelmatige oefeningen blijft het na een verblijf van 6 maanden in de ruimte moeilijk om te stappen bij een terugkeer op aarde.
...na 2 weken
Wie nu al geen bioritme heeft om over naar huis te spreken, boekt best geen ruimtereis. Slaaptekort is namelijk één van de zwaarste problemen die gepaard gaan met leven in de ruimte. Zeker bij astronauten die rond de aarde cirkelen is dit het geval. Elke 90 minuten krijgen ze een nieuwe zonsopgang te zien, wat uiteraard je licht-donkercyclus niet ten goede komt. Daar komt nog bij dat een astronaut overenthousiast begint, in shiften moet meedraaien én zich moet aanpassen aan het slapen in een slaapzak, vastgesnoerd aan de muur. Ruimtestations als het ISS zijn daarom uitgerust met individuele slaapcompartimenten die verduisterd kunnen worden om nacht te simuleren.
...na 1 jaar
Het bewijs dat (langdurige) ruimtereizen nadelige gevolgen hebben voor het immuunsysteem stapelt op. Een studie van Nasa toonde aan dat de werking van witte bloedcellen (bij fruitvliegen) vermindert, waardoor het lichaam veel minder bestand is tegen schadelijke micro-organismen en infecties. Soortgelijke studies met muizen, salamanders en andere insecten eindigden in gelijkaardige conclusies. Ook hier zou het gebrek aan zwaartekracht de boosdoener zijn.
Nog schadelijker is het effect van kosmische straling. Astronauten klagen vaak over het "zien" van felle lichtflitsen. Deze worden veroorzaakt door kosmische stralen die een weg banen door het brein. Het ISS ligt strategisch om de impact van deze straling tot een minimum te beperken, maar bij reizen naar de maan of Mars is het risico op een dodelijk dosis reëel. Het enige goede nieuws is (voorlopig) dat onderzoek bij Apollo-astronauten die enkele dagen in 'deep space' doorbrachten in capsules die slecht bewapend waren tegen kosmische straling geen verhoogd risico vertoonden op kanker.
...na 2 jaar
Uiteraard wordt niet alleen je fysieke welzijn getroffen. Een experiment van de European Space Agency en het Russische Institute of Biomedical Problems ging na wat de stress van langdurige ruimtevluchten en isolatie doen met de mentale gezondheid. Conclusie: depressie ligt op de loer. Ze simuleerden daarvoor een 520 dagen durende missie naar Mars en terug in een vervalste ruimteshuttle in Moskou. De eerste maanden werden de deelnemers gedreven door adrenaline en spanning, maar van zodra routine en verveling de kop opstaken, waren de dagen veel moeilijker te verduren. Het zal je dan ook niet verbazen dat ingezet wordt op gedragstraining en het ontwikkelen van betere communicatietechnologie.
© thinkstock.
(HLn)
Zo (slecht) reageert je lichaam op een ruimtereis
© thinkstock.
Velen dromen wel eens van een ruimtereis, zeker nu Marsmissies, kolonies op de maan en toeristische tochtjes rond onze planeet effectief op de planning staan. Je ooit al afgevraagd wat zo'n vlucht in de ruimte met je lichaam kan doen?
© thinkstock.
"Ruimte is ziekte en gevaar, verpakt in duisternis en stilte", sprak Leonard 'Bones' McCoy ooit in Star Trek. Als we de wetenschap mogen geloven, zat de fictieve dokter er niet bepaald naast. In een notendop: reizen in de ruimte laat je zwak, vermoeid, ziek en mogelijk depressief achter. De mens is niet aangepast om te overleven in de ruimte en een ruimtevlucht is meer dan al zwevend wat tijd doden.
Ruimtereis
Stel dat je morgen in een astronautenpak zou kruipen, klaar om naar de maan geschoten te worden, dan is dit wat je lichaam zou meemaken na enkele seconden, minuten, dagen en maanden. De informatie werd verzameld op basis van onderzoek en getuigenissen van wetenschappers, ingenieurs en astronauten.
Impact
...na 10 seconden
De versnelling naar 4G zorgt voor het gevoel dat je lichaam 4 keer zo zwaar weegt als in werkelijkheid. Je wordt in de stoel gedrukt en bewegen wordt stapsgewijs moeilijker. Je bloed wordt naar je voeten gestuwd, wat het risico op flauwvallen uiteraard vergroot. In moderne ruimtevaartuigen worden astronauten zodanig geöriënteerd dat ze de versnelling door hun borst voelen.
...na 10 minuten
Eén van de eerste dingen waar astronauten over klagen is misselijkheid. Het gebrek aan zwaartekracht treft het gevoelige binnenoor, waardoor evenwicht, coördinatie en ruimtelijke oriëntatie beïnvloed worden. Ook het volgen van bewegende objecten wordt bemoeilijkt, wat voor piloten uiteraard niet handig is. Naast de onaangename realiteit van ronddobberende bolletjes braaksel, kan ruimteziekte je behoorlijk aftakelen. Wist je dat één zieke de maanlanding van Apollo 9 bijna saboteerde?
...na 2 dagen
In de ruimte vertoeven is zoals op je hoofd gaan staan. Vocht heeft de neiging om op te hopen in het bovenste deel van je lichaam, met als gevolg: een gezwollen gezicht en een vervelende, geblokkeerde neus. Omdat je lichaam van nature al de drang heeft om vocht naar boven te stuwen, zorgt het gebrek aan zwaartekracht alleen maar voor een intensere opwaartse beweging. Hierdoor zwellen de weefsels in je hoofd. MRI-scans van astronauten hebben aangetoond dat er ook een risico is voor de ogen. Naast milde visuele veranderingen, zagen ze zwelling in de oogzenuw en wijzigingen in de vorm van de oogbal. Ook een verhoofde druk onder de schedel is niet uitgesloten.
...na 1 week
Zonder zwaartekracht begint je lichaam zachtjes aan af te takelen omdat heel wat systemen in je lijf nood hebben aan deze druk. Experimenten met ratten hebben aangetoond dat 10 dagen in de ruimte al kan leiden tot een derde spierverlies bij bepaalde spiergroepen, inclusief de hartspier. Ook botverlies is een reëel probleem. Zolang je taak erin bestaat rond te zweven op het ISS is dit niet zo probematisch, maar voor missies naar bijvoorbeeld Mars, moeten astronauten in staat zijn zich fysiek in te spannen. Stel je voor dat 'one small step for mankind' op Mars je een gebroken been bezorgt.
Sinds het begin van de ruimtevaart zijn wetenschappers al op zoek naar manieren om lichaamskracht te behouden bij astronauten. Geen wonder dat ze dagelijks een uur cardio én een uur krachttraining moeten doen in hun ruimtestation. Ondanks deze regelmatige oefeningen blijft het na een verblijf van 6 maanden in de ruimte moeilijk om te stappen bij een terugkeer op aarde.
...na 2 weken
Wie nu al geen bioritme heeft om over naar huis te spreken, boekt best geen ruimtereis. Slaaptekort is namelijk één van de zwaarste problemen die gepaard gaan met leven in de ruimte. Zeker bij astronauten die rond de aarde cirkelen is dit het geval. Elke 90 minuten krijgen ze een nieuwe zonsopgang te zien, wat uiteraard je licht-donkercyclus niet ten goede komt. Daar komt nog bij dat een astronaut overenthousiast begint, in shiften moet meedraaien én zich moet aanpassen aan het slapen in een slaapzak, vastgesnoerd aan de muur. Ruimtestations als het ISS zijn daarom uitgerust met individuele slaapcompartimenten die verduisterd kunnen worden om nacht te simuleren.
...na 1 jaar
Het bewijs dat (langdurige) ruimtereizen nadelige gevolgen hebben voor het immuunsysteem stapelt op. Een studie van Nasa toonde aan dat de werking van witte bloedcellen (bij fruitvliegen) vermindert, waardoor het lichaam veel minder bestand is tegen schadelijke micro-organismen en infecties. Soortgelijke studies met muizen, salamanders en andere insecten eindigden in gelijkaardige conclusies. Ook hier zou het gebrek aan zwaartekracht de boosdoener zijn.
Nog schadelijker is het effect van kosmische straling. Astronauten klagen vaak over het "zien" van felle lichtflitsen. Deze worden veroorzaakt door kosmische stralen die een weg banen door het brein. Het ISS ligt strategisch om de impact van deze straling tot een minimum te beperken, maar bij reizen naar de maan of Mars is het risico op een dodelijk dosis reëel. Het enige goede nieuws is (voorlopig) dat onderzoek bij Apollo-astronauten die enkele dagen in 'deep space' doorbrachten in capsules die slecht bewapend waren tegen kosmische straling geen verhoogd risico vertoonden op kanker.
...na 2 jaar
Uiteraard wordt niet alleen je fysieke welzijn getroffen. Een experiment van de European Space Agency en het Russische Institute of Biomedical Problems ging na wat de stress van langdurige ruimtevluchten en isolatie doen met de mentale gezondheid. Conclusie: depressie ligt op de loer. Ze simuleerden daarvoor een 520 dagen durende missie naar Mars en terug in een vervalste ruimteshuttle in Moskou. De eerste maanden werden de deelnemers gedreven door adrenaline en spanning, maar van zodra routine en verveling de kop opstaken, waren de dagen veel moeilijker te verduren. Het zal je dan ook niet verbazen dat ingezet wordt op gedragstraining en het ontwikkelen van betere communicatietechnologie.
© thinkstock.
(HLn)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-05-2014
Enorme vlek van Jupiter krimpt steeds sneller
De Grote Rode Vlek op Jupiter © epa.
Midden op de planeet Jupiter zit al eeuwenlang een gigantische rode vlek, een enorme storm, en die vlek wordt steeds kleiner. De doorsnee is nu nog maar 16.500 kilometer, kleiner dan ooit eerder gemeten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, dat de ruimtetelescoop Hubble naar Jupiter heeft laten kijken. De oorzaak van de krimp is niet bekend.
© afp.
De Grote Rode Vlek is een storm, die vanaf de aarde te zien is met telescopen. De wind haalt er snelheden tot 680 kilometer per uur. Het is niet bekend hoe lang de storm al raast. In de 17e eeuw zagen astronomen de vlek mogelijk al. Een paar jaar geleden slokte de storm een kleinere storm op.
Eind 19e eeuw was de vlek nog ongeveer 41.000 kilometer in doorsnee. Dat betekent dat de aarde er drie keer in zou passen. Rond 1980 was de doorsnee nog maar 23.335 kilometer. De storm bleek in 2009 verder gekrompen, tot bijna 18.000 kilometer, en is nu dus 16.500 kilometer.
Tussen 1996 en 2006 werd de vlek dagelijks een kilometer kleiner. Nu is dat al drie keer zo veel. Als dat continu door zou gaan, is het kenmerk van Jupiter over enkele decennia verdwenen. Wetenschappers durven echter niet te zeggen of het echt zo ver kan komen.
(HLN)
Enorme vlek van Jupiter krimpt steeds sneller
De Grote Rode Vlek op Jupiter © epa.
Midden op de planeet Jupiter zit al eeuwenlang een gigantische rode vlek, een enorme storm, en die vlek wordt steeds kleiner. De doorsnee is nu nog maar 16.500 kilometer, kleiner dan ooit eerder gemeten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, dat de ruimtetelescoop Hubble naar Jupiter heeft laten kijken. De oorzaak van de krimp is niet bekend.
© afp.
De Grote Rode Vlek is een storm, die vanaf de aarde te zien is met telescopen. De wind haalt er snelheden tot 680 kilometer per uur. Het is niet bekend hoe lang de storm al raast. In de 17e eeuw zagen astronomen de vlek mogelijk al. Een paar jaar geleden slokte de storm een kleinere storm op.
Eind 19e eeuw was de vlek nog ongeveer 41.000 kilometer in doorsnee. Dat betekent dat de aarde er drie keer in zou passen. Rond 1980 was de doorsnee nog maar 23.335 kilometer. De storm bleek in 2009 verder gekrompen, tot bijna 18.000 kilometer, en is nu dus 16.500 kilometer.
Tussen 1996 en 2006 werd de vlek dagelijks een kilometer kleiner. Nu is dat al drie keer zo veel. Als dat continu door zou gaan, is het kenmerk van Jupiter over enkele decennia verdwenen. Wetenschappers durven echter niet te zeggen of het echt zo ver kan komen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-05-2014
Europese sonde Venus Express maakt zich op voor kamikazeduik in atmosfeer
Ruim acht jaar na lancering maakt de Europese sonde Venus Express zich op om dieper dan ooit tevoren in de atmosfeer van de planeet te duiken en daar een wisse dood te sterven, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
De Venus Express werd op 9 november 2005 van op Bajkonoer met een Sojoez-Fregat draagraket gelanceerd, om zijn doelwit op 11 april 2006 te bereiken.
Met zeven instrumenten bestudeerde de sonde de ionosfeer, de atmosfeer en het oppervlak van de planeet uitgebreid. Dit gebeurde van uit een elliptsche polaire baan met een hoogte van 66.000 km boven de zuidelijke en 250 km boven de noordelijke pool.
Na acht jaar begint de brandstofvoorraad om die baan aan te houden, opgebruikt te worden. Daarom is het routine-wetenschappelijk werk deze week afgerond. Bedoeling is uiteindelijk dieper dan ooit in de atmosfeer van Venus te duiken, mogelijk tot 130 km en mogelijk nog dieper.
(HLN)
Europese sonde Venus Express maakt zich op voor kamikazeduik in atmosfeer
Ruim acht jaar na lancering maakt de Europese sonde Venus Express zich op om dieper dan ooit tevoren in de atmosfeer van de planeet te duiken en daar een wisse dood te sterven, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
De Venus Express werd op 9 november 2005 van op Bajkonoer met een Sojoez-Fregat draagraket gelanceerd, om zijn doelwit op 11 april 2006 te bereiken.
Met zeven instrumenten bestudeerde de sonde de ionosfeer, de atmosfeer en het oppervlak van de planeet uitgebreid. Dit gebeurde van uit een elliptsche polaire baan met een hoogte van 66.000 km boven de zuidelijke en 250 km boven de noordelijke pool.
Na acht jaar begint de brandstofvoorraad om die baan aan te houden, opgebruikt te worden. Daarom is het routine-wetenschappelijk werk deze week afgerond. Bedoeling is uiteindelijk dieper dan ooit in de atmosfeer van Venus te duiken, mogelijk tot 130 km en mogelijk nog dieper.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-05-2014
Ontstaansgeschiedenis magnetars verklaard
Magnetars zijn de bizarre supercompacte overblijfselen van supernova-explosies. Ze zijn voor zover bekend de sterkste magneten in het heelal – miljoenen keren sterker dan de sterkste magneten op aarde. Een team van Europese astronomen heeft nu voor het eerst een magnetar met een begeleidende ster ontdekt. Deze ontdekking helpt verklaren hoe magnetars ontstaan.
Wanneer een zware ster tijdens een supernova-explosie onder zijn eigen zwaartekracht bezwijkt, verandert hij in een neutronenster [1] of een zwart gat [2]. Magnetars zijn zeer exotische neutronensterren. Net als andere neutronensterren zijn ze heel klein en hebben een buitengewoon hoge dichtheid – een theelepel neutronenstermaterie zou een massa van ongeveer een miljard ton hebben – maar daarnaast hebben ze ook extreem krachtige magnetische velden.
Een impressie van een magnetar, een compacte neutronenster met een extreem sterk magneetveld.
ESO/L. Calçada
De sterrenhoop [3] Westerlund 1, die op een afstand van 16.000 lichtjaar in het zuidelijke sterrenbeeld Altaar staat, bevat één van de ruim twintig magnetars die tot nu toe in de Melkweg [4] zijn ontdekt. Het object, dat CXOU J164710.2-455216 wordt genoemd, bezorgt astronomen al geruime tijd hoofdbrekens.
“In eerder onderzoek hebben we aangetoond dat de magnetar in deze sterrenhoop moet zijn ontstaan bij de explosieve dood van een ster die ongeveer veertig keer zo zwaar was als de zon. Maar dit introduceert een nieuw probleem, omdat zulke zware sterren na hun dood naar verwachting ineenstorten tot zwarte gaten, niet tot neutronensterren. We begrepen maar niet hoe deze een magnetar kon zijn geworden,” zegt Simon Clark, hoofdauteur van het artikel waarin deze resultaten worden gepresenteerd.
De sterrenhoop Westerlund 1 met de magnetar en zijn vermoedelijke voormalige begeleider gemarkeerd.
Interactie met begeleider
Astronomen bedachten een uitweg. Zij opperden dat de magnetar was ontstaan door de interactie met een tweede zeer zware ster die binnen de zon-aarde-afstand om het hemellichaam draait. Maar tot nu toe was er op de plek van de magnetar in Westerlund 1 geen begeleidende ster opgemerkt.
Daarom werd de Very Large Telescope [5] ingeschakeld om er in andere delen van de sterrenhoop naar te gaan zoeken. De astronomen zochten naar wegloopsterren – objecten die met hoge snelheid aan de sterrenhoop ontsnappen – die door de supernova-explosie waarbij de magnetar is ontstaan zijn ‘weggeschopt’. Bij een van de sterren van de sterrenhoop, Westerlund 1-5, bleek inderdaad de juiste kenmerken te vertonen.
“Niet alleen heeft deze ster een snelheid die het gevolg kan zijn van een supernova-explosie, hij is ook veel te helder om als enkelvoudige ster geboren te zijn. Bovendien heeft hij een ongewoon koolstofrijke samenstelling die een enkelvoudige ster onmogelijk tot stand kan brengen – een duidelijk bewijs dat hij oorspronkelijk een begeleider moet hebben gehad”, aldus Ben Ritchie van de Open University, mede-auteur van het nieuwe onderzoeksverslag.
Dankzij deze ontdekking konden de astronomen reconstrueren waarom er in dit geval een magnetar is ontstaan in plaats van het verwachte zwarte gat. Het begon ermee dat de zwaarste van de twee sterren zonder brandstof kwam te zitten, opzwol en zijn buitenste lagen overdroeg aan zijn minder zware begeleider – de latere magnetar – waardoor deze steeds sneller ging draaien. Deze snelle rotatie lijkt een essentiële voorwaarde te zijn voor de vorming van het ultra-sterke magnetische veld van de magnetar.
Dubbelster waarbij een ster massa opslokt van haar begeleider en daardoor sneller gaat draaien.
STScI
Ten gevolge van de massa-overdracht werd de begeleidende ster vervolgens zo zwaar dat deze op zijn beurt een aanzienlijk deel van zijn zojuist verworven massa afstootte. Veel van deze massa is verloren geraakt, maar een deel ervan bereikte de oorspronkelijke ster, die we nu kennen als Westerlund 1-5.
‘Afslanken’ tot magnetar
“Het is deze uitwisseling van materiaal die Westerlund 1-5 een unieke chemische signatuur heeft gegeven en ervoor heeft gezorgd dat de massa van zijn begeleider voldoende afnam om een magnetar te laten ontstaan in plaats van een zwart gat”, concludeert teamlid Francisco Najarro van het Centro de Astrobiología in Spanje.
Het lijkt er dus op dat het hebben van een stellaire begeleider een essentiële voorwaarde is voor het ontstaan van een magnetar. De snelle rotatie die het gevolg is van de massa-overdracht tussen twee sterren lijkt noodzakelijk om het ultra-sterke magnetische veld te genereren, en vervolgens zorgt een tweede fase van massa-overdracht ervoor dat de magnetar-in-wording voldoende afslankt om uiteindelijk niet tot een zwart gat ineen te storten.
(Kennislink)
Ontstaansgeschiedenis magnetars verklaard
Magnetars zijn de bizarre supercompacte overblijfselen van supernova-explosies. Ze zijn voor zover bekend de sterkste magneten in het heelal – miljoenen keren sterker dan de sterkste magneten op aarde. Een team van Europese astronomen heeft nu voor het eerst een magnetar met een begeleidende ster ontdekt. Deze ontdekking helpt verklaren hoe magnetars ontstaan.
Wanneer een zware ster tijdens een supernova-explosie onder zijn eigen zwaartekracht bezwijkt, verandert hij in een neutronenster [1] of een zwart gat [2]. Magnetars zijn zeer exotische neutronensterren. Net als andere neutronensterren zijn ze heel klein en hebben een buitengewoon hoge dichtheid – een theelepel neutronenstermaterie zou een massa van ongeveer een miljard ton hebben – maar daarnaast hebben ze ook extreem krachtige magnetische velden.
Een impressie van een magnetar, een compacte neutronenster met een extreem sterk magneetveld.
ESO/L. Calçada
De sterrenhoop [3] Westerlund 1, die op een afstand van 16.000 lichtjaar in het zuidelijke sterrenbeeld Altaar staat, bevat één van de ruim twintig magnetars die tot nu toe in de Melkweg [4] zijn ontdekt. Het object, dat CXOU J164710.2-455216 wordt genoemd, bezorgt astronomen al geruime tijd hoofdbrekens.
“In eerder onderzoek hebben we aangetoond dat de magnetar in deze sterrenhoop moet zijn ontstaan bij de explosieve dood van een ster die ongeveer veertig keer zo zwaar was als de zon. Maar dit introduceert een nieuw probleem, omdat zulke zware sterren na hun dood naar verwachting ineenstorten tot zwarte gaten, niet tot neutronensterren. We begrepen maar niet hoe deze een magnetar kon zijn geworden,” zegt Simon Clark, hoofdauteur van het artikel waarin deze resultaten worden gepresenteerd.
De sterrenhoop Westerlund 1 met de magnetar en zijn vermoedelijke voormalige begeleider gemarkeerd.
Interactie met begeleider
Astronomen bedachten een uitweg. Zij opperden dat de magnetar was ontstaan door de interactie met een tweede zeer zware ster die binnen de zon-aarde-afstand om het hemellichaam draait. Maar tot nu toe was er op de plek van de magnetar in Westerlund 1 geen begeleidende ster opgemerkt.
Daarom werd de Very Large Telescope [5] ingeschakeld om er in andere delen van de sterrenhoop naar te gaan zoeken. De astronomen zochten naar wegloopsterren – objecten die met hoge snelheid aan de sterrenhoop ontsnappen – die door de supernova-explosie waarbij de magnetar is ontstaan zijn ‘weggeschopt’. Bij een van de sterren van de sterrenhoop, Westerlund 1-5, bleek inderdaad de juiste kenmerken te vertonen.
“Niet alleen heeft deze ster een snelheid die het gevolg kan zijn van een supernova-explosie, hij is ook veel te helder om als enkelvoudige ster geboren te zijn. Bovendien heeft hij een ongewoon koolstofrijke samenstelling die een enkelvoudige ster onmogelijk tot stand kan brengen – een duidelijk bewijs dat hij oorspronkelijk een begeleider moet hebben gehad”, aldus Ben Ritchie van de Open University, mede-auteur van het nieuwe onderzoeksverslag.
Dankzij deze ontdekking konden de astronomen reconstrueren waarom er in dit geval een magnetar is ontstaan in plaats van het verwachte zwarte gat. Het begon ermee dat de zwaarste van de twee sterren zonder brandstof kwam te zitten, opzwol en zijn buitenste lagen overdroeg aan zijn minder zware begeleider – de latere magnetar – waardoor deze steeds sneller ging draaien. Deze snelle rotatie lijkt een essentiële voorwaarde te zijn voor de vorming van het ultra-sterke magnetische veld van de magnetar.
Dubbelster waarbij een ster massa opslokt van haar begeleider en daardoor sneller gaat draaien.
STScI
Ten gevolge van de massa-overdracht werd de begeleidende ster vervolgens zo zwaar dat deze op zijn beurt een aanzienlijk deel van zijn zojuist verworven massa afstootte. Veel van deze massa is verloren geraakt, maar een deel ervan bereikte de oorspronkelijke ster, die we nu kennen als Westerlund 1-5.
‘Afslanken’ tot magnetar
“Het is deze uitwisseling van materiaal die Westerlund 1-5 een unieke chemische signatuur heeft gegeven en ervoor heeft gezorgd dat de massa van zijn begeleider voldoende afnam om een magnetar te laten ontstaan in plaats van een zwart gat”, concludeert teamlid Francisco Najarro van het Centro de Astrobiología in Spanje.
Het lijkt er dus op dat het hebben van een stellaire begeleider een essentiële voorwaarde is voor het ontstaan van een magnetar. De snelle rotatie die het gevolg is van de massa-overdracht tussen twee sterren lijkt noodzakelijk om het ultra-sterke magnetische veld te genereren, en vervolgens zorgt een tweede fase van massa-overdracht ervoor dat de magnetar-in-wording voldoende afslankt om uiteindelijk niet tot een zwart gat ineen te storten.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-05-2014
Nederlands oud-astronaut Wubbo Ockels (68) overleden
Wubbo Ockels (1986-2014) © ANP.
In het Anthoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam is vanochtend om 11:08 uur oud-astronaut Wubbo Ockels overleden. Ockels stierf aan de gevolgen van niercelkanker. Hij was al enige dagen geleden opgenomen in het ziekenhuis.
Wubbo Ockels als astronaut aan boord van de Challenger © ANP.
Wubbo Ockels was natuurkundige, ruimtevaarder, piloot en hoogleraar. Van 31 oktober tot en met 6 november 1985 maakte hij als eerste Nederlander een vlucht door de ruimte met het ruimteveer Challenger Hij was tijdens de vlucht en het verblijf in het Spacelab D-1 verantwoordelijk voor de vele meetapparatuur, waarmee allerlei proeven werden uitgevoerd.
Hij was tot voor kort hoogleraar Aerospace for Sustainable Science and Technology aan de faculteit Lucht- en Ruimtevaart van de TU Delft.
In 2008 werd bij toeval een vergevorderde niertumor bij hem geconstateerd. De tumor werd succesvol verwijderd, maar op 29 mei 2013 maakte Ockels bekend dat er een maand eerder opnieuw niercelkanker bij hem is ontdekt.
Hij is 68 jaar oud geworden.
© Archieffoto ANP.
(HLN)
Nederlands oud-astronaut Wubbo Ockels (68) overleden
Wubbo Ockels (1986-2014) © ANP.
In het Anthoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam is vanochtend om 11:08 uur oud-astronaut Wubbo Ockels overleden. Ockels stierf aan de gevolgen van niercelkanker. Hij was al enige dagen geleden opgenomen in het ziekenhuis.
Wubbo Ockels als astronaut aan boord van de Challenger © ANP.
Wubbo Ockels was natuurkundige, ruimtevaarder, piloot en hoogleraar. Van 31 oktober tot en met 6 november 1985 maakte hij als eerste Nederlander een vlucht door de ruimte met het ruimteveer Challenger Hij was tijdens de vlucht en het verblijf in het Spacelab D-1 verantwoordelijk voor de vele meetapparatuur, waarmee allerlei proeven werden uitgevoerd.
Hij was tot voor kort hoogleraar Aerospace for Sustainable Science and Technology aan de faculteit Lucht- en Ruimtevaart van de TU Delft.
In 2008 werd bij toeval een vergevorderde niertumor bij hem geconstateerd. De tumor werd succesvol verwijderd, maar op 29 mei 2013 maakte Ockels bekend dat er een maand eerder opnieuw niercelkanker bij hem is ontdekt.
Hij is 68 jaar oud geworden.
© Archieffoto ANP.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Meteorenregen boven Nederland
Komend weekeinde wordt een grote meteorenregen verwacht. Dat meldt onderzoeksinstituut NOVA. In de nacht van vrijdag op zaterdag is mogelijk een deel van de 'vallende sterren' in ons land te zien.
Tussen middernacht en 4.00 uur verwacht NOVA tussen de 20 en 75 meteoren per uur. De beste tijd om te kijken is volgens het onderzoeksinstituut kwart voor drie in de ochtend. De meeste meteoren worden verwacht in de buurt van de Poolster, aan het einde van de steel van de Kleine Beer.
De meteorenregen houdt de rest van de dag aan, maar zal in het daglicht verder niet te zien zijn.
Uitzonderlijk
De meteorenzwerm is uitzonderlijk en hoort niet tot de jaarlijks terugkerende zwermen. Dat maakt volgens NOVA het precieze aantal meteoren moeilijk in te schatten.
Vallende sterren
Een meteorenregen wordt in de volksmond ook wel 'vallende sterren' genoemd, maar heeft niets met sterren te maken.
Ze worden veroorzaakt door ruimtegruis dat op zo'n honderd kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terechtkomt. Dat levert het lichtverschijnsel op dat we 'vallende sterren' noemen.
(http://nos.nl/artikel/650275-meteorenregen-boven-nederland.html)
Komend weekeinde wordt een grote meteorenregen verwacht. Dat meldt onderzoeksinstituut NOVA. In de nacht van vrijdag op zaterdag is mogelijk een deel van de 'vallende sterren' in ons land te zien.
Tussen middernacht en 4.00 uur verwacht NOVA tussen de 20 en 75 meteoren per uur. De beste tijd om te kijken is volgens het onderzoeksinstituut kwart voor drie in de ochtend. De meeste meteoren worden verwacht in de buurt van de Poolster, aan het einde van de steel van de Kleine Beer.
De meteorenregen houdt de rest van de dag aan, maar zal in het daglicht verder niet te zien zijn.
Uitzonderlijk
De meteorenzwerm is uitzonderlijk en hoort niet tot de jaarlijks terugkerende zwermen. Dat maakt volgens NOVA het precieze aantal meteoren moeilijk in te schatten.
Vallende sterren
Een meteorenregen wordt in de volksmond ook wel 'vallende sterren' genoemd, maar heeft niets met sterren te maken.
Ze worden veroorzaakt door ruimtegruis dat op zo'n honderd kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terechtkomt. Dat levert het lichtverschijnsel op dat we 'vallende sterren' noemen.
(http://nos.nl/artikel/650275-meteorenregen-boven-nederland.html)
"You can call me Susan if it makes you happy"
Bovenstaande heb ik ook al in de nieuwssubmit gegooid, is helaas nog niks mee gedaan..
Ik ga zelf in elk geval wel kijken en proberen foto's te maken met m'n crappy cameratje
Ik ga zelf in elk geval wel kijken en proberen foto's te maken met m'n crappy cameratje
21-05-2014
Universum begon 11 miljard jaar geleden af te koelen
Het universum begon zo’n 11 miljard jaar geleden af te koelen. Na een maximale temperatuur van 13.000 graden te hebben bereikt, koelde het universum in één miljard jaar tijd met 1000 graden af. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
Onderzoekers trekken hun conclusie nadat ze achterhaalden hoe warm het universum drie tot vier miljard jaar na het ontstaan was. In die tijd begonnen de eerste extreem actieve sterrenstelsels te ontstaan en zij verwarmden hun omgeving. “Maar elf miljard jaar geleden werd de ‘koorts’ van het universum doorbroken en begon het universum weer af te koelen,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Intergalactisch
De onderzoekers stelden de temperatuur van het jonge universum vast door te kijken naar het gas tussen sterrenstelsels, ook wel het intergalactisch medium genoemd. “Het intergalactisch medium doet uitstekend verslag van de historie van het universum. Het ‘onthoudt’ de grote gebeurtenissen die de eigenschappen van het intergalactisch medium – zoals de temperatuur en samenstelling – tijdens verschillende evolutionaire fasen beïnvloedden,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Vergelijken
Tijdens een eerder onderzoek stelden wetenschappers al dat het universum in een vroeg stadium begon op te warmen. De onderzoekers stelden nu de temperatuur die het universum in een iets later stadium had, vast en kunnen zo in kaart brengen hoe die temperatuur zich in de eerste miljarden jaren van het bestaan van het universum ontwikkelde. Het onderzoek suggereert dat het universum elf miljard jaar geleden begon af te koelen. In één miljard jaar koelde het universum met zo’n 1000 graden Celsius af, nadat het eerder een maximale temperatuur van 13.000 graden had bereikt. “Die trend zet waarschijnlijk tot op de dag van vandaag door.”
Het universum koelde waarschijnlijk af door toedoen van helium. “Veertien procent van het intergalactische gas is helium,” legt Michael Murphy uit. “Twaalf miljard jaar geleden absorbeerde het de intense straling van actieve sterrenstelsels en verloor daarbij elektronen. De elektronen suisden in het rond en verwarmden het gas. Zodra het helium geïoniseerd was, ging de straling simpelweg door het gas heen zonder het te verwarmen. Toen het universum vervolgens verder ging uitdijen, koelde het gas verder af.”
(scientias.nl)
Universum begon 11 miljard jaar geleden af te koelen
Het universum begon zo’n 11 miljard jaar geleden af te koelen. Na een maximale temperatuur van 13.000 graden te hebben bereikt, koelde het universum in één miljard jaar tijd met 1000 graden af. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
Onderzoekers trekken hun conclusie nadat ze achterhaalden hoe warm het universum drie tot vier miljard jaar na het ontstaan was. In die tijd begonnen de eerste extreem actieve sterrenstelsels te ontstaan en zij verwarmden hun omgeving. “Maar elf miljard jaar geleden werd de ‘koorts’ van het universum doorbroken en begon het universum weer af te koelen,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Intergalactisch
De onderzoekers stelden de temperatuur van het jonge universum vast door te kijken naar het gas tussen sterrenstelsels, ook wel het intergalactisch medium genoemd. “Het intergalactisch medium doet uitstekend verslag van de historie van het universum. Het ‘onthoudt’ de grote gebeurtenissen die de eigenschappen van het intergalactisch medium – zoals de temperatuur en samenstelling – tijdens verschillende evolutionaire fasen beïnvloedden,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Vergelijken
Tijdens een eerder onderzoek stelden wetenschappers al dat het universum in een vroeg stadium begon op te warmen. De onderzoekers stelden nu de temperatuur die het universum in een iets later stadium had, vast en kunnen zo in kaart brengen hoe die temperatuur zich in de eerste miljarden jaren van het bestaan van het universum ontwikkelde. Het onderzoek suggereert dat het universum elf miljard jaar geleden begon af te koelen. In één miljard jaar koelde het universum met zo’n 1000 graden Celsius af, nadat het eerder een maximale temperatuur van 13.000 graden had bereikt. “Die trend zet waarschijnlijk tot op de dag van vandaag door.”
Het universum koelde waarschijnlijk af door toedoen van helium. “Veertien procent van het intergalactische gas is helium,” legt Michael Murphy uit. “Twaalf miljard jaar geleden absorbeerde het de intense straling van actieve sterrenstelsels en verloor daarbij elektronen. De elektronen suisden in het rond en verwarmden het gas. Zodra het helium geïoniseerd was, ging de straling simpelweg door het gas heen zonder het te verwarmen. Toen het universum vervolgens verder ging uitdijen, koelde het gas verder af.”
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-05-2014
Eerste breedbandconnectie met de maan is een feit
Het basisstation in White Sands, New Mexico. © NASA
.
Verhuizen naar de maan zit er nog niet meteen in, maar goed om weten is dat we zeker over een communicatiekanaal met de aarde zullen beschikken wanneer het zo ver is. Een team onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) werkte een technologie uit die ruimtebewoners zou kunnen voorzien van de connectiviteit waarvan wij hier op aarde genieten.
De ruimteterminal. © NASA Goddard Photo and Video.
Het team van MIT werkte samen met NASA aan de datacommunicatietechnologie, die grote gegevensoverdrachten en zelfs HD-videostreaming naar de maan mogelijk maakt. Tijdens de conferentie CLEO: 2014 in juni worden de details en het eerste gedetailleerde overzicht van hun lasergebaseerde uplink tussen de aarde en de maan voorgesteld.
De uplink werd tijdens de herfst getest. "De prestatie was uitstekend, net zoals we voorspeld hadden", zegt Mark Stevens van MIT aan Science Daily. "Dit geeft ons vertrouwen dat we de onderliggende fysica goed begrijpen en dat de connectie in de toekomst kan gebruikt worden tijdens ruimtemissies." Volgens het team kan het gebruik op termijn zelfs uitgebreid worden voor verdere missies naar Mars en de andere planeten.
Vernieuwende technieken
De Lunar Laser Communication Demonstration, zoals het systeem heet, slaagde erin de 384.633 kilometer tussen de aarde en de maan te overbruggen en gegevens over te dragen met een downloadsnelheid van 622 megabits per seconde. Er werd ook data van de aarde naar de maan verzonden aan 19,44 megabits per seconde, 4.800 keer sneller dan de beste uplink die ooit gebruikt werd.
Grote gegevensoverdrachten met laserstralen van de aarde naar de maan vormen een uitdaging omwille van de grote afstand. De atmosfeer bemoeilijkt het proces nog omdat turbulentie het licht kan ombuigen, met een vervaagd signaal of haperingen tot gevolg. Om dat te vermijden, paste het team enkele vernieuwende technieken toe.
Vier telescopen
Een basisstation in White Sands, New Mexico maakt gebruik van vier aparte telescopen om het signaal naar de ruimte te verzenden. Elke telescoop is voorzien van een laserzender die informatie verstuurt, gecodeerd als pulsen van onzichtbaar infrarood licht. Elk van de vier telescopen verstuurt licht door een andere luchtkolom, waardoor de stralen verschillende buigingseffecten van de atsmosfeer ondergaan. Dat vergroot de kans dat minstens één van de laserstralen contact krijgt met de ontvanger, die gemonteerd is op een satelliet die rond de maan cirkelt.
De ontvanger gebruikt een smallere telescoop om het licht op te vangen, dat vervolgens verzameld wordt in een optische glasvezel, gelijkaardig aan glasvezels die gebruikt worden bij aardse netwerken. Het signaal wordt daarna ongeveer 30.000 keer versterkt. De lichtpulsen worden omgezet in elektrische signalen, om vervolgens weer omgezet te worden in bitpatronen die de overgedragen boodschap bevatten.
Van de 40 watt verzonden door het basisstation wordt uiteindelijk minder dan een miljardste van een watt ontvangen door de satelliet. Volgens Stevens is dat nog steeds tien keer zoveel als nodig is om foutenvrije communicatie tot stand te brengen.
(HLN)
Eerste breedbandconnectie met de maan is een feit
Het basisstation in White Sands, New Mexico. © NASA
.
Verhuizen naar de maan zit er nog niet meteen in, maar goed om weten is dat we zeker over een communicatiekanaal met de aarde zullen beschikken wanneer het zo ver is. Een team onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) werkte een technologie uit die ruimtebewoners zou kunnen voorzien van de connectiviteit waarvan wij hier op aarde genieten.
De ruimteterminal. © NASA Goddard Photo and Video.
Het team van MIT werkte samen met NASA aan de datacommunicatietechnologie, die grote gegevensoverdrachten en zelfs HD-videostreaming naar de maan mogelijk maakt. Tijdens de conferentie CLEO: 2014 in juni worden de details en het eerste gedetailleerde overzicht van hun lasergebaseerde uplink tussen de aarde en de maan voorgesteld.
De uplink werd tijdens de herfst getest. "De prestatie was uitstekend, net zoals we voorspeld hadden", zegt Mark Stevens van MIT aan Science Daily. "Dit geeft ons vertrouwen dat we de onderliggende fysica goed begrijpen en dat de connectie in de toekomst kan gebruikt worden tijdens ruimtemissies." Volgens het team kan het gebruik op termijn zelfs uitgebreid worden voor verdere missies naar Mars en de andere planeten.
Vernieuwende technieken
De Lunar Laser Communication Demonstration, zoals het systeem heet, slaagde erin de 384.633 kilometer tussen de aarde en de maan te overbruggen en gegevens over te dragen met een downloadsnelheid van 622 megabits per seconde. Er werd ook data van de aarde naar de maan verzonden aan 19,44 megabits per seconde, 4.800 keer sneller dan de beste uplink die ooit gebruikt werd.
Grote gegevensoverdrachten met laserstralen van de aarde naar de maan vormen een uitdaging omwille van de grote afstand. De atmosfeer bemoeilijkt het proces nog omdat turbulentie het licht kan ombuigen, met een vervaagd signaal of haperingen tot gevolg. Om dat te vermijden, paste het team enkele vernieuwende technieken toe.
Vier telescopen
Een basisstation in White Sands, New Mexico maakt gebruik van vier aparte telescopen om het signaal naar de ruimte te verzenden. Elke telescoop is voorzien van een laserzender die informatie verstuurt, gecodeerd als pulsen van onzichtbaar infrarood licht. Elk van de vier telescopen verstuurt licht door een andere luchtkolom, waardoor de stralen verschillende buigingseffecten van de atsmosfeer ondergaan. Dat vergroot de kans dat minstens één van de laserstralen contact krijgt met de ontvanger, die gemonteerd is op een satelliet die rond de maan cirkelt.
De ontvanger gebruikt een smallere telescoop om het licht op te vangen, dat vervolgens verzameld wordt in een optische glasvezel, gelijkaardig aan glasvezels die gebruikt worden bij aardse netwerken. Het signaal wordt daarna ongeveer 30.000 keer versterkt. De lichtpulsen worden omgezet in elektrische signalen, om vervolgens weer omgezet te worden in bitpatronen die de overgedragen boodschap bevatten.
Van de 40 watt verzonden door het basisstation wordt uiteindelijk minder dan een miljardste van een watt ontvangen door de satelliet. Volgens Stevens is dat nog steeds tien keer zoveel als nodig is om foutenvrije communicatie tot stand te brengen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
interessantquote:
23-05-2014
Eerste breedbandconnectie met de maan is een feit
[ afbeelding ]
Het basisstation in White Sands, New Mexico. © NASA
.
Verhuizen naar de maan zit er nog niet meteen in, maar goed om weten is dat we zeker over een communicatiekanaal met de aarde zullen beschikken wanneer het zo ver is. Een team onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) werkte een technologie uit die ruimtebewoners zou kunnen voorzien van de connectiviteit waarvan wij hier op aarde genieten.
[ afbeelding ]
De ruimteterminal. © NASA Goddard Photo and Video.
Het team van MIT werkte samen met NASA aan de datacommunicatietechnologie, die grote gegevensoverdrachten en zelfs HD-videostreaming naar de maan mogelijk maakt. Tijdens de conferentie CLEO: 2014 in juni worden de details en het eerste gedetailleerde overzicht van hun lasergebaseerde uplink tussen de aarde en de maan voorgesteld.
De uplink werd tijdens de herfst getest. "De prestatie was uitstekend, net zoals we voorspeld hadden", zegt Mark Stevens van MIT aan Science Daily. "Dit geeft ons vertrouwen dat we de onderliggende fysica goed begrijpen en dat de connectie in de toekomst kan gebruikt worden tijdens ruimtemissies." Volgens het team kan het gebruik op termijn zelfs uitgebreid worden voor verdere missies naar Mars en de andere planeten.
Vernieuwende technieken
De Lunar Laser Communication Demonstration, zoals het systeem heet, slaagde erin de 384.633 kilometer tussen de aarde en de maan te overbruggen en gegevens over te dragen met een downloadsnelheid van 622 megabits per seconde. Er werd ook data van de aarde naar de maan verzonden aan 19,44 megabits per seconde, 4.800 keer sneller dan de beste uplink die ooit gebruikt werd.
Grote gegevensoverdrachten met laserstralen van de aarde naar de maan vormen een uitdaging omwille van de grote afstand. De atmosfeer bemoeilijkt het proces nog omdat turbulentie het licht kan ombuigen, met een vervaagd signaal of haperingen tot gevolg. Om dat te vermijden, paste het team enkele vernieuwende technieken toe.
Vier telescopen
Een basisstation in White Sands, New Mexico maakt gebruik van vier aparte telescopen om het signaal naar de ruimte te verzenden. Elke telescoop is voorzien van een laserzender die informatie verstuurt, gecodeerd als pulsen van onzichtbaar infrarood licht. Elk van de vier telescopen verstuurt licht door een andere luchtkolom, waardoor de stralen verschillende buigingseffecten van de atsmosfeer ondergaan. Dat vergroot de kans dat minstens één van de laserstralen contact krijgt met de ontvanger, die gemonteerd is op een satelliet die rond de maan cirkelt.
De ontvanger gebruikt een smallere telescoop om het licht op te vangen, dat vervolgens verzameld wordt in een optische glasvezel, gelijkaardig aan glasvezels die gebruikt worden bij aardse netwerken. Het signaal wordt daarna ongeveer 30.000 keer versterkt. De lichtpulsen worden omgezet in elektrische signalen, om vervolgens weer omgezet te worden in bitpatronen die de overgedragen boodschap bevatten.
Van de 40 watt verzonden door het basisstation wordt uiteindelijk minder dan een miljardste van een watt ontvangen door de satelliet. Volgens Stevens is dat nog steeds tien keer zoveel als nodig is om foutenvrije communicatie tot stand te brengen.
(HLN)
Werewolf
quote:Gammaflits in Andromedastelsel lijkt 'vals alarm'
In het Andromedastelsel, de naaste buur van ons eigen Melkwegstelsel, leek gisteravond rond 22.25 uur Nederlandse tijd een extreem krachtige explosie waargenomen te zijn door de Amerikaanse röntgen- en gammasatelliet Swift. Onder sterrenkundigen ontstond grote opwinding: misschien ging het om een zogeheten gammaflits. Een latere analyse van de metingen lijkt echter uit te wijzen dat het vals alarm was.
Het Andromedasterrenstelsel gefotografeerd door ruimtesonde WISE.
Gammaflitsen zijn de energierijkste explosies in het heelal. Ze ontstaan wanneer extreem zware, snel roterende sterren aan het eind van hun leven ineenstorten tot zwarte gaten, of wanneer twee neutronensterren met elkaar botsen en versmelten. Gammaflitsen zijn zeer zeldzaam; de meeste worden dan ook op miljarden lichtjaren afstand van de aarde waargenomen.
Korte gammaflits
Als de explosie in het Andromedastelsel echt een gammaflits was geweest, dan ging het zo goed als zeker om een zogeheten 'korte' gammaflits, ontstaan bij de botsing van twee neutronensterren. De plaats van de explosie in het sterrenstelsel viel samen met de locatie van een bekende bolvormige sterrenhoop, waarin dubbele neutronensterren kunnen voorkomen.
Er werden ook alternatieve verklaringen voor de energierijke explosie aangedragen. Het zou om de uitbarsting van een zogeheten ultraluminous x-ray source kunnen gaan - vermoedelijk een middelzwaar zwart gat dat materie uit zijn omgeving opslokt - of om een zware oprisping van een zwart gat in een dubbelstersysteem dat materie opzuigt van een begeleidende ster.
Volgens een latere analyse van het Swift-team is er echter zo goed als zeker sprake van vals alarm. De Burst Alert Telescope van Swift reageerde weliswaar op een mogelijke detectie van gammastraling, maar de röntgenstraling die vervolgens werd gemeten was niet van één punt afkomstig, maar van één of meerdere bronnen in het beeldveld van Swifts röntgentelescoop.
28-05-2014
Astronomen met handen in het haar na krachtige uitbarsting Andromedanevel
© photo news.
In de naburige Andromedanevel heeft de Swift-ruimtetelescoop van de NASA gisteren een krachtige uitbarsting waargenomen, zo heeft het NBC News gemeld. Vandaag volgen er echter al berichten als zou het om "vals alarm" gaan.
Eerst dachten astronomen en/of astrofysici dat het om een gammaflits ging. Gamma-uitbarstingen zijn de krachtigste explosies in de kosmos en doen zich zelden voor. Ze worden veroorzaakt door een botsing van neutronensterren of zwarte gaten. Nog nooit is er één zo dichtbij gezien.
Later opperden astronomen dan dat de flits misschien door een minder exotisch type van ultraheldere röntgenstraling (ULX) is ontstaan. Zoiets is al gezien, zelfs in de Andromeda die ook als M31 bekendstaat. Wellicht gaat zo'n stralingsbron terug naar reusachtige zwarte gaten die omgevende materie opslokken.
Een derde theorie is dat de flits te maken heeft met een binair röntgensterrensysteem (LMXB).
Indien de eerste hypothese klopt is het de beste mogelijkheid ooit om één van de meest exotische gebeurtenissen in de kosmos te besturen, aldus NBC.
Als er zich een gammaflits in onze Melkweg zou voordoen en naar ons zou gericht zijn, zou die waarschijnlijk onze ozonlaag wegvegen en aan massale vernietiging van leven doen, schreef Business Insider. De dinsdag geziene uitbarsting zou zich 2,5 miljoen jaar geleden hebben voorgedaan. Het licht heeft ons nu pas bereikt.
Onder de hashtag #GRBM31 zorgde het evenement alvast voor veel verkeer op Twitter.
Maar een en ander zou vals alarm zijn geweest, zo blijkt uit een kort rapport van het Swift-XRT team. Het waargenomen signaal zou van een constante bron in M31 zijn.
(HLN)
Astronomen met handen in het haar na krachtige uitbarsting Andromedanevel
© photo news.
In de naburige Andromedanevel heeft de Swift-ruimtetelescoop van de NASA gisteren een krachtige uitbarsting waargenomen, zo heeft het NBC News gemeld. Vandaag volgen er echter al berichten als zou het om "vals alarm" gaan.
Eerst dachten astronomen en/of astrofysici dat het om een gammaflits ging. Gamma-uitbarstingen zijn de krachtigste explosies in de kosmos en doen zich zelden voor. Ze worden veroorzaakt door een botsing van neutronensterren of zwarte gaten. Nog nooit is er één zo dichtbij gezien.
Later opperden astronomen dan dat de flits misschien door een minder exotisch type van ultraheldere röntgenstraling (ULX) is ontstaan. Zoiets is al gezien, zelfs in de Andromeda die ook als M31 bekendstaat. Wellicht gaat zo'n stralingsbron terug naar reusachtige zwarte gaten die omgevende materie opslokken.
Een derde theorie is dat de flits te maken heeft met een binair röntgensterrensysteem (LMXB).
Indien de eerste hypothese klopt is het de beste mogelijkheid ooit om één van de meest exotische gebeurtenissen in de kosmos te besturen, aldus NBC.
Als er zich een gammaflits in onze Melkweg zou voordoen en naar ons zou gericht zijn, zou die waarschijnlijk onze ozonlaag wegvegen en aan massale vernietiging van leven doen, schreef Business Insider. De dinsdag geziene uitbarsting zou zich 2,5 miljoen jaar geleden hebben voorgedaan. Het licht heeft ons nu pas bereikt.
Onder de hashtag #GRBM31 zorgde het evenement alvast voor veel verkeer op Twitter.
Maar een en ander zou vals alarm zijn geweest, zo blijkt uit een kort rapport van het Swift-XRT team. Het waargenomen signaal zou van een constante bron in M31 zijn.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-05-2014
'Bermudadriehoek van de ruimte' geeft stilaan geheimen prijs
© thinkstock.
Van crashende computers tot falende satellieten: er is plek in de ruimte, een paar honderden kilometers boven de Braziliaanse kustlijn, die astronauten hoofdbrekens bezorgt. Wetenschappers proberen nu die 'Bermudadriehoek van de ruimte' in kaart te brengen.
Mocht u niet genoeg hebben met de mysterieuze Bermudadriehoek op aarde - een mythe die enkele maanden geleden overigens volledig onderuit gehaald werd door het Amerikaanse agentschap National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) - dan kunt u uw fantasie botvieren op een andere plek die vraagtekens oproept. Het gaat dan wel om een locatie in de ruimte, honderden kilometers boven de kust van Brazilië, zo bericht New Scientist.
Het gaat om een deel van de Van Allen-gordels, twee gordels van geladen deeltjes rond de aarde. Het gebied waar de binnenste van de Van Allen-gordels het aardoppervlak het dichtst nadert, wordt de Zuid-Atlantische Anomalie genoemd (ook wel South Atlantic Anomaly of SAA). De concentratie van hoogenergetische geladen deeltjes is daar op een bepaalde plaats hoger dan elders.
© Steve Snowden (US ROSAT Science Data Center).
Gevarenzone
Astronauten in spaceshuttles merkten eerder dat hun laptops soms crashten wanneer ze langs die plek reisden. Het internationaal ruimtestation ISS is om die reden extra beschermd tegen de straling in de SAA. De Hubble-ruimtetelescoop is zelfs zo voorgeprogrammeerd dat delicate instrumenten op die plek even worden uitgeschakeld om schade te vermijden.
Nu wetenschappers van het Nationale Instituut voor Astrofysica in Bologna een ruimtetelescoop aan het ontwikkelen zijn die geregeld langs die gevarenzone zal passeren, wordt het stilaan tijd om meer zicht te krijgen op het hoe en het waarom van de 'Bermudadriehoek van de ruimte'. Dat doen ze door data van een oude satelliet die er vaak passeerde, BeppoSAX, opnieuw onder de loep te nemen.
In kaart
Uit de gegevens blijkt dat het stralingsniveau in het lagere gedeelte van de SAA veel beperkter is dan in de bovenste lagen. Dat komt overeen met de data van een andere satelliet die vijf jaar geleden geanalyseerd werden, maar zorgt wel voor een veel gedetailleerder beeld van de plek. Met de extra informatie wordt de SAA langzaam maar zeker in kaart gebracht, waardoor 's werelds ruimteagentschappen en onderzoekscentra hun missies en apparatuur effectiever kunnen uitrusten als ze door de SAA moeten reizen.
(HLN)
'Bermudadriehoek van de ruimte' geeft stilaan geheimen prijs
© thinkstock.
Van crashende computers tot falende satellieten: er is plek in de ruimte, een paar honderden kilometers boven de Braziliaanse kustlijn, die astronauten hoofdbrekens bezorgt. Wetenschappers proberen nu die 'Bermudadriehoek van de ruimte' in kaart te brengen.
Mocht u niet genoeg hebben met de mysterieuze Bermudadriehoek op aarde - een mythe die enkele maanden geleden overigens volledig onderuit gehaald werd door het Amerikaanse agentschap National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) - dan kunt u uw fantasie botvieren op een andere plek die vraagtekens oproept. Het gaat dan wel om een locatie in de ruimte, honderden kilometers boven de kust van Brazilië, zo bericht New Scientist.
Het gaat om een deel van de Van Allen-gordels, twee gordels van geladen deeltjes rond de aarde. Het gebied waar de binnenste van de Van Allen-gordels het aardoppervlak het dichtst nadert, wordt de Zuid-Atlantische Anomalie genoemd (ook wel South Atlantic Anomaly of SAA). De concentratie van hoogenergetische geladen deeltjes is daar op een bepaalde plaats hoger dan elders.
© Steve Snowden (US ROSAT Science Data Center).
Gevarenzone
Astronauten in spaceshuttles merkten eerder dat hun laptops soms crashten wanneer ze langs die plek reisden. Het internationaal ruimtestation ISS is om die reden extra beschermd tegen de straling in de SAA. De Hubble-ruimtetelescoop is zelfs zo voorgeprogrammeerd dat delicate instrumenten op die plek even worden uitgeschakeld om schade te vermijden.
Nu wetenschappers van het Nationale Instituut voor Astrofysica in Bologna een ruimtetelescoop aan het ontwikkelen zijn die geregeld langs die gevarenzone zal passeren, wordt het stilaan tijd om meer zicht te krijgen op het hoe en het waarom van de 'Bermudadriehoek van de ruimte'. Dat doen ze door data van een oude satelliet die er vaak passeerde, BeppoSAX, opnieuw onder de loep te nemen.
In kaart
Uit de gegevens blijkt dat het stralingsniveau in het lagere gedeelte van de SAA veel beperkter is dan in de bovenste lagen. Dat komt overeen met de data van een andere satelliet die vijf jaar geleden geanalyseerd werden, maar zorgt wel voor een veel gedetailleerder beeld van de plek. Met de extra informatie wordt de SAA langzaam maar zeker in kaart gebracht, waardoor 's werelds ruimteagentschappen en onderzoekscentra hun missies en apparatuur effectiever kunnen uitrusten als ze door de SAA moeten reizen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Copenhagen Suborbitals test vanmiddag hun HEAT-2X raket d.m.v. een static-burn test. De raket gebruikt ethanol en lox als brandstof. Het vullen met de vloeibare zuurstof is zojuist afgerond. Livestream:
quote:The HEAT-2X is the most advanced and sophisticated rocket design yet from Copenhagen Suborbitals, and probably the most advanced amateur rocket in the world. It is powered by the TM65-LE engine which outputs in excess of 45-65 kilonewton force. The engine is fueled with a mix of ethanol and liquid oxygen. This test will be performed in the VTC3 teststand with the rocket bolted down to large concrete blocks to keep it from launching during the full 90 second burn that will be performed, using 1.200 kilos of propellant. The purpose of the static test is to gather data and test various aspects of the technology and logistics. HEAT-2X is the first amateur rocket that potentially iscapable of flying above the Kármán line (100 km) in a suborbital trajectory to space! A full sea-launch of the rocket from the Baltic Sea is scheduled for late summer if all goes well.
dinsdag 3 juni 2014
De ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw staat op vrij grote afstand linksboven de wassende maan. Kijk rond 23.30 uur in het westen.
woensdag 4 juni 2014
Rechtsboven de maan staat Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. Bekijk de samenstand tegen middernacht, aan de westelijke hemel.
donderdag 5 juni 2014
Eerste Kwartier (22.39 uur). Op grote afstand rechts van de halfverlichte maan zie je de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw.
vrijdag 6 juni 2014
Tegen middernacht zie je de rode planeet Mars aan de zuidwestelijke hemel, op grote afstand linksboven de maan.
zaterdag 7 juni 2014
Rond middernacht is boven de zuidwestelijke horizon een mooie samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Mars, vlak boven de maan.
zondag 8 juni 2014
Tegen middernacht is in het zuidwesten een zeer nauwe samenstand te zien van de maan en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, direct linksonder de maan. Mogelijk heb je een verrekijker nodig om de ster te zien in het felle maanlicht. Rond 02.00 uur wordt de kleinste onderlinge afstand bereikt.
maandag 9 juni 2014
De maan staat vanavond vrijwel exact halverwege de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de planeet Saturnus, die zich in de Weegschaal bevindt.
dinsdag 10 juni 2014
Een mooie, nauwe samenstand van de maan met Saturnus, rechtsboven de maan. Rond middernacht staat het duo vrij hoog boven de zuidelijke horizon.
woensdag 11 juni 2014
Op vrij grote afstand linksonder de maan zie je de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen. Bekijk de samenstand rond middernacht, aan de zuidelijke hemel.
donderdag 12 juni 2014
Antares, de hoofdster in de Schorpioen, staat vanavond op vrij grote afstand rechtsonder de bijna volverlichte maan. Kijk tegen middernacht in het zuidzuidoosten.
vrijdag 13 juni 2014 Volle Maan (06.11 uur). Rond 23.30 uur zie je de maan laag in het zuidoosten. In de zomer staat de Volle Maan nooit hoog aan de hemel. Door de lage stand lijkt hij extra groot, maar dat is gezichtsbedrog.
zaterdag 14 juni 2014
Tijdens de avondschemering is de reuzenplaneet Jupiter nog te zien, laag boven de westnoordwestelijke horizon. Kijk rond 23.00 uur.
zondag 15 juni 2014
Rond middernacht zie je hoog aan de oostelijke hemel de Zomerdriehoek. Die wordt gevormd door drie heldere sterren: Deneb in het sterrenbeeld Zwaan, Wega in het kleine sterrenbeeldje de Lier, en Altaïr in de Arend.
maandag 16 juni 2014
Heb je een vrij uitzicht op het westnoordwesten, dan kun je tijdens de avondschemering, tussen 23.00 en 23.30 uur, op zoek naar de planeet Jupiter.
dinsdag 17 juni 2014
De planeet Mars prijkt rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel. Links van Mars staat de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd; op nog grotere afstand is ook Saturnus zichtbaar.
donderdag 19 juni 2014
Mercurius beweegt vandaag min of meer tussen de aarde en de zon door. De kleine planeet is daardoor geruime tijd niet zichtbaar. Vandaag is het ook Laatste Kwartier (20.39 uur).
vrijdag 20 juni 2014
's Morgens vroeg, rond 03.30 uur, zie je de halfverlichte maan boven de oostzuidoostelijke horizon, onder het zogeheten Herfstvierkant (het sterrenbeeld Pegasus).
zaterdag 21 juni 2014
Begin van de astronomische zomer (12.51 uur). De zon bereikt zijn noordelijkste positie aan de sterrenhemel. Op het noordelijk halfrond van de aarde is 21 juni de langste dag van het jaar.
zondag 22 juni 2014
De twee helderste 'sterren' die je rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel ziet staan, zijn de planeten Mars en Saturnus. Links van de oranjerode planeet Mars zie je de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, die een duidelijk blauwwitte kleur heeft.
maandag 23 juni 2014
's Morgens rond 04.00 uur is de afnemende maan laag boven de oostelijke horizon zichtbaar.
dinsdag 24 juni 2014
Als je een vrij uitzicht op de oostnoordoostelijke horizon hebt, kun je tijdens de ochtendschemering, tussen 04.00 en 04.30 uur, op zoek naar de afnemende maansikkel, met direct links daarvan de planeet Venus.
woensdag 25 juni 2014
De planeet Mars en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd staan rond 23.30 uur boven de zuidwestelijke horizon. Op grote afstand links van het tweetal is de planeet Saturnus zichtbaar.
donderdag 26 juni 2014
Kijk eens of je rond middernacht de heldere winterster Capella kunt vinden. Die bevindt zich 's zomers laag aan de noordelijke hemel.
vrijdag 27 juni 2014
Nieuwe Maan (10.08 uur).
zaterdag 28 juni 2014
De heldere planeet Venus is zichtbaar als 'morgenster'. Tussen 04.30 en 05.00 uur zie je hem laag boven de oostnoordoostelijke horizon.
zondag 29 juni 2014
De beroemde Steelpan (gevormd door de zeven helderste sterren van de Grote Beer) staat rond middernacht hoog in het noordwesten. In het verlengde van de kromme steel vind je de heldere, oranje ster Arcturus in het sterrenbeeld Boötes.
maandag 30 juni 2014
De oranje ster die rond 23.30 uur in het zuiden staat is Antares in de Schorpioen. Op grote afstand rechtsboven Antares zie je de planeet Saturnus; in het zuidwesten staan de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de rode planeet Mars.
De ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw staat op vrij grote afstand linksboven de wassende maan. Kijk rond 23.30 uur in het westen.
woensdag 4 juni 2014
Rechtsboven de maan staat Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. Bekijk de samenstand tegen middernacht, aan de westelijke hemel.
donderdag 5 juni 2014
Eerste Kwartier (22.39 uur). Op grote afstand rechts van de halfverlichte maan zie je de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw.
vrijdag 6 juni 2014
Tegen middernacht zie je de rode planeet Mars aan de zuidwestelijke hemel, op grote afstand linksboven de maan.
zaterdag 7 juni 2014
Rond middernacht is boven de zuidwestelijke horizon een mooie samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Mars, vlak boven de maan.
zondag 8 juni 2014
Tegen middernacht is in het zuidwesten een zeer nauwe samenstand te zien van de maan en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, direct linksonder de maan. Mogelijk heb je een verrekijker nodig om de ster te zien in het felle maanlicht. Rond 02.00 uur wordt de kleinste onderlinge afstand bereikt.
maandag 9 juni 2014
De maan staat vanavond vrijwel exact halverwege de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de planeet Saturnus, die zich in de Weegschaal bevindt.
dinsdag 10 juni 2014
Een mooie, nauwe samenstand van de maan met Saturnus, rechtsboven de maan. Rond middernacht staat het duo vrij hoog boven de zuidelijke horizon.
woensdag 11 juni 2014
Op vrij grote afstand linksonder de maan zie je de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen. Bekijk de samenstand rond middernacht, aan de zuidelijke hemel.
donderdag 12 juni 2014
Antares, de hoofdster in de Schorpioen, staat vanavond op vrij grote afstand rechtsonder de bijna volverlichte maan. Kijk tegen middernacht in het zuidzuidoosten.
vrijdag 13 juni 2014 Volle Maan (06.11 uur). Rond 23.30 uur zie je de maan laag in het zuidoosten. In de zomer staat de Volle Maan nooit hoog aan de hemel. Door de lage stand lijkt hij extra groot, maar dat is gezichtsbedrog.
zaterdag 14 juni 2014
Tijdens de avondschemering is de reuzenplaneet Jupiter nog te zien, laag boven de westnoordwestelijke horizon. Kijk rond 23.00 uur.
zondag 15 juni 2014
Rond middernacht zie je hoog aan de oostelijke hemel de Zomerdriehoek. Die wordt gevormd door drie heldere sterren: Deneb in het sterrenbeeld Zwaan, Wega in het kleine sterrenbeeldje de Lier, en Altaïr in de Arend.
maandag 16 juni 2014
Heb je een vrij uitzicht op het westnoordwesten, dan kun je tijdens de avondschemering, tussen 23.00 en 23.30 uur, op zoek naar de planeet Jupiter.
dinsdag 17 juni 2014
De planeet Mars prijkt rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel. Links van Mars staat de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd; op nog grotere afstand is ook Saturnus zichtbaar.
donderdag 19 juni 2014
Mercurius beweegt vandaag min of meer tussen de aarde en de zon door. De kleine planeet is daardoor geruime tijd niet zichtbaar. Vandaag is het ook Laatste Kwartier (20.39 uur).
vrijdag 20 juni 2014
's Morgens vroeg, rond 03.30 uur, zie je de halfverlichte maan boven de oostzuidoostelijke horizon, onder het zogeheten Herfstvierkant (het sterrenbeeld Pegasus).
zaterdag 21 juni 2014
Begin van de astronomische zomer (12.51 uur). De zon bereikt zijn noordelijkste positie aan de sterrenhemel. Op het noordelijk halfrond van de aarde is 21 juni de langste dag van het jaar.
zondag 22 juni 2014
De twee helderste 'sterren' die je rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel ziet staan, zijn de planeten Mars en Saturnus. Links van de oranjerode planeet Mars zie je de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, die een duidelijk blauwwitte kleur heeft.
maandag 23 juni 2014
's Morgens rond 04.00 uur is de afnemende maan laag boven de oostelijke horizon zichtbaar.
dinsdag 24 juni 2014
Als je een vrij uitzicht op de oostnoordoostelijke horizon hebt, kun je tijdens de ochtendschemering, tussen 04.00 en 04.30 uur, op zoek naar de afnemende maansikkel, met direct links daarvan de planeet Venus.
woensdag 25 juni 2014
De planeet Mars en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd staan rond 23.30 uur boven de zuidwestelijke horizon. Op grote afstand links van het tweetal is de planeet Saturnus zichtbaar.
donderdag 26 juni 2014
Kijk eens of je rond middernacht de heldere winterster Capella kunt vinden. Die bevindt zich 's zomers laag aan de noordelijke hemel.
vrijdag 27 juni 2014
Nieuwe Maan (10.08 uur).
zaterdag 28 juni 2014
De heldere planeet Venus is zichtbaar als 'morgenster'. Tussen 04.30 en 05.00 uur zie je hem laag boven de oostnoordoostelijke horizon.
zondag 29 juni 2014
De beroemde Steelpan (gevormd door de zeven helderste sterren van de Grote Beer) staat rond middernacht hoog in het noordwesten. In het verlengde van de kromme steel vind je de heldere, oranje ster Arcturus in het sterrenbeeld Boötes.
maandag 30 juni 2014
De oranje ster die rond 23.30 uur in het zuiden staat is Antares in de Schorpioen. Op grote afstand rechtsboven Antares zie je de planeet Saturnus; in het zuidwesten staan de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de rode planeet Mars.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-06-2014
'Nieuwe' asteroïde scheert vanavond langs Aarde
Archiefbeeld. © ap.
Een pas ontdekte asteroïde zal dinsdagavond - in astronomische termen - rakelings onze planeet passeren. Dat meldt Universe.com.
Op 24 mei gaf planetoïde 2014 KH39 zich voor het eerst bloot en het bleek een aardscheerder te zijn: de baan van het ding kan het in de buurt van onze planeet brengen.
Geen gevaar voor botsing
Het wellicht 22 meter groot hemellichaam zal ons op zowat 440.000 km passeren, of 1,14 keer de afstand Aarde-Maan. De asteroïde bereikt haar dichtste punt omstreeks 22.00 uur Belgische tijd. Het is dan bij ons reeds duister genoeg, maar het object is te weinig helder om met amateurtelescopen te begluren. Er is geen enkel gevaar voor een botsing, stelt Universe.com gerust.
(HLN)
'Nieuwe' asteroïde scheert vanavond langs Aarde
Archiefbeeld. © ap.
Een pas ontdekte asteroïde zal dinsdagavond - in astronomische termen - rakelings onze planeet passeren. Dat meldt Universe.com.
Op 24 mei gaf planetoïde 2014 KH39 zich voor het eerst bloot en het bleek een aardscheerder te zijn: de baan van het ding kan het in de buurt van onze planeet brengen.
Geen gevaar voor botsing
Het wellicht 22 meter groot hemellichaam zal ons op zowat 440.000 km passeren, of 1,14 keer de afstand Aarde-Maan. De asteroïde bereikt haar dichtste punt omstreeks 22.00 uur Belgische tijd. Het is dan bij ons reeds duister genoeg, maar het object is te weinig helder om met amateurtelescopen te begluren. Er is geen enkel gevaar voor een botsing, stelt Universe.com gerust.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Evidence of Protoplanet Found On Moon
http://m.slashdot.org/story/202991
'Researchers have found evidence of the world that crashed into the Earth billions of years ago to form the Moon. Analysis of lunar rock brought back by Apollo astronauts shows traces of the "planet" called Theia.
The researchers claim that their discovery confirms the theory that the Moon was created by just such a cataclysmic collision. The accepted theory since the 1980s is that the Moon arose as a result of a collision between the Earth and Theia 4.5bn years ago. It is the simplest explanation, and fits in well with computer simulations.
The main drawback with the theory is that no one had found any evidence of Theia in lunar rock samples. Earlier analyses had shown Moon rock to have originated entirely from the Earth whereas computer simulations had shown that the Moon ought to have been mostly derived from Theia. Now a more refined analysis of Moon rock has found evidence of material thought to have an alien origin.'
http://m.slashdot.org/story/202991
'Researchers have found evidence of the world that crashed into the Earth billions of years ago to form the Moon. Analysis of lunar rock brought back by Apollo astronauts shows traces of the "planet" called Theia.
The researchers claim that their discovery confirms the theory that the Moon was created by just such a cataclysmic collision. The accepted theory since the 1980s is that the Moon arose as a result of a collision between the Earth and Theia 4.5bn years ago. It is the simplest explanation, and fits in well with computer simulations.
The main drawback with the theory is that no one had found any evidence of Theia in lunar rock samples. Earlier analyses had shown Moon rock to have originated entirely from the Earth whereas computer simulations had shown that the Moon ought to have been mostly derived from Theia. Now a more refined analysis of Moon rock has found evidence of material thought to have an alien origin.'
When the student is ready, the teacher will appear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
Een klein uurtje geleden het ISS voorbij zien vliegen 
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-06-2014
Hubble maakt unieke panoramafoto van kosmos
De kosmosfoto van de Hubbletelescoop. © reuters.
De ruimtetelescoop Hubble heeft een wel heel bijzondere foto gemaakt. De sterrenkijker maakte een panorama dat het universum op zijn kleurrijkst toont. Sterrenstelsels van vijf tot tien miljard jaar oud werden vastgelegd op de gevoelige plaat.
Ruimtevaartorganisatie NASA legde voor de eerste keer op een panorama ultraviolet licht vast, dat niet zichtbaar is voor de mens. Het ziet er op de foto uit als een lichtblauw schijnsel dat zich rondom roterende sterrenstelsels begeeft.
Het panorama is een compositie van meer dan achthonderd foto's van de laatste elf jaar. Op het kiekje zijn ongeveer tienduizend sterrenstelsels te bewonderen.
(HLN)
Hubble maakt unieke panoramafoto van kosmos
De kosmosfoto van de Hubbletelescoop. © reuters.
De ruimtetelescoop Hubble heeft een wel heel bijzondere foto gemaakt. De sterrenkijker maakte een panorama dat het universum op zijn kleurrijkst toont. Sterrenstelsels van vijf tot tien miljard jaar oud werden vastgelegd op de gevoelige plaat.
Ruimtevaartorganisatie NASA legde voor de eerste keer op een panorama ultraviolet licht vast, dat niet zichtbaar is voor de mens. Het ziet er op de foto uit als een lichtblauw schijnsel dat zich rondom roterende sterrenstelsels begeeft.
Het panorama is een compositie van meer dan achthonderd foto's van de laatste elf jaar. Op het kiekje zijn ongeveer tienduizend sterrenstelsels te bewonderen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-06-2014
Isotopenonderzoek bevestigt ontstaanstheorie maan
Een stukje maangesteente. (Addi Bischoff, Westfälische Wilhelms-Universität Münster)
Een nieuwe reeks metingen van zuurstofisotopen heeft meer bewijs opgeleverd dat de maan is ontstaan na de botsing van de aarde met een andere planeet, ongeveer 4,5 miljard jaar geleden. Dat zeggen Duitse wetenschappers die hun resultaten deze week in Science publiceren.
Pogingen om de botsingstheorie te bevestigen draaien veelal om metingen van de verhoudingen tussen de verschillende isotopen van elementen als zuurstof, titanium en silicium. Isotopen zijn varianten van een bepaald chemisch element waarvan de atoomkernen allemaal hetzelfde aantal protonen bevatten, maar het aantal neutronen verschilt.
Bekend is dat de isotopenverhoudingen in ons zonnestelsel van plaats tot plaats verschillen. Bij aarde en maan zijn de verschillen echter klein en dat lijkt in strijd te zijn met de botsingstheorie. Volgens deze theorie zou de maan namelijk voor een flink deel moeten bestaan uit puin dat afkomstig wasvan de botsende planeet, die Theia wordt genoemd. De samenstelling van de maan zou daarom veel meer moeten verschillen van die van de aarde.
De wetenschappers hebben (Apollo-)gesteenten van de maan en de aarde nog eens goed onderzocht op de isotopenverhouding van zuurstof. En uit die analyse blijkt dat de maangesteenten significant meer zuurstof-17 bevatten dan hun aardse tegenhangers.
De meeste modellen schatten dat de maan voor zeventig tot tachtig procent afkomstig is van Theia. Andere modellen komen echter uit op niet meer dan acht procent. De nieuwe meetwaarden zouden in overeenstemming zijn met een 50:50-verdeling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Isotopenonderzoek bevestigt ontstaanstheorie maan
Een stukje maangesteente. (Addi Bischoff, Westfälische Wilhelms-Universität Münster)
Een nieuwe reeks metingen van zuurstofisotopen heeft meer bewijs opgeleverd dat de maan is ontstaan na de botsing van de aarde met een andere planeet, ongeveer 4,5 miljard jaar geleden. Dat zeggen Duitse wetenschappers die hun resultaten deze week in Science publiceren.
Pogingen om de botsingstheorie te bevestigen draaien veelal om metingen van de verhoudingen tussen de verschillende isotopen van elementen als zuurstof, titanium en silicium. Isotopen zijn varianten van een bepaald chemisch element waarvan de atoomkernen allemaal hetzelfde aantal protonen bevatten, maar het aantal neutronen verschilt.
Bekend is dat de isotopenverhoudingen in ons zonnestelsel van plaats tot plaats verschillen. Bij aarde en maan zijn de verschillen echter klein en dat lijkt in strijd te zijn met de botsingstheorie. Volgens deze theorie zou de maan namelijk voor een flink deel moeten bestaan uit puin dat afkomstig wasvan de botsende planeet, die Theia wordt genoemd. De samenstelling van de maan zou daarom veel meer moeten verschillen van die van de aarde.
De wetenschappers hebben (Apollo-)gesteenten van de maan en de aarde nog eens goed onderzocht op de isotopenverhouding van zuurstof. En uit die analyse blijkt dat de maangesteenten significant meer zuurstof-17 bevatten dan hun aardse tegenhangers.
De meeste modellen schatten dat de maan voor zeventig tot tachtig procent afkomstig is van Theia. Andere modellen komen echter uit op niet meer dan acht procent. De nieuwe meetwaarden zouden in overeenstemming zijn met een 50:50-verdeling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-06-2014
Bizarre ster ontdekt
Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan wanneer een opzwellende rode superreus (links) een neutronenster (rechts) verzwelgt. (John Foster/Science Photo Library)
Astronomen hebben mogelijk een zogeheten Thorne-Zytkow-object opgespoord: een opgezwollen, stervende ster met een neutronenster in zijn kern. Het bestaan van zulke ‘hybride sterren’ werd al in 1975 voorspeld door de astrofysici Kip Thorne en Anna Zytkow, maar overtuigende waarnemingen ontbraken tot nu toe.
De meest recente kandidaat is de rode superreus HV 2112 in de Kleine Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van de Melkweg. De ster vertoont een overschot aan lithium, rubidium en molybdeen – elementen die via bijzondere kernreacties in Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de waargenomen hoeveelheden geringer zijn dan theoretisch wordt verwacht.
Er zijn verschillende scenario’s denkbaar die tot het ontstaan van een Thorne-Zytkow-object kunnen leiden. Maar het meest waarschijnlijke scenario gaat uit van een dubbelster bestaande uit een opzwellende zware ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een zware ster die aan het einde van zijn bestaan als supernova is ontploft. Van zulke objecten zouden er onze Melkweg enkele tientallen kunnen bestaan.
Tijdens het opzwellen slokt de rode superreus de neutronenster als het ware op, waarna deze laatste naar het hart van de ster spiraalt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Bizarre ster ontdekt
Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan wanneer een opzwellende rode superreus (links) een neutronenster (rechts) verzwelgt. (John Foster/Science Photo Library)
Astronomen hebben mogelijk een zogeheten Thorne-Zytkow-object opgespoord: een opgezwollen, stervende ster met een neutronenster in zijn kern. Het bestaan van zulke ‘hybride sterren’ werd al in 1975 voorspeld door de astrofysici Kip Thorne en Anna Zytkow, maar overtuigende waarnemingen ontbraken tot nu toe.
De meest recente kandidaat is de rode superreus HV 2112 in de Kleine Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van de Melkweg. De ster vertoont een overschot aan lithium, rubidium en molybdeen – elementen die via bijzondere kernreacties in Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de waargenomen hoeveelheden geringer zijn dan theoretisch wordt verwacht.
Er zijn verschillende scenario’s denkbaar die tot het ontstaan van een Thorne-Zytkow-object kunnen leiden. Maar het meest waarschijnlijke scenario gaat uit van een dubbelster bestaande uit een opzwellende zware ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een zware ster die aan het einde van zijn bestaan als supernova is ontploft. Van zulke objecten zouden er onze Melkweg enkele tientallen kunnen bestaan.
Tijdens het opzwellen slokt de rode superreus de neutronenster als het ware op, waarna deze laatste naar het hart van de ster spiraalt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dit is toch wat anders dan ik in de illustratie zie volgens mij.quote:Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan wanneer een opzwellende rode superreus (links) een neutronenster (rechts) verzwelgt. (John Foster/Science Photo Library)
Lijkt mij eerder een neutronenster (zwart gat?) die aan het snoepen is.
Ik denk dat de Thorne-Zytkow-objecten zo zeldzaam zijn dat er nog geen tekeningen van zijn.quote:Op zondag 8 juni 2014 14:37 schreef Kowloon het volgende:
[..]
Dit is toch wat anders dan ik in de illustratie zie volgens mij.
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
quote:Drie zware zonne-uitbarstingen in twee dagen tijd
Op de zon hebben zich vandaag en gisteren verschillende zeer zware zonne-uitbarstingen voorgedaan. De uitbarsting van vandaag was van de hoogste klasse, X.
De Amerikaanse weerdienst NOAA zag de zonnevlam om 11:06 uur Nederlandse tijd.
Gisteren waren er ook zonnevlammen, van de klasse X2,2 en X1.5. Alle zonnevlammen kwamen uit het gebied AR 2087. Dit bevestigde het gespecialiseerde Solar Influences Data Center (SIDC) in Ukkel.
De plasmawolk van de eerste uitbarsting zal de aarde niet bereiken, maar een schokgolf van de tweede zal dit wel doen, op 13 juni, volgens SIDC.
De zonne-uitbarsting van vandaag zorgde voor een korte radio-uitval op de aarde, maar medewerkers van het U.S. Space Weather Prediction Center in Colorado denken niet dat de vlam een uitbarsting van heet plasma bevat. Dit komt uit de zon tijdens sommige zonnevlammen.
Uitbarstingen van de X-klasse zijn de zwaarste: ze kunnen als ze op de aarde gericht zijn leiden tot het uitvallen van radioverbindingen en elektriciteitscentrales.
NASA maakte een video van de zonnevlammen:
Bron: Volkskrant
Never in the entire history of calming down did anyone ever calm down after being told to calm down.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">[b]Vereniging voor weerkunde en klimatologie[/b]</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">[b]ESTOFEX[/b]</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">[b]ESTOFEX[/b]</a>
11-06-2014
Voorloper van kolossale reuzentelescoop maakt eerste opnamen
Deze ‘radiofoto’ van het sterrenstelsel NGC 253 is gemaakt met de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië. De kleuren laten zien dat het stelsel roteert: blauw beweegt naar ons toe, rood van ons af. (Paolo Serra & ACES team/CSIRO)
De voorpagina van de krant zullen ze niet halen, maar de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië heeft zijn eerste opnamen gemaakt. ASKAP staat voor Australia SKA Pathfinder: het is de voorloper van de internationale Square Kilometre Array (SKA), een netwerk van radiotelescopen dat vanaf 2018 in Australië en Zuid-Afrika wordt gebouwd.
ASKAP maakt gebruik van dezelfde techniek die straks bij SKA, maar nu al bijvoorbeeld bij de grotendeels Nederlandse LOFAR-radiotelescoop wordt gebruikt: fasegestuurde antennes. Daarbij gebeurt het richten van de radiotelescoop vrijwel geheel softwarematig – de afzonderlijke antennes hoeven niet of nauwelijks te draaien. Het geheel werkt als een soort ‘radiocamera’ die in één ‘oogopslag’ een groot deel van de hemel kan overzien.
De fasegestuurde antenne-array van ASKAP bestaat uit 36 schotelantennes, waarvan er bij de eerste opnamen zes zijn gebruikt. Zelfs in dit stadium is ASKAP al de meest gevoelige radiotelescoop van het zuidelijk halfrond. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Voorloper van kolossale reuzentelescoop maakt eerste opnamen
Deze ‘radiofoto’ van het sterrenstelsel NGC 253 is gemaakt met de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië. De kleuren laten zien dat het stelsel roteert: blauw beweegt naar ons toe, rood van ons af. (Paolo Serra & ACES team/CSIRO)
De voorpagina van de krant zullen ze niet halen, maar de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië heeft zijn eerste opnamen gemaakt. ASKAP staat voor Australia SKA Pathfinder: het is de voorloper van de internationale Square Kilometre Array (SKA), een netwerk van radiotelescopen dat vanaf 2018 in Australië en Zuid-Afrika wordt gebouwd.
ASKAP maakt gebruik van dezelfde techniek die straks bij SKA, maar nu al bijvoorbeeld bij de grotendeels Nederlandse LOFAR-radiotelescoop wordt gebruikt: fasegestuurde antennes. Daarbij gebeurt het richten van de radiotelescoop vrijwel geheel softwarematig – de afzonderlijke antennes hoeven niet of nauwelijks te draaien. Het geheel werkt als een soort ‘radiocamera’ die in één ‘oogopslag’ een groot deel van de hemel kan overzien.
De fasegestuurde antenne-array van ASKAP bestaat uit 36 schotelantennes, waarvan er bij de eerste opnamen zes zijn gebruikt. Zelfs in dit stadium is ASKAP al de meest gevoelige radiotelescoop van het zuidelijk halfrond. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-06-2014
Standaardkosmologie kan eigenschappen dwergstelsels niet verklaren
Het Andromedastelsel is omgeven door een 'pannenkoek' van dwergstelsels. (CFHT)
De verdeling van satellietstelsels rond ons eigen Melkwegstelsel en rond het nabijgelegen Andromedastelsel kan niet verklaard worden door de standaardtheorie van de kosmologie. Dat schrijft een internationaal team van astronomen in een artikel dat geaccepteerd is voor publicatie in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Volgens de standaardtheorie wordt de vorming van sterrenstelsels gedomineerd door donkere materie. Uit computersimulaties volgt dat daarbij talloze kleine satellietstelsels moeten ontstaan in een uitgestrekte, min of meer bolvormige halo rond een groot spiraalstelsel. Die stelsels zouden willekeurige bewegingsrichtingen moeten hebben.
In plaats daarvan worden het Melkwegstelsel en het Andromedastelsel vergezeld door slechts enkele tientallen dwergsterrenstelsels, die bovendien in beide gevallen in een plat vlak zijn verdeeld, en allemaal in dezelfde richting rond het 'moederstelsel' bewegen.
Dat de systematische verdeling van de dwergstelsels in beide gevallen een toevallige uitzondering betreft, is extreem onwaarschijnlijk; de kans daarop wordt geschat op 1 op 100.000. In plaats daarvan denken de astronomen dat de satellietstelsels ontstaan zijn door samenklontering van materie in zogeheten getijdenstaarten: slierten van gas die bij botsingen van sterrenstelsels de ruimte in getrokken kunnen worden door getijdenkrachten.
Als de standaardtheorie van de kosmologie niet in overeenstemming is met de waarnemingen, aldus de auteurs, moeten alternatieve theorieën, zoals MOND (Modified Newtonian Dynamics) misschien serieus genomen worden. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Standaardkosmologie kan eigenschappen dwergstelsels niet verklaren
Het Andromedastelsel is omgeven door een 'pannenkoek' van dwergstelsels. (CFHT)
De verdeling van satellietstelsels rond ons eigen Melkwegstelsel en rond het nabijgelegen Andromedastelsel kan niet verklaard worden door de standaardtheorie van de kosmologie. Dat schrijft een internationaal team van astronomen in een artikel dat geaccepteerd is voor publicatie in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Volgens de standaardtheorie wordt de vorming van sterrenstelsels gedomineerd door donkere materie. Uit computersimulaties volgt dat daarbij talloze kleine satellietstelsels moeten ontstaan in een uitgestrekte, min of meer bolvormige halo rond een groot spiraalstelsel. Die stelsels zouden willekeurige bewegingsrichtingen moeten hebben.
In plaats daarvan worden het Melkwegstelsel en het Andromedastelsel vergezeld door slechts enkele tientallen dwergsterrenstelsels, die bovendien in beide gevallen in een plat vlak zijn verdeeld, en allemaal in dezelfde richting rond het 'moederstelsel' bewegen.
Dat de systematische verdeling van de dwergstelsels in beide gevallen een toevallige uitzondering betreft, is extreem onwaarschijnlijk; de kans daarop wordt geschat op 1 op 100.000. In plaats daarvan denken de astronomen dat de satellietstelsels ontstaan zijn door samenklontering van materie in zogeheten getijdenstaarten: slierten van gas die bij botsingen van sterrenstelsels de ruimte in getrokken kunnen worden door getijdenkrachten.
Als de standaardtheorie van de kosmologie niet in overeenstemming is met de waarnemingen, aldus de auteurs, moeten alternatieve theorieën, zoals MOND (Modified Newtonian Dynamics) misschien serieus genomen worden. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-06-2014
Bezat Pluto’s maan Charon ooit een ondergrondse oceaan?
Bevond zich onder het ijzige oppervlak van Pluto’s maan Charon ooit een oceaan? Misschien wel. En als dat zo is, dan heeft NASA goede hoop volgend jaar al sporen van die oceaan op Charon te ontdekken.
Door scheuren in het oppervlak van Charon te bestuderen, kunnen we achterhalen of de maan ooit een ondergrondse oceaan bezat. Die conclusie trekken onderzoekers. “Ons model voorspelt verschillende patronen van scheuren in het oppervlak van Charon,” vertelt onderzoeker Alyssa Rhoden. Die patronen zijn afhankelijk van de dikte van het ijs en de structuur van het binnenste van Charon. Ook het gemak waarmee Charon vervormt en de wijze waarop de baan van Charon door de tijd heen veranderd is, hebben invloed op die scheuren. Door Charon te bestuderen en de daadwerkelijke scheuren in het oppervlak naast de modellen te leggen, kunnen de onderzoekers achterhalen welk model het beste bij Charon past en of de maan in het verleden een ondergrondse oceaan bezat.
Europa en Enceladus
Het zou niet voor het eerst zijn dat onderzoekers op basis van scheuren in het oppervlak van een maan kunnen concluderen dat deze een ondergrondse oceaan bezat. Eerder concludeerden onderzoekers al dat onder het oppervlak van Jupiters maan Europa en Saturnus’ maan Enceladus waarschijnlijk een oceaan schuilgaat. Ook deze manen hebben scheuren in hun oppervlak. De manen draaien in een ovaalvormige baan rond hun planeten, waardoor getijden ontstaan. Die getijden zorgen ervoor dat de manen zich herhaaldelijk uitstrekken en samentrekken. Door al die bewegingen komt het oppervlak onder druk te staan en ontstaan de scheuren. De getijdenwerking zorgt bovendien voor extra inwendige warmte. Die warmte zou de levensduur van de ondergrondse oceanen op Europa en Enceladus flink verlengd hebben.
NU NIET MEER
De onderzoekers sluiten op voorhand uit dat Charon nog steeds een ondergrondse oceaan bezit. Charon volgt inmiddels een cirkelvormige baan rond Pluto en wordt niet langer aan significante getijdenwerking blootgesteld. Als er ooit een ondergrondse oceaan was, dan is die nu wel bevroren.
Charon
De onderzoekers stellen dat Charon in het verleden wellicht ook een sterk ovaalvormige baan rond Pluto maakte en met indrukwekkende getijden te maken kreeg (aangenomen wordt dat de maan ooit een stuk dichter bij Pluto stond). Die getijden zorgden ervoor dat het oppervlak van Charon vervormde. Daarbij warmde het binnenste van de maan op. En die warmte kan er wel eens voor gezorgd hebben dat onder het oppervlak van Charon gedurende enige tijd vloeibaar water te vinden was.
New Horizons
Als zich ooit een oceaan op Charon bevond, dan kunnen we dat dus aan eventuele scheuren in het oppervlak aflezen. Helaas bevindt Charon zich ver van de aarde. Het maakt het lastig om de maan gedetailleerd te bestuderen. Toch hebben onderzoekers goede hoop op korte termijn te kunnen vaststellen of Charon een ondergrondse oceaan bezat. Over iets meer dan een jaar arriveert de ruimtesonde New Horizons bij Pluto. De sonde zal zowel de dwergplaneet als Charon bestuderen. “Dit onderzoek geeft ons een voorsprong op het arriveren van New Horizons. We weten nu waar we naar moeten kijken en wat we ervan kunnen leren. We gaan naar Pluto en Pluto is heel fascinerend, maar Charon is ook heel fascinerend.”
Enceladus in close-up. De scheuren zijn goed zichtbaar. Afbeelding: NASA / JPL / SSI.
Vloeibaar water wordt gezien als een cruciaal ingrediënt voor leven. Europa en Enceladus worden met hun ondergrondse oceanen dan ook beschouwd als veelbelovende locaties als het gaat om het vinden van buitenaards leven. Maar alleen vloeibaar water is niet genoeg. Leven heeft nog meer ingrediënten nodig. Denk aan koolstof, fosfor en stikstof. Onduidelijk is of de oceanen op Europa en Enceladus die ingrediënten bezitten. Eveneens is onduidelijk of de oceanen al lang genoeg ontstaan: de ontwikkeling van leven vergt tijd. Als op Charon sporen van een oceaan worden aangetroffen, zullen dezelfde vragen gesteld worden. Heeft deze oceaan lang genoeg bestaan en de andere benodigde ingrediënten voor leven bevat?
(scientias.nl)
Bezat Pluto’s maan Charon ooit een ondergrondse oceaan?
Bevond zich onder het ijzige oppervlak van Pluto’s maan Charon ooit een oceaan? Misschien wel. En als dat zo is, dan heeft NASA goede hoop volgend jaar al sporen van die oceaan op Charon te ontdekken.
Door scheuren in het oppervlak van Charon te bestuderen, kunnen we achterhalen of de maan ooit een ondergrondse oceaan bezat. Die conclusie trekken onderzoekers. “Ons model voorspelt verschillende patronen van scheuren in het oppervlak van Charon,” vertelt onderzoeker Alyssa Rhoden. Die patronen zijn afhankelijk van de dikte van het ijs en de structuur van het binnenste van Charon. Ook het gemak waarmee Charon vervormt en de wijze waarop de baan van Charon door de tijd heen veranderd is, hebben invloed op die scheuren. Door Charon te bestuderen en de daadwerkelijke scheuren in het oppervlak naast de modellen te leggen, kunnen de onderzoekers achterhalen welk model het beste bij Charon past en of de maan in het verleden een ondergrondse oceaan bezat.
Europa en Enceladus
Het zou niet voor het eerst zijn dat onderzoekers op basis van scheuren in het oppervlak van een maan kunnen concluderen dat deze een ondergrondse oceaan bezat. Eerder concludeerden onderzoekers al dat onder het oppervlak van Jupiters maan Europa en Saturnus’ maan Enceladus waarschijnlijk een oceaan schuilgaat. Ook deze manen hebben scheuren in hun oppervlak. De manen draaien in een ovaalvormige baan rond hun planeten, waardoor getijden ontstaan. Die getijden zorgen ervoor dat de manen zich herhaaldelijk uitstrekken en samentrekken. Door al die bewegingen komt het oppervlak onder druk te staan en ontstaan de scheuren. De getijdenwerking zorgt bovendien voor extra inwendige warmte. Die warmte zou de levensduur van de ondergrondse oceanen op Europa en Enceladus flink verlengd hebben.
NU NIET MEER
De onderzoekers sluiten op voorhand uit dat Charon nog steeds een ondergrondse oceaan bezit. Charon volgt inmiddels een cirkelvormige baan rond Pluto en wordt niet langer aan significante getijdenwerking blootgesteld. Als er ooit een ondergrondse oceaan was, dan is die nu wel bevroren.
Charon
De onderzoekers stellen dat Charon in het verleden wellicht ook een sterk ovaalvormige baan rond Pluto maakte en met indrukwekkende getijden te maken kreeg (aangenomen wordt dat de maan ooit een stuk dichter bij Pluto stond). Die getijden zorgden ervoor dat het oppervlak van Charon vervormde. Daarbij warmde het binnenste van de maan op. En die warmte kan er wel eens voor gezorgd hebben dat onder het oppervlak van Charon gedurende enige tijd vloeibaar water te vinden was.
New Horizons
Als zich ooit een oceaan op Charon bevond, dan kunnen we dat dus aan eventuele scheuren in het oppervlak aflezen. Helaas bevindt Charon zich ver van de aarde. Het maakt het lastig om de maan gedetailleerd te bestuderen. Toch hebben onderzoekers goede hoop op korte termijn te kunnen vaststellen of Charon een ondergrondse oceaan bezat. Over iets meer dan een jaar arriveert de ruimtesonde New Horizons bij Pluto. De sonde zal zowel de dwergplaneet als Charon bestuderen. “Dit onderzoek geeft ons een voorsprong op het arriveren van New Horizons. We weten nu waar we naar moeten kijken en wat we ervan kunnen leren. We gaan naar Pluto en Pluto is heel fascinerend, maar Charon is ook heel fascinerend.”
Enceladus in close-up. De scheuren zijn goed zichtbaar. Afbeelding: NASA / JPL / SSI.
Vloeibaar water wordt gezien als een cruciaal ingrediënt voor leven. Europa en Enceladus worden met hun ondergrondse oceanen dan ook beschouwd als veelbelovende locaties als het gaat om het vinden van buitenaards leven. Maar alleen vloeibaar water is niet genoeg. Leven heeft nog meer ingrediënten nodig. Denk aan koolstof, fosfor en stikstof. Onduidelijk is of de oceanen op Europa en Enceladus die ingrediënten bezitten. Eveneens is onduidelijk of de oceanen al lang genoeg ontstaan: de ontwikkeling van leven vergt tijd. Als op Charon sporen van een oceaan worden aangetroffen, zullen dezelfde vragen gesteld worden. Heeft deze oceaan lang genoeg bestaan en de andere benodigde ingrediënten voor leven bevat?
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-06-2014
Nieuwe moleculen rond oude sterren
In de Helixnevel is het 'watervormende' molecuul OH+ gevonden. (ESA)
Onder invloed van energierijke ultraviolette straling kunnen in de omgeving van stervende sterren moleculen ontstaan die nodig zijn voor de vorming van water. Dat blijkt uit twee studies die zijn uitgevoerd op basis van waarnemingen van de Europese infraroodruimtetelescoop Herschel.
Herschel heeft metingen verricht aan planetaire nevels - uitdijende gasschillen die de ruimte in geblazen worden door sterren zoals de zon die aan het eind van hun leven zijn gekomen. De nevels worden tot gloeien gebracht door de ultraviolette straling van de stervende ster, die ineenschrompelt tot een kleine, hete witte dwerg.
In planetaire nevels komen relatief veel koolstof-, zuurstof- en stikstofatomen voor, soms als onderdeel van eenvoudige moleculen zoals koolmonoxide. Algemeen werd aangenomen dat de energierijke straling van de witte dwerg de vorming van andere moleculen verhindert.
In planetaire nevels met een extreem hete centrale ster (tot meer dan 100.000 graden) is nu echter ook het molecuul OH+ (geïoniseerd hydroxyl) aangetroffen - een van de bouwstenen van watermoleculen. In de nabijgelegen Helixnevel bleek dit molecuul vooral voor te komen in gebieden waar koolmonoxide (CO) onder invloed van de ultraviolette straling wordt gedissocieerd.
Het idee is nu dat de energierijke straling juist in gebiedjes met een hogere dichtheid tot onverwachte chemische processen aanleiding kan geven. Op die manier kunnen rond stervende sterren de 'bouwstenen' gevormd worden voor watermoleculen (H2O). Of dat in de onderzochte planetaire nevels ook daadwerkelijk gebeurt, is overigens zeer onzeker.
De twee studies zijn uitgevoerd door Isabel Aleman van de Leidse Sterrewacht en door Mireya Etxaluze van het Instituto de Ciencia de los Materiales in Madrid. De resultaten zijn gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. (GS)
(allesoversterrenknude)
Nieuwe moleculen rond oude sterren
In de Helixnevel is het 'watervormende' molecuul OH+ gevonden. (ESA)
Onder invloed van energierijke ultraviolette straling kunnen in de omgeving van stervende sterren moleculen ontstaan die nodig zijn voor de vorming van water. Dat blijkt uit twee studies die zijn uitgevoerd op basis van waarnemingen van de Europese infraroodruimtetelescoop Herschel.
Herschel heeft metingen verricht aan planetaire nevels - uitdijende gasschillen die de ruimte in geblazen worden door sterren zoals de zon die aan het eind van hun leven zijn gekomen. De nevels worden tot gloeien gebracht door de ultraviolette straling van de stervende ster, die ineenschrompelt tot een kleine, hete witte dwerg.
In planetaire nevels komen relatief veel koolstof-, zuurstof- en stikstofatomen voor, soms als onderdeel van eenvoudige moleculen zoals koolmonoxide. Algemeen werd aangenomen dat de energierijke straling van de witte dwerg de vorming van andere moleculen verhindert.
In planetaire nevels met een extreem hete centrale ster (tot meer dan 100.000 graden) is nu echter ook het molecuul OH+ (geïoniseerd hydroxyl) aangetroffen - een van de bouwstenen van watermoleculen. In de nabijgelegen Helixnevel bleek dit molecuul vooral voor te komen in gebieden waar koolmonoxide (CO) onder invloed van de ultraviolette straling wordt gedissocieerd.
Het idee is nu dat de energierijke straling juist in gebiedjes met een hogere dichtheid tot onverwachte chemische processen aanleiding kan geven. Op die manier kunnen rond stervende sterren de 'bouwstenen' gevormd worden voor watermoleculen (H2O). Of dat in de onderzochte planetaire nevels ook daadwerkelijk gebeurt, is overigens zeer onzeker.
De twee studies zijn uitgevoerd door Isabel Aleman van de Leidse Sterrewacht en door Mireya Etxaluze van het Instituto de Ciencia de los Materiales in Madrid. De resultaten zijn gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. (GS)
(allesoversterrenknude)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-06-2014
Nieuw methaanspectrum helpt speurtocht naar leven
Artist's impression van een Jupiter-achtige exoplaneet die voor zijn ster langs schuift. (NASA/ESA/G. Bacon (STScI))
Onderzoekers van University College London en de University of New South Wales hebben extreem gedetailleerde modelberekeningen uitgevoerd aan het spectrum van methaan (CH4). Met behulp van een krachtige supercomputer zijn de golflengten van duizenden absorptielijnen van methaan berekend, onder sterk uiteenlopende omstandigheden, zoals temperaturen tot ca. 1200 graden.
Veel van de berekende spectraallijnen zijn inmiddels met laboratoriumexperimenten bevestigd. De nieuwe resultaten zijn vandaag gepubliceerd in PNAS. In de toekomst zal het gedetailleerde modelspectrum gebruikt kunnen worden bij de detectie van methaan in de atmosferen van exoplaneten.
Methaan wordt gezien als een belangrijke biomarker - de aanwezigheid van het gas kan wijzen op biologische activiteit. (GS)
(allesoversterrnekunde)
Nieuw methaanspectrum helpt speurtocht naar leven
Artist's impression van een Jupiter-achtige exoplaneet die voor zijn ster langs schuift. (NASA/ESA/G. Bacon (STScI))
Onderzoekers van University College London en de University of New South Wales hebben extreem gedetailleerde modelberekeningen uitgevoerd aan het spectrum van methaan (CH4). Met behulp van een krachtige supercomputer zijn de golflengten van duizenden absorptielijnen van methaan berekend, onder sterk uiteenlopende omstandigheden, zoals temperaturen tot ca. 1200 graden.
Veel van de berekende spectraallijnen zijn inmiddels met laboratoriumexperimenten bevestigd. De nieuwe resultaten zijn vandaag gepubliceerd in PNAS. In de toekomst zal het gedetailleerde modelspectrum gebruikt kunnen worden bij de detectie van methaan in de atmosferen van exoplaneten.
Methaan wordt gezien als een belangrijke biomarker - de aanwezigheid van het gas kan wijzen op biologische activiteit. (GS)
(allesoversterrnekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Bergtop Chili opblazen voor de wetenschap
Een enorme knal betekent morgen het begin van een groot nieuw wetenschapsproject. De top van een berg in Chili wordt weggeblazen, zodat daar de grootste telescoop ter wereld kan worden gebouwd. Het complex, de Europese Extreem Grote Telescoop (E-ELT), moet rond 2020 klaar zijn en kost ongeveer 1 miljard euro.
Door de knal wordt de berg, de 3064 meter hoge Cerro Armazones, ongeveer 40 meter kleiner. Ongeveer een miljoen ton gesteente gaat aan gruzelementen.
De E-ELT is een project van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), een wetenschappelijk samenwerkingsverband van 15 landen, waaronder Nederland en België. Het complex wordt in de Chileense woestijn gebouwd, omdat de lucht daar gortdroog is en het vrijwel elke nacht onbewolkt is. Wetenschappers kunnen dus ongehinderd naar de sterrenhemel kijken.
Een van de betrokken wetenschappers is hoogleraar Ignas Snellen uit Leiden. Hij kijkt uit naar het project. 'De E-ELT wordt veel groter en sterker dan wat we nu hebben. De waarnemingen zijn misschien wel 100 of 1000 keer beter dan wat we nu hebben', zegt hij.
De telescoop kan onder meer helpen bij de zoektocht naar andere planeten waar misschien leven mogelijk is. Dat is de heilige graal in de sterrenkunde, maar het is ook zoeken naar een speld in een hooiberg. Alleen al in ons Melkwegstelsel staan waarschijnlijk 500 miljoen planeten op de goede afstand van hun ster, niet te dichtbij en niet te ver weg. Er zijn miljarden stelsels zoals de Melkweg.
Dat zoeken naar sporen van buitenaards leven is waar Snellen aan meewerkt. 'Als er leven op een andere planeet is, is dat heel ver weg. We kunnen het leven zelf niet zien. Maar we kunnen wel van een afstand bepalen wat voor gassen er in de atmosfeer zitten. Als je van een grote afstand naar de aarde kijkt, zie je hier zuurstof, omdat er leven is. Met de E-ELT kun je naar zuurstof op andere planeten zoeken.'
Dat kan nu nog niet. De huidige telescopen kunnen alleen de grote planeten bekijken. Die zijn ongeveer zo groot als Jupiter en bestaan uit gas. Ze zijn te groot voor een rotsachtig oppervlak zoals de aarde en zijn dus te groot voor leven. Snellen: 'We hebben op zulke planeten al koolmonoxide, methaangas en waterdamp gemeten. Maar objecten als de aarde zijn veel kleiner en dus veel moeilijker te zien.'
Stiekem hoopt Snellen bewijs van buitenaards leven te vinden. 'De mooiste uitkomst zou zijn dat we een planeet als de aarde vinden, de gassen in de atmosfeer meten en de eerste aanwijzing van leven zien. Dat wordt een heel gedoe, daar zijn we nog tientallen jaren zoet mee. Maar als we buitenaards leven vinden, zal dat een enorme invloed hebben op hoe we als mensheid denken over onszelf.'
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
19-06-2014
Planetenverkenner Venus Express vliegt mogelijk zijn dood tegemoet
De Venus Express © NASA.
De Europese planeetverkenner Venus Express duikt de komende drie weken steeds dieper in de dikke dampkring van de planeet Venus. De kans is groot dat zij dat niet overleeft. Venus Express zal dan verbranden in de koolzuurrijke atmosfeer.
Daarmee komt ook een voorlopig einde aan het onbemande onderzoek van de planeet. Venus Express beschrijft sinds april 2006 een langgerekte baanrond Venus, met het laagste punt op 250 kilometer hoogte. De brandstof aan boord is bijna op; de wetenschappelijke missie is voltooid en vluchtleiders van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA hebben nu een spannende slotact voor de ruimtesonde in petto.
Sinds gisteren wordt het laagste punt van de omloopbaan steeds verder omlaag gebracht. Elke dag duikt Venus Express zodoende iets dieper de dampkring in, uiteindelijk tot een hoogte van slechts 130 kilometer. Daarbij worden metingen verricht aan temperatuur en luchtdruk.
Schat aan informatie
Dat Venus Express in de komende weken misschien de laatste adem uitblaast, is niet erg. Het toestel heeft een schat aan informatie verzameld, voornamelijk over de dampkring van de planeet. Zo is ontdekt dat Venus lang geleden oceanen gehad moet hebben. Die zijn verdampt toen er een extreem broeikaseffect op gang kwam. De dampkring is in de afgelopen jaren ook sneller gaan roteren, terwijl de draaisnelheid van de planeet zelf iets is afgenomen. Boven de zuidpool van Venus is een grote cycloon ontdekt en infraroodcamera's vonden aan het zinderend hete oppervlak aanwijzingen voor recent vulkanisme.
Uitstel van executie
Mocht de ruimtesonde de duikvluchten toch overleven, dan zal de baan na 11 juli weer worden 'opgekrikt'. Maar dan is er hooguit sprake van uitstel van executie: later dit jaar is echt alle brandstof aan boord verbruikt en is het gedaan met Venus Express.
Eind 2015 hoopt de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA de planeetverkenner Akatsuki in een baan rond Venus te brengen. Of dat lukt is de vraag: Akatsuki kampte eind 2010 met motorpech en draait sindsdien in een baan om de zon. Daarna zijn er geen ruimtevluchten naar de planeet gepland
(HLN)
Planetenverkenner Venus Express vliegt mogelijk zijn dood tegemoet
De Venus Express © NASA.
De Europese planeetverkenner Venus Express duikt de komende drie weken steeds dieper in de dikke dampkring van de planeet Venus. De kans is groot dat zij dat niet overleeft. Venus Express zal dan verbranden in de koolzuurrijke atmosfeer.
Daarmee komt ook een voorlopig einde aan het onbemande onderzoek van de planeet. Venus Express beschrijft sinds april 2006 een langgerekte baanrond Venus, met het laagste punt op 250 kilometer hoogte. De brandstof aan boord is bijna op; de wetenschappelijke missie is voltooid en vluchtleiders van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA hebben nu een spannende slotact voor de ruimtesonde in petto.
Sinds gisteren wordt het laagste punt van de omloopbaan steeds verder omlaag gebracht. Elke dag duikt Venus Express zodoende iets dieper de dampkring in, uiteindelijk tot een hoogte van slechts 130 kilometer. Daarbij worden metingen verricht aan temperatuur en luchtdruk.
Schat aan informatie
Dat Venus Express in de komende weken misschien de laatste adem uitblaast, is niet erg. Het toestel heeft een schat aan informatie verzameld, voornamelijk over de dampkring van de planeet. Zo is ontdekt dat Venus lang geleden oceanen gehad moet hebben. Die zijn verdampt toen er een extreem broeikaseffect op gang kwam. De dampkring is in de afgelopen jaren ook sneller gaan roteren, terwijl de draaisnelheid van de planeet zelf iets is afgenomen. Boven de zuidpool van Venus is een grote cycloon ontdekt en infraroodcamera's vonden aan het zinderend hete oppervlak aanwijzingen voor recent vulkanisme.
Uitstel van executie
Mocht de ruimtesonde de duikvluchten toch overleven, dan zal de baan na 11 juli weer worden 'opgekrikt'. Maar dan is er hooguit sprake van uitstel van executie: later dit jaar is echt alle brandstof aan boord verbruikt en is het gedaan met Venus Express.
Eind 2015 hoopt de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA de planeetverkenner Akatsuki in een baan rond Venus te brengen. Of dat lukt is de vraag: Akatsuki kampte eind 2010 met motorpech en draait sindsdien in een baan om de zon. Daarna zijn er geen ruimtevluchten naar de planeet gepland
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-06-2014
Melkwegstof in kaart gebracht
Deel van de kaart van de stofverdeling in het Melkwegstelsel. (IPHAS)
Interstellair stof in het Melkwegstelsel vertoont een turbulente, fractale structuur en is niet per se georiënteerd langs de spiraalarmen. Dat blijkt uit driedimensionale kaarten van de verdeling van Melkwegstof die gemaakt zijn op basis van waarnemingen met de Isaac Newton Telescope op het Canarische eiland La Palma. De resultaten van de Isaac Newton Telescope Photometric H-alpha Survey of the Northern Galactic Plane (IPHAS) worden vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Met de 2,5-meter telescoop is de zogeheten extinctie (lichtabsorptie door stof) van ca. 38 miljoen sterren aan de noordelijke hemel opgemeten, voornamelijk in het deel van het Melkwegstelsel dat zich buiten de omloopbaan van de zon bevindt, tot op afstanden van ca. 12.000 lichtjaar. Uit de metingen kon ook de radiale afstand van het absorberende stof worden afgeleid, wat een driedimensionaal beeld van de verdeling opleverde. Het project werd geleid door Janet Drew van de University of Hertfordshire.
Door de IPHAS-metingen in de toekomst te combineren met waarnemingen van de Europese Gaia-ruimtetelescoop, die van één miljard sterren afstanden, bewegingen en kleuren gaat opmeten, hopen astronomen een compleet beeld van de structuur en opbouw van het Melkwegstelsel te verkrijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Melkwegstof in kaart gebracht
Deel van de kaart van de stofverdeling in het Melkwegstelsel. (IPHAS)
Interstellair stof in het Melkwegstelsel vertoont een turbulente, fractale structuur en is niet per se georiënteerd langs de spiraalarmen. Dat blijkt uit driedimensionale kaarten van de verdeling van Melkwegstof die gemaakt zijn op basis van waarnemingen met de Isaac Newton Telescope op het Canarische eiland La Palma. De resultaten van de Isaac Newton Telescope Photometric H-alpha Survey of the Northern Galactic Plane (IPHAS) worden vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Met de 2,5-meter telescoop is de zogeheten extinctie (lichtabsorptie door stof) van ca. 38 miljoen sterren aan de noordelijke hemel opgemeten, voornamelijk in het deel van het Melkwegstelsel dat zich buiten de omloopbaan van de zon bevindt, tot op afstanden van ca. 12.000 lichtjaar. Uit de metingen kon ook de radiale afstand van het absorberende stof worden afgeleid, wat een driedimensionaal beeld van de verdeling opleverde. Het project werd geleid door Janet Drew van de University of Hertfordshire.
Door de IPHAS-metingen in de toekomst te combineren met waarnemingen van de Europese Gaia-ruimtetelescoop, die van één miljard sterren afstanden, bewegingen en kleuren gaat opmeten, hopen astronomen een compleet beeld van de structuur en opbouw van het Melkwegstelsel te verkrijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-06-2014
Organisch raadsel in Magelhaense Wolk
Infraroodfoto van de Grote Magelhaense Wolk, gemaakt door de Spitzer Space Telescope. (NASA/JPL-Caltech/STScI)
De verscheidenheid aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) in de atmosferen van stervende sterren in de Grote Magelhaense Wolk is veel groter dan in de atmosferen van sterren in ons eigen Melkwegstelsel. Gek genoeg lijkt die grotere verscheidenheid weer te verdwijnen nadat de PAK's de interstellaire ruimte in zijn geblazen.
PAK's zijn complexe organische moleculen die onder andere voorkomen in uitlaatgassen en sigarettenrook. Ze ontstaan in de koele buitenste lagen van oude sterren waarin fusiereacties van koolstof optreden. De sterren in de Grote Magelhaense Wolk - een van de satellietstelsels van ons eigen Melkwegstelsel - bevatten verhoudingsgewis meer elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium; die grotere abundantie is vermoedelijk de oorzaak van de grotere verscheidenheid aan PAK's in hun atmosferen, zoals bepaald aan de hand van waarnemingen door de Spitzer Space Telescope van 24 zorgvuldig geselecteerde sterren.
De buitenste gaslagen van de stervende sterren worden de ruimte in geblazen in de vorm van zogeheten planetaire nevels, en vermengen zich uiteindelijk met de interstellaire materie. Merkwaardig genoeg vertoont het interstellaire medium in de Grote Magelhaense Wolk geen grotere verscheidenheid aan PAK's dan de interstellaire materie in ons eigen Melkwegstelsel.
Volgens Mikako Matsuura van University College London, die de metingen aan de 24 sterren vandaag presenteert op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth, gaat de grotere verscheidenheid aan PAK's mogelijk verloren door de inwerking van de energierijke ultraviolette straling die de stervende ster uitzendt nadat hij ineengeschrompeld is tot een compacte hete dwerg. Een andere mogelijkheid is dat er in de interstellaire ruimte chemische reacties plaatsvinden waarbij de moleculaire verscheidenheid afneemt.(GS)
(allesoversterrenkunde)
Organisch raadsel in Magelhaense Wolk
Infraroodfoto van de Grote Magelhaense Wolk, gemaakt door de Spitzer Space Telescope. (NASA/JPL-Caltech/STScI)
De verscheidenheid aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) in de atmosferen van stervende sterren in de Grote Magelhaense Wolk is veel groter dan in de atmosferen van sterren in ons eigen Melkwegstelsel. Gek genoeg lijkt die grotere verscheidenheid weer te verdwijnen nadat de PAK's de interstellaire ruimte in zijn geblazen.
PAK's zijn complexe organische moleculen die onder andere voorkomen in uitlaatgassen en sigarettenrook. Ze ontstaan in de koele buitenste lagen van oude sterren waarin fusiereacties van koolstof optreden. De sterren in de Grote Magelhaense Wolk - een van de satellietstelsels van ons eigen Melkwegstelsel - bevatten verhoudingsgewis meer elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium; die grotere abundantie is vermoedelijk de oorzaak van de grotere verscheidenheid aan PAK's in hun atmosferen, zoals bepaald aan de hand van waarnemingen door de Spitzer Space Telescope van 24 zorgvuldig geselecteerde sterren.
De buitenste gaslagen van de stervende sterren worden de ruimte in geblazen in de vorm van zogeheten planetaire nevels, en vermengen zich uiteindelijk met de interstellaire materie. Merkwaardig genoeg vertoont het interstellaire medium in de Grote Magelhaense Wolk geen grotere verscheidenheid aan PAK's dan de interstellaire materie in ons eigen Melkwegstelsel.
Volgens Mikako Matsuura van University College London, die de metingen aan de 24 sterren vandaag presenteert op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth, gaat de grotere verscheidenheid aan PAK's mogelijk verloren door de inwerking van de energierijke ultraviolette straling die de stervende ster uitzendt nadat hij ineengeschrompeld is tot een compacte hete dwerg. Een andere mogelijkheid is dat er in de interstellaire ruimte chemische reacties plaatsvinden waarbij de moleculaire verscheidenheid afneemt.(GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Nog niet. Ik zal er eens eentje aanmakenquote:
Is er nog geen apart Rosetta topic?
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-06-2014
Rosetta’s komeet doet het wat rustiger aan
Rosetta heeft opnieuw foto’s gemaakt van haar eindbestemming: komeet 67P/Churyumov-Gerasinmenko. En die foto’s laten zien dat de komeet het – na een periode van verhoogde activiteit – nu weer even rustig aan doet.
Rosetta fotografeerde de komeet in april en mei ook al. Op die beelden was te zien dat de komeet actiever werd. De komeet had een lange staart gekregen. Dat is goed te verklaren: 67P/Churyumov-Gerasimenko nadert de zon en warmt op. Het ijs aan het oppervlak van de komeet verdampt en zo krijgt de komeet een staartje.
OVER ROSETTA
Alles weten over de baanbrekende missie van Rosetta? Klik hier!
Rustig
Begin deze maand heeft Rosetta opnieuw foto’s gemaakt van de komeet. En op die foto is te zien dat deze het momenteel weer even rustig aan doet. De grote stofwolk die in april en mei rond de kern van de komeet te zien was, is verdwenen en de helderheid van de komeet is afgenomen. Het is niet ongebruikelijk dat de activiteit van kometen varieert, maar het is voor het eerst dat onderzoekers er van zo dichtbij getuige van zijn. Rosetta bevond zich op het moment dat deze de laatste foto’s maakte op ‘slechts’ 430.000 kilometer afstand. “De komeet is nu bijna binnen ons bereik,” stelt onderzoeker Holger Sierks. “En leert ons dat we het onverwachte moeten verwachten.”
Augustus
Ruimtesonde Rosetta bevindt zich inmiddels op zo’n 165.000 kilometer van de komeet. Naar verwachting komt de sonde in augustus bij de komeet aan. De sonde gaat de komeet dan verder bestuderen en tevens een lander op het oppervlak van de komeet plaatsen.
Hoewel de afstand tussen Rosetta en de komeet nog groot is, zijn de wetenschappelijke instrumenten aan boord van Rosetta al volop aan het werk. Momenteel bestuderen ze het staartje van de komeet en bepalen in welk tempo de komeet water en gassen als koolstofdioxide produceert. De onderzoekers hopen zo een beter beeld te krijgen van de samenstelling van de komeet. Als Rosetta dichter bij de komeet in de buurt komt, zal deze ook gas- en stofdeeltjes verzamelen en in een laboratorium aan boord van de sonde analyseren.
(scientias.nl)
Rosetta’s komeet doet het wat rustiger aan
Rosetta heeft opnieuw foto’s gemaakt van haar eindbestemming: komeet 67P/Churyumov-Gerasinmenko. En die foto’s laten zien dat de komeet het – na een periode van verhoogde activiteit – nu weer even rustig aan doet.
Rosetta fotografeerde de komeet in april en mei ook al. Op die beelden was te zien dat de komeet actiever werd. De komeet had een lange staart gekregen. Dat is goed te verklaren: 67P/Churyumov-Gerasimenko nadert de zon en warmt op. Het ijs aan het oppervlak van de komeet verdampt en zo krijgt de komeet een staartje.
OVER ROSETTA
Alles weten over de baanbrekende missie van Rosetta? Klik hier!
Rustig
Begin deze maand heeft Rosetta opnieuw foto’s gemaakt van de komeet. En op die foto is te zien dat deze het momenteel weer even rustig aan doet. De grote stofwolk die in april en mei rond de kern van de komeet te zien was, is verdwenen en de helderheid van de komeet is afgenomen. Het is niet ongebruikelijk dat de activiteit van kometen varieert, maar het is voor het eerst dat onderzoekers er van zo dichtbij getuige van zijn. Rosetta bevond zich op het moment dat deze de laatste foto’s maakte op ‘slechts’ 430.000 kilometer afstand. “De komeet is nu bijna binnen ons bereik,” stelt onderzoeker Holger Sierks. “En leert ons dat we het onverwachte moeten verwachten.”
Augustus
Ruimtesonde Rosetta bevindt zich inmiddels op zo’n 165.000 kilometer van de komeet. Naar verwachting komt de sonde in augustus bij de komeet aan. De sonde gaat de komeet dan verder bestuderen en tevens een lander op het oppervlak van de komeet plaatsen.
Hoewel de afstand tussen Rosetta en de komeet nog groot is, zijn de wetenschappelijke instrumenten aan boord van Rosetta al volop aan het werk. Momenteel bestuderen ze het staartje van de komeet en bepalen in welk tempo de komeet water en gassen als koolstofdioxide produceert. De onderzoekers hopen zo een beter beeld te krijgen van de samenstelling van de komeet. Als Rosetta dichter bij de komeet in de buurt komt, zal deze ook gas- en stofdeeltjes verzamelen en in een laboratorium aan boord van de sonde analyseren.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-06-2014
Titan stelt wetenschappers voor raadsel: golven of drijvend ijs?
Een NASA-conceptbeeld van een zee op Titan, gebaseerd op gegevens van de ruimtesonde Cassini. © reuters.
Titan, de maan van Saturnus, stelt wetenschappers voor een nieuwraadsel. De zeeën op de maan vertonen mysterieuze eigenschappen. Onderzoekers vermoeden dat het om golven gaat, wat zou betekenen dat Titan nog meer overeenkomsten vertoont met de Aarde dan voorheen gedacht.
De gelijkenissen met onze Aarde zijn frappant. Titan heeft heuvels, een dichte atmosfeer, regen, wind en grote meren. Maar de atmosfeer zou ons verstikken, want ze bestaat uit stikstof en methaan, en water komt er alleen voor als ijs, omdat de temperatuur omwille van de grote afstand tot de zon -180 graden celsius bedraagt.
Toch is Titan de enige plek in het zonnestelsel, buiten de Aarde, waar vloeibare meren, rivieren en zeeën zijn. De waterkringloop op Titan is gebaseerd op vloeibaar methaan en ethaan dat wolken vormt in de atmosfeer, neerdaalt als regen en via rivieren in meren en zeeën stroomt.
Golven
Die zeeën herbergen vele geheimen. De ruimtesonde Cassini verstuurde recent vreemde gegevens door over Ligeia Mare, een zee die zich 500 kilometer uitstrekt over de noordpool van Titan. Volgens Jason Hofgartner van Cornell University in New York, die het onderzoek leidde, was een deel van de zee sterk opgelicht. Op later beeldmateriaal was het opgelichte vlak weer verdwenen.
De ontdekking verscheen in het vakblad Nature Geoscience. De meest plausibele verklaring is volgens de onderzoekers dat de zee op dat moment woester was, waardoor meer energie werd gereflecteerd naar de ruimtesonde. "En dat komt dan wellicht door de wind, die ontstaat wanneer op het noordelijke halfrond van Titan de zomer start", aldus Hofgartner. "Getijden kunnen ook golven veroorzaken, maar dan zou het fenomeen exact één Titandag later - of 16 dagen op Aarde - opnieuw opduiken. En dat was niet het geval."
Opborrelende gassen
Als de zeeën op Titan effectief aangestuurd worden door de wind, zou dat betekenen dat de seizoenen er dezelfde klimaatregelende rol spelen als op Aarde. Maar zeker is dat niet. Een andere mogelijke verklaring die de onderzoekers naar voren schuiven, is dat gassen door de stijgende temperatuur opborrelen van de bodem van Ligeia Mare naar het oppervlak. Of het zou ook gewoon om drijvend ijs kunnen gaan.
(HLN)
Titan stelt wetenschappers voor raadsel: golven of drijvend ijs?
Een NASA-conceptbeeld van een zee op Titan, gebaseerd op gegevens van de ruimtesonde Cassini. © reuters.
Titan, de maan van Saturnus, stelt wetenschappers voor een nieuwraadsel. De zeeën op de maan vertonen mysterieuze eigenschappen. Onderzoekers vermoeden dat het om golven gaat, wat zou betekenen dat Titan nog meer overeenkomsten vertoont met de Aarde dan voorheen gedacht.
De gelijkenissen met onze Aarde zijn frappant. Titan heeft heuvels, een dichte atmosfeer, regen, wind en grote meren. Maar de atmosfeer zou ons verstikken, want ze bestaat uit stikstof en methaan, en water komt er alleen voor als ijs, omdat de temperatuur omwille van de grote afstand tot de zon -180 graden celsius bedraagt.
Toch is Titan de enige plek in het zonnestelsel, buiten de Aarde, waar vloeibare meren, rivieren en zeeën zijn. De waterkringloop op Titan is gebaseerd op vloeibaar methaan en ethaan dat wolken vormt in de atmosfeer, neerdaalt als regen en via rivieren in meren en zeeën stroomt.
Golven
Die zeeën herbergen vele geheimen. De ruimtesonde Cassini verstuurde recent vreemde gegevens door over Ligeia Mare, een zee die zich 500 kilometer uitstrekt over de noordpool van Titan. Volgens Jason Hofgartner van Cornell University in New York, die het onderzoek leidde, was een deel van de zee sterk opgelicht. Op later beeldmateriaal was het opgelichte vlak weer verdwenen.
De ontdekking verscheen in het vakblad Nature Geoscience. De meest plausibele verklaring is volgens de onderzoekers dat de zee op dat moment woester was, waardoor meer energie werd gereflecteerd naar de ruimtesonde. "En dat komt dan wellicht door de wind, die ontstaat wanneer op het noordelijke halfrond van Titan de zomer start", aldus Hofgartner. "Getijden kunnen ook golven veroorzaken, maar dan zou het fenomeen exact één Titandag later - of 16 dagen op Aarde - opnieuw opduiken. En dat was niet het geval."
Opborrelende gassen
Als de zeeën op Titan effectief aangestuurd worden door de wind, zou dat betekenen dat de seizoenen er dezelfde klimaatregelende rol spelen als op Aarde. Maar zeker is dat niet. Een andere mogelijke verklaring die de onderzoekers naar voren schuiven, is dat gassen door de stijgende temperatuur opborrelen van de bodem van Ligeia Mare naar het oppervlak. Of het zou ook gewoon om drijvend ijs kunnen gaan.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-06-2014
Higgsdeeltje en inflatie hadden einde aan heelal moeten maken
Simulatie van een deeltjesbotsing in de Large Hadron Collider van CERN waarbij het Higgsboson wordt gevormd. (CERN)
Een team van Britse kosmologen onder leiding van Robert Hogan van Kings College London heeft berekend dat het heelal een minieme fractie van een seconde na het ontstaan alweer van het toneel verdwenen zou moeten zijn. Tenminste, als het Higgsdeeltje bestaat en als er inderdaad een periode van exponentiële uitdijing (inflatie) heeft plaatsgevonden. Hogan presenteert zijn resultaten vandaag op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Volgens de theorie van het Higgsdeelte verkeert het heelal in een semi-stabiele toestand die wordt omschreven als 'vals vacuüm'. Tijdens het inflatietijdperk, waarbij de lege ruimte in zeer korte tijd exponentieel opzwol, zou er volgens de kosmologen echter een overgang naar het 'echte vacuüm' plaatsgevonden moeten hebben, zeker wanneer het inflatietijdperk zo snel begon als gesuggereerd wordt door de meetresultaten van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool die in maart gepresenteerd werden. Bij zo'n overgang naar het 'echte vacuüm' zou het heelal direct ineenstorten tot een punt met oneindig hoge dichtheid en oneindig hoge temperaruur.
Volgens Hogan is er iets mis met de resultaten van BICEP2, of begrijpen we het inflatieproces niet voldoende, of moet er sprake zijn van onbekende natuurkundige processen die een snelle ineenstorting van de ruimte hebben weten te voorkomen.
(allesoversterrenkunde)
Higgsdeeltje en inflatie hadden einde aan heelal moeten maken
Simulatie van een deeltjesbotsing in de Large Hadron Collider van CERN waarbij het Higgsboson wordt gevormd. (CERN)
Een team van Britse kosmologen onder leiding van Robert Hogan van Kings College London heeft berekend dat het heelal een minieme fractie van een seconde na het ontstaan alweer van het toneel verdwenen zou moeten zijn. Tenminste, als het Higgsdeeltje bestaat en als er inderdaad een periode van exponentiële uitdijing (inflatie) heeft plaatsgevonden. Hogan presenteert zijn resultaten vandaag op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Volgens de theorie van het Higgsdeelte verkeert het heelal in een semi-stabiele toestand die wordt omschreven als 'vals vacuüm'. Tijdens het inflatietijdperk, waarbij de lege ruimte in zeer korte tijd exponentieel opzwol, zou er volgens de kosmologen echter een overgang naar het 'echte vacuüm' plaatsgevonden moeten hebben, zeker wanneer het inflatietijdperk zo snel begon als gesuggereerd wordt door de meetresultaten van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool die in maart gepresenteerd werden. Bij zo'n overgang naar het 'echte vacuüm' zou het heelal direct ineenstorten tot een punt met oneindig hoge dichtheid en oneindig hoge temperaruur.
Volgens Hogan is er iets mis met de resultaten van BICEP2, of begrijpen we het inflatieproces niet voldoende, of moet er sprake zijn van onbekende natuurkundige processen die een snelle ineenstorting van de ruimte hebben weten te voorkomen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-06-2014
Cosmic Journeys: meer dan 50 jaar ruimtevaart
Cosmic Journeys: zo heet de nieuwe kaart die gemaakt is door National Geographic en 5W Infographics. De prachtige plaat vertelt het verhaal van meer dan vijftig jaar ruimtevaart.
Sinds we in de jaren zestig besloten onze horizon te verleggen buiten de aardatmosfeer, hebben we niet stilgezeten. We stuurden 72 missies naar de maan, 40 naar Venus, 38 naar Mars en een handvol naar nog verdere bestemmingen. Onze ware verkenner is Voyager 1, die het zonnestelsel heeft verlaten. Voyager communiceert nog steeds met de aarde. Ook gruwelijk ver weg zweven en Voyager 2 en onze sondes Pioneer 10 en 11. Deze laatste twee helden krijgen echter minder roem, omdat ze al jarenlang geen signaal maar zenden.
Wil je nou wel eens in één oogopslag zien wat we daarbuiten allemaal bereikt hebben? Dan biedt deze kaart uitkomst. Meer dan vijftig jaar ruimtevaart zijn in één plaatje getoond. De kaart is een recente update van de oorspronkelijke versie, die inmiddels alweer vier jaar oud was.
Bron: National Geographic/5W Infographics
Een nieuwe feature is dat op deze kaart zowel succesvolle als mislukte missies te zien zijn. Wist je bijvoorbeeld dat maar de helft van de missies naar Mars hun doel bereikten? Ook laat de kaart met een kleurcode zien welke landen of organisaties voor de missies verantwoordelijk waren.
Wil je de kaart in detail bestuderen (of naar de printshop sturen om er een megaposter van te laten drukken)? Hij is beschikbaar in hoge resolutie.
(newscientist.nl)
Cosmic Journeys: meer dan 50 jaar ruimtevaart
Cosmic Journeys: zo heet de nieuwe kaart die gemaakt is door National Geographic en 5W Infographics. De prachtige plaat vertelt het verhaal van meer dan vijftig jaar ruimtevaart.
Sinds we in de jaren zestig besloten onze horizon te verleggen buiten de aardatmosfeer, hebben we niet stilgezeten. We stuurden 72 missies naar de maan, 40 naar Venus, 38 naar Mars en een handvol naar nog verdere bestemmingen. Onze ware verkenner is Voyager 1, die het zonnestelsel heeft verlaten. Voyager communiceert nog steeds met de aarde. Ook gruwelijk ver weg zweven en Voyager 2 en onze sondes Pioneer 10 en 11. Deze laatste twee helden krijgen echter minder roem, omdat ze al jarenlang geen signaal maar zenden.
Wil je nou wel eens in één oogopslag zien wat we daarbuiten allemaal bereikt hebben? Dan biedt deze kaart uitkomst. Meer dan vijftig jaar ruimtevaart zijn in één plaatje getoond. De kaart is een recente update van de oorspronkelijke versie, die inmiddels alweer vier jaar oud was.
Bron: National Geographic/5W Infographics
Een nieuwe feature is dat op deze kaart zowel succesvolle als mislukte missies te zien zijn. Wist je bijvoorbeeld dat maar de helft van de missies naar Mars hun doel bereikten? Ook laat de kaart met een kleurcode zien welke landen of organisaties voor de missies verantwoordelijk waren.
Wil je de kaart in detail bestuderen (of naar de printshop sturen om er een megaposter van te laten drukken)? Hij is beschikbaar in hoge resolutie.
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-06-2014
Saturnusmissie krijgt grootse finale
Impressie van ruimtesonde Cassini tijdens het slotstuk van zijn missie. (NASA/JPL-Caltech)
Het slotstuk van de missie van de ruimtesonde Cassini heeft de benaming ‘Cassini Grand Finale’ gekregen. De naam is door het publiek gekozen uit een lijst van suggesties die NASA in april van dit jaar online heeft gezet. Cassini draait al tien jaar rondjes rond de planeet Saturnus.
Eind 2016 begint Cassini aan een reeks gewaagde omlopen om Saturnus. Daarbij zal hij twintig keer hoog boven de noordpool van de planeet uitstijgen en de buitenste begrenzing van het ringenstelsel op een afstand van slechts 10.000 kilometer passeren. Bij die gelegenheden zal hij onder meer de pluim van ijsdeeltjes onderzoeken die door de actieve maan Enceladus worden uitgestoten.
Als klap op de vuurpijl zal Cassini op 22 april 2017 een laatste scheervlucht langs de grote Saturnusmaan Titan maken. Die ontmoeting brengt hem in een baan die hem door het ‘gat’ tussen Saturnus en de binnenste begrenzing van het ringenstelsel voert. Tweeëntwintig keer zal de ruimtesonde door dit ‘oog van de naald’ duiken.
Op 15 september 2017 komt er een definitief einde aan de Cassini-missie. De zwaartekracht van Titan geeft hem dan een klein zetje dat ervoor zorgt dat hij in de atmosfeer van Saturnus duikt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Saturnusmissie krijgt grootse finale
Impressie van ruimtesonde Cassini tijdens het slotstuk van zijn missie. (NASA/JPL-Caltech)
Het slotstuk van de missie van de ruimtesonde Cassini heeft de benaming ‘Cassini Grand Finale’ gekregen. De naam is door het publiek gekozen uit een lijst van suggesties die NASA in april van dit jaar online heeft gezet. Cassini draait al tien jaar rondjes rond de planeet Saturnus.
Eind 2016 begint Cassini aan een reeks gewaagde omlopen om Saturnus. Daarbij zal hij twintig keer hoog boven de noordpool van de planeet uitstijgen en de buitenste begrenzing van het ringenstelsel op een afstand van slechts 10.000 kilometer passeren. Bij die gelegenheden zal hij onder meer de pluim van ijsdeeltjes onderzoeken die door de actieve maan Enceladus worden uitgestoten.
Als klap op de vuurpijl zal Cassini op 22 april 2017 een laatste scheervlucht langs de grote Saturnusmaan Titan maken. Die ontmoeting brengt hem in een baan die hem door het ‘gat’ tussen Saturnus en de binnenste begrenzing van het ringenstelsel voert. Tweeëntwintig keer zal de ruimtesonde door dit ‘oog van de naald’ duiken.
Op 15 september 2017 komt er een definitief einde aan de Cassini-missie. De zwaartekracht van Titan geeft hem dan een klein zetje dat ervoor zorgt dat hij in de atmosfeer van Saturnus duikt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-07-2014
Saturnusmaan Titan heeft ondergrondse oceaan die zo zout is als Dode Zee
© epa.
Wetenschappers hebben dankzij de Amerikaanse Saturnussonde Cassini sterke aanwijzingen gevonden dat de ondergrondse oceaan op de maan Titan mogelijk even zout is als de Dode Zee op Aarde, zo heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA meegedeeld.
De Cassini scheerde de voorbije tien jaar herhaaldelijk langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Bij die passages stuurde de onbemande sonde data omtrent zwaartekacht en topografie door. Aan de hand hiervan slaagden de onderzoekers erin om een model van Titan te maken.
De ondergrondse oceaan op Titan blijkt daarbij een extreem hoge dichtheid te hebben. Dat betekent dat deze oceaan mogelijk "zware" zouten bevat, zoals zwavelzouten, natriumzouten en kaliumzouten. "Dit is heel erg zout", aldus Giuseppe Mitri van de universiteit van Nantes. "Nu we dit weten, verandert het onze kijk op de oceaan als een potentiële broedplaats van leven."
Bovendien ontdekten de wetenschappers dat de dikke ijskorst boven de oceaan zeer stijf is. Dit verklaart waarom de dikte van de ijskorst van Titan van plek tot plek verschilt. Een minder stijve korst zou zich op een gegeven moment aanpassen aan de vorm van de maan, maar dat is hier niet mogelijk.
Het model verklaart ook hoe het vijf procent methaan in de atmosfeer van Titan wordt aangevuld. Omdat zonlicht methaan afbreekt, is er een proces actief dat het gas aanvult. De onderzoekers vermoeden dat dit plaatselijk gebeurt op zogenoemde hotspots, te vergelijken met vulkanisme op Aarde. Methaan komt dus maar op enkele plekken in de atmosfeer terecht.
(HLN)
Saturnusmaan Titan heeft ondergrondse oceaan die zo zout is als Dode Zee
© epa.
Wetenschappers hebben dankzij de Amerikaanse Saturnussonde Cassini sterke aanwijzingen gevonden dat de ondergrondse oceaan op de maan Titan mogelijk even zout is als de Dode Zee op Aarde, zo heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA meegedeeld.
De Cassini scheerde de voorbije tien jaar herhaaldelijk langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Bij die passages stuurde de onbemande sonde data omtrent zwaartekacht en topografie door. Aan de hand hiervan slaagden de onderzoekers erin om een model van Titan te maken.
De ondergrondse oceaan op Titan blijkt daarbij een extreem hoge dichtheid te hebben. Dat betekent dat deze oceaan mogelijk "zware" zouten bevat, zoals zwavelzouten, natriumzouten en kaliumzouten. "Dit is heel erg zout", aldus Giuseppe Mitri van de universiteit van Nantes. "Nu we dit weten, verandert het onze kijk op de oceaan als een potentiële broedplaats van leven."
Bovendien ontdekten de wetenschappers dat de dikke ijskorst boven de oceaan zeer stijf is. Dit verklaart waarom de dikte van de ijskorst van Titan van plek tot plek verschilt. Een minder stijve korst zou zich op een gegeven moment aanpassen aan de vorm van de maan, maar dat is hier niet mogelijk.
Het model verklaart ook hoe het vijf procent methaan in de atmosfeer van Titan wordt aangevuld. Omdat zonlicht methaan afbreekt, is er een proces actief dat het gas aanvult. De onderzoekers vermoeden dat dit plaatselijk gebeurt op zogenoemde hotspots, te vergelijken met vulkanisme op Aarde. Methaan komt dus maar op enkele plekken in de atmosfeer terecht.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Hoeveel sterren bevat het grootste bekende sterrenstelsel?
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
IC 1101 is 50x zo groot als het Melkwegstelsel en bevat meer dan 1000000000000 sterren.quote:
Hoeveel sterren bevat het grootste bekende sterrenstelsel?
Dit is mijn instapmodel telescoop, trouwens. Nog andere mensen die deze gebruiken en last hebben van lichtvervuiling in de Randstad, en daardoor niet eens Mars goed kunnen waarnemen? :<
If only Africa had more mosquito nets, then every year we could save millions... of mosquitoes from dying needlessly of aids.
08-07-2014
Kosmisch licht is zoek
Computersimulatie van het intergalactische waterstof in een ‘zwak verlicht’ heelal (links) en een ‘fel verlicht’ heelal (rechts). (Ben Oppenheimer & Juna Kollmeier)
Er iets mis is in het heelal. De kosmische begroting lijkt een enorm tekort aan ultraviolet licht te vertonen. Tot die conclusie komen astronomen na een recent onderzoek dat in The Astrophysical Journal Letters is gepubliceerd.
Volgens de astronomen is het licht van bekende populaties van sterrenstelsels en quasars lang niet toereikend om de waargenomen hoeveelheden intergalactisch waterstofgas te kunnen verklaren. Het verschil bedraagt maar liefst 400 procent. ‘Het is alsof je je in een helder verlichte kamer bevindt, maar slechts een paar gloeilampjes van 40 watt ziet hangen,’ aldus Juna Kollmeier, die het onderzoek leidde.
Opvallend genoeg lijkt het tekort zich alleen voor te doen in het nabije, relatief goed onderzochte heelal. Wanneer telescopen op miljarden lichtjaren verre sterrenstelsels worden gericht, lijkt de lichtbegroting nog sluitend te zijn.
Het ontbrekende licht bestaat uit energierijke ultraviolet-fotonen die in staat zijn om ongeladen waterstofatomen te ioniseren. Modelberekeningen laten zien dat er in onze kosmische omgeving veel meer geïoniseerd waterstof is dan je op grond van de beschikbare bronnen van ultraviolette straling zou mogen verwachten.
Dat kan betekenen dat het gebruikte model model niet deugt. Maar het is ook denkbaar dat een belangrijke bron van uv-straling over het hoofd wordt gezien.
Die bron zou kunnen bestaan uit de geheimzinnige donkere materie – materie die wel zwaartekracht uitoefent, maar van zichzelf geen waarneembare straling uitzendt. Deze materie kan bestaan uit deeltjes met een eindige levensduur, die bij hun verval ultraviolette straling uitzenden. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Kosmisch licht is zoek
Computersimulatie van het intergalactische waterstof in een ‘zwak verlicht’ heelal (links) en een ‘fel verlicht’ heelal (rechts). (Ben Oppenheimer & Juna Kollmeier)
Er iets mis is in het heelal. De kosmische begroting lijkt een enorm tekort aan ultraviolet licht te vertonen. Tot die conclusie komen astronomen na een recent onderzoek dat in The Astrophysical Journal Letters is gepubliceerd.
Volgens de astronomen is het licht van bekende populaties van sterrenstelsels en quasars lang niet toereikend om de waargenomen hoeveelheden intergalactisch waterstofgas te kunnen verklaren. Het verschil bedraagt maar liefst 400 procent. ‘Het is alsof je je in een helder verlichte kamer bevindt, maar slechts een paar gloeilampjes van 40 watt ziet hangen,’ aldus Juna Kollmeier, die het onderzoek leidde.
Opvallend genoeg lijkt het tekort zich alleen voor te doen in het nabije, relatief goed onderzochte heelal. Wanneer telescopen op miljarden lichtjaren verre sterrenstelsels worden gericht, lijkt de lichtbegroting nog sluitend te zijn.
Het ontbrekende licht bestaat uit energierijke ultraviolet-fotonen die in staat zijn om ongeladen waterstofatomen te ioniseren. Modelberekeningen laten zien dat er in onze kosmische omgeving veel meer geïoniseerd waterstof is dan je op grond van de beschikbare bronnen van ultraviolette straling zou mogen verwachten.
Dat kan betekenen dat het gebruikte model model niet deugt. Maar het is ook denkbaar dat een belangrijke bron van uv-straling over het hoofd wordt gezien.
Die bron zou kunnen bestaan uit de geheimzinnige donkere materie – materie die wel zwaartekracht uitoefent, maar van zichzelf geen waarneembare straling uitzendt. Deze materie kan bestaan uit deeltjes met een eindige levensduur, die bij hun verval ultraviolette straling uitzenden. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Verst bekende sterren van de Melkweg ontdekt
Impressie van de Melkweg, gezien vanuit de 775.000 lichtjaar verre ster ULAS J0744+25. (SOHO (ESA & NASA), John Bochanski (Haverford College) & Jackie Faherty (American Museum of Natural History & Carnegie Institute))
Het verre buitengebied van de Melkweg – de zogeheten halo — bevat waardevolle aanwijzingen over het ontstaan van ons sterrenstelsel. Maar de halo is zo ver weg en bevat zo weinig sterren dat er nog maar zeven sterren op afstanden van meer dan 400.000 lichtjaar ontdekt waren. Daar zijn nu twee nieuwe exemplaren bij gekomen.
De twee rode reuzensterren, die de aanduidingen ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01, hebben gekregen bevinden zich op afstanden van respectievelijk 775.000 en 900.000 lichtjaar – een derde van de afstand tot het naburige Andromedastelsel. Daarmee zijn ze ruimschoots de verst bekende leden van onze Melkweg.
Rode reuzen zijn relatief schaars, maar zenden wel veel licht uit. Hierdoor zijn ze ook op zeer grote afstanden waarneembaar. Vermoedelijk bevat de halo, naast deze opvallende lichtbakens, ook nog vele miljoenen zwakkere sterren, zoals rode dwergen.
Het belang van ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01 schuilt niet zozeer in hun recordafstanden, maar in het feit dat ze deel uitmaken van de halo van onze Melkweg. Volgens sommige astronomen is de halo vergelijkbaar met een wolk van galactische kruimels – de overblijfselen van de samensmelting van de Melkweg met een reeks kleinere sterrenstelsels. Door de populatie van verre rode reuzen in kaart te brengen hopen astronomen meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van ons stelsel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verst bekende sterren van de Melkweg ontdekt
Impressie van de Melkweg, gezien vanuit de 775.000 lichtjaar verre ster ULAS J0744+25. (SOHO (ESA & NASA), John Bochanski (Haverford College) & Jackie Faherty (American Museum of Natural History & Carnegie Institute))
Het verre buitengebied van de Melkweg – de zogeheten halo — bevat waardevolle aanwijzingen over het ontstaan van ons sterrenstelsel. Maar de halo is zo ver weg en bevat zo weinig sterren dat er nog maar zeven sterren op afstanden van meer dan 400.000 lichtjaar ontdekt waren. Daar zijn nu twee nieuwe exemplaren bij gekomen.
De twee rode reuzensterren, die de aanduidingen ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01, hebben gekregen bevinden zich op afstanden van respectievelijk 775.000 en 900.000 lichtjaar – een derde van de afstand tot het naburige Andromedastelsel. Daarmee zijn ze ruimschoots de verst bekende leden van onze Melkweg.
Rode reuzen zijn relatief schaars, maar zenden wel veel licht uit. Hierdoor zijn ze ook op zeer grote afstanden waarneembaar. Vermoedelijk bevat de halo, naast deze opvallende lichtbakens, ook nog vele miljoenen zwakkere sterren, zoals rode dwergen.
Het belang van ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01 schuilt niet zozeer in hun recordafstanden, maar in het feit dat ze deel uitmaken van de halo van onze Melkweg. Volgens sommige astronomen is de halo vergelijkbaar met een wolk van galactische kruimels – de overblijfselen van de samensmelting van de Melkweg met een reeks kleinere sterrenstelsels. Door de populatie van verre rode reuzen in kaart te brengen hopen astronomen meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van ons stelsel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Nieuw bewijs dat Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt
De zon heeft opnieuw een schokgolf op de ruimtesonde Voyager 1 afgevuurd. De GOLF bewijst wat onderzoekers eigenlijk al bijna zeker wisten: Voyager 1 bevindt zich echt in de interstellaire ruimte.
De ongeveer elf jaar durende cyclus van de zon kent een periode van verhoogde activiteit. We noemen dat het zonnemaximum. In deze periode produceert de zon meer coronale massa-ejecties. Hierbij werpt de zon materie van het oppervlak. Coronale massa-ejecties genereren schokgolven. Tot op heden hebben drie van deze schokgolven Voyager 1 bereikt. De eerste was te klein om op het moment dat deze Voyager 1 raakte, te kunnen worden opgemerkt. De tweede werd wel door Voyager 1 geregistreerd en leidde ertoe dat onderzoekers BEGIN 2013 konden concluderen dat Voyager 1 zich hoogstwaarschijnlijk in de interstellaire ruimte bevond.
Nog een schokgolf
En nu heeft de zon opnieuw zo’n schokgolf op Voyager 1 afgevuurd. “Normaal gesproken is de interestellaire ruimte vergelijkbaar met een stil meer,” vertelt onderzoeker Ed Stone. “Maar wanneer onze zon uitbarst, zendt deze een schokgolf die Voyager ongeveer een jaar later bereikt. De GOLF zorgt ervoor dat het plasma rond het ruimtevaartuig gaat zingen.” De metingen van deze derde golf wijzen erop dat de dichtheid van het plasma vergelijkbaar is met de dichtheid die Voyager eerder mat. Het bevestigt dat Voyager zich in de interstellaire ruimte – het gebied tussen sterren, gevuld met plasma – bevindt.
Nog wel in het zonnestelsel
Voyager mag dan in de interstellaire ruimte zijn gearriveerd, de onderzoekers benadrukken dat deze het zonnestelsel nog niet verlaten heeft. Voyager 1 is door de heliosfeer – die onze zon omringt – gebroken, maar moet nog door een halo van kometen heen.
Voyager 1 is het eerste door mensen gebouwde OBJECT dat de interstellaire ruimte bezoekt. Zoals de naam al doet vermoeden is Voyager 1 niet alleen. Er is ook nog een Voyager 2. Deze tweede sonde zal naar verwachting binnen enkele jaren in de interstellaire ruimte arriveren. Beide sondes zijn al een tijdje onderweg: ze werden in 1977 gelanceerd.
(Scientias.nl)
Nieuw bewijs dat Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt
De zon heeft opnieuw een schokgolf op de ruimtesonde Voyager 1 afgevuurd. De GOLF bewijst wat onderzoekers eigenlijk al bijna zeker wisten: Voyager 1 bevindt zich echt in de interstellaire ruimte.
De ongeveer elf jaar durende cyclus van de zon kent een periode van verhoogde activiteit. We noemen dat het zonnemaximum. In deze periode produceert de zon meer coronale massa-ejecties. Hierbij werpt de zon materie van het oppervlak. Coronale massa-ejecties genereren schokgolven. Tot op heden hebben drie van deze schokgolven Voyager 1 bereikt. De eerste was te klein om op het moment dat deze Voyager 1 raakte, te kunnen worden opgemerkt. De tweede werd wel door Voyager 1 geregistreerd en leidde ertoe dat onderzoekers BEGIN 2013 konden concluderen dat Voyager 1 zich hoogstwaarschijnlijk in de interstellaire ruimte bevond.
Nog een schokgolf
En nu heeft de zon opnieuw zo’n schokgolf op Voyager 1 afgevuurd. “Normaal gesproken is de interestellaire ruimte vergelijkbaar met een stil meer,” vertelt onderzoeker Ed Stone. “Maar wanneer onze zon uitbarst, zendt deze een schokgolf die Voyager ongeveer een jaar later bereikt. De GOLF zorgt ervoor dat het plasma rond het ruimtevaartuig gaat zingen.” De metingen van deze derde golf wijzen erop dat de dichtheid van het plasma vergelijkbaar is met de dichtheid die Voyager eerder mat. Het bevestigt dat Voyager zich in de interstellaire ruimte – het gebied tussen sterren, gevuld met plasma – bevindt.
Nog wel in het zonnestelsel
Voyager mag dan in de interstellaire ruimte zijn gearriveerd, de onderzoekers benadrukken dat deze het zonnestelsel nog niet verlaten heeft. Voyager 1 is door de heliosfeer – die onze zon omringt – gebroken, maar moet nog door een halo van kometen heen.
Voyager 1 is het eerste door mensen gebouwde OBJECT dat de interstellaire ruimte bezoekt. Zoals de naam al doet vermoeden is Voyager 1 niet alleen. Er is ook nog een Voyager 2. Deze tweede sonde zal naar verwachting binnen enkele jaren in de interstellaire ruimte arriveren. Beide sondes zijn al een tijdje onderweg: ze werden in 1977 gelanceerd.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wat maakt deze raket beter dan de vorige dan?quote:
09-07-2014
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
[ afbeelding ]
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
How Deep Does the Multiverse Go?
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
When the student is ready, the teacher will appear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
15-07-2014
Ruimtesonde overleeft diepe duik in Venus’ atmosfeer
De ruimtesonde VENUS Express heeft een duizelingwekkende duik in de atmosfeer van Venus overleefd. De sonde naderde de planeet tot zo’n 130 kilometer. Nog nooit dook een ruimtevaartuig zo diep in Venus’ atmosfeer.
Venus Express cirkelt alweer acht jaar rond Venus en begint zo langzamerhand door zijn brandstof heen te raken. Voor ESA – trotse eigenaar van Venus Express – reden om eens iets nieuws te proberen: diep in de atmosfeer van Venus duiken en zo op de valreep nóg meer over de planeet te weten komen.
Duik
Precies een maand geleden begon het grote avontuur en dook Venus in de atmosfeer. Gedurende een maand zweefde deze tussen de 131 en 135 kilometer boven Venus’ oppervlak. Venus Express hoefde voor die duik niets te doen: de zwaartekracht van Venus deed al het werk. Om nog iets dieper te kunnen duiken, werden onlangs de stuwraketten van Venus Express kort ingezet. Dankzij hun stuwkracht wist de sonde het oppervlak van Venus tot 129,1 kilometer te naderen.
Informatie
“We hebben onontgonnen terrein verkend en dieper in de atmosfeer gedoken dan ooit,” stelt onderzoeker Håkan Svedhem. Het levert waardevolle informatie op. “We hebben de effecten van de weerstand van de atmosfeer op het ruimtevaartuig gemeten en dat vertelt ons meer over hoe de dichtheid van de atmosfeer varieert.” Ook kan de duik gebruikt worden om in de toekomst nog betere ruimtevaartuigen te bouwen. VENUSExpress werd aan extreme omstandigheden blootgesteld, zo warmde deze bijvoorbeeld heel snel op. “Het analyseren van de reactie van het ruimtevaartuig op die snelle opwarming is nuttig voor het plannen van toekomstige ruimtevaartuigen en het ontwerp van subsystemen.”
Venus Express heeft nu opdracht gekregen om vijftien manoeuvres uit te voeren die deze naar een hoogte van zo’n 460 kilometer moeten brengen. De laatste manoeuvre uit deze reeks wordt naar verwachting eind juli uitgevoerd. Zodra Venus Express op de gewenste hoogte is, zal ESA er de handen vanaf trekken, waarna deze geleidelijk aan naar Venus wordt getrokken en uiteindelijk – naar verwachting tegen december – in de atmosfeer zakt en zijn definitieve ondergang tegemoet gaat. Of het gaat lukken om Venus Express op 460 kilometer hoogte te krijgen, is overigens nog even afwachten. ESA kan niet uitsluiten dat de sonde al tijdens de manoeuvres die nodig zijn om op hoogte te komen, zijn laatste brandstof verbruikt. Als dat gebeurt, zal het niet langer mogelijk zijn om met Venus Express te communiceren en zal deze nog iets eerder dan gepland weer gaan afdalen.
(scientias.nl)
Ruimtesonde overleeft diepe duik in Venus’ atmosfeer
De ruimtesonde VENUS Express heeft een duizelingwekkende duik in de atmosfeer van Venus overleefd. De sonde naderde de planeet tot zo’n 130 kilometer. Nog nooit dook een ruimtevaartuig zo diep in Venus’ atmosfeer.
Venus Express cirkelt alweer acht jaar rond Venus en begint zo langzamerhand door zijn brandstof heen te raken. Voor ESA – trotse eigenaar van Venus Express – reden om eens iets nieuws te proberen: diep in de atmosfeer van Venus duiken en zo op de valreep nóg meer over de planeet te weten komen.
Duik
Precies een maand geleden begon het grote avontuur en dook Venus in de atmosfeer. Gedurende een maand zweefde deze tussen de 131 en 135 kilometer boven Venus’ oppervlak. Venus Express hoefde voor die duik niets te doen: de zwaartekracht van Venus deed al het werk. Om nog iets dieper te kunnen duiken, werden onlangs de stuwraketten van Venus Express kort ingezet. Dankzij hun stuwkracht wist de sonde het oppervlak van Venus tot 129,1 kilometer te naderen.
Informatie
“We hebben onontgonnen terrein verkend en dieper in de atmosfeer gedoken dan ooit,” stelt onderzoeker Håkan Svedhem. Het levert waardevolle informatie op. “We hebben de effecten van de weerstand van de atmosfeer op het ruimtevaartuig gemeten en dat vertelt ons meer over hoe de dichtheid van de atmosfeer varieert.” Ook kan de duik gebruikt worden om in de toekomst nog betere ruimtevaartuigen te bouwen. VENUSExpress werd aan extreme omstandigheden blootgesteld, zo warmde deze bijvoorbeeld heel snel op. “Het analyseren van de reactie van het ruimtevaartuig op die snelle opwarming is nuttig voor het plannen van toekomstige ruimtevaartuigen en het ontwerp van subsystemen.”
Venus Express heeft nu opdracht gekregen om vijftien manoeuvres uit te voeren die deze naar een hoogte van zo’n 460 kilometer moeten brengen. De laatste manoeuvre uit deze reeks wordt naar verwachting eind juli uitgevoerd. Zodra Venus Express op de gewenste hoogte is, zal ESA er de handen vanaf trekken, waarna deze geleidelijk aan naar Venus wordt getrokken en uiteindelijk – naar verwachting tegen december – in de atmosfeer zakt en zijn definitieve ondergang tegemoet gaat. Of het gaat lukken om Venus Express op 460 kilometer hoogte te krijgen, is overigens nog even afwachten. ESA kan niet uitsluiten dat de sonde al tijdens de manoeuvres die nodig zijn om op hoogte te komen, zijn laatste brandstof verbruikt. Als dat gebeurt, zal het niet langer mogelijk zijn om met Venus Express te communiceren en zal deze nog iets eerder dan gepland weer gaan afdalen.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-07-2014
Adembenemend mooi: deze foto’s van onze eigen ster
De zon heeft het druk. En de Amerikaanse fotograaf Alan Friedman legt dat – praktisch vanuit zijn achtertuin in Buffalo – op onnavolgbare wijze vast. Het resultaat is adembenemend. Zo mooi is onze ster!
De foto helemaal bovenaan dit artikel is toch zeker één van onze favorieten en reden genoeg om Friedman te vragen of we deze – en enkele andere foto’s van zijn hand – met jullie mochten delen. Dat mocht! En we hopen dat jullie net zo onder de indruk zijn als wij.
De foto helemaal bovenaan dit artikel is niet het origineel. Dat zie je hieronder. Hij draaide deze foto een slag en kleurde deze in. De foto laat duidelijk twee grote zonnevlekken zien. Om een beeld te krijgen van hoe groot deze zonnevlekken zijn: het hart van één van deze zonnevlakken is net ietsje groter dan de aarde.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Friedman maakte de foto’s begin vorige week. De zon was toen bijzonder actief, zo blijkt ook wel uit de foto die hij eveneens begin vorige week maakte en enkele uren geleden op zijn blog plaatste.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Meer foto’s van Friedman zien? Neem eens een kijkje op zijn website of volg hem op Tumblr. Absoluut de moeite waard!
(HLN)
Adembenemend mooi: deze foto’s van onze eigen ster
De zon heeft het druk. En de Amerikaanse fotograaf Alan Friedman legt dat – praktisch vanuit zijn achtertuin in Buffalo – op onnavolgbare wijze vast. Het resultaat is adembenemend. Zo mooi is onze ster!
De foto helemaal bovenaan dit artikel is toch zeker één van onze favorieten en reden genoeg om Friedman te vragen of we deze – en enkele andere foto’s van zijn hand – met jullie mochten delen. Dat mocht! En we hopen dat jullie net zo onder de indruk zijn als wij.
De foto helemaal bovenaan dit artikel is niet het origineel. Dat zie je hieronder. Hij draaide deze foto een slag en kleurde deze in. De foto laat duidelijk twee grote zonnevlekken zien. Om een beeld te krijgen van hoe groot deze zonnevlekken zijn: het hart van één van deze zonnevlakken is net ietsje groter dan de aarde.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Friedman maakte de foto’s begin vorige week. De zon was toen bijzonder actief, zo blijkt ook wel uit de foto die hij eveneens begin vorige week maakte en enkele uren geleden op zijn blog plaatste.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Meer foto’s van Friedman zien? Neem eens een kijkje op zijn website of volg hem op Tumblr. Absoluut de moeite waard!
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
We zijn niet alleen en dat zullen we binnen 20 jaar bewijzen, zegt Nasa
Honderd miljoen werelden. Honderd miljoen. Niet in het hele universum, maar gewoon, dichtbij, in onze eigen Melkweg. Volgens wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa is op zoveel plekken in ons sterrenstelsel misschien buitenaards leven te vinden. En die zoektocht duurt niet lang meer, ruimtewetenschappers schatten dat het bewijs voor ander leven binnen twintig jaar zal worden geleverd.
Maandag discussieerde een panel van wetenschappers op het kantoor van Nasa in Washington over de mogelijkheid van leven buiten de aarde. De aanwezige wetenschappers waren eensgezind in hun oordeel: het vinden van leven in de ruimte is een kwestie van tijd. Een nieuwe reeks telescopen gaat de komende jaren de Melkweg afspeuren naar andere organismen.
Nasa kondigde op de bijeenkomst de lancering van de Transiting Exoplanet Surveying Satelliet aan. Deze ruimteloep moet in 2017 in een baan om de aarde worden gebracht. Het jaar daarop volgt de James Webb Space Telescope van het Space Telescope Science Institute in Baltimore. Directeur Matt Mountain kan niet wachten tot hij stuit op andere organismen. 'Stel je het moment voor waarin de wereld wakker wordt en de mensheid beseft dat haar lange eenzaamheid in tijd en ruimte voorbij is', zei hij.
'Vijf jaar geleden wisten we nog niet dat 10 tot 20 procent van de sterren om ons heen planeten hebben met een grootte van de aarde in hun leefbare zones', zei Mountain. 'Een ontdekking die de wereld voor altijd zal veranderen ligt binnen ons handbereik.'
100 miljard sterren met 17 miljard planeten
Nasa-wetenschappers menen een veilige gok te maken met een schatting van honderdmiljoen werelden in de Melkweg waar leven mogelijk is. De schatting heeft betrekking op de 17 miljard aardachtige planeten die volgens wetenschappers om de 100 miljard sterren in de Melkweg draaien.
Met telescopen moet de aanwezigheid van water kunnen worden vastgesteld, denkt Nasa. Water is een essentieel teken voor potentieel leven. Nasa-astronoom Kevin Hand meent dat er misschien leven bestaat op de maan Europa die rond Jupiter draait. 'Ik denk dat we in de komende twintig jaar zullen ontdekken dat we niet alleen zijn in het heelal', zei hij.
De meeste Nasa-wetenschappers vinden de aanwezigheid van ander leven aannemelijk, zei Nasa-medewerker Charles Bolden. 'Het is onwaarschijnlijk dat in de eindeloze grootsheid van het universum wij mensen de enigen zijn.
http://www.volkskrant.nl/(...)jzen-zegt-Nasa.dhtml
Honderd miljoen werelden. Honderd miljoen. Niet in het hele universum, maar gewoon, dichtbij, in onze eigen Melkweg. Volgens wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa is op zoveel plekken in ons sterrenstelsel misschien buitenaards leven te vinden. En die zoektocht duurt niet lang meer, ruimtewetenschappers schatten dat het bewijs voor ander leven binnen twintig jaar zal worden geleverd.
Maandag discussieerde een panel van wetenschappers op het kantoor van Nasa in Washington over de mogelijkheid van leven buiten de aarde. De aanwezige wetenschappers waren eensgezind in hun oordeel: het vinden van leven in de ruimte is een kwestie van tijd. Een nieuwe reeks telescopen gaat de komende jaren de Melkweg afspeuren naar andere organismen.
Nasa kondigde op de bijeenkomst de lancering van de Transiting Exoplanet Surveying Satelliet aan. Deze ruimteloep moet in 2017 in een baan om de aarde worden gebracht. Het jaar daarop volgt de James Webb Space Telescope van het Space Telescope Science Institute in Baltimore. Directeur Matt Mountain kan niet wachten tot hij stuit op andere organismen. 'Stel je het moment voor waarin de wereld wakker wordt en de mensheid beseft dat haar lange eenzaamheid in tijd en ruimte voorbij is', zei hij.
'Vijf jaar geleden wisten we nog niet dat 10 tot 20 procent van de sterren om ons heen planeten hebben met een grootte van de aarde in hun leefbare zones', zei Mountain. 'Een ontdekking die de wereld voor altijd zal veranderen ligt binnen ons handbereik.'
100 miljard sterren met 17 miljard planeten
Nasa-wetenschappers menen een veilige gok te maken met een schatting van honderdmiljoen werelden in de Melkweg waar leven mogelijk is. De schatting heeft betrekking op de 17 miljard aardachtige planeten die volgens wetenschappers om de 100 miljard sterren in de Melkweg draaien.
Met telescopen moet de aanwezigheid van water kunnen worden vastgesteld, denkt Nasa. Water is een essentieel teken voor potentieel leven. Nasa-astronoom Kevin Hand meent dat er misschien leven bestaat op de maan Europa die rond Jupiter draait. 'Ik denk dat we in de komende twintig jaar zullen ontdekken dat we niet alleen zijn in het heelal', zei hij.
De meeste Nasa-wetenschappers vinden de aanwezigheid van ander leven aannemelijk, zei Nasa-medewerker Charles Bolden. 'Het is onwaarschijnlijk dat in de eindeloze grootsheid van het universum wij mensen de enigen zijn.
http://www.volkskrant.nl/(...)jzen-zegt-Nasa.dhtml
Steun het Kiva Fok! team!
http://www.kiva.org/team/fok
http://www.kiva.org/team/fok
23-07-2014
Ruimtesonde Voyager toch niet in de interstellaire ruimte?
‘Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten.’ Die mededeling hebben we de afgelopen twee jaar verschillende keren mogen lezen. Maar nog steeds zijn lang niet alle wetenschappers ervan overtuigd dat de inmiddels 37 jaar oude ruimtesonde de grens met de interstellaire ruimte is gepasseerd.Twee wetenschappers van het Voyager-team hebben nu echter een test ontwikkeld die – naar eigen zeggen – echt de knoop zal doorhakken.
De wetenschappers voorspellen dat de Voyager 1 binnen twee jaar de dunne grenslaag zal passeren waar de polariteit van het magnetische veld van de zon van richting omkeert. Als dat inderdaad gebeurt, bevindt de ruimtesonde zich nog binnen de heliosfeer – het deel van de ruimte waar het magnetische veld van de zon de overhand heeft. Gebeurt het niet, dan heeft Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt.
Volgens collega’s is het overigens nog maar de vraag of de test echt doorslaggevend zal blijken te zijn. De heliosfeer hoeft namelijk geen vaste omvang te hebben: ze kan uitdijen of krimpen. Het is dus niet ondenkbaar dat Voyager 1 de grens van het zonnestelsel meerdere keren tegenkomt.
Voyager 1 en haar zustersonde Voyager 2 werden in 1977 gelanceerd om de planeten Jupiter en Saturnus te onderzoeken. Voyager 2 scheerde ook langs Uranus en Neptunus. Beide zijn hard op weg naar de grens van ons zonnestelsel – waar die momenteel ook mag liggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Ruimtesonde Voyager toch niet in de interstellaire ruimte?
‘Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten.’ Die mededeling hebben we de afgelopen twee jaar verschillende keren mogen lezen. Maar nog steeds zijn lang niet alle wetenschappers ervan overtuigd dat de inmiddels 37 jaar oude ruimtesonde de grens met de interstellaire ruimte is gepasseerd.Twee wetenschappers van het Voyager-team hebben nu echter een test ontwikkeld die – naar eigen zeggen – echt de knoop zal doorhakken.
De wetenschappers voorspellen dat de Voyager 1 binnen twee jaar de dunne grenslaag zal passeren waar de polariteit van het magnetische veld van de zon van richting omkeert. Als dat inderdaad gebeurt, bevindt de ruimtesonde zich nog binnen de heliosfeer – het deel van de ruimte waar het magnetische veld van de zon de overhand heeft. Gebeurt het niet, dan heeft Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt.
Volgens collega’s is het overigens nog maar de vraag of de test echt doorslaggevend zal blijken te zijn. De heliosfeer hoeft namelijk geen vaste omvang te hebben: ze kan uitdijen of krimpen. Het is dus niet ondenkbaar dat Voyager 1 de grens van het zonnestelsel meerdere keren tegenkomt.
Voyager 1 en haar zustersonde Voyager 2 werden in 1977 gelanceerd om de planeten Jupiter en Saturnus te onderzoeken. Voyager 2 scheerde ook langs Uranus en Neptunus. Beide zijn hard op weg naar de grens van ons zonnestelsel – waar die momenteel ook mag liggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-08-2014
Prehistorie van het zonnestelsel ontrafeld
Impressie van een jong zonnestelsel-in-wording. (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van wetenschappers heeft meer inzicht gekregen in de prehistorie van ons zonnestelsel – de periode onmiddellijk voorafgaand aan de geboorte van onze zon. Door de zware radioactieve elementen in meteorieten te analyseren, hebben ze vastgesteld wanneer voor het laatst zware elementen zoals goud, zilver, platina, lood en zeldzame aardmetalen aan de oermaterie van het zonnestelsel werden toegevoegd (Science, 8 augustus).
Sterren zoals onze zon ontstaan wanneer de dichtste delen van een grote wolk stof en gas onder invloed van de zwaartekracht samentrekken. Behalve waterstof en helium bevat zo’n oerwolk ook zwaardere elementen, die afkomstig zijn van sterren die aan het einde van hun leven een groot deel van hun materie hebben uitgestoten.
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de oermaterie van ons zonnestelsel ongeveer 100 miljoen jaar voor de geboorte van de zon voor het laatst met goud, zilver en platinum is verrijkt. De laatste zeldzame aardmetalen – elementen die onder andere worden gebruikt bij de productie van smartphones – kwamen 70 miljoen jaar later.
Dat betekent dat het materiaal waaruit het zonnestelsel is ontstaan zich al ongeveer 30 miljoen jaar voor de geboorte van de zon van de rest van het Melkwegstelsel heeft afgezonderd. Tijdens die lange ‘incubatieperiode’ ontstond een stellaire kraamkamer waarin naast de zon nog een x-aantal andere sterren ontstonden. (EE)
(allrsoversterrenkunde)
Prehistorie van het zonnestelsel ontrafeld
Impressie van een jong zonnestelsel-in-wording. (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van wetenschappers heeft meer inzicht gekregen in de prehistorie van ons zonnestelsel – de periode onmiddellijk voorafgaand aan de geboorte van onze zon. Door de zware radioactieve elementen in meteorieten te analyseren, hebben ze vastgesteld wanneer voor het laatst zware elementen zoals goud, zilver, platina, lood en zeldzame aardmetalen aan de oermaterie van het zonnestelsel werden toegevoegd (Science, 8 augustus).
Sterren zoals onze zon ontstaan wanneer de dichtste delen van een grote wolk stof en gas onder invloed van de zwaartekracht samentrekken. Behalve waterstof en helium bevat zo’n oerwolk ook zwaardere elementen, die afkomstig zijn van sterren die aan het einde van hun leven een groot deel van hun materie hebben uitgestoten.
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de oermaterie van ons zonnestelsel ongeveer 100 miljoen jaar voor de geboorte van de zon voor het laatst met goud, zilver en platinum is verrijkt. De laatste zeldzame aardmetalen – elementen die onder andere worden gebruikt bij de productie van smartphones – kwamen 70 miljoen jaar later.
Dat betekent dat het materiaal waaruit het zonnestelsel is ontstaan zich al ongeveer 30 miljoen jaar voor de geboorte van de zon van de rest van het Melkwegstelsel heeft afgezonderd. Tijdens die lange ‘incubatieperiode’ ontstond een stellaire kraamkamer waarin naast de zon nog een x-aantal andere sterren ontstonden. (EE)
(allrsoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-08-2014
Primeur: stofdeeltjes van buiten zonnestelsel bekeken
Eén van de stofdeeltjes die van buiten ons zonnestelsel zouden komen. © ap.
Wetenschappers hebben voor het eerst stofdeeltjes onderzocht die vermoedelijk van buiten ons zonnestelsel afkomstig zijn. De analyse van de zeven deeltjes toont aan dat er in het stof buiten het zonnestelsel meer zit dan tot nu is aangenomen.
Dat meldt het team van onderzoekers onder leiding van Andrew Westphal van de Universiteit van Berkeley in Californië in het natuurwetenschappelijk tijdschrift Science.
De sonde Stardust bracht de deeltjes in 2006 naar de aarde. Die moest ook stof van de komeet Wild 2 verzamelen. Om het stof op te vangen, had het onbemande ruimtevaartuig aan de bovenkant een rond rooster ter grootte van een tennisracket.
(HLN)
Primeur: stofdeeltjes van buiten zonnestelsel bekeken
Eén van de stofdeeltjes die van buiten ons zonnestelsel zouden komen. © ap.
Wetenschappers hebben voor het eerst stofdeeltjes onderzocht die vermoedelijk van buiten ons zonnestelsel afkomstig zijn. De analyse van de zeven deeltjes toont aan dat er in het stof buiten het zonnestelsel meer zit dan tot nu is aangenomen.
Dat meldt het team van onderzoekers onder leiding van Andrew Westphal van de Universiteit van Berkeley in Californië in het natuurwetenschappelijk tijdschrift Science.
De sonde Stardust bracht de deeltjes in 2006 naar de aarde. Die moest ook stof van de komeet Wild 2 verzamelen. Om het stof op te vangen, had het onbemande ruimtevaartuig aan de bovenkant een rond rooster ter grootte van een tennisracket.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-08-2014
Cassini ziet wolkenvorming boven meren op Titan
Wolken boven Ligeia Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute )
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft eind juli gezien hoe grote wolkencomplexen zich ontwikkelen boven Ligeia Mare, een van de methaanmeren nabij de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Eerder zijn al wolken waargenomen op het zuidelijk halfrond van Titan, toen het daar 'zomer' was (de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op Titan is ca. 180 graden onder nul). Inmiddels is op het zuidelijk halfrond de winter aangebroken, en wordt het op het noordelijk halfrond van Titan zomer; op basis van atmosferische modellen was dan ook verwacht dat er wolkenactiviteit op het noordelijk halfrond zou gaan optreden. Nog onduidelijk is of de nu gefotografeerde wolken inderdaad het begin van een noordelijk 'wolkenseizoen' markeren. Ook is onbekend of de wolken bij voorkeur boven de methaanmeren ontstaan, of dat ze ook boven het 'landoppervlak' van Titan voorkomen, waar ze veel minder gemakkelijk zijn waar te nemen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Cassini ziet wolkenvorming boven meren op Titan
Wolken boven Ligeia Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute )
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft eind juli gezien hoe grote wolkencomplexen zich ontwikkelen boven Ligeia Mare, een van de methaanmeren nabij de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Eerder zijn al wolken waargenomen op het zuidelijk halfrond van Titan, toen het daar 'zomer' was (de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op Titan is ca. 180 graden onder nul). Inmiddels is op het zuidelijk halfrond de winter aangebroken, en wordt het op het noordelijk halfrond van Titan zomer; op basis van atmosferische modellen was dan ook verwacht dat er wolkenactiviteit op het noordelijk halfrond zou gaan optreden. Nog onduidelijk is of de nu gefotografeerde wolken inderdaad het begin van een noordelijk 'wolkenseizoen' markeren. Ook is onbekend of de wolken bij voorkeur boven de methaanmeren ontstaan, of dat ze ook boven het 'landoppervlak' van Titan voorkomen, waar ze veel minder gemakkelijk zijn waar te nemen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-08-2014
Kometen maken organische moleculen in hun atmosfeer
Observaties van de kometen ISON en Lemmon geven meer inzicht in hoe en waar deze ‘vuile sneeuwballen’ nieuwe chemicaliën maken. Dat blijkt bijvoorbeeld in hun coma – de stoffige atmosfeer van een komeet – te gebeuren.
Komeet ISON werd eind 2013 ontdekt en bestempeld als ‘de komeet van de eeuw’. De komeet was onderweg naar de zon en zou daar een prachtige show gaan weggeven. Het werd een desillusie. De komeet overleefde zijn scheervlucht langs de zon niet en de prachtige show bleef uit.
ALMA
Maar het goede nieuws is dat onderzoekers komeet ISON tijdens diens reis richting de zon op de voet hebben kunnen volgen. En ze hebben enorm veel van de komeet geleerd, zo schrijven ze nu in het blad The Astrophysical Journal. Voor dit paper bestudeerden de onderzoekers de komeet met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Ze deden dat in november 2013 toen de afstand tussen de zon en de komeet nog zo’n 75 miljoen kilometer bedroeg. Naast ISON richtten ze hun ogen datzelfde jaar ook op de komeet Lemmon die op dat moment zo’n 224 miljoen kilometer van de zon verwijderd was.
HET BELANG
Kometen worden gezien als ‘vuile sneeuwballen’ die materialen bevatten die nog stammen uit de tijd waarin ons zonnestelsel tot stand kwam. Een beter begrip van de samenstelling van kometen kan ons meer vertellen over die periode uit de geschiedenis. Maar mogelijk komen we zo ook meer te weten over het ontstaan van leven op aarde. Veel onderzoekers gaan ervan uit dat kometen water en cruciale bouwblokken voor het ontstaan van leven op aarde afleverden. Het maakt onderzoek naar kometen razend interessant. Vandaar dat velen bijvoorbeeld de Rosetta-missie op de voet volgen.
Moleculen
De onderzoekers slaagden erin om de moleculen in de atmosfeer van de kometen te identificeren. “We zijn er voor het eerst in geslaagd om de belangrijke moleculen die ons helpen om de aard van kometen te begrijpen, in kaart te brengen,” legt onderzoeker Martin Cordiner uit. Zo zag hij bijvoorbeeld dat HCN (waterstofcyanide) zich gelijkmatig vanaf de kern in alle richtingen van de atmosfeer verspreidt, terwijl stofjes als HNC (waterstof isocyanaat) meer samenklonterden in de atmosfeer. “ALMA stelt ons niet alleen in staat om individuele moleculen in de atmosfeer te identificeren, maar helpt ons ook om hun locaties vast te stellen,” vertelt onderzoeker Anthony Remijan. Wat de onderzoekers met behulp van ALMA zagen, wijst erop dat moleculen als HNC (waterstof isocyanaat) en H2CO (formaldehyde) in de atmosfeer van de komeet ontstaan.
Organisch stof
Bovendien leveren ze nieuw bewijs dat HNC daar geproduceerd wordt door de afbraak van grote moleculen of organisch stof. Een beter begrip van organisch stof is belangrijk, omdat zulke materialen beter bestand zijn tegen de vernietigende krachten waar ze tijdens het binnenkomen van een andere atmosfeer – bijvoorbeeld die van de aarde – mee te maken krijgen. “Deze materialen kunnen intact op de vroege aarde zijn afgeleverd en zo het ontstaan van leven een boost hebben gegeven,” vertelt onderzoeker Michael Mumma.
In de toekomst hopen onderzoekers nog veel meer kometen te kunnen bestuderen. Wellicht zijn ze dan zelfs in staat om complexere moleculen die tot op heden nog niet op kometen zijn gedetecteerd, op te sporen.
(Scientias.nl)
Kometen maken organische moleculen in hun atmosfeer
Observaties van de kometen ISON en Lemmon geven meer inzicht in hoe en waar deze ‘vuile sneeuwballen’ nieuwe chemicaliën maken. Dat blijkt bijvoorbeeld in hun coma – de stoffige atmosfeer van een komeet – te gebeuren.
Komeet ISON werd eind 2013 ontdekt en bestempeld als ‘de komeet van de eeuw’. De komeet was onderweg naar de zon en zou daar een prachtige show gaan weggeven. Het werd een desillusie. De komeet overleefde zijn scheervlucht langs de zon niet en de prachtige show bleef uit.
ALMA
Maar het goede nieuws is dat onderzoekers komeet ISON tijdens diens reis richting de zon op de voet hebben kunnen volgen. En ze hebben enorm veel van de komeet geleerd, zo schrijven ze nu in het blad The Astrophysical Journal. Voor dit paper bestudeerden de onderzoekers de komeet met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Ze deden dat in november 2013 toen de afstand tussen de zon en de komeet nog zo’n 75 miljoen kilometer bedroeg. Naast ISON richtten ze hun ogen datzelfde jaar ook op de komeet Lemmon die op dat moment zo’n 224 miljoen kilometer van de zon verwijderd was.
HET BELANG
Kometen worden gezien als ‘vuile sneeuwballen’ die materialen bevatten die nog stammen uit de tijd waarin ons zonnestelsel tot stand kwam. Een beter begrip van de samenstelling van kometen kan ons meer vertellen over die periode uit de geschiedenis. Maar mogelijk komen we zo ook meer te weten over het ontstaan van leven op aarde. Veel onderzoekers gaan ervan uit dat kometen water en cruciale bouwblokken voor het ontstaan van leven op aarde afleverden. Het maakt onderzoek naar kometen razend interessant. Vandaar dat velen bijvoorbeeld de Rosetta-missie op de voet volgen.
Moleculen
De onderzoekers slaagden erin om de moleculen in de atmosfeer van de kometen te identificeren. “We zijn er voor het eerst in geslaagd om de belangrijke moleculen die ons helpen om de aard van kometen te begrijpen, in kaart te brengen,” legt onderzoeker Martin Cordiner uit. Zo zag hij bijvoorbeeld dat HCN (waterstofcyanide) zich gelijkmatig vanaf de kern in alle richtingen van de atmosfeer verspreidt, terwijl stofjes als HNC (waterstof isocyanaat) meer samenklonterden in de atmosfeer. “ALMA stelt ons niet alleen in staat om individuele moleculen in de atmosfeer te identificeren, maar helpt ons ook om hun locaties vast te stellen,” vertelt onderzoeker Anthony Remijan. Wat de onderzoekers met behulp van ALMA zagen, wijst erop dat moleculen als HNC (waterstof isocyanaat) en H2CO (formaldehyde) in de atmosfeer van de komeet ontstaan.
Organisch stof
Bovendien leveren ze nieuw bewijs dat HNC daar geproduceerd wordt door de afbraak van grote moleculen of organisch stof. Een beter begrip van organisch stof is belangrijk, omdat zulke materialen beter bestand zijn tegen de vernietigende krachten waar ze tijdens het binnenkomen van een andere atmosfeer – bijvoorbeeld die van de aarde – mee te maken krijgen. “Deze materialen kunnen intact op de vroege aarde zijn afgeleverd en zo het ontstaan van leven een boost hebben gegeven,” vertelt onderzoeker Michael Mumma.
In de toekomst hopen onderzoekers nog veel meer kometen te kunnen bestuderen. Wellicht zijn ze dan zelfs in staat om complexere moleculen die tot op heden nog niet op kometen zijn gedetecteerd, op te sporen.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-08-2014
Nieuwe 'wereldkaart' van Triton, 25 jaar na Voyager-passage
Kaart van de Neptunusmaan Triton. (NASA/JPL-Caltech/Lunar & Planetary Institute)
Vijfentwintig jaar na de historische scheervlucht van de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2 langs de verre planeet Neptunus en zijn grote ijsmaan Triton (op 25 augustus 1989) heeft NASA een nieuwe 'wereldkaart' van Triton gepubliceerd, gemaakt op basis van de oorspronkelijke Voyagerfoto's en -metingen. Bij het produceren van de kaart (grotendeels door Paul Schenk van het Lunar and Planetary Institute in Houston) zijn verbeterde technieken gebruikt voor het corrigeren van bewegingseffecten van Voyager, en is ook gebruik gemaakt van modernere beeldbewerkings- en kleurcorrectietechnieken. De kaart heeft een hoogste resolutie van 600 meter per pixel (in het deel waar de afstand van Voyager 2 het kleinst was). Het noordelijk halfrond van Triton is door Voyager 2 niet waargenomen. Op het oppervlak van Triton zijn merkwaardige stromingspatronen en stikstofgeisers ontdekt.
Triton lijkt in veel opzichten op de verre dwergplaneet Pluto, die volgend jaar juli van dichtbij bestudeerd zal worden door de Amerikaanse ruimtesonde New HORIZONS. De productie van de nieuwe 'wereldkaart' van Triton kan dan ook als een 'vingeroefening' voor de scheervlucht langs Pluto worden beschouwd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe 'wereldkaart' van Triton, 25 jaar na Voyager-passage
Kaart van de Neptunusmaan Triton. (NASA/JPL-Caltech/Lunar & Planetary Institute)
Vijfentwintig jaar na de historische scheervlucht van de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2 langs de verre planeet Neptunus en zijn grote ijsmaan Triton (op 25 augustus 1989) heeft NASA een nieuwe 'wereldkaart' van Triton gepubliceerd, gemaakt op basis van de oorspronkelijke Voyagerfoto's en -metingen. Bij het produceren van de kaart (grotendeels door Paul Schenk van het Lunar and Planetary Institute in Houston) zijn verbeterde technieken gebruikt voor het corrigeren van bewegingseffecten van Voyager, en is ook gebruik gemaakt van modernere beeldbewerkings- en kleurcorrectietechnieken. De kaart heeft een hoogste resolutie van 600 meter per pixel (in het deel waar de afstand van Voyager 2 het kleinst was). Het noordelijk halfrond van Triton is door Voyager 2 niet waargenomen. Op het oppervlak van Triton zijn merkwaardige stromingspatronen en stikstofgeisers ontdekt.
Triton lijkt in veel opzichten op de verre dwergplaneet Pluto, die volgend jaar juli van dichtbij bestudeerd zal worden door de Amerikaanse ruimtesonde New HORIZONS. De productie van de nieuwe 'wereldkaart' van Triton kan dan ook als een 'vingeroefening' voor de scheervlucht langs Pluto worden beschouwd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
waar staat dat je niet mag quoten?quote:
Beste opname ooit van verre botsende sterrenstelsels
(quoten mag niet helaas)
[ afbeelding ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2014
Neutrino’s uit kern zon gedetecteerd
Kijkje in de Borexino-neutrinodetector. (INFN)
Met behulp van een van de gevoeligste neutrinodetectors op aarde heeft een internationaal team van wetenschappers voor het eerst de neutrino’s gedetecteerd die vrijkomen bij de fusiereacties in de kern van onze zon. Daarbij is vastgesteld dat deze deeltjes – zoals al werd verwacht – vrijkomen bij het samensmelten van twee protonen (Nature, 28 augustus). Dat is de eerste stap in de reactieketen die verantwoordelijk is voor ongeveer 99 procent van de energie die de zon produceert.
De neutrino’s die vrijkomen bij de fusiereacties in het hart van de zon stromen met bijna de snelheid van het licht de ruimte in. Per seconde wordt elke vierkante centimeter van het aardoppervlak getroffen door ruwweg honderd miljard van deze deeltjes. Neutrino’s gaan echter bijna geen interacties aan met materie, waardoor ze maar heel moeilijk te detecteren zijn.
Het moeilijkst detecteerbaar zijn neutrino’s die relatief weinig energie hebben, zoals die welke vrijkomen bij de proton-protonreactie. Deze laten zich namelijk moeilijk onderscheiden van de neutrino’s die vrijkomen bij natuurlijke radioactieve processen op aarde.
Om dat probleem te omzeilen hebben de wetenschappers gebruik gemaakt van de Borexino-detector, die diep onder het Italiaanse Apennijnengebergte ligt. Deze detecteert de schaarse interacties tussen neutrino’s met de elektronen in een extreem zuivere organische vloeistof. De detector, die zich in een bijna veertien meter grote bol van roestvrij staal bevindt, omringd door duizend ton water, wordt beschouwd als de meest stralingsvrije plek op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Neutrino’s uit kern zon gedetecteerd
Kijkje in de Borexino-neutrinodetector. (INFN)
Met behulp van een van de gevoeligste neutrinodetectors op aarde heeft een internationaal team van wetenschappers voor het eerst de neutrino’s gedetecteerd die vrijkomen bij de fusiereacties in de kern van onze zon. Daarbij is vastgesteld dat deze deeltjes – zoals al werd verwacht – vrijkomen bij het samensmelten van twee protonen (Nature, 28 augustus). Dat is de eerste stap in de reactieketen die verantwoordelijk is voor ongeveer 99 procent van de energie die de zon produceert.
De neutrino’s die vrijkomen bij de fusiereacties in het hart van de zon stromen met bijna de snelheid van het licht de ruimte in. Per seconde wordt elke vierkante centimeter van het aardoppervlak getroffen door ruwweg honderd miljard van deze deeltjes. Neutrino’s gaan echter bijna geen interacties aan met materie, waardoor ze maar heel moeilijk te detecteren zijn.
Het moeilijkst detecteerbaar zijn neutrino’s die relatief weinig energie hebben, zoals die welke vrijkomen bij de proton-protonreactie. Deze laten zich namelijk moeilijk onderscheiden van de neutrino’s die vrijkomen bij natuurlijke radioactieve processen op aarde.
Om dat probleem te omzeilen hebben de wetenschappers gebruik gemaakt van de Borexino-detector, die diep onder het Italiaanse Apennijnengebergte ligt. Deze detecteert de schaarse interacties tussen neutrino’s met de elektronen in een extreem zuivere organische vloeistof. De detector, die zich in een bijna veertien meter grote bol van roestvrij staal bevindt, omringd door duizend ton water, wordt beschouwd als de meest stralingsvrije plek op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2014
Metingen onder oerknalomstandigheden bevestigen lithiumprobleem
De Duitse fysicus Michael Anders bij de LUNA-deeltjesversneller waarmee de oerknalomstandigheden werden nagebootst. (HZDR/M. Anders)
Experimenten die in een ondergronds laboratorium in Italië zijn uitgevoerd, laten zien dat onder ‘oerknalomstandigheden’ behalve waterstof en helium ook kleine hoeveelheden van het element lithium worden gevormd. Kosmologen zullen daar niet van opkijken, want hun berekeningen hadden dat al ‘voorspeld’. Astrofysici blijven nu echter met een hardnekkige kwestie zitten…
De elementen waterstof, helium en lithium zijn volgens de oerknaltheorie ontstaan toen het heelal nog maar enkele minuten oud was – ruimschoots vóór de vorming van de eerste sterren. Het ligt dus voor de hand dat de oudste sterren in bijvoorbeeld onze Melkweg de oorspronkelijke lithiumconcentratie vertonen. Alleen, dat doen ze niet: ongeveer de helft van het lithium is zoek.
Nu de vroege vorming van lithium ook experimenteel is aangetoond, is deze kwestie alleen maar prangender geworden. De oplossing het lithiumprobleem moet blijkbaar niet bij de oerknal worden gezocht, maar bij de sterren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Metingen onder oerknalomstandigheden bevestigen lithiumprobleem
De Duitse fysicus Michael Anders bij de LUNA-deeltjesversneller waarmee de oerknalomstandigheden werden nagebootst. (HZDR/M. Anders)
Experimenten die in een ondergronds laboratorium in Italië zijn uitgevoerd, laten zien dat onder ‘oerknalomstandigheden’ behalve waterstof en helium ook kleine hoeveelheden van het element lithium worden gevormd. Kosmologen zullen daar niet van opkijken, want hun berekeningen hadden dat al ‘voorspeld’. Astrofysici blijven nu echter met een hardnekkige kwestie zitten…
De elementen waterstof, helium en lithium zijn volgens de oerknaltheorie ontstaan toen het heelal nog maar enkele minuten oud was – ruimschoots vóór de vorming van de eerste sterren. Het ligt dus voor de hand dat de oudste sterren in bijvoorbeeld onze Melkweg de oorspronkelijke lithiumconcentratie vertonen. Alleen, dat doen ze niet: ongeveer de helft van het lithium is zoek.
Nu de vroege vorming van lithium ook experimenteel is aangetoond, is deze kwestie alleen maar prangender geworden. De oplossing het lithiumprobleem moet blijkbaar niet bij de oerknal worden gezocht, maar bij de sterren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Het geldt vooral voor dagbladen.. Zie bijv: WGR / Boete van Trouw, vanwege plaatsen artikelquote:
[..]
waar staat dat je niet mag quoten?
And what rough beast, its hour come round at last,
Slouches towards Bethlehem to be born?
Slouches towards Bethlehem to be born?
aiaiaiquote:
[..]
Het geldt vooral voor dagbladen.. Zie bijv: WGR / Boete van Trouw, vanwege plaatsen artikel
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-09-2014
Verklaring ‘magnetische reconnectie’ is stapje dichterbij
Opname van plasma tijdens een magnetische reconnectie. De magnetische veldlijnen die tijdens het experiment zijn gemeten zij met witte lijnen aangegeven. (PPPL)
Bij magnetische reconnectie – het ‘knappen’ en vervolgens weer aaneenvoegen van magnetische veldlijnen – komt enorm veel energie vrij. Maar wetenschappers worstelen allang met de vraag hoe dat proces in zijn werk gaat, Wetenschappers van het Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) in de VS lijken een stap dichter bij een verklaring te zijn gekomen (Nature Communications, 10 september).
Bij een relatief klein laboratoriumonderzoek met plasma – heet, geïoniseerd gas – hebben de wetenschappers niet alleen gezien hoe de transformatie zich voltrekt, maar ook vastgesteld dat ongeveer de helft van de magnetische energie wordt omgezet in deeltjesenergie c.q. de snelheid waarmee de deeltjes in het plasma bewegen.
Volgens de onderzoekers wordt de vrijgekomen energie in eerste instantie gebruikt om de elektronen in het plasma te versnellen. Hierdoor ontstaat een elektrisch veld dat op zijn beurt de belangrijkste energiebron voor de ionen (geïoniseerde atoomkernen) wordt.
Overal waar sterke magnetische velden in het spel zijn kan magnetische reconnectie optreden. Op de zon resulteert deze omzetting van energie, waarbij het equivalent van miljoenen tonnen TNT vrijkomt, in kolossale uitbarstingen. Bij het magnetische veld van de aarde blijven de gevolgen beperkt tot geomagnetische ‘stormen’ die satellieten en kunnen beschadigen en (in extreme gevallen) stroomnetten op aarde kunnen platleggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verklaring ‘magnetische reconnectie’ is stapje dichterbij
Opname van plasma tijdens een magnetische reconnectie. De magnetische veldlijnen die tijdens het experiment zijn gemeten zij met witte lijnen aangegeven. (PPPL)
Bij magnetische reconnectie – het ‘knappen’ en vervolgens weer aaneenvoegen van magnetische veldlijnen – komt enorm veel energie vrij. Maar wetenschappers worstelen allang met de vraag hoe dat proces in zijn werk gaat, Wetenschappers van het Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) in de VS lijken een stap dichter bij een verklaring te zijn gekomen (Nature Communications, 10 september).
Bij een relatief klein laboratoriumonderzoek met plasma – heet, geïoniseerd gas – hebben de wetenschappers niet alleen gezien hoe de transformatie zich voltrekt, maar ook vastgesteld dat ongeveer de helft van de magnetische energie wordt omgezet in deeltjesenergie c.q. de snelheid waarmee de deeltjes in het plasma bewegen.
Volgens de onderzoekers wordt de vrijgekomen energie in eerste instantie gebruikt om de elektronen in het plasma te versnellen. Hierdoor ontstaat een elektrisch veld dat op zijn beurt de belangrijkste energiebron voor de ionen (geïoniseerde atoomkernen) wordt.
Overal waar sterke magnetische velden in het spel zijn kan magnetische reconnectie optreden. Op de zon resulteert deze omzetting van energie, waarbij het equivalent van miljoenen tonnen TNT vrijkomt, in kolossale uitbarstingen. Bij het magnetische veld van de aarde blijven de gevolgen beperkt tot geomagnetische ‘stormen’ die satellieten en kunnen beschadigen en (in extreme gevallen) stroomnetten op aarde kunnen platleggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-09-2014
Gaia ontdekt haar eerste supernova
Supernova Gaia14aaa en zijn moederstelsel SDSS J132102.26+453223, gefotografeerd met de geautomatiseerde Liverpool-telescoop op La Palma. Links: opname van het tweetal samen; midden: een eerdere opname van alleen het sterrenstelsel; rechts: na aftrek van foto 2 van foto 1 blijft de supernova over. (M. Fraser/S. Hodgkin/L. Wyrzykowski/H. Campbell/N. Blagorodnova/Z. Kostrzewa-Rutkowska/Liverpool Telescope/SDSS)
De Europese satelliet Gaia, die bezig is om de posities en bewegingen van sterren in onze Melkweg te meten, heeft een ontploffende ster ontdekt op 500 miljoen lichtjaar van de aarde. De supernova viel op doordat het sterrenstelsel waar hij deel van uitmaakt van de ene maand op de andere veel helderder was geworden.
Gaia, die op 25 juli met zijn meetprogramma is begonnen, scant de hele hemel bij herhaling af. Hierdoor wordt elk van de ruwweg één miljard sterren die onderzocht moeten worden in de loop van de komende vijf jaar gemiddeld zeventig keer bekeken. Deze tactiek leent zich heel goed voor het opsporen van objecten die – al dan niet plotseling – van helderheid veranderen.
Supernova Gaia14aaa werd op 30 augustus jl. ontdekt. Uit de kenmerken van het lichtspectrum van het object blijkt dat het gaat om een supernova van type Ia – een ontploffende witte dwergster. Van supernova's van dit type kan relatief gemakkelijk de afstand worden bepaald.
De astronomen die veranderlijke objecten in de enorme hoeveelheid Gaia-gegevens opsporen, zijn eigenlijk nog bezig om de detectiesoftware te optimaliseren. Naar verwachting zal Gaia binnen enkele maanden ongeveer drie supernova's per dag ontdekken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Gaia ontdekt haar eerste supernova
Supernova Gaia14aaa en zijn moederstelsel SDSS J132102.26+453223, gefotografeerd met de geautomatiseerde Liverpool-telescoop op La Palma. Links: opname van het tweetal samen; midden: een eerdere opname van alleen het sterrenstelsel; rechts: na aftrek van foto 2 van foto 1 blijft de supernova over. (M. Fraser/S. Hodgkin/L. Wyrzykowski/H. Campbell/N. Blagorodnova/Z. Kostrzewa-Rutkowska/Liverpool Telescope/SDSS)
De Europese satelliet Gaia, die bezig is om de posities en bewegingen van sterren in onze Melkweg te meten, heeft een ontploffende ster ontdekt op 500 miljoen lichtjaar van de aarde. De supernova viel op doordat het sterrenstelsel waar hij deel van uitmaakt van de ene maand op de andere veel helderder was geworden.
Gaia, die op 25 juli met zijn meetprogramma is begonnen, scant de hele hemel bij herhaling af. Hierdoor wordt elk van de ruwweg één miljard sterren die onderzocht moeten worden in de loop van de komende vijf jaar gemiddeld zeventig keer bekeken. Deze tactiek leent zich heel goed voor het opsporen van objecten die – al dan niet plotseling – van helderheid veranderen.
Supernova Gaia14aaa werd op 30 augustus jl. ontdekt. Uit de kenmerken van het lichtspectrum van het object blijkt dat het gaat om een supernova van type Ia – een ontploffende witte dwergster. Van supernova's van dit type kan relatief gemakkelijk de afstand worden bepaald.
De astronomen die veranderlijke objecten in de enorme hoeveelheid Gaia-gegevens opsporen, zijn eigenlijk nog bezig om de detectiesoftware te optimaliseren. Naar verwachting zal Gaia binnen enkele maanden ongeveer drie supernova's per dag ontdekken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-09-2014
Duits ruimtevaartbedrijf gebruikt de Maan voor een In Memoriam
© belga.
Het Duitse ruimtevaartbedrijf OHB plant een ongewone missie naar de Maan. In oktober zal het een sonde naar de natuurlijke satelliet van de Aarde sturen om daar bedrijfsoprichter Manfred Fuchs te eren die in april is gestorven.
De door LuxSpace gebouwde sonde vertrekt op 23 oktober met een Chinese draagraket. Het ruimtetuig zal één keer rond de Maan cirkelen. Er staat een aantal kleine wetenschappelijke experimenten op, en een amateurradiobaken dat ongeveer vierduizend boodschappen zal uitzenden waarin familieleden, vrienden en medewerkers aan Fuchs herinneren. Radio-amateurs op Aarde zullen die kunnen opvangen.
Volgens bedrijfsleider Jochen Harms van LuxSpace, een dochter van OHB, zal de achtdaagse missie ongeveer 400.000 euro kosten en wordt het de eerste privaat gefinancierde Maanmissie.
(HLN)
Duits ruimtevaartbedrijf gebruikt de Maan voor een In Memoriam
© belga.
Het Duitse ruimtevaartbedrijf OHB plant een ongewone missie naar de Maan. In oktober zal het een sonde naar de natuurlijke satelliet van de Aarde sturen om daar bedrijfsoprichter Manfred Fuchs te eren die in april is gestorven.
De door LuxSpace gebouwde sonde vertrekt op 23 oktober met een Chinese draagraket. Het ruimtetuig zal één keer rond de Maan cirkelen. Er staat een aantal kleine wetenschappelijke experimenten op, en een amateurradiobaken dat ongeveer vierduizend boodschappen zal uitzenden waarin familieleden, vrienden en medewerkers aan Fuchs herinneren. Radio-amateurs op Aarde zullen die kunnen opvangen.
Volgens bedrijfsleider Jochen Harms van LuxSpace, een dochter van OHB, zal de achtdaagse missie ongeveer 400.000 euro kosten en wordt het de eerste privaat gefinancierde Maanmissie.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-09-2014
Monsterlijk zwart gat ontdekt
© NASA, ESA, STScI-RCC14-41a.
Astronomen hebben met de Hubble-telescoop een monsterlijk groot zwart gat ontdekt in een van de kleinste bekende sterrenstelsels. Dat meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA vandaag.
De NASA ontdekte een van de kleinste en meest compacte sterrenstelsel ooit: 140 miljoen sterren binnen een diameter van 300 lichtjaar. In het midden van dat sterrenstelsel bleek een zwart gat te zitten dat bijna vijf keer zo groot is als dat in de Melkweg.
Een miljoen sterren
"Als je in dit kleine sterrenstelsel zou leven, zou je 's nachts minstens een miljoen sterren kunnen zien met het blote oog", leggen de wetenschappers uit. Ter vergelijk: op aarde zijn er 's nachts zo'n 4.000 sterren zichtbaar.
De nieuwe vondst zou kunnen bewijzen dat 'dwergsterrenstelsels' afgescheurde delen zijn van grotere sterrenstelsels. "We kennen geen enkele andere manier waarop er zo'n groot zwart gat zou kan ontstaan in zo'n klein object", zegt astronoom Anil Seth van de Universiteit van Utah.
(HLN)
Monsterlijk zwart gat ontdekt
© NASA, ESA, STScI-RCC14-41a.
Astronomen hebben met de Hubble-telescoop een monsterlijk groot zwart gat ontdekt in een van de kleinste bekende sterrenstelsels. Dat meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA vandaag.
De NASA ontdekte een van de kleinste en meest compacte sterrenstelsel ooit: 140 miljoen sterren binnen een diameter van 300 lichtjaar. In het midden van dat sterrenstelsel bleek een zwart gat te zitten dat bijna vijf keer zo groot is als dat in de Melkweg.
Een miljoen sterren
"Als je in dit kleine sterrenstelsel zou leven, zou je 's nachts minstens een miljoen sterren kunnen zien met het blote oog", leggen de wetenschappers uit. Ter vergelijk: op aarde zijn er 's nachts zo'n 4.000 sterren zichtbaar.
De nieuwe vondst zou kunnen bewijzen dat 'dwergsterrenstelsels' afgescheurde delen zijn van grotere sterrenstelsels. "We kennen geen enkele andere manier waarop er zo'n groot zwart gat zou kan ontstaan in zo'n klein object", zegt astronoom Anil Seth van de Universiteit van Utah.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-09-2014
NASA maakt potje van opsporing gevaarlijke planetoïden
© afp.
De NASA ligt mijlenver achter op schema bij het in kaart brengen van planetoïden die een bedreiging vormen voor de aarde. Het Amerikaanse Congres had bepaald dat de ruimtevaartorganisatie voor de decenniumwisseling 90 procent van gevaarlijke ruimteobjecten groter dan 140 meter in de gaten moest hebben.
Delen van een meteoriet in Nicaragua © epa.
© epa.
Om dit doel te bereiken, is het budget om de planetoïden op te sporen de afgelopen vijf jaar vertienvoudigd, van 4 miljoen dollar naar 40 miljoen. Maar de NASA heeft er een potje van gemaakt, concludeert de interne rekenkamer die de boeken van de ruimtevaartorganisatie bijhoudt. De werkzaamheden van het Near Earth Objects-project zijn slecht gecoördineerd, slecht geleid en het project is onderbezet, aldus het rapport dat dinsdag verscheen.
Gevolgen
De NASA schat dat ze ongeveer 10 procent van alle potentieel gevaarlijke planetoïden in het vizier heeft. Daarvan zijn er naar schatting ruim 100.000. Met de huidige inspanningen zal het gestelde doel in 2020 bij lange na niet worden gehaald, aldus het rapport. De meeste vooruitgang is zelfs geboekt voor er sprake was van een budgetverhoging. Wel is inmiddels 95 procent van alle planetoïden in beeld met een omtrek van meer dan een kilometer, denkt de NASA. Komt zo'n object op aarde neer, dan zijn de gevolgen van de inslag wereldwijd merkbaar.
In een reactie op het rapport stelt de baas van de wetenschappelijke tak van de ruimtevaartorganisatie, de voormalige astronaut John Grunsfeld, dat er een planning is gemaakt om de aanbevelingen over te nemen. Grunsfeld belooft de problemen binnen een jaar te hebben opgelost.
Meteoriet
De roep om beter zicht op wat er op de aarde afkomt, is luider geworden sinds begin vorig jaar een 18 meter grote meteoriet in de Russische stad Tsjeljabinsk honderden gewonden en grote materiële schade veroorzaakte. Meteorieten van deze omvang komen volgens schattingen gemiddeld elke dertig tot veertig jaar ergens ter aarde neer, meestal in zee.
(HLN)
NASA maakt potje van opsporing gevaarlijke planetoïden
© afp.
De NASA ligt mijlenver achter op schema bij het in kaart brengen van planetoïden die een bedreiging vormen voor de aarde. Het Amerikaanse Congres had bepaald dat de ruimtevaartorganisatie voor de decenniumwisseling 90 procent van gevaarlijke ruimteobjecten groter dan 140 meter in de gaten moest hebben.
Delen van een meteoriet in Nicaragua © epa.
© epa.
Om dit doel te bereiken, is het budget om de planetoïden op te sporen de afgelopen vijf jaar vertienvoudigd, van 4 miljoen dollar naar 40 miljoen. Maar de NASA heeft er een potje van gemaakt, concludeert de interne rekenkamer die de boeken van de ruimtevaartorganisatie bijhoudt. De werkzaamheden van het Near Earth Objects-project zijn slecht gecoördineerd, slecht geleid en het project is onderbezet, aldus het rapport dat dinsdag verscheen.
Gevolgen
De NASA schat dat ze ongeveer 10 procent van alle potentieel gevaarlijke planetoïden in het vizier heeft. Daarvan zijn er naar schatting ruim 100.000. Met de huidige inspanningen zal het gestelde doel in 2020 bij lange na niet worden gehaald, aldus het rapport. De meeste vooruitgang is zelfs geboekt voor er sprake was van een budgetverhoging. Wel is inmiddels 95 procent van alle planetoïden in beeld met een omtrek van meer dan een kilometer, denkt de NASA. Komt zo'n object op aarde neer, dan zijn de gevolgen van de inslag wereldwijd merkbaar.
In een reactie op het rapport stelt de baas van de wetenschappelijke tak van de ruimtevaartorganisatie, de voormalige astronaut John Grunsfeld, dat er een planning is gemaakt om de aanbevelingen over te nemen. Grunsfeld belooft de problemen binnen een jaar te hebben opgelost.
Meteoriet
De roep om beter zicht op wat er op de aarde afkomt, is luider geworden sinds begin vorig jaar een 18 meter grote meteoriet in de Russische stad Tsjeljabinsk honderden gewonden en grote materiële schade veroorzaakte. Meteorieten van deze omvang komen volgens schattingen gemiddeld elke dertig tot veertig jaar ergens ter aarde neer, meestal in zee.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-09-2014
Amerika gaat vanaf 2017 weer mensen de ruimte insturen
De Verenigde Staten gaan vanaf 2017 opnieuw zelf austronauten naar het internationale ruimtestation ISS sturen. Eerder zette de NASA in 2011 als gevolg van het dodelijke ongeluk met het ruimteveer Columbia zijn ruimteveren op stal. Sindsdien waren de Amerikanen voor bemand transport van en naar het ruimtestation afhankelijk van de Russische Sojoez. Daar komt in de toekomst dus verandering in, zo kondigde het Amerikaanse ruimtevaartbureau op een persconferentie op Cape Canaveral in Florida aan.
Charles Bolden © afp.
Voor de shuttles wordt beroep gedaan op de Amerikaanse bedrijven Boeing en SpaceX. NASA trekt in totaal 6,8 miljard dollar, omgerekend zo'n 5,2 miljard euro, uit voor de ontwikkeling van de commerciële ruimteveren door de twee bedrijven. Het grootste deel van dat geld gaat naar Boeing, dat 4,2 miljard dollar krijgt voor zijn CST-100-toestel. SpaceX beschikt over 2,6 miljard voor de Dragon.
"We zijn vandaag een stap dichter bij de mogelijkheid om onze astronauten vanop Amerikaanse bodem en aan boord van een Amerikaans ruimteschip de ruimte in te sturen", aldus NASA-directeur Charles Bolden, die het had over een van de "meest opwindende en ambitieuze hoofdstukken in de geschiedenis van de bemande ruimtevaart". De samenwerking tussen Boeing en SpaceX moet meer mensen de kans geven om kennis te maken met de opwinding van een ruimtevlucht, aldus nog Bolden, zelf een voormalig astronaut. "Door het ruimtetransport in lage baan toe te vertrouwen aan de privésector, kan NASA zich zelf meer focussen op een ambitieuze reis naar Mars", klonk het verder.
De eerste vluchten van de privé-ruimtevaartuigen zouden in 2017 moeten plaatsvinden. Het contract is goed voor in totaal maximaal zes bemande missies naar ISS per bedrijf.
(HLN)
Amerika gaat vanaf 2017 weer mensen de ruimte insturen
De Verenigde Staten gaan vanaf 2017 opnieuw zelf austronauten naar het internationale ruimtestation ISS sturen. Eerder zette de NASA in 2011 als gevolg van het dodelijke ongeluk met het ruimteveer Columbia zijn ruimteveren op stal. Sindsdien waren de Amerikanen voor bemand transport van en naar het ruimtestation afhankelijk van de Russische Sojoez. Daar komt in de toekomst dus verandering in, zo kondigde het Amerikaanse ruimtevaartbureau op een persconferentie op Cape Canaveral in Florida aan.
Charles Bolden © afp.
Voor de shuttles wordt beroep gedaan op de Amerikaanse bedrijven Boeing en SpaceX. NASA trekt in totaal 6,8 miljard dollar, omgerekend zo'n 5,2 miljard euro, uit voor de ontwikkeling van de commerciële ruimteveren door de twee bedrijven. Het grootste deel van dat geld gaat naar Boeing, dat 4,2 miljard dollar krijgt voor zijn CST-100-toestel. SpaceX beschikt over 2,6 miljard voor de Dragon.
"We zijn vandaag een stap dichter bij de mogelijkheid om onze astronauten vanop Amerikaanse bodem en aan boord van een Amerikaans ruimteschip de ruimte in te sturen", aldus NASA-directeur Charles Bolden, die het had over een van de "meest opwindende en ambitieuze hoofdstukken in de geschiedenis van de bemande ruimtevaart". De samenwerking tussen Boeing en SpaceX moet meer mensen de kans geven om kennis te maken met de opwinding van een ruimtevlucht, aldus nog Bolden, zelf een voormalig astronaut. "Door het ruimtetransport in lage baan toe te vertrouwen aan de privésector, kan NASA zich zelf meer focussen op een ambitieuze reis naar Mars", klonk het verder.
De eerste vluchten van de privé-ruimtevaartuigen zouden in 2017 moeten plaatsvinden. Het contract is goed voor in totaal maximaal zes bemande missies naar ISS per bedrijf.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-09-2014
De Melkweg in kaart: 219 miljoen sterren
UPDATE Een internationaal team van sterrenkundigen heeft 219 miljoen sterren in de Melkweg in kaart gebracht, de meest uitgebreide catalogus tot nu toe.
De catalogus is vandaag in het vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society verschenen. Het team maakte gebruik van de Isaac Newton Telescope (INT) op het Spaanse eiland La Palma. Daarmee kunnen sterren worden gespot die een miljoen keer zwakker schijnen dan met het blote oog te zien is. Het duurde tien jaar om de miljoenen sterren in kaart te brengen.
Sterrenkundigen schatten dat er minstens 100 miljard sterren in de Melkweg zijn. Vanaf de aarde is daar maar een klein deel van te zien. De Melkweg heeft een doorsnede van zo'n 100.000 lichtjaren. Eén lichtjaar is zo'n 10 biljoen kilometer.
De kaart is samengesteld onder leiding van Geert Barentsen van de universiteit van Hertfordshire in het Britse Hatfield.
(HLN)
De Melkweg in kaart: 219 miljoen sterren
UPDATE Een internationaal team van sterrenkundigen heeft 219 miljoen sterren in de Melkweg in kaart gebracht, de meest uitgebreide catalogus tot nu toe.
De catalogus is vandaag in het vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society verschenen. Het team maakte gebruik van de Isaac Newton Telescope (INT) op het Spaanse eiland La Palma. Daarmee kunnen sterren worden gespot die een miljoen keer zwakker schijnen dan met het blote oog te zien is. Het duurde tien jaar om de miljoenen sterren in kaart te brengen.
Sterrenkundigen schatten dat er minstens 100 miljard sterren in de Melkweg zijn. Vanaf de aarde is daar maar een klein deel van te zien. De Melkweg heeft een doorsnede van zo'n 100.000 lichtjaren. Eén lichtjaar is zo'n 10 biljoen kilometer.
De kaart is samengesteld onder leiding van Geert Barentsen van de universiteit van Hertfordshire in het Britse Hatfield.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-09-2014
Bron van kosmische antimateriedeeltjes blijft onduidelijk
De Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) is bevestigd aan de buitenkant van het internationale ruimtestation ISS. (NASA)
Wetenschappers hebben de meest recente resultaten bekend gemaakt van het AMS-experiment aan boord van het internationale ruimtestation ISS. AMS detecteert sinds 2011 binnenkomende geladen deeltjes uit de ruimte. De teller staat inmiddels op 41 miljard (Physical Review Letters, 18 september).
De ruimte wemelt van de deeltjes – voornamelijk protonen en elektronen, maar ook andere soorten, zoals positronen. Positronen zijn de tegenpolen van elektronen: ze hebben dezelfde massa, maar een tegengestelde lading. Waar deze vorm van ‘antimaterie’ vandaan komt, is nog onduidelijk. Vermoed wordt dat een klein deel ervan ontstaat door botsingen tussen normale deeltjes.
De overige positronen moeten ergens anders vandaan komen. De energieverdeling van de deeltjes, zoals gemeten met AMS, lijkt vooralsnog in overeenstemming te zijn met het vermoeden dat de meeste positronen afkomstig zijn van pulsars – snel ronddraaiende neutronensterren met een sterk magnetisch veld.
Een andere mogelijke bron van positronen is de donkere materie – de hypothetische materie in het heelal die geen straling uitzendt, maar wel zwaartekracht uitoefent. Ook met die mogelijkheid zijn de meetresultaten nog in overeenstemming. Pas als er grotere aantallen detecties zijn gedaan van positronen met extreem hoge energieën, zal kunnen worden vastgesteld of de positronen het signaal zijn van donkere materie of van pulsars. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Bron van kosmische antimateriedeeltjes blijft onduidelijk
De Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) is bevestigd aan de buitenkant van het internationale ruimtestation ISS. (NASA)
Wetenschappers hebben de meest recente resultaten bekend gemaakt van het AMS-experiment aan boord van het internationale ruimtestation ISS. AMS detecteert sinds 2011 binnenkomende geladen deeltjes uit de ruimte. De teller staat inmiddels op 41 miljard (Physical Review Letters, 18 september).
De ruimte wemelt van de deeltjes – voornamelijk protonen en elektronen, maar ook andere soorten, zoals positronen. Positronen zijn de tegenpolen van elektronen: ze hebben dezelfde massa, maar een tegengestelde lading. Waar deze vorm van ‘antimaterie’ vandaan komt, is nog onduidelijk. Vermoed wordt dat een klein deel ervan ontstaat door botsingen tussen normale deeltjes.
De overige positronen moeten ergens anders vandaan komen. De energieverdeling van de deeltjes, zoals gemeten met AMS, lijkt vooralsnog in overeenstemming te zijn met het vermoeden dat de meeste positronen afkomstig zijn van pulsars – snel ronddraaiende neutronensterren met een sterk magnetisch veld.
Een andere mogelijke bron van positronen is de donkere materie – de hypothetische materie in het heelal die geen straling uitzendt, maar wel zwaartekracht uitoefent. Ook met die mogelijkheid zijn de meetresultaten nog in overeenstemming. Pas als er grotere aantallen detecties zijn gedaan van positronen met extreem hoge energieën, zal kunnen worden vastgesteld of de positronen het signaal zijn van donkere materie of van pulsars. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik ga voor Pulsars.. Pulsars geven energie af immers en donkere materie beïnvloed (voor zover bekend) alleen zwaartekracht.
Zou die postitronen ook massa mee moeten geven dan en da's niet het geval. (aldus de huis-, tuin- en keukendeskundige)
Zou die postitronen ook massa mee moeten geven dan en da's niet het geval. (aldus de huis-, tuin- en keukendeskundige)
Ik zie dat je er enorm mee bezig bent, erg tof.. ik hou wel van dit soort nieuws.
Ik zou het eigenlijk wel leuk vinden als er meer van dit soort nieuws ook de frontpage zou bereiken, misschien vind je het leuk om Fok van dit soort wetenschappelijk nieuws wil voorzien? op de Frontpage dan.
Ik zou het eigenlijk wel leuk vinden als er meer van dit soort nieuws ook de frontpage zou bereiken, misschien vind je het leuk om Fok van dit soort wetenschappelijk nieuws wil voorzien? op de Frontpage dan.
Mooie telescoop, ik heb een Maede telescoop, helaas defect op t momentquote:
[..]
IC 1101 is 50x zo groot als het Melkwegstelsel en bevat meer dan 1000000000000 sterren.
Dit is mijn instapmodel telescoop, trouwens. Nog andere mensen die deze gebruiken en last hebben van lichtvervuiling in de Randstad, en daardoor niet eens Mars goed kunnen waarnemen? :<
[ afbeelding ]
ik woon in een dorp, daar is het makkelijker om een 'minder lichtvervuilde plek' te vinden
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Het kan natuurlijk ook nog van beide bronnen komen, van donkere materie weten we nog niet zoveel, wat we weten is idd dat het zwaartekracht uitoefend. Voor zover de pulsar betreft is dat momenteel de beste kandidaat omdat het overeenkomt met metingen. Maar dat sluit niet uit dat er mogelijk nog andere (onbekende) bronnen kunnen zijn.quote:
Ik ga voor Pulsars.. Pulsars geven energie af immers en donkere materie beïnvloed (voor zover bekend) alleen zwaartekracht.
Zou die postitronen ook massa mee moeten geven dan en da's niet het geval. (aldus de huis-, tuin- en keukendeskundige)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Daar hebben ze wel iemand voor denk ik, ik heb mn handen vol aan t posten van wetenschap op t forumquote:
Ik zie dat je er enorm mee bezig bent, erg tof.. ik hou wel van dit soort nieuws.
Ik zou het eigenlijk wel leuk vinden als er meer van dit soort nieuws ook de frontpage zou bereiken, misschien vind je het leuk om Fok van dit soort wetenschappelijk nieuws wil voorzien? op de Frontpage dan.
, wel leuk dat je t voorstelt.Fijn dat je mee leest SiGNe!
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-09-2014
Bewijs voor versnelde oerknal nu echt van tafel
De Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool. © reuters.
Het team van Amerikaanse astronomen dat dit voorjaar spectaculaire eerste waarnemingen vanaf de zuidpool van de versnellende oerknal presenteerde, heeft voor zijn beurt gesproken. Wat ze voor veelzeggende kreukels in de oerknal hielden, is niet te onderscheiden van stof in de Melkweg.
Die vernietigende conclusie komt uit een nieuwe analyse van de waarnemingen van de kosmische achtergrondruis die eerder werden gemaakt met de Planck-satelliet. Stof, zo blijkt, geeft hetzelfde soort verstoringen van die ruis als het effect dat het Bicep2-team voor zogeheten inflatie hield.
Inflatie is de extreem versnelde uitzetting van het piepjonge heelal, vlak na de oerknal zelf, zo'n 15 miljard haar geleden. Dat effect verklaart waarom het heelal op grote schaal zo gelijkmatig is, maar is tot nog toe nooit direct waargenomen. Bicep2 claimde dat nu wel te kunnen.
Inflatie is zo heftig, dat ruimte en tijd zelf rimpelingen vertonen. Die zijn in theorie nog steeds te zien aan de manier waarop de achtergrondstraling verdraaid is, de zogeheten B-modepolarisatie.
Het Dark Sector Lab op de Zuidpool. © Steffen Richter, Harvard University.
"Bewijs voor kosmische inflatie"
Dit voorjaar meldde het team van de Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool dat het die verdraaiingen op een stukje hemel had gevonden. Dat zou het rechtstreekse bewijs voor kosmische inflatie zijn. Kosmologen vierden het nieuws met champagne.
Het spectaculaire resultaat werd kort daarna echter al in twijfel getrokken, omdat experts meenden dat de Amerikanen het signaal van stof in hun analyses waren vergeten. Daarna was het wachten op het team van Planck, dat nu concludeert dat de claims van Bicep2 onhoudbaar zijn. Het stofsignaal, stellen ze vast, is niet te verwaarlozen en zelfs even sterk als wat Bicep2 voor oerknalrimpels hield.
De Groningse kosmoloog Diederik Roest noemt de Planck-resultaten overtuigend. "Dit wil niet helemaal zeggen dat Bicep2 niets van vlak na de oerknal ziet, maar wat er na aftrek van stof overblijft, is binnen de foutenmarges niet veel."
De teams van Planck en Bicep2 zeggen nu samen nog beter te gaan uitzoeken wat er eventueel nog wel uit de waarnemingen is af te leiden over kosmische inflatie. Uit de Planck-metingen is bijvoorbeeld af te leiden welke gebieden aan de hemel weinig stof bevatten, zodat nieuwe metingen op die plaatsen misschien wel bewijzen voor inflatie kunnen leveren.
De B-mode polarisatie. © ..
(HLN)
Bewijs voor versnelde oerknal nu echt van tafel
De Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool. © reuters.
Het team van Amerikaanse astronomen dat dit voorjaar spectaculaire eerste waarnemingen vanaf de zuidpool van de versnellende oerknal presenteerde, heeft voor zijn beurt gesproken. Wat ze voor veelzeggende kreukels in de oerknal hielden, is niet te onderscheiden van stof in de Melkweg.
Die vernietigende conclusie komt uit een nieuwe analyse van de waarnemingen van de kosmische achtergrondruis die eerder werden gemaakt met de Planck-satelliet. Stof, zo blijkt, geeft hetzelfde soort verstoringen van die ruis als het effect dat het Bicep2-team voor zogeheten inflatie hield.
Inflatie is de extreem versnelde uitzetting van het piepjonge heelal, vlak na de oerknal zelf, zo'n 15 miljard haar geleden. Dat effect verklaart waarom het heelal op grote schaal zo gelijkmatig is, maar is tot nog toe nooit direct waargenomen. Bicep2 claimde dat nu wel te kunnen.
Inflatie is zo heftig, dat ruimte en tijd zelf rimpelingen vertonen. Die zijn in theorie nog steeds te zien aan de manier waarop de achtergrondstraling verdraaid is, de zogeheten B-modepolarisatie.
Het Dark Sector Lab op de Zuidpool. © Steffen Richter, Harvard University.
"Bewijs voor kosmische inflatie"
Dit voorjaar meldde het team van de Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool dat het die verdraaiingen op een stukje hemel had gevonden. Dat zou het rechtstreekse bewijs voor kosmische inflatie zijn. Kosmologen vierden het nieuws met champagne.
Het spectaculaire resultaat werd kort daarna echter al in twijfel getrokken, omdat experts meenden dat de Amerikanen het signaal van stof in hun analyses waren vergeten. Daarna was het wachten op het team van Planck, dat nu concludeert dat de claims van Bicep2 onhoudbaar zijn. Het stofsignaal, stellen ze vast, is niet te verwaarlozen en zelfs even sterk als wat Bicep2 voor oerknalrimpels hield.
De Groningse kosmoloog Diederik Roest noemt de Planck-resultaten overtuigend. "Dit wil niet helemaal zeggen dat Bicep2 niets van vlak na de oerknal ziet, maar wat er na aftrek van stof overblijft, is binnen de foutenmarges niet veel."
De teams van Planck en Bicep2 zeggen nu samen nog beter te gaan uitzoeken wat er eventueel nog wel uit de waarnemingen is af te leiden over kosmische inflatie. Uit de Planck-metingen is bijvoorbeeld af te leiden welke gebieden aan de hemel weinig stof bevatten, zodat nieuwe metingen op die plaatsen misschien wel bewijzen voor inflatie kunnen leveren.
De B-mode polarisatie. © ..
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-09-2014
Tegen 2050 met een lift naar de ruimte?
© Obayashi.
De Japanse bouwreus Obayashi wil tegen 2050 een ruimtelift bouwen, zo heeft de Australische televisiezender ABC gemeld. Indien het project een succes wordt, zal dit een revolutie in het reizen door de ruimte ontketenen en potentieel de wereldeconomie transformeren.
De ruimtelift zal 96.000 km moeten overbruggen naar een nieuw te bouwen ruimtestation. Door magnetische lineaire motoren aangedreven voertuigen zullen tot dertig mensen en vracht vervoeren tegen een kostprijs die maar een fractie is van die voor raketten, meent Obayashi. De reis zal zeven dagen duren.
Dat fantasie werkelijkheid wordt, heeft te maken met de ontwikkeling van koolstof nanotechnologie. Een grote internationale studie toonde in 2012 aan dat een ruimtelift een haalbare kaart is, maar best via internationale samenwerking te verwezenlijken is. Deskundigen menen dat een ruimtelift het einde kan inluiden van raketten die van op Aarde worden gelanceerd.
De specialisten menen ook dat een ruimtelift de energieproblemen in de wereld kan oplossen door grote hoeveelheden zonne-energie te kunnen leveren of ook een oplossing kan bieden voor het opslaan van nucleair afval. Ook ruimtetoerisme kan erdoor gediend zijn.
(HLN)
Tegen 2050 met een lift naar de ruimte?
© Obayashi.
De Japanse bouwreus Obayashi wil tegen 2050 een ruimtelift bouwen, zo heeft de Australische televisiezender ABC gemeld. Indien het project een succes wordt, zal dit een revolutie in het reizen door de ruimte ontketenen en potentieel de wereldeconomie transformeren.
De ruimtelift zal 96.000 km moeten overbruggen naar een nieuw te bouwen ruimtestation. Door magnetische lineaire motoren aangedreven voertuigen zullen tot dertig mensen en vracht vervoeren tegen een kostprijs die maar een fractie is van die voor raketten, meent Obayashi. De reis zal zeven dagen duren.
Dat fantasie werkelijkheid wordt, heeft te maken met de ontwikkeling van koolstof nanotechnologie. Een grote internationale studie toonde in 2012 aan dat een ruimtelift een haalbare kaart is, maar best via internationale samenwerking te verwezenlijken is. Deskundigen menen dat een ruimtelift het einde kan inluiden van raketten die van op Aarde worden gelanceerd.
De specialisten menen ook dat een ruimtelift de energieproblemen in de wereld kan oplossen door grote hoeveelheden zonne-energie te kunnen leveren of ook een oplossing kan bieden voor het opslaan van nucleair afval. Ook ruimtetoerisme kan erdoor gediend zijn.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-09-2014
Primeur! Eerste 3D-printer onderweg naar het ruimtestation
Na een succesvolle lancering is ruimtesonde Dragon onderweg naar het internationale ruimtestation. In zijn buik bevinden zich onder meer muizen en ‘s werelds eerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer.
Dragon koos gisteren – met behulp van de SpaceX Falcon 9-raket – het luchtruim. “Voor zover ik weet ging het allemaal perfect,” stelt Hans Koenigsman namens SpaceX. Naar verwachting arriveert Dragon morgen in de loop van de dag bij het internationale ruimtestation.
3D-printer
Met enige regelmaat brengt Dragon een bezoekje aan het ISS. Maar dit tochtje is bijzonder. En wel vanwege de lading van Dragon. Aan boord van de ruimtesonde bevindt zich namelijk de allereerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer. Deze 3D-printer kan de ruimtevaart wel eens gaan revolutioneren. Als de printer ook in de ruimte goed functioneert, betekent dat dat deze goedkoop en on demand objecten kan gaan printen die de astronauten op dat moment nodig hebben. Nu is het nog zo dat benodigdheden op aarde geproduceerd moeten worden en vervolgens naar het ISS moeten worden gestuurd. Dat is niet alleen tijdrovend, maar ook duur (met name door de hoge kosten van lanceren en vervoeren).
Mars
Een 3D-printer die ook in de ruimte goed functioneert, zou niet alleen handig zijn voor de astronauten aan boord van het ISS, maar ook voor astronauten die in de toekomst verre ruimtereizen gaan maken. Bijvoorbeeld naar Mars of een planetoïde.
Naast de 3D-printer brengt Dragon ook elementen voor zo’n 255 wetenschappelijke onderzoeken naar het ISS. Tevens levert deze muizen en RapidScat af. RapidScat is een apparaat dat de winden boven de aardse oceanen moet gaan meten. Het zal aan de buitenkant van het ISS bevestigd worden en moet ervoor zorgen dat meteorologen het weer op aarde straks nog beter kunnen voorspellen. Ook bevinden zich in de buik van Dragon zaadjes van planten. Astronauten zullen de groei van deze planten in de ruimte op de voet gaan volgen en kijken hoe deze planten – zonder wind en met beperkte zwaartekracht – groeien.
(scientias.nl)
Primeur! Eerste 3D-printer onderweg naar het ruimtestation
Na een succesvolle lancering is ruimtesonde Dragon onderweg naar het internationale ruimtestation. In zijn buik bevinden zich onder meer muizen en ‘s werelds eerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer.
Dragon koos gisteren – met behulp van de SpaceX Falcon 9-raket – het luchtruim. “Voor zover ik weet ging het allemaal perfect,” stelt Hans Koenigsman namens SpaceX. Naar verwachting arriveert Dragon morgen in de loop van de dag bij het internationale ruimtestation.
3D-printer
Met enige regelmaat brengt Dragon een bezoekje aan het ISS. Maar dit tochtje is bijzonder. En wel vanwege de lading van Dragon. Aan boord van de ruimtesonde bevindt zich namelijk de allereerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer. Deze 3D-printer kan de ruimtevaart wel eens gaan revolutioneren. Als de printer ook in de ruimte goed functioneert, betekent dat dat deze goedkoop en on demand objecten kan gaan printen die de astronauten op dat moment nodig hebben. Nu is het nog zo dat benodigdheden op aarde geproduceerd moeten worden en vervolgens naar het ISS moeten worden gestuurd. Dat is niet alleen tijdrovend, maar ook duur (met name door de hoge kosten van lanceren en vervoeren).
Mars
Een 3D-printer die ook in de ruimte goed functioneert, zou niet alleen handig zijn voor de astronauten aan boord van het ISS, maar ook voor astronauten die in de toekomst verre ruimtereizen gaan maken. Bijvoorbeeld naar Mars of een planetoïde.
Naast de 3D-printer brengt Dragon ook elementen voor zo’n 255 wetenschappelijke onderzoeken naar het ISS. Tevens levert deze muizen en RapidScat af. RapidScat is een apparaat dat de winden boven de aardse oceanen moet gaan meten. Het zal aan de buitenkant van het ISS bevestigd worden en moet ervoor zorgen dat meteorologen het weer op aarde straks nog beter kunnen voorspellen. Ook bevinden zich in de buik van Dragon zaadjes van planten. Astronauten zullen de groei van deze planten in de ruimte op de voet gaan volgen en kijken hoe deze planten – zonder wind en met beperkte zwaartekracht – groeien.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-09-2014
Melkweg en sterrenstelsel Andromeda gaan botsen en dat wordt geen pretje
Ons sterrenstelsel, de Melkweg, gaat botsen met het naburige sterrenstelsel Andromeda en dat wordt niet fraai. Dat wisten we al enkele jaren, maar het Australische centrum voor radio-astronomisch onderzoek heeft daar nu een simulatie van gemaakt die ons een idee geeft van wat er onze planeet te wachten staat.
Deze simulatie maakt deel uit van onderzoek dat probeert aan te tonen dat reuzensterrenstelsels zoals Andromeda de neiging hebben kleinere sterrenstelsels zoals de Melkweg op te vreten om te groeien.
"In oorsprong zijn alle sterrenstelsels klein. Ze groeien door gas te verzamelen dat ze omzetten in sterren", zo stelt astronoom Aaron Robotham, die dit onderzoek leidde. "Nu en dan worden sterrenstelsels letterlijk opgeslokt door grotere sterrenstelsels".
U hoeft echter nog niet meteen naar de dichtstbijzijnde schuilkelder te rennen. De kans dat u het nog meemaakt, is uiterst gering. De botsing komt er immers pas over zo'n vijf miljard jaar.
(HLN)
Melkweg en sterrenstelsel Andromeda gaan botsen en dat wordt geen pretje
Ons sterrenstelsel, de Melkweg, gaat botsen met het naburige sterrenstelsel Andromeda en dat wordt niet fraai. Dat wisten we al enkele jaren, maar het Australische centrum voor radio-astronomisch onderzoek heeft daar nu een simulatie van gemaakt die ons een idee geeft van wat er onze planeet te wachten staat.
Deze simulatie maakt deel uit van onderzoek dat probeert aan te tonen dat reuzensterrenstelsels zoals Andromeda de neiging hebben kleinere sterrenstelsels zoals de Melkweg op te vreten om te groeien.
"In oorsprong zijn alle sterrenstelsels klein. Ze groeien door gas te verzamelen dat ze omzetten in sterren", zo stelt astronoom Aaron Robotham, die dit onderzoek leidde. "Nu en dan worden sterrenstelsels letterlijk opgeslokt door grotere sterrenstelsels".
U hoeft echter nog niet meteen naar de dichtstbijzijnde schuilkelder te rennen. De kans dat u het nog meemaakt, is uiterst gering. De botsing komt er immers pas over zo'n vijf miljard jaar.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-09-2014
Rusland lanceert zijn vierde vrouw naar de ruimte
Elena Serova. © epa.
Op de lanceerbasis Bajkonoer in Kazachstan zijn vanavond de laatste voorbereidingen aan de gang voor de lancering van een nieuwe bemanning naar het Internationaal Ruimtestation ISS. Dat deelt de NASA mee.
Om 22.25 uur Belgische tijd moet de Sojoez TMA-14M in de nok van een Sojoez-draagraket opstijgen, om minder dan zes uur later te koppelen aan de spacemeccano. De Sojoez vervoert drie mensen: de Russische gezagvoerder Aleksandr Samokoetajev, de Amerikaan Barry 'Butch' Wilmore en Elena Serova. Het drietal moet 5,5 maand in het ruimtestation werken.
Serova is pas de vierde Russin die de ruimte in gaat. Haar voorgangsters waren Valentina Teresjkova, Svetlana Savitskaja (die tweemaal vloog) en Jelena Kondakova (ook twee missies). Het is al van 1997 geleden dat nog een vrouw uit Rusland of de vroegere Sovjet-Unie de ruimte in gaat, zodat Serova de eerste Russin in het ISS wordt.
Het ontvangstcomité in het complex bestaat uit de Russische gezagvoerder Maksim Soerajev (die nog met Frank De Winne in het ISS heeft gewerkt), de Amerikaan Reid Wiseman en de Duitser Alexander Gerst namens het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
(HLN)
Rusland lanceert zijn vierde vrouw naar de ruimte
Elena Serova. © epa.
Op de lanceerbasis Bajkonoer in Kazachstan zijn vanavond de laatste voorbereidingen aan de gang voor de lancering van een nieuwe bemanning naar het Internationaal Ruimtestation ISS. Dat deelt de NASA mee.
Om 22.25 uur Belgische tijd moet de Sojoez TMA-14M in de nok van een Sojoez-draagraket opstijgen, om minder dan zes uur later te koppelen aan de spacemeccano. De Sojoez vervoert drie mensen: de Russische gezagvoerder Aleksandr Samokoetajev, de Amerikaan Barry 'Butch' Wilmore en Elena Serova. Het drietal moet 5,5 maand in het ruimtestation werken.
Serova is pas de vierde Russin die de ruimte in gaat. Haar voorgangsters waren Valentina Teresjkova, Svetlana Savitskaja (die tweemaal vloog) en Jelena Kondakova (ook twee missies). Het is al van 1997 geleden dat nog een vrouw uit Rusland of de vroegere Sovjet-Unie de ruimte in gaat, zodat Serova de eerste Russin in het ISS wordt.
Het ontvangstcomité in het complex bestaat uit de Russische gezagvoerder Maksim Soerajev (die nog met Frank De Winne in het ISS heeft gewerkt), de Amerikaan Reid Wiseman en de Duitser Alexander Gerst namens het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-09-2014
Aards water ouder dan Zon
Een nieuwe computersimulatie volgt het spoor van water vanaf het ontstaan van ons zonnestelsel.
Water through time: Ices from the parent molecular cloud are incorporated into planet-forming disks around young stars. These ancient ices, including water, are available to nascent planetary systems, including our own. This picture shows the time sequence of water ice, starting in the cloud (prior to the Sun's formation), traveling through the stages of star formation, and eventually being incorporated into the planetary system itself.
© Bill Saxton, NSF/AUI/NRAO
Water komt volop voor in ons zonnestelsel: niet alleen op aarde, maar ook in kometen, meteorieten en op ijzige manen van reuzenplaneten. Daarnaast heeft water zijn sporen nagelaten in mineralen die op de maan en op Mars voorkomen. Amerikaanse wetenschappers hebben nu in Science de eerste aanwijzingen gepresenteerd dat een deel van het water in ons zonnestelsel er al geweest moet zijn voordat de zon werd gevormd.
Om de vraag naar de astronomische oorsprong van ons water te beantwoorden, analyseerden ze eerst de verhouding tussen twee isotopen in meteorieten, kometen en in gesteente van de maan en van Mars. Het gaat dan om de isotopen waterstof (de H uit H20) en het net iets zwaardere deuterium (D). Isotopen zijn atomen van hetzelfde element die hetzelfde aantal protonen hebben, maar een verschillend aantal neutronen. Sommige watermoleculen bevatten het iets zwaardere deuterium in plaats van waterstof.
Chemische evolutie
De verhouding tussen hoeveel deuterium er in water voorkomt en hoeveel waterstof, geeft informatie over de omstandigheden waaronder de watermoleculen zijn gevormd. Waterijs uit de interstellaire ruimte heeft bijvoorbeeld een relatief grote D/H-verhouding door de lage temperaturen tijdens de vorming van de watermoleculen.
De experimentele analyse vulden ze aan met een computermodel van een protoplanetaire schijf (een materieschijf waaruit planeten ontstaan) en volgden de chemische evolutie van de schijf gedurende miljoenen jaren.
Wanneer ze aannamen dat er geen water aanwezig was in het begin, waren de computersimulaties niet in staat om D/H-verhoudingen te creëren die in werkelijkheid in meteorieten, kometen en andere hemellichamen voorkomen. Alleen wanneer ze aannamen dat er wel al water aanwezig was voordat de Zon werd geboren, kon de miljoenen jaren lange chemische evolutie op de juiste D/H-verhoudingen uitkomen.
Als deze analyse klopt, dan is de kans groot dat waterijs ook voorkomt in andere protoplanetaire schijven die draaien rond sterren die zich nog aan het vormen zijn. En dat zou weer de kans vergroten dat er zich elders in het universum leven heeft ontwikkeld dat lijkt op het aardse leven.
"The ancient heritage of water ice in the solar system" L.I. Cleeves et al., Science 26 september 2014
(NPO.nl)
Aards water ouder dan Zon
Een nieuwe computersimulatie volgt het spoor van water vanaf het ontstaan van ons zonnestelsel.
Water through time: Ices from the parent molecular cloud are incorporated into planet-forming disks around young stars. These ancient ices, including water, are available to nascent planetary systems, including our own. This picture shows the time sequence of water ice, starting in the cloud (prior to the Sun's formation), traveling through the stages of star formation, and eventually being incorporated into the planetary system itself.
© Bill Saxton, NSF/AUI/NRAO
Water komt volop voor in ons zonnestelsel: niet alleen op aarde, maar ook in kometen, meteorieten en op ijzige manen van reuzenplaneten. Daarnaast heeft water zijn sporen nagelaten in mineralen die op de maan en op Mars voorkomen. Amerikaanse wetenschappers hebben nu in Science de eerste aanwijzingen gepresenteerd dat een deel van het water in ons zonnestelsel er al geweest moet zijn voordat de zon werd gevormd.
Om de vraag naar de astronomische oorsprong van ons water te beantwoorden, analyseerden ze eerst de verhouding tussen twee isotopen in meteorieten, kometen en in gesteente van de maan en van Mars. Het gaat dan om de isotopen waterstof (de H uit H20) en het net iets zwaardere deuterium (D). Isotopen zijn atomen van hetzelfde element die hetzelfde aantal protonen hebben, maar een verschillend aantal neutronen. Sommige watermoleculen bevatten het iets zwaardere deuterium in plaats van waterstof.
Chemische evolutie
De verhouding tussen hoeveel deuterium er in water voorkomt en hoeveel waterstof, geeft informatie over de omstandigheden waaronder de watermoleculen zijn gevormd. Waterijs uit de interstellaire ruimte heeft bijvoorbeeld een relatief grote D/H-verhouding door de lage temperaturen tijdens de vorming van de watermoleculen.
De experimentele analyse vulden ze aan met een computermodel van een protoplanetaire schijf (een materieschijf waaruit planeten ontstaan) en volgden de chemische evolutie van de schijf gedurende miljoenen jaren.
Wanneer ze aannamen dat er geen water aanwezig was in het begin, waren de computersimulaties niet in staat om D/H-verhoudingen te creëren die in werkelijkheid in meteorieten, kometen en andere hemellichamen voorkomen. Alleen wanneer ze aannamen dat er wel al water aanwezig was voordat de Zon werd geboren, kon de miljoenen jaren lange chemische evolutie op de juiste D/H-verhoudingen uitkomen.
Als deze analyse klopt, dan is de kans groot dat waterijs ook voorkomt in andere protoplanetaire schijven die draaien rond sterren die zich nog aan het vormen zijn. En dat zou weer de kans vergroten dat er zich elders in het universum leven heeft ontwikkeld dat lijkt op het aardse leven.
"The ancient heritage of water ice in the solar system" L.I. Cleeves et al., Science 26 september 2014
(NPO.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-09-2014
Hubble fotografeert piepjong dwergstelsel
De Hubble-ruimtetelescoop heeft wederom een prachtige foto gemaakt. Ditmaal van dwergstelsel DDO 68. Dit dwergstelsel vertoont overeenkomsten met de allereerste sterrenstelsels in het universum.
DDO 68 is namelijk een jong sterrenstelsel, dat zich nog aan het vormen is. Hierdoor kunnen wetenschappers van dichtbij onderzoeken hoe dit gebeurt. De afstand tot DDO 68 is slechts 39 miljoen lichtjaar. Dit is dichterbij dan de meeste andere jonge sterrenstelsels, die miljarden lichtjaren van ons verwijderd zijn.
WALLPAPER
Deze foto instellen als achtergrond voor je bureaublad? Download hier de foto op hoge resolutie.
Qua structuur, uiterlijk en samenstelling oogt DDO 68 – ook wel bekend als UGC 5340 – erg jong. Toch denken onderzoekers dat dit dwergstelsel ouder is dan het lijkt. De eerste sterrenstelsels in het universum werden bevolkt door sterren met lichte elementen, zoals waterstof en helium. Door kernfusie en supernova-explosies werden er steeds meer zwaardere elementen gebakken, waardoor latere generaties sterren meer zware elementen bevatten.
Op dit moment onderzoeken wetenschappers of DDO 68 sterren met zware elementen huisvest. Is dit het geval, dan bestaat het dwergstelsel niet alleen uit jonge sterren. Als de sterren in DDO 68 wel voornamelijk uit lichte elementen bestaat, dan bevestigt dit het unieke karakter van dit dwergstelsel en kunnen wetenschappers het object gebruiken om meer te weten te komen over de vorming van sterrenstelsels.
(Scientias.nl)
Hubble fotografeert piepjong dwergstelsel
De Hubble-ruimtetelescoop heeft wederom een prachtige foto gemaakt. Ditmaal van dwergstelsel DDO 68. Dit dwergstelsel vertoont overeenkomsten met de allereerste sterrenstelsels in het universum.
DDO 68 is namelijk een jong sterrenstelsel, dat zich nog aan het vormen is. Hierdoor kunnen wetenschappers van dichtbij onderzoeken hoe dit gebeurt. De afstand tot DDO 68 is slechts 39 miljoen lichtjaar. Dit is dichterbij dan de meeste andere jonge sterrenstelsels, die miljarden lichtjaren van ons verwijderd zijn.
WALLPAPER
Deze foto instellen als achtergrond voor je bureaublad? Download hier de foto op hoge resolutie.
Qua structuur, uiterlijk en samenstelling oogt DDO 68 – ook wel bekend als UGC 5340 – erg jong. Toch denken onderzoekers dat dit dwergstelsel ouder is dan het lijkt. De eerste sterrenstelsels in het universum werden bevolkt door sterren met lichte elementen, zoals waterstof en helium. Door kernfusie en supernova-explosies werden er steeds meer zwaardere elementen gebakken, waardoor latere generaties sterren meer zware elementen bevatten.
Op dit moment onderzoeken wetenschappers of DDO 68 sterren met zware elementen huisvest. Is dit het geval, dan bestaat het dwergstelsel niet alleen uit jonge sterren. Als de sterren in DDO 68 wel voornamelijk uit lichte elementen bestaat, dan bevestigt dit het unieke karakter van dit dwergstelsel en kunnen wetenschappers het object gebruiken om meer te weten te komen over de vorming van sterrenstelsels.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
http://www.kijkmagazine.n(...)op-maan-van-jupiter/quote:Platen verschuiven op maan van Jupiter
Geschreven op 9 september 2014 door KIJK-redactie
Jaren werd gedacht dat plaattektoniek iets unieks was voor onze aarde, maar ook op Jupiters maan ‘Europa’ zou het voorkomen.
Vorig jaar was één van de manen van Jupiter genaamd Europa al in het nieuws: er zou water verdampen op het hemellichaam. Alsof dit nog niet bijzonder genoeg is, hebben onderzoekers van de Johns Hopkins Universiteit nu ontdekt dat grote platen van ijs over elkaar heen schuiven op deze maan. Nooit eerder werd plaattektoniek ergens anders dan op aarde gesignaleerd.
27-09-2014
Complexe organische moleculen gevonden in de ruimte
Wetenschappers hebben diep in de ruimte complexe organische moleculen gevonden, het begin van al het leven op aarde.
Foto: AFP
Amerikaanse en Duitse astronomen onderzochten de samenstelling van een gaswolk waarin stervorming plaatsvond.
De gaswolk Sagittarius B2, op een afstand van 27.000 lichtjaar van de aarde, bleek moleculen te bevatten die nooit eerder zo diep in de ruimte waren aangetroffen.
In de gaswolk vonden de astronomen isopropyl cyanide, een molecuul met een vertakte koolstofketen. Wetenschappers zijn geïnteresseerd in dergelijke moleculen, omdat al het leven op aarde afhankelijk is van moleculen met vertakte koolstofketens. Tot nu werden er alleen onvertakte koolstofmoleculen gevonden.
De vondst kan erop duiden dat de bouwstenen van leven in groten getale aanwezig zijn in de ruimte, een belangrijke ontdekking in de zoektocht naar buitenaards leven.
Aminozuren
Al het leven zoals wij het op aarde kennen is afhankelijk van eiwitten, die opgebouwd zijn uit aminozuren. Wetenschappers die zoeken naar buitenaards leven hopen deze complexe organische moleculen aan te treffen in stervormende gaswolken, want waar de bouwstenen van leven worden gevormd, ontstaat mogelijk ook leven.
De astronomen ontdekten de isopropyl cyanide-moleculen door te kijken naar het licht dat uit de gaswolk kwam. De waargenomen golflengtes geven informatie over de samenstelling van de gaswolk.
De vondst is vrijdag gepubliceerd in Science.
(nu.nl)
Complexe organische moleculen gevonden in de ruimte
Wetenschappers hebben diep in de ruimte complexe organische moleculen gevonden, het begin van al het leven op aarde.
Foto: AFP
Amerikaanse en Duitse astronomen onderzochten de samenstelling van een gaswolk waarin stervorming plaatsvond.
De gaswolk Sagittarius B2, op een afstand van 27.000 lichtjaar van de aarde, bleek moleculen te bevatten die nooit eerder zo diep in de ruimte waren aangetroffen.
In de gaswolk vonden de astronomen isopropyl cyanide, een molecuul met een vertakte koolstofketen. Wetenschappers zijn geïnteresseerd in dergelijke moleculen, omdat al het leven op aarde afhankelijk is van moleculen met vertakte koolstofketens. Tot nu werden er alleen onvertakte koolstofmoleculen gevonden.
De vondst kan erop duiden dat de bouwstenen van leven in groten getale aanwezig zijn in de ruimte, een belangrijke ontdekking in de zoektocht naar buitenaards leven.
Aminozuren
Al het leven zoals wij het op aarde kennen is afhankelijk van eiwitten, die opgebouwd zijn uit aminozuren. Wetenschappers die zoeken naar buitenaards leven hopen deze complexe organische moleculen aan te treffen in stervormende gaswolken, want waar de bouwstenen van leven worden gevormd, ontstaat mogelijk ook leven.
De astronomen ontdekten de isopropyl cyanide-moleculen door te kijken naar het licht dat uit de gaswolk kwam. De waargenomen golflengtes geven informatie over de samenstelling van de gaswolk.
De vondst is vrijdag gepubliceerd in Science.
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Als ze dat eens wistenquote:
Hoeveel superclusters bestaan er?
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">[b]Vereniging voor weerkunde en klimatologie[/b]</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">[b]ESTOFEX[/b]</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">[b]ESTOFEX[/b]</a>
lekker uitgebreid, diepgaand artikelquote:
How Deep Does the Multiverse Go?
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
29-09-2014
Radar-raadsel in Titan-meer
Radarwaarnemingen van Ligeia Mare. (NASA/JPL-Caltech/ASI/Cornell )
Planeetonderzoekers hebben een mysterieuze structuur ontdekt in Ligeia Mare, een van de grote methaanmeren op de Saturnusmaan Titan. De meren - die behalve methaan vermoedelijk ook ethaan bevatten - zijn donker op de radarmetingen van de Amerikaanse planeetverkenner Cassini, omdat het gladde oppervlak vrijwel geen radargolven verstrooit. Het omringende 'land' is veel ruwer en verstrooit de radargolven wél, waardoor het helder is op de radarfoto's.
Nabij de kust van Ligeia Mare is in 2013 een nieuw helder gebied waargenomen, dat in 2012 niet zichtbaar was. Nieuwe waarnemingen in augustus 2014 tonen aan dat de merkwaardige structuur nog steeds zichtbaar is, maar iets minder helder en vooral groter is geworden: ca. 160 vierkante kilometer in plaats van 75 vierkante kilometer.
Het Titanoppervlak is niet met gewone camera's zichtbaar, doordat het schuil gaat onder een dikke, smogrijke dampkring. Infraroodwaarnemingen van Cassini hebben in het betreffende gebied geen bijzonderheden aan het licht gebracht. Van 'zeespiegeldaling', bijvoorbeeld als gevolg van verdamping van methaan, kan geen sprake zijn: de kustlijn van Ligeia Mare is sinds 2012 niet van vorm veranderd.
Planeetonderzoekers denken dat er mogelijk sprake is van golven aan het oppervlak van het Titan-meer, maar het zou ook kunnen gaan om vast materiaal dat in het methaanmeer ronddrijft. Een sluitende verklaring is er in ieder geval nog niet. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Radar-raadsel in Titan-meer
Radarwaarnemingen van Ligeia Mare. (NASA/JPL-Caltech/ASI/Cornell )
Planeetonderzoekers hebben een mysterieuze structuur ontdekt in Ligeia Mare, een van de grote methaanmeren op de Saturnusmaan Titan. De meren - die behalve methaan vermoedelijk ook ethaan bevatten - zijn donker op de radarmetingen van de Amerikaanse planeetverkenner Cassini, omdat het gladde oppervlak vrijwel geen radargolven verstrooit. Het omringende 'land' is veel ruwer en verstrooit de radargolven wél, waardoor het helder is op de radarfoto's.
Nabij de kust van Ligeia Mare is in 2013 een nieuw helder gebied waargenomen, dat in 2012 niet zichtbaar was. Nieuwe waarnemingen in augustus 2014 tonen aan dat de merkwaardige structuur nog steeds zichtbaar is, maar iets minder helder en vooral groter is geworden: ca. 160 vierkante kilometer in plaats van 75 vierkante kilometer.
Het Titanoppervlak is niet met gewone camera's zichtbaar, doordat het schuil gaat onder een dikke, smogrijke dampkring. Infraroodwaarnemingen van Cassini hebben in het betreffende gebied geen bijzonderheden aan het licht gebracht. Van 'zeespiegeldaling', bijvoorbeeld als gevolg van verdamping van methaan, kan geen sprake zijn: de kustlijn van Ligeia Mare is sinds 2012 niet van vorm veranderd.
Planeetonderzoekers denken dat er mogelijk sprake is van golven aan het oppervlak van het Titan-meer, maar het zou ook kunnen gaan om vast materiaal dat in het methaanmeer ronddrijft. Een sluitende verklaring is er in ieder geval nog niet. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-09-2014
Mini-ster produceert mega-vlammen
Artist’s impression van de rode dubbelster DG Canum Venaticorum (DG CVn). (NASA/GSFC/S. Wiessinger)
Op 23 april van dit jaar heeft de NASA-satelliet Swift de krachtigste, heetste en langdurigste reeks ‘sterrenvlammen’ gedetecteerd die ooit bij een nabije rode dwergster zijn waargenomen. De eerste van deze reeks explosies was meer dan tienduizend keer zo krachtig als de grootste zonnevlam die ooit is geregistreerd.
Dat rode dwergsterren hevige uitbarstingen kunnen vertonen was al langer bekend. Maar doorgaans duurden die nooit langer dan een dag. Bij een van de rode dwergsterren die samen de dubbelster DG CVn vormen is nu echter een aaneengesloten reeks van zeven krachtige sterrenvlammen waargenomen, verspreid over een periode van ongeveer twee weken. Op het hoogtepunt werd een temperatuur van 200 miljoen graden Celsius bereikt – twaalf keer zo heet als het centrum van onze zon.
De dubbelster DG CVn staat in het sterrenbeeld Jachthonden en is ongeveer zestig lichtjaar van ons verwijderd. De twee rode dwergen, die beide ongeveer drie keer zo klein zijn als onze zon, draaien op zo’n kleine afstand om elkaar, dat onduidelijk is op welke van de twee de uitbarstingen hebben plaatsgevonden.
DG CVn is naar schatting maar 30 miljoen jaar oud – heel jong naar astronomische maatstaven. Hierdoor draaien de beide sterren heel snel om hun as, net zoals onze zon dat ruim vier miljard jaar geleden deed. Door deze snelle rotatie ontstaan extreem sterke magnetische velden, waarvan de veldlijnen zodanig verstrengeld kunnen raken dat ze ‘knappen’ en zich vervolgens weer samenvoegen. Bij die ‘recollectie’ komen enorme hoeveelheden energie vrij. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Mini-ster produceert mega-vlammen
Artist’s impression van de rode dubbelster DG Canum Venaticorum (DG CVn). (NASA/GSFC/S. Wiessinger)
Op 23 april van dit jaar heeft de NASA-satelliet Swift de krachtigste, heetste en langdurigste reeks ‘sterrenvlammen’ gedetecteerd die ooit bij een nabije rode dwergster zijn waargenomen. De eerste van deze reeks explosies was meer dan tienduizend keer zo krachtig als de grootste zonnevlam die ooit is geregistreerd.
Dat rode dwergsterren hevige uitbarstingen kunnen vertonen was al langer bekend. Maar doorgaans duurden die nooit langer dan een dag. Bij een van de rode dwergsterren die samen de dubbelster DG CVn vormen is nu echter een aaneengesloten reeks van zeven krachtige sterrenvlammen waargenomen, verspreid over een periode van ongeveer twee weken. Op het hoogtepunt werd een temperatuur van 200 miljoen graden Celsius bereikt – twaalf keer zo heet als het centrum van onze zon.
De dubbelster DG CVn staat in het sterrenbeeld Jachthonden en is ongeveer zestig lichtjaar van ons verwijderd. De twee rode dwergen, die beide ongeveer drie keer zo klein zijn als onze zon, draaien op zo’n kleine afstand om elkaar, dat onduidelijk is op welke van de twee de uitbarstingen hebben plaatsgevonden.
DG CVn is naar schatting maar 30 miljoen jaar oud – heel jong naar astronomische maatstaven. Hierdoor draaien de beide sterren heel snel om hun as, net zoals onze zon dat ruim vier miljard jaar geleden deed. Door deze snelle rotatie ontstaan extreem sterke magnetische velden, waarvan de veldlijnen zodanig verstrengeld kunnen raken dat ze ‘knappen’ en zich vervolgens weer samenvoegen. Bij die ‘recollectie’ komen enorme hoeveelheden energie vrij. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-10-2014
Astronomen staan voor een raadsel: hoe kan deze dode ster zo helder zijn?
De krachtige pulsar stuurt X-stralen met een ongeziene energie uit. © NASA/Caltech.
Amerikaanse astronomen hebben een dode ster ontdekt die evenveel energie produceert als tien miljoen zonnen. Hoe dit mogelijk is? Niemand die het weet. Omwille van de grote energie van het hemellichaam dachten wetenschappers tot nu dat het om een zwart gat ging.
Wetenschappers onder leiding van fysicaprofessor Fiona Harrison van de Californische universiteit Caltech ontdekten de ster met de NuSTAR-telescoop van NASA. "Dit kleine overblijfsel is een echte krachtpatser. We hebben nooit eerder zoiets gezien", zegt Harrison. "We dachten dat een object met zo veel energie wel een zwart gat moest zijn."
Omdat het object met grote regelmaat pulseert, zijn de astronomen er echter zeker van dat het om een pulsar gaat. Dat is de laatste levensfase van een ster met een massa van ongeveer tien keer de zon. Als pulsar is de ster meestal nog hoogstens twee keer zo zwaar als de zon. Dat is ook nu het geval, maar deze pulsar is wel honderd keer helderder dan normaal.
We hebben nog nooit een pulsar gezien die qua helderheid nog maar in de buurt kwam van dit exemplaar
Dom Walton, postdoctoraatsstudent Caltech
"We hebben nog nooit een pulsar gezien die qua helderheid nog maar in de buurt kwam van dit exemplaar", zegt postdoctoraatsstudent Dom Walton. "We hebben geen idee hoe dit mogelijk is. Theoretici zullen hier een vette kluif aan hebben."
De pulsar werd begin dit jaar ontdekt in het sterrenstelsel M82 op twaalf miljoen lichtjaren van de aarde. Harrison, Walton en collega's beschrijven hun ontdekking in het vakblad Nature.
"We wisten dat een pulsar iets helderder kon zijn dan de gekende limiet", zegt Walton, "maar deze ster blaast die limiet gewoon weg." De ster overschrijdt de Eddingtonlichtkracht, de maximale lichtkracht die een gas kan hebben alvorens het uit elkaar geblazen wordt. De astronomen staan dus voor een gigantisch raadsel.
(HLN)
Astronomen staan voor een raadsel: hoe kan deze dode ster zo helder zijn?
De krachtige pulsar stuurt X-stralen met een ongeziene energie uit. © NASA/Caltech.
Amerikaanse astronomen hebben een dode ster ontdekt die evenveel energie produceert als tien miljoen zonnen. Hoe dit mogelijk is? Niemand die het weet. Omwille van de grote energie van het hemellichaam dachten wetenschappers tot nu dat het om een zwart gat ging.
Wetenschappers onder leiding van fysicaprofessor Fiona Harrison van de Californische universiteit Caltech ontdekten de ster met de NuSTAR-telescoop van NASA. "Dit kleine overblijfsel is een echte krachtpatser. We hebben nooit eerder zoiets gezien", zegt Harrison. "We dachten dat een object met zo veel energie wel een zwart gat moest zijn."
Omdat het object met grote regelmaat pulseert, zijn de astronomen er echter zeker van dat het om een pulsar gaat. Dat is de laatste levensfase van een ster met een massa van ongeveer tien keer de zon. Als pulsar is de ster meestal nog hoogstens twee keer zo zwaar als de zon. Dat is ook nu het geval, maar deze pulsar is wel honderd keer helderder dan normaal.
We hebben nog nooit een pulsar gezien die qua helderheid nog maar in de buurt kwam van dit exemplaar
Dom Walton, postdoctoraatsstudent Caltech
"We hebben nog nooit een pulsar gezien die qua helderheid nog maar in de buurt kwam van dit exemplaar", zegt postdoctoraatsstudent Dom Walton. "We hebben geen idee hoe dit mogelijk is. Theoretici zullen hier een vette kluif aan hebben."
De pulsar werd begin dit jaar ontdekt in het sterrenstelsel M82 op twaalf miljoen lichtjaren van de aarde. Harrison, Walton en collega's beschrijven hun ontdekking in het vakblad Nature.
"We wisten dat een pulsar iets helderder kon zijn dan de gekende limiet", zegt Walton, "maar deze ster blaast die limiet gewoon weg." De ster overschrijdt de Eddingtonlichtkracht, de maximale lichtkracht die een gas kan hebben alvorens het uit elkaar geblazen wordt. De astronomen staan dus voor een gigantisch raadsel.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:'Wind op planeet WASP-43b joelt met snelheid van geluid'
Wetenschappers hebben de weersomstandigheden op de planeet WASP-43b in kaart gebracht. Dat is niet eerder zo nauwkeurig gedaan bij een planeet in een ander stelsel, meldden de onderzoekers.
De wind op WASP-43b joelt met de snelheid van het geluid; ruim 1.200 kilometer per uur. De temperatuur is meer dan 1.500 graden boven nul, ''heet genoeg om ijzer te smelten".
WASP-43b is ongeveer even groot als Jupiter, maar twee keer zo zwaar omdat de planeet bestaat uit dichte wolken gas. ''Er is niets aan de oppervlakte te zien, zoals oceanen of werelddelen", aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
Het onderzoek werd verricht met de ruimtetelescoop Hubble.
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
13-10-2014
Delicaat geweld in de ruimte
Deze foto van Nasa is de meest gedetailleerde röntgenstralingsbeeld dat ooit is gemaakt van een supernova. Te zien is de voormalige ster Puppis A, die ongeveer 7000 lichtjaar van ons vandaan ligt. Het explosieve einde van die ster is 3700 jaar geleden zichtbaar geweest op aarde.
Puppis A is ongeveer 10 lichtjaar breed en bevat chemische elementen die zich van de ster af bewegen met een snelheid van meer dan 1500 kilometer per seconde. In het centrum van het overblijfsel ligt waarschijnlijk een pulsar, een roterende neutronenster. Dat is de superdichte kern van de oorspronkelijke ster die geëxplodeerd is. De verschillende kleuren in dit delicate overblijfsel vertegenwoordigen verschillende niveaus van röntgenenergie, met lage niveaus aangegeven in rood, medium in het groen, en de hoge energiefotonen in het blauw.
Supernova-explosies leveren de zware elementen op die de grondstoffen zijn waaruit toekomstige generaties van sterren en planeten kunnen ontstaan. Deze elementen worden de omringende ruimte in geslingerd. Nasa bestudeert Puppis A om dat proces beter te leren begrijpen.
(Faqt.nl)
Delicaat geweld in de ruimte
Deze foto van Nasa is de meest gedetailleerde röntgenstralingsbeeld dat ooit is gemaakt van een supernova. Te zien is de voormalige ster Puppis A, die ongeveer 7000 lichtjaar van ons vandaan ligt. Het explosieve einde van die ster is 3700 jaar geleden zichtbaar geweest op aarde.
Puppis A is ongeveer 10 lichtjaar breed en bevat chemische elementen die zich van de ster af bewegen met een snelheid van meer dan 1500 kilometer per seconde. In het centrum van het overblijfsel ligt waarschijnlijk een pulsar, een roterende neutronenster. Dat is de superdichte kern van de oorspronkelijke ster die geëxplodeerd is. De verschillende kleuren in dit delicate overblijfsel vertegenwoordigen verschillende niveaus van röntgenenergie, met lage niveaus aangegeven in rood, medium in het groen, en de hoge energiefotonen in het blauw.
Supernova-explosies leveren de zware elementen op die de grondstoffen zijn waaruit toekomstige generaties van sterren en planeten kunnen ontstaan. Deze elementen worden de omringende ruimte in geslingerd. Nasa bestudeert Puppis A om dat proces beter te leren begrijpen.
(Faqt.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
mooi, zulk nieuws mag voortaan in het Exo-planeten topic
W&T / [CENTRAAL] Exo-Planeten Topic #2
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
checkquote:
[..]
mooi, zulk nieuws mag voortaan in het Exo-planeten topic
W&T / [CENTRAAL] Exo-Planeten Topic #2
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
14-10-2014
Maan bleef veel langer vulkanisch actief dan eerst gedacht
© NASA.
De maan mag dan lijken op een stille, kale satelliet, ooit was hij het toneel van een reeks heftige vulkanen die het oppervlak tekenden. Decennialang gingen onderzoekers ervan uit dat dat een miljard jaar geleden gebeurde. Maar uit een nieuwe studie blijkt dat de vulkanische activiteit op de maan slechts geleidelijk afnam en 100 miljoen jaar geleden nog bezig was - de tijd waarin onze aarde bevolkt was door dinosaurussen.
Amerikaanse en Duitse wetenschappers kwamen tot die conclusie op basis van observaties van de Lunar Reconaissance Orbiter (LRO) van NASA. De hogeresolutiebeelden toonden verspreid over de vulkanische vlakten van de maan rotsafzettingen die minder dan 100 miljoen jaar oud zijn.
Een van de grootste daarvan, Ina genoemd, werd al in beeld gebracht door de astronauten van Apollo 15 en intensief bestudeerd. Onderzoekers concludeerden dat Ina vrij jong was. Maar omdat er niet meer voorbeelden gevonden werden, werd aangenomen dat er 'recent' geen wijdverbreide vulkanische activiteit was.
Geen uitzondering
De beelden van de LRO onthulden nu echter dat er nog gelijkaardige gebieden op de maan zijn. Onderzoekers van de universiteiten van Arizona en Westfalen ontdekten er in totaal 70, verspreid over het maanoppervlak. Het grote aantal, de grote verspreiding en de afmetingen van de kraters wijzen erop dat vulkanische activiteit in een later stadium geen uitzondering was, maar een belangrijk deel van de geologische geschiedenis van de maan.
Drie van de afzettingen worden geschat op minder dan 100 miljoen jaar oud. Ina zelf is mogelijk zelfs minder dan 50 miljoen jaar oud. De vlakten rond deze gebieden worden toegeschreven aan vulkanische activiteit die ongeveer 3,5 miljard jaar geleden startte en grofweg een miljard jaar geleden eindigde.
Temperatuur
Deze bevindingen zijn van het soort dat ons zal dwingen de boeken over de maan te herschrijven
John Keller, onderzoeker
"Deze bevindingen zijn van het soort dat ons zal dwingen de boeken over de maan te herschrijven", zegt onderzoeker John Keller. Het is inderdaad een ingrijpende ontdekking. Het grote aantal bewijzen suggereert dat de vulkanische activiteit op de maan een miljard jaar geleden niet abrupt stopte, maar geleidelijk afnam. Deze nieuwe informatie is in strijd met wat onderzoekers tot nu dachten over de temperatuur binnenin de maan.
Dit zou immers betekenen dat radioactieve elementen de maan van binnenuit warm houden. "Het bestaan en de leeftijd van de afzettingen zeggen ons dat de mantel van de maan heet genoeg moest blijven om magma te kunnen aanmaken voor de kleine uitbarstingen", zegt onderzoeker Sarah Braden.
(HLN)
Maan bleef veel langer vulkanisch actief dan eerst gedacht
© NASA.
De maan mag dan lijken op een stille, kale satelliet, ooit was hij het toneel van een reeks heftige vulkanen die het oppervlak tekenden. Decennialang gingen onderzoekers ervan uit dat dat een miljard jaar geleden gebeurde. Maar uit een nieuwe studie blijkt dat de vulkanische activiteit op de maan slechts geleidelijk afnam en 100 miljoen jaar geleden nog bezig was - de tijd waarin onze aarde bevolkt was door dinosaurussen.
Amerikaanse en Duitse wetenschappers kwamen tot die conclusie op basis van observaties van de Lunar Reconaissance Orbiter (LRO) van NASA. De hogeresolutiebeelden toonden verspreid over de vulkanische vlakten van de maan rotsafzettingen die minder dan 100 miljoen jaar oud zijn.
Een van de grootste daarvan, Ina genoemd, werd al in beeld gebracht door de astronauten van Apollo 15 en intensief bestudeerd. Onderzoekers concludeerden dat Ina vrij jong was. Maar omdat er niet meer voorbeelden gevonden werden, werd aangenomen dat er 'recent' geen wijdverbreide vulkanische activiteit was.
Geen uitzondering
De beelden van de LRO onthulden nu echter dat er nog gelijkaardige gebieden op de maan zijn. Onderzoekers van de universiteiten van Arizona en Westfalen ontdekten er in totaal 70, verspreid over het maanoppervlak. Het grote aantal, de grote verspreiding en de afmetingen van de kraters wijzen erop dat vulkanische activiteit in een later stadium geen uitzondering was, maar een belangrijk deel van de geologische geschiedenis van de maan.
Drie van de afzettingen worden geschat op minder dan 100 miljoen jaar oud. Ina zelf is mogelijk zelfs minder dan 50 miljoen jaar oud. De vlakten rond deze gebieden worden toegeschreven aan vulkanische activiteit die ongeveer 3,5 miljard jaar geleden startte en grofweg een miljard jaar geleden eindigde.
Temperatuur
Deze bevindingen zijn van het soort dat ons zal dwingen de boeken over de maan te herschrijven
John Keller, onderzoeker
"Deze bevindingen zijn van het soort dat ons zal dwingen de boeken over de maan te herschrijven", zegt onderzoeker John Keller. Het is inderdaad een ingrijpende ontdekking. Het grote aantal bewijzen suggereert dat de vulkanische activiteit op de maan een miljard jaar geleden niet abrupt stopte, maar geleidelijk afnam. Deze nieuwe informatie is in strijd met wat onderzoekers tot nu dachten over de temperatuur binnenin de maan.
Dit zou immers betekenen dat radioactieve elementen de maan van binnenuit warm houden. "Het bestaan en de leeftijd van de afzettingen zeggen ons dat de mantel van de maan heet genoeg moest blijven om magma te kunnen aanmaken voor de kleine uitbarstingen", zegt onderzoeker Sarah Braden.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-10-2014
[b]Melkweg rooft nabije sterrenstelsels leeg[/b]
Artist’s impression van de Melkweg. (NRAO/AUI/NSF)
Uit waarnemingen met radiotelescopen blijkt dat onze naaste galactische buren, de sferoïdale dwergstelsels, verstoken zijn van gas waaruit nieuwe sterren kunnen ontstaan. De vermoedelijke dief is bekend: dat is onze Melkweg (Astrophysical Journal Letters).
De nieuwe radiowaarnemingen, de gevoeligste in hun soort die ooit zijn ondernomen, laten zien dat dwergstelsels tot op zekere afstand van onze Melkweg helemaal geen waterstofgas bevatten. Voorbij die grens zijn zulke kleine stelsels juist rijk aan gas.
Vermoed wordt dat de gasloze dwergstelsels al miljarden jaren om onze Melkweg zwermen en geleidelijk zijn leeggeplunderd. Dat komt doordat ze zich binnen de uitgestrekte halo van ijl, heet waterstofgas bevinden waarin de Melkweg gehuld is. Door de grote snelheid waarmee de stelsels door deze halo bewegen is hun gas als het ware weggeblazen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
[b]Melkweg rooft nabije sterrenstelsels leeg[/b]
Artist’s impression van de Melkweg. (NRAO/AUI/NSF)
Uit waarnemingen met radiotelescopen blijkt dat onze naaste galactische buren, de sferoïdale dwergstelsels, verstoken zijn van gas waaruit nieuwe sterren kunnen ontstaan. De vermoedelijke dief is bekend: dat is onze Melkweg (Astrophysical Journal Letters).
De nieuwe radiowaarnemingen, de gevoeligste in hun soort die ooit zijn ondernomen, laten zien dat dwergstelsels tot op zekere afstand van onze Melkweg helemaal geen waterstofgas bevatten. Voorbij die grens zijn zulke kleine stelsels juist rijk aan gas.
Vermoed wordt dat de gasloze dwergstelsels al miljarden jaren om onze Melkweg zwermen en geleidelijk zijn leeggeplunderd. Dat komt doordat ze zich binnen de uitgestrekte halo van ijl, heet waterstofgas bevinden waarin de Melkweg gehuld is. Door de grote snelheid waarmee de stelsels door deze halo bewegen is hun gas als het ware weggeblazen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-10-2014
16-10-2014
3D-kaart gemaakt van het jonge heelal
3D-kaart van het kosmische web op een afstand van 10,8 miljard lichtjaar van de aarde. De kaart is gebaseerd op de 'vingerafdrukken' van waterstofgas in het spectrum van 24 verre sterrenstelsels. (Casey Stark (UC Berkeley) & Khee-Gan Lee (MPIA))
Een internationaal team van astronomen heeft een driedimensionale kaart gemaakt van het heelal, zoals dat er drie miljard jaar na de oerknal uitzag. Daarbij is gebruik gemaakt van een techniek die vergelijkbaar is met de computertomografie (CT), zoals die in de geneeskunde wordt toegepast.
Op de allergrootste schaal is de materie in het heelal verdeeld over een enorm netwerk van honderden miljoenen lichtjaren lange, draderige structuren die het 'kosmische web' vormen. De 'ruggengraat' van dit web bestaat uit een mengsel van (onwaarneembare) donkere materie en waterstofgas.
Net als bij een CT-scan, die een driedimensionale afbeelding reconstrueert uit de röntgenstraling die door een patiënt gaat, hebben de astronomen hun driedimensionale afbeelding van het kosmische web gereconstrueerd door gebruik te maken van het licht van 24 verre sterrenstelsels dat door het waterstofgas in het kosmische web is gegaan.
De daaruit voortkomende kaart van de waterstofabsorptie toont een uitsnede van het heelal op een afstand van 10,8 miljard lichtjaar. Het is voor het eerst dat het kosmische web op zo'n grote afstand in kaart is gebracht.
Het licht van het afgebeelde gebied heeft er bijna elf miljard jaar over gedaan om ons te bereiken. De kaart toont dus de prille structuur van het heelal, op een moment dat dit nog maar een kwart van zijn huidige leeftijd had bereikt. (EE)
http://www.mpia.de/Public(...)R_2014_09_1en_gr.jpg
(allesoversterrenkunde)
16-10-2014
3D-kaart gemaakt van het jonge heelal
3D-kaart van het kosmische web op een afstand van 10,8 miljard lichtjaar van de aarde. De kaart is gebaseerd op de 'vingerafdrukken' van waterstofgas in het spectrum van 24 verre sterrenstelsels. (Casey Stark (UC Berkeley) & Khee-Gan Lee (MPIA))
Een internationaal team van astronomen heeft een driedimensionale kaart gemaakt van het heelal, zoals dat er drie miljard jaar na de oerknal uitzag. Daarbij is gebruik gemaakt van een techniek die vergelijkbaar is met de computertomografie (CT), zoals die in de geneeskunde wordt toegepast.
Op de allergrootste schaal is de materie in het heelal verdeeld over een enorm netwerk van honderden miljoenen lichtjaren lange, draderige structuren die het 'kosmische web' vormen. De 'ruggengraat' van dit web bestaat uit een mengsel van (onwaarneembare) donkere materie en waterstofgas.
Net als bij een CT-scan, die een driedimensionale afbeelding reconstrueert uit de röntgenstraling die door een patiënt gaat, hebben de astronomen hun driedimensionale afbeelding van het kosmische web gereconstrueerd door gebruik te maken van het licht van 24 verre sterrenstelsels dat door het waterstofgas in het kosmische web is gegaan.
De daaruit voortkomende kaart van de waterstofabsorptie toont een uitsnede van het heelal op een afstand van 10,8 miljard lichtjaar. Het is voor het eerst dat het kosmische web op zo'n grote afstand in kaart is gebracht.
Het licht van het afgebeelde gebied heeft er bijna elf miljard jaar over gedaan om ons te bereiken. De kaart toont dus de prille structuur van het heelal, op een moment dat dit nog maar een kwart van zijn huidige leeftijd had bereikt. (EE)
http://www.mpia.de/Public(...)R_2014_09_1en_gr.jpg
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-10-2014
Waar gaat New Horizons na Pluto naar toe?
Wetenschappers hebben met de Hubble-ruimtetelescoop drie Kuipergordelobjecten gevonden. Nadat de New Horizons-ruimtesonde de dwergplaneet Pluto heeft bezocht, zal de sonde mogelijk doorreizen naar één van deze drie Kuipergordelobjecten.
De drie gevonden objecten zijn tien keer groter dan gemiddelde kometen. Maar dat betekent dat deze hemellichamen slechts één tot twee procent zo groot zijn als Pluto. In tegenstelling tot asteroïden, worden Kuipergordelobjecten niet verwarmd door de zon. Het zijn bevroren tijdcapsules, die ons iets vertellen over hoe ons zonnestelsel is ontstaan.
Er zijn al meer Kuipergordelobjecten gevonden, maar deze zijn allemaal onbereikbaar voor de New Horizons-ruimtesonde. Daarom werd de Hubble-telescoop ingezet om kandidaten te vinden. En de tijd begon te dringen, want volgend jaar komt New Horizons al aan bij Pltuo. “We werden een beetje onrustig, omdat het even duurde voordat we kandidaten vonden”, vertelt John Spencer van het New Horizons-team. “Uiteindelijk is het toch gelukt. We zijn enorm blij met deze ontdekking.”
Speld in een hooiberg
De zoektocht naar Kuipergordelobjecten is als het zoeken naar een speld in een hooiberg. Deze objecten zijn klein en lichtzwak. Zelfs voor de Hubble-ruimtetelescoop is het lastig om deze kleine lichtpuntjes te spotten in een zee van sterren.
De reis gaat door
De drie Kuipergordelobjecten hebben nog geen namen, maar zijn 1,5 miljard kilometer verwijderd van Pluto. De reis daarnaartoe zal dus even duren. Twee exemplaren hebben een doorsnee van 55 kilometer, terwijl het andere object niet groter is dan 25 kilometer. In 2016 zal beslist worden welk Kuipergordelobject New Horizons gaat bezoeken.
(scientias.nl)
Waar gaat New Horizons na Pluto naar toe?
Wetenschappers hebben met de Hubble-ruimtetelescoop drie Kuipergordelobjecten gevonden. Nadat de New Horizons-ruimtesonde de dwergplaneet Pluto heeft bezocht, zal de sonde mogelijk doorreizen naar één van deze drie Kuipergordelobjecten.
De drie gevonden objecten zijn tien keer groter dan gemiddelde kometen. Maar dat betekent dat deze hemellichamen slechts één tot twee procent zo groot zijn als Pluto. In tegenstelling tot asteroïden, worden Kuipergordelobjecten niet verwarmd door de zon. Het zijn bevroren tijdcapsules, die ons iets vertellen over hoe ons zonnestelsel is ontstaan.
Er zijn al meer Kuipergordelobjecten gevonden, maar deze zijn allemaal onbereikbaar voor de New Horizons-ruimtesonde. Daarom werd de Hubble-telescoop ingezet om kandidaten te vinden. En de tijd begon te dringen, want volgend jaar komt New Horizons al aan bij Pltuo. “We werden een beetje onrustig, omdat het even duurde voordat we kandidaten vonden”, vertelt John Spencer van het New Horizons-team. “Uiteindelijk is het toch gelukt. We zijn enorm blij met deze ontdekking.”
Speld in een hooiberg
De zoektocht naar Kuipergordelobjecten is als het zoeken naar een speld in een hooiberg. Deze objecten zijn klein en lichtzwak. Zelfs voor de Hubble-ruimtetelescoop is het lastig om deze kleine lichtpuntjes te spotten in een zee van sterren.
De reis gaat door
De drie Kuipergordelobjecten hebben nog geen namen, maar zijn 1,5 miljard kilometer verwijderd van Pluto. De reis daarnaartoe zal dus even duren. Twee exemplaren hebben een doorsnee van 55 kilometer, terwijl het andere object niet groter is dan 25 kilometer. In 2016 zal beslist worden welk Kuipergordelobject New Horizons gaat bezoeken.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-10-2014
Voor het eerst waterijs op Mercurius gefotografeerd
NASA’s MESSENGER-ruimtesonde heeft voor het eerst waterijs op de noordpool van Mercurius gefotografeerd. Het waterijs bevindt zich in diepe, donkere kraters. Het is een verrassing, want op Mercurius kan het 400 graden Celsius worden.
MESSENGER heeft een extreem overbelichte foto gemaakt van de 60 kilometer brede Kandinsky-krater op de noordpool. Hierdoor is de kraterbodem zichtbaar, inclusief het waterijs. Wetenschappers vermoeden dat het ijs hier recentelijk is neergelegd en dat het waterijs dus niet miljarden jaren oud is.
Het waterijs in de krater ziet er anders uit dan het waterijs in de kraters op de maan. Mogelijk omdat het waterijs op Mercurius jonger is. “Het is in ieder geval zeer interessant om verder uit te zoeken”, zegt onderzoeker Nancy Chabot.
In totaal heeft MESSENGER al meer dan 250.000 fotos gemaakt van Mercurius. De ruimtesonde blijft nog zeker tot begin 2015 operationeel.
(scientias.nl)
Voor het eerst waterijs op Mercurius gefotografeerd
NASA’s MESSENGER-ruimtesonde heeft voor het eerst waterijs op de noordpool van Mercurius gefotografeerd. Het waterijs bevindt zich in diepe, donkere kraters. Het is een verrassing, want op Mercurius kan het 400 graden Celsius worden.
MESSENGER heeft een extreem overbelichte foto gemaakt van de 60 kilometer brede Kandinsky-krater op de noordpool. Hierdoor is de kraterbodem zichtbaar, inclusief het waterijs. Wetenschappers vermoeden dat het ijs hier recentelijk is neergelegd en dat het waterijs dus niet miljarden jaren oud is.
Het waterijs in de krater ziet er anders uit dan het waterijs in de kraters op de maan. Mogelijk omdat het waterijs op Mercurius jonger is. “Het is in ieder geval zeer interessant om verder uit te zoeken”, zegt onderzoeker Nancy Chabot.
In totaal heeft MESSENGER al meer dan 250.000 fotos gemaakt van Mercurius. De ruimtesonde blijft nog zeker tot begin 2015 operationeel.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-10-2014
Geluiden uit de ruimte
In space, nobody can hear you scream. Dat was de tagline van de filmhit Alien uit 1979. En dat klopt: als er geen medium (bijvoorbeeld lucht of water) zit tussen een schreeuwende mond en een luisterend oor, kunnen de geluidsgolven zich niet verplaatsen. Maar dat wil niet zeggen dat de ruimte echt saai en geluidloos is. Een astrofysicus-student verzamelde de gaafste ruimtegeluiden op zijn of haar Tumblr-account. De lijst is hieronder te vinden.
Via her-cosmos.tumblr.com:
: Elektromagnetische trillingen van de aarde, opgenomen door NASA.
Geluidsgolven van Jupiter: Trillingen van elektromagnetische golven van Jupiter.
: In 1977 hoorde Jerry R. Ehman van SETI een radiosignaal van onbekende oorsprong. Naast de lettercode van het signaal (die de intensiteitsvariatie weergeeft) schreef de verraste Ehman ‘Wow!’.
De krabbel naast het Wow!-signaal. Bron: Ohio State University/NAAPO
Bron: Ohio State University/NAAPO
Jupiters radiogolven: Deze herrie is opgenomen door Cassini, de ruimtesonde die momenteel rondom Saturnus beweegt. De opname zijn echter radiogolven van Jupiter.
Saturnus radiogolven: Cassini heeft ook de geluiden van Saturnus opgenomen. Deze opname is in april 2002 gemaakt. Er zijn nog meer opnamen uit april 2002.
: De sonde Voyager nam de geluiden van Uranus op.
: Geluidsopname door een satelliet.
: Opname door…? Wie het weet, mag het zeggen.
: Voyager 2 nam deze geluiden op in augustus 1989.
: Op 25 augustus 1981 nam Voyager 2 het geluid van de ringen van Saturnus op.
: Een meer recente opname (2010) van de Solar Dynamics Observatory van Nasa.
: In november 2012 wist de pioniersonde Voyager 1 voor de eerste keer geluiden van de interstellaire ruimte op te nemen.
+ bonus
: De Voyager-sondes, die inmiddels het zonnestelsel hebben verlaten / bijna zullen verlaten, dragen een geluidsopname met zich mee. Met deze geluidsopname zeggen wij (de aardlingen) hallo tegen andere beschavingen. De vijf uur lange opname is hier te beluisteren.
(newscientist.nl)
Geluiden uit de ruimte
In space, nobody can hear you scream. Dat was de tagline van de filmhit Alien uit 1979. En dat klopt: als er geen medium (bijvoorbeeld lucht of water) zit tussen een schreeuwende mond en een luisterend oor, kunnen de geluidsgolven zich niet verplaatsen. Maar dat wil niet zeggen dat de ruimte echt saai en geluidloos is. Een astrofysicus-student verzamelde de gaafste ruimtegeluiden op zijn of haar Tumblr-account. De lijst is hieronder te vinden.
Via her-cosmos.tumblr.com:
: Elektromagnetische trillingen van de aarde, opgenomen door NASA.
Geluidsgolven van Jupiter: Trillingen van elektromagnetische golven van Jupiter.
: In 1977 hoorde Jerry R. Ehman van SETI een radiosignaal van onbekende oorsprong. Naast de lettercode van het signaal (die de intensiteitsvariatie weergeeft) schreef de verraste Ehman ‘Wow!’.
De krabbel naast het Wow!-signaal. Bron: Ohio State University/NAAPO
Bron: Ohio State University/NAAPO
Jupiters radiogolven: Deze herrie is opgenomen door Cassini, de ruimtesonde die momenteel rondom Saturnus beweegt. De opname zijn echter radiogolven van Jupiter.
Saturnus radiogolven: Cassini heeft ook de geluiden van Saturnus opgenomen. Deze opname is in april 2002 gemaakt. Er zijn nog meer opnamen uit april 2002.
: De sonde Voyager nam de geluiden van Uranus op.
![Uranus sounds NASA-Voyager recording[天王星ã®"音"]](http://i.ytimg.com/vi/80Ngl2RY8sA/default.jpg)
: Geluidsopname door een satelliet.
: Opname door…? Wie het weet, mag het zeggen.
: Voyager 2 nam deze geluiden op in augustus 1989.
: Op 25 augustus 1981 nam Voyager 2 het geluid van de ringen van Saturnus op.
: Een meer recente opname (2010) van de Solar Dynamics Observatory van Nasa.
: In november 2012 wist de pioniersonde Voyager 1 voor de eerste keer geluiden van de interstellaire ruimte op te nemen.
+ bonus
: De Voyager-sondes, die inmiddels het zonnestelsel hebben verlaten / bijna zullen verlaten, dragen een geluidsopname met zich mee. Met deze geluidsopname zeggen wij (de aardlingen) hallo tegen andere beschavingen. De vijf uur lange opname is hier te beluisteren.
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-10-2014
Eén van de eerste sterrenstelsels ooit gevonden?
Met de Hubble-ruimtetelescoop hebben wetenschappers een stokoud sterrenstelsel gevonden. Of piepjong, het is net hoe je het bekijkt. Het sterrenstelsel is ruim 13 miljard lichtjaar van ons verwijderd.
Dit sterrenstelsel is 500 miljoen jaar na de oerknal gevormd. Het is daarmee één van de eerste sterrenstelsels in het heelal. Omdat het licht 13 miljard jaar heeft gereisd om ons te bereiken, zien we het sterrenstelsel in zijn peutertijd. Maar in werkelijkheid is dit sterrenstelsel nu 13 miljard jaar ouder, en daarmee wellicht één van de oudste sterrenstelsels in het heelal.
Het sterrenstelsel heeft een diameter van 850 lichtjaar. Daarmee is deze groep sterren 500 keer kleiner dan ons Melkwegstelsel. Het verre sterrenstelsel heeft een massa van slechts veertig miljoen zonnen. In het stelsel wordt iedere drie jaar één nieuwe ster gevormd. Hoewel in het Melkwegstelsel dit tempo een stuk hoger ligt (één nieuwe ster per jaar), verwachten wetenschappers dat het langzame stervormingsproces te maken heeft met het feit dat dit één van de eerste sterrenstelsels is.
Zwaartekrachtlens
Hoe hebben wetenschappers dit lichtzwakke sterrenstelsel gevonden? De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van het sterrenstelselcluster Abell 2744. Dit cluster bevindt zich voor het verre sterrenstelsel en fungeert als een soort kosmische lens. Omdat het cluster zo massief is, is het in staat om licht van achterliggende sterrenstelsels te buigen. Hierdoor zien we hetzelfde sterrenstelsel niet één, maar drie keer. Daarnaast is het achterliggende sterrenstelsel tien keer groter en helderder dan zonder de kosmische lens.
De allereerste sterren
De zoektocht naar verre sterrenstelsels blijft doorgaan. Wetenschappers hopen deze eeuw de allereerste sterren te spotten. Op die manier kunnen zij het verhaal over het ontstaan van het heelal en de ontwikkeling van de eerste sterren en sterrenstelsels nog verder bijslijpen. Daarvoor zijn nieuwe telescopen nodig, die nog verder kunnen kijken. Er komen de komende jaren veel mooie telescopen bij, zoals de James Webb-telescoop (de opvolger van Hubble) en de Thirty Meter-telescoop.
(scientias.nl)
Eén van de eerste sterrenstelsels ooit gevonden?
Met de Hubble-ruimtetelescoop hebben wetenschappers een stokoud sterrenstelsel gevonden. Of piepjong, het is net hoe je het bekijkt. Het sterrenstelsel is ruim 13 miljard lichtjaar van ons verwijderd.
Dit sterrenstelsel is 500 miljoen jaar na de oerknal gevormd. Het is daarmee één van de eerste sterrenstelsels in het heelal. Omdat het licht 13 miljard jaar heeft gereisd om ons te bereiken, zien we het sterrenstelsel in zijn peutertijd. Maar in werkelijkheid is dit sterrenstelsel nu 13 miljard jaar ouder, en daarmee wellicht één van de oudste sterrenstelsels in het heelal.
Het sterrenstelsel heeft een diameter van 850 lichtjaar. Daarmee is deze groep sterren 500 keer kleiner dan ons Melkwegstelsel. Het verre sterrenstelsel heeft een massa van slechts veertig miljoen zonnen. In het stelsel wordt iedere drie jaar één nieuwe ster gevormd. Hoewel in het Melkwegstelsel dit tempo een stuk hoger ligt (één nieuwe ster per jaar), verwachten wetenschappers dat het langzame stervormingsproces te maken heeft met het feit dat dit één van de eerste sterrenstelsels is.
Zwaartekrachtlens
Hoe hebben wetenschappers dit lichtzwakke sterrenstelsel gevonden? De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van het sterrenstelselcluster Abell 2744. Dit cluster bevindt zich voor het verre sterrenstelsel en fungeert als een soort kosmische lens. Omdat het cluster zo massief is, is het in staat om licht van achterliggende sterrenstelsels te buigen. Hierdoor zien we hetzelfde sterrenstelsel niet één, maar drie keer. Daarnaast is het achterliggende sterrenstelsel tien keer groter en helderder dan zonder de kosmische lens.
De allereerste sterren
De zoektocht naar verre sterrenstelsels blijft doorgaan. Wetenschappers hopen deze eeuw de allereerste sterren te spotten. Op die manier kunnen zij het verhaal over het ontstaan van het heelal en de ontwikkeling van de eerste sterren en sterrenstelsels nog verder bijslijpen. Daarvoor zijn nieuwe telescopen nodig, die nog verder kunnen kijken. Er komen de komende jaren veel mooie telescopen bij, zoals de James Webb-telescoop (de opvolger van Hubble) en de Thirty Meter-telescoop.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-10-2014
Radarreflecties van Venus blijven raadselachtig
Radaropname van het hooggebergte Ovda Regio op Venus. (NASA)
Een nieuwe analyse van twintig jaar oude meetgegevens heeft geen oplossing opgeleverd voor de raadselachtige radarreflectie-eigenschappen van de planeet Venus.
Het Venusoppervlak gaat schuil onder een permanent gesloten wolkendek, en kan alleen met behulp van radar in kaart worden gebracht. De Amerikaanse planeetverkenner Magellan ontdekte in de jaren negentig al dat radarsignalen sterker door het Venusoppervlak worden gereflecteerd naarmate het betreffende terrein hoger ligt. Bovendien werden op grote hoogte enkele merkwaardige donkere vlekken ontdekt - gebieden die juist vrijwel géén radarsignaal reflecteren.
Amerikaanse geologen hebben de Magellan-metingen nu aan een uitgebreide nieuwe analyse onderworpen. Daarbij zijn honderden nieuwe donkere vlekken ontdekt. De resultaten zijn gepresenteerd op een bijeenkomst van de Geological Society of America in Vancouver, Canada.
Het nieuwe onderzoek spitste zich toe op het hooggebergte in Ovda Regio. Op 2400 meter hoogte blijkt de radarreflectiviteit van het Venusoppervlak vrij gering te zijn; op 4500 meter hoogte is de reflectiviteit aanzienlijk hoger. Maar op een hoogte van 4700 meter is er sprake van een plotselinge afname van de radarhelderheid.
De oorzaak is nog steeds onopgehelderd. Vermoedelijk is er een relatie met de temperatuur, die op Venus extreem hoog is (ca. 500 graden) maar wel afneemt bij toenemende hoogte. Er is al gesuggereerd dat er sprake zou kunnen zijn van een soort metallische neerslag met bepaalde elektrische eigenschappen die van invloed zijn op de radarreflectiviteit, maar om wat voor verbindingen het dan zou gaan is onduidelijk. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Radarreflecties van Venus blijven raadselachtig
Radaropname van het hooggebergte Ovda Regio op Venus. (NASA)
Een nieuwe analyse van twintig jaar oude meetgegevens heeft geen oplossing opgeleverd voor de raadselachtige radarreflectie-eigenschappen van de planeet Venus.
Het Venusoppervlak gaat schuil onder een permanent gesloten wolkendek, en kan alleen met behulp van radar in kaart worden gebracht. De Amerikaanse planeetverkenner Magellan ontdekte in de jaren negentig al dat radarsignalen sterker door het Venusoppervlak worden gereflecteerd naarmate het betreffende terrein hoger ligt. Bovendien werden op grote hoogte enkele merkwaardige donkere vlekken ontdekt - gebieden die juist vrijwel géén radarsignaal reflecteren.
Amerikaanse geologen hebben de Magellan-metingen nu aan een uitgebreide nieuwe analyse onderworpen. Daarbij zijn honderden nieuwe donkere vlekken ontdekt. De resultaten zijn gepresenteerd op een bijeenkomst van de Geological Society of America in Vancouver, Canada.
Het nieuwe onderzoek spitste zich toe op het hooggebergte in Ovda Regio. Op 2400 meter hoogte blijkt de radarreflectiviteit van het Venusoppervlak vrij gering te zijn; op 4500 meter hoogte is de reflectiviteit aanzienlijk hoger. Maar op een hoogte van 4700 meter is er sprake van een plotselinge afname van de radarhelderheid.
De oorzaak is nog steeds onopgehelderd. Vermoedelijk is er een relatie met de temperatuur, die op Venus extreem hoog is (ca. 500 graden) maar wel afneemt bij toenemende hoogte. Er is al gesuggereerd dat er sprake zou kunnen zijn van een soort metallische neerslag met bepaalde elektrische eigenschappen die van invloed zijn op de radarreflectiviteit, maar om wat voor verbindingen het dan zou gaan is onduidelijk. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-10-2014
Wist je dat al onze planeten netjes passen tussen de aarde en de maan?
© kos.
Je krijgt alle planeten van ons zonnestelsel netjes gepropt tussen de aarde en de maan. Dat beweerde ene CapnTrip op Reddit. Fraser Cain van Universe Today vond dit zo intrigerend dat hij de berekening nog eens zelf overdeed om te zien of ze klopte.
Ja, zo blijkt. Cain haalde zijn cijfers bij de NASA en kwam op een licht afwijkend resultaat uit. Maar ook volgens hem zouden Mercurius, Venus, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus wel degelijk naast elkaar gezet kunnen worden en zouden de planeten zo inderdaad mooi passen op de gemiddelde afstand tussen onze planeet aarde en de maan. Die gemiddelde afstand bedraagt 384.400 kilometer. We zouden dan zelfs nog 4.392 kilometer overhouden. Dwergplaneet Pluto kan er dus ook nog bij.
PLANEET GEMIDDELDE DIAMETER IN KM
Mercurius 4.879
Venus 12.104
Mars 6.771
Jupiter 139.822
Saturnus 116.464
Uranus 50.724
Neptunus 49.244
TOTAAL 380.008
Afstand aarde-maan 384.400
Pluto 2.300
(HLN)
Wist je dat al onze planeten netjes passen tussen de aarde en de maan?
© kos.
Je krijgt alle planeten van ons zonnestelsel netjes gepropt tussen de aarde en de maan. Dat beweerde ene CapnTrip op Reddit. Fraser Cain van Universe Today vond dit zo intrigerend dat hij de berekening nog eens zelf overdeed om te zien of ze klopte.
Ja, zo blijkt. Cain haalde zijn cijfers bij de NASA en kwam op een licht afwijkend resultaat uit. Maar ook volgens hem zouden Mercurius, Venus, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus wel degelijk naast elkaar gezet kunnen worden en zouden de planeten zo inderdaad mooi passen op de gemiddelde afstand tussen onze planeet aarde en de maan. Die gemiddelde afstand bedraagt 384.400 kilometer. We zouden dan zelfs nog 4.392 kilometer overhouden. Dwergplaneet Pluto kan er dus ook nog bij.
PLANEET GEMIDDELDE DIAMETER IN KM
Mercurius 4.879
Venus 12.104
Mars 6.771
Jupiter 139.822
Saturnus 116.464
Uranus 50.724
Neptunus 49.244
TOTAAL 380.008
Afstand aarde-maan 384.400
Pluto 2.300
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-10-2014
Europa stelt lancering 'vliegend strijkijzer' uit
© esa.
De voor volgende maand voorziene lancering van een Europees experimenteel ruimtevliegtuigje is uitgesteld om de baan van de IXV fijner uit te werken, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
De 'Intermediate eXperimental Vehicle' of IXV diende op 18 november met een lichte Vega-draagraket te vertrekken op de basis Kourou in Frans-Guyana. Maar ESA wil naar eigen zeggen samen met het Franse ruimtevaartbureau CNES de baan bijspijkeren van wat op een vliegend strijkijzer lijkt. Een nieuwe lanceerdatum is er nog niet.
Volgens een bron dicht bij het programma strookte het traject niet met de veiligheidsvoorschriften op Kourou.
De Vega moet de minishuttle op 450 km hoogte uitzetten. Het tuig duikt dan weer de atmosfeer in en dient aan een valscherm neer te ploffen in de Stille Oceaan, waarna een schip het zal oppikken.
Het programma kost, alles inbegrepen, minimaal 170 miljoen euro. Zeven landen nemen primair deel, waaronder België dat voor ongeveer tien procent participeert.
Sabca leverde de actuatoren (een soort hydraulische hefbomen) die de 'flappen' besturen en die dezelfde zijn als voor de Vega. QinetiQ Space speelt een rol in de 'avionics' en software. SAS is betrokken bij de 'operaties' en het grondsegment. De Karolingische dochter van hoofdaannemer Thales Alenia Space werkte mee aan elektrische systemen op de grond en aan het elektronisch geheugen van het tuig zelf.
(HLN)
Europa stelt lancering 'vliegend strijkijzer' uit
© esa.
De voor volgende maand voorziene lancering van een Europees experimenteel ruimtevliegtuigje is uitgesteld om de baan van de IXV fijner uit te werken, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
De 'Intermediate eXperimental Vehicle' of IXV diende op 18 november met een lichte Vega-draagraket te vertrekken op de basis Kourou in Frans-Guyana. Maar ESA wil naar eigen zeggen samen met het Franse ruimtevaartbureau CNES de baan bijspijkeren van wat op een vliegend strijkijzer lijkt. Een nieuwe lanceerdatum is er nog niet.
Volgens een bron dicht bij het programma strookte het traject niet met de veiligheidsvoorschriften op Kourou.
De Vega moet de minishuttle op 450 km hoogte uitzetten. Het tuig duikt dan weer de atmosfeer in en dient aan een valscherm neer te ploffen in de Stille Oceaan, waarna een schip het zal oppikken.
Het programma kost, alles inbegrepen, minimaal 170 miljoen euro. Zeven landen nemen primair deel, waaronder België dat voor ongeveer tien procent participeert.
Sabca leverde de actuatoren (een soort hydraulische hefbomen) die de 'flappen' besturen en die dezelfde zijn als voor de Vega. QinetiQ Space speelt een rol in de 'avionics' en software. SAS is betrokken bij de 'operaties' en het grondsegment. De Karolingische dochter van hoofdaannemer Thales Alenia Space werkte mee aan elektrische systemen op de grond en aan het elektronisch geheugen van het tuig zelf.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-10-2014
Hubble maakt fraaie foto van Mars en komeet Siding Spring
NASA heeft een prachtige compositiefoto vrijgegeven waarop te zien is hoe komeet Siding Spring op relatief kleine afstand langs de rode planeet scheert. We hebben het kiekje te danken aan het harde werk van ruimtetelescoop Hubble.
Afgelopen zondag scheerde komeet Siding Spring – officieel komeet C/2013 A1 genaamd – naar astronomische begrippen rakelings langs Mars. Toen de afstand tussen Mars en de komeet het kleinst was, bedroeg deze ongeveer 139.500 kilometer. Ter vergelijking: dat is ongeveer éénderde van de afstand tussen de aarde en de maan.
Opportunity
Diverse observatoria hielden de komeet nauwlettend in de gaten. Zo gaf NASA eerder deze week al foto’s van Opportunity vrij. Op de foto’s zien we de komeet vanuit het perspectief van een op Mars rondrijdende robot.
Hubble
En nu doet ook ruimtetelescoop Hubble een duit in het zakje met een compositiefoto. Op de foto zien we hoe komeet Siding Spring langs Mars scheert. Hubble fotografeerde de komeet en Mars los van elkaar, omdat dat de enige manier was om zo’n heldere foto van beiden te verkrijgen. Dat komt onder meer doordat de komeet en Mars ten opzichte van elkaar bewegen en wanneer je ze samen fotografeert één van de twee dus altijd wazig zal zijn. De sterrijke achtergrond waarop je de komeet en Mars ziet, is het werk van de Palomar Digital Sky Survey. De foto is zo bewerkt dat deze de resolutie van Hubble benadert.
Foto: NASA / ESA / PSI, JHU / APL / STScI / AURA.
Stofstaart
Op de foto van Hubble zien we dat de kern van de komeet te klein is om duidelijk te kunnen onderscheiden. Wel zijn de stofwolk die de kern van de komeet omringt en de stofstaart duidelijk zichtbaar.
Siding Spring is afkomstig uit de Oortwolk en brengt voor het eerst een bezoekje aan ons zonnestelsel. Observatoria houden de komeet goed in de gaten. Ze hopen zo niet alleen meer over deze komeet, maar ook over de babyjaren van ons zonnestelsel te weten te komen. De komeet is namelijk een brok puin afkomstig uit die tijd.
(scientias.nl)
Hubble maakt fraaie foto van Mars en komeet Siding Spring
NASA heeft een prachtige compositiefoto vrijgegeven waarop te zien is hoe komeet Siding Spring op relatief kleine afstand langs de rode planeet scheert. We hebben het kiekje te danken aan het harde werk van ruimtetelescoop Hubble.
Afgelopen zondag scheerde komeet Siding Spring – officieel komeet C/2013 A1 genaamd – naar astronomische begrippen rakelings langs Mars. Toen de afstand tussen Mars en de komeet het kleinst was, bedroeg deze ongeveer 139.500 kilometer. Ter vergelijking: dat is ongeveer éénderde van de afstand tussen de aarde en de maan.
Opportunity
Diverse observatoria hielden de komeet nauwlettend in de gaten. Zo gaf NASA eerder deze week al foto’s van Opportunity vrij. Op de foto’s zien we de komeet vanuit het perspectief van een op Mars rondrijdende robot.
Hubble
En nu doet ook ruimtetelescoop Hubble een duit in het zakje met een compositiefoto. Op de foto zien we hoe komeet Siding Spring langs Mars scheert. Hubble fotografeerde de komeet en Mars los van elkaar, omdat dat de enige manier was om zo’n heldere foto van beiden te verkrijgen. Dat komt onder meer doordat de komeet en Mars ten opzichte van elkaar bewegen en wanneer je ze samen fotografeert één van de twee dus altijd wazig zal zijn. De sterrijke achtergrond waarop je de komeet en Mars ziet, is het werk van de Palomar Digital Sky Survey. De foto is zo bewerkt dat deze de resolutie van Hubble benadert.
Foto: NASA / ESA / PSI, JHU / APL / STScI / AURA.
Stofstaart
Op de foto van Hubble zien we dat de kern van de komeet te klein is om duidelijk te kunnen onderscheiden. Wel zijn de stofwolk die de kern van de komeet omringt en de stofstaart duidelijk zichtbaar.
Siding Spring is afkomstig uit de Oortwolk en brengt voor het eerst een bezoekje aan ons zonnestelsel. Observatoria houden de komeet goed in de gaten. Ze hopen zo niet alleen meer over deze komeet, maar ook over de babyjaren van ons zonnestelsel te weten te komen. De komeet is namelijk een brok puin afkomstig uit die tijd.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-10-2014
Ruimtesonde maakt zonnig plaatje van zeeën op Titan
Cassini-opname van zonlicht dat is weerspiegeld door de noordelijke methaanzeeën op Titan. De opname is gemaakt op 21 augustus 2014. (NASA/JPL-Caltech/University of Arizona/University of Idaho)
Een nieuwe, schitterende opname van de ruimtesonde Cassini, gemaakt in het nabij-infrarood, toont zonlicht dat is weerspiegeld door de zeeën rond de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Het is voor het eerst dat de meren en de zonneglinstering in één beeld zijn vastgelegd.
De weerspiegeling van het zonlicht is op zijn helderst in het noordelijke deel van Kraken Mare, de grootste zee op Titan. Het weerkaatste licht was zelfs zo helder dat de detector waarmee Cassini het licht vastlegde oververzadigd raakte.
Ook het zuidelijke deel van Kraken Mare is op de foto te zien. De heldere rand van dat deel duidt erop dat de zee voorheen groter was. Mogelijk is door verdamping van de vloeibare methaan en ethaan, waarmee de zee is gevuld, de zeespiegel gedaald. Dat is opmerkelijk, omdat de naastgelegen zee Ligeia Mare, die in verbinding staat met Kraken Mare, sinds 2012 niet van vorm lijkt te zijn veranderd. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Ruimtesonde maakt zonnig plaatje van zeeën op Titan
Cassini-opname van zonlicht dat is weerspiegeld door de noordelijke methaanzeeën op Titan. De opname is gemaakt op 21 augustus 2014. (NASA/JPL-Caltech/University of Arizona/University of Idaho)
Een nieuwe, schitterende opname van de ruimtesonde Cassini, gemaakt in het nabij-infrarood, toont zonlicht dat is weerspiegeld door de zeeën rond de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Het is voor het eerst dat de meren en de zonneglinstering in één beeld zijn vastgelegd.
De weerspiegeling van het zonlicht is op zijn helderst in het noordelijke deel van Kraken Mare, de grootste zee op Titan. Het weerkaatste licht was zelfs zo helder dat de detector waarmee Cassini het licht vastlegde oververzadigd raakte.
Ook het zuidelijke deel van Kraken Mare is op de foto te zien. De heldere rand van dat deel duidt erop dat de zee voorheen groter was. Mogelijk is door verdamping van de vloeibare methaan en ethaan, waarmee de zee is gevuld, de zeespiegel gedaald. Dat is opmerkelijk, omdat de naastgelegen zee Ligeia Mare, die in verbinding staat met Kraken Mare, sinds 2012 niet van vorm lijkt te zijn veranderd. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-11-2014
China derde land dat naar de Maan en terug vliegt
Archiefbeeld van de lancering van de ruimtesonde. © belga.
UPDATE De Chinese autoriteiten hebben met succes een onbemande ruimtesonde opnieuw aan de grond gezet nadat het naar de Maan en terug was gevlogen. Na de Verenigde Staten en de voormalige Sovjet-Unie is China nog maar het derde land dat daarin slaagt.
Het was het eerste retourtje naar de Maan in veertig jaar. De op 23 oktober gestarte testvlucht moest technologisch een nieuwe vlucht naar de Maan in 2017 voorbereiden, waarbij het de bedoeling is dat deze Chang'e-5 op het Maanoppervlak landt, stalen neemt en naar de Aarde terugkeert.
Volgens het Chinese staatspersagentschap Xinhua landde de, op Chinese sociale netwerken "Kleine Vlucht" genoemde maar officieel naamloze ruimtesonde zaterdagochtend rond 06.15 uur plaatselijke tijd in de noordelijke regio Binnen-Mongolië. De robot dook aan 11,2 km per seconde onze atmosfeer in, om daarna te vertragen en probleemloos in het vooropgestelde landingsgebied tegen de grond te smakken.
Het toestel heeft in acht dagen tijd 840.000 kilometer afgelegd en vloog daarbij met succes rond de natuurlijke satelliet van onze planeet. Volgens Xinhua heeft de sonde "fantastische foto's" van de Aarde en Maan gemaakt. Het verste punt van de sonde tot onze planeet bedroeg zowat 413.000 km.
Peking droomt ervan, wellicht na 2025, het eerste Aziatische land te zijn om een landgenoot op de Maan te laten rondhuppelen.
In december slaagde China erin een robotjeep op de Maan te zetten en die onderzoek te laten doen.
(HLN)
China derde land dat naar de Maan en terug vliegt
Archiefbeeld van de lancering van de ruimtesonde. © belga.
UPDATE De Chinese autoriteiten hebben met succes een onbemande ruimtesonde opnieuw aan de grond gezet nadat het naar de Maan en terug was gevlogen. Na de Verenigde Staten en de voormalige Sovjet-Unie is China nog maar het derde land dat daarin slaagt.
Het was het eerste retourtje naar de Maan in veertig jaar. De op 23 oktober gestarte testvlucht moest technologisch een nieuwe vlucht naar de Maan in 2017 voorbereiden, waarbij het de bedoeling is dat deze Chang'e-5 op het Maanoppervlak landt, stalen neemt en naar de Aarde terugkeert.
Volgens het Chinese staatspersagentschap Xinhua landde de, op Chinese sociale netwerken "Kleine Vlucht" genoemde maar officieel naamloze ruimtesonde zaterdagochtend rond 06.15 uur plaatselijke tijd in de noordelijke regio Binnen-Mongolië. De robot dook aan 11,2 km per seconde onze atmosfeer in, om daarna te vertragen en probleemloos in het vooropgestelde landingsgebied tegen de grond te smakken.
Het toestel heeft in acht dagen tijd 840.000 kilometer afgelegd en vloog daarbij met succes rond de natuurlijke satelliet van onze planeet. Volgens Xinhua heeft de sonde "fantastische foto's" van de Aarde en Maan gemaakt. Het verste punt van de sonde tot onze planeet bedroeg zowat 413.000 km.
Peking droomt ervan, wellicht na 2025, het eerste Aziatische land te zijn om een landgenoot op de Maan te laten rondhuppelen.
In december slaagde China erin een robotjeep op de Maan te zetten en die onderzoek te laten doen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-11-2014
Heelal geeft meer (infrarood)licht dan gedacht
Opname van de laatste van de vier lanceringen van het Cosmic Infrared Background Experiment (CIBER). (T. Arai/University of Tokyo)
Een experiment aan boord van een sondeerraket heeft een verrassende ontdekking opgeleverd: de donkere hemel tussen de sterrenstelsels vertoont een diffuse infraroodgloed die net zo helder is als de gloed van alle bekende sterrenstelsels bij elkaar. De infraroodgloed is waarschijnlijk afkomstig van sterren die uit hun sterrenstelsels zijn geslingerd (Science, 7 november).
Dat de ogenschijnlijk donkere hemel een zwakke infraroodgloed vertoont, is al jaren bekend. Maar tot nu toe was onduidelijk waar dit zwakke schijnsel vandaan komt.
Om daar uitsluitsel over te krijgen werden vier korte vluchten gemaakt met het Cosmic Infrared Background Experiment (CIBER). CIBER maakte groothoekopnamen van de kosmische infraroodachtergrond op golflengten die vanaf de aarde niet kunnen worden waargenomen, omdat de aardatmosfeer zo’n zelfde gloed vertoont.
Wetenschappers hebben heel zorgvuldig alle bekende lichtbronnen, zoals sterren, sterrenstelsels en de gloed van onze Melkweg, uit de CIBER-opnamen verwijderd. Wat dan overblijft is een ‘kaart’ van de kosmische infraroodachtergrond.
De meetresultaten zijn het best verklaarbaar als de infraroodgloed afkomstig is van een niet eerder gedetecteerde populatie van sterren - sterren die zich geen deel uitmaken van sterrenstelsels zoals onze Melkweg, maar in de intergalactische ruimte rondzwerven. Vermoed wordt dat het gaat om sterren die bij botsingen en andere interacties tussen sterrenstelsels zijn weggeslingerd.
Om de waargenomen kosmische infraroodgloed te kunnen verklaren, moet het aantal ‘dakloze’ sterren enorm groot zijn. Mogelijk vertegenwoordigen ze zelfs de helft van alle sterren in het heelal. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Heelal geeft meer (infrarood)licht dan gedacht
Opname van de laatste van de vier lanceringen van het Cosmic Infrared Background Experiment (CIBER). (T. Arai/University of Tokyo)
Een experiment aan boord van een sondeerraket heeft een verrassende ontdekking opgeleverd: de donkere hemel tussen de sterrenstelsels vertoont een diffuse infraroodgloed die net zo helder is als de gloed van alle bekende sterrenstelsels bij elkaar. De infraroodgloed is waarschijnlijk afkomstig van sterren die uit hun sterrenstelsels zijn geslingerd (Science, 7 november).
Dat de ogenschijnlijk donkere hemel een zwakke infraroodgloed vertoont, is al jaren bekend. Maar tot nu toe was onduidelijk waar dit zwakke schijnsel vandaan komt.
Om daar uitsluitsel over te krijgen werden vier korte vluchten gemaakt met het Cosmic Infrared Background Experiment (CIBER). CIBER maakte groothoekopnamen van de kosmische infraroodachtergrond op golflengten die vanaf de aarde niet kunnen worden waargenomen, omdat de aardatmosfeer zo’n zelfde gloed vertoont.
Wetenschappers hebben heel zorgvuldig alle bekende lichtbronnen, zoals sterren, sterrenstelsels en de gloed van onze Melkweg, uit de CIBER-opnamen verwijderd. Wat dan overblijft is een ‘kaart’ van de kosmische infraroodachtergrond.
De meetresultaten zijn het best verklaarbaar als de infraroodgloed afkomstig is van een niet eerder gedetecteerde populatie van sterren - sterren die zich geen deel uitmaken van sterrenstelsels zoals onze Melkweg, maar in de intergalactische ruimte rondzwerven. Vermoed wordt dat het gaat om sterren die bij botsingen en andere interacties tussen sterrenstelsels zijn weggeslingerd.
Om de waargenomen kosmische infraroodgloed te kunnen verklaren, moet het aantal ‘dakloze’ sterren enorm groot zijn. Mogelijk vertegenwoordigen ze zelfs de helft van alle sterren in het heelal. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Een prachtig filmpje
07-11-2014
Astronauten laten camera filmen vanuit waterbel
© Screenshot.
Het hoeft er voor astronauten in het ISS niet altijd doodserieus aan toe te gaan. Zo beleefden ze heel wat plezier met een speels experiment.
Nadat astronauten Alexander Gerst, Steve Swanson en Reid Wiseman een GoPro-camera 'gevangen' hadden in een waterbel, lieten ze het waterdichte toestel unieke beelden maken. Ruimtevaartorganisatie NASA plaatste de video deze week online.
07-11-2014
Astronauten laten camera filmen vanuit waterbel
© Screenshot.
Het hoeft er voor astronauten in het ISS niet altijd doodserieus aan toe te gaan. Zo beleefden ze heel wat plezier met een speels experiment.
Nadat astronauten Alexander Gerst, Steve Swanson en Reid Wiseman een GoPro-camera 'gevangen' hadden in een waterbel, lieten ze het waterdichte toestel unieke beelden maken. Ruimtevaartorganisatie NASA plaatste de video deze week online.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-11-2014
NASA voert op 4 december eerste testvlucht uit met Orion-capsule
De Orion-capsule van NASA (archiefbeeld). © ap.
De NASA gaat op 4 december een eerste testvlucht uitvoeren met een onbemande Orion-capsule. Die zou ooit astronauten naar de maan, de planeet Mars of een asteroïde moeten kunnen brengen. Een eerste bemande vlucht komt er pas ten vroegste in 2021.
De lancering zal gebeuren met een Delta-4 raket van het bedrijf United Launch Alliance, vanop Cape Canaveral in het Amerikaanse Florida. De Orion-capsule zal tijdens de 4,5 uur durende testvlucht een afstand van 5.800 kilometer boven de aarde afleggen. Prijskaartje van de vlucht bedraagt zo'n 375 miljoen dollar, de kostprijs van de capsule niet meegerekend. De vlucht is vooral bedoeld om het hitteschild van de capsule te testen, dat temperaturen van 2.200 graden moet kunnen weerstaan. Ook de parachutes die voor een goede landing moeten zorgen en de boordcomputers worden aan een test onderworpen. Daarnaast meten 1.200 sensoren de trillingen, het geluidsniveau en de temperatuur.
(HLN)
NASA voert op 4 december eerste testvlucht uit met Orion-capsule
De Orion-capsule van NASA (archiefbeeld). © ap.
De NASA gaat op 4 december een eerste testvlucht uitvoeren met een onbemande Orion-capsule. Die zou ooit astronauten naar de maan, de planeet Mars of een asteroïde moeten kunnen brengen. Een eerste bemande vlucht komt er pas ten vroegste in 2021.
De lancering zal gebeuren met een Delta-4 raket van het bedrijf United Launch Alliance, vanop Cape Canaveral in het Amerikaanse Florida. De Orion-capsule zal tijdens de 4,5 uur durende testvlucht een afstand van 5.800 kilometer boven de aarde afleggen. Prijskaartje van de vlucht bedraagt zo'n 375 miljoen dollar, de kostprijs van de capsule niet meegerekend. De vlucht is vooral bedoeld om het hitteschild van de capsule te testen, dat temperaturen van 2.200 graden moet kunnen weerstaan. Ook de parachutes die voor een goede landing moeten zorgen en de boordcomputers worden aan een test onderworpen. Daarnaast meten 1.200 sensoren de trillingen, het geluidsniveau en de temperatuur.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-11-2014
De verdubbeling van het heelal
De helft van alle sterren is tot nu toe over het hoofd gezien
In het vroege heelal zaten sterrenstelsels veel dichter op elkaar dan nu, en botsten daarom vaker. Tot nu toe had niemand er op gelet, dat daardoor de helft van de sterren lossloeg en op drift raakte in de ruimte tussen die sterrenstelsels.
© Nasa
Je ziet het pas als je het doorhebt: bij botsingen tussen twee sterrenstelsels raakt een deel van de sterren verspreid door de ruimte, waardoor ze niet meer zichtbaar zijn. Maar niemand had eerder bedacht dat dit er zo veel zijn: misschien wel de helft.
Stel je een volkstelling voor, waaruit blijkt dat de bevolking van een land twee keer zo groot is als altijd was aangenomen. De consequenties voor de planning van de infrastructuur, de omvang van de zwarte economie en de gezondheidszorg zouden nauwelijks te overzien zijn. In deze situatie verkeren astronomen door twee korte paraboolvluchten van een raket met een speciale infrarood-camera. Die camera registreerde het diffuse infraroodlicht van biljoenen, individueel onzichtbare sterren die tussen de zichtbare sterrenstelsels in zweven.
Boekhouding
Astronomen beschouwen het als een van hun kerntaken om de boekhouding van het heelal op orde te krijgen: hoeveel massa zit er in alle sterren en gaswolken, hoeveel is donkere materie, hoeveel blijft er over voor donkere energie, verklaart dit hoeveel licht en andere straling in het heelal geproduceerd wordt?
Daarom is er uitgebreid gerekend aan het aantal sterren in het zichtbare heelal en de hoeveelheid licht die ze uitstralen, zowel op grond van waarnemingen als op grond van stermodellen en modellen over de vorming van sterrenstelsels in het jonge heelal, rond een miljard jaar na de Oerknal. Daarbij ging men altijd uit van waarnemingen aan hele sterrenstelsels, die elk miljarden tot honderden miljarden sterren bevatten.
Daar is een heel praktische reden voor: buiten ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg, zijn individuele sterren over het algemeen niet te detecteren, de afstand is te groot (uitzonderingen zijn: bijzonder zware sterren in naburige sterrenstelsels, zoals Andromeda, en supernova's, maar die zijn heel zeldzaam, en treden op onvoorspelbare plaatsen aan de hemel op). Op miljoenen of miljarden lichtjaren afstand produceren alleen sterrenstelsels genoeg licht om individueel zichtbaar te zijn in onze telescopen.
Botsing
Pas sinds enkele jaren is er aandacht voor de kwestie of wel (bijna) alle sterren in sterrenstelsels voorkomen. Bekend is, dat sterrenstelsels in het jonge heelal veel dichter bij elkaar zaten dan nu, zodat ze vaak met elkaar in botsing kwamen. Als twee sterrenstelsels 'botsen' betekent dat eigenlijk dat twee wolken sterren in elkaar schuiven, een proces dat miljoenen jaren duurt.
Tussen de sterren zit zoveel ruimte, dat er niet of nauwelijks botsingen tussen individuele sterren plaatsvinden. Maar door het sterk veranderende zwaartekrachtsveld van de in elkaar schuivende sterrenstelsels is het mogelijk dat sterren uit hun stabiele baan raken en de ruimte in worden geslingerd. Foto's van botsende sterrenstelsels suggerren ook dat dit gebeurt: hele stromen sterren lijken te worden losgescheurd uit hun moederstelsel.
Diffuse gloed
Als deze sterren verspreid raken door de ruimte, zijn ze individueel niet meer zichtbaar, maar moeten ze over de hele hemelbol een diffuse gloed van zichtbaar licht produceren. De golflengte van dit licht is inmiddels door de uitdijïng van het heelal opgerekt tot ongeveer een duizendste millimeter, zodat het bij ons binnenkomt als infrarood licht.
De camera op de raket van het Japans-Amerikaanse team astronomen heeft specifiek naar die golflengte gekeken. Na aftrek van alle andere bekende bronnen van dit infrarood (sterren, gaswolken en sterrenstelsels in de voorgrond - op zich een omvangrijke, technisch lastige klus) , bleef een verrassende hoeveelheid diffuus licht over, zoveel dat mogelijk in de ruimte tussen sterrenstelsels net zo veel sterren voorkomen als in sterrenstelsels.
De consequenties zijn nog niet goed te overzien: modellen over de vorming van sterren, sterrenstelsels in het jonge heelal, over de hoeveelheid donkere materie en over donkere energie moeten waarschijnlijk worden aangepast of grondig op de schop.
On the origin of near-infrared extragalactic background light anisotropy,
Michael Zemcov e.a., Science, 6 november 2014
(npo.wetenschap.nl)
De verdubbeling van het heelal
De helft van alle sterren is tot nu toe over het hoofd gezien
In het vroege heelal zaten sterrenstelsels veel dichter op elkaar dan nu, en botsten daarom vaker. Tot nu toe had niemand er op gelet, dat daardoor de helft van de sterren lossloeg en op drift raakte in de ruimte tussen die sterrenstelsels.
© Nasa
Je ziet het pas als je het doorhebt: bij botsingen tussen twee sterrenstelsels raakt een deel van de sterren verspreid door de ruimte, waardoor ze niet meer zichtbaar zijn. Maar niemand had eerder bedacht dat dit er zo veel zijn: misschien wel de helft.
Stel je een volkstelling voor, waaruit blijkt dat de bevolking van een land twee keer zo groot is als altijd was aangenomen. De consequenties voor de planning van de infrastructuur, de omvang van de zwarte economie en de gezondheidszorg zouden nauwelijks te overzien zijn. In deze situatie verkeren astronomen door twee korte paraboolvluchten van een raket met een speciale infrarood-camera. Die camera registreerde het diffuse infraroodlicht van biljoenen, individueel onzichtbare sterren die tussen de zichtbare sterrenstelsels in zweven.
Boekhouding
Astronomen beschouwen het als een van hun kerntaken om de boekhouding van het heelal op orde te krijgen: hoeveel massa zit er in alle sterren en gaswolken, hoeveel is donkere materie, hoeveel blijft er over voor donkere energie, verklaart dit hoeveel licht en andere straling in het heelal geproduceerd wordt?
Daarom is er uitgebreid gerekend aan het aantal sterren in het zichtbare heelal en de hoeveelheid licht die ze uitstralen, zowel op grond van waarnemingen als op grond van stermodellen en modellen over de vorming van sterrenstelsels in het jonge heelal, rond een miljard jaar na de Oerknal. Daarbij ging men altijd uit van waarnemingen aan hele sterrenstelsels, die elk miljarden tot honderden miljarden sterren bevatten.
Daar is een heel praktische reden voor: buiten ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg, zijn individuele sterren over het algemeen niet te detecteren, de afstand is te groot (uitzonderingen zijn: bijzonder zware sterren in naburige sterrenstelsels, zoals Andromeda, en supernova's, maar die zijn heel zeldzaam, en treden op onvoorspelbare plaatsen aan de hemel op). Op miljoenen of miljarden lichtjaren afstand produceren alleen sterrenstelsels genoeg licht om individueel zichtbaar te zijn in onze telescopen.
Botsing
Pas sinds enkele jaren is er aandacht voor de kwestie of wel (bijna) alle sterren in sterrenstelsels voorkomen. Bekend is, dat sterrenstelsels in het jonge heelal veel dichter bij elkaar zaten dan nu, zodat ze vaak met elkaar in botsing kwamen. Als twee sterrenstelsels 'botsen' betekent dat eigenlijk dat twee wolken sterren in elkaar schuiven, een proces dat miljoenen jaren duurt.
Tussen de sterren zit zoveel ruimte, dat er niet of nauwelijks botsingen tussen individuele sterren plaatsvinden. Maar door het sterk veranderende zwaartekrachtsveld van de in elkaar schuivende sterrenstelsels is het mogelijk dat sterren uit hun stabiele baan raken en de ruimte in worden geslingerd. Foto's van botsende sterrenstelsels suggerren ook dat dit gebeurt: hele stromen sterren lijken te worden losgescheurd uit hun moederstelsel.
Diffuse gloed
Als deze sterren verspreid raken door de ruimte, zijn ze individueel niet meer zichtbaar, maar moeten ze over de hele hemelbol een diffuse gloed van zichtbaar licht produceren. De golflengte van dit licht is inmiddels door de uitdijïng van het heelal opgerekt tot ongeveer een duizendste millimeter, zodat het bij ons binnenkomt als infrarood licht.
De camera op de raket van het Japans-Amerikaanse team astronomen heeft specifiek naar die golflengte gekeken. Na aftrek van alle andere bekende bronnen van dit infrarood (sterren, gaswolken en sterrenstelsels in de voorgrond - op zich een omvangrijke, technisch lastige klus) , bleef een verrassende hoeveelheid diffuus licht over, zoveel dat mogelijk in de ruimte tussen sterrenstelsels net zo veel sterren voorkomen als in sterrenstelsels.
De consequenties zijn nog niet goed te overzien: modellen over de vorming van sterren, sterrenstelsels in het jonge heelal, over de hoeveelheid donkere materie en over donkere energie moeten waarschijnlijk worden aangepast of grondig op de schop.
On the origin of near-infrared extragalactic background light anisotropy,
Michael Zemcov e.a., Science, 6 november 2014
(npo.wetenschap.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-11-2014
MUSE ontraadselt een galactische botsing
.
MUSE-beeld van het leeg gewaaide sterrenstelsel ESO 137-001. (ESO/M. Fumagalli)
Het nieuwe MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope (VLT) heeft onderzoekers een beter beeld gegeven van een spectaculaire kosmische botsing. De waarnemingen tonen voor het eerst de beweging van gas dat uit het sterrenstelsel ESO 137-001 wordt gerukt, terwijl dit stelsel zich met hoge snelheid in een omvangrijke cluster boort. De resultaten zijn de sleutel tot de oplossing van een al lang bestaand mysterie: waarom de stervorming in clusters tot stilstand komt.
Een onderzoeksteam onder leiding van Michele Fumagalli van de Extragalactic Astronomy Group en het Institute for Computational Cosmology van Durham University behoorde tot de eerste gebruikers van ESO’s Multi Unit Spectroscopic Explorer-instrument (MUSE) van de VLT. Door ESO 137-001 waar te nemen – een spiraalstelsel dat op 200 miljoen lichtjaar afstand in het zuidelijke sterrenbeeld Zuiderdriehoek (Triangulum Australis) staat – kregen de onderzoekers het beste beeld tot nu toe van wat er met dit stelsel gebeurt terwijl het door de Norma-cluster suist.
MUSE geeft astronomen niet alleen een foto, maar levert ook een spectrum – een band van kleuren – voor elke pixel van het beeldveld. Met dit instrument verzamelen wetenschappers elke keer dat zij naar een object kijken ongeveer 90.000 spectra. Op die manier worden de bewegingen en andere eigenschappen van de waargenomen objecten buitengewoon gedetailleerd in kaart gebracht.
ESO 137-001 is onderhevig aan een proces dat ram-pressure stripping wordt genoemd. Dat proces treedt op wanneer een object met hoge snelheid door een vloeistof of gas beweegt. Het laat zich vergelijken met de wijze waarop het haar van een hond door de lucht naar achteren wordt geblazen wanneer deze zijn kop uit het raam van een rijdende auto steekt. In dit geval behoort het gas tot het enorme omhulsel van zeer ijl, heet gas rond de cluster waar ESO 137-001 met een snelheid van enkele miljoenen kilometers per uur doorheen beweegt [2].
Daarbij raakt het sterrenstelsel het grootste deel van zijn gas kwijt – de grondstof die nodig is om nieuwe generaties van jonge, blauwe sterren te kunnen maken. ESO 137-001 ondergaat op dit moment een galactische metamorfose die ertoe zal leiden dat hij van een blauw, gasrijk stelsel in een rood, gasarm stelsel verandert. Wetenschappers denken dat het waargenomen proces een al lang bestaand wetenschappelijk vraagstuk kan helpen oplossen.
(allesoversterrenkunde)
MUSE ontraadselt een galactische botsing
.
MUSE-beeld van het leeg gewaaide sterrenstelsel ESO 137-001. (ESO/M. Fumagalli)
Het nieuwe MUSE-instrument van ESO’s Very Large Telescope (VLT) heeft onderzoekers een beter beeld gegeven van een spectaculaire kosmische botsing. De waarnemingen tonen voor het eerst de beweging van gas dat uit het sterrenstelsel ESO 137-001 wordt gerukt, terwijl dit stelsel zich met hoge snelheid in een omvangrijke cluster boort. De resultaten zijn de sleutel tot de oplossing van een al lang bestaand mysterie: waarom de stervorming in clusters tot stilstand komt.
Een onderzoeksteam onder leiding van Michele Fumagalli van de Extragalactic Astronomy Group en het Institute for Computational Cosmology van Durham University behoorde tot de eerste gebruikers van ESO’s Multi Unit Spectroscopic Explorer-instrument (MUSE) van de VLT. Door ESO 137-001 waar te nemen – een spiraalstelsel dat op 200 miljoen lichtjaar afstand in het zuidelijke sterrenbeeld Zuiderdriehoek (Triangulum Australis) staat – kregen de onderzoekers het beste beeld tot nu toe van wat er met dit stelsel gebeurt terwijl het door de Norma-cluster suist.
MUSE geeft astronomen niet alleen een foto, maar levert ook een spectrum – een band van kleuren – voor elke pixel van het beeldveld. Met dit instrument verzamelen wetenschappers elke keer dat zij naar een object kijken ongeveer 90.000 spectra. Op die manier worden de bewegingen en andere eigenschappen van de waargenomen objecten buitengewoon gedetailleerd in kaart gebracht.
ESO 137-001 is onderhevig aan een proces dat ram-pressure stripping wordt genoemd. Dat proces treedt op wanneer een object met hoge snelheid door een vloeistof of gas beweegt. Het laat zich vergelijken met de wijze waarop het haar van een hond door de lucht naar achteren wordt geblazen wanneer deze zijn kop uit het raam van een rijdende auto steekt. In dit geval behoort het gas tot het enorme omhulsel van zeer ijl, heet gas rond de cluster waar ESO 137-001 met een snelheid van enkele miljoenen kilometers per uur doorheen beweegt [2].
Daarbij raakt het sterrenstelsel het grootste deel van zijn gas kwijt – de grondstof die nodig is om nieuwe generaties van jonge, blauwe sterren te kunnen maken. ESO 137-001 ondergaat op dit moment een galactische metamorfose die ertoe zal leiden dat hij van een blauw, gasrijk stelsel in een rood, gasarm stelsel verandert. Wetenschappers denken dat het waargenomen proces een al lang bestaand wetenschappelijk vraagstuk kan helpen oplossen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-11-2014
Cassini meet diepte van methaanmeer op Titan
Radaropname van Kraken Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL)
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft dieptemetingen verricht in Kraken Mare, een van de grote methaanmeren op het noordelijk halfrond van de Saturnusmaan Titan. Dicht bij de kust, nabij de monding van wat op een brede rivierbedding lijkt, werd met het radarinstrument van Cassini een diepte gemeten van 20 tot 35 meter. Op andere plaatsen waar de radarhoogtemetingen zijn uitgevoerd werden geen echo's ontvangen, wat kan wijzen op een grotere diepte of op een sterker absorberende vloeistof. De hellingen nabij de kustlijn lijken vrij steil te zijn, wat overeen zou komen met een grote diepte.
In Kraken Mare zijn ook vreemde heldere 'eilanden' ontdekt (gebieden met een hoge radarreflectiviteit), vergelijkbaar met het 'magische eiland' dat de afgelopen jaren gezien is in Ligeia Mare. In het geval van Kraken Mare gaat het met zekerheid om structuren aan het oppervlak: gebieden met sterke golfbewegingen, of vast drijvend materiaal - mogelijk 'ijsschotsen' van bevroren koolwaterstoffen.
De nieuwe resultaten worden deze week gepresenteerd op de 46ste bijeenkomst van de Division for Planetary Science van de American Astronomical Society in Tucson, Arizona. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Cassini meet diepte van methaanmeer op Titan
Radaropname van Kraken Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL)
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft dieptemetingen verricht in Kraken Mare, een van de grote methaanmeren op het noordelijk halfrond van de Saturnusmaan Titan. Dicht bij de kust, nabij de monding van wat op een brede rivierbedding lijkt, werd met het radarinstrument van Cassini een diepte gemeten van 20 tot 35 meter. Op andere plaatsen waar de radarhoogtemetingen zijn uitgevoerd werden geen echo's ontvangen, wat kan wijzen op een grotere diepte of op een sterker absorberende vloeistof. De hellingen nabij de kustlijn lijken vrij steil te zijn, wat overeen zou komen met een grote diepte.
In Kraken Mare zijn ook vreemde heldere 'eilanden' ontdekt (gebieden met een hoge radarreflectiviteit), vergelijkbaar met het 'magische eiland' dat de afgelopen jaren gezien is in Ligeia Mare. In het geval van Kraken Mare gaat het met zekerheid om structuren aan het oppervlak: gebieden met sterke golfbewegingen, of vast drijvend materiaal - mogelijk 'ijsschotsen' van bevroren koolwaterstoffen.
De nieuwe resultaten worden deze week gepresenteerd op de 46ste bijeenkomst van de Division for Planetary Science van de American Astronomical Society in Tucson, Arizona. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-11-2014
Orion is klaar voor lancering
NASA's bemande ruimtevaartuig Orion is klaar voor zijn eerste testvlucht in december.
Tussen al het geweld van de commerciële ruimtevaarders, zouden we bijna vergeten dat NASA zelf ook nog hardware ontwikkelt. Een van de meest in het oog springende voorbeelden daarvan is de Orion, een zogenaamd Multi-Purpose Crew Vehicle (MPCV), die volgens NASA vorige week ‘klaar’ was.
Daarmee bedoelt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie dat ze klaar is met de laatste tests en dat de Orion in de juiste positie is gemanouvreerd om later deze maand naar het lanceerplatform op Kennedy Space Center te worden verplaatst. Daar zal de Orion ruim 50 m hoog op de top van de Delta IV Heavy-raket worden gehesen, waarna op 4 december de eerste – onbemande – testlancering moet plaatsvinden, Exploration Flight Test-1 (EFT-1).
De Orion bestaat onder meer uit een Crew Module (CM), service-modules en een adapter om het toestel bovenop een lanceerraket te bevestigen. De CM kan maximaal zes bemanningsleden herbergen en vervoeren naar de ruimte.
Het ruimtevaartuig is losjes gebaseerd op de modules van de Apollo-missies uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Een gecontroleerde, zelfstandige landing zoals de spaceshuttle dat kon, is voor de Orion daarom niet weggelegd: de CM landt uiteindelijk aan parachutes in de oceaan.
(technischweekblad.nl)
Orion is klaar voor lancering
NASA's bemande ruimtevaartuig Orion is klaar voor zijn eerste testvlucht in december.
Tussen al het geweld van de commerciële ruimtevaarders, zouden we bijna vergeten dat NASA zelf ook nog hardware ontwikkelt. Een van de meest in het oog springende voorbeelden daarvan is de Orion, een zogenaamd Multi-Purpose Crew Vehicle (MPCV), die volgens NASA vorige week ‘klaar’ was.
Daarmee bedoelt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie dat ze klaar is met de laatste tests en dat de Orion in de juiste positie is gemanouvreerd om later deze maand naar het lanceerplatform op Kennedy Space Center te worden verplaatst. Daar zal de Orion ruim 50 m hoog op de top van de Delta IV Heavy-raket worden gehesen, waarna op 4 december de eerste – onbemande – testlancering moet plaatsvinden, Exploration Flight Test-1 (EFT-1).
De Orion bestaat onder meer uit een Crew Module (CM), service-modules en een adapter om het toestel bovenop een lanceerraket te bevestigen. De CM kan maximaal zes bemanningsleden herbergen en vervoeren naar de ruimte.
Het ruimtevaartuig is losjes gebaseerd op de modules van de Apollo-missies uit de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Een gecontroleerde, zelfstandige landing zoals de spaceshuttle dat kon, is voor de Orion daarom niet weggelegd: de CM landt uiteindelijk aan parachutes in de oceaan.
(technischweekblad.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Mysterieus object is mogelijk 'verstoten' supermassief zwart gat
Astronomen hebben mogelijk een superzwaar zwart gat opgespoord dat bij een botsing tussen twee sterrenstelsels de ruimte in is geslingerd. Het object bevindt zich op een afstand van 90 miljoen lichtjaar van de aarde.
Als twee sterrenstelsels met elkaar in botsing komen, versmelten ze tot één groter stelsel. En als zich in het centrum van beide stelsels een superzwaar zwart gat bevindt, zullen ook die normaal gesproken 'fuseren'. Bij dat proces kunnen echter zwaartekrachtsgolven (vervormingen van ruimte en tijd) optreden die zó hevig zijn dat een van de zwarte gaten wordt verstoten.
Tot nu toe is geen enkel voorbeeld van zo'n eenzaam superzwaar zwart gat opgespoord. Maar daar lijkt nu verandering in te zijn gekomen.
Een internationaal team van astronomen heeft met behulp van de Keck-telescoop op Hawaï vastgesteld dat het object SDSS 1133 bezig is om materie uit de buitenste regionen van een naburig klein sterrenstelsel op te slokken. SDSS 1133 is compact en helder, maar lijkt niet omgeven te zijn door een sterrenstelsel.
Volgens de astronomen zou het kunnen gaan om een zwart gat dat uit het dwergstelsel is geslingerd. Er zijn ook andere verklaringen mogelijk, maar die zijn bijna net zo exotisch.
Zo zou SDSS 1133 ook een bijzonder soort supernova-explosie kunnen zijn: uit archiefbeelden blijkt dat het object dertien jaar geleden op zijn helderst was, maar ook al lang vóór die tijd waarneembaar was. Dat zou betekenen dat het om een zware ster gaat die sinds 1950 een reeks uitbarstingen heeft vertoond, om uiteindelijk pas in 2001 als supernova te exploderen.
Als het inderdaad om een supernova gaat, is het een van de hevigste sterexplosies die ooit zijn waargenomen. Vervolgwaarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop, die voor volgend jaar op het programma staan, moeten uitsluitsel geven.
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
Dat moet een spektakel zijn geweest mocht je toeschouwer zijnquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-11-2014
ESA-ruimtemissies worden verlengd
.
Aan de onderzoeksmissie van de Europese Venus Express komt in 2015 een einde. (ESA)
Het Europese ruimteagentschap ESA heeft besloten om het leven van de bestaande vloot van ruimtesondes en onderzoekssatellieten te verlengen. Dat is op 19 november in Madrid besloten tijdens een vergadering van ESA’s Science Programme Committee.
Het gaat om zes missies waar ESA de leiding over heeft – Cluster, INTEGRAL, Mars Express, PROBA-2, SOHO en XMM-Newton – en drie internationale missies waar ESA een bijdrage aan levert – Hinode (met JAXA en NASA), en Cassini-Huygens en de Hubble Space Telescope (met NASA). Ook is bevestigd dat een tiende missie – Venus Express – volgend jaar zijn laatste fase in gaat. Overigens is ook voor ruimtesonde Cassini het einde in zicht: die zal eind 2017 neerstorten in de atmosfeer van de planeet Saturnus.
De succesvolle kometensonde Rosetta stond niet op de agenda van de vergadering. Hoewel deze missie normaal gesproken in december 2015 zal worden beëindigd, is het wetenschappelijke onderzoek nog maar net begonnen. Daarom zal pas begin 2015 worden bekeken of Rosetta voor een verlenging in aanmerking komt.
De besluiten om ESA-ruimtemissies al dan niet te verlengen worden met tussenpozen van twee jaar genomen. De volgende vergadering is in 2016. (EE)
Working life extensions for ESA's science missions
(allesoversterrenkunde)
ESA-ruimtemissies worden verlengd
.
Aan de onderzoeksmissie van de Europese Venus Express komt in 2015 een einde. (ESA)
Het Europese ruimteagentschap ESA heeft besloten om het leven van de bestaande vloot van ruimtesondes en onderzoekssatellieten te verlengen. Dat is op 19 november in Madrid besloten tijdens een vergadering van ESA’s Science Programme Committee.
Het gaat om zes missies waar ESA de leiding over heeft – Cluster, INTEGRAL, Mars Express, PROBA-2, SOHO en XMM-Newton – en drie internationale missies waar ESA een bijdrage aan levert – Hinode (met JAXA en NASA), en Cassini-Huygens en de Hubble Space Telescope (met NASA). Ook is bevestigd dat een tiende missie – Venus Express – volgend jaar zijn laatste fase in gaat. Overigens is ook voor ruimtesonde Cassini het einde in zicht: die zal eind 2017 neerstorten in de atmosfeer van de planeet Saturnus.
De succesvolle kometensonde Rosetta stond niet op de agenda van de vergadering. Hoewel deze missie normaal gesproken in december 2015 zal worden beëindigd, is het wetenschappelijke onderzoek nog maar net begonnen. Daarom zal pas begin 2015 worden bekeken of Rosetta voor een verlenging in aanmerking komt.
De besluiten om ESA-ruimtemissies al dan niet te verlengen worden met tussenpozen van twee jaar genomen. De volgende vergadering is in 2016. (EE)
Working life extensions for ESA's science missions
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-11-2014
Europa lanceert "vliegend strijkijzer" op 11 februari
De eerder uitgestelde lancering van een prototype van Europese spaceshuttle, de IXV, is nu voor 11 februari voorzien, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA bekendgemaakt.
© esa.
Het "vliegend strijkijzer" diende oorspronkelijk op 18 november met een Vega-draagraket vanop de basis Kourou te vertrekken. Maar ESA en het Franse ruimtevaartbureau CNES beslisten de start uit te stellen in verband met de veiligheid van het traject voor de lanceerbasis in Frans-Guyana.
"IXV" staat voor "Intermediate eXperimental Vehicle". Het onbemande ruimtetuig ziet er uit als een zeer kleine spaceshuttle ter grootte van een auto, en heeft min of meer de vorm van een strijkijzer.
De Vega moet het tuig op 450 km hoogte uitzetten, waarna de IXV terug de atmosfeer induikt en uiteindelijk, afgeremd door een valscherm, in de Stille Oceaan neerploft. Een schip moet de minishuttle bergen.
In 1992 schrapte ESA de verdere ontwikkeling van een eigen spaceshuttle, Hermes.
© esa.
170 miljoen euro
Het programma kost, alles inbegrepen, minimaal 170 miljoen euro. Zeven landen nemen primair deel, waaronder België dat voor ongeveer tien procent participeert.
Sabca leverde de actuatoren (een soort hydraulische hefbomen) die de "flappen" besturen en die dezelfde zijn als voor de Vega. QinetiQ Space speelt een rol in de "avionics" en software. SAS is betrokken bij de "operaties" en het grondsegment. De dochter van hoofdaannemer Thales Alenia Space werkte mee aan elektrische systemen op de grond en aan het elektronisch geheugen van het tuig zelf.
(HLN)
Europa lanceert "vliegend strijkijzer" op 11 februari
De eerder uitgestelde lancering van een prototype van Europese spaceshuttle, de IXV, is nu voor 11 februari voorzien, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA bekendgemaakt.
© esa.
Het "vliegend strijkijzer" diende oorspronkelijk op 18 november met een Vega-draagraket vanop de basis Kourou te vertrekken. Maar ESA en het Franse ruimtevaartbureau CNES beslisten de start uit te stellen in verband met de veiligheid van het traject voor de lanceerbasis in Frans-Guyana.
"IXV" staat voor "Intermediate eXperimental Vehicle". Het onbemande ruimtetuig ziet er uit als een zeer kleine spaceshuttle ter grootte van een auto, en heeft min of meer de vorm van een strijkijzer.
De Vega moet het tuig op 450 km hoogte uitzetten, waarna de IXV terug de atmosfeer induikt en uiteindelijk, afgeremd door een valscherm, in de Stille Oceaan neerploft. Een schip moet de minishuttle bergen.
In 1992 schrapte ESA de verdere ontwikkeling van een eigen spaceshuttle, Hermes.
© esa.
170 miljoen euro
Het programma kost, alles inbegrepen, minimaal 170 miljoen euro. Zeven landen nemen primair deel, waaronder België dat voor ongeveer tien procent participeert.
Sabca leverde de actuatoren (een soort hydraulische hefbomen) die de "flappen" besturen en die dezelfde zijn als voor de Vega. QinetiQ Space speelt een rol in de "avionics" en software. SAS is betrokken bij de "operaties" en het grondsegment. De dochter van hoofdaannemer Thales Alenia Space werkte mee aan elektrische systemen op de grond en aan het elektronisch geheugen van het tuig zelf.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-11-2014
NASA poetst haar beste kiekje van Europa op
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 24 november 2014 om 10:28 uur
NASA heeft de beste foto die de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie ooit van Jupiters maan Europa maakte, opgepoetst. De mozaïekfoto – die aan het eind van de jaren negentig werd gemaakt – is met behulp van moderne technieken opnieuw verwerkt en het resultaat mag er zijn.
De foto werd eerder in 2001 – in een lagere resolutie – vrijgegeven. De kleuren van de ijzige maan waren toen al wat opgepoetst. Maar NASA heeft er – met behulp van moderne technieken – nu nog meer werk van gemaakt. Het oude kiekje komt nu veel beter overeen met wat het menselijk oog zou zien wanneer het Europa zelf zou aanschouwen. De foto is dus een stuk natuurlijker geworden.
De foto die NASA in 2001 vrijgaf. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / SETI Institute.
Breuken
Wat direct op de foto opvalt, zijn de vele lijnen op het oppervlak van Europa. Het zijn breuken in het dikke pak ijs dat het oppervlak van de maan bedekt.
Oceaan
Naast het opgepoetste kiekje heeft NASA ook een nieuw filmpje vrijgegeven dat duidelijk maakt waarom wetenschappers zo nieuwsgierig zijn naar Europa. Vermoed wordt dat zich onder het dikke pak ijs een oceaan bevindt. Het is in de ogen van veel onderzoekers de beste plek in ons zonnestelsel om op zoek te gaan naar buitenaards leven.
Eerder dit jaar werd duidelijk dat NASA in de begroting voor 2015 wat geld heeft vrijgemaakt voor onderzoek naar een missie naar Jupiters ijzige maan. Die missie zou – als het aan NASA ligt – moeten bestaan uit een ruimtevaartuig (Europa Clipper) en mini-satellietjes. Samen moeten zij uit gaan zoeken of er op Europa daadwerkelijk sprake is van omstandigheden die gunstig zijn voor leven. Maar niet alleen NASA laat momenteel de gedachten over een missie naar Europa gaan. Objective Europa – een crowd-researched denktank – gaat nog een stap verder en denkt na over een bemande missie naar Jupiters maan. En ook ESA werkt aan een missie naar Europa. In 2022 moet JUICE (Jupiter Icy Moon Explorer) het luchtruim kiezen. Deze sonde komt dan naar verwachting in 2030 aan.
(scientias.nl)
NASA poetst haar beste kiekje van Europa op
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 24 november 2014 om 10:28 uur
NASA heeft de beste foto die de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie ooit van Jupiters maan Europa maakte, opgepoetst. De mozaïekfoto – die aan het eind van de jaren negentig werd gemaakt – is met behulp van moderne technieken opnieuw verwerkt en het resultaat mag er zijn.
De foto werd eerder in 2001 – in een lagere resolutie – vrijgegeven. De kleuren van de ijzige maan waren toen al wat opgepoetst. Maar NASA heeft er – met behulp van moderne technieken – nu nog meer werk van gemaakt. Het oude kiekje komt nu veel beter overeen met wat het menselijk oog zou zien wanneer het Europa zelf zou aanschouwen. De foto is dus een stuk natuurlijker geworden.
De foto die NASA in 2001 vrijgaf. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech / SETI Institute.
Breuken
Wat direct op de foto opvalt, zijn de vele lijnen op het oppervlak van Europa. Het zijn breuken in het dikke pak ijs dat het oppervlak van de maan bedekt.
Oceaan
Naast het opgepoetste kiekje heeft NASA ook een nieuw filmpje vrijgegeven dat duidelijk maakt waarom wetenschappers zo nieuwsgierig zijn naar Europa. Vermoed wordt dat zich onder het dikke pak ijs een oceaan bevindt. Het is in de ogen van veel onderzoekers de beste plek in ons zonnestelsel om op zoek te gaan naar buitenaards leven.
Eerder dit jaar werd duidelijk dat NASA in de begroting voor 2015 wat geld heeft vrijgemaakt voor onderzoek naar een missie naar Jupiters ijzige maan. Die missie zou – als het aan NASA ligt – moeten bestaan uit een ruimtevaartuig (Europa Clipper) en mini-satellietjes. Samen moeten zij uit gaan zoeken of er op Europa daadwerkelijk sprake is van omstandigheden die gunstig zijn voor leven. Maar niet alleen NASA laat momenteel de gedachten over een missie naar Europa gaan. Objective Europa – een crowd-researched denktank – gaat nog een stap verder en denkt na over een bemande missie naar Jupiters maan. En ook ESA werkt aan een missie naar Europa. In 2022 moet JUICE (Jupiter Icy Moon Explorer) het luchtruim kiezen. Deze sonde komt dan naar verwachting in 2030 aan.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-11-2014
Zonsverduistering in de ruimte
Al bijna vijf jaar tuurt het Solar Dynamics Observatory (SDO) van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA voortdurend naar de zon. Op zaterdag wist deze ruimtesonde het moment vast te leggen dat de maan langs de voorkant van onze ster gleed en een gedeeltelijke zonsverduistering veroorzaakte. Deze kon niet worden waargenomen vanaf de aarde.
Op ongeveer 34.600 kilometer hoogte draait het Solar Dynamics Observatory een baan rond de aarde om de zon goed te kunnen observeren. Buiten onze dampkring kunnen veel gemakkelijker metingen worden gedaan. Gemiddeld twee tot vier keer per jaar zit de maan in de weg. Dit weekend duurde het dik een half uur voor onze satelliet voorbij kroop.
Wetenschappers gebruiken zulke passages van de maan als een manier om na te gaan hoe nauwkeurig de camera’s van de SDO zijn. Met de scherpe randen van het maansilhouet blijkt namelijk hoe het licht in de lens breekt en kan de software eventueel worden aangepast om foutjes te corrigeren.
(faqt.nl)
Zonsverduistering in de ruimte
Al bijna vijf jaar tuurt het Solar Dynamics Observatory (SDO) van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA voortdurend naar de zon. Op zaterdag wist deze ruimtesonde het moment vast te leggen dat de maan langs de voorkant van onze ster gleed en een gedeeltelijke zonsverduistering veroorzaakte. Deze kon niet worden waargenomen vanaf de aarde.
Op ongeveer 34.600 kilometer hoogte draait het Solar Dynamics Observatory een baan rond de aarde om de zon goed te kunnen observeren. Buiten onze dampkring kunnen veel gemakkelijker metingen worden gedaan. Gemiddeld twee tot vier keer per jaar zit de maan in de weg. Dit weekend duurde het dik een half uur voor onze satelliet voorbij kroop.
Wetenschappers gebruiken zulke passages van de maan als een manier om na te gaan hoe nauwkeurig de camera’s van de SDO zijn. Met de scherpe randen van het maansilhouet blijkt namelijk hoe het licht in de lens breekt en kan de software eventueel worden aangepast om foutjes te corrigeren.
(faqt.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-11-2014
Afrika broedt op haar eerste missie naar de maan
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 26 november 2014 om 19:12 uur
Afrika wil naar de maan en is een crowdfunding-campagne gestart om daar geld voor in te zamelen. Op korte termijn wil het continent een robot op de maan zetten of een orbiter in een baan rond onze natuurlijke satelliet plaatsen.
De Africa2Moon Mission wordt voornamelijk getrokken door Foundation for Space Development, een non-profitorganisatie in Kaapstad (Zuid-Afrika). De Africa2Moon Mission is voornamelijk bedoeld om te laten zien waartoe Afrika – een continent dat toch vooral bekend staat om oorlogen en onrust – in staat is. De missie moet jonge Afrikanen inspireren. “Inspiratie is van cruciaal belang voor de toekomst van Afrika,” zo stellen de initiatiefnemers op crowdfunding-website Indiegogo. “Inspiratie leidt tot educatie en educatie leidt tot kansen en een krachtige economische positie.”
Potentie
Het idee is om – middels crowdfunding – voldoende geld in te zamelen om een robot op het oppervlak van de maan te zetten of een orbiter in een baan rond de maan te plaatsen. Die robot of orbiter maakt vervolgens opnames van het maanoppervlak en die opnames worden naar de aarde gestuurd en via het internet verspreid. Onder meer naar klaslokalen in heel Afrika. “Zo hopen de initiatiefnemers en deelnemers aan dit project de huidige generatie Afrikanen te laten realiseren waartoe ze in staat zijn.”
Wetenschap
Maar de maansonde moet niet alleen inspireren. Het is de bedoeling dat deze tevens een platform wordt voor één of meerdere wetenschappelijke experimenten. Zo zal de missie ook onze kennis omtrent de maan moeten vergroten en ervoor zorgen dat Afrika bijdraagt aan het verkennen van de ruimte.
De eerste fase
In eerste instantie zal 150.000 dollar (iets meer dan 120.000 euro) moeten worden ingezameld voor de eerste fase. Deze fase (die van januari tot november 2015 loopt) bestaat uit het uitwerken van de missie en een haalbaarheidsstudie. In de tweede fase komt het ontwerp van de missie aan bod.
HELP MEE!
Wil je meer weten of de missie financieel een hart onder de riem steken? Klik hier!
Veel mensen denken bij Afrika aan burgeroorlogen en geweld. En lang dicteerden die twee ook het leven van veel Afrikanen. Maar het continent krabbelt op, zo blijkt wel uit het feit dat zeven van de tien snelstgroeiende economieën van het afgelopen in Afrika te vinden zijn. Tegelijkertijd is Afrika een ‘jong’ continent: vijftig procent van alle Afrikanen zijn negentien jaar oud of jonger. Het maakt Afrika tot een continent met potentie en dat wil Africa2Moon met deze maanmissie aan de wereld, maar misschien wel bovenal aan de Afrikanen zelf laten zien.
(scientias.nl)
Afrika broedt op haar eerste missie naar de maan
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 26 november 2014 om 19:12 uur
Afrika wil naar de maan en is een crowdfunding-campagne gestart om daar geld voor in te zamelen. Op korte termijn wil het continent een robot op de maan zetten of een orbiter in een baan rond onze natuurlijke satelliet plaatsen.
De Africa2Moon Mission wordt voornamelijk getrokken door Foundation for Space Development, een non-profitorganisatie in Kaapstad (Zuid-Afrika). De Africa2Moon Mission is voornamelijk bedoeld om te laten zien waartoe Afrika – een continent dat toch vooral bekend staat om oorlogen en onrust – in staat is. De missie moet jonge Afrikanen inspireren. “Inspiratie is van cruciaal belang voor de toekomst van Afrika,” zo stellen de initiatiefnemers op crowdfunding-website Indiegogo. “Inspiratie leidt tot educatie en educatie leidt tot kansen en een krachtige economische positie.”
Potentie
Het idee is om – middels crowdfunding – voldoende geld in te zamelen om een robot op het oppervlak van de maan te zetten of een orbiter in een baan rond de maan te plaatsen. Die robot of orbiter maakt vervolgens opnames van het maanoppervlak en die opnames worden naar de aarde gestuurd en via het internet verspreid. Onder meer naar klaslokalen in heel Afrika. “Zo hopen de initiatiefnemers en deelnemers aan dit project de huidige generatie Afrikanen te laten realiseren waartoe ze in staat zijn.”
Wetenschap
Maar de maansonde moet niet alleen inspireren. Het is de bedoeling dat deze tevens een platform wordt voor één of meerdere wetenschappelijke experimenten. Zo zal de missie ook onze kennis omtrent de maan moeten vergroten en ervoor zorgen dat Afrika bijdraagt aan het verkennen van de ruimte.
De eerste fase
In eerste instantie zal 150.000 dollar (iets meer dan 120.000 euro) moeten worden ingezameld voor de eerste fase. Deze fase (die van januari tot november 2015 loopt) bestaat uit het uitwerken van de missie en een haalbaarheidsstudie. In de tweede fase komt het ontwerp van de missie aan bod.
HELP MEE!
Wil je meer weten of de missie financieel een hart onder de riem steken? Klik hier!
Veel mensen denken bij Afrika aan burgeroorlogen en geweld. En lang dicteerden die twee ook het leven van veel Afrikanen. Maar het continent krabbelt op, zo blijkt wel uit het feit dat zeven van de tien snelstgroeiende economieën van het afgelopen in Afrika te vinden zijn. Tegelijkertijd is Afrika een ‘jong’ continent: vijftig procent van alle Afrikanen zijn negentien jaar oud of jonger. Het maakt Afrika tot een continent met potentie en dat wil Africa2Moon met deze maanmissie aan de wereld, maar misschien wel bovenal aan de Afrikanen zelf laten zien.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-11-2014
Europese Jupitersonde wordt verder ontwikkeld
Impressie van de toekomstige ruimtesonde JUICE bij Jupiter. (ESA/AOES)
De Europese ruimtemissie JUICE (JUpiter ICy moons Explorer) heeft het groene licht gekregen voor verdere ontwikkeling. Dat moet ertoe leiden dat JUICE in 2022 richting Jupiter vertrekt.
Na aankomst (in 2030) zal de ruimtesonde enkele jaren om de grootste planeet van ons zonnestelsel cirkelen, om diens atmosfeer, magnetische veld en ringenstelsel te onderzoeken. Dat is echter niet zijn hoofdtaak: de aandacht zal vooral uitgaan naar de drie grote ijsmanen van Jupiter: Ganymedes, Europa en Callisto.
Uiteindelijk is het de bedoeling om JUICE in een omloopbaan om Callisto te brengen. Het onderzoek moet meer inzicht geven in de eigenschappen en de 'leefbaarheid' van de drie Jupitermanen. De ruimtesonde zal worden uitgerust met onder meer camera's, spectrometers, een radar en een hoogtemeter. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Europese Jupitersonde wordt verder ontwikkeld
Impressie van de toekomstige ruimtesonde JUICE bij Jupiter. (ESA/AOES)
De Europese ruimtemissie JUICE (JUpiter ICy moons Explorer) heeft het groene licht gekregen voor verdere ontwikkeling. Dat moet ertoe leiden dat JUICE in 2022 richting Jupiter vertrekt.
Na aankomst (in 2030) zal de ruimtesonde enkele jaren om de grootste planeet van ons zonnestelsel cirkelen, om diens atmosfeer, magnetische veld en ringenstelsel te onderzoeken. Dat is echter niet zijn hoofdtaak: de aandacht zal vooral uitgaan naar de drie grote ijsmanen van Jupiter: Ganymedes, Europa en Callisto.
Uiteindelijk is het de bedoeling om JUICE in een omloopbaan om Callisto te brengen. Het onderzoek moet meer inzicht geven in de eigenschappen en de 'leefbaarheid' van de drie Jupitermanen. De ruimtesonde zal worden uitgerust met onder meer camera's, spectrometers, een radar en een hoogtemeter. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Europa gaat werken aan nieuwe Arianeraket
Europese ministers hebben dinsdag ingestemd met het plan een nieuwe Arianeraket te ontwikkelen. Die wordt als Ariane 6 de opvolger van de succesvolle Ariane 5. Het plan kost 4,3 miljard euro volgens ESA-baas Jean-Jaques Dordain. De bewindslieden waren in Luxemburg bijeen in het kader van de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA).
Het project moet een raket opleveren die straks goed kan concurreren. De eerste test met de draagraket zou in 2020 in Frans Guyana worden gedaan. De ministers stemden ook in met de verdere exploitatie van raket Ariane-5 en van een lichtere versie, de Vega.
De eerste Europese raket die ESA met succes lanceerde was de Ariane 1, 24 december precies 35 jaar geleden. De grootste ESA-vestiging staat in Noordwijk. De Nederlandse minister van Economische Zaken beklemtoonde in het weekeinde nog het economisch belang van ESA en dat van de ruimtevaart voor ons land.
(telegraaf.nl)
Europese ministers hebben dinsdag ingestemd met het plan een nieuwe Arianeraket te ontwikkelen. Die wordt als Ariane 6 de opvolger van de succesvolle Ariane 5. Het plan kost 4,3 miljard euro volgens ESA-baas Jean-Jaques Dordain. De bewindslieden waren in Luxemburg bijeen in het kader van de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA).
Het project moet een raket opleveren die straks goed kan concurreren. De eerste test met de draagraket zou in 2020 in Frans Guyana worden gedaan. De ministers stemden ook in met de verdere exploitatie van raket Ariane-5 en van een lichtere versie, de Vega.
De eerste Europese raket die ESA met succes lanceerde was de Ariane 1, 24 december precies 35 jaar geleden. De grootste ESA-vestiging staat in Noordwijk. De Nederlandse minister van Economische Zaken beklemtoonde in het weekeinde nog het economisch belang van ESA en dat van de ruimtevaart voor ons land.
(telegraaf.nl)
Steun het Kiva Fok! team!
http://www.kiva.org/team/fok
http://www.kiva.org/team/fok
Goeie zaak!quote:
Europa gaat werken aan nieuwe Arianeraket
[ afbeelding ]
Europese ministers hebben dinsdag ingestemd met het plan een nieuwe Arianeraket te ontwikkelen. Die wordt als Ariane 6 de opvolger van de succesvolle Ariane 5. Het plan kost 4,3 miljard euro volgens ESA-baas Jean-Jaques Dordain. De bewindslieden waren in Luxemburg bijeen in het kader van de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA).
Het project moet een raket opleveren die straks goed kan concurreren. De eerste test met de draagraket zou in 2020 in Frans Guyana worden gedaan. De ministers stemden ook in met de verdere exploitatie van raket Ariane-5 en van een lichtere versie, de Vega.
De eerste Europese raket die ESA met succes lanceerde was de Ariane 1, 24 december precies 35 jaar geleden. De grootste ESA-vestiging staat in Noordwijk. De Nederlandse minister van Economische Zaken beklemtoonde in het weekeinde nog het economisch belang van ESA en dat van de ruimtevaart voor ons land.
(telegraaf.nl)
03-12-2014
Orion, het ruimtevaartuig dat u moet leren kennen
© ap.
RUIMTEVAART De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA voert morgen de eerste testlancering van ruimtecapsule Orion uit. Een mijlpaal in de ruimtevaartgeschiedenis, want de opvolger van de spaceshuttle moet astronauten toelaten om verder te reizen dan ze ooit hebben gedaan. Naar Mars bijvoorbeeld. Toch is de kans groot dat u nooit van Orion gehoord heeft.
Het Smithsonian National Air and Space Museum in Washington leert de bezoekers alles over ruimtevaart. En dat is nodig, blijkt uit een reportage van de Amerikaanse National Public Radio. Van de zes geïnterviewde bezoekers in het museum had niemand gehoord van Orion. Toch staat het ruimtetuig klaar om geschiedenis te schrijven.
De ruimtecapsule wordt morgen voor het eerst onbemand getest. Hij wordt om 13.05 uur (Belgische tijd) met een draagraket in de ruimte gelanceerd. De motoren moeten de Orion 5.700 kilometer van de aarde brengen. Die verre afstand is nodig om te verifiëren of astronauten en de apparatuur voldoende beschermd worden. De testcapsule zal tweemaal rond de aarde draaien, waarna de crewmodule ontkoppeld wordt, opnieuw de atmosfeer binnenkomt en uiteindelijk in de Stille Oceaan landt.
(HLN)
Orion, het ruimtevaartuig dat u moet leren kennen
© ap.
RUIMTEVAART De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA voert morgen de eerste testlancering van ruimtecapsule Orion uit. Een mijlpaal in de ruimtevaartgeschiedenis, want de opvolger van de spaceshuttle moet astronauten toelaten om verder te reizen dan ze ooit hebben gedaan. Naar Mars bijvoorbeeld. Toch is de kans groot dat u nooit van Orion gehoord heeft.
Het Smithsonian National Air and Space Museum in Washington leert de bezoekers alles over ruimtevaart. En dat is nodig, blijkt uit een reportage van de Amerikaanse National Public Radio. Van de zes geïnterviewde bezoekers in het museum had niemand gehoord van Orion. Toch staat het ruimtetuig klaar om geschiedenis te schrijven.
De ruimtecapsule wordt morgen voor het eerst onbemand getest. Hij wordt om 13.05 uur (Belgische tijd) met een draagraket in de ruimte gelanceerd. De motoren moeten de Orion 5.700 kilometer van de aarde brengen. Die verre afstand is nodig om te verifiëren of astronauten en de apparatuur voldoende beschermd worden. De testcapsule zal tweemaal rond de aarde draaien, waarna de crewmodule ontkoppeld wordt, opnieuw de atmosfeer binnenkomt en uiteindelijk in de Stille Oceaan landt.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-12-2014
Oortwolk telt mogelijk acht miljard planetoïden
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 5 december 2014 om 19:37 uur
De Oortwolk wordt doorgaans beschouwd als een verzameling komeetachtige objecten. Maar nieuw onderzoek suggereert dat er veel meer te vinden is. Naast de kometen zouden er ook een slordige acht miljard (mogelijk gevaarlijke) planetoïden uithangen.
Dat schrijven onderzoekers in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Ze baseren hun conclusies op simulaties.
Deze afbeelding geeft een goed beeld van de Oortwolk en Kuipergordel ten opzichte van ons zonnestelsel. Afbeelding: ESA.
“We gebruiken simulaties van de totstandkoming van de Oortwolk om aan te tonen dat ongeveer vier procent van de kleine hemellichamen in de Oortwolk op 2,5 AU van de zon moeten zijn ontstaan,” zo schrijven de onderzoekers. AU staat voor ‘Astronomical Unit‘ en 1 AU is bijna 150.000.000 kilometer (vergelijkbaar met de afstand tussen de aarde en de zon). Simulaties wijzen er dus op dat een deel van de objecten in de Oortwolk relatief dicht bij de zon moet zijn ontstaan. “En zijn dus ijsvrije hemellichamen bestaande uit steen en ijzer.” Oftewel: het zijn geen kometen, maar planetoïden.
Het onderzoek suggereert dus dat de Oortwolk deels uit planetoïden bestaat. Het zou om zo’n slordige acht miljard planetoïden gaan. Die planetoïden kunnen een gevaar vormen voor de aarde. Met name omdat ze heel moeilijk te zien zijn. Maar, zo stellen de onderzoekers ons direct gerust, een catastrofale botsing tussen zo’n Oortwolk-planetoïde en de aarde zou slechts één keer in de miljard jaar voorkomen.
(scientias.nl)
Oortwolk telt mogelijk acht miljard planetoïden
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 5 december 2014 om 19:37 uur
De Oortwolk wordt doorgaans beschouwd als een verzameling komeetachtige objecten. Maar nieuw onderzoek suggereert dat er veel meer te vinden is. Naast de kometen zouden er ook een slordige acht miljard (mogelijk gevaarlijke) planetoïden uithangen.
Dat schrijven onderzoekers in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Ze baseren hun conclusies op simulaties.
Deze afbeelding geeft een goed beeld van de Oortwolk en Kuipergordel ten opzichte van ons zonnestelsel. Afbeelding: ESA.
“We gebruiken simulaties van de totstandkoming van de Oortwolk om aan te tonen dat ongeveer vier procent van de kleine hemellichamen in de Oortwolk op 2,5 AU van de zon moeten zijn ontstaan,” zo schrijven de onderzoekers. AU staat voor ‘Astronomical Unit‘ en 1 AU is bijna 150.000.000 kilometer (vergelijkbaar met de afstand tussen de aarde en de zon). Simulaties wijzen er dus op dat een deel van de objecten in de Oortwolk relatief dicht bij de zon moet zijn ontstaan. “En zijn dus ijsvrije hemellichamen bestaande uit steen en ijzer.” Oftewel: het zijn geen kometen, maar planetoïden.
Het onderzoek suggereert dus dat de Oortwolk deels uit planetoïden bestaat. Het zou om zo’n slordige acht miljard planetoïden gaan. Die planetoïden kunnen een gevaar vormen voor de aarde. Met name omdat ze heel moeilijk te zien zijn. Maar, zo stellen de onderzoekers ons direct gerust, een catastrofale botsing tussen zo’n Oortwolk-planetoïde en de aarde zou slechts één keer in de miljard jaar voorkomen.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Pluto-Bound Spacecraft Ends Hibernation To Start Mission
NASA's New Horizons spacecraft awoke from hibernation on Saturday and sent a radio confirmation that it had successfully turned itself back on one and a half hours later. The spacecraft has been traveling for nine years across the solar system towards its destination, Pluto. From the article: "In 2006, with New Horizons already on its way, Pluto was stripped of its title as the ninth planet in the solar system and became a dwarf planet, of which more than 1,000 have since been discovered in the Kuiper Belt. With New Horizons approaching Pluto's doorstep, scientists are eager for their first close-up look at this unexplored domain."
When the student is ready, the teacher will appear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
Daar hebben we een apart topic voor beste Aetherquote:
W&T / New Horizons: De reis naar Pluto (en verder)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-12-2014
Venus Express geeft de geest
Venus Express. (ESA)
De missie van de Europese planeetverkenner Venus Express is ten einde gekomen. De brandstof van de ruimtesonde, nodig voor het uitvoeren van kleine baancorrecties, is - zoals al werd verwacht - volledig opgebruikt. Sinds eind november zijn er problemen met de radioverbinding, die erop wijzen dat de ruimtesonde hoogte aan het verliezen is. Binnen enkele weken zal hij verbranden in de dichte dampkring van de planeet.
Venus Express kwam in 2006 aan in een elliptische baan rond Venus met een omlooptijd van 24 uur en een laagste punt op 200 kilometer hoogte boven de noordpool. Afgelopen voorjaar zijn periodieke duikvluchten in de bovenste lagen van de dampkring uitgevoerd, waarbij metingen zijn verricht die anders nooit mogelijk waren geweest. Tijdens baancorrecties in november is kennelijk het laatste beetje brandstof aan boord verbruikt.
Venus Express heeft vooral onderzoek gedaan aan dampkring, atmosfeerdynamica en klimaat van Venus. Ook zijn er indirecte aanwijzingen gevonden voor actief vulkanisme op de planeet. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Venus Express geeft de geest
Venus Express. (ESA)
De missie van de Europese planeetverkenner Venus Express is ten einde gekomen. De brandstof van de ruimtesonde, nodig voor het uitvoeren van kleine baancorrecties, is - zoals al werd verwacht - volledig opgebruikt. Sinds eind november zijn er problemen met de radioverbinding, die erop wijzen dat de ruimtesonde hoogte aan het verliezen is. Binnen enkele weken zal hij verbranden in de dichte dampkring van de planeet.
Venus Express kwam in 2006 aan in een elliptische baan rond Venus met een omlooptijd van 24 uur en een laagste punt op 200 kilometer hoogte boven de noordpool. Afgelopen voorjaar zijn periodieke duikvluchten in de bovenste lagen van de dampkring uitgevoerd, waarbij metingen zijn verricht die anders nooit mogelijk waren geweest. Tijdens baancorrecties in november is kennelijk het laatste beetje brandstof aan boord verbruikt.
Venus Express heeft vooral onderzoek gedaan aan dampkring, atmosfeerdynamica en klimaat van Venus. Ook zijn er indirecte aanwijzingen gevonden voor actief vulkanisme op de planeet. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-12-2014
Ons zonnestelsel wordt ‘binnenkort’ bezocht door een andere ster
Geschreven door Tim Kraaijvanger op 18 december 2014 om 10:17 uur
Het klinkt misschien een beetje eng, maar ons zonnestelsel wordt over 240.000 tot 480.000 jaar bezocht door een andere ster. Dit heeft mogelijk grote gevolgen voor de aarde. De ster zal namelijk invloed uitoefenen op de banen van kometen, waardoor de aarde een korte periode bestookt kan worden door meer kosmische ijsballen.
Hoewel het net lijkt alsof de sterren in ons Melkwegstelsel stil staan, bewegen ze om het centrum van de Melkweg. Ook onderling zijn er verschillen, waardoor sommige sterren naar ons toe bewegen, terwijl andere exemplaren in de loop der jaren naar een andere buurt verhuizen. Er ontstaan nooit grote problemen, zoals botsingen. Dit heeft ermee te maken dat er enorm veel lege ruimte tussen sterren is. Zelfs wanneer het Andromedastelsel over een paar miljard jaar botst met het Melkwegstelsel, verwachten wetenschappers dat het aantal botsingen meevalt. Maar indirect kunnen er wel probleempjes ontstaan.
DE MEEST NABIJE STER
0,13 tot 0,65 lichtjaar: misschien zegt je dit helemaal niets. Ter vergelijking: de afstand tot de meest nabije ster – Proxima Centauri – is ongeveer 4 lichtjaar. De dwergplaneet Pluto, die volgend jaar wordt bezocht door New Horizons, is ongeveer 0,0005 lichtjaar verwijderd van de aarde. Kortom: 0,13 lichtjaar is binnen ons zonnestelsel nog steeds een flinke afstand, maar op kosmologische schaal is het een schijntje.
Hooggeëerd bezoek
Zo is de kans 90 procent dat de ster Hip 85605 over een kwart miljoen jaar tot een half miljoen jaar een bezoek brengt aan ons zonnestelsel. Deze ster blijft op een afstand van 0,13 tot 0,65 lichtjaar verwijderd van de zon en zal dus voor onze moederster en de planeten geen problemen veroorzaken. Toch zal de ster wel door de Oortwolk vliegen. Deze regio strekt zich uit tot 1,63 lichtjaar bij de zon vandaan en huisvest vele miljarden kometen, planetoïden en andere restobjecten van de vorming van het zonnestelsel.
Kometenbanen
“Ik verwacht dat Hip 85605 diverse kometenbanen gaat verstoren”, vertelt onderzoeker Coryn Bailer-Jones van het Max Planck Instituut voor Astronomie aan New Scientist. Hij analyseerde de banen van 50.000 sterren en concludeert nu dat veertien sterren de komende miljoenen jaren dicht in de buurt komen van de zon. Van deze veertien sterren spant Hip 85605 de kroon.
Inslag?
Als Hip 85606 inderdaad veel kometenbanen verstoort, zullen meer kometen hun weg vinden richting de aarde en andere planeten. Het gevolg: een verhoogde kans op inslagen. Het is misschien een beetje doemdenken, maar er zijn genoeg kometen in de Oortwolk die groot genoeg zijn om leven op aarde uit te roeien.
De juiste tijd om te verhuizen?
Gelukkig zien visionairs ook weer mogelijkheden. Als Hip 85605 een leefbare exoplaneet heeft, dan is dit dé kans om deze exoplaneet een bezoek te brengen. Nu is het de tijd om van de kleine afstand te profiteren en we hebben nog tijd zat om een goed ruimtevaartuig te ontwikkelen.
(scientias.com)
Ons zonnestelsel wordt ‘binnenkort’ bezocht door een andere ster
Geschreven door Tim Kraaijvanger op 18 december 2014 om 10:17 uur
Het klinkt misschien een beetje eng, maar ons zonnestelsel wordt over 240.000 tot 480.000 jaar bezocht door een andere ster. Dit heeft mogelijk grote gevolgen voor de aarde. De ster zal namelijk invloed uitoefenen op de banen van kometen, waardoor de aarde een korte periode bestookt kan worden door meer kosmische ijsballen.
Hoewel het net lijkt alsof de sterren in ons Melkwegstelsel stil staan, bewegen ze om het centrum van de Melkweg. Ook onderling zijn er verschillen, waardoor sommige sterren naar ons toe bewegen, terwijl andere exemplaren in de loop der jaren naar een andere buurt verhuizen. Er ontstaan nooit grote problemen, zoals botsingen. Dit heeft ermee te maken dat er enorm veel lege ruimte tussen sterren is. Zelfs wanneer het Andromedastelsel over een paar miljard jaar botst met het Melkwegstelsel, verwachten wetenschappers dat het aantal botsingen meevalt. Maar indirect kunnen er wel probleempjes ontstaan.
DE MEEST NABIJE STER
0,13 tot 0,65 lichtjaar: misschien zegt je dit helemaal niets. Ter vergelijking: de afstand tot de meest nabije ster – Proxima Centauri – is ongeveer 4 lichtjaar. De dwergplaneet Pluto, die volgend jaar wordt bezocht door New Horizons, is ongeveer 0,0005 lichtjaar verwijderd van de aarde. Kortom: 0,13 lichtjaar is binnen ons zonnestelsel nog steeds een flinke afstand, maar op kosmologische schaal is het een schijntje.
Hooggeëerd bezoek
Zo is de kans 90 procent dat de ster Hip 85605 over een kwart miljoen jaar tot een half miljoen jaar een bezoek brengt aan ons zonnestelsel. Deze ster blijft op een afstand van 0,13 tot 0,65 lichtjaar verwijderd van de zon en zal dus voor onze moederster en de planeten geen problemen veroorzaken. Toch zal de ster wel door de Oortwolk vliegen. Deze regio strekt zich uit tot 1,63 lichtjaar bij de zon vandaan en huisvest vele miljarden kometen, planetoïden en andere restobjecten van de vorming van het zonnestelsel.
Kometenbanen
“Ik verwacht dat Hip 85605 diverse kometenbanen gaat verstoren”, vertelt onderzoeker Coryn Bailer-Jones van het Max Planck Instituut voor Astronomie aan New Scientist. Hij analyseerde de banen van 50.000 sterren en concludeert nu dat veertien sterren de komende miljoenen jaren dicht in de buurt komen van de zon. Van deze veertien sterren spant Hip 85605 de kroon.
Inslag?
Als Hip 85606 inderdaad veel kometenbanen verstoort, zullen meer kometen hun weg vinden richting de aarde en andere planeten. Het gevolg: een verhoogde kans op inslagen. Het is misschien een beetje doemdenken, maar er zijn genoeg kometen in de Oortwolk die groot genoeg zijn om leven op aarde uit te roeien.
De juiste tijd om te verhuizen?
Gelukkig zien visionairs ook weer mogelijkheden. Als Hip 85605 een leefbare exoplaneet heeft, dan is dit dé kans om deze exoplaneet een bezoek te brengen. Nu is het de tijd om van de kleine afstand te profiteren en we hebben nog tijd zat om een goed ruimtevaartuig te ontwikkelen.
(scientias.com)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-12-2014
Voyager nog steeds in ‘zonnetsunami’
Ruimtesonde Voyager 1 bevindt zich nog steeds in een langdurige ‘zonnetsunami’, rapporteert ruimtevaartorganisatie NASA. In totaal hebben drie schokgolven de sonde geraakt sinds november 2012.
Sonde Voyager 1. Bron: Nasa
Bron: Nasa
NASA merkte de meest recente schokgolf op in februari 2014. De laatste metingen, van afgelopen november, geven aan dat Voyager zich nog steeds in de golf bevindt. Daardoor weet NASA dat de golf in ieder geval een gebied bestrijkt van 400 miljoen kilometer. Voyager botste eerder op twee vergelijkbare schokgolven, die een stuk minder lang duurden. De eerste vond plaats van oktober tot november 2012, en de tweede golf in april en mei 2013.
Tsunami
De schokgolven, of ‘zonnetsunami’s’, zijn het resultaat van plasmawolken die de zon uitspuwt. Een plasmawolk is een grote uitbarsting van zonnewind, waarbij de zon magnetisch plasma uitstoot. De wolk veroorzaakt een drukgolf die de ruimte in raast. Zodra de drukgolf botst met geladen deeltjes die in de interstellaire ruimte zitten, ontstaat een schokgolf. Het interstellaire gas gaat ‘zingen’ dankzij de trillingen.
NASA-wetenschappers weten niet hoe lang de golf nog zal voortduren, of hoe snel hij door de interstellaire ruimte reist.
Heliosfeer
De tweede schokgolf, die in 2013 plaatsvond, bewees dat Voyager 1 de heliosfeer had verlaten. Dit is een beschermende bubbel van zonnewind die het hele zonnestelsel omsluit. Toen Voyager de grens doorboorde, lieten zijn metingen zien dat zijn omgeving een dichtheid had die veertig keer groter was dan voorheen gemeten. Voyager is daarmee het eerste door de mens gemaakte voertuig dat het zonnestelsel heeft verlaten. De sonde, en zijn broertje Voyager 2, zijn in 1977 gelanceerd.
'newscientist.nl)
Voyager nog steeds in ‘zonnetsunami’
Ruimtesonde Voyager 1 bevindt zich nog steeds in een langdurige ‘zonnetsunami’, rapporteert ruimtevaartorganisatie NASA. In totaal hebben drie schokgolven de sonde geraakt sinds november 2012.
Sonde Voyager 1. Bron: Nasa
Bron: Nasa
NASA merkte de meest recente schokgolf op in februari 2014. De laatste metingen, van afgelopen november, geven aan dat Voyager zich nog steeds in de golf bevindt. Daardoor weet NASA dat de golf in ieder geval een gebied bestrijkt van 400 miljoen kilometer. Voyager botste eerder op twee vergelijkbare schokgolven, die een stuk minder lang duurden. De eerste vond plaats van oktober tot november 2012, en de tweede golf in april en mei 2013.
Tsunami
De schokgolven, of ‘zonnetsunami’s’, zijn het resultaat van plasmawolken die de zon uitspuwt. Een plasmawolk is een grote uitbarsting van zonnewind, waarbij de zon magnetisch plasma uitstoot. De wolk veroorzaakt een drukgolf die de ruimte in raast. Zodra de drukgolf botst met geladen deeltjes die in de interstellaire ruimte zitten, ontstaat een schokgolf. Het interstellaire gas gaat ‘zingen’ dankzij de trillingen.
NASA-wetenschappers weten niet hoe lang de golf nog zal voortduren, of hoe snel hij door de interstellaire ruimte reist.
Heliosfeer
De tweede schokgolf, die in 2013 plaatsvond, bewees dat Voyager 1 de heliosfeer had verlaten. Dit is een beschermende bubbel van zonnewind die het hele zonnestelsel omsluit. Toen Voyager de grens doorboorde, lieten zijn metingen zien dat zijn omgeving een dichtheid had die veertig keer groter was dan voorheen gemeten. Voyager is daarmee het eerste door de mens gemaakte voertuig dat het zonnestelsel heeft verlaten. De sonde, en zijn broertje Voyager 2, zijn in 1977 gelanceerd.
'newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-01-2015
Truc met helium stelt crash ruimtesonde maand uit
© NASA/APL.
Het einde van de MESSENGER-missie is na tien jaar bijna in zicht. Als een onderdeel van het Discovery-programma van NASA cirkelt de ruimtesonde al bijna vier jaar rond Mercurius. De brandstof raakt stilaan op en einde maart zou de sonde op het oppervlak van de planeet neerstorten. Wetenschappers hebben echter een trucje uitgedokterd om hem nog een maand langer in leven te houden.
Door het heliumgas te laten ontsnappen, krijgt de ruimtesonde nog een klein laatste zetje
Door het brandstofgebrek worden de rondjes van MESSENGER rond de planeet steeds kleiner. Einde maart zou de missie aflopen en zou het ruimtevaartuig op de planeet te pletter storten.
Maar onderzoekers van de universiteit Johns Hopkins in Baltimore bedachten een methode om het einde van de missie wat uit te stellen. Het heliumgas dat normaal dient om de brandstoftanks onder druk te zetten, zal gebruikt worden om ervoor te zorgen dat MESSENGER hoog boven Mercurius blijft vliegen. Als de brandstof op is, is er immers geen nood meer aan het gas. Door het te laten ontsnappen, krijgt de ruimtesonde nog een klein laatste zetje.
Dat manoeuvre wordt uitgevoerd op 21 januari. Die dag zal de sonde zich op amper 25 kilometer van het oppervlak bevinden. Die afstand wordt vergroot tot 80 kilometer, waarna de sonde weer stelselmatig zal dalen. Uiteindelijk zal MESSENGER in de lente op Mercurius landen.
Het is de eerste keer in de geschiedenis van de ruimtevaart dat helium gebruikt wordt als brandstof, al is het maar voor heel even. De missie kan met een maand worden verlengd, tijd die benut zal worden om Mercurius van heel dichtbij te onderzoeken en het magnetische veld van de planeet in kaart te brengen.
(HLN)
Truc met helium stelt crash ruimtesonde maand uit
© NASA/APL.
Het einde van de MESSENGER-missie is na tien jaar bijna in zicht. Als een onderdeel van het Discovery-programma van NASA cirkelt de ruimtesonde al bijna vier jaar rond Mercurius. De brandstof raakt stilaan op en einde maart zou de sonde op het oppervlak van de planeet neerstorten. Wetenschappers hebben echter een trucje uitgedokterd om hem nog een maand langer in leven te houden.
Door het heliumgas te laten ontsnappen, krijgt de ruimtesonde nog een klein laatste zetje
Door het brandstofgebrek worden de rondjes van MESSENGER rond de planeet steeds kleiner. Einde maart zou de missie aflopen en zou het ruimtevaartuig op de planeet te pletter storten.
Maar onderzoekers van de universiteit Johns Hopkins in Baltimore bedachten een methode om het einde van de missie wat uit te stellen. Het heliumgas dat normaal dient om de brandstoftanks onder druk te zetten, zal gebruikt worden om ervoor te zorgen dat MESSENGER hoog boven Mercurius blijft vliegen. Als de brandstof op is, is er immers geen nood meer aan het gas. Door het te laten ontsnappen, krijgt de ruimtesonde nog een klein laatste zetje.
Dat manoeuvre wordt uitgevoerd op 21 januari. Die dag zal de sonde zich op amper 25 kilometer van het oppervlak bevinden. Die afstand wordt vergroot tot 80 kilometer, waarna de sonde weer stelselmatig zal dalen. Uiteindelijk zal MESSENGER in de lente op Mercurius landen.
Het is de eerste keer in de geschiedenis van de ruimtevaart dat helium gebruikt wordt als brandstof, al is het maar voor heel even. De missie kan met een maand worden verlengd, tijd die benut zal worden om Mercurius van heel dichtbij te onderzoeken en het magnetische veld van de planeet in kaart te brengen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-01-2015
'Zuilen van de schepping' opnieuw gefotografeerd door Hubble
Hubble-foto van de Adelaarnevel. (NASA/ESA/STScI)
Bijna twintig jaar nadat de Hubble Space Telescope een inmiddels iconische foto van de Adelaarnevel (M16) maakte, is vandaag een nieuwe Hubble-opname gepresenteerd van het stervormingsgebied, dat zich op een afstand van 6500 lichtjaar bevindt. Het nieuwe fotomozaïek (een combinatie van opnamen op zichtbare en ultraviolette golflengten, gemaakt met de Wide Field Camera 3) beslaat een veel groter deel aan de hemel en toont ook veel meer detail: in de loop van de afgelopen twintig jaar heeft Hubble veel gevoeliger camera's gekregen.
De Hubble-opname uit 1995 kreeg de bijnaam 'The Pillars of Creation' ('zuilen van de schepping'): in de donkere stofkolommen worden nieuwe sterren geboren. De stofwolken eroderen onder invloed van de energierijke straling van hete, jonge sterren die zich op enige afstand 'boven' de zuilen bevinden (buiten beeld). De delen met de grootste dichtheid, op de foto zichtbaar als kleine, donkere 'kikkervisjes', bieden weerstand tegen dit proces van stralingsverdamping en vormen de kiemen van nieuwe sterren. Indertijd werden ze EGG's genoemd: evaporating gaseous globules.
Onderzoek aan de nieuwe foto's wijst uit dat het verdampingsproces relatief snel gaat. Dat betekent dat de zuilen een korte levensduur hebben van hooguit een paar miljoen jaar. Ze zijn ook extreem scherp begrensd. Vergelijking met de oude opname uit 1995 laat op sommige plaatsen subtiele veranderingen zien. Zo is een straalstroom van materie, weggeblazen door een pasgeboren ster, op de nieuwe opname ca. 100 miljard kilometer langer dan op de oude foto.
Hubble heeft ook een infraroodopname van hetzelfde gebied gemaakt, waarop het stof veel doorzichtiger is, zodat protosterren in de stofpilaren zichtbaar zijn. Beide opnamen zijn vandaag gepresenteerd op de 225ste bijeenkomst van de American Astronomical Society, ter gelegenheid van het feit dat het dit jaar (op 24 april) vijfentwintig jaar geleden is dat Hubble werd gelanceerd. (GS)
(allesoversterrenkunde.nl)
'Zuilen van de schepping' opnieuw gefotografeerd door Hubble
Hubble-foto van de Adelaarnevel. (NASA/ESA/STScI)
Bijna twintig jaar nadat de Hubble Space Telescope een inmiddels iconische foto van de Adelaarnevel (M16) maakte, is vandaag een nieuwe Hubble-opname gepresenteerd van het stervormingsgebied, dat zich op een afstand van 6500 lichtjaar bevindt. Het nieuwe fotomozaïek (een combinatie van opnamen op zichtbare en ultraviolette golflengten, gemaakt met de Wide Field Camera 3) beslaat een veel groter deel aan de hemel en toont ook veel meer detail: in de loop van de afgelopen twintig jaar heeft Hubble veel gevoeliger camera's gekregen.
De Hubble-opname uit 1995 kreeg de bijnaam 'The Pillars of Creation' ('zuilen van de schepping'): in de donkere stofkolommen worden nieuwe sterren geboren. De stofwolken eroderen onder invloed van de energierijke straling van hete, jonge sterren die zich op enige afstand 'boven' de zuilen bevinden (buiten beeld). De delen met de grootste dichtheid, op de foto zichtbaar als kleine, donkere 'kikkervisjes', bieden weerstand tegen dit proces van stralingsverdamping en vormen de kiemen van nieuwe sterren. Indertijd werden ze EGG's genoemd: evaporating gaseous globules.
Onderzoek aan de nieuwe foto's wijst uit dat het verdampingsproces relatief snel gaat. Dat betekent dat de zuilen een korte levensduur hebben van hooguit een paar miljoen jaar. Ze zijn ook extreem scherp begrensd. Vergelijking met de oude opname uit 1995 laat op sommige plaatsen subtiele veranderingen zien. Zo is een straalstroom van materie, weggeblazen door een pasgeboren ster, op de nieuwe opname ca. 100 miljard kilometer langer dan op de oude foto.
Hubble heeft ook een infraroodopname van hetzelfde gebied gemaakt, waarop het stof veel doorzichtiger is, zodat protosterren in de stofpilaren zichtbaar zijn. Beide opnamen zijn vandaag gepresenteerd op de 225ste bijeenkomst van de American Astronomical Society, ter gelegenheid van het feit dat het dit jaar (op 24 april) vijfentwintig jaar geleden is dat Hubble werd gelanceerd. (GS)
(allesoversterrenkunde.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-01-2015
Magelhaense Wolken veel groter en ongelijkmatiger dan gedacht
De Grote Magelhaense Wolk. (ESO)
De Magelhaense Wolken - twee relatief kleine begeleiders van ons eigen Melkwegstelsel - blijken enorm veel groter te zijn en een ongelijkmatiger structuur te vertonen dan tot nu toe altijd is gedacht. Dat blijkt uit waarnemingen die verricht zijn met de Dark Energy Camera op de 4-meter Blanco-telescoop op de Cerro Tololo-sterrenwacht in Chili. De nieuwe resultaten zijn vandaag gepresenteerd op de 225ste bijeenkomst van de American Astronomical Society in Seattle.
De Magelhaense Wolken zijn vanaf het zuidelijk halfrond zichtbaar als wazige nevels aan de sterrenhemel. De Grote Magelhaense Wolk staat op 160.000 lichtjaar afstand; de Kleine Magelhaense Wolk staat iets verder weg. De Grote Wolk beslaat aan de hemel een gebied met een middellijn van ca. 5 graden - tien maal zo groot als de schijnbare afmeting van de Volle Maan.
Het SMASH-project (Survey of the MAgellanic Stellar History) heeft nu echter aan het licht gebracht dat het sterrenstelsel enorm veel groter is. Over een zeer groot gebied aan de sterrenhemel zijn opnamen gemaakt waarin de sterren van de Magelhaense Wolk geïdentificeerd konden worden op basis van hun kleuren en helderheden. Tot op 20 graden afstand van het centrum, overeenkomend met een afstand van ca. 55.000 lichtjaar, werden nog sterren aangetroffen die deel uitmaken van de Grote Magelhaense Wolk.
Bovendien blijken de sterren in de dunbevolkte buitendelen van het stelsel niet heel gelijkmatig te zijn verdeeld. Dat doet vermoeden dat de Grote Magelhaense Wolk misschien ook ooit is ontstaan uit de 'versmelting' van kleinere bouwstenen. Voor de Kleine Magelhaense Wolk geldt iets soortgelijks.
De hoop is dat het SMASH-project meer inzicht zal bieden in de dynamische en evolutionaire geschiedenis van de twee dwergstelsels. SMASH gaat ook nog onderzoek doen aan de zogeheten Magelhaense Stroom - een soort brug van gas en sterren die de twee Wolken met elkaar lijkt te verbinden, en wijst op een wisselwerking tussen de twee kleine sterrenstelsels. (GS)
- See more at: http://allesoversterrenku(...)en-ongelijkmatiger-/
Magelhaense Wolken veel groter en ongelijkmatiger dan gedacht
De Grote Magelhaense Wolk. (ESO)
De Magelhaense Wolken - twee relatief kleine begeleiders van ons eigen Melkwegstelsel - blijken enorm veel groter te zijn en een ongelijkmatiger structuur te vertonen dan tot nu toe altijd is gedacht. Dat blijkt uit waarnemingen die verricht zijn met de Dark Energy Camera op de 4-meter Blanco-telescoop op de Cerro Tololo-sterrenwacht in Chili. De nieuwe resultaten zijn vandaag gepresenteerd op de 225ste bijeenkomst van de American Astronomical Society in Seattle.
De Magelhaense Wolken zijn vanaf het zuidelijk halfrond zichtbaar als wazige nevels aan de sterrenhemel. De Grote Magelhaense Wolk staat op 160.000 lichtjaar afstand; de Kleine Magelhaense Wolk staat iets verder weg. De Grote Wolk beslaat aan de hemel een gebied met een middellijn van ca. 5 graden - tien maal zo groot als de schijnbare afmeting van de Volle Maan.
Het SMASH-project (Survey of the MAgellanic Stellar History) heeft nu echter aan het licht gebracht dat het sterrenstelsel enorm veel groter is. Over een zeer groot gebied aan de sterrenhemel zijn opnamen gemaakt waarin de sterren van de Magelhaense Wolk geïdentificeerd konden worden op basis van hun kleuren en helderheden. Tot op 20 graden afstand van het centrum, overeenkomend met een afstand van ca. 55.000 lichtjaar, werden nog sterren aangetroffen die deel uitmaken van de Grote Magelhaense Wolk.
Bovendien blijken de sterren in de dunbevolkte buitendelen van het stelsel niet heel gelijkmatig te zijn verdeeld. Dat doet vermoeden dat de Grote Magelhaense Wolk misschien ook ooit is ontstaan uit de 'versmelting' van kleinere bouwstenen. Voor de Kleine Magelhaense Wolk geldt iets soortgelijks.
De hoop is dat het SMASH-project meer inzicht zal bieden in de dynamische en evolutionaire geschiedenis van de twee dwergstelsels. SMASH gaat ook nog onderzoek doen aan de zogeheten Magelhaense Stroom - een soort brug van gas en sterren die de twee Wolken met elkaar lijkt te verbinden, en wijst op een wisselwerking tussen de twee kleine sterrenstelsels. (GS)
- See more at: http://allesoversterrenku(...)en-ongelijkmatiger-/
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
