W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
24-06-2014
Higgsdeeltje en inflatie hadden einde aan heelal moeten maken
Simulatie van een deeltjesbotsing in de Large Hadron Collider van CERN waarbij het Higgsboson wordt gevormd. (CERN)
Een team van Britse kosmologen onder leiding van Robert Hogan van Kings College London heeft berekend dat het heelal een minieme fractie van een seconde na het ontstaan alweer van het toneel verdwenen zou moeten zijn. Tenminste, als het Higgsdeeltje bestaat en als er inderdaad een periode van exponentiële uitdijing (inflatie) heeft plaatsgevonden. Hogan presenteert zijn resultaten vandaag op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Volgens de theorie van het Higgsdeelte verkeert het heelal in een semi-stabiele toestand die wordt omschreven als 'vals vacuüm'. Tijdens het inflatietijdperk, waarbij de lege ruimte in zeer korte tijd exponentieel opzwol, zou er volgens de kosmologen echter een overgang naar het 'echte vacuüm' plaatsgevonden moeten hebben, zeker wanneer het inflatietijdperk zo snel begon als gesuggereerd wordt door de meetresultaten van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool die in maart gepresenteerd werden. Bij zo'n overgang naar het 'echte vacuüm' zou het heelal direct ineenstorten tot een punt met oneindig hoge dichtheid en oneindig hoge temperaruur.
Volgens Hogan is er iets mis met de resultaten van BICEP2, of begrijpen we het inflatieproces niet voldoende, of moet er sprake zijn van onbekende natuurkundige processen die een snelle ineenstorting van de ruimte hebben weten te voorkomen.
(allesoversterrenkunde)
Higgsdeeltje en inflatie hadden einde aan heelal moeten maken
Simulatie van een deeltjesbotsing in de Large Hadron Collider van CERN waarbij het Higgsboson wordt gevormd. (CERN)
Een team van Britse kosmologen onder leiding van Robert Hogan van Kings College London heeft berekend dat het heelal een minieme fractie van een seconde na het ontstaan alweer van het toneel verdwenen zou moeten zijn. Tenminste, als het Higgsdeeltje bestaat en als er inderdaad een periode van exponentiële uitdijing (inflatie) heeft plaatsgevonden. Hogan presenteert zijn resultaten vandaag op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Volgens de theorie van het Higgsdeelte verkeert het heelal in een semi-stabiele toestand die wordt omschreven als 'vals vacuüm'. Tijdens het inflatietijdperk, waarbij de lege ruimte in zeer korte tijd exponentieel opzwol, zou er volgens de kosmologen echter een overgang naar het 'echte vacuüm' plaatsgevonden moeten hebben, zeker wanneer het inflatietijdperk zo snel begon als gesuggereerd wordt door de meetresultaten van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool die in maart gepresenteerd werden. Bij zo'n overgang naar het 'echte vacuüm' zou het heelal direct ineenstorten tot een punt met oneindig hoge dichtheid en oneindig hoge temperaruur.
Volgens Hogan is er iets mis met de resultaten van BICEP2, of begrijpen we het inflatieproces niet voldoende, of moet er sprake zijn van onbekende natuurkundige processen die een snelle ineenstorting van de ruimte hebben weten te voorkomen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-06-2014
Cosmic Journeys: meer dan 50 jaar ruimtevaart
Cosmic Journeys: zo heet de nieuwe kaart die gemaakt is door National Geographic en 5W Infographics. De prachtige plaat vertelt het verhaal van meer dan vijftig jaar ruimtevaart.
Sinds we in de jaren zestig besloten onze horizon te verleggen buiten de aardatmosfeer, hebben we niet stilgezeten. We stuurden 72 missies naar de maan, 40 naar Venus, 38 naar Mars en een handvol naar nog verdere bestemmingen. Onze ware verkenner is Voyager 1, die het zonnestelsel heeft verlaten. Voyager communiceert nog steeds met de aarde. Ook gruwelijk ver weg zweven en Voyager 2 en onze sondes Pioneer 10 en 11. Deze laatste twee helden krijgen echter minder roem, omdat ze al jarenlang geen signaal maar zenden.
Wil je nou wel eens in één oogopslag zien wat we daarbuiten allemaal bereikt hebben? Dan biedt deze kaart uitkomst. Meer dan vijftig jaar ruimtevaart zijn in één plaatje getoond. De kaart is een recente update van de oorspronkelijke versie, die inmiddels alweer vier jaar oud was.
Bron: National Geographic/5W Infographics
Een nieuwe feature is dat op deze kaart zowel succesvolle als mislukte missies te zien zijn. Wist je bijvoorbeeld dat maar de helft van de missies naar Mars hun doel bereikten? Ook laat de kaart met een kleurcode zien welke landen of organisaties voor de missies verantwoordelijk waren.
Wil je de kaart in detail bestuderen (of naar de printshop sturen om er een megaposter van te laten drukken)? Hij is beschikbaar in hoge resolutie.
(newscientist.nl)
Cosmic Journeys: meer dan 50 jaar ruimtevaart
Cosmic Journeys: zo heet de nieuwe kaart die gemaakt is door National Geographic en 5W Infographics. De prachtige plaat vertelt het verhaal van meer dan vijftig jaar ruimtevaart.
Sinds we in de jaren zestig besloten onze horizon te verleggen buiten de aardatmosfeer, hebben we niet stilgezeten. We stuurden 72 missies naar de maan, 40 naar Venus, 38 naar Mars en een handvol naar nog verdere bestemmingen. Onze ware verkenner is Voyager 1, die het zonnestelsel heeft verlaten. Voyager communiceert nog steeds met de aarde. Ook gruwelijk ver weg zweven en Voyager 2 en onze sondes Pioneer 10 en 11. Deze laatste twee helden krijgen echter minder roem, omdat ze al jarenlang geen signaal maar zenden.
Wil je nou wel eens in één oogopslag zien wat we daarbuiten allemaal bereikt hebben? Dan biedt deze kaart uitkomst. Meer dan vijftig jaar ruimtevaart zijn in één plaatje getoond. De kaart is een recente update van de oorspronkelijke versie, die inmiddels alweer vier jaar oud was.
Bron: National Geographic/5W Infographics
Een nieuwe feature is dat op deze kaart zowel succesvolle als mislukte missies te zien zijn. Wist je bijvoorbeeld dat maar de helft van de missies naar Mars hun doel bereikten? Ook laat de kaart met een kleurcode zien welke landen of organisaties voor de missies verantwoordelijk waren.
Wil je de kaart in detail bestuderen (of naar de printshop sturen om er een megaposter van te laten drukken)? Hij is beschikbaar in hoge resolutie.
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-06-2014
Saturnusmissie krijgt grootse finale
Impressie van ruimtesonde Cassini tijdens het slotstuk van zijn missie. (NASA/JPL-Caltech)
Het slotstuk van de missie van de ruimtesonde Cassini heeft de benaming ‘Cassini Grand Finale’ gekregen. De naam is door het publiek gekozen uit een lijst van suggesties die NASA in april van dit jaar online heeft gezet. Cassini draait al tien jaar rondjes rond de planeet Saturnus.
Eind 2016 begint Cassini aan een reeks gewaagde omlopen om Saturnus. Daarbij zal hij twintig keer hoog boven de noordpool van de planeet uitstijgen en de buitenste begrenzing van het ringenstelsel op een afstand van slechts 10.000 kilometer passeren. Bij die gelegenheden zal hij onder meer de pluim van ijsdeeltjes onderzoeken die door de actieve maan Enceladus worden uitgestoten.
Als klap op de vuurpijl zal Cassini op 22 april 2017 een laatste scheervlucht langs de grote Saturnusmaan Titan maken. Die ontmoeting brengt hem in een baan die hem door het ‘gat’ tussen Saturnus en de binnenste begrenzing van het ringenstelsel voert. Tweeëntwintig keer zal de ruimtesonde door dit ‘oog van de naald’ duiken.
Op 15 september 2017 komt er een definitief einde aan de Cassini-missie. De zwaartekracht van Titan geeft hem dan een klein zetje dat ervoor zorgt dat hij in de atmosfeer van Saturnus duikt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Saturnusmissie krijgt grootse finale
Impressie van ruimtesonde Cassini tijdens het slotstuk van zijn missie. (NASA/JPL-Caltech)
Het slotstuk van de missie van de ruimtesonde Cassini heeft de benaming ‘Cassini Grand Finale’ gekregen. De naam is door het publiek gekozen uit een lijst van suggesties die NASA in april van dit jaar online heeft gezet. Cassini draait al tien jaar rondjes rond de planeet Saturnus.
Eind 2016 begint Cassini aan een reeks gewaagde omlopen om Saturnus. Daarbij zal hij twintig keer hoog boven de noordpool van de planeet uitstijgen en de buitenste begrenzing van het ringenstelsel op een afstand van slechts 10.000 kilometer passeren. Bij die gelegenheden zal hij onder meer de pluim van ijsdeeltjes onderzoeken die door de actieve maan Enceladus worden uitgestoten.
Als klap op de vuurpijl zal Cassini op 22 april 2017 een laatste scheervlucht langs de grote Saturnusmaan Titan maken. Die ontmoeting brengt hem in een baan die hem door het ‘gat’ tussen Saturnus en de binnenste begrenzing van het ringenstelsel voert. Tweeëntwintig keer zal de ruimtesonde door dit ‘oog van de naald’ duiken.
Op 15 september 2017 komt er een definitief einde aan de Cassini-missie. De zwaartekracht van Titan geeft hem dan een klein zetje dat ervoor zorgt dat hij in de atmosfeer van Saturnus duikt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-07-2014
Saturnusmaan Titan heeft ondergrondse oceaan die zo zout is als Dode Zee
© epa.
Wetenschappers hebben dankzij de Amerikaanse Saturnussonde Cassini sterke aanwijzingen gevonden dat de ondergrondse oceaan op de maan Titan mogelijk even zout is als de Dode Zee op Aarde, zo heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA meegedeeld.
De Cassini scheerde de voorbije tien jaar herhaaldelijk langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Bij die passages stuurde de onbemande sonde data omtrent zwaartekacht en topografie door. Aan de hand hiervan slaagden de onderzoekers erin om een model van Titan te maken.
De ondergrondse oceaan op Titan blijkt daarbij een extreem hoge dichtheid te hebben. Dat betekent dat deze oceaan mogelijk "zware" zouten bevat, zoals zwavelzouten, natriumzouten en kaliumzouten. "Dit is heel erg zout", aldus Giuseppe Mitri van de universiteit van Nantes. "Nu we dit weten, verandert het onze kijk op de oceaan als een potentiële broedplaats van leven."
Bovendien ontdekten de wetenschappers dat de dikke ijskorst boven de oceaan zeer stijf is. Dit verklaart waarom de dikte van de ijskorst van Titan van plek tot plek verschilt. Een minder stijve korst zou zich op een gegeven moment aanpassen aan de vorm van de maan, maar dat is hier niet mogelijk.
Het model verklaart ook hoe het vijf procent methaan in de atmosfeer van Titan wordt aangevuld. Omdat zonlicht methaan afbreekt, is er een proces actief dat het gas aanvult. De onderzoekers vermoeden dat dit plaatselijk gebeurt op zogenoemde hotspots, te vergelijken met vulkanisme op Aarde. Methaan komt dus maar op enkele plekken in de atmosfeer terecht.
(HLN)
Saturnusmaan Titan heeft ondergrondse oceaan die zo zout is als Dode Zee
© epa.
Wetenschappers hebben dankzij de Amerikaanse Saturnussonde Cassini sterke aanwijzingen gevonden dat de ondergrondse oceaan op de maan Titan mogelijk even zout is als de Dode Zee op Aarde, zo heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA meegedeeld.
De Cassini scheerde de voorbije tien jaar herhaaldelijk langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Bij die passages stuurde de onbemande sonde data omtrent zwaartekacht en topografie door. Aan de hand hiervan slaagden de onderzoekers erin om een model van Titan te maken.
De ondergrondse oceaan op Titan blijkt daarbij een extreem hoge dichtheid te hebben. Dat betekent dat deze oceaan mogelijk "zware" zouten bevat, zoals zwavelzouten, natriumzouten en kaliumzouten. "Dit is heel erg zout", aldus Giuseppe Mitri van de universiteit van Nantes. "Nu we dit weten, verandert het onze kijk op de oceaan als een potentiële broedplaats van leven."
Bovendien ontdekten de wetenschappers dat de dikke ijskorst boven de oceaan zeer stijf is. Dit verklaart waarom de dikte van de ijskorst van Titan van plek tot plek verschilt. Een minder stijve korst zou zich op een gegeven moment aanpassen aan de vorm van de maan, maar dat is hier niet mogelijk.
Het model verklaart ook hoe het vijf procent methaan in de atmosfeer van Titan wordt aangevuld. Omdat zonlicht methaan afbreekt, is er een proces actief dat het gas aanvult. De onderzoekers vermoeden dat dit plaatselijk gebeurt op zogenoemde hotspots, te vergelijken met vulkanisme op Aarde. Methaan komt dus maar op enkele plekken in de atmosfeer terecht.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Hoeveel sterren bevat het grootste bekende sterrenstelsel?
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
IC 1101 is 50x zo groot als het Melkwegstelsel en bevat meer dan 1000000000000 sterren.quote:Op maandag 7 juli 2014 13:54 schreef Parafernalia het volgende:
Hoeveel sterren bevat het grootste bekende sterrenstelsel?
Dit is mijn instapmodel telescoop, trouwens. Nog andere mensen die deze gebruiken en last hebben van lichtvervuiling in de Randstad, en daardoor niet eens Mars goed kunnen waarnemen? :<
If only Africa had more mosquito nets, then every year we could save millions... of mosquitoes from dying needlessly of aids.
08-07-2014
Kosmisch licht is zoek
Computersimulatie van het intergalactische waterstof in een ‘zwak verlicht’ heelal (links) en een ‘fel verlicht’ heelal (rechts). (Ben Oppenheimer & Juna Kollmeier)
Er iets mis is in het heelal. De kosmische begroting lijkt een enorm tekort aan ultraviolet licht te vertonen. Tot die conclusie komen astronomen na een recent onderzoek dat in The Astrophysical Journal Letters is gepubliceerd.
Volgens de astronomen is het licht van bekende populaties van sterrenstelsels en quasars lang niet toereikend om de waargenomen hoeveelheden intergalactisch waterstofgas te kunnen verklaren. Het verschil bedraagt maar liefst 400 procent. ‘Het is alsof je je in een helder verlichte kamer bevindt, maar slechts een paar gloeilampjes van 40 watt ziet hangen,’ aldus Juna Kollmeier, die het onderzoek leidde.
Opvallend genoeg lijkt het tekort zich alleen voor te doen in het nabije, relatief goed onderzochte heelal. Wanneer telescopen op miljarden lichtjaren verre sterrenstelsels worden gericht, lijkt de lichtbegroting nog sluitend te zijn.
Het ontbrekende licht bestaat uit energierijke ultraviolet-fotonen die in staat zijn om ongeladen waterstofatomen te ioniseren. Modelberekeningen laten zien dat er in onze kosmische omgeving veel meer geïoniseerd waterstof is dan je op grond van de beschikbare bronnen van ultraviolette straling zou mogen verwachten.
Dat kan betekenen dat het gebruikte model model niet deugt. Maar het is ook denkbaar dat een belangrijke bron van uv-straling over het hoofd wordt gezien.
Die bron zou kunnen bestaan uit de geheimzinnige donkere materie – materie die wel zwaartekracht uitoefent, maar van zichzelf geen waarneembare straling uitzendt. Deze materie kan bestaan uit deeltjes met een eindige levensduur, die bij hun verval ultraviolette straling uitzenden. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Kosmisch licht is zoek
Computersimulatie van het intergalactische waterstof in een ‘zwak verlicht’ heelal (links) en een ‘fel verlicht’ heelal (rechts). (Ben Oppenheimer & Juna Kollmeier)
Er iets mis is in het heelal. De kosmische begroting lijkt een enorm tekort aan ultraviolet licht te vertonen. Tot die conclusie komen astronomen na een recent onderzoek dat in The Astrophysical Journal Letters is gepubliceerd.
Volgens de astronomen is het licht van bekende populaties van sterrenstelsels en quasars lang niet toereikend om de waargenomen hoeveelheden intergalactisch waterstofgas te kunnen verklaren. Het verschil bedraagt maar liefst 400 procent. ‘Het is alsof je je in een helder verlichte kamer bevindt, maar slechts een paar gloeilampjes van 40 watt ziet hangen,’ aldus Juna Kollmeier, die het onderzoek leidde.
Opvallend genoeg lijkt het tekort zich alleen voor te doen in het nabije, relatief goed onderzochte heelal. Wanneer telescopen op miljarden lichtjaren verre sterrenstelsels worden gericht, lijkt de lichtbegroting nog sluitend te zijn.
Het ontbrekende licht bestaat uit energierijke ultraviolet-fotonen die in staat zijn om ongeladen waterstofatomen te ioniseren. Modelberekeningen laten zien dat er in onze kosmische omgeving veel meer geïoniseerd waterstof is dan je op grond van de beschikbare bronnen van ultraviolette straling zou mogen verwachten.
Dat kan betekenen dat het gebruikte model model niet deugt. Maar het is ook denkbaar dat een belangrijke bron van uv-straling over het hoofd wordt gezien.
Die bron zou kunnen bestaan uit de geheimzinnige donkere materie – materie die wel zwaartekracht uitoefent, maar van zichzelf geen waarneembare straling uitzendt. Deze materie kan bestaan uit deeltjes met een eindige levensduur, die bij hun verval ultraviolette straling uitzenden. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Verst bekende sterren van de Melkweg ontdekt
Impressie van de Melkweg, gezien vanuit de 775.000 lichtjaar verre ster ULAS J0744+25. (SOHO (ESA & NASA), John Bochanski (Haverford College) & Jackie Faherty (American Museum of Natural History & Carnegie Institute))
Het verre buitengebied van de Melkweg – de zogeheten halo — bevat waardevolle aanwijzingen over het ontstaan van ons sterrenstelsel. Maar de halo is zo ver weg en bevat zo weinig sterren dat er nog maar zeven sterren op afstanden van meer dan 400.000 lichtjaar ontdekt waren. Daar zijn nu twee nieuwe exemplaren bij gekomen.
De twee rode reuzensterren, die de aanduidingen ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01, hebben gekregen bevinden zich op afstanden van respectievelijk 775.000 en 900.000 lichtjaar – een derde van de afstand tot het naburige Andromedastelsel. Daarmee zijn ze ruimschoots de verst bekende leden van onze Melkweg.
Rode reuzen zijn relatief schaars, maar zenden wel veel licht uit. Hierdoor zijn ze ook op zeer grote afstanden waarneembaar. Vermoedelijk bevat de halo, naast deze opvallende lichtbakens, ook nog vele miljoenen zwakkere sterren, zoals rode dwergen.
Het belang van ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01 schuilt niet zozeer in hun recordafstanden, maar in het feit dat ze deel uitmaken van de halo van onze Melkweg. Volgens sommige astronomen is de halo vergelijkbaar met een wolk van galactische kruimels – de overblijfselen van de samensmelting van de Melkweg met een reeks kleinere sterrenstelsels. Door de populatie van verre rode reuzen in kaart te brengen hopen astronomen meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van ons stelsel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verst bekende sterren van de Melkweg ontdekt
Impressie van de Melkweg, gezien vanuit de 775.000 lichtjaar verre ster ULAS J0744+25. (SOHO (ESA & NASA), John Bochanski (Haverford College) & Jackie Faherty (American Museum of Natural History & Carnegie Institute))
Het verre buitengebied van de Melkweg – de zogeheten halo — bevat waardevolle aanwijzingen over het ontstaan van ons sterrenstelsel. Maar de halo is zo ver weg en bevat zo weinig sterren dat er nog maar zeven sterren op afstanden van meer dan 400.000 lichtjaar ontdekt waren. Daar zijn nu twee nieuwe exemplaren bij gekomen.
De twee rode reuzensterren, die de aanduidingen ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01, hebben gekregen bevinden zich op afstanden van respectievelijk 775.000 en 900.000 lichtjaar – een derde van de afstand tot het naburige Andromedastelsel. Daarmee zijn ze ruimschoots de verst bekende leden van onze Melkweg.
Rode reuzen zijn relatief schaars, maar zenden wel veel licht uit. Hierdoor zijn ze ook op zeer grote afstanden waarneembaar. Vermoedelijk bevat de halo, naast deze opvallende lichtbakens, ook nog vele miljoenen zwakkere sterren, zoals rode dwergen.
Het belang van ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01 schuilt niet zozeer in hun recordafstanden, maar in het feit dat ze deel uitmaken van de halo van onze Melkweg. Volgens sommige astronomen is de halo vergelijkbaar met een wolk van galactische kruimels – de overblijfselen van de samensmelting van de Melkweg met een reeks kleinere sterrenstelsels. Door de populatie van verre rode reuzen in kaart te brengen hopen astronomen meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van ons stelsel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Nieuw bewijs dat Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt
De zon heeft opnieuw een schokgolf op de ruimtesonde Voyager 1 afgevuurd. De GOLF bewijst wat onderzoekers eigenlijk al bijna zeker wisten: Voyager 1 bevindt zich echt in de interstellaire ruimte.
De ongeveer elf jaar durende cyclus van de zon kent een periode van verhoogde activiteit. We noemen dat het zonnemaximum. In deze periode produceert de zon meer coronale massa-ejecties. Hierbij werpt de zon materie van het oppervlak. Coronale massa-ejecties genereren schokgolven. Tot op heden hebben drie van deze schokgolven Voyager 1 bereikt. De eerste was te klein om op het moment dat deze Voyager 1 raakte, te kunnen worden opgemerkt. De tweede werd wel door Voyager 1 geregistreerd en leidde ertoe dat onderzoekers BEGIN 2013 konden concluderen dat Voyager 1 zich hoogstwaarschijnlijk in de interstellaire ruimte bevond.
Nog een schokgolf
En nu heeft de zon opnieuw zo’n schokgolf op Voyager 1 afgevuurd. “Normaal gesproken is de interestellaire ruimte vergelijkbaar met een stil meer,” vertelt onderzoeker Ed Stone. “Maar wanneer onze zon uitbarst, zendt deze een schokgolf die Voyager ongeveer een jaar later bereikt. De GOLF zorgt ervoor dat het plasma rond het ruimtevaartuig gaat zingen.” De metingen van deze derde golf wijzen erop dat de dichtheid van het plasma vergelijkbaar is met de dichtheid die Voyager eerder mat. Het bevestigt dat Voyager zich in de interstellaire ruimte – het gebied tussen sterren, gevuld met plasma – bevindt.
Nog wel in het zonnestelsel
Voyager mag dan in de interstellaire ruimte zijn gearriveerd, de onderzoekers benadrukken dat deze het zonnestelsel nog niet verlaten heeft. Voyager 1 is door de heliosfeer – die onze zon omringt – gebroken, maar moet nog door een halo van kometen heen.
Voyager 1 is het eerste door mensen gebouwde OBJECT dat de interstellaire ruimte bezoekt. Zoals de naam al doet vermoeden is Voyager 1 niet alleen. Er is ook nog een Voyager 2. Deze tweede sonde zal naar verwachting binnen enkele jaren in de interstellaire ruimte arriveren. Beide sondes zijn al een tijdje onderweg: ze werden in 1977 gelanceerd.
(Scientias.nl)
Nieuw bewijs dat Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt
De zon heeft opnieuw een schokgolf op de ruimtesonde Voyager 1 afgevuurd. De GOLF bewijst wat onderzoekers eigenlijk al bijna zeker wisten: Voyager 1 bevindt zich echt in de interstellaire ruimte.
De ongeveer elf jaar durende cyclus van de zon kent een periode van verhoogde activiteit. We noemen dat het zonnemaximum. In deze periode produceert de zon meer coronale massa-ejecties. Hierbij werpt de zon materie van het oppervlak. Coronale massa-ejecties genereren schokgolven. Tot op heden hebben drie van deze schokgolven Voyager 1 bereikt. De eerste was te klein om op het moment dat deze Voyager 1 raakte, te kunnen worden opgemerkt. De tweede werd wel door Voyager 1 geregistreerd en leidde ertoe dat onderzoekers BEGIN 2013 konden concluderen dat Voyager 1 zich hoogstwaarschijnlijk in de interstellaire ruimte bevond.
Nog een schokgolf
En nu heeft de zon opnieuw zo’n schokgolf op Voyager 1 afgevuurd. “Normaal gesproken is de interestellaire ruimte vergelijkbaar met een stil meer,” vertelt onderzoeker Ed Stone. “Maar wanneer onze zon uitbarst, zendt deze een schokgolf die Voyager ongeveer een jaar later bereikt. De GOLF zorgt ervoor dat het plasma rond het ruimtevaartuig gaat zingen.” De metingen van deze derde golf wijzen erop dat de dichtheid van het plasma vergelijkbaar is met de dichtheid die Voyager eerder mat. Het bevestigt dat Voyager zich in de interstellaire ruimte – het gebied tussen sterren, gevuld met plasma – bevindt.
Nog wel in het zonnestelsel
Voyager mag dan in de interstellaire ruimte zijn gearriveerd, de onderzoekers benadrukken dat deze het zonnestelsel nog niet verlaten heeft. Voyager 1 is door de heliosfeer – die onze zon omringt – gebroken, maar moet nog door een halo van kometen heen.
Voyager 1 is het eerste door mensen gebouwde OBJECT dat de interstellaire ruimte bezoekt. Zoals de naam al doet vermoeden is Voyager 1 niet alleen. Er is ook nog een Voyager 2. Deze tweede sonde zal naar verwachting binnen enkele jaren in de interstellaire ruimte arriveren. Beide sondes zijn al een tijdje onderweg: ze werden in 1977 gelanceerd.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wat maakt deze raket beter dan de vorige dan?quote:
09-07-2014
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
[ afbeelding ]
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
How Deep Does the Multiverse Go?
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
When the student is ready, the teacher will appear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
15-07-2014
Ruimtesonde overleeft diepe duik in Venus’ atmosfeer
De ruimtesonde VENUS Express heeft een duizelingwekkende duik in de atmosfeer van Venus overleefd. De sonde naderde de planeet tot zo’n 130 kilometer. Nog nooit dook een ruimtevaartuig zo diep in Venus’ atmosfeer.
Venus Express cirkelt alweer acht jaar rond Venus en begint zo langzamerhand door zijn brandstof heen te raken. Voor ESA – trotse eigenaar van Venus Express – reden om eens iets nieuws te proberen: diep in de atmosfeer van Venus duiken en zo op de valreep nóg meer over de planeet te weten komen.
Duik
Precies een maand geleden begon het grote avontuur en dook Venus in de atmosfeer. Gedurende een maand zweefde deze tussen de 131 en 135 kilometer boven Venus’ oppervlak. Venus Express hoefde voor die duik niets te doen: de zwaartekracht van Venus deed al het werk. Om nog iets dieper te kunnen duiken, werden onlangs de stuwraketten van Venus Express kort ingezet. Dankzij hun stuwkracht wist de sonde het oppervlak van Venus tot 129,1 kilometer te naderen.
Informatie
“We hebben onontgonnen terrein verkend en dieper in de atmosfeer gedoken dan ooit,” stelt onderzoeker Håkan Svedhem. Het levert waardevolle informatie op. “We hebben de effecten van de weerstand van de atmosfeer op het ruimtevaartuig gemeten en dat vertelt ons meer over hoe de dichtheid van de atmosfeer varieert.” Ook kan de duik gebruikt worden om in de toekomst nog betere ruimtevaartuigen te bouwen. VENUSExpress werd aan extreme omstandigheden blootgesteld, zo warmde deze bijvoorbeeld heel snel op. “Het analyseren van de reactie van het ruimtevaartuig op die snelle opwarming is nuttig voor het plannen van toekomstige ruimtevaartuigen en het ontwerp van subsystemen.”
Venus Express heeft nu opdracht gekregen om vijftien manoeuvres uit te voeren die deze naar een hoogte van zo’n 460 kilometer moeten brengen. De laatste manoeuvre uit deze reeks wordt naar verwachting eind juli uitgevoerd. Zodra Venus Express op de gewenste hoogte is, zal ESA er de handen vanaf trekken, waarna deze geleidelijk aan naar Venus wordt getrokken en uiteindelijk – naar verwachting tegen december – in de atmosfeer zakt en zijn definitieve ondergang tegemoet gaat. Of het gaat lukken om Venus Express op 460 kilometer hoogte te krijgen, is overigens nog even afwachten. ESA kan niet uitsluiten dat de sonde al tijdens de manoeuvres die nodig zijn om op hoogte te komen, zijn laatste brandstof verbruikt. Als dat gebeurt, zal het niet langer mogelijk zijn om met Venus Express te communiceren en zal deze nog iets eerder dan gepland weer gaan afdalen.
(scientias.nl)
Ruimtesonde overleeft diepe duik in Venus’ atmosfeer
De ruimtesonde VENUS Express heeft een duizelingwekkende duik in de atmosfeer van Venus overleefd. De sonde naderde de planeet tot zo’n 130 kilometer. Nog nooit dook een ruimtevaartuig zo diep in Venus’ atmosfeer.
Venus Express cirkelt alweer acht jaar rond Venus en begint zo langzamerhand door zijn brandstof heen te raken. Voor ESA – trotse eigenaar van Venus Express – reden om eens iets nieuws te proberen: diep in de atmosfeer van Venus duiken en zo op de valreep nóg meer over de planeet te weten komen.
Duik
Precies een maand geleden begon het grote avontuur en dook Venus in de atmosfeer. Gedurende een maand zweefde deze tussen de 131 en 135 kilometer boven Venus’ oppervlak. Venus Express hoefde voor die duik niets te doen: de zwaartekracht van Venus deed al het werk. Om nog iets dieper te kunnen duiken, werden onlangs de stuwraketten van Venus Express kort ingezet. Dankzij hun stuwkracht wist de sonde het oppervlak van Venus tot 129,1 kilometer te naderen.
Informatie
“We hebben onontgonnen terrein verkend en dieper in de atmosfeer gedoken dan ooit,” stelt onderzoeker Håkan Svedhem. Het levert waardevolle informatie op. “We hebben de effecten van de weerstand van de atmosfeer op het ruimtevaartuig gemeten en dat vertelt ons meer over hoe de dichtheid van de atmosfeer varieert.” Ook kan de duik gebruikt worden om in de toekomst nog betere ruimtevaartuigen te bouwen. VENUSExpress werd aan extreme omstandigheden blootgesteld, zo warmde deze bijvoorbeeld heel snel op. “Het analyseren van de reactie van het ruimtevaartuig op die snelle opwarming is nuttig voor het plannen van toekomstige ruimtevaartuigen en het ontwerp van subsystemen.”
Venus Express heeft nu opdracht gekregen om vijftien manoeuvres uit te voeren die deze naar een hoogte van zo’n 460 kilometer moeten brengen. De laatste manoeuvre uit deze reeks wordt naar verwachting eind juli uitgevoerd. Zodra Venus Express op de gewenste hoogte is, zal ESA er de handen vanaf trekken, waarna deze geleidelijk aan naar Venus wordt getrokken en uiteindelijk – naar verwachting tegen december – in de atmosfeer zakt en zijn definitieve ondergang tegemoet gaat. Of het gaat lukken om Venus Express op 460 kilometer hoogte te krijgen, is overigens nog even afwachten. ESA kan niet uitsluiten dat de sonde al tijdens de manoeuvres die nodig zijn om op hoogte te komen, zijn laatste brandstof verbruikt. Als dat gebeurt, zal het niet langer mogelijk zijn om met Venus Express te communiceren en zal deze nog iets eerder dan gepland weer gaan afdalen.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-07-2014
Adembenemend mooi: deze foto’s van onze eigen ster
De zon heeft het druk. En de Amerikaanse fotograaf Alan Friedman legt dat – praktisch vanuit zijn achtertuin in Buffalo – op onnavolgbare wijze vast. Het resultaat is adembenemend. Zo mooi is onze ster!
De foto helemaal bovenaan dit artikel is toch zeker één van onze favorieten en reden genoeg om Friedman te vragen of we deze – en enkele andere foto’s van zijn hand – met jullie mochten delen. Dat mocht! En we hopen dat jullie net zo onder de indruk zijn als wij.
De foto helemaal bovenaan dit artikel is niet het origineel. Dat zie je hieronder. Hij draaide deze foto een slag en kleurde deze in. De foto laat duidelijk twee grote zonnevlekken zien. Om een beeld te krijgen van hoe groot deze zonnevlekken zijn: het hart van één van deze zonnevlakken is net ietsje groter dan de aarde.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Friedman maakte de foto’s begin vorige week. De zon was toen bijzonder actief, zo blijkt ook wel uit de foto die hij eveneens begin vorige week maakte en enkele uren geleden op zijn blog plaatste.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Meer foto’s van Friedman zien? Neem eens een kijkje op zijn website of volg hem op Tumblr. Absoluut de moeite waard!
(HLN)
Adembenemend mooi: deze foto’s van onze eigen ster
De zon heeft het druk. En de Amerikaanse fotograaf Alan Friedman legt dat – praktisch vanuit zijn achtertuin in Buffalo – op onnavolgbare wijze vast. Het resultaat is adembenemend. Zo mooi is onze ster!
De foto helemaal bovenaan dit artikel is toch zeker één van onze favorieten en reden genoeg om Friedman te vragen of we deze – en enkele andere foto’s van zijn hand – met jullie mochten delen. Dat mocht! En we hopen dat jullie net zo onder de indruk zijn als wij.
De foto helemaal bovenaan dit artikel is niet het origineel. Dat zie je hieronder. Hij draaide deze foto een slag en kleurde deze in. De foto laat duidelijk twee grote zonnevlekken zien. Om een beeld te krijgen van hoe groot deze zonnevlekken zijn: het hart van één van deze zonnevlakken is net ietsje groter dan de aarde.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Friedman maakte de foto’s begin vorige week. De zon was toen bijzonder actief, zo blijkt ook wel uit de foto die hij eveneens begin vorige week maakte en enkele uren geleden op zijn blog plaatste.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Meer foto’s van Friedman zien? Neem eens een kijkje op zijn website of volg hem op Tumblr. Absoluut de moeite waard!
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
We zijn niet alleen en dat zullen we binnen 20 jaar bewijzen, zegt Nasa
Honderd miljoen werelden. Honderd miljoen. Niet in het hele universum, maar gewoon, dichtbij, in onze eigen Melkweg. Volgens wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa is op zoveel plekken in ons sterrenstelsel misschien buitenaards leven te vinden. En die zoektocht duurt niet lang meer, ruimtewetenschappers schatten dat het bewijs voor ander leven binnen twintig jaar zal worden geleverd.
Maandag discussieerde een panel van wetenschappers op het kantoor van Nasa in Washington over de mogelijkheid van leven buiten de aarde. De aanwezige wetenschappers waren eensgezind in hun oordeel: het vinden van leven in de ruimte is een kwestie van tijd. Een nieuwe reeks telescopen gaat de komende jaren de Melkweg afspeuren naar andere organismen.
Nasa kondigde op de bijeenkomst de lancering van de Transiting Exoplanet Surveying Satelliet aan. Deze ruimteloep moet in 2017 in een baan om de aarde worden gebracht. Het jaar daarop volgt de James Webb Space Telescope van het Space Telescope Science Institute in Baltimore. Directeur Matt Mountain kan niet wachten tot hij stuit op andere organismen. 'Stel je het moment voor waarin de wereld wakker wordt en de mensheid beseft dat haar lange eenzaamheid in tijd en ruimte voorbij is', zei hij.
'Vijf jaar geleden wisten we nog niet dat 10 tot 20 procent van de sterren om ons heen planeten hebben met een grootte van de aarde in hun leefbare zones', zei Mountain. 'Een ontdekking die de wereld voor altijd zal veranderen ligt binnen ons handbereik.'
100 miljard sterren met 17 miljard planeten
Nasa-wetenschappers menen een veilige gok te maken met een schatting van honderdmiljoen werelden in de Melkweg waar leven mogelijk is. De schatting heeft betrekking op de 17 miljard aardachtige planeten die volgens wetenschappers om de 100 miljard sterren in de Melkweg draaien.
Met telescopen moet de aanwezigheid van water kunnen worden vastgesteld, denkt Nasa. Water is een essentieel teken voor potentieel leven. Nasa-astronoom Kevin Hand meent dat er misschien leven bestaat op de maan Europa die rond Jupiter draait. 'Ik denk dat we in de komende twintig jaar zullen ontdekken dat we niet alleen zijn in het heelal', zei hij.
De meeste Nasa-wetenschappers vinden de aanwezigheid van ander leven aannemelijk, zei Nasa-medewerker Charles Bolden. 'Het is onwaarschijnlijk dat in de eindeloze grootsheid van het universum wij mensen de enigen zijn.
http://www.volkskrant.nl/(...)jzen-zegt-Nasa.dhtml
Honderd miljoen werelden. Honderd miljoen. Niet in het hele universum, maar gewoon, dichtbij, in onze eigen Melkweg. Volgens wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa is op zoveel plekken in ons sterrenstelsel misschien buitenaards leven te vinden. En die zoektocht duurt niet lang meer, ruimtewetenschappers schatten dat het bewijs voor ander leven binnen twintig jaar zal worden geleverd.
Maandag discussieerde een panel van wetenschappers op het kantoor van Nasa in Washington over de mogelijkheid van leven buiten de aarde. De aanwezige wetenschappers waren eensgezind in hun oordeel: het vinden van leven in de ruimte is een kwestie van tijd. Een nieuwe reeks telescopen gaat de komende jaren de Melkweg afspeuren naar andere organismen.
Nasa kondigde op de bijeenkomst de lancering van de Transiting Exoplanet Surveying Satelliet aan. Deze ruimteloep moet in 2017 in een baan om de aarde worden gebracht. Het jaar daarop volgt de James Webb Space Telescope van het Space Telescope Science Institute in Baltimore. Directeur Matt Mountain kan niet wachten tot hij stuit op andere organismen. 'Stel je het moment voor waarin de wereld wakker wordt en de mensheid beseft dat haar lange eenzaamheid in tijd en ruimte voorbij is', zei hij.
'Vijf jaar geleden wisten we nog niet dat 10 tot 20 procent van de sterren om ons heen planeten hebben met een grootte van de aarde in hun leefbare zones', zei Mountain. 'Een ontdekking die de wereld voor altijd zal veranderen ligt binnen ons handbereik.'
100 miljard sterren met 17 miljard planeten
Nasa-wetenschappers menen een veilige gok te maken met een schatting van honderdmiljoen werelden in de Melkweg waar leven mogelijk is. De schatting heeft betrekking op de 17 miljard aardachtige planeten die volgens wetenschappers om de 100 miljard sterren in de Melkweg draaien.
Met telescopen moet de aanwezigheid van water kunnen worden vastgesteld, denkt Nasa. Water is een essentieel teken voor potentieel leven. Nasa-astronoom Kevin Hand meent dat er misschien leven bestaat op de maan Europa die rond Jupiter draait. 'Ik denk dat we in de komende twintig jaar zullen ontdekken dat we niet alleen zijn in het heelal', zei hij.
De meeste Nasa-wetenschappers vinden de aanwezigheid van ander leven aannemelijk, zei Nasa-medewerker Charles Bolden. 'Het is onwaarschijnlijk dat in de eindeloze grootsheid van het universum wij mensen de enigen zijn.
http://www.volkskrant.nl/(...)jzen-zegt-Nasa.dhtml
Steun het Kiva Fok! team!
http://www.kiva.org/team/fok
http://www.kiva.org/team/fok
23-07-2014
Ruimtesonde Voyager toch niet in de interstellaire ruimte?
‘Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten.’ Die mededeling hebben we de afgelopen twee jaar verschillende keren mogen lezen. Maar nog steeds zijn lang niet alle wetenschappers ervan overtuigd dat de inmiddels 37 jaar oude ruimtesonde de grens met de interstellaire ruimte is gepasseerd.Twee wetenschappers van het Voyager-team hebben nu echter een test ontwikkeld die – naar eigen zeggen – echt de knoop zal doorhakken.
De wetenschappers voorspellen dat de Voyager 1 binnen twee jaar de dunne grenslaag zal passeren waar de polariteit van het magnetische veld van de zon van richting omkeert. Als dat inderdaad gebeurt, bevindt de ruimtesonde zich nog binnen de heliosfeer – het deel van de ruimte waar het magnetische veld van de zon de overhand heeft. Gebeurt het niet, dan heeft Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt.
Volgens collega’s is het overigens nog maar de vraag of de test echt doorslaggevend zal blijken te zijn. De heliosfeer hoeft namelijk geen vaste omvang te hebben: ze kan uitdijen of krimpen. Het is dus niet ondenkbaar dat Voyager 1 de grens van het zonnestelsel meerdere keren tegenkomt.
Voyager 1 en haar zustersonde Voyager 2 werden in 1977 gelanceerd om de planeten Jupiter en Saturnus te onderzoeken. Voyager 2 scheerde ook langs Uranus en Neptunus. Beide zijn hard op weg naar de grens van ons zonnestelsel – waar die momenteel ook mag liggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Ruimtesonde Voyager toch niet in de interstellaire ruimte?
‘Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten.’ Die mededeling hebben we de afgelopen twee jaar verschillende keren mogen lezen. Maar nog steeds zijn lang niet alle wetenschappers ervan overtuigd dat de inmiddels 37 jaar oude ruimtesonde de grens met de interstellaire ruimte is gepasseerd.Twee wetenschappers van het Voyager-team hebben nu echter een test ontwikkeld die – naar eigen zeggen – echt de knoop zal doorhakken.
De wetenschappers voorspellen dat de Voyager 1 binnen twee jaar de dunne grenslaag zal passeren waar de polariteit van het magnetische veld van de zon van richting omkeert. Als dat inderdaad gebeurt, bevindt de ruimtesonde zich nog binnen de heliosfeer – het deel van de ruimte waar het magnetische veld van de zon de overhand heeft. Gebeurt het niet, dan heeft Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt.
Volgens collega’s is het overigens nog maar de vraag of de test echt doorslaggevend zal blijken te zijn. De heliosfeer hoeft namelijk geen vaste omvang te hebben: ze kan uitdijen of krimpen. Het is dus niet ondenkbaar dat Voyager 1 de grens van het zonnestelsel meerdere keren tegenkomt.
Voyager 1 en haar zustersonde Voyager 2 werden in 1977 gelanceerd om de planeten Jupiter en Saturnus te onderzoeken. Voyager 2 scheerde ook langs Uranus en Neptunus. Beide zijn hard op weg naar de grens van ons zonnestelsel – waar die momenteel ook mag liggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-08-2014
Prehistorie van het zonnestelsel ontrafeld
Impressie van een jong zonnestelsel-in-wording. (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van wetenschappers heeft meer inzicht gekregen in de prehistorie van ons zonnestelsel – de periode onmiddellijk voorafgaand aan de geboorte van onze zon. Door de zware radioactieve elementen in meteorieten te analyseren, hebben ze vastgesteld wanneer voor het laatst zware elementen zoals goud, zilver, platina, lood en zeldzame aardmetalen aan de oermaterie van het zonnestelsel werden toegevoegd (Science, 8 augustus).
Sterren zoals onze zon ontstaan wanneer de dichtste delen van een grote wolk stof en gas onder invloed van de zwaartekracht samentrekken. Behalve waterstof en helium bevat zo’n oerwolk ook zwaardere elementen, die afkomstig zijn van sterren die aan het einde van hun leven een groot deel van hun materie hebben uitgestoten.
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de oermaterie van ons zonnestelsel ongeveer 100 miljoen jaar voor de geboorte van de zon voor het laatst met goud, zilver en platinum is verrijkt. De laatste zeldzame aardmetalen – elementen die onder andere worden gebruikt bij de productie van smartphones – kwamen 70 miljoen jaar later.
Dat betekent dat het materiaal waaruit het zonnestelsel is ontstaan zich al ongeveer 30 miljoen jaar voor de geboorte van de zon van de rest van het Melkwegstelsel heeft afgezonderd. Tijdens die lange ‘incubatieperiode’ ontstond een stellaire kraamkamer waarin naast de zon nog een x-aantal andere sterren ontstonden. (EE)
(allrsoversterrenkunde)
Prehistorie van het zonnestelsel ontrafeld
Impressie van een jong zonnestelsel-in-wording. (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van wetenschappers heeft meer inzicht gekregen in de prehistorie van ons zonnestelsel – de periode onmiddellijk voorafgaand aan de geboorte van onze zon. Door de zware radioactieve elementen in meteorieten te analyseren, hebben ze vastgesteld wanneer voor het laatst zware elementen zoals goud, zilver, platina, lood en zeldzame aardmetalen aan de oermaterie van het zonnestelsel werden toegevoegd (Science, 8 augustus).
Sterren zoals onze zon ontstaan wanneer de dichtste delen van een grote wolk stof en gas onder invloed van de zwaartekracht samentrekken. Behalve waterstof en helium bevat zo’n oerwolk ook zwaardere elementen, die afkomstig zijn van sterren die aan het einde van hun leven een groot deel van hun materie hebben uitgestoten.
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de oermaterie van ons zonnestelsel ongeveer 100 miljoen jaar voor de geboorte van de zon voor het laatst met goud, zilver en platinum is verrijkt. De laatste zeldzame aardmetalen – elementen die onder andere worden gebruikt bij de productie van smartphones – kwamen 70 miljoen jaar later.
Dat betekent dat het materiaal waaruit het zonnestelsel is ontstaan zich al ongeveer 30 miljoen jaar voor de geboorte van de zon van de rest van het Melkwegstelsel heeft afgezonderd. Tijdens die lange ‘incubatieperiode’ ontstond een stellaire kraamkamer waarin naast de zon nog een x-aantal andere sterren ontstonden. (EE)
(allrsoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-08-2014
Primeur: stofdeeltjes van buiten zonnestelsel bekeken
Eén van de stofdeeltjes die van buiten ons zonnestelsel zouden komen. © ap.
Wetenschappers hebben voor het eerst stofdeeltjes onderzocht die vermoedelijk van buiten ons zonnestelsel afkomstig zijn. De analyse van de zeven deeltjes toont aan dat er in het stof buiten het zonnestelsel meer zit dan tot nu is aangenomen.
Dat meldt het team van onderzoekers onder leiding van Andrew Westphal van de Universiteit van Berkeley in Californië in het natuurwetenschappelijk tijdschrift Science.
De sonde Stardust bracht de deeltjes in 2006 naar de aarde. Die moest ook stof van de komeet Wild 2 verzamelen. Om het stof op te vangen, had het onbemande ruimtevaartuig aan de bovenkant een rond rooster ter grootte van een tennisracket.
(HLN)
Primeur: stofdeeltjes van buiten zonnestelsel bekeken
Eén van de stofdeeltjes die van buiten ons zonnestelsel zouden komen. © ap.
Wetenschappers hebben voor het eerst stofdeeltjes onderzocht die vermoedelijk van buiten ons zonnestelsel afkomstig zijn. De analyse van de zeven deeltjes toont aan dat er in het stof buiten het zonnestelsel meer zit dan tot nu is aangenomen.
Dat meldt het team van onderzoekers onder leiding van Andrew Westphal van de Universiteit van Berkeley in Californië in het natuurwetenschappelijk tijdschrift Science.
De sonde Stardust bracht de deeltjes in 2006 naar de aarde. Die moest ook stof van de komeet Wild 2 verzamelen. Om het stof op te vangen, had het onbemande ruimtevaartuig aan de bovenkant een rond rooster ter grootte van een tennisracket.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-08-2014
Cassini ziet wolkenvorming boven meren op Titan
Wolken boven Ligeia Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute )
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft eind juli gezien hoe grote wolkencomplexen zich ontwikkelen boven Ligeia Mare, een van de methaanmeren nabij de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Eerder zijn al wolken waargenomen op het zuidelijk halfrond van Titan, toen het daar 'zomer' was (de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op Titan is ca. 180 graden onder nul). Inmiddels is op het zuidelijk halfrond de winter aangebroken, en wordt het op het noordelijk halfrond van Titan zomer; op basis van atmosferische modellen was dan ook verwacht dat er wolkenactiviteit op het noordelijk halfrond zou gaan optreden. Nog onduidelijk is of de nu gefotografeerde wolken inderdaad het begin van een noordelijk 'wolkenseizoen' markeren. Ook is onbekend of de wolken bij voorkeur boven de methaanmeren ontstaan, of dat ze ook boven het 'landoppervlak' van Titan voorkomen, waar ze veel minder gemakkelijk zijn waar te nemen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Cassini ziet wolkenvorming boven meren op Titan
Wolken boven Ligeia Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute )
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft eind juli gezien hoe grote wolkencomplexen zich ontwikkelen boven Ligeia Mare, een van de methaanmeren nabij de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Eerder zijn al wolken waargenomen op het zuidelijk halfrond van Titan, toen het daar 'zomer' was (de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op Titan is ca. 180 graden onder nul). Inmiddels is op het zuidelijk halfrond de winter aangebroken, en wordt het op het noordelijk halfrond van Titan zomer; op basis van atmosferische modellen was dan ook verwacht dat er wolkenactiviteit op het noordelijk halfrond zou gaan optreden. Nog onduidelijk is of de nu gefotografeerde wolken inderdaad het begin van een noordelijk 'wolkenseizoen' markeren. Ook is onbekend of de wolken bij voorkeur boven de methaanmeren ontstaan, of dat ze ook boven het 'landoppervlak' van Titan voorkomen, waar ze veel minder gemakkelijk zijn waar te nemen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-08-2014
Kometen maken organische moleculen in hun atmosfeer
Observaties van de kometen ISON en Lemmon geven meer inzicht in hoe en waar deze ‘vuile sneeuwballen’ nieuwe chemicaliën maken. Dat blijkt bijvoorbeeld in hun coma – de stoffige atmosfeer van een komeet – te gebeuren.
Komeet ISON werd eind 2013 ontdekt en bestempeld als ‘de komeet van de eeuw’. De komeet was onderweg naar de zon en zou daar een prachtige show gaan weggeven. Het werd een desillusie. De komeet overleefde zijn scheervlucht langs de zon niet en de prachtige show bleef uit.
ALMA
Maar het goede nieuws is dat onderzoekers komeet ISON tijdens diens reis richting de zon op de voet hebben kunnen volgen. En ze hebben enorm veel van de komeet geleerd, zo schrijven ze nu in het blad The Astrophysical Journal. Voor dit paper bestudeerden de onderzoekers de komeet met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Ze deden dat in november 2013 toen de afstand tussen de zon en de komeet nog zo’n 75 miljoen kilometer bedroeg. Naast ISON richtten ze hun ogen datzelfde jaar ook op de komeet Lemmon die op dat moment zo’n 224 miljoen kilometer van de zon verwijderd was.
HET BELANG
Kometen worden gezien als ‘vuile sneeuwballen’ die materialen bevatten die nog stammen uit de tijd waarin ons zonnestelsel tot stand kwam. Een beter begrip van de samenstelling van kometen kan ons meer vertellen over die periode uit de geschiedenis. Maar mogelijk komen we zo ook meer te weten over het ontstaan van leven op aarde. Veel onderzoekers gaan ervan uit dat kometen water en cruciale bouwblokken voor het ontstaan van leven op aarde afleverden. Het maakt onderzoek naar kometen razend interessant. Vandaar dat velen bijvoorbeeld de Rosetta-missie op de voet volgen.
Moleculen
De onderzoekers slaagden erin om de moleculen in de atmosfeer van de kometen te identificeren. “We zijn er voor het eerst in geslaagd om de belangrijke moleculen die ons helpen om de aard van kometen te begrijpen, in kaart te brengen,” legt onderzoeker Martin Cordiner uit. Zo zag hij bijvoorbeeld dat HCN (waterstofcyanide) zich gelijkmatig vanaf de kern in alle richtingen van de atmosfeer verspreidt, terwijl stofjes als HNC (waterstof isocyanaat) meer samenklonterden in de atmosfeer. “ALMA stelt ons niet alleen in staat om individuele moleculen in de atmosfeer te identificeren, maar helpt ons ook om hun locaties vast te stellen,” vertelt onderzoeker Anthony Remijan. Wat de onderzoekers met behulp van ALMA zagen, wijst erop dat moleculen als HNC (waterstof isocyanaat) en H2CO (formaldehyde) in de atmosfeer van de komeet ontstaan.
Organisch stof
Bovendien leveren ze nieuw bewijs dat HNC daar geproduceerd wordt door de afbraak van grote moleculen of organisch stof. Een beter begrip van organisch stof is belangrijk, omdat zulke materialen beter bestand zijn tegen de vernietigende krachten waar ze tijdens het binnenkomen van een andere atmosfeer – bijvoorbeeld die van de aarde – mee te maken krijgen. “Deze materialen kunnen intact op de vroege aarde zijn afgeleverd en zo het ontstaan van leven een boost hebben gegeven,” vertelt onderzoeker Michael Mumma.
In de toekomst hopen onderzoekers nog veel meer kometen te kunnen bestuderen. Wellicht zijn ze dan zelfs in staat om complexere moleculen die tot op heden nog niet op kometen zijn gedetecteerd, op te sporen.
(Scientias.nl)
Kometen maken organische moleculen in hun atmosfeer
Observaties van de kometen ISON en Lemmon geven meer inzicht in hoe en waar deze ‘vuile sneeuwballen’ nieuwe chemicaliën maken. Dat blijkt bijvoorbeeld in hun coma – de stoffige atmosfeer van een komeet – te gebeuren.
Komeet ISON werd eind 2013 ontdekt en bestempeld als ‘de komeet van de eeuw’. De komeet was onderweg naar de zon en zou daar een prachtige show gaan weggeven. Het werd een desillusie. De komeet overleefde zijn scheervlucht langs de zon niet en de prachtige show bleef uit.
ALMA
Maar het goede nieuws is dat onderzoekers komeet ISON tijdens diens reis richting de zon op de voet hebben kunnen volgen. En ze hebben enorm veel van de komeet geleerd, zo schrijven ze nu in het blad The Astrophysical Journal. Voor dit paper bestudeerden de onderzoekers de komeet met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Ze deden dat in november 2013 toen de afstand tussen de zon en de komeet nog zo’n 75 miljoen kilometer bedroeg. Naast ISON richtten ze hun ogen datzelfde jaar ook op de komeet Lemmon die op dat moment zo’n 224 miljoen kilometer van de zon verwijderd was.
HET BELANG
Kometen worden gezien als ‘vuile sneeuwballen’ die materialen bevatten die nog stammen uit de tijd waarin ons zonnestelsel tot stand kwam. Een beter begrip van de samenstelling van kometen kan ons meer vertellen over die periode uit de geschiedenis. Maar mogelijk komen we zo ook meer te weten over het ontstaan van leven op aarde. Veel onderzoekers gaan ervan uit dat kometen water en cruciale bouwblokken voor het ontstaan van leven op aarde afleverden. Het maakt onderzoek naar kometen razend interessant. Vandaar dat velen bijvoorbeeld de Rosetta-missie op de voet volgen.
Moleculen
De onderzoekers slaagden erin om de moleculen in de atmosfeer van de kometen te identificeren. “We zijn er voor het eerst in geslaagd om de belangrijke moleculen die ons helpen om de aard van kometen te begrijpen, in kaart te brengen,” legt onderzoeker Martin Cordiner uit. Zo zag hij bijvoorbeeld dat HCN (waterstofcyanide) zich gelijkmatig vanaf de kern in alle richtingen van de atmosfeer verspreidt, terwijl stofjes als HNC (waterstof isocyanaat) meer samenklonterden in de atmosfeer. “ALMA stelt ons niet alleen in staat om individuele moleculen in de atmosfeer te identificeren, maar helpt ons ook om hun locaties vast te stellen,” vertelt onderzoeker Anthony Remijan. Wat de onderzoekers met behulp van ALMA zagen, wijst erop dat moleculen als HNC (waterstof isocyanaat) en H2CO (formaldehyde) in de atmosfeer van de komeet ontstaan.
Organisch stof
Bovendien leveren ze nieuw bewijs dat HNC daar geproduceerd wordt door de afbraak van grote moleculen of organisch stof. Een beter begrip van organisch stof is belangrijk, omdat zulke materialen beter bestand zijn tegen de vernietigende krachten waar ze tijdens het binnenkomen van een andere atmosfeer – bijvoorbeeld die van de aarde – mee te maken krijgen. “Deze materialen kunnen intact op de vroege aarde zijn afgeleverd en zo het ontstaan van leven een boost hebben gegeven,” vertelt onderzoeker Michael Mumma.
In de toekomst hopen onderzoekers nog veel meer kometen te kunnen bestuderen. Wellicht zijn ze dan zelfs in staat om complexere moleculen die tot op heden nog niet op kometen zijn gedetecteerd, op te sporen.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-08-2014
Nieuwe 'wereldkaart' van Triton, 25 jaar na Voyager-passage
Kaart van de Neptunusmaan Triton. (NASA/JPL-Caltech/Lunar & Planetary Institute)
Vijfentwintig jaar na de historische scheervlucht van de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2 langs de verre planeet Neptunus en zijn grote ijsmaan Triton (op 25 augustus 1989) heeft NASA een nieuwe 'wereldkaart' van Triton gepubliceerd, gemaakt op basis van de oorspronkelijke Voyagerfoto's en -metingen. Bij het produceren van de kaart (grotendeels door Paul Schenk van het Lunar and Planetary Institute in Houston) zijn verbeterde technieken gebruikt voor het corrigeren van bewegingseffecten van Voyager, en is ook gebruik gemaakt van modernere beeldbewerkings- en kleurcorrectietechnieken. De kaart heeft een hoogste resolutie van 600 meter per pixel (in het deel waar de afstand van Voyager 2 het kleinst was). Het noordelijk halfrond van Triton is door Voyager 2 niet waargenomen. Op het oppervlak van Triton zijn merkwaardige stromingspatronen en stikstofgeisers ontdekt.
Triton lijkt in veel opzichten op de verre dwergplaneet Pluto, die volgend jaar juli van dichtbij bestudeerd zal worden door de Amerikaanse ruimtesonde New HORIZONS. De productie van de nieuwe 'wereldkaart' van Triton kan dan ook als een 'vingeroefening' voor de scheervlucht langs Pluto worden beschouwd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe 'wereldkaart' van Triton, 25 jaar na Voyager-passage
Kaart van de Neptunusmaan Triton. (NASA/JPL-Caltech/Lunar & Planetary Institute)
Vijfentwintig jaar na de historische scheervlucht van de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2 langs de verre planeet Neptunus en zijn grote ijsmaan Triton (op 25 augustus 1989) heeft NASA een nieuwe 'wereldkaart' van Triton gepubliceerd, gemaakt op basis van de oorspronkelijke Voyagerfoto's en -metingen. Bij het produceren van de kaart (grotendeels door Paul Schenk van het Lunar and Planetary Institute in Houston) zijn verbeterde technieken gebruikt voor het corrigeren van bewegingseffecten van Voyager, en is ook gebruik gemaakt van modernere beeldbewerkings- en kleurcorrectietechnieken. De kaart heeft een hoogste resolutie van 600 meter per pixel (in het deel waar de afstand van Voyager 2 het kleinst was). Het noordelijk halfrond van Triton is door Voyager 2 niet waargenomen. Op het oppervlak van Triton zijn merkwaardige stromingspatronen en stikstofgeisers ontdekt.
Triton lijkt in veel opzichten op de verre dwergplaneet Pluto, die volgend jaar juli van dichtbij bestudeerd zal worden door de Amerikaanse ruimtesonde New HORIZONS. De productie van de nieuwe 'wereldkaart' van Triton kan dan ook als een 'vingeroefening' voor de scheervlucht langs Pluto worden beschouwd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
waar staat dat je niet mag quoten?quote:
Beste opname ooit van verre botsende sterrenstelsels
(quoten mag niet helaas)
[ afbeelding ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2014
Neutrino’s uit kern zon gedetecteerd
Kijkje in de Borexino-neutrinodetector. (INFN)
Met behulp van een van de gevoeligste neutrinodetectors op aarde heeft een internationaal team van wetenschappers voor het eerst de neutrino’s gedetecteerd die vrijkomen bij de fusiereacties in de kern van onze zon. Daarbij is vastgesteld dat deze deeltjes – zoals al werd verwacht – vrijkomen bij het samensmelten van twee protonen (Nature, 28 augustus). Dat is de eerste stap in de reactieketen die verantwoordelijk is voor ongeveer 99 procent van de energie die de zon produceert.
De neutrino’s die vrijkomen bij de fusiereacties in het hart van de zon stromen met bijna de snelheid van het licht de ruimte in. Per seconde wordt elke vierkante centimeter van het aardoppervlak getroffen door ruwweg honderd miljard van deze deeltjes. Neutrino’s gaan echter bijna geen interacties aan met materie, waardoor ze maar heel moeilijk te detecteren zijn.
Het moeilijkst detecteerbaar zijn neutrino’s die relatief weinig energie hebben, zoals die welke vrijkomen bij de proton-protonreactie. Deze laten zich namelijk moeilijk onderscheiden van de neutrino’s die vrijkomen bij natuurlijke radioactieve processen op aarde.
Om dat probleem te omzeilen hebben de wetenschappers gebruik gemaakt van de Borexino-detector, die diep onder het Italiaanse Apennijnengebergte ligt. Deze detecteert de schaarse interacties tussen neutrino’s met de elektronen in een extreem zuivere organische vloeistof. De detector, die zich in een bijna veertien meter grote bol van roestvrij staal bevindt, omringd door duizend ton water, wordt beschouwd als de meest stralingsvrije plek op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Neutrino’s uit kern zon gedetecteerd
Kijkje in de Borexino-neutrinodetector. (INFN)
Met behulp van een van de gevoeligste neutrinodetectors op aarde heeft een internationaal team van wetenschappers voor het eerst de neutrino’s gedetecteerd die vrijkomen bij de fusiereacties in de kern van onze zon. Daarbij is vastgesteld dat deze deeltjes – zoals al werd verwacht – vrijkomen bij het samensmelten van twee protonen (Nature, 28 augustus). Dat is de eerste stap in de reactieketen die verantwoordelijk is voor ongeveer 99 procent van de energie die de zon produceert.
De neutrino’s die vrijkomen bij de fusiereacties in het hart van de zon stromen met bijna de snelheid van het licht de ruimte in. Per seconde wordt elke vierkante centimeter van het aardoppervlak getroffen door ruwweg honderd miljard van deze deeltjes. Neutrino’s gaan echter bijna geen interacties aan met materie, waardoor ze maar heel moeilijk te detecteren zijn.
Het moeilijkst detecteerbaar zijn neutrino’s die relatief weinig energie hebben, zoals die welke vrijkomen bij de proton-protonreactie. Deze laten zich namelijk moeilijk onderscheiden van de neutrino’s die vrijkomen bij natuurlijke radioactieve processen op aarde.
Om dat probleem te omzeilen hebben de wetenschappers gebruik gemaakt van de Borexino-detector, die diep onder het Italiaanse Apennijnengebergte ligt. Deze detecteert de schaarse interacties tussen neutrino’s met de elektronen in een extreem zuivere organische vloeistof. De detector, die zich in een bijna veertien meter grote bol van roestvrij staal bevindt, omringd door duizend ton water, wordt beschouwd als de meest stralingsvrije plek op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2014
Metingen onder oerknalomstandigheden bevestigen lithiumprobleem
De Duitse fysicus Michael Anders bij de LUNA-deeltjesversneller waarmee de oerknalomstandigheden werden nagebootst. (HZDR/M. Anders)
Experimenten die in een ondergronds laboratorium in Italië zijn uitgevoerd, laten zien dat onder ‘oerknalomstandigheden’ behalve waterstof en helium ook kleine hoeveelheden van het element lithium worden gevormd. Kosmologen zullen daar niet van opkijken, want hun berekeningen hadden dat al ‘voorspeld’. Astrofysici blijven nu echter met een hardnekkige kwestie zitten…
De elementen waterstof, helium en lithium zijn volgens de oerknaltheorie ontstaan toen het heelal nog maar enkele minuten oud was – ruimschoots vóór de vorming van de eerste sterren. Het ligt dus voor de hand dat de oudste sterren in bijvoorbeeld onze Melkweg de oorspronkelijke lithiumconcentratie vertonen. Alleen, dat doen ze niet: ongeveer de helft van het lithium is zoek.
Nu de vroege vorming van lithium ook experimenteel is aangetoond, is deze kwestie alleen maar prangender geworden. De oplossing het lithiumprobleem moet blijkbaar niet bij de oerknal worden gezocht, maar bij de sterren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Metingen onder oerknalomstandigheden bevestigen lithiumprobleem
De Duitse fysicus Michael Anders bij de LUNA-deeltjesversneller waarmee de oerknalomstandigheden werden nagebootst. (HZDR/M. Anders)
Experimenten die in een ondergronds laboratorium in Italië zijn uitgevoerd, laten zien dat onder ‘oerknalomstandigheden’ behalve waterstof en helium ook kleine hoeveelheden van het element lithium worden gevormd. Kosmologen zullen daar niet van opkijken, want hun berekeningen hadden dat al ‘voorspeld’. Astrofysici blijven nu echter met een hardnekkige kwestie zitten…
De elementen waterstof, helium en lithium zijn volgens de oerknaltheorie ontstaan toen het heelal nog maar enkele minuten oud was – ruimschoots vóór de vorming van de eerste sterren. Het ligt dus voor de hand dat de oudste sterren in bijvoorbeeld onze Melkweg de oorspronkelijke lithiumconcentratie vertonen. Alleen, dat doen ze niet: ongeveer de helft van het lithium is zoek.
Nu de vroege vorming van lithium ook experimenteel is aangetoond, is deze kwestie alleen maar prangender geworden. De oplossing het lithiumprobleem moet blijkbaar niet bij de oerknal worden gezocht, maar bij de sterren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Het geldt vooral voor dagbladen.. Zie bijv: WGR / Boete van Trouw, vanwege plaatsen artikelquote:
[..]
waar staat dat je niet mag quoten?
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
aiaiaiquote:
[..]
Het geldt vooral voor dagbladen.. Zie bijv: WGR / Boete van Trouw, vanwege plaatsen artikel
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-09-2014
Verklaring ‘magnetische reconnectie’ is stapje dichterbij
Opname van plasma tijdens een magnetische reconnectie. De magnetische veldlijnen die tijdens het experiment zijn gemeten zij met witte lijnen aangegeven. (PPPL)
Bij magnetische reconnectie – het ‘knappen’ en vervolgens weer aaneenvoegen van magnetische veldlijnen – komt enorm veel energie vrij. Maar wetenschappers worstelen allang met de vraag hoe dat proces in zijn werk gaat, Wetenschappers van het Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) in de VS lijken een stap dichter bij een verklaring te zijn gekomen (Nature Communications, 10 september).
Bij een relatief klein laboratoriumonderzoek met plasma – heet, geïoniseerd gas – hebben de wetenschappers niet alleen gezien hoe de transformatie zich voltrekt, maar ook vastgesteld dat ongeveer de helft van de magnetische energie wordt omgezet in deeltjesenergie c.q. de snelheid waarmee de deeltjes in het plasma bewegen.
Volgens de onderzoekers wordt de vrijgekomen energie in eerste instantie gebruikt om de elektronen in het plasma te versnellen. Hierdoor ontstaat een elektrisch veld dat op zijn beurt de belangrijkste energiebron voor de ionen (geïoniseerde atoomkernen) wordt.
Overal waar sterke magnetische velden in het spel zijn kan magnetische reconnectie optreden. Op de zon resulteert deze omzetting van energie, waarbij het equivalent van miljoenen tonnen TNT vrijkomt, in kolossale uitbarstingen. Bij het magnetische veld van de aarde blijven de gevolgen beperkt tot geomagnetische ‘stormen’ die satellieten en kunnen beschadigen en (in extreme gevallen) stroomnetten op aarde kunnen platleggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verklaring ‘magnetische reconnectie’ is stapje dichterbij
Opname van plasma tijdens een magnetische reconnectie. De magnetische veldlijnen die tijdens het experiment zijn gemeten zij met witte lijnen aangegeven. (PPPL)
Bij magnetische reconnectie – het ‘knappen’ en vervolgens weer aaneenvoegen van magnetische veldlijnen – komt enorm veel energie vrij. Maar wetenschappers worstelen allang met de vraag hoe dat proces in zijn werk gaat, Wetenschappers van het Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) in de VS lijken een stap dichter bij een verklaring te zijn gekomen (Nature Communications, 10 september).
Bij een relatief klein laboratoriumonderzoek met plasma – heet, geïoniseerd gas – hebben de wetenschappers niet alleen gezien hoe de transformatie zich voltrekt, maar ook vastgesteld dat ongeveer de helft van de magnetische energie wordt omgezet in deeltjesenergie c.q. de snelheid waarmee de deeltjes in het plasma bewegen.
Volgens de onderzoekers wordt de vrijgekomen energie in eerste instantie gebruikt om de elektronen in het plasma te versnellen. Hierdoor ontstaat een elektrisch veld dat op zijn beurt de belangrijkste energiebron voor de ionen (geïoniseerde atoomkernen) wordt.
Overal waar sterke magnetische velden in het spel zijn kan magnetische reconnectie optreden. Op de zon resulteert deze omzetting van energie, waarbij het equivalent van miljoenen tonnen TNT vrijkomt, in kolossale uitbarstingen. Bij het magnetische veld van de aarde blijven de gevolgen beperkt tot geomagnetische ‘stormen’ die satellieten en kunnen beschadigen en (in extreme gevallen) stroomnetten op aarde kunnen platleggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-09-2014
Gaia ontdekt haar eerste supernova
Supernova Gaia14aaa en zijn moederstelsel SDSS J132102.26+453223, gefotografeerd met de geautomatiseerde Liverpool-telescoop op La Palma. Links: opname van het tweetal samen; midden: een eerdere opname van alleen het sterrenstelsel; rechts: na aftrek van foto 2 van foto 1 blijft de supernova over. (M. Fraser/S. Hodgkin/L. Wyrzykowski/H. Campbell/N. Blagorodnova/Z. Kostrzewa-Rutkowska/Liverpool Telescope/SDSS)
De Europese satelliet Gaia, die bezig is om de posities en bewegingen van sterren in onze Melkweg te meten, heeft een ontploffende ster ontdekt op 500 miljoen lichtjaar van de aarde. De supernova viel op doordat het sterrenstelsel waar hij deel van uitmaakt van de ene maand op de andere veel helderder was geworden.
Gaia, die op 25 juli met zijn meetprogramma is begonnen, scant de hele hemel bij herhaling af. Hierdoor wordt elk van de ruwweg één miljard sterren die onderzocht moeten worden in de loop van de komende vijf jaar gemiddeld zeventig keer bekeken. Deze tactiek leent zich heel goed voor het opsporen van objecten die – al dan niet plotseling – van helderheid veranderen.
Supernova Gaia14aaa werd op 30 augustus jl. ontdekt. Uit de kenmerken van het lichtspectrum van het object blijkt dat het gaat om een supernova van type Ia – een ontploffende witte dwergster. Van supernova's van dit type kan relatief gemakkelijk de afstand worden bepaald.
De astronomen die veranderlijke objecten in de enorme hoeveelheid Gaia-gegevens opsporen, zijn eigenlijk nog bezig om de detectiesoftware te optimaliseren. Naar verwachting zal Gaia binnen enkele maanden ongeveer drie supernova's per dag ontdekken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Gaia ontdekt haar eerste supernova
Supernova Gaia14aaa en zijn moederstelsel SDSS J132102.26+453223, gefotografeerd met de geautomatiseerde Liverpool-telescoop op La Palma. Links: opname van het tweetal samen; midden: een eerdere opname van alleen het sterrenstelsel; rechts: na aftrek van foto 2 van foto 1 blijft de supernova over. (M. Fraser/S. Hodgkin/L. Wyrzykowski/H. Campbell/N. Blagorodnova/Z. Kostrzewa-Rutkowska/Liverpool Telescope/SDSS)
De Europese satelliet Gaia, die bezig is om de posities en bewegingen van sterren in onze Melkweg te meten, heeft een ontploffende ster ontdekt op 500 miljoen lichtjaar van de aarde. De supernova viel op doordat het sterrenstelsel waar hij deel van uitmaakt van de ene maand op de andere veel helderder was geworden.
Gaia, die op 25 juli met zijn meetprogramma is begonnen, scant de hele hemel bij herhaling af. Hierdoor wordt elk van de ruwweg één miljard sterren die onderzocht moeten worden in de loop van de komende vijf jaar gemiddeld zeventig keer bekeken. Deze tactiek leent zich heel goed voor het opsporen van objecten die – al dan niet plotseling – van helderheid veranderen.
Supernova Gaia14aaa werd op 30 augustus jl. ontdekt. Uit de kenmerken van het lichtspectrum van het object blijkt dat het gaat om een supernova van type Ia – een ontploffende witte dwergster. Van supernova's van dit type kan relatief gemakkelijk de afstand worden bepaald.
De astronomen die veranderlijke objecten in de enorme hoeveelheid Gaia-gegevens opsporen, zijn eigenlijk nog bezig om de detectiesoftware te optimaliseren. Naar verwachting zal Gaia binnen enkele maanden ongeveer drie supernova's per dag ontdekken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-09-2014
Duits ruimtevaartbedrijf gebruikt de Maan voor een In Memoriam
© belga.
Het Duitse ruimtevaartbedrijf OHB plant een ongewone missie naar de Maan. In oktober zal het een sonde naar de natuurlijke satelliet van de Aarde sturen om daar bedrijfsoprichter Manfred Fuchs te eren die in april is gestorven.
De door LuxSpace gebouwde sonde vertrekt op 23 oktober met een Chinese draagraket. Het ruimtetuig zal één keer rond de Maan cirkelen. Er staat een aantal kleine wetenschappelijke experimenten op, en een amateurradiobaken dat ongeveer vierduizend boodschappen zal uitzenden waarin familieleden, vrienden en medewerkers aan Fuchs herinneren. Radio-amateurs op Aarde zullen die kunnen opvangen.
Volgens bedrijfsleider Jochen Harms van LuxSpace, een dochter van OHB, zal de achtdaagse missie ongeveer 400.000 euro kosten en wordt het de eerste privaat gefinancierde Maanmissie.
(HLN)
Duits ruimtevaartbedrijf gebruikt de Maan voor een In Memoriam
© belga.
Het Duitse ruimtevaartbedrijf OHB plant een ongewone missie naar de Maan. In oktober zal het een sonde naar de natuurlijke satelliet van de Aarde sturen om daar bedrijfsoprichter Manfred Fuchs te eren die in april is gestorven.
De door LuxSpace gebouwde sonde vertrekt op 23 oktober met een Chinese draagraket. Het ruimtetuig zal één keer rond de Maan cirkelen. Er staat een aantal kleine wetenschappelijke experimenten op, en een amateurradiobaken dat ongeveer vierduizend boodschappen zal uitzenden waarin familieleden, vrienden en medewerkers aan Fuchs herinneren. Radio-amateurs op Aarde zullen die kunnen opvangen.
Volgens bedrijfsleider Jochen Harms van LuxSpace, een dochter van OHB, zal de achtdaagse missie ongeveer 400.000 euro kosten en wordt het de eerste privaat gefinancierde Maanmissie.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-09-2014
Monsterlijk zwart gat ontdekt
© NASA, ESA, STScI-RCC14-41a.
Astronomen hebben met de Hubble-telescoop een monsterlijk groot zwart gat ontdekt in een van de kleinste bekende sterrenstelsels. Dat meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA vandaag.
De NASA ontdekte een van de kleinste en meest compacte sterrenstelsel ooit: 140 miljoen sterren binnen een diameter van 300 lichtjaar. In het midden van dat sterrenstelsel bleek een zwart gat te zitten dat bijna vijf keer zo groot is als dat in de Melkweg.
Een miljoen sterren
"Als je in dit kleine sterrenstelsel zou leven, zou je 's nachts minstens een miljoen sterren kunnen zien met het blote oog", leggen de wetenschappers uit. Ter vergelijk: op aarde zijn er 's nachts zo'n 4.000 sterren zichtbaar.
De nieuwe vondst zou kunnen bewijzen dat 'dwergsterrenstelsels' afgescheurde delen zijn van grotere sterrenstelsels. "We kennen geen enkele andere manier waarop er zo'n groot zwart gat zou kan ontstaan in zo'n klein object", zegt astronoom Anil Seth van de Universiteit van Utah.
(HLN)
Monsterlijk zwart gat ontdekt
© NASA, ESA, STScI-RCC14-41a.
Astronomen hebben met de Hubble-telescoop een monsterlijk groot zwart gat ontdekt in een van de kleinste bekende sterrenstelsels. Dat meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA vandaag.
De NASA ontdekte een van de kleinste en meest compacte sterrenstelsel ooit: 140 miljoen sterren binnen een diameter van 300 lichtjaar. In het midden van dat sterrenstelsel bleek een zwart gat te zitten dat bijna vijf keer zo groot is als dat in de Melkweg.
Een miljoen sterren
"Als je in dit kleine sterrenstelsel zou leven, zou je 's nachts minstens een miljoen sterren kunnen zien met het blote oog", leggen de wetenschappers uit. Ter vergelijk: op aarde zijn er 's nachts zo'n 4.000 sterren zichtbaar.
De nieuwe vondst zou kunnen bewijzen dat 'dwergsterrenstelsels' afgescheurde delen zijn van grotere sterrenstelsels. "We kennen geen enkele andere manier waarop er zo'n groot zwart gat zou kan ontstaan in zo'n klein object", zegt astronoom Anil Seth van de Universiteit van Utah.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-09-2014
NASA maakt potje van opsporing gevaarlijke planetoïden
© afp.
De NASA ligt mijlenver achter op schema bij het in kaart brengen van planetoïden die een bedreiging vormen voor de aarde. Het Amerikaanse Congres had bepaald dat de ruimtevaartorganisatie voor de decenniumwisseling 90 procent van gevaarlijke ruimteobjecten groter dan 140 meter in de gaten moest hebben.
Delen van een meteoriet in Nicaragua © epa.
© epa.
Om dit doel te bereiken, is het budget om de planetoïden op te sporen de afgelopen vijf jaar vertienvoudigd, van 4 miljoen dollar naar 40 miljoen. Maar de NASA heeft er een potje van gemaakt, concludeert de interne rekenkamer die de boeken van de ruimtevaartorganisatie bijhoudt. De werkzaamheden van het Near Earth Objects-project zijn slecht gecoördineerd, slecht geleid en het project is onderbezet, aldus het rapport dat dinsdag verscheen.
Gevolgen
De NASA schat dat ze ongeveer 10 procent van alle potentieel gevaarlijke planetoïden in het vizier heeft. Daarvan zijn er naar schatting ruim 100.000. Met de huidige inspanningen zal het gestelde doel in 2020 bij lange na niet worden gehaald, aldus het rapport. De meeste vooruitgang is zelfs geboekt voor er sprake was van een budgetverhoging. Wel is inmiddels 95 procent van alle planetoïden in beeld met een omtrek van meer dan een kilometer, denkt de NASA. Komt zo'n object op aarde neer, dan zijn de gevolgen van de inslag wereldwijd merkbaar.
In een reactie op het rapport stelt de baas van de wetenschappelijke tak van de ruimtevaartorganisatie, de voormalige astronaut John Grunsfeld, dat er een planning is gemaakt om de aanbevelingen over te nemen. Grunsfeld belooft de problemen binnen een jaar te hebben opgelost.
Meteoriet
De roep om beter zicht op wat er op de aarde afkomt, is luider geworden sinds begin vorig jaar een 18 meter grote meteoriet in de Russische stad Tsjeljabinsk honderden gewonden en grote materiële schade veroorzaakte. Meteorieten van deze omvang komen volgens schattingen gemiddeld elke dertig tot veertig jaar ergens ter aarde neer, meestal in zee.
(HLN)
NASA maakt potje van opsporing gevaarlijke planetoïden
© afp.
De NASA ligt mijlenver achter op schema bij het in kaart brengen van planetoïden die een bedreiging vormen voor de aarde. Het Amerikaanse Congres had bepaald dat de ruimtevaartorganisatie voor de decenniumwisseling 90 procent van gevaarlijke ruimteobjecten groter dan 140 meter in de gaten moest hebben.
Delen van een meteoriet in Nicaragua © epa.
© epa.
Om dit doel te bereiken, is het budget om de planetoïden op te sporen de afgelopen vijf jaar vertienvoudigd, van 4 miljoen dollar naar 40 miljoen. Maar de NASA heeft er een potje van gemaakt, concludeert de interne rekenkamer die de boeken van de ruimtevaartorganisatie bijhoudt. De werkzaamheden van het Near Earth Objects-project zijn slecht gecoördineerd, slecht geleid en het project is onderbezet, aldus het rapport dat dinsdag verscheen.
Gevolgen
De NASA schat dat ze ongeveer 10 procent van alle potentieel gevaarlijke planetoïden in het vizier heeft. Daarvan zijn er naar schatting ruim 100.000. Met de huidige inspanningen zal het gestelde doel in 2020 bij lange na niet worden gehaald, aldus het rapport. De meeste vooruitgang is zelfs geboekt voor er sprake was van een budgetverhoging. Wel is inmiddels 95 procent van alle planetoïden in beeld met een omtrek van meer dan een kilometer, denkt de NASA. Komt zo'n object op aarde neer, dan zijn de gevolgen van de inslag wereldwijd merkbaar.
In een reactie op het rapport stelt de baas van de wetenschappelijke tak van de ruimtevaartorganisatie, de voormalige astronaut John Grunsfeld, dat er een planning is gemaakt om de aanbevelingen over te nemen. Grunsfeld belooft de problemen binnen een jaar te hebben opgelost.
Meteoriet
De roep om beter zicht op wat er op de aarde afkomt, is luider geworden sinds begin vorig jaar een 18 meter grote meteoriet in de Russische stad Tsjeljabinsk honderden gewonden en grote materiële schade veroorzaakte. Meteorieten van deze omvang komen volgens schattingen gemiddeld elke dertig tot veertig jaar ergens ter aarde neer, meestal in zee.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-09-2014
Amerika gaat vanaf 2017 weer mensen de ruimte insturen
De Verenigde Staten gaan vanaf 2017 opnieuw zelf austronauten naar het internationale ruimtestation ISS sturen. Eerder zette de NASA in 2011 als gevolg van het dodelijke ongeluk met het ruimteveer Columbia zijn ruimteveren op stal. Sindsdien waren de Amerikanen voor bemand transport van en naar het ruimtestation afhankelijk van de Russische Sojoez. Daar komt in de toekomst dus verandering in, zo kondigde het Amerikaanse ruimtevaartbureau op een persconferentie op Cape Canaveral in Florida aan.
Charles Bolden © afp.
Voor de shuttles wordt beroep gedaan op de Amerikaanse bedrijven Boeing en SpaceX. NASA trekt in totaal 6,8 miljard dollar, omgerekend zo'n 5,2 miljard euro, uit voor de ontwikkeling van de commerciële ruimteveren door de twee bedrijven. Het grootste deel van dat geld gaat naar Boeing, dat 4,2 miljard dollar krijgt voor zijn CST-100-toestel. SpaceX beschikt over 2,6 miljard voor de Dragon.
"We zijn vandaag een stap dichter bij de mogelijkheid om onze astronauten vanop Amerikaanse bodem en aan boord van een Amerikaans ruimteschip de ruimte in te sturen", aldus NASA-directeur Charles Bolden, die het had over een van de "meest opwindende en ambitieuze hoofdstukken in de geschiedenis van de bemande ruimtevaart". De samenwerking tussen Boeing en SpaceX moet meer mensen de kans geven om kennis te maken met de opwinding van een ruimtevlucht, aldus nog Bolden, zelf een voormalig astronaut. "Door het ruimtetransport in lage baan toe te vertrouwen aan de privésector, kan NASA zich zelf meer focussen op een ambitieuze reis naar Mars", klonk het verder.
De eerste vluchten van de privé-ruimtevaartuigen zouden in 2017 moeten plaatsvinden. Het contract is goed voor in totaal maximaal zes bemande missies naar ISS per bedrijf.
(HLN)
Amerika gaat vanaf 2017 weer mensen de ruimte insturen
De Verenigde Staten gaan vanaf 2017 opnieuw zelf austronauten naar het internationale ruimtestation ISS sturen. Eerder zette de NASA in 2011 als gevolg van het dodelijke ongeluk met het ruimteveer Columbia zijn ruimteveren op stal. Sindsdien waren de Amerikanen voor bemand transport van en naar het ruimtestation afhankelijk van de Russische Sojoez. Daar komt in de toekomst dus verandering in, zo kondigde het Amerikaanse ruimtevaartbureau op een persconferentie op Cape Canaveral in Florida aan.
Charles Bolden © afp.
Voor de shuttles wordt beroep gedaan op de Amerikaanse bedrijven Boeing en SpaceX. NASA trekt in totaal 6,8 miljard dollar, omgerekend zo'n 5,2 miljard euro, uit voor de ontwikkeling van de commerciële ruimteveren door de twee bedrijven. Het grootste deel van dat geld gaat naar Boeing, dat 4,2 miljard dollar krijgt voor zijn CST-100-toestel. SpaceX beschikt over 2,6 miljard voor de Dragon.
"We zijn vandaag een stap dichter bij de mogelijkheid om onze astronauten vanop Amerikaanse bodem en aan boord van een Amerikaans ruimteschip de ruimte in te sturen", aldus NASA-directeur Charles Bolden, die het had over een van de "meest opwindende en ambitieuze hoofdstukken in de geschiedenis van de bemande ruimtevaart". De samenwerking tussen Boeing en SpaceX moet meer mensen de kans geven om kennis te maken met de opwinding van een ruimtevlucht, aldus nog Bolden, zelf een voormalig astronaut. "Door het ruimtetransport in lage baan toe te vertrouwen aan de privésector, kan NASA zich zelf meer focussen op een ambitieuze reis naar Mars", klonk het verder.
De eerste vluchten van de privé-ruimtevaartuigen zouden in 2017 moeten plaatsvinden. Het contract is goed voor in totaal maximaal zes bemande missies naar ISS per bedrijf.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-09-2014
De Melkweg in kaart: 219 miljoen sterren
UPDATE Een internationaal team van sterrenkundigen heeft 219 miljoen sterren in de Melkweg in kaart gebracht, de meest uitgebreide catalogus tot nu toe.
De catalogus is vandaag in het vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society verschenen. Het team maakte gebruik van de Isaac Newton Telescope (INT) op het Spaanse eiland La Palma. Daarmee kunnen sterren worden gespot die een miljoen keer zwakker schijnen dan met het blote oog te zien is. Het duurde tien jaar om de miljoenen sterren in kaart te brengen.
Sterrenkundigen schatten dat er minstens 100 miljard sterren in de Melkweg zijn. Vanaf de aarde is daar maar een klein deel van te zien. De Melkweg heeft een doorsnede van zo'n 100.000 lichtjaren. Eén lichtjaar is zo'n 10 biljoen kilometer.
De kaart is samengesteld onder leiding van Geert Barentsen van de universiteit van Hertfordshire in het Britse Hatfield.
(HLN)
De Melkweg in kaart: 219 miljoen sterren
UPDATE Een internationaal team van sterrenkundigen heeft 219 miljoen sterren in de Melkweg in kaart gebracht, de meest uitgebreide catalogus tot nu toe.
De catalogus is vandaag in het vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society verschenen. Het team maakte gebruik van de Isaac Newton Telescope (INT) op het Spaanse eiland La Palma. Daarmee kunnen sterren worden gespot die een miljoen keer zwakker schijnen dan met het blote oog te zien is. Het duurde tien jaar om de miljoenen sterren in kaart te brengen.
Sterrenkundigen schatten dat er minstens 100 miljard sterren in de Melkweg zijn. Vanaf de aarde is daar maar een klein deel van te zien. De Melkweg heeft een doorsnede van zo'n 100.000 lichtjaren. Eén lichtjaar is zo'n 10 biljoen kilometer.
De kaart is samengesteld onder leiding van Geert Barentsen van de universiteit van Hertfordshire in het Britse Hatfield.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-09-2014
Bron van kosmische antimateriedeeltjes blijft onduidelijk
De Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) is bevestigd aan de buitenkant van het internationale ruimtestation ISS. (NASA)
Wetenschappers hebben de meest recente resultaten bekend gemaakt van het AMS-experiment aan boord van het internationale ruimtestation ISS. AMS detecteert sinds 2011 binnenkomende geladen deeltjes uit de ruimte. De teller staat inmiddels op 41 miljard (Physical Review Letters, 18 september).
De ruimte wemelt van de deeltjes – voornamelijk protonen en elektronen, maar ook andere soorten, zoals positronen. Positronen zijn de tegenpolen van elektronen: ze hebben dezelfde massa, maar een tegengestelde lading. Waar deze vorm van ‘antimaterie’ vandaan komt, is nog onduidelijk. Vermoed wordt dat een klein deel ervan ontstaat door botsingen tussen normale deeltjes.
De overige positronen moeten ergens anders vandaan komen. De energieverdeling van de deeltjes, zoals gemeten met AMS, lijkt vooralsnog in overeenstemming te zijn met het vermoeden dat de meeste positronen afkomstig zijn van pulsars – snel ronddraaiende neutronensterren met een sterk magnetisch veld.
Een andere mogelijke bron van positronen is de donkere materie – de hypothetische materie in het heelal die geen straling uitzendt, maar wel zwaartekracht uitoefent. Ook met die mogelijkheid zijn de meetresultaten nog in overeenstemming. Pas als er grotere aantallen detecties zijn gedaan van positronen met extreem hoge energieën, zal kunnen worden vastgesteld of de positronen het signaal zijn van donkere materie of van pulsars. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Bron van kosmische antimateriedeeltjes blijft onduidelijk
De Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) is bevestigd aan de buitenkant van het internationale ruimtestation ISS. (NASA)
Wetenschappers hebben de meest recente resultaten bekend gemaakt van het AMS-experiment aan boord van het internationale ruimtestation ISS. AMS detecteert sinds 2011 binnenkomende geladen deeltjes uit de ruimte. De teller staat inmiddels op 41 miljard (Physical Review Letters, 18 september).
De ruimte wemelt van de deeltjes – voornamelijk protonen en elektronen, maar ook andere soorten, zoals positronen. Positronen zijn de tegenpolen van elektronen: ze hebben dezelfde massa, maar een tegengestelde lading. Waar deze vorm van ‘antimaterie’ vandaan komt, is nog onduidelijk. Vermoed wordt dat een klein deel ervan ontstaat door botsingen tussen normale deeltjes.
De overige positronen moeten ergens anders vandaan komen. De energieverdeling van de deeltjes, zoals gemeten met AMS, lijkt vooralsnog in overeenstemming te zijn met het vermoeden dat de meeste positronen afkomstig zijn van pulsars – snel ronddraaiende neutronensterren met een sterk magnetisch veld.
Een andere mogelijke bron van positronen is de donkere materie – de hypothetische materie in het heelal die geen straling uitzendt, maar wel zwaartekracht uitoefent. Ook met die mogelijkheid zijn de meetresultaten nog in overeenstemming. Pas als er grotere aantallen detecties zijn gedaan van positronen met extreem hoge energieën, zal kunnen worden vastgesteld of de positronen het signaal zijn van donkere materie of van pulsars. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik ga voor Pulsars.. Pulsars geven energie af immers en donkere materie beïnvloed (voor zover bekend) alleen zwaartekracht.
Zou die postitronen ook massa mee moeten geven dan en da's niet het geval. (aldus de huis-, tuin- en keukendeskundige)
Zou die postitronen ook massa mee moeten geven dan en da's niet het geval. (aldus de huis-, tuin- en keukendeskundige)
Ik zie dat je er enorm mee bezig bent, erg tof.. ik hou wel van dit soort nieuws.
Ik zou het eigenlijk wel leuk vinden als er meer van dit soort nieuws ook de frontpage zou bereiken, misschien vind je het leuk om Fok van dit soort wetenschappelijk nieuws wil voorzien? op de Frontpage dan.
Ik zou het eigenlijk wel leuk vinden als er meer van dit soort nieuws ook de frontpage zou bereiken, misschien vind je het leuk om Fok van dit soort wetenschappelijk nieuws wil voorzien? op de Frontpage dan.
Mooie telescoop, ik heb een Maede telescoop, helaas defect op t momentquote:
[..]
IC 1101 is 50x zo groot als het Melkwegstelsel en bevat meer dan 1000000000000 sterren.
Dit is mijn instapmodel telescoop, trouwens. Nog andere mensen die deze gebruiken en last hebben van lichtvervuiling in de Randstad, en daardoor niet eens Mars goed kunnen waarnemen? :<
[ afbeelding ]
ik woon in een dorp, daar is het makkelijker om een 'minder lichtvervuilde plek' te vinden
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Het kan natuurlijk ook nog van beide bronnen komen, van donkere materie weten we nog niet zoveel, wat we weten is idd dat het zwaartekracht uitoefend. Voor zover de pulsar betreft is dat momenteel de beste kandidaat omdat het overeenkomt met metingen. Maar dat sluit niet uit dat er mogelijk nog andere (onbekende) bronnen kunnen zijn.quote:
Ik ga voor Pulsars.. Pulsars geven energie af immers en donkere materie beïnvloed (voor zover bekend) alleen zwaartekracht.
Zou die postitronen ook massa mee moeten geven dan en da's niet het geval. (aldus de huis-, tuin- en keukendeskundige)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Daar hebben ze wel iemand voor denk ik, ik heb mn handen vol aan t posten van wetenschap op t forumquote:
Ik zie dat je er enorm mee bezig bent, erg tof.. ik hou wel van dit soort nieuws.
Ik zou het eigenlijk wel leuk vinden als er meer van dit soort nieuws ook de frontpage zou bereiken, misschien vind je het leuk om Fok van dit soort wetenschappelijk nieuws wil voorzien? op de Frontpage dan.
, wel leuk dat je t voorstelt.Fijn dat je mee leest SiGNe!
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-09-2014
Bewijs voor versnelde oerknal nu echt van tafel
De Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool. © reuters.
Het team van Amerikaanse astronomen dat dit voorjaar spectaculaire eerste waarnemingen vanaf de zuidpool van de versnellende oerknal presenteerde, heeft voor zijn beurt gesproken. Wat ze voor veelzeggende kreukels in de oerknal hielden, is niet te onderscheiden van stof in de Melkweg.
Die vernietigende conclusie komt uit een nieuwe analyse van de waarnemingen van de kosmische achtergrondruis die eerder werden gemaakt met de Planck-satelliet. Stof, zo blijkt, geeft hetzelfde soort verstoringen van die ruis als het effect dat het Bicep2-team voor zogeheten inflatie hield.
Inflatie is de extreem versnelde uitzetting van het piepjonge heelal, vlak na de oerknal zelf, zo'n 15 miljard haar geleden. Dat effect verklaart waarom het heelal op grote schaal zo gelijkmatig is, maar is tot nog toe nooit direct waargenomen. Bicep2 claimde dat nu wel te kunnen.
Inflatie is zo heftig, dat ruimte en tijd zelf rimpelingen vertonen. Die zijn in theorie nog steeds te zien aan de manier waarop de achtergrondstraling verdraaid is, de zogeheten B-modepolarisatie.
Het Dark Sector Lab op de Zuidpool. © Steffen Richter, Harvard University.
"Bewijs voor kosmische inflatie"
Dit voorjaar meldde het team van de Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool dat het die verdraaiingen op een stukje hemel had gevonden. Dat zou het rechtstreekse bewijs voor kosmische inflatie zijn. Kosmologen vierden het nieuws met champagne.
Het spectaculaire resultaat werd kort daarna echter al in twijfel getrokken, omdat experts meenden dat de Amerikanen het signaal van stof in hun analyses waren vergeten. Daarna was het wachten op het team van Planck, dat nu concludeert dat de claims van Bicep2 onhoudbaar zijn. Het stofsignaal, stellen ze vast, is niet te verwaarlozen en zelfs even sterk als wat Bicep2 voor oerknalrimpels hield.
De Groningse kosmoloog Diederik Roest noemt de Planck-resultaten overtuigend. "Dit wil niet helemaal zeggen dat Bicep2 niets van vlak na de oerknal ziet, maar wat er na aftrek van stof overblijft, is binnen de foutenmarges niet veel."
De teams van Planck en Bicep2 zeggen nu samen nog beter te gaan uitzoeken wat er eventueel nog wel uit de waarnemingen is af te leiden over kosmische inflatie. Uit de Planck-metingen is bijvoorbeeld af te leiden welke gebieden aan de hemel weinig stof bevatten, zodat nieuwe metingen op die plaatsen misschien wel bewijzen voor inflatie kunnen leveren.
De B-mode polarisatie. © ..
(HLN)
Bewijs voor versnelde oerknal nu echt van tafel
De Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool. © reuters.
Het team van Amerikaanse astronomen dat dit voorjaar spectaculaire eerste waarnemingen vanaf de zuidpool van de versnellende oerknal presenteerde, heeft voor zijn beurt gesproken. Wat ze voor veelzeggende kreukels in de oerknal hielden, is niet te onderscheiden van stof in de Melkweg.
Die vernietigende conclusie komt uit een nieuwe analyse van de waarnemingen van de kosmische achtergrondruis die eerder werden gemaakt met de Planck-satelliet. Stof, zo blijkt, geeft hetzelfde soort verstoringen van die ruis als het effect dat het Bicep2-team voor zogeheten inflatie hield.
Inflatie is de extreem versnelde uitzetting van het piepjonge heelal, vlak na de oerknal zelf, zo'n 15 miljard haar geleden. Dat effect verklaart waarom het heelal op grote schaal zo gelijkmatig is, maar is tot nog toe nooit direct waargenomen. Bicep2 claimde dat nu wel te kunnen.
Inflatie is zo heftig, dat ruimte en tijd zelf rimpelingen vertonen. Die zijn in theorie nog steeds te zien aan de manier waarop de achtergrondstraling verdraaid is, de zogeheten B-modepolarisatie.
Het Dark Sector Lab op de Zuidpool. © Steffen Richter, Harvard University.
"Bewijs voor kosmische inflatie"
Dit voorjaar meldde het team van de Bicep2-radiotelescoop op de Zuidpool dat het die verdraaiingen op een stukje hemel had gevonden. Dat zou het rechtstreekse bewijs voor kosmische inflatie zijn. Kosmologen vierden het nieuws met champagne.
Het spectaculaire resultaat werd kort daarna echter al in twijfel getrokken, omdat experts meenden dat de Amerikanen het signaal van stof in hun analyses waren vergeten. Daarna was het wachten op het team van Planck, dat nu concludeert dat de claims van Bicep2 onhoudbaar zijn. Het stofsignaal, stellen ze vast, is niet te verwaarlozen en zelfs even sterk als wat Bicep2 voor oerknalrimpels hield.
De Groningse kosmoloog Diederik Roest noemt de Planck-resultaten overtuigend. "Dit wil niet helemaal zeggen dat Bicep2 niets van vlak na de oerknal ziet, maar wat er na aftrek van stof overblijft, is binnen de foutenmarges niet veel."
De teams van Planck en Bicep2 zeggen nu samen nog beter te gaan uitzoeken wat er eventueel nog wel uit de waarnemingen is af te leiden over kosmische inflatie. Uit de Planck-metingen is bijvoorbeeld af te leiden welke gebieden aan de hemel weinig stof bevatten, zodat nieuwe metingen op die plaatsen misschien wel bewijzen voor inflatie kunnen leveren.
De B-mode polarisatie. © ..
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-09-2014
Tegen 2050 met een lift naar de ruimte?
© Obayashi.
De Japanse bouwreus Obayashi wil tegen 2050 een ruimtelift bouwen, zo heeft de Australische televisiezender ABC gemeld. Indien het project een succes wordt, zal dit een revolutie in het reizen door de ruimte ontketenen en potentieel de wereldeconomie transformeren.
De ruimtelift zal 96.000 km moeten overbruggen naar een nieuw te bouwen ruimtestation. Door magnetische lineaire motoren aangedreven voertuigen zullen tot dertig mensen en vracht vervoeren tegen een kostprijs die maar een fractie is van die voor raketten, meent Obayashi. De reis zal zeven dagen duren.
Dat fantasie werkelijkheid wordt, heeft te maken met de ontwikkeling van koolstof nanotechnologie. Een grote internationale studie toonde in 2012 aan dat een ruimtelift een haalbare kaart is, maar best via internationale samenwerking te verwezenlijken is. Deskundigen menen dat een ruimtelift het einde kan inluiden van raketten die van op Aarde worden gelanceerd.
De specialisten menen ook dat een ruimtelift de energieproblemen in de wereld kan oplossen door grote hoeveelheden zonne-energie te kunnen leveren of ook een oplossing kan bieden voor het opslaan van nucleair afval. Ook ruimtetoerisme kan erdoor gediend zijn.
(HLN)
Tegen 2050 met een lift naar de ruimte?
© Obayashi.
De Japanse bouwreus Obayashi wil tegen 2050 een ruimtelift bouwen, zo heeft de Australische televisiezender ABC gemeld. Indien het project een succes wordt, zal dit een revolutie in het reizen door de ruimte ontketenen en potentieel de wereldeconomie transformeren.
De ruimtelift zal 96.000 km moeten overbruggen naar een nieuw te bouwen ruimtestation. Door magnetische lineaire motoren aangedreven voertuigen zullen tot dertig mensen en vracht vervoeren tegen een kostprijs die maar een fractie is van die voor raketten, meent Obayashi. De reis zal zeven dagen duren.
Dat fantasie werkelijkheid wordt, heeft te maken met de ontwikkeling van koolstof nanotechnologie. Een grote internationale studie toonde in 2012 aan dat een ruimtelift een haalbare kaart is, maar best via internationale samenwerking te verwezenlijken is. Deskundigen menen dat een ruimtelift het einde kan inluiden van raketten die van op Aarde worden gelanceerd.
De specialisten menen ook dat een ruimtelift de energieproblemen in de wereld kan oplossen door grote hoeveelheden zonne-energie te kunnen leveren of ook een oplossing kan bieden voor het opslaan van nucleair afval. Ook ruimtetoerisme kan erdoor gediend zijn.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-09-2014
Primeur! Eerste 3D-printer onderweg naar het ruimtestation
Na een succesvolle lancering is ruimtesonde Dragon onderweg naar het internationale ruimtestation. In zijn buik bevinden zich onder meer muizen en ‘s werelds eerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer.
Dragon koos gisteren – met behulp van de SpaceX Falcon 9-raket – het luchtruim. “Voor zover ik weet ging het allemaal perfect,” stelt Hans Koenigsman namens SpaceX. Naar verwachting arriveert Dragon morgen in de loop van de dag bij het internationale ruimtestation.
3D-printer
Met enige regelmaat brengt Dragon een bezoekje aan het ISS. Maar dit tochtje is bijzonder. En wel vanwege de lading van Dragon. Aan boord van de ruimtesonde bevindt zich namelijk de allereerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer. Deze 3D-printer kan de ruimtevaart wel eens gaan revolutioneren. Als de printer ook in de ruimte goed functioneert, betekent dat dat deze goedkoop en on demand objecten kan gaan printen die de astronauten op dat moment nodig hebben. Nu is het nog zo dat benodigdheden op aarde geproduceerd moeten worden en vervolgens naar het ISS moeten worden gestuurd. Dat is niet alleen tijdrovend, maar ook duur (met name door de hoge kosten van lanceren en vervoeren).
Mars
Een 3D-printer die ook in de ruimte goed functioneert, zou niet alleen handig zijn voor de astronauten aan boord van het ISS, maar ook voor astronauten die in de toekomst verre ruimtereizen gaan maken. Bijvoorbeeld naar Mars of een planetoïde.
Naast de 3D-printer brengt Dragon ook elementen voor zo’n 255 wetenschappelijke onderzoeken naar het ISS. Tevens levert deze muizen en RapidScat af. RapidScat is een apparaat dat de winden boven de aardse oceanen moet gaan meten. Het zal aan de buitenkant van het ISS bevestigd worden en moet ervoor zorgen dat meteorologen het weer op aarde straks nog beter kunnen voorspellen. Ook bevinden zich in de buik van Dragon zaadjes van planten. Astronauten zullen de groei van deze planten in de ruimte op de voet gaan volgen en kijken hoe deze planten – zonder wind en met beperkte zwaartekracht – groeien.
(scientias.nl)
Primeur! Eerste 3D-printer onderweg naar het ruimtestation
Na een succesvolle lancering is ruimtesonde Dragon onderweg naar het internationale ruimtestation. In zijn buik bevinden zich onder meer muizen en ‘s werelds eerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer.
Dragon koos gisteren – met behulp van de SpaceX Falcon 9-raket – het luchtruim. “Voor zover ik weet ging het allemaal perfect,” stelt Hans Koenigsman namens SpaceX. Naar verwachting arriveert Dragon morgen in de loop van de dag bij het internationale ruimtestation.
3D-printer
Met enige regelmaat brengt Dragon een bezoekje aan het ISS. Maar dit tochtje is bijzonder. En wel vanwege de lading van Dragon. Aan boord van de ruimtesonde bevindt zich namelijk de allereerste voor gebruik in de ruimte ontwikkelde 3D-printer. Deze 3D-printer kan de ruimtevaart wel eens gaan revolutioneren. Als de printer ook in de ruimte goed functioneert, betekent dat dat deze goedkoop en on demand objecten kan gaan printen die de astronauten op dat moment nodig hebben. Nu is het nog zo dat benodigdheden op aarde geproduceerd moeten worden en vervolgens naar het ISS moeten worden gestuurd. Dat is niet alleen tijdrovend, maar ook duur (met name door de hoge kosten van lanceren en vervoeren).
Mars
Een 3D-printer die ook in de ruimte goed functioneert, zou niet alleen handig zijn voor de astronauten aan boord van het ISS, maar ook voor astronauten die in de toekomst verre ruimtereizen gaan maken. Bijvoorbeeld naar Mars of een planetoïde.
Naast de 3D-printer brengt Dragon ook elementen voor zo’n 255 wetenschappelijke onderzoeken naar het ISS. Tevens levert deze muizen en RapidScat af. RapidScat is een apparaat dat de winden boven de aardse oceanen moet gaan meten. Het zal aan de buitenkant van het ISS bevestigd worden en moet ervoor zorgen dat meteorologen het weer op aarde straks nog beter kunnen voorspellen. Ook bevinden zich in de buik van Dragon zaadjes van planten. Astronauten zullen de groei van deze planten in de ruimte op de voet gaan volgen en kijken hoe deze planten – zonder wind en met beperkte zwaartekracht – groeien.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-09-2014
Melkweg en sterrenstelsel Andromeda gaan botsen en dat wordt geen pretje
Ons sterrenstelsel, de Melkweg, gaat botsen met het naburige sterrenstelsel Andromeda en dat wordt niet fraai. Dat wisten we al enkele jaren, maar het Australische centrum voor radio-astronomisch onderzoek heeft daar nu een simulatie van gemaakt die ons een idee geeft van wat er onze planeet te wachten staat.
Deze simulatie maakt deel uit van onderzoek dat probeert aan te tonen dat reuzensterrenstelsels zoals Andromeda de neiging hebben kleinere sterrenstelsels zoals de Melkweg op te vreten om te groeien.
"In oorsprong zijn alle sterrenstelsels klein. Ze groeien door gas te verzamelen dat ze omzetten in sterren", zo stelt astronoom Aaron Robotham, die dit onderzoek leidde. "Nu en dan worden sterrenstelsels letterlijk opgeslokt door grotere sterrenstelsels".
U hoeft echter nog niet meteen naar de dichtstbijzijnde schuilkelder te rennen. De kans dat u het nog meemaakt, is uiterst gering. De botsing komt er immers pas over zo'n vijf miljard jaar.
(HLN)
Melkweg en sterrenstelsel Andromeda gaan botsen en dat wordt geen pretje
Ons sterrenstelsel, de Melkweg, gaat botsen met het naburige sterrenstelsel Andromeda en dat wordt niet fraai. Dat wisten we al enkele jaren, maar het Australische centrum voor radio-astronomisch onderzoek heeft daar nu een simulatie van gemaakt die ons een idee geeft van wat er onze planeet te wachten staat.
Deze simulatie maakt deel uit van onderzoek dat probeert aan te tonen dat reuzensterrenstelsels zoals Andromeda de neiging hebben kleinere sterrenstelsels zoals de Melkweg op te vreten om te groeien.
"In oorsprong zijn alle sterrenstelsels klein. Ze groeien door gas te verzamelen dat ze omzetten in sterren", zo stelt astronoom Aaron Robotham, die dit onderzoek leidde. "Nu en dan worden sterrenstelsels letterlijk opgeslokt door grotere sterrenstelsels".
U hoeft echter nog niet meteen naar de dichtstbijzijnde schuilkelder te rennen. De kans dat u het nog meemaakt, is uiterst gering. De botsing komt er immers pas over zo'n vijf miljard jaar.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-09-2014
Rusland lanceert zijn vierde vrouw naar de ruimte
Elena Serova. © epa.
Op de lanceerbasis Bajkonoer in Kazachstan zijn vanavond de laatste voorbereidingen aan de gang voor de lancering van een nieuwe bemanning naar het Internationaal Ruimtestation ISS. Dat deelt de NASA mee.
Om 22.25 uur Belgische tijd moet de Sojoez TMA-14M in de nok van een Sojoez-draagraket opstijgen, om minder dan zes uur later te koppelen aan de spacemeccano. De Sojoez vervoert drie mensen: de Russische gezagvoerder Aleksandr Samokoetajev, de Amerikaan Barry 'Butch' Wilmore en Elena Serova. Het drietal moet 5,5 maand in het ruimtestation werken.
Serova is pas de vierde Russin die de ruimte in gaat. Haar voorgangsters waren Valentina Teresjkova, Svetlana Savitskaja (die tweemaal vloog) en Jelena Kondakova (ook twee missies). Het is al van 1997 geleden dat nog een vrouw uit Rusland of de vroegere Sovjet-Unie de ruimte in gaat, zodat Serova de eerste Russin in het ISS wordt.
Het ontvangstcomité in het complex bestaat uit de Russische gezagvoerder Maksim Soerajev (die nog met Frank De Winne in het ISS heeft gewerkt), de Amerikaan Reid Wiseman en de Duitser Alexander Gerst namens het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
(HLN)
Rusland lanceert zijn vierde vrouw naar de ruimte
Elena Serova. © epa.
Op de lanceerbasis Bajkonoer in Kazachstan zijn vanavond de laatste voorbereidingen aan de gang voor de lancering van een nieuwe bemanning naar het Internationaal Ruimtestation ISS. Dat deelt de NASA mee.
Om 22.25 uur Belgische tijd moet de Sojoez TMA-14M in de nok van een Sojoez-draagraket opstijgen, om minder dan zes uur later te koppelen aan de spacemeccano. De Sojoez vervoert drie mensen: de Russische gezagvoerder Aleksandr Samokoetajev, de Amerikaan Barry 'Butch' Wilmore en Elena Serova. Het drietal moet 5,5 maand in het ruimtestation werken.
Serova is pas de vierde Russin die de ruimte in gaat. Haar voorgangsters waren Valentina Teresjkova, Svetlana Savitskaja (die tweemaal vloog) en Jelena Kondakova (ook twee missies). Het is al van 1997 geleden dat nog een vrouw uit Rusland of de vroegere Sovjet-Unie de ruimte in gaat, zodat Serova de eerste Russin in het ISS wordt.
Het ontvangstcomité in het complex bestaat uit de Russische gezagvoerder Maksim Soerajev (die nog met Frank De Winne in het ISS heeft gewerkt), de Amerikaan Reid Wiseman en de Duitser Alexander Gerst namens het Europese Ruimtevaartbureau ESA.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-09-2014
Aards water ouder dan Zon
Een nieuwe computersimulatie volgt het spoor van water vanaf het ontstaan van ons zonnestelsel.
Water through time: Ices from the parent molecular cloud are incorporated into planet-forming disks around young stars. These ancient ices, including water, are available to nascent planetary systems, including our own. This picture shows the time sequence of water ice, starting in the cloud (prior to the Sun's formation), traveling through the stages of star formation, and eventually being incorporated into the planetary system itself.
© Bill Saxton, NSF/AUI/NRAO
Water komt volop voor in ons zonnestelsel: niet alleen op aarde, maar ook in kometen, meteorieten en op ijzige manen van reuzenplaneten. Daarnaast heeft water zijn sporen nagelaten in mineralen die op de maan en op Mars voorkomen. Amerikaanse wetenschappers hebben nu in Science de eerste aanwijzingen gepresenteerd dat een deel van het water in ons zonnestelsel er al geweest moet zijn voordat de zon werd gevormd.
Om de vraag naar de astronomische oorsprong van ons water te beantwoorden, analyseerden ze eerst de verhouding tussen twee isotopen in meteorieten, kometen en in gesteente van de maan en van Mars. Het gaat dan om de isotopen waterstof (de H uit H20) en het net iets zwaardere deuterium (D). Isotopen zijn atomen van hetzelfde element die hetzelfde aantal protonen hebben, maar een verschillend aantal neutronen. Sommige watermoleculen bevatten het iets zwaardere deuterium in plaats van waterstof.
Chemische evolutie
De verhouding tussen hoeveel deuterium er in water voorkomt en hoeveel waterstof, geeft informatie over de omstandigheden waaronder de watermoleculen zijn gevormd. Waterijs uit de interstellaire ruimte heeft bijvoorbeeld een relatief grote D/H-verhouding door de lage temperaturen tijdens de vorming van de watermoleculen.
De experimentele analyse vulden ze aan met een computermodel van een protoplanetaire schijf (een materieschijf waaruit planeten ontstaan) en volgden de chemische evolutie van de schijf gedurende miljoenen jaren.
Wanneer ze aannamen dat er geen water aanwezig was in het begin, waren de computersimulaties niet in staat om D/H-verhoudingen te creëren die in werkelijkheid in meteorieten, kometen en andere hemellichamen voorkomen. Alleen wanneer ze aannamen dat er wel al water aanwezig was voordat de Zon werd geboren, kon de miljoenen jaren lange chemische evolutie op de juiste D/H-verhoudingen uitkomen.
Als deze analyse klopt, dan is de kans groot dat waterijs ook voorkomt in andere protoplanetaire schijven die draaien rond sterren die zich nog aan het vormen zijn. En dat zou weer de kans vergroten dat er zich elders in het universum leven heeft ontwikkeld dat lijkt op het aardse leven.
"The ancient heritage of water ice in the solar system" L.I. Cleeves et al., Science 26 september 2014
(NPO.nl)
Aards water ouder dan Zon
Een nieuwe computersimulatie volgt het spoor van water vanaf het ontstaan van ons zonnestelsel.
Water through time: Ices from the parent molecular cloud are incorporated into planet-forming disks around young stars. These ancient ices, including water, are available to nascent planetary systems, including our own. This picture shows the time sequence of water ice, starting in the cloud (prior to the Sun's formation), traveling through the stages of star formation, and eventually being incorporated into the planetary system itself.
© Bill Saxton, NSF/AUI/NRAO
Water komt volop voor in ons zonnestelsel: niet alleen op aarde, maar ook in kometen, meteorieten en op ijzige manen van reuzenplaneten. Daarnaast heeft water zijn sporen nagelaten in mineralen die op de maan en op Mars voorkomen. Amerikaanse wetenschappers hebben nu in Science de eerste aanwijzingen gepresenteerd dat een deel van het water in ons zonnestelsel er al geweest moet zijn voordat de zon werd gevormd.
Om de vraag naar de astronomische oorsprong van ons water te beantwoorden, analyseerden ze eerst de verhouding tussen twee isotopen in meteorieten, kometen en in gesteente van de maan en van Mars. Het gaat dan om de isotopen waterstof (de H uit H20) en het net iets zwaardere deuterium (D). Isotopen zijn atomen van hetzelfde element die hetzelfde aantal protonen hebben, maar een verschillend aantal neutronen. Sommige watermoleculen bevatten het iets zwaardere deuterium in plaats van waterstof.
Chemische evolutie
De verhouding tussen hoeveel deuterium er in water voorkomt en hoeveel waterstof, geeft informatie over de omstandigheden waaronder de watermoleculen zijn gevormd. Waterijs uit de interstellaire ruimte heeft bijvoorbeeld een relatief grote D/H-verhouding door de lage temperaturen tijdens de vorming van de watermoleculen.
De experimentele analyse vulden ze aan met een computermodel van een protoplanetaire schijf (een materieschijf waaruit planeten ontstaan) en volgden de chemische evolutie van de schijf gedurende miljoenen jaren.
Wanneer ze aannamen dat er geen water aanwezig was in het begin, waren de computersimulaties niet in staat om D/H-verhoudingen te creëren die in werkelijkheid in meteorieten, kometen en andere hemellichamen voorkomen. Alleen wanneer ze aannamen dat er wel al water aanwezig was voordat de Zon werd geboren, kon de miljoenen jaren lange chemische evolutie op de juiste D/H-verhoudingen uitkomen.
Als deze analyse klopt, dan is de kans groot dat waterijs ook voorkomt in andere protoplanetaire schijven die draaien rond sterren die zich nog aan het vormen zijn. En dat zou weer de kans vergroten dat er zich elders in het universum leven heeft ontwikkeld dat lijkt op het aardse leven.
"The ancient heritage of water ice in the solar system" L.I. Cleeves et al., Science 26 september 2014
(NPO.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-09-2014
Hubble fotografeert piepjong dwergstelsel
De Hubble-ruimtetelescoop heeft wederom een prachtige foto gemaakt. Ditmaal van dwergstelsel DDO 68. Dit dwergstelsel vertoont overeenkomsten met de allereerste sterrenstelsels in het universum.
DDO 68 is namelijk een jong sterrenstelsel, dat zich nog aan het vormen is. Hierdoor kunnen wetenschappers van dichtbij onderzoeken hoe dit gebeurt. De afstand tot DDO 68 is slechts 39 miljoen lichtjaar. Dit is dichterbij dan de meeste andere jonge sterrenstelsels, die miljarden lichtjaren van ons verwijderd zijn.
WALLPAPER
Deze foto instellen als achtergrond voor je bureaublad? Download hier de foto op hoge resolutie.
Qua structuur, uiterlijk en samenstelling oogt DDO 68 – ook wel bekend als UGC 5340 – erg jong. Toch denken onderzoekers dat dit dwergstelsel ouder is dan het lijkt. De eerste sterrenstelsels in het universum werden bevolkt door sterren met lichte elementen, zoals waterstof en helium. Door kernfusie en supernova-explosies werden er steeds meer zwaardere elementen gebakken, waardoor latere generaties sterren meer zware elementen bevatten.
Op dit moment onderzoeken wetenschappers of DDO 68 sterren met zware elementen huisvest. Is dit het geval, dan bestaat het dwergstelsel niet alleen uit jonge sterren. Als de sterren in DDO 68 wel voornamelijk uit lichte elementen bestaat, dan bevestigt dit het unieke karakter van dit dwergstelsel en kunnen wetenschappers het object gebruiken om meer te weten te komen over de vorming van sterrenstelsels.
(Scientias.nl)
Hubble fotografeert piepjong dwergstelsel
De Hubble-ruimtetelescoop heeft wederom een prachtige foto gemaakt. Ditmaal van dwergstelsel DDO 68. Dit dwergstelsel vertoont overeenkomsten met de allereerste sterrenstelsels in het universum.
DDO 68 is namelijk een jong sterrenstelsel, dat zich nog aan het vormen is. Hierdoor kunnen wetenschappers van dichtbij onderzoeken hoe dit gebeurt. De afstand tot DDO 68 is slechts 39 miljoen lichtjaar. Dit is dichterbij dan de meeste andere jonge sterrenstelsels, die miljarden lichtjaren van ons verwijderd zijn.
WALLPAPER
Deze foto instellen als achtergrond voor je bureaublad? Download hier de foto op hoge resolutie.
Qua structuur, uiterlijk en samenstelling oogt DDO 68 – ook wel bekend als UGC 5340 – erg jong. Toch denken onderzoekers dat dit dwergstelsel ouder is dan het lijkt. De eerste sterrenstelsels in het universum werden bevolkt door sterren met lichte elementen, zoals waterstof en helium. Door kernfusie en supernova-explosies werden er steeds meer zwaardere elementen gebakken, waardoor latere generaties sterren meer zware elementen bevatten.
Op dit moment onderzoeken wetenschappers of DDO 68 sterren met zware elementen huisvest. Is dit het geval, dan bestaat het dwergstelsel niet alleen uit jonge sterren. Als de sterren in DDO 68 wel voornamelijk uit lichte elementen bestaat, dan bevestigt dit het unieke karakter van dit dwergstelsel en kunnen wetenschappers het object gebruiken om meer te weten te komen over de vorming van sterrenstelsels.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
http://www.kijkmagazine.n(...)op-maan-van-jupiter/quote:Platen verschuiven op maan van Jupiter
Geschreven op 9 september 2014 door KIJK-redactie
Jaren werd gedacht dat plaattektoniek iets unieks was voor onze aarde, maar ook op Jupiters maan ‘Europa’ zou het voorkomen.
Vorig jaar was één van de manen van Jupiter genaamd Europa al in het nieuws: er zou water verdampen op het hemellichaam. Alsof dit nog niet bijzonder genoeg is, hebben onderzoekers van de Johns Hopkins Universiteit nu ontdekt dat grote platen van ijs over elkaar heen schuiven op deze maan. Nooit eerder werd plaattektoniek ergens anders dan op aarde gesignaleerd.
27-09-2014
Complexe organische moleculen gevonden in de ruimte
Wetenschappers hebben diep in de ruimte complexe organische moleculen gevonden, het begin van al het leven op aarde.
Foto: AFP
Amerikaanse en Duitse astronomen onderzochten de samenstelling van een gaswolk waarin stervorming plaatsvond.
De gaswolk Sagittarius B2, op een afstand van 27.000 lichtjaar van de aarde, bleek moleculen te bevatten die nooit eerder zo diep in de ruimte waren aangetroffen.
In de gaswolk vonden de astronomen isopropyl cyanide, een molecuul met een vertakte koolstofketen. Wetenschappers zijn geïnteresseerd in dergelijke moleculen, omdat al het leven op aarde afhankelijk is van moleculen met vertakte koolstofketens. Tot nu werden er alleen onvertakte koolstofmoleculen gevonden.
De vondst kan erop duiden dat de bouwstenen van leven in groten getale aanwezig zijn in de ruimte, een belangrijke ontdekking in de zoektocht naar buitenaards leven.
Aminozuren
Al het leven zoals wij het op aarde kennen is afhankelijk van eiwitten, die opgebouwd zijn uit aminozuren. Wetenschappers die zoeken naar buitenaards leven hopen deze complexe organische moleculen aan te treffen in stervormende gaswolken, want waar de bouwstenen van leven worden gevormd, ontstaat mogelijk ook leven.
De astronomen ontdekten de isopropyl cyanide-moleculen door te kijken naar het licht dat uit de gaswolk kwam. De waargenomen golflengtes geven informatie over de samenstelling van de gaswolk.
De vondst is vrijdag gepubliceerd in Science.
(nu.nl)
Complexe organische moleculen gevonden in de ruimte
Wetenschappers hebben diep in de ruimte complexe organische moleculen gevonden, het begin van al het leven op aarde.
Foto: AFP
Amerikaanse en Duitse astronomen onderzochten de samenstelling van een gaswolk waarin stervorming plaatsvond.
De gaswolk Sagittarius B2, op een afstand van 27.000 lichtjaar van de aarde, bleek moleculen te bevatten die nooit eerder zo diep in de ruimte waren aangetroffen.
In de gaswolk vonden de astronomen isopropyl cyanide, een molecuul met een vertakte koolstofketen. Wetenschappers zijn geïnteresseerd in dergelijke moleculen, omdat al het leven op aarde afhankelijk is van moleculen met vertakte koolstofketens. Tot nu werden er alleen onvertakte koolstofmoleculen gevonden.
De vondst kan erop duiden dat de bouwstenen van leven in groten getale aanwezig zijn in de ruimte, een belangrijke ontdekking in de zoektocht naar buitenaards leven.
Aminozuren
Al het leven zoals wij het op aarde kennen is afhankelijk van eiwitten, die opgebouwd zijn uit aminozuren. Wetenschappers die zoeken naar buitenaards leven hopen deze complexe organische moleculen aan te treffen in stervormende gaswolken, want waar de bouwstenen van leven worden gevormd, ontstaat mogelijk ook leven.
De astronomen ontdekten de isopropyl cyanide-moleculen door te kijken naar het licht dat uit de gaswolk kwam. De waargenomen golflengtes geven informatie over de samenstelling van de gaswolk.
De vondst is vrijdag gepubliceerd in Science.
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
