W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
14-12-2013
De Rosetta-missie: een fascinerende reis naar de oorsprong van het leven
2014 wordt een intensief jaar voor ESA’s kometenjager Rosetta. Na een reis van bijna tien jaar en een winterslaap van 957 dagen zal ruimtesonde Rosetta komeet Churyumov-Gerasimenko ontmoeten. Als klap op de vuurpijl maakt lander Philae zich klaar om voor het eerst in de geschiedenis te landen op een komeet. Rosetta is één van de meest complexe en ambitieuze missies ooit. Tijd om de missie eens onder de loep te nemen.
Een prachtig beeld van Rosetta boven Mars, gemaakt door de Philae-camera op een afstand van ongeveer duizend kilometer van Mars. Foto: CIVA / Philae / ESA.
Sinds november 1993 hebben wetenschappers en ingenieurs uit Europa en de Verenigde Staten hun krachten gebundeld om de ruimtesonde Rosetta en een lander genaamd Philae te bouwen. Rosetta werd in 2004 gelanceerd en zette middels een aantal flyby’s langs de aarde en Mars koers richting komeet Churyumov-Gerasimenko. Rosetta in de buurt van de komeet Churyumov Gerasimenko krijgen is niet makkelijk. “Geen enkele bestaande raket is in staat om een ruimtesonde rechtstreeks naar een komeet te sturen. In plaats daarvan slingert Rosetta door het zonnestelsel mede dankzij de zwaartekracht van de aarde en Mars. “De Rosetta-missie is een fascinerende reis naar onze oorsprong,” vertelt Matt Taylor, projectwetenschapper bij het ESA Rosetta-team. “Rosetta is uniek omdat het de eerste missie is die heel dicht bij een komeet zal komen en een lander zal plaatsen. Daarnaast zal de ruimtesonde getuige zijn van de spectaculaire transformatie van de komeet naarmate de afstand tot de zon kleiner wordt.”
Wakker worden
In juni 2011 werd Rosetta in een diepe winterslaap gebracht voor de koudste, meest afgelegen deel van de reis. Rosetta werd in een langzame draai gezet om de stabiliteit te handhaven en haar zonnevleugels naar zon gericht om zoveel mogelijk zonlicht als mogelijk op te vangen. “Het is de eerste missie voorbij de asteroïdengordel die afhankelijk is van energie-opwekking door de zon, waardoor de sonde in staat is te opereren op 800 miljoen kilometer van de zon.” ESA is bezorgd om de gezondheid van het ruimtevaartuig. Zonder kleerscheuren een ruimtereis van meer dan tien jaar doorkomen is heel wat. “De onderdelen van Rosetta zijn uitvoerig getest, zodat zij kan omgaan met de ontberingen in de ruimte. We weten niet meer van Rosetta als toen ze in de sluimerstand ging,” aldus Taylor. Op dit moment zijn zowel de komeet als Rosetta op de terugreis naar het binnenste van het zonnestelsel en staat het Rosetta-team klaar om op 20 januari 2014 Rosetta, na een winterslaap van 957 dagen, wakker te maken.
Ontmoeting
“Zodra we de ruimtesonde met succes uit de winterslaap hebben gehaald en de instrumenten uitvoerig zijn getest, zullen we voorzichtig de komeet naderen en metingen verrichten.” Op het moment dat Rosetta wakker wordt, bevindt de sonde zich op nog zo’n negen miljoen kilometer van de komeet. Begin mei 2014 is die afstand naar verwachting verkleind tot twee miljoen kilometer en dan worden de eerste beelden van de Churyumov-Gerasimenko verwacht.
BELANGRIJKE LES
De ruimtesonde Rosetta is gebouwd met technologie van de jaren negentig en is niet de eerste ruimtesonde die naar een komeet wordt gestuurd. ESA’s Giotto werd ontworpen om de mysteries rond de komeet Halley op te lossen. Op 13 maart 1986 vloog Giotto heel dicht langs de komeet. Niemand had verwacht dat de ruimtesonde het spervuur aan komeetstof zou overleven. Hoewel Giotto flink werd beschadigd tijdens de flyby, bleven de meeste instrumenten operationeel. “De Giotto-missie was voor de ESA een belangrijke les. Hierdoor kon de technologie voor toekomstige missies zoals Rosetta worden verbeterd.”
Rosetta zal de eerste ruimtesonde zijn die, op korte afstand, getuige is van een spectaculaire transformatie van de komeet. De verwachting is dat het prachtige beelden oplevert, maar het is ook een groot gevaar. Naarmate de komeet in toenemende intensiteit wordt blootgesteld aan de straling van de zon begint het ijs te sublimeren. Het gas dat uit de kern ontsnapt neemt ook stof mee en dat leidt tot de vorming van twee staarten. De ionenstaart bevat geïoniseerd gas en stof en stroomt altijd in tegengestelde richting van de zon. De stofstaart van microscopische stofdeeltjes draait enigszins in de richting van de baan van de komeet. Hoewel het gas en stof de helderheid verhoogt, verbergt het ook de kern van de komeet. Het gas en het stof kunnen er voor zorgen dat Rosetta en Philae schade oplopen. Rosetta zal komeet Churyumov-Gerasimenko in het koude gebied van het zonnestelsel ontmoeten op het moment dat de komeet nog geen activiteit vertoont. “Het ontwerp van de baan van Rosetta is zodanig goed uitgezocht dat het ruimtevaartuig de gevaarlijke gebieden vermijdt, zoals de staart van de komeet. De navigatiecamera en het regelsysteem rekent op het zien van een deel van de zonnige zijde van de komeet, zodat het ruimtevaartuig niet in het staartgebied terechtkomt.”
Landing
Voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid zal er een poging gedaan worden om te landen op een komeet. Rosetta zal een serie manoeuvres maken om dichtbij de komeet te komen en dan zal de snelheid worden verlaagd tot ongeveer 25 meter per seconde. Het naderen van een komeet, erom heen cirkelen en er ook nog eens op landen is en delicate aangelegenheid. Aangezien er weinig bekend is van de komeet moeten beelden en analyses van de komeet meer duidelijkheid verschaffen. “Aan de hand van die informatie besluiten wetenschappers en operationele teams wat de beste landingsplaats zal zijn. Hierdoor kunnen wij de veiligheid van de lander het beste waarborgen.” Uiteindelijk wordt het ruimtevaartuig in een baan rond de kern van de komeet gebracht op een afstand van ongeveer 25 kilometer. “De zwaartekracht van de komeet is een miljoen keer kleiner dan die van de aarde. Een natuurlijke baan om de komeet is daardoor alleen mogelijk onder de 30 kilometer,” aldus Taylor. In november 2014 wordt de lander Philae losgelaten op een hoogte van ongeveer een kilometer en zal op loopsnelheid landen op de uitgekozen landingsplaats. Onmiddellijk na de landing zal een harpoen worden afgevuurd om de lander te verankeren en te voorkomen dat Philae ontsnapt aan de zeer zwakke zwaartekracht van de komeet. Op de komeet zal Philae hoge resolutie foto’s maken en boringen verrichten op het oppervlak. De ruimtesonde Rosetta zal in een baan om de komeet Churyumov-Gerasimenko blijven in de nabijheid van de ijzige kern. Het zal meer dan een jaar duren voordat de opmerkelijke missie, in december 2015, tot een einde komt.
Rosetta’s Philae lander op de kern van de komeet. Animatie: ESA / AOES Medialab
Of de Rosetta-missie een succes wordt, is de nog de vraag. Op 20 januari weten we of Rosetta wakker wordt en klaar is voor de laatste etappe van haar bijzondere reis. “Ik ben ervan overtuigd dat we in staat zijn om dat te doen. Van daaruit moeten we de belangrijkste uitdagingen aangaan zoals de ontmoeting met de komeet en vervolgens de landing. Echter, voor mij is het belangrijkste aspect de wetenschap. Kometen zijn de meest primitieve objecten in het zonnestelsel. Een tijdcapsule uit de vroege stadia van de vorming van ons zonnestelsel. Kometen worden verantwoordelijk gehouden voor het leveren van een groot deel van het water in het zonnestelsel, waaronder het water op aarde. Door te kijken naar bepaalde isotopen zullen we in staat zijn om verhoudingen van de komeet te vergelijken met die van de aarde en de link tussen het ontstaan van het leven, de aarde en de kometen versterken,” aldus Taylor. De ijzige resten van de vorming van de planeten kunnen de sleutel zijn tot het ontrafelen van het mysterie dat ‘de oorsprong van het leven’ heet.
(scientias.nl)
De Rosetta-missie: een fascinerende reis naar de oorsprong van het leven
2014 wordt een intensief jaar voor ESA’s kometenjager Rosetta. Na een reis van bijna tien jaar en een winterslaap van 957 dagen zal ruimtesonde Rosetta komeet Churyumov-Gerasimenko ontmoeten. Als klap op de vuurpijl maakt lander Philae zich klaar om voor het eerst in de geschiedenis te landen op een komeet. Rosetta is één van de meest complexe en ambitieuze missies ooit. Tijd om de missie eens onder de loep te nemen.
Een prachtig beeld van Rosetta boven Mars, gemaakt door de Philae-camera op een afstand van ongeveer duizend kilometer van Mars. Foto: CIVA / Philae / ESA.
Sinds november 1993 hebben wetenschappers en ingenieurs uit Europa en de Verenigde Staten hun krachten gebundeld om de ruimtesonde Rosetta en een lander genaamd Philae te bouwen. Rosetta werd in 2004 gelanceerd en zette middels een aantal flyby’s langs de aarde en Mars koers richting komeet Churyumov-Gerasimenko. Rosetta in de buurt van de komeet Churyumov Gerasimenko krijgen is niet makkelijk. “Geen enkele bestaande raket is in staat om een ruimtesonde rechtstreeks naar een komeet te sturen. In plaats daarvan slingert Rosetta door het zonnestelsel mede dankzij de zwaartekracht van de aarde en Mars. “De Rosetta-missie is een fascinerende reis naar onze oorsprong,” vertelt Matt Taylor, projectwetenschapper bij het ESA Rosetta-team. “Rosetta is uniek omdat het de eerste missie is die heel dicht bij een komeet zal komen en een lander zal plaatsen. Daarnaast zal de ruimtesonde getuige zijn van de spectaculaire transformatie van de komeet naarmate de afstand tot de zon kleiner wordt.”
Wakker worden
In juni 2011 werd Rosetta in een diepe winterslaap gebracht voor de koudste, meest afgelegen deel van de reis. Rosetta werd in een langzame draai gezet om de stabiliteit te handhaven en haar zonnevleugels naar zon gericht om zoveel mogelijk zonlicht als mogelijk op te vangen. “Het is de eerste missie voorbij de asteroïdengordel die afhankelijk is van energie-opwekking door de zon, waardoor de sonde in staat is te opereren op 800 miljoen kilometer van de zon.” ESA is bezorgd om de gezondheid van het ruimtevaartuig. Zonder kleerscheuren een ruimtereis van meer dan tien jaar doorkomen is heel wat. “De onderdelen van Rosetta zijn uitvoerig getest, zodat zij kan omgaan met de ontberingen in de ruimte. We weten niet meer van Rosetta als toen ze in de sluimerstand ging,” aldus Taylor. Op dit moment zijn zowel de komeet als Rosetta op de terugreis naar het binnenste van het zonnestelsel en staat het Rosetta-team klaar om op 20 januari 2014 Rosetta, na een winterslaap van 957 dagen, wakker te maken.
Ontmoeting
“Zodra we de ruimtesonde met succes uit de winterslaap hebben gehaald en de instrumenten uitvoerig zijn getest, zullen we voorzichtig de komeet naderen en metingen verrichten.” Op het moment dat Rosetta wakker wordt, bevindt de sonde zich op nog zo’n negen miljoen kilometer van de komeet. Begin mei 2014 is die afstand naar verwachting verkleind tot twee miljoen kilometer en dan worden de eerste beelden van de Churyumov-Gerasimenko verwacht.
BELANGRIJKE LES
De ruimtesonde Rosetta is gebouwd met technologie van de jaren negentig en is niet de eerste ruimtesonde die naar een komeet wordt gestuurd. ESA’s Giotto werd ontworpen om de mysteries rond de komeet Halley op te lossen. Op 13 maart 1986 vloog Giotto heel dicht langs de komeet. Niemand had verwacht dat de ruimtesonde het spervuur aan komeetstof zou overleven. Hoewel Giotto flink werd beschadigd tijdens de flyby, bleven de meeste instrumenten operationeel. “De Giotto-missie was voor de ESA een belangrijke les. Hierdoor kon de technologie voor toekomstige missies zoals Rosetta worden verbeterd.”
Rosetta zal de eerste ruimtesonde zijn die, op korte afstand, getuige is van een spectaculaire transformatie van de komeet. De verwachting is dat het prachtige beelden oplevert, maar het is ook een groot gevaar. Naarmate de komeet in toenemende intensiteit wordt blootgesteld aan de straling van de zon begint het ijs te sublimeren. Het gas dat uit de kern ontsnapt neemt ook stof mee en dat leidt tot de vorming van twee staarten. De ionenstaart bevat geïoniseerd gas en stof en stroomt altijd in tegengestelde richting van de zon. De stofstaart van microscopische stofdeeltjes draait enigszins in de richting van de baan van de komeet. Hoewel het gas en stof de helderheid verhoogt, verbergt het ook de kern van de komeet. Het gas en het stof kunnen er voor zorgen dat Rosetta en Philae schade oplopen. Rosetta zal komeet Churyumov-Gerasimenko in het koude gebied van het zonnestelsel ontmoeten op het moment dat de komeet nog geen activiteit vertoont. “Het ontwerp van de baan van Rosetta is zodanig goed uitgezocht dat het ruimtevaartuig de gevaarlijke gebieden vermijdt, zoals de staart van de komeet. De navigatiecamera en het regelsysteem rekent op het zien van een deel van de zonnige zijde van de komeet, zodat het ruimtevaartuig niet in het staartgebied terechtkomt.”
Landing
Voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid zal er een poging gedaan worden om te landen op een komeet. Rosetta zal een serie manoeuvres maken om dichtbij de komeet te komen en dan zal de snelheid worden verlaagd tot ongeveer 25 meter per seconde. Het naderen van een komeet, erom heen cirkelen en er ook nog eens op landen is en delicate aangelegenheid. Aangezien er weinig bekend is van de komeet moeten beelden en analyses van de komeet meer duidelijkheid verschaffen. “Aan de hand van die informatie besluiten wetenschappers en operationele teams wat de beste landingsplaats zal zijn. Hierdoor kunnen wij de veiligheid van de lander het beste waarborgen.” Uiteindelijk wordt het ruimtevaartuig in een baan rond de kern van de komeet gebracht op een afstand van ongeveer 25 kilometer. “De zwaartekracht van de komeet is een miljoen keer kleiner dan die van de aarde. Een natuurlijke baan om de komeet is daardoor alleen mogelijk onder de 30 kilometer,” aldus Taylor. In november 2014 wordt de lander Philae losgelaten op een hoogte van ongeveer een kilometer en zal op loopsnelheid landen op de uitgekozen landingsplaats. Onmiddellijk na de landing zal een harpoen worden afgevuurd om de lander te verankeren en te voorkomen dat Philae ontsnapt aan de zeer zwakke zwaartekracht van de komeet. Op de komeet zal Philae hoge resolutie foto’s maken en boringen verrichten op het oppervlak. De ruimtesonde Rosetta zal in een baan om de komeet Churyumov-Gerasimenko blijven in de nabijheid van de ijzige kern. Het zal meer dan een jaar duren voordat de opmerkelijke missie, in december 2015, tot een einde komt.
Rosetta’s Philae lander op de kern van de komeet. Animatie: ESA / AOES Medialab
Of de Rosetta-missie een succes wordt, is de nog de vraag. Op 20 januari weten we of Rosetta wakker wordt en klaar is voor de laatste etappe van haar bijzondere reis. “Ik ben ervan overtuigd dat we in staat zijn om dat te doen. Van daaruit moeten we de belangrijkste uitdagingen aangaan zoals de ontmoeting met de komeet en vervolgens de landing. Echter, voor mij is het belangrijkste aspect de wetenschap. Kometen zijn de meest primitieve objecten in het zonnestelsel. Een tijdcapsule uit de vroege stadia van de vorming van ons zonnestelsel. Kometen worden verantwoordelijk gehouden voor het leveren van een groot deel van het water in het zonnestelsel, waaronder het water op aarde. Door te kijken naar bepaalde isotopen zullen we in staat zijn om verhoudingen van de komeet te vergelijken met die van de aarde en de link tussen het ontstaan van het leven, de aarde en de kometen versterken,” aldus Taylor. De ijzige resten van de vorming van de planeten kunnen de sleutel zijn tot het ontrafelen van het mysterie dat ‘de oorsprong van het leven’ heet.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Magnetisch veld zon omgedraaid
Spectaculair nieuws zo voor het einde van 2013. Het magnetisch veld van de zon heeft zich de afgelopen week omgedraaid. Dat betekent heel éénvoudig dat de zuidpool nu de noordpool is geworden en omgekeerd. Of dit grote gevolgen zal hebben voor de Aarde is voorlopig nog onzeker.
Kans op spectaculair noorderlicht
Dr. Tony Phillips van NASA spreekt over een belangrijk evenement, want een ompoling van het magnetisch veld op de zon vindt slechts om de 11 jaar plaats. Of we daar op Aarde veel van gaan merken is nog maar de vraag, want het lijkt zich vooral af te spelen in de heliosfeer (gebied waar de zonnewind aanwezig is). Als deze geïoniseerde deeltjes van de zon doordringen (via de heliopauze) richting onze magnetosfeer kan er spectaculair noorderlicht ontstaan (poollicht).
Problemen met communicatie
Het stormachtig ruimteweer kan zijn invloed hebben op de communicatie op Aarde. Doordat satellieten overspoelt worden door elektronisch geladen deeltjes zouden deze verbindingen kortstondig onderbroken kunnen worden. Het moge duidelijk zijn. De ruimte is deze keer actiever dan het doorsnee weer in West-Europa.
Bron bericht: www.noodweer.be
Spectaculair nieuws zo voor het einde van 2013. Het magnetisch veld van de zon heeft zich de afgelopen week omgedraaid. Dat betekent heel éénvoudig dat de zuidpool nu de noordpool is geworden en omgekeerd. Of dit grote gevolgen zal hebben voor de Aarde is voorlopig nog onzeker.
Kans op spectaculair noorderlicht
Dr. Tony Phillips van NASA spreekt over een belangrijk evenement, want een ompoling van het magnetisch veld op de zon vindt slechts om de 11 jaar plaats. Of we daar op Aarde veel van gaan merken is nog maar de vraag, want het lijkt zich vooral af te spelen in de heliosfeer (gebied waar de zonnewind aanwezig is). Als deze geïoniseerde deeltjes van de zon doordringen (via de heliopauze) richting onze magnetosfeer kan er spectaculair noorderlicht ontstaan (poollicht).
Problemen met communicatie
Het stormachtig ruimteweer kan zijn invloed hebben op de communicatie op Aarde. Doordat satellieten overspoelt worden door elektronisch geladen deeltjes zouden deze verbindingen kortstondig onderbroken kunnen worden. Het moge duidelijk zijn. De ruimte is deze keer actiever dan het doorsnee weer in West-Europa.
Bron bericht: www.noodweer.be
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
06-01-2014
Eerste gamma-waarnemingen van zwaartekrachtslens
Artist impression van een 'blazar'. (NASA)
Met de Amerikaanse ruimtetelescoop Fermi is voor het eerst energierijke gammastraling waargenomen van een zogeheten zwaartekrachtslens. Het gaat om een sterrenstelsel op een afstand van 4,35 miljard lichtjaar met een superzwaar zwart gat in de kern. Straling uit de omgeving van dit zwarte gat is min of meer op de aarde gericht; zulke energierijke objecten worden 'blazars' genoemd. Op weg naar de aarde beweegt het licht van de blazar (B0218+357 geheten) door een dichterbij gelegen sterrenstelsel. Daarbij wordt het enigszins afgebogen en versterkt door de zwaartekracht van het voorgrondstelsel - astronomen spreken in zo'n geval van een zwaartekrachtslens.
In september 2012 vertoonde de blazar een krachtige uitbarsting op radiogolflengten. Sterrenkundigen hielden het object vervolgens in de gaten met de ruimtetelescoop Fermi, die gevoelig is voor energierijke gammastraling, die ook door de blazar wordt uitgezonden. Op die manier werden vertraagde uitbarstingen waargenomen, veroorzaakt doordat de straling van de blazar - dankzij de tussenliggende zwaartekrachtslens - langs verschillende routes op aarde aankomt, met steeds een net wat andere reistijd.
Uit de waarnemingen blijkt dat de gammastraling uit een ander gebied van de blazar afkomstig moet zijn dan de minder energierijke radiostraling. Ook is het gebied waaruit de gammastraling afkomstig is veel kleiner dan het gebied waarin radiostraling en zichtbaar licht wordt geproduceerd. Dankzij de zwaartekrachtslens kan dus informatie over het verre object worden afgeleid die anders nooit beschikbaar was geweest. De resultaten worden binnenkort gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters en zijn vandaag gepresenteerd op de 223ste bijeenkomst van de American Astronomical Society in Washington, D.C. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Eerste gamma-waarnemingen van zwaartekrachtslens
Artist impression van een 'blazar'. (NASA)
Met de Amerikaanse ruimtetelescoop Fermi is voor het eerst energierijke gammastraling waargenomen van een zogeheten zwaartekrachtslens. Het gaat om een sterrenstelsel op een afstand van 4,35 miljard lichtjaar met een superzwaar zwart gat in de kern. Straling uit de omgeving van dit zwarte gat is min of meer op de aarde gericht; zulke energierijke objecten worden 'blazars' genoemd. Op weg naar de aarde beweegt het licht van de blazar (B0218+357 geheten) door een dichterbij gelegen sterrenstelsel. Daarbij wordt het enigszins afgebogen en versterkt door de zwaartekracht van het voorgrondstelsel - astronomen spreken in zo'n geval van een zwaartekrachtslens.
In september 2012 vertoonde de blazar een krachtige uitbarsting op radiogolflengten. Sterrenkundigen hielden het object vervolgens in de gaten met de ruimtetelescoop Fermi, die gevoelig is voor energierijke gammastraling, die ook door de blazar wordt uitgezonden. Op die manier werden vertraagde uitbarstingen waargenomen, veroorzaakt doordat de straling van de blazar - dankzij de tussenliggende zwaartekrachtslens - langs verschillende routes op aarde aankomt, met steeds een net wat andere reistijd.
Uit de waarnemingen blijkt dat de gammastraling uit een ander gebied van de blazar afkomstig moet zijn dan de minder energierijke radiostraling. Ook is het gebied waaruit de gammastraling afkomstig is veel kleiner dan het gebied waarin radiostraling en zichtbaar licht wordt geproduceerd. Dankzij de zwaartekrachtslens kan dus informatie over het verre object worden afgeleid die anders nooit beschikbaar was geweest. De resultaten worden binnenkort gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters en zijn vandaag gepresenteerd op de 223ste bijeenkomst van de American Astronomical Society in Washington, D.C. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Vandaag mooi stuk over een bruine dwergster in de Volkskrant. Heb het idee dat een wetenschapsredacteur interesse heeft voor het heelal, er staan iedere keer leuke stukken in de krant.
http://www.volkskrant.nl/(...)e-dwergsterren.dhtml
edit: zie nu dat het van allesoversterrenkunde komt
[ Bericht 16% gewijzigd door Dimauro op 09-01-2014 14:07:46 ]
http://www.volkskrant.nl/(...)e-dwergsterren.dhtml
edit: zie nu dat het van allesoversterrenkunde komt
[ Bericht 16% gewijzigd door Dimauro op 09-01-2014 14:07:46 ]
I'm not the girl in the picture..
nopequote:
jij?
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-01-2014
Voor het eerst in veertig jaar zien we onze planeet vanaf het maanoppervlak
Hoe ziet de aarde eruit vanaf het oppervlak van de maan? Op deze vraag geeft de Chinese maanlander Chang’e 3 nu antwoord. En wel met een héél mooi kiekje.
Ruim een maand na de eerste landing van een Chinese maanlander komt China nu met meer nieuwe haarscherpe foto’s. Dit meldt het blog Universe Today. Het is voor het eerst in veertig jaar tijd dat we zien hoe de aarde er vanaf de maan uitziet. In veertig jaar tijd is er visueel weinig aan de aarde veranderd, maar toch is het een leuk weetje.
Op de eerste foto is de aarde in normaal licht zichtbaar. De foto is gemaakt op Eerste Kerstdag. Het wolkendek en de blauwe oceaan is duidelijk herkenbaar. De tweede foto is op 16 december 2013 gemaakt en toont de aarde in extreem ultraviolet licht. Hierdoor is de plasmasfeer van onze planeet goed zichtbaar.
En dan nog een paar hele mooie foto’s van de Yutu-rover en de Chang’e 3-lander. Dit duo maakt foto’s van elkaar, waardoor het maanoppervlak iets minder kaal oogt.
(scientias.nl)
Voor het eerst in veertig jaar zien we onze planeet vanaf het maanoppervlak
Hoe ziet de aarde eruit vanaf het oppervlak van de maan? Op deze vraag geeft de Chinese maanlander Chang’e 3 nu antwoord. En wel met een héél mooi kiekje.
Ruim een maand na de eerste landing van een Chinese maanlander komt China nu met meer nieuwe haarscherpe foto’s. Dit meldt het blog Universe Today. Het is voor het eerst in veertig jaar tijd dat we zien hoe de aarde er vanaf de maan uitziet. In veertig jaar tijd is er visueel weinig aan de aarde veranderd, maar toch is het een leuk weetje.
Op de eerste foto is de aarde in normaal licht zichtbaar. De foto is gemaakt op Eerste Kerstdag. Het wolkendek en de blauwe oceaan is duidelijk herkenbaar. De tweede foto is op 16 december 2013 gemaakt en toont de aarde in extreem ultraviolet licht. Hierdoor is de plasmasfeer van onze planeet goed zichtbaar.
En dan nog een paar hele mooie foto’s van de Yutu-rover en de Chang’e 3-lander. Dit duo maakt foto’s van elkaar, waardoor het maanoppervlak iets minder kaal oogt.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-01-2014
Is dit de vreemdste ster in het universum?
Astronomen ontdekten deze week een zeer bijzondere en zeldzame ster. Op dit kosmische verrassingsei jaagden zij al bijna 40 jaar.
Een tekening van een neutronenster. Bron: NASA
De gevonden ster is een zeldzame samensmelting van twee andere galactische objecten: een rode reus en een neutronenster. Rode reuzen zijn gigantische sterren die in de laatste fase zitten van hun leven en daarin opgepompt worden tot enorme proporties – een toestand die onze eigen zon over grofweg 5 miljard jaar zal bereiken. Neutronensterren zijn daarentegen juist heel klein, maar hebben wel een gigantische dichtheid. Zij ontstaan wanneer sterren sterven en ineenstorten onder hun eigen zwaartekracht. Wanneer hele zware sterren dat doen, ontstaan zwarte gaten, maar wanneer iets minder zware sterren dat doen ontstaan de iets minder extreme, maar tevens onvoorstelbaar zware neutronensterren.
Wanneer deze twee objecten met elkaar in aanraking komen, kan volgens sommige astronomen een soort kosmisch verrassingsei ontstaan: een rode reus met een neutronenster in zijn binnenste. Sterrenkundigen opperden al in 1975 dat deze zogeheten Thorne-Żytkow-objecten mogelijk zouden kunnen bestaan. Hoewel sindsdien een aantal mogelijke Thorne-Żytkow-objecten ontdekt werden, werd van geen enkele het bestaan definitief bevestigd.
Daarin komt nu vermoedelijk verandering. Emily Levesque van de Amerikaanse University of Colorado meldde begin deze week op een bijeenkomst van de American Astronomical Society dat zij een dergelijke ster ontdekt heeft, schrijft Nature News. Omdat haar resultaat nog niet in een vakblad is gepubliceerd, maakte zij nog niet bekend waar de ster zich exact bevindt. Zeker is wel dat de ster in in de zogeheten Kleine Magelhaense Wolk zit, een dwergsterrenstelsel met enkele honderden miljoenen sterren dat zich relatief erg dicht bij onze melkweg bevindt.
De reden dat Levesque meent dat zij een Thorne-Żytkow-object heeft gevonden, is omdat de onderzoekers in de ster verhoogde hoeveelheden van de elementen lithium, rubidium en molybdeen aantroffen. Volgens astronomen bevatten Thorne-Żytkow-objecten deze stoffen omdat de aanwezigheid van de neutronenster in het binnenste van de rode reus de gebruikelijke fusieprocessen van de ster overhoop gooit.
(newscientist.nl)
Is dit de vreemdste ster in het universum?
Astronomen ontdekten deze week een zeer bijzondere en zeldzame ster. Op dit kosmische verrassingsei jaagden zij al bijna 40 jaar.
Een tekening van een neutronenster. Bron: NASA
De gevonden ster is een zeldzame samensmelting van twee andere galactische objecten: een rode reus en een neutronenster. Rode reuzen zijn gigantische sterren die in de laatste fase zitten van hun leven en daarin opgepompt worden tot enorme proporties – een toestand die onze eigen zon over grofweg 5 miljard jaar zal bereiken. Neutronensterren zijn daarentegen juist heel klein, maar hebben wel een gigantische dichtheid. Zij ontstaan wanneer sterren sterven en ineenstorten onder hun eigen zwaartekracht. Wanneer hele zware sterren dat doen, ontstaan zwarte gaten, maar wanneer iets minder zware sterren dat doen ontstaan de iets minder extreme, maar tevens onvoorstelbaar zware neutronensterren.
Wanneer deze twee objecten met elkaar in aanraking komen, kan volgens sommige astronomen een soort kosmisch verrassingsei ontstaan: een rode reus met een neutronenster in zijn binnenste. Sterrenkundigen opperden al in 1975 dat deze zogeheten Thorne-Żytkow-objecten mogelijk zouden kunnen bestaan. Hoewel sindsdien een aantal mogelijke Thorne-Żytkow-objecten ontdekt werden, werd van geen enkele het bestaan definitief bevestigd.
Daarin komt nu vermoedelijk verandering. Emily Levesque van de Amerikaanse University of Colorado meldde begin deze week op een bijeenkomst van de American Astronomical Society dat zij een dergelijke ster ontdekt heeft, schrijft Nature News. Omdat haar resultaat nog niet in een vakblad is gepubliceerd, maakte zij nog niet bekend waar de ster zich exact bevindt. Zeker is wel dat de ster in in de zogeheten Kleine Magelhaense Wolk zit, een dwergsterrenstelsel met enkele honderden miljoenen sterren dat zich relatief erg dicht bij onze melkweg bevindt.
De reden dat Levesque meent dat zij een Thorne-Żytkow-object heeft gevonden, is omdat de onderzoekers in de ster verhoogde hoeveelheden van de elementen lithium, rubidium en molybdeen aantroffen. Volgens astronomen bevatten Thorne-Żytkow-objecten deze stoffen omdat de aanwezigheid van de neutronenster in het binnenste van de rode reus de gebruikelijke fusieprocessen van de ster overhoop gooit.
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
We zijn er bijna, we zijn er bijna
maar nog niet helemaal.
(kontje kaal!)
We zijn er bijna, we zijn er bijna
maar nog niet helemaal.
maar nog niet helemaal.
(kontje kaal!)
We zijn er bijna, we zijn er bijna
maar nog niet helemaal.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
17-01-2014
Japan wil ruimtepuin vangen... met een groot net
© thinkstock.
De hoeveelheid puin in de ruimte is gigantisch en niet ongevaarlijk. De Japanse ruimtevaartorganisatie is van plan om de rommel met behulp van een magnetisch net uit het heelal te halen. Dat schrijft South China Morning Post.
Het uitvindsel van ruim 300 meter lang en nog geen halve meter breed wordt volgende maand gelanceerd. In theorie klinkt het simpel: het net zal in de ruimte geplaatst worden, rondzwevend puin aantrekken en door het gewicht langzaamaan opnieuw naar de aarde zakken. Eens in de atmosfeer zullen het vangnet en het verzamelde puin verbranden.
Het project zit nog in de testfase en de krant meldt dat het vangnet allicht nog groter zal worden. Japan hoopt tegen 2019 een definitief systeem om puin te ruimen klaar te hebben.
(HLN)
Japan wil ruimtepuin vangen... met een groot net
© thinkstock.
De hoeveelheid puin in de ruimte is gigantisch en niet ongevaarlijk. De Japanse ruimtevaartorganisatie is van plan om de rommel met behulp van een magnetisch net uit het heelal te halen. Dat schrijft South China Morning Post.
Het uitvindsel van ruim 300 meter lang en nog geen halve meter breed wordt volgende maand gelanceerd. In theorie klinkt het simpel: het net zal in de ruimte geplaatst worden, rondzwevend puin aantrekken en door het gewicht langzaamaan opnieuw naar de aarde zakken. Eens in de atmosfeer zullen het vangnet en het verzamelde puin verbranden.
Het project zit nog in de testfase en de krant meldt dat het vangnet allicht nog groter zal worden. Japan hoopt tegen 2019 een definitief systeem om puin te ruimen klaar te hebben.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Bestaat dat ruimtepuin uit afgeschreven satellieten en resten van raketten? Of wat moet ik me daar bij voorstellen..quote:Op zaterdag 18 januari 2014 09:01 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
17-01-2014
Japan wil ruimtepuin vangen... met een groot net
[ afbeelding ]
© thinkstock.
De hoeveelheid puin in de ruimte is gigantisch en niet ongevaarlijk. De Japanse ruimtevaartorganisatie is van plan om de rommel met behulp van een magnetisch net uit het heelal te halen. Dat schrijft South China Morning Post.
Het uitvindsel van ruim 300 meter lang en nog geen halve meter breed wordt volgende maand gelanceerd. In theorie klinkt het simpel: het net zal in de ruimte geplaatst worden, rondzwevend puin aantrekken en door het gewicht langzaamaan opnieuw naar de aarde zakken. Eens in de atmosfeer zullen het vangnet en het verzamelde puin verbranden.
Het project zit nog in de testfase en de krant meldt dat het vangnet allicht nog groter zal worden. Japan hoopt tegen 2019 een definitief systeem om puin te ruimen klaar te hebben.
(HLN)
I'm not the girl in the picture..
(Zie ook de OP van dit deel)quote:Wekker moet ruimtesonde op 800 miljoen kilometer uit winterslaap halen
Op 800 miljoen kilometer van de aarde gaat maandagochtend een wekker af. Die moet een Europese ruimtesonde uit een winterslaap van 957 dagen halen. Na het alarm volgen spannende uren. Op zijn vroegst maandagavond wordt duidelijk of Rosetta, zoals de sonde heet, inderdaad wakker is geworden. Lukt het niet, dan is een ambitieuze missie van ongeveer een miljard euro hoogstwaarschijnlijk mislukt. .
De Rosetta werd in 2004 gelanceerd. De sonde is op weg naar een komeet die 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko heet. Dat is een zwart brokstuk van steen, stof en ijs. In augustus van dit jaar komt de sonde aan. Als eerste vaartuig ooit moet de Rosetta gaan meevliegen met een komeet. Bovendien zet ze in november een lander, Philae genaamd, op het oppervlak. Ook dat is nog nooit eerder gedaan.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
http://www.astroblogs.nl/(...)escoop-is-overleden/
Vandaag werd bekendgemaakt dat op 15 januari 2014 John Dobson op 98-jarige leeftijd in Burbank (Californië) is overleden. Hij was de uitvinder naar de naar hem genoemde Dobson-telescoop, de eenvoudige, goedkope, maar onder amateur-astronomen zeer populaire telescoop
Vandaag werd bekendgemaakt dat op 15 januari 2014 John Dobson op 98-jarige leeftijd in Burbank (Californië) is overleden. Hij was de uitvinder naar de naar hem genoemde Dobson-telescoop, de eenvoudige, goedkope, maar onder amateur-astronomen zeer populaire telescoop
Ware Wijsheid Liefdevolle Vrede
Peaceful Warrior "What are you?" "This Moment"
Peaceful Warrior "What are you?" "This Moment"
18-01-2014
Is de zon in slaap gevallen?
© epa.
Normaal zou de zon rond deze tijd van het jaar moeten barsten van de activiteit maar de ster houdt zich nu angstvallig gedeisd, enkele krachtige explosies niet te na gesproken. "De zon is al 100 jaar niet meer zo rustig geweest", verklaren verbaasde wetenschappers. De keren dat dit in het verleden gebeurde, waren de winters wel erg streng. Houdt de zon een lange winterslaap en wat zijn de mogelijke gevolgen?
© epa.
© ap.
© photo news.
© reuters.
© afp.
"Ik ben al dertig jaar zonnefysicus en ik heb nog nooit iets dergelijk gezien", vertelt Richard Harrison van het Rutherford Appleton Laboratory in Oxfordshire aan de BBC. Hij toont recente beelden van de ster. Het gelaat van de zon is "expressieloos".
Zonnemaxima
De zon kent normaal een cyclus die zo'n elf jaar duurt. Normaal zou nu ongeveer de periode met maximale activiteit moeten aanbreken (het zonnemaxima) met heel veel zonnevlekken maar in tegenstelling tot de verwachtingen is het oppervlak heel rustig. In plaats van gestaag in activiteit te stijgen, daalt het aantal zonnevlekken en lijkt de zon dus gas terug te nemen.
Kleine IJstijd
Toch is het niet de eerste keer dat dit gebeurt. Ook in de tweede helft van de 17e eeuw tot halverwege de 18e eeuw was het aantal zonnevlekken erg laag. Normaal worden er jaarlijks gemiddeld 50.000 zonnevlekken waargenomen maar volgens historische bronnen werden er in die periode slechts 50 geteld. Die rustige fase werd toen een Maunderminimum genoemd. De verminderde zonneactiviteit ging gepaard met extreem koude winters in Europa. De Kleine IJstijd was een feit.
10.000 jaar
Volgens professor Mike Lockwood van de universiteit van Reading vermindert de activiteit van de zon aan een schrikbarend tempo waardoor er een nieuw Maunderminimum lijkt aan te komen. Het is naar verluidt zelfs 10.000 jaar geleden dat de activiteit zo snel afzwakte. Zonnefysici schatten de kans dat de zon binnen veertig jaar opnieuw in een Maunderminimumfase terechtkomt op twintig procent.
Klimaatverandering
Vermits het weer op Aarde sterk wordt beïnvloed door de zonneactiviteit of het gebrek daaraan, is de kans dus groot dat Europa op termijn zeer strenge winters te verwerken krijgt. Al zou de op til zijnde klimaatverandering dit effect nog kunnen afzwakken. Tijdens de Maunderminimumfase krijgen we het noorderlicht nog amper te zien want dat fenomeen hangt volledig samen met de zonneactiviteit.
Onvoorspelbaar
Terwijl de gevolgen van een zon in 'winterslaap' nog niet voldoende gekend zijn, zijn wetenschappers het alvast eens over het feit dat de ster zeer onvoorspelbaar is en eigenlijk nog alles mogelijk blijft. "Het voelt raar aan om de zon zo rustig te zien maar het benadrukt evenzeer hoe weinig we eigenlijk echt begrijpen van onze zon", besluit Richard Harrison.
(HLN)
Is de zon in slaap gevallen?
© epa.
Normaal zou de zon rond deze tijd van het jaar moeten barsten van de activiteit maar de ster houdt zich nu angstvallig gedeisd, enkele krachtige explosies niet te na gesproken. "De zon is al 100 jaar niet meer zo rustig geweest", verklaren verbaasde wetenschappers. De keren dat dit in het verleden gebeurde, waren de winters wel erg streng. Houdt de zon een lange winterslaap en wat zijn de mogelijke gevolgen?
© epa.
© ap.
© photo news.
© reuters.
© afp.
"Ik ben al dertig jaar zonnefysicus en ik heb nog nooit iets dergelijk gezien", vertelt Richard Harrison van het Rutherford Appleton Laboratory in Oxfordshire aan de BBC. Hij toont recente beelden van de ster. Het gelaat van de zon is "expressieloos".
Zonnemaxima
De zon kent normaal een cyclus die zo'n elf jaar duurt. Normaal zou nu ongeveer de periode met maximale activiteit moeten aanbreken (het zonnemaxima) met heel veel zonnevlekken maar in tegenstelling tot de verwachtingen is het oppervlak heel rustig. In plaats van gestaag in activiteit te stijgen, daalt het aantal zonnevlekken en lijkt de zon dus gas terug te nemen.
Kleine IJstijd
Toch is het niet de eerste keer dat dit gebeurt. Ook in de tweede helft van de 17e eeuw tot halverwege de 18e eeuw was het aantal zonnevlekken erg laag. Normaal worden er jaarlijks gemiddeld 50.000 zonnevlekken waargenomen maar volgens historische bronnen werden er in die periode slechts 50 geteld. Die rustige fase werd toen een Maunderminimum genoemd. De verminderde zonneactiviteit ging gepaard met extreem koude winters in Europa. De Kleine IJstijd was een feit.
10.000 jaar
Volgens professor Mike Lockwood van de universiteit van Reading vermindert de activiteit van de zon aan een schrikbarend tempo waardoor er een nieuw Maunderminimum lijkt aan te komen. Het is naar verluidt zelfs 10.000 jaar geleden dat de activiteit zo snel afzwakte. Zonnefysici schatten de kans dat de zon binnen veertig jaar opnieuw in een Maunderminimumfase terechtkomt op twintig procent.
Klimaatverandering
Vermits het weer op Aarde sterk wordt beïnvloed door de zonneactiviteit of het gebrek daaraan, is de kans dus groot dat Europa op termijn zeer strenge winters te verwerken krijgt. Al zou de op til zijnde klimaatverandering dit effect nog kunnen afzwakken. Tijdens de Maunderminimumfase krijgen we het noorderlicht nog amper te zien want dat fenomeen hangt volledig samen met de zonneactiviteit.
Onvoorspelbaar
Terwijl de gevolgen van een zon in 'winterslaap' nog niet voldoende gekend zijn, zijn wetenschappers het alvast eens over het feit dat de ster zeer onvoorspelbaar is en eigenlijk nog alles mogelijk blijft. "Het voelt raar aan om de zon zo rustig te zien maar het benadrukt evenzeer hoe weinig we eigenlijk echt begrijpen van onze zon", besluit Richard Harrison.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-01-2014
'Kosmisch web' voor het eerst gefotografeerd
Foto van het kosmisch web. (S. Cantalupo (UCSC))
Voor het eerst zijn sterrenkundigen erin geslaagd om een foto te maken van de ruimtelijke structuur van het 'kosmisch web' - de ijle maar uitgestrekte gasslierten die verschillende sterrenstelsels in het heelal met elkaar verbinden.
Uit computersimulaties was al gebleken dat het gas in het vroege, uitdijende heelal (voornamelijk waterstof en helium) zich zou moeten verdelen in een spinnewebachtige structuur van draderige filamenten. Op de knooppunten van dit 'kosmisch web' zijn later de afzonderlijke sterrenstelsels ontstaan.
Op basis van absorptiepatronen in het licht van ver verwijderde quasars was het bestaan van intergalactische gasslierten al aangetoond, maar een echte 'foto' van het kosmisch web, waarop de ruimtelijke verdeling te zien is, was nog nooit gemaakt. Dat is nu voor het eerst wél gelukt, met de 10-meter Keck I-telescoop op Mauna Kea, Hawaii.
De sterrenkundigen, onder leiding van Sebastiano Cantalupo van de Universiteit van Californië in Santa Cruz, maakten dankbaar gebruik van een nabijgelegen 'schijnwerper': de quasar UM287. Quasars zijn de extreem heldere kernen van verre sterrenstelsels; de energierijke straling van een quasar wordt opgewekt in de directe omgeving van het superzware zwarte gat in de kern van het stelsel.
De fluorescerende werking van de quasarstraling brengt een deel van het omringende kosmisch web tot gloeien. Door gebruik te maken van een speciaal ontwikkeld filter dat uitsluitend straling doorlaat met de verwachte fluorescentie-frequentie, slaagden de sterrenkundigen erin het kosmisch web vast te leggen - in elk geval een deel in de omgeving van de quasar. De draderige structuur is op de resulterende foto vrij goed te zien.
De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in Nature. (GS)
(allesoversterrenkunde)
'Kosmisch web' voor het eerst gefotografeerd
Foto van het kosmisch web. (S. Cantalupo (UCSC))
Voor het eerst zijn sterrenkundigen erin geslaagd om een foto te maken van de ruimtelijke structuur van het 'kosmisch web' - de ijle maar uitgestrekte gasslierten die verschillende sterrenstelsels in het heelal met elkaar verbinden.
Uit computersimulaties was al gebleken dat het gas in het vroege, uitdijende heelal (voornamelijk waterstof en helium) zich zou moeten verdelen in een spinnewebachtige structuur van draderige filamenten. Op de knooppunten van dit 'kosmisch web' zijn later de afzonderlijke sterrenstelsels ontstaan.
Op basis van absorptiepatronen in het licht van ver verwijderde quasars was het bestaan van intergalactische gasslierten al aangetoond, maar een echte 'foto' van het kosmisch web, waarop de ruimtelijke verdeling te zien is, was nog nooit gemaakt. Dat is nu voor het eerst wél gelukt, met de 10-meter Keck I-telescoop op Mauna Kea, Hawaii.
De sterrenkundigen, onder leiding van Sebastiano Cantalupo van de Universiteit van Californië in Santa Cruz, maakten dankbaar gebruik van een nabijgelegen 'schijnwerper': de quasar UM287. Quasars zijn de extreem heldere kernen van verre sterrenstelsels; de energierijke straling van een quasar wordt opgewekt in de directe omgeving van het superzware zwarte gat in de kern van het stelsel.
De fluorescerende werking van de quasarstraling brengt een deel van het omringende kosmisch web tot gloeien. Door gebruik te maken van een speciaal ontwikkeld filter dat uitsluitend straling doorlaat met de verwachte fluorescentie-frequentie, slaagden de sterrenkundigen erin het kosmisch web vast te leggen - in elk geval een deel in de omgeving van de quasar. De draderige structuur is op de resulterende foto vrij goed te zien.
De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in Nature. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Zitten meer mensen te wachten op Rosetta?
Egregious professor of Cruel and Unusual Geography
Onikaan ni ov dovah
Onikaan ni ov dovah
Op alles wat maar nieuwe inzichten, informatie en vooral ook nieuwe foto's oplevert. Volgend jaar bijvoorbeeld ook de ruimtesonde New Horizons, die dan bij Pluto aankomt. Maar Rosetta ben ik ook zeer benieuwd naar.quote:
Zitten meer mensen te wachten op Rosetta?
twitter:
“Hello, world!" twitter:esaoperations twitterde op maandag 20-01-2014 om 19:20:41 Team at @NASAJPL : Both Canberra & Goldstone have captured the #ROSETTA signal!Good morning ROSETTA, welcome back!!!!!!!!! reageer retweet
Team at @
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
800 miljoen km ver wegquote:twitter:twitter:esaoperations twitterde op maandag 20-01-2014 om 19:20:41 Team at @NASAJPL : Both Canberra & Goldstone have captured the #ROSETTA signal!Good morning ROSETTA, welcome back!!!!!!!!! reageer retweet
20-01-2014
Europese komeetverkenner Rosetta gewekt
De Europese komeetverkenner Rosetta en de kleine lander Philae bij komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. (ESA)
Na een jarenlange reis door de ruimte is ESA's Rosetta-sonde maandag 20 januari volgens schema uit zijn diepe winterslaap ontwaakt. Om 19.18 uur Nederlandse tijd kwam het verlossende eerste signaal binnen bij ESA's Space Operations Centre (ESOC) in het Duitse Darmstadt.
De laatste keer dat er radiocontact was tussen Rosetta en de aarde, was dik 31 maanden geleden. Nu de sonde ontwaakt is, kan Rosetta zijn weg vervolgen richting de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Eenmaal daar aangekomen (komende zomer) moet de kometenjager de eerste sonde worden die op een komeet landt: de kleine lander Philae zal op 11 november naar het bevroren oppervlak afdalen.
Rosetta werd in juni 2011 in een diepe winterslaap gebracht op een afstand van zo'n 800 miljoen kilometer van de zon. Tijdens zijn winterslaap vloog Rosetta weer een stuk dichter naar de zon toe. De afstand tot onze voornaamste warmtebron bedraagt nu 673 miljoen kilometer, een afstand die dichtbij genoeg is om weer energie op te wekken met behulp van zonnepanelen.
(allesoversterrenkunde)
Europese komeetverkenner Rosetta gewekt
De Europese komeetverkenner Rosetta en de kleine lander Philae bij komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. (ESA)
Na een jarenlange reis door de ruimte is ESA's Rosetta-sonde maandag 20 januari volgens schema uit zijn diepe winterslaap ontwaakt. Om 19.18 uur Nederlandse tijd kwam het verlossende eerste signaal binnen bij ESA's Space Operations Centre (ESOC) in het Duitse Darmstadt.
De laatste keer dat er radiocontact was tussen Rosetta en de aarde, was dik 31 maanden geleden. Nu de sonde ontwaakt is, kan Rosetta zijn weg vervolgen richting de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Eenmaal daar aangekomen (komende zomer) moet de kometenjager de eerste sonde worden die op een komeet landt: de kleine lander Philae zal op 11 november naar het bevroren oppervlak afdalen.
Rosetta werd in juni 2011 in een diepe winterslaap gebracht op een afstand van zo'n 800 miljoen kilometer van de zon. Tijdens zijn winterslaap vloog Rosetta weer een stuk dichter naar de zon toe. De afstand tot onze voornaamste warmtebron bedraagt nu 673 miljoen kilometer, een afstand die dichtbij genoeg is om weer energie op te wekken met behulp van zonnepanelen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-01-2014
NASA presenteert verlanglijstje voor de komende dertig verjaardagen
Wat kan een ruimtevaartorganisatie met supertelescopen in de lucht, robots op Mars en een ruimtesonde buiten het zonnestelsel zich nog meer wensen? Daar komen we vandaag achter! NASA maakt het verlanglijstje voor de komende dertig jaar bekend. Dit wil de ruimtevaartorganisatie hebben, gaan doen en ontdekken!
In een paper zet NASA de verlangens die deze op het gebied van astrofysica nog heeft, op een rijtje. Het resulteert in een verlanglijstje dat uit drie vragen bestaat: ‘Zijn we alleen?’ en ‘Hoe zijn we hier gekomen?’ en ‘Hoe werkt het universum?’
Vooruitgang
“Het antwoord zoeken op deze stokoude vragen resulteert in een voortdurende zoektocht van de mensheid,” zo schrijven de onderzoekers. Ze voorspellen dat NASA de komende decennia op deze gebieden enorme vooruitgang zal gaan boeken.
Op zoek naar anderen
Maar het blijft niet bij voorspellingen. Het paper legt ook direct uit hoe NASA die vooruitgang hoopt te gaan boeken. Om te achterhalen of we alleen zijn in dit grote universum, zet NASA onder meer de in aanbouw zijnde James Webb Space Telescope en de Large UV-Optical-IR (LUVOIR) Surveyor in. Laatstgenoemde is in staat om waterdamp, zuurstof en andere moleculen in de atmosfeer van aardachtige exoplaneten te meten en is het verlengstuk van de James Webb Space Telescope (de opvolger van Hubble). Ondertussen zoekt NASA tijdens de WFIRST-AFTA-missie onder meer naar planeten die niet rond een ster draaien. Daarnaast wil NASA een ExoEarth Mapper bouwen: deze combineert de gegevens die optische telescopen verzamelen om zich letterlijke en beeld te vormen van aardachtige exoplaneten. “Voor het eerst zullen we continenten en oceanen en misschien zelfs sporen van leven op verre werelden identificeren,” schrijven de onderzoekers.
JAMES WEBB SPACE TELESCOPE
Ruimtetelescoop James Webb lijkt een spectaculaire rol te gaan spelen in de toekomstdromen van NASA. Nieuwsgierig naar deze nu nog in aanbouw zijnde, peperdure telescoop? Lees er hier alles over!
Op zoek naar de oorsprong
Minstens zo interessant als de vraag ‘Zijn we alleen?’ is de vraag ‘Hoe zijn we hier terechtgekomen?’. Om een antwoord op die vraag te vinden, zet NASA wederom de James Web-ruimtetelescoop, LUVOIR en WFIRST-AFTA in. “Deze missies zullen de historie van sterrenstelsels en intergalactisch gas in kaart brengen door bijna veertien miljard jaar terug te kijken,” stelt NASA. “In samenwerking met de Gravitational Wave Surveyor zullen ze de complexe symbiose tussen sterrenstelsels en de superzware zwarte gaten in hun centrum achterhalen.”
Op zoek naar antwoorden
In een poging ook nog eens de werking van het universum te ontrafelen, gaat NASA op zoek naar extreme situaties in het heelal die onmogelijk in een aards laboratorium kunnen worden nagebootst. Denk aan zwarte gaten en het binnenste van neutronensterren. Met behulp van onder meer de Gravitational-Wave Surveyor gaat NASA de voorspellingen die Einstein reeds deed op de meest extreme plaatsen toetsen.
De plannen van NASA zijn enthousiasmerend. Ze maken nieuwsgierig. Want wat gaan we ontdekken? “Over dertig jaar kunnen deze onderzoeken wel eens aantonen dat leven regelmatig op planeten rondom andere sterren ontstaat of dat er in het hart van neutronensterren fundamenteel nieuwe vormen van materie ontstaan of dat de eerste sterren in de kosmos heel anders waren dan die van vandaag de dag of dat er meer dimensies zijn dan de vier waar wij elke dag mee te maken hebben.” Of de instrumenten die NASA in het verlanglijstje aanhaalt om dit soort ontdekkingen te doen, daar ook daadwerkelijk toe in staat zullen zijn? Dat acht NASA zelf ook twijfelachtig. “Hoewel toekomstplannen voort moeten bouwen op de huidige kennis is het waarschijnlijk dat de belangrijkste resultaten voortkomen uit missies waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken.”
(scientias.nl)
NASA presenteert verlanglijstje voor de komende dertig verjaardagen
Wat kan een ruimtevaartorganisatie met supertelescopen in de lucht, robots op Mars en een ruimtesonde buiten het zonnestelsel zich nog meer wensen? Daar komen we vandaag achter! NASA maakt het verlanglijstje voor de komende dertig jaar bekend. Dit wil de ruimtevaartorganisatie hebben, gaan doen en ontdekken!
In een paper zet NASA de verlangens die deze op het gebied van astrofysica nog heeft, op een rijtje. Het resulteert in een verlanglijstje dat uit drie vragen bestaat: ‘Zijn we alleen?’ en ‘Hoe zijn we hier gekomen?’ en ‘Hoe werkt het universum?’
Vooruitgang
“Het antwoord zoeken op deze stokoude vragen resulteert in een voortdurende zoektocht van de mensheid,” zo schrijven de onderzoekers. Ze voorspellen dat NASA de komende decennia op deze gebieden enorme vooruitgang zal gaan boeken.
Op zoek naar anderen
Maar het blijft niet bij voorspellingen. Het paper legt ook direct uit hoe NASA die vooruitgang hoopt te gaan boeken. Om te achterhalen of we alleen zijn in dit grote universum, zet NASA onder meer de in aanbouw zijnde James Webb Space Telescope en de Large UV-Optical-IR (LUVOIR) Surveyor in. Laatstgenoemde is in staat om waterdamp, zuurstof en andere moleculen in de atmosfeer van aardachtige exoplaneten te meten en is het verlengstuk van de James Webb Space Telescope (de opvolger van Hubble). Ondertussen zoekt NASA tijdens de WFIRST-AFTA-missie onder meer naar planeten die niet rond een ster draaien. Daarnaast wil NASA een ExoEarth Mapper bouwen: deze combineert de gegevens die optische telescopen verzamelen om zich letterlijke en beeld te vormen van aardachtige exoplaneten. “Voor het eerst zullen we continenten en oceanen en misschien zelfs sporen van leven op verre werelden identificeren,” schrijven de onderzoekers.
JAMES WEBB SPACE TELESCOPE
Ruimtetelescoop James Webb lijkt een spectaculaire rol te gaan spelen in de toekomstdromen van NASA. Nieuwsgierig naar deze nu nog in aanbouw zijnde, peperdure telescoop? Lees er hier alles over!
Op zoek naar de oorsprong
Minstens zo interessant als de vraag ‘Zijn we alleen?’ is de vraag ‘Hoe zijn we hier terechtgekomen?’. Om een antwoord op die vraag te vinden, zet NASA wederom de James Web-ruimtetelescoop, LUVOIR en WFIRST-AFTA in. “Deze missies zullen de historie van sterrenstelsels en intergalactisch gas in kaart brengen door bijna veertien miljard jaar terug te kijken,” stelt NASA. “In samenwerking met de Gravitational Wave Surveyor zullen ze de complexe symbiose tussen sterrenstelsels en de superzware zwarte gaten in hun centrum achterhalen.”
Op zoek naar antwoorden
In een poging ook nog eens de werking van het universum te ontrafelen, gaat NASA op zoek naar extreme situaties in het heelal die onmogelijk in een aards laboratorium kunnen worden nagebootst. Denk aan zwarte gaten en het binnenste van neutronensterren. Met behulp van onder meer de Gravitational-Wave Surveyor gaat NASA de voorspellingen die Einstein reeds deed op de meest extreme plaatsen toetsen.
De plannen van NASA zijn enthousiasmerend. Ze maken nieuwsgierig. Want wat gaan we ontdekken? “Over dertig jaar kunnen deze onderzoeken wel eens aantonen dat leven regelmatig op planeten rondom andere sterren ontstaat of dat er in het hart van neutronensterren fundamenteel nieuwe vormen van materie ontstaan of dat de eerste sterren in de kosmos heel anders waren dan die van vandaag de dag of dat er meer dimensies zijn dan de vier waar wij elke dag mee te maken hebben.” Of de instrumenten die NASA in het verlanglijstje aanhaalt om dit soort ontdekkingen te doen, daar ook daadwerkelijk toe in staat zullen zijn? Dat acht NASA zelf ook twijfelachtig. “Hoewel toekomstplannen voort moeten bouwen op de huidige kennis is het waarschijnlijk dat de belangrijkste resultaten voortkomen uit missies waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken.”
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-01-2014
Water komt mogelijk overal in heelal voor
Sterrenstof die overal in het heelal voorkomt, kan waterdeeltjes bevatten. Dat blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Foto: Thinkstock
In sterrenstof uit de stratosfeer rondom de aarde hebben Amerikaanse wetenschappers waterdeeltjes aangetroffen.
Aanvullend onderzoek suggereert dat water in sterrenstof op elke plek in het heelal kan ontstaan onder invloed van stormen van geladen deeltjes van nabijgelegen sterren.
Dat melden de onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.
Botsingen
De wetenschappers onderzochten sterrenstof uit de stratosfeer met bijzonder sterke microscopen. Ze slaagden erin om stofdeeltjes van slechts 5 tot 25 micrometer te onderzoeken. Binnenin troffen ze minuscule zakjes met water aan.
Uit experimenten in het laboratium bleek dat het water waarschijnlijk is gevormd door botsingen tussen sterrenstof en geladen deeltjes van de zon.
Sterrenstof bestaat voor een groot deel uit zogenaamde silicaten, deeltjes die zuurstof bevatten. Als deze zuurstof in aanraking komt met geladen deeltjes met waterstof die worden uitgestoten door de atmosfeer van de zon, of andere sterren, kan er water ontstaan.
Bouwstenen
Het onderzoek biedt dan ook een nieuw perspectief op het ontstaan van leven.
"De implicaties zijn gigantisch", verklaart hoofonderzoeker Hope Ishii op nieuwssite New Scientist. "Het is een bijzonder spannende mogelijkheid dat de stroom van sterrenstof zorgt voor een continue regen van kleine reactievaten met water andere bouwstenen die nodig zijn voor de eventuele origine van leven."
De reactie tussen sterrenstof en geladen deeltjes van sterren kan in theorie overal in het heelal plaatsvinden. Daardoor zouden er levensvormen kunnen zijn ontstaan op veel meer plekken in het universum dan tot nu toe werd aangenomen.
Door: NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Water komt mogelijk overal in heelal voor
Sterrenstof die overal in het heelal voorkomt, kan waterdeeltjes bevatten. Dat blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Foto: Thinkstock
In sterrenstof uit de stratosfeer rondom de aarde hebben Amerikaanse wetenschappers waterdeeltjes aangetroffen.
Aanvullend onderzoek suggereert dat water in sterrenstof op elke plek in het heelal kan ontstaan onder invloed van stormen van geladen deeltjes van nabijgelegen sterren.
Dat melden de onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.
Botsingen
De wetenschappers onderzochten sterrenstof uit de stratosfeer met bijzonder sterke microscopen. Ze slaagden erin om stofdeeltjes van slechts 5 tot 25 micrometer te onderzoeken. Binnenin troffen ze minuscule zakjes met water aan.
Uit experimenten in het laboratium bleek dat het water waarschijnlijk is gevormd door botsingen tussen sterrenstof en geladen deeltjes van de zon.
Sterrenstof bestaat voor een groot deel uit zogenaamde silicaten, deeltjes die zuurstof bevatten. Als deze zuurstof in aanraking komt met geladen deeltjes met waterstof die worden uitgestoten door de atmosfeer van de zon, of andere sterren, kan er water ontstaan.
Bouwstenen
Het onderzoek biedt dan ook een nieuw perspectief op het ontstaan van leven.
"De implicaties zijn gigantisch", verklaart hoofonderzoeker Hope Ishii op nieuwssite New Scientist. "Het is een bijzonder spannende mogelijkheid dat de stroom van sterrenstof zorgt voor een continue regen van kleine reactievaten met water andere bouwstenen die nodig zijn voor de eventuele origine van leven."
De reactie tussen sterrenstof en geladen deeltjes van sterren kan in theorie overal in het heelal plaatsvinden. Daardoor zouden er levensvormen kunnen zijn ontstaan op veel meer plekken in het universum dan tot nu toe werd aangenomen.
Door: NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-01-2014
Neem eens een kijkje in een 100 lichtjaar grote kraamkamer!
De VLT Survey Telescope heeft een prachtige, gedetailleerde foto gemaakt van de Lagunenevel. In de reusachtige nevel, die uit gas en stof bestaat, ontstaan intens heldere jonge sterren. Met een grootte van 100 lichtjaar is het dan ook een indrukwekkende stellaire kraamkamer.
De nevel bevindt zich op ongeveer 5000 lichtjaar van de aarde, in het sterrenbeeld Boogschutter. In het stof en gas ontstaan nieuwe sterren. De nevel – die ook wel aangeduid wordt als Messier 8 – is daarmee de bakermat van diverse jonge sterrenhopen.
Om deze foto van de Lagunenevel te maken, werd de VST niet met opzet op de nevel gericht. De nevel maakt simpelweg deel uit van een enorm hemelsurvey, waarbij de VST een veel groter deel van de Melkweg in kaart brengt.
Deze hemelsurveys zijn bijzonder interessant. Ze kunnen meer inzicht geven in het vraagstuk van de donkere energie en het onderzoek naar de structuur van de Melkweg. Ook is de kans groot dat tijdens de onderzoeken nog nieuwe of ongewone hemelobjecten worden ontdekt.
(scientias.nl)
Neem eens een kijkje in een 100 lichtjaar grote kraamkamer!
De VLT Survey Telescope heeft een prachtige, gedetailleerde foto gemaakt van de Lagunenevel. In de reusachtige nevel, die uit gas en stof bestaat, ontstaan intens heldere jonge sterren. Met een grootte van 100 lichtjaar is het dan ook een indrukwekkende stellaire kraamkamer.
De nevel bevindt zich op ongeveer 5000 lichtjaar van de aarde, in het sterrenbeeld Boogschutter. In het stof en gas ontstaan nieuwe sterren. De nevel – die ook wel aangeduid wordt als Messier 8 – is daarmee de bakermat van diverse jonge sterrenhopen.
Om deze foto van de Lagunenevel te maken, werd de VST niet met opzet op de nevel gericht. De nevel maakt simpelweg deel uit van een enorm hemelsurvey, waarbij de VST een veel groter deel van de Melkweg in kaart brengt.
Deze hemelsurveys zijn bijzonder interessant. Ze kunnen meer inzicht geven in het vraagstuk van de donkere energie en het onderzoek naar de structuur van de Melkweg. Ook is de kans groot dat tijdens de onderzoeken nog nieuwe of ongewone hemelobjecten worden ontdekt.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Londense studenten hebben per toeval een nieuwe supernova ontdekt. Het is de dichtstbijzijnde exploderende ster in ruim twintig jaar.
De vier studenten zouden dinsdagavond een college krijgen in de sterrenwacht van de University of London, maar er was slecht weer op komst. Docent Steve Fossey besloot daarom een korte uitleg over een telescoop te geven.
Hij richtte de lens op het sterrenstelsel Messier 82, ook bekend als het Sigaarstelsel. De studenten wilden graag dit fotogenieke stelsel dat op 12 miljoen lichtjaar afstand van de aarde staat bekijken.
Ongelooflijk
Bij het scherpstellen zag Fossey een ster in Messier 82 die hij zich niet kon herinneren van eerdere observaties. Een vergelijking met recente afbeeldingen van het sterrenstelsel bevestigde zijn voorgevoel: ze hadden een nieuwe ster ontdekt.
De studenten konden hun ogen niet geloven. "Het ene moment zaten we nog pizza te eten en 5 minuten later hadden we geholpen bij de ontdekking van een supernova. Nu weet ik weer waarom ik in astronomie geïnteresseerd was geraakt", zegt Tom Wright. "Ik was van plan om astrofysica te studeren, maar het zal moeilijk worden om deze ervaring te overtreffen", zegt Ben Cooke.
Docent Fossey zocht die avond nog contact met collega's van over de hele wereld om zijn waarneming te bevestigen. Uit verschillende lichtmetingen die hij terugkreeg, bleek dat het om een supernova ging.
Het sterrenstelsel Messier 82 voor en na de ontdekking van de supernova
(Bron ; http://nos.nl/artikel/601269-studenten-zien-nieuwe-supernova.html).
De vier studenten zouden dinsdagavond een college krijgen in de sterrenwacht van de University of London, maar er was slecht weer op komst. Docent Steve Fossey besloot daarom een korte uitleg over een telescoop te geven.
Hij richtte de lens op het sterrenstelsel Messier 82, ook bekend als het Sigaarstelsel. De studenten wilden graag dit fotogenieke stelsel dat op 12 miljoen lichtjaar afstand van de aarde staat bekijken.
Ongelooflijk
Bij het scherpstellen zag Fossey een ster in Messier 82 die hij zich niet kon herinneren van eerdere observaties. Een vergelijking met recente afbeeldingen van het sterrenstelsel bevestigde zijn voorgevoel: ze hadden een nieuwe ster ontdekt.
De studenten konden hun ogen niet geloven. "Het ene moment zaten we nog pizza te eten en 5 minuten later hadden we geholpen bij de ontdekking van een supernova. Nu weet ik weer waarom ik in astronomie geïnteresseerd was geraakt", zegt Tom Wright. "Ik was van plan om astrofysica te studeren, maar het zal moeilijk worden om deze ervaring te overtreffen", zegt Ben Cooke.
Docent Fossey zocht die avond nog contact met collega's van over de hele wereld om zijn waarneming te bevestigen. Uit verschillende lichtmetingen die hij terugkreeg, bleek dat het om een supernova ging.
Het sterrenstelsel Messier 82 voor en na de ontdekking van de supernova
(Bron ; http://nos.nl/artikel/601269-studenten-zien-nieuwe-supernova.html).
"You can call me Susan if it makes you happy"
CHINESE MOON ROVER IN TROUBLE:
China's moon rover, the Jade Rabbit, which made an historic landing in Sinus Iridum (the Bay of Rainbows) on Dec. 14th, is in trouble. Night is falling over the rover's landing site, and the rover should be going into hibernation to preserve power. China's space agency is reporting, however, that a "mechanical anomaly" may be interfering with the hibernation process. If so, the Jade Rabbit might not survive the extreme cold (-180 C) it is about to experience during two weeks of lunar night. Even if the rover fails, the mission is a success for China, which has joined the exclusive club of nations that have landed on the Moon.
www.spaceweather.com
China's moon rover, the Jade Rabbit, which made an historic landing in Sinus Iridum (the Bay of Rainbows) on Dec. 14th, is in trouble. Night is falling over the rover's landing site, and the rover should be going into hibernation to preserve power. China's space agency is reporting, however, that a "mechanical anomaly" may be interfering with the hibernation process. If so, the Jade Rabbit might not survive the extreme cold (-180 C) it is about to experience during two weeks of lunar night. Even if the rover fails, the mission is a success for China, which has joined the exclusive club of nations that have landed on the Moon.
www.spaceweather.com
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
03-01-2014
Nieuwe radio-'foto' van kern Sigaarstelsel
Radio-opname van de kern van het sterrenstelsel M82.
Met de Karl G. Jansky Very Large Array, een netwerk van 27 radioschotels in New Mexico, is een nieuwe gedetailleerde radio-'foto' gemaakt van het centrale deel van het Sigaarstelsel (M82), een sterrenstelsel op 12 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Grote Beer. De opname toont alleen de binnenste 5200 lichtjaar van het stelsel.
M82 is het dichtsbijzijnde 'starburst'-stelsel: er komt een geweldige stervormingsactiviteit in voor. De meeste radiostraling is afkomstig van heet interstellair gas en van elektronen die met hoge snelheden door magnetische veldlijnen bewegen. De heldere stippen op de radio-opname zijn stervormingsgebieden of supernovaresten (de overblijfselen van geëxplodeerde sterren). De slierterige structuren, die nooit eerder zo gedetailleerd in beeld zijn gebracht, zijn vermoedelijk geassocieerd met de krachtige 'superwind' van het stelsel.
In januari explodeerde in M82 een nieuwe supernova (SN2014J), maar daarvan is tot op heden nog geen radiostraling gedetecteerd. Ook andere supernova's van hetzelfde type (Ia) zenden vrijwel nooit radiostraling uit. Overigens bevindt de supernova zich net buiten het hier afgebeelde gebied. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe radio-'foto' van kern Sigaarstelsel
Radio-opname van de kern van het sterrenstelsel M82.
Met de Karl G. Jansky Very Large Array, een netwerk van 27 radioschotels in New Mexico, is een nieuwe gedetailleerde radio-'foto' gemaakt van het centrale deel van het Sigaarstelsel (M82), een sterrenstelsel op 12 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Grote Beer. De opname toont alleen de binnenste 5200 lichtjaar van het stelsel.
M82 is het dichtsbijzijnde 'starburst'-stelsel: er komt een geweldige stervormingsactiviteit in voor. De meeste radiostraling is afkomstig van heet interstellair gas en van elektronen die met hoge snelheden door magnetische veldlijnen bewegen. De heldere stippen op de radio-opname zijn stervormingsgebieden of supernovaresten (de overblijfselen van geëxplodeerde sterren). De slierterige structuren, die nooit eerder zo gedetailleerd in beeld zijn gebracht, zijn vermoedelijk geassocieerd met de krachtige 'superwind' van het stelsel.
In januari explodeerde in M82 een nieuwe supernova (SN2014J), maar daarvan is tot op heden nog geen radiostraling gedetecteerd. Ook andere supernova's van hetzelfde type (Ia) zenden vrijwel nooit radiostraling uit. Overigens bevindt de supernova zich net buiten het hier afgebeelde gebied. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-02-2014
Deze planten groeien nu in de ruimte
Peultjes groeien in de broeikas van het ISS. © NASA.
Russische astronauten zijn erin geslaagd meerdere soorten gewassen te oogsten aan boord van het Internationale Ruimtestation (ISS). Het is veilig om de groenten te eten, laat wetenschapper Margarita Levinskikh vandaag weten. "Het experiment met de erwten is zeer belovend".
Japanse bladgroenten. © NASA.
De astronauten zijn er daarnaast ook in geslaagd Japanse bladgroenten en dwergtarwe te produceren. Aan die dwergtarwe zaten weer tarwekorrels van "uitmuntende kwaliteit", aldus de wetenschapper. Levinskikh is onderzoeker aan het Institute of Biomedical Problems van de Russische Academie van Wetenschappen in Moskou.
Kas repareren
Het is de bedoeling dat Russische astronauten volgend jaar ook rijst, tomaten en paprika gaan kweken. De groenten worden geproduceerd in de broeikas aan boord van het ISS. De kas moet eerst reparaties ondergaan voordat ze volgend jaar weer gebruikt kan worden, meldt het Russische persbureau RIA Novosti.
Genetische verandering
De gewassen zouden uiteindelijk een aanvulling kunnen zijn op de voeding van de astronauten. Maar daarnaast zal ook onderzocht worden of de gewassen in de ruimte genetisch veranderen.
Al het voedsel aan boord van het ISS wordt tot nu toe nog regelmatig bevoorraad vanaf de aarde. Een paar weken geleden vertrok een commercieel vrachtschip naar het ruimtestation, met aan boord 1.300 kilo aan voorraad, waaronder voeding, kleding, kerstcadeautjes van de families van de astronauten en mieren voor een onderzoeksproject.
Tot 2024
Begin dit jaar maakte NASA bekend dat de levensduur van het ISS met zeker vier jaar wordt verlengd, dankzij een financiële garantie van de Amerikaanse overheid. Hierdoor kan het ruimtelaboratorium minstens tot 2024 onderzoek blijven doen. De verlengde levensduur moet er onder meer toe leiden dat onderzoeksinstituten en bedrijven geld blijven investeren in het onderzoek in gewichtsloosheid.
(HLN)
Deze planten groeien nu in de ruimte
Peultjes groeien in de broeikas van het ISS. © NASA.
Russische astronauten zijn erin geslaagd meerdere soorten gewassen te oogsten aan boord van het Internationale Ruimtestation (ISS). Het is veilig om de groenten te eten, laat wetenschapper Margarita Levinskikh vandaag weten. "Het experiment met de erwten is zeer belovend".
Japanse bladgroenten. © NASA.
De astronauten zijn er daarnaast ook in geslaagd Japanse bladgroenten en dwergtarwe te produceren. Aan die dwergtarwe zaten weer tarwekorrels van "uitmuntende kwaliteit", aldus de wetenschapper. Levinskikh is onderzoeker aan het Institute of Biomedical Problems van de Russische Academie van Wetenschappen in Moskou.
Kas repareren
Het is de bedoeling dat Russische astronauten volgend jaar ook rijst, tomaten en paprika gaan kweken. De groenten worden geproduceerd in de broeikas aan boord van het ISS. De kas moet eerst reparaties ondergaan voordat ze volgend jaar weer gebruikt kan worden, meldt het Russische persbureau RIA Novosti.
Genetische verandering
De gewassen zouden uiteindelijk een aanvulling kunnen zijn op de voeding van de astronauten. Maar daarnaast zal ook onderzocht worden of de gewassen in de ruimte genetisch veranderen.
Al het voedsel aan boord van het ISS wordt tot nu toe nog regelmatig bevoorraad vanaf de aarde. Een paar weken geleden vertrok een commercieel vrachtschip naar het ruimtestation, met aan boord 1.300 kilo aan voorraad, waaronder voeding, kleding, kerstcadeautjes van de families van de astronauten en mieren voor een onderzoeksproject.
Tot 2024
Begin dit jaar maakte NASA bekend dat de levensduur van het ISS met zeker vier jaar wordt verlengd, dankzij een financiële garantie van de Amerikaanse overheid. Hierdoor kan het ruimtelaboratorium minstens tot 2024 onderzoek blijven doen. De verlengde levensduur moet er onder meer toe leiden dat onderzoeksinstituten en bedrijven geld blijven investeren in het onderzoek in gewichtsloosheid.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-02-2014
Australische astronomen ontdekken oudste ster ooit
(Illustratiefoto) © thinkstock.
Een team astronomen van de Australian National University heeft de tot nu oudst bekende ster in het universum ontdekt. Dat heeft het Chinese persbureau Xinhua gemeld op gezag van een communiqué van de ANU. Het hemellichaam is kort na de Oerknal 13,7 miljard jaar geleden ontstaan.
Onderzoekers rond Stefan Keller stootten met de SkyMapper-telescoop in het Siding Spring Observatorium op de ster die zowat 6.000 lichtjaar van ons is verwijderd. Het observatorium is in het kader van een project van vijf jaar op zoek naar oude sterren om de eerste digitale kaart van de zuidelijke sterrenhemel te kunnen maken. Met een telescoop in Chili zag het team de vondst bevestigd.
Meteen was het ook voor het eerst mogelijk de scheikundige samenstelling van de eerste sterren te bestuderen, zodat wetenschappers een duidelijker idee krijgen van wat het universum in zijn kindertijd was.
De samenstelling van de nieuw gevonden ster toont aan dat zij zich in het zog van een primordiale ster heeft gevormd met een massa die zestig keer zo groot was als die van onze Zon.
"Om een ster als onze Zon te maken heb je de basisingrediënten van waterstof en helium uit de Big Bang nodig en je voegt daar een enorme hoeveelheid ijzer aan toe. Voor deze oude ster heb je niet meer nodig dat een asteroïde ter grootte van Australië en veel koolstof", aldus Keller. Het bleek ook dat de ontploffing van de primordiale ster veel minder krachtig was dan gedacht.
(HLN)
Australische astronomen ontdekken oudste ster ooit
(Illustratiefoto) © thinkstock.
Een team astronomen van de Australian National University heeft de tot nu oudst bekende ster in het universum ontdekt. Dat heeft het Chinese persbureau Xinhua gemeld op gezag van een communiqué van de ANU. Het hemellichaam is kort na de Oerknal 13,7 miljard jaar geleden ontstaan.
Onderzoekers rond Stefan Keller stootten met de SkyMapper-telescoop in het Siding Spring Observatorium op de ster die zowat 6.000 lichtjaar van ons is verwijderd. Het observatorium is in het kader van een project van vijf jaar op zoek naar oude sterren om de eerste digitale kaart van de zuidelijke sterrenhemel te kunnen maken. Met een telescoop in Chili zag het team de vondst bevestigd.
Meteen was het ook voor het eerst mogelijk de scheikundige samenstelling van de eerste sterren te bestuderen, zodat wetenschappers een duidelijker idee krijgen van wat het universum in zijn kindertijd was.
De samenstelling van de nieuw gevonden ster toont aan dat zij zich in het zog van een primordiale ster heeft gevormd met een massa die zestig keer zo groot was als die van onze Zon.
"Om een ster als onze Zon te maken heb je de basisingrediënten van waterstof en helium uit de Big Bang nodig en je voegt daar een enorme hoeveelheid ijzer aan toe. Voor deze oude ster heb je niet meer nodig dat een asteroïde ter grootte van Australië en veel koolstof", aldus Keller. Het bleek ook dat de ontploffing van de primordiale ster veel minder krachtig was dan gedacht.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-02-2014
NASA zoekt bedrijven om de maan te ontginnen
© epa.
De NASA heeft een oproep gelanceerd voor bedrijven die de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie moeten helpen om de maan te beginnen verkennen en er te zoeken naar waardevolle grondstoffen als helium 3 en zeldzame metalen. De oproep doet het debat over de exploitatie van de maan opnieuw oplaaien.
Het programma, met de naam CATALYST, zoekt bedrijven die robots kunnen bouwen voor de NASA. Die moeten op termijn in de ondergrond van de maan op zoek kunnen gaan naar waardevolle grondstoffen. Het is de eerste oproep waar de Amerikaanse overheid geen geld in zal pompen, dat zal enkel uit privéhanden komen.
De NASA werkt nu al met private bedrijven voor het onderhoud en voorraadbeheer van het Internationale Ruimtestation ISS, en die contracten lopen allemaal vlekkeloos. Dat gegeven, samen met de budgettaire krapte waar de NASA mee kampt door dalende overheidssubsidies, maakt dat de organisatie nu ook voor maanexploratie op zoek gaat naar samenwerking met de bedrijfswereld.
Nochtans is niet iedereen opgezet met een inmening van private bedrijven in wat er op de maan gebeurt. Volgens het Ruimteverdrag van de Verenigde Naties uit 1967 kan geen enkele staat soevereiniteit opeisen over de maan of delen ervan. In dat tijdperk ging iedereen er van uit dat enkel landen de maan zouden kunnen verkennen. Nu echter ook steeds meer bedrijven interesse beginnen te tonen, is een nieuw debat en een uitbreiding van het ruimterecht nodig, betogen ruimtewetenschappers.
(HLN)
NASA zoekt bedrijven om de maan te ontginnen
© epa.
De NASA heeft een oproep gelanceerd voor bedrijven die de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie moeten helpen om de maan te beginnen verkennen en er te zoeken naar waardevolle grondstoffen als helium 3 en zeldzame metalen. De oproep doet het debat over de exploitatie van de maan opnieuw oplaaien.
Het programma, met de naam CATALYST, zoekt bedrijven die robots kunnen bouwen voor de NASA. Die moeten op termijn in de ondergrond van de maan op zoek kunnen gaan naar waardevolle grondstoffen. Het is de eerste oproep waar de Amerikaanse overheid geen geld in zal pompen, dat zal enkel uit privéhanden komen.
De NASA werkt nu al met private bedrijven voor het onderhoud en voorraadbeheer van het Internationale Ruimtestation ISS, en die contracten lopen allemaal vlekkeloos. Dat gegeven, samen met de budgettaire krapte waar de NASA mee kampt door dalende overheidssubsidies, maakt dat de organisatie nu ook voor maanexploratie op zoek gaat naar samenwerking met de bedrijfswereld.
Nochtans is niet iedereen opgezet met een inmening van private bedrijven in wat er op de maan gebeurt. Volgens het Ruimteverdrag van de Verenigde Naties uit 1967 kan geen enkele staat soevereiniteit opeisen over de maan of delen ervan. In dat tijdperk ging iedereen er van uit dat enkel landen de maan zouden kunnen verkennen. Nu echter ook steeds meer bedrijven interesse beginnen te tonen, is een nieuw debat en een uitbreiding van het ruimterecht nodig, betogen ruimtewetenschappers.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-02-2014
Oorzaak van ‘maanvloek’ ontdekt
Een op de verduisterde maan gerichte laserbundel doet dunne bewolking in de hoge aardatmosfeer oplichten. (Jack Dembicky, Apache Point Observatory)
Er is een plausibele verklaring gevonden voor het merkwaardige feit dat de weerkaatste signalen van laserbundels die bij Volle Maan op het maanoppervlak worden gericht tien keer zo zwak zijn als tijdens andere nachten. De verzwakking wordt waarschijnlijk veroorzaakt door opwarming van de prisma’s in de zogeheten retroreflectors die bij verschillende ruimtemissies op de maan zijn achtergelaten.
De retroreflectors – panelen ter grootte van een koffer die precies op de aarde zijn gericht – stellen wetenschappers sinds 1969 in staat om de afstand tussen aarde en maan, en de kleine veranderingen daarin, heel nauwkeurig te meten. Door vanaf de aarde een laserbundel op deze reflectors te richten en exact de tijd te meten die licht nodig heeft om de retourtrip naar de maan te maken (ongeveer 2,5 seconde), kan de afstand van de maan tot op de millimeter nauwkeurig worden bepaald.
De laserpulsen die op de maan worden afgeschoten bestaan ruwweg uit een biljard fotonen. Van die duizend biljoen lichtdeeltjes wordt er na weerkaatsing hooguit één teruggezien. Dat komt door de verstrooiende werking van de aardatmosfeer, maar ook doordat zich in de loop van de tijd steeds meer maanstof op de reflectors heeft afgezet.
En bij Volle Maan is het nog erger: dan is het weerkaatste signaal nog eens honderd keer zo zwak. Deze opmerkelijke afname werd – bij wijze van grap en door het ontbreken van een goede verklaring – wel de ‘vloek van de Volle Maan’ genoemd.
Vermoed werd al dat het verschijnsel wordt veroorzaakt doordat de lichtweerkaatsende prisma’s in de reflectoren een beetje verzonken in cilinders zijn gemonteerd, waardoor ze alleen bij Volle Maan volledig door de zon worden beschenen. Als dat gebeurt, warmt het donkere maanstof op de prisma’s op en ontstaat er een temperatuurverschil tussen hun bovenkant en onderkant. Gevolg: een veranderde lichtbreking die ervoor zorgt dat nog minder fotonen de telescoop op aarde weten te bereiken.
Deze theorie is nu getest tijdens een totale maansverduistering, een Volle Maan waarbij de aarde vanaf de maan gezien voor de zon schuift. Daarbij is vastgesteld dat, zoals voorspeld, de signalen van de reflectors sterk toenemen zodra het zonlicht wegvalt en na afloop van de verduistering weer verzwakken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Oorzaak van ‘maanvloek’ ontdekt
Een op de verduisterde maan gerichte laserbundel doet dunne bewolking in de hoge aardatmosfeer oplichten. (Jack Dembicky, Apache Point Observatory)
Er is een plausibele verklaring gevonden voor het merkwaardige feit dat de weerkaatste signalen van laserbundels die bij Volle Maan op het maanoppervlak worden gericht tien keer zo zwak zijn als tijdens andere nachten. De verzwakking wordt waarschijnlijk veroorzaakt door opwarming van de prisma’s in de zogeheten retroreflectors die bij verschillende ruimtemissies op de maan zijn achtergelaten.
De retroreflectors – panelen ter grootte van een koffer die precies op de aarde zijn gericht – stellen wetenschappers sinds 1969 in staat om de afstand tussen aarde en maan, en de kleine veranderingen daarin, heel nauwkeurig te meten. Door vanaf de aarde een laserbundel op deze reflectors te richten en exact de tijd te meten die licht nodig heeft om de retourtrip naar de maan te maken (ongeveer 2,5 seconde), kan de afstand van de maan tot op de millimeter nauwkeurig worden bepaald.
De laserpulsen die op de maan worden afgeschoten bestaan ruwweg uit een biljard fotonen. Van die duizend biljoen lichtdeeltjes wordt er na weerkaatsing hooguit één teruggezien. Dat komt door de verstrooiende werking van de aardatmosfeer, maar ook doordat zich in de loop van de tijd steeds meer maanstof op de reflectors heeft afgezet.
En bij Volle Maan is het nog erger: dan is het weerkaatste signaal nog eens honderd keer zo zwak. Deze opmerkelijke afname werd – bij wijze van grap en door het ontbreken van een goede verklaring – wel de ‘vloek van de Volle Maan’ genoemd.
Vermoed werd al dat het verschijnsel wordt veroorzaakt doordat de lichtweerkaatsende prisma’s in de reflectoren een beetje verzonken in cilinders zijn gemonteerd, waardoor ze alleen bij Volle Maan volledig door de zon worden beschenen. Als dat gebeurt, warmt het donkere maanstof op de prisma’s op en ontstaat er een temperatuurverschil tussen hun bovenkant en onderkant. Gevolg: een veranderde lichtbreking die ervoor zorgt dat nog minder fotonen de telescoop op aarde weten te bereiken.
Deze theorie is nu getest tijdens een totale maansverduistering, een Volle Maan waarbij de aarde vanaf de maan gezien voor de zon schuift. Daarbij is vastgesteld dat, zoals voorspeld, de signalen van de reflectors sterk toenemen zodra het zonlicht wegvalt en na afloop van de verduistering weer verzwakken. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-02-2014
Wetenschap zet grootste maan van ons zonnestelsel op de kaart
Onderzoekers hebben voor het eerst een geologisch kaartje van geheel Ganymedes gemaakt. De kaart kan in de toekomst gebruikt worden om Ganymedes – de grootste maan van Jupiter – te verkennen.
De onderzoekers maakten de kaart op basis van informatie die ruimtesondes Voyager 1 en 2 en orbiter Galileo verzamelden. Voyager passeerde de maan in 1979 en maakte de eerste foto’s van Ganymedes. Op die foto’s (met een lage resolutie) zien we een ijzig, zeer gesegmenteerd oppervlak. Galileo maakte ons beeld in de jaren negentig een stuk completer door foto’s met een hoge resolutie van de maan te maken.
Het resulteert allemaal in een heel gedetailleerde kaart van de maan. Op de kaart zien we onder meer kraters en geulen. “De zeer gedetailleerde en kleurrijke kaart bevestigt een aantal bijzondere wetenschappelijke hypotheses over de geologische geschiedenis van Ganymedes, maar spreekt ook een aantal van deze hypotheses tegen,” vertelt onderzoeker Baerbel Lucchitta. “Zo laten de gedetailleerde beelden van Galileo zien dat cryovulkanisme, oftewel het ontstaan van vulkanen die water en ijs spugen heel zeldzaam is op Ganymedes.”
Ganymedes werd meer dan 400 jaar geleden ontdekt. Het is voor het eerst dat een geologische kaart van de gehele maan is gemaakt. Naar verwachting gaat dat kaartje een cruciale rol spelen tijdens de verdere verkenning van de maan. “Na Mars wordt het binnenste van ijzige satellieten van Jupiter beschouwd als de beste kandidaat voor leefbare omgevingen in ons zonnestelsel,” legt onderzoeker Laszlo Kestay uit. “Deze kaart vormt de basis voor heel wat beslissingen die NASA en partners in aanloop naar toekomstige missies bedoeld om deze werelden te verkennen, nemen.”
Bekijk deze YouTube-video
(scientias.nl)
Wetenschap zet grootste maan van ons zonnestelsel op de kaart
Onderzoekers hebben voor het eerst een geologisch kaartje van geheel Ganymedes gemaakt. De kaart kan in de toekomst gebruikt worden om Ganymedes – de grootste maan van Jupiter – te verkennen.
De onderzoekers maakten de kaart op basis van informatie die ruimtesondes Voyager 1 en 2 en orbiter Galileo verzamelden. Voyager passeerde de maan in 1979 en maakte de eerste foto’s van Ganymedes. Op die foto’s (met een lage resolutie) zien we een ijzig, zeer gesegmenteerd oppervlak. Galileo maakte ons beeld in de jaren negentig een stuk completer door foto’s met een hoge resolutie van de maan te maken.
Het resulteert allemaal in een heel gedetailleerde kaart van de maan. Op de kaart zien we onder meer kraters en geulen. “De zeer gedetailleerde en kleurrijke kaart bevestigt een aantal bijzondere wetenschappelijke hypotheses over de geologische geschiedenis van Ganymedes, maar spreekt ook een aantal van deze hypotheses tegen,” vertelt onderzoeker Baerbel Lucchitta. “Zo laten de gedetailleerde beelden van Galileo zien dat cryovulkanisme, oftewel het ontstaan van vulkanen die water en ijs spugen heel zeldzaam is op Ganymedes.”
Ganymedes werd meer dan 400 jaar geleden ontdekt. Het is voor het eerst dat een geologische kaart van de gehele maan is gemaakt. Naar verwachting gaat dat kaartje een cruciale rol spelen tijdens de verdere verkenning van de maan. “Na Mars wordt het binnenste van ijzige satellieten van Jupiter beschouwd als de beste kandidaat voor leefbare omgevingen in ons zonnestelsel,” legt onderzoeker Laszlo Kestay uit. “Deze kaart vormt de basis voor heel wat beslissingen die NASA en partners in aanloop naar toekomstige missies bedoeld om deze werelden te verkennen, nemen.”
Bekijk deze YouTube-video
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Jammer, maar helaas. De reflectors zijn zo ontworpen dat een invallende lichtstraal met dezelfde hoek word teruggekaatst. Ze hoeven dus juist niet gericht te worden.quote:
14-02-2014
Oorzaak van ‘maanvloek’ ontdekt
De retroreflectors – panelen ter grootte van een koffer die precies op de aarde zijn gericht –
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
Asteroïde rakelings langs aarde
Net ontdekt, nog geen dertig meter doorsnee, en ze komt op ons af: '2014 DX110'. Om 22.07 uur is het zover, dan scheert de asteroïde rakelings langs de aarde.
Nou ja rakelings, dat gebeurt nog altijd op een afstand van 350.000 kilometer. Maar dat is dichterbij dan de maan, die op 384.000 kilometer staat.
Het is een jaar na de meteorietinslag in de Russische stad Tsjeljabinsk, op 15 februari 2013. Hierbij raakten zo'n 1200 mensen gewond. Honderden gebouwen liepen schade op.
De kans dat '2014 DX110' op aarde inslaat is gering, een kans van 1 op de 10.000.000. De asteroïde is vanavond live te volgen via deze website http://live.slooh.com/
(http://nos.nl/artikel/619371-asteroide-rakelings-langs-aarde.html)
Net ontdekt, nog geen dertig meter doorsnee, en ze komt op ons af: '2014 DX110'. Om 22.07 uur is het zover, dan scheert de asteroïde rakelings langs de aarde.
Nou ja rakelings, dat gebeurt nog altijd op een afstand van 350.000 kilometer. Maar dat is dichterbij dan de maan, die op 384.000 kilometer staat.
Het is een jaar na de meteorietinslag in de Russische stad Tsjeljabinsk, op 15 februari 2013. Hierbij raakten zo'n 1200 mensen gewond. Honderden gebouwen liepen schade op.
De kans dat '2014 DX110' op aarde inslaat is gering, een kans van 1 op de 10.000.000. De asteroïde is vanavond live te volgen via deze website http://live.slooh.com/
(http://nos.nl/artikel/619371-asteroide-rakelings-langs-aarde.html)
"You can call me Susan if it makes you happy"
05-03-2014
NASA wil op zoek naar water en leven op Jupiters maan Europa
Het ijsoppervlak van Europa zit vol scheuren en barsten, maar is een van de meest egale uit het zonnestelsel © NASA.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft zich een nieuw doel in de ruimte gesteld: Europa, een van de manen van Jupiter. NASA wil in 2015 beginnen met het plannen van een missie. De Amerikaanse wetenschappers geloven dat onder het ijsoppervlak op de maan twee keer zoveel water te vinden is als op de hele Aarde. Ze hopen er dan ook leven in aan te treffen.
Voor de plannen voor de Europa-missie is 15 miljoen dollar budget op NASA's begrotingaanvraag voor 2015 voorzien, die gisteren werd gepresenteerd. De ruimtevaartorganisatie presenteerde een totaal budget van 17,5 miljard dollar.
NASA hoopt ergens tussen 2020 en 2030 een sonde naar Europa te sturen. Eenvoudig wordt de missie niet, onder meer vanwege de straling rond Jupiter en de afstand tot de aarde. Ruimtesonde Galileo, die in 1989 naar Jupiter werd gestuurd, deed maar liefst zes jaar over de reis.
Een impressie van hoe de geisers op Europa eruit kunnen zien. © NASA.
Miljarden
Astronomen lobbyen al jaren voor een missie naar Europa, maar het kostenplaatje is tot dusver een obstakel gebleken. De missie zou in totaal miljarden euro's kosten.
Maar wetenschappers ontdekten vorig jaar water dat 200 kilometer hoog door de ijslaag op Europa heen spoot. Dat zou de missie een stuk goedkoper kunnen maken, door een eventuele sonde door deze fonteinen heen te laten vliegen in plaats van te landen op de maan. Op die manier zou de sonde watermonsters kunnen verzamelen.
Gigantische watermassa
Het lijkt er bovendien op dat onder de ijslaag van Europa een gigantische oceaan ligt, die tot twee keer zoveel water bevat als op onze planeet. Het water blijft vloeibaar door de aantrekkingskracht van Jupiter, een kracht die getijden veroorzaakt die 1.000 keer zo sterk zijn als op de Aarde.
Volgens astronoom Avi Loeb van Harvard University zou een missie naar Europa veel spannender zijn dan een naar Mars. "Er zitten misschien wel vissen onder het ijs." NASA benadrukt wel dat de plannen zich nog in een verkennende fase bevinden en dat de details nog moeten worden uitgewerkt.
Een satellietbeeld van de zuidelijke pool van Europa, waar de geisers zich zouden bevinden. © NASA.
(HLN)
NASA wil op zoek naar water en leven op Jupiters maan Europa
Het ijsoppervlak van Europa zit vol scheuren en barsten, maar is een van de meest egale uit het zonnestelsel © NASA.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft zich een nieuw doel in de ruimte gesteld: Europa, een van de manen van Jupiter. NASA wil in 2015 beginnen met het plannen van een missie. De Amerikaanse wetenschappers geloven dat onder het ijsoppervlak op de maan twee keer zoveel water te vinden is als op de hele Aarde. Ze hopen er dan ook leven in aan te treffen.
Voor de plannen voor de Europa-missie is 15 miljoen dollar budget op NASA's begrotingaanvraag voor 2015 voorzien, die gisteren werd gepresenteerd. De ruimtevaartorganisatie presenteerde een totaal budget van 17,5 miljard dollar.
NASA hoopt ergens tussen 2020 en 2030 een sonde naar Europa te sturen. Eenvoudig wordt de missie niet, onder meer vanwege de straling rond Jupiter en de afstand tot de aarde. Ruimtesonde Galileo, die in 1989 naar Jupiter werd gestuurd, deed maar liefst zes jaar over de reis.
Een impressie van hoe de geisers op Europa eruit kunnen zien. © NASA.
Miljarden
Astronomen lobbyen al jaren voor een missie naar Europa, maar het kostenplaatje is tot dusver een obstakel gebleken. De missie zou in totaal miljarden euro's kosten.
Maar wetenschappers ontdekten vorig jaar water dat 200 kilometer hoog door de ijslaag op Europa heen spoot. Dat zou de missie een stuk goedkoper kunnen maken, door een eventuele sonde door deze fonteinen heen te laten vliegen in plaats van te landen op de maan. Op die manier zou de sonde watermonsters kunnen verzamelen.
Gigantische watermassa
Het lijkt er bovendien op dat onder de ijslaag van Europa een gigantische oceaan ligt, die tot twee keer zoveel water bevat als op onze planeet. Het water blijft vloeibaar door de aantrekkingskracht van Jupiter, een kracht die getijden veroorzaakt die 1.000 keer zo sterk zijn als op de Aarde.
Volgens astronoom Avi Loeb van Harvard University zou een missie naar Europa veel spannender zijn dan een naar Mars. "Er zitten misschien wel vissen onder het ijs." NASA benadrukt wel dat de plannen zich nog in een verkennende fase bevinden en dat de details nog moeten worden uitgewerkt.
Een satellietbeeld van de zuidelijke pool van Europa, waar de geisers zich zouden bevinden. © NASA.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Op
11-03-2014
Melkweg en Andromeda omgeven door ring van sterrenstelsels
Bovenaanzicht van de 'ring' van sterrenstelsels. (Marshall McCall / York University)
De sterrenstelsels in de omgeving van de Lokale Groep zijn verdeeld in een platte ring. Die conclusie trekt Marshall McCall van York University in een artikel dat vandaag gepubliceerd wordt in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. De ontdekking sugereert dat de verdeling van sterrenstelsels in het heelal ook op relatief kleine schaal vlies-achtige structuren vertoont.
De Lokale Groep is een kleine groep van sterrenstelsels waarvan ons eigen Melkwegstelsel en het nabijgelegen Andromedastelsel de twee grootste leden zijn. De Lokale Groep heeft een middellijn van ca. 3 miljoen lichtjaar. McCall heeft nu de sterrenstelsels in de wijde omgeving van de Lokale Groep in kaart gebracht. Daarbij blijkt dat de meeste stelsels binnen 35 miljoen lichtjaar afstand gegroepeerd zijn in een platte ring met een middellijn van 24 miljoen lichtjaar maar een dikte van niet meer dan 1,5 miljoen lichtjaar.
Van de 14 grote sterrenstelsels in dit 'Lokale Vlak' (de ring wordt door McCall 'the Council of Giants' genoemd) zijn er twaalf spiraalstelsels (inclusief de Melkweg en Andromeda); de andere twee zijn grote elliptische stelsels. Die bevinden zich min of meer tegenover elkaar op de ring; de invloed die zij op hun omgeving hebben uitgeoefend heeft wellicht bijgedragen tot de vorming van ons Melkwegstelsel en zijn naaste grote buur.
McCall ontdekte bovendien dat de oriëntatie van de spiraalstelsels in het Lokale Vlak niet geheel willekeurig is, maar een bepaalde ordening vertoont. Op basis van dit soort resultaten hopen sterrenkundigen een beter inzicht te krijgen in het ontstaan van sterrenstelsels en de groteschaalstructuur van het heelal. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Melkweg en Andromeda omgeven door ring van sterrenstelsels
Bovenaanzicht van de 'ring' van sterrenstelsels. (Marshall McCall / York University)
De sterrenstelsels in de omgeving van de Lokale Groep zijn verdeeld in een platte ring. Die conclusie trekt Marshall McCall van York University in een artikel dat vandaag gepubliceerd wordt in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. De ontdekking sugereert dat de verdeling van sterrenstelsels in het heelal ook op relatief kleine schaal vlies-achtige structuren vertoont.
De Lokale Groep is een kleine groep van sterrenstelsels waarvan ons eigen Melkwegstelsel en het nabijgelegen Andromedastelsel de twee grootste leden zijn. De Lokale Groep heeft een middellijn van ca. 3 miljoen lichtjaar. McCall heeft nu de sterrenstelsels in de wijde omgeving van de Lokale Groep in kaart gebracht. Daarbij blijkt dat de meeste stelsels binnen 35 miljoen lichtjaar afstand gegroepeerd zijn in een platte ring met een middellijn van 24 miljoen lichtjaar maar een dikte van niet meer dan 1,5 miljoen lichtjaar.
Van de 14 grote sterrenstelsels in dit 'Lokale Vlak' (de ring wordt door McCall 'the Council of Giants' genoemd) zijn er twaalf spiraalstelsels (inclusief de Melkweg en Andromeda); de andere twee zijn grote elliptische stelsels. Die bevinden zich min of meer tegenover elkaar op de ring; de invloed die zij op hun omgeving hebben uitgeoefend heeft wellicht bijgedragen tot de vorming van ons Melkwegstelsel en zijn naaste grote buur.
McCall ontdekte bovendien dat de oriëntatie van de spiraalstelsels in het Lokale Vlak niet geheel willekeurig is, maar een bepaalde ordening vertoont. Op basis van dit soort resultaten hopen sterrenkundigen een beter inzicht te krijgen in het ontstaan van sterrenstelsels en de groteschaalstructuur van het heelal. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-03-2014
Gele hyperreus is exotische dubbelster
Artist’s impression van de gele hyperreus HR 5171 A. (ESO)
Nieuw waarnemingen met de Europese Very Large Telescope Interferometer laten zien dat HR 5171 A, ook bekend als V766 Centauri, de grootste gele ster is die we kennen. De ‘hyperreus’, die ongeveer een miljoen keer zo fel straalt als de zon, blijkt meer dan 1300 keer zo groot te zijn als onze ster.
Bij het onderzoek van HR 5171 A hebben astronomen gebruik gemaakt van een techniek die interferometrie wordt genoemd. Daarbij werd het licht dat met meerdere afzonderlijke telescopen was verzameld zodanig gecombineerd dat effectief een reusachtige telescoop met een middellijn van 140 meter ontstond. Om de afmetingen van een 12.000 lichtjaar verre reuzenster te kunnen meten heb je ook echt een instrument van dat kaliber nodig.
Hun onderzoek bracht de astronomen ertoe om nog eens grondig naar eerdere waarnemingen van de hyperreus te kijken, om erachter te komen hoe deze zich de afgelopen zestig jaar heeft gedragen. Gegevens van zijn veranderlijke helderheid laten zien dat HR 5171 A een dubbelster is: hij heeft een kleinere begeleider die zo dichtbij staat dat hij de atmosfeer van de hyperreus kan ‘leegzuigen’.
Gele hyperreuzen zoals HR 5171 A zijn erg zeldzaam: tot nu toe zijn er in onze Melkweg nog geen vijftien ontdekt. Ze behoren tot de grootste en helderste sterren die we kennen en bevinden zich in een onstabiele fase van hun leven waarin ze heel snel veranderen. Door deze instabiliteit stoten gele hyperreuzen materiaal uit, waardoor zich een uitgestrekte atmosfeer rond de ster vormt. Vandaar de kolossale afmetingen van HR 5171 A. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Gele hyperreus is exotische dubbelster
Artist’s impression van de gele hyperreus HR 5171 A. (ESO)
Nieuw waarnemingen met de Europese Very Large Telescope Interferometer laten zien dat HR 5171 A, ook bekend als V766 Centauri, de grootste gele ster is die we kennen. De ‘hyperreus’, die ongeveer een miljoen keer zo fel straalt als de zon, blijkt meer dan 1300 keer zo groot te zijn als onze ster.
Bij het onderzoek van HR 5171 A hebben astronomen gebruik gemaakt van een techniek die interferometrie wordt genoemd. Daarbij werd het licht dat met meerdere afzonderlijke telescopen was verzameld zodanig gecombineerd dat effectief een reusachtige telescoop met een middellijn van 140 meter ontstond. Om de afmetingen van een 12.000 lichtjaar verre reuzenster te kunnen meten heb je ook echt een instrument van dat kaliber nodig.
Hun onderzoek bracht de astronomen ertoe om nog eens grondig naar eerdere waarnemingen van de hyperreus te kijken, om erachter te komen hoe deze zich de afgelopen zestig jaar heeft gedragen. Gegevens van zijn veranderlijke helderheid laten zien dat HR 5171 A een dubbelster is: hij heeft een kleinere begeleider die zo dichtbij staat dat hij de atmosfeer van de hyperreus kan ‘leegzuigen’.
Gele hyperreuzen zoals HR 5171 A zijn erg zeldzaam: tot nu toe zijn er in onze Melkweg nog geen vijftien ontdekt. Ze behoren tot de grootste en helderste sterren die we kennen en bevinden zich in een onstabiele fase van hun leven waarin ze heel snel veranderen. Door deze instabiliteit stoten gele hyperreuzen materiaal uit, waardoor zich een uitgestrekte atmosfeer rond de ster vormt. Vandaar de kolossale afmetingen van HR 5171 A. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-03-2014
Baanbrekende ontdekking over ontstaan heelal
De telescoop op de Zuidpool levert bewijs voor Einsteins oude theorie. © ap.
Amerikaanse astronomen hebben een baanbrekende ontdekking gedaan die de theorie ondersteunt dat het heelal na de oerknal razendsnel is uitgebreid. Met een telescoop op de Zuidpool hebben ze naar eigen zeggen zwaartekrachtgolven waargenomen, bijna een eeuw nadat Albert Einstein het bestaan daarvan had voorspeld.
Het opvangen van het oeroude signaal geldt als wetenschappelijke 'heilige graal': er wordt al tientallen jaren naar gezocht, omdat het een direct bewijs vormt voor de aanname dat het heelal in een minuscule fractie van een seconde een duizelingwekkende uitbreiding heeft doorgemaakt.
"Het opvangen van dit signaal is een van de belangrijkste doelen van de hedendaagse kosmologie'', aldus onderzoeksleider John Kovac van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.
"Vrijwel zeker goed voor Nobelprijs"
Andere wetenschappers spraken direct van een spectaculaire ontdekking. "De argumenten zijn overtuigend en de betrokken wetenschappers behoren tot de meest voorzichtige en conservatieve mensen die ik ken'', zei bijvoorbeeld professor Marc Kamionkowski van de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore tegen de BBC.
Als herhaling van het onderzoek dezelfde resultaten oplevert, is dat vrijwel zeker goed voor een Nobelprijs, stelde de Britse omroep vast na diverse opgewonden deskundigen te hebben geraadpleegd.
De zoektocht naar het signaal komt voort uit een heel specifieke verwachting, namelijk dat het uitdijen van het heelal onuitwisbare sporen moet hebben achtergelaten in het oudste licht dat in het heelal te vinden is. Met computermodellen was al vastgesteld welk patroon die sporen zouden moeten hebben. Uit de waarnemingen met de telescoop op de Zuidpool rolde precies dát patroon.
(HLN)
Baanbrekende ontdekking over ontstaan heelal
De telescoop op de Zuidpool levert bewijs voor Einsteins oude theorie. © ap.
Amerikaanse astronomen hebben een baanbrekende ontdekking gedaan die de theorie ondersteunt dat het heelal na de oerknal razendsnel is uitgebreid. Met een telescoop op de Zuidpool hebben ze naar eigen zeggen zwaartekrachtgolven waargenomen, bijna een eeuw nadat Albert Einstein het bestaan daarvan had voorspeld.
Het opvangen van het oeroude signaal geldt als wetenschappelijke 'heilige graal': er wordt al tientallen jaren naar gezocht, omdat het een direct bewijs vormt voor de aanname dat het heelal in een minuscule fractie van een seconde een duizelingwekkende uitbreiding heeft doorgemaakt.
"Het opvangen van dit signaal is een van de belangrijkste doelen van de hedendaagse kosmologie'', aldus onderzoeksleider John Kovac van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.
"Vrijwel zeker goed voor Nobelprijs"
Andere wetenschappers spraken direct van een spectaculaire ontdekking. "De argumenten zijn overtuigend en de betrokken wetenschappers behoren tot de meest voorzichtige en conservatieve mensen die ik ken'', zei bijvoorbeeld professor Marc Kamionkowski van de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore tegen de BBC.
Als herhaling van het onderzoek dezelfde resultaten oplevert, is dat vrijwel zeker goed voor een Nobelprijs, stelde de Britse omroep vast na diverse opgewonden deskundigen te hebben geraadpleegd.
De zoektocht naar het signaal komt voort uit een heel specifieke verwachting, namelijk dat het uitdijen van het heelal onuitwisbare sporen moet hebben achtergelaten in het oudste licht dat in het heelal te vinden is. Met computermodellen was al vastgesteld welk patroon die sporen zouden moeten hebben. Uit de waarnemingen met de telescoop op de Zuidpool rolde precies dát patroon.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-03-2014
Spitzer levert 360 graden panorama van onze Melkweg af
NASA heeft een fantastische foto vrijgegeven waarop u kunt blijven inzoomen. Het is een 360 graden panorama van onze eigen Melkweg. Het panorama bestaat uit meer dan twee miljoen infrarood foto’s die Spitzer de afgelopen tien jaar maakte.
De foto telt zo’n 20 gigapixels en laat ongeveer drie procent van onze hemel zien. Desalniettemin pronken op het panorama meer dan de helft van alle sterren die onze Melkweg rijk is. “Als we deze foto zouden afdrukken, zouden we een billboard ter grootte van het Rose Bowl Stadion nodig hebben,” merkt Robert Hunt, werkzaam bij NASA, op. “Maar in plaats daarvan hebben we er een digitaal plaatje van gemaakt dat iedereen – ook astronomen – kan gebruiken.”
Want het plaatje is niet alleen mooi. Het is ook interessant. Ons sterrenstelsel is een platte schijf. Ons zonnestelsel bevindt zich in één van de armen van dat stelsel. Wanneer we naar het centrum van de Melkweg kijken, zien we vooral veel drukte: het krioelt er van de sterren. Een infraroodtelescoop als Spitzer kan dat centrum – en een stukje voorbij dat centrum – uitstekend in kaart brengen. “Spitzer helpt ons bepalen waar de rand van het sterrenstelsel ligt,” vertelt onderzoeker Ed Churchwell. “We brengen de plaats van de armen in kaart en proberen de vorm van het sterrenstelsel te achterhalen.”
Uiteindelijk zal het plaatje dat Spitzer zo van ons sterrenstelsel schetst tijdens toekomstige ruimtemissies gebruikt gaan worden. Bijvoorbeeld door de James Webb-ruimtetelescoop. Het 360 graden panorama kan ons helpen deze telescoop op de meest interessante gebieden binnen onze Melkweg te richten en deze gebieden nog gedetailleerder dan Spitzer dat doet in kaart te brengen.
• Spitzer werpt blik op centrum van de Melkweg
• Nieuwe stervormingsgebieden in Melkweg ontdekt
Bronmateriaal:
"NASA's Spitzer Telescope Brings 360-Degree View of Galaxy to Our Fingertips" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / JPL-Caltech / University of Wisconsin.
(scientias.nl)
Spitzer levert 360 graden panorama van onze Melkweg af
NASA heeft een fantastische foto vrijgegeven waarop u kunt blijven inzoomen. Het is een 360 graden panorama van onze eigen Melkweg. Het panorama bestaat uit meer dan twee miljoen infrarood foto’s die Spitzer de afgelopen tien jaar maakte.
De foto telt zo’n 20 gigapixels en laat ongeveer drie procent van onze hemel zien. Desalniettemin pronken op het panorama meer dan de helft van alle sterren die onze Melkweg rijk is. “Als we deze foto zouden afdrukken, zouden we een billboard ter grootte van het Rose Bowl Stadion nodig hebben,” merkt Robert Hunt, werkzaam bij NASA, op. “Maar in plaats daarvan hebben we er een digitaal plaatje van gemaakt dat iedereen – ook astronomen – kan gebruiken.”
Want het plaatje is niet alleen mooi. Het is ook interessant. Ons sterrenstelsel is een platte schijf. Ons zonnestelsel bevindt zich in één van de armen van dat stelsel. Wanneer we naar het centrum van de Melkweg kijken, zien we vooral veel drukte: het krioelt er van de sterren. Een infraroodtelescoop als Spitzer kan dat centrum – en een stukje voorbij dat centrum – uitstekend in kaart brengen. “Spitzer helpt ons bepalen waar de rand van het sterrenstelsel ligt,” vertelt onderzoeker Ed Churchwell. “We brengen de plaats van de armen in kaart en proberen de vorm van het sterrenstelsel te achterhalen.”
Uiteindelijk zal het plaatje dat Spitzer zo van ons sterrenstelsel schetst tijdens toekomstige ruimtemissies gebruikt gaan worden. Bijvoorbeeld door de James Webb-ruimtetelescoop. Het 360 graden panorama kan ons helpen deze telescoop op de meest interessante gebieden binnen onze Melkweg te richten en deze gebieden nog gedetailleerder dan Spitzer dat doet in kaart te brengen.
• Spitzer werpt blik op centrum van de Melkweg
• Nieuwe stervormingsgebieden in Melkweg ontdekt
Bronmateriaal:
"NASA's Spitzer Telescope Brings 360-Degree View of Galaxy to Our Fingertips" - NASA.gov
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / JPL-Caltech / University of Wisconsin.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
"Deze foto toont de Melkweg boven de Yosemite Valley in het bekende nationale park in Californië."quote:Op dinsdag 25 maart 2014 13:10 schreef lipper het volgende:
[..]
wat een toffe foto. Wat is het? En waar vind je dit?
Klik op het linkje naar de volkskrant voor meer van die spectaculare ruimtefoto's van 2013.
En klik hier voor meer google search plaatjes van de melkweg boven Yosemite Valley.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
24-03-2014
De zwaartekracht is al zeker negen miljard jaar onveranderd gebleven
De zwaartekracht is al negen miljard jaar onveranderd gebleven. Die conclusie trekken Australische onderzoekers nadat ze de gegevens van alle supernova’s die ooit bestudeerd zijn, bundelden.
De gravitatieconstante (G) beschrijft – samen met de massa van objecten en de afstand tussen die objecten – de aantrekkingskracht die er tussen twee objecten is. In het verleden hebben onderzoekers wel eens gesuggereerd dat die constante niet zo constant is als men zou denken, maar dat deze in de historie van ons universum ietsje veranderd is. Zo zou het kunnen dat de zwaartekracht sterker wordt. Als dat het geval zou zijn, zou dat betekenen dat de afstand tussen de aarde en de zon in het verleden ietsje groter was en de seizoenen nu dus langer zijn dan in het verleden het geval was. Maar nieuw onderzoek toont nu aan dat dat niet aan de orde is. De zwaartekracht is werkelijk constant.
Australische onderzoekers trekken die conclusie nadat ze supernova’s van het type Ia bestudeerden. Zo’n supernova ontstaat doordat een witte dwerg materie steelt van zijn begeleidende ster en zo steeds meer massa verkrijgt. Maar de witte dwerg kan niet blijven groeien: op een gegeven moment bezit deze te veel materie en ontploft de ster. “Die kritieke massa is afhankelijk van Newtons gravitatieconstante G en stelt ons in staat om deze over miljarden jaren te bestuderen,” vertelt onderzoeker Jeremy Mould.
Het is niet voor het eerst dat onderzoekers de mate waarin de zwaartekracht constant is, proberen vast te stellen. Zo meet men binnen het Lunar Laser Ranging Experiment de afstand tussen de aarde en de maan sinds de jaren zestig om te achterhalen of de aantrekkingskracht tussen die twee gelijk blijft. Maar dit onderzoek gaat een stap verder: het kijkt hoe de zwaartekracht zich over miljarden jaren gedroeg. Die resultaten blijken in lijn te zijn met het Lunar Laser Ranging Experiment: de zwaartekracht is constant.
(scientias.nl)
De zwaartekracht is al zeker negen miljard jaar onveranderd gebleven
De zwaartekracht is al negen miljard jaar onveranderd gebleven. Die conclusie trekken Australische onderzoekers nadat ze de gegevens van alle supernova’s die ooit bestudeerd zijn, bundelden.
De gravitatieconstante (G) beschrijft – samen met de massa van objecten en de afstand tussen die objecten – de aantrekkingskracht die er tussen twee objecten is. In het verleden hebben onderzoekers wel eens gesuggereerd dat die constante niet zo constant is als men zou denken, maar dat deze in de historie van ons universum ietsje veranderd is. Zo zou het kunnen dat de zwaartekracht sterker wordt. Als dat het geval zou zijn, zou dat betekenen dat de afstand tussen de aarde en de zon in het verleden ietsje groter was en de seizoenen nu dus langer zijn dan in het verleden het geval was. Maar nieuw onderzoek toont nu aan dat dat niet aan de orde is. De zwaartekracht is werkelijk constant.
Australische onderzoekers trekken die conclusie nadat ze supernova’s van het type Ia bestudeerden. Zo’n supernova ontstaat doordat een witte dwerg materie steelt van zijn begeleidende ster en zo steeds meer massa verkrijgt. Maar de witte dwerg kan niet blijven groeien: op een gegeven moment bezit deze te veel materie en ontploft de ster. “Die kritieke massa is afhankelijk van Newtons gravitatieconstante G en stelt ons in staat om deze over miljarden jaren te bestuderen,” vertelt onderzoeker Jeremy Mould.
Het is niet voor het eerst dat onderzoekers de mate waarin de zwaartekracht constant is, proberen vast te stellen. Zo meet men binnen het Lunar Laser Ranging Experiment de afstand tussen de aarde en de maan sinds de jaren zestig om te achterhalen of de aantrekkingskracht tussen die twee gelijk blijft. Maar dit onderzoek gaat een stap verder: het kijkt hoe de zwaartekracht zich over miljarden jaren gedroeg. Die resultaten blijken in lijn te zijn met het Lunar Laser Ranging Experiment: de zwaartekracht is constant.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Solar System has a new most-distant member
[ Bericht 6% gewijzigd door -CRASH- op 26-03-2014 21:18:50 ]
First ring system around asteroid: Chariklo found to have two ringsquote:
This is an orbit diagram for the outer solar system. The Sun and Terrestrial planets are at the center. The orbits of the four giant planets, Jupiter, Saturn, Uranus and Neptune, are shown by purple solid circles. The Kuiper Belt, including Pluto, is shown by the dotted light blue region just beyond the giant planets. Sedna's orbit is shown in orange while 2012 VP113's orbit is shown in red.
Credit: Scott Sheppard
Date: March 26, 2014
Source: Carnegie Institution
Summary:
The Solar System has a new most-distant member, bringing its outer frontier into focus. New work reports the discovery of a distant dwarf planet, called 2012 VP113, which was found beyond the known edge of the Solar System. This is likely one of thousands of distant objects that are thought to form the so-called inner Oort cloud. The work indicates the potential presence of an enormous planet, not yet seen, but possibly influencing the orbit of inner Oort cloud objects.
The Solar System has a new most-distant member, bringing its outer frontier into focus.
New work from Carnegie's Scott Sheppard and Chadwick Trujillo of the Gemini Observatory reports the discovery of a distant dwarf planet, called 2012 VP113, which was found beyond the known edge of the Solar System. This is likely one of thousands of distant objects that are thought to form the so-called inner Oort cloud. What's more, their work indicates the potential presence of an enormous planet, perhaps up to 10 times the size of Earth, not yet seen, but possibly influencing the orbit of 2012 VP113, as well as other inner Oort cloud objects.
Their findings are published March 27 in Nature.
The known Solar System can be divided into three parts: the rocky planets like Earth, which are close to the Sun; the gas giant planets, which are further out; and the frozen objects of the Kuiper belt, which lie just beyond Neptune's orbit. Beyond this, there appears to be an edge to the Solar System where only one object, Sedna, was previously known to exist for its entire orbit. But the newly found 2012 VP113 has an orbit that stays even beyond Sedna, making it the furthest known in the Solar System.
"This is an extraordinary result that redefines our understanding of our Solar System," says Linda Elkins-Tanton, director of Carnegie's Department of Terrestrial Magnetism.
Sedna was discovered beyond the Kuiper Belt edge in 2003, and it was not known if Sedna was unique, as Pluto once was thought to be before the Kuiper Belt was discovered. With the discovery of 2012 VP113 it is now clear Sedna is not unique and is likely the second known member of the hypothesized inner Oort cloud, the likely origin of some comets.
2012 VP113's closest orbit point to the Sun brings it to about 80 times the distance of Earth from the Sun, a measurement referred to as an astronomical unit or AU. For context, the rocky planets and asteroids exist at distances ranging between .39 and 4.2 AU. Gas giants are found between 5 and 30 AU, and the Kuiper belt (composed of thousands of icy objects, including Pluto) ranges from 30 to 50 AU. In our solar system there is a distinct edge at 50 AU. Only Sedna was known to stay significantly beyond this outer boundary at 76 AU for its entire orbit.
"The search for these distant inner Oort cloud objects beyond Sedna and 2012 VP113 should continue, as they could tell us a lot about how our Solar System formed and evolved," says Sheppard.
Sheppard and Trujillo used the new Dark Energy Camera (DECam) on the NOAO 4 meter telescope in Chile for discovery. DECam has the largest field-of-view of any 4-meter or larger telescope, giving it unprecedented ability to search large areas of sky for faint objects. The Magellan 6.5-meter telescope at Carnegie's Las Campanas Observatory was used to determine the orbit of 2012 VP113 and obtain detailed information about its surface properties.
From the amount of sky searched, Sheppard and Trujillo determine that about 900 objects with orbits like Sedna and 2012 VP113 and sizes larger than 1000 km may exist and that the total population of the inner Oort cloud is likely bigger than that of the Kuiper Belt and main asteroid belt.
"Some of these inner Oort cloud objects could rival the size of Mars or even Earth. This is because many of the inner Oort cloud objects are so distant that even very large ones would be too faint to detect with current technology," says Sheppard.
Both Sedna and 2012 VP113 were found near their closest approach to the Sun, but they both have orbits that go out to hundreds of AU, at which point they would be too faint to discover. In fact, the similarity in the orbits found for Sedna, 2012 VP113 and a few other objects near the edge of the Kuiper Belt suggests that an unknown massive perturbing body may be shepherding these objects into these similar orbital configurations. Sheppard and Trujillo suggest a Super Earth or an even larger object at hundreds of AU could create the shepherding effect seen in the orbits of these objects, which are too distant to be perturbed significantly by any of the known planets.
There are three competing theories for how the inner Oort cloud might have formed. As more objects are found, it will be easier to narrow down which of these theories is most likely accurate. One theory is that a rogue planet could have been tossed out of the giant planet region and could have perturbed objects out of the Kuiper Belt to the inner Oort cloud on its way out. This planet could have been ejected or still be in the distant solar system today. The second theory is that a close stellar encounter could have put objects into the inner Oort cloud region. A third theory suggests inner Oort cloud objects are captured extra-solar planets from other stars that were near our Sun in its birth cluster.
The outer Oort cloud is distinguished from the inner Oort cloud because in the outer Oort cloud, starting around 1500 AU, the gravity from other nearby stars perturbs the orbits of the objects, causing objects in the outer Oort cloud to have orbits that change drastically over time. Many of the comets we see were objects that were perturbed out of the outer Oort cloud. Inner Oort cloud objects are not highly affected by the gravity of other stars and thus have more stable and more primordial orbits.
quote:Date: March 26, 2014
Source: European Southern Observatory - ESO
Summary:
Astronomers have made the surprise discovery that the remote asteroid Chariklo is surrounded by two dense and narrow rings. This is the smallest object by far found to have rings and only the fifth body in the Solar System after the much larger planets Jupiter, Saturn, Uranus and Neptune to have this feature. The origin of these rings remains a mystery, but they may be the result of a collision that created a disc of debris.
Artists impression of the rings around Chariklo.
Credit: ESO
Observations at many sites in South America, including ESO's La Silla Observatory, have made the surprise discovery that the remote asteroid Chariklo is surrounded by two dense and narrow rings. This is the smallest object by far found to have rings and only the fifth body in the Solar System -- after the much larger planets Jupiter, Saturn, Uranus and Neptune -- to have this feature. The origin of these rings remains a mystery, but they may be the result of a collision that created a disc of debris. The new results are published online in the journal Nature on 26 March 2014.
The rings of Saturn are one of the most spectacular sights in the sky, and less prominent rings have also been found around the other giant planets. Despite many careful searches, no rings had been found around smaller objects orbiting the Sun in the Solar System. Now observations of the distant minor planet [1] (10199) Chariklo [2] as it passed in front of a star have shown that this object too is surrounded by two fine rings.
"We weren't looking for a ring and didn't think small bodies like Chariklo had them at all, so the discovery -- and the amazing amountof detail we saw in the system -- came as a complete surprise!" says Felipe Braga-Ribas (Observatório Nacional/MCTI, Rio de Janeiro, Brazil) who planned the observation campaign and is lead author on the new paper.
Chariklo is the largest member of a class known as the Centaurs [3] and it orbits between Saturn and Uranus in the outer Solar System. Predictions had shown that it would pass in front of the star UCAC4 248-108672 on 3 June 2013, as seen from South America [4]. Astronomers using telescopes at seven different locations, including the 1.54-metre Danish and TRAPPIST telescopes at ESO's La Silla Observatory in Chile [5], were able to watch the star apparently vanish for a few seconds as its light was blocked by Chariklo -- an occultation [6].
But they found much more than they were expecting. A few seconds before, and again a few seconds after the main occultation there were two further very short dips in the star's apparent brightness [7]. Something around Chariklo was blocking the light! By comparing what was seen from different sites the team could reconstruct not only the shape and size of the object itself but also the shape, width, orientation and other properties of the newly discovered rings.
The team found that the ring system consists of two sharply confined rings only seven and three kilometres wide, separated by a clear gap of nine kilometres -- around a small 250-kilometre diameter object orbiting beyond Saturn.
"For me, it was quite amazing to realise that we were able not only to detect a ring system, but also pinpoint that it consists of two clearly distinct rings," adds Uffe Gråe Jørgensen (Niels Bohr Institute, University of Copenhagen, Denmark), one of the team. "I try to imagine how it would be to stand on the surface of this icy object -- small enough that a fast sports car could reach escape velocity and drive off into space -- and stare up at a 20-kilometre wide ring system 1000 times closer than the Moon." [8] Although many questions remain unanswered, astronomers think that this sort of ring is likely to be formed from debris left over after a collision. It must be confined into the two narrow rings by the presence of small putative satellites.
"So, as well as the rings, it's likely that Chariklo has at least one small moon still waiting to be discovered," adds Felipe Braga Ribas.
The rings may prove to be a phenomenon that might in turn later lead to the formation of a small moon. Such a sequence of events, on a much larger scale, may explain the birth of our own Moon in the early days of the Solar System, as well as the origin of many other satellites around planets and asteroids.
The leaders of this project are provisionally calling the rings by the nicknames Oiapoque and Chuí, two rivers near the northern and southern extremes of Brazil [9].
[1] All objects that orbit the Sun, which are too small (not massive enough) for their own gravity to pull them into a nearly spherical shape are now defined by the IAU as being small solar system bodies. This class currently includes most of the Solar System asteroids, near-Earth objects (NEOs), Mars and Jupiter Trojan asteroids, most Centaurs, most Trans-Neptunian objects (TNOs), and comets. In informal usage the words asteroid and minor planet are often used to mean the same thing.
[2] The IAU Minor Planet Center is the nerve centre for the detection of small bodies in the Solar System. The names assigned are in two parts, a number -- originally the order of discovery but now the order in which orbits are well-determined -- and a name.
[3] Centaurs are small bodies with unstable orbits in the outer Solar System that cross the orbits of the giant planets. Because their orbits are frequently perturbed they are expected to only remain in such orbits for millions of years. Centaurs are distinct from the much more numerous main belt asteroids between the orbits of Mars and Jupiter and may have come from the Kuiper Belt region. They got their name because -- like the mythical centaurs -- they share some characteristics of two different things, in this case comets and asteroids. Chariklo itself seems to be more like an asteroid and has not been found to display cometary activity.
[4] The event was predicted following a systematic search conducted with the MPG/ESO 2.2-metre telescope at ESO's La Silla Observatory and recently published.
[5] Besides the Danish 1.54-metre and TRAPPIST telescopes at ESO's La Silla Observatory, event observations were also performed by the following observatories: Universidad Católica Observatory (UCO) Santa Martina operated by the Pontifícia Universidad Católica de Chile (PUC); PROMPT telescopes, owned and operated by the University of North Carolina at Chapel Hill; Pico dos Dias Observatory from the National Laboratory of Astrophysics (OPD/LNA) -- Brazil; Southern Astrophysical Research (SOAR) telescope; Caisey Harlingten's 20-inch Planewave telescope, which is part of the Searchlight Observatory Network; R. Sandness's telescope at San Pedro de Atacama Celestial Explorations; Universidade Estadual de Ponta Grossa Observatory; Observatorio Astronomico Los Molinos (OALM) -- Uruguay; Observatorio Astronomico, Estacion Astrofisica de Bosque Alegre, Universidad Nacional de Cordoba, Argentina; Polo Astronômico Casimiro Montenegro Filho Observatory and Observatorio El Catalejo, Santa Rosa, La Pampa, Argentina.
[6] This is the only way to pin down the precise size and shape of such a remote body -- Chariklo is only about 250 kilometres in diameter and is more than a billion kilometres from Earth. Even in the best telescopic views such a small and distant object just appears as a faint point of light.
[7] The rings of Uranus, and the ring arcs around Neptune, were found in a similar way during occultations in 1977 and 1984, respectively. ESO telescopes were also involved with the Neptune ring discovery.
[8] Strictly speaking the car would have to be rather fast -- something like a Bugatti Veyron 16.4 or McLaren F1 -- as the escape velocity is around 350 km/hour!
[9] These names are only for informal use, the official names will be allocated later by the IAU, following pre-established rules.
[ Bericht 6% gewijzigd door -CRASH- op 26-03-2014 21:18:50 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
03-04-2014
Ondergrondse oceaan op Saturnusmaan ontdekt
Foto van Saturnus' maan Enceladus waarop waterdam is te zien. © ap.
Op de Saturnusmaan Enceladus is een ondergrondse oceaan ontdekt. Dat meldden de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA.
Bewijs daarvoor is verzameld door de Europees-Amerikaanse satelliet Cassini. Die draait sinds 2004 in een baan rond Saturnus.
Wetenschappers vermoedden al jaren dat er op Enceladus vloeibaar water is. In 2005 werden stralen waterdamp gezien die opspoten uit de kleine maan, met een diameter van 500 kilometer.
Cassini vloog in 2010 en 2012 enkele keren op 100 kilometer afstand langs de maan. Met speciale apparatuur is vastgesteld dat Enceladus een zee herbergt
(HLN)
Ondergrondse oceaan op Saturnusmaan ontdekt
Foto van Saturnus' maan Enceladus waarop waterdam is te zien. © ap.
Op de Saturnusmaan Enceladus is een ondergrondse oceaan ontdekt. Dat meldden de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA.
Bewijs daarvoor is verzameld door de Europees-Amerikaanse satelliet Cassini. Die draait sinds 2004 in een baan rond Saturnus.
Wetenschappers vermoedden al jaren dat er op Enceladus vloeibaar water is. In 2005 werden stralen waterdamp gezien die opspoten uit de kleine maan, met een diameter van 500 kilometer.
Cassini vloog in 2010 en 2012 enkele keren op 100 kilometer afstand langs de maan. Met speciale apparatuur is vastgesteld dat Enceladus een zee herbergt
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-04-2014
Uitdijingssnelheid van vroege heelal nauwkeurig bepaald
Illustratie van de door BOSS gehanteerde meetmethode. (LBNL)
Een kleine elf miljard jaar geleden, toen het heelal pas drie miljard jaar oud was, dijde het ruim drie keer zo snel uit als nu. Dat blijkt uit precisiemetingen aan de verdeling van intergalactische wolken van waterstofgas op grote afstanden, uitgevoerd in het kader van de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS). BOSS is een project van de Sloan Digital Sky Survey III, die gebruik maakt van een telescoop in New Mexico.
BOSS heeft precisiemetingen verricht aan 140.000 ver verwijderde quasars (sterrenstelsels met een zeer actieve, heldere kern). Het licht van die quasars passeert door intergalactische wolken van waterstofgas op verschillende afstanden langs de gezichtslijn. Hun afstand kan afgeleid worden uit de locatie van absorptielijnen die ze produceren in het spectrum van de quasar.
De verdeling van waterstofwolken in het verre heelal vertoont een onderliggend patroon dat zijn oorsprong vindt in dichtheidsgolven in het pasgeboren heelal. Metingen aan dat patroon leveren informatie op over de evolutie van het heelal en over de uitdijingssnelheid in het verre verleden.
Eerder zijn al soortgelijke BOSS-resultaten gepubliceerd aan sterrenstelsels tot op afstanden van zes miljard lichtjaar. De nieuwe resultaten, voor publicatie aangeboden aan Journal of Cosmology and Astrroparticle Physics en Astronomy and Astrophysics, bestrijken een veel verder weg gelegen deel van het heelal.
Uit de metingen blijkt dat het heelal op een roodverschuiving van 2,34 (overeenkomend met een terugkijktijd van 10,8 miljard jaar) een uitdijingssnelheid had van ca. 220 kilometer per seconde per megaparsec - ca. 3,25 maal zo hoog als de huidige waarde. Dat komt erop neer dat alle afstanden indertijd in 44 miljoen jaar met één procent toenamen. Volgens de onderzoekers heeft het resultaat een nauwkeurigheid van 2,2%. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Uitdijingssnelheid van vroege heelal nauwkeurig bepaald
Illustratie van de door BOSS gehanteerde meetmethode. (LBNL)
Een kleine elf miljard jaar geleden, toen het heelal pas drie miljard jaar oud was, dijde het ruim drie keer zo snel uit als nu. Dat blijkt uit precisiemetingen aan de verdeling van intergalactische wolken van waterstofgas op grote afstanden, uitgevoerd in het kader van de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS). BOSS is een project van de Sloan Digital Sky Survey III, die gebruik maakt van een telescoop in New Mexico.
BOSS heeft precisiemetingen verricht aan 140.000 ver verwijderde quasars (sterrenstelsels met een zeer actieve, heldere kern). Het licht van die quasars passeert door intergalactische wolken van waterstofgas op verschillende afstanden langs de gezichtslijn. Hun afstand kan afgeleid worden uit de locatie van absorptielijnen die ze produceren in het spectrum van de quasar.
De verdeling van waterstofwolken in het verre heelal vertoont een onderliggend patroon dat zijn oorsprong vindt in dichtheidsgolven in het pasgeboren heelal. Metingen aan dat patroon leveren informatie op over de evolutie van het heelal en over de uitdijingssnelheid in het verre verleden.
Eerder zijn al soortgelijke BOSS-resultaten gepubliceerd aan sterrenstelsels tot op afstanden van zes miljard lichtjaar. De nieuwe resultaten, voor publicatie aangeboden aan Journal of Cosmology and Astrroparticle Physics en Astronomy and Astrophysics, bestrijken een veel verder weg gelegen deel van het heelal.
Uit de metingen blijkt dat het heelal op een roodverschuiving van 2,34 (overeenkomend met een terugkijktijd van 10,8 miljard jaar) een uitdijingssnelheid had van ca. 220 kilometer per seconde per megaparsec - ca. 3,25 maal zo hoog als de huidige waarde. Dat komt erop neer dat alle afstanden indertijd in 44 miljoen jaar met één procent toenamen. Volgens de onderzoekers heeft het resultaat een nauwkeurigheid van 2,2%. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-04-2014
Astronomen ontdekken ‘recept’ voor stervorming
Computersimulatie van de geboorte van de nieuwe sterren in een turbulente gaswolk. (C. Federrath, Monash University)
Astronomen hebben een nieuwe manier gevonden om het tempo te voorspellen waarin een moleculaire gaswolk – een stellaire kraamkamer – nieuwe sterren produceert. Daarbij is een nieuwe techniek gebruikt om de driedimensionale structuur van zo’n gaswolk te reconstrueren (Science, 11 april).
Stervorming vindt plaats in enorme wolken van interstellaire gas en stof. Als er binnen zo’n moleculaire wolk plekken ontstaan waar de dichtheid groot genoeg is, trekken deze onder invloed van hun eigen zwaartekracht vanzelf verder samen. Zodra temperatuur en druk in het hart van zo’n verdichting hoog genoeg zijn om kernfusiereacties te laten plaatsvinden, is de ster ‘geboren’.
Het stervormingsproces wordt dus vooral bepaald door de dichtheidsverdeling binnen een moleculaire wolk. Maar bij de meeste wolken is die verdeling niet goed bekend.
Nu hebben drie astronomen echter een methode bedacht om de dichtheidsverschillen binnen een moleculaire wolk op eenvoudige wijze in kaart te brengen. Daarbij maken ze gebruik van het feit dat licht van verre sterren dat door de wolk heen schijnt, door het in de wolk aanwezige stof wordt afgezwakt.
De astronomen hebben deze zogeheten extinctie benut om van zestien nabije moleculaire wolken de dichtheidsverschillen te bepalen. Vervolgens berekenden ze met behulp van computermodellen hoeveel sterren er in dergelijke wolken zouden moeten ontstaan, en vergeleken de uitkomsten de waargenomen aantallen pasgeboren sterren.
Op manier is ontdekt dat alleen die delen van gaswolk tot sterren samentrekken waar de dichtheid de drempel van 5000 waterstofmoleculen per kubieke centimeter overschrijdt. Deze waargenomen drempelwaarde ligt aanzienlijk lager dan de theoretisch voorspelde ‘kritische dichtheid’. Anders gezegd: stervorming komt sneller op gang dan gedacht. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Astronomen ontdekken ‘recept’ voor stervorming
Computersimulatie van de geboorte van de nieuwe sterren in een turbulente gaswolk. (C. Federrath, Monash University)
Astronomen hebben een nieuwe manier gevonden om het tempo te voorspellen waarin een moleculaire gaswolk – een stellaire kraamkamer – nieuwe sterren produceert. Daarbij is een nieuwe techniek gebruikt om de driedimensionale structuur van zo’n gaswolk te reconstrueren (Science, 11 april).
Stervorming vindt plaats in enorme wolken van interstellaire gas en stof. Als er binnen zo’n moleculaire wolk plekken ontstaan waar de dichtheid groot genoeg is, trekken deze onder invloed van hun eigen zwaartekracht vanzelf verder samen. Zodra temperatuur en druk in het hart van zo’n verdichting hoog genoeg zijn om kernfusiereacties te laten plaatsvinden, is de ster ‘geboren’.
Het stervormingsproces wordt dus vooral bepaald door de dichtheidsverdeling binnen een moleculaire wolk. Maar bij de meeste wolken is die verdeling niet goed bekend.
Nu hebben drie astronomen echter een methode bedacht om de dichtheidsverschillen binnen een moleculaire wolk op eenvoudige wijze in kaart te brengen. Daarbij maken ze gebruik van het feit dat licht van verre sterren dat door de wolk heen schijnt, door het in de wolk aanwezige stof wordt afgezwakt.
De astronomen hebben deze zogeheten extinctie benut om van zestien nabije moleculaire wolken de dichtheidsverschillen te bepalen. Vervolgens berekenden ze met behulp van computermodellen hoeveel sterren er in dergelijke wolken zouden moeten ontstaan, en vergeleken de uitkomsten de waargenomen aantallen pasgeboren sterren.
Op manier is ontdekt dat alleen die delen van gaswolk tot sterren samentrekken waar de dichtheid de drempel van 5000 waterstofmoleculen per kubieke centimeter overschrijdt. Deze waargenomen drempelwaarde ligt aanzienlijk lager dan de theoretisch voorspelde ‘kritische dichtheid’. Anders gezegd: stervorming komt sneller op gang dan gedacht. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-04-2014
NASA start bouw van ruimtesonde die planetoïde gaat bezoeken
NASA heeft opdracht gegeven te beginnen met de bouw van OSIRIS-REx. De ruimtesonde gaat een bezoek brengen aan planetoïde Bennu en zal – zonder te landen – monsters van de planetoïde verwijderen en terug naar de aarde brengen.
“Dit is de laatste stap die nodig is om een NASA-missie van papier naar product te vertalen,” vertelt onderzoeker Gordon Johnston. “Dit bevestigt dat het uiteindelijke ontwerp klaar is en we naar de lancering toe kunnen gaan bouwen.” Die lancering vindt plaats in de herfst van 2016. Naar verwachting arriveert OSIRIS-REx (dat staat voor: Origins Spectral Interpretation Resource Identification Security Regolith Explorer) dan in 2018 bij Bennu. In 2023 moet de ruimtesonde de verzamelde monsters (minstens 60 gram) terug naar de aarde brengen.
UW NAAM OP OSIRIS-REX?
NASA geeft de ruimtesonde een microchip mee waarop namen van aardbewoners staan. Wilt u ook op de chip? Tot eind september 2014 kunt u hier uw naam en gegevens achterlaten.
Het is een uitdagende missie, want er wordt nogal wat van OSIRIS-Rex verwacht. De ruimtesonde moet allereerst twee jaar reizen om bij Bennu te arriveren. Vervolgens zal deze een kaart van de planetoïde maken door er omheen te cirkelen en deze te bestuderen. Vervolgens moet OSIRIS-REx – zonder te landen – materiaal van het oppervlak van Bennu zien te verwijderen. Daarvoor gebruikt deze een robotarm. Daarna is het de bedoeling dat de sonde weer terugkeert naar de aarde om de monsters daar af te leveren.
Onderzoekers hopen dankzij OSIRIS-REx meer te weten te komen over de samenstelling van het jonge zonnesysteem (Bennu is een brokstuk uit die tijd) en de bron van organische materialen en water (nodig voor leven op aarde) te achterhalen. De missie kan ook een bijdrage leveren aan het verlangen om meer te weten te komen over een populatie planetoïden die vroeg of laat een gevaar voor de aarde kan gaan vormen. En tenslotte vormt de missie een onmisbare voorbereiding op die andere ambitieuze missie van NASA: een bemande ruimtesonde naar een planetoïde sturen.
(Kennislink)
NASA start bouw van ruimtesonde die planetoïde gaat bezoeken
NASA heeft opdracht gegeven te beginnen met de bouw van OSIRIS-REx. De ruimtesonde gaat een bezoek brengen aan planetoïde Bennu en zal – zonder te landen – monsters van de planetoïde verwijderen en terug naar de aarde brengen.
“Dit is de laatste stap die nodig is om een NASA-missie van papier naar product te vertalen,” vertelt onderzoeker Gordon Johnston. “Dit bevestigt dat het uiteindelijke ontwerp klaar is en we naar de lancering toe kunnen gaan bouwen.” Die lancering vindt plaats in de herfst van 2016. Naar verwachting arriveert OSIRIS-REx (dat staat voor: Origins Spectral Interpretation Resource Identification Security Regolith Explorer) dan in 2018 bij Bennu. In 2023 moet de ruimtesonde de verzamelde monsters (minstens 60 gram) terug naar de aarde brengen.
UW NAAM OP OSIRIS-REX?
NASA geeft de ruimtesonde een microchip mee waarop namen van aardbewoners staan. Wilt u ook op de chip? Tot eind september 2014 kunt u hier uw naam en gegevens achterlaten.
Het is een uitdagende missie, want er wordt nogal wat van OSIRIS-Rex verwacht. De ruimtesonde moet allereerst twee jaar reizen om bij Bennu te arriveren. Vervolgens zal deze een kaart van de planetoïde maken door er omheen te cirkelen en deze te bestuderen. Vervolgens moet OSIRIS-REx – zonder te landen – materiaal van het oppervlak van Bennu zien te verwijderen. Daarvoor gebruikt deze een robotarm. Daarna is het de bedoeling dat de sonde weer terugkeert naar de aarde om de monsters daar af te leveren.
Onderzoekers hopen dankzij OSIRIS-REx meer te weten te komen over de samenstelling van het jonge zonnesysteem (Bennu is een brokstuk uit die tijd) en de bron van organische materialen en water (nodig voor leven op aarde) te achterhalen. De missie kan ook een bijdrage leveren aan het verlangen om meer te weten te komen over een populatie planetoïden die vroeg of laat een gevaar voor de aarde kan gaan vormen. En tenslotte vormt de missie een onmisbare voorbereiding op die andere ambitieuze missie van NASA: een bemande ruimtesonde naar een planetoïde sturen.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-04-2014
Saturnus staat op het punt te bevallen van nieuwe maan
© Reuters/NASA.
Nieuwe beelden van NASA's planeetverkenner Cassini suggereren dat Saturnus op dit moment een nieuw maantje aan het vormen is. Het gaat om een poreuze ijsbal die door wetenschappers al liefdevol 'Peggy' werd gedoopt.
Het maantje werd niet rechtstreeks waargenomen maar een heldere boog van tien kilometer breed en 1.200 km lang aan de buitenrand van de A-ring van de planeet zou wijzen op de nakende geboorte van de ijsbal. 'Peggy' zal weldra de reeds indrukwekkende Saturnusfamilie van 62 manen vervoegen.
"Zoiets hebben we voorheen nog nooit geobserveerd", aldus Carl Murray, astronoom en tevens auteur van het gepubliceerde wetenschappelijk artikel over de bijzondere ontdekking in het vakblad Icarus. "We zijn getuige van een geboorte, waarbij een maantje het ringenstelsel van de planeet verlaat en op eigen kracht naar buiten migreert."
Het markante 'baringsproces' kan wetenschappers meer inzicht verschaffen in de manier waarop de grotere manen van Saturnus zijn ontstaan.
(HLN)
Saturnus staat op het punt te bevallen van nieuwe maan
© Reuters/NASA.
Nieuwe beelden van NASA's planeetverkenner Cassini suggereren dat Saturnus op dit moment een nieuw maantje aan het vormen is. Het gaat om een poreuze ijsbal die door wetenschappers al liefdevol 'Peggy' werd gedoopt.
Het maantje werd niet rechtstreeks waargenomen maar een heldere boog van tien kilometer breed en 1.200 km lang aan de buitenrand van de A-ring van de planeet zou wijzen op de nakende geboorte van de ijsbal. 'Peggy' zal weldra de reeds indrukwekkende Saturnusfamilie van 62 manen vervoegen.
"Zoiets hebben we voorheen nog nooit geobserveerd", aldus Carl Murray, astronoom en tevens auteur van het gepubliceerde wetenschappelijk artikel over de bijzondere ontdekking in het vakblad Icarus. "We zijn getuige van een geboorte, waarbij een maantje het ringenstelsel van de planeet verlaat en op eigen kracht naar buiten migreert."
Het markante 'baringsproces' kan wetenschappers meer inzicht verschaffen in de manier waarop de grotere manen van Saturnus zijn ontstaan.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-04-2014
Rosetta-missie maakt – op 600 miljoen kilometer afstand van de aarde – een selfie
Zelfs op zo’n 600.000.000 kilometer afstand van de aarde is de selfie een hit. ESA heeft zojuist een foto vrijgegeven die Rosetta van zichzelf maakte. Op de foto zien we de zonnepanelen van de kometenjager.
U moet misschien even twee keer kijken. Maar wie goed kijkt, kan de zonnepanelen er zeker uithalen. We kijken op deze foto tegen de achterkant van die panelen aan (want de voorkant is op de zon gericht). De achterkant van de panelen is pikzwart, omdat er niets is waar het licht op kan reflecteren.
Nog een selfie
Ziet u het al? Nee? Misschien kan onderstaande selfie helpen. Deze maakte Rosetta in 2007 toen deze voorbij Mars vloog. Ook hier zien we de achterkant van de zonnepanelen. Alleen zijn ze nu niet zo donker, omdat er wat licht van Mars komt zetten.
Afbeelding: ESA / Rosetta / Philae / CIVA.
Geen echte selfie
De foto helemaal bovenaan dit artikel werd eergisteren gemaakt door een camera aan boord van lander Philae. Daarmee is het geen loepzuivere selfie. De term ‘missie-selfie’ is misschien accurater.
Rosetta is momenteel onderweg naar komeet 67/P Churyumov-Gerasimenko. Rosetta zal de komeet gaan bestuderen en lander Philae naar het oppervlak van de komeet sturen: iets wat nog nooit eerder is gedaan. Naar verwachting arriveert Rosetta in augustus van dit jaar bij de komeet, waarna deze de komeet zal volgen terwijl deze de zon nadert.
(scientias.nl)
Rosetta-missie maakt – op 600 miljoen kilometer afstand van de aarde – een selfie
Zelfs op zo’n 600.000.000 kilometer afstand van de aarde is de selfie een hit. ESA heeft zojuist een foto vrijgegeven die Rosetta van zichzelf maakte. Op de foto zien we de zonnepanelen van de kometenjager.
U moet misschien even twee keer kijken. Maar wie goed kijkt, kan de zonnepanelen er zeker uithalen. We kijken op deze foto tegen de achterkant van die panelen aan (want de voorkant is op de zon gericht). De achterkant van de panelen is pikzwart, omdat er niets is waar het licht op kan reflecteren.
Nog een selfie
Ziet u het al? Nee? Misschien kan onderstaande selfie helpen. Deze maakte Rosetta in 2007 toen deze voorbij Mars vloog. Ook hier zien we de achterkant van de zonnepanelen. Alleen zijn ze nu niet zo donker, omdat er wat licht van Mars komt zetten.
Afbeelding: ESA / Rosetta / Philae / CIVA.
Geen echte selfie
De foto helemaal bovenaan dit artikel werd eergisteren gemaakt door een camera aan boord van lander Philae. Daarmee is het geen loepzuivere selfie. De term ‘missie-selfie’ is misschien accurater.
Rosetta is momenteel onderweg naar komeet 67/P Churyumov-Gerasimenko. Rosetta zal de komeet gaan bestuderen en lander Philae naar het oppervlak van de komeet sturen: iets wat nog nooit eerder is gedaan. Naar verwachting arriveert Rosetta in augustus van dit jaar bij de komeet, waarna deze de komeet zal volgen terwijl deze de zon nadert.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-04-2014
Hubble vereeuwigt duizenden sterrenstelsels op één foto
Richt een ruimtetelescoop op een zwart stukje hemel en laat de sluiter open staan. Het resultaat: een foto met vele duizenden sterrenstelsels. Sommige sterrenstelsels bevinden zich op een afstand van slechts enkele tientallen of honderden miljoen lichtjaar, terwijl andere nog veel verder verwijderd zijn.
WE ZIEN OBJECTEN DIE EEN MILJARD KEER ZWAKKER ZIJN DAN DE ZWAKSTE OBJECTEN DIE WIJ MET HET MENSELIJK OOG KUNNEN ZIEN
Op een nieuwe Hubble-foto zijn veel objecten in het nabije, oude universum en in het verre, jonge universum zichtbaar. De meeste sterrenstelsels op de foto zijn vijf miljard lichtjaar van ons verwijderd. Dit betekent dat wij licht zien dat al vijf miljard jaar onderweg is. Oftewel: toentertijd was het heelal 8,7 miljard jaar oud in plaats van 13,7 miljard jaar.
De totale belichtingstijd is veertien uur. Dit betekent dat Hubble’s camera veertien uur op hetzelfde stukje ruimte is gericht. Op deze foto zijn ontelbaar veel sterren, sterrenstelsels en clusters zichtbaar. Hieronder zijn drie objecten uitgelicht: Fred, Ginger en CLASS B1608+656. CLASS B1608+656 is een groot cluster op vijf miljard lichtjaar afstand met vele sterrenstelsels. Fred ([FMK2006] ACS J160919+6532) ligt achter de sterrenstelsels, terwijl Ginger ([FMK2006] ACS J160910+6532) juist dicht bij ons bevindt. Toch lijkt het net alsof al deze sterrenstelsels tot dezelfde groep behoren.
Een hele bijzondere foto, want we zien objecten die een miljard keer zwakker zijn dan de zwakste objecten die wij met het menselijk oog kunnen zien. Smult u van dit soort foto’s? Hubble fotografeert regelmatig babysterrenstelsels en het jonge universum, dus kijk gerust eens in het archief van Scientias.nl.
(scientias.nl)
Hubble vereeuwigt duizenden sterrenstelsels op één foto
Richt een ruimtetelescoop op een zwart stukje hemel en laat de sluiter open staan. Het resultaat: een foto met vele duizenden sterrenstelsels. Sommige sterrenstelsels bevinden zich op een afstand van slechts enkele tientallen of honderden miljoen lichtjaar, terwijl andere nog veel verder verwijderd zijn.
WE ZIEN OBJECTEN DIE EEN MILJARD KEER ZWAKKER ZIJN DAN DE ZWAKSTE OBJECTEN DIE WIJ MET HET MENSELIJK OOG KUNNEN ZIEN
Op een nieuwe Hubble-foto zijn veel objecten in het nabije, oude universum en in het verre, jonge universum zichtbaar. De meeste sterrenstelsels op de foto zijn vijf miljard lichtjaar van ons verwijderd. Dit betekent dat wij licht zien dat al vijf miljard jaar onderweg is. Oftewel: toentertijd was het heelal 8,7 miljard jaar oud in plaats van 13,7 miljard jaar.
De totale belichtingstijd is veertien uur. Dit betekent dat Hubble’s camera veertien uur op hetzelfde stukje ruimte is gericht. Op deze foto zijn ontelbaar veel sterren, sterrenstelsels en clusters zichtbaar. Hieronder zijn drie objecten uitgelicht: Fred, Ginger en CLASS B1608+656. CLASS B1608+656 is een groot cluster op vijf miljard lichtjaar afstand met vele sterrenstelsels. Fred ([FMK2006] ACS J160919+6532) ligt achter de sterrenstelsels, terwijl Ginger ([FMK2006] ACS J160910+6532) juist dicht bij ons bevindt. Toch lijkt het net alsof al deze sterrenstelsels tot dezelfde groep behoren.
Een hele bijzondere foto, want we zien objecten die een miljard keer zwakker zijn dan de zwakste objecten die wij met het menselijk oog kunnen zien. Smult u van dit soort foto’s? Hubble fotografeert regelmatig babysterrenstelsels en het jonge universum, dus kijk gerust eens in het archief van Scientias.nl.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-05-2014
Klein naburig sterrenstelsel is ‘fossiel’ overblijfsel
De Magellan-telescopen van de Las Campanas-sterrenwacht in Chili, van waaruit het dwergstelsel Segue 1 is onderzocht. (Anna Frebel)
Het sterrenstelsel Segue 1, een kleine begeleider van de Melkweg op 75.000 lichtjaar afstand, heeft merkwaardige kenmerken. Het nietige sterrenstelsel, dat in 2006 is ontdekt, telt maar ongeveer duizend sterren. En nieuw Amerikaans onderzoek laat zien dat het vrijwel geen elementen zwaarder dan helium bevat. Volgens astronomen kan het dwergstelsel worden beschouwd als een ‘fossiel’ overblijfsel uit de begintijd van het heelal.
Normaal gesproken vormt een sterrenstelsel nieuwe sterren, waarvan de zwaarste al na enkele tientallen miljoenen jaren als supernova exploderen en hun omgeving verrijken met zware elementen. Deze laatste komen vervolgens terecht in latere generaties van sterren.
Behalve dan in het geval van Segue 1. Nauwkeurig onderzoek laat zien dat dit stelsel een heel primitieve chemische samenstelling heeft: het bestaat vrijwel volledig uit de twee elementen die bij de oerknal zijn gevormd: waterstof en helium. Wat er aan zwaardere elementen is aangetroffen zou afkomstig zijn van één of hooguit een paar supernova-explosies.
Het lijkt erop dat het stervormingsproces in het dwergstelsel al in een heel vroeg stadium is gestopt. Waarschijnlijk bevatte het simpelweg te weinig gas, en kon het ook niet genoeg gas verzamelen, om meer sterren te produceren.
Dat maakt Segue 1 overigens niet minder interessant. Integendeel: astronomen vermoeden dat het schamele stelsel wel eens sterke overeenkomsten zou kunnen vertonen met de eerste kleine sterrenstelsels die in ons heelal zijn ontstaan. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Klein naburig sterrenstelsel is ‘fossiel’ overblijfsel
De Magellan-telescopen van de Las Campanas-sterrenwacht in Chili, van waaruit het dwergstelsel Segue 1 is onderzocht. (Anna Frebel)
Het sterrenstelsel Segue 1, een kleine begeleider van de Melkweg op 75.000 lichtjaar afstand, heeft merkwaardige kenmerken. Het nietige sterrenstelsel, dat in 2006 is ontdekt, telt maar ongeveer duizend sterren. En nieuw Amerikaans onderzoek laat zien dat het vrijwel geen elementen zwaarder dan helium bevat. Volgens astronomen kan het dwergstelsel worden beschouwd als een ‘fossiel’ overblijfsel uit de begintijd van het heelal.
Normaal gesproken vormt een sterrenstelsel nieuwe sterren, waarvan de zwaarste al na enkele tientallen miljoenen jaren als supernova exploderen en hun omgeving verrijken met zware elementen. Deze laatste komen vervolgens terecht in latere generaties van sterren.
Behalve dan in het geval van Segue 1. Nauwkeurig onderzoek laat zien dat dit stelsel een heel primitieve chemische samenstelling heeft: het bestaat vrijwel volledig uit de twee elementen die bij de oerknal zijn gevormd: waterstof en helium. Wat er aan zwaardere elementen is aangetroffen zou afkomstig zijn van één of hooguit een paar supernova-explosies.
Het lijkt erop dat het stervormingsproces in het dwergstelsel al in een heel vroeg stadium is gestopt. Waarschijnlijk bevatte het simpelweg te weinig gas, en kon het ook niet genoeg gas verzamelen, om meer sterren te produceren.
Dat maakt Segue 1 overigens niet minder interessant. Integendeel: astronomen vermoeden dat het schamele stelsel wel eens sterke overeenkomsten zou kunnen vertonen met de eerste kleine sterrenstelsels die in ons heelal zijn ontstaan. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-04-2014
Sterrenstelsels slingert complete sterrenhoop de ruimte in
Het elliptische sterrenstelsel M87 heeft een complete sterrenhoop de ruimte in geslingerd. (CfA)
Het elliptische sterrenstelsel M87 in het sterrenbeeld Maagd heeft een complete sterrenhoop met hoge snelheid de ruimte in geslingerd. De bolvormige sterrenhoop, HVGC-1 geheten, racet met een snelheid van ca. 3,5 miljoen kilometer per uur door het heelal. Die snelheid is hoog genoeg om aan de zwaartekracht van M87 te ontsnappen,
M87 is een reusachtig sterrenstelsel dat wordt omgeven door duizenden bolvormige sterrenhopen (ter vergelijking: ons eigen Melkwegstelsel telt er ca. 150). Een van die bolhopen is vermoedelijk te dicht in de buurt gekomen van het superzware zwarte gat in het centrum van het elliptische reuzenstelsel. Er zijn aanwijzingen dat het hier in werkelijkheid om een dubbel zwart gat gaat. In dat geval kan een passerende sterrenhoop door de zwaartekrachtswerking van de twee om elkaar heen draaiende zwarte gaten versneld worden en met enorme snelheid worden weggeslingerd.
De ontdekking is gedaan door een systematisch onderzoek aan de snelheden van bolvormige sterrenhopen in en rond M87, uitgevoerd met de MMT-telescoop in Arizona. De resultaten worden gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenstelsels slingert complete sterrenhoop de ruimte in
Het elliptische sterrenstelsel M87 heeft een complete sterrenhoop de ruimte in geslingerd. (CfA)
Het elliptische sterrenstelsel M87 in het sterrenbeeld Maagd heeft een complete sterrenhoop met hoge snelheid de ruimte in geslingerd. De bolvormige sterrenhoop, HVGC-1 geheten, racet met een snelheid van ca. 3,5 miljoen kilometer per uur door het heelal. Die snelheid is hoog genoeg om aan de zwaartekracht van M87 te ontsnappen,
M87 is een reusachtig sterrenstelsel dat wordt omgeven door duizenden bolvormige sterrenhopen (ter vergelijking: ons eigen Melkwegstelsel telt er ca. 150). Een van die bolhopen is vermoedelijk te dicht in de buurt gekomen van het superzware zwarte gat in het centrum van het elliptische reuzenstelsel. Er zijn aanwijzingen dat het hier in werkelijkheid om een dubbel zwart gat gaat. In dat geval kan een passerende sterrenhoop door de zwaartekrachtswerking van de twee om elkaar heen draaiende zwarte gaten versneld worden en met enorme snelheid worden weggeslingerd.
De ontdekking is gedaan door een systematisch onderzoek aan de snelheden van bolvormige sterrenhopen in en rond M87, uitgevoerd met de MMT-telescoop in Arizona. De resultaten worden gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-04-2014
Onbekend signaal uit de ruimte verbaast sterrenkundigen
Sterrenkundigen hebben een mysterieus signaal opgevangen, vermoedelijk van buiten ons sterrenstelsel. Het is nog een raadsel wat de bron van de radiogolven is.
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico. Bron: Wikimedia Commons
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico heeft een stoot korte, maar zeer krachtige, radiogolven opgevangen, misschien uit een ander sterrenstelsel. De energie die nodig is voor het creëren van die zogeheten fast radio bursts is zo groot dat de golven niet afkomstig kunnen zijn van bekende kosmische objecten.
‘De afstand die de radiogolven hebben afgelegd lijkt enorm, en wijst erop dat de radiogolven drie miljard lichtjaar hebben gereisd om ons te bereiken’, zegt Jason Hessels, een van de onderzoekers, verbonden aan het Nederlands instituut voor radioastronomie ASTRON en de Universiteit van Amsterdam. Die afstand berekenen sterrenkundigen door te meten hoeveel later lange golflengtes op aarde aankomen dan korte golflengtes. Lange golflengtes komen een fractie van een second later aan, omdat ze meer interacties aangaan met deeltjes die ze onderweg tegenkomen, waaronder elektronen. Omdat sterrenkundigen een goed beeld hebben van het aantal elektronen in de ruimte kunnen zij de afstand berekenen die het signaal heeft afgelegd. De gemeten afbuiging van de radiogolven was zo groot dat het aantal elektronen in ons sterrenstelsel dat niet konden veroorzaken. De onderzoekers vermoeden daarom dat het signaal afkomstig is van ver buiten de Melkweg.
Twijfelachtig verleden
De huidige meting maakt een einde aan de twijfel over het bestaan van de radiogolven. In 2007 werd voor het eerst zo’n signaal waargenomen met de Parkes-radiotelescoop in Australië. De telescoop pikte daarna nog vijf soortgelijke signalen op. Sterrenkundigen twijfelden of die signalen niet werden veroorzaakt door een afwijking van de Parkes-radiotelescoop. Dergelijke signalen waren immers nog nooit eerder waargenomen door andere telescopen. De nieuwe metingen met de Arecibo-radiotelescoop bevestigen dat de signalen niet toe te schrijven zijn aan een afwijking van de Parkes-radiotelescoop.
Is het signaal mogelijk afkomstig van een enorme neutronenster? Bron: Wikimedia Commons
De vraag blijft hoe fast radio bursts ontstaan. ‘Het is nog een compleet onbekend signaal en we hebben tot nu toe geen idee wat deze radiogolven veroorzaakt’, zegt mede-onderzoeker Joeri van Leeuwen (ASTRON). Wel denken de onderzoekers dat er een gigantische hoeveelheid energie nodig is om de radiogolven te creëren. De onderzoekers vermoeden dat het een zeer krachtige explosie moet zijn geweest of een nog onbekende catastrofe op een neutronenster, die enorm veel energie afgeeft.
Mogelijk kunnen sterrenkundigen over enkele jaren de bron achterhalen. Tegen die tijd moet het mogelijk zijn om tientallen fast radio bursts per jaar te vinden, denkt Van Leeuwen. Twee nieuwe Nederlandse telescopen, LOFAR en Westerbork/Apertif, moeten daarvoor zorgen. Die worden de gevoeligste breedbeeldtelescopen ter wereld. Van Leeuwen: ‘Hoewel Arecibo de grootste schotel ter wereld is, mis je 99,99 procent van wat er zich allemaal aan de hemel afspeelt. Omdat de nieuwe telescopen een 1000 keer groter deel van hemel kunnen bekijken dan Arecibo, hopen we snel beter te begrijpen welke kosmische ontploffingen deze radioflitsen veroorzaken.’
De onderzoekers maakten hun bevindingen bekend op de voorpublicatiewebsite Arxiv: http://arxiv.org/pdf/1404.2934v1.pdf
(newscientist.nl)
Onbekend signaal uit de ruimte verbaast sterrenkundigen
Sterrenkundigen hebben een mysterieus signaal opgevangen, vermoedelijk van buiten ons sterrenstelsel. Het is nog een raadsel wat de bron van de radiogolven is.
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico. Bron: Wikimedia Commons
De Arecibo-radiotelescoop in Puerto Rico heeft een stoot korte, maar zeer krachtige, radiogolven opgevangen, misschien uit een ander sterrenstelsel. De energie die nodig is voor het creëren van die zogeheten fast radio bursts is zo groot dat de golven niet afkomstig kunnen zijn van bekende kosmische objecten.
‘De afstand die de radiogolven hebben afgelegd lijkt enorm, en wijst erop dat de radiogolven drie miljard lichtjaar hebben gereisd om ons te bereiken’, zegt Jason Hessels, een van de onderzoekers, verbonden aan het Nederlands instituut voor radioastronomie ASTRON en de Universiteit van Amsterdam. Die afstand berekenen sterrenkundigen door te meten hoeveel later lange golflengtes op aarde aankomen dan korte golflengtes. Lange golflengtes komen een fractie van een second later aan, omdat ze meer interacties aangaan met deeltjes die ze onderweg tegenkomen, waaronder elektronen. Omdat sterrenkundigen een goed beeld hebben van het aantal elektronen in de ruimte kunnen zij de afstand berekenen die het signaal heeft afgelegd. De gemeten afbuiging van de radiogolven was zo groot dat het aantal elektronen in ons sterrenstelsel dat niet konden veroorzaken. De onderzoekers vermoeden daarom dat het signaal afkomstig is van ver buiten de Melkweg.
Twijfelachtig verleden
De huidige meting maakt een einde aan de twijfel over het bestaan van de radiogolven. In 2007 werd voor het eerst zo’n signaal waargenomen met de Parkes-radiotelescoop in Australië. De telescoop pikte daarna nog vijf soortgelijke signalen op. Sterrenkundigen twijfelden of die signalen niet werden veroorzaakt door een afwijking van de Parkes-radiotelescoop. Dergelijke signalen waren immers nog nooit eerder waargenomen door andere telescopen. De nieuwe metingen met de Arecibo-radiotelescoop bevestigen dat de signalen niet toe te schrijven zijn aan een afwijking van de Parkes-radiotelescoop.
Is het signaal mogelijk afkomstig van een enorme neutronenster? Bron: Wikimedia Commons
De vraag blijft hoe fast radio bursts ontstaan. ‘Het is nog een compleet onbekend signaal en we hebben tot nu toe geen idee wat deze radiogolven veroorzaakt’, zegt mede-onderzoeker Joeri van Leeuwen (ASTRON). Wel denken de onderzoekers dat er een gigantische hoeveelheid energie nodig is om de radiogolven te creëren. De onderzoekers vermoeden dat het een zeer krachtige explosie moet zijn geweest of een nog onbekende catastrofe op een neutronenster, die enorm veel energie afgeeft.
Mogelijk kunnen sterrenkundigen over enkele jaren de bron achterhalen. Tegen die tijd moet het mogelijk zijn om tientallen fast radio bursts per jaar te vinden, denkt Van Leeuwen. Twee nieuwe Nederlandse telescopen, LOFAR en Westerbork/Apertif, moeten daarvoor zorgen. Die worden de gevoeligste breedbeeldtelescopen ter wereld. Van Leeuwen: ‘Hoewel Arecibo de grootste schotel ter wereld is, mis je 99,99 procent van wat er zich allemaal aan de hemel afspeelt. Omdat de nieuwe telescopen een 1000 keer groter deel van hemel kunnen bekijken dan Arecibo, hopen we snel beter te begrijpen welke kosmische ontploffingen deze radioflitsen veroorzaken.’
De onderzoekers maakten hun bevindingen bekend op de voorpublicatiewebsite Arxiv: http://arxiv.org/pdf/1404.2934v1.pdf
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-05-2014
Planck brengt magnetisch veld Melkwegstelsel in kaart
Polarisatiemetingen brengen het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. (ESA and the Planck Collaboration)
De Europese ruimtetelescoop Planck heeft een hemelkaart gemaakt waarop de polarisatie zichtbaar is van de thermische straling die uitgezonden wordt door interstellaire stofdeeltjes. De polarisatiekaart brengt tevens het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. De resultaten worden gepubliceerd in vier artikelen in Astronomy & Astrophysics.
Interstellaire stofdeeltjes zijn vaak langgerekt en roteren met hoge snelheid om hun as. In een magnetisch veld zullen ze zich bij voorkeur langs de magnetische veldlijnen oriënteren. Door die voorkeursrichting raakt de uitgezonden warmtestraling gepolariseerd. Op de nieuwe hemelkaart van Planck is de polarisatie het sterkst in de donker gekleurde gebieden. De richting van de polarisatie wordt aangegeven door de streepjespatronen.
Planck heeft polarisatiemetingen in een groot aantal verschillende frequentiegebieden verricht. Daardoor moet het mogelijk zijn om de polarisatie die veroorzaakt wordt door interstellair stof te onderscheiden van de polarisatie in de kosmische achtergrondstraling, die afkomstig is van kort na de oerknal. Een nauwkeurige analyse van de Planck-metingen, die naaar verwachting komend najaar wordt gepubliceerd, zal uitwijzen of de polarisatiemetingen van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool inderdaad zijn toe te schrijven aan de kosmische achtergrondstraling, zoals in maart werd geclaimd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Planck brengt magnetisch veld Melkwegstelsel in kaart
Polarisatiemetingen brengen het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. (ESA and the Planck Collaboration)
De Europese ruimtetelescoop Planck heeft een hemelkaart gemaakt waarop de polarisatie zichtbaar is van de thermische straling die uitgezonden wordt door interstellaire stofdeeltjes. De polarisatiekaart brengt tevens het magnetisch veld van het Melkwegstelsel in beeld. De resultaten worden gepubliceerd in vier artikelen in Astronomy & Astrophysics.
Interstellaire stofdeeltjes zijn vaak langgerekt en roteren met hoge snelheid om hun as. In een magnetisch veld zullen ze zich bij voorkeur langs de magnetische veldlijnen oriënteren. Door die voorkeursrichting raakt de uitgezonden warmtestraling gepolariseerd. Op de nieuwe hemelkaart van Planck is de polarisatie het sterkst in de donker gekleurde gebieden. De richting van de polarisatie wordt aangegeven door de streepjespatronen.
Planck heeft polarisatiemetingen in een groot aantal verschillende frequentiegebieden verricht. Daardoor moet het mogelijk zijn om de polarisatie die veroorzaakt wordt door interstellair stof te onderscheiden van de polarisatie in de kosmische achtergrondstraling, die afkomstig is van kort na de oerknal. Een nauwkeurige analyse van de Planck-metingen, die naaar verwachting komend najaar wordt gepubliceerd, zal uitwijzen of de polarisatiemetingen van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool inderdaad zijn toe te schrijven aan de kosmische achtergrondstraling, zoals in maart werd geclaimd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
FF een korte vraag.
Kan je bijvoorbeeld als bezoeker bij een sterrenwacht door een krachtige telescoop kijken en dan bijvoorbeeld de planeet Jupiter en zijn banden zien?
Kan je bijvoorbeeld als bezoeker bij een sterrenwacht door een krachtige telescoop kijken en dan bijvoorbeeld de planeet Jupiter en zijn banden zien?
Er zijn regelmatig open dagen bij sterrenwachten. Daar kan je door wat grotere telescopen de ringen van Saturnus en de manen van Jupiter zien. Maar waarschijnlijk niet de ringen van Jupiter, die zijn te zwak. De echte grote telescopen kan je helemaal niet doorheen kijken. Daar zit optische apparatuur in om invallend licht te meten.quote:
FF een korte vraag.
Kan je bijvoorbeeld als bezoeker bij een sterrenwacht door een krachtige telescoop kijken en dan bijvoorbeeld de planeet Jupiter en zijn banden zien?
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
09-05-2014
Wetenschappers ontdekken broertje van de zon
Volgens de onderzoekers is er een kleine kans dat de broertjes van de zon ook planeten hebben waar leven mogelijk is. © Wikimedia Commons/NASA.
Voor het eerst hebben wetenschappers een ster geïdentificeerd die ontstaan is uit dezelfde moleculaire gas- en stofwolk als onze zon. Dat meldt de Amerikaanse omroep ABC. De onderzoekers hopen dat deze ontdekking hen meer zal leren over het ontstaan van de zon.
De zon en tal van andere sterren werden 4,6 miljard jaar geleden gevormd door de implosie van moleculair gas en stof. De sterren zijn sindsdien uit elkaar gedreven. Wetenschappers bestudeerden dertig sterren die in de melkweg rondzweefden volgens een vast patroon ten opzichte van de zon. Van die sterren werd de chemische samenstelling vergeleken met die van de zon.
De onderzoekers ontdekten één ster die uit hetzelfde materiaal bestaat. De ster, HD 162826 genaamd, bevindt zich op 110 lichtjaren van het sterrenbeeld Hercules. Hij is een beetje groter en wat warmer dan de zon.
Planeten
De resultaten van het onderzoek verschenen in het vakblad Astrophysical Journal. Volgens de leider van het onderzoek, Dr. Ivan Ramirez van de Universiteit van Texas, is er een kleine maar niet onbestaande kans dat de zon broertjes heeft die omgeven worden door planeten die leven bevatten. "Deze ster heeft alvast geen warme, massieve planeet zoals Jupiter", zegt hij. "Maar kleine planeten zoals de aarde zijn moeilijk te detecteren."
Kort na het ontstaan van het zonnestelsel deden zich botsingen voor die stukken van planeten losrukten. "Het zou kunnen dat die zich tussen verschillende sterrenstelsels bewogen en mogelijk zijn ze zelfs verantwoordelijk voor het leven op aarde", zegt Dr. Ramirez. "Dus je zou kunnen argumenteren dat we in de zoektocht naar leven buiten de aarde eerst moeten kijken naar de broertjes van onze zon."
De onderzoekers gaan nu op zoek naar nog meer sterren die uit hetzelfde materiaal zijn ontstaan. Op die manier willen ze meer te weten komen over de weg die sterren afleggen in de melkweg. Een beter begrip van hoe de melkweg evolueert, kan meer duidelijkheid geven over het ontstaan van de zon.
(HLN)
Wetenschappers ontdekken broertje van de zon
Volgens de onderzoekers is er een kleine kans dat de broertjes van de zon ook planeten hebben waar leven mogelijk is. © Wikimedia Commons/NASA.
Voor het eerst hebben wetenschappers een ster geïdentificeerd die ontstaan is uit dezelfde moleculaire gas- en stofwolk als onze zon. Dat meldt de Amerikaanse omroep ABC. De onderzoekers hopen dat deze ontdekking hen meer zal leren over het ontstaan van de zon.
De zon en tal van andere sterren werden 4,6 miljard jaar geleden gevormd door de implosie van moleculair gas en stof. De sterren zijn sindsdien uit elkaar gedreven. Wetenschappers bestudeerden dertig sterren die in de melkweg rondzweefden volgens een vast patroon ten opzichte van de zon. Van die sterren werd de chemische samenstelling vergeleken met die van de zon.
De onderzoekers ontdekten één ster die uit hetzelfde materiaal bestaat. De ster, HD 162826 genaamd, bevindt zich op 110 lichtjaren van het sterrenbeeld Hercules. Hij is een beetje groter en wat warmer dan de zon.
Planeten
De resultaten van het onderzoek verschenen in het vakblad Astrophysical Journal. Volgens de leider van het onderzoek, Dr. Ivan Ramirez van de Universiteit van Texas, is er een kleine maar niet onbestaande kans dat de zon broertjes heeft die omgeven worden door planeten die leven bevatten. "Deze ster heeft alvast geen warme, massieve planeet zoals Jupiter", zegt hij. "Maar kleine planeten zoals de aarde zijn moeilijk te detecteren."
Kort na het ontstaan van het zonnestelsel deden zich botsingen voor die stukken van planeten losrukten. "Het zou kunnen dat die zich tussen verschillende sterrenstelsels bewogen en mogelijk zijn ze zelfs verantwoordelijk voor het leven op aarde", zegt Dr. Ramirez. "Dus je zou kunnen argumenteren dat we in de zoektocht naar leven buiten de aarde eerst moeten kijken naar de broertjes van onze zon."
De onderzoekers gaan nu op zoek naar nog meer sterren die uit hetzelfde materiaal zijn ontstaan. Op die manier willen ze meer te weten komen over de weg die sterren afleggen in de melkweg. Een beter begrip van hoe de melkweg evolueert, kan meer duidelijkheid geven over het ontstaan van de zon.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2014
Computersimulatie geeft realistisch beeld van het heelal
Een stukje 'virtueel heelal', gecentreerd rond de grootste cluster van sterrenstelsels die de Illustris-simulatie heeft voortgebracht. © Illustris Collaboration.
Een team van Europese en Amerikaanse astronomen heeft een computersimulatie gemaakt van de grootschalige structuur van het heelal en het ontstaan van sterrenstelsels. Volgens de website 'Alles over sterrenkunde' begint de simulatie slechts 12 miljoen jaar na de oerknal en laat ze zien hoe kosmisch gas en donkere materie zich in de loop van de miljarden jaren tot een 'web' van sterrenstelsels hebben georganiseerd.
© Illustris Collaboration.
Het Illustris-project hield rekening met de uitdijing van het heelal en de aantrekkingskracht die materie uitoefent. Daarnaast speelden ook de evolutie van sterren, de gevolgen van supernova-explosies en het ontstaan van zwaardere chemische elementen mee.
De simulatie kostte in totaal zestien miljoen uur rekentijd, verdeeld over 8.192 processors. De berekeningen werden eind 2013 afgerond.
Het nagebootste Illustris-heelal stemt beter overeen met het waargenomen heelal dan eerdere simulaties. De spiraalvormige en elliptische sterrenstelsels hebben de juiste chemische samenstelling. Maar in het virtuele heelal komt de vorming van sterren in kleine sterrenstelsels eerder op gang dan in werkelijkheid lijkt te zijn gebeurd.
Onderstaande video is een compilatie van de simulatie.
(HLN)
Computersimulatie geeft realistisch beeld van het heelal
Een stukje 'virtueel heelal', gecentreerd rond de grootste cluster van sterrenstelsels die de Illustris-simulatie heeft voortgebracht. © Illustris Collaboration.
Een team van Europese en Amerikaanse astronomen heeft een computersimulatie gemaakt van de grootschalige structuur van het heelal en het ontstaan van sterrenstelsels. Volgens de website 'Alles over sterrenkunde' begint de simulatie slechts 12 miljoen jaar na de oerknal en laat ze zien hoe kosmisch gas en donkere materie zich in de loop van de miljarden jaren tot een 'web' van sterrenstelsels hebben georganiseerd.
© Illustris Collaboration.
Het Illustris-project hield rekening met de uitdijing van het heelal en de aantrekkingskracht die materie uitoefent. Daarnaast speelden ook de evolutie van sterren, de gevolgen van supernova-explosies en het ontstaan van zwaardere chemische elementen mee.
De simulatie kostte in totaal zestien miljoen uur rekentijd, verdeeld over 8.192 processors. De berekeningen werden eind 2013 afgerond.
Het nagebootste Illustris-heelal stemt beter overeen met het waargenomen heelal dan eerdere simulaties. De spiraalvormige en elliptische sterrenstelsels hebben de juiste chemische samenstelling. Maar in het virtuele heelal komt de vorming van sterren in kleine sterrenstelsels eerder op gang dan in werkelijkheid lijkt te zijn gebeurd.
Onderstaande video is een compilatie van de simulatie.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2014
Rusland bouwt in 2030 kolonie op de maan
© photo news.
Rusland moet in 2030 een permanente nederzetting op de maan bouwen om daarmee de kolonisatie van dat hemellichaam ter hand te nemen. Dat meldt de krant Izvestia op basis van plannen van de Russische Academie van Wetenschappen, het ruimtevaartbureau Roskosmos en de Universiteit van Moskou.
De eerste expeditie naar de maan die een permanente basis moet voorbereiden, zou al in 2016 zijn. De wetenschappers stellen dat "de geopolitieke wedijver over het bemachtigen van de natuurlijke hulpbronnen van de maan deze eeuw van start gaat''.
Het plan gaat ervan uit dat Rusland op eigen kracht zonder bemoeienis van andere mogendheden de enige natuurlijke satelliet van de aarde moet kunnen exploiteren.
(HLN)
Rusland bouwt in 2030 kolonie op de maan
© photo news.
Rusland moet in 2030 een permanente nederzetting op de maan bouwen om daarmee de kolonisatie van dat hemellichaam ter hand te nemen. Dat meldt de krant Izvestia op basis van plannen van de Russische Academie van Wetenschappen, het ruimtevaartbureau Roskosmos en de Universiteit van Moskou.
De eerste expeditie naar de maan die een permanente basis moet voorbereiden, zou al in 2016 zijn. De wetenschappers stellen dat "de geopolitieke wedijver over het bemachtigen van de natuurlijke hulpbronnen van de maan deze eeuw van start gaat''.
Het plan gaat ervan uit dat Rusland op eigen kracht zonder bemoeienis van andere mogendheden de enige natuurlijke satelliet van de aarde moet kunnen exploiteren.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2014
Zo (slecht) reageert je lichaam op een ruimtereis
© thinkstock.
Velen dromen wel eens van een ruimtereis, zeker nu Marsmissies, kolonies op de maan en toeristische tochtjes rond onze planeet effectief op de planning staan. Je ooit al afgevraagd wat zo'n vlucht in de ruimte met je lichaam kan doen?
© thinkstock.
"Ruimte is ziekte en gevaar, verpakt in duisternis en stilte", sprak Leonard 'Bones' McCoy ooit in Star Trek. Als we de wetenschap mogen geloven, zat de fictieve dokter er niet bepaald naast. In een notendop: reizen in de ruimte laat je zwak, vermoeid, ziek en mogelijk depressief achter. De mens is niet aangepast om te overleven in de ruimte en een ruimtevlucht is meer dan al zwevend wat tijd doden.
Ruimtereis
Stel dat je morgen in een astronautenpak zou kruipen, klaar om naar de maan geschoten te worden, dan is dit wat je lichaam zou meemaken na enkele seconden, minuten, dagen en maanden. De informatie werd verzameld op basis van onderzoek en getuigenissen van wetenschappers, ingenieurs en astronauten.
Impact
...na 10 seconden
De versnelling naar 4G zorgt voor het gevoel dat je lichaam 4 keer zo zwaar weegt als in werkelijkheid. Je wordt in de stoel gedrukt en bewegen wordt stapsgewijs moeilijker. Je bloed wordt naar je voeten gestuwd, wat het risico op flauwvallen uiteraard vergroot. In moderne ruimtevaartuigen worden astronauten zodanig geöriënteerd dat ze de versnelling door hun borst voelen.
...na 10 minuten
Eén van de eerste dingen waar astronauten over klagen is misselijkheid. Het gebrek aan zwaartekracht treft het gevoelige binnenoor, waardoor evenwicht, coördinatie en ruimtelijke oriëntatie beïnvloed worden. Ook het volgen van bewegende objecten wordt bemoeilijkt, wat voor piloten uiteraard niet handig is. Naast de onaangename realiteit van ronddobberende bolletjes braaksel, kan ruimteziekte je behoorlijk aftakelen. Wist je dat één zieke de maanlanding van Apollo 9 bijna saboteerde?
...na 2 dagen
In de ruimte vertoeven is zoals op je hoofd gaan staan. Vocht heeft de neiging om op te hopen in het bovenste deel van je lichaam, met als gevolg: een gezwollen gezicht en een vervelende, geblokkeerde neus. Omdat je lichaam van nature al de drang heeft om vocht naar boven te stuwen, zorgt het gebrek aan zwaartekracht alleen maar voor een intensere opwaartse beweging. Hierdoor zwellen de weefsels in je hoofd. MRI-scans van astronauten hebben aangetoond dat er ook een risico is voor de ogen. Naast milde visuele veranderingen, zagen ze zwelling in de oogzenuw en wijzigingen in de vorm van de oogbal. Ook een verhoofde druk onder de schedel is niet uitgesloten.
...na 1 week
Zonder zwaartekracht begint je lichaam zachtjes aan af te takelen omdat heel wat systemen in je lijf nood hebben aan deze druk. Experimenten met ratten hebben aangetoond dat 10 dagen in de ruimte al kan leiden tot een derde spierverlies bij bepaalde spiergroepen, inclusief de hartspier. Ook botverlies is een reëel probleem. Zolang je taak erin bestaat rond te zweven op het ISS is dit niet zo probematisch, maar voor missies naar bijvoorbeeld Mars, moeten astronauten in staat zijn zich fysiek in te spannen. Stel je voor dat 'one small step for mankind' op Mars je een gebroken been bezorgt.
Sinds het begin van de ruimtevaart zijn wetenschappers al op zoek naar manieren om lichaamskracht te behouden bij astronauten. Geen wonder dat ze dagelijks een uur cardio én een uur krachttraining moeten doen in hun ruimtestation. Ondanks deze regelmatige oefeningen blijft het na een verblijf van 6 maanden in de ruimte moeilijk om te stappen bij een terugkeer op aarde.
...na 2 weken
Wie nu al geen bioritme heeft om over naar huis te spreken, boekt best geen ruimtereis. Slaaptekort is namelijk één van de zwaarste problemen die gepaard gaan met leven in de ruimte. Zeker bij astronauten die rond de aarde cirkelen is dit het geval. Elke 90 minuten krijgen ze een nieuwe zonsopgang te zien, wat uiteraard je licht-donkercyclus niet ten goede komt. Daar komt nog bij dat een astronaut overenthousiast begint, in shiften moet meedraaien én zich moet aanpassen aan het slapen in een slaapzak, vastgesnoerd aan de muur. Ruimtestations als het ISS zijn daarom uitgerust met individuele slaapcompartimenten die verduisterd kunnen worden om nacht te simuleren.
...na 1 jaar
Het bewijs dat (langdurige) ruimtereizen nadelige gevolgen hebben voor het immuunsysteem stapelt op. Een studie van Nasa toonde aan dat de werking van witte bloedcellen (bij fruitvliegen) vermindert, waardoor het lichaam veel minder bestand is tegen schadelijke micro-organismen en infecties. Soortgelijke studies met muizen, salamanders en andere insecten eindigden in gelijkaardige conclusies. Ook hier zou het gebrek aan zwaartekracht de boosdoener zijn.
Nog schadelijker is het effect van kosmische straling. Astronauten klagen vaak over het "zien" van felle lichtflitsen. Deze worden veroorzaakt door kosmische stralen die een weg banen door het brein. Het ISS ligt strategisch om de impact van deze straling tot een minimum te beperken, maar bij reizen naar de maan of Mars is het risico op een dodelijk dosis reëel. Het enige goede nieuws is (voorlopig) dat onderzoek bij Apollo-astronauten die enkele dagen in 'deep space' doorbrachten in capsules die slecht bewapend waren tegen kosmische straling geen verhoogd risico vertoonden op kanker.
...na 2 jaar
Uiteraard wordt niet alleen je fysieke welzijn getroffen. Een experiment van de European Space Agency en het Russische Institute of Biomedical Problems ging na wat de stress van langdurige ruimtevluchten en isolatie doen met de mentale gezondheid. Conclusie: depressie ligt op de loer. Ze simuleerden daarvoor een 520 dagen durende missie naar Mars en terug in een vervalste ruimteshuttle in Moskou. De eerste maanden werden de deelnemers gedreven door adrenaline en spanning, maar van zodra routine en verveling de kop opstaken, waren de dagen veel moeilijker te verduren. Het zal je dan ook niet verbazen dat ingezet wordt op gedragstraining en het ontwikkelen van betere communicatietechnologie.
© thinkstock.
(HLn)
Zo (slecht) reageert je lichaam op een ruimtereis
© thinkstock.
Velen dromen wel eens van een ruimtereis, zeker nu Marsmissies, kolonies op de maan en toeristische tochtjes rond onze planeet effectief op de planning staan. Je ooit al afgevraagd wat zo'n vlucht in de ruimte met je lichaam kan doen?
© thinkstock.
"Ruimte is ziekte en gevaar, verpakt in duisternis en stilte", sprak Leonard 'Bones' McCoy ooit in Star Trek. Als we de wetenschap mogen geloven, zat de fictieve dokter er niet bepaald naast. In een notendop: reizen in de ruimte laat je zwak, vermoeid, ziek en mogelijk depressief achter. De mens is niet aangepast om te overleven in de ruimte en een ruimtevlucht is meer dan al zwevend wat tijd doden.
Ruimtereis
Stel dat je morgen in een astronautenpak zou kruipen, klaar om naar de maan geschoten te worden, dan is dit wat je lichaam zou meemaken na enkele seconden, minuten, dagen en maanden. De informatie werd verzameld op basis van onderzoek en getuigenissen van wetenschappers, ingenieurs en astronauten.
Impact
...na 10 seconden
De versnelling naar 4G zorgt voor het gevoel dat je lichaam 4 keer zo zwaar weegt als in werkelijkheid. Je wordt in de stoel gedrukt en bewegen wordt stapsgewijs moeilijker. Je bloed wordt naar je voeten gestuwd, wat het risico op flauwvallen uiteraard vergroot. In moderne ruimtevaartuigen worden astronauten zodanig geöriënteerd dat ze de versnelling door hun borst voelen.
...na 10 minuten
Eén van de eerste dingen waar astronauten over klagen is misselijkheid. Het gebrek aan zwaartekracht treft het gevoelige binnenoor, waardoor evenwicht, coördinatie en ruimtelijke oriëntatie beïnvloed worden. Ook het volgen van bewegende objecten wordt bemoeilijkt, wat voor piloten uiteraard niet handig is. Naast de onaangename realiteit van ronddobberende bolletjes braaksel, kan ruimteziekte je behoorlijk aftakelen. Wist je dat één zieke de maanlanding van Apollo 9 bijna saboteerde?
...na 2 dagen
In de ruimte vertoeven is zoals op je hoofd gaan staan. Vocht heeft de neiging om op te hopen in het bovenste deel van je lichaam, met als gevolg: een gezwollen gezicht en een vervelende, geblokkeerde neus. Omdat je lichaam van nature al de drang heeft om vocht naar boven te stuwen, zorgt het gebrek aan zwaartekracht alleen maar voor een intensere opwaartse beweging. Hierdoor zwellen de weefsels in je hoofd. MRI-scans van astronauten hebben aangetoond dat er ook een risico is voor de ogen. Naast milde visuele veranderingen, zagen ze zwelling in de oogzenuw en wijzigingen in de vorm van de oogbal. Ook een verhoofde druk onder de schedel is niet uitgesloten.
...na 1 week
Zonder zwaartekracht begint je lichaam zachtjes aan af te takelen omdat heel wat systemen in je lijf nood hebben aan deze druk. Experimenten met ratten hebben aangetoond dat 10 dagen in de ruimte al kan leiden tot een derde spierverlies bij bepaalde spiergroepen, inclusief de hartspier. Ook botverlies is een reëel probleem. Zolang je taak erin bestaat rond te zweven op het ISS is dit niet zo probematisch, maar voor missies naar bijvoorbeeld Mars, moeten astronauten in staat zijn zich fysiek in te spannen. Stel je voor dat 'one small step for mankind' op Mars je een gebroken been bezorgt.
Sinds het begin van de ruimtevaart zijn wetenschappers al op zoek naar manieren om lichaamskracht te behouden bij astronauten. Geen wonder dat ze dagelijks een uur cardio én een uur krachttraining moeten doen in hun ruimtestation. Ondanks deze regelmatige oefeningen blijft het na een verblijf van 6 maanden in de ruimte moeilijk om te stappen bij een terugkeer op aarde.
...na 2 weken
Wie nu al geen bioritme heeft om over naar huis te spreken, boekt best geen ruimtereis. Slaaptekort is namelijk één van de zwaarste problemen die gepaard gaan met leven in de ruimte. Zeker bij astronauten die rond de aarde cirkelen is dit het geval. Elke 90 minuten krijgen ze een nieuwe zonsopgang te zien, wat uiteraard je licht-donkercyclus niet ten goede komt. Daar komt nog bij dat een astronaut overenthousiast begint, in shiften moet meedraaien én zich moet aanpassen aan het slapen in een slaapzak, vastgesnoerd aan de muur. Ruimtestations als het ISS zijn daarom uitgerust met individuele slaapcompartimenten die verduisterd kunnen worden om nacht te simuleren.
...na 1 jaar
Het bewijs dat (langdurige) ruimtereizen nadelige gevolgen hebben voor het immuunsysteem stapelt op. Een studie van Nasa toonde aan dat de werking van witte bloedcellen (bij fruitvliegen) vermindert, waardoor het lichaam veel minder bestand is tegen schadelijke micro-organismen en infecties. Soortgelijke studies met muizen, salamanders en andere insecten eindigden in gelijkaardige conclusies. Ook hier zou het gebrek aan zwaartekracht de boosdoener zijn.
Nog schadelijker is het effect van kosmische straling. Astronauten klagen vaak over het "zien" van felle lichtflitsen. Deze worden veroorzaakt door kosmische stralen die een weg banen door het brein. Het ISS ligt strategisch om de impact van deze straling tot een minimum te beperken, maar bij reizen naar de maan of Mars is het risico op een dodelijk dosis reëel. Het enige goede nieuws is (voorlopig) dat onderzoek bij Apollo-astronauten die enkele dagen in 'deep space' doorbrachten in capsules die slecht bewapend waren tegen kosmische straling geen verhoogd risico vertoonden op kanker.
...na 2 jaar
Uiteraard wordt niet alleen je fysieke welzijn getroffen. Een experiment van de European Space Agency en het Russische Institute of Biomedical Problems ging na wat de stress van langdurige ruimtevluchten en isolatie doen met de mentale gezondheid. Conclusie: depressie ligt op de loer. Ze simuleerden daarvoor een 520 dagen durende missie naar Mars en terug in een vervalste ruimteshuttle in Moskou. De eerste maanden werden de deelnemers gedreven door adrenaline en spanning, maar van zodra routine en verveling de kop opstaken, waren de dagen veel moeilijker te verduren. Het zal je dan ook niet verbazen dat ingezet wordt op gedragstraining en het ontwikkelen van betere communicatietechnologie.
© thinkstock.
(HLn)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-05-2014
Enorme vlek van Jupiter krimpt steeds sneller
De Grote Rode Vlek op Jupiter © epa.
Midden op de planeet Jupiter zit al eeuwenlang een gigantische rode vlek, een enorme storm, en die vlek wordt steeds kleiner. De doorsnee is nu nog maar 16.500 kilometer, kleiner dan ooit eerder gemeten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, dat de ruimtetelescoop Hubble naar Jupiter heeft laten kijken. De oorzaak van de krimp is niet bekend.
© afp.
De Grote Rode Vlek is een storm, die vanaf de aarde te zien is met telescopen. De wind haalt er snelheden tot 680 kilometer per uur. Het is niet bekend hoe lang de storm al raast. In de 17e eeuw zagen astronomen de vlek mogelijk al. Een paar jaar geleden slokte de storm een kleinere storm op.
Eind 19e eeuw was de vlek nog ongeveer 41.000 kilometer in doorsnee. Dat betekent dat de aarde er drie keer in zou passen. Rond 1980 was de doorsnee nog maar 23.335 kilometer. De storm bleek in 2009 verder gekrompen, tot bijna 18.000 kilometer, en is nu dus 16.500 kilometer.
Tussen 1996 en 2006 werd de vlek dagelijks een kilometer kleiner. Nu is dat al drie keer zo veel. Als dat continu door zou gaan, is het kenmerk van Jupiter over enkele decennia verdwenen. Wetenschappers durven echter niet te zeggen of het echt zo ver kan komen.
(HLN)
Enorme vlek van Jupiter krimpt steeds sneller
De Grote Rode Vlek op Jupiter © epa.
Midden op de planeet Jupiter zit al eeuwenlang een gigantische rode vlek, een enorme storm, en die vlek wordt steeds kleiner. De doorsnee is nu nog maar 16.500 kilometer, kleiner dan ooit eerder gemeten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, dat de ruimtetelescoop Hubble naar Jupiter heeft laten kijken. De oorzaak van de krimp is niet bekend.
© afp.
De Grote Rode Vlek is een storm, die vanaf de aarde te zien is met telescopen. De wind haalt er snelheden tot 680 kilometer per uur. Het is niet bekend hoe lang de storm al raast. In de 17e eeuw zagen astronomen de vlek mogelijk al. Een paar jaar geleden slokte de storm een kleinere storm op.
Eind 19e eeuw was de vlek nog ongeveer 41.000 kilometer in doorsnee. Dat betekent dat de aarde er drie keer in zou passen. Rond 1980 was de doorsnee nog maar 23.335 kilometer. De storm bleek in 2009 verder gekrompen, tot bijna 18.000 kilometer, en is nu dus 16.500 kilometer.
Tussen 1996 en 2006 werd de vlek dagelijks een kilometer kleiner. Nu is dat al drie keer zo veel. Als dat continu door zou gaan, is het kenmerk van Jupiter over enkele decennia verdwenen. Wetenschappers durven echter niet te zeggen of het echt zo ver kan komen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-05-2014
Europese sonde Venus Express maakt zich op voor kamikazeduik in atmosfeer
Ruim acht jaar na lancering maakt de Europese sonde Venus Express zich op om dieper dan ooit tevoren in de atmosfeer van de planeet te duiken en daar een wisse dood te sterven, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
De Venus Express werd op 9 november 2005 van op Bajkonoer met een Sojoez-Fregat draagraket gelanceerd, om zijn doelwit op 11 april 2006 te bereiken.
Met zeven instrumenten bestudeerde de sonde de ionosfeer, de atmosfeer en het oppervlak van de planeet uitgebreid. Dit gebeurde van uit een elliptsche polaire baan met een hoogte van 66.000 km boven de zuidelijke en 250 km boven de noordelijke pool.
Na acht jaar begint de brandstofvoorraad om die baan aan te houden, opgebruikt te worden. Daarom is het routine-wetenschappelijk werk deze week afgerond. Bedoeling is uiteindelijk dieper dan ooit in de atmosfeer van Venus te duiken, mogelijk tot 130 km en mogelijk nog dieper.
(HLN)
Europese sonde Venus Express maakt zich op voor kamikazeduik in atmosfeer
Ruim acht jaar na lancering maakt de Europese sonde Venus Express zich op om dieper dan ooit tevoren in de atmosfeer van de planeet te duiken en daar een wisse dood te sterven, zo heeft het Europese Ruimtevaartbureau ESA meegedeeld.
De Venus Express werd op 9 november 2005 van op Bajkonoer met een Sojoez-Fregat draagraket gelanceerd, om zijn doelwit op 11 april 2006 te bereiken.
Met zeven instrumenten bestudeerde de sonde de ionosfeer, de atmosfeer en het oppervlak van de planeet uitgebreid. Dit gebeurde van uit een elliptsche polaire baan met een hoogte van 66.000 km boven de zuidelijke en 250 km boven de noordelijke pool.
Na acht jaar begint de brandstofvoorraad om die baan aan te houden, opgebruikt te worden. Daarom is het routine-wetenschappelijk werk deze week afgerond. Bedoeling is uiteindelijk dieper dan ooit in de atmosfeer van Venus te duiken, mogelijk tot 130 km en mogelijk nog dieper.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-05-2014
Ontstaansgeschiedenis magnetars verklaard
Magnetars zijn de bizarre supercompacte overblijfselen van supernova-explosies. Ze zijn voor zover bekend de sterkste magneten in het heelal – miljoenen keren sterker dan de sterkste magneten op aarde. Een team van Europese astronomen heeft nu voor het eerst een magnetar met een begeleidende ster ontdekt. Deze ontdekking helpt verklaren hoe magnetars ontstaan.
Wanneer een zware ster tijdens een supernova-explosie onder zijn eigen zwaartekracht bezwijkt, verandert hij in een neutronenster [1] of een zwart gat [2]. Magnetars zijn zeer exotische neutronensterren. Net als andere neutronensterren zijn ze heel klein en hebben een buitengewoon hoge dichtheid – een theelepel neutronenstermaterie zou een massa van ongeveer een miljard ton hebben – maar daarnaast hebben ze ook extreem krachtige magnetische velden.
Een impressie van een magnetar, een compacte neutronenster met een extreem sterk magneetveld.
ESO/L. Calçada
De sterrenhoop [3] Westerlund 1, die op een afstand van 16.000 lichtjaar in het zuidelijke sterrenbeeld Altaar staat, bevat één van de ruim twintig magnetars die tot nu toe in de Melkweg [4] zijn ontdekt. Het object, dat CXOU J164710.2-455216 wordt genoemd, bezorgt astronomen al geruime tijd hoofdbrekens.
“In eerder onderzoek hebben we aangetoond dat de magnetar in deze sterrenhoop moet zijn ontstaan bij de explosieve dood van een ster die ongeveer veertig keer zo zwaar was als de zon. Maar dit introduceert een nieuw probleem, omdat zulke zware sterren na hun dood naar verwachting ineenstorten tot zwarte gaten, niet tot neutronensterren. We begrepen maar niet hoe deze een magnetar kon zijn geworden,” zegt Simon Clark, hoofdauteur van het artikel waarin deze resultaten worden gepresenteerd.
De sterrenhoop Westerlund 1 met de magnetar en zijn vermoedelijke voormalige begeleider gemarkeerd.
Interactie met begeleider
Astronomen bedachten een uitweg. Zij opperden dat de magnetar was ontstaan door de interactie met een tweede zeer zware ster die binnen de zon-aarde-afstand om het hemellichaam draait. Maar tot nu toe was er op de plek van de magnetar in Westerlund 1 geen begeleidende ster opgemerkt.
Daarom werd de Very Large Telescope [5] ingeschakeld om er in andere delen van de sterrenhoop naar te gaan zoeken. De astronomen zochten naar wegloopsterren – objecten die met hoge snelheid aan de sterrenhoop ontsnappen – die door de supernova-explosie waarbij de magnetar is ontstaan zijn ‘weggeschopt’. Bij een van de sterren van de sterrenhoop, Westerlund 1-5, bleek inderdaad de juiste kenmerken te vertonen.
“Niet alleen heeft deze ster een snelheid die het gevolg kan zijn van een supernova-explosie, hij is ook veel te helder om als enkelvoudige ster geboren te zijn. Bovendien heeft hij een ongewoon koolstofrijke samenstelling die een enkelvoudige ster onmogelijk tot stand kan brengen – een duidelijk bewijs dat hij oorspronkelijk een begeleider moet hebben gehad”, aldus Ben Ritchie van de Open University, mede-auteur van het nieuwe onderzoeksverslag.
Dankzij deze ontdekking konden de astronomen reconstrueren waarom er in dit geval een magnetar is ontstaan in plaats van het verwachte zwarte gat. Het begon ermee dat de zwaarste van de twee sterren zonder brandstof kwam te zitten, opzwol en zijn buitenste lagen overdroeg aan zijn minder zware begeleider – de latere magnetar – waardoor deze steeds sneller ging draaien. Deze snelle rotatie lijkt een essentiële voorwaarde te zijn voor de vorming van het ultra-sterke magnetische veld van de magnetar.
Dubbelster waarbij een ster massa opslokt van haar begeleider en daardoor sneller gaat draaien.
STScI
Ten gevolge van de massa-overdracht werd de begeleidende ster vervolgens zo zwaar dat deze op zijn beurt een aanzienlijk deel van zijn zojuist verworven massa afstootte. Veel van deze massa is verloren geraakt, maar een deel ervan bereikte de oorspronkelijke ster, die we nu kennen als Westerlund 1-5.
‘Afslanken’ tot magnetar
“Het is deze uitwisseling van materiaal die Westerlund 1-5 een unieke chemische signatuur heeft gegeven en ervoor heeft gezorgd dat de massa van zijn begeleider voldoende afnam om een magnetar te laten ontstaan in plaats van een zwart gat”, concludeert teamlid Francisco Najarro van het Centro de Astrobiología in Spanje.
Het lijkt er dus op dat het hebben van een stellaire begeleider een essentiële voorwaarde is voor het ontstaan van een magnetar. De snelle rotatie die het gevolg is van de massa-overdracht tussen twee sterren lijkt noodzakelijk om het ultra-sterke magnetische veld te genereren, en vervolgens zorgt een tweede fase van massa-overdracht ervoor dat de magnetar-in-wording voldoende afslankt om uiteindelijk niet tot een zwart gat ineen te storten.
(Kennislink)
Ontstaansgeschiedenis magnetars verklaard
Magnetars zijn de bizarre supercompacte overblijfselen van supernova-explosies. Ze zijn voor zover bekend de sterkste magneten in het heelal – miljoenen keren sterker dan de sterkste magneten op aarde. Een team van Europese astronomen heeft nu voor het eerst een magnetar met een begeleidende ster ontdekt. Deze ontdekking helpt verklaren hoe magnetars ontstaan.
Wanneer een zware ster tijdens een supernova-explosie onder zijn eigen zwaartekracht bezwijkt, verandert hij in een neutronenster [1] of een zwart gat [2]. Magnetars zijn zeer exotische neutronensterren. Net als andere neutronensterren zijn ze heel klein en hebben een buitengewoon hoge dichtheid – een theelepel neutronenstermaterie zou een massa van ongeveer een miljard ton hebben – maar daarnaast hebben ze ook extreem krachtige magnetische velden.
Een impressie van een magnetar, een compacte neutronenster met een extreem sterk magneetveld.
ESO/L. Calçada
De sterrenhoop [3] Westerlund 1, die op een afstand van 16.000 lichtjaar in het zuidelijke sterrenbeeld Altaar staat, bevat één van de ruim twintig magnetars die tot nu toe in de Melkweg [4] zijn ontdekt. Het object, dat CXOU J164710.2-455216 wordt genoemd, bezorgt astronomen al geruime tijd hoofdbrekens.
“In eerder onderzoek hebben we aangetoond dat de magnetar in deze sterrenhoop moet zijn ontstaan bij de explosieve dood van een ster die ongeveer veertig keer zo zwaar was als de zon. Maar dit introduceert een nieuw probleem, omdat zulke zware sterren na hun dood naar verwachting ineenstorten tot zwarte gaten, niet tot neutronensterren. We begrepen maar niet hoe deze een magnetar kon zijn geworden,” zegt Simon Clark, hoofdauteur van het artikel waarin deze resultaten worden gepresenteerd.
De sterrenhoop Westerlund 1 met de magnetar en zijn vermoedelijke voormalige begeleider gemarkeerd.
Interactie met begeleider
Astronomen bedachten een uitweg. Zij opperden dat de magnetar was ontstaan door de interactie met een tweede zeer zware ster die binnen de zon-aarde-afstand om het hemellichaam draait. Maar tot nu toe was er op de plek van de magnetar in Westerlund 1 geen begeleidende ster opgemerkt.
Daarom werd de Very Large Telescope [5] ingeschakeld om er in andere delen van de sterrenhoop naar te gaan zoeken. De astronomen zochten naar wegloopsterren – objecten die met hoge snelheid aan de sterrenhoop ontsnappen – die door de supernova-explosie waarbij de magnetar is ontstaan zijn ‘weggeschopt’. Bij een van de sterren van de sterrenhoop, Westerlund 1-5, bleek inderdaad de juiste kenmerken te vertonen.
“Niet alleen heeft deze ster een snelheid die het gevolg kan zijn van een supernova-explosie, hij is ook veel te helder om als enkelvoudige ster geboren te zijn. Bovendien heeft hij een ongewoon koolstofrijke samenstelling die een enkelvoudige ster onmogelijk tot stand kan brengen – een duidelijk bewijs dat hij oorspronkelijk een begeleider moet hebben gehad”, aldus Ben Ritchie van de Open University, mede-auteur van het nieuwe onderzoeksverslag.
Dankzij deze ontdekking konden de astronomen reconstrueren waarom er in dit geval een magnetar is ontstaan in plaats van het verwachte zwarte gat. Het begon ermee dat de zwaarste van de twee sterren zonder brandstof kwam te zitten, opzwol en zijn buitenste lagen overdroeg aan zijn minder zware begeleider – de latere magnetar – waardoor deze steeds sneller ging draaien. Deze snelle rotatie lijkt een essentiële voorwaarde te zijn voor de vorming van het ultra-sterke magnetische veld van de magnetar.
Dubbelster waarbij een ster massa opslokt van haar begeleider en daardoor sneller gaat draaien.
STScI
Ten gevolge van de massa-overdracht werd de begeleidende ster vervolgens zo zwaar dat deze op zijn beurt een aanzienlijk deel van zijn zojuist verworven massa afstootte. Veel van deze massa is verloren geraakt, maar een deel ervan bereikte de oorspronkelijke ster, die we nu kennen als Westerlund 1-5.
‘Afslanken’ tot magnetar
“Het is deze uitwisseling van materiaal die Westerlund 1-5 een unieke chemische signatuur heeft gegeven en ervoor heeft gezorgd dat de massa van zijn begeleider voldoende afnam om een magnetar te laten ontstaan in plaats van een zwart gat”, concludeert teamlid Francisco Najarro van het Centro de Astrobiología in Spanje.
Het lijkt er dus op dat het hebben van een stellaire begeleider een essentiële voorwaarde is voor het ontstaan van een magnetar. De snelle rotatie die het gevolg is van de massa-overdracht tussen twee sterren lijkt noodzakelijk om het ultra-sterke magnetische veld te genereren, en vervolgens zorgt een tweede fase van massa-overdracht ervoor dat de magnetar-in-wording voldoende afslankt om uiteindelijk niet tot een zwart gat ineen te storten.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-05-2014
Nederlands oud-astronaut Wubbo Ockels (68) overleden
Wubbo Ockels (1986-2014) © ANP.
In het Anthoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam is vanochtend om 11:08 uur oud-astronaut Wubbo Ockels overleden. Ockels stierf aan de gevolgen van niercelkanker. Hij was al enige dagen geleden opgenomen in het ziekenhuis.
Wubbo Ockels als astronaut aan boord van de Challenger © ANP.
Wubbo Ockels was natuurkundige, ruimtevaarder, piloot en hoogleraar. Van 31 oktober tot en met 6 november 1985 maakte hij als eerste Nederlander een vlucht door de ruimte met het ruimteveer Challenger Hij was tijdens de vlucht en het verblijf in het Spacelab D-1 verantwoordelijk voor de vele meetapparatuur, waarmee allerlei proeven werden uitgevoerd.
Hij was tot voor kort hoogleraar Aerospace for Sustainable Science and Technology aan de faculteit Lucht- en Ruimtevaart van de TU Delft.
In 2008 werd bij toeval een vergevorderde niertumor bij hem geconstateerd. De tumor werd succesvol verwijderd, maar op 29 mei 2013 maakte Ockels bekend dat er een maand eerder opnieuw niercelkanker bij hem is ontdekt.
Hij is 68 jaar oud geworden.
© Archieffoto ANP.
(HLN)
Nederlands oud-astronaut Wubbo Ockels (68) overleden
Wubbo Ockels (1986-2014) © ANP.
In het Anthoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam is vanochtend om 11:08 uur oud-astronaut Wubbo Ockels overleden. Ockels stierf aan de gevolgen van niercelkanker. Hij was al enige dagen geleden opgenomen in het ziekenhuis.
Wubbo Ockels als astronaut aan boord van de Challenger © ANP.
Wubbo Ockels was natuurkundige, ruimtevaarder, piloot en hoogleraar. Van 31 oktober tot en met 6 november 1985 maakte hij als eerste Nederlander een vlucht door de ruimte met het ruimteveer Challenger Hij was tijdens de vlucht en het verblijf in het Spacelab D-1 verantwoordelijk voor de vele meetapparatuur, waarmee allerlei proeven werden uitgevoerd.
Hij was tot voor kort hoogleraar Aerospace for Sustainable Science and Technology aan de faculteit Lucht- en Ruimtevaart van de TU Delft.
In 2008 werd bij toeval een vergevorderde niertumor bij hem geconstateerd. De tumor werd succesvol verwijderd, maar op 29 mei 2013 maakte Ockels bekend dat er een maand eerder opnieuw niercelkanker bij hem is ontdekt.
Hij is 68 jaar oud geworden.
© Archieffoto ANP.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Meteorenregen boven Nederland
Komend weekeinde wordt een grote meteorenregen verwacht. Dat meldt onderzoeksinstituut NOVA. In de nacht van vrijdag op zaterdag is mogelijk een deel van de 'vallende sterren' in ons land te zien.
Tussen middernacht en 4.00 uur verwacht NOVA tussen de 20 en 75 meteoren per uur. De beste tijd om te kijken is volgens het onderzoeksinstituut kwart voor drie in de ochtend. De meeste meteoren worden verwacht in de buurt van de Poolster, aan het einde van de steel van de Kleine Beer.
De meteorenregen houdt de rest van de dag aan, maar zal in het daglicht verder niet te zien zijn.
Uitzonderlijk
De meteorenzwerm is uitzonderlijk en hoort niet tot de jaarlijks terugkerende zwermen. Dat maakt volgens NOVA het precieze aantal meteoren moeilijk in te schatten.
Vallende sterren
Een meteorenregen wordt in de volksmond ook wel 'vallende sterren' genoemd, maar heeft niets met sterren te maken.
Ze worden veroorzaakt door ruimtegruis dat op zo'n honderd kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terechtkomt. Dat levert het lichtverschijnsel op dat we 'vallende sterren' noemen.
(http://nos.nl/artikel/650275-meteorenregen-boven-nederland.html)
Komend weekeinde wordt een grote meteorenregen verwacht. Dat meldt onderzoeksinstituut NOVA. In de nacht van vrijdag op zaterdag is mogelijk een deel van de 'vallende sterren' in ons land te zien.
Tussen middernacht en 4.00 uur verwacht NOVA tussen de 20 en 75 meteoren per uur. De beste tijd om te kijken is volgens het onderzoeksinstituut kwart voor drie in de ochtend. De meeste meteoren worden verwacht in de buurt van de Poolster, aan het einde van de steel van de Kleine Beer.
De meteorenregen houdt de rest van de dag aan, maar zal in het daglicht verder niet te zien zijn.
Uitzonderlijk
De meteorenzwerm is uitzonderlijk en hoort niet tot de jaarlijks terugkerende zwermen. Dat maakt volgens NOVA het precieze aantal meteoren moeilijk in te schatten.
Vallende sterren
Een meteorenregen wordt in de volksmond ook wel 'vallende sterren' genoemd, maar heeft niets met sterren te maken.
Ze worden veroorzaakt door ruimtegruis dat op zo'n honderd kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terechtkomt. Dat levert het lichtverschijnsel op dat we 'vallende sterren' noemen.
(http://nos.nl/artikel/650275-meteorenregen-boven-nederland.html)
"You can call me Susan if it makes you happy"
Bovenstaande heb ik ook al in de nieuwssubmit gegooid, is helaas nog niks mee gedaan..
Ik ga zelf in elk geval wel kijken en proberen foto's te maken met m'n crappy cameratje
Ik ga zelf in elk geval wel kijken en proberen foto's te maken met m'n crappy cameratje
21-05-2014
Universum begon 11 miljard jaar geleden af te koelen
Het universum begon zo’n 11 miljard jaar geleden af te koelen. Na een maximale temperatuur van 13.000 graden te hebben bereikt, koelde het universum in één miljard jaar tijd met 1000 graden af. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
Onderzoekers trekken hun conclusie nadat ze achterhaalden hoe warm het universum drie tot vier miljard jaar na het ontstaan was. In die tijd begonnen de eerste extreem actieve sterrenstelsels te ontstaan en zij verwarmden hun omgeving. “Maar elf miljard jaar geleden werd de ‘koorts’ van het universum doorbroken en begon het universum weer af te koelen,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Intergalactisch
De onderzoekers stelden de temperatuur van het jonge universum vast door te kijken naar het gas tussen sterrenstelsels, ook wel het intergalactisch medium genoemd. “Het intergalactisch medium doet uitstekend verslag van de historie van het universum. Het ‘onthoudt’ de grote gebeurtenissen die de eigenschappen van het intergalactisch medium – zoals de temperatuur en samenstelling – tijdens verschillende evolutionaire fasen beïnvloedden,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Vergelijken
Tijdens een eerder onderzoek stelden wetenschappers al dat het universum in een vroeg stadium begon op te warmen. De onderzoekers stelden nu de temperatuur die het universum in een iets later stadium had, vast en kunnen zo in kaart brengen hoe die temperatuur zich in de eerste miljarden jaren van het bestaan van het universum ontwikkelde. Het onderzoek suggereert dat het universum elf miljard jaar geleden begon af te koelen. In één miljard jaar koelde het universum met zo’n 1000 graden Celsius af, nadat het eerder een maximale temperatuur van 13.000 graden had bereikt. “Die trend zet waarschijnlijk tot op de dag van vandaag door.”
Het universum koelde waarschijnlijk af door toedoen van helium. “Veertien procent van het intergalactische gas is helium,” legt Michael Murphy uit. “Twaalf miljard jaar geleden absorbeerde het de intense straling van actieve sterrenstelsels en verloor daarbij elektronen. De elektronen suisden in het rond en verwarmden het gas. Zodra het helium geïoniseerd was, ging de straling simpelweg door het gas heen zonder het te verwarmen. Toen het universum vervolgens verder ging uitdijen, koelde het gas verder af.”
(scientias.nl)
Universum begon 11 miljard jaar geleden af te koelen
Het universum begon zo’n 11 miljard jaar geleden af te koelen. Na een maximale temperatuur van 13.000 graden te hebben bereikt, koelde het universum in één miljard jaar tijd met 1000 graden af. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
Onderzoekers trekken hun conclusie nadat ze achterhaalden hoe warm het universum drie tot vier miljard jaar na het ontstaan was. In die tijd begonnen de eerste extreem actieve sterrenstelsels te ontstaan en zij verwarmden hun omgeving. “Maar elf miljard jaar geleden werd de ‘koorts’ van het universum doorbroken en begon het universum weer af te koelen,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Intergalactisch
De onderzoekers stelden de temperatuur van het jonge universum vast door te kijken naar het gas tussen sterrenstelsels, ook wel het intergalactisch medium genoemd. “Het intergalactisch medium doet uitstekend verslag van de historie van het universum. Het ‘onthoudt’ de grote gebeurtenissen die de eigenschappen van het intergalactisch medium – zoals de temperatuur en samenstelling – tijdens verschillende evolutionaire fasen beïnvloedden,” vertelt onderzoeker Elisa Boera.
Vergelijken
Tijdens een eerder onderzoek stelden wetenschappers al dat het universum in een vroeg stadium begon op te warmen. De onderzoekers stelden nu de temperatuur die het universum in een iets later stadium had, vast en kunnen zo in kaart brengen hoe die temperatuur zich in de eerste miljarden jaren van het bestaan van het universum ontwikkelde. Het onderzoek suggereert dat het universum elf miljard jaar geleden begon af te koelen. In één miljard jaar koelde het universum met zo’n 1000 graden Celsius af, nadat het eerder een maximale temperatuur van 13.000 graden had bereikt. “Die trend zet waarschijnlijk tot op de dag van vandaag door.”
Het universum koelde waarschijnlijk af door toedoen van helium. “Veertien procent van het intergalactische gas is helium,” legt Michael Murphy uit. “Twaalf miljard jaar geleden absorbeerde het de intense straling van actieve sterrenstelsels en verloor daarbij elektronen. De elektronen suisden in het rond en verwarmden het gas. Zodra het helium geïoniseerd was, ging de straling simpelweg door het gas heen zonder het te verwarmen. Toen het universum vervolgens verder ging uitdijen, koelde het gas verder af.”
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-05-2014
Eerste breedbandconnectie met de maan is een feit
Het basisstation in White Sands, New Mexico. © NASA
.
Verhuizen naar de maan zit er nog niet meteen in, maar goed om weten is dat we zeker over een communicatiekanaal met de aarde zullen beschikken wanneer het zo ver is. Een team onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) werkte een technologie uit die ruimtebewoners zou kunnen voorzien van de connectiviteit waarvan wij hier op aarde genieten.
De ruimteterminal. © NASA Goddard Photo and Video.
Het team van MIT werkte samen met NASA aan de datacommunicatietechnologie, die grote gegevensoverdrachten en zelfs HD-videostreaming naar de maan mogelijk maakt. Tijdens de conferentie CLEO: 2014 in juni worden de details en het eerste gedetailleerde overzicht van hun lasergebaseerde uplink tussen de aarde en de maan voorgesteld.
De uplink werd tijdens de herfst getest. "De prestatie was uitstekend, net zoals we voorspeld hadden", zegt Mark Stevens van MIT aan Science Daily. "Dit geeft ons vertrouwen dat we de onderliggende fysica goed begrijpen en dat de connectie in de toekomst kan gebruikt worden tijdens ruimtemissies." Volgens het team kan het gebruik op termijn zelfs uitgebreid worden voor verdere missies naar Mars en de andere planeten.
Vernieuwende technieken
De Lunar Laser Communication Demonstration, zoals het systeem heet, slaagde erin de 384.633 kilometer tussen de aarde en de maan te overbruggen en gegevens over te dragen met een downloadsnelheid van 622 megabits per seconde. Er werd ook data van de aarde naar de maan verzonden aan 19,44 megabits per seconde, 4.800 keer sneller dan de beste uplink die ooit gebruikt werd.
Grote gegevensoverdrachten met laserstralen van de aarde naar de maan vormen een uitdaging omwille van de grote afstand. De atmosfeer bemoeilijkt het proces nog omdat turbulentie het licht kan ombuigen, met een vervaagd signaal of haperingen tot gevolg. Om dat te vermijden, paste het team enkele vernieuwende technieken toe.
Vier telescopen
Een basisstation in White Sands, New Mexico maakt gebruik van vier aparte telescopen om het signaal naar de ruimte te verzenden. Elke telescoop is voorzien van een laserzender die informatie verstuurt, gecodeerd als pulsen van onzichtbaar infrarood licht. Elk van de vier telescopen verstuurt licht door een andere luchtkolom, waardoor de stralen verschillende buigingseffecten van de atsmosfeer ondergaan. Dat vergroot de kans dat minstens één van de laserstralen contact krijgt met de ontvanger, die gemonteerd is op een satelliet die rond de maan cirkelt.
De ontvanger gebruikt een smallere telescoop om het licht op te vangen, dat vervolgens verzameld wordt in een optische glasvezel, gelijkaardig aan glasvezels die gebruikt worden bij aardse netwerken. Het signaal wordt daarna ongeveer 30.000 keer versterkt. De lichtpulsen worden omgezet in elektrische signalen, om vervolgens weer omgezet te worden in bitpatronen die de overgedragen boodschap bevatten.
Van de 40 watt verzonden door het basisstation wordt uiteindelijk minder dan een miljardste van een watt ontvangen door de satelliet. Volgens Stevens is dat nog steeds tien keer zoveel als nodig is om foutenvrije communicatie tot stand te brengen.
(HLN)
Eerste breedbandconnectie met de maan is een feit
Het basisstation in White Sands, New Mexico. © NASA
.
Verhuizen naar de maan zit er nog niet meteen in, maar goed om weten is dat we zeker over een communicatiekanaal met de aarde zullen beschikken wanneer het zo ver is. Een team onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) werkte een technologie uit die ruimtebewoners zou kunnen voorzien van de connectiviteit waarvan wij hier op aarde genieten.
De ruimteterminal. © NASA Goddard Photo and Video.
Het team van MIT werkte samen met NASA aan de datacommunicatietechnologie, die grote gegevensoverdrachten en zelfs HD-videostreaming naar de maan mogelijk maakt. Tijdens de conferentie CLEO: 2014 in juni worden de details en het eerste gedetailleerde overzicht van hun lasergebaseerde uplink tussen de aarde en de maan voorgesteld.
De uplink werd tijdens de herfst getest. "De prestatie was uitstekend, net zoals we voorspeld hadden", zegt Mark Stevens van MIT aan Science Daily. "Dit geeft ons vertrouwen dat we de onderliggende fysica goed begrijpen en dat de connectie in de toekomst kan gebruikt worden tijdens ruimtemissies." Volgens het team kan het gebruik op termijn zelfs uitgebreid worden voor verdere missies naar Mars en de andere planeten.
Vernieuwende technieken
De Lunar Laser Communication Demonstration, zoals het systeem heet, slaagde erin de 384.633 kilometer tussen de aarde en de maan te overbruggen en gegevens over te dragen met een downloadsnelheid van 622 megabits per seconde. Er werd ook data van de aarde naar de maan verzonden aan 19,44 megabits per seconde, 4.800 keer sneller dan de beste uplink die ooit gebruikt werd.
Grote gegevensoverdrachten met laserstralen van de aarde naar de maan vormen een uitdaging omwille van de grote afstand. De atmosfeer bemoeilijkt het proces nog omdat turbulentie het licht kan ombuigen, met een vervaagd signaal of haperingen tot gevolg. Om dat te vermijden, paste het team enkele vernieuwende technieken toe.
Vier telescopen
Een basisstation in White Sands, New Mexico maakt gebruik van vier aparte telescopen om het signaal naar de ruimte te verzenden. Elke telescoop is voorzien van een laserzender die informatie verstuurt, gecodeerd als pulsen van onzichtbaar infrarood licht. Elk van de vier telescopen verstuurt licht door een andere luchtkolom, waardoor de stralen verschillende buigingseffecten van de atsmosfeer ondergaan. Dat vergroot de kans dat minstens één van de laserstralen contact krijgt met de ontvanger, die gemonteerd is op een satelliet die rond de maan cirkelt.
De ontvanger gebruikt een smallere telescoop om het licht op te vangen, dat vervolgens verzameld wordt in een optische glasvezel, gelijkaardig aan glasvezels die gebruikt worden bij aardse netwerken. Het signaal wordt daarna ongeveer 30.000 keer versterkt. De lichtpulsen worden omgezet in elektrische signalen, om vervolgens weer omgezet te worden in bitpatronen die de overgedragen boodschap bevatten.
Van de 40 watt verzonden door het basisstation wordt uiteindelijk minder dan een miljardste van een watt ontvangen door de satelliet. Volgens Stevens is dat nog steeds tien keer zoveel als nodig is om foutenvrije communicatie tot stand te brengen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
interessantquote:
23-05-2014
Eerste breedbandconnectie met de maan is een feit
[ afbeelding ]
Het basisstation in White Sands, New Mexico. © NASA
.
Verhuizen naar de maan zit er nog niet meteen in, maar goed om weten is dat we zeker over een communicatiekanaal met de aarde zullen beschikken wanneer het zo ver is. Een team onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) werkte een technologie uit die ruimtebewoners zou kunnen voorzien van de connectiviteit waarvan wij hier op aarde genieten.
[ afbeelding ]
De ruimteterminal. © NASA Goddard Photo and Video.
Het team van MIT werkte samen met NASA aan de datacommunicatietechnologie, die grote gegevensoverdrachten en zelfs HD-videostreaming naar de maan mogelijk maakt. Tijdens de conferentie CLEO: 2014 in juni worden de details en het eerste gedetailleerde overzicht van hun lasergebaseerde uplink tussen de aarde en de maan voorgesteld.
De uplink werd tijdens de herfst getest. "De prestatie was uitstekend, net zoals we voorspeld hadden", zegt Mark Stevens van MIT aan Science Daily. "Dit geeft ons vertrouwen dat we de onderliggende fysica goed begrijpen en dat de connectie in de toekomst kan gebruikt worden tijdens ruimtemissies." Volgens het team kan het gebruik op termijn zelfs uitgebreid worden voor verdere missies naar Mars en de andere planeten.
Vernieuwende technieken
De Lunar Laser Communication Demonstration, zoals het systeem heet, slaagde erin de 384.633 kilometer tussen de aarde en de maan te overbruggen en gegevens over te dragen met een downloadsnelheid van 622 megabits per seconde. Er werd ook data van de aarde naar de maan verzonden aan 19,44 megabits per seconde, 4.800 keer sneller dan de beste uplink die ooit gebruikt werd.
Grote gegevensoverdrachten met laserstralen van de aarde naar de maan vormen een uitdaging omwille van de grote afstand. De atmosfeer bemoeilijkt het proces nog omdat turbulentie het licht kan ombuigen, met een vervaagd signaal of haperingen tot gevolg. Om dat te vermijden, paste het team enkele vernieuwende technieken toe.
Vier telescopen
Een basisstation in White Sands, New Mexico maakt gebruik van vier aparte telescopen om het signaal naar de ruimte te verzenden. Elke telescoop is voorzien van een laserzender die informatie verstuurt, gecodeerd als pulsen van onzichtbaar infrarood licht. Elk van de vier telescopen verstuurt licht door een andere luchtkolom, waardoor de stralen verschillende buigingseffecten van de atsmosfeer ondergaan. Dat vergroot de kans dat minstens één van de laserstralen contact krijgt met de ontvanger, die gemonteerd is op een satelliet die rond de maan cirkelt.
De ontvanger gebruikt een smallere telescoop om het licht op te vangen, dat vervolgens verzameld wordt in een optische glasvezel, gelijkaardig aan glasvezels die gebruikt worden bij aardse netwerken. Het signaal wordt daarna ongeveer 30.000 keer versterkt. De lichtpulsen worden omgezet in elektrische signalen, om vervolgens weer omgezet te worden in bitpatronen die de overgedragen boodschap bevatten.
Van de 40 watt verzonden door het basisstation wordt uiteindelijk minder dan een miljardste van een watt ontvangen door de satelliet. Volgens Stevens is dat nog steeds tien keer zoveel als nodig is om foutenvrije communicatie tot stand te brengen.
(HLN)
Koning, keizer, admiraal, schijten moeten ze allemaal by cafca.
quote:Gammaflits in Andromedastelsel lijkt 'vals alarm'
In het Andromedastelsel, de naaste buur van ons eigen Melkwegstelsel, leek gisteravond rond 22.25 uur Nederlandse tijd een extreem krachtige explosie waargenomen te zijn door de Amerikaanse röntgen- en gammasatelliet Swift. Onder sterrenkundigen ontstond grote opwinding: misschien ging het om een zogeheten gammaflits. Een latere analyse van de metingen lijkt echter uit te wijzen dat het vals alarm was.
Het Andromedasterrenstelsel gefotografeerd door ruimtesonde WISE.
Gammaflitsen zijn de energierijkste explosies in het heelal. Ze ontstaan wanneer extreem zware, snel roterende sterren aan het eind van hun leven ineenstorten tot zwarte gaten, of wanneer twee neutronensterren met elkaar botsen en versmelten. Gammaflitsen zijn zeer zeldzaam; de meeste worden dan ook op miljarden lichtjaren afstand van de aarde waargenomen.
Korte gammaflits
Als de explosie in het Andromedastelsel echt een gammaflits was geweest, dan ging het zo goed als zeker om een zogeheten 'korte' gammaflits, ontstaan bij de botsing van twee neutronensterren. De plaats van de explosie in het sterrenstelsel viel samen met de locatie van een bekende bolvormige sterrenhoop, waarin dubbele neutronensterren kunnen voorkomen.
Er werden ook alternatieve verklaringen voor de energierijke explosie aangedragen. Het zou om de uitbarsting van een zogeheten ultraluminous x-ray source kunnen gaan - vermoedelijk een middelzwaar zwart gat dat materie uit zijn omgeving opslokt - of om een zware oprisping van een zwart gat in een dubbelstersysteem dat materie opzuigt van een begeleidende ster.
Volgens een latere analyse van het Swift-team is er echter zo goed als zeker sprake van vals alarm. De Burst Alert Telescope van Swift reageerde weliswaar op een mogelijke detectie van gammastraling, maar de röntgenstraling die vervolgens werd gemeten was niet van één punt afkomstig, maar van één of meerdere bronnen in het beeldveld van Swifts röntgentelescoop.
28-05-2014
Astronomen met handen in het haar na krachtige uitbarsting Andromedanevel
© photo news.
In de naburige Andromedanevel heeft de Swift-ruimtetelescoop van de NASA gisteren een krachtige uitbarsting waargenomen, zo heeft het NBC News gemeld. Vandaag volgen er echter al berichten als zou het om "vals alarm" gaan.
Eerst dachten astronomen en/of astrofysici dat het om een gammaflits ging. Gamma-uitbarstingen zijn de krachtigste explosies in de kosmos en doen zich zelden voor. Ze worden veroorzaakt door een botsing van neutronensterren of zwarte gaten. Nog nooit is er één zo dichtbij gezien.
Later opperden astronomen dan dat de flits misschien door een minder exotisch type van ultraheldere röntgenstraling (ULX) is ontstaan. Zoiets is al gezien, zelfs in de Andromeda die ook als M31 bekendstaat. Wellicht gaat zo'n stralingsbron terug naar reusachtige zwarte gaten die omgevende materie opslokken.
Een derde theorie is dat de flits te maken heeft met een binair röntgensterrensysteem (LMXB).
Indien de eerste hypothese klopt is het de beste mogelijkheid ooit om één van de meest exotische gebeurtenissen in de kosmos te besturen, aldus NBC.
Als er zich een gammaflits in onze Melkweg zou voordoen en naar ons zou gericht zijn, zou die waarschijnlijk onze ozonlaag wegvegen en aan massale vernietiging van leven doen, schreef Business Insider. De dinsdag geziene uitbarsting zou zich 2,5 miljoen jaar geleden hebben voorgedaan. Het licht heeft ons nu pas bereikt.
Onder de hashtag #GRBM31 zorgde het evenement alvast voor veel verkeer op Twitter.
Maar een en ander zou vals alarm zijn geweest, zo blijkt uit een kort rapport van het Swift-XRT team. Het waargenomen signaal zou van een constante bron in M31 zijn.
(HLN)
Astronomen met handen in het haar na krachtige uitbarsting Andromedanevel
© photo news.
In de naburige Andromedanevel heeft de Swift-ruimtetelescoop van de NASA gisteren een krachtige uitbarsting waargenomen, zo heeft het NBC News gemeld. Vandaag volgen er echter al berichten als zou het om "vals alarm" gaan.
Eerst dachten astronomen en/of astrofysici dat het om een gammaflits ging. Gamma-uitbarstingen zijn de krachtigste explosies in de kosmos en doen zich zelden voor. Ze worden veroorzaakt door een botsing van neutronensterren of zwarte gaten. Nog nooit is er één zo dichtbij gezien.
Later opperden astronomen dan dat de flits misschien door een minder exotisch type van ultraheldere röntgenstraling (ULX) is ontstaan. Zoiets is al gezien, zelfs in de Andromeda die ook als M31 bekendstaat. Wellicht gaat zo'n stralingsbron terug naar reusachtige zwarte gaten die omgevende materie opslokken.
Een derde theorie is dat de flits te maken heeft met een binair röntgensterrensysteem (LMXB).
Indien de eerste hypothese klopt is het de beste mogelijkheid ooit om één van de meest exotische gebeurtenissen in de kosmos te besturen, aldus NBC.
Als er zich een gammaflits in onze Melkweg zou voordoen en naar ons zou gericht zijn, zou die waarschijnlijk onze ozonlaag wegvegen en aan massale vernietiging van leven doen, schreef Business Insider. De dinsdag geziene uitbarsting zou zich 2,5 miljoen jaar geleden hebben voorgedaan. Het licht heeft ons nu pas bereikt.
Onder de hashtag #GRBM31 zorgde het evenement alvast voor veel verkeer op Twitter.
Maar een en ander zou vals alarm zijn geweest, zo blijkt uit een kort rapport van het Swift-XRT team. Het waargenomen signaal zou van een constante bron in M31 zijn.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-05-2014
'Bermudadriehoek van de ruimte' geeft stilaan geheimen prijs
© thinkstock.
Van crashende computers tot falende satellieten: er is plek in de ruimte, een paar honderden kilometers boven de Braziliaanse kustlijn, die astronauten hoofdbrekens bezorgt. Wetenschappers proberen nu die 'Bermudadriehoek van de ruimte' in kaart te brengen.
Mocht u niet genoeg hebben met de mysterieuze Bermudadriehoek op aarde - een mythe die enkele maanden geleden overigens volledig onderuit gehaald werd door het Amerikaanse agentschap National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) - dan kunt u uw fantasie botvieren op een andere plek die vraagtekens oproept. Het gaat dan wel om een locatie in de ruimte, honderden kilometers boven de kust van Brazilië, zo bericht New Scientist.
Het gaat om een deel van de Van Allen-gordels, twee gordels van geladen deeltjes rond de aarde. Het gebied waar de binnenste van de Van Allen-gordels het aardoppervlak het dichtst nadert, wordt de Zuid-Atlantische Anomalie genoemd (ook wel South Atlantic Anomaly of SAA). De concentratie van hoogenergetische geladen deeltjes is daar op een bepaalde plaats hoger dan elders.
© Steve Snowden (US ROSAT Science Data Center).
Gevarenzone
Astronauten in spaceshuttles merkten eerder dat hun laptops soms crashten wanneer ze langs die plek reisden. Het internationaal ruimtestation ISS is om die reden extra beschermd tegen de straling in de SAA. De Hubble-ruimtetelescoop is zelfs zo voorgeprogrammeerd dat delicate instrumenten op die plek even worden uitgeschakeld om schade te vermijden.
Nu wetenschappers van het Nationale Instituut voor Astrofysica in Bologna een ruimtetelescoop aan het ontwikkelen zijn die geregeld langs die gevarenzone zal passeren, wordt het stilaan tijd om meer zicht te krijgen op het hoe en het waarom van de 'Bermudadriehoek van de ruimte'. Dat doen ze door data van een oude satelliet die er vaak passeerde, BeppoSAX, opnieuw onder de loep te nemen.
In kaart
Uit de gegevens blijkt dat het stralingsniveau in het lagere gedeelte van de SAA veel beperkter is dan in de bovenste lagen. Dat komt overeen met de data van een andere satelliet die vijf jaar geleden geanalyseerd werden, maar zorgt wel voor een veel gedetailleerder beeld van de plek. Met de extra informatie wordt de SAA langzaam maar zeker in kaart gebracht, waardoor 's werelds ruimteagentschappen en onderzoekscentra hun missies en apparatuur effectiever kunnen uitrusten als ze door de SAA moeten reizen.
(HLN)
'Bermudadriehoek van de ruimte' geeft stilaan geheimen prijs
© thinkstock.
Van crashende computers tot falende satellieten: er is plek in de ruimte, een paar honderden kilometers boven de Braziliaanse kustlijn, die astronauten hoofdbrekens bezorgt. Wetenschappers proberen nu die 'Bermudadriehoek van de ruimte' in kaart te brengen.
Mocht u niet genoeg hebben met de mysterieuze Bermudadriehoek op aarde - een mythe die enkele maanden geleden overigens volledig onderuit gehaald werd door het Amerikaanse agentschap National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) - dan kunt u uw fantasie botvieren op een andere plek die vraagtekens oproept. Het gaat dan wel om een locatie in de ruimte, honderden kilometers boven de kust van Brazilië, zo bericht New Scientist.
Het gaat om een deel van de Van Allen-gordels, twee gordels van geladen deeltjes rond de aarde. Het gebied waar de binnenste van de Van Allen-gordels het aardoppervlak het dichtst nadert, wordt de Zuid-Atlantische Anomalie genoemd (ook wel South Atlantic Anomaly of SAA). De concentratie van hoogenergetische geladen deeltjes is daar op een bepaalde plaats hoger dan elders.
© Steve Snowden (US ROSAT Science Data Center).
Gevarenzone
Astronauten in spaceshuttles merkten eerder dat hun laptops soms crashten wanneer ze langs die plek reisden. Het internationaal ruimtestation ISS is om die reden extra beschermd tegen de straling in de SAA. De Hubble-ruimtetelescoop is zelfs zo voorgeprogrammeerd dat delicate instrumenten op die plek even worden uitgeschakeld om schade te vermijden.
Nu wetenschappers van het Nationale Instituut voor Astrofysica in Bologna een ruimtetelescoop aan het ontwikkelen zijn die geregeld langs die gevarenzone zal passeren, wordt het stilaan tijd om meer zicht te krijgen op het hoe en het waarom van de 'Bermudadriehoek van de ruimte'. Dat doen ze door data van een oude satelliet die er vaak passeerde, BeppoSAX, opnieuw onder de loep te nemen.
In kaart
Uit de gegevens blijkt dat het stralingsniveau in het lagere gedeelte van de SAA veel beperkter is dan in de bovenste lagen. Dat komt overeen met de data van een andere satelliet die vijf jaar geleden geanalyseerd werden, maar zorgt wel voor een veel gedetailleerder beeld van de plek. Met de extra informatie wordt de SAA langzaam maar zeker in kaart gebracht, waardoor 's werelds ruimteagentschappen en onderzoekscentra hun missies en apparatuur effectiever kunnen uitrusten als ze door de SAA moeten reizen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Copenhagen Suborbitals test vanmiddag hun HEAT-2X raket d.m.v. een static-burn test. De raket gebruikt ethanol en lox als brandstof. Het vullen met de vloeibare zuurstof is zojuist afgerond. Livestream:
quote:The HEAT-2X is the most advanced and sophisticated rocket design yet from Copenhagen Suborbitals, and probably the most advanced amateur rocket in the world. It is powered by the TM65-LE engine which outputs in excess of 45-65 kilonewton force. The engine is fueled with a mix of ethanol and liquid oxygen. This test will be performed in the VTC3 teststand with the rocket bolted down to large concrete blocks to keep it from launching during the full 90 second burn that will be performed, using 1.200 kilos of propellant. The purpose of the static test is to gather data and test various aspects of the technology and logistics. HEAT-2X is the first amateur rocket that potentially iscapable of flying above the Kármán line (100 km) in a suborbital trajectory to space! A full sea-launch of the rocket from the Baltic Sea is scheduled for late summer if all goes well.
dinsdag 3 juni 2014
De ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw staat op vrij grote afstand linksboven de wassende maan. Kijk rond 23.30 uur in het westen.
woensdag 4 juni 2014
Rechtsboven de maan staat Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. Bekijk de samenstand tegen middernacht, aan de westelijke hemel.
donderdag 5 juni 2014
Eerste Kwartier (22.39 uur). Op grote afstand rechts van de halfverlichte maan zie je de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw.
vrijdag 6 juni 2014
Tegen middernacht zie je de rode planeet Mars aan de zuidwestelijke hemel, op grote afstand linksboven de maan.
zaterdag 7 juni 2014
Rond middernacht is boven de zuidwestelijke horizon een mooie samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Mars, vlak boven de maan.
zondag 8 juni 2014
Tegen middernacht is in het zuidwesten een zeer nauwe samenstand te zien van de maan en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, direct linksonder de maan. Mogelijk heb je een verrekijker nodig om de ster te zien in het felle maanlicht. Rond 02.00 uur wordt de kleinste onderlinge afstand bereikt.
maandag 9 juni 2014
De maan staat vanavond vrijwel exact halverwege de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de planeet Saturnus, die zich in de Weegschaal bevindt.
dinsdag 10 juni 2014
Een mooie, nauwe samenstand van de maan met Saturnus, rechtsboven de maan. Rond middernacht staat het duo vrij hoog boven de zuidelijke horizon.
woensdag 11 juni 2014
Op vrij grote afstand linksonder de maan zie je de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen. Bekijk de samenstand rond middernacht, aan de zuidelijke hemel.
donderdag 12 juni 2014
Antares, de hoofdster in de Schorpioen, staat vanavond op vrij grote afstand rechtsonder de bijna volverlichte maan. Kijk tegen middernacht in het zuidzuidoosten.
vrijdag 13 juni 2014 Volle Maan (06.11 uur). Rond 23.30 uur zie je de maan laag in het zuidoosten. In de zomer staat de Volle Maan nooit hoog aan de hemel. Door de lage stand lijkt hij extra groot, maar dat is gezichtsbedrog.
zaterdag 14 juni 2014
Tijdens de avondschemering is de reuzenplaneet Jupiter nog te zien, laag boven de westnoordwestelijke horizon. Kijk rond 23.00 uur.
zondag 15 juni 2014
Rond middernacht zie je hoog aan de oostelijke hemel de Zomerdriehoek. Die wordt gevormd door drie heldere sterren: Deneb in het sterrenbeeld Zwaan, Wega in het kleine sterrenbeeldje de Lier, en Altaïr in de Arend.
maandag 16 juni 2014
Heb je een vrij uitzicht op het westnoordwesten, dan kun je tijdens de avondschemering, tussen 23.00 en 23.30 uur, op zoek naar de planeet Jupiter.
dinsdag 17 juni 2014
De planeet Mars prijkt rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel. Links van Mars staat de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd; op nog grotere afstand is ook Saturnus zichtbaar.
donderdag 19 juni 2014
Mercurius beweegt vandaag min of meer tussen de aarde en de zon door. De kleine planeet is daardoor geruime tijd niet zichtbaar. Vandaag is het ook Laatste Kwartier (20.39 uur).
vrijdag 20 juni 2014
's Morgens vroeg, rond 03.30 uur, zie je de halfverlichte maan boven de oostzuidoostelijke horizon, onder het zogeheten Herfstvierkant (het sterrenbeeld Pegasus).
zaterdag 21 juni 2014
Begin van de astronomische zomer (12.51 uur). De zon bereikt zijn noordelijkste positie aan de sterrenhemel. Op het noordelijk halfrond van de aarde is 21 juni de langste dag van het jaar.
zondag 22 juni 2014
De twee helderste 'sterren' die je rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel ziet staan, zijn de planeten Mars en Saturnus. Links van de oranjerode planeet Mars zie je de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, die een duidelijk blauwwitte kleur heeft.
maandag 23 juni 2014
's Morgens rond 04.00 uur is de afnemende maan laag boven de oostelijke horizon zichtbaar.
dinsdag 24 juni 2014
Als je een vrij uitzicht op de oostnoordoostelijke horizon hebt, kun je tijdens de ochtendschemering, tussen 04.00 en 04.30 uur, op zoek naar de afnemende maansikkel, met direct links daarvan de planeet Venus.
woensdag 25 juni 2014
De planeet Mars en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd staan rond 23.30 uur boven de zuidwestelijke horizon. Op grote afstand links van het tweetal is de planeet Saturnus zichtbaar.
donderdag 26 juni 2014
Kijk eens of je rond middernacht de heldere winterster Capella kunt vinden. Die bevindt zich 's zomers laag aan de noordelijke hemel.
vrijdag 27 juni 2014
Nieuwe Maan (10.08 uur).
zaterdag 28 juni 2014
De heldere planeet Venus is zichtbaar als 'morgenster'. Tussen 04.30 en 05.00 uur zie je hem laag boven de oostnoordoostelijke horizon.
zondag 29 juni 2014
De beroemde Steelpan (gevormd door de zeven helderste sterren van de Grote Beer) staat rond middernacht hoog in het noordwesten. In het verlengde van de kromme steel vind je de heldere, oranje ster Arcturus in het sterrenbeeld Boötes.
maandag 30 juni 2014
De oranje ster die rond 23.30 uur in het zuiden staat is Antares in de Schorpioen. Op grote afstand rechtsboven Antares zie je de planeet Saturnus; in het zuidwesten staan de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de rode planeet Mars.
De ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw staat op vrij grote afstand linksboven de wassende maan. Kijk rond 23.30 uur in het westen.
woensdag 4 juni 2014
Rechtsboven de maan staat Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. Bekijk de samenstand tegen middernacht, aan de westelijke hemel.
donderdag 5 juni 2014
Eerste Kwartier (22.39 uur). Op grote afstand rechts van de halfverlichte maan zie je de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw.
vrijdag 6 juni 2014
Tegen middernacht zie je de rode planeet Mars aan de zuidwestelijke hemel, op grote afstand linksboven de maan.
zaterdag 7 juni 2014
Rond middernacht is boven de zuidwestelijke horizon een mooie samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Mars, vlak boven de maan.
zondag 8 juni 2014
Tegen middernacht is in het zuidwesten een zeer nauwe samenstand te zien van de maan en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, direct linksonder de maan. Mogelijk heb je een verrekijker nodig om de ster te zien in het felle maanlicht. Rond 02.00 uur wordt de kleinste onderlinge afstand bereikt.
maandag 9 juni 2014
De maan staat vanavond vrijwel exact halverwege de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de planeet Saturnus, die zich in de Weegschaal bevindt.
dinsdag 10 juni 2014
Een mooie, nauwe samenstand van de maan met Saturnus, rechtsboven de maan. Rond middernacht staat het duo vrij hoog boven de zuidelijke horizon.
woensdag 11 juni 2014
Op vrij grote afstand linksonder de maan zie je de ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen. Bekijk de samenstand rond middernacht, aan de zuidelijke hemel.
donderdag 12 juni 2014
Antares, de hoofdster in de Schorpioen, staat vanavond op vrij grote afstand rechtsonder de bijna volverlichte maan. Kijk tegen middernacht in het zuidzuidoosten.
vrijdag 13 juni 2014 Volle Maan (06.11 uur). Rond 23.30 uur zie je de maan laag in het zuidoosten. In de zomer staat de Volle Maan nooit hoog aan de hemel. Door de lage stand lijkt hij extra groot, maar dat is gezichtsbedrog.
zaterdag 14 juni 2014
Tijdens de avondschemering is de reuzenplaneet Jupiter nog te zien, laag boven de westnoordwestelijke horizon. Kijk rond 23.00 uur.
zondag 15 juni 2014
Rond middernacht zie je hoog aan de oostelijke hemel de Zomerdriehoek. Die wordt gevormd door drie heldere sterren: Deneb in het sterrenbeeld Zwaan, Wega in het kleine sterrenbeeldje de Lier, en Altaïr in de Arend.
maandag 16 juni 2014
Heb je een vrij uitzicht op het westnoordwesten, dan kun je tijdens de avondschemering, tussen 23.00 en 23.30 uur, op zoek naar de planeet Jupiter.
dinsdag 17 juni 2014
De planeet Mars prijkt rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel. Links van Mars staat de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd; op nog grotere afstand is ook Saturnus zichtbaar.
donderdag 19 juni 2014
Mercurius beweegt vandaag min of meer tussen de aarde en de zon door. De kleine planeet is daardoor geruime tijd niet zichtbaar. Vandaag is het ook Laatste Kwartier (20.39 uur).
vrijdag 20 juni 2014
's Morgens vroeg, rond 03.30 uur, zie je de halfverlichte maan boven de oostzuidoostelijke horizon, onder het zogeheten Herfstvierkant (het sterrenbeeld Pegasus).
zaterdag 21 juni 2014
Begin van de astronomische zomer (12.51 uur). De zon bereikt zijn noordelijkste positie aan de sterrenhemel. Op het noordelijk halfrond van de aarde is 21 juni de langste dag van het jaar.
zondag 22 juni 2014
De twee helderste 'sterren' die je rond middernacht aan de zuidwestelijke hemel ziet staan, zijn de planeten Mars en Saturnus. Links van de oranjerode planeet Mars zie je de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd, die een duidelijk blauwwitte kleur heeft.
maandag 23 juni 2014
's Morgens rond 04.00 uur is de afnemende maan laag boven de oostelijke horizon zichtbaar.
dinsdag 24 juni 2014
Als je een vrij uitzicht op de oostnoordoostelijke horizon hebt, kun je tijdens de ochtendschemering, tussen 04.00 en 04.30 uur, op zoek naar de afnemende maansikkel, met direct links daarvan de planeet Venus.
woensdag 25 juni 2014
De planeet Mars en de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd staan rond 23.30 uur boven de zuidwestelijke horizon. Op grote afstand links van het tweetal is de planeet Saturnus zichtbaar.
donderdag 26 juni 2014
Kijk eens of je rond middernacht de heldere winterster Capella kunt vinden. Die bevindt zich 's zomers laag aan de noordelijke hemel.
vrijdag 27 juni 2014
Nieuwe Maan (10.08 uur).
zaterdag 28 juni 2014
De heldere planeet Venus is zichtbaar als 'morgenster'. Tussen 04.30 en 05.00 uur zie je hem laag boven de oostnoordoostelijke horizon.
zondag 29 juni 2014
De beroemde Steelpan (gevormd door de zeven helderste sterren van de Grote Beer) staat rond middernacht hoog in het noordwesten. In het verlengde van de kromme steel vind je de heldere, oranje ster Arcturus in het sterrenbeeld Boötes.
maandag 30 juni 2014
De oranje ster die rond 23.30 uur in het zuiden staat is Antares in de Schorpioen. Op grote afstand rechtsboven Antares zie je de planeet Saturnus; in het zuidwesten staan de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd en de rode planeet Mars.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-06-2014
'Nieuwe' asteroïde scheert vanavond langs Aarde
Archiefbeeld. © ap.
Een pas ontdekte asteroïde zal dinsdagavond - in astronomische termen - rakelings onze planeet passeren. Dat meldt Universe.com.
Op 24 mei gaf planetoïde 2014 KH39 zich voor het eerst bloot en het bleek een aardscheerder te zijn: de baan van het ding kan het in de buurt van onze planeet brengen.
Geen gevaar voor botsing
Het wellicht 22 meter groot hemellichaam zal ons op zowat 440.000 km passeren, of 1,14 keer de afstand Aarde-Maan. De asteroïde bereikt haar dichtste punt omstreeks 22.00 uur Belgische tijd. Het is dan bij ons reeds duister genoeg, maar het object is te weinig helder om met amateurtelescopen te begluren. Er is geen enkel gevaar voor een botsing, stelt Universe.com gerust.
(HLN)
'Nieuwe' asteroïde scheert vanavond langs Aarde
Archiefbeeld. © ap.
Een pas ontdekte asteroïde zal dinsdagavond - in astronomische termen - rakelings onze planeet passeren. Dat meldt Universe.com.
Op 24 mei gaf planetoïde 2014 KH39 zich voor het eerst bloot en het bleek een aardscheerder te zijn: de baan van het ding kan het in de buurt van onze planeet brengen.
Geen gevaar voor botsing
Het wellicht 22 meter groot hemellichaam zal ons op zowat 440.000 km passeren, of 1,14 keer de afstand Aarde-Maan. De asteroïde bereikt haar dichtste punt omstreeks 22.00 uur Belgische tijd. Het is dan bij ons reeds duister genoeg, maar het object is te weinig helder om met amateurtelescopen te begluren. Er is geen enkel gevaar voor een botsing, stelt Universe.com gerust.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Evidence of Protoplanet Found On Moon
http://m.slashdot.org/story/202991
'Researchers have found evidence of the world that crashed into the Earth billions of years ago to form the Moon. Analysis of lunar rock brought back by Apollo astronauts shows traces of the "planet" called Theia.
The researchers claim that their discovery confirms the theory that the Moon was created by just such a cataclysmic collision. The accepted theory since the 1980s is that the Moon arose as a result of a collision between the Earth and Theia 4.5bn years ago. It is the simplest explanation, and fits in well with computer simulations.
The main drawback with the theory is that no one had found any evidence of Theia in lunar rock samples. Earlier analyses had shown Moon rock to have originated entirely from the Earth whereas computer simulations had shown that the Moon ought to have been mostly derived from Theia. Now a more refined analysis of Moon rock has found evidence of material thought to have an alien origin.'
http://m.slashdot.org/story/202991
'Researchers have found evidence of the world that crashed into the Earth billions of years ago to form the Moon. Analysis of lunar rock brought back by Apollo astronauts shows traces of the "planet" called Theia.
The researchers claim that their discovery confirms the theory that the Moon was created by just such a cataclysmic collision. The accepted theory since the 1980s is that the Moon arose as a result of a collision between the Earth and Theia 4.5bn years ago. It is the simplest explanation, and fits in well with computer simulations.
The main drawback with the theory is that no one had found any evidence of Theia in lunar rock samples. Earlier analyses had shown Moon rock to have originated entirely from the Earth whereas computer simulations had shown that the Moon ought to have been mostly derived from Theia. Now a more refined analysis of Moon rock has found evidence of material thought to have an alien origin.'
When the student is ready, the teacher will appear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
Een klein uurtje geleden het ISS voorbij zien vliegen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-06-2014
Hubble maakt unieke panoramafoto van kosmos
De kosmosfoto van de Hubbletelescoop. © reuters.
De ruimtetelescoop Hubble heeft een wel heel bijzondere foto gemaakt. De sterrenkijker maakte een panorama dat het universum op zijn kleurrijkst toont. Sterrenstelsels van vijf tot tien miljard jaar oud werden vastgelegd op de gevoelige plaat.
Ruimtevaartorganisatie NASA legde voor de eerste keer op een panorama ultraviolet licht vast, dat niet zichtbaar is voor de mens. Het ziet er op de foto uit als een lichtblauw schijnsel dat zich rondom roterende sterrenstelsels begeeft.
Het panorama is een compositie van meer dan achthonderd foto's van de laatste elf jaar. Op het kiekje zijn ongeveer tienduizend sterrenstelsels te bewonderen.
(HLN)
Hubble maakt unieke panoramafoto van kosmos
De kosmosfoto van de Hubbletelescoop. © reuters.
De ruimtetelescoop Hubble heeft een wel heel bijzondere foto gemaakt. De sterrenkijker maakte een panorama dat het universum op zijn kleurrijkst toont. Sterrenstelsels van vijf tot tien miljard jaar oud werden vastgelegd op de gevoelige plaat.
Ruimtevaartorganisatie NASA legde voor de eerste keer op een panorama ultraviolet licht vast, dat niet zichtbaar is voor de mens. Het ziet er op de foto uit als een lichtblauw schijnsel dat zich rondom roterende sterrenstelsels begeeft.
Het panorama is een compositie van meer dan achthonderd foto's van de laatste elf jaar. Op het kiekje zijn ongeveer tienduizend sterrenstelsels te bewonderen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-06-2014
Isotopenonderzoek bevestigt ontstaanstheorie maan
Een stukje maangesteente. (Addi Bischoff, Westfälische Wilhelms-Universität Münster)
Een nieuwe reeks metingen van zuurstofisotopen heeft meer bewijs opgeleverd dat de maan is ontstaan na de botsing van de aarde met een andere planeet, ongeveer 4,5 miljard jaar geleden. Dat zeggen Duitse wetenschappers die hun resultaten deze week in Science publiceren.
Pogingen om de botsingstheorie te bevestigen draaien veelal om metingen van de verhoudingen tussen de verschillende isotopen van elementen als zuurstof, titanium en silicium. Isotopen zijn varianten van een bepaald chemisch element waarvan de atoomkernen allemaal hetzelfde aantal protonen bevatten, maar het aantal neutronen verschilt.
Bekend is dat de isotopenverhoudingen in ons zonnestelsel van plaats tot plaats verschillen. Bij aarde en maan zijn de verschillen echter klein en dat lijkt in strijd te zijn met de botsingstheorie. Volgens deze theorie zou de maan namelijk voor een flink deel moeten bestaan uit puin dat afkomstig wasvan de botsende planeet, die Theia wordt genoemd. De samenstelling van de maan zou daarom veel meer moeten verschillen van die van de aarde.
De wetenschappers hebben (Apollo-)gesteenten van de maan en de aarde nog eens goed onderzocht op de isotopenverhouding van zuurstof. En uit die analyse blijkt dat de maangesteenten significant meer zuurstof-17 bevatten dan hun aardse tegenhangers.
De meeste modellen schatten dat de maan voor zeventig tot tachtig procent afkomstig is van Theia. Andere modellen komen echter uit op niet meer dan acht procent. De nieuwe meetwaarden zouden in overeenstemming zijn met een 50:50-verdeling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Isotopenonderzoek bevestigt ontstaanstheorie maan
Een stukje maangesteente. (Addi Bischoff, Westfälische Wilhelms-Universität Münster)
Een nieuwe reeks metingen van zuurstofisotopen heeft meer bewijs opgeleverd dat de maan is ontstaan na de botsing van de aarde met een andere planeet, ongeveer 4,5 miljard jaar geleden. Dat zeggen Duitse wetenschappers die hun resultaten deze week in Science publiceren.
Pogingen om de botsingstheorie te bevestigen draaien veelal om metingen van de verhoudingen tussen de verschillende isotopen van elementen als zuurstof, titanium en silicium. Isotopen zijn varianten van een bepaald chemisch element waarvan de atoomkernen allemaal hetzelfde aantal protonen bevatten, maar het aantal neutronen verschilt.
Bekend is dat de isotopenverhoudingen in ons zonnestelsel van plaats tot plaats verschillen. Bij aarde en maan zijn de verschillen echter klein en dat lijkt in strijd te zijn met de botsingstheorie. Volgens deze theorie zou de maan namelijk voor een flink deel moeten bestaan uit puin dat afkomstig wasvan de botsende planeet, die Theia wordt genoemd. De samenstelling van de maan zou daarom veel meer moeten verschillen van die van de aarde.
De wetenschappers hebben (Apollo-)gesteenten van de maan en de aarde nog eens goed onderzocht op de isotopenverhouding van zuurstof. En uit die analyse blijkt dat de maangesteenten significant meer zuurstof-17 bevatten dan hun aardse tegenhangers.
De meeste modellen schatten dat de maan voor zeventig tot tachtig procent afkomstig is van Theia. Andere modellen komen echter uit op niet meer dan acht procent. De nieuwe meetwaarden zouden in overeenstemming zijn met een 50:50-verdeling. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-06-2014
Bizarre ster ontdekt
Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan wanneer een opzwellende rode superreus (links) een neutronenster (rechts) verzwelgt. (John Foster/Science Photo Library)
Astronomen hebben mogelijk een zogeheten Thorne-Zytkow-object opgespoord: een opgezwollen, stervende ster met een neutronenster in zijn kern. Het bestaan van zulke ‘hybride sterren’ werd al in 1975 voorspeld door de astrofysici Kip Thorne en Anna Zytkow, maar overtuigende waarnemingen ontbraken tot nu toe.
De meest recente kandidaat is de rode superreus HV 2112 in de Kleine Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van de Melkweg. De ster vertoont een overschot aan lithium, rubidium en molybdeen – elementen die via bijzondere kernreacties in Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de waargenomen hoeveelheden geringer zijn dan theoretisch wordt verwacht.
Er zijn verschillende scenario’s denkbaar die tot het ontstaan van een Thorne-Zytkow-object kunnen leiden. Maar het meest waarschijnlijke scenario gaat uit van een dubbelster bestaande uit een opzwellende zware ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een zware ster die aan het einde van zijn bestaan als supernova is ontploft. Van zulke objecten zouden er onze Melkweg enkele tientallen kunnen bestaan.
Tijdens het opzwellen slokt de rode superreus de neutronenster als het ware op, waarna deze laatste naar het hart van de ster spiraalt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Bizarre ster ontdekt
Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan wanneer een opzwellende rode superreus (links) een neutronenster (rechts) verzwelgt. (John Foster/Science Photo Library)
Astronomen hebben mogelijk een zogeheten Thorne-Zytkow-object opgespoord: een opgezwollen, stervende ster met een neutronenster in zijn kern. Het bestaan van zulke ‘hybride sterren’ werd al in 1975 voorspeld door de astrofysici Kip Thorne en Anna Zytkow, maar overtuigende waarnemingen ontbraken tot nu toe.
De meest recente kandidaat is de rode superreus HV 2112 in de Kleine Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van de Melkweg. De ster vertoont een overschot aan lithium, rubidium en molybdeen – elementen die via bijzondere kernreacties in Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de waargenomen hoeveelheden geringer zijn dan theoretisch wordt verwacht.
Er zijn verschillende scenario’s denkbaar die tot het ontstaan van een Thorne-Zytkow-object kunnen leiden. Maar het meest waarschijnlijke scenario gaat uit van een dubbelster bestaande uit een opzwellende zware ster en een neutronenster – het uiterst compacte restant van een zware ster die aan het einde van zijn bestaan als supernova is ontploft. Van zulke objecten zouden er onze Melkweg enkele tientallen kunnen bestaan.
Tijdens het opzwellen slokt de rode superreus de neutronenster als het ware op, waarna deze laatste naar het hart van de ster spiraalt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dit is toch wat anders dan ik in de illustratie zie volgens mij.quote:Thorne-Zytkow-objecten kunnen ontstaan wanneer een opzwellende rode superreus (links) een neutronenster (rechts) verzwelgt. (John Foster/Science Photo Library)
Lijkt mij eerder een neutronenster (zwart gat?) die aan het snoepen is.
Ik denk dat de Thorne-Zytkow-objecten zo zeldzaam zijn dat er nog geen tekeningen van zijn.quote:Op zondag 8 juni 2014 14:37 schreef Kowloon het volgende:
[..]
Dit is toch wat anders dan ik in de illustratie zie volgens mij.
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
quote:Drie zware zonne-uitbarstingen in twee dagen tijd
Op de zon hebben zich vandaag en gisteren verschillende zeer zware zonne-uitbarstingen voorgedaan. De uitbarsting van vandaag was van de hoogste klasse, X.
De Amerikaanse weerdienst NOAA zag de zonnevlam om 11:06 uur Nederlandse tijd.
Gisteren waren er ook zonnevlammen, van de klasse X2,2 en X1.5. Alle zonnevlammen kwamen uit het gebied AR 2087. Dit bevestigde het gespecialiseerde Solar Influences Data Center (SIDC) in Ukkel.
De plasmawolk van de eerste uitbarsting zal de aarde niet bereiken, maar een schokgolf van de tweede zal dit wel doen, op 13 juni, volgens SIDC.
De zonne-uitbarsting van vandaag zorgde voor een korte radio-uitval op de aarde, maar medewerkers van het U.S. Space Weather Prediction Center in Colorado denken niet dat de vlam een uitbarsting van heet plasma bevat. Dit komt uit de zon tijdens sommige zonnevlammen.
Uitbarstingen van de X-klasse zijn de zwaarste: ze kunnen als ze op de aarde gericht zijn leiden tot het uitvallen van radioverbindingen en elektriciteitscentrales.
NASA maakte een video van de zonnevlammen:
Bron: Volkskrant
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
11-06-2014
Voorloper van kolossale reuzentelescoop maakt eerste opnamen
Deze ‘radiofoto’ van het sterrenstelsel NGC 253 is gemaakt met de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië. De kleuren laten zien dat het stelsel roteert: blauw beweegt naar ons toe, rood van ons af. (Paolo Serra & ACES team/CSIRO)
De voorpagina van de krant zullen ze niet halen, maar de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië heeft zijn eerste opnamen gemaakt. ASKAP staat voor Australia SKA Pathfinder: het is de voorloper van de internationale Square Kilometre Array (SKA), een netwerk van radiotelescopen dat vanaf 2018 in Australië en Zuid-Afrika wordt gebouwd.
ASKAP maakt gebruik van dezelfde techniek die straks bij SKA, maar nu al bijvoorbeeld bij de grotendeels Nederlandse LOFAR-radiotelescoop wordt gebruikt: fasegestuurde antennes. Daarbij gebeurt het richten van de radiotelescoop vrijwel geheel softwarematig – de afzonderlijke antennes hoeven niet of nauwelijks te draaien. Het geheel werkt als een soort ‘radiocamera’ die in één ‘oogopslag’ een groot deel van de hemel kan overzien.
De fasegestuurde antenne-array van ASKAP bestaat uit 36 schotelantennes, waarvan er bij de eerste opnamen zes zijn gebruikt. Zelfs in dit stadium is ASKAP al de meest gevoelige radiotelescoop van het zuidelijk halfrond. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Voorloper van kolossale reuzentelescoop maakt eerste opnamen
Deze ‘radiofoto’ van het sterrenstelsel NGC 253 is gemaakt met de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië. De kleuren laten zien dat het stelsel roteert: blauw beweegt naar ons toe, rood van ons af. (Paolo Serra & ACES team/CSIRO)
De voorpagina van de krant zullen ze niet halen, maar de ASKAP-radiotelescoop in West-Australië heeft zijn eerste opnamen gemaakt. ASKAP staat voor Australia SKA Pathfinder: het is de voorloper van de internationale Square Kilometre Array (SKA), een netwerk van radiotelescopen dat vanaf 2018 in Australië en Zuid-Afrika wordt gebouwd.
ASKAP maakt gebruik van dezelfde techniek die straks bij SKA, maar nu al bijvoorbeeld bij de grotendeels Nederlandse LOFAR-radiotelescoop wordt gebruikt: fasegestuurde antennes. Daarbij gebeurt het richten van de radiotelescoop vrijwel geheel softwarematig – de afzonderlijke antennes hoeven niet of nauwelijks te draaien. Het geheel werkt als een soort ‘radiocamera’ die in één ‘oogopslag’ een groot deel van de hemel kan overzien.
De fasegestuurde antenne-array van ASKAP bestaat uit 36 schotelantennes, waarvan er bij de eerste opnamen zes zijn gebruikt. Zelfs in dit stadium is ASKAP al de meest gevoelige radiotelescoop van het zuidelijk halfrond. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-06-2014
Standaardkosmologie kan eigenschappen dwergstelsels niet verklaren
Het Andromedastelsel is omgeven door een 'pannenkoek' van dwergstelsels. (CFHT)
De verdeling van satellietstelsels rond ons eigen Melkwegstelsel en rond het nabijgelegen Andromedastelsel kan niet verklaard worden door de standaardtheorie van de kosmologie. Dat schrijft een internationaal team van astronomen in een artikel dat geaccepteerd is voor publicatie in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Volgens de standaardtheorie wordt de vorming van sterrenstelsels gedomineerd door donkere materie. Uit computersimulaties volgt dat daarbij talloze kleine satellietstelsels moeten ontstaan in een uitgestrekte, min of meer bolvormige halo rond een groot spiraalstelsel. Die stelsels zouden willekeurige bewegingsrichtingen moeten hebben.
In plaats daarvan worden het Melkwegstelsel en het Andromedastelsel vergezeld door slechts enkele tientallen dwergsterrenstelsels, die bovendien in beide gevallen in een plat vlak zijn verdeeld, en allemaal in dezelfde richting rond het 'moederstelsel' bewegen.
Dat de systematische verdeling van de dwergstelsels in beide gevallen een toevallige uitzondering betreft, is extreem onwaarschijnlijk; de kans daarop wordt geschat op 1 op 100.000. In plaats daarvan denken de astronomen dat de satellietstelsels ontstaan zijn door samenklontering van materie in zogeheten getijdenstaarten: slierten van gas die bij botsingen van sterrenstelsels de ruimte in getrokken kunnen worden door getijdenkrachten.
Als de standaardtheorie van de kosmologie niet in overeenstemming is met de waarnemingen, aldus de auteurs, moeten alternatieve theorieën, zoals MOND (Modified Newtonian Dynamics) misschien serieus genomen worden. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Standaardkosmologie kan eigenschappen dwergstelsels niet verklaren
Het Andromedastelsel is omgeven door een 'pannenkoek' van dwergstelsels. (CFHT)
De verdeling van satellietstelsels rond ons eigen Melkwegstelsel en rond het nabijgelegen Andromedastelsel kan niet verklaard worden door de standaardtheorie van de kosmologie. Dat schrijft een internationaal team van astronomen in een artikel dat geaccepteerd is voor publicatie in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Volgens de standaardtheorie wordt de vorming van sterrenstelsels gedomineerd door donkere materie. Uit computersimulaties volgt dat daarbij talloze kleine satellietstelsels moeten ontstaan in een uitgestrekte, min of meer bolvormige halo rond een groot spiraalstelsel. Die stelsels zouden willekeurige bewegingsrichtingen moeten hebben.
In plaats daarvan worden het Melkwegstelsel en het Andromedastelsel vergezeld door slechts enkele tientallen dwergsterrenstelsels, die bovendien in beide gevallen in een plat vlak zijn verdeeld, en allemaal in dezelfde richting rond het 'moederstelsel' bewegen.
Dat de systematische verdeling van de dwergstelsels in beide gevallen een toevallige uitzondering betreft, is extreem onwaarschijnlijk; de kans daarop wordt geschat op 1 op 100.000. In plaats daarvan denken de astronomen dat de satellietstelsels ontstaan zijn door samenklontering van materie in zogeheten getijdenstaarten: slierten van gas die bij botsingen van sterrenstelsels de ruimte in getrokken kunnen worden door getijdenkrachten.
Als de standaardtheorie van de kosmologie niet in overeenstemming is met de waarnemingen, aldus de auteurs, moeten alternatieve theorieën, zoals MOND (Modified Newtonian Dynamics) misschien serieus genomen worden. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-06-2014
Bezat Pluto’s maan Charon ooit een ondergrondse oceaan?
Bevond zich onder het ijzige oppervlak van Pluto’s maan Charon ooit een oceaan? Misschien wel. En als dat zo is, dan heeft NASA goede hoop volgend jaar al sporen van die oceaan op Charon te ontdekken.
Door scheuren in het oppervlak van Charon te bestuderen, kunnen we achterhalen of de maan ooit een ondergrondse oceaan bezat. Die conclusie trekken onderzoekers. “Ons model voorspelt verschillende patronen van scheuren in het oppervlak van Charon,” vertelt onderzoeker Alyssa Rhoden. Die patronen zijn afhankelijk van de dikte van het ijs en de structuur van het binnenste van Charon. Ook het gemak waarmee Charon vervormt en de wijze waarop de baan van Charon door de tijd heen veranderd is, hebben invloed op die scheuren. Door Charon te bestuderen en de daadwerkelijke scheuren in het oppervlak naast de modellen te leggen, kunnen de onderzoekers achterhalen welk model het beste bij Charon past en of de maan in het verleden een ondergrondse oceaan bezat.
Europa en Enceladus
Het zou niet voor het eerst zijn dat onderzoekers op basis van scheuren in het oppervlak van een maan kunnen concluderen dat deze een ondergrondse oceaan bezat. Eerder concludeerden onderzoekers al dat onder het oppervlak van Jupiters maan Europa en Saturnus’ maan Enceladus waarschijnlijk een oceaan schuilgaat. Ook deze manen hebben scheuren in hun oppervlak. De manen draaien in een ovaalvormige baan rond hun planeten, waardoor getijden ontstaan. Die getijden zorgen ervoor dat de manen zich herhaaldelijk uitstrekken en samentrekken. Door al die bewegingen komt het oppervlak onder druk te staan en ontstaan de scheuren. De getijdenwerking zorgt bovendien voor extra inwendige warmte. Die warmte zou de levensduur van de ondergrondse oceanen op Europa en Enceladus flink verlengd hebben.
NU NIET MEER
De onderzoekers sluiten op voorhand uit dat Charon nog steeds een ondergrondse oceaan bezit. Charon volgt inmiddels een cirkelvormige baan rond Pluto en wordt niet langer aan significante getijdenwerking blootgesteld. Als er ooit een ondergrondse oceaan was, dan is die nu wel bevroren.
Charon
De onderzoekers stellen dat Charon in het verleden wellicht ook een sterk ovaalvormige baan rond Pluto maakte en met indrukwekkende getijden te maken kreeg (aangenomen wordt dat de maan ooit een stuk dichter bij Pluto stond). Die getijden zorgden ervoor dat het oppervlak van Charon vervormde. Daarbij warmde het binnenste van de maan op. En die warmte kan er wel eens voor gezorgd hebben dat onder het oppervlak van Charon gedurende enige tijd vloeibaar water te vinden was.
New Horizons
Als zich ooit een oceaan op Charon bevond, dan kunnen we dat dus aan eventuele scheuren in het oppervlak aflezen. Helaas bevindt Charon zich ver van de aarde. Het maakt het lastig om de maan gedetailleerd te bestuderen. Toch hebben onderzoekers goede hoop op korte termijn te kunnen vaststellen of Charon een ondergrondse oceaan bezat. Over iets meer dan een jaar arriveert de ruimtesonde New Horizons bij Pluto. De sonde zal zowel de dwergplaneet als Charon bestuderen. “Dit onderzoek geeft ons een voorsprong op het arriveren van New Horizons. We weten nu waar we naar moeten kijken en wat we ervan kunnen leren. We gaan naar Pluto en Pluto is heel fascinerend, maar Charon is ook heel fascinerend.”
Enceladus in close-up. De scheuren zijn goed zichtbaar. Afbeelding: NASA / JPL / SSI.
Vloeibaar water wordt gezien als een cruciaal ingrediënt voor leven. Europa en Enceladus worden met hun ondergrondse oceanen dan ook beschouwd als veelbelovende locaties als het gaat om het vinden van buitenaards leven. Maar alleen vloeibaar water is niet genoeg. Leven heeft nog meer ingrediënten nodig. Denk aan koolstof, fosfor en stikstof. Onduidelijk is of de oceanen op Europa en Enceladus die ingrediënten bezitten. Eveneens is onduidelijk of de oceanen al lang genoeg ontstaan: de ontwikkeling van leven vergt tijd. Als op Charon sporen van een oceaan worden aangetroffen, zullen dezelfde vragen gesteld worden. Heeft deze oceaan lang genoeg bestaan en de andere benodigde ingrediënten voor leven bevat?
(scientias.nl)
Bezat Pluto’s maan Charon ooit een ondergrondse oceaan?
Bevond zich onder het ijzige oppervlak van Pluto’s maan Charon ooit een oceaan? Misschien wel. En als dat zo is, dan heeft NASA goede hoop volgend jaar al sporen van die oceaan op Charon te ontdekken.
Door scheuren in het oppervlak van Charon te bestuderen, kunnen we achterhalen of de maan ooit een ondergrondse oceaan bezat. Die conclusie trekken onderzoekers. “Ons model voorspelt verschillende patronen van scheuren in het oppervlak van Charon,” vertelt onderzoeker Alyssa Rhoden. Die patronen zijn afhankelijk van de dikte van het ijs en de structuur van het binnenste van Charon. Ook het gemak waarmee Charon vervormt en de wijze waarop de baan van Charon door de tijd heen veranderd is, hebben invloed op die scheuren. Door Charon te bestuderen en de daadwerkelijke scheuren in het oppervlak naast de modellen te leggen, kunnen de onderzoekers achterhalen welk model het beste bij Charon past en of de maan in het verleden een ondergrondse oceaan bezat.
Europa en Enceladus
Het zou niet voor het eerst zijn dat onderzoekers op basis van scheuren in het oppervlak van een maan kunnen concluderen dat deze een ondergrondse oceaan bezat. Eerder concludeerden onderzoekers al dat onder het oppervlak van Jupiters maan Europa en Saturnus’ maan Enceladus waarschijnlijk een oceaan schuilgaat. Ook deze manen hebben scheuren in hun oppervlak. De manen draaien in een ovaalvormige baan rond hun planeten, waardoor getijden ontstaan. Die getijden zorgen ervoor dat de manen zich herhaaldelijk uitstrekken en samentrekken. Door al die bewegingen komt het oppervlak onder druk te staan en ontstaan de scheuren. De getijdenwerking zorgt bovendien voor extra inwendige warmte. Die warmte zou de levensduur van de ondergrondse oceanen op Europa en Enceladus flink verlengd hebben.
NU NIET MEER
De onderzoekers sluiten op voorhand uit dat Charon nog steeds een ondergrondse oceaan bezit. Charon volgt inmiddels een cirkelvormige baan rond Pluto en wordt niet langer aan significante getijdenwerking blootgesteld. Als er ooit een ondergrondse oceaan was, dan is die nu wel bevroren.
Charon
De onderzoekers stellen dat Charon in het verleden wellicht ook een sterk ovaalvormige baan rond Pluto maakte en met indrukwekkende getijden te maken kreeg (aangenomen wordt dat de maan ooit een stuk dichter bij Pluto stond). Die getijden zorgden ervoor dat het oppervlak van Charon vervormde. Daarbij warmde het binnenste van de maan op. En die warmte kan er wel eens voor gezorgd hebben dat onder het oppervlak van Charon gedurende enige tijd vloeibaar water te vinden was.
New Horizons
Als zich ooit een oceaan op Charon bevond, dan kunnen we dat dus aan eventuele scheuren in het oppervlak aflezen. Helaas bevindt Charon zich ver van de aarde. Het maakt het lastig om de maan gedetailleerd te bestuderen. Toch hebben onderzoekers goede hoop op korte termijn te kunnen vaststellen of Charon een ondergrondse oceaan bezat. Over iets meer dan een jaar arriveert de ruimtesonde New Horizons bij Pluto. De sonde zal zowel de dwergplaneet als Charon bestuderen. “Dit onderzoek geeft ons een voorsprong op het arriveren van New Horizons. We weten nu waar we naar moeten kijken en wat we ervan kunnen leren. We gaan naar Pluto en Pluto is heel fascinerend, maar Charon is ook heel fascinerend.”
Enceladus in close-up. De scheuren zijn goed zichtbaar. Afbeelding: NASA / JPL / SSI.
Vloeibaar water wordt gezien als een cruciaal ingrediënt voor leven. Europa en Enceladus worden met hun ondergrondse oceanen dan ook beschouwd als veelbelovende locaties als het gaat om het vinden van buitenaards leven. Maar alleen vloeibaar water is niet genoeg. Leven heeft nog meer ingrediënten nodig. Denk aan koolstof, fosfor en stikstof. Onduidelijk is of de oceanen op Europa en Enceladus die ingrediënten bezitten. Eveneens is onduidelijk of de oceanen al lang genoeg ontstaan: de ontwikkeling van leven vergt tijd. Als op Charon sporen van een oceaan worden aangetroffen, zullen dezelfde vragen gesteld worden. Heeft deze oceaan lang genoeg bestaan en de andere benodigde ingrediënten voor leven bevat?
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-06-2014
Nieuwe moleculen rond oude sterren
In de Helixnevel is het 'watervormende' molecuul OH+ gevonden. (ESA)
Onder invloed van energierijke ultraviolette straling kunnen in de omgeving van stervende sterren moleculen ontstaan die nodig zijn voor de vorming van water. Dat blijkt uit twee studies die zijn uitgevoerd op basis van waarnemingen van de Europese infraroodruimtetelescoop Herschel.
Herschel heeft metingen verricht aan planetaire nevels - uitdijende gasschillen die de ruimte in geblazen worden door sterren zoals de zon die aan het eind van hun leven zijn gekomen. De nevels worden tot gloeien gebracht door de ultraviolette straling van de stervende ster, die ineenschrompelt tot een kleine, hete witte dwerg.
In planetaire nevels komen relatief veel koolstof-, zuurstof- en stikstofatomen voor, soms als onderdeel van eenvoudige moleculen zoals koolmonoxide. Algemeen werd aangenomen dat de energierijke straling van de witte dwerg de vorming van andere moleculen verhindert.
In planetaire nevels met een extreem hete centrale ster (tot meer dan 100.000 graden) is nu echter ook het molecuul OH+ (geïoniseerd hydroxyl) aangetroffen - een van de bouwstenen van watermoleculen. In de nabijgelegen Helixnevel bleek dit molecuul vooral voor te komen in gebieden waar koolmonoxide (CO) onder invloed van de ultraviolette straling wordt gedissocieerd.
Het idee is nu dat de energierijke straling juist in gebiedjes met een hogere dichtheid tot onverwachte chemische processen aanleiding kan geven. Op die manier kunnen rond stervende sterren de 'bouwstenen' gevormd worden voor watermoleculen (H2O). Of dat in de onderzochte planetaire nevels ook daadwerkelijk gebeurt, is overigens zeer onzeker.
De twee studies zijn uitgevoerd door Isabel Aleman van de Leidse Sterrewacht en door Mireya Etxaluze van het Instituto de Ciencia de los Materiales in Madrid. De resultaten zijn gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. (GS)
(allesoversterrenknude)
Nieuwe moleculen rond oude sterren
In de Helixnevel is het 'watervormende' molecuul OH+ gevonden. (ESA)
Onder invloed van energierijke ultraviolette straling kunnen in de omgeving van stervende sterren moleculen ontstaan die nodig zijn voor de vorming van water. Dat blijkt uit twee studies die zijn uitgevoerd op basis van waarnemingen van de Europese infraroodruimtetelescoop Herschel.
Herschel heeft metingen verricht aan planetaire nevels - uitdijende gasschillen die de ruimte in geblazen worden door sterren zoals de zon die aan het eind van hun leven zijn gekomen. De nevels worden tot gloeien gebracht door de ultraviolette straling van de stervende ster, die ineenschrompelt tot een kleine, hete witte dwerg.
In planetaire nevels komen relatief veel koolstof-, zuurstof- en stikstofatomen voor, soms als onderdeel van eenvoudige moleculen zoals koolmonoxide. Algemeen werd aangenomen dat de energierijke straling van de witte dwerg de vorming van andere moleculen verhindert.
In planetaire nevels met een extreem hete centrale ster (tot meer dan 100.000 graden) is nu echter ook het molecuul OH+ (geïoniseerd hydroxyl) aangetroffen - een van de bouwstenen van watermoleculen. In de nabijgelegen Helixnevel bleek dit molecuul vooral voor te komen in gebieden waar koolmonoxide (CO) onder invloed van de ultraviolette straling wordt gedissocieerd.
Het idee is nu dat de energierijke straling juist in gebiedjes met een hogere dichtheid tot onverwachte chemische processen aanleiding kan geven. Op die manier kunnen rond stervende sterren de 'bouwstenen' gevormd worden voor watermoleculen (H2O). Of dat in de onderzochte planetaire nevels ook daadwerkelijk gebeurt, is overigens zeer onzeker.
De twee studies zijn uitgevoerd door Isabel Aleman van de Leidse Sterrewacht en door Mireya Etxaluze van het Instituto de Ciencia de los Materiales in Madrid. De resultaten zijn gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. (GS)
(allesoversterrenknude)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-06-2014
Nieuw methaanspectrum helpt speurtocht naar leven
Artist's impression van een Jupiter-achtige exoplaneet die voor zijn ster langs schuift. (NASA/ESA/G. Bacon (STScI))
Onderzoekers van University College London en de University of New South Wales hebben extreem gedetailleerde modelberekeningen uitgevoerd aan het spectrum van methaan (CH4). Met behulp van een krachtige supercomputer zijn de golflengten van duizenden absorptielijnen van methaan berekend, onder sterk uiteenlopende omstandigheden, zoals temperaturen tot ca. 1200 graden.
Veel van de berekende spectraallijnen zijn inmiddels met laboratoriumexperimenten bevestigd. De nieuwe resultaten zijn vandaag gepubliceerd in PNAS. In de toekomst zal het gedetailleerde modelspectrum gebruikt kunnen worden bij de detectie van methaan in de atmosferen van exoplaneten.
Methaan wordt gezien als een belangrijke biomarker - de aanwezigheid van het gas kan wijzen op biologische activiteit. (GS)
(allesoversterrnekunde)
Nieuw methaanspectrum helpt speurtocht naar leven
Artist's impression van een Jupiter-achtige exoplaneet die voor zijn ster langs schuift. (NASA/ESA/G. Bacon (STScI))
Onderzoekers van University College London en de University of New South Wales hebben extreem gedetailleerde modelberekeningen uitgevoerd aan het spectrum van methaan (CH4). Met behulp van een krachtige supercomputer zijn de golflengten van duizenden absorptielijnen van methaan berekend, onder sterk uiteenlopende omstandigheden, zoals temperaturen tot ca. 1200 graden.
Veel van de berekende spectraallijnen zijn inmiddels met laboratoriumexperimenten bevestigd. De nieuwe resultaten zijn vandaag gepubliceerd in PNAS. In de toekomst zal het gedetailleerde modelspectrum gebruikt kunnen worden bij de detectie van methaan in de atmosferen van exoplaneten.
Methaan wordt gezien als een belangrijke biomarker - de aanwezigheid van het gas kan wijzen op biologische activiteit. (GS)
(allesoversterrnekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Bergtop Chili opblazen voor de wetenschap
Een enorme knal betekent morgen het begin van een groot nieuw wetenschapsproject. De top van een berg in Chili wordt weggeblazen, zodat daar de grootste telescoop ter wereld kan worden gebouwd. Het complex, de Europese Extreem Grote Telescoop (E-ELT), moet rond 2020 klaar zijn en kost ongeveer 1 miljard euro.
Door de knal wordt de berg, de 3064 meter hoge Cerro Armazones, ongeveer 40 meter kleiner. Ongeveer een miljoen ton gesteente gaat aan gruzelementen.
De E-ELT is een project van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO), een wetenschappelijk samenwerkingsverband van 15 landen, waaronder Nederland en België. Het complex wordt in de Chileense woestijn gebouwd, omdat de lucht daar gortdroog is en het vrijwel elke nacht onbewolkt is. Wetenschappers kunnen dus ongehinderd naar de sterrenhemel kijken.
Een van de betrokken wetenschappers is hoogleraar Ignas Snellen uit Leiden. Hij kijkt uit naar het project. 'De E-ELT wordt veel groter en sterker dan wat we nu hebben. De waarnemingen zijn misschien wel 100 of 1000 keer beter dan wat we nu hebben', zegt hij.
De telescoop kan onder meer helpen bij de zoektocht naar andere planeten waar misschien leven mogelijk is. Dat is de heilige graal in de sterrenkunde, maar het is ook zoeken naar een speld in een hooiberg. Alleen al in ons Melkwegstelsel staan waarschijnlijk 500 miljoen planeten op de goede afstand van hun ster, niet te dichtbij en niet te ver weg. Er zijn miljarden stelsels zoals de Melkweg.
Dat zoeken naar sporen van buitenaards leven is waar Snellen aan meewerkt. 'Als er leven op een andere planeet is, is dat heel ver weg. We kunnen het leven zelf niet zien. Maar we kunnen wel van een afstand bepalen wat voor gassen er in de atmosfeer zitten. Als je van een grote afstand naar de aarde kijkt, zie je hier zuurstof, omdat er leven is. Met de E-ELT kun je naar zuurstof op andere planeten zoeken.'
Dat kan nu nog niet. De huidige telescopen kunnen alleen de grote planeten bekijken. Die zijn ongeveer zo groot als Jupiter en bestaan uit gas. Ze zijn te groot voor een rotsachtig oppervlak zoals de aarde en zijn dus te groot voor leven. Snellen: 'We hebben op zulke planeten al koolmonoxide, methaangas en waterdamp gemeten. Maar objecten als de aarde zijn veel kleiner en dus veel moeilijker te zien.'
Stiekem hoopt Snellen bewijs van buitenaards leven te vinden. 'De mooiste uitkomst zou zijn dat we een planeet als de aarde vinden, de gassen in de atmosfeer meten en de eerste aanwijzing van leven zien. Dat wordt een heel gedoe, daar zijn we nog tientallen jaren zoet mee. Maar als we buitenaards leven vinden, zal dat een enorme invloed hebben op hoe we als mensheid denken over onszelf.'
Free Assange! Hack the Planet
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
[b]Op dinsdag 6 januari 2009 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:[/b]
De gevolgen van de argumenten van de anti-rook maffia
19-06-2014
Planetenverkenner Venus Express vliegt mogelijk zijn dood tegemoet
De Venus Express © NASA.
De Europese planeetverkenner Venus Express duikt de komende drie weken steeds dieper in de dikke dampkring van de planeet Venus. De kans is groot dat zij dat niet overleeft. Venus Express zal dan verbranden in de koolzuurrijke atmosfeer.
Daarmee komt ook een voorlopig einde aan het onbemande onderzoek van de planeet. Venus Express beschrijft sinds april 2006 een langgerekte baanrond Venus, met het laagste punt op 250 kilometer hoogte. De brandstof aan boord is bijna op; de wetenschappelijke missie is voltooid en vluchtleiders van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA hebben nu een spannende slotact voor de ruimtesonde in petto.
Sinds gisteren wordt het laagste punt van de omloopbaan steeds verder omlaag gebracht. Elke dag duikt Venus Express zodoende iets dieper de dampkring in, uiteindelijk tot een hoogte van slechts 130 kilometer. Daarbij worden metingen verricht aan temperatuur en luchtdruk.
Schat aan informatie
Dat Venus Express in de komende weken misschien de laatste adem uitblaast, is niet erg. Het toestel heeft een schat aan informatie verzameld, voornamelijk over de dampkring van de planeet. Zo is ontdekt dat Venus lang geleden oceanen gehad moet hebben. Die zijn verdampt toen er een extreem broeikaseffect op gang kwam. De dampkring is in de afgelopen jaren ook sneller gaan roteren, terwijl de draaisnelheid van de planeet zelf iets is afgenomen. Boven de zuidpool van Venus is een grote cycloon ontdekt en infraroodcamera's vonden aan het zinderend hete oppervlak aanwijzingen voor recent vulkanisme.
Uitstel van executie
Mocht de ruimtesonde de duikvluchten toch overleven, dan zal de baan na 11 juli weer worden 'opgekrikt'. Maar dan is er hooguit sprake van uitstel van executie: later dit jaar is echt alle brandstof aan boord verbruikt en is het gedaan met Venus Express.
Eind 2015 hoopt de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA de planeetverkenner Akatsuki in een baan rond Venus te brengen. Of dat lukt is de vraag: Akatsuki kampte eind 2010 met motorpech en draait sindsdien in een baan om de zon. Daarna zijn er geen ruimtevluchten naar de planeet gepland
(HLN)
Planetenverkenner Venus Express vliegt mogelijk zijn dood tegemoet
De Venus Express © NASA.
De Europese planeetverkenner Venus Express duikt de komende drie weken steeds dieper in de dikke dampkring van de planeet Venus. De kans is groot dat zij dat niet overleeft. Venus Express zal dan verbranden in de koolzuurrijke atmosfeer.
Daarmee komt ook een voorlopig einde aan het onbemande onderzoek van de planeet. Venus Express beschrijft sinds april 2006 een langgerekte baanrond Venus, met het laagste punt op 250 kilometer hoogte. De brandstof aan boord is bijna op; de wetenschappelijke missie is voltooid en vluchtleiders van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA hebben nu een spannende slotact voor de ruimtesonde in petto.
Sinds gisteren wordt het laagste punt van de omloopbaan steeds verder omlaag gebracht. Elke dag duikt Venus Express zodoende iets dieper de dampkring in, uiteindelijk tot een hoogte van slechts 130 kilometer. Daarbij worden metingen verricht aan temperatuur en luchtdruk.
Schat aan informatie
Dat Venus Express in de komende weken misschien de laatste adem uitblaast, is niet erg. Het toestel heeft een schat aan informatie verzameld, voornamelijk over de dampkring van de planeet. Zo is ontdekt dat Venus lang geleden oceanen gehad moet hebben. Die zijn verdampt toen er een extreem broeikaseffect op gang kwam. De dampkring is in de afgelopen jaren ook sneller gaan roteren, terwijl de draaisnelheid van de planeet zelf iets is afgenomen. Boven de zuidpool van Venus is een grote cycloon ontdekt en infraroodcamera's vonden aan het zinderend hete oppervlak aanwijzingen voor recent vulkanisme.
Uitstel van executie
Mocht de ruimtesonde de duikvluchten toch overleven, dan zal de baan na 11 juli weer worden 'opgekrikt'. Maar dan is er hooguit sprake van uitstel van executie: later dit jaar is echt alle brandstof aan boord verbruikt en is het gedaan met Venus Express.
Eind 2015 hoopt de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA de planeetverkenner Akatsuki in een baan rond Venus te brengen. Of dat lukt is de vraag: Akatsuki kampte eind 2010 met motorpech en draait sindsdien in een baan om de zon. Daarna zijn er geen ruimtevluchten naar de planeet gepland
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-06-2014
Melkwegstof in kaart gebracht
Deel van de kaart van de stofverdeling in het Melkwegstelsel. (IPHAS)
Interstellair stof in het Melkwegstelsel vertoont een turbulente, fractale structuur en is niet per se georiënteerd langs de spiraalarmen. Dat blijkt uit driedimensionale kaarten van de verdeling van Melkwegstof die gemaakt zijn op basis van waarnemingen met de Isaac Newton Telescope op het Canarische eiland La Palma. De resultaten van de Isaac Newton Telescope Photometric H-alpha Survey of the Northern Galactic Plane (IPHAS) worden vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Met de 2,5-meter telescoop is de zogeheten extinctie (lichtabsorptie door stof) van ca. 38 miljoen sterren aan de noordelijke hemel opgemeten, voornamelijk in het deel van het Melkwegstelsel dat zich buiten de omloopbaan van de zon bevindt, tot op afstanden van ca. 12.000 lichtjaar. Uit de metingen kon ook de radiale afstand van het absorberende stof worden afgeleid, wat een driedimensionaal beeld van de verdeling opleverde. Het project werd geleid door Janet Drew van de University of Hertfordshire.
Door de IPHAS-metingen in de toekomst te combineren met waarnemingen van de Europese Gaia-ruimtetelescoop, die van één miljard sterren afstanden, bewegingen en kleuren gaat opmeten, hopen astronomen een compleet beeld van de structuur en opbouw van het Melkwegstelsel te verkrijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Melkwegstof in kaart gebracht
Deel van de kaart van de stofverdeling in het Melkwegstelsel. (IPHAS)
Interstellair stof in het Melkwegstelsel vertoont een turbulente, fractale structuur en is niet per se georiënteerd langs de spiraalarmen. Dat blijkt uit driedimensionale kaarten van de verdeling van Melkwegstof die gemaakt zijn op basis van waarnemingen met de Isaac Newton Telescope op het Canarische eiland La Palma. De resultaten van de Isaac Newton Telescope Photometric H-alpha Survey of the Northern Galactic Plane (IPHAS) worden vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Met de 2,5-meter telescoop is de zogeheten extinctie (lichtabsorptie door stof) van ca. 38 miljoen sterren aan de noordelijke hemel opgemeten, voornamelijk in het deel van het Melkwegstelsel dat zich buiten de omloopbaan van de zon bevindt, tot op afstanden van ca. 12.000 lichtjaar. Uit de metingen kon ook de radiale afstand van het absorberende stof worden afgeleid, wat een driedimensionaal beeld van de verdeling opleverde. Het project werd geleid door Janet Drew van de University of Hertfordshire.
Door de IPHAS-metingen in de toekomst te combineren met waarnemingen van de Europese Gaia-ruimtetelescoop, die van één miljard sterren afstanden, bewegingen en kleuren gaat opmeten, hopen astronomen een compleet beeld van de structuur en opbouw van het Melkwegstelsel te verkrijgen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-06-2014
Organisch raadsel in Magelhaense Wolk
Infraroodfoto van de Grote Magelhaense Wolk, gemaakt door de Spitzer Space Telescope. (NASA/JPL-Caltech/STScI)
De verscheidenheid aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) in de atmosferen van stervende sterren in de Grote Magelhaense Wolk is veel groter dan in de atmosferen van sterren in ons eigen Melkwegstelsel. Gek genoeg lijkt die grotere verscheidenheid weer te verdwijnen nadat de PAK's de interstellaire ruimte in zijn geblazen.
PAK's zijn complexe organische moleculen die onder andere voorkomen in uitlaatgassen en sigarettenrook. Ze ontstaan in de koele buitenste lagen van oude sterren waarin fusiereacties van koolstof optreden. De sterren in de Grote Magelhaense Wolk - een van de satellietstelsels van ons eigen Melkwegstelsel - bevatten verhoudingsgewis meer elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium; die grotere abundantie is vermoedelijk de oorzaak van de grotere verscheidenheid aan PAK's in hun atmosferen, zoals bepaald aan de hand van waarnemingen door de Spitzer Space Telescope van 24 zorgvuldig geselecteerde sterren.
De buitenste gaslagen van de stervende sterren worden de ruimte in geblazen in de vorm van zogeheten planetaire nevels, en vermengen zich uiteindelijk met de interstellaire materie. Merkwaardig genoeg vertoont het interstellaire medium in de Grote Magelhaense Wolk geen grotere verscheidenheid aan PAK's dan de interstellaire materie in ons eigen Melkwegstelsel.
Volgens Mikako Matsuura van University College London, die de metingen aan de 24 sterren vandaag presenteert op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth, gaat de grotere verscheidenheid aan PAK's mogelijk verloren door de inwerking van de energierijke ultraviolette straling die de stervende ster uitzendt nadat hij ineengeschrompeld is tot een compacte hete dwerg. Een andere mogelijkheid is dat er in de interstellaire ruimte chemische reacties plaatsvinden waarbij de moleculaire verscheidenheid afneemt.(GS)
(allesoversterrenkunde)
Organisch raadsel in Magelhaense Wolk
Infraroodfoto van de Grote Magelhaense Wolk, gemaakt door de Spitzer Space Telescope. (NASA/JPL-Caltech/STScI)
De verscheidenheid aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) in de atmosferen van stervende sterren in de Grote Magelhaense Wolk is veel groter dan in de atmosferen van sterren in ons eigen Melkwegstelsel. Gek genoeg lijkt die grotere verscheidenheid weer te verdwijnen nadat de PAK's de interstellaire ruimte in zijn geblazen.
PAK's zijn complexe organische moleculen die onder andere voorkomen in uitlaatgassen en sigarettenrook. Ze ontstaan in de koele buitenste lagen van oude sterren waarin fusiereacties van koolstof optreden. De sterren in de Grote Magelhaense Wolk - een van de satellietstelsels van ons eigen Melkwegstelsel - bevatten verhoudingsgewis meer elementen die zwaarder zijn dan waterstof en helium; die grotere abundantie is vermoedelijk de oorzaak van de grotere verscheidenheid aan PAK's in hun atmosferen, zoals bepaald aan de hand van waarnemingen door de Spitzer Space Telescope van 24 zorgvuldig geselecteerde sterren.
De buitenste gaslagen van de stervende sterren worden de ruimte in geblazen in de vorm van zogeheten planetaire nevels, en vermengen zich uiteindelijk met de interstellaire materie. Merkwaardig genoeg vertoont het interstellaire medium in de Grote Magelhaense Wolk geen grotere verscheidenheid aan PAK's dan de interstellaire materie in ons eigen Melkwegstelsel.
Volgens Mikako Matsuura van University College London, die de metingen aan de 24 sterren vandaag presenteert op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth, gaat de grotere verscheidenheid aan PAK's mogelijk verloren door de inwerking van de energierijke ultraviolette straling die de stervende ster uitzendt nadat hij ineengeschrompeld is tot een compacte hete dwerg. Een andere mogelijkheid is dat er in de interstellaire ruimte chemische reacties plaatsvinden waarbij de moleculaire verscheidenheid afneemt.(GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Nog niet. Ik zal er eens eentje aanmakenquote:
Is er nog geen apart Rosetta topic?
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-06-2014
Rosetta’s komeet doet het wat rustiger aan
Rosetta heeft opnieuw foto’s gemaakt van haar eindbestemming: komeet 67P/Churyumov-Gerasinmenko. En die foto’s laten zien dat de komeet het – na een periode van verhoogde activiteit – nu weer even rustig aan doet.
Rosetta fotografeerde de komeet in april en mei ook al. Op die beelden was te zien dat de komeet actiever werd. De komeet had een lange staart gekregen. Dat is goed te verklaren: 67P/Churyumov-Gerasimenko nadert de zon en warmt op. Het ijs aan het oppervlak van de komeet verdampt en zo krijgt de komeet een staartje.
OVER ROSETTA
Alles weten over de baanbrekende missie van Rosetta? Klik hier!
Rustig
Begin deze maand heeft Rosetta opnieuw foto’s gemaakt van de komeet. En op die foto is te zien dat deze het momenteel weer even rustig aan doet. De grote stofwolk die in april en mei rond de kern van de komeet te zien was, is verdwenen en de helderheid van de komeet is afgenomen. Het is niet ongebruikelijk dat de activiteit van kometen varieert, maar het is voor het eerst dat onderzoekers er van zo dichtbij getuige van zijn. Rosetta bevond zich op het moment dat deze de laatste foto’s maakte op ‘slechts’ 430.000 kilometer afstand. “De komeet is nu bijna binnen ons bereik,” stelt onderzoeker Holger Sierks. “En leert ons dat we het onverwachte moeten verwachten.”
Augustus
Ruimtesonde Rosetta bevindt zich inmiddels op zo’n 165.000 kilometer van de komeet. Naar verwachting komt de sonde in augustus bij de komeet aan. De sonde gaat de komeet dan verder bestuderen en tevens een lander op het oppervlak van de komeet plaatsen.
Hoewel de afstand tussen Rosetta en de komeet nog groot is, zijn de wetenschappelijke instrumenten aan boord van Rosetta al volop aan het werk. Momenteel bestuderen ze het staartje van de komeet en bepalen in welk tempo de komeet water en gassen als koolstofdioxide produceert. De onderzoekers hopen zo een beter beeld te krijgen van de samenstelling van de komeet. Als Rosetta dichter bij de komeet in de buurt komt, zal deze ook gas- en stofdeeltjes verzamelen en in een laboratorium aan boord van de sonde analyseren.
(scientias.nl)
Rosetta’s komeet doet het wat rustiger aan
Rosetta heeft opnieuw foto’s gemaakt van haar eindbestemming: komeet 67P/Churyumov-Gerasinmenko. En die foto’s laten zien dat de komeet het – na een periode van verhoogde activiteit – nu weer even rustig aan doet.
Rosetta fotografeerde de komeet in april en mei ook al. Op die beelden was te zien dat de komeet actiever werd. De komeet had een lange staart gekregen. Dat is goed te verklaren: 67P/Churyumov-Gerasimenko nadert de zon en warmt op. Het ijs aan het oppervlak van de komeet verdampt en zo krijgt de komeet een staartje.
OVER ROSETTA
Alles weten over de baanbrekende missie van Rosetta? Klik hier!
Rustig
Begin deze maand heeft Rosetta opnieuw foto’s gemaakt van de komeet. En op die foto is te zien dat deze het momenteel weer even rustig aan doet. De grote stofwolk die in april en mei rond de kern van de komeet te zien was, is verdwenen en de helderheid van de komeet is afgenomen. Het is niet ongebruikelijk dat de activiteit van kometen varieert, maar het is voor het eerst dat onderzoekers er van zo dichtbij getuige van zijn. Rosetta bevond zich op het moment dat deze de laatste foto’s maakte op ‘slechts’ 430.000 kilometer afstand. “De komeet is nu bijna binnen ons bereik,” stelt onderzoeker Holger Sierks. “En leert ons dat we het onverwachte moeten verwachten.”
Augustus
Ruimtesonde Rosetta bevindt zich inmiddels op zo’n 165.000 kilometer van de komeet. Naar verwachting komt de sonde in augustus bij de komeet aan. De sonde gaat de komeet dan verder bestuderen en tevens een lander op het oppervlak van de komeet plaatsen.
Hoewel de afstand tussen Rosetta en de komeet nog groot is, zijn de wetenschappelijke instrumenten aan boord van Rosetta al volop aan het werk. Momenteel bestuderen ze het staartje van de komeet en bepalen in welk tempo de komeet water en gassen als koolstofdioxide produceert. De onderzoekers hopen zo een beter beeld te krijgen van de samenstelling van de komeet. Als Rosetta dichter bij de komeet in de buurt komt, zal deze ook gas- en stofdeeltjes verzamelen en in een laboratorium aan boord van de sonde analyseren.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-06-2014
Titan stelt wetenschappers voor raadsel: golven of drijvend ijs?
Een NASA-conceptbeeld van een zee op Titan, gebaseerd op gegevens van de ruimtesonde Cassini. © reuters.
Titan, de maan van Saturnus, stelt wetenschappers voor een nieuwraadsel. De zeeën op de maan vertonen mysterieuze eigenschappen. Onderzoekers vermoeden dat het om golven gaat, wat zou betekenen dat Titan nog meer overeenkomsten vertoont met de Aarde dan voorheen gedacht.
De gelijkenissen met onze Aarde zijn frappant. Titan heeft heuvels, een dichte atmosfeer, regen, wind en grote meren. Maar de atmosfeer zou ons verstikken, want ze bestaat uit stikstof en methaan, en water komt er alleen voor als ijs, omdat de temperatuur omwille van de grote afstand tot de zon -180 graden celsius bedraagt.
Toch is Titan de enige plek in het zonnestelsel, buiten de Aarde, waar vloeibare meren, rivieren en zeeën zijn. De waterkringloop op Titan is gebaseerd op vloeibaar methaan en ethaan dat wolken vormt in de atmosfeer, neerdaalt als regen en via rivieren in meren en zeeën stroomt.
Golven
Die zeeën herbergen vele geheimen. De ruimtesonde Cassini verstuurde recent vreemde gegevens door over Ligeia Mare, een zee die zich 500 kilometer uitstrekt over de noordpool van Titan. Volgens Jason Hofgartner van Cornell University in New York, die het onderzoek leidde, was een deel van de zee sterk opgelicht. Op later beeldmateriaal was het opgelichte vlak weer verdwenen.
De ontdekking verscheen in het vakblad Nature Geoscience. De meest plausibele verklaring is volgens de onderzoekers dat de zee op dat moment woester was, waardoor meer energie werd gereflecteerd naar de ruimtesonde. "En dat komt dan wellicht door de wind, die ontstaat wanneer op het noordelijke halfrond van Titan de zomer start", aldus Hofgartner. "Getijden kunnen ook golven veroorzaken, maar dan zou het fenomeen exact één Titandag later - of 16 dagen op Aarde - opnieuw opduiken. En dat was niet het geval."
Opborrelende gassen
Als de zeeën op Titan effectief aangestuurd worden door de wind, zou dat betekenen dat de seizoenen er dezelfde klimaatregelende rol spelen als op Aarde. Maar zeker is dat niet. Een andere mogelijke verklaring die de onderzoekers naar voren schuiven, is dat gassen door de stijgende temperatuur opborrelen van de bodem van Ligeia Mare naar het oppervlak. Of het zou ook gewoon om drijvend ijs kunnen gaan.
(HLN)
Titan stelt wetenschappers voor raadsel: golven of drijvend ijs?
Een NASA-conceptbeeld van een zee op Titan, gebaseerd op gegevens van de ruimtesonde Cassini. © reuters.
Titan, de maan van Saturnus, stelt wetenschappers voor een nieuwraadsel. De zeeën op de maan vertonen mysterieuze eigenschappen. Onderzoekers vermoeden dat het om golven gaat, wat zou betekenen dat Titan nog meer overeenkomsten vertoont met de Aarde dan voorheen gedacht.
De gelijkenissen met onze Aarde zijn frappant. Titan heeft heuvels, een dichte atmosfeer, regen, wind en grote meren. Maar de atmosfeer zou ons verstikken, want ze bestaat uit stikstof en methaan, en water komt er alleen voor als ijs, omdat de temperatuur omwille van de grote afstand tot de zon -180 graden celsius bedraagt.
Toch is Titan de enige plek in het zonnestelsel, buiten de Aarde, waar vloeibare meren, rivieren en zeeën zijn. De waterkringloop op Titan is gebaseerd op vloeibaar methaan en ethaan dat wolken vormt in de atmosfeer, neerdaalt als regen en via rivieren in meren en zeeën stroomt.
Golven
Die zeeën herbergen vele geheimen. De ruimtesonde Cassini verstuurde recent vreemde gegevens door over Ligeia Mare, een zee die zich 500 kilometer uitstrekt over de noordpool van Titan. Volgens Jason Hofgartner van Cornell University in New York, die het onderzoek leidde, was een deel van de zee sterk opgelicht. Op later beeldmateriaal was het opgelichte vlak weer verdwenen.
De ontdekking verscheen in het vakblad Nature Geoscience. De meest plausibele verklaring is volgens de onderzoekers dat de zee op dat moment woester was, waardoor meer energie werd gereflecteerd naar de ruimtesonde. "En dat komt dan wellicht door de wind, die ontstaat wanneer op het noordelijke halfrond van Titan de zomer start", aldus Hofgartner. "Getijden kunnen ook golven veroorzaken, maar dan zou het fenomeen exact één Titandag later - of 16 dagen op Aarde - opnieuw opduiken. En dat was niet het geval."
Opborrelende gassen
Als de zeeën op Titan effectief aangestuurd worden door de wind, zou dat betekenen dat de seizoenen er dezelfde klimaatregelende rol spelen als op Aarde. Maar zeker is dat niet. Een andere mogelijke verklaring die de onderzoekers naar voren schuiven, is dat gassen door de stijgende temperatuur opborrelen van de bodem van Ligeia Mare naar het oppervlak. Of het zou ook gewoon om drijvend ijs kunnen gaan.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
