AFC AJAX #1719: Op naar de uitspraak die we stippen als d-day

Nog 1x dan;

‘Sturkenboom speelt met mensen’

INTERVIEW - Derk de Kloet kwam in december in het nieuws omdat hij het eerste slachtoffer was van de komst van Martin Sturkenboom als directeur van Ajax. De Kloet, die als procesbegeleider een belangrijke spil was in het plan-Cruijff, werd op non-actief gesteld. Zonder uitleg wees de directie hem de deur.

De Kloet heeft zich vervolgens op de vlakte gehouden wat betreft deze kwestie en heeft bewust aanvragen van verschillende media om uitleg te geven, naast zich neer gelegd. In gesprek met AjaxShowtime.com vertelt de procesbegeleider zijn verhaal. Van het eerste contact met Ajax, tot aan het ontslag door Sturkenboom, alles komt op tafel.

Interview

De Kloet kwam donderdagmiddag even na vieren ons kantoor in Amsterdam Zuid-Oost binnen. Hij belde al exact om vier uur om te laten weten dat hij iets later was. De Kloet liep een rondje door de redactieruimte van 140 m2 en genoot even van het uitzicht op onder meer de Arena en De Toekomst. Na een kort praatje legde hij zijn jas neer, nam ‘een zwart bakkie’ uit een Ajax-beker en ging hij er voor zitten. Hij was netjes gekleed in pak. ‘Dat was niet de bedoeling’, verontschuldigt De Kloet zich met een glimlach, ’maar ik had hiervoor een afspraak’. Als redacteuren Sam van Raalte en Sjoerd Valkering ook de benodigde brandstof hebben en de hond lekker ligt te slapen in zijn bench, kan de voicerecorder aan. We trappen af.

Ajax benaderde De Kloet

De periode waarin De Kloet werkzaam was voor Ajax is begonnen aan het einde van 2007. Vanwege vermeende problemen met mentale weerbaarheid wat betreft het eerste elftal werd er door de toenmalige directie contact met de procesbegeleider gezocht. De Kloet: ‘Goed, laat ik maar bij het begin beginnen. Ik ben binnen gekomen bij Ajax onder directeuren Maarten Fontein en Martin van Geel in 2007. Die hadden van me gehoord en hebben mij destijds gevraagd om mijn visie te geven op mentale weerbaarheid. Hennie Henrichs (momenteel voorzitter van de bestuursraad red.) zat destijds in de Raad van Commissarissen. Ajax verloor te veel punten in kleine wedstrijden en ze verloren op 1 punt het kampioenschap, dus ze wilden dat ik langs kwam om mijn visie met hen te delen. Dat wilde ik natuurlijk heel graag want Ajax is toch je club en als Ajax belt ga je harder lopen! Dus dat heb ik toen gedaan.’

‘Na een leuk gesprek met de directie kwam daar een overeenkomst uit, want mijn visie op mentale weerbaarheid werd door zowel Fontein als Van Geel enthousiast ontvangen. Ik had ook een gesprek met Henk ten Cate, die destijds trainer was, en die heeft mijn komst goedgekeurd’, vertelt De Kloet verder. ‘Er werd contact met mij gezocht vanwege de prestaties van het eerste elftal, maar ik heb van het begin af aan aangegeven: ik ben een bouwer, ik werk aan een hele cultuur die nodig is om mentale weerbaarheid te kweken en het is dus goed om daar in de jeugdopleiding al mee te beginnen. Ajax moet het hebben van de jeugdopleiding, dus konden we beter met de jeugd beginnen waardoor de jeugdspelers veel beter gewend zijn om met bepaalde aspecten om te gaan. Vervolgens zou er dan een ander klimaat gecre�erd worden. Ik heb toen ook een splitsing gemaakt tussen het curatieve en het preventieve, dus tussen iets oplossen en iets voorkomen. Ik zit aan de preventieve kant. Ik heb het breder getrokken.’

De rol van De Kloet

De Kloet ging aan de slag op sportpark De Toekomst om de jeugdopleiding van Ajax te verbeteren. Daar kwam hij voor het eerst in contact met Frank de Boer en Wim Jonk, die momenteel in het technisch hart van Ajax zitten, maar toen nog jeugdtrainer waren. De Kloet werd in tegenstelling tot wat er in de media werd gemeld bij Ajax niet alleen gezien als een mental coach. ‘Het heeft al verschillende namen gehad: mental coaching, mentale proces begeleider. Nou waar gaat het om? Een cultuur bouwen!’, verduidelijkt hij zijn rol. ‘De talenten moeten in een cultuur komen waarin ze weten dat fouten maken mag. Ouders leren dan bijvoorbeeld wat het is om een kind te hebben met zo’n exceptioneel talent. Wat sta je langs de zijkant te doen? Wat is de druk die jij je kind oplegt? Veel ouders gaan nog even als de trainer klaar is met zijn training in de auto nog eventjes alles dunnetjes over doen, waardoor die kinderen in een soort constante druk leven. Daar moeten we het over hebben en dat is wat ik doe.’

De Kloet vervolgt: ‘Ik zeg altijd: de mental coach van de voetballer is de trainer zelf. Ik zie in mentale begeleiding van spelers dus een enorme rol voor de trainer weggelegd, bijvoorbeeld: hoe praat een trainer, hoe brengt hij zijn boodschap over? Vanaf de B-jeugd/C-jeugd moeten de spelers zelf leren om met hun sport om te gaan en hoe ze leven als professional. Vanaf de B1 kan je daar heel specifiek aan gaan werken. Daaronder, dus voor de jongere spelers, is ontzettend veel werk voor de trainers weggelegd. Dus hoe praat de trainer? Hoe is hij didactisch in staat om zijn boodschap over te brengen? Wat doet hij zelf? Dus daar komt het ‘coach de coach-programma vandaan’. Het wordt heel divers. Dat moet je met elkaar doen. Toen ik aantrad was het veel te veel medisch bekeken. Je had een probleem en dat probleem moet opgelost worden, maar als je een probleem hebt, dan ben je eigenlijk al te laat.’

‘In die tijd had ik dus sessies met de trainers om het over de verbetering van de jeugdopleiding te hebben. Wim Jonk, Frank de Boer, Bryan Roy en noem ze maar op; ik praatte met hen allemaal over hoe je spelers en trainers beter kunt maken. Met Jonk had ik destijds een hele goede klik en extra veel contact over dat onderwerp.’

De Kloet kreeg echter veel weerstand vanuit een andere hoek. ‘Ik zou met Jan Olde Riekerink aan de slag gaan. Dat is eigenlijk nooit echt van de grond gekomen. Ik heb heel veel weerstand gehad, sowieso van de medisch staf. Ze zeiden bij Ajax: "Alles wat met mentale aspecten te maken is voor de medische staf." En ik zei: “Laten we nou een team gaan bouwen. Met elkaar, dat je elkaars expertise leert kennen en in gaat zetten wanneer je het nodig hebt.” Het is natuurlijk flauwekul om te zeggen: “Je hebt Derk de Kloet en die gaat alles doen.” Dat is een beetje magertjes h�? Ik bedoel, zo meteen vindt iemand mij niet leuk, of is het toch iets medisch of is het de trainer die daar iets belangrijks in kan doen. Of misschien wel een fysiotherapeut. Er zijn zoveel mensen die aanwezig zijn die iets kunnen doen’, zegt De Kloet, die daarmee al een link legt met het ‘wiel-structuur’ van het plan-Cruijff.

Blind steekt er een stokje voor

De sympathieke De Kloet ondervindt niet alleen tegenwerking van de medische staf, maar ook van Danny Blind, wat uiteindelijk resulteert in een eerste afscheid van Ajax. De Kloet: ‘Toen de tijd van Marco van Basten aanbrak (juli 2008 red.) werd Danny Blind technisch manager. Ik had met Jan Olde Riekerink en Henri Van der Aat afgesproken het plan op de Toekomst door te gaan zetten en de ArenA er meer bij te betrekken. De Toekomst en de ArenA zouden dan samen in het plan betrokken worden. Op donderdagavond heb ik gebeld met Henri (Van der Aat red.) en die zei dat we het gingen doen. Echter, maandag na het weekend kreeg ik te horen dat we het niet meer zouden doen. Waarom? Het kwam er op neer dat Danny (Blind red.) het niet goed vond’.

‘Toen kwam de directie met een voorstel om mijn gangbare werkzaamheden te staken en om alleen les te geven aan het Ajax College. Dit was een functie die eigenlijk gewoon door een leraar uitgevoerd had kunnen worden, dus daar heb ik toen “nee” tegen gezegd. Een leuk initiatief, maar daar vond ik me niet geschikt voor. Ik wilde mijn andere werkzaamheden voor Ajax voortzetten. Dat voorstel was niet wat ik kan en wat ik kom doen bij de club. Dus toen ben ik afgezwaaid bij Ajax, maar heb ik nog wel contact met Jonk en andere jeugdtrainers (o.a. Bryan Roy en Bob de Klerk) gehouden.’

Terugkeer De Kloet

Het contact tussen De Kloet en enkele jeugdtrainers bleef in stand en met name met Wim Jonk onderhield De Kloet een goed contact, wat uiteindelijk zou resulteren in de terugkeer van De Kloet bij Ajax in 2011. ‘In april 2011 belde Wim Jonk me weer op. Hij vertelde me toen dat hij met onder meer Johan Cruijff en Dennis Bergkamp bezig was met een nieuw plan voor Ajax: het plan-Cruijff’, vertelt De Kloet. ‘Jonk wilde dat ik in het plan meedeed en de procesbegeleiding ging doen en heeft dat met van der Aat overlegd, dus om een ontwikkelplan te maken voor de trainers, spelers, ouders en ons allemaal bij Ajax. Toen zijn we met de ‘club-Cruijff’, om het zo maar even te zeggen, aan de gang gegaan en ben ik dus in ere hersteld bij Ajax. Uiteindelijk zijn we echt officieel van start gegaan toen Dennis Bergkamp en Wim Jonk in juni groen licht kregen van Ajax.’

Van der Aat ‘wil’ alles faciliteren

‘Henri Van der Aat, die mij ook zag zitten speelde een hele gekke rol. Die heeft voortdurend gezegd dat er een basispot was, maar uiteindelijk heeft hij daar later in de rechtzaak afstand van genomen – dat alles wat Wim en Dennis, oftewel de opleiding en het technisch hart, nodig zouden hebben gefaciliteerd zou worden. Daar zou hij geld voor vrijmaken. Uiteindelijk zijn de condities waar we voor aan de slag gingen vrijwel dezelfde geweest als waar ik eerder, in 2007, al voor werkte. Dus het is niet extra veel en ik heb er geen misbruik van gemaakt. Dezelfde afspraken had ik al onder Fontein en Van Geel. Niks nieuws onder de zon. Ze weten wat ik doe, ze weten wie ik ben en waar ik voor sta. Van der Aat heeft dat allemaal laten gebeuren. We hebben afspraken gemaakt, ook waar Van der Aat van wist. Toen Sturkenboom kwam, is dat allemaal in het niet gevallen’.

‘Je krijgt betaald waar je voor gewerkt hebt’

Op 16 november 2011 trad Martin Sturkenboom in dienst als directeur bij Ajax. Al snel zou dit resulteren in een conflict tussen Sturkenboom en De Kloet. De Kloet legt uit: ‘Ik werkte vanaf juni 2011 in principe elke week 30 uur voor Ajax contractueel gezien. Ik maakte altijd meer uren dan die 30 uur, echter als ik er over heen ging, dan factureerde ik die extra uren niet. Dat is logisch. Ik werk altijd heel integer, maar toen Sturkenboom kwam heeft hij mijn werk zonder pardon gekeeld. Dat ging als volgt: Ik heb op 25 november 2011 een gesprek gehad met Sturkenboom. Hij vertelde letterlijk: “Je krijgt betaald waar je voor gewerkt hebt!”. Dat lijkt mij nogal logisch’, zegt De Kloet die zijn schouders ophaalt over de aparte opmerking van Sturkenboom.

De Kloet gaat verder: ‘Maar er moesten nieuwe afspraken over mij gemaakt worden wat betreft de toekomst. Daarom wilde hij met Jonk alleen een gesprek gaan voeren over mij, wat Jonk en ik prima vonden. Dat gesprek tussen Jonk en Sturkenboom heeft echter nooit plaatsgevonden: ik werd plotseling op non-actief gesteld. Dat bleek uit het gespreksverslag dat ik kreeg. Maar dat heeft hij nooit tegen mij gezegd.’

Nadat hij was weggestuurd ontstond er een conflict over een factuur die De Kloet aan Ajax stuurde. De Kloet legt uit: ‘Toen ik de laan werd uitgestuurd was de maand november al afgelopen, dus ik stuurde Ajax nog wel een factuur op voor mijn werk van de maand november met de gedachte van: ontzettend jammer dat ik weg moet, maar ik krijg nog betaald voor waar ik voor gewerkt heb. Sturkenboom had me immers beloofd me in ieder geval uit te betalen voor wat ik gewerkt had’, gaat De Kloet verder. ‘Ik heb die maand november echter nooit uitbetaald gekregen. Die maand is gewoon van me gepikt, zo voelt dat ten minste. Dat is gewoon niet eerlijk en kinderachtig geweest van de directeur van Ajax. Daar komt het volgende nog bij: toen ik die factuur had gestuurd, kreeg Jonk zijn tweede gele kaart van Sturkenboom. Dat was een factuur van mij aan Ajax, gericht aan de crediteurenadministratie, welke uiteindelijk op het bordje van Jonk moest belanden. Echter, Jonk heeft die factuur nooit gezien. Die is gefilterd bij de crediteurenadministratie. Waarom zou Jonk dan, onder andere voor dit incident, een gele kaart moeten krijgen?’

Dit was echter nog niet alles. De Kloet werd ook verzocht om zich volledig afzijdig te houden wat betreft het beleid op de Toekomst via een brief van Sturkenboom. ‘Ik kreeg ook nog eens een boze brief van Sturkenboom waar in stond dat ik geen facturen meer mocht sturen’, vertelt De Kloet. ‘Sturkenboom zei dat hij daar duidelijk in was geweest, wat dus niet waar is. Sturkenboom speelt met mensen, daar zijn nu wel genoeg voorbeelden van. Deze manier van werken, die drijft op autoriteit, macht, straffen en afrekenen, is totaal uit de tijd. Vroeger, in de jaren 50, konden dit soort mannen gewoon hun gang gaan maar die tijd is voorbij. Het ironische is dat Ajax zelf in haar strategisch beleidsplan 2009-2014 heeft opgeschreven dat het over moest zijn met de afrekencultuur omdat te veel de angst regeert. Ook staat daar in dat Ajax af wil van de organisatie die te veel op hierarchie is gestoeld. Alleen stond daar dus niet in hoe je dat moest bewerkstelligen. Het plan Cruijff was daarvoor de oplossing. Het gekke is dus dat de huidige directie en RvC met het aanstellen van een dictatoriaal type als Sturkenboom en met de roep om ‘ sterk leiderschap’, haar eigen beleid ondermijnt. Het is te gek voor woorden’.

Hij vervolgt: ‘Sturkenboom gedraagt zich heel onprofessioneel en is zowel verbaal als in zijn houding erg agressief en dominant. Hij zei dat ik een gepasseerd station was en dat hij niet meer over me zou spreken. Ook was ik niet meer welkom op de Toekomst in een andere rol dan een supporter. Dat is heel wrang. Ik werd als procesbegeleider gewoon uit de organisatie gesneden, zodat daarmee weer een stuk van het plan-Cruijff gekeeld werd.’

‘Ik laat Bergkamp en Jonk niet vallen’

Zoals bekend heeft De Kloet zich na deze heisa rustig gehouden in de media. Volgens De Kloet zou een persoonlijke vete tussen hem en Sturkenboom namelijk enkel roet in het eten gooien voor Jonk en Bergkamp: ‘Ik heb me na deze acties van Sturkenboom rustig gehouden. Ik stelde me even ondergeschikt op aan het plan-Cruijff en wilde geen olie op het vuur gooien voor Jonk en Bergkamp. Ik heb vertrouwen in Jonk en Bergkamp en denk dat Sturkenboom er niet lang zal zitten bij Ajax, dus het had geen zin om er een persoonlijke strijd van te maken. Ik verwacht ooit weer in dienst te treden bij Ajax, een andere club hoeft ook niet aan te kloppen: ik werk voor Ajax. Dit plan moet bij Ajax tot stand komen. Ik laat Jonk en Bergkamp en alles wat voor Cruijff is, van de trainers tot aan de supporters, niet vallen’, besluit De Kloet.

Sjoerd Valkering en Sam van Raalte