Ik bied wel minder:quote:Op dinsdag 4 maart 2008 13:28 schreef mxistence het volgende:
Beste FOKKERS,
ik wil hier de twee grammaticale problemen waar ik me het meest aan erger even kwijt.
1. "Ik heb een hele mooie vriendin."
Natuurlijk heb je een hele vriendin! Je hebt toch geen halve? Correct is: "Ik heb een heel mooie vriendin." Want je vriendin is heel mooi, dus niet 'hele mooi'. (Tenzij ze na een zwaar ongeluk toch haar benen mocht houden van de chirurg, dan kun wellich benadrukken dat je gelukkig nog een hele mooie vriendin hebt.)
2. "De overledene heeft zijn of haar testament niet gewijzigd.
"Zijn of haar"? De overledene is volgens mij grammaticaal "mannelijk", dus het is "De overledene heeft zijn testament niet gewijzigd." Natuurlijk kan het ook een vrouw zijn die is overleden. Maar "zijn" heeft geen betrekking op de geslachtelijke mannelijk- of vrouwlijkheid van de overledene, maar op de grammaticale mannelijkheid van het woord overledene.
Net als, "het kind liet zijn fiets staan". Het kind is een onzijdig woord en dus refereer je met "zijn". Het kan een jongen of meisje zijn, maar dat zit helemaal niet ingebakken in het betrekkelijk voornaamwoord "zijn". Ik merk dat men vooral in de politiek steevast "zijn of haar" gebruikt, om vooral politiek correct te blijven. Maar daarma laten ze telkens zien dat ze de grammatica niet snappen.
Sterker nog, er zijn vrouw die zich beledigd voelen zonder "en haar" ergens achter te plakken, alsof vrouwen niet bedoeld zouden worden. Alsof het kind met zijn fiets per definitie een jongen is. Dat stáát er helemaal niet.
Wie biedt er meer?
Overledene kan volgens mij dus wel vrouwelijk vervoegd worden.quote:Vrouwelijke en mannelijke woorden, de
3. Tot de woorden die zowel vrouwelijk als mannelijk zijn, behoren de volgende categorieën:
3a. De meeste voorwerpsnamen die oorspronkelijk uitsluitend vrouwelijk waren: bank, kast, naald, pijp.
3b. Algemene aardrijkskundige namen en namen van hemellichamen: stad, rivier, maan, ster.
3c. Zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden en voltooide deelwoorden: zieke, blinde, betrokkene, gewonde.
3d. Persoonsnamen die voor mannen en vrouwen kunnen worden gebruikt: baby, deugniet, arts, babbelkous.
Eerst zelf je stukje lezen en daar de fouten verbeteren. Dan hebben we het er nog wel eens over.quote:Op dinsdag 4 maart 2008 13:28 schreef mxistence het volgende:
Wie biedt er meer?
Huh, dus volgens jou is: "De overledene heeft haar testament gewijzigd" fout?quote:Op dinsdag 4 maart 2008 13:28 schreef mxistence het volgende:
Beste FOKKERS,
ik wil hier de twee grammaticale problemen waar ik me het meest aan erger even kwijt.
1. "Ik heb een hele mooie vriendin."
Natuurlijk heb je een hele vriendin! Je hebt toch geen halve? Correct is: "Ik heb een heel mooie vriendin." Want je vriendin is heel mooi, dus niet 'hele mooi'. (Tenzij ze na een zwaar ongeluk toch haar benen mocht houden van de chirurg, dan kun wellich benadrukken dat je gelukkig nog een hele mooie vriendin hebt.)
2. "De overledene heeft zijn of haar testament niet gewijzigd.
"Zijn of haar"? De overledene is volgens mij grammaticaal "mannelijk", dus het is "De overledene heeft zijn testament niet gewijzigd." Natuurlijk kan het ook een vrouw zijn die is overleden. Maar "zijn" heeft geen betrekking op de geslachtelijke mannelijk- of vrouwlijkheid van de overledene, maar op de grammaticale mannelijkheid van het woord overledene.
Net als, "het kind liet zijn fiets staan". Het kind is een onzijdig woord en dus refereer je met "zijn". Het kan een jongen of meisje zijn, maar dat zit helemaal niet ingebakken in het betrekkelijk voornaamwoord "zijn". Ik merk dat men vooral in de politiek steevast "zijn of haar" gebruikt, om vooral politiek correct te blijven. Maar daarma laten ze telkens zien dat ze de grammatica niet snappen.
Sterker nog, er zijn vrouw die zich beledigd voelen zonder "en haar" ergens achter te plakken, alsof vrouwen niet bedoeld zouden worden. Alsof het kind met zijn fiets per definitie een jongen is. Dat stáát er helemaal niet.
Wie biedt er meer?
Een fout tussen als en dan. Je bedoelt zoiets?quote:Op dinsdag 4 maart 2008 14:02 schreef Olment het volgende:
Ik vind het leukste om mensen te verbeteren wanneer ze een fout maken tussen ALS en DAN.
Heerlijk =)
Je bent nog een fout vergeten.quote:Op dinsdag 4 maart 2008 14:11 schreef ReSpawn het volgende:
[..]
![]()
Hij bedoelt bijvoorbeeld ik ben beter als jij.
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
quote:Op dinsdag 4 maart 2008 13:28 schreef mxistence het volgende:
Beste FOKKERS,
ik wil hier de twee grammaticale problemen waar ik me het meest aan erger even kwijt.
1. "Ik heb een hele mooie vriendin."
Natuurlijk heb je een hele vriendin! Je hebt toch geen halve? Correct is: "Ik heb een heel mooie vriendin." Want je vriendin is heel mooi, dus niet 'hele mooi'. (Tenzij ze na een zwaar ongeluk toch haar benen mocht houden van de chirurg, dan kun wellich benadrukken dat je gelukkig nog een hele mooie vriendin hebt.)
2. "De overledene heeft zijn of haar testament niet gewijzigd.
"Zijn of haar"? De overledene is volgens mij grammaticaal "mannelijk", dus het is "De overledene heeft zijn testament niet gewijzigd." Natuurlijk kan het ook een vrouw zijn die is overleden. Maar "zijn" heeft geen betrekking op de geslachtelijke mannelijk- of vrouwlijkheid van de overledene, maar op de grammaticale mannelijkheid van het woord overledene.
Net als, "het kind liet zijn fiets staan". Het kind is een onzijdig woord en dus refereer je met "zijn". Het kan een jongen of meisje zijn, maar dat zit helemaal niet ingebakken in het betrekkelijk voornaamwoord "zijn". Ik merk dat men vooral in de politiek steevast "zijn of haar" gebruikt, om vooral politiek correct te blijven. Maar daarma laten ze telkens zien dat ze de grammatica niet snappen.
Sterker nog, er zijn vrouw die zich beledigd voelen zonder "en haar" ergens achter te plakken, alsof vrouwen niet bedoeld zouden worden. Alsof het kind met zijn fiets per definitie een jongen is. Dat stáát er helemaal niet.
Wie biedt er meer?
Deze gaat me boven de pet.quote:Op dinsdag 4 maart 2008 14:14 schreef JoPiDo het volgende:
[..]
Ik vind koemelk erg lekker!
Zó lekker, dat ik er elke ochtend een glaasje van drink en 's avonds nog eens voor het slapen gaan een mok vol warme koemelk. Heerlijk vind ik dat!
Daar erger je je kapot aan?quote:Op dinsdag 4 maart 2008 14:30 schreef Adfundum het volgende:
Is het nu de bedoeling dat we gaan happen op de topictitel?
En:quote:Naar een substantief als (het) meisje, dat altijd een vrouwelijke persoon aanduidt, wordt dan ook vrijwel altijd verwezen met vrouwelijke voornaamwoorden:
(5) Heeft dat meisje haar auto wel op slot gedaan?
Verder valt op te merken dat ‘overledene’ gemeenslachtig is. In het huidige groene boekje wordt het aangeduid met alleen ‘de’, in het oude groene boekje met m. en v..quote:Het bezittelijk voornaamwoord moet bij een vrouwelijk verkleinwoord vrouwelijk zijn. Vergelijk:
(7) Zijn dochtertje heeft haar schaatsen laten liggen.
(8) Dat verpleegstertje moet zijn mond leren houden! «uitgesloten»
Waarom ‘sic’? Dat wordt normaliter alleen gebruikt om in citaten aan te geven dat een onjuiste of opmerkelijke spelling geen fout is die bij het overnemen is geïntroduceerd maar al in de oorspronkelijke tekst aanwezig was. Het betekent ‘aldus, zo’. Om dat bij het corrigeren te gebruiken lijkt me vreemd, er is te zien dat het geschreven is zoals het geschreven is, als het dan een fout betreft is het nuttiger om te wijzen op hoe het wel moet dan te zeggen ‘jij schrijft het zo’.quote:Op dinsdag 4 maart 2008 23:55 schreef Nadine26 het volgende:
Mijn moeder, die lerares was (Engels, trouwens), had de gewoonte om de briefjes die mijn vader haar schreef, met een rode pen te verbeteren, inclusief uitroeptekens in de kantlijn en opmerkingen in de trant van: 'Sic!' en 'KOFSCHIP!'
Niks mis mee. Als het travo's waren dan.quote:Op woensdag 5 maart 2008 08:10 schreef Aibmi het volgende:
Er waren meer mannen als vrouwen gegaan
quote:Op dinsdag 4 maart 2008 23:55 schreef Nadine26 het volgende:
Ik erger me alleen kapot aan mijn eigen fouten![]()
Mijn moeder, die lerares was (Engels, trouwens), had de gewoonte om de briefjes die mijn vader haar schreef, met een rode pen te verbeteren, inclusief uitroeptekens in de kantlijn en opmerkingen in de trant van: 'Sic!' en 'KOFSCHIP!'
Het is dus een soort jeugdtraumaMaar ik gun iedereen zijn grammaticale fouten, ik vind het eigenlijk wel iets ontwapenends hebben. Alleen niet in de krant. Dat kan echt niet, en toch zie je er nog vrij vaak een 'KOE!' staan, zoals mijn moeder grammaticale blunders noemde.
Sic betekent zoveel als: 'Het staat er echt.' Inderdaad, zoals jij schrijft: in de oorspronkelijk tekst. En dus wordt het vaak gebruikt in de betekenis van: ongelooflijk, hoe is het mogelijk, je moet wel gek zijn om zoiets op te schrijven. Ook in boekrecensies kom je het geregeld tegen, meestal om de aandacht te vestigen op een idiote fout van de auteur, bijvoorbeeld: "Ik ben hoogbegaaft." (Sic). Daarmee suggereert de recensent dat het zijn eer te na is om zo'n fout te verbeteren. En precies zo bedoelde mijn moeder het ook.quote:Op woensdag 5 maart 2008 08:04 schreef Iblis het volgende:
[..]
Waarom ‘sic’? Dat wordt normaliter alleen gebruikt om in citaten aan te geven dat een onjuiste of opmerkelijke spelling geen fout is die bij het overnemen is geïntroduceerd maar al in de oorspronkelijke tekst aanwezig was. Het betekent ‘aldus, zo’. Om dat bij het corrigeren te gebruiken lijkt me vreemd, er is te zien dat het geschreven is zoals het geschreven is, als het dan een fout betreft is het nuttiger om te wijzen op hoe het wel moet dan te zeggen ‘jij schrijft het zo’.
Ik ken het alleen in die betekenis: 'Het staat/stond er echt.' In brievenboeken of uitgaven van oorspronkelijke manuscripten kom je het ook vaak tegen - om aan te geven dat de schrijver van de bewuste tekst écht (al zal de lezer moeite hebben om het geloven) zo'n domme fout/rare opmerking heeft gemaakt.quote:Op zaterdag 8 maart 2008 01:11 schreef Iblis het volgende:
Dat vind ik toch enigszins pregnant, om niet te zeggen, oneigenlijk gebruik, maar vooruit.
Het is toch meer van "ik heb geen fout gemaakt toen ik het citaat overtikte, het is echt door de oorspronkelijke auteur gedaan" en niet "kijk nou wat dom, dat zou ik nooit doen!"quote:Op zaterdag 8 maart 2008 01:44 schreef Nadine26 het volgende:
[..]
Ik ken het alleen in die betekenis: 'Het staat/stond er echt.' In brievenboeken of uitgaven van oorspronkelijke manuscripten kom je het ook vaak tegen - om aan te geven dat de schrijver van de bewuste tekst écht (al zal de lezer moeite hebben om het geloven) zo'n domme fout/rare opmerking heeft gemaakt.
Hoe gebruik jij het dan?
Ik gebruik het als ik de tekst overneem om aan te geven dat de spelling inderdaad afwijkt van wat de lezer waarschijnlijk verwacht, maar niet als iemand mij een brief schrijft. Dan is het toch duidelijk dat het er zo stond – die persoon heeft het zelf geschreven. Dan kan ik er wel [sic] bijschrijven, maar dat voegt toch niets toe? Jouw moeder deed dat dus met de betekenis ‘het woord waar ik sic bij zet is fout’ – dat vind ik dus méér zeggen dan ‘het woord stond er zo’. En weliswaar is het zo dat de oorspronkelijke tekst vaak een spelfout bevat, maar het kan ook zijn dat het een verouderde manier van spellen betreft die destijds niet per se fout was.quote:Op zaterdag 8 maart 2008 01:44 schreef Nadine26 het volgende:
[..]
Ik ken het alleen in die betekenis: 'Het staat/stond er echt.' In brievenboeken of uitgaven van oorspronkelijke manuscripten kom je het ook vaak tegen - om aan te geven dat de schrijver van de bewuste tekst écht (al zal de lezer moeite hebben om het geloven) zo'n domme fout/rare opmerking heeft gemaakt.
Hoe gebruik jij het dan?
Oh, zo gebruik ik het ook wel eens.quote:Op zaterdag 8 maart 2008 01:11 schreef Iblis het volgende:
Dat vind ik toch enigszins pregnant, om niet te zeggen, oneigenlijk gebruik, maar vooruit.
Dat ligt wel heel dicht bij elkaar. Het gemeenschappelijke is, dat je dat zelf nooit zo zou schrijven. Het verschil is de suggestie van domheid.quote:Op zaterdag 8 maart 2008 02:09 schreef wonderer het volgende:
[..]
Het is toch meer van "ik heb geen fout gemaakt toen ik het citaat overtikte, het is echt door de oorspronkelijke auteur gedaan" en niet "kijk nou wat dom, dat zou ik nooit doen!"
OT: "ik irriteer me aan" en "Het boek wat" scoren wel hoog op het irritatielijstje.
Ik snap hem ook niet.quote:Op dinsdag 4 maart 2008 14:14 schreef JoPiDo het volgende:
[..]
Ik vind koemelk erg lekker!
Zó lekker, dat ik er elke ochtend een glaasje van drink en 's avonds nog eens voor het slapen gaan een mok vol warme koemelk. Heerlijk vind ik dat!
het sarcasmequote:Op dinsdag 4 maart 2008 14:15 schreef ReSpawn het volgende:
* ReSpawn begrijpt de sarcasme nu pas en biedt zijn excuses aan
![]()
Correct is niet altijd mooiquote:Op dinsdag 4 maart 2008 13:28 schreef mxistence het volgende:
1. "Ik heb een hele mooie vriendin."
Natuurlijk heb je een hele vriendin! Je hebt toch geen halve? Correct is: "Ik heb een heel mooie vriendin." Want je vriendin is heel mooi, dus niet 'hele mooi'. (Tenzij ze na een zwaar ongeluk toch haar benen mocht houden van de chirurg, dan kun wellich benadrukken dat je gelukkig nog een hele mooie vriendin hebt.)
Preciesquote:Op zondag 9 maart 2008 01:25 schreef Kees22 het volgende:
Dat ligt wel heel dicht bij elkaar. Het gemeenschappelijke is, dat je dat zelf nooit zo zou schrijven. Het verschil is de suggestie van domheid.
In het dagelijks spraakgebruik hoor ik het vrijwel altijd, maar in geschreven teksten zou ik toch heel gebruiken. In boeken heb ik wel eens gezien dat er afhankelijk van het personage ‘heel’ of ‘hele’ werd gebruikt.quote:Op zondag 9 maart 2008 02:11 schreef Nadine26 het volgende:
Correct is niet altijd mooiOok in schrijftaal kom je vaak spreektaal tegen en dan is het gewoon 'hele mooie' vriendin. Dat mag ook, de eindredacteuren verbeteren het nooit - en dus lees je het overal (kranten, tijdschriften, boeken). Ik kies zelf ook altijd voor 'hele', ik weet wel dat het eigenlijk 'heel' moet zijn, maar dat klinkt zo... gearticuleerd. Ja, zelfs als je het leest! Want dan lees je automatisch 'heelllll mooi', alsof de koningin het zegt, of een Franstalige Belg die een woordje Nederlands probeert te spreken.
Een superlatief met "meest" is sowieso fout, een typerend anglicisme. Correct(voor zover je daar hier over zou kunnen spreken) zou zijn:quote:Op zondag 9 maart 2008 06:50 schreef Metus het volgende:
Superlatieven van bijvoeglijke naamwoorden die al een summum uitdrukken. Meest favoriet, meest optimaal, meest ideaal,! Zelfs meest maximaal komt voor.
Nou, een superlatief met "meest" wordt in het Nederlands gebruikt als de normale vorm vreemd of onduidelijk is. "Verste" kan betekenen: meest vers of meest ver.quote:Op zondag 9 maart 2008 13:20 schreef Jalu het volgende:
[..]
Een superlatief met "meest" is sowieso fout, een typerend anglicisme. Correct(voor zover je daar hier over zou kunnen spreken) zou zijn:
favorietst, optimaalst, ideaalst, maximaalst.
quote:Op maandag 10 maart 2008 00:26 schreef Kees22 het volgende:
Als Ivette de Vrieschschsgsg, voor de Klokhuiskijkers.
Ik vind dat je hier toch wat te rigide bent in je taalopvatting. Als we het WNT erbij nemen (Registratie vereist), dan zien we dat ooit de volgende betekenissen heeft:quote:Op zondag 9 maart 2008 01:41 schreef Kees22 het volgende:
Het overtollig en foutief gebruik van ooit: "de grootste ooit" of zelfs "de eerste ooit".
Het sterkste was ooit: "de duurste vossenjacht ooit in de geschiedenis"
Ik heb het langzaam zien binnensijpelen uit het lelijke VS-Engels.
In het Engels betekent ever zowel ons Nederlandse "ooit" als "altijd".
In het begin werd ook nog ever geschreven, om aan te duiden dat het een buitenlandse uitdrukking was. Maar gaandeweg werd het ooit en dan gewoon ooit en nu wordt het zelfs in het journaal gebruikt.
Verwarrend is, dat het soms een verkorting kan zijn van: "De langste worst die ooit gemaakt is." ofwel: "De langste worst ooit gemaakt."
In het Nederlands betekent ooit: op een onbekend tijdstip in verleden of toekomst.
Na de stellende, de vergelijkende en de overtreffende trap, beschouw ik het als de belachelijk overdrijvende trap.
De stap van ‘meer dan ooit te voren’ naar ‘het meeste ooit’ lijkt me niet zo schokkend, en soms zelfs te rechtvaardigen. Jij zegt dat ‘ooit’ op een onbekend tijdstip in het verleden of de toekomst betekent, dat ben ik niet geheel met je eens. ‘Ooit’ betekent dit inderdaad, maar het betekent ook, in de bewoordingen van het WNT, Op een tijdstip, welk ook. Dit wordt met een citaat van Bilderdijk geïlustreerd: ‘Geen weldaad ging er ooit verloren, bild. 11, 413 [1825].’ Dus op geen enkel tijdstip (in het verleden) ging er een weldaad verloren. In die zin is het volgens mij wat ruimer dan ‘eens’, want ik zou niet snel zeggen ‘Geen weldaad ging er eens verloren’. Eens heeft veel sterker de notie (voor mij) van een enkel tijdstip, doch onbepaald qua tijd.quote:Mortaigne, die bij de onderneming, welke hij voor had, meer dan ooit contant geld behoefde en minder dan ooit genegen was een hunner te betalen, V. LENNEP, Rom. 14, 111 [1850].
De revolutie zal … een veel algemeener karakter hebben dan ooit te voren, over veel meer landen te gelijk zich uitstrekken, Quack, Stud. 88 [1886].
Deze gewoonte is toch afkomstig uit het Engels en echt iets van de laatste jaren. En strikt genomen fout.quote:Op maandag 10 maart 2008 00:26 schreef Kees22 het volgende:
[..]
Nou, een superlatief met "meest" wordt in het Nederlands gebruikt als de normale vorm vreemd of onduidelijk is. "Verste" kan betekenen: meest vers of meest ver.
Ik zei toch niet voor niets: voor zover je hier van correct kunt spreken?quote:Optimaalst en maximaalst zijn echt onzin. Optimaal en maximaal komen van de Latijnse overtreffende trappen optimus en maximus. Dus optimaalst is zoiets als bestst en maximaalst iets als meestst.
Als Ivette de Vrieschschsgsg, voor de Klokhuiskijkers.
Ik zie voor me: de optimaalste ooit aller tijdenBrr
Hier zitten we op erg korte afstand elkaar te corrigeren op taalgevoel!! Grappig wel.quote:Op maandag 10 maart 2008 18:27 schreef Jalu het volgende:
[..]
Deze gewoonte is toch afkomstig uit het Engels en echt iets van de laatste jaren. En strikt genomen fout.In het Nederlands blijkt de betekenis van jouw voorbeeld uit de context. "Dat is het verste hier vandaan"; "Ik heb de verste appel".
[..]
Ik zei toch niet voor niets: voor zover je hier van correct kunt spreken?
Zo, je hebt je best gedaanquote:Op maandag 10 maart 2008 10:08 schreef Iblis het volgende:
[..]
Ik vind dat je hier toch wat te rigide bent in je taalopvatting. Als we het WNT erbij nemen (Registratie vereist), dan zien we dat ooit de volgende betekenissen heeft:Te allen tijde, altoos, steeds; in de tweeledige opvatting welke deze woorden toelaten, en derhalve: hetzij in onafgebroken voortduring van tijd, hetzij telkenmale wanneer de gelegenheid zich voordoet; de twee begrippen zijn niet altijd duidelijk te onderscheiden. In deze opvatting thans verouderd. Te eeniger tijd; de thans gewone beteekenis.
1.In het verleden.
a. Op een tijdstip, welk ook.
b.Op een zeker tijdstip in het verleden; thans in de Noordnederlandsche schrijftaal ongebruikelijk.
2. In de toekomst.
3. Zonder dat aan verleden, heden of toekomst wordt gedacht: te eeniger tijd, wanneer ook.
Citaten die gegeven worden zijn onder andere:
[..]
De stap van ‘meer dan ooit te voren’ naar ‘het meeste ooit’ lijkt me niet zo schokkend, en soms zelfs te rechtvaardigen. Jij zegt dat ‘ooit’ op een onbekend tijdstip in het verleden of de toekomst betekent, dat ben ik niet geheel met je eens. ‘Ooit’ betekent dit inderdaad, maar het betekent ook, in de bewoordingen van het WNT, Op een tijdstip, welk ook. Dit wordt met een citaat van Bilderdijk geïlustreerd: ‘Geen weldaad ging er ooit verloren, bild. 11, 413 [1825].’ Dus op geen enkel tijdstip (in het verleden) ging er een weldaad verloren. In die zin is het volgens mij wat ruimer dan ‘eens’, want ik zou niet snel zeggen ‘Geen weldaad ging er eens verloren’. Eens heeft veel sterker de notie (voor mij) van een enkel tijdstip, doch onbepaald qua tijd.
Als je het dan over de grootste ooit hebt, dan bedoel je daarmee groter dan op elk tijdstip in het verleden.
Andere kritiek op het gebruik van ‘ooit’, is dat je een bijzin zou moeten vormen door te zeggen ‘De grootste worst die ooit gemaakt is’, maar als je zegt ‘De grootste worst die sinds begin dit jaar gemaakt is’, dan is dat naar mijn mening ook in te korten tot ‘De grooste worst sinds begin dit jaar’. Het is wat elliptisch, maar de constructie zelf, hoewel die misschien uit het Engels is afgeleid, lijkt me goed met het Nederlanse taaleigen te stroken en derhalve ook niet zo afkeurenswaardig.
Je bronnen zijn van rond 2000, dat vind ik toch wel de laatste jaren.quote:Op maandag 10 maart 2008 22:25 schreef Concedo het volgende:
Nooit geweten dat er iets aan de hand was met 'de beste ooit'. Het lijkt me niet iets van de laatste jaren; het is volgens mij ouder. En niet (meer) fout:
http://www.onzetaal.nl/advies/ooit.php
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/624
Nee, ze waren ooit gelukkig refereert in het Nederlands (voor mij) aan een situatie in het verleden waarin ze gelukkig waren. Maar als je zegt ‘they felt beter than ever’ dan heb je een analoge situatie aan het Nederlandse ‘ze voelden zich beter dan ooit’ beide een (naar mijn mening) naar het verleden verwijzende ‘ever/ooit’.quote:Op dinsdag 11 maart 2008 22:58 schreef Kees22 het volgende:
Maar daar komt het gebruik niet vandaan. In het Engels kan ever ook echt "altijd" betekenen. They lived happily ever after. Beslist niet hetzelfde als: Ze waren ooit gelukkig. In het US-Engels wordt het ook zo gebruikt.
Voor mij is het groter dan op welk ogenblik tot nu toe dan ook, of wel het grootste tot nu toe. En voor dat tot nu toe kun je kortheidshalve ‘ooit’ gebruiken.quote:De overgang van "groter dan ooit" naar de "grootste ooit" vind ik zelf toch wel drastisch. Dat voelt toch wel als twee trappen verschil.
Dat is een rare zin. Als ik hier ‘laagste ooit’ uitklap dan zou ik krijgen ‘Vandaag stond de Rijn 2 centimeter lager dan het peiler lager dan ooit’. Dat gaat niet goed, die verleden tijd waar ‘stond’ op slaat wordt ook gedekt door ‘ooit’. Dat is echt een rare constructie.quote:Ook de constructies ermee zijn schokkend. Tijdens een grote droogte: "Vandaag stond de Rijn 2 centimeter lager dan het laagste peil ooit." En dat "laagste peil ooit" was dus een dag eerder bereikt en ook zo in de krant gekomen.
Ik kan me er niet aan ergeren, het is wat kort door de bocht, maar ik vind het een constructie die op zich niet strijdig is met het taal eigen. Nogmaals, ik zie er geen betekenis ‘altijd’ in, maar lees het als ‘tot nu toe’. Wat het naar mijn mening in het Engels ook betekent in zulke constructies.quote:Wat ermee bedoeld wordt, is meestal wel duidelijk, of anders valt de bedoeling wel te reconstrueren.
Het schokte me vooral toen ik merkte dat het gebruik doorgedrongen was in het journaal en in andere serieuze media.
In het Duits wordt het op momenten gebruikt dat je het in het Nederlands niet gebruikt. Er is ook betekenisverschil:quote:Op dinsdag 11 maart 2008 23:17 schreef Kees22 het volgende:
Ik leerde vroeger dat in het Duits veel vaker "worden" of vervoegingen daarvan gebruikt werden dan in het Nederlands. In het Iraans voel ik hetzelfde verschijnsel.
Ik mis vaak in Nederlandse zinnen dat laatste woord "worden". De zin voelt als incompleet aan.
Heel goed!quote:Op dinsdag 11 maart 2008 23:30 schreef Iblis het volgende:
[..]
Nee, ze waren ooit gelukkig refereert in het Nederlands (voor mij) aan een situatie in het verleden waarin ze gelukkig waren. Maar als je zegt ‘they felt beter than ever’ dan heb je een analoge situatie aan het Nederlandse ‘ze voelden zich beter dan ooit’ beide een (naar mijn mening) naar het verleden verwijzende ‘ever/ooit’.
En ‘the best ever’ is ook een ‘ever’ tot nu toe, zou ik zeggen.
Ja precies, dat maakt de constructie ook zo ongewenst en lelijk.quote:[..]
Voor mij is het groter dan op welk ogenblik tot nu toe dan ook, of wel het grootste tot nu toe. En voor dat tot nu toe kun je kortheidshalve ‘ooit’ gebruiken.
[..]
Dat is een rare zin. Als ik hier ‘laagste ooit’ uitklap dan zou ik krijgen ‘Vandaag stond de Rijn 2 centimeter lager dan het peiler lager dan ooit’. Dat gaat niet goed, die verleden tijd waar ‘stond’ op slaat wordt ook gedekt door ‘ooit’. Dat is echt een rare constructie.
We zouden het iemand met Engels als moedertaal moeten vragen, maar ik vermoed dat het in het echte Engels ook al lelijk is.quote:[..]
Ik kan me er niet aan ergeren, het is wat kort door de bocht, maar ik vind het een constructie die op zich niet strijdig is met het taal eigen. Nogmaals, ik zie er geen betekenis ‘altijd’ in, maar lees het als ‘tot nu toe’. Wat het naar mijn mening in het Engels ook betekent in zulke constructies.
Aan dit soort constructies ontleen ik inderdaad dat gevoel.quote:Op dinsdag 11 maart 2008 23:45 schreef Iblis het volgende:
[..]
In het Duits wordt het op momenten gebruikt dat je het in het Nederlands niet gebruikt. Er is ook betekenisverschil:Die Stadt ist bombardiert Die Stadt ist bombardiert worden
Of:Das Haus ist zerstört Das Haus ist (gestern) zerstört worden
Het eerste duidt een soort toestand (van gebombardeerdheid/vernietiging) aan. Het tweede duidt aan dat de stad b.v. tijdens de oorlog op een zeker moment (of meerdere) gebombardeerd is. Het is tamelijk ongebruikelijk om dan in het Nederlands ‘is gebombardeerd geworden’ te gebruiken. Op dbnl.org kan ik nog wel iets vinden als ‘wat beter midden in de preek gezegd was, maar dáár ter plaatse door mij is vergeten geworden.’ Dat is heden ten dage weinig courant te noemen.
De Nederlandse lijdende vorm mist dus soms die vorm van worden. Als je echter met de tijden gaat schuiven komt die wel terug, zoals ‘Het huis zal vernietigd worden’, of ‘Het huis werd vernietigd’ of ‘Het huis wordt vernietigd’, alleen niet ‘Het huis is vernietigd geworden’.
Voelt dat laatste voor jou incompleet aan zonder ‘geworden’? Voor mij niet.
Zo gaan die dingen.quote:Op woensdag 12 maart 2008 00:14 schreef Iblis het volgende:
‘Wonen moet goedkoper’ mag in een krantenkop of op een spandoek. Eventueel mag je het met zo'n spandoek over straat lopend ook scanderen. Maar zo sijpelt het natuurlijk wel het gewone taalgebruik in. Want dan zegt dhr. Freriks ‘Wonen moet goedkoper’ aldus de actievoerders die zich vandaag op het Malieveld verzameld hadden voor een protestmars. En dan is het einde zoek natuurlijk!
.
Mij valt juist vooral het overvloedige gebruik van wat op, niet alleen waar dat correct is, maar ook ter verwijzing naar mannelijke, vrouwelijke en meervoudige antecedenten.quote:Op woensdag 12 maart 2008 03:12 schreef Plaas het volgende:
Een taalfout waar ik echter helemaal niets mee kan is het zonderlinge gebruik van "die" om naar onzijdige en "dat" om naar mannelijke en vrouwelijke woorden te verwijzen.
-Hij vertelde een verhaal die ik al eens gehoord had.
-Het ging over een stad dat al heel oud was.
Dat zijn toch echt zinnen die voor mij onaanvaardbaar zijn. Het leest zo hortend, ik raak ervan in de war. Terwijl 't zo moeilijk toch niet is, er zijn maar twee smaken, de of het.
Um, hier denk ik dan juist meteen: Goedkoper dan wat? Deze zin mist wel een voltooid deelwoord, omdat je al een persoonsvorm gebruikt. En nog wel, wat ik noem, een bepalende persoonsvorm, namelijk 'is'. Dat geeft er zo'n definitieve lading aan, dat ik niet direct vermoed dat er 'geworden' bij moet. Ik ga zoeken in de tekst naar datgene, waarmee vergeleken wonen goedkoper is.quote:Op woensdag 12 maart 2008 00:00 schreef Kees22 het volgende:
[..]
Aan dit soort constructies ontleen ik inderdaad dat gevoel.
"Wonen is goedkoper": dan mis ik het "geworden" niet. In mijn tijd was dat al verdwenen uit het Nederlands.
De verkorte versie van 'eens' is " 'ns " (met apostrof). Niet 'es'. Dat op zich vind ik al een KOE (zoals de moeder van iemand hierboven het noemdequote:Op zaterdag 8 maart 2008 12:31 schreef SevenWonders het volgende:
Heel veel mensen gebruiken de derde persoon enkelvoud van het werkwoord 'zijn', dus 'is' om het verkorte 'es' van 'eens' te schrijven.....heel erg hinderlijk als je het mij vraagt.
quote:Op woensdag 12 maart 2008 05:17 schreef dvr het volgende:
Deze is al eens eerder de revue gepasseerd: de nodeloze toevoeging van 'doen' aan met name vragende zinnen. "Wil jij dit formuliertje even kopiëren doen?"
De teloorgang van diens, wiens, dier, wier, welks en welker is een pijnlijke verarming van de taal.
Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'quote:Op woensdag 12 maart 2008 14:26 schreef Iblis het volgende:
Ik bespeur wel dat sommigen vormen van ‘doen’ als hulpwerkwoord gebruiken in een manier die me aan het Engels doet denken, getuige deze topic die ik in Google tegenkwam, met de titel ‘Hoe doe/deed jij altijd spieken?’
Oh ja, nog erger. Cruyffiaans!quote:Op woensdag 12 maart 2008 04:24 schreef Metus het volgende:
[..]
Mij valt juist vooral het overvloedige gebruik van wat op, niet alleen waar dat correct is, maar ook ter verwijzing naar mannelijke, vrouwelijke en meervoudige antecedenten.
Ik heb geen idee of het zo regionaal is. Kennissen van m’n ouders mogen het ook graag zeggen, en die komen uit Zuid-Holland.quote:Op woensdag 12 maart 2008 14:28 schreef Lienekien het volgende:
Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'
Ik hoor het nooit in de noordelijke provincies.quote:Op woensdag 12 maart 2008 14:30 schreef Iblis het volgende:
[..]
Ik heb geen idee of het zo regionaal is. Kennissen van m’n ouders mogen het ook graag zeggen, en die komen uit Zuid-Holland.
't Is ook typisch voor veel Noord-Hollandse dialecten. Volendamse fokkers kunnen vast heel wat voorbeelden bedenken. Zij gebruiken doen veel vaker dan ik normaal vind, en in mijn dialect is 't toch ook niet zeldzaam. We doen 't wel anders dan in het aangehaalde voorbeeld:quote:Op woensdag 12 maart 2008 14:28 schreef Lienekien het volgende:
[..]
Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'
Dat is al zo sinds mijn vader zich kan heugen (in Noord Holland). Dus meer een dialectisch iets.quote:Op woensdag 12 maart 2008 17:23 schreef lienelien het volgende:
Altijd hun gebruiken terwijl er vaak hen of zij gebruikt moet worden..
quote:Op zondag 9 maart 2008 01:28 schreef Kees22 het volgende:
Ik vind koemelk erg lekker!
Zó lekker, dat ik er elke ochtend een glaasje van drink en 's avonds nog eens voor het slapen gaan een mok vol warme koemelk. Heerlijk vind ik dat!
Ik snap hem ook niet.
Misschien het glaasje dat gemaakt is van koemelk?
Of dat je het heerlijk vindt om een glaasje en een mok koemelk te drinken? (Wat niet wil zeggen dat je de koemelk lekker vindt, maar het drinken ervan.)
Vergezocht of ik ben dom.
Dat is ook zo in Gelderland en ik Brabant. Veel mensen weten gewoon niet wat je wanneer moet gebruiken, heeft dan weinig meer met dialect te maken.quote:Op woensdag 12 maart 2008 17:26 schreef Pritt het volgende:
[..]
Dat is al zo sinds mijn vader zich kan heugen (in Noord Holland). Dus meer een dialectisch iets.
Maar dan moet 'koemelken' een bestaand werkwoord zijn, dus aan elkaar geschreven, en dat is niet zo.quote:Op woensdag 12 maart 2008 17:26 schreef lienelien het volgende:
[..]
Er staat dat diegene iedere avond voor het slapen gaan een mok vol met warme koe melkt. (Dus niet dat diegene iedere avond voor het slapen gaan een mok vol met warme koemelk drinkt)
Drink is vergeten in dat deel van de zin namelijk, en daardoor slaat dat nergens meer op.
KOE Iquote:Op woensdag 12 maart 2008 18:55 schreef Lienekien het volgende:
[..]
Maar dan moet 'koemelken' een bestaand werkwoord zijn, dus aan elkaar geschreven, en dat is niet zo.
inderdaad... Maar ondanks dat klopt die zin toch van geen kantenquote:Op woensdag 12 maart 2008 18:55 schreef Lienekien het volgende:
[..]
Maar dan moet 'koemelken' een bestaand werkwoord zijn, dus aan elkaar geschreven, en dat is niet zo.
Klopt voor geen kanten? Ik zou ‘van geen kanten’ zeggen.quote:Op woensdag 12 maart 2008 20:18 schreef lienelien het volgende:
inderdaad... Maar ondanks dat klopt die zin toch voor geen kanten
inderdaadquote:Op woensdag 12 maart 2008 20:42 schreef Iblis het volgende:
[..]
Klopt voor geen kanten? Ik zou ‘van geen kanten’ zeggen.
quote:Op woensdag 12 maart 2008 20:44 schreef dvr het volgende:
Zo'n draak is die zin toch niet? Je struikelt waarschijnlijk over de bijzin: "en 's avonds nog eens voor het slapen gaan een mok vol warme koemelk". Het ontbreken van een werkwoord is wat ongebruikelijk, maar niet fout.
Je hebt gelijk, ik concentreerde me op het geworden.quote:Op woensdag 12 maart 2008 06:14 schreef Lord_Vetinari het volgende:
[..]
Um, hier denk ik dan juist meteen: Goedkoper dan wat? Deze zin mist wel een voltooid deelwoord, omdat je al een persoonsvorm gebruikt. En nog wel, wat ik noem, een bepalende persoonsvorm, namelijk 'is'. Dat geeft er zo'n definitieve lading aan, dat ik niet direct vermoed dat er 'geworden' bij moet. Ik ga zoeken in de tekst naar datgene, waarmee vergeleken wonen goedkoper is.
Je hebt gelijk dat je 'geworden' niet mist als de zin maar langer is: Wonen is goedkoper dan vroeger.
Ik herken het niet van vroeger bij ons uit de buurt (Haaren in de Meijerij).quote:Op woensdag 12 maart 2008 14:28 schreef Lienekien het volgende:
[..]
Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'
Ik wilde daar al op ingaan.quote:Op woensdag 12 maart 2008 17:29 schreef lienelien het volgende:
[..]
Dat is ook zo in Gelderland en ik Brabant. Veel mensen weten gewoon niet wat je wanneer moet gebruiken, heeft dan weinig meer met dialect te maken.
Dat zeg ik: ik heb de constructie vanaf de jaren 70 het Nederlands zien binnensluipen.quote:Op woensdag 12 maart 2008 20:39 schreef Concedo het volgende:
Nog even over 'de mooiste ooit'. Ik kon me niet voorstellen dat dit een constructie zou zijn van maar een jaar of acht oud. En inderdaad: in een artikel in Onze Taal ('Anglicismen in Nederlandse vermomming', januari 1991) kom ik het al tegen: "Een geval van nieuwe woordvolgorde onder Engelse invloed betreft het al langer bekende gebruik van 'ooit' als nabepaling, zoals in 'een van de grootste kunstdiefstallen ooit'."
Wie 'de mooiste ooit' nog steeds lelijk vindt, vindt het lelijk, dat kan. Maar in 1991 was deze constructie dus dus 'al langer bekend'.
Ha Plaas!quote:Op woensdag 12 maart 2008 03:12 schreef Plaas het volgende:
Over 't algemeen probeer ik mij zo min mogelijk aan grammaticafouten te ergeren. Meestal zijn ze juist interessant. De taal mag zich van mij best ontwikkelen.
Je overdrijft: zij heeft veel betekenissen, je gebruikt hier zelf al de bijvoeglijke vorm van zijn. Dan heb je ook nog zij als stof en zij als lichaamsdeel.quote:De introductie van hun, dat stilaan ook ze begint te vervangen (wat zeiden ze --> wat zeiden hun), terwijl het eerst alleen het nadrukkelijke zij verving, heeft natuurlijk haar voordelen. Nu heeft het voornaamwoord "zij" twee functies (enk., meerv.) en is er dus verwarring mogelijk, zij het vooral in theorie (in de praktijk is er context). Met een duidelijk onderscheid tussen zij/haar voor het enkelvoud en hun in het meervoud is de Nederlandse taal toch echt niet slecht af.
Ik merk dat ik als Brabander mijn voordeel al kwijt ben. Ik snap echt helemaal niks van "de fiets dat daar staat" en dergelijke. Staat gewoon in de krant en wordt gebruikt op het journaal, maar ik snap er echt niks van.quote:Een taalfout waar ik echter helemaal niets mee kan is het zonderlinge gebruik van "die" om naar onzijdige en "dat" om naar mannelijke en vrouwelijke woorden te verwijzen.
-Hij vertelde een verhaal die ik al eens gehoord had.
-Het ging over een stad dat al heel oud was.
Dat zijn toch echt zinnen die voor mij onaanvaardbaar zijn. Het leest zo hortend, ik raak ervan in de war. Terwijl 't zo moeilijk toch niet is, er zijn maar twee smaken, de of het.
Nu ja, twee smaken... het juist verwijzen naar mannelijke en vrouwelijke woorden is toch iets moois. Er zijn grammatica's die zeggen dat 't niet meer hoeft en het groene boekje is ook al overstag gegaan. 't Zal ook wel te moeilijk wezen. Maar van mij mag zo'n mooi ding er wel in blijven, niet voor in de gesproken taal, maar gewoon, als speeltje voor de schrijflustige onder ons.
- De taal en haar sprekers.
- Het kabinet en zijn plannen.
- De stad en haar ommelanden.
Aan het juist invullen van woordgeslacht kun je dan iemands virtuositeit afleiden. Een beetje zoals de kanji in het Japans.
Leuke bijkomstigheid is dat die "domme" Belgen alvast een fijne voorsprong hebben
quote:Op vrijdag 14 maart 2008 00:29 schreef Kees22 het volgende:
Ha Plaas!![]()
OK, ontwikkelen wel. Maar het lijkt wel of de norm omlaag gaat, alsof slordigheid norm wordt.
quote:Je overdrijft: zij heeft veel betekenissen, je gebruikt hier zelf al de bijvoeglijke vorm van zijn. Dan heb je ook nog zij als stof en zij als lichaamsdeel.
En hun schept weer verwarring tussen de diverse voornaamwoorden, dus dat gaat er niet op vooruit.
Ja, het lijkt me moeilijk hard te maken dat je kunt denken 'wonen is goedkoper geworden dan over 5 jaar...'quote:Op vrijdag 14 maart 2008 00:05 schreef Kees22 het volgende:
[..]
Overigens bij verder navoelen (merkwaardig hoe taalgevoel vooral in het geheugen schuilt!) denk ik, dat ik bij "Wonen is goedkoper geworden." automatisch "dan vroeger." aanvul of aanvoel.
Kennelijk is het het een of het ander.
hoeveel pk leverd een luchtfilter eigenlijk op?quote:Op vrijdag 14 maart 2008 16:18 schreef Melusine het volgende:
Maar vooral fouten in werkwoorden als "hij wilt" of nog erger "hij wild"![]()
"Als zoiets gebeurd, dan..."
Het rare vind ik hieraan dat sommige mensen in één zin het ene woord goed schrijven en het andere fout.
"Wie betaald bepaalt"
"Hij geefd daar niet echt om maar hij vraagt het toch."
Ik heb mijn geheugen eens aangesproken. Is het niet van oorsprong "bent voorzichtig!" en "zijt voorzichtig", met een -t? Ik ken dat bent inderdaad wel als een imperatief, trouwens zijt ook wel. En ik kom inderdaad uit Noord-Brabant, uit de Meijerij.quote:Op vrijdag 14 maart 2008 15:47 schreef Plaas het volgende:
[..]
Hallo
Dat ben voorzichtig! is iets geks. In mijn streek zullen we, als in de standaardtaal, "wees voorzichtig" zeggen. In Vlaanderen zegt men dan "zij voorzichtig", daar kan ik ook nog mee leven. Maar "ben voorzichtig", ik hoor dat soms wel zeggen (vooral mensen uit Nederlands Brabant, naar mijn idee) en ik moet dan altijd even nadenken voor ik snap wat ze bedoelen. Terwijl 't zo moeilijk niet is, we zeggen ook "loop door!", waarbij de imperatief dus evenzo gelijk is aan de eerste persoon enkelvoud. Maar ben! als imperatief, dat werkt voor mij toch niet.
Oh ja, die voornaamwoorden schuiven inderdaad alle kanten uit.quote:Ik overdrijf graag, maar hier deed ik dat toch eigenlijk niet.
Wie weet komen we ooit nog wel bij een soort Zuid-Afrikaans uit
Dat is helemaal erg ja. Al wordt 'des' als in 'eigen aan' ook wel eens gezien als een aparte constructie die met naamvallen niet zoveel meer van doen heeft.quote:Op vrijdag 14 maart 2008 23:39 schreef Iblis het volgende:
Het WNT geeft fluit nog als louter vrouwelijk (ook in de betekenis mannelijk geslacht, maar goed, het Latijn kent ook mentula f en cunnus m). Het Groene Boekje van 1954 zegt v. (m.). En dat voorkeursgeslacht is inmiddels afgeschaft.
Doch, inderdaad is dat wel een beetje storend. Het is echter helemaal storend als mensen ‘der’ en ‘des’ gebruiken om interessant te doen en dan voor het verkeerde geslacht kiezen.. ‘Dat is niet des vrouws.’ Of ‘werking der geest’.
|
|
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |