Grammaticale fouten waar je je stuk aan ergert

Over 't algemeen probeer ik mij zo min mogelijk aan grammaticafouten te ergeren. Meestal zijn ze juist interessant. De taal mag zich van mij best ontwikkelen.
De introductie van hun, dat stilaan ook ze begint te vervangen (wat zeiden ze --> wat zeiden hun), terwijl het eerst alleen het nadrukkelijke zij verving, heeft natuurlijk haar voordelen. Nu heeft het voornaamwoord "zij" twee functies (enk., meerv.) en is er dus verwarring mogelijk, zij het vooral in theorie (in de praktijk is er context). Met een duidelijk onderscheid tussen zij/haar voor het enkelvoud en hun in het meervoud is de Nederlandse taal toch echt niet slecht af.

Een taalfout waar ik echter helemaal niets mee kan is het zonderlinge gebruik van "die" om naar onzijdige en "dat" om naar mannelijke en vrouwelijke woorden te verwijzen.
-Hij vertelde een verhaal die ik al eens gehoord had.
-Het ging over een stad dat al heel oud was.
Dat zijn toch echt zinnen die voor mij onaanvaardbaar zijn. Het leest zo hortend, ik raak ervan in de war. Terwijl 't zo moeilijk toch niet is, er zijn maar twee smaken, de of het.

Nu ja, twee smaken... het juist verwijzen naar mannelijke en vrouwelijke woorden is toch iets moois. Er zijn grammatica's die zeggen dat 't niet meer hoeft en het groene boekje is ook al overstag gegaan. 't Zal ook wel te moeilijk wezen. Maar van mij mag zo'n mooi ding er wel in blijven, niet voor in de gesproken taal, maar gewoon, als speeltje voor de schrijflustige onder ons.
- De taal en haar sprekers.
- Het kabinet en zijn plannen.
- De stad en haar ommelanden.
Aan het juist invullen van woordgeslacht kun je dan iemands virtuositeit afleiden. Een beetje zoals de kanji in het Japans.
Leuke bijkomstigheid is dat die "domme" Belgen alvast een fijne voorsprong hebben

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 03:12 schreef Plaas het volgende:
Een taalfout waar ik echter helemaal niets mee kan is het zonderlinge gebruik van "die" om naar onzijdige en "dat" om naar mannelijke en vrouwelijke woorden te verwijzen.
-Hij vertelde een verhaal die ik al eens gehoord had.
-Het ging over een stad dat al heel oud was.
Dat zijn toch echt zinnen die voor mij onaanvaardbaar zijn. Het leest zo hortend, ik raak ervan in de war. Terwijl 't zo moeilijk toch niet is, er zijn maar twee smaken, de of het.

Mij valt juist vooral het overvloedige gebruik van wat op, niet alleen waar dat correct is, maar ook ter verwijzing naar mannelijke, vrouwelijke en meervoudige antecedenten.

Ook ergerlijk: het gebruik van een 'zuivere' bijwoordsvorm in plaats van een adjectief - bijvoorbeeld jammerlijk in plaats van jammer, of waarlijk in plaats van waar.

Ergeren is een groot woord maar toch irriteer ik me eraan

Hij was de enigste aan wie ik het verteld heb maar hun konden dat niet geloven!

Deze is al eens eerder de revue gepasseerd: de nodeloze toevoeging van 'doen' aan met name vragende zinnen. "Wil jij dit formuliertje even kopiëren doen?"

De teloorgang van diens, wiens, dier, wier, welks en welker is een pijnlijke verarming van de taal.

Wat ik enorm storend vind, zijn constructies zoals:

"Als supporter zijnde,..."
"Als journalist zijnde,..."

Dat zie je meer en meer, die "zijnde" hoeft er natuurlijk helemaal niet bij. "Als supporter" en "Als journalist" is voldoende.

Het verbaast me dat een Breezer / MSN / FOK!-user-fout nog niet genoemd is, te weten: Het gebruik van 'me' als bezittelijk voornaamwoord.

"Ik en me vriendin..." (Dubbel fout, overigens; het is "Me vriendin en ik", maar dat terzijde).

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 00:00 schreef Kees22 het volgende:

[..]

Aan dit soort constructies ontleen ik inderdaad dat gevoel.
"Wonen is goedkoper": dan mis ik het "geworden" niet. In mijn tijd was dat al verdwenen uit het Nederlands.

Um, hier denk ik dan juist meteen: Goedkoper dan wat? Deze zin mist wel een voltooid deelwoord, omdat je al een persoonsvorm gebruikt. En nog wel, wat ik noem, een bepalende persoonsvorm, namelijk 'is'. Dat geeft er zo'n definitieve lading aan, dat ik niet direct vermoed dat er 'geworden' bij moet. Ik ga zoeken in de tekst naar datgene, waarmee vergeleken wonen goedkoper is.

Je hebt gelijk dat je 'geworden' niet mist als de zin maar langer is: Wonen is goedkoper dan vroeger.

quote:

Op zaterdag 8 maart 2008 12:31 schreef SevenWonders het volgende:

Heel veel mensen gebruiken de derde persoon enkelvoud van het werkwoord 'zijn', dus 'is' om het verkorte 'es' van 'eens' te schrijven.....heel erg hinderlijk als je het mij vraagt.

De verkorte versie van 'eens' is " 'ns " (met apostrof). Niet 'es'. Dat op zich vind ik al een KOE (zoals de moeder van iemand hierboven het noemde ).

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 05:17 schreef dvr het volgende:
Deze is al eens eerder de revue gepasseerd: de nodeloze toevoeging van 'doen' aan met name vragende zinnen. "Wil jij dit formuliertje even kopiëren doen?"

De teloorgang van diens, wiens, dier, wier, welks en welker is een pijnlijke verarming van de taal.

Neh das gewoon een turbotaaltjestrend 'Doe jij even een flyertje in elkaar flansen', net als dat meuterige 'helemaal goed' voor diegenen die hun gevoel voor styling bij TV Woonmagazine hebben opgepikt 'Geweldig die lamp, echt helemaal goed'

[ Bericht 0% gewijzigd door Manono op 12-03-2008 15:29:30 ]

Ik bespeur wel dat sommigen vormen van ‘doen’ als hulpwerkwoord gebruiken in een manier die me aan het Engels doet denken, getuige deze topic die ik in Google tegenkwam, met de titel ‘Hoe doe/deed jij altijd spieken?’ Het openingsbericht bevat overigens nog meer voorbeelden zoals ‘En ik deed nog vaker met potlood heel veel woorden op mijn blaadje zetten en dan wist ik het gewoon al en als ik klaar ben veeg ik alles uit.’

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 14:26 schreef Iblis het volgende:
Ik bespeur wel dat sommigen vormen van ‘doen’ als hulpwerkwoord gebruiken in een manier die me aan het Engels doet denken, getuige deze topic die ik in Google tegenkwam, met de titel ‘Hoe doe/deed jij altijd spieken?’

Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 04:24 schreef Metus het volgende:

[..]

Mij valt juist vooral het overvloedige gebruik van wat op, niet alleen waar dat correct is, maar ook ter verwijzing naar mannelijke, vrouwelijke en meervoudige antecedenten.

Oh ja, nog erger. Cruyffiaans!

En toch is de ontwikkeling al langer gaande. Zie:
- Het huis daar ik gewoond heb > het huis waar ik gewoond heb
- Het paard dat ik gekocht heb > het paard wat ik gekocht heb
- De speler die goed verdedigd heeft > de speler wie goed verdedigd heeft
Bij de eerste zin zal iedereen nu voor de w-vorm kiezen, dus "waar ik gewoond heb". Daar is in deze context erg verouderd.
Bij de tweede zin zal ook een heel grote groep mensen voor de w-vorm kiezen, maar hier zijn er toch ook mensen die "dat ik gekocht heb" netter vinden. Toch zal de w-vorm, zeker in de spreektaal, vaker voorkomen dan de d-vorm.
Bij de laatste zin zal de meerderheid van de taalgebruikers nog voor de d-vorm kiezen, maar de w-vorm is in opmars.

Als je dit zo ziet, dan ligt het erg voor de hand dat in de toekomst alle d-vormen (althans, in deze context) verouderd zullen zijn. "Wat" en "wie" zijn dan net zo correct als "waar" dat nu al is.

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 14:28 schreef Lienekien het volgende:
Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'

Ik heb geen idee of het zo regionaal is. Kennissen van m’n ouders mogen het ook graag zeggen, en die komen uit Zuid-Holland.

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 14:30 schreef Iblis het volgende:

[..]

Ik heb geen idee of het zo regionaal is. Kennissen van m’n ouders mogen het ook graag zeggen, en die komen uit Zuid-Holland.

Ik hoor het nooit in de noordelijke provincies.

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 14:28 schreef Lienekien het volgende:

[..]

Volgens mij is dat Brabants. 'Ik doe de soep even roeren.'

't Is ook typisch voor veel Noord-Hollandse dialecten. Volendamse fokkers kunnen vast heel wat voorbeelden bedenken. Zij gebruiken doen veel vaker dan ik normaal vind, en in mijn dialect is 't toch ook niet zeldzaam. We doen 't wel anders dan in het aangehaalde voorbeeld:
Voor mijn gevoel gebruik je doen om een "gewoonte" uit te drukken. Zo:
- Hij rookt
- Hij doet roken
In het eerste geval betekent de zin dat hij nu aan het roken is. In het tweede geval bedoel je te zeggen dat hij een roker is, dat het z'n gewoonte is om te roken.
Voor mij en m'n vrienden klinkt het gebruik van "doen" op deze manier wel wat verouderd, maar de generaties voor ons doen 't zeker nog wel zeggen. Zo hoorde ik in de kroeg:
- Rook jij?
- Niet, vanzelf.
- Oh? Ik dacht...
- Je ziene toch dat ik niet rook?
Het misverstand was toch wel komisch. De aangesprokene was een verstokte roker, maar had op dat moment geen sigaret in de mond. Waardoor hij moest antwoorden: ik rook niet (nu niet nee).
Nu zat de persoon in kwestie volgens mij ook wel een beetje te stangen, maar ach

In België hoor ik trouwens nooit iets dat lijkt op dit gebruik van "doen".
Wat niet betekent dat ik hier nooit grammaticafouten voorbij hoor komen Die hoor ik hier de godganse dag. Ik ben er ook een stuk toleranter voor geworden, je kunt 't wel willen verbeteren, maar daar is geen beginnen aan. Bovendien zou je, mocht je wel verbeteren, al snel te horen krijgen: ma da's Hollands, da zegge we hier zo ni. Welle klappe Vloms! En dat is ook wel weer charmant.

Altijd hun gebruiken terwijl er vaak hen of zij gebruikt moet worden..

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 17:23 schreef lienelien het volgende:
Altijd hun gebruiken terwijl er vaak hen of zij gebruikt moet worden..

Dat is al zo sinds mijn vader zich kan heugen (in Noord Holland). Dus meer een dialectisch iets.

quote:

Op zondag 9 maart 2008 01:28 schreef Kees22 het volgende:

Ik vind koemelk erg lekker!

Zó lekker, dat ik er elke ochtend een glaasje van drink en 's avonds nog eens voor het slapen gaan een mok vol warme koemelk. Heerlijk vind ik dat!

Ik snap hem ook niet.
Misschien het glaasje dat gemaakt is van koemelk?
Of dat je het heerlijk vindt om een glaasje en een mok koemelk te drinken? (Wat niet wil zeggen dat je de koemelk lekker vindt, maar het drinken ervan.)

Vergezocht of ik ben dom.

Er staat dat diegene iedere avond voor het slapen gaan een mok vol met warme koe melkt. (Dus niet dat diegene iedere avond voor het slapen gaan een mok vol met warme koemelk drinkt)
Drink is vergeten in dat deel van de zin namelijk, en daardoor slaat dat nergens meer op.

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 17:26 schreef Pritt het volgende:

[..]

Dat is al zo sinds mijn vader zich kan heugen (in Noord Holland). Dus meer een dialectisch iets.

Dat is ook zo in Gelderland en ik Brabant. Veel mensen weten gewoon niet wat je wanneer moet gebruiken, heeft dan weinig meer met dialect te maken.

quote:

Op woensdag 12 maart 2008 17:26 schreef lienelien het volgende:

[..]

Er staat dat diegene iedere avond voor het slapen gaan een mok vol met warme koe melkt. (Dus niet dat diegene iedere avond voor het slapen gaan een mok vol met warme koemelk drinkt)
Drink is vergeten in dat deel van de zin namelijk, en daardoor slaat dat nergens meer op.

Maar dan moet 'koemelken' een bestaand werkwoord zijn, dus aan elkaar geschreven, en dat is niet zo.