W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
Beste Fokkers,
Welkom in de Kosmos!
Ga mee op een reis door het heelal, langs de sterren, planeten, zwarte gaten en nog veel meer...
Het astronomie topic #2
Het astronomie topic #3
Het astronomie topic #4
.
.
Een paar gerelateerde topics:
Centraal Exo-Planeten Topic
Zwarte gaten en dummies #2 Dement in een andere dimensie
Astronomie in de Achtertuin #1
.
.
(laatse post uit vorig topic)
13-10-2010
Zuidpooltelescoop ontdekt verre sterrenstelsels
Astronomen hebben met de South Pole Telescope een grote cluster van sterrenstelsels ontdekt op een afstand van 7 miljard lichtjaar. De cluster, die de aanduiding SPT-CL J0546-5345 draagt, telt honderden afzonderlijke stelsels en bevat ruwweg 800 biljoen zonsmassa's aan materie. Daarmee is het een van de zwaarste clusters die op deze afstand zijn ontdekt.
Doordat het licht van de cluster er 7 miljard over doet om ons te bereiken, zien we de sterrenstelsels dus zoals ze 7 miljard jaar geleden waren. Het heelal was toen ongeveer half zo oud als nu: ons zonnestelsel bestond nog niet eens. Toch was de verre cluster op dat moment al zo zwaar en omvangrijk als de grote clusters die we in onze omgeving waarnemen. Geschat wordt dat hij inmiddels al vier keer zo groot geworden is, maar vanaf de aarde kan dat pas in de verre toekomst worden vastgesteld.
Cluster SPT-CL J0546-5345 bestaat uit volgroeide sterrenstelsels. Dat betekent dat zijn vorming al in de eerste twee miljard jaar na de oerknal moet zijn begonnen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 14-10-2010 08:11:42 ]
Welkom in de Kosmos!
Ga mee op een reis door het heelal, langs de sterren, planeten, zwarte gaten en nog veel meer...
Het astronomie topic #2
Het astronomie topic #3
Het astronomie topic #4
.
.
Een paar gerelateerde topics:
Centraal Exo-Planeten Topic
Zwarte gaten en dummies #2 Dement in een andere dimensie
Astronomie in de Achtertuin #1
.
.
(laatse post uit vorig topic)
13-10-2010
Zuidpooltelescoop ontdekt verre sterrenstelsels
Astronomen hebben met de South Pole Telescope een grote cluster van sterrenstelsels ontdekt op een afstand van 7 miljard lichtjaar. De cluster, die de aanduiding SPT-CL J0546-5345 draagt, telt honderden afzonderlijke stelsels en bevat ruwweg 800 biljoen zonsmassa's aan materie. Daarmee is het een van de zwaarste clusters die op deze afstand zijn ontdekt.
Doordat het licht van de cluster er 7 miljard over doet om ons te bereiken, zien we de sterrenstelsels dus zoals ze 7 miljard jaar geleden waren. Het heelal was toen ongeveer half zo oud als nu: ons zonnestelsel bestond nog niet eens. Toch was de verre cluster op dat moment al zo zwaar en omvangrijk als de grote clusters die we in onze omgeving waarnemen. Geschat wordt dat hij inmiddels al vier keer zo groot geworden is, maar vanaf de aarde kan dat pas in de verre toekomst worden vastgesteld.
Cluster SPT-CL J0546-5345 bestaat uit volgroeide sterrenstelsels. Dat betekent dat zijn vorming al in de eerste twee miljard jaar na de oerknal moet zijn begonnen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 14-10-2010 08:11:42 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Super 
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
gisteren naar de hubblefilm in het omniversum geweest, helaas iets teveel over de astronauten zelf en te weinig echte astromonomie maar de beelden die je zag waren echt fantastisch
Cool dat je bent geweest.quote:Op donderdag 14 oktober 2010 10:40 schreef pinine het volgende:
gisteren naar de hubblefilm in het omniversum geweest, helaas iets teveel over de astronauten zelf en te weinig echte astromonomie maar de beelden die je zag waren echt fantastisch
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-10-2010
Hubble spot bizar X-vormig object in ruimte
De Hubble-ruimtetelescoop heeft een bizar X-vormig object gevonden, dat astronomen nog nooit hadden gezien. Het blijkt te gaan om een botsing tussen twee kleine asteroïden, meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Het is niet duidelijk waarom de sporen de vorm van een X hebben.
Het 122 meter grote object tussen Mars en Jupiter is waarschijnlijk het gevolg van een botsing van twee asteroïden, brokstukken die in een baan rond de zon draaien. Die botsing moet hebben plaatsgevonden in februari of maart 2009.
Kleine atoombom
Een van de rotsblokken was 3 tot 5 meter in doorsnee, de andere iets groter. De botsing gebeurde met een snelheid van ongeveer 18.000 kilometer per uur. Volgens astronoom David Jewitt van de Universiteit van Californië moet de klap de kracht hebben gehad van een kleine atoombom.
Stofstaart
Door de straling van de zon is een lange stofstaart ontstaan achter de 'X'. De observatie is belangrijk om te weten waar het stof in het zonnestelsel vandaan komt. We willen weten hoeveel van dat stof komt van botsende kleine planeten of van uitdovende planeten'', zei Jewitt. (anp/sam)
(HLN)
Hubble spot bizar X-vormig object in ruimte
De Hubble-ruimtetelescoop heeft een bizar X-vormig object gevonden, dat astronomen nog nooit hadden gezien. Het blijkt te gaan om een botsing tussen twee kleine asteroïden, meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Het is niet duidelijk waarom de sporen de vorm van een X hebben.
Het 122 meter grote object tussen Mars en Jupiter is waarschijnlijk het gevolg van een botsing van twee asteroïden, brokstukken die in een baan rond de zon draaien. Die botsing moet hebben plaatsgevonden in februari of maart 2009.
Kleine atoombom
Een van de rotsblokken was 3 tot 5 meter in doorsnee, de andere iets groter. De botsing gebeurde met een snelheid van ongeveer 18.000 kilometer per uur. Volgens astronoom David Jewitt van de Universiteit van Californië moet de klap de kracht hebben gehad van een kleine atoombom.
Stofstaart
Door de straling van de zon is een lange stofstaart ontstaan achter de 'X'. De observatie is belangrijk om te weten waar het stof in het zonnestelsel vandaan komt. We willen weten hoeveel van dat stof komt van botsende kleine planeten of van uitdovende planeten'', zei Jewitt. (anp/sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-10-2010
Verst verwijderde sterrenstelsel ontdekt
Europese astronomen hebben met de VLT-telescoop de ontdekking van het tot nu toe verst bekende sterrenstelsel bevestigd, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt. Het is 600 miljoen jaar na de Big Bang oud.
Waarnemingen van Hubble
Een team rond Matt Lehnert van het Observatoire de Paris gebruikte de VLT om waarnemingen van de Hubble Ruimtetelescoop (HST) na te trekken van objecten die wellicht dateren van 150 tot 800 miljoen jaar na de oerknal. De onderzoekers spitsten zich vooral toe op kandidaat-sterrenstelsel UDFy-318135539.
Roodverschuiving en mist
Het onderzoek van dergelijke vroege sterrenstelsels is uiterst moeilijk, zegt de ESO. Tegen de tijd dat hun aanvankelijk heldere licht de Aarde bereikt, lijken zij zeer zwak en klein. Bovendien valt dit licht grotendeels in het infrarode deel van het spectrum, omdat de golflengte ervan is uitgerekt door de uitdijing van het heelal - een effect dat roodverschuiving wordt genoemd. Nog erger is dat in die vroege periode, minder dan een miljard jaar na de oerknal, het heelal nog niet volledig doorzichtig was: het was voor een belangrijk deel gevuld met een mist van waterstofgas die de intense ultraviolette straling van jonge sterrenstelsels absorbeerde.
Met de VLT werd niettemin een zwakke gloed van waterstof bij een roodverschuiving van 8,6 gedetecteerd, wat impliceert dat het object slechts 600 miljoen jaar oud is. Dit sterrenstelsel is daarmee het verste object ooit waarvan de afstand door middel van spectroscopie is vastgesteld, aldus de ESO. Wellicht waren er bovendien nog sterrenstelsels in de buurt. (belga/lb)
(HLN)
Verst verwijderde sterrenstelsel ontdekt
Europese astronomen hebben met de VLT-telescoop de ontdekking van het tot nu toe verst bekende sterrenstelsel bevestigd, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt. Het is 600 miljoen jaar na de Big Bang oud.
Waarnemingen van Hubble
Een team rond Matt Lehnert van het Observatoire de Paris gebruikte de VLT om waarnemingen van de Hubble Ruimtetelescoop (HST) na te trekken van objecten die wellicht dateren van 150 tot 800 miljoen jaar na de oerknal. De onderzoekers spitsten zich vooral toe op kandidaat-sterrenstelsel UDFy-318135539.
Roodverschuiving en mist
Het onderzoek van dergelijke vroege sterrenstelsels is uiterst moeilijk, zegt de ESO. Tegen de tijd dat hun aanvankelijk heldere licht de Aarde bereikt, lijken zij zeer zwak en klein. Bovendien valt dit licht grotendeels in het infrarode deel van het spectrum, omdat de golflengte ervan is uitgerekt door de uitdijing van het heelal - een effect dat roodverschuiving wordt genoemd. Nog erger is dat in die vroege periode, minder dan een miljard jaar na de oerknal, het heelal nog niet volledig doorzichtig was: het was voor een belangrijk deel gevuld met een mist van waterstofgas die de intense ultraviolette straling van jonge sterrenstelsels absorbeerde.
Met de VLT werd niettemin een zwakke gloed van waterstof bij een roodverschuiving van 8,6 gedetecteerd, wat impliceert dat het object slechts 600 miljoen jaar oud is. Dit sterrenstelsel is daarmee het verste object ooit waarvan de afstand door middel van spectroscopie is vastgesteld, aldus de ESO. Wellicht waren er bovendien nog sterrenstelsels in de buurt. (belga/lb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
jij weet veel van astronomie, studeer je het soms? of ben je amateur?, die verre sterrenstelsels die waargenomen worden moeten er op dit moment heel anders uitzien (je ziet immers een ver verleden), omdat ze de neiging hebben samen te smelten en zo groter te worden zou je dus kunnen zeggen dat er nu minder maar grotere stelsels zijn net zoals je als waarnemer van die kant af een melkweg zou zien die er beduidend anders uitzag en in de toekomst met het samengaan van andromeda er weer anders en vooral groter uit gaat zien
quote:Mwoa, valt wel mee hoor die kennisOp donderdag 21 oktober 2010 14:06 schreef pinine het volgende:
jij weet veel van astronomie, studeer je het soms? of ben je amateur?, die verre sterrenstelsels die waargenomen worden moeten er op dit moment heel anders uitzien (je ziet immers een ver verleden), omdat ze de neiging hebben samen te smelten en zo groter te worden zou je dus kunnen zeggen dat er nu minder maar grotere stelsels zijn net zoals je als waarnemer van die kant af een melkweg zou zien die er beduidend anders uitzag en in de toekomst met het samengaan van andromeda er weer anders en vooral groter uit gaat zien
Ik studeer geen astronomie, maar heb het vroeger wel serieus overwogen, maar de intens moeilijk wiskunde ligt me niet. Ik studeer filosofie, maar de liefde voor de astronomie zal nooit verdwijnen
[ Bericht 7% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 21-10-2010 20:10:02 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-10-2010
Donkere maankrater bevat net zo veel kwik als waterijs
Op 9 oktober 2009 sloegen, kort na elkaar, een rakettrap en een kleine sonde gecontroleerd in op de maan. In beide gevallen ontstond een puinwolk die geanalyseerd is. De verrassende resultaten van dat onderzoek zijn deze week te vinden in het tijdschrift Science (22 oktober).
De beide inslagen vonden plaats in de krater Cabeus nabij de zuidpool van de maan. De diepe kraters in die omgeving hebben al in geen miljarden jaren zonlicht gezien en behoren met temperaturen van 240 tot 170 graden onder nul tot de koudste plekken in het zonnestelsel. In de loop van de tijd zijn op de maan ontelbare kometen, planetoïden en kleinere brokstukken uit de ruimte ingeslagen. Op de meeste plaatsen zijn de vluchtige stoffen die deze bevatten verdampt en de ruimte in verdwenen. Maar in de donkere kraters zijn restanten ervan in diepgevroren toestand achtergebleven.
Bij de inslag van de rakettrap is een twintig tot dertig meter grote krater geslagen. Het opstuivende puin bereikte een hoogte van bijna een kilometer - hoog genoeg om door de zon te worden aangelicht en spectrale analyse mogelijk te maken. UIt deze analyse - uitgevoerd door de kleine maansonde LCROSS - blijkt dat de maanbodem ter plaatse niet alleen water bevat, maar ook stoffen als koolmonoxide, kooldioxide, natrium en zilver. Het gaat daarbij overigens om minieme hoeveelheden.
Kort na de rakettrap boorde ook LCROSS zich in de maanbodem. De gevolgen van deze inslag zijn onderzocht door de grotere Lunar Reconnaissance Orbiter. Deze detecteerde behalve allerlei vluchtige verbindingen ook waterstof, calcium en magnesium. Maar de grootste verrassing was de detectie van kwik, dat in bijna dezelfde hoeveelheden in de kraterbodem blijkt te zitten als waterijs.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Donkere maankrater bevat net zo veel kwik als waterijs
Op 9 oktober 2009 sloegen, kort na elkaar, een rakettrap en een kleine sonde gecontroleerd in op de maan. In beide gevallen ontstond een puinwolk die geanalyseerd is. De verrassende resultaten van dat onderzoek zijn deze week te vinden in het tijdschrift Science (22 oktober).
De beide inslagen vonden plaats in de krater Cabeus nabij de zuidpool van de maan. De diepe kraters in die omgeving hebben al in geen miljarden jaren zonlicht gezien en behoren met temperaturen van 240 tot 170 graden onder nul tot de koudste plekken in het zonnestelsel. In de loop van de tijd zijn op de maan ontelbare kometen, planetoïden en kleinere brokstukken uit de ruimte ingeslagen. Op de meeste plaatsen zijn de vluchtige stoffen die deze bevatten verdampt en de ruimte in verdwenen. Maar in de donkere kraters zijn restanten ervan in diepgevroren toestand achtergebleven.
Bij de inslag van de rakettrap is een twintig tot dertig meter grote krater geslagen. Het opstuivende puin bereikte een hoogte van bijna een kilometer - hoog genoeg om door de zon te worden aangelicht en spectrale analyse mogelijk te maken. UIt deze analyse - uitgevoerd door de kleine maansonde LCROSS - blijkt dat de maanbodem ter plaatse niet alleen water bevat, maar ook stoffen als koolmonoxide, kooldioxide, natrium en zilver. Het gaat daarbij overigens om minieme hoeveelheden.
Kort na de rakettrap boorde ook LCROSS zich in de maanbodem. De gevolgen van deze inslag zijn onderzocht door de grotere Lunar Reconnaissance Orbiter. Deze detecteerde behalve allerlei vluchtige verbindingen ook waterstof, calcium en magnesium. Maar de grootste verrassing was de detectie van kwik, dat in bijna dezelfde hoeveelheden in de kraterbodem blijkt te zitten als waterijs.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-10-2010
Een langverwacht kijkje hoe het er vóór de oerknal uitzag
Steeds meer kosmologen vragen het zich af: wat voor heelal was er vóór de big bang?
Hoe ‘startte’ de oerknal? Wat gebeurde er in die picoseconde waarin het huidige heelal ontstond? En wat was er daarvóór? Die laatste vraag was jarenlang verboden terrein. Maar sinds kort durven steeds meer kosmologen hem toch te stellen. Wat kunnen berekeningen ons leren? En kunnen we nog iets van dat ‘andere’ heelal zien?
Het grote probleem is dat ze, om de oerknal te begrijpen, twee theorieën samen moeten voegen: de kwantummechanica en de Algemene Relativiteitstheorie. Beide zijn nodig: de kwantummechanica omdat die het gedrag van elementaire deeltjes beschrijft (en het heelal wás op dat moment zoiets als een elementair deeltje); de Algemene Relativiteit omdat die de zwaartekracht beschrijft – en dat was in die eerste momenten de dominante kracht. Maar beide theorieën verschillen hemelsbreed. Zelfs Einstein was niet in staat om ze te ‘unificeren’.
Reusachtige zeepbel
De bekendste poging om dat toch te bereiken, is de ‘snaartheorie’, die stelt dat elementaire deeltjes in wezen trillende snaren zijn in een wereld van vele dimensies. Een compleet andere aanpak is de theorie van de ‘luskwantumzwaartekracht’. Volgens deze theorie bestaat de ruimte uit extreem kleine ‘blokjes’ (met een inhoud van 10-99 cm3) met daarin drie vervlochten, fundamentele eenheden: ruimte, tijd en materie. Aanhangers van beide theorieën proberen nu ‘achter de oerknal’ te kijken.
Kosmologen gaan allang niet meer uit van één enkele oerknal waarbij ‘uit het niets’ het heelal ontstond. Sinds dertig jaar gaan ze ervan uit dat heelallen ontstaan door een proces dat ‘inflatie’ wordt genoemd, waarbij vanuit een punt in de ruimte, door een ongekende groei en expansie, een nieuw universum ontstaat, als een reusachtige zeepbel. Er is niet één heelal, er zijn er ontelbaar veel die elkaar mogelijk nog verdringen ook. Maar kunnen we iets zeggen over dat ‘moederheelal’ waaruit door ‘onze’ oerknal ‘ons’ heelal is ontstaan? Twee theoretici, ieder met een compleet andere aanpak, hebben met hun ideeën op dit terrein de laatste jaren veel aandacht getrokken.
Navelstreng
De eerste is de van oorsprong Albanese Laura Mersini-Houghton. Zij baseert zich op de snaartheorie. Volgens haar berekeningen blijven het oude en jonge heelal op een abstract-fysische manier ‘gekoppeld’. Zij bereikte vier jaar geleden wereldfaam met haar voorspelling dat die ‘navelstreng’ zichtbaar zou zijn in de vorm van een onverklaarbare kracht die melkwegstelsels in het uitdijende heelal opzij trekt – en kort daarop vonden astronomen zowaar een dergelijke ‘afwijking’! Indrukwekkend – maar dat afwijkende gedrag kan wellicht ook (en beter) op een andere manier worden verklaard.
De tweede is de van oorsprong Duitse fysicus Martin Bojowald. Hij maakt gebruik van luskwantumzwaartekracht – en dan vooral van het gegeven dat het begin van ons heelal volgens deze theorie niet echt een dimensieloze punt was, maar nooit kleiner dan dat kleinst mogelijke ‘blokje’ van 10-99 cm3. En zolang er ruimte is, kun je doorrekenen. Dat gaatje zorgt ervoor dat eigenschappen/eigenaardigheden van het heelal vóór onze oerknal de vorm en samenstelling van ons huidige heelal hebben kunnen beïnvloeden.
Volgens Bojowald verschilde dat ‘moederheelal’ flink van ons heelal. Hij vermoedt dat de natuurconstanten, als ze door dat erg kleine gaatje geperst worden, flink kunnen veranderen. En net als Mersini-Houghton komt hij (maar dan langs een totaal andere weg) tot de conclusie dat het moederheelal op verschillende manieren zijn ‘vingerafdruk’ kan hebben achtergelaten in ons heelal.
Rimpels
Als het moederheelal bijvoorbeeld erg inhomogeen was, kan dat ‘doorgesijpeld’ zijn naar ons heelal in de vorm van gravitatiegolven: ‘echo’s’ van de extreme massaconcentraties van dat moederheelal. Die golven kunnen op hun beurt rimpels hebben achtergelaten in de kosmische achtergrondstraling, de resterende warmte van de oerknal.
Vanaf volgend jaar zal de Planck satelliet gedetailleerde kaarten van deze straling gaan produceren, en onderzoekers kijken daar reikhalzend naar uit. Maar dat is een indirect effect. Wat eigenlijk zou moeten gebeuren, is het direct meten van die gravitatiegolven in onze kosmos. NASA heeft vage plannen voor een Big Bang Observer, bestaande uit zes satellieten die, verspreid over het zonnestelsel, passerende gravitatiegolven gaan meten. Als dat project doorgaat (dat kan tientallen jaren duren), komen we wellicht een héél klein beetje te weten over het heelal vóór ons heelal. Een uiterst vaag plaatje, meer niet. Maar dat zou wél het bewijs zijn dat er een moederheelal bestond. En dat ons heelal er slechts één is in een oneindig aantal, voortdurend exploderende heelallen
(depers.nl)
Een langverwacht kijkje hoe het er vóór de oerknal uitzag
Steeds meer kosmologen vragen het zich af: wat voor heelal was er vóór de big bang?
Hoe ‘startte’ de oerknal? Wat gebeurde er in die picoseconde waarin het huidige heelal ontstond? En wat was er daarvóór? Die laatste vraag was jarenlang verboden terrein. Maar sinds kort durven steeds meer kosmologen hem toch te stellen. Wat kunnen berekeningen ons leren? En kunnen we nog iets van dat ‘andere’ heelal zien?
Het grote probleem is dat ze, om de oerknal te begrijpen, twee theorieën samen moeten voegen: de kwantummechanica en de Algemene Relativiteitstheorie. Beide zijn nodig: de kwantummechanica omdat die het gedrag van elementaire deeltjes beschrijft (en het heelal wás op dat moment zoiets als een elementair deeltje); de Algemene Relativiteit omdat die de zwaartekracht beschrijft – en dat was in die eerste momenten de dominante kracht. Maar beide theorieën verschillen hemelsbreed. Zelfs Einstein was niet in staat om ze te ‘unificeren’.
Reusachtige zeepbel
De bekendste poging om dat toch te bereiken, is de ‘snaartheorie’, die stelt dat elementaire deeltjes in wezen trillende snaren zijn in een wereld van vele dimensies. Een compleet andere aanpak is de theorie van de ‘luskwantumzwaartekracht’. Volgens deze theorie bestaat de ruimte uit extreem kleine ‘blokjes’ (met een inhoud van 10-99 cm3) met daarin drie vervlochten, fundamentele eenheden: ruimte, tijd en materie. Aanhangers van beide theorieën proberen nu ‘achter de oerknal’ te kijken.
Kosmologen gaan allang niet meer uit van één enkele oerknal waarbij ‘uit het niets’ het heelal ontstond. Sinds dertig jaar gaan ze ervan uit dat heelallen ontstaan door een proces dat ‘inflatie’ wordt genoemd, waarbij vanuit een punt in de ruimte, door een ongekende groei en expansie, een nieuw universum ontstaat, als een reusachtige zeepbel. Er is niet één heelal, er zijn er ontelbaar veel die elkaar mogelijk nog verdringen ook. Maar kunnen we iets zeggen over dat ‘moederheelal’ waaruit door ‘onze’ oerknal ‘ons’ heelal is ontstaan? Twee theoretici, ieder met een compleet andere aanpak, hebben met hun ideeën op dit terrein de laatste jaren veel aandacht getrokken.
Navelstreng
De eerste is de van oorsprong Albanese Laura Mersini-Houghton. Zij baseert zich op de snaartheorie. Volgens haar berekeningen blijven het oude en jonge heelal op een abstract-fysische manier ‘gekoppeld’. Zij bereikte vier jaar geleden wereldfaam met haar voorspelling dat die ‘navelstreng’ zichtbaar zou zijn in de vorm van een onverklaarbare kracht die melkwegstelsels in het uitdijende heelal opzij trekt – en kort daarop vonden astronomen zowaar een dergelijke ‘afwijking’! Indrukwekkend – maar dat afwijkende gedrag kan wellicht ook (en beter) op een andere manier worden verklaard.
De tweede is de van oorsprong Duitse fysicus Martin Bojowald. Hij maakt gebruik van luskwantumzwaartekracht – en dan vooral van het gegeven dat het begin van ons heelal volgens deze theorie niet echt een dimensieloze punt was, maar nooit kleiner dan dat kleinst mogelijke ‘blokje’ van 10-99 cm3. En zolang er ruimte is, kun je doorrekenen. Dat gaatje zorgt ervoor dat eigenschappen/eigenaardigheden van het heelal vóór onze oerknal de vorm en samenstelling van ons huidige heelal hebben kunnen beïnvloeden.
Volgens Bojowald verschilde dat ‘moederheelal’ flink van ons heelal. Hij vermoedt dat de natuurconstanten, als ze door dat erg kleine gaatje geperst worden, flink kunnen veranderen. En net als Mersini-Houghton komt hij (maar dan langs een totaal andere weg) tot de conclusie dat het moederheelal op verschillende manieren zijn ‘vingerafdruk’ kan hebben achtergelaten in ons heelal.
Rimpels
Als het moederheelal bijvoorbeeld erg inhomogeen was, kan dat ‘doorgesijpeld’ zijn naar ons heelal in de vorm van gravitatiegolven: ‘echo’s’ van de extreme massaconcentraties van dat moederheelal. Die golven kunnen op hun beurt rimpels hebben achtergelaten in de kosmische achtergrondstraling, de resterende warmte van de oerknal.
Vanaf volgend jaar zal de Planck satelliet gedetailleerde kaarten van deze straling gaan produceren, en onderzoekers kijken daar reikhalzend naar uit. Maar dat is een indirect effect. Wat eigenlijk zou moeten gebeuren, is het direct meten van die gravitatiegolven in onze kosmos. NASA heeft vage plannen voor een Big Bang Observer, bestaande uit zes satellieten die, verspreid over het zonnestelsel, passerende gravitatiegolven gaan meten. Als dat project doorgaat (dat kan tientallen jaren duren), komen we wellicht een héél klein beetje te weten over het heelal vóór ons heelal. Een uiterst vaag plaatje, meer niet. Maar dat zou wél het bewijs zijn dat er een moederheelal bestond. En dat ons heelal er slechts één is in een oneindig aantal, voortdurend exploderende heelallen
(depers.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Mag ik hier een noob astronomie vraag stellen? Wat voor soort kijker (en dan liefst niet duurder dan en euro of 200) is geschikt om kraters op de maan te zien en wat van de planeten om ons heen (ringen Saturnus bv)? of zijn die al geijk in de duizenden?
Metalman. Maar ook ESF fan. Solo vakantiefietser met tentje. Dichter.
26-10 Attila/Eskimo Callboy (Amsterdam), 21-11 The Algorithm (Haarlem)
26-10 Attila/Eskimo Callboy (Amsterdam), 21-11 The Algorithm (Haarlem)
quote:Saturnus heb ik nog niet gezien. De 4 maantjes van Jupiter wel. De kraters van de maan gaat ook redelijk goed. En dat allemaal met een Celestron Firstscope van een euro of 100.Op vrijdag 22 oktober 2010 09:07 schreef Captain_Fabulous het volgende:
Mag ik hier een noob astronomie vraag stellen? Wat voor soort kijker (en dan liefst niet duurder dan en euro of 200) is geschikt om kraters op de maan te zien en wat van de planeten om ons heen (ringen Saturnus bv)? of zijn die al geijk in de duizenden?
De kraters op de maan kun je al zien met een flut telescoop, toen ik een jaar of 10 was kreeg ik een telescoop uit de speelgoedwinkel (35 gulden) en daar kon je de grotere kraters mee zien.
quote:Ik heb een Meade etx-70. Daar zie je de objecten die je opnoemt wel meeOp vrijdag 22 oktober 2010 09:07 schreef Captain_Fabulous het volgende:
Mag ik hier een noob astronomie vraag stellen? Wat voor soort kijker (en dan liefst niet duurder dan en euro of 200) is geschikt om kraters op de maan te zien en wat van de planeten om ons heen (ringen Saturnus bv)? of zijn die al geijk in de duizenden?
Kostte maar 100 euro (aanbieding) + statief. Zeer degelijke telescoop (gemotoriseerd) met computer (1471 hemelobjecten voorgeprogrammeerd). De telescoop blijft, nadat het object gevonden is, deze met de juiste snelheid volgen. Zeer aan te raden.
en anders moet je het hier eens vragen, hier zitten de scope-kenners
Astronomie in de Achtertuin #1
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-10-2010
IJs, kwik en zelfs zilver op de maan
De maan bevat ijs, kwik en mogelijk zelfs zilver, zo heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA gemeld. De stoffen zijn ontdekt toen een onbemande raket vorig jaar op de achterkant van de maan ploften. De NASA had de onderzoeksraket afgevuurd om te zien welke stoffen zouden opstuiven.
De instrumenten ontdekten relatief grote hoeveelheden lichte materialen, zoals natrium, kwik en mogelijk zelfs zilver. Zo'n 20 procent van het materiaal bleek te bestaan uit methaan, ammoniak, CO2 en andere vluchtige materialen.
Het zilver op de maan zou in zeer kleine deeltjes zijn, niet in een vorm voor mijnbouw. Het vele kwik was een onprettige verrassing voor de onderzoekers. De giftigheid van kwik is een minpunt voor menselijke expedities.
Cabeus
De materialen zijn waarschijnlijk op de maan beland door kometen en asteroïden, stelde NASA-wetenschapper Anthony Colaprete.
De raket landde in oktober vorig jaar in de krater Cabeus. Die ligt op een plaats op de maan waar nooit zonneschijn komt. De inslag van de raket zorgde voor zo'n vier- tot zesduizend kilo aan opdwarreld stof en damp, schatten de NASA-onderzoekers.
Colaprete schat dat zo'n 5,6 procent van de massa in de krater Cabeus bestaat uit ijs. Dat er water op de maan ligt was al eerder ontdekt. Nieuw is wel het inzicht dat de watermoleculen niet gelijkmatig zijn verdeeld over het oppervlak. De moleculen liggen in een soort putjes.
Het bestaan van zuiver ijswater is nuttig voor toekomstige mensen op de maan, meent de NASA. De organisatie stelt bovendien dat de overvloedige aanwezigheid van waterstofgas, ammoniak en methaan kan worden gebruikt om brandstof te produceren. (anp/mvl)
(HLN)
IJs, kwik en zelfs zilver op de maan
De maan bevat ijs, kwik en mogelijk zelfs zilver, zo heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA gemeld. De stoffen zijn ontdekt toen een onbemande raket vorig jaar op de achterkant van de maan ploften. De NASA had de onderzoeksraket afgevuurd om te zien welke stoffen zouden opstuiven.
De instrumenten ontdekten relatief grote hoeveelheden lichte materialen, zoals natrium, kwik en mogelijk zelfs zilver. Zo'n 20 procent van het materiaal bleek te bestaan uit methaan, ammoniak, CO2 en andere vluchtige materialen.
Het zilver op de maan zou in zeer kleine deeltjes zijn, niet in een vorm voor mijnbouw. Het vele kwik was een onprettige verrassing voor de onderzoekers. De giftigheid van kwik is een minpunt voor menselijke expedities.
Cabeus
De materialen zijn waarschijnlijk op de maan beland door kometen en asteroïden, stelde NASA-wetenschapper Anthony Colaprete.
De raket landde in oktober vorig jaar in de krater Cabeus. Die ligt op een plaats op de maan waar nooit zonneschijn komt. De inslag van de raket zorgde voor zo'n vier- tot zesduizend kilo aan opdwarreld stof en damp, schatten de NASA-onderzoekers.
Colaprete schat dat zo'n 5,6 procent van de massa in de krater Cabeus bestaat uit ijs. Dat er water op de maan ligt was al eerder ontdekt. Nieuw is wel het inzicht dat de watermoleculen niet gelijkmatig zijn verdeeld over het oppervlak. De moleculen liggen in een soort putjes.
Het bestaan van zuiver ijswater is nuttig voor toekomstige mensen op de maan, meent de NASA. De organisatie stelt bovendien dat de overvloedige aanwezigheid van waterstofgas, ammoniak en methaan kan worden gebruikt om brandstof te produceren. (anp/mvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-10-2010
Nieuwe röntgendubbelster in Melkweg ontdekt
Japanse en Amerikaanse astronomen hebben een object in ons Melkwegstelsel ontdekt dat een enorme uitbarsting van röntgenstraling vertoonde. Het object, dat in de richting van het sterrenbeeld Centaurus staat, is waarschijnlijk een bijzondere dubbelster.
De röntgenbron heeft de aanduiding MAXI J1409-619 gekregen. Hij is genoemd naar de Monitor of All-Sky X-ray Image, een instrument dat deel uitmaakt van de Japanse module van het internationale ruimtestation ISS. MAXI is een soort bewakingscamera die de hemel afspeurt naar opvallende bronnen van röntgenstraling. Ook in september werd met dit instrument al een röntgenuitbarsting waargenomen.
MAXI J1409-619 is een zogeheten röntgennova. Hij bestaat uit een zware ster en een neutronenster (of een zwart gat), die om elkaar heen draaien. Tussen de ster en zijn compacte begeleider vindt materie-overdracht plaats. Het vermoeden bestaat dat een plotselinge verheviging van de materiestroom aan de basis van röntgenuitbarstingen als deze staat.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesversterrenkunde)
Nieuwe röntgendubbelster in Melkweg ontdekt
Japanse en Amerikaanse astronomen hebben een object in ons Melkwegstelsel ontdekt dat een enorme uitbarsting van röntgenstraling vertoonde. Het object, dat in de richting van het sterrenbeeld Centaurus staat, is waarschijnlijk een bijzondere dubbelster.
De röntgenbron heeft de aanduiding MAXI J1409-619 gekregen. Hij is genoemd naar de Monitor of All-Sky X-ray Image, een instrument dat deel uitmaakt van de Japanse module van het internationale ruimtestation ISS. MAXI is een soort bewakingscamera die de hemel afspeurt naar opvallende bronnen van röntgenstraling. Ook in september werd met dit instrument al een röntgenuitbarsting waargenomen.
MAXI J1409-619 is een zogeheten röntgennova. Hij bestaat uit een zware ster en een neutronenster (of een zwart gat), die om elkaar heen draaien. Tussen de ster en zijn compacte begeleider vindt materie-overdracht plaats. Het vermoeden bestaat dat een plotselinge verheviging van de materiestroom aan de basis van röntgenuitbarstingen als deze staat.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-10-2010
NASA wil over enkele jaren met interplanetaire reizen starten
Een hooggeplaatste NASA-medewerker is ervan overtuigd dat de ruimtevaartorganisatie 'over enkele jaren' over een ruimtetuig zal beschikken dat tussen verschillende werelden kan reizen.
Het mag misschien voor veel mensen als sciencefiction klinken, maar voor Simon Worden, directeur van het Ames-onderzoekscentrum van NASA, lijdt het geen twijfel: over afzienbare tijd beschikt de mensheid over ruimteschepen met een nieuw type aandrijving, die ons verder dan ooit in de ruimte zullen brengen.
"Geen brandstof meenemen"
Tijdens een conferentie in San Francisco voorbije zaterdag verklaarde Worden dat zijn divisie een samenwerkingsproject op poten heeft gezet met militaire onderzoekers, onder de naam 'Hundred Year Starship'. Het project kreeg vanuit militaire hoek zo'n miljoen dollar steun, NASA zelf brengt 100.000 dollar mee. Hoofddoel is een aantal nieuwe ideeën rond de aandrijving van ruimtetuigen uit te diepen.
"Iedereen die de Enterprise kent, weet dat je daar geen vlammen ziet", verwees Worden naar 'Star Trek'. "Nasa denkt onder meer aan elektrische aandrijving of het gebruik van microgolfstralen vanop een planetaire basis om een schip aan te drijven dat zich in een baan om de planeet bevindt. Het zijn allemaal mogelijkheden waarbij je geen brandstof aan boord moet nemen om van een planeet weg te raken", zegt hij. "Als we die piste waarmaken, is dat een enorme stap vooruit."
Hoop op Google
Nog volgens de NASA-topman is het ruimteprogramma "nu echt gericht op het koloniseren van andere werelden." "Je hoort het'", vertelde hij op de conferentie. Over enkele jaren beschikken we over het prototype van een ruimtetuig dat ons naar andere werelden kan brengen", zegt hij. "Twintig jaar geleden moest je dit soort ideeën aan de toog van een groezelig café fluisteren, en dan nog werd je ontslagen. Nu durf ik ervan uitgaan dat we tegen pakweg 2030 op Mars zitten, en die planeet met robots zullen verkennen"
Worden hoopt nu een aantal miljardairs warm te maken voor het project, onder wie Google-oprichter Larry Page, om te helpen het project uit de startblokken te krijgen. Want het mag duidelijk zijn dat de huidige fondsen ontoereikend zijn om de torenhoge ambities waar te maken. Het water lijkt nog behoorlijk diep: "Larry vroeg me enkele weken geleden hoeveel het zou kosten om mensen naar Mars te krijgen. Ik antwoordde: 'Zo'n tien miljard dollar'. Larry wil de prijs graag naar 1 of 2 miljard krijgen, dus er zal nog wel een discussietje volgen over geld." (hlnsydney/tw)
(HLN)
NASA wil over enkele jaren met interplanetaire reizen starten
Een hooggeplaatste NASA-medewerker is ervan overtuigd dat de ruimtevaartorganisatie 'over enkele jaren' over een ruimtetuig zal beschikken dat tussen verschillende werelden kan reizen.
Het mag misschien voor veel mensen als sciencefiction klinken, maar voor Simon Worden, directeur van het Ames-onderzoekscentrum van NASA, lijdt het geen twijfel: over afzienbare tijd beschikt de mensheid over ruimteschepen met een nieuw type aandrijving, die ons verder dan ooit in de ruimte zullen brengen.
"Geen brandstof meenemen"
Tijdens een conferentie in San Francisco voorbije zaterdag verklaarde Worden dat zijn divisie een samenwerkingsproject op poten heeft gezet met militaire onderzoekers, onder de naam 'Hundred Year Starship'. Het project kreeg vanuit militaire hoek zo'n miljoen dollar steun, NASA zelf brengt 100.000 dollar mee. Hoofddoel is een aantal nieuwe ideeën rond de aandrijving van ruimtetuigen uit te diepen.
"Iedereen die de Enterprise kent, weet dat je daar geen vlammen ziet", verwees Worden naar 'Star Trek'. "Nasa denkt onder meer aan elektrische aandrijving of het gebruik van microgolfstralen vanop een planetaire basis om een schip aan te drijven dat zich in een baan om de planeet bevindt. Het zijn allemaal mogelijkheden waarbij je geen brandstof aan boord moet nemen om van een planeet weg te raken", zegt hij. "Als we die piste waarmaken, is dat een enorme stap vooruit."
Hoop op Google
Nog volgens de NASA-topman is het ruimteprogramma "nu echt gericht op het koloniseren van andere werelden." "Je hoort het'", vertelde hij op de conferentie. Over enkele jaren beschikken we over het prototype van een ruimtetuig dat ons naar andere werelden kan brengen", zegt hij. "Twintig jaar geleden moest je dit soort ideeën aan de toog van een groezelig café fluisteren, en dan nog werd je ontslagen. Nu durf ik ervan uitgaan dat we tegen pakweg 2030 op Mars zitten, en die planeet met robots zullen verkennen"
Worden hoopt nu een aantal miljardairs warm te maken voor het project, onder wie Google-oprichter Larry Page, om te helpen het project uit de startblokken te krijgen. Want het mag duidelijk zijn dat de huidige fondsen ontoereikend zijn om de torenhoge ambities waar te maken. Het water lijkt nog behoorlijk diep: "Larry vroeg me enkele weken geleden hoeveel het zou kosten om mensen naar Mars te krijgen. Ik antwoordde: 'Zo'n tien miljard dollar'. Larry wil de prijs graag naar 1 of 2 miljard krijgen, dus er zal nog wel een discussietje volgen over geld." (hlnsydney/tw)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Slappe praatjes. Je hebt er niets aan en het is niet te betalen. Laat ze nu maar geld gaan besteden aan het ontrafelen van de geheimen van het universum. Binnen enkele jaren kunnen we weten of er leven in het universum is. Lijkt me belangrijker dan om er achter te komen dat een mensenoog op Mars inderdaad ongeveer hetzelfde ziet als een camera. En die menselijke ervaringen, daar heb je niets aan. We weten nog steeds niet hoe het voelt om op de maan te staan, op die paar mensen na dan.
De ruimtetoerismeindustrie moet maar als eerste naar Mars gaan. We kunnen nog niet eens de maan of het ISS commercieel/industrieeel rendabel maken. Het heeft gewoon geen nut. Net zoals het geen nut heeft om huizen en fabrieken in de Marianentrog of op Mt Everest te bouwen.
Het Apollo programma kostte 170 miljard dollar. Ik denk eerder dat het een triljard dollar kost om naar Mars te gaan. Kom op zeg, 1 miljard wtf.
De ruimtetoerismeindustrie moet maar als eerste naar Mars gaan. We kunnen nog niet eens de maan of het ISS commercieel/industrieeel rendabel maken. Het heeft gewoon geen nut. Net zoals het geen nut heeft om huizen en fabrieken in de Marianentrog of op Mt Everest te bouwen.
Het Apollo programma kostte 170 miljard dollar. Ik denk eerder dat het een triljard dollar kost om naar Mars te gaan. Kom op zeg, 1 miljard wtf.
26-10-2010
Sterren razen voort aan 600.000 km per uur
Steven Bloemen van het Instituut voor Sterrenkunde van de Katholieke Universiteit Leuven is er dankzij de Kepler-ruimtetelescoop van de NASA in geslaagd de helderheid en snelheid van sterren te definiëren.
De Kepler is op 6 maart 2009 gelanceerd om op zoek te gaan naar planeten buiten ons zonnestelsel, en meer te leren over de eigenschappen van sterren.
In samenwerking met binnen- en buitenlandse collega's analyseerde Bloemen Kepler-observaties van een sterrenduo (een dubbelster) dat om elkaar heen cirkelt met een periode van minder dan tien uur. Eén van de twee is een zogenaamde witte dwerg, een ster die aan haar levenseinde maar weinig licht meer uitzendt. Bij de andere veel grotere ster zag Kepler een verschil in lichtintensiteit wanneer ze naar ons toe bewoog tegenover wanneer ze van ons weg bewoog. Niettegenstaande het verschil slechts 0,2 procent bedraagt, was het toch mogelijk de snelheid van ster rechtstreeks af te leiden.
"We hebben deze snelheid ook via de meer gebruikelijke manier, spectroscopie, gemeten en vonden (...) een snelheid van ongeveer 600.000 kilometer per uur", zegt Bloemen. Uit de snelheid van de sterren in hun baan is de massa van de sterren af te leiden. Zodoende konden de onderzoekers er zeker van zijn dat het eerste object een witte dwerg is en geen planeet. Het is ongeveer even groot als de Aarde maar heeft 60 procent de massa van de Zon, veel te zwaar voor een planeet. De tweede ster is een heel ander type ster, met een oppervlaktetemperatuur van 35.000 graden Celsius, en 200 keer de diameter van de Aarde. (belga/sps)
(HLN)
Sterren razen voort aan 600.000 km per uur
Steven Bloemen van het Instituut voor Sterrenkunde van de Katholieke Universiteit Leuven is er dankzij de Kepler-ruimtetelescoop van de NASA in geslaagd de helderheid en snelheid van sterren te definiëren.
De Kepler is op 6 maart 2009 gelanceerd om op zoek te gaan naar planeten buiten ons zonnestelsel, en meer te leren over de eigenschappen van sterren.
In samenwerking met binnen- en buitenlandse collega's analyseerde Bloemen Kepler-observaties van een sterrenduo (een dubbelster) dat om elkaar heen cirkelt met een periode van minder dan tien uur. Eén van de twee is een zogenaamde witte dwerg, een ster die aan haar levenseinde maar weinig licht meer uitzendt. Bij de andere veel grotere ster zag Kepler een verschil in lichtintensiteit wanneer ze naar ons toe bewoog tegenover wanneer ze van ons weg bewoog. Niettegenstaande het verschil slechts 0,2 procent bedraagt, was het toch mogelijk de snelheid van ster rechtstreeks af te leiden.
"We hebben deze snelheid ook via de meer gebruikelijke manier, spectroscopie, gemeten en vonden (...) een snelheid van ongeveer 600.000 kilometer per uur", zegt Bloemen. Uit de snelheid van de sterren in hun baan is de massa van de sterren af te leiden. Zodoende konden de onderzoekers er zeker van zijn dat het eerste object een witte dwerg is en geen planeet. Het is ongeveer even groot als de Aarde maar heeft 60 procent de massa van de Zon, veel te zwaar voor een planeet. De tweede ster is een heel ander type ster, met een oppervlaktetemperatuur van 35.000 graden Celsius, en 200 keer de diameter van de Aarde. (belga/sps)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-10-2010
Sterrenkundestudenten geven nieuwe kijk op gas- en stofschijf rondom ster
Onderzoek van twee masterstudenten van het Sterrenkundig Instituut Anton Pannekoek van de Universiteit van Amsterdam heeft een nieuwe kijk opgeleverd op de structuur van de gas- en stofschijf rondom een zogeheten Herbig Be-ster. De door de studenten verrichte metingen hebben geleid tot een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Astrophysical Journal Letters, dat deze week is gepubliceerd.
Studenten Rik van Lieshout en Tullio Bagnoli bestudeerden de Herbig Be-ster MWC 147, een pas gevormde ster van ongeveer zesmaal de massa van de zon. De vraag die de studenten wilden beantwoorden is of zulke 'middelzware' sterren in staat zijn om planeten te vormen.
Herbig Be-sterren zijn omgeven door een schijf met gas- en vaststofdeeltjes. De metingen, die Van Lieshout en Bagnoli deden met de Belgische Mercator-telescoop, geven een nieuwe kijk op de structuur van die schijf. Er blijkt sprake te zijn van een binnen- en een buitenschijf. De binnenschijf is plat en loopt tot vlakbij het steroppervlak door; de buitenschijf is veel dikker en heeft een conische vorm (de vorm van een toeter).
De binnenschijf bestaat volledig uit gas, vanwege de zeer hoge temperatuur door de korte afstand tot MWC 147. De vorming van rotsachtige planeten lijkt in dat deel van de schijf niet mogelijk, omdat daar geen stofkorrels kunnen bestaan. Dit platte deel van de schijf heeft een afmeting die ongeveer overeenkomt met de afstand tussen de zon en Mars in ons zonnestelsel.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenkundestudenten geven nieuwe kijk op gas- en stofschijf rondom ster
Onderzoek van twee masterstudenten van het Sterrenkundig Instituut Anton Pannekoek van de Universiteit van Amsterdam heeft een nieuwe kijk opgeleverd op de structuur van de gas- en stofschijf rondom een zogeheten Herbig Be-ster. De door de studenten verrichte metingen hebben geleid tot een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Astrophysical Journal Letters, dat deze week is gepubliceerd.
Studenten Rik van Lieshout en Tullio Bagnoli bestudeerden de Herbig Be-ster MWC 147, een pas gevormde ster van ongeveer zesmaal de massa van de zon. De vraag die de studenten wilden beantwoorden is of zulke 'middelzware' sterren in staat zijn om planeten te vormen.
Herbig Be-sterren zijn omgeven door een schijf met gas- en vaststofdeeltjes. De metingen, die Van Lieshout en Bagnoli deden met de Belgische Mercator-telescoop, geven een nieuwe kijk op de structuur van die schijf. Er blijkt sprake te zijn van een binnen- en een buitenschijf. De binnenschijf is plat en loopt tot vlakbij het steroppervlak door; de buitenschijf is veel dikker en heeft een conische vorm (de vorm van een toeter).
De binnenschijf bestaat volledig uit gas, vanwege de zeer hoge temperatuur door de korte afstand tot MWC 147. De vorming van rotsachtige planeten lijkt in dat deel van de schijf niet mogelijk, omdat daar geen stofkorrels kunnen bestaan. Dit platte deel van de schijf heeft een afmeting die ongeveer overeenkomt met de afstand tussen de zon en Mars in ons zonnestelsel.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-10-2010
NASA-satelliet meet 'hartslag' van verre sterren
Een internationaal gezelschap van wetenschappers die gebruik maken van gegevens van de NASA-satelliet Kepler, is meer te weten gekomen over de grootte, leeftijd en evolutie van allerlei soorten sterren. De nieuwe inzichten komen voort uit waarnemingen van oscillaties of 'bevingen' bij duizenden sterren.
Het onderzoek van zulke sterbevingen is vergelijkbaar met het onderzoek van aardbevingen, waaruit seismologen informatie afleiden over het inwendige van onze planeet. Van de best onderzochte ster, KIC 11026764, is nu bekend dat hij tweemaal zo groot is als onze zon en ruim een miljard jaar ouder. De ster is momenteel bezig om op te zwellen tot een rode reus.
Ook onderzocht is de veranderlijke ster RR Lyrae. Van deze ster is al meer dan honderd jaar bekend dat hij met een periode van ongeveer 13,5 uur in helderheid toe- en afneemt. Ontdekt is nu dat er bovenop die oscillatie van 13,5 uur nog een tweede regelmatige variatie optreedt, die precies twee keer zo lang duurt. De onderzoekers vermoeden dat de beide cycli verband met elkaar houden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
NASA-satelliet meet 'hartslag' van verre sterren
Een internationaal gezelschap van wetenschappers die gebruik maken van gegevens van de NASA-satelliet Kepler, is meer te weten gekomen over de grootte, leeftijd en evolutie van allerlei soorten sterren. De nieuwe inzichten komen voort uit waarnemingen van oscillaties of 'bevingen' bij duizenden sterren.
Het onderzoek van zulke sterbevingen is vergelijkbaar met het onderzoek van aardbevingen, waaruit seismologen informatie afleiden over het inwendige van onze planeet. Van de best onderzochte ster, KIC 11026764, is nu bekend dat hij tweemaal zo groot is als onze zon en ruim een miljard jaar ouder. De ster is momenteel bezig om op te zwellen tot een rode reus.
Ook onderzocht is de veranderlijke ster RR Lyrae. Van deze ster is al meer dan honderd jaar bekend dat hij met een periode van ongeveer 13,5 uur in helderheid toe- en afneemt. Ontdekt is nu dat er bovenop die oscillatie van 13,5 uur nog een tweede regelmatige variatie optreedt, die precies twee keer zo lang duurt. De onderzoekers vermoeden dat de beide cycli verband met elkaar houden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-10-2010
Astronomen kijken in de toekomst met de Hubble-ruimtetelescoop
Astronomen van het Space Telescope Science Institute in Baltimore (VS), onder wie de Nederlander Roeland van der Marel, hebben tienduizend jaar in de toekomst gekeken. In de toekomst van de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri althans.
Omega Centauri bestaat uit bijna tien miljoen sterren die allemaal om het centrum van de sterrenhoop heen zwermen. Hoewel deze sterren met grote snelheden bewegen, is daar door hun grote afstand op het eerste gezicht weinig van te merken. Pas na jaren zijn kleine verplaatsingen waarneembaar, en dan nog alleen met een instrument als de Hubble-ruimtetelescoop.
Door Hubble-opnamen uit de periode 2002-2006 met elkaar te vergelijken, hebben de astronomen de snelheden en bewegingsrichtingen van meer dan honderdduizend sterren van Omega Centauri in kaart gebracht. Met behulp van deze gegevens hebben zij een filmpje gemaakt dat laat zien hoe deze sterren de komende tienduizend jaar door elkaar krioelen.
De analyse moet meer inzicht geven in de manier waarop sterrenhopen als deze zijn ontstaan. Ook kunnen eventueel aanwezige zwarte gaten met massa's van ruwweg tienduizend zonsmassa's worden opgespoord.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Klik hier voor het filmpje
(allesoversterrenkunde)
Astronomen kijken in de toekomst met de Hubble-ruimtetelescoop
Astronomen van het Space Telescope Science Institute in Baltimore (VS), onder wie de Nederlander Roeland van der Marel, hebben tienduizend jaar in de toekomst gekeken. In de toekomst van de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri althans.
Omega Centauri bestaat uit bijna tien miljoen sterren die allemaal om het centrum van de sterrenhoop heen zwermen. Hoewel deze sterren met grote snelheden bewegen, is daar door hun grote afstand op het eerste gezicht weinig van te merken. Pas na jaren zijn kleine verplaatsingen waarneembaar, en dan nog alleen met een instrument als de Hubble-ruimtetelescoop.
Door Hubble-opnamen uit de periode 2002-2006 met elkaar te vergelijken, hebben de astronomen de snelheden en bewegingsrichtingen van meer dan honderdduizend sterren van Omega Centauri in kaart gebracht. Met behulp van deze gegevens hebben zij een filmpje gemaakt dat laat zien hoe deze sterren de komende tienduizend jaar door elkaar krioelen.
De analyse moet meer inzicht geven in de manier waarop sterrenhopen als deze zijn ontstaan. Ook kunnen eventueel aanwezige zwarte gaten met massa's van ruwweg tienduizend zonsmassa's worden opgespoord.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Klik hier voor het filmpje
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-10-2010
Verre ijsdwergen zijn grote toverballen
De ongeveer duizend kleine hemellichamen die tot nog toe buiten de baan van de planeet Neptunus zijn ontdekt, komen in drie kleuren voor: rood, blauw en wit. Nieuwe modelberekeningen door wetenschappers van NASA's Goddard Space Flight Center laten zien hoe dat kan. Waarschijnlijk hebben de ijsdwergen een gelaagde structuur, net als een toverbal.
Door hun grote afstand is van de verre ijsdwergen zelfs met de beste telescopen weinig meer te zien dan een nietig lichtpuntje. Maar die lichtpuntjes vertonen wel allerlei verschillende tinten, die tot nog toe moeilijk verklaarbaar waren. Het toverbalmodel gaat ervan uit dat de ijsdwergen uit lagen van verschillende kleuren bestaan.
Volgens het model hebben de ijsdwergen een kleine kern van gesteente, die gehuld is in mantels van waterijs (blauwwit) en organisch verbindingen (rood). Welke kleur de ijsdwerg vertoont, hangt van allerlei factoren af, zoals de eroderende werking van de geladen deeltjes van de zon en het optreden van 'ijsvulkanisme'. Dit laatste proces, waarbij relatief schoon waterijs uit de diepte omhoog komt en een nieuwe buitenkorst vormt, zou de blauwe en witte tinten van sommige ijsdwergen kunnen verklaren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoverstererenkunde)
Verre ijsdwergen zijn grote toverballen
De ongeveer duizend kleine hemellichamen die tot nog toe buiten de baan van de planeet Neptunus zijn ontdekt, komen in drie kleuren voor: rood, blauw en wit. Nieuwe modelberekeningen door wetenschappers van NASA's Goddard Space Flight Center laten zien hoe dat kan. Waarschijnlijk hebben de ijsdwergen een gelaagde structuur, net als een toverbal.
Door hun grote afstand is van de verre ijsdwergen zelfs met de beste telescopen weinig meer te zien dan een nietig lichtpuntje. Maar die lichtpuntjes vertonen wel allerlei verschillende tinten, die tot nog toe moeilijk verklaarbaar waren. Het toverbalmodel gaat ervan uit dat de ijsdwergen uit lagen van verschillende kleuren bestaan.
Volgens het model hebben de ijsdwergen een kleine kern van gesteente, die gehuld is in mantels van waterijs (blauwwit) en organisch verbindingen (rood). Welke kleur de ijsdwerg vertoont, hangt van allerlei factoren af, zoals de eroderende werking van de geladen deeltjes van de zon en het optreden van 'ijsvulkanisme'. Dit laatste proces, waarbij relatief schoon waterijs uit de diepte omhoog komt en een nieuwe buitenkorst vormt, zou de blauwe en witte tinten van sommige ijsdwergen kunnen verklaren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoverstererenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-10-2010
Ruimte wemelt van de buckyballen
Sterrenkundigen hebben grote hoeveelheden buckminsterfullereen ontdekt - niet alleen in ons eigen Melkwegstelsel, maar ook in de Kleine Magelhaense Wolk, een klein, naburige sterrenstelsel. Deze uit zestig koolstofatomen bestaande, bolvormige moleculen zijn beter bekend als buckyballen.
Het bestaan van deze 'koolstofballetjes' werd nog maar 25 jaar geleden aangetoond in een laboratorium op aarde. En pas enkele maanden geleden slaagde de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer er voor het eerst in om buckyballen in de ruimte op te sporen. Op dat moment was nog onduidelijk hoe toevallig die ontdekking was.
Inmiddels is duidelijk geworden dat de ruimte wemelt van de buckyballen. Ze blijken niet alleen voor te komen in de omgeving van stervende sterren, die wolken stof uitstoten, maar ook in de vrijwel lege ruimte tussen de sterren. Opmerkelijk genoeg zijn de buckyballen ook te vinden in omgevingen waar veel waterstof is - dit terwijl uit laboratoriumonderzoek juist was gebleken dat waterstofatomen de vorming van de bolvormige moleculen hinderden.
De implicaties van deze ontdekking kunnen vérstrekkend zijn. Buckyballen kunnen fungeren als kleine, beschermende 'kooitjes' voor andere moleculen en atomen. Het vermoeden bestaat dat zij een belangrijke rol hebben gespeeld bij het op aarde afleveren van allerlei stoffen die van belang waren voor het ontstaan van het leven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ruimte wemelt van de buckyballen
Sterrenkundigen hebben grote hoeveelheden buckminsterfullereen ontdekt - niet alleen in ons eigen Melkwegstelsel, maar ook in de Kleine Magelhaense Wolk, een klein, naburige sterrenstelsel. Deze uit zestig koolstofatomen bestaande, bolvormige moleculen zijn beter bekend als buckyballen.
Het bestaan van deze 'koolstofballetjes' werd nog maar 25 jaar geleden aangetoond in een laboratorium op aarde. En pas enkele maanden geleden slaagde de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer er voor het eerst in om buckyballen in de ruimte op te sporen. Op dat moment was nog onduidelijk hoe toevallig die ontdekking was.
Inmiddels is duidelijk geworden dat de ruimte wemelt van de buckyballen. Ze blijken niet alleen voor te komen in de omgeving van stervende sterren, die wolken stof uitstoten, maar ook in de vrijwel lege ruimte tussen de sterren. Opmerkelijk genoeg zijn de buckyballen ook te vinden in omgevingen waar veel waterstof is - dit terwijl uit laboratoriumonderzoek juist was gebleken dat waterstofatomen de vorming van de bolvormige moleculen hinderden.
De implicaties van deze ontdekking kunnen vérstrekkend zijn. Buckyballen kunnen fungeren als kleine, beschermende 'kooitjes' voor andere moleculen en atomen. Het vermoeden bestaat dat zij een belangrijke rol hebben gespeeld bij het op aarde afleveren van allerlei stoffen die van belang waren voor het ontstaan van het leven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-10-2010
Astronomen ontdekken zwaarste neutronenster ooit
Een team astronomen, onder wie de Nederlander Jason Hessels (ASTRON/UvA), heeft met de Green Bank Telescope in West Virginia de zwaarste neutronenster tot nu toe gevonden. Deze ontdekking zet verschillende theorieën binnen de natuur- en sterrenkunde op hun kop. Het resultaat wordt op 28 oktober in Nature gepubliceerd.
Neutronenster PSR J1614-2230, die samen met een witte dwergster een bijzonder dubbelstersysteem vormt, is bijna twee keer zo zwaar als onze zon. 'Dit is verrassend', zegt hoofdauteur Paul Demorest van het Amerikaanse National Radio Astronomy Observatory (NRAO), 'want veel theoretische modellen voor de inwendige samenstelling van zulke sterren hadden zo'n grote massa niet voorspeld.'
Een neutronenster is de ineengestorte kern van een zware ster, die overblijft als de ster aan het eind van zijn leven als supernova explodeert. Al zijn massa is samengeperst in een bol met een diameter van slechts ongeveer twintig kilometer, waardoor de protonen en elektronen zijn samengesmolten tot neutronen. Een theelepel neutronenster-materie weegt meer dan 500 miljoen ton.
Om de massa van neutronenster PSR J1614-2230 te kunnen meten, hebben de astronomen gebruik gemaakt de regelmatige flitsen radiostraling die deze uitzendt. Elke keer als deze radiopulsen vanaf de aarde gezien vlak langs de begeleidende dwergster gaan, worden ze een beetje vertraagd. Dit relativistische effect kan worden gebruikt om de massa van zowel de pulserende neutronenster als zijn begeleider te meten.
Vooraf hadden de astronomen de massa van de neutronenster geschat op 1,4 zonsmassa. Ze waren dus verbaasd dat hij in werkelijkheid 1,97 keer zo zwaar is als de zon. Zelfs de theoretische modellen die stellen dat neutronensterren ook exotische deeltjes zoals hyperonen of kaonen bevatten, kunnen dit meetresultaat niet verklaren.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesovertserrenkunde)
Astronomen ontdekken zwaarste neutronenster ooit
Een team astronomen, onder wie de Nederlander Jason Hessels (ASTRON/UvA), heeft met de Green Bank Telescope in West Virginia de zwaarste neutronenster tot nu toe gevonden. Deze ontdekking zet verschillende theorieën binnen de natuur- en sterrenkunde op hun kop. Het resultaat wordt op 28 oktober in Nature gepubliceerd.
Neutronenster PSR J1614-2230, die samen met een witte dwergster een bijzonder dubbelstersysteem vormt, is bijna twee keer zo zwaar als onze zon. 'Dit is verrassend', zegt hoofdauteur Paul Demorest van het Amerikaanse National Radio Astronomy Observatory (NRAO), 'want veel theoretische modellen voor de inwendige samenstelling van zulke sterren hadden zo'n grote massa niet voorspeld.'
Een neutronenster is de ineengestorte kern van een zware ster, die overblijft als de ster aan het eind van zijn leven als supernova explodeert. Al zijn massa is samengeperst in een bol met een diameter van slechts ongeveer twintig kilometer, waardoor de protonen en elektronen zijn samengesmolten tot neutronen. Een theelepel neutronenster-materie weegt meer dan 500 miljoen ton.
Om de massa van neutronenster PSR J1614-2230 te kunnen meten, hebben de astronomen gebruik gemaakt de regelmatige flitsen radiostraling die deze uitzendt. Elke keer als deze radiopulsen vanaf de aarde gezien vlak langs de begeleidende dwergster gaan, worden ze een beetje vertraagd. Dit relativistische effect kan worden gebruikt om de massa van zowel de pulserende neutronenster als zijn begeleider te meten.
Vooraf hadden de astronomen de massa van de neutronenster geschat op 1,4 zonsmassa. Ze waren dus verbaasd dat hij in werkelijkheid 1,97 keer zo zwaar is als de zon. Zelfs de theoretische modellen die stellen dat neutronensterren ook exotische deeltjes zoals hyperonen of kaonen bevatten, kunnen dit meetresultaat niet verklaren.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesovertserrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-10-2010
Komeet Hartley 2 met radar bekeken
Precies een week voordat de ruimtesonde Deep Impact close-ups van komeet Hartley 2 zal maken, hebben wetenschappers al een tipje van de sluier opgelicht. Opnamen die met de Arecibo Planetary Radar zijn gemaakt, laten een ruim twee kilometer groot, enigszins kegelvormig object zien.
De radarbeelden zijn gemaakt vanaf 24 oktober, vier dagen nadat komeet Hartley 2 zijn kleinste afstand tot de aarde bereikte - een slordige 18 miljoen kilometer. Ruimtesonde Deep Impact zal de komeet straks van veel kleinere afstand bekijken (700 kilometer).
Het radaronderzoek is bedoeld om een indruk te krijgen van wat de ruimtesonde ongeveer te wachten staat. Nu is al bekend dat de ijskern van de komeet ongeveer 2200 meter lang is en eens in de achttien uur rondwentelt. Daarnaast zijn metingen gedaan van de grootte, snelheid en bewegingsrichting van de deeltjes die de komeet uitstoot. De vluchtleiding van NASA zal deze gegevens gebruiken om Deep Impact zo nodig een laatste koerswijziging te geven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Komeet Hartley 2 met radar bekeken
Precies een week voordat de ruimtesonde Deep Impact close-ups van komeet Hartley 2 zal maken, hebben wetenschappers al een tipje van de sluier opgelicht. Opnamen die met de Arecibo Planetary Radar zijn gemaakt, laten een ruim twee kilometer groot, enigszins kegelvormig object zien.
De radarbeelden zijn gemaakt vanaf 24 oktober, vier dagen nadat komeet Hartley 2 zijn kleinste afstand tot de aarde bereikte - een slordige 18 miljoen kilometer. Ruimtesonde Deep Impact zal de komeet straks van veel kleinere afstand bekijken (700 kilometer).
Het radaronderzoek is bedoeld om een indruk te krijgen van wat de ruimtesonde ongeveer te wachten staat. Nu is al bekend dat de ijskern van de komeet ongeveer 2200 meter lang is en eens in de achttien uur rondwentelt. Daarnaast zijn metingen gedaan van de grootte, snelheid en bewegingsrichting van de deeltjes die de komeet uitstoot. De vluchtleiding van NASA zal deze gegevens gebruiken om Deep Impact zo nodig een laatste koerswijziging te geven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-11-2010
Ringen Saturnus golven zoals mini-Melkwegstelsel
Wetenschappers denken eindelijk te weten waarom een van de meest dynamische gebieden in het ringenstelsel van Saturnus zo'n onregelmatige en veranderlijke vorm heeft. De ringen gedragen zich zoals een miniatuurversie van ons eigen Melkwegstelsel.
Dit nieuwe inzicht is gebaseerd op opnamen die door de ruimtesonde Cassini zijn gemaakt van de zogeheten B-ring van Saturnus. Al sinds de ontdekking van de verstoringen aan de buitenrand van de B-ring, dertig jaar geleden, was duidelijk dat deze slechts zeer ten dele konden worden toegeschreven aan de zwaartekrachtsinvloed van naburige manen.
Uit analyse van duizenden Cassini-opnamen is nu gebleken dat de verstoringen een optelsom zijn van een aantal onafhankelijk roterende golfpatronen. In een medium waarin de deeltjesdichtheid groot genoeg is en dat scherp begrensd is, ontstaan zulke oscillaties spontaan.
Astronomen denken dat dergelijke 'natuurlijke' oscillaties ook in andere schijfsystemen voorkomen, zoals in spiraalvormige sterrenstelsels en in de protoplanetaire schijven rond jonge sterren. Maar de B-ring van Saturnus is de eerste plek waar ze ook daadwerkelijk zijn waargenomen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ringen Saturnus golven zoals mini-Melkwegstelsel
Wetenschappers denken eindelijk te weten waarom een van de meest dynamische gebieden in het ringenstelsel van Saturnus zo'n onregelmatige en veranderlijke vorm heeft. De ringen gedragen zich zoals een miniatuurversie van ons eigen Melkwegstelsel.
Dit nieuwe inzicht is gebaseerd op opnamen die door de ruimtesonde Cassini zijn gemaakt van de zogeheten B-ring van Saturnus. Al sinds de ontdekking van de verstoringen aan de buitenrand van de B-ring, dertig jaar geleden, was duidelijk dat deze slechts zeer ten dele konden worden toegeschreven aan de zwaartekrachtsinvloed van naburige manen.
Uit analyse van duizenden Cassini-opnamen is nu gebleken dat de verstoringen een optelsom zijn van een aantal onafhankelijk roterende golfpatronen. In een medium waarin de deeltjesdichtheid groot genoeg is en dat scherp begrensd is, ontstaan zulke oscillaties spontaan.
Astronomen denken dat dergelijke 'natuurlijke' oscillaties ook in andere schijfsystemen voorkomen, zoals in spiraalvormige sterrenstelsels en in de protoplanetaire schijven rond jonge sterren. Maar de B-ring van Saturnus is de eerste plek waar ze ook daadwerkelijk zijn waargenomen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-11-2010
Ook kosmisch klimaat kende periode van opwarming
Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat het heelal vroeg in zijn geschiedenis een opwarming heeft doorgemaakt. Dat blijkt uit metingen van de temperatuur van het gas dat zich tussen sterrenstelsels bevindt. Uit die metingen blijkt dat deze temperatuur in de periode tussen één en drieënhalf miljard jaar na de oerknal is gestegen. De oorzaak ligt hoogstwaarschijnlijk bij de enorme energieproductie van jonge, actieve sterrenstelsels, die quasars worden genoemd.
Vroeg in de kosmische geschiedenis zat het overgrote deel van alle materie nog niet in sterren en sterrenstelsels, maar in ijle gaswolken. De temperatuur van deze gaswolken kan worden gemeten door het licht van quasars te analyseren. In het spectrum van deze extreem heldere, verre objecten laat elke gaswolk die zich in de gezichtslijn bevindt een soort vingerafdruk achter waaruit allerlei eigenschappen kunnen worden afgeleid, waaronder de afstand en de temperatuur van de gaswolk.
Uit de metingen blijkt dat de gastemperatuur één miljard jaar na de oerknal 'slechts' 8000 graden bedroeg. Tweeëneenhalf miljard jaar later was dat opgelopen tot minstens 12.000 graden, terwijl de uitdijing van het heelal juist tot afkoeling leidde. Iets moet de boel dus hebben opgewarmd, en volgens de astronomen waren dezelfde quasars de belangrijkste energiebron van die tijd. In de genoemde periode namen deze objecten sterk in aantal toe.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ook kosmisch klimaat kende periode van opwarming
Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat het heelal vroeg in zijn geschiedenis een opwarming heeft doorgemaakt. Dat blijkt uit metingen van de temperatuur van het gas dat zich tussen sterrenstelsels bevindt. Uit die metingen blijkt dat deze temperatuur in de periode tussen één en drieënhalf miljard jaar na de oerknal is gestegen. De oorzaak ligt hoogstwaarschijnlijk bij de enorme energieproductie van jonge, actieve sterrenstelsels, die quasars worden genoemd.
Vroeg in de kosmische geschiedenis zat het overgrote deel van alle materie nog niet in sterren en sterrenstelsels, maar in ijle gaswolken. De temperatuur van deze gaswolken kan worden gemeten door het licht van quasars te analyseren. In het spectrum van deze extreem heldere, verre objecten laat elke gaswolk die zich in de gezichtslijn bevindt een soort vingerafdruk achter waaruit allerlei eigenschappen kunnen worden afgeleid, waaronder de afstand en de temperatuur van de gaswolk.
Uit de metingen blijkt dat de gastemperatuur één miljard jaar na de oerknal 'slechts' 8000 graden bedroeg. Tweeëneenhalf miljard jaar later was dat opgelopen tot minstens 12.000 graden, terwijl de uitdijing van het heelal juist tot afkoeling leidde. Iets moet de boel dus hebben opgewarmd, en volgens de astronomen waren dezelfde quasars de belangrijkste energiebron van die tijd. In de genoemde periode namen deze objecten sterk in aantal toe.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
NASA probe delivers dazzling portraits of a comet aglow
Deep Impact takes thousands of pictures during flyby
A NASA spacecraft has beamed back the first close-up photos from its rendezvous with a comet — and the images show an ice ball that looks like a giant chicken drumstick, or perhaps a peanut or bowling pin.
Deep Impact zoomed to within 435 miles (700 kilometers) of Comet Hartley 2 at 10:01 a.m. ET Thursday, and the probe beamed down its first close-up shots an hour later
Cheers erupted in the Mission Control room of NASA's Jet Propulsion Laboratory as five high-resolution images of the mile-wide (1.6-kilometer-wide) comet flashed up on a big screen.
Mission scientists hope the data gained during the rendezvous will reveal what Hartley 2's icy nucleus is made of. By comparing Hartley 2 to the four other comets spacecraft have visited, they're hoping to gain a better understanding of comet structure and behavior, and perhaps of the solar system's formation.
"This comet is unlike any we've visited before, and we don't know what we're going to find," Mike A'Hearn of the University of Maryland, principal investigator of Deep Impact's mission, said before the encounter.
During the encounter, the spacecraft was programmed to snap about 118,000 images, NASA officials said.
A long road to Hartley 2
The $252 million Deep Impact spacecraft took a circuitous route to Comet Hartley 2.
NASA launched the current spacecraft in 2005 to serve as a mother ship for the Deep Impact mission, which intentionally sent an impactor probe crashing into Comet Tempel 1 in July 2005 to study the object's composition.
After that mission ended, NASA decided to squeeze some more life out of the Deep Impact observer spacecraft. They planned to send it after a comet named Boethin, aiming for a close flyby in
December 2008. But that didn't pan out because Boethin vanished, likely breaking up into many tiny pieces.
So researchers settled instead on Comet Hartley 2, a small ice ball that makes a long, looping trip around the sun once every 6 years. The comet was discovered in 1986 by Australian astronomer Malcolm Hartley.
On June 27 of this year, Deep Impact whipped past Earth, using our planet's gravity to set it on a course for Hartley 2. The extended mission to rendezvous with Comet Hartley 2 costs about $42 million, NASA says.
In September, Deep Impact went into approach mode as it neared its icy target, taking pictures and gathering data to prepare for the flyby. It switched to encounter mode on Wednesday. Deep Impact locked its instruments two telescopes with digital color cameras and an infrared spectrometer on Hartley 2, and the data started pouring in.
Deep Impact will continue photographing Comet Hartley 2 for about three weeks as the comet speeds off into the dark reaches of space. After that point, the spacecraft's comet-watching mission will be basically over, and Deep Impact will be decommissioned after a final calibration run, NASA officials said.
The spacecraft can retire with its head held high, having delivered on two separate comet-hunting missions, mission managers said.
"This is going to give us the most extensive observation of a comet to date," said Tim Larson of NASA's Jet Propulsion Laboratory. Larson is project manager of Deep Impact's mission to Hartley 2, which NASA calls EPOXI.
Waiting for the data deluge
Data from the close approach will continue to download through Saturday.
NASA's broad EPOXI mission has been using the recycled and repurposed Deep Impact spacecraft to track and study various celestial objects. The name "EPOXI" is derived from the mission's dual science investigations the Extrasolar Planet Observation and Characterization (EPOCh) and Deep Impact Extended Investigations (DIXI).
http://www.msnbc.msn.com
Foto's
[ Bericht 1% gewijzigd door -CRASH- op 04-11-2010 22:32:37 ]
Deep Impact takes thousands of pictures during flyby
A NASA spacecraft has beamed back the first close-up photos from its rendezvous with a comet — and the images show an ice ball that looks like a giant chicken drumstick, or perhaps a peanut or bowling pin.
Deep Impact zoomed to within 435 miles (700 kilometers) of Comet Hartley 2 at 10:01 a.m. ET Thursday, and the probe beamed down its first close-up shots an hour later
Cheers erupted in the Mission Control room of NASA's Jet Propulsion Laboratory as five high-resolution images of the mile-wide (1.6-kilometer-wide) comet flashed up on a big screen.
Mission scientists hope the data gained during the rendezvous will reveal what Hartley 2's icy nucleus is made of. By comparing Hartley 2 to the four other comets spacecraft have visited, they're hoping to gain a better understanding of comet structure and behavior, and perhaps of the solar system's formation.
"This comet is unlike any we've visited before, and we don't know what we're going to find," Mike A'Hearn of the University of Maryland, principal investigator of Deep Impact's mission, said before the encounter.
During the encounter, the spacecraft was programmed to snap about 118,000 images, NASA officials said.
A long road to Hartley 2
The $252 million Deep Impact spacecraft took a circuitous route to Comet Hartley 2.
NASA launched the current spacecraft in 2005 to serve as a mother ship for the Deep Impact mission, which intentionally sent an impactor probe crashing into Comet Tempel 1 in July 2005 to study the object's composition.
After that mission ended, NASA decided to squeeze some more life out of the Deep Impact observer spacecraft. They planned to send it after a comet named Boethin, aiming for a close flyby in
December 2008. But that didn't pan out because Boethin vanished, likely breaking up into many tiny pieces.
So researchers settled instead on Comet Hartley 2, a small ice ball that makes a long, looping trip around the sun once every 6 years. The comet was discovered in 1986 by Australian astronomer Malcolm Hartley.
On June 27 of this year, Deep Impact whipped past Earth, using our planet's gravity to set it on a course for Hartley 2. The extended mission to rendezvous with Comet Hartley 2 costs about $42 million, NASA says.
In September, Deep Impact went into approach mode as it neared its icy target, taking pictures and gathering data to prepare for the flyby. It switched to encounter mode on Wednesday. Deep Impact locked its instruments two telescopes with digital color cameras and an infrared spectrometer on Hartley 2, and the data started pouring in.
Deep Impact will continue photographing Comet Hartley 2 for about three weeks as the comet speeds off into the dark reaches of space. After that point, the spacecraft's comet-watching mission will be basically over, and Deep Impact will be decommissioned after a final calibration run, NASA officials said.
The spacecraft can retire with its head held high, having delivered on two separate comet-hunting missions, mission managers said.
"This is going to give us the most extensive observation of a comet to date," said Tim Larson of NASA's Jet Propulsion Laboratory. Larson is project manager of Deep Impact's mission to Hartley 2, which NASA calls EPOXI.
Waiting for the data deluge
Data from the close approach will continue to download through Saturday.
NASA's broad EPOXI mission has been using the recycled and repurposed Deep Impact spacecraft to track and study various celestial objects. The name "EPOXI" is derived from the mission's dual science investigations the Extrasolar Planet Observation and Characterization (EPOCh) and Deep Impact Extended Investigations (DIXI).
http://www.msnbc.msn.com
Foto's
[ Bericht 1% gewijzigd door -CRASH- op 04-11-2010 22:32:37 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Dit is een geweldige doorbraak. Tenminste als het niet afloopt als die zogenaamde 2.1 +/- 0.2 zonsmassa neutronenster uit 2006 die met dezelfde methode werd gevonden.quote:Op vrijdag 29 oktober 2010 08:03 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
27-10-2010
Astronomen ontdekken zwaarste neutronenster ooit
[ afbeelding ]
Een team astronomen, onder wie de Nederlander Jason Hessels (ASTRON/UvA), heeft met de Green Bank Telescope in West Virginia de zwaarste neutronenster tot nu toe gevonden. Deze ontdekking zet verschillende theorieën binnen de natuur- en sterrenkunde op hun kop. Het resultaat wordt op 28 oktober in Nature gepubliceerd.
Neutronenster PSR J1614-2230, die samen met een witte dwergster een bijzonder dubbelstersysteem vormt, is bijna twee keer zo zwaar als onze zon. 'Dit is verrassend', zegt hoofdauteur Paul Demorest van het Amerikaanse National Radio Astronomy Observatory (NRAO), 'want veel theoretische modellen voor de inwendige samenstelling van zulke sterren hadden zo'n grote massa niet voorspeld.'
Een neutronenster is de ineengestorte kern van een zware ster, die overblijft als de ster aan het eind van zijn leven als supernova explodeert. Al zijn massa is samengeperst in een bol met een diameter van slechts ongeveer twintig kilometer, waardoor de protonen en elektronen zijn samengesmolten tot neutronen. Een theelepel neutronenster-materie weegt meer dan 500 miljoen ton.
Om de massa van neutronenster PSR J1614-2230 te kunnen meten, hebben de astronomen gebruik gemaakt de regelmatige flitsen radiostraling die deze uitzendt. Elke keer als deze radiopulsen vanaf de aarde gezien vlak langs de begeleidende dwergster gaan, worden ze een beetje vertraagd. Dit relativistische effect kan worden gebruikt om de massa van zowel de pulserende neutronenster als zijn begeleider te meten.
Vooraf hadden de astronomen de massa van de neutronenster geschat op 1,4 zonsmassa. Ze waren dus verbaasd dat hij in werkelijkheid 1,97 keer zo zwaar is als de zon. Zelfs de theoretische modellen die stellen dat neutronensterren ook exotische deeltjes zoals hyperonen of kaonen bevatten, kunnen dit meetresultaat niet verklaren.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesovertserrenkunde)
(http://adsabs.harvard.edu/abs/2006AdSpR..38.2721N)
Prachtige foto's!quote:Op donderdag 4 november 2010 22:14 schreef -CRASH- het volgende:
NASA probe delivers dazzling portraits of a comet aglow
Deep Impact takes thousands of pictures during flyby
[ afbeelding ]
A NASA spacecraft has beamed back the first close-up photos from its rendezvous with a comet — and the images show an ice ball that looks like a giant chicken drumstick, or perhaps a peanut or bowling pin.
Deep Impact zoomed to within 435 miles (700 kilometers) of Comet Hartley 2 at 10:01 a.m. ET Thursday, and the probe beamed down its first close-up shots an hour later
Cheers erupted in the Mission Control room of NASA's Jet Propulsion Laboratory as five high-resolution images of the mile-wide (1.6-kilometer-wide) comet flashed up on a big screen.
[ afbeelding ]
Mission scientists hope the data gained during the rendezvous will reveal what Hartley 2's icy nucleus is made of. By comparing Hartley 2 to the four other comets spacecraft have visited, they're hoping to gain a better understanding of comet structure and behavior, and perhaps of the solar system's formation.
"This comet is unlike any we've visited before, and we don't know what we're going to find," Mike A'Hearn of the University of Maryland, principal investigator of Deep Impact's mission, said before the encounter.
During the encounter, the spacecraft was programmed to snap about 118,000 images, NASA officials said.
A long road to Hartley 2
The $252 million Deep Impact spacecraft took a circuitous route to Comet Hartley 2.
NASA launched the current spacecraft in 2005 to serve as a mother ship for the Deep Impact mission, which intentionally sent an impactor probe crashing into Comet Tempel 1 in July 2005 to study the object's composition.
After that mission ended, NASA decided to squeeze some more life out of the Deep Impact observer spacecraft. They planned to send it after a comet named Boethin, aiming for a close flyby in
December 2008. But that didn't pan out because Boethin vanished, likely breaking up into many tiny pieces.
So researchers settled instead on Comet Hartley 2, a small ice ball that makes a long, looping trip around the sun once every 6 years. The comet was discovered in 1986 by Australian astronomer Malcolm Hartley.
On June 27 of this year, Deep Impact whipped past Earth, using our planet's gravity to set it on a course for Hartley 2. The extended mission to rendezvous with Comet Hartley 2 costs about $42 million, NASA says.
In September, Deep Impact went into approach mode as it neared its icy target, taking pictures and gathering data to prepare for the flyby. It switched to encounter mode on Wednesday. Deep Impact locked its instruments two telescopes with digital color cameras and an infrared spectrometer on Hartley 2, and the data started pouring in.
Deep Impact will continue photographing Comet Hartley 2 for about three weeks as the comet speeds off into the dark reaches of space. After that point, the spacecraft's comet-watching mission will be basically over, and Deep Impact will be decommissioned after a final calibration run, NASA officials said.
The spacecraft can retire with its head held high, having delivered on two separate comet-hunting missions, mission managers said.
"This is going to give us the most extensive observation of a comet to date," said Tim Larson of NASA's Jet Propulsion Laboratory. Larson is project manager of Deep Impact's mission to Hartley 2, which NASA calls EPOXI.
Waiting for the data deluge
Data from the close approach will continue to download through Saturday.
NASA's broad EPOXI mission has been using the recycled and repurposed Deep Impact spacecraft to track and study various celestial objects. The name "EPOXI" is derived from the mission's dual science investigations the Extrasolar Planet Observation and Characterization (EPOCh) and Deep Impact Extended Investigations (DIXI).
http://www.msnbc.msn.com
Foto's
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Op vrijdag 5 november 2010 01:34 schreef scalefactor het volgende:
[..]
Dit is een geweldige doorbraak. Tenminste als het niet afloopt als die zogenaamde 2.1 +/- 0.2 zonsmassa neutronenster uit 2006 die met dezelfde methode werd gevonden.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-11-2010
Vijf nieuwe sterrenstelsels in kaart gebracht
© afp
Een internationaal team sterrenkundigen, waaronder Jacopo Fritz van de Universiteit Gent, bracht vijf nieuwe sterrenstelsels in beeld met behulp van instrumenten op de Herschel ruimtetelescoop, de in 2009 gelanceerde satelliet van het European Space Agency. De analyse van de eerste data uit het "Herschel-Atlas" project verschijnt morgen in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
Het team slaagde erin om met behulp van het fenomeen van de "zwaartekrachtlenzen" verre sterrenstelsels uit het vroege universum te zien. Een kosmische zwaartekrachtlens is een natuurlijk fenomeen waarbij een zeer sterk zwaartekrachtveld, zoals een sterrenstelsel of een groep sterrenstelsels, het licht van een achterliggend voorwerp afbuigt en versterkt. Concreet betekent het dat objecten in de ruimte gezien kunnen worden, die anders verborgen blijven.
"Het zoeken naar zwaartekrachtlenzen met radiogolven was voorheen enorm tijdsintensief en slechts één op de tien bleek een bruikbare zwaartekrachtlens," aldus sterrenkundige Jacopo Fritz van het Sterrenkundig Observatorium (UGent). "Met behulp van fotocamera's en spectrometers (SPIRE en PACS) op de Herschel telescoop werden in het verre infrarood en op submillimeter golflengten nieuwe bruikbare zwaartekrachtlenzen in beeld gebracht. We kunnen daardoor terugkijken in de tijd en inzichten verwerven hoe de bouwstenen van het universum ontstaan en evolueren."
Na analyse van de eerste beelden van het "Herschel-Atlas" project kwamen vijf heldere nieuwe sterrenstelsels aan het licht. De sterrenkundigen vermoeden dat ze met de nieuwe techniek nog veel meer verre sterrenstelsels zullen ontdekken. (belga/gb)
(HLN)
Vijf nieuwe sterrenstelsels in kaart gebracht
© afp
Een internationaal team sterrenkundigen, waaronder Jacopo Fritz van de Universiteit Gent, bracht vijf nieuwe sterrenstelsels in beeld met behulp van instrumenten op de Herschel ruimtetelescoop, de in 2009 gelanceerde satelliet van het European Space Agency. De analyse van de eerste data uit het "Herschel-Atlas" project verschijnt morgen in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
Het team slaagde erin om met behulp van het fenomeen van de "zwaartekrachtlenzen" verre sterrenstelsels uit het vroege universum te zien. Een kosmische zwaartekrachtlens is een natuurlijk fenomeen waarbij een zeer sterk zwaartekrachtveld, zoals een sterrenstelsel of een groep sterrenstelsels, het licht van een achterliggend voorwerp afbuigt en versterkt. Concreet betekent het dat objecten in de ruimte gezien kunnen worden, die anders verborgen blijven.
"Het zoeken naar zwaartekrachtlenzen met radiogolven was voorheen enorm tijdsintensief en slechts één op de tien bleek een bruikbare zwaartekrachtlens," aldus sterrenkundige Jacopo Fritz van het Sterrenkundig Observatorium (UGent). "Met behulp van fotocamera's en spectrometers (SPIRE en PACS) op de Herschel telescoop werden in het verre infrarood en op submillimeter golflengten nieuwe bruikbare zwaartekrachtlenzen in beeld gebracht. We kunnen daardoor terugkijken in de tijd en inzichten verwerven hoe de bouwstenen van het universum ontstaan en evolueren."
Na analyse van de eerste beelden van het "Herschel-Atlas" project kwamen vijf heldere nieuwe sterrenstelsels aan het licht. De sterrenkundigen vermoeden dat ze met de nieuwe techniek nog veel meer verre sterrenstelsels zullen ontdekken. (belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-11-2010
Nieuw soort maangesteente ontdekt
Voor het eerst in tientallen jaren hebben astronomen een nieuw soort gesteente ontdekt op de maan. Het waarschijnlijk zeer oude gesteente bevindt zich in een groot inslagbekken aan de achterkant van de maan.
Het gesteente, dat ontdekt is met een instrument van de Indiase maansonde Chandrayaan-1, bestaat uit een mengsel van de mineralen orthopyroxeen, olivijn en spinel. Vooral de hoeveelheid spinel is verrassend, omdat het elders op de maan heel schaars is.
Wat de exacte oorsprong is van het gesteente, dat zich diep in het inslagbekken Moscovience bevindt, is nog onduidelijk. Volgens de onderzoekers zou het een overblijfsel kunnen zijn uit de prille begintijd van de maan, toen dit hemellichaam nog maar net begon af te koelen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Nieuw soort maangesteente ontdekt
Voor het eerst in tientallen jaren hebben astronomen een nieuw soort gesteente ontdekt op de maan. Het waarschijnlijk zeer oude gesteente bevindt zich in een groot inslagbekken aan de achterkant van de maan.
Het gesteente, dat ontdekt is met een instrument van de Indiase maansonde Chandrayaan-1, bestaat uit een mengsel van de mineralen orthopyroxeen, olivijn en spinel. Vooral de hoeveelheid spinel is verrassend, omdat het elders op de maan heel schaars is.
Wat de exacte oorsprong is van het gesteente, dat zich diep in het inslagbekken Moscovience bevindt, is nog onduidelijk. Volgens de onderzoekers zou het een overblijfsel kunnen zijn uit de prille begintijd van de maan, toen dit hemellichaam nog maar net begon af te koelen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-11-2010
Kosmisch curiosum is de nagloed van een quasar
Twee jaar geleden ontdekte de Heerlense onderwijzeres Hanny van Arkel een merkwaardig groen object op een van de vele plaatjes van het zogeheten Galaxy Zoo-project. Tot nog toe was onduidelijk wat 'Hanny's Voorwerp' nu precies moest voorstellen. Maar een internationaal team van onderzoekers denkt daar nu achter te zijn.
Hun onderzoek bevestigt dat Hanny's Voorwerp een grote gaswolk in de ruimte is, die tot gloeien is gebracht door de straling van een relatief nabije quasar - een sterrenstelsel met een superzwaar zwart gat in zijn kern. Doorgaans produceren quasars enorme hoeveelheden energie, maar in dit geval lijkt het om een uitgeput exemplaar te gaan. De straling die hij uitzond vervolgt echter nog gewoon zijn weg door de ruimte en kan onderweg gaswolken doen oplichten.
De quasar vertoont zich nu als een normaal, onopvallend sterrenstelsel op 70.000 lichtjaar van Hanny's Voorwerp. Dat betekent dat de quasar 70.000 jaar geleden nog actief moet zijn geweest. Hieruit kan worden geconcludeerd dat het 'uitdoven' van de quasar - naar kosmische maatstaven - heel snel moet zijn gegaan.
Tot nog toe gingen astronomen ervan uit dat de superzware zwarte gaten die quasars van energie voorzien nog miljoenen jaren nasputteren als ze geen nieuwe materie meer krijgen toegevoerd. Hanny's Voorwerp bewijst echter dat de energieproductie vrij abrupt kan stoppen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kosmisch curiosum is de nagloed van een quasar
Twee jaar geleden ontdekte de Heerlense onderwijzeres Hanny van Arkel een merkwaardig groen object op een van de vele plaatjes van het zogeheten Galaxy Zoo-project. Tot nog toe was onduidelijk wat 'Hanny's Voorwerp' nu precies moest voorstellen. Maar een internationaal team van onderzoekers denkt daar nu achter te zijn.
Hun onderzoek bevestigt dat Hanny's Voorwerp een grote gaswolk in de ruimte is, die tot gloeien is gebracht door de straling van een relatief nabije quasar - een sterrenstelsel met een superzwaar zwart gat in zijn kern. Doorgaans produceren quasars enorme hoeveelheden energie, maar in dit geval lijkt het om een uitgeput exemplaar te gaan. De straling die hij uitzond vervolgt echter nog gewoon zijn weg door de ruimte en kan onderweg gaswolken doen oplichten.
De quasar vertoont zich nu als een normaal, onopvallend sterrenstelsel op 70.000 lichtjaar van Hanny's Voorwerp. Dat betekent dat de quasar 70.000 jaar geleden nog actief moet zijn geweest. Hieruit kan worden geconcludeerd dat het 'uitdoven' van de quasar - naar kosmische maatstaven - heel snel moet zijn gegaan.
Tot nog toe gingen astronomen ervan uit dat de superzware zwarte gaten die quasars van energie voorzien nog miljoenen jaren nasputteren als ze geen nieuwe materie meer krijgen toegevoerd. Hanny's Voorwerp bewijst echter dat de energieproductie vrij abrupt kan stoppen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-11-2010
Neutronensterren zijn te zwak voor sommige gammaflitsen
Lange gammaflitsen worden waarschijnlijk niet aangedreven door neutronensterren. Tot die conclusie komen wetenschappers van de universiteit van Californië te Berkeley, die hun bevindingen presenteren tijdens de grote gammaflitsconferentie die momenteel in Annapolis (VS) wordt gehouden.
Een gammaflits is een kolossale uitbarsting van energierijke straling die wordt veroorzaakt door een ineenstortende zware ster in een ver sterrenstelsel. Waarnemingen met de satelliet Fermi van vier extreem heldere gammaflitsen wijzen erop dat er na een gammaflits die langer dan een paar seconden duurt hoogstwaarschijnlijk een zwart gat achterblijft. Eerder werd het nog voor mogelijk gehouden dat dit ook een neutronenster kon zijn.
Die laatste mogelijkheid strandt echter op de hoeveelheid energie die bij zulke 'lange' gammaflitsen vrijkomt. Uit berekeningen blijkt dat een ster die tot neutronenster ineenstort niet genoeg energie kan leveren om de vier waargenomen uitbarstingen te kunnen verklaren.
Tegelijkertijd hebben astronomen van de universiteit van Leicester (GB) bekend gemaakt dat zij bij elf korte gammaflitsen juist de signatuur van een snel roterende neutronenster hebben waargenomen. Volgens deze Britse onderzoekers is het overigens mogelijk dat zo'n neutronenster even later alsnog ineenstort tot een zwart gat.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Neutronensterren zijn te zwak voor sommige gammaflitsen
Lange gammaflitsen worden waarschijnlijk niet aangedreven door neutronensterren. Tot die conclusie komen wetenschappers van de universiteit van Californië te Berkeley, die hun bevindingen presenteren tijdens de grote gammaflitsconferentie die momenteel in Annapolis (VS) wordt gehouden.
Een gammaflits is een kolossale uitbarsting van energierijke straling die wordt veroorzaakt door een ineenstortende zware ster in een ver sterrenstelsel. Waarnemingen met de satelliet Fermi van vier extreem heldere gammaflitsen wijzen erop dat er na een gammaflits die langer dan een paar seconden duurt hoogstwaarschijnlijk een zwart gat achterblijft. Eerder werd het nog voor mogelijk gehouden dat dit ook een neutronenster kon zijn.
Die laatste mogelijkheid strandt echter op de hoeveelheid energie die bij zulke 'lange' gammaflitsen vrijkomt. Uit berekeningen blijkt dat een ster die tot neutronenster ineenstort niet genoeg energie kan leveren om de vier waargenomen uitbarstingen te kunnen verklaren.
Tegelijkertijd hebben astronomen van de universiteit van Leicester (GB) bekend gemaakt dat zij bij elf korte gammaflitsen juist de signatuur van een snel roterende neutronenster hebben waargenomen. Volgens deze Britse onderzoekers is het overigens mogelijk dat zo'n neutronenster even later alsnog ineenstort tot een zwart gat.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-11-2010
Exploderende plasmawolken op de zon verklaard
Dankzij waarnemingen met de tweelingsatelliet STEREO hebben wetenschappers een beter inzicht gekregen in het ontstaan van de grootste explosies op de zon. Ze hebben een nu theoretisch model opgesteld dat de waarnemingen goed kan verklaren.
Met enige regelmaat blaast de zon op explosieve wijze biljoenen tonnen heet waterstofgas de ruimte in. Het gas in zo'n 'coronale massa-ejectie' is, met een temperatuur van een miljoen graden, dermate heet dat de elektronen van hun waterstofkernen gescheiden zijn. Dat geïoniseerde gas of plasma is een speelbal voor magnetische krachten, die de deeltjes snelheden van meer dan 2000 kilometer per seconde kunnen geven.
Het verloop van dat versnellingsproces kon tot 2006 niet nauwkeurig worden gevolgd. En daardoor was het ook niet goed mogelijk om de betrouwbaarheid van theoretische modellen te toetsen. Sinds de lancering van de beide STEREO-satellieten is daar verandering in gekomen.
De STEREO-waarnemingen bevestigen een theorie uit 1989, die ervan uitgaat dat de uitgestoten plasmawolk een reusachtige magnetische 'fluxkabel' is, een bundel van strak opgewonden magnetische veldlijnen die een soort donutvorm hebben. Op basis van deze theorie kan het gedrag van coronale massa-ejecties tot op een procent nauwkeurig worden begrepen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exploderende plasmawolken op de zon verklaard
Dankzij waarnemingen met de tweelingsatelliet STEREO hebben wetenschappers een beter inzicht gekregen in het ontstaan van de grootste explosies op de zon. Ze hebben een nu theoretisch model opgesteld dat de waarnemingen goed kan verklaren.
Met enige regelmaat blaast de zon op explosieve wijze biljoenen tonnen heet waterstofgas de ruimte in. Het gas in zo'n 'coronale massa-ejectie' is, met een temperatuur van een miljoen graden, dermate heet dat de elektronen van hun waterstofkernen gescheiden zijn. Dat geïoniseerde gas of plasma is een speelbal voor magnetische krachten, die de deeltjes snelheden van meer dan 2000 kilometer per seconde kunnen geven.
Het verloop van dat versnellingsproces kon tot 2006 niet nauwkeurig worden gevolgd. En daardoor was het ook niet goed mogelijk om de betrouwbaarheid van theoretische modellen te toetsen. Sinds de lancering van de beide STEREO-satellieten is daar verandering in gekomen.
De STEREO-waarnemingen bevestigen een theorie uit 1989, die ervan uitgaat dat de uitgestoten plasmawolk een reusachtige magnetische 'fluxkabel' is, een bundel van strak opgewonden magnetische veldlijnen die een soort donutvorm hebben. Op basis van deze theorie kan het gedrag van coronale massa-ejecties tot op een procent nauwkeurig worden begrepen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-11-2010
Gigantische mysterieuze structuur in Melkweg ontdekt
De Fermi-ruimtetelescoop van de NASA heeft een gigantische mysterieuze structuur centraal in onze Melkweg gevonden. Dat heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau bekendgemaakt.
De structuur overspant zowat 50.000 lichtjaar, ruwweg de helft van de diameter van ons sterrenstelsel. Te zien zijn twee gammastraling uitsturende "bellen", elk over 25.000 lichtjaar uitstrekkend, ten noorden en ten zuiden van het galactisch centrum, aldus Doug Finkbeiner van het Harvard Smithsonsian Centrum voor Astrofysica in Cambridge. "We begrijpen de aard of oorsprong niet helemaal", voegde hij eraan toe.
De structuur overspant meer dan de helft van de zichtbare hemel, van de constellatie Maagd tot de constellatie Kraanvogel, en is mogelijk maar enkele miljoenen jaren oud.
De gammastraling van de bellen is krachtiger dan de "fog" van gammastraling elders in onze Melkweg. De bellen lijken ook goed afgeronde einden te hebben. Beide kenmerken doen vermoeden dat de bellen het resultaat zijn van een omvangrijk en relatief snel vrijkomen van energie, maar de bron daarvan blijft een mysterie. Mogelijk betreft het een overblijfsel van de uitbarsting van een enorm zwart gat in het centrum van onze Melkweg, aldus de NASA. (belga/sps)
(HLN)
Gigantische mysterieuze structuur in Melkweg ontdekt
De Fermi-ruimtetelescoop van de NASA heeft een gigantische mysterieuze structuur centraal in onze Melkweg gevonden. Dat heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau bekendgemaakt.
De structuur overspant zowat 50.000 lichtjaar, ruwweg de helft van de diameter van ons sterrenstelsel. Te zien zijn twee gammastraling uitsturende "bellen", elk over 25.000 lichtjaar uitstrekkend, ten noorden en ten zuiden van het galactisch centrum, aldus Doug Finkbeiner van het Harvard Smithsonsian Centrum voor Astrofysica in Cambridge. "We begrijpen de aard of oorsprong niet helemaal", voegde hij eraan toe.
De structuur overspant meer dan de helft van de zichtbare hemel, van de constellatie Maagd tot de constellatie Kraanvogel, en is mogelijk maar enkele miljoenen jaren oud.
De gammastraling van de bellen is krachtiger dan de "fog" van gammastraling elders in onze Melkweg. De bellen lijken ook goed afgeronde einden te hebben. Beide kenmerken doen vermoeden dat de bellen het resultaat zijn van een omvangrijk en relatief snel vrijkomen van energie, maar de bron daarvan blijft een mysterie. Mogelijk betreft het een overblijfsel van de uitbarsting van een enorm zwart gat in het centrum van onze Melkweg, aldus de NASA. (belga/sps)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-11-2010
Kooldioxide-ijs drijft fonteinen op komeet aan
Een van de belangrijkste ontdekkingen die de ruimtesonde Deep Impact vorige week heeft gedaan, toen hij langs komeet Hartley 2 scheerde, is dat de 'fonteinen' of jets van damp en stof die het komeetoppervlak vertoont grotendeels uit kooldioxide bestaan. Dat blijkt uit analyse van het uitgestoten materiaal met de infraroodspectrometer van Deep Impact. Tot nog toe werd aangenomen dat verdampend waterijs de drijvende kracht achter de jets van kometen was.
Wetenschappers zijn deze week bijeen bij de universiteit van Maryland om de grote hoeveelheid gegevens te analyseren die de ruimtesonde vorige week heeft verzameld. En die berg wordt nog steeds groter: per dag stuurt Deep Impact ongeveer tweeduizend beelden naar de aarde.
In de loop van de komende weken hopen de wetenschappers meer ontdekkingen over de komeet te kunnen presenteren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kooldioxide-ijs drijft fonteinen op komeet aan
Een van de belangrijkste ontdekkingen die de ruimtesonde Deep Impact vorige week heeft gedaan, toen hij langs komeet Hartley 2 scheerde, is dat de 'fonteinen' of jets van damp en stof die het komeetoppervlak vertoont grotendeels uit kooldioxide bestaan. Dat blijkt uit analyse van het uitgestoten materiaal met de infraroodspectrometer van Deep Impact. Tot nog toe werd aangenomen dat verdampend waterijs de drijvende kracht achter de jets van kometen was.
Wetenschappers zijn deze week bijeen bij de universiteit van Maryland om de grote hoeveelheid gegevens te analyseren die de ruimtesonde vorige week heeft verzameld. En die berg wordt nog steeds groter: per dag stuurt Deep Impact ongeveer tweeduizend beelden naar de aarde.
In de loop van de komende weken hopen de wetenschappers meer ontdekkingen over de komeet te kunnen presenteren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-11-2010
Opvolger Hubbletelescoop veel duurder dan gepland
Ruimtebeelden gemaakt met de Hubbletelescoop © reuters
De James Webb Space Telescope, die vanaf 2014 de Hubbletelescoop moet vervangen, zal waarschijnlijk miljarden meer kosten dan gepland. Bovendien zal het veel langer duren vooraleer de ruimtetelescoop af is, door misrekeningen van NASA. Dat blijkt uit een verslag van een onafhankelijke werkgroep.
De James Webb telescoop zal minstens vijftien maanden vertraging oplopen en zeker 6,5 miljard dollar kosten. Dat is fors meer dan de 5,1 miljard dollar waarvan tot dusver uitgegaan werd.
NASA laat weten dat het naar oplossingen zal zoeken, waaronder een reorganisatie van het personeel en project managers die direct rapporteren aan het hoofd van het agentschap.
De telescoop is een joint venture met het Europese en Canadese ruimtevaartagentschap, maar NASA benadrukt dat de problemen met de kosten zich voordoen aan de Amerikaanse kant van het project. (belga/kve)
(HLN)
Opvolger Hubbletelescoop veel duurder dan gepland
Ruimtebeelden gemaakt met de Hubbletelescoop © reuters
De James Webb Space Telescope, die vanaf 2014 de Hubbletelescoop moet vervangen, zal waarschijnlijk miljarden meer kosten dan gepland. Bovendien zal het veel langer duren vooraleer de ruimtetelescoop af is, door misrekeningen van NASA. Dat blijkt uit een verslag van een onafhankelijke werkgroep.
De James Webb telescoop zal minstens vijftien maanden vertraging oplopen en zeker 6,5 miljard dollar kosten. Dat is fors meer dan de 5,1 miljard dollar waarvan tot dusver uitgegaan werd.
NASA laat weten dat het naar oplossingen zal zoeken, waaronder een reorganisatie van het personeel en project managers die direct rapporteren aan het hoofd van het agentschap.
De telescoop is een joint venture met het Europese en Canadese ruimtevaartagentschap, maar NASA benadrukt dat de problemen met de kosten zich voordoen aan de Amerikaanse kant van het project. (belga/kve)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-11-2010
Ontdekte Galileo Neptunus al in 1612?
Een Australische wetenschapper zegt dat de fameuze Italiaanse astronoom Galileo Galilei - die door de Inquisitie vervolgd werd voor zijn 'ketters' onderzoek van de sterren - de planeet Neptunus zou kunnen ontdekt hebben, en dat is 234 jaar eerder dan tot nu toe gedacht. Het bewijs voor deze stelling zou volgens David Jamieson van de Melbourne Uni te vinden zijn in een gecodeerd bericht dat... nog ontdekt moet worden.
(Galileo Galilei)
Volgens Professor Jamieson onthullen de notitieboekjes van Galileo dat de zeventiende-eeuwse allround wetenschapper Neptunus eind 1612 observeerde en in januari 1613 - als ster in plaats van planeet - registreerde. Galileo zou Neptunus ontdekt hebben bij zijn onderzoek naar de kleinere manen van Jupiter (Galileo ontdekte op 7 januari 1610 al de vier grootste manen van Jupiter). De notitieboekjes van Galileo laten een ster zien op een plaats waar geen ster te vinden is, maar wel precies op de plaats waar de ijsreus Neptunus - de achtste planeet van ons zonnestelsel - zich bevond in die tijden.
(Neptunus door de ogen van Voyager 2)
Jamieson: "De onbekende ster was eigenlijk de planeet Neptunus. Computersimulaties tonen de nauwkeurigheid aan van Galileo's observaties. Neptunus is op de simulaties te zien als een vage ster, precies op de plaats die Galileo registreerde. Planeten bewegen zich ten opzichte van de sterrenhemel, wat het gemakkelijk maakt om het verschil tussen beide classificaties te ontdekken, zelfs als ze door een gewone basistelescoop worden waargenomen. Op 28 januari 1613 noteerde Galileo de 'ster' waarvan wij nu weten dat het de planeet Neptunus was die zich schijnbaar in relatie met een nabijgelegen ster bewoog.
De sleutel tot de interpretatie is een geheimzinnig zwart puntje dat Jamieson vond in een notitie van Galileo op 6 januari 1613. De professor denkt dat dit een aantekening is om aan te tonen dat de ster - Neptunus dus - zich op die zesde januari op een andere plaats bevond. Galileo zou in eerdere notities gezien hebben dat de ster toen dichter bij Jupiter stond. Dat Galileo de ster in eerste instantie niet als planeet registreerde komt waarschijnlijk doordat Neptunus toen alle eigenschappen van een ster vertoonde en daardoor aan verdere aandacht ontsnapte.
Jamieson denkt dat toen Galileo zich realiseerde dat de ster zich verplaatst had ten opzichte van de sterren, hij wel degelijk wist dat hij een nieuwe planeet gevonden had. Als deze redenering klopt dan ontdekte Galileo Neptunus 234 jaar vóór de officiële ontdekking op 23 september 1846. Deze theorie kan aan de werkelijkheid getoetst worden door de inkt in het notitieboekje van Galileo te dateren. De resultaten van die datering worden later dit jaar verwacht, maar zijn niet voldoende om de theorie te bewijzen. Maar de theorie kan wél bevestigd worden door een meer intrigerend spoor te volgen: dat van een mysterieus, verborgen cryptogram.
Galileo had namelijk de gewoonte om de sensationele ontdekkingen die hij maakte met zijn telescoop bekend te maken bij zijn collega's door het verzenden van gecodeerde boodschappen, meestal anagrammen. Galileo deed dit toen hij de fasen van Venus en de ringen van Saturnus ontdekte. Speculatief gezien schreef hij dus ook een gecodeerde boodschap - die nog gevonden moet worden - toe hij wist dat hij een nieuwe planeet ontdekt had.
Een tijdje nadat hij al dan niet Neptunus ontdekte, werd Galileo door de Inquisitie ondervraagd en door het Vaticaan onder huisarrest geplaatst. Galileo kwam onder verdenking van ketterij te staan door te stellen dat de planeten rond de zon draaiden in plaats van rond de aarde. Een stelling die de katholieke kerk in alle staten bracht. Het begrip dat de zon, en niet de aarde, het centrum van het zonnestelsel is, was in die tijden een onderdeel van de Copernicaanse revolutie.
In die tijden was men er van overtuigd dat de waarheid in de hemelen geschreven stond voor diegenen die de kennis hadden om ze te lezen. Het was natuurlijk zo dat hoe meer planeten men ontdekte, hoe meer men ervan overtuigd raakte dat het Vaticaan de zaak in de doofpot wilde steken. En daar is niets vreemds aan, alleen noemen we dit soort overtuigingen nu complottheorieën. Het lijkt dan voor sommige complotdenkers redelijk om te stellen dat Galileo's cryptogram over de ontdekking van Neptunus door de Inquisitie werd achtergehouden en nog steeds ergens in een geheime kluis ligt te wachten op zijn ontdekker.
(Grenswetenschap)
Ontdekte Galileo Neptunus al in 1612?
Een Australische wetenschapper zegt dat de fameuze Italiaanse astronoom Galileo Galilei - die door de Inquisitie vervolgd werd voor zijn 'ketters' onderzoek van de sterren - de planeet Neptunus zou kunnen ontdekt hebben, en dat is 234 jaar eerder dan tot nu toe gedacht. Het bewijs voor deze stelling zou volgens David Jamieson van de Melbourne Uni te vinden zijn in een gecodeerd bericht dat... nog ontdekt moet worden.
(Galileo Galilei)
Volgens Professor Jamieson onthullen de notitieboekjes van Galileo dat de zeventiende-eeuwse allround wetenschapper Neptunus eind 1612 observeerde en in januari 1613 - als ster in plaats van planeet - registreerde. Galileo zou Neptunus ontdekt hebben bij zijn onderzoek naar de kleinere manen van Jupiter (Galileo ontdekte op 7 januari 1610 al de vier grootste manen van Jupiter). De notitieboekjes van Galileo laten een ster zien op een plaats waar geen ster te vinden is, maar wel precies op de plaats waar de ijsreus Neptunus - de achtste planeet van ons zonnestelsel - zich bevond in die tijden.
(Neptunus door de ogen van Voyager 2)
Jamieson: "De onbekende ster was eigenlijk de planeet Neptunus. Computersimulaties tonen de nauwkeurigheid aan van Galileo's observaties. Neptunus is op de simulaties te zien als een vage ster, precies op de plaats die Galileo registreerde. Planeten bewegen zich ten opzichte van de sterrenhemel, wat het gemakkelijk maakt om het verschil tussen beide classificaties te ontdekken, zelfs als ze door een gewone basistelescoop worden waargenomen. Op 28 januari 1613 noteerde Galileo de 'ster' waarvan wij nu weten dat het de planeet Neptunus was die zich schijnbaar in relatie met een nabijgelegen ster bewoog.
De sleutel tot de interpretatie is een geheimzinnig zwart puntje dat Jamieson vond in een notitie van Galileo op 6 januari 1613. De professor denkt dat dit een aantekening is om aan te tonen dat de ster - Neptunus dus - zich op die zesde januari op een andere plaats bevond. Galileo zou in eerdere notities gezien hebben dat de ster toen dichter bij Jupiter stond. Dat Galileo de ster in eerste instantie niet als planeet registreerde komt waarschijnlijk doordat Neptunus toen alle eigenschappen van een ster vertoonde en daardoor aan verdere aandacht ontsnapte.
Jamieson denkt dat toen Galileo zich realiseerde dat de ster zich verplaatst had ten opzichte van de sterren, hij wel degelijk wist dat hij een nieuwe planeet gevonden had. Als deze redenering klopt dan ontdekte Galileo Neptunus 234 jaar vóór de officiële ontdekking op 23 september 1846. Deze theorie kan aan de werkelijkheid getoetst worden door de inkt in het notitieboekje van Galileo te dateren. De resultaten van die datering worden later dit jaar verwacht, maar zijn niet voldoende om de theorie te bewijzen. Maar de theorie kan wél bevestigd worden door een meer intrigerend spoor te volgen: dat van een mysterieus, verborgen cryptogram.
Galileo had namelijk de gewoonte om de sensationele ontdekkingen die hij maakte met zijn telescoop bekend te maken bij zijn collega's door het verzenden van gecodeerde boodschappen, meestal anagrammen. Galileo deed dit toen hij de fasen van Venus en de ringen van Saturnus ontdekte. Speculatief gezien schreef hij dus ook een gecodeerde boodschap - die nog gevonden moet worden - toe hij wist dat hij een nieuwe planeet ontdekt had.
Een tijdje nadat hij al dan niet Neptunus ontdekte, werd Galileo door de Inquisitie ondervraagd en door het Vaticaan onder huisarrest geplaatst. Galileo kwam onder verdenking van ketterij te staan door te stellen dat de planeten rond de zon draaiden in plaats van rond de aarde. Een stelling die de katholieke kerk in alle staten bracht. Het begrip dat de zon, en niet de aarde, het centrum van het zonnestelsel is, was in die tijden een onderdeel van de Copernicaanse revolutie.
In die tijden was men er van overtuigd dat de waarheid in de hemelen geschreven stond voor diegenen die de kennis hadden om ze te lezen. Het was natuurlijk zo dat hoe meer planeten men ontdekte, hoe meer men ervan overtuigd raakte dat het Vaticaan de zaak in de doofpot wilde steken. En daar is niets vreemds aan, alleen noemen we dit soort overtuigingen nu complottheorieën. Het lijkt dan voor sommige complotdenkers redelijk om te stellen dat Galileo's cryptogram over de ontdekking van Neptunus door de Inquisitie werd achtergehouden en nog steeds ergens in een geheime kluis ligt te wachten op zijn ontdekker.
(Grenswetenschap)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-11-2010
Hubble-ruimtetelescoop brengt donkere materie in kaart
Astronomen hebben met behulp van de Hubble-ruimtetelescoop een gedetailleerde kaart gemaakt van de verdeling van de donkere materie in een verzameling sterrenstelsels. Donkere materie is een onbekende, onzichtbare substantie die het grootste deel van de massa van het heelal voor zijn rekening neemt.
De astronomen hebben gekeken naar Abell 1689, een verre cluster van sterrenstelsels waarvan de zwaartekracht als een 'kosmisch vergrootglas' fungeert. De zwaartekracht van Abell 1689, die grotendeels voor rekening komt van donkere materie, buigt het licht van verder weg gelegen sterrenstelsels af. Door dit effect, dat gravitatielenswerking wordt genoemd, ontstaan meervoudige, vervormde en/of sterk vergrote afbeeldingen van deze stelsels.
Nauwkeurig onderzoek van de vervormde afbeeldingen van de achtergrondstelsels maakt het mogelijk om de verdeling van de donkere materie in de cluster reconstrueren. Uit die reconstructie blijkt dat Abell 1689 opvallend veel donkere materie bevat voor een cluster van deze omvang. Dat kan erop wijzen dat de vorming van clusters aanzienlijk vroeger in de geschiedenis van het heelal is begonnen dan tot nog toe werd aangenomen. Door de (steeds snellere) uitdijing van het heelal kregen clusters later immers de kans niet meer om grote hoeveelheden donkere materie te verzamelen.
De komende drie jaar zullen astronomen nog vijfentwintig andere clusters op donkere materie gaan onderzoeken. Hiertoe is een speciaal waarnemingsprogramma opgestart: de Cluster Lensing and Supernova survey with Hubble (CLASH).
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoverterrenkunde)
Hubble-ruimtetelescoop brengt donkere materie in kaart
Astronomen hebben met behulp van de Hubble-ruimtetelescoop een gedetailleerde kaart gemaakt van de verdeling van de donkere materie in een verzameling sterrenstelsels. Donkere materie is een onbekende, onzichtbare substantie die het grootste deel van de massa van het heelal voor zijn rekening neemt.
De astronomen hebben gekeken naar Abell 1689, een verre cluster van sterrenstelsels waarvan de zwaartekracht als een 'kosmisch vergrootglas' fungeert. De zwaartekracht van Abell 1689, die grotendeels voor rekening komt van donkere materie, buigt het licht van verder weg gelegen sterrenstelsels af. Door dit effect, dat gravitatielenswerking wordt genoemd, ontstaan meervoudige, vervormde en/of sterk vergrote afbeeldingen van deze stelsels.
Nauwkeurig onderzoek van de vervormde afbeeldingen van de achtergrondstelsels maakt het mogelijk om de verdeling van de donkere materie in de cluster reconstrueren. Uit die reconstructie blijkt dat Abell 1689 opvallend veel donkere materie bevat voor een cluster van deze omvang. Dat kan erop wijzen dat de vorming van clusters aanzienlijk vroeger in de geschiedenis van het heelal is begonnen dan tot nog toe werd aangenomen. Door de (steeds snellere) uitdijing van het heelal kregen clusters later immers de kans niet meer om grote hoeveelheden donkere materie te verzamelen.
De komende drie jaar zullen astronomen nog vijfentwintig andere clusters op donkere materie gaan onderzoeken. Hiertoe is een speciaal waarnemingsprogramma opgestart: de Cluster Lensing and Supernova survey with Hubble (CLASH).
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoverterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-11-2010
Compacte dubbelsterren staan op ploffen
Astronomen hebben in ons Melkwegstelsel een tiental bijzondere dubbelstersystemen ontdekt. Elk van de sterparen bestaat uit twee witte dwergsterren en de helft ervan zal binnen (astronomisch) afzienbare tijd tot ontploffing komen.
Een witte dwerg is het hete, uitgeputte restant van een zonachtige ster die zijn buitenlagen heeft afgestoten. Zo'n dwergster is niet veel groter dan de aarde, maar kan de massa van de zon benaderen. De nu ontdekte witte dwergen zijn met éénvijfde zonsmassa overigens aan de lichte kant.
In de onderzochte dubbelstersystemen spiralen de beide dwergsterren geleidelijk naar elkaar toe. In de helft van de gevallen zal dat er uiteindelijk toe leiden dat de ene ster de andere opslokt. In één geval zal dat 'al' binnen honderd miljoen jaar gebeuren.
Wanneer twee van deze dwergsterren zich met elkaar verenigen, kan hun gezamenlijke massa een kritieke waarde overschrijden. Het resultaat is dan een supernova-explosie, maar waarschijnlijk wel een relatief zwakke variant.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Compacte dubbelsterren staan op ploffen
Astronomen hebben in ons Melkwegstelsel een tiental bijzondere dubbelstersystemen ontdekt. Elk van de sterparen bestaat uit twee witte dwergsterren en de helft ervan zal binnen (astronomisch) afzienbare tijd tot ontploffing komen.
Een witte dwerg is het hete, uitgeputte restant van een zonachtige ster die zijn buitenlagen heeft afgestoten. Zo'n dwergster is niet veel groter dan de aarde, maar kan de massa van de zon benaderen. De nu ontdekte witte dwergen zijn met éénvijfde zonsmassa overigens aan de lichte kant.
In de onderzochte dubbelstersystemen spiralen de beide dwergsterren geleidelijk naar elkaar toe. In de helft van de gevallen zal dat er uiteindelijk toe leiden dat de ene ster de andere opslokt. In één geval zal dat 'al' binnen honderd miljoen jaar gebeuren.
Wanneer twee van deze dwergsterren zich met elkaar verenigen, kan hun gezamenlijke massa een kritieke waarde overschrijden. Het resultaat is dan een supernova-explosie, maar waarschijnlijk wel een relatief zwakke variant.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-11-2010
Raadsel van het kosmische sterrentekort lijkt opgelost
Al jarenlang worstelen astronomen met een raadsel. Uit berekeningen volgt dat er in het heelal eigenlijk veel meer sterren zouden moeten zijn dan we nu waarnemen. Duitse onderzoekers denken nu te weten waardoor dat komt: de boekhouding was veel te optimistisch.
In het heelal worden voortdurend nieuwe sterren geboren - in ons Melkwegstelsel momenteel een stuk of tien per jaar. Dat geboortecijfer fluctueert, maar was in het verleden vaak veel hoger dan nu. Als je al die stergeboortes bij elkaar optelt, zou je moeten uitkomen op een getal dat in de buurt ligt van het huidige aantal sterren. Dat is echter niet zo: het werkelijke aantal sterren is veel kleiner.
Volgens de Duitse astronomen kan deze discrepantie eenvoudig worden verholpen. Zij denken dat het aantal stergeboorten simpelweg overschat is, met name voor tijden waarin de productie van sterren erg groot was. De oorzaak ligt bij de manier waarop astronomen het stellaire geboortecijfer bepalen. In onze naaste omgeving gaat dat betrekkelijk eenvoudig: daar kun je de jonge sterren zo ongeveer stuk voor stuk tellen. Maar in verre sterrenstelsels worden de meeste kleine sterren over het hoofd gezien.
Om dat laatste probleem te omzeilen, gebruiken astronomen een statistisch hulpmiddel. Uit waarnemingen van nabije stervormingsgebieden volgt dat ongeveer 1 op de 300 sterren heel groot en helder is. Om het aantal stergeboorten in een ver sterrenstelsel te bepalen, wordt eenvoudig het aantal stellaire kanjers met 300 vermenigvuldigd.
De Duitse astronomen hadden zo hun twijfels bij die methode. Volgens hen worden in perioden van hevige stervorming relatief veel zware sterren gevormd, ongeveer in een verhouding van 1 op 50. Als je de stellaire geboortecijfers op die manier corrigeert, kom je uit op een totaal aantal sterren dat dicht bij het werkelijke aantal ligt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrnekunde)
Raadsel van het kosmische sterrentekort lijkt opgelost
Al jarenlang worstelen astronomen met een raadsel. Uit berekeningen volgt dat er in het heelal eigenlijk veel meer sterren zouden moeten zijn dan we nu waarnemen. Duitse onderzoekers denken nu te weten waardoor dat komt: de boekhouding was veel te optimistisch.
In het heelal worden voortdurend nieuwe sterren geboren - in ons Melkwegstelsel momenteel een stuk of tien per jaar. Dat geboortecijfer fluctueert, maar was in het verleden vaak veel hoger dan nu. Als je al die stergeboortes bij elkaar optelt, zou je moeten uitkomen op een getal dat in de buurt ligt van het huidige aantal sterren. Dat is echter niet zo: het werkelijke aantal sterren is veel kleiner.
Volgens de Duitse astronomen kan deze discrepantie eenvoudig worden verholpen. Zij denken dat het aantal stergeboorten simpelweg overschat is, met name voor tijden waarin de productie van sterren erg groot was. De oorzaak ligt bij de manier waarop astronomen het stellaire geboortecijfer bepalen. In onze naaste omgeving gaat dat betrekkelijk eenvoudig: daar kun je de jonge sterren zo ongeveer stuk voor stuk tellen. Maar in verre sterrenstelsels worden de meeste kleine sterren over het hoofd gezien.
Om dat laatste probleem te omzeilen, gebruiken astronomen een statistisch hulpmiddel. Uit waarnemingen van nabije stervormingsgebieden volgt dat ongeveer 1 op de 300 sterren heel groot en helder is. Om het aantal stergeboorten in een ver sterrenstelsel te bepalen, wordt eenvoudig het aantal stellaire kanjers met 300 vermenigvuldigd.
De Duitse astronomen hadden zo hun twijfels bij die methode. Volgens hen worden in perioden van hevige stervorming relatief veel zware sterren gevormd, ongeveer in een verhouding van 1 op 50. Als je de stellaire geboortecijfers op die manier corrigeert, kom je uit op een totaal aantal sterren dat dicht bij het werkelijke aantal ligt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrnekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-11-2010
Sterrenkundigen luiden nieuw tijdperk in
Sterrenkundigen van ASTRON hebben, door tegelijkertijd twee pulsars te detecteren die ver van elkaar aan de hemel staan, de bruikbaarheid aangetoond van nieuwe ontvangertechnologie waarvan verwacht wordt dat die een grote verandering teweeg zal brengen in de radiosterrenkunde. Dit resultaat is onderdeel van de ontwikkeling van een nieuwe groothoek-radiocamera, Apertif genaamd, voor de Westerbork Synthese Radio Telescoop (WSRT). Het resultaat luidt een nieuw tijdperk in voor de radiosterrenkunde. Joeri van Leeuwen, pulsar-onderzoeker bij ASTRON, is erg enthousiast over de nieuwe mogelijkheden: 'Deze technologie maakt hele nieuwe onderzoeksmethoden mogelijk. Pulsars horen bij de meest bijzondere en interessante objecten in het heelal; de nieuwe radiocamera maakt het mogelijk om honderden nieuwe pulsars te ontdekken.'
Tom Oosterloo, hoofd van het Apertif-project, voegt daaraan toe: 'Met de nieuwe groothoekcamera kunnen waarnemingen dertig keer sneller gedaan worden. Waarnemingen waar we eerder een maand over deden, kunnen we nu in een enkele dag doen! Dit feit zal ongetwijfeld talrijke nieuwe ontdekking mogelijk maken, niet alleen van pulsars, maar ook van sterrenstelsels en andere tot nu toe onbekende soorten objecten.'
Vele sterrenkundigen onderkennen de grote mogelijkheden van Apertif en willen het instrument graag gebruiken. Op 22 en 23 november komen astronomen van over de hele wereld samen in Dwingeloo om over alle interessante projecten te praten die met Apertif gedaan zouden kunnen worden.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenkundigen luiden nieuw tijdperk in
Sterrenkundigen van ASTRON hebben, door tegelijkertijd twee pulsars te detecteren die ver van elkaar aan de hemel staan, de bruikbaarheid aangetoond van nieuwe ontvangertechnologie waarvan verwacht wordt dat die een grote verandering teweeg zal brengen in de radiosterrenkunde. Dit resultaat is onderdeel van de ontwikkeling van een nieuwe groothoek-radiocamera, Apertif genaamd, voor de Westerbork Synthese Radio Telescoop (WSRT). Het resultaat luidt een nieuw tijdperk in voor de radiosterrenkunde. Joeri van Leeuwen, pulsar-onderzoeker bij ASTRON, is erg enthousiast over de nieuwe mogelijkheden: 'Deze technologie maakt hele nieuwe onderzoeksmethoden mogelijk. Pulsars horen bij de meest bijzondere en interessante objecten in het heelal; de nieuwe radiocamera maakt het mogelijk om honderden nieuwe pulsars te ontdekken.'
Tom Oosterloo, hoofd van het Apertif-project, voegt daaraan toe: 'Met de nieuwe groothoekcamera kunnen waarnemingen dertig keer sneller gedaan worden. Waarnemingen waar we eerder een maand over deden, kunnen we nu in een enkele dag doen! Dit feit zal ongetwijfeld talrijke nieuwe ontdekking mogelijk maken, niet alleen van pulsars, maar ook van sterrenstelsels en andere tot nu toe onbekende soorten objecten.'
Vele sterrenkundigen onderkennen de grote mogelijkheden van Apertif en willen het instrument graag gebruiken. Op 22 en 23 november komen astronomen van over de hele wereld samen in Dwingeloo om over alle interessante projecten te praten die met Apertif gedaan zouden kunnen worden.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-11-2010
NASA-satelliet ziet kolossale geboortegolf van sterren
Astronomen hebben met behulp van de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer een reusachtige geboortegolf van sterren waargenomen. Deze starburst speelt zich af op de plek waar twee sterrenstelsels met elkaar in botsing zijn. Het slechts 700 lichtjaar grote stervormingsgebied produceert net zo veel infraroodstraling als ons complete Melkwegstelsel en is daarmee een van de helderste objecten in onze kosmische achtertuin.
De ontdekking van de stellaire geboortegolf bewijst dat er ook buiten het centrum van een sterrenstelsel binnen korte tijd grote aantallen nieuwe sterren geboren kunnen worden. Voorlopig komt daar ook nog geen einde aan, want de botsing tussen de beide sterrenstelsels is nog in volle gang. Geschat wordt dat deze nog een paar honderd miljoen jaar gaat duren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
NASA-satelliet ziet kolossale geboortegolf van sterren
Astronomen hebben met behulp van de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer een reusachtige geboortegolf van sterren waargenomen. Deze starburst speelt zich af op de plek waar twee sterrenstelsels met elkaar in botsing zijn. Het slechts 700 lichtjaar grote stervormingsgebied produceert net zo veel infraroodstraling als ons complete Melkwegstelsel en is daarmee een van de helderste objecten in onze kosmische achtertuin.
De ontdekking van de stellaire geboortegolf bewijst dat er ook buiten het centrum van een sterrenstelsel binnen korte tijd grote aantallen nieuwe sterren geboren kunnen worden. Voorlopig komt daar ook nog geen einde aan, want de botsing tussen de beide sterrenstelsels is nog in volle gang. Geschat wordt dat deze nog een paar honderd miljoen jaar gaat duren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-11-2010
Stofgebrek vertraagde stervorming in het heelal
Kosmisch stof speelt een cruciale rol bij het ontstaan van nieuwe sterren. Computersimulaties door wetenschappers van de universiteit van Chicago laten zelfs zien dat door 'stofgebrek' de vorming van de eerste sterren en sterrenstelsels in het heelal traag op gang kwam.
Stofdeeltjes bestaan uit chemische elementen zwaarder dan helium. Deze zware elementen komen niet van oudsher voor in het heelal: ze worden door sterren geproduceerd. Het is dus niet zo vreemd dat er de eerste paar miljard jaar na de oerknal weinig kosmisch stof bestond.
Dit had grote gevolgen voor het stervormingsproces, dat op gang komt als de losse waterstofatomen in een kosmische gaswolk zich tot moleculen verbinden. Deze waterstofmoleculen zijn nogal fragiel: ze vallen uit elkaar zodra ze worden bestookt met de ultraviolette straling die naburige sterren uitzenden. Pas als zich ergens voldoende kosmisch stof heeft verzameld, verloopt het stervormingsproces soepeler. De stofdeeltjes beschermen de waterstofmoleculen als het ware tegen de verwoestende werking van de uv-straling.
Het computermodel van de onderzoekers van de universiteit van Chicago verklaart ook waarom de meeste sterrenstelsels in het heelal dunne spiralen zijn. Astronomen gaan ervan uit dat de huidige sterrenstelsels het resultaat zijn van botsingen tussen kleine sterrenstelsels. Maar uit berekeningen blijkt dat zo'n reeks botsingen doorgaans niet in platte spiraalstelsels resulteert. Nu gebleken is dat de eerste sterrenstelsels moeite hadden om sterren te produceren, lijkt dat probleem verholpen te zijn. Botsingen tussen stelsels die grotendeels uit gas bestaan, draaien namelijk wél vaak uit op platte sterrenstelsels.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Stofgebrek vertraagde stervorming in het heelal
Kosmisch stof speelt een cruciale rol bij het ontstaan van nieuwe sterren. Computersimulaties door wetenschappers van de universiteit van Chicago laten zelfs zien dat door 'stofgebrek' de vorming van de eerste sterren en sterrenstelsels in het heelal traag op gang kwam.
Stofdeeltjes bestaan uit chemische elementen zwaarder dan helium. Deze zware elementen komen niet van oudsher voor in het heelal: ze worden door sterren geproduceerd. Het is dus niet zo vreemd dat er de eerste paar miljard jaar na de oerknal weinig kosmisch stof bestond.
Dit had grote gevolgen voor het stervormingsproces, dat op gang komt als de losse waterstofatomen in een kosmische gaswolk zich tot moleculen verbinden. Deze waterstofmoleculen zijn nogal fragiel: ze vallen uit elkaar zodra ze worden bestookt met de ultraviolette straling die naburige sterren uitzenden. Pas als zich ergens voldoende kosmisch stof heeft verzameld, verloopt het stervormingsproces soepeler. De stofdeeltjes beschermen de waterstofmoleculen als het ware tegen de verwoestende werking van de uv-straling.
Het computermodel van de onderzoekers van de universiteit van Chicago verklaart ook waarom de meeste sterrenstelsels in het heelal dunne spiralen zijn. Astronomen gaan ervan uit dat de huidige sterrenstelsels het resultaat zijn van botsingen tussen kleine sterrenstelsels. Maar uit berekeningen blijkt dat zo'n reeks botsingen doorgaans niet in platte spiraalstelsels resulteert. Nu gebleken is dat de eerste sterrenstelsels moeite hadden om sterren te produceren, lijkt dat probleem verholpen te zijn. Botsingen tussen stelsels die grotendeels uit gas bestaan, draaien namelijk wél vaak uit op platte sterrenstelsels.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-11-2010
Grote buur van het Melkwegstelsel door botsing ontstaan?
Heeft er zes miljard jaar geleden een kolossale botsing plaatsgevonden tussen twee grote sterrenstelsels in onze kosmische achtertuin? Computersimulaties die door Franse en Chinese astronomen zijn opgezet, wijzen daar wel op. Uit de berekeningen blijkt dat zowel het Andromedastelsel, onze grootste kosmische buur, als de beide Magelhaense Wolken uit zo'n botsing zijn voortgekomen.
Veel astronomen denken dat het Andromedastelsel het resultaat kan zijn van een grote botsing. De nu uitgevoerde computersimulaties versterken dat idee. Ze kunnen de grote, dunne schijf van het stelsel verklaren, evenals enorme centrale verdikking en de diverse stromen van sterren die in de halo van het stelsel te vinden zijn.
Bij de vermeende botsing zou een sterrenstelsel betrokken zijn geweest dat iets zwaarder was dan ons Melkwegstelsel en een stelsel dat ongeveer drie keer zo licht was. Uit de leeftijd van de sterstromen in het Andromedastelsel wordt afgeleid dat de eerste ontmoeting tussen de beide oerstelsels zich iets minder dan 9 miljard jaar geleden afspeelde. Bij die gebeurtenis zou veel materie zijn uitgestoten, die uiteindelijk tot de vorming van de beide Magelhaense Wolken heeft geleid. De vorming van het uiteindelijke Andromedastelsel zou pas 5,5 miljard jaar geleden hebben plaatsgevonden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Grote buur van het Melkwegstelsel door botsing ontstaan?
Heeft er zes miljard jaar geleden een kolossale botsing plaatsgevonden tussen twee grote sterrenstelsels in onze kosmische achtertuin? Computersimulaties die door Franse en Chinese astronomen zijn opgezet, wijzen daar wel op. Uit de berekeningen blijkt dat zowel het Andromedastelsel, onze grootste kosmische buur, als de beide Magelhaense Wolken uit zo'n botsing zijn voortgekomen.
Veel astronomen denken dat het Andromedastelsel het resultaat kan zijn van een grote botsing. De nu uitgevoerde computersimulaties versterken dat idee. Ze kunnen de grote, dunne schijf van het stelsel verklaren, evenals enorme centrale verdikking en de diverse stromen van sterren die in de halo van het stelsel te vinden zijn.
Bij de vermeende botsing zou een sterrenstelsel betrokken zijn geweest dat iets zwaarder was dan ons Melkwegstelsel en een stelsel dat ongeveer drie keer zo licht was. Uit de leeftijd van de sterstromen in het Andromedastelsel wordt afgeleid dat de eerste ontmoeting tussen de beide oerstelsels zich iets minder dan 9 miljard jaar geleden afspeelde. Bij die gebeurtenis zou veel materie zijn uitgestoten, die uiteindelijk tot de vorming van de beide Magelhaense Wolken heeft geleid. De vorming van het uiteindelijke Andromedastelsel zou pas 5,5 miljard jaar geleden hebben plaatsgevonden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-11-2010quote:Op zaterdag 13 november 2010 09:08 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
11-11-2010
Hubble-ruimtetelescoop brengt donkere materie in kaart
Bestaan donkere energie verder bevestigd
Metingen aan verre paren van sterrenstelsels bevestigen dat de geometrie van het heelal vlak is. Bovendien bevestigen zij het bestaan van de 'donkere energie', de raadselachtige kracht die het heelal steeds sneller doet uitdijen (Nature, 25 november).
De versnelde uitdijing van het heelal is pas ontdekt in 1998. Astronomen stelden toen vast dat verre supernova-explosies minder licht gaven dan je zou verwachten als het heelal gelijkmatig opzwelt. Dat wees erop dat er een onbekende kracht aan het werk was - al snel donkere energie genoemd - die de zwaartekracht tegenwerkt. Het bestaan van deze kracht is de afgelopen jaren op verschillende manieren bevestigd.
Wetenschappers van de universiteit van de Provence in Marseille hebben de donkere energie nu een extra steuntje in de rug gegeven. Ze hebben gekeken naar de oriëntatie van tweetallen sterrenstelsels die om elkaar heen draaien. In een heelal zonder donkere energie zouden de standen van zulke 'dubbelstelsels' volkomen willekeurig verdeeld moeten zijn. Maar de Franse onderzoekers hebben nu vastgesteld dat deze verdeling minder willekeurig is naarmate de stelselparen verder van ons verwijderd zijn. De ontdekte asymmetrie komt overeen met de verdeling die verwacht wordt in een vlak heelal dat ten gevolge van donkere energie uitdijt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-11-2010
Radioactief verval verraadt leeftijd sterrenhoop
Net zoals archeologen het verval van radioactieve koolstof gebruiken om de ouderdom van organische materialen te bepalen, hebben astronomen het radioactieve verval van radioactief aluminium gebruikt om de leeftijd van sterren in een nabije sterrenhoop vast te stellen. Daaruit blijkt dat de zware sterren van de zogeheten Scorpius-Centaurus-associatie slechts enkele miljoenen jaren oud zijn.
Het radioactieve isotoop aluminium-26, dat onder meer vrijkomt bij supernova-explosies, heeft een vervaltijd van ongeveer een miljoen jaar. Bij dat verval ontstaat naast stabiel magnesium ook gammastraling van een specifieke golflengte. Hierdoor kan vervalproces van grote afstand worden waargenomen - in dit geval met de Europese gammasatelliet INTEGRAL.
De Scorpius-Centaurus-associatie bevindt zich op een afstand van 325 tot 500 lichtjaar en is daarmee de meest nabije verzameling van jonge, zware sterren. Uit de INTEGRAL-metingen blijkt dat een van de subgroepen van de associatie slechts ongeveer vijf miljoen jaar geleden is ontstaan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Radioactief verval verraadt leeftijd sterrenhoop
Net zoals archeologen het verval van radioactieve koolstof gebruiken om de ouderdom van organische materialen te bepalen, hebben astronomen het radioactieve verval van radioactief aluminium gebruikt om de leeftijd van sterren in een nabije sterrenhoop vast te stellen. Daaruit blijkt dat de zware sterren van de zogeheten Scorpius-Centaurus-associatie slechts enkele miljoenen jaren oud zijn.
Het radioactieve isotoop aluminium-26, dat onder meer vrijkomt bij supernova-explosies, heeft een vervaltijd van ongeveer een miljoen jaar. Bij dat verval ontstaat naast stabiel magnesium ook gammastraling van een specifieke golflengte. Hierdoor kan vervalproces van grote afstand worden waargenomen - in dit geval met de Europese gammasatelliet INTEGRAL.
De Scorpius-Centaurus-associatie bevindt zich op een afstand van 325 tot 500 lichtjaar en is daarmee de meest nabije verzameling van jonge, zware sterren. Uit de INTEGRAL-metingen blijkt dat een van de subgroepen van de associatie slechts ongeveer vijf miljoen jaar geleden is ontstaan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
NASA kondigt bevindingen over buitenaards leven aan
AMSTERDAM De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA beweert een ontdekking te hebben gedaan die van belang is voor de zoektocht naar buitenaards leven.
© NASA
De nieuwe bevindingen op het gebied van astrobiologie worden donderdag gepresenteerd op een persconferentie die plaatsvindt rond 20.00 uur Nederlandse tijd.
De ontdekking zal volgens de NASA grote impact hebben op de zoektocht naar bewijzen voor het bestaan van buitenaards leven. De persconferentie zal live te volgens zijn via het online televisiestation van de NASA op http://www.nasa.gov/ntv.
Mars
Bij de presentatie zullen onder meer bioloog Steven Benner, oceanograaf Felisa Wolfe-Simon en geobioloog Pamela Conrad een verklaring afleggen.
De aanwezigheid van de laatste wetenschapper voedt de speculaties dat het om een ontdekking op Mars gaat, omdat ze in het verleden onderzoek deed naar leven op de rode planeet.
Twitter
Op microblogdienst Twitter wordt al druk gespeculeerd over de mogelijk vondst van buitenaards leven. De NASA zal tot donderdag echter geen verdere details bekend maken over de bevindingen.
http://www.nu.nl/algemeen(...)itenaards-leven.html
AMSTERDAM De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA beweert een ontdekking te hebben gedaan die van belang is voor de zoektocht naar buitenaards leven.
© NASA
De nieuwe bevindingen op het gebied van astrobiologie worden donderdag gepresenteerd op een persconferentie die plaatsvindt rond 20.00 uur Nederlandse tijd.
De ontdekking zal volgens de NASA grote impact hebben op de zoektocht naar bewijzen voor het bestaan van buitenaards leven. De persconferentie zal live te volgens zijn via het online televisiestation van de NASA op http://www.nasa.gov/ntv.
Mars
Bij de presentatie zullen onder meer bioloog Steven Benner, oceanograaf Felisa Wolfe-Simon en geobioloog Pamela Conrad een verklaring afleggen.
De aanwezigheid van de laatste wetenschapper voedt de speculaties dat het om een ontdekking op Mars gaat, omdat ze in het verleden onderzoek deed naar leven op de rode planeet.
Op microblogdienst Twitter wordt al druk gespeculeerd over de mogelijk vondst van buitenaards leven. De NASA zal tot donderdag echter geen verdere details bekend maken over de bevindingen.
http://www.nu.nl/algemeen(...)itenaards-leven.html
Opgeblazen gevoel of winderigheid? Zo opgelost met Rennie!
Ik ben reuze benieuwd!quote:
NASA kondigt bevindingen over buitenaards leven aan
AMSTERDAM De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA beweert een ontdekking te hebben gedaan die van belang is voor de zoektocht naar buitenaards leven.
© NASA
De nieuwe bevindingen op het gebied van astrobiologie worden donderdag gepresenteerd op een persconferentie die plaatsvindt rond 20.00 uur Nederlandse tijd.
De ontdekking zal volgens de NASA grote impact hebben op de zoektocht naar bewijzen voor het bestaan van buitenaards leven. De persconferentie zal live te volgens zijn via het online televisiestation van de NASA op http://www.nasa.gov/ntv.
Mars
Bij de presentatie zullen onder meer bioloog Steven Benner, oceanograaf Felisa Wolfe-Simon en geobioloog Pamela Conrad een verklaring afleggen.
De aanwezigheid van de laatste wetenschapper voedt de speculaties dat het om een ontdekking op Mars gaat, omdat ze in het verleden onderzoek deed naar leven op de rode planeet.
Op microblogdienst Twitter wordt al druk gespeculeerd over de mogelijk vondst van buitenaards leven. De NASA zal tot donderdag echter geen verdere details bekend maken over de bevindingen.
http://www.nu.nl/algemeen(...)itenaards-leven.html
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik kijk ook mee.... Donderdagquote:
[..]
Ik ben reuze benieuwd!
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
01-12-2010
NASA geeft uitleg over nieuwe levensvorm in giftig meer
Het onherbergzame Monomeer, in de Amerikaanse staat Californië.
Op de bodem van een giftig meer in Californië is een nieuwe levensvorm ontdekt, die kan overleven in barre omstandigheden. Dat verhoogt mogelijk de kans dat buitenaards leven bestaat.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA geeft morgen een persconferentie over de ontdekking, meldden Britse media.
Arsenicum bij stofwisseling
Het Monomeer zit vol arsenicum en is voor alle tot nu toe bekende levensvormen te giftig. Het nu ontdekte micro-organisme kan er wel in leven en gebruikt het arsenicum zelfs in zijn stofwisseling, in plaats van fosfor bij de tot nu toe bekende levensvormen.
Bij de persconferentie komen naast de biologe die de ontdekking heeft gedaan, ook wetenschappers aanschuiven die zoeken naar leven op Mars en op een maan van Saturnus. (afp/tw)
(HLN)
NASA geeft uitleg over nieuwe levensvorm in giftig meer
Het onherbergzame Monomeer, in de Amerikaanse staat Californië.
Op de bodem van een giftig meer in Californië is een nieuwe levensvorm ontdekt, die kan overleven in barre omstandigheden. Dat verhoogt mogelijk de kans dat buitenaards leven bestaat.
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA geeft morgen een persconferentie over de ontdekking, meldden Britse media.
Arsenicum bij stofwisseling
Het Monomeer zit vol arsenicum en is voor alle tot nu toe bekende levensvormen te giftig. Het nu ontdekte micro-organisme kan er wel in leven en gebruikt het arsenicum zelfs in zijn stofwisseling, in plaats van fosfor bij de tot nu toe bekende levensvormen.
Bij de persconferentie komen naast de biologe die de ontdekking heeft gedaan, ook wetenschappers aanschuiven die zoeken naar leven op Mars en op een maan van Saturnus. (afp/tw)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-12-2010
Drie keer meer sterren dan gedacht, maar weet u hoeveel er zijn?
Volgens een nieuwe studie die gepubliceerd is in het tijdschrift Nature zijn er minstens drie keer meer sterren in ons heelal dan we dachten. Over hoeveel hebben we het dan? Hou u vast: 300 sextiljoen, zijnde drie triljoen keer 100 miljard of een 3 met daarachter 23 nullen. De ontdekking is belangrijk en doet stof opwaaien, want ze toont aan dat ons heelal veel minder geordend is dan we dachten.
Ter vergelijking: in een menselijk lichaam bevinden zich naar schatting 50 triljard cellen. Doe dat maal zes miljard inwoners en je komt uit op ... 300 sextiljoen. Of: voor elke korrel zand op aarde zijn er meer dan 100 sterren.
Rode dwergen
Yale-astronoom Pieter van Dokkum en Harvard-astrofysicus Charlie Conroy komen tot die conclusie na te hebben ontdekt dat tweederde van de sterrenstelsels in ons heelal helemaal niet zijn zoals het onze (spiraalvormig) maar elliptisch. En in die elliptische sterrenstelsels bevinden zich tien à 20 keer meer rode dwergen dan in een spraalvormig sterrenstelsel.
Tot nu werd aangenomen dat er tussen 100 miljard en één triljard sterrenstelsels waren en dat die elk, zoals onze Melkweg, tussen 100 miljard en een triljard sterren huisvestten. Maar Van Dokkum en Conroy doen dat cijfer dus maal drie.
Veel complexer
De ontdekking van Van Dokkum en Conroy doet overigens heel wat stof opwaaien in wetenschappelijke middens. "Veel astronomen zijn niet gelukkig met wat ze hebben gevonden", zegt
Richard Ellis van het California Institute of Technology. "Van Dokkums studie maakt komaf met de notie van een behoorlijk geordend en gelijkmatig verdeeld heelal. Nu blijkt dat het heelal veel complexer geordend is dan we dachten." (mvl)
(HLN)
Drie keer meer sterren dan gedacht, maar weet u hoeveel er zijn?
Volgens een nieuwe studie die gepubliceerd is in het tijdschrift Nature zijn er minstens drie keer meer sterren in ons heelal dan we dachten. Over hoeveel hebben we het dan? Hou u vast: 300 sextiljoen, zijnde drie triljoen keer 100 miljard of een 3 met daarachter 23 nullen. De ontdekking is belangrijk en doet stof opwaaien, want ze toont aan dat ons heelal veel minder geordend is dan we dachten.
Ter vergelijking: in een menselijk lichaam bevinden zich naar schatting 50 triljard cellen. Doe dat maal zes miljard inwoners en je komt uit op ... 300 sextiljoen. Of: voor elke korrel zand op aarde zijn er meer dan 100 sterren.
Rode dwergen
Yale-astronoom Pieter van Dokkum en Harvard-astrofysicus Charlie Conroy komen tot die conclusie na te hebben ontdekt dat tweederde van de sterrenstelsels in ons heelal helemaal niet zijn zoals het onze (spiraalvormig) maar elliptisch. En in die elliptische sterrenstelsels bevinden zich tien à 20 keer meer rode dwergen dan in een spraalvormig sterrenstelsel.
Tot nu werd aangenomen dat er tussen 100 miljard en één triljard sterrenstelsels waren en dat die elk, zoals onze Melkweg, tussen 100 miljard en een triljard sterren huisvestten. Maar Van Dokkum en Conroy doen dat cijfer dus maal drie.
Veel complexer
De ontdekking van Van Dokkum en Conroy doet overigens heel wat stof opwaaien in wetenschappelijke middens. "Veel astronomen zijn niet gelukkig met wat ze hebben gevonden", zegt
Richard Ellis van het California Institute of Technology. "Van Dokkums studie maakt komaf met de notie van een behoorlijk geordend en gelijkmatig verdeeld heelal. Nu blijkt dat het heelal veel complexer geordend is dan we dachten." (mvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-12-2010
Warme barsten ontdekt in ijskorst Saturnusmaan
Met de ruimtesonde Cassini is een netwerk van warme barsten ontdekt in de ijskorst van de Saturnusmaan Enceladus. De barsten, die ook wel 'tijgerstrepen' worden genoemd, bevinden zich in het zuidpoolgebied van Enceladus, waar deze maan waterdamp en ijsdeeltjes de ruimte in blaast.
De 'warmste' barst op Enceladus vertoont een temperatuur van 190 kelvin oftewel -83 graden Celsius. Het lijkt er bovendien op dat deze geleidelijk warmer wordt.
Onduidelijk is nog of de gemeten stijging van temperatuur te maken heeft met een toename van de activiteit van de 'ijsfonteinen' op Enceladus. Helaas zal Cassini dat voorlopig ook niet kunnen onderzoeken, omdat hij pas in 2015 weer een blik op het zuidpoolgebied van de ijsmaan zal werpen. En tegen die tijd wordt dat gebied niet meer door de zon verlicht.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Warme barsten ontdekt in ijskorst Saturnusmaan
Met de ruimtesonde Cassini is een netwerk van warme barsten ontdekt in de ijskorst van de Saturnusmaan Enceladus. De barsten, die ook wel 'tijgerstrepen' worden genoemd, bevinden zich in het zuidpoolgebied van Enceladus, waar deze maan waterdamp en ijsdeeltjes de ruimte in blaast.
De 'warmste' barst op Enceladus vertoont een temperatuur van 190 kelvin oftewel -83 graden Celsius. Het lijkt er bovendien op dat deze geleidelijk warmer wordt.
Onduidelijk is nog of de gemeten stijging van temperatuur te maken heeft met een toename van de activiteit van de 'ijsfonteinen' op Enceladus. Helaas zal Cassini dat voorlopig ook niet kunnen onderzoeken, omdat hij pas in 2015 weer een blik op het zuidpoolgebied van de ijsmaan zal werpen. En tegen die tijd wordt dat gebied niet meer door de zon verlicht.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Zometeen al iets bij het half 8 nieuws op RTL4quote:
NASA kondigt bevindingen over buitenaards leven aan
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
ze blijven leuk al die filmpjes over V Y Canis Majoris de grootste ster tot nu toe bekend, een voorstelling van de omvang zou je moeten vergelijken met als deze ster i.p.v. de zon zou staan z'n oppervlak zou reiken tot aan de baan van Saturnus
[ Bericht 0% gewijzigd door pinine op 05-12-2010 19:12:16 ]
Idd, leuke filmpjes. MAJOR WOWquote:
ze blijven leuk al die filmpjes over V Y Canis Majoris de grootste ster tot nu toe bekend, een voorstelling van de omvang zou je moeten vergelijken met als deze ster i.p.v. de zon zou staan z'n oppervlak zou reiken tot aan de baan van Saturnus
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-12-2010
Botsende neutronensterren ontsnappen uit sterrenstelsels
Twee neutronensterren die naar elkaar toe spiralen totdat ze elkaar in een kolossale explosie vernietigen, zouden een sterke bron van zogeheten gravitatiegolven moeten zijn. Nieuw onderzoek door wetenschappers van de universiteit van Californië in Santa Cruz geeft voor het eerst aan waar zulke botsingen het vaakst zullen optreden.
Gravitatiegolven zijn een uitvloeisel van Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie. Het zijn verstoringen van de structuur van ruimte en tijd die veroorzaakt worden door de bewegingen van extreem zware objecten. Wetenschappers doen al jaren pogingen om deze verstoringen te detecteren, maar tot nu toe is dat niet gelukt, waarschijnlijk omdat de meetbare effecten extreem klein zijn.
Twee naar elkaar toe spiralende neutronensterren blijven niet op hun plek. De supernova-explosies waarbij de beide objecten zijn ontstaan, geeft hen een forse ruimtelijke snelheid die boven de 200 kilometer per seconde kan uitkomen. Tegen de tijd dat ze met elkaar in botsing komen, zullen ze daardoor al ver verwijderd zijn van het sterrenstelsel waarin ze geboren zijn.
Volgens de Californische onderzoekers heeft het dus niet zo veel zin om, als er eenmaal gravitatiegolven worden gedetecteerd, de bron ervan in nabije sterrenstelsels te zoeken. Hun computersimulaties laten zien dat de explosies vaak ver daarbuiten zullen plaatsvinden. Dat betekent dat ze een mooi doelwit kunnen zijn voor grote systematische hemelverkenningen, zoals de geplande Large Synoptic Survey Telescope.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Botsende neutronensterren ontsnappen uit sterrenstelsels
Twee neutronensterren die naar elkaar toe spiralen totdat ze elkaar in een kolossale explosie vernietigen, zouden een sterke bron van zogeheten gravitatiegolven moeten zijn. Nieuw onderzoek door wetenschappers van de universiteit van Californië in Santa Cruz geeft voor het eerst aan waar zulke botsingen het vaakst zullen optreden.
Gravitatiegolven zijn een uitvloeisel van Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie. Het zijn verstoringen van de structuur van ruimte en tijd die veroorzaakt worden door de bewegingen van extreem zware objecten. Wetenschappers doen al jaren pogingen om deze verstoringen te detecteren, maar tot nu toe is dat niet gelukt, waarschijnlijk omdat de meetbare effecten extreem klein zijn.
Twee naar elkaar toe spiralende neutronensterren blijven niet op hun plek. De supernova-explosies waarbij de beide objecten zijn ontstaan, geeft hen een forse ruimtelijke snelheid die boven de 200 kilometer per seconde kan uitkomen. Tegen de tijd dat ze met elkaar in botsing komen, zullen ze daardoor al ver verwijderd zijn van het sterrenstelsel waarin ze geboren zijn.
Volgens de Californische onderzoekers heeft het dus niet zo veel zin om, als er eenmaal gravitatiegolven worden gedetecteerd, de bron ervan in nabije sterrenstelsels te zoeken. Hun computersimulaties laten zien dat de explosies vaak ver daarbuiten zullen plaatsvinden. Dat betekent dat ze een mooi doelwit kunnen zijn voor grote systematische hemelverkenningen, zoals de geplande Large Synoptic Survey Telescope.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-12-2010
Zirkoniumrijke ster ontdekt
Sterrenkundigen van de Armagh-sterrenwacht in Noord-Ierland hebben bij een onderzoek van kleine sterren met een afwijkende chemische samenstelling een exemplaar ontdekt dat opmerkelijk veel zirkonium bevat. Op aarde wordt zirkonium gebruikt om nepdiamanten te maken. Bij de ster LS IV-14 116 hangt het in wolkensluiers boven het steroppervlak.
LS IV-14 116 maakt deel uit van een groepje hete sterren dat het einde van zijn bestaan nadert. Bekend was al dat deze sterren veel minder waterstof aan hun oppervlak vertonen dan soortgelijke sterren. Het Noord-Ierse onderzoek had tot doel om de chemische samenstelling van de sterren nader te onderzoeken.
Zoals verwacht vertoonde het spectrum van LS IV-14 116 de 'vingerafdrukken' van diverse normale elementen, waaronder strontium en germanium. Maar enkele opvallende spectraallijnen lieten zich niet zo gemakkelijk identificeren. Nadere analyse heeft nu uitgewezen dat ze afkomstig zijn van een vorm van zirkonium die alleen voorkomt bij temperaturen boven de 20.000 graden.
Het zirkoniumgehalte van LS IV-14 116 is tienduizend keer zo hoog als dat van de zon. Volgens de onderzoekers betekent dat niet dat de ster als geheel zo veel zirkonium bevat. Waarschijnlijk heeft het element zich, samen met andere metalen, opgehoopt in wolkensluiers rond de ster. Deze bijzondere wolken zouden ontstaan doordat de ster bezig is te krimpen, waardoor een soort toverbaleffect ontstaat: er komen steeds weer andere elementen 'bovendrijven'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zirkoniumrijke ster ontdekt
Sterrenkundigen van de Armagh-sterrenwacht in Noord-Ierland hebben bij een onderzoek van kleine sterren met een afwijkende chemische samenstelling een exemplaar ontdekt dat opmerkelijk veel zirkonium bevat. Op aarde wordt zirkonium gebruikt om nepdiamanten te maken. Bij de ster LS IV-14 116 hangt het in wolkensluiers boven het steroppervlak.
LS IV-14 116 maakt deel uit van een groepje hete sterren dat het einde van zijn bestaan nadert. Bekend was al dat deze sterren veel minder waterstof aan hun oppervlak vertonen dan soortgelijke sterren. Het Noord-Ierse onderzoek had tot doel om de chemische samenstelling van de sterren nader te onderzoeken.
Zoals verwacht vertoonde het spectrum van LS IV-14 116 de 'vingerafdrukken' van diverse normale elementen, waaronder strontium en germanium. Maar enkele opvallende spectraallijnen lieten zich niet zo gemakkelijk identificeren. Nadere analyse heeft nu uitgewezen dat ze afkomstig zijn van een vorm van zirkonium die alleen voorkomt bij temperaturen boven de 20.000 graden.
Het zirkoniumgehalte van LS IV-14 116 is tienduizend keer zo hoog als dat van de zon. Volgens de onderzoekers betekent dat niet dat de ster als geheel zo veel zirkonium bevat. Waarschijnlijk heeft het element zich, samen met andere metalen, opgehoopt in wolkensluiers rond de ster. Deze bijzondere wolken zouden ontstaan doordat de ster bezig is te krimpen, waardoor een soort toverbaleffect ontstaat: er komen steeds weer andere elementen 'bovendrijven'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-12-2010
Schemerend heelal
In vroege universum ging het licht niet ineens aan
Het heelal kwam pas goed op gang toen een paar honderd miljoen jaar na de Oerknal de eerste sterren begonnen te stralen. Hoe dat precies in zijn werk ging, was niet bekend. Amerikaanse sterrenkundigen werpen een eerste licht op het einde van de Donkere Periode.
En toen was er licht. In het Bijbelse scheppingsverhaal is het bijna de openingszin, maar als de kosmologische wordingsgeschiedenis op dit punt is aangekomen, is ze al een heel eind op streek. Een paar honderd miljoen jaar, om wat preciezer te zijn. Er zijn meteen na de Oerknal wel fotonen (lichtdeeltjes) in omloop, maar die zitten gevangen in het zogeheten quark-gluon-plasma. Simpel gezegd: er is wel licht, maar het kan zich niet vrij voortbewegen, waardoor het heelal ondoorzichtig is.
Daar komt na zo’n 380.000 jaar verandering in als de materiebrokjes samensmelten tot waterstof en helium. Het licht is nu vrij om te gaan, maar veel stelt het niet voor. Het heelal is zijn Donkere Periode ingegaan.
Maar de waterstofwolken klonteren, vormen sterren en her en der gaat het licht aan. Dat licht is er weer de oorzaak van dat het vrije waterstof zijn elektronen kwijtraakt en ioniseert. Net als in de beginjaren.
Donkere Periode
Dat is het beeld dat de kosmologie heeft van het ontstaan van het heelal. Maar erg exact of kwantitatief is de beschrijving nog niet. Vooral van de Donkere Periode en de fase erna, de Periode van Reïonisatie, is weinig bekend. Ging het licht ineens aan of draaide iemand langzaam de dimmer omhoog?
Dat laatste, schrijven twee Amerikaanse astronomen in Nature. Voor het eerst zijn zij erin geslaagd signalen uit die Donkere Periode op te vangen en te analyseren. En kunnen op basis daarvan uitsluiten dat het in een flits ging. Nou ja, niet in een flits: het licht ging in ieder geval niet binnen enkele miljoenen jaren aan.
Die eerste honderden miljoenen jaren van het heelal waren, bij afwezigheid van sterren, weliswaar donker, maar er gingen wel fotonen rond. Zo geeft het waterstofatoom bij een bepaalde faseovergang straling af met een golflengte van 21 centimeter. Het gebeurt heel zelden, maar met de grote hoeveelheden waterstof in de ruimte is het een signaal van betekenis.
Toen de sterren gingen stralen, ioniseerden ze met hun UV-licht het waterstof. Daarmee verdween de 21 cm lijn uit het hemelse spectrum. Precies dat hebben de Amerikanen proberen te achterhalen: verdween de 21 cm lijn abrupt of geleidelijk?
TV-signalen
Dat was niet zo eenvoudig. De oeroude signalen verdwijnen bijna helemaal in de radiogolven die sterren in onze eigen Melkweg uitzenden en, niet te vergeten, in onze eigen radio- en tv-signalen. De sterrenkundigen hadden weliswaar zitten meten in de woestijn van West-Australië, maar ook daar is de voor- en achtergrondruis duizenden malen groter dan het bewuste signaal zelf.
Daarom lieten ze hun apparatuur – een verbluffend eenvoudige antenne - drie maanden achtereen meten en dat was voldoende om de 21 cm lijn er tussenuit te kunnen filteren. Hoewel, 21 cm lijn. Door de uitdijing van het heelal waren de golflengtes opgerekt tot een meter of twee. Preciezer gezegd: de sterrenkundigen speurden de hemel af op een dip in golflengtes tussen drie en anderhalve meter, wat overeenkomt met 21 cm lijnen die zijn uitgezonden tussen 300 miljoen en een miljard jaar na de Oerknal.
Een haarscherp beeld komt uit de metingen nog niet naar voren, maar één ding weten de Amerikaanse sterrenkundigen bijna zeker. Met een betrouwbaarheid van 95 procent sluiten ze een snelle reïonisatie (binnen enkele miljoenen jaren) uit.
Houtje-touwtje
Verbluffend, vindt de commentator. Terwijl elders op de wereld dure, grootschalige installaties worden gebouwd, bereiken we de eerste nieuwe inzichten over de Donkere Periode met deze houtje-touwtje antenne.
Joep Engels
Judd Bowman & Alan Rogers: ´A lower limit of ∆z>0.06 for the duration of the reionization epoch’, in Nature van 9 december 2010.
(Noorderlicht)
Schemerend heelal
In vroege universum ging het licht niet ineens aan
Het heelal kwam pas goed op gang toen een paar honderd miljoen jaar na de Oerknal de eerste sterren begonnen te stralen. Hoe dat precies in zijn werk ging, was niet bekend. Amerikaanse sterrenkundigen werpen een eerste licht op het einde van de Donkere Periode.
En toen was er licht. In het Bijbelse scheppingsverhaal is het bijna de openingszin, maar als de kosmologische wordingsgeschiedenis op dit punt is aangekomen, is ze al een heel eind op streek. Een paar honderd miljoen jaar, om wat preciezer te zijn. Er zijn meteen na de Oerknal wel fotonen (lichtdeeltjes) in omloop, maar die zitten gevangen in het zogeheten quark-gluon-plasma. Simpel gezegd: er is wel licht, maar het kan zich niet vrij voortbewegen, waardoor het heelal ondoorzichtig is.
Daar komt na zo’n 380.000 jaar verandering in als de materiebrokjes samensmelten tot waterstof en helium. Het licht is nu vrij om te gaan, maar veel stelt het niet voor. Het heelal is zijn Donkere Periode ingegaan.
Maar de waterstofwolken klonteren, vormen sterren en her en der gaat het licht aan. Dat licht is er weer de oorzaak van dat het vrije waterstof zijn elektronen kwijtraakt en ioniseert. Net als in de beginjaren.
Donkere Periode
Dat is het beeld dat de kosmologie heeft van het ontstaan van het heelal. Maar erg exact of kwantitatief is de beschrijving nog niet. Vooral van de Donkere Periode en de fase erna, de Periode van Reïonisatie, is weinig bekend. Ging het licht ineens aan of draaide iemand langzaam de dimmer omhoog?
Dat laatste, schrijven twee Amerikaanse astronomen in Nature. Voor het eerst zijn zij erin geslaagd signalen uit die Donkere Periode op te vangen en te analyseren. En kunnen op basis daarvan uitsluiten dat het in een flits ging. Nou ja, niet in een flits: het licht ging in ieder geval niet binnen enkele miljoenen jaren aan.
Die eerste honderden miljoenen jaren van het heelal waren, bij afwezigheid van sterren, weliswaar donker, maar er gingen wel fotonen rond. Zo geeft het waterstofatoom bij een bepaalde faseovergang straling af met een golflengte van 21 centimeter. Het gebeurt heel zelden, maar met de grote hoeveelheden waterstof in de ruimte is het een signaal van betekenis.
Toen de sterren gingen stralen, ioniseerden ze met hun UV-licht het waterstof. Daarmee verdween de 21 cm lijn uit het hemelse spectrum. Precies dat hebben de Amerikanen proberen te achterhalen: verdween de 21 cm lijn abrupt of geleidelijk?
TV-signalen
Dat was niet zo eenvoudig. De oeroude signalen verdwijnen bijna helemaal in de radiogolven die sterren in onze eigen Melkweg uitzenden en, niet te vergeten, in onze eigen radio- en tv-signalen. De sterrenkundigen hadden weliswaar zitten meten in de woestijn van West-Australië, maar ook daar is de voor- en achtergrondruis duizenden malen groter dan het bewuste signaal zelf.
Daarom lieten ze hun apparatuur – een verbluffend eenvoudige antenne - drie maanden achtereen meten en dat was voldoende om de 21 cm lijn er tussenuit te kunnen filteren. Hoewel, 21 cm lijn. Door de uitdijing van het heelal waren de golflengtes opgerekt tot een meter of twee. Preciezer gezegd: de sterrenkundigen speurden de hemel af op een dip in golflengtes tussen drie en anderhalve meter, wat overeenkomt met 21 cm lijnen die zijn uitgezonden tussen 300 miljoen en een miljard jaar na de Oerknal.
Een haarscherp beeld komt uit de metingen nog niet naar voren, maar één ding weten de Amerikaanse sterrenkundigen bijna zeker. Met een betrouwbaarheid van 95 procent sluiten ze een snelle reïonisatie (binnen enkele miljoenen jaren) uit.
Houtje-touwtje
Verbluffend, vindt de commentator. Terwijl elders op de wereld dure, grootschalige installaties worden gebouwd, bereiken we de eerste nieuwe inzichten over de Donkere Periode met deze houtje-touwtje antenne.
Joep Engels
Judd Bowman & Alan Rogers: ´A lower limit of ∆z>0.06 for the duration of the reionization epoch’, in Nature van 9 december 2010.
(Noorderlicht)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
SPIRAL ASTEROID:
On Dec. 12th, the International Astronomical Union issued a telegram (CBET nr.2583) announcing the discovery of a spiral structure around main belt asteroid (596) Scheila. Steve Larson of the Catalina Sky Survey (CSS) found the curious shape in images obtained Dec. 11th through the Catalina 0.68-m Schmidt telescope. Other observers have since confirmed the phenomenon. The following picture was taken on Dec. 12th by Italian astronomers Ernesto Guido and Giovanni Sostero using a remotely-controlled 0.25m telescope in New Mexico:
What's going on? There are at least two possibilities. (1) A small asteroid might have hit 596 Scheila, raising a cloud of dust which forms a nebula around the larger space rock. A 1-meter class impactor would be large enough to do the trick. (2) 596 Scheila might be a rare main belt comet, a body with the orbital characteristics of an asteroid and the physical characteristics of a comet. If so, a pocket of volatile ice might be vaporizing to produce the spiraling tail.
www.spaceweather.com
On Dec. 12th, the International Astronomical Union issued a telegram (CBET nr.2583) announcing the discovery of a spiral structure around main belt asteroid (596) Scheila. Steve Larson of the Catalina Sky Survey (CSS) found the curious shape in images obtained Dec. 11th through the Catalina 0.68-m Schmidt telescope. Other observers have since confirmed the phenomenon. The following picture was taken on Dec. 12th by Italian astronomers Ernesto Guido and Giovanni Sostero using a remotely-controlled 0.25m telescope in New Mexico:
What's going on? There are at least two possibilities. (1) A small asteroid might have hit 596 Scheila, raising a cloud of dust which forms a nebula around the larger space rock. A 1-meter class impactor would be large enough to do the trick. (2) 596 Scheila might be a rare main belt comet, a body with the orbital characteristics of an asteroid and the physical characteristics of a comet. If so, a pocket of volatile ice might be vaporizing to produce the spiraling tail.
www.spaceweather.com
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
13-12-200
Had Saturnusmaan Japetus een tijdelijke maan?
De kilometers hoge bergrug langs de evenaar van Japetus geeft deze Saturnusmaan het aanzien van een reusachtige walnoot. In oktober suggereerden Amerikaanse wetenschappers dat de bergrug is veroorzaakt door de vroegere snelle rotatie van dit hemellichaam. Enkele van hun collega's denken daar anders over. Volgens onderzoekers van twee Amerikaanse universiteiten is de bergrug het restant van een maan die tijdelijk om Japetus heeft gecirkeld.
Het maantje dat rond Japetus zou hebben gedraaid, zou het gevolg zijn geweest de inslag van een groot object. Dat maantje zou onder invloed van getijdenkrachten uit elkaar zijn gevallen en een ring van (ijs)puin hebben achtergelaten, waarvan het materiaal uiteindelijk op Japetus is neergeploft.
De onderzoekers hebben hun theorie onderbouwd met berekeningen, die laten zien dat op deze manier inderdaad een bergrug langs de evenaar van Japetus kan zijn ontstaan. Computersimulaties zullen de theorie meer kracht moeten bijzetten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Had Saturnusmaan Japetus een tijdelijke maan?
De kilometers hoge bergrug langs de evenaar van Japetus geeft deze Saturnusmaan het aanzien van een reusachtige walnoot. In oktober suggereerden Amerikaanse wetenschappers dat de bergrug is veroorzaakt door de vroegere snelle rotatie van dit hemellichaam. Enkele van hun collega's denken daar anders over. Volgens onderzoekers van twee Amerikaanse universiteiten is de bergrug het restant van een maan die tijdelijk om Japetus heeft gecirkeld.
Het maantje dat rond Japetus zou hebben gedraaid, zou het gevolg zijn geweest de inslag van een groot object. Dat maantje zou onder invloed van getijdenkrachten uit elkaar zijn gevallen en een ring van (ijs)puin hebben achtergelaten, waarvan het materiaal uiteindelijk op Japetus is neergeploft.
De onderzoekers hebben hun theorie onderbouwd met berekeningen, die laten zien dat op deze manier inderdaad een bergrug langs de evenaar van Japetus kan zijn ontstaan. Computersimulaties zullen de theorie meer kracht moeten bijzetten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik denk dat een voorouderster van de zon als het ware planetenzaden zaaide. De argumenten in het kort:
• Er is nog steeds geen valide theorie die verklaart hoe stofjes aaneensinteren tot grote planetoïden.
• Bekend is dat supernova's nogal chaotische processen zijn. De materie in de sterkern is extreem dicht.
• De stelling dat grote hoeveelheden ijzer en nikkel niet als gas, maar als vaste brokken vrijkomen verklaart ook de relatief lage abundantie aan r-proces producten in de stofwolk rond SN1987A: isotopen met een hoge neutron-proton verhouding die op aarde zeer veel voorkomen.
• Er is nog steeds geen valide theorie die verklaart hoe stofjes aaneensinteren tot grote planetoïden.
• Bekend is dat supernova's nogal chaotische processen zijn. De materie in de sterkern is extreem dicht.
• De stelling dat grote hoeveelheden ijzer en nikkel niet als gas, maar als vaste brokken vrijkomen verklaart ook de relatief lage abundantie aan r-proces producten in de stofwolk rond SN1987A: isotopen met een hoge neutron-proton verhouding die op aarde zeer veel voorkomen.
Ik zou zeggen, leg je stellingen voor aan de NASAquote:
Ik denk dat een voorouderster van de zon als het ware planetenzaden zaaide. De argumenten in het kort:
• Er is nog steeds geen valide theorie die verklaart hoe stofjes aaneensinteren tot grote planetoïden.
• Bekend is dat supernova's nogal chaotische processen zijn. De materie in de sterkern is extreem dicht.
• De stelling dat grote hoeveelheden ijzer en nikkel niet als gas, maar als vaste brokken vrijkomen verklaart ook de relatief lage abundantie aan r-proces producten in de stofwolk rond SN1987A: isotopen met een hoge neutron-proton verhouding die op aarde zeer veel voorkomen.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-12-2010
Zeldzame moleculen opgespoord in interstellaire gaswolk
Met de speciale APEX-radiotelescoop op een hoogvlakte in het noorden van Chili is de zwakke straling waargenomen van bijzondere moleculen in een donkere interstellaire gaswolk op 400 lichtjaar van de aarde. De moleculen, die onder meer deuterium (zwaar waterstof) bevatten, spelen een belangrijke rol bij het onderzoek van de omstandigheden waaronder sterren worden geboren.
Sterren ontstaan uit verdichtingen in grote wolken van gas en stof. De temperatuur ter plaatse is dermate laag (260 graden onder nul) dat het meeste gas aan de aanwezige stofdeeltjes vastvriest. Hierdoor produceren zulke interstellaire wolken maar weinig moleculaire straling, wat hen lastig waarneembaar maakt.
In het overgebleven gas kunnen echter bijzondere chemische reacties optreden waaruit bijzondere moleculen, bestaande uit twee waterstofatomen en één deuteriumatoom, voortkomen. Het onderzoek van deze bijzondere moleculen kan interessante informatie opleveren over de omstandigheden kort voor de stervorming.
Het probleem is echter dat de toch al schaarse deuteriummoleculen straling uitzenden op een golflengte die door de waterdamp in de aardatmosfeer wordt geabsorbeerd. Om het ijle gas te kunnen waarnemen, moet daarom worden uitgeweken naar hoge en, vooral, droge waarnemingslocaties. Vandaar dat de APEX-telescoop op een hoogvlakte in de woestijn staat.
Uit de APEX-waarnemingen van een koude gaswolk in het sterrenbeeld Slangendrager is nu gebleken dat de deuteriummoleculen niet - zoals verwacht - alleen in het koude hart van de gaswolk te vinden zijn. Ook meer naar buiten toe zijn de bijzondere verbindingen aangetroffen. Daaruit leiden de onderzoekers af dat het 'aanvriezen' van gasmoleculen aan stofdeeltjes een extreem efficiënt proces is.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zeldzame moleculen opgespoord in interstellaire gaswolk
Met de speciale APEX-radiotelescoop op een hoogvlakte in het noorden van Chili is de zwakke straling waargenomen van bijzondere moleculen in een donkere interstellaire gaswolk op 400 lichtjaar van de aarde. De moleculen, die onder meer deuterium (zwaar waterstof) bevatten, spelen een belangrijke rol bij het onderzoek van de omstandigheden waaronder sterren worden geboren.
Sterren ontstaan uit verdichtingen in grote wolken van gas en stof. De temperatuur ter plaatse is dermate laag (260 graden onder nul) dat het meeste gas aan de aanwezige stofdeeltjes vastvriest. Hierdoor produceren zulke interstellaire wolken maar weinig moleculaire straling, wat hen lastig waarneembaar maakt.
In het overgebleven gas kunnen echter bijzondere chemische reacties optreden waaruit bijzondere moleculen, bestaande uit twee waterstofatomen en één deuteriumatoom, voortkomen. Het onderzoek van deze bijzondere moleculen kan interessante informatie opleveren over de omstandigheden kort voor de stervorming.
Het probleem is echter dat de toch al schaarse deuteriummoleculen straling uitzenden op een golflengte die door de waterdamp in de aardatmosfeer wordt geabsorbeerd. Om het ijle gas te kunnen waarnemen, moet daarom worden uitgeweken naar hoge en, vooral, droge waarnemingslocaties. Vandaar dat de APEX-telescoop op een hoogvlakte in de woestijn staat.
Uit de APEX-waarnemingen van een koude gaswolk in het sterrenbeeld Slangendrager is nu gebleken dat de deuteriummoleculen niet - zoals verwacht - alleen in het koude hart van de gaswolk te vinden zijn. Ook meer naar buiten toe zijn de bijzondere verbindingen aangetroffen. Daaruit leiden de onderzoekers af dat het 'aanvriezen' van gasmoleculen aan stofdeeltjes een extreem efficiënt proces is.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
RARE LUNAR ECLIPSE:
The lunar eclipse of Dec. 21st falls on the same date as the northern winter solstice. Is this rare? It is indeed, according to Geoff Chester of the US Naval Observatory, who inspected a list of eclipses going back 2000 years. "Since Year 1, I can only find one previous instance of an eclipse matching the same calendar date as the solstice, and that is Dec. 21, 1638," says Chester. "Fortunately we won't have to wait 372 years for the next one...that will be on Dec. 21, 2094."
www.spaceweather.com
4 Januari 2011 Gedeeltelijke zonsverduisteringen zichtbaar vanuit Nederland
In 2011 zijn er geen totale of ringvormige zonsverduisteringen. Er zijn wel 4 gedeeltelijke (4 januari, 1 juni, 1 juli, 25 november), waarvan de eerste in Nederland zichbaar is.
Rond 09:15 is de zonsdiameter voor ongeveer 78% bedekt.
The lunar eclipse of Dec. 21st falls on the same date as the northern winter solstice. Is this rare? It is indeed, according to Geoff Chester of the US Naval Observatory, who inspected a list of eclipses going back 2000 years. "Since Year 1, I can only find one previous instance of an eclipse matching the same calendar date as the solstice, and that is Dec. 21, 1638," says Chester. "Fortunately we won't have to wait 372 years for the next one...that will be on Dec. 21, 2094."
www.spaceweather.com
4 Januari 2011 Gedeeltelijke zonsverduisteringen zichtbaar vanuit Nederland
In 2011 zijn er geen totale of ringvormige zonsverduisteringen. Er zijn wel 4 gedeeltelijke (4 januari, 1 juni, 1 juli, 25 november), waarvan de eerste in Nederland zichbaar is.
Rond 09:15 is de zonsdiameter voor ongeveer 78% bedekt.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
17-12-2010
NASA presenteert nieuwe terreinkaart van de maan
Het Amerikaanse ruimteagentschap NASA heeft een nieuwe nauwkeurige maankaart gepresenteerd. De kaart is gebaseerd op gegevens van de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO), die sinds een jaar om de maan draait.
Voor de LRO-kaart is niet alleen het maanoppervlak gedetailleerd gefotografeerd, ook zijn - met behulp van een laser - hoogtemetingen gedaan. Sommige delen van de maan, zoals de achterkant en de diepe kraters rond de polen, werden nooit eerder zo nauwkeurig in kaart gebracht.
Het landschap van de poolkraters spreekt tot de verbeelding, omdat veel van de kraters zo diep zijn, dat de bodem nooit zonlicht ziet. Het was tot nog toe dan ook niet helemaal duidelijk hoe steil de hellingen van de kraterwanden waren. Op sommige plaatsen blijken deze over enkele kilometers onder hoeken van maar liefst 36 graden te staan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
NASA's LRO Creating Unprecedented Topographic Map of Moon
(allesoversterrenkunde)
NASA presenteert nieuwe terreinkaart van de maan
Het Amerikaanse ruimteagentschap NASA heeft een nieuwe nauwkeurige maankaart gepresenteerd. De kaart is gebaseerd op gegevens van de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO), die sinds een jaar om de maan draait.
Voor de LRO-kaart is niet alleen het maanoppervlak gedetailleerd gefotografeerd, ook zijn - met behulp van een laser - hoogtemetingen gedaan. Sommige delen van de maan, zoals de achterkant en de diepe kraters rond de polen, werden nooit eerder zo nauwkeurig in kaart gebracht.
Het landschap van de poolkraters spreekt tot de verbeelding, omdat veel van de kraters zo diep zijn, dat de bodem nooit zonlicht ziet. Het was tot nog toe dan ook niet helemaal duidelijk hoe steil de hellingen van de kraterwanden waren. Op sommige plaatsen blijken deze over enkele kilometers onder hoeken van maar liefst 36 graden te staan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
NASA's LRO Creating Unprecedented Topographic Map of Moon
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-12-2010
Ruimtetelescoop Herschel ontdekt reusachtige sterfabrieken
Een internationaal team van astronomen heeft een verre populatie van sterrenstelsels ontdekt die grote aantallen sterren produceren. De ontdekking bevestigt het idee dat de productie van nieuwe sterren ongeveer 11 miljard jaar geleden - 3 miljard jaar na de oerknal - zijn top bereikte.
De verre sterfabrieken zijn ontdekt met de vorige jaar gelanceerde Europese infraroodsatelliet Herschel. De sterrenstelsels zenden weinig zichtbaar licht uit, doordat de sterren die zij bevatten nog omgeven zijn door de restanten van de dichte wolken van gas en stof waaruit zij gevormd zijn. Dat kosmische stof, dat een temperatuur van ongeveer 240 graden onder nul heeft, is alleen waarneembaar op infrarode golflengten.
De gevonden sterrenstelsels bevatten nog voldoende gas om hun sterproductie nog honderden miljoenen jaren voort te zetten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ruimtetelescoop Herschel ontdekt reusachtige sterfabrieken
Een internationaal team van astronomen heeft een verre populatie van sterrenstelsels ontdekt die grote aantallen sterren produceren. De ontdekking bevestigt het idee dat de productie van nieuwe sterren ongeveer 11 miljard jaar geleden - 3 miljard jaar na de oerknal - zijn top bereikte.
De verre sterfabrieken zijn ontdekt met de vorige jaar gelanceerde Europese infraroodsatelliet Herschel. De sterrenstelsels zenden weinig zichtbaar licht uit, doordat de sterren die zij bevatten nog omgeven zijn door de restanten van de dichte wolken van gas en stof waaruit zij gevormd zijn. Dat kosmische stof, dat een temperatuur van ongeveer 240 graden onder nul heeft, is alleen waarneembaar op infrarode golflengten.
De gevonden sterrenstelsels bevatten nog voldoende gas om hun sterproductie nog honderden miljoenen jaren voort te zetten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-12-2010
Saturnusmaan Rhea gepresenteerd
Het Amerikaanse ruimteagentschap NASA heeft nieuwe opnamen van de Saturnusmaan Rhea gepresenteerd, die in november 2009 en maart 2010 door de ruimtesonde Cassini zijn gemaakt. De opnamen, die een goed beeld geven van het kraterrijke oppervlak van Rhea, zijn de meest gedetailleerde die tot nu toe van deze ijsmaan zijn gemaakt.
De nieuwe beelden geven meer duidelijkheid of het netwerk van heldere lijntjes dat dertig jaar geleden door de beide Voyager-ruimtesonde werd ontdekt. De Voyager-beelden waren niet scherp genoeg om precies te kunnen zien wat dit was. Sommige onderzoekers meenden dat deze barsten in de korst van Rhea door ijsvulkanisme konden zijn veroorzaakt. Uit eerdere Cassini-beelden was echter al gebleken dat de lijnen in werkelijkheid steile ijswanden zijn, wat erop wijst dat er in de ijskorst van Rhea tektonische bewegingen plaatsvinden.
Op 3D-beelden die aan de hand van de meest recente Cassini-opnamen zijn gemaakt, is nu te zien dat delen van de ijskorst zijn opgetild. De breuklijnen die daardoor zijn ontstaan, lopen dwars door enkele betrekkelijk jonge inslagkraters heen. Dat betekent dat Rhea waarschijnlijk nog steeds geologisch actief is.
Op 11 januari 2011 brengt Cassini opnieuw een bezoek een Rhea. Het oppervlak van de Saturnusmaan zal dan tot op een afstand van 76 kilometer worden genaderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Cassini Marks Holidays with Dramatic Views of Rhea
(allesoversterrenkunde)
Saturnusmaan Rhea gepresenteerd
Het Amerikaanse ruimteagentschap NASA heeft nieuwe opnamen van de Saturnusmaan Rhea gepresenteerd, die in november 2009 en maart 2010 door de ruimtesonde Cassini zijn gemaakt. De opnamen, die een goed beeld geven van het kraterrijke oppervlak van Rhea, zijn de meest gedetailleerde die tot nu toe van deze ijsmaan zijn gemaakt.
De nieuwe beelden geven meer duidelijkheid of het netwerk van heldere lijntjes dat dertig jaar geleden door de beide Voyager-ruimtesonde werd ontdekt. De Voyager-beelden waren niet scherp genoeg om precies te kunnen zien wat dit was. Sommige onderzoekers meenden dat deze barsten in de korst van Rhea door ijsvulkanisme konden zijn veroorzaakt. Uit eerdere Cassini-beelden was echter al gebleken dat de lijnen in werkelijkheid steile ijswanden zijn, wat erop wijst dat er in de ijskorst van Rhea tektonische bewegingen plaatsvinden.
Op 3D-beelden die aan de hand van de meest recente Cassini-opnamen zijn gemaakt, is nu te zien dat delen van de ijskorst zijn opgetild. De breuklijnen die daardoor zijn ontstaan, lopen dwars door enkele betrekkelijk jonge inslagkraters heen. Dat betekent dat Rhea waarschijnlijk nog steeds geologisch actief is.
Op 11 januari 2011 brengt Cassini opnieuw een bezoek een Rhea. Het oppervlak van de Saturnusmaan zal dan tot op een afstand van 76 kilometer worden genaderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Cassini Marks Holidays with Dramatic Views of Rhea
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-12-2010
Immense ijskubus op Zuidpool voor inzicht in ontstaan heelal
© afp
© afp
Amerikaanse wetenschappers hebben vandaag gemeld dat de bouw van 's werelds grootste observatorium voor neutrino's in een reusachtige kubus van ijs op de Zuidpool afgerond is. Het observatorium moet helpen om het ontstaan van het heelal te begrijpen.
De werken aan IceCube in de toendra van Antarctica hebben tien jaar geduurd. Het observatorium, dat op 1.400 meter diepte ligt bij de Amerikaanse basis Amundsen-Scott, heeft ruim 205,5 miljoen euro gekost volgens de Amerikaanse stichting voor wetenschap NSF (National Science Foundation).
Neutrino's zijn deeltjes met een verwaarloosbare massa die zich verplaatsen met de snelheid van het licht en die op het moment van de Big Bang ontstaan zouden zijn.
Belgische universiteiten
De Ice Cube bestaat uit een kubieke kilometer Antarctisch ijs, uitgerust met ruim vijfduizend optische sensoren die, verdeeld over 86 schachten, tussen de 1.450 en 2.450 meter diep zitten. Boven elk van die schachten bevinden zich aan de oppervlakte telkens twee grote tanks gevuld met ijs en optische sensoren.
Als onderdeel van het Interuniversitair Instituut voor Hoge Energie (IHE) maken wetenschappers van de Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel deel uit van het project, dat ook steun krijgt van het Vlaams Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO).
De UGent doe voornamelijk onderzoek naar kosmische straling. De VUB focust op signalen van de sensoren die zich diep in het Antarctisch ijs bevinden. (belga/adv/sps)
© afp
© afp
(HLN)
Immense ijskubus op Zuidpool voor inzicht in ontstaan heelal
© afp
© afp
Amerikaanse wetenschappers hebben vandaag gemeld dat de bouw van 's werelds grootste observatorium voor neutrino's in een reusachtige kubus van ijs op de Zuidpool afgerond is. Het observatorium moet helpen om het ontstaan van het heelal te begrijpen.
De werken aan IceCube in de toendra van Antarctica hebben tien jaar geduurd. Het observatorium, dat op 1.400 meter diepte ligt bij de Amerikaanse basis Amundsen-Scott, heeft ruim 205,5 miljoen euro gekost volgens de Amerikaanse stichting voor wetenschap NSF (National Science Foundation).
Neutrino's zijn deeltjes met een verwaarloosbare massa die zich verplaatsen met de snelheid van het licht en die op het moment van de Big Bang ontstaan zouden zijn.
Belgische universiteiten
De Ice Cube bestaat uit een kubieke kilometer Antarctisch ijs, uitgerust met ruim vijfduizend optische sensoren die, verdeeld over 86 schachten, tussen de 1.450 en 2.450 meter diep zitten. Boven elk van die schachten bevinden zich aan de oppervlakte telkens twee grote tanks gevuld met ijs en optische sensoren.
Als onderdeel van het Interuniversitair Instituut voor Hoge Energie (IHE) maken wetenschappers van de Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel deel uit van het project, dat ook steun krijgt van het Vlaams Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO).
De UGent doe voornamelijk onderzoek naar kosmische straling. De VUB focust op signalen van de sensoren die zich diep in het Antarctisch ijs bevinden. (belga/adv/sps)
© afp
© afp
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-01-2011
Satellietinstrument toont binnencorona zon
Dankzij een instrument aan boord van NASA's Solar Dynamics Observatory slagen astronomen van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics erin om het allerbinnenste deel van de zonnecorona continu in het oog te houden. Normaalgesproken kan dit gebied alleen tijdens totale zonsverduisteringen worden onderzocht, wanneer het felle zonsoppervlak wordt afgedekt door de maan.
Het Solar Dynamics Obsvertaory (SDO) werd in februari 2010 gelanceerd. De vliegende sterrenwacht maakt continu HD-beelden van de zon in een groot aantal verschillende golflengtegebieden. De Atmospheric Imaging Assembly (AIA) houdt zeven dagen per week en vierentwintig uur per dag het allerbinnenste deel van de ijle, hete corona in de gaten.
De verwachting is dat de nieuwe beelden meer informatie gaan opleveren over de beginfase van grote uitbarstingen op de zon (de zogeheten coronale massa-ejecties, of CME's), en over de wijze waarop de zonnewind - een stroom van elektrisch geladen deeltjes van de zon - wordt versneld.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Satellietinstrument toont binnencorona zon
Dankzij een instrument aan boord van NASA's Solar Dynamics Observatory slagen astronomen van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics erin om het allerbinnenste deel van de zonnecorona continu in het oog te houden. Normaalgesproken kan dit gebied alleen tijdens totale zonsverduisteringen worden onderzocht, wanneer het felle zonsoppervlak wordt afgedekt door de maan.
Het Solar Dynamics Obsvertaory (SDO) werd in februari 2010 gelanceerd. De vliegende sterrenwacht maakt continu HD-beelden van de zon in een groot aantal verschillende golflengtegebieden. De Atmospheric Imaging Assembly (AIA) houdt zeven dagen per week en vierentwintig uur per dag het allerbinnenste deel van de ijle, hete corona in de gaten.
De verwachting is dat de nieuwe beelden meer informatie gaan opleveren over de beginfase van grote uitbarstingen op de zon (de zogeheten coronale massa-ejecties, of CME's), en over de wijze waarop de zonnewind - een stroom van elektrisch geladen deeltjes van de zon - wordt versneld.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
quote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-01-2011
Hete gasfonteinen verhitten zonneatmosfeer
Een van de meest hardnekkige vraagstukken waar zonneonderzoekers mee worstelen betreft de temperatuur van het buitenste deel van de atmosfeer van de zon. Deze zogeheten corona is namelijk miljoenen graden heter dan het oppervlak van de zon. Uit nieuw onderzoek blijkt dat het hete gas afkomstig is van hete gasfonteinen op het zonneoppervlak (Science, 7 januari).
Het bestaan van hete gasfonteinen of 'spiculen' op de zon is al heel lang bekend. Tientallen jaren lang vormden zij ook de belangrijkste kandidaat voor de verklaring van de hoge temperatuur van de zonnecorona. Maar in de jaren tachtig bleek uit metingen dat het gas in de spiculen daar gewoon niet heet genoeg voor was.
In 2007 werd echter een nieuwe klasse van spiculen ontdekt, die een veel kortere levensduur hebben dan normale spiculen. Hun gas bereikt ook hogere snelheden: tot meer dan 100 kilometer per seconde. De korte levensduur van deze spiculen van type II was een aanwijzing dat hun gas heel heet was, maar directe metingen ontbraken.
Waarnemingen van de zonnesatellieten SDO en Hinode hebben nu voor het eerst laten zien dat het gas van de kortlevende spiculen miljoenen graden heet is. Daarmee is het vraagstuk van de hete zonnecorona waarschijnlijk wel opgelost. Er komt echter een nieuw raadsel voor in de plaats: hoe kan het gas in de spiculen zo heet worden?
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Hete gasfonteinen verhitten zonneatmosfeer
Een van de meest hardnekkige vraagstukken waar zonneonderzoekers mee worstelen betreft de temperatuur van het buitenste deel van de atmosfeer van de zon. Deze zogeheten corona is namelijk miljoenen graden heter dan het oppervlak van de zon. Uit nieuw onderzoek blijkt dat het hete gas afkomstig is van hete gasfonteinen op het zonneoppervlak (Science, 7 januari).
Het bestaan van hete gasfonteinen of 'spiculen' op de zon is al heel lang bekend. Tientallen jaren lang vormden zij ook de belangrijkste kandidaat voor de verklaring van de hoge temperatuur van de zonnecorona. Maar in de jaren tachtig bleek uit metingen dat het gas in de spiculen daar gewoon niet heet genoeg voor was.
In 2007 werd echter een nieuwe klasse van spiculen ontdekt, die een veel kortere levensduur hebben dan normale spiculen. Hun gas bereikt ook hogere snelheden: tot meer dan 100 kilometer per seconde. De korte levensduur van deze spiculen van type II was een aanwijzing dat hun gas heel heet was, maar directe metingen ontbraken.
Waarnemingen van de zonnesatellieten SDO en Hinode hebben nu voor het eerst laten zien dat het gas van de kortlevende spiculen miljoenen graden heet is. Daarmee is het vraagstuk van de hete zonnecorona waarschijnlijk wel opgelost. Er komt echter een nieuw raadsel voor in de plaats: hoe kan het gas in de spiculen zo heet worden?
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-01-2011
Nieuw type planetoïde ontdekt
Duitse en Amerikaanse onderzoekers hebben met behulp van een infraroodtelescoop op Hawaï een nieuw type planetoïde ontdekt. De mineralogische samenstelling van het hemellichaam, dat de aanduiding 1999 TA10 draagt, wijst erop dat het een brokstuk is van de grote planetoïde Vesta. Maar de samenstelling van 1999 TA10 wijkt duidelijk af van die van de overige brokstukken die van Vesta bekend zijn.
Met een diameter van ruim 500 kilometer is Vesta een van de grootste planetoïden die tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter om de zon draaien. Het is een uniek hemellichaam, dat ondanks zijn bescheiden afmetingen dezelfde gelaagde structuur vertoont als een volwaardige planeet, met een korst van gestolde lava en een kern van ijzer en nikkel.
Een reusachtige krater aan de zuidkant van Vesta wijst erop dat deze planetoïde lang geleden met een forse soortgenoot in botsing is gekomen. Bij die botsing moet niet alleen korstmateriaal, maar ook gesteente van grotere diepte de ruimte in zijn geblazen.
De brokstukken van Vesta vormen nu een familie van kleine planetoïden die net zo'n samenstelling hebben als de naar schatting 25 kilometer dikke buitenkorst van hun moederlichaam. De samenstelling van planetoïde 1999 AT10 wijkt daar echter duidelijk van af. Volgens de onderzoekers bestaat hij uit gesteente dat van grotere diepte afkomstig is - uit de zogeheten mantel van Vesta.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Nieuw type planetoïde ontdekt
Duitse en Amerikaanse onderzoekers hebben met behulp van een infraroodtelescoop op Hawaï een nieuw type planetoïde ontdekt. De mineralogische samenstelling van het hemellichaam, dat de aanduiding 1999 TA10 draagt, wijst erop dat het een brokstuk is van de grote planetoïde Vesta. Maar de samenstelling van 1999 TA10 wijkt duidelijk af van die van de overige brokstukken die van Vesta bekend zijn.
Met een diameter van ruim 500 kilometer is Vesta een van de grootste planetoïden die tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter om de zon draaien. Het is een uniek hemellichaam, dat ondanks zijn bescheiden afmetingen dezelfde gelaagde structuur vertoont als een volwaardige planeet, met een korst van gestolde lava en een kern van ijzer en nikkel.
Een reusachtige krater aan de zuidkant van Vesta wijst erop dat deze planetoïde lang geleden met een forse soortgenoot in botsing is gekomen. Bij die botsing moet niet alleen korstmateriaal, maar ook gesteente van grotere diepte de ruimte in zijn geblazen.
De brokstukken van Vesta vormen nu een familie van kleine planetoïden die net zo'n samenstelling hebben als de naar schatting 25 kilometer dikke buitenkorst van hun moederlichaam. De samenstelling van planetoïde 1999 AT10 wijkt daar echter duidelijk van af. Volgens de onderzoekers bestaat hij uit gesteente dat van grotere diepte afkomstig is - uit de zogeheten mantel van Vesta.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-01-2011
Gamma-uitbarstingen Krabnevel blijven raadselachtig
In september vorig jaar detecteerden enkele astronomen een uitbarsting van gammastraling uit de Krabnevel, het bijna duizend jaar oude restant van een supernova-explosie in het sterrenbeeld Stier. Vervolgwaarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop lieten zien dat de gasnevel enkele subtiele veranderingen vertoonde. In Science doen astronomen deze week verslag van de gamma-uitbarsting, maar de oorzaak van het verschijnsel blijft vooralsnog onduidelijk. 'We zijn met stomheid geslagen,' aldus onderzoeker Roger Blandford.
De gamma-uitbarsting van september, die een paar dagen duurde, was niet de eerste die de Krabnevel vertoonde. Ook in februari 2009 en oktober 2007 zijn zulke uitbarstingen van energierijke straling waargenomen. De oorzaak wordt gezocht bij de pulsar in het hart van de nevel - het compacte, rondtollende restant van de ster die in het jaar 1054 ontplofte. Deze pulsar blaast voortdurend een wind van energierijke geladen deeltjes uit, die interacties aangaan met het sterke magnetische veld van de pulsar en daardoor straling uitzenden.
Blijkbaar zijn de gamma-uitbarstingen veroorzaakt door geladen deeltjes die nog energierijker zijn dan normaal. Hoe deze deeltjes aan die extra energie zijn gekomen, is voorlopig een mysterie.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Gamma-uitbarstingen Krabnevel blijven raadselachtig
In september vorig jaar detecteerden enkele astronomen een uitbarsting van gammastraling uit de Krabnevel, het bijna duizend jaar oude restant van een supernova-explosie in het sterrenbeeld Stier. Vervolgwaarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop lieten zien dat de gasnevel enkele subtiele veranderingen vertoonde. In Science doen astronomen deze week verslag van de gamma-uitbarsting, maar de oorzaak van het verschijnsel blijft vooralsnog onduidelijk. 'We zijn met stomheid geslagen,' aldus onderzoeker Roger Blandford.
De gamma-uitbarsting van september, die een paar dagen duurde, was niet de eerste die de Krabnevel vertoonde. Ook in februari 2009 en oktober 2007 zijn zulke uitbarstingen van energierijke straling waargenomen. De oorzaak wordt gezocht bij de pulsar in het hart van de nevel - het compacte, rondtollende restant van de ster die in het jaar 1054 ontplofte. Deze pulsar blaast voortdurend een wind van energierijke geladen deeltjes uit, die interacties aangaan met het sterke magnetische veld van de pulsar en daardoor straling uitzenden.
Blijkbaar zijn de gamma-uitbarstingen veroorzaakt door geladen deeltjes die nog energierijker zijn dan normaal. Hoe deze deeltjes aan die extra energie zijn gekomen, is voorlopig een mysterie.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-01-2011
'Ruimtereizen mogelijk schadelijk voor voortplanting'
AMSTERDAM De gewichtsloosheid tijdens ruimtereizen heeft mogelijk een negatieve invloed op het voortplantingssysteem van mensen. Dat beweert een Amerikaanse ruimtewetenschapper.
© ANP
Mensen die lange ruimtereizen ondernemen, lopen volgens onderzoeker Joe Tash van de Universiteit van Kansas het risico om minder vruchtbaar te worden. Dat meldt nieuwssite Physorg.com.
De wetenschapper onderbouwt zijn waarschuwing met resultaten van experimenten met muizen. Als de dieren in de ruimte verblijven, daalt het aantal spermacellen bij mannetjes en het aantal eicellen bij vrouwtjes, zo blijkt uit recent onderzoek.
Eierstokken
We hebben veel gegevens die nader onderzoek vereisen, aldus Tash. Bij sommige vrouwtjesmuizen die 15 dagen meevlogen met de spaceshuttle Discovery, raakten de eierstokken volledig verstopt.
Volgens Tash is het onderzoek naar de invloed van gewichtsloosheid op het voortplantingssysteem nog een taboe in de ruimtevaart. Er is grote onwil om dit gevoelige onderwerp verder te onderzoeken, verklaart hij. Het wordt gezien als politiek incorrect.
Privacy
De wetenschapper gaat in februari wederom experimenten uitvoeren met muizen die meereizen met een nieuwe missie van de spaceshuttle Discovery. Liever zou hij echter een onderzoek doen bij mensen.
Tash heeft dan ook onlangs bij de NASA gegevens opgevraagd over metingen van spermacellen bij mannelijke astronauten. Maar zijn verzoek werd geweigerd. Men vond deze informatie te privacy-gevoelig, aldus Tash.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
'Ruimtereizen mogelijk schadelijk voor voortplanting'
AMSTERDAM De gewichtsloosheid tijdens ruimtereizen heeft mogelijk een negatieve invloed op het voortplantingssysteem van mensen. Dat beweert een Amerikaanse ruimtewetenschapper.
© ANP
Mensen die lange ruimtereizen ondernemen, lopen volgens onderzoeker Joe Tash van de Universiteit van Kansas het risico om minder vruchtbaar te worden. Dat meldt nieuwssite Physorg.com.
De wetenschapper onderbouwt zijn waarschuwing met resultaten van experimenten met muizen. Als de dieren in de ruimte verblijven, daalt het aantal spermacellen bij mannetjes en het aantal eicellen bij vrouwtjes, zo blijkt uit recent onderzoek.
Eierstokken
We hebben veel gegevens die nader onderzoek vereisen, aldus Tash. Bij sommige vrouwtjesmuizen die 15 dagen meevlogen met de spaceshuttle Discovery, raakten de eierstokken volledig verstopt.
Volgens Tash is het onderzoek naar de invloed van gewichtsloosheid op het voortplantingssysteem nog een taboe in de ruimtevaart. Er is grote onwil om dit gevoelige onderwerp verder te onderzoeken, verklaart hij. Het wordt gezien als politiek incorrect.
Privacy
De wetenschapper gaat in februari wederom experimenten uitvoeren met muizen die meereizen met een nieuwe missie van de spaceshuttle Discovery. Liever zou hij echter een onderzoek doen bij mensen.
Tash heeft dan ook onlangs bij de NASA gegevens opgevraagd over metingen van spermacellen bij mannelijke astronauten. Maar zijn verzoek werd geweigerd. Men vond deze informatie te privacy-gevoelig, aldus Tash.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-01-2011
Astronomen ontdekken zwart gat in jong sterrenstelsel
Vondst werpt nieuw licht op geschiedenis kosmosIn een jong en vrij nabij sterrenstelsel hebben Amerikaanse astronomen een zwart gat gevonden met tien keer de massa van onze zon, meldt de online-editie van het vakblad Nature. De vondst werpt een nieuw licht op de geschiedenis van de kosmos.
Het zwart gat bevindt zich in het kleine, onregelmatig gevormde sterrenstelsel Henize 2-10, op 30 miljoen lichtjaar van ons. Het dwergstelsel staat bekend om zijn grote stervorming. Astronomen vermoeden dat het kleine sterrenstelsel veel overeenkomsten vertoont met de eerste stelsels die de kosmos bevolkten.
Verrassing
Dat er nu een zwart gat met een dergelijke massa in zo'n dwergsterrenstelsel is gevonden, is zowat een verrassing en doet vermoeden dat zwarte gaten zich voor het sterrenstelsel vormden, zeggen de wetenschappers rond Amy Reines van de Universiteit van Virginia. In het merendeel van de grote sterrenstelsels, zoals onze Melkweg, bevinden zich in het centrum zwarte gaten met honderden keren de massa van onze zon.
Zoals het universum nu is, is er een constante ratio tussen de massa van het stelsel en het zwarte gat. Daarom denken astrofysici dat de ontwikkeling van zwarte gaten en sterrenstelsels nauw met elkaar verbonden is. Zo'n zwart gat zou aldus de "kiem" zijn waaromheen zich later de kern van een sterrenstelsel vormt. (belga/vsv)
(HLN)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-01-2011 18:17:57 ]
Astronomen ontdekken zwart gat in jong sterrenstelsel
Vondst werpt nieuw licht op geschiedenis kosmosIn een jong en vrij nabij sterrenstelsel hebben Amerikaanse astronomen een zwart gat gevonden met tien keer de massa van onze zon, meldt de online-editie van het vakblad Nature. De vondst werpt een nieuw licht op de geschiedenis van de kosmos.
Het zwart gat bevindt zich in het kleine, onregelmatig gevormde sterrenstelsel Henize 2-10, op 30 miljoen lichtjaar van ons. Het dwergstelsel staat bekend om zijn grote stervorming. Astronomen vermoeden dat het kleine sterrenstelsel veel overeenkomsten vertoont met de eerste stelsels die de kosmos bevolkten.
Verrassing
Dat er nu een zwart gat met een dergelijke massa in zo'n dwergsterrenstelsel is gevonden, is zowat een verrassing en doet vermoeden dat zwarte gaten zich voor het sterrenstelsel vormden, zeggen de wetenschappers rond Amy Reines van de Universiteit van Virginia. In het merendeel van de grote sterrenstelsels, zoals onze Melkweg, bevinden zich in het centrum zwarte gaten met honderden keren de massa van onze zon.
Zoals het universum nu is, is er een constante ratio tussen de massa van het stelsel en het zwarte gat. Daarom denken astrofysici dat de ontwikkeling van zwarte gaten en sterrenstelsels nauw met elkaar verbonden is. Zo'n zwart gat zou aldus de "kiem" zijn waaromheen zich later de kern van een sterrenstelsel vormt. (belga/vsv)
(HLN)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-01-2011 18:17:57 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-01-2011
Hubble-foto van mysterieus object toont stervormingsgebieden
NASA heeft een Hubble-foto gepubliceerd waarop nieuwe details zichtbaar zijn van Hanny's Voorwerp, het mysterieuze object dat in 2007 binnen het Galaxy Zoo-project is ontdekt door de Nederlandse onderwijzeres Hanny van Arkel. Hanny's Voorwerp is een mysterieuze groene gaswolk ter grootte van onze Melkweg. De camera's van de Hubble-ruimtetelescoop laten gebieden in de wolk zien waar sterren worden geboren.
De wolk ligt in de buurt van het sterrenstelsel IC 2497, op een afstand van ongeveer 650 miljoen lichtjaar van de aarde. Al eerder lieten radio-opnamen zien dat er gas uit de kern van dit stelsel stroomt. De nieuwste Hubble-opname toont dat dit gas in interactie is met een klein gebied in Hanny's Voorwerp, waarin stervorming plaatsvindt. De jongste sterren zijn een paar miljoen jaar oud. Het stervormingsgebied beslaat een paar duizend lichtjaar.
Hanny van Arkel was zelf aanwezig bij de presentatie van de foto op de AAS-conferentie die deze week in Seattle wordt gehouden.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Hubble-foto van mysterieus object toont stervormingsgebieden
NASA heeft een Hubble-foto gepubliceerd waarop nieuwe details zichtbaar zijn van Hanny's Voorwerp, het mysterieuze object dat in 2007 binnen het Galaxy Zoo-project is ontdekt door de Nederlandse onderwijzeres Hanny van Arkel. Hanny's Voorwerp is een mysterieuze groene gaswolk ter grootte van onze Melkweg. De camera's van de Hubble-ruimtetelescoop laten gebieden in de wolk zien waar sterren worden geboren.
De wolk ligt in de buurt van het sterrenstelsel IC 2497, op een afstand van ongeveer 650 miljoen lichtjaar van de aarde. Al eerder lieten radio-opnamen zien dat er gas uit de kern van dit stelsel stroomt. De nieuwste Hubble-opname toont dat dit gas in interactie is met een klein gebied in Hanny's Voorwerp, waarin stervorming plaatsvindt. De jongste sterren zijn een paar miljoen jaar oud. Het stervormingsgebied beslaat een paar duizend lichtjaar.
Hanny van Arkel was zelf aanwezig bij de presentatie van de foto op de AAS-conferentie die deze week in Seattle wordt gehouden.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Astrologenquote:
10-01-2011
Astrologen ontdekken zwart gat in jong sterrenstelsel
[ afbeelding ]
Die typefout heb jij toch niet gemaakt.. Experi
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
WOW, hahahahaha, dat had ik niet eens gezien. Nee gelukkig heb ik die fout niet gemaakt, ik zou mezelf voor de kop slaanquote:
[..]
Astrologen
Die typefout heb jij toch niet gemaakt.. Experi
Ik zal t even aanpassen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wow, zeer tof filmpje!quote:
Effe hier posten ... errug gaaf dit, namelijk!
Veel dank beste googolplexian!
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-01-2011
Astronomen presenteren grootste hemelfoto ooit
Tijdens de bijeenkomst van de American Astronomical Society in Seattle (VS) is vandaag de grootste digitale kleurenfoto gepresenteerd die ooit van de hemel is gemaakt. De foto is samengesteld uit miljoenen afzonderlijke opnamen die het afgelopen decennium zijn genomen in het kader van de Sloan Digital Sky Survey (SDSS) - een grootschalige verkenning van de sterrenhemel. Hij telt meer dan een biljoen beeldpunten.
De nieuwe foto is het uithangbord van de derde SDSS-gegevenscatalogus die vandaag is vrijgegeven. Dankzij het SDSS-project zijn al bijna een half miljard nieuwe hemelobjecten ontdekt, waaronder planetoïden, sterren, sterrenstelsels en verre quasars. In de SDSS-III-catalogus zijn de tot nog toe meest nauwkeurige posities, kleuren en vormen van al deze objecten terug te vinden.
Dat betekent echter niet dat het SDSS-project nu kan worden afgesloten. De komende jaren zullen de afstanden tot meer dan een miljoen sterrenstelsels worden gemeten. Deze tijdrovende klus moet uitmonden in een gedetailleerde driedimensionale kaart van het ons omringende heelal. De hoop bestaat dat deze 3D-kaart meer inzicht zal geven in de donkere energie - de mysterieuze kracht die het heelal versneld laat uitdijen.
Behalve de grote overzichtsfoto is vandaag ook een gedetailleerde kaart van het buitendeel van ons Melkwegstelsel gepresenteerd. Deze kaart, die de verdeling van sterren laat zien, bevestigt de eerdere ontdekking dat veel van de sterren in de galactische buitengebieden afkomstig zijn van kleinere sterrenstelsels die door ons Melkwegstelsel aan flarden zijn getrokken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Astronomers Release The Largest Color Image Of The Sky Ever Made
SDSS-III
(allesoversterrenkunde)
Astronomen presenteren grootste hemelfoto ooit
Tijdens de bijeenkomst van de American Astronomical Society in Seattle (VS) is vandaag de grootste digitale kleurenfoto gepresenteerd die ooit van de hemel is gemaakt. De foto is samengesteld uit miljoenen afzonderlijke opnamen die het afgelopen decennium zijn genomen in het kader van de Sloan Digital Sky Survey (SDSS) - een grootschalige verkenning van de sterrenhemel. Hij telt meer dan een biljoen beeldpunten.
De nieuwe foto is het uithangbord van de derde SDSS-gegevenscatalogus die vandaag is vrijgegeven. Dankzij het SDSS-project zijn al bijna een half miljard nieuwe hemelobjecten ontdekt, waaronder planetoïden, sterren, sterrenstelsels en verre quasars. In de SDSS-III-catalogus zijn de tot nog toe meest nauwkeurige posities, kleuren en vormen van al deze objecten terug te vinden.
Dat betekent echter niet dat het SDSS-project nu kan worden afgesloten. De komende jaren zullen de afstanden tot meer dan een miljoen sterrenstelsels worden gemeten. Deze tijdrovende klus moet uitmonden in een gedetailleerde driedimensionale kaart van het ons omringende heelal. De hoop bestaat dat deze 3D-kaart meer inzicht zal geven in de donkere energie - de mysterieuze kracht die het heelal versneld laat uitdijen.
Behalve de grote overzichtsfoto is vandaag ook een gedetailleerde kaart van het buitendeel van ons Melkwegstelsel gepresenteerd. Deze kaart, die de verdeling van sterren laat zien, bevestigt de eerdere ontdekking dat veel van de sterren in de galactische buitengebieden afkomstig zijn van kleinere sterrenstelsels die door ons Melkwegstelsel aan flarden zijn getrokken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Astronomers Release The Largest Color Image Of The Sky Ever Made
SDSS-III
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-01-2011quote:
Effe hier posten ... errug gaaf dit, namelijk!
Onweersbuien produceren antimaterie
Duitse en Amerikaanse wetenschappers hebben met behulp van NASA's gammasatelliet Fermi ontdekt dat onweersbuien op aarde antimaterie kunnen produceren. De antideeltjes worden veroorzaakt door de korte flitsen van gammastraling die (veelal ongemerkt) bij bliksemontladingen optreden. Dagelijks vinden er op aarde naar schatting vijfhonderd van die 'gammaflitsen' plaats.
Hoewel de Fermi-satelliet ontworpen is voor de detectie van gammastraling uit het heelal, heeft hij ook zicht op de onmiddellijke omgeving van de aarde. Hierdoor heeft hij, sinds zijn lancering in 2008, 130 gammaflitsen in de aardatmosfeer kunnen waarnemen. In de meeste gevallen gebeurde dat op een moment dat Fermi zich direct boven een onweersbui bevond. Maar in één geval lag het meest nabije onweerscomplex 4500 kilometer verderop, achter de waarnemingshorizon van de satelliet. De gedetecteerde gammastraling kon dus niet rechtstreeks van die onweersbui afkomstig zijn.
Waarschijnlijk is de betreffende gammaflits ontstaan doordat Fermi werd getroffen door positronen - antideeltjes met de zelfde massa als elektronen, maar een tegengestelde lading - van de onweersbui. Deze positronen zouden de satelliet hebben bereikt door de magnetische veldlijnen van de aarde te volgen. Bij aankomst kwamen ze in botsing met elektronen van Fermi zelf, wat in kleine gammaflitsjes resulteert.
Wetenschappers vermoedden al langer dat de gammaflitsen die in onweersbuien optreden krachtig genoeg kunnen zijn om tot de vorming van paren van elektronen en positronen te leiden. Dat vermoeden lijkt nu dus te zijn bevestigd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2011
Kosmische 'standaardkaarsen' zijn toch niet zo betrouwbaar
Voor het eerst is het directe bewijs gevonden dat cepheïden, sterren die een belangrijke rol spelen bij de bepaling van afstanden in het heelal, zich niet zo betrouwbaar gedragen als tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit waarnemingen van de ster Delta Cepheï en 25 andere cepheïden die met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer zijn verricht.
Cepheïden worden door astronomen als 'standaardkaarsen' gebruikt. Het zijn pulserende sterren met een bijzondere eigenschap: ze geven meer licht naarmate ze trager pulseren. Door de pulsperiode van een cepheïde te meten, kom je dus zijn werkelijke helderheid te weten. En door die intrinsieke helderheid ter vergelijken met de schijnbare helderheid zoals we die op aarde waarnemen, kun je zijn afstand berekenen.
Uit de Spitzer-waarnemingen blijkt nu dat veel cepheïden massa verliezen. Hierdoor vormt zich een stoffige cocon rond de ster die van invloed is op zijn helderheid. En dat heeft consequenties voor de berekende afstand van zo'n ster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kosmische 'standaardkaarsen' zijn toch niet zo betrouwbaar
Voor het eerst is het directe bewijs gevonden dat cepheïden, sterren die een belangrijke rol spelen bij de bepaling van afstanden in het heelal, zich niet zo betrouwbaar gedragen als tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit waarnemingen van de ster Delta Cepheï en 25 andere cepheïden die met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer zijn verricht.
Cepheïden worden door astronomen als 'standaardkaarsen' gebruikt. Het zijn pulserende sterren met een bijzondere eigenschap: ze geven meer licht naarmate ze trager pulseren. Door de pulsperiode van een cepheïde te meten, kom je dus zijn werkelijke helderheid te weten. En door die intrinsieke helderheid ter vergelijken met de schijnbare helderheid zoals we die op aarde waarnemen, kun je zijn afstand berekenen.
Uit de Spitzer-waarnemingen blijkt nu dat veel cepheïden massa verliezen. Hierdoor vormt zich een stoffige cocon rond de ster die van invloed is op zijn helderheid. En dat heeft consequenties voor de berekende afstand van zo'n ster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2011
Zwaartekracht helpt verre sterrenstelsels opsporen
Astronomen die op zoek zijn naar extreem verre sterrenstelsels kunnen rekenen op hulp van de zwaartekracht. Uit een nieuw onderzoek dat vandaag tijdens de bijeenkomst van de American Astronomical Society is gepresenteerd en ook in Nature is verschenen, blijkt dat veel van deze stelsels - dankzij het zogeheten gravitatielenseffect - aanzienlijk helderder lijken dan ze in werkelijkheid zijn.
Het bestaan van het gravitatielenseffect is allang bekend. Kort gezegd komt het erop neer dat de zwaartekracht van relatief nabije sterrenstelsels het licht van ver daarachter gelegen stelsels zodanig afbuigt, dat het lijkt alsof ze onder een vergrootglas liggen.
Tot nu toe werd aangenomen dat dit lenseffect een vrij zeldzaam verschijnsel was, dat nauwelijks invloed zou hebben op grote surveys van sterrenstelsels. Maar uit een statistische analyse, gebaseerd op opnamen van de Hubble-ruimtetelescoop, is nu gebleken dat het licht van misschien wel twintig procent van de verre sterrenstelsel door het effect wordt beïnvloed.
Enerzijds is dat gunstig, omdat hierdoor sterrenstelsels waarneembaar zijn die zich normaal gesproken buiten het bereik van de huidige telescopen zouden bevinden. Maar er kleeft ook een nadeel aan: door de vergrotende werking van de gravitatielens zullen bijvoorbeeld stervormingsgebieden in de verre stelsels groter lijken dan ze zijn.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zwaartekracht helpt verre sterrenstelsels opsporen
Astronomen die op zoek zijn naar extreem verre sterrenstelsels kunnen rekenen op hulp van de zwaartekracht. Uit een nieuw onderzoek dat vandaag tijdens de bijeenkomst van de American Astronomical Society is gepresenteerd en ook in Nature is verschenen, blijkt dat veel van deze stelsels - dankzij het zogeheten gravitatielenseffect - aanzienlijk helderder lijken dan ze in werkelijkheid zijn.
Het bestaan van het gravitatielenseffect is allang bekend. Kort gezegd komt het erop neer dat de zwaartekracht van relatief nabije sterrenstelsels het licht van ver daarachter gelegen stelsels zodanig afbuigt, dat het lijkt alsof ze onder een vergrootglas liggen.
Tot nu toe werd aangenomen dat dit lenseffect een vrij zeldzaam verschijnsel was, dat nauwelijks invloed zou hebben op grote surveys van sterrenstelsels. Maar uit een statistische analyse, gebaseerd op opnamen van de Hubble-ruimtetelescoop, is nu gebleken dat het licht van misschien wel twintig procent van de verre sterrenstelsel door het effect wordt beïnvloed.
Enerzijds is dat gunstig, omdat hierdoor sterrenstelsels waarneembaar zijn die zich normaal gesproken buiten het bereik van de huidige telescopen zouden bevinden. Maar er kleeft ook een nadeel aan: door de vergrotende werking van de gravitatielens zullen bijvoorbeeld stervormingsgebieden in de verre stelsels groter lijken dan ze zijn.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-01-2011
Verdeling waterstofgas kan donkere satellietstelsels verraden
De Amerikaanse sterrenkundige Sukanya Chakrabarti denkt een methode te hebben gevonden om een donker satellietstelsel van ons Melkwegstelsel op te sporen. De positie van het kleine sterrenstelsel zou te herleiden zijn uit de verdeling van het waterstofgas in de melkweg.
Om veel grote sterrenstelsels, waaronder ook het onze, cirkelen misschien wel duizenden dwergstelsels die te lichtzwak zijn om op te vallen. Deze stelsels bestaan voor een groot deel uit donkere materie.
Ze mogen dan weinig of geen licht uitzenden, de donkere satellieten hebben wel massa en oefenen dus een aantrekkingskracht uit op hun omgeving - bijvoorbeeld op het gas tussen de sterren van het stelsel waar ze omheen cirkelen.
Berekeningen van Chakrabarti wijzen erop dat rimpelingen in het gas van ons Melkwegstelsel worden veroorzaakt door een klein sterrenstelsel dat zich vanaf de aarde gezien aan de andere kant van de melkweg bevindt. Het stelsel houdt zich daardoor schuil achter het gas en stof van ons eigen Melkwegstelsel.
Binnenkort zal worden geprobeerd om het dwergstelsel op te sporen met de infraroodsatelliet Spitzer. Maar dat de methode van Chakrabarti werkt, staat al vast. Ze is met succes getest op twee andere sterrenstelsels met bekende zwakke satellieten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Verdeling waterstofgas kan donkere satellietstelsels verraden
De Amerikaanse sterrenkundige Sukanya Chakrabarti denkt een methode te hebben gevonden om een donker satellietstelsel van ons Melkwegstelsel op te sporen. De positie van het kleine sterrenstelsel zou te herleiden zijn uit de verdeling van het waterstofgas in de melkweg.
Om veel grote sterrenstelsels, waaronder ook het onze, cirkelen misschien wel duizenden dwergstelsels die te lichtzwak zijn om op te vallen. Deze stelsels bestaan voor een groot deel uit donkere materie.
Ze mogen dan weinig of geen licht uitzenden, de donkere satellieten hebben wel massa en oefenen dus een aantrekkingskracht uit op hun omgeving - bijvoorbeeld op het gas tussen de sterren van het stelsel waar ze omheen cirkelen.
Berekeningen van Chakrabarti wijzen erop dat rimpelingen in het gas van ons Melkwegstelsel worden veroorzaakt door een klein sterrenstelsel dat zich vanaf de aarde gezien aan de andere kant van de melkweg bevindt. Het stelsel houdt zich daardoor schuil achter het gas en stof van ons eigen Melkwegstelsel.
Binnenkort zal worden geprobeerd om het dwergstelsel op te sporen met de infraroodsatelliet Spitzer. Maar dat de methode van Chakrabarti werkt, staat al vast. Ze is met succes getest op twee andere sterrenstelsels met bekende zwakke satellieten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2011
Kometen bestookten de zon
De zon heeft een stormachtige periode achter de rug. Tussen 13 en 22 december vorig jaar zijn maar liefst 25 kleine kometen op haar oppervlak neergestort.
Dat er een komeet op de zon ploft, is op zich niet zo bijzonder. Dat gebeurt elke paar dagen wel een keer. Maar 25 kometen in tien dagen was niet eerder vertoond. De betreffende komeetjes waren overigen niet veel groter dan een meter of tien.
Volgens astronomen kan de kometenstorm de voorbode zijn van de komst van een veel grotere komeet, die wellicht zelfs met het blote oog te zien is. Iets soortgelijks gebeurde in 1965, toen de komeet Ikeya-Seki uit het niets opdook, vlak langs de zon scheerde en uiteindelijk in drie stukken brak. Ook in 1843, 1882, 1963 en 1970 zijn zulke 'zonnescheerders' waargenomen, maar die waren beduidend minder spectaculair dan Ikeya-Seki.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kometen bestookten de zon
De zon heeft een stormachtige periode achter de rug. Tussen 13 en 22 december vorig jaar zijn maar liefst 25 kleine kometen op haar oppervlak neergestort.
Dat er een komeet op de zon ploft, is op zich niet zo bijzonder. Dat gebeurt elke paar dagen wel een keer. Maar 25 kometen in tien dagen was niet eerder vertoond. De betreffende komeetjes waren overigen niet veel groter dan een meter of tien.
Volgens astronomen kan de kometenstorm de voorbode zijn van de komst van een veel grotere komeet, die wellicht zelfs met het blote oog te zien is. Iets soortgelijks gebeurde in 1965, toen de komeet Ikeya-Seki uit het niets opdook, vlak langs de zon scheerde en uiteindelijk in drie stukken brak. Ook in 1843, 1882, 1963 en 1970 zijn zulke 'zonnescheerders' waargenomen, maar die waren beduidend minder spectaculair dan Ikeya-Seki.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
inderdaad die grote ster doet de kleinere 2 vertragen, heel apart en het lijkt me verder interessant om te weten hoe eventuele planeten daar zich gedragenquote:
Zonsopgangen danquote:
[..]
inderdaad die grote ster doet de kleinere 2 vertragen, heel apart en het lijkt me verder interessant om te weten hoe eventuele planeten daar zich gedragen
En wat denk je van een planeet die zich tussen de binaire sterren bevindt? Talk about tidal forces!!! Op die planeet had Galileo toch ongelijk (de zon(nen) draait (draaien) WEL om de planeet).
Kunstenaars kunnen van dit tertiair systeem nog mooie plaatjes gaan maken
Calm down, please!
quote:
[..]
inderdaad die grote ster doet de kleinere 2 vertragen, heel apart en het lijkt me verder interessant om te weten hoe eventuele planeten daar zich gedragen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
IC 1101, het grootste sterrenstelsel tot nu toe bekend, staat op 1 miljard lichtjaar afstand, is 5,5 miljoen lichtjaar in doorsnee en heeft naar schatting 100 triljoen sterren, het zou in de plaats van de melkweg zelfs andromeda opslokken wat op zich al 1 triljoen sterren heeft, de melkweg is hierbij vergeleken een dwerg
toen ik dit las moest ik toch wel even slikken
[ Bericht 100% gewijzigd door pinine op 17-01-2011 01:05:37 ]
toen ik dit las moest ik toch wel even slikken
[ Bericht 100% gewijzigd door pinine op 17-01-2011 01:05:37 ]
even een correctie op mezelf, in Amerika is een triljoen wat hier een biljoen is dus ons biljoen is 1000 miljard maar ons triljoen heeft nog 3 nullen meer, artikel was in het engels dus de triljoenen zijn eigenlijk biljoenenquote:
IC 1101, het grootste sterrenstelsel tot nu toe bekend, staat op 1 miljard lichtjaar afstand, is 5,5 miljoen lichtjaar in doorsnee en heeft naar schatting 100 triljoen sterren, het zou in de plaats van de melkweg zelfs andromeda opslokken wat op zich al 1 triljoen sterren heeft, de melkweg is hierbij vergeleken een dwerg
toen ik dit las moest ik toch wel even slikken
nog steeds heeeel veelquote:
[..]
even een correctie op mezelf, in Amerika is een triljoen wat hier een biljoen is dus ons biljoen is 1000 miljard maar ons triljoen heeft nog 3 nullen meer, artikel was in het engels dus de triljoenen zijn eigenlijk biljoenen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik heb ook wat door die Kepler-data gekeken en er zitten inderdaad redelijk wat vreemde en interessante patronen tussen.
Deze data is ook heel belangrijk voor onderzoek na sterren omdat men de pulsaties in helderheid van de ster zelf ook goed kan meten.
Deze data is ook heel belangrijk voor onderzoek na sterren omdat men de pulsaties in helderheid van de ster zelf ook goed kan meten.
20-01-2011
Straks krijgen we een tweede zon aan onze hemel
Betelgeuze op het punt supernova te gaan en dan verdwijnt onze nacht wellicht voor een poosjeVoorlopig nog voorbehouden tot ondermeer Tatooine, de thuisplaneet van Jabba de Hutt, maar volgens sterrenkundigen straks ook bij ons: twee zonnen in de hemel. Het kan blijkbaar al van 2012. Reden is Betelgeuze (alpha Orionis), na Rigel de helderste ster in het sterrenbeeld Orion en de tweede grootste ster in onze melkweg. Betelgeuze, een zogenaamde rode superreus, is aan het eind van zijn leven, en kan op ieder moment supernova worden. Als dat gebeurt zal gedurende verschillende weken een tweede zon op aarde in de hemel staan. Waarschijnlijk zullen we in die periode geen nacht hebben.
Sinds begin 2010 worden aan het oppervlak van Betelgeuze - dik 600 lichtjaren van hier of 6.000.000.000.000.000.000.000 kilometer en nu al 650 keer groter dan onze zon - heldere vlekken gezien die qua omvang groter zijn dan de afstand tussen zon en aarde (150 miljoen kilometer). Die vlekken worden veroorzaakt door opstijgend heet gas uit het inwendige van de ster. Ze zijn een teken dat Betelgeuze aan het einde van haar leven is en "ieder moment" supernova kan gaan. Lees: op spectaculaire wijze explodeert. Ze "vlamt op" met de lichtkracht van honderden miljoenen tot meer dan een miljard zonnen.
Slecht nieuws voor vampieren
Brad Carter, Senior Lecturer of Physics aan de University of Southern Queensland, expert terzake, meent dat dat al kan gebeuren van pakweg 2012. Het resultaat zal neerkomen op een tweede zon aan onze hemel; eentje die waarschijnlijk gedurende een aantal weken nog feller zal schijnen als onze vertrouwde zon. Daarna deemstert het effect over de periode van een een aantal maanden weg. In de initiële fase is het volgens Carter waarschijnlijk dat we "geen nacht zullen hebben".
Slecht nieuws voor vampieren wellicht, maar niet noodzakelijk voor ons. Door de supernova zal onze aarde gebombardeerd worden door neutrino's, wat op zich ongevaarlijk is voor de mens. Volgens Carter en zijn collega's valt er niks te vrezen, en wordt het gewoon een geweldige lichtshow. De kans dat wij die mogen meemaken is naar sterrenkundige normen groot, naar gewone normen klein, want "ieder moment" is tussen nu en 10.000 jaar in astronomische termen. Maar desondanks duiken de doemscenario's langs alle kanten op. Dat 2012 nu net het jaar is waarop de Maya's het einde der tijden zouden hebben voorspeld, past mooi in de kraam van de verkondigers van een nakende apocalyps. (mvl)
(HLN)
Straks krijgen we een tweede zon aan onze hemel
Betelgeuze op het punt supernova te gaan en dan verdwijnt onze nacht wellicht voor een poosjeVoorlopig nog voorbehouden tot ondermeer Tatooine, de thuisplaneet van Jabba de Hutt, maar volgens sterrenkundigen straks ook bij ons: twee zonnen in de hemel. Het kan blijkbaar al van 2012. Reden is Betelgeuze (alpha Orionis), na Rigel de helderste ster in het sterrenbeeld Orion en de tweede grootste ster in onze melkweg. Betelgeuze, een zogenaamde rode superreus, is aan het eind van zijn leven, en kan op ieder moment supernova worden. Als dat gebeurt zal gedurende verschillende weken een tweede zon op aarde in de hemel staan. Waarschijnlijk zullen we in die periode geen nacht hebben.
Sinds begin 2010 worden aan het oppervlak van Betelgeuze - dik 600 lichtjaren van hier of 6.000.000.000.000.000.000.000 kilometer en nu al 650 keer groter dan onze zon - heldere vlekken gezien die qua omvang groter zijn dan de afstand tussen zon en aarde (150 miljoen kilometer). Die vlekken worden veroorzaakt door opstijgend heet gas uit het inwendige van de ster. Ze zijn een teken dat Betelgeuze aan het einde van haar leven is en "ieder moment" supernova kan gaan. Lees: op spectaculaire wijze explodeert. Ze "vlamt op" met de lichtkracht van honderden miljoenen tot meer dan een miljard zonnen.
Slecht nieuws voor vampieren
Brad Carter, Senior Lecturer of Physics aan de University of Southern Queensland, expert terzake, meent dat dat al kan gebeuren van pakweg 2012. Het resultaat zal neerkomen op een tweede zon aan onze hemel; eentje die waarschijnlijk gedurende een aantal weken nog feller zal schijnen als onze vertrouwde zon. Daarna deemstert het effect over de periode van een een aantal maanden weg. In de initiële fase is het volgens Carter waarschijnlijk dat we "geen nacht zullen hebben".
Slecht nieuws voor vampieren wellicht, maar niet noodzakelijk voor ons. Door de supernova zal onze aarde gebombardeerd worden door neutrino's, wat op zich ongevaarlijk is voor de mens. Volgens Carter en zijn collega's valt er niks te vrezen, en wordt het gewoon een geweldige lichtshow. De kans dat wij die mogen meemaken is naar sterrenkundige normen groot, naar gewone normen klein, want "ieder moment" is tussen nu en 10.000 jaar in astronomische termen. Maar desondanks duiken de doemscenario's langs alle kanten op. Dat 2012 nu net het jaar is waarop de Maya's het einde der tijden zouden hebben voorspeld, past mooi in de kraam van de verkondigers van een nakende apocalyps. (mvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-01-2011
Zwarte gaten en donkere materie gaan niet hand in hand
Uit onderzoek door Duitse en Amerikaanse sterrenkundigen blijkt dat er geen direct verband bestaat tussen de hoeveelheid donkere materie en de massa van het centrale zwarte gat in een sterrenstelsel. De massa van het centrale zwarte gat wordt volledig bepaald door de omvang van de kern van het omringende stelsel (Nature, 20 januari).
In de kern van bijna elk sterrenstelsel is een superzwaar zwart gat te vinden. Daarbij hebben de grootste stelsels - die ook omgeven zijn door de grootste halo's van donkere materie - de zwaarste zwarte gaten. Dat leidde tot de speculatie dat er een direct verband tussen beide bestaat.
Maar het lijkt er dus op dat de zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels hun omvang domweg te danken hebben aan de hoeveelheid beschikbare materie in het kerngebied van hun stelsel. Waarschijnlijk hebben ze het merendeel van hun massa al verzameld in de tijd dat de vorming van sterrenstelsels nog in volle gang was. In die tijd vonden veel botsingen tussen stelsels plaats, waardoor het daarin aanwezige gas in beroering werd gebracht en (deels) naar het centrum van de stelsels stroomde.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zwarte gaten en donkere materie gaan niet hand in hand
Uit onderzoek door Duitse en Amerikaanse sterrenkundigen blijkt dat er geen direct verband bestaat tussen de hoeveelheid donkere materie en de massa van het centrale zwarte gat in een sterrenstelsel. De massa van het centrale zwarte gat wordt volledig bepaald door de omvang van de kern van het omringende stelsel (Nature, 20 januari).
In de kern van bijna elk sterrenstelsel is een superzwaar zwart gat te vinden. Daarbij hebben de grootste stelsels - die ook omgeven zijn door de grootste halo's van donkere materie - de zwaarste zwarte gaten. Dat leidde tot de speculatie dat er een direct verband tussen beide bestaat.
Maar het lijkt er dus op dat de zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels hun omvang domweg te danken hebben aan de hoeveelheid beschikbare materie in het kerngebied van hun stelsel. Waarschijnlijk hebben ze het merendeel van hun massa al verzameld in de tijd dat de vorming van sterrenstelsels nog in volle gang was. In die tijd vonden veel botsingen tussen stelsels plaats, waardoor het daarin aanwezige gas in beroering werd gebracht en (deels) naar het centrum van de stelsels stroomde.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-01-2011quote:
20-01-2011
Straks krijgen we een tweede zon aan onze hemel
[ afbeelding ]
Betelgeuze op het punt supernova te gaan en dan verdwijnt onze nacht wellicht voor een poosjeVoorlopig nog voorbehouden tot ondermeer Tatooine, de thuisplaneet van Jabba de Hutt, maar volgens sterrenkundigen straks ook bij ons: twee zonnen in de hemel. Het kan blijkbaar al van 2012. Reden is Betelgeuze (alpha Orionis), na Rigel de helderste ster in het sterrenbeeld Orion en de tweede grootste ster in onze melkweg. Betelgeuze, een zogenaamde rode superreus, is aan het eind van zijn leven, en kan op ieder moment supernova worden. Als dat gebeurt zal gedurende verschillende weken een tweede zon op aarde in de hemel staan. Waarschijnlijk zullen we in die periode geen nacht hebben.
Sinds begin 2010 worden aan het oppervlak van Betelgeuze - dik 600 lichtjaren van hier of 6.000.000.000.000.000.000.000 kilometer en nu al 650 keer groter dan onze zon - heldere vlekken gezien die qua omvang groter zijn dan de afstand tussen zon en aarde (150 miljoen kilometer). Die vlekken worden veroorzaakt door opstijgend heet gas uit het inwendige van de ster. Ze zijn een teken dat Betelgeuze aan het einde van haar leven is en "ieder moment" supernova kan gaan. Lees: op spectaculaire wijze explodeert. Ze "vlamt op" met de lichtkracht van honderden miljoenen tot meer dan een miljard zonnen.
Slecht nieuws voor vampieren
Brad Carter, Senior Lecturer of Physics aan de University of Southern Queensland, expert terzake, meent dat dat al kan gebeuren van pakweg 2012. Het resultaat zal neerkomen op een tweede zon aan onze hemel; eentje die waarschijnlijk gedurende een aantal weken nog feller zal schijnen als onze vertrouwde zon. Daarna deemstert het effect over de periode van een een aantal maanden weg. In de initiële fase is het volgens Carter waarschijnlijk dat we "geen nacht zullen hebben".
Slecht nieuws voor vampieren wellicht, maar niet noodzakelijk voor ons. Door de supernova zal onze aarde gebombardeerd worden door neutrino's, wat op zich ongevaarlijk is voor de mens. Volgens Carter en zijn collega's valt er niks te vrezen, en wordt het gewoon een geweldige lichtshow. De kans dat wij die mogen meemaken is naar sterrenkundige normen groot, naar gewone normen klein, want "ieder moment" is tussen nu en 10.000 jaar in astronomische termen. Maar desondanks duiken de doemscenario's langs alle kanten op. Dat 2012 nu net het jaar is waarop de Maya's het einde der tijden zouden hebben voorspeld, past mooi in de kraam van de verkondigers van een nakende apocalyps. (mvl)
[ afbeelding ]
(HLN)
"Helemaal geen tweede zon volgend jaar"
© afp
Op het internet en in media circulerende berichten dat de ster Betelgeuse volgend jaar zou ontploffen en daarbij helder zou oplichten als een tweede zon zijn onzin, zo heeft de gezaghebbende website space.com op gezag van wetenschappers gemeld.
Betelgeuse verliest massa en zou "weldra" ontploffen in een supernova. Maar de term "weldra" moet op astronomische schaal worden gezien, zei astronoom Jim Kaler van de Universiteit van Illinois tegenover een zustersite van space.com. Niemand weet wanneer de ster, die 10 tot 20 keer zoveel massa als onze Zon heeft, zal ontploffen. Eenmaal Betelgeuse een supernova wordt, zal het hemellichaam niet oplichten als een tweede zon aan ons firmament, beklemtoont de sterrenkundige ook. De supernova zou wel zowat de helderheid hebben van een halve maan, zichtbaar in vol daglicht en schaduwen afwerpend.
Geen gevaar
Nog volgens Kaler is er geen enkele reden om bang te zijn van deze supernova. Met een afstand van zowat 600 lichtjaar bevindt Betelgeuse, ook bekend als Alpha Orionis, zich te ver van ons opdat uitgespuwde materie en straling schade kunnen aanrichten. Het wordt ook een type van supernova waarbij er geen uitbarstingen van schadelijke gammastraling zullen zijn.
Wel zal de knal een zootje maken van het sterrenbeeld Orion, waarvan Betelgeuse een boegbeeld is. (belga/ep)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
dat geldt voor het hele heelal, het ziet er op dit moment heel anders uit dan wij zien, het aantal sterrenstelsels is kleiner geworden maar ze zijn op zich weer groter geworden doordat ze zijn gefuseerd zoals in de toekomst de melkweg met andromeda zullen fuseren en een nog groter stelsel zullen vormenquote:
Die is misschien allang ontploft. Wij zien Betelgeuse's verleden.
26-01-2011
Sterrenstelsel op recordafstand ontdekt
Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie Rychard Bouwens en Marijn Franx van de Universiteit Leiden, heeft een sterrenstelsel ontdekt met een roodverschuiving van 10,3. Dat komt overeen met een recordafstand van 13,2 miljard lichtjaar. Anders gezegd: het licht van het verre sterrenstelsel, dat de aanduiding UDFj-39546284 draagt, werd uitgezonden toen het heelal nog maar 500 miljoen jaar oud was (Nature, 27 januari).
Het verre sterrenstelsel is ontdekt op een alles bij elkaar 87 uur belichte opname van de Hubble-ruimtetelescoop. Tot nog toe is UDFj-39546284 het enige stelsel op de Hubble-foto met een roodverschuiving groter dan 10. Daarnaast zijn wel nog enkele tientallen stelsels op afstanden van iets meer dan 13 miljard lichtjaar (een roodverschuiving van 8) opgespoord.
Volgens de onderzoekers is dat heel opmerkelijk: op grond van eerdere metingen werden minstens tien van die extreem verre sterrenstelsels verwacht. Het lijkt er dus op dat het heelal in de periode tussen 500 en 650 miljoen jaar na de oerknal een zeer sterke evolutie heeft ondergaan.
Sterrenstelsels die zich nog verder weg bevinden dan UDFj-39546284 bevinden zich buiten het bereik van de Hubble-ruimtetelescoop. Voor een nog diepere blik in het heelal is het wachten op de James Webb-ruimtetelescoop, die op zijn vroegst in 2014 wordt gelanceerd.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenstelsel op recordafstand ontdekt
Een internationaal team van sterrenkundigen, onder wie Rychard Bouwens en Marijn Franx van de Universiteit Leiden, heeft een sterrenstelsel ontdekt met een roodverschuiving van 10,3. Dat komt overeen met een recordafstand van 13,2 miljard lichtjaar. Anders gezegd: het licht van het verre sterrenstelsel, dat de aanduiding UDFj-39546284 draagt, werd uitgezonden toen het heelal nog maar 500 miljoen jaar oud was (Nature, 27 januari).
Het verre sterrenstelsel is ontdekt op een alles bij elkaar 87 uur belichte opname van de Hubble-ruimtetelescoop. Tot nog toe is UDFj-39546284 het enige stelsel op de Hubble-foto met een roodverschuiving groter dan 10. Daarnaast zijn wel nog enkele tientallen stelsels op afstanden van iets meer dan 13 miljard lichtjaar (een roodverschuiving van 8) opgespoord.
Volgens de onderzoekers is dat heel opmerkelijk: op grond van eerdere metingen werden minstens tien van die extreem verre sterrenstelsels verwacht. Het lijkt er dus op dat het heelal in de periode tussen 500 en 650 miljoen jaar na de oerknal een zeer sterke evolutie heeft ondergaan.
Sterrenstelsels die zich nog verder weg bevinden dan UDFj-39546284 bevinden zich buiten het bereik van de Hubble-ruimtetelescoop. Voor een nog diepere blik in het heelal is het wachten op de James Webb-ruimtetelescoop, die op zijn vroegst in 2014 wordt gelanceerd.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
NASA's Hubble Finds Most Distant Galaxy Candidate Ever Seen in Universe
Voor grotere formaten klik foto
This observation was made with the Wide Field Camera 3 starting just a few months after it was installed in the observatory in May 2009, during the last NASA space shuttle servicing mission to Hubble. After more than a year of detailed observations and analysis, the object was positively identified in the camera's Hubble Ultra Deep Field-Infrared data taken in the late summers of 2009 and 2010.
en als jezelf richting het stelsel wilt kijken
Videotje
[ Bericht 20% gewijzigd door -CRASH- op 27-01-2011 12:10:54 ]
Voor grotere formaten klik foto
This observation was made with the Wide Field Camera 3 starting just a few months after it was installed in the observatory in May 2009, during the last NASA space shuttle servicing mission to Hubble. After more than a year of detailed observations and analysis, the object was positively identified in the camera's Hubble Ultra Deep Field-Infrared data taken in the late summers of 2009 and 2010.
en als jezelf richting het stelsel wilt kijken
Videotje
[ Bericht 20% gewijzigd door -CRASH- op 27-01-2011 12:10:54 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
eigenlijk wat ik al zei, dat pas ontdekte stelsel op meer dan 13 miljard lichtjaar afstand zou nu wel eens veel groter kunnen zijnquote:
[..]
dat geldt voor het hele heelal, het ziet er op dit moment heel anders uit dan wij zien, het aantal sterrenstelsels is kleiner geworden maar ze zijn op zich weer groter geworden doordat ze zijn gefuseerd zoals in de toekomst de melkweg met andromeda zullen fuseren en een nog groter stelsel zullen vormen
Vandaag 28 Januari.....
Het is alweer 25 jaar geleden dat de Space Shuttle Challenger 73 seconden na de lancering explodeerde.
Het zou de 10de vlucht van de Challenger zijn geweest en de 25ste vlucht van een Space Shuttle.
[ Bericht 0% gewijzigd door -CRASH- op 28-01-2011 02:55:10 ]
Het is alweer 25 jaar geleden dat de Space Shuttle Challenger 73 seconden na de lancering explodeerde.
Het zou de 10de vlucht van de Challenger zijn geweest en de 25ste vlucht van een Space Shuttle.
quote:Space Shuttle Challenger Disaster
The first Space Shuttle Disaster was Challenger which was lost during an explosion as it took off from Cape Canaveral on January 28, 1986, killing all seven people on board. NASA suspended shuttle flights for two years.
The Space Shuttle Challenger Mission (Flight STS-51L) was the 25th Space Shuttle mission and the 10th launch of the Space Shuttle Challenger.
It was launched from Pad 39B at Kennedy Space Center in Florida at 11:38am EST. This mission was highly publicized because it was the first time a school teacher was allowed to travel in space. Christa McAuliffe, a high school teacher from New Hampshire was to be the the first civilian in space. She was selected from more than 11,000 applicants.
The crew of Space Shuttle Challenger consisted of 7 astronauts:
- Francis R. Scobee - Mission Commander
- Michael J. Smith - Pilot
- Gregory B. Jarvis - Payload Specialist 1
- Christa McAuliffe - Payload Specialist 2
- Judith A. Resnik - Mission Specialist 1
- Ellison S. Onizuka - Mission Specialist 2
- Ronald E. McNair - Mission Specialist 3
The Challenger cargo included two satellites in the cargo bay and equipment in the crew compartment for experiments that would be carried out during the mission. The payloads flown on Space Shuttle Challenger Mission 51-L included:
- Tracking Data Relay Satellite-2 (TDRS-2): a NASA communications satellite that was to have been placed in a geosynchronous orbit with the aid of a booster called the Inertial Upper Stage. The satellite would have supported communications with the Space Shuttle and up to 23 other spacecraft.
- Spartan satellite that would be deployed into orbit carrying special instruments for the observation of Halley's Comet. Spartan satellite was to have been deployed into low Earth orbit using the remote manipulator system. Halley's Comet Experiment Deployable, a free-flying module designed to observe tail and coma of Halleys comet with two ultraviolet spectrometers and two cameras.
--------------------------------------------------------------------------------
Space Shuttle Challenger Mission 51 L History
Shuttle Mission 51-L was originally scheduled for July, 1985. The astronaut crew were assigned in January 1985, however, the launch was rescheduled to late November 1985 due to changes in payloads. The November launch date slipped due to delays.
The launch was re-scheduled for January 22, however, the date slipped to January 23, then January 24, due to delays in mission 61-C. Launch was reset for January 25 because of bad weather at the transoceanic abort landing (TAL) site in Dakar, Senegal. To utilize Casablanca (not equipped for night landings) as alternate TAL site, T-zero was moved to a morning lift-off time. The launch was postponed another day when launch processing was unable to meet the new morning lift-off time. Prediction of unacceptable weather at the Kennedy Space Center (KSC) led to the launch being rescheduled for 9:37 a.m. EST, January 27.
The launch was delayed 24 hours again when the ground servicing equipment hatch closing fixture could not be removed from the orbiter hatch. The fixture was sawed off and an attaching bolt drilled out before closeout was completed. During the delay, cross winds exceeded return-to-launch-site limits at KSC's Shuttle Landing Facility. The launch on January 28 was delayed two hours when a hardware interface module in the launch processing system, which monitors the fire detection system, failed during liquid hydrogen tanking procedures.
After several launch delays, NASA officials overruled the concerns of the engineers and ordered a lift off on a cold morning, at 11:38:00 a.m. EST on January 28, 1986 . The mission ended in tragedy. Challenger disintegrated into a ball of fire. The accident occurred 73 seconds into flight, at an altitude of 46,000 feet (14, 020 meters) and at about twice the speed of sound.
--------------------------------------------------------------------------------
Cause of the Disaster
The main cause of the explosion was the failure of the aft joint seal in the right SRB due to the cold weather. A combustion gas leak through the right Solid Rocket Motor aft field joint initiated at or shortly after ignition eventually weakened and/or penetrated the External Tank initiating vehicle structural break-up and loss of the Space Shuttle Challenger during STS Mission 51-L.
--------------------------------------------------------------------------------
Orbiter Did not explode
Challenger itself did not explode, but various structural failures caused the orbiter to break apart. Although the Challenger disintegrated almost without warning, the crew may have briefly been aware that something was wrong. The crew cabin tore lose from the rest of the shuttle and soared through the air. It took almost three minutes for the cabin to fall into the Atlantic Ocean, where it smashed on impact, killing the seven crew members.
--------------------------------------------------------------------------------
Space Shuttle SRB's
A full year before Challenger was launched, a major fault was discovered in the design of the solid rocket boosters - the SRB's. These 2 immensely powerful rockets are strapped to the side of the External Tank and accelerate the shuttle clear of the Earth's atmosphere. 2 minutes after launch, the SRB's release from the Shuttle, dropping to the ocean and are collected for reuse. The SRB's were built for NASA by a contractor, Morton Thiokol, Inc.
--------------------------------------------------------------------------------
Shuttle Aftermath
All shuttle missions were halted while a special commission appointed by President Reagan determined the cause of the accident and what could be done to prevent such disasters from happening again. It was headed by former secretary of state William Rogers the commission included former astronaut Neil Armstrong and former test pilot Chuck Yeager.
--------------------------------------------------------------------------------
Shuttle Investigation
In June 1986, the commission reported that the accident was caused by a failure of O rings in the shuttle's right solid rocket booster. These rubber rings sealed the joint between the two lower segments of the booster. Design flaws in the joint and unusually cold weather during the launch caused the O rings to allow hot gases to leak out of the booster through the joint. Flames from within the booster streamed past the failed seal and quickly expanded the small hole. The flaming gases then burned a hole in the shuttle's external fuel tank. The flames also cut away one of the supporting beams that held the booster to the side of the external tank. The booster tore loose and ruptured the tank. The propellants from the tank formed a giant fireball as structural failures tore the vehicle apart.
The commission said NASA's decision to launch the shuttle was flawed. Top level decision makers had not been informed of problems with the joints and O rings or the possible damaging effects of cold weather. The Commission also concluded that there was a serious flaw in the decision making process leading up to the launch of flight 51-L.
--------------------------------------------------------------------------------
Shuttle Modifications
Shuttle designers made several technical modifications, including an improved O ring design and the addition of a crew bail-out system. Although such a system would not work in all cases, it could save lives of shuttle crew members in certain situations. Procedural changes included stricter safety reviews and more restrictive launching conditions.
--------------------------------------------------------------------------------
Shuttle resumes flight
The entire space shuttle program was grounded during the commission's investigation and did not resume flying until shuttle designers made several technical modifications and NASA management implemented stricter regulations regarding quality control and safety. The space shuttle resumed flying on September 29, 1988 with the launch of the redesigned shuttle Discovery on STS-26 mission. In 1991, the shuttle Endeavour joined the fleet to replace the Challenger, again bringing the number of ships to four.
[ Bericht 0% gewijzigd door -CRASH- op 28-01-2011 02:55:10 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
27-01-2011
Jacht op donkere materie nadert ontknoping
Natuurkundigen zitten de donkere materie - de onzichtbare substantie die een kwart van de massa/energie-inhoud van het heelal voor zijn rekening neemt - op de hielen. Die conclusie trekken zij na het eerste succesvolle onderzoeksjaar met de CMS-deeltjesdetector van de Large Hadron Collider (LHC) in Genève.
De onderzoekers hebben het afgelopen jaar protonen met bijna de snelheid van het licht tegen elkaar laten knallen. Dat resulteert in energieën en dichtheden die vergelijkbaar zijn met die in het heelal kort na de oerknal, 13,7 miljard jaar geleden. De verwachting is dat bij zulke botsingen dezelfde soorten deeltjes zullen ontstaan die in de prille begintijd van het heelal bestonden.
De natuurkundigen zeggen dat ze goed op weg zijn om een van de belangrijkste theorieën te bevestigen of ontkrachten die veel van de openstaande vragen in de deeltjesfysica zou kunnen beantwoorden: de supersymmetrie. Deze theorie moet onder meer duidelijkheid geven over de samenstelling van de donkere materie.
De verwachting is dat binnen enkele jaren uitsluitsel kan worden gegeven. Als de theorie van de supersymmetrie klopt, zouden er heel af en toe bijzondere botsingen tussen protonen moeten plaatsvinden waarbij nog niet eerder waargenomen deeltjes ontstaan. Deze zogeheten 'sparticles' zijn een belangrijke kandidaat voor de verklaring van de donkere materie.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Jacht op donkere materie nadert ontknoping
Natuurkundigen zitten de donkere materie - de onzichtbare substantie die een kwart van de massa/energie-inhoud van het heelal voor zijn rekening neemt - op de hielen. Die conclusie trekken zij na het eerste succesvolle onderzoeksjaar met de CMS-deeltjesdetector van de Large Hadron Collider (LHC) in Genève.
De onderzoekers hebben het afgelopen jaar protonen met bijna de snelheid van het licht tegen elkaar laten knallen. Dat resulteert in energieën en dichtheden die vergelijkbaar zijn met die in het heelal kort na de oerknal, 13,7 miljard jaar geleden. De verwachting is dat bij zulke botsingen dezelfde soorten deeltjes zullen ontstaan die in de prille begintijd van het heelal bestonden.
De natuurkundigen zeggen dat ze goed op weg zijn om een van de belangrijkste theorieën te bevestigen of ontkrachten die veel van de openstaande vragen in de deeltjesfysica zou kunnen beantwoorden: de supersymmetrie. Deze theorie moet onder meer duidelijkheid geven over de samenstelling van de donkere materie.
De verwachting is dat binnen enkele jaren uitsluitsel kan worden gegeven. Als de theorie van de supersymmetrie klopt, zouden er heel af en toe bijzondere botsingen tussen protonen moeten plaatsvinden waarbij nog niet eerder waargenomen deeltjes ontstaan. Deze zogeheten 'sparticles' zijn een belangrijke kandidaat voor de verklaring van de donkere materie.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-01-2011
Een nieuwe verklaring van het universum
NRT-recensie: Het grote ontwerp
Waarom is er iets, in plaats van niets? Het universum bestaat omdat het moet bestaan, schrijft Stephen Hawking in 'Het grote ontwerp'. Wanneer het dat niet doet, zal het zichzelf alsnog spontaan uit het niets scheppen. Zonder dat daar een ontwerper voor nodig is.
'De filosofie is dood', schrijven Stephen Hawking en Leonard Mlodinov in de introductie van hun nieuwe boek Het grote ontwerp: een nieuwe verklaring van het Universum. 'In de menselijke zoektocht naar kennis zijn het de natuurwetenschappers die momenteel de fakkel van de ontdekking dragen.' Hoewel Hawking bekend staat om zijn brutale humor, is het schrijversduo hier bloedserieus.
In Het grote ontwerp gaan de Hawking en Mlodinov zogezegd verder waar Albert Einstein gebleven was. De lezer wordt meegenomen op een fascinerende rondleiding langs de meest fundamentele ontdekkingen in de natuur- en sterrenkunde sinds de Grieken, om uit te komen bij een nieuwe verklaring van het heelal. Dankzij de grote vorderingen van de wetenschap zijn mythologie en theologie niet langer nodig om de wereld te verklaren, stelt Hawking.
Fans van de Britse kosmoloog hebben meer dan tien jaar moeten wachten op dit nieuwe boek. Omdat hij lijdt aan ALS, een ongeneeslijke ziekte die de zenuwcellen aantast, heeft hij het geschreven met hulp van journalist en natuurkundige Leonard Mlodinov.
Hawking, een grootheid op het gebied van kosmologie en zwaartekracht, was tot voor kort (2009) hoogleraar aan de universiteit van Cambridge. Zijn specialiteit is het onderzoek naar zwarte gaten in het heelal. Bij het grote publiek brak hij in 1988 door met Het Heelal (A brief history of time, ook in samenwerking met Mlodinov) waarin hij verschillende complexe onderwerpen uit de sterrenkunde uitlegt, zoals de oerknaltheorie, zwarte gaten en de snaartheorie.
Slechts één formule
Hawking merkte ooit op dat zijn redacteur hem had gewaarschuwd dat elke formule in een boek het lezerspubliek halveert. Hij heeft goed geluisterd. Hoewel hij zich best waagt aan ingewikkelde wiskunde, komt er in het hele boek slechts één formule voor: E = mc2. Op toegankelijke en elegante wijze (maar ook met tenenkrommende humor helaas) brengt hij de lezer op de hoogte van de nieuwste vindingen en theorieën in de kwantumfysica.
Daarmee wil hij niet alleen het hoe van het heelal verklaren maar ook antwoord geven op de vragen: Waarom is er iets in plaats van niets? Waarom bestaan wij? Waarom hebben we deze specifieke verzameling natuurwetten, en geen andere?
Hawking gebruikt de theorie van Richard Feynman over alternatieve geschiedenissen uit de kwantumfysica om tot zijn theorie-van-alles te komen. Ondanks zijn opvatting dat de filosofie heeft afgedaan, leent hij, opmerkelijk genoeg, een theorie uit de filosofie ter onderbouwing van zijn visie.
Familie van theorieën
Modelafhankelijk realisme stelt dat er geen beeld- of theorieonafhankelijk concept van de werkelijkheid bestaat. In dat geval bestaat er dus ook niet één enkele theorie die het heelal kan verklaren. De nieuwe theorie-van-alles is een familie van theorieën die elkaar overlappen en elk een stukje van het geheel verklaren, de zogeheten M-theorie, waarbij overigens onduidelijk is waar M voor staat.
Hawkings verbijsterende conclusie is dat de M-theorie voorspelt dat er niet slechts één enkel universum bestaat maar een onvoorstelbare veelheid aan universa. In dit multiversum moet er wel een heelal tussenzitten dat, simpelweg toevallig, de juiste wetten en omstandigheden kent om leven zoals wij dat kennen voort te brengen. Het universum bestaat omdat het moet bestaan, zonder tussenkomst van een godheid. Wanneer het dat niet doet, zal het zichzelf alsnog spontaan uit het niets scheppen.
Hawking werkt via een lange ontwikkeling van theorieën naar zijn ultieme antwoord toe, maar het slothoofdstuk biedt helaas niet de climax die de lezer verwacht. De theorieën die hij gebruikt zijn verre van bevestigd en stuiten nog op veel weerstand in de academische wereld.
Zolang de M-theorie nog niet volledig ontcijferd is, is het wellicht wat voorbarig van Hawking om te stellen dat God of de filosofie niet langer nodig zijn in de verklaring van het universum. Niettemin hebben Hawking en Mlodinov een zeer goed leesbaar, beknopt en fascinerend relaas geschreven over de rijkdom aan kosmologische ontdekkingen. Het boek zal zelfs de meest alfageoriënteerde leek bekoren en doen snakken naar meer.
Laetitia Guchelaar, Noorderlicht Recensie Team
(Noorderlicht)
Een nieuwe verklaring van het universum
NRT-recensie: Het grote ontwerp
Waarom is er iets, in plaats van niets? Het universum bestaat omdat het moet bestaan, schrijft Stephen Hawking in 'Het grote ontwerp'. Wanneer het dat niet doet, zal het zichzelf alsnog spontaan uit het niets scheppen. Zonder dat daar een ontwerper voor nodig is.
'De filosofie is dood', schrijven Stephen Hawking en Leonard Mlodinov in de introductie van hun nieuwe boek Het grote ontwerp: een nieuwe verklaring van het Universum. 'In de menselijke zoektocht naar kennis zijn het de natuurwetenschappers die momenteel de fakkel van de ontdekking dragen.' Hoewel Hawking bekend staat om zijn brutale humor, is het schrijversduo hier bloedserieus.
In Het grote ontwerp gaan de Hawking en Mlodinov zogezegd verder waar Albert Einstein gebleven was. De lezer wordt meegenomen op een fascinerende rondleiding langs de meest fundamentele ontdekkingen in de natuur- en sterrenkunde sinds de Grieken, om uit te komen bij een nieuwe verklaring van het heelal. Dankzij de grote vorderingen van de wetenschap zijn mythologie en theologie niet langer nodig om de wereld te verklaren, stelt Hawking.
Fans van de Britse kosmoloog hebben meer dan tien jaar moeten wachten op dit nieuwe boek. Omdat hij lijdt aan ALS, een ongeneeslijke ziekte die de zenuwcellen aantast, heeft hij het geschreven met hulp van journalist en natuurkundige Leonard Mlodinov.
Hawking, een grootheid op het gebied van kosmologie en zwaartekracht, was tot voor kort (2009) hoogleraar aan de universiteit van Cambridge. Zijn specialiteit is het onderzoek naar zwarte gaten in het heelal. Bij het grote publiek brak hij in 1988 door met Het Heelal (A brief history of time, ook in samenwerking met Mlodinov) waarin hij verschillende complexe onderwerpen uit de sterrenkunde uitlegt, zoals de oerknaltheorie, zwarte gaten en de snaartheorie.
Slechts één formule
Hawking merkte ooit op dat zijn redacteur hem had gewaarschuwd dat elke formule in een boek het lezerspubliek halveert. Hij heeft goed geluisterd. Hoewel hij zich best waagt aan ingewikkelde wiskunde, komt er in het hele boek slechts één formule voor: E = mc2. Op toegankelijke en elegante wijze (maar ook met tenenkrommende humor helaas) brengt hij de lezer op de hoogte van de nieuwste vindingen en theorieën in de kwantumfysica.
Daarmee wil hij niet alleen het hoe van het heelal verklaren maar ook antwoord geven op de vragen: Waarom is er iets in plaats van niets? Waarom bestaan wij? Waarom hebben we deze specifieke verzameling natuurwetten, en geen andere?
Hawking gebruikt de theorie van Richard Feynman over alternatieve geschiedenissen uit de kwantumfysica om tot zijn theorie-van-alles te komen. Ondanks zijn opvatting dat de filosofie heeft afgedaan, leent hij, opmerkelijk genoeg, een theorie uit de filosofie ter onderbouwing van zijn visie.
Familie van theorieën
Modelafhankelijk realisme stelt dat er geen beeld- of theorieonafhankelijk concept van de werkelijkheid bestaat. In dat geval bestaat er dus ook niet één enkele theorie die het heelal kan verklaren. De nieuwe theorie-van-alles is een familie van theorieën die elkaar overlappen en elk een stukje van het geheel verklaren, de zogeheten M-theorie, waarbij overigens onduidelijk is waar M voor staat.
Hawkings verbijsterende conclusie is dat de M-theorie voorspelt dat er niet slechts één enkel universum bestaat maar een onvoorstelbare veelheid aan universa. In dit multiversum moet er wel een heelal tussenzitten dat, simpelweg toevallig, de juiste wetten en omstandigheden kent om leven zoals wij dat kennen voort te brengen. Het universum bestaat omdat het moet bestaan, zonder tussenkomst van een godheid. Wanneer het dat niet doet, zal het zichzelf alsnog spontaan uit het niets scheppen.
Hawking werkt via een lange ontwikkeling van theorieën naar zijn ultieme antwoord toe, maar het slothoofdstuk biedt helaas niet de climax die de lezer verwacht. De theorieën die hij gebruikt zijn verre van bevestigd en stuiten nog op veel weerstand in de academische wereld.
Zolang de M-theorie nog niet volledig ontcijferd is, is het wellicht wat voorbarig van Hawking om te stellen dat God of de filosofie niet langer nodig zijn in de verklaring van het universum. Niettemin hebben Hawking en Mlodinov een zeer goed leesbaar, beknopt en fascinerend relaas geschreven over de rijkdom aan kosmologische ontdekkingen. Het boek zal zelfs de meest alfageoriënteerde leek bekoren en doen snakken naar meer.
Laetitia Guchelaar, Noorderlicht Recensie Team
(Noorderlicht)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
de Hubble telescoop is ondertussen een legende gewordenquote:
, 20 jaar geleden konden ze er alleen maar van dromen om al die beelden te zien
31-01-2011
THEMIS achterhaalt oorsprong van snelle elektronen in magnetische substormen
De meest energierijke elektronen in zogeheten magnetische substormen hebben hun hoge snelheden te danken aan wisselende magnetische velden op grote afstanden van de eigenlijke substorm. Dat blijkt uit waarnemingen van THEMIS (Time History of Events and Macroscale Interaction during Substorms), een constellatie van vijf NASA-satellieten die langgerekte banen om de aarde beschrijven en gezamenlijk een driedimensionaal beeld opleveren van de wisselwerking tussen de zonnewind (de stroom van elektrisch geladen deeltjes van de zon) en het magnetisch veld van de aarde.
Magnetische substormen ontstaan aan de nachtzijde van de aarde, op ruim honderdduizend kilometer afstand, waar zonnewinddeeltjes zich kunnen ophopen nadat ze gevangen zijn geraakt in het magnetisch veld van de planeet. De herkomst van de snelle elektronen in zulke substormen was echter nooit duidelijk. Metingen van drie THEMIS-satellieten die op 15 februari 2008 door een krachtige substorm vlogen, gecombineerd met waarnemingen van de Europese Cluster-satellieten en met computermodellen, wijzen nu echter uit dat de deeltjes hun hoge snelheid te danken hebben aan het zogeheten betatron-versnellingsproces. Dat treedt op wanneer de elektrisch geladen deeltjes sterk wisselende magnetische velden passeren.
Een beter begrip van de wisselwerking tussen zon en aarde en van de oorsprong van de meest energierijke deeltjes in substormen is van belang om in de toekomst satellieten (of astronauten) beter te beschermen tegen de mogelijke schadelijke gevolgen van zulke deeltjes.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
THEMIS achterhaalt oorsprong van snelle elektronen in magnetische substormen
De meest energierijke elektronen in zogeheten magnetische substormen hebben hun hoge snelheden te danken aan wisselende magnetische velden op grote afstanden van de eigenlijke substorm. Dat blijkt uit waarnemingen van THEMIS (Time History of Events and Macroscale Interaction during Substorms), een constellatie van vijf NASA-satellieten die langgerekte banen om de aarde beschrijven en gezamenlijk een driedimensionaal beeld opleveren van de wisselwerking tussen de zonnewind (de stroom van elektrisch geladen deeltjes van de zon) en het magnetisch veld van de aarde.
Magnetische substormen ontstaan aan de nachtzijde van de aarde, op ruim honderdduizend kilometer afstand, waar zonnewinddeeltjes zich kunnen ophopen nadat ze gevangen zijn geraakt in het magnetisch veld van de planeet. De herkomst van de snelle elektronen in zulke substormen was echter nooit duidelijk. Metingen van drie THEMIS-satellieten die op 15 februari 2008 door een krachtige substorm vlogen, gecombineerd met waarnemingen van de Europese Cluster-satellieten en met computermodellen, wijzen nu echter uit dat de deeltjes hun hoge snelheid te danken hebben aan het zogeheten betatron-versnellingsproces. Dat treedt op wanneer de elektrisch geladen deeltjes sterk wisselende magnetische velden passeren.
Een beter begrip van de wisselwerking tussen zon en aarde en van de oorsprong van de meest energierijke deeltjes in substormen is van belang om in de toekomst satellieten (of astronauten) beter te beschermen tegen de mogelijke schadelijke gevolgen van zulke deeltjes.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-02-2011
Satelliet vindt tienduizenden planetoïden
De Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), een infraroodkunstmaan die in december 2009 door de Amerikaanse NASA is gelanceerd, heeft twintig nieuwe kometen, 33.000 tot nu toe onbekende planetoïden en 134 zogeheten 'aardscheerders' ontdekt (planetoïden die de aarde op relatief korte afstand kunnen passeren).
WISE heeft de gehele sterrenhemel anderhalf maal in kaart gebracht op infrarode golflengten; de nieuw ontdekte kometen en planetoïden vormen slechts een klein deel van de totale wetenschappelijke opbrengst van de satelliet.
De koelvloeistof van WISE raakte in oktober 2010 op, waardoor sommige infraroodcamera's niet langer functioneerden. De speurtocht naar planetoïden en kometen (in het kader van het NEOWISE-programma, waarbij NEO voor 'near-Earth object' staat) kon echter nog vier maanden worden voortgezet met een ander instrument aan boord van de satelliet.
Alle meetgegevens zullen in april 2011 worden vrijgegeven.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Satelliet vindt tienduizenden planetoïden
De Wide-field Infrared Survey Explorer (WISE), een infraroodkunstmaan die in december 2009 door de Amerikaanse NASA is gelanceerd, heeft twintig nieuwe kometen, 33.000 tot nu toe onbekende planetoïden en 134 zogeheten 'aardscheerders' ontdekt (planetoïden die de aarde op relatief korte afstand kunnen passeren).
WISE heeft de gehele sterrenhemel anderhalf maal in kaart gebracht op infrarode golflengten; de nieuw ontdekte kometen en planetoïden vormen slechts een klein deel van de totale wetenschappelijke opbrengst van de satelliet.
De koelvloeistof van WISE raakte in oktober 2010 op, waardoor sommige infraroodcamera's niet langer functioneerden. De speurtocht naar planetoïden en kometen (in het kader van het NEOWISE-programma, waarbij NEO voor 'near-Earth object' staat) kon echter nog vier maanden worden voortgezet met een ander instrument aan boord van de satelliet.
Alle meetgegevens zullen in april 2011 worden vrijgegeven.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-02-2011
International LOFAR Telescope verricht eerste waarnemingen, van verre quasar
Met de International LOFAR Telescope (ILT) zijn unieke radiobeelden verkregen van de verre quasar 3C196. Daartoe zijn voor het eerst simultaan waarnemingen verricht met de veertig LOFAR-stations in Noordoost-Nederland en met LOFAR-stations in Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië.
LOFAR (LOw-Frequency ARray) is een revolutionaire nieuwe radiotelescoop die uit vele duizenden afzonderlijke kleine antennes bestaat, verdeeld over tientallen stations, en via snelle glasvezelverbindingen gekoppeld met een supercomputer in Groningen. Met de ingebruikname van de stations in naburige landen heeft LOFAR een afmeting van ca. duizend kilometer; de ILT is daarmee de grootste telescoop ter wereld.
3C196 is een quasar (de extreem heldere kern van een ver verwijderd sterrenstelsel, waarschijnlijk 'aangedreven' door een superzwaar zwart gat) op 6,9 miljard lichtjaar afstand. Met grote optische telescopen is de quasar niet meer dan een puntvormige lichtbron; de ILT-waarnemingen laten zien dat hij uit twee afzonderlijke, enigszins langgerekte radiobronnen bestaat - vermoedelijk de straalstromen van eneregierijke deeltjes en straling die door de kern van het actieve sterrenstelsel de ruimte in worden geblazen.
(allesoversterrenkunde)
International LOFAR Telescope verricht eerste waarnemingen, van verre quasar
Met de International LOFAR Telescope (ILT) zijn unieke radiobeelden verkregen van de verre quasar 3C196. Daartoe zijn voor het eerst simultaan waarnemingen verricht met de veertig LOFAR-stations in Noordoost-Nederland en met LOFAR-stations in Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië.
LOFAR (LOw-Frequency ARray) is een revolutionaire nieuwe radiotelescoop die uit vele duizenden afzonderlijke kleine antennes bestaat, verdeeld over tientallen stations, en via snelle glasvezelverbindingen gekoppeld met een supercomputer in Groningen. Met de ingebruikname van de stations in naburige landen heeft LOFAR een afmeting van ca. duizend kilometer; de ILT is daarmee de grootste telescoop ter wereld.
3C196 is een quasar (de extreem heldere kern van een ver verwijderd sterrenstelsel, waarschijnlijk 'aangedreven' door een superzwaar zwart gat) op 6,9 miljard lichtjaar afstand. Met grote optische telescopen is de quasar niet meer dan een puntvormige lichtbron; de ILT-waarnemingen laten zien dat hij uit twee afzonderlijke, enigszins langgerekte radiobronnen bestaat - vermoedelijk de straalstromen van eneregierijke deeltjes en straling die door de kern van het actieve sterrenstelsel de ruimte in worden geblazen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
THEMISquote:
31-01-2011
THEMIS achterhaalt oorsprong van snelle elektronen in magnetische substormen
knip......
(allesoversterrenkunde)
WISEquote:
01-02-2011
Satelliet vindt tienduizenden planetoïden
[ afbeelding ]
knip....
[ Bericht 18% gewijzigd door -CRASH- op 02-02-2011 19:49:05 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
03-02-2011
Saturnus reuzenring
De zon, planeten, manen en kometen in ons zonnestelsel worden dagelijks bestudeerd door sterrenkundigen. Hoewel we de meeste objecten al eeuwenlang kennen, zijn er ook die veel recenter pas zijn ontdekt. Eén van deze objecten is een enorme stofring om de planeet Saturnus, die in 2009 werd gevonden door de Spitzer Space Telescope.
Sterrenkundigen weten al eeuwenlang dat de planeet Saturnus een indrukwekkend ringsysteem heeft. Toch is nog lang niet alles over dit systeem bekend. Zo werd in 2009 de Spitzer Space Telescope ingezet om ons zonnestelsel te observeren. Spitzer detecteerde toen een gigantische ring om Saturnus, die nog nooit eerder was gezien. Deze band, die voornamelijk uit heel fijn stof bestaat, staat veel verder van de planeet dan de rest van zijn ringen. Daarnaast is hij ook vele malen breder.
De stofring van Saturnus is reusachtig in vergelijking met de planeet zelf, en zou als hij zichtbaar was de afmeting hebben van twee volle manen aan onze nachthemel. Afbeelding: © NASA
.De grootte van deze ring is bijna onvoorstelbaar. Als je op een donkere nacht naar boven zou kijken, zou je de planeet Saturnus als een puntje aan de hemel zien. Als je de stofring ook zou kunnen zien, zou hij aan de sterrenhemel een grootte hebben van twee volle manen. Dit is een enorm gebied. De ring begint op zon 6 miljoen kilometer afstand van Saturnus, en is zelf ook nog eens zon 12 miljoen kilometer breed. Een kleine rekensom vertelt ons dat de aarde een miljoen keer in deze ring zou passen!
Maar hoe kan het dat zon gigantische structuur pas in 2009 is gevonden? Onderzoekster Anne Verbiscer beschreef dit mysterie in de publicatie in Nature, die volgde na Spitzers ontdekking. De stofdeeltjes waar de ring uit bestaat zijn extreem klein. Daarnaast zijn ze over een enorme ruimte verdeeld. Zelfs als je in de ring zelf zou staan zou je het stof niet kunnen waarnemen. In een kubieke kilometer ring zitten gemiddeld maar tien tot twintig deeltjes. Doordat dit er zo weinig zijn, wordt zichtbaar licht (bijvoorbeeld van de zon) niet gereflecteerd. En daardoor zien wij, zelfs op een donkere nacht, deze enorme band niet aan onze sterrenhemel.
De stofring van Saturnus is met zichtbaar licht niet te zien, maar een camera die gevoelig is voor infrarood ziet hem wel. Afbeelding: © NASA/JPL-Caltech/Univ. of Virginia.
.Spitzer speurde echter niet naar zichtbaar licht maar naar infraroodstraling. Deze straling wordt uitgezonden door alles wat warmte afgeeft. Dit wil niet zeggen dat de ring daadwerkelijk warm is, in de gebruikelijke zin van het woord. Spitzer kon namelijk al objecten waarnemen met temperaturen vanaf maar 80 Kelvin (dit is bijna -200 graden Celsius!). Dus zelfs als je Spitzer op een ijscoupe zou richten, dan zou het ijs een enorm helder infrarood licht uitstralen. Het koude stof van de ring kon zo gemakkelijk worden gevonden en daardoor werd de ring een paar jaar geleden eindelijk ontdekt.
Saturnusmaan Iapetus. Afbeelding: © Cassini Imaging Team/SSI/JPL/ESA/NASA
Naast een verrassende ontdekking bood de stofring ook de oplossing voor een mysterie wat sterrenkundigen al eeuwenlang bezig hield. Eén van de manen van Saturnus, Iapetus, is aan één kant donker bevlekt. Al 300 jaar speelde de vraag hoe een dergelijk kleurverschil was ontstaan.
Anne Verbiscers team zocht naar de oplossing, en vond de stofring. Iapetus reist in zijn baan precies door de grote stofring heen. Daardoor veegt hij constant een hoop stofdeeltjes op. Dit is te vergelijken met een auto die over de snelweg rijdt. Hoewel je onderweg geen vliegjes voor je voorruit ziet, blijkt bij aankomst toch dat er heel wat ongedierte tegen je ruit is gespat. Iapetus functioneert net als zon voorruit, die het stof van de ring bij het passeren opveegt. Dit gebeurt al zo lang dat het stof nu metersdik op Iapetus zit.
Een laatste vraag resteert dan: waar komt het stof in deze ring vandaan? Opvallend is dat de ring ongeveer een zelfde baan beschrijft als een andere maan van Saturnus, die Phoebe heet. De meest bekende theorie luidt dat komeetinslagen lang geleden stukjes van deze maan hebben afgeslagen. Deze stukken werden de ruimte in geslingerd. Ze bewogen zich vervolgens in een vergelijkbare baan om Saturnus heen en vormden zo de gigantische ring.
Saturnus, de manen Iapetus en Phoebe, en de stofring. Afbeelding: © NASA
.We danken de stofring dus aan Phoebe, en Iapetus dankt op zijn beurt zijn donkere kant aan de ring. Echter, het stof op Iapetus blijkt qua kleur niet helemaal overeen te komen met de materie waaruit Phoebe bestaat. Dit betekent niet dat Verbiscers theorieën niet kloppen. Astronomen onderzoeken nu of het stof misschien van kleur is veranderd toen het op Iapetus terecht kwam. Of ook deze theorie zal zegevieren, zal de toekomst ons uitwijzen.
(Kennislink)
Saturnus reuzenring
De zon, planeten, manen en kometen in ons zonnestelsel worden dagelijks bestudeerd door sterrenkundigen. Hoewel we de meeste objecten al eeuwenlang kennen, zijn er ook die veel recenter pas zijn ontdekt. Eén van deze objecten is een enorme stofring om de planeet Saturnus, die in 2009 werd gevonden door de Spitzer Space Telescope.
Sterrenkundigen weten al eeuwenlang dat de planeet Saturnus een indrukwekkend ringsysteem heeft. Toch is nog lang niet alles over dit systeem bekend. Zo werd in 2009 de Spitzer Space Telescope ingezet om ons zonnestelsel te observeren. Spitzer detecteerde toen een gigantische ring om Saturnus, die nog nooit eerder was gezien. Deze band, die voornamelijk uit heel fijn stof bestaat, staat veel verder van de planeet dan de rest van zijn ringen. Daarnaast is hij ook vele malen breder.
De stofring van Saturnus is reusachtig in vergelijking met de planeet zelf, en zou als hij zichtbaar was de afmeting hebben van twee volle manen aan onze nachthemel. Afbeelding: © NASA
.De grootte van deze ring is bijna onvoorstelbaar. Als je op een donkere nacht naar boven zou kijken, zou je de planeet Saturnus als een puntje aan de hemel zien. Als je de stofring ook zou kunnen zien, zou hij aan de sterrenhemel een grootte hebben van twee volle manen. Dit is een enorm gebied. De ring begint op zon 6 miljoen kilometer afstand van Saturnus, en is zelf ook nog eens zon 12 miljoen kilometer breed. Een kleine rekensom vertelt ons dat de aarde een miljoen keer in deze ring zou passen!
Maar hoe kan het dat zon gigantische structuur pas in 2009 is gevonden? Onderzoekster Anne Verbiscer beschreef dit mysterie in de publicatie in Nature, die volgde na Spitzers ontdekking. De stofdeeltjes waar de ring uit bestaat zijn extreem klein. Daarnaast zijn ze over een enorme ruimte verdeeld. Zelfs als je in de ring zelf zou staan zou je het stof niet kunnen waarnemen. In een kubieke kilometer ring zitten gemiddeld maar tien tot twintig deeltjes. Doordat dit er zo weinig zijn, wordt zichtbaar licht (bijvoorbeeld van de zon) niet gereflecteerd. En daardoor zien wij, zelfs op een donkere nacht, deze enorme band niet aan onze sterrenhemel.
De stofring van Saturnus is met zichtbaar licht niet te zien, maar een camera die gevoelig is voor infrarood ziet hem wel. Afbeelding: © NASA/JPL-Caltech/Univ. of Virginia.
.Spitzer speurde echter niet naar zichtbaar licht maar naar infraroodstraling. Deze straling wordt uitgezonden door alles wat warmte afgeeft. Dit wil niet zeggen dat de ring daadwerkelijk warm is, in de gebruikelijke zin van het woord. Spitzer kon namelijk al objecten waarnemen met temperaturen vanaf maar 80 Kelvin (dit is bijna -200 graden Celsius!). Dus zelfs als je Spitzer op een ijscoupe zou richten, dan zou het ijs een enorm helder infrarood licht uitstralen. Het koude stof van de ring kon zo gemakkelijk worden gevonden en daardoor werd de ring een paar jaar geleden eindelijk ontdekt.
Saturnusmaan Iapetus. Afbeelding: © Cassini Imaging Team/SSI/JPL/ESA/NASA
Naast een verrassende ontdekking bood de stofring ook de oplossing voor een mysterie wat sterrenkundigen al eeuwenlang bezig hield. Eén van de manen van Saturnus, Iapetus, is aan één kant donker bevlekt. Al 300 jaar speelde de vraag hoe een dergelijk kleurverschil was ontstaan.
Anne Verbiscers team zocht naar de oplossing, en vond de stofring. Iapetus reist in zijn baan precies door de grote stofring heen. Daardoor veegt hij constant een hoop stofdeeltjes op. Dit is te vergelijken met een auto die over de snelweg rijdt. Hoewel je onderweg geen vliegjes voor je voorruit ziet, blijkt bij aankomst toch dat er heel wat ongedierte tegen je ruit is gespat. Iapetus functioneert net als zon voorruit, die het stof van de ring bij het passeren opveegt. Dit gebeurt al zo lang dat het stof nu metersdik op Iapetus zit.
Een laatste vraag resteert dan: waar komt het stof in deze ring vandaan? Opvallend is dat de ring ongeveer een zelfde baan beschrijft als een andere maan van Saturnus, die Phoebe heet. De meest bekende theorie luidt dat komeetinslagen lang geleden stukjes van deze maan hebben afgeslagen. Deze stukken werden de ruimte in geslingerd. Ze bewogen zich vervolgens in een vergelijkbare baan om Saturnus heen en vormden zo de gigantische ring.
Saturnus, de manen Iapetus en Phoebe, en de stofring. Afbeelding: © NASA
.We danken de stofring dus aan Phoebe, en Iapetus dankt op zijn beurt zijn donkere kant aan de ring. Echter, het stof op Iapetus blijkt qua kleur niet helemaal overeen te komen met de materie waaruit Phoebe bestaat. Dit betekent niet dat Verbiscers theorieën niet kloppen. Astronomen onderzoeken nu of het stof misschien van kleur is veranderd toen het op Iapetus terecht kwam. Of ook deze theorie zal zegevieren, zal de toekomst ons uitwijzen.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
voor de 2e keer naar de hubblefilm geweest in het omniversum, zag een kortingsbon en m'n broer wilde hem ook graag zien dus waarom niet?http://www.omniversum.nl/(...)GP4qYCFUaIDgod6ChG0w
jammergenoeg in de minderheid maar de ruimtebeelden (vaak heel goede animaties gemengd met echte beelden) zijn erg mooi en vooral als je over een gaswolk vliegt waarin sterren geboren worden, zo zie je een grote krachtige ster die door z'n "zonnewind" een gat in de wolk heeft gemaakt en kleinere sterren een staartje doet krijgen als een komeet
ook gaat het over sterrenstelsels en clusters die door de hubble in groten getale ontdekt zijn, je ziet ook hoe moeilijke reparaties uitgevoerd worden en nieuwe camera's gemonteerd waardoor men door gaswolken heen kan kijken
de moeite waard
[ Bericht 0% gewijzigd door pinine op 04-02-2011 13:08:31 ]
jammergenoeg in de minderheid maar de ruimtebeelden (vaak heel goede animaties gemengd met echte beelden) zijn erg mooi en vooral als je over een gaswolk vliegt waarin sterren geboren worden, zo zie je een grote krachtige ster die door z'n "zonnewind" een gat in de wolk heeft gemaakt en kleinere sterren een staartje doet krijgen als een komeet
ook gaat het over sterrenstelsels en clusters die door de hubble in groten getale ontdekt zijn, je ziet ook hoe moeilijke reparaties uitgevoerd worden en nieuwe camera's gemonteerd waardoor men door gaswolken heen kan kijken
de moeite waard
[ Bericht 0% gewijzigd door pinine op 04-02-2011 13:08:31 ]
quote:
voor de 2e keer naar de hubblefilm geweest in het omniversum, zag een kortingsbon en m'n broer wilde hem ook graag zien dus waarom niet?http://www.omniversum.nl/(...)GP4qYCFUaIDgod6ChG0w
jammergenoeg in de minderheid maar de ruimtebeelden (vaak heel goede animaties gemengd met echte beelden) zijn erg mooi en vooral als je over een gaswolk vliegt waarin sterren geboren worden, zo zie je een grote krachtige ster die door z'n "zonnewind" een gat in de wolk heeft gemaakt en kleinere sterren een staartje doet krijgen als een komeet
ook gaat het over sterrenstelsels en clusters die door de hubble in groten getale ontdekt zijn, je ziet ook hoe moeilijke reparaties uitgevoerd worden en nieuwe camera's gemonteerd waardoor men door gaswolken heen kan kijken
de moeite waard
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-02-2011quote:
STEREO toont 360 graden-panorama van de zon
Met de twee STEREO-ruimtesondes van NASA is voor het eerst een compleet 360 graden-panorama van de gehele zon vastgelegd. Normaalgesproken is vanaf de aarde altijd maar de helft van de zon zichtbaar; wat zich aan de achterzijde van de zon afspeelt kan hooguit indirect worden afgeleid, soms pas wanneer de zon voldoende om zijn as is gedraaid.
Het 360 graden-beeld is verkregen door de twee identieke ruimtesondes die samen het Solar TERrestrial RElations Observatory (STEREO) vormen. STEREO werd in oktober 2006 gelanceerd. De twee ruimtesondes draaien in dezelfde baan om de zon als de aarde. Eén beweegt voor de aarde uit, de andere beweegt er achteraan. Sinds kort bevinden ze zich op diametraal tegenover elkaar gelegen posities. Ook detailwaarnemingen van NASA's Solar Dynamics Observatory (SDO) zijn in het panoramabeeld verwerkt.
Door de zon van alle kanten tegelijkertijd in het oog te houden, hopen ruimteonderzoekers er beter in te slagen om uitbarstingen aan het oppervlak van de zon en in de ijle, hete corona te zien aankomen en zich voor te bereiden op de mogelijke gevolgen van zulke uitbarstingen voor satellieten en astronauten in een baan om de aarde.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-02-2011
Eerste sterren in het heelal waren niet eenzaam
De eerste sterren in het heelal waren niet zo eenzaam als tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit computersimulaties die zijn uitgevoerd door Duitse en Amerikaanse sterrenkundigen (Science, 4 februari).
De geboorte van een ster begint als een grote gaswolk onder invloed van zijn eigen zwaartekracht begint samen te trekken. Daarbij nemen dichtheid en temperatuur van het gas zo sterk toe, dat de samentrekking van de gaswolk op een gegeven moment stopt. Alleen als het gas er vervolgens in slaagt om zijn warmte kwijt te raken, kan de gaswolk samentrekken tot een ster.
In het huidige heelal wordt die afkoeling geregeld door zware elementen als koolstof en zuurstof. Maar in het vroege heelal bestonden die elementen nog niet, en konden de samentrekkende gaswolken dus niet zo goed afkoelen. De meeste theoretische modellen lieten dan ook zien dat er in het begin relatief weinig sterren ontstonden, en die zouden ook enorm zwaar zijn geweest: honderd zonsmassa's.
Uit de nieuwe computersimulaties blijkt echter dat dit simpele beeld moet worden bijgesteld. De gaswolken van de eerste sterren waren waarschijnlijk niet stabiel en zijn daardoor tijdens het samentrekken in stukken uiteengevallen. Hierdoor ontstond compacte groepen van afzonderlijke sterren op kleine onderlinge afstanden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Eerste sterren in het heelal waren niet eenzaam
De eerste sterren in het heelal waren niet zo eenzaam als tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit computersimulaties die zijn uitgevoerd door Duitse en Amerikaanse sterrenkundigen (Science, 4 februari).
De geboorte van een ster begint als een grote gaswolk onder invloed van zijn eigen zwaartekracht begint samen te trekken. Daarbij nemen dichtheid en temperatuur van het gas zo sterk toe, dat de samentrekking van de gaswolk op een gegeven moment stopt. Alleen als het gas er vervolgens in slaagt om zijn warmte kwijt te raken, kan de gaswolk samentrekken tot een ster.
In het huidige heelal wordt die afkoeling geregeld door zware elementen als koolstof en zuurstof. Maar in het vroege heelal bestonden die elementen nog niet, en konden de samentrekkende gaswolken dus niet zo goed afkoelen. De meeste theoretische modellen lieten dan ook zien dat er in het begin relatief weinig sterren ontstonden, en die zouden ook enorm zwaar zijn geweest: honderd zonsmassa's.
Uit de nieuwe computersimulaties blijkt echter dat dit simpele beeld moet worden bijgesteld. De gaswolken van de eerste sterren waren waarschijnlijk niet stabiel en zijn daardoor tijdens het samentrekken in stukken uiteengevallen. Hierdoor ontstond compacte groepen van afzonderlijke sterren op kleine onderlinge afstanden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-02-2011
NASA: Aards leven komt uit de ruimte
Een meteorietstudie heeft het bewijs dat het leven op aarde uit de ruimte komt sterker gemaakt. Een heleboel experts zijn er bijna zeker van dat een heleboel ruwe biologische bouwstenen door middel van meteorieten op aarde terechtkwamen. De aanwijzing zit hem in de moleculaire structuur van aminozuren, organische verbindingen die de bouwstenen zijn van proteïnen en levende organismen. Moleculen bestaan in twee spiegelbeeld varianten - aangeduid als links- en rechtshandig -, maar enkel de linkshandige aminozuren worden in de natuur teruggevonden.
Wetenschappers bij NASA berichtten recent dat ze isovaline, een zeldzaam aminozuur dat voor de eerste keer ontdekt werd in de Murchison-meteoriet, in verschillende meteorieten teruggevonden hadden. Het meeste van het isovaline was linkshandig, wat zou betekenen dat linkshandig leven in de ruimte ontstaan zou kunnen zijn. Diezelfde wetenschappers ontdekten nu ook linkshandig isovaline in een grote variëteit van koolstofrijke asteroïden.
Daniel Glavin, astrobioloog bij het NASA Goddard Space Flight Center, denkt - net als de meeste wetenschappers - dat de jonge aarde gebombardeerd werd door meteorieten vol met linkshandige aminozuren. De bias naar linkshandigheid zou zich dan verder verbreiden naarmate de aminozuren door het ontluikende leven op aarde werden opgenomen. Uit het bewijsmateriaal valt ook af te leiden dat de aanwezigheid van vloeibaar water het overwicht van linkshandige isovaline in meteorieten vergroot.
Ook de kosmische straling van een jong zonnestelsel zou mede verantwoordelijk zijn voor het creëren van een licht overwicht in linkshandige aminozuren ofwel de vernietiging van een beetje meer rechtshandige aminozuren. Misschien een combinatie van beiden? Wie weet. Volgens Glavin is het best mogelijk dat eventueel leven in een ander sterrenstelsel - met andere condities - opgebouwd is rond rechtshandige aminozuren.
(Grenswetenschap)
NASA: Aards leven komt uit de ruimte
Een meteorietstudie heeft het bewijs dat het leven op aarde uit de ruimte komt sterker gemaakt. Een heleboel experts zijn er bijna zeker van dat een heleboel ruwe biologische bouwstenen door middel van meteorieten op aarde terechtkwamen. De aanwijzing zit hem in de moleculaire structuur van aminozuren, organische verbindingen die de bouwstenen zijn van proteïnen en levende organismen. Moleculen bestaan in twee spiegelbeeld varianten - aangeduid als links- en rechtshandig -, maar enkel de linkshandige aminozuren worden in de natuur teruggevonden.
Wetenschappers bij NASA berichtten recent dat ze isovaline, een zeldzaam aminozuur dat voor de eerste keer ontdekt werd in de Murchison-meteoriet, in verschillende meteorieten teruggevonden hadden. Het meeste van het isovaline was linkshandig, wat zou betekenen dat linkshandig leven in de ruimte ontstaan zou kunnen zijn. Diezelfde wetenschappers ontdekten nu ook linkshandig isovaline in een grote variëteit van koolstofrijke asteroïden.
Daniel Glavin, astrobioloog bij het NASA Goddard Space Flight Center, denkt - net als de meeste wetenschappers - dat de jonge aarde gebombardeerd werd door meteorieten vol met linkshandige aminozuren. De bias naar linkshandigheid zou zich dan verder verbreiden naarmate de aminozuren door het ontluikende leven op aarde werden opgenomen. Uit het bewijsmateriaal valt ook af te leiden dat de aanwezigheid van vloeibaar water het overwicht van linkshandige isovaline in meteorieten vergroot.
Ook de kosmische straling van een jong zonnestelsel zou mede verantwoordelijk zijn voor het creëren van een licht overwicht in linkshandige aminozuren ofwel de vernietiging van een beetje meer rechtshandige aminozuren. Misschien een combinatie van beiden? Wie weet. Volgens Glavin is het best mogelijk dat eventueel leven in een ander sterrenstelsel - met andere condities - opgebouwd is rond rechtshandige aminozuren.
(Grenswetenschap)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-02-2011
Nieuwe doemdag: asteroïde Apophis zou in april 2036 inslaan
Armageddon heeft een nieuwe datum en ditmaal is het niet 2012. Dat beweren Russiche wetenschappers die de exacte datum hebben berekend waarop de asteroïde Apophis zal clashen met onze aardbol. Zij die geboren zijn op 13 april, kunnen alvast een groots feest plannen in het jaar 2036.
"Apophis zal op 13 april 2029 tot op 37 à 38.000 kilometer van de aarde genaderd zijn", dixit de Russische professor Leonid Sokolov van de staatsuniversiteit van Sint-Petersburg. Zeven jaar later zou een botsing volgen. Een woestijn zo groot als Frankrijk kan het gevolg zijn. Dit alles in voorwaardelijke wijs, want meer dan waarschijnlijk zal Apophis de komende jaren uit elkaar vallen in kleinere stukken die kunen botsen met de Aarde. Het Russische ruimtevaartbureau Roskosmos wil alvast geen risico's nemen. Het wil de asteroïde, die een diameter heeft van ongeveer 350 meter, van koers doen wijzigen.
Hiroshima
Dat willen ze doen door een speciaal schip tegen de grote brok te laten botsen. Apophis vernietigen met een kernkop zou uitgesloten zijn. Zo'n honderd jaar geleden verwerkte Siberië een komeetinslag. Die had een kracht van meer dan duizend atoombommen op Hiroshima. Apophis zou drie keer groter zijn dan de komeet van toen. In 2009 kwam Aphopis al eens in het nieuws, toen wetenschappers voorspelden dat er twee procent kans op een botsing was.
Eén op 250.000
Ook de NASA houdt de asteroïde nauwlettend in de gaten. "Technisch gesproken hebben de Russen gelijk. Er is inderdaad een kans dat Apophis in 2036 zal inslaan op de Aarde", zegt Donald Yeomans, hoofd van NASA's 'Near-Earth Object Program Office". "Maar die kans is amper één op 250.000 groot." Apophis is dan 'slechts' iets breder dan twee voetbalvelden, bekijk in de video hieronder wat een grotere asteroïde kan teweegbrengen. (hlnsydney/odbs)
(HLN)
Nieuwe doemdag: asteroïde Apophis zou in april 2036 inslaan
Armageddon heeft een nieuwe datum en ditmaal is het niet 2012. Dat beweren Russiche wetenschappers die de exacte datum hebben berekend waarop de asteroïde Apophis zal clashen met onze aardbol. Zij die geboren zijn op 13 april, kunnen alvast een groots feest plannen in het jaar 2036.
"Apophis zal op 13 april 2029 tot op 37 à 38.000 kilometer van de aarde genaderd zijn", dixit de Russische professor Leonid Sokolov van de staatsuniversiteit van Sint-Petersburg. Zeven jaar later zou een botsing volgen. Een woestijn zo groot als Frankrijk kan het gevolg zijn. Dit alles in voorwaardelijke wijs, want meer dan waarschijnlijk zal Apophis de komende jaren uit elkaar vallen in kleinere stukken die kunen botsen met de Aarde. Het Russische ruimtevaartbureau Roskosmos wil alvast geen risico's nemen. Het wil de asteroïde, die een diameter heeft van ongeveer 350 meter, van koers doen wijzigen.
Hiroshima
Dat willen ze doen door een speciaal schip tegen de grote brok te laten botsen. Apophis vernietigen met een kernkop zou uitgesloten zijn. Zo'n honderd jaar geleden verwerkte Siberië een komeetinslag. Die had een kracht van meer dan duizend atoombommen op Hiroshima. Apophis zou drie keer groter zijn dan de komeet van toen. In 2009 kwam Aphopis al eens in het nieuws, toen wetenschappers voorspelden dat er twee procent kans op een botsing was.
Eén op 250.000
Ook de NASA houdt de asteroïde nauwlettend in de gaten. "Technisch gesproken hebben de Russen gelijk. Er is inderdaad een kans dat Apophis in 2036 zal inslaan op de Aarde", zegt Donald Yeomans, hoofd van NASA's 'Near-Earth Object Program Office". "Maar die kans is amper één op 250.000 groot." Apophis is dan 'slechts' iets breder dan twee voetbalvelden, bekijk in de video hieronder wat een grotere asteroïde kan teweegbrengen. (hlnsydney/odbs)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Prima initiatief van Rusland, ook al is de kans op inslag van Apophis miniem. Al is het alleen maar voor de oefening en planning, dat kan van pas komen bij echt dreigende gevallen. Uiteindelijk is het erg belangrijk dat de mensheid het gevaar van asteroiden serieus neemt en indien mogelijk aanpakt.quote:
10-02-2011
Nieuwe doemdag: asteroïde Apophis zou in april 2036 inslaan
[ afbeelding ]
Armageddon heeft een nieuwe datum en ditmaal is het niet 2012. Dat beweren Russiche wetenschappers die de exacte datum hebben berekend waarop de asteroïde Apophis zal clashen met onze aardbol. Zij die geboren zijn op 13 april, kunnen alvast een groots feest plannen in het jaar 2036.
"Apophis zal op 13 april 2029 tot op 37 à 38.000 kilometer van de aarde genaderd zijn", dixit de Russische professor Leonid Sokolov van de staatsuniversiteit van Sint-Petersburg. Zeven jaar later zou een botsing volgen. Een woestijn zo groot als Frankrijk kan het gevolg zijn. Dit alles in voorwaardelijke wijs, want meer dan waarschijnlijk zal Apophis de komende jaren uit elkaar vallen in kleinere stukken die kunen botsen met de Aarde. Het Russische ruimtevaartbureau Roskosmos wil alvast geen risico's nemen. Het wil de asteroïde, die een diameter heeft van ongeveer 350 meter, van koers doen wijzigen.
Hiroshima
Dat willen ze doen door een speciaal schip tegen de grote brok te laten botsen. Apophis vernietigen met een kernkop zou uitgesloten zijn. Zo'n honderd jaar geleden verwerkte Siberië een komeetinslag. Die had een kracht van meer dan duizend atoombommen op Hiroshima. Apophis zou drie keer groter zijn dan de komeet van toen. In 2009 kwam Aphopis al eens in het nieuws, toen wetenschappers voorspelden dat er twee procent kans op een botsing was.
Eén op 250.000
Ook de NASA houdt de asteroïde nauwlettend in de gaten. "Technisch gesproken hebben de Russen gelijk. Er is inderdaad een kans dat Apophis in 2036 zal inslaan op de Aarde", zegt Donald Yeomans, hoofd van NASA's 'Near-Earth Object Program Office". "Maar die kans is amper één op 250.000 groot." Apophis is dan 'slechts' iets breder dan twee voetbalvelden, bekijk in de video hieronder wat een grotere asteroïde kan teweegbrengen. (hlnsydney/odbs)
(HLN)
NASA Spacecraft Closes in on Comet Tempel 1
February 9, 2011:
NASA is about to discover how solar heat devours a comet.
"For the first time, we'll see the same comet before and after its closest approach to the sun," explains Joe Veverka, principal investigator for NASA's Stardust-NExT mission.
The comet is Tempel 1, which NASA's Deep Impact probe visited in 2005. Now another NASA spacecraft, Stardust-NExT, is closing in for a second look on Valentine's Day, Feb. 14, 2011. The two visits bracket one complete orbit of the comet around the sun--and a blast of solar heat.
"Close encounters with the sun never go well for a comet," says Veverka. "Fierce solar heat vaporizes the ices in the comet's core, causing it to spit dust and spout gas. The cyclic loss of material eventually leads to its demise."
Researchers suspect the flamboyant decay doesn't happen evenly all over a comet's surface*, but until now they've lacked a way to document where, exactly, it does occur. Stardust NExT will image some of the same surface areas Deep Impact photographed 6 years ago, revealing how these areas have changed and where material has been lost.
"Deep Impact gave us tantalizing glimpses of Temple 1," says Veverka. "And we saw strange and unusual things we'd like a closer look at."
At a January 2011 press conference, Veverka and other Stardust-NExT team members listed the features they're most interested in seeing again:
For starters, parts of the comet's surface are layered like pancakes.
"Earth has layers because water and wind move dirt and debris around here, but layering on a comet was a surprise and a mystery," says Veverka.
Pancake-layers and a possible powdery flow are among the surface features of interest highlighted in this July 4, 2005, Deep Impact photo of Comet Tempel 1. The bright flash is where Deep Impact dropped an 820 lb copper projectile onto the comet. Stardust-NExT could get a first look at the aftermath of the blast
"One idea is that two protocometary bodies collided at low speeds and smushed together to form something like a stack of flapjacks," says Pete Shultz, Stardust-NExT co-investigator.
Is that right? Data obtained by Stardust-NExT will provide clues and possibly reveal what made the "comet pancakes."
Another area intrigues the research team even more.
"There's a large plateau that looks like a flow," says Shultz. "If it really is a flow, it means there was recently gas and dust emanating from the [surface]."
Stardust-NExT will reveal how the plateau has changed (Is it flowing?), helping the team determine its origin. Whatever their origin, the plateau and layering show that comets have a much more complicated geologic history than previously thought.
"Tempel 1 is not just a fuzzy ball," says Shultz. "It has history."
It's a history NASA has had a hand in. During its 2005 visit, Deep Impact dropped an 820-pound projectile into the comet's core. In a development that surprised mission scientists, the impact excavated so much material that the underlying crater was hidden from view. Deep Impact's cameras were unable to see through the enormous cloud of dust the impactor had stirred up. Stardust NExT could provide a long anticipated look at the impact site.
"The dust has settled there, so if the right part of the comet is facing us, we could see the crater and learn its size," says Veverka. "That would answer some key questions. For instance, is a comet's surface hard or soft?"
In a future mission, a spacecraft may land on a comet and gather samples for analysis. To design a suitable lander, researchers need to know what kind of surface it would land on. They'll also need to know which tools to send drills for hard surfaces or scoops for something softer.
Like Deep Impact, the Stardust spacecraft has already had a productive career. Launched in 1999, it approached Comet Wild 2 close enough in 2004 to image its feature-rich surface and even gather dust particles from the comet's atmosphere. (A key finding in the sample was the amino acid glycene a building block of life.)
"We could have just let this old spacecraft rest on those laurels, leaving it to forever orbit the sun," says Veverka. "But instead, we're doing first-class comet science with it -- again."
As for Tempel 1, a hungry sun awaits.
February 9, 2011:
NASA is about to discover how solar heat devours a comet.
"For the first time, we'll see the same comet before and after its closest approach to the sun," explains Joe Veverka, principal investigator for NASA's Stardust-NExT mission.
The comet is Tempel 1, which NASA's Deep Impact probe visited in 2005. Now another NASA spacecraft, Stardust-NExT, is closing in for a second look on Valentine's Day, Feb. 14, 2011. The two visits bracket one complete orbit of the comet around the sun--and a blast of solar heat.
"Close encounters with the sun never go well for a comet," says Veverka. "Fierce solar heat vaporizes the ices in the comet's core, causing it to spit dust and spout gas. The cyclic loss of material eventually leads to its demise."
Researchers suspect the flamboyant decay doesn't happen evenly all over a comet's surface*, but until now they've lacked a way to document where, exactly, it does occur. Stardust NExT will image some of the same surface areas Deep Impact photographed 6 years ago, revealing how these areas have changed and where material has been lost.
"Deep Impact gave us tantalizing glimpses of Temple 1," says Veverka. "And we saw strange and unusual things we'd like a closer look at."
At a January 2011 press conference, Veverka and other Stardust-NExT team members listed the features they're most interested in seeing again:
For starters, parts of the comet's surface are layered like pancakes.
"Earth has layers because water and wind move dirt and debris around here, but layering on a comet was a surprise and a mystery," says Veverka.
Pancake-layers and a possible powdery flow are among the surface features of interest highlighted in this July 4, 2005, Deep Impact photo of Comet Tempel 1. The bright flash is where Deep Impact dropped an 820 lb copper projectile onto the comet. Stardust-NExT could get a first look at the aftermath of the blast
"One idea is that two protocometary bodies collided at low speeds and smushed together to form something like a stack of flapjacks," says Pete Shultz, Stardust-NExT co-investigator.
Is that right? Data obtained by Stardust-NExT will provide clues and possibly reveal what made the "comet pancakes."
Another area intrigues the research team even more.
"There's a large plateau that looks like a flow," says Shultz. "If it really is a flow, it means there was recently gas and dust emanating from the [surface]."
Stardust-NExT will reveal how the plateau has changed (Is it flowing?), helping the team determine its origin. Whatever their origin, the plateau and layering show that comets have a much more complicated geologic history than previously thought.
"Tempel 1 is not just a fuzzy ball," says Shultz. "It has history."
It's a history NASA has had a hand in. During its 2005 visit, Deep Impact dropped an 820-pound projectile into the comet's core. In a development that surprised mission scientists, the impact excavated so much material that the underlying crater was hidden from view. Deep Impact's cameras were unable to see through the enormous cloud of dust the impactor had stirred up. Stardust NExT could provide a long anticipated look at the impact site.
"The dust has settled there, so if the right part of the comet is facing us, we could see the crater and learn its size," says Veverka. "That would answer some key questions. For instance, is a comet's surface hard or soft?"
In a future mission, a spacecraft may land on a comet and gather samples for analysis. To design a suitable lander, researchers need to know what kind of surface it would land on. They'll also need to know which tools to send drills for hard surfaces or scoops for something softer.
Like Deep Impact, the Stardust spacecraft has already had a productive career. Launched in 1999, it approached Comet Wild 2 close enough in 2004 to image its feature-rich surface and even gather dust particles from the comet's atmosphere. (A key finding in the sample was the amino acid glycene a building block of life.)
"We could have just let this old spacecraft rest on those laurels, leaving it to forever orbit the sun," says Veverka. "But instead, we're doing first-class comet science with it -- again."
As for Tempel 1, a hungry sun awaits.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
09-02-2011
Ontmoeting met komeet live te volgen via NASA TV
Komende maandag heeft de Amerikaanse ruimtesonde Stardust een Valentijnsdate met komeet Tempel 1. NASA besteedt uitgebreid aandacht aan deze gebeurtenis op zijn eigen televisiekanaal NASA TV, dat ook via internet te zien is. De eerste uitzending is van 17.30 tot 19.00 uur Nederlandse tijd, maar gedetailleerde beelden worden pas dinsdagochtend om 9.00 uur verwacht.
De scheervlucht langs Tempel 1 stelt wetenschappers in staat om nogmaals een blik te werpen op het oppervlak van de komeet die zes jaar geleden ook al met een bezoekje werd vereerd. Bij die gelegenheid schoot ruimtesonde Deep Impact een klein projectiel af op het oppervlak van het kleine, ijsachtige hemellichaam.
Wetenschappers zijn benieuwd hoe de destijds gevormde inslagkrater er nu bij ligt. Ook zal onderzocht worden hoe het komeetoppervlak, onder invloed van de zonnestraling, de afgelopen jaren is veranderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ontmoeting met komeet live te volgen via NASA TV
Komende maandag heeft de Amerikaanse ruimtesonde Stardust een Valentijnsdate met komeet Tempel 1. NASA besteedt uitgebreid aandacht aan deze gebeurtenis op zijn eigen televisiekanaal NASA TV, dat ook via internet te zien is. De eerste uitzending is van 17.30 tot 19.00 uur Nederlandse tijd, maar gedetailleerde beelden worden pas dinsdagochtend om 9.00 uur verwacht.
De scheervlucht langs Tempel 1 stelt wetenschappers in staat om nogmaals een blik te werpen op het oppervlak van de komeet die zes jaar geleden ook al met een bezoekje werd vereerd. Bij die gelegenheid schoot ruimtesonde Deep Impact een klein projectiel af op het oppervlak van het kleine, ijsachtige hemellichaam.
Wetenschappers zijn benieuwd hoe de destijds gevormde inslagkrater er nu bij ligt. Ook zal onderzocht worden hoe het komeetoppervlak, onder invloed van de zonnestraling, de afgelopen jaren is veranderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-02-2011
Röntgensatelliet fotografeert kolossale ring van zwarte gaten
De Amerikaanse röntgensatelliet Chandra heeft een opname gemaakt van het merkwaardige tweetal sterrenstelsels dat bekendstaat als Arp 147. Deze stelsels zijn enkele tientallen miljoenen jaren geleden met elkaar in botsing gekomen, wat vooral voor het spiraalstelsel (rechts op de foto) grote gevolgen heeft gehad.
Bij de botsing is een schokgolf door het stelsel gegaan, die het daarin aanwezige gas samendrukte. Hierdoor is een reusachtig ringvormig stervormingsgebied ontstaan, waarin in hoog tempo nieuwe sterren werden gevormd. Het hoogtepunt van deze geboortegolf van sterren lijkt inmiddels voorbij.
De zwaarste sterren in de ring hadden zo'n korte levensduur, dat ze inmiddels al zijn geëxplodeerd, onder achterlating van neutronensterren en zwarte gaten. Veel van die compacte objecten zijn bronnen van röntgenstraling, maar alleen de allerhelderste daarvan - de zwarte gaten die de restanten zijn van de zwaarste sterren - zijn waarneembaar voor Chandra.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Röntgensatelliet fotografeert kolossale ring van zwarte gaten
De Amerikaanse röntgensatelliet Chandra heeft een opname gemaakt van het merkwaardige tweetal sterrenstelsels dat bekendstaat als Arp 147. Deze stelsels zijn enkele tientallen miljoenen jaren geleden met elkaar in botsing gekomen, wat vooral voor het spiraalstelsel (rechts op de foto) grote gevolgen heeft gehad.
Bij de botsing is een schokgolf door het stelsel gegaan, die het daarin aanwezige gas samendrukte. Hierdoor is een reusachtig ringvormig stervormingsgebied ontstaan, waarin in hoog tempo nieuwe sterren werden gevormd. Het hoogtepunt van deze geboortegolf van sterren lijkt inmiddels voorbij.
De zwaarste sterren in de ring hadden zo'n korte levensduur, dat ze inmiddels al zijn geëxplodeerd, onder achterlating van neutronensterren en zwarte gaten. Veel van die compacte objecten zijn bronnen van röntgenstraling, maar alleen de allerhelderste daarvan - de zwarte gaten die de restanten zijn van de zwaarste sterren - zijn waarneembaar voor Chandra.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dat wordt weer een lange zitquote:
09-02-2011
Ontmoeting met komeet live te volgen via NASA TV
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
quote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-02-2011
Duizenden jonge sterren ontdekt in grote gasnevel
Met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer zijn in de Noord-Amerikanevel, een grote nevel van gas en stof in het sterrenbeeld Zwaan, meer dan tweeduizend jonge sterren ontdekt. Daarmee is het bekende aantal sterren in dit stervormingsgebied in één klap vertienvoudigd.
De Noord-Amerikanevel dankt zijn naam aan het feit dat zijn vorm in zichtbaar licht wel wat weg heeft van het gelijknamige continent. Die gelijkenis is grotendeels te danken aan dichte, donkere stofbanden die het licht van erachter gelegen sterren en gaswolken tegenhouden. In het infrarood kijken we door dat stof heen, en ziet de nevel er heel anders uit.
Achter het stof houden zich dus duizenden jonge sterren verscholen, maar daarmee heeft de Noord-Amerikanevel nog niet al zijn geheimen prijsgegeven. Onduidelijk is namelijk waar de straling vandaan komt die het gas in de nevel aan het gloeien brengt. Waarschijnlijk is een groepje zware, heldere sterren de bron van die straling, maar die sterren zijn ook op de Spitzer-opname niet te zien. Waarschijnlijk gaan ze schuil achter de dichtste stofwolken in het gebied.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Duizenden jonge sterren ontdekt in grote gasnevel
Met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer zijn in de Noord-Amerikanevel, een grote nevel van gas en stof in het sterrenbeeld Zwaan, meer dan tweeduizend jonge sterren ontdekt. Daarmee is het bekende aantal sterren in dit stervormingsgebied in één klap vertienvoudigd.
De Noord-Amerikanevel dankt zijn naam aan het feit dat zijn vorm in zichtbaar licht wel wat weg heeft van het gelijknamige continent. Die gelijkenis is grotendeels te danken aan dichte, donkere stofbanden die het licht van erachter gelegen sterren en gaswolken tegenhouden. In het infrarood kijken we door dat stof heen, en ziet de nevel er heel anders uit.
Achter het stof houden zich dus duizenden jonge sterren verscholen, maar daarmee heeft de Noord-Amerikanevel nog niet al zijn geheimen prijsgegeven. Onduidelijk is namelijk waar de straling vandaan komt die het gas in de nevel aan het gloeien brengt. Waarschijnlijk is een groepje zware, heldere sterren de bron van die straling, maar die sterren zijn ook op de Spitzer-opname niet te zien. Waarschijnlijk gaan ze schuil achter de dichtste stofwolken in het gebied.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Komende maandag ........De eerste uitzending is van 17.30 tot 19.00 uur Nederlandse tijd,quote:
D'r is wel een live coverage van de ISS nu
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Bijna vergetenquote:
[..]
Komende maandag ........De eerste uitzending is van 17.30 tot 19.00 uur Nederlandse tijd,
D'r is wel een live coverage van de ISS nu
http://www.nasa.gov/multimedia/nasatv/index.html
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Het is bijna 19:00 uur en ik heb nog geen live beelden gezien, alleen een constante herhaling van een samenvatting van de missie.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
BreStardust-NeXT Comet Encounter News Briefingquote:
Het is bijna 19:00 uur en ik heb nog geen live beelden gezien, alleen een constante herhaling van een samenvatting van de missie.
Replay
8:00 PM - 9:00 PM
19:00........20:00
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
NASA Spacecraft Hours From Comet Encounter
This composite image was taken by NASA's Stardust spacecraft 42 hours before its encounter with comet Tempel 1. It is the last image by the spacecraft's navigation camera before its encounter in the evening hours of Feb. 14, 2011. The image is a composite of four, five-second exposures.
Image credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell
PASADENA, Calif. -- As of today, Feb. 14, at 9:21 a.m. PST (12:21 p.m. EST), NASA's Stardust-NExT mission spacecraft is within a quarter-million miles (402,336 kilometers) of its quarry, comet Tempel 1, which it will fly by tonight. The spacecraft is cutting the distance with the comet at a rate of about 10.9 kilometers per second (6.77 miles per second or 24,000 mph).
The flyby of Tempel 1 will give scientists an opportunity to look for changes on the comet's surface since it was visited by NASA's Deep Impact spacecraft in July 2005. Since then, Tempel 1 has completed one orbit of the sun, and scientists are looking forward to discovering any differences in the comet.
The closest approach is expected tonight at approximately 8:40 p.m. PST (11:40 p.m. EST).
During the encounter phase, the spacecraft will carry out many important milestones in short order and automatically, as the spacecraft is too far away to receive timely updates from Earth. These milestones include turning the spacecraft to point its protective shields between it and the anticipated direction from which cometary particles would approach. Another milestone will occur at about four minutes to closest approach, when the spacecraft will begin science imaging of the comet's nucleus.
The nominal imaging sequence will run for about eight minutes. The spacecraft's onboard memory is limited to 72 high-resolution images, so the imaging will be most closely spaced around the time of closest approach for best-resolution coverage of Tempel 1's nucleus. At the time of closest encounter, the spacecraft is expected to be approximately 200 kilometers (124 miles) from the comet's nucleus.
The mission team expects to begin receiving images on the ground starting at around midnight PST (3 a.m. on Feb. 15 EST). Transmission of each image will take about 15 minutes. It will take about 10 hours to complete the transmission of all images and science data aboard the spacecraft.
Live coverage on NASA TV and via the Internet begins at 8:30 p.m. PST (11:30 p.m. EST) from mission control at NASA's Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, Calif. Coverage also will include segments from the Lockheed Martin Space System's mission support area in Denver. A post-flyby news conference is planned on Feb. 15 at 10 a.m. PST (1 p.m. EST).
For NASA TV streaming video, scheduling and downlink information, visit: http://www.nasa.gov/ntv .
The live coverage and news conference will also be carried on one of JPL's Ustream channels. During events, viewers can take part in a real-time chat and submit questions to the Stardust-NExT team at: http://www.ustream.tv/user/NASAJPL2 .
During its 12 years in space, Stardust became the first spacecraft to collect samples of a comet (Wild 2 in 2004), which were delivered to Earth in 2006 for study. The Stardust-NExT mission is managed by JPL for NASA's Science Mission Directorate in Washington. Lockheed Martin Space Systems in Denver built the spacecraft and manages day-to-day mission operations.
A press kit and other detailed information about Stardust-NExT is online at: http://stardustnext.jpl.nasa.gov .
[ Bericht 67% gewijzigd door -CRASH- op 15-02-2011 05:12:55 ]
This composite image was taken by NASA's Stardust spacecraft 42 hours before its encounter with comet Tempel 1. It is the last image by the spacecraft's navigation camera before its encounter in the evening hours of Feb. 14, 2011. The image is a composite of four, five-second exposures.
Image credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell
PASADENA, Calif. -- As of today, Feb. 14, at 9:21 a.m. PST (12:21 p.m. EST), NASA's Stardust-NExT mission spacecraft is within a quarter-million miles (402,336 kilometers) of its quarry, comet Tempel 1, which it will fly by tonight. The spacecraft is cutting the distance with the comet at a rate of about 10.9 kilometers per second (6.77 miles per second or 24,000 mph).
The flyby of Tempel 1 will give scientists an opportunity to look for changes on the comet's surface since it was visited by NASA's Deep Impact spacecraft in July 2005. Since then, Tempel 1 has completed one orbit of the sun, and scientists are looking forward to discovering any differences in the comet.
The closest approach is expected tonight at approximately 8:40 p.m. PST (11:40 p.m. EST).
During the encounter phase, the spacecraft will carry out many important milestones in short order and automatically, as the spacecraft is too far away to receive timely updates from Earth. These milestones include turning the spacecraft to point its protective shields between it and the anticipated direction from which cometary particles would approach. Another milestone will occur at about four minutes to closest approach, when the spacecraft will begin science imaging of the comet's nucleus.
The nominal imaging sequence will run for about eight minutes. The spacecraft's onboard memory is limited to 72 high-resolution images, so the imaging will be most closely spaced around the time of closest approach for best-resolution coverage of Tempel 1's nucleus. At the time of closest encounter, the spacecraft is expected to be approximately 200 kilometers (124 miles) from the comet's nucleus.
The mission team expects to begin receiving images on the ground starting at around midnight PST (3 a.m. on Feb. 15 EST). Transmission of each image will take about 15 minutes. It will take about 10 hours to complete the transmission of all images and science data aboard the spacecraft.
Live coverage on NASA TV and via the Internet begins at 8:30 p.m. PST (11:30 p.m. EST) from mission control at NASA's Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, Calif. Coverage also will include segments from the Lockheed Martin Space System's mission support area in Denver. A post-flyby news conference is planned on Feb. 15 at 10 a.m. PST (1 p.m. EST).
For NASA TV streaming video, scheduling and downlink information, visit: http://www.nasa.gov/ntv .
The live coverage and news conference will also be carried on one of JPL's Ustream channels. During events, viewers can take part in a real-time chat and submit questions to the Stardust-NExT team at: http://www.ustream.tv/user/NASAJPL2 .
During its 12 years in space, Stardust became the first spacecraft to collect samples of a comet (Wild 2 in 2004), which were delivered to Earth in 2006 for study. The Stardust-NExT mission is managed by JPL for NASA's Science Mission Directorate in Washington. Lockheed Martin Space Systems in Denver built the spacecraft and manages day-to-day mission operations.
A press kit and other detailed information about Stardust-NExT is online at: http://stardustnext.jpl.nasa.gov .
[ Bericht 67% gewijzigd door -CRASH- op 15-02-2011 05:12:55 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
15-02-2011
Andromedastelsel blijkt net als Melkweg 'dikke schijf' te hebben
Een internationaal team van astronomen heeft een zogeheten 'dikke schijf' in het naburige Andromedastelsel ontdekt. Net als in ons eigen Melkwegstelsel gaat het om een dikkere component van de platte, ronddraaiende schijf van het spiraalstelsel, die bestaat uit oudere sterren die zich tijdens hun omloop rond het centrum op grotere afstand boven en onder het centrale vlak kunnen bevinden dan de jongere sterren en gaswolken in de 'dunne schijf'.
Het bestaan van de dikke schijf in het Andromedastelsel, dat zich op ruim twee miljoen lichtjaar afstand van de aarde bevindt, bleek uit precisiemetingen aan de bewegingen van vele individuele sterren, uitgevoerd met een spectroscoop op de 10-meter Keck-telescoop op Hawaii. Volgens de onderzoekers, die hun resultaten publiceren in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society wijst een eerste analyse erop dat de sterren in de dikke schijf ook een afwijkende chemische samenstelling hebben, wat doet vermoeden dat ze inderdaad ouder zijn.
Het ontstaan van de dikke schijf van een spiraalstelsel wordt nog steeds niet goed begrepen. Wel staat vast dat hij zich vormt tijdens de geboorte van het stelsel, terwijl de opvallender dunne schijf (waarin de meeste nieuwe, jonge sterren worden geboren) pas in een later stadium ontstaat. De dikke schijf in ons eigen Melkwegstelsel kan minder gemakkelijk in zijn geheel worden bestudeerd, omdat een groot deel aan het zicht onttrokken wordt door donkere stofwolken.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Andromedastelsel blijkt net als Melkweg 'dikke schijf' te hebben
Een internationaal team van astronomen heeft een zogeheten 'dikke schijf' in het naburige Andromedastelsel ontdekt. Net als in ons eigen Melkwegstelsel gaat het om een dikkere component van de platte, ronddraaiende schijf van het spiraalstelsel, die bestaat uit oudere sterren die zich tijdens hun omloop rond het centrum op grotere afstand boven en onder het centrale vlak kunnen bevinden dan de jongere sterren en gaswolken in de 'dunne schijf'.
Het bestaan van de dikke schijf in het Andromedastelsel, dat zich op ruim twee miljoen lichtjaar afstand van de aarde bevindt, bleek uit precisiemetingen aan de bewegingen van vele individuele sterren, uitgevoerd met een spectroscoop op de 10-meter Keck-telescoop op Hawaii. Volgens de onderzoekers, die hun resultaten publiceren in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society wijst een eerste analyse erop dat de sterren in de dikke schijf ook een afwijkende chemische samenstelling hebben, wat doet vermoeden dat ze inderdaad ouder zijn.
Het ontstaan van de dikke schijf van een spiraalstelsel wordt nog steeds niet goed begrepen. Wel staat vast dat hij zich vormt tijdens de geboorte van het stelsel, terwijl de opvallender dunne schijf (waarin de meeste nieuwe, jonge sterren worden geboren) pas in een later stadium ontstaat. De dikke schijf in ons eigen Melkwegstelsel kan minder gemakkelijk in zijn geheel worden bestudeerd, omdat een groot deel aan het zicht onttrokken wordt door donkere stofwolken.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-02-2011quote:
NASA Spacecraft Hours From Comet Encounter
[ afbeelding ]
This composite image was taken by NASA's Stardust spacecraft 42 hours before its encounter with comet Tempel 1. It is the last image by the spacecraft's navigation camera before its encounter in the evening hours of Feb. 14, 2011. The image is a composite of four, five-second exposures.
Image credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell
Stardust maakt scheervlucht langs komeet
Om 05.38 uur Nederlandse tijd vanmorgen vloog de Amerikaanse ruimtesonde Stardust op een afstand van slechts 181 kilometer langs de kern van komeet Tempel 1.
Vluchtleiders ontvingen de bevestiging van de zogeheten 'flyby' even voor 06.00 uur; de komeet bevindt zich zo ver van de aarde dat radiosginalen 18 minuten en 41 seconden nodig hebben om de afstand te overbruggen.
Tijdens de dichtste nadering maakte Stardust 72 gedetailleerde foto's van de komeetkern. Die worden rond 09.00 uur op aarde verwacht. Vanavond geeft NASA een persconferentie om de eerste wetenschappelijke resultaten te presenteren.
Komeet Tempel 1 - een klomp ijs van ca. 6 kilometer groot - werd vijfenhalf jaar geleden ook al van nabij bestudeerd, door de ruimtesonde Deep Impact. Die schoot een zwaar projectiel op de komeetkern af om de inwendige opbouw te bestuderen. De hoop is dat Stardust nu foto's van de inslagkrater heeft gemaakt.
Volgens wetenschappelijk projectleider Joe Veverka is het vooral ook van belang dat een komeet nu twee keer is bekeken, met een tussentijd van enkele jaren. 'Kometen veranderen voortdurend, door de inwerking van de zonnewarmte,' aldus Veverka. 'Voor het eerst krijgen we nu inzicht in die veranderingsprocessen: waar, wanneer en hoe snel ze plaatsvinden.'
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-02-2011
HARPS-North moet ontdekkingen Kepler bevestigen
Europese en Amerikaanse sterrenkundigen werken aan de bouw van een extreem gevoelige spectrograaf, waarmee de ontdekkingen van mogelijke exoplaneten, gedaan door de ruimtetelescoop Kepler, bevestigd kunnen worden. Het instrument, HARPS-North geheten, moet in het voorjaar van 2012 in gebruik genomen worden op het Canarische eiland La Palma.
Kepler ontdekt kandidaatplaneten door periodieke helderheidsdipjes te registreren in het licht van verre sterren in de sterrenbeelden Zwaan en Lier, aan de noordelijke hemel. Eerder dit jaar werden niet minder dan 1200 kandidaatplaneten bekendgemaakt. Om zeker te weten dat het echt om planeten gaat, moeten de Kepler-ontdekkingen onafhankelijk worden bevestigd. Bij voorkeur door de minieme slingerbeweging van de ster te meten die veroorzaakt wordt door een rondcirkelende planeet.
Zulke dopplermetingen worden al jarenlang verricht met de High-Accuray Radial-velocity Planet Searcher (HARPS), een gevoelige spectrometer die bevestigd is op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht op La Silla in Chili. Vanaf het zuidelijk halfrond kan HARPS de sterrenbeelden Zwaan en Lier echter niet goed bestuderen.
HARPS-North, een verbeterde kopie van de oorspronkelijke spectrometer, met een nog hogere gevoeligheid, moet geplaatst worden op de 3,6-meter Telescopio Nazionale Galileo, een middelgrote Italiaanse telescoop op de Europese Roque de los Muchachos-sterrenwacht op La Palma. De verwachting is dat HARPS-North van veel Kepler-kandidaten definitief kan verifiëren of het daadwerkelijk om een exoplaneet gaat. In dat geval kan ook de massa van de planeet worden bepaald.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
HARPS-North moet ontdekkingen Kepler bevestigen
Europese en Amerikaanse sterrenkundigen werken aan de bouw van een extreem gevoelige spectrograaf, waarmee de ontdekkingen van mogelijke exoplaneten, gedaan door de ruimtetelescoop Kepler, bevestigd kunnen worden. Het instrument, HARPS-North geheten, moet in het voorjaar van 2012 in gebruik genomen worden op het Canarische eiland La Palma.
Kepler ontdekt kandidaatplaneten door periodieke helderheidsdipjes te registreren in het licht van verre sterren in de sterrenbeelden Zwaan en Lier, aan de noordelijke hemel. Eerder dit jaar werden niet minder dan 1200 kandidaatplaneten bekendgemaakt. Om zeker te weten dat het echt om planeten gaat, moeten de Kepler-ontdekkingen onafhankelijk worden bevestigd. Bij voorkeur door de minieme slingerbeweging van de ster te meten die veroorzaakt wordt door een rondcirkelende planeet.
Zulke dopplermetingen worden al jarenlang verricht met de High-Accuray Radial-velocity Planet Searcher (HARPS), een gevoelige spectrometer die bevestigd is op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht op La Silla in Chili. Vanaf het zuidelijk halfrond kan HARPS de sterrenbeelden Zwaan en Lier echter niet goed bestuderen.
HARPS-North, een verbeterde kopie van de oorspronkelijke spectrometer, met een nog hogere gevoeligheid, moet geplaatst worden op de 3,6-meter Telescopio Nazionale Galileo, een middelgrote Italiaanse telescoop op de Europese Roque de los Muchachos-sterrenwacht op La Palma. De verwachting is dat HARPS-North van veel Kepler-kandidaten definitief kan verifiëren of het daadwerkelijk om een exoplaneet gaat. In dat geval kan ook de massa van de planeet worden bepaald.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Stardust meets komeet Temple 1.
Foto's
NASA's Stardust-NExT mission took this image of comet Tempel 1 at 8:39 p.m. PST
(11:39 p.m. EST) on Feb 14, 2011. The comet was first visited by
NASA's Deep Impact mission in 2005.
Stardust-NExT is a low-cost mission that will expand the investigation of comet Tempel 1
initiated by NASA's Deep Impact spacecraft. JPL, a division of the California Institute
of Technology in Pasadena, manages Stardust-NExT for the NASA Science Mission Directorate,
Washington, D.C. Joe Veverka of Cornell University, Ithaca, N.Y., is the mission's
principal investigator. Lockheed Martin Space Systems, Denver, built the spacecraft and
manages day-to-day mission operations.
For more information about Stardust-NExT, please visit http://stardustnext.jpl.nasa.gov.
Credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell
Foto's
NASA's Stardust-NExT mission took this image of comet Tempel 1 at 8:39 p.m. PST
(11:39 p.m. EST) on Feb 14, 2011. The comet was first visited by
NASA's Deep Impact mission in 2005.
Stardust-NExT is a low-cost mission that will expand the investigation of comet Tempel 1
initiated by NASA's Deep Impact spacecraft. JPL, a division of the California Institute
of Technology in Pasadena, manages Stardust-NExT for the NASA Science Mission Directorate,
Washington, D.C. Joe Veverka of Cornell University, Ithaca, N.Y., is the mission's
principal investigator. Lockheed Martin Space Systems, Denver, built the spacecraft and
manages day-to-day mission operations.
For more information about Stardust-NExT, please visit http://stardustnext.jpl.nasa.gov.
Credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
MAN-MADE COMET CRATER:
In July 2005, NASA's Deep Impact spacecraft dropped an 820-lb copper projectile onto the surface of Comet Tempel 1. Almost six years later, NASA finally saw the impact crater. On Valentine's Day 2011, long after the dust had cleared, Stardust-NExT flew past Tempel 1 and photographed the impact site:
It's not very impressive--and that is telling. The lack of a well-defined crater reveals much about the structural integrity of the comet's surface. Science team member Pete Schultz of Brown University explains: "We see a [shallow] crater with a small mound in the center, and it appears that some of the ejecta went up and came right back down. This tells us this cometary nucleus is fragile and weak based on how subdued the crater is we see today."
Stay tuned for updates as the analysis progresses beyond the "first-look" stage
www.spaceweather.com
In July 2005, NASA's Deep Impact spacecraft dropped an 820-lb copper projectile onto the surface of Comet Tempel 1. Almost six years later, NASA finally saw the impact crater. On Valentine's Day 2011, long after the dust had cleared, Stardust-NExT flew past Tempel 1 and photographed the impact site:
It's not very impressive--and that is telling. The lack of a well-defined crater reveals much about the structural integrity of the comet's surface. Science team member Pete Schultz of Brown University explains: "We see a [shallow] crater with a small mound in the center, and it appears that some of the ejecta went up and came right back down. This tells us this cometary nucleus is fragile and weak based on how subdued the crater is we see today."
Stay tuned for updates as the analysis progresses beyond the "first-look" stage
www.spaceweather.com
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Dank! beste CRASH!!
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-02-2011
Sterrenwacht waarschuwt voor "extreem ruimteweer"
Bij de Koninklijke Sterrenwacht (KSB) zijn afgelopen nacht de automatische alarmsystemen in werking getreden: op de Zon is een extreme zonnevlam waargenomen. Dat meldt de KSB, die waarschuwt voor een mogelijke impact voor onze planeet.
De vorige zonnevlam van die grootte dateert van december 2006. Sommigen opperden in 2009 zelfs dat de Zon zogenaamd "dood" zou zijn. Maar niets is minder waar, aldus de KSB.
Volgens de gespecialiseerde website spaceweater.com deed zich de eerste zogenaamde "x-flare" voor van de nieuwe zonnecyclus (die 11 jaar duurt), de 24ste cyclus. De piek was om 02.56 uur Belgische tijd.
De KSB waarschuwt op basis van satellietgegevens, onder andere van de Belgische Proba-2 satelliet, dat een plasmawolk zich richting Aarde voortbeweegt met een vermoedelijke snelheid van 1.000 km/s. Die wolk zal de Aarde donderdag treffen. Een satelliet die zich vlak voor de Aarde in het zicht van de Zon bevindt heeft ook reeds een stroom van energetische deeltjes waargenomen. Voorlopig is het stormniveau niet bereikt, voegt de KSB eraan toe.
Noorderlicht
Het ruimteweerteam moet nu in de eerste plaats de magnetische structuur van de wolk proberen te achterhalen. Die bepaalt hoe het magnetisch schild van de Aarde op de impact zal reageren. Als een aantal voorwaarden zijn voldaan, kunnen we misschien donderdag het noorderlicht waarnemen, zegt de Sterrenwacht.
Extreem ruimteweer kan satellieten doen uitvallen en kan gevolgen hebben voor de stroomvoorziening op Aarde. (belga/sps)
(HLN)
Sterrenwacht waarschuwt voor "extreem ruimteweer"
Bij de Koninklijke Sterrenwacht (KSB) zijn afgelopen nacht de automatische alarmsystemen in werking getreden: op de Zon is een extreme zonnevlam waargenomen. Dat meldt de KSB, die waarschuwt voor een mogelijke impact voor onze planeet.
De vorige zonnevlam van die grootte dateert van december 2006. Sommigen opperden in 2009 zelfs dat de Zon zogenaamd "dood" zou zijn. Maar niets is minder waar, aldus de KSB.
Volgens de gespecialiseerde website spaceweater.com deed zich de eerste zogenaamde "x-flare" voor van de nieuwe zonnecyclus (die 11 jaar duurt), de 24ste cyclus. De piek was om 02.56 uur Belgische tijd.
De KSB waarschuwt op basis van satellietgegevens, onder andere van de Belgische Proba-2 satelliet, dat een plasmawolk zich richting Aarde voortbeweegt met een vermoedelijke snelheid van 1.000 km/s. Die wolk zal de Aarde donderdag treffen. Een satelliet die zich vlak voor de Aarde in het zicht van de Zon bevindt heeft ook reeds een stroom van energetische deeltjes waargenomen. Voorlopig is het stormniveau niet bereikt, voegt de KSB eraan toe.
Noorderlicht
Het ruimteweerteam moet nu in de eerste plaats de magnetische structuur van de wolk proberen te achterhalen. Die bepaalt hoe het magnetisch schild van de Aarde op de impact zal reageren. Als een aantal voorwaarden zijn voldaan, kunnen we misschien donderdag het noorderlicht waarnemen, zegt de Sterrenwacht.
Extreem ruimteweer kan satellieten doen uitvallen en kan gevolgen hebben voor de stroomvoorziening op Aarde. (belga/sps)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
Stardust meets komeet Temple 1.
Foto's
[ afbeelding ]
NASA's Stardust-NExT mission took this image of comet Tempel 1 at 8:39 p.m. PST
(11:39 p.m. EST) on Feb 14, 2011. The comet was first visited by
NASA's Deep Impact mission in 2005.
Stardust-NExT is a low-cost mission that will expand the investigation of comet Tempel 1
initiated by NASA's Deep Impact spacecraft. JPL, a division of the California Institute
of Technology in Pasadena, manages Stardust-NExT for the NASA Science Mission Directorate,
Washington, D.C. Joe Veverka of Cornell University, Ithaca, N.Y., is the mission's
principal investigator. Lockheed Martin Space Systems, Denver, built the spacecraft and
manages day-to-day mission operations.
For more information about Stardust-NExT, please visit http://stardustnext.jpl.nasa.gov.
Credit: NASA/JPL-Caltech/Cornell
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-02-2011
Sterrenstelsels kunnen met minder donkere materie toe
Met de Europese infraroodsatelliet Herschel is een verre populatie van stofrijke sterrenstelsels ontdekt die relatief veel sterren en relatief weinig donkere materie bevatten (Nature online, 16 februari). De ontdekking wijst erop dat sterrenstelsels minder materie nodig hebben om grote aantallen sterren te vormen dan tot nog toe werd gedacht.
De sterrenstelsels, die zich op afstanden van 10 à 12 miljard lichtjaar bevinden, bevatten elk ongeveer 300 miljard zonsmassa's aan materie. Volgens de gangbare inzichten zouden de stelsels meer dan tien keer zo groot moeten zijn om de waargenomen sterproductie te kunnen verklaren.
Het overgrote deel van deze massa bestaat uit donkere materie - de onzichtbare substantie die sterrenstelsels voldoende zwaartekracht moet geven om te voorkomen dat ze uit elkaar vallen. Volgens modelberekeningen begint de geboorte van een sterrenstelsel met een samenklontering van deze donkere materie. Deze trekt normale materie uit de omgeving aan, waaruit sterren kunnen ontstaan.
Uit de Herschel-waarnemingen volgt dat het voor de stervorming blijkbaar niet gunstig is als sterrenstelsels veel meer of veel minder dan 300 miljard zonsmassa's zwaar zijn. De modellen voor de vorming van sterrenstelsels zullen in dit opzicht moeten worden bijgesteld.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenstelsels kunnen met minder donkere materie toe
Met de Europese infraroodsatelliet Herschel is een verre populatie van stofrijke sterrenstelsels ontdekt die relatief veel sterren en relatief weinig donkere materie bevatten (Nature online, 16 februari). De ontdekking wijst erop dat sterrenstelsels minder materie nodig hebben om grote aantallen sterren te vormen dan tot nog toe werd gedacht.
De sterrenstelsels, die zich op afstanden van 10 à 12 miljard lichtjaar bevinden, bevatten elk ongeveer 300 miljard zonsmassa's aan materie. Volgens de gangbare inzichten zouden de stelsels meer dan tien keer zo groot moeten zijn om de waargenomen sterproductie te kunnen verklaren.
Het overgrote deel van deze massa bestaat uit donkere materie - de onzichtbare substantie die sterrenstelsels voldoende zwaartekracht moet geven om te voorkomen dat ze uit elkaar vallen. Volgens modelberekeningen begint de geboorte van een sterrenstelsel met een samenklontering van deze donkere materie. Deze trekt normale materie uit de omgeving aan, waaruit sterren kunnen ontstaan.
Uit de Herschel-waarnemingen volgt dat het voor de stervorming blijkbaar niet gunstig is als sterrenstelsels veel meer of veel minder dan 300 miljard zonsmassa's zwaar zijn. De modellen voor de vorming van sterrenstelsels zullen in dit opzicht moeten worden bijgesteld.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-02-2011
Kraamkamers van nieuwe planeten in beeld gebracht
Met de Subaru-telescoop op Hawaï zijn opnamen gemaakt van de schijf van gas en stof rond twee jonge sterren. Daarbij is voor het eerst ook het binnenste deel van de schijf in beeld gebracht.
Een van de onderzochte sterren is AB Aur, in het sterrenbeeld Voerman. Deze ster is nog maar een miljoen jaar oud en omringd door een schijf van gas en stof waaruit planeten kunnen ontstaan. Op de opname van AB Aur zijn details in deze 'protoplanetaire' schijf te zien op afstanden van de ster die kleiner zijn dan de afstand van de planeet Neptunus tot de zon. De schijf vertoont een brede gordel waar zich weinig materie bevindt: dat kan erop wijzen dat zich hier al een grote planeet aan het vormen is, die zijn omgeving 'schoonveegt'.
De andere ster waarbij de stofschijf is gefotografeerd, is LkCa 15 in het sterrenbeeld Stier. Ook deze vertoont een leeg gebied, maar dan in de onmiddellijke omgeving van de ster. Het gebrek aan gas en stof is ook hier een aanwijzing dat er planeetvorming plaatsvindt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kraamkamers van nieuwe planeten in beeld gebracht
Met de Subaru-telescoop op Hawaï zijn opnamen gemaakt van de schijf van gas en stof rond twee jonge sterren. Daarbij is voor het eerst ook het binnenste deel van de schijf in beeld gebracht.
Een van de onderzochte sterren is AB Aur, in het sterrenbeeld Voerman. Deze ster is nog maar een miljoen jaar oud en omringd door een schijf van gas en stof waaruit planeten kunnen ontstaan. Op de opname van AB Aur zijn details in deze 'protoplanetaire' schijf te zien op afstanden van de ster die kleiner zijn dan de afstand van de planeet Neptunus tot de zon. De schijf vertoont een brede gordel waar zich weinig materie bevindt: dat kan erop wijzen dat zich hier al een grote planeet aan het vormen is, die zijn omgeving 'schoonveegt'.
De andere ster waarbij de stofschijf is gefotografeerd, is LkCa 15 in het sterrenbeeld Stier. Ook deze vertoont een leeg gebied, maar dan in de onmiddellijke omgeving van de ster. Het gebrek aan gas en stof is ook hier een aanwijzing dat er planeetvorming plaatsvindt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-02-2011
Aardkern roteert nauwelijks sneller dan rest van planeet
De vaste binnenkern van de aarde roteert nauwelijks sneller dan de rest van de planeet. Dat blijkt uit seismische metingen, uitgevoerd door geofysici van de Universiteit van Cambridge. Hun resultaten zijn zondag 20 februari online gepubliceerd in Nature Geoscience .
De vaste binnenkern van de aarde, op een diepte van 5200 kilometer, groeit langzaam maar zeker aan door stolling van gesteente in de vloeibare buitenkern. Een oost/west-asymmetrie in de snelheidsverdeling van die buitenkern geeft aanleiding tot een snellere rotatie van de binnenkern. Tot nu toe werd aangenomen dat de binnenkern één graad per jaar sneller zou roteren dan de rest van de planeet. Uit de nieuwe metingen blijkt dat het snelheidsverschil in werkelijkheid slechts één graad per één miljoen jaar is.
Een beter begrip van de structuur en de eigenschappen van de aardkern is onder andere van belang om meer inzicht te krijgen in ontstaan en evolutie van het magnetisch veld van de aarde.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Aardkern roteert nauwelijks sneller dan rest van planeet
De vaste binnenkern van de aarde roteert nauwelijks sneller dan de rest van de planeet. Dat blijkt uit seismische metingen, uitgevoerd door geofysici van de Universiteit van Cambridge. Hun resultaten zijn zondag 20 februari online gepubliceerd in Nature Geoscience .
De vaste binnenkern van de aarde, op een diepte van 5200 kilometer, groeit langzaam maar zeker aan door stolling van gesteente in de vloeibare buitenkern. Een oost/west-asymmetrie in de snelheidsverdeling van die buitenkern geeft aanleiding tot een snellere rotatie van de binnenkern. Tot nu toe werd aangenomen dat de binnenkern één graad per jaar sneller zou roteren dan de rest van de planeet. Uit de nieuwe metingen blijkt dat het snelheidsverschil in werkelijkheid slechts één graad per één miljoen jaar is.
Een beter begrip van de structuur en de eigenschappen van de aardkern is onder andere van belang om meer inzicht te krijgen in ontstaan en evolutie van het magnetisch veld van de aarde.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-02-2011
Opnieuw ondersteuning gevonden voor alternatieve zwaartekrachttheorie
Massabepalingen van 47 gasrijke sterrenstelsels lijken ondersteuning te bieden aan een alternatieve zwaartekrachttheorie. Dat schrijft een sterrenkundige van de Universiteit van Maryland in een artikel dat volgende maand in Physical Review Letters verschijnt.
Stacy McGaugh bepaalde de massa van de sterrenstelsels op basis van de waargenomen eigenschappen van het gas - een methode die nauwkeuriger bleek te zijn dan de bepaling van de massa van stelsels die veel minder gas bevatten. Vervolgens vergeleek hij die massa's met de voorspellingen van de MOND-theorie (MOdified Newtonian Dynamics), een alternatieve zwaartekrachttheorie die in 1983 is opgesteld door de Israelische astrofysicus Mordechai Milgrom.
MOND is een zwaartekrachttheorie waarin de beroemde wetten van Newton niet opgaan in situaties waarin sprake is van extreem geringe zwaartekrachtversnellingen. De theorie biedt een verklaring voor de waargenomen rotatie-eigenschappen van sterrenstelsels zonder daarvoor een beroep te hoeven doen op de mystrerieuze donkere materie. En MOND doet ook heel concrete uitspraken over de relatie tussen de massa van een sterrenstelsel en die rotatie-eigenschappen.
In zijn artikel laat McGaugh zien dat de gemeten massa's van de 47 stelsels nauwkeurig overeenkomen met de voorspellingen van MOND op basis van de waargenomen rotatie-eigenschappen van de stelsels. Geen enkel standaard donkeremateriemodel doet vergelijkbare nauwkeurige voorspellingen.
Overigens wordt MOND door het merendeel van de astronomen en kosmologen hooguit gezien als een curieus idee, en vrijwel niet als een serieus alternatief voor de zwaartekrachtwetten van Newton. Zo is de theorie bijvoorbeeld weer niet in staat om de zwaartekrachtseigenschappen van zeer grote structuren (zoals superclusters van sterrenstelsels) te verklaren zonder een beroep te doen op donkere materie.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Opnieuw ondersteuning gevonden voor alternatieve zwaartekrachttheorie
Massabepalingen van 47 gasrijke sterrenstelsels lijken ondersteuning te bieden aan een alternatieve zwaartekrachttheorie. Dat schrijft een sterrenkundige van de Universiteit van Maryland in een artikel dat volgende maand in Physical Review Letters verschijnt.
Stacy McGaugh bepaalde de massa van de sterrenstelsels op basis van de waargenomen eigenschappen van het gas - een methode die nauwkeuriger bleek te zijn dan de bepaling van de massa van stelsels die veel minder gas bevatten. Vervolgens vergeleek hij die massa's met de voorspellingen van de MOND-theorie (MOdified Newtonian Dynamics), een alternatieve zwaartekrachttheorie die in 1983 is opgesteld door de Israelische astrofysicus Mordechai Milgrom.
MOND is een zwaartekrachttheorie waarin de beroemde wetten van Newton niet opgaan in situaties waarin sprake is van extreem geringe zwaartekrachtversnellingen. De theorie biedt een verklaring voor de waargenomen rotatie-eigenschappen van sterrenstelsels zonder daarvoor een beroep te hoeven doen op de mystrerieuze donkere materie. En MOND doet ook heel concrete uitspraken over de relatie tussen de massa van een sterrenstelsel en die rotatie-eigenschappen.
In zijn artikel laat McGaugh zien dat de gemeten massa's van de 47 stelsels nauwkeurig overeenkomen met de voorspellingen van MOND op basis van de waargenomen rotatie-eigenschappen van de stelsels. Geen enkel standaard donkeremateriemodel doet vergelijkbare nauwkeurige voorspellingen.
Overigens wordt MOND door het merendeel van de astronomen en kosmologen hooguit gezien als een curieus idee, en vrijwel niet als een serieus alternatief voor de zwaartekrachtwetten van Newton. Zo is de theorie bijvoorbeeld weer niet in staat om de zwaartekrachtseigenschappen van zeer grote structuren (zoals superclusters van sterrenstelsels) te verklaren zonder een beroep te doen op donkere materie.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
MOND was toch juist erg verworpen door bepaalde waarnemingen? Waarom is het nu ineens weer uit de kast? En hoe zit het dan met de eerdere refutatie?
23-02-2011
Superfluïditeit ontdekt in neutronenster
Door de ontdekking dat de temperatuur van een ultracompacte ster snel afneemt, zijn astronomen een exotische materietoestand op het spoor gekomen. Twee onafhankelijke onderzoeksteams hebben uit gegevens van de Amerikaanse röntgensatelliet NASA afgeleid dat het inwendige van de neutronenster in de supernovarest Cassiopeia A (Cas A) zogeheten superfluïde materie bevat.
Cas A is het restant van een zware ster die 330 jaar geleden tot ontploffing kwam. De kern van de oorspronkelijke ster is daarbij ineengestort tot een compacte bal die grotendeels uit neutronen bestaat. Uit Chandra-metingen blijkt dat deze neutronenster de afgelopen tien jaar ongeveer vier procent is afgekoeld. Dat lijkt niet zo veel, maar een dergelijke afkoeling is alleen mogelijk als zich in de neutronenster iets bijzonders afspeelt.
Volgens de onderzoekers is er in zijn kern de afgelopen honderd jaar een superfluïdum van neutronen ontstaan. Dat wil zeggen: materie die zich in een wrijvingsloze toestand bevindt. Op aarde kan deze materietoestand alleen worden gerealiseerd bij temperaturen nabij het absolute nulpunt, maar bij de extreem hoge druk die in een neutronenster heerst is superfluïditeit ook bij veel hogere temperaturen mogelijk.
De onderzoekers verwachten dat de snelle afkoeling nog enkele tientallen jaren doorgaat, maar daarna afneemt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Superfluïditeit ontdekt in neutronenster
Door de ontdekking dat de temperatuur van een ultracompacte ster snel afneemt, zijn astronomen een exotische materietoestand op het spoor gekomen. Twee onafhankelijke onderzoeksteams hebben uit gegevens van de Amerikaanse röntgensatelliet NASA afgeleid dat het inwendige van de neutronenster in de supernovarest Cassiopeia A (Cas A) zogeheten superfluïde materie bevat.
Cas A is het restant van een zware ster die 330 jaar geleden tot ontploffing kwam. De kern van de oorspronkelijke ster is daarbij ineengestort tot een compacte bal die grotendeels uit neutronen bestaat. Uit Chandra-metingen blijkt dat deze neutronenster de afgelopen tien jaar ongeveer vier procent is afgekoeld. Dat lijkt niet zo veel, maar een dergelijke afkoeling is alleen mogelijk als zich in de neutronenster iets bijzonders afspeelt.
Volgens de onderzoekers is er in zijn kern de afgelopen honderd jaar een superfluïdum van neutronen ontstaan. Dat wil zeggen: materie die zich in een wrijvingsloze toestand bevindt. Op aarde kan deze materietoestand alleen worden gerealiseerd bij temperaturen nabij het absolute nulpunt, maar bij de extreem hoge druk die in een neutronenster heerst is superfluïditeit ook bij veel hogere temperaturen mogelijk.
De onderzoekers verwachten dat de snelle afkoeling nog enkele tientallen jaren doorgaat, maar daarna afneemt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Kan die spectrograaf dan ook de atmosfeer van de planeten bepalen?quote:
14-02-2011
HARPS-North moet ontdekkingen Kepler bevestigen
25-02-2011
ESA selecteert nieuwe kandidaat-ruimtemissies
Het Europese ruimteagentschap ESA heeft vier kandidaten geselecteerd voor een middelgrote wetenschappelijke ruimtemissie die in de periode 2020-2022 van start moet gaan. Voor deze missie werden vorig jaar in totaal 47 voorstellen ingediend.
De vier kandidaat-missies zijn compleet verschillend van karakter. De Exoplanet Characterisation Observatory (EChO) zou de eerste satelliet zijn die de atmosferen van planeten buiten ons eigen zonnestelsel onderzoekt. De Large Observatory For X-ray Timing (LOFT) is bedoeld voor het onderzoek van de materie in de directe omgeving van zwarte gaten en neutronensterren. MarcoPolo-R is een ruimtemissie die een bodemmonster zou moeten ophalen van een planetoïde die in de buurt van de aarde komt. En de Space-Time Explorer and Quantum Equivalence Principle Space Test (STE-QUEST) is gericht op het onderzoek van de invloed van de zwaartekracht op tijd en materie.
De missie die uiteindelijk wordt gekozen, zal deel uitmaken van het Cosmic Vision-programma. In 2017/2018 zullen de eerste twee lanceringen in het kader van dit programma plaatsvinden. Op 3 februari zijn in Parijs ook de drie kandidaten voor een grote Cosmic Vision-ruimtemissie gepresenteerd. Welke missies in de 'prijzen' vallen, zal later dit jaar worden beslist.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
ESA selecteert nieuwe kandidaat-ruimtemissies
Het Europese ruimteagentschap ESA heeft vier kandidaten geselecteerd voor een middelgrote wetenschappelijke ruimtemissie die in de periode 2020-2022 van start moet gaan. Voor deze missie werden vorig jaar in totaal 47 voorstellen ingediend.
De vier kandidaat-missies zijn compleet verschillend van karakter. De Exoplanet Characterisation Observatory (EChO) zou de eerste satelliet zijn die de atmosferen van planeten buiten ons eigen zonnestelsel onderzoekt. De Large Observatory For X-ray Timing (LOFT) is bedoeld voor het onderzoek van de materie in de directe omgeving van zwarte gaten en neutronensterren. MarcoPolo-R is een ruimtemissie die een bodemmonster zou moeten ophalen van een planetoïde die in de buurt van de aarde komt. En de Space-Time Explorer and Quantum Equivalence Principle Space Test (STE-QUEST) is gericht op het onderzoek van de invloed van de zwaartekracht op tijd en materie.
De missie die uiteindelijk wordt gekozen, zal deel uitmaken van het Cosmic Vision-programma. In 2017/2018 zullen de eerste twee lanceringen in het kader van dit programma plaatsvinden. Op 3 februari zijn in Parijs ook de drie kandidaten voor een grote Cosmic Vision-ruimtemissie gepresenteerd. Welke missies in de 'prijzen' vallen, zal later dit jaar worden beslist.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-03-2011
Buur Melkweg miljoen jaar dichterbij dan eerst gedacht
© reuters
Astronomen hebben de afstand tot het groot naburig sterrenstelsel NGC 247 overschat. Zo zou de buur van onze Melkweg een miljoen jaar dichterbij liggen dan gedacht. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt.
NGC 247 is een van de meest nabije spiraalstelsels aan de zuidelijke hemel en maakt deel uit van de Sculptor-groep, een verzameling sterrenstelsels die de meest nabije buur zijn van de Lokale Groep, waartoe het Melkwegstelsel behoort.
Moeilijke afstandsmeting
De afstandsmeting valt echter niet mee. Om de afstand tot een nabij sterrenstelsel te meten, vertrouwen astronomen op een bepaald soort veranderlijke sterren: de cepheïden, zeer heldere sterren met uiterst regelmatige helderheidsvariaties. De intrinsieke lichtkracht van zo'n ster is via een wiskundige formule af te leiden uit het tempo waarin zij afwisselend helderder en zwakker wordt. Door deze lichtkracht te vergelijken met zijn schijnbare helderheid, is de afstand tot het stelsel berekenbaar.
Helemaal waterdicht is deze methode niet. Er zijn aanwijzingen dat deze periode-lichtkrachtrelatie medeafhankelijk is van de chemische samenstelling van de cepheïden.
Absorbatie door stof
Ook kan het licht van een cepheïde onderweg naar de Aarde deels door stof worden geabsorbeerd, waardoor de ster zwakker - dus verder weg - lijkt dan in werkelijkheid. Dit probleem speelt vooral bij een stelsel als NGC 247, dat zo schuin staat dat de gezichtslijn naar de daarin aanwezige cepheïden door de stofrijke schijf van het stelsel heen gaat.
In het kader van een onderzoeksproject naar kosmische afstandsindicatoren is vastgesteld dat NGC 247 zich op iets meer dan 11 miljoen lichtjaar van ons bevindt, een miljoen dichter dan gedacht. (belga/tvl)
(HLN)
Buur Melkweg miljoen jaar dichterbij dan eerst gedacht
© reuters
Astronomen hebben de afstand tot het groot naburig sterrenstelsel NGC 247 overschat. Zo zou de buur van onze Melkweg een miljoen jaar dichterbij liggen dan gedacht. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt.
NGC 247 is een van de meest nabije spiraalstelsels aan de zuidelijke hemel en maakt deel uit van de Sculptor-groep, een verzameling sterrenstelsels die de meest nabije buur zijn van de Lokale Groep, waartoe het Melkwegstelsel behoort.
Moeilijke afstandsmeting
De afstandsmeting valt echter niet mee. Om de afstand tot een nabij sterrenstelsel te meten, vertrouwen astronomen op een bepaald soort veranderlijke sterren: de cepheïden, zeer heldere sterren met uiterst regelmatige helderheidsvariaties. De intrinsieke lichtkracht van zo'n ster is via een wiskundige formule af te leiden uit het tempo waarin zij afwisselend helderder en zwakker wordt. Door deze lichtkracht te vergelijken met zijn schijnbare helderheid, is de afstand tot het stelsel berekenbaar.
Helemaal waterdicht is deze methode niet. Er zijn aanwijzingen dat deze periode-lichtkrachtrelatie medeafhankelijk is van de chemische samenstelling van de cepheïden.
Absorbatie door stof
Ook kan het licht van een cepheïde onderweg naar de Aarde deels door stof worden geabsorbeerd, waardoor de ster zwakker - dus verder weg - lijkt dan in werkelijkheid. Dit probleem speelt vooral bij een stelsel als NGC 247, dat zo schuin staat dat de gezichtslijn naar de daarin aanwezige cepheïden door de stofrijke schijf van het stelsel heen gaat.
In het kader van een onderzoeksproject naar kosmische afstandsindicatoren is vastgesteld dat NGC 247 zich op iets meer dan 11 miljoen lichtjaar van ons bevindt, een miljoen dichter dan gedacht. (belga/tvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-03-2011
Langdurig zonneminimum verklaard
In de periode 2008-2010 gedroeg de zon zich opmerkelijk rustig. Er was bijna geen zonnevlek te bekennen en grote uitbarstingen waren een zeldzaamheid. Nieuwe computersimulaties laten zien hoe dat kwam: de langdurige rust moet zijn veroorzaakt door veranderde stromingen in het inwendige van de zon (Nature, 3 maart).
Volgens de Amerikaanse onderzoekers die de computersimulaties hebben uitgevoerd, kan het inwendige van de zon enigszins worden vergeleken met de oceanen op aarde. In plaats van water stroomt er op de zon echter plasma - een ziedend heet mengsel van elektronen en ionen. Stromingen van die geladen deeltjes veroorzaken magnetische velden, die aan de basis staan van alle activiteit op de zon, zoals zonnevlekken en zonnevlammen.
De computersimulaties laten zien hoe aan de evenaar van de zon heet plasma opstijgt, naar de polen stroomt, zinkt en onder de oppervlakte weer terugstroomt. Dat gebeurt met een gemiddelde snelheid van 65 kilometer per uur: één rondje duurt daardoor elf jaar, wat precies overeenkomt met de duur van de activiteitscyclus van de zon.
Volgens de onderzoekers gedragen die plasmastromingen zich als een haperende transportband. Door een gecompliceerde wisselwerking met de magnetische velden op de zon kunnen ze tijdens de eerste helft van de zonnecyclus sneller gaan dan tijdens de tweede. Dat laatste zou de reden zijn waarom het afgelopen zonneminimum zo lang aanhield.
Het uiteindelijke doel van onderzoeken als deze is om het toekomstige gedrag van de zon te voorspellen. Helaas gedragen de plasmastromingen zich daarvoor (nog) te wispelturig.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Langdurig zonneminimum verklaard
In de periode 2008-2010 gedroeg de zon zich opmerkelijk rustig. Er was bijna geen zonnevlek te bekennen en grote uitbarstingen waren een zeldzaamheid. Nieuwe computersimulaties laten zien hoe dat kwam: de langdurige rust moet zijn veroorzaakt door veranderde stromingen in het inwendige van de zon (Nature, 3 maart).
Volgens de Amerikaanse onderzoekers die de computersimulaties hebben uitgevoerd, kan het inwendige van de zon enigszins worden vergeleken met de oceanen op aarde. In plaats van water stroomt er op de zon echter plasma - een ziedend heet mengsel van elektronen en ionen. Stromingen van die geladen deeltjes veroorzaken magnetische velden, die aan de basis staan van alle activiteit op de zon, zoals zonnevlekken en zonnevlammen.
De computersimulaties laten zien hoe aan de evenaar van de zon heet plasma opstijgt, naar de polen stroomt, zinkt en onder de oppervlakte weer terugstroomt. Dat gebeurt met een gemiddelde snelheid van 65 kilometer per uur: één rondje duurt daardoor elf jaar, wat precies overeenkomt met de duur van de activiteitscyclus van de zon.
Volgens de onderzoekers gedragen die plasmastromingen zich als een haperende transportband. Door een gecompliceerde wisselwerking met de magnetische velden op de zon kunnen ze tijdens de eerste helft van de zonnecyclus sneller gaan dan tijdens de tweede. Dat laatste zou de reden zijn waarom het afgelopen zonneminimum zo lang aanhield.
Het uiteindelijke doel van onderzoeken als deze is om het toekomstige gedrag van de zon te voorspellen. Helaas gedragen de plasmastromingen zich daarvoor (nog) te wispelturig.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-03-2011
Meer grote koolstofmoleculen in de ruimte dan gedacht
Uit waarnemingen met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer blijkt dat de ruimte tussen de sterren rijker is aan zogeheten buckyballen dan gedacht. Buckyballen heten officieel buckminsterfullerenen en zijn de grootste moleculen die in de ruimte gevonden zijn. Het zijn zeer stabiele, bolvormige moleculen die geheel uit koolstofatomen bestaan.
De Spitzer-waarnemingen laten zien dat buckyballen juist niet voorkomen op de schaarse plekken waar weinig waterstof aanwezig is, zoals tot nog toe werd gedacht. Ze zijn gewoon te vinden in omgevingen die rijk zijn aan waterstofgas. Dat is opmerkelijk, omdat laboratoriumexperimenten erop wezen dat de aanwezigheid van waterstof de vorming van buckyballen belemmert.
Hieruit kan worden geconcludeerd dat de vorming van buckyballen in de ruimte zich op een andere manier voltrekt dan aanvankelijk werd aangenomen. Er zijn aanwijzingen dat ze ontstaan door de inwerking van ultraviolette straling op koolstofhoudende stofdeeltjes. Daarbij zouden niet alleen buckyballen gevormd worden, maar ook groter koolwaterstofmoleculen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Meer grote koolstofmoleculen in de ruimte dan gedacht
Uit waarnemingen met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer blijkt dat de ruimte tussen de sterren rijker is aan zogeheten buckyballen dan gedacht. Buckyballen heten officieel buckminsterfullerenen en zijn de grootste moleculen die in de ruimte gevonden zijn. Het zijn zeer stabiele, bolvormige moleculen die geheel uit koolstofatomen bestaan.
De Spitzer-waarnemingen laten zien dat buckyballen juist niet voorkomen op de schaarse plekken waar weinig waterstof aanwezig is, zoals tot nog toe werd gedacht. Ze zijn gewoon te vinden in omgevingen die rijk zijn aan waterstofgas. Dat is opmerkelijk, omdat laboratoriumexperimenten erop wezen dat de aanwezigheid van waterstof de vorming van buckyballen belemmert.
Hieruit kan worden geconcludeerd dat de vorming van buckyballen in de ruimte zich op een andere manier voltrekt dan aanvankelijk werd aangenomen. Er zijn aanwijzingen dat ze ontstaan door de inwerking van ultraviolette straling op koolstofhoudende stofdeeltjes. Daarbij zouden niet alleen buckyballen gevormd worden, maar ook groter koolwaterstofmoleculen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-03-2011
De interne structuur van de maan: een mini aarde?
Al kunnen we het binnenste van de aarde en maan niet zien, toch is er iets te zeggen over hun opbouw. Aan de hand van metingen aan aardbevingsgolven door de aarde en maan worden deze structuren zichtbaar gemaakt. Dit vertelt ons dat de aarde en maan verschillen in hun interne opbouw.
De interne structuur van de aarde, opgedeeld in de korst, mantel en kern.
Aan de hand van golven door de aarde heen hebben wetenschappers al halverwege de vorige eeuw het binnenste van de aarde kunnen opdelen in drie lagen: de aardkorst, de aardmantel en de aardkern. Al gauw waren wetenschappers ook nieuwsgierig naar hoe het binnenste van onze dichtste buur eruit ziet: de maan. Is de opbouw van de maan hetzelfde als die van de aarde of juist heel anders? Om dit uit te zoeken werd in 1969 het Apollo Lunar Seismic Experiment opgezet door de NASA. Dit was tevens de eerste missie waarbij de mens voet op de maan zette!
Het Apollo Lunar Seismic Experiment
Het Apollo Lunar Seismic Experiment vond plaats tussen 1969 en 1972 uitgevoerd door de NASA. In deze periode plaatste de bemanning van de Apolloraketten vier seismografen op de zogenaamde “zichtzijde” van de maan; het deel van de maan dat wij vanaf de aarde kunnen zien. Lange tijd kon ook deze data geen uitsluitsel geven over de opbouw van de maan. Pas in de laatste tien jaar trekken wetenschappers echt conclusies uit de 40 jaar oude seismische gegevens!
Seismische golven
Om de interne structuur van de aarde en maan te bepalen, zijn metingen van seismische golven door de planeet nodig. Deze komen door bevingen (aardbevingen of maanbevingen). Maanbevingen worden veroorzaakt door bewegingen in het maanoppervlak door de aantrekkingskracht van de aarde en zon en niet door beweging langs plaatgrenzen zoals op aarde. De maan kent namelijk geen plaattektoniek zoals op aarde. De metingen worden gedaan met seismografen die verschillende soorten seismische golven meten: P golven en S- en oppervlakte golven. Pgolven en S-golven bewegen zich door de diepe aarde, terwijl oppervlaktegolven zich langs het aardoppervlak verplaatsen. Voor het bepalen van de interne structuur van een planeet zijn met name de P golven en S-golven belangrijk.
S-golven plaatsen zich voort op een manier die je kunt vergelijken met een slang. De deeltjes in de aarde bewegen zich loodrecht op de bewegingsrichting van de golf. Pgolven bewegen zich daarentegen voort als een rups: er vinden constant verdichtingen en verdunningen plaats van de deeltjes, doordat ze in dezelfde richting bewegen als de golf zich voortplant. Pgolven zijn het snelst van alle seismische golven, gevolgd door S-golven. Oppervlaktegolven zijn het langzaamst.
Pgolven (boven) verplaatsen de deeltjes zich als een rups. Bij S-golven (onder) bewegen de golven zich als een slang. Afbeelding: © USGS
.Bepaling van de interne structuur van een planeet
Dankzij de metingen door seismografen maken wetenschappers snelheidsprofielen door de aarde en maan heen met behulp van Pgolven en S-golven. Hoe warmer het gesteente is waar de golven doorheen gaan, hoe sneller ze zich kunnen voortplanten. Omdat het dieper in de aarde steeds warmer wordt, zullen de seismische golven zich dus steeds sneller gaan voortplanten.
Als je kijkt naar de snelheidsprofielen van de aarde en de maan zie je dat de snelheid niet lineair toeneemt met de diepte, maar dat deze sprongen maakt. De snelheid neemt hier plotseling heel erg toe- of af. Deze plekken heten seismische discontinuïteiten. Zo’n discontinuïteit is een indicatie van het begin van een nieuwe laag of een nieuw deel van een laag.
Seismische discontinuïteiten
Waardoor wordt zo’n plotselinge verandering is snelheid dan veroorzaakt? Dit heeft te maken met een verandering in dichtheid. De vuistregel is hoe groter de dichtheid is, hoe sneller een golf zich door het vaste gesteente kan verplaatsen. Een Pgolf zal zich langzamer verplaatsen door een vloeistof dan door een vaste stof. S-golven kunnen zich helemaal niet door een vloeibare stof verplaatsen doordat dit niet kan door het soort voortbeweging. Een seismische discontinuïteit komt dus door een overgang van een (deels) vloeibare naar een vaste laag of andersom.
Daarnaast zijn er in de aarde ook veranderingen in snelheid die worden veroorzaakt door de overgang van het ene mineraal in het andere mineraal. Een voorbeeld is de overgang van alfa-olivijn naar β-spinel op 410 kilometer diepte. De chemische samenstelling verandert hierbij niet, maar de dichtheid neemt wel toe. Onder druk worden de atomen en moleculen in mineralen steeds dichter op elkaar gedrukt, waardoor op grotere diepte de dichtheid toeneemt en de golven zich sneller kunnen bewegen. Uitzondering hierop is als de druk zo hoog is dat het gesteente (deels) vloeibaar is.
Het binnenste van de maan
Aan de hand van de data van Apollo Lunar Seismic Experiment hebben wetenschappers een snelheidsprofiel gemaakt voor de maan. Wetenschappers hebben de maan net als de aarde op basis van dit profiel kunnen opdelen in drie hoofdlagen: een dunne korst, een mantel en een kern. Net als bij de aarde vormt de korst maar een dun schilletje om de mantel heen.
Het snelheidsprofiel (links) van de maan naar aanleiding van het Apollo Lunar Seismic Experiment. De plotselinge veranderingen in de snelheid van de Pgolven en S-golven (Vp en Vs) duiden op een nieuwe laag. De dichtheid (rechts) neemt sprongsgewijs toe waar een nieuwe laag begint. Afbeelding: © R. Weber
.Maan versus aarde
De mantel van de maan kan, in tegenstelling tot de aarde, niet worden opgedeeld in een vloeibare bovenmantel en vaste ondermantel, maar heeft homogenere structuur. Je kunt dit zien aan de snelheid van de aardbevingsgolven die door de hele mantel heen ongeveer gelijk blijft.
Meest opvallende aan de maan is de structuur van de kern en de onderkant van de maanmantel. Ten eerste is de kern van de maan veel kleiner dan die van de aarde. Waar de kern van de aarde meer dan de helft van de straal van de aarde beslaat (>3000 km!), heeft de maan slechts een kern met een straal van 330 kilometer. Dit is ongeveer een derde van de straal van de maan. Waarom dit zo is, weten wetenschappers nog niet. De opbouw van de kern is wel vergelijkbaar met die van de aarde. De kern bestaat uit een vaste binnenkern en een vloeibare buitenkern.
De maan heeft echter ook een laag die de aarde niet kent. Op de grens van maankern en –mantel bevindt zich een laag waar de snelheid van de seismische golven plotseling afneemt. In recent onderzoek verklaren wetenschappers dit door aan te nemen dat zich hier een dunne, gedeeltelijk vloeibare laag bevindt. Doordat de laag maar gedeeltelijk vloeibaar zou zijn, neemt de snelheid van de golven af. Dat S-golven zich er toch doorheen bewegen komt omdat de laag slechts gedeeltelijk vloeibaar is.
Een impressie van de structuur van het binnenste van de maan (links). Partial melt staat voor de dunne, gedeeltelijk vloeibare laag op de kern-mantel grens. De vier seismische stations van het Apollo Lunar Seismic Experiment zijn ook weergegeven (rechts; nr. 12, 14, 15 en 16). Afbeelding: © R. Weber
Uit de gegevens die bekend zijn over de aarde en maan blijkt dus dat de maan zeker geen kleine versie van de aarde is, maar haar eigen interne opbouw heeft. Om met meer zekerheid iets te kunnen zeggen over de interne structuur van de maan moeten nog veel mee gegevens over worden verzameld. Daarvoor moeten idealiter nieuwe seismografen verspreid over het hele maanoppervlak worden geplaatst.
Referenties:
•Wieczorek, M.A. The interior structure of the moon: What does geophysics have to say? Elements 5 (2009) 35-40 PDF
•Weber, R.C. Seismic detection of the lunar core. Science 331 (2011) 309-312 PDF
(Kennislink)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 08-03-2011 08:40:08 ]
De interne structuur van de maan: een mini aarde?
Al kunnen we het binnenste van de aarde en maan niet zien, toch is er iets te zeggen over hun opbouw. Aan de hand van metingen aan aardbevingsgolven door de aarde en maan worden deze structuren zichtbaar gemaakt. Dit vertelt ons dat de aarde en maan verschillen in hun interne opbouw.
De interne structuur van de aarde, opgedeeld in de korst, mantel en kern.
Aan de hand van golven door de aarde heen hebben wetenschappers al halverwege de vorige eeuw het binnenste van de aarde kunnen opdelen in drie lagen: de aardkorst, de aardmantel en de aardkern. Al gauw waren wetenschappers ook nieuwsgierig naar hoe het binnenste van onze dichtste buur eruit ziet: de maan. Is de opbouw van de maan hetzelfde als die van de aarde of juist heel anders? Om dit uit te zoeken werd in 1969 het Apollo Lunar Seismic Experiment opgezet door de NASA. Dit was tevens de eerste missie waarbij de mens voet op de maan zette!
Het Apollo Lunar Seismic Experiment
Het Apollo Lunar Seismic Experiment vond plaats tussen 1969 en 1972 uitgevoerd door de NASA. In deze periode plaatste de bemanning van de Apolloraketten vier seismografen op de zogenaamde “zichtzijde” van de maan; het deel van de maan dat wij vanaf de aarde kunnen zien. Lange tijd kon ook deze data geen uitsluitsel geven over de opbouw van de maan. Pas in de laatste tien jaar trekken wetenschappers echt conclusies uit de 40 jaar oude seismische gegevens!
Seismische golven
Om de interne structuur van de aarde en maan te bepalen, zijn metingen van seismische golven door de planeet nodig. Deze komen door bevingen (aardbevingen of maanbevingen). Maanbevingen worden veroorzaakt door bewegingen in het maanoppervlak door de aantrekkingskracht van de aarde en zon en niet door beweging langs plaatgrenzen zoals op aarde. De maan kent namelijk geen plaattektoniek zoals op aarde. De metingen worden gedaan met seismografen die verschillende soorten seismische golven meten: P golven en S- en oppervlakte golven. Pgolven en S-golven bewegen zich door de diepe aarde, terwijl oppervlaktegolven zich langs het aardoppervlak verplaatsen. Voor het bepalen van de interne structuur van een planeet zijn met name de P golven en S-golven belangrijk.
S-golven plaatsen zich voort op een manier die je kunt vergelijken met een slang. De deeltjes in de aarde bewegen zich loodrecht op de bewegingsrichting van de golf. Pgolven bewegen zich daarentegen voort als een rups: er vinden constant verdichtingen en verdunningen plaats van de deeltjes, doordat ze in dezelfde richting bewegen als de golf zich voortplant. Pgolven zijn het snelst van alle seismische golven, gevolgd door S-golven. Oppervlaktegolven zijn het langzaamst.
Pgolven (boven) verplaatsen de deeltjes zich als een rups. Bij S-golven (onder) bewegen de golven zich als een slang. Afbeelding: © USGS
.Bepaling van de interne structuur van een planeet
Dankzij de metingen door seismografen maken wetenschappers snelheidsprofielen door de aarde en maan heen met behulp van Pgolven en S-golven. Hoe warmer het gesteente is waar de golven doorheen gaan, hoe sneller ze zich kunnen voortplanten. Omdat het dieper in de aarde steeds warmer wordt, zullen de seismische golven zich dus steeds sneller gaan voortplanten.
Als je kijkt naar de snelheidsprofielen van de aarde en de maan zie je dat de snelheid niet lineair toeneemt met de diepte, maar dat deze sprongen maakt. De snelheid neemt hier plotseling heel erg toe- of af. Deze plekken heten seismische discontinuïteiten. Zo’n discontinuïteit is een indicatie van het begin van een nieuwe laag of een nieuw deel van een laag.
Seismische discontinuïteiten
Waardoor wordt zo’n plotselinge verandering is snelheid dan veroorzaakt? Dit heeft te maken met een verandering in dichtheid. De vuistregel is hoe groter de dichtheid is, hoe sneller een golf zich door het vaste gesteente kan verplaatsen. Een Pgolf zal zich langzamer verplaatsen door een vloeistof dan door een vaste stof. S-golven kunnen zich helemaal niet door een vloeibare stof verplaatsen doordat dit niet kan door het soort voortbeweging. Een seismische discontinuïteit komt dus door een overgang van een (deels) vloeibare naar een vaste laag of andersom.
Daarnaast zijn er in de aarde ook veranderingen in snelheid die worden veroorzaakt door de overgang van het ene mineraal in het andere mineraal. Een voorbeeld is de overgang van alfa-olivijn naar β-spinel op 410 kilometer diepte. De chemische samenstelling verandert hierbij niet, maar de dichtheid neemt wel toe. Onder druk worden de atomen en moleculen in mineralen steeds dichter op elkaar gedrukt, waardoor op grotere diepte de dichtheid toeneemt en de golven zich sneller kunnen bewegen. Uitzondering hierop is als de druk zo hoog is dat het gesteente (deels) vloeibaar is.
Het binnenste van de maan
Aan de hand van de data van Apollo Lunar Seismic Experiment hebben wetenschappers een snelheidsprofiel gemaakt voor de maan. Wetenschappers hebben de maan net als de aarde op basis van dit profiel kunnen opdelen in drie hoofdlagen: een dunne korst, een mantel en een kern. Net als bij de aarde vormt de korst maar een dun schilletje om de mantel heen.
Het snelheidsprofiel (links) van de maan naar aanleiding van het Apollo Lunar Seismic Experiment. De plotselinge veranderingen in de snelheid van de Pgolven en S-golven (Vp en Vs) duiden op een nieuwe laag. De dichtheid (rechts) neemt sprongsgewijs toe waar een nieuwe laag begint. Afbeelding: © R. Weber
.Maan versus aarde
De mantel van de maan kan, in tegenstelling tot de aarde, niet worden opgedeeld in een vloeibare bovenmantel en vaste ondermantel, maar heeft homogenere structuur. Je kunt dit zien aan de snelheid van de aardbevingsgolven die door de hele mantel heen ongeveer gelijk blijft.
Meest opvallende aan de maan is de structuur van de kern en de onderkant van de maanmantel. Ten eerste is de kern van de maan veel kleiner dan die van de aarde. Waar de kern van de aarde meer dan de helft van de straal van de aarde beslaat (>3000 km!), heeft de maan slechts een kern met een straal van 330 kilometer. Dit is ongeveer een derde van de straal van de maan. Waarom dit zo is, weten wetenschappers nog niet. De opbouw van de kern is wel vergelijkbaar met die van de aarde. De kern bestaat uit een vaste binnenkern en een vloeibare buitenkern.
De maan heeft echter ook een laag die de aarde niet kent. Op de grens van maankern en –mantel bevindt zich een laag waar de snelheid van de seismische golven plotseling afneemt. In recent onderzoek verklaren wetenschappers dit door aan te nemen dat zich hier een dunne, gedeeltelijk vloeibare laag bevindt. Doordat de laag maar gedeeltelijk vloeibaar zou zijn, neemt de snelheid van de golven af. Dat S-golven zich er toch doorheen bewegen komt omdat de laag slechts gedeeltelijk vloeibaar is.
Een impressie van de structuur van het binnenste van de maan (links). Partial melt staat voor de dunne, gedeeltelijk vloeibare laag op de kern-mantel grens. De vier seismische stations van het Apollo Lunar Seismic Experiment zijn ook weergegeven (rechts; nr. 12, 14, 15 en 16). Afbeelding: © R. Weber
Uit de gegevens die bekend zijn over de aarde en maan blijkt dus dat de maan zeker geen kleine versie van de aarde is, maar haar eigen interne opbouw heeft. Om met meer zekerheid iets te kunnen zeggen over de interne structuur van de maan moeten nog veel mee gegevens over worden verzameld. Daarvoor moeten idealiter nieuwe seismografen verspreid over het hele maanoppervlak worden geplaatst.
Referenties:
•Wieczorek, M.A. The interior structure of the moon: What does geophysics have to say? Elements 5 (2009) 35-40 PDF
•Weber, R.C. Seismic detection of the lunar core. Science 331 (2011) 309-312 PDF
(Kennislink)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 08-03-2011 08:40:08 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-03-2011
Voyager 1 doet 'acrobatiek' om richting zonnewind te meten
De ruimtesonde Voyager 1, die in 1977 werd gelanceerd en nu het zonnestelsel uitvliegt, heeft op 7 maart met succes een manoeuvre uitgevoerd die voor het laatst in 1990 is gemaakt. Gezien vanaf de aarde roteerde de ruimtesonde over 70 graden tegen de wijzers van de klok in, waarna die positie ruim tweeënhalf uur lang werd vastgehouden met behulp van gyroscopen. Volgens projectmanager Suzanne Dodd bleek de 33 jaar oude Voyager nog lenig genoeg om deze 'acrobatiek' uit te voeren.
De reden voor de manoeuvre: ruimteonderzoekers willen graag weten in welke richting de zonnewind wordt afgebogen, zo dicht bij de buitengrens van de heliosfeer (de magnetische invloedssfeer van de zon). Al geruime tijd meet Voyagers Low Energy Charged Particle-instrument geen radiaal bewegende zonnewind meer, vermoedelijk omdat de stroom van elelektrisch geladen deeltjes in een zijwaartse richting is afgebogen. Door de ruimtesonde in een andere stand te draaien, hopen wetenschappers de windrichting alsnog te kunnen bepalen.
Hoewel de analyse van de metingen nog geruime tijd in beslag zal nemen, is de manoeuvre geheel naar wens verlopen. De komende week zal de procedure nog enkele malen worden herhaald.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Voyager 1 doet 'acrobatiek' om richting zonnewind te meten
De ruimtesonde Voyager 1, die in 1977 werd gelanceerd en nu het zonnestelsel uitvliegt, heeft op 7 maart met succes een manoeuvre uitgevoerd die voor het laatst in 1990 is gemaakt. Gezien vanaf de aarde roteerde de ruimtesonde over 70 graden tegen de wijzers van de klok in, waarna die positie ruim tweeënhalf uur lang werd vastgehouden met behulp van gyroscopen. Volgens projectmanager Suzanne Dodd bleek de 33 jaar oude Voyager nog lenig genoeg om deze 'acrobatiek' uit te voeren.
De reden voor de manoeuvre: ruimteonderzoekers willen graag weten in welke richting de zonnewind wordt afgebogen, zo dicht bij de buitengrens van de heliosfeer (de magnetische invloedssfeer van de zon). Al geruime tijd meet Voyagers Low Energy Charged Particle-instrument geen radiaal bewegende zonnewind meer, vermoedelijk omdat de stroom van elelektrisch geladen deeltjes in een zijwaartse richting is afgebogen. Door de ruimtesonde in een andere stand te draaien, hopen wetenschappers de windrichting alsnog te kunnen bepalen.
Hoewel de analyse van de metingen nog geruime tijd in beslag zal nemen, is de manoeuvre geheel naar wens verlopen. De komende week zal de procedure nog enkele malen worden herhaald.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-03-2011
Rapport stelt prioriteiten voor Amerikaans planeetonderzoek
Een astrobiologische Marsrover, detailonderzoek aan de Jupitermaan Europa en een ruimtesonde in een baan rond de verre planeet Uranus - die drie grote, dure missies moeten het komende decennium prioriteit krijgen in het Amerikaanse planeetonderzoek, aldus een commissie onder leiding van planeetonderzoeker Steven Squyres die maandagavond de aanbevelingen presenteerde.
In het rapport, Vision and Voyages for Planetary Science in the Decade 2013-2022 , gepublicererd door de National Research Council, komen ook middelgrote en kleinere planeetonderzoeksprojecten aan bod. De commissie stelt dat die onder geen beding zouden moeten lijden onder budgetoverschrijdingen van de grote, dure 'vlaggeschip'-projecten.
De Mars Astrobiology Explorer Cacher (MAX-C), met een geplande lanceerdatum in 2018, zou volgens de onderzoekscommie niet duurder mogen worden dan 2,5 miljard dollar - minder dan de huidige ramingen. Voor de dure Jupiter Europa Orbiter wordt gesuggereerd dat het project alleen doorgang zou moeten vinden wanneer NASA's planeetonderzoeksbudget wordt verhoogd. En de Uranus Orbiter and Probe zou een kostenplafond van 2,7 miljard dollar opgelegd moeten krijgen.
Voor middelgrote en kleine projecten in NASA's New Frontiers- en Discovery-programma's wordt geen prioriteitsvolgorde aangegeven. Wel luidt de aanbeveling dat grote missies vertraagd zouden moeten worden wanneer de kleinere projecten in het gedrang zouden komen door budgetproblemen.
(allesoversterrenkunde)
Rapport stelt prioriteiten voor Amerikaans planeetonderzoek
Een astrobiologische Marsrover, detailonderzoek aan de Jupitermaan Europa en een ruimtesonde in een baan rond de verre planeet Uranus - die drie grote, dure missies moeten het komende decennium prioriteit krijgen in het Amerikaanse planeetonderzoek, aldus een commissie onder leiding van planeetonderzoeker Steven Squyres die maandagavond de aanbevelingen presenteerde.
In het rapport, Vision and Voyages for Planetary Science in the Decade 2013-2022 , gepublicererd door de National Research Council, komen ook middelgrote en kleinere planeetonderzoeksprojecten aan bod. De commissie stelt dat die onder geen beding zouden moeten lijden onder budgetoverschrijdingen van de grote, dure 'vlaggeschip'-projecten.
De Mars Astrobiology Explorer Cacher (MAX-C), met een geplande lanceerdatum in 2018, zou volgens de onderzoekscommie niet duurder mogen worden dan 2,5 miljard dollar - minder dan de huidige ramingen. Voor de dure Jupiter Europa Orbiter wordt gesuggereerd dat het project alleen doorgang zou moeten vinden wanneer NASA's planeetonderzoeksbudget wordt verhoogd. En de Uranus Orbiter and Probe zou een kostenplafond van 2,7 miljard dollar opgelegd moeten krijgen.
Voor middelgrote en kleine projecten in NASA's New Frontiers- en Discovery-programma's wordt geen prioriteitsvolgorde aangegeven. Wel luidt de aanbeveling dat grote missies vertraagd zouden moeten worden wanneer de kleinere projecten in het gedrang zouden komen door budgetproblemen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-03-2011
Volwassen sterrenstelsels ontdekt in het jonge heelal
Astronomen hebben een armada aan telescopen op de grond en in de ruimte, waaronder de Europese Very Large Telescope in Chili, gebruikt om de afstand van de verst bekende volwassen cluster van sterrenstelsels te meten. Hoewel deze cluster gezien wordt op een moment dat het heelal nog relatief jong was, lijkt hij verrassend veel op zijn huidige soortgenoten.
Het bestaan van de verre cluster, die CL J1449+0856 heet, was eerder al vastgesteld met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer. Uit de VLT-metingen blijkt dat hij zich op een afstand van ruim tien miljard lichtjaar bevindt. Bovendien heeft vervolgonderzoek uitgewezen dat de afzonderlijke stelsels van de cluster weinig nieuwe sterren produceren, wat erop duidt dat ze al zeker een miljard jaar oud zijn. Dit maakt de cluster tot een volgroeid object dat qua massa vergelijkbaar is met de Virgo-cluster - de meest nabije rijke cluster van sterrenstelsels in onze omgeving.
Dat CL J1449+0856 volwassen is, blijkt ook uit waarnemingen (met de ESA-satelliet XMM-Newton) van de röntgenstraling die de cluster uitzendt. Deze röntgenstraling moet afkomstig zijn van een zeer hete wolk van ijl gas dat de ruimte tussen de sterrenstelsels vult, en het meest geconcentreerd is in het centrum van de cluster. Ook dat wijst erop dat het gaat om een volwassen cluster van sterrenstelsels die stevig bijeengehouden wordt door zijn eigen zwaartekracht. Erg jonge clusters hebben namelijk nog niet de tijd gehad om heet gas op deze manier vast te houden.
Volgens de astronomen bevestigen deze nieuwe resultaten het idee dat er al volwassen clusters bestonden toen het heelal minder dan een kwart van zijn huidige leeftijd had. Dat is verrassend omdat volgens de huidige inzichten zulke clusters heel schaars zouden moeten zijn. De vraag is nu of de ontdekking van CL J1449+0856 een toevalstreffer is geweest of dat die inzichten moeten worden bijgesteld.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Volwassen sterrenstelsels ontdekt in het jonge heelal
Astronomen hebben een armada aan telescopen op de grond en in de ruimte, waaronder de Europese Very Large Telescope in Chili, gebruikt om de afstand van de verst bekende volwassen cluster van sterrenstelsels te meten. Hoewel deze cluster gezien wordt op een moment dat het heelal nog relatief jong was, lijkt hij verrassend veel op zijn huidige soortgenoten.
Het bestaan van de verre cluster, die CL J1449+0856 heet, was eerder al vastgesteld met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer. Uit de VLT-metingen blijkt dat hij zich op een afstand van ruim tien miljard lichtjaar bevindt. Bovendien heeft vervolgonderzoek uitgewezen dat de afzonderlijke stelsels van de cluster weinig nieuwe sterren produceren, wat erop duidt dat ze al zeker een miljard jaar oud zijn. Dit maakt de cluster tot een volgroeid object dat qua massa vergelijkbaar is met de Virgo-cluster - de meest nabije rijke cluster van sterrenstelsels in onze omgeving.
Dat CL J1449+0856 volwassen is, blijkt ook uit waarnemingen (met de ESA-satelliet XMM-Newton) van de röntgenstraling die de cluster uitzendt. Deze röntgenstraling moet afkomstig zijn van een zeer hete wolk van ijl gas dat de ruimte tussen de sterrenstelsels vult, en het meest geconcentreerd is in het centrum van de cluster. Ook dat wijst erop dat het gaat om een volwassen cluster van sterrenstelsels die stevig bijeengehouden wordt door zijn eigen zwaartekracht. Erg jonge clusters hebben namelijk nog niet de tijd gehad om heet gas op deze manier vast te houden.
Volgens de astronomen bevestigen deze nieuwe resultaten het idee dat er al volwassen clusters bestonden toen het heelal minder dan een kwart van zijn huidige leeftijd had. Dat is verrassend omdat volgens de huidige inzichten zulke clusters heel schaars zouden moeten zijn. De vraag is nu of de ontdekking van CL J1449+0856 een toevalstreffer is geweest of dat die inzichten moeten worden bijgesteld.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
wowquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-03-2011
Astronomen houden 'riskante' planetoïde in de gaten
Op 31 januari hebben astronomen van de universiteit van Hawaï voor het eerst in drie jaar weer opnamen kunnen maken van de planetoïde Apophis. Kort na zijn ontdekking in 2004 leek het erop dat dit ongeveer 270 meter grote rotsblok in 2029 de aarde zo dicht zou naderen, dat het tot een botsing zou kunnen komen. Later onderzoek wees echter uit dat het object op een veilige afstand van enkele tienduizenden kilometers langs onze planeet zal scheren.
Niettemin wordt Apophis nog steeds tot de 'potentieel gevaarlijke' planetoïden gerekend, niet in de laatste plaats omdat zijn scheervlucht in 2029 een onvoorspelbare uitwerking zal hebben op de baan die hij volgt. Het kan dus niet helemaal worden uitgesloten dat Apophis later deze eeuw alsnog op onze planeet inslaat, al lijkt die kans vooralsnog heel klein.
De opnamen van 31 januari zijn de eerste in een lange reeks die tot een betere bepaling van de omloopbaan van Apophis moet leiden. In 2013 zal de planetoïde al een keer dicht genoeg bij de aarde komen om hem met behulp van radarinstrumenten te onderzoeken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Astronomen houden 'riskante' planetoïde in de gaten
Op 31 januari hebben astronomen van de universiteit van Hawaï voor het eerst in drie jaar weer opnamen kunnen maken van de planetoïde Apophis. Kort na zijn ontdekking in 2004 leek het erop dat dit ongeveer 270 meter grote rotsblok in 2029 de aarde zo dicht zou naderen, dat het tot een botsing zou kunnen komen. Later onderzoek wees echter uit dat het object op een veilige afstand van enkele tienduizenden kilometers langs onze planeet zal scheren.
Niettemin wordt Apophis nog steeds tot de 'potentieel gevaarlijke' planetoïden gerekend, niet in de laatste plaats omdat zijn scheervlucht in 2029 een onvoorspelbare uitwerking zal hebben op de baan die hij volgt. Het kan dus niet helemaal worden uitgesloten dat Apophis later deze eeuw alsnog op onze planeet inslaat, al lijkt die kans vooralsnog heel klein.
De opnamen van 31 januari zijn de eerste in een lange reeks die tot een betere bepaling van de omloopbaan van Apophis moet leiden. In 2013 zal de planetoïde al een keer dicht genoeg bij de aarde komen om hem met behulp van radarinstrumenten te onderzoeken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-03-2011
Babysterren worden geboren als hun ouders slapen
Het groeiproces van een jonge ster gaat met horten en stoten. En dat is gunstig voor het ontstaan van planeten en 'babysterren', zo blijkt uit een nieuw Brits computermodel.
Sterren ontstaan uit samentrekkende wolken van voornamelijk waterstofgas. Het materiaal uit die gaswolk valt niet rechtstreeks op de ster-in-wording, maar verzamelt zich in een schijf daaromheen. Die schijf bevat vaak voldoende materiaal voor de vorming van nóg een (kleine) ster of een aantal planeten. Maar dat vormingsproces wordt gehinderd door de grote uitbarstingen die de centrale jonge ster vertoont.
Het Britse computermodel laat echter zien dat die ster het grootste deel van de tijd 'slaapt'. Steeds als hij een flinke portie materie uit de omringende schijf tot zich genomen heeft, is hij weer een paar duizend jaar rustig. En ondertussen verzamelt de accretieschijf nog steeds gas en stof uit de omgeving.
Volgens de onderzoekers duren de rustige perioden van de ster lang genoeg om de accretieschijf zo omvangrijk te laten worden, dat hij in stukjes uiteenvalt. Afhankelijk van de grootte van deze fragmenten kunnen daaruit planeten of kleine sterren ontstaan.
De nieuwe theorie kan een verklaring bieden voor het ontstaan van sterren die meer dan vijf keer zo licht zijn als onze zon. Deze 'babysterren' vertegenwoordigen meer dan zestig procent van alle sterren in ons Melkwegstelsel.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Babysterren worden geboren als hun ouders slapen
Het groeiproces van een jonge ster gaat met horten en stoten. En dat is gunstig voor het ontstaan van planeten en 'babysterren', zo blijkt uit een nieuw Brits computermodel.
Sterren ontstaan uit samentrekkende wolken van voornamelijk waterstofgas. Het materiaal uit die gaswolk valt niet rechtstreeks op de ster-in-wording, maar verzamelt zich in een schijf daaromheen. Die schijf bevat vaak voldoende materiaal voor de vorming van nóg een (kleine) ster of een aantal planeten. Maar dat vormingsproces wordt gehinderd door de grote uitbarstingen die de centrale jonge ster vertoont.
Het Britse computermodel laat echter zien dat die ster het grootste deel van de tijd 'slaapt'. Steeds als hij een flinke portie materie uit de omringende schijf tot zich genomen heeft, is hij weer een paar duizend jaar rustig. En ondertussen verzamelt de accretieschijf nog steeds gas en stof uit de omgeving.
Volgens de onderzoekers duren de rustige perioden van de ster lang genoeg om de accretieschijf zo omvangrijk te laten worden, dat hij in stukjes uiteenvalt. Afhankelijk van de grootte van deze fragmenten kunnen daaruit planeten of kleine sterren ontstaan.
De nieuwe theorie kan een verklaring bieden voor het ontstaan van sterren die meer dan vijf keer zo licht zijn als onze zon. Deze 'babysterren' vertegenwoordigen meer dan zestig procent van alle sterren in ons Melkwegstelsel.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-03-2011
Nieuw fotomozaïek van achterzijde maan
Planeetonderzoekers van de Universiteit van Arizona hebben een nieuw, gedetailleerd fotomozaïek samengesteld van de achterkant van de maan, op basis van ruim 15.000 foto's die tussen november 2009 en februari 2011 zijn gemaakt door de groothoekcamera van de Lunar Reconnaissance Orbiter, die in een baan over de polen van de maan draait op een hoogte van slechts vijftig kilometer.
Dit halfrond van de maan is vanaf de aarde nooit zichtbaar, omdat de maan tijdens zijn beweging rond de aarde altijd dezelfde zijde naar onze planeet gekeerd houdt. De eerste foto's van de achterzijde van de maan werden gemaakt door de Russische Loena 3 in 1959.
Linksboven is de donkere Mare Moscoviense te zien (de Moskouzee); de donkere krater linksonder is Tsiolkovski. Deze week werden duizenden nieuwe foto's van de maanverkenner vrijgegeven.
• Hogeresolutieversie van het fotomozaïek
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Nieuw fotomozaïek van achterzijde maan
Planeetonderzoekers van de Universiteit van Arizona hebben een nieuw, gedetailleerd fotomozaïek samengesteld van de achterkant van de maan, op basis van ruim 15.000 foto's die tussen november 2009 en februari 2011 zijn gemaakt door de groothoekcamera van de Lunar Reconnaissance Orbiter, die in een baan over de polen van de maan draait op een hoogte van slechts vijftig kilometer.
Dit halfrond van de maan is vanaf de aarde nooit zichtbaar, omdat de maan tijdens zijn beweging rond de aarde altijd dezelfde zijde naar onze planeet gekeerd houdt. De eerste foto's van de achterzijde van de maan werden gemaakt door de Russische Loena 3 in 1959.
Linksboven is de donkere Mare Moscoviense te zien (de Moskouzee); de donkere krater linksonder is Tsiolkovski. Deze week werden duizenden nieuwe foto's van de maanverkenner vrijgegeven.
• Hogeresolutieversie van het fotomozaïek
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Zo..... wat een kwaliteit
En nu de kraters tellen
-------------------------------------------------------------------
Happy PI day:
March 14th (3.14) is day and all around the world mathematicians are celebrating this compelling and mysterious constant of Nature. Pi appears in equations describing the orbits of planets, the colors of auroras, the structure of DNA. It's everywhere.
Humans have been struggling to calculate for thousands of years. Divide the circumference of a circle by its diameter; the ratio is . Sounds simple, but the devil is in the digits. While the value of is finite (a smidgen more than 3), the decimal number is infinitely long:
3.1415926535897932384626433832795
02884197169399375105820974944592307
81640628620899862803482534211706...more...
Supercomputers have succeeded in calculating more than 2700 billion digits and they're still crunching. The weirdest way to compute : throw needles at a table or frozen hot dogs on the floor. Party time!
www.spaceweather.com
[ Bericht 52% gewijzigd door -CRASH- op 14-03-2011 16:56:36 ]
En nu de kraters tellen
-------------------------------------------------------------------
Happy PI day:
March 14th (3.14) is day and all around the world mathematicians are celebrating this compelling and mysterious constant of Nature. Pi appears in equations describing the orbits of planets, the colors of auroras, the structure of DNA. It's everywhere.
Humans have been struggling to calculate for thousands of years. Divide the circumference of a circle by its diameter; the ratio is . Sounds simple, but the devil is in the digits. While the value of is finite (a smidgen more than 3), the decimal number is infinitely long:
3.1415926535897932384626433832795
02884197169399375105820974944592307
81640628620899862803482534211706...more...
Supercomputers have succeeded in calculating more than 2700 billion digits and they're still crunching. The weirdest way to compute : throw needles at a table or frozen hot dogs on the floor. Party time!
www.spaceweather.com
[ Bericht 52% gewijzigd door -CRASH- op 14-03-2011 16:56:36 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Hoeveel heb je er al geteld beste CRASHquote:
Zo..... wat een kwaliteit
En nu de kraters tellen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-03-2011
Sonde Messenger moet geheimen Mercurius onthullen
De planeet Mercurius krijgt voor de tweede keer in de geschiedenis bezoek van de aarde. De Amerikaanse sonde Messenger komt donderdag in een baan rond de planeet, na een reis van meer dan zes jaar. Een jaar lang zal de sonde Mercurius in kaart brengen. Het is het eerste grote onderzoek naar de planeet sinds de jaren zeventig.
Eerste foto's van Mercurius die de 'Messenger' uitgezonden heeft.
Mercurius is een kleine planeet, die in ons zonnestelsel het dichtst bij de zon staat. Veel is er niet over bekend en "veel van wat we wel weten, is behoorlijk verwarrend", aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
Veel onduidelijkheid
Het onderzoek wordt gehinderd door de extreme omstandigheden op en rond Mercurius. Zo dicht bij de zon moeten sondes onder meer enorme hitte en onverbiddelijke straling verduren. Vanaf de aarde is Mercurius moeilijk te zien.
Daardoor heeft de wetenschap veel vragen nog niet kunnen beantwoorden. Zo is niet duidelijk uit welke materialen Mercurius bestaat. Ook is er op de planeet misschien ijs in kraters waar de zon niet schijnt.
Nieuwe inzichten
In het donker blijft de temperatuur honderden graden onder nul, ondanks de nabijheid van de zon. Ook heeft Mercurius misschien vulkanen. Door dat alles te onderzoeken hopen de wetenschappers beter inzicht te krijgen in het ontstaan en de ontwikkeling van ons zonnestelsel.
De Messenger, gelanceerd in augustus 2004, is pas het tweede ruimtevaartuig ooit dat Mercurius bezoekt. Meer dan dertig jaar geleden scheerde de Amerikaanse sonde Mariner 10 drie keer langs de planeet. Met vage foto's bracht hij bijna de helft van Mercurius in kaart. Tot nauwkeurige metingen was de Mariner 10 echter niet in staat. (anp/tvl)
De 'Messenger' wordt hier getest. © ap
(HLN)
Sonde Messenger moet geheimen Mercurius onthullen
De planeet Mercurius krijgt voor de tweede keer in de geschiedenis bezoek van de aarde. De Amerikaanse sonde Messenger komt donderdag in een baan rond de planeet, na een reis van meer dan zes jaar. Een jaar lang zal de sonde Mercurius in kaart brengen. Het is het eerste grote onderzoek naar de planeet sinds de jaren zeventig.
Eerste foto's van Mercurius die de 'Messenger' uitgezonden heeft.
Mercurius is een kleine planeet, die in ons zonnestelsel het dichtst bij de zon staat. Veel is er niet over bekend en "veel van wat we wel weten, is behoorlijk verwarrend", aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
Veel onduidelijkheid
Het onderzoek wordt gehinderd door de extreme omstandigheden op en rond Mercurius. Zo dicht bij de zon moeten sondes onder meer enorme hitte en onverbiddelijke straling verduren. Vanaf de aarde is Mercurius moeilijk te zien.
Daardoor heeft de wetenschap veel vragen nog niet kunnen beantwoorden. Zo is niet duidelijk uit welke materialen Mercurius bestaat. Ook is er op de planeet misschien ijs in kraters waar de zon niet schijnt.
Nieuwe inzichten
In het donker blijft de temperatuur honderden graden onder nul, ondanks de nabijheid van de zon. Ook heeft Mercurius misschien vulkanen. Door dat alles te onderzoeken hopen de wetenschappers beter inzicht te krijgen in het ontstaan en de ontwikkeling van ons zonnestelsel.
De Messenger, gelanceerd in augustus 2004, is pas het tweede ruimtevaartuig ooit dat Mercurius bezoekt. Meer dan dertig jaar geleden scheerde de Amerikaanse sonde Mariner 10 drie keer langs de planeet. Met vage foto's bracht hij bijna de helft van Mercurius in kaart. Tot nauwkeurige metingen was de Mariner 10 echter niet in staat. (anp/tvl)
De 'Messenger' wordt hier getest. © ap
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-03-2011
Nieuwe Hubble-metingen bevestigen versnellende uitdijing heelal
Een omvangrijk waarnemingsprogramma met de twee jaar oude Wide Field Camera 3 aan boord van de Hubble Space Telescope heeft een nieuwe, precieze waarde opgeleverd voor de Hubble-constante - een maat voor de uitdijingssnelheid van het heelal. De nieuwe waarnemingen aan verre supernova's bevestigen ook de theorie dat de uitdijingssnelheid van het heelal in de loop van de tijd steeds hoger wordt als gevolg van een mysterieuze donkere energie in de lege ruimte.
Volgens de onderzoekers, onder leiding van Adam Riess van het Space Telescope Science Institute, rekenen de nieuwe metingen af met een alternatieve verklaring voor die in 1998 ontdekte versnellende uitdijing. De waargenomen versnelling zou eventueel een schijnbaar effect kunnen zijn, veroorzaakt doordat ons Melkwegstelsel zich min of meer in het middelpunt van een miljarden lichtjaren groot gebied bevindt waarin de dichtheid aan sterrenstelsels substantieel lager is dan in de omgeving.
Die alternatieve verklaring is echter niet in overeenstemming met de nieuwe metingen, die op 1 april gepubliceerd worden in The Astrophysical Journal . De nieuwe precisiewaarde voor de huidige Hubbleconstante bedraagt overigens 73,8 kilometer per seconde per megaparsec; de onzekerheid in deze waarde bedraagt slechts 3,3 procent.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe Hubble-metingen bevestigen versnellende uitdijing heelal
Een omvangrijk waarnemingsprogramma met de twee jaar oude Wide Field Camera 3 aan boord van de Hubble Space Telescope heeft een nieuwe, precieze waarde opgeleverd voor de Hubble-constante - een maat voor de uitdijingssnelheid van het heelal. De nieuwe waarnemingen aan verre supernova's bevestigen ook de theorie dat de uitdijingssnelheid van het heelal in de loop van de tijd steeds hoger wordt als gevolg van een mysterieuze donkere energie in de lege ruimte.
Volgens de onderzoekers, onder leiding van Adam Riess van het Space Telescope Science Institute, rekenen de nieuwe metingen af met een alternatieve verklaring voor die in 1998 ontdekte versnellende uitdijing. De waargenomen versnelling zou eventueel een schijnbaar effect kunnen zijn, veroorzaakt doordat ons Melkwegstelsel zich min of meer in het middelpunt van een miljarden lichtjaren groot gebied bevindt waarin de dichtheid aan sterrenstelsels substantieel lager is dan in de omgeving.
Die alternatieve verklaring is echter niet in overeenstemming met de nieuwe metingen, die op 1 april gepubliceerd worden in The Astrophysical Journal . De nieuwe precisiewaarde voor de huidige Hubbleconstante bedraagt overigens 73,8 kilometer per seconde per megaparsec; de onzekerheid in deze waarde bedraagt slechts 3,3 procent.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Een ster, zo warm als een tropisch bad of een planeet, zo heet dat deze uit zichzelf al aangename temperaturen bereikt? De nieuwste ontdekking van infraroodtelescoop Spitzer, een gasreus zeven keer zo zwaar als Jupiter, is waarschijnlijk de missing link tussen planeet en ster.
De bruine dwergster, op 63 lichtjaar afstand van de aarde, wordt voorlopig aangeduid met de weinig poëtische naam WD 0806-661 B en staat op 2500 astronomische eenheden (een AE is de afstand aarde-zon, 150 miljoen km) van de A-ster, een witte dwerg. Toch heersen op de oppervlakte van deze dwergster met dertig graden boven nul, aardse temperaturen.
Bruine dwergen zijn gasbollen met te weinig massa om kernfusie in gang te zetten. Witte dwergsterren zijn het uitgebrande, witgloeiende restant van een ster met ongeveer de massa van de zon. Eigenlijk is zeven maal de massa van Jupiter te klein om voor ster door te kunnen gaan. Omdat het object te ver afstaat van zijn ster om zich uit een planetaire schijf te kunnen vormen (volgens de op dit moment populaire astrofysische modellen, althans; bijvoorbeeld Jupiter staat maar op vijf astronomische eenheden van de zon) wordt er toch van uitgegaan dat WD 0806-661 B een bruine dwerg is.
Onderzoekers denken door de ontdekking van dit mysterieuze object de invloed van de inwendige temperatuur op atmosferische patronen te kunnen vaststellen.
Het geeft ook exobiologen een nieuwe habitat voor leven om over na te denken. Wellicht komen er waterwolken voor en kunnen door het universum zwervende bruine dwergen, zwevende levensvormen die hierbinnen leven van inwendige energie voorzien.
Bron: Visionair
De bruine dwergster, op 63 lichtjaar afstand van de aarde, wordt voorlopig aangeduid met de weinig poëtische naam WD 0806-661 B en staat op 2500 astronomische eenheden (een AE is de afstand aarde-zon, 150 miljoen km) van de A-ster, een witte dwerg. Toch heersen op de oppervlakte van deze dwergster met dertig graden boven nul, aardse temperaturen.
Bruine dwergen zijn gasbollen met te weinig massa om kernfusie in gang te zetten. Witte dwergsterren zijn het uitgebrande, witgloeiende restant van een ster met ongeveer de massa van de zon. Eigenlijk is zeven maal de massa van Jupiter te klein om voor ster door te kunnen gaan. Omdat het object te ver afstaat van zijn ster om zich uit een planetaire schijf te kunnen vormen (volgens de op dit moment populaire astrofysische modellen, althans; bijvoorbeeld Jupiter staat maar op vijf astronomische eenheden van de zon) wordt er toch van uitgegaan dat WD 0806-661 B een bruine dwerg is.
Onderzoekers denken door de ontdekking van dit mysterieuze object de invloed van de inwendige temperatuur op atmosferische patronen te kunnen vaststellen.
Het geeft ook exobiologen een nieuwe habitat voor leven om over na te denken. Wellicht komen er waterwolken voor en kunnen door het universum zwervende bruine dwergen, zwevende levensvormen die hierbinnen leven van inwendige energie voorzien.
Bron: Visionair
Thanks beste Googolplexianquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-03-2011
Alle foto's en meetgegevens maansonde LRO nu openbaar
De Amerikaanse NASA heeft het vijfde en laatste deel van de waarnemingsgegevens van de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) openbaar gemaakt. LRO draait in een baan over de polen van de maan en legde van september 2009 tot september 2010 het oppervlak van onze naaste buur in het heelal gedetailleerder vast dan ooit.
Behalve foto's waarop soms details van een meter zichtbaar zijn, is ook de infraroodhelderheid van de maan in kaart gebracht, alsmede de mineralogische samenstelling, de temperatuur, de topografie en ruwheid van het oppervlak, de hellingen van bergen en kraterwanden, enzovoort.
In totaal gaat het om ruim 192 terabytes aan gegevens - genoeg om 41.000 dvd's te vullen. Alle LRO-foto's (in veel gevallen samengevoegd tot indrukwekkende mozaïeken) zijn voor iedereen beschikbaar via het zogeheten Planetary Data System.
Planetary Data System
Lunar Reconnaissance Orbiter
© Govert Schilling
(allesoversterrenkundeà)
Alle foto's en meetgegevens maansonde LRO nu openbaar
De Amerikaanse NASA heeft het vijfde en laatste deel van de waarnemingsgegevens van de Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) openbaar gemaakt. LRO draait in een baan over de polen van de maan en legde van september 2009 tot september 2010 het oppervlak van onze naaste buur in het heelal gedetailleerder vast dan ooit.
Behalve foto's waarop soms details van een meter zichtbaar zijn, is ook de infraroodhelderheid van de maan in kaart gebracht, alsmede de mineralogische samenstelling, de temperatuur, de topografie en ruwheid van het oppervlak, de hellingen van bergen en kraterwanden, enzovoort.
In totaal gaat het om ruim 192 terabytes aan gegevens - genoeg om 41.000 dvd's te vullen. Alle LRO-foto's (in veel gevallen samengevoegd tot indrukwekkende mozaïeken) zijn voor iedereen beschikbaar via het zogeheten Planetary Data System.
Planetary Data System
Lunar Reconnaissance Orbiter
© Govert Schilling
(allesoversterrenkundeà)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dat wordt smullen van die foto's....
Dit vind ik wel erg intressant
Hoe krachtig zijn die maanbevingen eigelijk?
Klikbaar
Ennu.... ik ben maar gestopt met kraters tellen... want je zag door de kuilen de kraters niet meer
Dit vind ik wel erg intressant
Hoe krachtig zijn die maanbevingen eigelijk?
Klikbaar
Ennu.... ik ben maar gestopt met kraters tellen... want je zag door de kuilen de kraters niet meer
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Op het eerste gezicht lijken de zonnestelsels van witte dwergen, de witgloeiende resten van zonachtige sterren, niet bepaald de meest geschikte plaats om een aardachtige planeet te herbergen. Echter, schijn bedriegt, zegt astronoom Eric Agol.
De rode-reusfase met daarna de grote explosie die de stermantel wegblaast, laat voorzover we weten weinig heel van planetenstelsels. Planeten dicht bij de ster worden door de rode reus opgeslokt of drooggekookt. Planeten die dit overleven, krijgen door de eindexplosie een stevige dreun. Kortom: niet bepaald een prettige omgeving voor leven.
Echter: zodra de witte dwerg zich eenmaal heeft gevormd,ontstaat een stabiele zone waarin leven zich kan ontwikkelen en die volgens berekeningen van astronoom Eric Agol van de universiteit van Washington,ongeveer drie miljard jaar in staat blijft om leven te onderhouden.
Het gaat om planeten die zeer dicht bij hun ster staan: 0,3 tot 1,5 miljoen kilometer, een honderdste AE (een AE is de afstand aarde-zon) of één tot vier keer de afstand aarde-maan.
Door de enorme getijdekrachten verliest een dergelijke planeet al snel zijn draaiing en kent hij een eeuwige dag, waarbij de zon altijd op dezelfde plaats van de hemel staat. De nachtzijde zal bedekt zijn met dikke lagen ijs. Een jaar zou een dag of zelfs maar enkele uren duren.
Astronomen op deze wereld zouden dus de bittere koude van de nachtzijde moeten trotseren en goede volgkijkers moeten bouwen.
De planeet zou volgens berekeningen van Agol ongeveer drie miljard jaar bewoonbaar blijven. Het leven op aarde is veel sneller ontstaan, dus in principe zou een dergelijke planeet leven moeten kunnen ontwikkelen. Naarmate de witte dwerg afkoelt, zal de planeet langzamerhand bevriezen.
Agol denkt dat planeten rond een witte dwerg redelijk eenvoudig te vinden zijn, omdat witte dwergen zo groot zijn als een aardachtige planeet en dus een bedekking door een planeet de lichtintensiteit snel zal laten verminderen. Wel vereist het bestaan van een planeet zo dicht bij het hart van een voormalige ster (om een indruk te geven: als de aarde op die afstand van de zon zou staan, zou de zon een kwart van de hemel in beslag nemen) de migratie van een ver weg staande planeet die de rode-reus fase overleefd heeft.
Een uiterst zeldzame gebeurtenis, astrofysisch gesproken, maar niet onmogelijk. In ons eigen zonnestelsel verklaart het migreren van planeten volgens sommigen de merkwaardige rotatie van ijsreus Uranus.
Bron: Visionair
De rode-reusfase met daarna de grote explosie die de stermantel wegblaast, laat voorzover we weten weinig heel van planetenstelsels. Planeten dicht bij de ster worden door de rode reus opgeslokt of drooggekookt. Planeten die dit overleven, krijgen door de eindexplosie een stevige dreun. Kortom: niet bepaald een prettige omgeving voor leven.
Echter: zodra de witte dwerg zich eenmaal heeft gevormd,ontstaat een stabiele zone waarin leven zich kan ontwikkelen en die volgens berekeningen van astronoom Eric Agol van de universiteit van Washington,ongeveer drie miljard jaar in staat blijft om leven te onderhouden.
Het gaat om planeten die zeer dicht bij hun ster staan: 0,3 tot 1,5 miljoen kilometer, een honderdste AE (een AE is de afstand aarde-zon) of één tot vier keer de afstand aarde-maan.
Door de enorme getijdekrachten verliest een dergelijke planeet al snel zijn draaiing en kent hij een eeuwige dag, waarbij de zon altijd op dezelfde plaats van de hemel staat. De nachtzijde zal bedekt zijn met dikke lagen ijs. Een jaar zou een dag of zelfs maar enkele uren duren.
Astronomen op deze wereld zouden dus de bittere koude van de nachtzijde moeten trotseren en goede volgkijkers moeten bouwen.
De planeet zou volgens berekeningen van Agol ongeveer drie miljard jaar bewoonbaar blijven. Het leven op aarde is veel sneller ontstaan, dus in principe zou een dergelijke planeet leven moeten kunnen ontwikkelen. Naarmate de witte dwerg afkoelt, zal de planeet langzamerhand bevriezen.
Agol denkt dat planeten rond een witte dwerg redelijk eenvoudig te vinden zijn, omdat witte dwergen zo groot zijn als een aardachtige planeet en dus een bedekking door een planeet de lichtintensiteit snel zal laten verminderen. Wel vereist het bestaan van een planeet zo dicht bij het hart van een voormalige ster (om een indruk te geven: als de aarde op die afstand van de zon zou staan, zou de zon een kwart van de hemel in beslag nemen) de migratie van een ver weg staande planeet die de rode-reus fase overleefd heeft.
Een uiterst zeldzame gebeurtenis, astrofysisch gesproken, maar niet onmogelijk. In ons eigen zonnestelsel verklaart het migreren van planeten volgens sommigen de merkwaardige rotatie van ijsreus Uranus.
Bron: Visionair
17-03-2011
Het regent op Titan... methaan
Met de ruimtesonde Cassini zijn aanwijzingen gevonden dat er in de lente een regen van methaan valt op de duinen aan de evenaar van Titan (Science, 18 maart). Eerder was al gebleken dat er op de grote, ijskoude Saturnusmaan een weercyclus plaatsvindt die enigszins vergelijkbaar is met die op aarde. Anders dan op onze planeet gaat het echter niet om een waterkringloop, maar om een kringloop van methaan.
Hoewel er dichter bij de polen van Titan al methaanmeren waren ontdekt, leek het gebied rond de evenaar 'droog' te zijn. Weliswaar zijn daar rivierbeddingachtige structuren waargenomen, maar die werden beschouwd als overblijfselen uit een natter verleden.
Een internationaal team van wetenschappers heeft onlangs echter plotselinge afnamen geconstateerd in de oppervlaktehelderheid rond de evenaar van Titan. Deze verdonkeringen traden op na een periode dat er boven het gebied wolken waren verschenen. Volgens de onderzoekers kan dat allerlei oorzaken hebben, van gewone stormen tot vulkanisme. Maar het lijkt nog het meest waarschijnlijk dat het effect is veroorzaakt door een neerslag van vloeibare methaan.
Cassini observeert de Saturnusmaan al sinds 2004, maar heeft sindsdien nog maar een kwart Titanjaar meegemaakt - ruwweg de overgang van zomer naar lente op het zuidelijk halfrond. Atmosfeermodellen voorspellen voor die periode een grotere kans op neerslag. Het is dus denkbaar dat de droge rivierbeddingen in het gebied van veel recentere datum zijn dan gedacht.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Het regent op Titan... methaan
Met de ruimtesonde Cassini zijn aanwijzingen gevonden dat er in de lente een regen van methaan valt op de duinen aan de evenaar van Titan (Science, 18 maart). Eerder was al gebleken dat er op de grote, ijskoude Saturnusmaan een weercyclus plaatsvindt die enigszins vergelijkbaar is met die op aarde. Anders dan op onze planeet gaat het echter niet om een waterkringloop, maar om een kringloop van methaan.
Hoewel er dichter bij de polen van Titan al methaanmeren waren ontdekt, leek het gebied rond de evenaar 'droog' te zijn. Weliswaar zijn daar rivierbeddingachtige structuren waargenomen, maar die werden beschouwd als overblijfselen uit een natter verleden.
Een internationaal team van wetenschappers heeft onlangs echter plotselinge afnamen geconstateerd in de oppervlaktehelderheid rond de evenaar van Titan. Deze verdonkeringen traden op na een periode dat er boven het gebied wolken waren verschenen. Volgens de onderzoekers kan dat allerlei oorzaken hebben, van gewone stormen tot vulkanisme. Maar het lijkt nog het meest waarschijnlijk dat het effect is veroorzaakt door een neerslag van vloeibare methaan.
Cassini observeert de Saturnusmaan al sinds 2004, maar heeft sindsdien nog maar een kwart Titanjaar meegemaakt - ruwweg de overgang van zomer naar lente op het zuidelijk halfrond. Atmosfeermodellen voorspellen voor die periode een grotere kans op neerslag. Het is dus denkbaar dat de droge rivierbeddingen in het gebied van veel recentere datum zijn dan gedacht.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
yvwquote:
[..]
Thanks beste Googolplexian
PS.: Is er trouwens al eens een computer losgelaten op de kraters van de maan? En dan bedoel ik voornamelijk de volgorde. Het zou mogelijk moeten zijn om de volgorde van inslagen te achterhalen op een planetoïde zonder atmosfeer (kraters in / op / over oudere kraters). Duidelijk is dat echt grote inslagen in het verleden van ons zonnestelsel vaker voorkwamen (kleine kraters in grote kraters zijn meer aanwezig, logischerwijs, maar komen er nog grote kraters bij? En zo ja ... hoe vaak?).
Lijkt mij interessante data
Calm down, please!
Er worden wel inslagen gefilmt/gefotografeert.. Maar dat zijn dan inslagen van meteorietenquote:
[..]
yvw
PS.: Is er trouwens al eens een computer losgelaten op de kraters van de maan? En dan bedoel ik voornamelijk de volgorde. Het zou mogelijk moeten zijn om de volgorde van inslagen te achterhalen op een planetoïde zonder atmosfeer (kraters in / op / over oudere kraters). Duidelijk is dat echt grote inslagen in het verleden van ons zonnestelsel vaker voorkwamen (kleine kraters in grote kraters zijn meer aanwezig, logischerwijs, maar komen er nog grote kraters bij? En zo ja ... hoe vaak?).
Lijkt mij interessante data
quote:June 13, 2006:
A Meteoroid Hits the Moon
There's a new crater on the Moon. It's about 14 meters wide, 3 meters deep and precisely one month, eleven days old.
NASA astronomers watched it form: "On May 2, 2006, a meteoroid hit the Moon's Sea of Clouds (Mare Nubium) with 17 billion joules of kinetic energy—that's about the same as 4 tons of TNT," says Bill Cooke, the head of NASA's Meteoroid Environment Office in Huntsville, AL. "The impact created a bright fireball which we video-recorded using a 10-inch telescope."
Lunar impacts have been seen before--"stuff hits the Moon all the time," notes Cooke--but this is the best-ever recording of an explosion in progress:
A meteoroid hits the Moon, May 2, 2006;
video-recorded by MSFC engineers Heather McNamara and Danielle Moser.
The video plays in 7x slow motion; otherwise the explosion would be nearly invisible to the human eye. "The duration of the fireball was only four-tenths of a second," says Cooke. "A student member of our team, Nick Hollon of Villanova University, spotted the flash."
Taking into account the duration of the flash and its brightness (7th magnitude), Cooke was able to estimate the energy of impact, the dimensions of the crater, and the size and speed of the meteoroid. "It was a space rock about 10 inches (25 cm) wide traveling 85,000 mph (38 km/s)," he says.
If a rock like that hit Earth, it would never reach the ground. "Earth's atmosphere protects us," Cooke explains. "A 10-inch meteoroid would disintegrate in mid-air, making a spectacular fireball in the sky but no crater." The Moon is different. Having no atmosphere, it is totally exposed to meteoroids. Even small ones can cause spectacular explosions, spraying debris far and wide.
According to the Vision for Space Exploration, NASA is sending astronauts back to the Moon. Are these meteoroids going to cause a problem?
"That's what we're trying to find out," says Cooke. "No one knows exactly how many meteoroids hit the Moon every day. By monitoring the flashes, we can learn how often and how hard the Moon gets hit."
The work is underway. Using a computerized telescope built by Rob Suggs and Wesley Swift of the Marshall Space Flight Center, Cooke's group is monitoring the night side of the Moon "as often as ten times a month, whenever the lunar phase is between 15% and 50%."
Now that regular monitoring has begun, Cooke's group has already found a second impact, the May 2nd event, in only 20 hours of watching. This time, they believe, the impactor was a random meteoroid, "a sporadic," from no particular comet or asteroid.
"We've made a good beginning," says Cooke, but much work remains. He would like to observe all year long, watching the Moon as it passes in and out of known meteoroid streams. "This would establish a good statistical basis for planning [activities on the Moon]."
Is it safe to go moon walking during a meteor shower? How much shielding does a lunar habitat need? Does the Moon have its own meteor showers, unknown on Earth?
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Jaquote:
[..]
Er worden wel inslagen gefilmt/gefotografeert.. Maar dat zijn dan inslagen van meteorieten
[..]
maar waar ik nou geïntersseerd in ben is het volgende:Stel dat de maan ooit een totaal glad oppervlak had; een wit canvas zogezegd.
Door de kraters die nu op de maan zijn te analyseren zou het theoretisch mogelijk moeten zijn de volgorde van inslagen (vanaf moment 0 = glad oppervlak) te berekenen.
Zoals ik het zie komt daar waardevolle informatie uit over de hoeveelheid gesteente en de grootte ervan wat zich in ons zonnestelsel bevindt (er van uitgaande dat 'vroeger' meer inslagen plaatsvonden ... iets dat voor ons wel een gegeven is maar zonder data).
Wellicht kan men zelf gegevens vinden over het ontstaan van de maan (door terug te rekenen naar het witte canvas ... wat natuurlijk nooit uitkomt, dus kan men doorrekenen).
Calm down, please!
In het vroege heelal bestonden er volgens bepaalde theorieën geen sterren, maar enorme sterachtige objecten, quasi-sterren. Quasisterren wekken hun energie niet op door kernfusie, maar vermoedelijk door iets anders. Astrofysicus Warrick Ball van Cambridge bevestigde een eerdere berekening van collega Mitchell Begelman van de universiteit van Colorado in Boulder. Beide denken nu op grond van computerberekeningen dat de energiebron van quasisterren uit kleine zwarte gaten bestond, die in de loop van miljoenen jaren uitgroeiden tot monsters van duizenden zonsmassas.
Quasisterren: onmogelijk?
Quasisterren waren (als ze bestonden) enorme bolvormige objecten van duizenden zonsmassas. Eigenlijk kan dat niet. De grootste stabiele ster denkbaar is een Wolf-Rayet ster van ongeveer honderdtwintig zonsmassas aan gas. Het meeste gas wordt weggeblazen door de zeer hoge stralingsdruk. Het restant brandt in maar enkele miljoenen jaren op (een duizendste van de levensduur van de zon). Zwaardere sterren-in-wording overschrijden de Eddingtonlimiet en exploderen vrijwel meteen als een pair-instability supernova, omdat zware atoomkernen plotseling gaan fuseren, de extreem krachtige gammastraling in de kern die dan ontstaat wordt omgezet in paren elektronen en positronen: antimaterie. Als gevolg valt de stralingsdruk wegvalt en volgt er door de enorme zwaartekracht een catastrofale ineenstorting.
Metaalarm
De reden dat quasisterren toch konden bestaan, is dat in het vroege bestaan van het heelal maar vier chemische elementen voorkwamen: 75 massaprocent waterstof, de rest helium en minieme spoortjes lithium (vrijwel alle lithium hier op aarde, dus ook in de accu van laptops, is afkomstig van de Big Bang) en beryllium.
Met andere woorden: de eerste metaalarme (astronomen noemen alles zwaarder dan helium een metaal) populatie-III sterren bestonden vrijwel geheel uit waterstof en helium, waardoor ze veel groter konden worden dan tegenwoordige sterren zonder direct te exploderen: er was alleen de vloeiende curve van de waterstof- en heliumfusie waardoor in een heel groot gebied kernfusie plaatsvond en zich door de stralingsdruk geen zware exploderende kern kon vormen.
Volgens de quasister-theorie werd op een gegeven moment de kern van de samentrekkende gaswolk toch zo zwaar en dicht dat deze de Chandrasekharlimiet overschreed en zich een zwart gat vormde.
Zwart gat verhit ster
Zwarte gaten doen hun naam (voor zowel onze berekeningen uitwijzen) niet bepaald eer aan. Materie die in een zwart gat valt, wordt zeer heet en valt daarom uiteen in geladen deeltjes. Geladen deeltjes die rondtollen (in dit geval: om het zwarte gat) zenden straling uit : de reden dat objecten als Cygnus X-1, de meest waarschijnlijke kandidaat voor een zwart gat, enorm sterke röntgenbronnen zijn. Dit zwarte gat verhit met deze straling het gas in het centrum, waardoor dit uit gaat zetten. Volgens berekeningen van het team astronomen is het gevolg, dat de gasbol er van buiten uit zie als een uit de kluiten gewassen ster, zo groot dat ons complete zonnestelsel plus Kuipergordel er in zou passen, met een kleur van die van de zon van rond de duizend zonsmassas. Hoe groter het zwarte gat, hoe vraatzuchtiger en hoe meer energie er vrij komt. Op een gegeven moment wordt de omgeving rond het zwarte gat zo heet, dat de gasschil weg wordt geblazen en het zwarte gat zelf zichtbaar wordt. Volgens de berekening van de onderzoekers gebeurt dit na ongeveer een miljoen jaar.
Dwergstelsels
Met dit mechanisme denken ze te kunnen verklaren hoe de superzware zwarte gaten in het centrum van de eerste melkwegstelsels zich vormden. Deze trokken vervolgens de materie in de buurt aan en concentreerden deze tot de eerste melkwegstelsels. Deze oermelkwegstelsels waren overigens veel kleiner dan onze Melkweg: het ging hier om dwergstelsels zoals de Magelhaense Wolken en Omega Centauri die zich in de loop van miljarden jaren samenvoegden tot de imposante melkwegstelsels van nu. Ook de zwarte gaten slokten elkaar op tot de monsters van miljarden zonsmassas van nu.
bron: Visionair
Quasisterren: onmogelijk?
Quasisterren waren (als ze bestonden) enorme bolvormige objecten van duizenden zonsmassas. Eigenlijk kan dat niet. De grootste stabiele ster denkbaar is een Wolf-Rayet ster van ongeveer honderdtwintig zonsmassas aan gas. Het meeste gas wordt weggeblazen door de zeer hoge stralingsdruk. Het restant brandt in maar enkele miljoenen jaren op (een duizendste van de levensduur van de zon). Zwaardere sterren-in-wording overschrijden de Eddingtonlimiet en exploderen vrijwel meteen als een pair-instability supernova, omdat zware atoomkernen plotseling gaan fuseren, de extreem krachtige gammastraling in de kern die dan ontstaat wordt omgezet in paren elektronen en positronen: antimaterie. Als gevolg valt de stralingsdruk wegvalt en volgt er door de enorme zwaartekracht een catastrofale ineenstorting.
Metaalarm
De reden dat quasisterren toch konden bestaan, is dat in het vroege bestaan van het heelal maar vier chemische elementen voorkwamen: 75 massaprocent waterstof, de rest helium en minieme spoortjes lithium (vrijwel alle lithium hier op aarde, dus ook in de accu van laptops, is afkomstig van de Big Bang) en beryllium.
Met andere woorden: de eerste metaalarme (astronomen noemen alles zwaarder dan helium een metaal) populatie-III sterren bestonden vrijwel geheel uit waterstof en helium, waardoor ze veel groter konden worden dan tegenwoordige sterren zonder direct te exploderen: er was alleen de vloeiende curve van de waterstof- en heliumfusie waardoor in een heel groot gebied kernfusie plaatsvond en zich door de stralingsdruk geen zware exploderende kern kon vormen.
Volgens de quasister-theorie werd op een gegeven moment de kern van de samentrekkende gaswolk toch zo zwaar en dicht dat deze de Chandrasekharlimiet overschreed en zich een zwart gat vormde.
Zwart gat verhit ster
Zwarte gaten doen hun naam (voor zowel onze berekeningen uitwijzen) niet bepaald eer aan. Materie die in een zwart gat valt, wordt zeer heet en valt daarom uiteen in geladen deeltjes. Geladen deeltjes die rondtollen (in dit geval: om het zwarte gat) zenden straling uit : de reden dat objecten als Cygnus X-1, de meest waarschijnlijke kandidaat voor een zwart gat, enorm sterke röntgenbronnen zijn. Dit zwarte gat verhit met deze straling het gas in het centrum, waardoor dit uit gaat zetten. Volgens berekeningen van het team astronomen is het gevolg, dat de gasbol er van buiten uit zie als een uit de kluiten gewassen ster, zo groot dat ons complete zonnestelsel plus Kuipergordel er in zou passen, met een kleur van die van de zon van rond de duizend zonsmassas. Hoe groter het zwarte gat, hoe vraatzuchtiger en hoe meer energie er vrij komt. Op een gegeven moment wordt de omgeving rond het zwarte gat zo heet, dat de gasschil weg wordt geblazen en het zwarte gat zelf zichtbaar wordt. Volgens de berekening van de onderzoekers gebeurt dit na ongeveer een miljoen jaar.
Dwergstelsels
Met dit mechanisme denken ze te kunnen verklaren hoe de superzware zwarte gaten in het centrum van de eerste melkwegstelsels zich vormden. Deze trokken vervolgens de materie in de buurt aan en concentreerden deze tot de eerste melkwegstelsels. Deze oermelkwegstelsels waren overigens veel kleiner dan onze Melkweg: het ging hier om dwergstelsels zoals de Magelhaense Wolken en Omega Centauri die zich in de loop van miljarden jaren samenvoegden tot de imposante melkwegstelsels van nu. Ook de zwarte gaten slokten elkaar op tot de monsters van miljarden zonsmassas van nu.
bron: Visionair
Wederom dank voor de interessante videoquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-03-2011
Belgische astronomen raken met echo's tot in sterkern
© photo news
Een internationaal team van astronomen, onder wie Leuvense en Luikse onderzoekers, heeft met de Kepler ruimtetelescoop van de NASA golven ontdekt die tot in de kern van een ster reiken. "De blik in de binnenkant van rode reuzen toont exact aan wat er met onze zon zal gebeuren wanneer ze ouder wordt," aldus doctoraatsstudent Paul Beck in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
De bijzondere golven, stertrillingen, werden ontdekt in een rode reus. Dat zijn oude sterren in een leeftijdsstadium dat onze zon pas over zo'n vijf miljard jaar zal bereiken.
Honderdduizenden kilometers diep
"Het was reeds bekend dat er golven bestaan die doorheen sterren gaan, zoals geluidsgolven hier op Aarde, maar tot nu toe konden enkel golven in de buitenste lagen van een ster worden geobserveerd", aldus Paul Beck (Instituut voor Sterrenkunde). "Die golven gaan enkele honderdduizenden kilometers diep, tot ze op een bepaald moment teruggekaatst worden omdat de materie van de ster zo dicht wordt."
Ongewoon gedrag
Paul Beck zag samen met Tim Bedding van de University of Sydney en Marc-Antoine Dupret van de Luikse Universiteit als eerste dat sommige trillingen zich ongewoon gedroegen. "Toetsing van deze waarnemingen aan theoretische modellen deed ons beseffen dat we naar golven keken die de omstandigheden in het centrum van de ster voelen."
KASC
De drie maken deel uit van KASC, het Kepler Asteroseismic Science Consortium, dat met 440 sterrenkudigen gespecialiseerd is in het exploreren van de binnenkant van sterren. (belga/tma)
(HLN)
Belgische astronomen raken met echo's tot in sterkern
© photo news
Een internationaal team van astronomen, onder wie Leuvense en Luikse onderzoekers, heeft met de Kepler ruimtetelescoop van de NASA golven ontdekt die tot in de kern van een ster reiken. "De blik in de binnenkant van rode reuzen toont exact aan wat er met onze zon zal gebeuren wanneer ze ouder wordt," aldus doctoraatsstudent Paul Beck in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
De bijzondere golven, stertrillingen, werden ontdekt in een rode reus. Dat zijn oude sterren in een leeftijdsstadium dat onze zon pas over zo'n vijf miljard jaar zal bereiken.
Honderdduizenden kilometers diep
"Het was reeds bekend dat er golven bestaan die doorheen sterren gaan, zoals geluidsgolven hier op Aarde, maar tot nu toe konden enkel golven in de buitenste lagen van een ster worden geobserveerd", aldus Paul Beck (Instituut voor Sterrenkunde). "Die golven gaan enkele honderdduizenden kilometers diep, tot ze op een bepaald moment teruggekaatst worden omdat de materie van de ster zo dicht wordt."
Ongewoon gedrag
Paul Beck zag samen met Tim Bedding van de University of Sydney en Marc-Antoine Dupret van de Luikse Universiteit als eerste dat sommige trillingen zich ongewoon gedroegen. "Toetsing van deze waarnemingen aan theoretische modellen deed ons beseffen dat we naar golven keken die de omstandigheden in het centrum van de ster voelen."
KASC
De drie maken deel uit van KASC, het Kepler Asteroseismic Science Consortium, dat met 440 sterrenkudigen gespecialiseerd is in het exploreren van de binnenkant van sterren. (belga/tma)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-03-2011
Koudste ster ooit gevonden
Ter vergelijking. Geheel links boven: de zon, midden: een bruine dwerg, rechts: de aarde.
Een internationale groep astronomen heeft de koudste ster ooit gevonden. De temperatuur op CFBDSIR J1458+1013B is ongeveer 97 graden Celsius, iets kouder dan kokend water. Dat hebben twee sterrenwachten in Hawaï bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt binnenkort in het wetenschappelijke tijdschrift Astrophysical Journal.
Sterren zijn normaal veel warmer. Zo is de temperatuur op onze zon ongeveer 6000 graden Celsius. De heetste ster in het heelal is ongeveer 40.000 graden. CFBDSIR J1458+1013B blijft echter koud omdat het een zogeheten bruine dwerg is. Bij zulke 'mislukte sterren' is er geen chemische reactie in de kern. Daardoor stralen bruine dwergen nauwelijks warmte en licht uit, zoals onze zon. Dat maakt het ook uitermate moeilijk om bruine dwergen te zien.
CFBDSIR J1458+1013B staat op ongeveer 75 lichtjaar (709 biljoen kilometer) van de aarde. (anp/adb)
(HLN)
Koudste ster ooit gevonden
Ter vergelijking. Geheel links boven: de zon, midden: een bruine dwerg, rechts: de aarde.
Een internationale groep astronomen heeft de koudste ster ooit gevonden. De temperatuur op CFBDSIR J1458+1013B is ongeveer 97 graden Celsius, iets kouder dan kokend water. Dat hebben twee sterrenwachten in Hawaï bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt binnenkort in het wetenschappelijke tijdschrift Astrophysical Journal.
Sterren zijn normaal veel warmer. Zo is de temperatuur op onze zon ongeveer 6000 graden Celsius. De heetste ster in het heelal is ongeveer 40.000 graden. CFBDSIR J1458+1013B blijft echter koud omdat het een zogeheten bruine dwerg is. Bij zulke 'mislukte sterren' is er geen chemische reactie in de kern. Daardoor stralen bruine dwergen nauwelijks warmte en licht uit, zoals onze zon. Dat maakt het ook uitermate moeilijk om bruine dwergen te zien.
CFBDSIR J1458+1013B staat op ongeveer 75 lichtjaar (709 biljoen kilometer) van de aarde. (anp/adb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-03-2011
Doek valt voor kometensonde Stardust
Afgelopen donderdag heeft de Amerikaanse ruimtesonde Stardust, van een afstand van 312 miljoen kilometer, zijn laatste signalen naar de aarde gezonden. Kort daarvoor was voor het laatst de raketmotor van de ruimtesonde gestart, om precies te kunnen vaststellen hoeveel brandstof er nog in de tank zat na zijn ontmoeting met komeet Tempel 1, in februari van dit jaar.
De vluchtleiding heeft precies gevolgd hoeveel brandstof er bij deze manoeuvre werd verbruikt, en deze meetwaarden vergeleken met het verwachte verbruik. De resultaten van dit afsluitende onderzoekje kunnen worden gebruikt om betere schattingen te kunnen maken van de brandstofbehoefte van toekomstige ruimtevluchten.
Stardust heeft een lange, succesvolle missie achter de rug. Na zijn lancering op 7 februari 1999 heeft hij de planetoïde Annefrank gefotografeerd, deeltjes opgevangen in de omgeving van komeet Wild 2, deze deeltjes in een capsule op aarde afgeleverd en ten slotte nog een scheervlucht gemaakt langs komeet Tempel 1. Alles bij elkaar heeft hij daarbij een afstand van bijna zes miljard kilometer afgelegd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Doek valt voor kometensonde Stardust
Afgelopen donderdag heeft de Amerikaanse ruimtesonde Stardust, van een afstand van 312 miljoen kilometer, zijn laatste signalen naar de aarde gezonden. Kort daarvoor was voor het laatst de raketmotor van de ruimtesonde gestart, om precies te kunnen vaststellen hoeveel brandstof er nog in de tank zat na zijn ontmoeting met komeet Tempel 1, in februari van dit jaar.
De vluchtleiding heeft precies gevolgd hoeveel brandstof er bij deze manoeuvre werd verbruikt, en deze meetwaarden vergeleken met het verwachte verbruik. De resultaten van dit afsluitende onderzoekje kunnen worden gebruikt om betere schattingen te kunnen maken van de brandstofbehoefte van toekomstige ruimtevluchten.
Stardust heeft een lange, succesvolle missie achter de rug. Na zijn lancering op 7 februari 1999 heeft hij de planetoïde Annefrank gefotografeerd, deeltjes opgevangen in de omgeving van komeet Wild 2, deze deeltjes in een capsule op aarde afgeleverd en ten slotte nog een scheervlucht gemaakt langs komeet Tempel 1. Alles bij elkaar heeft hij daarbij een afstand van bijna zes miljard kilometer afgelegd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-03-2011
Ontplofte sterren zijn krachtige deeltjesversnellers
In het restant van een meer dan vier eeuwen geleden ontplofte ster is een patroon van 'röntgenstrepen' ontdekt. Dat patroon vormt het eerste directe bewijs dat een kosmisch verschijnsel deeltjes kan versnellen tot energieën vele malen groter zijn dan die in de krachtigste deeltjesversneller op aarde.
Het bestaan van het röntgenpatroon is aan het licht gekomen na langdurig onderzoek van het restant van de supernova van 1572 met de Chandra-röntgensatelliet. Bij een supernova-explosie ontstaan zeer sterke magnetische velden, waarvan de veldlijnen onderling verstrikt kunnen raken. Vermoed wordt dat de door Chandra ontdekte röntgenstrepen gebieden zijn waar de magnetische velden nog meer verstrengeld zijn dan elders.
Onduidelijk is echter nog waarom dat zo'n regelmatig patroon oplevert.Maar ongeacht de precieze oorzaak, kan de afstand tussen de röntgenstrepen worden gebruikt om de energieën te schatten van de deeltjes die door de magnetische velden worden versneld, en daardoor röntgenstraling gaan uitzenden. Uit de schatting bleekt dat de deeltjes energieën krijgen die honderd keer groter zijn dan de energieën die met de Large Hadron Collider, de krachtigste deeltjesversneller op aarde, worden bereikt.
Dit resultaat kan voor een deel verklaren waar de meest energierijke deeltjes van de kosmische straling vandaan komen, waar de aarde voortdurend mee wordt gebombardeerd. Dat supernova-explosies een belangrijke leverancier zijn van deze deeltjes werd al langer vermoed, maar een direct bewijs ontbrak tot nog toe.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ontplofte sterren zijn krachtige deeltjesversnellers
In het restant van een meer dan vier eeuwen geleden ontplofte ster is een patroon van 'röntgenstrepen' ontdekt. Dat patroon vormt het eerste directe bewijs dat een kosmisch verschijnsel deeltjes kan versnellen tot energieën vele malen groter zijn dan die in de krachtigste deeltjesversneller op aarde.
Het bestaan van het röntgenpatroon is aan het licht gekomen na langdurig onderzoek van het restant van de supernova van 1572 met de Chandra-röntgensatelliet. Bij een supernova-explosie ontstaan zeer sterke magnetische velden, waarvan de veldlijnen onderling verstrikt kunnen raken. Vermoed wordt dat de door Chandra ontdekte röntgenstrepen gebieden zijn waar de magnetische velden nog meer verstrengeld zijn dan elders.
Onduidelijk is echter nog waarom dat zo'n regelmatig patroon oplevert.Maar ongeacht de precieze oorzaak, kan de afstand tussen de röntgenstrepen worden gebruikt om de energieën te schatten van de deeltjes die door de magnetische velden worden versneld, en daardoor röntgenstraling gaan uitzenden. Uit de schatting bleekt dat de deeltjes energieën krijgen die honderd keer groter zijn dan de energieën die met de Large Hadron Collider, de krachtigste deeltjesversneller op aarde, worden bereikt.
Dit resultaat kan voor een deel verklaren waar de meest energierijke deeltjes van de kosmische straling vandaan komen, waar de aarde voortdurend mee wordt gebombardeerd. Dat supernova-explosies een belangrijke leverancier zijn van deze deeltjes werd al langer vermoed, maar een direct bewijs ontbrak tot nog toe.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-03-2011
NASA-sonde stuurt eerste foto's Mercurius door
De onbemande sonde Messenger heeft de eerste foto's van de planeet Mercurius doorgestuurd. Het tuig kon kiekjes maken van een deel van de planeet dat nog niet eerder door een ruimtetuig werd waargenomen. Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA meegedeeld.
Messenger kwam op 17 maart in een baan rond Mercurius terecht. Dat is de planeet die met een afstand van 46 miljoen kilometer het dichtst tot de zon staat in ons stelsel. "De eerste beelden en de eerste metingen door de andere instrumenten vormen slechts de eerste druppel van de stroom aan nieuwe informatie die we het komende jaar kunnen verwachten", luidt het bij NASA.
De 446 miljoen dollar (316 miljoen euro) dure sonde zal Mercurius een jaar lang bestuderen. (belga/vsv)
(HLN)
NASA-sonde stuurt eerste foto's Mercurius door
De onbemande sonde Messenger heeft de eerste foto's van de planeet Mercurius doorgestuurd. Het tuig kon kiekjes maken van een deel van de planeet dat nog niet eerder door een ruimtetuig werd waargenomen. Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA meegedeeld.
Messenger kwam op 17 maart in een baan rond Mercurius terecht. Dat is de planeet die met een afstand van 46 miljoen kilometer het dichtst tot de zon staat in ons stelsel. "De eerste beelden en de eerste metingen door de andere instrumenten vormen slechts de eerste druppel van de stroom aan nieuwe informatie die we het komende jaar kunnen verwachten", luidt het bij NASA.
De 446 miljoen dollar (316 miljoen euro) dure sonde zal Mercurius een jaar lang bestuderen. (belga/vsv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-03-2011
Bizar astronomisch object verklaard
Vier Nederlandse astronomen hebben een verklaring gevonden voor een bizar astronomisch object, met de naam J1903+0327. Het gaat om een zogeheten millisecondepulsar (een kleine, compacte, extreem snel rondtollende ster), waar een gewone, zonachtige ster in een wijde, langgerekte baan omheen draait.
Algemeen wordt aangenomen dat millisecondepulsars tot hun hoge rotatiesnelheden (meer dan honderd keer per seconde) door materieoverdracht van een begeleider, maar zo'n begeleider moet dan juist in een zeer kleine baan rond de pulsar draaien.
Modelberekeningen van Ed van den Heuvel, Simon Portegies Zwart, Joeri van Leeuwen en Gijs Nelemans bieden nu een mogelijke verklaring voor het merkwaardige duo.
Volgens de vier astronomen, die hun resultaten beschrijven in Astrophysical Journal , bestond het systeem oorspronkelijk uit drie sterren. De pulsar werd inderdaad opgezwiept door materieoverdracht van een begeleider in een kleine baan, en de zonachtige ster draaide op grote afstand rond dat duo heen. Door de materieoverdracht raakte het stelsel echter instabiel, en werd de 'leeglopende' ster de ruimte in geslingerd.
(allesoversterrenkunde)
Bizar astronomisch object verklaard
Vier Nederlandse astronomen hebben een verklaring gevonden voor een bizar astronomisch object, met de naam J1903+0327. Het gaat om een zogeheten millisecondepulsar (een kleine, compacte, extreem snel rondtollende ster), waar een gewone, zonachtige ster in een wijde, langgerekte baan omheen draait.
Algemeen wordt aangenomen dat millisecondepulsars tot hun hoge rotatiesnelheden (meer dan honderd keer per seconde) door materieoverdracht van een begeleider, maar zo'n begeleider moet dan juist in een zeer kleine baan rond de pulsar draaien.
Modelberekeningen van Ed van den Heuvel, Simon Portegies Zwart, Joeri van Leeuwen en Gijs Nelemans bieden nu een mogelijke verklaring voor het merkwaardige duo.
Volgens de vier astronomen, die hun resultaten beschrijven in Astrophysical Journal , bestond het systeem oorspronkelijk uit drie sterren. De pulsar werd inderdaad opgezwiept door materieoverdracht van een begeleider in een kleine baan, en de zonachtige ster draaide op grote afstand rond dat duo heen. Door de materieoverdracht raakte het stelsel echter instabiel, en werd de 'leeglopende' ster de ruimte in geslingerd.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
spectaculaire info!, mooi plaatje trouwens, het lijkt wel een luchtballon aan een touwquote:
28-03-2011
Bizar astronomisch object verklaard
[ afbeelding ]
Vier Nederlandse astronomen hebben een verklaring gevonden voor een bizar astronomisch object, met de naam J1903+0327. Het gaat om een zogeheten millisecondepulsar (een kleine, compacte, extreem snel rondtollende ster), waar een gewone, zonachtige ster in een wijde, langgerekte baan omheen draait.
Algemeen wordt aangenomen dat millisecondepulsars tot hun hoge rotatiesnelheden (meer dan honderd keer per seconde) door materieoverdracht van een begeleider, maar zo'n begeleider moet dan juist in een zeer kleine baan rond de pulsar draaien.
Modelberekeningen van Ed van den Heuvel, Simon Portegies Zwart, Joeri van Leeuwen en Gijs Nelemans bieden nu een mogelijke verklaring voor het merkwaardige duo.
Volgens de vier astronomen, die hun resultaten beschrijven in Astrophysical Journal , bestond het systeem oorspronkelijk uit drie sterren. De pulsar werd inderdaad opgezwiept door materieoverdracht van een begeleider in een kleine baan, en de zonachtige ster draaide op grote afstand rond dat duo heen. Door de materieoverdracht raakte het stelsel echter instabiel, en werd de 'leeglopende' ster de ruimte in geslingerd.
(allesoversterrenkunde)
Effe ontspannen:
[ Bericht 0% gewijzigd door Googolplexian op 31-03-2011 14:07:23 ]
[ Bericht 0% gewijzigd door Googolplexian op 31-03-2011 14:07:23 ]
Calm down, please!
30-03-2011
Eerste gesteenten in zonnestelsel waren zo fragiel als suikerspin
AMSTERDAM - De eerste gesteenten die in ons zonnestelsel werden gevormd, leken meer op suikerspin dan op de harde gesteenten van nu. Dat schrijven Britse onderzoekers in het tijdschrift Nature Geoscience (27 maart).
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
De eerste gesteenten ontstonden door condensatie van vaste stoffen in de wolk van restmaterie rond de pasgeboren zon.
De oudste overblijfselen die we daarvan hebben zijn koolstofrijke meteorieten, die doorgaans koolstof-chondrieten worden genoemd. Deze meteorieten bevatten zogeheten chondrulen: harde kerntjes van ongeveer een millimeter groot, waarop zich miljarden jaren geleden microscopisch kleine stofdeeltjes begonnen af te zetten.
Uit een zeer nauwkeurige analyse van zo'n chondrule konden de wetenschappers een reconstructie maken van de oriëntaties en posities van de minuscule deeltjes die zich eraan hebben gehecht.
Schokken
Daarbij ontdekten zij dat deze stofdeeltjes een gelijkmatig patroon vormen, dat waarschijnlijk het gevolg is van de schokgolven die in de turbulente wolk oermaterie optraden. Ook bleek dat het gesteente oorspronkelijk heel fragiel moet zijn geweest. Hun stevigheid verkregen de eerste steentjes pas na vele schokken te hebben ondergaan.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
(allesoversterrenkunde)
Eerste gesteenten in zonnestelsel waren zo fragiel als suikerspin
AMSTERDAM - De eerste gesteenten die in ons zonnestelsel werden gevormd, leken meer op suikerspin dan op de harde gesteenten van nu. Dat schrijven Britse onderzoekers in het tijdschrift Nature Geoscience (27 maart).
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
De eerste gesteenten ontstonden door condensatie van vaste stoffen in de wolk van restmaterie rond de pasgeboren zon.
De oudste overblijfselen die we daarvan hebben zijn koolstofrijke meteorieten, die doorgaans koolstof-chondrieten worden genoemd. Deze meteorieten bevatten zogeheten chondrulen: harde kerntjes van ongeveer een millimeter groot, waarop zich miljarden jaren geleden microscopisch kleine stofdeeltjes begonnen af te zetten.
Uit een zeer nauwkeurige analyse van zo'n chondrule konden de wetenschappers een reconstructie maken van de oriëntaties en posities van de minuscule deeltjes die zich eraan hebben gehecht.
Schokken
Daarbij ontdekten zij dat deze stofdeeltjes een gelijkmatig patroon vormen, dat waarschijnlijk het gevolg is van de schokgolven die in de turbulente wolk oermaterie optraden. Ook bleek dat het gesteente oorspronkelijk heel fragiel moet zijn geweest. Hun stevigheid verkregen de eerste steentjes pas na vele schokken te hebben ondergaan.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-03-2011
Zwaartekrachtsveld aarde in kaart gebracht
Na meer dan twaalf maanden meten heeft de Europese GOCE-satelliet genoeg gegevens verzameld om het zwaartekrachtsveld van de aarde nauwkeuriger dan ooit in kaart te brengen. Het resultaat, een driedimensionaal model dat een geoïde wordt genoemd, werd donderdag in München gepresenteerd.
De geoïde is het oppervlak van een denkbeeldige, wereldomvattende oceaan waarin geen getijden en stromingen optreden. De vorm ervan wordt uitsluitend bepaald door het feit dat de aantrekkingskracht aan het oppervlak van onze planeet niet overal even groot is. Het model wordt onder meer gebruikt om oceaanstromingen en veranderingen van de zeespiegel te leren begrijpen.
De GOCE-gegevens geven ook meer inzicht in het ontstaan van grote aardbevingen. Deze worden immers veroorzaakt door plotselinge bewegingen van de tektonische platen van onze planeet, die niet rechtstreeks waarneembaar zijn. Die bewegingen leiden echter ook tot veranderingen in de zwaartekrachtsaantrekking ter plaatse.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zwaartekrachtsveld aarde in kaart gebracht
Na meer dan twaalf maanden meten heeft de Europese GOCE-satelliet genoeg gegevens verzameld om het zwaartekrachtsveld van de aarde nauwkeuriger dan ooit in kaart te brengen. Het resultaat, een driedimensionaal model dat een geoïde wordt genoemd, werd donderdag in München gepresenteerd.
De geoïde is het oppervlak van een denkbeeldige, wereldomvattende oceaan waarin geen getijden en stromingen optreden. De vorm ervan wordt uitsluitend bepaald door het feit dat de aantrekkingskracht aan het oppervlak van onze planeet niet overal even groot is. Het model wordt onder meer gebruikt om oceaanstromingen en veranderingen van de zeespiegel te leren begrijpen.
De GOCE-gegevens geven ook meer inzicht in het ontstaan van grote aardbevingen. Deze worden immers veroorzaakt door plotselinge bewegingen van de tektonische platen van onze planeet, die niet rechtstreeks waarneembaar zijn. Die bewegingen leiden echter ook tot veranderingen in de zwaartekrachtsaantrekking ter plaatse.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
misschien doordat de zwaartekracht niet overal gelijk is heeft men gemeten dat in de oceanen 'heuvels en gaten' zitten, in de indische oceaan schijnt in een gebied de waterspiegel veel lager te zijn dan elders en bij IJsland schijnt juist een verhoging te zijn t.o.v. de oceanen als geheel (gemeten door satelieten)quote:
31-03-2011
Zwaartekrachtsveld aarde in kaart gebracht
[ afbeelding ]
Na meer dan twaalf maanden meten heeft de Europese GOCE-satelliet genoeg gegevens verzameld om het zwaartekrachtsveld van de aarde nauwkeuriger dan ooit in kaart te brengen. Het resultaat, een driedimensionaal model dat een geoïde wordt genoemd, werd donderdag in München gepresenteerd.
De geoïde is het oppervlak van een denkbeeldige, wereldomvattende oceaan waarin geen getijden en stromingen optreden. De vorm ervan wordt uitsluitend bepaald door het feit dat de aantrekkingskracht aan het oppervlak van onze planeet niet overal even groot is. Het model wordt onder meer gebruikt om oceaanstromingen en veranderingen van de zeespiegel te leren begrijpen.
De GOCE-gegevens geven ook meer inzicht in het ontstaan van grote aardbevingen. Deze worden immers veroorzaakt door plotselinge bewegingen van de tektonische platen van onze planeet, die niet rechtstreeks waarneembaar zijn. Die bewegingen leiden echter ook tot veranderingen in de zwaartekrachtsaantrekking ter plaatse.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
31-03-2011
Ook Saturnus is door een komeet getroffen
De rimpelingen die worden waargenomen in de ringenstelsels van de planeten Saturnus en Jupiter kunnen worden teruggevoerd op botsingen met komeetfragmenten die meer dan tien jaar geleden hebben plaatsgevonden. Tot die conclusie komen wetenschappers die gegevens van drie ruimtesondes hebben doorgespit (Science, 1 april).
In het geval van Jupiter zijn de rimpelingen veroorzaakt door de komeet Shoemaker-Levy 9, waarvan de brokstukken zich in juli 1994 een weg baanden door de ijle ring van de planeet. De rimpelingen in de ringen van Saturnus worden aan een soortgelijke botsing toegeschreven, die in de tweede helft van 1983 moet hebben plaatsgevonden. De gebeurtenissen bij Jupiter zijn destijds uitgebreid waargenomen, maar van die bij Saturnus bestaan geen waarnemingen.
Bij beide planeten is een spiraalvormig patroon in de ring waargenomen dat zich in de loop van de tijd steeds strakker opwindt. Door de beschikbare beelden achteruit af te spelen, konden de onderzoekers vaststellen wanneer de verstoring van het ringmateriaal, dat uit ontelbare kleine brokstukjes bestaat, moet hebben plaatsgevonden. Bij Jupiter rolde daar de periode juni-september 1994 uit, wat een verband met de doortocht van komeet Shoemaker-Levy 9 zeer waarschijnlijk maakt.
Uit de reconstructie van de gebeurtenissen die zich in 1983 in het ringenstelsel van Saturnus afspeelden, blijkt dat ook daarbij een forse komeet in het spel moet zijn geweest. Bij de botsing moet een bijna 20 duizend kilometer groot gebied, op de grens van de D- en C-ring van de planeet, verstoord zijn geraakt. Helaas waren er op dat moment geen ruimtesondes in de buurt van Saturnus en bevond de planeet zich vanaf de aarde gezien net achter de zon.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ook Saturnus is door een komeet getroffen
De rimpelingen die worden waargenomen in de ringenstelsels van de planeten Saturnus en Jupiter kunnen worden teruggevoerd op botsingen met komeetfragmenten die meer dan tien jaar geleden hebben plaatsgevonden. Tot die conclusie komen wetenschappers die gegevens van drie ruimtesondes hebben doorgespit (Science, 1 april).
In het geval van Jupiter zijn de rimpelingen veroorzaakt door de komeet Shoemaker-Levy 9, waarvan de brokstukken zich in juli 1994 een weg baanden door de ijle ring van de planeet. De rimpelingen in de ringen van Saturnus worden aan een soortgelijke botsing toegeschreven, die in de tweede helft van 1983 moet hebben plaatsgevonden. De gebeurtenissen bij Jupiter zijn destijds uitgebreid waargenomen, maar van die bij Saturnus bestaan geen waarnemingen.
Bij beide planeten is een spiraalvormig patroon in de ring waargenomen dat zich in de loop van de tijd steeds strakker opwindt. Door de beschikbare beelden achteruit af te spelen, konden de onderzoekers vaststellen wanneer de verstoring van het ringmateriaal, dat uit ontelbare kleine brokstukjes bestaat, moet hebben plaatsgevonden. Bij Jupiter rolde daar de periode juni-september 1994 uit, wat een verband met de doortocht van komeet Shoemaker-Levy 9 zeer waarschijnlijk maakt.
Uit de reconstructie van de gebeurtenissen die zich in 1983 in het ringenstelsel van Saturnus afspeelden, blijkt dat ook daarbij een forse komeet in het spel moet zijn geweest. Bij de botsing moet een bijna 20 duizend kilometer groot gebied, op de grens van de D- en C-ring van de planeet, verstoord zijn geraakt. Helaas waren er op dat moment geen ruimtesondes in de buurt van Saturnus en bevond de planeet zich vanaf de aarde gezien net achter de zon.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-04-2011
Mini-meteorieten maakten de aarde en Mars kouder
De planeten aarde en Mars zijn vier miljard jaar geleden sterk afgekoeld doordat ze met een regen van meteorieten ter grootte van suikerkorrels werden bestookt. Dat schrijven Britse wetenschappers in het vakblad Geochimica et Cosmochimica Acta (1 april).
De wetenschappers onderzochten de gevolgen van het zogeheten late, zware bombardement - de periode kort na het ontstaan van het zonnestelsel waarin de pas gevormde planeten nog het doelwit waren van ruimtestenen van de meest uiteenlopende afmetingen. Doorgaans gaat de aandacht daarbij uit naar de grootste exemplaren, die bijvoorbeeld op onze maan grote kraters sloegen. Maar ook de allerkleinste overblijfselen van het materiaal waaruit de planeten ontstonden hadden grote gevolgen.
Bij hun tocht door de atmosferen van de aarde en Mars gaven de micrometeorieten onder meer zwaveldioxide af, wat catastrofale gevolgen had voor het toenmalige klimaat. Zwaveldioxide in de lucht vormt namelijk zogeheten aerosolen - vaste en vloeibare deeltjes die in de lucht blijven zweven en het zonlicht weerkaatsen. De onderzoekers hebben berekend dat de regen van micrometeorieten op aarde tot de productie van 20 miljoen ton zwaveldioxide per jaar leidde.
De aarde en Mars zouden hierdoor zo sterk zijn afgekoeld, dat het ontstaan van leven lange tijd werd bemoeilijkt. Op aarde moet miljoenen jaren een poolklimaat hebben geheerst, en Mars is feitelijk nooit meer van de regen van micrometeorieten hersteld.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Mini-meteorieten maakten de aarde en Mars kouder
De planeten aarde en Mars zijn vier miljard jaar geleden sterk afgekoeld doordat ze met een regen van meteorieten ter grootte van suikerkorrels werden bestookt. Dat schrijven Britse wetenschappers in het vakblad Geochimica et Cosmochimica Acta (1 april).
De wetenschappers onderzochten de gevolgen van het zogeheten late, zware bombardement - de periode kort na het ontstaan van het zonnestelsel waarin de pas gevormde planeten nog het doelwit waren van ruimtestenen van de meest uiteenlopende afmetingen. Doorgaans gaat de aandacht daarbij uit naar de grootste exemplaren, die bijvoorbeeld op onze maan grote kraters sloegen. Maar ook de allerkleinste overblijfselen van het materiaal waaruit de planeten ontstonden hadden grote gevolgen.
Bij hun tocht door de atmosferen van de aarde en Mars gaven de micrometeorieten onder meer zwaveldioxide af, wat catastrofale gevolgen had voor het toenmalige klimaat. Zwaveldioxide in de lucht vormt namelijk zogeheten aerosolen - vaste en vloeibare deeltjes die in de lucht blijven zweven en het zonlicht weerkaatsen. De onderzoekers hebben berekend dat de regen van micrometeorieten op aarde tot de productie van 20 miljoen ton zwaveldioxide per jaar leidde.
De aarde en Mars zouden hierdoor zo sterk zijn afgekoeld, dat het ontstaan van leven lange tijd werd bemoeilijkt. Op aarde moet miljoenen jaren een poolklimaat hebben geheerst, en Mars is feitelijk nooit meer van de regen van micrometeorieten hersteld.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2011
Nieuw mineraal ontdekt in miljarden oude meteoriet
De meteoriet werd gevonden op Antarctica. © ap
Een internationale groep wetenschappers heeft een nieuw mineraal ontdekt, wassoniet. De stof werd aangetroffen in een miljarden jaren oude meteoriet, die ooit neerkwam op de Zuidpool. Dat meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
(foto NASA)
Het mineraal is maar een honderdste van een mensenhaar breed. "Wassoniet wordt gevormd door slechts twee elementen, zwavel en titanium, maar het heeft een unieke kristalstructuur, die nog niet eerder is waargenomen", zegt NASA-hoofdonderzoeker Keiko Nakamura-Messenger.
De meteoriet waarin wassoniet is gevonden, is afkomstig uit een gebied in ons zonnestelsel tussen de planeten Mars en Jupiter. De meteoriet en de mineralen daarin, zoals wassoniet, zijn waarschijnlijk gevormd bij het ontstaan van het heelal, miljarden jaren geleden. (anp/sam)
(HLN)
Nieuw mineraal ontdekt in miljarden oude meteoriet
De meteoriet werd gevonden op Antarctica. © ap
Een internationale groep wetenschappers heeft een nieuw mineraal ontdekt, wassoniet. De stof werd aangetroffen in een miljarden jaren oude meteoriet, die ooit neerkwam op de Zuidpool. Dat meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
(foto NASA)
Het mineraal is maar een honderdste van een mensenhaar breed. "Wassoniet wordt gevormd door slechts twee elementen, zwavel en titanium, maar het heeft een unieke kristalstructuur, die nog niet eerder is waargenomen", zegt NASA-hoofdonderzoeker Keiko Nakamura-Messenger.
De meteoriet waarin wassoniet is gevonden, is afkomstig uit een gebied in ons zonnestelsel tussen de planeten Mars en Jupiter. De meteoriet en de mineralen daarin, zoals wassoniet, zijn waarschijnlijk gevormd bij het ontstaan van het heelal, miljarden jaren geleden. (anp/sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dat verschil in zwaartekracht wordt veroorzaakt door die heuvels en gaten, dus je kunt in principe door het verschil in zwaartekracht afleiden waar heuvels en waar gaten zijn.quote:
[..]
misschien doordat de zwaartekracht niet overal gelijk is heeft men gemeten dat in de oceanen 'heuvels en gaten' zitten, in de indische oceaan schijnt in een gebied de waterspiegel veel lager te zijn dan elders en bij IJsland schijnt juist een verhoging te zijn t.o.v. de oceanen als geheel (gemeten door satelieten)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2011
Twee unieke sterren zullen ooit reïncarneren
Amerikaanse astronomen hebben twee unieke sterren ontdekt. De twee hemellichamen zijn al overleden, maar staan zo dicht bij elkaar dat ze ooit zullen samenkomen en worden herboren als één nieuwe ster. Die reïncarnatie was nog nooit eerder ontdekt, heeft de universiteit Harvard vandaag bekendgemaakt.
De vondst verschijnt binnenkort in het wetenschapsblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Beide ontdekte sterren hebben het materiaal in hun kern al opgebrand.
Zulke gestorven sterren worden witte dwergen genoemd. Over ongeveer 37 miljoen jaar, voor ruimtebegrippen vrij snel, zal het duo fuseren. Daardoor zullen de reacties in de kern weer op gang komen en zal de nieuwgeboren ster als vanouds gaan schijnen, aldus de astronomen.
Het sterrenduo wordt SDSS J010657.39-100003.3 genoemd. Het koppel staat op een afstand van ongeveer 7800 lichtjaren in het sterrenbeeld Walvis.
De afstand tussen de twee dode sterren is slechts 225.000 kilometer. Dat is minder dan de afstand van de aarde tot de maan. De twee draaien om elkaar heen met een snelheid van 1,6 miljoen kilometer per uur. Een omloop duurt daardoor maar 39 minuten. (anp/adha)
(HLN)
Twee unieke sterren zullen ooit reïncarneren
Amerikaanse astronomen hebben twee unieke sterren ontdekt. De twee hemellichamen zijn al overleden, maar staan zo dicht bij elkaar dat ze ooit zullen samenkomen en worden herboren als één nieuwe ster. Die reïncarnatie was nog nooit eerder ontdekt, heeft de universiteit Harvard vandaag bekendgemaakt.
De vondst verschijnt binnenkort in het wetenschapsblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Beide ontdekte sterren hebben het materiaal in hun kern al opgebrand.
Zulke gestorven sterren worden witte dwergen genoemd. Over ongeveer 37 miljoen jaar, voor ruimtebegrippen vrij snel, zal het duo fuseren. Daardoor zullen de reacties in de kern weer op gang komen en zal de nieuwgeboren ster als vanouds gaan schijnen, aldus de astronomen.
Het sterrenduo wordt SDSS J010657.39-100003.3 genoemd. Het koppel staat op een afstand van ongeveer 7800 lichtjaren in het sterrenbeeld Walvis.
De afstand tussen de twee dode sterren is slechts 225.000 kilometer. Dat is minder dan de afstand van de aarde tot de maan. De twee draaien om elkaar heen met een snelheid van 1,6 miljoen kilometer per uur. Een omloop duurt daardoor maar 39 minuten. (anp/adha)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-04-2011
Mysterieuze kracht op ruimtesondes lijkt verklaarbaar
AMSTERDAM - Er lijkt een verklaring te zijn gevonden voor de mysterieuze 'kracht' die de verre Pioneer-ruimtesondes afremt - de zogeheten Pioneer-anomalie.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Een nieuwe analyse wijst erop dat de afremming wordt veroorzaakt door de ongelijkmatige warmte-uitstraling van de beide sondes.
De ruimtesondes Pioneer 10 en 11 werden bijna veertig jaar geleden gelanceerd, scheerden respectievelijk langs de planeten Jupiter en Saturnus en zijn bezig ons zonnestelsel te verlaten.
Omdat ze geen raketaandrijving hebben, verliezen de Pioneers geleidelijk snelheid door de zwaartekrachtsaantrekking van de zon.
Afgeremd
Maar uit metingen blijk dat ze iets sterker worden afgeremd dan verwacht. Om die kleine afwijking te verklaren, hebben wetenschappers allerlei suggesties opgevoerd. Sommigen meenden zelfs dat de bestaande zwaartekrachtstheorie op de schop zou moeten.
Maar volgens Portugese fysici is dat niet nodig. Hun analyse laat zien dat de Pioneers hun warmte niet gelijkmatig in alle richtingen uitstralen.
Bovendien wordt een deel van die warmtestraling weerkaatst door de achterzijde van de grote radioschotel waarmee de beide ruimtesondes zijn uitgerust. Dat zou resulteren in een geringe netto-reactiekracht die de waargenomen afremming geheel kan verklaren.
Overigens zijn nog niet alle onderzoekers ervan overtuigd dat de Pioneer-anomalie op deze manier kan worden opgelost. Misschien dat een groot onderzoeksrapport dat later dit jaar verschijnt daar nog verandering in kan brengen.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
(nu.nl)
Mysterieuze kracht op ruimtesondes lijkt verklaarbaar
AMSTERDAM - Er lijkt een verklaring te zijn gevonden voor de mysterieuze 'kracht' die de verre Pioneer-ruimtesondes afremt - de zogeheten Pioneer-anomalie.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Een nieuwe analyse wijst erop dat de afremming wordt veroorzaakt door de ongelijkmatige warmte-uitstraling van de beide sondes.
De ruimtesondes Pioneer 10 en 11 werden bijna veertig jaar geleden gelanceerd, scheerden respectievelijk langs de planeten Jupiter en Saturnus en zijn bezig ons zonnestelsel te verlaten.
Omdat ze geen raketaandrijving hebben, verliezen de Pioneers geleidelijk snelheid door de zwaartekrachtsaantrekking van de zon.
Afgeremd
Maar uit metingen blijk dat ze iets sterker worden afgeremd dan verwacht. Om die kleine afwijking te verklaren, hebben wetenschappers allerlei suggesties opgevoerd. Sommigen meenden zelfs dat de bestaande zwaartekrachtstheorie op de schop zou moeten.
Maar volgens Portugese fysici is dat niet nodig. Hun analyse laat zien dat de Pioneers hun warmte niet gelijkmatig in alle richtingen uitstralen.
Bovendien wordt een deel van die warmtestraling weerkaatst door de achterzijde van de grote radioschotel waarmee de beide ruimtesondes zijn uitgerust. Dat zou resulteren in een geringe netto-reactiekracht die de waargenomen afremming geheel kan verklaren.
Overigens zijn nog niet alle onderzoekers ervan overtuigd dat de Pioneer-anomalie op deze manier kan worden opgelost. Misschien dat een groot onderzoeksrapport dat later dit jaar verschijnt daar nog verandering in kan brengen.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-04-2011
Ruimtetelescopen gericht op langdurige superexplosie
De Amerikaanse ruimtetelescopen Swift, Hubble en Chandra doen gezamenlijk metingen aan een raadselachtige kosmische explosie die op 28 maart optrad in het sterrenbeeld Draak. Ruim een week na de ontdekking is het oplichtende object nog steeds een bron van energierijke straling, dat flink in intensiteit fluctueert.
De explosie, een zogeheten gammaflits, werd op 28 maart door Swift ontdekt. Doorgaans duurt zo'n verschijnsel, dat normaal gesproken door het ontploffen van een zware ster wordt veroorzaakt, niet langer dan een paar uur. Maar in dit geval dus veel langer.
Hoewel het onderzoek nog in volle gang is, hebben astronomen het vermoeden dat het in dit geval niet om een ontploffende ster gaat. De uitbarsting van straling zou afkomstig zijn van een ster die te dicht in de buurt is gekomen van het superzware zwarte gat in de kern van het sterrenstelsel waar hij deel van uitmaakt. Daarbij wordt zo'n ster aan flarden getrokken en deels door het zwarte gat verzwolgen.
Een groot deel van de ziedend hete stermaterie wordt echter in de vorm van twee bundels terug de ruimte in geblazen. Dat gebeurt met dermate hoge snelheid dat er een relativistisch effect optreedt waardoor waarnemers die recht in de 'loop' van dit kosmische kanon kijken een veel grotere stralingsintensiteit waarnemen dan waarnemers elders in het heelal.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ruimtetelescopen gericht op langdurige superexplosie
De Amerikaanse ruimtetelescopen Swift, Hubble en Chandra doen gezamenlijk metingen aan een raadselachtige kosmische explosie die op 28 maart optrad in het sterrenbeeld Draak. Ruim een week na de ontdekking is het oplichtende object nog steeds een bron van energierijke straling, dat flink in intensiteit fluctueert.
De explosie, een zogeheten gammaflits, werd op 28 maart door Swift ontdekt. Doorgaans duurt zo'n verschijnsel, dat normaal gesproken door het ontploffen van een zware ster wordt veroorzaakt, niet langer dan een paar uur. Maar in dit geval dus veel langer.
Hoewel het onderzoek nog in volle gang is, hebben astronomen het vermoeden dat het in dit geval niet om een ontploffende ster gaat. De uitbarsting van straling zou afkomstig zijn van een ster die te dicht in de buurt is gekomen van het superzware zwarte gat in de kern van het sterrenstelsel waar hij deel van uitmaakt. Daarbij wordt zo'n ster aan flarden getrokken en deels door het zwarte gat verzwolgen.
Een groot deel van de ziedend hete stermaterie wordt echter in de vorm van twee bundels terug de ruimte in geblazen. Dat gebeurt met dermate hoge snelheid dat er een relativistisch effect optreedt waardoor waarnemers die recht in de 'loop' van dit kosmische kanon kijken een veel grotere stralingsintensiteit waarnemen dan waarnemers elders in het heelal.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-04-2011
Exotische pulsar ontdekt met Einstein@Home
Astronomen hebben, met de hulp van duizenden vrijwilligers, een bijzondere pulsar ontdekt. De rondtollende neutronenster vormt een paar met een witte dwergster, en is daardoor bijzonder geschikt voor het toetsen van de algemene relativiteitstheorie.
Wetenschappers die zich met kosmisch onderzoek bezighouden, hebben een luxeprobleem. Ze verzamelen zo veel gegevens, dat het steeds moeilijker wordt om die gegevens te analyseren. Daarom roepen zij steeds vaker de hulp in van vrijwilligers die de rekenkracht van hun pc's ter beschikking willen stellen voor dataverwerking via het internet.
Eén van die initiatieven is Einstein@Home, een programma waarbij gegevens van de Arecibo-radiotelescoop worden geanalyseerd om nieuwe pulserende neutronensterren te vinden. Op die manier is ook de exotisch pulsar J1952+2630 opgespoord.
Deze neutronenster, 31.000 lichtjaar van ons verwijderd, geeft eens in de 20,7 milliseconde een korte stoot radiostraling. Door het pulsgedrag heel nauwkeurig te analyseren zijn professionele astronomen tot de ontdekking gekomen dat er kleine, regelmatige variaties in die pulsperiode zitten. Daaruit kan worden afgeleid dat de pulsar een kleine, maar zware begeleider heeft: vermoedelijk een witte dwerg. De twee wentelen in vrijwel volmaakte cirkelbanen in ruim negen uur om hun gemeenschappelijke zwaartepunt.
Dat maakt deze bijzondere dubbelster tot een geschikt object voor het meten van relativistische verschijnselen. Zo hopen astromen bij J1952+2630 het zogeheten Shapiro-effect te kunnen meten. Dat effect zorgt ervoor dat (radio)straling die vlak langs een zwaar object scheert van het rechte pad afwijkt en dus een beetje vertraging oploopt. Als deze vertragingen in het geval van J1952+2630 inderdaad meetbaar zijn, kunnen daaruit de massa's van de pulsar en de witte dwerg worden afgeleid.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exotische pulsar ontdekt met Einstein@Home
Astronomen hebben, met de hulp van duizenden vrijwilligers, een bijzondere pulsar ontdekt. De rondtollende neutronenster vormt een paar met een witte dwergster, en is daardoor bijzonder geschikt voor het toetsen van de algemene relativiteitstheorie.
Wetenschappers die zich met kosmisch onderzoek bezighouden, hebben een luxeprobleem. Ze verzamelen zo veel gegevens, dat het steeds moeilijker wordt om die gegevens te analyseren. Daarom roepen zij steeds vaker de hulp in van vrijwilligers die de rekenkracht van hun pc's ter beschikking willen stellen voor dataverwerking via het internet.
Eén van die initiatieven is Einstein@Home, een programma waarbij gegevens van de Arecibo-radiotelescoop worden geanalyseerd om nieuwe pulserende neutronensterren te vinden. Op die manier is ook de exotisch pulsar J1952+2630 opgespoord.
Deze neutronenster, 31.000 lichtjaar van ons verwijderd, geeft eens in de 20,7 milliseconde een korte stoot radiostraling. Door het pulsgedrag heel nauwkeurig te analyseren zijn professionele astronomen tot de ontdekking gekomen dat er kleine, regelmatige variaties in die pulsperiode zitten. Daaruit kan worden afgeleid dat de pulsar een kleine, maar zware begeleider heeft: vermoedelijk een witte dwerg. De twee wentelen in vrijwel volmaakte cirkelbanen in ruim negen uur om hun gemeenschappelijke zwaartepunt.
Dat maakt deze bijzondere dubbelster tot een geschikt object voor het meten van relativistische verschijnselen. Zo hopen astromen bij J1952+2630 het zogeheten Shapiro-effect te kunnen meten. Dat effect zorgt ervoor dat (radio)straling die vlak langs een zwaar object scheert van het rechte pad afwijkt en dus een beetje vertraging oploopt. Als deze vertragingen in het geval van J1952+2630 inderdaad meetbaar zijn, kunnen daaruit de massa's van de pulsar en de witte dwerg worden afgeleid.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
Ook mooi om te zien hoe ze het in beeld brengen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-04-2011
Joeri Gagarin kwam om door botsing met atmosfeersonde
© ap
Enkele dagen voor de wereld viert dat Joeri Gagarin op 12 april 1961 de eerste mens in de ruimte is geworden, blijkt uit vrijgegeven en voorheen geheime documenten dat de kosmonaut om het leven is gekomen toen zijn Mig-15 met een atmosfeersonde in botsing is gekomen.
© afp
Op 27 maart 1968 kwam de 34-jarige ruimtevaartpionier bij een ongeluk met een door hem bestuurd gevechtstoestel van het type Mig-15 op 190 km ten oosten van Moskou om het leven, net als zijn instructeur Vladimir Serjegin. "Mijn missie zit erop. Ik keer terug" waren de laatste van Gagarin gehoorde woorden. Het toestel van de ervaren gevechtspiloot crashte.
Omtrent de oorzaak ontstonden er vele speculaties, met inbegrip van onvermijdelijke complottheorieën. Vandaag gaf Aleksandr Stepanov van de archieven van Kremlin lezing uit het tot dan toe geheim gebleven onderzoeksrapport. Het luidde dat de Mig waarschijnlijk is neergestort na een bruusk manoeuvre waarbij Gagarin een atmosfeersonde wilde ontwijken. Een tweede, maar minder waarschijnlijke, mogelijkheid is dat de kosmonaut wilde vermijden in een wolkenlaag terecht te komen. (afp/belga/gb)
(HLN)
Joeri Gagarin kwam om door botsing met atmosfeersonde
© ap
Enkele dagen voor de wereld viert dat Joeri Gagarin op 12 april 1961 de eerste mens in de ruimte is geworden, blijkt uit vrijgegeven en voorheen geheime documenten dat de kosmonaut om het leven is gekomen toen zijn Mig-15 met een atmosfeersonde in botsing is gekomen.
© afp
Op 27 maart 1968 kwam de 34-jarige ruimtevaartpionier bij een ongeluk met een door hem bestuurd gevechtstoestel van het type Mig-15 op 190 km ten oosten van Moskou om het leven, net als zijn instructeur Vladimir Serjegin. "Mijn missie zit erop. Ik keer terug" waren de laatste van Gagarin gehoorde woorden. Het toestel van de ervaren gevechtspiloot crashte.
Omtrent de oorzaak ontstonden er vele speculaties, met inbegrip van onvermijdelijke complottheorieën. Vandaag gaf Aleksandr Stepanov van de archieven van Kremlin lezing uit het tot dan toe geheim gebleven onderzoeksrapport. Het luidde dat de Mig waarschijnlijk is neergestort na een bruusk manoeuvre waarbij Gagarin een atmosfeersonde wilde ontwijken. Een tweede, maar minder waarschijnlijke, mogelijkheid is dat de kosmonaut wilde vermijden in een wolkenlaag terecht te komen. (afp/belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Yuri Gagarin
First man in space.......50 jaar geleden alweer
Wat vliegt de tijd.
--------------------------------------------------------------------------
Bij de crash kwam niet alleen Gagarin om het leven maar ook Vladimir Seregin
Correctie:
Gagarin zou niet in botsing zijn gekomen met een weerballon...
Om te verkomen dat hij de ballon zou raken moest hij een abrupte ontwijking maken
waardoor het vliegtuig in een stal kwam en hij niet meer uit die manouvre kwam
Gagarins KP MiG-15 UTI
[ Bericht 17% gewijzigd door -CRASH- op 10-04-2011 14:43:27 ]
First man in space.......50 jaar geleden alweer
Wat vliegt de tijd.
--------------------------------------------------------------------------
Bij de crash kwam niet alleen Gagarin om het leven maar ook Vladimir Seregin
Correctie:
Gagarin zou niet in botsing zijn gekomen met een weerballon...
Om te verkomen dat hij de ballon zou raken moest hij een abrupte ontwijking maken
waardoor het vliegtuig in een stal kwam en hij niet meer uit die manouvre kwam
Gagarins KP MiG-15 UTI
quote:Cause of jet crash
The cause of the crash that killed Gagarin is not entirely certain, and has been subject to speculation and conspiracy theories over the ensuing decades.
Russian documents declassified in March 2003 showed that the KGB had conducted their own investigation of the accident, in addition to one government and two military investigations. The KGB's report dismissed various conspiracy theories, instead indicating that the actions of air base personnel contributed to the crash. The report states that an air traffic controller provided Gagarin with outdated weather information, and that by the time of his flight, conditions had deteriorated significantly. Ground crew also left external fuel tanks attached to the aircraft. Gagarin's planned flight activities needed clear weather and no outboard tanks. The investigation concluded that Gagarin's aircraft entered a spin, either due to a bird strike or because of a sudden move to avoid another aircraft. Because of the out-of-date weather report, the crew believed their altitude to be higher than it actually was, and could not properly react to bring the MiG-15 out of its spin.[21]
In his 2004 book Two Sides of the Moon, Alexey Leonov recounts that he was flying a helicopter in the same area that day when he heard "two loud booms in the distance." Corroborating other theories, his conclusion is that a Sukhoi jet (which he identifies as a Su-15 'Flagon') was flying below its minimum allowed altitude, and "without realizing it because of the terrible weather conditions, he passed within 10 or 20 meters of Yuri and Seregin's plane while breaking the sound barrier." The resulting turbulence would have sent the MiG into an uncontrolled spin. Leonov believes the first boom he heard was that of the jet breaking the sound barrier, and the second was Gagarin's plane crashing.[22]
Another theory, advanced by the original crash investigator in 2005, hypothesizes that a cabin air vent was accidentally left open by the crew or the previous pilot, leading to oxygen deprivation and leaving the crew incapable of controlling the aircraft.[23] A similar theory, published in Air & Space magazine, is that the crew detected the open vent and followed procedure by executing a rapid dive to a lower altitude. This dive caused them to lose consciousness and crash.[24]
On 12 April 2007, the Kremlin vetoed a new investigation into the death of Gagarin. Government officials said that they saw no reason to begin a new investigation.[25]
In April 2011, documents from a 1968 commission setup by the Central Committee of the Communist Party to investigate the accident were declassified. Those documents revealed that the commission's original conclsuion was that either Gagarin or Seryogin had manoeuvred sharply, likely to avoid a weather balloon, leading the jet into a "supercritical flight regime and to its stalling in complex meteorological conditions". The report also suggested the jet may have been manoeuvring sharply to avoid "entry into the upper limit of the first layer of cloud cover".
[ Bericht 17% gewijzigd door -CRASH- op 10-04-2011 14:43:27 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Dit soort artist impressions van dubbelsterren hebben naar mijn idee een specifieke fout.quote:
16-11-2010
Compacte dubbelsterren staan op ploffen
[ afbeelding ]
Astronomen hebben in ons Melkwegstelsel een tiental bijzondere dubbelstersystemen ontdekt. Elk van de sterparen bestaat uit twee witte dwergsterren en de helft ervan zal binnen (astronomisch) afzienbare tijd tot ontploffing komen.
Een witte dwerg is het hete, uitgeputte restant van een zonachtige ster die zijn buitenlagen heeft afgestoten. Zo'n dwergster is niet veel groter dan de aarde, maar kan de massa van de zon benaderen. De nu ontdekte witte dwergen zijn met éénvijfde zonsmassa overigens aan de lichte kant.
In de onderzochte dubbelstersystemen spiralen de beide dwergsterren geleidelijk naar elkaar toe. In de helft van de gevallen zal dat er uiteindelijk toe leiden dat de ene ster de andere opslokt. In één geval zal dat 'al' binnen honderd miljoen jaar gebeuren.
Wanneer twee van deze dwergsterren zich met elkaar verenigen, kan hun gezamenlijke massa een kritieke waarde overschrijden. Het resultaat is dan een supernova-explosie, maar waarschijnlijk wel een relatief zwakke variant.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Als twee hemellichamen om elkaar heen draaien zoals het stelsel aarde maan zullen er twee vloedbergen ontstaan.
De grote gasvormige ster zal dat dus ook hebben alleen aan een kant wordt het gas door de witte dwerg opgeslokt aan de andere zijde wordt het gas de ruimte ingeslingerd.
Het uitstromende gas krijgt bovendien door de rotatie een S vorm.
Dit wordt meestal vergeten.
Horseshoe Asteroid discovered:
Astronomers from the Armagh Observatory in Northern Ireland
have found that recently-discovered asteroid 2010 SO16 has been following
Earth around the Sun for more than 250,000 years. Relative to our planet,
the asteroid describes a horseshoe-shaped path in space.
www.spaceweather.com
Astronomers from the Armagh Observatory in Northern Ireland
have found that recently-discovered asteroid 2010 SO16 has been following
Earth around the Sun for more than 250,000 years. Relative to our planet,
the asteroid describes a horseshoe-shaped path in space.
www.spaceweather.com
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Vloedbergen zijn niet meer van toepassing wanneer twee hemellichamen zo dicht bij elkaar komen te staan (gelukkig maar anders zou materie de tegenovergestelde kant van de planeet / ster verlaten, geheel tegen Newton's wetten in). Helaas wordt in meeste animaties en afbeeldingen waarin getijden wordt uitgelegd de afstand tussen de hemellichamen zelden correct weergegeven.quote:
[..]
Dit soort artist impressions van dubbelsterren hebben naar mijn idee een specifieke fout.
Als twee hemellichamen om elkaar heen draaien zoals het stelsel aarde maan zullen er twee vloedbergen ontstaan.
De grote gasvormige ster zal dat dus ook hebben alleen aan een kant wordt het gas door de witte dwerg opgeslokt aan de andere zijde wordt het gas de ruimte ingeslingerd.
Het uitstromende gas krijgt bovendien door de rotatie een S vorm.
Dit wordt meestal vergeten.
Calm down, please!
Wat was het grootste geheim van Gagarins vlucht!?!
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Spacelinq The First European Space Liner
by Staff Writers
Amsterdam, Holland (SPX) Apr 11, 2011quote:Dutch initiative SpaceLinq announces that it will operate as Europe's first spaceflight operator from within Holland's territory. Lelystad Airport is the proposed home base for the future EU Spaceport Lelystad, as long as all regulation and approval from the government and Airport partners will be granted. It also requires investigating planning, environmental and safety issues.
"Nonetheless, we are very excited about the opportunities to service the EU spaceflight market from Lelystad", says Chuck Lauer, US co-founder of SpaceLinq.
"We choose Lelystad for its location next to the sea and close proximity to the North Sea military reserve airspace. Besides, the open space and available land, plus the desire of the community to encourage new technology and industry are other reasons to choose Lelystad as SpaceLinq`s domicile.
"Also important to choose Holland is the fact that the European spaceflight market may be the largest in the world, and the Amsterdam region is already one of the greatest tourist destinations on the planet."
Flights can be expected to take place as soon as June, 2015.
Space: the next commercial frontier
The changing landscape of the space arena is giving birth to privately funded initiatives around the globe. SpaceLinq NV, Europe's first spaceliner to propose operating spaceflights from within European airspace, has chosen the Lelystad Airport as its future base for flight operations. With a unique mission profile and vehicle architecture, SpaceLinq is able to launch and re-enter the atmosphere from almost every standard, commercial airport.
The privatization trend in the US is catching on in Europe and other regions. With new government cutbacks being announced daily, the focus and demand of spaceflight services has shifted to the private sector market. SpaceLinq will provide short and long-term benefits to the scientific community as well as the tourist and payload markets.
By selling flights to the nearby Dutch and German space organizations, SpaceLinq will capture the market demand for less expensive and more frequent opportunities for microgravity research, astronomy, climate research, and small satellite launch.
The European Space Agency is also interested in the potential use for commercial suborbital vehicles for microgravity research, Earth observation and remote sensing applications, astronomy, and small satellite launch. SpaceLinq submitted its plans for suborbital flight services to ESA under its Request for Information solicitation in February.
The SpaceLinq spaceliner vehicle will seat one pilot plus five customers when flying space tourism flights. For research purposes the four rear seats are removed and replaced with experiment racks or other payloads, while leaving the front right seat in place for payload operators or researchers to fly and operate their experiments.
The spaceplane will use turbojet engines for takeoff and landing and a liquid oxygen / kerosene main rocket engine to power the ascent to space and over three minutes of weightlessness as the vehicle coasts up to the 100 km+ peak altitude and back. Its technical development has brought the design to a level of maturity that reassures investor confidence to see the vehicle through, all the way to the final testing stage.
"We are very excited about the opportunities to service the EU spaceflight market from Lelystad" says Chuck Lauer, the US co-founder of SpaceLinq.
"We choose Lelystad for its location next to the sea and close proximity to the North Sea military reserve airspace. Besides, the open space and available land, plus the desire of the community to encourage new technology and industry are other reasons to choose Lelystad as SpaceLinq`s domicile.
"Also important to choose Holland is the fact that the European spaceflight market may be the largest in the world, and the Amsterdam region is already one of the greatest tourist destinations on the planet, with great hotels, museums, fine dining and numerous cultural events and attractions. Combining this incredible base of existing Five Star tourism infrastructure with the new opportunities for exciting and breathtakingly beautiful commercial spaceflight will be a winning formula."
[ Bericht 77% gewijzigd door -CRASH- op 12-04-2011 23:01:58 ]<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
quote:
Wat was het grootste geheim van Gagarins vlucht!?!For various reasons? Ik kan niet bedenken welkeSPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-04-2011
Eerste sterrenstelsels veel vroeger ontstaan dan gedacht
© afp
De eerste sterrenstelsels zijn veel vroeger ontstaan dan tot nu toe werd aangenomen, zo hebben het Europese en het Amerikaanse ruimtevaartbureau, ESA en NASA, op basis van waarnemingen met hun Hubble ruimtetelescop (HST) gemeld.
Dankzij het effect van een gravitationele lens stootte een internationale onderzoeksgroep rond Johan Richard van de Sterrenwacht van Lyon in januari op een sterrenstelsel dat zowat 13,2 miljard jaar geleden is geboren, dus slechts 200 miljoen jaar na de Oerknal. Dat is onverwacht vroeg en wijst erop hoe vroeger dan gedacht zich reeds de eerste sterren en sterrenstelsels hebben gevormd.
Het oersterrenstelsel bevindt achter de cluster van sterrenstelsels Abell 383, dat met zijn gravitatie het licht van het daarachter gelegen sterrenstelsel afboog en daarmee versterkte, wat het effect van de gravitationele lens is. Zonder dit effect had het oersterrenstelsel zich zelfs niet met de grootste momenteel beschikbare telescopen laten verschalken.
De ontdekking kan ook meer leren omtrent de vraag hoe het universum in de eerste miljard jaren na de Oerknal transparant in het ultraviolette licht is geworden. In de babyjaren van de kosmos blokkeerde een nevel van neutraal waterstofgas dat licht. De astronomen vermoeden dat de eerste sterrenstelsels het gas hebben geïoniseerd, waardoor de mist optrok. (belga/tma)
(HLN)
Eerste sterrenstelsels veel vroeger ontstaan dan gedacht
© afp
De eerste sterrenstelsels zijn veel vroeger ontstaan dan tot nu toe werd aangenomen, zo hebben het Europese en het Amerikaanse ruimtevaartbureau, ESA en NASA, op basis van waarnemingen met hun Hubble ruimtetelescop (HST) gemeld.
Dankzij het effect van een gravitationele lens stootte een internationale onderzoeksgroep rond Johan Richard van de Sterrenwacht van Lyon in januari op een sterrenstelsel dat zowat 13,2 miljard jaar geleden is geboren, dus slechts 200 miljoen jaar na de Oerknal. Dat is onverwacht vroeg en wijst erop hoe vroeger dan gedacht zich reeds de eerste sterren en sterrenstelsels hebben gevormd.
Het oersterrenstelsel bevindt achter de cluster van sterrenstelsels Abell 383, dat met zijn gravitatie het licht van het daarachter gelegen sterrenstelsel afboog en daarmee versterkte, wat het effect van de gravitationele lens is. Zonder dit effect had het oersterrenstelsel zich zelfs niet met de grootste momenteel beschikbare telescopen laten verschalken.
De ontdekking kan ook meer leren omtrent de vraag hoe het universum in de eerste miljard jaren na de Oerknal transparant in het ultraviolette licht is geworden. In de babyjaren van de kosmos blokkeerde een nevel van neutraal waterstofgas dat licht. De astronomen vermoeden dat de eerste sterrenstelsels het gas hebben geïoniseerd, waardoor de mist optrok. (belga/tma)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-04-2011
Inactieve zon kan 'kleine ijstijd' niet volledig verklaren
In de 17de en 18de eeuw was het in West-Europa beduidend koeler dan nu. Vaak wordt deze 'kleine ijstijd' toegeschreven aan de zon, die toen opmerkelijk rustig was - dat wil zeggen: bijzonder weinig zonnevlekken vertoonde. Maar volgens recent onderzoek door onder anderen de Nederlandse astronoom Karel Schrijver kan de inactieve zon de één à twee graden lagere temperaturen van die periode niet volledig verklaren.
De hoeveelheid energie die de zon uitstraalt, uitgedrukt in de zogeheten zonneconstante, gaat op en neer met een periode van elf jaar. Deze zonnecyclus is van invloed op het klimaat op aarde, vooral als de zonneconstante naar boven of beneden uitschiet.
Uit het onderzoek van Schrijver en collega's blijkt dat de zonneconstante tijdens de kleine ijstijd waarschijnlijk niet zo laag was als tot nog toe werd aangenomen. Dat leiden zij af uit directe metingen van de magnetische activiteit van de zon tijdens het recente zonneminimum, dat qua gebrek aan zonnevlekken vergelijkbaar was met de zonneminima van de kleine ijstijd.
Dat maakt het onwaarschijnlijk dat de zonneconstante destijds heel veel lager was dan nu. Oftewel: als de zon al van invloed was op de toenmalige temperaturen, moeten er nog andere factoren zijn geweest die aan de kou hebben bijgedragen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Inactieve zon kan 'kleine ijstijd' niet volledig verklaren
In de 17de en 18de eeuw was het in West-Europa beduidend koeler dan nu. Vaak wordt deze 'kleine ijstijd' toegeschreven aan de zon, die toen opmerkelijk rustig was - dat wil zeggen: bijzonder weinig zonnevlekken vertoonde. Maar volgens recent onderzoek door onder anderen de Nederlandse astronoom Karel Schrijver kan de inactieve zon de één à twee graden lagere temperaturen van die periode niet volledig verklaren.
De hoeveelheid energie die de zon uitstraalt, uitgedrukt in de zogeheten zonneconstante, gaat op en neer met een periode van elf jaar. Deze zonnecyclus is van invloed op het klimaat op aarde, vooral als de zonneconstante naar boven of beneden uitschiet.
Uit het onderzoek van Schrijver en collega's blijkt dat de zonneconstante tijdens de kleine ijstijd waarschijnlijk niet zo laag was als tot nog toe werd aangenomen. Dat leiden zij af uit directe metingen van de magnetische activiteit van de zon tijdens het recente zonneminimum, dat qua gebrek aan zonnevlekken vergelijkbaar was met de zonneminima van de kleine ijstijd.
Dat maakt het onwaarschijnlijk dat de zonneconstante destijds heel veel lager was dan nu. Oftewel: als de zon al van invloed was op de toenmalige temperaturen, moeten er nog andere factoren zijn geweest die aan de kou hebben bijgedragen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-04-2011
Herschel-satelliet legt verband tussen schokgolven en stervorming
Uit waarnemingen met de Europese infraroodsatelliet Herschel blijkt dat interstellaire gaswolken netwerken van onderling verstrengelde gasslierten bevatten. Elk van die zogeheten filamenten is ongeveer even breed en volgens astronomen wijst dat erop dat zij allemaal op dezelfde manier zijn ontstaan. De meest waarschijnlijke oorzaak zijn schokgolven in de interstellaire ruimte.
De waargenomen filamenten zijn tot wel tientallen lichtjaren lang en uit de Herschel-waarnemingen blijkt dat in de delen met de hoogste gasdichtheid vaak pasgeboren sterren te zien zijn. Qua breedte lopen de gasstrengen niet veel uiteen: ze zijn allemaal ongeveer 0,3 lichtjaar breed - oftewel 20.000 keer de afstand zon-aarde.
Door de waargenomen eigenschappen te vergelijken met de resultaten van computermodellen zijn de astronomen tot de conclusie gekomen dat de filamenten waarschijnlijk zijn gevormd door 'supersone' schokgolven die door het interstellaire gas zijn gegaan. Deze schokgolven zijn het gevolg van de explosies van sterren in de omgeving die het gas plaatselijk samendrukken. De verhoogde gasdichtheid die daar het gevolg van is, geeft de aanzet tot de vorming van nieuwe sterren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Herschel-satelliet legt verband tussen schokgolven en stervorming
Uit waarnemingen met de Europese infraroodsatelliet Herschel blijkt dat interstellaire gaswolken netwerken van onderling verstrengelde gasslierten bevatten. Elk van die zogeheten filamenten is ongeveer even breed en volgens astronomen wijst dat erop dat zij allemaal op dezelfde manier zijn ontstaan. De meest waarschijnlijke oorzaak zijn schokgolven in de interstellaire ruimte.
De waargenomen filamenten zijn tot wel tientallen lichtjaren lang en uit de Herschel-waarnemingen blijkt dat in de delen met de hoogste gasdichtheid vaak pasgeboren sterren te zien zijn. Qua breedte lopen de gasstrengen niet veel uiteen: ze zijn allemaal ongeveer 0,3 lichtjaar breed - oftewel 20.000 keer de afstand zon-aarde.
Door de waargenomen eigenschappen te vergelijken met de resultaten van computermodellen zijn de astronomen tot de conclusie gekomen dat de filamenten waarschijnlijk zijn gevormd door 'supersone' schokgolven die door het interstellaire gas zijn gegaan. Deze schokgolven zijn het gevolg van de explosies van sterren in de omgeving die het gas plaatselijk samendrukken. De verhoogde gasdichtheid die daar het gevolg van is, geeft de aanzet tot de vorming van nieuwe sterren.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Mooiquote:
even ontspannen met prachtige foto's van galaxies en golvende muziek
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-04-2011
Heelal wordt niet aangetrokken door 'buurheelal'
In 2008 maakten NASA-wetenschappers melding van een verbluffende ontdekking: ver uit elkaar gelegen clusters van sterrenstelsels in ons heelal leken min of meer dezelfde kant op te bewegen. Het was alsof ze werden aangetrokken door een kolossale massa - een compleet ander heelal wellicht - ergens voorbij de grens van het zichtbare heelal. Nieuw onderzoek door astronomen van de universiteit van Buffalo trekt de ontdekking van deze 'donkere stroming' echter in twijfel.
De astronomen hebben gekeken naar het licht van supernovae (exploderende sterren) in sterrenstelsels op uiteenlopende afstanden. Daarbij hebben zij vastgesteld dat alleen de meest nabije supernovae in een voorkeursrichting bewegen. Verder weg gelegen supernovae bewegen in andere richtingen.
Hierdoor is de theorie van de donkere stroming op losse schroeven komen te staan. De nieuwe bevindingen zijn volledig in overeenstemming met het 'saaie' standaardmodel voor het heelal, waarin sterrenstelsels gewoon alle kanten op bewegen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Heelal wordt niet aangetrokken door 'buurheelal'
In 2008 maakten NASA-wetenschappers melding van een verbluffende ontdekking: ver uit elkaar gelegen clusters van sterrenstelsels in ons heelal leken min of meer dezelfde kant op te bewegen. Het was alsof ze werden aangetrokken door een kolossale massa - een compleet ander heelal wellicht - ergens voorbij de grens van het zichtbare heelal. Nieuw onderzoek door astronomen van de universiteit van Buffalo trekt de ontdekking van deze 'donkere stroming' echter in twijfel.
De astronomen hebben gekeken naar het licht van supernovae (exploderende sterren) in sterrenstelsels op uiteenlopende afstanden. Daarbij hebben zij vastgesteld dat alleen de meest nabije supernovae in een voorkeursrichting bewegen. Verder weg gelegen supernovae bewegen in andere richtingen.
Hierdoor is de theorie van de donkere stroming op losse schroeven komen te staan. De nieuwe bevindingen zijn volledig in overeenstemming met het 'saaie' standaardmodel voor het heelal, waarin sterrenstelsels gewoon alle kanten op bewegen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-04-2011
Uitdijing heelal ook in verre toekomst nog meetbaar
De uitdijing van het heelal zorgt ervoor dat sterrenstelsels geleidelijk uit elkaars zicht verdwijnen. Toch zullen ook in de verre toekomst sterrenkundigen het verschijnsel kunnen waarnemen.
De kosmische uitdijing is bijna een eeuw geleden ontdekt door de Amerikaanse sterrenkundige Edwin Hubble, die constateerde dat de sterrenstelsels in het heelal van elkaar weg bewegen. Maar over een biljoen jaar, als het heelal honderd keer zo oud is als nu, is nog maar één sterrenstelsel waarneembaar: het onze. Volgens theoretisch sterrenkundige Avi Loeb van de Harvard-universiteit hoeft dat echter geen belemmering te zijn.
Ongeveer eens in de 100.000 jaar komt er een dubbelster zo dicht in de buurt van het zwarte gat in de kern van ons Melkwegstelsel, dat de beide sterren van elkaar gescheiden worden. De ene wordt opgeslokt door het zwarte gat, maar de andere schiet met een snelheid van meer dan een miljoen kilometer per uur de ruimte in. Als deze hypersnelle sterren ver genoeg van ons sterrenstelsel verwijderd zijn, komen ze in de greep van de kosmische uitdijing: ze gaan daardoor steeds sneller bewegen. En aan dat verschijnsel zouden de sterrenkundigen van de verre toekomst kunnen zien dat het heelal uitdijt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Uitdijing heelal ook in verre toekomst nog meetbaar
De uitdijing van het heelal zorgt ervoor dat sterrenstelsels geleidelijk uit elkaars zicht verdwijnen. Toch zullen ook in de verre toekomst sterrenkundigen het verschijnsel kunnen waarnemen.
De kosmische uitdijing is bijna een eeuw geleden ontdekt door de Amerikaanse sterrenkundige Edwin Hubble, die constateerde dat de sterrenstelsels in het heelal van elkaar weg bewegen. Maar over een biljoen jaar, als het heelal honderd keer zo oud is als nu, is nog maar één sterrenstelsel waarneembaar: het onze. Volgens theoretisch sterrenkundige Avi Loeb van de Harvard-universiteit hoeft dat echter geen belemmering te zijn.
Ongeveer eens in de 100.000 jaar komt er een dubbelster zo dicht in de buurt van het zwarte gat in de kern van ons Melkwegstelsel, dat de beide sterren van elkaar gescheiden worden. De ene wordt opgeslokt door het zwarte gat, maar de andere schiet met een snelheid van meer dan een miljoen kilometer per uur de ruimte in. Als deze hypersnelle sterren ver genoeg van ons sterrenstelsel verwijderd zijn, komen ze in de greep van de kosmische uitdijing: ze gaan daardoor steeds sneller bewegen. En aan dat verschijnsel zouden de sterrenkundigen van de verre toekomst kunnen zien dat het heelal uitdijt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wat ik zo bizar vind is dat het bestaan van andere sterrenstelsels, naast de onze, pas in de jaren 70 zijn ontdekt door mr. Hubble, en dat er gewoon 100.000.000.000 van die dingen zijn... niet voor te stellen
quote:
Wat ik zo bizar vind is dat het bestaan van andere sterrenstelsels, naast de onze, pas in de jaren 70 zijn ontdekt door mr. Hubble, en dat er gewoon 100.000.000.000 van die dingen zijn... niet voor te stellen
wikiquote:In the 10th century, the Persian astronomer, Abd al-Rahman al-Sufi (known in the West as Azophi), made the earliest recorded observation of the Andromeda Galaxy, describing it as a "small cloud".
Al-Sufi also identified the Large Magellanic Cloud, which is visible from Yemen, though not from Isfahan; it was not seen by Europeans until Magellan's voyage in the 16th century. These were the first galaxies other than the Milky Way to be observed from Earth.
Al-Sufi published his findings in his Book of Fixed Stars in 964.
In 1750 Thomas Wright, in his An original theory or new hypothesis of the Universe, speculated (correctly) that Milky Way was a flattened disk of stars, and that some of the nebulae visible in the night sky might be separate Milky Ways. In 1755 Immanuel Kant introduced the term "island universe" for these distant nebulae.
Calm down, please!
Dat krijg je als je voornamelijk Dicovery Channel / Discovery Science kijktquote:
Alsnog vreemd dat Hubble de credits krijgt
14-04-2011
Donkere-materiedeeltjes zijn nog spoorloos
Een internationaal team van wetenschappers heeft woensdag 13 april de eerste resultaten bekendgemaakt van hun zoektocht naar donkere materie. Tijdens de eerste honderd meetdagen van hun XENON100-experiment, dat diep ondergronds in de Italiaanse Apennijnen staat opgesteld, is nog geen doorslaggevend bewijs gevonden voor het bestaan van zogeheten WIMP's - de belangrijkste kandidaat-deeltjes waaruit die donkere materie zou kunnen bestaan.
Uit astronomische waarnemingen blijkt dat meer dan tachtig procent van alle materie geen waarneembare vormen van straling uitzendt. Wel oefent deze donkere materie zwaartekrachtsaantrekking uit. Waaruit zij bestaat is tot nog toe echter een raadsel.
De hoop bestond dat de XENON100-detector gevoelig genoeg zou zijn om deeltjes van deze alom aanwezige materie te kunnen opsporen. Dat dit vooralsnog niet is gelukt, wil overigens nog niet zeggen dat WIMP's niet bestaan. Het lijkt waarschijnlijker dat de deeltjes gewoon moeilijker detecteerbaar zijn dan gedacht. De onderzoekers vestigen nu hun hoop op de nieuwe gegevens die in de loop van dit jaar worden verzameld en op de geplande bouw van een veel grotere en gevoeligere detector.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Donkere-materiedeeltjes zijn nog spoorloos
Een internationaal team van wetenschappers heeft woensdag 13 april de eerste resultaten bekendgemaakt van hun zoektocht naar donkere materie. Tijdens de eerste honderd meetdagen van hun XENON100-experiment, dat diep ondergronds in de Italiaanse Apennijnen staat opgesteld, is nog geen doorslaggevend bewijs gevonden voor het bestaan van zogeheten WIMP's - de belangrijkste kandidaat-deeltjes waaruit die donkere materie zou kunnen bestaan.
Uit astronomische waarnemingen blijkt dat meer dan tachtig procent van alle materie geen waarneembare vormen van straling uitzendt. Wel oefent deze donkere materie zwaartekrachtsaantrekking uit. Waaruit zij bestaat is tot nog toe echter een raadsel.
De hoop bestond dat de XENON100-detector gevoelig genoeg zou zijn om deeltjes van deze alom aanwezige materie te kunnen opsporen. Dat dit vooralsnog niet is gelukt, wil overigens nog niet zeggen dat WIMP's niet bestaan. Het lijkt waarschijnlijker dat de deeltjes gewoon moeilijker detecteerbaar zijn dan gedacht. De onderzoekers vestigen nu hun hoop op de nieuwe gegevens die in de loop van dit jaar worden verzameld en op de geplande bouw van een veel grotere en gevoeligere detector.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-04-2011
Activiteit zon neemt toe
De activiteit van de zon loopt sinds maart flink op. Het aantal zonnevlekken heeft het hoogste niveau in meer dan zes jaar bereikt en er vinden zo af en toe flinke zonne-uitbarstingen plaats. Kortom: het diepste en langdurigste zonneminimum van de afgelopen honderd jaar is definitief achter de rug.
De eerste tekenen van een oplevende zonneactiviteit waren eind 2009 al te zien, maar het duurde tot februari van dit jaar voordat de zon zich weer een beetje begon te roeren. Voor zonnefysici is de aanloop naar de volgende piek in de 11-jarige cyclus van de zon, die omstreeks mei 2013 wordt verwacht, nu dus pas echt begonnen.
Het komt niet vaak voor dat de aanloop naar een volgend zonnemaximum zo lang duurt. Astronomen beschikken over gedetailleerde gegevens van 23 zonnecycli, en slechts vier daarvan kwamen trager op gang dan de huidige. Drie van deze rustige cycli maakten deel uit van het zogeheten Dalton-minimum - een langdurige periode van relatief geringe zonneactiviteit aan het begin van de negentiende eeuw. Of we daar een herhaling van krijgen, is een kwestie van afwachten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Activiteit zon neemt toe
De activiteit van de zon loopt sinds maart flink op. Het aantal zonnevlekken heeft het hoogste niveau in meer dan zes jaar bereikt en er vinden zo af en toe flinke zonne-uitbarstingen plaats. Kortom: het diepste en langdurigste zonneminimum van de afgelopen honderd jaar is definitief achter de rug.
De eerste tekenen van een oplevende zonneactiviteit waren eind 2009 al te zien, maar het duurde tot februari van dit jaar voordat de zon zich weer een beetje begon te roeren. Voor zonnefysici is de aanloop naar de volgende piek in de 11-jarige cyclus van de zon, die omstreeks mei 2013 wordt verwacht, nu dus pas echt begonnen.
Het komt niet vaak voor dat de aanloop naar een volgend zonnemaximum zo lang duurt. Astronomen beschikken over gedetailleerde gegevens van 23 zonnecycli, en slechts vier daarvan kwamen trager op gang dan de huidige. Drie van deze rustige cycli maakten deel uit van het zogeheten Dalton-minimum - een langdurige periode van relatief geringe zonneactiviteit aan het begin van de negentiende eeuw. Of we daar een herhaling van krijgen, is een kwestie van afwachten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Andromeda sterrenstelsel is zichbaar voor elk wezen met een beetje goede ogen dus die kennen we al sinds je een mens een mens mag noemen. Maar over de aard van sterrenstelsels was er ooit het bekende ShapleyCurtis debat. Men dacht daarvoor altijd dat het gewoon een gaswolk in onze melkweg was.
Met het blote oog is het een vaag sterretje, als je er niet rechtstreeks naar kijkt; met de staafjes in de ogen dus (op de spaarzame heldere nachten) . Eigenlijk bizar dat het aan de hemel groter is dan de maan, maar we vangen dat licht niet op...quote:Op maandag 18 april 2011 22:18 schreef Harunobu het volgende:
Andromeda sterrenstelsel is zichbaar voor elk wezen met een beetje goede ogen dus die kennen we al sinds je een mens een mens mag noemen. Maar over de aard van sterrenstelsels was er ooit het bekende ShapleyCurtis debat. Men dacht daarvoor altijd dat het gewoon een gaswolk in onze melkweg was.
18-04-2011
Medicijnen werken niet meer in de ruimte
© afp
Slecht nieuws voor astronauten met hoofdpijn. Verschillende medicijnen blijken in de ruimte snel hun kracht te verliezen, meldt de Daily Mail.
[img] http://static1.hln.be/static/FOTO/pe/0/4/1/media_l_4147681.jpg[/img]
© ap
Medicijnen reageren anders op de omstandigheden in de ruimte. Dat heeft volgens een studie van NASA te maken met het gebrek aan zwaartekracht en de hogere straling. Op Aarde kunnen veel medicijnen gedurende enkele jaren worden opgeslagen. In de ruimte zijn sommige pilletjes tegen dan hun geneeskrachtige werking al lang kwijt. Ook hier moeten we medicatie natuurlijk wel in de best mogelijke omstandigheden bewaren.
Langere missies
Aangezien ruimtemissies voor astronauten in de toekomst langer zullen duren, moet NASA rekening houden met de geneesmiddelen die ze meekrijgen. Daarom liet de ruimtevaartsorganisatie vier dozen met 35 verschillende soorten medicijnen naar het Internationaal Ruimtestation (ISS) vliegen. Dezelfde medicijnen werden op dat ogenblik ook in het Johnson Space Center in gecontroleerde omstandigheden bewaard.
De vier dozen werden op verschillende tijdstippen door astronauten terug naar huis gebracht. De eerste doos verbleef slechts dertien dagen in de ruimte, terwijl de laatste 28 maanden in het ISS bewaard bleef. Verscheidene medicijnen hadden serieus in kracht ingeboet door hun verblijf in de ruimte. De medicijnen hadden op dat ogenblik hun 'Aardse' vervaldatum nog niet overschreden. (gb)
(HLN)
Medicijnen werken niet meer in de ruimte
© afp
Slecht nieuws voor astronauten met hoofdpijn. Verschillende medicijnen blijken in de ruimte snel hun kracht te verliezen, meldt de Daily Mail.
[img] http://static1.hln.be/static/FOTO/pe/0/4/1/media_l_4147681.jpg[/img]
© ap
Medicijnen reageren anders op de omstandigheden in de ruimte. Dat heeft volgens een studie van NASA te maken met het gebrek aan zwaartekracht en de hogere straling. Op Aarde kunnen veel medicijnen gedurende enkele jaren worden opgeslagen. In de ruimte zijn sommige pilletjes tegen dan hun geneeskrachtige werking al lang kwijt. Ook hier moeten we medicatie natuurlijk wel in de best mogelijke omstandigheden bewaren.
Langere missies
Aangezien ruimtemissies voor astronauten in de toekomst langer zullen duren, moet NASA rekening houden met de geneesmiddelen die ze meekrijgen. Daarom liet de ruimtevaartsorganisatie vier dozen met 35 verschillende soorten medicijnen naar het Internationaal Ruimtestation (ISS) vliegen. Dezelfde medicijnen werden op dat ogenblik ook in het Johnson Space Center in gecontroleerde omstandigheden bewaard.
De vier dozen werden op verschillende tijdstippen door astronauten terug naar huis gebracht. De eerste doos verbleef slechts dertien dagen in de ruimte, terwijl de laatste 28 maanden in het ISS bewaard bleef. Verscheidene medicijnen hadden serieus in kracht ingeboet door hun verblijf in de ruimte. De medicijnen hadden op dat ogenblik hun 'Aardse' vervaldatum nog niet overschreden. (gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-04-2011
Zonne-explosie van binnen en buiten bekeken
Voor het eerst is een coronale massa-ejectie (CME) van de zon zowel van binnen als van buiten in detail bestudeerd. CME's zijn grote uitbarstingen van elektrisch geladen deeltjes, die in de omgeving van de aarde tot allerlei verstoringen kunnen leiden, onder andere in radioverbindingen, GPS-signalen, satellietelektronica en elektriciteitscentrales.
De CME van 19 maart 2010 is door drie ruimtesondes in het oog gehouden: de Advanced Composition Explorer (ACE), die zich min of meer in de omgeving van de aarde bevindt en die door de zonnestorm werd 'omspoeld', en de twee STEREO-ruimtesondes, die de uitbarsting vanaf grote afstand en van 'buitenaf' bestudeerden. De resultaten worden vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting (NAM 2011) van de Royal Astronomical Society in Llandudno, Wales.
Uit de waarnemingen blijkt dat de explosie een snelheid van 350 kilometer per seconde had. Op basis van de STEREO-metingen kan dus al in een vroeg stadium en vrij nauwkeurig worden voorspeld wanneer een CME bij de aarde aankomt. Het blijkt echter niet mee te vallen om de inwendige structuur van de zonnestorm - die van groot belang is om de mogelijke effecten op aarde te kunnen inschatten - af te leiden uit waarnemingen van buitenaf.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Zonne-explosie van binnen en buiten bekeken
Voor het eerst is een coronale massa-ejectie (CME) van de zon zowel van binnen als van buiten in detail bestudeerd. CME's zijn grote uitbarstingen van elektrisch geladen deeltjes, die in de omgeving van de aarde tot allerlei verstoringen kunnen leiden, onder andere in radioverbindingen, GPS-signalen, satellietelektronica en elektriciteitscentrales.
De CME van 19 maart 2010 is door drie ruimtesondes in het oog gehouden: de Advanced Composition Explorer (ACE), die zich min of meer in de omgeving van de aarde bevindt en die door de zonnestorm werd 'omspoeld', en de twee STEREO-ruimtesondes, die de uitbarsting vanaf grote afstand en van 'buitenaf' bestudeerden. De resultaten worden vandaag gepresenteerd op de National Astronomy Meeting (NAM 2011) van de Royal Astronomical Society in Llandudno, Wales.
Uit de waarnemingen blijkt dat de explosie een snelheid van 350 kilometer per seconde had. Op basis van de STEREO-metingen kan dus al in een vroeg stadium en vrij nauwkeurig worden voorspeld wanneer een CME bij de aarde aankomt. Het blijkt echter niet mee te vallen om de inwendige structuur van de zonnestorm - die van groot belang is om de mogelijke effecten op aarde te kunnen inschatten - af te leiden uit waarnemingen van buitenaf.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-04-2011
Radiotelescopen verkennen Hubble Deep Field
Halverwege de jaren negentig nam de Hubble-ruimtetelescoop een ogenschijnlijk leeg stukje sterrenhemel onder de loep: het Hubble Deep Field (HDF). Het hemelgebiedje bleek allesbehalve leeg: er stonden drieduizend zwakke sterrenstelsels. Britse astronomen hebben het HDF nu opnieuw in kaart gebracht met radiotelescopen in Engeland en de VS. Het resultaat is een overzicht van alle bronnen van radiostraling in het gebied - veelal sterrenstelsels op miljarden lichtjaren afstand. Enkele van deze stelsels zijn gedetailleerder in beeld gebracht.
Een deel van de beeldgegevens is verzameld met de nieuwe e-MERLIN-array, een bijna voltooid netwerk van zeven Britse radiotelescopen, verspreid over een gebied van 217 kilometer, die door middel van glasvezels met elkaar zijn verbonden. De nu gemaakte radiokaart is een voorproefje van een survey die in de nabije toekomst met e-MERLIN zal worden gedaan. Bij deze survey zullen grote stervormingsgebieden en de actieve kernen van verre stelsels onderzocht worden, om te kunnen vaststellen hoe sterrenstelsels in de loop van de miljarden jaren zijn veranderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Radiotelescopen verkennen Hubble Deep Field
Halverwege de jaren negentig nam de Hubble-ruimtetelescoop een ogenschijnlijk leeg stukje sterrenhemel onder de loep: het Hubble Deep Field (HDF). Het hemelgebiedje bleek allesbehalve leeg: er stonden drieduizend zwakke sterrenstelsels. Britse astronomen hebben het HDF nu opnieuw in kaart gebracht met radiotelescopen in Engeland en de VS. Het resultaat is een overzicht van alle bronnen van radiostraling in het gebied - veelal sterrenstelsels op miljarden lichtjaren afstand. Enkele van deze stelsels zijn gedetailleerder in beeld gebracht.
Een deel van de beeldgegevens is verzameld met de nieuwe e-MERLIN-array, een bijna voltooid netwerk van zeven Britse radiotelescopen, verspreid over een gebied van 217 kilometer, die door middel van glasvezels met elkaar zijn verbonden. De nu gemaakte radiokaart is een voorproefje van een survey die in de nabije toekomst met e-MERLIN zal worden gedaan. Bij deze survey zullen grote stervormingsgebieden en de actieve kernen van verre stelsels onderzocht worden, om te kunnen vaststellen hoe sterrenstelsels in de loop van de miljarden jaren zijn veranderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-04-2011
Spiraalstructuur in sterrenstelsels op andere wijze verklaard
Een nieuw onderzoek naar het ontstaan van spiraalpatronen in sterrenstelsels zoals onze Melkweg zou grote gevolgen kunnen hebben voor de bestaande ideeën over de vorming van spiraalarmen.
Sinds de jaren zestig gaan sterrenkundigen ervan uit dat spiraalarmen een golfeffect zijn, enigszins vergelijkbaar met de Mexicaanse golf in een voetbalstadion. De sterren die erin te zien zijn, zouden zijn ontstaan doordat de golf die door het stelsel heen gaat het daarin aanwezige gas samendrukt en nieuwe sterren doet ontstaan. Als de golf gepasseerd is, zouden deze sterren achterblijven en zich verspreiden.
Computersimulaties door Britse sterrenkundigen wijzen er nu echter op dat de sterren met de spiraalarmen mee draaien. Bovendien zou het spiraalpatroon slechts een tijdelijke structuur zijn, met een levensduur van hooguit 100 miljoen jaar, die uiteindelijk plaatsmaakt voor nieuwe spiraalarmen.
Volgens de onderzoekers migreren sterren binnen een spiraalstelsel veel gemakkelijker dan tot nog toe werd gedacht. Sterren die aan de voorzijde van een spiraalarm zitten, verplaatsen zich in de richting van het centrum van het stelsel. En die aan de achterzijde van een spiraalarm migreren naar buiten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Spiraalstructuur in sterrenstelsels op andere wijze verklaard
Een nieuw onderzoek naar het ontstaan van spiraalpatronen in sterrenstelsels zoals onze Melkweg zou grote gevolgen kunnen hebben voor de bestaande ideeën over de vorming van spiraalarmen.
Sinds de jaren zestig gaan sterrenkundigen ervan uit dat spiraalarmen een golfeffect zijn, enigszins vergelijkbaar met de Mexicaanse golf in een voetbalstadion. De sterren die erin te zien zijn, zouden zijn ontstaan doordat de golf die door het stelsel heen gaat het daarin aanwezige gas samendrukt en nieuwe sterren doet ontstaan. Als de golf gepasseerd is, zouden deze sterren achterblijven en zich verspreiden.
Computersimulaties door Britse sterrenkundigen wijzen er nu echter op dat de sterren met de spiraalarmen mee draaien. Bovendien zou het spiraalpatroon slechts een tijdelijke structuur zijn, met een levensduur van hooguit 100 miljoen jaar, die uiteindelijk plaatsmaakt voor nieuwe spiraalarmen.
Volgens de onderzoekers migreren sterren binnen een spiraalstelsel veel gemakkelijker dan tot nog toe werd gedacht. Sterren die aan de voorzijde van een spiraalarm zitten, verplaatsen zich in de richting van het centrum van het stelsel. En die aan de achterzijde van een spiraalarm migreren naar buiten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dat leek mij logischquote:
20-04-2011
Spiraalstructuur in sterrenstelsels op andere wijze verklaard
[ afbeelding ]
Een nieuw onderzoek naar het ontstaan van spiraalpatronen in sterrenstelsels zoals onze Melkweg zou grote gevolgen kunnen hebben voor de bestaande ideeën over de vorming van spiraalarmen.
Sinds de jaren zestig gaan sterrenkundigen ervan uit dat spiraalarmen een golfeffect zijn, enigszins vergelijkbaar met de Mexicaanse golf in een voetbalstadion. De sterren die erin te zien zijn, zouden zijn ontstaan doordat de golf die door het stelsel heen gaat het daarin aanwezige gas samendrukt en nieuwe sterren doet ontstaan. Als de golf gepasseerd is, zouden deze sterren achterblijven en zich verspreiden.
Computersimulaties door Britse sterrenkundigen wijzen er nu echter op dat de sterren met de spiraalarmen mee draaien. Bovendien zou het spiraalpatroon slechts een tijdelijke structuur zijn, met een levensduur van hooguit 100 miljoen jaar, die uiteindelijk plaatsmaakt voor nieuwe spiraalarmen.
Volgens de onderzoekers migreren sterren binnen een spiraalstelsel veel gemakkelijker dan tot nog toe werd gedacht. Sterren die aan de voorzijde van een spiraalarm zitten, verplaatsen zich in de richting van het centrum van het stelsel. En die aan de achterzijde van een spiraalarm migreren naar buiten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Wellicht zijn spiraal-armen het resultaat van gravitatie-golven van de (vermeende) SMBH's in het midden van het sterrenstelsel? Of een werking daarvan (of meerdere SMBH's)?
Calm down, please!
Wellichtquote:
[..]
Dat leek mij logisch
Wellicht zijn spiraal-armen het resultaat van gravitatie-golven van de (vermeende) SMBH's in het midden van het sterrenstelsel? Of een werking daarvan (of meerdere SMBH's)?
Verder onderzoek zal het wel uitwijzen
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-04-2011
Astronomen nemen uitbarsting van jonge ster waar
Astronomen hebben met de infraroodsatelliet Herschel een uitzonderlijk heldere uitbarsting waargenomen bij een ster-in-wording. De proto-ster, die de aanduiding HBC 722 draagt, maakt deel uit van de zogeheten Noord-Amerikanevel en is omgeven door gaswolken en andere jonge sterren.
HBC 722 begon in de zomer van 2010 helderder te worden - eerst langzaam, later steeds sneller. In september vorig jaar was de ster twintig keer zo helder als voorheen. Sindsdien wordt hij geleidelijk zwakker.
Het opvlammen van een jonge ster wordt niet zo vaak waargenomen: de vorige waarneming van een dergelijk verschijnsel was al meer dan dertig jaar geleden. Vermoed wordt dat zo'n uitbarsting ontstaat als zich in de materieschijf die elke ster-in-wording omgeeft zo veel gas heeft opgehoopt, dat deze als het ware overstroomt. Er stroomt dan in één keer veel meer materie naar de ster dan normaal.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Astronomen nemen uitbarsting van jonge ster waar
Astronomen hebben met de infraroodsatelliet Herschel een uitzonderlijk heldere uitbarsting waargenomen bij een ster-in-wording. De proto-ster, die de aanduiding HBC 722 draagt, maakt deel uit van de zogeheten Noord-Amerikanevel en is omgeven door gaswolken en andere jonge sterren.
HBC 722 begon in de zomer van 2010 helderder te worden - eerst langzaam, later steeds sneller. In september vorig jaar was de ster twintig keer zo helder als voorheen. Sindsdien wordt hij geleidelijk zwakker.
Het opvlammen van een jonge ster wordt niet zo vaak waargenomen: de vorige waarneming van een dergelijk verschijnsel was al meer dan dertig jaar geleden. Vermoed wordt dat zo'n uitbarsting ontstaat als zich in de materieschijf die elke ster-in-wording omgeeft zo veel gas heeft opgehoopt, dat deze als het ware overstroomt. Er stroomt dan in één keer veel meer materie naar de ster dan normaal.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:1. Prominence Eruption from AIA in 304 Angstroms on March 30, 2010.
2. Cusp Flow from AIA in 171 Angstroms on February 14, 2011.
3. Prominence Eruption from AIA in 304 Angstroms on February 25, 2011.
4. Cusp Flow from AIA in 304 Angstroms on February 14, 2011.
5. Merging Sunspots from HMI in Continuum on October 24-28, 2010.
6. Prominence Eruption and active region from AIA in 304 Angstroms on April 30, 2010.
7. Solar activity and plasma loops from AIA in 171 Angstroms on March 4-8, 2011.
8. Flowing plasma from AIA in 304 Angstroms on April 19, 2010.
9. Active regions from HMI in Magnetogram on March 10, 2011.
10. Filament eruption from AIA in 304 Angstroms on December 6, 2010.
11. CME start from AIA in 211 Angstroms on March 8, 2011.
12. X2 flare from AIA in 304 Angstroms on February 15, 2011.
Calm down, please!
Snel roterende sterren vervuilden het heelal
Analyse van de chemische samenstelling van enkele van de oudste sterren in ons Melkwegstelsel heeft meer inzicht gegeven in de aard van de eerste generaties sterren in ons heelal. Volgens het internationale team van astronomen dat het onderzoek heeft verricht, tolden de eerste zware sterren heel snel om hun as (Nature, 28 april).
Kort na de oerknal bestond alle materie in het heelal nog uit waterstof en helium. Pas toen 300 miljoen jaar later de eerste zware sterren op explosieve wijze aan hun eind kwamen, werd het oergas verrijkt met zwaardere elementen. Op die manier hebben deze sterren chemische 'vingerafdrukken' achtergelaten, die nog terug te vinden zijn in de oudste sterren van ons Melkwegstelsel.
Door deze sterren te onderzoeken, kom je dus meer te weten over hun zware soortgenoten. En inderdaad: ze bevatten elementen die afkomstig moeten zijn van zware sterren. Maar verrassend genoeg blijkt uit het nieuwe onderzoek dat ze ook elementen bevatten waarvan gedacht werd dat ze alleen door lichtere sterren worden geproduceerd - sterren die nog niet opgebrand waren toen de oudste sterren van ons Melkwegstelsel geboren werden.
De eerste generaties zware sterren lijken dus een breder scala aan elementen te hebben achtergelaten dan voor mogelijk werd gehouden. Hoewel daar verschillende verklaringen voor te bedenken zijn, houden de astronomen het er voorlopig op dat die eerste stellaire kolossen heel snel om hun as draaiden. Computersimulaties laten namelijk zien dat hun eigenschappen daardoor zodanig veranderen, dat ze ook elementen afleveren die doorgaans aan minder zware sterren worden toegeschreven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Analyse van de chemische samenstelling van enkele van de oudste sterren in ons Melkwegstelsel heeft meer inzicht gegeven in de aard van de eerste generaties sterren in ons heelal. Volgens het internationale team van astronomen dat het onderzoek heeft verricht, tolden de eerste zware sterren heel snel om hun as (Nature, 28 april).
Kort na de oerknal bestond alle materie in het heelal nog uit waterstof en helium. Pas toen 300 miljoen jaar later de eerste zware sterren op explosieve wijze aan hun eind kwamen, werd het oergas verrijkt met zwaardere elementen. Op die manier hebben deze sterren chemische 'vingerafdrukken' achtergelaten, die nog terug te vinden zijn in de oudste sterren van ons Melkwegstelsel.
Door deze sterren te onderzoeken, kom je dus meer te weten over hun zware soortgenoten. En inderdaad: ze bevatten elementen die afkomstig moeten zijn van zware sterren. Maar verrassend genoeg blijkt uit het nieuwe onderzoek dat ze ook elementen bevatten waarvan gedacht werd dat ze alleen door lichtere sterren worden geproduceerd - sterren die nog niet opgebrand waren toen de oudste sterren van ons Melkwegstelsel geboren werden.
De eerste generaties zware sterren lijken dus een breder scala aan elementen te hebben achtergelaten dan voor mogelijk werd gehouden. Hoewel daar verschillende verklaringen voor te bedenken zijn, houden de astronomen het er voorlopig op dat die eerste stellaire kolossen heel snel om hun as draaiden. Computersimulaties laten namelijk zien dat hun eigenschappen daardoor zodanig veranderen, dat ze ook elementen afleveren die doorgaans aan minder zware sterren worden toegeschreven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-04-2011
Uitkijken naar moment dat Voyager 1 zonnestelsel verlaat
© ap
In een kleine kamer op Caltech, het Californisch Instituut voor Technologie, analyseren enkele wetenschappers de data die de ruimtesonde Voyager 1 ons opstuurt vanuit een uithoek van ons zonnestelsel. Binnen afzienbare tijd zal de sonde als eerste object door de mens gemaakt, ons zonnestelsel verlaten. Ed Stone, 75 en geestelijke vader van het project, hoopt dat moment nog mee te maken.
Voyager 1 werd meer dan dertig jaar geleden de ruimte in geschoten, en heeft sindsdien koers gezet richting het uiteinde van ons zonnestelsel. Ondertussen wordt er ongeduldig gewacht tot de sonde buiten de invloed van onze zon zal komen, en als eerste aards object op een plaats in het universum komen waat wetenschappers enkel over hebben kunnen speculeren: 'deep space'.
Tijd
"Iedereen vraagt zich af wat we daar gaan vinden", zegt Stone aan een journalist van de Los Angeles Times. "Momenteel heeft niemand ook maar enig idee." Ondanks zijn onzekerheid, voegt hij er met kalme stem aan toe dat ze uiteindelijk alles gaan ontdekken. "Tijd is het enige dat we nodig hebben." Dat is nu net wat Ed Stone een beetje ongerust maakt, hij is al 75 jaar oud en zou het moment dat de eerste data van buiten ons zonnestelsel binnenkomt, doodgraag meemaken.
Oorsprong
"Wanneer de eerste data zal binnenkomen, zullen we helemaal geen idee hebben hoe we die moeten interpreteren", zegt hij. De man is er wel zeker van dat die meer kan vertellen over onze oorsprong, maar ook over onze aarde. "We zijn er zo dicht bij, nog even en we gaan kunnen antwoorden op vragen die we ons al jaren stellen."
Gouden plaat
Voyager 1 kan niet enkel antwoorden geven op ónze vragen. Het kan mogelijk buitenaards leven ook een antwoord geven op de vraag of zij de enigen in het universum zijn. De sonde heeft namelijk een gouden plaat meegekregen waar de locatie van onze aarde op te vinden is, samen met muziek en onze groeten. Of aliens weten hoe de plaat moet worden afgespeeld, is natuurlijk nog een heel andere vraag ... (sg)
(HLN)
Uitkijken naar moment dat Voyager 1 zonnestelsel verlaat
© ap
In een kleine kamer op Caltech, het Californisch Instituut voor Technologie, analyseren enkele wetenschappers de data die de ruimtesonde Voyager 1 ons opstuurt vanuit een uithoek van ons zonnestelsel. Binnen afzienbare tijd zal de sonde als eerste object door de mens gemaakt, ons zonnestelsel verlaten. Ed Stone, 75 en geestelijke vader van het project, hoopt dat moment nog mee te maken.
Voyager 1 werd meer dan dertig jaar geleden de ruimte in geschoten, en heeft sindsdien koers gezet richting het uiteinde van ons zonnestelsel. Ondertussen wordt er ongeduldig gewacht tot de sonde buiten de invloed van onze zon zal komen, en als eerste aards object op een plaats in het universum komen waat wetenschappers enkel over hebben kunnen speculeren: 'deep space'.
Tijd
"Iedereen vraagt zich af wat we daar gaan vinden", zegt Stone aan een journalist van de Los Angeles Times. "Momenteel heeft niemand ook maar enig idee." Ondanks zijn onzekerheid, voegt hij er met kalme stem aan toe dat ze uiteindelijk alles gaan ontdekken. "Tijd is het enige dat we nodig hebben." Dat is nu net wat Ed Stone een beetje ongerust maakt, hij is al 75 jaar oud en zou het moment dat de eerste data van buiten ons zonnestelsel binnenkomt, doodgraag meemaken.
Oorsprong
"Wanneer de eerste data zal binnenkomen, zullen we helemaal geen idee hebben hoe we die moeten interpreteren", zegt hij. De man is er wel zeker van dat die meer kan vertellen over onze oorsprong, maar ook over onze aarde. "We zijn er zo dicht bij, nog even en we gaan kunnen antwoorden op vragen die we ons al jaren stellen."
Gouden plaat
Voyager 1 kan niet enkel antwoorden geven op ónze vragen. Het kan mogelijk buitenaards leven ook een antwoord geven op de vraag of zij de enigen in het universum zijn. De sonde heeft namelijk een gouden plaat meegekregen waar de locatie van onze aarde op te vinden is, samen met muziek en onze groeten. Of aliens weten hoe de plaat moet worden afgespeeld, is natuurlijk nog een heel andere vraag ... (sg)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-05-2011
14000 quasars laten hun licht schijnen over het verre heelal
Wetenschappers van de Sloan Digital Sky Survey (SDSS-III) hebben de de tot nog toe grootste drie-dimensionale kaart gemaakt van het verre heelal. Ze gebruikten hiervoor het licht van 14000 quasars om de verdeling van intergalactische waterstofwolken in kaart te brengen. Hierdoor krijgen we inzicht in hoe het heelal er 11 miljard jaar geleden uitzag.
Quasars zijn zeer heldere lichtbronnen die vooral worden gezien op grote afstanden in het heelal. Het zijn immense zwarte gaten in het centrum van sterrenstelsels. Door het opslokken van omringende materie zenden ze zeer veel straling uit. Maar door hun grote afstand zien wij ze slechts als betrekkelijk zwakke lichtpuntjes. Onderweg naar ons toe passeert het licht van de quasars veel intergalactische waterstofwolken en die veroorzaken spectraallijnen in de spectra van de quasars. Men kijkt vooral naar de sterke Lyman-alpha lijn van waterstof. De intensiteit van de lijn is een maat voor de dichtheid van de wolk en zijn roodverschuiving in het spectrum is een maat voor de afstand tot de wolk. Omdat het licht van een quasar door zeer veel wolken reist, ontstaat in het spectrum een groot aantal lijnen naast elkaar, wat wel het 'Lyman-alpha-bos' wordt genoemd. Voor dit nieuwe onderzoek heeft men het ongelofelijke aantal van 14000 quasars onderzocht, verdeeld over de gehele hemel. De waarnemingen zijn gedaan als onderdeel van de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS), de grootste van de vier 'surveys' die samen SDSS-III vormen. Iedere quasar is door mensen bekeken, maar uiteindelijk zijn alle waarnemingen met computers geanalyseerd. De aldus verkregen drie-dimensionale kaart van de waterstofverdeling op grote afstand kan worden vergeleken met modelberekeningen voor de opbouw van het jonge heelel.
De huidige kaart is zeker niet het eindstation. De BOSS-waarnemingen gaan door tot 2014 en men hoopt uiteindelijk 140 duizend quasars op te meten om een nog veel gedetailleerdere kaart te maken. Uiteindelijk hoopt men uit deze waarnemingen ook op te kunnen maken hoe de snelheid van de uitdijing van het heelal veranderd is. Een nog meer ambitieuze survey - BigBOSS - is ook al in voorbereiding.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
14000 quasars laten hun licht schijnen over het verre heelal
Wetenschappers van de Sloan Digital Sky Survey (SDSS-III) hebben de de tot nog toe grootste drie-dimensionale kaart gemaakt van het verre heelal. Ze gebruikten hiervoor het licht van 14000 quasars om de verdeling van intergalactische waterstofwolken in kaart te brengen. Hierdoor krijgen we inzicht in hoe het heelal er 11 miljard jaar geleden uitzag.
Quasars zijn zeer heldere lichtbronnen die vooral worden gezien op grote afstanden in het heelal. Het zijn immense zwarte gaten in het centrum van sterrenstelsels. Door het opslokken van omringende materie zenden ze zeer veel straling uit. Maar door hun grote afstand zien wij ze slechts als betrekkelijk zwakke lichtpuntjes. Onderweg naar ons toe passeert het licht van de quasars veel intergalactische waterstofwolken en die veroorzaken spectraallijnen in de spectra van de quasars. Men kijkt vooral naar de sterke Lyman-alpha lijn van waterstof. De intensiteit van de lijn is een maat voor de dichtheid van de wolk en zijn roodverschuiving in het spectrum is een maat voor de afstand tot de wolk. Omdat het licht van een quasar door zeer veel wolken reist, ontstaat in het spectrum een groot aantal lijnen naast elkaar, wat wel het 'Lyman-alpha-bos' wordt genoemd. Voor dit nieuwe onderzoek heeft men het ongelofelijke aantal van 14000 quasars onderzocht, verdeeld over de gehele hemel. De waarnemingen zijn gedaan als onderdeel van de Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS), de grootste van de vier 'surveys' die samen SDSS-III vormen. Iedere quasar is door mensen bekeken, maar uiteindelijk zijn alle waarnemingen met computers geanalyseerd. De aldus verkregen drie-dimensionale kaart van de waterstofverdeling op grote afstand kan worden vergeleken met modelberekeningen voor de opbouw van het jonge heelel.
De huidige kaart is zeker niet het eindstation. De BOSS-waarnemingen gaan door tot 2014 en men hoopt uiteindelijk 140 duizend quasars op te meten om een nog veel gedetailleerdere kaart te maken. Uiteindelijk hoopt men uit deze waarnemingen ook op te kunnen maken hoe de snelheid van de uitdijing van het heelal veranderd is. Een nog meer ambitieuze survey - BigBOSS - is ook al in voorbereiding.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-05-2011
Raadsel van maanbacteriën opgelost
De bacteriën in de camera die Apollo-astronauten in 1969 terugbrachten van de maan bevatte vrijwel zeker géén levende bacteriën. De 'besmetting' van de camera vond niet plaats vóór het vertrek naar de maan, maar pas na terugkeer op aarde.
Dat er streptokokken in de camera van de maanlander Surveyor 3 zaten, was op z'n zachtst gezegd merkwaardig. Toen de astronauten van de Apollo 12 de camera van de maanlander in november 1969 loskoppelden, had deze jarenlang op de maan gestaan. De microben zouden dus al die tijd zonder voedsel en water het ijskoude luchtledige overleefd moeten hebben.
Uit recent opgedoken filmbeelden blijkt dat in de 'schone kamer' waar de camera na zijn terugkeer onderzocht werd niet erg zorgvuldig werd gewerkt. Zo droegen de onderzoekers shirts met korte mouwen waarvan de onderrand boven de werktafel uitstak. Hierdoor konden bacteriën vanonder de kleding gemakkelijk in de camera terechtkomen.
Daarmee is een einde gekomen aan een raadsel dat de astrobiologische gemoederen tientallen jaren heeft beziggehouden. De streptokokken van Surveyor 3 kwamen niet van de maan, maar uit de neus of keel van een NASA-wetenschapper.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Raadsel van maanbacteriën opgelost
De bacteriën in de camera die Apollo-astronauten in 1969 terugbrachten van de maan bevatte vrijwel zeker géén levende bacteriën. De 'besmetting' van de camera vond niet plaats vóór het vertrek naar de maan, maar pas na terugkeer op aarde.
Dat er streptokokken in de camera van de maanlander Surveyor 3 zaten, was op z'n zachtst gezegd merkwaardig. Toen de astronauten van de Apollo 12 de camera van de maanlander in november 1969 loskoppelden, had deze jarenlang op de maan gestaan. De microben zouden dus al die tijd zonder voedsel en water het ijskoude luchtledige overleefd moeten hebben.
Uit recent opgedoken filmbeelden blijkt dat in de 'schone kamer' waar de camera na zijn terugkeer onderzocht werd niet erg zorgvuldig werd gewerkt. Zo droegen de onderzoekers shirts met korte mouwen waarvan de onderrand boven de werktafel uitstak. Hierdoor konden bacteriën vanonder de kleding gemakkelijk in de camera terechtkomen.
Daarmee is een einde gekomen aan een raadsel dat de astrobiologische gemoederen tientallen jaren heeft beziggehouden. De streptokokken van Surveyor 3 kwamen niet van de maan, maar uit de neus of keel van een NASA-wetenschapper.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-05-2011
Zeldzame geboorte van een zware ster waargenomen
Een team van sterrenkundigen onder leiding van de Amsterdamse promovendus Lucas Ellerbroek heeft het - zeldzame - geboorteproces van een zware ster blootgelegd. Met de spiksplinternieuwe spectrograaf X-shooter op ESO's Very Large Telescope (VLT) in Chili is een zich nog vormende zware ster waargenomen, diep verborgen in een stervormingsgebied in het sterrenbeeld Vela (Zeilen). Aanvullende waarnemingen met een ander instrument op de VLT hebben het bestaan bevestigd van een gasschijf rond de ster, en materie blazende straalstromen loodrecht daarop.
Hoe sterren precies worden gevormd is een van de belangrijkste onopgeloste vraagstukken in de hedendaagse sterrenkunde. Met name de vorming van zware sterren (zo'n 10-100 keer zo zwaar als de zon) is een groot raadsel. Dit komt doordat zware sterren zeldzaam zijn - slechts 1 op de 10.000 sterren is een zware ster - en maar kort leven: een paar miljoen jaar tegen 10 miljard jaar voor de zon. Het vormingsproces gaat ongeveer honderd keer zo snel. Jonge zware sterren zijn bovendien slecht te vinden doordat ze zich diep in het binnenste van enorme gas- en stofwolken bevinden die zo goed als ondoordringbaar zijn voor zichtbaar licht.
Bij de vorming van een lichte ster komt het materiaal via een langzaam ronddraaiende schijf gedeeltelijk op de ster terecht; de rest verdwijnt via straalstromen uit het systeem. De vraag is of dit scenario ook van toepassing is op zwaardere sterren. De nieuwe waarnemingen lijken dit laatste te bevestigen, al gaat het er allemaal veel sneller en heftiger aan toe.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zeldzame geboorte van een zware ster waargenomen
Een team van sterrenkundigen onder leiding van de Amsterdamse promovendus Lucas Ellerbroek heeft het - zeldzame - geboorteproces van een zware ster blootgelegd. Met de spiksplinternieuwe spectrograaf X-shooter op ESO's Very Large Telescope (VLT) in Chili is een zich nog vormende zware ster waargenomen, diep verborgen in een stervormingsgebied in het sterrenbeeld Vela (Zeilen). Aanvullende waarnemingen met een ander instrument op de VLT hebben het bestaan bevestigd van een gasschijf rond de ster, en materie blazende straalstromen loodrecht daarop.
Hoe sterren precies worden gevormd is een van de belangrijkste onopgeloste vraagstukken in de hedendaagse sterrenkunde. Met name de vorming van zware sterren (zo'n 10-100 keer zo zwaar als de zon) is een groot raadsel. Dit komt doordat zware sterren zeldzaam zijn - slechts 1 op de 10.000 sterren is een zware ster - en maar kort leven: een paar miljoen jaar tegen 10 miljard jaar voor de zon. Het vormingsproces gaat ongeveer honderd keer zo snel. Jonge zware sterren zijn bovendien slecht te vinden doordat ze zich diep in het binnenste van enorme gas- en stofwolken bevinden die zo goed als ondoordringbaar zijn voor zichtbaar licht.
Bij de vorming van een lichte ster komt het materiaal via een langzaam ronddraaiende schijf gedeeltelijk op de ster terecht; de rest verdwijnt via straalstromen uit het systeem. De vraag is of dit scenario ook van toepassing is op zwaardere sterren. De nieuwe waarnemingen lijken dit laatste te bevestigen, al gaat het er allemaal veel sneller en heftiger aan toe.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-05-2011
NASA-satelliet bevestigt Einsteins zwaartekrachtstheorie
De NASA-satelliet Gravity Probe B heeft twee belangrijke voorspellingen bevestigd die zijn afgeleid uit Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie. De in 2004 gelanceerde satelliet heeft met vier uiterst precieze gyroscopen aangetoond dat het 'weefsel' van ruimte en tijd rond een hemellichaam (in dit geval de aarde) gekromd is, en bovendien door de draaiing van dat hemellichaam wordt meegesleept.
Beide effecten zijn gemeten door de satelliet tijdens zijn omlopen om de aarde heel nauwkeurig op één specifieke ster te richten. Als de zwaartekracht van de aarde de genoemde effecten niet zou veroorzaken, zouden de gyroscopen van Gravity Probe B steeds in dezelfde richting zijn blijven wijzen. Maar in plaats daarvan vertoonden zij minuscule, maar meetbare afwijkingen - precies zoals die door de algemene relativiteitstheorie werden voorspeld.
Gravity Probe B was een van de langst lopende projecten in de geschiedenis van NASA. De eerste voorbereidingen - de ontwikkeling van nauwkeurige gyroscopen - begonnen al in 1963. De satelliet sloot zijn metingen in december 2010 af. De technieken die voor het functioneren van Gravity Probe B zijn ontwikkeld, zijn ook toegepast in satellieten voor geofysisch en astronomisch onderzoek.
Gravity Probe B Data Confirms Frame-Dragging and Geodetic Effect in Support of Einstein’s General Theory of Relativity
http://www.lockheedmartin(...)011/0504_ss_GPB.html
NASA Announces Results of Epic Space-Time Experiment
http://science.nasa.gov/s(...)asa/2011/04may_epic/
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
NASA-satelliet bevestigt Einsteins zwaartekrachtstheorie
De NASA-satelliet Gravity Probe B heeft twee belangrijke voorspellingen bevestigd die zijn afgeleid uit Albert Einsteins algemene relativiteitstheorie. De in 2004 gelanceerde satelliet heeft met vier uiterst precieze gyroscopen aangetoond dat het 'weefsel' van ruimte en tijd rond een hemellichaam (in dit geval de aarde) gekromd is, en bovendien door de draaiing van dat hemellichaam wordt meegesleept.
Beide effecten zijn gemeten door de satelliet tijdens zijn omlopen om de aarde heel nauwkeurig op één specifieke ster te richten. Als de zwaartekracht van de aarde de genoemde effecten niet zou veroorzaken, zouden de gyroscopen van Gravity Probe B steeds in dezelfde richting zijn blijven wijzen. Maar in plaats daarvan vertoonden zij minuscule, maar meetbare afwijkingen - precies zoals die door de algemene relativiteitstheorie werden voorspeld.
Gravity Probe B was een van de langst lopende projecten in de geschiedenis van NASA. De eerste voorbereidingen - de ontwikkeling van nauwkeurige gyroscopen - begonnen al in 1963. De satelliet sloot zijn metingen in december 2010 af. De technieken die voor het functioneren van Gravity Probe B zijn ontwikkeld, zijn ook toegepast in satellieten voor geofysisch en astronomisch onderzoek.
Gravity Probe B Data Confirms Frame-Dragging and Geodetic Effect in Support of Einstein’s General Theory of Relativity
http://www.lockheedmartin(...)011/0504_ss_GPB.html
NASA Announces Results of Epic Space-Time Experiment
http://science.nasa.gov/s(...)asa/2011/04may_epic/
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-05-2011
Aarde ontsnapt eind dit jaar aan inslag van asteroïde
Een enorme asteroïde van 55 miljoen ton zal in november langs de Aarde scheren. Volgens NASA wordt dit het grootste object dat al zo dicht in de buurt van onze planeet is gekomen.
Een inslag van deze asteroïde zou het equivalent van 65.000 atoombommen zijn en zou een krater van tien kilometer breed en meer dan een halve kilometer diep maken. De asteroïde, die de naam YU55 kreeg, zal op ongeveer 320.000 kilometer van de Aarde passeren en zal zichtbaar zijn met kleine telescopen. YU55 doet er 14 jaar over om rond de zon te draaien
Aanvankelijk had NASA rekening gehouden met een inslag van de asteroïde, maar er zou nu geen gevaar meer bestaan. Er zijn momenteel 874 asteroïden die zich in de buurt van de Aarde bevinden en het potentieel hebben om gevaarlijk te worden. Deze objecten worden voortdurend in de gaten gehouden. Wetenschappers schatten dat een grote botsing met de Aarde om de enkele honderdduizenden jaren voorkomt. (gb)
(allesoversterrenkunde)
Aarde ontsnapt eind dit jaar aan inslag van asteroïde
Een enorme asteroïde van 55 miljoen ton zal in november langs de Aarde scheren. Volgens NASA wordt dit het grootste object dat al zo dicht in de buurt van onze planeet is gekomen.
Een inslag van deze asteroïde zou het equivalent van 65.000 atoombommen zijn en zou een krater van tien kilometer breed en meer dan een halve kilometer diep maken. De asteroïde, die de naam YU55 kreeg, zal op ongeveer 320.000 kilometer van de Aarde passeren en zal zichtbaar zijn met kleine telescopen. YU55 doet er 14 jaar over om rond de zon te draaien
Aanvankelijk had NASA rekening gehouden met een inslag van de asteroïde, maar er zou nu geen gevaar meer bestaan. Er zijn momenteel 874 asteroïden die zich in de buurt van de Aarde bevinden en het potentieel hebben om gevaarlijk te worden. Deze objecten worden voortdurend in de gaten gehouden. Wetenschappers schatten dat een grote botsing met de Aarde om de enkele honderdduizenden jaren voorkomt. (gb)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-05-2011
Stormen verwijderen gas uit sterrenstelsels
Met de Herschel-infraroodruimtetelescoop van ESA zijn zeer sterke winden waargenomen van moleculair gas dat wegstroomt uit sterrenstelsels. Het bestaan van deze winden werd al langer vermoed en ze zijn in staat om sterrenstelsels volledig te ontdoen van gas en zo een einde te maken aan de vorming van nieuwe sterren.
De winden die Herschel heeft ontdekt zijn buitengewoon sterk. De snelste heeft een snelheid van 1000 km/s. Het is voor het eerst dat dit soort gasstromen zo duidelijk zijn gezien bij een groter aantal sterrenstelsels. Dr. Eckhard Sturm (Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik) en zijn collega's deden het onderzoek met de Photoconductor Array Camera and Spectrometer van Herschel. Ze onderzochten 50 sterrenstelsels, maar in hun eerste artikel over dit onderzoek, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters, beperken ze zich tot zes. Ze concluderen dat de sterrenstelsels met de sterkste uitstroom zo'n 1200 zonsmassa's per jaar kwijt raken. Dat is genoeg om zo'n stelsel binnen 1 tot 100 miljoen jaar te ontdoen van al zijn gas waaruit het anders sterren zou kunnen vormen.
De winden worden wellicht aangedreven door de intense uitstoot van licht en deeltjes door jonge sterren, of juist door de schokgolven van supernova-explosies. Maar mogelijk speelt ook de straling een rol die afkomstig is van materiaal dat instroomt naar het centrale zwarte gat van de sterrenstelsels. De snelste winden zijn inderdaad afkomstig van sterrenstelsels met de meest actieve kernen. Wellicht verklaart deze waarneming hoe gasarme elliptische sterrenstelsels ontstaan. Het idee is dat deze ontstaan door het samensmelten van kleinere gasrijke sterrenstelsels. Hierdoor wordt veel materiaal aangeboden aan de centrale zwarte gaten, die daardoor veel actiever worden, met als resultaat dat vrijwel al het gas wordt weggeblazen uit het samengesmolten stelsel.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Stormen verwijderen gas uit sterrenstelsels
Met de Herschel-infraroodruimtetelescoop van ESA zijn zeer sterke winden waargenomen van moleculair gas dat wegstroomt uit sterrenstelsels. Het bestaan van deze winden werd al langer vermoed en ze zijn in staat om sterrenstelsels volledig te ontdoen van gas en zo een einde te maken aan de vorming van nieuwe sterren.
De winden die Herschel heeft ontdekt zijn buitengewoon sterk. De snelste heeft een snelheid van 1000 km/s. Het is voor het eerst dat dit soort gasstromen zo duidelijk zijn gezien bij een groter aantal sterrenstelsels. Dr. Eckhard Sturm (Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik) en zijn collega's deden het onderzoek met de Photoconductor Array Camera and Spectrometer van Herschel. Ze onderzochten 50 sterrenstelsels, maar in hun eerste artikel over dit onderzoek, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters, beperken ze zich tot zes. Ze concluderen dat de sterrenstelsels met de sterkste uitstroom zo'n 1200 zonsmassa's per jaar kwijt raken. Dat is genoeg om zo'n stelsel binnen 1 tot 100 miljoen jaar te ontdoen van al zijn gas waaruit het anders sterren zou kunnen vormen.
De winden worden wellicht aangedreven door de intense uitstoot van licht en deeltjes door jonge sterren, of juist door de schokgolven van supernova-explosies. Maar mogelijk speelt ook de straling een rol die afkomstig is van materiaal dat instroomt naar het centrale zwarte gat van de sterrenstelsels. De snelste winden zijn inderdaad afkomstig van sterrenstelsels met de meest actieve kernen. Wellicht verklaart deze waarneming hoe gasarme elliptische sterrenstelsels ontstaan. Het idee is dat deze ontstaan door het samensmelten van kleinere gasrijke sterrenstelsels. Hierdoor wordt veel materiaal aangeboden aan de centrale zwarte gaten, die daardoor veel actiever worden, met als resultaat dat vrijwel al het gas wordt weggeblazen uit het samengesmolten stelsel.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-05-2011
Dwergplaneet Haumea "glinstert" van de ijskristallen
Voorbij de baan van de planeet Neptunus licht de vijfde dwergplaneet van ons zonnestelsel op. Europese astronomen hebben donderdag bekendgemaakt dat Haumea bedekt is door ijskristallen.
De miniplaneet heeft de vorm van een rugbybal en is 2.000 km lang. Op minder dan vier uur draait het hemellichaam rond zijn as.
Dankzij de enorme VLT-telescoop van de Zuidelijke Europese Sterrenwacht ESO in Chili hebben wetenschappers vastgesteld dat Haumea bedekt is door goed geordende ijskristallen. Gezien de zonnestraling de kristallijne structuur van een ijsoppervlak vernietigt, moet er een energiebron zijn om dit te behouden, aldus Benoît Carry, die mee publiceerde in het vakblad Astronomy and Astrophysics.
Die energie komt volgens de onderzoekers van twee bronnen: enerzijds de getijdenwerking van de twee manen van Haumea, Hi'iaka en Namaka, en anderzijds de aanwezigheid binnen de dwergplaneet van radioactieve elementen zoals potassium-40, thorium-232 en uranium-238.
Haumea zou aan de uithoeken van ons zonnestelsel in botsing zijn gekomen met een ander object van gesteente, waardoor de twee manen ontstonden. De botsing kan ook de snelle rotatie van het hemellichaam en zijn vorm verklaren.
De dwergplaneet bevindt zich op meer dan 5 miljard km van de Zon, binnen de Kuipergordel. (belga/jv)
(HLN)
Dwergplaneet Haumea "glinstert" van de ijskristallen
Voorbij de baan van de planeet Neptunus licht de vijfde dwergplaneet van ons zonnestelsel op. Europese astronomen hebben donderdag bekendgemaakt dat Haumea bedekt is door ijskristallen.
De miniplaneet heeft de vorm van een rugbybal en is 2.000 km lang. Op minder dan vier uur draait het hemellichaam rond zijn as.
Dankzij de enorme VLT-telescoop van de Zuidelijke Europese Sterrenwacht ESO in Chili hebben wetenschappers vastgesteld dat Haumea bedekt is door goed geordende ijskristallen. Gezien de zonnestraling de kristallijne structuur van een ijsoppervlak vernietigt, moet er een energiebron zijn om dit te behouden, aldus Benoît Carry, die mee publiceerde in het vakblad Astronomy and Astrophysics.
Die energie komt volgens de onderzoekers van twee bronnen: enerzijds de getijdenwerking van de twee manen van Haumea, Hi'iaka en Namaka, en anderzijds de aanwezigheid binnen de dwergplaneet van radioactieve elementen zoals potassium-40, thorium-232 en uranium-238.
Haumea zou aan de uithoeken van ons zonnestelsel in botsing zijn gekomen met een ander object van gesteente, waardoor de twee manen ontstonden. De botsing kan ook de snelle rotatie van het hemellichaam en zijn vorm verklaren.
De dwergplaneet bevindt zich op meer dan 5 miljard km van de Zon, binnen de Kuipergordel. (belga/jv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-05-2011
Magma-oceaan onder oppervlak Io
Jupitermaan Io is veruit het meest vulkanisch actieve hemellichaam in ons zonnestelsel. Gelijkmatig verdeeld over het oppervlak komen vulkanen voor, dit in tegenstelling tot op aarde, waar deze vooral voorkomen daar waar continentale platen op elkaar botsen. De vulkanen op Io produceren honderd keer meer lava dan die op aarde. Uit nieuwe analyse van waarnemingen gedaan met de Galileo-sonde is nu nieuw bewijs afgeleid dat zich onder de korst van de maan een 30 km dikke oceaan van vloeibare magma bevindt met een temperatuur van 1200 graden. Deze oceaan heeft effect op de manier waarop Io reageert met het immense magnetische veld van Jupiter. Het bestaan ervan is dan ook afgeleid uit waarnemingen aan het magnetische veld, die door de Galileo-sonde zijn verricht tussen 1995 en 2003. Maar voor een nauwkeurige analyse was beter inzicht nodig in de manier waarop de mineralen op Io reageren met het magnetische veld van Jupiter. Dat onderzoek is pas onlangs gedaan.
Er wordt vermoed dat ook andere hemellichamen, zoals de aarde en de maan, kort na hun ontstaan zo'n magma-oceaan hadden en vulkanisch veel actiever waren. Maar deze objecten zijn sindsdien zo afgekoeld dat de magma-oceaan verdwenen is. Op Io wordt de oceaan vloeibaar gehouden door de wisselende getijdenkrachten van Jupiter en de andere grote manen.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Magma-oceaan onder oppervlak Io
Jupitermaan Io is veruit het meest vulkanisch actieve hemellichaam in ons zonnestelsel. Gelijkmatig verdeeld over het oppervlak komen vulkanen voor, dit in tegenstelling tot op aarde, waar deze vooral voorkomen daar waar continentale platen op elkaar botsen. De vulkanen op Io produceren honderd keer meer lava dan die op aarde. Uit nieuwe analyse van waarnemingen gedaan met de Galileo-sonde is nu nieuw bewijs afgeleid dat zich onder de korst van de maan een 30 km dikke oceaan van vloeibare magma bevindt met een temperatuur van 1200 graden. Deze oceaan heeft effect op de manier waarop Io reageert met het immense magnetische veld van Jupiter. Het bestaan ervan is dan ook afgeleid uit waarnemingen aan het magnetische veld, die door de Galileo-sonde zijn verricht tussen 1995 en 2003. Maar voor een nauwkeurige analyse was beter inzicht nodig in de manier waarop de mineralen op Io reageren met het magnetische veld van Jupiter. Dat onderzoek is pas onlangs gedaan.
Er wordt vermoed dat ook andere hemellichamen, zoals de aarde en de maan, kort na hun ontstaan zo'n magma-oceaan hadden en vulkanisch veel actiever waren. Maar deze objecten zijn sindsdien zo afgekoeld dat de magma-oceaan verdwenen is. Op Io wordt de oceaan vloeibaar gehouden door de wisselende getijdenkrachten van Jupiter en de andere grote manen.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-05-2011
Gamma-uitbarstingen in de Krabnevel
De Krabnevel in het sterrenbeeld Stier is het restant van een supernova die in 1054 werd gezien. In het hart van de nevel staat een pulsar, een sneldraaiende neutronenster met een zeer sterk magnetisch veld, die als een superdynamo energie in de nevel pompt die daardoor kan blijven stralen. Bijzonder aan de Krabnevel zijn de gama-uitbarstingen die sinds 2009 kunnen worden waargenomen. Op 12 april is met de Fermi Gamma-ray Space Telescope de grootste uitbarsting ooit waargenomen, vijf keer sterker dan ooit te voren met een duur van zes dagen. De helderheid in gammastraling werd 30x groter dan de normale helderheid. Al eerder, in januari, waren met diverse satellieten, waaronder Fermi, Swift en de Rossi X-ray Timing Explorer, langdurige helderheidsvariaties waargenomen in röntgenstraling. Maar opmerkelijk genoeg werden met het Chandra-röntgenobservatorium geen veranderingen in röntgenstraling waargenomen tijdens de gamma-uitbarsting in april.
Astrononen denken dat de gamma-uitbarstingen optreden als zeer sterke magnetische velden in de buurt van de neutronenster zich herschikken. Bij deze veranderingen kunnen deeltjes als elektronen worden versneld tot bijna de lichtsnelheid. Als deze zeer snelle deeltjes vervolgens weer reageren met magnetische velden, kan gammastraling worden opgewekt.
Met het Chandra-röntgenobservatorium is de Krabnevel regelmatig waargenomen sinds september 2010, juist met het doel om te bepalen waar in de nevel de gamma-uitbarstingen plaatsvinden. Gamma-satellieten kijken niet scherp genoeg om dit te zien, maar treed een uitbarsting tegelijk op in het röntgengebied, dan kan de positie wel worden bepaald omdat röntgensatellieten veel scherper kunnen kijken. In die opzet is men dus nog niet geslaagd, maar zeven maanden kijken naar de Krabnevel heeft wel een film opgeleverd waarin allerlei andere variaties in het röntgenbeeld zijn te zien.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Gamma-uitbarstingen in de Krabnevel
De Krabnevel in het sterrenbeeld Stier is het restant van een supernova die in 1054 werd gezien. In het hart van de nevel staat een pulsar, een sneldraaiende neutronenster met een zeer sterk magnetisch veld, die als een superdynamo energie in de nevel pompt die daardoor kan blijven stralen. Bijzonder aan de Krabnevel zijn de gama-uitbarstingen die sinds 2009 kunnen worden waargenomen. Op 12 april is met de Fermi Gamma-ray Space Telescope de grootste uitbarsting ooit waargenomen, vijf keer sterker dan ooit te voren met een duur van zes dagen. De helderheid in gammastraling werd 30x groter dan de normale helderheid. Al eerder, in januari, waren met diverse satellieten, waaronder Fermi, Swift en de Rossi X-ray Timing Explorer, langdurige helderheidsvariaties waargenomen in röntgenstraling. Maar opmerkelijk genoeg werden met het Chandra-röntgenobservatorium geen veranderingen in röntgenstraling waargenomen tijdens de gamma-uitbarsting in april.
Astrononen denken dat de gamma-uitbarstingen optreden als zeer sterke magnetische velden in de buurt van de neutronenster zich herschikken. Bij deze veranderingen kunnen deeltjes als elektronen worden versneld tot bijna de lichtsnelheid. Als deze zeer snelle deeltjes vervolgens weer reageren met magnetische velden, kan gammastraling worden opgewekt.
Met het Chandra-röntgenobservatorium is de Krabnevel regelmatig waargenomen sinds september 2010, juist met het doel om te bepalen waar in de nevel de gamma-uitbarstingen plaatsvinden. Gamma-satellieten kijken niet scherp genoeg om dit te zien, maar treed een uitbarsting tegelijk op in het röntgengebied, dan kan de positie wel worden bepaald omdat röntgensatellieten veel scherper kunnen kijken. In die opzet is men dus nog niet geslaagd, maar zeven maanden kijken naar de Krabnevel heeft wel een film opgeleverd waarin allerlei andere variaties in het röntgenbeeld zijn te zien.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-05-2011
NGC 4214: een stervormingslab
Met de nieuwste camera van de Hubble-ruimtetelescoop, de Wide Field Camera 3 (WFC3), is een foto gemaakt van het dwergsterrenstelsel NGC 4214. Het stelsel straalt helder met het licht van jonge sterren en gaswolken en is een prachtig laboratorium om stervorming in te onderzoeken. Grootte zegt ook niet alles, want dit kleine stelsel bevat alles, van hete, jonge stervormingsgebieden tot oude sterhopen met rode superreuzen.
Een grote hartvormige holte in het midden van de foto springt wellicht nog wel het meest in het oog. Hier staat een grote sterrenhoop met zware, jonge sterren met oppervlakte temperaturen van 10000 tot 50000 graden. Hun sterke sterwind hebben de holte schoon geblazen, waardoor er hier geen nieuwere sterren meer kunnen ontstaan.
NGC 4214 ligt op een afstand van 10 miljoen lichtjaar in het sterrenbeeld Jachthonden. Deze betrekkelijk geringe afstand en het feit dat er maar weinig absorberend stof zit tussen ons en het stelsel, maar dit stelsel tot een ideale plek om allerlei aspecten van sterevolutie te bestuderen. Vooral interessant is de vraag waardoor stervorming nu precies op gang komt. Opvallend ook in dit stelsel zijn de grote aantallen rode reuzen en superreuzen. De grote variatie in stertypen leert ons dat sterke stervorming al lang aan de gang is in dit stelsel.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
NGC 4214: een stervormingslab
Met de nieuwste camera van de Hubble-ruimtetelescoop, de Wide Field Camera 3 (WFC3), is een foto gemaakt van het dwergsterrenstelsel NGC 4214. Het stelsel straalt helder met het licht van jonge sterren en gaswolken en is een prachtig laboratorium om stervorming in te onderzoeken. Grootte zegt ook niet alles, want dit kleine stelsel bevat alles, van hete, jonge stervormingsgebieden tot oude sterhopen met rode superreuzen.
Een grote hartvormige holte in het midden van de foto springt wellicht nog wel het meest in het oog. Hier staat een grote sterrenhoop met zware, jonge sterren met oppervlakte temperaturen van 10000 tot 50000 graden. Hun sterke sterwind hebben de holte schoon geblazen, waardoor er hier geen nieuwere sterren meer kunnen ontstaan.
NGC 4214 ligt op een afstand van 10 miljoen lichtjaar in het sterrenbeeld Jachthonden. Deze betrekkelijk geringe afstand en het feit dat er maar weinig absorberend stof zit tussen ons en het stelsel, maar dit stelsel tot een ideale plek om allerlei aspecten van sterevolutie te bestuderen. Vooral interessant is de vraag waardoor stervorming nu precies op gang komt. Opvallend ook in dit stelsel zijn de grote aantallen rode reuzen en superreuzen. De grote variatie in stertypen leert ons dat sterke stervorming al lang aan de gang is in dit stelsel.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-05-2011
Meer vrije planeten dan sterren
Astronomen hebben een nieuw soort planeten ontdekt die vrij rondzwerven in de lege ruimte tussen de sterren. Mogelijk zijn er zelfs meer van dit soort planeten dan er sterren zijn. Ze zijn wel gewoon ontstaan in jonge planetaire systemen maar vervolgens naar buiten weggeschoten.
Deze 'verweesde' planeten zijn zeer moeilijk waar te nemen, maar bewegen ze tussen ons en een ster door, dan kan hun zwaartekracht het sterlicht iets bundelen waardoor de ster enkele dagen wat helderder lijkt. Zo'n gravitatielenseffect is moeilijk waarneembaar, tenzij je lang naar zeer veel sterren kijkt. Een team uit Japan en Nieuw-Zeeland deed dit in 2006 en 2007 en lette op grote aantallen sterren in de richting van het centrum van ons Melkwegstelsel. In die data zijn nu aanwijzingen gevonden voor het bestaan van 10 vrije planeten met een omvang van tenminste Jupiter op afstanden van 10.000 tot 20.000 lichtjaar.
Op basis van statistiek schat het betrokken team dat er vele honderden miljarden van dit soort planeten zijn in ons Melkwegstelsel, ongeveer twee keer meer dan er sterren zijn. Ze komen minstens in de zelfde aantallen voor als planeten die wel om sterren draaien. Het was niet mogelijk om lichtere planeten waar te nemen, maar die moeten er wel zijn. Het ware aantal vrije planeten is dus mogelijk nog veel groter.
Jonge planetenstelsels zijn erg turbulent en door nauwe passages tussen planeten onderling of met een andere ster, kunnen planeten naar buiten worden geschoten. Het waargenomen aantal vrije planeten onderschrijft dit idee. Planeetachtige objecten zouden ook direct kunnen ontstaan in stervormingsgebieden, maar dan zouden ze ze zeldzamer zijn. Het onderzoek verschijnt op 19 mei in Nature.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Meer vrije planeten dan sterren
Astronomen hebben een nieuw soort planeten ontdekt die vrij rondzwerven in de lege ruimte tussen de sterren. Mogelijk zijn er zelfs meer van dit soort planeten dan er sterren zijn. Ze zijn wel gewoon ontstaan in jonge planetaire systemen maar vervolgens naar buiten weggeschoten.
Deze 'verweesde' planeten zijn zeer moeilijk waar te nemen, maar bewegen ze tussen ons en een ster door, dan kan hun zwaartekracht het sterlicht iets bundelen waardoor de ster enkele dagen wat helderder lijkt. Zo'n gravitatielenseffect is moeilijk waarneembaar, tenzij je lang naar zeer veel sterren kijkt. Een team uit Japan en Nieuw-Zeeland deed dit in 2006 en 2007 en lette op grote aantallen sterren in de richting van het centrum van ons Melkwegstelsel. In die data zijn nu aanwijzingen gevonden voor het bestaan van 10 vrije planeten met een omvang van tenminste Jupiter op afstanden van 10.000 tot 20.000 lichtjaar.
Op basis van statistiek schat het betrokken team dat er vele honderden miljarden van dit soort planeten zijn in ons Melkwegstelsel, ongeveer twee keer meer dan er sterren zijn. Ze komen minstens in de zelfde aantallen voor als planeten die wel om sterren draaien. Het was niet mogelijk om lichtere planeten waar te nemen, maar die moeten er wel zijn. Het ware aantal vrije planeten is dus mogelijk nog veel groter.
Jonge planetenstelsels zijn erg turbulent en door nauwe passages tussen planeten onderling of met een andere ster, kunnen planeten naar buiten worden geschoten. Het waargenomen aantal vrije planeten onderschrijft dit idee. Planeetachtige objecten zouden ook direct kunnen ontstaan in stervormingsgebieden, maar dan zouden ze ze zeldzamer zijn. Het onderzoek verschijnt op 19 mei in Nature.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-05-2011
Donkere energie bestaat echt
Een vijf jaar durend onderzoek aan 200.000 sterrenstelsels tot op afstanden van 7 miljard lichtjaar bevestigt dat donkere energie inderdaad de uitdijing van het heelal versnelt. Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van waarnemingen van NASA's Galaxy Evolution Explorer-satelliet en de Anglo-Australian Telescope in Australië.
De waarnemingen dragen nieuw bewijs aan voor het idee dat donkere energie werkt als een constante kracht, die gelijkmatig door het hele heelal de versnelde uitdijing aandrijft. Dit is in tegenspraak met een alternatieve theorie, waarin niet donkere energie maar juist zwaartekracht de uitdijing aandrijft, er vanuit gaand dat deze kracht op zeer grote afstanden afstotend wordt in plaats van aantrekkend.
Donkere energie is vijftien jaar geleden ontdekt door afstandsbepalingen met behulp van supernova's. Het nieuwe onderzoek gebruikt twee onafhankelijke methodes om afstanden tot verre sterrenstelsels te bepalen. De eerste methode kijkt naar de manier hoe sterrenstelsels door het heelal zijn verspreid, en de tweede methode meet hoe snel clusters van sterrenstelsels zijn ontstaan. Met de Galaxy Evolution Explorer werden daartoe eerst honderden miljoenen sterrenstelsels in kaart gebracht, verspreid over driekwart van de sterrenhemel. Hierin werden heldere, jonge sterrenstelsels geselecteerd, waaraan de Anglo-Australian Telescope aanvullende waarnemingen deed om zo een 3D-kaart samen te stellen, waarop het verdere onderzoek kon worden gebaseerd.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Donkere energie bestaat echt
Een vijf jaar durend onderzoek aan 200.000 sterrenstelsels tot op afstanden van 7 miljard lichtjaar bevestigt dat donkere energie inderdaad de uitdijing van het heelal versnelt. Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van waarnemingen van NASA's Galaxy Evolution Explorer-satelliet en de Anglo-Australian Telescope in Australië.
De waarnemingen dragen nieuw bewijs aan voor het idee dat donkere energie werkt als een constante kracht, die gelijkmatig door het hele heelal de versnelde uitdijing aandrijft. Dit is in tegenspraak met een alternatieve theorie, waarin niet donkere energie maar juist zwaartekracht de uitdijing aandrijft, er vanuit gaand dat deze kracht op zeer grote afstanden afstotend wordt in plaats van aantrekkend.
Donkere energie is vijftien jaar geleden ontdekt door afstandsbepalingen met behulp van supernova's. Het nieuwe onderzoek gebruikt twee onafhankelijke methodes om afstanden tot verre sterrenstelsels te bepalen. De eerste methode kijkt naar de manier hoe sterrenstelsels door het heelal zijn verspreid, en de tweede methode meet hoe snel clusters van sterrenstelsels zijn ontstaan. Met de Galaxy Evolution Explorer werden daartoe eerst honderden miljoenen sterrenstelsels in kaart gebracht, verspreid over driekwart van de sterrenhemel. Hierin werden heldere, jonge sterrenstelsels geselecteerd, waaraan de Anglo-Australian Telescope aanvullende waarnemingen deed om zo een 3D-kaart samen te stellen, waarop het verdere onderzoek kon worden gebaseerd.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-05-2011
Plan voor nieuwe zwaartekrachttelescoop
Vandaag zijn plannen gepresenteerd voor een nieuwe Europese detector voor gravitatiegolven, de Einstein Telescoop. Door nieuwe technieken te gebruiken moet deze detector veel gevoeliger worden dan alle eerdere detectors.
Zwaartekracht golven zijn voorspeld door Einsteins Algemene Relativiteitstheorie, maar ze zijn nog nooit waargenomen. Ze moeten o.a. worden opgewekt bij supernova-explosies en samensmeltende awarte gaten. Ook hoopt men ooit gravitatiegolven uit de begintijd van het heelal waar te nemen. Met de eerste-generatie-detectors, die enkele jaren terug zijn gebouwd, heeft men nog niets waargenomen. maar daardoor wel een bovengrens kunnen stellen aan de sterkte van de golven. Met de tweede-generatie-detectors die nu worden gebouwd, hoopt men voor het eerst gravitatiegolven waar te nemen. Met de derde generatie, waartoe de Einstein Telescoop behoort, verwacht men serieus onderzoek te kunnen doen. De gevoeligheid moet nog eens honderd keer groter worden, dan van de detectors die nu in aanbouw zijn.
Gravitatiedetectors bestaan uit twee armen van enkele kilometers lengte die een hoek maken met elkaar. Een passerende gravitatiegolf verandert de lengte van de armen een heel klein beetje en dat moet meetbaar zijn. Met laserstralen die door de armen reizen, kunnen de periodieke veranderingen worden gemeten. De Einstein Telescoop moet op een diepte van enkele honderden meters onder de grond worden gebouwd, waardoor deze minder last heeft van trillingen en gevoeliger kan zijn. Bovendien zullen er feitelijk meerdere detectors binnen elkaar worden gebouwd om een groter frequentiebereik te kunnen meten.
De Europese Commissie heeft de ontwerpstudie gesubsidieerd met drie miljoen euro. Of de detector ook daadwerkelijk gebouwd gaat worden, moet nog worden besloten.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Plan voor nieuwe zwaartekrachttelescoop
Vandaag zijn plannen gepresenteerd voor een nieuwe Europese detector voor gravitatiegolven, de Einstein Telescoop. Door nieuwe technieken te gebruiken moet deze detector veel gevoeliger worden dan alle eerdere detectors.
Zwaartekracht golven zijn voorspeld door Einsteins Algemene Relativiteitstheorie, maar ze zijn nog nooit waargenomen. Ze moeten o.a. worden opgewekt bij supernova-explosies en samensmeltende awarte gaten. Ook hoopt men ooit gravitatiegolven uit de begintijd van het heelal waar te nemen. Met de eerste-generatie-detectors, die enkele jaren terug zijn gebouwd, heeft men nog niets waargenomen. maar daardoor wel een bovengrens kunnen stellen aan de sterkte van de golven. Met de tweede-generatie-detectors die nu worden gebouwd, hoopt men voor het eerst gravitatiegolven waar te nemen. Met de derde generatie, waartoe de Einstein Telescoop behoort, verwacht men serieus onderzoek te kunnen doen. De gevoeligheid moet nog eens honderd keer groter worden, dan van de detectors die nu in aanbouw zijn.
Gravitatiedetectors bestaan uit twee armen van enkele kilometers lengte die een hoek maken met elkaar. Een passerende gravitatiegolf verandert de lengte van de armen een heel klein beetje en dat moet meetbaar zijn. Met laserstralen die door de armen reizen, kunnen de periodieke veranderingen worden gemeten. De Einstein Telescoop moet op een diepte van enkele honderden meters onder de grond worden gebouwd, waardoor deze minder last heeft van trillingen en gevoeliger kan zijn. Bovendien zullen er feitelijk meerdere detectors binnen elkaar worden gebouwd om een groter frequentiebereik te kunnen meten.
De Europese Commissie heeft de ontwerpstudie gesubsidieerd met drie miljoen euro. Of de detector ook daadwerkelijk gebouwd gaat worden, moet nog worden besloten.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik neem aan dat ze pas met de bouw van de derde generatie beginnen wanneer de tweede generatie iets heeft kunnen detecteren. Anders wordt die Einstein Telescoop wel een heel grote gok. De LHC kan nog tenminste meer dan één truukje
Calm down, please!
21-05-2011
Beste radiowaarneming van jets van zwart gat
Een internationaal team van astronomen heeft met radiotelescopen op het zuidelijk halfrond de meest gedetailleerde afbeelding gemaakt ooit van de jets van een superzwaar zwart gat in een nabij sterrenstelsel.
Deze bundels van weggeschoten materie ontstaan als materiaal in een schijf naar een zwart gat spiraliseert en daar vervolgens wordt opgeslokt. Op een manier die we nog niet begrijpen wordt een deel van dat materiaal niet opgeslokt, maar met zeer grote snelheid weggeblazen, in twee smalle bundels loodrecht op de schijf. Het team onderzocht de bundels van het reusachtige elliptische sterrenstelsel NGC 5128. Op radiogolflengten is dit de sterkste en grootste radiobron in het sterrenbeeld Centaurus en staat daarom ook bekend als Centaurus A. Het beslaat aan de hemel een gebied ter grote van 20x de Volle Maan, wat veroorzaakt wordt door de twee reusachtige lobben die aan weerskanten van het sterrenstelsel liggen. Deze lobben van heet gas worden gevuld door de jets die ontspringen vanuit de kern van het stelsel. Die jets zijn al lang bekend, maar nu zijn de binnenste delen in kaart gebracht, een gebied met een doorsnede van maar 4,2 lichtjaar. Er zijn details te zien met een omvang van slechts 15 lichtdagen.
De opname is gebaseerd op waarnemingen gedaan met radiotelescopen die deelnemen aan het TANAMI (Tracking Active Galactic Nuclei with Austral Milliarcsecond Interferometry) project. Met behulp van geavanceerde computertechnieken kunnen radiotelesopen verspreid over meerdere continenten een zeer scherp kijkende telescoop nabootsen met de diameter van de aarde. Het onderzoek verschijnt in het juninummer van Astronomy and Astrophysics maar staat reeds on-line.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Beste radiowaarneming van jets van zwart gat
Een internationaal team van astronomen heeft met radiotelescopen op het zuidelijk halfrond de meest gedetailleerde afbeelding gemaakt ooit van de jets van een superzwaar zwart gat in een nabij sterrenstelsel.
Deze bundels van weggeschoten materie ontstaan als materiaal in een schijf naar een zwart gat spiraliseert en daar vervolgens wordt opgeslokt. Op een manier die we nog niet begrijpen wordt een deel van dat materiaal niet opgeslokt, maar met zeer grote snelheid weggeblazen, in twee smalle bundels loodrecht op de schijf. Het team onderzocht de bundels van het reusachtige elliptische sterrenstelsel NGC 5128. Op radiogolflengten is dit de sterkste en grootste radiobron in het sterrenbeeld Centaurus en staat daarom ook bekend als Centaurus A. Het beslaat aan de hemel een gebied ter grote van 20x de Volle Maan, wat veroorzaakt wordt door de twee reusachtige lobben die aan weerskanten van het sterrenstelsel liggen. Deze lobben van heet gas worden gevuld door de jets die ontspringen vanuit de kern van het stelsel. Die jets zijn al lang bekend, maar nu zijn de binnenste delen in kaart gebracht, een gebied met een doorsnede van maar 4,2 lichtjaar. Er zijn details te zien met een omvang van slechts 15 lichtdagen.
De opname is gebaseerd op waarnemingen gedaan met radiotelescopen die deelnemen aan het TANAMI (Tracking Active Galactic Nuclei with Austral Milliarcsecond Interferometry) project. Met behulp van geavanceerde computertechnieken kunnen radiotelesopen verspreid over meerdere continenten een zeer scherp kijkende telescoop nabootsen met de diameter van de aarde. Het onderzoek verschijnt in het juninummer van Astronomy and Astrophysics maar staat reeds on-line.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-05-2011
Hubble-telescoop bekijkt ster die het heelal veranderde
De Hubble-ruimtetelescoop heeft foto's gemaakt van één enkele ster in de Andromedanevel, ter nagedachtenis aan het feit dat deze ster Edwin Hubble in 1923 in staat stelde om de afstand te bepalen tot dit stelsel. Hierdoor kon hij bewijzen dat het heelal veel groter was dan men tot dan toe dacht.
Voor die tijd dachten de meeste astronomen dat spiraalnevels zoals de Andromedanevel deel uit maakten van ons eigen Melkwegstelsel. Hubble ontdekte dat een bepaald type veranderlijke sterren - Cepheïden - ook in de Andromedanevel staan. De periode van zo'n ster is een maat voor zijn ware helderheid en vergelijken we die met zijn waargenomen helderheid, dan kunnen we de afstand tot zo'n ster berekenen. Hubble deed dit voor het eerst met de Cepheïde die bekent staat als Hubble variabele nummer 1, of te wel V1. Op basis van zijn waarnemingen aan V1 kon Hubble onomstotelijk bewijzen dat de Andromedanevel een ander sterrenstelsel is, ver buiten ons eigen Melkwegstelsel: tegenwoordig weten we dat de afstand ruim 2 miljoen lichtjaar bedraagt.
Astronomen van het Space Telescope Science Institute's Hubble Heritage Project werkten samen met waarnemers van de American Association of Variable Star Observers (AAVSO) om de lichtkromme van V1 goed in kaart te brengen. Zo kon men bepalen wat goede momenten waren om de Hubble-telescoop foto's te laten maken van V1 op het moment van grootste en kleinste helderheid. De foto's zijn vandaag gepresenteerd op de bijeenkomst van de American Astronomical Society in Boston.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Hubble-telescoop bekijkt ster die het heelal veranderde
De Hubble-ruimtetelescoop heeft foto's gemaakt van één enkele ster in de Andromedanevel, ter nagedachtenis aan het feit dat deze ster Edwin Hubble in 1923 in staat stelde om de afstand te bepalen tot dit stelsel. Hierdoor kon hij bewijzen dat het heelal veel groter was dan men tot dan toe dacht.
Voor die tijd dachten de meeste astronomen dat spiraalnevels zoals de Andromedanevel deel uit maakten van ons eigen Melkwegstelsel. Hubble ontdekte dat een bepaald type veranderlijke sterren - Cepheïden - ook in de Andromedanevel staan. De periode van zo'n ster is een maat voor zijn ware helderheid en vergelijken we die met zijn waargenomen helderheid, dan kunnen we de afstand tot zo'n ster berekenen. Hubble deed dit voor het eerst met de Cepheïde die bekent staat als Hubble variabele nummer 1, of te wel V1. Op basis van zijn waarnemingen aan V1 kon Hubble onomstotelijk bewijzen dat de Andromedanevel een ander sterrenstelsel is, ver buiten ons eigen Melkwegstelsel: tegenwoordig weten we dat de afstand ruim 2 miljoen lichtjaar bedraagt.
Astronomen van het Space Telescope Science Institute's Hubble Heritage Project werkten samen met waarnemers van de American Association of Variable Star Observers (AAVSO) om de lichtkromme van V1 goed in kaart te brengen. Zo kon men bepalen wat goede momenten waren om de Hubble-telescoop foto's te laten maken van V1 op het moment van grootste en kleinste helderheid. De foto's zijn vandaag gepresenteerd op de bijeenkomst van de American Astronomical Society in Boston.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-05-2011
Rotatiesnelheden verraden leeftijden sterren
Een internationaal team van sterrenkundigen is erin geslaagd om de leeftijden van enkele tientallen relatief jonge sterren te bepalen. Daarbij is gebruik gemaakt van het gegeven dat sterren mettertijd steeds langzamer gaan draaien. De resultaten van de leeftijdsbepalingen worden vandaag bekendgemaakt tijdens de 218de bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS).
Net als onze zon zien de meeste sterren er gedurende bijna hun hele leven hetzelfde uit. Aan de buitenkant kun je dus niet zien hoe oud ze zijn. Toch is van veel sterren de leeftijd bekend: de leeftijden van sterrenhopen bijvoorbeeld kunnen worden afgeleid uit de kleuren en helderheden van de sterren waaruit deze groepen bestaan.
De bepaling van de leeftijden van afzonderlijke sterren is veel moeilijker. Er bestaat weliswaar een bekende relatie tussen leeftijd en rotatie, maar het meten van de draaisnelheid van een ster is een lastige klus. Dankzij de Amerikaanse satelliet Kepler komt er echter schot in dit onderzoek.
Kepler is ontworpen om heel nauwkeurig de helderheden van grote aantallen sterren te meten, met name om planeten bij deze sterren te kunnen opsporen. Kleine fluctuaties in de helderheid van een ster kunnen echter niet alleen door een steeds weer voor de ster langs bewegende planeet worden veroorzaakt, maar ook door donkere vlekken op het oppervlak van de ster - het equivalent van zonnevlekken. Door te meten hoe lang het duurt voordat zo'n vlek uit het zicht verdwijnt, kan de rotatiesnelheid van de ster worden vastgesteld.
Op die manier hebben de astronomen de leeftijden van 71 sterren van de sterrenhoop NGC 6811 gemeten - een klus die vier jaar in beslag nam. De sterren vertonen rotatieperioden van één tot elf dagen. Ter vergelijking: onze zon, die met 5 miljard jaar van middelbare leeftijd is, heeft een rotatieperiode van dertig dagen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Rotatiesnelheden verraden leeftijden sterren
Een internationaal team van sterrenkundigen is erin geslaagd om de leeftijden van enkele tientallen relatief jonge sterren te bepalen. Daarbij is gebruik gemaakt van het gegeven dat sterren mettertijd steeds langzamer gaan draaien. De resultaten van de leeftijdsbepalingen worden vandaag bekendgemaakt tijdens de 218de bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS).
Net als onze zon zien de meeste sterren er gedurende bijna hun hele leven hetzelfde uit. Aan de buitenkant kun je dus niet zien hoe oud ze zijn. Toch is van veel sterren de leeftijd bekend: de leeftijden van sterrenhopen bijvoorbeeld kunnen worden afgeleid uit de kleuren en helderheden van de sterren waaruit deze groepen bestaan.
De bepaling van de leeftijden van afzonderlijke sterren is veel moeilijker. Er bestaat weliswaar een bekende relatie tussen leeftijd en rotatie, maar het meten van de draaisnelheid van een ster is een lastige klus. Dankzij de Amerikaanse satelliet Kepler komt er echter schot in dit onderzoek.
Kepler is ontworpen om heel nauwkeurig de helderheden van grote aantallen sterren te meten, met name om planeten bij deze sterren te kunnen opsporen. Kleine fluctuaties in de helderheid van een ster kunnen echter niet alleen door een steeds weer voor de ster langs bewegende planeet worden veroorzaakt, maar ook door donkere vlekken op het oppervlak van de ster - het equivalent van zonnevlekken. Door te meten hoe lang het duurt voordat zo'n vlek uit het zicht verdwijnt, kan de rotatiesnelheid van de ster worden vastgesteld.
Op die manier hebben de astronomen de leeftijden van 71 sterren van de sterrenhoop NGC 6811 gemeten - een klus die vier jaar in beslag nam. De sterren vertonen rotatieperioden van één tot elf dagen. Ter vergelijking: onze zon, die met 5 miljard jaar van middelbare leeftijd is, heeft een rotatieperiode van dertig dagen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-05-2011
Nabije supernovafabriek komt op gang
Uit waarnemingen van de NASA-röntgensatelliet Chandra blijkt dat de Carinanevel, een stervormingsgebied op slechts 7500 lichtjaar van de aarde, geleidelijk in een supernovafabriek verandert. Tussen de talrijke jonge sterren in de gasnevel zijn diverse restanten van deze kolossale sterexplosies ontdekt.
Een andere aanwijzing dat de Carinanevel het toneel van supernova-explosies is, is het tekort aan röntgenbronnen in een van de sterrenhopen die de nevel rijk is. Verspreid over de Carinanevel heeft Chandra vele duizenden heldere röntgenobjecten gevonden, maar in de sterrenhoop Trumpler 15 zijn ze relatief schaars. Volgens astronomen wijst dat erop dat de zwaarste sterren in deze sterrenhoop hun (relatief korte) bestaan al hebben afgesloten met een supernova-explosie.
Bij het Chandra-onderzoek zijn ook zes mogelijke neutronensterren ontdekt - de compacte kernen die vaak overblijven nadat een zware ster is geëxplodeerd. Tot nu toe was maar één neutronenster in de Carinanevel gevonden. Dat kwam voornamelijk doordat het rijkelijke aanwezige stof en gas de laagenergetische röntgenstraling van neutronensterren betrekkelijk sterk absorberen. Waarschijnlijk houden zich hier dus nog meer supernovaresten schuil.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Nabije supernovafabriek komt op gang
Uit waarnemingen van de NASA-röntgensatelliet Chandra blijkt dat de Carinanevel, een stervormingsgebied op slechts 7500 lichtjaar van de aarde, geleidelijk in een supernovafabriek verandert. Tussen de talrijke jonge sterren in de gasnevel zijn diverse restanten van deze kolossale sterexplosies ontdekt.
Een andere aanwijzing dat de Carinanevel het toneel van supernova-explosies is, is het tekort aan röntgenbronnen in een van de sterrenhopen die de nevel rijk is. Verspreid over de Carinanevel heeft Chandra vele duizenden heldere röntgenobjecten gevonden, maar in de sterrenhoop Trumpler 15 zijn ze relatief schaars. Volgens astronomen wijst dat erop dat de zwaarste sterren in deze sterrenhoop hun (relatief korte) bestaan al hebben afgesloten met een supernova-explosie.
Bij het Chandra-onderzoek zijn ook zes mogelijke neutronensterren ontdekt - de compacte kernen die vaak overblijven nadat een zware ster is geëxplodeerd. Tot nu toe was maar één neutronenster in de Carinanevel gevonden. Dat kwam voornamelijk doordat het rijkelijke aanwezige stof en gas de laagenergetische röntgenstraling van neutronensterren betrekkelijk sterk absorberen. Waarschijnlijk houden zich hier dus nog meer supernovaresten schuil.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-05-2011
Astronomen zagen 13,1 miljard jaar oude lichtflits
Astronomen uit de Verenigde Staten en Groot-Brittannië steken collega's uit het Nederlandse Leiden naar de kroon. De sterrenkundigen hebben een 13,1 miljard jaar oude lichtflits gezien. Daarmee zijn ze een van de oudste hemellichamen ooit op het spoor, een record dat nu nog in deels Nederlandse handen is.
De ontdekte stralen, die werden uitgezonden door een ontploffende ster, verschenen in april 2009 aan de sterrenhemel. Toen het oerlicht aan zijn reis begon, was het heelal ongeveer 500 miljoen jaar oud, piepjong naar astronomische maatstaven.
De ontdekking is vandaag bekendgemaakt op een bijeenkomst van het Amerikaans Astronomisch Genootschap (AAS) in Boston en verschijnt binnenkort in het wetenschappelijk tijdschrift Astrophysical Journal.
De astronomen hebben de lichtbron GRB 090429B genoemd. De stralen ervan zijn vrijwel even oud als een licht dat de Leidse sterrenkundigen en buitenlandse collega's onlangs hadden ontdekt. Die wetenschappers vingen stralen op van een sterrenstelsel van meer dan 13 miljard jaar geleden.
In de beginjaren van het heelal ontstonden in razend tempo sterren, planeten en andere hemellichamen. Door die embryonale fase te bestuderen, hopen wetenschappers een beter inzicht te krijgen in de huidige kosmos. (belga/adv)
(HLN)
Astronomen zagen 13,1 miljard jaar oude lichtflits
Astronomen uit de Verenigde Staten en Groot-Brittannië steken collega's uit het Nederlandse Leiden naar de kroon. De sterrenkundigen hebben een 13,1 miljard jaar oude lichtflits gezien. Daarmee zijn ze een van de oudste hemellichamen ooit op het spoor, een record dat nu nog in deels Nederlandse handen is.
De ontdekte stralen, die werden uitgezonden door een ontploffende ster, verschenen in april 2009 aan de sterrenhemel. Toen het oerlicht aan zijn reis begon, was het heelal ongeveer 500 miljoen jaar oud, piepjong naar astronomische maatstaven.
De ontdekking is vandaag bekendgemaakt op een bijeenkomst van het Amerikaans Astronomisch Genootschap (AAS) in Boston en verschijnt binnenkort in het wetenschappelijk tijdschrift Astrophysical Journal.
De astronomen hebben de lichtbron GRB 090429B genoemd. De stralen ervan zijn vrijwel even oud als een licht dat de Leidse sterrenkundigen en buitenlandse collega's onlangs hadden ontdekt. Die wetenschappers vingen stralen op van een sterrenstelsel van meer dan 13 miljard jaar geleden.
In de beginjaren van het heelal ontstonden in razend tempo sterren, planeten en andere hemellichamen. Door die embryonale fase te bestuderen, hopen wetenschappers een beter inzicht te krijgen in de huidige kosmos. (belga/adv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-05-2011
Unieke dubbele heliumdwerg ontdekt
Astronomen van de Universiteit van Warwick hebben een unieke dubbele heliumdwerg ontdekt. Het gaat om twee witte dwergsterren (ongeveer zo groot als de aarde maar zo zwaar als de zon) die voor het grootste deel uit samengeperst heliumgas bestaat.
Witte dwergen vormen de eindstadia van sterren zoals onze eigen zon. Ze bevatten normaalgesproken een kern van koolstof en zuurstof - elementen die ontstaan bij de kernfusie van helium. Helium is weer het fusieproduct van waterstof.
Het feit dat de twee witte dwergen in de nieuw ontdekte dubbelster (CS41177, op 1140 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Leeuw) vrijwel geheel uit helkium bestaan, betekent dat ze hun buitenste gasmantels kwijtgeraakt moeten zijn - zo goed als zeker door de onderlinge zwaartekrachtswerking - waardoor druk en temperatuur in het inwendige niet langer hoog genoeg waren om de fusie van helium op gang te brengen.
Berekeningen wijzen uit dat de omloopbaan van de twee heliumsterren langzaam maar zeker steeds kleiner wordt; over ongeveer één miljard jaar zullen ze versmelten tot een hete 'subdwerg'.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Unieke dubbele heliumdwerg ontdekt
Astronomen van de Universiteit van Warwick hebben een unieke dubbele heliumdwerg ontdekt. Het gaat om twee witte dwergsterren (ongeveer zo groot als de aarde maar zo zwaar als de zon) die voor het grootste deel uit samengeperst heliumgas bestaat.
Witte dwergen vormen de eindstadia van sterren zoals onze eigen zon. Ze bevatten normaalgesproken een kern van koolstof en zuurstof - elementen die ontstaan bij de kernfusie van helium. Helium is weer het fusieproduct van waterstof.
Het feit dat de twee witte dwergen in de nieuw ontdekte dubbelster (CS41177, op 1140 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Leeuw) vrijwel geheel uit helkium bestaan, betekent dat ze hun buitenste gasmantels kwijtgeraakt moeten zijn - zo goed als zeker door de onderlinge zwaartekrachtswerking - waardoor druk en temperatuur in het inwendige niet langer hoog genoeg waren om de fusie van helium op gang te brengen.
Berekeningen wijzen uit dat de omloopbaan van de twee heliumsterren langzaam maar zeker steeds kleiner wordt; over ongeveer één miljard jaar zullen ze versmelten tot een hete 'subdwerg'.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-05-2011
Nieuwe 3D-kaart van het heelal
Sterrenkundigen hebben een nieuwe 3D-kaart van het naburige heelal samengesteld. De kaart toont de posities en afstanden van maar liefst 45.000 sterrenstelsels, tot op een afstand van ca. 380 miljoen lichtjaar.
De afstanden van de sterrenstelsels zijn in de loop van vele jaren bepaald met telescopen op het noordelijk en het zuidelijk halfrond van de aarde. Eerdere 3D-kaarten, zoals de beroemde Sloan Digital Sky Survey, beslaan slechts een deel van de sterrenhemel; de nieuwe 2MASS Redshift Survey bestrijkt niet minder dan 95% van de ons omringende ruimte - de resterende 5% wordt aan het zicht onttrokken door naburige sterren en stofwolken in ons eigen Melkwegstelsel.
De nieuwe, complete kaart, die vandaag gepresenteerd werd op de 218e bijeenkomst van de American Astronomical Society in Boston, kan o.a. inzicht bieden in de precieze oorzaak van de relatief hoge bewegingssnelheid van het Melkwegstelsel. Die moet veroorzaakt worden door de aantrekkingskracht van naburige clusters en superclusters van sterrenstelsels.
Op de hier afgebeelde kaart worden de afstanden met kleuren aangegeven: paars is dichtbij, rood is ver weg.
• Hogeresolutieversie van de nieuwe 3D-kaart
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe 3D-kaart van het heelal
Sterrenkundigen hebben een nieuwe 3D-kaart van het naburige heelal samengesteld. De kaart toont de posities en afstanden van maar liefst 45.000 sterrenstelsels, tot op een afstand van ca. 380 miljoen lichtjaar.
De afstanden van de sterrenstelsels zijn in de loop van vele jaren bepaald met telescopen op het noordelijk en het zuidelijk halfrond van de aarde. Eerdere 3D-kaarten, zoals de beroemde Sloan Digital Sky Survey, beslaan slechts een deel van de sterrenhemel; de nieuwe 2MASS Redshift Survey bestrijkt niet minder dan 95% van de ons omringende ruimte - de resterende 5% wordt aan het zicht onttrokken door naburige sterren en stofwolken in ons eigen Melkwegstelsel.
De nieuwe, complete kaart, die vandaag gepresenteerd werd op de 218e bijeenkomst van de American Astronomical Society in Boston, kan o.a. inzicht bieden in de precieze oorzaak van de relatief hoge bewegingssnelheid van het Melkwegstelsel. Die moet veroorzaakt worden door de aantrekkingskracht van naburige clusters en superclusters van sterrenstelsels.
Op de hier afgebeelde kaart worden de afstanden met kleuren aangegeven: paars is dichtbij, rood is ver weg.
• Hogeresolutieversie van de nieuwe 3D-kaart
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-05-2011
Meer water op de maan
Nieuwe analyses van materiaal verzameld tijdens de Apollo 17-missie laten zien dat het inwendige van de maan veel meer water bevat dan gedacht. Dit geeft mogelijk een andere draai aan de ontstaansgeschiedenis van de maan.
Een team onder leiding van Erik Hauri van het Carnegie Institution for Science onderzocht insluitsels van gestolde magma in kristallen. Het magma bevat honderd keer meer water dan ooit eerder is gemeten in maangesteente. Doordat het is ingesloten in kristal, heeft het water niet kunnen ontsnappen. De kristallen met de insluitsels zijn zeer lang geleden tijdens vulkaanuitbarstingen vanuit het binnenste van de maan naar het oppervlak gebracht. Vergeleken met meteorieten bevat gesteente op aarde en de andere aardse planeten maar weinig water en andere vluchtige stoffen. Dit past in het beeld dat het binnenste deel van het zonnestelsel te heet was voor de aanwezigheid van deze stoffen, toen de aardse planeten werden gevormd. Het lage watergehalte dat tot nog toe op de maan was gemeten, sloot hier ook goed bij aan. De waarneming dat het maaninwendige meer water bevat dan gedacht heeft consequenties. Dit gaat namelijk niet goed samen met de theorie dat de maan gevormd is door een zeer gewelddadige (en hete) inslag van een planetair lichaam met de omvang van Mars op de proto-aarde. En een hoger watergehalte in het inwendige van de planeten heeft gevolgen voor het tektonische gedrag van planeetoppervlakken, het smeltpunt van materialen in het inwendige en het gedrag van vulkanen.
Het is zelfs mogelijk dat het waterijs dat eerder is waargenomen in kraters op de polen van de maan niet alleen afkomstig is van komeetinslagen, maar is vrijgekomen uit het binnenste van de maan bij vulkaanuitbarstingen. Het onderzoek is vandaag gepubliceerd in Science Express.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Meer water op de maan
Nieuwe analyses van materiaal verzameld tijdens de Apollo 17-missie laten zien dat het inwendige van de maan veel meer water bevat dan gedacht. Dit geeft mogelijk een andere draai aan de ontstaansgeschiedenis van de maan.
Een team onder leiding van Erik Hauri van het Carnegie Institution for Science onderzocht insluitsels van gestolde magma in kristallen. Het magma bevat honderd keer meer water dan ooit eerder is gemeten in maangesteente. Doordat het is ingesloten in kristal, heeft het water niet kunnen ontsnappen. De kristallen met de insluitsels zijn zeer lang geleden tijdens vulkaanuitbarstingen vanuit het binnenste van de maan naar het oppervlak gebracht. Vergeleken met meteorieten bevat gesteente op aarde en de andere aardse planeten maar weinig water en andere vluchtige stoffen. Dit past in het beeld dat het binnenste deel van het zonnestelsel te heet was voor de aanwezigheid van deze stoffen, toen de aardse planeten werden gevormd. Het lage watergehalte dat tot nog toe op de maan was gemeten, sloot hier ook goed bij aan. De waarneming dat het maaninwendige meer water bevat dan gedacht heeft consequenties. Dit gaat namelijk niet goed samen met de theorie dat de maan gevormd is door een zeer gewelddadige (en hete) inslag van een planetair lichaam met de omvang van Mars op de proto-aarde. En een hoger watergehalte in het inwendige van de planeten heeft gevolgen voor het tektonische gedrag van planeetoppervlakken, het smeltpunt van materialen in het inwendige en het gedrag van vulkanen.
Het is zelfs mogelijk dat het waterijs dat eerder is waargenomen in kraters op de polen van de maan niet alleen afkomstig is van komeetinslagen, maar is vrijgekomen uit het binnenste van de maan bij vulkaanuitbarstingen. Het onderzoek is vandaag gepubliceerd in Science Express.
© Edwin Mathlener (www.dekoepel.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
ongelofelijke dingen die er in het heelal gebeuren waarvan wij maar een fractie op grote afstand zien,
wat we wel dichterbij zien in het zonnestelsel: planeten met hun manen, de zon, asteroïden, meteoren, kometen is al spectaculair dus hetgeen zich allemaal afspeelt elders moet echt ongelofelijk zijn als je het van dichterbij zou zien daar tussen de triljoenen sterren en ontelbare planeten met hun manen
(moest ik even kwijt
)
wat we wel dichterbij zien in het zonnestelsel: planeten met hun manen, de zon, asteroïden, meteoren, kometen is al spectaculair dus hetgeen zich allemaal afspeelt elders moet echt ongelofelijk zijn als je het van dichterbij zou zien daar tussen de triljoenen sterren en ontelbare planeten met hun manen
(moest ik even kwijt
)
Weer effe ontspannen bij wat mooie beelden.
[ Bericht 24% gewijzigd door Googolplexian op 29-05-2011 17:00:44 ]
[ Bericht 24% gewijzigd door Googolplexian op 29-05-2011 17:00:44 ]
Calm down, please!
26-05-2011
Kristalregen waargenomen bij jonge ster
Bij een jonge ster in het sterrenbeeld Orion regent het kristallen van het mineraal olivijn. Dat blijkt uit waarnemingen met de NASA-infraroodsatelliet Spitzer.
Het is voor het eerst dat olivijnkristallen zijn waargenomen in de stofrijke gaswolken rond een ster-in-wording. Astronomen weten nog niet precies hoe die kristallen zijn ontstaan, maar de meest waarschijnlijke oorzaak ligt bij de materiebundels of jets die de ster - HOPS-68 geheten - uitstoot. Vermoed wordt dat de kristallen zijn gevormd aan het oppervlak van de ster, via de jets in de omringende gaswolk zijn terechtgekomen - waar het veel kouder is - en vervolgens weer omlaag zijn geregend.
De ontdekking kan helpen verklaren waarom ook kometen, die in de koude buitendelen van ons zonnestelsel zijn ontstaan, dit soort kristallen bevatten. De temperaturen in de buitengebieden zijn veel te laag om zulke kristallen te laten ontstaan. Maar ook onze zon stootte in haar begintijd jets van materie uit, en het is dus denkbaar dat kometen op via die weg aan olivijnkristallen zijn gekomen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kristalregen waargenomen bij jonge ster
Bij een jonge ster in het sterrenbeeld Orion regent het kristallen van het mineraal olivijn. Dat blijkt uit waarnemingen met de NASA-infraroodsatelliet Spitzer.
Het is voor het eerst dat olivijnkristallen zijn waargenomen in de stofrijke gaswolken rond een ster-in-wording. Astronomen weten nog niet precies hoe die kristallen zijn ontstaan, maar de meest waarschijnlijke oorzaak ligt bij de materiebundels of jets die de ster - HOPS-68 geheten - uitstoot. Vermoed wordt dat de kristallen zijn gevormd aan het oppervlak van de ster, via de jets in de omringende gaswolk zijn terechtgekomen - waar het veel kouder is - en vervolgens weer omlaag zijn geregend.
De ontdekking kan helpen verklaren waarom ook kometen, die in de koude buitendelen van ons zonnestelsel zijn ontstaan, dit soort kristallen bevatten. De temperaturen in de buitengebieden zijn veel te laag om zulke kristallen te laten ontstaan. Maar ook onze zon stootte in haar begintijd jets van materie uit, en het is dus denkbaar dat kometen op via die weg aan olivijnkristallen zijn gekomen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-05-2011
Hubble ontdekt twee generaties sterren in bolhopen
In bolvormige sterrenhopen blijken twee generaties sterren voor te komen. Dat blijkt uit nieuwe waarnemingen met de Hubble Space Telescope, verricht door astronomen van de McMaster-universiteit in Hamilton (Ontario, Canada). Tot nu toe werd altijd aangenomen dat alle sterren in bolhopen tegelijkertijd zijn ontstaan.
Bolvormige sterrenhopen - grote verzamelingen van honderdduizenden oude sterren - behoren tot de oudste structure in ons Melkwegstelsel. De ontdekking dat niet alle sterren in een bolhoop tegelijkertijd zijn ontstaan, komt als een verrassing. De nieuwe waarnemingen, die deze week gepresenteerd worden op een bijeenkomst van de Canadian Astronomical Society (CASCA) in London, Ontario, doen vermoeden dat de tweede generatie sterren ontstaan is uit gas dat door de eerste (grotere) generatie sterren de ruimte in is geblazen.
Onderzoeksleidster Alison Sills denkt dat er mogelijk een verband bestaat tussen de oorsprong van deze tweede generatie sterren in bolhopen en de aanwezigheid van zogeheten 'blauwe achterblijvers': sterren die als gevolg van onderlinge interacties en materie-overdracht heter (en dus blauwer) zijn dan je op basis van hun gevorderde leeftijd zou verwachten.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Hubble ontdekt twee generaties sterren in bolhopen
In bolvormige sterrenhopen blijken twee generaties sterren voor te komen. Dat blijkt uit nieuwe waarnemingen met de Hubble Space Telescope, verricht door astronomen van de McMaster-universiteit in Hamilton (Ontario, Canada). Tot nu toe werd altijd aangenomen dat alle sterren in bolhopen tegelijkertijd zijn ontstaan.
Bolvormige sterrenhopen - grote verzamelingen van honderdduizenden oude sterren - behoren tot de oudste structure in ons Melkwegstelsel. De ontdekking dat niet alle sterren in een bolhoop tegelijkertijd zijn ontstaan, komt als een verrassing. De nieuwe waarnemingen, die deze week gepresenteerd worden op een bijeenkomst van de Canadian Astronomical Society (CASCA) in London, Ontario, doen vermoeden dat de tweede generatie sterren ontstaan is uit gas dat door de eerste (grotere) generatie sterren de ruimte in is geblazen.
Onderzoeksleidster Alison Sills denkt dat er mogelijk een verband bestaat tussen de oorsprong van deze tweede generatie sterren in bolhopen en de aanwezigheid van zogeheten 'blauwe achterblijvers': sterren die als gevolg van onderlinge interacties en materie-overdracht heter (en dus blauwer) zijn dan je op basis van hun gevorderde leeftijd zou verwachten.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-05-2011
Snelle veranderingen in zwaartekracht rukken sterrenhopen uiteen
Bij de botsing en versmelting van twee sterrenstelsels worden sterrenhopen uiteengerukt door snelle variaties in de getijdenkrachten tussen de twee stelsels. Dat blijkt uit onderzoek van de Utrechtse astronoom Diederik Kruijssen, die hierop op maandag 6 juni promoveert.
Eerder werd altijd aangenomen dat botsingen van sterrenstelsels juist aanleiding zouden geven tot de vorming van méér sterrenhopen, door verdichtingen en schokgolven in het interstellaire gas van de stelsels. Uit computersimulaties van Kruijssen blijkt echter dat er na de botsing minder sterrenhopen over zijn.
(allesoversterrenkunde)
Snelle veranderingen in zwaartekracht rukken sterrenhopen uiteen
Bij de botsing en versmelting van twee sterrenstelsels worden sterrenhopen uiteengerukt door snelle variaties in de getijdenkrachten tussen de twee stelsels. Dat blijkt uit onderzoek van de Utrechtse astronoom Diederik Kruijssen, die hierop op maandag 6 juni promoveert.
Eerder werd altijd aangenomen dat botsingen van sterrenstelsels juist aanleiding zouden geven tot de vorming van méér sterrenhopen, door verdichtingen en schokgolven in het interstellaire gas van de stelsels. Uit computersimulaties van Kruijssen blijkt echter dat er na de botsing minder sterrenhopen over zijn.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-05-2011
Jonge ster vuurt extreem snelle watermoleculen af
Met de Europese infraroodsatelliet Herschel is een jonge ster ontdekt die 'waterkogels' de ruimte in schiet met een snelheid van ruim 200.000 kilometer per uur - tachtig keer de snelheid van een geweerkogel. Het gaat om L1448-MM, een ster op 750 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Perseus. De metingen zijn uitgevoerd door een internationaal team van sterrenkundigen dat onder leiding staat van de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck.
Dat waterstof- en zuurstofatomen zich in de omgeving van sterren kunnen samenvoegen tot watermoleculen was al langer bekend. Maar dat de moleculen de schokgolven kunnen overleven die gepaard gaan bij de geboorte van een ster is een verrassing. Vermoedelijk worden de moleculen aanvankelijk wel degelijk vernietigd, maar vormen ze zich vervolgens vrij gemakkelijk opnieuw.
De totale waterproductie in de omgeving van L1448-MM bedraagt maar liefst honderd miljoen keer de hoeveelheid water in de Amazone-rivier per seconde . Ook onze eigen zon heeft kort na het ontstaan een dergelijke energierijke fase doorlopen, waarbij omringende materie temperaturen bereikt van wel 10.000 graden en er kennelijk krachtige 'jets' van water kunnen ontstaan.
De Herschel-satelliet, met het in Nederland ontwikkelde en gebouwde HIFI-instrument aan boord, is speciaal ontworpen voor het detecteren van moleculen in de interstellaire ruimte. De nieuwe resultaten zijn deze week gepresenteerd op een astrochemie-symposium in Toledo, Spanje. Ze zullen binnenkort gepubliceerd worden in Astronomy and Astrophysics.
(allesoversterrenkunde)
Jonge ster vuurt extreem snelle watermoleculen af
Met de Europese infraroodsatelliet Herschel is een jonge ster ontdekt die 'waterkogels' de ruimte in schiet met een snelheid van ruim 200.000 kilometer per uur - tachtig keer de snelheid van een geweerkogel. Het gaat om L1448-MM, een ster op 750 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Perseus. De metingen zijn uitgevoerd door een internationaal team van sterrenkundigen dat onder leiding staat van de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck.
Dat waterstof- en zuurstofatomen zich in de omgeving van sterren kunnen samenvoegen tot watermoleculen was al langer bekend. Maar dat de moleculen de schokgolven kunnen overleven die gepaard gaan bij de geboorte van een ster is een verrassing. Vermoedelijk worden de moleculen aanvankelijk wel degelijk vernietigd, maar vormen ze zich vervolgens vrij gemakkelijk opnieuw.
De totale waterproductie in de omgeving van L1448-MM bedraagt maar liefst honderd miljoen keer de hoeveelheid water in de Amazone-rivier per seconde . Ook onze eigen zon heeft kort na het ontstaan een dergelijke energierijke fase doorlopen, waarbij omringende materie temperaturen bereikt van wel 10.000 graden en er kennelijk krachtige 'jets' van water kunnen ontstaan.
De Herschel-satelliet, met het in Nederland ontwikkelde en gebouwde HIFI-instrument aan boord, is speciaal ontworpen voor het detecteren van moleculen in de interstellaire ruimte. De nieuwe resultaten zijn deze week gepresenteerd op een astrochemie-symposium in Toledo, Spanje. Ze zullen binnenkort gepubliceerd worden in Astronomy and Astrophysics.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-06-2011
Nieuwe radiotelescoop kijkt diep het heelal in
Astronomen hebben met de nieuwe LOFAR-radiotelescoop dieper het heelal in gekeken dan ooit. Daarmee hebben ze een belangrijke stap gezet in hun zoektocht naar de uiterst zwakke signalen van waterstofgas in het vroege heelal. Deze straling van neutraal waterstofgas komt uit de tijd dat het heelal een factor tien jonger en kleiner was dan nu, zo'n 400 tot 800 miljoen jaar na de oerknal. Tijdens deze periode verdween de neutrale waterstof langzaam als gevolg van de ioniserende kracht van de eerste sterren en quasars.
Waterstof is de belangrijkste bouwsteen van het zichtbare heelal. De detectie van de straling van dit gas is van groot belang voor het begrijpen van de oorsprong van de structuur van het heelal. Een aantal teams uit India, de VS, Canada, Australië en Nederland is momenteel verwikkeld in een race om deze straling als eerste waar te nemen.
Het Nederlandse team loopt momenteel voorop in deze race. De obstakels die nog genomen moeten worden zijn echter aanzienlijk. Het gas waar de astronomen nu naar zoeken, wordt waargenomen op zeer lange golflengtem (van circa 1,5 tot 2,5 meter), waar de radiostraling van onze Melkweg en de dampkring van de aarde het detecteren van het gas bemoeilijken.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe radiotelescoop kijkt diep het heelal in
Astronomen hebben met de nieuwe LOFAR-radiotelescoop dieper het heelal in gekeken dan ooit. Daarmee hebben ze een belangrijke stap gezet in hun zoektocht naar de uiterst zwakke signalen van waterstofgas in het vroege heelal. Deze straling van neutraal waterstofgas komt uit de tijd dat het heelal een factor tien jonger en kleiner was dan nu, zo'n 400 tot 800 miljoen jaar na de oerknal. Tijdens deze periode verdween de neutrale waterstof langzaam als gevolg van de ioniserende kracht van de eerste sterren en quasars.
Waterstof is de belangrijkste bouwsteen van het zichtbare heelal. De detectie van de straling van dit gas is van groot belang voor het begrijpen van de oorsprong van de structuur van het heelal. Een aantal teams uit India, de VS, Canada, Australië en Nederland is momenteel verwikkeld in een race om deze straling als eerste waar te nemen.
Het Nederlandse team loopt momenteel voorop in deze race. De obstakels die nog genomen moeten worden zijn echter aanzienlijk. Het gas waar de astronomen nu naar zoeken, wordt waargenomen op zeer lange golflengtem (van circa 1,5 tot 2,5 meter), waar de radiostraling van onze Melkweg en de dampkring van de aarde het detecteren van het gas bemoeilijken.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-06-2011
Europese reuzentelescoop ontdekt raadselachtige ster
In een naburig sterrenstelsel is een buitengewoon heldere ster ontdekt, die drie miljoen keer zo veel licht uitstraalt als onze zon. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt. Alle eerder ontdekte "supersterren" van dit kaliber maken deel uit van sterrenhopen, maar dit heldere lichtbaken is in zijn eentje. De oorsprong van deze ster is een raadsel.
Een internationaal team van astronomen heeft met de VLT-telescoop van de ESO in Chili nauwkeurig gekeken naar de ster VFTS 682 in de Grote Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van ons Melkwegstelsel. Uit analyse van het sterlicht blijkt dat de massa van de ster ongeveer 150 keer zo groot is als die van de zon.
VFTS 682 is niet alleen erg helder, maar ook erg heet: de oppervlaktetemperatuur bedraagt rond de 50.000 graden Celsius.
Dergelijke zware sterren zijn tot nog toe uitsluitend waargenomen in de drukke centrumgebieden van sterrenhopen, maar VFTS 682 is eenzaam.
Toch bevindt de ster zich in de buurt van de zeer rijke sterrenhoop RMC 136 die meerdere dergelijke "supersterren" omvat. Mogelijk is VFTS 682 uitgestoten door die sterrenhoop. Het is immers ook een dubbelganger van één van de helderste supersterren in het hart van RMC 136.
Maar andere bekende "wegloopsterren" zijn allemaal veel kleiner en het is onduidelijk hoe zo'n zware ster door zwaartekrachtsinteracties uit de sterrenhoop weggeslingerd kan raken, zegt de ESO. Het laat zich echter ook niet makkelijk te begrijpen hoe het ding in zijn eentje is kunnen ontstaan, aldus co-teamleider Jorick Vink. (belga/gb)
(HLN)
Europese reuzentelescoop ontdekt raadselachtige ster
In een naburig sterrenstelsel is een buitengewoon heldere ster ontdekt, die drie miljoen keer zo veel licht uitstraalt als onze zon. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt. Alle eerder ontdekte "supersterren" van dit kaliber maken deel uit van sterrenhopen, maar dit heldere lichtbaken is in zijn eentje. De oorsprong van deze ster is een raadsel.
Een internationaal team van astronomen heeft met de VLT-telescoop van de ESO in Chili nauwkeurig gekeken naar de ster VFTS 682 in de Grote Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van ons Melkwegstelsel. Uit analyse van het sterlicht blijkt dat de massa van de ster ongeveer 150 keer zo groot is als die van de zon.
VFTS 682 is niet alleen erg helder, maar ook erg heet: de oppervlaktetemperatuur bedraagt rond de 50.000 graden Celsius.
Dergelijke zware sterren zijn tot nog toe uitsluitend waargenomen in de drukke centrumgebieden van sterrenhopen, maar VFTS 682 is eenzaam.
Toch bevindt de ster zich in de buurt van de zeer rijke sterrenhoop RMC 136 die meerdere dergelijke "supersterren" omvat. Mogelijk is VFTS 682 uitgestoten door die sterrenhoop. Het is immers ook een dubbelganger van één van de helderste supersterren in het hart van RMC 136.
Maar andere bekende "wegloopsterren" zijn allemaal veel kleiner en het is onduidelijk hoe zo'n zware ster door zwaartekrachtsinteracties uit de sterrenhoop weggeslingerd kan raken, zegt de ESO. Het laat zich echter ook niet makkelijk te begrijpen hoe het ding in zijn eentje is kunnen ontstaan, aldus co-teamleider Jorick Vink. (belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
de grote magelhaense wolk is op zich al interessant aangezien het zo dicht bij de melkweg staat (179000 lichtjaar) en door de krachten van de melkweg gedeformeerd is, zo werd in 1987 een supernova daar waargenomen, stel je zou ergens aan de rand van het stelsel op een planeet staan dan moet het zicht op de melkweg echt fantastisch zijnquote:
02-06-2011
Europese reuzentelescoop ontdekt raadselachtige ster
In een naburig sterrenstelsel is een buitengewoon heldere ster ontdekt, die drie miljoen keer zo veel licht uitstraalt als onze zon. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO bekendgemaakt. Alle eerder ontdekte "supersterren" van dit kaliber maken deel uit van sterrenhopen, maar dit heldere lichtbaken is in zijn eentje. De oorsprong van deze ster is een raadsel.
Een internationaal team van astronomen heeft met de VLT-telescoop van de ESO in Chili nauwkeurig gekeken naar de ster VFTS 682 in de Grote Magelhaense Wolk, een klein buurstelsel van ons Melkwegstelsel. Uit analyse van het sterlicht blijkt dat de massa van de ster ongeveer 150 keer zo groot is als die van de zon.
VFTS 682 is niet alleen erg helder, maar ook erg heet: de oppervlaktetemperatuur bedraagt rond de 50.000 graden Celsius.
Dergelijke zware sterren zijn tot nog toe uitsluitend waargenomen in de drukke centrumgebieden van sterrenhopen, maar VFTS 682 is eenzaam.
Toch bevindt de ster zich in de buurt van de zeer rijke sterrenhoop RMC 136 die meerdere dergelijke "supersterren" omvat. Mogelijk is VFTS 682 uitgestoten door die sterrenhoop. Het is immers ook een dubbelganger van één van de helderste supersterren in het hart van RMC 136.
Maar andere bekende "wegloopsterren" zijn allemaal veel kleiner en het is onduidelijk hoe zo'n zware ster door zwaartekrachtsinteracties uit de sterrenhoop weggeslingerd kan raken, zegt de ESO. Het laat zich echter ook niet makkelijk te begrijpen hoe het ding in zijn eentje is kunnen ontstaan, aldus co-teamleider Jorick Vink. (belga/gb)
(HLN)
, hier nog wat info http://www.kennislink.nl/(...)-geordend-door-chaos
Mooie beelden van de flinke zonnevlam van vanochtend:
![Spectacular Coronal Mass Ejection (2011.06.07) [720p]](http://i.ytimg.com/vi/jLpdFDGFdak/default.jpg)
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
A Big Surprise from the Edge of the Solar System
quote:June 9, 2011: NASA's Voyager probes are truly going where no one has gone before. Gliding silently toward the stars, 9 billion miles from Earth, they are beaming back news from the most distant, unexplored reaches of the solar system.
Mission scientists say the probes have just sent back some very big news indeed.
It's bubbly out there.
"The Voyager probes appear to have entered a strange realm of frothy magnetic bubbles," says astronomer Merav Opher of Boston University. "This is very surprising."
According to computer models, the bubbles are large, about 100 million miles wide, so it would take the speedy probes weeks to cross just one of them. Voyager 1 entered the "foam-zone" around 2007, and Voyager 2 followed about a year later. At first researchers didn't understand what the Voyagers were sensing--but now they have a good idea.
"The sun's magnetic field extends all the way to the edge of the solar system," explains Opher. "Because the sun spins, its magnetic field becomes twisted and wrinkled, a bit like a ballerina's skirt. Far, far away from the sun, where the Voyagers are now, the folds of the skirt bunch up."
When a magnetic field gets severely folded like this, interesting things can happen. Lines of magnetic force criss-cross and "reconnect". (Magnetic reconnection is the same energetic process underlying solar flares.) The crowded folds of the skirt reorganize themselves, sometimes explosively, into foamy magnetic bubbles.
"We never expected to find such a foam at the edge of the solar system, but there it is!" says Opher's colleague, University of Maryland physicist Jim Drake.
Theories dating back to the 1950s had predicted a very different scenario: The distant magnetic field of the sun was supposed to curve around in relatively graceful arcs, eventually folding back to rejoin the sun. The actual bubbles appear to be self-contained and substantially disconnected from the broader solar magnetic field.
Energetic particle sensor readings suggest that the Voyagers are occasionally dipping in and out of the foam—so there might be regions where the old ideas still hold. But there is no question that old models alone cannot explain what the Voyagers have found.
Says Drake: "We are still trying to wrap our minds around the implications of these findings."
The structure of the sun's distant magnetic field—foam vs. no-foam—is of acute scientific importance because it defines how we interact with the rest of the galaxy. Researchers call the region where the Voyagers are now "the heliosheath." It is essentially the border crossing between the Solar System and the rest of the Milky Way. Lots of things try to get across—interstellar clouds, knots of galactic magnetism, cosmic rays and so on. Will these intruders encounter a riot of bubbly magnetism (the new view) or graceful lines of magnetic force leading back to the sun (the old view)?
The case of cosmic rays is illustrative. Galactic cosmic rays are subatomic particles accelerated to near-light speed by distant black holes and supernova explosions. When these microscopic cannonballs try to enter the solar system, they have to fight through the sun's magnetic field to reach the inner planets.
"The magnetic bubbles could be our first line of defense against cosmic rays," points out Opher. "We haven't figured out yet if this is a good thing or not."
On one hand, the bubbles would seem to be a very porous shield, allowing many cosmic rays through the gaps. On the other hand, cosmic rays could get trapped inside the bubbles, which would make the froth a very good shield indeed.
"We'll probably discover which is correct as the Voyagers proceed deeper into the froth and learn more about its organization1," says Opher. "This is just the beginning, and I predict more surprises ahead."
Author: Dr. Tony Phillips | Credit: Science@NASA
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Gaaf nieuws!quote:
A Big Surprise from the Edge of the Solar System
[..]
Calm down, please!
10-06-2011quote:
A Big Surprise from the Edge of the Solar System
[..]
Magnetische bubbels ontdekt aan randen zonnestelstel
Aan de uiterste randen van ons zonnestelsel is het lang niet zo rustig als gedacht. De ruimte daar bestaat uit "een woeste zee van magnetische bubbels". Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA bekendgemaakt.
De bubbels zijn tientallen miljoenen kilometers in doorsnee. Ze ontstaan doordat de zon, die magnetische straling uitzendt, om zijn as draait. "Daardoor kronkelt en plooit het magnetisch veld, ongeveer zoals de tutu van een ballerina", aldus de onderzoekers.
De magnetische bubbels zijn gemeten door de twee Voyagersondes, de verste objecten die de mens ooit heeft gemaakt. Na de lancering in 1977 zijn de ruimtevaartuigen miljarden kilometers weggezweefd. Het duurt niet lang voor de Voyagers daadwerkelijk het zonnestelsel verlaten en het zogeheten interstellaire medium binnenzweven. (anp/vsv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Thanks Pinine en Crash
En jullie ook voor de mooie filmpjes Perrin en Googolplexian
En jullie ook voor de mooie filmpjes Perrin en Googolplexian
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-06-2011
Bouwstenen van het leven zijn 'voorgekookt' in planetoïden
Een analyse van organisch materiaal dat is aangetroffen in een meteoriet die elf jaar geleden boven Canada uiteenspatte, bevestigt dat processen aan het oppervlak van het moederobject van de meteoriet - een planetoïde - de vorming van dat koolstofhoudende materiaal heeft beïnvloed. Dat blijkt uit onderzoek door Amerikaanse en Canadese wetenschappers dat vrijdag in Science wordt gepubliceerd.
De meteoriet waarvan de brokstukken op 18 januari 2000 in het gebied rond Tagish Lake terechtkwamen, is een bijzonder exemplaar. Het meer was op dat moment dichtgevroren en met sneeuw bedekt, waardoor de in het gesteente aanwezige stoffen direct goed geconserveerd werden. Bovendien werd er bij het inzamelen van de meteorietfragmenten op toegezien dat deze niet vervuild raakten met aards materiaal.
Volgens de onderzoekers wijzen de variaties in de samenstelling van vier brokstukken van de meteoriet erop dat de daarin aanwezige organische verbindingen, zoals aminozuren, suikers en koolwaterstoffen, zijn gevormd onder invloed van warme, vochtige omstandigheden. Het meest waarschijnlijke scenario is dat het stof waaruit de planetoïden zijn gevormd ijs bevatte. Dat ijs smolt door opwarming door de zon en sijpelde door het gesteente dat uit het samengeklonterde stof ontstond, en veranderde daarbij de daarin aanwezige organische stoffen.
Dat betekent dat planetoïden waarschijnlijk een belangrijke rol hebben gespeeld bij het ontstaan van leven op onze planeet. Veel (brokstukken van) planetoïden zijn in de begintijd van ons zonnestelsel - ruim vier miljard jaar geleden - op aarde ingeslagen. Daarbij leverden zij de door hen zelf 'voorgekookte' organische moleculen af, die aan de basis stonden van de eerste primitieve levensvormen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Bouwstenen van het leven zijn 'voorgekookt' in planetoïden
Een analyse van organisch materiaal dat is aangetroffen in een meteoriet die elf jaar geleden boven Canada uiteenspatte, bevestigt dat processen aan het oppervlak van het moederobject van de meteoriet - een planetoïde - de vorming van dat koolstofhoudende materiaal heeft beïnvloed. Dat blijkt uit onderzoek door Amerikaanse en Canadese wetenschappers dat vrijdag in Science wordt gepubliceerd.
De meteoriet waarvan de brokstukken op 18 januari 2000 in het gebied rond Tagish Lake terechtkwamen, is een bijzonder exemplaar. Het meer was op dat moment dichtgevroren en met sneeuw bedekt, waardoor de in het gesteente aanwezige stoffen direct goed geconserveerd werden. Bovendien werd er bij het inzamelen van de meteorietfragmenten op toegezien dat deze niet vervuild raakten met aards materiaal.
Volgens de onderzoekers wijzen de variaties in de samenstelling van vier brokstukken van de meteoriet erop dat de daarin aanwezige organische verbindingen, zoals aminozuren, suikers en koolwaterstoffen, zijn gevormd onder invloed van warme, vochtige omstandigheden. Het meest waarschijnlijke scenario is dat het stof waaruit de planetoïden zijn gevormd ijs bevatte. Dat ijs smolt door opwarming door de zon en sijpelde door het gesteente dat uit het samengeklonterde stof ontstond, en veranderde daarbij de daarin aanwezige organische stoffen.
Dat betekent dat planetoïden waarschijnlijk een belangrijke rol hebben gespeeld bij het ontstaan van leven op onze planeet. Veel (brokstukken van) planetoïden zijn in de begintijd van ons zonnestelsel - ruim vier miljard jaar geleden - op aarde ingeslagen. Daarbij leverden zij de door hen zelf 'voorgekookte' organische moleculen af, die aan de basis stonden van de eerste primitieve levensvormen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-06-2011
Adembenemend: zo zag u de melkweg nog nooit
Randy Halverson filmde drie weken lang op de woeste vlaktes van South Dakota in de VS om deze adembenemende beelden bij elkaar te harken. Hij deed in totaal zo'n twintig sessies van drie à vier uur. Elke seconde in dit filmpje staat dus eigenlijk voor 14 minuten opnames.
Het weer was de grootste uitdaging voor Halverson, zegt hij zelf: "Er waren maar een paar avonden dat de hemel open was en vaak stond er straffe wind van meer dan 40 km/uur. De meeste shots deed ik laag over de grond, zodat de wind niet te veel roet in het eten strooide."
Het resultaat mag er zijn: indrukwekkend! (hlnsydney/jv)
(HLN)
Adembenemend: zo zag u de melkweg nog nooit
Randy Halverson filmde drie weken lang op de woeste vlaktes van South Dakota in de VS om deze adembenemende beelden bij elkaar te harken. Hij deed in totaal zo'n twintig sessies van drie à vier uur. Elke seconde in dit filmpje staat dus eigenlijk voor 14 minuten opnames.
Het weer was de grootste uitdaging voor Halverson, zegt hij zelf: "Er waren maar een paar avonden dat de hemel open was en vaak stond er straffe wind van meer dan 40 km/uur. De meeste shots deed ik laag over de grond, zodat de wind niet te veel roet in het eten strooide."
Het resultaat mag er zijn: indrukwekkend! (hlnsydney/jv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-06-2011
Vroegste zwarte gaten ontdekt
Een internationaal team van astronomen heeft de vroegste zwarte gaten ontdekt die ooit zijn waargenomen (Nature, 16 juni). De superzware objecten gaan schuil in de kernen van verre sterrenstelsels. Uit nadere analyse blijkt dat de groei van deze zwarte gaten gelijk op gaat met de ontwikkeling van de sterrenstelsels waar ze deel van uitmaken. Het is voor het eerst dat dit nauwe verband, dat eerder al bij nabijere stelsels was waargenomen, ook bij zulke verre, jonge stelsels is gemeten.
De superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels zijn alleen waarneembaar als zij bezig zijn om materie uit hun omgeving op te slokken. Bij dat proces wordt deze materie dermate heet, dat zij röntgenstraling gaat uitzenden.
De nu ontdekte zwarte gaten zijn ontdekt in zwakke sterrenstelsels die eerder met de Hubble-ruimtetelescoop waren vastgelegd. Door de röntgensatelliet Chandra meerdere opnamen van deze stelsels te laten maken, en deze digitaal bij elkaar op te tellen, konden hun superzware zwarte gaten zichtbaar worden gemaakt. Chandra registreerde daarbij alleen de meest energierijke röntgenstraling, wat erop duidt dat de omgeving van de zwarte gaten rijk is aan gas en stof. Dat verklaart waarom het zoveel moeite kost om deze objecten te kunnen zien.
De verste sterrenstelsels waarbij nu superzware zwarte gaten zijn waargenomen, bevinden zich op 13 miljard lichtjaar van de aarde. Dat betekent dat ze al bestonden toen het heelal nog maar 700 miljoen jaar oud was. Volgens de astronomen betekent dit dat deze objecten ofwel bij hun ontstaan al groot en zwaar waren of een zeer snelle groei hebben doorgemaakt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Vroegste zwarte gaten ontdekt
Een internationaal team van astronomen heeft de vroegste zwarte gaten ontdekt die ooit zijn waargenomen (Nature, 16 juni). De superzware objecten gaan schuil in de kernen van verre sterrenstelsels. Uit nadere analyse blijkt dat de groei van deze zwarte gaten gelijk op gaat met de ontwikkeling van de sterrenstelsels waar ze deel van uitmaken. Het is voor het eerst dat dit nauwe verband, dat eerder al bij nabijere stelsels was waargenomen, ook bij zulke verre, jonge stelsels is gemeten.
De superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels zijn alleen waarneembaar als zij bezig zijn om materie uit hun omgeving op te slokken. Bij dat proces wordt deze materie dermate heet, dat zij röntgenstraling gaat uitzenden.
De nu ontdekte zwarte gaten zijn ontdekt in zwakke sterrenstelsels die eerder met de Hubble-ruimtetelescoop waren vastgelegd. Door de röntgensatelliet Chandra meerdere opnamen van deze stelsels te laten maken, en deze digitaal bij elkaar op te tellen, konden hun superzware zwarte gaten zichtbaar worden gemaakt. Chandra registreerde daarbij alleen de meest energierijke röntgenstraling, wat erop duidt dat de omgeving van de zwarte gaten rijk is aan gas en stof. Dat verklaart waarom het zoveel moeite kost om deze objecten te kunnen zien.
De verste sterrenstelsels waarbij nu superzware zwarte gaten zijn waargenomen, bevinden zich op 13 miljard lichtjaar van de aarde. Dat betekent dat ze al bestonden toen het heelal nog maar 700 miljoen jaar oud was. Volgens de astronomen betekent dit dat deze objecten ofwel bij hun ontstaan al groot en zwaar waren of een zeer snelle groei hebben doorgemaakt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Voor liefhebbers hier meer prachtige (ook 31 miljoen pixels zoomable) foto's en filmpjes: http://astrosurf.com/sguisard/quote:
Het resultaat mag er zijn: indrukwekkend! (hlnsydney/jv)
(HLN)
Indrukwekkend, en inderdaad relaxed..quote:
animaties van sterren, sterrenstelsels, planeten, zwarte gaten, quasars etc.. met relax muziek
Bedankt
Herman Finkers... He buurman, ik hier ?
Dawn spacecraft approaches protoplanet Vesta
by Stuart Wolpert
Los Angeles CA (SPX) Jun 16, 2011
Image of Vesta Captured by Dawn on June 14, 2011
NASA's Dawn spacecraft obtained this image with its framing camera on June 14, 2011. It was taken from a distance of about 165,000 miles (265,000 kilometers) away from the protoplanet Vesta. Each pixel in the image corresponds to roughly 16 miles (25 kilometers).
Image credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA
[ Bericht 3% gewijzigd door -CRASH- op 19-06-2011 23:40:48 ]
by Stuart Wolpert
Los Angeles CA (SPX) Jun 16, 2011
quote:NASA's Dawn mission to the doughnut-shaped asteroid belt between Mars and Jupiter, which launched in September 2007, is now approaching Vesta, a protoplanet that is currently some 143 million miles from Earth. Many surprises are likely awaiting the spacecraft.
"We often refer to Vesta as the smallest terrestrial planet," said Christopher T. Russell, a UCLA professor of geophysics and space physics in the Department of Earth and Space Sciences, and the mission's principal investigator. "It has planetary features and basically the same structure as Mercury, Venus, Earth and Mars. But because it is so small, it does not have enough gravity to retain an atmosphere, or at least not to retain an atmosphere for very long.
"There are many mysteries about Vesta," Russell said. "One of them is why Vesta is so bright. The Earth reflects a lot of sunlight - about 40 percent - because it has clouds and snow on the surface, while the moon reflects only about 10 percent of the light from the sun back. Vesta is more like the Earth. Why? What on its surface is causing all that sunlight to be reflected? We'll find out."
Dawn will map Vesta's surface, which Russell says may be similar to the moon's. He says he expects that the body's interior is layered, with a crust, a mantle and an iron core. He is eager to learn about this interior and how large the iron core is.
Named for the ancient Roman goddess of the hearth, Vesta has been bombarded by meteorites for 4.5 billion years.
"We expect to see a lot of craters," Russell said. "We know there is an enormous crater at the south pole that we can see with the Hubble Space Telescope. That crater, some 280 miles across, has released material into the asteroid belt. Small bits of Vesta are floating around and make their way all the way to the orbit of the Earth and fall in our atmosphere. About one in every 20 meteorites that falls on the surface of the Earth comes from Vesta. That has enabled us to learn a lot about Vesta before we even get there."
Dawn will arrive at Vesta in July. Beginning in September, the spacecraft will orbit Vesta some 400 miles from its surface. It will then move closer, to about 125 miles from the surface, starting in November. By January of 2012, Russell expects high-resolution images and other data about surface composition. Dawn is arriving ahead of schedule and is expected to orbit Vesta for a year.
"It's been a long trip," said Russell, who started planning the journey back in 1992. "Finally, the moment of truth is about to arrive."
Vesta, which orbits the sun every 3.6 terrestrial years, has an oval, pumpkin-like shape and an average diameter of approximately 330 miles. Studies of meteorites found on Earth that are believed to have come from Vesta suggest that Vesta formed from galactic dust during the solar system's first 3 million to 10 million years.
Dawn's cameras should be able to see individual lava flows and craters tens of feet across on Vesta's surface.
"We will scurry around when the data come in, trying to make maps of the surface and learning its exact shape and size," Russell said.
Dawn has a high-quality camera, along with a back-up; a visible and near-infrared spectrometer that will identify minerals on the surface; and a gamma ray and neutron spectrometer that will reveal the abundance of elements such as iron and hydrogen, possibly from water, in the soil. Dawn will also probe Vesta's gravity with radio signals.
The study of Vesta, however, is only half of Dawn's mission. The spacecraft will also conduct a detailed study of the structure and composition of the "dwarf planet" Ceres. Vesta and Ceres are the most massive objects in the main asteroid belt between Mars and Jupiter. Dawn's goals include determining the shape, size, composition, internal structure, and the tectonic and thermal evolution of both objects, and the mission is expected to reveal the conditions under which each of them formed.
Dawn, only the second scientific mission to be powered by an advanced NASA technology known as ion propulsion, is also the first NASA mission to orbit two major objects.
"Twice the bang for the buck on this mission," said Russell, who added that without ion propulsion, Dawn would have cost three times as much.
Unlike chemical rocket engines, ion engines accelerate their fuel nearly continuously, giving each ion a tremendous burst of speed. The fuel used by an ion engine is xenon, a gas that is also used in photo-flash units and which is more than four times heavier than air. Xenon ions shoot out the back of the engine at a speed of 90,000 miles per hour.
UCLA graduate and postdoctoral students work with Russell on the mission. Now is an excellent opportunity for graduate students to join the project and help analyze the data, said Russell, who teaches planetary science to UCLA undergraduates and solar and space physics to undergraduates and graduate students.
After orbiting Vesta, Dawn will leave for its three-year journey to Ceres, which could harbor substantial water or ice beneath its rock crust - and possibly life. On the way to Ceres, Dawn may visit another object. The spacecraft will rendezvous with Ceres and begin orbiting in 2015, conducting studies and observations for at least five months.
Russell believes that Ceres and Vesta, formed almost 4.6 billion years ago, have preserved their early record, which was frozen into their ancient surfaces.
"We're going back in time to the early solar system," he said.
The Dawn mission is managed by the Jet Propulsion Laboratory (JPL), a division of the California Institute of Technology in Pasadena, Calif., for NASA's Science Mission Directorate. Team members include scientists from JPL, the NASA Goddard Space Flight Center, the Planetary Science Institute, the Massachusetts Institute of Technology and other institutions.
Scientific partners include the Max Planck Institute for Solar System Research in Katlenburg, Germany; the DLR Institute for Planetary Research in Berlin; the Freie Universitaet in Berlin; the Italian National Institute for Astrophysics in Rome; and the Italian Space Agency.
Orbital Sciences Corp. of Dulles, Va., designed and built the Dawn spacecraft.
UCLA is in charge of Dawn's science and public outreach. Russell leads the science team; he and his colleagues make science decisions through the science center at UCLA's Institute of Geophysics and Planetary Physics. His science team has the lead role in analyzing and interpreting the data from Dawn.
Dawn is part of NASA's Discovery Program, managed by NASA's Marshall Space Flight Center in Huntsville, Ala., in which scientists find innovative ways to unlock the mysteries of our solar system by answering some of humanity's oldest questions.
Image of Vesta Captured by Dawn on June 14, 2011
NASA's Dawn spacecraft obtained this image with its framing camera on June 14, 2011. It was taken from a distance of about 165,000 miles (265,000 kilometers) away from the protoplanet Vesta. Each pixel in the image corresponds to roughly 16 miles (25 kilometers).
Image credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA
[ Bericht 3% gewijzigd door -CRASH- op 19-06-2011 23:40:48 ]
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Bedankt Pinine, Robus en Googolplexian
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-06-2011
Ruimtesonde geeft beter beeld van Mercurius
De NASA-ruimtesonde MESSENGER, die sinds drie maanden om Mercurius cirkelt, levert veel nieuwe informatie op over de planeet. Hij heeft onder meer al tienduizenden gedetailleerde opnamen gemaakt, de chemische samenstelling van het planeetoppervlak gemeten en het magnetische veld van de planeet onderzocht.
Dat wil overigens nog niet zeggen dat alle vragen over Mercurius nu in één klap zijn beantwoord. Zo zijn de heldere, vlekkerige afzettingen op de bodems van sommige kraters nog net zo raadselachtig als voorheen. De beelden van MESSENGER zijn weliswaar veel detailrijker, maar daaruit blijkt alleen dat de heldere plekken blijkbaar uit groepjes van onregelmatige putjes bestaan, in grootte variërend van enkele honderden meters tot een paar kilometer. Hoe deze putjes zijn gevormd, is nog onduidelijk, maar ze lijken vrij jong te zijn.
Uit het chemische onderzoek van Mercurius blijkt onder meer dat het planeetoppervlak tamelijk rijk is aan zwavel. Dat wijst erop dat de oorspronkelijke bouwstenen waaruit de planeet is gevormd minder geoxideerd waren dan die van de overige aardse planeten.
De magnetometer van MESSENGER heeft laten zien dat het magnetische veld van de planeet in zoverre op dat van de aarde lijkt, dat het een noordpool en een zuidpool heeft. Maar anders dan bij de aarde valt de magnetische evenaar niet samen met de geografische: het magnetische veld van Mercurius is 480 kilometer naar het noorden opgeschoven. Dat zou kunnen betekenen dat er fundamentele verschillen bestaan tussen de manieren waarop de magnetische velden van de beide planeten ontstaan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
http://messenger.jhuapl.edu/news_room/presscon9.html
(allesoversterrenkunde)
Ruimtesonde geeft beter beeld van Mercurius
De NASA-ruimtesonde MESSENGER, die sinds drie maanden om Mercurius cirkelt, levert veel nieuwe informatie op over de planeet. Hij heeft onder meer al tienduizenden gedetailleerde opnamen gemaakt, de chemische samenstelling van het planeetoppervlak gemeten en het magnetische veld van de planeet onderzocht.
Dat wil overigens nog niet zeggen dat alle vragen over Mercurius nu in één klap zijn beantwoord. Zo zijn de heldere, vlekkerige afzettingen op de bodems van sommige kraters nog net zo raadselachtig als voorheen. De beelden van MESSENGER zijn weliswaar veel detailrijker, maar daaruit blijkt alleen dat de heldere plekken blijkbaar uit groepjes van onregelmatige putjes bestaan, in grootte variërend van enkele honderden meters tot een paar kilometer. Hoe deze putjes zijn gevormd, is nog onduidelijk, maar ze lijken vrij jong te zijn.
Uit het chemische onderzoek van Mercurius blijkt onder meer dat het planeetoppervlak tamelijk rijk is aan zwavel. Dat wijst erop dat de oorspronkelijke bouwstenen waaruit de planeet is gevormd minder geoxideerd waren dan die van de overige aardse planeten.
De magnetometer van MESSENGER heeft laten zien dat het magnetische veld van de planeet in zoverre op dat van de aarde lijkt, dat het een noordpool en een zuidpool heeft. Maar anders dan bij de aarde valt de magnetische evenaar niet samen met de geografische: het magnetische veld van Mercurius is 480 kilometer naar het noorden opgeschoven. Dat zou kunnen betekenen dat er fundamentele verschillen bestaan tussen de manieren waarop de magnetische velden van de beide planeten ontstaan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
http://messenger.jhuapl.edu/news_room/presscon9.html
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-06-2011
Cassini fotografeert Saturnusmaantje Helene
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft spectaculaire opnamen gemaakt van de kleine Saturnusmaan Helene. Op de foto's zijn merkwaardige structuren te zien op het ijzige oppervlak van het maantje, dat iets meer dan dertig kilometer groot is.
Op 18 juni passeerde Cassini Helene op een afstand van 6970 kilometer, en konden delen van het maantje gefotografeerd worden die eerder nog niet zichtbaar waren. Op 10 maart 2010 vloog de ruimtesonde al eens op slechts 1820 kilometer afstand voorbij.
Helene werd in 1980 ontdekt en beweegt in dezelfde baan rond Saturnus als de grote maan Dione. De vreemde structuren aan het oppervlak zijn mogelijk veroorzaakt door poreus stof.
http://saturn.jpl.nasa.gov/photos/raw/ .
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Cassini fotografeert Saturnusmaantje Helene
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft spectaculaire opnamen gemaakt van de kleine Saturnusmaan Helene. Op de foto's zijn merkwaardige structuren te zien op het ijzige oppervlak van het maantje, dat iets meer dan dertig kilometer groot is.
Op 18 juni passeerde Cassini Helene op een afstand van 6970 kilometer, en konden delen van het maantje gefotografeerd worden die eerder nog niet zichtbaar waren. Op 10 maart 2010 vloog de ruimtesonde al eens op slechts 1820 kilometer afstand voorbij.
Helene werd in 1980 ontdekt en beweegt in dezelfde baan rond Saturnus als de grote maan Dione. De vreemde structuren aan het oppervlak zijn mogelijk veroorzaakt door poreus stof.
http://saturn.jpl.nasa.gov/photos/raw/ .
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wat voor een vloeistof heeft daar z'n sporen achter gelaten
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |