Het Astronomie Topic #5

quote:

Op woensdag 5 januari 2011 12:03 schreef -CRASH- het volgende:
SDO gallery

SDO Youtube kanaal

Three Rotations in Three Temperatures

06-01-2011

Hete gasfonteinen verhitten zonneatmosfeer



Een van de meest hardnekkige vraagstukken waar zonneonderzoekers mee worstelen betreft de temperatuur van het buitenste deel van de atmosfeer van de zon. Deze zogeheten corona is namelijk miljoenen graden heter dan het oppervlak van de zon. Uit nieuw onderzoek blijkt dat het hete gas afkomstig is van hete gasfonteinen op het zonneoppervlak (Science, 7 januari).

Het bestaan van hete gasfonteinen of 'spiculen' op de zon is al heel lang bekend. Tientallen jaren lang vormden zij ook de belangrijkste kandidaat voor de verklaring van de hoge temperatuur van de zonnecorona. Maar in de jaren tachtig bleek uit metingen dat het gas in de spiculen daar gewoon niet heet genoeg voor was.

In 2007 werd echter een nieuwe klasse van spiculen ontdekt, die een veel kortere levensduur hebben dan normale spiculen. Hun gas bereikt ook hogere snelheden: tot meer dan 100 kilometer per seconde. De korte levensduur van deze spiculen van type II was een aanwijzing dat hun gas heel heet was, maar directe metingen ontbraken.

Waarnemingen van de zonnesatellieten SDO en Hinode hebben nu voor het eerst laten zien dat het gas van de kortlevende spiculen miljoenen graden heet is. Daarmee is het vraagstuk van de hete zonnecorona waarschijnlijk wel opgelost. Er komt echter een nieuw raadsel voor in de plaats: hoe kan het gas in de spiculen zo heet worden?

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

06-01-2011

Nieuw type planetoïde ontdekt



Duitse en Amerikaanse onderzoekers hebben met behulp van een infraroodtelescoop op Hawaï een nieuw type planetoïde ontdekt. De mineralogische samenstelling van het hemellichaam, dat de aanduiding 1999 TA10 draagt, wijst erop dat het een brokstuk is van de grote planetoïde Vesta. Maar de samenstelling van 1999 TA10 wijkt duidelijk af van die van de overige brokstukken die van Vesta bekend zijn.

Met een diameter van ruim 500 kilometer is Vesta een van de grootste planetoïden die tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter om de zon draaien. Het is een uniek hemellichaam, dat ondanks zijn bescheiden afmetingen dezelfde gelaagde structuur vertoont als een volwaardige planeet, met een korst van gestolde lava en een kern van ijzer en nikkel.

Een reusachtige krater aan de zuidkant van Vesta wijst erop dat deze planetoïde lang geleden met een forse soortgenoot in botsing is gekomen. Bij die botsing moet niet alleen korstmateriaal, maar ook gesteente van grotere diepte de ruimte in zijn geblazen.

De brokstukken van Vesta vormen nu een familie van kleine planetoïden die net zo'n samenstelling hebben als de naar schatting 25 kilometer dikke buitenkorst van hun moederlichaam. De samenstelling van planetoïde 1999 AT10 wijkt daar echter duidelijk van af. Volgens de onderzoekers bestaat hij uit gesteente dat van grotere diepte afkomstig is - uit de zogeheten mantel van Vesta.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

06-01-2011

Gamma-uitbarstingen Krabnevel blijven raadselachtig



In september vorig jaar detecteerden enkele astronomen een uitbarsting van gammastraling uit de Krabnevel, het bijna duizend jaar oude restant van een supernova-explosie in het sterrenbeeld Stier. Vervolgwaarnemingen met de Hubble-ruimtetelescoop lieten zien dat de gasnevel enkele subtiele veranderingen vertoonde. In Science doen astronomen deze week verslag van de gamma-uitbarsting, maar de oorzaak van het verschijnsel blijft vooralsnog onduidelijk. 'We zijn met stomheid geslagen,' aldus onderzoeker Roger Blandford.

De gamma-uitbarsting van september, die een paar dagen duurde, was niet de eerste die de Krabnevel vertoonde. Ook in februari 2009 en oktober 2007 zijn zulke uitbarstingen van energierijke straling waargenomen. De oorzaak wordt gezocht bij de pulsar in het hart van de nevel - het compacte, rondtollende restant van de ster die in het jaar 1054 ontplofte. Deze pulsar blaast voortdurend een wind van energierijke geladen deeltjes uit, die interacties aangaan met het sterke magnetische veld van de pulsar en daardoor straling uitzenden.

Blijkbaar zijn de gamma-uitbarstingen veroorzaakt door geladen deeltjes die nog energierijker zijn dan normaal. Hoe deze deeltjes aan die extra energie zijn gekomen, is voorlopig een mysterie.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

07-01-2011

'Ruimtereizen mogelijk schadelijk voor voortplanting'

AMSTERDAM De gewichtsloosheid tijdens ruimtereizen heeft mogelijk een negatieve invloed op het voortplantingssysteem van mensen. Dat beweert een Amerikaanse ruimtewetenschapper.


© ANP

Mensen die lange ruimtereizen ondernemen, lopen volgens onderzoeker Joe Tash van de Universiteit van Kansas het risico om minder vruchtbaar te worden. Dat meldt nieuwssite Physorg.com.

De wetenschapper onderbouwt zijn waarschuwing met resultaten van experimenten met muizen. Als de dieren in de ruimte verblijven, daalt het aantal spermacellen bij mannetjes en het aantal eicellen bij vrouwtjes, zo blijkt uit recent onderzoek.

Eierstokken

We hebben veel gegevens die nader onderzoek vereisen, aldus Tash. Bij sommige vrouwtjesmuizen die 15 dagen meevlogen met de spaceshuttle Discovery, raakten de eierstokken volledig verstopt.

Volgens Tash is het onderzoek naar de invloed van gewichtsloosheid op het voortplantingssysteem nog een taboe in de ruimtevaart. Er is grote onwil om dit gevoelige onderwerp verder te onderzoeken, verklaart hij. Het wordt gezien als politiek incorrect.

Privacy

De wetenschapper gaat in februari wederom experimenten uitvoeren met muizen die meereizen met een nieuwe missie van de spaceshuttle Discovery. Liever zou hij echter een onderzoek doen bij mensen.

Tash heeft dan ook onlangs bij de NASA gegevens opgevraagd over metingen van spermacellen bij mannelijke astronauten. Maar zijn verzoek werd geweigerd. Men vond deze informatie te privacy-gevoelig, aldus Tash.

© NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

10-01-2011

Astronomen ontdekken zwart gat in jong sterrenstelsel



Vondst werpt nieuw licht op geschiedenis kosmosIn een jong en vrij nabij sterrenstelsel hebben Amerikaanse astronomen een zwart gat gevonden met tien keer de massa van onze zon, meldt de online-editie van het vakblad Nature. De vondst werpt een nieuw licht op de geschiedenis van de kosmos.

Het zwart gat bevindt zich in het kleine, onregelmatig gevormde sterrenstelsel Henize 2-10, op 30 miljoen lichtjaar van ons. Het dwergstelsel staat bekend om zijn grote stervorming. Astronomen vermoeden dat het kleine sterrenstelsel veel overeenkomsten vertoont met de eerste stelsels die de kosmos bevolkten.

Verrassing
Dat er nu een zwart gat met een dergelijke massa in zo'n dwergsterrenstelsel is gevonden, is zowat een verrassing en doet vermoeden dat zwarte gaten zich voor het sterrenstelsel vormden, zeggen de wetenschappers rond Amy Reines van de Universiteit van Virginia. In het merendeel van de grote sterrenstelsels, zoals onze Melkweg, bevinden zich in het centrum zwarte gaten met honderden keren de massa van onze zon.

Zoals het universum nu is, is er een constante ratio tussen de massa van het stelsel en het zwarte gat. Daarom denken astrofysici dat de ontwikkeling van zwarte gaten en sterrenstelsels nauw met elkaar verbonden is. Zo'n zwart gat zou aldus de "kiem" zijn waaromheen zich later de kern van een sterrenstelsel vormt. (belga/vsv)

(HLN)

[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-01-2011 18:17:57 ]

10-01-2011

Hubble-foto van mysterieus object toont stervormingsgebieden



NASA heeft een Hubble-foto gepubliceerd waarop nieuwe details zichtbaar zijn van Hanny's Voorwerp, het mysterieuze object dat in 2007 binnen het Galaxy Zoo-project is ontdekt door de Nederlandse onderwijzeres Hanny van Arkel. Hanny's Voorwerp is een mysterieuze groene gaswolk ter grootte van onze Melkweg. De camera's van de Hubble-ruimtetelescoop laten gebieden in de wolk zien waar sterren worden geboren.

De wolk ligt in de buurt van het sterrenstelsel IC 2497, op een afstand van ongeveer 650 miljoen lichtjaar van de aarde. Al eerder lieten radio-opnamen zien dat er gas uit de kern van dit stelsel stroomt. De nieuwste Hubble-opname toont dat dit gas in interactie is met een klein gebied in Hanny's Voorwerp, waarin stervorming plaatsvindt. De jongste sterren zijn een paar miljoen jaar oud. Het stervormingsgebied beslaat een paar duizend lichtjaar.

Hanny van Arkel was zelf aanwezig bij de presentatie van de foto op de AAS-conferentie die deze week in Seattle wordt gehouden.

Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

quote:

Op dinsdag 11 januari 2011 10:45 schreef -CRASH- het volgende:

[..]

Astrologen
Die typefout heb jij toch niet gemaakt.. Experi

WOW, hahahahaha, dat had ik niet eens gezien. Nee gelukkig heb ik die fout niet gemaakt, ik zou mezelf voor de kop slaan
Ik zal t even aanpassen

quote:

Op dinsdag 11 januari 2011 20:34 schreef Googolplexian het volgende:
Effe hier posten ... errug gaaf dit, namelijk!

NASA | Terrestrial Gamma-ray Flashes Create Antimatter

Wow, zeer tof filmpje!
Veel dank beste googolplexian!

11-01-2011

Astronomen presenteren grootste hemelfoto ooit



Tijdens de bijeenkomst van de American Astronomical Society in Seattle (VS) is vandaag de grootste digitale kleurenfoto gepresenteerd die ooit van de hemel is gemaakt. De foto is samengesteld uit miljoenen afzonderlijke opnamen die het afgelopen decennium zijn genomen in het kader van de Sloan Digital Sky Survey (SDSS) - een grootschalige verkenning van de sterrenhemel. Hij telt meer dan een biljoen beeldpunten.

De nieuwe foto is het uithangbord van de derde SDSS-gegevenscatalogus die vandaag is vrijgegeven. Dankzij het SDSS-project zijn al bijna een half miljard nieuwe hemelobjecten ontdekt, waaronder planetoïden, sterren, sterrenstelsels en verre quasars. In de SDSS-III-catalogus zijn de tot nog toe meest nauwkeurige posities, kleuren en vormen van al deze objecten terug te vinden.

Dat betekent echter niet dat het SDSS-project nu kan worden afgesloten. De komende jaren zullen de afstanden tot meer dan een miljoen sterrenstelsels worden gemeten. Deze tijdrovende klus moet uitmonden in een gedetailleerde driedimensionale kaart van het ons omringende heelal. De hoop bestaat dat deze 3D-kaart meer inzicht zal geven in de donkere energie - de mysterieuze kracht die het heelal versneld laat uitdijen.

Behalve de grote overzichtsfoto is vandaag ook een gedetailleerde kaart van het buitendeel van ons Melkwegstelsel gepresenteerd. Deze kaart, die de verdeling van sterren laat zien, bevestigt de eerdere ontdekking dat veel van de sterren in de galactische buitengebieden afkomstig zijn van kleinere sterrenstelsels die door ons Melkwegstelsel aan flarden zijn getrokken.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

Astronomers Release The Largest Color Image Of The Sky Ever Made
SDSS-III

(allesoversterrenkunde)

quote:

Op dinsdag 11 januari 2011 20:34 schreef Googolplexian het volgende:
Effe hier posten ... errug gaaf dit, namelijk!

NASA | Terrestrial Gamma-ray Flashes Create Antimatter

10-01-2011

Onweersbuien produceren antimaterie



Duitse en Amerikaanse wetenschappers hebben met behulp van NASA's gammasatelliet Fermi ontdekt dat onweersbuien op aarde antimaterie kunnen produceren. De antideeltjes worden veroorzaakt door de korte flitsen van gammastraling die (veelal ongemerkt) bij bliksemontladingen optreden. Dagelijks vinden er op aarde naar schatting vijfhonderd van die 'gammaflitsen' plaats.

Hoewel de Fermi-satelliet ontworpen is voor de detectie van gammastraling uit het heelal, heeft hij ook zicht op de onmiddellijke omgeving van de aarde. Hierdoor heeft hij, sinds zijn lancering in 2008, 130 gammaflitsen in de aardatmosfeer kunnen waarnemen. In de meeste gevallen gebeurde dat op een moment dat Fermi zich direct boven een onweersbui bevond. Maar in één geval lag het meest nabije onweerscomplex 4500 kilometer verderop, achter de waarnemingshorizon van de satelliet. De gedetecteerde gammastraling kon dus niet rechtstreeks van die onweersbui afkomstig zijn.

Waarschijnlijk is de betreffende gammaflits ontstaan doordat Fermi werd getroffen door positronen - antideeltjes met de zelfde massa als elektronen, maar een tegengestelde lading - van de onweersbui. Deze positronen zouden de satelliet hebben bereikt door de magnetische veldlijnen van de aarde te volgen. Bij aankomst kwamen ze in botsing met elektronen van Fermi zelf, wat in kleine gammaflitsjes resulteert.

Wetenschappers vermoedden al langer dat de gammaflitsen die in onweersbuien optreden krachtig genoeg kunnen zijn om tot de vorming van paren van elektronen en positronen te leiden. Dat vermoeden lijkt nu dus te zijn bevestigd.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

12-01-2011

Kosmische 'standaardkaarsen' zijn toch niet zo betrouwbaar



Voor het eerst is het directe bewijs gevonden dat cepheïden, sterren die een belangrijke rol spelen bij de bepaling van afstanden in het heelal, zich niet zo betrouwbaar gedragen als tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit waarnemingen van de ster Delta Cepheï en 25 andere cepheïden die met de Amerikaanse infraroodsatelliet Spitzer zijn verricht.

Cepheïden worden door astronomen als 'standaardkaarsen' gebruikt. Het zijn pulserende sterren met een bijzondere eigenschap: ze geven meer licht naarmate ze trager pulseren. Door de pulsperiode van een cepheïde te meten, kom je dus zijn werkelijke helderheid te weten. En door die intrinsieke helderheid ter vergelijken met de schijnbare helderheid zoals we die op aarde waarnemen, kun je zijn afstand berekenen.

Uit de Spitzer-waarnemingen blijkt nu dat veel cepheïden massa verliezen. Hierdoor vormt zich een stoffige cocon rond de ster die van invloed is op zijn helderheid. En dat heeft consequenties voor de berekende afstand van zo'n ster.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

12-01-2011

Zwaartekracht helpt verre sterrenstelsels opsporen



Astronomen die op zoek zijn naar extreem verre sterrenstelsels kunnen rekenen op hulp van de zwaartekracht. Uit een nieuw onderzoek dat vandaag tijdens de bijeenkomst van de American Astronomical Society is gepresenteerd en ook in Nature is verschenen, blijkt dat veel van deze stelsels - dankzij het zogeheten gravitatielenseffect - aanzienlijk helderder lijken dan ze in werkelijkheid zijn.

Het bestaan van het gravitatielenseffect is allang bekend. Kort gezegd komt het erop neer dat de zwaartekracht van relatief nabije sterrenstelsels het licht van ver daarachter gelegen stelsels zodanig afbuigt, dat het lijkt alsof ze onder een vergrootglas liggen.

Tot nu toe werd aangenomen dat dit lenseffect een vrij zeldzaam verschijnsel was, dat nauwelijks invloed zou hebben op grote surveys van sterrenstelsels. Maar uit een statistische analyse, gebaseerd op opnamen van de Hubble-ruimtetelescoop, is nu gebleken dat het licht van misschien wel twintig procent van de verre sterrenstelsel door het effect wordt beïnvloed.

Enerzijds is dat gunstig, omdat hierdoor sterrenstelsels waarneembaar zijn die zich normaal gesproken buiten het bereik van de huidige telescopen zouden bevinden. Maar er kleeft ook een nadeel aan: door de vergrotende werking van de gravitatielens zullen bijvoorbeeld stervormingsgebieden in de verre stelsels groter lijken dan ze zijn.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

14-01-2011

Verdeling waterstofgas kan donkere satellietstelsels verraden



De Amerikaanse sterrenkundige Sukanya Chakrabarti denkt een methode te hebben gevonden om een donker satellietstelsel van ons Melkwegstelsel op te sporen. De positie van het kleine sterrenstelsel zou te herleiden zijn uit de verdeling van het waterstofgas in de melkweg.

Om veel grote sterrenstelsels, waaronder ook het onze, cirkelen misschien wel duizenden dwergstelsels die te lichtzwak zijn om op te vallen. Deze stelsels bestaan voor een groot deel uit donkere materie.

Ze mogen dan weinig of geen licht uitzenden, de donkere satellieten hebben wel massa en oefenen dus een aantrekkingskracht uit op hun omgeving - bijvoorbeeld op het gas tussen de sterren van het stelsel waar ze omheen cirkelen.

Berekeningen van Chakrabarti wijzen erop dat rimpelingen in het gas van ons Melkwegstelsel worden veroorzaakt door een klein sterrenstelsel dat zich vanaf de aarde gezien aan de andere kant van de melkweg bevindt. Het stelsel houdt zich daardoor schuil achter het gas en stof van ons eigen Melkwegstelsel.

Binnenkort zal worden geprobeerd om het dwergstelsel op te sporen met de infraroodsatelliet Spitzer. Maar dat de methode van Chakrabarti werkt, staat al vast. Ze is met succes getest op twee andere sterrenstelsels met bekende zwakke satellieten.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

12-01-2011

Kometen bestookten de zon



De zon heeft een stormachtige periode achter de rug. Tussen 13 en 22 december vorig jaar zijn maar liefst 25 kleine kometen op haar oppervlak neergestort.

Dat er een komeet op de zon ploft, is op zich niet zo bijzonder. Dat gebeurt elke paar dagen wel een keer. Maar 25 kometen in tien dagen was niet eerder vertoond. De betreffende komeetjes waren overigen niet veel groter dan een meter of tien.

Volgens astronomen kan de kometenstorm de voorbode zijn van de komst van een veel grotere komeet, die wellicht zelfs met het blote oog te zien is. Iets soortgelijks gebeurde in 1965, toen de komeet Ikeya-Seki uit het niets opdook, vlak langs de zon scheerde en uiteindelijk in drie stukken brak. Ook in 1843, 1882, 1963 en 1970 zijn zulke 'zonnescheerders' waargenomen, maar die waren beduidend minder spectaculair dan Ikeya-Seki.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

quote:

Op vrijdag 14 januari 2011 22:49 schreef pinine het volgende:

[..]

inderdaad die grote ster doet de kleinere 2 vertragen, heel apart en het lijkt me verder interessant om te weten hoe eventuele planeten daar zich gedragen

quote:

Op maandag 17 januari 2011 17:50 schreef pinine het volgende:

[..]

even een correctie op mezelf, in Amerika is een triljoen wat hier een biljoen is dus ons biljoen is 1000 miljard maar ons triljoen heeft nog 3 nullen meer, artikel was in het engels dus de triljoenen zijn eigenlijk biljoenen

nog steeds heeeel veel