Cultuur & Historie in het nieuws #10

Welkom beste tijdreiziger!

Je bevindt je in Cultuur & Historie in het Nieuws (Deel 10).
Lees (en post) hier nieuws over recente opgravingen, spectaculaire historische ontdekkingen en nieuwe feiten over geschiedkundige vraagstukken...

Laat je verwonderen door de geschiedenis!




Vorige topics

Cultuur & Historie in het Nieuws

Cultuur & Historie in het Nieuws (Deel 2)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 3)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 4)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 5)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 6)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 7)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 8)

Cultuur & Historie in het Nieuws (deel 9)


We gaan verder met de laatste paar berichten uit het vorige topic:


08-09-2014

Opgravingen in Griekenland leveren vondst kariatiden op


© reuters.

Archeologen hebben bij opgravingen in Griekenland twee standbeelden opgegraven die als wachten gelden bij de binneningang van een graftombe uit de tijd van Alexander De Grote. Dat melden plaatselijke media.


© ap.


© ap.

De ontdekking gebeurde in het kader van een grootschalige opgraving in het noordelijke Amphipolis die het land in de ban houdt en die een geruchtenmolen op gang heeft gebracht over wat het precies gaat.

De gevonden standbeelden nemen de vorm aan van kariatiden: beelden van vrouwen in een lange tuniek en met gekruld haar dat tot op de schouders valt, aldus het dagblad Kathimerini. Van één van de marmeren beelden ontbreekt het gezicht terwijl het andere nagenoeg intact is.

De linker- en rechterarm van respectievelijk de ene en de andere lijken zo te zijn aangebracht dat ze toegang tot de graftombe weigeren. Tevens wijst dit erop dat het om een zeer belangrijk monument gaat.

Speculaties zwollen aan dat het graf, daterend van 356 à 323 voor Christus, samen met zijn schatten ongeschonden is. Hoewel de archeologen nog niet weten aan wie het graf toebehoort, wachten velen met ingehouden adem het einde van de opgravingen af. Stel immers dat het van Alexander De Grote zelf is.

Eén van grootste tombes ooit
Het Griekse ministerie van Cultuur zegt niettemin dat dit onwaarschijnlijk is. Maar met een lengte van 590 meter is het wel één van de grootste graftombes die ooit in Griekenland is gevonden.

De precieze vindplaats van het graf van de Macedonische koning-krijgsheer is één van de grootste mysteries van de archeologie. Hij overleed op 32-jarige leeftijd in Babylon. Sommige deskundigen denken dat hij in het Egyptische Alexandrië is begraven. Anderen denken aan Amphipolis omdat daar zijn familie werd vermoord.


© ap.

(HLn)


10-09-2014

Keizer Hirohito waarschuwde voor Pearl Harbor


De Japanse keizer Hirohito in 1988. © ap.

De Japanse keizer Hirohito juichte de veroveringen van Japan in China toe, maar waarschuwde dat een aanval op Pearl Harbor funest zou zijn voor zijn land. Dat staat in de kronieken van Hirohito (1901-1989) die gisteren zijn gepresenteerd.

Een conflict met de Verenigde Staten zou Hirohito een "roekeloze oorlog" hebben gevonden en hem "een schuldgevoel bezorgen tegenover zijn keizerlijke voorouders".

Volgens Japanse media bevatten de kronieken veel details, maar bieden ze geen nieuwe inzichten over het leven van de keizer. Hirohito geldt voor velen als het gezicht van de Japanse agressie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Japan bezette toen een groot aantal landen in Azië, waaronder de toenmalige Nederlandse kolonie Nederlands-Indië (het huidige Indonesië).

Marionet
Volgens zijn zoon Akihito, de huidige keizer van Japan, was Hirohito indertijd slechts een marionet van oorlogszuchtige politici en militairen. Hirohito zou eigenlijk een tegenstander zijn geweest van de Japanse agressie. Dat beeld wordt in de kronieken ook bevestigd.

Het samenstellen van de kronieken van de voormalige keizer van Japan Hirohito (1901-1989) heeft bijna een kwart eeuw geduurd. De serie boeken bestaat uit 60 delen telt in totaal 12.000 pagina's.

De keizerlijke hofhouding begon al in 1990 met het verzamelen van materiaal over Hirohito, van dagboekaantekeningen van ministers en de hoffunctionarissen tot observaties van diplomaten en bezoekers.

(HLN)


10-09-2014

Canada vindt na 168 jaar verloren gewaand wrak terug


Sonarbeelden van het wrak dat zondag werd gevonden. © ap.

Canadese onderzoekers hebben een Brits schip teruggevonden dat bijna 170 jaar geleden zonk in de Arctische wateren in het noorden van Canada. Het schip is een van de twee die in 1846 op zoek gingen naar een bevaarbare doorgang van de Atlantische naar de Stille Oceaan.




De Canadese premier Harper (rechts) gaf gisteren meer uitleg over het gevonden schip. © ap.


Het onderdeel van een van de twee schepen dat pas werd teruggevonden. © ap.

Het was de Canadese eerste minister Stephen Harper die het nieuws niet zonder trots bekendmaakte. De HMS Erebus en HMS Terror vertrokken in 1846 op zoek naar de zogenaamde Northwest Passage, de befaamde doorgang naar Azië door het tot dan toe onbevaarbare ijs van het Arctische gebied. Beide schepen kwamen echter nooit in Azië aan en zonken waarschijnlijk nadat ze rond 1848 vast kwamen te zitten in het ijs in de buurt van King William Island. Wat er precies is gebeurd met de bemanningsleden is nooit geweten, al wordt vermoed dat ze de schepen verlieten op zoek naar eten en veiligheid, maar uiteindelijk omkwamen van de honger. Lokale Inuit-legendes vertellen nog altijd over "blanke mannen die aan het verhongeren waren" in de winter van 1850.

11 meter onder oppervlak
Het is nog niet duidelijk over welke van de twee schepen het gaat, maar sonarbeelden bevestigen dat het een van de twee is. Het schip werd zondag 11 meter onder het wateroppervlak gevonden. De exacte locatie is niet bekendgemaakt uit schrik voor plunderaars. Wel is al duidelijk dat het schip en de inhoud ervan in goede conditie verkeren. Pas werd nog een onderdeel van een van de schepen teruggevonden in de buurt van het wrak.

De locatie van de beide schepen is een van de grootste mysteries ooit uit de mariene archeologie, en het verhaal over de lotgevallen van de crew maakt deel uit van tal van Canadese legendes en gedichten. Premier Harper noemde de ontdekking daarom ook "een echt historisch moment voor Canada. Dit is een geweldig Canadees verhaal en mysterie. We beleven een heel belangrijke dag in het in kaart brengen van de geschiedenis van ons land."

Amundsen
In de 19de en 20ste eeuw werden tal van reddingsmissies en zoektochten naar de schepen georganiseerd, waarvan heel wat zelf faliekant afliepen. Pas tussen 1903 en 1906 slaagde de Noor Roald Amundsen voor de eerste keer in de doortocht.

Canada kondigde in 2008 aan zelf intensief te gaan zoeken naar de schepen en pompte miljoenen in het prestigeproject. Het ging daarbij om meer dan enkel een archeologisch belang, aangezien Canada claimt eigenaar te zijn van het gebied. Andere landen, waaronder de Verenigde Staten beweren echter dat het om internationaal gebied en wateren gaat. De claims zijn belangrijk voor de zeevaart omdat het gebied door het snel smeltende ijs van de Noordpool steeds toegankelijker wordt voor schepen.

(HLN)

[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-09-2014 08:33:13 ]

quote:

Op donderdag 11 september 2014 08:49 schreef xpompompomx het volgende:
Van de ene kant wel jammer dat er nu een schip van Franklin's laatste expeditie is gevonden, want het was een mooi mysterie. Van de andere kant hoop ik dat ze interessante dingen boven water kunnen krijgen die misschien wel een nieuw licht op de zaak kunnen werpen.

Overigens jammer dat ze het in de berichten niet over kannibalisme hebben, toch een belangrijk punt in dit verhaal

Ik vind het juist mooi dat er weer een mysterie is opgelost, er zijn nog genoeg mysteries en er zullen er ongetwijfeld bij blijven komen
En wat bedoel je met kannibalisme? Ze weten toch niet wat met de crew is gebeurd? of doel je daar niet op?

09-09-2014

Fort van de Vikingen ontdekt in Denemarken



Archeologen hebben in Denemarken de resten van een fort ontdekt. Het cirkelvormige fort zou toebehoord hebben aan de Vikingen en doet in veel opzichten denken aan de beroemde Trelleborg-forten die koning Harald Blauwtand rond 980 liet bouwen.

De onderzoekers kwamen het cirkelvormige fort op het spoor toen ze lasermetingen van een veld ten westen van Køge maakten. De metingen toonden aan dat zich in het veld een bijna onwaarneembaar cirkelvormig heuveltje bevond. “Door kleine variaties in het magnetische veld van de grond te meten, kun je oude putten of dijkjes identificeren zonder deze te vernietigen,” legt onderzoeker Søren Sindbæk uit. “Dus we westen precies waar we moesten gaan graven om zoveel mogelijk over het fort te weten te komen.”


Het ontdekte fort met daarop in het groen de plattegrond van een eerder ontdekt fort van de Vikingen: het Fyrkat-fort. De overeenkomsten zijn goed te zien. Afbeelding: © Danish Castle Centre.

Vikingen
De onderzoekers zijn er zeker van dat het fort – dat een diameter van zo’n 145 meter heeft – aan de Vikingen toebehoorde. “Forten zoals deze werden alleen in de tijd van de Vikingen gebouwd,” vertelt onderzoeker Nanna Holm. Het cirkelvormige fort was overduidelijk een militair gebouw en het is aannemelijk dat er ook gevochten werd. Het fort doet sterk denken aan de bekende Trelleborg-forten (zie ook de afbeelding bovenaan dit artikel) die rond het jaar 980 door koning Harald Blauwtand werd gebouwd.

Datering
Onduidelijk is nog uit welke tijd het fort stamt. In het fort zijn restjes verbrand hout teruggevonden die momenteel gedateerd worden. “We kunnen niet wachten om te achterhalen of het fort uit de tijd van Harald Blauwtand stamt of dat het gebouwd werd door een voorgaande koning.”

Belangrijk
De vondst is – ongeacht de leeftijd van het fort – van grote waarde. “Het is de eerste keer in meer dan zestig jaar dat er een nieuwe fort van de Vikingen in Denemarken ontdekt is,” vertelt Holm. “De ontdekking van een nieuw fort van de Vikingen is een unieke mogelijkheid om meer te leren over hun gevechten en conflicten,” voegt Sindbæk toe.

Een klein deel van het fort is inmiddels tijdens opgravingen bestudeerd. Maar er zijn nog veel vraagtekens. “De volgende vraag is of er grote gebouwen in het fort gebouwd werden, net zoals dat in het Trelleborg-fort gebeurde. Ook moet je jezelf afvragen of er misschien nog meer verborgen ringvormige forten zijn.”

(scientias.nl)

10-09-2014

Talrijke nieuwe monumenten ontdekt rond Stonehenge



Wetenschappers hebben een uitzonderlijk gedetailleerde digitale kaart van Stonehenge en omgeving gemaakt. En terwijl ze daarmee bezig waren hebben ze verschillende nieuwe monumenten ontdekt die onze kijk op Stonehenge veranderen.

De onderzoekers ontdekten onder meer zeventien voorheen onbekende rituele monumenten uit de tijd waarin Stonehenge vorm kreeg. Daarnaast brachten ze tientallen grafheuvels gedetailleerd in kaart. Het omvangrijke onderzoeksproject heeft dan ook heel wat nieuwe informatie opgeleverd. Maar ook totaal onverwachte informatie over reeds bekende monumenten.

Durrington Walls
Zo onthult het onderzoeksproject bijvoorbeeld meer over Durrington Walls: een ‘super henge’ op korte afstand van Stonehenge. Deze enorme henge – mogelijk de grootste ter wereld – heeft een omtrek van zo’n 1,5 kilometer. Het onderzoek onthult dat dit monument ooit op de flanken een rij van 60 tot wel drie meter hoge stenen bezat.

Nieuwe monumenten
Ook ontdekten de onderzoekers heel nieuwe typen monumenten. Waaronder enorme prehistorische putten. Sommige van deze putten lijken op één lijn te staan met astronomische verschijnselen.


Deze kaart laat de verspreiding van de nieuw ontdekte monumenten zien. Afbeelding: University of Birmingham.

Technologie
De onderzoekers deden hun ontdekking door onderzoek te doen met behulp van geavanceerde bodemsensoren. Met deze sensoren werd een gebied van ongeveer 1,25 vierkante kilometer in kaart gebracht.

“Dit project verraadt dat het gebied rond Stonehenge wemelt van onbekende verschijnselen en dat het toepassen van nieuwe technologie de manier waarop archeologen en het grote publiek één van de best bestudeerde landschappen op aarde bezien, kan veranderen,” vertelt onderzoeker Vincent Gaffney. “We hebben nieuwe monumenten onthuld, waaronder nieuwe typen monumenten die nog nooit eerder door archeologen zijn waargenomen. Al die informatie hebben we in één digitale kaart verwerkt en die kaart is leidend voor toekomstig onderzoek naar Stonehenge en omgeving.”

(scientias.nl)

quote:

Op donderdag 11 september 2014 09:12 schreef xpompompomx het volgende:

[..]

Dat wisten ze in Engeland al vrij snel juist, alleen wilden ze het niet geloven. Ene John Rae, die voor de Hudson's Bay Company de noordkust van Canada in kaart aan het brengen was, hoorde van lokale Inuit wat er gebeurd was (uitgehongerde mannen die die met sleeën zuidwaarts trokken en die bij gebrek aan voedsel maar aan hun doden begonnen), Rae ging daarop zo snel als mogelijk terug naar Engeland om het nieuws te vertellen en om te voorkomen dat er meer mensenlevens op het spel gezet zouden worden met reddingsacties. Nou was de heersende opinie dat Engelsen te goed zouden zijn voor Kannibalisme en de Inuit onbetrouwbare wilden, dus Rae werd niet geloofd. Daarnaast was de vrouw van John Franklin behoorlijk invloedrijk en zij probeerde er voor te zorgen dat Rae zo veel mogelijk zwart gemaakt zou worden in de pers, hier schakelde ze o.a. Charles Dickens voor in.

Later archeologisch onderzoek toonde aan dat John Rae inderdaad gelijk had

Dat ze de verhalen van de Inuit niet geloofden is niet gek, je kunt anekdotes niet afdoen als voldoende bewijsmateriaal.
Maar dat verder archeologisch onderzoek dit zou hebben aangetoond is interessant, kun je iets daarover posten aub?

quote:

Op donderdag 11 september 2014 09:20 schreef xpompompomx het volgende:

[..]

Uiiteraard, Wikipedia is je vriend:
http://en.wikipedia.org/w(...)ientific_expeditions

Tezamen met alle eerdere expedities naar de Noord Westelijke Doorvaart en de reddingsexpedities naar Franklin is het een nogal een uitgebreid verhaal geworden, en gelukkig (voor mij althans) zijn er hele bibliotheken over vol geschreven

Ik zie het.
Vreemd dat ze in het artikel zeggen: Wat er precies is gebeurd met de bemanningsleden is nooit geweten.

quote:

Op donderdag 11 september 2014 09:29 schreef xpompompomx het volgende:

[..]

Dat blijft een klein beetje gissen natuurlijk. Journaals zijn er nooit gevonden en als ze er waren zijn ze waarschijnlijk per ongeluk door door naar metaal zoekende Inuit om zeep geholpen, papier had voor hen geen enkele waarde.

Laten we hopen dat er een hoop materiaal naar boven komt dan, in een ander artikel zeggen ze:
“From the images it is clear that a huge amount of evidence will be preserved from the expedition, possibly even including the remains of the men and maybe some of their photographs.”
http://www.mirror.co.uk/n(...)ed-after-169-4190346
Bij het artikel staat ook volgend filmpje

quote:

Op donderdag 11 september 2014 09:43 schreef xpompompomx het volgende:

[..]

Die mummies zijn al lang bekend , liggen in graven op Beechey Island, een klein eiland voor de kust van Devon Island. Foto van de graven:
[ afbeelding ]

En dit is wel een aardig boek over deze mummies:
http://www.amazon.com/dp/(...)oliid=I3PTIR0SL2JCHD

Ik zeg toch ook niet dat die mummies niet al lang bekend zijn

12-09-2014

Nederlands fort opgegraven in Indonesië

Indonesische archeologen hebben in de stad Semarang op Java funderingen van een 18e-eeuws Nederlands fort opgegraven.


Foto: Vakantie.nl

Dat heeft de Engelstalige krant The Jakarta Post vrijdag gemeld.

Tijdens de graafwerkzaamheden zijn ook scherven gevonden van potten, glazen en schalen van de Chinese Qing-dynastie en uit Europa.

De archeologen zijn op zoek naar een van de uiteinden van het fort, bastion De Smits, dat ze op korte termijn hopen te vinden.

Het fort was ooit het woongebied van de Nederlanders in de stad, maar werd in 1824 afgebroken. Het stond op de plek waar nog steeds de oude stad van Semarang te zien is en waar meer dan honderd historische panden staan in Europese stijl.

Veel gebouwen zijn ernstig in verval. Sommige zijn wel goed onderhouden, zoals de 18e-eeuwse protestantse Blenduk-kerk die binnen de muren van het fort heeft gestaan.

(nu.nl)

15-09-2014

Hoe elk spoor van 250.000 Belgen in Groot-Brittannië verdween


Belgische families uit Antwerpen slaan op de vlucht in oktober, wanneer de Duitse bezetter nadert. © ap.

WOI Tijdens de Eerste Wereldoorlog zochten 250.000 Belgen hun toevlucht over het Kanaal. Maar honderd jaar later zijn er bitter weinig sporen van die Belgische kolonietjes in Groot-Brittannië. Maar hoe komt dat, vraagt de Britse openbare omroep BBC zich af.

Duizenden Belgen trokken tijdens de Eerste Wereldoorlog naar Groot-Brittannië om de Duitse bezetter te ontvluchten. In augustus 1914 begon de exodus, om in oktober haar hoogtepunt te bereiken. De haven van Kent ontving op 14 oktober 1914 maar liefst 16.000 vluchtende Belgen.

Belgische dorpjes
In totaal wordt het aantal Belgische vluchtelingen op 250.000 geschat. Er werden zelfs kleine dorpjes opgetrokken waar de Belgen hun eigen scholen, ziekenhuizen, kerken, gevangenissen en politie hadden. Er werd zelf met de Belgische munt betaald en omdat ze onder het gezag van de Belgische overheid stonden, werden ze als Belgische grondgebied beschouwd.

Honderd jaar later lijkt er geen spoor achtergebleven van de duizenden Belgische vluchtelingen. "Ondanks hun aantallen is de enige Belg die de meeste mensen hier kennen uit dat tijdperk het fictieve personage Hercule Poirot. Agatha Christie zou zich voor het personage gebaseerd hebben op een Belgische vluchteling die ze in haar thuisstad Torquay ontmoet had", schrijft de Britse openbare omroep BBC.

Volledig genegeerd
Buiten enkele grafstenen, naamborden en straatnamen blijft er bitterweinig over dat herinnert aan de Belgische vluchtelingen. "Het was de grootste toestroom van vluchtelingen in de geschiedenis van Groot-Brittannië, maar het is een verhaal dat volledig genegeerd wordt", meent Tony Kushner, professor Moderne Geschiedenis aan de Universiteit van Sheffield.

De oorzaak voor de snelle uitstroom van Belgische vluchtelingen ligt volgens Kushner bij het beleid van de Britse overheid. "Groot-Brittannië had tijdens de Eerste Wereldoorlog de verplichting om vluchtelingen te helpen. Maar aan dat verhaal kwam snel een einde: toen de oorlog eindigde wou de overheid geen vreemdelingen meer in haar land."

Repatriëring
Vele Belgen zagen hun werkvergunning ingetrokken, wat hen geen andere keuze gaf dan te vertrekken. De Britse overheid zorgde bij een repatriëring wel voor gratis vervoer, maar slechts voor een beperkte tijdsspanne, om hen zo snel mogelijk hun spullen te doen pakken.

Een jaar nadat de oorlog tot een einde was gekomen was al 90 procent van alle Belgische vluchtelingen terug naar huis vertrokken. "Ze werden uit het land geduwd. Het was allemaal niet erg waardig en de overheid was blij dat het land de historie vergat. Ook voor de Belgische overheid kwam het goed uit dat iedereen terugkwam, want ze had handen nodig om het land terug op te bouwen", aldus Kushner.

Onzichtbaar
De enkelingen die bleven, waren al ingeburgerd in Groot-Brittannië door bijvoorbeeld met Britse burgers te trouwen. "Ze waren blank en katholiek, dus ze vielen niet op", aldus Gary Sheffield, professor Oorlogstudies aan de Universiteit van Wolverhampton. "Ze verdwenen simpelweg uit het zicht."

(HLN)

quote:

Op woensdag 17 september 2014 13:33 schreef Scjvb het volgende:
17-09-2014

'Schedel koning Richard III werd bewerkt met dolken en zwaarden'

[ afbeelding ]
_{© REUTERS. Schade aan de schedel van koning III.}

Het waren waarschijnlijk pijnlijke laatste momenten voor de Engelse koning Richard III, voordat hij zijn laatste adem uitblies op het slagveld. De verguisde koning werd tijdens de slag van Bosworth (22 augustus 1485) elf keer verwond. De fatale klappen werden waarschijnlijk uitgedeeld toen Richard III gedwongen werd zijn paard achter te laten, staat in een nieuw onderzoek.

De overblijfselen van de koning werden in 2012 gevonden onder een parkeerplaats in Leicester, Britse wetenschappers spraken van 'de grootste archeologische ontdekking van de eeuw'. Het skelet is sindsdien tal van keren onderzocht, waaronder een onderzoek naar de gedraaide ruggengraat van de koning, die toneelschrijver Shakespeare inspireerde Richard III in zijn gelijknamige toneelstuk neerzette als een gebochelde schurk.

In het recentste onderzoek, dat vandaag in wetenschappelijk tijdschrift The Lancet is gepubliceerd, gebruikten wetenschappers computerscans en andere methoden om de wonden van de koning te analyseren.

'Richard had in zijn laatste uren waarschijnlijk veel pijn', vertelt Sarah Hainsworth, een van de onderzoekers. De koning werd waarschijnlijk aangevallen door een groot aantal belagers, nadat hij moest afstappen van zijn paard, dat vast kwam te zitten in een moeras.

Zwaard doorboorde schedel
Aan de verwondingen van het skelet te zien, concludeerden de onderzoekers dat Richard III onder meer verwond is met dolken, zwaarden en een lange metalen paal met een haak aan het einde, waarmee vroeger ridders van hun paarden werden getrokken. 'Middeleeuwse veldslagen waren bloederig en wreed', aldus Hainsworth, verwijzend naar één van verwondingen in de schedel, waarbij een zwaard het hoofd doorboorde.

Richard III heerste tussen 1483 en 1485 over Engeland. Hij werd aan het einde verslagen door de Tudors en de troon viel in handen van Hendrik VII. Tijdens de strijd heeft de koning waarschijnlijk op een gegeven moment zijn helm verloren of afgedaan, negen van de verwondingen zaten namelijk in zijn schedel. 'Hij heeft vrijwel geen verwondingen aan zijn armen of handen, blijkbaar was de koning nog in zijn harnas toen hij werd aangevallen', vertelt Hainsworth.

Richard was de laatste Britse monarch die in het harnas stierf. De verwondingen lijken de verhalen over de moed van de koning op het slagveld te bevestigen. 'Wat mensen ook van hem denken, hij vocht dapper, tot het einde.'

Vorig jaar bestond er nog onduidelijk of het skelet daadwerkelijk van de vijftiende-eeuwse koning was. Maar DNA-analyse met behulp van DNA van nu levende afstammelingen uit de lange familielijn sloot vervolgens iedere twijfel uit. Er is overeenkomst tussen het DNA van de afstammelingen en Richard III.

[ afbeelding ]

Bekijk in onderstaande video de reconstructie van koning Richards dood.

Richard III: how was the king killed?

The horror. En zo achterhaalt men de ware toedracht omtrent de uiteindelijke dood van deze Engelse koning uit het verre verleden.

Al met al best een interessante reconstructie. [ afbeelding ]

vk

idd heftig, hij heeft geen prettig einde gehad

18-09-2014

Akelig verhaal van 'voorproever' van Hitler doet wenkbrauwen fronsen


© rbb.

Een jonge vrouw, een booswicht, spanning en angst, jarenlange geheimhouding: het verhaal van de 96-jarige Margot Wölk leest als een roman. Zij zegt tijdens WOII samen met 15 andere jongedames een voorproever in Hitlers Pruisische hoofdkwartier Wolfsschanze te zijn geweest. Maar klopt haar verhaal wel en had Hitler wel 'voorproevers'?

We moesten het allemaal opeten. Dan moesten we een uur wachten en elke keer vreesden we dat we ziek zouden worden. We huilden nadien 'als honden' omdat we zo blij waren dat we het overleefd hadden.
Margot Wölk.

In een aangrijpende documentaire van de Berlijnse tv-zender RBB, waarover The Independent bericht, onthult Wölk de horror van het dagelijkse leven in de 'Wolfsschanze'. Wölk is nu 96 jaar oud, maar pas vorig jaar - 70 jaar na datum - vond ze de moed om te vertellen over haar rol als voorproever van Adolf Hitler tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal zelf schetst een beklijvend en akelig beeld van Wölks leven.

Het was toeval dat Wölk in Hitlers hoofdkwartier in het Pruisische Görlitz (nu Gierloz in Polen), de zwaarbewaakte Wolfsschanze, belandde, zo vertelt ze zelf. Ze woonde eigenlijk in Berlijn, maar was als 25-jarige moeten vluchten omdat haar flatgebouw gebombardeerd was. Haar man was opgeroepen voor het leger. Wölk vluchtte naar het huis van haar moeder in Partsch (nu Parcz, in Polen), vlakbij de Wolfsschanze. De burgemeester van het dorp, een volbloed nazi, verplichtte haar en 15 andere jonge vrouwen om voor Hitler te gaan werken.


© rbb.

Huilen als honden
Elke dag werden de meisjes met een bus ter plaatse gebracht. Hun rol was om het eten van de führer voor te proeven, om zeker te zijn dat het niet vergiftigd was. "Het eten was altijd vegetarisch. Er waren constant geruchten dat de Britten Hitler wilden vergiftigen. Hij at nooit vlees. Wij kregen rijst, noedels, pepers, erwten en bloemkool", vertelt ze.

De angst was volgens haar ondraaglijk. "Sommige meisjes weenden al bij het begin van de maaltijd, omdat ze zo bang waren. We moesten het allemaal opeten. Dan moesten we een uur wachten en elke keer vreesden we dat we ziek zouden worden. We huilden nadien 'als honden' omdat we zo blij waren dat we het overleefd hadden."

De zware controles en security ten spijt waren de meisjes zelf niet veilig. Wölk getuigt hoe ze op een nacht brutaal verkracht werd door een SS-officier.

Ze sneden onze jurken open en sleepten ons in een flat. Daar werden we 14 dagen lang vastgehouden en verkracht.
Margot Wölk.

Hel op aarde
Toen tegen het einde van 1944 het Rode Leger oprukte, moest ze vluchten. Een SS-officier hielp haar aan een plaatsje op de trein van propagandaminister Joseph Goebbels richting een platgebombardeerd Berlijn. Maar ook die stad werd in mei 1945 ingenomen door het Russische leger. "We probeerden ons als oude vrouwtjes te verkleden, maar de Russen kregen mij en de andere meisjes toch te pakken. Ze sneden onze jurken open en sleepten ons in een flat. Daar werden we 14 dagen lang vastgehouden en verkracht. Het was de hel op aarde. Die nachtmerrie gaat nooit meer weg." Wölk kon sindsdien geen kinderen meer krijgen.

De jonge vrouw werd uiteindelijk uit de nood geholpen door een Britse officier. Die trok weer naar Groot-Brittanië maar vroeg haar per brief om hem te volgen. Wölk wilde echter afwachten of er nieuws was van haar man Karl. In 1946 stond hij plots op aan haar deur, haast onherkenbaar: uitgemergeld en met een groot verband rond zijn hoofd. Hij was eindelijk mogen vertrekken uit een Russisch strafkamp.

Het koppel probeerde het gewone leven weer op te pikken, maar Wölk slaagde er niet in om de nachtmerries van de oorlog uit haar hoofd te krijgen. Wölk en Karl gingen uiteindelijk uit elkaar.


Hitler in de Wolfsschanze. © bundesarchiv.

Die Welt concludeert dat Wölk en de 15 andere jongedames in die tijd misschien waren wijsgemaakt dat ze voorproevers voor Hitler waren.

Voorproevers bij Hitler?
Ongelooflijk verhaal toch? Iets te ongelooflijk, zo schrijft de Duitse krant Die Welt. Ja, er waren inderdaad plannen om Hitler uit te schakelen. Zo mislukte een list van de Britse en Amerikaanse geheime diensten om een intrigant in de entourage van Hitler te krijgen om hem vrouwelijke geslachtshormonen toe te dienen.

Maar de entourage van Hitler nam veiligheidsmaatregelen die de aanwezigheid van voorproevers de facto overbodig maakte, schrijft Die Welt. Onder meer het strenge dieet van Hitlers persoonlijke arts Theodor Morell was daarin een belangrijke factor. Maar Hitler bleek veel hinder te ondervinden van de eenzijdige voeding die hij voorgeschoteld kreeg, waarna hij de dieetkokkin Helene Marie von Exner aannam, zo schrijft de historicus Henrik Eberle. Vanaf dan veranderde zijn dieet en werd dat veel gevarieerder. Haar rol werd naar verluidt almaar belangrijker.


De vervallen bunker van de Wolfsschanze. © creative commons - buschoat.

Wijsgemaakt
Die vooraanstaande rol van de koks maakte de aanwezigheid van voorproevers de facto overbodig. Sneldodend gif was immers geen gevaar, want dan zou de kok ook sterven. En tegen dagelijks kleine, regelmatig toegediende dosissen traagdodend gif, zoals arseen, zouden voorproevers niet helpen.

Bovendien was de security in de 'schutskring' van Hitler in de Wolfsschanze zo streng dat er enkel strikt gescreende mensen binnen konden. De keuken lag vlakbij de eetzaal van Hitler, dus het was zeer onwaarschijnlijk dat er eten van buiten die 'schutskring' naar binnengebracht zou worden. Die Welt concludeert dat Wölk en de 15 andere jongedames in die tijd misschien waren wijsgemaakt dat ze voorproevers voor Hitler waren. "Maar met het gedocumenteerde bewijsmateriaal zijn die berichten niet compatibel."

(HLN)

18-09-2014

Dit koppel houdt al 700 jaar elkaars hand vast


© University of Leicester Archaeological Services.

Eeuwige liefde, ze bestaat. Toch als we een blik werpen op de vondst die archeologen deden in het Engelse Hallaton.

Onderzoekers van de Leicester-universiteit ontdekten er de overblijfselen van een man en vrouw die hand in hand waren begraven. Volgens de website Buzzfeed gebeurde dat ongeveer 700 jaar geleden. Archeologe Vicki Score stelt dat de twee ongeveer even oud waren toen ze stierven. Waarom ze precies op die plek werden bijgezet is een mysterie, vooral omdat iets verderop in Hallaton een kerk stond die in uitstekende staat was. "Had de plaats misschien een speciale betekenis?", denkt Score luidop. In Leicester werden eerder al restanten aangetroffen van duo's die samen begraven waren.

Archeologen vonden op de plek in Hallanton niet alleen het dode paar, maar ook tegels uit een Romeins gebouw.

(HLN)

17-09-2014

Griekse archeologen in de ban van antieke computer


© afp.

Griekse archelogen duiken deze week opnieuw naar een Romeins scheepswrak waar in 1900 een antieke computer werd gevonden. De computer werd door de Grieken gebruikt om de beweging van sterren en planeten te meten. Maar veel is er nog niet geweten over het Antikythera mechanisme, met de hulp van technologische duikpakken willen de wetenschappers daar verandering in brengen.


Een Griekse archeoloog met een 'Exosuit' ter waarde van 1,3 miljoen dollar. © afp.


Schema van de tandwielen © Wikipedia.

Het mechanisme van Antikythera is een analoge computer die in 1901 uit een Romeins gezonken schip werd gehaald, in de buurt van het Griekse eiland Antikythera. Het apparaat, met 29 door corrosie aangetaste bronzen tandwielen is te zien in het Nationaal Archeologisch Museum van Athene en bleek gebruikt te kunnen worden om ingewikkelde astronomische tijdsberekeningen mee uit te voeren, zoals het berekenen van zonsverduisteringen. Het mechanisme getuigt van een vakmanschap dat pas in de 18e eeuw weer bereikt werd.

Maar nog niet alle onderdelen van de analoge computer staan in het museum, daarom duiken archeologen met behulp van een 'Exosuit' terug naar het wrak. Met dat speciale duikpak kunnen de duikers tot 150 meter diep duiken. In het verleden konden de duikers niet dieper dan 60 meter om de plek te verkennen. Het drukpak van 1,3 miljoen dollar geeft de archeologen veel hoop om nieuwe ontdekkingen te doen in en rond het scheepswrak. Al hopen ze vooral dat ze het mysterie van het mechanisme van Antikythera kunnen oplossen.

Het verhaal achter de Griekse 'computer' blijft namelijk gissen. Er heerst heel wat onduidelijkheid hoe het apparaat op een Romeins schip is beland. Het zou om een bruidschat kunnen gaan aangezien er volgens bronnen een vrouw meereisde op het schip naar Rome. Dankzij koolstofdatering, weten de archeologen dat het schip rond 60 voor Christus zonk.

(HLN)

18-09-2014

Stukken van Cheops terug



Egypte is weer in het bezit van delen van de piramide van Cheops in Gizeh die waren gestolen door Duitse amateur-archeologen. De stukken zijn vorig jaar gestolen. Het gaat om steen-monsters en een inscriptie. Vooral dat laatste is belangrijk, het gaat om een stuk kalk met hiërogliefen waaruit kan worden opgemaakt dat farao Cheops in die piramide ligt.

De Duitse politie heeft de oudheidkundige buit van de ‘archeologen’ in beslag genomen en overgedragen aan de Egyptische ambassade in Berlijn. Die hebben de spullen nu teruggestuurd aan het ministerie van Oudheidkunde in Caïro. Specialisten van dat ministerie zullen de stukken proberen weer in te passen in de piramide.

De Duitsers zijn weer thuis. Zes Egyptenaren die hen als gids hebben geholpen, zitten al meer dan een half jaar vast. De rechtszaak tegen deze mannen – en tegen de afwezige Duitsers – moet nog steeds beginnen. Overigens ontkennen de amateur-archeologen dat ze de hiërogliefen hebben gestolen. Volgens de mannen zat het stuk schildering al los en is het door iemand anders gepikt.
Waarschijnlijk zullen zij zich ook nog in een Duitse rechtszaal moeten verantwoorden voor hun daden.

Delen van de piramide liggen ook in het British Museum en het Louvre in Parijs. Deze stukken zijn meegenomen in de negentiende eeuw. Het Louvre bezit bovendien een stuk steen met hiërogliefen met daarop de naam van Cheops.

(Faqt.nl)

[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 20-09-2014 10:19:18 ]

21-09-2014

Anthoni van Leeuwenhoek zag als eerste het onzichtbare

door Mirjam Remie

Onder zijn sterke lens zag hij als eerste hele kleine diertjes dansen. Zaadcellen, rode bloedcellen, bacteriën. Biologen en niet-biologen: bekijk dit prachtig gemaakte eerbetoon aan Anthoni van Leeuwenhoek.

Niet alles draait om de mens, maar dat willen wij mensen nog wel eens vergeten. Het meeste leven is microbiologie, en Anthoni van Leeuwenhoek was de eerste die het onzichtbare onder zijn microscoop zag krioelen. Daar verwonderde hij zich vanzelfsprekend over; het was de zeventiende eeuw.

Inmiddels zijn we ruim drie eeuwen verder, sperma en bacteriën zijn gesneden koek. Maar, zo zult u vermoedelijk ervaren bij het zien van deze minidocumentaire: die verwondering, die is nog niet verdwenen.


(nrc.nl)

22-09-2014

Sommige Stonehenge-schatten lijken het werk van kinderen



Onder de schatten die nabij Stonehenge ondekt zijn, bevinden zich kunstwerkjes die alleen door kinderen kunnen zijn gemaakt. Dat concluderen onderzoekers nadat ze een dolk van de Stonehenge-elite onder de loep namen.

Meer dan honderd jaar geleden ontdekten onderzoekers op kleine afstand van Stonehenge een grafheuvel. In de heuvel lag een man begraven. Hij moet tot de elite behoord hebben, want zijn lichaam werd vergezeld door prachtige schatten. Onder die schatten bevond zich een bronzen dolk met een handvat dat versierd was met duizenden kleine gouden knopjes. Die dolk hing met behulp van een haak aan een riem. Die haak was van goud en versierd met hele fijne in het goud gegraveerde golvende lijnen.

Wetenschappers hebben de dolk en haak nu nog eens bestudeerd, in de hoop meer te weten te komen over de makers ervan. En ze deden een opmerkelijke ontdekking. Op de dolk bevonden zich ooit meer dan 140.000 gouden knopjes. Die gouden knopjes zijn dunner dan een menselijke haar en ongeveer 1 millimeter breed. Ze zijn in een zigzag-patroon op de dolk gelegd. Per vierkante centimeter werden er meer dan duizend van die gouden knopjes ingelegd. “Alleen kinderen en tieners en volwassenen die door natuurlijke oorzaken of doordat ze als kinderen aan dit soort dingen werkten bijziend waren geworden, zouden in staat zijn om zulke kleine objecten te produceren,” vertelt onderzoeker Ronald Rabbetts.

Prachtige schatten zoals deze kwamen met een prijs. Wie enkele jaren van zijn leven spendeert aan het turen naar zo’n fijn kunstwerk, ziet zijn ogen sterk achteruitgaan. “De implicaties zijn dat er onder de kunstenaars uit de Bronstijd vrijwel zeker mensen waren die – vaak door het werk dat ze als kinderen hadden uitgevoerd – bijziend waren geworden.” Deze bijziende mensen zouden niet langer in staat zijn om te werken, tenzij er behoefte was aan de kunstwerken die hen bijna blind hadden gemaakt: aan de hele kleine, precieze kunstwerken konden ze hun medewerking wel verlenen. “Waarschijnlijk moesten zij sterk door de samenleving ondersteund worden.”

(scientias.nl)

23-09-2014

Europa werd nòg eerder bewoond



Europa werd een paar duizend jaar eerder bewoond dan tot nu toe aangenomen. In het Oostenrijkse Willendorf zijn bewijzen gevonden dat de moderne mens veel langer het continent met Neanderthalers deelde.

Vandaar dat we tegenwoordig ook gemiddeld drie procent Neanderthaler-DNA bezitten. De moderne mens kwam zo’n 43.500 jaar geleden aan in Europa en niet 40.000 jaar geleden. De gevonden werktuigen bewijzen dit.

Willendorf, zo’n vijftig kilometer onder hoofdstad Wenen, was al een bijzondere archeologische plaats. Daar werd in 1908 het vrouwenbeeldje gevonden dat wereldberoemd werd onder de naam Venus van Willendorf. Het elf centimeter hoge beeldje toont een stereotype verbeelding van het vrouwelijke lichaam. Gezicht, armen en voeten zijn nauwelijks zichtbaar. Aangenomen wordt dat het een vruchtbaarheidssymbool is.

Bodemonderzoek wijst uit dat de eerste mensen zich in Europa vestigden tijdens een warme periode in de ijstijd toen het landschap een steppe was met naaldbomen.

(Faqt.nl)

23-09-2014

‘Hitler was normaler dan we graag zouden willen’
Historicus Volker Ullrich ontrafelt het ‘raadsel Hitler’

Adolf Hitler heeft zichzelf als privépersoon lang verborgen weten te houden voor zijn biografen. Maar met het werk van de Duitse historicus Volker Ullrich lijkt het raadsel Hitler zijn ontknoping te naderen. ‘Veel biografen zijn in de val getrapt die Hitler in de jaren twintig zette.’
door Maarten Muns


De Duitse historicus Volker Ullrich
Fisher Verlage

Wie was Adolf Hitler? Had hij naast de politiek ook een privéleven, en hoe zag dat er uit? Het is een vraag die historici tot nu toe, onder andere door gebrek aan bronnen, liever uit de weg gingen. ‘Haal de politiek weg en van Hitler blijft niets over, hij was een lege huls,’ schreef de Britse historicus Ian Kershaw in zijn monumentale tweedelige Hitler-biografie (1998/2000). ‘Alles aan Hitler bestond uit politiek. Een privéleven had hij niet en hij was niet in staat werkelijk iemand lief te hebben.’

Maar ook na het belangrijke werk van Kershaw bleef de vraag over de privé-Hitler knagen. Volker Ullrich doet in zijn biografie een poging het raadsel Hiter verder te ontrafelen. Het beeld dat Kershaw van de dictator gaf, was volgens Ullrich vooral hoe Hitler zelf graag wilde dat zijn aanhang hem zag. Ullrich maakt daar korte metten mee. In het onlangs verschenen eerste deel van zijn Hitler-biografie schetst Ullrich op basis van nieuwe bronnen een indrukwekkend beeld van het privéleven van de dictator, dat altijd op merkwaardige wijze verbonden was met de politiek.

De boekwinkels liggen vol met boeken over Adolf Hitler en het Derde Rijk en er komen nog steeds titels bij. Hoe verklaart u al deze interesse in Hitler?
“Je zou denken dat hoe langer de Tweede Wereldoorlog geleden is, hoe minder de interesse ervoor wordt. Maar het tegenovergestelde is waar. Ook in de tijd van de Bondsrepubliek groeide de interesse voor het Derde Rijk al. Niet alleen onder academici maar ook voor het algemene publiek. Dat zag je ook toen al op de boekenmarkt maar ook in tv-series en documentaires.”


Hitler spreekt NSDAP-leden toe tijdens een massabijeenkomst in Neurenberg (1935)

“Adolf Hitler is nog altijd de personificatie van de verschrikkingen die in de twintigste eeuw plaatsvonden. De oorlog, de concentratiekampen, al die ellende is met zijn naam verbonden. En dat zal voorlopig zo blijven. Zijn naam is ook verbonden met een echte beschavingsbreuk in de geschiedenis. Over de periode van het Derde Rijk (1933-1945) bestaat nog steeds veel verontwaardiging en onbegrip, en dat brengt interesse met zich mee. De intrigerende en nog steeds onopgeloste vraag hoe zoiets toch mogelijk is in een maatschappij die zichzelf ‘beschaafd’ noemde, verklaart mijns inziens de aanhoudende interesse in de persoon van Hitler en het Derde Rijk.”

Er zijn al aardig wat biografieën over Hitler geschreven. Waarom vond u dat er toch nog een bij moest?
“De werkelijk goede biografieën over Hitler zijn op één hand te tellen. Een daarvan is al in 1937-38 geschreven door de Joodse journalist Konrad Heiden, dus nog voor de oorlog. Daarna kwam de eerste wetenschappelijke biografie in de jaren vijftig van de Brit Alan Bullock. In de jaren zeventig verscheen het werk van de Duitse publicist Joachim Fest en uiteindelijk de tweedelige biografie van de Britse historicus Ian Kershaw uit 1998 en 2000. Dat zijn de enige biografieën die nog altijd belangrijk lezenswaardig zijn.”

“Voor deze biografie wilde ik niet alleen de laatste inzichten, die sinds de uitgebreide biografie van Kershaw gepubliceerd zijn samenvoegen, maar ook opnieuw de archieven induiken om te zien of er niet toch nog iets nieuws over Hitler te ontdekken viel. Dat dit inderdaad kon, was voor mij de grootste verassing. Er wordt immers altijd gezegd dat er in de archieven niets nieuws meer over Hitler te ontdekken valt, maar dat was wel degelijk zo.”


Hitler en Rudolf Hess, zijn persoonlijke secretaris.
wikimedia commons

Er bleek dus materiaal te bestaan waar Kershaw en Fest niet naar hebben gekeken?
“Inderdaad. Kershaw was in zijn Hitler-biografie vooral geïnteresseerd in de ‘tijdsgeest’ van de jaren twintig en dertig. Volgens hem was het vooral de tijdsgeest en niet zozeer Hitlers persoonlijkheid die zijn machtsgreep mogelijk maakte. In de persoonlijkheid van Hitler, hoe hij als mens was, was Kershaw niet zo geïnteresseerd. Hij ging zelfs zover om te stellen dat Hitler buiten de politiek helemaal geen privéleven had, dat hij een ‘lege huls’ was. Ik heb juist geprobeerd die persoonlijkheid weer centraal te stellen. Maar daarbij loop je tegen een centraal probleem aan. Hitler heeft namelijk al zijn persoonlijke documenten en correspondentie in de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog laten verbranden. Dus hoe kom je aan informatie over hoe Hitler als privé-persoon was?”

“Ik heb in archieven correspondentie gevonden van mensen die dichtbij Hitler stonden en vertellen hoe hij als privé-persoon was. Een van de belangrijkste verslagen, waar Ian Kershaw voor zijn biografie geen toegang toe had, was de nalatenschap van Rudolf Hess, die vanaf 1924 de prive-secretaris van Hitler was. Hij schreef in de jaren dertig vele brieven aan zijn ouders, die in Egypte woonden, over zijn omgang met Hitler. Die correspondentie heb ik teruggevonden in het archief in Bern. Dat is een belangrijke bron waar Kershaw niet over beschikte. Maar ik heb ook uitgebreid gekeken naar de nalatenschap van Albert Speer, waar Kershaw wel toegang toe had maar niet veel mee gedaan heeft.”

Waarom is het zo belangrijk om Hitler als persoon te begrijpen?
“Zonder Hitler was de NSDAP een kleine onbeduidende Völkische partij gebleven, waar er zoveel van waren na de Eerste Wereldoorlog. Zonder Hitler was er geen holocaust geweest. Hij was de centrale figuur binnen het hele nationaalsocialisme. Dus om een goed begrip van het Derde Rijk te hebben moet je ook de persoon Hitler begrijpen, hoe hij zijn machtspositie opgebouwd heeft, evenals als de tijdsgeest. Mijn biografie is dan ook geen boek tegen Kershaw, het is een aanvulling erop.”


Een van Hitlers grote talenten was het geven van toespraken.

Welke persoonlijkheidseigenschappen van Hitler verklaren zijn succes als politicus?
“Er zijn meerdere zaken van belang. Ten eerste was hij natuurlijk een fantastisch redenaar. We zien hem vaak half in extase en volledig bezweet een toespraak geven. Maar hoe hij zijn redes bedachtzaam en langzaam opbouwt zie je zelden. Pas wanneer hij merkte dat de vonk oversprong voerde hij de energie verder op. Hij bespeelde zijn publiek heel bewust.”

“Maar misschien nog wel belangrijker, en dat is iets wat in de meeste Hitler-literatuur onderbelicht blijft, was zijn acteertalent. Hij kon in elke situatie een totaal andere persoon lijken. De Hitler die in bierhallen in München het volk ophiste was een totaal andere Hitler dan die sprak voor een kleine groep rijke industriëlen in het Ruhrgebied. En dat deed hij zonder enige moeite. Hij werd bij een bijeenkomst met industriëlen aanvankelijk ontvangen met een afstandelijke, ijzige stilte, lezen we bij Hess. Maar binnen twee uur had hij iedereen in zijn zak.”

“Hitler had een uitzonderlijk talent om zichzelf te beheersen, maar kon als hem dat uitkwam mensen intimideren met een enorme woedeuitbarsting. Dat acteertalent verklaart waarom hij zoveel mensen kon misleiden van wat zijn ware intenties waren. Hitler zette zichzelf bijvoorbeeld graag neer als een kunstenaar, die tegen wil en dank in de politiek terecht kwam. Maar in werkelijkheid was hij een zeer geraffineerd en tactisch politicus.”

Denkt u dat veel biografen voor u, die stelden dat hij buiten de politiek geen privéleven had, misschien ook in Hitlers acteerkunsten getrapt zijn?
“Ik heb de indruk dat historici die zich met Hitler bezighouden sterk beïnvloed zijn door het beeld dat Hitler graag van zichzelf neerzette. Kershaw schreef bijvoorbeeld: ‘Als je alles van Hitler wat politiek is weglaat, blijft er niets van hem over.’ Ik denk inderdaad dat hij in de val getrapt is die Hitler zelf 70 jaar geleden gezet heeft. Dat was precies hoe Hitler graag wilde dat iedereen hem zag. Als iemand die zijn hele privéleven opofferde om Duitsland te leiden. Hitler zei zelf vaak ‘ik kan niet trouwen, want ik ben al getrouwd met Duitsland.’ Fest ging er ook vanuit dat Hitler geen privéleven had. Hij is in dezelfde val getrapt.”


Hitler poseert in klassieke Duitse korte broek en kniekousen voor zijn persoonlijke fotograaf Heinrich Hoffman. De foto is nooit door de NSDAP vrijgegeven
.
“Hitler had wel degelijk een privéleven. En hij was ook zeker in staat om lief te hebben en menselijke relaties aan te gaan. Hij had lange tijd een vrij serieuze relatie met Eva Braun, hoewel ze pas trouwden toen Hitler al wist dat hij zelfmoord zou plegen. Hij kwam vaak bij de familie Wagner over de vloer en ook bij de familie Goebbels. Dat deed hij niet uit politieke redenen maar ook omdat hij menselijke warmte nodig had. Ze noemden hem liefkozend ‘Wolf’. Een soort surrogaat-familie, omdat hij zelf nooit een echte familie heeft gehad.”

U schrijft dat Hitler’s wereldbeeld, inclusief zijn antisemitisme, begin jaren twintig al helemaal vastlag. Hoe kwam Hitler aan dat fanatieke antisemitisme?
“Dat is altijd een van de moeilijkste vragen rond Hitler. Zelf schrijft hij in Mein Kampf dat hij een antisemiet werd toen hij in Wenen woonde (1898-1913). Dat is een legende. Hij las in Wenen antisemitische literatuur, maar zijn paranoïde, fanatieke Jodenhaat was er toen nog niet. Die wending kwam pas na de Eerste Wereldoorlog in München, en de bijzondere politieke omstandigheden daar. Na de moord op de linkse Beierse minister-president Kurt Eisner vestigden anarchisten en boeren de Radenrepubliek: een radicaal linkse regeringsvorm. Daarin speelden een aantal Joden een belangrijke rol. Hitler vond dat deze Joden Duitsland hadden verraden.”


Hitler en zijn minnares Eva Braun en zijn hond Blondi op de Obersalzberg, het buitenverblijf van Hitler in de Beierse alpen. Ullrich toont aan dat de relatie tussen Hitler en Braun inniger was dan voorheen bekend.
wikimedia commons

“Die republiek werd echter al snel neergeslagen door rechtse Freikorpsen. Daarna heerste er korte tijd een antisemitische pogram-achtige stemming in München. In deze situatie startte Hitler’s politieke carrière. Het was de perfecte voedingsbodem voor Hitlers sluimerende antisemitisme. Na deze turbulente tijd in München was hij niet meer van zijn antisemitische denkbeelden af te brengen. ‘De Joden moeten uit Duitsland verwijderd worden’, dat was zijn rotsvaste uitgangspunt waar hij tot de laatste dagen in 1945 niet meer vanaf te brengen was.”

Alles samengenomen, denkt u dat Hitler een gestoorde psychopaat was of toch een rationeel handelend politicus?
“Dat blijft moeilijk. Ik heb met mijn biografie geprobeerd Hitler enigszins te normaliseren. Maar zijn paranoïde Jodenhaat is natuurlijk verre van normaal. Hetzelfde geldt voor zijn grootheidswaanzin en zijn ‘alles of niets’-denken. In 1932 wilde hij Rijkskanselier worden en nam hij geen genoegen met een andere post in het kabinet. Voor het kanselierschap zette hij alles op het spel, waardoor hij zijn partij zwaar in diskrediet bracht. Een grote fout, want politiek was de NSDAP daardoor na 1932 uitgespeeld. Door een toevallige samenloop van omstandigheden werd hij alsnog Rijkskanselier in 1933, maar dat had hij niet aan zichzelf te danken.”

“Aan de andere kant is Hitler op veel vlakken ook weer niet zo bijzonder. Hij was een kind van zijn tijd. Zoals veel Duitsers in die tijd haatte hij moderne kunst en omarmde hij klassieke, romantische landschapsschilderingen. En dat hij vegetarisch at, niet rookte of dronk was ook niet zo bijzonder. Zijn woedeaanvallen waren meestal in scene gezet. Als politicus was hij heel berekend en rationeel. Het is natuurlijk makkelijk om hem als psychopaat weg te zetten. Ik denk dat hij normaler was dan we graag zouden willen.”

Volker Ullrich, Adolf Hitler. De jaren van opkomst 1889-1939(Arbeiderspers, 2014)

(Kennislink)

23-09-2014

Ook oude Egyptenaren deden aan haarextensies



Niet alleen anno 2014 zijn vrouwen gek op haarextensies. Ook de oude Egyptenaren waren druk met de haartoevoegingen bezig. Dat blijkt nu in Egypte de resten van een vrouw met 70 haarextensies zijn ontdekt.

Onderzoekers ontdekten de stoffelijke resten van de vrouw op een begraafplaats in de Egyptische plaats Tell el-Amarna (kortweg: Amarna). Farao Amenhotep IV liet de stad bouwen en kort was het de hoofdstad van het Egyptische rijk. Kort na het overlijden van de farao (in 1332 voor Christus) werd de stad echter verlaten. Desalniettemin zijn in de oude stad belangrijke vondsten gedaan die ons een beter beeld geven van hoe het leven van de oude Egyptenaren in deze tijd moet zijn geweest.

Extensions
In 2012 en 2013 bestudeerden onderzoekers meer dan honderd schedels die op de begraafplaats van Amarna werden aangetroffen. Op 28 van deze schedels troffen ze (resten van) haar aan. “We ontdekten geen pruiken, maar wel een groot aantal extensies,” zo schrijft onderzoeker Jolanda Bos in het blad Journal of Egyptian Archaeology. “Vaak werden de extensies aan heel kort (10 centimeter lang) haar vastgezet door deze in het eigen haar te vlechten.” Op één schedel troffen de onderzoekers zowel zwarte als grijze extensies aan, wat suggereert dat verschillende mensen haar doneerden om de extensies mogelijk te maken. Eén van de schedels laat een opvallend ingewikkeld kapsel zien. De schedel telt meer dan 70 extensies die in verschillende lagen en op verschillende hoogtes aan de eigen haren waren vastgemaakt.

ARMANA PROJECT
Het onderzoek van Bos en haar collega’s maakt deel uit van het Amarna Project. Meer over het werk van Bos kun je vinden op de website WearableHeritage.com

Haartypes
Behalve de extensies valt er nog veel meer te vertellen over de haarstijl van de oude Egyptenaren die in Amarna stierven. “Er is een grote variatie aan haartypen, van sterk krullend zwart haar tot donkerbruin steil haar, iets wat mogelijk de mate van etnische diversiteit weerspiegelt,” zo schrijft Bos. “Over het algemeen troffen we minder extensies aan in het bruine haar dan in het zwarte haar.” Ook ontdekten de onderzoekers een schedel met grijs haar. En een schedel met grijs haar dat oranje-rood was geverfd.

Vlechten
Het haar van de oude Egyptenaren bleek in veel gevallen zorgvuldig gevlochten te zijn. “Alle vlechten waren simpel en bestonden uit drie bundels haar.” Meestal waren ze ongeveer één centimeter breed en hooguit zo’n dertig centimeter lang. “Ze waren vaak heel plat en in model gebracht met een soort vet.” De mensen met donkerbruin haar hadden vaak een aantal platte krullen boven hun oren die eveneens met behulp van een soort vet in model werden gehouden. “Waarschijnlijk gebeurde dat na hun dood, aangezien het een delicaat werkje is. Ze gebruikten – voor zover wij konden zien – geen spelden of andere objecten om de haren op hun plaats te houden.”

Ook ontdekten de onderzoekers resten van zogenoemde waskegels in de haren van de overledenen aan. Deze waskegels zijn ons bekend van schilderingen en reliëfs waarop vrouwen en mannen staan afgebeeld met deze waskegels op het hoofd. Vermoed werd dat de warmte ervoor zou zorgen dat de kegels smolten, waarop de was door de haren van de dragen liep en een prettige geur verspreidde. Onduidelijk was echter altijd of deze waskegels ook echt gebruikt werden. De ontdekking van resten van deze waskegels in de haren van deze oude Egyptenaren suggereert van wel. In de haren troffen de onderzoekers ook kleine stukjes textiel aan. Blijkbaar was het haar op het moment van begraven bedekt met stof. “Het is mogelijk dat de doden begraven werden met een soort kap op die hun kapsel intact moest houden.”

(scientias.nl)

25-09-2014

Egyptische kunstvondsten schetsen teloorgang biodiversiteit


Archiefbeeld van de Nijlvallei. © thinkstock.

ARCHEOLOGIE Op basis van Egyptische kunstvoorwerpen hebben wetenschappers een gedetailleerde geschiedenis gereconstrueerd van 6000 jaar biodiversiteit in de Nijlvallei. Daaruit blijkt dat een steeds droger klimaat en groeiende bevolking het ecosysteem in toenemende mate in de problemen brachten.

Voor hun dierlijk model baseren de wetenschappers zich op eerder werk door zoöloog Dale Osborn, die een gedetailleerd overzicht opstelde van de diersoorten die in de voorbije zes millennia in Egypte voorkwamen. Osborn baseerde zich daarvoor op archeologische en paleontologische ontdekkingen en op historische teksten. De onderzoekers van de Universiteit van Bristol pasten daar computermodellen op toe, en publiceerden hun bevindingen in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Klimaatverdroging en grotere bevolkingsdichtheid
Met behulp van die computermodellen ontdekten de wetenschappers vijf episodes van grote veranderingen in de Egyptische biodiversiteit. Drie ervan liepen samen met grote klimaatveranderingen. Opvallend is dat die veranderingen ook leidden tot grote maatschappelijke omwentelingen, zoals het instorten van het Oude Koninkrijk zo'n 4000 jaar geleden, en de val van het Nieuwe Koninkrijk zo'n 3000 jaar geleden.

"Er zijn drie grote stappen van verdroging naarmate Egypte van een natter naar een droger klimaat evolueerde, waarvan de eerste zo'n 5500 jaar geleden plaatsvond, toen de moessonregens naar het zuiden verschoven", zegt Justin Yeakel van de Universiteit van Santa Fe. "Tegelijk met die veranderingen nam de bevolkingsdichtheid toe, en daarmee ook de concurrentie om ruimte in de Nijlvallei. Die concurrentie had een belangrijke impact op de dierenpopulaties."

Van 37 naar 8 zoogdieren
Van de 37 soorten grote zoogdieren die 6000 jaar geleden voorkwamen in Egypte, zijn er nu nog 8 over. Zoogdieren die in de pre-dynastieke periode (voor 3100 voor Christus) opduiken, zijn onder meer leeuwen, wilde honden, olifanten, hartenbeesten en giraffen.

"Wat ooit een rijke en diverse gemeenschap van zoogdieren was, is nu helemaal veranderd", zegt Justin Yeakel van de Universiteit van Santa Fe. Een opvallende conclusie is dat ecosystemen in toenemende mate kwetsbaar blijken voor verdwijnende soorten. "Naarmate het aantal dieren verminderde, nam ook de redundantie in het systeem af", zegt Yeakel. "Er waren aanvankelijk heel wat soorten gazellen en andere kleine planteneters, belangrijke prooien voor roofdieren. Naarmate er minder van die planteneters zijn, kan het verlies van een soort een veel groter effect hebben op de stabiliteit van het systeem, en zo weer andere soorten doen uitsterven."

(HLN)

26-09-2014

Archeologen ontdekken gaskamers van Sobibór



Archeologen hebben de gaskamers van Sobibór opgegraven. De ontdekking geeft meer inzicht in het vernietigingskamp waar zo’n 250.000 Joden de dood vonden en waarvan we lang weinig meer wisten dan de overlevenden ons vertelden.

Het concentratiekamp Sobibór werd tussen april 1942 en oktober 1943 door de Nazi’s gebruikt. In oktober 1943 vond er een opstand plaats in het concentratiekamp en wisten honderden gevangenen het kamp te verlaten. Slechts een klein deel ervan behield het leven. Kort na de opstand besloten de Duitsers het kamp te sluiten en te doen alsof het nooit bestaan had. Ze maakten het kamp met de grond gelijk.

Opgravingen
Om meer over het kamp te weten te komen, moesten onderzoekers zich lang wenden tot de mensen die Sobibór levend wisten te verlaten. Maar zij konden onderzoekers altijd maar iets vertellen over een klein deel van het kamp, waardoor het onmogelijk bleef om het kamp te reconstrueren. Enkele jaren geleden besloten archeologen het over een andere boeg te gooien: ze startten opgravingen op de plek waar Sobibór zich bevond.

ZWAAR WERK
Opgravingen doen in een vernietigingskamp is zwaar werk. En dat werd ook tijdens de opgravingen van de gaskamers wel duidelijk, zo vertelt archeoloog Yoram Haimi. “Het meest aangrijpende moment was toen we naast de gaskamers een huwelijksband ontdekten met daarop de Hebreeuwse tekst ‘Zie, je bent toegewijd aan mij’.”

Gaskamers
En tijdens die opgravingen zijn nu de gaskamers van het vernietigingskamp ontdekt. Ze bevonden zich onder een asfaltweg die later werd aangelegd. “De ontdekking van de gaskamers in Sobibór is heel belangrijk voor het onderzoek naar de Holocaust,” stelt historicus David Silberklang. “Het is belangrijk om te begrijpen dat er onder de Joden die in het gebied rond de gaskamers werkten geen overlevenden zijn. Daarom zijn deze ontdekkingen alles wat er nog van de mensen die hier vermoord zijn, is overgebleven. En ze bieden een kijkje in het lijden van deze mensen. We zijn nu in staat om preciezer te achterhalen hoe het moordproces in dit kamp verliep en wat de Joden tot ze vermoord werden, doormaakten.” Daarnaast hopen de onderzoekers op basis van de capaciteit van de gaskamers een nauwkeurigere schatting te kunnen geven van het aantal Joden dat in Sobibór de dood vond.

Omvang
Met de ontdekking van de gaskamers is één van de belangrijkste doelstellingen van het archeologische onderzoek bereikt. En de ontdekking laat zien dat we eigenlijk maar heel weinig over het vernietigingskamp weten. “De grootte van het gebouw verraste ons,” vertelt archeoloog Yoram Haimi. De wanden van de kamers blijken bovendien nog in goede staat te zijn.

Naast de gaskamers ontdekten de archeologen deze week ook de waterbron waar de gevangenen in Kamp 1 – het kamp waarin de opstand plaatsvond – gebruik van maakten. In de bron troffen de onderzoekers tal van persoonlijke bezittingen van Joden aan. De Duitsers dumpten de bezittingen waarschijnlijk in de bron toen ze het kamp sloten.

Op de foto bovenaan dit artikel zie je overlevenden van Sobibór, in gezelschap van een Sovjet-officier.

(Scientias.nl)

27-09-2014

Eeuwenoud standbeeld van leeuw verbergt tijdscapsule



Deze week bevestigde de Bostonian Society een gerucht dat al langer de ronde deed in de Amerikaanse stad. In de kop van het bekende leeuwenstandbeeld bovenop het Old State House bevindt zich wel degelijk een tijdscapsule uit 1901. "We proberen nu de beste manier te achterhalen om de tijdscapsule te openen zonder de leeuw te beschadigen", aldus een woordvoerder van de vereniging. Een ceremonie voor het openen van de tijdscapsule zal waarschijnlijk - als alles volgens plan verloopt - plaatsvinden tijdens de eerste week van oktober.

Het standbeeld van de leeuw bevond zich naast dat van een eenhoorn, bovenop het dak van het historische Old State House in de Amerikaanse stad Boston. Het is het gebouw waar in 1776 de Declaration of Independence werd voorgelezen. Toen onlangs de twee symbolen van de Britse monarchie naar beneden werden gehaald voor restauratiewerken, bevestigde een beeldhouwer het bestaan van de tijdscapsule.

Het zou om een koperen doos zo groot als een schoendoos gaan, die is vastgemaakt in de kop van de leeuw. Op basis van een krantenartikel uit die tijd, vermoedt men dat de tijdscapsule foto's, handtekeningen, krantenartikels en brieven van politici en prominente burgers van toen bevat.

"Hopelijk werd de inhoud niet nat", aldus Heather Leet, een woordvoerder van de Bostonian Society, de vereniging die het gebouw onderhoudt. De vereniging zou zelf al enkele jaren op de hoogte zijn van de tijdscapsule, omdat een van de afstammelingen van de oorspronkelijke beeldhouwer hen daarover een brief geschreven had. Een glasvezelcamera bevestigde dat gerucht.

Ideeën voor nieuwe capsule?
Intussen is een campagne gestart met de vraag wat er zeker bij moet in een nieuwe tijdscapsule die dan pas over 113 jaar opengemaakt mag worden. Ideeën en suggesties kunnen via Twitter en Facebook gedeeld worden met de hashtag #LionAndUnicorn.

(HLN)

29-09-2014

Ontdekt: de gevangenis van Dracula


© Tokat castle.

Turkse archeologen hebben de gevangenis van Dracula ontdekt. Ze hebben een geheime gang blootgelegd die naar twee kerkers leidt waar prins Dracula ooit heeft vastgezeten.


© Wikimedia.

De archeologen waren aan het werk in het Tokat kasteel in Turkije, dat momenteel gerestaureerd wordt. Daar werd een geheime tunnel blootgelegd, die naar enkele geheime kamers leidt. "Het hele kasteel is omgeven met geheime tunnels en kamers, het is een erg mysterieuze plaats", aldus de opgravers. Er werden onder meer twee kerkers ontdekt, waar niemand minder dan Dracula ooit gevangen heeft gezeten.

Natuurlijk gaat het hier niet om de mythische vampier, maar wel om prins Vlad III de spietser, die ook wel Vlad Dracula werd genoemd. Hij was in de vijftiende eeuw vorst van Walachije, en ging regelmatig in de clinch met de Turken en het Ottomaanse rijk.

Volgens de wetenschappers werd hij ooit in Turkije opgesloten als politiek gevangene, en dat zou dus in het kasteel van Tokat gebeurd zijn. "We kunnen niet precies zeggen in welke kamer of kerker, maar hij is hier zeker geweest", klinkt het.

Dracula kreeg zijn bijnaam omdat hij de gewoonte had om zijn vijanden op staken te spietsen. Hij stond bekend als een erg wrede vorst. Uiteindelijk werd hij het onderwerp van Roemeense folklore, waarop Bram Stoker uiteindelijk zijn wereldberoemde vampier baseerde.

(HLN)

30-09-2014

Wetenschapper onthult geheim achter kunstwerk van da Vinci


© kos.

DA VINCI Dit kunstwerk van Leonardo da Vinci zag er blijkbaar niet altijd zo uit. Dat ontdekte Pascal Cotte, een Franse onderzoeker die 'De Dame met de Hermelijn' aan een nieuwe lichtreflectie-technologie onderwierp.


© kos.

Drie jaar, zo lang nam het onderzoek van de Franse ingenieur in beslag. Maar de resultaten van zijn onderzoek bleven niet zonder gevolg: da Vinci schilderde blijkbaar niet één, maar drie versies van zijn dame, eenmaal zonder Hermelijn en tweemaal met. De overschilderingen die de Fransman met zijn revolutionaire lichtreflectie-techniek wist te onthullen, werpen nu een heel nieuw licht op de schildertechniek van da Vinci.

Drie versies, één werk
Aanvankelijk werd aangenomen dat 'De dame met de Hermelijn' geschilderd werd in het jaar 1489-1490. Dankzij de nieuwe onderzoekstechniek van Cotte kwam nu dus aan het licht dat, de finale versie van het werk verschillende fasen doorlopen heeft. Dat het werk in de tijdspanne van één jaar tot stand kwam, lijkt dus onwaarschijnlijk. Het schilderij is een portret van Cecilia Gallerani, een jonge vrouw aan het hof van Milaan die tevens de vermoedelijke minnares van de plaatselijke hertog was. In de eerste versie beeldde da Vinci de dame dus zonder Hermelijn af, in de tweede maakte de schilder verschillende aanpassingen aan haar garderobe.

Schilderij "geschild als een ajuin"
De techniek die Cotte gebruikte om deze onthullingen - zeer letterlijk - aan het licht te brengen, is de Layer Amplification Method. Met deze revolutionaire techniek op basis van lichtreflectie wordt het mogelijk een schilderij laag per laag te bekijken. "Wat we doen is een reeks lichtstralen op het werk in kwestie laten inschijnen. Op basis van de intensiteit en sterkte van het licht dat van het doek terug naar de camera geprojecteerd wordt, kunnen we afleiden welke elementen er precies in welke laag geschilderd werden", aldus Cotte.

Hermelijn als symbool voor overspel
De ontdekking van Cotte betreffende de latere toevoeging van de Hermelijn doen in kunstkringen onmiddellijk nieuwe interpretaties rond het werk rijzen. Zo zou da Vinci de Hermelijn in het werk geïntroduceerd hebben om de buitenechtelijke minnaar van Gallerani te symboliseren. De Hermelijn zou dan in een latere fase groter gemaakt zijn, om zijn directe opdrachtgever te paaien. Een andere theorie is dat Gallerani de kunstenaar expliciet vroeg om haar een Hermelijn in de armen te schilderen, opdat iedereen aan het hof zou weten van haar relatie met de hertog.

Chaotische geest van da Vinci
Martin Kemp, hoogleraar kunstgeschiedenis aan de universiteit van Oxford, vindt dan weer dat Cotte's revelatie vooral veel onthult over de persoon van da Vinci en de manier waarop hij schilderde. "Het was ook in het verleden al duidelijk dat da Vinci bij aanvang van een werk vaak maar wat 'in het rond fladderde'. Het feit dat hij die werkwijze niet alleen aan het begin van een werk aanhield, maar ook gedurende de hele periode van afwerking redelijk chaotisch bleef, kan verklaren waarom hij zoveel moeite had met het voltooien van een werk."

(HLN)

02-10-2014

Onderzoekers reconstrueren bier uit 1842 op basis van vondst in scheepswrak


Foto ter illustratie. © thinkstock.

Onderzoekers van de Campus Gent werkzaam in de Onderzoeksgroep Brouwerijtechnologie van de KU Leuven hebben een 19de eeuws bier gereconstrueerd waarvan in 2010 vijf flessen teruggevonden werden in een scheepswrak dat in 1842 vergaan was voor de kust van Finse Alandeilanden en zich nu op een diepte van 50 meter bevindt. De Finse brouwerij Stalhagen gaat het bier commercialiseren onder de naam "Stalhagen Historic Beer 1842".

Op basis van micro-organismen in de flessen analyseerden de onderzoekers welk soort gist en bacteriën de brouwers in de 19de eeuw gebruikten voor dit bier dat overigens afkomstig bleek uit ons land. Met de gevonden ingrediënten werden een reeks proefbieren gebrouwen waaruit uiteindelijk datgene gekozen werd met de beste smaak. Het eindresultaat heeft een lage bitterheid en een alcoholpercentage van 4,7 procent.

Het lab produceerde zelf 1.500 liter van het bier en vulde er 1.700 flesjes mee. Het bier zal nu verder op grote schaal geproduceerd en verkocht worden door de Finse brouwerij Stalhagen. Voor een flesje van dit luxebier dient echter 113 euro neergeteld te worden. Een deel van de opbrengst zal worden besteed aan wetenschappelijke projecten zoals archeologisch onderzoek in Finse wateren.

(HLN)

[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 03-10-2014 10:52:18 ]

02-10-2014

Gemummificeerde foetus ontdekt in Italië



Wetenschappers hebben in Italië een 29 weken oude foetus ontdekt. De ongeboren baby werd mogelijk begraven in de 19e eeuw. De foetus werd samen met tientallen andere mummies gevonden in een ondergrondse kamer van een kerk.

In april 2009 werd het dorpje L’Aquila in Italië opgeschrikt door een aardbeving, waarbij meer dan 300 mensen om het leven kwamen. Ook stortten diverse gebouwen in, zoals een deel van de historische St. John-kerk in Casentino. Omdat de vloer van deze kerk het begaf, werden de ondergrondse kamers met mummies blootgelegd.

Gemummificeerde foetus
De 29 weken oude foetus was één van de tientallen mummies. Wetenschappers van de universiteit van Chieti denken dat het kindje verwekt is rond het jaar 1840. Helaas hebben zij niet kunnen ontrafelen wat het geslacht is van het ongeboren kindje.

Abortus?
De onderzoekers hebben de foetus geanalyseerd en zagen dat allerlei botten door elkaar lagen. De schedel van de foetus was op verschillende plaatsen doorgesneden en was tevens losgetrokken van de ruggenwervel. Ook de arm was afgebroken. De wetenschappers vermoeden dat er sprake is van embryotomie. De foetus is in de baarmoeder in stukken gesneden.


Op deze röntgenfoto is goed te zien dat het lichaampje in stukken is gesneden.
Waarom is dit ongeboren kindje in de baarmoeder in stukken gesneden? Deze vraag zal helaas nooit beantwoord worden.

Autopsie
De wetenschappers troffen daarnaast schedels van mensen aan die na hun dood zijn onderworpen aan een autopsie. Bij deze overleden personen is een craniotomie uitgevoerd. Hierbij wordt een opening in de schedel gemaakt om toegang te krijgen tot de hersenen.

(scientias.nl)

03-10-2014

Geheimzinnige vazen ontrafeld



Op oude Griekse vazen staan vaak onbegrijpelijke letterreeksen. Jaren lang hebben deskundigen gepuzzeld op wat die betekenen. Meestal werden de letters afgedaan als onzin, grap of het werk van een analfabete vazenbakker. Nu heeft een historicus het mysterie opgelost – althans voor een aantal vazen.

De letterreeksen vind je vooral op vazen van de late Archaïsche en vroeg klassieke periode (circa 550-450 v.Chr.) uit het oude Griekenland. Vaak bevatten deze vazen afbeeldingen van de goden en cijfers. Verspreid over de vazen staan ook letters, maar die vormen geen woorden. Er zijn ongeveer 1500 vazen of fragmenten van vazen bekend die deze mysterieuze reeksen bevatten.

Veel daarvan zijn in bezit van het Getty Museum in het Amerikaanse Malibu. Een onderzoeker van dat museum viel het op dat veel vazen geen Grieken afbeelden, maar Scythen en Amazones, volkeren uit een gebied in het tegenwoordige Iran en de Kaukasus. Zouden de letters in een vreemde taal zijn?

De onderzoeker stuurde verschillende letterreeksen naar linguïsten die zijn gespecialiseerd in de oude talen van dat gebied. Niemand kon er wijs uit worden, behalve de man die oud-Tsjerkessisch bestudeert. In één van de letterreeksen herkende hij de zin ‘laat de hond los’. Die zin stond inderdaad bij een afbeelding van een Amazone met een hond. Op een andere vaas stond ‘we helpen elkaar’. Een andere vaas bevatte schijnbaar de naam of bijnaam van een Amazone-krijgster: ‘haar uitrusting waard’.

De Griekse vazenmakers hebben schijnbaar de vreemde taal in Griekse letters omgezet. Dat deden ze zo goed, dat we het nu nog kunnen lezen. Dankzij de ontdekking hebben we ineens meer inzicht in hoe de Grieken met andere volkeren samenleefden. Het onderzoek staat in het tijdschrift Hesperia.

(Faqt.nl)

04-10-2014

Zijn deze grotten in Oregon van de eerste bewoners van Amerika?


© Universiteit van Oregon.

Een netwerk van grotten in het landelijke Oregon zou weleens de oudste plek van Amerika kunnen zijn waar ooit mensen gewoond hebben. Dat zou erop kunnen wijzen dat een oude bevolking al op het einde van de laatste IJstijd het land heeft bereikt dat we nu de Verenigde Staten noemen. Dat heeft de overheid in Oregon bekendgemaakt.

Die bevinding heeft de Amerikaanse National Park Service ertoe aangezet om de Paisley Five Mile Point grotten toe te voegen aan de lijst van de belangrijke archeologische en historische sites.

Pas nu zijn wetenschappers ervan overtuigd dat er mensen leefden in de Paisley-grotten, duizend jaar voor de menselijke nederzetting van de zogenaamde Clovis-site in New Mexico. Die wordt doorgaans beschouwd als de eerste aanwezigheid van mensen in Noord-Amerika.

Het onderzoeksteam van Dennis Jenkins van de Universiteit van Oregon gebruikte koolstofdatering om de meer dan 200 monsters van menselijke uitwerpselen uit de Paisley-grotten te situeren. Die zouden daar 14.300 jaar geleden gedropt zijn, zo'n 1.000 jaar voor de menselijke nederzetting in het Clovis-gebied.

Naast deze biologische monsters vond Jenkins ook stenen die gebruikt werden om plantaardige materialen te vermalen, geweven plantaardige vezels, aangepaste dierlijke botten en projectielpunten.
Vandaag de dag worden de Paisley-grotten omgeven door alsem in een dunbevolkt gebied van Zuid-Centraal Oregon. Maar de onderzoekers geloven dat de site ooit een grasvlakte was met een meer en met kamelen, bizons en watervogels.

Archeologen deden de eerste opgegravingen van de Paisley-grotten in 1938. De Universiteit van Oregons huidige onderzoek op de site begon in 2002.

(HLN)

06-10-2014

Scheepswrak bij Haïti is niet vlaggenschip van Columbus


Een schilderij van de Santa Maria. © rv.

Een scheepswrak dat de vermaarde onderwaterarcheoloog Barry Clifford voor de kust van Haïti gevonden heeft, is niet de beroemde Santa Maria van ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus. Clifford vond het schip eerder dit jaar en was zo goed als zeker van dat het om het vlaggenschip ging van de 15de-eeuwse ontdekkingsreiziger.


Barry Clifford. © Wikipedia.

De Santa Maria verging in 1492 in de buurt van Haïti. Columbus getuigde zelf dat hij er in geslaagd was met zijn bemanning een nabijgelegen eiland te bereiken. Hij bouwde er met een deel van het schip een fort en keerde met zijn twee andere schepen, de Niña en de Pinta, terug naar Europa.

Kanon
In mei van dit jaar stelde Barry Clifford dat de locatie van het wrak overeenkomt met wat er geweten is over het vlaggenschip van Columbus. Hij claimde ook dat een kanon dat hij tijdens zijn duik vond, afkomstig moest zijn uit de 15e eeuw.

Na een grondig onderzoek door experts van Unesco, blijkt nu dat het schip dateert van een veel latere periode.

(HLN)

08-10-2014

Australië in rep en roer: schip James Cook gevonden


Een scheepswrak. Inzet: een schilderij van de Britse ontdekkingsreiziger James Cook. © Thinkstock, AFP.

Bijna 250 jaar geleden zette de Britse ontdekkingsreiziger James Cook als eerste westerling voet aan wal in Australië. Zijn driemaster de Endeavour speelde een bepalende rol in de geschiedenis van het land. Een Amerikaanse onderzoekster claimt nu te weten waar het wrak van het onderzoeksschip ligt. Australië is in rep en roer.


De replica van de Endeavour. © ap.


Een portret van James Cook uit 1782 van John Webber. © afp.


De replica van de Endeavour. © anp.

De Amerikaanse maritiem archeoloog Kathy Abbas stelt dat het wrak op de bodem van de haven van Newport ligt. Ze werkt er al jaren aan een grootschalig project. Deze week tekent ze in de Australische ambassade in Washington een overeenkomst met het Australische Maritiem Museum uit Sydney om gezamenlijk de positie van het schip nader te bepalen en het daarna te bergen, hopelijk net op tijd om de 250ste verjaardag van Cooks reis te vieren.

Lord Sandwich
"Ze willen onderdeel van het team zijn dat het wrak vindt", zegt Abbass tegen persbureau AP. "En we zijn dichtbij." Ze legt uit hoe ze meer leerde over de positie van Endeavour na een archiefonderzoek eind jaren 90 en hoe het op het moment van zinken de Lord Sandwich heette in plaats van de Endeavour.

Abbas heeft goede hoop snel te weten te komen of er nog wrakstukken liggen of dat het schip in de loop der jaren volledig is verwoest en vernietigd door overvarende schepen en zware ankers. Negen andere schepen zijn al gevonden.

Vondst van grote betekenis
"Als de laatste rustplaats van de Endeavour wordt gevonden zou dat een vondst zijn die van grote nationale, en eigenlijk internationale, betekenis is", zegt Kevin Sumption, directeur van het museum in Sydney. Zijn museum heeft sinds 1993-1994 al een replica van het schip.

Volgens de Australische historicus Alexander Cook (geen familie, red.), verbonden aan de universiteit in Canberra, zou het vinden van het wrak de interesse van de mensen in het "ongelooflijke verhaal" van de Endeavour en zijn kapitein vergroten.

'Nationale mythologie'
"Het verhaal is onderdeel van onze nationale mythologie", zegt hij. Die mening deelt ook historicus Iain McCalman van de universiteit van Sydney. De ontdekking van Australië door een westerling betekende namelijk een markeerpunt in de geschiedenis van het land. Groot-Brittannië zette er voet aan land, stichtte een kolonie en bracht ontwikkeling. Voor de toenmalige bewoners van het land betekende de ontdekking de komst van indringers.

"Hoe de mensen de ontdekking van Cook ook waarderen, hij wist dat schip, dat nauwelijks bestuurbaar was, door een mijnenveld van koraal en riffen te varen, zonder dat hij een kaart had. Dat was buitengewoon", aldus McCalman.

Terra Australis
De Endeavour en James Cook, het zijn begrippen in de Australische geschiedenislessen. Jonge leerlingen krijgen de verhalen die er zijn over de historische reis van het schip, tussen 1768 en 1771, haast ingestampt. De Brit werd door zijn thuisland op ontdekkingsreis gestuurd, enerzijds om vanaf Tahiti de baan van de planeet Venus in kaart te brengen, anderzijds om daarna (in het geheim) door te varen om 'Terra Australis' te ontdekken. Men vermoedde waar het continent ongeveer lag.

Na een stop op Nieuw-Zeeland zette Cook in 1770 voet aan wal in het oosten van Australië om er daarna de kust in kaart te brengen. Volgens de overlevering was de Endeavour een lelijk schip en bepaald niet het meest zeewaardige dat bestond. Cook maakte schade toen hij met het houten vaartuig gesteente raakte in het Great Barrier Reef, maar ontliep ternauwernood een ramp. Het schip werd gerepareerd en werd in de jaren daarna nog gebruikt door particulieren en de Britse marine.

Uiteindelijk werd het vaartuig tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog in 1778, samen met dertien andere schepen, tot zinken gebracht als blokkade van Narragansett Bay, Rhode Island, aan de oostkust van Amerika. Maar waar het wrak precies lag was onbekend. Tot nu.


De replica van de Endeavour. © anp.


(HLN)

10-10-2014

'Vampierengraf' blootgelegd in Bulgarije


© thinkstock.

Archeologen hebben in Bulgarije een ijzingwekkende vondst gedaan. Nabij de stad Perperikon stootten zij op twee graven waarin de skeletten op de plaats van hun hart in de bodem gespijkerd waren met een ijzeren staaf. Vermoed wordt dat het om vampierengraven gaat.

De vondst werd gedaan door het team van Nikolaij Owacharow, ook wel de Indiana Jones van Bulgarije genoemd. De graven dateren vermoedelijk uit de 13de of 14de eeuw. Destijds wilde het volksgeloof dat de vampieren 's nachts uit de dood ontwaakten om jacht te maken op het bloed van hun slachtoffers. Om dit te vermijden werd het hart van de vermeende 'bloedzuiger' doorboord met een houten of ijzeren pin.

Owacharow is met deze vondst niet aan zijn proefstuk. Eerder dit jaar legde hij in Sosopol een graf bloot waarin de stoffelijke resten eveneens in de grond waren gespijkerd. Uit de schedel waren alle tanden verwijderd. In heel Bulgarije werden tot dusver al ruim honderd 'vampierengraven' ontdekt.

(HLN)

12-10-2014

Macedonisch graf geeft nieuw geheim prijs: grondmozaïek


© photo news.

In het groot graf uit de tijd van Alexander De Grote bij Amphipolis in het noorden van Griekenland is de jongste vondst van de archeologen een imposant mozaïek op de bodem, zo heeft het Griekse ministerie van Cultuur aan de hand van foto's laten weten.


© kos.

Het in het midden beschadigde mozaïek is in de tweede van de drie gevonden grafkamers gevonden en meet 4,5 op 3 meter. Er is een door twee witte paarden getrokken strijdwagen op te zien met een bebaarde man op die een laurierkrans draagt en daarvoor de boodschapper van de Goden, Hermes.

Voorheen zijn aan de ingangen reeds twee standbeelden van een sfinx en twee kariatiden in marmer gevonden.

Blijkbaar ligt in het graf in (Grieks-)Macedonië een hooggeplaatst iemand, maar rond wie het is is het nog steeds gissen. De nieuwste vondst steunt de these dat het om een man gaat.

Overigens is het minutieus gemaakte mozaïek nog niet helemaal blootgelegd.

De archeologen denken dat het graf uit laatste kwart van de vierde eeuw voor Christus stamt.

(HLN)

10-10-2014

40.000 jaar oude Indonesische rotskunst herschrijft geschiedenis



Rotstekeningen in Indonesië zijn zeker 40.000 jaar oud. Dat blijkt uit onderzoek. Daarmee zijn de tekeningen net zo oud als de oudste rotskunst in Europa en komt onze kijk op de oorsprong van rotskunst op losse schroeven te staan.

De betreffende rotstekeningen zijn te vinden in kalksteengrotten op het zuidelijke deel van Sulawesi, nabij Maros. De tekeningen zijn tot stand gekomen doordat mensen hun hand op de wand legden en vervolgens verf om de handen bliezen of sprayden, zodat de omtrek van de handen zichtbaar werd. Ook zijn er tekeningen te vinden van hertzwijnen.

Dateren
De tekeningen werden meer dan vijftig jaar geleden al ontdekt, maar nog nooit hebben onderzoekers geprobeerd om de rotskunst te dateren. Een nieuwe studie brengt daar verandering in. Onderzoekers hebben de leeftijd van de tekeningen vastgesteld door de verhouding uranium- en thoriumisotopen in klein stalactiet-achtige verschijnselen die zich bovenop de kunst gevormd hadden, te bestuderen. De leeftijd van die stalactiet-achtige verschijnselen levert een minimumleeftijd voor de kunst op: als de stalactieten bijvoorbeeld 40.000 jaar oud zijn, dan moet de kunst eronder ouder zijn dan 40.000 jaar.


De leeftijden
Een afbeelding van een hand bleek zeker 40.000 jaar oud te zijn en is daarmee de oudste op deze wijze getekende hand die ooit is ontdekt. Een grote tekening van een vrouwelijk hertzwijn bleek 35.400 jaar oud te zijn en is daarmee één van de oudste of misschien wel de oudste figuratieve afbeelding die ooit is ontdekt.

Het onderzoek verandert onze kijk op de rotskunst, waarvan we lang dachten dat de wortels in Europa te vinden waren. In Frankrijk en Spanje zijn eerder rotstekeningen teruggevonden die ook zo’n 40.000 jaar oud zouden zijn. “Men neemt vaak aan dat Europa het centrum van de allereerste explosie aan menselijke creativiteit was, met name als het gaat om rotskunst, zo’n 40.000 jaar geleden,” vertelt onderzoeker Maxime Aubert. “Maar onze datering van de rotskunst uit Sulawesi laat zien dat mensen op hetzelfde moment aan de andere kant van de wereld bezig waren om afbeeldingen te maken van dieren die net zo opmerkelijk zijn als die in de Franse en Spaanse grotten.” Het suggereert dat de oorsprong van de creatieve uitingen in de vorm van rotskunst wellicht veel verder in de geschiedenis van de mens te vinden is. “Rotstekeningen en gerelateerde vormen van artistieke impressies waren zeer waarschijnlijk al onderdeel van de culturele tradities van de eerste mensen die – lang voor ze Europa bereikten – uit Afrika richting Azië en Australië vertrokken,” concludeert onderzoeker Adam Brumm.

(scientias.nl)

13-10-2014

Prachtige schatten ontdekt in ‘Titanic van de oude wereld’



Archeologen hebben in een Grieks schip dat 2000 jaar geleden voor de kust van het afgelegen eiland Antikythera zonk, fantastische vondsten gedaan. Ze haalden onder meer delen van een servies, onderdelen van het schip en een gigantische bronzen speer boven.

Het scheepswrak werd in het jaar 1900 door duikers ontdekt. Zij stelden al snel vast dat er diverse schatten aan boord waren, waaronder bronzen en marmeren beelden, juwelen en het verrassend complexe Mechanisme van Antikythera. Een groot deel van deze schatten haalden de duikers vervolgens ook boven water. Maar ze moesten hun missie stopzetten, toen één van de duikers aan de duikersziekte overleed en twee anderen door toedoen van dezelfde ziekte verlamd raakten.

Meer schatten?
Nu, 114 jaar later, zijn duikers opnieuw naar het scheepswrak – dat zich op 55 meter diepte bevindt – afgedaald. Ze hoopten een antwoord te krijgen op een prangende vraag: welke schatten zijn er nu nog te vinden aan boord van het schip? Allereerst maakten de onderzoekers een 3D-kaart van het gebied waarin het schip zich bevindt. Vervolgens ontdekten duikers diverse objecten. Hun vondsten wijzen erop dat een groot deel van de lading van het schip zich nog steeds onder het sediment bevindt.

OVER HET SCHIP
Het gezonken schip zou uit 70 of 60 voor Christus stammen. Onderzoekers vermoeden dat het schip zijn lading haalde in Klein-Azië en vervolgens naar Rome bracht. Antikythera bevindt zich ongeveer halverwege die route. Mogelijk is het schip tijdens een storm tegen de kliffen van het eiland geslagen en gezonken.

Groter dan gedacht
De duikers ontdekten dat de resten van het schip en de lading van het schip over een veel groter gebied dan gedacht verspreid zijn: dat gebied beslaat zo’n 300 meter. Dit – samen met de ankers en ophaalplanken die van het schip zijn teruggevonden – bewijst dat het schip veel groter was dan onderzoekers eerder dachten. “Dit bewijs laat zien dat dit het grootste scheepswrak is dat ons uit deze tijd bekend is,” vertelt onderzoeker Brendan Foley. “Het is de Titanic van de oude wereld.”

Behalve onderdelen van het schip, stuitten de onderzoekers ook op serviesdelen (bijvoorbeeld de kruik die je helemaal bovenaan dit artikel ziet) en – misschien nog wel de mooiste vondst – een enorme bronzen speer. Die speer is veel te groot en te zwaar om als wapen te hebben gediend. Vandaar dat de onderzoekers vermoeden dat deze speer hoort bij een enorm standbeeld. In 1901 ontdekten duikers de beelden van vier gigantische marmeren paarden. Mogelijk hoorde bij die paarden een beeld van een krijger die – met deze speer – in een karretje stond dat door de paarden werd getrokken. De onderzoekers hopen volgend jaar naar het scheepswrak terug te keren en nog veel meer schatten boven water te halen.

(scientias.nl)

14-10-2014

"Hitler was verslaafd aan crystal meth"


© photo news.

Adolf Hitler was verslaafd aan metamfetamine, sinds 'Breaking Bad' ook bekend als 'crystal meth'. Dat blijkt uit recent vrijgegeven documenten van Amerikaanse spionagediensten. Hoewel genoegzaam bekend was dat de nazileider een hypochonder was die leefde op een cocktail van drugs, bevatten de nieuwe onthullingen sappige details. Zoals die keer dat hij metamfetamine had genomen vlak voordat hij Mussolini ontmoette en hij "twee uur nonstop doorratelde".

Volgens The Telegraph nam Hitler niet minder dan 74 verschillende medicijnen. Het begon met Mutaflor, dat hij voorgeschreven kreeg tegen zijn maagkrampen.

Stierensperma
Daarna kreeg hij ook Brom-Nervavit, een barbituraat en Eukodal, een kalmeermiddel op basis van morfine. Hij slikte ook stierensperma om zijn testosteron op peil te houden en pepmiddelen zoals Coramine, Cardiazol en Pervitin. Dat laatste is een zogenaamde 'alertheidspil' en bevatte metamfetamine.

Parkinson
"Hitlers dokter Morell was een kwakzalver en een oplichter die slangenolie verkocht", stelt Bill Panagopoulos, een Amerikaanse verzamelaar die het dossier ontdekte.

Hitler zou een darmprobleem hebben gehad, een onregelmatige hartslag, kransslagadersclerose, Parkinson, syfilis en oorsuizen. Tegen de tijd dat de geallieerden in Normandië landden, zo Hitler al tien jaar aan de ziekte van Parkinson hebben geleden. Dat zou ervoor gezorgd hebben dat hij tegenstrijdige informatie niet kon verwerken, reden waarom hij aanvankelijk weigerde tankdivisies naar de plek van de invasie te sturen.

(HLN)

15-10-2014

Gepensioneerde zakenman vindt vikingschat van meer dan 1 miljoen euro


Dit is een van de kostbare schatten die de man vond. Het gaat om een kruis uit het vikingtijdperk en dateert uit de negende eeuw. © kos.

Een gepensioneerde zakenman en notoir schattenjager heeft een vikingschat gevonden ter waarde van meer dan een miljoen euro. De lucratieve vondst bestaat uit honderd objecten waaronder armbanden, gouden ringen en een vroegmiddeleeuws kruis uit de negende eeuw en vroeger, schrijft Metro.

Derek McLennan, die op schatten jaagt als hobby, had aanvankelijk geen idee van wat hij opgegraven had. "Ik wist niet wat ik gevonden had toen ik mijn eerste stuk opgegraven had. Ik dacht dat het om een zilveren lepel ging, maar toen ik hem omdraaide, wist ik meteen dat het van een viking was."

Hij kon zijn ogen niet geloven. "Ik voelde de adrenaline door mijn lichaam jagen en ik zwaaide naar mijn collega's." Ook toen hij thuis kwam kon hij het goede nieuws amper overbrengen op zijn vrouw. Ze dacht dat haar man het slachtoffer was van een auto-ongeluk toen hij haar het wonderbaarlijke nieuws wilde vertellen.

Kort na zijn wonderbaarlijke ontdekking kwamen archeologen om een grote opgraving te beginnen. Ze hebben op de vindplaats nog meer artefacten gevonden. "Dit is een enorm belangrijke vondst. Niets zoals dit werd eerder in Schotland gevonden," zei Stuart Campbell, hoofd van de Treasure Trove Unit at National Museums Scotland.

McLennan moet de eventuele opbrengst van zijn vondst delen met de eigenaar van de grond en de Kerk van Schotland. Dat staat zo in de Schotse wet.

(HLN)

16-10-2014

Dit zit er in een tijdcapsule van 113 jaar oud


© ap.

In de kop van het bekende leeuwenstandbeeld in Boston werd eind september een heuse tijdcapsule gevonden. De kist dateert uit 1901, en bevat een schat aan waardevole zaken uit het begin van de 20ste eeuw.


© ap.

De Bostonian Society heeft na lang wachten eindelijk de eeuwenoude kist opengebroken en foto's van de inhoud bekend gemaakt.

De tijdcapsule bevat voornamelijk verzegelde brieven en foto's, maar ook heel wat krantenknipsels. Vreemd genoeg werd er ook een exemplaar van "Foreign Relations of the United States" uit 1886 in gestopt. Daarnaast had iemand er ook een nagel van de Old South-kerk in gelegd, samen met een stuk hout dat van 'de Old Lion' genomen werd.

Volgens woordvoerster Elizabeth Leet zijn de artefacten bijzonder goed bewaard. "Het lijkt wel alsof ze er gisteren werden ingelegd", vertelt ze. Binnenkort zal de Bostonian Society ook de brieven openmaken en lezen.


© ap.


© ap.

(HLN)

15-10-2014

Resten van bronzen strijdwagen uit de IJzertijd ontdekt



Archeologen van de universiteit van Leicester hebben onderdelen van een bronzen strijdwagen uit de IJzertijd ontdekt. Waarschijnlijk werden de onderdelen in de tweede of derde eeuw voor Christus als een religieus offer begraven.

De onderzoekers deden hun ontdekking nabij Melton Mowbray, in het graafschap Leicestershire. Studenten van de universiteit van Leicestershire waren een diepe put aan het graven nabij de resten van een huis dat zich hier in een walburcht bevindt, toen ze op een stukje brons stuitten. Een klein eindje verderop vonden ze nog veel meer bronzen onderdelen.

Versiering
Toen de studenten de vondsten bij elkaar legden, was al snel duidelijk dat het om onderdelen van een bronzen strijdwagen uit de IJzertijd ging. Toen de onderdelen eenmaal waren schoongemaakt, bleken ze rijkelijk versierd te zijn met onder meer golvende lijntjes.

Verbrand en begraven
Het lijkt erop dat de onderdelen verzameld werden in een soort doos en vervolgens – op een laagje kaf – in de grond werden geplaatst. Vervolgens werd het geheel in brand gestoken. Het kaf zou dienst hebben gedaan als ‘kussentje’ waar de doos met onderdelen op rustte en als brandstof voor het vuur. Nadat het geheel verbrand was, werd het toegedekt en voor minimaal 2200 jaar aan het zicht onttrokken. “Het lijkt erop dat het een bij elkaar horende set van onderdelen is die verzameld werd, in een doos werd gestopt als een offer en vervolgens in de grond werd gelegd,” vertelt onderzoeker John Thomas. “Rond de doos werden voor deze verbrand werd, ijzeren gereedschappen geplaatst. De functie van de ijzeren gereedschappen is een mysterie, maar het is mogelijk dat zij gebruikt werden om paarden te verzorgen.”


Een ijzeren gereedschap – dat doet denken aan een kam om paarden mee te verzorgen – die bij de doos met onderdelen lag. Afbeelding: University of Leicester.

Betekenis
De onderzoekers denken dat de strijdwagen toebehoorde aan een individu met een zeer hoge sociale status. Een edelman of een krijger. Mogelijk werden de onderdelen verbrand en begraven om een nieuw seizoen in te luiden of om stil te staan bij de sluiting of afbraak van een huis in het fort.

De vondst is in ieder geval bijzonder, zo benadrukt onderzoeker Jeremy Taylor. “Ik werk al 25 jaar aan opgravingen mee, maar heb nog nooit zoiets ontdekt. Het is een ontdekking die je maar één keer in je carrière doet.” Ook de studenten die de bronzen onderdelen ontdekten, zijn nog steeds verwonderd over de vondst. “Jezelf realiseren dat je een schat hebt ontdekt die honderden jaren geleden zorgvuldig in de grond is geplaatst, maakt het tot de vondst van je leven,” aldus student Nora Battermann.

(HLN)

19-10-2014

Toch twijfels over identiteit Jack the Ripper


Een illustratie waarbij agenten het lichaam van een slachtoffer van Jack the Ripper ontdekken © getty.

De identiteit van de beruchte seriemoordenaar Jack the Ripper lijkt toch niet te zijn achterhaald. Een wetenschapper die beweerde dat hij na DNA-onderzoek wist wie er schuil ging achter de gegeven naam, zou een fout hebben gemaakt. Hij heeft waarschijnlijk een komma op de verkeerde plek gezet, waardoor zijn berekening niet zou kloppen. Dat hebben Britse media vandaag gemeld.

In september leek het 126 jaar oude misdaadgeheim opgelost. Een van de slachtoffers in 1888 had een sjaal waarop DNA zou zijn gevonden van hemzelf en van kapper Aaron Kosminski, een Poolse immigrant. Die was destijds al in beeld als een van de drie belangrijkste verdachten, maar er kon niks worden bewezen. Toch werd hij in een gekkenhuis gestopt vanwege zijn schizofrenie en hallucinaties. Hij overleed aan een ziekte toen hij 53 was.

(HLN)

20-10-2014

Het ware gelaat van Toetanchamon ontmaskerd


© BBC.

Via een 'virtuele autopsie' op basis van 2.000 computerscans en een genetische analyse van familieleden menen wetenschappers het ware gelaat van de mythische farao Toetanchamon te hebben achterhaald. De nieuwe ontdekkingen worden uit te doeken gedaan in een documentaire van de BBC.


© ap.


© ap.


© epa.

De graftombe van de farao, die regeerde in de veertiende eeuw voor het begin van onze jaartelling, was één en al pracht en praal en deed ook een slank mannelijk uiterlijk vermoeden. Toch kreeg de man van vlees en bloed in werkelijkheid af te rekenen met enkele gebreken. Zo werd zijn uiterlijk gekenmerkt door konijnentanden, opvallend brede 'vrouwelijke' heupen en een misvormde voet.

Stok
Door die zogenaamde 'klompvoet' mankte Toetanchamon en moest hij steeds met een stok lopen. Die lichamelijke afwijking zou het gevolg kunnen zijn van het feit dat zijn ouders broer en zus bleken te zijn. In de graftombe van de farao werden zo'n 130 wandelstokken aangetroffen wat de theorie van zijn fysieke handicap ondersteunt.

Erfelijke ziekte
Sinds de ontdekking van zijn ongeschonden tombe in 1922, zijn er talloze theorieën ontwikkeld over de dood van de farao, van moord tot een ongelukkige val van een wagen. Maar nooit kon iemand met zekerheid zeggen wat de oorzaak was van zijn vroegtijdige overlijden.
Wetenschappers vermoeden nu dat Toetanchamon op zeer jonge leeftijd overleed aan een erfelijke ziekte. Gezien zijn gebrekkige fysiek lijkt een val met de wagen minder plausibel.

'Tutankhamun: The Truth Uncovered' is zondagavond om 22 uur te bekijken op BBC One.

(HLN)

21-10-2014

Gladiatoren dronken as en aten vegetarisch



Romeinse gladiatoren aten meestal vegetarisch en dronken drankjes met daarin as van planten. Die conclusie trekken onderzoekers nadat ze botten van gladiatoren aan een grondig onderzoek onderwierpen.

Dat gladiatoren waarschijnlijk een eigen dieet hadden, vermoedden onderzoekers al langer. Historische bronnen uit de tijd van de gladiatoren maken daar namelijk melding van. Maar wat aten de gladiatoren nu precies?


De botten van een gladiator. Afbeelding: Medische Universiteit van Wenen.

Botten
Om dat te kunnen achterhalen, bestudeerden wetenschappers isotopen in botten afkomstig van een in 1993 ontdekte begraafplaats voor gladiatoren. De begraafplaats stamt uit de tweede of derde eeuw voor Christus en bevindt zich in Efeze. Efeze – te vinden in het huidige Turkije – was in die tijd een Romeinse stad met meer dan 200.000 inwoners.

Geen vlees
Uit de analyse van het botmateriaal blijkt dat de gladiatoren voornamelijk vegetarisch aten. Er is wat dat betreft vrijwel geen verschil tussen de voeding van de gladiatoren en de voeding die de ‘gewone’ lokale bevolking tot zich nam. De maaltijden van de gladiatoren bestonden – net als die van de ‘gewone’ bevolking – voornamelijk uit graan en gerechten zonder vlees. Dat gladiatoren in historische bronnen vaak ‘gerst-eters’ worden genoemd zou niet te verklaren zijn doordat zij in vergelijking tot de ‘gewone’ bevolking bijzonder veel granen aten. In plaats daarvan is de benaming waarschijnlijk te verklaren doordat de gladiatoren graan kregen dat minder goed van kwaliteit was.

De gladiatoren blijken wel iets andere drankjes genuttigd te hebben dan de ‘gewone’ bevolking. Zo namen ze meer mineralen afkomstig uit een strontium-rijke bron van calcium tot zich te nemen. Het wijst erop dat de ‘asdrankjes’ die in historische bronnen genoemd worden, echt bestonden en door gladiatoren genuttigd waren. Het waren drankjes met daarin as van planten. “Plantenas werd blijkbaar geconsumeerd om het lichaam na fysieke inspanning te versterken en een betere heling van de botten te bevorderen,” vertelt onderzoeker Fabian Kanz. “Het is vergelijkbaar met wat we vandaag de dag doen. We nuttigen na fysieke inspanning magnesium en calcium, bijvoorbeeld in de vorm van tabletten.”

(scientias.nl)

23-10-2014

Hitlers wapen tegen Amerika gevonden

.

In de zomer van 1942 begonnen de Duitsers een aanval met onderzeeërs op de Verenigde Staten. Operation Paukenschlag was een groot succes, de Amerikaanse oostkust was slecht verdedigd. Duitse onderzeeërs wisten 609 schepen te vernietigen, waarmee ze in sommige opzichten succesvoller waren dan de Japanners bij Pearl Harbour.

Een van de onderzeeërs die meedeed was U576, een relatief nieuw schip. Toen dit schip aankwam voor de kust van de VS was het land echter net bezig de verdediging beter te organiseren. De U576 werd op 15 juli getroffen door een Amerikaans marinevliegtuig en mogelijk ook door het boordkanon van een vrachtschip.

De onderzeeër zonk snel, alleen was tot nu toe niet bekend waar. Met echolocatie is het schip nu door de oceanografische onderzoeksorganisatie NOAA gevonden voor de kust van North Carolina, nog vrijwel intact. De complete bemanning van 45 personen is waarschijnlijk nog aan boord. Duitsland heeft al laten weten dat de stoffelijke overschotten daar moeten blijven om de grafrust niet te verstoren.

De Verenigde Staten hebben de plek waar de onderzeeër ligt inmiddels uitgeroepen tot oorlogsgraf. Dat betekent dat de plek niet mag worden verstoord en dat het een misdaad is om souvenirs van het schip af te breken. De U576 ligt op 240 meter diepte.

(faqt.nl)

22-10-2014

Inscriptie ontdekt die meer inzicht geeft in Tweede Joodse Opstand



Onderzoekers hebben in Jeruzalem een vondst gedaan die van groot historisch belang is: ze stuitten er op een steen met een Latijnse inscriptie die meer inzicht kan geven in de Joodse opstand die bijna 2000 jaar geleden plaatsvond.

De opstand staat bekend als de Bar Kochba-opstand en vond tussen 132 en 136 na Christus plaats. Over het algemeen wordt aangenomen dat de harde maatregelen van keizer Hadrianus – die binnen de Joodse geschiedenis herinnerd wordt als een keizer die Joden vervolgde en ze dwong om hun geloof af te zweren – de reden voor deze opstand was.

Waterput
De steen – met daarop een Latijnse inscriptie – die nu in Jeruzalem is teruggevonden, lijkt die aanname te onderschrijven. De steen werd teruggevonden rond de opening van een waterput. “Het was vroeger – net als vandaag eigenlijk – gebruikelijk om bouwmaterialen te recyclen,” leggen de onderzoekers Riva Avner en Roie Greenwald uit. “De officiële inscriptie werd blijkbaar van zijn originele locatie verwijderd en geïntegreerd in een vloer die naar de waterbak leidde.” Helemaal intact is de inscriptie door toedoen van het recyclen niet meer. “Het onderste deel van de inscriptie werd rond gezaagd om te passen op de deksteen.”

Legioen
Hoewel de steen niet helemaal intact is, is de tekst die er bijna 2000 jaar geleden op werd geschreven nog goed te lezen. Het gaat om zes regels Latijnse tekst. De tekst maakt melding van alle officiële titels van keizer Hadrianus en was klaarblijkelijk door het beruchte Romeinse legioen – Legio X Fretensis – aan de keizer opgedragen. Ook maakt de tekst melding van een datum. Al met al bewijst de inscriptie dat kort voor de opstand het Romeinse legioen in Jeruzalem aanwezig was. Het suggereert dat de Joodse opstand niet spontaan ontstond, maar een reactie was op het harde optreden van de Romeinen.

Een analyse toont aan dat het gevonden tekstfragment deel uitmaakt van een groter geheel. Nabij de plaats waar nu deze steen werd ontdekt, troffen onderzoekers aan het eind van de negentiende helft al de andere helft van de tekst aan. Samen vormen de teksten een indrukwekkend grote inscriptie. “De inscriptie bevond zich oorspronkelijk mogelijk bovenop een triomfboog,” zo stellen de onderzoekers.

(scientias.nl)

23-10-2014

Archeoloog ontdekt zeventiende eeuws Nederlands scheepswrak



Archeoloog en professor Kroum Batchvarov heeft het wrak van het Nederlandse schip ‘Huis de Kreuningen’ teruggevonden in de Caribische zee. Tot nu toe wist niemand precies waar dit wrak was.

Professor Kroum Batchvarov onderzocht zestien schepen, die in de haven van Scarborough zijn vergaan tijdens de strijd tussen Nederlanders en Fransen. Beide landen hadden aan het eind van de zeventiende eeuw de macht op Tobaga. Het was een heftige oorlog, waarbij 2.000 mensen om het leven kwamen, waaronder 250 Nederlandse vrouwen en kinderen en 300 Afrikaanse slaven.


Duiker Mark Wegiel laat een artefact zien.

“We troffen het wrak van Huis de Kreuningen bij toeval, omdat het buiten de grenzen lag van waar we aan het zoeken waren”, vertelt Batchvarov. Het schip zonk in 1677, waardoor er in 2014 niet veel van de rompstructuur over is. Toch zijn veel elementen onaangeroerd, zoals negen kanonnen, aardewerken potten en bakstenen.
Archeologische schatkamer
Batchvarov is tevreden over de vondst van het wrak. “Hoewel we er veel geschreven is over de strijd bij Tobaga, is er niet veel documentatie over hoe zeventiende oorlogsschepen eruit zagen. We putten onze informatie dus uit scheepswrakken. Een wrak als ‘Huis de Kreuningen’ is een schatkamer voor archeologen.”

De Nederlanders wonnen
Huis de Kreuningen was het grootste oorlogsschip van Nederland en was 39,6 meter lang en bijna tien meter breed. Het vlaggenschip van de Fransen was de Glorieux, maar ook deze boot zonk. Toch overleefden tachtig van de 450 mensen aan boord deze ramp. Hoewel de Nederlanders meer schepen verloren, wonnen ze de strijd tegen de Fransen en namen ze het eiland over.

(scientias.nl)

24-10-2014

Bewoners van Paaseiland zeilden in Middeleeuwen al naar Amerika



Lang voordat de Nederlandse ontdekkingsreiziger Jakob Roggeveen in 1772 bij Paaseiland aanlegde, reisden mensen al van Paaseiland naar het 4000 kilometer verderop gelegen Amerika. Dat blijkt uit genetisch onderzoek.

Archeologisch onderzoek suggereert dat zo’n dertig tot honderd Polynesiërs rond het jaar 1200 voet op Paaseiland (ook wel Rapa Nui genoemd) zetten. Ze maakten het eiland tot hun thuis en lieten onder meer beroemde standbeelden op het eiland verrijzen.

SCHEDELS IN BRAZILIË
Het onderzoek is verschenen in het blad Current Biology. In datzelfde blad verschijnt een studie naar twee menselijke schedels die in Brazilië zijn aangetroffen. Een onderzoek toont aan dat het om Polynesiërs gaat: in hun genoom is geen spoor van Native Americans te vinden.

Contact
Hoewel de Polynesiërs er naar schatting weken over zouden doen om de dichtstbijzijnde eilanden te bereiken, zijn er aanwijzingen dat de bewoners van Paaseiland contact hadden met het vasteland. Zo is er bewijs ontdekt dat op Paaseiland – lang voor Roggeveen er aankwam – gewassen werden verbouwd die oorspronkelijk uit Amerika kwamen.

Genetisch bewijs
Voor het eerst komen onderzoekers nu met genetisch bewijs dat onderschrijft dat mensen lang voordat Roggeveen bij Paaseiland arriveerde regelmatig de meer dan 400 kilometer lange tocht over de Stille Oceaan maakten. Het genetisch onderzoek suggereert dat er significant contact was tussen de bewoners van het eiland en de Native Americans en dat dat ergens tussen 1300 en 1500 begon. Pas in 1850 begonnen de inwoners van Paaseiland zich te mengen met Europeanen.

Het genetisch onderzoek kan twee dingen betekenen: of de Native Americans reisden naar Paaseiland. Of de bewoners van Paaseiland reisden naar Amerika. De onderzoekers gaan uit van het laatste scenario. Ze wijzen daarbij op eerder onderzoek dat aantoont dat alle zeilreizen die vanaf Paaseiland startten en het oosten aanhielden altijd in Amerika zouden eindigen. Daarmee is de reis van Paaseiland naar Amerika – hoewel deze twee weken tot twee maanden kon duren(!) – gemakkelijker dan de reis van Amerika naar Paaseiland. De kans dat een zeilboot die vanaf Amerika vertrekt Paaseiland mist, is namelijk groter, omdat het eilandje zo klein is. Dat verklaart mogelijk ook waarom het zolang duurde voor de Europeanen het eiland ontdekten.

(scientias.nl)

27-10-2014

Eeuw oud notitieboekje van poolreizigers ontdekt op Antarctica



Wetenschappers hebben in het ijs op Antarctica een belangrijke vondst gedaan: ze ontdekten een notitieboek dat een fotograaf meer dan een eeuw geleden tijdens de laatste expeditie van Robert Falcon Scott achterliet.

De onderzoekers ontdekten het notitieboek net buiten de Terra Nova-basis. Elke zomer smelt het ijs rond het gebouw weg. Deze zomer kwam daarbij voor het eerst het notitieboek bloot te liggen.

Levick
Het notitieboek behoorde toe aan fotograaf George Murray Levick (1876-1956). Hij was een chirurg, zoöloog en fotograaf. Dat het boekje aan hem toebehoorde lijdt geen twijfel: zijn naam staat duidelijk op de eerste pagina vermeld. In het boekje noteerde Levick de exacte data waarop hij foto’s die hij terwijl hij op Kaap Adare vertoefde, maakte. Ook noteerde hij wat er op die foto’s te zien was en details die betrekking hadden op de belichting. Veel van de foto’s waarnaar het notitieboekje verwijst, zijn de onderzoekers bekend.


Levick in 1910, aan boord van de Terra Nova, het schip dat de mannen naar Antarctica bracht. Afbeelding: Ponting Collection.

Mooie ontdekking
“Het is een opwindende vondst,” vertelt Nigel Watson, namens Antarctic Heritage Trust, de organisatie die het notitieboekje vond. “Nadat we zeven jaar bezig zijn geweest om het gebouw waarin Scott tijdens zijn laatste expeditie vertoefde te kunnen behouden, zijn we blij dat er nog steeds nieuwe objecten worden gevonden.”

Slechte staat
Het notitieboek was op het moment dat de onderzoekers het aantroffen niet in geweldige staat. Het boekje had meer dan een eeuw in het ijs vertoefd en de binding was daardoor geheel vergaan. Maar de organisatie Antarctic Heritage Trust heeft het boekje nu gerestaureerd.

In 1910 begon Robert Falcon Scott met een flink team mensen aan zijn tweede expeditie naar Antarctica. Eén van de belangrijkste doelstellingen was het bereiken van de zuidpool. Maar tijdens de expeditie ging er bijzonder veel mis. En Scott bereikte de pool niet als eerste: Roald Amundsen troefde hem af. Tot overmaat van ramp kwam Scott ook nog eens in grote problemen toen hij terugkeerde van de pool – die hij een maand na Amundsen bereikte. Scott en zijn metgezellen waren ondervoed, verzwakt en hadden enorm te lijden onder de kou. Uiteindelijk werd de terugreis hen allemaal fataal. Levick maakte weliswaar deel uit van deze tweede – en laatste – expeditie van Scott, maar behoorde niet tot de groep die helemaal naar de zuidpool trok. Hij maakte deel uit van de zogenoemde ‘Northern Party’. Een groep van zes mannen die de zomer doorbracht op Kaap Adare. De groep is bekend geworden doordat deze er – wonder boven wonder – in slaagde om de winter van 1912 in een grot te overleven alvorens terug te keren naar de basis op Kaap Evans.

(scientias.nl)

31-10-2014

Grafrovers ontdekken per ongeluk Egyptische tempel


Een deel van de vondst. © Ahram.

UPDATE Grafrovers hebben in Egypte een nog onbekende tempel ontdekt. De unieke vondst werd gedaan door zeven mensen die illegaal in de grond aan het graven waren op zoek naar schatten. Dat hebben Egyptische media gisteren gemeld.


De piramides bij Gizeh © ap.

De tempel ligt ongeveer 40 kilometer ten zuiden van de Piramiden van Gizeh. De beroemde Piramide van Cheops is een van de piramiden die daar ligt. Het Egyptische ministerie van Oudheden zegt dat de tempel waarschijnlijk is gebouwd in de tijd van farao Thoetmosis III, ongeveer 3000 jaar geleden.

Bij de tempel werden ook een groot standbeeld van roze graniet met hiëroglieven en twee marmeren zuilen gevonden. De archeologische ontdekkingen worden opgegraven en naar een onderzoeksinstituut in Egypte gebracht. De schatzoekers zijn in de boeien geslagen.

Volgens nieuwswebsite Ahram gaat het om inwoners van de wijk Gizeh, naast de piramides. Ze zouden onder hun huis hebben gegraven, terwijl dat verboden is. Het gebied is tot archeologische vindplaats omgedoopt en staat onder controle van het Egyptisch ministerie van Oudheden.

(HLN)

30-10-2014

"Brokstuk bijna zeker van vliegtuig Amelia Earhart"


Amelia Earhart © ap.

Wetenschappers die in de Stille Oceaan zoeken naar sporen van de in de jaren dertig verdwenen legendarische pilote Amelia Earhart, zijn er steeds meer van overtuigd dat het aluminium onderdeel dat gevonden werd nabij het atol Nikumaroro in het huidige Kiribati afkomstig is van het vliegtuig van de vliegenierster.


© ap.


Amelia Earhart en Fred Noonan © ap.

Earhart was de tweede persoon - de eerste vrouw - die de oversteek van de Atlantische Oceaan maakte. Zij deed dat in 1932, vijf jaar na Charles Lindbergh. Drie jaar later vloog zij als eerste piloot over de Stille Oceaan. De pilote verdween tijdens een poging om als eerste rond de wereld te vliegen. Op 2 juli 1937 om 8.43 uur plaatselijke tijd verstuurde Earhart een laatste boodschap over de radio, op weg naar haar landingsplaats, het eiland Howland in de Stille Oceaan. Nadien werd niets meer van haar en haar navigator Fred Noonan vernomen. De verdwijning geldt als een van de grootste mysteries uit de geschiedenis van de luchtvaart. Er zijn aanwijzingen dat de twee een noodlanding zouden hebben gemaakt op Nikumaroro en daar als schipbreukeling hebben geleefd en zijn gestorven.

Het aluminium onderdeel dat in 1991 werd gevonden, lijkt sterk op een onderdeel van 48 centimeter op 58 dat in het venster van de Lockheed Electra van Earhart werd geïnstalleerd, tijdens een tussenstop in Florida bij het begin van de reis, zo meldt The International Group for Historic Aircraft Recovery (TIGHAR). "De grote kans dat dit (voorwerp) het onderdeel uit Miami is, betekent dat de vele scheuren, krassen en deuken op het metaal belangrijke indicaties vormen, die ons kunnen vertellen wat er precies is gebeurd en die kunnen leiden naar het vliegtuig zelf", klinkt het hoopvol bij de onderzoekers.

TIGHAR liet al weten dat het in juni 2015 naar Nikumaroro terugkeert voor een zesde expeditie.

(HLN)-

29-10-2014

Archeologen ontdekken ingang tot de 'onderwereld' in Mexico


© reuters.

Wetenschappers hebben in een historische tempelcomplex in het centrum van Mexico de ingang naar de 'onderwereld' van de Teotihuacán-cultuur ontdekt. In de tunnel tussen de Zonnepiramide en de Tempel van de Gevederde Slang ten noordoosten van Mexico-Stad zijn rond 50.000 offergaves gevonden. Dat zei opgravingsleider Sergio Gómez. Onder hen zijn beelden, wierookschalen, edelstenen en schelpen. De archeologen zoeken op die plaats al elf jaar.


© reuters.


© reuters.


© reuters.

In de tunnel tussen de Zonnepiramide en de Tempel van de Gevederde Slang ten noordoosten van Mexico-Stad zijn rond 50.000 offergaves gevonden. Dat zei opgravingsleider Sergio Gómez. Onder hen zijn beelden, wierookschalen, edelstenen en schelpen. De archeologen zoeken op die plaats al elf jaar.

"Voor de mensen van Teotihuacán symboliseerde de tunnel de ingang naar de onderwereld", zei Gómez. Waarschijnlijk hebben ze daar ook hun heersers bijgezet. In haar bloeiperiode in de 5e en 6e eeuw was Teotihuacán de belangrijkste metropool van Meso-Amerika en één van de grootste steden ter wereld. In de 14e eeuw troffen de Azteken haar verlaten aan. Wat tot de ondergang van de cultuur heeft geleid, is tot op heden onduidelijk.


(HLN)

[ Bericht 9% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 31-10-2014 10:39:21 ]

11-11-2014

Paardenfossiel van 47 miljoen jaar oud hield nog kleine verrassing verborgen


© Senckenberg Research Institute Frankfurt.

Twaalf jaar geleden ontdekten paleontologen een fossiel van een voorhistorisch paard van maar liefst 47 miljoen jaar oud. In het millenniumjaar waren zij zich niet bewust van de kleine verrassing die het dier nog in petto had. Blijkt nu dat de merrie drachtig was.

De huidige X-stralen-technologie met hoge resolutie legt de zwangerschap van de Eurohippus messelensis onomstotelijk bloot. De merrie was in de laatste fase van de dracht, zo laat de grootte van het ongeboren veulen zien. De positie van het babypaardje sluit ook uit dat noch moeder noch kind omkwamen tijdens de bevalling. "Bijna alle beenderen van de foetus bevinden zich op hun oorspronkelijke plaats", zeg dr. Jens Lorenz Franzen van het Senckenberg Onderzoekscentrum in Frankfurt. "Alleen de schedel is verbrijzeld", zegt Franzen, leider van het onderzoeksteam.

Het is nog maar het tweede bekende fossiel waarvan de placenta te herkennen valt. De afmetingen doen vermoeden dat het prehistorische paard ongeveer zo groot als een fox terriër was. Het voortplantingssysteem is grofweg hetzelfde gebleven bij de veel grotere paarden die we vandaag kennen.

De overblijfselen werden in 2000 ontdekt in het Duitse Messel Pit, zo'n dertig kilometer ten zuidoosten van Frankfurt, waar meer dan 1.000 fossielen van planten en dieren gevonden werden, tot wel 57 miljoen jaar oud.

Wetenschappers denken dat een oud meer op de site giftig vulkanisch gas bevatte dat heel wat dieren doodde, waaronder de Eurohippus-soort. Door het gebrek aan zuurstof op de bodem van het meer braken anaerobe bacteriën de karkassen af om een opvallend gedetailleerd en intact fossiel over te houden.

(HLN)

11-11-2014

Resten van twee IJstijd-baby’s ontdekt op Alaska



Archeologen hebben op Alaska de resten van twee IJstijd-baby’s ontdekt. Het zijn de jongste kinderen uit dit tijdperk die ooit in het noordelijke deel van Noord-Amerika zijn teruggevonden. Het ene kindje werd enkele weken oud. Het andere stierf al in de baarmoeder.

In 2010 voerden archeologen in hetzelfde gebied op Alaska ook al onderzoeken uit. Ze stuitten toen op de gecremeerde resten van een driejarig kind. De resten die nu zijn ontdekt, bevonden zich in een put direct onder de residentiële haard waar de resten van het driejarige kind vier jaar geleden werden aangetroffen.

Datering
De twee kinderen leefden zo’n 11.500 jaar geleden, zo stelden de onderzoekers vast. Het ene kindje stierf enkele weken na de geboorte. Het andere kindje stierf al in de baarmoeder. In het graf troffen de onderzoekers behalve de resten van de kindjes ook diverse voorwerpen aan. Onder meer stenen die zo bewerkt waren dat ze scherpe punten hadden en van geweien vervaardigde pijlen. Deze met de jacht geassocieerde objecten suggereren dat de jacht heel belangrijk was voor deze mensen en daarom zelfs onderdeel uitmaakte van het begrafenisritueel.


De objecten die in het graf werden aangetroffen. Afbeelding: Ben Potter.

Zware omstandigheden
Het driejarige kindje dat enkele jaren eerder iets boven de graven werd aangetroffen, leefde ook ongeveer 11.500 jaar geleden. Tussen het moment waarop dit kind gecremeerd werd en het moment waarop de twee kinderen die nu ontdekt zijn, begraven werden, zat waarschijnlijk weinig tijd. Misschien één seizoen. Dat er op één plek drie kinderen stierven, wijst erop dat deze mensen – die waarschijnlijk maar kort op één plek vertoefden – het moeilijk hadden en misschien wel met voedseltekorten kampten.

De vondsten zijn van grote waarde voor onderzoekers die meer te weten willen komen over de mensen die meer dan 11.000 jaar geleden in dit gebied leefden. Deze mensen hadden geen schrift. Wanneer we iets over hun gebruiken of sociale organisatie te weten willen komen, moeten we ons laten leiden door archeologische vondsten.

(scientias.nl)

15-11-2014

WOI: de oorlog die nooit eindigde



Hoewel de Eerste Wereldoorlog officieel eindigde op 11 november 1918 met een wapenstilstand, zijn sommige historici van mening dat de oorlog nooit echt is beëindigd. Sterker nog: in theorie, duurt hij nog steeds voort.

Eén van die historici is professor Vernon Bogdanor, werkzaam aan het King’s College London. “Naar mijn mening is de oorlog nooit behoorlijk beëindigd. Duitsland geloofde niet dat zij was verslagen; het land werd immers niet bezet of binnengevallen. Er was ook geen sprake van een overgave aan de kant van Duitsland, daarentegen werd het een bestand voorgelegd. Aan het einde van de oorlog waren zowel het politieke rechts als links van mening dat Duitsland niet verslagen was. Wanneer de troepen terugkeerden in Berlijn verklaarde president Ebert, een socialist, aan het volk dat zij onverslagen waren teruggekomen,” vertelt hij aan Scientias.nl.

Vrede van Versailles
Ook een aantal geallieerden waren niet overtuigd van de manier waarop de oorlog werd beëindigd; namelijk met de Vrede van Versailles. Dit bestand was de belangrijkste in een serie van vijf verdragen die tussen 1919 en 1920 werd gesloten tussen de Entente en de Centralen. Het verdrag hield een aantal dingen in: er werd een Volkenbond opgericht, Duitsland moest grote delen van haar territorium en koloniën afstaan, herstelbetalingen doen aan de geallieerden en haar leger werd ingeperkt en ontwapend. Ferdinand Foch, een maarschalk van Frankrijk en vanaf het najaar in 1918 generalissimus van de geallieerde legers aan het westelijk front, uitte kritiek op het bestand. Volgens Bogdanor wilde hij Duitsland binnenvallen om hen te bewijzen dat zij wel degelijk de oorlog verloren hadden. “Politieke leiders weigerden zijn voorstel; zij hadden genoeg van de oorlog, vrede was nu het meest belangrijk”. Later zou Foch nog zeggen: “Dit is geen vrede, het is een bestand voor twintig jaar.”


Europa in 1914 voor de Eerste Wereldoorlog. Bron: Historical Atlas of Europe.

Tweede Wereldoorlog
Foch had deels gelijk: de Vrede van Versailles speelde in ieder geval een rol in het ontstaan van de Tweede Wereldoorlog en de vrede in de periode tussen beide oorlogen was tijdelijk. Hoe groot die rol echter was is discutabel. Duitsland, boos omdat zij volgens de geallieerden als enige schuld had aan de Eerste Wereldoorlog, kreeg het zwaar te verduren na het bestand. Er ontstond oproer waar onder anderen Hitler fanatiek aan mee deed. Volgens hem had de Vrede van Versailles nooit ondertekend mogen worden omdat Duitsland niet was verslagen. Hij wilde het dan ook het liefst in de prullenbak gooien en Duitsland onafhankelijk verklaren van alle buitenlandse politiek. Toch is het bestand volgens Bogdanor niet de enige reden waarom Hitler uiteindelijk aan de macht kwam in de jaren dertig en veertig. “De grootste reden voor de stijging in populariteit van de nazi’s was de economische depressie, niet de buitenlandse politiek,” vertelt hij. “Want, voordat de depressie begon in de jaren dertig kregen de nazi’s slechts drie procent van de stemmen. Toch is het wel zo dat de uitkomst van de Eerste Wereldoorlog het de nazi’s makkelijker heeft gemaakt om aan de macht te komen; het gaf een flinke boost aan het Duitse nationalisme.”

Een nieuwe wereldkaart
Het einde van de Eerste Wereldoorlog zorgde ook voor een compleet nieuwe kaart van de wereld. Het Duitse, Oostenrijkse en Ottomaanse rijk werden opgeschort, Oostenrijk en Hongarije waren niet langer meer politiek met elkaar verbonden, het Russische rijk stond niet meer centraal in Europa en de tsaar werd vervangen door een communistisch regime. De Balkan werd samengevoegd tot Joegoslavië en het Ottomaanse rijk werd opgedeeld in stukjes en uitgedeeld aan onder anderen de Fransen en de Britten. Deze nieuwe wereldkaart zorgde voor conflicten over de hele wereld die nog steeds niet tot een einde zijn gekomen. Zo zijn de botsingen tussen moslims en christenen in Nigeria terug te leiden naar de Eerste Wereldoorlog toen de Britten het noorden en het zuiden van de kolonie samenvoegden om het zo meer beheersbaar te maken.


Europa in 1920 na het verdrag van Rapallo. Bron: Historical Atlas of Europe.

Joegoslavië
Eén van de meest langdurige conflicten, als gevolg van de Eerste Wereldoorlog, is het ontstaan en bestaan van Joegoslavië. Dit conflict begon eigenlijk al voor de oorlog: de christelijke Serviërs, onderdeel van het islamitische Ottomaanse Rijk, kwamen in de negentiende eeuw meerdere keren in opstand tegen hun ‘onderdrukkers’. Zij wilden een Slavische staat creëren onder hun leiding. In 1913 echter, waren Macedonië, Kosovo en Albanië nog steeds Turks en vielen Bosnië en Herzegovina onder Oostenrijk-Hongarije. Wanneer Franz Ferdinand, keizer van het Oostenrijkse rijk, plannen maakt om nog meer Slavische staten bijeen te brengen zijn de Serviërs daar niet blij mee. Het was dan ook een Serviër, Gavrilo Princip, die de keizer vermoordde op 28 juni 1914: de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog. Toen Joegoslavië ontstond na de Vrede van Versailles werd Servië als leider aangewezen, zij had immers vele militaire successen geboekt tijdens de oorlog in het voordeel van de geallieerden. Daarnaast moest het land als een soort van bufferstaat tegen Duitsland en de Sovjet-Unie dienen. De samenvoeging van al die staten op de Balkan bleek achteraf echter geen succes. Er bestonden grote verschillen tussen alle volkeren; zo werden er 24 verschillende talen gesproken en waren er drie dominante godsdiensten. Het lukte de nationalistische Serviërs uiteindelijk niet om het land bijeen te houden: niet-Serviërs begonnen met de strijd voor separatisme. In de tijd die volgde, vond onder meer de genocide in Bosnië plaats. Uiteindelijk werd het land in 2003 ontbonden na vele oorlogen waarvan tot op de dag van vandaag nog steeds sporen te zien zijn.

Al met al kan dus niet zomaar worden gesteld dat de Eerste Wereldoorlog eindigde op 11 november 1918. Vooral de vele spanningen die door toedoen van de nieuwe landsgrenzen ontstonden duurden nog lang voort; sommige conflicten zijn zelfs nu nog aan de gang zoals in Nigeria. Maar ook in het Midden-Oosten zorgde de nieuwe topografie voor nieuwe conflicten: in Irak staan de soennieten en sjiieten tegenover elkaar en het Israëlische-Palestijnse conflict duurt tevens voort. Ooit werd de oorlog gezien als ‘The war to end all wars’ oftewel ‘De oorlog die alle oorlogen zou eindigen’. Helaas kwam deze wens nooit helemaal uit.

Professors van King’s College London, waaronder Vernon Bogdanor, spreken over de Eerste Wereldoorlog in dit filmpje.

Omdat het dit jaar precies honderd jaar geleden is dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak zal Scientias.nl iedere maand een artikel omtrent de oorlog plaatsen. Elk artikel zal in het laatste weekend van de maand gepubliceerd worden. Dit is tevens het laatste artikel van de serie. Wilt u de complete serie lezen? Eerder verschenen al de artikelen: Frederick William Harvey: een dichter in oorlogstijd, Nederland in de Eerste Wereldoorlog: hoe neutraal waren we werkelijk?, Nederland in de Eerste Wereldoorlog: een waar spionageparadijs, Shell Shock? Niet zeuren en terug naar het front: “Gij zult genezen!”, Alle kunstenaars waren verdacht tijdens Eerste Wereldoorlog en ‘Eerste Wereldoorlog: kruistocht op het Europese continent’.

(scientias.nl)

18-11-2014

Ook oude Egyptenaren kregen ziekteverlof en zorg



Wetenschappers hebben de botten van arbeiders die de piramides van Egypte bouwden onderzocht. De resten laten zien dat de arbeiders hard werkten, maar ook profiteerden van het oudste gedocumenteerde, door een overheid bedacht gezondheidszorgplan.

De onderzoekers bogen zich over resten die op begraafplaatsen in een Egyptisch dorpje – dat nu aangeduid wordt als Deir el-Medina – werden teruggevonden. Het gaat om arbeiders die tussen 1292 en 1077 voor Christus werkten aan de beroemde piramides van Egypte.

Osteologie
Tussen 1922 en 1951 vonden al opgravingen plaats in Deir el-Medina. Maar de lichamen van de arbeiders werden in die periode amper bestudeerd. De osteologie – een wetenschappelijk vakgebied dat botten bestudeert – stond nog in de kinderschoenen en wetenschappers lieten de stoffelijke resten van de arbeiders dan ook links liggen. Vandaag de dag kunnen we – met behulp van allerlei moderne technieken – op basis van de botten veel afleiden over het leven dat deze mensen leidden. Onderzoekers kunnen bijvoorbeeld achterhalen aan welke ziektes mensen leden, op welke leeftijd mensen stierven, enzovoort.

GEZONDHEIDSZORG
Deze arbeiders bouwden in opdracht van hun farao een piramide. En daar stond wat tegenover. Ze kregen betaald en konden – bij ziekte of letsel – gezondheidszorg krijgen. Uit documenten weten we bijvoorbeeld dat ze in een soort kliniek hun gezondheid gratis konden laten controleren en betaald verlof kregen bij ziekte.

Zorg en stress
Wetenschappers hebben zich nu over de botten van de arbeiders gebogen en die vertellen hun eigen verhaal dat in veel gevallen keurig overeenkomt met de tienduizenden documenten die de inwoners van het dorpje – onder meer rekeningen, persoonlijke brieven, gebeden, enzovoort op klei, steen en papyrus – achterlieten. Zo getuigen de botten bijvoorbeeld van de gezondheidszorg (zie kader) die de arbeiders genoten. Tegelijkertijd laten ze ook overduidelijk sporen van stress en hard werken zien. Zo troffen de onderzoekers een mummie aan die leed aan osteomyelitis, een infectie aan de botten. De man had overduidelijk doorgewerkt terwijl deze infectie in zijn lichaam huis hield. “De resten suggereren dat hij doorwerkte terwijl de infectie zich ontwikkelde,” vertelt onderzoeker Anne Austin. “In plaats van vrij te nemen ging hij – om welke reden dan ook, door.” Uit documenten weten we dat de arbeiders recht hadden op betaald ziekteverlof. Maar deze resten suggereren dat sommige mannen zich desalniettemin gedwongen voelden om ook bij ziekte door te werken, misschien wel om de impliciete verplichting die ze tegenover de staat – waar ze zoveel aan te danken hadden – hadden, na te kunnen komen.

Lange reis
Niet alleen het werk viel de arbeiders zwaar. Ook de reis van Deir el-Medina naar de Vallei der Koningen moeten we niet onderschatten, aldus de onderzoekers. Vandaag de dag moet men voor die reis ongeveer duizend treden betreden. En dat ging de arbeiders duizenden jaren geleden ook niet in de koude kleren zitten. Met name de enkels en knieën van de arbeiders waren er doorgaans slecht aan toe. Slechter dan die van arbeiders die in andere dorpen woonden.

Voor elkaar zorgen
Ook stuitten de onderzoekers op bewijs dat niet alleen de staat voor deze arbeiders zorgden. De arbeiders zorgden ook voor elkaar. Zo troffen de onderzoekers de resten van een man aan die op negentien- of twintigjarige leeftijd overleed en geboren werd met een rechterbeen dat hij amper kon gebruiken (mogelijk door toedoen van polio). “Om in de koninklijke tombes te kunnen werken, moest hij klimmen,” vertelt Austin. De botten van de jongeman getuigen echter niet van vele klimpartijen of een hard leven. “Dat suggereert dat hij, doordat hij de belangrijkste rol in deze samenleving niet kon vervullen, een andere rol in deze samenleving heeft gevonden.”

Eén van de belangrijkste conclusies die we op basis van dit eerste grootschalige onderzoek naar de lichamen van de arbeiders van Deir el-Medina kunnen trekken, is dat het leven van de Egyptenaren in sommige opzichten niet zo heel anders was dan dat van de moderne westerlingen. “Hoe meer ik over Egypte leer, hoe meer ik denk dat de Egyptische samenleving op de moderne Amerikaanse samenleving lijkt. Dingen die we beschouwen als moderne omstandigheden – zoals gezondheidszorg en stakingen – zien we ook heel ver in het verleden al terug.”

(scientias.nl)

20-11-2014

Vincent van Gogh vermoord’



De Nederlandse schilder Vincent van Gogh heeft geen zelfmoord gepleegd, maar is vermoord. Dat zegt een beroemde patholoog-anatoom. Deze Vincent Di Maio heeft in de Verenigde Staten veel roemruchte zaken oplost en werd geïnterviewd door het blad Vanity Fair. Daarin vertelde hij dat Van Gogh naar zijn mening is vermoord.

Vincent van Gogh pleegde op 37-jarige leeftijd zelfmoord, zo luidt de officiële geschiedenis. Met een revolver zou hij zichzelf in de borst hebben geschoten. Maar die revolver werd nooit gevonden en het is zelfs niet duidelijk waar het schot is gelost. Bovendien, zegt Di Maio, kan een mens zichzelf niet in de borst schieten op de plek waar Van Gogh een schotwond had.

De theorie dat de schilder niet zijn eigen leven heeft genomen, is er al langer. Twee biografen die vorig jaar een boek over Van Gogh publiceerden zijn er ook van overtuigd dat de schilder door een ander is gedood. Er is ook geen afscheidsbrief gevonden, noch waren er schotresten op de handen van de schilder te vinden.

Wie heeft het dan wel gedaan? De twee biografen verdenken de toen 16-jarige jongen Rene Secretan. Hij was met zijn ouders in de buurt op vakantie. Hij had Van Gogh al eerder gepest door een slang in zijn schilderkist te doen en hem op straat uit te schelden. Wellicht is een handgemeen met de jongen uit de hand gelopen.

(Faqt.nl)

quote:

Op dinsdag 18 november 2014 23:17 schreef Cobra4 het volgende:
"Napoleon verraadde de revolutie"
dinsdag 18 nov 2014, 15:03 (Update: 18-11-14, 22:10)

Door verslaggever Jeroen Wielaert

Hij heeft ruim drie miljoen doden op zijn geweten, maar wordt nog altijd vereerd: Napoleon Bonaparte. Volgend jaar is het 200 jaar geleden dat hij bij Waterloo zijn laatste en beroemdste nederlaag leed.

De meedogenloze dictator revancheerde zich na zijn dood in 1821 in de memoires die hij als balling op Sint-Helena schreef. Het is een meesterlijk staaltje geschiedvervalsing, zegt de Belgische schrijver Bart van Loo. Vandaag verschijnt zijn omvangrijke boek Napoleon, de schaduw van de revolutie.

Van Loo: "Wat hij niet met het zwaard heeft kunnen doen - Europa veroveren, Frankrijk veroveren - doet hij met de pen. Daarom werd hij na zijn dood nog meer vereerd dan tijdens zijn leven."

Sterk merk
Bart van Loo (1973) heeft in 2011 ook in Nederland grote bekendheid gekregen als schrijver van de Frankrijk-trilogie over reizen, eten en vrijen. Het boek over Napoleon had hij naar eigen zeggen al twintig jaar in zich.

Nog altijd is Napoleon een sterk merk. Er zijn tal van Napoleon-producten in de handel: snoep, drank, games. Het definitieve einde van zijn regime zal volgend jaar ruimschoots worden herdacht met veel eerbetoon, ondanks de bloedige terreur van zijn bewind. Die paradox is één van de rode draden in het boek van Van Loo.

"Er wordt nog steeds met grote loftuitingen over hem gesproken, zeker in Frankrijk", zegt Van Loo. Napoleon hervormde Frankrijk op administratief, politiek en staatkundig vlak met zijn Code Civil, een nieuw burgerlijk wetboek. "Als hij in 1804 was gestorven zou hij een soort George Washington zijn geworden, een Vader des Vaderlands. Maar alles wat daarna is gekomen, is natuurlijk gruwelijk." Honderdduizenden militairen vonden de dood bij de veldtocht naar Rusland.

Van Loo: "Hij heeft de revolutie verraden. De heraut van die revolutie wordt een imperialistische rover. Die Code Civil gebruikt men nog altijd om die schanddaden weg te stoppen."

Geschiedvervalsing
Napoleon vergoelijkte zijn daden bij het schrijven van zijn herinneringen. Daarin toonde hij zich weer de uitgekiende propagandastrateeg. "Na zijn dood deelt hij zijn sterkste slag uit", zegt Van Loo. "Hij dicteerde zijn versie van de feiten aan vier volgelingen. In die memoires schildert hij zichzelf plots af als de grote man van de vrijheid, de gelijkheid en de broederschap. De man die de revolutie gered heeft. Het is een groot stuk geschiedvervalsing."

In Frankrijk groeide het verlangen naar een heerser, omdat de nieuwe leiders ernstig tekortschoten. Het was een manipulatie van de geschiedenis die tot de dag van vandaag doorwerkt. "Ik vind dat de meest tot de verbeelding sprekende overwinning van Napoleon, meer dan de slag bij Austerlitz", zegt Van Loo.

Sterke man
Hij hoopt dat zijn boek ook de grote groep fans van Napoleon Bonaparte bereikt. Zoals de mensen die er genoegen in scheppen om de slag bij Waterloo na te spelen.

"Die Napoleonfreaks moeten toch ook weten dat ze meespelen in de heropvoering van wat een afschuwelijk drama is geweest", zegt Van Loo. "Laten we hopen dat er niet het soort chaos ontstaat waarin zo'n sterke man naar voren treedt. Nooit meer Napoleon. Hij is een gedroomd onderwerp voor een boek, maar niet voor de werkelijkheid."

Bron: http://nos.nl/artikel/722770-napoleon-verraadde-de-revolutie.html

Bart van der Loo was een paar dagen geleden bij DWDD, daar waren ze het boek aan het bespreken

http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/324475
(Vanaf 19:00 min)

quote:

Op zaterdag 22 november 2014 12:36 schreef zakjapannertje het volgende:

[..]

http://www.nationalgeogra(...)nssylvanische-saksen

wow, dat wist ik niet, interessant artikel

24-11-2014

Zeldzaam prehistorisch voorwerp gevonden in Sint-Katelijne-Waver



Op het terrein van de gemeentelijke basisschool Dijkstein in Sint-Katelijne-Waver is onlangs een opmerkelijke prehistorische vondst gedaan. Dat meldt het gemeentebestuur vandaag. Het zou gaan om een silexsteen uit het paleolithicum die door neanderthalers tot gebruiksvoorwerp werd gemaakt. Onderzoekers van de KU Leuven schatten de ouderdom ervan op 35.000 à 45.000 jaar.

De vondst gebeurde door een vrijwilliger die aardappelen aan het rooien was in de educatieve tuin van de school. De man merkte plots een eigenaardige steen op, waarvan de randen met zorg scherper gemaakt waren. "Hij bezorgde de steen aan de schooldirecteur", zegt schepen van Cultuur Ronny Slootmans. "Die ging er op zijn beurt mee naar de gemeentelijke cultuurdienst en via de erfgoedraad namen we contact op met de KU Leuven."

De onderzoeksgroep archeologie van de KU Leuven onderzocht de steen uitvoerig en kwam tot de conclusie dat het om een zogenaamde Vachon-spits uit het midden-paleolithicum gaat. Het artefact zou neanderthaler-technologie zijn. "Vondsten van neanderthalers zijn uitermate zeldzaam in Vlaanderen en dus erg belangrijk", aldus Slootmans. "In onze regio is dit de allereerste vondst van de homo neanderthalensis."

Volgens de archeologen leende de plek aan de Maanhoevebeek zich goed voor een potentiële nederzetting van neanderthalers.

(HLN)

25-11-2014

Hergebruik graven gevonden



Aan de ‘Zijderoute’, de handelsweg die Peking ooit verbond met het Romeinse Rijk, is een opmerkelijke begraafplaats gevonden. Hij is 1700 jaar oud en bestaat uit een aantal half begraven grafhuizen, gemaakt met bakstenen. Maar het opmerkelijkste is dat de graven steeds werden hergebruikt.

De begraafplaats ligt bij de plaats Kucha, in het huidige noordwesten van China. Deze plaats is altijd heel belangrijk geweest voor reizigers omdat het een oase is in een van de meest onherbergzame gebieden waar de route doorheen loopt. Vanwege de uitvoering en de inhoud van de grafkamers denken Chinese archeologen dat het graven van belangrijke mensen waren.

Maar onderzoek op de botten die er liggen, toont aan dat de graven werden hergebruikt. Er kwamen steeds nieuwe doden in de grafkamers te liggen, wellicht behoort iedere kamer tot een clan of een familie. Aangezien er geen geschreven aanwijzingen zijn gevonden, moet dat verder worden onderzocht.

De in totaal tien grafkamers worden sinds 2007 uitgegraven, maar nu is er een eerste publicatie in het Engels verschenen. In Journal Chinese Cultural Relics is te lezen hoe de graven waren voorzien van houten afbeeldingen van mythische dieren. Ieder dier stond voor een windrichting.

(faqt.nl)

27-11-2014

DNA Napoleon verwerkt in horloges
Haarlokken Franse keizer in stukjes gesneden



De Zwitserse horlogemaker De Witt gaat uurwerken maken met daarin het DNA van de Franse keizer Napoleon Bonaparte. In de horloges worden delen van een haarlok van de keizer verwerkt, elk ter grootte van een halve millimeter.

Dat meldt de website Artdaily.com. Ook zal de beeltenis van Napoleon (1769-1821) de uurwerken sieren. Van het horloge worden 500 exemplaren gemaakt, die per stuk ongeveer 8000 euro zullen kosten.

Het haar is afkomstig van de recente veiling door de prinselijke familie van Monaco. De Witt gaf 29.600 euro uit aan voorwerpen waarin Napoleons lokken waren verwerkt. De eigenaar van dit bedrijf is Jean Jerome de Witt, zoon van prins Marie Clotilde Bonaparte, die een dochter was van prins Victor Napoleon en prinses Clementine van België.

(royalty-online.nl)

01-12-2014

Computer voor Christus



De oudste computer ter wereld is ouder dan werd gedacht. Een eeuw om precies te zijn, waarmee het raadsel groter is geworden. Het Antikythera mechanisme is in 1901 gevonden in een scheepswrak voor de Griekse kust. Het ziet er uit als een soort machine, maar na onderzoek bleek het een mechanische computer te zijn, waarmee zonsverduisteringen en de stand van de sterren te voorspellen waren.

De maker moest rond 100 voor Christus hebben geleefd, was lange tijd de theorie. Anderen dachten dat alleen Archimedes (287-212 v. Chr.) een dergelijk ingewikkelde machine kon hebben gemaakt. Nieuw onderzoek door de universiteit van Quilmes (Argentinië) toont aan dat beide fout zijn. De machine is waarschijnlijk gemaakt rond 205 voor Christus.

Die nauwkeurige datering is mogelijk omdat de onderzoekers de uitkomsten van de computer hebben vergeleken met de zonsverduisteringen in het oude Babylonië. De oudste match dateert van 12 mei in 205 voor Christus. Daarna loopt de computer keurig synchroon met de rest van de gebeurtenissen aan het firmament.

Dat verklaart het bestaan van de machine overigens nog steeds niet. Het mechanisme is zo complex dat historici denken dat het zijn tijd minstens duizend jaar vooruit was. Niemand kan nog verklaren wie een dergelijke computer kon bouwen en waarom het ding op een Grieks schip terecht kwam.
Het onderzoek staat in het vakblad Archive for History of Exact Sciences.

(Scientias.nl)

03-12-2014

Enorm antiek waterbekken in Rome ontdekt



Bij de bouw van een nieuwe metrolijn in Rome is een enorm bassin uit de tijd van het Romeinse Rijk gevonden. Volgens archeologe Rossella Rea is het het grootste waterreservoir voor de landbouw, dat zo dicht bij het centrum van Rome ontdekt werd. Dat deelde het persagentschap Ansa woensdag mee.

Het bekken uit de eerste eeuw na Christus kon met een oppervlakte van 35 op 70 meter vier miljoen liter water bevatten. De plek werd in de wijk San Giovanni ontdekt. Daar wordt momenteel een deel van de derde metrolijn C in Rome aangelegd.

(HLN)

02-12-2014

DNA van Richard III roept twijfels bloedlijn op


Beeld van Richard III © reuters.

De Universiteit van Leicester heeft op basis van DNA-onderzoek op het skelet van koning Richard III van Engeland (1452-1485) ontdekt dat er mogelijk geen directe bloedlijn is met de koninklijke familie.


© EPA.

Koning Richard III kwam om bij de Slag bij Bosworth in 1485. Hendrik VII uit het huis Tudor volgde Richard op. Het skelet van Richard III werd twee jaar geleden teruggevonden onder een parkeerplaats in Leicester. Daar stond ooit een klooster waar de koning begraven lag.

Wetenschappers hebben zijn DNA onderzocht om aan te tonen dat het daadwerkelijk gaat om het stoffelijk overschot van de Richard III. Omdat hij kinderloos was, keken wetenschappers naar de afstammelingen van Edward III, zijn betovergrootvader. Op basis van de vrouwelijke lijn in het DNA staat onomstotelijk vast dat het skelet van Richard III is. Volgens The Telegraph zijn de wetenschappers echter ook gestuit op iets opmerkelijks. De DNA-test zou namelijk aantonen dat de mannelijke lijn ergens in de geschiedenis is onderbroken, wat zou wijzen op een buitenechtelijke relatie.

Troon
Het is volgens de krant onmogelijk om vast te stellen wanneer de breuk in de bloedlijn is ontstaan. Hoogleraar Kevin Schurer legt in de krant uit: "In de eerste plaats moeten we voorkomen dat we hiermee suggereren dat koningin Elizabeth geen recht op de troon zou hebben. Er zijn negentien punten waar de bloedlijn kan zijn onderbroken. Statistisch gezien is de kans groot dat dit gebeurd is op een punt in de geschiedenis waar het niet van belang is. Er zijn ook punten in de keten aan te wijzen dat een breuk hypothetisch gezien wel de koninklijke familie raakt."

Wetenschappers zijn volgens de krant geïntrigeerd door de DNA-kwestie die erop duidt dat ergens tussen Edward III (1312- 1377) en zijn nakomelingen iemand onbewust onwettig was. Als het onwettige kind Edwards zoon Jan van Gent (John of Gaunt, 1340-1399) of diens zoon Hendrik IV (Henry IV (1366-1413) is, dan is de koninklijke bloedlijn gebroken.

Professor Shurer: "Jan van Gent was de vader van Hendrik IV, dus als Jan van Gent niet het kind van Edward III zou zijn, dan hadden Hendrik IV en zijn afstammelingen Hendrik V, Hendrik VI en indirect de Tudors geen recht op de troon. Antwoorden op vragen krijgen we niet zonder dode personen op te graven."

(HLN)

02-12-2014

Oudste gravering ooit ontdekt op half miljoen jaar oude schelp
Uitzonderlijke Spinozapremie leidt tot uitzonderlijk onderzoek

Onze voorouder Homo erectus op Java gebruikte al een half miljoen jaar geleden schelpen van zoetwatermosselen als materiaal voor werktuigen en als ondergrond voor een intrigerende gravering. Dat tonen Nederlandse onderzoekers aan in Nature van 4 december 2014. De vondsten bieden een nieuwe blik op de evolutie van menselijk gedrag. Dit onderzoeksresultaat is een mooi voorbeeld van interdisciplinair NWO-onderzoek: dateringsmethodieken uit de aardwetenschappen verschaffen inzicht in de geesteswetenschappen.


De fossiele Pseudodon schelp (DUB1006-fL) met de gravering gemaakt door Homo erectus op Trinil
De schelp is vanaf 4 december te bezichtigen in museum Naturalis in Leiden.
Homo sapiens niet langer de primeur

“Tot nu werd aangenomen dat het maken van dit soort graveringen voorbehouden was aan de moderne mens (Homo sapiens) in Afrika, vanaf zo’n 100.000 jaar geleden”, zegt hoofdauteur José Joordens, verbonden aan de Faculteit Archeologie van de Universiteit Leiden.

Schelpencollectie van Eugène Dubois

Een team van 21 onderzoekers onderzocht honderden fossiele schelpen die afkomstig zijn van de Homo erectus vindplaats Trinil op het Indonesische eiland Java. De schelpen behoren tot de Dubois Collectie die al sinds het eind van de 19e eeuw onderdeel is van Naturalis Biodiversity Center in Leiden. De schelpen zijn destijds opgegraven door de Limburgse arts en onderzoeker Eugène Dubois, de ontdekker van “Pithecanthropus erectus” - die we nu kennen als Homo erectus.


De fossiele schelp met de gravering gemaakt door Homo erectus op Trinil - detail (beeld: Wim Lustenhouwer, Vrije Universiteit Amsterdam

Zeer verrassend is de ontdekking van een gegraveerd geometrisch patroon op een van de schelpen. De gravering, die alleen bij strijklicht zichtbaar is, is aantoonbaar ouder dan de tijdens fossilisatie veroorzaakte verweringsprocessen op de schelp. Het onderzoek sloot uit dat het patroon door dieren of door natuurlijke verweringsprocessen is veroorzaakt en toonde aan dat het ‘zigzagpatroon’ het werk was van Homo erectus. Door toepassing van twee dateringsmethoden stelden onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam en Wageningen University vast dat de schelpen minimaal 430.000 en maximaal 540.000 jaar oud zijn. Dat maakt de gravering op zijn minst vier keer ouder dan de tot nu toe bekende oudste graveringen, die in Afrika zijn gevonden.

Functie of betekenis gravering?

“Het is fantastisch dat deze gegraveerde schelp na meer dan honderd jaar in een museumcollectie eindelijk ontdekt is. Ik kan me voorstellen dat mensen zich afvragen: is dit nu een voorloper van ‘kunst’?” zegt Wil Roebroeks, hoogleraar Oude Steentijd aan de Universiteit Leiden. Hij kon dit langdurige onderzoek financieren met zijn NWO-Spinozapremie. “Wat de functie of betekenis was van de gravering is echter op dit moment nog een raadsel.”

Vroege mensachtige mosselman

Uit dit onderzoek blijkt ook dat deze vroege mensachtigen de grote zoetwatermosselen heel slim openmaakten: ze boorden een gat met een scherpe haaientand, precies op de aanhechtingsplaats van de spier die de schelpkleppen gesloten houdt. Hiervan is een animatie gemaakt. “De nauwgezetheid waarmee deze vroege mensachtigen werkten duidt op een gedetailleerde kennis van de anatomie van de schelpdieren en een goede handvaardigheid”, aldus onderzoeker en expert in fossiele schelpen Frank Wesselingh van Naturalis. De schelpdieren werden gegeten en de resterende schelpen gebruikt als materiaal om werktuigen zoals messen mee te maken.

Mogelijk vervolgonderzoek

Deze vondst uit de historische Dubois collectie werpt onverwacht nieuw licht op de vaardigheden en gedrag van Homo erectus, en toont aan dat Azië een veelbelovend en relatief onontgonnen gebied is als het gaat om intrigerende artefacten.
Vanuit Nederland waren onder andere onderzoekers van de Universiteit Leiden, Naturalis Biodiversity Center, de Vrije Universiteit Amsterdam, de universiteiten van Wageningen en Delft en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bij het onderzoek betrokken.

Betrokkenheid NWO

Het onderzoek is o.a. gefinancierd via de NWO-Spinozapremie van Wil Roebroeks, Rubicon (voor Tony Reimann van Wageningen University), het Open Programma van ALW (voor José Joordens van Universiteit Leiden) en het Open Technologieprogramma van STW (voor Christina Ankjærgaard van Wageningen University).

(nwo.nl)

08-12-2014

Viking-vrouwen hielpen nieuwe gebieden te koloniseren


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 8 december 2014 om 16:24 uur

Nieuw onderzoek suggereert dat de Vikingen hun vrouwen tijdens hun kolonisatietochten meenamen en dat die vrouwen dus ook nauw betrokken waren bij het koloniseren van nieuwe gebieden. Wetenschappers trekken die conclusie op basis van DNA.

Wie denkt aan Vikingen denkt wellicht aan bebaarde wildebrassen die zich alles toe-eigenden wat ze tegenkwamen en aanstond. Maar misschien moeten we dat beeld een beetje herzien. Dat de Vikingen geen lieverdjes waren, staat als een paal boven water. Maar ze hadden ook een andere kant: die van de familieman. Nieuw onderzoek suggereert namelijk dat sommige Vikingen hun vrouwen meenamen wanneer ze nieuwe gebieden gingen koloniseren. Sterker nog: het onderzoek wijst erop dat de vrouwen hun steentje bijdroegen aan dat kolonisatieproces.

OVER MITOCHONDRIAAL DNA
Mitochondriaal DNA is DNA dat zich in de mitochondriën, oftewel de energiecentrales van cellen, bevindt. Het mitochondriaal DNA ontvangt een mens van zijn moeder en kan dus een goed beeld geven van de maternale geslachtslijn.
DNA
Dat schrijven Noorse onderzoekers in het blad Philosophical Transactions of the Royal Society B. Ze baseren hun conclusie op DNA. De onderzoekers verzamelden mitochondriaal DNA van Vikingen die aan het einde van de IJzertijd leefden en vergeleken dit met het mitochondriaal DNA van IJslanders uit diezelfde tijd en mitochondriaal DNA van Noren, Zweden, Schotten (met name van de dichtbij Scandinavië gelegen Shetland- en Orkney-eilanden), Engelsen, Duitsers en Fransen.

De resultaten
Uit het onderzoek blijkt dat het mitochondriaal DNA van de oude Noren en IJslanders veel overeenkomsten vertoont met dat van Zweden, Engelsmannen en Schotten. Het mitochondriaal DNA van de oude IJslanders bleek bovendien met name overeenkomsten te vertonen met dat van mensen die op de Orkney- en Shetlandeilanden wonen.

Het verandert onze kijk op de Vikingen, zo stellen de onderzoekers. Wie denkt aan Vikingen, denkt aan rovende wildebrassen. En die waren er ook zeker bij. Ze veroverden nieuwe gebieden en deden dat hardhandig. Maar dat is natuurlijk niet het hele verhaal. Die veroverde gebieden moesten vervolgens geëxploiteerd worden. Er waren mensen nodig die in die nieuwe gebieden gingen wonen, landbouwbedrijfjes opzetten en het handelsnetwerk uitbreidden. En daarin was klaarblijkelijk ook een taak voor de vrouwen weggelegd. “Onze analyse wijst erop dat Noorse vrouwen een belangrijke rol speelden in de overzeese expansie en vestiging van de Vikingen en dat vrouwen van de Orkney- en Shetlandeilanden bijdroegen aan de kolonisatie van IJsland,” zo schrijven de onderzoekers.

(Scientias.nl)

09-12-2014

Nederlanders ontdekken papierresten in Chinese mummie


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 9 december 2014 om 10:11 uur

Artsen in het Meander Medisch Centrum hebben onlangs hun oudste patiënt ooit onderzocht: een bijna duizend jaar oude Chinese mummie onderging in het centrum inwendig onderzoek en gaf een spectaculair geheim prijs.

Het moet even wennen zijn geweest voor maag-darm-leverarts Reinoud Vermeijden en radioloog Ben Heggelman. In plaats van hun gewoonlijke patiënten kregen ze onlangs een bijna duizend jaar oude Chinese mummie op bezoek. De mummie moest inwendige onderzoeken ondergaan.

Boeddhistische meester
De oude mummie is afkomstig uit China en was al in Nederland: eerder dit jaar was de mummie te zien tijdens een tentoonstelling in het Drents Museum. Het gemummificeerde lichaam zit verborgen in een kostbaar reliek en behoort toe aan een boeddhistische meester. Het is de enige Chinees-boeddhistische mummie die in het westen beschikbaar is voor nader onderzoek.


De mummie wordt onderzocht. Afbeelding: Jan van Esch.

Ontdekking
Wetenschappers hoopten dat het Meander Medisch Centrum de geheimen van deze bijzondere mummie kon blootleggen. Met behulp van een speciale endoscoop werden monsters verzameld. Ook werden de buik- en borstholte onderzocht. En in die holtes deden de artsen een spectaculaire ontdekking. Op de plek waar eerder de organen hadden gezeten, werden nu papierresten met daarop oude Chinese schrifttekens ontdekt.

DNA
Verder werd een CT-scan gemaakt die onthult hoe de mummie er vanbinnen uitziet. Ook kan er op basis van botmateriaal nu DNA-onderzoek worden uitgevoerd.

De mummie heeft nadat deze zijn geheimen aan Nederlanders prijs moest geven ons landje alweer verlaten. De mummie is naar Hongarije gebracht waar deze de komende maanden zal worden tentoongesteld.

(scientias.nl)

18-12-2014

1815 blijft ons bepalen


Otto von Bismarck

jaar geleden is het, maar alles wat wij ondergaan en wat wij zijn in Europa is in dat jaar 1815 geboren. Een nationale staat Nederland. Otto von Bismarck, die Duitsland maakte. De compromisvrede als ideaal van stabiliteit en een soort Europese Raad van regeringsleiders.
Napoleon was verslagen, eindelijk dan toch. De ‘Volkerenslag’ bij Leipzig in 1813 had zijn militair genie dan toch verzwolgen. Richard Wagner beweerde niet voor niets graag, dat hij op die dag geboren was in die stad. Mythomanen voelen zoiets immers aan.

Nu in januari 1815 zat de Empereur te nietsen op Elba, althans dat dacht men. Maar zo'n hongerige podiumartiest pur sang, een Tina Turner of Heintje Davids van de macht, die kun je niet van comebacks afhouden. Op 1 maart 1815 ontsnapte Napoleon met een bende gezworenen van zijn chique, zonnige asieleiland en landde aan de Cote d’Azur als de verlosser en wreker.

Oranje schrikt zich wezenloos

Het werd een nostalgische triomftocht door een jubelend Frankrijk vol wenende veteranen van hun glorieuze campagnes naar Austerlitz, Moskou, de Pyramiden en Marengo. De lokale elites keerden hun Bourbon-trouwe jasjes schielijk om en onthaalden Napoleon als de lang verbeide heerser en redder van La Grande Nation en van zijn eigen Grande Armée.

In Den Haag schrok Willem Frederik, erfenis van Oranje en ‘soeverein vorst’ zich wezenloos. Zouden de Belgen zich nu niet massaal bij de bewonderde, liberale Franse keizer aansluiten om van het saaie, zuinige, calvinistische, Ollandse bewind in oprichting toch nog verlost te worden? Zou zijn ‘voorlopig bewind’ hem ontglippen door de Corsicaanse geweldenaar?

Willem aarzelde, als zo vaak. Zijn politiek sluwere adviseurs als Van Hoogendorp en Falck – en zijn kroonprins Willem die in Brussel woonde – zetten hem onder druk. Hij moest zich “zonder tijd te verliezen tot koning uitroepen. Het zal de natie hier aansporen en een impuls geven. Men zal een Leider in u zien, en het gouvernement zal door de crisis meer vorm krijgen,” schreef de jonge prins zijn vader. Napoleon was al bij Lyon en duizenden soldaten voegden zich juichend achter zijn vaandels! Niet dralen, niet bang afwachten, kortom. Nu toeslaan of alles verliezen!

Victoire!

Het duurde een week voordat Willem zich liet ompraten tot daadkracht. Zij zus Louise schreef hij: “Men moet zijn voordeel uit het verraad van Frankrijk slaan, al is het onmogelijk om de gevolgen te calculeren. We moeten ons schrap zetten tegen het gevaar.” Op 16 maart riep hij zich in de Trêveszaal aan het Binnenhof uit tot Koning der Nederlanden. Amsterdam huldigde hem als Koning Willem I tijdens een rijtoer door de stad op 17 maart.

De Slag bij Waterloo leek psychologisch en geografisch perfect gekozen door Napoleon, even ten zuiden van Brussel, maar werd het einde voor de keizer. En het werd het begin van het heldenepos van kroonprins Willem, gewond geraakt bij een uiterst koene, volstrekt onverantwoorde aanval op de Franse linies.

“Victoire! Victoire! Mijn allerliefste ouders.. Ik ben gewond geraakt door een kogel die mijn linkerschouder heeft doorboord, maar veel stelt het niet voor,” pende hij in een ijlbriefje naar Den Haag. Vanaf dat moment in 1815 tot in het jaar 1940 was 18 juni, Waterloo-dag, de Nationale Feestdag, iets dat door velen inmiddels vergeten zal zijn. Nimmer zou de koninklijke vader zijn zoon diens populariteit als dappere soldaat bij de Belgen en het volk in het noorden van het nieuwe koninkrijk vergeven…. De opera over Willem I en Willem II moet nog geschreven worden, zoveel is duidelijk.

Een zijden sok

Nederland werd een koninkrijk en een nationale staat dankzij Napoleons laatste avontuur. Dat werd formeel beslecht in Wenen, waar de briljantste staatslieden de kaart en de evenwichten van Europa nieuw tekenden: Metternich, Von Humboldt, Castlereagh en de koning van hen allemaal, de oud-kardinaal en Napoleons voormalige topdiplomaat Charles-Maurice de Talleyrand, prins van Périgord, nu onderhandelaar voor de Bourbonmonarchie. De Empereur had hem ooit ‘een zijden sok gevuld met mest’ genoemd. Gelet op zijn vele intriges voor, namens, tegen en achter Napoleon om niet helemaal zonder grond.

Metternich en Castlereagh wensten met Talleyrand in het Weens Congres te verhinderen, dat Europa ooit weer door één macht zou worden gedomineerd. Zij wilden een ‘pentarchie’, een Europees compromis van de vijf grote staten die alleen samen vrede en stabiliteit konden borgen: Engeland, Oostenrijk, Rusland, Frankrijk en juniorpartner Pruisen.

Onderwijshervormer verliest

Onderwijshervormer Wilhelm von Humboldt poogde nog een soort Duits-nationale Bund te fabriceren waarin zijn Pruisen kon domineren – en probeerde zelfs nog Elzas-Lotharingen van het verslagen Frankrijk los te rukken – maar hij verloor dit machtsspel. Zijn koning Friedrich Wilhelm was namelijk te bang voor tsaar Alexander enerzijds en het liberale nationalisme anderzijds.

Het progressieve gedicht ‘Deutschland, Deutschland! Über Alles in der Welt!’ werd niet voor niets in Pruisen verboden en de dichtende professor ervan opgesloten op het eenzame eilandje Helgoland. Eén Duitsland was in die tijd een taboe en een linkse ketterij.

Een have kalkoen

De man die deze proto-EU-visie, dit 'pentarchisch compromis' zou opblazen, werd ook in 1815 geboren. Na het grote Frederik de Grote jaar, Richard Wagner jaar, Mauerfall jaar is 2015 een dubbel jaar: 200 jaar Bismarck en 25 jaar hereniging van Duitsland.

Otto Eduard Leopold von Bismarck werd geboren op 1 april, twee weken na de koninklijke rijtoer van Willem I door Amsterdam. De edelman uit de mark Brandenburg zou het lot van Europa in de 19e en 20e eeuw als niemand anders bepalen. Hij brak de stabiele orde van het Congres van Wenen open en na twee wereldoorlogen rond Bismarcks Reich heeft het pogen om dat evenwicht te herstellen ons de Europese Unie geschonken, die nu opnieuw moet beschouwen of haar stabiele orde kan overleven.

Bismarck was een politiek genie, een groot schrijver ook en een gourmand van allure. Hij kende als ‘innemer’ wellicht alleen een rivaal in Winston Churchill. “Hij at – zijn mes sneed zelf de plakken – een halve kalkoen op die hij wegspoelde met een kwart of een halve fles cognac, vermengd met twee of drie flessen Apollinaris.”

Het was “een genoeglijke avond”, die 22e februari 1875, schreef minister Robert Lucius von Ballhausen. Was er een staatsbanket bij de keizer dan legde Bismarck graag een bodempje met een flinke Elzasser Sauerkraut met Eisbein en worst. De liflafjes aan het hof werden hem in een te lange, trage reeks gangen geserveerd.

Hervormen tegen het parlement

De Brandenburgse landjonker had al jong carrière gemaakt als provocatief anti-liberaal en als diplomaat, die het nationaal gevoel van de Duitse progressieven vilein wist te bespotten en frustreren. Zijn kans kwam in 1862 toen koning Wilhelm van Pruisen een legerhervorming wilde doorzetten tegen het ‘linkse parlement’ in. Als nieuwe kanselier drukte Bismarck deze door, dekte de niet goedgekeurde begroting en de oorlogen met die nieuwe troepen uit spoorwegaandelen – hij leek wel een Nederlandse provinciebestuurder avant la lettre! – en overrompelde zijn opponenten door compromisloze radicaliteit en creativiteit.

Het hervormde Pruisische leger met zijn spoorweg-mobliteit versloeg tussen 1864 en 1870 de krijgsmachten van Denemarken, Oostenrijk-Hongarije en Frankrijk. Bismarck drukte toen de Duitse eenheid in een nieuw keizerrijk door zonder de Oostenrijkers, zodat Pruisen tweederde van het land en de bevolking kan uitmaken.

In nog geen tien jaar had de IJzeren Kanselier zijn liberale tegenstanders alles waar zij van droomden gegeven, maar strikt op zijn eigen voorwaarden: één Duitse natie, triomferend over erfvijanden Habsburg en Parijs. Kers op de taart was dat Bismarck links aftroefde met de introductie van algemeen kiesrecht voor de Reichstag, sociale wetgeving voor arbeiders en boeren als ziekenfondsen, ouderdomspensioen en een WAO. Zijn bijnaam ‘de witte revolutionair’ was niet onverdiend. Hij had de linkse ketterij verslagen door haar droom van één Duitsland en een sociaal keizerrijk waar te maken.

Niet simpel keizer te zijn

Heel zijn beleid en aanpak getuigden van een Machiavellistisch vernuft dat veel van zijn tijdgenoten nauwelijks konden bijbenen. Zijn genie en complexe, explosieve karakter deed de hoogbejaarde, eenvoudige officiersgeest uit de 18e eeuw, keizer Wilhelm I, verzuchten: “Het is lang niet simpel keizer te zijn onder Fürst von Bismarck.”

Eigenlijk was er slechts één politicus van zijn tijd die hij als zijn gelijke erkende in vernuft, eloquentie en successen: ‘der alte Jud’ Benjamin Disraeli, de romancier en Tory-politicus die van zijn bezoeken bij Bismarck in Berlijn fascinerende beschrijvingen gaf aan zijn vorstin, Queen Victoria. Deze had een ware horreur van de kanselier, die haar lievelingsdochter Victoria als echtgenote van kroonprins Friedrich het leven op vaak onbeschofte wijze zuur maakte.

De wreedheid van Bismarck, een enorme hypochonder, was legendarisch, maar ook zijn charme en soms grote trouw aan sommige mensen. Zo heeft hij uit geheime fondsen de fabuleuze bouwprojecten en excentrieke kunstplannen van de jonge Beierse koning Ludwig II en zijn idool Richard Wagner helpen financieren.

Die miljoenen schoof hij hem toe via zijn joodse vriend, de bankier Gershon von Bleichröder. Deze verhief hij ook nog in de adelstand en bezocht de ontvangsten bij hem thuis. Antisemitische kringen in Berlijn vonden dit een schandaal, Bismarck zelf vond zulke opvattingen kleinburgerlijke lachertjes.

De botten van één grenadier

Vaak vergeten is dat de nieuwe kanselier van het keizerrijk na 1871 een soort heruitgave van het beleid van Metternich en Talleyrand voerde. Het was een verfijnd gebalanceerde vredespolitiek die de grote staten en vorsten op hun tronen hield, de bloei en stabiliteit van de burgerij de ruimte gaf en de rebelse katholieken en socialisten eronder hield door repressie vermengd met sociale gunsten en het begin van massawelvaart en democratie. Bismarck hield niet van wilde avonturen die hij niet zelf was begonnen en waar hij niet zelf achter de knoppen zat.

Al die accessoires van 19e eeuwse imperia of faux-wereldrijken vond hij belachelijk. Grote vloten, koloniën, oorlogen in Afrika en Azië, hij stak er de draak mee. Ze kostten alleen maar geld en levens van soldaten, die hij liever klaar hield om opstandige Polen of socialisten kopjes kleiner te maken. De Kongo of Marokko beheersen, dat was toch echt “niet een van de botten van één Pommerse grenadier waard.”

Dankzij Bismarcks bewind ‘boomde’ de Duitse economie door de schaalvergroting in één ‘interne markt’ van het nieuwe keizerrijk. Industrie, technologie, wetenschap, massificatie, elektrificatie, media en globalisering kregen grote impulsen. Alleen de landbouwsector van zijn Junker-standgenoten raakt in depressie door de expansie van de USA als exportgigant na de Civil War van 1861-1865. Duitsland werd zo te groot, te expansief, te welvarend en ook ongedurig. Bismarcks wijs beleid werd de ondergang van zijn bouwwerk.

A new world

Een nieuwe generatie wilde expansie, ‘ein Platz unter der Sonne’, een ’Weltflotte’. De hystericus Wilhelm II, kleinzoon van Wilhelm I, volgde zijn grootvader in 1888 op. Negentig dagen nadat deze stierf en na de onmiddellijke dood daarna van de nieuwe keizer Friedrich aan keelkanker stond de volstrekt niet geprepareerde parvenu-kroonprins aan het hoofd van het keizerrijk. Binnen twee jaar werkte zijn ambitieuze omgeving de oude kanselier weg. Diens omzichtige diplomatie en oorlogsvermijding van na 1871 werden op de schroothoop gegooid.

Bismarck wraak op de nieuwe keizer was onstuitbaar. Onder het mom van pensioen en sereniteit werd hij een één-mans-oppositiepartij en liet zich op rondreizen per trein door heel Duitsland als levende legende bejubelen. Zijn memoires ‘Gedanken und Erinnerungen’ schreef hij in drie delen die ook vandaag de dag nog meeslepende lectuur zijn. Het derde deel verbood de censuur vanwege het boosaardige portret van keizer Wilhelm II, dat Bismarck daarin schetste. Schrijven kon hij als weinig anderen, net als zijn collega Disraeli en ook enkele latere staatslieden als Churchill en De Gaulle.

2015 vieren we de vreedzame hereniging van Duitsland in 1990 en de renaissance van Berlijn als hoofdstad van een cultureel vernieuwend, innovatief en op Europees evenwicht gericht machtscentrum. Dat is ook een erfenis van Otto von Bismarck.

‘Der alte Jud’ Disraeli roemde in 1871 Bismarcks prestatie bij de eenwording van Duitsland als keizerrijk in het House of Commons met de volgende woorden: “A greater political event than the French Revolution. Not a single principle in our foreign affairs up to six months ago any longer exists. There is not a diplomatic tradition that has not been swept away. You have a new world, new influences at work. The balance of power has been utterly destroyed.”

(scienceguide.nl)

29-12-2014

Ondergronds labo ontdekt waar nazi's aan atoombom werkten


Het ondergrondse complex wordt het grootste geheime wapenlabo van het Derde Rijk genoemd. © History Channel.

In Oostenrijk is een ondergronds labyrint ontdekt waar dwangarbeiders aan revolutionair wapentuig werkten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkten de nazi's er blijkbaar aan een geheim nucleair wapenprogramma.

Vermoed wordt dat honderdduizenden gevangenen uit concentratiekampen de dood vonden in de tunnels

Het labo van ruim 300.000 vierkante meter in de buurt van het stadje Sankt Georgen an der Gusen wordt de grootste geheime wapenfaciliteit van het Derde Rijk genoemd.

Het nazilabo werd ontdekt door documentairemaker Andreas Sulzer. Met radartechnologie ontdekte die de tunnels, die waren afgedekt met granieten platen. Vermoed wordt dat honderdduizenden gevangenen uit concentratiekampen de dood vonden in de tunnels, die sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog niet meer werden betreden.

(HLN)

04-01-2015

Graftombe van onbekende Egyptische koningin ontdekt



In april vorig jaar werd nog deze graftombe ontdekt in de beroemde Vallei van de koningen. © epa.
Tsjechische archeologen hebben in Egypte de graftombe ontdekt van een tot nu toe onbekende koningin: "Chentkaus III". Ze was wellicht de vrouw van een farao die behoorde tot de vijfde dynastie, ongeveer 4.500 jaar geleden. Dat heeft het Egyptische ministerie van Antiquiteiten meegedeeld.

"Het is de eerste keer dat we de naam van deze koningin ontdekken, die ons onbekend was voor we haar graftombe ontdekten", zo staat in een mededeling van minister Mamdouh al-Damaty.

De tombe werd ten zuidwesten van Caïro opgegraven, op de site Aboesir, waar zich wel meer graftombes van farao's uit de vijfde dynastie bevinden. Volgens een expert van het ministerie dateert het graf uit het midden van de vijfde dynastie (2494-2345 voor Christus).

Deze ontdekking "gaat ons toelaten om meer duidelijkheid te krijgen over sommige onbekende aspecten van de vijfde dynastie, die samen met de vierde dynastie getuige was van de bouw van de eerste piramides", zo stelt de minister.

De tombe werd ontdekt op het grafcomplex van farao Neferefre, zo zegt Miroslav Barta, die aan het hoofd stond van de Tsjechische archeologische missie. "Dat laat vermoeden dat de koningin de vrouw van Neferefre was."

(HLN)

[ Bericht 70% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 05-01-2015 09:55:22 ]

05-01-2015

Archeologen ontdekken mythische tombe van Osiris


© Egyptische Ministerie van Antiquiteiten.

Een team van Italiaanse en Spaanse archeologen heeft een ongelofelijke ontdekking gedaan in de necropolis van Sheikh Abd el-Qurna nabij het Egyptische Luxor. Ze hebben de mythische graftombe van Osiris, de god van het dodenrijk, blootgelegd.


© Egyptische Ministerie van Antiquiteiten.

Eigenlijk gaat het om een symbolische begraafplaats die tijdens rituelen werd gebruikt om de onsterfelijkheid van de godheid te linken met de heersende farao's. Koninlijke begraafplaatsen stonden model voor het complex dat verschillende grafkamers en schachten telt.

Volgens de Egyptische minister van Antiquiteiten, Mamdouh al-DamAcaty, dateert het complex wellicht uit de 25ste Dynastie (zo'n 700 jaren voor Christus). Het bestaat uit een grote hal ondersteund door vijf pilaren. Een trap leidt naar een grafkamer met een gebeeldhouwde god. Een aanpalende kamer herbergt reliëfs van bewakers met messen.

Een schacht van negen meter leidt naar de centrale ruimte. Daaronder bevindt zich nog een schacht van zes meter lang die toegang verschaft tot nog twee andere kamers gevuld met puin die nog niet zijn onderzocht.


De toegang tot één van de schachten © Paolo Bondielli.

Het is trouwens niet de eerste keer dat dit complex werd ontdekt. Volgens het Egyptische ministerie van Antiquiteiten werd de begraafplaats al in 1880 gevonden door archeoloog Philippe Virey. Ondanks pogingen om het complex op kaart vast te leggen, bleef het belang en de aard ervan tot nu onbekend.

Volgens de legende werd Osiris gedood door zijn broer en tevens rivaal Set, die zelf koning van de doden wilde zijn. Daarom bedacht hij een list. Hij maakte een kist en via een leugentje moest Osiris er 'even' inkruipen. Seth sloot toen de kist en gooide die in de Nijl, maar Isis (Osiris' vrouw) vond de kist terug.

Seth werd woedend en hakte het dode lichaam van Osiris in stukken en gooide deze over de uithoeken van het oude Egypte. Na jarenlang zoeken vond Isis de stoffelijke resten (behalve zijn geslachtsorgaan) terug en mummificeerde het tot één geheel. Na een lange strijd met Set werd Horus, de zoon van Osiris, koning van Egypte.


De graftombe van Chentkaus III, een tot nu toe onbekende koningin. © Egyptische Ministerie van Antiquiteiten.

Ads by PicColorAd Options
Door Tsjecheische archeologen werd afgelopen weekend trouwens nog een belangrijke opgraving gedaan. Ze ontdekten de graftombe van een tot nu toe onbekende koningin: "Chentkaus III". Ze was wellicht de vrouw van een farao die behoorde tot de vijfde dynastie, ongeveer 4.500 jaar geleden.

De tombe werd ten zuidwesten van Caïro opgegraven, op de site Aboesir, waar zich wel meer graftombes van farao's uit de vijfde dynastie bevinden.

De tombe werd ontdekt op het grafcomplex van farao Neferefre, zo zegt Miroslav Barta, die aan het hoofd stond van de Tsjechische archeologische missie. "Dat laat vermoeden dat de koningin de vrouw van Neferefre was."


Het mausoleum van Chentkaus III © Egyptische Ministerie van Antiquiteiten.

(HLN)

Interessat artikel Nibb-it

05-01-2015

"Homeros is geen persoon, maar een traditie"



Een buste van Homeros in het Capitolijns museum in Rome. © Sijmen Hendriks/Hollandse Hoogte .
OUDHEID Homeros, de schrijver van de Ilias en de Odyssee, heeft niet echt bestaan. Dat stelt historicus en auteur Adam Nicolson. Homeros is niet zozeer één enkele persoon, maar eerder een hele cultuur die aan de basis lag van de twee meesterwerken uit de Oudheid, zegt hij aan National Geographic.


Patrick Lateur. © Wikipedia.

Of Homeros al dan niet bestaan heeft is voor mij compleet onbelangrijk, beide werken primeren
Classicus Patrick Lateur
De Ilias en de Odyssee zijn twee van de meest belangrijke geschriften van de westerse beschaving, maar er is amper iets bekend over hun auteur of de datum waarop ze gecreëerd werden. In zijn boek 'Why Homer Matters' stelt historicus en bekroond auteur Adam Nicolson dat Homeros niet één persoon is, maar eerder een traditie die de werken tot stand bracht. Bovendien zouden de verhalen minstens duizend jaar ouder zijn dan tot nu toe werd gedacht.

Volgens classicus Patrick Lateur, die in 2013 de prijs van de Vlaamse Gemeenschap Letteren won voor zijn vertaling van de Ilias, is de bewering dat Homeros geen echte persoon niet nieuw. "Het ontstaan van de Ilias en Odyssee is nogal ingewikkeld. Ze zijn het resultaat van een lange, mondelinge overlevering die heel wat stukken van verschillende zangers bevatten. De verhalen werden immers overgebracht door middel van liederen. Je kunt het vergelijken met de middeleeuwse barden."

"Iemand moet ooit een lijn getrokken hebben in alle liederen over Achilles en Troje (Ilias) en over de zwerftocht en thuiskomst van Odysseus (Odyssee). Die man, als hij al heeft bestaan, werd al heel vroeg Homeros genoemd. Ik geloof sterk in één hand doorheen de Ilias en de Odyssee", aldus Lateur.

"Er zijn al bibliotheken volgeschreven rond de Homerische kwestie. Zijn de Ilias en de Odyssee het werk van één persoon of van verschillende? En als het telkens het werk is van één persoon, gaat het dan om dezelfde auteur? Of Homeros al dan niet bestaan heeft is voor mij compleet onbelangrijk, beide werken primeren. En daarin zie ik telkens de hand van één zanger, en wat mij betreft telkens een andere: één auteur voor de Ilias en één voor de Odyssee. De overgang van mondelinge traditie naar geschreven literatuur ligt bij Homeros en dat is al even belangrijk als de uitvinding van de boekdrukkunst."
Bijbel
Het waren de Grieken zelf die al heel snel de naam Homeros lieten vallen. "De Ilias en de Odyssee zijn de bijbel van de Grieken, elke Griek is als het ware opgegroeid met die verhalen. En een werk vraagt nu eenmaal een auteur", aldus Lateur. "Homeros betekent overigens 'de blinde', en kan verwijzen naar het idee van de zanger die achter de werkelijkheid ziet."

Dat de beginselen van de Ilias minstens duizend jaar ouder zouden zijn dan eerst gedacht, weerlegt Lateur. "We kunnen de Ilias situeren in de achtste eeuw voor Christus. Het verhaal is ontstaan na de val van Troje. Homeros situeert zich in de achtste eeuw, de val van Troje gebeurde ongeveer vier eeuwen vroeger. Dat lijkt een historisch feit te zijn."

(HLN)

07-01-2015

Tijdcapsule uit 1795 onthult eeuwenoude schatten


Een exemplaar van de Boston Daily zat verstopt in de tijdcapsule. © reuters.

GESCHIEDENIS In de Amerikaanse stad Boston is gisteren een tijdcapsule geopend die in 1795 werd gevuld en verstopt. In het verroeste koperen doosje zaten onder meer opgevouwen kranten, munten en documenten die stammen uit de tijd waarin alleen de oostelijke regio's van Noord-Amerika zich hadden verenigd in de Verenigde Staten.

Het zorgvuldig openen van het relikwie nam ongeveer vier uur in beslag, meldde CNN. Conservator Pam Hatchfield van het Museum of Fine Arts haalde de historische materialen stuk voor stuk uit het doosje. "Het was net als een hersenoperatie, waarbij de geschiedenis op ons neerkeek", zei directeur Malcom Rogers over het proces.

De capsule werd vorige maand uit het Massachusetts State House verwijderd, het gebouw waar het parlement en de regering van de staat zetelen. Dat nauwkeurige proces nam ook al zeven uur in beslag. Het doosje werd door de in Amerika geprezen oorlogsheld Paul Revere, toenmalig gouverneur Samuel Adams en de lokale aannemer Scollay verborgen in een hoeksteen van het gebouw.


Een zilveren plaatje met daarop een tekst over de tijdcapsule, die geplaatst werd naar aanleiding van de 20ste verjaardag van de Amerikaanse onafhankelijkheid. © afp.


© afp.


© reuters.


© reuters.


© ap.


© ap.


© reuters.


© afp.

(HLN)

12-01-2015

"Slag van Waterloo is niet uitgevochten in Waterloo"


De Leeuw van Waterloo, die wel op de juiste plaats in Eigenbrakel staat. © Wikimedia Commons/Foroa.

"De Slag van Waterloo is niet zo genoemd omdat ze effectief plaatsvond in Waterloo, wel omdat die naam goed klinkt in het Engels." Oud-journalist en geschiedkundig auteur Johan Op de Beeck herinnert aan deze dwaling in drie recente boeken van zijn hand, en kwam vanavond in 'Braakland' op Radio 1 toelichten hoe de Britse hertog van Wellington er in zijn eentje in slaagde de geschiedenis te herschrijven.

'Braine L'Alleud, I was defeated, you won the war', zo had het eigenlijk moeten klinken in de bekende hit van Abba. Want de naam 'Battle of Waterloo' - bedacht door de Hertog van Wellington, Arthur Wellesley - is geschiedkundig niet correct, zo zegt Op de Beeck. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, werd de slag immers niet uitgevochten in Waterloo, maar op het plateau van Mont-Saint-Jean, iets zuidelijker. De plaats ligt in wat nu de gemeente Eigenbrakel, of Braine L'Alleud, is.

"Wellington heeft die naam bedacht, gewoon omdat het goed klinkt in het Engels", zei Op de Beeck in 'Braakland'. "Bijgevolg zijn er nu tientallen plaatsen in de wereld die Waterloo heten. Denk bijvoorbeeld aan het bekende Waterloo Station in Londen

(HLN)

12-01-2015

Duizenden mensen op zoek naar graf van Dzjengis Khan


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 12 januari 2015 om 12:06 uur

Meer dan tienduizend mensen zochten de afgelopen periode achter hun pc naar het graf van de beroemde Mongoolse leider Dzjengis Khan. Het leverde 55 ontdekkingen op en wie weet zit de tombe van de grote Khan er wel tussen.

Wereldberoemd is hij: Dzjengis Khan. In de twaalfde en dertiende eeuw schreef hij geschiedenis door de Mongoolse stammen te verenigen en één van de grooste rijken ter wereld te stichten dat zich uitstrekte van de Donau tot China. Hoewel we heel wat van deze grote Dzjengis Khan weten, is bijna 800 jaar na zijn dood nog altijd onbekend waar hij begraven ligt. Volgens legendes is zijn graf te vinden op de steppe in het noordoostelijke deel van Mongolië. Al ten tijde van de begrafenis zou er alles aan gedaan zijn om de locatie van het graf geheim te houden: zo vertellen legendes dat paarden zodra Dzjengis Khan begraven was, over het graf liepen om alle sporen ervan uit te wissen. Ook zou een rivier zo zijn omgeleid dat deze voortaan over het graf van de Mongoolse leider liep.

OVER KHAN
“Dzjengis Khan was één van de meest uitzonderlijke MANNENin de geschiedenis, maar zijn leven wordt te vaak afgeschilderd als dat van een bloeddorstige strijder,” vindt onderzoeker Albert Yu-Min Lin. “Maar weinig mensen kennen zijn nalatenschap: hij verenigde de strijdende stammen van Mongolië, introduceerde het oosten aan het westen zodat verkenningstochten zoals die van Marco Polo mogelijk werden en hij probeerde een centrale wereldmunt te creëren, introduceerde het schrift bij de Mongoolse mensen en smeedde bruggen die we als het gaat om internationale betrekkingen nog altijd gebruiken.”

Zoektocht
Maar zelfs 800 jaar na de dood van Dzjengis Khan kunnen onderzoekers zich er niet bij neerleggen dat het graf van de Khan nog altijd niet gevonden is. Vandaar dat ze onlangs een nieuwe zoektocht zijn gestart. En daarbij gebruikten ze niet alleen moderne technieken (satellietbeelden), maar ook het grote publiek.

Crowdsourcing
Meer dan 10.000 mensen namen middels een crowdsourcing-project aan de zoektocht deel. Samen speurden ze satellietbeelden die een 6000 vierkante kilometer besloegen, af op zoek naar de tombe van Khan. Samen besteedden de mensen 30.000 uur (3,4 jaar) aan de zoektocht naar wat de onderzoekers ‘een naald in een hooiberg waarvan we niet weten hoe deze eruit ziet’ noemen.

Resultaat
Het onderzoek leverde 55 ‘archeologische anomalieën op, zo schrijven de onderzoekers in het blad PLoS ONE. De vondsten variëren van ontdekkingen die stammen uit de bronstijd tot de tijd waarin het Mongoolse rijk hoogtij vierde.

Hoewel de onderzoekers de tombe van Dzjenghis Khan nog niet gevonden hebben, suggereert het onderzoek dat crowdsourcing een hele geschikte manier is om dergelijke archeologische onderzoeken uit te voeren. Ze wijzen erop dat een archeoloog in zijn eentje heel moeilijk het werk had kunnen verzetten dat deze mensen samen hebben verzet. Volgens de onderzoekers helpen crowdsourcing-activiteiten zoals deze ons om in het onbekende te duiken en het onverwachte te vinden. En wie weet, kunnen we binnenkort melden dat onderzoekers – dankzij het grote publiek – het graf van de beroemde Khan hebben gevonden.

(scientias.nl)

19-01-2015

Mogelijk resten Alexander de Grote in oude Griekse tombe


© reuters.

In een oude Griekse tombe zijn de beenderen aangetroffen van een vrouw, een pasgeboren baby en twee mannen. Archeologen denken dat het wel eens kan gaan om het lichaam van de legendarische heerser Alexander de Grote. In het graf zijn ook de resten van een gecremeerd persoon aangetroffen.


© reuters.


© reuters.

Het kalkstenen graf in de stad Amphipolis dateert uit de tijd dat de Macedonische koning over een groot deel van het Midden-Oosten heerste en is de grootste tombe uit de oudheid die in Griekenland is ontdekt. Archeologen hopen dat het graf, als het niet van Alexander de Grote is, tenminste voor een van zijn generaals of familieleden is gebouwd.

Alexander III van Macedonië stierf in 323 voor Christus in Babylonië, het huidige Irak. Historici nemen meestal aan dat hij in de Egyptische stad Alexandrië is begraven.

Steekwonden
De mannen in het graf waren waarschijnlijk 35 tot 45 jaar oud en het lichaam van een van beiden toont steekwonden in de borstkas, die vermoedelijk fataal waren. De vrouw was ouder dan zestig. Van de gecremeerde resten is het onduidelijk of het om een man of vrouw ging.

De archeologen onderzoeken of de gevonden lichamen van familieleden waren. Omdat er geen tanden zijn aangetroffen, kan DNA-onderzoek echter moeilijk zijn.

Sfinxen
De opgravingen begonnen in 2012 en trokken internationaal aandacht toen de archeologen in augustus vorig jaar de vondst van de tombe aankondigden. Die wordt bewaakt door twee sfinxen en is omgeven door een marmeren muur van bijna 500 meter. Later troffen ze een mozaïekvloer aan en twee vrouwenfiguren die als pilaren dienden, zogeheten kariatiden

(HLN)

19-01-2015

WOII-foto’s Amerikaanse soldaat 70 jaar na dato alsnog ontwikkeld


Zeventig jaar geleden maakte een Amerikaanse soldaat een grote hoeveelheid foto’s. De soldaat, ooggetuige van de Tweede Wereldoorlog, liet zijn 31 rolletjes echter nooit ontwikkelen.

Enige tijd geleden kwamen de fotorolletjes in bezit van The Rescued Film Project, een organisatie die zich bezighoudt met het herstel van oude foto- en filmrollen. De foto’s op de rolletjes van de Amerikaanse soldaat zijn inmiddels door deze organisatie ontwikkeld. In bovenstaande video zijn verschillende van de foto’s te zien en wordt verteld over het herstelproces

(historiek.net)

21-01-2015

Italiaanse politie vindt duizenden gesmokkelde voorwerpen


De Italiaanse minister van Cultuur, Dario Franceschini poseert voor enkele van de archeologische voorwerpen die gevonden zijn. © ap.

De Italiaanse politie heeft beslag gelegd op meer dan 5.000 gestolen archeologische voorwerpen. De cultuurgoederen met een waarde van meer dan 50 miljoen euro, waar de Italiaanse staat recht op heeft, werden vandaag in Rome voorgesteld door minister van Cultuur Dario Franceschini. Dat deelde het persagentschap Ansa mee.

De 5.361 archeologische vondsten werden tijdens de tot nog toe grootste operatie van zijn soort in Italië door een eenheid van de militaire politie ter bescherming van het cultureel erfgoed in beslag genomen. Dat gebeurde op vijf plaatsen in Zwitserland. De voorwerpen zijn illegaal in Italië opgegraven en vervolgens het land uit gesmokkeld. Dat is vandaag meegedeeld tijdens een persconferentie in Rome, meldt de krant la Repubblica.

Minister Dario Franceschini (Cultureel Erfgoed) zei dat in één politieoperatie nog nooit zoveel archeologische voorwerpen zijn opgespoord. Hij prees het "lange en minutieuze werk" van de rechercheurs. Het gaat onder meer om amfora's (kruiken), kleine beelden, wijnvaten en bronzen harnassen, die uit de achtste eeuw voor Christus tot en met de derde eeuw na Christus dateren. Zij zijn illegaal opgegraven in diverse Italiaanse regio's, waaronder Lazio (het gebied rond Rome) en de eilanden Sardinië en Sicilië.

De voorwerpen werden gevonden op vijf plaatsen in Bazel. Het brein achter de smokkel was een Siciliaanse kunsthandelaar, die met een Zwitserse vrouw is getrouwd. Hij leidde een internationaal netwerk van zeer uiteenlopende figuren als grafschenners, kunstkenners en kunstrestauratoren. De man deed vanuit Zwitserland zaken met landen als de Verenigde Staten, Australië en Japan. De politie nam een gigantisch archief in beslag met onder meer duizenden foto's, brieven aan kunstverzamelaars en afschriften van 13.000 rekeningen die de kunsthandelaar heeft verstuurd.

De gestolen goederen zullen voorlopig gecentraliseerd worden en later naar hun oorspronkelijke plaats van afkomst teruggebracht worden

(HLN)

26-01-2015

Doodskist met initialen MC opgegraven in zoektocht naar graf Cervantes


© epa.

SPANJE In de zoektocht naar het graf van de bekende Spaanse schrijver Miguel de Cervantes (1547-1616) hebben onderzoekers bekendgemaakt dat ze een doodskist met de initialen MC hebben opgegraven.


© kos.

De restanten van de houten doodskist werden gevonden tussen houtresten van andere doodskisten in een grafkelder onder een klooster in Madrid, aldus medewerkers van het wetenschappelijk onderzoeksteam.

De stukjes bot die werden gevonden, behoren toe aan verschillende mensen. Maar de onderzoekers schatten de kans vrij hoog in dat Cervantes begraven werd in de kist met initialen MC, zo schrijft de Spaanse krant El Pais. De wetenschappers zoeken nu naar stoffelijk overschot van Cervantes tussen de gevonden botten.

Cervantes, de auteur van Don Quichot van La Mancha, stierf in armoede en werd begraven op het domein van het klooster in de wijk in de oude stad van Madrid waar de schrijver woonde.

Het onderzoeksteam bestaat uit een dertigtal archeologen, forensische dokters, historici en technici.


© ap.


© epa.

(HLN)

26-01-2015

Rode getallen ontdekt op poorten van Colosseum


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 26 januari 2015 om 10:34 uur

Archeologen hebben tijdens de restauratie van het wereldberoemde Colosseum in Rome een bijzondere ontdekking gedaan. Ze troffen op de toegangspoorten restjes rode verf aan die de tand des tijds verbazingwekkend genoeg hebben doorstaan.

De archeologen stuitten op de rode verf toen de poorten ontdaan werden van het vuil dat zich al jaren aan de stenen van het Colosseum vastklampt. Onder het vuil bleken zich kleine resten rode verf te bevinden. De rode verf werd ooit gebruikt om nummers die in de verschillende poorten die toegang geven tot het Colosseum staan gegraveerd ook van een afstandje zichtbaar te maken.


De restjes rode verf in één van de gegraveerde getallen. Afbeelding:

Uitzonderlijk
“Het is een uitzonderlijke ontdekking,” stelt onderzoeker Rosella Rea. “We hadden niet verwacht dat restjes van de rode verf nog bewaard zouden zijn gebleven.” De rode verf bevindt zich in twee centimeter diepe graveringen die de Romeinse cijfers X, L en I vormen.

Rood
Dat de letters een rood verfje kregen, is volgens de archeologen goed te verklaren. Het zorgde ervoor dat de gegraveerde letters vanaf grote afstand zichtbaar waren. Bovendien was rood een geliefde kleur in het keizerrijk. Waarschijnlijk moest de verf elke twee tot drie jaar opnieuw worden aangebracht, om ervoor te zorgen dat deze duidelijk zichtbaar was.

Orde
De roodgeverfde cijfers op de toegangspoorten waren geen overbodige luxe. Er konden meer dan 50.000 bezoekers in het Colosseum plaatsnemen. Op hun kaartje stonden cijfers die ze precies vertelden middels welke toegangspoort ze binnen konden treden en het snelst hun plaats konden bereiken. Zo werd een totale chaos handig voorkomen.

De onderzoekers sluiten niet uit dat ze tijdens de restauratie van het Colosseum nog op meer restjes verf stuiten. Met die restauratie is zo’n 25 miljoen euro gemoeid.

(scientias.nl)

27-01-2015

Ontroerend: Holocaust-overlever ontmoet Amerikaan die hem bevrijdde


Joshua Kaufman en Daniel Gillespie © kos.

De 87-jarige Holocaust-overlever Joshua Kaufman heeft zijn bevrijder Daniel Gillespie (89) na 70 jaar voor het eerst terug gezien. Kaufman zat tijdens de Tweede Wereldoorlog vast in het concentratiekamp van Dachau, waar meer dan 20.000 mensen werden vermoord.

Ik ben uit de hel gekropen richting het licht
Joshua Kaufman


© kos.

Kaufman waande zich bijna dood en voelde zich als een wandelend lijk op de dag dat Gillespie het concentratiekamp bevrijdde. Het weerzien van de Amerikaanse veteraan was een ontroerend moment voor Kaufman. Hij ging letterlijk op de knieën en kuste de voeten van Gillespie.

"Ik heb dit zeventig jaar lang willen doen. Ik ben uit de hel gekropen richting het licht. Daar ben ik voor altijd dankbaar voor. Ik hou van je", zegt Kaufman.

De ontmoeting tussen de twee werd geregeld door regisseur Emanuel Rotstein en wordt onderdeel van de nog te verschijnen documentaire Liberators of Dachau.

"Ik heb mijn hele leven aan hem te danken", zegt Kaufman. De 87-jarige man herinnert zich de bevrijding van het kamp nog levendig. "Toen ik de witte vlag zag in de wachttoren wist ik dat mijn lijden voorbij was. Op het moment dat de Amerikanen de deur vernielden, ging mijn hart snel tekeer."

(HLN)

28-01-2015

Archeologen vinden vijf Romeinse boerderijen en middeleeuws dorpje op The Loop


© De Logi & Hoorne.

Sporen van een middeleeuws gehuchtje uit de tiende tot twaalfde eeuw en resten van vijf verspreide Romeinse boerderijen. Dat is het resultaat van grootschalige opgravingen op The Loop, het terrein tussen Ikea en Flanders Expo in Gent.

Van de vijf verschillende boerderijen werden verspreid over het terrein verkleuringen in de grond gevonden, op plaatsen waar vroeger palen stonden. "Doorgaans bestaat een erf uit een hoofdgebouw, eventueel enkele bijgebouwen en kuilen en een waterput", zegt archeoloog Johan Hoorne (De Logi & Hoorne). De woonstalhuizen waren tussen 12 en 15 meter lang en zes meter breed, er werden zes waterputten opgegraven. "Door de uitzonderlijke bewaring van organische resten in het grondwater, is al het hout nog bewaard. We vonden in de helft van de gevallen een vlechtwerkbeschoeiing, een soort gevlochten mand zonder bodem. Eind vorige week werd een waterput onderzocht die bleek te bestaan uit een uitgeholde boomstam."

De voorbije jaren werden al een tiental boerderijen op de site opgegraven, halverwege 2013 zelfs een deel van een grafveld. "De bewoners van The loop lijken simpele boeren, maar door handel hebben ze heel wat importen zoals luxe-aardewerk uit Oost-Frankrijk, kruiken uit Noord-Frankrijk en maalstenen uit het Eifelgebied in Duitsland.

Daarnaast werd ook een drenkpoel gevonden, die gevuld bleek met afval dat de komende maanden onderzocht wordt. "Dat zal een schat aan informatie opleveren over de herkomst en de datering van de gebruiksvoorwerpen", zegt Hoorne. "Op die manier krijgen we een goed idee van het consumptiegedrag van Gallo-Romeinen op The Loop."

Eerder al werd op de site het Middeleeuwse Maalte opgegraven, waarvan de boeren landbouwproducten leverden aan de Sint-Pietersabdij. Opvallend waren de funderingen van een staakmolen.

De opgravingen startten afgelopen zomer. Vorige week werd een eerste van twee grote deelprojecten afgerond.

(HLN)

28-01-2015

61 tatoeages ontdekt op het lijf van Ötzi de IJsman


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 28 januari 2015 om 12:57 uur

Met behulp van moderne technologieën hebben onderzoekers 61 nieuwe tatoeages op het lichaam van Ötzi (de ijsman) ontdekt. Onder meer op de ribbenkast van de mummie troffen ze lijntekeningen aan.

De onderzoekers fotografeerden het lichaam van Ötzi vanuit verschillende hoeken en in verschillende golflengtes. Door deze aanpak kwamen ook tatoeages die wat dieper in de huid lagen en niet langer met het blote oog te zien waren, bloot te liggen. In totaal werden er 61 nieuwe tatoeages gefotografeerd.


Een tatoeage op het lijf van de ijsman. Afbeelding: EURAC.

Lijnen en kruizen
De ontdekte tatoeages bestaan uit lijnen van 0.7 tot 4 centimeter lang. Meestal gaat het om twee, drie of vier parallelle lijnen. Ook zijn er enkele kruizen ontdekt.
Ribbenkast
De onderzoekers ontdekten onder meer een tatoeage op de ribbenkast van de IJsman. Die plek is opvallend: de meeste tekeningen op het lijf van Ötzi bevinden zich op zijn onderrug en tussen de knieën en voeten.

Dat Ötzi tatoeages had, werd al op de dag dat hij in een gletsjer in de Alpen ontdekt werd, duidelijk. Wat altijd onduidelijk bleef, was welke functie de tatoeages hadden. Maakten ze onderdeel uit van een soort therapie? Of hadden ze een symbolische of religieuze betekenis? Dit onderzoek kan die vragen niet direct beantwoorden, maar voorziet onderzoekers wel van nieuwe aanwijzingen die bestudeerd kunnen worden om de betekenis of functie van de tatoeages te achterhalen.

(scientias.nl)

29-01-2015

Mummie in lotushouding aangetroffen in Mongolië



In Mongolië is een buitengewone vondst gedaan. Een mediterende mummie in lotushouding werd aangetroffen in de Songinokhairkhan provincie. Na de eerste testen menen experten dat het gemummificeerde lichaam wel 200 jaar oud kan zijn.

De mummie was bedekt met een dierenhuid maar over de exacte vindplaats is voorlopig zeer weinig geweten. "Het gemummificeerde lichaam zit in een lotushouding, alsof de persoon nog steeds aan het mediteren is", zo heeft de lokale krant Morning Newspaper gemeld.

Men speculeert dat de mummie zou kunnen toebehoren aan een boeddhistische monnik of een leraar van de beroemde Lama Dashi-Dorzho Itigilov. De goed bewaarde restanten zijn overgebracht naar een onderzoekscentrum in de hoofdstad Oelan-Bator.

(HLN)

29-01-2015

Deze instrumenten gebruikte 'arts' van piraat Zwartbaard



De Britse piraat Blackbeard (Zwartbaard) en zijn bemanning hadden het in de achttiende eeuw vaak zwaar op hun schip Queen Anne's Revenge. Ze leden door ziektes en oorlog. En de behandelingen om hun pijn te verlichten waren vaak primitief. Dat bleek op de jaarlijkse bijeenkomst van archeologen in Seattle.

Een spuit om kwik in de urinebuis te spuiten - het zou helpen tegen syfillis - en een pompje om lavementen mee uit te voeren. Het waren enkele van de opmerkelijkste werktuigen die de 'arts' op het piratenschip van Blackbeard tot zijn beschikking had. Ze werden deze maand door Linda Carnes-McNaughton gepresenteerd in Seattle.

Elke pijnstilling welkom
"We moeten begrijpen dat de mensen op het schip in die tijd vaak leden", zei Carnes-McNaughton volgens CNN tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Society for Historical Archaeology. "Ze raakten gewond in gevechten en oorlog en leden aan allerlei ziektes. Ze hadden behandeling nodig. Elke verlichting van pijn was welkom. Daarbij was de persoon die de behandelingen uitvoerde niet altijd een echte arts zoals wij die nu kennen."

De archeoloog, die op vrijwillige basis verbonden aan de berging van het schip, voegde eraan toe dat de piraten leefden in een tijd van 'mystieke behandelingen'. Vaak bestreed de 'arts' de symptonen van een ziekte in plaats van de onderliggende oorzaken.


In 2013 werden twee kanonnen uit het scheepswrak omhoog getakeld © ap.

Berging
De Queen Anne's Revenge zonk in 1718, nadat Blackbeard het liet vastlopen, en ligt nu al drie eeuwen op de oceaanbodem voor de kust van de staat North Carolina. Het wrak werd in 1996 ontdekt en sinds 1997 zijn archeologen en duikers bezig met het bergen van voorwerpen uit het schip van de beroemde piraat Blackbeard, die eigenlijk Edward Teach heette.

Ze zouden nu zo'n 60% van de voorwerpen aanwezig op het schip hebben geborgen. In 2013 werden nog meerdere loodzware kanonnen uit het wrak van het schip van de Britse piraat omhoog getakeld (zie de video onderaan).

(HLN)

16-02-2015

Dit is laatste overlevende SS'er die bij slachtpartij in Oradour-sur-Glane was


In 1959 vluchtte George René Boos, geboren als Fransman, naar Duitsland. Daar wist Paris Match hem op te sporen. © Paris Match.

WOII Zeventig jaar na de gruwel van het Franse dorp Oradour-sur-Glane, dat omzeggens helemaal werd uitgemoord door de SS, heeft Paris Match in Duitsland George René Boos opgespoord. Hij is de laatste overlevende SS'er die deelnam aan de gruwel waarbij 642 burgers omkwamen. In de kerk van Oradour-sur-Glane kwamen zeker driehonderd vrouwen en kinderen om. Zij werden in de kerk opgesloten, waarna die in brand werd gestoken.

Op 10 juni 1944 nam Boos deel aan de slachtpartij. Geboren in de Moeselstreek als Fransman had hij zich vrijwillig bij de SS-divisie 'Das Reich' gevoegd.

Van doodstraf naar vlucht
In 1953 werd Boos tijdens een proces in Bordeaux tot de doodstraf veroordeeld. Een jaar later werd die straf omgezet in levenslange dwangarbeid, maar in 1959 kwam hij vrij en vluchtte hij. Paris Match heeft de inmiddels 91-jarige Boos opgespoord in Duitsland, waar hij na enig aandringen bereid gevonden werd te praten.

In onderstaand fragment uit het interview komt Boos terug op wat volgens hem de betrokkenheid van de Waffen-SS was en vooral op zijn belofte om er het zwijgen toe te doen.
.

Oradour-sur-Glane ligt er tot vandaag bij zoals de nazi's het dorp in juni 1944 achterlieten. © afp.

Pact met rechter
Met de rechter die het proces in Bordeaux voorzat, Marcel Nussy-Saint-Saëns, sloot hij naar eigen zeggen een pact: stilzwijgen in ruil voor strafvermindering, "uit respect voor de overlevenden". De rechtbankvoorzitter zou volgens bepaalde getuigenissen de advocaten van de betrokkenen uit de Elzas hebben aangespoord schuldig te pleiten. Boos zinspeelt op onderhandelingen tussen hem en de rechter. "Ik wist dat hij gelijk had, ik keek hem aan en wist wat hij bedoelde".

Vraag blijft wie de kerk van Oradour-sur-Glane opblies. Boos stelt dat zijn compagnie geen springstoffen had. "Kwamen die van binnenuit, of had de Waffen-SS springtuig, ik weet het niet".

Boos is van oordeel dat hij zijn schuld heeft afgelost en dat het verleden met rust moet gelaten worden. Toch praatte hij een uur lang over de gruwelijke slachtpartij. Het dorp Oradour-sur-Glane ligt er tot vandaag bij zoals het in juni 1944 door de nazi's werd achtergelaten, als stille getuige van één van de zwartste bladzijden uit de Franse oorlogsgeschiedenis.


(hln)

15-02-2015

Eeuwige liefde? Koppel ligt al 6.000 jaar 'lepeltjesgewijs'


Wetenschappers onderzoeken de resten van deze 'eeuwige minnaars' met meer dan normale nieuwsgierigheid. © epa.

Als je het over een eeuwigdurende romance hebt, komt dit koppel zonder twijfel in aanmerking. Hun skeletten werden in lepeltje lepeltje-houding opgegraven in Griekenland. DNA-onderzoek wees uit dat het om een man en een vrouw ging. Wetenschappers proberen nu te achterhalen wat hun precieze relatie was en hoe zij zo'n zesduizend jaar geleden aan hun einde zijn gekomen.

"Het koppel is in elkaars armen overleden", zegt Anastassia Papathanassiou van het team archeologen dat de skeletten ontdekte. "De geraamtes werden in 2013 opgegraven in de site nabij Alepotrypa-grot in zuidelijk Griekenland. Gezien de opmerkelijke houding waarin we ze hebben aangetroffen, hebben we de skeletten met meer dan normale nieuwsgierigheid onderzocht".

Intussen is duidelijk geworden dat het om een man en een vrouw gaat en dat ze zowat 5.800 jaar geleden in een innige omhelzing zijn omgekomen. Volgens een woordvoerder van het Griekse ministerie gaat het sowieso om een unieke vondst. "Een dubbele begraving is hoe ook een zeldzaamheid", luidt het. Verder onderzoek wordt nu uitgevoerd om uit te maken hoe het 'eeuwig verliefde' duo om het leven is gekomen en wat hun relatie was.

(hln)

quote:

Op zondag 22 februari 2015 19:51 schreef zakjapannertje het volgende:

[..]

http://deredactie.be/cm/v(...)nBraeckman/1.2247062

22-02-2015

Onderzoekers doen unieke vondst in 1.000 jaar oude mummie


© Drents Museum.

Een Chinees beeld van Boeddha in het Drents Museum in Nederland bleek een verrassing te bevatten. Uit een CT-scan en een endoscopie is gebleken dat in het beeld de mummie van een Chinese boeddhistische meester gehurkt zit.

Op de plaats waar de rechterlong had moeten zitten, werden oude tekstrollen gevonden
Radioloog Ben Heggelman
Het gemummificeerde lichaam is dat van de belangrijke boeddhistische monnik Liuquan. Hoe onderzoekers de identiteit van de meester konden achterhalen, is niet bekend. Volgens de Nederlandse radioloog Ben Heggelman stond het beeld vermoedelijk ruim 900 jaar in een tempel waar het werd vereerd.

Het beeld werd in december onderzocht in een ziekenhuis in Amersfoort en daarbij vielen wetenschappers van de ene verbazing in de andere. "Op de plaats waar de rechterlong had moeten zitten, werden oude tekstrollen gevonden", zegt Heggelman. "Een unieke vondst in een mummie."

DNA
Wat er op het materiaal geschreven staat, is nog onduidelijk. Onderzoekers konden enkel kleine stukjes papier uit de mummie halen. Van de Chinees-boeddhistische monnik - de enige die in het Westen beschikbaar is gesteld voor onderzoek - is ook DNA afgenomen.

Het beeld werd onderzocht in Nederland, maar intussen naar Hongarije gebracht. Daar is het nog tot mei te bewonderen in het natuurhistorisch museum in de hoofdstad Boedapest

(HLN)

03-02-2015

Stad van de Apengod ontdekt



Het was niet meer dan een mythe, een legende. Maar nu hebben archeologen toch de mysterieuze Stad van de Apengod ontdekt. In de rimboe van Honduras hebben ze de resten gevonden van bebouwing die niet anders dan van deze stad kan zijn. Het wordt al de meest spectaculaire ontdekking sinds Tikal genoemd.

Volgens de National Geographic Society zijn in Honduras de resten van een piramide, aardwallen en standbeelden gevonden. Daartussen bevonden zich kleinere vondsten, als potscherven. Die waren goed te dateren en wijzen op bebouwing uit de jaren 1000 tot 1400. Dat is een volgende aanwijzing dat het om deze stad gaat, waarvan het bestaan nooit eerder is bevestigd.

De vondst, in de regio La Mosquitia, is om meerdere redenen spectaculair. De stad is waarschijnlijk gebouwd door een beschaving waar we bijna niets vanaf weten. Toen de Spaanse veroveraar Hernan Cortes door Midden-Amerika trok, hoorde hij overal over een stad met ongelooflijk rijke inwoners. Hij kon de plek echter nooit vinden.

Door de eeuwen heen is het steeds opnieuw geprobeerd de stad te ontdekken, ook al omdat de verwachting is dat er grote rijkdommen te vinden zijn. Nadat de vlieger Charles Lindbergh in 1927 rapporteerde dat hij vanuit de lucht een ‘witte stad’ had zien liggen, begon de goudzucht opnieuw. Of er veel edelmetalen liggen, heeft de NGS niet gezegd.

(Faqt.0nl)

04-03-2015

Gezonken Japans superslagschip na ruim 70 jaar opgespoord


Een tekening van hoe de Musashi er moet uitgezien hebben. © creative commons - alexpl.

HISTORISCHE VONDST De Musashi is eindelijk terecht. Dat enorme Japanse oorlogsschip werd op einde van de Tweede Wereldoorlog tot zinken gebracht door Amerikaanse bommenwerpers. Paul Allen, voormalig medeoprichter van softwarereus Microsoft, heeft de oorlogsbodem nu eindelijk weten te lokaliseren nabij de Filippijnen, zo meldt hij via Twitter en zijn website.

De Musashi werd op 24 oktober 1944 tijdens de Slag in de Golf van Leyte door Amerikaanse vliegtuigen tot zinken gebracht. Daarbij kwamen ruim 1.000 van de 2.400 opvarenden om het leven


De aanval op de Musashi in oktober 1944. © U.S. Navy.


— Paul Allen (@PaulGAllen)

De Musashi, die in de jaren dertig in het geheim gebouwd werd, was ooit één van de grootste slagschepen op onze planeet. De boot was 263 meter lang en 71.659 ton zwaar. Het was op dat moment één van de enige schepen die kanonnen had met een diameter van 46 cm. De Musashi werd op 24 oktober 1944 tijdens de Slag in de Golf van Leyte door Amerikaanse vliegtuigen tot zinken gebracht. Daarbij kwamen ruim 1.000 van de 2.400 opvarenden om het leven. Ondanks tal van ooggetuigenverslagen was de exacte ligging van het wrak van het superslagschip tot dusver onbekend.

Paul Allen, die in 1975 samen met Bill Gates Microsoft oprichtte en nu vooral optreedt als filantroop en investeerder, zocht met zijn eigen superjacht al acht jaar naar de Musashi. "De Musashi is een waar wonder der bouwkunde en omdat ik in mijn hart zelf een ingenieur ben, heb ik een diepe appreciatie voor de technologie en inspanningen die in de bouw van het schip gestoken zijn", schrijft hij.

Via historische documenten in verschillende landen, gedetailleerde topografische informatie en geavanceerde technologie aan boord van de MY Octoptus slaagde hij erin het schip eindelijk te lokaliseren in de Sibuyan Zee, bij de Filippijnen. Het wrak ligt ongeveer 1 kilometer diep.

Oorlogsgraf


© paul allen.


© paul allen.

Een passage met een onbemande duikboot leverde al enkele wonderlijke foto's en een video op. "Ik ben vereerd een rol te mogen spelen bij de vondst van dit belangrijke vaartuig uit de scheepvaartgeschiedenis en de herinnering in ere te mogen houden aan de ongelooflijke dapperheid van de mannen die aan boord werkten." Het team van Allen meldt ook dat het rekening houdt met het feit dat de Musashi ook een oorlogsgraf is. Ze willen samenwerken met de Japanse regering om de site met al het nodige respect te behandelen.

Kazushige Todaka, de directeur van het maritieme museum in het Japanse Kure, zei aan CNN dat het op basis van de foto's inderdaad met 90 procent lijkt te gaan om de Musashi. Al was er volgens hem nog meer beeldmateriaal nodig om definitief uitsluitsel te kunnen geven.


(HLN)

04-03-2015

Prachtig beschilderde tombe ontdekt in Egypte


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 4 maart 2015 om 16:36 uur

Amerikaanse onderzoekers hebben in Egypte een nieuwe tombe ontdekt die met prachtige schilderingen versierd is. De tombe behoort toe aan een bewaker van de tempel van de god Amon.

De onderzoekers – verbonden aan het American Research Center in Egypt – ontdekten de tombe bij toeval, tijdens restauratiewerkzaamheden. De archeologen waren tombes van de adel in Koerna (op de westelijke Nijloever) aan het herstellen toen ze op de tombe stuitten. De tombe stamt uit de achttiende dynastie (1543 tot 1292 voor Christus).

De wanden van de tombe zijn prachtig versierd met tal van schilderingen. De schilderingen laten jagers zien, maar geven ook een beeld van de man (en zijn echtgenote) aan wie de tombe toebehoorde. Ze zijn samen te zien terwijl ze aan een offertafel zitten.

Helemaal intact zijn de schilderingen helaas niet meer. Ook de namen van de bewaker en zijn vrouw blijven onbekend. De namen zijn uit de tombe verwijderd, net als de teksten die betrekking hebben op Amon. Waarschijnlijk gebeurde dat onder het bewind van koning Achnaton die de monotheïstische godsdienst introduceerde en alle Egyptische goden in één god – Aton – verenigde.

(scientias.nl

quote:

Op donderdag 5 maart 2015 19:35 schreef zakjapannertje het volgende:

[..]

http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.2259586

05-03-2015

Franse archeologen ontdekken koninklijk graf uit 5e eeuw voor Christus


© afp.

Franse archeologen hebben ten oosten van Parijs een prachtig bewaard koninklijk graf ontdekt uit de oudere pre-Romeinse IJzertijd. TIJDENS opgravingswerken in het stadje Lavau op minder dan 200 kilometer van Parijs, troffen de archeologen op de site van een monumentale grafheuvel artefacten aan van BEGIN de 5e eeuw v. C.. Dat deelde het Nationaal Archeologisch Instituut Inrap (Institut national de recherches archéologiques préventives) vandaag mee.

De gebruiksvoorwerpen in het graf, die eerst werden aangetroffen in een 14 vierkante meter grote ruimte WAAR de overledene en zijn strijdwagen waren bijgezet, behoren tot de Keltische volkeren van de Halstatt-cultuur uit de vroege IJzertijd. Een grote bronzen ketel van één meter diameter met handvaten staat centraal in de kamer, waar ook vazen en potten met Griekse en Etruskische versieringen staan. Een van de keramische vazen stelt de Griekse god Dionysus die onder een wijnrank ligt voor een vrouwelijke figuur, in een stijl die typisch is voor overvloedige koninklijke banketten.

"Zelfs in de rijkste graven van Griekenland hebben we nooit dergelijke objecten gevonden", zei Inrap-directrice Dominique Garcia, die benadrukt dat de kwaliteit van de materialen goed is geconserveerd. Tijdens de late 6e en vroege 5e eeuw v.C., hadden Griekse en Etruskische reizende handelaars grote invloed op de Keltische volkeren. Ze richtten toen ook stadstaten op in Frankrijk en Italië.

Omdat het geslacht van de persoon in het graf NIET is gekend, denken de archeologen dat het om een prins gaat, omdat naast zijn stoffelijk overschot een bronzen dolk werd aangetroffen. Andere, oudere graven werden eerder al op dezelfde site uitgegraven, waarvan er sommige dateren van 1.400 v.C.

(HLN)

10-03-2015

Tombe van farao ontdekt in Luxor van meer dan 3.000 jaar oud


Muurschilderingen in een eerder gevonden tombe in Luxor. © afp.

ARCHEOLOGIE Amerikaanse archeologen hebben in de Egyptische stad Luxor een tombe van een farao ontdekt die meer dan 3.000 jaar oud is, met muurschilderingen in een zeer goede staat. Dat meldt het ministerie van Antiquiteiten vandaag.

De tombe dateert uit de 18de dynastie, uit het Nieuwe Rijk (1550-1070 voor Christus). Op de gekleurde muurschilderingen staan scènes uit het dagelijkse leven en afbeeldingen van feestelijkheden.

"De tombe zou gevandaliseerd kunnen geweest zijn, aangezien bepaalde afbeeldingen en inscripties op de muren afgeschraapt werden", aldus het ministerie zonder meer uitleg te geven. Vorige week werd in dezelfde regio een gelijkaardige tombe ontdekt.

Luxor, een stad met een half miljoen inwoners gelegen aan de oevers van de Nijl in het zuiden van Egypte, is een heus openluchtmuseum, met talrijke tempels en tombes die dateren uit het Oude Egypte.

(HLN)

20-03-2015

Rouen brengt Jeanne d'Arc weer tot leven


© thinkstock.

In Rouen opent morgen een museum dat VOLLEDIG gewijd is aan Jeanne d'Arc. Het is de grootste gedenkplaats die in het teken staat van de Franse heldin uit de 15de eeuw. Het museum verwacht jaarlijks 100.000 tot 150.000 bezoekers te ONTVANGEN.

Het museum van 1.000 vierkante meter is ingericht in het aartsbisschoppelijk paleis van Rouen, in het NOORDEN van Frankrijk. Een symbolische plaats, want in mei 1431 werd Jeanne d'Arc er veroordeeld tot de brandstapel voor ketterij en 25 jaar later werd ze op diezelfde plek gerehabiliteerd. Jeanne d'Arc vocht mee ten tijde van de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk.

3D-beelden en een twintigtal acteurs die getuigenissen naspelen, nemen de bezoeker mee door het verhaal van de Franse heldin. "We hebben niets verzonnen, onze bronnen zijn de minuten van haar rehabilitatieproces", zegt décorontwerpen Clémence Farrell. Na dat multimediale parkoers KOMENbezoekers in de "mytotheek" terecht. Daar kunnen ze meer te weten komen over alle historiografische werken die al over Jeanne d'Arc verschenen zijn.

"Door iedereen te doen nadenken over onze GESCHIEDENIS en de manier waarop ze geschreven wordt, willen we Jeanne met deze tentoonstelling laten ontsnappen aan politieke toe-eigening", zegt Laurent Fabius, Frans minister van Toerisme en initiatiefnemer van het project. Hij verwijst daarmee naar het extreemrechtse Front National, dat Jeanne d'Arc als symbool voor zijn nationalistisch discours gebruikt.

(HLN)

23-03-2015

"Geheime nazischuilplaatsen" in ruïnes Argentijnse jungle gevonden


In 1960 werd SS-kopstuk Adolf Eichmann gevangen genomen in Argentinië. © rv.

ARGENTINIË Een team van Argentijnse archeologen denkt geheime nazischuilplaatsen gevonden te hebben in een aantal aantal ruïnes, verstopt in de jungle aan de grens met Paraguay.


Onderzoekers vonden onder meer Duitse munten in Argentijnse ruïnes. © Clari

'Nazi's bouwden tijdens WO II schuilplaatsen voor topleiders in het geval van een nederlaag'
Daniel Schavelzon, Universiteit van Buenos Aires

Onderzoekers van de universiteit van Buenos Aires hebben tussen een hoop stenen en planten een aantal Duitse munten, een porseleinen bord met de afdruk 'Made in Germany' en nazisymbolen gevonden.

Onderzoekers bestuderen nu de ruïnes van drie gebouwen in het Teyu Cuarepark in het noorden van Argentinië, schrijft de lokale krant Clarin. Hoewel de overblijfselen niet noodzakelijk naar de aanwezigheid van nazi's hoeven te leiden, is er volgens de onderzoekers "geen andere verklaring".

"We kunnen niemand bedenken die in die tijd zulke bouwwerken heeft neergezet op zo'n moeilijk bereikbare plek. Bovendien is het gebruikte materiaal niet bepaald kenmerkend voor deze regio", legt hoofdonderzoeker Daniel Schavelzon van de Universiteit van Buenos Aires zijn vondst uit.

"Blijkbaar hadden de nazi's halfweg de Tweede Wereldoorlog bunkers voor hun topleiders gebouwd in het geval van een nederlaag", vult Schavelzon aan. "Het waren ontoegankelijke plaatsen in het midden van de woestijn, in de bergen, op een klif of in het midden van de jungle, zoals hier."

(HLN)

[ Bericht 1% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 23-03-2015 19:35:34 ]

07-04-2015

Slag bij Waterloo: "Gevonden skelet was van 23-jarige Duitser"


© ap.

Het lijk dat in 2012 op het slagveld van Waterloo gevonden werd, is van een 23-jarige man uit Duitsland. Volgens de Britse historicus Gareth Glover, die gespecialiseerd is in de Slag bij Waterloo, gaat het wellicht om het skelet van Friedrich Brandt, een soldaat van het King's German Legion (koninklijke Duitse legioen), een met de Britten gelinkte legereenheid uit Hannover. Dat meldt de krant Sunday Times.

Samen met het bijna tweehonderd jaar oude skelet, troffen de archeologen in 2012 ook delen van zijn uitrusting aan. Tussen zijn ribben vonden de onderzoekers ook de musketkogel die hem op het slagveld fataal was geworden. Voorts werden bij het lijk Franse en Duitse geldstukken ontdekt, samen met een stuk hout met de initialen F.C.B.

Volgens historicus Gareth Glover waren er slechts drie Duitse soldaten met de initialen F.C.B. De twee anderen komen evenwel niet in aanmerking, omdat ze op een ander deel van het slagveld vochten of pas na de veldslag om het leven kwamen. "We kunnen niet met honderd procent zekerheid zeggen dat het om het skelet van Friedrich Brandt gaat. Maar op basis van de huidige informatie, is hij de meest waarschijnlijke kandidaat", zegt de historicus.


© ap.


© reuters.


© belga.



© belga.

(HLN)

05-04-2015

1.821 inscripties van soldaten WOI gevonden: "Ze wilden gewoon herinnerd worden"


© ap.

frankrijk In een oud kluwen van tunnels, diep onder de grond van het Franse Naours, zijn 1.821 inscripties ontdekt van soldaten van de Eerste Wereldoorlog. Nog nooit werden zoveel markeringen, boodschappen en etsen van soldaten teruggevonden op één plaats."Ze wilden gewoon herinnerd worden", zegt fotograaf Jeff Gusky.


© ap.


© ap.

De inscripties werden gevonden in de 'ondergrondse stad' van Naours (zo'n twee uur rijden van Parijs), een complex tunnelnetwerk van 3 kilometer lang. Tijdens de middeleeuwen kwamen dorpelingen zich hier verstoppen voor rondtrekkende plunderende legers. Tot 1887 was de site in vergetelheid geraakt, tot een priester de ondergrondse gangen opnieuw ontdekte en het een toeristische attractie werd.

"Waarschijnlijk haden jonge soldaten uit verre landen gehoord over de bekende 'grotten van Naours' en trokken ze ernaartoe om even pauze te nemen van de oorlog", zegt archeoloog Gilles Prilaux.

Prilaux trok naar de tunnels om meer te leren over het middeleeuwse verleden van de site, maar struikelde plots toevallig op de vele uitingen van een meer recente geschiedenis, de Eerste Wereldoorlog. "Het was een grote verrassing om plots al die inscripties te ontdekken", zegt hij.

Fotograaf Jeff Gusky telde 1.821 individuele namen: 731 Australische, 339 Britse, 55 Amerikaanse, 34 Franse en Canadese en 662 andere waarvan de nationaliteit nog niet helemaal duidelijk is. "Al deze jongens wilden gewoon herinnerd worden", zegt Gusky.

Eén van de inscripties luidt 'HJ Leach. Gewoon een soldaat. 13/7/1916'. Amper een maand na de inscriptie kwam Leach om in de strijd.





(HLN)

03-04-2015

5.000 jaar oude ondergrondse stad ontdekt in Turkije


De pas ontdekte stad zou nog groter zijn dan Derinkuyu, dat in 2012 werd ontdekt. © YouTube.

Het Turkse Nevsehir kan in één klap meer dan 20.000 gasten extra herbergen. Slopers vonden per toeval een oude verborgen stad onder hun stad.


Derinkuyu © YouTube.

Werkers stonden op het punt om de huizen boven de verborgen stad te slopen toen ze op ondergronds labyrint stootten. De stad zou naar verluidt 5.000 jaar oud zijn.

In 1963 werd een gelijkaardige stad (Derinkuyu genaamd) ontdekt toen een man zijn kelder aan het uitbreken was. De nieuwe stad lijkt nu nog groter te zijn dan Derinkuyu en zou een plek geweest zijn waar mensen schuilden tijdens religieuze oorlogen in de regio.

De burgemeester van Nevsehir is alvast dolenthousiast: "Deze nieuwe ontdekking is zoals een nieuwe parel, een nieuwe diamant, het nieuwe goud", vertelde hij aan National geographic. Alle renovatiewerken zijn alvast stilgelegd, zodat archeologen de hele site kunnen onderzoeken.


Derinkuyu © YouTube

(HLN)

14-04-2015

Faraonische kapel van 2.300 jaar oud ontdekt in Caïro



Een team van Egyptische archeologen heeft "uitgebeitelde stukken basalt" gevonden die "het onderste deel van de kapel van farao Nectanebo I" uitmaken. © afp.

In de zonnetempel van Heliopolis in Caïro zijn archeologen op de overblijfselen van een faraonische kapel gestoten. De zeldzame ontdekking zou meer dan 2.300 jaar oud zijn. Dat meldt het Egyptische ministerie van Antiquiteiten.

"Het is de eerste keer dat we een kapel ontdekken op de site van de zonnetempel", zegt minister Mamdouh al-Damati. Een team van Egyptische archeologen heeft "uitgebeitelde stukken basalt" gevonden die "het onderste deel van de kapel van farao Nectanebo I" uitmaken.

Nectanebo I was farao in de vierde eeuw voor Christus en was de stichter van de 30ste dynastie, de laatste dynastie van farao's voor Egypte onder Perzische overheersing kwam te staan. Kort daarna werd het rijk veroverd door de Grieken, die er het Ptolemeïsche rijk stichtten. Daarna werd Egypte in het Romeinse Rijk geïntegreerd.

De archeologen ontdekten behalve de kapel ook een deel van een standbeeld van Merenptah, de vierde Egyptische farao uit de 19de dynastie en de zoon van Ramses II. Het beeldhouwwerk beeldt Merenptah al knielend af, waardoor afgeleid kan worden dat het een goddelijk offer voorstelt.

(HLN)

16-04-2015

Gereedschap ouder dan de eerste mens ontdekt


© epa.

Wetenschappers hebben gereedschap ontdekt dat waarschijnlijk zo'n 3,3 miljoen jaar oud is. De ontdekking, gedaan in Kenia, is zeer bijzonder omdat de oudste mens zo'n 2,8 miljoen jaar oud is.


Lucy © The Cleveland Museum of Natural History.

Het oudste gereedschap dat voor deze vondst werd ontdekt, is zo'n 2,5 miljoen jaar oud. Het lijkt er dus op dat dit gereedschap werd gemaakt door een van de voorlopers van de mens: een Australopithecus. In 1974 werd een van hen opgegraven in Ethiopië, een skelet dat de naam Lucy kreeg. Die menssoort ontstond zo'n vier miljoen jaar geleden in Afrika.

Volgens experts die de gereedschappen onderzocht hebben werden ze waarschijnlijk gebruikt om dingen af te knippen en af te breken. De materialen waren nuttig om planten, noten en vlees te bewerken.

Verfijnd
Onder het gereedschap zat een verscheidenheid aan soorten en maten. Er waren grove gereedschappen, maar ook meer verfijnd materiaal. ,,Ze zijn niet zo verfijnd als de menselijke werktuigen, maar er is geen twijfel dat ze zo bedoeld zijn'', vertelt Richard Potts, die het onderzoek leidde.

De gevonden werktuigen zijn geen voorlopers van de gereedschappen die gemaakt werden door de eerste mens. Omdat er tussen het ontwikkelen van deze materialen en het ontstaan van de mens zo'n 700.000 jaar zit, is de kans aanwezig dat de kennis van het eerste gereedschap door de ontwikkelaars meegenomen is in het graf. Honderdduizenden jaren later zijn de gereedschappen herontdekt, zo denken wetenschappers.

(HLN)

16-04-2015

Zo zagen dildo's er 250 jaar geleden uit


De vondst uit Gdansk. © rv.

Poolse archeologen moesten twee keer kijken toen er bij het opgraven van een eeuwenoude latrine plots een seksspeeltje uit de 18de eeuw opdook. De dildo uit leder en hout verkeert bovendien in uitstekende staat.



© rv.

Volgens de archeologen gaat het om een dildo die 250 jaar geleden best wat gekost heeft. Na reiniging bleek dat het 20 centimeter lange speeltje uit zeer duur leder van de hoogste kwaliteit werd gemaakt en opgevuld is met borstelharen. De top bestaat dan weer uit fijn houtsnijwerk. Vermoedelijk liet de gebruiker het per ongeluk in het toilet vallen.

"Dit is een uitzonderlijke vondst voor het onderzoek naar de geschiedenis van de erotica", deelde Marcin Tymi¿ski van de regionale dienst Monumentenzorg met Radio Gdansk.

Historische seksspeeltjes zijn behoorlijk zeldzaam omdat ze doorgaans goed verborgen werden en na gebruik zelfs vaak vernield. Het is niet meteen iets dat je doorgeeft aan de volgende generatie. Anders dan bij eerder gevonden houten fallussen, deed deze dildo met zekerheid geen dienst als religieus object, maar werd het effectief gebruikt in een seksuele context.

(HLN)

28-04-2015

Romeinse muntschat ontdekt in Herent


(Illustratiefoto) © thinkstock.

Archeologie Bij archeologische opgravingen in de buurt van de Kouterstraat in het Vlaams-Brabantse Herent, naar aanleiding van de aanleg van een verkaveling, heeft BAAC Vlaanderen een hele reeks vondsten gedaan die een periode overspannen tussen 1.000 voor Christus en de tweede wereldoorlog. Meest opvallend was een muntschat in een stoffen buidel met 99 zilveren munten die voorlopig gesitueerd worden in de 3de eeuw na Christus.

De archeologen vermoeden dat het om een 'spaarschat' gaat, geld dat door de eigenaar niet gebruikt werd voor financiële transacties maar angstvallig verborgen werd ter vrijwaring van zijn rijkdom. Het Romeinse rijk werd in die periode immers getroffen door de ene financiële crisis na de andere. Om diezelfde reden werd overigens het zilvergehalte in de munten eveneens steeds kleiner.

Naast de muntschat troffen de archeologen ook nog vermoedelijke restanten aan van een 17de eeuws legerkamp van de prins van Oranje, sporen van gebouwen uit de IJzertijd, aardewerk, gebruiksvoorwerpn, musketkogels en schrapnels.

(HLN)

07-05-2015

"Schat van Schotse kaper gevonden voor kust Madagaskar"

Een Amerikaans onderzoeksteam heeft voor de kust van Île Sainte-Marie in Madagaskar een zilveren staaf van 50 kilogram uit een scheepswrak gehaald. Het zou gaan om een deel van de buit van de beruchte Schotse kaperkapitein William Kidd uit de 17de eeuw. De vondst wordt nu door soldaten bewaakt op het eiland.

Volgens het team, dat onder leiding staat van archeoloog Barry Clifford, gaat het om een Brits schip: dat kan erop wijzen dat het om Kidds schip 'Adventure Galley' gaat. Daarnaast beweren ze dat de zilveren staaf uit het 17de eeuwse Bolivia komt.

"We hebben dertien schepen gevonden in de piratenbaai (Île Sainte-Marie) en we hebben zes weken gewerkt aan twee van hen: de 'Fire Dragon' en de 'Adventure Galley' van kapitein Kidd", zegt Barry Clifford.

"Onomstotelijk bewijs"
Ook de onafhankelijke archeoloog John de Bry, die het onderzoeksteam is komen bijstaan, is in de wolken door de ontdekking. "Voor mij is dit onomstotelijk bewijs dat het om de schat en de Adventure Galley van kapitein Kidd gaat", zegt hij. Toch gaan er enkele kritische stemmen op. Ze willen dat er testen gebeuren op het hout van het schip en op de zilveren staaf om te bepalen uit welke periode ze stammen.

Geëxecuteerd
William Kidd is waarschijnlijk geboren in Greenock in Schotland rond 1645 en werd door de Engelse koning aangesteld om piraterij te bestrijden en Franse schepen te veroveren. In 1698 plunderde hij het schip Quedagh Merchant, dat onder Franse vlag voer. Later bleek echter dat de kapitein van het schip een Engelsman was. Kapitein Kidd werd daarom in 1701 geëxecuteerd in Londen voor piraterij.

Niet eerste keer
Het is niet de eerste keer dat archeoloog Barry Clifford een verdwenen gewaand piratenschip ontdekt. In 1984 vond hij het wrak van de Whydah, het vlaggenschip van de beruchte piraat Samuel Bellamy dat in 1717 kapseisde voor de Amerikaanse kust. Bellamy wordt beschouwd als een van de rijkste piraten uit de geschiedenis.

(HLN)

07-05-2015

Oscar Holderer, de laatste overlevende nazigeleerde die meehielp de eerste man op de maan te zetten


Oscar Holderer met enkele technische tekeningen. © ap.

portret Oscar Holderer, het laatste bekende lid van het team van raketdeskundigen uit nazi-Duitsland die het Amerikaanse ruimtevaartprogramma mee op poten hebben gezet, is overleden. Hij werd 95.
Holderer, die werd geboren in 1919 in het Duitse Prüm, was een van de zowat 120 Duitse raketingenieurs die na het einde van de Tweede Wereldoorlog door de Verenigde Staten werden gerekruteerd voor het 'Operatie Paperclip'-programma. Onder dat programma werden honderden ingenieurs, technici en wetenschappers vanuit Duitsland naar de Verenigde Staten gebracht om er hun kennis te delen.

Hij arriveerde in 1945 in de Verenigde Staten. Daar maakte hij deel uit van het team van Wernher von Braun, de topingenieur van de nazi's en het brein achter de oorlogsraket V-2. Ook Holderer werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog mee aan de ontwikkeling van de V-2.

Het team van Von Braun ontwierp met behulp van primitieve computers en rekenlinialen de enorme Saturnus-V draagraket die in 1969 de eerste mens op de maan zette. Holderer was verantwoordelijk voor het ontwerp van de windtunnel die nodig was voor de ontwikkeling van de Saturnus-V en zag persoonlijk toe op de bouw ervan in het Marshall Space Flight Center van de Amerikaanse luchtvaartorganisatie NASA.

Holderer werd in 1955 Amerikaans staatsburger, iets waar hij volgens zijn overlijdensbericht erg "trots" op was. Hij was naar verluidt ook een van de weinigen uit het team van Von Braun die zelf graag de handen uit de mouwen stak. "Hij was altijd een van de meer hands-on leden van het team", aldus zijn zoon Michael. "Hij had bij wijze van hobby ook zijn eigen machinewinkel in het dorp." Holderer bouwde onder meer ook zijn eigen huis in Huntsville, Alabama.

Holderer ging in 1974 met pensioen, maar bouwde nadien nog tal van trainingstoestellen voor de NASA, die nog steeds in gebruik zijn. Op het moment van zijn dood had hij 19 patenten op zijn naam staan.

De ingenieur kreeg vorige week een beroerte. Hij overleed dinsdag. Holderer heeft volgens ruimtevaarthistoricus Ed Buckbee nooit vragen moeten beantwoorden over zijn oorlogsverleden en eventuele banden met de nazi's, terwijl dat wel het geval was voor Von Braun en andere hooggeplaatste leden binnen het team.

(HLN)

18-05-2015

Israëlische knaap graaft 1.400 jaar oude druivenpers op


Archiefbeeld. © thinkstock.

Een 13-jarige Israëlische tiener, die bezeten is van archeologie, heeft in Oost-Jeruzalem een 1.400 jaar oude druivenpers ontdekt. De jongen was samen met enkele vrienden op eigen initiatief opgravingen gestart. De tieners vonden onder andere een druivenpers van vijf meter op vijf, die volgens de eerste schattingen van (volwassen) archeologen 1.400 jaar oud is en gebruikt werd voor de productie van wijn. De vondst werd bekendgemaakt door de Israëlische Autoriteit voor Antiquiteiten.

De tieners vonden onder andere een druivenpers van vijf meter op vijf, die volgens de eerste schattingen van (volwassen) archeologen 1.400 jaar oud is en gebruikt werd voor de productie van wijn. De vondst werd bekendgemaakt door de Israëlische Autoriteit voor Antiquiteiten.

Het was een vrouw die in de wijk Neve Yaakov met haar hond ging wandelen die de autoriteiten op de hoogte bracht van het bestaan van de opgravingen in haar buurt. Archeologen van de dienst gingen vervolgens een kijkje nemen op de site en troffen er bij toeval een 13-jarige jongen aan die verklaarde dat hij er samen met enkele vrienden opgravingen hield.

"Het verhaal heeft ons geraakt, maar men moet wel beseffen dat elke niet-gecontroleerde archeologische opgraving belangrijke antiquiteiten kan beschadigen", verklaarde archeoloog Amit Reem van de Israëlische Autoriteit voor Antiquiteiten. De jonge amateurarcheologen kregen inmiddels wel het aanbod om verder deel te nemen aan opgravingen, zij het ditmaal onder toezicht van professionelen.

(HLN)

08-05-2015

Piratenschat gevonden



Op een klein eilandje voor de kust van Madagaskar is een zilverstaaf van 50 kilo gevonden. Een piratenschat, zo weten de ontdekkers, een Amerikaans archeologenteam. Ze zijn er zelfs zeker van dat de schat behoorde aan een van de meest beroemde piraten in de geschiedenis, William Kidd. Dat was eigenlijk een Britse piratenjager, maar ver van huis besloot hij zelf piraat te worden.

De verhalen en legendes over Kidd zijn talrijk. Hij schuimde de wereldzeeën af, op zoek naar buit. Hij zeilde in het Caribisch Gebied, voor de Amerikaanse kust, de Indische Oceaan en rond Zuid-Afrika. Zijn eerste officier was een donkere man met de naam Hendrick van der Heul. Jack Sparrow, de charmante kapitein uit Pirates of the Caribbean, is losjes op Kidd gebasseerd.

Het Ile de Sainte Marie, voor de kust van Madagaskar was een plek waar Kidd en andere piraten schuilden als ze voorraden nodig hadden. Er ligt zelfs een piratenbegraafplaats (foto). Op dat eiland is een schatkist gevonden met daarin het grote brok zilver. Het is eigendom van de staat Madagaskar en met het nodige ceremonieel overhandigd aan premier Hery Rajaonarimampianina.

Het is de archeologen, van het Center for Historical Archaeology puur om de historische waarde van de schat te doen. Het is voor het eerst dat een dergelijke schat is gevonden, nog compleet intact. Naar andere piratenschatten graven mensen al eeuwen, waarbij soms complete eilanden worden omgeploegd.

(faqt.nl)

08-05-2015

Tijdperk van de Vikingen begon veel eerder dan gedacht



Wanneer begon het tijdperk der Vikingen? Veel eerder dan gedacht. En het was in beginsel ook veel minder gewelddadig. Tot die conclusie komen onderzoekers van de Universiteit van York.

Wanneer je een historicus vraagt naar het begin van het tijdperk van de Vikingen, dan zal deze waarschijnlijk juni 793 noemen. Toen plunderden Vikingen het Engelse Lindisfarne. Maar nieuw onderzoek suggereert nu dat het tijdperk van de Vikingen echter zo’n zeventig jaar eerder al begon.

WIST JE DAT…
…recent onderzoek suggereert dat Viking-vrouwen hielpen bij het koloniseren van nieuwe gebieden?

Ribe
Aan het begin van de achtste eeuw reisden Vikingen al vanuit Noorwegen naar het belangrijke handelscentrum in Ribe (aan de westkust van Denemarken, zo stellen onderzoekers. Ze baseren hun conclusies op opgravingen in Ribe. Tijdens die opgravingen stuitten archeologen op geweien van rendieren: dieren die van nature niet in Denemarken voorkomen en waarschijnlijk vanuit Noorwegen naar Ribe werden gebracht. Volgens de onderzoekers bewijzen de geweien dat Vikingen – lang voor hun eerste plundertochten – al wateren overstaken om te handelen.

Ervaring
Waarschijnlijk deden die Vikingen tijdens die eerste handelsreizen ervaringen op zee op die goed van pas kwamen tijdens de plundertochten die ze later – tegen het eind van de achtste eeuw dus voor het eerst – ondernamen. “De Vikingen leerden zo goed zeilen dat ze de kust van Engeland wisten te bereiken en de lokale bevolking daar verwachtte dat niet. De Vikingen kwamen snel, plunderden de onvoorbereide slachtoffers en vertrokken weer,” stelt onderzoeker Søren Sindbæk.

Handelen: de opmaat naar plunderen
“Dit onderzoek toont aan dat handelaren en andere reizigers vanuit het noorden Ribe lang voor de start van het Vikingen-tijdperk zoals wij dat kennen, bezochten,” vertelt onderzoeker Steve Ashby. “Zelfs in dit prille stadium trok de stad bezoekers van verre aan. We hebben ons lang afgevraagd of Ribe – en plaatsen zoals Ribe – de expansie van de Vikingen op het gebied van handel, reizen en oorlogvoering een duwtje in de rug gaven, maar dat was altijd moeilijk te bewijzen. Nu kunnen voor het eerst met zekerheid zeggen dat mensen die woonachtig waren in de meer afgelegen delen van Scandinavië al heel vroeg plaatsen zoals Ribe bezochten, waarschijnlijk om er handel te drijven. Het is een belangrijke ontdekking als we een antwoord willen krijgen op de vraag waardoor het tijdperk van de Vikingen veroorzaakt werd: het lijkt alsof handel in (haven)steden de drijvende kracht achter al die veranderingen is geweest.”

Het onderzoek verandert ook onze kijk op de Vikingen enigszins. Vikingen staan doorgaans bekend als mensen die tijdens hun verre reizen geweld niet schuwden. Maar zo begon het allemaal niet. “De vredige uitwisselingen – handel – zullen nu een groter deel van het verhaal uitmaken,” stelt Sindbæk.

(scientias.nl)