https://twitter.com/volkskrant/status/641348026921914368twitter:volkskrant twitterde op dinsdag 08-09-2015 om 22:30:59Schrijver Joost Zwagerman heeft zelfmoord gepleegd. Dat heeft zijn uitgeverij bekend gemaakt http://t.co/7wkPeNgR0s http://t.co/xr83KVNySl reageer retweet
quote:Joost Zwagerman pleegt zelfmoord
De Nederlandse schrijver Joost Zwagerman heeft na een periode van depressies zelfmoord gepleegd in zijn woonplaats Haarlem. Dat heeft zijn uitgeverij De Arbeiderspers vanavond bekend gemaakt.
Meer nieuws volgt.
Sckokkend.
Sterkte voor de nabestaanden.
Sterkte aan z'n nabestaandenSPOILER1986 - De Houdgreep, roman
1987 - Kroondomein, verhalen
1987 - Langs de doofpot, gedichten
1988 - De ziekte van jij, gedichten
1989 - Gimmick!, roman
1991 - Vals Licht, roman
1993 - Collega's van God, essays
1993 - De kus van Michael Jackson, columns
1993 - De mooiste vrouw ter wereld, gedichten
1994 - De buitenvrouw, roman
1996 - Tomaatsj, novelle
1996 - In het wild. Essays en kritieken
1997 - Chaos en rumoer, roman
1998 - De ziekte van jij, poëzie
1998 - Het jongensmeisje, verhalen
2000 - Pornotheek Arcadië, essays
2001 - Bekentenissen van de pseudomaan, gedichten
2001 - Landschap met klein vuil, columns
2002 - Zes sterren, roman
2003 - Het wilde westen, columns
2003 - Het vijfde seizoen, essays
2004 - Tussen droom en daad in Dubbelstad: Alkmaar in feit en fictie
2005 - Roeshoofd hemelt, gedichten
2005 - Door eigen hand. Zelfmoord en de nabestaanden, essays en interviews
2005 - De Nederlandse en Vlaamse literatuur vanaf 1880 in 250 verhalen, bloemlezing
2005 - Tot hier en zelfs verder, de vroege gedichten
2006 - Perfect Day en andere popverhalen
2006 - Transito, essays
2006 - De Nederlandse en Vlaamse literatuur vanaf 1880 in 60 lange verhalen, bloemlezing
2007 - De schaamte voor links, pamphlet
2007 - Hollands welvaren, non fictie ISBN 978-90-295-6586-8
2007 - De ontdekking van de literatuur. The Paris Review Interviews, bloemlezing
2008 - De Nederlandse en Vlaamse literatuur vanaf 1880 in 200 essays, bloemlezing
2009 - Hitler in de polder & Vrij van God, pamphlet
2010 - Duel, Boekenweekgeschenk 2010
2005 - Door eigen hand. Zelfmoord en de nabestaanden, essays en interviewsquote:Op dinsdag 8 september 2015 22:38 schreef Nemephis het volgende:
2005 - Door eigen hand. Zelfmoord en de nabestaanden, essays en interviews
Depressieve mensen weten meestal hun depressie zeer goed te verbergen voor de buitenwereld.quote:
wat erg zeg. Ik kende hem voornamelijk van zijn optredens op TV zoals bij DWDD en Zomergasten het leek me altijd een opgewekte man die nog vol in het leven stond.
http://www.radio4.nl/live/kijk
Dat riep ik ook na het push bericht van nu.nlquote:
Requiescat In Pace
ja weet nog dat toen ook werd gezegd over Antonie Kamerling. Die zat toen een paar weken voor zijn zelfmoord nog grappen en grollen te maken bij VI Oranje in Scheveningenquote:Op dinsdag 8 september 2015 22:39 schreef spijkerbroek het volgende:
[..]
Depressieve mensen weten meestal hun depressie zeer goed te verbergen voor de buitenwereld.
Ook op NOS, dus hij is echt dood vrees ik.quote:
hij is vanavond te gast in Opium op 4 (radio 4)... maar daar zeggen ze net dat het nog even wachten is op Joost Zwagermans...
http://www.radio4.nl/live/kijk
Ja, dat staat erquote:
[..]
2005 - Door eigen hand. Zelfmoord en de nabestaanden, essays en interviews
Maar wel triest!
.wtfquote:
hij is vanavond te gast in Opium op 4 (radio 4)... maar daar zeggen ze net dat het nog even wachten is op Joost Zwagermans...
http://www.radio4.nl/live/kijk
damn.quote:
hij is vanavond te gast in Opium op 4 (radio 4)... maar daar zeggen ze net dat het nog even wachten is op Joost Zwagermans...
http://www.radio4.nl/live/kijk
Prima schrijver
zie nu ook niemand meer in de studio zitten en ze draaien nog al rustige muziekquote:
Inderdaad, mensen die praten over zelfmoord willen aandacht.quote:
[..]
ja weet nog dat toen ook werd gezegd over Antonie Kamerling. Die zat toen een paar weken voor zijn zelfmoord nog grappen en grollen te maken bij VI Oranje in Scheveningen
Mensen die zwijgen over zelfmoord vreten zich helemaal op van binnen en niemand die het merkt, tot de dag komt dat ze zonder angst een einde aan hun leven kunnen maken.
[ Bericht 90% gewijzigd door Specularium op 08-09-2015 22:45:45 ]
Echt waar?quote:
hij is vanavond te gast in Opium op 4 (radio 4)... maar daar zeggen ze net dat het nog even wachten is op Joost Zwagermans...
http://www.radio4.nl/live/kijk
Hetzelfde met Kamerling, had ik ook nooit verwacht.
het is radio 4, he... En daarnet zat er ook al niemand toen ik ze dat hoorden zeggen, dat het nog wachten op hem was...quote:
[..]
zie nu ook niemand meer in de studio zitten en ze draaien nog al rustige muziek
Niet helemaal mee eens.quote:
Jammer dat hij kennelijk geen andere uitweg meer zag, terwijl die er altijd wel is.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Joost_Zwagermanquote:
bij Robin Williams had ik het nog wel verwacht vanwege zijn drank en drugs verslaving. Maar dat was ook een schok uiteindelijkquote:
Ja rip, had ik niet verwacht.
Hetzelfde met Kamerling, had ik ook nooit verwacht.
Wiki is al aangepast zie ik. De datum van overlijden staat er al bij.quote:
[..]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Joost_Zwagerman
Nu voel ik me best wel kut dat ik hem steeds wegdrukte als hij bij de wereld draait door weer aan een van zijn ellenlange verhalen begon of zachtjes gniffelde als de Propria Cures weer een snedig stuk over schreef.
Dat mag, maar er is altijd een andere oplossing.quote:
Op wiki staat het ook. Dan is het waar.quote:
[..]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Joost_Zwagerman
Lekker belangrijk nu.quote:
[..]
Dat mag, maar er is altijd een andere oplossing.
Herkenbaar ja. Vond het een ongelooflijke poseur, maar hij had dan ook echt wat te 'verbergen' blijkbaar. Heel triest.quote:
Wat?
Nu voel ik me best wel kut dat ik hem steeds wegdrukte als hij bij de wereld draait door weer aan een van zijn ellenlange verhalen begon of zachtjes gniffelde als de Propria Cures weer een snedig stuk over schreef.
Ik heb het helaas te vaak in mijn omgeving meegemaakt. Die mensen doen dat echt niet omdat ze even in een dipje zitten en het argument dat het puur egoïstisch is, gaat er bij mij ook niet zo snel in.quote:
Die mensen hebben een psychiatrische aandoening, wanneer erkennen mensen dat nou?
Je zegt toch ook niet: 'mensen die kanker krijgen
'twitter:
"Hoe ziet stilte eruit?" - straks bij Dan zou je toch zeggen dat dan uitgerekend hij weet wat 'ie z'n nabestaanden aandoet door zo uit het leven te stappen.quote:
[..]
2005 - Door eigen hand. Zelfmoord en de nabestaanden, essays en interviews
Voor mij een grote schok, ik wist namelijk niet dat hij verslaafd was.quote:
[..]
bij Robin Williams had ik het nog wel verwacht vanwege zijn drank en drugs verslaving. Maar dat was ook een schok uiteindelijk
Tja, wie doet dat nou zeg....quote:
[..]
Wiki is al aangepast zie ik. De datum van overlijden staat er al bij.
Ja nogal. Het is namelijk een verschil van leven en dood. Letterlijk.quote:
het is een verschrikkelijke ziekte en het vervelende is dat mensen het aan de buitenkant niet zien.quote:Op dinsdag 8 september 2015 22:47 schreef starla het volgende:
[..]
Ik heb het helaas te vaak in mijn omgeving meegemaakt. Die mensen doen dat echt niet omdat ze even in een dipje zitten en het argument dat het puur egoïstisch is, gaat er bij mij ook niet zo snel in.
Die mensen hebben een psychiatrische aandoening, wanneer erkennen mensen dat nou?
Je zegt toch ook niet: 'mensen die kanker krijgen
Bizar. Hij had die afspraak en dan vlak (?) daarvoor deze daad.quote:
Kende lang wachten.quote:
[..]
het is radio 4, he... En daarnet zat er ook al niemand toen ik ze dat hoorden zeggen, dat het nog wachten op hem was...
Maar erg sneu, vond t wel een sympathieke man
Als ik hem zag bij dwdd zapte ik altijd. Weet je waarom? Omdat hij het had over zaken die voor hem zo belangrijk waren terwijl die met je volle verstand gewoon zo onzinnig waren dat het saai wordt. En bij dwdd zei niemand er wat van. Het doet mij denken aan de dichter des vaderland die in Spanje woonde.quote:
[..]
Ik heb het helaas te vaak in mijn omgeving meegemaakt. Die mensen doen dat echt niet omdat ze even in een dipje zitten en het argument dat het puur egoïstisch is, gaat er bij mij ook niet zo snel in.
Die mensen hebben een psychiatrische aandoening, wanneer erkennen mensen dat nou?
Je zegt toch ook niet: 'mensen die kanker krijgen
Zijn eerste boek toch? Was een beetje Bret Easton Ellis-achtig. Less Than Zero-achtig. Zijn ook zelfde leeftijd ongeveer. Generatie X.quote:Op dinsdag 8 september 2015 22:48 schreef Copycat het volgende:
Gimmick via een toenmalig vriendje gelezen en sindsdien had Zwagerman mijn aandacht.
Daar heeft hij nu toch niks meer aan, kennelijk was dit voor hem de enige oplossing.quote:
[..]
Ja nogal. Het is namelijk een verschil van leven en dood. Letterlijk.
Ja Jopie, dat zéi ik. Jezus....quote:
[..]
Daar heeft hij nu toch niks meer aan, kennelijk was dit voor hem de enige oplossing.
Komrij woonde in Portugal.quote:
Het doet mij denken aan de dichter des vaderland die in Spanje woonde.
Dit inderdaad. Een depressie is een verschrikkelijke ziekte en psychisch leed kan net zo zwaar, zo niet zwaarder zijn, dan fysiek leed.quote:
[..]
het is een verschrikkelijke ziekte en het vervelende is dat mensen het aan de buitenkant niet zien.
Tering, die zullen zich ook wel de vaantjes zijn geschrokkenquote:
Sowieso heftig, weer een creatieve geest die het leven uiteindelijk toch te zwaar vindt... je hoort het steeds vaker
Portugal.quote:
[..]
Als ik hem zag bij dwdd zapte ik altijd. Weet je waarom? Omdat hij het had over zaken die voor hem zo belangrijk waren terwijl die met je volle verstand gewoon zo onzinnig waren dat het saai wordt. En bij dwdd zei niemand er wat van. Het doet mij denken aan de dichter des vaderland die in Spanje woonde.
Overigens was dat gewoon zijn passie. Ga naar een sportvisser en hij kan je ellenlange verhalen vertellen over karpers. Denk nou niet dat zijn enthousiasme voor kunst een indicator van gekte is. Als zelfmoord al 'gekte' genoemd kan worden.
Dat is wel heel veel vredequote:
quote:
Sowieso is radio 4 een hele fijne zender. Heb het wel eens aan staan als ik verre ritten moet gaan rijden.quote:
Voor mensen wiens leven vooral uit nadenken bestaat lijkt het me ook wel een flink zware tijd nu.quote:
[..]
Tering, die zullen zich ook wel de vaantjes zijn geschrokken
Sowieso heftig, weer een creatieve geest die het leven uiteindelijk toch te zwaar vindt... je hoort het steeds vaker
Damn.. Wrang..quote:
Ja, Gimmick! was ook mijn eerste boek van hem toen ik begin twintig was en maakte wel indruk.quote:
Gimmick via een toenmalig vriendje gelezen en sindsdien had Zwagerman mijn aandacht.
Daarna nog een aantal gelezen zoals de buitenvrouw, vals licht en het jongensmeisje.
Erg jammer allemaal.
Dit ja.quote:
[..]
Ik heb het helaas te vaak in mijn omgeving meegemaakt. Die mensen doen dat echt niet omdat ze even in een dipje zitten en het argument dat het puur egoïstisch is, gaat er bij mij ook niet zo snel in.
Die mensen hebben een psychiatrische aandoening, wanneer erkennen mensen dat nou?
Je zegt toch ook niet: 'mensen die kanker krijgen
Zelfmoord als egoistisch bestempelen.quote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt. En altijd onnodig wanneer er psychisch iets niet goed zit. Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Passende kijktip
quote:
hij is vanavond te gast in Opium op 4 (radio 4)... maar daar zeggen ze net dat het nog even wachten is op Joost Zwagermans...
http://www.radio4.nl/live/kijk
Twee mensen in 15 jaar plegen zelfmoord en het is 'cultuur'? Gast...quote:
Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Zwagerman zag alleen maar het duister in de schilderij met bloemen zonder de omlijsting te zien.quote:
[..]
Portugal.
Overigens was dat gewoon zijn passie. Ga naar een sportvisser en hij kan je ellenlange verhalen vertellen over karpers. Denk nou niet dat zijn enthousiasme voor kunst een indicator van gekte is. Als zelfmoord al 'gekte' genoemd kan worden.
Ik denk dat Herman sowieso niet zo lang meer had met zijn lichaamquote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt. En altijd onnodig wanneer er psychisch iets niet goed zit. Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Ga even ergens anders je statement maken.quote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt. En altijd onnodig wanneer er psychisch iets niet goed zit. Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Het is niet meer dan jouw beperkte mening en hier totaal niet relevant.quote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt.
Sign of the times.quote:
[..]
Tering, die zullen zich ook wel de vaantjes zijn geschrokken
Sowieso heftig, weer een creatieve geest die het leven uiteindelijk toch te zwaar vindt... je hoort het steeds vaker
Klopt, ik was toentertijd ook erg into Ellis.quote:
Zijn eerste boek toch? Was een beetje Bret Easton Ellis-achtig. Less Than Zero-achtig. Zijn ook zelfde leeftijd ongeveer. Generatie X.
Dat was een user hier op FOK! vroeger. Toffe user. Lang niet meer online gezien. Iemand die weet hoe het met hem is?quote:
Wat een hoop misplaatste arrogantie.quote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt. En altijd onnodig wanneer er psychisch iets niet goed zit. Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Ja, ik ook idd. Zelfde generatie natuurlijk ook hè. Opgegroeid in de doemige jaren 80...quote:Op dinsdag 8 september 2015 22:55 schreef Copycat het volgende:
[..]
Klopt, ik was toentertijd ook erg into Ellis.
Lul niet zo domquote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt. En altijd onnodig wanneer er psychisch iets niet goed zit. Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Altijd?quote:
Jammer dat hij kennelijk geen andere uitweg meer zag, terwijl die er altijd wel is.
Impopulair niet misplaatst.quote:
[..]
Wat een hoop misplaatste arrogantie.
quote:
Dat nieuwe boek zal nu wel een dikke bestseller worden?
quote:
[..]
Fijn voor de nabestaanden dat de verkoop van zijn boekjes nu een opleving krijgt.
Ja.quote:
Hoop dat je nooit een zware depressie krijgt.quote:
Ach jee.quote:
Moet wel bekennen dat ik alleen gimmick maar in de kast heb staan...
De Buitenvrouw vond ik ook wel een mooi boek.quote:
Moet wel bekennen dat ik alleen gimmick maar in de kast heb staan...
Ik hoop het ook niet.quote:
[..]
Hoop dat je nooit een zware depressie krijgt.
Geen idee. Die usernaam zegt me niet zoveel, eerlijk gezegd. En ik kom hier ook alweer een jaar of 14.quote:
[..]
Dat was een user hier op FOK! vroeger. Toffe user. Lang niet meer online gezien. Iemand die weet hoe het met hem is?
Lijkt me heerlijk gemakkelijk als je wereld zo zwart-wit is.quote:
Toch wel een bekende user destijds hoor. Beetje in de tijd van Dave en U-lerZzZ en DrDaggla enzo zegmaar.quote:
[..]
Geen idee. Die usernaam zegt me niet zoveel, eerlijk gezegd. En ik kom hier ook alweer een jaar of 14.
RIP en alles.
Deze post laat blijken dat je écht geen flauw benul hebt wat een depressie inhoudt en dat je letterlijk geestesziek bent; je denkt niet meer rationeel na. Als iemand niet meer helder nadenkt en alle gedachten beneveld zijn met angst, haat tegen jezelf, verdriet, somberheid, hoe kun je dan nog beweren dat het een weloverwogen egoïstische daad is om een einde aan je leven te maken?quote:
En waarom mag er nou geen statement worden gemaakt? Zelfmoord is egoïstisch, punt. En altijd onnodig wanneer er psychisch iets niet goed zit. Het zal wel een cultuur ding zijn met zo als Herman Brood.
Die mensen kijken naar de tot de horizon reikende gitzwarte oceaan 's nachts, en die donkere eenzaamheid kijkt terug...
Lijkt me heerlijk gemakkelijk als je dat als zwart-wit ziet.quote:Op dinsdag 8 september 2015 23:00 schreef Sack_Blabbath het volgende:
Lijkt me heerlijk gemakkelijk als je wereld zo zwart-wit is.
2 seizoenen Zomergasten en flink aantal goed verkochte boeken. Schoof vaak aan bij DWDD. Als je hem niet kent ligt dat aan jou.quote:
Maar zo bekend is deze man toch niet? Beetje B/C status?
Ik ken hem. En dat zegt wat, want ik lees nooit.quote:
Maar zo bekend is deze man toch niet? Beetje B/C status?
Hij was wel erudiet, een eigenschap die niet meer veel voorkomt of die niet meer zozeer geapprecieerd wordt, te noemen op het gebied van kunst iig.quote:
Dat nieuwe boek zal nu wel een dikke bestseller worden? Macabere titel ook.
[ afbeelding ]
quote:
Maar zo bekend is deze man toch niet? Beetje B/C status?
Iemand die het snaptquote:
[..]
Ik heb het helaas te vaak in mijn omgeving meegemaakt. Die mensen doen dat echt niet omdat ze even in een dipje zitten en het argument dat het puur egoïstisch is, gaat er bij mij ook niet zo snel in.
Die mensen hebben een psychiatrische aandoening, wanneer erkennen mensen dat nou?
Je zegt toch ook niet: 'mensen die kanker krijgen
Altijd onwerkelijke dingen dit. RIP
A status. Heeft overal en nergens zijn neus laten zien.quote:
Maar zo bekend is deze man toch niet? Beetje B/C status?
Was algemeen bekend, zijn vader had overigens minder succes bij zijn poging tot zelfmoord.quote:
Kan het niet echt bevatten, wist ook niet dat hij depressief was. Heel apart.
Ik vond zijn kunstverhandelingen bij DWDD ook altijd erg boeiend.quote:
Hij was wel erudiet, een eigenschap die niet meer veel voorkomt of die niet meer zozeer geapprecieerd wordt, te noemen op het gebied van kunst iig.
Het lijkt me heerlijk om zo naief tegen de wereld aan te kijken. Helaas is de werkelijkheid een stuk grimmiger.quote:
[..]
Lijkt me heerlijk gemakkelijk als je dat als zwart-wit ziet.
http://www.npogezond.nl/t(...)erman-was-depressiefquote:
Matthijs v. nieuwkerk heeft in de wereld draait door zijn derpressie wel eens aangehaald, hijzelf wilde er toen niet zoveel over kwijt. Vervolgens ging het gesprek op zo'n typische joviale DWDD manier verder.
Valt wel mee
Binnenkort komt z'n laatste boek uit.Terecht als je kind aan huis was. en nee geen DWDD fanboy.quote:
Morgen hele uitzending over Joost op DWDD zeker.
Ach ja. Ik heb zelf jarenlang met een depressie geleefd. Ik weet er genoeg van.quote:
Het lijkt me heerlijk om zo naief tegen de wereld aan te kijken. Helaas is de werkelijkheid een stuk grimmiger.
Maar ja, jij weet het beter, uiteraard.
Misschien dat ik het uit zijn boeken had kunnen lezen, eigenlijk kende ik hem enkel van de televisie.quote:
[..]
Was algemeen bekend, zijn vader had overigens minder succes bij zijn poging tot zelfmoord.
Met terugwerkende kracht toch maar eens wat lezen.
Mathijs zit nu bij Pauw.quote:
Morgen hele uitzending over Joost op DWDD zeker.
quote:
Maar zo bekend is deze man toch niet? Beetje B/C status?
Het is geen miss montreal inderdaad.Ik heb vrij recent een gezinslid begraven......quote:
[..]
Ach ja. Ik heb zelf jarenlang met een depressie geleefd. Ik weet er genoeg van.
Maar ja, jij weet het beter, uiteraard.
Thanks, ga kijken. Wel jammer weer dat die Claudia er ook bij zit. Kan haar echt niet uitstaan op de een of andere manier.quote:
Ohja ik herinner me dat het gesprek daarna gewoon weer over kunst ging, was vergeten dat er een directe link aan hing. Had dit wel gezien dus wist wel dat hij depressief was.quote:
[..]
http://www.npogezond.nl/t(...)erman-was-depressief
Valt wel mee
Ja, maar dat was geen zelfmoord. Die heeft wegens ondraaglijk geestelijk lijden euthanasie toegestaan gekregen.quote:
Mag daarna toch over kunst gaan?quote:
[..]
Ohja ik herinner me dat het gesprek daarna gewoon weer over kunst ging, was vergeten dat er een directe link aan hing. Had dit wel gezien dus wist wel dat hij depressief was.
Wel triest, en weer exemplarisch voor het feit dat zware depressies niet zelden onder een oppervlakte van uiterlijke opgewektheid ligt.
Ja hoor, had het gesprek verkeerd herinnerd. Goed gesprek was het wel, luister het nu terug.quote:
quote:Herhaaldelijk noemde Zwagerman het plegen van zelfmoord egoïstisch. Hij hamerde op het belang van hulp aan depressieve mensen.
.RIP Joost.
Ja het is alweer voorbij, VMUC nieuws nu.quote:
Dat lucht toch wel een beetje op.quote:In het tv-programma NOVA College Tour zei Harry Mulisch in 2010 dat als er een schrijver in Nederland genoemd moest worden die Mulisch' plaats na zijn dood enigszins zou kunnen innemen, Joost Zwagerman zou zijn (hoewel hij enkele seconden later toch de voorkeur aan A.F.Th. van der Heijden gaf).
Idd!!!! echt wel een van de laatste personen bij wie ik dat had verwachtquote:
Oké, dit had ik totaal niet verwacht. Hij kwam altijd zo levenslustig over bij dwdd.
Hij heeft zelfs een boek geschreven over zelfdoding, 'Door eigen hand':quote:
http://www.trouw.nl/tr/nl(...)eilijk-blijven.dhtml
http://www.nabestaandenna(...)es/dooreigenhand.pdf
Dat is helaas vaak zo.quote:
[..]
Idd!!!! echt wel een van de laatste personen bij wie ik dat had verwacht
Mij verbaast het juist niet.. vond hem altijd een donkere uitstraling hebben op tvquote:
[..]
Idd!!!! echt wel een van de laatste personen bij wie ik dat had verwacht
In de meest "vrolijkst" ogende mensen schuilen de diepste geheimen en verdriet.quote:
[..]
Idd!!!! echt wel een van de laatste personen bij wie ik dat had verwacht
Mwoah, na de grote 3 is het toch een beetje prut geweest, overall imho. Niet dat ik nou zoveel verschrikkelijk veel van Reve heb gelezen. Wel van Hermans (zo wat alles) en van Mulisch.quote:
Bizar he, ik begrijp er niks van.quote:
[..]
Hij heeft zelfs een boek geschreven over zelfdoding, 'Door eigen hand':
http://www.trouw.nl/tr/nl(...)eilijk-blijven.dhtml
http://www.nabestaandenna(...)es/dooreigenhand.pdf
Dat geeft maar weer aan dat je er wel van alles over kunt lezen en denken dat je mensen snapt die zelfmoord plegen, maar voorkomen is dan nog geen gegeven. Misschien was dat uiteindelijk wel zijn grote probleem en snapte hij ze echt.quote:
twitter:wolthuizen twitterde op dinsdag 08-09-2015 om 22:58:05Dit is ook vrij macaber. http://t.co/ePGPh0nHTE reageer retweet
[ Bericht 74% gewijzigd door #ANONIEM op 08-09-2015 23:22:45 ]
Plaatje voor de mensen die te lui zijn om te klikken:quote:
http://twitter.com/wolthu(...)?ref_src=twsrc%5Etfw
Natuurlijk begreep hij ze.. hij was schrijver. Kunstenaars hebben over het algemeen een gevoelige aard en kijken anders naar de wereld als de doorsnee boerenlul. In de geschiedenis hebben ontzettend veel kunstenaars zelfmoord gepleegd.. ze kunnen denk ik iets minder goed omgaan met het levenquote:
[..]
Dat geeft maar weer aan dat je er wel van alles over kunt lezen en denken dat je mensen snapt die zelfmoord plegen, maar voorkomen is dan nog geen gegeven. Misschien was dat uiteindelijk wel zijn grote probleem en snapte hij ze echt.
Dayumnquote:
[..]
Plaatje voor de mensen die te lui zijn om te klikken:
[ afbeelding ]
Dat is gebleken helaas...quote:
Tering, wat een gortdroog commentaar ookquote:
[..]
Plaatje voor de mensen die te lui zijn om te klikken:
[ afbeelding ]
Dat lijkt me een beetje kort door de bocht. Er zijn jaarlijks zo'n 1500 zelfmoorden in Nederland. Door alle lagen van de bevolking. Natuurlijk hebben er in de loop der jaren veel kunstenaars zelfmoord gepleegd, maar ook vast veel bakkers, bouwvakkers en boeren.....quote:
[..]
Natuurlijk begreep hij ze.. hij was schrijver. Kunstenaars hebben over het algemeen een gevoelige aard en kijken anders naar de wereld als de doorsnee boerenlul. In de geschiedenis hebben ontzettend veel kunstenaars zelfmoord gepleegd.. ze kunnen denk ik iets minder goed omgaan met het leven
Inderdaad zeg.quote:Op dinsdag 8 september 2015 23:26 schreef TheVulture het volgende:
[..]
Tering, wat een gortdroog commentaar ook
, totaal niet verwacht.Wat ontzettend triest dat er blijkbaar niet genoeg hulp is geweest, of misschien wel dat geen enkele hulp genoeg heeft kunnen zijn.
wat deze beste man tot waanzin zou drijven.
Was het een slechte recensie, of een beginnende vorm van dementie?
Het bleken de depressieve stemmen en spoken in zijn hoofd,
die hem van het leven hebben beroofd.
Klik, klak, pipa tegen je slaap,
of hap, slik, een zooi pillen in je mik.
Alleen zijn naasten zullen weten,
hoe deze literaire grootheid zich een passend einde heeft aangemeten.
Voor vriend en vaderland was dit zijn laatste gedicht,
hij is voor de gemakkelijke uitweg gezwicht.
quote:
[..]
Dat lijkt me een beetje kort door de bocht. Er zijn jaarlijks zo'n 1500 zelfmoorden in Nederland. Door alle lagen van de bevolking. Natuurlijk hebben er in de loop der jaren veel kunstenaars zelfmoord gepleegd, maar ook vast veel bakkers, bouwvakkers en boeren.....
quote:De schrijver vond het een moeilijke materie. Hij vertelde dat hij intussen een flinke zelfmoordbibliotheek had opgebouwd. ‘Ik ontdekte bijvoorbeeld dat dichters van alle kunstenaars het meest vatbaar zijn voor zelfmoord. Zij slaan 35 keer meer de hand aan zichzelf als gewone mensen
http://nos.nl/artikel/205(...)leegt-zelfmoord.htmlquote:"Om 10.16 uur 's ochtends ben je bezig om 10.20 uur te halen. En als het 10.20 uur is, denk je: dat heb ik ook weer gehaald. Maar als vervolgens de post kwam en er lag een stapeltje brieven, dan dacht ik: dat ga ik niet redden, die post valt me aan!"
Hoezo.. als tiener of twintiger heb je je leven nog voor je.. oke, sommigen raken in de knoop, maar dan nog is het wat minder logisch denk ikquote:
Ik vind het altijd zo vreemd wanneer iemand op zo'n leeftijd nog zelfmoord pleegt. Het is sowieso een onbegrijpelijke daad, maar van een tiener of een twintiger kan ik het nog een beetje begrijpen. Maar van iemand die de 50 gepasseerd verwacht ik nooit dat-ie nog zo steeds zo met zichzelf in de knoop zit.
Maar Tijn. Een depressie is niet hetzelfde als 'met jezelf in de knoop zitten'.quote:
Ik vind het altijd zo vreemd wanneer iemand op zo'n leeftijd nog zelfmoord pleegt. Het is sowieso een onbegrijpelijke daad, maar van een tiener of een twintiger kan ik het nog een beetje begrijpen. Maar van iemand die de 50 gepasseerd verwacht ik nooit dat-ie nog steeds zo met zichzelf in de knoop zit.
Dat zou ik ook niet echt een natuurlijke dood willen noemen...quote:
[..]
Ja, maar dat was geen zelfmoord. Die heeft wegens ondraaglijk geestelijk lijden euthanasie toegestaan gekregen.
Ernest Hemingway, was 59, kogel voor zijn kop. Ik heb nooit een depressie gehad, maar wat ik begrijp is dat het onbeschrijfbaar is voor wie zoiets nooit ervaren heeft.quote:
Ik vind het altijd zo vreemd wanneer iemand op zo'n leeftijd nog zelfmoord pleegt. Het is sowieso een onbegrijpelijke daad, maar van een tiener of een twintiger kan ik het nog een beetje begrijpen. Maar van iemand die de 50 gepasseerd verwacht ik nooit dat-ie nog steeds zo met zichzelf in de knoop zit.
Ik moest een beetje lachentwitter:babettevanveen twitterde op dinsdag 08-09-2015 om 22:44:11Verschrikkelijk, zo'n vriendelijke, charmante man, zomaar weg! Niet te bevatten. Van de week was hij nog heel actief op FB.. #joostzwagerman reageer retweet
quote:
"Herhaaldelijk noemde Zwagerman het plegen van zelfmoord egoïstisch. Hij hamerde op het belang van hulp aan depressieve mensen." - NOS site.
Wat ontzettend triest dat er blijkbaar niet genoeg hulp is geweest, of misschien wel dat geen enkele hulp genoeg heeft kunnen zijn.
Bestaat er zoiets als wel in staat zijn om andere mensen te helpen en niet jezelf?quote:
"Herhaaldelijk noemde Zwagerman het plegen van zelfmoord egoïstisch. Hij hamerde op het belang van hulp aan depressieve mensen." - NOS site.
Wat ontzettend triest dat er blijkbaar niet genoeg hulp is geweest, of misschien wel dat geen enkele hulp genoeg heeft kunnen zijn.
Als tiener of twintiger heb je misschien nog niet ervaren dat dingen uiteindelijk wel meevallen en dingen doorgaans wel weer goedkomen. Ook heb je misschien nog geen vertrouwen in jezelf, omdat je nog weinig gedaan of bereikt hebt. Maar als 50er ben je toch wat meer door de wol geverfd, zeg maar. Ik vind het heel moeilijk te bevatten dat iemand zo'n leeftijd weet te bereiken en dan alsnog besluit eruit te stappen.quote:
[..]
Hoezo.. als tiener of twintiger heb je je leven nog voor je.. oke, sommigen raken in de knoop, maar dan nog is het wat minder logisch denk ik
Ik verbaas me er over dat veel mensen hier zeggen hem niet te kennen, terwijl hij zo'n beetje wekelijks wel ergens op TV was. Alleen al vaste gast bij DWDD, wat je toch amper structureel kunt ontwijken.
Ik moet wel zeggen dat ik geen boek van hem heb (gelezen). Wel eens live gezien bij een voorstelling waarin hij voordroeg uit eigen werk, gelardeerd met anekdotes.
RIP.
Tuurlijk. Die mensen weten wat het is om hulp nodig te hebben en krijgen daardoor de behoefte om mensen te helpen.quote:
[..]
[..]
Bestaat er zoiets als wel in staat zijn om andere mensen te helpen en niet jezelf?
Ja, er zijn meer voorbeelden natuurlijk. Toch vind ik het onvoorstelbaar. Wellicht door wat je zegt, dat je een depressie niet kunt begrijpen zonder het zelf te hebben ervaren.quote:
[..]
Ernest Hemingway, was 59, kogel voor zijn kop. Ik heb nooit een depressie gehad, maar wat ik begrijp is dat het onbeschrijfbaar is voor wie zoiets nooit ervaren heeft.
Als je jong bent kan je nog de hoop hebben dat ooit die vreselijke depressie ophoudt, dat medicatie, therapie, leeftijd, de tijd aan je kant komen te staan en je verlost bent van dat juk. En dan gebeurt dat niet. Al heel heel lang niet. En dan besef je dat dat misschien wel nooit gaat gebeuren ook. Ik kan me voorstellen dat je dan breekt en alsnog besluit er uit te stappen omdat het niet beter gaat worden.quote:
Als tiener of twintiger heb je misschien nog niet ervaren dat dingen uiteindelijk wel meevallen en dingen doorgaans wel weer goedkomen. Ook heb je misschien nog geen vertrouwen in jezelf, omdat je nog weinig gedaan of bereikt hebt. Maar als 50er ben je toch wat meer door de wol geverfd, zeg maar. Ik vind het heel moeilijk te bevatten dat iemand zo'n leeftijd weet te bereiken en dan alsnog besluit eruit te stappen.
Waarom is zelfmoord een onbegrijpelijke daad? De enige echte filosofische vraag van het leven is die van zelfmoord. In de zelfmoord schuilt de vrijheid.quote:
Ik vind het altijd zo vreemd wanneer iemand op zo'n leeftijd nog zelfmoord pleegt. Het is sowieso een onbegrijpelijke daad, maar van een tiener of een twintiger kan ik het nog een beetje begrijpen. Maar van iemand die de 50 gepasseerd verwacht ik nooit dat-ie nog steeds zo met zichzelf in de knoop zit.
https://www.vn.nl/joost-zwagerman-van-maximaal-naar-minimaal/
Dat lijkt me het enige juiste antwoord.quote:
Wellicht door wat je zegt, dat je een depressie niet kunt begrijpen zonder het zelf te hebben ervaren.
Daarnaast kun je op elke leeftijd voor eerst een depressie krijgen. Of kan het in de loop der tijd in heftigheid toenemen. Of na jaren opeens weer terugkomen.
Ja, zo had ik er inderdaad nog niet tegenaan gekeken. Wellicht is het zoiets. We zullen nooit weten wat er precies door 'm heenging natuurlijk, maar ik vind het voor mezelf in elk geval wel prettig als er een of andere logische draai aan te geven valt.quote:
[..]
Als je jong bent kan je nog de hoop hebben dat ooit die vreselijke depressie ophoudt, dat medicatie, therapie, leeftijd, de tijd aan je kant komen te staan en je verlost bent van dat juk. En dan gebeurt dat niet. Al heel heel lang niet. En dan besef je dat dat misschien wel nooit gaat gebeuren ook. Ik kan me voorstellen dat je dan breekt en alsnog besluit er uit te stappen omdat het niet beter gaat worden.
Die is de volgendequote:
Het ga je goed, Joost.
Is dat zo? Is het niet iets dat sommige mensen altijd bij zich dragen?quote:
[..]
Daarnaast kun je op elke leeftijd voor eerst een depressie krijgen.
Mooie quote.quote:Op dinsdag 8 september 2015 23:54 schreef Intellectueel het volgende:
''We zouden degenen die tot zelfmoord hebben besloten ons medeleven niet mogen onthouden, vooral omdat wij het er zelf ook niet zo schitterend van afbrengen. Beklagenswaardige figuren zijn we, dat ziet iedereen. Dus zullen we stemmig, in een passende houding en met gebogen hoofd de mens betreuren die ons in vrijheid verliet.''
Het ga je goed, Joost.
Nee joh.. kan best dat je er nooit last van had maar door een ingrijpende gebeurtenis in de put raaktquote:Op dinsdag 8 september 2015 23:55 schreef Tijn het volgende:
[..]
Is dat zo? Is het niet iets dat sommige mensen altijd bij zich dragen?
Pardon?quote:
PTS?quote:
[..]
Nee joh.. kan best dat je er nooit last van had maar door een ingrijpende gebeurtenis in de put raakt
Vriend van Herman Brood en komt altijd over als een manische vrolijke Frans.. vind hem echt een risicogevalquote:
http://www.volkskrant.nl/(...)-depressie~a3347642/quote:
[..]
Is dat zo? Is het niet iets dat sommige mensen altijd bij zich dragen?
Uh hoeft toch niet.. ontslag, relatiebreuk. overlijden van een dierbare.. of alles bij elkaar.. genoeg mensen die dan even de weg kwijt raken lijkt mequote:
Bovendien is Bart Chabot toch ernstig ziek? Een tumor in z'n hoofd meen ik? Dus het zou zomaar kunnen. Al is het natuurlijk nogal cru om dat zo te zeggen.quote:
[..]
Vriend van Herman Brood en komt altijd over als een manische vrolijke Frans.. vind hem echt een risicogeval
Hij is ernstig ziek ja, ik vind het een beetje ongepast om te zeggen dat hij de volgende is.quote:
[..]
Bovendien is Bart Chabot toch ernstig ziek? Een tumor in z'n hoofd meen ik? Dus het zou zomaar kunnen. Al is het natuurlijk nogal cru om dat zo te zeggen.
Ja, hij heeft een brughoektumor, waarschijnlijk een akoesticus-schwannoom. In principe goedaardig, maar die dingen kunnen erg groot worden en daardoor de hersenstam bedreigen en daarnaast kunnen ze weer terugkomen.quote:
[..]
Bovendien is Bart Chabot toch ernstig ziek? Een tumor in z'n hoofd meen ik? Dus het zou zomaar kunnen. Al is het natuurlijk nogal cru om dat zo te zeggen.
leef jij nogquote:
[..]
Hij is ernstig ziek ja, ik vind het een beetje ongepast om te zeggen dat hij de volgende is.
Het is ook ongepast, maar zou me zomaar kunnen voorstellen dat Bart Chabot ook een enorme lijdensweg doormaakt.quote:
[..]
Hij is ernstig ziek ja, ik vind het een beetje ongepast om te zeggen dat hij de volgende is.
Hersentumor. Ongepast.quote:
[..]
Vriend van Herman Brood en komt altijd over als een manische vrolijke Frans.. vind hem echt een risicogeval
Ik gelukkig nog wel ja. R.I.P Joost.quote:
Op Ik ben geen psycholoog, neuroloog of psychiater. En zelfs die zijn het niet met elkaar eens.quote:
[..]
Is dat zo? Is het niet iets dat sommige mensen altijd bij zich dragen?
Maar volgens mij kan ik met veiligheid zeggen:
1. Het is deels genetische aanleg. Maar het komt ook regelmatig voor bij mensen bij wie er geen familiegeschiedenis van depressies is. In theorie kan iedereen het ontwikkelen of kan het zich bij iedereen manifesteren. De kans daarop is natuurlijk naar mate van erfelijkheid wel groter of kleiner.
2. Het is niet leeftijdsgebonden. Depressie komt bijvoorbeeld ook juist vaak (voor het eerst) voor bij bejaarden. Mindere lichamelijke beweging en een beperktere sociale contacten (eenzaamheid) kunnen bij hen belangrijke triggers zijn.
Het gaat juist vrij goed met hem. Die man is volgens mij zielsgelukkig dat hij nog leeft.quote:
[..]
Het is ook ongepast, maar zou me zomaar kunnen voorstellen dat Bart Chabot ook een enorme lijdensweg doormaakt.
quote:Dames & Heren,
Wij spreken vandaag over een heikel thema: zelfmoord. Bovendien zijn wij voornemens dit heikele thema op onorthodoxe wijze te benaderen. Hoewel geen van de sprekers zal ontkennen dat zelfmoord een groot maatschappelijk probleem is – jaarlijks benemen zich meer mensen het leven dan er in het verkeer omkomen – en dat bovendien elke zelfmoord een diepe krater van verdriet en wanhoop slaat in het leven van de nabestaanden is een even onomstotelijk als afgrijselijk gegeven.
Toch willen wij vandaag ook andere accenten leggen en vragen naar de mogelijke diepere ‘zin’ die er in deze ogenschijnlijk van alle zin verstoken wanhoopsdaad mogelijk schuilgaat.
Als het waar is – en ik denk dat het waar is – dat de dood het meest ondoorgrondelijke fenomeen in het menselijk bestaan is, dan is zelfdoding de meest ondoorgrondelijke gestalte van dit meest ondoorgrondelijke fenomeen.
De schrijver Jean Améry stelt in zijn essay “leven met sterven” (“Mit dem Sterben leben”):
“Denken over de dood is denken over het ondenkbare. Er valt absoluut niets over de dood te denken. De dood is niets, een niets, een nietsheid. Iedere gedachte erover cirkelt rond binnen een vacuüm in het menselijk bevattingsvermogen en wie probeert haar onder woorden te brengen, komt uit bij monotoon gezwatel als van een door de wind rondgedraaide gebedsmolen. Of bij manisch-delirisch gestotter zoals in bepaalde moderne poëzie: “Ik zal sterven sterven zal ik sterven ik zal zal ik sterven sterven ik zal ik zal sterven.”
En Améry vervolgt:
“Hoe zou men het ondenkbare immers onder woorden kunnen brengen? Weliswaar zijn de grenzen van mijn taal de grenzen van mijn wereld, maar de grenzen van mijn wereld zijn ook de grenzen van mijn taal, en voor de dood, mijn anti-wereld, blijkt ook de onmacht van de taal” (JB, 164).
De Duitse filosoof Martin Heidegger heeft evenwel het radicaal doordenken van de dood indringend op de filosofische agenda geplaatst. In zijn roemruchte werk “Sein und Zeit” schetst hij hoe wij gewoonlijk, hoe ‘Men’ gewoonlijk over de dood denkt. ‘Men’ ontwijkt de dood. De dood is toch vooral iets dat anderen overkomt, het zoveelste “sterfgeval”. ‘Men’ nivelleert de dood: “Dood gaan we immers allemaal”. ‘Men’ tracht de dood af te doen als een gebeurtenis die ooit zal plaatsvinden, ‘aan het einde van de rit’ (SuZ, 257).
“Zolang ik er ben”, citeert ‘Men’ Epicurus, “Zolang ik er ben, is de dood er niet, en als de dood er is, nou dan ben ik er niet meer.” Waarom zouden we ons druk maken? De dood is er inderdaad, zolang wij leven, altijd nog niet. [….] Maar is het niet zo, vraagt Heidegger, dat het nog niet van de dood er altijd is? Zo lang wij leven is er altijd, elke dag, het ‘nog niet’ van de dood. Zodra een mens geboren is, is hij oud genoeg om te sterven. En wij kunnen voor iemand sterven, maar niemand kan ons onze eigen dood afnemen.
Dit besef dient zich volgens Heidegger radicaal aan in de grondstemming van de angst. Heidegger grijpt hier terug op de Deense filosoof Sǿren Kierkegaard.
Kierkegaard herschreef het syllogisme van het ‘Men’ dat elke eerste jaars student filosofie gedoceerd krijgt: “Alle mensen zijn sterfelijk, Socrates is een mens: ergo: Socrates is sterfelijk”.
Kierkegaard corrigeert: “Alle mensen zijn sterfelijk. Socrates is een mens; ergo: Ik ben sterfelijk.”
In de angst - die Heidegger net als Kierkegaard scherp onderscheidt van de vrees voor iets (een terroristische aanslag, een pitbull terriër of een vent achter de deur) - in de angst is er niet iets – niet iets bepaalds dat ons beklemt. De angst kan in de meest onschuldige omstandigheden opstijgen. Plotseling, zonder aanwijsbare oorzaak, stort de oriëntatie op de wereld, met alle te lenigen noden ineen; alle betekenissamenhangen vallen weg. De wereld wordt als zodanig betekenisloos.
Wat ‘gebeurt’ er eigenlijk in de angst? Wie met een goede vriend een expositie bezoekt en plotseling door de angst beklemd raakt, zal ‘naderhand’ op een bezorgde vraag antwoorden: “Ach, het was niets” (SuZ, 187). Dit antwoord is meerzeggender dan het lijkt: Want dat was er… heel even maar, was er ‘Niets’. In de angst vallen alle stutten, schansen, boeien – alle ditjes en datjes waarmee wij ons bestaan volproppen weg, en is er – heel even maar – Niets.
In de angst staan wij “oog in oog met het niets van de mogelijke onmogelijkheid van onze existentie: de dood. De dood als de mogelijkheid van de mateloze onmogelijkheid van alle mogelijkheden is onze uiterste, onherhaalbare en meest eigen mogelijkheid. In de angst worden wij het radicale besef “dat wij zijn en te zijn hebben” gewaar, juist in het besef van het nog niet van de dood, een besef dat Heidegger als “Sein-zum-Tode” bepaalt.
Heidegger haast zich hierbij op te merken, dat het “Sein-zum-Tode” scherp moet worden onderscheiden van een gruwelen omtrent de dood of een ‘misantrope’ fixatie op de dood, zoals in J.C. Bloem’s mijmering “Denkend aan de dood kan ik niet slapen, niet slapend denk ik aan de dood”. En wat te denken van Schopenhauer – ook geen lachebekje – die opmerkt, dat het leven een “ingehouden sterven” is, of Rilke, die verzucht dat het leven “een miskraam van de dood” is, “Des Todes Fehlgeburts”.
Wel een mooi beeld overigens: de eindeloze spiegelgladde zee van het niet-zijn wordt even onderbroken door een opkomende golf van menselijke existentie, die vervolgens weer terug keert in de moederschoot van het niet-zijn. Nietzsche merkt in dit verband op, dat het een vergissing is, de dood te zien als de tegenpool van het leven. Het levende is slechts een gedaante van het dode, en wel een buitengewoon zeldzame” (Fr. 109 vrij vertaald).
Maar ik dwaal af.
Als opgemerkt heeft Heidegger het radicale besef van de eindigheid, als ‘Sein-zum- Tode’ bepaald. In de Nederlandse vertaling: een ‘inlopen’ of een ‘vooruitlopen’ op de dood”. “Vooruitlopend op de dood”, schrijft Heidegger, is de mens “bevrijd van alle illusies van het Men” en is hij ‘angstig vrij tot de dood (SuZ, 266). Hierin, zo besluit Heidegger, ligt de werkelijke menselijke vrijheid.
Opmerkelijk genoeg spreekt Heidegger in dit verband met geen woord over zelfmoord – sterker: het thema van de zelfmoord ‘ontbreekt’ geheel in Heideggers denken. Maar wat een formulering: “Vooruitlopend op de dood, bevrijd van alle illusies van het Men” is de mens ‘angstig vrij tot de dood (SuZ, 266).
In De Mythe van Sisyfos ‘corrigeert’ Camus Heidegger – “die Duitse filosofieprofessor” zoals hij hem misprijzend noemt. De Mythe van Sisyfos vangt aan met de volgende zin: “Er bestaat maar één werkelijk ernstig filosofisch probleem: de zelfmoord. Oordelen of het leven wel of niet de moeite waard is om geleefd te worden, is antwoord geven op de fundamentele vraag van de filosofie. Al het andere – of de wereld drie dimensies, de geest negen of twaalf categorieën heeft – komt pas daarna. Dat is maar spel; eerst moet men antwoord geven” (MS, 9).
Wat Camus hier verwoordt is een “moderne gedachte”; de gedachte dat wij een antwoord moeten vinden – of een weerwoord – of desnoods een daad, die beantwoordt aan de absurditeit van het bestaan, aan het gevoel dat de wereld ‘dicht’ is (MS, 24), dat zij geen ‘zin’ heeft; dat het zijn van een geweldige onverschilligheid is ten opzichte van het bewustzijn. Dat het bestaan absurd is, is een ‘moderne gedachte’.
Voor de Grieken en de Romeinen was zelfmoord vooral een pragmatische zaak. Plato rechtvaardigt de zelfmoord bij ongeneeslijke ziekte en ondraaglijke omstandigheden, omstandigheden die de Grieken overigens bepaald vrijmoedig interpreteerden. Naar verluidt ontwrichtte de Griekse wijsgeer Zeno op 98-jarige leeftijd door een struikeling zijn vinger, waarna hij zich op hing, uit ergernis omtrent dit ongemak Alv, 75). Zeno’s leerling Cleanthes moest vanwege een abces aan zijn tandvlees vasten. Na twee dagen mocht hij weer normaal eten, maar dat weigerde hij, omdat hij – naar eigen zeggen - nu toch al aardig gevorderd was op zijn weg naar de dood. Hij stierf zonder morren van de honger.
Voor de Romeinen was zelfmoord een zorgvuldig overwogen bevestiging van hun principes. Ook hier werd zelfmoord zonder angst of afkeer benaderd. De edelman Correlius Rufus wilde zelfmoord plegen, maar stelde dit uit omdat hij niet wilde sterven onder een tiran. Op de dag dat keizer Domitianus stierf maakte hij met een gerust gemoed als vrije Romein een eind aan zijn leven (Alv, 79).
Seneca – die zonder morren en in geanimeerd gesprek met vrienden de door Nero opgelegde zelfmoord pleegde - schrijft: “Vraagt ge de weg naar de vrijheid? Aan elke tak hangt de vrijheid. In elke stroom, in elke rivier, in elke put woont de vrijheid. U kunt hem vinden in elke ader van uw lichaam” (Alv, 77 (vrij geciteerd)).
Het is genoegzaam bekend dat het Christendom een bepaald andere mening was toegedaan: zelfmoord werd als doodzonde beschouwd, als een misdaad jegens God, een uiting van ultieme ondankbaarheid voor het door God geschonken leven (Alv, 86). Dante localiseert de zelfmoordenaars diep in de hel in de zevende ring van de Inferno, in een rivier van ziedend bloed en een donker woud zonder paden (Alv, 155)
Maar sinds “De dood van God” is deze problematiek in een bepaald ander register beland.
In De Mythe van Sisyfos is een bijzondere rol weggelegd voor Kirilow, een romanfiguur uit Dostojewski’s Boze Geesten. “Het enige dat de mens gedaan heeft” zegt Kirilow, “is God te verzinnen om te kunnen leven en zich niet van kant te hoeven maken; hierin ligt de hele wereldgeschiedenis tot op dit tijdstip besloten. Alleen ik, als enige in de hele wereldgeschiedenis, heb voor het eerst geen God willen verzinnen” (Alv, 228).
Kirilow zoekt “de reden waarom mensen zich niet het leven durven benemen. […] Twee vooroordelen weerhouden hen, twee dingen, twee maar; het ene is heel nietig, het andere heel zwaarwichtig. Maar ook het nietige is heel zwaarwichtig. Het nietige is de pijn. De tweede oorzaak is de angst voor het hiernamaals.” (BG, 119). Maar: “Wie pijn en angst overwint zal zelf een God worden. Wie zichzelf durft te doden is een God. (BG, 640): “Ik ben verplicht mijzelf dood te schieten, omdat het hoogste punt uit de vrije wil hierin bestaat, zichzelf het leven te benemen.”
Zonder ook maar de indruk te willen wekken dat je ‘systematisch’ over de zelfmoord kan spreken is dit toch een opmerkelijk motief, dat de eerder geciteerde Améry er toe bracht zelfmoord als “Freitod” te benoemen, als een daad van ultieme vrijheid.
De Deense schrijver Stig Dagerman (JB 138) schrijft: “Ik geloof begrepen te hebben dat de zelfmoord het enige bewijs van de menselijke vrijheid is.” En Antonin Artaud schrijft: “Als ik zelfmoord pleeg, dan zal dat niet zijn om mij zelf te vernietigen, maar om mij zelf weer te herstellen […] om de onvoorspelbare toenadering van God voor te zijn. Door zelfmoord breng ik opnieuw mijn plan in de natuur, […] zal ik de dingen de vorm geven van mijn wil” (Alv, 143).
Dit is volgens Alvarez, auteur van The savage God, wat de zelfmoordenaar zoekt: “een werkelijkheid te scheppen waarin zij door niets worden gehinderd.”
Schopenhauer tekent evenwel aan: “Men kan zelfmoord beschouwen als een experiment – de mens stelt de natuur een vraag en tracht haar het antwoord te ontwringen. De vraag is deze: Welke verandering zal de dood brengen in het bestaan van een mens en in zijn inzichten in de aard van de dingen. Het is een onhandig experiment, want het betekent de vernietiging van het bewustzijn dat de vraag stelt en op het antwoord wacht” (Alv, 151).
Kijk, ik ben filosoof, maar niet zo wereldvreemd om te denken dat menig zelfmoordenaars op het dak van een torenflat zal menen in de geest van Schopenhauer een dergelijk ‘experiment’ aan te gaan, of zich met Kirilow ‘een God’ te wanen en werkelijk ‘vrij te zijn’. Maar wat niet gedacht of gezegd wordt, daarvan kan wel degelijk sprake zijn….
Vanuit het concrete perspectief van de zelfmoordenaar is het toch vooral de keerzijde van de vrijheid die ervaren wordt: wanhoop, onmacht. De zelfmoord is toch in de eerst plaats een vlucht uit een als onleefbaar ervaren bestaan. Ik doel hier niet in de eerste plaats op de veelgehoorde en wetenschappelijk onderbouwde opvatting dat het merendeel van de zelfmoorden berust op een pathologe depressie. Dat kan waar zijn, maar meer dan 80 % van de depressieven pleegt geen zelfmoord. Het gaat wellicht niet om een depressie, maar om het meer fundamentele gevoel van de zinloosheid – in de woorden van Camus: de absurditeit van het bestaan, het gevoel zich te bevinden in een amorfe, van elke kwaliteit verstoken wereld, een oceaan van zinledigheid, waarin geen werkelijk leven mogelijk lijkt.
Daarover kan men overigens ook lichtvoetig denken: “Zonder de gedachte aan zelfmoord”, schrijft Emille Cioran, “had ik mijzelf allang van kant gemaakt”
De zelfmoordenaar bevindt zich in een wurgende impasse: hij kan niet leven. Vlak voor zijn zelfmoord schreef Majakowski een afscheidsbrief, waarin hij overigens kies opmerkt deze daad “anderen niet aan te bevelen”. Daarna schrijft hij: “In dit leven is het niet moeilijk te sterven. Het is moeilijker te leven” (Alv, 258).
De zelfmoordenaar wil niet dood, hij wil een ander leven. Hij wil niet dood, maar kan niet blijven, zoals Dick de Klerk, aan wie dit symposium is opgedragen het indringend heeft verwoord.
Dit is de diepe tragiek van de zelfmoordenaar: Er schuilt op de een of andere manier toch een eigenaardige ‘vitaliteit’ in de zelfdestructie van de zelfmoordenaar, de wil ‘niets meer te willen’, een curieuze vitaliteit die nog aan de orde zal komen in de bijdragen van Douwe Tiemersma en Gerard Lange.
Over die eigenaardige vitaliteit wil ik zelf nog de volgende opmerking maken. Menig zelfmoordenaar – ik spreek tot mijn spijt ook in nagedachtenis van twee van mijn studenten die zichzelf het leven hebben benomen – wordt geplaagd, en niet zelden uiteindelijk vernietigd door het fenomeen van de “te dunne huid”. De Zelfmoordenaar heeft “een te dunne huid”.
Deze aanduiding die ik overigens lang geleden heb neergeschreven, is ook de titel van het aangrijpende boek dat Bram Hulzebos schreef over zijn vader, die ook ten gronde ging aan een onbegrepen “te dunne huid.” Dit fenomeen mag niet voorbarig wetenschappelijk worden geduid als neurasthenie of ziekelijke overgevoeligheid. Ja, het mag wel, maar dan verlies je belangrijker dimensies uit het oog.
Het fenomeen van de te dunne huid tekent bijvoorbeeld de Russische schrijver Vsevolod Garsjin. Garsjin, auteur van schitterende verhalen als “De palm die door het dak breekt” – mocht u de Kerst goed willen besteden lees dan Garsjin. Garsjin verbleef een groot deel van zijn leven in inrichtingen. Garsjin had gewoon een te dunne huid. Hij voelde een ondraaglijke loyaliteit met alle ongelukkigen op aarde. “Het enige wat je kunt doen”, schrijft hij, “is met iedereen mee lijden, ongelukkig zijn met de ongelukkigen, andermans tranen opvatten met je tong en zelf doorslikken (JB, 12). Garsjin redde het gewoon niet in het leven.
Ik denk dat wij mensen met een te dunne huid moeten koesteren en er zuinig op moeten zijn. Ik weet dat het leven gemakkelijker is als je een dikke huid hebt, maar een dikke huid daar kom je volgens mij op een kwaad moment ook zelf niet meer doorheen….
Ik sluit af.
Op mijn tafel op de universiteit ligt al jaren een alleraardigste studie van Van Lieburg, getiteld “Beroemde depressieven”, waarin de depressies van Michelangelo, Maarten Luther, Ignatius de Loyola en Schopenhauer minutieus worden geschetst. Alvarez noemt in zijn ‘handboek’ van de zelfmoord een lange reeks kunstenaars die zich het leven hebben benomen: Cesare Pavese, Paul Celan, Sylvia Plath, Majakowski, Modigliani, Pollock, Rothko, Hemingway en vele vele anderen. In Nederland kunnen in dit verband de schrijvers Jan Emmens, Jan Arends en – schoolvoorbeeld van een mens met een te dunne huid - Jotie ’t Hooft worden genoemd.
Ik wil met deze opsomming niet beweren dat zelfmoord een grootse daad is voor grote artistieke geesten en dat elke zelfmoordenaar in zekere zin een kunstenaar is. Wel is het zo, dat de omstandigheid dat zoveel kunstenaars de ‘Freitod’ kozen, ons behoedzaam moet maken in ons oordeel. Het zegt wel iets: de zelfmoordenaar is niet per definitie een ‘loser’ die het leven niet aan kan. Hij is uiteindelijk op noodlottige wijze uit de rijen van de alledaagsheid getreden’. En als we het al zo willen verwoorden dat het iemand is die “het leven niet meer aankon” dan mogen wij gevoegelijk de vraag stellen wat dat “leven” dat de zelfmoordenaar niet meer aan kan dan wel is.
HET LEVEN? Dat eeuwige gejaag en gedraaf, de achterdocht, het geteem – die zelfgenoegzame alles en iedereen ziekmakende Arena van efficiency en succes, waar alleen fitness telt, en waar de hedendaagse mens als “Human Resource” – als grondstof in alle staten van paraatheid, op alle terreinen inzetbaar en vervangbaar verbruikt wordt, terwijl in de perifere buitencirkels “les miserables” van de 20e en 21e eeuw: de ‘onaanzienlijken’, de minder economisch toegerusten en de economisch afgedankten wegkwijnen. Het Leven?
Ik sluit af met een citaat van Jean Améry, die ik ter inleiding al citeerde, ditmaal uit zijn essay: “De Hand aan zichzelf slaan”:
“We zouden degenen die tot zelfmoord hebben besloten ons medeleven niet mogen onthouden, vooral omdat wij het er zelf ook niet zo schitterend van afbrengen. Beklagenswaardige figuren zijn we, dat ziet iedereen. Dus zullen we stemmig, in een passende houding en met gebogen hoofd de mens betreuren die ons in vrijheid verliet.” (JB, 191)
twitter:amberbrantsen twitterde op dinsdag 08-09-2015 om 23:55:22Zwagerman mailde gisteren nog de redactie van het Radio 4-programma Opium op 4. Hij gaf zijn muziekkeuze voor vanavond door. reageer retweet
'Het jaar waarin ik opnieuw heb leren lopen.'
EN HET KOMENDE JAAR?
'Het jaar waarin ik hopelijk weer een sprintje kan trekken. Naar mijn schrijftafel. En naar buiten.'
Vraag me af wat 2015 voor jaar voor hem was.
Ik wist niet dat hij ziek is.. sorry Bartquote:
[..]
Hij is ernstig ziek ja, ik vind het een beetje ongepast om te zeggen dat hij de volgende is.
Dat was geen hersentumor hoor.quote:
Ooit zul je dat beter begrijpen.quote:
Ik vind het heel moeilijk te bevatten dat iemand zo'n leeftijd weet te bereiken en dan alsnog besluit eruit te stappen.
Een reden kan zijn: het besef dat er niet zo heel veel meer gaat komen.
Klopt. Vergeet niet dat bepaalde life-events een trigger kunnen zijn; overlijden van naasten, echtscheiding, persoonlijk faillissement. Sommigen trekken dit, maar anderen die toch wat aanleg hebben kunnen in een zware depressie geraken.quote:
[..]
Ik ben geen psycholoog, neuroloog of psychiater. En zelfs die zijn het niet met elkaar eens.
Maar volgens mij kan ik met veiligheid zeggen:
1. Het is deels genetische aanleg. Maar het komt ook regelmatig voor bij mensen bij wie er geen familiegeschiedenis van depressies is. In theorie kan iedereen het ontwikkelen of kan het zich bij iedereen manifesteren. De kans daarop is natuurlijk naar mate van erfelijkheid wel groter of kleiner.
2. Het is niet leeftijdsgebonden. Depressie komt bijvoorbeeld ook juist vaak (voor het eerst) voor bij bejaarden. Mindere lichamelijke beweging en een beperktere sociale contacten (eenzaamheid) kunnen bij hen belangrijke triggers zijn.
Is manische depressie al reden genoeg voor euthanasie tegenwoordig??quote:
Z'n beste vriend heeft zich in juli van dit jaar laten euthanaseren, wegens manische depressie.
Arnon Grunbergquote:
Nu we het unaniem eens zijn dat Bart Chabot nog leeft, van wie is het nog meer een wonder?
Klopt ook, kortom: depressie is niet veel anders dan vele andere ziektes (psychisch of somatisch). Iedereen kan ze theoretisch krijgen, maar met genetische aanleg of door omstandigheden en/of gebeurtenissen in je leven wordt de kans dat je het krijgt groter.quote:
[..]
Klopt. Vergeet niet dat bepaalde life-events een trigger kunnen zijn; overlijden van naasten, echtscheiding, persoonlijk faillissement. Sommigen trekken dit, maar anderen die toch wat aanleg hebben kunnen in een zware depressie geraken.
Blijkbaar.quote:
[..]
Is manische depressie al reden genoeg voor euthanasie tegenwoordig??
http://hyperboleandahalf.(...)ession-part-two.html
Bij hem was er wel meer aan de hand denk ikquote:
[..]
Is manische depressie al reden genoeg voor euthanasie tegenwoordig??
http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/198439
Goed stukquote:
Volgens mij wel een aardige uitleg van hoe een depressie voelt:
http://hyperboleandahalf.(...)ession-part-two.html
Ik heb Joost altijd wel gewaardeerd, maar dit zat eraan te komen. RIP.
Ja, met die gelukzalige priester achter hem, die denkt ik: heb het medicijn wel hoor...quote:
Hier een item van hem in DWDD uit 2012, toen sprak hij over zijn depressie:
http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/198439
Dat laatste is inmiddels al bevestigd.quote:
Wat vreselijk dit. Hopelijk heeft hij nu rust gevonden...
quote:
Precies en daarom vind ik het des te jammer dat er altijd mensen zijn die zeggen dat deze mensen zich niet aan moeten stellen en andere uitspraken doen met diezelfde strekking.quote:
[..]
Klopt ook, kortom: depressie is niet veel anders dan vele andere ziektes (psychisch of somatisch). Iedereen kan ze theoretisch krijgen, maar met genetische aanleg of door omstandigheden en/of gebeurtenissen in je leven wordt de kans dat je het krijgt groter.
Iemand met een chronische depressie is niet minder ziek dan iemand met een chronische darmontsteking zoals M. Crohn o.i.d. alleen om het feit dat het 'tussen de oren' zit.
En Raymann En allemaal zeiden ze: 'ja we waren geen vrienden maar we zagen elkaar wel eens' Ja, die mensen waren niet voor het onderwerp Zwagerman uitgenodigd, hè.quote:
Vond het een beetje een treurig gezelschap bij Pauw.. Halbe Zijlstra die na je dood vertelt hoe verschrikkelijk hij het vindt
Zou het niet veel erger zijn als ze acteerden hem te mogen / goed kenden?quote:
Vond het een beetje een treurig gezelschap bij Pauw.. Halbe Zijlstra die na je dood vertelt hoe verschrikkelijk hij het vindt
Zullen nog wel enkele decennia overheen gaan - ja, ik ben in een optimistische bui -, voordat de mensen zich dat feitelijk beseffen.quote:
[..]
Precies en daarom vind ik het des te jammer dat er altijd mensen zijn die zeggen dat deze mensen zich niet aan moeten stellen en andere uitspraken doen met diezelfde strekking.
Iemand met een chronische depressie is niet minder ziek dan iemand met een chronische darmontsteking zoals M. Crohn o.i.d. alleen om het feit dat het 'tussen de oren' zit.
Dat is waar.. alleen Mattijs geloof ik.. die was dan ook als enige wel op zijn plaatsquote:
[..]
Ja, die mensen waren niet voor het onderwerp Zwagerman uitgenodigd, hè.
En het was ook geen uitzending speciaal over Z. of geheel aan hem gewijd. Dat had je wel door, of dat ook niet?quote:
[..]
Dat is waar.. alleen Mattijs geloof ik.. die was dan ook als enige wel op zijn plaats
Inderdaad. De overheersende opinie is - althans zo ervaar ik dat - dat depressie toch enigszins "aanstellerij" is en gewoon een kwestie van je schouders eronder zetten, en dat zelfmoord (al prefereer ik het woord zelfdoding) vooral een egoistische daad is, waarbij men dus meer empathie met de nabestaanden lijkt te kunnen opbrengen dan met de overledene.quote:
[..]
Zullen nog wel enkele decennia overheen gaan - ja, ik ben in een optimistische bui -, voordat de mensen zich dat feitelijk beseffen.
Pleun maakt een inschattingsfout.. Moet je nu echt zo grof optreden?quote:
[..]
En het was ook geen uitzending speciaal over Z. of geheel aan hem gewijd. Dat had je wel door, of dat ook niet?
Jeroen Krabbe heb ik wel gemist overigens in de uitzending.quote:
[..]
Dat is waar.. alleen Mattijs geloof ik.. die was dan ook als enige wel op zijn plaats
Niet zo happen op trollen, je hebt gelijk.quote:Op woensdag 9 september 2015 00:46 schreef Downwards het volgende:
[..]
Pleun maakt een inschattingsfout.. Moet je nu echt zo grof optreden?
quote:Joost Zwagerman - Opnieuw leren leven
Joost Zwagerman heeft inmiddels meer dan dertig boeken geschreven (romans, gedichten en essays). Aan presentator Kefah Allush vertelt hij over het boek dat nauw verband houdt met een ingrijpende gebeurtenis in zijn leven: Door eigen hand. In dit boek schrijft hij over de zelfmoordpoging van zijn vader in 1998.
Dat klopt helemaal; de omslag zal pas plaatsvinden als men inziet dat depressie een hele serieuze ziekte is. Mijn zusje heeft ook zelfmoord gepleegd, maar ik heb het haar nooit kwalijk kunnen nemen.. Zeker niet na de vreselijke worsteling die ik van nabij heb gemaakt. Het kan beter behandeld worden en begrip van derden zal ook meehelpen, maar zelfmoord zal altijd gepleegd worden.quote:
[..]
Inderdaad. De overheersende opinie is - althans zo ervaar ik dat - dat depressie toch enigszins "aanstellerij" is en gewoon een kwestie van je schouders eronder zetten, en dat zelfmoord (al prefereer ik het woord zelfdoding) vooral een egoistische daad is, waarbij men dus meer empathie met de nabestaanden lijkt te kunnen opbrengen dan met de overledene.
Oké, baby.quote:
[..]
Niet zo happen op trollen, je hebt gelijk.
Ik heb dit van heel dichtbij meegemaakt ,mijn moeder heeft een zelfmoordpoging gedaan.Ik heb haar gevonden zij had slaaptabletten ingenomen en haar polsen doorgesneden.
Alles toen in het werk gezet om haar te redden en is toen ook gelukt.Maar zij was daar eigenlijk niet zo tevreden over.
Haar toen een keer gevraagd waarvoor zij deze poging had gedaan maar daar nooit antwoord op gekregen.
Inderdaad. Een kennis van me heeft ooit zelfmoord gepleegd, mijn moeder heeft meerdere pogingen achter de rug in het verleden en gelukkig heb ik het zelf nog nooit in mijn hoofd gehaald, ondanks mijn chronische depressie (dysthyme depressie is de officiële term).quote:
[..]
Dat klopt helemaal; de omslag zal pas plaatsvinden als men inziet dat depressieve een hele serieuze ziekte is. Mijn zusje heeft ook zelfmoord gepleegd, maar ik heb het haar nooit kwalijk kunnen nemen.. Zeker niet na de vreselijke worsteling die ik van nabij heb gemaakt. Het kan beter behandeld worden en begrip van derden zal ook meehelpen, maar zelfmoord zal altijd gepleegd worden.
Een zelfmoord laat overigens wel een onuitwisbare indruk achter bij de nabestaanden. De direct betrokkenen van die kennis van me die zelfmoord heeft gepleegd zijn na 12 jaar nog altijd niet de oude en hebben het nog altijd niet kunnen verwerken.
Het moeilijke aan zelfmoord is bij nabestaanden vaak het niet begrijpen en het totale onverwachte, en het gevoel dat ze het hadden kunnen voorkomen. Bovendien gebeuren sommige zelfdodingen in een opwelling, zoals bij die kennis het vermoeden is geweest.
Ik ben persoonlijk van mening dat zelfdoding juist een enorm moedige stap is. Een grote stap naar het onbekende na - meestal - een enorme worsteling, moeilijke overwegingen, enorme zelfkwelling en na veelal een enorme lijdensweg.
Iedere zelfdoding grijpt mij wel enorm aan overigens, zelfs als dat over relatief onbekenden gaat zoals Joost Zwagerman, hij was natuurlijk een bekende Nederlander, maar ik kende hem verder niet persoonlijk. Toch grijpt me dit enorm aan, ik kan me voorstellen hoe moeilijk die man het gehad moet hebben.
Hij moet veel leed verborgen hebben gehouden. Erg treurig temeer omdat hij een vrouw en kinderen achterlaat.
Hij was gescheiden.quote:
Ik vond hem altijd net wat te enthousiast bij De Wereld Draait Door. Hij ging maar door, kan me nog wel een blauw schilderij herinneren. Heb had hem ook eens in Een Prettig Gesprek met Van Gogh gezien, vond hem toen heel wat sympathieker.
Hij moet veel leed verborgen hebben gehouden. Erg treurig temeer omdat hij een vrouw en kinderen achterlaat.
De natuurlijke reactie van de mens is toch om te blijven leven. Jezelf het leven ontnemen lijkt me een grote stap.quote:
Zelfdoding moedig? Ben ik het niet mee eens. Als de dood niets is en het dus is afgelopen, hoe kan het dan eigenlijk moedig zijn. Niet helemaal. Denk ik.
Eerlijk gezegd wist ik het wel maar wilde even mijn afkeer van Halbe Zijlstra en Raymann de ruimte geven.quote:
[..]
Pleun maakt een inschattingsfout.. Moet je nu echt zo grof optreden?
Oké een ex-vrouw en kinderen.quote:
Natuurlijk. Maar moedig?quote:
[..]
De natuurlijke reactie van de mens is toch om te blijven leven. Jezelf het leven ontnemen lijkt me een grote stap.
Tuurlijk is het wel moedig, ik begrijp eerlijk gezegd niet eens hoe je dat kunt betwijfelen.quote:
Zelfdoding moedig? Ben ik het niet mee eens. Als de dood niets is en het dus is afgelopen, hoe kan het dan eigenlijk moedig zijn. Niet helemaal. Denk ik.
Niemand weet tenslotte zeker wat 'de dood' is, en bovendien is het erg definitief. Er is geen weg meer terug. Het is het belangrijkste besluit wat je in je leven kunt nemen.
Nog los van het over je eigen angst voor de dood heenzetten, en de manier waarop ze het ten uitvoer willen brengen.
Dieren doen het ook.quote:
[..]
De natuurlijke reactie van de mens is toch om te blijven leven. Jezelf het leven ontnemen lijkt me een grote stap.
Ben het er niet mee eens.quote:
[..]
Tuurlijk is het wel moedig, ik begrijp eerlijk gezegd niet eens hoe je dat kunt betwijfelen.
Niemand weet tenslotte zeker wat 'de dood' is, en bovendien is het erg definitief. Er is geen weg meer terug. Het is het belangrijkste besluit wat je in je leven kunt nemen.
Nog los van het over je eigen angst voor de dood heenzetten, en de manier waarop ze het ten uitvoer willen brengen.
Nou, onderbouw het zou ik zeggen.quote:
Vind van mijn overwegingen weinig af te dingen eerlijk gezegd.
Echt loslaten zal het mij vanzelfsprekend nooit, maar ik heb er wel vrede mee; ik 'begrijp' dat het in haar ogen de beste oplossing was. En ze heeft de stap ook zeker niet van de een op de andere dag genomen.. Er zijn ontzettend veel mensen, alleen al in Ned., die met dergelijke gedachten worstelen en daarom is het van belang dat er meer over bekend wordt / dat het meer bespreekbaar wordt.quote:
[..]
Inderdaad. Een kennis van me heeft ooit zelfmoord gepleegd, mijn moeder heeft meerdere pogingen achter de rug in het verleden en gelukkig heb ik het zelf nog nooit in mijn hoofd gehaald, ondanks mijn chronische depressie (dysthyme depressie is de officiële term).
Een zelfmoord laat overigens wel een onuitwisbare indruk achter bij de nabestaanden. De direct betrokkenen van die kennis van me die zelfmoord heeft gepleegd zijn na 12 jaar nog altijd niet de oude en hebben het nog altijd niet kunnen verwerken.
Het moeilijke aan zelfmoord is bij nabestaanden vaak het niet begrijpen en het totale onverwachte, en het gevoel dat ze het hadden kunnen voorkomen. Bovendien gebeuren sommige zelfdodingen in een opwelling, zoals bij die kennis het vermoeden is geweest.
Ik ben persoonlijk van mening dat zelfdoding juist een enorm moedige stap is. Een grote stap naar het onbekende na - meestal - een enorme worsteling, moeilijke overwegingen, enorme zelfkwelling en na veelal een enorme lijdensweg.
Iedere zelfdoding grijpt mij wel enorm aan overigens, zelfs als dat over relatief onbekenden gaat zoals Joost Zwagerman, hij was natuurlijk een bekende Nederlander, maar ik kende hem verder niet persoonlijk. Toch grijpt me dit enorm aan, ik kan me voorstellen hoe moeilijk die man het gehad moet hebben.
De dood van Zwagerman is tragisch, maar grijpt mij niet direct enorm aan.
Dat is natuurlijk altijd te prijzen.quote:
[..]
Eerlijk gezegd wist ik het wel maar wilde even mijn afkeer van Halbe Zijlstra en Raymann de ruimte geven.
Waar was u toen u het hoorde?quote: