Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #10

deel 1
W&T / Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven

deel 2
W&T / [LIVE] Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #2

deel 3
W&T / [LIVE] Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #3

deel 4
W&T / [LIVE] Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #4

deel 5
W&T / [LIVE] Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #5

deel 6
W&T / [LIVE] Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #6

deel 7
W&T / [LIVE] Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #7

deel 8
W&T / Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #8

deel 9
W&T / Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven #9

De Rosetta-missie: een fascinerende reis naar de oorsprong van het leven

2014 wordt een intensief jaar voor ESA’s kometenjager Rosetta. Na een reis van bijna tien jaar en een winterslaap van 957 dagen zal ruimtesonde Rosetta komeet Churyumov-Gerasimenko ontmoeten. Als klap op de vuurpijl maakt lander Philae zich klaar om voor het eerst in de geschiedenis te landen op een komeet. Rosetta is één van de meest complexe en ambitieuze missies ooit. Tijd om de missie eens onder de loep te nemen.



Sinds november 1993 hebben wetenschappers en ingenieurs uit Europa en de Verenigde Staten hun krachten gebundeld om de ruimtesonde Rosetta en een lander genaamd Philae te bouwen. Rosetta werd in 2004 gelanceerd en zette middels een aantal flyby’s langs de aarde en Mars koers richting komeet Churyumov-Gerasimenko. Rosetta in de buurt van de komeet Churyumov Gerasimenko krijgen is niet makkelijk. “Geen enkele bestaande raket is in staat om een ruimtesonde rechtstreeks naar een komeet te sturen. In plaats daarvan slingert Rosetta door het zonnestelsel mede dankzij de zwaartekracht van de aarde en Mars. “De Rosetta-missie is een fascinerende reis naar onze oorsprong,” vertelt Matt Taylor, projectwetenschapper bij het ESA Rosetta-team. “Rosetta is uniek omdat het de eerste missie is die heel dicht bij een komeet zal komen en een lander zal plaatsen. Daarnaast zal de ruimtesonde getuige zijn van de spectaculaire transformatie van de komeet naarmate de afstand tot de zon kleiner wordt.”

Rosetta’s twaalf jaar durende reis door de ruimte. Animatie:ESA.

Wakker worden
In juni 2011 werd Rosetta in een diepe winterslaap gebracht voor de koudste, meest afgelegen deel van de reis. Rosetta werd in een langzame draai gezet om de stabiliteit te handhaven en haar zonnevleugels naar zon gericht om zoveel mogelijk zonlicht als mogelijk op te vangen. “Het is de eerste missie voorbij de asteroïdengordel die afhankelijk is van energie-opwekking door de zon, waardoor de sonde in staat is te opereren op 800 miljoen kilometer van de zon.” ESA is bezorgd om de gezondheid van het ruimtevaartuig. Zonder kleerscheuren een ruimtereis van meer dan tien jaar doorkomen is heel wat. “De onderdelen van Rosetta zijn uitvoerig getest, zodat zij kan omgaan met de ontberingen in de ruimte. We weten niet meer van Rosetta als toen ze in de sluimerstand ging,” aldus Taylor. Op dit moment zijn zowel de komeet als Rosetta op de terugreis naar het binnenste van het zonnestelsel en staat het Rosetta-team klaar om op 20 januari 2014 Rosetta, na een winterslaap van 957 dagen, wakker te maken.

Ontmoeting
“Zodra we de ruimtesonde met succes uit de winterslaap hebben gehaald en de instrumenten uitvoerig zijn getest, zullen we voorzichtig de komeet naderen en metingen verrichten.” Op het moment dat Rosetta wakker wordt, bevindt de sonde zich op nog zo’n negen miljoen kilometer van de komeet. In mei 2014 is die afstand naar verwachting verkleind tot twee miljoen kilometer en dan worden de eerste beelden van de Churyumov-Gerasimenko verwacht.

BELANGRIJKE LES
De ruimtesonde Rosetta is gebouwd met technologie van de jaren negentig en is niet de eerste ruimtesonde die naar een komeet wordt gestuurd. ESA’s Giotto werd ontworpen om de mysteries rond de komeet Halley op te lossen. Op 13 maart 1986 vloog Giotto heel dicht langs de komeet. Niemand had verwacht dat de ruimtesonde het spervuur aan komeetstof zou overleven. Hoewel Giotto flink werd beschadigd tijdens de flyby, bleven de meeste instrumenten operationeel. “De Giotto-missie was voor de ESA een belangrijke les. Hierdoor kon de technologie voor toekomstige missies zoals Rosetta worden verbeterd.”


Een prachtig beeld van Rosetta boven Mars, gemaakt door de Philae-camera op een afstand van ongeveer duizend kilometer van Mars. Foto: CIVA / Philae / ESA.

Rosetta zal de eerste ruimtesonde zijn die, op korte afstand, getuige is van een spectaculaire transformatie van de komeet. De verwachting is dat het prachtige beelden oplevert, maar het is ook een groot gevaar. Naarmate de komeet in toenemende intensiteit wordt blootgesteld aan de straling van de zon begint het ijs te sublimeren. Het gas dat uit de kern ontsnapt neemt ook stof mee en dat leidt tot de vorming van twee staarten. De ionenstaart bevat geïoniseerd gas en stof en stroomt altijd in tegengestelde richting van de zon. De stofstaart van microscopische stofdeeltjes draait enigszins in de richting van de baanvan de komeet. Hoewel het gas en stof de helderheid verhoogt, verbergt het ook de kern van de komeet. Het gas en het stof kunnen er voor zorgen dat Rosetta en Philae schade oplopen. Rosetta zal komeet Churyumov-Gerasimenko in het koude gebied van het zonnestelsel ontmoeten op het moment dat de komeet nog geen activiteit vertoont. “Het ontwerp van de baan van Rosetta is zodanig goed uitgezocht dat het ruimtevaartuig de gevaarlijke gebieden vermijdt, zoals de staart van de komeet. De navigatiecamera en het regelsysteem rekent op het zien van een deel van de zonnige zijde van de komeet, zodat het ruimtevaartuig niet in het staartgebied terechtkomt.”

Landing
Voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid zal er een poging gedaan worden om te landen op een komeet. Rosetta zal een serie manoeuvres maken om dichtbij de komeet te komen en dan zal de snelheid worden verlaagd tot ongeveer 25 meter per seconde. Het naderen van een komeet, erom heen cirkelen en er ook nog eens op landen is en delicate aangelegenheid. Aangezien er weinig bekend is van de komeet moeten beelden en analyses van de komeet meer duidelijkheid verschaffen. “Aan de hand van die informatie besluiten wetenschappers en operationele teams wat de beste landingsplaats zal zijn. Hierdoor kunnen wij de veiligheid van de lander het beste waarborgen.” Uiteindelijk wordt het ruimtevaartuig in een baan rond de kern van de komeet gebracht op een afstand van ongeveer 25 kilometer. “De zwaartekracht van de komeet is een miljoen keer kleiner dan die van de aarde. Een natuurlijke baan om de komeet is daardoor alleen mogelijk onder de 30 kilometer,” aldus Taylor. In november 2014 wordt de lander Philae losgelaten op een hoogte van ongeveer een kilometer en zal op loopsnelheid landen op de uitgekozen landingsplaats. Onmiddellijk na de landing zal een harpoen worden afgevuurd om de lander te verankeren en te voorkomen dat Philae ontsnapt aan de zeer zwakke zwaartekracht van de komeet. Op de komeet zal Philae hoge resolutie foto’s maken en boringen verrichten op het oppervlak. De ruimtesonde Rosetta zal in een baan om de komeet Churyumov-Gerasimenko blijven in de nabijheid van de ijzige kern. Het zal meer dan een jaar duren voordat de opmerkelijke missie, in december 2015, tot een einde komt.


Rosetta’s Philae lander op de kern van de komeet. Animatie: ESA / AOES Medialab

Op 20 januari 2014 werd Rosetta wakker en was klaar is voor de laatste etappe van haar bijzondere reis. “Ik ben ervan overtuigd dat we in staat zijn om dat te doen. Van daaruit moeten we de belangrijkste uitdagingen aangaan zoals de ontmoeting met de komeet en vervolgens de landing. Echter, voor mij is het belangrijkste aspect de wetenschap. Kometen zijn de meest primitieve objecten in het zonnestelsel. Een tijdcapsule uit de vroege stadia van de vorming van ons zonnestelsel. Kometen worden verantwoordelijk gehouden voor het leveren van een groot deel van het water in het zonnestelsel, waaronder het water op aarde. Door te kijken naar bepaalde isotopen zullen we in staat zijn om verhoudingen van de komeet te vergelijken met die van de aarde en de link tussen het ontstaan van het leven, de aarde en de kometen versterken,” aldus Taylor. De ijzige resten van de vorming van de planeten kunnen de sleutel zijn tot het ontrafelen van het mysterie dat ‘de oorsprong van het leven’ heet.



12 november 2014 was de dag van de landing. Om 09.35 werd Philae losgekoppeld van Rosetta en braken de 'Seven Hours of Terror aan'
Net na 17:00 uur kwam het signaal binnen dat de lander Philae de afdaling naar komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko had overleefd
Ook heeft Philae kort na zijn vertrek een foto van Rosetta gemaakt. En omgekeerd fotografeerde Rosetta de vertrekkende Philae.
Een leuk weetje: omdat de zwaartekracht op komeet 67P/C-G beperkt is, weegt de lander eenmaal op het oppervlak van de komeet slechts één gram!

twitter:

Philae2014 twitterde op woensdag 12-11-2014 om 17:04:09 Touchdown! My new address: 67P! #CometLanding reageer retweet

We weten dat Philae drie keer landde door data van het ROMAP instrument en van het landingsgestel. De eerste keer landde hij met een snelheid van zo'n 1 meter per seconden. En we weten ook precies waar, door het combineren van beelden van de OSIRIS camera met metingen door het MUPUS instrument. Toen stuiterde hij weer door met een snelheid van ongeveer 38 centimeter per seconde. Een stuiter die ongeveer twee uur duurde, waarin Philae een kilometer aflegde. De richting van deze stuiter is echter nog niet bekend. De tweede stuiter die hierop volgde had een snelheid van slecht 3 centimeter per seconde en duurde maar 7 minuten..
Het stuiteren was voorspeld doordat 67P nauwelijks zwaartekracht heeft. Om stuiteren te voorkomen is Philae uitgerust met een harpoen en een stuwmotor, maar beide systemen bleken niet te werken tijdens de landing.






Persconferentie Dag 1
Op 13-11-2014 werd om 14:00 uur (Nederlandse tijd) door de Europese ruimtevaartorganisatie een persconferentie gehouden waar duidelijk werd dat Philae met slechts twee van zijn drie poten op vaste grond staat. De derde hangt los over een rots heen in het vacuüm van de ruimte. De lander is dus niet goed verankerd. Dat betekent dat de missieleiding zeer voorzichtig moet opereren, bijvoorbeeld met de boor waarmee Philae monsters van de komeet zou moeten
De plaats waar het ruimtevaartuig nu staat, is omringd door onregelmatig terrein dat het zonlicht weghoudt. Aan één kant rijst zelfs een steile rotswand op, blijkt uit de eerste foto's die Philae heeft verstuurd.
De gegevens wijzen erop dat de lander op zijn huidige positie per rotatie van de komeet ongeveer anderhalf uur zonlicht op kan vangen. Dat is aanzienlijk minder dan de zes à zeven uur waar ESA op gehoopt had. Nu draait Philae nog met behulp van een accu, maar op lange termijn moet deze het toch echt van zonne-energie hebben. Een plekje in de schaduw kan de levensduur van de lander dan ook flink verkorten.



Persconferentie Dag 2, 14-11-2014
De ruimtelander Philae is begonnen met boren in de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Het is een risicovolle actie. Philae staat niet goed vast op de grond en kan door het boren omvallen. Aan de andere kant voelen de wetenschappers van het Europese Ruimteagentschap (ESA) zich gedwongen risico's te nemen: de batterijen van de lander zijn namelijk bijna op, waardoor de resultaten van de boring misschien niet eens de Aarde zullen bereiken
Eerder vandaag meldden de wetenschappers van ESA dat het tijd werd om risico's te nemen. ESA stond voor een lastige keuze: proberen we de batterijen op te laden of laten we Philae nu nog snel boren en zoeken naar waardevolle informatie voordat de energie wegvalt? Het is dus voorlopig de tweede optie geworden, ook al bestaat dan het risico dat de lander omvalt.
Teams van onder andere wetenschappers en ingenieurs bestuderen intussen de binnengelopen data. Tachtig tot negentig procent van de verwachte wetenschappelijke gegevens is al binnen. Uit foto's blijkt dat het komeetoppervlak bezaaid is met stof en brokstukken die een omvang hebben van millimeters tot meters.


Het oppervlak van komeet 67P. © Photo News

De komende maanden zou Philae met de tien meetinstrumenten (waarvan er momenteel twee niet kunnen worden gebruikt) aan boord de oppervlakte en de kern van de komeet en de gassen die eruit vrijkomen bestuderen.

De missie van Rosetta kan doorgaan tot in 2016. Dan is de brandstof op en raakt de sonde te ver verwijderd van de zon om nog genoeg stroom op te wekken. "Dan zal hij zijn rondjes om 67P blijven draaien of misschien proberen we hem zachtjes op het oppervlak neer te leggen. Hij zal voor altijd blijven meereizen met de komeet."

De missie staat onder leiding van de Nederlander Fred Jansen. Het landingssysteem en de zonnepanelen zijn in Nederland gemaakt. De sonde is getest bij ruimtevaartlaboratorium Estec in Noordwijk.


Een aantal foto's uit het eerste topic











Wist je dat de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko een liedje zingt? Deze melodie is niet met onze oren hoorbaar, maar wel op andere frequenties
https://soundcloud.com/esaops/a-singing-comet
Luister hier hoe het klinkt. Let op, de frequentie is 10.000 keer opgeschroefd om het wijsje te laten horen.


.
.
Live Stream

http://new.livestream.com/esa/cometlanding

of hier
http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Rosetta
.
.


.
.




en inmiddels weten we dat Philae is geland


.
.
een paar foto's van de landing









.
http://sci.esa.int/rosetta/

http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Rosetta

hier staat nog een hele collectie van foto's
https://secure.flickr.com(...)s/72157638315605535/
.
.

.

Het originele krantenartikel van 10 jaar geleden


gerelateerde topics
W&T / [CENTRAAL] MARS - De Missies! Deel 10
W&T / [CENTRAAL] Exo-Planeten Topic #2
W&T / Het Astronomie Topic #9
W&T / Astronomie in de Achtertuin #3

[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 14-11-2014 23:37:37 ]

quote:

Op vrijdag 14 november 2014 23:40 schreef nikao het volgende:

[..]

Kortom: marginale winst natuurlijk.. ze blijven in die donkere spot zitten, en er blijft maar een dik uur zon op vallen (maar dan op net wat groter oppervlak)

Ieder klein beetje is meegenomen

quote:

Op vrijdag 14 november 2014 23:33 schreef nikao het volgende:

[..]

Erg blij voor SD2 en Ptolemae... beetje lullig dat die steeds moesten wachten hehe..
nu is het pas echt een succes.. alle 10 de instrumenten hebben nu data of niet?

quote:

Op vrijdag 14 november 2014 22:58 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
14-11-2014

Arbeid van komeetlander Philae zit erop

Volgens DLR zijn alle tien instrumenten geactiveerd. Philae "is een echte overlevingskunstenaar", zei Geurts.

(HLN)

quote:

Op vrijdag 14 november 2014 23:51 schreef nikao het volgende:

[..]

heb alleen nog niets gehoord van Ptolemy dat die ook data binnen hebben....

Die moeten de sample van SD2 verwerken (bakken )

Dat zullen we wel morgenvroeg te horen krijgen

Wat een gekkies

quote:

Op zaterdag 15 november 2014 00:15 schreef Morodeepdelver het volgende:

[..]

Ja, zoals ik het begreep wel ja. Een rotatie van 35 graden

quote:

Op zaterdag 15 november 2014 00:15 schreef rubbereend het volgende:

[..]

oke top

dank

Nee, ze hebben de lander (the body) gedraaid, niet de zonnepanelen zelf

quote:

Op zaterdag 15 november 2014 00:17 schreef Morodeepdelver het volgende:

[..]

Ja dat snap ik, haha. De zonnepanelen zitten vast aan de body

Ik dacht ook wel dat jullie dat bedoelden

quote:

Op zaterdag 15 november 2014 00:19 schreef nikao het volgende:
Ok.. blijkbaar pakt Ptolemy nu een atmosfeer sample

twitter:

elakdawalla twitterde op zaterdag 15-11-2014 om 00:15:13 Ulamec: lifted landing gear 4 cm. Turned landing gear. Turned Ptolemy carousel; it is now running on getter material (concentrated atmos) reageer retweet

nou ja, even een duiding, het zijn de gassen en ijs die uit de komeet komen, de coma
een echte atmosfeer is er natuurlijk niet op 67p