Armoede in Nederland #3

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 14:13 schreef 99.999 het volgende:

[..]

En ik vraag me dus af of dat het grote verschil maakt. Komt iemand die nu 10 euro per uur verdient niet meer aan de bak als dat 11 euro wordt? En hoeveel lager moet het worden om de groep die daar onder zit wel aan het werk te krijgen? Als je nu het minimumloon al niet waard bent is je productiewaarde vermoedelijk al fors lager dan 10 euro per uur en ben je er met 5 euro per uur vermoedelijk ook niet.

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 14:24 schreef 99.999 het volgende:

[..]

Omdat drama maken over een theoretisch verhaal of over een praktisch probleem voor mij nog wel wat verschil maakt.

[..]

Voor die claim maakt het nog wel wat uit of die groep 10, 1.000 of 100.000 mensen groot is. Als 1.000 mensen er hun baan door verliezen maar 100.000 mensen krijgen er relatief flink meer door te besteden kan dat best netto een positief effect hebben.

En nogmaals ik zie het fors verhogen van het minimumloon ook niet als verstandig maar het drama wat er om gemaakt wordt is ook altijd zo overdreven.

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 06:28 schreef Paper_Tiger het volgende:

[..]

Bij Momentum Machines wrijven ze zich al in de handen. http://singularityhub.com(...)hamburgers-per-hour/

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 12:17 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Stel nu is het minimumloon 10 euro, dat wordt dan 11 euro. Dat is een verschil van 10% in loonkosten. Bij een arbeidsintensief product zal de winst dan met gemiddeld 75% zakken *vuistregel".
Aandeelhouders vinden dit niet leuk en eisen een reorganisatie. Hetzelfde werk moet worden gedaan door minder mensen, werkdruk gaat omhoog, evt stakingen, vakbonden die zich er dan mee gaan bemoeien en uiteindelijk massa ontslag, ontevreden mensen en bedrijven die failliet gaat omdat de stijging van 10% in loonkosten meer is dan de winst.

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 12:26 schreef Ryon het volgende:

[..]

De rest wordt aangevuld door de gemeente

Wij kennen dergelijke constructies ook met arbeidssubsidies voor werkgevers. Maar dat is behoorlijk omslachtig. Het Duitse stelsel is op dit punt zo gek nog niet.

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 01:43 schreef Bram_van_Loon het volgende:
Walmart (de Americaanse Albert Heijn)

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 01:57 schreef Janneke141 het volgende:

[..]

Een slechter vergelijk is bijna niet denkbaar.

quote:

Op vrijdag 13 december 2013 16:58 schreef Bram_van_Loon het volgende:

[..]

Leg dan eens uit hoe het komt dat in de USA veel mensen voor 8,XX USD (ongeveer 6 Euro) per uur werken terwijl wij met ons fors hogere - maar altijd nog lage - minimumloon niet een beduidend slechtere economie hebben. Jij richt je op de negatieve gevolgen van een hoger minimumloon maar er zijn ook veel positieve gevolgen, immers geven die burgers die zo'n laag salaris krijgen ook het overgrote deel van het geld wat ze krijgen voor hun harde werk snel weer uit in plaats van dat het ergens staat geparkeerd. Zolang je maar voldoende producten kan verkopen aan het buitenland is een wat hoger minimumloon geen probleem.

quote:

Nieuwe armoede deel 3

Kattenbrokjes of vanillevla?

Volgens nieuwe neurologische inzichten is armoede niet het gevolg van slechte beslissingen; het is de armoede zélf die tot slechte beslissingen leidt. Dat kunnen de moralisten van tv-programma’s over nieuwe Nederlandse armen in hun zak steken.

door Emma Brunt beeld Dick Tuinder 16-10-2013
HET WOORD ‘ARMOEDE’ begint onderhand een vertrouwde klank te krijgen in de media. En daarmee wordt dan niet – zoals vroeger – gerefereerd aan een campagne ten bate van de hongerige kindertjes in Afrika of aan de slachtoffers van een overstroming in een verre uithoek van India, maar aan de armoede waaronder mensen lijden die misschien wel bij jou om de hoek wonen, en niet eens in een achterstandswijk. Nederlandse medeburgers die zich tot voor kort nog veilig en onaantastbaar waanden.

Die mensen zien er heel gewoon uit, nog wel tenminste. In ieder geval voldoen ze op geen enkele manier aan het stereotiepe beeld dat wij hebben van bedelende junks of van de daklozen die hun krantje uitventen bij de ingang van Albert Heijn. Je kunt ze overal tegenkomen, op straat of in de tram, en je ziet niet aan ze af dat ze ’s nachts wel eens wakker schrikken uit angstaanjagende dromen over deurwaarders en incassobureaus en dat ze hun wekelijkse voorraadje boodschappen afhalen in een kartonnen bananendoos, bij de voedselbank. Het kan zomaar je buurman zijn of iemand anders in je naaste omgeving, van wie je het niet weet, omdat het groeiende aantal ‘nieuwe armen’ uit de middenklasse zich doorgaans groot houdt en beschaamd verzwijgt in welke penibele omstandigheden ze zijn komen te verkeren als gevolg van de economische crisis. Vijf jaar geleden zou dat nog ondenkbaar zijn geweest in een van de rijkste landen van West-Europa, maar sindsdien is er veel veranderd.

Zo nu en dan komen zulke sappelaars trouwens wel degelijk even in beeld, en niet alleen in de statistieken, maar met naam en toenaam, want er worden inmiddels populaire televisieprogramma’s aan ze gewijd. Tot lering en vermaak van een groot publiek, dat er kennelijk naar kijkt alsof het een onderhoudende reality show is. Geen ingetogen documentaires dus, bedoeld om sociale verontrusting te genereren en pijnlijke vragen op te werpen, maar programma’s waarbij gerust gelachen mag worden.

Al is het maar uit leedvermaak.

Het fameuze duo Geer Goor maakt het wat dat betreft het bontst, want Gerard Joling en Gordon schateren het in hun programma Effe geen cent te makken voortdurend uit als ze weer eens een tweedehands ijskast hun sjofele woning binnen sjouwen, of per bus een dagtochtje maken met de bejaarde uitkeringstrekkers uit het grauwe buurtje in Amsterdam-Noord waar ze voorlopig hun intrek hebben genomen. Voor de grap natuurlijk, joligheid is troef. En waarom ook niet, want binnenkort keren deze tv-diva’s weer terug naar hun riante villa’s in het Gooi en zit deze hilarische excursie naar de onderkant van de samenleving er voor hen gelukkig weer op.

Het programma Uitstel van executie, gepresenteerd door Martijn Krabbé, is van een heel andere orde, want daarin komen doodsbange, zeg maar gerust radeloze mensen aan het woord die door allerlei omstandigheden – ziekte, echtscheiding, werkloosheid – de hypotheeklasten niet meer kunnen opbrengen en die er gedurende langere tijd niet in slagen hun huis of flat te verkopen. Wat ze dan boven het hoofd hangt is de dreiging dat de bank die de hypotheek heeft verstrekt ertoe overgaat om de woning te onteigenen en publiekelijk te veilen, voor een bedrag dat ver onder de marktwaarde ligt, zodat de eigenaar blijft zitten met een gigantische restschuld.

Om dat te voorkomen brengen de programmamakers, geruggesteund door een aantal sponsors die gratis vloeren en nieuwe keukens ter beschikking stellen, een ploegje bouwvakkers en stylistes op de been die het betreffende pand bliksemsnel renoveren en van een aantrekkelijke inrichting voorzien, zodat er eindelijk weer wat aspirant-kopers op afkomen en het huis toch nog voor een acceptabele prijs van de hand gaat. In het gunstigste geval krijgen ze de bank zelfs zo ver dat er een paar maanden geen premies betaald hoeven te worden, totdat de verkoop rond is, en dat een deel van de restschuld wordt kwijtgescholden.

Het sympathieke van die aanpak is dat er niet alleen heel concrete, praktische hulp wordt geboden, van het soort dat werkelijk zoden aan de dijk zet, maar dat er ook – principieel – geen morele oordelen worden geveld of standjes uitgedeeld.



EEF VAN OPHOF (39) verleent als budgetcoach en financieel deskundige haar medewerking aan het programma en is het met die benadering hartgrondig eens, vertelt ze als ik haar spreek. Over het ontbreken van zo’n bestraffende ondertoon, die er impliciet van uitgaat dat de gedupeerden alle ellende wel aan zichzelf te wijten zullen hebben, zegt zij: ‘Mijn ervaring is dat de meeste mensen het zelf al erg genoeg vinden, die hebben heus al duizend dingen geprobeerd om er op eigen kracht uit te komen, door ijverig te solliciteren bijvoorbeeld. Maar ja, dan moet die baan er wel zijn, en je moet dat ook maar kunnen en durven. Na verloop van tijd heeft armoede het effect dat je in een denkcirkel terechtkomt, dan draai je steeds in kringetjes rond, van a naar b en c en d, zonder dat je nieuwe mogelijkheden ziet. Daar word je een beetje lam van. Moegestreden. Op dat punt kan de omgeving een belangrijke rol spelen, door mee te praten en mee te denken, en dat is wat wij in het programma ook proberen te doen: nieuwe wegen zoeken, een nieuwe manier om tegen het probleem aan te kijken.’

Ze vervolgt: ‘Armoede is keihard werken, elke dag opnieuw. Want je wordt totaal afhankelijk van al die zelfgenoegzame betweters achter hun loketten, behept met domme vooroordelen, terwijl ze je intussen van het kastje naar de muur sturen of je bedelven onder een stapel formulieren.’

Vaak genoeg heeft Van Ophof kunnen zien hoe de instanties mensen met financiële problemen behandelen. ‘Als iemand die informatie nodig heeft bij zijn bank aanklopt en te maken krijgt met een onbeschofte blaag achter de balie die van toeten noch blazen weet, is de kans groot dat die hem als een hond behandelt en doodleuk zegt: “Zoekt u dat zelf maar uit op onze website.” Zelfs als het om zoiets ingewikkelds gaat als de compensatieregeling voor mensen die gedupeerd zijn door het slechte beleid van de dsb-bank, om maar een kwestie te noemen waar ik onlangs mee te maken kreeg. Mij maakt zo’n bejegening niets uit, ik laat me daar niet door afschrikken. Maar de gemiddelde cliënt weet niet precies wat zijn rechten zijn en is er niet in getraind om hard te onderhandelen, die laat zich dus maar al te vaak afpoeieren. Daar worden zulke mensen nog onzekerder van dan ze toch al waren.’

Van Ophof windt zich geregeld op over de benadering van mensen die met armoede kampen. ‘Eén op de tien kinderen in dit land leeft onder de armoedegrens en krijgt geen brood mee naar school, en dat is echt niet omdat die ouders te lui en te beroerd zijn om iets te ondernemen. Enige bescheidenheid lijkt me dus wel gepast. Mensen in nood die bij ons programma terechtkomen hebben mazzel, want wij rekenen het beslist niet tot onze taak om oordelen te vellen en neerbuigende reprimandes uit te delen.’



IN HET PROGRAMMA Een dubbeltje op zijn kant, gepresenteerd door John Williams en Annemarie van Gaal, gaat het heel anders toe. Daarin regent het standjes, waardeoordelen en vermaningen. Onlangs zag ik een aflevering waarin Williams een uitgebluste man van middelbare leeftijd toebrieste: ‘Hoe haalt u het in uw hoofd om een hele dag aan het strand te gaan zitten met de kinderen! U hebt wel wat anders te doen want u moet werk zoeken, en dat is een volledige dagtaak.’

Collega Van Gaal bitste tegen de man van een echtpaar dat onder schulden gebukt ging: ‘Hoeveel sollicitaties hebt u op dit moment lopen? Drie?! Dat zouden er minstens dertig moeten zijn! Hoe komt dat?’

‘Ach’, zei die man beduusd, ‘ik ben gewoon moe.’

Zijn verzenuwde vrouw voegde daar angstig aan toe: ‘Ik durf ook eigenlijk niet zo goed meer te bellen naar instanties om te vragen hoe het zit. Ik ben helemaal kapot.’

Wat geen wonder was, want later in de uitzending bleek dat dit echtpaar al vier jaar had geleefd van honderd euro per week, op last van de schuldhulpverlening, tot ze schuldenvrij waren verklaard, maar die vreugde had niet lang geduurd, want sinds kort was de belastingdienst begonnen met het terugvorderen van toeslagen die – bij nader inzien – onterecht waren geweest, zodat ze opnieuw in de financiële sores zaten. En tot overmaat van ramp constateerden de presentatoren dat ze inmiddels veel meer geld aan de wekelijkse boodschappen waren gaan besteden dan in de periode waarin ze nog onder curatele stonden.

De man sputterde nog een beetje tegen en legde uit dat het ‘zo heerlijk was om weer eens een nieuwe broek te kunnen kopen en een pilsje te drinken op een terras’, maar met dat soort flauwekul maakte John Williams uiteraard korte metten. ‘In jullie situatie kan dat nu eenmaal niet. Begrijpen jullie eigenlijk wel hoe ernstig het probleem is?’

Eerlijkheidshalve moet ik erbij vertellen dat er ook wel eens mensen in het programma te gast zijn die inderdaad niet lijken te (willen) begrijpen wat er aan de hand is en wat er moet ­gebeuren. Ik denk bijvoorbeeld aan een echtpaar dat de gelegenheid te baat nam om eens flink met elkaar te gaan ruziën over de vraag wiens schuld het was dat ze bij de bank voor zestigduizend euro in het krijt stonden, ten gevolge van een woekerlening die de man ooit had ­afgesloten. Zijn vrouw stelde zich op het ­standpunt dat de hele kwestie haar om die reden niet aanging – ‘dat moet hij maar ­oplossen’ – en toen John Williams daar geen genoegen mee nam en er bij haar op aandrong dat er drastisch zou worden bezuinigd, nam ze kordaat het besluit om, kennelijk voor straf, het abonnement van haar man op de Donald Duck op te zeggen, een besluit waar ze ter plekke uitvoering aan gaf. Het resultaat was een tragikomische scène waarbij de echtgenoot quasi-hulpeloos de rol van Jan Klaassen vertolkte, terwijl zijn vrouw schitterde als Katrijn-met-de-deegroller.

Dat was om te lachen, wat ik ook deed. Even kwam ik zelfs in de verleiding om me te scharen in het schampere koor van mensen die de overtuiging zijn toegedaan dat sommige onverantwoordelijke types inderdáád te gemakzuchtig zijn om hun zaakjes verstandig te regelen, en dat je ze dat streng mag aanrekenen. Heel eventjes maar, want ik weet wel beter, uit eigen ervaring helaas. Bovendien is uit recent onderzoek gebleken dat de relatie tussen oorzaak en gevolg lang niet altijd even helder is als je op zoek gaat naar de bron van de armoede en de psychologische mechanismen die daarbij voor mentale verwarring zorgen.

TWEE BOEKEN ZIJN in dat verband bijzonder relevant. In 2012 verscheen Willpower: Rediscovering the Greatest Human Strength van psycholoog Roy F. Baumeister en John Tierney, wetenschapsjournalist van The New York Times. Zij betogen dat wilskracht en zelfbeheersing niet in de eerste plaats karaktertrekjes zijn die een individu in meerdere of mindere mate bezit, maar veeleer bepaald worden door allerlei situationele factoren. Wilskracht is volgens hen variabel, afhankelijk van de omstandigheden, en bovendien heeft elk mens er maar een beperkte hoeveelheid van tot zijn beschikking: op is op. Als er beslissingen moeten worden genomen, verbruiken de hersenen een bepaalde hoeveelheid mentale energie, net als een spier die in beweging wordt gezet; je kunt die spier trainen om tot betere prestaties te komen, maar als hij overbelast raakt gaat hij steeds gebrekkiger functioneren en valt ten slotte nagenoeg uit.

Het verschijnsel wilskracht benoemen de auteurs als ‘decision fatigue’, besluitvormingsmoeheid. Ze laten aan de hand van real life-voorbeelden en met verwijzing naar het gedrag van proefpersonen in laboratoriumsituaties zien hoe dat in de praktijk werkt. Stel dat mensen een overweldigende hoeveelheid keuzemogelijkheden voorgelegd krijgen, waarover ze stuk voor stuk moeten beslissen, dan blijkt dat ze kiezen voor de weg van de minste weerstand zodra de decision fatigue hun parten begint te spelen. Vanaf dat moment laten ze zich gemakkelijk iets aanpraten door een vasthoudende verkoper, of ze zien af van het nemen van een beslissing en kopen helemaal niets.

Baumeister en Tierney onderzochten bijvoorbeeld of, en zo ja hoe, het tijdstip van de dag van invloed was op de besluitvorming van een juridisch geschoold gezelschap dat moest beoordelen of bepaalde gevangenen in aanmerking kwamen voor vervroegde vrijlating. Gevangenen die ’s ochtends vroeg aan de beurt kwamen, als de commissieleden nog fris waren, maakten een veel grotere kans op vervroegde vrijlating dan gevangenen met precies dezelfde staat van dienst die later op de dag werden beoordeeld. Mentale uitputting zorgde ervoor dat in geval van twijfel besloten werd om gewoon ‘niets’ te doen en de bestaande situatie te handhaven, aangezien niet-kiezen het voordeel bood dat er ook geen fouten gemaakt konden worden. De minst riskante optie werd dan favoriet.

In een artikel van 21 augustus 2011 in The New York Times legde John Tierney al uit wat die bevindingen betekenden voor het sociaal-psychologisch onderzoek naar het gedrag van arme mensen die noodgedwongen voortdurend keuzes moeten maken. Zelfs over de meest onbenullige aankopen in de supermarkt moet je verdomd goed nadenken als je (te) weinig geld hebt, want bij elke aankoop moet je een gegronde afweging maken: aardbeien of een fles shampoo, kattenbrokjes of de vanillevla waar de kleinkinderen zo dol op zijn, een verjaardags­cadeautje voor een vriendin of een nieuw T-shirtje voor jezelf.

Voor ingrijpende rationele beslissingen die consequenties hebben op de lange termijn – een sollicitatiebrief, het aanvragen van een gevreesd gesprek met de belastinginspecteur – blijft zodoende maar bar weinig energie over. Zulke kwesties schuiven arme mensen dus vaak voor zich uit: ze steken liever hun kop diep in het zand of ze doen maar wat, op hoop van zegen.

HET TWEEDE BOEK over de psychologie van de armoede – of moet je zeggen: de psychopathologie ervan – dat elke hulpverlener zou moeten lezen is Scarcity: Why Having Too Little Means So Much van Harvard-econoom Sendhil Mullainathan en Princeton-psycholoog Eldar Shafir. Zij bouwen tot op zekere hoogte voort op het werk van Baumeister en Tierney en introduceren het begrip ‘bandbreedte’: het verschijnsel dat een mens zich maar met een paar dingen tegelijk kan bezighouden en dat de cognitieve vermogens worden aangetast als er meer van zijn tijd, concentratie en aandacht gevergd wordt dan hij aankan. Wat natuurlijk precies is waar arme mensen dagelijks mee te maken hebben.

Maar interessant genoeg treft het niet alleen mensen met gebrek aan geld, die vervolgens alleen nog maar aan geld kunnen denken, maar bijvoorbeeld ook politici en topmanagers in het zakenleven die voortdurend met hun tijd moeten woekeren en daardoor deadlines en belangrijke afspraken dreigen te verzuimen, of eenzame mensen, die zo gefocust raken op de schaarste in hun emotionele leven dat ze elk gevoel voor verhoudingen kwijtraken en reële kansen op liefde en vriendschap verknoeien of over het hoofd zien.

De paradox is volgens de auteurs dat schaarste enerzijds het denken en de waarneming scherpt, maar dat dat ten koste gaat van het vermogen om aandacht te besteden aan andere belangrijke aspecten van de situatie waarin mensen verkeren, bijvoorbeeld aan de consequenties van hun handelingen op de lange termijn. De ‘winst’ die ze vandaag kunnen boeken vertroebelt hun oordeel over de prijs die ze daar de volgende week of over een jaar voor zullen moeten betalen. De keerzijde is dus dat ze ten prooi vallen aan een soort tunnelvisie, een blikvernauwing die uiteindelijk contraproductief is.

Een van de bevindingen is bijvoorbeeld dat mensen die onderworpen worden aan hevige keuzestress naderhand wel dertien punten blijken te zijn gezakt als hun IQ wordt gemeten, wat ongeveer gelijk staat aan het effect van een doorwaakte nacht: iedereen weet dat je dan niet bepaald op je best bent als er de volgende ochtend een prestatie van je wordt verwacht. Van chronische armoede word je dus letterlijk een beetje ‘dommer’.

De favoriete metafoor van Mullainathan en Shafir voor de mentale processen die zich afspelen in het brein van arme mensen die gedwongen worden om zich voortdurend druk te maken over kleinigheden is die van de reiziger die alle spullen voor een lang verblijf in het buitenland in een veel te kleine koffer moet proppen en zich dus steeds moet afvragen wat hij daar het hardst nodig zal hebben: een warme trui, een extra paar sokken of toch liever een mooi boek om in zijn hotelkamer iets te lezen te hebben?

De echte vrijheid van rijke mensen is de vrijheid om niet over geld na te hoeven denken, merken ze ergens op. Of, zoals Henry David Thoreau het formuleerde: ware rijkdom kun je afmeten aan het aantal zaken waarmee je je níet bezig hoeft te houden.

Dat is allemaal leerzame informatie, zeer bruikbaar voor iedereen die in de loop van zijn leven met armoede van doen krijgt. Maar de grootste troost die arme mensen uit dit boek kunnen putten is toch wel dat de schrijvers tot de verrassende conclusie komen dat armoede niet het gevolg is van slechte beslissingen, maar dat het de armoede zélf is die tot slechte beslissingen leidt.

Zo, dat kunnen die bestraffende moralisten van Een dubbeltje op zijn kant mooi in hun zak steken!

DEZE LECTUUR WAS VOOR MIJ een feest der herkenning, want ik hak zelf al zo’n jaar of drie met het bezuinigingsbijltje en dat bijltje wordt botter en botter. Allerlei dingen die ik aanvankelijk nog voor onmisbaar hield – grote dingen, zoals mijn volkstuinhuisje en de auto, maar ook kleine genoegens, zoals elke week verse bloemen op tafel of het gemak waarmee je tegen vrienden zegt: laten we even wat in de stad gaan eten – moesten er één voor één aan geloven. En mis ik ze? Nou, laten we het erop houden dat het went.

Wat niet went is dat je bij elk gezellig plannetje dat je wordt voorgelegd moet zeggen: sorry, dat lijkt heel leuk, maar daar heb ik het geld niet voor. Wat ook niet went is dat je afstand moet doen van een paar wezenlijke trekjes in je persoonlijkheid. Generositeit is zo’n trekje. Ik heb de neiging om dure cadeaus te kopen voor anderen, met name voor mijn kinderen en kleinkinderen, en als die op bezoek komen verander ik prompt in zo’n overbezorgde joodse mamma die veel te veel eten in huis haalt en na afloop nog een week op de kliekjes kan teren.

Afgepast koken is niet mijn fort, en als ik vrienden over de vloer krijg vind ik dat de wijn en de whisky royaal moeten stromen. Ik haat het om tegen mensen te moeten zeggen: ‘Gezellig dat je langskomt, maar zou je zelf een flesje chardonnay mee willen brengen, want ik heb geen druppel alcohol in huis.’ Terwijl ik dan eigenlijk bedoel: een flesje of twee, maar dat kan ik al helemaal niet over mijn lippen krijgen.

Allerlei uitspraken van arme mensen in de televisieprogramma’s die ik noemde, vallen ook op hun plek als je eenmaal begrijpt wat armoede aanricht in de hersenen, en ook die zijn voor mij maar al te herkenbaar.

Het gedemoraliseerde gevoel dat er van je sollicitaties toch niks terecht zal komen, de lamlendige vermoeidheid, de angst om nul op het rekest te krijgen van stugge ambtenaren die er natuurlijk weer niets van begrijpen, zodat je er als een berg tegenop ziet om de belastinginspecteur te bellen, de aanvechting om alle enveloppen die eruitzien alsof ze rekeningen bevatten maar een poosje ongeopend op een stapeltje te laten liggen, totdat je genoeg moed verzameld zult hebben om het slechte nieuws te incasseren… al die vluchtreacties en ontwijkende spijbeltactieken zijn me helaas zeer vertrouwd.



EEN BEVRIENDE PSYCHIATER, Alex Korzec, die op mijn verzoek wel even wat wijsheid uit zijn klinische ervaring met patiënten wilde putten, heeft ook nog een paar nuttige tips voor arme mensen die bang zijn dat ze op het uiterste randje van een burn-out balanceren.

Hij zegt: ‘Het begint altijd met stress, en stress zet aan tot actie – dat is goed. Maar als die actie gedurende langere tijd niets oplevert, kunnen mensen overbelast en overspannen raken. Dat resulteert in een gevoel van chronische vermoeidheid, dat na een weekje vakantie meestal ook weer verdwijnt. Pas als iemand in het stadium van de burn-out komt, raakt het mentale mechaniekje dat ervoor zorgt dat je kunt kiezen om te vluchten of te vechten dusdanig verstoord dat een weekje vakantie niet meer helpt, dan blijft die vermoeidheid hangen. Wat overigens nog weer wat anders is dan een depressie.’

Hij legt verder uit: ‘Bij een vitale depressie zijn mensen nergens meer toe te krijgen en dan genieten ze ook nergens meer van, terwijl een patiënt met een burn-out nog steeds plezier kan beleven aan alles wat niet in verband staat met de situatie waarin hij onder druk is gezet. Mensen die voortdurend het uiterste moeten vergen van hun incasseringsvermogen, moeten hoe dan ook oppassen dat hun reward system, dat deel van de hersenen waar dopamine wordt aangemaakt, intact blijft. Je komt psychisch gesproken op gevaarlijk terrein als je nederlaag na nederlaag lijdt, zonder een sprankje hoop dat dat ooit nog verandert.’

Die man in het tv-programma die op zijn kop kreeg omdat hij een dagje met zijn kinderen naar het strand was gegaan om de problemen even te vergeten, had dus groot gelijk: zo’n adempauze heb je nodig.

‘Kijk’, zegt Korzec, ‘de hulpverlening is gebaseerd op een ascetisch ideaal: hulpverleners leren arme mensen voornamelijk dat ze zich van alles moeten ontzeggen. Maar op gezette tijden moet daar ook iets tegenover staan: je moet een doel voor ogen hebben dat haalbaar is en genoeg dingen overhouden om je op te verheugen, anders slaat de motor van het reward system op een gegeven moment helemáál niet meer aan. Dan kan zo iemand de hoofdprijs winnen in de lotto, maar dat doet hem niks meer: zijn vermogen om ergens van te genieten is onklaar geraakt.’

Op mijn vraag wat hulpverleners en politici zouden kunnen – en moeten – leren van al die nieuwe neurologische inzichten in de werking van de hersenen glimlacht hij berustend: ‘Wat ze zouden moeten leren is dat armoede erg is, maar ook waar. En dat begrijpen de meesten niet.’

http://www.groene.nl/artikel/kattenbrokjes-of-vanillevla

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 09:48 schreef Klopkoek het volgende:
Natuurlijk moet het minimumloon omhoog.

quote:

Zoals zo vaak aangetoond in deze discussies is de koopkracht met 50% verlaagd de afgelopen 25 jaar. Heeft niks uitgehaald.

quote:

Ik ben er ook fel op tegen dat gemeentes lonen aanvullen tot minimumloonniveau. Die Duitse constructies moet je om meerdere redenen niet willen.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 10:27 schreef sjorsie1982 het volgende:
Ik ben benieuwd. ALle cijfers spreken dit tegen, maar ik geeft je het voordeel van de twijfel, geef maar links aan dat dit zo is. En dan niet wat mensen vinden, maar cijfers van onafhankelijke instellingen.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 10:27 schreef sjorsie1982 het volgende:
Nou ja, het voordeel is dat de werkgever voordelig werk kan verzetten, dus meer kan produceren tegen hetzelfde tarief. De prijzen kunnen omlaag wat betekent meer export. De werknemer gaat er niet op achteruit vanwege de aanvulling die komt van de grote werkende mensen die wel genoeg verdienen. Het is eigenlijk nivellering op het extreme vlak.
Tijdens een crisis kan dit goed uitpakken, in hoogconjunctuur niet.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 12:45 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Shit, dat bewuste plaatje dat dit bewijst is gedelete
POL / Waarom wordt er armoede gecreëerd?

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 12:46 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

Dus ipv de werkgever betaalt de belastingbetaler dat dan. Arbeid wordt dan niet betaald door de werkgever maar door de belastingbetaler, en zoals we allemaal weten zijn bedrijven steeds minder belasting gaan betalen (percentueel een kleinere bijdrage aan de totale pot).

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 13:04 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Je bedoelt de koopkracht van de minima alleen?

quote:

[..]

Klopt en wat wil je hiermee zeggen?

quote:

Riekt wel heel erg naar communisme nietwaar?

Communisme voor de rijken, kapitalisme voor de armen.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:16 schreef Klopkoek het volgende:
Het is ook niet goed voor de eigenwaarde

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:35 schreef Bram_van_Loon het volgende:
Toepasselijk plaatje.
Natuurlijk is het wel zo dat er heel erg veel van die sloebers zijn die met een paar briefjes geld genoegen moeten nemen en dat de managers en bestuurders dit als smoes kunnen gebruiken om zichzelf meer te verrijken maar in essentie klopt het aardig. Voor zo'n sloeber maakt 200 Euro bruto meer al een wereld van verschil.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:51 schreef hobmosbel het volgende:
Hmm. Armoede. Dat heb je in vele vormen.
Ik heb twee banen. Eén in de schoonmaak en één als postbezorger. Helaas heb je dan nog aanvullende bijstand nodig. Maar bij beide banen voel ik me enorm gewaardeerd. Ook heb ik een heel netwerk van mensen die me aan alle kanten willen ondersteunen. Ja, ik ben arm, maar ook trots.
Ik voel me geen sloeber, Bram van Loon.
En weet je, het heeft wat tijd gekost, maar van armoede leer je het leven waarderen. Het klinkt misschien gek, maar ik voel me vrij.
Armoede is voor mij wanneer je denkt dat alles afhangt van de hoeveelheid geld.
Graaiers zijn voor mij de meest armoedige mensen die er zijn.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:35 schreef Bram_van_Loon het volgende:
Toepasselijk plaatje.
Natuurlijk is het wel zo dat er heel erg veel van die sloebers zijn die met een paar briefjes geld genoegen moeten nemen en dat de managers en bestuurders dit als smoes kunnen gebruiken om zichzelf meer te verrijken maar in essentie klopt het aardig. Voor zo'n sloeber maakt 200 Euro bruto meer al een wereld van verschil.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 22:44 schreef justanick het volgende:

[..]

Waarom wil je dan mensen bewust de bijstand in trappen?

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:51 schreef hobmosbel het volgende:
Hmm. Armoede. Dat heb je in vele vormen.
Ik heb twee banen. Eén in de schoonmaak en één als postbezorger. Helaas heb je dan nog aanvullende bijstand nodig. Maar bij beide banen voel ik me enorm gewaardeerd. Ook heb ik een heel netwerk van mensen die me aan alle kanten willen ondersteunen. Ja, ik ben arm, maar ook trots.
Ik voel me geen sloeber, Bram van Loon.
En weet je, het heeft wat tijd gekost, maar van armoede leer je het leven waarderen. Het klinkt misschien gek, maar ik voel me vrij.
Armoede is voor mij wanneer je denkt dat alles afhangt van de hoeveelheid geld.
Graaiers zijn voor mij de meest armoedige mensen die er zijn.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:51 schreef hobmosbel het volgende:
Hmm. Armoede. Dat heb je in vele vormen.
Ik heb twee banen. Eén in de schoonmaak en één als postbezorger. Helaas heb je dan nog aanvullende bijstand nodig. Maar bij beide banen voel ik me enorm gewaardeerd. Ook heb ik een heel netwerk van mensen die me aan alle kanten willen ondersteunen. Ja, ik ben arm, maar ook trots.
Ik voel me geen sloeber, Bram van Loon.
En weet je, het heeft wat tijd gekost, maar van armoede leer je het leven waarderen. Het klinkt misschien gek, maar ik voel me vrij.
Armoede is voor mij wanneer je denkt dat alles afhangt van de hoeveelheid geld.
Graaiers zijn voor mij de meest armoedige mensen die er zijn.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:54 schreef Copycat het volgende:

[..]

Respect.

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:51 schreef hobmosbel het volgende:
Hmm. Armoede. Dat heb je in vele vormen.
Ik heb twee banen. Eén in de schoonmaak en één als postbezorger. Helaas heb je dan nog aanvullende bijstand nodig. Maar bij beide banen voel ik me enorm gewaardeerd. Ook heb ik een heel netwerk van mensen die me aan alle kanten willen ondersteunen. Ja, ik ben arm, maar ook trots.
Ik voel me geen sloeber, Bram van Loon.
En weet je, het heeft wat tijd gekost, maar van armoede leer je het leven waarderen. Het klinkt misschien gek, maar ik voel me vrij.
Armoede is voor mij wanneer je denkt dat alles afhangt van de hoeveelheid geld.
Graaiers zijn voor mij de meest armoedige mensen die er zijn.

quote:

Op zondag 15 december 2013 01:17 schreef Bram_van_Loon het volgende:

[..]

Waar baseer jij op dat die mensen werkeloos zouden worden als het minimumloon 1 of 2 Euro hoger zou zijn?
Niemand heeft dat hier kunnen onderbouwen, wel zijn er zat indicaties dat binnen zekerer grenzen een hoger minimumloon helemaal niet leidt tot minder banen. Dat heb ik reeds onderbouwd.

quote:

Op zondag 15 december 2013 02:41 schreef Flow3r het volgende:

Leuk hoor respect
Een fatsoenlijk inkomen zou ik beter vinden

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:20 schreef Kaas- het volgende:
[ afbeelding ]

quote:

Op zaterdag 14 december 2013 17:51 schreef hobmosbel het volgende:
Hmm. Armoede. Dat heb je in vele vormen.
Ik heb twee banen. Eén in de schoonmaak en één als postbezorger. Helaas heb je dan nog aanvullende bijstand nodig. Maar bij beide banen voel ik me enorm gewaardeerd. Ook heb ik een heel netwerk van mensen die me aan alle kanten willen ondersteunen. Ja, ik ben arm, maar ook trots.
Ik voel me geen sloeber, Bram van Loon.
En weet je, het heeft wat tijd gekost, maar van armoede leer je het leven waarderen. Het klinkt misschien gek, maar ik voel me vrij.
Armoede is voor mij wanneer je denkt dat alles afhangt van de hoeveelheid geld.
Graaiers zijn voor mij de meest armoedige mensen die er zijn.

quote:

Op zondag 15 december 2013 12:00 schreef Klopkoek het volgende:
Er zijn ook veel onderzoeken en praktijkvoorbeelden (UK) waar een verhoging van minimumloon helemaal geen banen kost maar een proces in gang zet waar het banen op levert.

Bovendien is Nederland dus één van de weinige OECD landen waar de koopkrachtstijging van het minimumloon 0 of zelfs negatief is geweest in het afgelopen decennium. Wat heeft die stagnatie opgeleverd?
Wat heeft de 40-50% daling tov 1980 (of 1985 zelfs) opgeleverd?

Smerige VVDers willen apartheid.

quote:

Op zondag 15 december 2013 13:30 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Ik vind dit een heel erg gekleurde reactie, al dan niet expres gedaan of niet. Ik geef je het voordeel van de twijfel en ga ervanuit dat je dit niet zo expres hebt gedaan.

Het grootste gedeelte en belangrijkste gegeven wat er mist is het aantal uren wat je werkt.

Als je jouw reactie leest zonder even nadenkt dat lijkt het erop dat je 2 banen 40uur per week werkt en nog niet genoeg krijgt waardoor het wordt aangevuld tot bijstand.
Dit kan niet in NL tenzij je illegaal werkt.

Ernstig gekleurd dus.

Je instelling is dan wel weer erg positief en je levensstijl siert je

quote:

Op zondag 15 december 2013 11:29 schreef justanick het volgende:

[..]

Ik heb geen fatsoenlijke onderbouwing van jouw kant gezien, maar ik kan mij vergissen. Ik ben benieuwd hoe je de economische wetmatigheden, vooral de al eindeloos bewezen vraag en aanbod, onderuit denkt te kunnen halen. Als het je lukt denk ik dat je een Nobelprijs kunt krijgen.

En er is meer dan indicaties. Ik heb hier al een onderzoek aangehaald dat sprak over 40 tot 100K extra banen bij een verlaging van 10%. Jij stelt een verhoging voor van 10 tot 20% en dat gaat gegarandeerd banen kosten. Dat kun je afdoen als 'indicaties', maar je moet wel extreem naïef zijn (of bewust de struisvogel uithangen) om te denken dat hierdoor GEEN banen verloren gaan.

Concluderend: je wilt de tweedeling op de arbeidsmarkt vergroten, de banen van mensen torpederen en ze bewust de bijstand in schoppen, een groep die sowieso al moeite heeft om aan de bak te komen een deel van hun toekomstperspectief afnemen... en waarom? Wat is daar sociaal aan?

quote:

Op zondag 15 december 2013 13:35 schreef Sunshine1982 het volgende:

[..]

Het kan toch ook zijn dat diegene 10 uur pw schoonmaakwerk doet en 15 uur pw postbezorger is? Dan werk je dus wekelijks 25 uur, dus niet genoeg om alles te kunnen betalen. Wordt dat dan niet aangevuld tot minimum inkomsten?

quote:

Op zondag 15 december 2013 02:51 schreef Roadtrip het volgende:

[..]


Je hebt luie mensen, mensen waar iets mis mee is en mensen met een goed inkomen. Er is geen andere groep in Nederland.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:13 schreef sacha het volgende:

[..]

dan vergeet je voor het gemak dus wel de groep van luie mensen met een goed inkomen waar iets mis mee is...

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:14 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Waarom is daar wat mis mee tenzij je jaloers bent?

quote:

Op zondag 15 december 2013 13:32 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Je haalt 2 dingen door elkaar. Het minimumloon is in NL wel degelijk verhoogd in de afgelopen 20 jaar en in je 2de alinea heb je het over koopkracht.
Er zijn maar weinig mensen die de afgelopen 20 jaar op het minimumloon zijn blijven steken ivm zelfontwikkeling en groei in je carriere.

http://interfisc.d11.mail(...)ivityId=test&encId=1

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:14 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Waarom is daar wat mis mee tenzij je jaloers bent?

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:19 schreef Kaas- het volgende:

[..]

Koopkracht is natuurlijk hetgeen het om draait.

Ik heb even wat data bijeen gezocht en vond dat het minimumloon in 1980 f 1826,50 bedroeg en in 2014 ¤ 1477,80 zal bedragen. Als je het guldenbedrag omrekent naar euro's uit 2014 (conversiekoers is 1¤=2,20371fl en de CPI inflatie in die periode bedroeg 126%) dan vind je dat dat minimumloon uit 1980 vandaag de dag ¤ 1873,15 aan koopkracht vertegenwoordigt. Het reële minimumloon is dus in de periode 1980-2014 met 21,1% gedaald.

Tegelijkertijd was er in Nederland in de periode 1980-2014 sprake van 88,6% reële economische groei.

Kort samengevat: in de afgelopen 34 jaar is de welvaart van Nederland als geheel met 88,6% gestegen, maar in plaats van dat mensen die van een minimumloon moeten leven in die periode met een vergelijkbaar percentage welvarender zijn geworden, zijn zij er juist met 21,1% op achteruit gegaan in koopkracht.

Punt van economische groei zou wat mij betreft moeten zijn dat iedereen er van meeprofiteert, maar die is in Nederland compleet voorbij gegaan aan de personen met een minimumloon. Ik was nooit zo van de 'hoge' minimumlonen, maar dit is zo schrijnend onevenredig verdeeld dat er wel wat aan gedaan mag worden.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:42 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Er is natuurlijk maar een kleine groep mensen 34 jaar geleden en nu nog steeds een minimumloon hebben.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:44 schreef Kaas- het volgende:

[..]

Al zouden het er 0 zijn, waarom acht je dat relevant?

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:42 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Er is natuurlijk maar een kleine groep mensen 34 jaar geleden en nu nog steeds een minimumloon hebben.
Doe dit eens op het modaal inkomen zou ik zeggen. ( dat ga ik even doen, moment).

1980: 1173 p/m
2012: 2546 p/m

Inflatie in die periode is 126% volgens jou (ik neem aan dat dit klopt). Dus een loonstijging van 2,26 zou inflatie gecorrigeerd zijn
1173 * 2,26 is 2650,98
Deze groep is er dus ook op achteruitgegaan en dat is de meerderheid van de bevolking ongeveer.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:50 schreef Tocadisco het volgende:

[..]

Maakt het feit dat niet alleen de minimuminkomens maar een meerderheid van de bevolking niet heeft kunnen profiteren van de economische groei het eigenlijk niet alleen maar erger?

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:48 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Dat is van belang omdat je het hebt over en groep mensen. Als deze groep mensen niet in 1980 en nu dezelfde mensen bevatten kan je niet zeggen dat deze mensen erop achteruit zijn gegaan omdat het verschillende mensen betreft.
Men klimt in het algemeen omhoog in de salarisladder gedurende een langere periode.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:52 schreef Kaas- het volgende:

[..]

Ja hallo, als je zegt dat schaatsers elk jaar weer harder gaan bedoel je natuurlijk ook niet dat Rintje Ritsma nog altijd een wereldrecord zou kunnen schaatsen.

Ik heb het over een groep die wisselend van samenstelling is, maar dat is voor mijn punt compleet irrelevant. Waar het mij omgaat is dat er in de afgelopen 34 jaar zóveel economische groei was in Nederland, maar dat als je tegenwoordig een minimumloon-baan als bijvoorbeeld schoonmaker uitoefent je stukken armer bent dan als je iets dergelijks in 1980 deed. Als je de pech hebt tot die inproductieve groep te behoren, heb je dus werkelijk niets maar dan ook echt niets aan economische groei blijkbaar en dat is wat ik zo schrijnend vind.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:55 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

In de jaren 90 stegen lonen meer dan de inflatie in algemeen. Dus je kan niet zomaar een inkomen waardevast vergelijken en zeggen dat die mensen er niet op vooruitgegaan zijn.

quote:

Op zondag 15 december 2013 14:55 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]
Als iemand zijn hele leven lang schoonmaker is geweest gedurende die periode heb je gelijk, maar zoals ik al zei, de meeste mensen klimmen omhoog in de sociale ladder met bijbehorende stijging van het inkomen.
Ik vind jou rekenmethode echt apart. Het klopt wel, maar in de praktijk kom je dit niet vaak tegen.