quote:
Gast

de beerput daar is nog veel groter
De Jonge hield zijn twijfels voor zichzelf, en zette toen de knop omDe aftocht van Hugo de Jonge als CDA-lijsttrekker kan niet los worden gezien van het handelen van partijvoorzitter Rutger Ploum. Die maakt soms onbegrijpelijke keuzes, en wekt een besluiteloze indruk. Een reconstructie.
De dag is nog jong als politiek adviseur Bart van de Brink donderdag een appje krijgt van zijn baas Hugo de Jonge. ‘Ik ga ermee kappen.’ Dat bericht ziet Van den Brink niet aankomen. De twee kennen elkaar al vele jaren, delen lief en leed. Maar De Jonge is er de man niet naar om twijfels te delen.
De lijdensweg van een kroonprins: Hugo de Jonge werd nooit meer de oudeDat merken partijprominenten in de weken en maanden ervoor ook, als ze met enige bezorgdheid bij De Jonge informeren of het wel gaat. Mensen als Ben Knapen en Elco Brinkman hebben een goede band met de nieuwbakken partijleider, en zijn vooral bezorgd dat de combinatie van lijsttrekker en coronaminister de CDA-vicepremier boven het hoofd groeit.
Maar wat ook meespeelt is dat het in de partij maar niet rustig wil worden. Aanhangers van Pieter Omtzigt en Mona Keijzer kunnen zich maar moeilijk verzoenen met de uitslag van de lijsttrekkersverkiezingen. Zij hebben het gevoel dat de strijd niet eerlijk is verlopen en voeden geruchten dat het partij-establishment per se wilde dat De Jonge zou winnen.
Een radeloze voorzitter
De Jonge hoort de adviezen van zijn partijgenoten aan, maar laat al die tijd merken dat hij niet van plan is het bijltje erbij neer te gooien. Zo zit hij nou eenmaal in elkaar. ,,Hugo wil zelf aan het stuur zitten”, zegt een De Jonge-kenner. ,,Hij is van gaan, gaan, gaan, tot het niet meer gaat. En dan zet hij opeens de knop om.”
Dat De Jonge lange tijd geen enkele aarzeling of twijfel uit, leidt tot radeloosheid bij Rutger Ploum. De druk op de partijvoorzitter wordt steeds groter. Zijn telefoon staat roodgloeiend. De ene na de andere partij prominent meldt zich om op hem in te praten. Sommigen suggereren dan al een wissel: De Jonge eruit, Wopke Hoekstra erin.
quote:
De druk op partijvoorzitter Ploum wordt steeds groter. Zijn telefoon staat rood gloeiend. Leden zijn bezorgd en zeggen hem: ‘Doe iets!’
,,Wat moet ik ermee?’’ vraagt Ploum zich vertwijfeld afHet zijn mensen die hij hoog acht, mastodonten en strategen. Er zitten bewindslieden bij, maar ook provinciale voorzitters en gewone leden. Ploum ervaart hun signalen als oprechte bezorgdheid over iemand die misschien wel de zwaarste ministersportefeuille heeft sinds de Tweede Wereldoorlog. Ze zeggen hem allemaal: ‘Doe iets!’
Partijvoorzitter Rutger Ploum maakte de afgelopen tijd een radeloze indruk, nadat leden bezorgd bij hem aanklopten. 'Wat moet ik ermee?Het partijcongres van 12 december wordt als cruciaal moment gezien. Dan wordt het lijsttrekkerschap van De Jonge officieel bekrachtigd door de leden, dan is er geen weg meer terug. In de aanloop ernaar toe voert Ploum actief sonderende gesprekken met mensen in en rond de partijtop. Want niet alleen het bedrijfsleven, maar ook zijn eigen mensen zien Hugo de Jonge niet meer als de man die het CDA naar een verkiezingsoverwinning kan leiden.
Deksel op de neusPloum zit met de brokken die zijn veroorzaakt door de lijsttrekkersverkiezing, die hij nota bene zelf heeft doorgedrukt. Op weg daarnaar toe had de voorzitter heel veel tijd genomen om de favoriete Hoekstra te bewegen tot een kandidatuur. ,,Ik krijg hem wel zo ver, heb geduld”, zo hoort zijn omgeving. Maar als Ploum een manshoge één voor het ministerie van Financiën zet om Hoekstra tot een keuze te dwingen, blijkt dat hij verkeerd heeft gegokt. Ploum krijgt de deksel op zijn neus met het ‘nee’ van Hoekstra.
quote:
De partijvoorzitter zegt dat hij Hoekstra wel zover krijgt om zich te kandideren. Maar hij gokt verkeerd en krijgt de deksel op de neus
De Jonge vindt dat hij het dan maar moet doen, meer uit plichtsbesef dan uit ambitie, zal hij later zeggen.
Dat ook Mona Keijzer zich meldt is geen verrassing, zij wordt niet als grote concurrent gezien.
Maar niemand heeft rekening gehouden met ultieme outsider Pieter Omtzigt. De strijd wordt door zijn deelname veel spannender dan verwacht. En de verkiezingen zelf verlopen chaotisch: er moet zelfs een herstemming aan te pas komen en ook daarna worden er tekortkomingen vastgesteld die sommige leden openlijk doet twijfelen aan de eerlijkheid van de strijd.
De mantra van Ploum dat een door hem inderhaast besteld onderzoek 'geen grove onregelmatigheden’ heeft opgeleverd, leidt tot irritatie. Leden die met vragen zijn blijven zitten vinden dat ze het bos in worden gestuurd.
Pips en met wallen onder de ogenDe Jonge wordt als nipte winnaar uitgeroepen, maar de zomer heeft veel meer energie gekost dan gehoopt. Waar andere bewindslieden kunnen bijkomen van de eerste coronagolf moet De Jonge vol in de stijgbeugels voor een lijsttrekkersverkiezing. Dat hij pips en met wallen onder zijn ogen de zomer uitkomt, kan niet verbazen. Als hij met zijn gezin op de camping staat, is hij vooral aan het bellen omdat het aantal coronabesmettingen oploopt.
Kort na de zomer krijgt De Jonge regelmatig de vraag: ,,Gaat het nog wel?’’ Want de tweede coronagolf zwelt dan aan. Ja hoor, het gaat nog wel, laat De Jonge bezorgde partijgenoten weten. ,,Wacht maar tot eind december als het vaccin er is, dan wordt het rustig.’’ En in het bewindsliedenoverleg stelt hij zich kwetsbaar op. ,,Als ik iets niet goed doe, zeg het me.’’
Terug van het zomerreces zijn alle bewindslieden uitgerust, behalve Hugo de Jonge. De chaotische lijsttrekkersverkiezing en de oplopende besmettingscijfers hebben de minister van Volksgezondheid ervan weerhouden bij te tanken.
Maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Tegen collega's reageert hij soms verongelijkt. Het gezag van De Jonge neemt af. Intern in de ministerraad maar ook bij zijn eigen mensen. In de opmaat naar het CDA-congres spuit de anonieme kritiek uit de partij.
Het gezag van De Jonge neemt na de zomer af. Hij vaart uit tegen collega's, reageert soms verongelijkt.
Anonieme aanvallen in de mediaDonderdagochtend aan de ontbijttafel neemt De Jonge zijn besluit. Hij stopt als lijsttrekker. En dan gaat het rap.
De Jonge ontbiedt partijvoorzitter Rutger Ploum op zijn ministerie. Die laat zich vergezellen door penningmeester Pieter-Jan van Zanten. De Jonge heeft fractievoorzitter Pieter Heerma gevraagd om ook aan te schuiven. Van den Brink luistert via een videoverbinding mee. Dan legt De Jonge uit waarom hij ermee gaat stoppen. De strijd tegen corona slurpt al zijn tijd op en is bovendien zo gepolitiseerd geraakt dat hij niet tegelijkertijd het CDA kan dienen en de aandacht kan geven die de zo onrustige partij nodig heeft.
De gedachten van Heerma schieten terug naar toen hij twintig was en zijn vader in 1997 het bijltje erbij neergooide als politiek leider van het CDA. Hij weet als geen ander hoe groot de impact is van zo’n besluit, voor De Jonge en zijn naasten. Bovendien: ook vader Enneüs kreeg te maken met CDA’ers die zijn leiderschap actief ondermijnden. En ook nu zijn het anonieme partijgenoten die in de media de aanval zijn blijven zoeken.
Grapjes om de spanning te brekenDe genodigden zijn onder de indruk van de analyse en de vaart die De Jonge erin legt. Grote stappen, onomkeerbaar. Dan belt De Jonge vanuit zijn ministerie met een ‘verraste’ Hoekstra. Die moet straks nog een debat in over witwassen, maar weet alvast dat de bal alsnog zijn kant op komt. Ook Omtzigt wordt persoonlijk ingelicht.
Zijn conceptverklaring die ’s avonds de partij ingaat heeft De Jonge al klaar, maar die middag heeft hij eerst nog allerlei vergaderingen op zijn departement met eigen ambtenaren. Journalisten van deze krant, die er lucht van hebben gekregen dat er iets gaande is, worden afgehouden. Van den Brink neemt de hele middag zijn telefoon niet op.
Als De Jonge de knop om heeft gezet gaat het hard. Zodra de conceptverklaring klaar is, zet hij zich aan zijn ministeriële plichten
Als De Jonge ’s avonds aankomt op het partijbureau op het Haagse Buitenom, loopt hij naar de kamer van partijvoorzitter Ploum op de eerste verdieping. Daar spreekt hij de medewerkers toe, een aantal persoonlijk. ,,Dat deed Hugo groots”, zegt een van hen. Dan oefent hij de teksten die hij zal uitspreken voor de camera.
Vermoeidheid en opluchtingIn de hal van het CDA-partijbureau maakt Hugo de Jonge om 22.00 uur grapjes om de spanning te breken. Zojuist heeft hij wereldkundig gemaakt te stoppen als lijsttrekker en te kiezen voor één front: de strijd tegen corona. Tegen een journalist zegt hij: ,,Als ik morgenavond thuis op de bank zit en ik verveel me, dan bel ik je!’’ Op het gezicht van De Jonge strijden vermoeidheid en opluchting om voorrang.
https://www.ad.nl/politie(...)de-knop-om~a0d75732/Kneuzenkermis allemaal