abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
pi_180898035
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 14:21 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Over fundi's gesproken.

Weet je nog ATON?

Die inscriptie waar Justinus zo van zijn melk werd gebracht? Daterend uit een pro-christelijk werk uit 1690.

Die altaren en monumenten? De vroegst gevonden exemplaren zijn van 80/90 na Christus.

Bloed en wijn rituelen bij Mithras? Nergens te vinden. Wel wat over stieren.
:W
pi_180898050
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 14:32 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Nog een keer voor ATON.

De zogenaamde 'pre-christelijke, proto-eucharistische' inscriptie die gevonden is op een Mithras-altaar, is deze:

[ afbeelding ]
"Et nos servasti eternali sanguine fuso" (2e regel)

Naast nog wat inscripties betreffende rammen, regenwolken en andere riten.

Het betreft catalogusnummer CIMRM 485, is gevonden in Rome en wordt gedateerd op 200 NA Christus.

Ofwel, of je nu de ene inscriptie gebruikt (zogenaamd uit een oeroude bron waar Mithras iets prevelt over bloed en lichaam), of de andere, beide dateren van na Christus.

Justinus de Martelaar, nogmaals, stierf ca. 165.

PS: Hans-Josef Klauck dateert het zelfs nog later: de derde eeuw na Christus.
Religious Context of Early Christianity: A Guide To Graeco-Roman Religions, p 147
:W
pi_180898067
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 14:33 schreef EttovanBelgie het volgende:
Het vroegste beeld van Mithras en de stier dateert van 98 of 99 na Christus, catalogusnummer CIMRM 593-594.

[ afbeelding ]
Een mogelijke verwijzing naar de stierendoding wordt voor het eerst gevonden in Publius Statius' Thebaïs (ca. 80), boek 1, verzen 719-720:

"seu Persei sub rupibus antri
indignata sequi torquentem cornua Mithram"

"Mithras worstelt met de onstuimige hoorns onderaan de rotsen van een Perzische grot."
:W
  donderdag 2 augustus 2018 @ 15:00:03 #254
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180898075
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 14:58 schreef ATON het volgende:

[..]

:W
OK, zeg eens eerlijk...

Er staan hierboven solide bronnen die je hele Mithras-idee ontkrachten. Daar vroeg je ook om. Sterker nog, wij 'fundi's' (inderdaad, wat historie betreft ben ik een fundamentalist) zouden erg verlegen zitten met argumenten hieromtrent.

En dan is je enige reply een zwaaismiley.

Het moge duidelijk zijn wie hier met lege, zij het wel kek zwaaiende, handen staat.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
pi_180898110
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 14:42 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Net als die van Christus zelf op zijn vroegst van plusminus 20 jaar na zijn dood zijn. Verder heb ik het niet (meer) over Mithras.
41 jaar na zijn dood om juist te zijn. Alle brieven van Paulus in de vorm zoals men kent uit het N.T. zijn vanop het einde 1e eeuw.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 15:03:13 #256
130830 hoatzin
begint, eer ge bezint...
pi_180898124
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:02 schreef ATON het volgende:

[..]

41 jaar na zijn dood om juist te zijn. Alle brieven van Paulus in de vorm zoals men kent uit het N.T. zijn vanop het einde 1e eeuw.
Nou...sommige flarden van de Paulus brieven zijn ouder he?
pi_180898127
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:00 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

OK, zeg eens eerlijk...

Er staan hierboven solide bronnen die je hele Mithras-idee ontkrachten. Daar vroeg je ook om. Sterker nog, wij 'fundi's' (inderdaad, wat historie betreft ben ik een fundamentalist) zouden erg verlegen zitten met argumenten hieromtrent.

En dan is je enige reply een zwaaismiley.

Het moge duidelijk zijn wie hier met lege, zij het wel kek zwaaiende, handen staat.
:W
  donderdag 2 augustus 2018 @ 15:04:01 #258
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180898143
Op zijn minst had ik verwacht dat je zou komen met http://www.academia.edu/3(...)_Avondmaal_van_Jezus.

Dat was in je eerste stoot terug... en wat bleek, ook die bron onderschrijft mijn feiten, niet de jouwe:

"Deze tekst is echter omstreden. Het is niet zeker of er echt eeuwig heeft gestaan (Vollkommer 1992, 585) en ook niet om welk bloed het hier gaat. Het stierenbloed is wel het meest waarschijnlijk, maar dit is niet hard te maken. Mithras was een redderen schonk leven aan de mensen in deze en in de volgende wereld. Hij was de psychopompos (geleider der zielen). Hij bracht de zielen van de ingewijden naar hun eeuwige huis (Obbink 1965,127). Het zou kunnen zijn dat de tekst hierover gaat en dat het niets te maken heeft met de maaltijd of met zoiets als een offer brengen zoals Jezus deed (zie volgende hoofdstuk). De tekst is net te onzeker en te vaag om hier harde uitspraken aan te kunnen ontlenen" (Boersema, 2009. p 13)

Als dit je eigen bron is, vraag ik me af waarom je wel harde uitspraken denkt te kunnen doen. Nu beb je een bron gegeven die je eigen theorie ontkracht.

En wat staat er verder in je eigen bron?

"Helaas zijn niet alle afbeeldingen van de cultische maaltijd gedateerd. De oudste gedateerde afbeelding is Mithras 2D. Deze komt uit de tweede helft van de 2e eeuw n. Chr." (Boersema, 2009, p 16)

De conclusie UIT UW BRON:

"Verschillende wetenschappers vergelijken het met het Heilig Avondmaal en zeggen dat de maaltijd werd gehouden om het eeuwige leven te verkrijgen. Voor onderbouwing hebben ze geen schriftelijke bronnen uit de eerste eeuwen. Alleen de eerder genoemde tekst uit de Santa Prisca. Hierin wordt geschreven over redding en bloed storten. Het wordt eeuwig zou volgens sommige wetenschappers ook genoemd worden, maar dat is niet zeker. Deze tekst kan slaan op Mithras taak als geleider der zielen. Hij zou de zielen van de ingewijden naar hun eeuwig huis begeleiden. In deze tekst wordt geen maaltijd genoemd, dus het is niet zeker of het iets met de cultische maaltijd te maken heeft. Het is ook niet zeker om welk bloed het hier precies gaat. Daardoor zijn beweringen aan de hand van deze tekst lastig hard te maken" (Boersema, 2019, p 17)

En, op p 42:

"Er zouden meer afbeeldingen van Mithras en Jezus onderzocht moeten worden. Nu valt er te concluderen dat op basis van deze afbeeldingen er geen aanwijzingen zijn om te zeggen dat het hier om dezelfde god of dezelfde cultus gaat. Het zou interessant zijn om een vervolgonderzoek andere afbeeldingen te behandelen om te onderzoeken of voor deze afbeeldingen hetzelfde geldt.Kortom, de afbeeldingen van cultische maaltijd van Mithras en het Laatste of Heilig Avondmaal van Jezus duiden op een gezamenlijke ontstaansperiode, maar niet op dezelfde godheid of ideologie". (Boersema, 2009, p. 42)

Waarvan akte
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 15:05:34 #259
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180898177
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:02 schreef ATON het volgende:

[..]

41 jaar na zijn dood om juist te zijn. Alle brieven van Paulus in de vorm zoals men kent uit het N.T. zijn vanop het einde 1e eeuw.
Bron?
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
pi_180898197
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:03 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Nou...sommige flarden van de Paulus brieven zijn ouder he?
Jazeker, maar daar vinden we een vrome jood in terug die eerst in opdracht van het sanhedrin de ijveraars moest uitschakelen en nadien tot inzicht gekomen is en zich erbij heeft aangesloten.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 15:07:31 #261
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180898203
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:07 schreef ATON het volgende:

[..]

Jazeker, maar daar vinden we een vrome jood in terug die eerst in opdracht van het sanhedrin de ijveraars moest uitschakelen en nadien tot inzicht gekomen is en zich erbij heeft aangesloten.
Bron?

Oh wacht... Vergeer natuurlijk.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
pi_180898205
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:05 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Bron?
:W
pi_180898208
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:07 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Bron?

Oh wacht... Vergeer natuurlijk.
:W
  donderdag 2 augustus 2018 @ 15:49:28 #264
130830 hoatzin
begint, eer ge bezint...
pi_180898941
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:07 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Bron?

Oh wacht... Vergeer natuurlijk.
Yup. Geschreven en toegeschreven aan. Onder anderen.

En bijvoorbeeld ook "In naam van Paulus" (Janssen en Touwen)

De echtheid van het auteurschap (Dr. P. H. R. van Houwelingen)

En zo zijn er talrijke bronnen die hier over gaan. Dat moet voor jou, die moeiteloos enorme lappen tekst opduikelt, een koud kunstje zijn.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:08:01 #265
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180899307
quote:
0s.gif Op woensdag 1 augustus 2018 08:23 schreef Cognitor het volgende:

[..]

Dat is natuurlijk te kort door de bocht, omdat dingen zich hebben ontwikkeld. Maar veel rituelen en dogma's hebben inderdaad een basis in wat er al in de eerste eeuw bij christenen gebeurde.
Dat is natuurlijk dikke onzin. De meeste dingen zijn overgenomen vanuit andere religies zoals doop en avondmaal. Het christendom WAS een mysteriereligie en doop en avondmaal waren inwijdinfsrituelen. Lijkt mij zo helder als matglas. Pas toen men erachter kwam dat veelvoud aan mensen goed was voor de overlevingskansen van een religie werd men open voor iedereen en verloren de rituelen hun glans.

Wat ik aan dit topic schrijnend vind is dat mensen blijven beweren dat de zondagsrust een dingetje is van constantijn terwijl BEWEZEN is dat de kerkvaders dit al zeiden. En dat hier dan op gereageerd wordt men one-liners. In plaats van de nederlaag erkennen.
Wat ook schrijnend is is dat mensen hier de traditie op de voet volgen zonder dat ze doorhebben dat dit om propaganda gaat.
Anderen denken dat de eerste christenen de joodse wet hielden en dat men dus de sabbat hield net als de mensen nu zouden moeten doen. Gaan deze mensen hun kinderen dan ook laten besnijden of geldt dit net weer niet? Lachwekkend hoor dat mensen niet snappen dat het logisch is dat een nieuwe religie net wat andere heilige dagen kent en dus ook een zobdag ruste in plaats van zaterdag.

Wat ook lachwekkend is is dat mensen geloven dat de mithrascultus gebaseerd is op christendom in plaats van andersom. Dan spoor je mijn inziens ook niet helemaal. De christenen hebben alles vernietigd en dan huilen dat de oudste symbolische steen pas van 90 na christus stamt. Beetje hypocriet.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:15:16 #266
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180899458
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:08 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Dat is natuurlijk dikke onzin. De meeste dingen zijn overgenomen vanuit andere religies zoals doop en avondmaal. Het christendom WAS een mysteriereligie en doop en avondmaal waren inwijdinfsrituelen. Lijkt mij zo helder als matglas. Pas toen men erachter kwam dat veelvoud aan mensen goed was voor de overlevingskansen van een religie werd men open voor iedereen en verloren de rituelen hun glans.

Wat ik aan dit topic schrijnend vind is dat mensen blijven beweren dat de zondagsrust een dingetje is van constantijn terwijl BEWEZEN is dat de kerkvaders dit al zeiden. En dat hier dan op gereageerd wordt men one-liners. In plaats van de nederlaag erkennen.
Wat ook schrijnend is is dat mensen hier de traditie op de voet volgen zonder dat ze doorhebben dat dit om propaganda gaat.
Anderen denken dat de eerste christenen de joodse wet hielden en dat men dus de sabbat hield net als de mensen nu zouden moeten doen. Gaan deze mensen hun kinderen dan ook laten besnijden of geldt dit net weer niet? Lachwekkend hoor dat mensen niet snappen dat het logisch is dat een nieuwe religie net wat andere heilige dagen kent en dus ook een zobdag ruste in plaats van zaterdag.

Wat ook lachwekkend is is dat mensen geloven dat de mithrascultus gebaseerd is op christendom in plaats van andersom. Dan spoor je mijn inziens ook niet helemaal. De christenen hebben alles vernietigd en dan huilen dat de oudste symbolische steen pas van 90 na christus stamt. Beetje hypocriet.
Vreemde argumentatie. Als dat het geval was, hadden de christenen eveneens alle vroegere monumenten, altaren en andere symboliek van de heidenen vernietigd. En toch staat ook juist Rome nog bomvol dergelijke monumenten.

Het feit dat er geen Mithras-monumenten te vinden zijn voor 80/90 na Christus moet eerder gezocht worden in het gegeven dat er voor die tijd er waarschijnlijk helemaal geen waren. Zoals blijkt uit de door mij aangehaalde pre-christelijke auteurs, is er nergens een bron te vinden die over een Mithras-cultus schrijft waar een avondmaal, doop of eeuwig leven in voorkomen. Wel over een Perzische Mithra-cultus, die echter geheel niets van doen heeft met de Mithras-cultus die is ontstaan in Rome in de eerste eeuw.

Overigens is dit ook de consensus sinds 1971, toen het Internationaal Gezelschap van Mithras-geleerden de door Franz Cumont geopperde theorie naar het rijk der fabelen verwees.

Het blijft mij juist verbazen dat men toch 'overeenkomsten' ziet tussen Mithraïsme (waar we dus geen enkele pre-christelijke bron van hebben) en christendom.

Maar ik sta open voor een tegengeluid hoor. Toon mij een bron aan waarin de Mithras-cultus wordt beschreven, en waar overduidelijk sprake is van rituelen die gaan over doop en avondmaal, en Mithras als zoon van God dan wel God zelf, en demonstreer dat deze bron dateert van voor Christus, en ik herzie mijn positie direct.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:16:49 #267
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180899486
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:49 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Yup. Geschreven en toegeschreven aan. Onder anderen.

En bijvoorbeeld ook "In naam van Paulus" (Janssen en Touwen)

De echtheid van het auteurschap (Dr. P. H. R. van Houwelingen)

En zo zijn er talrijke bronnen die hier over gaan. Dat moet voor jou, die moeiteloos enorme lappen tekst opduikelt, een koud kunstje zijn.
Als dat er talrijke zijn, en zij komen tot een eenduidige, overtuigende conclusie, waarom zien we deze theorieën dan niet terug in de peer-reviewed vakliteratuur?

Overigens, het boek van Janssen en Touwen (wat zeker interessant lijkt) stelt nergens dat de brieven van Paulus alle geredirigeerd zijn.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:20:00 #268
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180899528
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 14:33 schreef EttovanBelgie het volgende:
Het vroegste beeld van Mithras en de stier dateert van 98 of 99 na Christus, catalogusnummer CIMRM 593-594.

[ afbeelding ]
Een mogelijke verwijzing naar de stierendoding wordt voor het eerst gevonden in Publius Statius' Thebaïs (ca. 80), boek 1, verzen 719-720:

"seu Persei sub rupibus antri
indignata sequi torquentem cornua Mithram"

"Mithras worstelt met de onstuimige hoorns onderaan de rotsen van een Perzische grot."
Dit bedoel ik nou. Eerst mollen de gelovigen alles wat verwijst naar voorchristelijke religies waar nen gelijkenissen mee heeft en vervolgens aan de hand daarvan beweren dat het hier gaat om na christelijke religies. Je snapt toch ook wel dat er meer niet gevonden wordt dan dat er wel gevonden is vooral uit die barbaarse tijd.

Welke christelijke rituelen vindt je niet bij heidense religies maar wel bij jodendom? Ik denk zelf dat geen 1 ritueel uit jodendom afkomstig is. Zelfs de doop niet. Dat kwam out of the blue ineens bij christenen op? Of zou abraham de mosterd elders vandaan halen?
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:23:10 #269
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180899567
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:20 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Dit bedoel ik nou. Eerst mollen de gelovigen alles wat verwijst naar voorchristelijke religies waar nen gelijkenissen mee heeft en vervolgens aan de hand daarvan beweren dat het hier gaat om na christelijke religies. Je snapt toch ook wel dat er meer niet gevonden wordt dan dat er wel gevonden is vooral uit die barbaarse tijd.

Welke christelijke rituelen vindt je niet bij heidense religies maar wel bij jodendom? Ik denk zelf dat geen 1 ritueel uit jodendom afkomstig is. Zelfs de doop niet. Dat kwam out of the blue ineens bij christenen op? Of zou abraham de mosterd elders vandaan halen?
Ik stel ook nergens dat de wereldreligies geen overlappingen hebben. Integendeel, dat heb ik eerder reeds gezegd: of het nu de antieke heidense filosofieën of de Oosterse religies zijn, bepaalde zaken komen steeds terug: vragen omtrent eeuwigheid, god(en), leven na de dood, en allerhande rituelen die het gestalte moeten geven voor 'sterfelijken'.

Wat ik stel is dat pretenderen dat het christendom leentjebuur heeft gespeeld bij het Mithraïsme, en dat het één-op-één in het oog springende rituelen als avondmaal en doop heeft gekopieerd onhoudbaar zijn.

Eveneens is het gegeven dat de door mij getoonde foto van een Mithras-altaar al bewijs dat niet alles vernietigd is.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:29:13 #270
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180899675
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:23 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Ik stel ook nergens dat de wereldreligies geen overlappingen hebben. Integendeel, dat heb ik eerder reeds gezegd: of het nu de antieke heidense filosofieën of de Oosterse religies zijn, bepaalde zaken komen steeds terug: vragen omtrent eeuwigheid, god(en), leven na de dood, en allerhande rituelen die het gestalte moeten geven voor 'sterfelijken'.

Wat ik stel is dat pretenderen dat het christendom leentjebuur heeft gespeeld bij het Mithraïsme, en dat het één-op-één in het oog springende rituelen als avondmaal en doop heeft gekopieerd onhoudbaar zijn.

Eveneens is het gegeven dat de door mij getoonde foto van een Mithras-altaar al bewijs dat niet alles vernietigd is.
Er zijn mensen die het andersom beweren, dat mithras leentjebuur heeft gespeeld bij christendom, dat lijkt me pas onzin.

Ik heb overigens ontdekt dat doop wel degelijk OOK joods was, maar op een andere manier namelijk voor priesters en sekten kenden ook de doop. Dat hoeven de christenen dus niet van heidense religies te hebben afgekeken. En ik ben het met je eens dat alle religies overlapoing kennen. Dat maakt het juist mooi en laat zien dat 1 religie niet als enige DE waarheid heeft. De term heidens vind ik dan ook jammer.
pi_180899696
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 15:00 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

OK, zeg eens eerlijk...

Er staan hierboven solide bronnen die je hele Mithras-idee ontkrachten. Daar vroeg je ook om. Sterker nog, wij 'fundi's' (inderdaad, wat historie betreft ben ik een fundamentalist) zouden erg verlegen zitten met argumenten hieromtrent.

En dan is je enige reply een zwaaismiley.

Het moge duidelijk zijn wie hier met lege, zij het wel kek zwaaiende, handen staat.
:W
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:32:17 #272
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180899735
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:29 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Er zijn mensen die het andersom beweren, dat mithras leentjebuur heeft gespeeld bij christendom, dat lijkt me pas onzin.

Ik heb overigens ontdekt dat doop wel degelijk OOK joods was, maar op een andere manier namelijk voor priesters en sekten kenden ook de doop. Dat hoeven de christenen dus niet van heidense religies te hebben afgekeken. En ik ben het met je eens dat alle religies overlapoing kennen. Dat maakt het juist mooi en laat zien dat 1 religie niet als enige DE waarheid heeft. De term heidens vind ik dan ook jammer.
Maar de beschikbare bronnen maken mijn stelling meer houdbaar.

Is het niet uitermate vreemd dat er nergens, niet voor en niet de eerste decennia na Christus,
ook maar één tastbaar bewijs is voor een Mithras-cultus die 'verdacht veel lijkt' op het christendom?

Overigens, mij gaat het hier geheel niet over de waarheid van welke religie dan ook; dat is altijd speculatie. Ik bezie de materie hier vanuit historisch perspectief.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:33:37 #273
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180899759
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:30 schreef ATON het volgende:

[..]

:W
Mocht dit je enige manier van debatteren zijn: blijf dan weg. Zoek een forum met gelijkgestemden die zwijmelen bij je zelf bij elkaar geplakte waarheid.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:47:29 #274
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180899986
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:32 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Maar de beschikbare bronnen maken mijn stelling meer houdbaar.

Is het niet uitermate vreemd dat er nergens, niet voor en niet de eerste decennia na Christus,
ook maar één tastbaar bewijs is voor een Mithras-cultus die 'verdacht veel lijkt' op het christendom?

Overigens, mij gaat het hier geheel niet over de waarheid van welke religie dan ook; dat is altijd speculatie. Ik bezie de materie hier vanuit historisch perspectief.
Er is historisch gezien ook geen bewijs voor een historische jezus, waarom neem je dit ook niet serieus in overweging?

En mithras was een mondelinge religie, geen wonder dat er weinig over bekend is ook in de tijden van voor christus.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 16:49:33 #275
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180900033
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:47 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Er is historisch gezien ook geen bewijs voor een historische jezus, waarom neem je dit ook niet serieus in overweging?

En mithras was een mondelinge religie, geen wonder dat er weinig over bekend is ook in de tijden van voor christus.
Omdat het mij hier niet gaat om de historische Jezus maar om hoe de vroege kerk en de kerkvaders hun geloof vormgaven en beleden. Nogmaals: voor mij is de waarheid van een, de religie geheel onbelangrijk. Niet alleen is die waarheid nooit te bewijzen, maar die is ook voor iedere persoon anders. Mij gaat het om zaken die we wel kunnen weten. Namelijk hoe men die religie gestalte gaf in de eerste eeuwen na Christus. Wat de kerkvaders verder voor waarheidsclaims doen aangaande de religie, is voor mij in dit debat volstrekt oninteressant.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
pi_180900228
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:08 schreef Berjansu het volgende:
Dat is natuurlijk dikke onzin. De meeste dingen zijn overgenomen vanuit andere religies zoals doop en avondmaal. Het christendom WAS een mysteriereligie en doop en avondmaal waren inwijdinfsrituelen.
Volkomen mee eens.
quote:
Anderen denken dat de eerste christenen de joodse wet hielden en dat men dus de sabbat hield net als de mensen nu zouden moeten doen.
Dat was zeker niet het geval. Deze christenen waren Helleens in cultuur en joods in afkomst.

quote:
Wat ook lachwekkend is is dat mensen geloven dat de mithrascultus gebaseerd is op christendom in plaats van andersom. Dan spoor je mijn inziens ook niet helemaal. De christenen hebben alles vernietigd en dan huilen dat de oudste symbolische steen pas van 90 na christus stamt.
Weer eens mee eens. ^O^
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:01:35 #277
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180900251
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:00 schreef ATON het volgende:

[..]

Volkomen mee eens.

[..]

Dat was zeker niet het geval. Deze christenen waren Helleens in cultuur en joods in afkomst.

[..]

Weer eens mee eens. ^O^
Maar niet alles is vernietigd, en wat we wel hebben toont aan dat het mithraïsme het christendom kopieerde, niet andersom.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:02:31 #278
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180900267
Overigens schijnt men hier weer Mithra en Mithras door elkaar te halen.

De eerste is een Perzische cultus, eeuwen voor Christus ontstaan. De tweede is een Romeinse uitvinding uit de eerste eeuw die met de eerste niets van doen heeft.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:03:05 #279
130830 hoatzin
begint, eer ge bezint...
pi_180900276
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:29 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Er zijn mensen die het andersom beweren, dat mithras leentjebuur heeft gespeeld bij christendom, dat lijkt me pas onzin.

Ik heb overigens ontdekt dat doop wel degelijk OOK joods was, maar op een andere manier namelijk voor priesters en sekten kenden ook de doop. Dat hoeven de christenen dus niet van heidense religies te hebben afgekeken. En ik ben het met je eens dat alle religies overlapoing kennen. Dat maakt het juist mooi en laat zien dat 1 religie niet als enige DE waarheid heeft. De term heidens vind ik dan ook jammer.
Sjuust
pi_180900306
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:33 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Mocht dit je enige manier van debatteren zijn: blijf dan weg. Zoek een forum met gelijkgestemden die zwijmelen bij je zelf bij elkaar geplakte waarheid.
Zoek jij maar een fundi christelijk forum op. :W
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:06:35 #281
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180900330
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:04 schreef ATON het volgende:

[..]

Zoek jij maar een fundi christelijk forum op. :W
Zou niet weten waarom.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
pi_180900350
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:06 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Zou niet weten waarom.
Daar ga je vast gelijkgestemden vinden die weg zijn van jouw kerkvaders.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:08:39 #283
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180900362
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:07 schreef ATON het volgende:

[..]

Daar ga je vast gelijkgestemden vinden die weg zijn van jouw kerkvaders.
Integendeel, fundamentalistische christenen hebben doorgaans weinig op met de kerkvaders. Die gaan namelijk ook blindelings uit van één boek...
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:20:59 #284
130830 hoatzin
begint, eer ge bezint...
pi_180900566
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 16:16 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Als dat er talrijke zijn, en zij komen tot een eenduidige, overtuigende conclusie, waarom zien we deze theorieën dan niet terug in de peer-reviewed vakliteratuur?

Overigens, het boek van Janssen en Touwen (wat zeker interessant lijkt) stelt nergens dat de brieven van Paulus alle geredirigeerd zijn.
Nu schud ik er een paar uit mijn mouw die me zo te binnen schieten en dan is het weer niet goed genoeg.

Ok nog een paar:

Adolf von Harnack: Marcion. Das Evangelium von fremden Gott.
J.C. O'Neil: Paul's letter to the Romans
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:21:29 #285
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180900576
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:20 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Nu schud ik er een paar uit mijn mouw die me zo te binnen schieten en dan is het weer niet goed genoeg.

Ok nog een paar:

Adolf von Harnack: Marcion. Das Evangelium von fremden Gott.
J.C. O'Neil: Paul's letter to the Romans
Allemaal prima, maar wat is je stelling?
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:26:22 #286
130830 hoatzin
begint, eer ge bezint...
pi_180900701
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:21 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Allemaal prima, maar wat is je stelling?
Bronnen die beweren dat de brieven ofwel niet van Paulus, dan wel sterk geredigeerd zijn.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 17:33:27 #287
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180900865
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:01 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Maar niet alles is vernietigd, en wat we wel hebben toont aan dat het mithraïsme het christendom kopieerde, niet andersom.
En hoe is dit aangetoont? Omdat we bepaalde dingen hebben gevonden die pas in 90 nc gebouwd zijn? Er worden nu ook nog kerken gebouwd. Over 2000 jaar staan die kerken nog overeind en de rest niet. Kunnen die wetenschappers dan concluderen dat kerken pas in 2018 gebouwd zijn? Of lijkt jou dat ook wat overdreven?

Gebrek aan bewijs is nog geen bewijs voor gebrek of zo...
  donderdag 2 augustus 2018 @ 18:06:15 #288
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180901577
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:33 schreef Berjansu het volgende:

[..]

En hoe is dit aangetoont? Omdat we bepaalde dingen hebben gevonden die pas in 90 nc gebouwd zijn? Er worden nu ook nog kerken gebouwd. Over 2000 jaar staan die kerken nog overeind en de rest niet. Kunnen die wetenschappers dan concluderen dat kerken pas in 2018 gebouwd zijn? Of lijkt jou dat ook wat overdreven?

Gebrek aan bewijs is nog geen bewijs voor gebrek of zo...
Vergezocht.

Dus als ik het goed begrijp moeten we de bewijzen die we hebben negeren, en lustig speculeren over talloze tastbare bronnen die aangeven dat er voor onze jaartelling een zeer breed gedragen en zeer bekende cultus was, die zaken leerde als een laatste avondmaal, de menswording van god, de doop en wat dies meer zij. En dat was dan niet het christendom, maar mithraïsme... En omdat de vroege christenen dat wel zagen zitten, kopieerden zij die religie en ontketenden daarna een ware beeldenstorm over het Romeinse Rijk die alle sporen van de oerreligie die zij na-aapten vernietigd hebben.

En daarbij: zelfs als er een grondige vernietiging van die Mithras-symbolen heeft plaatsgevonden, dan was deze kennelijk helemaal niet zo grondig, want er zijn nog genoeg altaren in het oude Romeinse Rijk te vinden. Dat is ook niet vreemd, want Mithraïsme was een Romeinse soldatenreligie, ontstaan in de late eerste eeuw.

Nogmaals, aangezien we de niet-christelijke werken van grote schrijvers uit de oudheid ook nog hebben, waarom maken deze dan wel gewag van allerhande religies en cultussen, maar lezen we nergens iets over een Mithraïsme dat één op één is te vergelijken met het christendom?

Omdat het Mithraïsme pas is ontstaan in de eerste eeuw na Christus en wel zeer regionaal: Rome.

Speculatie is leuk, maar ik vind de wijze waarop je er toch maar op aan wil dringen dat er misschien, ergens, ooit, toch wel een proto-christelijke religie die mithraisme heette was, enorme luchtfietserij.
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 18:11:00 #289
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180901706
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:26 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Bronnen die beweren dat de brieven ofwel niet van Paulus, dan wel sterk geredigeerd zijn.
Akkoord, en door welke academici zijn hun theorieën beproefd?
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
pi_180902421
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 18:11 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Akkoord, en door welke academici zijn hun theorieën beproefd?
Even uit nieuwsgierigheid, wat zou jij verstaan onder 'beproeven' in deze?

Anders gezegd: wanneer neem jij genoegen met een 'beproeving'? Wat zijn de criteria daarvoor?

Want als je daar geen duidelijk antwoord op kunt geven dan lijkt het mij duidelijk dat het onderzoeken hiervan niet mogelijk is. (Zoals ik al best vaak betoogd heb hier.)
Niet meer aanwezig in dit forum.
pi_180902456
quote:
0s.gif Op woensdag 1 augustus 2018 21:53 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Omdat je dat zelf als basis gebruikt om argumenten te negeren. Terwijl het simpelweg een rekensommetje is.

ATON: Zondag gold pas als heilige dag sinds Constantinus, 4e eeuw.
Bronnen: 1e, 2e en 3e eeuwse auteurs noemen zondag reeds de heilige dag voor de christenen.
Molurus: het zijn allebei meningen.

:'(
Godsamme. Zelfs nadat je erop gewezen wordt mij verkeerd interpreteren.

Ik ga het ook niet meer uitleggen. Lees het nog eens terug, of hou je waffel. Zie maar.

De post waarop je oorspronkelijk reageerde was niet eens aan jou gericht.
Niet meer aanwezig in dit forum.
pi_180902477
quote:
0s.gif Op woensdag 1 augustus 2018 21:54 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

En dan dit stukje:

Christenen zijn sinds mensenheugenis bezig met het verdraaien van feiten, het ontkennen van feiten en het vervolgen van iedereen die iets anders beweert. Is het dan zo vreemd dat de teksten die deze religie heeft voortgebracht gewantrouwd worden? Dat lijkt mij niet.

Nee, echt een open, neutrale houding inderdaad.
Kut he, feiten.

Dat gelovigen moeite hebben met de werkelijkheid was al lang duidelijk, maar jij maakt het echt wel heel bont. Zelfs de katholieke kerk heeft inmiddels voor diverse van dit soort misstanden - weliswaar veel te laat - excuses aangeboden. Maar kennelijk zit jij qua besef nog ergens in de 16e eeuw.
Niet meer aanwezig in dit forum.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 19:21:24 #293
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180903008
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 18:06 schreef EttovanBelgie het volgende:

[..]

Vergezocht.

Dus als ik het goed begrijp moeten we de bewijzen die we hebben negeren, en lustig speculeren over talloze tastbare bronnen die aangeven dat er voor onze jaartelling een zeer breed gedragen en zeer bekende cultus was, die zaken leerde als een laatste avondmaal, de menswording van god, de doop en wat dies meer zij. En dat was dan niet het christendom, maar mithraïsme... En omdat de vroege christenen dat wel zagen zitten, kopieerden zij die religie en ontketenden daarna een ware beeldenstorm over het Romeinse Rijk die alle sporen van de oerreligie die zij na-aapten vernietigd hebben.

En daarbij: zelfs als er een grondige vernietiging van die Mithras-symbolen heeft plaatsgevonden, dan was deze kennelijk helemaal niet zo grondig, want er zijn nog genoeg altaren in het oude Romeinse Rijk te vinden. Dat is ook niet vreemd, want Mithraïsme was een Romeinse soldatenreligie, ontstaan in de late eerste eeuw.

Nogmaals, aangezien we de niet-christelijke werken van grote schrijvers uit de oudheid ook nog hebben, waarom maken deze dan wel gewag van allerhande religies en cultussen, maar lezen we nergens iets over een Mithraïsme dat één op één is te vergelijken met het christendom?

Omdat het Mithraïsme pas is ontstaan in de eerste eeuw na Christus en wel zeer regionaal: Rome.

Speculatie is leuk, maar ik vind de wijze waarop je er toch maar op aan wil dringen dat er misschien, ergens, ooit, toch wel een proto-christelijke religie die mithraisme heette was, enorme luchtfietserij.
Toch jammer dat je weer naast het doel schiet. Nergens wordt beweerd dat mithraisme en christendom 1 op 1 kopieen zijn, dit maak jij ervan.

Mithraisme was ook nog een mondelinge religie waarover niets naar buiten mocht komen op straffe van de dood. D.w.z de ingewijden mochten hier niks over zeggen of schrijven. Voor de rest hev je wel dingen geknipt en geplakt maar dat waren nikszeggende brieven. Een beetje alsof een christen een brief aan thuis tijdens kamp met de kerkjeugd en je citeert dan "lekker bier gezopen en vanacht pas om drie op ved gegaan. #Kater"

Dit zegt niks over de eeligie an sich. Dit werd geheim gehouden.

Maar nogmaals: men is wel zeer naief als men stelt dat mithraisme jonger is dan christendom omdat men een altaar heeft gevonden uit de jaren stillekes. Dat zou wel heel toevallig de eerste altaar gewijd aan mithras zijn(!).

Jammer dat je inhoudelijke vergelijkingen negeert ten faveure van een stropop.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 20:09:23 #294
347983 Cognitor
Non vincit nisi veritas
pi_180903812
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 17:20 schreef hoatzin het volgende:

[..]

Nu schud ik er een paar uit mijn mouw die me zo te binnen schieten en dan is het weer niet goed genoeg.

Ok nog een paar:

Adolf von Harnack: Marcion. Das Evangelium von fremden Gott.
J.C. O'Neil: Paul's letter to the Romans
Van alle boeken die je opnoemde komt alleen de laatste enigszins in de buurt van je stelling. Maar dit boek, van bijna vijftig jaar geleden, heeft de toets der kritiek niet kunnen doorstaan.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 20:16:36 #295
347983 Cognitor
Non vincit nisi veritas
pi_180903915
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 19:21 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Toch jammer dat je weer naast het doel schiet. Nergens wordt beweerd dat mithraisme en christendom 1 op 1 kopieen zijn, dit maak jij ervan.

Mithraisme was ook nog een mondelinge religie waarover niets naar buiten mocht komen op straffe van de dood. D.w.z de ingewijden mochten hier niks over zeggen of schrijven. Voor de rest hev je wel dingen geknipt en geplakt maar dat waren nikszeggende brieven. Een beetje alsof een christen een brief aan thuis tijdens kamp met de kerkjeugd en je citeert dan "lekker bier gezopen en vanacht pas om drie op ved gegaan. #Kater"

Dit zegt niks over de eeligie an sich. Dit werd geheim gehouden.
Hoe weet je dat het geheim werd gehouden? Zijn er bronnen die zeggen dat er niks over de rituelen gezegd mocht worden?
quote:
Maar nogmaals: men is wel zeer naief als men stelt dat mithraisme jonger is dan christendom omdat men een altaar heeft gevonden uit de jaren stillekes. Dat zou wel heel toevallig de eerste altaar gewijd aan mithras zijn(!).

Jammer dat je inhoudelijke vergelijkingen negeert ten faveure van een stropop.
Ja want jij met je MBO-papiertje weet het natuurlijk beter dan alle Mithras-geleerden op deze planeet!

Laten we helder zijn: je hanteert verschillende maatstaven, waaruit blijkt dat je verschrikkelijk bevooroordeeld bent. Want we hebben plenty vroege bronnen over Jezus, maar dan kun je opeens niet achter die bronnen terug, en bij Mithras moeten we opeens aannemen dat de hele cultus minstens een eeuw ouder is dan de vroegste aanwijzingen.
Dat is irrationeel.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 20:18:41 #296
130830 hoatzin
begint, eer ge bezint...
pi_180903939
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 20:09 schreef Cognitor het volgende:

[..]

Van alle boeken die je opnoemde komt alleen de laatste enigszins in de buurt van je stelling. Maar dit boek, van bijna vijftig jaar geleden, heeft de toets der kritiek niet kunnen doorstaan.
Kritiek van wie? Tuurlijk is er altijd kritiek.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 20:39:31 #297
478072 Berjansu
Ik ben de zoveelste Berjan
pi_180904276
quote:
0s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 20:16 schreef Cognitor het volgende:


Hoe weet je dat het geheim werd gehouden? Zijn er bronnen die zeggen dat er niks over de rituelen gezegd mocht worden?
Die zijn er genoeg, beetje je best doen kereltje....


quote:
Ja want jij met je MBO-papiertje weet het natuurlijk beter dan alle Mithras-geleerden op deze planeet!
oei oei hebben we hier te maken met een regelrechte drogreden op basis van "mensen die ervoor gestudeerd hebben hebben altijd gelijk"? Je moet gewoon simpel nadenken: als men iets gevonden heeft uit 90 dan vetekent dit dat de religie op haar minst toen bestond. Niet dat dit de oudste altaar was ooit aan mithras gewijd. Simpel figuur zeg...

quote:
Laten we helder zijn: je hanteert verschillende maatstaven, waaruit blijkt dat je verschrikkelijk bevooroordeeld bent. Want we hebben plenty vroege bronnen over Jezus, maar dan kun je opeens niet achter die bronnen terug, en bij Mithras moeten we opeens aannemen dat de hele cultus minstens een eeuw ouder is dan de vroegste aanwijzingen.
Dat is irrationeel.
Laten we vooral zeggen dat ik met jou niet in gesprek ben en dat ik dat ook niet van olan ben met die houding van je.

En laten we zeggen dat mensen die perse willen dat het christendom uniek is en dat men leentjebuur bij christendom heeft gepleegd totaal bevoordeeld zijn. Geeft niks maar erken het dan gewoon.

Alle rituelen die men bij andere en oudere religies heeft aangetroffen zijn voorafschaduwingen van de enige echte religie. Dit had men 290 nC al door(!).
pi_180904650
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 20:39 schreef Berjansu het volgende:
Die zijn er genoeg, beetje je best doen kereltje....
Tja, de wil moet er wel zijn. Het is écht niet zo moeilijk. Kijk :
quote:
Het Mithraïsme was een geheimzinnige, geritualiseerde cultus die niet gebaseerd was op heilige geschriften (zoals het jodendom en christendom wel waren) en waarvan alleen mannen lid mochten worden. Het kwam op in de 1e eeuw v.Chr. in de hellenistische cultuur van het oostelijke Middellandse Zeegebied en was populair in het Romeinse Rijk vanaf de 1e eeuw n. Chr tot de 5e eeuw n.Chr. Na een initiatierite werd men ingewijd in de geheimen van het geloof. De cultus vond plaats in tempels, mithraeum of "Taurobolium" genoemd. In deze tempels werd een centrale plaats ingenomen door een afbeelding van Mithras die een heilige os ritueel slacht. De betekenis van deze slachtscène is onduidelijk; een gangbare theorie is dat de os een sterrenbeeld voorstelt. Aannemelijker is het volgende: als kind bereed Mithras de levengevende kosmische stier, die hij later doodde. Het bloed van de stier bevruchtte de aarde, zodat het ritueel van het slachten in verband gebracht wordt met het verzekeren van een rijke oogst.
Reeds in de 1e eeuw voor C.
Bremmer, J.N. Initiation into the Mysteries of the Ancient World. 2014.
  donderdag 2 augustus 2018 @ 21:11:42 #299
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180905165
quote:
13s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 18:52 schreef Molurus het volgende:

[..]

Kut he, feiten.

Dat gelovigen moeite hebben met de werkelijkheid was al lang duidelijk, maar jij maakt het echt wel heel bont. Zelfs de katholieke kerk heeft inmiddels voor diverse van dit soort misstanden - weliswaar veel te laat - excuses aangeboden. Maar kennelijk zit jij qua besef nog ergens in de 16e eeuw.
Man man man...
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
  donderdag 2 augustus 2018 @ 21:14:26 #300
396730 EttovanBelgie
Alles komt goed.
pi_180905237
quote:
1s.gif Op donderdag 2 augustus 2018 20:39 schreef Berjansu het volgende:

[..]

Die zijn er genoeg, beetje je best doen kereltje....

[..]

oei oei hebben we hier te maken met een regelrechte drogreden op basis van "mensen die ervoor gestudeerd hebben hebben altijd gelijk"? Je moet gewoon simpel nadenken: als men iets gevonden heeft uit 90 dan vetekent dit dat de religie op haar minst toen bestond. Niet dat dit de oudste altaar was ooit aan mithras gewijd. Simpel figuur zeg...

[..]

Laten we vooral zeggen dat ik met jou niet in gesprek ben en dat ik dat ook niet van olan ben met die houding van je.

En laten we zeggen dat mensen die perse willen dat het christendom uniek is en dat men leentjebuur bij christendom heeft gepleegd totaal bevoordeeld zijn. Geeft niks maar erken het dan gewoon.

Alle rituelen die men bij andere en oudere religies heeft aangetroffen zijn voorafschaduwingen van de enige echte religie. Dit had men 290 nC al door(!).
Ik zeg ook nergens dat het het oudste altaar is, ik zeg dat het het oudste is wat bekend is. En inderdaad, verder vinden we niets van deze cultus daterend VOOR Christus. Niets.

Wat zou dat betekenen?
Omnibus in omnibus.
Ad Maiorem Dei Gloriam
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')