quote:
Miljoenen Chinezen op weg naar kroost
Door correspondent Karen Meirik
16-02-2007
Dit weekeinde vieren de Chinezen hun traditionele nieuwjaarsfeest, dat alles bij elkaar zo'n twee weken duurt. Net als de decembermaand in Nederland, staat Chinees Nieuwjaar voor vuurwerk, lekker en veel eten, maar vooral voor familiehereniging. Even ligt de werkplaats van de wereld stil. Alle arbeiders zitten in de trein op weg naar hun families.
Het gedrang bij de treinstations rond Chinees Nieuwjaar verraadt het geheim achter China's opzienbarende economische groei. Nooit eerder in de menselijke geschiedenis was er zo'n grote groep arme boeren op drift. Naar schatting 240 miljoen migrantenarbeiders verdienen hun geld ver van huis, met laagbetaalde banen in de bouw, fabrieken of als huishoudelijk personeel. Ongeveer de helft werkt in explosief groeiende steden als Peking, Shanghai, Guangzhou en Shenzhen.
Waidiren
Luo Pingrong is zo'n migrant. Ze was boerin in de mooie, maar arme, provincie Sichuan. De afgelopen twaalf jaar heeft ze veel fabrieken in Chengdu en Shanghai van binnen gezien. Tegenwoordig werkt ze als schoonmaakster in Peking. Haar familie, onder wie haar dochter van vijftien, ziet ze niet vaker dan eens in de anderhalf jaar.
Stedelingen noemen ze 'waidiren', mensen van buiten. Een woord met een zelfde lading als 'gastarbeider'. De autochtonen kijken op de migranten neer en geven ze de schuld van alles wat er mis is in de moderne stad: criminaliteit, prostitutie, aids, maar ook de toegenomen concurrentie op de arbeidsmarkt.
De kloof tussen stedelingen en plattelanders is eeuwenoud, maar werd pas onder Mao Zedong officieel vastgelegd in het 'hukou' registratiesysteem. De hukou is een registratieboekje voor huishoudens, wat in de praktijk neerkomt op een binnenlandse verblijfsvergunning. Ooit was de hukou zelfs nodig om voedselbonnen te krijgen.
Grootouders
Sinds China's economische opmars, mogelijk gemaakt door de goedkope boeren arbeidskrachten, is het hukou-systeem versoepeld. Maar nog steeds heeft iemand zonder hukou geen recht op gezondheidszorg, sociale zekerheid of scholing. Veel migranten laten hun kinderen dan ook achter bij de grootouders op het platteland.
Ook Luo is noodgedwongen een moeder op afstand. "Gelukkig ben ik pas buitenshuis gaan werken toen mijn dochter al drie jaar oud was. Dat is relatief laat," zegt ze. Ze vindt het maar niks dat steeds meer kinderen door de grootouders worden opgevoed. Bij haar in de streek zijn veel tieners aan de drank en raken meisjes ongewenst zwanger. Ze wijt dat aan de opvoeding. Volgens haar zijn grootouders minder betrokken en onwetender dan de ouders.
Als ze haar dochter na anderhalf jaar terugziet, komen daar geen zoenen of knuffels aan te pas. Met net een treinreis van ruim dertig uur en een busreis van nog eens twee uur achter de rug, gaat Luo inkopen doen om haar dochter en schoonmoeder een gezond maal voor te zetten. "Mijn schoonmoeder kan niet koken en ik ben bezorgd dat mijn dochter niet genoeg groente eet. Haar gezondheid is slecht," zucht ze.
Varkensoren
Aan een feestmaal met varkensoren, hete pepers en lotussoep komen de vorderingen van dochter Tang Yueqing op school aan bod. Yueqing houdt zich flink, maar op een onbewaakt moment breken de tranen door, omdat ze haar moeder vreselijk mist. Luo zou ook liever haar dochter naar Peking willen halen. Maar haar opleiding gaat voor. Zonder hukou zit een middelbare schooldiploma er in Peking niet in.
Chinese regeringsleiders, onder wie president Hu Jintao en premier Wen Jiabao, geven toe dat het hukou-systeem achterhaald is. Ze sturen aan op hervormingen. Toch lijkt afschaffing voorlopig geen reële optie, omdat de hukou een rem zet op al te snelle urbanisatie. Voorlopig blijven de migranten tweederangs burgers.
http://www.wereldomroep.n(...)70216_chinamigranten