Wetenschappelijk bureau VVD wil debat doodstraf

quote:

Op woensdag 23 februari 2005 17:39 schreef Koos Voos het volgende:

[..]

en die kogels van 1 euro p st. wil ik nog wel betalen..

quote:

Op dinsdag 22 februari 2005 10:30 schreef devv05 het volgende:
En wat denk je dat dat kost?

quote:

Op woensdag 23 februari 2005 15:03 schreef nikk het volgende:
Nou ja, zo vast is die uitkomst dus niet. Of liever gezegd, zo vast zou die uitkomst niet mogen zijn. Als morgen persoon A door middel van een geplande aanslag eigenhandig 5.000 mensen om het leven laat komen, wat gebeurt er dan? Als morgen iemand word opgepakt die een tiental kleuters en peuters op gruwelijke wijze heeft verkracht en naderhand vermoord, wat gebeurt er dan?

quote:

Op woensdag 23 februari 2005 20:04 schreef NewOrder het volgende:

[..]

Dus 1 persoon kan door het plegen van een ernstig misdrijf de uitkomst van het debat beïnvloeden? Ik kan me voorstellen dat de publieke opinie verandert door gebeurtenissen in de maatschappij, maar in een (politiek) debat vertroebelen de principes meestal niet zo snel. En aangezien vrijwel alle partijen aangeven dat ze tegen de doodstraf zijn is een debat hierover niet meer dan tijdverspilling.

quote:

Op woensdag 23 februari 2005 17:24 schreef SCH het volgende:

[..]

Nou, er wordt toch best over gepraat? Alleen wil men de opinie niet bijstellen, net als de SGP dat niet wil. Dus een debat kan wel maar niet echt met open vizier, dat heet geen taboe volgens mij, maar principialiteit.

quote:

Het taboe op de doodstraf staat ter discussie


Bijna de helft van de bevolking is volgens peiling vóór, maar politici noemen de doodstraf een 'stap terug in de beschaving'. Wat bedoelen zij daarmee?

ROTTERDAM, 19 NOV. De vele politici die Nawijns pleidooi voor de doodstraf afwezen, deden dat gisteren en vandaag in termen van beschaving. CDA-fractieleider Verhagen noemde de doodstraf ,,niet beschaafd. Het past niet in de Nederlandse normen en waarden.'' PvdA-lijsttrekker Bos spreekt over ,,een stap terug in de beschaving.'' GroenLinks-bijna-lijsttrekker Halsema vond de uitspraken ,,verschrikkelijk'' en ,,onbeschaafd''. ,,Als een staat onderdanen gaat vermoorden, verliest die staat zijn democratische grondslag'', aldus Halsema.

Het beschavingsargument, dat het hedendaags taboe op de doodstraf verklaart, kent een lange voorgeschiedenis maar heeft een wisselende achtergrond, zo blijkt uit het boekje dat de criminoloog Herman Franke over de doodstraf schreef. Hij beschrijft hoe, na de voltrekking van de laatste 'reguliere' doodstraf in Maastricht in 1860, deze straf in 1870 werd geschrapt. Men vond de openbare ophangingen (van mannen) of wurgingen (van vrouwen) geen gezicht. Afschaffing kwam eerder voort uit emoties dan uit argumenten, stelt Franke. De openbare bestraffing trok als een kermisattractie grote aantallen schreeuwende mensen, wat voor de woonhuizen van de verlichte burgerij onaangename situaties opleverde. De verlichte burgerij stelde dat de staat de doodstraf niet meer nodig had om toch veiligheid voor haar onderdanen te bieden.

Dat, bijna een eeuw later, na de Tweede Wereldoorlog toch nog tientallen terechtstellingen plaatsvonden was niet meer dan een tijdelijke uitzonderingstoestand, aldus de criminoloog, in het kader van de Bijzondere rechtspleging. Het expliciet verbod op de doodstraf, in de grondwet begin jaren tachtig, was het sluitstuk van het streven om Nederland aansluiting te laten vinden bij de westerse waarden. In het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, aangenomen tijdens de Europese top in Nice, luidt artikel 2 van het eerste hoofdstuk: '1. eenieder heeft recht op leven. 2. Niemand wordt tot de doodstraf veroordeeld of terechtgesteld.'

Overigens werd ook in de jaren tachtig nog, in onder meer katholieke kring, de doodstraf door prominente strafrechtbeoefenaars verdedigd als uitvloeisel van een natuurrechtelijk gefundeerde vergeldingsgedachte. Zij grepen daarbij terug op Duitse filosofen als Hegel en Kant die de doodstraf als ultiem vergeldingsinstrument beschouwden. Van Kant is de uitspraak dat, als men zou weten dat morgen de wereld zou vergaan, vandaag toch de laatste misdadiger zou moeten worden opgehangen. ,,Een interessant voorbeeld, omdat we hier met een bij uitstek beschaafd filosoof van doen hebben met hoogst zuivere morele inzichten'', schreef de hoogleraar filosofie Paul Cliteur in 1999.

Cliteurs pleidooi dat op z'n minst het taboe op de doodstraf ter discussie gesteld moet worden, vertegenwoordigt een minderheidstandpunt in (rechts-)filosofische, juridische en politieke kring. De gedachte dat ,,een staat in moreel opzicht een hoger stadium van ontwikkeling [bereikt] en dus beschaafder [wordt] als hij orde en veiligheid verzekeren kan zonder zijn toevlucht te moeten nemen tot het ultieme middel van de doodstraf'' (aldus staatsrechtgeleerde Couwenberg, 1994), is getuige de genoemde politieke reacties nog steeds de heersende. Daarbij wordt ook wel gewezen naar de Verenigde Staten waar recentelijk de publieke steun voor de doodstraf enigszins is teruggelopen, sinds bleek dat ook onschuldig veroordeelden ter dood zijn gebracht.

In Nederland bestaat volgens het NIPO al lange tijd een stabiele publieke stemming rond de doodstraf. In juni, na de moord op Pim Fortuyn, bleek twee op de vijf Nederlanders voor herinvoering van de doodstraf. Die zou moeten gelden voor mensen die ernstige misdaden hebben begaan. Uit het onderzoek bleek dat ongeveer eenzelfde aantal, 42 procent, tegen de doodstraf is. Vooral de aanhang van de Lijst Pim Fortuyn (70 procent) bepleitte herinvoering van de doodstraf.

Deze verhoudingen wijken dus sterk af van de politieke, waar een grote en algemene weerstand tegen de doodstraf blijft bestaan. Aanhang valt alleen in orthodox-christelijke kring te vinden, met name bij de SGP. Politici van deze partij verwijzen naar bijbelteksten zoals in Genesis 9:6. God schiep de mens naar Zijn beeld en om die reden gebiedt God de dood van een moordenaar, zo luidt de redenering.

In wetenschappelijke kring vallen verschuivingen waar te nemen in het denken over de doodstraf. Regelrechte voorstanders zijn schaars. Scribenten als de staatsrechtgeleerde Couwenberg, de filosoof Cliteur en de Rotterdamse ethicus Alexander Von Schmid stellen wel steeds meer vraagtekens bij het tot dusverre gehanteerde beschavingsargument. Zij wijzen op groeiende criminaliteit en verschillende vormen van zinloos geweld. Die wijzen op ,,morele regressie'' (Couwenberg) die steeds minder past bij het hooggestemde ideaal van de verlichte burgerij omtrent de overheid.

Von Schmid bepleitte na de moord op Fortuyn wel degelijk de doodstraf als mogelijkheid. ,,Een rechtssysteem dat uitgaat van de rechtsgelijkheid van alle burgers, moet noodzakelijkerwijze de doodstraf als mogelijkheid erkennen'', schreef hij in september in de Volkskrant. ,,Wie ziet nog de rechtvaardigheid van een kortstondige gevangenisstraf na ernstige mishandeling waarbij het slachtoffer verlamd is geraakt? De mishandelaar trekt na enige tijd de gevangenisdeur achter zich dicht en kan verder met zijn leven, terwijl de mishandelde levenslang heeft gekregen.''

Illustratief voor het verstoorde rechtsgevoel in Nederland achtte Von Schmid het gedrag van Volkert van der G, verdacht van de moord op Fortuyn. ,,Hij schoot Pim Fortuyn op een onverwacht moment neer, gunde deze geen enkel recht, niet het recht op een laatste woord, niet het recht om afscheid te nemen van familie en vrienden, noch het recht om nog een laatste blik in de ogen van een dierbare geliefde te werpen. Niets. Dezelfde Volkert van der G. gaat in hongerstaking om te protesteren tegen de camerabewaking in zijn cel. Hij ziet dat als een aantasting van zijn fundamentele rechten!''

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 00:26 schreef Sidekick het volgende:
Ach, taboe. Het is merkwaardig dat onder vrijwel alle politici de doodstraf niet wenselijk is, terwijl een behoorlijk deel van de bevolking wel wat in de doodstraf ziet. Dat maakt het geen taboe. Ik denk dat het vooral een zaak van (politieke) veantwoordelijkheid gaat. Verantwoordelijk van de politici om te beslissen over een leven met in het achterhoofd een niet perfect functionerend rechtssysteem. De man in de straat is niet verantwoordelijk, het is "de (naamloze) ander" die het onterecht kan overkomen en het is "de ander" die verantwoordelijk is voor het beleid. De grote verschillen tussen 'het volk' en de politiek toont imho de onverschilligheid en het gebrek aan betrokkenheid aan de kant van 'het volk' die persoonlijk niet met de eventuele nadelige consequenties in aanraking komen.

quote:

GroenLinks-woordvoerster F. Halsema wijst er op dat in de Grondwet staat dat de doodstraf niet mag worden opgelegd. ,,Dat artikel is in 1983 expliciet in de grondwet opgenomen, juist om dit soort oprispingen te voorkomen.'' Volgens Halsema is Nawijn over een grens heengegaan. ,,Ook populisme kent zijn fatsoensgrenzen.'' Ook de SGP, als enige fractie in de Tweede Kamer voorstander van herinvoering van de doodstraf, distantieert zich van Nawijn omdat het onderwerp ,,zich niet leent voor dergelijke goedkope verkiezingsretoriek'', aldus een woordvoerder.

quote:

VVD-fractieleider Zalm noemt de uitlatingen ,,echt een stap te ver''. Ook hij vindt ,,het risico te groot dat iemand ten onrechte van het leven wordt beroofd''. CDA-fractieleider Verhagen noemt de doodstraf ,,niet beschaafd''. Ook PvdA-lijsttrekker Bos spreekt over ,,een stap terug in de beschaving. De doodstraf maakt ons land niet veiliger."

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 00:39 schreef nikk het volgende:

[..]

Nou:
[..]


[..]

En zo zijn er nog wel meer uitspraken van politici over de doodstraf. Er rust wel degelijk een politiek taboe op de doodstraf.

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 00:48 schreef Sidekick het volgende:

[..]

Er zijn inderdaad veel meer uitspraken van poltiici over de doodstraf. Dat maakt het nu juist geen taboe.

quote:

Een taboe is iets waarover men niet behoort te spreken of wat men niet behoort te doen. De term is afkomstig uit Polynesië (tapu of tabu), waar het een religieus verbod voor bepaalde plaatsen, voorwerpen, personen of acties was.

Wat een taboe is, wordt bepaald door de culturele, religieuze of politieke context.

Voorbeelden van taboes zijn:

de doodstraf in de Nederlandse politiek

subjectieve teksten in de Wikipedia

incest

pedofilie

Taboes zijn taboe
"Een taboe moet je kunnen bespreken."
Met deze uitspraak gaf LPF-lijsttrekker Mat Herben een eigen betekenis aan het begrip taboe. Hij deed deze uitspraak in januari 2003 naar aanleiding van de commotie die ontstond over uitspraken van demissionair minister Hilbrand Nawijn (LPF) over herinvoering van de doodstraf. Het geeft aan dat taboes subjectief zijn en dat soms bepleit wordt een bepaald taboe bespreekbaar te maken.

Hoewel bespreekbaarheid in een democratische samenleving in het algemeen als een wenselijke zaak gezien wordt, wil bespreekbaarheid niet automatisch zeggen dat taboes ook allemaal afgeschaft moeten worden. Soms is een taboe namelijk wat een beschaafd land van een barbaars onderscheidt. Zo zullen weinigen het taboe op het brengen van mensenoffers willen afschaffen.

quote:

Op woensdag 23 februari 2005 14:37 schreef nikk het volgende:

De discussie rond de doodstraf is i.t.t. kiesrecht voor vrouwen (of het verbod op diefstal) nog redelijk controversieel.

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 08:05 schreef Julius_Vanderdecker het volgende:

[..]

Oh? Dan ben je niet echt op de hoogte van de standpunten en gevoelens van bijvoorbeeld de Cu en de SGP over het vrouwenkiesrecht.

quote:

Op dinsdag 22 februari 2005 10:50 schreef MrX1982 het volgende:
Eindelijk weer eens een goed idee van de VVD. Jammer dat de partij er niets meedoet

Ik ben persoonlijk een voorstander van de doodstraf. Vanwege het simpele feit dat sommige mensen het leven niet meer verdienen. Elke dag dat zo'n dader leeft is een overwinning van de dader op zijn slachtoffer(s). Dat vind ik dus schandalig, zoiets is onverkoopbaar richting de nabestaanden
Wat zoals al gezegd wel een nadeel is, is dat mensen onterecht de doodstraf kunnen krijgen. Daar zou wel zorgvuldig mee moeten worden omgegaan. Ik ben dus voorstander van de doodstraf als de schuld van de dader onomstotelijk vaststaat. Dat is tegenwoordig erg goed nodig met oa DNA

quote:

Op dinsdag 22 februari 2005 11:39 schreef Kaalhei het volgende:

[..]

Ik heb eerder het idee dat juist relatief veel Nederlanders (30-50%) voor de doodstraf zijn.

Edit: 36% volgens deze bron

quote:

Op dinsdag 22 februari 2005 11:56 schreef WeirdMicky het volgende:
Zolang de doodstraf goedkoper is dan het levenslang opsluiten van criminelen, dan ben ik in sommige gevallen wel voor. Overtrokken reacties als DNA vervalsingen en dergelijke kan ik mij niet in vinden, dan is het huidige rechtsysteem al niet goed en ligt daar het probleem, niet bij de doodstraf.

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 01:01 schreef nikk het volgende:

[..]



Wanneer iemand zich opwerpt als voorstander van de doodstraf worden zaken geroepen als: "Volgens Halsema is Nawijn over een grens heengegaan. ,,Ook populisme kent zijn fatsoensgrenzen."

En dan is er geen taboe over het onderwerp?

quote:

Voor zever ik weet betekent ''taboe" onbespreekbaar. En de doodstraf is in de politiek volkstrekt onbespreekbaar. Zelfs op wikipedia (okay, de inhoud is niet altijd even professioneel, maar toch) staat bij het woord taboe:
[..]

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 07:32 schreef Bert-Spies het volgende:
de oplossing is zeer simpel: stel typische vvd misdaden zoals fraude, topcultuurgraaien en benoemen van vriendjes die niet voldoen als minister op andere leuke posities ook ter discussie als mogelijke misdaden waarover de doodstraf kan uitgesproken worden. Dan is de hele kwestie binnen een week weer tafel.

BS

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 12:13 schreef Sidekick het volgende:

[..]

Halsema kan in haar eentje niet een taboe creeren, ondanks een niet inhoudelijke reactie van haar kant. Voor sommige zal het idd onbespreekbaar zijn, vooral binnen de VVD wordt de taboe-kaart vaak gespeeld (zoals ook de hypotheekrenteaftrek).

quote:

Wikipedia kan zoveel zeggen. Onbespreekbaar is het niet in de politiek; dat zag je tijdens Nawijn en dat zie je nu ook wel weer aan de diverse reacties van politici. Dat politici principieel tegen zijn maakt het geen taboe.

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 12:21 schreef nikk het volgende:

Wat versta jij onder een taboe?

quote:

Is homofilie binnen de Islamitische gemeenschap een taboe? Ik bedoel, ze hebben het er vaak genoeg over. Okay, niet altijd even positief (ze moeten van het dak af worden gegooid, het is een gruwel, ze moeten worden gestenigd, etc). Volgens jouw redenatie is er geen sprake van een taboe omdat er genoeg Moslims zijn die zich erover uitlaten...

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 12:59 schreef Sidekick het volgende:

[..]

Een onbespreekbaar onderwerp.

quote:

Dat klopt.

Het woord taboe wordt te vaak uit de kast gehaald als het gaat om een groep mensen die dezelfde principiele/starre mening hebben. Het voorbeeld over homofilie binnen de Islamitische gemeenschap is een vaak met dogma's omgeven discussie, maar ik noem dat geen taboe.

quote:

Op donderdag 24 februari 2005 13:03 schreef nikk het volgende:

[..]

Precies. En de doodstraf is onbespreekbaar in de politiek.

[..]

Tja, op welk onderwerp rust dan wel een taboe in jouw ogen? Volgens jouw redenatie kunnen er volgens mij geen taboes meer bestaan.