Doorgaans mag de tweede partij in een coalitie als eerste kiezen welk departement zij wil. Meestal is dat Financiën. De VVD zou daarvoor Kamerlid Eelco Heinen, de huidige fractiewoordvoerder financiën naar voren kunnen schuiven. Heinen zit pas sinds 2021 in de Tweede Kamer, maar was wel al jaren fractiemedewerker, campagneleider bij de verkiezingen in november vorig jaar en secondant (samen met Sophie Hermans) bij de formatieonderhandelingen. Daarnaast wordt ook Mark Harbers regelmatig genoemd als nieuwe minister van Financiën.
Nieuw Sociaal Contract-leider Pieter Omtzigt zei woensdag al dat er Kamerleden uit zijn fractie door zullen schuiven naar het nieuwe kabinet. Eddy van Hijum, rechterhand bij de formatiebesprekingen, zou bijvoorbeeld naar Sociale Zaken kunnen. NSC heeft immers van bestaanszekerheid en hervorming van de toeslagen een speerpunt gemaakt.
Fiscalist Folkert Idsinga, tot vorige zomer nog VVD-Kamerlid en nu fractiesecretaris van NSC, wordt genoemd als mogelijke staatssecretaris Fiscaliteit en de Belastingdienst op Financiën. Oud-diplomaat Caspar Veldkamp zou namens NSC de post Buitenlandse Zaken voor zijn rekening kunnen nemen, daar werd hij als aanstormend talent bij het CDA jaren geleden al voor getipt.
PVV-leider Geert Wilders wilde nog niets loslaten over posten die zijn partij claimt, buiten het Torentje. De vijver van kandidaten waar Wilders uit kan vissen is ook niet groot. Mede-partijleden heeft hij niet, en PVV’ers hebben nauwelijks bestuurservaring.
Als Wilders Kamerleden uit zijn fractie doorschuift naar het kabinet, zoals bijvoorbeeld de ervaren Fleur Agema naar Volksgezondheid, dan komt al snel het einde van de kieslijst in zicht. De PVV heeft daar 45 namen op staan en haalde 37 zetels. De reservebank telt dus maar acht kandidaten. Zo zou zelfs PVV-senator Gom van Strien, de informateur die weg moest omdat het OM onderzoek doet naar een aangifte wegens oplichting en fraude, alsnog in de Tweede Kamerfractie kunnen komen. Hij staat op nummer 45. Wie de premierskandidaat van de PVV is, maakt Wilders ‘op een later moment’ bekend. Bevestigen dat dit Ronald Plasterk zou zijn, de oud-informateur en PvdA’er, wil hij niet.
De BBB heeft zelf Kamerlid en met de Militaire Willems-Orde onderscheiden militair Gijs Tuinman naar voren geschoven als nieuwe minister van Defensie. Ook Kamerleden Henk Vermeer en Mona Keijzer zouden in de race zijn voor een post, bijvoorbeeld op Economische Zaken. Keijzer was op dat departement al staatssecretaris namens het CDA in het kabinet Rutte III.
De partijen denken een week of vier nodig te hebben om de ploeg rond te krijgen. Van het kabinet moet de helft ‘van buiten’ komen en dus niet direct verbonden zijn aan een van de vier partijen. De grootste vraag is welke buitenstaanders toe willen treden tot dit kabinet. Er zouden wel al mensen zijn benaderd, maar die wilden eerst het akkoord kunnen lezen. Dat is er nu.
Als de ploeg rond is zal de Tweede Kamer – voor het eerst – hoorzittingen houden met de beoogde bewindslieden. Pas na de beëdiging door de Koning begint dan het schrijven van het regeerakkoord, de uitwerking van het hoofdlijnenakkoord. Dat kan nog de hele zomer in beslag nemen, terwijl dan tegelijkertijd ook de begroting voor volgend jaar opgesteld moet worden.
When government - in pursuit of good intentions - tries to rearrange the economy, legislate morality, or help special interests, the cost come in inefficiency, lack of motivation, and loss of freedom. Government should be a referee, not an active player.
Hey, my girl, why don't you just let it flow?