Neoliberalisme wat houdt het in? #36

quote:

Op zaterdag 5 december 2020 08:04 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Over de vermogensongelijkheid discussie:
[..]

quote:

Op zaterdag 5 december 2020 21:10 schreef Klopkoek het volgende:
Nog een goede column over politiek kleuter jargon om de meritocratische mythe te bevestigen:

https://www.volkskrant.nl(...)slag-geeft~b00d9c2a/

Las ook nog dit
[ twitter ]

Het is net Amerika... Als het minderheden zijn dan boeit het weinig

quote:

Meer en meer is het gewone volk slachtoffer van staatsterreur. Er is sprake van een golf van repressie tegen linkse activisten die zich afkeren van de huidige regering. Er gaan bloedstollende verhalen rond over het neerslaan van boeren- en arbeidersprotesten. Die revoltes worden brutaal de kop ingeslagen, wat de verontwaardiging nog groter maakt.

Flink wat chavistas hebben het gehad met die repressie, de corruptie en de vriendjespolitiek van het regime. Ook de neoliberale bocht die Maduro genomen heeft om de crisis te bezweren slaat wonden bij de revolutionaire Venezolanen. Zij vinden dat Maduro het sociale project van Hugo Chávez verloochent. De opzichtige rijkdom van een nieuwe elite binnen de legertop en het staatsapparaat -de "boligarquía" in de volksmond (een samenvoegsel van Bolivariaanse revolutionairen en oligarchen)- is pervers in een land waar honger dagelijkse kost is.

Liever stemmen dan kogels
Er wordt gezegd dat het regime meer schrik heeft van de linkse dan van de rechtse oppositie. Die oppositie uit eigen rangen staat electoraal nog in de kinderschoenen maar is wel een nieuwe variant in het politieke spectrum. Tegelijk was de politieke versplintering nooit zo groot. In totaal schuiven 107 politieke partijen liefst 14.400 kandidaten naar voor. Er zijn 277 zetels te verdelen. 37 partijen steunen Guaidó in z’n boycot van de verkiezingen. Maar een heleboel rechtse partij nemen wél deel aan de verkiezingen. Met de slogan "Liever stemmen dan kogels" keren ze Juan Guaidó de rug toe. Guaidó’s pleidooi voor een militaire interventie door de VS en z’n uitgesproken steun voor de Amerikaanse sancties zijn bij veel Venezolanen in het verkeerde keelgat geschoten. En als hij nu z'n voorzitterschap kwijtraakt, valt ook z'n legitieme aanspraak op het interim-presidentschap weg.

quote:

Op donderdag 10 december 2020 00:12 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Vooruitgang dat er meer arbeidsmigratie is, dat de kosten van levensonderhoud zijn gestegen of dat er meer tijdelijke contracten zijn? Denk overall dat het leven in de jaren ‘60-‘80 een beetje geromantiseerd wordt, maar goed, ik spreek niet tegen dat er bedrijven zijn die gebruik/misbruik maken van goedkope arbeiders.

quote:

Op donderdag 10 december 2020 00:55 schreef Tijger_m het volgende:

[..]

Zo'n pretje was het niet in de jaren 60-80, inderdaad. Ja, er was werk zat (totdat de oliecrisis een feit was) maar of je nu zo blij moest zijn met dat werk en de omstandigheden waaronder je dat werk moest doen? Lijkt mij niet.

quote:

Op dinsdag 8 december 2020 05:49 schreef Bondsrepubliek het volgende:
In de plaats waar ik woon wordt nu glasvezel aangelegd. Dat zware werk wordt door arbeidsmigranten uit het Oostblok verricht. De omstandigheden waaronder deze mensen gehuisvest worden zijn bagger en de verdiensten armzalig.

Hoewel ik nog erg jong was kan ik mij nog wel herinneren dat eind jaren 80 (betrekkelijk laat) kabel werd aangelegd in de wijk waar ik toen woonde. Met zo'n kabel kon je toen zenders ontvangen als Sky en Super Channel. Dat werk werd gewoon door Nederlandse arbeiders verricht met een vast contract waar je prima van kon rondkomen.

Tja, neoliberalen zullen dit contrast vooruitgang noemen blijkbaar.

quote:

Op dinsdag 8 december 2020 05:49 schreef Bondsrepubliek het volgende:
In de plaats waar ik woon wordt nu glasvezel aangelegd. Dat zware werk wordt door arbeidsmigranten uit het Oostblok verricht. De omstandigheden waaronder deze mensen gehuisvest worden zijn bagger en de verdiensten armzalig.

Hoewel ik nog erg jong was kan ik mij nog wel herinneren dat eind jaren 80 (betrekkelijk laat) kabel werd aangelegd in de wijk waar ik toen woonde. Met zo'n kabel kon je toen zenders ontvangen als Sky en Super Channel. Dat werk werd gewoon door Nederlandse arbeiders verricht met een vast contract waar je prima van kon rondkomen.

Tja, neoliberalen zullen dit contrast vooruitgang noemen blijkbaar.

quote:

Op donderdag 10 december 2020 09:26 schreef LangeTabbetje het volgende:

[..]

Je kan dit op verscheidene manieren uitleggen:

- De Nederlander is te verwend geworden, hij wil geen vuile handen meer

quote:

Op donderdag 10 december 2020 09:40 schreef Dejannn het volgende:
Veel van dergelijke arbeiders uit het Oostblok/Balkan zijn hier ook tijdelijk. Beetje cashen en dan weer richting het thuisfront. Werken ook harder en langer dan de meeste Nederlanders. Ook wordt er binnen dat hele wereldje meer dan eens zwart gewerkt.

quote:

Op donderdag 10 december 2020 10:05 schreef Dejannn het volgende:

[..]

Wat een indianenverhalen. Dat eerste heb ik nog nooit van gehoord, dan tweede, tja ...

quote:

Op donderdag 10 december 2020 09:26 schreef LangeTabbetje het volgende:

[..]

Je kan dit op verscheidene manieren uitleggen:

- De Nederlander is te verwend geworden, hij wil geen vuile handen meer
- De klant, jij en ik dus, zijn niet bereid om meer te betalen, dus moet de kost prijs naar beneden, en huurt men Polen of Roemenen in
- De Polen en Roemenen bieden zich zelf aan, en prijsen dus de Nederlanders de markt uit, waarom zou de kabel maatschappij gaan zoeken naar andere en dus duurdere werknemers.
- De kabelmaatschappij knijpt al haar werknemers uit, om het gross profit te vergroten

En alles wat er tussen zit uiteraard. Ik denk dat het een beetje een combinatie is van dit alles. Overigens duurt het denk ik niet al te lang meer en de Polen en Roemenen gaan ook Nederlandse salaris eisen stellen, en nivelleert het allemaal weer.

quote:

Op donderdag 10 december 2020 05:35 schreef Bondsrepubliek het volgende:

[..]

Maar zou jij als je de keuze had de positie van de huidige arbeidsmigrant verkiezen boven die van de Nederlandse arbeider in de jaren 80?

quote:

Waar je wieg staat maakt wel degelijk uit

Natascha Van Weezel 14 december 2020, 10:25

Aan het begin van groep 8 kreeg ik ­een vmbo-t/havo-advies. Ik had faalangst en durfde geen vragen te stellen in de klas. Als je je mond houdt op een basisschool in Amsterdam-Zuid wordt dat gezien als zwaktebod. Net als een schooladvies lager dan vwo, trouwens.

Mijn mondige, hoogopgeleide ouders kwamen verhaal halen bij de juf. Ze hielpen me met huiswerk en deden me op faalangsttraining. In maart wees de citotoets uit dat ik alsnog naar het vwo kon.

Dat deze luxe niet voor iedereen is weggelegd, blijkt maar weer uit de prachtige televisieserie Klassen, waarin Sarah Sylbing en Ester Gould achtstegroepers in Noord volgen vlak voor het eindadvies voor de middelbare school. De filmmakers portretteren verschillende kinderen, onder wie de tienjarige Yunuscan, die thuis Turks spreekt en daardoor een achterstand heeft met begrijpend lezen. Anyssa woont bij haar grootouders en leeft van de voedsel- en kledingbank. Ze is slim, al hollen haar prestaties achteruit door een lastige thuissituatie. Ontroerend vond ik de ontmoeting tussen wethouder Marjolein Moorman en een groepje islamitische vwo-leerlingen van het Hyperion Lyceum. Alle vier kregen zij in eerste instantie een lager school­advies. Eén van hen vertelde geëmotioneerd dat ze nog steeds twijfelt of ze haar plek op het vwo wel verdient.

Veel van mijn voormalige klasgenoten op de Nicolaas Maesschool en het Vossius Gymnasium waren aan de reacties op sociale media te zien ook onder de indruk van Klassen. Sommigen van hen wonen nu in dure nieuwbouwwoningen in Noord en ‘hadden er nooit eerder over nagedacht’. Ze noemden de klassenongelijkheid een ‘ware eyeopener’ en ‘food for thought’. ‘Vandaag heb ik geleerd dat het wel degelijk uitmaakt waar je wieg staat,’ schreef iemand op zijn tijdlijn.

Het is geweldig dat een televisieserie tot nadenken aanzet, maar serieus: onder welke steen hebben zij geleefd? Deze mensen noemen zichzelf woke: ze spreken zich uit voor lhbtq-rechten in Rusland, scheiden hun afval om de klimaatdoelstellingen van Parijs te behalen en hebben vrijwilligerswerk gedaan in Ghana of Colombia. Heel nobel, maar een schril contrast met blind zijn voor wat zich afspeelt in je eigen stad.

Ik moet toegeven dat onze ‘gedegen opleiding’ niet altijd heeft geholpen bij deze bewustwording. We deden enorm ons best op teksten Latijn en wedijverden om de hoogste cijfers. Alleen kregen we nooit les over onderwerpen als racisme of inkomensongelijkheid en we wisten niet eens wat de Voedselbank was – laat staan dat andere Amsterdammers daar gebruik van maakten.

Dus wat heb je aan het leren van Cicero en Ovidius als je niet getraind wordt om te kijken naar de wereld om je heen? In plaats van woordjes stampen was het nuttiger geweest om op bezoek te gaan bij leerlingen uit Noord. Van hen hadden we pas écht iets kunnen leren.

Crisisbestrijding in ziekenhuizen | Marcel Levi | Buitenhof

quote:

In Nederland is niemand de baas over de gezondheidszorg'. 'Verzekeraars vinden het moeilijk om de regie te nemen, ziekenhuizen mogen de regie niet nemen en de overheid zegt: de markt moet het oplossen', aldus Marcel Levi in #Buitenhof

quote:

Dat maak ik zelf wel uit

Waar ging het mis met de coronapandemie in Nederland? Te lang al beschouwt men dit land als een verzameling belangen van individuen, met de overheid als zakelijke spelverdeler, weet Bas Heijne.

[...]

Een visie ontbreekt

Uit nauwgezette reconstructies van het afgelopen jaar in deze krant en in De Groene Amsterdammer doemt het beeld op van beleid dat het vooral van improvisatie moet hebben, niet zozeer afgedwongen door onverwachte gebeurtenissen, maar domweg omdat een overkoepelde visie ontbreekt. In de zorg, zo blijkt uit een reconstructie van journalistiek onderzoekplatform Investico en De Groene, ontbreekt het volledig aan regie: „Terwijl organisaties smeekten om sturing schoof de minister de verantwoordelijkheid van zich af. En hij niet alleen: ambtenaren klampen zich vast aan het compleet gedecentraliseerde zorgstelsel. De crisis moest bestreden worden met een Byzantijns web van zorgverzekeraars, verpleegbedrijven, GGD-regio’s en als zelfstandige ondernemingen functionerende ziekenhuizen. […] De minister stelt zich op als allerhoogste persvoorlichter in plaats van baas. Van een crisisaanpak met een centraal plan is geen sprake.”

Dat zinnetje over de minister als machteloze persvoorlichter is dodelijk. Geen plan, geen regie, geen visie – precies het woord waar Mark Rutte zo’n hekel aan heeft. En NRC kopte: „De Nederlandse politiek liet zich in 2020 overdonderen”. Ons land bleek totaal niet voorbereid op een crisis waar experts wel degelijk al jaren voor waarschuwden, schrijft Mark Lievisse Adriaanse. „Nederland bleek een zeer geoptimaliseerd land dat in normale tijden uitstekend liep, maar niet schokbestendig was. Door de jarenlange nadruk op efficiëntie was er een systeem gebouwd zonder vet op de botten, zonder overcapaciteit in de zorg, alles moest mean and lean.”

Nederland is geen land, schrijft Michel Houellebecq in zijn roman Serotonine, „het is hoogstens een onderneming”. Vals, maar deze crisis laat zien dat hij gelijk heeft. Het is de vergaande verzakelijking van alles die ons in deze crisis parten heeft gespeeld. Decentralisatie, een terugtrekkende overheid, een vergaande verkaveling van bevoegdheden en verantwoordelijkheid. Waar het mis ging, is dat men het land al te lang niet als een samenleving, een gemeenschap van burgers beschouwt, maar als een verzameling belangen van individuen, met de overheid als zakelijke spelverdeler, niet als (morele) autoriteit.

Daar past geen staatsman bij, wel een bedrijfsleider. Geen wonder dus dat de saamhorigheid van de eerste weken vooral sentiment bleek en grotendeels verdampte toen de gevolgen van de crisis voelbaar werden. Geen wonder dat de verantwoordelijkheid van de burger waarin Rutte zo’n groot vertrouwen stelde, in de praktijk te vaak neerkwam op „dat maak ik zelf wel uit”.

Toen Mark Rutte op 14 december opnieuw vanuit het Torentje de tweede, „harde” lockdown aankondigde, werd hij gehinderd door een groepje demonstranten dat buiten schreeuwend zijn toespraak probeerde te verstoren. Op sociale media werd alom schande gesproken van viruswappies, die geen respect toonden, geen benul hadden van de aard van de crisis. Ik zag de schreeuwers eerder als een Grieks koor bij een eigen kleine Hollandse tragedie. Dit waren Nederlandse burgers die hun eigen verantwoordelijkheid namen.

quote:

Onderwijssocioloog Bowen Paulle: ‘Geef kansarme kinderen de boost die ze verdienen. Dit is hét moment’

De kansenongelijkheid in het Nederlandse onderwijs neemt problematische vormen aan, ziet onderwijssocioloog Bowen Paulle. Kijk maar naar de documentaireserie Klassen. En de schoolsluiting maakt het er niet beter op. Hoog tijd om in te grijpen, vindt hij.

Rik Kuiper en Fleur De Weerd 23 december 2020, 15:27

quote:

Volgens Paulle, die zich al ruim twintig jaar met kansenongelijkheid bezighoudt, illustreert Klassen dat de maatschappelijke ongelijkheid problematische vormen dreigt aan te nemen. Er is een te grote kloof tussen kinderen uit bijstandsgezinnen in achterstandswijken en kinderen van hoogopgeleide ouders met een dikke portemonnee. ‘Opleiding en inkomen ouders zeer bepalend voor schoolsucces kind’, meldde het Centraal Planbureau half december nog maar een keer, bij het uitkomen van een rapport over kansenongelijkheid.

quote:

Op vrijdag 25 december 2020 07:59 schreef Bondsrepubliek het volgende:
De kansenongelijkheid in Nederland is zeer zorgwekkend. Daar kan wat aan gedaan worden maar als straks de VVD en D66 opnieuw gaan meeregeren zal dat geen prioriteit hebben. Deze neoliberale partijen vertegenwoordigen nu eenmaal niet de mensen aan de onderkant. De traditie leert juist dat ze inzetten op het vergroten van de kloof tussen rijk en arm en dat ze de wereldvreemde overtuiging hebben dat hard bezuinigen de juiste reactie is op een crisis. Kinderen uit arme milieus zullen dan veel vaker dan nodig is een dubbeltje blijven. Triest is wanneer deze kinderen eenmaal op de arbeidsmarkt zijn aanbeland en klagen omdat ze zonder zekerheid zwaar werk doen waarvan je amper rond kan komen ze een veeg uit de pan krijgen van de doorsnee VVD'er of D66'er want succes is keuze. En zo bezien zijn de neoliberale partijen D66 en VVD (net als de populisten) zeer onethisch die in een land dat zich beschaafd noemt eigenlijk geen plaats horen te hebben.
[..]


[..]

quote:

Op donderdag 24 december 2020 18:44 schreef Klopkoek het volgende:
"Toenemende machtsconcentratie in het bedrijfsleven is al jaren een wereldwijde trend, zo rapporteerde bijvoorbeeld het Internationaal Monetair Fonds in april 2019 in zijn periodieke World Economic Outlook.

quote:

Op maandag 28 december 2020 01:00 schreef GSbrder het volgende:
Dit werkt waarschijnlijk ook als een rode lap op een stier: Volkskrant: Gelukkig ben ik een kind van mondialisering

quote:

De geschiedenis leert dat op momenten dat de mondialisering stokt, zoals in de grauwe Middeleeuwen of in de jaren tien en dertig van de vorige eeuw, dat dan het resultaat armoede en bloedvergieten is.

quote:

Het milieuprobleem kent vele aspecten. Maar de lucht in de industriegebieden van nu is volgens onderzoek van onder meer professor Timothy Hatton vijftig keer zo schoon als in de industriegebieden van de negentiende eeuw, waar kolenstook kathedralen binnen enkele jaren zwart blakerde. Zonder mondialisering zouden veel landen voor hun energievoorziening nog compleet afhankelijk zijn geweest van kolen, de allerergste luchtvervuilers.

quote:

Toch groeit het verzet tegen mondialisering als uiting van onvrede. Onder druk van links, die mondialisering ziet als een bedreiging van de sociale welvaartsstaat, en rechts die immigratie als het grote kwaad ziet, wordt eraan getornd. Trump zei in 2018 tijdens de algemene vergadering van de VN: ‘We verwerpen globalisering en juichen de doctrine van het patriottisme toe.’

quote:

Mondialisering zou daarom moeten leiden tot meer in plaats van minder internationale regelgeving. Onvrede over belastingvlucht, ongelijkheid en flitskapitaal zou weg kunnen worden genomen door daar wereldwijd bindende afspraken over te maken. De Franse president Sarkozy stelde ooit een kleine belasting voor op internationale kapitaaltransacties van 0,01 procent, in de strijd tegen flitskapitaal dat uit louter speculatie-overwegingen van het ene land naar het andere land gaat. Ook liggen bij de Oeso concrete plannen klaar voor de aanpak van belastingontwijking maar die kunnen alleen worden uitgevoerd door meer mondialisering

quote:

Op maandag 28 december 2020 19:24 schreef EttovanBelgie het volgende:
https://nos.nl/artikel/23(...)-teruggevorderd.html

Streng aanpakken dergelijke misdaden tegen de menselijkheid; hoe durft ze...

En conservatief rechts gleed van genot nog wat verder van de stoel, terwijl allerlei loopholes in het belastingsysteem noest worden onderzocht voor de komende aangifte.

quote:

Een vrouw met een bijstandsuitkering moet van de gemeente Wijdemeren (ten westen van Hilversum) ruim 7000 euro terugbetalen, omdat haar moeder af en toe boodschappen voor haar deed. Dat meldt de website schuldinfo.nl. De gemeente heeft in de zaak gelijk gekregen van de rechtbank in Utrecht.

De anonieme vrouw kreeg sinds eind 2015 een bijstandsuitkering, maar had ook te maken met hoge vaste lasten. Om haar te helpen deed haar moeder volgens een verklaring van de vrouw een keer in de week boodschappen voor hen allebei.

Inlichtingenplicht

De gemeente ontdekte dat bij een onderzoek naar aanleiding van een signaal van het Inlichtingenbureau, blijkt uit de uitspraak van de rechtbank uit oktober 2019. Begin deze maand werd de uitspraak gepubliceerd.

Het Inlichtingenbureau van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzoekt onder meer voor gemeenten of mensen die een uitkering ontvangen daar ook recht op hebben.

De gemeente vindt dat de vrouw de zogeheten inlichtingenplicht heeft geschonden. Dat wil zeggen dat ze had moeten melden dat zij van haar moeder boodschappen ontving. Wijdemeren berekende op basis van de zogeheten Nibudnorm voor dagelijkse boodschappen, dat ze over bijna drie jaar 7039,65 euro moet terugbetalen.

De vrouw ging vergeefs bij de gemeente in beroep en stapte vervolgens naar de rechter. De rechtbank verklaarde het beroep ongegrond. Volgens de rechtbank hebben de boodschappen de vrouw een in geld uit te drukken voordeel opgeleverd dat in mindering gebracht had kunnen worden op haar uitkering, als zij had voldaan aan haar inlichtingenplicht.

quote:

Je mag tot ¤103.643 schenken aan wie je maar wil, zonder dat de begunstigde schenkbelasting hoeft te betalen. Voorwaarde is dat de ontvanger het geld gebruikt voor 'zijn koophuis' en dat hij tussen de 18 en 40 jaar is.

https://www.consumentenbo(...)enken-voor-de-woning

quote:

Op maandag 28 december 2020 17:02 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De toeslagaffaire is niet het enige waarin mensen in de knel zijn gekomen. Als er beter wordt gekeken dan is er een breder patroon in te ontwaren. Dat bestaat uit een rechtse neoliberale trend, waartoe ook een neoliberale overheid behoort, die geneigd is de verzorgingsstaat als de bron van corruptie bij uitstek te zien en daarop lichtzinnig al zijn pijlen richt, zonder de nodige zorgvuldigheid. Daarom is het niet zo verwonderlijk.

Neem deze typische neoliberale stellingen:

1. Alles is je eigen verantwoordelijkheid en anderen betrekken bij een geconstateerde fout is slachtoffer gedrag.
2. Rechtspositivisme: Regel = Regel. Punt.

Daarmee werden ook de burgers, die in de toeslagaffaire in de knel raakte, afgescheept.

Zelf schuiven ze verwoed alle schuld van zich af:
- bij de kredietcrisis: het is onze collectieve schuld, zei de VVD.
- bij het woningtekort in de sociale huursector. De VVD geeft de scheefhuurders de schuld, terwijl zij zelf de wooncorporaties hebben aangezet om hun woonvoorraad te verpatsen.
- Balkenende was er ook niet toe te bewegen om zijn steun aan de Irakoorlog en bijbehorende argumentatie als een fout te erkennen.

Al die zelfverklaarde autonome individuen, die maar niet kunnen vaststellen wie nu verantwoordelijk is voor wat ze zelf aan het doen waren.

Deze dubbele maatstaf wringt.

quote:

'Is er verschil tussen boodschappen krijgen van je moeder of de voedselbank?'

"Wat mij vooral verbaasde, was de verontwaardiging", zegt Amma Asante, voorzitter van de Landelijke Cliëntenraad. "Dit is maar één van de vele uitwassen die nu toevallig het nieuws haalt."

Volgens Asante is deze zaak een gevolg van een wet die "kil en wreed is" en gemeentes die de vrijheid hebben om hun eigen regels er op na te houden. Zo kan het per gemeente verschillen hoe hoog het bedrag mag zijn - of de waarde van een schenking in natura - voordat iemand gekort wordt op een bijstandsuitkering.

Die is meestal veel lager dan wat iemand van de Belastingdienst belastingvrij mag schenken. Amsterdam en Rotterdam hanteren bijvoorbeeld 1200 euro, terwijl ouders tot 5500 euro en anderen tot 2200 euro belastingvrij mogen schenken. Asante: "Per gemeente zou dat gelijkgetrokken moeten worden, zodat daar duidelijkheid over is. Maar het probleem ligt dieper. De bijstand is te laag om van rond te komen."

quote:

Dat schetst ook advocaat Marc van Hoof, die veel van dit soort zaken langs ziet komen. Hij is betrokken bij de Bijstandsbond en wijst erop dat veel mensen in de bijstand naar de voedselbank moeten voor eten. "Als je deze uitspraak van de rechter doortrekt, kun je de voedselbanken ook wel afschaffen. Wat is daar anders aan dan boodschappen krijgen van je moeder?"

"Juridisch gezien is daar inderdaad geen verschil tussen", zegt Gijsbert Vonk, hoogleraar socialezekerheidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Maar in de praktijk wordt dat door gemeenten gedoogd als een gift." De bijstand is bedoeld om in basaal levensonderhoud te kunnen voorzien, zegt Vonk. "Huur, energie, eten en drinken. En als in dat laatste structureel wordt voorzien, is daar dus geen bijstand voor nodig, redeneren gemeenten. Net zoals iemand die bijklust op de bouwplaats en daar inkomen uit haalt: dat wordt gekort op de uitkering."

Het probleem zit volgens Vonk in de Participatiewet, die weinig ruimte biedt voor redelijkheid: "De landelijke politiek heeft de wet hermetisch afgesloten. Alles wat iemand verdient boven de bijstand, wordt 100 procent in mindering gebracht, zonder naar de situatie van de persoon te kijken. Of iemand structureel bijverdient, of maar één keer iets verkoopt op Marktplaats, of bijvoorbeeld hoe duur de overige vaste lasten zijn.

Asante, Van Hoof en Vonk bekritiseren ook de inlichtingenplicht die in de wet is vastgesteld. "De belanghebbende doet aan het college op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op zijn arbeidsinschakeling of het recht op bijstand", zo luidt de wettelijke bepaling.

"Dus zelfs als het geen invloed heeft op de hoogte van je uitkering, alleen mogelijk, moet je het melden", zegt advocaat Marc van Hoof. "Als je 50 euro krijgt voor je verjaardag, of een fiets, of als je drie keer per week bij je moeder eet. En als je het niet meldt, schendt je de inlichtingenplicht en word je automatisch aangemerkt als fraudeur." Zelfs als iemand per ongeluk de inlichtingenplicht schendt.

quote:

Amma Asante noemt dat beleid "onmenselijk". "Niemand zit voor z'n plezier in de bijstand. Niemand vindt het leuk om lekker belastinggeld te trekken. Ook op lokaal niveau wordt op die manier jacht gemaakt op mensen met een uitkering. Dat doet denken aan de toeslagenaffaire."

Als je de inlichtingenplicht schendt, moet de gemeente terugvorderen, zegt Gijsbert Vonk. De gemeente Wijdemeren heeft aangekondigd opnieuw naar de zaak te kijken, maar kan dat dan wel tot een andere uitkomst leiden? Vonk: "Eigenlijk niet. Gemeenten hebben wel de ruimte om zich te beroepen op zogeheten buitenwettelijk begunstigend beleid. Ze mogen nooit minder, maar altijd meer geven dan de wet voorschrijft, maar dat mag niet per incident."

Willen ze hier iets aan doen, dan moeten ze dus beleid maken dat bijvoorbeeld van toepassing is op alle mensen met bijstand die boodschappen krijgen. Vonk: "Er zit nu geen redelijkheidsafweging in de wet. Weegt het terugvorderen wel op tegen de overtreding? Is boodschappen geven niet iets anders dan op de bouwplaats werken?"

Een paar jaar terug speelde een zaak met de schoonmoeder van rapper Lange Frans, die op de kleinkinderen paste. Dat werd door de gemeente Amsterdam gezien als werk waar inkomen voor betaald had moeten worden en dus werd de vrouw veroordeeld tot het terugbetalen van 34.000 euro. Later werd dat teruggedraaid.

"Eens in de zoveel tijd ontstaat daar discussie over", zegt Vonk. En dat zal blijven gebeuren als de wet niet wordt aangepast, verwacht hij: "De wet strenger maken is nooit zo'n probleem, maar versoepelen is een stap waar iedereen enorm allergisch voor is."

quote:

Op dinsdag 29 december 2020 18:15 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Het is toch ook niet de bedoeling dat de samenleving mensen met forse belastingvoordelen (zzp'ers) gaat subsidiëren tot aan bijstandsniveau, zodat de opdrachtgevers (bedrijven) mensen voor een appel en een ei kunnen inhuren en meer winst kunnen maken? Doet denken aan de uitwassen van de VS: iemand die bij Walmart in dienst is en in aanmerking komt voor food stamps heeft er weinig aan meer te verdienen, Walmart ook niet en op die manier houdt zo'n probleem zichzelf in stand. Idem voor de Nederlandse situatie, ergens vinden we dat minima zo'n 1500-1700 euro nodig hebben om zelfstandig te kunnen leven, dus in plaats van (politiek gevoelige) verhogingen van de minimumlonen (die ook nog eens gekoppeld zijn aan de AOW) gaan we met toeslagen werken die hoge marginale belastingen vereist om de toeslagen uit te faseren bij mensen tussen minimumloon en modaal.

quote:

Op dinsdag 29 december 2020 18:09 schreef GSbrder het volgende:

[..]

Zo 'redelijk' als je hier het linkse alternatief positioneert is het helemaal niet. Zo eenduidig eveneens niet. Doen alsof links in consensus is over 'herschrijf de regels, want plat kapitalisme brengt misstanden met zich mee', is volgens mij in directe tegenspraak van het huidige politieke landschap, waar het alternatief van links loopt van "iedereen weer terug naar het ziekenfonds" (SP) tot "meer zorgtoeslag" (PvdA) en van "minder arbeidsmigratie uit Oost-Europa" (SP) tot "meer Europese eenwording" (GroenLinks).

De wereld kwam niet in verzet tegen het neoliberalisme post GFC, er waren wat protestacties zoals Occupy Wall Street en bankiers moesten volgens veel Nederlanders harder worden aangepakt, met scherpere bonuswetgeving, een grotere rol voor de toezichthouder en extra belastingen voor banken, maar daar bleef het bij. Een groot deel van het midden, inclusief links, wilde helemaal geen radicaal ander Nederland en afscheid nemen van het neoliberalisme. Dat is de blik van iemand op de flanken, net zoals sommige mensen denken dat Nederland 'het gehad heeft met Rutte' terwijl dat niet uit de peilingen blijkt. In bepaalde milieus heerst er ook het beeld dat Nederland klaar is voor een Nexit, terug wil naar een natiestaat en zich wil verschansen achter de grenzen, maar dat is net zo goed bezijden de waarheid.

Het is de groep Nederlanders die extremere maatregelen wil dan de rest van Nederland, die niet in staat is tot nuance. Die alles wat het politiek midden besluit afdoet als een bescherming van het neoliberalisme, als indoctrinatie en propaganda. Die voordoet alsof er een minderheid het land in gijzeling heeft genomen. De groep die jij omschrijft als mainstream 'links' is eerder een margegroep binnen links, want PvdA is niet zo anti-neoliberaal als dat zogenaamde linkse groepje en ook GroenLinks kan voorstellen van de neoliberale coalitie beoordelen op haar merites.

quote:

[..]

Dit is weer een linkse bril op de wereldgeschiedenis. Alles wat positief is aan het liberalisme, wordt postuum links genoemd. Alles wat in het verleden vooruitgang heeft gebracht, is zogenaamd tot stand gekomen onder druk van links. Democratie zou volgens deze lezing tegenover rechts staan. Rechts zou zich pas afzetten tegen extreemrechts als het ze uitkomt. Dat democratie in het verleden ook tegenover links heeft gestaan, doen we af met een 'no true Scotsman'. Dat democratie ook voor populistisch verval kan zorgen en gebalanceerd moet worden door een marktmacht, noemen we neoliberaal denken.

quote:

De emancipatoire bewegingen uit het verleden, waarbij het liberalisme een reactie was op het feodalisme en de arbeidersbewegingen het socialisme voortbrachten, zijn niet puur links of rechts. Wie in de 19e eeuw links tegenover de adel stond, is nu rechts omdat het gaat om de gegoede burgerij. De bewegingen die voorheen vochten voor arbeidersrechten, vechten nu tegen arbeidersmigratie. Wie in de jaren '70 een hippie was en voor vrijheid en liefde was, kan anno nu bang zijn voor de komst van de Islam. Wat sociaal-democraten in de jaren '90 de Derde Weg noemden, is inmiddels het neoliberalisme en rechts geworden.

quote:

Wat de neoliberale Amerikanen doen of hebben gedaan voor de wereldwijde democratie, is niet uitsluitend gedreven door marktdenken (alleen oorlogen om de olievoorraden veilig te stellen, alleen communistische regimes verworpen om de Russen tegen te zitten) en wat sociaal-democratische regeringen hebben gedaan was niet altijd ingegeven vanuit de goedheid van de mens. Wetenschappers zijn vaak progressief, maar niet altijd links (zeker in landen buiten Noord-Europa niet). Progressiviteit staat niet gelijk aan links, want een hoop regressief links wil terug naar 50 jaar geleden. Ik geloof zelf niet in linkse indoctrinatie op universiteiten, maar door te claimen alsof de intelligentsia van een land tegenover neoliberaal worden gezet, probeer je het tegelijkertijd af te doen als een volkse beweging en een elitespeeltje van het nieuwe geld. Dit terwijl de vrijheid van meningsuiting alles behalve veilig is onder links en de democratie niet zonder meer een links ideaal is.

quote:

Amerikanen en Europeanen hebben landen geprobeerd democratischer te maken, zowel omdat dit voor meer handel kon zorgen, als vanwege het beeld van soevereiniteit van de natiestaat. Ze zijn verre van perfect geweest, ook de sociaal-democraten niet. Volgens die groepen moesten opkomende economieën en voormalige koloniën democratisch worden en snel een beetje, dus liever Hong Kong afstaan aan communistisch China, Afrika in snelle pennenstreken opdelen, het Caribisch gebied zelfbeschikking geven en Indonesië onafhankelijk maken onder Soekarno. Als in de afgelopen 40 jaar dat soort nieuwe democratieën belastingshoppen en toerisme gaan faciliteren omdat ze meer welvaart willen, dan besluiten linkse Westerse regeringen dat het zelfbeschikkingsrecht van democratische landen moet worden ingeperkt of dat ze zich alleen zouden mogen bezighouden met natuurbescherming, duurzame akkerbouw en verder een paar fabriekjes voor de lokale consumptie. Stel je voor dat arbeiders er in het Westen teveel op achteruit gaan, dat is toch wel een belangrijker doel dan democratie. De democratie is volgens links zeker niet absoluut, want als de democratisch gekozen Britse regering besluit te gaan concurreren met Nederlandse belastingregels, dan moeten we een vertrekboete opleggen en aan belastingharmonisatie doen op Europees niveau. Belastingwetgeving moet worden aangepakt als het om ontwijking gaat in kleine bananenrepublieken, maar in ons land moeten we vrij zijn de regels te bepalen. Democratisch, maar wel volgens onze maatstaven.

quote:

[..]

Waar stoppen de democratische principes van links en waar van het neoliberalisme? Hoe komt het dat een neoliberaal de democratie geweld aan doet, maar een socialist zogenaamd niet?

quote:

Waarom is het prima om ongelijkheid in stand te houden als het gaat om de ongelijkheid tussen landen en moet het verworpen worden als het gaat om de ongelijkheid binnen landen?

quote:

Waarom is internationale regelgeving en belastingharmonisatie acceptabel als het gaat over de vrijheid die een land heeft om haar economische spelregels te bepalen, maar een schande als het gaat om het consumentenrecht, zoals de CETA-protesten van politiek links?

quote:

Hoe komt het dat Nederland volgens links mag bezuinigen op ons leger, terwijl wij ons in internationale verdragen hebben verbonden aan bepaalde uitgaven als percentage van het BBP, maar doen we vervolgens ontstemd als Amerikanen onder Trump en straks Biden weigeren te blijven betalen voor Europese tekorten?

quote:

Waarom bepleitte de linkse oppositie post-GFC voor een einde aan de austerity, wilde het in 2016-2019 meer geld uitgeven en wil het nu ook weer meer uitgeven dan het kabinet van plan is, maar vindt men het niet kunnen dat de VVD het imago heeft op de centen te letten?

quote:

Op donderdag 31 december 2020 14:40 schreef GSbrder het volgende:

[..]

In heel de wereld en alle economische wetenschap heeft men een andere mening over het neoliberalisme dan in Nederland? Iedereen slaat linksaf en wij gaan door naar rechts? Waarom bepleiten users in dit topic dan dat het in landen als de USA en UK, maar ook in continentaal Europa en daarbuiten, de verkeerde kant op gaan door voortdurend neoliberalisme en viert men niet deze ideologische overwinning? De Wereldbank en het IMF staan zeker niet op een lijn met de SP, Joseph Stiglitz en Piketty zijn geen socialisten en spreken in columns en belangrijke kritieken op het neoliberalisme over de heruitvinding van het progressieve kapitalisme. Wat jij 'een draai' noemt of waar je spreek van 'tewerk gaan zonder gezichtsverlies' kun je talloze progressieve politici, die in de jaren '90 nog de Derde Weg bewandelden, van hetzelfde betichten. Joe Biden is in dat opzicht ook gewoon een gematigde VVD'er, in Brussel is er ondanks wat meer monetaire verruiming nog geen consensus over MMT, in landen zoals China, Japan, India kun je niet spreken van een anti-neoliberale golf.

quote:

[..]

Er zijn in Nederland meer dan voldoende mainstream politici die andere boeken lezen, andere filmpjes kijken, andere economische helden hebben, op een andere wijze naar de rol van de overheid kijken. Die multinationals willen aanpakken, de rol van de overheid als marktheerser zien. Waar jij beweert dat invloedrijke marktfundamentalistische politici buiten beeld van de bevolking of onder een geheim plan van indoctrinatie en machtsmisbruik Nederland naar het neoliberalisme duwen, ziet iemand anders een politicus met bepaalde waarden die wel of niet bij de kiezer passen. Een kiezer die naar Zomergasten kijkt en denkt: 'wat een rare Kwiebus, daar stem ik niet op.' Als we elke keer dat Lilian Marijnissen of Jesse Klaver naar de boekencollectie wordt gevraagd er een sluw plan in zien voor socialistische/SJW/woke werelddominantie, dan zou jij dat eveneens afdoen als complottheorieen en vergezochte bakerpraatjes. Als Thierry Baudet of zijn partijleden spreken over linkse indoctrinatie op de universiteiten, dan sta ik aan jouw kant om dat af te doen als onzin.

Als de rol van de overheid groter moet worden (en die roep lijkt nu sterker, want zelfs de neoliberale VVD is daarvoor, tot mijn spijt) dan is daar een democratisch instrument voor om dat te realiseren. Waar jij het neoliberalisme als een fuik ziet die de macht van de democratische overheid beperkt, zie ik dat volledig anders. De bevolking heeft de vrijheid zich daar tegen uit te spreken. Doet de bevolking dat niet, dan is dat geen gevolg van indoctrinatie, maar misschien heeft de bevolking een ander beeld van het neoliberalisme dan jouw zwartgallige kijk hierop. Als burgers denken "misschien is de overheid niet allesbepalend en zijn er ook marktkrachten die de overheid niet kan controleren", dan noem jij dat schijt hebben aan de democratie. Een gematigde kiezer zal het realisme noemen.

quote:

[..]

Daar zijn we het over eens, maar inmiddels kunnen sommige arbeiders naar (VVD-)rechts zijn opgeschoven, als ze het idee hebben niet afhankelijk te zijn van een grootindustrieel, als de klassenstrijd niet zo wordt ervaren als Marx heeft opgeschreven en als arbeiders zichzelf hebben kunnen ontplooien, kapitaalgoederen hebben kunnen vergaren en het hele idee van arbeid is veranderd van 'productiviteit met middelen die door een kapitalist worden uitgedeeld' naar 'diensten leveren voor de hoogste bieder'. Sommige linkse politici leven in de veronderstelling dat links en rechts de afgelopen 50 jaar wel statisch zijn gebleven en dat rechts stemmen alleen maar past bij miljonairs, industriëlen en de grootgrondbezitters. Een hoop hoogopgeleide arbeiders, met vaste contracten, dichtgetikte CAOs en hun schaapjes op het droge, zullen zich minder vertegenwoordigd zien door de arbeiderspartijen die nu vooral voor de belangen van de laagbetaalde arbeiders, arbeidsongeschikten en arbeidsmigranten lijken op te komen.

[..]

Als het aan mij ligt (maar ik ben niet links) zou links zich dan ook veel meer moeten richten op de middenklasse, maar dat doet het niet. Ongetwijfeld zul jij zeggen dat de middenklasse geïndoctrineerd is, maar het sociaal-democratische tegengeluid slaat steeds minder aan bij een steeds hoger opgeleide bevolking. Er wordt geen aantrekkelijke visie geschetst op hoe die eerlijke samenleving er dan uit moet gaan zien, men blijft van SP tot PvdA in begrippen praten en niet (of minder) in tastbare voordelen. Behalve de ideologie van vergroening bij GroenLinks is het spreken in negatieve voordelen, in plaats van in positieve voordelen. Stel dat je een huishouden hebt te runnen van een jaar of 40/50, met een vast contract en een kantoorbaan, een koopwoning en een halve ton aan salaris, zoals een beetje de gemiddelde Nederlander. Wat is dan het verhaal dat hem moet aanspreken van links? Het moet eerlijker? De uitkeringen moeten hoger? We moeten meer immigranten binnenhalen? Dat zijn beschermingsconstructies aan de onderkant waar de middenklasse weinig denkt (!) van te kunnen gaan profiteren, terwijl korten op pensioenen en hogere belastingen toch echt het neoliberale angstbeeld is, waar de VVD handig op kan inspelen.

quote:

Op donderdag 31 december 2020 14:40 schreef GSbrder het volgende:

Democratie is niet links, door dat zo te monopoliseren stel je rechtse kiezers automatisch op als tegenstanders van democratie. Alsof een rijke of marktgedreven Nederlander 'te vrezen heeft' van meer democratie. Waar je anderen beticht van indoctrinatie, heb je dit zelf nu eigen gemaakt door te denken dat rechts alleen macht kan grijpen c.q. behouden door de democratie in te perken, terwijl het wel degelijk in het voordeel van rechtse politici is als ze via de democratische weg macht kunnen uitoefenen. Je doet voorkomen alsof rechts een monopolie op de markt heeft, waardoor links alleen nog maar invloed kan uitoefenen door stemmen en dat in een land waar zowel de politiek als de markt neoliberaal is, onvrij is. In Nederland is het verre van '1 euro 1 stem' en voordat we weer met voorbeelden over Amerikaanse uitwassen komen, ik ben blij dat we wat dat betreft in Nederland wonen.

Zie je niet hoe pervers je beeld van democratie is? Het is per definitie links, dus links moet winnen. Wint een rechtse/neoliberale partij, dan komt dat door indoctrinatie. Is rechts aan de macht, dan wordt een land minder democratisch.

quote:

[..]

Eens, maar het ideaal van een democratisch land is per definitie dat andere landen ook democratisch worden. Net zoals het ideaal van een kapitalistisch land is dat er met andere landen gehandeld kan worden.

quote:

[..]

En of je dat wil, kan afhangen van meerdere elementen en niet alleen de belastingimpact. Ik ben blij dat Europese landen Nederland niet uit de EU gooien als ze het oneens zijn met onze belastingregels.

quote:

[..]

Ben je andersom nog wel een markteconomie als de overheid de markt kan onderwerpen? Met andere woorden, is er altijd een bovenliggende partij en moet dat de overheid zijn, omdat het land anders niet democratisch is?

quote:

[..]

Het is niet consistent als je als Nederland wel de economische voordelen voor je burgers wenst door te profiteren van vrijhandel, de economische verschillen binnen Nederland belangrijker vindt dan tussen andere landen waar je voor die vrijhandel van afhankelijk bent, maar immigratie naar Nederland wil inperken omdat de verschillen tussen Nederland en het land van herkomst te groot is. Nederlandse politici behandelen Polen en Roemenen als tweederangsburgers, doordat ze 'niet van hier' zijn, terwijl we wel de voordelen willen die vrijhandel met zich meebrengt voor onze bevolking. Zonder verdere Europese eenwording, was Nederland minder welvarend en hadden we dat ook in onze belastinginkomsten teruggezien. Dat gaan we binnenkort meemaken na Brexit.

quote:

[..]

Als belastingharmonisatie bijna noodzakelijk wordt, dan voorspel ik dat Nederland dus fors moet gaan bezuinigen op de publieke middelen, want in Europees opzicht hebben wij een groter overheidsapparaat en hogere uitkeringen. Dat wil dus ook zeggen dat rijke burgers er meer op vooruit gaan dan arme burgers, maar dat gaat tegen de wens van linkse politici in. Grotere landen of unies zoals de EU worden dan ongelijker dan kleine stadsstaten of landjes zoals Nederland.

quote:

[..]

Klopt, ik ga ook geen oorlog in Irak verdedigen (of Afghanistan, for that matter). Hieruit blijkt dat de VN veiligheidsraad niet de facto bepalend is voor wat Nederland doet, maar dat een NAVO-bondgenootschap militair zwaarder weegt voor ons.
[..]

Kan je nagaan wat het wil zeggen voor landen met lagere belastingsinkomsten dan Nederland als percentage van het BBP en vooral landen met een fors lagere levensstandaard.

quote:

[..]

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat ook linkse politici het kapitaal willen redden. In 2008 was het PvdA en ik denk dat haast elke partij bereid zou zijn om de aandelenbeurzen te ondersteunen met de ECB. Sterker nog, hoe krachtiger de roep om MMT, hoe meer bodem dit legt onder kapitaalwinsten.

quote:

Fijne jaarwisseling.

quote:

‘Het is tijd voor een nieuwe universiteit’

Marc van Dijk
Schrijver, journalist en kunstenaar

De Nederlandse wetenschap verkeert in crisis, stelt filosoof Ingrid Robeyns. Ze schreef met anderen een pamflet. Waar is de ‘vrijplaats van belangeloze nieuwsgierigheid’ gebleven?

Ingrid Robeyns, hoogleraar ethiek aan de Universiteit Utrecht, heeft er de afgelopen jaren een beroep bij gekregen: activist en lobbyist. De Nederlandse wetenschap verkeert in crisis, vindt ze – organisatorisch, financieel, inhoudelijk. Met twee andere hoogleraren, computerlinguïst Rens Bod (UvA) en koreanist Remco Breuker (Leiden), publiceerde Robeyns dit najaar het pamflet 40 stellingen over de wetenschap. Daarin beschrijft ze de frustratie van veel wetenschappers over de manier waarop universiteiten worden bestuurd en gefinancierd. Het boekje is gratis te downloaden op de site van uitgeverij Boom; vier universiteiten kochten de rechten af.

Er is binnen de universiteiten al sinds het begin van deze eeuw kritiek op het gevoerde beleid. Maar sinds de bezetting van het Maagdenhuis (het bestuurlijk centrum van de Universiteit van Amsterdam) door honderden studenten in de eerste maanden van 2015 is de kritiek pas echt losgekomen.
Toen het huidige kabinet bij zijn aantreden een nieuwe bezuiniging op de universiteiten aankondigde, hebben de actievoerende wetenschappers zich verenigd in verbanden als WOinActie, een landelijk platform dat zich inzet voor de toekomst van universitair onderwijs. Maar alleen actievoeren is volgens Robeyns niet genoeg: ‘Gelijk hebben is niet hetzelfde als gelijk krijgen. Daarom voeren wij gesprekken met de minister van Onderwijs en met andere politici. Juist in de aanloop naar de verkiezingen moet er gelobbyd worden.’

Werkdruk
In oktober schreef Robeyns een brief aan premier Rutte met haar zorgen ‘over de extreme competitie in combinatie met sterke onderfinanciering van de Nederlandse wetenschap.’ Veel hoogleraren van haar generatie ‘raden jonge mensen af om een carrière in de wetenschap te overwegen, omdat het loopbaanperspectief te beroerd is.’ Wat is er dan allemaal zo verkeerd? Je zou kunnen zeggen dat de Nederlandse universiteiten bloeien als nooit tevoren. De studentenpopulaties zijn gegroeid en internationaler geworden, de Nederlandse wetenschap heeft internationaal een goede reputatie. Nederlandse onderzoekers zijn de meest productieve van Europa – met per geïnvesteerde euro de meeste wetenschappelijk publicaties.

Maar schijn bedriegt. De ronkende cijfers verhullen volgens Robeyns en de andere opstellers van het pamflet dat universiteiten lijden onder structurele onderfinanciering en onder een ondemocratisch, bedrijfsmatig bestuur. De onderfinanciering heeft zich ‘de afgelopen zeventien jaar’ opgestapeld, schrijft Robeyns aan Rutte, en bedraagt ‘zo’n 1,15 à 1,5 miljard op jaarbasis’. ‘Doordat studentenaantallen zijn blijven stijgen, en er ook steeds meer andere vragen vanuit de samenleving gericht worden aan de universiteiten, is de werkdruk voor zo’n 70 procent van de wetenschappers al jaren ongezond.’

De budgetten zijn sinds begin deze eeuw niet meegegroeid met de studentenaantallen, stellen Robeyns en de andere pamflettisten. Daardoor is het volgens hen niet meer mogelijk om binnen de gestelde uren aan alle taken te voldoen. Onderzoek doen is voor veel docenten bijna onmogelijk, terwijl juist de combinatie van onderwijs en onderzoek essentieel is. Eind 2019 deden 720 wetenschappers na een oproep van WOinActie melding bij de arbeidsinspectie. Uit een inventarisatie van deze aangiftes blijkt dat wetenschappers structureel gemiddeld 12 tot 15 uur per week onbetaald overwerken.
De grotere werkdruk komt ook door een verandering in de manier waarop onderzoek wordt gefinancierd. Die zou ook tot veel extra werk, onzekerheid en stress leiden. Vroeger werd onderzoek standaard door de staat bekostigd; het viel onder een vaste ‘eerste geldstroom’. Sinds 2003 is ‘de tweede geldstroom’ dominant: onderzoekers moeten veelal buiten het vaste budget zoeken naar beurzen, fondsen of subsidie voor onderzoek, enkel te verkrijgen via uitputtende competitie. De pamflettisten willen dat dit wordt teruggeschroefd.

‘Ik doe dit niet voor mezelf’, zegt Robeyns, die een vaste aanstelling heeft als hoogleraar met bijbehorend salaris en voldoende fondsen voor onderzoek. ‘Ik doe dit omdat de situatie voor de toekomst van de wetenschap in Nederland nijpend is. Dat is uiteindelijk schadelijk voor het hele land, maar de mensen die er als eersten onder te lijden hebben, zijn de onderzoekers en docenten op universiteiten. Van de meesten van hen zul je niet snel iets horen, want zij moeten iets zien op te bouwen vanuit zwaar bevochten tijdelijke aanstellingen van twee jaar of korter, vaak in deeltijd. Hun posities zijn te kwetsbaar.’

Naast de financiering is er volgens Robeyns en de andere opstellers van het pamflet een grondige verandering nodig in het bestuur van de universiteiten. Universiteiten worden te veel als een bedrijf gerund, stellen ze, terwijl het democratische kennisgemeenschappen zouden moeten zijn.
Ten slotte keren ze zich tegen het verschil in waardering tussen alfa-, bèta- en gammawetenschappen. De technische universiteiten houden zich vooralsnog stil, omdat die qua financiering veel minder te klagen hebben. Een van de weinigen die zich wel uitspraken is Peter Paul Verbeek, techniekfilosoof en hoogleraar in Twente: ‘We zijn één academische gemeenschap in dit land. Maar nu worden we tegen elkaar uitgespeeld.’

Wantrouwen
Ewald Engelen kijkt niet op van de situatie – managers spreken een andere taal dan wetenschappers, zegt hij. Engelen is filosoof en hoogleraar financiële geografie aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Lees de laatste trendrapportage van universiteitenkoepel Vereniging van Universiteiten (VSNU) er maar op na, en let dan vooral op de taal die daarin wordt gebezigd: “topsectoren”, “productiviteit”, “rendement”. Die woorden zijn niet onschuldig.’ Samen met collega’s wees hij er al in 2014 op dat managers de macht overnamen op hogescholen en universiteiten, en dat dit het eind inluidde van de universiteit als ‘vrijplaats voor belangeloze nieuwsgierigheid’.

Engelen verwijst naar VU-historicus Chris Lorenz, die dit waarschijnlijk als een van de eersten doorzag. In 1993 beschreef hij in een pamflet wat er zou gaan gebeuren met de academische vrijheid toen de politiek in de ban begon te raken van marktwerking en neoliberale idealen. In de bundel Waartoe is de universiteit op aarde? (2014) schrijft Lorenz dat ‘sinds de jaren tachtig het debat over het idee van de universiteit in toenemende mate wordt achterhaald door het oprukken van het neoliberalisme en het New Public Management’.

‘New Public Management’ is de verzamelterm voor de managementfilosofie die de overheid sinds de jaren tachtig gebruikt bij de liberalisering en hervorming van de publieke sector. Publieke instellingen zoals universiteiten moesten de markt op en efficiënter worden gerund, wat leidde tot een nieuwe bovenlaag van managers, zoals in het bedrijfsleven. Het gevolg is volgens Lorenz dat ‘het idee van een beroep en van professionalisme als zodanig ondergraven wordt. En wat de universiteit verder ook mag zijn, het betreft een instelling van professionele specialisten.’

De crux is volgens Lorenz dat die specialisten niet langer vertrouwd worden in hun vermogen om zelf te bepalen wat van waarde is en zichzelf te besturen. ‘Mijn punt is dat New Public Management professionele “zelfregulering” afschaft en deze vervangt door een als kanker groeiend systeem van gekwantificeerde externe controles,’ schreef hij.

‘We stonden erbij en we keken ernaar,’ zegt Engelen. Het is volgens hem terecht dat een van de stellingen in het pamflet van Robeyns cum suis luidt dat wetenschappers medeplichtig zijn aan de misère. ‘Ik heb van nabij gezien hoe het bureaucratische apparaat aan de universiteit in de afgelopen 25 jaar complexer en machtiger is geworden. Toen ik in 1994 als aio begon aan de UvA, was het een heel platte organisatie, met een grote mate van vrijheid, zeker voor hoogleraren. Op dit moment is het een zeer gecentraliseerde, uiterst complexe organisatie, met een dikke laag aan tussenbestuurders. Er lopen op de universiteit veel te veel mensen rond die niet bezig zijn met waar het om gaat: onderzoek doen en onderwijs geven.’

Is het zo vreemd om verifieerbare eisen te stellen aan de wetenschap, die voor het grootste deel met belastinggeld gefinancierd wordt? Engelen: ‘Nee, maar de administratieve protocollen waarmee die eisen gepaard gaan werken averechts. Wetenschappers zijn een groot deel van hun tijd kwijt met het opstellen van cursus- en toetsbeschrijvingen volgens specifieke internationale eisen, met de vele interne en externe controles op de kwaliteit van onderwijs en onderzoek, en met het circus van fraudepreventie. Het zou een promotieonderzoek waard zijn om eens te beramen wat er door dit controleapparaat, dat tot doel heeft om de efficiënte besteding van belastinggeld te garanderen, wordt afgeroomd. Dat loopt in de honderden miljoenen. Nog iets wat in de honderden miljoenen – nee, in de miljarden loopt, en dat ontbreekt in het pamflet: de prestigieuze bouwprojecten van verschillende universiteiten in oude stadscentra, aangejaagd door ambitieuze bestuurders.’

Ideaal
De ‘academische nachtmerrie’ is volgens Ewald Engelen begonnen onder de paarse kabinetten, midden jaren negentig, parallel met de privatisering van andere sectoren. Het roept volgens hem vooral één vraag op, die in het pamflet wat hem betreft te weinig aan bod komt: wat de universiteit wél zou moeten zijn. ‘We zitten nu in een periode waarin mede door de pandemie toch al veel vragen gesteld worden over die neoliberale koers van de afgelopen 25 jaar: universiteiten zijn er in principe niet om economische groei aan te zwengelen, maar in de praktijk worden ze wel zo ingezet. Er wordt veel bedrijfsondersteunend wetenschappelijk onderzoek gedaan – in Wageningen bedenken ze hoe de rentabiliteit van de koe verder vergroot kan worden. Verdient dat soort onderzoek publieke financiering?

Universiteiten zijn vooral opleidingscentra voor de elite. Denk hierbij aan de bulk van economie- en rechtenstudenten die de bestuurlijke kaste van nieuwe werknemers voorzien, het administratief-bureaucratisch apparaat van Nederland. De toekomstige functionarissen van overheden, banken en multinationals. Dit zorgt ervoor dat universiteiten in veel opzichten geen centra zijn van kritisch denken, maar eerder een voorportaal van de gevestigde orde.’ Dit is overigens slechts bij uitzondering anders geweest. ‘In Nederland was het in de jaren zestig en zeventig wel enigszins anders. En internationaal zijn er beroemde voorbeelden, zoals de Frankfurter Schule, die in de jaren twintig ontstond. Misschien is het tijd om met een dergelijk ideaal voor ogen een nieuw mandaat voor de universiteit te formuleren.’
Daarin zou volgens Engelen ook nadrukkelijk de publieke relevantie van wetenschappelijk onderzoek voor de Nederlandse samenleving centraal moeten staan. ‘We hebben ons sinds de Tweede Wereldoorlog helemaal geconformeerd aan Anglo-Amerikaanse wetenschappelijke conventies. Een goede wetenschapper is iemand die maximaal aan de eisen van die conventies voldoet. Denk hierbij aan de methodologische eisen, welke literatuur geaccepteerd wordt en van welke onderliggende wetenschapsfilosofische premissen we uitgaan. Maar ook aan stilzwijgende aannames over wat normaal is, wat gezond is en wat vooruitgang is, die bijvoorbeeld verstopt zitten in termen als “economische ontwikkeling”, “opkomende markten”, “verstedelijking”, “secularisatie” en “globalisering”. Die conventies zijn niet neutraal. Er komen allerlei onuitgesproken ideologische uitgangspunten en denkpatronen mee. En afgezien van de wenselijkheid hiervan: kunnen we ervan uitgaan dat die ook in de toekomst mondiaal heersend blijven? Allemaal onbeantwoorde vragen.’

Ingrid Robeyns zou dit debat liever vandaag dan morgen beginnen. ‘De universiteit zou een centrum van onafhankelijk denkwerk moeten zijn, zoals Robert Hutchins, rector van de University of Chicago, het verwoordde. De wetenschappers in zo’n democratisch geleide kennisgemeenschap krijgen van de samenleving een enorm privilege. Maar alleen op die voorwaarde kunnen ze ook een werkelijk waardevolle bijdrage leveren aan diezelfde samenleving, zonder door andere belangen te worden belemmerd. Hierover moeten we in aanloop naar de verkiezingen uitgebreid debatteren – en niet alleen met academici.’

quote:

Het bedrijfsleven krijgt een te prominente rol in het reddingsplan van het kabinet

Maatschappelijke waarden komen er bekaaid vanaf in het reddingsplan van het kabinet, meent Jan Blankestein. Jongeren verdienen een beter perspectief.

Jan Blankestein 1 januari 2021

Is dit het juiste moment om Wopke Hoekstra te feliciteren met zijn benoeming tot politiek leider van de christen-democraten en lijsttrekker van het CDA bij de komende verkiezingen?

De eerste vraag is hoe het CDA programmatisch in de samenleving staat. Welke belangen worden nagestreefd? Staat Wopke Hoekstra links dan wel rechts van het midden? Het antwoord daarop is niet moeilijk te beantwoorden. In het kabinet-Rutte III gedraagt hij zich als een lakei van neoliberalisme.

Binnen de drie W’s (Wopke, Wiebes en Wouter) wordt Wopke ingezet om het geld te leveren voor de corona-steunprogramma’s van de twee liberale bewindslieden Eric Wiebes van de VVD en Wouter Koolmees van D66. Zij profileren het beleid van ‘de grote redder voor het bedrijfsleven’. Maar het overeind houden van zombiebedrijven blokkeert de gezondmaking van het bedrijfsleven. Verder zit er ook een sociaal-maatschappelijke kant aan de hulpprogramma’s en die blijft onderbelicht.

Financiers worden uit de wind gehouden
Wie hebben er het grootste belang bij dat de getroffen bedrijven deze tegenslag overleven? Dat zijn op de eerste plaats de aandeelhouders, daarna leasemaatschappijen en huiseigenaren die panden verhuren aan ondernemingen en culturele instellingen. Ik doel op musea, luchtvaartmaatschappijen en bierbrouwerijen, deze laatste in relatie tot cafés en restaurants. En pas daarna zou de overheid in beeld moeten komen. Maar als gevolg van het neoliberale beleid dat wordt gevoerd, is daarover geen discussie: de overheid gaat het probleem in zijn eentje oplossen en houdt daarmee de financiers uit de wind.

Ik bedoel met de overheid natuurlijk de belastingbetalers, de huidige en de toekomstige. Daarmee legt dit kabinet een zware last op volgende generaties, die zich daarvan niet bewust zijn. Met deze aanpak worden de belangen van ondernemers/aandeelhouders sterk bevoordeeld en worden kapitaalverschaffers en beleggers gesauveerd, terwijl de burgers, ook de jongeren en hun nakomelingen, de rekening gepresenteerd krijgen.

De overheid bood de bedrijven aan de ondernemersrisico’s over te nemen en de beleggers in de westerse wereld streken de revenuen op hetgeen resulteert in stijgende effectenkoersen. De WWW’s presenteren hun steunprogramma’s zo dat niemand argwanend wordt. Voor alle duidelijkheid: ik vind dat de overheid als achtervang er altijd moet zijn voor getroffenen die slachtoffer zijn geworden van de crisis. Ook voor de werknemers die nu thuiszitten met een inkomen en maar moeten afwachten hoe hun toekomst eruit gaat zien.

Kruising van wegen
Wij staan op een kruising van wegen: we kunnen rechtdoor (neoliberaal met een sociaal randje), we kunnen ook voor een andere koers kiezen. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden over de richting die we in gaan slaan. We weten dat na iedere pandemie de wereld verandert en dat de panelen gaan schuiven. Wat we niet meer kunnen ontkennen is dat onze maatschappij voor enorme opdrachten staat: het bouwen en inrichten van een samenleving voor onze jongeren. Wat op ons afkomt is robotisering, kunstmatige intelligentie, meer bètagericht handelen (algoritmes), de macht van data, internet en digitalisering. Een aantal waardes moeten worden heroverwogen zoals het klimaat, milieu en natuur (biodiversiteit) alsmede de sociaal-maatschappelijke fundamenten, de staatsinrichting van Europa en een herwaardering van de democratie en het neoliberalisme.

Verder heb ik mijn twijfels over de gevolgen van het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) dat door Wopke Hoekstra wordt uitgevoerd, waarbij spaarders geen rente meer krijgen op hun spaargeld. Ik denk ook aan een herprofilering van sociale waarden als arbeid, opleiding, veiligheid en privacy. De politiek moet nu besluiten nemen waardoor voorkomen wordt dat de werknemer van de toekomst de moderne slaaf van de commerciële bedrijven wordt. De vraag is of Wopke nu voor de natie gaat staan en de regie overneemt.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 05:22 schreef Bondsrepubliek het volgende:
De neoliberale idealen van D66 en VVD hebben op de universiteiten steeds meer grip gekregen en dat heeft de academische wereld enorm beschadigd.
[..]

[ twitter ]

quote:

Op zondag 3 januari 2021 10:21 schreef Dejannn het volgende:
Die man is sowieso moeilijk serieus te nemen met zijn radicaal links-progressieve geblaat. Die gooit er jaarlijkse wel een paar slecht onderbouwde op-eds uit over hoe verschrikkelijk het kapitalisme wel niet is. Recentelijk was hij betrokken bij zo'n artikel waarin op een halfslachtige manier werd getracht om die communistische jongeren van de SP in een positief daglicht te zetten.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 10:21 schreef Dejannn het volgende:
Die man is sowieso moeilijk serieus te nemen met zijn radicaal links-progressieve geblaat. Die gooit er jaarlijkse wel een paar slecht onderbouwde op-eds uit over hoe verschrikkelijk het kapitalisme wel niet is. Recentelijk was hij betrokken bij zo'n artikel waarin op een halfslachtige manier werd getracht om die communistische jongeren van de SP in een positief daglicht te zetten.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 05:22 schreef Bondsrepubliek het volgende:
De neoliberale idealen van D66 en VVD hebben op de universiteiten steeds meer grip gekregen en dat heeft de academische wereld enorm beschadigd.
[..]

[ twitter ]

quote:

Op zondag 3 januari 2021 06:37 schreef nostra het volgende:

[..]

Filosoof Ewald Engelen.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 11:10 schreef viagraap het volgende:
Ik zou hem eerder diskwalificeren om zijn onwil om de covid-cijfers te begrijpen.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 12:22 schreef deelnemer het volgende:
Jij was toch de man van de budgetplafonds die verzekeraars opleggen aan ziekenhuizen. Wat moet je anders, zonder enig verstand van medische zaken? We gaan nu, met de coronacrisis, dwars door die plafonds heen. Mag dat wel van jou?

quote:

Ivm de coronacrisis is ook een deel van het bedrijfsleven stil gelegd en loopt de overheidsschuld op. Toch staat de beurs op een recordniveau. Kun je dat ook uitleggen?

quote:

Op zondag 3 januari 2021 16:19 schreef nostra het volgende:
De geldpers staat vol aan in Frankfurt en Washington. Dat creëert asset bubbles en daarmee ook een sterke vergroting van de ongelijkheid. Dat is het directe gevolg van bewuste keuzes die de overheid c.q. de centrale banken maken.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 17:50 schreef deelnemer het volgende:
Klopt, en vind jij dat ze dat niet moeten doen en het halve bedrijfsleven failliet moeten laten gaan?

quote:

Op zondag 3 januari 2021 18:01 schreef nostra het volgende:

[..]

De ECB heeft slechts één statutaire taak en dat is de inflatie op 2% houden. Niet allerlei rare monetaire trucjes uithalen om iets denkbeeldigs te bewerkstelligen.

quote:

En ja, ik vind dat als een bedrijf het niet redt het gewoon failliet moet gaan. Dat is de essentie van de economie. Dat niet laten gebeuren is juist een gotspe. Dat is wat anders dan een nationale overheid die bedrijven tijdelijk ondersteunt omdat ze allerlei beperkingen aan diezelfde bedrijven oplegt.

quote:

Tijd voor een kabinet dat moderniseert, niet bezuinigt

"Bevolkingen komen in opstand als regeringen weer gaan bezuinigen en lastenverzwaren om hun overheidstekort terug te dringen", zo waarschuwde de Franse econome Laurence Boone deze week.

"Nu de coronacrisis aanhoudt, moeten overheden anders over hun uitgaven en schuld gaan denken. Hogere uitgaven, lagere belastingen, grotere schulden en ruimere tekorten zijn de komende jaren geen probleem, mede door de lage rente."

Het bijzondere aan deze uitspraken is dat Boone de hoofdeconoom van de OESO is, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. Deze prominente internationale adviseur, gevestigd in Parijs, veranderde in tien jaar tijd volledig van gedachten over verstandig begrotingsbeleid.

Gelukkig. Terecht. Erg laat.

De les van het korte termijn bezuinigingsbeleid dat in 2010 werd ingezet, is dat het meerjarige economische schade en werkloosheid veroorzaakte. Toen was dat in mijn ogen al zeer voorzienbaar, maar nu stapelt bewijs zich op. Amerikaans onderzoek laat zien dat de bezuinigingsaanpak in westerse landen zorgde voor aanzienlijk bbp-verlies van 2010 tot en met 2014. Enkele landen eindigden zelfs met hogere schuldratio's dan ze zonder ombuigingen hadden gehad.

Vooral het verlagen van overheidsuitgaven – de klassieke bezuiniging – verslechtert in slechte tijden de economische ontwikkeling fors. Dit klinkt wellicht wat verrassend, omdat politici en columnisten herhalen dat lastenverzwaringen het land ten gronde richtten. Toch zorgen belastingverhogingen in crisistijd voor minder pijn; zo vonden ook DNB-onderzoekers recent.

Tegen deze achtergrond adviseerde DNB-president Klaas Knot afgelopen week dat de overheid pas weer wat aan het tekort moet gaan doen als onze economie weer op het niveau is van voor deze coronacrisis.

Goed advies. Nu een slagje dieper.

Eigenlijk zeggen deze adviseurs dat de nieuwe regeringsploeg niet mag bezuinigen.

In ieder geval raamt het Centraal Planbureau dat onze economie pas in 2025, het laatste jaar van de komende kabinetsperiode, op het normale productieniveau terugkeert. In 2025 draait het land weer de potentiële productie. Overigens minder in dan in 2019-hoogtijdagen, het pre-crisisniveau dat Knot het cijfer 9 gaf.

Het zou dus goed zijn als we tot 2025 niet te maken krijgen met knellende Brusselse begrotingsregels van een maximaal 3% tekort en 60% schuld tot 2025. Geen nieuw regeerakkoord met harde streefcijfers voor het EMU-saldo en de EMU-schuld. Geen bindende kaders met minstens binnen te halen belastinginkomsten.

Krijgen we dan een richtingloze regering?

Nee. Nederland heeft nu grote behoefte aan een moderniseringskabinet, niet aan een bezuinigingskabinet. Grote (sociaaleconomische) dossiers wachten op politici die baanbrekende stappen durven te zetten. Die wet- en regelgeving bij de nieuwe tijd brengen. Structuurbeleid dat onze economie en samenleving versterkt, de lusten en lasten gelijkmatiger verdeelt, en vele inwoners meer zekerheid geeft.

Het arbeidsmarktbeleid heeft een enorme update nodig. Hoe zorgen we dat alle werkenden in Nederland - onafhankelijk van hun contractvorm - voldoende inkomenszekerheid, verzekering tegen ziekte en arbeidsongeschiktheid, en pensioenopbouw hebben? De toenemende scheefgroei tussen vaste werknemers, tijdelijke krachten en zelfstandig ondernemers moet de goede kant opgebogen. De coronacrisis bewijst weer dat de arbeidsmarktpijn van een economische recessie heel ongelijk neerkomt, vooral bij jongeren, bij mensen met een migratie achtergrond, en bij de lagere inkomens.

Het belastingstelsel vraagt om groot onderhoud. De lasten op arbeid zijn in internationaal perspectief hoog, de lasten op kapitaal (of vermogen) juist laag. Daarbij is de uitdaging hoe het belastingstelsel beter in lijn gebracht wordt met de gewenste overgang naar een duurzamere economie en samenleving – dit vraagt om de juiste fiscale prikkels. Verder ligt het toeslagensysteem terecht onder spervuur. Maar het toeslagen-oerwoud kan alleen gekortwiekt worden met een hele goede ondersteuning van belastinghervormingen (en een hoger minimumloon).

Het vergroeningsbeleid moet bij de tijd gebracht. Onze CO2-reductie doelstellingen worden zonder nieuwe maatregelen gewoon niet gehaald. Een impuls is nodig. Dit kan gefinancierd worden door die negatieve rente en de opbrengsten meer gericht op gewone burgers en innovatieve bedrijven. Maar belangrijker: zet de juiste groene kaders, waarbinnen de innovatiemotor van de markteconomie moet werken. Technologische vooruitgang is al enorm, in de kringen van (publiek) onderzoek en ontwikkeling. De grote uitdaging is marktpartijen deze innovaties op te laten nemen in hun productieprocessen.

De bevolking zal niet in opstand komen tegen zo een moderniseringskabinet.

Wimar Bolhuis is econoom en bestuurskundige en werkt bij de Universiteit Leiden.

quote:

Op zondag 3 januari 2021 23:37 schreef GSbrder het volgende:
4. marktwerking in de zorg geintroduceerd

quote:

De post-groeisamenleving

Voorbij het doempreken

In het ‘oude normaal’ werd vooruitgang vaak gelijkgeschakeld aan vergroting van het bruto binnenlands product. Maar het bbp maakt niet gelukkig, tonen drie recente boeken. Waar we behoefte aan hebben, is een nieuwe invulling van het goede leven.

Jaap Tielbeke

quote:

Een overgang naar een post-groeisamenleving biedt ook kansen voor een minder gehaaste, plezierigere manier van leven, waarin bullshit-banen zijn verdwenen, we onze eigenwaarde niet ontlenen aan materieel bezit, meer vrije tijd hebben, en langzamer reizen en eten. Een nieuwe invulling van ‘het goede leven’, kortom.

De oude invulling schakelt vooruitgang vaak klakkeloos gelijk aan economische groei. Niet alleen het milieu heeft daaronder te lijden, wijzelf ook. We kampen met burn-outs, hebben een chronisch tekort aan quality time en proberen tevergeefs onze verlangens te stillen met onze portemonnee. Soper maakt korte metten met het liberale wereldbeeld dat de consument beschouwt als een autonoom subject dat afgewogen keuzes maakt om zijn geluk te optimaliseren.

quote:

Met statistieken bestrijdt Hickel het hardnekkige idee dat bbp-groei een voorwaarde is voor een gelukkige bevolking. Het beste tegenbewijs is misschien wel de VS, waar presidenten pronkten met groeicijfers, maar waar ondertussen de infrastructuur afbrokkelde, de levensverwachting daalde en de armoedecijfers stegen. ‘Armere’ landen zoals Finland, Polen en Estland scoren beter op de onderwijsranglijsten. ‘Voorbij een bepaald punt, dat landen met een hoog inkomen allang gepasseerd zijn, draagt meer bbp weinig tot niets bij aan menselijke voorspoed’, schrijft Hickel. Hoeveel geld een land heeft maakt veel minder uit dan hoe een land dat geld besteedt. En investeringen in publieke diensten, zoals gezondheidszorg, onderwijs en openbaar vervoer, leveren een hoog geluksrendement op.

quote:

Ook het bestrijden van ongelijkheid is een beproefd middel om het goede leven te bevorderen, toont Hickel. In landen met een scheve inkomst- en welvaartsverdeling zijn mensen doorgaans minder gelukkig dan in meer egalitaire maatschappijen. ‘Wanneer mensen leven in een eerlijke en zorgzame maatschappij, waar iedereen gelijke toegang heeft tot publieke goederen, hoeven ze zich geen zorgen te maken over hoe ze hun alledaagse basisbehoeften kunnen bevredigen – en kunnen ze genieten van het leven’, schrijft Hickel.

quote:

De schandalige bijstandsaffaire komt eraan

De participatiewet is geënt op wantrouwen en op het achterhouden van informatie, zodat mensen hun rechten niet kennen, betoogt Trudie Knijn.

Trudie Knijn 10 januari 2021, 22:15

Zelfs goedwillende politici hebben geen idee van de misstanden in de bijstand, blijkt uit de verbaasde en verontwaardigde reacties van Lilian Marijnissen (SP), Gijs van Dijk (PvdA) en anderen op de terugvordering door de sociale dienst van 7.000 euro van een mevrouw uit Wijdemeren. De boodschappen die ze af en toe kreeg van haar moeder, had ze niet gemeld en dus had ze volgens de gemeente te veel bijstand ontvangen. Dit is geen incident, maar staande praktijk. De terugvordering is zelfs een vereiste volgens de Participatiewet die de bijstand reguleert. Het gebeurt overal in het land.

Vlak voor Kerst publiceerde ik met co-auteurs de bundel Streng maar Onrechtvaardig. Op basis van eigen onderzoek en studies van vele wetenschappers die de afgelopen jaren de effecten van de Participatiewet onderzochten, concludeerden we dat de bijstand onder deze wet onrechtvaardig en bovenmatig streng is. De beslissing van de gemeente is een logisch gevolg van de Participatiewet die gebaseerd is op wantrouwen, op het zoveel mogelijk beperken van degenen die al niets hebben, op het principe ‘voor wat hoort wat’ zodat mensen gedwongen worden zinloze activiteiten te verrichten en waardeloze trainingen te volgen in ruil voor hun uitkering, op het achterhouden van informatie zodat mensen hun rechten niet kennen.

Giftige werkplaats
De mevrouw uit Wijdemeren past in het rijtje van bijstandsgerechtigden die door de gemeente Tilburg gedwongen arbeid verrichtten in een giftige NS-werkplaats, de jongere die zijn uitkering verliest omdat hij noodgedwongen bij zijn ouders gaat wonen en de mantelzorger die hetzelfde overkomt omdat ze bij haar ouders intrekt om voor hen te zorgen. Het past bij de systematische verlaging van de bijstand sinds 2011 en resulteert in 1 miljoen arme mensen in Nederland.

Het illustreert hoe dit land omgaat met mensen die van de bijstand afhankelijk zijn. Net als bij de toeslagenaffaire gaat ook hier de bestuursrechter niet vrijuit. Zoals de wethouder van Wijdemeren zegt: ‘Wat rechtmatig is, hoeft niet rechtvaardig te zijn.’

Bestuursrechter
Inderdaad, onrechtvaardig maar rechtmatig, want de bestuursrechter van de rechtbank in Utrecht heeft de gemeente in het gelijk gesteld. Ook dat is staande praktijk. Deze rechters kijken net als bij de toeslagenaffaire niet naar redelijkheid en billijkheid, maar naar de letter van de wet, het kindje van de PvdA-bewindslieden Lodewijk Asscher en Jetta Klijnsma. En dus oordelen ze dat de gemeente in haar recht staat en de uitkering kan terugvorderen. De inlichtingenplicht is in beton gegoten en elke cent die een bijstandsgerechtigde ontvangt, moet worden gemeld.

Als vrijwilliger van Steunpunt Vluchtelingen De Bilt begeleidde ik een jongen die uit Syrië vluchtte na zijn vrijlating uit de gevangenis van Assad. Na twee jaar een uitkering van de Regionale Sociale Dienst (RSD) in Zeist te hebben ontvangen, kreeg hij bericht dat hij 1.000 euro moest terugbetalen omdat hij gedurende een jaar dat bedrag met kleine beetjes, steeds tientjes, had geleend van én terugbetaald aan familieleden. De RSD liet zich niet van de wijs brengen door de bewijzen van terugbetaling aan de hand van zijn bankafschriften. We stapten naar de rechter, de sociale advocaat pleitte de blaren op zijn tong maar ook de rechter had geen boodschap aan de terugbetalingen: de RSD werd in het gelijk gesteld.

Sociale afstand
Dat politici en journalisten nu zo verontwaardigd reageren is alleen te begrijpen vanuit hun sociale afstand tot de meest kwetsbaren. Ook sociale wetenschappers ontkomen daar niet aan. Pas toen ik aan het eind van mijn loopbaan, na jarenlang wetenschappelijk onderzoek naar sociale uitkeringen, vrijwilligerswerk ging doen, zag ik hoe rigide, op plichten in plaats van rechten gebaseerd, onzinnig en wantrouwend ten opzichte van cliënten, de Participatiewet is. Toen pas merkte ik hoeveel minder compassie klantmanagers tonen dan hun voorgangers uit de jaren negentig. Toen pas merkte ik angst bij bijstandsgerechtigden. Angst om een fout te maken. Angst ook om bezwaar te maken omdat je niet weet wat de repercussies zijn. Angst dus voor de overheid.

De toeslagenaffaire is niet afgerond, de bijstandaffaire komt eraan. Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt (CDA) kunnen weer aan het werk. Het zal niet meevallen: de bijstand is gedecentraliseerd en er moet per gemeente worden bekeken wat er is misgegaan. Duidelijk is al dat de Participatiewet herzien moet worden om rechten en plichten beter in balans te brengen. Uitspraken van bestuursrechters moeten opnieuw bezien worden. Ten slotte, een stevige cultuuromslag bij sociale diensten moet het mogelijk maken weer de mens achter de bijstandsgerechtigde te zien met zijn of haar potentie, beperkingen en hulpbehoeften in plaats van een te wantrouwen misbruiker.

Trudie Knijn is emeritus hoogleraar sociale wetenschappen en vrijwilliger Steunpunt Vluchtelingen De Bilt.

quote:

Op dinsdag 12 januari 2021 06:34 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Door de neoliberale zelfredzaamheidsideologie van de overheid worden allerlei verantwoordelijkheden die vroeger voor rekening van het collectief kwamen nu op individuen afgeschoven. Een gevolg daarvan is nu dat de risico’s die mensen in hun leven lopen dus vooral worden toegeschreven aan eigen keuzes. Tegenslag is dan eerder een gevolg van slecht zelfmanagement dan van maatschappelijke misstanden of gewoon het noodlot. En deze overtuiging is door propaganda van de neoliberalen in veel hoofden kunnen binnen sluipen. Daardoor kon immorele Participatiewet waarin vertrouwen plaatsmaakte voor wantrouwen op veel steun rekenen. De onrealistische partij SP voorzag de misstanden wel en was tegen.
[..]

quote:

Op donderdag 14 januari 2021 14:42 schreef Klopkoek het volgende:
[ twitter ]

quote:

Op donderdag 14 januari 2021 16:10 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]



En gaan al die idioten nu de schade herstellen?