quote:Er is in Nederland verwarring over de betekenis van het begrip 'neo-liberalisme'. Laat ik uiteenzetten wat de burger in Nederland is voorgehouden in de periode die daarbij hoort (1980 - 2010).
Het begon met de stelling dat de groep niet bestaat. Alle begrippen die daarmee samenhangen, zoals algemeen belang en solidariteit, zijn om die reden onzinnig. Zoals Thatcher het stelde: "De samenleving bestaat niet".
Vervolgens werd het begrip 'egoisme' geherdefinieerd. Tot die tijd betekende egoisme dat iemand zo'n groot ego heeft, dat hij onvoldoende rekening houdt met de anderen in de groep. Omdat de groep niet bestaat, was een nieuwe betekenis nodig. Egoisme betekent sindsdien dat je handelt naar je eigen motieven. Omdat ieder mens handelt naar zijn eigen motieven was daarmee iedereen een egoist. Een oplichter die de boel oplicht voor eigen gewin en een zorgzame mantelzorger zijn even egoistisch, daar ze beide handelen naar hun eigen motieven.
Vervolgens werd Andries Moberg de nieuwe CEO bij Ahold. Hij ging 10 miljoen gulden per jaar verdienen (een topsalaris). Iedereen gleed van verbazing van zijn stoel. Wat kon iemand doen dat zoveel geld waard was? De verklaring is, dat in een markteconomie iedereen exact verdient wat hij in de markt betaald krijgt. Dat volgt uit een economisch model dat veronderstelt dat de markt ideaal en in evenwicht is, en iedere deelnemer volledige kennis heeft van alles wat rondgaat. In dat geval zijn ook alle bedrijfswinsten nul. Maar de bedrijfswinsten waren niet nul. Een bezwaar dat met een alternatieve verklaring werd gepareerd: je bent gewoon jaloers.
Een daarmee verwante kwestie was het bonusbeleid. Men stelde dat dit een onontbeerlijk element was voor een goede bedrijfsvoering. Zo zouden resultaatgerichte medewerkers een specifieke prijsprikkel hebben bij het streven naar het gewenste doel. Het bonusbeleid veronderstelt dat een bedrijf de toekomst voldoende kan inschatten om het parcours uit te zetten, met vette worsten lang de gewenste route. Dat leidt tot een serieus informatieprobleem, dat iemand moet kunnen oplossen, en de rest is als een rat in het leerexperiment van een klassieke behaviorist.
Vervolgens werden we verrast met de gedachte dat de enige bestaansreden van een bedrijf is: winst maken, aandeelhouderswaarde creeren. Verbazing alom. Tot dan toe dacht iedereen dat bedrijven er waren om producten te maken. Maar nee, bedrijven zijn er alleen om mensen met geld de mogelijk te bieden om hun geld te vermeerderen.
Vervolgens werd het begrip 'verantwoordelijkheid' herzien. Omdat de groep niet bestaat, heb je geen verantwoordelijkheid naar anderen, maar alleen naar jezelf. Alleen eigen verantwoordelijkheid is de juiste opvatting van verantwoordelijkheid. Waar het ging om anderen, was dat hun eigen verantwoordelijkheid, niet de jouwe. Dat betekende concreet dat iedereen dat zijn eigen broek moest zien op te houden.
Niet iedereen slaag daar altijd in. Men stelde dat daarvoor geen goede reden kan bestaan, omdat iedere probleem teruggevoerd kan worden op een gebrek aan de juiste moraal. "Alles is gewoon een keuze" werd de nieuwe leuze. In dat geval heeft ook niemand een excuus. Iemand die toch zijn omgeving erbij betrekt, als hij zijn situatie wil verklaren, wordt slachtoffergedrag verweten.
De bevolking werd dit niet uitgelegd. Het kwam tot ons in de vorm van slogans, die eindeloos werden herhaald. Men dacht waarschijnlijk dat het klootjesvolk te stom is om het te kunnen begrijpen, zodat imprinting de enige haalbare manier was om deze inzichten over te dragen. Net zoals op de lagere school de tafels van 10 erin gestampt worden.
Het was raar, want wij dachten dat kennis en inzicht iets was dat je bij uitstek leert op een universiteit. Nu bleek dat de faculteit
- sociologie kon worden opgeheven (want de samenleving bestaat niet eens).
- psychologie kon worden opgeheven (want alles is gewoon een keuze)
- natuurkunde kon worden opgeheven (want wat is causaliteit?).
- etc ...
Zo is het neo-liberalisme in Nederland geintroduceerd. Een ideologisch programma, zo gebracht dat het nauwelijks mogelijk is om je tanden erin te zetten. Geen betogen of uiteenzettingen, maar propaganda die iedere analyse uitsluit. Daarom is het bovenstaande de beste definitie die ik van het begrip 'neo-liberalisme' kan geven.
Ik dacht daarover na, en concludeerde dat de bestuurselite zwakzinnig geworden was. Toen dacht ik er nog een keer over na, en besefte dat er nog een mogelijkheid was. Men begreep wel dat het ideologische onzin was, en manipuleerde daarmee moedwillig de bevolking plat. Toen dacht ik er nog een keer over na en realiseerde me dat het niet veel uitmaakt, of de bestuurselite intellectueel of moreel zwakzinnig is. Want in beide gevallen zijn ze ongeschikt voor hun functie.
Rest de vraag:
Kun je het interpreteren als een verkapte klassenstrijd?
quote:Menno Tamminga: Wij het hoofdkantoor, zij ‘t belastingparadijs
Zit Nederland onder de knoet van de multinationals, zoals Shell, Philips en Unilever en nog een handvol internationaal werkzame ondernemingen met hun wortels en hun hoofdkantoor in Nederland? Je zou het bijna denken na het rondetafelgesprek dat de Tweede Kamer vorige week hield over belastingen en de ‘multi’s’.
De aanleiding was een primeur van Trouw, dat Shell in Nederland wel winst maakt, maar geen winstbelasting betaalt. Dat bleek overigens ook te gelden voor Philips, een andere deelnemer aan het gesprek. AkzoNobel deed er vaag over.
Wel profiteren van de samenleving (onderwijs, gezondheidszorg, rechtspraak), maar van je eigen profijt geen euro bijdragen? De Kamerleden reageerden verbaasd en verontwaardigd. Shell Nederland op zijn website: „Na aftrek van kosten en eerder geleden verliezen, bleef er geen winst over om belasting over te betalen.” Tijd voor medelijden? Dat hoeft niet, want Shell vervolgt met: „Wereldwijd betaalden we in 2018 ruim 10 miljard dollar winstbelasting.”
De verdediging van Shell maakt drie dingen duidelijk. Het eerste is de impliciete afspraak tussen Nederland en de multinationals. Nederland het hoofdkantoor, de bijbehorende hoogwaardige banen en investeringen (onderzoek en ontwikkeling, opdrachten aan het midden- en kleinbedrijf), jullie en je beleggers een belastingparadijs – al mag dat niet zo heten. Dat riekt te veel naar bevoordeling van de multi’s ten opzichte van belasting betalende burgers en kleine ondernemers.
De verontwaardigde politici in het rondetafelgesprek kenden de impliciete afspraak niet of waren dat voor het gemak vergeten. Het is, zoals met meer in het leven, een kwestie van macht. En die machtsbalans is doorgeslagen naar het bedrijfsleven. Beleggers krijgen hogere dividenden, werknemers klagen over lage loonsverhogingen. De belastingdruk verschuift naar omzet (hogere btw voor consumenten), de belasting op winst gaat juist omlaag. Nog een puntje: de medezeggenschap van werknemers is zo nationaal georganiseerd dat multinationals daar, letterlijk, boven staan.
Klagen over Shell en vergelijkbare multinationals was een linkse hobby. Nu doet iedereen ’t. Maar wat doe je eraan? Snoeien in fiscale aftrekposten van bedrijven kan geen kwaad. De aftrek van de hypotheekrente op eigen woningen is immers ook versoberd.
Als het rondetafelgesprek iets duidelijk maakte, is het de kenniskloof tussen de Kamer, de fiscale wetgever, en de multinationals die de wet toepassen. Kennis is macht. Hier zat die macht bij de bedrijven. Tijd dus voor de Kamer om zelf serieus onderzoek te (laten) doen naar de gevolgen van de belastingwetgeving. Of laat men dat liever over aan de Europese Commissie? Die heeft de Nederlandse belastingpraktijken al meermalen op de korrel genomen.
De derde observatie betreft Shells belofte om zijn belastingbetalingen per land openbaar te maken. Dat is moedig. Meer informatie leidt vrijwel altijd tot meer vragen, maar misschien ook wel tot meer begrip, zoals Shell zelf hoopt.
Deze openheid doet recht aan de boven gememoreerde machtsverschuiving ten gunste van grote ondernemingen. Zij zijn geen publieke instellingen en vallen buiten de democratische controle, zoals die bestaat op gemeenten en rijksoverheid. Maar de multi’s hebben vanwege hun omvang en hun investeringen wél grote publieke impact. Daarom zijn ze een geliefd doelwit van maatschappelijke druk. Van actiegroepen, zelfs soms van beleggers. Zij snappen beter waar de macht zit dan de verbaasde politici aan die ronde tafel.
quote:Olieconcern belooft beleggers 125 mld.
De koers van Shell ... Het concern zei verder dat het mogelijkheden ziet om 125 miljard dollar of meer terug te laten vloeien naar de aandeelhouders, in de periode 2021 tot en met 2025.
(ANP)
quote:Staken blijkt als wapen nog altijd effectief
Het aantal vakbondsleden daalt, maar gestaakt wordt er nog volop. En met effect. Dreigen met staken is trouwens ook effectief.
[...]
Dat lijkt me een goed uitgangspunt voor de wetgevende macht, ja.quote:Op woensdag 12 juni 2019 15:34 schreef deelnemer het volgende:
Tijd dus voor de Kamer om zelf serieus onderzoek te (laten) doen naar de gevolgen van de belastingwetgeving.
Waarbij vooral gekeken moet worden naar belastingopbrengsten en beleid VS kosten van de overhead en niet naar de moraliteit van belastingmaatregelen.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:19 schreef nostra het volgende:
[..]
Dat lijkt me een goed uitgangspunt voor de wetgevende macht, ja.
Precies. Het punt is natuurlijk vooral dat de meeste, zo niet alle, van die wet- en regelgeving welbewust en met een bepaald beoogd doel in het leven is geroepen en voor een belangrijk deel ook nog is ingegeven vanuit Europees recht. Ik vind het eerder hoogst verwerpelijk dat Kamerleden blijkbaar niet op de hoogte zijn van de geldende wetgeving en de praktische uitwerking dan dat het verwerpelijk zou zijn dat bedrijven zich aan de wet conformeren.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:30 schreef Pietverdriet het volgende:
Waarbij vooral gekeken moet worden naar belastingopbrengsten en beleid VS kosten van de overhead en niet naar de moraliteit van belastingmaatregelen.
Politiek is kampioen in het verzinnen van meer regels en het stapelen er van en vervolgens weer reparaties voor doelgroepen van politieke partijen.
De gebruikelijke verdachten hier zijn ook meer van gesundes volksempfinden dan van rechtsstaat.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:46 schreef nostra het volgende:
[..]
Precies. Het punt is natuurlijk vooral dat de meeste, zo niet alle, van die wet- en regelgeving welbewust en met een bepaald beoogd doel in het leven is geroepen en voor een belangrijk deel ook nog is ingegeven vanuit Europees recht. Ik vind het eerder hoogst verwerpelijk dat Kamerleden blijkbaar niet op de hoogte zijn van de geldende wetgeving en de praktische uitwerking dan dat het verwerpelijk zou zijn dat bedrijven zich aan de wet conformeren.
Ja leuk, maar een aantal Westerse landen zijn dus rijker dan ons zonder dat hele corrupte circus. Zie daar de relevantie van Bregman (en Stiglitz, Graeber) zijn betoog: knappe koppen worden niet het meest efficiënt gebruikt.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:30 schreef Pietverdriet het volgende:
[..]
Waarbij vooral gekeken moet worden naar belastingopbrengsten en beleid VS kosten van de overhead en niet naar de moraliteit van belastingmaatregelen.
Al meerdere keren is dit ontkracht maar je blijft maar dezelfde onzin herhalenquote:Op woensdag 12 juni 2019 17:51 schreef Pietverdriet het volgende:
De wet en regelgeving zou veel eenvoudige kunnen, de lasten flink verlichten en daarvoor aftrekposten, toeslagen en bijslagen, subsidies en andere ellende afschaffen.
Enorme besparing op overhead. Maar goed, dat zijn ambtenaren banen en kantoren, dus dat gaat niet gebeuren
Correct, al heeft dat laatste niet zoveel met de Nederlandse multinationals te maken, die hebben die kennis zelf wel in huis en hebben ook niet zozeer constructies nodig.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:51 schreef Pietverdriet het volgende:
De gebruikelijke verdachten hier zijn ook meer van gesundes volksempfinden dan van rechtsstaat.
Ministerie van financiën is echt niet gek, de Nederlandse belastingwetgeving mbt holdings in nl vestigen is gewoon een cashcow. Alleen al alle consultants, fiscalisten en juristen die daar aan werken in hun kantoren op de Zuidas, heel veel goedbetaalde banen voor hoogopgeleide mensen.
Alle landen draaien andere landen oren aan met wetgeving, subsidies, industriespionage, mediacampagnes, halve waarheden en hele leugens. Waar politiek gewin te behalen is, zijn stemmen te winnen.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:59 schreef nostra het volgende:
[..]
Correct, al heeft dat laatste niet zoveel met de Nederlandse multinationals te maken, die hebben die kennis zelf wel in huis en hebben ook niet zozeer constructies nodig.
Als je verder al iets zou willen vinden van de moraliteit van het een en ander, dan zou dat nog kunnen zijn dat MinFin de belastingautoriteiten van andere landen een oor aannaait, want dat doet ze natuurlijk wel degelijk, maar godzijdank is Financiën daar volstrekt a-moreel in; dat is de enige mentaliteit waarmee je dat spel winstgevend kan spelen.
Lekker generaliserend weer. De landen die dat allemaal beter en vaker doen zijn niet perse rijker of brengen meer welvaart voor de burger. Maarja, figuren (het managers soort met een financiële achtergrond) zoals jij hebben hier zelf een belang in. Lekker als land de maffia aan je binden. Niet elk welvarend Europees land is een belastingparadijs, of wil dat zijn, omdat het vaak de overige sectoren van je economie vernield (de hoogwaardige maakindustrie) en criminaliteit aan trekt.quote:Op woensdag 12 juni 2019 18:03 schreef Pietverdriet het volgende:
[..]
Alle landen draaien andere landen oren aan met wetgeving, subsidies, industriespionage, mediacampagnes, halve waarheden en hele leugens. Waar politiek gewin te behalen is, zijn stemmen te winnen.
Prisoners dilemma?quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:59 schreef nostra het volgende:
dat is de enige mentaliteit waarmee je dat spel winstgevend kan spelen
Hún algemeen belang, ja. Dus natuurlijk leidt dat tot concurrentie tussen landen onderling.quote:Op woensdag 12 juni 2019 18:23 schreef deelnemer het volgende:
Landen hoeven niet ieder voor zich te spelen, want die zijn verantwoordelijk voor het algemeen belang.
Landen hoeven geen marktje te spelen, zij kunnen de regels stellen. Het is veel zinniger om goede afspraken te maken. Dat is, lijkt mij, wat de bevolking van hun vertegenwoordigers mag verwachten. De strijd aangaan leidt uiteindelijk tot oorlog, want concurrentie tussen landen is geen concurrentie binnen marktregels.quote:Op woensdag 12 juni 2019 18:42 schreef nostra het volgende:
[..]
Hún algemeen belang, ja. Dus natuurlijk leidt dat tot concurrentie tussen landen onderling.
Wat is dat nou weer voor gare diarreescheet van die Bregmanquote:Op dinsdag 11 juni 2019 21:48 schreef Klopkoek het volgende:twitter:rcbregman twitterde op maandag 10-06-2019 om 19:48:46 By the way, the biggest waste of our time is the waste of talent. Many bankers are way too smart to be working on Wall Street. Many coders are way too smart to be working for Uber or Amazon. They should be solving climate change, poverty, disease etc. https://t.co/eAap5e7dBb reageer retweet
De relevante politieke keuze hier is om te geloven in marktwerking en de samenleving daarop in te richten.quote:Op woensdag 12 juni 2019 20:31 schreef Hexagon het volgende:
[..]
Wat is dat nou weer voor gare diarreescheet van die Bregman
Gaat hij een beetje bepalen wat voor baan iedereen moet uitvoeren want anders ben je blijkbaar "talentverspilling" in zijn ogen. Een tweederangswerknemer ofzo.
Los daarvan hebben we volgens mij geen tekort aan denkers die bezig zijn met de nodige innovaties. En voor het belangrijk deel is het gewoon een kwestie van politieke keuzes.
Wat is je alternatief. Bovenaf door de staat laten bepalen wie welk werk en welke studie moet doen?quote:Op woensdag 12 juni 2019 20:50 schreef deelnemer het volgende:
[..]
De relevante politieke keuze hier is om te geloven in marktwerking en de samenleving daarop in te richten.
De claim van het neoliberalisme is dat de markt leidt tot de juiste allocatie van middelen. Ondersteunen de feiten dat? Volgens het neoliberalisme is er geen andere maatstaf dan marktprijzen. Dat leidt tot een cirkel redenering.
Wat voor keuzes? Welke?quote:Op woensdag 12 juni 2019 20:31 schreef Hexagon het volgende:
[..]
En voor het belangrijk deel is het gewoon een kwestie van politieke keuzes.
De keuze om verandering af te dwingen door bepaalde regels en beleid. Bijvoorbeeld door vervuiling zwaarder te belasten en subsidies beschikbaar te maken voor schone technologie.quote:
De keuzevrijheid van mensen wordt altijd gekanaliseerd door de spelregels. Andere spelregels, andere logica, andere keuzemogelijkheden, andere keuzes. 'Meer overheid en minder markt' verandert de ervaring van keuzevrijheid niet, want je kunt nog steeds zelf kiezen. Het gaat om de betere regels, en dus ook om de betere inzichten. Dat is in het algemeen belang.quote:Op woensdag 12 juni 2019 21:00 schreef Hexagon het volgende:
[..]
Wat is je alternatief. Bovenaf door de staat laten bepalen wie welk werk en welke studie moet doen?
Dat heeft niet zozeer met marktgeloof te maken. Want dat zal zeker niet de efficientste manier zijn. Het is meer dat we mensen vrijheid van beroepskeuze hebben gegund. Een fijne verworvenheid.
Dat zie ik inderdaad liever dan het hele financiële waterhoofd en maffia dat hier is opgetuigd.quote:Op woensdag 12 juni 2019 21:03 schreef Hexagon het volgende:
[..]
De keuze om verandering af te dwingen door bepaalde regels en beleid. Bijvoorbeeld door vervuiling zwaarder te belasten en subsidies beschikbaar te maken voor schone technologie.
Er zijn weinig ultrarijke Westerse landen zonder zondes. Zij het koolwaterstoffen of belastingvoordeel voor het grootkapitaal, er is maar een handvol landen rijker in GDP per capita in PPP dan Nederland en ik kan me maar moeilijk landen voorstellen waar het geluk aanzienlijk hoger ligt.quote:Op woensdag 12 juni 2019 17:57 schreef Klopkoek het volgende:
[..]
Ja leuk, maar een aantal Westerse landen zijn dus rijker dan ons zonder dat hele corrupte circus. Zie daar de relevantie van Bregman (en Stiglitz, Graeber) zijn betoog: knappe koppen worden niet het meest efficiënt gebruikt.
Tegelijkertijd worden landen alleen door hun kiezers verantwoordelijk gehouden en kunnen burgers niet van hun vertegenwoordigers verwachten dat ze maatregelen nemen die tegen het belang van het electoraat ingaan, ook als dat voor schade buiten de eigen landsgrenzen zorgt.quote:Op woensdag 12 juni 2019 18:46 schreef deelnemer het volgende:
[..]
Landen hoeven geen marktje te spelen, zij kunnen de regels stellen. Het is veel zinniger om goede afspraken te maken. Dat is, lijkt mij, wat de bevolking van hun vertegenwoordigers mag verwachten. De strijd aangaan leidt uiteindelijk tot oorlog, want concurrentie tussen landen is geen concurrentie binnen marktregels.
Zucht, dit is echt vermoeiend.quote:Op woensdag 12 juni 2019 22:00 schreef GSbrder het volgende:
[..]
Er zijn weinig ultrarijke Westerse landen zonder zondes. Zij het koolwaterstoffen of belastingvoordeel voor het grootkapitaal, er is maar een handvol landen rijker in GDP per capita in PPP dan Nederland en ik kan me maar moeilijk landen voorstellen waar het geluk aanzienlijk hoger ligt.
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |