Het Grote Klimaatverandering Topic #3 De ondergang van Heartland

Ja die 400 was vorig jaar ook al gepasseerd toch?

quote:

Op vrijdag 14 maart 2014 15:17 schreef Norrage het volgende:
Ja die 400 was vorig jaar ook al gepasseerd toch?

Dat ging toen om de piek, nu het gemiddelde?

Is het water van het ijsselmeer niet al brak genoeg om daar drinkwater van te maken, dan hoeven we ons daar ook geen zorgen meer over te maken.

quote:

Op dinsdag 18 maart 2014 12:46 schreef Basp1 het volgende:
Is het water van het ijsselmeer niet al brak genoeg om daar drinkwater van te maken, dan hoeven we ons daar ook geen zorgen meer over te maken.

En dan terugpompen richting -ik noem maar wat- Limburg en Zeeland?

quote:

Op dinsdag 18 maart 2014 15:51 schreef aloa het volgende:
Ik dacht juist dat het natter werd in Europa i.p.v. droger.

Maar minder smeltwater, denk ik.

quote:

Op dinsdag 18 maart 2014 15:27 schreef cynicus het volgende:

[..]

En dan terugpompen richting -ik noem maar wat- Limburg en Zeeland?

Een paar extra leidingen in de grond is ook niet zo moeilijk. Zo pompen we bijvoorbeeld ook gas door heel nederland vanuit slochteren, wat dan ook weer uit rusland komt.

Maar zoals we in dit niet geheel coherente bericht lezen wordt maar 40% uit rivieren en meren betrokken. De vraag is dan wat de verdeling tussen meren en rivieren is.

Ik heb nu ik wat aan het zoeken ben sowieso het idee dat het een gerecycled bericht is in google met rivm drinkwater rapport krijg ik als meest overeenkomstige een rapport uit 2012.

24-03-2014

'Extreem weer 2013 door klimaatverandering'

De extreme weersomstandigheden in 2013 die onder andere in Azië en Europa voor veel problemen zorgden zijn te wijten aan klimaatveranderingen die door de mens zijn veroorzaakt.



Dat heeft de meteorologische organisatie van de Verenigde Naties maandag gezegd. Volgens de World Meteorological Organization hoort 2013 in de top zes van warmste jaren.
Een stijging van de zeespiegel leidt steeds vaker tot problemen. Dat bleek wel uit de verwoesting die de orkaan Haiyan aanrichtte in de Filipijnen, aldus secretaris-generaal Michel Jarraud.

De tyfoon maakte ruim zesduizend slachtoffers en veroorzaakte voor miljarden euro's aan schade. Australië beleefde vorig jaar het warmste jaar in zijn geschiedenis.
"Veel van de extreme gebeurtenissen van 2013 kwamen overeen met wat we al dachten wat het gevolg zou zijn van klimaatverandering die veroorzaakt wordt door menselijk handelen", zei Jarraud.

Droogte
Hij noemde niet alleen de Filipijnen en Australië, maar ook tyfoon Fitow die China en Japan geselde, de enorme droogte die China teisterde en de overstromingen in Europa als gevolg van zware stormen.
In Japan zijn zo'n honderd regeringsdelegaties en wetenschappers bijeen voor een conferentie over de gevolgen van klimaatverandering voor de strijd tegen honger, ziektes, droogte en overstromingen.
Door: Novum

(nu.nl)

Het jaarlijkse klimaatstatement van het World Meteorological Organisation is uit.

quote:

“Naturally occurring phenomena such as volcanic eruptions or El Niño and La Niña events have always contributed to frame our climate, influenced temperatures or caused disasters like droughts and floods. But many of the extreme events of 2013 were consistent with what we would expect as a result of human-induced climate change. We saw heavier precipitation, more intense heat, and more damage from storm surges and coastal flooding as a result of sea level rise - as Typhoon Haiyan so tragically demonstrated in the Philippines,” said WMO Secretary-General, Mr Michel Jarraud.

“There is no standstill in global warming,” said Mr Jarraud. The warming of our oceans has accelerated, and at lower depths. More than 90 percent of the excess energy trapped by greenhouse gases is stored in the oceans. Levels of these greenhouse gases are at record levels, meaning that our atmosphere and oceans will continue to warm for centuries to come. The laws of physics are non-negotiable.”

“Weather forecasting, including of storms and other hazards, has become much more skilful in recent years. As demonstrated in October by Cyclone Phailin, the second strongest tropical cyclone to strike India since modern records began, improved forecasting, combined with government action to build national resilience and provide shelters, greatly reduces the loss of life. We must continue strengthening preparedness and early warning systems and implementing a multi-hazard approach to disaster risk reduction,” he said.

Rapport

Edit: oh, dit is dubbel zie ik nu....

Heldere discussie over de relatie tussen extremen en klimaatverandering bij RealClimate (informatief over kansen van extremen!).

[ Bericht 5% gewijzigd door cynicus op 26-03-2014 11:00:08 ]

quote:

Salamanders worden steeds kleiner

Geschreven op 26 maart 2014 door helena

Biologen hebben ontdekt dat salamanders steeds kleiner worden. Dat zou mogelijk komen door de verandering van het klimaat.

http://www.kijkmagazine.n(...)rden-steeds-kleiner/

Niet alleen salamanders worden kleiner, vissen ook:
1957, groter dan een mens:

+/- 1970, bijna net zo groot als een mens:

2007, lol, wtf?:


Ook hier is de mens de oorzaak. Ditmaal niet via klimaatverandering maar door overbevissing.

Bron

Het IPCC rapport van Working Group II is uit. Dit deel gaat over de effecten van klimaatverandering op mensen, dieren en planten.

De samenvatting vind je hier

De eerste zin zegt alles:

quote:

Human interference with the climate system is occurring, and climate change poses risks for human and natural systems

De natuurkundige en chemische bewijsvorming voor klimaatverandering vind je in deel I dat al eerder uit kwam.

Vanwege de ophef rond 'climategate' en 'Hymalayagate' worden nu niet meer alle delen op hetzelfde moment gepubliceerd maar komen deel II en deel III pas na deel I zodat deel II en III beter op de harde natuurkunde kunnen voortborduren.

quote:

Op woensdag 26 maart 2014 22:14 schreef cynicus het volgende:

+/- 1970, bijna net zo groot als een mens:

Ontkennings mode aan De gemiddeld mens is gewoon langer geworden.

Of 'Het groter en kleiner worden van vissen is gewoon een natuurlijke cyclus'
Of 'De mens is te nietig om de grootte van vissen te beinvloeden'
Of 'Het zijn aliens Japanners maar niet wij'
Of 'Er zijn veel meer Chinezen dus die moeten eerst geen vis meer eten'
Of 'We kunnen er toch niks meer aan doen'
Of 'De fotograaf was vast zo'n subsidietrekkende lobbyist en heeft de boel verdraaid'

Jaja, dat aluhoedje argument bestaat ook, zie de top-Fok!wetenschappers Speknek en Lyrebird in het laatste nieuwstopic over IPCC WGII

quote:

Luchtvervuiling al zichtbaar op oude meesters

Een Griekse natuurkundige ontdekte dat oude schilderijen belangrijke informatie bevatten over luchtvervuiling door de geschiedenis heen.

auteur: Robbert Vermue Fotograaf: Spencer Platt

http://www.nationalgeogra(...)aar-op-oude-meesters

Op het blog van Bart Verheggen heeft dr. Guido van der Werf een informatief gastblog geschreven met de titel
"toekomstige CO2-concentraties"

Een goed en informatief artikel dus. Een aanrader om te lezen.

(Dr. Guido van der Werf is als onderzoeker verbonden aan de Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zijn focus ligt op daarbij op de koolstofcyclus en de interactie met het klimaatsysteem.)

[ Bericht 16% gewijzigd door barthol op 17-04-2014 01:34:09 ]

In de link zijn 4 opnames te vinden van lezingen die Herman Philipse gaf aan Studium Generale over klimaatverandering:
http://www.sg.uu.nl/programma/voorjaar-2014/klimaatverandering

quote:

VIDEO: Zo snel stijgt het CO2 in de atmosfeer

Tom Vandyck
Journalist en correspondent in de Verenigde Staten voor Knack.be

06/05/2014 om 04:23 - Bijgewerkt om 04:22

Steeds meer wetenschappelijke data en rapporten tonen aan dat klimaatverandering in snel tempo voelbaar wordt. Dat komt omdat de mens steeds meer CO2 in de lucht pompt. Een nieuwe animatie toont aan hoe verbazend snel dat gaat.

http://www.knack.be/nieuw(...)l&utm_campaign=knack

quote:

Bodemdaling grootste bedreiging voor kuststeden

In kuststeden overal ter wereld verzakt de bodem sneller dan de zeespiegel stijgt, aldus onderzoekers van kennisinstituut Deltares en de Universiteit Utrecht.

http://www.nationalgeogra(...)ging-voor-kuststeden

09-05-2014

Lange ijskern vertelt meer over klimaat van afgelopen 2000 jaar



Wetenschappers hebben op Antarctica een ijskern van maar liefst 303 meter lang bovengehaald. Dankzij de ijskern hopen ze te kunnen achterhalen hoe het klimaat er hier de afgelopen 2000 jaar uitzag.

De onderzoekers haalden de ijskern in het oosten van Antarctica boven,. Ze gebruikten daarvoor een enorme boor. Naast de 303 meter lange ijskern werden ook ijskernen van 116 en 103 meter lang verzameld.

Zee-ijs en meer
Fragmenten van de ijskernen zullen binnenkort in laboratoria wereldwijd worden bestudeerd. Onderzoekers hopen zo een beter beeld te krijgen van het klimaat dat dit deel van de wereld de afgelopen 2000 jaar had. “We zullen in staat zijn om informatie te verkrijgen over de temperatuur waaronder het ijs ontstond, stormen, de activiteit van de zon, vulkanische activiteit, de omvang van het zee-ijs en de concentratie gassen in de atmosfeer,” somt onderzoeker Mark Curran op.

Analyse
De 303 meter lange ijskern kan ons tot wel 2000 jaar terug in de tijd nemen. De kortere ijskernen vertellen iets over het klimaat in de afgelopen 800 tot 1000 jaar. “Deze extra ijskernen voorzien ons van extra ijs voor chemische analyses waarvoor we grote volumes nodig hebben,” vertelt Curran.

Hoewel een 303 meter lange ijskern die iets vertelt over 2000 jaar klimaatgeschiedenis al heel indrukwekkend is, smachten de onderzoekers naar meer. Als het aan hen ligt, is dit slechts een opmaat richting een veel ambitieuzer project: boren naar ijs dat zo’n miljoen jaar oud is. “Zo’n ijskern kan ons helpen om te begrijpen wat ervoor zorgde dat de frequentie van ijstijden zo’n 800.000 jaar geleden veranderde.” Tot zo’n 800.000 jaar geleden vond er gemiddeld elke 40.000 jaar een ijstijd plaats, maar de afgelopen 800.000 jaar gebeurt dat gemiddeld elke 100.000 jaar. Onduidelijk is waarom. Ook hopen de onderzoekers met behulp van zo’n hele oude ijskern de rol van koolstofdioxide in een veranderend klimaat beter te begrijpen

(scientias.nl)

quote:

NASA: ijskap Antarctica verdwijnt

maandag 12 mei 2014, 22:36 (Update: 12-05-14, 23:12)

The Guardian meldt dat de ijskap in het westen van Antarctica al aan het verdwijnen is door de klimaatverandering. Het verdwijnen van dit deel van de ijskap zal leiden tot een extra stijging van de zeespiegel van maximaal vier meter.

Volgens het Britse dagblad zijn twee groepen wetenschappers onafhankelijk van elkaar tot die conclusie gekomen. Het afbreken van het westelijke deel van de ijskap op de Zuidpool gaat volgens The Guardian veel sneller dan verwacht.

Kan eeuwen duren
Een stijging van de zeespiegel met vier meter betekent het einde voor veel laaggelegen kustgebieden in de wereld. Volgens de wetenschappers gaat het wel heel langzaam: het kan eeuwen duren voor het zover is, misschien zelfs wel duizend jaar.

De twee genoemde onderzoeken zijn van NASA en de universiteit van Washington. Bij de NASA werd vooral gekeken naar het smelten van de ijskap in de afgelopen twintig jaar. De onderzoekers uit Washington gebruikten computermodellen om de toekomst van het westelijk deel van Antarctica te voorspellen.

Beide groepen komen tot de conclusie dat het dunner worden en smelten van de ijskap al is begonnen. Zelfs drastische maatregelen tegen de uitstoot van broeikasgassen kunnen dat niet meer tegenhouden.

http://nos.nl/artikel/647(...)ctica-verdwijnt.html

Bijzonder om te zien hoe conservatief wetenschappers meestal toch blijken te zijn. Een aantal jaar terug dacht men nog dat Antarctica stabiel was of zelfs in massa zou toenemen. Ik ben dan ook weinig hoopvol dat het daadwerkelijk 1000 jaar gaat duren voordat die 4 meter zeespiegelstijging bereikt is.

quote:

Op dinsdag 13 mei 2014 09:11 schreef cynicus het volgende:
Bijzonder om te zien hoe conservatief wetenschappers meestal toch blijken te zijn. Een aantal jaar terug dacht men nog dat Antarctica stabiel was of zelfs in massa zou toenemen. Ik ben dan ook weinig hoopvol dat het daadwerkelijk 1000 jaar gaat duren voordat die 4 meter zeespiegelstijging bereikt is.

En of het bij die 4 meter zal blijven. En hoeveel zeespiegelstijging Nederland aankan.

Oh zeker. Smeltend ijs op Antarctica is voor Nederland ook nog eens dubbel zo erg. Want de zeespiegelstijging van 4 meter is een gemiddelde voor de hele aarde maar hoe verder weg van de ijskap hoe sterker die stijging zal zijn (door het effect van de aantrekkingskracht van de ijskap). Nederland zal juist te maken krijgen met meer dan 4 meter zeespiegelstijging.

Maar dat is natuurlijk als alleen Antarctica smelt. Als ook Groenland smelt (en daar lijkt het wel op) dan heft dit voor het noordelijke deel van het Noordelijk halfrond weer een deel van de effecten op en concentreert de zeespiegelstijging zich uiteindelijk vooral rond de evenaar.

http://harvardmagazine.com/2010/05/gravity-of-glacial-melt

[ Bericht 3% gewijzigd door cynicus op 13-05-2014 12:35:57 ]

quote:

Op dinsdag 13 mei 2014 11:13 schreef barthol het volgende:

[..]

En of het bij die 4 meter zal blijven. En hoeveel zeespiegelstijging Nederland aankan.

Een beetje vreemd bericht een engels bericht heeft het over maar 4 feet, dus 1.2 meter.

http://www.sciencedaily.com/releases/2014/05/140512134613.htm

Ergens is er een keer een vertaalfout gemaakt.

quote:

Ice Sheet melt passed the point of no return
The huge West Antarctic ice sheet is melting at a faster pace than scientists had predicted and the thaw is irreversible, a new study has found.

The Nasa report said there is "nothing to stop the glaciers in this area from melting into the sea".

The study looked at 40 years of ground, airplane and satellite data.

Evidence shows "a large sector of the West Antarctic ice sheet has gone into a state of irreversible retreat", said Nasa glaciologist Eric Rignot, chief author of the study.

The worrisome development is likely because of man-made global warming and the ozone hole which have changed the Antarctic winds and warmed the water that eats away at the feet of the ice, researchers said.

"The system is in sort of a chain reaction that is unstoppable," Mr Rignot said.

"Every process in this reaction is feeding the next one."

This part of Antarctica would be a major contributor to sea level rise in coming decades and centuries, and the study sees eventually 4ft (1.2m) of sea level rise from the melt.

"It's passed the point of no return," Mr Rignot said.

"A conservative estimate is it could take several centuries for all of the ice to flow into the sea."

Curbing emissions from fossil fuels to slow climate change will probably not halt the melting but it could slow the speed of the problem, Mr Rignot said.

quote:

Op dinsdag 13 mei 2014 13:02 schreef Basp1 het volgende:

[..]

Een beetje vreemd bericht een engels bericht heeft het over maar 4 feet, dus 1.2 meter.

http://www.sciencedaily.com/releases/2014/05/140512134613.htm

Ergens is er een keer een vertaalfout gemaakt.

de NOS heeft die maximaal 4 meter zeespiegelstijging uit The Guardian, dat is als na de gletsjers de hele ijskap op West-Antarctica is verdwenen: http://www.theguardian.co(...)egun-scientists-warn

daarin staat ook dus een maximale zeespiegelstijging tot 1,2 meter, maar dat is alleen in de plaats van de gletsjers die dan zijn verdwenen op West-Antarctica, en daar was al eerder door onder andere het VN-klimaatpanel rekening mee gehouden dat dat zou kunnen gebeuren binnen afzienbare tijd

[ Bericht 4% gewijzigd door zakjapannertje op 13-05-2014 19:20:05 ]

quote:

'Klimaatverandering is katalysator voor wereldwijde conflicten'

14/05/2014 om 19:18 - Bijgewerkt om 19:18

De steeds snellere klimaatverandering vormt een ernstig risico voor de nationale veiligheid van de VS, en is een katalysator voor conflicten in de wereld. Ook de snelle ontwikkelingen in het Noordpoolgebied zijn een uitdaging, besluiten voormalige Amerikaanse sterrengeneraals in een lijvig rapport.

http://www.knack.be/nieuw(...)l&utm_campaign=knack

De Aarde gaat eerder afkoelen dan opwarmen, als we de echte data mogen geloven.

WKN / S0 : Waarom Global Warming faalt

quote:

Op maandag 19 mei 2014 08:41 schreef Googolplexian het volgende:
De Aarde gaat eerder afkoelen dan opwarmen, als we de echte data mogen geloven.

WKN / S0 : Waarom Global Warming faalt

Welke 'echte data'?

quote:

Op maandag 19 mei 2014 09:57 schreef xpompompomx het volgende:

[..]

Welke 'echte data'?

Data die verder teruggaat dan alleen de afgelopen eeuw (om een verkeerd punt te maken).

quote:

Op maandag 19 mei 2014 18:57 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Hier is wat data:

[..]

[..]

Het artikel gaat verder.

Was dat de data die Googolplexian bedoelde?

quote:

Op maandag 19 mei 2014 18:57 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Hier is wat data:

[..]

[..]

Het artikel gaat verder.

0,45 mm per jaar ... nou, maak je borstjes maar nat!

Ik vraag me dan af hoe de ijskappen eruit zagen in de tijd van de Romeinen, toen de Aarde (edit : op het noordelijk halfrond) gemiddeld zo'n 4 tot 6 graden warmer was (en er geen sprake was van een industriële revolutie).



[ Bericht 5% gewijzigd door Googolplexian op 19-05-2014 19:47:30 ]

quote:

Op maandag 19 mei 2014 19:53 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Oh, jij weet iets niet en daarom krijgen we geen problemen met klimaatsverandering.

Duidelijk.

Klimaatverandering of Global warming? Er is een verschil, weet je. Niet elke tas is een handtas.

Wetenschap = theorie en modellen blijven testen tot er een definitief antwoord is.
Schaap = iemand die achter één uitspraak of een gedrag gaat staan zonder zelf te weten wat er aan de hand is.

Maar knap dat je ervan uitgaat dat er iemand op Aarde rondloopt die wel precies weet wat er aan de hand is.

"Science KNOWS it doesn't know everything. Otherwise it would stop"

quote:

Op maandag 19 mei 2014 19:33 schreef Googolplexian het volgende:

[..]

0,45 mm per jaar ... nou, maak je borstjes maar nat!

Ik vraag me dan af hoe de ijskappen eruit zagen in de tijd van de Romeinen, toen de Aarde (edit : op het noordelijk halfrond) gemiddeld zo'n 4 tot 6 graden warmer was (en er geen sprake was van een industriële revolutie).

[ afbeelding ]

Verklap ons eens waar je uit dit plaatje die 4 tot 6 graden vandaan haalt, of leefden in jou geschiedenis de romeinen 11.000 jaar geleden.

Laten we dan een kritisch naar die grafiek kijken, er zijn namelijk meerdere soorten backplots gemaakt.

http://en.m.wikipedia.org(...)_the_past_1000_years

Ik ben wel benieuwd naar de 2014 uitvoering van het plaatje in het wikipedia artikel.

quote:

Op maandag 19 mei 2014 20:50 schreef Basp1 het volgende:

[..]

Verklap ons eens waar je uit dit plaatje die 4 tot 6 graden vandaan haalt, of leefden in jou geschiedenis de romeinen 11.000 jaar geleden.

Local temperature vs global temperature

quote:

Laten we dan een kritisch naar die grafiek kijken, er zijn namelijk meerdere soorten backplots gemaakt.

http://en.m.wikipedia.org(...)_the_past_1000_years

Ik ben wel benieuwd naar de 2014 uitvoering van het plaatje in het wikipedia artikel.

Vorige projectie:


Aangepaste projectie:

quote:

Op maandag 19 mei 2014 20:06 schreef Googolplexian het volgende:

[..]

Klimaatverandering of Global warming? Er is een verschil, weet je. Niet elke tas is een handtas.

Wetenschap = theorie en modellen blijven testen tot er een definitief antwoord is.
Schaap = iemand die achter één uitspraak of een gedrag gaat staan zonder zelf te weten wat er aan de hand is.

Maar knap dat je ervan uitgaat dat er iemand op Aarde rondloopt die wel precies weet wat er aan de hand is.

Dit is natuurlijk een klassiek stroman argument. Lees een IPCC rapport en je weet dat de experts geen 100% zekerheid claimen. Wel claimen ze dat ze een groot vertrouwen hebben in de conclusies zoals het IPCC die rapporteert.

Het punt is dat je geen 100% zekerheid nodig hebt om belangrijke beslissingen te nemen.

Dat is iets wat je ook in je eigen leven dagelijks doet: je steekt niet blind over, je luistert naar de consensus positie van een team van artsen. Ook bedrijven en overheden doen dat routinematig. En dat op basis van veel grotere onzekerheden dan bij klimaatverandering.

Als een heel leger aan ter zake kundige experts je vertellen dat er 90+% kans is op een kostbare negatieve gebeurtenis in je leven (en in het gaval van klimaatverandeing ook je kinderen en je kleinkinderen enz), negeer je dat dan ook?

Trouwens, die twee grafieken hierboven zijn van een speciaal en cutting-edge MetOffice project waarbij ze met een klimaatmodel proberen interne variaties van het klimaat te voorspellen over een periode van 10 jaar. Dit is een heel ander proces dan de klimaatprojecties zoals het IPCC dat doet. Het IPCC is niet geintresseerd in kortdurende interne variaties, het gaat hun om voor de lange termijn een gemiddeld klimaat te krijgen waarbij de modellen een vrije opstart periode doorlopen gebaseerd op bekende forcings. De MetOffice doet het anders en proberen iets veel moeilijkers: zij voeden het model met de meest recente observaties van het huidige weer en proberen daarmee juist op korte termijn kortdurende variaties te voorspellen. Het verschil tussen beide methodes wordt hier uitgeleg.

[ Bericht 10% gewijzigd door cynicus op 20-05-2014 21:27:39 ]

14-06-2014

Nieuw bewijs voor verband ander klimaat en oceaanstromingen

Aan de hand van een analyse van de Atlantische Oceaanbodem bij de Straat van Gibraltar hebben wetenschappers weer een relatie tussen klimaatverandering en oceaanstromingen kunnen leggen.


Foto: Thinkstock

De bevindingen van de internationale wetenschapsexpeditie zijn in het tijdschrift Science gepubliceerd.

Door boorkernen te bestuderen van aardlagen voor de kust van Spanje en Portugal, verkregen de wetenschappers meer inzicht in verschillende klimaten van de afgelopen paar miljoen jaar.

Daarnaast vond het team ook bewijs voor het bestaan van een tektonische actief gebied, ofwel een gebied waar de aardplaten langs elkaar bewegen die kunnen zorgen voor aardbevingen en -verschuivingen.

Diepe geulen
Die aardverschuivingen hielpen waarschijnlijk mee met het steeds verder opengaan van de Straat van Gibraltar.

Doordat het water zich steeds krachtiger vanuit de Middellandse Zee via een zogenaamde onderwaterwaterval van warmer Middellandse Zee-water in de Atlantische Oceaan kon persen, ontstonden er op de zeebodem diepe geulen en hoge bergen van modder.

Een onderwaterwaterval kon ontstaan doordat het water van de Middellandse Zee zouter is dan het oceaanwater. Het is daardoor zwaarder, waardoor het onder het lichtere water naar beneden valt.
Warmere periodes

Uit de verschillende aardlagen in de boorkern kon worden opgemaakt wat voor klimaat er op die plek moet hebben geheerst. Het warmere Middellandse Zeewater mengde onder ander met het koudere Atlantische water, iets wat mogelijk warmere periodes heeft gezorgd.

De hoofdauteur zegt in een persverklaring dat hun onderzoek naar de werking van de Straat van Gibraltar - eerst als barrière, later als opening - de wetenschappers veel geleerd heeft over de relatie tussen klimaatveranderingen, circulatie van water op grotere diepten en bewegingen van aardplaten over een langere tijdsperiode.

Door: NU.nl/Krijn Soeteman

(nu.nl)

15-06-2014

Obama: klimaatsceptici negeren wetenschap

Het ontkennen dat het klimaat verandert is vergelijkbaar met het roepen dat de maan gemaakt is van kaas. Dat heeft de Amerikaanse president Barack Obama zaterdag gezegd in een toespraak aan de University of California. Het staatshoofd riep studenten op actie te ondernemen om de opwarming van de aarde te stoppen.

Volgens Obama is wetenschappelijk bewezen dat het klimaat verandert. De president zei dat het Amerikaanse Congres vol zit met koppige mensen die dit ontkennen of de heikele kwestie trachten te ontwijken. Volgens Obama worden zij onder de duim gehouden door 'een radicale club die gelooft dat klimaatverandering een liberaal verzinsel is'.

"Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt CO2 vrij. CO2 houdt warmte vast. Het CO2-gehalte in onze atmosfeer is het hoogste in 800.000 jaar. We kennen de trends. De achttien warmste jaren die zijn gemeten vonden plaats sinds jullie zijn geboren", zei Obama tegen de studenten.

De uitspraken komen twee weken nadat Obama een plan had aangekondigd om vervuiling door energiecentrales ernstig terug te dringen. Bij de toespraak maakte de president bekend een fonds van 738 miljoen euro op te richten voor gebieden die zijn getroffen door natuurrampen.

(Fok!.nl)

02-07-2014

Nasa lanceert eerste satelliet om CO2-uitstoot in atmosfeer te meten


De Delta 2-raket op ruimtebasis Vandenberg © reuters.

Na een uitstel van 24 uur heeft de Nasa vanmorgen haar eerste satelliet gelanceerd om de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) in de atmosfeer te meten. De missie zal zeker twee jaar duren. CO2 is het belangrijkste broeikasgas dat bijdraagt tot de opwarming van de aarde.

De Delta 2-raket met de zogenaamde OCO-2-satelliet (Orbiting Carbon Observatory-2) aan boord kwam om 02.56 uur plaatselijke tijd los van het lanceerplatform op de Californische ruimtebasis Vandenberg. Gisteren werd de lancering te elfder ure nog afgelast door een probleem met het waterspoelingssysteem van het lanceerplatform.

OCO-2 gelijkt enorm op OCO-1, die in februari 2009 vernietigd werd bij de lancering. De satelliet zal in een bijna polaire baan op 705 kilometer hoogte worden geplaatst.

(HLN)

03-07-2014

Oceaan in kaart op vier supercomputers


(foto: Andre Pipa)

Wat betekent klimaatverandering voor Nederland? Het is een complexe vraag, die UU-oceanograaf Henk Dijkstra bezighoudt. De gigantische hoeveelheid data die zijn onderzoek vereist, kan niet met één supercomputer worden verwerkt. Internationale samenwerking is onmisbaar.
“De opwarming van de atmosfeer veroorzaakt wereldwijd veranderingen in de zeespiegel. Maar die veranderingen zijn niet overal hetzelfde,” vertelt Dijkstra in het meest recente SURF Magazine. “Wij simuleren de toekomstige gevolgen daarvan met behulp van wereldomspannende klimaatmodellen.”

Hoe kleiner hoe beter

Dijkstra en zijn team hebben de oceanen op de wereld opgeknipt in lappen van tien bij tien kilometer om zo de veranderingen in kaart te brengen. Toch zou hij liever nog verder opknippen. “Hoe kleiner die gebieden, hoe beter de resolutie en hoe gedetailleerder je weet hoe de zeespiegel lokaal verandert.”

Zo nauwkeurig kijken vergt veel van de computercapaciteit waar de onderzoekers beschikking over hebben. “Zelfs als je de grootste supercomputer helemaal voor jezelf zou hebben – wat niet het geval is – duurt het uitvoeren van de berekeningen met de huidige modellen vele maanden en zijn die met de gewenste resolutie nagenoeg onmogelijk,” aldus Dijkstra.

Een geweldige kans

In het onlangs in Denver bekroonde project eSALSA van NWO en het Netherlands eScience Center wordt gepoogd de complexe berekeningen te verdelen over een aantal verschillende supercomputers in de wereld. Een grote internationale coöperatie dus. “Vier supercomputers op twee continenten. Een geweldige kans!”

De Cartesius in Amsterdam bundelt voor het onderzoek van Dijkstra zijn krachten met de Stampede in Austin en zal later nog worden uitgebreid met de Emerald in Oxford en de SuperMUC in München. Dijkstra noemt de samenwerking grensverleggend. “De vooruitgang zit hem in de nieuwe technologische mogelijkheden van distributed computing en datamanagement, die op hun beurt de klimaatwetenschappen een stuk verder zullen brengen.”

Naar twee bij twee

Het zijn grote stappen die de klimaatwetenschappen zetten, ziet Dijkstra. “Toen ik in de jaren negentig met mijn onderzoek begon, was de resolutie van oceaanmodellen vierhonderd bij vierhonderd kilometer. Nu vinden we tien bij tien kilometer heel gewoon en werken we aan een resolutie van twee bij twee kilometer.”

(scienceguide.nl)

09-07-2014

Zeestraten spelen cruciale rol bij klimaatverandering

De smalle zeestraten die de grote zeeën en oceanen met elkaar verbinden spelen een cruciale rol bij de verandering van het klimaat. Momenten waarop zulke doorgangen in het geologische verleden werden afgesloten of juist weer open gingen kwamen dikwijls overeen met het moment waarop een vrij plotselinge klimaatverandering inzette.
door Marlies ter Voorde

Het openen en sluiten van verbindingen tussen oceanen of grote zeeën heeft een grote invloed op het klimaat. Dat idee werd afgelopen maand gesterkt door twee publicaties die onafhankelijk van elkaar verschenen, in Science en in Scientific Reports – de open access afdeling van Nature. Het afsluiten van een zeestraat verstoort het stromingspatroon van de oceaan, en dat kan op zijn beurt een klimaatverandering veroorzaken.


De Straat van Gibraltar, met Spanje linksboven en Marokko rechtsonder
NASA

Straat van Gibraltar
Het dichststbijzijnde voorbeeld van een zeestraat waar dit voor geldt is de Straat van Gibraltar, die tussen Spanje en Marokko door loopt en de Atlantische Oceaan met de Middellandse Zee verbindt. Door de botsing tussen de Afrikaanse en Europese Plaat, die al miljoenen jaren aan de gang is en schoksgewijs (zij het in slow-motion) verloopt, gaat deze straat nu eens open en dan weer dicht. Ook isostatische effecten spelen een rol : als de plaat gewicht verliest, door een dalende zeespiegel bijvoorbeeld, veert hij een stukje omhoog, als er gewicht bijkomt zakt hij juist omlaag.

Tegenwoordig ligt er op de bodem van de Straat van Gibraltar een enorme onderzeese waterval, waar het zoute en dus relatief zware water van de Middellandse Zee meer dan een kilometer omlaag stort, de Atlantische Oceaan in. Ruim 5,5 miljoen jaar geleden kon je Marokko nog gewoon lopend vanuit Spanje bereiken.

De laatste keer dat de Straat van Gibraltar open ging was 5,33 miljoen jaar geleden. De hoeveelheid water die sindsdien de vanuit de Middelandse Zee de Atlantische Oceaan in stroomt is niet constant. Door de tijd heen zitten hier grote variaties in, af en toe stokt de toevoer zelfs. Deze schommelingen en onderbrekingen correleren met de klimaatschommelingen uit die periode, heeft een internationale groep aardwetenschappers nu ontdekt. De warme perioden van het midden Plioceen (3,2 tot 3,0 miljoen jaar geleden), het vroeg Kwartair (2,4 tot 2,0 miljoen jaar geleden) en van 0,9 tot 0,7 miljoen jaar geleden, kwamen allemaal overeen met perioden van extra watertoevoer. De onderzoekers leidden dit af uit boorgegevens van de oceaanbodem voor de kust van zuidwest Spanje. Het warme zoute water droeg kennelijk bij aan het uitbreiden van de Warme Golfstroom, en zorgde daarmee voor een kleiner verschil in watertemperatuur tussen de evenaar en de polen. De geologen publiceerden hun bevindingen afgelopen maand in Science.

Noord- en Zuid Amerika
Een andere belangrijke zeestraat uit de geologische geschiedenis is de Zeestraat van Panama, die tussen Noord- en Zuid Amerika door liep tot deze continenten in de periode van 13 tot 2,5 miljoen jaar geleden tegen elkaar aan dreven. Al vaak is geopperd dat het sluiten van deze zeestraat wel eens de oorzaak geweest kan zijn van de ijstijd die 2,6 miljoen jaar geleden begon, en het noordelijke halfrond grotendeels met ijs bedekte. Een groep Chinese, Amerikaanse en Engelse onderzoekers bevestigde dit idee afgelopen maand in Science Reports. Alleen met dit scenario konden de wetenschappers verklaren waarom de moesson in China sterker werd toen deze ijstijd begon. Dit bleek uit de analyse van löss-lagen in China, maar gaat tegen alle theorieën in – juist als het warm is verwacht je meer verdamping en dus regen.


De onderzoekers analyseerden afzettingen van löss in noord-China. Het stof is hier in het verleden in droge perioden door de wind afgezet. De lösslagen worden afgewisseld met bodems, die de natte perioden markeren.
ROYAL Holloway LONDON

Door het sluiten van de zeestraat veranderde de verdeling van zout water over de oceanen en werd het water in het noordelijke deel van de Stille Oceaan zoeter, waardoor zich hier extra veel zee-ijs kon vormen, denken deze aardwetenschappers nu. Dit beïnvloedde op zijn beurt de luchtcirculatie, hetgeen uiteindelijk tot vochtiger lucht en dus sterkere moessons leidde. Computermodellen die dit soort processen kunnen simuleren, bevestigen het idee.

Algemeen patroon
Het zijn weer twee extra aanwijzingen dat het hier waarschijnlijk om een algemeen patroon gaat. Eerder onderzoek toonde het belang van zeestraten al aan voor andere plaatsen, en gerelateerd aan andere momenten in de klimaatgeschiedenis.

Zo heeft de Beringstraat tussen Rusland en Noord-Amerika een grote rol gespeeld bij de ijstijden van de afgelopen 100.000 jaar. Deze doorgang tussen de Atlantische en Stille Oceaan ging beurtelings open en dicht, voornamelijk ten gevolge van variaties in de zeespiegel, en de ijstijden bewogen mee. En ook de afkoeling van de aarde die de vorming van de ijskap op de Zuidpool inleidde werd veroorzaakt door het ontstaan van een zeestraat, toen Australië en Antarctica zo´n 50 miljoen jaar geleden uit elkaar begonnen te drijven.

Bronnen:
Hernández-Molina e.a. (2014), Onset of Mediterranean outflow into the North Atlantic, Science 344, Nr. 6189, 1244-1250, DOI:10.1126/science.1251306
Nie e.a. (2014), Pacific freshening drives Pliocene cooling and Asian monsoon intensification, Scientific Reports 4, Nr 5474, doi:10.1038/srep05474
Klimaat veranderde wereldwijd door onderzeese waterval (Nieuwsbericht Universiteit Utrecht)

(Kennislink)

15-07-2014

Broeikasgassen doen Australië opdrogen

Australië droogt op, en dat is aan ons te danken. Vergeleken met het midden van de 20e eeuw valt daar in de toekomst gemiddeld zo’n veertig procent minder regen. Volgens een nieuw model zijn broeikasgassen daarvoor verantwoordelijk.

Waar water is daar is leven, maar veel delen van de wereld zullen droogvallen door klimaatverandering. Volgens een nieuw model zijn broeikasgassen daarvoor verantwoordelijk.

Wereldwijd zijn veel mensen zijn afhankelijk van het regenwater dat waterreservoirs opslaan. ‘In Perth daalt sinds 2000 de hoeveelheid opgevangen water sterk. Vergeleken met de periode 1911-1974 wordt er jaarlijks 75% minder water opgeslagen in waterreservoirs’, zegt David Karoly, verbonden aan de universiteit van Melbourne. ‘In het zuidwestelijke deel van Australië is sinds 1960 zelfs twintig procent minder regen gevallen’, aldus Nerilie Abram van de Australische nationale universiteit in Canberra.


Steeds minder water wordt opgeslagen in waterreservoirs. Credit: Tim J. Keegan

Eerdere onderzoeken suggereerden dat dit was te danken aan de westenwinden rondom Antarctica. Die zouden dichter naar de polen trekken en daardoor de luchtvochtigheid wegzuigen uit Australië, New Zeeland en Zuid-Amerika waardoor het droger wordt. Het gat in de ozonlaag werd lange tijd aangewezen als verantwoordelijke, totdat bekend werd dat broeikasgassen mede schuldig waren. Maar bepaalde eigenaardigheden in de klimaatmodellen maken het erg moeilijk om de lange termijn-droogte in het zuidwesten van Australië toe te schrijven aan een veranderend klimaat. De resolutie, oftewel de precisie, van die klimaatmodellen is daarvoor te klein.

Dat lijkt nu verleden tijd. Thomas Delworth en Fanrong Zeng, verbonden aan Princeton University, hebben namelijk een model met een grotere precisie ontwikkeld. Daardoor kunnen zij beter voorspellen waar het gaat regenen en hoeveel.

Toekomst
De onderzoekers voorspelden met dat model de regenbuien van de afgelopen eeuw. Dat lukte echter alleen wanneer de invloed van broeikasgassen werd meegenomen. Deden zij dat niet, dan pakten de voorspellingen totaal anders uit. ‘Zonder broeikasgassen zou het westen van Australië geen klimaatverandering kennen en niet zo uitgedroogd zijn zoals het tegenwoordig is’, zegt Delworth.

Wanneer niets aan de uitstoot van broeikasgassen wordt gedaan dan zal volgens het model van Delworth en Zeng de aarde rond 2100 met zo’n 4,8 °C zijn opgewarmd, en zal tegen die tijd zo’n 40 procent minder regen vallen.

‘Dit onderzoek voorspelt dat het er slecht voorstaat met de toekomstige regenval’, zegt Abram. ‘Het lijkt ons idee te bevestigen dat de zuidelijke delen van Australië nog droger worden de komende jaren, tenzij we iets doen aan de uitstoot van broeikasgassen.’

Het blijkt dat de enorme droogte nabij Perth niet de enige manier is waarop klimaatverandering Australië raakt. Uit andere onderzoeken bleek al dat extreme gebeurtenissen zoals mega-droogtes, overstromingen, hittegolven en bosbranden toe zijn te schrijven aan klimaatverandering. Het Australische klimaatgenootschap denkt dat die gebeurtenissen vaker zullen voorkomen en dat Australië zich moet voorbereiden op meer van hetzelfde.

(newscientist.nl)