Reactie van voormalig F-16 vlieger op dreigende reductie KLuDe plannen voor een (verdere) reductie van onze F-16 vloot: schokkend nieuws, maar zeker voor insiders buiten de defensie organisatie niet onverwacht. Ik ben er kapot van en hier mijn initiële reactie.
Oorspronkelijk beste keuze: F-35
De oorspronkelijke keuze van de KLu voor de JSF was destijds ongetwijfeld de beste keuze (ik was er niet bij, zat zeven achtereenvolgende jaren in het buitenland en wist niet eens dat er een keuze werd gemaakt of gemaakt moest worden), maar naarmate het project de afgelopen dertien jaar vorderde of beter gezegd vertraagde vanwege ondermeer allerlei nog steeds niet opgeloste bekend zijnde problemen en ongetwijfeld komende onverwachte nieuwe problemen, de alsmaar oplopende stuksprijs zonder een einde in zicht en Operating and Maintenance kosten, die zoals thans voorzien minimaal twee keer zo duur uitvallen als die van de F-16 had de KLu (lees PV F-16), de defensie organisatie, alsmede de politiek die initiële keuze moeten herzien.
Serieuze heroverweging nuttig
De her-evaluatie in 2008 was daar een goed moment voor geweest. Maar nee, tegen beter weten in bleef men aan een dood paard trekken en alles en iedereen tot op heden misleiden. Degenen die daaraan hebben bijgedragen zouden daarvoor ter verantwoording moeten worden geroepen, indien het huidige plan bewaarheid wordt. Beroeps gedeformeerd en Amerikaans geörienteerd heeft de KLu zich voornamelijk gefixeerd op de beloofde bijna extreme capaciteiten van de JSF, zonder de financiële haalbaarheid, gelet op de tijdsgeest van 2008 en thans, in ogenschouw te (willen) nemen. Men had enkele jaren geleden het aantrekkelijke aanbod van SAAB eens met oog voor realiteit tegen het licht moeten houden dan wel met Lockheed Martin moeten onderhandelen over de Block 52 Advanced F-16. Maar het is nog erger zo blijkt, men blijft blijkbaar nog steeds wedden op de F-35A. Een voortvarende voortgang van het JSF project is nog steeds ongewis en de recessie, die wel eens mondiaal zou kunnen worden, is nog niet voorbij. Ben benieuwd naar de houdbaarheidsdatum van het huidige planbudget van 4,5 miljard.
Inzetbaarheid in geding met zo weinig toestellen
Het huidige Nederlandse planaantal van rond de 40 F-35A kan zo maar eens nog minder worden. Wat kun je daarmee nog bij een dagelijkse gereedstelling van hooguit 30-50%? Enkele kisten voor initiële omscholing en opleiding in de VS en/of Nederland, twee op QRA(I), twee kisten voor testvluchten, een aantal in de hangaar voor standaard periodiek preventief onderhoud dan wel in de hangaar voor allerlei modificaties en updates, zeker de eerste 5- 10 jaren na instroom begin jaren twintig (2022-2025) en 4-6 vliegtuigen voor een soort inzet zoals nu in Afghanistan. Voor continuatie training blijft er dan dagelijks slechts een handjevol over en voor broodnodige oefeningen als DWIC, FWIT, Frisian Flag, Red Flag etc.; niets dus. Een inzet zoals destijds tijdens de Balkan oorlog, die de Klu vanaf Villa Franca meerdere jaren met 8-12 vliegtuigen kon volhouden en die tijdens de Kosovo crisis culmineerde in 24-26 vliegtuigen te Amendola en het recentelijk met 6-8 vliegtuigen optreden boven Lybië kunnen we gevoeglijk vergeten. Kortom veel te weinig F-35A.
Alsnog alternatieven serieus bekijken
Thans zou 85 SAAB NG of Advanced F-16 mogelijk ook te hoog zijn gegrepen gelet op de huidige financiële crisis, maar voor minder geld zouden het er substantiëel meer dan 42 zijn geworden. De BV Nederland moet het verlies nemen. Van het 800 miljoen aanloopvoorschot voor deelname van de Nederlandse industrie in het JSF project heeft de vorige Minister van Financiën, Maria ten Hoeve, er na een tranen opwekkende klaagzang van de industrie, die ook niet gek is en de bui zag hangen, er toch al 300 miljoen kwijtgescholden. Verder de twee testtoestellen tegen welke prijs dan ook verkopen, naar het nieuwe defensie museum te Soesterberg of als waarschuwing voor nieuwe generaties als poortwachter van een mislukt project gebruiken. De revenuen afkomstig van de Nederlandse industriële participatie in het project verdampen steeds meer naarmate de tijd vordert. Immers het oorspronkelijke planaantal van wereldwijd minimaal 2600 JSF is al verminderd naar thans maximaal 2400 en zal verder afnemen, want hetgeen in Nederland speelt is ook van toepassing in andere landen die de JSF op hun boodschappenlijstje hebben staan dan wel willen zetten; zelfs in de VS.
Jachtvliegcomponent KLu dreigt ter ziele te gaan
Mocht het huidige planvoornemen doorgaan, dan voorspel ik dat de jachtvlieg component van de KLu ter ziele zal gaan. It’s all over and out. Ons A-Team verdampt waarmee onze bijdrage aan de NAVO en ons internationaal aanzien en inbreng daarin, alsmede onze nationale bijdrage aan een betere wereld ernstig wordt geschaad. Het boek Jachtvliegers tijdens de Koude Oorlog zal snel een kostbaar collectors item worden. Met dank aan alle defensieplanners, onze politici en de Nederlandse industrie die alleen maar uit is op eigen gewin, hetgeen in het algemeen hun goed recht is en goed is voor de BV Nederland en dus ons allemaal. Maar in dit kader, zijnde defensie materieel, spelen in het landsbelang en op gebied van nationale en internationale veiligheid zwaarwichtiger factoren dan alleen ’scale of economy’ en banen. Bovendien had de Nederlandse defensie industrie ongetwijfeld een rol kunnen spelen, wellicht een nog een grotere dan nu, in de verdere ontwikkeling en/of productie van de SAAB NG of de Block 52 advanced F-16.
Grondtroepen moeten op eigen luchtsteun kunnen rekenen
Hoe dan ook moeten onze grondstrijdkrachten met welke kleur uniform dan ook er rekening mee houden dat zij bij inzet waar ook ter wereld niet altijd, of in het geheel niet langer, kunnen rekenen op eigen luchtsteun en dit was nu juist een politiek uitgangspunt na het debacle van Sebrenica. Dat het toekomstige ambitie niveau van Nederland op geen enkele wijze openbaar bekend is en als het er al is hoogstwaarschijnlijk niet ten grondslag heeft gelegen aan de keuze voor de JSF en de daarvoor benodigde aantallen laat ik hier maar even buiten beschouwing. First entry praat ik al helemaal niet over, want daarvoor is de F-35A slechts beperkt geschikt en dat is blijkbaar ook niet een Nederlands ambitie niveau, want waarom is anders enkele jaren geleden de Tomahawk voor onze Koninklijke Marine afgeblazen.
Willem Hageman, kolonel-vlieger b-d, voormalig piloot op F-104 en F-16
JSF Nieuws