Het ware gezicht van Jan Marijnissen

Ik zie in dat filmpje een leider met een duidelijke mening, niemand krijgt een veeg uit de pan, Agnes moet betere dingen verzinnen van Jan.

quote:

Op zaterdag 11 november 2006 14:01 schreef Genverbrander het volgende:
!!!WAARSCHUWING: NA HET LEZEN VAN DEZE POST GA JE GEEN SP MEER STEMMEN!!!

In 2003 splitste kamerlid Ali Lazrak zich af van de SP, uit onvrede met de afdrachtregeling van zijn salaris (SP'ers moeten een aanzienlijk deel van hun salaris afdragen aan de partijkas) en de dictatoriale trekjes van Marijnissen [bron].

Wel vreemd dat je dit punt aanhaald om de SP iets te verwijten.
Lazrak wist namelijk het standpunt van de SP en hij is degene die zich niet aan dat standpunt wilde houden toen hij eenmaal op een post zat waar een hoog salaris voor betaald wordt.

Verder moet ik zeggen dat nergens uit blijkt dat Jan een gemene dictator zou zijn, je zou wel kunnen zeggen dat hij een grote passie heeft voor zijn ideaal.
Ik stem dus gewoon SP omdat zij als enige partij tussen de mensen staan.

Ik ben benieuwd hoe nJan Peter en Wouter met hun mensen omgaanh, dat zal ook wel niet altijd lief en aardig gaan.

quote:

Op zondag 12 november 2006 11:50 schreef SunChaser het volgende:
Ik ben benieuwd hoe nJan Peter en Wouter met hun mensen omgaanh, dat zal ook wel niet altijd lief en aardig gaan.

Natuurlijk niet, maar het verschil met Bos en Balkenende is dat Marijnissen al bijna twintig jaar partijleider is, terwijl Bos en Balkenende uiteindelijk toch passanten zijn. Bovendien is Marijnissen zowel fractievoorzitter als partijvoorzitter, hetgeen in Nederland zeer ongebruikelijk is. Dit alles maakt dat Marijnissen veel meer macht in handen heeft dan de meeste andere partijleiders.

Misschien vindt de achterban al 20 jaar dat hij de beste man op die plek is. En een leider mag best een beetje autoiritair zijn.

quote:

Op zondag 12 november 2006 11:56 schreef SunChaser het volgende:
Misschien vindt de achterban al 20 jaar dat hij de beste man op die plek is. En een leider mag best een beetje autoiritair zijn.

Zeker, een leider moet zelfs in bepaalde gevallen autoritair zijn, maar daarnaast moet er ook ruimte voor kritiek zijn. Bij de andere partijen is die min of meer institutioneel gewaarborgd, bij de SP heeft Marijnissen dusdanig veel institutionele macht in handen dat het moeilijk is om tegen hem in het geweer te komen.

Ik vond Agnes Kant in t filmpje iig een halfzacht tutje. Dan zie ik liever Fenke Halsema.

Youtube brengt toch wel wat teweeg zeg. Allemaal zaken die de Publieke omroep voor ons verborgen houdt kunnen we nu gewoon tot ons nemen. SP stemde ik toch al niet en na het zien van dit filmpje hoop ik dat de rest van nederland er net zo over denkt.

quote:

Op zondag 12 november 2006 00:42 schreef Genverbrander het volgende:

[..]

Ik ben er niet door overtuigd. Hoe durft ie te beweren dat ze nog net zo radicaal zijn. Blijkbaar vindt Jan echt dat er een verschil is tussen 'omstreden standpunten in de koelkast zetten' en 'omstreden standpunten droppen om meer kiezers te winnen'. Ik denk niet dat dat verschil er is.

Wat begrijp je niet aan 'in de koelkast zetten'.
Hij bedoelt gewoon dat ze het weer op de agenda zullen zetten zodra een meerderheid van het volk genoeg heeft van het zakkenvullen door de familie van Oranje.

quote:

Op zondag 12 november 2006 13:13 schreef Genverbrander het volgende:

[..]

Deze film is in 2003 door de VPRO uitgezonden, zie hier.

Kijk ik ben goed geinformeerd. Dat zie je wel weer

quote:

Op zondag 12 november 2006 13:14 schreef Genverbrander het volgende:
Een normale politieke partij laat zijn standpunten niet afhangen van populariteit, dat is het principe van idealen.

Dat was vroeger hoor

Helaas gebeurt dat nauwelijks nog.

quote:

Op zondag 12 november 2006 13:14 schreef Genverbrander het volgende:

[..]

Dat is dus opportunisme.

Een normale politieke partij laat zijn standpunten niet afhangen van populariteit, dat is het principe van idealen.

Doen ze toch niet?
In de koelkast zetten is alleen maar symbolisch bedoeld.

quote:

Op zondag 12 november 2006 13:21 schreef SCH het volgende:
Dat was vroeger hoor

Helaas gebeurt dat nauwelijks nog.

Jah, extremen zijn uit. Hegel ruleerd en de middenweg is wel klote maar nog enigzins begaanbaar.

quote:

Op zondag 12 november 2006 13:22 schreef Genverbrander het volgende:

[..]

Ik zie het alleen nog bij GroenLinks eigenlijk.

Die komt volgens mij ook het dichtste bij. Staat ook het meest in een traditie van idealisme. De rest is allemaal een beetje op D66 gaan lijken: hoe de wind waait, waait mijn petje.

Het ergens tegen aan schoppen verhoogt nou juist de sympathie bij de andere (geschopte) partij. Maar ja met Bos is het nu bijna K.O.. de 10 tellen gaan nu in.

quote:

Op zondag 12 november 2006 00:40 schreef Genverbrander het volgende:

[..]

Misschien ben ik dan naïef, maar ik denk idd dat het anders is bij de meeste andere partijen. Meer een gelijkwaardige relatie met de andere fractieleden, relatie van respect.

Er zal zeker verschil zijn bij diverse partijen. Naast mijn genoemde argumenten hangt houding en invulling van het leiderschap ook sterk van de partijleider/fractievoorzitter af....

Maar goed, toch wel ff schrikken toen je die opsomming gaf. Het gaf toch wel een behoorlijke dynamiek (je bent redactioneel goed onderlegd). Ik zou ook hard weghollen en het nooit volhouden als medewerker van de SP. Ik haat ook kadaverdiscipline. Als ik ooit een politieke carriere overweeg, dan zou ik zelf een partij oprichten.....

ik vind het eigenlijk wel meevallen...

tja in die laatste scene dat ie haar niet gewoon laat uitpraten is natuurlijk onbehoorlijk en ik zou als ik haar was niet zo over me heen laten lopen, maar echt schokkend is het allemaal niet.

Onbeschoft. Maar daar verdenk ik die Mao-fan al langer van. Een onbehoorlijke aap is het en ik zou hem graag aan de macht zien met GL en de PvDA, zodat Nederland misschien eindelijk eens wakker wordt als ze over 4 jaar zien in wat voor desastreuze staat het land zich bevindt.

Stemt allen links!

ik walg van de nederlandse kiezer, die de SP zo groot laat worden, zoals nu het geval is.

quote:

Op woensdag 15 november 2006 01:05 schreef 7th_wave het volgende:
ik walg van de nederlandse kiezer, die de SP zo groot laat worden, zoals nu het geval is.

Pfffff bij mij op het werk gaat het er wel erger aan toe af en toe.
ik dacht nou komt het, JM dreigend met het vingertje naar AK. bijna kopstoten ofzo.
Intimiderend gedrag.
Is dit alles! Als dit Nederland moet overtuigen niet op hem te stemmen kan je het wel vergeten. de enigen die zich hier druk om maken zijn degenen die toch niet op hem stemmen.

quote:

Op zaterdag 11 november 2006 14:01 schreef Genverbrander het volgende:
!!!WAARSCHUWING: NA HET LEZEN VAN DEZE POST GA JE GEEN SP MEER STEMMEN!!!

De SP gaat goed in de peilingen, met name door hun leider. Jan Marijnissen staat bekend als een vriendelijke, intelligente en sobere man met een hart voor "de gewone mens". Een beetje zoals in filmpjes als deze en deze. Met zijn mooie woorden en charisma weet hij grote plukken kiezers bij de PvdA weg te halen. "We gaan de PvdA leegeten", zei hij onlangs.

[afbeelding]

Maar wie is Marijnissen nu echt, en kunnen we hem al die zetels wel toevertrouwen? Mijn stelling is dat de mensen die op SP gaan stemmen werkelijk GEEN IDEE hebben waar ze aan beginnen.

Haagse insiders zeggen al jaren dat Jan achter de schermen vaak een autoritaire, onaardige en onberekenbare man is. Hij duldt geen enkele kritiek en verwacht dat iedereen op zijn lijst zijn hielen likt. Hij gaat als een soort slavendrijver met ze om en verplicht ze om soms meer dan 100 uur per week te werken. De onvrede met Marijnissen heeft al een paar keer eerder tot gerommel binnen de SP geleid:

In 2003 splitste kamerlid Ali Lazrak zich af van de SP, uit onvrede met de afdrachtregeling van zijn salaris (SP'ers moeten een aanzienlijk deel van hun salaris afdragen aan de partijkas) en de dictatoriale trekjes van Marijnissen [bron].

In 2005 werd kamerlid Piet de Ruiter uit de fractie geflikkerd, die al maandenlang ziek thuis zat wegens een te hoge werkdruk. De arbeidsomstandigheden binnen de SP noemde hij zeer slecht [bron]. Bovendien was hij het eens met Lazrak dat Marijnissen een onaangename dictator is.

In 2006 werd de steun en toeverlaat van de SP, Harry Voss, de partij uit gekegeld. Niemand weet precies waarom: over de achtergronden van zijn vertrek mag hij op straffe van een dwangsom niets tegen de buitenwereld zeggen. [bron] Ik heb een vermoeden...

Ook is de relatie met de nummer 2 op de lijst, Agnes Kant, al jarenlang erg slecht. Marijnissen staat erom bekend haar publiekelijk af te snauwen en belachelijk te maken. Kant ontkent dit want ze wil overkomen als een zelfstandige, krachtige en geëmancipeerde vrouw. MAAR WE HEBBEN BEELDEN! Zie dit filmpje waarin te zien is hoe Marijnissen zijn nummer 2 regelmatig de mantel uitveegt. En hier was dan nog een camera bij, kun je nagaan hoe het er zonder pers aan toe gaat. Let vooral op het laatste fragmentje, bij het "gezellige" SP-diner. Hier krijg ik echt de indruk dat degenen die niet klappen zweepslagen kunnen verwachten.

Conclusie: Marijnissen is niet wie hij lijkt. Iedereen die het niet met hem eens is moet het veld ruimen. Zijn eigen partij kan hij al niet bij elkaar houden; een kabinet met de SP lijkt me dan ook niet echt stabiel.

Mark, zijt gij het?

quote:

# In 2003 splitste kamerlid Ali Lazrak zich af van de SP, uit onvrede met de afdrachtregeling van zijn salaris (SP'ers moeten een aanzienlijk deel van hun salaris afdragen aan de partijkas) en de dictatoriale trekjes van Marijnissen [bron].

Bij wel meer partijen wordt er een deel van het salaris achtergehouden, ten behoeve van de partij.

quote:

# In 2005 werd kamerlid Piet de Ruiter uit de fractie geflikkerd, die al maandenlang ziek thuis zat wegens een te hoge werkdruk. De arbeidsomstandigheden binnen de SP noemde hij zeer slecht [bron]. Bovendien was hij het eens met Lazrak dat Marijnissen een onaangename dictator is.

Het was altijd al bekend dat de politiek hard werken is. Weken van 80 uur en soms zelfs 's nachts doorwerken.

quote:

# In 2006 werd de steun en toeverlaat van de SP, Harry Voss, de partij uit gekegeld. Niemand weet precies waarom: over de achtergronden van zijn vertrek mag hij op straffe van een dwangsom niets tegen de buitenwereld zeggen. [bron] Ik heb een vermoeden...

Daar ben ik niet bekend mee. En wat voor vermoeden heb jij dan?

quote:

Zijn eigen partij kan hij al niet bij elkaar houden; een kabinet met de SP lijkt me dan ook niet echt stabiel.

De SP lijkt mij toch een van de stabielere partijen. Het is ook niet zo dat ieder partijlid precies dezelfde mening moet hebben. Als dit een argument om niet op een partij te stemmen zou ik vooral niet op de VVD stemmen.

Verder zijn dit oninhoudelijke non-argumenten, en dingen die echt niet vreemd zijn in de politiek...

kick voor potentiele SP stemmers die echt geen idee hebben waar ze op gaan stemmen!

mensen vergeten dat er na JM niemand is, ze stemmen op JM en niet op de SP

tuurlijk ik smelt ook weg bij het idee dat deze man vroeger begonnen is al lasser, weet wat er speelt op de werkvloer etcetc maar het is een gevaarlijke partij die we dus echt niet in de coalitie moeten hebben.

en als dat wel gebeurd, dan kunnen we over 3 maanden weer opnieuw kiezen aangezien deze man geen tegenspraak dult

stalin 2

quote:

Op woensdag 15 november 2006 00:44 schreef StefanP het volgende:
Onbeschoft. Maar daar verdenk ik die Mao-fan al langer van. Een onbehoorlijke aap is het en ik zou hem graag aan de macht zien met GL en de PvDA, zodat Nederland misschien eindelijk eens wakker wordt als ze over 4 jaar zien in wat voor desastreuze staat het land zich bevindt.

Stemt allen links!

Het volk is nu wakker en daarom gaan ze op de SP stemmen omdat ze de huidige toestanden in Nederland willen veranderen.

Mijn quote is van Huub Oosterhuis

Hij moet de kamer in, anders moet ie zn mond houden

quote:

Op donderdag 16 november 2006 23:41 schreef jp84 het volgende:
Grappige post

Jan Marijnissen .

Galspuwende klotepvda-er.
Propaganda is 1 ding, maar dit...

Flikkert een eind op.

Zoals gezegd, rattige filmmaker!

Jan voor president

quote:

Docushot (3 days ago)
René, je bent een leugenachtige hond. On tape met een strak gezicht volhouden dat het allemaal zo zit, terwijl je op feestjes loopt te pronken hoe je de waarheid allemaal mooi hebt lopen verdraaien...

comment op youtube


Maar sowieso, als dit al een ruzie genoemd wordt... :S

quote:

Op donderdag 16 november 2006 23:41 schreef jp84 het volgende:
kick voor potentiele SP stemmers die echt geen idee hebben waar ze op gaan stemmen!

mensen vergeten dat er na JM niemand is, ze stemmen op JM en niet op de SP

tuurlijk ik smelt ook weg bij het idee dat deze man vroeger begonnen is al lasser, weet wat er speelt op de werkvloer etcetc maar het is een gevaarlijke partij die we dus echt niet in de coalitie moeten hebben.

en als dat wel gebeurd, dan kunnen we over 3 maanden weer opnieuw kiezen aangezien deze man geen tegenspraak dult

stalin 2

Wat hij zegt
als de SP stemmers het programma van de SP zouden kennen, zal de uitslag er echt anders uit zien.

Ik vind het wel meevallen.

Je kan de nummer twee van de partij niet publiekelijk afvallen, wat sommige mensen hier suggereren. Er moet intern een oplossing worden gevonden, of Agnes moet niet de nummer 2 zijn. Het lijkt gewoon niet te 'klikken' tussen Kant en Marijnissen, en dat kan.. Ik vind Marijnissen (niet alles gezien trouwens) nou niet ineens verschrikkelijk dictatoriaal overkomen, zoals TS suggereert. Wel een beetje ongepast.

Maar goed, net als de LPF (sorry LVF) is de SP meer een fanclub dan een politieke partij... En ik ben daar eigenlijk wel voor, dan houdt het eens op met al die compromissen en 431 meningen waar rekening mee moet worden gehouden.

quote:

Op zaterdag 11 november 2006 14:51 schreef rebel6 het volgende:

[..]

Inderdaad ja, Agnes Kant kan zo een goedbetaalde functie in de gezondheidszorg krijgen, die is echt niet van de SP afhankelijk om carriere te maken.

Als Jan haar echt slecht zou behandelen was ze dus allang vertrokken.

Kant zit niet bij die partij om vrienden te maken, ze wil haar politieke standpunten uitdragen en nederland vanuit haar eigen ( sneue ) inzicht beter maken. Carriere maken is inderdaad een koud kunstje voor haar, alsmede ieder persoon die in de 2ekamer zit. Ze is in ieder geval zo snugger om in te zien dat ze zonder JM niks klaar speelt. Met een eigen partij zou ze nooit kunnen bereiken wat ze met de sp kan.

Mijn oordeel ; slimme tante met de verkeerde ideaal beelden.

quote:

Mijn oordeel ; slimme tante met de verkeerde ideaal beelden.

En wie ben jij om daar over te oordelen? Aan dat soort mensen heb ik zo'n hekel. Communisme/Kapitalisme (om het maar even hard zwart op wit te stellen), er is geen goed of slecht. Het gaat erom dat er een goed balans gevonden wordt tussen die twee.

quote:

Op zaterdag 18 november 2006 12:33 schreef hbons het volgende:

[..]

En wie ben jij om daar over te oordelen? Aan dat soort mensen heb ik zo'n hekel. Communisme/Kapitalisme (om het maar even hard zwart op wit te stellen), er is geen goed of slecht. Het gaat erom dat er een goed balans gevonden wordt tussen die twee.

Dat is jou mening inderdaad, jij zoekt naar een balans. Ik zoek niet naar een balans.

tvp

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 12:59 schreef VandenBerg het volgende:
[afbeelding]

hm origineel

die sp hausse is een tijdelijke paniekreactie van een goed uitgekozen burgerpanel. ik vraag me af hoe jan gaat reageren op een hele sterke daling van zijn partij. ik weet niet of het voor jan en zijn partij goed is om zo enorm te pieken. de afdaling zal zwaarder zijn.

de SP is een grot efarce, iedereen stmt er op oomdat men enkel die marijnissen goed vindt en omdat hij tegen balkende is, van zijn standpunten hebben ze geen kaas gegeten

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 19:58 schreef MikeyMo het volgende:
de SP is een grot efarce, iedereen stmt er op oomdat men enkel die marijnissen goed vindt en omdat hij tegen balkende is, van zijn standpunten hebben ze geen kaas gegeten

wat een onzin!

2 collega's hebben een meningsverschil, sjongejonge wereldschokkend.
Op welk werk komen dit soort dingen nou niet voor? Erg overtrokken, TS.

Ik zie een gedreven ideologische man (en vrouw trouwens) wat voor mij niet afdoet aan mijn beeld van de sp.

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 19:59 schreef venomsnake het volgende:

[..]

wat een onzin!

"ik ga maar op marijnissen stemmen want Bos wil aan de hypotheekrenteaftrek komen"

Ik bedoel, waar stem je dan op Marijnissen wil nog meer sleutelen aan die aftrek dan Bos...

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 12:59 schreef VandenBerg het volgende:
[afbeelding]

Orgineel

Maar over een paar weken waarheid?

Morgen weten we het. Ze doen het wel goed in de peilingen

Ik zag net op RTL4 dat er in de regio Tilburg op plek 27 een kandidaat staat, die een respectabele leeftijd heeft van 17 jaar. Ik weet niet wat de gedachte hierachter is. Maar ik vind het lachwekkend.

Ik krijg steeds meer een LPF gevoel bij de SP.

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 19:58 schreef MikeyMo het volgende:
de SP is een grot efarce, iedereen stmt er op oomdat men enkel die marijnissen goed vindt en omdat hij tegen balkende is, van zijn standpunten hebben ze geen kaas gegeten

Proost, drink er nog 1tje.

ik hoorde van youp van het hek dat marijnissen inmiddels gestorven is en net als bij Paul mccartney een dubbelganger is ingezet.

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 22:50 schreef mr.vulcano het volgende:
Ik zag net op RTL4 dat er in de regio Tilburg op plek 27 een kandidaat staat, die een respectabele leeftijd heeft van 17 jaar. Ik weet niet wat de gedachte hierachter is. Maar ik vind het lachwekkend.

Ik krijg steeds meer een LPF gevoel bij de SP.

Dit is onjuist, en gewoon uit de grote duim gezogen. De nummer 27 op de lijst in de regio Tilburg is Johan Kwisthout uit Breda, die daar ook al in de gemeenteraad zat, toevallig een goede vriend van me, en hij is toch écht 30 jaar hoor

N.a.v. het filmpje heb ik wel medelijden met Agnes Kant. Ik vind haar aan de ene kant ook wel irritant met al haar kamervragen, maar hoe ze, zeker op het einde afgekapt wordt door Marijnissen is echt onbeschoft.

2003 is toch echt een ander jaar dan 2006.

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 22:34 schreef Martijn_77 het volgende:

[..]

Orgineel

Goede OP

quote:

Op woensdag 22 november 2006 00:42 schreef Tomatenboer het volgende:

[..]

Dit is onjuist, en gewoon uit de grote duim gezogen. De nummer 27 op de lijst in de regio Tilburg is Johan Kwisthout uit Breda, die daar ook al in de gemeenteraad zat, toevallig een goede vriend van me, en hij is toch écht 30 jaar hoor

Het nummer kan ik verkeerd hebben en misschien zelfs de regio, maar het was op 4 in het land. Helaas is de pagina nog niet bijgewerkt met een potret over de vrouwlijke 17-jarige van de SP.

Update: Ik heb even gezocht en hier is een AD-nieuwsbericht. Het betreft dus Lies van Aelst.

quote:

Op dinsdag 21 november 2006 22:51 schreef Junglebeast het volgende:

[..]

Proost, drink er nog 1tje.

ja ik had weer es last van typetyfus

Toch grappig dat de leider van notabene de SP ronduit een asociale vent is.

quote:

Op woensdag 22 november 2006 08:50 schreef Cracka-ass het volgende:
Toch grappig dat de leider van notabene de SP ronduit een asociale vent is.

quote:

Op woensdag 22 november 2006 08:50 schreef Cracka-ass het volgende:
Toch grappig dat de leider van notabene de SP ronduit een asociale vent is.

Nou. Grappig, zeg.

quote:

Op woensdag 22 november 2006 08:50 schreef Cracka-ass het volgende:
Toch grappig dat de leider van notabene de SP ronduit een asociale vent is.

Haha.

quote:

Op woensdag 22 november 2006 08:50 schreef Cracka-ass het volgende:
Toch grappig dat de leider van notabene de SP ronduit een asociale vent is.

Hoezo? Sociale groeperingen lijken er een kunst van te maken zich intern zo misdadig grof te gedragen. In bijvoorbeeld het geval van conservatieven, die volgens boze tongen bloeddorstige taal uitspreken, zijn buiten de politiek om vaker eigenlijk hele aardige mensen dan niet.

quote:

Op woensdag 22 november 2006 09:06 schreef Finder_elf_towns het volgende:
In bijvoorbeeld het geval van conservatieven die volgens boze tongen bloeddorstige taal uitspreken zijn buiten de politiek om vaker eigenlijk hele aardige mensen dan niet.

In het geval van goed lopende zinnen zijn vaker veel beter te lezen dan niet.

quote:

Op woensdag 22 november 2006 09:08 schreef knowall het volgende:

[..]

In het geval van goed lopende zinnen zijn vaker veel beter te lezen dan niet.

Flauw.

Hieronder het stuk wat vorig jaar in het NRC Handelsblad stond wat vlak voor het referendum over Europa werd gepubliceerd. Het staat ook op de site van de SP en dit geeft wel een goed inzicht in de werkwijze en binnenkant van de SP.


SP domineert in nee-campagne

Door Inger Kuin en René Moerland

DEN HAAG - De SP domineert in de nee-campagne voor het Nederlandse referendum over de Europese Grondwet. Overal hangen posters van de SP, de partij is dagelijks aanwezig met opvallende reclamespotjes, en de SP'ers dragen hun boodschap uit zonder onderlinge verdeeldheid.
Hoe organiseert een relatief kleine partij in de Tweede Kamer (acht zetels) zo'n campagne? Met een uiterst professionele organisatie, zo blijkt uit een een serie bezoeken die deze krant de afgelopen weken bracht aan SP'ers in het land.
Als de meerderheid van de kiezers straks 'nee' zegt tegen de Europese Grondwet, kan de SP het succes claimen van een campagne die eerder is begonnen en breder is opgezet dan die van alle andere partijen. Al weken geleden trokken de SP-leden langs scholen om voorlichting te geven over de Grondwet. De SP streefde zo twee doelen na, legt landelijk secretaris Paulus Jansen uit: via de kinderen kon de SP-boodschap tegen de Grondwet bij de kiezers ,,zo dicht mogelijk bij huis'' gebracht worden. En de kinderen leren zo de SP alvast kennen, voor later.
Al weken geleden had de SP haar posters tegen de Grondwet gedrukt en met een trefzekerheid die in het ja-kamp volgens de critici zo ontbreekt. 'Weet waar je ja tegen zegt', staat er bij de SP boven een uitgestrekt Europa. Nederland is daarop 'van de kaart geveegd' een verwijzing naar de vrees bij kiezers als klein land te worden weggedrukt in Europa.
Onderaan de posters staat: 'SP. Minder politiek.' Ook daarover is nagedacht: de SP rekende erop dat in de aanloop naar het referendum een antipolitieke stemming zou ontstaan waarbij de partij zou kunnen aanknopen. SP-leider Marijnissen toert al maanden door het land om bij mensen in de zorg, onderwijs, daklozen en elders aan te sporen niet op de politiek te wachten bij het oplossen van hun problemen.
De SP heeft duizenden vrijwilligers in afdelingen gemobiliseerd om campagne te voeren. Dat kan onder meer omdat actieve leden - ongeveer een derde van de ruim 44.000 leden in totaal - bij de SP verplicht zijn acties te voeren. Nu de partij de afgelopen jaren sterk is gegroeid, leidt dat ook tot meer conflicten in de partij.
© NRC 2005


NRC Handelsblad - Zaterdags Bijvoegsel
De SP zegt NEE
zaterdag 28 mei 2005

Onder de meeste posters tegen de Europese Grondwet staat: SP. PvdA-leider Wouter Bos kritiseerde deze week het niveau van de campagne. Maar deze slaat wel aan, zoals de partij zelf ook al jaren groeit. Wat is het geheim van de SP?
Tien jaar geleden stond de SP bekend als de partij van de `Rode Jehova's'. Een splinterpartij van radicalen die met het partijblad De Tribune de deuren langs gingen, elk wervend praatje over actie besluitend met de vraag: heeft u nog iets over voor de SP?
Zo is het niet meer. Nu is Jan Marijnissen het boegbeeld van de nee-campagne tegen de Europese Grondwet. Voor het eerst in de geschiedenis mag de SP hopen dat de meerderheid van alle stemmers in het land het met de SP eens is. Kamerleden van de SP krijgen in debatten met voorstanders moeiteloos elke zaal aan hun kant. Jan Marijnissen is overal: op tv, radio, in alle kranten.
Tegenstanders verwijten hem demagogie, leugens. Marijnissen die in de Kamer roept dat de regering eerst dit referendum wilde, en nu vals speelt omdat het tegenzit. Marijnissen die op zijn weblog bijhoudt hoeveel meer tijd de voorstanders van de Grondwet bij de publieke omroep krijgen dan de tegenstanders. Marijnissen die zegt dat de Grondwet is bedacht door dezelfde mensen die ons beduveld hebben met de euro. Maar de boodschap komt over, ook bij mensen die nooit van zichzelf gedacht hadden dat ze ooit iets met de SP zouden hebben. Het `nee' van rechts, van Wilders, sneeuwt onder bij dat van de SP. Steeds is de boodschap: wij van de SP horen niet bij de politieke klasse, de gevestigde orde met hun project Europa.
De SP was al ruim tevoren klaar voor de antipolitieke stemming in het land. Al weken terug drukte zij de posters die nu overal oproepen om `nee' te zeggen tegen de Europese Grondwet. Met daaronder, klein: `SP. Minder politiek'. Minder politiek?
Was de SP niet juist de partij die nog wél gelooft in de politiek? De partij van de actie – zo politiek als het maar kan?
Luister naar de leiders van de partij, de mannen rond Marijnissen. Zoals het Utrechtse gemeenteraadslid Paulus Jansen, landelijk partijsecretaris en de regelaar van de partij. ,,We zijn aan het opschuiven naar een brede volkspartij. Ook rijkere mensen en mensen met een hogere opleiding worden lid. In Brabant en Limburg zitten vroegere KVP'ers die zich niet meer herkennen in het CDA. Wij zijn ook een moralistische partij. Wij kunnen hen aantrekken."
Hoor Hans van Leeuwen, landelijk afdelingensecretaris, onderwijzer op SP-scholingen, gemeenteraadslid in Leidschendam-Voorburg en organisator van bezoeken die partijleider Marijnissen aflegt in het land. ,,De SP is inmiddels een soort organisatiebureau'', zegt hij. ,,Ik weet niet of een politieke partij het beste voertuig is om maatschappelijk iets te bereiken, maar in Nederland kun je eigenlijk niet anders.''
Minder politiek dus, maar de SP is intussen wel al jaren de snelst groeiende politieke partij van Nederland. Nu 44.416 leden, zegt de teller op het interne web voor SP-leden. De SP is op weg om de PvdA (61.111 leden) in te halen. In 1987 had de PvdA nog ruim 100.000 leden, de SP minder dan 10.000. De VVD (41.861) is vorig jaar al voorbijgestreefd.
Waarom lukt de SP wel wat andere partijen steeds minder goed afgaat: groeien, uitbreiden, sympathie winnen? Zijn de Rode Jehova's veranderd, of pakken ze het alleen anders aan? Is een eventueel `nee' tegen de Europese Grondwet een teken dat de geesten in het land rijp worden voor méér SP, een nieuwe stap in de verovering van het land door Jan Marijnissen en zijn vrienden?

I De leider
Nee, geen afkortingen. En geen beleidsbrij. Verhalen wil Jan Marijnissen horen van de daklozen in de Nijmeegse binnenstad die hij deze donderdag in april bezoekt. Persoonlijke verhalen.
Van Henri bijvoorbeeld. Een magere man, 41 jaar, sluik halflang haar. Hangt achteloos onderuit op zijn stoel, draait shag. Hij vertelt dat hij heeft samengewoond met een vrouw die werd mishandeld door haar ex-man, een Turk. Is zijn huis uitgevlucht. Heeft schulden. Nee, niet verslaafd. Vroeger wel. Hij slaapt nu negen maanden op straat, zegt hij. Als hij 's avonds zijn spullen opzoekt, is soms alles gestolen. Moet hij weer naar de Perry Sport, of een andere `sponsor' voor een slaapzak.
Marijnissen: ,,Luister eens. Je ziet er goed uit. Scheer je, en...''
"Moet ik soms de politiek in?"
"Waarom ga je niet werken?"'
"Alles wat ik verdien, moet ik inleveren. Dan denk ik: fsjút, bekijk het maar."
En dan gebeurt het. Marijnissen staat op en spreidt zijn armen. Achteloze Henri staat op. Iedereen in het zaaltje kan het zien. Dit is: `charismatische leider omhelst dakloze'. Daklozen geloven niet in politici. Maar Jan Marijnissen is een held, zeggen ze een voor een als hij weer buiten staat. Deze politicus heeft met geen woord gerept van zijn partij of zichzelf. Hij was geïnteresseerd in hún problemen.
Jan Marijnissen is de SP en andersom. En Marijnissen heeft zichzelf opnieuw uitgevonden. Vier jaar geleden had hij er genoeg van om in de Tweede Kamer sinds 1994 onafgebroken het buitenbeentje te zijn, veroordeeld tot schreeuwen aan de zijlijn. Hij speelde met de gedachte uit de politiek te stappen. Maar inmiddels heeft hij een andere oplossing gevonden, waardoor hij ,,nog lang'' door wil gaan, vertelt de SP-leider in de auto tussen Nijmegen en Arnhem. Hij blijft nu – als enige van alle Haagse politici – elke maand een week weg van het Binnenhof. Dan trekt hij rondjes door het land, steeds weer in een andere provincie. Hij heeft er rugpijn van gekregen, al die kilometers in de auto. In de Kamerfractie vinden ze het ook wel eens lastig, zegt Agnes Kant, de `kroonprinses' van de SP, in de marge van een lezing van Marijnissen in Ede. ,,Niet omdat hij er niet is hoor'', voegt ze er haastig aan toe. "Maar zijn ongeduld wordt zo nog groter over alles wat er moet veranderen."
Marijnissen geniet van zijn lange mars door de samenleving. Door de jaren heen, vertelt hij, is hij ,,steeds meer gaan geloven in de kracht die in mensen zelf schuilt om zich in de maatschappij te organiseren''. Dat is de boodschap die hij verspreidt: dat je je leven in eigen hand moet nemen. Niet wachten op `de politiek', en zeker niet op `Europa'.
Zo brengt hij in de praktijk wat de SP in 1999 vastlegde in het beginselprogramma `Heel de mens': bij de SP staan `de mensen' voorop. ,,Veel politici zeggen'', staat ter toelichting daarover in het SP-studieboekje Lokaal Actief, ,,de mensen zijn niet in ons, de politiek, geïnteresseerd. (...) Als SP zijn we buitengewoon geïnteresseerd in mensen, zij zijn voor ons het allerbelangrijkste. Al het andere komt pas daarna, de economie, de staatsinrichting, het bouwplan, de verkeersmaatregel, de kavelprijs.''
Marijnissen is in het land steeds op zoek naar `gewone' mensen, in ziekenhuizen, scholen en buurtcomités, gevangenissen en daklozencomités. Mensen die van `Den Haag' vooral teleurstellingen gewend zijn – ingewikkelde regels, bezuinigingen of desinteresse. Die mensen komt hij belangstelling tonen. ,,Ik geloof in empathie'', zegt hij. ,,Wat mijn bezoeken opleveren is: begrip. Alle kennis komt door de zintuigen.'' Een politicus moet mensen raken.

II De bondgenoot
Jan van der Heide, directeur van het Ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen in Terneuzen, kijkt bedachtzaam. Wat hij van Marijnissen vindt? Het bevalt hem dat je met Marijnissen ,,vrij diep in gesprek raakt''. ,,Marijnissen heeft een oprechte nieuwsgierigheid. Van andere politici die op bezoek komen kun je dat niet altijd zeggen.''
Na een bezoek van de SP-leider eind maart las Van der Heide in het Algemeen Dagblad dat hij een `SP-ziekenhuis' leidt. Maar Van der Heide is geen lid van de SP, hij is van de ChristenUnie. Wel is hij een van de weinige ziekenhuisdirecteuren die het SP-manifest `De Zorg geen markt' heeft ondertekend. Op persoonlijke titel, onderstreept hij. Niet namens zijn ziekenhuis.
Het begon toen een fractiemedewerker van Agnes Kant hem belde en vroeg naar zijn mening over marktwerking in de zorg. Daar is hij tegen, had hij geantwoord. Er werd een afspraak gemaakt voor een bezoek van Kant. Toen hij haar manifest had ondertekend, begonnen ze te bellen. ,,Ze wilden dat ik actief werd. In een comité ging zitten. Maar daar doe ik niet aan mee.'' Wel uit hij zich in de ziekenhuiskoepel meer tegen marktwerking, zegt hij, nadat Marijnissen hem daar tijdens zijn bezoek op had aangesproken.
In deel 2 `Elke dag actief' van de 12-delige SP-cursus politieke basisvorming staat: ,,Erg belangrijk is het om bondgenoten te zoeken als je met mensen in actie wilt komen. Je kunt niet alles in je eentje doen – en moet dat ook niet proberen.'' En in het lesboekje `Lokaal Actief' leren SP'ers: ,,Sommigen binnen en buiten onze partij denken dat we een soort martelaren zijn, een apart soort mensen (...) Zo'n gedachte is dom en arrogant. We zijn machteloos zonder medewerking van andere mensen – en dat is maar goed ook. Precies daarom moeten we dingen niet alleen `voor' de mensen doen, maar ook `met' de mensen.''
Paulus Jansen verdeelt zijn tijd tussen het raadswerk in Utrecht en het SP-hoofdkantoor in Rotterdam, waar hij als landelijke partijsecretaris een volle werkweek heeft. In de Utrechtse wijk Kanaleneiland was hij vorig jaar op een inspraakavond over het verdwijnen van een strook groen in de wijk. Hij heeft de mensen die ontevreden waren ,,meteen aangesproken en uitgenodigd om de dag daarop in het SP-kantoortje in de wijk bij elkaar te komen''. Inmiddels is er een actiecomité opgezet, `Geen groen voor poen'. Jansen: ,,Ze kunnen bij ons vergaderen, we verzorgen drukwerk, leggen ze uit hoe besluitvorming werkt en hoe ze publiciteit kunnen krijgen. En ik heb ze gezegd dat ze witte zakdoekjes mee moeten nemen naar de raadsvergadering. Je moet het een beetje leuk maken voor de mensen.'' Als de actie afgelopen is, gaat hij polsen of de actiefste buurtbewoners er iets voor voelen iets voor de SP te doen.
Bondgenoten kunnen rekenen op de faciliteiten van de SP. Op het hoofdkantoor heeft de SP een eigen drukpers staan. Hier komen de SP-posters vandaan voor de campagne tegen de Europese Grondwet. Andere partijen zijn veel meer geld kwijt aan hun promotiemateriaal, vertelt Jansen.
Op tweehoog zit een van de drie webmasters van de SP ontspannen achter zijn scherm in een ruime kantoorkamer. Hier ontstond de website voor het actiecomité `Stop de dienstenrichtlijn', wijst Jansen. Op 19 maart was er een demonstratie in Brussel tegen de EU-richtlijn om de dienstverlening in Europa te liberaliseren. Voor de SP een wapenfeit, vertelt Jan Marijnissen tijdens een lezing in Terneuzen. ,,Wij hebben voor busvulling gezorgd voor de FNV bij de demonstratie in Brussel tegen de dienstenrichtlijn!''
Bij de FNV hebben ze dat vaker gehoord. Inderdaad hebben vrijwilligers van de SP mensen geworven voor de demonstratie in Brussel, vertelt Mustafa Laboui van de FNV. Ze hebben folders bezorgd. Maar de SP kan het succes niet claimen, meent hij. ,,Dat is echt de wereld op zijn kop. Het was gewoon een vakbondsdemonstratie.''
De vakbonden zouden de belangrijkste bondgenoot moeten zijn van de SP – die zichzelf immers al lang als de enige echte sociaal-democratische partij beschouwt. Maar de bazen van de FNV willen er niet aan. ,,Met FNV-voorzitter De Waal hadden wij een haat-liefdeverhouding'', zegt Marijnissen in Nijmegen. Paulus Jansen in Rotterdam: ,,De top van de FNV heeft het er zelf naar gemaakt. Ze hebben niet genoeg geluisterd naar hun leden. We hebben altijd geprobeerd kaderleden bij de vakbonden een hart onder de riem te steken. Op een gegeven moment worden ze dan SP-lid.''

III De bekeerling
Jeanne Akkermans (53) stemde vroeger altijd GroenLinks. In maart zat ze in de zaal toen Marijnissen een lezing hield in haar woonplaats Hulst (Zeeuws-Vlaanderen). Ze speelde al een tijdje met de gedachte over te stappen naar de SP. GroenLinks vindt ze ,,gezapig''. Inmiddels heeft ze met afdelingsvoorzitter Ger van Unen (45) haar eerste acties als SP-lid afgesproken. Zoals dat ze vandaag, een maand na het bezoek van Marijnissen, zou aanschuiven in café 't Raedthuys bij Van Unen en afdelingssecretaris Maarten Dirkx (29).
Was Marijnissen voor haar de reden om lid te worden? Voor een groot deel wel, zegt Akkermans. Ze houdt van ",het positieve denken dat de SP en vooral Jan Marijnissen uitstralen." Ze herkent ,,de hoop op een betere wereld'' die haar in de vroege jaren zeventig naar de PPR dreef.
Is Marijnissen onmisbaar voor de SP? Van Unen: ,,Pff, ik was zo opgelucht toen hij in Terneuzen zei dat hij door zal gaan!''
Is hij een voorbeeld voor hun persoonlijke leven? O ja, zegt Dirkx: ,,Het zou heel fijn zijn als iedereen zoals Jan kon zijn: open, eerlijk en kritisch.''
Is Marijnissen de baas in de SP? Van Unen lacht. Ze vertelt hoe het toegaat in de partijraad, het driemaandelijkse overleg tussen het partijbestuur onder leiding van Marijnissen met alle 132 afdelingsvoorzitters. ,,Iedereen mag alles zeggen hoor! Maar aan het einde zegt Jan gewoon: welnee, dat is allemaal gezemel.'' Met een armzwaai veegt ze denkbeeldig de tafel schoon. ,,En dan is het gewoon over. Dan is het goed.''
Tijdens de verplichte `oktoberscholing' voor afdelingsvoorzitters en bestuursleden, een begrip binnen de SP, heeft Marijnissen ook de leiding. Van Unen: ,,Ja, dat is wel een dagje indoctrinatie van Jan hoor. Hij vraagt je waarom je lid bent geworden. Dan moet je goed weten wat je zegt. Want hij vraagt door. En je leert ook het idee van boeien, binden, benutten.''
Nieuw lid Akkermans: ,,Nooit van gehoord! Wat is dat?''
Van Unen: ,,Dat mag jij nog niet weten!'' (Akkermans kijkt verbaasd). ,,Nee hoor, dat is een grapje. Boeien, binden, benutten. Dat is wat je met nieuwe leden moet doen.''
Zeeland is een uitzondering bij de SP: de partij is er, met 670 leden in totaal, nog nauwelijks doorgedrongen. Op het partijcongres van 2003 werd Zeeland, samen met Drenthe en Flevoland, als `witte vlek' aangemerkt – SP-jargon voor een gebied waar nog veel zendingswerk te verrichten valt.
Nu, twee jaar verder, zijn in Hulst en Terneuzen nieuwe afdelingen opgericht. Vlissingen bestaat al langer. In Tholen, Sluis en Middelburg wordt gewerkt aan de oprichting van een afdeling.
Voor het oprichten van afdelingen gelden strenge regels, vertelt Paulus Jansen. Eerst moet een werkgroep ten minste vijftig leden werven en een reeks geslaagde lokale acties opzetten. De groep actieve leden moet groot genoeg zijn om acties te blijven ondernemen. Hoe groot precies, dat bepaalt de landelijke leiding.
Hulst deed er negen maanden over voordat het goed was, vertelt voorzitter Van Unen trots. Op 18 december 2004 erkende de SP de afdeling Hulst. Bij elk van de 70 leden is Van Unen – zoals het hoort bij de SP – persoonlijk langs geweest met een cadeautje en een praatje. Er zijn nu genoeg vrijwilligers om de 10.000 huishoudens in Hulst af te gaan om te folderen voor de campagne tegen de Europese Grondwet. De SP is de enige partij in Hulst die actief campagne voert voor het referendum.
Alle actieve leden moeten leren hoe je de buitenwereld benadert. De stad is een ui, legt afdelingssecretaris Van Leeuwen uit tijdens een scholing in Utrecht. Zestien SP-kaderleden uit Leeuwarden, Dronten en Zwolle heeft hij deze zaterdag in april verzameld in een modern klaslokaal met beamer en laptop. De buitenste schil van de ui zijn alle inwoners: potentiële SP-stemmers. De volgende schil zijn SP-stemmers, daarna volgen SP-leden, vervolgens actieve SP-leden, kerngroepleden en het midden van de ui is het plaatselijke bestuur van de SP. De leerlingen krijgen een opdracht: ,,Verzin een list hoe je van leden actieve leden maakt, hoe je ze van de ene naar de andere schil krijgt.'' Dat is de fase na het boeien: het binden. De leerlingen zelf zijn al bij de volgende stap: het benutten.
Persoonlijke contacten leggen, leden voor de inhoud interesseren en als kaderlid een voorbeeldfunctie vervullen. Dat zijn de manieren om de leden naar de actieve-leden-schil te krijgen. ,,Je moet uitstralen `dat is een leuke club om bij te zitten''', zegt een bestuurslid uit Enkhuizen. ,,Je moet mensen niet vragen wat ze willen doen, maar een lijstje met mogelijkheden aanbieden'', zegt Van Leeuwen. De leerlingen pennen het neer: iedere afdeling kan wel een timmerman, chauffeur, fotograaf en persmedewerker gebruiken.
Van Leeuwen toont met een dia hoe de SP in elkaar zit. Onderaan de afdelingen, ,,de handjes en voetjes en de ogen en oren van de partij''. Dan de regiobestuurders, dan het partijbestuur, dan de partijraad. In het bestuur zitten ook de fractievoorzitters in de Tweede en Eerste Kamer en het Europese Parlement. ,,Maar waar zit de controle op de fractie dan?'', vraagt een actieve Amersfoorter. Van Leeuwen: ,,Wij zijn monistisch, wij willen geen wij-zij-gevoel.'' Een Utrechts kaderlid, voorheen actief bij GroenLinks, valt hem bij: ,,Controle werkt helemaal niet. Interne democratie vreet tijd en energie.''

IV De activist
Het echtpaar Kees en Trix de Roos is samen de SP-fractie in de gemeenteraad. Kees is fractieleider, Trix is voorzitter van de afdeling, en regiobestuurder Zeeland. In die rol `coacht' ze de afdelingen. In Hulst noemen ze haar `de moeder van Zeeland'.
Huize De Roos is ook de hulpdienst van de SP in Vlissingen. Elke afdeling heeft verplicht zo'n hulpdienst met een telefonisch spreekuur waar mensen met al hun problemen terechtkunnen. Trix: ,,Bij ons bellen ze altijd, behalve tijdens het spreekuur.'' Het naamplaatje naast de voordeur van het zenuwcentrum heeft de vorm van een tomaat.
Kees is sinds 1980 lid. Trix volgde in 1995, maar was al eerder actief. Ze vertellen met glinsterende ogen over de keren dat ze met een kruiwagen de A58 opgingen om kerntransporten naar de centrale in het naburige Borssele te voorkomen. Om actieve leden op stress voor te bereiden, heeft Trix de Roos een video gemaakt met tv-fragmenten van haar acties.
In campagnetijd loopt bij de familie De Roos ,,iedereen de hele dag in en uit om posters te halen''. Nu hangt aan de deur de campagneposter over de Europese Grondwet. ,,Maar ik zou die onderste strook er het liefste afknippen'', zegt Kees de Roos. ,,Dat `SP. Minder politiek'. Méér politiek, zou ik zeggen. Bij de SP zitten nu al zoveel leden die nooit een actie gevoerd hebben.''
Actievoeren bindt leden aan de partij, maar is ook een manier om uit te vinden wat er onder de mensen leeft. In SP-literatuur heet het dat actieve SP'ers `voelhoorns' onder de mensen moeten hebben. De hulpdiensten dienen daar ook toe, vertelt Jansen: ,,Bij ons staat de service ten dienste van een politiek doel. We willen mensen de weg wijzen hoe ze zelf de broek op kunnen houden en het is een thermometer om interessante onderwerpen op te pikken.'' Ook op landelijk niveau maakt de SP gebruik van hulpdiensten. Er zijn klachtenlijnen over de zorg, reïntegratie en te hoge rekeningen van energiebedrijf Essent. Op de landelijke website is een E-alarm ingesteld waar alle mogelijke grieven gemeld kunnen worden en voor te hoge WOZ-waarden is er een apart elektronisch formulier. De SP pakt echter niet alle ongenoegens op, zegt Paulus Jansen: ,,We willen geen anarchistisch activisme, niet iets elitairs en ook geen enge NIMBY-acties: not in my backyard.'' Trix de Roos herinnert zich dat ze in Terneuzen wel eens heeft tegengehouden dat de SP-afdeling steun gaf aan een buurtactie om een daklozenopvang uit de straat te houden. Ze blijft van alle acties op de hoogte. Elk maand ontvangt ze verslagen van de afdelingsvoorzitters over de activiteiten per afdeling. Die stuurt ze met haar eigen verslagen door aan het landelijk hoofdkantoor.
Overal in het land worden nu volop afdelingen opgericht. Als ze in september klaar zijn, mogen ze van de SP in maart 2006 meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Maar de uitbreiding gaat niet boven alles. Afdelingen die niet voldoen aan hun statutaire plicht om acties te voeren, worden opgeheven, vertelt Paulus Jansen. Zoals onlangs in Oost-Gelderland. ,,We hebben Groesbeek en Montferland opgedoekt. Ze voerden niet genoeg actie.''

V De Dissident
SP Leiden is een van de oudste SP-afdelingen. Op zijn hoogtepunt telde de raadsfractie vijf leden, inmiddels zijn het er nog drie. Nu is er ruzie. Fractievoorzitter Paul Day stapte eind april met zijn collega Brigitta Dolfing uit de raad. Reden was een langslepend conflict met regiobestuurder, oud-raadslid en SP'er van het eerste uur Cor Vergeer – echtgenoot van het Tweede-Kamerlid Fenna Vergeer. Cor Vergeer vond dat Day en Dolfing zich te veel op het raadswerk concentreerden en te weinig actie voerden. Het landelijk bestuur steunde Vergeer, onder meer vanwege diens lange staat van dienst binnen de SP. De raadsleden besloten te vertrekken.
Day, lid sinds 1980, heeft de SP niet de rug toegekeerd. ,,Op mijn eerste partijcongres glom ik van trots bij de SP te horen.'' Dat gevoel is niet verdwenen. Hij vertrouwt erop dat de storm gaat liggen.
Het derde Leidse ex-raadslid, Hans van Dam, is ook nog lid. Hij stapte vorige zomer al op omdat hij ontevreden was over de balans tussen raadswerk en actie. ,,Het zet geen zoden aan de dijk met tien man en een spandoek door de stad te lopen. Ik heb geen enkel bezwaar tegen actievoeren, als ik het maar niet hoef te doen. Ik heulde met de vijand, omdat ik altijd naar de borrels van het bedrijfsleven ging. Ik heb meegemaakt dat ik als gast bij de opening van een gebouw was en er vijf partijgenoten voor de deur stonden te demonstreren.'' Van Dam klaagt dat een discussie over dit soort zaken in de partij taboe is. ,,Jan Marijnissen is het symbool van de partij, vergelijkbaar met de koningin of de paus. Cor Vergeer is net als Stalin, die liet ook zijn beste generaals doodschieten."
"Ik geloof niet dat solidariteit zonder offers bestaat", zegt Jan Marijnissen in Hoe dan, Jan?. Het leven van de leider staat in dienst van de partij en het ideaal. Voor een goede SP'er kan dit niet anders zijn. De partij vraagt dat je met liefde offers brengt van tijd, energie en inkomen. Een goede SP'er heeft een volle agenda, gevuld met scholingsbijeenkomsten, regioconferenties, partijraden, folders rondbrengen, acties voeren en liefst ook nog werkzaamheden bij een vakbond, milieuorganisatie of welzijnsinstelling. Raadsvergaderingen kunnen er bijhoren, maar zijn ondergeschikt.
"Je moet als SP'er een rechte rug hebben", vindt Cor Vergeer. Hij heeft de voormalige SP-raadsleden in Leiden adviezen gegeven, bevestigt hij, maar dat was ,,opbouwende kritiek''. En met reden: ,,De fractie was onzichtbaar geworden, onder mijn leiding waren we spraakmakend.'' Mensen willen weten wat een partij doet en vindt, een raadsfractie moet dat volgen, zegt Vergeer. ,,Ik ben opgegroeid met Jan Marijnissen en Paulus Jansen. Paulus steunde me in de adviezen die ik de fractie gaf.'' En een raadslid moet doen wat de partij zegt: ,,Die zetel is niet van jou, maar van de SP.''
Volgens Vergeer gaat het nu weer de goede kant op in Leiden. Er zit een nieuw, actief bestuur en waarschijnlijk gaat oud-Eerste-Kamerlid Driek van Vugt één van de vacante zetels bezetten. Hij was in 2002 nummer acht op de kieslijst voor de raad.
Niet iedereen houdt het vol bij de SP. Sommige gekozenen zijn langdurig ziek, overwerkt. In Gelderland zette de SP dit voorjaar een Statenlid om die reden uit de fractie. In de Tweede Kamer is de zetel van Piet de Ruiter al meer dan een jaar onbezet. De Ruiter wil geen contact met de SP en de pers. Volgens Jan Marijnissen is via-via inmiddels met hem afgesproken dat het voor 1 oktober duidelijk moet zijn: of De Ruiter komt terug, of hij geeft zijn Kamerzetel op. Volgens Paulus Jansen heeft de SP in het algemeen een te hoog ziekteverzuim, bijna tien procent. ,,SP'ers hebben de neiging te ver door te gaan'', is zijn verklaring.
Als het tot een breuk komt, gaan de conflicten meestal anders dan in Leiden, waar de ex-raadsleden nog partijlid zijn. Meestal loopt het stuk op de afdrachtsregeling, de regel bij de SP dat elke volksvertegenwoordiger of wethouder zijn hele inkomen of vergoeding in de partijkas stort. Hij krijgt er een basissalaris of -vergoeding voor terug. Sommige raads-, staten-, en Kamerleden houden dat niet vol. In de Tweede Kamer stapte Ali Lazrak uiteindelijk dáárom uit de fractie en ging alleen verder. In Friesland liep de fractie in Leeuwarden leeg, en vertrok Statenlid Piet Kuipers uit de SP met de mededeling dat er "veel onrust"' is binnen SP-fracties over declaraties en vergoedingen.
In Middelburg liep het ook daar op stuk, vertelt raadslid Hans Steketee in zijn krappe woning in het centrum van die stad, te midden van stapels papieren. De vergoeding van 25 euro per maand die hij als raadslid voor de SP kreeg vindt hij ,,belachelijk''. Een raadslid moet hard werken, vindt hij, ,,daar mag je best iets voor terugkrijgen''. Maar zo hoor je niet te denken bij de SP, merkte hij toen hij klaagde bij het landelijk bestuur. Hij kreeg te horen dat hij `trots' moest zijn bij de SP te zitten. Maar Steketee is diep teleurgesteld. ,,De waarden uit het beginselprogramma – waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit – gelden bij de SP niet voor de eigen mensen'', zegt Steketee. Over Marijnissen: ,,Hij kan geen feedback hebben. Toen ik een keer wat vroeg tijdens de partijraad reageerde hij met `wie bent u?'. Ik zei mijn naam. `Dan zorgt u eerst maar eens dat u een afdeling op poten hebt', zei hij.'' Het partijbestuur heeft de afdeling in Middelburg inmiddels opgeheven. Paulus Jansen noemt Zeeland ,,een lach en een traan''. De twee voormalige SP-raadsleden zitten nu voor een andere partij in de raad.
De SP calculeert in dat er af en toe iets misgaat, zegt Jansen. ,,Wij groeien nu eenmaal zo hard dat er ook altijd zwakke broeders tussen zitten.'' Maar de partij zal niet minder veeleisend worden als de druk van onderop groter wordt. Actieve SP-leden worden er in de scholing grondig van doordrongen dat van hen méér kan worden gevraagd dan van `gewone' leden, die zich tot niets verplicht hebben. De Grondwetscampagne is, in het model van de ui, een typisch voorbeeld van het verspreiden van een boodschap onder de buitenste schil: potentiële SP-stemmers van wie verder niets wordt gevraagd. Maar de boodschap wordt gebracht door een steeds groter leger goedgetrainde activisten. Dankzij hen is SP-campagne al weken geleden begonnen, in alle rust, zonder dat de camera's erbij waren, met debatten in de afdelingen en op scholen. En het mes snijdt aan twee kanten, zegt Paulus Jansen: ,,Het is de kunst zo dicht mogelijk bij huis te zijn. We zorgen dat die kinderen nu al de SP kennen.''
Als het `nee' wordt op 1 juni, zal de SP dit beschouwen als een overwinning, ook al zullen lang niet alle tegenstemmers bij de volgende verkiezingen stemmen op de SP, de minder-politiekpartij. In `Lokaal Actief' staat: ,,Al te bescheiden is erg dom. Als je iets presteert, moet je het succes ook claimen.''

© NRC 2005 alle rechten voorbehouden