F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Tijdens een discussie over dit subforum kwam men op het idee om een aantal topics, voor dummies, te openen om mensen op een leuke manier in aanraking te brengen met filosofie. Dit op een praktische en begrijpbare manier (zover mogelijk 
). Daarnaast las ik van meerdere users dat ze niet zo vaak in dit deel van het forum komen, omdat ze niet zoveel van het onderwerp afweten (ver van mijn bed/ivoren toren), maar ook dat dit subforum weinig filosofische topics heeft, en meestal meer richting religieuze topics neigt (niets mis mee opzich). Religie en filosofie zijn lange tijd (binnen de Westerse traditie) samen gegaan (en het Christendom heeft veel te danken aan Plato en Aristoteles, maar ook vele andere filosofen na hen, voor de filosofische onderbouwing van de Christelijke theologie). Echter, voor dat we specifieke topics gaan oppakken (en wees vrij om in dit topic onderwerpen te posten waarover je graag meer over zou willen weten), moeten we het stoffige imago van filosofie maar eens te lijf gaan en toegankelijker maken. Vandaar een topic over wat filosofie is.
Van alle termen die ik hier ga bespreken is filosofie wellicht nog het moeilijkste uit te leggen. De term komt uit het Grieks en kan men vertalen als liefde voor kennis/wijsheid, of, zoals Socrates in de Staat (Politeia, boek 6, 480a) zegt, dat filosofen liefhebbers van wijsheid zijn (specifiek van de waarheid en kennis). Een filosoof houdt zich met verschillende onderwerpen bezig, zoals met:
*Logica (redeneerkunst volgens formele regels)
*Epistemologie (filosofie van kennis, wat kan ik weten?)
*Esthetica (filosofie van kunst en ook schoonheid)
*Metafysica (ontologie, de filosofie over de realiteit, wat is realiteit?)
*Ethiek (Filosofie over de theorieën over wat goed en slecht is, juist of onjuist, en hoe dit toegepast kan worden als een model voor hoe men zich zou moeten gedragen)
Er zijn nog andere onderwerpen en subverdelingen, maar dit is een voor dummies, en we proberen het simpel te houden. Hierboven staan geen precieze definities en je kunt ze ook betwisten. Wellicht heb je dat net gedaan... TADAA!! Dat is dan je eerste stap in de filosofie. Je ziet dus dat methode (een vraag stellen, bijvoorbeeld), maar ook definities vaststellen (en wat voor een veronderstellingen we accepteren waarop deze definities zijn gebasseerd) allemaal onder filosofie vallen. Vaak overlappen onderwerpen ook: wat kan je weten over een voorwerp? Dat is niet alleen een epistemologische vraag, maar ook een ontologische aspect zul in jouw zoektocht tegen komen. Bestaat dat voorwerp überhaupt? Is het mijn verbeelding? Vele andere voorbeelden kan men hier geven. Wat belangrijk is om te weten is dat filosofie voor de Grieken niet alleen maar theoretisch was, maar een levenswijze waarin al deze onderwerpen samen het totale wereldbeeld van de Grieken vormden. Filosofie zoals dat nu aan de universiteit wordt gestudeerd is iets heel anders dan wat men ten tijde van Plato, en daarvoor deed. Om dit beter te begrijpen zal ik als laatste een stukje geschiedenis over filosofie bespreken. Ik focus hier op de Westerse traditie, omdat het anders een te grote onderneming wordt. Ook ga ik slechts heel algemeen door de geschiedenis heen en sla ook delen over. Meer interesse in bepaalde historische periodes kunnen later aan bod komen. Laat weten als je meer over een periode wilt weten.
De Griekse Filosofen
De Westerse traditie van filosofen begint bij de Grieken (inclusief koloniën). De Griekse filosofen kun je indelen tussen de Presocratische filosofen en de Griekse filosofen vanaf Socrates en Plato. De Presocratische filosofen noemt met ook wel natuurfilosofen. Zij braken met de traditie van Homerus en de mythologie. Ze begonnen zich meer ‘wetenschappelijk’ af te vragen hoe de wereld inelkaar zat. Zij begonnen met observaties en redeneren. Zij staan dus aan het prille begin van 'de' wetenschap, logica, muziek, en bijvoorbeeld bepaalde disciplines van wiskunde.
Verder waren er de Sofisten die voornamelijk gespecialiseerd waren in retoriek en vaak tegen betaling. Sofisten maakten vaak misbruik van hun logica en daardoor waren ze niet altijd geliefd. Ook Socrates werd ook van sofistiek beticht, en werd uiteindelijk gedwongen zelfmoord te plegen als vonnis. Plato, een vriend van Socrates, stichtte de eerste academie. Plato was een rationalist en zou via de Neoatonisten de Christelijke theologie sterk beïnvloeden. Zijn leerling, Aristoteles, brak op verschillende punten met zijn leraar en deze divisie is goed te zien in Rafaël's School van Athene. Plato wijst omhoog, Aristotle naar beneden.
Aristotle hield dat kennis vergaard werd via onze zintuigen en intellectuele activiteiten, maar Plato hield dat wij met alle kennis geboren werden, maar deze weer opnieuw moesten herinneren (een soort van ziel die steeds herboren wordt).
Middeleeuwse Filosofie
Een volgende grote stap in de geschiedenis van filosofie is het moment dat deze samengaat met theologie (scholastiek), uiteindelijk in de middelseeuwse universiteiten (Bologna). Middelseeuwse filosofie heeft verschillende belangrijke denkers, maar hier focus ik op de lijn van Plato en Aristoteles om dit verhaal vloeiend te houden. Een belangrijke denker uit de vroege Middeleeuwen was Augustinus van Hippo, die sterk beïnvloed was door de Neoplatonisten (Plontius en Porphyrius bijvoorbeeld). Augustinus moest aanvankelijk niets van Aristoteles' zijn leer weten, zo schreef hij in Belijdenissen (Confessiones) Hij schreef zelfs dat Aristoteles zeker niet Plato's gelijke was. Ook formuleerde Augustinus het eerste filosofisch argument voor de Schepping middels een filosofie over de aard van tijd. Echter, later in zijn leven keerde hij zich grotendeels tegen het Neoplantonisme. Zijn bijgewerkte Neoplatonisch geïnspireerde versie van kosmologie werd vervolgens de standaard voor het Christendom totdat Aristoteles’s zijn geschriften, middels de door Islamitische filosofen bewaarde teksten, werden herontdekt. Een denker die met dit deel van de Middeleeuwen geassocieerd wordt is Thomas van Aquino / Aquinas. Hij schreef hele lang teksten zoals de Summa Theologiae die meer geïnspireerd waren door Aristoteles’ werken. Een beroemd voorbeeld van Aquinas’ werk zijn de 5 bewijzen voor het bestaan van God. Deze zijn grotendeels gebaseerd op het werk van Aristoteles’ Fysica en Biologie. Echter, geen van deze bewijzen houden stand als je ze nader onder de loep neemt. Over het algemeen wordt het einde van deze periode door de werken van Bacon, Hobbes, en Descartes gemarkeerd.
Moderne Filosofie
René Descartes wordt wel eens gezien als de vader van de moderne filosofie. Hij is vooral bekend voor zijn stelling cogito, ergo sum, ik denk, dus ik besta/dus ik ben. Descartes twijfelde aan alles en stelde een rigoreuze aanpak voor filosofie voor waarbij hij absolute zekerheid zocht voor het uitdrukken en uitleggen van menselijke kennis, metafysica, maar ook hoe deze zich verhielden tot de fysieke, materiele wereld. Zijn aanpak leidde tot reeks van werken met als doel een onderzoek naar de structuur van het menselijke verstand door filosofen zoals Locke, Hume, en Kant. Het leidde ook tot twee botsende theoretische, filosofische stromingen namelijk: empirisme en rationalisme (hierover meer in het tweede deel). Immanuel Kant formuleerde een systematische analyse over de fundamentele principes van het mensenlijke verstand (in een soortgelijke aanpak als Aristoteles had gedaan voor de natuurlijke wereld). Hieruit kwam een geheel nieuwe stroming voort, die van het Duitse Idealisme die via Hegel op zijn beurt weer Marx inspireerde (en Marx de wereld veranderde). Op dit moment explodeerde dan ook de filosofie (en wetenschap) en culmineerde dit ook tot een grote vertakking waarbij de exacte wetenschappen zich afsplitste en andere disciplines gegrond werden (psychologie, sociologie, etc.). Ook de filosofie zelf splitste op. Dit is te veel om in deze introductie te bespreken. Hierover later ook meer (we houden het hier bij een beknopt overzicht van de geschiedenis).
Kort samengevat
We hebben kort aandacht besteed aan een mogelijke definitie van filosofie, en gekeken naar de verschillende onderwerpen binnen de filosofie. Zelfs het vaststellen van zo’n definitie is filosoferen. Filosofie houdt zich bezig met vragen over de aard van de werkelijk, de limieten van wat mensen kunnen weten, logisch redeneren, en wat de beste manier van leven en handelen is. We hebben gezien dat de Westerse filosofie in Griekeland is ontstaan en dat er dus een soort van discussie is die nu al meer dan 2500 jaar gaande is (gaat dat op FOK! ook gebeuren?). Cool hè?
In het tweede deel gaan ik verschillende filosofische methodes/stromingen bespreken. Een deel van deze methodes vinden hun oorsprong in het midden en aan het einde van de moderne tijd. In het tweede gedeelte zal ik ook nog bij het postmodernisme stilstaan.
[ Bericht 0% gewijzigd door laforest op 08-05-2022 21:50:19 ]
). Daarnaast las ik van meerdere users dat ze niet zo vaak in dit deel van het forum komen, omdat ze niet zoveel van het onderwerp afweten (ver van mijn bed/ivoren toren), maar ook dat dit subforum weinig filosofische topics heeft, en meestal meer richting religieuze topics neigt (niets mis mee opzich). Religie en filosofie zijn lange tijd (binnen de Westerse traditie) samen gegaan (en het Christendom heeft veel te danken aan Plato en Aristoteles, maar ook vele andere filosofen na hen, voor de filosofische onderbouwing van de Christelijke theologie). Echter, voor dat we specifieke topics gaan oppakken (en wees vrij om in dit topic onderwerpen te posten waarover je graag meer over zou willen weten), moeten we het stoffige imago van filosofie maar eens te lijf gaan en toegankelijker maken. Vandaar een topic over wat filosofie is.Van alle termen die ik hier ga bespreken is filosofie wellicht nog het moeilijkste uit te leggen. De term komt uit het Grieks en kan men vertalen als liefde voor kennis/wijsheid, of, zoals Socrates in de Staat (Politeia, boek 6, 480a) zegt, dat filosofen liefhebbers van wijsheid zijn (specifiek van de waarheid en kennis). Een filosoof houdt zich met verschillende onderwerpen bezig, zoals met:
*Logica (redeneerkunst volgens formele regels)
*Epistemologie (filosofie van kennis, wat kan ik weten?)
*Esthetica (filosofie van kunst en ook schoonheid)
*Metafysica (ontologie, de filosofie over de realiteit, wat is realiteit?)
*Ethiek (Filosofie over de theorieën over wat goed en slecht is, juist of onjuist, en hoe dit toegepast kan worden als een model voor hoe men zich zou moeten gedragen)
Er zijn nog andere onderwerpen en subverdelingen, maar dit is een voor dummies, en we proberen het simpel te houden. Hierboven staan geen precieze definities en je kunt ze ook betwisten. Wellicht heb je dat net gedaan... TADAA!! Dat is dan je eerste stap in de filosofie. Je ziet dus dat methode (een vraag stellen, bijvoorbeeld), maar ook definities vaststellen (en wat voor een veronderstellingen we accepteren waarop deze definities zijn gebasseerd) allemaal onder filosofie vallen. Vaak overlappen onderwerpen ook: wat kan je weten over een voorwerp? Dat is niet alleen een epistemologische vraag, maar ook een ontologische aspect zul in jouw zoektocht tegen komen. Bestaat dat voorwerp überhaupt? Is het mijn verbeelding? Vele andere voorbeelden kan men hier geven. Wat belangrijk is om te weten is dat filosofie voor de Grieken niet alleen maar theoretisch was, maar een levenswijze waarin al deze onderwerpen samen het totale wereldbeeld van de Grieken vormden. Filosofie zoals dat nu aan de universiteit wordt gestudeerd is iets heel anders dan wat men ten tijde van Plato, en daarvoor deed. Om dit beter te begrijpen zal ik als laatste een stukje geschiedenis over filosofie bespreken. Ik focus hier op de Westerse traditie, omdat het anders een te grote onderneming wordt. Ook ga ik slechts heel algemeen door de geschiedenis heen en sla ook delen over. Meer interesse in bepaalde historische periodes kunnen later aan bod komen. Laat weten als je meer over een periode wilt weten.
De Griekse Filosofen
De Westerse traditie van filosofen begint bij de Grieken (inclusief koloniën). De Griekse filosofen kun je indelen tussen de Presocratische filosofen en de Griekse filosofen vanaf Socrates en Plato. De Presocratische filosofen noemt met ook wel natuurfilosofen. Zij braken met de traditie van Homerus en de mythologie. Ze begonnen zich meer ‘wetenschappelijk’ af te vragen hoe de wereld inelkaar zat. Zij begonnen met observaties en redeneren. Zij staan dus aan het prille begin van 'de' wetenschap, logica, muziek, en bijvoorbeeld bepaalde disciplines van wiskunde.
Verder waren er de Sofisten die voornamelijk gespecialiseerd waren in retoriek en vaak tegen betaling. Sofisten maakten vaak misbruik van hun logica en daardoor waren ze niet altijd geliefd. Ook Socrates werd ook van sofistiek beticht, en werd uiteindelijk gedwongen zelfmoord te plegen als vonnis. Plato, een vriend van Socrates, stichtte de eerste academie. Plato was een rationalist en zou via de Neoatonisten de Christelijke theologie sterk beïnvloeden. Zijn leerling, Aristoteles, brak op verschillende punten met zijn leraar en deze divisie is goed te zien in Rafaël's School van Athene. Plato wijst omhoog, Aristotle naar beneden.
Aristotle hield dat kennis vergaard werd via onze zintuigen en intellectuele activiteiten, maar Plato hield dat wij met alle kennis geboren werden, maar deze weer opnieuw moesten herinneren (een soort van ziel die steeds herboren wordt).
Middeleeuwse Filosofie
Een volgende grote stap in de geschiedenis van filosofie is het moment dat deze samengaat met theologie (scholastiek), uiteindelijk in de middelseeuwse universiteiten (Bologna). Middelseeuwse filosofie heeft verschillende belangrijke denkers, maar hier focus ik op de lijn van Plato en Aristoteles om dit verhaal vloeiend te houden. Een belangrijke denker uit de vroege Middeleeuwen was Augustinus van Hippo, die sterk beïnvloed was door de Neoplatonisten (Plontius en Porphyrius bijvoorbeeld). Augustinus moest aanvankelijk niets van Aristoteles' zijn leer weten, zo schreef hij in Belijdenissen (Confessiones) Hij schreef zelfs dat Aristoteles zeker niet Plato's gelijke was. Ook formuleerde Augustinus het eerste filosofisch argument voor de Schepping middels een filosofie over de aard van tijd. Echter, later in zijn leven keerde hij zich grotendeels tegen het Neoplantonisme. Zijn bijgewerkte Neoplatonisch geïnspireerde versie van kosmologie werd vervolgens de standaard voor het Christendom totdat Aristoteles’s zijn geschriften, middels de door Islamitische filosofen bewaarde teksten, werden herontdekt. Een denker die met dit deel van de Middeleeuwen geassocieerd wordt is Thomas van Aquino / Aquinas. Hij schreef hele lang teksten zoals de Summa Theologiae die meer geïnspireerd waren door Aristoteles’ werken. Een beroemd voorbeeld van Aquinas’ werk zijn de 5 bewijzen voor het bestaan van God. Deze zijn grotendeels gebaseerd op het werk van Aristoteles’ Fysica en Biologie. Echter, geen van deze bewijzen houden stand als je ze nader onder de loep neemt. Over het algemeen wordt het einde van deze periode door de werken van Bacon, Hobbes, en Descartes gemarkeerd.
Moderne Filosofie
René Descartes wordt wel eens gezien als de vader van de moderne filosofie. Hij is vooral bekend voor zijn stelling cogito, ergo sum, ik denk, dus ik besta/dus ik ben. Descartes twijfelde aan alles en stelde een rigoreuze aanpak voor filosofie voor waarbij hij absolute zekerheid zocht voor het uitdrukken en uitleggen van menselijke kennis, metafysica, maar ook hoe deze zich verhielden tot de fysieke, materiele wereld. Zijn aanpak leidde tot reeks van werken met als doel een onderzoek naar de structuur van het menselijke verstand door filosofen zoals Locke, Hume, en Kant. Het leidde ook tot twee botsende theoretische, filosofische stromingen namelijk: empirisme en rationalisme (hierover meer in het tweede deel). Immanuel Kant formuleerde een systematische analyse over de fundamentele principes van het mensenlijke verstand (in een soortgelijke aanpak als Aristoteles had gedaan voor de natuurlijke wereld). Hieruit kwam een geheel nieuwe stroming voort, die van het Duitse Idealisme die via Hegel op zijn beurt weer Marx inspireerde (en Marx de wereld veranderde). Op dit moment explodeerde dan ook de filosofie (en wetenschap) en culmineerde dit ook tot een grote vertakking waarbij de exacte wetenschappen zich afsplitste en andere disciplines gegrond werden (psychologie, sociologie, etc.). Ook de filosofie zelf splitste op. Dit is te veel om in deze introductie te bespreken. Hierover later ook meer (we houden het hier bij een beknopt overzicht van de geschiedenis).
Kort samengevat
We hebben kort aandacht besteed aan een mogelijke definitie van filosofie, en gekeken naar de verschillende onderwerpen binnen de filosofie. Zelfs het vaststellen van zo’n definitie is filosoferen. Filosofie houdt zich bezig met vragen over de aard van de werkelijk, de limieten van wat mensen kunnen weten, logisch redeneren, en wat de beste manier van leven en handelen is. We hebben gezien dat de Westerse filosofie in Griekeland is ontstaan en dat er dus een soort van discussie is die nu al meer dan 2500 jaar gaande is (gaat dat op FOK! ook gebeuren?). Cool hè?
In het tweede deel gaan ik verschillende filosofische methodes/stromingen bespreken. Een deel van deze methodes vinden hun oorsprong in het midden en aan het einde van de moderne tijd. In het tweede gedeelte zal ik ook nog bij het postmodernisme stilstaan.
[ Bericht 0% gewijzigd door laforest op 08-05-2022 21:50:19 ]
Tvp. Dit lees ik vanavond even op mijn gemak
“And forget not that the earth delights to feel your bare feet and the winds long to play with your hair.”
Daar is een knop voor tegenwoordig, zodat topics niet vervuild worden met loze tvps.quote:
"We aren't people, we are text." - Japanman Sakyusan -
Filosofie is dood joh, geef het op.quote:Op zondag 8 mei 2022 14:26 schreef laforest het volgende:
Tijdens een discussie over dit subforum kwam men op het idee om een aantal topics, voor dummies, te openen om mensen op een leuke manier in aanraking te brengen met filosofie. Dit op een praktische en begrijpbare manier (zover mogelijk
Van alle termen die ik hier ga bespreken is filosofie wellicht nog het moeilijkste uit te leggen. De term komt uit het Grieks en kan men vertalen als liefde voor kennis/wijsheid, of, zoals Socrates in de Staat (Politeia, boek 6, 480a) zegt, dat filosofen liefhebbers van wijsheid zijn (specifiek van de waarheid en kennis). Een filosoof houdt zich met verschillende onderwerpen bezig, zoals met:
*Logica (redeneerkunst volgens formele regels)
*Epistemologie (filosofie van kennis, wat kan ik weten?)
*Esthetica (filosofie van kunst en ook schoonheid)
*Metafysica (ontologie, de filosofie over de realiteit, wat is realiteit?)
*Ethiek (Filosofie over de theorieën over wat goed en slecht is, juist of onjuist, en hoe dit toegepast kan worden als een model voor hoe men zich zou moeten gedragen)
Er zijn nog andere onderwerpen en subverdelingen, maar dit is een voor dummies, en we proberen het simpel te houden. Hierboven staan geen precieze definities en je kunt ze ook betwisten. Wellicht heb je dat net gedaan... TADAA!! Dat is dan je eerste stap in de filosofie. Je ziet dus dat methode (een vraag stellen, bijvoorbeeld), maar ook definities vaststellen (en wat voor een veronderstellingen we accepteren waarop deze definities zijn gebasseerd) allemaal onder filosofie vallen. Vaak overlappen onderwerpen ook: wat kan je weten over een voorwerp? Dat is niet alleen een epistemologische vraag, maar ook een ontologische aspect zul in jouw zoektocht tegen komen. Bestaat dat voorwerp überhaupt? Is het mijn verbeelding? Vele andere voorbeelden kan men hier geven. Wat belangrijk is om te weten is dat filosofie voor de Grieken niet alleen maar theoretisch was, maar een levenswijze waarin al deze onderwerpen samen het totale wereldbeeld van de Grieken vormden. Filosofie zoals dat nu aan de universiteit wordt gestudeerd is iets heel anders dan wat men ten tijde van Plato, en daarvoor deed. Om dit beter te begrijpen zal ik als laatste een stukje geschiedenis over filosofie bespreken. Ik focus hier op de Westerse traditie, omdat het anders een te grote onderneming wordt. Ook ga ik slechts heel algemeen door de geschiedenis heen en sla ook delen over. Meer interesse in bepaalde historische periodes kunnen later aan bod komen. Laat weten als je meer over een periode wilt weten.
De Griekse Filosofen
De Westerse traditie van filosofen begint bij de Grieken (inclusief koloniën). De Griekse filosofen kun je indelen tussen de Presocratische filosofen en de Griekse filosofen vanaf Socrates en Plato. De Presocratische filosofen noemt met ook wel natuurfilosofen. Zij braken met de traditie van Homerus en de mythologie. Ze begonnen zich meer ‘wetenschappelijk’ af te vragen hoe de wereld inelkaar zat. Zij begonnen met observaties en redeneren. Zij staan dus aan het prille begin van 'de' wetenschap, logica, muziek, en bijvoorbeeld bepaalde disciplines van wiskunde.
Verder waren er de Sofisten die voornamelijk gespecialiseerd waren in retoriek en vaak tegen betaling. Sofisten maakten vaak misbruik van hun logica en daardoor waren ze niet altijd geliefd. Ook Socrates werd ook van sofistiek beticht, en werd uiteindelijk gedwongen zelfmoord te plegen als vonnis. Plato, een vriend van Socrates, stichtte de eerste academie. Plato was een rationalist en zou via de Neoatonisten de Christelijke theologie sterk beïnvloeden. Zijn leerling, Aristoteles, brak op verschillende punten met zijn leraar en deze divisie is goed te zien in Rafaël's School van Athene. Plato wijst omhoog, Aristotle naar beneden.
Aristotle hield dat kennis vergaard werd via onze zintuigen en intellectuele activiteiten, maar Plato hield dat wij met alle kennis geboren werden, maar deze weer opnieuw moesten herinneren (een soort van ziel die steeds herboren wordt).
[ afbeelding ]
Middeleeuwse Filosofie
Een volgende grote stap in de geschiedenis van filosofie is het moment dat deze samengaat met theologie (scholastiek), uiteindelijk in de middelseeuwse universiteiten (Bologna). Middelseeuwse filosofie heeft verschillende belangrijke denkers, maar hier focus ik op de lijn van Plato en Aristoteles om dit verhaal vloeiend te houden. Een belangrijke denker uit de vroege Middeleeuwen was Augustinus van Hippo, die sterk beïnvloed was door de Neoplatonisten (Plontius en Porphyrius bijvoorbeeld). Augustinus moest aanvankelijk niets van Aristoteles' zijn leer weten, zo schreef hij in Belijdenissen (Confessiones) Hij schreef zelfs dat Aristoteles zeker niet Plato's gelijke was. Ook formuleerde Augustinus het eerste filosofisch argument voor de Schepping middels een filosofie over de aard van tijd. Echter, later in zijn leven keerde hij zich grotendeels tegen het Neoplantonisme. Zijn bijgewerkte Neoplatonisch geïnspireerde versie van kosmologie werd vervolges de standaard voor het Christendom totdat Aristoteles’s zijn geschriften, middels de door Islamitische filosofen bewaarde teksten, werden herontdekt. Een denker die met dit deel van de Middeleeuwen geassocieerd wordt is Thomas van Aquino / Aquinas. Hij schreef hele lang teksten zoals de Summa Theologiae die meer geïnspireerd waren door Aristoteles’ werken. Een beroemd voorbeeld van Aquinas’ werk zijn de 5 bewijzen voor het bestaan van God. Deze zijn grotendeels gebaseerd op het werk van Aristoteles’ Fysica en Biologie. Echter, geen van deze bewijzen houden stand als je ze nader onder de loep neemt. Over het algemeen wordt het einde van deze periode door de werken van Bacon, Hobbes, en Descartes gemarkeerd.
Moderne Filosofie
René Descartes wordt wel eens gezien als de vader van de moderne filosofie. Hij is vooral bekend voor zijn stelling cogito, ergo sum, ik denk, dus ik besta/dus ik ben. Descartes twijfelde aan alles en stelde een rigoreuze aanpak voor filosofie voor waarbij hij absolute zekerheid zocht voor het uitdrukken en uitleggen van menselijke kennis, metafysica, maar ook hoe deze zich verhielden tot de fysieke, materiele wereld. Zijn aanpak leidde tot reeks van werken met als doel een onderzoek naar de structuur van het menselijke verstand door filosofen zoals Locke, Hume, en Kant. Het leidde ook tot twee botsende theoretische, filosofische stromingen namelijk: empirisme en rationalisme (hierover meer in het tweede deel). Immanuel Kant formuleerde een systematische analyse over de fundamentele principes van het mensenlijke verstand (in een soortgelijke aanpak als Aristoteles had gedaan voor de natuurlijke wereld). Hieruit kwam een geheel nieuwe stroming voort, die van het Duitse Idealisme die via Hegel op zijn beurt weer Marx inspireerde (en Marx de wereld veranderde). Op dit moment explodeerde dan ook de filosofie (en wetenschap) en culmineerde dit ook tot een grote vertakking waarbij de exacte wetenschappen zich afsplitste en andere disciplines gegrond werden (psychologie, sociologie, etc.). Ook de filosofie zelf splitste op. Dit is te veel om in deze introductie te bespreken. Hierover later ook meer (we houden het hier bij een beknopt overzicht van geschiedenis).
Kort samengevat
We hebben kort aandacht besteed aan een mogelijke definitie van filosofie, en gekeken naar de verschillende onderwerpen binnen de filosofie. Zelfs het vaststellen van zo’n definitie is filosoferen. Filosofie houdt zich bezig met vragen over de aard van de werkelijk, de limieten van wat mensen kunnen weten, logisch redeneren, en wat de beste manier van leven en handelen is. We hebben gezien dat de Westerse filosofie in Griekeland is ontstaan en dat er dus een soort van discussie is die nu al meer dan 2500 jaar gaande is (gaat dat op FOK! ook gebeuren?). Cool hè?
In het tweede deel gaan ik verschillende filosofische methodes/stromingen bespreken. Een deel van deze methodes vinden hun oorsprong in het midden en aan het einde van de moderne tijd. In het tweede gedeelte zal ik ook nog bij het postmodernisme stilstaan.
"We aren't people, we are text." - Japanman Sakyusan -
Waarom denk jij dat?quote:
Hierboven schrijf ik over filosofie in het algemeen, en de geschiedenis in het bijzonder. Niets over de huidige stand van zaken.
Goede OP, tvp
Op maandag 15 mei 2023 18:39
Wellicht arrogant, maar ik weet 100% zeker dat ik meer weet van de Amerikaanse geschiedenis, vooral die van de Zuidelijke staten, dan alle fokkers bij elkaar. Durf ik mijn hand wel voor in het vuur te steken.
Wellicht arrogant, maar ik weet 100% zeker dat ik meer weet van de Amerikaanse geschiedenis, vooral die van de Zuidelijke staten, dan alle fokkers bij elkaar. Durf ik mijn hand wel voor in het vuur te steken.
TVP ouwe dibbes.
I think that it’s extraordinarily important that we in computer science keep fun in computing
For all who deny the struggle, the triumphant overcome
For all who deny the struggle, the triumphant overcome
Tweede inleidingstopic is in de maak. Daarna dan maar discussietopics openen. Een soort van digitaal dialoog in de geest van Socrates en Plato. I'm on it. 
[ Bericht 0% gewijzigd door laforest op 08-05-2022 18:36:54 ]
[ Bericht 0% gewijzigd door laforest op 08-05-2022 18:36:54 ]
Onomstotelijke (universele) kennis, that is. De ideeënleer van Plato blijft grappig en in zekere zin een van de eerste 'theories of everything'quote:
Aristotle hield dat kennis vergaard werd via onze zintuigen en intellectuele activiteiten, maar Plato hield dat wij met alle kennis geboren werden, maar deze weer opnieuw moesten herinneren (een soort van ziel die steeds herboren wordt).
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Het is misschien ook wel leuk om het gedachte-experiment waarmee hij tot deze conclusie kwam toe te lichten. Als je aan de betrouwbaarheid van alles wat jouw zintuigen jou meegeven kan twijfelen blijft er als enige zekerheid over dat er iets bestaat wat kan twijfelen. Die 'iets' met andere woorden ben jij, de 'ik' waarvan je zeker kan zijn dat ie bestaat ómdat ie twijfelt, ergo: "Ik denk (twijfel), dus ik besta."quote:
René Descartes wordt wel eens gezien als de vader van de moderne filosofie. Hij is vooral bekend voor zijn stelling cogito, ergo sum, ik denk, dus ik besta/dus ik ben. Descartes twijfelde aan alles en stelde een rigoreuze aanpak voor filosofie voor waarbij hij absolute zekerheid zocht voor het uitdrukken en uitleggen van menselijke kennis, metafysica, maar ook hoe deze zich verhielden tot de fysieke, materiele wereld.
[ Bericht 1% gewijzigd door Akathisia op 08-05-2022 22:15:20 ]
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Zal ik doen. Okay ik ga nu slapen.quote:Op zondag 8 mei 2022 22:09 schreef Complotwappie het volgende:
[..]
Het is misschien ook wel leuk om de het gedachte-experiment waarmee tot deze conclusie komt toe te lichten. Als je aan de betrouwbaarheid van alles wat jouw zintuigen jou meegeven kan twijfelen blijft er namelijk alleen maar over dat er iets bestaat wat kan twijfelen en die 'iets' ben jij, de 'ik' waarvan je zeker kan zijn dat ie bestaat ómdat ie twijfelt, ergo: "Ik denk (twijfel), dus ik besta."
Even volledig gelezen. Hulde voor je OP. Het zou nog iets minder jargon en wellicht wat meer praktijkvoorbeelden mogen hebben, maar ik vind dit wel leuk 
Wat bedoel je precies met hoe Plato dacht dat ieder mens alle kennis al bezat? Hoeverre dacht hij dat onze kennis al reikte? Aristotle zijn tabula rasa idee was ik al bekend mee ja
Wat bedoel je precies met hoe Plato dacht dat ieder mens alle kennis al bezat? Hoeverre dacht hij dat onze kennis al reikte? Aristotle zijn tabula rasa idee was ik al bekend mee ja
“And forget not that the earth delights to feel your bare feet and the winds long to play with your hair.”
Goed initiatief! Filosofie heeft me altijd wel getrokken, vooral als er een link naar hedendaagse kwesties te leggen is. Vanuit mijn achtergrond als arts kom ik vooral met logica en ethiek in aanraking, maar ik vind de andere onderwerpen (en de geschiedenis) ook interessant.
Heb de cogito altijd al een bizar slecht argument gevonden, en het prille begin van de verstening en abstrahering van het leven die tot ontploffing komt in Kant en die zich concreet uit in het nihilisme waar we tegenwoordig onder leven.quote:
[..]
Het is misschien ook wel leuk om het gedachte-experiment waarmee hij tot deze conclusie kwam toe te lichten. Als je aan de betrouwbaarheid van alles wat jouw zintuigen jou meegeven kan twijfelen blijft er als enige zekerheid over dat er iets bestaat wat kan twijfelen. Die 'iets' met andere woorden ben jij, de 'ik' waarvan je zeker kan zijn dat ie bestaat ómdat ie twijfelt, ergo: "Ik denk (twijfel), dus ik besta."
Wie zegt dat er een "ik" is dat "denkt", worden de gedachten niet toegespeeld in plaats van autonoom bedacht? Wat is denken überhaupt? Denk "ik" "over" iets na, en moet dat "over" dan geïnterpreteerd worden in ruimtelijke zin? Is er iemand tegen wie "ik" denk; en zo nee, waarom denk "ik" dan, als enige aanwezige in de denkruimte? Is denken "kijken" naar gedachten, naar woorden? Doen we dat met een soort onzichtbaar psychisch zintuig dat betrouwbaarder is dan de "normale" zintuigen? Wellicht het allerbelangrijkst: waar zijn we wanneer we nadenken (Hannah Arendt)?
Plotseling ontstaat er een (illusoir) lichaam-geest probleem, en vanuit daar weer een heel substratum van filosofosche non-problemen die waarheid reduceren tot "zekerheid". Volgens mij had Descartes last van zijn gehoor, want hij kon zijn eigen stem niet eens verstaan. Dat moet haast wel, wanneer je de zintuigen zo wantrouwt.
Tot zover het "rigoreuze" "fundament" van de moderne filosofie; drijfzand, afkomstig van een neurotische man die uit zijn raam keek en zich afvroeg of de mensen die hij zag niet robots waren zonder bewustzijn (zoals hij uiteindelijk wel concludeerde over dieren).
Zoals Nietzsche zegt (ik parafraseer): "De redenen waarom 'deze' wereld als ogenschijnlijk wordt bestempeld zijn juist hetgene wat haar realiteit aantoont. Ieder ander soort realiteit is onaantoonbaar".
[ Bericht 4% gewijzigd door CharlesKinbote op 09-05-2022 06:46:11 ]
Plato, via Socrates (in Meno en Phaedo, was notoir onduidelijke in zijn argumenten hierover. Het onderwerp werd met Aristoteles' verwerping van Plato's theorie van Vormen, en het idee dat je geen echte kennis kunt opdoen door de materiële wereld te onderzoeken, pas echt een item (en ontstaat de dichotomie pas). Plato claimt dat we niet met kennis geboren worden (zie Phaedo 76d), maar dat we ook niets nieuws leren (maar dat we geen kennis hebben van het feit dat we kennis hebben). Hier is de echte oorsprong van het geest/lichaam dualisme (niet met Descartes). Het lichamelijke aspect (lijf/hersenen) is in feite wel een tabula rasa, maar we bezitten toch alle kennis in onze immateriële en onsterfelijke ziel die zelf al bestond voor onze geboorte (de ziel vergeet dat het deze kennis heeft door de dramatische ervaring van de aardse geboorte). Een ziel is volgens Plato iets wat recyclebaar is, oneindig recyclebaar. Een ziel gaat steeds weer in een nieuw lichaam nadat het een lichaam via sterven heeft verlaten (eeuwige reïncarnatie) en heeft dus alles al gezien, is vaak geboren, kent ook het hiernamaals, en heeft dus niets meer te leren (omdat de ziel dus niet vernietigd wordt in het process van sterven). Daaruit concludeert Plato dat leren dus een vorm van herinneren en herinneringen ophalen is van hetgeen die ziel al wist maar vergeten was dat hij/zij dat al wist (zie Meno 81c/d).quote:
Even volledig gelezen. Hulde voor je OP. Het zou nog iets minder jargon en wellicht wat meer praktijkvoorbeelden mogen hebben, maar ik vind dit wel leuk
Wat bedoel je precies met hoe Plato dacht dat ieder mens alle kennis al bezat? Hoeverre dacht hij dat onze kennis al reikte? Aristotle zijn tabula rasa idee was ik al bekend mee ja
In aardse termen kun je het per analogie vergelijken met dingen die op school leert, en die je daarna nooit meer gebruikt nadat je het onderwijs verlaat. Je vergeet het, en als je dan later als ouder je kind probeert te helpen met huiswerk, dan lees je het, herinner je het weer van, oh ja dat wist ik eigenlijk al. Op dat moment heb herinner je kennis die je diep in je al had maar niet meer bewust van was. Het is geen 1 op 1 vergelijking, maar het gaat erom om het principe en proces te begrijpen.
[ Bericht 0% gewijzigd door laforest op 09-05-2022 08:12:40 ]
Dit is zeker het plan. Ik zat aan bio-ethische vraagstukken, toepassing op armoede en honger in de wereld, etc.quote:
Goed initiatief! Filosofie heeft me altijd wel getrokken, vooral als er een link naar hedendaagse kwesties te leggen is. Vanuit mijn achtergrond als arts kom ik vooral met logica en ethiek in aanraking, maar ik vind de andere onderwerpen (en de geschiedenis) ook interessant.
Ik bouw ondertussen ook een (hopelijk) leerzaam fundament voor terugvinden, raadplegen, en nieuwe users.
Descartes faalde in zijn argument. Echter, Descartes was (samen met Bacon) erg belangrijk. Descartes deed meer dan alleen dat argument formuleren. Ik volg je niet met je opmerking over Kant. Kant bestreed juist de dogmatische metafysica van Descartes, was het niet met hem eens over rationalisme (hij stelde meteen dat kennis altijd met de zintuigen begon, en schreef hij dat gedachten zonder zintuiglijke inhoud leeg waren). Dus die sneer naar Kant raakt Kant nog wal. Echter ook was hij het niet eens met empiristen.quote:Op maandag 9 mei 2022 06:26 schreef CharlesKinbote het volgende:
[..]
Heb de cogito altijd al een bizar slecht argument gevonden, en het prille begin van de verstening en abstrahering van het leven die tot ontploffing komt in Kant en die zich concreet uit in het nihilisme waar we tegenwoordig onder leven.
Wie zegt dat er een "ik" is dat "denkt", worden de gedachten niet toegespeeld in plaats van autonoom bedacht? Wat is denken überhaupt? Denk "ik" "over" iets na, en moet dat "over" dan geïnterpreteerd worden in ruimtelijke zin? Is er iemand tegen wie "ik" denk; en zo nee, waarom denk "ik" dan, als enige aanwezige in de denkruimte? Is denken "kijken" naar gedachten, naar woorden? Doen we dat met een soort onzichtbaar psychisch zintuig dat betrouwbaarder is dan de "normale" zintuigen? Wellicht het allerbelangrijkst: waar zijn we wanneer we nadenken (Hannah Arendt)?
Plotseling ontstaat er een (illusoir) lichaam-geest probleem, en vanuit daar weer een heel substratum van filosofosche non-problemen die waarheid reduceren tot "zekerheid". Volgens mij had Descartes last van zijn gehoor, want hij kon zijn eigen stem niet eens verstaan. Dat moet haast wel, wanneer je de zintuigen zo wantrouwt.
Tot zover het "rigoreuze" "fundament" van de moderne filosofie; drijfzand, afkomstig van een neurotische man die uit zijn raam keek en zich afvroeg of de mensen die hij zag niet robots waren zonder bewustzijn (zoals hij uiteindelijk wel concludeerde over dieren).
Zoals Nietzsche zegt (ik parafraseer): "De redenen waarom 'deze' wereld als ogenschijnlijk wordt bestempeld zijn juist hetgene wat haar realiteit aantoont. Ieder ander soort realiteit is onaantoonbaar".
[ Bericht 0% gewijzigd door laforest op 09-05-2022 11:48:00 ]
Denken is echt een vrijwillige en bewuste actie. Als je denkt dat het een automatisme is wat je overkomt dan komt dat omdat je te snel en te habitueel aan het denken bent. Hoe meer en hoe sneller je denkt hoe automatischer en onvrijwilliger het lijkt.
Overigens word je ook moe van denken. Het brein wordt namelijk ingezet en de elektrische signaaltjes slurpen energie. Dit kan de prevalentie van burnout in onze samenleving degelijk verklaren.
Overigens word je ook moe van denken. Het brein wordt namelijk ingezet en de elektrische signaaltjes slurpen energie. Dit kan de prevalentie van burnout in onze samenleving degelijk verklaren.
Die sneer naar Kant heeft te maken met het correlationisme en de correspondentiewaarheid die hij verdedigd, en de manier waarop hij, in navolging van Descartes, zijn eigen versie van de "ego-substantie" formuleert in de vorm van het transcendentaal subject en een heel gebied van de menselijke ervaring niet alleen uitsluit maar afwijst als niet van de orde van mogelijke ervaring. Representatie wordt de enige "redelijke" vorm van verhouden tot de werkelijkheid, met dank aan het "ding-an-sich", een van de stomste en meest giftige concepten uit de moderne filosofie.quote:Op maandag 9 mei 2022 10:07 schreef laforest het volgende:
[..]
Descartes faalde in zijn argument. Echter, Descartes was (samen met Bacon) erg belangrijk. Descartes deed meer dan alleen dat argument formuleren. Ik volg je niet met je opmerking over Kant. Kant bestreed juist de dogmatische metafysica van Descartes, was het niet met hem eens over rationalisme (hij stelde meteen dat kensen altijd met de zintuigen begon, en schreef hij dat gedachten zonder zintuiglijke inhoud leeg waren). Dus die sneer naar Kant raakt Kant nog wal. Echter ook was hij het niet eens met empiristen.
Om Descartes als dogmatisch af te zetten tegenover Kant vind ik gniffelwaardig. Kant's project is om de grenzen van mogelijke kennis te bepalen door alle faculteiten te onderwerpen aan de "Rede" als een soort rechter, waaronder de zintuigen. Hij is dus ook gewoon een rationalist; sterker nog, hij maakt die verschrikkelijke koppeling tussen moraal en rationaliteit canonisch, zegt dat mensen alleen vrij kunnen zijn door het gebruiken van de "Rede", en maakt er een sport van om ieder aspect van het bestaan te omsluiten met zijn spinnenwebben.
Kant had hier volledig gelijk in. Edit, laatste stuk neem ik terug - mea culpa.quote:
[..]
Die sneer naar Kant heeft te maken met het correlationisme en de correspondentiewaarheid die hij verdedigd, en de manier waarop hij, in navolging van Descartes, zijn eigen versie van de "ego-substantie" formuleert in de vorm van het transcendentaal subject en een heel gebied van de menselijke ervaring niet alleen uitsluit maar afwijst als niet van de orde van mogelijke ervaring. Representatie wordt de enige "redelijke" vorm van verhouden tot de werkelijkheid, met dank aan het "ding-an-sich", een van de stomste en meest giftige concepten uit de moderne filosofie.
Kant was geen rationalist, maar Kant was ook geen empirist. Zijn synthese van beide is transcendentaal Idealisme.
[ Bericht 3% gewijzigd door laforest op 09-05-2022 12:10:23 ]
Ik zal eerlijk bekennen dat ik zelden betere ideeën heb gevonden als het idee dat de enige toegang tot de wereld/werkelijkheid via representatie mogelijk is en het idee van 'ding-an-sich'.quote:
[..]
Die sneer naar Kant heeft te maken met het correlationisme en de correspondentiewaarheid die hij verdedigd, en de manier waarop hij, in navolging van Descartes, zijn eigen versie van de "ego-substantie" formuleert in de vorm van het transcendentaal subject en een heel gebied van de menselijke ervaring niet alleen uitsluit maar afwijst als niet van de orde van mogelijke ervaring. Representatie wordt de enige "redelijke" vorm van verhouden tot de werkelijkheid, met dank aan het "ding-an-sich", een van de stomste en meest giftige concepten uit de moderne filosofie.
Om Descartes als dogmatisch af te zetten tegenover Kant vind ik gniffelwaardig. Kant's project is om de grenzen van mogelijke kennis te bepalen door alle faculteiten te onderwerpen aan de "Rede" als een soort rechter, waaronder de zintuigen. Hij is dus ook gewoon een rationalist; sterker nog, hij maakt die verschrikkelijke koppeling tussen moraal en rationaliteit canonisch, zegt dat mensen alleen vrij kunnen zijn door het gebruiken van de "Rede", en maakt er een sport van om ieder aspect van het bestaan te omsluiten met zijn spinnenwebben.
Echter, ik ben het niet eens met Kant's ethiek. Die is inderdaad dogmatisch zoals beschreven in Grundlegung zur Metaphysik der Sitten. Echter, daar focust men te veel op. Kant's laatste woord over ethiek komt uit een heel ander werk Die Metaphysik der Sitten uit 1797. Dat is niet zo dogmatisch, eerder praktisch, toepasbaar, en introduceert hij ook een vorm van virtue ethics in zijn ethisch systeem.
Ik vind het vreemd dat we een discussie hebben waarin rationaliteit en ethiek gescheiden zijn, want dat zijn ze absoluut niet. De gedachte dat het toepassen van "de rede" inherent goed is is een ethische gedachte, het is een imperatief. Er zijn maar heel weinig filosofen geweest die het gelukt is zich daar van te ontworstelen.quote:
[..]
Ik zal eerlijk bekennen dat ik zelden betere ideeën heb gevonden als het idee dat de enige toegang tot de wereld/werkelijkheid via representatie mogelijk is en het idee van 'ding-an-sich'.
Echter, ik ben het niet eens met Kant's ethiek. Die is inderdaad dogmatisch zoals beschreven in Grundlegung zur Metaphysik der Sitten. Echter, daar focust men te veel op. Kant's laatste woord over ethiek komt uit een heel ander werk Die Metaphysik der Sitten uit 1797. Dat is niet zo dogmatisch, eerder praktisch, toepasbaar, en introduceert hij ook een vorm van virtue ethics in zijn ethisch systeem.
Ook geinig om te zien hoe het begrip "idee" een nieuwe betekenis heeft gekregen binnen de moderne filosofie. Het wordt opgevat als een soort abstracte entiteit die mensen met elkaar kunnen uitwisselen. Oorspronkelijk komt het van het Griekse werkwoord "idein", wat "zien" betekent.
Hmm, dat is slechts 1 van de vele betekenissen van dat woord, zoals vaker in oudgriek. Het kan ook vorm, Vorm, voorkomen, verschijnen of bijvoorbeeld klasse/type betekenen (zoals in Boek V van de Staat).quote:
[..]
Ik vind het vreemd dat we een discussie hebben waarin rationaliteit en ethiek gescheiden zijn, want dat zijn ze absoluut niet. De gedachte dat het toepassen van "de rede" inherent goed is is een ethische gedachte, het is een imperatief. Er zijn maar heel weinig filosofen geweest die het gelukt is zich daar van te ontworstelen.
Ook geinig om te zien hoe het begrip "idee" een nieuwe betekenis heeft gekregen binnen de moderne filosofie. Het wordt opgevat als een soort abstracte entiteit die mensen met elkaar kunnen uitwisselen. Oorspronkelijk komt het van het Griekse werkwoord "idein", wat "zien" betekent.
Haha mooi hoor, maar ben je niet wat streng naar die oude lieve Kant?quote:
[..]
Die sneer naar Kant heeft te maken met het correlationisme en de correspondentiewaarheid die hij verdedigd, en de manier waarop hij, in navolging van Descartes, zijn eigen versie van de "ego-substantie" formuleert in de vorm van het transcendentaal subject en een heel gebied van de menselijke ervaring niet alleen uitsluit maar afwijst als niet van de orde van mogelijke ervaring. Representatie wordt de enige "redelijke" vorm van verhouden tot de werkelijkheid, met dank aan het "ding-an-sich", een van de stomste en meest giftige concepten uit de moderne filosofie.
Om Descartes als dogmatisch af te zetten tegenover Kant vind ik gniffelwaardig. Kant's project is om de grenzen van mogelijke kennis te bepalen door alle faculteiten te onderwerpen aan de "Rede" als een soort rechter, waaronder de zintuigen. Hij is dus ook gewoon een rationalist; sterker nog, hij maakt die verschrikkelijke koppeling tussen moraal en rationaliteit canonisch, zegt dat mensen alleen vrij kunnen zijn door het gebruiken van de "Rede", en maakt er een sport van om ieder aspect van het bestaan te omsluiten met zijn spinnenwebben.
Goed om kritiek te hebben op zijn valstrikken, dat zeker, maar we kunnen zijn verdiensten toch niet helemaal ontkennen.
Zonder Kant geen Schopenhauer, en zonder Schopenhauer geen Nietzsche. Ik denk dat we niet moeten onderschatten hoe zeer deze mannen op elkaar leunen.
Nemen wij het niet maar al te zeer voor lief dat wij weten dat tijd en ruimte categorieën van het verstand zijn, en niet, zoals ook vandaag nog velen denken, externe realiteiten? Dat de ratio inherent tautologisch van aard is? Is dat niet Kant zijn invloed die hier door ons spreekt?
En wat dit laatste betreft, misschien ook niet hoor, het is best lastig in te schatten wie precies wie heeft beïnvloed en hoe denkbeelden gegroeid zijn daar waar wij er niet bij waren. Maar het lijkt me toch aannemelijk.
Uiteindelijk is de claim dat de wereld die wij ervaren op wat voor manier dan ook de ware niet is natuurlijk niet vol te houden, ik ben het met je eens. Maar het is toch op zijn minst een mooie ontsnappingsweg uit het naïef realisme, het materialisme, en allerhande vormen van onderdrukkende dogmatiek? Dat hij zijn eigen dogmatiek hier voor in de plaats zou stellen, ach, hij was ook maar gewoon een mens...
Waarom niet? Wij ervaren de wereld niet direct, dus we kunnen het niet weten. Kant was dat betreft agnostisch.quote:
[..]
Uiteindelijk is de claim dat de wereld die wij ervaren op wat voor manier dan ook de ware niet is natuurlijk niet vol te houden, ik ben het met je eens. Maar het is toch op zijn minst een mooie ontsnappingsweg uit het naïef realisme, het materialisme, en allerhande vormen van onderdrukkende dogmatiek? Dat hij zijn eigen dogmatiek hier voor in de plaats zou stellen, ach, hij was ook maar gewoon een mens...
En gelijk had ie. Je weet hoe ogen werken en hoe wij dan een representatie van de wereld verwerken? Dát is wat wij weten. En onze zintuigen zijn niet bepaald betrouwbaar. Zowel ons zicht niet (optische illusies) en als je weet hoe het voelen van een voorwerp in z'n werk gaat dan is dat ook een truuk van je hersenen zoals de kleuren die je ziet ook niet accuraat zijn.
Kant zat fout in de details, maar hij was zeker op het spoor naar een pijnlijke waarheid. Ook Niels Bohr nam veel van Kant voor het interpreteren van kwantummechanica. Kant afschuiven omdat zijn gerechtvaardigde conclusies je niet aanstaan is niet filosofisch en niet wetenschappelijk. Kant zijn epistemologie afwijzen vanwege zijn Kant's plichtethiek is eem drogreden.
Overigens kan ik een ieder die dit topic binnen komt wandelen in de hoop een manier te vinden de filosofie wat toegankelijker, luchtiger, lichtzinniger te maken van harte aanraden eens kennis te maken met het prachtige stukje kunst dat bekend staat als The Kant song, ofwel: The Transcendetal Deduction of the Pure Concepts of Understanding.
Hoewel tjokvol met schijnbaar ingewikkelde en voor de leek mogelijk intimiderende concepten – er valt niet aan te ontkomen – worden deze concepten op een nette en humorvolle manier in rijmvorm uitgelegd, wat het mogelijk maakt om daadwerkelijk filosofie te leren door een grappig liedje te luisteren. Geen geringe verdienste, als je het mij vraagt.
Niet alleen dat, de tekst van het liedje raakt ook nog eens mooi aan de confrontatie tussen tussen Descartes en Kant die in het voorgaande besproken wordt.
Hoewel tjokvol met schijnbaar ingewikkelde en voor de leek mogelijk intimiderende concepten – er valt niet aan te ontkomen – worden deze concepten op een nette en humorvolle manier in rijmvorm uitgelegd, wat het mogelijk maakt om daadwerkelijk filosofie te leren door een grappig liedje te luisteren. Geen geringe verdienste, als je het mij vraagt.
Niet alleen dat, de tekst van het liedje raakt ook nog eens mooi aan de confrontatie tussen tussen Descartes en Kant die in het voorgaande besproken wordt.
En wat een prachtige uitdrukking, innate subjective transcental ideality. Dat is nou kunst, woordkunst. En iemand zonder verdere voorkennis kan door enkel dit liedje te beluisteren erachter komen wat het te betekenen heeft.quote:Let us first divide cognition into rational analysis
and sensory perception (which Descartes considered valueless).
Now reason gives us concepts which are true but tautological;
sensation gives us images whose content is phenomenal.
Whatever greets our senses must exist in space and time
for else it would be nowhere and nowhen and therefore slime;
the space and time we presuppose before we sense reality
must have innate subjective transcendental ideality.
Ik ken deze. Leuke toevoeging.quote:
Overigens kan ik een ieder die dit topic binnen komt wandelen in de hoop een manier te vinden de filosofie wat toegankelijker, luchtiger, lichtzinniger te maken van harte aanraden eens kennis te maken met het prachtige stukje kunst dat bekend staat als The Kant song, ofwel: The Transcendetal Deduction of the Pure Concepts of Understanding.
Hoewel tjokvol met schijnbaar ingewikkelde en voor de leek mogelijk intimiderende concepten – er valt niet aan te ontkomen – worden deze concepten op een nette en humorvolle manier in rijmvorm uitgelegd, wat het mogelijk maakt om daadwerkelijk filosofie te leren door een grappig liedje te luisteren. Geen geringe verdienste, als je het mij vraagt.
Niet alleen dat, de tekst van het liedje raakt ook nog eens mooi aan de confrontatie tussen tussen Descartes en Kant die in het voorgaande besproken wordt.
[..]
En wat een prachtige uitdrukking, innate subjective transcental ideality. Dat is nou kunst, woordkunst. En iemand zonder verdere voorkennis kan door enkel dit liedje te beluisteren erachter komen wat het te betekenen heeft.
Ik ben afgestudeerd voor met een dissertation over Kant. Ik ga Dummies over Kant doen, maar later.
Ieder die Kant beter wil leren kennen doet er goed aan deze video te bekijken/beluisteren.
Ik vind het ook een mooie theorie. Maar uiteindelijk onhoudbaar, omdat hij een andere wereld poneert, zoals alle gifmengers dat doen.quote:
Waarom niet? Wij ervaren de wereld niet direct, dus we kunnen het niet weten. Kant was dat betreft agnostisch.
En gelijk had ie. Je weet hoe ogen werken en hoe wij dan een representatie van de wereld verwerken? Dát is wat wij weten. En onze zintuigen zijn niet bepaald betrouwbaar. Zowel ons zicht niet (optische illusies) en als je weet hoe het voelen van een voorwerp in z'n werk gaat dan is dat ook een truuk van je hersenen zoals de kleuren die je ziet ook niet accuraat zijn.
De kleuren niet accuraat? Maar wat zouden we ons bij 'accurate kleuren' dan voor moeten stellen? Wie dit goed overdenkt kan niet anders dan tot de conclusie komen dat deze 'accuraatheid' wel een illusie moet zijn. Wie verder kijkt, die ziet dat het vergif is. We moeten leren zien dat precies dat aspect van kleuren wat hier 'niet accuraat' genoemd wordt juist hun complete werkelijkheid omhelst.
Let op de woorden van Goethe:
quote:Zoek toch niets achter de fenomenen; zij zijn zelf de leer.
Andere wereld? Dat is een grove misinterpretatie van Kant. Zou jij specifiek kunnen definiëren wat jij daarmee bedoelt?quote:
[..]
Ik vind het ook een mooie theorie. Maar uiteindelijk onhoudbaar, omdat hij een andere wereld poneert, zoals alle gifmengers dat doen.
De kleuren niet accuraat? Maar wat zouden we ons bij 'accurate kleuren' dan voor moeten stellen? Wie dit goed overdenkt kan niet anders dan tot de conclusie komen dat deze 'accuraatheid' wel een illusie moet zijn. Wie verder kijkt, die ziet dat het vergif is. We moeten leren zien dat precies dat aspect van kleuren wat hier 'niet accuraat' genoemd wordt juist hun complete werkelijkheid omhelst.
Let op de woorden van Goethe:
[..]
Je weet hoe wij kleur zien? Welke kleur een voorwerp heeft kunnen wij niet weten, wat wij wel zeker weten is dat het niet de kleur is die je ziet. Wij zien alleen de golflengte van het licht dat reflecteert van het object af komt en ons oog stimuleert. Wij zijn dan vervolgens een beeld daarvan gevormd door onze hersenen (representatie van wat daar buiten jouw oog heeft gestimuleerd).
De wereld waarin het ding an sich zou huizen. Inderdaad is zijn andere wereld veel genuanceerder, veel minder grof en veel kunstzinniger dan veel andere. Maar daarom ook juist des te sluwer, venijniger, verleidelijker.quote:
Andere wereld? Dat is een grove misinterpretatie van Kant. Zou jij specifiek kunnen definiëren wat jij daarmee bedoelt?
De kleur die je ziet is de kleur die het voorwerp heeft. Iets anders is er niet. De rest is er, zoals Nietzsche het treffend uitdrukt, slechts bijgelogen.quote:Je weet hoe wij kleur zien? Welke kleur een voorwerp heeft kunnen wij niet weten, wat wij wel zeker weten is dat het niet de kleur is die je ziet. Wij zien alleen de golflengte van het licht dat reflecteert van het object af komt en ons oog stimuleert. Wij zijn dan vervolgens een beeld daarvan gevormd door onze hersenen (representatie van wat daar buiten jouw oog heeft gestimuleerd).
Te denken, dat er nog zoiets als kleur zou kunnen zijn, zonder het eigen perspectief, zoals in de voorstelling waarbij kleur zoiets als een golflengte zou zijn, is een grove onderschatting van de eigen existentie, grenzend aan zelfhaat.
Wishful thinkingquote:
[..]
De wereld waarin het ding an sich zou huizen. Inderdaad is zijn andere wereld veel genuanceerder, veel minder grof en veel kunstzinniger dan veel andere. Maar daarom ook juist des te sluwer, venijniger, verleidelijker.
[..]
De kleur die je ziet is de kleur die het voorwerp heeft. Iets anders is er niet. De rest is er, zoals Nietzsche het treffend uitdrukt, slechts bijgelogen.
Te denken, dat er nog zoiets als kleur zou kunnen zijn, zonder het eigen perspectief, zoals in de voorstelling waarbij kleur zoiets als een golflengte zou zijn, is een grove onderschatting van de eigen existentie, grenzend aan zelfhaat.
Dit is met al je waarnemen zo. Denken dat de wereld zo is als dat jouw hersenen die aan jouw verstand presenteren is jezelf voor de gek houden. Jouw hersenen voegen constant dingen toe (of filteren dingen eruit) aan jouw zintuiglijke ervaring. Nooit zie jij de wereld direct, alleen een representatie daarvan.quote:But the colour that you perceive is about much more than the wavelengths of light. The visual cortex of your brain has evolved to perform lots of context-dependent corrections to correct for the colour and intensity of the ambient light. The effect is that the colour of an object has just as much to do with the colour you think it ‘should’ be.
https://www.sciencefocus.(...)colour-of-an-object/
quote:
The effect is that the colour of an object has just as much to do with the colour you think it ‘should’ be.
Ik ontken toch ook niet dat de geest dat doet? Integendeel, ik bevestig juist de fundamentele kracht van dit proces, en ontken het bestaan van kleuren buiten dit proces om. Dit, en niets anders, is wat kleuren zijn.quote:Jouw hersenen voegen constant dingen toe (of filteren dingen eruit) aan jouw zintuiglijke ervaring.
quote:
[..]
[..]
Ik ontken toch ook niet dat de geest dat doet? Integendeel, ik bevestig juist de fundamentele kracht van dit proces, en ontken het bestaan van kleuren buiten dit proces om. Dit, en niets anders, is wat kleuren zijn.
Ik ben inderdaad onnodig gemeen naar Kant, en alles wat je zegt klopt. Wanneer ik met neo-Kantianen in discussie ga heb ik vaak de neiging om hem een flinke stomp te geven zodat het gesprek wat spannender wordt. In mijn persoonlijke ervaring verzandt het gesprek heel gauw in pedant, academistisch gewauwel als ik dat niet doe. Dat gezegd hebbende val ik natuurlijk een projectie van Kant aan, en niet de beste meneer zelf. Dat is sinds zijn dood niet meer mogelijk, als het ooit al mogelijk is geweest.quote:
[..]
Haha mooi hoor, maar ben je niet wat streng naar die oude lieve Kant?
Goed om kritiek te hebben op zijn valstrikken, dat zeker, maar we kunnen zijn verdiensten toch niet helemaal ontkennen.
Zonder Kant geen Schopenhauer, en zonder Schopenhauer geen Nietzsche. Ik denk dat we niet moeten onderschatten hoe zeer deze mannen op elkaar leunen.
Nemen wij het niet maar al te zeer voor lief dat wij weten dat tijd en ruimte categorieën van het verstand zijn, en niet, zoals ook vandaag nog velen denken, externe realiteiten? Dat de ratio inherent tautologisch van aard is? Is dat niet Kant zijn invloed die hier door ons spreekt?
En wat dit laatste betreft, misschien ook niet hoor, het is best lastig in te schatten wie precies wie heeft beïnvloed en hoe denkbeelden gegroeid zijn daar waar wij er niet bij waren. Maar het lijkt me toch aannemelijk.
Is ook zo. Maar onderschat de duivelse verleidingskracht van zijn gif niet. Ik vind het tragisch dat mensen met een interesse in filosofie algauw naar hem worden doorverwezen en daardoor een beeld (of moet ik zeggen representatie?) krijgen van de wijsbegeerte als een verlengstuk van de wiskunde, in plaats van de kunst van het leven (en sterven). Zie post #34, waarin laforest triomfantelijk mededeeld dat de wereld die hij ervaart een soort halfbakken aftreksel is van de onkenbare wereld van de noumena. Zo stérk is dat beeld van de filosofie tegenwoordig. Het spijt me, en dit is mijn persoonlijke mening, maar ik vind het idee dat filosofie hoofdzakelijk draait om "intellectuele problemen" en discussies winnen met argumentatieve vingervlugheden gewoon sofisme.quote:Uiteindelijk is de claim dat de wereld die wij ervaren op wat voor manier dan ook de ware niet is natuurlijk niet vol te houden, ik ben het met je eens. Maar het is toch op zijn minst een mooie ontsnappingsweg uit het naïef realisme, het materialisme, en allerhande vormen van onderdrukkende dogmatiek? Dat hij zijn eigen dogmatiek hier voor in de plaats zou stellen, ach, hij was ook maar gewoon een mens...
Hoe kun je Kant's algemene (niet bepaalde details) argument afwijzen als onhoudbaar? Een ieder die Kant's eerste Kritiek tot en met de Transcendental Aesthetic zin voor zin leest, en de implicaties daarvan begrijpt, zal begrijpen dat Kant gelijk heeft wat betreft representaties, hoe wij de wereld ervaren, onze hersenen daar aan toevoegen (ook voor wij überhaupt de wereld ervaren met onze zintuigen), en dat het concept van het 'ding-an-sich' serieus moet worden genomen. Niels Bohr deed dat gelukkig ook en dat is terug te zien in de Copenhagen Interpretation.quote:
[..]
[..]
Ik ontken toch ook niet dat de geest dat doet? Integendeel, ik bevestig juist de fundamentele kracht van dit proces, en ontken het bestaan van kleuren buiten dit proces om. Dit, en niets anders, is wat kleuren zijn.
Hoe kunnen we de processen in de hersenen nauwkeurig waarnemen? Worden we niet gemanipuleerd door diezelfde hersenen wanneer we deze processen proberen te meten; krijgen we niet enkel een representatie van het ding-an-sich voor ogen? Of alleen dan niet? Hoe weten we überhaupt dat het ding-an-sich bestaat als het per definitie ontoegankelijk is voor het menselijke verstand? En ten slotte: wat geeft wetenschappers het recht om ontologische uitspraken te doen?quote:
[..]
Hoe kun je Kant's algemene (niet bepaalde details) argument afwijzen als onhoudbaar? Een ieder die Kant's eerste Kritiek tot en met de Transcendental Aesthetic zin voor zin leest, en de implicaties daarvan begrijpt, zal begrijpen dat Kant gelijk heeft wat betreft representaties, hoe wij de wereld ervaren, onze hersenen daar aan toevoegen (ook voor wij überhaupt de wereld ervaren met onze zintuigen), en dat het concept van het 'ding-an-sich' serieus moet worden genomen. Niels Bohr deed dat gelukkig ook en dat is terug te zien in de Copenhagen Interpretation.
Ik kan je Philosophy and the Mirror of Nature van Richard Rorty van harte aanraden. Hij gebruikt een analytisch-filosofisch vocabulaire om op een heldere wijzen aan te tonen dat dit soort metafysische speculaties niets meer dan taalspelletjes zijn die voortkomen uit een onbegrip van hoe taal werkt. Misschien is "taalspelletjes" een te milde beschrijving, dit zijn ideeën die mijn eigen leven jarenlang tot een abstracte hel hebben gemaakt, en ik zal zeker niet de enige zijn. Als je naar een psycholoog gaat word doodleuk aan je medegedeeld dat je gemoedstoestand eigenlijk gewoon "kapotte" stofjes in je hersenen zijn. Gelukkig maar dat daar pilletjes voor zijn! Deze wereld begint steeds meer op een Houellebecq-roman te lijken.
Ik ga niet reageren. Ik ga het boek bestellen en bestuderen.quote:
[..]
Hoe kunnen we de processen in de hersenen nauwkeurig waarnemen? Worden we niet gemanipuleerd door diezelfde hersenen wanneer we deze processen proberen te meten; krijgen we niet enkel een representatie van het ding-an-sich voor ogen? Of alleen dan niet? Hoe weten we überhaupt dat het ding-an-sich bestaat als het per definitie ontoegankelijk is voor het menselijke verstand? En ten slotte: wat geeft wetenschappers het recht om ontologische uitspraken te doen?
Ik kan je Philosophy and the Mirror of Nature van Richard Rorty van harte aanraden. Hij gebruikt een analytisch-filosofisch vocabulaire om op een heldere wijzen aan te tonen dat dit soort metafysische speculaties niets meer dan taalspelletjes zijn die voortkomen uit een onbegrip van hoe taal werkt. Misschien is "taalspelletjes" een te milde beschrijving, dit zijn ideeën die mijn eigen leven jarenlang tot een abstracte hel hebben gemaakt, en ik zal zeker niet de enige zijn. Als je naar een psycholoog gaat word doodleuk aan je medegedeeld dat je gemoedstoestand eigenlijk gewoon "kapotte" stofjes in je hersenen zijn. Gelukkig maar dat daar pilletjes voor zijn! Deze wereld begint steeds meer op een Houellebecq-roman te lijken.
Ik heb een afkeer van analytische filosofie, maar dat betekent niet dat ik er niet van kan leren. Ik kom hier op terug totdat ik het gelezen heb.
Je kunt wel hersenactiviteit waarnemen, maar wat het betekent is niet exact te weten. Het is onderhevig aan interpretatie en correlatie.
Dat je alleen kan weten dat alleen jij bestaat omdat jij denkt betekent niet dat je weet dat jij de enige bent die (in een ruimte) denkt. En aan wat worden ze toegespeeld als het niet is wat we omschrijven met 'ik'? Nietzsche durfde het ook niet over een 'ik' te hebben. We mogen van hem louter concluderen dat 'het denkt' zoals we kunnen constateren dat 'het regent'. Het is de ontkenning van het subject ondanks dat we regen kunnen correleren aan wolken. Van Lichtenberg stelde op zijn minst nog 'denken impliceert bestaan'. Hoe je 'denken' ook beziet, het is 'iets' (op de schaal van bewustzijn) dat zich verhoud tot een ik, of iets. Iets ergo iets. Is dat de absurditeit waartegen je ageert? Want ik zie daar alleen maar in dat Descartes te vroeg afhaakte in zijn poging waarheid tot ''zekerheid'' te reduceren, zover dat klopt. Ik denk namelijk heus dat je in zekerheden kan spreken terwijl je waarheid voor mogelijk houdt.quote:
Wie zegt dat er een "ik" is dat "denkt", worden de gedachten niet toegespeeld in plaats van autonoom bedacht? Wat is denken überhaupt? Denk "ik" "over" iets na, en moet dat "over" dan geïnterpreteerd worden in ruimtelijke zin? Is er iemand tegen wie "ik" denk; en zo nee, waarom denk "ik" dan, als enige aanwezige in de denkruimte? Is denken "kijken" naar gedachten, naar woorden? Doen we dat met een soort onzichtbaar psychisch zintuig dat betrouwbaarder is dan de "normale" zintuigen? Wellicht het allerbelangrijkst: waar zijn we wanneer we nadenken (Hannah Arendt)?
Plotseling ontstaat er een (illusoir) lichaam-geest probleem, en vanuit daar weer een heel substratum van filosofosche non-problemen die waarheid reduceren tot "zekerheid".
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Dat is nobel van je, maar ik ben misschien wat te voorbarig geweest, en een waarschuwing van mijn kant is wel op zijn plek lijkt me. Rorty ontmantelt zo ongeveer het hele beeld van filosofie als "wetenschap" die tot zekere kennis kan leiden, en het idee van de rede, en dat kan behoorlijk schokkend en ronduit beangstigend zijn als je heel erg op die aannames gesteld bent, zeker in dit tijdperk waarin filosofie wordt gezien als fundament van de wetenschap, en de uitspraken van neurologen doorgaan voor fundamentele waarheden die ons gedrag bepalen.quote:
[..]
Ik ga niet reageren. Ik ga het boek bestellen en bestuderen.
Ik heb een afkeer van analytische filosofie, maar dat betekent niet dat ik er niet van kan leren. Ik kom hier op terug totdat ik het gelezen heb.
Het is denk ik niet ongewoon om een existentiële crisis te ervaren op het moment dat je de implicaties van zijn werk laat doordringen; dat gaat uiteraard verloren in mijn simplistische samenvatting. Als je daar allemaal geen behoefte aan hebt en veel waarde hecht aan de zekerheid die je op dit moment ervaart, zou ik je afraden het boek te lezen. Het idee dat "waarheid" altijd beter is dan illusie is een aanname waar filosofen graag mee kokketeren, maar maar zelden echt trouw aan zijn.
Heb je het gelezen en begrepen? Ja? Nou, je bent er nog en klinkt vrij normaal. Ik denk dat het wel goedkomt.quote:
[..]
Dat is nobel van je, maar ik ben misschien wat te voorbarig geweest, en een waarschuwing van mijn kant is wel op zijn plek lijkt me. Rorty ontmantelt zo ongeveer het hele beeld van filosofie als "wetenschap" die tot zekere kennis kan leiden, en het idee van de rede, en dat kan behoorlijk schokkend en ronduit beangstigend zijn als je heel erg op die aannames gesteld bent, zeker in dit tijdperk waarin filosofie wordt gezien als fundament van de wetenschap, en de uitspraken van neurologen doorgaan voor fundamentele waarheden die ons gedrag bepalen.
Het is denk ik niet ongewoon om een existentiële crisis te ervaren op het moment dat je de implicaties van zijn werk laat doordringen; dat gaat uiteraard verloren in mijn simplistische samenvatting. Als je daar allemaal geen behoefte aan hebt en waarde hecht aan de zekerheid die je op dit moment ervaart, zou ik je afraden het boek te lezen. Het idee dat "waarheid" altijd beter is dan illusie is een aanname waar filosofen graag mee kokketeren, maar maar zelden echt trouw aan zijn.
Ik geef zo'n aan mensen als ze Kant gaan lezen (eerste Kritiek). Als je het snapt kan je je erg depressief en alleen voelen als je begrijpt in welke epistemologische gevangenis je zit zonder uitweg.
Ik wil verder niks over het boek weten, want dan ga ik het boek met bepaalde verwachtingen en vooroordelen lezen, naast die we allemaal al standaard hebben. Ik wil mijn eigen mening vormen en analyse geven.
Niet eens met Kants ethiek...quote:
Echter, ik ben het niet eens met Kant's ethiek. Die is inderdaad dogmatisch zoals beschreven in Grundlegung zur Metaphysik der Sitten. Echter, daar focust men te veel op. Kant's laatste woord over ethiek komt uit een heel ander werk Die Metaphysik der Sitten uit 1797. Dat is niet zo dogmatisch, eerder praktisch, toepasbaar, en introduceert hij ook een vorm van virtue ethics in zijn ethisch systeem.
Zijn categorische imperatief is het belangrijkste ethische beginsel!
I make it a thing, to glance in window panes and look pleased with myself.
Welke van zijn imperatieven refereer je naar? En waarom is dat zo?quote:Op maandag 9 mei 2022 22:50 schreef Claudia_x het volgende:
[..]
Niet eens met Kants ethiek...
[ afbeelding ]
Ik heb mijn master's dissertation over Kantian virtue (Kantiaanse deugden) geschreven (een deel waar de meeste mensen niets van weten, omdat ze niet verder dan het Grondwerk komen). Daar ben ik het grotendeels (95%) mee eens. Ik vind de eerste formulering van zijn categorische imperatief zwak, gewoon Christelijke ethiek die al lang bestond. De waarde van Kant zit hem in zijn de tweede en derde formuleringen daarvan (en waarschijnlijk de belangrijkste ethische beginselen in de ethiek voor de universele rechten van mensen).
[ Bericht 9% gewijzigd door laforest op 10-05-2022 05:59:58 ]
Juiste vanwege de praktische toepasbaarheid in het dagelijks leven. Als je je afvraagt of iets het juiste is om te doen, kun je jezelf de vraag stellen of je zou willen dat het een algemene wet is.quote:
[..]
Welke van zijn imperatieven refereer je naar? En waarom is dat zo?
Voor wie er meer over wil lezen, is dit een aardig stukje. Daarin word meteen het belang van de wet uitgelegd (en waarom het niet louter een herformulering van bestaande, christelijke moraal is).
I make it a thing, to glance in window panes and look pleased with myself.
Het probleem is dat een enkele uitzondering soms gerechtvaardigd is. Dan is het absurd te vragen of je het zou willen als algemene wet. Het is te rigide. Daarom is de eerste formulering dus juist niet geheel praktisch.quote:
[..]
Juiste vanwege de praktische toepasbaarheid in het dagelijks leven. Als je je afvraagt of iets het juiste is om te doen, kun je jezelf de vraag stellen of je zou willen dat het een algemene wet is.
Voor wie er meer over wil lezen, is dit een aardig stukje. Daarin word meteen het belang van de wet uitgelegd (en waarom het niet louter een herformulering van bestaande, christelijke moraal is).
Voor mensen die een algemene behandeling willen bekijken:
Niet alle scenarios die het breken van de regel kunnen verantwoorden zijn kenbaar en dus geen regel is formuleerbaar als wet waarvan ik zou willen dat iedereen zich er in alle gevallen aan houdt.
Edit, ik zie dat Sandel mij voor was.
Edit, ik zie dat Sandel mij voor was.
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Een uitzondering maakt de wet niet overbodig. Integendeel. Zoals Sebastien Valkenberg zo mooi omschrijft: "Naar mijn smaak stelt hij zich soms te rigoureus op, bijvoorbeeld als hij zegt dat liegen onder geen enkele omstandigheid is toegestaan. Desondanks is hierin voor mij zijn waarde gelegen. Hij moet ons een aarzeling aanleveren – of het besef dat een minder fraaie handeling misschien nodig is, maar een uitzondering op de regel moet blijven. Zo houd je de norm tenminste overeind."quote:
[..]
Het probleem is dat een enkele uitzondering soms gerechtvaardigd is. Dan is het absurd te vragen of je het zou willen als algemene wet. Het is te rigide. Daarom is de eerste formulering dus juist niet geheel praktisch.
I make it a thing, to glance in window panes and look pleased with myself.
Ik lees Kant zijn uitleg liever zelf. Ik beweer niet dat het overbodig is, maar dat een uitzondering niet toegestaan is. Dat is onhoudbaar.quote:
[..]
Een uitzondering maakt de wet niet overbodig. Integendeel. Zoals Sebastien Valkenberg zo mooi omschrijft: "Naar mijn smaak stelt hij zich soms te rigoureus op, bijvoorbeeld als hij zegt dat liegen onder geen enkele omstandigheid is toegestaan. Desondanks is hierin voor mij zijn waarde gelegen. Hij moet ons een aarzeling aanleveren – of het besef dat een minder fraaie handeling misschien nodig is, maar een uitzondering op de regel moet blijven. Zo houd je de norm tenminste overeind."
De persoon die jij quote schrijft in het eerste gedeelte bij hetzelfde wat ik ook schreef over het eerste imperatief.
Als je een uitzondering maakt dan is geen categorische imperatief meer, maar zoals Kant zelf schreef, wordt het een hypothetische imperatief (zie Grondwerk 4:414). Dus wat in het laatste stuk staat van de quote is flauwekul. Een uitzondering op de norm is recht tegenover alles wat Kant beredeneerd over het categorische imperatief.
Ik ben trots Neo-Kantiaan trouwens
Klopt, Kant is zelf rigide. Daarom houd ik zo van hem.quote:
[..]
Ik lees Kant zijn uitleg liever zelf. Ik beweer niet dat het overbodig is, maar dat een uitzondering niet toegestaan is. Dat is onhoudbaar.
I make it a thing, to glance in window panes and look pleased with myself.
Ik ook, mits hij gelijk heeft (zoals in de eerste en derde Kritiek en De religie binnen de grenzen van de zuivere rede). Daarom heb ik Kant 5 jaar bestudeerd aan de universiteit.quote:
[..]
Klopt, Kant is zelf rigide. Daarom houd ik zo van hem.
Klant legt haarfijn bloot dat we met ons denken over uitzonderingen op de categorische imperatief op contradicties stuiten. Uitzonderingen bestaan bij gratie van de algemene wet, maar die wet kan niet algemeen zijn als er uitzonderingen zijn.quote:
[..]
Ik ook, mits hij gelijk heeft (zoals in de eerste en derde Kritiek en De religie binnen de grenzen van de zuivere rede). Daarom heb ik Kant 5 jaar bestudeerd aan de universiteit.
Waar Kant zich mogelijk in heeft vergist, is dat mensen niet zuiver rationeel handelen maar vaten vol tegenstrijdigheden zijn. Ik ben me zelf om deze reden gaan specialiseren in logica. Onze alledaagse manier van redeneren is vaak niet logisch in strikte zin en toch redden we ons er uitstekend mee. Taal is een uitdrukking hiervan: niet alleen kunnen we prima omgaan met ambiguïteit en vaagheid, maar soms is het precies wat we nodig hebben (zoals de latere Wittgenstein zo mooi betoogde).
Misschien kun je eens een samenvatting van het denken van Wittgenstein geven, zowel de jonge van de Tractatus als de oude van de Philosophische Untersuchungen.
[ Bericht 0% gewijzigd door Claudia_x op 10-05-2022 18:05:39 ]
I make it a thing, to glance in window panes and look pleased with myself.
Dat kan zeker.quote:
[..]
Misschien kun je eens een samenvatting van het denken van Wittgenstein geven, zowel de jonge van de Tractatus als de oude van de Philosophische Untersuchingen.
Staat nu op de lijst. Bedankt voor je verzoek. Deze komt na mijn post die ik over Descartes aan het schrijven ben.
Toevallig lees ik elke paar weken wanneer ik met de trein reis uit Ludwig Wittgenstein (Oriëntatie op morgen) van David Pears. De inleiding van dit boek - waarin de prekritische en kritische filosofie (waarin Kant zijn stellingname tegen de speculatieve metafysica centraal staat) uit elkaar worden gehaald - is onmisbaar voor het vraagstuk wat de filosofie denkt te (kunnen) zijn.
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Over Kant zijn werk lezen is sowieso onmisbaar.quote:
Toevallig lees ik elke paar weken wanneer ik met de trein reis uit Ludwig Wittgenstein (Oriëntatie op morgen) van David Pears. De inleiding van dit boek - waarin de prekritische en kritische filosofie (waarin Kant zijn stellingname tegen de speculatieve metafysica centraal staat) uit elkaar worden gehaald - is onmisbaar voor het vraagstuk wat de filosofie denkt te (kunnen) zijn.
Ja dat zie ik wel. Genuanceerd zijn is ook niet altijd alles. Soms moet je de hamer ter hand nemen.quote:
Ik ben inderdaad onnodig gemeen naar Kant, en alles wat je zegt klopt. Wanneer ik met neo-Kantianen in discussie ga heb ik vaak de neiging om hem een flinke stomp te geven zodat het gesprek wat spannender wordt. In mijn persoonlijke ervaring verzandt het gesprek heel gauw in pedant, academistisch gewauwel als ik dat niet doe. Dat gezegd hebbende val ik natuurlijk een projectie van Kant aan, en niet de beste meneer zelf. Dat is sinds zijn dood niet meer mogelijk, als het ooit al mogelijk is geweest.
Ja, het is armoedig. Maar is het Kant die hiertoe verleidt, of is het een fundamentele drang naar orde in de mens aanwezig die hem doet verlangen naar de zekerheid van het slaafs volgen van regels en wetten, waar Kant zelf ook het slachtoffer van is? Is diens ‘ik wil mezelf de morele wet opleggen’ immers niet boven alles als een zucht naar zelfverkozen slavernij?quote:Is ook zo. Maar onderschat de duivelse verleidingskracht van zijn gif niet. Ik vind het tragisch dat mensen met een interesse in filosofie algauw naar hem worden doorverwezen en daardoor een beeld (of moet ik zeggen representatie?) krijgen van de wijsbegeerte als een verlengstuk van de wiskunde, in plaats van de kunst van het leven (en sterven). Zie post #34, waarin laforest triomfantelijk mededeeld dat de wereld die hij ervaart een soort halfbakken aftreksel is van de onkenbare wereld van de noumena. Zo stérk is dat beeld van de filosofie tegenwoordig. Het spijt me, en dit is mijn persoonlijke mening, maar ik vind het idee dat filosofie hoofdzakelijk draait om "intellectuele problemen" en discussies winnen met argumentatieve vingervlugheden gewoon sofisme.
Het is confronterend, maar de meeste mensen zoeken in de filosofie naar hun aard nu eenmaal naar een middel, niet om de waarheid mee te achterhalen, maar juist een om zich mee tegen de waarheid de beschermen, zoals Ortega y Gasset als volgt beschrijft:
quote:Want het leven komt over ons als een chaos waar we in verdwalen. Ieder mens heeft daarvan een duister vermoeden. Doodsbang om oog in oog te komen met die huiveringwekkende realiteit, probeert hij er een gordijn van zijn eigen fantasie voor te schuiven om de illusie van helderheid te bewaken. Dat zijn ‘ideeën’ de realiteit niet weerspiegelen maakt hem niet uit, want hij gebruikt ze juist als loopgraven om zich tegen het leven te beschermen, als vogelverschrikker om de realiteit te verjagen.
Een tamelijk ingewikkelde kwestie, waar veel over te zeggen valt. Zoals gezegd ben ik het op veel punten juist met hem eens, en een veelgehoord argument voor deze afwijzing is dan ook dat dit de natuurlijke volgende stap in het accepteren van Kant’s filosofie zelf is. Als het ding an sich fundamenteel onbereikbaar is, laten we daar dan ook de ultieme consequentie aan verbinden, en het laten rusten, zoals iedere serieuze opvolger van Kant dan ook gedaan heeft. Weg ermee!quote:
Hoe kun je Kant's algemene (niet bepaalde details) argument afwijzen als onhoudbaar?
Maar waar het misschien voornamelijk op aan komt, is dat het uiteindelijk onproductief is om de wereld van de gewaarwording, het ene werkelijke, zoals Kant ook min of meer toegeeft, te vergelijken met een door de gedachten opgeworpen construct, om vervolgens tot de conclusie te komen dat de wereld die onze wereld is, op wat voor wijze dan ook als imperfect beschouwd kan worden. Imperfect in vergelijking waarmee? Met het hersenspinsel van een een oorspronkelijke wereld, eigenlijke, ware wereld, voor ons onbereikbaar? Sorry, maar daar pas ik voor. Dat is lastering. Nietzsche:
quote:Waartoe een andere wereld, tenzij als middel om deze wereld te bezoedelen?
Dat maakt zijn conclusie niet minder waar. Jij kunt dingen niet direct waarnemen. Jij ziet een representatie daarvan in je geest/verstand/hersenen op basis van het licht dat in jouw ogen komt. Aangezien je hersens dingen opleggen aan je waarneming voordat het waarneemt (ruimte en tijd) kun jij onmogelijk stellen dat jij de directe aard van hetgeen jij aanschouwt kunt vaststellen. Ik denk dat kwantummechanica dat wel bewijst.quote:
Op Jij ontvangt een brei van licht via de ogen en je verstand bmaakt daar iets van. Ja het lijkt hetzelfde als wat er buiten gezorgd heeft voor dat je die zintuiglijke data ontving, maar dat maakt het nog niet hetzelfde.
Wat is direct waarnemen dan? Wat moet ik mij daar bij voorstellen?
Wat is de aard van "dingen"? Is dat alleen het geheel? Is dat per se op atomisch niveau of op kwantumniveau? Of alles tegelijk?
Ik lees vooral een hoop opmerkingen die neigen naar een hiërarchisch verdeling van 'de orde der dingen' en wat zogenaamd 'echter' is, het één of het ander.
Wat is de aard van "dingen"? Is dat alleen het geheel? Is dat per se op atomisch niveau of op kwantumniveau? Of alles tegelijk?
Ik lees vooral een hoop opmerkingen die neigen naar een hiërarchisch verdeling van 'de orde der dingen' en wat zogenaamd 'echter' is, het één of het ander.
@laforest
Geest, verstand en hersenen zijn drie verschillende dingen. De geest is de totaliteit van je mentale leven en het verstand is daar een deel van. De hersenen zijn het best te zien als een instrument dat voor gebruik bestemd is, net als de rest van je lichaam.
Geest, verstand en hersenen zijn drie verschillende dingen. De geest is de totaliteit van je mentale leven en het verstand is daar een deel van. De hersenen zijn het best te zien als een instrument dat voor gebruik bestemd is, net als de rest van je lichaam.
Daar kunnen wij ons niets bij voorstellen aangezien wij niet direct kúnnen waarnemen.quote:
Wat is direct waarnemen dan? Wat moet ik mij daar bij voorstellen?
Wat is de aard van "dingen"? Is dat alleen het geheel? Is dat per se op atomisch niveau of op kwantumniveau? Of alles tegelijk?
Ik lees vooral een hoop opmerkingen die neigen naar een hiërarchisch verdeling van 'de orde der dingen' en wat zogenaamd 'echter' is, het één of het ander.
Hiërarchisch is denk ik niet het juiste woord. Dat zou meer een opvatting van Socrates zijn. Het is geheel anders en buiten onze mogelijke waarnemingen. Als we er een Hiërarchie aan zouden koppelen dan maken we een oordeel over dat waar we niets over weten = speculatie.
Zeg ik dan dat ze hetzelfde zijn? Die representatie verschijnt in alle drie. Sommige mensen die materialisten zijn ontkennen de geest of het bestaan daarvan (geloven vaak dat alles chemische processen zijn). Vandaar dat ik meerdere dingen daar noem.quote:
@:laforest
Geest, verstand en hersenen zijn drie verschillende dingen. De geest is de totaliteit van je mentale leven en het verstand is daar een deel van. De hersenen zijn het best te zien als een instrument dat voor gebruik bestemd is, net als de rest van je lichaam.
Jij hebt al behoorlijk wat vergif gedronken zo te lezen, en het lijkt erop dat je niet echt behoefte hebt om daarmee te stoppen. Ik pas zelf, omdat ik waarde hecht aan mijn gezondheid, mijn individualiteit en mijn realiteitszin. Ik herhaal nogmaals, stellig, mijn waarschuwing ten opzichte van het lezen van Rorty. Als je dit zo sterk gelooft (want dat is wat het is; een geloof; iets dat afbrokkelt wanneer de gigantische fout waarop het gebaseerd is onthuld wordt) kan het behoorlijk schokkend zijn wanneer je erachter komt dat de realiteit niet simpelweg een controleerbaar plaatje is, waar je op afstand naar kan kijken alsof het achter glas zit, maar iets levensechts dat zich volledig onafhankelijk van jouw ideeën erover ontvouwt.quote:
[..]
Dat maakt zijn conclusie niet minder waar. Jij kunt dingen niet direct waarnemen. Jij ziet een representatie daarvan in je geest/verstand/hersenen op basis van het licht dat in jouw ogen komt. Aangezien je hersens dingen opleggen aan je waarneming voordat het waarneemt (ruimte en tijd) kun jij onmogelijk stellen dat jij de directe aard van hetgeen jij aanschouwt kunt vaststellen. Ik denk dat kwantummechanica dat wel bewijst.
Jij ontvangt een brei van licht via de ogen en je verstand bmaakt daar iets van. Ja het lijkt hetzelfde als wat er buiten gezorgd heeft voor dat je die zintuiglijke data ontving, maar dat maakt het nog niet hetzelfde.
Als je ziet dat hetgene wat je dacht te weten slechts een van vele mogelijke hersenspinsels is, kun je niet meer terug. Wittgenstein spreekt ook wel over het repareren van een kapot spinnenweb met je blote handen. Filosofie is niet zomaar een abstract spelletje met concepten maar iets dat behoorlijk confronterend kan zijn wanneer het met genoeg doortastendheid gedaan wordt. Ik ken je verder niet persoonlijk maar ik weet dat Kant vaak mensen aantrekt die waarde hechten aan een georganiseerd, helder wereldbeeld waarin alles zijn plekje heeft en dingen zich voltrekken volgens vaste patronen en wetten. En er is geen enkele schaamte om aan jezelf toe te geven dat je het idee van organisatie en orde verkiest boven de chaos en onvoorspelbaarheid die inherent is aan de realiteit. Doe geen domme dingen alsjeblieft.
Ik ben Neo-Kantiaan en afgestudeerd op Kant.quote:
[..]
Jij hebt al behoorlijk wat vergif gedronken zo te lezen, en het lijkt erop dat je niet echt behoefte hebt om daarmee te stoppen. Ik pas zelf, omdat ik waarde hecht aan mijn gezondheid, mijn individualiteit en mijn realiteitszin. Ik herhaal nogmaals, stellig, mijn waarschuwing ten opzichte van het lezen van Rorty. Als je dit zo sterk gelooft (want dat is wat het is; een geloof; iets dat afbrokkelt wanneer de gigantische fout waarop het gebaseerd is onthuld wordt) kan het behoorlijk schokkend zijn wanneer je erachter komt dat de realiteit niet simpelweg een controleerbaar plaatje is, waar je op afstand naar kan kijken alsof het achter glas zit, maar iets levensechts dat zich volledig onafhankelijk van jouw ideeën erover ontvouwt.
Als je ziet dat hetgene wat je dacht te weten slechts een van vele mogelijke hersenspinsels is, kun je niet meer terug. Wittgenstein spreekt ook wel over het repareren van een kapot spinnenweb met je blote handen. Filosofie is niet zomaar een abstract spelletje met concepten maar iets dat behoorlijk confronterend kan zijn wanneer het met genoeg doortastendheid gedaan wordt. Ik ken je verder niet persoonlijk maar ik weet dat Kant vaak mensen aantrekt die waarde hechten aan een georganiseerd, helder wereldbeeld waarin alles zijn plekje heeft en dingen zich voltrekken volgens vaste patronen en wetten. En er is geen enkele schaamte om aan jezelf toe te geven dat je het idee van organisatie en orde verkiest boven de chaos en onvoorspelbaarheid die inherent is aan de realiteit. Doe geen domme dingen alsjeblieft.
Kant deed dat ooit bij mij, wellicht doet Rorty dat ook wel. Heb het boek in Amerika besteld en zit erop te wachten.
Voor mij is de fysieke wereld die wij als representaties waarnemen, phenomena, een ordelijke wereld (geordend door ons verstand), en de kwantumrealiteit de onvoorspelbare wereld met chaos en onzekerheid, voor mij onderdeel van de noumena. Ik zie niet in hoe deze twee niet samen kunnen gaan.
Dat hoef je aan mij niet uit leggen. Jij zegt buiten onze waarneming. Wat precies? Als je daar geen redelijke definitie aan kunt geven, waar praten we dan over? Waarom zouden we daar dan überhaupt uitspraken over doen?quote:
[..]
Daar kunnen wij ons niets bij voorstellen aangezien wij niet direct kúnnen waarnemen.
Hiërarchisch is denk ik niet het juiste woord. Dat zou meer een opvatting van Socrates zijn. Het is geheel anders en buiten onze mogelijke waarnemingen. Als we er een Hiërarchie aan zouden koppelen dan maken we een oordeel over dat waar we niets over weten = speculatie.
Wittgenstein.quote:
[..]
Dat hoef je aan mij niet uit leggen. Jij zegt buiten onze waarneming. Wat precies? Als je daar geen redelijke definitie aan kunt geven, waar praten we dan over? Waarom zouden we daar dan überhaupt uitspraken over doen?
Dat is toch de enige mogelijke definitie? Alles dat buiten alle mogelijke waarneming binnen onze ervaring van de realiteit ligt. Meer kun je niet definiëren, want dat is automatisch speculatie. Wij kunnen met onze ogen bijvoorbeeld zelf niet iets waarnemen dat op twee plekken tegelijk is, een foton bijvoorbeeld. Dat houdt niet in dat we er geen uitspraken over kunnen doen middels experimenten en meetapparatuur. Echter dit direct met onze zintuigen waarnemen is niet mogelijk. Voor mij is dan ook de kwantumrealiteit noumena.
Ik snap de ophef ook niet zo goed. De erkenning dat er meerdere realiteitslagen zijn impliceert niet definitief de negatie van één enkele laag. Het devalueert de waarde van de notie dat onze belevingswereld de gehele realiteit voorstelt maar dat is niet hetzelfde als opperen dat de enige echte achter ons blikveld ligt. Erken dat onze interpretatie deel uitmaakt van de realiteit en er is geen probleem. Tenzij je psychologisch zodanig instabiel bent dat je een illusionaire grip op het geheel behoeft natuurlijk.
[ Bericht 1% gewijzigd door Akathisia op 11-05-2022 18:47:49 ]
[ Bericht 1% gewijzigd door Akathisia op 11-05-2022 18:47:49 ]
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Het niet met onze zintuigen waar kunnen nemen ontneemt ons niet de mogelijkheid om "concepten" helder te definiëren.quote:
[..]
Wittgenstein.
Dat is toch de enige mogelijke definitie? Alles dat buiten alle mogelijke waarneming binnen onze ervaring van de realiteit ligt. Meer kun je niet definiëren, want dat is automatisch speculatie. Wij kunnen met onze ogen bijvoorbeeld zelf niet iets waarnemen dat op twee plekken tegelijk is, een foton bijvoorbeeld. Dat houdt niet in dat we er geen uitspraken over kunnen doen middels experimenten en meetapparatuur. Echter dit direct met onze zintuigen waarnemen is niet mogelijk. Voor mij is dan ook de kwantumrealiteit noumena.
Wat maakt een kwantumdeeltje meer waarheid dan bijvoorbeeld de pot appelmoes die wij voor ons zien staan?
Daarom erken ik het als een facet van de waarheid. Wat we zien is niet onwaar omdat we niet alles kunnen zien. Illusies zijn waar in zoverre dat het bestaan van illusies een realiteit zijn. Het wordt pas onwaar als je de illusie bestempelt tot iets wat het niet is, een object dat zich buiten, onafhankelijk, het lichaam bevindt.quote:
Ik snap de ophef ook niet zo goed. De erkenning dat er meerdere realiteitslagen zijn impliceert niet definitief de negatie van één enkele laag. Het devalueert de waarde van de notie dat onze belevingswereld de gehele realiteit voorstelt maar dat is niet hetzelfde als opperen dat de enige echte achter ons blikveld ligt. Erken dat onze interpretatie deel uitmaakt van de realiteit en er is geen probleem. Tenzij je psychologisch zodanig instabiel bent dat je een illusionaire grip op het geheel behoeft natuurlijk.
Realiteitslagen impliceert in mijn ogen een hiërarchie in termen van echt - echter - echtst. In plaats van ze in lagen te plaatsen, vind ik het correcter om te zeggen dat ze naast elkaar bestaan, hoewel dat eigenlijk ook niet helemaal klopt. Het onderscheid dat wij maken bestaat eigenlijk niet.
[ Bericht 10% gewijzigd door Cockwhale op 11-05-2022 19:24:59 ]
Wat versta je onder chaos? Willekeur? Zonder betekenis? En waar bevindt zich die chaos precies?quote:
[..]
Jij hebt al behoorlijk wat vergif gedronken zo te lezen, en het lijkt erop dat je niet echt behoefte hebt om daarmee te stoppen. Ik pas zelf, omdat ik waarde hecht aan mijn gezondheid, mijn individualiteit en mijn realiteitszin. Ik herhaal nogmaals, stellig, mijn waarschuwing ten opzichte van het lezen van Rorty. Als je dit zo sterk gelooft (want dat is wat het is; een geloof; iets dat afbrokkelt wanneer de gigantische fout waarop het gebaseerd is onthuld wordt) kan het behoorlijk schokkend zijn wanneer je erachter komt dat de realiteit niet simpelweg een controleerbaar plaatje is, waar je op afstand naar kan kijken alsof het achter glas zit, maar iets levensechts dat zich volledig onafhankelijk van jouw ideeën erover ontvouwt.
Als je ziet dat hetgene wat je dacht te weten slechts een van vele mogelijke hersenspinsels is, kun je niet meer terug. Wittgenstein spreekt ook wel over het repareren van een kapot spinnenweb met je blote handen. Filosofie is niet zomaar een abstract spelletje met concepten maar iets dat behoorlijk confronterend kan zijn wanneer het met genoeg doortastendheid gedaan wordt. Ik ken je verder niet persoonlijk maar ik weet dat Kant vaak mensen aantrekt die waarde hechten aan een georganiseerd, helder wereldbeeld waarin alles zijn plekje heeft en dingen zich voltrekken volgens vaste patronen en wetten. En er is geen enkele schaamte om aan jezelf toe te geven dat je het idee van organisatie en orde verkiest boven de chaos en onvoorspelbaarheid die inherent is aan de realiteit. Doe geen domme dingen alsjeblieft.
Wetmatigheden en causaliteit tonen allesbehalve chaos aan. Daarnaast vind ik een gebrekkig "begrip van" geen sterk argument voor 'chaos' als "fundament" voor het bestaan. Zelfs al zou je orde afdoen als een menselijke creatie (wij brengen orde aan in de chaos), dan nog is het niet logisch dat elk organisme naar orde snakt. Helemaal niet wanneer je de menselijke waarneming vrijwel gelijk stelt (in termen van betrouwbaarheid) aan elke vorm van metingen, berekeningen en logica.
(p.s. whats up with the melodrama?
)
Om orde te creëeren moet er eerst iets zijn dat geordend wordt lijkt me. Een simpele, logische noodzakelijkheid. Zonder wanorde is orde niet mogelijk, want er is niks om te structureren. Apollo en Dionysus, Yin en Yang, reëel en abstract, individu en ego. Dit is de discussie die we al eerder hadden en waar ik, na het drie keer herhalen van dit punt, alsnog geen antwoord op kreeg. Dat is niet zonder gegronde reden. Wij moderne mensen groeien op met het vooroordeel van de rede, van de toereikende grond. Alles heeft een reden, alles is te verklaren. Alles is te verdelen en in een hokje te plaatsen. Degene die refereert aan het mystieke en het onverklaarbare begaat een ontoelaatbare zonde tegen de rede-substantie.quote:
[..]
Wat versta je onder chaos? Willekeur? Zonder betekenis? En waar bevindt zich die chaos precies?
Wetmatigheden en causaliteit tonen allesbehalve chaos aan. Daarnaast vind ik een gebrekkig "begrip van" geen sterk argument voor 'chaos' als "fundament" voor het bestaan. Zelfs al zou je orde afdoen als een menselijke creatie (wij brengen orde aan in de chaos), dan nog is het niet logisch dat elk organisme naar orde snakt. Helemaal niet wanneer je de menselijke waarneming vrijwel gelijk stelt (in termen van betrouwbaarheid) aan elke vorm van metingen, berekeningen en logica.
(p.s. whats up with the melodrama?
De voorwaarde voor rationaliteit is irrationaliteit. Wederom een logische noodzakelijkheid. Iedereen weet dit, niet iedereen is eerlijk tegen zichzelf hierover. Het mechanistische wereldbeeld is een paar honderd jaar oud, de cogito ook. Het idee dat mensen inherent handelen op basis van argumenten en "rede" is een waanidee. Het idee dat mensen dit aangeleerd kan worden zonder hun menselijkheid te vernietigen is een nog groter waanidee. Het allergrootste waanidee is dat de realiteit inherent orde zou hebben. Niets is minder waar. Orde is, om met Nietzsche te spreken, een 'moreel-optische illusie'.
quote:
Illusies zijn waar in zoverre dat het bestaan van illusies een realiteit zijn. Het wordt pas onwaar als je de illusie bestempelt tot iets wat het niet is, een object dat zich buiten, onafhankelijk (...) bevindt.
quote:Het onderscheid dat wij maken bestaat eigenlijk niet.
[ Bericht 1% gewijzigd door CharlesKinbote op 12-05-2022 17:10:43 ]
Beste man, dat is een beetje als te zeggen: nou, ik neem dan wel vergif, maar het is niet alsof ik alleen maar vergif neem. Het kon erger! En misschien is dat dan wel zo, maar vraag je dan toch af: waarom zou ik überhaupt vergif nemen? Waarom zou ik de belevingswereld willen devalueren? Wat is dat voor in instinct in mij, die mij er toe aanzet de wereld die mijn wereld is te lasteren?quote:
De erkenning dat er meerdere realiteitslagen zijn impliceert niet definitief de negatie van één enkele laag. Het devalueert de waarde van de notie dat onze belevingswereld de gehele realiteit voorstelt maar dat is niet hetzelfde als opperen dat de enige echte achter ons blikveld ligt.
Maar waarom het dan chaos noemen? Zowel orde als chaos zijn irrelevant in het zuivere bestaan van dingen (het geheel). Beide zijn niet meer dan een 'oordeel' of 'perspectief'.quote:
[..]
Om orde te creëeren moet er eerst iets zijn dat geordend wordt lijkt me. Een simpele, logische noodzakelijkheid. Zonder wanorde is orde niet mogelijk, want er is niks om te structureren. Apollo en Dionysus, Yin en Yang, reëel en abstract, individu en ego. Dit is de discussie die we al eerder hadden en waar ik, na het drie keer herhalen van dit punt, alsnog geen antwoord op kreeg. Dat is niet zonder gegronde reden. Wij moderne mensen groeien op met het vooroordeel van de rede, van de toereikende grond. Alles heeft een reden, alles is te verklaren. Alles is te verdelen en in een hokje te plaatsen. Degene die refereert aan het mystieke en het onverklaarbare begaat een ontoelaatbare zonde tegen de rede-substantie.
De voorwaarde voor rationaliteit is irrationaliteit. Wederom een logische noodzakelijkheid. Iedereen weet dit, niet iedereen is eerlijk tegen zichzelf hierover. Het mechanistische wereldbeeld is een paar honderd jaar oud, de cogito ook. Het idee dat mensen inherent handelen op basis van argumenten en "rede" is een waanidee. Het idee dat mensen dit aangeleerd kan worden zonder hun menselijkheid te vernietigen is een nog groter waanidee. Het allergrootste waanidee is dat de realiteit inherent orde zou hebben. Niets is minder waar. Orde is, om met Nietzsche te spreken, een 'moreel-optische illusie'.
[..]
[..]
Je zit op de goede weg door de scheiding tussen orde en chaos op te willen heffen in het geheel van een zuiver bestaan van dingen.quote:
Maar waarom het dan chaos noemen? Zowel orde als chaos zijn irrelevant in het zuivere bestaan van dingen (het geheel). Beide zijn niet meer dan een 'oordeel' of 'perspectief'.
De vraag is nu, hoe is dat zuivere bestaan nu eigenlijk?
Is dat met, of zonder interpretatie? Want de klassieke fout die mensen maken is te trachten zich een zuiver bestaan voor de geest te halen, zonder het zelf, zonder de waarnemer, zonder interpretatie.
Kant heeft aangetoond dat dit onmogelijk is – maar blijft desondanks hangen in de gedachte van een waarnemeronafhankelijke buitenwereld.
Want, en dit is het lastige punt dat ik enigszins probeer op te helderen; alleen naast de illusie van een onbemiddelde, objectieve, van de mens onafhankelijk buitenwereld (waarvan Kant zelf nu juist heeft aangetoond dat het niet bestaan kan!) kan de idee stand houden dat onze werkelijkheid op wat voor manier dan ook ‘schijnbaar’ zou kunnen zijn.
We moeten de volgende stap leren zien die het noodzakelijke gevolg is van Kant zijn eigen bevindingen: het zuivere bestaan zelf is interpretatie. Het is dus niet slechts dat wij een zuiver bestaan interpreteren, ergens buiten ons, alsof wij er tegenover zouden staan. Het zuivere bestaan is precies deze interpretatie zelf.
Er is geen ontsnappen aan de begrippen interpretatie, oordeel, perspectief; ze omhelzen alles, ook datgene waarop ze betrekking hebben. Ook het licht waar laforest over spreekt:
Deze analyse gaat niet diep genoeg. Ook dit licht waarvan wij een representatie zouden maken is een interpretatie!quote:
Jij ziet een representatie daarvan in je geest/verstand/hersenen op basis van het licht dat in jouw ogen komt.
Nietzsche:
quote:De ware wereld; we hebben haar afgeschaft. Wat bleef over, de schijnbare wereld soms? Welnee! Met het afschaffen van de ware wereld hebben we ook de schijnbare afgeschaft!
(Overigens is dit iets waar men in het Oosten al lang en breed van op de hoogte schijnt te zijn, dus het is wat dat betreft zacht gezegd een beetje beschamend dat het bij ons nog steeds zo weinig begrepen wordt...)
Hier de volledige diepe analyse:quote:
[..]
Je zit op de goede weg door de scheiding tussen orde en chaos op te willen heffen in het geheel van een zuiver bestaan van dingen.
De vraag is nu, hoe is dat zuivere bestaan nu eigenlijk?
Is dat met, of zonder interpretatie? Want de klassieke fout die mensen maken is te trachten zich een zuiver bestaan voor de geest te halen, zonder het zelf, zonder de waarnemer, zonder interpretatie.
Kant heeft aangetoond dat dit onmogelijk is – maar blijft desondanks hangen in de gedachte van een waarnemeronafhankelijke buitenwereld.
Want, en dit is het lastige punt dat ik enigszins probeer op te helderen; alleen naast de illusie van een onbemiddelde, objectieve, van de mens onafhankelijk buitenwereld (waarvan Kant zelf nu juist heeft aangetoond dat het niet bestaan kan!) kan de idee stand houden dat onze werkelijkheid op wat voor manier dan ook ‘schijnbaar’ zou kunnen zijn.
We moeten de volgende stap leren zien die het noodzakelijke gevolg is van Kant zijn eigen bevindingen: het zuivere bestaan zelf is interpretatie. Het is dus niet slechts dat wij een zuiver bestaan interpreteren, ergens buiten ons, alsof wij er tegenover zouden staan. Het zuivere bestaan is precies deze interpretatie zelf.
Er is geen ontsnappen aan de begrippen interpretatie, oordeel, perspectief; ze omhelzen alles, ook datgene waarop ze betrekking hebben. Ook het licht waar laforest over spreekt:
[..]
Deze analyse gaat niet diep genoeg. Ook dit licht waarvan wij een representatie zouden maken is een interpretatie!
Nietzsche:
[..]
(Overigens is dit iets waar men in het Oosten al lang en breed van op de hoogte schijnt te zijn, dus het is wat dat betreft zacht gezegd een beetje beschamend dat het bij ons nog steeds zo weinig begrepen wordt...)
https://archive.org/strea(...)uivere+Rede_djvu.txt
Derrida: "Is - zoals vaak is gezegd, zoals Heidegger dacht - is bevragen de bevoorrechte vorm van filosofie? Is nadenken daadwerkelijk bevragen, zoals vaak wordt gezegd? Kan het zijn dat er, voor de vraag, een oudere, oprechtere, radicalere beweging zit die niet bevragend is, maar daarintegen een bevestiging is?"quote:
[..]
Je zit op de goede weg door de scheiding tussen orde en chaos op te willen heffen in het geheel van een zuiver bestaan van dingen.
De vraag is nu, hoe is dat zuivere bestaan nu eigenlijk?
Is dat met, of zonder interpretatie? Want de klassieke fout die mensen maken is te trachten zich een zuiver bestaan voor de geest te halen, zonder het zelf, zonder de waarnemer, zonder interpretatie.
Kant heeft aangetoond dat dit onmogelijk is – maar blijft desondanks hangen in de gedachte van een waarnemeronafhankelijke buitenwereld.
Want, en dit is het lastige punt dat ik enigszins probeer op te helderen; alleen naast de illusie van een onbemiddelde, objectieve, van de mens onafhankelijk buitenwereld (waarvan Kant zelf nu juist heeft aangetoond dat het niet bestaan kan!) kan de idee stand houden dat onze werkelijkheid op wat voor manier dan ook ‘schijnbaar’ zou kunnen zijn.
We moeten de volgende stap leren zien die het noodzakelijke gevolg is van Kant zijn eigen bevindingen: het zuivere bestaan zelf is interpretatie. Het is dus niet slechts dat wij een zuiver bestaan interpreteren, ergens buiten ons, alsof wij er tegenover zouden staan. Het zuivere bestaan is precies deze interpretatie zelf.
Er is geen ontsnappen aan de begrippen interpretatie, oordeel, perspectief; ze omhelzen alles, ook datgene waarop ze betrekking hebben. Ook het licht waar laforest over spreekt:
[..]
Deze analyse gaat niet diep genoeg. Ook dit licht waarvan wij een representatie zouden maken is een interpretatie!
Nietzsche:
[..]
(Overigens is dit iets waar men in het Oosten al lang en breed van op de hoogte schijnt te zijn, dus het is wat dat betreft zacht gezegd een beetje beschamend dat het bij ons nog steeds zo weinig begrepen wordt...)
En de laatste twee (vrijvertaalde) stellingen van Wittgenstein's Tractatus:
"Mijn stellingen zijn verhelderend op deze wijze: hij die ze begrijpt verstaat ze uiteindelijk als onzinnig, wanneer hij uit hen is geklommen, op hen, door hen (hij moet, zogezegd, de ladder weggooien nadat hij deze beklommen heeft).
Hij moet deze stellingen overstijgen: dan ziet hij de wereld juist.
Waar men niet over kan spreken, moet men zwijgen."
Triggerwarning applied. Leuk stuk, met een conclusie die ik enkele posts terug deelde, maar ook met wat valide kritiek in de comments.quote:Quantum Wittgenstein
Metaphysical debates in quantum physics don’t get at ‘truth’ – they’re nothing but a form of ritual, activity and culture
https://aeon.co/essays/ho(...)-and-quantum-physics
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
quote:
[..]
Triggerwarning applied. Leuk stuk, met een conclusie die ik enkele posts terug deelde, maar ook met wat valide kritiek in de comments.
Zeer belangrijke woorden! Zie ook https://en.wikipedia.org/wiki/Quietism_(philosophy)quote:That was in fact in keeping with its own philosophy, which is that philosophy itself can discover nothing. It is simply a form of therapy that can quickly become a disease of the intellect.
[ Bericht 8% gewijzigd door CharlesKinbote op 16-05-2022 19:43:22 ]
Dat weet je niet omdat er op dat moment geen ik is die zich dat kan afvragen.quote:
En als je niet denkt, besta je op dat moment dan niet?
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Genoeg mensen die nog nooit in hun leven een seconde hebben nagedacht, maar helaas blijven die achterlijke vleeshulzen wel functioneren.quote:
En als je niet denkt, besta je op dat moment dan niet?
Beschouw mijzelf denk ik eerder een consequentialist, maar ik twijfel wel enigszins. Een zeer (eigen) genuanceerde vorm van deontologie past mij in sommige gevallen ook wel.quote:
Hoeveel deontologen en consequentialisten zijn er hier?
De vraag is dan Wat is Deugd? Zoals Sokrates zou zeggen.
Is deugd teruggeven wat je van iemand geleend hebt?
Maar stel nou je hebt een mes geleend en hij zou het terugwillen terwijl je weet dat hij er iets mee gaat doen wat jij niet wilt, is deugd dan het mes teruggeven want het is van diegene.
Of is het dan juist deugd om het mes te houden.😊
Ik denk het 2de ofja dat zal iedereen wel denken😅
Is deugd teruggeven wat je van iemand geleend hebt?
Maar stel nou je hebt een mes geleend en hij zou het terugwillen terwijl je weet dat hij er iets mee gaat doen wat jij niet wilt, is deugd dan het mes teruggeven want het is van diegene.
Of is het dan juist deugd om het mes te houden.😊
Ik denk het 2de ofja dat zal iedereen wel denken😅
|
|
