quote:
De wedloop naar de wonderschoenen laat steeds meer atletiekrecords sneuvelen: “Hoe sneller de atleet, hoe groter het effect”
Geen record is nog veilig voor ’s werelds beste dravers. Sinds september vorig jaar gingen al 15 piektijden op weg of piste voor de bijl. Dat Kibiwott Kandie zondag op Adidas-materiaal de halve marathon-chrono met bijna dertig seconden aanscherpte, toont bovendien dat pionier Nike in de wedloop naar de wonderschoen steeds meer concurrentie krijgt.
De halve marathon behoort niet tot de klassieke afstanden, maar de tijden die zondag in Valencia werden neergezet, verbazen. Want terwijl voorheen nog nooit een atleet onder de 58 minuten was gebleven, rondden ze die kaap dit keer met vier tegelijkertijd. Dat in één en dezelfde race een kwartet deelnemers sneller ging dan het bestaande wereldrecord, was niet meer voorgekomen sinds de 800 meter bij de vrouwen op de Olympische Spelen van ... 1976.
Sinds Nike vier jaar geleden een nieuw type schoen lanceerde, snelt de huidige generatie in steeds grotere getale voorbij legendarische voorgangers als Kenenisa Bekele en Haile Gebrselassie. Die recente hoogconjunctuur gaat naadloos samen met een revolutie in het materiaal, beseft ook Koen Wilssens, CEO van speciaalzaak Runner’s Lab en voormalig topatleet.
Nike had jarenlang een monopolie. Hebben concurrenten als Adidas de kloof gedicht?
Wilssens: “Nike bezat een voorsprong omdat ze als eerste die carbontechnologie hadden ontwikkeld. Dat leidde tot grote onrust bij de concurrenten, die moesten vaststellen dat hun atleten amper konden winnen. Er ontstond een enorme wedloop. Anderhalf jaar later hadden de andere merken hun achterstand bijgebeend, waardoor er nu volwaardige alternatieven op de markt zijn.”
De combinatie van een carbonfiberplaat en een dikke schuimlaag verhoogt het loopcomfort en vermindert het energieverbruik. Mechanische doping, zeggen critici.
“Omdat de meeste toppers en de verschillende merken op dit moment over de nieuwste technologie beschikken, verloopt de strijd opnieuw gelijk. Toen Nike het monopolie had, zag ik als voormalig atleet wél de competitievervalsing. Sowieso valt het te betreuren dat het tegenwoordig meer gaat over de schoenen dan over de atleten. Omdat Nike en Adidas de meeste toppers onder contract hebben, zullen zij bovenaan blijven. Andere firma’s bezitten evenwaardige carbonschoenen, maar die hebben geen atleten die wereldrecords lopen.”
Hoeveel bonus bieden die nieuwe schoenen eigenlijk?
“Verschillende studies maken melding van een bonus van één à twee procent tot vijf à zes procent. Ten opzichte van vorige generaties is de bonus natuurlijk onmiskenbaar, waardoor je die oude tijden niet meer met de huidige kan vergelijken. Maar goed: dat geldt evenzeer voor prestaties op een assepiste of op kunststof. Hoe sneller je loopt, hoe groter het effect. Dan beginnen het push forward- en het hefboom-effect volop te renderen.“
Wat is de volgende stap?
“De wedloop naar beter en sneller staat nooit stil, al heeft World Athletics wel regels opgelegd. Tijdens zijn Sub 2-marathon liep Eliud Kipchoge met drie carbonplaten en een dikkere zool. De grootste sprong is gemaakt, nu volgen kleine stapjes. Ik denk dat er qua rubbers onderaan de schoen nog wat rek zit. Een natte omloop, een bochtig parcours, een bepaalde ondergrond: de zool kan op basis daarvan aangepast worden. Vergelijk het met de Formule 1 of het veldrijden.”
De toplopers zijn met een paar honderd. De mondiale markt voor vrijetijdslopers wordt begroot op 40 miljard dollar.
“De echte racemarkt is heel klein. Met hun wedstrijdmateriaal maken de merken geen winst, maar het gaat hen om naambekendheid en imago. Ze willen zich manifesteren als modern en innovatief, en op die manier ook de vrijetijdsmarkt bespelen. En die is nog een stuk groter dan die 40 miljard dollar.”