Omtzigt: ‘Er zijn niet alleen fouten gemaakt bij de kinderopvangtoeslag’Nadat de toeslagenaffaire afgewikkeld leek, bleek er nog een groep ouders onredelijk hard te zijn behandeld door de Belastingdienst. En nog lopen de mailboxen over van Kamerleden zoals die van Pieter Omtzigt (CDA).
ToeslagenaffaireWie dacht dat na de toeslagenaffaire het lek boven was bij de Belastingdienst, komt bedrogen uit. Vorige week bleek weer een nieuwe groep burgers slachtoffer van gemaakte fouten.
Het heeft tot afschuwelijke situaties geleid
Pieter Omtzigt, CDA
Een veelkoppig monster, zo noemt CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt de problemen bij de Belastingdienst. En SP-Kamerlid Renske Leijten spreekt van een ‘monsterlijk systeem’ waarin door ‘onderbezetting, automatisering en een angstcultuur onder ambtenaren’ burgers kunnen worden vermangeld door ambtelijke fouten.
Vandaag debatteert de Tweede Kamer voor de zoveelste keer over de Belastingdienst. Over de problemen om schenk- en erfbelasting te innen. De problemen bij het doen van aangifte door ondernemers. En zo nog een trits relatief kleine problemen vergeleken bij de toeslagenaffaire die ervoor zorgde dat er twee nieuwe staatssecretarissen kwamen en er een aantal nieuwe topambtenaren van buiten is aangetrokken om puin te ruimen bij de dienst.
Zoveelste fout
Lees om 11.00 uur het schrijnende verhaal van Janet Ramesar op deze website. Zij verloor alles door haar vermeende fraude met de kinderopvangtoeslag. Haar werk, haar gezondheid en haar zoontje. ,,Ik vertrouw niemand meer.’’
Vorige week ontploften Leijten en Omtzigt in een Kamerdebat over een ‘zoveelste’ fout die is gemaakt. In de toeslagenaffaire bleek dat ouders ten onrechte verdacht werden van fraude met kinderopvangtoeslag. Daarvoor tuigde het kabinet een compensatieregeling op. Die is tevens bedoeld voor ouders die onredelijk hard zijn geraakt door de strenge regels van de toeslagenwet. Wie één bonnetje niet kon overleggen, moest de toeslag voor een heel jaar terugbetalen. Het kabinet denkt dat zo’n 20.000 ouders voor de regeling in aanmerking komen.
Wie sinds 2006 een groot bedrag aan kinderopvangtoeslag moest terugbetalen, kan bellen naar een speciaal gratis telefoonnummer: 0800-2358258. Dan wordt gekeken of de regels onredelijk zijn toegepast en kunt u eventueel geld terugkrijgen. Wie onderdeel was van een fraudeonderzoek (als u dat niet weet, kunt u daar naar vragen) kan in aanmerking komen voor een extra vergoeding.
,,Maar vorige zomer toen er al onderzoek werd gedaan naar de kinderopvangtoeslag, merkte ik dat er nog een groep ouders was die gedupeerd was door verkeerd handelen van de Belastingdienst’’, vertelt Leijten. ,,Ik kreeg brieven van ouders die in de problemen waren gekomen in een heel andere periode dan waarin de toeslagenaffaire speelde. Het bleek te gaan om mensen die door de Belastingdienst het stempel Opzet/Grove Schuld opgeplakt hadden gekregen. Vaak zonder dat ze het wisten.’’
En dat stempel kreeg je soms al om de meest pietluttige dingen, vertelt Omtzigt. ,,Bijvoorbeeld omdat er op één pagina van een contract een handtekening ontbrak. En als je eenmaal dat stempel had, kwam je ook niet in aanmerking voor een betalingsregeling: alles moet in twee jaar worden terugbetaald. Een nog onbekend aantal mensen kwam zo buiten hun schuld in de problemen. Het heeft tot afschuwelijke situaties geleid.’’
Onredelijk hard
Terwijl Leijten en Omtzigt met het kabinet overlegden om ook deze groep gedupeerden toegang te geven tot de compensatieregeling, kwam ineens een interne notitie van de Belastingdienst boven water waaruit bleek dat ambtenaren wisten dat deze groep mensen onredelijk hard werd geraakt. ,,En toen knapte er even iets in mijn hoofd’’, zegt Leijten.
,,Het kabinet zei maandenlang: we hebben de problemen in de gaten. Er is een commissie onder leiding van oud-minister Donner opgezet. Maar de Belastingdienst heeft de commissie helemaal niets over de problemen met deze groep mensen verteld. Dus werd er in de compensatieregeling die Donner adviseerde ook niets voor hen geregeld.’’
Omtzigt spreekt van een patroon. ,,Uit dit document blijkt dat ambtenaren zelf ook zagen dat de manier waarop mensen het Opzet/Grove Schuld-stempel kregen, niet deugde. Zo werd er niet – wat volgens de regels moet – altijd door een tweede ambtenaar gecontroleerd of het stempel terecht was. En het ergste is: de Belastingdienst probeerde niet uit zichzelf die fout recht te zetten. In plaats daarvan werd het document achtergehouden.’’
Boos
Beide Kamerleden zijn nog boos. Omtzigt: ,,Er kunnen altijd fouten worden gemaakt in een organisatie. Maar bij de Belastingdienst moet elke fout eerst ontdekt worden door de Tweede Kamer voor die wordt rechtgezet! Mensen zijn knetterhard geraakt. Schrijnende verhalen. Maar in plaats dat de Belastingdienst zelf aan de bel trekt als ze zien dat er iets niet klopt, houden ze bewijs daarvoor achter. En dit is niet de eerste keer. Wat is dit voor een land? Kamerleden zouden niet voor Sherlock Holmes moeten hoeven spelen!’’
Leijten wijdt de problemen aan meerdere oorzaken. Er werken 30.000 mensen bij de Belastingdienst. ,,Die zien vaak dat er dingen mis gaan, bijvoorbeeld als er heel veel mensen over iets klagen bij de Belastingtelefoon. Maar vervolgens blijft dat hangen in de managementlaag bij de verschillende locaties, projectteams en het ministerie. Dan zijn er nog enorme ict-problemen, waardoor veel informatie verloren gaat. En er is veel geautomatiseerd. Zo kunnen mensen die dachten dat iets was opgelost ineens nog twaalf brieven op een dag krijgen van de Belastingdienst met andere besluiten of vragen om extra informatie.’’
Rechtspositie
Volgens Omtzigt is de rechtspositie van burgers te zwak tegenover de Belastingdienst. ,,We zagen in de toeslagenaffaire al hoe mensen het soms onmogelijk is gemaakt om tegen een besluit in beroep te gaan. En dat geldt ook voor mensen met het stempel Opzet/Grove Schuld. Maar waar grote bedrijven rulings krijgen, kan een burger niet eens rechten ontlenen aan een antwoord dat je krijgt van de Belastingtelefoon.’’
Ons belasting- en toeslagenstelsel is enorm ingewikkeld, erkennen de Kamerleden. Juist daarom zou de fiscus meer oog moeten hebben voor de gevolgen voor mensen. Ook de politiek moet zich dat aantrekken, zeggen ze. ,,Veel ambtenaren zijn cynisch over hun leiding en over de politiek. Dat begrijp ik wel. Maar als wij van de Belastingdienst niet horen wat er mis gaat, kunnen we er ook niets aan doen.’’
En de volgende schandalen dienen zich alweer aan, verzucht Omtzigt. Hij zegt nog niet klaar te zijn met de Belastingdienst: ,,Mijn mailbox zit vol. Er zijn niet alleen fouten gemaakt bij de kinderopvangtoeslag.’’
https://www.ad.nl/politie(...)angtoeslag~a9f6ed25/De beerput is dus nog groter dan we al dachten