[NWS] Cultuur & Historie in het nieuws #14

quote:

DONDERDAG 13 JUNI 2019, 11:59
DEEL DIT ARTIKEL:

Wordt de laatste wens van Jacoba van Beieren bijna zeshonderd jaar na haar dood alsnog vervuld?

Historische Kring Voorhout wil de laatste wens van Jacoba van Beieren alsnog vervullen: begraven worden in een graf bij de Maartenskerk in Sint-Maartensdijk. Maar dan moeten de resten van de gravin van Holland en Zeeland wel eerst gevonden worden in Den Haag.

Jacoba van Beieren overleed in oktober 1436 op 35-jarige leeftijd in Voorhout. Ze wilde in Sint-Maartensdijk begraven worden, maar dat werd uiteindelijk de Hofkapel op het Binnenhof, bij haar voorouders. Er zijn plannen om op zoek te gaan naar de resten van Johan van Oldenbarnevelt, die daar ook begraven ligt. De Historische Kring Voorhout heeft de voorzitter van de Eerste Kamer gevraagd om daarbij ook te zoeken naar Jacoba van Beieren.

Heer van Sint-Maartensdijk
Jacoba van Beieren wilde begraven worden in de Maartenskerk waar de ouders van haar vierde echtgenoot, Frank van Borssele, begraven liggen. De mannen van het geslacht Van Borssele waren Heer van Sint-Maartensdijk en hadden hun hoofdkasteel in die plaats.

De Historische Kring Voorhout wil nu alsnog de laatste wens van Jacoba van Beieren vervullen. Een waardig graf nabij de monumentale Maartenskerk van Sint-Maartensdijk op Tholen zal dan de plek moeten worden waar haar stoffelijke resten een laatste rustplaats krijgen.

Wie was Jacoba van Beieren?
Jacoba is in 1401 in Henegouwen geboren, als dochter van graaf Willem VI van Holland en Margaretha van Bourgondië. Na de dood van haar vader, werd ze gravin van Holland en Zeeland. Ondanks dat haar bezit van alle kanten belaagd werd, bleef ze er haar hele leven voor vechten.

Ze trouwde in totaal vier keer. In 1406 werd ze als 5-jarige uitgehuwelijkt aan de Franse prins Jan Touraine. Na zijn overlijden, trouwde ze met haar neef Jan IV van Brabant. Nadat dat huwelijk ontbonden werd, trouwde ze in 1423 met Humphrey van Gloucester, zoon van koning Hendrik IV van Engeland. Dat huwelijk werd in 1428 door de paus onwettig verklaard, omdat ze officieel nog met Jan getrouwd was.

Vierde huwelijk
In het voorjaar van 1434 trouwt ze met Frank van Borssele, een Zeeuwse edelman. Ook dit huwelijk duurde niet lang, in 1436 wordt Jacoba ziek. Na een ziekbed van enkele maanden op het slot Teylingen in Voorhout, sterft zij op 9 oktober 1436 op 35-jarige leeftijd aan tuberculose.

De Historische Kring Voorhout hoopt dat haar stoffelijke resten geïdentificeerd kunnen worden. Als opgraving en herbegraven niet mogelijk blijkt, zal het graf op het Binnenhof in ieder geval een aanduiding moeten krijgen en bezocht moeten kunnen worden, stelt de HVK.

quote:

De volledige kerncollectie van de kloosterorde van de Augustijnen uit het klooster Mariënhage in Eindhoven is woensdagmiddag overgedragen aan de Universiteit van Tilburg. In totaal 15.000 werken, vooral boeken, liggen voortaan in de bibliotheek, het depot en de kluis van de universiteit.
Sommige boeken zijn 500 jaar oud en behoorlijk kwetsbaar. Ze vertellen niet alleen de geschiedenis van de Augustijnen, maar ook die van de boekdrukkunst. Opvallend genoeg hoeven de oude werken niet met handschoenen aangeraakt te worden.

"De oudste boeken hebben een beschermende laag. Je moet van te voren en naderhand je handen goed wassen, maar handschoenen doen meer kwaad dan goed", vertelt Ingrid van Neer-Bruggink. Zij is de bibliothecaris van het Augustijnen Instituut Utrecht.

Schenking
Theoloog Theo Clemens is mede-initiatiefnemer van de overdracht en is blij dat de Universiteit van Tilburg de verzameling wil overnemen. Hoewel de Augustijnen de boeken schenken, is het niet vanzelfsprekend dat de universiteit ze aanneemt.

"Meestal worden dergelijke collecties alleen geaccepteerd als er ook geld wordt overgemaakt. Het beheer van zo'n grote collectie kost namelijk veel geld. Het komt echt voor dat duizenden boeken daarom in de papierbak verdwijnen."

Bombardement
De boeken komen uit alle bibliotheken van de Augustijnen in het zuiden van Nederland. "Het klooster Mariënhage in Eindhoven had zelf een prachtige verzameling, maar die is verloren gegaan bij een bombardement aan het eind van de Tweede Wereldoorlog", vertelt Clemens.

Omdat de kleine kloosters van de Augustijnen in Zuid-Nederland dichtgingen, kwamen hun bibliotheken na de oorlog naar Eindhoven. De kloosterorde in Eindhoven heeft na het bombardement bovendien zoveel mogelijk boeken gekocht, vaak beschadigd, om ze zelf te restaureren.

Toegankelijk
"In het klooster kon je de boeken niet zomaar bekijken. Dat is hier veel makkelijker en met de opleiding Katholieke Theologie in huis is de kans groot dat de werken ook echt gebruikt worden", zegt theoloog Theo Clemens met een lach op zijn gezicht.

Gezegd moet worden, dat een flink deel van de collectie die nu in het bezit van de universiteit is, achter slot en grendel ligt in de kluis. "Ze zijn te kwetsbaar en zeldzaam om zomaar op de plank te zetten, maar je kunt ze relatief makkelijk opvragen en inzien straks." De werken zijn zelfs geregistreerd bij het Vaticaan waardoor de collectie internationaal opgevraagd kan worden.

quote:

Hij heeft een kanon, een machinegeweer, weegt vier ton en een grasmaaiermotor: de Sherman-tank die is nagebouwd in Bergen op Zoom. Het oorlogstuig is zo goed als klaar.
De Sherman MK4- tank gaat een hoofdrol spelen in het openluchtspektakel [url= https://vierschaar.nl/supersum/]Supersum[/url] over de bevrijding van de Brabantse Wal, komende herfst.
Het bouwen is eind vorig jaar al begonnen en was nog een hele klus.
Een van de bouwers, Ferd Quik, heeft eerst uitgezocht hoe zo'n ding er in het echt uit ziet. Dat is niet zo moeilijk, in Woensdrecht staat er eentje die is achtergelaten bij de bevrijding. "Ik heb 'm persoonlijk opgemeten", vertelt hij. De tank is op een schaal van 1 op 1 nagemaakt, tot in de kleinste details. Ook originele bouwtekeningen hielpen ze in Bergen op Zoom op weg.

Als je er onder kruipt, geeft hij zijn geheimen prijs. "De basis is een ouwe grasmaaier. En verder is hij van hout, plaatstaal, ijzer en paverpol, een soort polyester maar dan milieuvriendelijk", aldus Quik. Het bijzondere is dat hij ook echt zelfstandig kan gaan rijden.

Alleen de kunststof rupsbanden moeten er nog onder en de originele groene oorlogsverf komt er nog op. 7500 manuren werk zitten er dan in. De tank krijgt ook nog een naam. "Maar die verklappen we nog niet", zegt Quik.

"Hij kan niet echt schieten natuurlijk en dat mag ook niet", zegt de bouwer lachend. Bij het ministerie van Veiligheid en Justitie moeten ze nog een ontheffing aanvragen om de weg op te gaan. "Het is toch een soort wapen."

Als die binnen is, mag het gevaarte rijden. Eerst naar de waterschans. Daar speelt de tank dagenlang een hoofdrol in de openluchtvoorstelling Supersum.

En de tank gaat ook rijden op 26 oktober tijdens de grote bevrijdingsstoertocht naar Bergen op Zoom, net zoals in najaar 1944. De nep-tank haakt tijdens het allerlaatste stuk aan, ongeveer vanaf de Canadalaan in Bergen op Zoom naar de binnenstad waar de iconische foto is gemaakt van de Sherman voor het stadhuis, najaar 1944, toen de stad ongeschonden in handel viel van de Canadezen.

twitter:

willemjanjo twitterde op woensdag 26-06-2019 om 15:54:52 Wel een dingetje die 4 ton zware nep-Sherman-tank. Voor de herdenkingen komend najaar in Bergen op Zoom en de openluchtvoorstelling https://t.co/0jJ3AELayG reageer retweet

Filmpje in de tweet.

quote:

De Poolse kunstenaar Wojciech Kolazc vliegt na de zomer van Wroclaw naar Breda om een dertig meter hoge muurschildering te maken. De grootste in de stad tot nu toe. Het heeft allemaal te maken met de bevrijding van Breda, 75 jaar geleden. Wojciech liet zich inspireren door een foto uit 1944 met twee Bredase meisjes die teksten schrijven op een Poolse tank. Het meisje links op de foto heet Ria. Inmiddels 92 jaar oud woont ze, heel toepasselijk, in de Generaal Maczekstraat.
Een jaar geleden werd Wojciech gebeld door de Blind Walls Gallery uit Breda, de club die inmiddels bijna honderd muurschilderingen in de stad heeft laten maken. Of Wojciech zin had om een schildering te maken over generaal Maczek, de Pool die Breda in 1944 bevrijdde. Dat leek hem wel wat.

Poolse tankeenheid
Maczek vocht in de Eerste én de Tweede Wereldoorlog. Hij zag al vroeg het strategisch belang in van tanks. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was hij de commandant van de enige Poolse tankeenheid.

Na de Tweede Wereldoorlog kon hij als zoveel Polen niet terug naar huis. De communisten wantrouwden hem omdat hij met Engelsen en Amerikanen had samengewerkt. Maar in Engeland had Maczek geen recht op een pensioen. Nadat hij was afgezwaaid als luitenant-generaal werkte hij nog lang in een Schots hotel als barman en kelner.

'Droevig verhaal'
"Een droevig verhaal voor alle partijen. Even wilde ik hem als kelner schilderen," zegt Wojciech nu. Maar hij kwam al snel op andere gedachten. "Ik wilde iets doen met de manier waarop de Bredanaren de bevrijding vierden. Kijken of ik die vreugde in een werk kon vatten." Hij ging snuffelen en zoeken en vond de foto van de twee Bredase meisjes. Hun gezichten krijgen een belangrijke rol in zijn schildering.

quote:

Dick Büchel van Steenbergen, de man die de atoombom van Nagasaki overleefde, is gisteren op 99-jarige leedtijd overleden.

Nagasaki overleefd - Dick Buchel Steenbergen

quote:

Rijksdagbrand: nieuwe vondst pleit Van der Lubbe vrij

Kort nieuws - 29 juli 2019 - Auteur: Redactie Duitslandweb

Volgens een onlangs gevonden document, was het niet de Nederlander Marinus van der Lubbe die in 1933 de Rijksdag in brand stak. Het document blaast een oude discussie nieuw leven in.
De Nederlandse communist Marinus van der Lubbe werd door de nazi's veroordeeld voor de brand in de Rijksdag en is in 1934 onthoofd. Of hij de brand daadwerkelijk heeft aangestoken is nooit helemaal duidelijk geworden, en ook is onduidelijk of hij dan hulp had.

Een voormalig lid van de nazi-knokploeg SA, Hans-Martin Lennings, heeft in 1955 een verklaring afgegeven bij de notaris waarin hij stelt dat hij Marinus van der Lubbe naar de Rijksdag bracht op die avond in februari 1933. Hij deed dit volgens de verklaring in opdracht van nazi-parlementariër en SA-lid Karl Ernst. Bij aankomst rook hij al een brandlucht. Ook zag hij rook. Het was daarom niet Marinus van der Lubbe die het gebouw heeft aangestoken, aldus Lennings. Deze verklaring is pas onlangs gevonden in het archief van Hannover.

Interessant aan de verklaring is volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung vooral dat het de theorie waarschijnlijker maakt dat het de nazi's waren die de Rijksdag hebben aangestoken, en die vervolgens Van der Lubbe voor de brand hebben laten opdraaien. Lees meer bij Frankfurter Allgemeine Zeitung

quote:

Het verdwenen Fort de Knocke aan de IJzer: het verhaal van een Spaans fort en een Vlaamse list

Geschiedenis is soms dichterbij dan je denkt: achter “gewone” plaatsen kunnen verrassende, onverwachte verhalen schuilen, het ene al onbekender dan het andere. Deze week nemen we u mee naar enkele plaatsen in ons land en vertellen we u de geschiedenis van dat kleine hoekje België. Vandaag: Het verdwenen Fort de Knocke aan de IJzer: het verhaal van een Spaans fort en een Vlaamse list.

Tim Trachet
05:33

quote:

2 augustus 2019
Deze man bracht het homorechtenactivisme naar Nederland, maar niemand kent ‘m

De Canal Pride staat weer voor de deur! Ontmoet Jacob Schorer, homorechtenactivist van het eerste uur die het activisme naar Nederland heeft gehaald. En die - gek genoeg - vrijwel niemand kent.

quote:

Filmmaker Joop de Jong weet niet wat hij ziet. In de tien filmblikken die voor hem liggen, zit 120 minuten beeldmateriaal over Rotterdam in de Tweede Wereldoorlog. Beelden zoals hij ze nog nooit gezien heeft. Ze zijn gedurende de oorlogsjaren geschoten door de Haagse havenondernemer Jan Jurling. Na zijn dood in 1986 heeft zijn dochter de filmblikken gekregen.

Bijna dertig jaar liggen ze bij haar thuis op zolder in een hoekje, totdat ze een berichtje in de krant ziet dat er spullen uit de Tweede Wereldoorlog worden gezocht. Via het Museon in Den Haag komen de filmblikken bij het Rotterdam Museum terecht. Joop de Jong is gevraagd er een selectie uit te maken en die is vanaf vandaag in het museum te zien.

In drie korte films neemt hij de bezoeker mee naar het 'gewone' leven in de Rotterdamse oorlogsjaren. "Al die dingen die wij weten, waarover we gelezen hebben", zegt De Jong, "die zien we nu voor het eerst op bewegend beeld".

"Het was soms ook levensgevaarlijk wat Jurling deed, want je mocht helemaal geen militaire dingen filmen", aldus De Jong. Waarom Jurling het toch deed, weet hij niet. "Er waren in die tijd nog geen vloggers, YouTube bestond nog niet, maar toch wilde hij zoveel mogelijk vastleggen. Hij deed ook zijn best om dat zo mooi mogelijk te draaien, ik denk dat hij gewoon een tijdsdocument wilde maken."

"Dat is het interessante, deze beelden laten zien hoe het ook was", zegt De Jong. "Als je geld had, dan had je ook geen honger. Ik moet er wel bij zeggen dat ze hun eigen groentes kweekten en ook hun eigen kippen hadden." Van de 120 minuten beeldmateriaal is nu nog lang niet alles gebruikt. "Het is wel heel mooi materiaal en ik zou er graag nog iets mee doen, dus ik wacht af."

quote:

Laus Polyphoniae roemt culturele hoogtijdagen van Maria van Bourgondië

De muziek aan het hof van de Bourgondische hertogen is het centrale thema op de 26e editie van Laus Polyphoniae. Het jaarlijkse muziekfestival mikt meer bepaald op het leven van Maria Van Bourgondië. De Bourgondische vorstin uit de 15e eeuw werd maar 25, maar ze bepaalde een groot deel van de geschiedenis en de cultuur van de lage landen. Haar hofhouding was een broedplaats voor kunstenaars en muzikanten, in een periode waarin de polyfonie hoogtij vierde.

Kathleen De Roover
09:48

quote:

De smartphone blaast vandaag 25 (mobiele) kaarsjes uit

Op 16 augustus 1994, precies 25 jaar geleden, werd de allereerste smartphone op de markt gebracht. De "IBM Simon Personal Communicator" woog zo'n halve kilo en de batterij hield het amper een uur uit, maar het toestel had een touchscreen én je kon ermee mailen en faxen.

Amber Janssens
vr 16 aug 12:46

quote:

Historicus Mart van de Wiel over het Noord-Hollands Kanaal
woensdag 24 juli 2019, 11:00 uur


Dit jaar is het 200 jaar geleden dat werd begonnen aan het Noord-Hollands Kanaal: een beetje een vergeten kanaal, iedereen kent voornamelijk het Noordzeekanaal. Zeer onterecht, want het is een kanaal dat 50 jaar lang erg belangrijk was voor Noord-Holland. We praten er over met historicus Mart van de Wiel.

quote:

De onbelichte geschiedenis van de revolutionaire Haïtiaanse slavenopstand
23-08-19 16:46
Update: 1 dag, 2 uur geleden

23 augustus is UNESCO's Internationale Dag ter Herinnering aan de Slavenhandel en de Afschaffing. De reden dat die datum werd gekozen is een in Nederland weinig bekende historische gebeurtenis: de Haïtiaanse Revolutie.

quote:

In Drunen is een start gemaakt met de sloop van de voormalige LIPS-fabrieken. Een sloop die kan rekenen op nogal wat belangstelling en gepaard gaat met nostalgische herinneringen onder veel Drunenaren. Als de sloop over drie maanden is geklaard, zijn er tien hallen gesloopt en zijn de LIPS-fabrieken verbrokkelt en verzaagd tot 25-duizend ton losse stukken steen en staal. Bij Lips in Drunen werden bijna zestig jaar lang klokken en scheepsschroeven gegoten.
Voor John Junggeburth, directeur van het sloopbedrijf Maton – De Rooij, is de sloop van de voormalige LIPS-fabriekspanden niet ‘zo maar’ een klus. “Ik kom zelf uit de omgeving en weet niet anders dan dat deze hallen hier stonden. Het is echt wel een bijzondere klus. De sloop trekt ook best veel bekijks, regelmatig staan er mensen bij het hek om foto’s te nemen.”

'Op deze plek hebben honderden mensen gewerkt'
De sloop wordt ook gadegeslagen door Bart Beaard van de Heemkunderkring Onsenoort Drunen. Bij hoge uitzondering en onder begeleiding mag hij samen met Omroep Brabant de sloop iets dichterbij bekijken. “Natuurlijk doet dit iets met je. Niet alleen als mens, maar als Heemkundekring Onsenoort hebbe we er ook veel mee te maken gehad. Hier op deze plek hebben honderden mensen gewerkt en nu is het op een haartje na geschiedenis.”

Die geschiedenis blijft in Drunen in de toekomst nog deels tastbaar. Het eerder weggehaalde carillon van de LIPS-fabriek, komt op een andere plek terug in het dorp.

Uit het sloopmateriaal wordt in Drunen een nieuwe kiosk gebouwd
John Junggeburth van het sloopbedrijf heeft nog een nieuwtje, want sommige onderdelen van de fabriek zijn op verzoek van de gemeente Heusden uit de sloop gered. “Je moet denken aan stukken trap, deksels en andere kenmerkende stukken uit de hallen.” De ‘restjes’ van de fabriekshallen gaan waarschijnlijk gebruikt worden om in het centrum van het dorp een kiosk te bouwen, een permanente kiosk. Een nieuwe kiosk uit sloopmateriaal van de oude LIPS-fabrieken.

quote:

De beenderen van de vermaarde Jacoba van Beieren verhuizen niet naar het Zeeuwse eiland Tholen. Dat mag dan de laatste wens van de middeleeuwse gravin zijn geweest, haar graf in de Haagse Hofkapel doet haar ook recht, vindt het kabinet. Bovendien is het maar de vraag of haar overblijfselen nog te vinden zijn.
De gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen overleed op het Hollandse kasteel Teylingen, maar koos een laatste rustplaats in Sint-Maartensdijk. Haar nabestaanden negeerden die wens en begroeven Jacoba in de Hofkapel van het Binnenhof. De Historische Kring Voorhout wilde dat na een kleine zeshonderd jaar rechtzetten, maar dat gaat niet door. Verantwoordelijk minister Ingrid van Engelshoven heeft wel “waardering voor de intentie van de HKV om aandacht te vragen voor de historische betekenis van de gravin”, schrijft ze aan de Tweede Kamer.

Jacoba had een kort maar roerig leven. Om de rijke erfgename, die maar 35 werd, werd gevochten. De speelbal van conflicten tussen onder meer de Bourgondiërs en hun tegenstanders trouwde vier keer.

quote:

DEEL DIT ARTIKEL:

DONDERDAG 12 SEPTEMBER 2019, 07:01
KLM: honderd jaar een koninklijk Haags bedrijf

DEN HAAG - Precies honderd jaar geleden, op 12 september 1919 kreeg KLM van koningin Wilhelmina het predicaat koninklijk. Voor de startup was dit een boost naar de officiële oprichtingsdatum een kleine maand later. Op 7 oktober zag Nederlands bekendste vliegtuigmaatschappij in een notariskantoor aan de Haagse Nassaulaan het levenslicht doordat een aantal notabelen hun handtekening onder een document zetten.

GESCHREVEN DOOR
Matthijs Snepvangers

quote:

Twee skeletten die in 2009 ‘hand in hand’ werden gevonden in de Italiaanse plaats Modena, blijken van twee mannen te zijn. Dat meldt Sky News.
In eerste instantie werd gedacht dat het om een man en een vrouw ging. ‘We denken dat ze met hun gezicht naar elkaar toe zijn begraven. De schedel van de man is waarschijnlijk in de loop der tijd omgerold’, vertelde Donato Labate, die de opgravingen leidde, destijds tegen Discovery News.

Onderzoekers van de Universiteit van Bologna onderzochten de botresten nu met een nieuw soort techniek en kwamen tot een andere conclusie. Het paar overleed vermoedelijk tussen de vierde en zesde eeuw. Ze hielden dus al meer dan 1500 jaar elkaars hand vast.

De onderzoekers deden hun bevindingen door de eiwitten in het tandglazuur te analyseren. Ze denken dat de twee oorlogskameraden van elkaar waren die samen zijn gestorven en vervolgens begraven zijn in hetzelfde graf. Daarnaast zeggen ze dat de begrafenis ‘een unieke weergave was van de betrokkenheid tussen twee mannen’ in die tijd.

Er kan niet worden uitgesloten dat de twee een liefdesrelatie hadden met elkaar, maar vanwege de kijk op homoseksualiteit in die tijd wordt die kans klein geacht. De skeletten werden tien jaar geleden gevonden naast elf andere skeletten.

quote:

Kamp Amersfoort heeft al 3000 foto’s van gevangenen gevonden. De organisatie achter het kamp is sinds april bezig om foto’s van alle 35.000 Nederlanders te achterhalen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het beruchte kamp hebben vastgezeten. Veel foto’s zijn al te zien op de website van het kamp.
Directeur van het kamp Willemien Meershoek is blij dat de gevangenen een gezicht krijgen. „Elke dag komen er nieuwe foto’s binnen.” Met het project ’Geef gevangenen een gezicht’ wil het kamp de slachtoffers „weer mens” maken.
De foto’s worden samen een monument bij het kamp. Dat moet vanaf 2020 te zien zijn. Voor alle foto’s die worden gebruikt heeft de familie toestemming gegeven, aldus Kamp Amersfoort.

Kamp Amersfoort was zeer berucht. De leefomstandigheden waren erbarmelijk. Zo’n 20.000 mensen zijn vanuit kamp Amersfoort naar andere concentratiekampen gestuurd.
geefgevangeneneengezicht.nl

quote:

Brabant trekt steeds meer Van Gogh-toeristen (en ze komen niet voor zijn werk)
Vr 26 juli, 20:07

Nieuwsuur
Tonko Dop

Behendig parkeert de Vietnamese toeriste haar OV-fiets voor de pastorie in het Brabantse Nuenen. Even snel een foto maken van de plek waar Vincent van Gogh ooit woonde en werkte. Schuin aan de overkant van de straat, in het tot 'Vincentre' omgedoopte oude raadhuis, trekt een Japanse toeriste haar selfiestick tevoorschijn. Die richt zij op de enorme reproductie van De aardappeleters. Het schilderij werd in 1885 door Van Gogh hier even verderop geschilderd.

De pastorie, het raadhuis en de locatie van de aardappeleters: het zijn drie van de in totaal 39 officiële Van Gogh Monumenten. Erfgoed dat door de provincie is aangewezen en veiliggesteld. "Vincent van Gogh is een van de zonen van Brabant, een icoon voor ons", zegt gedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen (VVD). "Hij is kenmerkend voor hoe Brabant was en tegelijkertijd ook voor hoe Brabant in de toekomst wil zijn: creatief en innovatief. Daar zijn we trots op en dat verhaal mag verteld worden."

In de voetsporen van Van Gogh

Van Gogh is big business. Niet alleen in drukbezochte musea als het Van Gogh Museum en het Kröller-Müller Museum. Maar ook in Brabant, waar hij op 30 maart 1853 ter wereld kwam. Van Gogh is er geboren en getogen, en dus is Brabant rijk aan sporen van een van de beroemdste kunstenaars ter wereld.

Steeds meer toeristen komen dan ook naar Brabant om in de voetsporen van Van Gogh te treden. Volgens gedeputeerde Van Gruijthuijsen trekt de provincie jaarlijks zo'n 125.000 Van Gogh-toeristen. Hij verwacht dat dit aantal binnen enkele jaren verviervoudigd zal zijn tot ruim een half miljoen bezoekers.

Zundert, Tilburg, Etten-Leur, Zevenbergen, Helvoirt - er is altijd wel een kerkje, watermolen of school waar Van Gogh wandelde, tekende of schilderde. Je bent als toerist wel even bezig als je alle 39 officiële Van Gogh Monumenten wilt bezoeken. Maar er zijn ook Van Gogh Fietsroutes en er is het museum 'Vincentre', het epicentrum van de Van Gogh-verering in Nuenen. Een echte Van Gogh zul je daar niet zien hangen. Wel veel afbeeldingen, documenten en video-installaties. Maar voor de fans van Van Gogh is het al heel wat dat zij op een plek staan die de kunstenaar zelf ooit betrad.

“
Vincent van Gogh is een van de zonen van Brabant, een icoon voor ons.

Martijn van Gruijthuijsen, gedeputeerde Brabant
"Het is de gewoonte in Brabant dat wij vertrekken vanuit onze eigen kracht", zegt gedeputeerde Van Gruijthuijsen. Het wekt dan ook geen verbazing dat er zelfs een heus 'Van Gogh National Park' in oprichting is. Denk aan nog meer wandel- en fietsroutes in het gebied waar Van Gogh met schetsboek of schildersezel rondtrok.

"We willen het landschap dat Van Gogh vastlegde tussen Eindhoven, Den Bosch en Tilburg ontwikkelen en zorgen dat de kwaliteiten daarvan behouden blijven", zegt Frank van den Eijnden van de Stichting Van Gogh Brabant. "Samen met waterschappen, gemeenten en maatschappelijke organisaties willen we ervoor zorgen dat we in 2020 de titel "Van Gogh National Park" kunnen verwerven."

Noem het erfgoedlocatie, noem het citymarketing, feit is dat de Van Gogh-erfenis in Brabant breed ondersteund wordt. De provincie ziet er brood in, het Noordbrabants Museum is aan boord voor kunsthistorisch onderzoek. En het bedrijfsleven ziet uiteraard kansen. Hightechechbedrijf ASML, de kersverse hoofdsponsor van het Van Gogh Museum in Amsterdam, gaat ook geld steken in het 'Vincentre' in Nuenen.

Snackbar De Aardappeleters

Het overwegend katholieke Nuenen mag domineeszoon Van Gogh dan destijds voor rare kwibus hebben uitgemaakt, vandaag de dag is er vooral trots. "Hij heeft het verder geschopt dan ik", zegt een inwoner lachend. Al die toeristen die uit de hele wereld naar Nuenen afreizen, prachtig vindt hij het.

Dat er interesse is voor de Brabantse wortels van Van Gogh, is mede te danken aan Ton de Brouwer. Deze voormalige Nuenense gemeentemedewerker is mede-initiatiefnemer van het 'Vincentre'. Zijn enorme Van Gogh-archief op zolder was een dankbare bron bij het samenstellen van de Monumentenroute.

De Brouwer is uiteraard blij dat de provincie en het bedrijfsleven zich steeds meer inzetten voor het behoud van het Van Gogh-erfgoed. "Dat is wel eens anders geweest." Anderzijds is er ook een schaduwzijde: de commercie die overal de naam Van Gogh op zet. Zo is er in Nuenen een Snackbar De Aardappeleters. De Brouwer kan daar evenwel goed mee leven: "In Amsterdam plakken ze nu overal Rembrandt op, want het is het Rembrandtjaar. Dat houd je niet tegen."

De familiebanden van Van Gogh en zijn Brabantse wortels komen ook aan bod op de grote overzichtstentoonstelling die vanaf 21 september te zien is in het Noordbrabants Museum.

Van Gogh brengt in Brabant veel geld in het laatje

Meer van dit soort verhalen? Abonneer je hier op de wekelijkse nieuwsbrief van Nieuwsuur

quote:

Moet Brugse Jan Breydelstadion veranderen in Pieter de Coninck­stadion? "Jan Breydel is fake news uit de middeleeuwen"

De figuur van Jan Breydel als held van de Guldensporenslag is fake news uit de middeleeuwen. Dat blijkt uit het doctoraat van Lisa Demets. "Het is niet de grootste leugen die toen gefabriceerd is, maar het is wel een leugen die heel succesvol was", zegt Demets in "Nieuwe feiten" op Radio 1.

Judit Verstraete
vr 27 sep 16:09

De meeste mensen kennen Jan Breydel als een van de aanvoerders van de Brugse Metten en de Guldensporenslag in 1302. De Brugse Metten was een opstand van Brugse verzetstrijders tegen de Franse koning Filips IV. Het voorval leidde tot de Guldensporenslag. Op 11 juli 1302 versloegen milities uit het graafschap Vlaanderen het veel machtigere Franse leger op de Groeningekouter in Kortrijk. Maar volgens het onderzoek van Lisa Demets is het beeld dat wij hebben van Jan Breydel meer dan 100 jaar later verzonnen door zijn familie.

"Er is geen enkel bewijs dat een Jan Breydel ook werkelijk kapitein was van de Brugse Metten of de Guldensporenslag", zegt Demets.

Welke rol hij dan wel gespeeld heeft in 1302, is onduidelijk. "Er waren op dat moment drie Jan Breydels. Waarschijnlijk hebben er wel Breydels meegevochten met het leger en hebben ze ook allerlei dingen geleverd, want het waren oorspronkelijk beenhouwers. Maar heel de kapiteinsfunctie is in het begin van de 15e eeuw verzonnen."

Familie Breydel
"In oudere teksten vinden we ook wel al een Jan Breydel terug, maar dat is in latere conflicten, niet in 1302 zelf. Het beeld van die Jan Breydel is eigenlijk niet zo positief. Hij staat beschreven als een dronkenlap, moordenaar zelfs, in sommige bronnen. Plots verandert dat. In het begin van de 15e eeuw krijgen we het beeld van Jan Breydel die mee met Pieter de Coninck aanvoerder is van de Brugse Metten. Dat heeft alles te maken met de familie Breydel, die op dat moment uitgegroeid is tot een van de machtigste politieke families in Brugge en dat ook nog een hele tijd zal blijven", zegt Demets.

Volgens Demets is het in de middeleeuwen normaal dat machtige families hun eigen familie een heldenrol toeschrijven bij vroegere historische gebeurtenissen. "Plots duikt Jan Breydel gewoon op in die teksten. Waar hij er eerst niet was, is hij er plots wel, vanuit het niets", zegt Demets. "Bovendien is de leugen van de Breydels erg succesvol gebleken."

"De leeuw van Vlaanderen"
In de 19e eeuw schrijft Hendrik Conscience zijn historische roman "De leeuw van Vlaanderen", die zich afspeelt tegen de achtergrond van de Guldensporenslag. Conscience nam de heldenrol van Jan Breydel over in het verhaal. De roman lag mee aan de basis van de Vlaamse bewustwording en de Vlaamse beweging.

Jan Breydel kreeg samen met Pieter de Coninck een standbeeld op de markt van Brugge (zie foto bovenaan artikel) en het voetbalstadion van Club Brugge en Cercle Brugge heet het Jan Breydelstadion.

Volgens Demets is Pieter de Coninck de échte held. "Idealiter wordt het Jan Breydelstadion het Pieter de Coninckstadion", zegt ze. "Maar misschien kan het nieuwe voetbalstadion in Brugge, als het er ooit komt, het Pieter de Coninckstadion worden."

Beluister hier het volledige gesprek met Lisa Demets in "Nieuwe feiten" op Radio 1:

quote:

Dit Vlaamse dorpje wilde zo groot worden als Gent en Brugge

Elke week leiden Jos Vandervelden en fotograaf Alexander Dumarey je naar een plek in Vlaanderen of Brussel waar onze grootste schilders hun schildersezel opstelden. Ooit vonden schilders het de volmaakte plekken om verzinnelijkt te worden op het canvas. Vaak zijn ze het nu nog. Soms zijn ze het niet meer. Het schilderij van toen en het beeld van nu. Vandaag: De "Bladelin-triptiek" van Rogier Van der Weyden of hoe de vertrouweling van Filips de Goede zich een stad liet bouwen

Alexander Dumarey, Jos Vandervelden
12:53

quote:

Archeologen vinden ‘het New York uit de bronstijd’ in Israël

Archeologen hebben de resten van een 5000 jaar oude stad gevonden in het noorden van Israël – de grootste en oudste die ooit in het gebied is ontdekt.

quote:

Een enorme archeologische vondst zorgt voor euforie in Egypte. Wetenschappers hebben twintig houten grafkisten gevonden vlak bij de stad Luxor.
De kleurige, gedetailleerde en welhaast speelse decoraties zijn nog steeds zichtbaar op de houten grafkisten. Die werden gevonden op de archaïsche begraafplaats El-Assasif, waar eeuwenoude tombes liggen, van ver voor Christus.
De meeste graven in El-Assasif zijn zo’n 2500 jaar oud, maar er zijn ook graven van de 18e Dynastie (1550-1292 voor Christus), waaronder de meeste beroemde farao’s vallen met onder meer Toetanchamon.

Het gebied aan de westelijke oever van de Nijl ligt sowieso vol schatten. Er zouden meer dan vijfduizend graven liggen.

De gevonden graven lagen in twee lagen. Het Egyptische ministerie van Oudheden beschrijft de vondst als ’een van de grootste en meest belangrijke’ opgravingen van de laatste jaren. Hoe oud de graven zijn, is nog niet duidelijk. Alle details worden zaterdag tijdens een persconferentie bekendgemaakt.

quote:

'Sport was een dictatuur binnen de DDR-dictatuur'
Voorpublicatie uit 'Statiegeld voor mijn moeder'

Boeken - 17 oktober 2019
Sport was ontzettend belangrijk in de DDR: daarmee kon het land zich op internationaal niveau laten gelden. Kinderen werden al jong gescout voor sporten die bij hun lichaamsbouw pasten. Sporters werden gedrild en getraind, maar dat was niet voldoende. Om de prestaties te verbeteren, kregen velen van hen vanaf midden jaren zeventig systematisch doping toegediend. In veel gevallen wisten de atleten en hun ouders er niks van. De gedupeerde sporters lijden tot de dag van vandaag aan de psychische en lichamelijk gevolgen. Voormalig sprintster Ines Geipel (1960) heeft aan den lijve ondervonden hoe de DDR met topsporters omging. Manon de Heus en Marijke van der Ploeg tekenden haar geschiedenis op in 'Statiegeld voor mijn moeder. Verhalen over het leven in de DDR'.

quote:

Vijftig jaar gastarbeiders in Nederland: 'Marokko is voor mij een vakantieland geworden'
Wederopbouw
04 november 2019 07:22 Aangepast: 04 november 2019 16:48

Met zijn houten koffer vol kleding kwam hij vijftig jaar geleden aan in Gouda om te werken in een vleesfabriek. Hij wilde maximaal een paar jaar blijven. Maar de Marokkaanse gastarbeider Abdel Lagila (71) woont hier nog steeds. "Nederland was een droom die uitkwam."

Zijn verhaal wordt verteld in de vandaag geopende expositie in Rotterdam over 50 jaar arbeidsmigratie in Nederland. "Het is fijn hier. En toen mijn familie overkwam, was er voor mij geen reden om terug te gaan." Burgemeester Ahmed Aboutaleb, zelf zoon van een gastarbeider als Abdel Lagila, opent de expositie.

quote:

A restoration of one of the world’s most famous paintings has been described as “a shock for everybody” after it revealed a depiction of a sheep with extremely human-like eyes.

The Ghent Altarpiece, completed by Hubert and Jan van Eyck in 1432, is a 15th-century masterpiece in St Bavo’s Cathedral in Belgium, widely considered to be the first major artwork to use oil paint.

quote:

Schedel van piepkleine vliegende dinosaurus ontdekt

Een onlangs gevonden fossiel van 99 miljoen jaar oud behoort waarschijnlijk toe aan de kleinste vliegende dinosaurus die ooit is gevonden, meldt het wetenschappelijk tijdschrift Nature woensdag.

Het piepkleine fossiel werd gevonden in een stuk barnsteen dat de onderzoekers aantroffen in het noorden van Myanmar. Het gaat om een schedel van een gewervelde vogelachtige dinosaurus van net geen 2 centimeter. Dat zou suggereren dat het dier kleiner was dan een bijkolibrie, de kleinste nog levende vogel van 5 tot 6 centimeter groot met een gewicht van ongeveer 2 gram.

De kleine vogelachtige dinosaurus leefde zo'n 99 miljoen jaar geleden, in het geologische tijdvak mesozoïcum, de tijd van de dinosaurussen. De schedel van het dier, dat de naam Oculudentavis khaungraae heeft meegekregen, werd in een zeer goede staat gevonden in barnsteen. In deze fossiele hars van naaldbomen worden restanten van kleinere dieren beter bewaard dan in bijvoorbeeld kalksteen.

Scherpe tanden, dus een insecteneter
De onderzoekers van de Chinese Academie van Wetenschappen in Peking konden vanwege de goede staat van het fossiel goed onderzoek doen. In de bek zijn zo'n honderd scherpe tanden te zien, wat suggereert dat het dier insecten en andere kleine ongewervelde dieren at. De ogen zitten aan weerszijden van het hoofd. Dat duidt erop dat het dier geen stereoscopisch beeld had, zoals veel huidige roofdieren dat wel hebben.

Het fossiel kan inzicht in de evolutie van vogels geven en maakt duidelijk dat ook in het dinosaurustijdperk al kleine gewervelde vogelachtige dieren bestonden.

quote:

Een steen van 35.000 kilo, die door de inheemse Pemon-stam in Venezuela als heilig wordt beschouwd, is terug in het Zuid-Amerikaanse land na ruim 20 jaar als kunstobject te hebben gediend in het Berlijnse park Tiergarten.
De Venezolaanse president Nicolás Maduro verwelkomde donderdagavond (lokale tijd) op Twitter de zogenoemde Kueka-steen, die hij een ,,spirituele en culturele schat’’ noemde. Het ministerie van Buitenlandse Zaken liet afbeeldingen zien van een grote doos met daarin de steen die door een havenkraan vanuit een vrachtschip werd gehesen. Het object wordt nu vervoerd naar de inheemse bevolking van Gran Sabana in het zuiden van het land.

De Duitse kunstenaar Wolfgang Kraker von Schwarzenfeld bracht de kei in 1997 naar Duitsland voor een kunstproject. Terwijl Schwarzenfeld zei dat hij toestemming had van de Venezolaanse regering, waren de Pemons boos. De steen was zo heilig voor hen dat hij zelfs niet aangeraakt mocht worden. De zaak leidde tot diplomatieke spanningen, inheemse volkeren protesteerden voor de Duitse ambassade in Caracas. Venezolaanse functionarissen zeiden dat Duitsland de steen heeft teruggegeven als een teken van ,,goede wil en bereidheid om de culturele rechten van mensen te respecteren’’.

twitter:

NicolasMaduro twitterde op vrijdag 17-04-2020 om 03:17:54 ¡Llegó la Abuela Kueka a Venezuela! Con toda su hermosura y su fuerza milenaria, luego de 22 años de una dura lucha para recuperar este valor espiritual, cultural y milenario de nuestros pueblos ancestrales y originarios. ¡Bienvenida! ¡Felicidades y un abrazo al pueblo Pemón! https://t.co/oR5NbQmMvr reageer retweet

quote:

In het zuiden van Mexico hebben archeologen het oudste en mogelijk ook grootste bouwwerk van de Maya’s ontdekt, zo werd vandaag bekendgemaakt.
Het team van archeoloog Takeshi Inomata van de Universiteit van Arizona zocht gedurende drie jaar in de staat Tabasco met behulp van LIDAR-technologie - een lasertechniek die scant naar structuren in het landschap. Met lasers vanop vliegtuigen kan er doorheen de vegetatie naar de bodem gekeken worden om tot een 3D-beeld te komen, waardoor het bouwwerk in kaart kon worden gebracht.
Zo kwamen de onderzoekers tot de vaststelling dat er in de regio 21 ceremoniële complexen zijn, die allemaal volgens dezelfde indeling zijn opgebouwd: een rechthoekig plateau van noord naar zuid georiënteerd met daarop een aantal zandheuvels.
Aguada Fenix is veruit het grootste complex, met een lengte van 1.400 meter en een breedte van 400 meter. Het is naar schatting 3.000 jaar oud. “Daarmee is dit het oudste complex dat in Mayagebied is gevonden en ook het grootste bouwwerk voor de start van de Spaanse periode in deze regio”, schrijven de onderzoekers in het vaktijdschrift Nature.
Omstreeks 1.000 voor Christus werd de bouw gestart, 250 jaar later was de site alweer verlaten. De Mayacultuur bereikte zijn bloeiperiode tussen 200 en 800 na Christus.
Ceremonieel bouwwerk
Volgens de onderzoekers kon het ceremoniële complex plaats bieden aan veel meer mensen dan de latere piramides, die voorbehouden waren voor de elite. “Aguada Fenix en andere ceremoniële bouwwerken uit dezelfde periode doen suggereren dat gemeenschapswerk essentieel was bij de ontwikkeling van de Mayacultuur.”

quote:

In Heerlen is bij rioleringswerkzaamheden op het Tempsplein een voor Nederland unieke archeologische vondst gedaan. Het gaat om een versterkte ingang tot een fort uit de Romeinse tijd. Zo’n versterkte ingang werd niet eerder in Nederland gevonden, laat de gemeente Heerlen woensdag weten.
Het gaat om een toegang tot het fort vanuit het zuiden, op de oude Romeinse weg van Aken naar Trier.
Het plein waar de ingang werd blootgelegd, ligt vlak bij het Thermenmuseum in het hart van de oude Romeinse nederzetting Coriovallum, de Latijnse naam voor Heerlen. Al langer was bekend dat dwars over het plein een spitsgracht liep, een gracht van 11 meter breed en 3,5 meter diep met ernaast een aarden wal, waarop een muur is gebouwd. Die gracht maakt deel uit van de verdediging van het fort.

De stenen ommuringen zoals die in Heerlen werden in de 3de eeuw na Christus gebouwd ter verdediging tegen Germaanse invallen. Ze werden ook in Maastricht, Aken, Keulen en Tongeren gebouwd.

twitter:

gemeenteheerlen twitterde op woensdag 10-06-2020 om 15:04:53 Op het Tempsplein zijn unieke Romeinse verdedigingsresten gevonden. Vooral de 'clavicula', een versterkte ingang tot een fort, werd nog niet eerder in ons land aangetroffen. Heel bijzonder dus!
https://t.co/EbiMTQUw3c https://t.co/J6m3aH6V0Q reageer retweet

quote:

De etterende wonde van het racisme in de VS is opengebarsten: hoe de dood van George Floyd de vlam in de pan doet slaan

De protesten na de dood van George Floyd komen niet uit de lucht gevallen. Het kookpunt is bereikt. 400 jaar na de aankomst van de eerste zwarte slaven in Amerika in 1619, is het geduld helemaal op. De etterende wonde van het racisme tegen zwarte Amerikanen is opengebarsten. De protesten lijken niet meer te stoppen, tot er verandering komt. Dag aan dag trekken demonstranten door de straten, in heel Amerika. Het protest is ook overgeslagen naar de rest van de wereld. Een duik in de geschiedenis met onze correspondent Björn Soenens.

Björn Soenens
Amerikacorrespondent van VRT NWS. Hij woont in Brooklyn, New York City. | Voor meer van Björn Soenens, klik hier.
di 09 jun 05:36

quote:

Op Vermeers ‘Gezicht op Delft’ is het acht uur in de morgen

Onderzoek Texaanse astronomen geven ‘Gezicht op Delft’ van Johannes Vermeer een exacte tijd en datum: 3 september 1659, 8 uur. Maar klopt dat? Het Mauritshuis heeft twijfels.
Toef Jaeger
17 juli 2020 om 15:45
Leestijd 4 minuten

quote:

Eeuwenoud ridderzwaard gevonden bij opgraving in Nieuwegein

Bij opgravingen in Nieuwegein is een middeleeuws ridderzwaard gevonden van honderden jaren oud. Het zwaard werd al in mei gevonden, maar de vondst ervan werd pas deze vrijdag bekendgemaakt door de gemeente Nieuwegein.

Het zwaard is 118 centimeter lang en is waarschijnlijk tussen 1040 en 1260 gemaakt. De gemeente spreekt van een "spectaculaire archeologische vondst".

Op het zwaard staat de naam van de maker gegraveerd, geflankeerd door twee kruisvaarderskruizen: + GICELIN ME FECIT + (Gicelin heeft mij gemaakt). "Dit was waarschijnlijk een meestersmid uit het beneden-Rijngebied die rond het jaar 1100 actief was. Er zijn meer zwaarden van hem bekend, maar geen van alle zo goed bewaard als die van Nieuwegein", aldus de gemeente.

Volgens de gemeente vertoont het zwaard gebruikssporen. "Een tot de verbeelding sprekend detail. Het is tijdens een gevecht beschadigd, zo blijkt uit een diepe impactdeuk op de kling. Hiervoor moet aanzienlijke kracht zijn gebruikt. Ook zijn krassen op de zijkant zichtbaar. Het feit dat de deuk niet is weggeslepen, kan betekenen dat het is toegebracht vlak voordat het zwaard in het meer terechtkwam."

Het zwaard werd gevonden bij een opgraving bij bedrijventerrein Het Klooster. Het is niet voor het eerst dat op die plek eeuwenoude spullen werden aangetroffen. In 2019 vonden archeologen een enorme hoeveelheid houten palen en visnetverzwaarders uit de achtste eeuw.

quote:

De hoed (of steek) van Napoleon en 299 andere originele voorwerpen vanaf vandaag te zien in Luik

Napoleon Bonaparte stierf 200 jaar geleden. Zijn carrière als generaal en keizer wordt vanaf vandaag uit de doeken gedaan in een expo in Luik-Guillemins. Het is de grootste tentoonstelling buiten Frankrijk in dit Napoleonjaar. Er wordt onder andere een originele hoed (of steek) van Napoleon getoond, met dank aan een gulle Franse verzamelaar.

Joris Vergeyle
56 min

quote:

Napoleons zwanenzang op het slagveld was vernietigend voor de deelnemende militairen. De kleine korporaal zelf overleefde de Slag bij Waterloo weliswaar, maar tienduizenden soldaten lieten het leven. Toch zijn er amper stoffelijke overschotten in de velden rond het Belgische dorpje aangetroffen. Dat er nu een lichaam is gevonden is dan ook uniek.


Een team archeologen dat het slagveld momenteel doorspit, is gestuit op stoffelijke resten van mensen en paarden. „Ik ben nu twintig jaar een slagveldarcheoloog en ik heb nog nooit zoiets gezien”, verklaart de onderzoeksleider, professor Tony Pollard, in gesprek met de BBC. Volgens de Schot is de vondst „enorm zeldzaam.”


Dat heeft een reden. Het was ten tijde van de Napoleontische oorlogen, nu twee eeuwen geleden, geen traditie om grote erevelden aan te leggen voor gesneuvelde militairen. De lichamen van de soldaten die stierven bij Waterloo, trof een macaber lot: hun lichamen verder vermalen en gebruikt als kunstmest op de boerderijen in de omgeving van het slagveld.

De resten die nu zijn gevonden, zijn aan dit lot ontsnapt, omdat ze onder meer geamputeerde ledematen hebben. Die zijn aangetroffen in de buurt van Sint-Jansberg, een plek die ten tijde van de slag als het veldhospitaal van de Britse bevelhebber Wellington in gebruik was.

Ook is er een intact stoffelijk overschot opgegraven. Dit lijk is opmerkelijk omdat het al zijn tanden nog had. Kort na de Slag bij Waterloo trokken grafrovers over het slagveld om de gesneuvelde militairen te ontdoen van hun tanden. Die werden vervolgens in onder meer Londen verkocht als ’heldentanden’.

Unieke vondst
De vondst is op nog een andere manier uniek. Het is nog maar het tweede intacte stoffelijke overschot dat in de afgelopen tweehonderd jaar is opgegraven op het slagveld. Het lijkt bovendien de eerste Brit te zijn, al moet er eerst nog verder onderzoek worden gedaan voordat de archeologen dit met zekerheid durven te stellen. Het andere lichaam dat al eerder werd gevonden, was van een Duitse soldaat uit Hannover.

De gevonden militair was waarschijnlijk te zwaargewond om nog geholpen te kunnen worden in het veldhospitaal. Of hij een genadeschot heeft gekregen of dat hij is bezweken aan zijn verwondingen, is onbekend. In het veldhospitaal zouden meer dan zesduizend soldaten zijn behandeld, van beide kampen.

Zoals gezegd zijn niet alleen menselijke resten gevonden. De archeologen hebben ook de karkassen van drie paarden gevonden. Vermoedelijk zijn deze dieren gewond geraakt in de strijd en vervolgens afgemaakt. Militaire experts die deelnemen aan de huidige opgravingen, veelal zelf veteranen, denken dat de paarden zijn gedood op de plek waar ze zijn gevonden.

Al deze resten zijn niet zomaar gedumpt. Het heeft er alle schijn van dat er bewust een graf voor is gegraven. De paarden lagen namelijk netjes aan één kant, de militair aan de andere en de geamputeerde ledematen lagen ertussenin. Ook dat is uniek, zo zegt professor Pollard in gesprek met de Daily Telegraph: „Voor zover ik weet is dit het enige graf dat meerdere resten bevat.” De eerder gevonden soldaat uit Hannover lag alleen begraven.

Veteranen hielpen mee aan onderzoek
De veteranen die meehelpen bij de opgraving, doen dit overigens niet alleen om de geschiedenis van de Slag bij Waterloo verder in te kleuren. Het archeologische vrijwilligerswerk heeft ook een therapeutische functie. Veel van de circa twintig oud-militairen hebben last van een post-traumatische stress stoornis (PTSS).

Initiatiefnemer kapitein b.d. Mark Evans diende in Afghanistan en kampt zelf met PTSS. Hij hoopt dat de veteranen door mee te helpen bij de opgraving, makkelijker de overgang kunnen maken van het militaire naar het burgerleven.

In dat opzicht lijkt de opgraving ook een succes. „Ik loop de hele tijd te glimlachen en dat heb ik in lange tijd niet gedaan”, vertelt een van de veteranen aan de Telegraph. Een ander zegt te genieten van het „ingewikkelde gegraaf” want dat is een goede afleiding: „Je bent zo geconcentreerd dat je aan niets anders denkt dan waar je mee bezig bent. Dat ervaar ik als therapeutisch.”

De opgravingen op en nabij het slagveld van Waterloo gaan nog door tot en met vrijdag.

Wat was de slag bij Waterloo?
Op 18 juni 1815 rekende Europa definitief af met Napoleon. Hij was in maart teruggekeerd als keizer van Frankrijk, tot grote schok van de buurlanden. Er kwam een grote coalitie om eindelijk met hem af te rekenen. Op de velden van het huidige België kwam het tot een slag. Enerzijds de Fransen, anderzijds de Britten, Nederlanders en Duitsers uit Hannover en Pruisen. Bij de slag sneuvelden 20.000 mensen. Uiteindelijk werd Napoleon nipt verslagen en werd hij verbannen naar Sint Helena.