Had ik dit maar eerder ontdekt...
quote:
Ritalin is geniaal!
Het maakt drukke kinderen kalm. En héél geconcentreerd.
Steeds meer kinderen krijgen het ADHD-middel Ritalin voorgeschreven. Maar een concentratieverhogend middel blijkt ook nuttig in tentamentijd. “Ik zit helemaal in de stof, niets om me heen leidt me af.”
Door Teodor Lazarov
“Tentamenstress? Dat ken ik niet meer”, lacht Dirk. Dirk is RUG-student. Al meer dan een jaar gebruikt hij Ritalin bij het studeren voor zijn tentamens. “Ik snap niet dat het niet beschikbaar voor studenten is. Het is echt geniaal!”
Ritalin is een geneesmiddel dat gebruikt wordt voor de behandeling van ADHD. Het remt de eetlust, verhoogt de hartslag, verbetert concentratie en zorgt daardoor voor een betere prestaties. In 2003 ontstond al onrust in de Verenigde Staten, toen twee miljoen leerlingen het middel als leerdrug bleken te gebruiken. Dagblad Trouw meldde vorig jaar dat, volgens de statistieken van Stichting Farmaceutische Kengetallen, de vraag naar geneesmiddelen tegen ADHD, voornamelijk Ritalin, in Nederland van 2002 tot en met 2007 verdrievoudigd is. Dat betekent dat in 2002 dit soort middelen 200.000 keer werden uitgeschreven en in 2007 624.000 keer. Hoeveel studenten het middel gebruiken is onbekend.
Derk Jan Hento van de Verslavingszorg Noord-Nederland kent het middel en zijn werkingen. “Het is een soort van amfetamine, hè”, zegt hij. “Het is een pepmiddel dat qua effect lijkt op speed en cocaïne.” Volgens hem komen er maar weinig vragen over Ritalin binnen bij de verslavingszorg. “Maar het wordt wel steeds populairder”, zegt hij. “Ik heb gehoord dat er een grote zwarthandel in is ontstaan de laatste jaren. ”
Donald Uges, hoogleraar klinische en forensische toxicologie aan de RUG, is verbaasd over het gebruik van Ritalin onder studenten. “Ik had hiervan nog niet gehoord.”
Maar volgens hem is het wel een vrij logische voortzetting van de zoektocht van studenten naar een makkelijke manier om last minute een tentamen te leren. “Vroeger dronken studenten veel koffie om de nachten voor een tentamen door te komen. Toen kwam de mode van de energiedrankjes en nu hoor ik dit.”
Het middel is volgens Uges in kleine doses niet schadelijk. “Het is nog niet bewezen dat het gebruik van Ritalin op korte termijn schade veroorzaakt. Maar als je het twee jaar achter elkaar neemt, dan kunnen zich complicaties voordoen, zoals hartproblemen. Er is trouwens ook nog niet genoeg onderzoek gedaan naar de effecten van Ritalin gedurende een langere periode van gebruik.”
Of het middel verslavend is kan Uges niet met zekerheid zeggen. “Kijk, het is de vraag waarom je het gebruikt. Net als cocaïne en amfetaminen is het effect niet zozeer perifeer verslavend als centraal.” De verslaving is dus eerder geestelijk dan lichamelijk. “Waarom neem je het? Omdat je alle nachten door zuipt, overdag met bijbaantjes bezig bent en daarom geen tijd hebt om op tijd te beginnen met studeren? Of is het, omdat je de stof niet aan kunt? In het eerste geval moet je gewoon op tijd beginnen met studeren. In het tweede zou je je toch moeten afvragen of de studie die je doet wel voor jou is, in plaats van dit soort middelen nemen. Want een keer kan geen kwaad, maar als je niet meer zonder kan, of denkt te kunnen studeren, dan is het een probleem.”
Uges waarschuwt ook voor andere bijwerkingen van het middel. “Ritalin en dat soort middelen houden je wakker. Het is dus een pepmiddel, het houdt je aan de gang. Daardoor kan het ervoor zorgen dat je niet goed kunt slapen. En een goede nachtrust is heel belangrijk voor je hersenen en hun verwerking van de leerstof. Dus op het laatste moment dit soort middelen gebruiken heeft weinig zin.”
Studenten Dirk en Sebastiaan zijn het niet helemaal met hem eens. Sebastiaan gebruikt nog maar net Ritalin en is helemaal lyrisch over het middel. “Het is alsof ik een XTC heb gehad, alleen dan zonder de enorme energieboost. Ik zit helemaal in de stof, niets om me heen leidt me af. Het leren gaat echt supersoepel. Soms begin ik twee dagen van tevoren met leren en haal ik alsnog een voldoende.”
Dirk, degene die het middel bij Sebastiaan introduceerde, gebruikt het al meer dan een jaar. “Het voordeel is, dat ik eindelijk gepassioneerd kan studeren. Ik heb geen behoefte aan pauzes, geen zin om met anderen urenlang te lunchen of op de gang te kleppen. Alles draait om het studeren.”
Of steeds meer studenten het middel gebruiken weten de studenten niet. “Soms hoor ik er iemand wel eens iets over zeggen, maar volgens mij valt het reuze mee. Ik ken op mezelf na nog drie andere mensen die het doen”, zegt Dirk.
Voor Dirk begon zijn Ritalingebruik door een neefje dat ADHD heeft. “Hij gebruikt het af en toe. Ik wist niet eens wat het was, totdat ik er een keer heel toevallig op internet iets over las. Het ging er over dat in Amerika schoolkinderen dit middel gebruiken als leerdrug. Bestaat dat dan? vroeg ik mezelf gelijk af. “Ik heb een strip van mijn neefje gekocht om het uit te proberen. Ik was na de eerste keer verkocht.”
Dat het gebruik van een dergelijk middel niet volkomen risicoloos is, beseffen beide studenten. “Ik vraag me altijd af wat het echt als gevolg heeft. Het is net als bier drinken. Je doet het wel, het is ook heel leuk, maar soms moet je er echt bij stilstaan wat het precies met je doet”, zegt Sebastiaan.
Dirk hanteert een strikte regel. “Ik gebruik niet meer dan vijf pillen per week, tijdens een tentamenperiode. Ik wil geen gewenning opbouwen.”
Allebei zijn zich er ook van bewust dat Ritalin geestelijk verslavend is. Sebastiaan: “Na de eerste paar keer had ik de neiging om het vaker te gebruiken. Toen ging het alarmbelletje af en moest ik mezelf tot de orde roepen”, grinnikt hij. “Het is nu gewoon strikt voor tentamenperiodes gereserveerd. Voor de rest blijf ik er met mijn handen vanaf.”
Dit spul wérkt!
Werkt Ritalin écht? De enige manier om daar achter te komen, is het zélf te proberen. Teodor Lazarov ritselt twee pillen via een bekende. “Verwacht er maar niet te veel van”, roept die nog lachend.
Donderdagochtend. Mijn spulletjes liggen uitgestald op een tafeltje in de UB: een multomap met sheets en handouts, een flesje water en een reep pure chocolade.
Ik haal de pillen Ritalin te voorschijn. Zonder al te veel na te denken druk ik er één uit de verpakking en neem hem in. Het smaakt bitter op mijn tong en ik spoel hem snel door door met water. Dan sla ik de multomap open. Langzaam en nauwkeurig lees ik de stof door, af en toe een aantekening makend, af en toe iets onderstrepend.
Dan gebeurt er iets. De stof begint duidelijker te worden en ik voel steeds meer behoefte dingen op te schrijven. Een soort perfectionisme, een bijna waanzinnige behoefte om uit te zoeken hoe de theorieën die ik bestudeer in elkaar zitten, maakt zich van me meester. Ik schrijf en lees, lees en schrijf, en blijf heen en weer bladeren. College één, twee en drie heb ik zo snel doorgespit, dat ik aan college vier begin, wanneer voor het eerst bedenkt dat ik misschien zou kunnen pauzeren. Maar hoeveel tijd is er nu voorbij gegaan sinds ik begon?
Ik kijk op mijn telefoon en schrik. Er zijn drie úúr voorbij gevlogen. Even was ik vergeten dat ik überhaupt iets had ingenomen, maar dan wordt het duidelijk. Dit spul werkt! Ik wil pauzeren, maar mijn geest kan zich maar moeilijk van de leerstof los rukken, dus ik ga door. Neem af en toe een slok water en neem genoegen met het heen en weer lopen naar de wc.
Donderdagavond, negen uur. Ik ben doodop, in de verte spookt de stof nog door mijn hoofd. Hoewel ik het hele blok trouw wekelijks mijn teksten heb gelezen en sheets heb bestudeerd, ben ik verbaasd hoe ik bijna alle stof in één dag heb kunnen herhalen. Mijn nek en mijn schouders zitten vast, want ik heb de hele dag voorovergebogen gezeten. Ik ga naar huis en kruip in bed. ’s Nachts slaap ik slecht. Rare dromen waarin ik nog steeds doorstudeer achtervolgen me.
Vrijdagochtend, een half uur voor mijn tentamen. Ik neem mijn laatste pil. Anders dan de dag ervoor herken ik het gevoel na een half uur gelijk. Het komt langzaam op. Mijn kaken spannen zich een beetje en de perfectionistische waanzin verdringt mijn luiheid opnieuw. “Wat een feest, wat een feest!”
Wanneer ik de vragen zie voel ik geen paniek, geen twijfel. Het enige wat ik voel is de behoefte zoveel mogelijk kennis op papier te zetten. Mijn hand doet pijn van het schrijven, maar ik blijf doorgaan, totdat alles is opgeschreven is. Lachend en zwetend loop ik de tentamenhal uit. “Dit klusje is geklaard!” Jammer. Het was echt een feest om te studeren.
Teo Lazarov haalde voor dit tentamen een 8