Niet aangeboren hersenletsel

N.A.H. in het kort:
Niet aangeboren hersenletsel, ook wel verworven hersenletsel genoemd, houdt in dat de hersenaandoening na de geboorte is ontstaan en niets te maken heeft met de zwangerschap of bevalling. Daarom stelt het Landelijk Coordinatiepunt Niet-Aangeboren Hersenletsel als ‘veilige’ grens anderhalf jaar. Alles voor die leeftijdsgrens wordt aangezien als aangeboren hersenletsel. Dit betekent dat hersenletsel zich op iedere leeftijd kan manifesteren en meerdere oorzaken kan hebben. Door NAH ontstaat er een breuk in de ontwikkeling en/of levenslijn. Wanneer het kinderen/jongeren betreft zal de ontwikkeling anders gaan verlopen door het hersenletsel, bij volwassenen treedt het aspect van de verwerking van het niet meer kunnen naar voren. Door het hersenletsel ontstaan stoornissen waardoor onder andere vaardigheden kunnen verminderen.

Oorzaken

Zoals hierboven genoemd kan hersenletsel door meerdere oorzaken ontstaan. De hersenen zijn zo kwetsbaar, dat door oneindig veel oorzaken letsel veroorzaakt kan worden. Dit is de reden waarom hersenen goed ingepakt zijn in de schedel. De meest belangrijke oorzaken zal ik hieronder toelichten.

Er is een verdeling te maken tussen traumatisch en niet-traumatisch hersenletsel. Traumatisch hersenletsel houdt in dat het ontstaan is door ‘geweld’ van buiten af.

Niet traumatische hersenletsel betekent dat de oorzaak van binnenuit komt, door processen in het lichaam.

Traumatisch hersenletsel
Is in te delen in twee hoofdgebieden:

Letsel waarbij van buiten af een kracht op het hoofd wordt uitgeoefend, hierbij kan eventueel de schedel beschadigd zijn.
Letsel waarbij ‘uitwendige’ voorwerpen de hersenen binnendringen, hierbij is altijd schedelletsel.

Verschillende oorzaken van traumatisch hersenletsel door de kracht op het hoofd kunnen zijn;
Op het hoofd geslagen worden.
Aangereden worden.
Op de grond vallen.
Een voorwerp op het hoofd krijgen.

In de meeste gevallen ontstaat traumatisch hersenletsel doordat het hoofd plotseling afremt of versnelt.

Mogelijke oorzaken van letsel waarbij uitwendige voorwerpen de hersenen binnendringen;
Een botgedeelte dat de hersenen binnendringt als gevolg van een schedelbreuk.
Een voorwerp dat binnendringt in de hersenen. Denk aan; kogel, steekwapen, ijzeren voorwerp bij een ongeval.

In dergelijke gevallen is de oorzaak van het letsel niet de toename van de druk op de hersenen, maar het voorwerp dat direct de hersenen beschadigt.

Niet traumatisch hersenletsel.

Niet traumatisch hersenletsel kan vele oorzaken hebben.
Het kan onder andere veroorzaakt worden door zuurstofgebrek in de hersenen. (hypoxie ofwel anoxie genoemd). Door een hartstilstand, ademstilstand, bijna verdrinking, ophanging of rookvergiftiging kunnen de hersenen totaal afgesloten raken van zuurstof. Er treedt dan overal in de hersenen zuurstofgebrek op, waardoor ook in het hele hersengebied beschadigingen kunnen optreden.. Dit is echter niet het geval wanneer er sprake is van bloedafsluiting. Dan ontstaat er vaak letsel in dat gebied dat voorzien wordt van zuurstof door dat ene bloedvat.

Er kan ook sprake zijn van een aanlegstoornis in de bloedvatwand, een verzwakte vaatwand ten gevolge van veroudering of krachten in de hersenen door een ongeval. Deze drie oorzaken kunnen kleine of grote bloedingen tot gevolg hebben. Bloedingen kunnen zowel in de hersenen zelf ontstaan als tussen het schedeldak en het hersenvlies.

Een ander oorzaak kan een infectie zijn, veroorzaakt door verschillende virussen en bacterien. Vaak gaat er een bloedvergiftiging of een hersenvliesontsteking aan een hersenontsteking vooraf.

Wanneer er een tumor ontstaat in de hersenen, drukt deze het gezonde weefsel in elkaar. Doordat de hersenen plat gedrukt worden kunnen deze niet meer juist functioneren. De behandeling van een tumor (bestraling, chemotherapie of operatie)kan ook extra letsel veroorzaken.

Hersenletsel kan ook ontstaan door vergiftiging, denk aan rookvergiftiging, medicijnvergiftiging, vergiftiging door drugsgebruik of het (per ongeluk) slikken van giftige stoffen.

Een waterhoofd als oorzaak van hersenletsel, kan ontstaan zijn rond de geboorte maar ook op latere leeftijd kan het verschijnsel zich voor doen. Bij een waterhoofd neemt de druk in de hersenen toe ten gevolge van vochtophoping; dit kon tot beschadigingen leiden.

Overige oorzaken kunnen zijn: Alzheimer, Parkinson, MS en epilepsie. Deze ziektes staan in nauw contact met de hersenen.

Gevolgen:

Linkszijdig hersenletsel.

Aandoening van de aansturing van functies in het hele lichaam, met name in de rechterzijde.
Hemianopsie rechts: (gedeeltelijke) uitval van het rechter gezichtsveld.
Agnosieen: niet bewust zijn wat je waarneemt.
Afasieen: stoornissen in taalbegrip, taalgebruik of beide.
Apraxieen: moeite met logische verbanden.
Persevereren: niet kunnen stoppen met bapaald gedrag.
Langzaam voorzichtig gedrag.

Rechtszijdig hersenletsel.

Aandoening van aansturing van functies in het hele lichaam, met name de linkerzijde.
Hemianopsie links: (gedeeltelijke) uitval van de linker gezichtsvelden.
Slecht tot gebrekkig ziekte-inzicht.
Moiete met inschatten van sociale situaties.
Aprosodie of dysprosodie: geen of verminderde gevoeligheid voor bepaalde non-verbale aspecten van de communicatie.Hierdoor geeft men soms letterlijke betekenis aan figuurlijke taal en heeft men moeite met humor.
Moeite met to the point komen.
Stoornissen in de ruimtelijke waarneming.
Moeite met rekenen en getalbegrip.
Allerlei soorten van verwaarlozing van de linker lichaamshelft.
Apraxieen
Agnosieen
Stoornissen in taal-, denk- en geheugenprocessen.
Snel en impulsief gedrag.

Hersenstamletsel.

Bewustzijnstoornissen/coma.
Stoornissen in slaap- en waakritme.
Stoornissen in het alert zijn.
Dubbelzien.
Duizeligheid.
Moeite met eten, slikken en kauwen.

Frontaal letsel.
Geen belangstelling hebben voor de omgeving, egocentrisme.
Geen drijfveer hebben om in beweging te komen.
Apathie: iniatiefloosheid, emotionele vervlakking.
Overprikkeling: ontremd gedrag.
Decorumverlies
Slechte correctie van eigen gedrag.
Inflexibiliteit.
Afasie van Broca: motorische afasie-links
Aprosodie- rechts
Grote afleidbaarheid

Letsel aan de kleine hersenen

Coordinatiestoornissen
Moeite met evenwicht/balans.
Stoornissen in de oogmotoriek.


Ik werk met mensen die N.A.H. hebben en ik vroeg me af of er fokkers zijn die het hebben of mensen in hun omgeving hebben met N.A.H. Hoe ze hier mee omgaan en hoe ze het ervaren.

[ Bericht 41% gewijzigd door Mejoon op 09-11-2007 17:49:13 ]

quote:

Op donderdag 8 november 2007 20:40 schreef Emel het volgende:
Lijkt me erg moeilijk voor die persoon maar ook voor de directe omgeving. Wat voor psychische begeleiding krijgen deze mensen? Sowieso zullen ze in een acceptatie(verwerkings)proces zitten.

Ik werk in een activiteitencentrum. Er zijn mensen met NAH die hun oude vertrouwde leven weer op kunnen pakken maar de mensen die dat niet kunnen door wat dan ook komen bij ons na een revalidatieproces waar ze ook de nodige psychische begeleiding krijgen. Verder krijgen ze naar mijn idee weinig psychische begeleiding. Wel medicatie om stemmingen te onderdrukken (niet iedereen). Als ze bij ons komen gaan we op zoek naar de wensen en mogelijkheden om een goede daginvulling te geven. Dat kan op gebied van sport, computer, handvaardigheid, textiel, arbeidsmatige activiteiten en natuurbeleving. We hebben ook een afasiecentrum. Maar zoals je al zegt acceptatie is het meest moeilijke voor de deelnemers.

quote:

Op donderdag 8 november 2007 21:27 schreef Emel het volgende:

[..]

Dat dacht ik al, dat de psychische begeleiding voor deze mensen vaak weinig is. In revalidatiecentra heb je wel psychologen werken. Mijn ervaring is, dat wij vaak clienten doorverwezen krijgen vanuit revalidatiecentra, omdat blijkbaar de begeleiding daar niet toereikend is.

Kunnen jullie dan wel passende begeleiding geven? Ik weet niet precies wat je doet en waar je werkt. Mensen zijn niet echt bekend met het begrip NAH is mijn ervaring.

quote:

Op donderdag 8 november 2007 21:28 schreef Copycat het volgende:
Mijn schoonzus heeft vorig jaar zomer een herseninfarct gehad. Ze heeft daardoor uitval aan haar linkerkant. Sinds een paar maanden heef ze haar rijbewijs terug, waardoor ze weer meer mobiel is. Ze is dan ook weer (deels therapeutisch) aan het werk. Niet in haar oude functie (ze was thuiszorger), maar wel binnen haar oude organisatie. Deze week is ze begonnen met een computercursus ze doet nu licht administratief/receptiewerk. En dat gaat goed .

Het 'grappige' is dat we, sinds haar beroerte, veel en veel beter met elkaar overweg kunnen. Mensen veranderen blijkbaar vaker na een beroerte, maar bij haar is dat enkel ten positieve. Ze is veel opener en 'echter' geworden, lijkt het. Daarvoor zagen we elkaar nauwelijks, nu een paar keer per week .

Ja dat zie ik ook wel tijdens mijn werk. Mensen die meer hun gevoel kunnen tonen en meer gevoelsmatig handelen. En ook meer de familiewaarde zijn gaan in zien. En lijkt me heel fijn en goed voor haar dat ze werk is gaan oppakken en weer mobiel kan zijn.

quote:

Op donderdag 8 november 2007 21:30 schreef Brighteyes het volgende:
Mijn vader heeft 6 jaar geleden een herseninfarct gehad.
En hoewel bijna helemaal is hij toch net niet helemaal meer de oude.
Ten eerste lichamelijk, hij sleept nog altijd iets met zijn ene been, maar ook qua karakter zijn er toch wel veranderingen. Hij is iets egocentrischer, iets trager. Het zijn hele kleine dingen, maar toch wel genoeg om een wezenlijke verandering te zijn.

Hoe ga je daar mee om? Voor mij en mijn zus is dat wel te doen, maar voor mijn moeder is het wel eens lastig volgens mij. Hij is toch net niet helemaal meer die man waar ze ooit mee trouwde, en zo heel af en toe is er wel eens wrijving, mede door dat egocentrische. Ik kan me nl. wel goed voorstellen dat mijn moeder ook wel eens denkt 'het is wel goed met je, je kan ook rekening houden met anderen'.

En voor hemzelf... hij is nooit meer volledig aan het werk gegaan. Eerst halve dagen, maar sinds een paar maanden is het nog maar 1 dag in de week en zijn werkgever is druk doende om hem ook voor die laatste dag eruit te werken...

Ja en als ze dag en nacht bij elkaar zijn zal dat het er ook niet makkelijker op maken lijkt mij. Vooral als hij straks die enige dag werk kwijt is.
Hebben jullie wel eens gedacht aan een dagactiviteitencentrum?

quote:

Op donderdag 8 november 2007 23:08 schreef Kaneel het volgende:
Anders gaan we even de hele DSM-IV en allerhande al dan niet psychiatrische afwijkingen in verscheidene topics copy-pasten vanaf Wikipedia!

Heb het niet van wikipedia en NAH is zo breed dat ik naar een goede samenvatting zocht. Wat is het probleem?

quote:

Op donderdag 8 november 2007 23:37 schreef Inekris het volgende:

[..]

En dat is een beetje de centrale vraag bij nogal wat neurologische en psychiatrische afwijkingen/ziektes. Om wie gaat het eigenlijk, in termen van identiteit.

Ja en met deze doelgroep kom je heel erg die frustratie tegen omdat ze hun andere ik nog kennen. Ik ga met de mensen om zoals ik ze leer kennen maar in geval van de directe omgeving lijkt het mij heel moeilijk. Vandaar dit topic ook.

quote:

Op donderdag 8 november 2007 23:59 schreef Ingetje79 het volgende:
Is ook moeilijk
Maar ik denk ook doordat je weet wat voor persoon het was en wat diegene heeft meegemaakt, dat dat ook wel weer makkelijker maakt om er mee om te gaan.

Lekker dubbel he?

Tja kan me er ook wel goed iets bij voorstellen! Ik vind het erg knap hoor hoe families zo dicht bij elkaar blijven en hoe mensen met NAH zo keihard kunnen werken aan zichzelf!

quote:

Op vrijdag 9 november 2007 00:14 schreef Ingetje79 het volgende:

[..]

Natuurlijk is wilskracht niet alles....het moet lichamellijk gezien ook kunnen.
Een paar jaar na m'n schoonmoeder kreeg een goede vriendin van m'n moeder een hersenbloeding, maar die wil helemaal niets, echt niets.
Ze is 51 nu en woont met haar man in een verzorgingshuis en laat zich voortduwen in een rolstoel.
Terwijl de fysio's, artsen e.d. zeker wisten dat ze weer zou kunnen lopen.
Ze wil gewoon simpelweg niet.

Terwijl de beroerte van schoonmoeders een stuk erger was...maar die oefende tot ze er gek van werd. Maar als we dan 's avonds in de revalidatie-kliniek kwamen, was ze ape-trots dat ze haar re.arm weer wat verder op kon tillen.
Als iemand zelf er zo mee om gaat, heb je zelf ook meer kracht om er mee om te gaan.

Ieder mens gaat anders met situaties om. Ik vraag me vaak af hoe ik in het leven zou staan als het mij zou overkomen.
Hoe heb jij het trouwens ervaren hoe de buitenwereld ermee omgaat? Buren, mensen op straat etc.

quote:

Op zaterdag 10 november 2007 12:04 schreef Sylvana het volgende:

[..]

Nouja, we praten er wel over als ik bij hem ben geweest ofzo, maar verder niet echt ofzo.

Jee moeilijk voor je Sylvana. Heb je wel broers of zussen of misschien familie van je vader om erover te praten?

quote:

Op zaterdag 10 november 2007 11:41 schreef tijnbrein het volgende:
Mijn broertje heeft NAH door een bijna verdrinking in een bad toen hij 6 jaar was. Lichamelijk heeft hij er niks aan overgehouden. Alleen geestenlijk. Hij moet worden aangestuurd. Omdat hij zelfstandig niet staat dingen te doen. Door dit en dat hij een corset voor zijn rug draagt werkt hij nu op de Sociale werkplaats in de groenvoorziening. Waarschijnlijk kan hij later als hij verder geleerd heeft bij een gewoon bedrijf werken.

Hoe oud is hij nu? En hij doet dus wel een opleiding?

quote:

Op zaterdag 10 november 2007 13:26 schreef Sylvana het volgende:

[..]

Ik vind het geen zeuren hoor, dus als je vragen hebt mag je ze gerust stellen
[..]

Ja, heb nog een broer en een zusje, met hun kan ik er wel over praten. Mijn broer regelt nu ook alles voor mijn vader qua geldzaken enzo, verkoop van huis/auto en dergelijke
[..]

Dit heeft een groot gedeelte van mijn groepstherapie uitgemaakt bij het riagg. Nu kan ik er wel beter mee omgaan dan toen het net gebeurd is. Maar hou altijd de angst dat het nog slechter met hem zal gaan, dat hij een volgende hersenbloeding helemaal niet meer overleeftt bijvoorbeeld. Ben wel blij dat hij in december naar dat andere verpleeghuis kan, daar zit hij toch meer op zn plek Maar het blijft gewoon heel moeilijk en verdrietig allemaal. Een vader van 53 hoort gewoon niet zo te zijn en in een verpleeghuis te wonen...

Het is gewoon moeilijk te accepteren...

Ja dat verwerkingsproces lijkt me erg zwaar voor je en je familie. En dat heeft veel tijd nodig....
Hebben jullie niet overwogen om je vader in een woonvoorziening te laten wonen die helemaal gericht is op mensen met NAH?

quote:

Op maandag 12 november 2007 00:02 schreef barthol het volgende:
Ik ben al wat ouder, en mijn ouders zijn inmiddels hoogbejaard maar leven nog wel zelfstandig.
Mijn vader heeft heeft een hersenstaminfarct gehad en naast allerlei andere restverschijnselen
waardoor hij veel niet meer kan wat hij vroeger nog wel kon, ook ernstige slikproblemen.
Hij kan geen dun vloeibare dranken (zoals water of thee) meer drinken.
Mijn moeder is echter ook patient, maar dat heeft meer met het de gewrichten te maken.
Het spreekt voor zich dat ik wekelijks wat kom inspringen en helpen om de boel reilende
te houden en wat te begeleiden. Het heeft mijn constante aandacht.

Waar ik wel blij om ben is dat het me gelukt is om tijdens de revalidatie van mijn vader steeds
zijn gevoel voor humor en zijn relativeringsvermogen te prikkelen. Niet alleen omdat het een
zwaar deprimerende omgeving was in de hersenherstelingoord, en dat de acceptatie van
alle verloren vermogens psychisch ook een hele opgave was, maar ook omdat ik er nu de
vruchten van zie en dat ik hem ermee kan activeren. We maken een hoop grapjes samen.
Maar ik moet er ook mee oppassen want een kleine afleiding kan opeens weer maken
dat hij zich heel erg verslikt.

Edit: O ja, wat ook lastig voor mijn ouders is geworden is dat mijn vader veel onduidelijker
is gaan praten en dat mijn moeder een beetje doof aan het worden is. Dat versterkt de
machteloosheid in de communicatie soms. Ik merk dat het vaak voorkomt dat ik aan het
tolken ben.

Jee, dus jij zorgt voor je ouders gedeeltelijk? Krijgen ze ook nog andere zorg? Hoe vaak help je je ouders? Gebruikt je vader trouwens verdikkindmiddel voor dranken?

Met grapjes kun je een heel eind komen kan ik uit ervaring zeggen. En vertouwen.

quote:

Op zondag 11 november 2007 20:00 schreef Alicey het volgende:
Mijn vader heeft door het zuurstofgebrek dat volgde op een hartinfarct serieuze hersenschade over opgelopen. Op een gegeven moment had hij niet meer de wil om verder te revalideren en is daardoor eigenlijk nooit weer op een redelijk niveau gekomen. Hij is een soort van autistisch geworden, leeft volgens een strak ritme en kan er niet tegen wanneer dat ritme in de war wordt gegooid en kan moeilijk met veranderingen overweg, maar het zijn ook een hoop andere dingen die het eigenlijk onmogelijk maken om echt contact met hem te hebben. Het lijkt ook allemaal geleidelijk aan steeds erger te worden..

Ik was erg jong toen het gebeurde, dus echt goed gekend voordat het gebeurde heb ik hem niet, maar op basis van de schaarse herinneringen van voor die tijd kan ik alleen maar tot de conclusie komen dat alles wat hij was verwoest is.

Dus jij hebt je vader met nah als kind meegemaakt? Hoe was de gezinssituatie eigenlijk..woonde je vader thuis zag je hem regelmatig? Hoe ging dat me de opvoeding? Hoe kwam je erachter dat hij nah had?

quote:

Op woensdag 14 november 2007 21:11 schreef Alicey het volgende:

[..]

Ja en nu nog steeds.
[..]

Na afloop van revalidatie woonde hij thuis en woont nu nog thuis. Dus ja, je kunt wel stellen dat ik hem regelmatig zag.
[..]

Opvoeding kwam voor rekening van mijn moeder alsmede een inwonende (veel oudere) zus en broer. Dat hij NAH heeft valt moeilijk over het hoofd te zien. Hij is een totaal andere persoon dan dat hij was.

Ik vind het altijd heel knap en heb veel respect voor mensen die hun partner/naaste blijven steunen en verzorgen. Je hebt opeens wel een andere partner. Ik zie ook vaak dat mensen het niet aan kunnenen afstand nemen van persoon in kwestie.
Heeft je vader iets voor zichzelf..een hobby ofzo? Zodat je moeder ook tijd heeft voor zichzelf?