N.A.H. in het kort:
Niet aangeboren hersenletsel, ook wel verworven hersenletsel genoemd, houdt in dat de hersenaandoening na de geboorte is ontstaan en niets te maken heeft met de zwangerschap of bevalling. Daarom stelt het Landelijk Coordinatiepunt Niet-Aangeboren Hersenletsel als ‘veilige’ grens anderhalf jaar. Alles voor die leeftijdsgrens wordt aangezien als aangeboren hersenletsel. Dit betekent dat hersenletsel zich op iedere leeftijd kan manifesteren en meerdere oorzaken kan hebben. Door NAH ontstaat er een breuk in de ontwikkeling en/of levenslijn. Wanneer het kinderen/jongeren betreft zal de ontwikkeling anders gaan verlopen door het hersenletsel, bij volwassenen treedt het aspect van de verwerking van het niet meer kunnen naar voren. Door het hersenletsel ontstaan stoornissen waardoor onder andere vaardigheden kunnen verminderen.
Oorzaken
Zoals hierboven genoemd kan hersenletsel door meerdere oorzaken ontstaan. De hersenen zijn zo kwetsbaar, dat door oneindig veel oorzaken letsel veroorzaakt kan worden. Dit is de reden waarom hersenen goed ingepakt zijn in de schedel. De meest belangrijke oorzaken zal ik hieronder toelichten.
Er is een verdeling te maken tussen traumatisch en niet-traumatisch hersenletsel. Traumatisch hersenletsel houdt in dat het ontstaan is door ‘geweld’ van buiten af.
Niet traumatische hersenletsel betekent dat de oorzaak van binnenuit komt, door processen in het lichaam.
Traumatisch hersenletsel
Is in te delen in twee hoofdgebieden:
Letsel waarbij van buiten af een kracht op het hoofd wordt uitgeoefend, hierbij kan eventueel de schedel beschadigd zijn.
Letsel waarbij ‘uitwendige’ voorwerpen de hersenen binnendringen, hierbij is altijd schedelletsel.
Verschillende oorzaken van traumatisch hersenletsel door de kracht op het hoofd kunnen zijn;
Op het hoofd geslagen worden.
Aangereden worden.
Op de grond vallen.
Een voorwerp op het hoofd krijgen.
In de meeste gevallen ontstaat traumatisch hersenletsel doordat het hoofd plotseling afremt of versnelt.
Mogelijke oorzaken van letsel waarbij uitwendige voorwerpen de hersenen binnendringen;
Een botgedeelte dat de hersenen binnendringt als gevolg van een schedelbreuk.
Een voorwerp dat binnendringt in de hersenen. Denk aan; kogel, steekwapen, ijzeren voorwerp bij een ongeval.
In dergelijke gevallen is de oorzaak van het letsel niet de toename van de druk op de hersenen, maar het voorwerp dat direct de hersenen beschadigt.
Niet traumatisch hersenletsel.
Niet traumatisch hersenletsel kan vele oorzaken hebben.
Het kan onder andere veroorzaakt worden door zuurstofgebrek in de hersenen. (hypoxie ofwel anoxie genoemd). Door een hartstilstand, ademstilstand, bijna verdrinking, ophanging of rookvergiftiging kunnen de hersenen totaal afgesloten raken van zuurstof. Er treedt dan overal in de hersenen zuurstofgebrek op, waardoor ook in het hele hersengebied beschadigingen kunnen optreden.. Dit is echter niet het geval wanneer er sprake is van bloedafsluiting. Dan ontstaat er vaak letsel in dat gebied dat voorzien wordt van zuurstof door dat ene bloedvat.
Er kan ook sprake zijn van een aanlegstoornis in de bloedvatwand, een verzwakte vaatwand ten gevolge van veroudering of krachten in de hersenen door een ongeval. Deze drie oorzaken kunnen kleine of grote bloedingen tot gevolg hebben. Bloedingen kunnen zowel in de hersenen zelf ontstaan als tussen het schedeldak en het hersenvlies.
Een ander oorzaak kan een infectie zijn, veroorzaakt door verschillende virussen en bacterien. Vaak gaat er een bloedvergiftiging of een hersenvliesontsteking aan een hersenontsteking vooraf.
Wanneer er een tumor ontstaat in de hersenen, drukt deze het gezonde weefsel in elkaar. Doordat de hersenen plat gedrukt worden kunnen deze niet meer juist functioneren. De behandeling van een tumor (bestraling, chemotherapie of operatie)kan ook extra letsel veroorzaken.
Hersenletsel kan ook ontstaan door vergiftiging, denk aan rookvergiftiging, medicijnvergiftiging, vergiftiging door drugsgebruik of het (per ongeluk) slikken van giftige stoffen.
Een waterhoofd als oorzaak van hersenletsel, kan ontstaan zijn rond de geboorte maar ook op latere leeftijd kan het verschijnsel zich voor doen. Bij een waterhoofd neemt de druk in de hersenen toe ten gevolge van vochtophoping; dit kon tot beschadigingen leiden.
Overige oorzaken kunnen zijn: Alzheimer, Parkinson, MS en epilepsie. Deze ziektes staan in nauw contact met de hersenen.
Gevolgen:
Linkszijdig hersenletsel.
Aandoening van de aansturing van functies in het hele lichaam, met name in de rechterzijde.
Hemianopsie rechts: (gedeeltelijke) uitval van het rechter gezichtsveld.
Agnosieen: niet bewust zijn wat je waarneemt.
Afasieen: stoornissen in taalbegrip, taalgebruik of beide.
Apraxieen: moeite met logische verbanden.
Persevereren: niet kunnen stoppen met bapaald gedrag.
Langzaam voorzichtig gedrag.
Rechtszijdig hersenletsel.
Aandoening van aansturing van functies in het hele lichaam, met name de linkerzijde.
Hemianopsie links: (gedeeltelijke) uitval van de linker gezichtsvelden.
Slecht tot gebrekkig ziekte-inzicht.
Moiete met inschatten van sociale situaties.
Aprosodie of dysprosodie: geen of verminderde gevoeligheid voor bepaalde non-verbale aspecten van de communicatie.Hierdoor geeft men soms letterlijke betekenis aan figuurlijke taal en heeft men moeite met humor.
Moeite met to the point komen.
Stoornissen in de ruimtelijke waarneming.
Moeite met rekenen en getalbegrip.
Allerlei soorten van verwaarlozing van de linker lichaamshelft.
Apraxieen
Agnosieen
Stoornissen in taal-, denk- en geheugenprocessen.
Snel en impulsief gedrag.
Hersenstamletsel.
Bewustzijnstoornissen/coma.
Stoornissen in slaap- en waakritme.
Stoornissen in het alert zijn.
Dubbelzien.
Duizeligheid.
Moeite met eten, slikken en kauwen.
Frontaal letsel.
Geen belangstelling hebben voor de omgeving, egocentrisme.
Geen drijfveer hebben om in beweging te komen.
Apathie: iniatiefloosheid, emotionele vervlakking.
Overprikkeling: ontremd gedrag.
Decorumverlies
Slechte correctie van eigen gedrag.
Inflexibiliteit.
Afasie van Broca: motorische afasie-links
Aprosodie- rechts
Grote afleidbaarheid
Letsel aan de kleine hersenen
Coordinatiestoornissen
Moeite met evenwicht/balans.
Stoornissen in de oogmotoriek.
Ik werk met mensen die N.A.H. hebben en ik vroeg me af of er fokkers zijn die het hebben of mensen in hun omgeving hebben met N.A.H. Hoe ze hier mee omgaan en hoe ze het ervaren.
[ Bericht 41% gewijzigd door Mejoon op 09-11-2007 17:49:13 ]