Ik denk dat we langs elkaar heenpraatten. Het ging mij niet om de woordvolgorde -'mij past de schoen' en 'de schoen past mij' zijn inhoudelijk identiek- maar om de opvatting van het werkwoord passen: past de mens het voorwerp of past het voorwerp de mens? Ik stelde dat beide voorkomen, en dat de gekozen formulering een hiërarchie uitdrukt. Wanneer je in een kledingwinkel tevergeefs een nieuwe spijkerbroek probeert, zal de winkeljuffrouw zeggen: "Nee, die Wrangler past u niet". Door de broek onderwerp te laten zijn, geeft zij aan dat hij niet de juiste afmetingen voor jou heeft. Ga je echter naar de PC Hooftstraat waar je in een tergend snobistische boutique jezelf in een paar veelgehypte designerjeans hijst, dan moet je niet raar opkijken als de verkoopster hautain opmerkt: "u past deze Gautier niet", daarbij suggererend (door immers jou tot onderwerp te maken) dat jouw lichaam helaas niet voldoet aan de eisen die de broek stelt.quote:Op zondag 26 augustus 2007 17:33 schreef Plaas het volgende:
Het gebruik dat je hier schetst, zegt mij echt niets. Ik denk toch niet dat veel mensen het hierarchisch gebruiken. De gebruikelijke verklaring is die, dat de normale woordvolgorde in hoofdzinnen in het Nederlands SVO is, terwijl die in "mij past de schoen" OVS is. Dat staat blijkbaar de taalgebruiker tegen, dus wordt het ofwel "de schoen past mij" of "ik pas de schoen".
Als je het hier niet over de woordvolgorde had zou ik het ze nog eens voorleggen, want ik weet vrij zeker dat ze zich dan vergissen. Vraag eens of ze "Ik paste de jas perfect!" in het Vlaams echt als onbestaanbaar ervaren.quote:en als ik al vermeldde, hebben Vlaamse medestudenten mij ervan vergewist dat zij het zo nooit zouden gebruiken. Dus is het een regionaal verschijnsel, [..]
Tja. De norm is toch vrij eenvoudig:quote:Op maandag 27 augustus 2007 00:44 schreef dvr het volgende:
Maar om nog even op dat passen terug te komen (ik hoop niet te vervelen):
Ik denk dat we langs elkaar heenpraatten. Het ging mij niet om de woordvolgorde -'mij past de schoen' en 'de schoen past mij' zijn inhoudelijk identiek- maar om de opvatting van het werkwoord passen: past de mens het voorwerp of past het voorwerp de mens? Ik stelde dat beide voorkomen, en dat de gekozen formulering een hiërarchie uitdrukt. Wanneer je in een kledingwinkel tevergeefs een nieuwe spijkerbroek probeert, zal de winkeljuffrouw zeggen: "Nee, die Wrangler past u niet". Door de broek onderwerp te laten zijn, geeft zij aan dat hij niet de juiste afmetingen voor jou heeft. Ga je echter naar de PC Hooftstraat waar je in een tergend snobistische boutique jezelf in een paar veelgehypte designerjeans hijst, dan moet je niet raar opkijken als de verkoopster hautain opmerkt: "u past deze Gautier niet", daarbij suggererend (door immers jou tot onderwerp te maken) dat jouw lichaam helaas niet voldoet aan de eisen die de broek stelt.
Je bedoelt: waar de inwoners geloven dat ze perfect Nederlands spreken.quote:Ik beschouw het Hollandse Nederlands overigens zondermeer als maatstaf voor correct Nederlands. Er is in de Lage Landen geen andere regio te vinden waarvan de voertaal zo algemeen als juist ervaren wordt.
Het Hollandse Nederlands wordt volgens mij door de meeste Nederlanders juist als incorrect beschouwd, zij het om verschillende redenen. De harde g, de verdwijnende eind-r (die ook de voorgaande lange klinker meeneemt), de aai ipv de ij of ei, etc. etc. worden door andere Nederlanders als incorrect beschouwd. Slechts eenderde van de Nederlanders is ook Hollander.quote:Op maandag 27 augustus 2007 00:44 schreef dvr het volgende:
Ik beschouw het Hollandse Nederlands overigens zondermeer als maatstaf voor correct Nederlands. Er is in de Lage Landen geen andere regio te vinden waarvan de voertaal zo algemeen als juist ervaren wordt. Voor de Vlaamse regio's geldt eerder het tegenovergestelde - die staan dermate bol van de gewestelijke en Franse invloeden dat conversatie met andere Laaglanders regelmatig tot ernstige spraakverwarring leidt.
Nee, dan praten we langs elkaar heen. Ik gebruikte 'passen' consequent in de betekenis van 'de juiste afmetingen hebbend'. En ik weet vrij zeker dat ook een Vlaming de zin "ik paste de jas perfect!" (m.a.w. ik had precies de juiste afmetingen voor deze jas) niet alleen zal begrijpen, maar ook zelf zou kunnen gebruiken.quote:Op maandag 27 augustus 2007 01:06 schreef Plaas het volgende:
Tja. De norm is toch vrij eenvoudig:
- Ik pas de schoen = Ik ben bezig, te zien of de schoen mij past
- Mij past de schoen = En voila, ze zit als gegoten.
Maar daar ging het niet om, en bovendien is de redenering onjuist voorzover 't het gebruik van 'passen' betreft. Als ik je goed begrijp verandert naar jouw mening de betekenis van de zin als hij 'ik pas de schoen' wordt. Dat hoeft niet (zie: 'ik pas de schoen perfect!'), maar bovendien is enig misverstand eenvoudig te voorkomen door er 'de schoen past mij' van te maken als de voorkeur uitgaat naar Subject/Verb/Object.quote:Mijn punt was dat door de ongewone woordvolgorde van "mij past de schoen" (die OVS is), mensen het niet graag zeggen, en de zin richting de gebruikelijke SVO-volgorde ombouwen, wat dan "ik pas de schoen" oplevert.
Nee, ik bedoel wat ik zeg, in dit geval dat de Hollandse voertaal van Oost-Groningen tot West-Vlaanderen als correct Nederlands ervaren wordt. De platte (Gooise, amsterdamse) deviaties die je aanhaalde maken nadrukkelijk geen deel uit van de voertaal, bovendien zijn uit het Westvlaams, Brabants, Westfries, Twents, Limburgs, etc., nog veel stuitender voorbeelden van onbegrijpelijk en lelijk dialect te geven.quote:Je bedoelt: waar de inwoners geloven dat ze perfect Nederlands spreken.
Ik luister dagelijks naar VRT2 (regio Limburg), zelfs terwijl ik dit typ, en zowel in de journaals als in de reguliere programma's wordt het Nederlands met regelmaat geweld aangedaan. Ze doen hoorbaar hun best, maar ze slagen er niet in om specifiek Vlaamse woorden, uitdrukkingen en ordeningen helemaal uit te bannen. Ook op de uitspraak van woorden als markt ('mart') en uw ('u') is nog veel af te dingen. Daar heb ik op zich geen bezwaar tegen, want dat verschaft ze juist een eigen geluid, maar ik zou ze geen toonbeelden van AN durven te noemen. Of 'durven noemen', zoals ze op de VRT wel zeggen in de veronderstelling daarmee AN te spreken..quote:Wel wordt in de Vlaamse media AN gebruikt (bv. het VRT journaal). Luister er maar eens naar.
Je kritiek is terecht maar treft niet de Hollandse voertaal, die in tegenstelling tot de spreektaal van dat soort smetten vrij is. Of hoort te zijn, want het Gooise kaktaaltje heeft inderdaad nogal furore gemaakt. Toch zal de doorsnee winkelier, politieman of ambtenaar in pakweg Delft of Heemstede zich zo uitdrukken dat hij door iedere willekeurige Nederlander goed verstaan kan worden. Kom daar maar eens om in Oostende, Venlo, Almelo, Schagen of Hoogezand..quote:Op maandag 27 augustus 2007 01:23 schreef Kees22 het volgende:
Het Hollandse Nederlands wordt volgens mij door de meeste Nederlanders juist als incorrect beschouwd, zij het om verschillende redenen. De harde g, de verdwijnende eind-r (die ook de voorgaande lange klinker meeneemt), de aai ipv de ij of ei, etc. etc. worden door andere Nederlanders als incorrect beschouwd. Slechts eenderde van de Nederlanders is ook Hollander.
Het toeval wil dat ik Schagen goed ken. Ik heb er tien jaar op school gezeten.quote:Op maandag 27 augustus 2007 02:36 schreef dvr het volgende:
[..]
Je kritiek is terecht maar treft niet de Hollandse voertaal, die in tegenstelling tot de spreektaal van dat soort smetten vrij is. Of hoort te zijn, want het Gooise kaktaaltje heeft inderdaad nogal furore gemaakt. Toch zal de doorsnee winkelier, politieman of ambtenaar in pakweg Delft of Heemstede zich zo uitdrukken dat hij door iedere willekeurige Nederlander goed verstaan kan worden. Kom daar maar eens om in Oostende, Venlo, Almelo, Schagen of Hoogezand..
Zucht. Ik woon in Vlaanderen. Ik heb het zojuist nog gevraagd en de persoon in kwestie zelfs uw post laten lezen. Ook hij herkende het fenomeen niet als zijn eigen spreektaal, al had hij, student Nederlands, wel eens van de constructie als zodanig gehoord. Uiteraard met mijn uitleg erbij, dat het een herinterpretatie op basis van de gebruikte woordvolgorde is.quote:Op maandag 27 augustus 2007 02:24 schreef dvr het volgende:
[..]
Nee, dan praten we langs elkaar heen. Ik gebruikte 'passen' consequent in de betekenis van 'de juiste afmetingen hebbend'. En ik weet vrij zeker dat ook een Vlaming de zin "ik paste de jas perfect!" (m.a.w. ik had precies de juiste afmetingen voor deze jas) niet alleen zal begrijpen, maar ook zelf zou kunnen gebruiken.
Je arrogantie gaat echt de grens van het beschaafde over. Er is in Belgie een Belgisch-Nederlandse standaardtaal. Daarin is ruimte voor Belgische woorden, omdat Belgie een onafhankelijk land is waarin bepaalde dingen gewoon anders heten.quote:Op maandag 27 augustus 2007 02:24 schreef dvr het volgende:
Ik luister dagelijks naar VRT2 (regio Limburg), zelfs terwijl ik dit typ, en zowel in de journaals als in de reguliere programma's wordt het Nederlands met regelmaat geweld aangedaan. Ze doen hoorbaar hun best, maar ze slagen er niet in om specifiek Vlaamse woorden, uitdrukkingen en ordeningen helemaal uit te bannen. Ook op de uitspraak van woorden als markt ('mart') en uw ('u') is nog veel af te dingen. Daar heb ik op zich geen bezwaar tegen, want dat verschaft ze juist een eigen geluid, maar ik zou ze geen toonbeelden van AN durven te noemen. Of 'durven noemen', zoals ze op de VRT wel zeggen in de veronderstelling daarmee AN te spreken..![]()
Misschien is t in zijn omgeving wel een wederzijds gedeeld geloofquote:Op maandag 27 augustus 2007 04:17 schreef Plaas het volgende:
[..]
Eigenlijk heeft het niet eens meer zin er op in te gaan.
Je betoog over het al dan niet passen staat los van enige taalkundige realiteit, je lijkt ook niet echt te begrijpen wat ik inmiddels al drie keer heb uitgelegd. Het is laat, ik ga te bed. Blijf vooral praten zoals je wilt. Ook al is het geen AN, het geloof dat je wel AN spreekt, sterkt waarschijnlijk je zelfvertrouwen als spreker en op zichzelf is dat een zegen.
Ik gun een ieder zijn idiolect.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |