Onderhandelen met Al QaedaAfgelopen 14 mei zond
VPRO Tegenlicht een documentaire uit getiteld
Onderhandelen met Al Qaeda:
Wat wilt u liever, tot in lengte van dagen bang zijn voor achtergelaten rugzakken in de trein, of toch een voorzichtige verkenning van eventuele mogelijkheden tot dialoog met radicale Arabische groepen, en uiteindelijk misschien zelfs met Al Qaeda? Tegenlicht neemt een voorschot op de toekomst en peilt de mening van vijf deskundigen, die vanuit hun specifieke terrein een perspectief schetsen op de huidige impasse.
Sinds 11 september 2001 is de wereld voorgoed in tweeën gedeeld. Als je niet vóór Amerika bent, ben je tegen. En met terroristen wordt niet gesproken, je vernietigt ze. Volgens de Amerikaanse defensiestaf gaan we 'The Long War' tegemoet. Dat zou goed kunnen betekenen dat we de komende decennia een situatie krijgen die te vergelijken is met de Koude Oorlog. Een periode waarin angst, instabiliteit en geweld deel uitmaken van ons dagelijkse leven. En de strijd zal pas gestreden zijn als de ene partij de andere zijn wil oplegt, inclusief de bijbehorende manier van leven.
Deze uitzending is
online te bekijken.
Verschillende visies betreffende terrorismeDonald Rumsfeld zegt:
"We weten dat de vijand onverbiddelijk is, aanvalt zonder aanzien des persoons, en gedreven wordt door het kwaad."Gerhart Baum, voormalig minister van Binnenlandse Zaken van Duitsland, zegt:
"Terroristen komen niet uit de hemel vallen."Mohammad-Mahmoud Ould Mohamedou, directeur van het Harvard Program on Humanitarian Policy and Conflict Research, zegt:
"Na een tijdje, halverwege de jaren '80, ontstond het besef of nam men het besluit, het resultaat is hetzelfde, om van de nabije vijand over te gaan op de verre vijand, zoals ze dat beschrijven. Die vijand is de VS."
Donald Rumsfeld, Gerhart Baum, Mohammad-Mahmoud Ould Mohamedou, Gilles Kepel,
Jason Burke en Jessica SternGilles Kepel, politicoloog, zegt:
"Je kunt niet ontkennen dat de Al Qaeda beweging geworteld is in een economische, politieke en sociale omgeving die niet deugt. Na WOII kregen de meeste onafhankelijke moslimstaten een autoritair regime. De oliepolitiek heeft dat nog versterkt. Democratische vrijheden werden ingeperkt."Jason Burke, journalist The Observer/Guardian, zegt:
"Voor de oorzaken van terrorisme moet je kijken naar de oorzaken van gewelddadige politieke actie. We zien al enkele eeuwen dat de perceptie van onrecht een enorm sterk motief is."Jessica Stern, terrorisme-expert verbonden aan Harvard University, zegt:
"In de wereld van vandaag is de islamitische beschaving achterop geraakt. Op intellectueel, economisch en politiek vlak. Sommigen interpreteren die achterstand als een vernederende ervaring."Waarom trekt Al Qaeda ten strijde?Drie componenten zijn herhaaldelijk genoemd in zo'n 41 boodschappen van Al Qaeda tussen 11 september en nu.
Ten eerste de aanwezigheid van het Amerikaanse leger in het Midden-Oosten. Eerst in Saudi-Arabië, maar nu met name in Irak. Ten tweede de steun aan Israëls bezetting van de Palestijnse gebieden. Dat is ook een component. De steun aan die bezetting, met rampzalige gevolgen voor de Palestijnen. En volgens internationaal recht is die bezetting, inmiddels 38 jaar, onwettig. Ten derde de steun aan corrupte regimes in het Midden-Oosten. Dat zijn er een aantal. Ook die component heeft een grote negatieve impact op de bevolkingen.
Amerikaanse militaire bases wereldwijdEen van de ideeën die het meest opgang maakt in de academische wereld is dat terrorisme het onvermijdelijke gevolg is van bezetting. Wellicht dat Jan Marijnissen hier
zijn onlangs gedane controversiële uitspraken op heeft gebaseerd?
Hoe zit het met aanslagen waar Al Qaeda niet achter zit?Volgens Gilles Kepel en Jessica Stern zijn de aanslagen in London en de moord op Theo van Gogh amateuristische aanslagen met een laag budget. Het waren kopieën van andere aanslagen, zonder bevelen van buitenaf, veroorzaakt door gevoelens van plaatsvervangende vernedering, plaatsvervangende armoede en bezetting, plus problemen met de identiteit van de daders, zoals bijvoorbeeld Nederlandse Marokkanen dat hebben.
Mohammed B. toen en nuBijvoorbeeld, in Nederland voelen ze zich geen Nederlander, en in Marokko zijn ze Nederlands, niet Marokkaans. Wie zijn zij? Ze komen disco's niet in, ze voelen zich achtergesteld als ze in Nederland werk zoeken en in Marokko hebben ze met enorme vooroordelen te maken.
En dan is er een wereldwijde wrok waar ze zich achter kunnen scharen. De vernedering van de Palestijnen maakt deel uit van hun eigen wrok. Van de vernedering die zij ervaren. De operaties van het Amerikaanse leger in Irak zijn onderdeel van de vernedering die een Pakistaanse moslim in Engeland ervaart.
ToekomstVolgens
dit artikel van de Times Online, voelt het Westen zich steeds meer schuldig, en vervallen Moslims in een slachtofferrol. Dit is wellicht goed om te constateren wat betreft een verversing van de meningen en ideeën in beide werelden, maar hier mag het natuurlijk niet bij blijven.
Persoonlijk denk ik dat we de goede kant op gaan. Sjeik Hassan Nasrallah, leider van Hezbollah, heeft inmiddels gezegd dat hij nooit opdracht had gegeven tot het ontvoeren van de twee Israëlische soldaten wanneer hij had geweten dat het zoveel vernietiging tot gevolg zou hebben. Ghazi Hamad, woordvoerder van de Hamas regering in Palestina, zei in een Arabische krant
"We zijn altijd bang om over onze vergissingen te praten, we zijn gewend om de schuld van onze fouten bij anderen te leggen."
Hassan Nasrallah en Ghazi
HamadOndertussen schrijft
De Telegraaf in dit artikel dat vijf jaar na de aanslagen van 11 september het Amerikaanse volk het vertrouwen in de goede afloop van de zogenoemde oorlog tegen het terrorisme aan het verliezen is, en dat dit valt af te lezen uit een vrijdag verschenen opinieonderzoek uitgevoerd door Ipsos in opdracht van het persbureau Associated Press.
Wellicht nodigt dit uit tot nadenken over alternatieve oplossingen, zoals inderdaad, onderhandelen met Al Qaeda. Net zoals we wat betreft de situatie Israël / Palestina ook weer aan tafel zullen moeten.
Morgenavond op BBC2In de nabije toekomst, namelijk morgenavond om 22:00 (onze tijd) op BBC2, kunnen we in iedergeval het volgende van de BBC verwachten:
Al Qaeda: Time To Talk?Reporter Peter Taylor has spent five years since 9/11 investigating Al Qaeda in Britain and around the world.
Peter TaylorIn the first of two special investigations, Taylor concludes that Iraq has become the dominant radicalising and recruiting force for many muslims and that British support for US foreign policy has made Britain a prime target.
With the so called 'War on Terror' far from won and the August's chaos at UK airports, is it time to consider a new approach?
To try and end the violence, is it time to engage with Al Qaeda?