Waarom doen we überhaupt iets?

quote:

Op maandag 12 mei 2025 01:26 schreef Atmosphere72 het volgende:
Je word wakker en je gaat dingen doen die je jezelf oplegd of laat opleggen.

Moesten de mensen vroeger ook.
Het maatschappelijke beeld is alleen veranderd, de rest niet.

quote:

Op maandag 12 mei 2025 01:32 schreef Atmosphere72 het volgende:

[..]
Ja, wellicht. Maar daarmee krijg je nog steeds niet echt een antwoord op deze vraag. Uiteindelijk is alles ook maar een keer bedacht en verzonnen natuurlijk.

Ontdekt, vooral.

quote:

Op maandag 12 mei 2025 01:26 schreef Atmosphere72 het volgende:
Ja waarom doet de mens überhaupt iets? Een paar duizend jaar terug zat de mens hoogstwaarschijnlijk maar wat voor zich uit te staren en nu hebben we allerlei onzinnige onzin uitgevonden om ons mee bezig te houden en dingen die we moeten etc. Als je vandaag de dag heel de dag op een steen of op straat op de stoep gaat zitten en voor je uit staren denken mensen dat je een of andere stoornis hebt en niet honderd bent terwijl het een toendertijd de normaalste zaak van de wereld was.

Probeer maar eens een hele dag (Als je niet ziek bent) van s'ochtends vroeg tot 'savonds laat in je nest te blijven liggen, gaat je niet lukken waarschijnlijk, zelfs als je zo depressief als de tering bent ga je er toch nog uit uiteindelijk om je ding te doen (wat dat dan ook moge zijn) Maar vooral het dingen doen en de vraag waarom vooral fascineert me altijd enorm. Vroeger deed ik ook wel eens dingen als een uur lang alleen maar naar de klok staren bijvoorbeeld waardoor de illusie gewekt word als het ware dat je toch wat aan het doen bent maar uiteindelijk doe je geen ene klote natuurlijk.

Vaak kan ik er ook echt wel van genieten en trap er vaak zelf ook wel eens in dat als ik een paar uur heb gegamed ofzo dat ik dan denk van ja deze uren hadden we ook in één boek (wat ik ook graag doe) kunnen steken en dat was nuttiger geweest. Uiteindelijk is het beiden nutteloos als je het gaat ontleden natuurlijk en is het beiden prima. Maar soms komt de gedachte zo vreemd binnen, en soms is het ook zo absurd, iedere dag weer. Je word wakker en je gaat dingen doen die je jezelf oplegd of laat opleggen. Het is echt een bizzare toestand als je hier lang bij gaat stilstaan.

Zo vinden veel mensen het fijner lezen,

Ps mooi stukje !

Dus niet bij stil staan en nog wat leven voordat je je laatste adem uitblaast.

Je leeft om te overleven.

Daar was men vroeger denk ik veel drukker mee. Nu nemen we het leven meer voor lief waardoor er meer ruimte komt voor de gedachte 'waar doen we het allemaal voor'. Vroeg of laat verandert dit bij de meesten. Bijvoorbeeld door ziekte, zorgen of armoede. Dan grijpen we terug naar ons oerinstinct, de wil om te leven om te overleven.

Een antwoord waarop waarschijnlijk niemand zit te wachten:

1. Biologisch perspectief: overleven, voortplanten
2. Psychologisch perspectief: zingeving, zelfbeeld
3. Cultureel perspectief: rollen, rituelen
4. Existentieel perspectief: angst voor leegte
5. Spiritueel/metafysisch perspectief: zijn om te zijn

Daarnaast kan je het ook nog zo bekijken:

• Soms doen we dingen omdat we even willen vergeten dat we er (soms helaas) zijn
• Soms doen we dingen omdat we graag willen voelen dat we er (soms gelukkig) zijn

Verder zei Alan Watts ooit: "You are under no obligation to be the same person you were five minutes ago."

En dan tot slot nog even een gelijkenis:

De Gelijkenis van de Rusteloze Steen
Er was eens een steen, hoog in de bergen, die sinds het ontstaan van de wereld stil had gelegen.
Geen wind, geen regen, geen god of dier had hem ooit bewogen.
Hij was gewoon… steen.

Op een dag kwam er een vogel langs. Die ging op de steen zitten en floot een wijsje.
Toen zei de vogel:
“Waarom lig jij daar zo stil, steen? Doe je niets?”
De steen zei niets, want stenen praten niet.

De vogel vloog verder, maar zijn fluitje bleef in de wind hangen.
En toen gebeurde er iets vreemds: de steen begon te denken.
Of nee — niet echt denken, maar iets als: Wat als ik bewoog? Wat als ik iets deed?

Een eeuw later begon de steen te wiebelen.
Eeuwen gingen voorbij. En op een dag — niemand weet waarom — viel de steen van de berg.
Hij rolde omlaag, bonkte over rotsen, versplinterde, brak, en kwam uiteindelijk terecht in een rivier.

De rivier nam hem mee, slijtte hem glad, maakte hem rond.
Andere stenen noemden hem ‘watersteen’ en bewonderden zijn vorm.
Sommigen vroegen hem: “Waarom ben jij zo glad?”
En hij antwoordde: “Omdat ik ooit dacht dat ik moest bewegen.”

“Was het het waard?” vroegen ze.

De steen dacht even na — voor zover stenen dat kunnen — en zei toen:
“Wie zal het zeggen? Maar ik weet dit: nu ik rond ben, stroomt het water anders om mij heen. En dat is ook iets.”

Slotopmerking
Mensen zijn misschien zoals die steen.
We liggen niet graag stil. We horen het fluitje van een vogel — een idee, een verwachting, een angst, een droom — en beginnen te rollen.
Niet omdat we moeten, niet omdat we weten waarom, maar omdat het fluitje klinkt alsof het ergens toe doet.
En misschien, als we eenmaal glad en versleten zijn, zeggen we: het stroomde tenminste.

Met dank aan ChatGPT (4o)

Waarom doe ik dingen ?
• Omdat ze nodig zijn. Zo werk ik omdat ik verslaafd ben aan dingen als eten en een dak boven mijn hoofd, en minder essentiele dingen als hobbies. Maar ook dingen die nodig zijn voor mijn lichamelijke en geestelijke gezondheid (beweging, ontspanning). Ze zijn niet altijd strak in een categorie in te delen, er is aardig wat overlap.
• Omdat ik het leuk vind. Gisteren even een rondje Rotterdam 's Hertogenbosch gefietst. Noodzakelijk ? Het maakt me lichamelijk en geestelijk gezonder. Ik heb een zooitje katten, en dat beidt me ontspanning. Datzelfde geldt voor dingen als TV kijken en lezen, enz.
En dat was vroeger niet anders, er waren altijd dingen die mensen moesten doen om in leven te blijven, en dingen die mensen deden omdat ze dat leuk vonden.

De reden dat we vandaag de dag "iets moeten doen" is deels een sociaal-construct: werk, doelen, zelfontplooiing, status. Het is geen universele noodzaak, maar eerder een uitvloeisel van onze cultuur, economie en psychologie. De "moderne" logica heeft het idee versterkt dat onze waarde afhangt van ons nut of onze inzet.

Toch blijft de vraag open: waarom doen we überhaupt iets? Misschien omdat we betekenis zoeken. De mens lijkt niet te kunnen leven zonder zingeving, zelfs als die zin uiteindelijk een illusie blijkt te zijn. Ik ben het eens met Arthur Schopenauer: het leven op zich heeft geen zin; het is een blinde drang naar zelfbehoud en voortbestaan, vol lijden. Het leven is een constante heen-en-weer tussen verlangen en verveling. Als we iets niet hebben, lijden we omdat we het willen. Als we het wél hebben, raken we erop uitgekeken en vervelen we ons. Er is geen blijvende vervulling, geen ultiem doel.

quote:

Op maandag 12 mei 2025 09:31 schreef Hallulama het volgende:
Een antwoord waarop waarschijnlijk niemand zit te wachten:

1. Biologisch perspectief: overleven, voortplanten
2. Psychologisch perspectief: zingeving, zelfbeeld
3. Cultureel perspectief: rollen, rituelen
4. Existentieel perspectief: angst voor leegte
5. Spiritueel/metafysisch perspectief: zijn om te zijn

Daarnaast kan je het ook nog zo bekijken:

• Soms doen we dingen omdat we even willen vergeten dat we er (soms helaas) zijn
• Soms doen we dingen omdat we graag willen voelen dat we er (soms gelukkig) zijn

Verder zei Alan Watts ooit: "You are under no obligation to be the same person you were five minutes ago."

En dan tot slot nog even een gelijkenis:

De Gelijkenis van de Rusteloze Steen
Er was eens een steen, hoog in de bergen, die sinds het ontstaan van de wereld stil had gelegen.
Geen wind, geen regen, geen god of dier had hem ooit bewogen.
Hij was gewoon… steen.

Op een dag kwam er een vogel langs. Die ging op de steen zitten en floot een wijsje.
Toen zei de vogel:
“Waarom lig jij daar zo stil, steen? Doe je niets?”
De steen zei niets, want stenen praten niet.

De vogel vloog verder, maar zijn fluitje bleef in de wind hangen.
En toen gebeurde er iets vreemds: de steen begon te denken.
Of nee — niet echt denken, maar iets als: Wat als ik bewoog? Wat als ik iets deed?

Een eeuw later begon de steen te wiebelen.
Eeuwen gingen voorbij. En op een dag — niemand weet waarom — viel de steen van de berg.
Hij rolde omlaag, bonkte over rotsen, versplinterde, brak, en kwam uiteindelijk terecht in een rivier.

De rivier nam hem mee, slijtte hem glad, maakte hem rond.
Andere stenen noemden hem ‘watersteen’ en bewonderden zijn vorm.
Sommigen vroegen hem: “Waarom ben jij zo glad?”
En hij antwoordde: “Omdat ik ooit dacht dat ik moest bewegen.”

“Was het het waard?” vroegen ze.

De steen dacht even na — voor zover stenen dat kunnen — en zei toen:
“Wie zal het zeggen? Maar ik weet dit: nu ik rond ben, stroomt het water anders om mij heen. En dat is ook iets.”

Slotopmerking
Mensen zijn misschien zoals die steen.
We liggen niet graag stil. We horen het fluitje van een vogel — een idee, een verwachting, een angst, een droom — en beginnen te rollen.
Niet omdat we moeten, niet omdat we weten waarom, maar omdat het fluitje klinkt alsof het ergens toe doet.
En misschien, als we eenmaal glad en versleten zijn, zeggen we: het stroomde tenminste.

Met dank aan ChatGPT (4o)

Mooie gelijkenis. ChatGPT blijft een wonderlijk fenomeen.

Deze filosofische vraag speelt ook elke vrijdagmiddag het 8e en 9e uur bij mijn havo-4 klas.

quote:

Op maandag 12 mei 2025 01:26 schreef Atmosphere72 het volgende:
Ja waarom doet de mens überhaupt iets? Een paar duizend jaar terug zat de mens hoogstwaarschijnlijk maar wat voor zich uit te staren en nu hebben we allerlei onzinnige onzin uitgevonden om ons mee bezig te houden en dingen die we moeten etc. Als je vandaag de dag heel de dag op een steen of op straat op de stoep gaat zitten en voor je uit staren denken mensen dat je een of andere stoornis hebt en niet honderd bent terwijl het een toendertijd de normaalste zaak van de wereld was.

Ik vermoed dat je een beetje verwrongen beeld hebt van de tijdgeest... Maar wat voor je uit zitten staren en niets doen is een heel erg modern luxe kwaaltje... Daar kregen de mensen van een paar duizend jaar geleden de tijd niet voor. Ze waren continue bezig met overleven o.a. met achter de konijnen aan te rennen en gaten te graven om te kunnen eten en dan nog even opletten dat ze zelf niet werden gegeten. En wanneer de dag om was dan waren ze doodop en was tijd om te slapen om de volgende dag weer te kunnen rennen...

Volgens dit concept leven heeft zich voltrokken tot relatief recente tijden zoals tijdens de middeleeuwen had de gemiddelde burger de tijd niet om lang te dagdromen. Iedereen werd op 6 jarige leeftijd al te al werk gesteld het concept kinderarbeid bestond nog niet, vanaf het moment dat je kon lopen kreeg je taken opgelegd en ging men in de leer. Doorgaans in de voetstappen van de vader of moeder. Kon ook niet anders dan met een gemiddelde levensverwachting van 40 jaar. Men zat niet tot rond de 20ste levensjaar uit de neus te vreten achter de schoolbankjes. De meesten waren met 20 al volleerd en half weg in het leven.

Onder de boom liggen en dagdromen en niets anders doen dan onzin bedenken en voor je uit staren was slechts weggelegd voor een handjevol elite die zich konden laten verzorgen door slaven.

edit

[ Bericht 98% gewijzigd door Mijk op 13-05-2025 16:57:00 ]

quote:

Op dinsdag 13 mei 2025 15:44 schreef Alloch87 het volgende:

[..]
--

Idd, zo'n post is niet handig van je.

quote:

Op maandag 12 mei 2025 20:43 schreef Haushofer het volgende:
Deze filosofische vraag speelt ook elke vrijdagmiddag het 8e en 9e uur bij mijn havo-4 klas.

En wat voor antwoord krijg je daar?

Want in mijn ogen heeft het wel een mooie crosslink met dit topic;

F&L / Deleuze & Guattari - What is Philosophy?

De drang voor zelfexpressie, om het even samen te vatten.

quote:

Op dinsdag 13 mei 2025 17:00 schreef Mijk het volgende:

[..]
En wat voor antwoord krijg je daar?

Want in mijn ogen heeft het wel een mooie crosslink met dit topic;

F&L / Deleuze & Guattari - What is Philosophy?

De drang voor zelfexpressie, om het even samen te vatten.

Existentiële zingeving anno 2025 kan als volgt kort worden samengevat: likes, volgers en zichtbaarheid.

[ Bericht 0% gewijzigd door Bassie48 op 13-05-2025 17:47:28 ]

quote:

Op maandag 12 mei 2025 02:22 schreef Atmosphere72 het volgende:
Soms dan gaan die gedachten hier ook zo vreemd weetjewel. Dan ben ik met iets bezig en dan doe ik mn ding maar dan krijg ik van die gedachten dat iemand drie straten verderop ook bezig is met zijn of haar ding en wellicht ook met deze vraag of dit idee in zijn of haar hoofd zit. Maarja in principe ga je daar nooit achterkomen. En in Limburg doet nu ook weer iemand zijn ding waar je totaal geen weet van hebt of ooit van zult gaan krijgen. Ik gebruik geen drugs ofzo verder hoor maar die gedachtes gaan hier vaak redelijk diep 😛

De vraag is wat gedachten zijn? Zijn het producten van individuele hersenprocessen of zijn het manifestaties van een universeel bewustzijn. Op dit forum is hierover het laatste woord nog niet gezegd. Nietwaar @Mijk?

quote:

Op woensdag 14 mei 2025 07:53 schreef Bassie48 het volgende:

[..]
De vraag is wat gedachten zijn? Zijn het producten van individuele hersenprocessen of zijn het manifestaties van een universeel bewustzijn. Op dit forum is hierover het laatste woord nog niet gezegd. Nietwaar @:Mijk?

Of, in het geval van @Atmosphere72, meta-gedachten dankzij een verhoogd metacognitief vermogen?

Sommige mensen hebben een natuurlijke aanleg tot meta-denken. Ze denken niet alleen aan iets, maar ook over het feit dat ze aan iets denken, en dan over dat anderen misschien ook aan het denken zijn, etc.

Blijkbaar typisch voor mensen met:
• veel tijd alleen (introverte persoonlijkheden)
• filosofische of spirituele interesse
• hoge mate van introspectie

Heeft voordelen (zelfinzicht en persoonlijke groei, verbeterd probleemoplossend vermogen, empathie en sociale intelligentie, creativiteit en originaliteit) en nadelen (overdenken en verlamming, verlies van spontaniteit, existentiële onrust, moeilijker aansluiten bij anderen).

Maar als je dit kunt accepteren (als je zo in elkaar zit), en kunt herkennen wanneer je "meta-motor" aanslaat, dan denk ik dat de voordelen best wel eens groter zouden kunnen zijn dan de nadelen.

Het is maar net, zoals altijd, hoe je ermee omgaat

quote:

Op woensdag 14 mei 2025 09:16 schreef Hallulama het volgende:

[..]
Of, in het geval van @:Atmosphere72, meta-gedachten dankzij een verhoogd metacognitief vermogen?

Sommige mensen hebben een natuurlijke aanleg tot meta-denken. Ze denken niet alleen aan iets, maar ook over het feit dat ze aan iets denken, en dan over dat anderen misschien ook aan het denken zijn, etc.

Blijkbaar typisch voor mensen met:
• veel tijd alleen (introverte persoonlijkheden)
• filosofische of spirituele interesse
• hoge mate van introspectie

Heeft voordelen (zelfinzicht en persoonlijke groei, verbeterd probleemoplossend vermogen, empathie en sociale intelligentie, creativiteit en originaliteit) en nadelen (overdenken en verlamming, verlies van spontaniteit, existentiële onrust, moeilijker aansluiten bij anderen).

Maar als je dit kunt accepteren (als je zo in elkaar zit), en kunt herkennen wanneer je "meta-motor" aanslaat, dan denk ik dat de voordelen best wel eens groter zouden kunnen zijn dan de nadelen.

Het is maar net, zoals altijd, hoe je ermee omgaat

Het lijkt mij dat er sprake is van een apofenisch geloof in willekeurige 'patronen' terwijl het 'zelfde denken op hetzelfde moment' statistisch te verklaren is. Van de pakweg 8 miljard mensen die nu leven zal er ongetwijfeld iemand zijn die op dit moment net als ik aan apofenie denkt.

Bekijk deze YouTube-video

quote:

Op woensdag 14 mei 2025 11:37 schreef Bassie48 het volgende:

[..]
Het lijkt mij dat er sprake is van een apofenisch geloof in willekeurige 'patronen' terwijl het 'zelfde denken op hetzelfde moment' statistisch te verklaren is. Van de pakweg 8 miljard mensen die nu leven zal er ongetwijfeld iemand zijn die op dit moment net als ik aan apofenie denkt.

Was het in dit geval het geloof in, of gewoon de gedachte of... ?

Ik doelde meer op het denken over het denken, en over het denken over een gelijksoortig denken door andere denkers (dus of die mogelijk ook zo denken)...

Kedenk kedenk