F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Ik weet nog goed wanneer het voor mij begon.
Mijn eerste filosofische verwarring kwam op een dinsdagmiddag, ergens tussen de geluidswal en een snoepautomaat.
Ik moet een jaar of zeven zijn geweest.
Ik vroeg aan mijn juf:
“Als ik iets denk dat niemand anders weet,
bestaat die gedachte dan echt?”
Ze zei iets geruststellends, iets pedagogisch
maar ik hoorde het niet. En niet omdat ik toevallig ADD heb en was afgeleid. Nee….
Ik keek uit het raam en dacht:
Misschien zijn gedachten zoals vogels die alleen bestaan zolang ze vliegen.
Zodra je ze uitspreekt, worden ze kooivogels. Mooier misschien, maar gevangen.
Sindsdien ben ik op zoek naar die ene gedachte
die tegelijk waar is én stil blijft.
Een gedachte als een adem in een lege kamer.
Dat was mijn oer-vraag.
En ik denk… dat ik hem nooit beantwoord wil hebben.
De volgende winter zat ik in een klaslokaal met teveel TL-licht en stelde ineens de vraag:
“Als ik iets denk dat niemand anders weet, bestaat die gedachte dan echt?”
Mijn nieuwe juf glimlachte vriendelijk, gaf een antwoord dat ik al vergeten ben maar de verwarring bleef. Het was geen paniek, geen probleem.
Meer een soort zachte kortsluiting in mijn denken.
Een echo die nergens vandaan kwam.
Dat was mijn eerste echte verwarring.
Ik voelde me ineens… doorzichtig.
Alsof ik een mens was met een volle binnenwereld
waar niemand toegang toe had —
alsof mijn hoofd een soort geluidswal was tussen mij en de rest van de wereld.
Die gedachte bleef.
Ze liep met me mee naar huis, ging naast me aan tafel zitten,
vroeg niks, maar keek me aan zoals een plant je kan aankijken:
stil, geduldig, alleswetend en onbruikbaar.
Sindsdien heb ik een zwak voor gedachten die nergens heen willen.
Voor vragen zonder ambitie.
Voor mensen die iets vinden, maar er niks mee willen.
Niet uit onverschilligheid, maar uit eerbied.
Filosofie begon voor mij dus niet met Plato of Heidegger,
maar met een kapotte mentosautomaat
en de onzichtbare snelweg van het denken.
Ook had ik vragen zoals:
“Dromen kinderen die blind zijn wel in beelden.”
“Is mijn blauw wel jouw blauw of is dat misschien groen.”
Sindsdien weet ik: filosofie begint niet met een boek, maar met een stilte die je niet meer loslaat.
In mijn puberteit dacht ik na over chemie… werkt dat hetzelfde als gedachten? Bestaat chemie wel?
Ze is niet meetbaar. Ze maakt geen geluid.
Ze laat geen krassen na, alleen een trilling, een licht kantelen van perspectief.
Maar jij vóélt haar.
Wellicht dat ik hier later nog over vertel in dit topic.
Nu ben ik benieuwd naar jullie:
Wat was jouw eerste filosofische verwarring?
Een gedachte, een moment, een vraag waar je kinderlijke logica op stukliep —
of die je gewoonweg bleef volgen als een schaduw in de zon.
Ging het over tijd? Over bestaan? Over goed en kwaad?
Of over iets veel kleiners dat zich achteraf veel groter bleek te voelen?
Ik hoop op verwarring, op herkenning, op nieuwe vragen.
Wanneer stond jij ineens stil naast je eigen hoofd?
🕯
[ Bericht 0% gewijzigd door Parafoonnotulist op 07-05-2025 15:27:04 ]
Mijn eerste filosofische verwarring kwam op een dinsdagmiddag, ergens tussen de geluidswal en een snoepautomaat.
Ik moet een jaar of zeven zijn geweest.
Ik vroeg aan mijn juf:
“Als ik iets denk dat niemand anders weet,
bestaat die gedachte dan echt?”
Ze zei iets geruststellends, iets pedagogisch
maar ik hoorde het niet. En niet omdat ik toevallig ADD heb en was afgeleid. Nee….
Ik keek uit het raam en dacht:
Misschien zijn gedachten zoals vogels die alleen bestaan zolang ze vliegen.
Zodra je ze uitspreekt, worden ze kooivogels. Mooier misschien, maar gevangen.
Sindsdien ben ik op zoek naar die ene gedachte
die tegelijk waar is én stil blijft.
Een gedachte als een adem in een lege kamer.
Dat was mijn oer-vraag.
En ik denk… dat ik hem nooit beantwoord wil hebben.
De volgende winter zat ik in een klaslokaal met teveel TL-licht en stelde ineens de vraag:
“Als ik iets denk dat niemand anders weet, bestaat die gedachte dan echt?”
Mijn nieuwe juf glimlachte vriendelijk, gaf een antwoord dat ik al vergeten ben maar de verwarring bleef. Het was geen paniek, geen probleem.
Meer een soort zachte kortsluiting in mijn denken.
Een echo die nergens vandaan kwam.
Dat was mijn eerste echte verwarring.
Ik voelde me ineens… doorzichtig.
Alsof ik een mens was met een volle binnenwereld
waar niemand toegang toe had —
alsof mijn hoofd een soort geluidswal was tussen mij en de rest van de wereld.
Die gedachte bleef.
Ze liep met me mee naar huis, ging naast me aan tafel zitten,
vroeg niks, maar keek me aan zoals een plant je kan aankijken:
stil, geduldig, alleswetend en onbruikbaar.
Sindsdien heb ik een zwak voor gedachten die nergens heen willen.
Voor vragen zonder ambitie.
Voor mensen die iets vinden, maar er niks mee willen.
Niet uit onverschilligheid, maar uit eerbied.
Filosofie begon voor mij dus niet met Plato of Heidegger,
maar met een kapotte mentosautomaat
en de onzichtbare snelweg van het denken.
Ook had ik vragen zoals:
“Dromen kinderen die blind zijn wel in beelden.”
“Is mijn blauw wel jouw blauw of is dat misschien groen.”
Sindsdien weet ik: filosofie begint niet met een boek, maar met een stilte die je niet meer loslaat.
In mijn puberteit dacht ik na over chemie… werkt dat hetzelfde als gedachten? Bestaat chemie wel?
Ze is niet meetbaar. Ze maakt geen geluid.
Ze laat geen krassen na, alleen een trilling, een licht kantelen van perspectief.
Maar jij vóélt haar.
Wellicht dat ik hier later nog over vertel in dit topic.
Nu ben ik benieuwd naar jullie:
Wat was jouw eerste filosofische verwarring?
Een gedachte, een moment, een vraag waar je kinderlijke logica op stukliep —
of die je gewoonweg bleef volgen als een schaduw in de zon.
Ging het over tijd? Over bestaan? Over goed en kwaad?
Of over iets veel kleiners dat zich achteraf veel groter bleek te voelen?
Ik hoop op verwarring, op herkenning, op nieuwe vragen.
Wanneer stond jij ineens stil naast je eigen hoofd?
🕯
[ Bericht 0% gewijzigd door Parafoonnotulist op 07-05-2025 15:27:04 ]
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Filosofie kan soms ook vermengd zijn met iets fysieks, bijv kan je een rechtshandige gitaar ook spelen als je linkshandig bent?
Zeker, de plek waar filosofie het lichaam raakt — daar wordt het interessant.quote:Op dinsdag 6 mei 2025 19:53 schreef marretak het volgende:
Filosofie kan soms ook vermengd zijn met iets fysieks, bijv kan je een rechtshandige gitaar ook spelen als je linkshandig bent?
Of je als linkshandige een rechtshandige gitaar kunt bespelen?
Ja, technisch gezien: absoluut.
Maar de vraag zindert ergens dieper, niet?
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Ah, een oneliner…quote:
Een zin als een frisdrankblikje: luid, kort, glanzend — en vaak leeg zodra je kijkt wat erin zit.
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Als 12-jarige of zo kwam er bij mij een soort van existentiële verwarring over mij heen. Die verwarring is altijd gebleven. Vragen als oneindigheid van tijd en ruimte. Waar eindigt de ruimte? Is de ruimte eindig? Wanneer begon de tijd, is de tijd eindig? En afgezet tegen die "oneindigheden" waarom ben ik hier? Is er een doel aan te wijzen of niet? Als er een Schepper is, wie of wat heeft die Schepper dan gemaakt?
Kortom, vragen die denk ik iedereen zichzelf stelt.
Kortom, vragen die denk ik iedereen zichzelf stelt.
Science matters
Je noemt prachtige vragen,
en je noemt ze alsof ze vanzelfsprekend zijn —
alsof ze ‘er gewoon bij horen’,
zoals de puberteit, groeispurten of een eerste afwijzing.
Maar weet je — niet iedereen blijft bij die verwarring.
Velen voelen haar even,
als een korte duizeling bij het open raam,
en trekken dan snel het gordijn weer dicht.
Jij lijkt haar weliswaar te erkennen,
maar ook een beetje in te pakken in de doos van:
“dat heeft iedereen wel.”
En toch is het juist de manier waarop iemand met die verwarring leeft
die iets blootlegt.
Of je haar koestert.
Of je haar wegpoetst.
Of je haar omzet in kunst, cynisme, wetenschap of stilte.
Het is het een feit dat je deze vragen nog draagt en hier deelt?
Dan geeft dat aan dat je de doos niet hebt dichtgeplakt —
en dat is al een daad van betekenis.
Misschien zijn we hier niet om antwoorden te vinden,
maar om de verwarring te herwaarderen.
Niet als last, maar als kompas.
Dus: blijf vooral delen,
maar onderschat niet hoe zeldzaam het is
om verwarring als metgezel te aanvaarden
en haar een stoel aan tafel te geven.
Graag deel ik nog een kleine metafoor, zacht en lichtvoetig, je kunt hem houden of hem in iemands binnenzak schuiven voor later:
Weten is een steen.
Je kunt erop staan, hem vasthouden, ermee gooien,
soms zelfs iemand ermee overtuigen.
Maar vragen — vragen zijn wolken.
Ze drijven, verschuiven, veranderen van kleur.
Je kunt er niet op bouwen,
maar als je omhoog kijkt, zie je ineens verbanden die je op de grond nooit zag.
De meeste mensen verzamelen stenen.
Sommigen bouwen er muren van.
Maar jij, als je wilt,
mag ook gewoon wolken leren lezen.
En dat is geen zwakte.
Dat is poëzie.
In een wereld vol rotsblokken.
en je noemt ze alsof ze vanzelfsprekend zijn —
alsof ze ‘er gewoon bij horen’,
zoals de puberteit, groeispurten of een eerste afwijzing.
Maar weet je — niet iedereen blijft bij die verwarring.
Velen voelen haar even,
als een korte duizeling bij het open raam,
en trekken dan snel het gordijn weer dicht.
Jij lijkt haar weliswaar te erkennen,
maar ook een beetje in te pakken in de doos van:
“dat heeft iedereen wel.”
En toch is het juist de manier waarop iemand met die verwarring leeft
die iets blootlegt.
Of je haar koestert.
Of je haar wegpoetst.
Of je haar omzet in kunst, cynisme, wetenschap of stilte.
Het is het een feit dat je deze vragen nog draagt en hier deelt?
Dan geeft dat aan dat je de doos niet hebt dichtgeplakt —
en dat is al een daad van betekenis.
Misschien zijn we hier niet om antwoorden te vinden,
maar om de verwarring te herwaarderen.
Niet als last, maar als kompas.
Dus: blijf vooral delen,
maar onderschat niet hoe zeldzaam het is
om verwarring als metgezel te aanvaarden
en haar een stoel aan tafel te geven.
Graag deel ik nog een kleine metafoor, zacht en lichtvoetig, je kunt hem houden of hem in iemands binnenzak schuiven voor later:
Weten is een steen.
Je kunt erop staan, hem vasthouden, ermee gooien,
soms zelfs iemand ermee overtuigen.
Maar vragen — vragen zijn wolken.
Ze drijven, verschuiven, veranderen van kleur.
Je kunt er niet op bouwen,
maar als je omhoog kijkt, zie je ineens verbanden die je op de grond nooit zag.
De meeste mensen verzamelen stenen.
Sommigen bouwen er muren van.
Maar jij, als je wilt,
mag ook gewoon wolken leren lezen.
En dat is geen zwakte.
Dat is poëzie.
In een wereld vol rotsblokken.
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Dit is prachtig en diepzinnig. Maar ik heb toch een vraagje. Is dit AI-gegenereerd of hebben jouw briljante en perfect harmonische hersenprocessen dit á la minute geproduceerd? Neem mij niet kwalijk voor deze niet beledigend bedoelde vraag maar tegenwoordig ben ik erg wantrouwend geworden door de opkomst van AI die ik overigens zelf ook graag af en toe raadpleeg.quote:Op woensdag 7 mei 2025 08:24 schreef Parafoonnotulist het volgende:
Je noemt prachtige vragen,
en je noemt ze alsof ze vanzelfsprekend zijn —
alsof ze ‘er gewoon bij horen’,
zoals de puberteit, groeispurten of een eerste afwijzing.
Maar weet je — niet iedereen blijft bij die verwarring.
Velen voelen haar even,
als een korte duizeling bij het open raam,
en trekken dan snel het gordijn weer dicht.
Jij lijkt haar weliswaar te erkennen,
maar ook een beetje in te pakken in de doos van:
“dat heeft iedereen wel.”
En toch is het juist de manier waarop iemand met die verwarring leeft
die iets blootlegt.
Of je haar koestert.
Of je haar wegpoetst.
Of je haar omzet in kunst, cynisme, wetenschap of stilte.
Het is het een feit dat je deze vragen nog draagt en hier deelt?
Dan geeft dat aan dat je de doos niet hebt dichtgeplakt —
en dat is al een daad van betekenis.
Misschien zijn we hier niet om antwoorden te vinden,
maar om de verwarring te herwaarderen.
Niet als last, maar als kompas.
Dus: blijf vooral delen,
maar onderschat niet hoe zeldzaam het is
om verwarring als metgezel te aanvaarden
en haar een stoel aan tafel te geven.
Graag deel ik nog een kleine metafoor, zacht en lichtvoetig, je kunt hem houden of hem in iemands binnenzak schuiven voor later:
Weten is een steen.
Je kunt erop staan, hem vasthouden, ermee gooien,
soms zelfs iemand ermee overtuigen.
Maar vragen — vragen zijn wolken.
Ze drijven, verschuiven, veranderen van kleur.
Je kunt er niet op bouwen,
maar als je omhoog kijkt, zie je ineens verbanden die je op de grond nooit zag.
De meeste mensen verzamelen stenen.
Sommigen bouwen er muren van.
Maar jij, als je wilt,
mag ook gewoon wolken leren lezen.
En dat is geen zwakte.
Dat is poëzie.
In een wereld vol rotsblokken.
Science matters
Treffend. Ik ben er stil van.quote:
Je noemt prachtige vragen,
en je noemt ze alsof ze vanzelfsprekend zijn —
alsof ze ‘er gewoon bij horen’,
zoals de puberteit, groeispurten of een eerste afwijzing.
Maar weet je — niet iedereen blijft bij die verwarring.
Velen voelen haar even,
als een korte duizeling bij het open raam,
en trekken dan snel het gordijn weer dicht.
Jij lijkt haar weliswaar te erkennen,
maar ook een beetje in te pakken in de doos van:
“dat heeft iedereen wel.”
En toch is het juist de manier waarop iemand met die verwarring leeft
die iets blootlegt.
Of je haar koestert.
Of je haar wegpoetst.
Of je haar omzet in kunst, cynisme, wetenschap of stilte.
Science matters
Dit is een terechte vraag waar ik mezelf ook vaak op ‘betrap’ dat ik hem stel bij sommige teksten van mensen, hier of elders op internet maar ook op het werk.quote:
[..]
Dit is prachtig en diepzinnig. Maar ik heb toch een vraagje. Is dit AI-gegenereerd of hebben jouw briljante en perfect harmonische hersenprocessen dit á la minute geproduceerd? Neem mij niet kwalijk voor deze niet beledigend bedoelde vraag maar tegenwoordig ben ik erg wantrouwend geworden door de opkomst van AI die ik overigens zelf ook graag af en toe raadpleeg.
Ik ben niet ‘tegen’ Al maar het maakt het brein ‘lui’ of laat het dichtslibben.
Omdat alles sneller kan. Beter geformuleerd. Gladder gepolijst.
Als alles sneller, strakker, correcter wordt,
verdwijnt het onaffe, begrijp je?
Wat ik deel komt vaak voort uit mijn eigen brein. Ik heb veel geleerd van filosofen, dichters, mensen met te veel vragen, en ook van diegenen die dachten niets te weten, maar stiekem het meest zeiden. Soms weet ik werkelijk niet meer
of ik iets zelf heb bedacht, of dat het me ooit is toegevlogen vanuit een boek, een gesprek.
Iets om over na te denken, bij stil te staan, bedankt hiervoor!
Ik hou van schrijven, taal en poëzie – niet alleen in gedichten, maar in de manier waarop een zin net iets scheef kan leunen tegen de werkelijkheid.
á la minute lukt mij niet. Ik heb wel even wat tijd nodig om te denken, voelen, dwalen of te herschrijven.
Nieuwsgierig dat ik was, gebruikte ik eens ChatGPT maar kreeg er helemaal niet uit wat ik verlangde. Ik dacht leuk, maar gevoel moet je zelf blijven toevoegen.
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
quote:
[..]
Dit is een terechte vraag waar ik mezelf ook vaak op ‘betrap’ dat ik hem stel bij sommige teksten van mensen, hier of elders op internet maar ook op het werk.
Ik ben niet ‘tegen’ Al maar het maakt het brein ‘lui’ of laat het dichtslibben.
Omdat alles sneller kan. Beter geformuleerd. Gladder gepolijst.
Als alles sneller, strakker, correcter wordt,
verdwijnt het onaffe, begrijp je?
Wat ik deel komt vaak voort uit mijn eigen brein. Ik heb veel geleerd van filosofen, dichters, mensen met te veel vragen, en ook van diegenen die dachten niets te weten, maar stiekem het meest zeiden. Soms weet ik werkelijk niet meer
of ik iets zelf heb bedacht, of dat het me ooit is toegevlogen vanuit een boek, een gesprek.
Iets om over na te denken, bij stil te staan, bedankt hiervoor!
Ik hou van schrijven, taal en poëzie – niet alleen in gedichten, maar in de manier waarop een zin net iets scheef kan leunen tegen de werkelijkheid.
á la minute lukt mij niet. Ik heb wel even wat tijd nodig om te denken, voelen, dwalen of te herschrijven.
Nieuwsgierig dat ik was, gebruikte ik eens ChatGPT maar kreeg er helemaal niet uit wat ik verlangde. Ik dacht leuk, maar gevoel moet je zelf blijven toevoegen.Top.SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
Science matters
“top” — het kortste akkoordje op een lang verhaal.quote:
Ik neem het glimlachend aan.
Maar vertel —
wat raakt jou in dit onderwerp?
Of misschien: hoe denk jij over deze vreemde tijd, waarin mens en machine elkaar zo vaak imiteren?
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Ik vind het heel bijzonder dat mensen in vrij korte tijd hun gedachten en gevoelens zo snel in een min of meer poëtische vorm met veel diepgang kunnen neerpennen. Dat lukt mij niet daar ben ik veel te zakelijk voor ingesteld. Dat is wat mij trof in jouw posts.quote:
[..]
“top” — het kortste akkoordje op een lang verhaal.
Ik neem het glimlachend aan.
Maar vertel —
wat raakt jou in dit onderwerp?
Of misschien: hoe denk jij over deze vreemde tijd, waarin mens en machine elkaar zo vaak imiteren?
Hoe ik denk over deze vreemde tijd, waarin mens en machine elkaar zo vaak imiteren?
AI is daar een voorbeeld van. Het is af en toe griezelig hoe zo'n machine empathie en gevoel kan nabootsen. Zelfs een vorm van manipulatie is dit artificiële brein niet vreemd ("wat een goede en interessante vraag is dit, filosofen buigen zich er al honderden jaren over.") Daar moet je je wel bewust van zijn. AI is in ieder geval prima te gebruiken als supersnel middel om snel iets op te zoeken ipv uren wikipedia pagina's te lezen.
Andersom is het veel zorgelijker. Om mij heen zie ik op straat wandelende machines die geen oog meer hebben op of weet hebben van de wereld om hun heen. Jonge moeders die niet letten op hun pasgeboren kind maar alleen op een schermpje turen met een glimlach op hun mond door wat ze lezen (maar niet vanwege hun oogappeltje). Uiterst vreemd allemaal.
Science matters
Iedereen heeft z’n eigen manier van uitdrukken. Zakelijk zijn betekent niet dat je geen diepgang hebt, alleen dat je die misschien anders verwerkt of uit. Soms zit er juist veel kracht in nuchtere observatie.quote:
[..]
Ik vind het heel bijzonder dat mensen in vrij korte tijd hun gedachten en gevoelens zo snel in een min of meer poëtische vorm met veel diepgang kunnen neerpennen. Dat lukt mij niet daar ben ik veel te zakelijk voor ingesteld. Dat is wat mij trof in jouw posts.
Hoe ik denk over deze vreemde tijd, waarin mens en machine elkaar zo vaak imiteren?
AI is daar een voorbeeld van. Het is af en toe griezelig hoe zo'n machine empathie en gevoel kan nabootsen. Zelfs een vorm van manipulatie is dit artificiële brein niet vreemd ("wat een goede en interessante vraag is dit, filosofen buigen zich er al honderden jaren over.") Daar moet je je wel bewust van zijn. AI is in ieder geval prima te gebruiken als supersnel middel om snel iets op te zoeken ipv uren wikipedia pagina's te lezen.
Andersom is het veel zorgelijker. Om mij heen zie ik op straat wandelende machines die geen oog meer hebben op of weet hebben van de wereld om hun heen. Jonge moeders die niet letten op hun pasgeboren kind maar alleen op een schermpje turen met een glimlach op hun mond door wat ze lezen (maar niet vanwege hun oogappeltje). Uiterst vreemd allemaal.
Ik kan ook zakelijk zijn en schrijven zoals elk ander of ‘blenden’ in de FOK!’se manier van schrijven.
Ik wil je wel bedanken voor het enorme compliment.
De manier van uiten of schrijven kan ik niet overal kwijt. Mensen vinden het soms raar, begrijpen het niet of ik krijg het gevoel dat ze het niet waarderen of niet weten hoe te reageren.
Ik schrijf voornamelijk veel voor mezelf. Ik vorm m’n eigen bibliotheek aan ‘dagboeken’. Dat doe ik mijn hele leven al. (Sinds ik schrijven kan)
Misschien dat ik ze ooit aan mijn dochter geef. Ik heb ook een periode gehad waarin ik dit verafschuwde – de fik ging er letterlijk in. Spijt komt altijd te laat.
Terug naar jou:
Als iets je raakt, betekent dat meestal dat je zelf ook die gevoeligheid bezit — alleen misschien in een andere vorm.
Je slaat de spijker op z'n kop. AI doet soms bijna menselijk aan, maar dat is schijn — een resultaat van geavanceerde taalmodellen die perfect getraind zijn om sociaal en overtuigend over te komen.
Het lijkt empathisch, maar voelt niets. En inderdaad, juist daarom is het belangrijk om kritisch te blijven en je bewust te zijn van dat effect.
En eerlijk: ik vind die teksten vaak ‘leeg’ voelen.
Die “manipulatie” is wel een goed punt. Misschien zit het niet per se in kwade opzet, maar in hoe de taal is ontworpen om sociaal aan te voelen? Of is dat naïef? Ik weet het ook niet.
En ja: het is inderdaad efficiënt als zoekmiddel — sneller dan bladeren, maar minder kritisch dan zelf nadenken. Het blijft dus aan ons om te filteren, te twijfelen en vooral zelf te denken.
Simpel voorbeeld en nu niet poëtisch:
Dochter was bezig met een soort ‘Lingo’ spelletje.
Een woord met 6 letters en ze kwam er niet uit. Vervolgens kwam zij op het idee om ChatGPT te bevragen.
Ik floepte er bijna ‘valsspelen’ uit. Onzin, want ik zoek ook weleens iets op.
ChatGPT bleef maar suggesties geven. Maar louter woorden met 5 letters. Tot frustratie van dochter. ChatGPT maakte excuses na elk bericht van haar waarin ze zei ‘Nee, zes letters’.
Maar spuugde vervolgens wéér woorden van 5 letters uit.
Dit was niet de enige misser. Suggesties bevatte vaak woorden waarvan al was aangegeven dat bepaalde letters op een andere plek moesten staan.
Dochter heeft uiteindelijk zelf het juiste woord geraden, op de ouderwetse manier – het alfabet langsgaan.
—
Wat je schetst is inderdaad pijnlijk treffend. Alsof we ons langzaam losweken van de wereld, niet door technologie zelf, maar door de manier waarop we haar toelaten ons te verdoezelen. Een glimlach voor een scherm in plaats van voor het kind dat het leven net begint — het voelt als een gemiste echo van wat echt telt. Misschien zijn we onderweg iets kostbaars aan het vergeten.
Denk jij dat we dit nog kunnen omkeren of zijn we te ver in het ritme gegleden?
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Het zal er voortaan bij horen, vrees ik. Ik zie de slinger niet gauw weer teruggaan. De meesten hebben hun leven ingericht rond hun de mobieltje en de socials. Wat dit uiteindelijk gaat betekenen voor de mens in de nabije en verre toekomst is speculatie maar de voortekenen zijn ongunstig nu een machtig verbond is gesloten tussen MAGA en de techbedrijven in de USA. Het is alarmfase 1.quote:
Denk jij dat we dit nog kunnen omkeren of zijn we te ver in het ritme gegleden?
Science matters
Veel vanuit mijn jonge jaren kan ik niet opdiepen, machteloos overgeleverd aan de grillen moeten we ondergaan.
Wanneer de wereld niets te bieden heeft anders dan ellende en pijn dan rest het inkeren en juist daarin lag de kracht om door te kunnen.
Daarom ben ik dankbaar voor die donkere periode in mijn vroege leventje.
Voor mij begon het dus ook niet bij het werk van andere filosofen maar juist vanuit zijn.
Ik vraag me ook af of via het werk van anderen we nog kunnen spreken van filosofie.
Daarmee bedoel ik, genoeg concepten en kennis om uit te putten maar de innerlijke bloem met al de prachtige kleuren en geuren is afwezig.
@Parafoonnotulist ik moet heel wat jaren terug dat ik zulke prachtige teksten las.
Wanneer de wereld niets te bieden heeft anders dan ellende en pijn dan rest het inkeren en juist daarin lag de kracht om door te kunnen.
Daarom ben ik dankbaar voor die donkere periode in mijn vroege leventje.
Voor mij begon het dus ook niet bij het werk van andere filosofen maar juist vanuit zijn.
Ik vraag me ook af of via het werk van anderen we nog kunnen spreken van filosofie.
Daarmee bedoel ik, genoeg concepten en kennis om uit te putten maar de innerlijke bloem met al de prachtige kleuren en geuren is afwezig.
@Parafoonnotulist ik moet heel wat jaren terug dat ik zulke prachtige teksten las.
De waarheid in iemands hoofd is vaak onbuigzamer dan het sterkste staal.
Als karma bestaat en mensen ongeluk krijgen als straf voor slechte daden, waarom worden zoveel klootzakken op deze wereld dan nooit gestraft?
Zoiets?
Zoiets?
Karma is een menselijk verzinsel om de wereld moreel begrijpelijk te maken, een soort troost of normatief anker. De wereld werkt echter niet ‘rechtvaardig’ volgens karmische logica omdat er simpelweg geen onzichtbare morele balans bestaat. De wereld werkt zonder moraal. Ze kent geen goed of kwaad, alleen oorzaak en gevolg. Dingen gebeuren omdat de natuurwetten ze zo laten gebeuren, niet omdat ze “moeten” of “verdiend” zijn. Moraal is intrinsiek iets menselijks, een evolutionair, sociaal en cultureel product dat groepen helpt samenwerken en samenleven. Het heeft niets te maken met een bovennatuurlijke 'scheidsrechter'. Moraal ontstaat uit sociale processen en biologische hersenprocessen, niet uit een kosmisch principe. Er is geen morele balans in het universum, het universum oordeelt niet, het is er 'gewoon'. Slechte mensen kunnen floreren, goede mensen kunnen lijden. Wat goed of kwaad is, hangt af van menselijke waarden, die verschillen per tijd en cultuur. Er is geen oordelend en bestraffend Opperwezen.quote:Op woensdag 7 mei 2025 16:13 schreef Jeo_Boden het volgende:
Als karma bestaat en mensen ongeluk krijgen als straf voor slechte daden, waarom worden zoveel klootzakken op deze wereld dan nooit gestraft?
Kortom, de wereld lijkt vaak onrechtvaardig omdat er geen universeel/kosmisch rechtvaardigheidsmechanisme ís. Rechtvaardigheid moet door mensen zelf worden gemaakt en gehandhaafd. Het Kwaad zit in de mens, de mens is zelf verantwoordelijk voor het bestrijden en bestraffen van Het Kwaad.
Haiku (5-7-5):
Kwaad blijft ongestraft
Kosmos kijkt onverschillig
Het toeval regeert
Ik ben benieuwd naar de visie van @Mijk Die heeft jarenlang oude geschriften bestudeerd die de kern van kosmische waarheid raken.
[ Bericht 1% gewijzigd door Bassie48 op 07-05-2025 21:20:15 ]
Science matters
Enkele keren schreef ik al aan @Libertarisch karma is doen.
Gaan we elke dag 20 kilometer fietsen dan is onze karma dat we sterke benen krijgen.
Gaan we elke dag 20 kilometer fietsen dan is onze karma dat we sterke benen krijgen.
De waarheid in iemands hoofd is vaak onbuigzamer dan het sterkste staal.
In mijn optiek bestaat karma prima maar wordt zij in het westen verkeerd begrepen of uitgelegd.quote:
[..]
Karma is een menselijk verzinsel om de wereld moreel begrijpelijk te maken, een soort troost of normatief anker. De wereld werkt echter niet ‘rechtvaardig’ volgens karmische logica omdat er simpelweg geen onzichtbare morele balans bestaat. De wereld werkt zonder moraal. Ze kent geen goed of kwaad, alleen oorzaak en gevolg. Dingen gebeuren omdat de natuurwetten ze zo laten gebeuren, niet omdat ze “moeten” of “verdiend” zijn. Moraal is intrinsiek iets menselijks, een evolutionair, sociaal en cultureel product dat groepen helpt samenwerken en samenleven. Het heeft niets te maken met een bovennatuurlijke 'scheidsrechter'. Moraal ontstaat uit sociale processen en biologische hersenprocessen, niet uit een kosmisch principe. Er is geen morele balans in het universum, het universum oordeelt niet, het is er 'gewoon'. Slechte mensen kunnen floreren, goede mensen kunnen lijden. Wat goed of kwaad is, hangt af van menselijke waarden, die verschillen per tijd en cultuur. Er is geen oordelend en bestraffend Opperwezen.
Kortom, de wereld lijkt vaak onrechtvaardig omdat er geen universeel/kosmisch rechtvaardigheidsmechanisme ís. Rechtvaardigheid moet door mensen zelf worden gemaakt en gehandhaafd. Het Kwaad zit in de mens, de mens is zelf verantwoordelijk voor het bestrijden en bestraffen van Het Kwaad.
Haiku (5-7-5):
Kwaad blijft ongestraft
Kosmos kijkt onverschillig
Het toeval regeert
Ik ben benieuwd naar de visie van @:Mijk Die heeft jarenlang oude geschriften bestudeerd die de kern van kosmische waarheid raken.
Karma is de staat waarin je verkeerd als logisch gevolg van je vorige staat.
Bijna gelijk aan hoe wij oorzaak en gevolg begrijpen maar met die toevoeging dat het zijn niet materieel/biologisch wordt bedoeld maar als bewustzijnsniveau. Het zijnsniveau met een lager "trillingsniveau" komt voort uit daden corresponderend met dat niveau. Waarmee een "lage" daad of actie je automatisch in het lagere niveau gevangen houd.
Het ironische is dat het idee "boontje komt om zijn loontje" en sich ook reeds blijk geeft van een lager bewustzijns niveau. De verzoeker dezes zit daarmee zelf evenzogoed getrapt.
Slechte mensen, zouden wel vaker slechte mensen aantrekken en daarmee uiteindelijk zelf slachtoffer worden van slechte mensen? Ook : Waar je mee omgaat word je mee besmet?quote:
Nou niet een wow nu ben ik filosoof moment ofzo. Maar ik ben van nature "nadenkig" en dat was anders dan mijn omgeving. Pas later ben ik me gaan interesseren in spiritualiteit en politiek en nog later rond mijn 22 in filosofie. In spiritualiteit vind je geen antwoorden en politiek is vluchtig
Morality is doing right no matter what you are told, relgion is doing what you are told no matter what is right
all I wanted was a pepsi, just one pepsi and shit was given to me
all I wanted was a pepsi, just one pepsi and shit was given to me
Waar jij op doelt met 'trillingsniveau" zijn psychologisch verklaarbare verschijnselen. Als iemand gelooft dat goed gedrag beloond wordt, zal diegene eerder positief gedrag vertonen. Dit leidt vaak tot een vriendelijkere respons van anderen, wat de overtuiging versterkt dat "goede daden goed uitpakken". Hetzelfde geldt voor negatief gedrag en negatieve verwachtingen. Wanneer mensen handelen tegen hun morele overtuigingen in, kunnen ze psychische spanning ervaren. Deze spanning kan leiden tot schuldgevoel, stress of een lager zelfbeeld. In dit opzicht zorgt "negatieve karma" voor een interne psychische reactie. Ook geldt in de psychologie van sociale relaties heel vaak het principe van wederkerigheid: als je goed bent voor anderen, zijn ze vaak goed voor jou. Dit lijkt sterk op het idee van karma, maar is gebaseerd op sociale psychologie in plaats van metafysica. Er is dus geen sprake van 'karma' maar van (menselijk) bot en rauw eigenbelang. Verder geldt dat mensen die zich identificeren met bepaalde morele waarden (zoals eerlijkheid of behulpzaamheid) innerlijke harmonie ervarenquote:
[..]
In mijn optiek bestaat karma prima maar wordt zij in het westen verkeerd begrepen of uitgelegd.
Karma is de staat waarin je verkeerd als logisch gevolg van je vorige staat.
Bijna gelijk aan hoe wij oorzaak en gevolg begrijpen maar met die toevoeging dat het zijn niet materieel/biologisch wordt bedoeld maar als bewustzijnsniveau. Het zijnsniveau met een lager "trillingsniveau" komt voort uit daden corresponderend met dat niveau. Waarmee een "lage" daad of actie je automatisch in het lagere niveau gevangen houd.
Het ironische is dat het idee "boontje komt om zijn loontje" en sich ook reeds blijk geeft van een lager bewustzijns niveau. De verzoeker dezes zit daarmee zelf evenzogoed getrapt.
wanneer ze handelen in overeenstemming met die waarden. Dit leidt tot een sterker gevoel van welzijn, een soort "psychologisch karma". En misschien wel de belangrijkste psychologische duiding van karma: positieve daden kunnen positieve emoties oproepen (zoals trots, verbondenheid, empathie), terwijl negatieve daden negatieve emoties opwekken (zoals schaamte, woede, angst). Deze emotionele gevolgen kunnen mensen motiveren of afremmen, wat een psychologisch mechanisme vormt dat lijkt op karmische terugslag.
Kortom, we hebben geen religie, spiritualiteit of 'kosmische wijsheid' nodig om gedrag in morele en ethische zin te verklaren, psychologie is voldoende.
[ Bericht 0% gewijzigd door Bassie48 op 08-05-2025 05:42:01 ]
Science matters
Karma == Causaliteit.quote:Op woensdag 7 mei 2025 21:39 schreef bedachtzaam het volgende:
Enkele keren schreef ik al aan @:Libertarisch karma is doen.
Gaan we elke dag 20 kilometer fietsen dan is onze karma dat we sterke benen krijgen.
Law of Cause and effeect , Hermetic principle 5 uit mn hoofd.
Every cause has its effect and every effect has its cause, nothing escapes the law.
Gvd, zat ernaast, principle 6 dus.
As above, so below.
Wat in mijn ogen bedoeld wordt met het "opbouwen van Karma", is dus deels Law of Cause and Effect (causaliteit) en deels je niveau van opereren. Nu heb je dus een frequentieniveau (trilling) als mens, wat ook Law of Attraction creeert. Dit is onlosmakelijk verbonden met "As Within, So Without" (dus innerlijke projectie vanuit jezelf, wat je op de buitenwereld projecteert), je ziet ook zelden dat "kroos" los ligt van elkaar op het water, dat bewustzijnsniveau/trillingsniveau, trekt elkaaar aan als magneet, daar komt ook "law of attraction" vandaan.quote:
Ik ben benieuwd naar de visie van @Mijk Die heeft jarenlang oude geschriften bestudeerd die de kern van kosmische waarheid raken.
Now, als we het dan hebben over karma, en je doet "slechte" dingen, dan zegt de theorie (waar ik zelf ook nog niet helemaal zeker van ben) van dat trillingsniveau, dat je op een lage frequentie opereert, dus dan is het niet zo gek dat je "slechte karma" opbouwt, omdat je dan zaken zou aantrekken van datzelfde lagere trillingsniveau. Andersom geldt hetzelfde.
Dit is even extreem gesimplificeerd, van hoe ik denk dat dit ongeveer werkt.
As above, so below.
Wie of wat is Gvd?quote:
[..]
Karma == Causaliteit.
Law of Cause and effeect , Hermetic principle 5 uit mn hoofd.
Every cause has its effect and every effect has its cause, nothing escapes the law.
Gvd, zat ernaast, principle 6 dus.
Science matters
Nee dat is geenzins waar ik op doel.quote:
[..]
Waar jij op doelt met 'trillingsniveau" zijn psychologisch verklaarbare verschijnselen.
Waarmee de reguliere psychologische (dus semi-wetenschappelijke conform de wetenschappelijke standaard) verklaring direct buitenspel wordt gezet bij lieden zonder ontwikkeld moreel kompas.quote:Als iemand gelooft dat goed gedrag beloond wordt, zal diegene eerder positief gedrag vertonen. Dit leidt vaak tot een vriendelijkere respons van anderen, wat de overtuiging versterkt dat "goede daden goed uitpakken". Hetzelfde geldt voor negatief gedrag en negatieve verwachtingen. Wanneer mensen handelen tegen hun morele overtuigingen in, kunnen ze psychische spanning ervaren.
Bewustzijn en sich is echter zonder deze psychologische begrenzing. U bent/ervaart in deze wereld het bewustzijnsniveau waarmee u zichzelf omgort. Er is geen ontsnappen mogelijk anders dan daadwerkelijk uw bewustzijn te verhogen/ontwikkelen. Eenmaal in een hoger bewustzijn gekomen veranderd de innerlijke beleving en daarmee de omgevingsfactoren direct. Het perspectief waarmee zowel naar binnen als naar buiten wordt gekeken heeft een metamorfose ondergaan en het is dit perspectief of bewustzijn waar we in en door leven.
Daadwerkelijk bewust-zijn is zonder oordeel derhalve vervalt het indelen in hokjes welke bij moraliteit en ethiek om de hoek komen kijken. Er hoeft dus ook niets verklaart te worden, Karma in die zin is simpelweg een wetmatigheid in ons/het bestaan.quote:Deze spanning kan leiden tot schuldgevoel, stress of een lager zelfbeeld. In dit opzicht zorgt "negatieve karma" voor een interne psychische reactie. Ook geldt in de psychologie van sociale relaties heel vaak het principe van wederkerigheid: als je goed bent voor anderen, zijn ze vaak goed voor jou. Dit lijkt sterk op het idee van karma, maar is gebaseerd op sociale psychologie in plaats van metafysica. Er is dus geen sprake van 'karma' maar van (menselijk) bot en rauw eigenbelang. Verder geldt dat mensen die zich identificeren met bepaalde morele waarden (zoals eerlijkheid of behulpzaamheid) innerlijke harmonie ervaren
wanneer ze handelen in overeenstemming met die waarden. Dit leidt tot een sterker gevoel van welzijn, een soort "psychologisch karma". En misschien wel de belangrijkste psychologische duiding van karma: positieve daden kunnen positieve emoties oproepen (zoals trots, verbondenheid, empathie), terwijl negatieve daden negatieve emoties opwekken (zoals schaamte, woede, angst). Deze emotionele gevolgen kunnen mensen motiveren of afremmen, wat een psychologisch mechanisme vormt dat lijkt op karmische terugslag.
Kortom, we hebben geen religie, spiritualiteit of 'kosmische wijsheid' nodig om gedrag in morele en ethische zin te verklaren, psychologie is voldoende.
[ Bericht 0% gewijzigd door Jappie op 08-05-2025 12:50:41 ]
O, nu snap ik het pas. Je zat jezelf uit te schelden. Ik dacht verdomme who the fuck is Gvd en waarom zat hij ernaast.quote:
Op
Science matters
Toen ik 10 was in 1980 kreeg ik voor de eerste keer de vraag in mijzelf : Hoe of wat ben ik in het jaar 2040 en verbaasde mij zelf dat ik geen enkel beeld in mn hoofd kon creeeren, en toen de vraag maar opgegeven ,
En nu, 45 jaar later?quote:
Toen ik 10 was in 1980 kreeg ik voor de eerste keer de vraag in mijzelf : Hoe of wat ben ik in het jaar 2040 en verbaasde mij zelf dat ik geen enkel beeld in mn hoofd kon creeeren, en toen de vraag maar opgegeven ,
Science matters
Klinkt als een heleboel "moeten".quote:
[..]
Kunst najagen
dromen najagen
te knap in bed willen
knap in bed nooit echt krijgen
Science matters
Iedereen begint als filosoof. Het kind verwondert zich over al het moois en verbluffends dat de wereld hem te bieden heeft, zonder zich er een moment druk om te maken dat hij er tegelijkertijd geen snars van begrijpt. Hij neemt het gewoon voor wat het is, en laat het gebeuren.
Later wordt dat een probleem – dan kruipt men steeds meer terug in zijn schulp, en wenst alleen nog maar zaken die accepteren die hij meent te “begrijpen” – dwz waar hij iets van macht en controle over denkt te kunnen hebben. Filosofie is dan misschien iets als het aanhouden en aanwakkeren van die vlam der verwondering, die in ons allemaal huist maar die niet overal even sterk flikkert.
De vraag is dus niet zozeer wanneer de verwondering begon, maar wanneer – en waarom – het ophield.
[ Bericht 0% gewijzigd door Amerauder op 09-05-2025 15:19:21 ]
Later wordt dat een probleem – dan kruipt men steeds meer terug in zijn schulp, en wenst alleen nog maar zaken die accepteren die hij meent te “begrijpen” – dwz waar hij iets van macht en controle over denkt te kunnen hebben. Filosofie is dan misschien iets als het aanhouden en aanwakkeren van die vlam der verwondering, die in ons allemaal huist maar die niet overal even sterk flikkert.
De vraag is dus niet zozeer wanneer de verwondering begon, maar wanneer – en waarom – het ophield.
[ Bericht 0% gewijzigd door Amerauder op 09-05-2025 15:19:21 ]
Wat mooi dat je nadenkendheid er al vroeg was – als een soort innerlijk kompas, misschien? Ik herken het wel, dat gevoel van 'anders denken dan de omgeving'; alsof je hersenen alvast begonnen aan een zinnenkruller terwijl de rest nog op het punt stond een bal af te trappen. En ja, spiritualiteit zoekt, maar belooft zelden iets terug. Politiek flitst. Maar filosofie ... die blijft zitten als iedereen al weg is. Die fluistert soms iets wat je pas jaren later durft te verstaan. Welke gedachte is jouw bijgebleven waarvan je dacht: dit is meer dan alleen denken?quote:
Nou niet een wow nu ben ik filosoof moment ofzo. Maar ik ben van nature "nadenkig" en dat was anders dan mijn omgeving. Pas later ben ik me gaan interesseren in spiritualiteit en politiek en nog later rond mijn 22 in filosofie. In spiritualiteit vind je geen antwoorden en politiek is vluchtig
De ongestrafte klootzak... e bevolken de wereld met blinkende horloges, volle agenda's en mysterieuze immuniteit voor vallende dakpannen. En dan denk je: waar blijft die boemerang van het universum?quote:
Als karma bestaat en mensen ongeluk krijgen als straf voor slechte daden, waarom worden zoveel klootzakken op deze wereld dan nooit gestraft?
Zoiets?
Misschien werkt karma niet als een snelrechtbank maar als een trage beeldhouwer. Misschien krijgt niet iedereen zijn dessert tijdens dit leven. Of misschien... bestaat er niet één kosmisch strafsysteem, maar een onzichtbaar netwerk van gevolgen dat zich anders openbaart dan wij willen. Niet als donderstraffen, maar als vervreemding, leegte, slapeloze nachten met een luxe donsdeken.
Of zoals ik eens schreef – niet op FOK! maar aan mezelf:
Niet elke wond bloedt aan de buitenkant. En niet elke klootzak weet dat hij zichzelf langzaam verliest.
Dus nee, ik geloof niet dat karma werkt als een bijtende wraakgod. Maar wel als een wetmatigheid van innerlijke samenhang; je kunt buiten winnen, en toch innerlijk langzaam afbrokkelen – zonder dat iemand het ziet.
En als dat nog niet troost, dan stel ik me voor dat het universum gewoon nog bezig is met het versturen van hun pakketje. Soms heeft rechtvaardigheid een trage bezorgdienst.
Dus ja, ik geloof wel dat karma bestaat. Ik geloof dat daden echo's hebben. Niet altijd op tijd, niet altijd zichtbaar, maar ergens – in een blik, een ontmoeting, een onverwacht stil moment – kan iets terugkomen. Misschien geen straf of beloning, maar een spiegel. Sommige spiegels wachten geduldig in het donker tot je eindelijk durft te kijken.
Eigenlijk een beetje zoals @Bassie48 schrijft, meen ik eruit te halen.
Karma is in oorsprong een woord uit het Sanskriet, dat simpelweg, ''handeling'' betekent. Maar zoals een steen in het water kringen maakt, zo maken handelingen in ons leven patronen, verhalen, herinneringen – gevolgen. Filosofisch gezien kun je karma door meerdere brillen bekijken – dat zie je ook aan de posts van @Jappie, @Bassie48 en @Mijkquote:
Enkele keren schreef ik al aan @:Libertarisch karma is doen.
Gaan we elke dag 20 kilometer fietsen dan is onze karma dat we sterke benen krijgen.
De brillen zoals ik ze zou uitleggen:
In het boeddhisme is karma geen beloning of straf, maar een wet van gewoonte; wat je denkt, zegt en doet vormt wie je wordt. Gooi je dagelijks steentjes van geduld in de rivier, dan wordt je karakter langzaam een brug. Gooi je frustratie, haat of onverschilligheid – dan wordt de rivier troebel, voor jezelf én anderen.
In het hindoeïsme is karma gekoppeld aan dharma (je morele plicht en samsara ( de cyclus van wedergeboorte). Hier is karma meer dan oorzaak en gevolg: het is de optelsom van al je daden over levens heen. Geen kosmische boekhouder met een spreadsheet, maar eerder een moreel magnetisch veld.
In het stoïcisme (westerse variant) draait het meer om: je kunt niet alles controleren, maar wél je houding. Wat jij 'karma' noemt, komt als een stoïcijn 'natuurlijke consequentie'. Jij kiest je zaadjes – de aarde bepaalt het weer.
De moderne spiritualiteit is karma vaak populair vertaald als: 'wat je uitzendt, krijg je terug'. Maar is het makkelijk om te denken dat pech 'eigen schuld' is. Niet alles wat ons overkomt, hebben we geplant. Of zoals Jappie zegt: boontje komt om z'n loontje.
En dan de stiltefilosofie, die zegt: soms is er geen duidelijk verband. Dan is karma geen systeem, maar een echo. Niet van rechtvaardigheid, maar van resonantie.
Dus eigenlijk stelde je als kind al de vraag waar zelfde tijd zelf geen antwoord op durfde te geven. Soms zijn vragen die we opgeven juist de poorten die ons jarenlang in stilte begeleiden. Misschien was het geen opgave, maar een uitnodiging – om onderweg te blijven, zonder vastomlijnd beeld, als reiziger door jezelf. 2040? Dat is geen datum. Dat is een richting. En je loopt er al naartoe, al jaren, op de meest menselijke manier; met verwondering.quote:
Toen ik 10 was in 1980 kreeg ik voor de eerste keer de vraag in mijzelf : Hoe of wat ben ik in het jaar 2040 en verbaasde mij zelf dat ik geen enkel beeld in m'n hoofd kon creëren, en toen de vraag maar opgegeven ,
Wat prachtig verwoord. Ja – de verwondering is misschien geen knop, maar een kaarsje. En sommigen zetten het onder een stolp zodra de wind van volwassenheid opsteekt. Anderen, eigenzinniger misschien, rennen ermee door het donker en laten het flakkeren tegen beter weten in. Soms word je uitgelachen omdat je het vuur nog hebt. Maar ik denk: liever wat roet in m'n gezicht dan een leven in neonlicht.quote:
Iedereen begint als filosoof. Het kind verwondert zich over al het moois en verbluffends dat de wereld hem te bieden heeft, zonder zich er een moment druk om te maken dat hij er tegelijkertijd geen snars van begrijpt. Hij neemt het gewoon voor wat het is, en laat het gebeuren.
Later wordt dat een probleem – dan kruipt men steeds meer terug in zijn schulp, en wenst alleen nog maar zaken die accepteren die hij meent te “begrijpen” – dwz waar hij iets van macht en controle over denkt te kunnen hebben. Filosofie is dan misschien iets als het aanhouden en aanwakkeren van die vlam der verwondering, die in ons allemaal huist maar die niet overal even sterk flikkert.
De vraag is dus niet zozeer wanneer de verwondering begon, maar wanneer – en waarom – het ophield.
En trouwens... ik verdenk sommige kinderen ervan stiekem heel oude filosofen te zijn die het nog één keer willen proberen, maar dan met schommels, gekleurde stoepkrijtlogica en een hart dat nog durft.
Misschien houdt de verwondering op wanneer de wereld begint te spreken in agenda's, regels, targets en ''doe maar normaal.'' Wanneer je als kind een regenplas ziet en springt, maar als volwassene alleen de natte schoenen nog voelt.
Misschien stopt het niet – het wordt toegedekt. Met dikke dekens van haast, zekerheid, systemen en de angst om raar gevonden te worden. Want verwondering vraagt tijd. Stilte.
En in een wereld die bonkt en piept en constant iets van je wil, raakt de stilte uit de mode.
Je leert antwoorden belangrijker te vinden dan vragen. Kennis is macht.
Efficiëntie wint het van verdwalen. En als nel denk je dat verwondering iets is voor kinderen, dromers of mensen met een burn-out.
Maar ergens weet je: het leeft nog.
Onder je to-do-lijst, tussen je sleutels en twijfels.
En soms – heel soms – hoor je het kraken in een takje of zie je het dansen in een stofdeeltje in zonlicht. Dan fluistert het: ''Ik was nooit weg. Jij keek even niet.''
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
Als je de verwondering weer wil uitnodigen, begin dan klein. Heel klein. Zo klein als een mier die je teen passeer of een waterdruppel die licht vangt als een prismatisch wonder.
Zet eens een timer voor drie minuten.
Kijk naar iets wat je al 100 keer hebt gezien. Kijk ernaar of je het voor het eerst ziet.
Niet om te begrijpen – maar om het te ontmoeten.
Laat je oordeel thuis. Laat je weten rusten.
Vraag niets, verwacht niets.
En als je iets voelt bewegen in je borst; dat is de verwondering die haar jast weer aantrekt.
Ze blijft graag, als je zacht bent.
Verwondering komt niet op afspraak, maar ze houdt wel van uitnodigingen. En van mensen die durven dwalen.
Ik schreef hier eens een gedichtje over. Heb het even opgezocht in mijn notebook.
Een vraag ging liggen in mijn hand
zo stil als stof op vensterrand
ik durfde niet te ademen
toen zij begon te branden
geen antwoord kwam – geen zekerheid
maar wat ik vond was tijdloosheid
een mier liep door mijn open palm
en ik voelde me heel even ...
kalmer dan verstand.
Zet eens een timer voor drie minuten.
Kijk naar iets wat je al 100 keer hebt gezien. Kijk ernaar of je het voor het eerst ziet.
Niet om te begrijpen – maar om het te ontmoeten.
Laat je oordeel thuis. Laat je weten rusten.
Vraag niets, verwacht niets.
En als je iets voelt bewegen in je borst; dat is de verwondering die haar jast weer aantrekt.
Ze blijft graag, als je zacht bent.
Verwondering komt niet op afspraak, maar ze houdt wel van uitnodigingen. En van mensen die durven dwalen.
Ik schreef hier eens een gedichtje over. Heb het even opgezocht in mijn notebook.
Een vraag ging liggen in mijn hand
zo stil als stof op vensterrand
ik durfde niet te ademen
toen zij begon te branden
geen antwoord kwam – geen zekerheid
maar wat ik vond was tijdloosheid
een mier liep door mijn open palm
en ik voelde me heel even ...
kalmer dan verstand.
“Waar taal verdampt, noteer ik het residu.”
|
|
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |