Staljongens dit laten doen, heb je daar geen speciaal personeel voor in dienst?quote:Op maandag 5 juni 2023 08:44 schreef Kreator het volgende:
Die van mij liggen naast de orangerie in wat vroeger de kruidentuin van het kasteel was, maar ik vond 4ha wat overdreven dus heb daar nu 72600kW aan panelen neergelegd. Kan er makkelijk bij, want gewoon op de grond. 1 van de staljongens is er vaak wel een dag of 2 mee bezig om ze echt goed te poetsen.
Sowieso tussen meterkast en omvormer aan de AC zijde.quote:Op maandag 5 juni 2023 19:03 schreef J.B. het volgende:
[..]
Dus als ik het goed begrijp moet ik een DC werkschakelaar (voor tussen de panelen en omvormer) hebben en geen AC werkschakelaar (tussen omvormer en meterkast)? Of net allebei?
Ik heb er 2 zitten, een DC en een AC en heb ook een solaredge hangen.quote:Op maandag 5 juni 2023 19:03 schreef J.B. het volgende:
[..]
Dus als ik het goed begrijp moet ik een DC werkschakelaar (voor tussen de panelen en omvormer) hebben en geen AC werkschakelaar (tussen omvormer en meterkast)? Of net allebei?
https://www.werkenmetnen1(...)rmer-pv-installatiesquote:Is het verplicht een werkschakelaar te plaatsen in de buurt van de omvormer (PV-installaties)?
..
Wat zegt NEN 1010 over de werkschakelaar?
De werkschakelaar wordt in NEN 1010 als volgt omschreven:
536.3.2 Werkschakelaars: toestellen voor uitschakeling bij niet-elektrotechnisch onderhoud.
De werkschakelaar heeft volgens NEN 1010 als doel (zie NEN 1010: 2015/C1:2016, bepaling 536.3.1.1 en 536.3.2) om ongevallen bij niet-elektrotechnische werkzaamheden aan elektrisch aangedreven machines te voorkomen. Hierbij wordt verwezen naar NEN-EN-IEC 60204-1 (de norm voor de elektrische uitrusting van machines). De term werkschakelaar kan soms verwarrend zijn. De associatie die we bij de werkschakelaar hebben, is vaak dat grijze kastje met die zwarte of rode knop.
NEN 1010 omschrijft het begrip ‘werkschakelaar’ echter breder en geeft aan dat als werkschakelaar kunnen dienen: meerpolige schakelaars, vermogensschakelaars en stopcontacten.
..
Nu terug naar de vraag: Is het verplicht een werkschakelaar (die geschikt is om als scheider te functioneren, dus lastscheider) te plaatsen in de buurt van de omvormer?
Daarvoor kijken we in bepaling 712.536.2.1.6: Om onderhoud aan en vervanging van de omvormer mogelijk te maken, moeten voorzieningen aanwezig zijn om de PV-omvormer te scheiden van de AC-zijde en de DC-zijde.
712.536.2.2.9: Aan de DC-zijde van de omvormer moet een lastscheider zijn aangebracht, of een installatieautomaat die geschikt is om als scheider te functioneren.
AC-zijde
NPR 5310 geeft in 6.2.2 aan dat de AC-scheiding gerealiseerd kan worden door het beveiligingstoestel tegen overstroom in de verdeelinrichting. Hierbij moet erop worden gelet dat dit beveiligingstoestel ook echt scheidingseigenschappen heeft. De veel toegepaste huidige installatieautomaten hebben scheidende eigenschappen (zie 4.4 van NPR 5310).
Nu komt het advies uit NPR 5310: Het wordt aanbevolen een lastscheider te plaatsen naast de omvormer, wanneer de omvormer op hoogte, op een zolder of op grote afstand van de verdeelinrichting is geplaatst. Geen verplichting dus, maar voor het uitvoeren van onderhoud overzichtelijker en daarmee veiliger.
DC-zijde
NEN 1010 stelt geen eisen aan de plaats van de DC-lastscheider. Deze kan zijn opgenomen in de omvormer. Een elektronische schakelaar in de omvormer voldoet niet. Er moet een mechanische scheiding worden gemaakt.
Een nadeel van een DC-lastscheider die in de omvormer is geïntegreerd, is dat de DC-connectoren op de bekabeling komend van de panelen niet spanningsloos zijn bij het losnemen. Om die reden wordt geadviseerd om een externe DC-lastscheider te plaatsen om zo de DC-connectoren spanningsloos te kunnen aansluiten en losnemen. Geen keiharde verplichting dus, maar wel een advies.
Kan van alles zijn, temperatuur, helling t.o.v. zonstand nu, viezigheid, rendement verlies, en sterkste van de zon (voor ons blauwe lucht betekent niet dat er echt niets voor zit).quote:Op maandag 5 juni 2023 20:33 schreef JDx het volgende:
Prachgrafiek hier, net als gisteren, maar ik haalde in het begin met 8x300 (2400) tot wel pieken van 2,2 of is het daar nog te vroeg voor in het jaar of moeten ze even schoon?
[ afbeelding ]
DC schakelaar zit op bijna alle (zo niet alle) omvormers.quote:Op maandag 5 juni 2023 19:03 schreef J.B. het volgende:
[..]
Dus als ik het goed begrijp moet ik een DC werkschakelaar (voor tussen de panelen en omvormer) hebben en geen AC werkschakelaar (tussen omvormer en meterkast)? Of net allebei?
De zon staat bij ons nu wel heel mooi op zuid met panelen op 45 graden. Maar er liggen aardig wat pollen op (tijd voor regen) en ze worden nu warmer wat een slechter rendement oplevert.quote:Op maandag 5 juni 2023 20:33 schreef JDx het volgende:
Prachgrafiek hier, net als gisteren, maar ik haalde in het begin met 8x300 (2400) tot wel pieken van 2,2 of is het daar nog te vroeg voor in het jaar of moeten ze even schoon?
[ afbeelding ]
Als vuistregel kan je denk ik aanhouden dat er een werkschakelaar tussen alles moet waar geen stekker aan zit?quote:Op dinsdag 6 juni 2023 12:00 schreef bambino het volgende:
[..]
DC schakelaar zit op bijna alle (zo niet alle) omvormers.
Ik heb toen ik hier begon met werken nog wel omvormers gezien zonder CV switch, maar sowieso de laatste 5 jaar kan ik me geen omvoromer heugen zonder.
En direct naast de omvormer hoort tegenwoordig een AC werkschakelaar geplaatst te worden.
Dus kabel van meterkast naar werkschakelaar, en kort stukje van werkschakelaar naar de omvormer.
Bij mijn vorige woning had ik een PV verdeler direct naast de omvormer. Volgens mij is een extra werkschakelaar dan niet nodig maar dat weet ik niet eens zeker.
Hoe moet ik dit nu lezen? Is de werkschakelaar een verplichting naast de automaat in de groepenkast of is het een advies omdat de omvormer op de zolder van de garage (op ruim 10 meter van de meterkast) is gemonteerd?quote:Op dinsdag 6 juni 2023 01:41 schreef crystal_meth het volgende:
Van de website "werken met NEN 1010":
[..]
https://www.werkenmetnen1(...)rmer-pv-installaties
Er zijn bij mijn weten twee airco's direct op het lichtnet op verschillende groepen aangesloten, als ik toch aan de slag moet kan ik er dus meteen nog eens twee extra tweepolige werkschakelaars bijkopen.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 12:17 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Als vuistregel kan je denk ik aanhouden dat er een werkschakelaar tussen alles moet waar geen stekker aan zit?
Dus airco, warmtepomp, omvormers, doorstroomverwarmer, eCV, etc.
Alleen al voor m'n gemoedsrust zou ik dat doen.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 12:40 schreef J.B. het volgende:
Dan resten me nog de vragen of ik dat gat in de meterkast moet gaan dichtmaken en de Chint automaat beter door Hager kan vervangen; enige suggesties?
Ja, maar het gaat er om dat je veilig kan werken aan de omvormer. Zonder eerst naar beneden te lopen, aardlek uit zet, weer naar boven, aansluiten, aardlek aan, dan boven komt en blijkt dat hij doorfikt.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 12:17 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Als vuistregel kan je denk ik aanhouden dat er een werkschakelaar tussen alles moet waar geen stekker aan zit?
Dus airco, warmtepomp, omvormers, doorstroomverwarmer, eCV, etc.
Bij de airco buitenunit zit waarschijnlijk een werkschakelaar op de buitenunit geschroefd. Althans bij mij.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 12:40 schreef J.B. het volgende:
Dank voor jullie reacties allen, dat wordt gewaardeerd.
[..]
Hoe moet ik dit nu lezen? Is de werkschakelaar een verplichting naast de automaat in de groepenkast of is het een advies omdat de omvormer op de zolder van de garage (op ruim 10 meter van de meterkast) is gemonteerd?
[..]
Er zijn bij mijn weten twee airco's direct op het lichtnet op verschillende groepen aangesloten, als ik toch aan de slag moet kan ik er dus meteen nog eens twee extra tweepolige werkschakelaars bijkopen.
Dan resten me nog de vragen of ik dat gat in de meterkast moet gaan dichtmaken en de Chint automaat beter door Hager kan vervangen; enige suggesties?
Nee, dat weet ik ook niet.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 14:13 schreef bambino het volgende:
[..]
Ja, maar het gaat er om dat je veilig kan werken aan de omvormer. Zonder eerst naar beneden te lopen, aardlek uit zet, weer naar boven, aansluiten, aardlek aan, dan boven komt en blijkt dat hij doorfikt.
Als aardlek naast je omvormer zit, (dan zit er dus nog iets in de meterkast die hem schakelt) dan kan je dat ook zien als werkschakelaar.
Dus wettelijk gezien, geen idee of dat voldoende is.
Mijn installateur doet dat ook bij warmtepompen en airco's, dus dat zal wel gebruikelijk zijn.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 14:14 schreef bambino het volgende:
[..]
Bij de airco buitenunit zit waarschijnlijk een werkschakelaar op de buitenunit geschroefd. Althans bij mij.
Ja bij mij liggen ze nog platter, dus dan is het echt juli/augustus.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 12:04 schreef Deepfreeze het volgende:
[..]
De zon staat bij ons nu wel heel mooi op zuid met panelen op 45 graden. Maar er liggen aardig wat pollen op (tijd voor regen) en ze worden nu warmer wat een slechter rendement oplevert.
Ik heb de hoogste waarden in april/mei, als de zon al wat hoger staat, maar het nog wat kouder is, meer waait. En de pollen er regelmatig afregenen.
Daar heb ik wel eens gegevens van gezien. In de buurt van de kust is net iets meer licht en het is meestal net iets minder warm dus in het westen van het land is de opbrengst net iets hoger. Maar ik zou niet om die reden verhuizen naar het westen, daar zijn zat andere redenen voor :-)quote:Op dinsdag 6 juni 2023 16:50 schreef laziness het volgende:
De opbrengst is tot nu toe ongeveer gelijk maar is wel een interessante casus of waar in het land nou zoveel uitmaakt.
Volgens mij zit jij steeds net iets hoger dan ik toch? Ik heb 3240 wp ZO in het midden vh land. Zou wel kloppen met de temperatuur theorie.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 16:50 schreef laziness het volgende:
Ik heb nu in het westen van het land 3180wp op ZO liggen en 200km verderop in het oosten (nu nog) 3160wp op ZW liggen. Allebei liggen ze onder ongeveer dezelfde hellingshoek op het dak.
De opbrengst is tot nu toe ongeveer gelijk maar is wel een interessante casus of waar in het land nou zoveel uitmaakt.
Volgens de kaartjes maakt het in zonuren uit. Aan de kust waait het sneller schoon. Het is er vaak ook net iets koeler.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 17:13 schreef vlindertje89 het volgende:
[..]
Volgens mij zit jij steeds net iets hoger dan ik toch? Ik heb 3240 wp ZO in het midden vh land. Zou wel kloppen met de temperatuur theorie.
Maar Leandra heeft andere oriëntatie van de panelen toch? Lijkt me ook wel uitmaken. Wel interessant, flauw hoor dat je niet langer even dubbele lasten kan houden voor het onderzoekjequote:Op dinsdag 6 juni 2023 22:23 schreef laziness het volgende:
[..]
Volgens de kaartjes maakt het in zonuren uit. Aan de kust waait het sneller schoon. Het is er vaak ook net iets koeler.
Leandra haalt echter in het midden van het land ook hele mooie resultaten. Haar rendement is hoger dan de mijne.
En ik zie tot nu toe ook nog weinig verschil tussen west en oost.
Maar misschien dat deze hele zonnige periode ook niet het juiste moment is waar je het verschil duidelijk gaat zien. Ik weet namelijk dat grijze dagen hier gemeld bij mij soms best zonnig waren een tijdje terug.
Maar goed meer dan 3 maanden vergelijken kan ik het niet. Twee huizen aanhouden is me iets te duur om de casus nog langer te bestuderen
Ja, het is echt wel super hier met die ZZW opstelling en hellingshoek van 45 graden.quote:Op dinsdag 6 juni 2023 22:23 schreef laziness het volgende:
[..]
Volgens de kaartjes maakt het in zonuren uit. Aan de kust waait het sneller schoon. Het is er vaak ook net iets koeler.
Leandra haalt echter in het midden van het land ook hele mooie resultaten. Haar rendement is hoger dan de mijne.
En ik zie tot nu toe ook nog weinig verschil tussen west en oost.
Maar misschien dat deze hele zonnige periode ook niet het juiste moment is waar je het verschil duidelijk gaat zien. Ik weet namelijk dat grijze dagen hier gemeld bij mij soms best zonnig waren een tijdje terug.
Maar goed meer dan 3 maanden vergelijken kan ik het niet. Twee huizen aanhouden is me iets te duur om de casus nog langer te bestuderen
Ik vind je weinig toegewijdquote:Op dinsdag 6 juni 2023 22:23 schreef laziness het volgende:
[..]
Volgens de kaartjes maakt het in zonuren uit. Aan de kust waait het sneller schoon. Het is er vaak ook net iets koeler.
Leandra haalt echter in het midden van het land ook hele mooie resultaten. Haar rendement is hoger dan de mijne.
En ik zie tot nu toe ook nog weinig verschil tussen west en oost.
Maar misschien dat deze hele zonnige periode ook niet het juiste moment is waar je het verschil duidelijk gaat zien. Ik weet namelijk dat grijze dagen hier gemeld bij mij soms best zonnig waren een tijdje terug.
Maar goed meer dan 3 maanden vergelijken kan ik het niet. Twee huizen aanhouden is me iets te duur om de casus nog langer te bestuderen
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |