De meningen zijn daarover verdeeld.quote:Op maandag 19 december 2022 16:13 schreef Leandra het volgende:
Ik vind het geen goed idee om de legionellastand uit te schakelen
Die laatste alinea vind ik dan grappig, we kunnen leren van Noorwegen maar gebruiken wel gemiddeld 16.000kwh per jaarquote:Leren van Noorwegen, waar lucht/lucht-warmtepompen standaard zijn
Het Europese land met de meeste warmtepompen is Noorwegen; in 50 procent van de woningen is er een te vinden. Bijzonder is dat dit in de meeste gevallen een lucht/lucht-warmtepomp is. Hoe zit dat en wat kan Nederland leren van Noorwegen?
GEEF ARTIKEL CADEAU
DELEN
Nederland telde eind 2021 circa 350.000 woningen met een warmtepomp, en dat zullen er eind dit jaar 450.000 zijn. Daarbij gaat het om één warmtepomp per woning. De groei is fors, maar de totale aantallen blijven nog ver achter bij Noorwegen. In 2020 telde dat land 1,1 miljoen woningen met een of meerdere warmtepompen. Veel meer dus, maar het verschil wordt nog groter als we de aantallen afzetten tegen het aantal woningen. Noorwegen telt 2,1 miljoen woningen, Nederland 7,9 miljoen. Daarmee ligt het percentage woningen dat is voorzien van een warmtepomp in Noorwegen op 52 procent, tegen nog geen 5 procent in Nederland.
Leestip: Europese warmtepompverkoop groeit in recordtempo
Elektriciteit goedkoper dan gas
Dat de verschillen groot zijn, heeft één belangrijke oorzaak. Dit vertelde Rolf Iver Mytting Hagemoen, CEO van de Noorse Heat Pump Association, in zijn presentatie op het congres Toekomst van de Warmtepomp dat 16 november in Den Haag plaatsvond. “De oorzaak is dat elektriciteit in Noorwegen goedkoper is dan gas en stookolie. Dit prijsverschil is heel belangrijk. Je kunt de verkoop van warmtepompen nog zo met subsidies stimuleren. Maar zolang verwarmen met gas goedkoper is dan met elektriciteit, zal de verkoop van warmtepompen geen vlucht nemen.”
Waterkracht levert goedkope stroom
Voor het verwarmen van woningen ging Nederland in de jaren zestig grootschalig over op aardgas. In Noorwegen voltrok zich een andere transitie: van kolen, hout en olie stapten de inwoners over op elektrische verwarming. De reden hiervoor was dat het land op grote schaal waterkrachtcentrales ging bouwen. Hierdoor kon elektriciteit relatief goedkoop worden opgewekt en aangeboden. Het land telt momenteel 1.739 waterkrachtcentrales, die goed zijn voor 88 procent van de elektriciteitsproductie. Een andere belangrijke bron is wind; het land telt 64 windparken. De overstap op elektrische verwarming werd nog verder getriggerd door de oliecrisis van 1973. Die maakte het verwarmen met stookolie fors duurder, waardoor elektriciteit als goedkoper alternatief kon doorbreken.
Elektrische verwarming in een woning. Foto: Norwegian Heat Pump Association.
Verbod op fossiele verwarming
Voor het verwarmen met elektriciteit werden ten tijde van de transitie directe systemen gebruikt: vooral convectoren, maar ook elektrische vloer-verwarming. Veel woningen hadden ook een houtkachel of open haard die vooral tijdens de koudste periode van het jaar wordt gebruikt. Andere verwarmingssystemen waren cv-ketels op stookolie en in mindere mate op gas, waarvoor kleine lokale netwerken waren aangelegd. Aan het gebruik van fossiele brandstoffen is inmiddels een einde gekomen. Om de CO2-emissie te verlagen, hanteerde de Noorse regering al hoge belastingtarieven op fossiele brandstoffen, en in 2016 werd overgestapt op een verbod op fossiele brandstoffen voor het verwarmen van nieuwe woningen. Daarna volgde met de toevoeging van bestaande woningen een totaalverbod in 2020.
Energie besparen met warmtepompen
Inmiddels zijn veel systemen voor directe elektrische verwarming ingeruild voor – of aangevuld met – warmtepompen. De reden is dat hiermee energie kan worden bespaard. “Gedurende de afgelopen zestien jaar zijn warmte-pompen steeds meer ingeburgerd. De hoge elektriciteitsprijs is hier een belangrijke oorzaak van”, zegt Hagemoen. Dit jaar ligt niet alleen de prijs op het hoogste niveau ooit; er is ook nooit eerder zo veel elektriciteit afgenomen.
Wand-afgiftesysteem van een lucht/lucht-warmtepomp.
Lucht/lucht veruit dominant
Tussen 1987 en 2021 zijn er in Noorwegen bijna 1,5 miljoen warmtepompen over de toonbank gegaan, waarvan 1,4 miljoen lucht/lucht, 50.000 lucht/water, 60.000 water/water en 20.000 ventilatie. Dat het aandeel lucht/lucht-warmtepompen met 93 procent zo hoog is, komt volgens Hagemoen doordat ze een gemakkelijke vervanger zijn van de directe elektrische convectoren. De meeste woningen hebben namelijk geen cv-systeem. “Bij woningen die dat wel hebben, kiezen de eigenaren vaak voor lucht/water- of water/water-warmtepompen.”
Leestip: ‘Aircoverwarming verdient subsidie’
Nordic: betere kwaliteit
De meeste lucht/lucht-warmtepompen die worden toegepast, zijn volgens Hagemoen van het Nordic-type. Dat zijn andere warmtepompen dan de goedkope standaard airco’s die vooral voor koeling worden gebruikt. De kwaliteit is beter en ze zijn geschikt voor het Noorse klimaat. “De airco’s functioneren zelfs nog bij -30 °C, maar als het echt koud is, wordt er wel bijverwarmd; dat gebeurt elektrisch, met een houtkachel of open haard.” Er worden diverse lucht/lucht-systemen toegepast, zoals single- en multi-split, en met afgiftesystemen op de vloer of tegen het plafond.
De lucht/lucht-warmtepompen in Noorwegen zijn van betere kwaliteit dan de standaard airco’s die voor koelen zijn gemaakt. Foto: Norwegian Heat Pump Association.
Leerpunten voor Nederland
Wat kan Nederland van Noorwegen leren, nu de regering hier haast wil maken met transitie naar warmtepompen? Hagemoen liet in Den Haag een sheet met leerpunten zien. Belangrijk is dat warmtepompen robuust zijn en goed functioneren. Ook goed installeren is belangrijk; dat moet door echte specialisten gebeuren. Voor wie dat niet is, geldt: ‘keep away’. Verder moet het verwarmen met een warmtepomp goedkoper zijn dan met gas en moet het elektriciteitsnet zwaar genoeg zijn om het stijgende elektriciteitsgebruik aan te kunnen. Wat dat laatste betreft, kun je met Noorwegen geen betere leermeester treffen. Het gemiddelde elektriciteitsgebruik per huishouden is met 16.000 kWh per jaar namelijk het hoogste ter wereld. In Nederland ligt dat op 2.479 kWh.
quote:. Air Conditioning Panasonic NZ25 Etherea Nordic is a model which won the prestigious annual award IF!
Specification:
The thermal power is 0.85 kW - 6.0 kW, the rated COP = 4.86.
Maintains a nominal thermal output from 3.2 kW to -15 ° C.
The thermal power at -25 ° C is 2.0 kW, but the nominal COP = 1.6.
Seasonal utility factor SCOP A ++.
New Deice - Intelligent defrost algorithm.
Defrosting is done as needed, and not like other heat pumps after a time interval!
R32 is a more efficient and environmentally friendly radiator.
Effective up to -35 ° C.
Twin Rotary Compressor.
INVERTER + management.
ECO NAVI - maximum efficiency with maximum comfort.
Remote control via smartphone (option).
Cottage mode +8 to +15.5 ° C, specially designed economy mode of maintenance in the absence of a person!
Design:
Excellent coefficient of thermal efficiency in its class of power (0.85-6.0 kW),rated COP = 4.86.
Seasonal utility factor SCOP A ++.
The best ratio (power / consumption) in your nutrition group.
Rated thermal output NZ:
-15 ° C and 3.2 kW;
-20 ° C and 2.6 kW;
-25 ° C and 2,0 kW.
ECO NAVI is an intelligent control system that allows you to save energy significantly.
Depending on the heat output of the room and the intensity of solar energy, it can save up to 45% of energy.
Effective air purification without replaceable filters.
The air circulation is increased by 10%.
New Deice - Intelligent defrost algorithm. New R32 heat pumps are thawed as needed, and not as heat pumps of other manufacturers after a while!
Typically, the heat pump melt cycle occurs every 35-40 minutes if the outside temperature is below 0 ° C, regardless of the humidity of the air.
For new Panasonic R32 heat pumps, defrosting can only be started after 3-4 hours if the heat pump is operating in a location with low humidity!
But, on the contrary, if the heat pump works in a place with high humidity, then the defrost will turn on faster, after 35-60 minutes.
It is this new algorithm that significantly increases the efficiency of the heat pump.
Comfort:
Specially designed mode of economical maintenance of cottages (room temperature is maintained from +8 to 15.5 ° C, provides minimum costs in the absence of the owner and significantly reduces operating costs)
Super Quiet - the regime of superthiches is 19 dB. For a good sleep, the noise level should be less than 30 dB
Cooling mode, the flow of cold air 14-16 ° C (instead of 7-11 ° C),which allows them to place almost above the bed or desk, and not be afraid of the cold
IntesisHome - full control over the heat pump from a smartphone from anywhere in the world (optional equipment)!
Security:
Special design - provides effective heating at outdoor temperatures up to -35 ° C (TWIN Rotary compressor, Crankcase Heater, Heating cable) - activated for 5 minutes before the defrosting mode.
M'n moeder heeft ook niet geklaagd de afgelopen weken. Heeft haar woon- en slaapkamer verwarmd met een Mitsubishi (Heavy Industries) airco en de CV-ketel op 16 graden voor de rest van het huis (thermostaat in de gang gehangen).quote:Op maandag 19 december 2022 22:24 schreef Lospedrosa het volgende:
Ja ben wat aan het testen geweest. Viel me op dat onze lucht/lucht wp’s het bij erg koude temperaturen beter werkten dan de L/W warmtepomp de afgelopen weken.
Ik verwacht dat lucht/lucht helemaal zo gek nog niet is, zeker niet bij sterke vorst.
Kan ook een combi zijn, l/w op laag vermogen voor alleen de vloer en in alle ruimtes een multisplit binnendeel, ook zomers een verademing!
Ik lees nu dit over de Panasonic Nordic:
[..]
Mijn L/W warmtepomp stopt software matig gewoon bij -15C, dan gaat alleen nog de backup E verwarming van 9kw aanquote:Op maandag 19 december 2022 22:27 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
M'n moeder heeft ook niet geklaagd de afgelopen weken. Heeft haar woon- en slaapkamer verwarmd met een Mitsubishi (Heavy Industries) airco en de CV-ketel op 16 graden voor de rest van het huis (thermostaat in de gang gehangen).
Af en toe een defrost maar koud werd het nooit. Scheelt wel bakken gas, in November heeft ze maar 19m3 aardgas verbruikt en december weet ik over een dikke week.
Zubadan Powerrrr...quote:Op maandag 19 december 2022 22:30 schreef Lospedrosa het volgende:
[..]
Mijn L/W warmtepomp stopt software matig gewoon bij -15C, dan gaat alleen nog de backup E verwarming van 9kw aan
Mijn Mitsubishi zubadan split units doen gewoon nog -30C met door flash injectie een hoog vermogen.
Ik wil een wedje doen, deze winter nog.quote:Op maandag 19 december 2022 22:34 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Zubadan Powerrrr...
Die van mij zal nooit -30 meemaken in Nederland maar mocht het gebeuren dan is hij er klaar voor
Oh, ik hoef er niet om te wedden. Als het gebeurt, gebeurt het.quote:Op maandag 19 december 2022 22:35 schreef Lospedrosa het volgende:
[..]
Ik wil een wedje doen, deze winter nog.
Ik wil wel een wedje leggen.quote:Op maandag 19 december 2022 22:35 schreef Lospedrosa het volgende:
[..]
Ik wil een wedje doen, deze winter nog.
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.I make it a thing, to glance in window panes and look pleased with myself.
quote:Op dinsdag 20 december 2022 09:57 schreef Claudia_x het volgende:
[..]
Ik wil wel een wedje leggen.Ok deal!SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.Vakman pur sang
Heb vandaag even de berekening gemaakt.quote:Op vrijdag 16 december 2022 21:57 schreef Ivo1985 het volgende:
Hoeveel vermogen aan Jaga's heb je hangen (op basis van 45 graden aanvoertemperatuur)?
Ja, dat is aardig normaal. Het is ook niet gezegd dat het hele vat 5 tot 10 graden verliest, je hebt gelaagdheid (koud onderin, warm bovenin) dus het is ook maar net waar je meet.quote:Op donderdag 22 december 2022 09:21 schreef Doedezemaar het volgende:
Ik haat onze warmtepomp en die van de buren. Zo, dat is er uit.
Volgens het installatiebedrijf is het heel normaal dat de boiler 5 tot 10 graden verliest zonder gebruik van warm water
Dat is wel een normaal geluid, al is dat normaal gesproken niet meer dan bijvoorbeeld het geluid van een brander in een CV-ketel. Sterker nog, mijn oude ATAG (Benraad) CV-ketel die ik ooit had hoorde ik in de woonkamer als hij aansprong.quote:en de herrie die ik hoor bij de binnenunit is van het koelmiddel door de leidingen en hoort er ook bij.
Dat zou op koude dagen wel eens een probleem kunnen worden. Een warmtepomp is berekend voor het warmteverlies van je woning en heeft op koude dagen maar net genoeg vermogen om je woning op temperatuur te houden. Hij zal 's ochtends keihard moeten werken om de woning weer op temperatuur te krijgen.quote:Onze warmtepomp draait ‘s nachts niet
Mijn warmtepomp staat achter in de tuin, heb zowel die van mezelf als die van de buren nooit gehoord in de woning, zelfs niet met het raam open. Staan die bij jullie praktisch onder het raam ofzo?quote:en ik hoor dus kennelijk gebrom van de warmtepomp van buren, ook met ramen en ventilatierooster dicht.
I’m screwed
Ah, ok, dat moet geen probleem zijn.quote:Op donderdag 22 december 2022 11:06 schreef Doedezemaar het volgende:
Oh ik zet ‘m ook niet uit ‘s nachts, ik pas nachtverlaging toe, gistermiddag thermostaat van 19 naar 20, toen ik naar bed ging gaf hij 21 aan en de nachtstand is 18 en toen ik vanochtend beneden kwam en ook nu nog geeft hij 20 graden aan
Ik weet zeker dat die niet ingeschakeld staat bij de buren onder dezelfde kap, die hebben helemaal nog nergens aan gezeten. Ik heb bij ons via het servicemenu (dank aan de user die me de code gaf) die stille stand wel voor de nacht ingeschakeld en ik heb sowieso ingesteld dat het boilervat pas weer opgewarmd wordt bij meer dan 10 graden warmteverlies (en ‘m afgelopen nachten sowieso handmatig op ‘verbieden’gezet).quote:Op donderdag 22 december 2022 11:21 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Ah, ok, dat moet geen probleem zijn.
Overigens hebben veel warmtepompen ook nog een nachtstand waarbij ze minder geluid produceren en ook iets minder vermogen leveren (wat prima kan in combinatie met nachtverlaging).
Ik weet niet of dat al ingeschakeld staat (bij de buren).
Mee eens daarvoor gebruik je het elektrisch element voor de legionella run en je koopt alvast een elektrische kachel van ca 3000watt zodat je ene back up hebt wanneer je WP het niet doet of wanneer het een uitzonderlijke week -25 is.quote:Op zaterdag 17 december 2022 12:43 schreef Ivo1985 het volgende:
[..]
13-14kuub per 24 uur op een koude dag is een thermisch vermogen van 5-6kW. Met een 8kW Daikin die bij - 10 nog altijd 7kW levert ga ja dat dus halen.
Ja, misschien wordt het tijdens een héél koude nacht wel eens -13 ofzo. Dan koelt het huis tijdens die uitzonderlijk koude nacht mogelijk een graadje af. Maar een etmaalgemiddelde temperatuur onder de -10 is in Nederland echt uitzonderlijk. Als het 's nachts -13 is, zal het overdag ergens ronde de -5 liggen en kan je dat graadje wat je in de nacht verloren bent weer bijwarmen. En anders bak je een lekkere cake of appeltaart en maak je 's avonds een ovenschotel. Als je dan toch met elektrische elementen moet gaan bij stoken kan je immers die warmte ook nuttig inzetten.
Kan dat niet uit? Overigens moduleren de zabudan's veel minder terug zodat je voor 95% van de tijd te veel verbruikt.quote:Op maandag 19 december 2022 22:30 schreef Lospedrosa het volgende:
[..]
Mijn L/W warmtepomp stopt software matig gewoon bij -15C, dan gaat alleen nog de backup E verwarming van 9kw aan
Mijn Mitsubishi zubadan split units doen gewoon nog -30C met door flash injectie een hoog vermogen.
Nieuwe Zubadan warmtepompen kunnen verder terug moduleren dan de oude.quote:Op donderdag 22 december 2022 11:42 schreef icecreamfarmer_NL het volgende:
[..]
Kan dat niet uit? Overigens moduleren de zabudan's veel minder terug zodat je voor 95% van de tijd te veel verbruikt.
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |