Privacywaakhond: werkwijze Belastingdienst bij kinderopvangtoeslag discriminerendMensen die een aanvraag deden voor kinderopvangtoeslag werden op basis van hun nationaliteit aan een strengere fraudecontrole onderworpen. De Belastingdienst ‘verwerkte informatie op een onrechtmatige, discriminerende en daarmee onbehoorlijke manier’, zo stelt de Autoriteit Persoonsgegevens, die in een langverwacht onderzoek daar bewijs voor heeft gevonden.
,,Discrimineren mag niet, is verboden, is in strijd met de grondwet", aldus voorzitter Aleid Wolfsen van de Autoriteit Persoonsgegevens. Toch stond er in 2018 de nationaliteit van 1,4 miljoen mensen geregistreerd in de systemen van de Belastingdienst.
Dat ‘mocht absoluut niet’, zegt voorzitter Aleid Wolfsen van de Autoriteit Persoonsgegevens, omdat die gegevens wettelijk gezien al in 2014 gewist hadden moeten zijn. Bovendien: ,,De nationaliteit is niet noodzakelijk voor het beoordelen van een aanvraag voor kinderopvangtoeslag.” En aanvragen van mensen met een dubbele nationaliteit werden aangemerkt als ‘niet-Nederlands’ en ‘automatisch als risicovol aanwezen’.
TegenwerkingHet onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens liet lang op zich wachten. Volgens Wolfsen werd de privacywaakhond tegengewerkt bij het onderzoek door de Belastingdienst. ,,Het was duwen, trekken en sleuren”, aldus Wolfsen. Wolfsen moest dreigen met boetes om informatie boven tafel te krijgen. Vorig jaar schreef minister Wopke Hoekstra aan de Tweede Kamer dat de Belastingdienst ‘transparant’ was en informatie deelde met de Autoriteit Persoonsgegevens.
Het was duwen, trekken en sleuren
Aleid Wolfsen, Autoriteit Persoonsgegevens
Hij werd ‘zeer op het verkeerde been gezet'. Zo kreeg hij op de vraag of dubbele nationaliteit werden verwerkt bij de Belastingdienst ‘een kale ontkenning’. ,,Nee, dat doen we niet. En als je dan later 1,4 miljoen mensen in de systemen ziet staan...” De situatie, stelt Wolfsen, verbeterde ‘merkbaar’ toen er een nieuwe ambtelijke en politieke leiding kwam. Staatssecretarissen Alexandra van Huffelen en Hans Vijlbrief volgden de in december 2019 afgetreden Menno Snel op.
ExcusesVan Huffelen zei ‘enorm diep’ geraakt te zijn door het rapport. ,,Als het mij al zo hard raakt, wat moet het dan betekenen voor de ouders?” Ook memoreerde zij dat er de afgelopen weken veel aandacht voor racisme en discriminatie. ,,Discriminatie kán niet en al helemaal niet bij een overheidsinstelling.” Zij bood nogmaals excuses aan aan de gedupeerde ouders. Ook stelde ze dat de Belastingdienst bezig is met ‘meer diversiteit’. ,,De dienst moet een afspiegeling van de samenleving worden.”
Discriminatie kán niet en al helemaal niet bij een overheidsinstelling
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen
Het is nog niet bekend of de Autoriteit Persoonsgegevens een sanctie oplegt. Daarvoor moet er eerst een formele kabinetsreactie op het vandaag gepresenteerde onderzoek komen.
Duizenden mensen werden in de toeslagenaffaire onterecht door de Belastingdienst als fraudeur aangemerkt en moesten grote bedragen terugbetalen. Dat zorgde ervoor dat veel ouders in grote financiële problemen terechtkwamen. Het kabinet compenseert de groep gedupeerden met een schadevergoeding. Ook wordt eventuele restschuld kwijtgescholden.
Hard bewijsDat de Belastingdienst bij het tegengaan van fraude met kinderopvangtoeslag keek naar (dubbele) nationaliteit werd al lang vermoed en daar waren ook aanwijzingen voor, maar hard bewijs ontbrak. In mei via RTL Nieuws en Trouw bekend dat de Belastingdienst wel op nationaliteit controleerde bij het tegengaan van fraude met de voorlopige teruggaaf van de inkomstenbelasting. Wie gebruik maakt van hypotheekrenteaftrek of alimentatie betaalt, kan aan de fiscus vragen om al vooraf elke maand een bedrag terug te krijgen, dat wordt dan verrekend met de definitieve belastingaangifte aan het eind van het jaar.
De Belastingdienst controleert niet alle verzoeken vooraf, maar selecteert op risico. Eén van die criteria is nationaliteit, terwijl dat volgens de wet niet mag. Staatssecretarissen Vijlbrief en Van Huffelen hebben de Kamer laten weten dat die praktijk wordt stopgezet.
https://www.ad.nl/politie(...)iminerend~a182c8e17/Beerput weer een stukje verder open en de stank is inmiddels niet meer te harden