Hoe de top van Gerard Sanderinks IT-bedrijf Centric leeg looptENSCHEDE - Het rommelt aan de top van IT-bedrijf Centric in Gouda. Al negen directeuren vertrokken het afgelopen jaar bij het bedrijf van de Twentse ondernemer Gerard Sanderink. Allemaal na conflicten over de rol van Sanderinks vriendin Rian van Rijbroek in het bedrijf. Centric is niet zomaar een bedrijf. Het zit in de haarvaten van de BV Nederland.
Je merkt er nooit iets van, maar iedere Nederlander heeft elke dag wel iets te maken met Centric. Het bedrijf is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de administratie van 80 procent van de Nederlandse gemeenten. Voor de opslag en uitwisseling van patiëntgegevens in ziekenhuizen en bij zorgverzekeraars. De uitbetaling van honderdduizenden pensioenen.
De administratie van de Sociale Verzekerings Bank, waar kinderbijslag, aow en pgb’s worden betaald. De werkprocessen bij bouw- en transportbedrijven. De kassa’s van honderden winkels, waaronder de Action. Het betalingsverkeer van waterschappen. En als parel in de kroon verzorgt Centric sinds begin dit jaar ook alle it-diensten voor De Nederlandsche Bank. Kortom: Gerard Sanderinks bedrijf verwerkt dagelijks enorme stromen gevoelige data over personen en financiën.
Seksuele buitenissigheden
Al die bedrijven volgen daarom de afgelopen maanden met argusogen de soap die zich afspeelt rondom directeur Gerard Sanderink en zijn nieuwe vriendin, de zelfverklaarde cyberexpert Rian van Rijbroek. Sanderink uit wilde beschuldigingen tegenover een aantal voormalige getrouwen, die hij tot nu toe voor de rechter niet waar kon maken. Het gaat over fraude, diefstal, bedrog en seksuele buitenissigheden. Dat levert sappige verhalen op, maar intussen groeit de bezorgdheid. Want Centric is cruciaal voor het functioneren van de BV Nederland.
‘Zeer stabiel’
Op de eigen website schermt het bedrijf met betrouwbaarheid en stabiliteit: cruciale eigenschappen voor een bedrijf dat verantwoordelijk is voor zoveel uiterst gevoelige gegevens over vrijwel iedere Nederlander. In het jaarverslag 2018 staat bijvoorbeeld dat de zetels in de raad van bestuur “zeer stabiel zijn ingevuld, waardoor hier geen wijzigingen zullen plaatsvinden.” De hoogste baas wordt als volgt omschreven: “Gerard is een Twents-eigenwijze ondernemer die met zijn bedrijven graag een wezenlijke bijdrage levert aan de samenleving.”
Kostbare data
Dat imago is voor Centric altijd een belangrijk verkoopargument. Want waar zijn je kostbare data nou veiliger dan bij een nuchtere Tukker, die altijd keihard werkt en bekend staat om zijn zuinigheid en degelijkheid? Een ondernemer die capabele mensen om zich heen verzamelde maar uiteindelijk zelf altijd de touwtjes in handen hield. En die dankzij zijn conglomeraat van grote bedrijven bovendien niet afhankelijk is van financiering van banken. Stabieler kan bijna niet, zo leek het. Tot voor kort.
Sanderinks wil is wet
Afgelopen jaar bleek hoe kwetsbaar een bedrijf is als één man er alleenheerser is. Want van Centrics stabiele bedrijfstop is weinig meer over: sinds begin dit jaar pakte de één na de ander zijn biezen of werd ontslagen. CEO Karim Henkens, door Sanderink zelf aangewezen als kroonprins, stapte op vanwege de toenemende invloed van Rian van Rijbroek op de werkvloer. Van Rijbroek wordt ook wel omschreven als cybercharlatan omdat haar expertise wordt betwist. Kort na Henkens vertrokken bestuurder Guust Sturm en financieel directeur Carolien van der Werf om dezelfde reden. En in de loop van het jaar volgden ook nog CEO Hans Schrijver en de directeuren Pieter van der Stoel, Roland Plomp en Ronald Botterman.
Als klap op de vuurpijl vloog twee dagen voor kerst ook Rianne Jans de laan uit. Zij was de opvolgster van Carolien van der Werf, maar ook haar carrière overleefde een aanvaring met Sanderink over Van Rijbroek niet. Al zegt Centric zelf op de site: “Na een goede samenwerking hebben Centric en CFO Rianne Jans toch besloten in goed overleg uit elkaar te gaan.” Het patroon is duidelijk: iedereen die de grote baas en zijn nieuwe vriendin ook maar enigszins kritisch benadert kan zijn biezen pakken. En niemand kan ingrijpen: als enig aandeelhouder is Sanderinks wil ook wet.
Intimidatie
Volgens Sanderink zelf stelt de onthoofding van Centric niet zoveel voor. Volgens hem was hij gewoon teleurgesteld in een aantal managers, maar heeft hij met andere managers juist een heel goede band opgebouwd. “Met deze managers is het vertrouwen alleen maar beter en dieper geworden.” En zo capabel waren de vertrokken directeuren nou ook weer niet, vond hij. Van der Stoel bijvoorbeeld werd in een rechtszaak beschuldigd van intimidatie, seksistische opmerkingen en onverklaarbare afwezigheid. Schrijver verweet hij publiekelijk een gebrek aan loyaliteit. En kroonprins Henkens kreeg bij zijn vertrek te horen: “Wat jij in een week doet, doe ik in een paar uur.” De beschuldigingen aan voormalige getrouwen kon hij overigens niet waar maken: Centric is inmiddels al miljoenen kwijt aan rechtszaken, afkoopsommen en transitievergoedingen.
Sanderink wantrouwt DNB
Terwijl Sanderink doet of het allemaal aan een ander ligt, kijken Centric-klanten verbijsterd toe hoe de it-miljonair om zich heen slaat. De ‘nuchtere Tukker’ ziet overal complotten en samenzweringen. Zo melden meerdere bronnen dat hij denkt dat buitenlandse geheime diensten hem proberen af te luisteren, vooral als hij op zakenreis is in Saoedi-Arabië. Hij zegt te weten waar de geheime uraniumvoorraden van Iran verstopt liggen: dat heeft zijn vriendin Van Rijbroek hem verteld.
Hij wantrouwt zelfs zijn eigen klanten. Begin dit jaar sleepte Centric een prestigieuze opdracht binnen van De Nederlandsche Bank . Maar volgens Sanderink zitten er ‘codes’ verstopt in de software van de bank en dreigt een grote claim tegen Centric als die actief worden. In een telefoongesprek zei hij daarover: “Dat hele mogelijke contract met de DNB dat is een groot risico, omdat het voor de staat is.(…) door je verplichtingen en risico’s in de mik te douwen, waar je gewoon dik geld op kunt verliezen. Het zijn charlatans.”
Porno
In de waan dat iedereen probeert hem op te lichten spant hij ook de ene na de andere rechtszaak aan tegen voormalige medewerkers. Die gaan over onder meer over fraude, diefstal en porno-activiteiten. Tot nu toe heeft hij nog geen rechtszaak gewonnen, maar Sanderink gaat gewoon door en negeert stelselmatig de uitspraken. “Rechters kunnen er niet tegen als ze ongelijk hebben”, zei hij daarover tegen het FinancieelDagblad. En in de recente verklaring op de website van Centric stelt hij: “Volgens de rechters heeft Sanderink nog geen overtuigend bewijs aangevoerd voor zijn beschuldigingen. Maar dit is achterhaalde informatie. Inmiddels is het bewijs er wel. Samen met zijn advocaat Jan Boogaard van Boogaard Advocaten uit Middelburg werkt Sanderink aan een hoger beroep.”
‘Afscheid van Van Rijbroek'
Zijn gedrag zorgt ook voor grote onrust onder medewerkers. Iedereen die zich ook maar enigszins kritisch opstelt of lacherig doet over de cyberkwaliteiten van Rian van Rijbroek kan z’n boeltje pakken. Het leidt tot een angstcultuur op de werkvloer. Werknemers die anoniem willen blijven zeggen daarover: “Zijn bijnaam binnen Centric is inmiddels Dictator Kim.” Een ander: “Ik onderschrijf de zorgen die klanten, personeel en toeleveranciers hebben over de huidige situatie. Ik hoop dat Centric zich snel weer naar buiten gaat richten, afscheid neemt van Rian van Rijbroek en dat de angst onder het personeel afneemt.”
‘Onze ondernemingen’
Hoe groot de invloed van Van Rijbroek inmiddels is blijkt ook uit een mail die Sanderink onlangs aan de hoofdredactie van deze krant stuurde, naar aanleiding van een artikel over zijn persoon. Daarin schrijft hij: “Het artikel is smadelijk en/of lasterlijk voor mijzelf, Rian van Rijbroek en voor onze ondernemingen.” Vooral de formulering ‘onze ondernemingen’ intrigeert: Sanderink is immers de enige eigenaar van alle aandelen. Van Rijbroek heeft formeel geen enkele rol en is voor zover bekend ook geen aandeelhouder. Haar enige formele rol is die van penningmeester in zijn Stichting Technology & Cybersecurity Gerard Sanderink.
Door de gootsteen
Het lijkt de Twentse zakenman koud te laten dat hij met zijn beslissingen inmiddels veel weerstand oproept. Sanderink trok al op 15 december 2018 in een telefoongesprek met Van Egten een duidelijke streep: ‘Het zijn mijn bedrijven, mijn bezit, en wat ik met mijn bezit doe, al spoel ik het door de gootsteen, het is mijn keuze.’ De problemen die de BV Nederland zou ondervinden als Centric kapot gaat lijken hem niet te deren.
Hoewel een insider meldt dat Centric de laatste maanden financiële verliezen lijdt, meldde automatiseringswebsite AG Connect onlangs dat de klanten het bedrijf wel trouw blijven. Zo zegt de Vereniging Nederlandse Gemeenten: “We hebben van gemeenten geen enkel signaal ontvangen dat Centric rare dingen zou doen op gebied van informatiebeveiliging”. Maar daar voegt de woordvoerder meteen aan toe: “Het staat natuurlijk los van de vraag of Centric niet zelf eens conclusies zou moeten trekken.”
Niet van gediend
Een grote opdracht voor automatisering bij Nationale Nederlanden Bank ging naar verluidt aan Centric voorbij omdat de bank niet gediend is van alle commotie bij het IT-bedrijf. Maar de meeste zittende klanten hebben langjarige contracten bij het bedrijf en kunnen dus niet zo snel weg. Bovendien hebben de meesten nauwelijks iets te maken met de grote baas zelf: hun contacten verlopen vooral via de werkvloer. En overstappen naar een nieuw automatiseringsbedrijf is altijd lastig. Migratie naar nieuwe systemen kost maanden en vooral overheidsinstanties zijn huiverig: daar zijn genoeg voorbeelden van automatiseringstrajecten die tot enorme kosten en grote schade leidden.
Concurrent staat klaar
Ondanks alle perikelen houdt Sanderink vertrouwen in zijn bedrijven, zo blijkt uit zijn verklaring op de site van Centric: “Ingenieursbureau Antea Group loopt volgens hem prima. ‘En Centric krijgen we ook weer goed op de rit. Bij Strukton zijn we nog niet helemaal waar we zouden willen zijn. Maar dat gaat wel lukken.” Mocht het overigens toch niet lukken Centric weer op de rit te krijgen dan is er volgens een voormalig medewerker geen man overboord: “Centric heeft zoveel goed personeel en zulke interessante klanten dat bedrijven in de rij zullen staan voor een overname.”
En in dat verband vormt de uitstroom van personeel bij Centric een opmerkelijk patroon. Van de negen vertrokken topmensen zijn er inmiddels al vier ‘geland’ bij het Belgische ict-bedrijf Cegeka. Al jarenlang een concurrent van Centric en inmiddels de nieuwe werkgever van Karim Henkens, Carolien van der Werf, Roland Plomp en Hans Schrijver: Centric-topmensen die na hun vertrek zonder enig concurrentiebeding konden overstappen. Cegeka maakt er geen geheim van dat het de Nederlandse markt wil veroveren: begin deze maand nam het KPN ICT-consulting over. Daarmee wordt de omzet van het Belgische bedrijf in ons land verdubbeld en het aantal medewerkers stijgt van 350 naar 1000. Het inlijven van topmensen van de concurrent betekent ook een belangrijke slag. Die kennen niet alleen de markt van haver tot gort: ze kennen ook de kracht en de zwaktes van concurrent Centric.
Wederhoor
Tubantia heeft zowel Gerard Sanderink als de perswoordvoerder van Centric om commentaar gevraagd. De perswoordvoerder was in verband met de feestdagen afwezig. Gerard Sanderink zelf reageerde telefonisch. Hij weigerde in te gaan op de inhoud van het verhaal maar kondigde aan Tubantia voor de rechter te dagen wegens smaad en laster.TubantiaLees alles over de kwestie Gerard Sanderink in ons speciale dossier rondom dit onderwerp