quote:
Proeftuin Feyenoord is geen topclub meer
Alles onder het tapijt
Feyenoord investeerde dit seizoen tien miljoen euro, maar het elftal is verworden tot een proeftuin en leed al zes competitienederlagen op rij. Wat erger is, de Rotterdammers verliezen alle kenmerken die horen bij een topclub.
TEKST: MARTIJN KRABBENDAM
Jens Toornstra wist niet wat hij zag toen trainer Giovanni van Bronckhorst zondagochtend tijdens de sportmaaltijd de opstelling van Feyenoord op het bord prikte voor De Klassieker tegen Ajax. Hij mocht weer eens meedoen, hangend aan de rechterkant in een nieuw systeem: 4-5-1. Het was Toornstra’s eerste basisplaats sinds 13 december, toen Feyenoord in Groningen met 1-1 gelijkspeelde. Maar in De Arena stond hij er weer, voornamelijk om Ajax’ linksback Mitchel Dijks af te stoppen. Toornstra speelde een aardige wedstrijd, waarin hij zelfs nog scoorde (0-1), maar hij heeft geen idee of zijn optreden goed genoeg was voor een basisplaats aanstaande zondag in het uitduel met PEC Zwolle. Hij ziet het wel.
Het gevoel van Toornstra is het gevoel van de meeste spelers van Feyenoord. In feite weet niemand waar hij aan toe is, nu de technische staf goochelt met opstellingen en namen. Sinds FC Groningen, is Feyenoord een proeftuin geworden. Met de wedstrijd in de Euroborg meegerekend kwam Feyenoord negen keer in actie en evenzovele keren in een andere opstelling (zie kader). De laatste twee duels, tegen Roda JC en Ajax, koos Feyenoord zelfs voor een andere speelwijze. In Kerkrade was het 5-3-2, in de Amsterdam Arena 4-5-1. Daarmee heeft de technische staf iedere vorm van houvast de nek omgedraaid. Geen speler weet wat zondag tegen PEC Zwolle het strijdplan zal zijn.
WISSELTRUCS
De wisseltrucs leverden weinig op. De club verloor zes competitieduels op rij. Een absoluut diepterecord in de clubhistorie, een nega- tieve reeks die waarschijnlijk nooit meer zal worden geëvenaard. Het resultaat is vooral dat iedere speler van Feyenoord wel een keer is teleurgesteld dit seizoen. Rechtsback Rick Karsdorp verloor zijn basisplaats uit tegen PSV aan Sven van Beek. Nog tijdens de wedstrijd herstelde van Bronckhorst zijn fout toen bleek dat Van Beek niet op die positie uit de voeten kon. De centrale verdediger kwam zelf ook op de bank terecht (tegen SC Heerenveen en ADO Den Haag) na een slechte serie wedstrijden, maar keerde voor het bekerduel met Roda JC weer terug in de ploeg. Terence Kongolo wisselde als centrale verdediger en linksback stuivertjes met Jan-Arie van der Heijden en Miquel Nelom. Ook het middenveld veranderde voortdurend van samenstelling. De twee vaste krachten, Karim El Ahmadi en Tonny Vilhena, werden geflankeerd door Simon Gustafson, Marko Vejinovic, Toornstra en zondag ook nog eens met nieuwkomer Renato Tapia. Zelfs voorin, lang de enige linie waarin niet werd geschoven, is het wisselen begonnen. Dirk Kuijt verdrong Michiel Kramer uit de spits, Bilal Basaçikoglu werd rechterspits. Maar tegen Roda speelde Kuijt met Eljero Elia voorin, tegen Ajax stond hij er alleen en was Basaçikoglu aanvallende middenvelder. Elia zat toen op de bank, net zoals Kramer.
Al dat geschuif resulteerde in een val op de ranglijst. De doelstelling, plaats drie, is voor even verspeeld aan Heracles Almelo, een ploegje dat bestaat uit gemiddelde Eredivisie-spelers en een fractie kostte van de vijftien miljoen euro die Feyenoord over twee seizoenen spendeerde. Het verontrustende is vooral dat Heracles Almelo zich nauwelijks aanpast, maar dat het grote Feyenoord tegen Roda JC met vijf verdedigers speelt en in Amsterdam met vijf middenvelders. Feyenoord is verworden tot een topclub die niet wil verliezen en daarmee alle ambitie op ontwikkelen overboord heeft gegooid.
Want wat is nou het perspectief van Feyenoord? De club verlengde weliswaar de contracten van een aantal jeugdspelers, maar de vraag is: waar gaan ze straks spelen? De beloftenploeg maakt geen deel uit van de voetbalpiramide en is veroordeeld tot een soort competitie met oefenduels. Het plan de talenten dan maar te laten oefenen tegen die van topclubs uit Duitsland en België, staat ook on hold. Maar er is meer. Ook de selectie zal komende zomer opnieuw moeten worden gerenoveerd. Je kunt spelers als Jens Toornstra, Bilal Basaçikoglu, Miquel Nelom en Anass Achahbar niet nog langer op de bank houden. Tonny Vilhena vertrekt. Wat gebeurt er met de aan Cardiff City verhuurde Lex Immers? Komt er naast Kramer nog een spits? Bovendien: wat zijn die spelers nog waard en wie gaat die renovatie voor z’n rekening nemen?
KRAMPACHTIG
Bij Feyenoord wordt momenteel alles onder het tapijt geschoven. De club houdt zich kramp- achtig vast aan alles wat maar lijkt op een strohalm. Na de bekerzege op Roda JC was volgens aanvoerder Dirk Kuijt het 5-3-2 systeem ineens een extra wapen. Na de nederlaag bij Ajax stond er volgens trainer Giovanni van Bronckhorst een ander Feyenoord dan in de serie neder- lagen ervoor. Er was tenminste gevochten. Het is allemaal gebakken lucht, holle frasen, hoop gebaseerd op niets. Met de wedstrijdinstelling van de spelersgroep is al een heel seizoen niks mis. Feyenoord doet altijd zijn best, maar dat is niet genoeg. Het elftal heeft niks om op terug te vallen, geen houvast, geen structuur, geen automatismen, geen idee wanneer druk te zetten, geen idee wat te doen bij balbezit. Geen visie. Feyenoord is een ploeg waaraan niet is gewerkt en dat zijn wedstrijden wint op adrenaline, maar nooit met goed voetbal. Giovanni van Bronckhorst is verantwoordelijk, maar hij is bezig aan zijn eerste klus als trainer. Hij maakt alle fouten die iedere beginnende trainer maakt, hij herkent de momenten van ingrijpen niet en heeft nog niet een voetbalvisie ontwikkeld die een ervaren trainer wel kan overleggen op basis van jarenlange ervaring. Dat kan toch voor niemand in de leiding een verrassing zijn.
Wie alles zo op een rij zet, herkent een slagveld Zes competitienederlagen op rij, dat is een net zo’n trieste prestatie als de 10-0 nederlaag bij PSV van vijf jaar geleden. Daar doet een halve finale in de KNVB-beker niets aan af. Zes keer verliezen op rij. Eén punt uit zeven wedstrijden. Twintig verliespunten in een tijdsbestek van anderhalve maand. Zelfs De Graafschap pakte in dat aantal duels veel meer punten: zeven. Het valt niet goed te praten, door niets. Natuurlijk heeft Feyenoord minder geld dan PSV en Ajax, natuurlijk is de trainingsaccommodatie van lagere kwaliteit dan De Herdgang of De Toekomst. Maar wat Feyenoord wél had, was een eigen identiteit, een fanatiek publiek en voor het eerst geld om te investeren: tien miljoen. En ambitie. Halverwege februari is dat alles vervlogen. Er is niks meer in Rotterdam-Zuid: geen structuur, geen daadkracht, geen ambitie. De club die tien miljoen investeerde, speelt om niet te verliezen. Het elftal is een proeftuin geworden, de trainer en de aanvoerder praten alles goed, de technisch directeur houdt zich schuil. Wie zo reageert op een serie van zes nederlagen, heeft zich er blijkbaar bij neergelegd niet langer een topclub te willen zijn.
DEGRADATIEPLAATS IN 2016
Bij een stand over het jaar 2016 staat Feyenoord voorlaatste, net boven het eveneens puntloze SC Cambuur. De Rotterdammers hebben hetzelfde doelsaldo als de Leeuwarders (-8), maar doordat Feyenoord vier keer doel trof en SC Cambuur slechts tweemaal, is het elftal van trainer Giovanni van Bronckhorst op de ranglijst van dit jaar net niet laatste.
ELKE WEEK WAT ANDERS Feyenoord won zijn laatste competitiewedstrijd op zondag 6 december van Heracles Almelo (3-0). Daarna begon de ploeg punten te verspelen bij FC Groningen (1-1). Sinds dat duel in de Euroborg trad Feyenoord aan in steeds een andere opstelling en wisselde het twee keer van systeem.