In een ander topic heb ik al eens aangekaart dat ik denk ik dat links als beweging zijn strijdlust heeft verloren:
POL / Heeft links zijn strijdlust verloren?Het leek mij interessant om te kijken waar we als linkse beweging van kunnen leren, waar we over kunnen reflecteren en hoe we mensen aan onze kant van de strijd kunnen laten staan.
MarxismeNaar mijn mening heeft het marxisme nog steeds goede punten, maar is het interessant om te kijken hoe het gecombineerd kan worden met de kennis van nu. Tegenwoordig wordt door veel economen marxisme niet echt meer serieus genomen, maar desalniettemin is het wellicht mooi om bepaalde concepten een moderne interpretatie te geven.
Marx had bijvoorbeeld de labor theory of value. Een product zijn prijs zou bepaald worden aan de hand van de arbeid die er aan te pas is gekomen. De arbeider zou dus de waarde van het product creëeren, waarbij de werkgever de "surplus value" zou afpakken. Dat is het verschil tussen wat de werkgever opeist van het product aan geld en wat je loon is. Mocht ik het verkeerd uitleggen, het staat je vrij om me te verbeteren.
Labor theory of value en surplusHet concept van surplus value heb je echter nog steeds. Een werkgever wil je niet in dienst hebben als je evenveel of minder opbrengt voor het bedrijf dan dat je in loon krijgt. In die zin heb je dus eigenlijk nog steeds 'surplus value'.
Ik ben benieuwd of er hier mensen zijn met verstand van economie die bepaalde kritiek op marxisme kunnen verwoorden en het wellicht in een modern jasje kunnen steken. Je kan tenslotte ook keynesiaans zijn en alsnog willen dat de arbeiders de productiemiddelen in handen hebben, dat sluit elkaar niet uit.
KlassenbewustzijnOndanks dat de welvaart van mensen over het algemeen is toegenomen, is er in de verhouding werkgever en werknemer niet veel meer veranderd. Ze krijgen hogere lonen en betere arbeidersomstandigheden, maar de machtsverhouding is in wezen nog hetzelfde gebleven. Ik vraag me af hoe we als linkse beweging succesvol klassenbewustzijn kunnen laten opbouwen, zelfs als arbeiders het nu al relatief goed hebben, vergeleken met vroeger.
Evolutionair socialisme en revolutionair socialismeEr is een verschil tussen evolutionair socialisme en revolutionair socialisme. Revolutionairen willen een revolutie, terwijl evolutionairen verandering binnen het systeem willen realiseren.
Dit hoofdstuk wil ik opdelen in twee vraagstukken:
Hoe kunnen we via evolutionair socialisme het kapitalisme omverwerpen?Wat kunnen we leren van de gefaalde revoluties? Die veelal (maar niet altijd) hebben geleid tot autoritaire staten?De eerste vraag heb ik geen antwoord op, maar de laatste vraag denk ik wel. De meeste revoluties vonden plaats in redelijk arme landen. Ze hadden eigenlijk niet de welvaart opgebouwd om socialisme te implementeren, waardoor ze eerst een soort fase van hyperkapitalisme wilde invoeren om de welvaart op gang te brengen (de snelle industrialisering van China en de USSR bijvoorbeeld). De overgang van staatskapitalisme naar socialisme is nooit gelukt.
Waar we denk ik voor moeten uitkijken, is dat de 'revolutionaire voorhoede' niet autoritair wordt. Wellicht dat het concept van 'vanguardism' überhaupt geen heel geslaagd idee was. Toch vraag ik me af hoe we de transitie van kapitalisme naar socialisme anders kunnen laten slagen. De ideeën van het anarchosyndicalisme lijken me daarin wellicht wat realistischer. Een revolutie starten door middel van democratische vakbonden, die mensen in staat stellen om massaal te staken, om zo het kapitalisme omver te werpen. Het
IWW is een vakbond die deze doelstelling heeft. Een grappig detail is dat Noam Chomsky en David Graeber lid zijn van deze vakbond.
Automatisering ligt op de loerDit kan nieuwe kansen bieden voor links. Als echt een groot deel van het werk niet meer door mensen uitgevoerd hoeft te worden, dan moet daar wel iets op bedacht worden. Zolang robots eigenaar zijn van de kapitaalkrachtigen zal het nooit echt ten dienste van de mensheid worden ingezet. Als iedereen eigenaar is van de robots kunnen ze echt de mensen dienen. Niemand zou meer werk hoeven te doen die hij/zij niet leuk vindt en dingen die toch "moeten" gedaan worden zouden ook kunnen omgezet worden in spelvormen. Veel werk dat mensen nu niet als leuk ervaren, wordt dat volgens mij ook zo ervaren door de obsessie met efficiëntie en het productief moeten zijn.
Een geweldloze revolutieAls er een revolutie zou komen, zou ik het mooi vinden als dat geweldloos gedaan zou worden. Maar hoe kunnen we mensen vrijwillig hun bezit aan het publiek laten geven?

Het liefst wil ik geen Franse revolutie-taferelen met guillotines en dergelijke.
Bestrijding van racisme onder de arbeidersklasseHelaas constateer ik dat veel mensen hun onvrede uiten richting andere bevolkingsgroepen, in plaats van naar de echte oorzaken van hun onvrede. Vaak zie ik dat ze slachtoffer zijn van het kapitalisme en fouten van het systeem inzien, maar de oplossing niet zien in het veranderen van het systeem. De heersende klasse heeft racisme altijd goed gebruikt om de peilers niet te richten op de echte problemen, maar op zondebokken.
Het is denk ik niet voor niets dat er vrij weinig populaire economisch rechtse partijen zijn die er vaak niet dubieuze standpunten op nahouden over andere bevolkingsgroepen. Het is denk ik geen toeval dat de VVD zich zo bijvoorbeeld ook profileert, evenals de PVV en de republikeinen.
Het maakt me altijd een beetje sipjes. Mensen hebben zoveel gedeelde belangen, maar worden ook weer zo makkelijk tegen elkaar opgezet.
Mijn vraag is hoe we deze uitdaging moeten aangaan. Ik vind het zelf erg lastig. Vaak probeer ik ze te wijzen op dat ook mensen van andere bevolkingsgroepen ook tegen problemen aanlopen die ook zij ervaren.
Het doel van dit topicHet doel is om de uitdagingen te bespreken waar de linkse bewegingen nu voor staan en daarvoor proberen oplossingen te bedenken. Daarnaast lijkt het me interessant om bepaalde werken van Marx op een wat modernere manier te kunnen bekijken, gezien zijn werk natuurlijk is geschreven in tijden van de industrialisatie.
Zelf vind ik dat Richard D Wolff een goede poging doet tot het uitleggen van concepten van marxisme zonder het in een ouderwets verhaal te gooien:
Daarnaast is het wellicht dus interessant om te kijken hoe we klassenbewustzijn kunnen creëren en manieren vinden hoe we mensen kunnen bewegen om zich in te zetten voor de strijd. We kunnen ook kijken naar wat er mis ging bij revoluties en hoe we dat in de toekomst kunnen voorkomen.
Zelf heb ik al geprobeerd om een soort van compilatie te maken van interessante statistieken en artikelen om mensen over te halen zich naar de linkerkant te bewegen:
![ycgmbGR.jpg]()
Disclaimer: het is nog een 'work in progress'. Suggesties zijn altijd welkom.
Waar is dit topic niet voor bedoeldMensen die lopen te trollen en niet serieus bijdragen. Daarbij wil ik dit topic niet uit laten groeien tot een links - rechts discussie. Het moet vooral een topic zijn over hoe we links groter kunnen maken, hoe we weer een grote beweging kunnen krijgen tegen het kapitalisme en hoe we fouten die we in het verleden hebben gemaakt kunnen voorkomen. Voor de duidelijkheid:
geen rechts - links discussietopic.