LIT Literatuur, Taal en Kunst
Boekbesprekingen, vragen over schrijvers, je favoriete theaterstuk, de mooiste schilderijen of de beste musea. Een must voor alle liefhebbers van kunst, boeken, theater en taal.
Ik snap deze niet hoorquote:Op zaterdag 23 augustus 2014 20:58 schreef Iblardi het volgende:
"In weeld' siet toe" (rechtsonder).
Edit: O, staat ook in de URL.
wat wil je nou zeggen?Ik ben een Nieuwsgierig Aagje, meestal loopt dat slecht af trouwens
lees en huiver
http://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwsgierig_Aagje
Zit dus nog een heel verhaal achter die uitdrukking...
Rechtsonder in het schilderij van Jan Steen staat een glazen plaatje met daarop het motto "In weeld' siet toe" (= nr. 82 in dit werk).quote:
Ik snap deze niet hoor wat wil je nou zeggen?
Ah......quote:
[..]
Rechtsonder in het schilderij van Jan Steen staat een glazen plaatje met daarop het motto "In weeld' siet toe" (= nr. 82 in dit werk).
geinig, ik leer nog een zooi bij zo
Naar bed, naar bed, zei Duimelotquote:
[..]
Hij kwam uit Hoorn toch? Hoe weet je dat nou zeker?
Maar on topiczo had ik het nog niet bekeken, dat ene kind jat iets uit dat
kastje trouwens
Eerst nog wat eten, zei Likkepot
Waar zal ik het halen, zei Lange Lot
Uit grootvaders kastje, zij Ringeling
Dat zal ik verklappen, zei 't kleine ding
Het is een leergedichtje.
In primitieve tijden/gemeenschappen wordt er via liedjes en rijmpjes geleerd = ingeheid.
In elk geval is dit om de benaming van de vingers te leren en ongetwijfeld ook om op speelse wijze te leren wat er wel en niet mag, waarbij de realiteit niet ontkend werd.
Ja, dat rijmpje ken ik wel, maar heeft dat een connectie met dat schilderij dan?quote:
[..]
Naar bed, naar bed, zei Duimelot
Eerst nog wat eten, zei Likkepot
Waar zal ik het halen, zei Lange Lot
Uit grootvaders kastje, zij Ringeling
Dat zal ik verklappen, zei 't kleine ding
Het is een leergedichtje.
In primitieve tijden/gemeenschappen wordt er via liedjes en rijmpjes geleerd = ingeheid.
In elk geval is dit om de benaming van de vingers te leren en ongetwijfeld ook om op speelse wijze te leren wat er wel en niet mag, waarbij de realiteit niet ontkend werd.
Dat kind zit waarschijnlijk in de kakstoel.quote:Op zaterdag 23 augustus 2014 20:34 schreef Pietverdriet het volgende:
[..]
Heb de indruk dat er heel veel symboliek in zijn schilderijen zit
[ afbeelding ]
Kind met juwelen, hond die de taart eet, de moeder die slaapt etc etc
Geweldig als je dat schilderij zo groot ziet en al die details kan bekijken, hoe lange je kijktquote:
[..]
Dat kind zit waarschijnlijk in de kakstoel.
hoe meer je ziet.
Aapje zie ik nu pas ...
Tot januari 2015 heb je in Museum Bredius een tentoonstelling over Steen. Met werken die nog niet eerder in het openbaar te zien geweest zijn.quote:
[..]
Geweldig als je dat schilderij zo groot ziet en al die details kan bekijken, hoe lange je kijkt
hoe meer je ziet.
Aapje zie ik nu pas ...
Dus.
Voor Pampus liggen
quote:Hieraan hebben we de uitdrukking voor pampus liggen te danken: dronken zijn; in zwijm liggen (door warmte); niet in staat zijn zich te bewegen (door onmatig eten). In die tijd was de Zuiderzee een echte zee, met eb en vloed. Tijdens eb kon men vaak niet verder bij de ondiepte van Pampus. Tegenwoordig liggen er 's zomers zeiljachten bij Pampus te borrelen. De uitdrukking krijgt zo een andere betekenis.
De oorsprong van de betekenis voor pampus liggen: dronken zijn is als volgt. Vroeger kwamen de schepen van de VOC richting Amsterdam aan en moesten wachten bij Pampus op het juiste tij om de haven van Amsterdam binnen te varen. Daarna gingen de matrozen naar de haven, meerden af, kregen hun gage en verspilden het in de dagen daarna aan drank en vrouwen. Dan gingen ze naar huis, net zo berooid als ze voor de reis waren. Het probleem was dat alle matrozen uit de provincie kwamen. Amsterdam was veel te klein om duizenden mensen als matrozen te leveren. Wanneer er weer een ronselaar van de VOC in de dorpen kwamen, dan zeiden de moeders van de aanstaande matrozen: "Niet doen, dat brengt niets op." Die ontmoediging was slecht voor de handel, want als er geen matrozen waren, dan konden de schepen niet bemand worden, wat verlies van laadruimte en winst betekende. De Heren van de VOC bedachten een truc. Als de schepen voor de rede van Pampus lagen kregen ze water, eten en zeep. Vervolgens werd er een bordeel afgehuurd. De dames van het bordeel werden samen met een forse hoeveelheid drank aan boord gebracht. Na drie dagen waren de schepelingen totaal uitgeraasd en uitgeput. Daarna ging het schip naar de haven, meerde af, de matrozen kregen hun gage en gingen naar huis. Nu gingen ze met geld naar huis en met stoere verhalen. Hierdoor was het eenvoudiger om matrozen te werven. De term "voor pampus liggen" in de zin van dronken zijn komt derhalve uit het hier beschreven gebruik vandaan.
Resistance is futile.
Wie weet... ik ben nu de foto's aan heb bekijken van Schilderijen, dat is ook alvast leukquote:Op zaterdag 23 augustus 2014 22:34 schreef Nibb-it het volgende:
[..]
Tot januari 2015 heb je in Museum Bredius een tentoonstelling over Steen. Met werken die nog niet eerder in het openbaar te zien geweest zijn.
Dus.
http://museumbredius.nl/p(...)n-tobias-en-sarah-2/
Dank voor de tip!
Ik heb meteen wéér een nieuwe uitdrukking geleerd door dit schilderij
De pijp die tegen de pispot leunt wijst op hetzelfde: “een pijpje uitkloppen” is een oud eufemisme voor bordeelbezoek.
http://museumbredius.nl/product/steen-jan-paar-in-slaapvertrek-2/
De pijp die tegen de pispot leunt wijst op hetzelfde: “een pijpje uitkloppen” is een oud eufemisme voor bordeelbezoek.
http://museumbredius.nl/product/steen-jan-paar-in-slaapvertrek-2/
Dan mag deze hier natuurlijk niet ontbreken:quote:Op woensdag 20 augustus 2014 20:10 schreef FANN het volgende:
[..]
Oh...... die is geweldig, ik had altijd iets héél anders voor ogen als ik die uitdrukking hoorde
zoals de meeste mensen wel denk ik
Hee hef oonder ’n droad hen vretten.
Als ik die zou moeten vertalen, zou ik denken hij heeft onder de draad door gevreten?quote:
[..]
Dan mag deze hier natuurlijk niet ontbreken:
Hee hef oonder ’n droad hen vretten.
of klopt dat niet?
Helemaal goed!quote:
[..]
Als ik die zou moeten vertalen, zou ik denken hij heeft onder de draad door gevreten?
of klopt dat niet?
D'r komt een schip met zure appelen aan
Bui op komst!
Bui op komst!
ik moet verrassend weinig
Es ist heute schlecht und wird nun täglich schlechter werden, – bis das Schlimmste kommt
Es ist heute schlecht und wird nun täglich schlechter werden, – bis das Schlimmste kommt
Grootvaders kastje!quote:
[..]
Ja, dat rijmpje ken ik wel, maar heeft dat een connectie met dat schilderij dan?
Spreuken 20-1
Van wijn word je een spotter, van drank een braller
wie zich bedrinkt, verliest zijn verstand.
In Baden-Badener Badeseen kann man Baden-Badener baden sehen.
.
Als de ene blinde de andere leidt, vallen ze beide in de gracht
Het heeft weinig zin om iemand te begeleiden als je het zelf ook niet kan.
Als de ene blinde de andere leidt, vallen ze beide in de gracht
Het heeft weinig zin om iemand te begeleiden als je het zelf ook niet kan.
In Baden-Badener Badeseen kann man Baden-Badener baden sehen.
Wijn na bier geeft plezier, bier na wijn geeft venijn
Dat is geen tip voor verantwoord dronken worden zoals veel mensen denken. Van wijndrinker tot bierdrinker worden betekende verarming, want armen dronken bier. Mensen die van arm rijk worden zijn vaak wat vrolijker dan andersom.
Dat is geen tip voor verantwoord dronken worden zoals veel mensen denken. Van wijndrinker tot bierdrinker worden betekende verarming, want armen dronken bier. Mensen die van arm rijk worden zijn vaak wat vrolijker dan andersom.
Wees gehoorzaam. Alleen samen krijgen we de vrijheid eronder.
Doet me denken aan de lamme leidt de blinde.
Dat heeft wel meer kansen dan twee blinden die samen de weg moesten vinden, maar is nog steeds een pijnlijke zaak.
Die van het rijksmuseum krijg ik niet als complete afbeelding:
https://www.google.nl/sea(...)I-5232%3B1463%3B1920
Dat heeft wel meer kansen dan twee blinden die samen de weg moesten vinden, maar is nog steeds een pijnlijke zaak.
Die van het rijksmuseum krijg ik niet als complete afbeelding:
https://www.google.nl/sea(...)I-5232%3B1463%3B1920
Wat grappig dat er zoveel schilderijen met spreekwoorden zijnquote:
Doet me denken aan de lamme leidt de blinde.
Dat heeft wel meer kansen dan twee blinden die samen de weg moesten vinden, maar is nog steeds een pijnlijke zaak.
[ afbeelding ]
Die van het rijksmuseum krijg ik niet als complete afbeelding:
https://www.google.nl/sea(...)I-5232%3B1463%3B1920
maar wat ik me dan afvraagis of de spreekwoorden er eerder waren of de schilderijen?
Ik denk toch de spreekwoorden, want ''de lamme helpt de blinde'' is als ik mij goed herinneren
iets uit de bijbel toch?
Twee hulpbehoevende mensen die elkaar helpen en het zo redden?
p.s.
gedichtje hier over...
DE LAMME EN DE BLINDE
Als de lamme de blinde heeft gevonden
werden ze samen door 't lot verbonden
De lamme leidt met plezier de blinde
Op z'n rug kan hij de weg wel vinden
De blinde van begrip niet al te vlug
Kroop haastig bij de lamme op de rug
Dat was voor de lamme toch al te bont
Riep: zo komen wij niet van de grond
Ach loop op mij niet zo te vitten
Ik zag de samenwerking niet zitten
Sprak de blinde boos tot de lamme
Jij laat mij vloeken gatverdamme
De lamme liet zich niet meer gaan
Hij had geen poot om op te staan
Hij sprak zoetsappig tot de blinde
Sorry, we waren toch twee vrinden
Zo sloeg de lamme weer een brug
En nam de blinde hem op z'n rug
Vanaf toen waren ze tot op heden
Met de samenwerking erg tevreden
mooi ... stil..
[ Bericht 24% gewijzigd door FANN op 24-08-2014 20:42:34 ]
Die schilderijen zijn van voor de leerplichtwet. Velen waren analfabeet en moesten de info dus via vertelde verhalen, in te stampen rijmpjes, afbeeldingen en zinnebeelden leren. Vandaar ook de bekende Dertien Statiën (de afbeeldingen van de kruisweg - kruisiging van Jezus met alles erop en eraan), de vele heiligen en hun afbeeldingen, schilderingen in de kerken, plastische straffen en de vele symbolen, die de meeste mensen nu niet meer kennen. Ik heb er op school niets over geleerd en er waren geen musea in de buurt waar je het per toeval leren kon.
De katholieke kinderen leerden het nog via de vele heiligen, die met hun emblema/attribuut/zinnebeeld aangeduid werden, bijvoorbeeld een standbeeld van een bijbelse man met sleutel is St. Petrus met de hemelsleutel.
In een hoofdzakelijke analfabete wereld heb je weinig aan een kalender zoals wij die kennen. Er was de heiligenkalender, te vergelijken met de kalender die de jaardagnummers noemt (is toch de Juliaanse kalender)
De "lamme en de blinde" was wat nu "de gehandicapten" is. Dus ze zaten met elkaar opgescheept en moesten het samen zien te redden, uitgejoeld door degenen die het beter hadden. Kan me geen lamme & blinde meer herinneren uit de bijbel, wel de melaatsen die uit de gemeenschappen geweerd werden en de ratel moesten zwaaien als ze ergens liepen, zodat men tijdig wegschieten kon. Enerzijds om niet besmet te raken, anderzijds om vieze, gevaarlijke, zondige, noem maar op wat nog meer, niet te hoeven zien.
Deze oude schilderijen zijn allegorieën.
Wiki: Een allegorie is in de beeldende kunst een symbolische voorstelling waarbij een idee of abstract begrip (bijvoorbeeld deugden en ondeugden) wordt verbeeld door één of meer personificaties, personen en concrete zaken.
De katholieke kinderen leerden het nog via de vele heiligen, die met hun emblema/attribuut/zinnebeeld aangeduid werden, bijvoorbeeld een standbeeld van een bijbelse man met sleutel is St. Petrus met de hemelsleutel.
In een hoofdzakelijke analfabete wereld heb je weinig aan een kalender zoals wij die kennen. Er was de heiligenkalender, te vergelijken met de kalender die de jaardagnummers noemt (is toch de Juliaanse kalender)
De "lamme en de blinde" was wat nu "de gehandicapten" is. Dus ze zaten met elkaar opgescheept en moesten het samen zien te redden, uitgejoeld door degenen die het beter hadden. Kan me geen lamme & blinde meer herinneren uit de bijbel, wel de melaatsen die uit de gemeenschappen geweerd werden en de ratel moesten zwaaien als ze ergens liepen, zodat men tijdig wegschieten kon. Enerzijds om niet besmet te raken, anderzijds om vieze, gevaarlijke, zondige, noem maar op wat nog meer, niet te hoeven zien.
Deze oude schilderijen zijn allegorieën.
Wiki: Een allegorie is in de beeldende kunst een symbolische voorstelling waarbij een idee of abstract begrip (bijvoorbeeld deugden en ondeugden) wordt verbeeld door één of meer personificaties, personen en concrete zaken.
Iemand van haver tot gort kennen
Iemand door en door kennen. Klinkt naar de tijd van paard en wagen. Dat is het ook, maar langs een andere weg:
https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/van-haver-tot-gort
Als je iemand (of iets) van haver tot gort kent, ken je iemand (of iets) heel goed.
Van haver tot gort heeft oorspronkelijk niets met de graanproducten haver en gort te maken. De oorspronkelijke vorm van deze zegswijze, die al in de Middeleeuwen voorkwam, is van avere tot avere: dat betekent 'van ouder tot ouder', 'van vader op zoon'. Aver is een oud woord voor 'stamverwant', dat al enkele eeuwen geleden in onbruik is geraakt. De zegswijze van avere tot avere werd daardoor niet meer begrepen en werd verbasterd; eerst tot van haver tot haver (F.A. Stoett geeft nog meer varianten, zoals van haver tot klaver) en later tot van haver tot gort. Gort is gepelde gerst, een andere graansoort dan haver. Iemand van haver tot gort kennen ontstond kennelijk dankzij de bijgedachte 'iemand kennen zoals een granenexpert alles over granen weet, van haver tot gort'.
Iemand door en door kennen. Klinkt naar de tijd van paard en wagen. Dat is het ook, maar langs een andere weg:
https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/van-haver-tot-gort
Als je iemand (of iets) van haver tot gort kent, ken je iemand (of iets) heel goed.
Van haver tot gort heeft oorspronkelijk niets met de graanproducten haver en gort te maken. De oorspronkelijke vorm van deze zegswijze, die al in de Middeleeuwen voorkwam, is van avere tot avere: dat betekent 'van ouder tot ouder', 'van vader op zoon'. Aver is een oud woord voor 'stamverwant', dat al enkele eeuwen geleden in onbruik is geraakt. De zegswijze van avere tot avere werd daardoor niet meer begrepen en werd verbasterd; eerst tot van haver tot haver (F.A. Stoett geeft nog meer varianten, zoals van haver tot klaver) en later tot van haver tot gort. Gort is gepelde gerst, een andere graansoort dan haver. Iemand van haver tot gort kennen ontstond kennelijk dankzij de bijgedachte 'iemand kennen zoals een granenexpert alles over granen weet, van haver tot gort'.
Machtig mooie interessante verhalen vond ik datquote:
wel de melaatsen die uit de gemeenschappen geweerd werden en de ratel moesten zwaaien als ze ergens liepen, zodat men tijdig wegschieten kon. Enerzijds om niet besmet te raken, anderzijds om vieze, gevaarlijke, zondige, noem maar op wat nog meer, niet te hoeven zien.
de slag bij Nieuwpoort boeide me dan weer helemaal niks
Ik weet wel dat Belazerd, eigenlijk komt van '''de Lazerus ziekte hebben'' en dat was dan weer
Lepra, ook iets waar je voor verbannen werd naar een onbewoond eiland in die tijd.
Of een lepra kolonie.
Melaats was dan net weer even anders, dat was lasers(ch), dus uiteindelijk een beetje het zelfde,
je belazert voelen betekende dus eigenlijk dat je je behoorlijk ziek voelde, maar tegenwoordig
gebruiken ze die uitdrukking ook als je bijvoorbeeld opgelicht bent, dan ben je ook ''belazerd''
of de uitdrukking, ben je helemaal belazert of belazerd? dat betekent dan weer,
ben je wel goed bij je hoofd?
Dus het heeft best veel verschillende betekenissen gekregen, maar oorspronkelijk betekende 'het dus dat je óf lepra had óf melaats was.
