quote:'Uiteenspattende meteoriet is zeldzaam, en kwam uit het niets'
Door: Thomas van der Kolk − 15/02/13, 13:09
Een meteoriet die in de dampkring uit elkaar spatte heeft in het Oeral-gebied in Rusland voor minstens 500 gewonden gezorgd. Volgens Govert Schilling, wetenschapsjournalist gespecialiseerd in sterrenkunde, gaat het om een behoorlijk zeldzaam verschijnsel. En men zag het niet aankomen.
Wat is er nou precies gebeurd? Is er sprake van een meteorietenregen of een enkele meteoriet?
'Het gaat hoogstwaarschijnlijk om een grote meteoriet, die in de dampkring uiteen is gevallen in meerdere stukken. Dus dan is er in feite sprake van een meteorietenregen. Maar het is vermoedelijk niet zo dat er meerdere meteoren uit de ruimte zijn gekomen.'
Hoe zeldzaam is dit verschijnsel?
'Het is behoorlijk zeldzaam, je ziet het niet veel. Het komt eens in de paar jaar voor. Vaak gebeurt het boven de oceaan, en dan merk je er natuurlijk weinig van. De laatste keer dat iets vergelijkbaars gebeurde was in Zuid-Sudan. Maar omdat dat in een dunbevolkte woestijnregio gebeurde, was het aantal slachtoffers - en het aantal gebroken ruiten - veel lager dan nu in Rusland.'
Je leest regelmatig over langszoefende meteorieten. Zo scheert er vanavond ook weer eentje langs de aarde. Had men deze niet kunnen zien aankomen?
'De ruimte is groot, je kunt niet alles in de gaten houden. Die meteoriet in Zuid-Sudan werd een dag van tevoren ontdekt. Dan gaat men snel rekenen waar en wanneer de inslag te verwachten valt. Maar niet alle meteorieten ziet men aankomen. Deze kwam out of the blue.'
Wat was er gebeurd als de meteoriet niet in stukken uiteen was gevallen en frontaal tegen de aarde was gesmakt?
'Dan was het verschil met nu denk ik niet zo groot geweest. Maar dat is moeilijk te zeggen. Alles hangt af van de grootte. Die wordt onderzocht en zal wel snel duidelijk worden. Het gaat hier om een steenachtig object.'
Hoe moeten we het object eigenlijk noemen: een meteoriet, een meteoor of een meteorode?
'Officieel gebruiken we het woord meteoriet voor stenen die de dampkring hebben overleefd en op de grond terechtgekomen zijn. Gruisdeeltjes die nog door de ruimte suizen, noemen we meteorode. En het woord meteoor staat voor een lichtflits door de ruimte, zeg maar een vallende ster. Maar het is best ingewikkeld, want wanneer is iets nog een meteorode en wanneer niet meer? Voor het gemak is het daarom handig om gewoon over meteorieten te spreken, dat is de bekendste term.'
Vanavond scheert er ook een object langs de aarde. Is er een verband met de gebeurtenissen in Rusland?
'Nee, die dingen hebben niets met elkaar te maken, het is puur toeval. De asterode die vanavond langs vliegt, is ook een stuk groter.'
Helderquote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:19 schreef Gebraden_Wombat het volgende:
[..]
Klopt. Het is verwarrend omdat hier op aarde twee effecten tegelijk spelen. Ten eerste hebben objecten door hun massa traagheid: zwaardere objecten zijn moeilijker in beweging te krijgen dan lichtere. Het is het makkelijkst te zien als je iets op wielen neemt, bijvoorbeeld een auto en een vrachtwagen. Een vrachtwagen is moeilijker te duwen dan een auto, maar daar heeft de zwaartekracht niets mee te maken. Je tilt immers niets op! Dit effect blijft in de ruimte, en dit zorgt voor de schade bij botsingen.
Het tweede effect is de zwaartekracht: de aarde trekt objecten met een grotere massa harder aan dan objecten met een kleinere massa. Dit noemen we gewicht, en daarom is het makkelijker een emmer veren op te tillen dan een emmer zand.
Op de maan is er minder zwaartekracht, en is het dus ook makkelijker om dingen op te tillen omdat ze minder gewicht hebben. Maar in beweging brengen is nog steeds even moeilijk. In gewichtloosheid verliest alles zijn gewicht, maar niet zijn massa.
Massa meet je in kilogram, en gewicht moet eigenlijk in Newton gemeten worden. Dat doen we nooit, omdat we altijd op aarde rondlopen en de zwaartekracht gelijk is en alles "omrekenen" naar kilogrammen.
Deze meteoriet was veel kleiner dan die van vanavond (~3 meter vs ~50 meter)quote:Op vrijdag 15 februari 2013 12:59 schreef 2013 het volgende:
[..]
Maar die van vanavond hebben ze allang zien aankomen, en ook een berekening kunnen maken van de baan etc. Weet niet hoe dat zat met deze, van vannochtend? Heeft helemaal niemand die zien aankomen?
Interessant!quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:25 schreef Gebraden_Wombat het volgende:
http://www.volkskrant.nl/(...)-uit-het-niets.dhtml
[..]
Dus het verschil tussen zien of niet zien is vooral de grootte? De richting etc. waar ie vandaan komt of het materiaal waaruit ie bestaat (kan me voorstellen dat het ene materiaal duidelijker te zien is dan het andere) lijken me toch ook zeer belangrijk?quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:30 schreef freako het volgende:
[..]
Deze meteoriet was veel kleiner dan die van vanavond (~3 meter vs ~50 meter)
Zelfs op het aardoppervlak is de zwaartekracht niet overal even sterk, dus door hier rond te reizen kan je al je gewicht laten varireren.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:27 schreef 2013 het volgende:
[..]
Helderook logisch natuurlijk. Mijn massa vind ik niet zo interessant, ik wil die massa in combinatie met onze eigen zwaartekracht weten (= aantal kg). Pas als ik naar de maan ga ofzo, is voor mij m'n massa echt relevant.
Ben dan wel benieuwd hoe een wezen die op een planeet leefde met een veel lagere zwaartekracht zich hier andersom op aarde zou verplaatsen.
Als hij tussen de aarde en de zon vliegt zal je er zeker niets van zien (tenzij hij ook naar beneden komt zoals die in Rusland..) Ook de maan kan al spelbreker zijn.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:32 schreef 2013 het volgende:
[..]
Dus het verschil tussen zien of niet zien is vooral de grootte? De richting etc. waar ie vandaan komt of het materiaal waaruit ie bestaat (kan me voorstellen dat het ene materiaal duidelijker te zien is dan het andere) lijken me toch ook zeer belangrijk?
Volgens mij wel ja, en als je wel eens vaker van die dashcam filmpjes hebt gezien, dan lijkt het er wel op dat rijbewijzen in Rusland bij de boter zittenquote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:32 schreef zuiderbuur het volgende:
[..]
Interessant!
Ik vroeg me nog af : op deze beelden zie je duidelijk dat er spoor in de hemel getrokken wordt, dat dan gewoon weer stopt (je ziet of hoort nog geen knal )
Ik neem aan dat dat het moment is waarop ie uit elkaar valt?
(Trouwens: wat rijdt die chauffeur hard op het einde!)
Ik denk dat hij uit elkaar valt op het moment dat je de grootste lichtflitsen ziet. De kleinere stukjes remmen daarna flink af en houden op met gloeien.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:32 schreef zuiderbuur het volgende:
[..]
Interessant!
Ik vroeg me nog af : op deze beelden zie je duidelijk dat er spoor in de hemel getrokken wordt, dat dan gewoon weer stopt (je ziet of hoort nog geen knal )
Ik neem aan dat dat het moment is waarop ie uit elkaar valt?
(Trouwens: wat rijdt die chauffeur hard op het einde!)
Dus dan zou hier uiteindelijk al het materiaal aan vrije valsnelheid (voor een mens is dat een slordige 220 km/h) geland zijn? Vanwaar komt dan die enorme klap die de ruiten brak?quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:40 schreef Gebraden_Wombat het volgende:
[..]
Ik denk dat hij uit elkaar valt op het moment dat je de grootste lichtflitsen ziet. De kleinere stukjes remmen daarna flink af en houden op met gloeien.
Wat overblijft valt uiteindelijk vaak niet sneller dan de vrije valsnelheid naar beneden. Alleen als er echt een groot stuk overblijft kan het niet snel genoeg afremmen en zal het wel een grote krater slaan.
Ok, dat is dan weer nieuw voor mequote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:37 schreef zuiderbuur het volgende:
[..]
Zelfs op het aardoppervlak is de zwaartekracht niet overal even sterk, dus door hier rond te reizen kan je al je gewicht laten varireren.
Maar (domme vraag misschien) is iets wat tussen de aarde en de zon vliegt niet eerst zo dicht langs de zon komen dat het sowieso al door de zon 'opgeslokt' wordt?quote:Als hij tussen de aarde en de zon vliegt zal je er zeker niets van zien (tenzij hij ook naar beneden komt zoals die in Rusland..) Ook de maan kan al spelbreker zijn.
Bij satellieten is het dan ook weer zo dat als er geen licht op hen valt, ze zelf geen licht uitstralen dat je kan zien.
De ruimte tussen de planeten en de zon is groter dan je denkt.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:43 schreef 2013 het volgende:
[..]
Ok, dat is dan weer nieuw voor medacht dat dit overal op aarde precies hetzelfde was.
[..]
Maar (domme vraag misschien) is iets wat tussen de aarde en de zon vliegt niet eerst zo dicht langs de zon komen dat het sowieso al door de zon 'opgeslokt' wordt?
Daarnaast kun je ook nauwelijks verkeersregels handhaven daar (alleen in de drukker bevolkte gebieden). Maar 5 miljoen flitspalen neerzetten en op elke lange weg van 500 km overal verkeersagenten laten rijden is onmogelijk. Denk dat als je hier in Nederland de controle op de weg weg zou halen, dat Nederlanders dan ook een heel stuk minder veilig gingen rijden.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:38 schreef Kper_Norci het volgende:
[..]
Volgens mij wel ja, en als je wel eens vaker van die dashcam filmpjes hebt gezien, dan lijkt het er wel op dat rijbewijzen in Rusland bij de boter zitten
Die klap was of het uiteenbreken of gewoon puur de sonic boom van het ding dat veel sneller dan de geluidssnelheid gaat, dat is me niet helemaal duidelijk. In elk geval niet de impact.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:43 schreef zuiderbuur het volgende:
[..]
Dus dan zou hier uiteindelijk al het materiaal aan vrije valsnelheid (voor een mens is dat een slordige 220 km/h) geland zijn? Vanwaar komt dan die enorme klap die de ruiten brak?
Ook in 'heelal'-termen?quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:46 schreef KoningStoma het volgende:
[..]
De ruimte tussen de planeten en de zon is groter dan je denkt.
Scroll maar eens naar de aarde: http://www.scalesolarsystem.66ghz.comquote:
Afstand aarde - zon is 150 miljoen kilometer, licht doet er 8 minuten over om van de zon naar de aarde te komen. Als je naar de zon kijkt, kijk je eigenlijk 8 minuten terug in de tijd.quote:
En als je je dan bedenkt dat als je de Zon ziet als een bol is ter grote van flinke zitbal ongeveer, de aarde op enkele honderen meters van de zon staat en ter grote van een erwtje is. Pluto staat dan ongeveer 10 kilometer van de zon...quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:49 schreef Kper_Norci het volgende:
[..]
Afstand aarde - zon is 150 miljoen kilometer, licht doet er 8 minuten over om van de zon naar de aarde te komen. Als je naar de zon kijkt, kijk je eigenlijk 8 minuten terug in de tijd.
Leukquote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:49 schreef Gebraden_Wombat het volgende:
[..]
Scroll maar eens naar de aarde: http://www.scalesolarsystem.66ghz.com
Das al best veel jaquote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:49 schreef Kper_Norci het volgende:
[..]
Afstand aarde - zon is 150 miljoen kilometer, licht doet er 8 minuten over om van de zon naar de aarde te komen. Als je naar de zon kijkt, kijk je eigenlijk 8 minuten terug in de tijd.
Die mensen doen echt alsof er niets gebeurt.quote:
Omdat journalisten tegenwoordig niets meer checken en ook maar gewoon hun 'feiten' van Twitter afschrapen.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:02 schreef Quyxz_ het volgende:
[..]
Die mensen doen echt alsof er niets gebeurt.
Waarom hebben ze het op de radio erover dat het grootste deel in een meer is beland? Dat ding verdampt toch grotendeels?
quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:01 schreef 2013 het volgende:
[..]
Leukmaar das relatief gezien toch niet zo extreem ver?
[..]
Das al best veel jamaar met sterren die (veel) verder weg zijn, kijk je soms toch zelfs duizenden jaren terug in de tijd? Dan is die 8 minuten niets
Er is kans DA 14 vanavond te zien... grootte en natuurlijk richting/locatie.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:32 schreef 2013 het volgende:
[..]
Dus het verschil tussen zien of niet zien is vooral de grootte? De richting etc. waar ie vandaan komt of het materiaal waaruit ie bestaat (kan me voorstellen dat het ene materiaal duidelijker te zien is dan het andere) lijken me toch ook zeer belangrijk?
Tja, en gewoon logisch nadenken is er dus ook niet meer bij...quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:04 schreef Disorder het volgende:
[..]
Omdat journalisten tegenwoordig niets meer checken en ook maar gewoon hun 'feiten' van Twitter afschrapen.
Afstand tussen de aarde en de zon is ongeveer 150 miljoen kilometer (1 AU), genoeg ruimte voor nog eens twee planeten (Venus, Mercurius) dus een komeet/asterode komt er ook wel tussendoor.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 13:43 schreef 2013 het volgende:
Maar (domme vraag misschien) is iets wat tussen de aarde en de zon vliegt niet eerst zo dicht langs de zon komen dat het sowieso al door de zon 'opgeslokt' wordt?
Geweldigquote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:05 schreef Kper_Norci het volgende:
[..]
[ afbeelding ]
Op deze foto kijk je 13,3 miljard jaar terug in de tijd
Probeer de documentaire How big is the Universe maar eens te kijken, van BBC Horizon, dan krijg je een heel klein beetje een idee over de afmetingen. Helaas staat ie niet meer op youtube, maar met een beetje zoeken moet ie wel te vinden zijn.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:07 schreef 2013 het volgende:
[..]
GeweldigNet als dat verhaal dat de 'ruis' die je op tv en radio hoort, geluidsgolven van 13 miljard jaar geleden van net na de oerknal zijn. Gewoon niet te beseffen.
En dan heeft elk sterrenstelsel een kleine 100 tot 200 miljard sterren, waar de meeste ook allemaal 1 of meerdere planeten van hebben. En dan nog steeds mensen die beweren dat buitenaards leven niet kan bestaan...quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:43 schreef Eyjafjallajoekull het volgende:
Ik zie het altijd zo, wij, als moderne mens bestaan ongeveer 50.000 jaar.
Als (ik herhaal, ALS) we met lichtsnelheid zouden kunnen reizen zouden we 2.500.000 jaar onderweg zijn naar het dichtsbijzijnde sterrenstelsel.
Ja, laten we het nog een keer herhalen. 2,5 miljoen jaar naar het sterrenstelsel wat het dichts bij onze melkweg staat.
En dan bedenkt je even dat er triljarden zichtbare sterrenstelsels zijn.
Klopt, maar de kans dat wij EN op de juiste plek zitten EN in de juiste tijdperiode om dat andere leven waar te nemen is ongeveer 0.0000000001%. Misschien dat we ooit met een telescoop lichten kunnen zien op een andere planeet, maar de kans is dan groot dat die hele beschaving niets anders is dan een hoop stof mocht je er dan ooit aankomen. Maar zelfs dat is klein. Wij zenden nu een paar honderd jaar dingen uit (straling, radiogolven, licht,etc). De kans dat iets dat oppikt is nagenoeg 0. Er moet dan een beschaving zijn die precies in dat tijdsbestek (maar dan later) die signalen kan opvangen....quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:44 schreef Kper_Norci het volgende:
[..]
En dan heeft elk sterrenstelsel een kleine 100 tot 200 miljard sterren, waar de meeste ook allemaal 1 of meerdere planeten van hebben. En dan nog steeds mensen die beweren dat buitenaards leven niet kan bestaan...
http://www.flickr.com/photos/eumetsat/8474853633/in/photostream/quote:Meteor vapour trail, 15th Feb 2013
An image from the SEVIRI instrument aboard our Meteosat-10 geostationary satellite. The vapour trail left by the meteor that was seen near Chelyabinsk in Russia on 15th February 2013 is visible in the centre of the image.
This image uses data from the High Resolution Visible (HRV) channel of SEVIRI that can produce images with both high spatial and temporal resolution.
Copyright EUMETSAT 2013
twitter:esaoperations twitterde op vrijdag 15-02-2013 om 11:04:27Stunning! Vapour trail of #RussianMeteor seen by @eumetsat's #MSG satellite http://t.co/y3rx897x reageer retweet
Lol het begon redelijk, zet die interviewer uit het niets zijn aluminiumhoedje op.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 15:14 schreef zuiderbuur het volgende:
Op de Vlaamse openbare radio onderzoekt men de feiten nuchter:
http://www.radio1.be/prog(...)and-kan-dat-ook-hier
Meteorietenregen in Rusland. Kan dat ook hier?
Maar natuurlijk niet, wij hebben een veel beter sociaal systeem en modernere infrastructuur dan de Russen.
http://www.cloudynights.c(...)d/sb/5/o/all/fpart/1quote:Op vrijdag 15 februari 2013 14:06 schreef Frutsel het volgende:
[..]
Er is kans DA 14 vanavond te zien... grootte en natuurlijk richting/locatie.
Als DA14 op aarde zou inslaan krijg je een krater van vergelijkbare omvang zoals Meteor-Crater Arizona.
[ afbeelding ]
De krater van nu is 'slechts' zes meter... hoeft nog niet perse door een meteoriet te zijn.
NOOOOOOOOOOO!quote:
Nee dat zijn ook gewoon 3/4 filmpjes achter elkaar gezet / in slowmotion afgespeeld wat het resultaat niet ten goede komt.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 15:31 schreef Smeich het volgende:
Dit filmpje was ik nog niet tegengekomen.
Ik doelde eigenlijk meer op de impact van de schokgolf die later in het filmpje te zien zijn.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 15:33 schreef byah het volgende:
[..]
Nee dat zijn ook gewoon 3/4 filmpjes achter elkaar gezet / in slowmotion afgespeeld wat het resultaat niet ten goede komt.
Dat komt omdat dashcams heel populair zijn in rusland. Echt een helehoop mensen hebben een klein cameraatje in hun auto.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 15:33 schreef byah het volgende:
[..]
Nee dat zijn ook gewoon 3/4 filmpjes achter elkaar gezet / in slowmotion afgespeeld wat het resultaat niet ten goede komt.
Maar waar ik me meer over verbaas dat niemand onder de indruk is van ZOVEEL beeldmateriaal van een komeet die met 54000 kilometer per uur richtig de aarde komt
We zijn voortaan wel gewend aan het feit dat zowat elke Rus een dashcam in zijn auto heeft hangen.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 15:33 schreef byah het volgende:
[..]
Nee dat zijn ook gewoon 3/4 filmpjes achter elkaar gezet / in slowmotion afgespeeld wat het resultaat niet ten goede komt.
Maar waar ik me meer over verbaas dat niemand onder de indruk is van ZOVEEL beeldmateriaal van een komeet die met 54000 kilometer per uur richtig de aarde komt
Zo vreemd is dat toch niet? Ik heb nog alleen maar bewegende beelden gezien van die dashboard-cameras waar half Rusland mee rondrijdt. De filmpjes met de hand gemaakt zijn pas gestart nadat het spoor gemaakt was en de lichtshow geweest was, maar dus wel op tijd voor de knal.quote:Op vrijdag 15 februari 2013 15:33 schreef byah het volgende:
[..]
Nee dat zijn ook gewoon 3/4 filmpjes achter elkaar gezet / in slowmotion afgespeeld wat het resultaat niet ten goede komt.
Maar waar ik me meer over verbaas dat niemand onder de indruk is van ZOVEEL beeldmateriaal van een komeet die met 54000 kilometer per uur richtig de aarde komt
Ziet er heftig uit, maar ik had eigenljik een vraagje over de hoeveelheid energie. Ik hoor dat het om 10 ton aan een snelheid van 15 km/s ging... dat klinkt veel, maar dat is toch eigenlijk niet zo veel?quote:Op vrijdag 15 februari 2013 16:26 schreef Gebraden_Wombat het volgende:
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
http://translate.google.n(...)%2F845855%2F&act=url
Nou, vertel. Meneer de expert. Wat hebben die twee zaken met elkaar te maken?quote:Op vrijdag 15 februari 2013 16:48 schreef DeParo het volgende:
Net op de dag dat een planetoide enorm dichtbij de aarde scheert, een uniek verschijnsel, gebeurt dit. Toeval bestaat niet, dat geldt net zo goed voor deze situatie, staat niet los van elkaar zo.
Ik hoorde op de radio dat de kracht vergelijkbaar was met die van een kleine atoombom, dan zit je volgens mij tussen de 1 en 20 kiloton. Ruim genomen. Maar hoe je dat moet berekenen is helaas niet aan mij besteedquote:Op vrijdag 15 februari 2013 16:43 schreef zuiderbuur het volgende:
[..]
Ziet er heftig uit, maar ik had eigenljik een vraagje over de hoeveelheid energie. Ik hoor dat het om 10 ton aan een snelheid van 15 km/s ging... dat klinkt veel, maar dat is toch eigenlijk niet zo veel?
De Apollo-capsule wogen zo'n 5ton en kwamen aan zo'n 11km/s naar beneden.
Ik snap wel dat het laatste op een heel andere manier naar beneden komt, maar grofweg geschat is de hoeveelheid kinetische energie van dezelfde grootteorde.
(Met mijn huis-tuin-keuken fysica kom ik op zo'n 134 ton TNT in het eerste geval, en 72 ton TNT in het tweede, terwijl ik voor die 2012DA14 zo'n 3,3 megaton TNT vind)
Dus eigenlijk stelt dat van deze ochtend niet zoveel voor? Of zie ik het helemaal verkeerd
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |